Վիքիպեդիա hywiki https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB MediaWiki 1.39.0-wmf.26 first-letter Մեդիա Սպասարկող Քննարկում Մասնակից Մասնակցի քննարկում Վիքիպեդիա Վիքիպեդիայի քննարկում Պատկեր Պատկերի քննարկում MediaWiki MediaWiki քննարկում Կաղապար Կաղապարի քննարկում Օգնություն Օգնության քննարկում Կատեգորիա Կատեգորիայի քննարկում Պորտալ Պորտալի քննարկում Վիքինախագիծ Վիքինախագծի քննարկում Սևագիր Սևագրի քննարկում TimedText TimedText talk Մոդուլ Մոդուլի քննարկում Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Իռլանդիա 0 1509 8496127 8447178 2022-08-27T03:13:55Z Revolution Saga 36034 անվանում, աղբյուրներ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}} |conventional_long_name = Իռլանդիայի Հանրապետություն |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = մայրաքաղաք |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Էնդա Քեննի]] |accessionEUdate = [[հունվարի 1]] [[1973]] |area = 70,273 |areami² = 27,133 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 4,239,848 |population_estimate_year = 2006 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 60.3 |population_densitymi² = 147.6 |population_density_rank = 139-րդ |GDP_PPP_year = 2006 |GDP_PPP = $177.2 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 49-րդ |GDP_PPP_per_capita = $43,600 |GDP_PPP_per_capita_rank = 2-րդ |GDP_nominal = $202.9 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 30-րդ |GDP_nominal_year = 2006 |GDP_nominal_per_capita = $50,150 |GDP_nominal_per_capita_rank = 6-րդ |HDI_year = 2004 |HDI = {{increase}} 0.956 |HDI_rank = 4-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = Հայտարարված |established_date1 = [[ապրիլի 24]] [[1916]] |established_event2 = |established_date2 = |established_event3 = Հաստատված |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]] [[1922]] |established_event4 = |established_date4 = |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 }} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly, Mary (2007). "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?". ''[[Journal of British Studies]]'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90. doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. VI հազարամյակում։ Մ. թ. ա. IV դ. Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին կելտական ցեղերը։ V դ. քրիստոնեության տարածման հետեանքով ուժեղացավ ֆեոդալիզմի զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է նորմանների ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, Կլոնտարֆի ճակատամարտում իռլանդական դրուժինաների հաղթանակով։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին անգլո-նորմանական ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Պեյլ անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[պառլամենտ]]ը, որը կազմված էր անգլիացի բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրիխ VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական Ռեֆորմացիա տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Պեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով XVI դ. ապստամբություններ բռնկվեցին։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց Անգլիական բուրժուական հեղափոխությանը և դաժանորեն ճնշվեց, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որի համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ XIX դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ XIX դ. մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ XIX դ. 70—80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում հոմրուչի համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին Ջ. Կոննոփն հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց շինֆեյներների կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ XX դ. սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց առաջին համաշխարհային պատերազմն սկսվելու պատճառով։ [[1916]]-ի ապստամբությունը, որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանշներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]—[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց ազգային-ազատագրական հակաիմպերիալիստական պատերազմ, որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Այնուհետև պայքար ծավալվեց լրիվ քաղաքական անկախության համար։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]—[[1923]]), որը ազգային-ազատագրական պատերազմի շարունակությունն էր։ Օգտվելով [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռազմաֆաշիստական օգնությունից՝ դոմինիոնի կառավարությունը, որը կազմված էր աշ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ Բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունն Իռլանդիայում չավարտվեց։ Երկրում հաստատվեց ոստիկանական վարչակարգ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ ֆիաննա ֆայլ կուսակցությունը Դե Վաչերայի գլխավորությամբ, որն արտահայտում էր ազգային բուրժուազիայի շահերը։ [[1940]]-ին ԻԿԿ ստիպված էր դադարեցնել իր գործունեությունը։ [[1939]]—[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին, իռլանդական ժողովրդի երկարամյա պայքարի հետևանքով, Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և արևմտա- գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Միաժամանակ, ներքին և արտաքին ճնշման տակ նա ստիպված է միջազգային կարևոր հարցերում հանդես գալ այդ տերությունների կողքին։ [[1969]]-ից ի վեր, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում դրությունը վատթարանալու կապակցությամբ, իռլանդական կառավարությունը դատապարտում է անգլիական կառավարության գործողությունները և հանդես է գալիս Հյուսիսային-իռլանդական պրոբլեմի քաղաքական կարգավորման օգտին։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, «ընդհանուր շուկայի» անդամ՝ [[1973]]-ից։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միշնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միշնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == {{Notelist}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] 9n0b67zw34oi5jt8f8xd24yvg038o9k 8496131 8496127 2022-08-27T04:35:16Z Revolution Saga 36034 /* Անվանում */ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}} |conventional_long_name = Իռլանդիայի Հանրապետություն |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = մայրաքաղաք |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Էնդա Քեննի]] |accessionEUdate = [[հունվարի 1]] [[1973]] |area = 70,273 |areami² = 27,133 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 4,239,848 |population_estimate_year = 2006 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 60.3 |population_densitymi² = 147.6 |population_density_rank = 139-րդ |GDP_PPP_year = 2006 |GDP_PPP = $177.2 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 49-րդ |GDP_PPP_per_capita = $43,600 |GDP_PPP_per_capita_rank = 2-րդ |GDP_nominal = $202.9 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 30-րդ |GDP_nominal_year = 2006 |GDP_nominal_per_capita = $50,150 |GDP_nominal_per_capita_rank = 6-րդ |HDI_year = 2004 |HDI = {{increase}} 0.956 |HDI_rank = 4-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = Հայտարարված |established_date1 = [[ապրիլի 24]] [[1916]] |established_event2 = |established_date2 = |established_event3 = Հաստատված |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]] [[1922]] |established_event4 = |established_date4 = |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 }} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. VI հազարամյակում։ Մ. թ. ա. IV դ. Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին կելտական ցեղերը։ V դ. քրիստոնեության տարածման հետեանքով ուժեղացավ ֆեոդալիզմի զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է նորմանների ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, Կլոնտարֆի ճակատամարտում իռլանդական դրուժինաների հաղթանակով։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին անգլո-նորմանական ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Պեյլ անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[պառլամենտ]]ը, որը կազմված էր անգլիացի բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրիխ VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական Ռեֆորմացիա տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Պեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով XVI դ. ապստամբություններ բռնկվեցին։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց Անգլիական բուրժուական հեղափոխությանը և դաժանորեն ճնշվեց, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որի համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ XIX դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ XIX դ. մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ XIX դ. 70—80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում հոմրուչի համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին Ջ. Կոննոփն հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց շինֆեյներների կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ XX դ. սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց առաջին համաշխարհային պատերազմն սկսվելու պատճառով։ [[1916]]-ի ապստամբությունը, որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանշներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]—[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց ազգային-ազատագրական հակաիմպերիալիստական պատերազմ, որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Այնուհետև պայքար ծավալվեց լրիվ քաղաքական անկախության համար։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]—[[1923]]), որը ազգային-ազատագրական պատերազմի շարունակությունն էր։ Օգտվելով [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռազմաֆաշիստական օգնությունից՝ դոմինիոնի կառավարությունը, որը կազմված էր աշ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ Բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունն Իռլանդիայում չավարտվեց։ Երկրում հաստատվեց ոստիկանական վարչակարգ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ ֆիաննա ֆայլ կուսակցությունը Դե Վաչերայի գլխավորությամբ, որն արտահայտում էր ազգային բուրժուազիայի շահերը։ [[1940]]-ին ԻԿԿ ստիպված էր դադարեցնել իր գործունեությունը։ [[1939]]—[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին, իռլանդական ժողովրդի երկարամյա պայքարի հետևանքով, Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և արևմտա- գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Միաժամանակ, ներքին և արտաքին ճնշման տակ նա ստիպված է միջազգային կարևոր հարցերում հանդես գալ այդ տերությունների կողքին։ [[1969]]-ից ի վեր, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում դրությունը վատթարանալու կապակցությամբ, իռլանդական կառավարությունը դատապարտում է անգլիական կառավարության գործողությունները և հանդես է գալիս Հյուսիսային-իռլանդական պրոբլեմի քաղաքական կարգավորման օգտին։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, «ընդհանուր շուկայի» անդամ՝ [[1973]]-ից։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միշնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միշնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == {{Notelist}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] 9br39zwr8kan2ertmsgna1jfdk1nxwq 8496133 8496131 2022-08-27T04:45:48Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}} |conventional_long_name = Իռլանդիայի Հանրապետություն |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = մայրաքաղաք |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Էնդա Քեննի]] |accessionEUdate = [[հունվարի 1]] [[1973]] |area = 70,273 |areami² = 27,133 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 4,239,848 |population_estimate_year = 2006 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 60.3 |population_densitymi² = 147.6 |population_density_rank = 139-րդ |GDP_PPP_year = 2006 |GDP_PPP = $177.2 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 49-րդ |GDP_PPP_per_capita = $43,600 |GDP_PPP_per_capita_rank = 2-րդ |GDP_nominal = $202.9 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 30-րդ |GDP_nominal_year = 2006 |GDP_nominal_per_capita = $50,150 |GDP_nominal_per_capita_rank = 6-րդ |HDI_year = 2004 |HDI = {{increase}} 0.956 |HDI_rank = 4-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = Հայտարարված |established_date1 = [[ապրիլի 24]] [[1916]] |established_event2 = |established_date2 = |established_event3 = Հաստատված |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]] [[1922]] |established_event4 = |established_date4 = |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 }} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Կելտական լեզուներ|կելտական նախալեզվի]] *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. VI հազարամյակում։ Մ. թ. ա. IV դ. Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին կելտական ցեղերը։ V դ. քրիստոնեության տարածման հետեանքով ուժեղացավ ֆեոդալիզմի զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է նորմանների ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, Կլոնտարֆի ճակատամարտում իռլանդական դրուժինաների հաղթանակով։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին անգլո-նորմանական ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Պեյլ անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[պառլամենտ]]ը, որը կազմված էր անգլիացի բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրիխ VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական Ռեֆորմացիա տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Պեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով XVI դ. ապստամբություններ բռնկվեցին։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց Անգլիական բուրժուական հեղափոխությանը և դաժանորեն ճնշվեց, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որի համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ XIX դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ XIX դ. մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ XIX դ. 70—80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում հոմրուչի համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին Ջ. Կոննոփն հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց շինֆեյներների կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ XX դ. սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց առաջին համաշխարհային պատերազմն սկսվելու պատճառով։ [[1916]]-ի ապստամբությունը, որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանշներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]—[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց ազգային-ազատագրական հակաիմպերիալիստական պատերազմ, որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Այնուհետև պայքար ծավալվեց լրիվ քաղաքական անկախության համար։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]—[[1923]]), որը ազգային-ազատագրական պատերազմի շարունակությունն էր։ Օգտվելով [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռազմաֆաշիստական օգնությունից՝ դոմինիոնի կառավարությունը, որը կազմված էր աշ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ Բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունն Իռլանդիայում չավարտվեց։ Երկրում հաստատվեց ոստիկանական վարչակարգ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ ֆիաննա ֆայլ կուսակցությունը Դե Վաչերայի գլխավորությամբ, որն արտահայտում էր ազգային բուրժուազիայի շահերը։ [[1940]]-ին ԻԿԿ ստիպված էր դադարեցնել իր գործունեությունը։ [[1939]]—[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին, իռլանդական ժողովրդի երկարամյա պայքարի հետևանքով, Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և արևմտա- գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Միաժամանակ, ներքին և արտաքին ճնշման տակ նա ստիպված է միջազգային կարևոր հարցերում հանդես գալ այդ տերությունների կողքին։ [[1969]]-ից ի վեր, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում դրությունը վատթարանալու կապակցությամբ, իռլանդական կառավարությունը դատապարտում է անգլիական կառավարության գործողությունները և հանդես է գալիս Հյուսիսային-իռլանդական պրոբլեմի քաղաքական կարգավորման օգտին։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, «ընդհանուր շուկայի» անդամ՝ [[1973]]-ից։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միշնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միշնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == {{Notelist}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] evvius921s2dxqdgbusvhqz4uq5actu 8496134 8496133 2022-08-27T04:46:16Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}} |conventional_long_name = Իռլանդիայի Հանրապետություն |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = մայրաքաղաք |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Էնդա Քեննի]] |accessionEUdate = [[հունվարի 1]] [[1973]] |area = 70,273 |areami² = 27,133 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 4,239,848 |population_estimate_year = 2006 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 60.3 |population_densitymi² = 147.6 |population_density_rank = 139-րդ |GDP_PPP_year = 2006 |GDP_PPP = $177.2 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 49-րդ |GDP_PPP_per_capita = $43,600 |GDP_PPP_per_capita_rank = 2-րդ |GDP_nominal = $202.9 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 30-րդ |GDP_nominal_year = 2006 |GDP_nominal_per_capita = $50,150 |GDP_nominal_per_capita_rank = 6-րդ |HDI_year = 2004 |HDI = {{increase}} 0.956 |HDI_rank = 4-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = Հայտարարված |established_date1 = [[ապրիլի 24]] [[1916]] |established_event2 = |established_date2 = |established_event3 = Հաստատված |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]] [[1922]] |established_event4 = |established_date4 = |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 }} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաքը [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Կելտական լեզուներ|կելտական նախալեզվի]] *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. VI հազարամյակում։ Մ. թ. ա. IV դ. Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին կելտական ցեղերը։ V դ. քրիստոնեության տարածման հետեանքով ուժեղացավ ֆեոդալիզմի զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է նորմանների ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, Կլոնտարֆի ճակատամարտում իռլանդական դրուժինաների հաղթանակով։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին անգլո-նորմանական ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Պեյլ անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[պառլամենտ]]ը, որը կազմված էր անգլիացի բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրիխ VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական Ռեֆորմացիա տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Պեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով XVI դ. ապստամբություններ բռնկվեցին։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց Անգլիական բուրժուական հեղափոխությանը և դաժանորեն ճնշվեց, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որի համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ XIX դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ XIX դ. մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ XIX դ. 70—80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում հոմրուչի համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին Ջ. Կոննոփն հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց շինֆեյներների կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ XX դ. սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց առաջին համաշխարհային պատերազմն սկսվելու պատճառով։ [[1916]]-ի ապստամբությունը, որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանշներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]—[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց ազգային-ազատագրական հակաիմպերիալիստական պատերազմ, որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Այնուհետև պայքար ծավալվեց լրիվ քաղաքական անկախության համար։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]—[[1923]]), որը ազգային-ազատագրական պատերազմի շարունակությունն էր։ Օգտվելով [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռազմաֆաշիստական օգնությունից՝ դոմինիոնի կառավարությունը, որը կազմված էր աշ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ Բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունն Իռլանդիայում չավարտվեց։ Երկրում հաստատվեց ոստիկանական վարչակարգ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ ֆիաննա ֆայլ կուսակցությունը Դե Վաչերայի գլխավորությամբ, որն արտահայտում էր ազգային բուրժուազիայի շահերը։ [[1940]]-ին ԻԿԿ ստիպված էր դադարեցնել իր գործունեությունը։ [[1939]]—[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին, իռլանդական ժողովրդի երկարամյա պայքարի հետևանքով, Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և արևմտա- գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Միաժամանակ, ներքին և արտաքին ճնշման տակ նա ստիպված է միջազգային կարևոր հարցերում հանդես գալ այդ տերությունների կողքին։ [[1969]]-ից ի վեր, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում դրությունը վատթարանալու կապակցությամբ, իռլանդական կառավարությունը դատապարտում է անգլիական կառավարության գործողությունները և հանդես է գալիս Հյուսիսային-իռլանդական պրոբլեմի քաղաքական կարգավորման օգտին։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, «ընդհանուր շուկայի» անդամ՝ [[1973]]-ից։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միշնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միշնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == {{Notelist}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] n5u76aatx8x6mx5w93zcktzpsvaja8c 8496135 8496134 2022-08-27T04:47:32Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}} |conventional_long_name = Իռլանդիայի Հանրապետություն |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = մայրաքաղաք |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Էնդա Քեննի]] |accessionEUdate = [[հունվարի 1]] [[1973]] |area = 70,273 |areami² = 27,133 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 4,239,848 |population_estimate_year = 2006 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 60.3 |population_densitymi² = 147.6 |population_density_rank = 139-րդ |GDP_PPP_year = 2006 |GDP_PPP = $177.2 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 49-րդ |GDP_PPP_per_capita = $43,600 |GDP_PPP_per_capita_rank = 2-րդ |GDP_nominal = $202.9 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 30-րդ |GDP_nominal_year = 2006 |GDP_nominal_per_capita = $50,150 |GDP_nominal_per_capita_rank = 6-րդ |HDI_year = 2004 |HDI = {{increase}} 0.956 |HDI_rank = 4-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = Հայտարարված |established_date1 = [[ապրիլի 24]] [[1916]] |established_event2 = |established_date2 = |established_event3 = Հաստատված |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]] [[1922]] |established_event4 = |established_date4 = |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 }} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաքը [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Կելտական լեզուներ|կելտական նախալեզվի]] *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. VI հազարամյակում։ Մ. թ. ա. IV դ. Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին կելտական ցեղերը։ V դ. քրիստոնեության տարածման հետեանքով ուժեղացավ ֆեոդալիզմի զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է նորմանների ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, Կլոնտարֆի ճակատամարտում իռլանդական դրուժինաների հաղթանակով։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին անգլո-նորմանական ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Պեյլ անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[պառլամենտ]]ը, որը կազմված էր անգլիացի բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրիխ VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական Ռեֆորմացիա տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Պեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով XVI դ. ապստամբություններ բռնկվեցին։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց Անգլիական բուրժուական հեղափոխությանը և դաժանորեն ճնշվեց, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որի համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ XIX դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ XIX դ. մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ XIX դ. 70—80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում հոմրուչի համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին Ջ. Կոննոփն հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց շինֆեյներների կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ XX դ. սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց առաջին համաշխարհային պատերազմն սկսվելու պատճառով։ [[1916]]-ի ապստամբությունը, որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանշներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]—[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց ազգային-ազատագրական հակաիմպերիալիստական պատերազմ, որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Այնուհետև պայքար ծավալվեց լրիվ քաղաքական անկախության համար։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]—[[1923]]), որը ազգային-ազատագրական պատերազմի շարունակությունն էր։ Օգտվելով [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռազմաֆաշիստական օգնությունից՝ դոմինիոնի կառավարությունը, որը կազմված էր աշ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ Բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությունն Իռլանդիայում չավարտվեց։ Երկրում հաստատվեց ոստիկանական վարչակարգ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ ֆիաննա ֆայլ կուսակցությունը Դե Վաչերայի գլխավորությամբ, որն արտահայտում էր ազգային բուրժուազիայի շահերը։ [[1940]]-ին ԻԿԿ ստիպված էր դադարեցնել իր գործունեությունը։ [[1939]]—[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին, իռլանդական ժողովրդի երկարամյա պայքարի հետևանքով, Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և արևմտա- գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Միաժամանակ, ներքին և արտաքին ճնշման տակ նա ստիպված է միջազգային կարևոր հարցերում հանդես գալ այդ տերությունների կողքին։ [[1969]]-ից ի վեր, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում դրությունը վատթարանալու կապակցությամբ, իռլանդական կառավարությունը դատապարտում է անգլիական կառավարության գործողությունները և հանդես է գալիս Հյուսիսային-իռլանդական պրոբլեմի քաղաքական կարգավորման օգտին։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, «ընդհանուր շուկայի» անդամ՝ [[1973]]-ից։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միշնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միշնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == <references group="Ն"/> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] cwdxkiltifdpeyenycfk414vv3ace9q 8496140 8496135 2022-08-27T07:33:56Z Revolution Saga 36034 տեղեկաքարտ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}}<br>{{lang|en|Ireland}} |conventional_long_name = Իռլանդիա |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = [[Դուբլին]] |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Միխալ Մարտին]] |area = 70,273 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 5,123,536 |population_estimate_year = 2022 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 71.3 |population_densitymi² = 184.7 |population_density_rank = 113-րդ |GDP_PPP_year = 2021 |GDP_PPP = $561 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 44-րդ |GDP_PPP_per_capita = $111,360 |GDP_PPP_per_capita_rank = 3-րդ |GDP_nominal = $516 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 29-րդ |GDP_nominal_year = 2021 |GDP_nominal_per_capita = $102,394 |GDP_nominal_per_capita_rank = 3-րդ |HDI_year = 2019 |HDI = {{increase}} 0.955 |HDI_rank = 2-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|Հանրապետության հռչակում]] |established_date1 = [[ապրիլի 24]], [[1916]] |established_event2 =Երկրորդ հռչակում |established_date2 =[[հունվարի 21]], [[1919]] |established_event3 = [[Դոմինիոն|Դոմինիոնի]] հաստատում |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]], [[1922]] |established_event4 =Իռլանդիայի Հանրապետության մասին ակտ |established_date4 =[[ապրիլի 18]], [[1949]] |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 |population_census_year=2016|population_census=4,761,865}} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաքը [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Կելտական լեզուներ|կելտական նախալեզվի]] *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. 6-րդ հազարամյակում։ Մ. թ. ա. 5-րդ կամ 4-րդ դարում Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին [[Կելտեր|կելտական]] ցեղերը։ 5-րդ դարում քրիստոնեության տարածման հետևանքով ուժեղացավ [[Ավատատիրություն|ֆեոդալիզմի]] զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է [[Վիկինգներ|վիկինգների]] ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, երբ գերագույն արքա Բրիան Բորուն, քիչ թե շատ միավորելով Իռլանդիայի տարբեր իշխանությունները, Քլոնտարֆի ճակատամարտում պարտության մատնեց վիկինգներին, թեև ինքը թագավորը զոհվեց մարտում։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին [[Նորմաններ|անգլո-նորմանական]] ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Փեյլ ({{Lang-en|Pale}}) անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[Խորհրդարան|պառլամենտը]], որը կազմված էր [[Անգլիացիներ|անգլիացի]] բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրի VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական [[Ռեֆորմացիան Անգլիայում|Ռեֆորմացիա]] տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Փեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով 16-րդ դարում ապստամբություններ բռնկվեցին։ 16-րդ դարի կեսից մինչև 17-րդ դարի սկիզբը մեծ թվով անգլիացի և [[Շոտլանդացիներ|շոտլանդացի]] [[Բողոքականություն|բողոքականներ]] են բնակեցվել իռլանդացի [[Կաթոլիկություն|կաթոլիկներից]] բռնագրավված տարածքներում, հատկապես կղզու հյուսիսարևելյան մասում ([[Օլսթեր|Օլստեր]])։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց [[Անգլիական հեղափոխություն|Անգլիական հեղափոխությանը]] և դաժանորեն ճնշվեց [[Օլիվեր Կրոմվել|Օլիվեր Քրոմվելի]] կողմից, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որոնց համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ 19-րդ դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Մասամբ իռլանդացի իրավաբան Դանիել O'Քոնելի գլխավորած շարժման շնորհիվ՝ 1829 թվականին ընդունվել է քաթոլիկների ազատագրության մասին օրենքը, որով վերացվեցին կաթոլիկների դեմ ուղղված պատժիչ օրենքերը և կաթոլիկների՝ Մեծ Բրիտանիայի պառլամենտի անդամ լինելու վրա արգելքը։ 1845-1849 թվականների աղետալի սովի հետևանքով Իռլանդիայի բնակչությունն նվազել է 20-25 տոկոսով։ Մոտ մեկ միլիոն մարդ մահացավ և մոտավորապես նույնքան մարդիկ արտագաղթեցին Իռլանդիայից 1845-1849 սովի ընթացքում։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ 19-րդ դարի մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները ({{Lang-en|Fenians}})։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ 19-րդ դարի 70-80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում ինքնավարության ({{Lang-en|Home Rule}}, հոմրուլ) համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին [[Ջեյմս Քոննոլի|Ջեյմս Քոնոլին]] հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց [[Շինն Ֆեյն|շինֆեյներների]] կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ 20-րդ դարի սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին համաշխարհային պատերազմի]] սկսվելու պատճառով։ [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|1916-ի ապստամբությունը]], որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանջներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]-[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց [[Իռլանդիայի անկախության պատերազմ|անկախության պատերազմ]], որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց [[Անգլո-իռլանդական պայմանագիր|հաշտության պայմանագիր]], համաձայն որի Իռլանդիան (բացառությամբ [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]]) ստանում էր [[Դոմինիոն|դոմինիոնի]] կարգավիճակ՝ այնպիսին, ինչպիսին այն ժամանակ ունեին [[Կանադա|Կանադան]], [[Ավստրալիա|Ավստրալիան]] և այլն։ Հաշտության պայմանագրով վերացվում էր 1919 թվականին հռչակված Իռլանդական Հանրապետությունը և ստեղծվում էր այսպես կոչված Իռլանդական Ազատ Պետությունը։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]-[[1923]]) պայմանագրին դեմ և պայմանագրին կողմ հանդես եկող ուժերի միջև։ [[Մեծ Բրիտանիա]]յի օգնությամբ՝ Իռլանդական Ազատ Պետության կառավարությունը, որը կազմված էր աջ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ Ֆիանա ֆայլ կուսակցությունն [[Իմոն դե Վալերա|Իմոն դե Վալերայի]] գլխավորությամբ, որը կազմված էր քաղաքացիական պատերազմում պարտված կողմի ներկայացուցիչներից։ Ֆիանա Ֆայլի կառավարության նպատակն էր աստիճանաբար հրաժարվել 1921 թվականի Անգլո-իռլանդական պայմանագրից։ [[1939]]-[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ 1950-ական թվականներին Իռլանդիայի իշխանությունները հրաժարվեցին պրոտեկցիոնիստական քաղաքականությունից և հետամուտ եղան տնտեսության մեջ օտարերկրյա կապիտալի ակտիվ ներգրավման։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Իռլանդիայում 1930-ական թվականներից մինչ օրս երկու գերակշիռ կուսակցություններն են Ֆինե գելը և Ֆիանա ֆայլը, որոնց ակունքները քաղաքացիական պատերազմի հակամարտող երկու կողմերի մեջ են (2020 թվականին նրանք առաջին անգամ կազմեցին կոալիցիոն կառավարություն)։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, [[Եվրոպական միություն|Եվրոպական միության]] անդամ՝ [[1973]]-ից։ 1990-ական թվականներին Իռլանդիայի տնտեսությունն աշխարհի ամենաարագորեն աճողներից էր։ Այս տնտեսական վերելքի կամ «Կելտական վագռի» շրջանը շարունակվեց մինչև [[Համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամ (2007-2010)|2007 թվականին սկսված համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամը]]։ [[1969]]-ին սկսված [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում հակամարտության կապակցությամբ Իռլանդիայի իշխանությունները հանդես էր գալիս հյուսիսիային-իռլանդական խնդրի քաղաքական կարգավորման օգտին։ 1998 թվականին Իռլանդիայի մասնակցությամբ կնքվել է Ավագ ուրբաթի կամ [[Բելֆաստ|Բելֆաստի]] համաձայնագիրը, որն ամրագրել է Հյուսիսային Իռլանդիայի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը և հաստատվել է հանրաքվեով Իռլանդիայում և Հյուսիսային Իռլանդիայում։ Բելֆաստի համաձայնագրի պայմաններով Իռլանդիան պարտավորեցվեց փոփոխել իր սահմանադրության առաջին և երկրորդ հոդվածները, որոնք Հյուսիսային Իռլանդիայի նկատմամբ տարածքային պահանջներ էին պարունակում։ Փոփոխված հոդվածներում նշվում է, որ միացյալ Իռլանդիան իռլանդացի ազգի կամքն է և որ այն կարող է հաստատվել միայն խաղաղ ճանապարհով և կղզու երկու մասերի բնակչությունների մեծամասնության կամարտահայտությամբ։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միջնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միջնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == <references group="Ն"/> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] mhzmg9l4ixbz3o7frele41hxe4r0sle 8496143 8496140 2022-08-27T07:54:26Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Երկիր |native_name = {{lang|ga|Éire}}<br>{{lang|en|Ireland}} |conventional_long_name = Իռլանդիա |common_name = Իռլանդիայի |image_flag = Flag_of_Ireland.svg |image_coat = Coat of arms of Ireland.svg |image_map = EU-Ireland.svg |national_anthem = [[Amhrán na bhFiann]]<br /><small>''Զինվորի երգը''</small> |official_languages = [[իռլանդերեն]], [[անգլերեն]] |capital = [[Դուբլին]] |latd=53 |latm=20.65 |latNS=N |longd=6 |longm=16.05 |longEW=W |largest_city = [[Դուբլին]] |government_type = Հանրապետություն |leader_title1 = [[Իռլանդիայի նախագահ|Նախագահ]] |leader_name1 = [[Մայքլ Հիգգինս]] |leader_title2 = [[Իռլանդիայի վարչապետ|Վարչապետ]] |leader_name2 = [[Միխոլ Մարտին]] |area = 70,273 |area_rank = 120-րդ |percent_water = 2.00 |population_estimate = 5,123,536 |population_estimate_year = 2022 |population_estimate_rank = 121-րդ |population_density = 71.3 |population_densitymi² = 184.7 |population_density_rank = 113-րդ |GDP_PPP_year = 2021 |GDP_PPP = $561 միլիարդ |GDP_PPP_rank = 44-րդ |GDP_PPP_per_capita = $111,360 |GDP_PPP_per_capita_rank = 3-րդ |GDP_nominal = $516 միլիարդ |GDP_nominal_rank = 29-րդ |GDP_nominal_year = 2021 |GDP_nominal_per_capita = $102,394 |GDP_nominal_per_capita_rank = 3-րդ |HDI_year = 2019 |HDI = {{increase}} 0.955 |HDI_rank = 2-րդ |HDI_category = <span style="color:#090">բարձր</span> |sovereignty_type = Անկախություն |sovereignty_note = [[Մեծ Բրիտանիա]]յից |established_event1 = [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|Հանրապետության հռչակում]] |established_date1 = [[ապրիլի 24]], [[1916]] |established_event2 =Երկրորդ հռչակում |established_date2 =[[հունվարի 21]], [[1919]] |established_event3 = [[Դոմինիոն|Դոմինիոնի]] հաստատում |established_date3 = [[դեկտեմբերի 6]], [[1922]] |established_event4 =Իռլանդիայի Հանրապետության մասին ակտ |established_date4 =[[ապրիլի 18]], [[1949]] |currency = [[Եվրո]] (€) |currency_code = EUR |time_zone = WET |utc_offset = +0 |time_zone_DST = IST (WEST) |utc_offset_DST = +1 |cctld = [[.ie]] |calling_code = 353 |population_census_year=2016|population_census=4,761,865}} '''Իռլանդիա''' ({{Lang-en|Ireland}}, {{lang-ga|Éire}}), պետություն [[Եվրոպա]]յի հյուսիս-արևմուտքում։ Զբաղեցնում է [[Իռլանդիա (կղզի)|Իռլանդիա կղզու]] 5/6 մասը։ Մայրաքաղաքը [[Դուբլին]]ն է։ Իռլանդիան խորհրդարանական հանրապետություն է։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է պետության և համանուն կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, Իռլանդիա պետության և կղզու իռլանդական անվանումը) բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է [[Կելտական լեզուներ|կելտական նախալեզվի]] *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ Իռլանդիան [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] մաս կազմող [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայից]] տարբերակելու համար երբեմն կոչվում է Իռլանդիայի Հանրապետություն, թեև Իռլանդիայի սահմանադրության համաձայն՝ պետության պաշտոնական անվանումը «Իռլանդիա» է, իսկ «Իռլանդիայի Հանրապետություն» պետության նկարագրությունն է։ Ոչ ֆորմալ համատեքստում պետությունը երբեմն կոչվում է «Հարավային Իռլանդիա», «հարավը», «հանրապետությունը» կամ «26 կոմսությունները»{{Efn|Իռլադիան պատմականորեն բաղկացած է եղել 32 կոմսություններից։ Հյուսիսային Իռլանդիան մոտավորապես համապատասխանում է դրանցից վեցին, հետևաբար երբեմն կոչվում է «վեց կոմսությունները», իսկ Իռլանդիա պետությունը՝ «քսանվեց կոմսությունները»։ Վերջինս առավելապես գործածում են իռլանդական հանրապետականները, որոնք չեն ընդունում Իռլանդիայի բաժանումը և չեն ճանաչում ներկայիս Իռլանդիա պետության լեգիտիմությունը։}}<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|title=Western Europe|last1=Acciano|first1=Reuben|date=2005|publisher=Lonely Planet|isbn=1740599276|page=616|access-date=12 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209160641/https://books.google.com/books?id=Enrkj9PsKGwC&pg=PA616|archive-date=9 December 2021|url-status=live}}</ref><ref name="Daly 2007">Daly Mary (2007)։ "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: A Country by Any Other Name?"։ ''Journal of British Studies'', Volume 46, Issue 1, pp.72-90։ doi:10.1086/508399</ref>։ == Պատմություն == Մարդը Իռլանդիայում բնակություն է հաստատել մ. թ. ա. 6-րդ հազարամյակում։ Մ. թ. ա. 5-րդ կամ 4-րդ դարում Իռլանդիայի տարածք ներխուժեցին [[Կելտեր|կելտական]] ցեղերը։ 5-րդ դարում քրիստոնեության տարածման հետևանքով ուժեղացավ [[Ավատատիրություն|ֆեոդալիզմի]] զարգացումը։ [[795]]-ից սկսվել է [[Վիկինգներ|վիկինգների]] ներխուժումը։ Երկարատև պայքարն ավարտվել է [[1014]]-ին, երբ գերագույն արքա Բրիան Բորուն, քիչ թե շատ միավորելով Իռլանդիայի տարբեր իշխանությունները, Քլոնտարֆի ճակատամարտում պարտության մատնեց վիկինգներին, թեև ինքը թագավորը զոհվեց մարտում։ [[1169]]-[[1171]] թվականներին [[Նորմաններ|անգլո-նորմանական]] ֆեոդալների ներխուժումով Իռլանդիայի հարավարևելյան ափերին առաջացել են անգլիական գաղութներ, որոնք հետագայում ստացել են Փեյլ ({{Lang-en|Pale}}) անունը։ [[1297]]-ից գումարվել է [[Խորհրդարան|պառլամենտը]], որը կազմված էր [[Անգլիացիներ|անգլիացի]] բարոններից և պրելատներից։ [[1495]]-ին այն ենթարկվել է անգլիական պառլամենտին և թագավորին։ Իռլանդիայի գաղութացման ընթացքում ձևավորվել է անգլո-իռլանդական վերնախավը։ [[1541]]-ին Անգլիայի թագավոր [[Հենրի VIII]]-ին շնորհվել է Իռլանդիայի թագավորի տիտղոսը։ Իռլանդիայում անգլիական [[Ռեֆորմացիան Անգլիայում|Ռեֆորմացիա]] տարածելու պատրվակով բռնագրավվել են իռլանդական հողերը, գաղութացվել Փեյլի մեջ չմտնող տարածքները։ Գաղութային քաղաքականության հետևանքով 16-րդ դարում ապստամբություններ բռնկվեցին։ 16-րդ դարի կեսից մինչև 17-րդ դարի սկիզբը մեծ թվով անգլիացի և [[Շոտլանդացիներ|շոտլանդացի]] [[Բողոքականություն|բողոքականներ]] են բնակեցվել իռլանդացի [[Կաթոլիկություն|կաթոլիկներից]] բռնագրավված տարածքներում, հատկապես կղզու հյուսիսարևելյան մասում ([[Օլսթեր|Օլստեր]])։ [[1641]]-[[1652]] թվականների ապստամբությունից հետո, որը զուգադիպեց [[Անգլիական հեղափոխություն|Անգլիական հեղափոխությանը]] և դաժանորեն ճնշվեց [[Օլիվեր Կրոմվել|Օլիվեր Քրոմվելի]] կողմից, Իռլանդիան վերածվեց անգլիական գաղութի։ 17-րդ դարի վերջից մինչև 18-րդ դարի կեսը անգլիական իշխանությունները հրապարակել են մի քանի պատժիչ օրենքներ, որոնց համաձայն իռլանդական կաթոլիկները զրկվում էին քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքներից։ 1801-ին վերացվել է Իռլանդիայի պառլամենտական ինքնավարությունը։ 19-րդ դարում Իռլանդիան ամբողջովին վերածվեց [[Անգլիա]]յի ագրարային կցորդի։ Մասամբ իռլանդացի իրավաբան Դանիել O'Քոնելի գլխավորած շարժման շնորհիվ՝ 1829 թվականին ընդունվել է քաթոլիկների ազատագրության մասին օրենքը, որով վերացվեցին կաթոլիկների դեմ ուղղված պատժիչ օրենքերը և կաթոլիկների՝ Մեծ Բրիտանիայի պառլամենտի անդամ լինելու վրա արգելքը։ 1845-1849 թվականների աղետալի սովի հետևանքով Իռլանդիայի բնակչությունն նվազել է 20-25 տոկոսով։ Մոտ մեկ միլիոն մարդ մահացավ և մոտավորապես նույնքան մարդիկ արտագաղթեցին Իռլանդիայից 1845-1849 սովի ընթացքում։ Գաղութային և սոցիալական դաժան հարստահարման հետևանքով ուժեղացել է իռլանդական ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը։ Ազգային շարժման մեջ 19-րդ դարի մեծ ազդեցություն էին ձեռք բերել մանրբուրժուական հեղափոխականները՝ ֆենիները ({{Lang-en|Fenians}})։ [[1869]]-ին Իռլանդիայում ստեղծվեցին Առաջին Ինտերնացիոնալի սեկցիաներ։ 19-րդ դարի 70-80-ական թթ. ուժեղ պայքար էր գնում ինքնավարության ({{Lang-en|Home Rule}}, հոմրուլ) համար։ Բանվոր դասակարգն սկսում էր ակտիվորեն մասնակցել ազգային շարժմանը։ [[1896]]-ին [[Ջեյմս Քոննոլի|Ջեյմս Քոնոլին]] հիմնադրեց մարքսիստական Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը։ [[1905]]-ին ստեղծվեց [[Շինն Ֆեյն|շինֆեյներների]] կուսակցությունը, որը հանդես էր գալիս Իռլանդիայի քաղաքական և տնտեսական ինքնուրույնության օգտին։ [[1912]]-ին ձևավորվեց լեյբորիստական կուսակցությունը։ 20-րդ դարի սկզբին Իռլանդիայում մեծ թափ ստացավ գործադուլային պայքարը։ Ամենաուժեղը [[Դուբլին]]ի գործադուլն էր ([[1913]]-[[1914]]), որի ընթացքում ստեղծվեց «Իռլանդական քաղաքացիական բանակ» պրոլետարական զինված կազմակերպությունը։ Հեղափոխական իրադրությունն Իռլանդիայում անգլիական կառավարությանն ստիպեց [[1914]]-ին մտցնել հոմրուլը, որի կենսագործումը հետաձգվեց [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին համաշխարհային պատերազմի]] սկսվելու պատճառով։ [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|1916-ի ապստամբությունը]], որի նպատակն էր իռլանդական ազգային պահանջներն իրագործել հեղափոխական ճանապարհով, ավարտվեց պարտությամբ։ Իռլանդիայում հեղափոխական պայքարը նոր ուժով ծավալվեց [[1919]]-[[1921]]-ին։ Երկրում սկսվեց [[Իռլանդիայի անկախության պատերազմ|անկախության պատերազմ]], որը կրում էր բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության բնույթ։ [[1921]]-ի [[դեկտեմբեր]]ին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի և Իռլանդիայի միջև կնքվեց [[Անգլո-իռլանդական պայմանագիր|հաշտության պայմանագիր]], համաձայն որի Իռլանդիան (բացառությամբ [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]]) ստանում էր [[Դոմինիոն|դոմինիոնի]] կարգավիճակ՝ այնպիսին, ինչպիսին այն ժամանակ ունեին [[Կանադա|Կանադան]], [[Ավստրալիա|Ավստրալիան]] և այլն։ Հաշտության պայմանագրով վերացվում էր 1919 թվականին հռչակված Իռլանդական Հանրապետությունը և ստեղծվում էր այսպես կոչված Իռլանդական Ազատ Պետությունը։ Երկրում սկսվեց քաղաքացիական պատերազմ ([[1922]]-[[1923]]) պայմանագրին դեմ և պայմանագրին կողմ հանդես եկող ուժերի միջև։ [[Մեծ Բրիտանիա]]յի օգնությամբ՝ Իռլանդական Ազատ Պետության կառավարությունը, որը կազմված էր աջ շինֆեյներներից, հաղթանակ տարավ։ [[1932]]-ին՝ իշխանության գլուխ անցավ Ֆիանա ֆայլ կուսակցությունն [[Իմոն դե Վալերա|Իմոն դե Վալերայի]] գլխավորությամբ, որը կազմված էր քաղաքացիական պատերազմում պարտված կողմի ներկայացուցիչներից։ Ֆիանա Ֆայլի կառավարության նպատակն էր աստիճանաբար հրաժարվել 1921 թվականի Անգլո-իռլանդական պայմանագրից։ [[1939]]-[[1945]]-ի [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Իռլանդիան չեզոքություն պահպանեց։ [[1949]]-ին Իռլանդիան հռչակվեց անկախ հանրապետություն։ Սակայն կախումը անգլիական կապիտալից չթուլացավ։ 1950-ական թվականներին Իռլանդիայի իշխանությունները հրաժարվեցին պրոտեկցիոնիստական քաղաքականությունից և հետամուտ եղան տնտեսության մեջ օտարերկրյա կապիտալի ակտիվ ներգրավման։ [[1960]]-ական թվականներին ուժեղացավ ամերիկյան և գերմանական կապիտալի թափանցումը Իռլանդիա։ Իռլանդիայի կառավարությունը պաշտոնապես վարում է չեզոքության և ռազմական խմբավորումներին չմիանալու քաղաքականություն։ Իռլանդիայում 1930-ական թվականներից մինչ օրս երկու գերակշիռ կուսակցություններն են Ֆինե գելը և Ֆիանա ֆայլը, որոնց ակունքները քաղաքացիական պատերազմի հակամարտող երկու կողմերի մեջ են (2020 թվականին նրանք առաջին անգամ կազմեցին կոալիցիոն կառավարություն)։ Իռլանդիան [[ՄԱԿ]]-ի անդամ է [[1955]]-ից, [[Եվրոպական միություն|Եվրոպական միության]] անդամ՝ [[1973]]-ից։ 1990-ական թվականներին Իռլանդիայի տնտեսությունն աշխարհի ամենաարագորեն աճողներից էր։ Այս տնտեսական վերելքի կամ «Կելտական վագռի» շրջանը շարունակվեց մինչև [[Համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամ (2007-2010)|2007 թվականին սկսված համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամը]]։ [[1969]]-ին սկսված [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]յում հակամարտության կապակցությամբ Իռլանդիայի իշխանությունները հանդես էր գալիս հյուսիսիային-իռլանդական խնդրի քաղաքական կարգավորման օգտին։ 1998 թվականին Իռլանդիայի մասնակցությամբ կնքվել է Ավագ ուրբաթի կամ [[Բելֆաստ|Բելֆաստի]] համաձայնագիրը, որն ամրագրել է Հյուսիսային Իռլանդիայի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը և հաստատվել է հանրաքվեով Իռլանդիայում և Հյուսիսային Իռլանդիայում։ Բելֆաստի համաձայնագրի պայմաններով Իռլանդիան պարտավորեցվեց փոփոխել իր սահմանադրության առաջին և երկրորդ հոդվածները, որոնք Հյուսիսային Իռլանդիայի նկատմամբ տարածքային պահանջներ էին պարունակում։ Փոփոխված հոդվածներում նշվում է, որ միացյալ Իռլանդիան իռլանդացի ազգի կամքն է և որ այն կարող է հաստատվել միայն խաղաղ ճանապարհով և կղզու երկու մասերի բնակչությունների մեծամասնության կամարտահայտությամբ։ == Աշխարհագրություն == === Գետեր === Խոշոր գետը Շանոնն է, որից բացի խոշոր են Լի, Բլեկուոտեր, Շուր, Նոր, Էրն, Բանն գետերը, իսկ լճերից՝ [[Լոխ Նեյ]]ը, Լոխ-Դերգը, Լոխ-Մասկը, Կիլլարնինը։ Տարածքի 15%-ը զբաղեցնում են տորֆաբեր ճահիճները։ === Կլիման === Կլիման բարեխառն օվկիանոսային է։ Կղզու արևմտյան ափերը ողողում է [[Հյուսիսատլանտյան հոսանք|Հյուսիսատլանտյան տաք հոսանքը]], որի շնորհիվ Իռլանդիայի կլիման մեղմ է։ Տարին բոլոր օվկիանոսից փչում են տաք և խոնավ քամիներ, արևոտ օրերը քիչ են։ === Ֆլորա === Իռլանդիայի բուսական աշխարհը համեմատած [[Մեծ Բրիտանիա]]յի հետ աղքատ է։ Այստեղ աճում է 1300 տեսակի բույս, որոնք հանդիպում են նաև [[Եվրոպա]]յում։ Իռլանդիայի կենդանական աշխարհը ավելի աղքատ է քան Եվրոպայում և Մեծ Բրիտանիայում։ Այնտեղ կարելի է հանդիպել սողունների և երկկենցաղների 4, կաթնասունների՝ 22 և ձկների՝ 10 տիպ, թռչունների 380 տեսակ։ == Բնակչություն == Ազգային կազմը միատարր է. 98%-ը [[իռլանդացիներ]] են, ապրում են նաև [[անգլիացիներ]], [[շոտլանդացիներ]], [[հրեաներ]] և այլք։ Իռլանդիայի բնակչության մոտ կեսը ապրում է քաղաքներում։ Իռլանդիայի մայրաքաղաք [[Դուբլին]]ը կարևոր փոխադրական հանգույց է և երկրի գլխավոր ծովային նավահանգիստը, միաժամանակ մշակութային խոշոր կենտրոն է։ Պետական լեզուներն են [[իռլանդերեն]]ը և [[անգլերեն]]ը։ == Տնտեսություն == Քաղաքական ինքնուրույնություն նվաճելուց հետո, չնայած տնտեսության կախվածությանը բրիտանական էկոնոմիկայից, Իռլանդիայի տնտեսության կառուցվածքում նկատվել է նշանակալից վերելք։ Իռլանդիան ագրարային երկրից վերածվեց ագրարային-ինդուստրիալ երկրի։ Տնտեսության մեջ կապիտալ ներդրումների գրեթե 1/2-ը բաժին է ընկնում անգլիական ընկերություններին։ Մեծ ներդրում ունեն ամերիկյան և արևմտաեվրոպական մոնոպոլիաները։ [[2014]]-ին Համախառն Ներքին Արդյունքի կառուցվածքում արդյունաբերությանը բաժին էր ընկնում 27%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>, գյուղատնտեսությանը՝ 1,6%<ref name="Իռլանդիայի ՀՆԱ-ի Կառուցվածք"/>: === Արդյունաբերություն === Հիմնական էներգետիկ ռեսուրսը տորֆն է։ [[1972]]-ին ներմուծվող [[նավթ]]ի բազայի վրա կառուցվել է ՋԷԿ։ էլեկտրաէներգիայի 80%-ը տալիս են ԶԷԿ-երը։ Արդյունահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ քարածուխ, երկաթի, անագի, ցինկի հանքաքար, պիրիտ, ֆոսֆորիտ։ Արդյունաբերությունը կապված է հիմնականում գյուղատնտեսական արտադրանքի մշակման հետ։ Ինչպես Հյուսիսային Եվրոպայի բոլոր երկրներում(բացի Իսլանդիայից)այնպես էլ Իռլանդիայում արդյունաբերության կառուցվածքում առաջատարը մեքենաշինությունն է:Սննդարդյունաբերությանը բաժին է ընկնում համախառն արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 1/2-ը։ Զարգացած են տեքստիլ և կարի ճյուղերը։ Ունի հանքային պարարտանյութերի արտադրություն, նավաշինություն, գյուղատնտեսական մեքենաշինություն, ավտոմոբիլների և տրակտորների հավաքման, էլեկտրատեխնիկայի, քիմիական, նավթավերամշակման, շինանյութերի և պոլիգրաֆ արդյունաբերություն։ Քորկի մոտ է գտնվում երկրի սև մետալուրգիայի միակ գործարանը։ === Գյուղատնտեսություն === Գյուղատնտեսության հողատարածության ավելի քան 40%-ը և խոշոր եղջերավոր անասունների 30%-ից ավելին կենտրոնացած է խոշոր անասնապահական ֆերմերների ձեռքին, որոնք տնտեսությունը վարում են կապիտալիստական հիմունքով։ Գյուղատնտեսական մեքենաները գլխավորապես ֆերմերների սեփականությունն են։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ինքնարժեքի ավելի քան 3/4-ը տալիս է անասնապահությունը։ Մեկ շնչին ընկնող անասունների գլխաքանակով և կենդանի անասունների արտահանությամբ Իռլանդիան Եվրոպայում գրավում է առաջին տեղը, տավարի և հորթի մսի արտահանությամբ՝ առաջին տեղերից մեկը կապիտալիստական աշխարհում։ Բուսաբուծությունը հիմնականում բավարարում է անասնապահության կարիքները։ Մշակում են ցորեն, գարի, կարտոֆիլ, շաքարի և կերի ճակնդեղ, վարսակ։ == Արտաքին առևտուր == Արտահանում է միս, խոշոր եղջերավոր անասուն, կաթնամթերք, գունավոր մետաղների հանքաքար, քիմիական, տեքստիլ արտադրանք և հագուստ, արդյունաբերական սարքավորումներ։ Ներմուծում է մեքենաներ և սարքավորումներ, նավթ և նավթամթերքներ, քիմիկատներ, տեքստիլ գործվածքեղեն։ Առևտրական հիմնական գործընկերը [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[ԱՄՆ]]-ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Նիդեռլանդներ]]ը, [[Շվեյցարիա]]ն, [[Չինաստան]]ը<ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Առևտրաշջանառություն |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Տրանսպորտ == Երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը 3,237 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ">{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |title=Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ |accessdate=2015 թ․ օգոստոսի 31 |archive-date=2015 թ․ հոկտեմբերի 15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015234525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |dead-url=yes }}</ref> է, ավտոճանապարհներինը՝ 96,036 կմ<ref name="Իռլանդիայի Տրանսպորտային համակարգ"/>։ Ծովային նավատորմի ընդհանուր տոննաժը 202 հզ. բրուտտո ռեգիստրային տ է։ Գլխավոր ծովային նավահանգիստներն են Դուբլինը և Քորկը։ Դուբլինն ունի միշազգային օդանավակայան։ == Կրթություն == [[1922]]-ին Իռլանդիայի կառավարությունը հսկողության տակ է վերցրել մասնավոր դպրոցները, որոնք ստեղծվել էին ըստ դավանանքի։ Տարրական դպրոցները պետականացվել են, բոլոր միջնակարգ դպրոցները մնացել են մասնավոր։ Ուսուցումը պարտադիր է 6—14 տարեկանների համար։ Նախադպրոցական ինքնուրույն հիմնարկներ չկան, երեխաները (4—6 տարեկան) հաճախում են տարրական դպրոցների կից նախադպրոցական բաժիններ։ Չնայած տարրական դպրոցները 90%-ով ֆինանսավորում է պետությունը, դրանք գտնվում են եկեղեցական կազմակերպությունների խիստ հսկողության տակ։ Գյուղական վայրերում գործում են միակոմպլեկտ և երկկոմպլեկտ տարրական դպրոցներ։ Միջնակարգ դպրոցներն (5—6 տարի) ունեն 2 ցիկլ, հիմնական (3—4 տարի), իրավունք է տալիս բարձր տիպի մասնագիտացված ուսումնական հաստատություն ընդունվելու, բարձր կուրս և Իռլանդիայի Ազգային համալսարանները։ Խոշորագույն գրադարաններն են. Ազգային գրադարանը ([[Դուբլին]], հիմնադրվել է [[1877]]-ին), Դուբլինի հանրային գրադարանը։ Մայրաքաղաքում են գանվում Իռլանդիայի Ազգային թանգարանը. (հիմնադրվել է [[1731]]-ին), Իռլանդիայի ազգային պատկերասրահը (հիմնադրվել է [[1864]]-ին), ժամանակակից արվեստի պատկերասրահը, Քաղաքացիական թանգարանը (հիմնադրվել է [[1953]]-ին)։ === Գիտական հիմնարկներ === Իռլանդիայի հնագույն գիտական կազմակերպություններն են * Դուբլինի արքայական ընկերությունը ([[1731]]) * Իռլանդական արքայական ակադեմիան ([[1786]]) * Արքայական կենսաբանական ընկերությունը ([[1830]]) * Դուբլինի համալսարանի կենսաբանական ընկերությունը ([[1874]]) * Բժշկագիտության արքայական ակադեմիան ([[1882]]) * Իռլանդական աստղագիտական ընկերությունը ([[1937]]) * Իռլանդիայի քիմիական ինստիտուտը ([[1950]]) == Մշակույթ == === Գրականություն === Զարգանում է իռլանդերեն և [[անգլերեն]]։ Հնագույն գրական հուշարձանը հերոսական էպոսն է՝ գրառված VIII—IX դդ.: Միջին դարերում բարձր մակարդակի է հասել բարդերի պոեզիան։ Իռլանդիայի պատմությունը և գրականությունն արմատական փոփոխություն են կրել XVI —XVIII դդ.: Աշխարհիկ ու կրոնական գրականությունում գերիշխել է հայրենասիրության թեման։ XVII դ. հավաքվել և արտագրվել են ոչնչացման վտանգի տակ եղած հին ձեռագրերը, որի հիման վրա ստեղծվել է բազմահատոր «Չորս մագիստրոսների տարեգրությունները» ([[1632]]—[[1636]])։ XVIII դ. վերջերից ավելի մեծ տեսակարար կշիռ է ստացել [[անգլերեն]]ով իռլանդական գրականությունը։ XIX դ. 40-ական թթ. ծաղկել է հեղափոխական բնույթի ռոմանտիզմը՝ կապված ազգային-ազատագրական շարժման հետ (Թ. Դևիս, Ջ. Մանգան, Զ. Գրիֆին, Զ.Բեյնիմ, Մ. էջուորտ, Ու.Կառլտոն)։ 50—60-ական թթ. 2-րդ կեսի գրականությանը բնորոշ էր ազգայնական գաղափարների մերժումը և ուշադրությունը սոցիալական խնդիրների նկատմամբ է. Միլն (ծն. [[1903]]), Պ. Կևանախ ([[1905]]—[[1967]]), Մ. Լևին (ծն. [[1912]]), Պ. Հելվին (ծն. [[1925]]), Ռ. Մերֆի (ծն. [[1927]]), Ջ. Մոնտեգյու (ծն. [[1929]]), Ս. Ւփնի (ծն. [[1930]]), Զ. Մակ-Հախերն (ծն. [[1935]]) և ուրիշներ։ === Ճարտարապետություն և Կերպարվեստ === Իռլանդիայի տարածքում հայտնաբերվել են բրոնզի դարի դոլմեններ, կրոմլեխներ, դամբարանաբլուրներ։ Քրիստոնեության տարածումից հետո V—XII դդ. կառուցվել են վանքային համալիրներ, բարձր (մինչև 40 մ) պահակային աշտարակ-զանգակատներ, XI—XII դդ.՝ ռոմանական կապելլաներ, եկեղեցիներ, XII—XIV դդ.՝ գոթական ոճի տաճարներ։ Քարե խաչերին, բրոնզյա գավազաններին և, հատկապես, մանրանկարչությանը բնորոշ է զարդաքանդակի ճոխությունը։ Անգլիական գաղութատիրության պատճառով Իռլանդիայի արվեստի զարգացումը արգելակվել է։ XVII—XIX դդ. սկզբին [[Դուբլին]]ում անգլիական կլասիցիզմի ոճով կառուցվել են վարչական շենքեր, պալատներ, մենատներ, իսկ [[1829]]-ից՝ նեոգոթիկայի ոգով եկեղեցիներ։ XIX—XX դդ. նավահանգստային քաղաքներում ստեղծվել են էկլեկտհն բնույթի շենքերով կանոնավոր կառուցապատված շրջաննևր։ ժամանակակից ոճով կառուցվել են մի շարք ճարտարապետական համալիրներ, արդյունաբերական կառույցներ, ավաններ։ XVIII դ. իռլանդական նկարիչներ Ձ. Ջերվասը, Ն. Հոուն Ավագը, Հ. Դ. Համիլտոնը, Ջ. Բառետը և Ռ. Բարկերը ստեղծագործել են հիմնականում [[Անգլիա]]յում։ [[1840]]-ական թվականներից ազգային ինքնորոշման պայքարը նպաստել է ռեալիզմի զարգացմանը։ XX դ. սկզբին ձևավորվել է ազգային ռեալիստական դպրոցը (Զոն Բ. Ցիտս, Պ. Տյուոհի, Ջ. Կիսփնգ, Ձ. Լեմբ)։ === Երաժշտություն === Իռլանդական ժողովրդական երաժշտության պահպանված նմուշները հիմնականում միաձայն են՝ հիմնված 7-աստիճանոց դիատոնիկ լադերի վրա։ ժողովրդական պարերից են՝ ժիգան, ռիլը։ Հիմնական երաժշտական գործիքը բազմալար տավիղն է։ Երաժշտական արվեստի նշանավոր ներկայացուցիչներից են՝ կատարող-կոմպոզիտորներ Դ. Մյորֆին, Մ. Կելլին, դաշնամուրային նոկտյուրնի ժանր ստեղծող Զ. Ֆիլդը, կոմպոզիտորներ Մ. Բալֆը, Չ. Ստանֆորդը, Ա. Բաքսը։ Իռլանդիայում գործում են՝ իռլանդական երաժշտական ակադեմիան, սիմֆոնիկ նվագախմբեր, երգչախմբեր և այլն։ [[1963]]-ին [[Դուբլին]]ում կազմակերպվել է Իռլանդիայի ազգային օպերային թատերախումբը։ === Թատրոն === XVI դ. [[Դուբլին]]ում անգլիական համքարական գիլդիաները կազմակերպել են միստերիաների ներկայացումներ։ XVII դ. անգլիացի վերնախավի համար ստեղծվել են թատրոններ։ [[1899]]-ին բանաստեղծ Ու. Բ. Ցիտսը և Ա. Գրեգորին Դուբլինում ստեղծել են Իռլանդական գրական թատրոն ([[1899]]—[[1901]], այժմ՝ Աբբայության թատրոն)։ [[1922]]-ին հիմնվել է Դրամատիկական միություն։ [[1929]]-ին է. Հիլտոնը և Մ. Մակ- Լիամոիրը Դուբլինում կազմակերպել են ժամանակակից խաղաոճի թատրոն։ == Նշումներ == <references group="Ն"/> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 Իռլանդիան դասարան․ամ կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160905044743/http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/5260 |date=2016-09-05 }} * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=268 Իռլանդիան հայկական հանրագիտարանում] * [https://armenians.ie Հայերը Իռլանդիայում] (անգլերեն) {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ|Ireland - Éire|Իռլանդիա}} {{Եվրոպական երկրներ}} {{Եվրոպական միության անդամ երկրներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Կղզի պետություններ]] [[Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ]] [[Կատեգորիա:Արևմտյան Եվրոպայի երկրներ]] [[Կատեգորիա:ՄԱԿ-ի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Լիբերալ ժողովրդավարություններ]] [[Կատեգորիա:Անգլիախոս երկրներ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:1949 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրներ]] [[Կատեգորիա:Հանրապետություններ]] q034hbxc6foj5yw0fv16sapyeyh7f3q Վիքիպեդիա:Խորհրդարան 4 1782 8495943 8495653 2022-08-26T16:53:29Z ERJANIK 12604 /* Չակերտներ հոդվածի վերնագրում */ wikitext text/x-wiki {{Մասնակից:Աշբոտ/Արխիվ |archive = Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/%(monthname)s %(year)d |algo = old(30d) |counter = 1 |minthreadstoarchive = 1 |minthreadsleft = 0 }}__NEWSECTIONLINK__<!-- Ուշադրություն. արխիվացնելիս այս պարբերությունը մի հեռացրեք --> {{Խորհրդարան2}} <!-- Նոր քննարկումները, ավելացրեք էջի ամենաներքևում, եթե շարունակում եք քննարկումը, ապա պարզապես խմբագրեք համապատասխան քննարկման բաժինը, անվան կողքը, սեղմելով «Խմբագրել» հղումը։--> <!-- Արխիվացնել այստեղից --> {{դյուրանցում|ՎՊ:ԽՈՐՀՐԴ}} __TOC__ == Աղբյուրների սև ցանկ == Հարգելիներս, հաճախ էջերում ոչ նշանակալի նյութերին նշանակալիություն հաղորդելու, քաղաքական կամ այլ նպատակներով էջերում սենսացիոն նյութեր ավելացնելու նպատակով մասնակիցներից ոմանք դիմում են ոչ հեղինակավոր աղբյուրների։ Ու այդ «աղբից» ազատվելու համար ժամանակ և ջանքեր է պահանջվում։ Հավանաբար գիտեք, որ ոչ նշանակալի, սպամ, պոռնոգրաֆիա, ատելություն և այլն տարածող աղբյուրների վիքինախագծերում հայտնվելը արգելակելու համար սև ցանկեր են օգտագործվում։ [[:MediaWiki:Spam-blacklist|Մեր մոտ այն դատարկ է]]։ Առաջարկում եմ լրացնել այս ցանկը, ինչը հնարավորություն չի տա հոդված ստեղծելուց օգտագործել այդ աղբյուրները։ Ցանկը նախապատրաստելու համար կստեղծենք համապատասխան քննարկման և աշխատանքային էջեր։ Բնականաբար քննարկման էջում անցանկալի կայք(եր)ի հղում(ներ) առաջարկողը պետք է հիմնավորի պատճառը ու քննարկման արդյունքում նոր կտեղափոխենք հիմնական ցանկ։ Ի՞նչ կասեք։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:57, 30 հունվարի 2022 (UTC) : Արժե։ Լավ միտք է։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 08:06, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Նախքան կայքերի անցանկալի լինելը քննարկելու գործընթացը սկսելը պետք է սահմանել, թե ի՞նչ է ասել անցանկալի կայք և ինչպե՞ս է պետք անել, որ «անցանկալի կայքերի որսը» չվերածվի քաղաքական բնույթի ճնշումների, իսկ որ կարող է այդպիսին դառնալ, շատ հավանական է։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 09:51, 30 հունվարի 2022 (UTC) :: Էդ քննարկման մեջ արդեն մասնակիցը կհիմնավորի, թե ինչու պետք է իր նշած կայքը լինի սև ցուցակում, օրինակ [http://24media.today/?p=3582 24media.today]-ը ես կհիմնավորեմ ))։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 10:04, 30 հունվարի 2022 (UTC) :::Ես չեմ կարծում թե Beko-ն այս քննարկումը բացել է «gagik.news-news.7day.am», «perfect tv» մակարդակի կայքերի համար։ Իմ կարծիքով նախ պետք է նվազագույն չափանիշներ սահմանել, որոնց համապատասխանելիության կասկածանքով նոր թույլատրվի մասնակցի կողմից կայքը անցանկալի հռչակելու գործընթաց սկսելը։ Beko-ի նշած «ատելության» հոդվածով ես կարող եմ հիմնավորել, որ X լրատվական կայքը ատելություն է տարածում (որոշակի քաղաքական խմբի նկատմամբ)։ Բայց միևնույն ժամանակ այդ կայքը բավականին արժեքավոր աղբյուր է։ Հակասություններից խուսափելու համար պետք է նախնական չափանիշներ սահմանվեն, որոնց համապատասխանելիության դեպքում կարելի լինի քննարկում բացել։ Հույսով եմ այդպիսի չափանիշների առաջարկներ կհնչեն։ Ես այս գործընթացում նաև մեկ այլ վտանգ եմ տեսնում։ Հայտնի է, որ Հայերեն Վիքիպեդիայում հազվադեպ են լինում ակտիվ քննարկումներ, հիմնականում խմբագիրները խուսափում են քննարկումներին, բանավեճերին մասնակցելուց կամ հետաքրքրված չեն դրանցով։ Այսինքն՝ կայքը անցանկալի հռչակելու գործընթացին ենթադրելի է, որ մասնակցելու են շատ քիչ մարդիկ, հետևաբար հնչելու են շատ քիչ կարծիքներ ու երբեմն-երբեմն շատ հնարավոր է քննարկումներին ակտիվորեն մասնակցողների ժամանակավոր պասիվության պատճառով անցանկալի կայքեր հռչրակվեն այնպիսիք, որոնք չպետք է դասել այդ շարքին։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:02, 30 հունվարի 2022 (UTC) Գուցե հենց նման մակարդակի կայքերի համար էլ բացվել է, որ դրանք ավտոմատ արգելափակվեն, քանի որ ոչ ոք էլ հատ-հատ աղբյուրները չի ստուգում, իսկ վիճելի կայքերը կարող ենք չներառել ու դրանք առանձին քննարկել։ Կարծում եմ՝ պետք է ցանկում ներառել միայն այն կայքերը, որոնց անցանկալի լինելը կասկած չի հարուցում ոչ մեկի մոտ։ Իսկ սխալները հետագայում կարող են ուղղվել։ Օրինակ՝ կարող ենք ցանկը խմբագրելու հնարավորությունը թողնել բոլոր մասնակիցների համար, բայց այն գտնվի մի քանի ակտիվ մասնակցի հսկացանկում։ --[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 11:14, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Ասածս նորություն չէ, մենք ենք ետ մնացել ու մինչ այժմ այդ ցանկերը չենք սարքել։ Ցանկը հեշտացնում է գործը։ Առավել հեշտ է նախապես, միանգամից քննարկել, որոշել, թե որն է պետք, որը՝ ոչ, իսկ հոդվածների այս քանակի մեջ շատ դժվար և ժամանակատար է գտնել այդպիսի կայքերի հղումները։ Բնականաբար ցանկը միշտ բաց կլինի՝ ավելացումների, և՛ արդեն եղածները այնտեղից հեռացնելու համար, եթե իհարկե որևէ մեկին հաջողվի ապացուցել, որ կայքը սխալմամբ է այնտեղ հայտնվել։ Մենք միշտ ասում ենք, որ բլոգներն ու դեղին էջերը տեղ չունեն մեր հանրագիտարանում, բայց եթե ուշադիր նայենք, ապա հարյուրներով այդպիսի հղումներ կան, որոնք գեղեցիկ վերնագրերի տակ հայտնվել են էջերում։ Եվ կապ չունի gagik.news-ն է, թե ուրիշ կայք, կարծում եմ կկարողանանք առողջ քաղաքական քննադատությունը հայհոյանքից ու սպառնալիքներից տարբերել։ Որևէ կայքի հղում տալը, միշտ էլ կարող ենք քննարկել, առանց այս ցուցակի լինել, կամ չլինելը։ Մենք հիմա խոսում ենք գործիքն աշխատացնելու նպատակահարմարության մասին, իսկ բովանդակությունը արդեն ուրիշ հարթակում կքննարկենք։ --[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 13:24, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Ի դեպ, Մետայում գոյություն ունի [[:meta:Spam blacklist|սև ցուցակ]], այնտեղ հարյուրավոր կայքերի մեջ տասը կայք կա ․am դոմեյնից, թեև ոչ մեկի մեջ կյանք չկա կարծես։։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 15:08, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Որպեսզի տարընթերցում չլինի, ապա ասեմ, որ ես կողմ եմ նման գործիքի աշխատեցնելուն։ Իմ ասածն այն է, որ որոշ չափանիշներ են պետք մշակել, օրինակ թե x կայքը անցանկալի դարձնելու քննարկումը նվազագույնը և առավելագույնը որքա՞ն պետք է տևի, որոշումը կայացվելու է զուտ կողմ և դեմ ձայների հաշվարկո՞վ թե առաջնորդվելու ենք առավել հիմնավոր ներկայացված պատճառաբանությանը և այլն։ Այսինքն պետք է միասնական ընկալում լինի այդ գործընթացի նկատմամբ, որպեսզի մի քննարկման ժամանակ չկիրառվեն այլ չափորոշիչներ, իսկ մյուսում՝ այլ։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 15:52, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Միանշանակ կողմ եմ նման ցանկերի ստեղծմանը: Միակ չափանիշը թերևս կարող է լինել այն, թե որքանով է կայքը ինքնուրույն լրատվություն պատրաստում: Առկա բոլոր կայքերը հիմնականում վերցնում են հոդվածի առաջին մասը և հղումով արտատպում իրենց մոտ: Այս սկզբունքով շարժվելն էլ շատ քիչ կայքեր կթողնի հրապարակում: Ուղղակի մի հարց. Մեդիավիքի հարթակը արդյո՞ք բաց է խմբագրման համար: Եթե չեմ սխալվում տեխադմիններն ունեն այդ հնարավորությունը, որոշ բացառություններով՝ ադմինները:--[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 16:12, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] ջան, ադմինները կարող են խմբագրել։ Բայց դա չէ կարևորը՝ աշխատանքային էջում առաջարկները կքննարկվեն, հետո հաստատվելուց հետո ադմինը կանի փոփոխությունը Ցուցակում։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 16:18, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::: Ես առաջարկում եմ ճշտել մեթայում և վիքիպահեստում (եթե կա նման ցանկ) ճշտել ինչ սկզբունքով են ցանկերը կազմվել և այդ ցանկերն ավտոմատ մեր մոտ տեղադրել (հետո եթե պետք լինի առանձին կայքեր կհանենք): Եթե իհարկե մեթայի ցանկն ավտոմատ չի տարածվում բոլոր վիքինախագծերի վրա։ ---[[Մասնակից:Ankax Hayastan|Հայորդի]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ankax Hayastan|քննարկում]]) 19:45, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::::Մետայինը բոլոր նախագծերում աշխատում է՝ այդպես է գրված, բայց մեզ մերն է պետք։ Իսկ սկզբունքը պարզ է, եթե կայքն օգտագործվում է Վիքիպեդիայում ու ինքը չպետք է օգտագործվի, լավ է միանգամից ցանկ մտցվի։ Ցանկերը կազմելուց հաշվի կառնենք բոլոր դեմերն ու կողմերը։ Նոր հպանցիկ նայեցի ու քանի հատ livejournal-ից հղում գտա, որը բնականաբար սխալ է։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 20:07, 30 հունվարի 2022 (UTC) Առաջարկիցս անցավ երկու շաբաթ, սև ցանկեր կազմելուն դեմ հիմնավորված դեմ կարծիքներ չեղան։ Մտահոգությունը որոշ կայքերը այնտեղ ներգրավելուն էին վերաբերում, ինչը կարող ենք քննարկել աշխատանքային էջերում։ Այդ էջերը կսարքեմ և կներկայացնեմ։ Ցանկացած կայքը որը կառաջարկվի ցանկում ընդգրվելու համար, անպայման կքննարկվի և հետո կորոշում կկայացվի։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 10:47, 14 Փետրվարի 2022 (UTC) :Հուսով եմ ստեղծվելիք էջերում նշված կլինեն ընթացակարգի, ձևաչափերի մասին տեղեկություններ, ինչի մասին վերևում գրել եմ։ Սա մի գործընթաց է, որը պետք է համակարգված լինի, այլ ոչ թե «ում մտքով նպատակային-ոչ նպատակային ինչ անցնի, բերի առաջադրի քննարկման», մենք էլ ստիպված ամեն անգամ մասնակցենք, որպեսզի սխալներ չլինեն։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 06:43, 16 Փետրվարի 2022 (UTC) ::Ի՞նչ է նշանակում «ում մտքով նպատակային-ոչ նպատակային ինչ անցնի, բերի առաջադրի քննարկման», ո՞վ է որոշում, թե ում մտքով կարող է բան անցնել, իսկ ումը՝ ոչ։ Վիքիպեդիայի բոլոր մասնակիցները ձայնի իրավունք ունեն, մանավանդ որ այս դեպքում ասածը նաև պետք է փաստարկվի, այլ ոչ թե որոշում կայացվի ձայների քանակով։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:15, 16 Փետրվարի 2022 (UTC) Հարգելի համայնք, ցանկը ստեղծելուն կողմ եմ։ Առաջարկում եմ, որոշակի հուշումներ նույնպես ներառել այդ ցանկում, որով հնարավոր կլինի ենթադրել, այդ կայքերի հեղինակավոր կամ ոչ- լինելը՝ դրանց տարբերակելու համար։ Չէ՞ որ ոչ հեղինակավոր կայքում միշտ չէ, որ ատելության խոսք (և այլն) է հնչում, ինչպես նաև՝ ամեն պահ մի նոր կայք կարող է ստեղծվել, որը ներառված չի լինի ստեղծվելիք ցանկում։ Սիրով--[[Մասնակից:Ապատ63|Ապատ63]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ապատ63|քննարկում]]) 05:41, 28 Մայիսի 2022 (UTC) == undo == please undo [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3AMilitary_of_Europe&type=revision&diff=1085590855&oldid=1074215671 this edition] == Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2022 == Dear Wikimedians, We are glad to inform you that the 2022 edition of Wikipedia Pages Wanting Photos campaign is coming up in July. This is a formal invitation to invite individuals and communities to join the campaign to help improve Wikipedia articles with photos and contextual images. The campaign will run from July 1 to August 31, 2022 and several communities and Wikimedia Affiliates have already indicated interest to organize the campaign in their localities. Please find your community or community closer to you to participate: [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/Participating Communities|WPWP2022 Campaign: Participating Communities]]. The campaign primarily aims to promote using images from Wikimedia Commons to enrich Wikipedia articles that are lacking them. Participants will choose among Wikipedia pages without photos, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In this third edition of the campaign, eligibility criteria have been revised based on feedback and campaign Evaluation Reports of the previous editions. Please find more [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/FAQ and Contest Rules|details about these changes and our FAQ here on Meta-Wiki]] For more information, please visit the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022|campaign page on Meta-Wiki]]. Best,<br/> [[User:Ammarpad|Ammar A.]]<br/> Global Coordinator<br/> Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign 2022.<br /> 17:38, 31 Մայիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=23230284 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Armenian Wikipedians! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Armenian Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: <nowiki>*</nowiki> Give us your feedback <nowiki>*</nowiki> Ask us questions <nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: <nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. <nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device. Armenian Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Armenian Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats: <nowiki>*</nowiki> As a reply to this message <nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://hy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on: <nowiki>*</nowiki> The tool <nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it <nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 01:28, 12 Հուլիսի 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. ::Dear [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]], thanks for sharing message and all the details. I've got a question: Since we at Armenian Wikipedia experience issue of machine tranlations not being sufficiently edited and proofread using Content Translation tool, can we rise the threshold for Section Translation, so it will require more of editing, proofreading than we currently have in Content Translatoin. And if this change will allow us to solve issue of of poorly translated articles, then we can also make the change in Content Translation tool for Desktop edits? ----[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 09:40, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Thank you, [[Մասնակից:Xelgen|Xelgen]], for the above feedback; we have [[phab:T313208|created a ticket]] to adjust the Machine translation (MT) limit for Content translation. Depending on how it works, we can further adjust if the proposed limit still does not improve translations, we can go through the process of getting examples of both good and problematic translations from you to improve the quality of translations created. ::Section Translation is in its early development and has a simpler limit approach that shows warnings when the MT is greater than 85% and block publishing when the MT is greater than 95%. We don't have the flexibility for adjustments yet in the different Wikipedias. We want to make the improvements to the general system before integrating the ability to adjust the MT of each Wikipedia. Moreover, on mobile, the Machine translation limit has not been a problem based on the translation activity. ::I hope the above is helpful and you can track progress on the Content translation adjustment from the ticket provided. ::Best regards. [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 15:52, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) :::Hello [[Մասնակից:Xelgen|Xelgen]], :::The Machine translation limit for Content Translation in your Wikipedia has been [[phab:T313208|adjusted to 80%]]. We hope this adjustment will improve the quality of translation created in Armenian Wikipedia. Thank you! [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 18:05, 5 Օգոստոսի 2022 (UTC) ===Section Translation tool enabled in Armenian Wikipedia=== Hello Friends! The Language team is pleased to let you know that the [https://hy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=hy&sx=true#/ now enabled in Armenian Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Armenian. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for հայերեն. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] Content created with the tool will be marked [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://hy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 17:32, 10 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == [[Ռուդիկ Ղարիբյան]] == {{notice|տեքստ=Հարգելի համայնք, ադմինիստրատորների տեղեկատախտակից քննարկումը տեղափոխում եմ այստեղ, քանի որ հարցի լուծումը ըստ կանոնակարգի, այսինքն հոդվածը ջնջելը, վստահ եմ դժգոհության առիթ է տալու, չջնջելը նույնպես։ Հոդվածն այս օրերին չի ջնջվել, քանի որ Ռուդիկի ծննդյան օրն էր, միջոցառում էր կազմակերպվել և Վիքիպեդիայի հոդվածն ակտիվ տարածվում է տարբեր հարթակներում։ Հիշեցնեմ, որ հոդվածը նախկինում ջնջվել էր, և բացված քննարկումներում չէր ապացուցվել հոդվածի գոյատևելու իրավունքը։ Սպասում ենք ձեր արձագանքին։ --[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 09:32, 17 Հուլիսի 2022 (UTC)}} {{ՔՓ|Հոդվածը ջնջվել է ըստ քննարկումների--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:20, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC)}} Հարգելի ադմինիստրատորներ, ես հասկանում եմ թեմայի նրբությունը, բայց եթե նախկինում ջնջված [[Ռուդիկ Ղարիբյան|հոդվածը]] նորից է ստեղծվում ու էլ չի ջնջվում, ապա կարելի՞ է ենթադրել, որ Հայաստանի զինված ուժերի կամ Արցախի պաշտպանության բանակի յուրաքանչյուր զոհված զինծառայողների մասին հոդվածներ գրելը չի հակասում Հայերեն Վիքիպեդիայի կանոնակարգին։ Եթե այդպես է, ես միայն ուրախ կլինեմ։ Որպես լրացուցիչ տեղեկություն նշեմ, որ հոդվածը ստեղծած մասնակիցը բացել էր հետևյալ քննարկումները՝ [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D6%80_2022#%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%AB%D5%AF_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A2%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%AB_%D5%BB%D5%B6%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%B4 1], [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D5%93%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80_2022#%D4%B6%D5%AB%D5%B6%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D6%80%D5%AF 2], [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC_2022#%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%BF_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4 3]։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:20, 15 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ [[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]], քանի որ այդպես էլ արձագանք չեղավ գրառմանը (հավանաբար հաջորդ գրառման պատճառով չեն տեսել), բայց արձագանք չլինելը հետագայում կարող է մեկնաբանվել որպես համաձայնության նշան, գրում եմ իմ կարծիքը. դա միայն նշանակում է, որ այդպես էլ չենք կարողացել մասնակցին համոզել, որ կանոնակարգը թույլ չի տալիս գրել նման հոդված (հարցի նրբությունը չգիտեմ, բայց Վիքիպեդիան հիշատակը հարգելու միակ միջոցը չէ, պետք չէր հանրագիտարանին այդքան մեծ նշանակություն տալ, առանց որի անհնար է հիշել կամ հարգել մարդկանց (տվյալ դեպքում նորից պետք է հիշել այն մարդկանց, որոնք խմբագիրների շրջանում ծանոթ չունեն), իսկ հոդվածի ներածությունում նշվածները ևս մեկ անգամ փաստում են, որ ավելի լավ էր հոդվածը չգրել, քան գրել նման ձևով), եթե ուզում եք, կարող եք նորից փորձել, գուցե կարողանաք համոզել, իսկ հոդվածը կարող եք ներկայացնել արագ ջնջման (կարող եք նայել նաև [[Սամվել Խաչատրյան (զինծառայող)]] հոդվածը), գուցե ադմիններից մեկը երբևէ ջնջի (կարող է չեն տեսել)։ Ես չեմ ջնջի հիմա կամ մոտակա ժամանակներում, քանի որ տվյալ մասնակիցը [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6#%D4%B1%D5%A4%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4 իմ խմբագրումները համարում է հետապնդում] և իր ներկայացրած անհիմն մեղադրանքների մասին իմ գրառմանը չի էլ պատասխանում, քանի որ իր ուզածին հասել էր ու հարցը համարեց փակված։ Ծայրահեղ դեպքում, եթե ադմինների ու այլ խմբագիրների կողմից արձագանք չլինի, այդ հոդվածի մնալը կարող ենք համարել բացառություն չգիտեմ ինչ պատճառաբանությամբ, բայց կանոնակարգը կշարունակի գործել մնացած հոդվածների դեպքում կամ կաշխատենք այնպես անել, որ այն որոշ չափով գործի, հակառակ դեպքում հնարավոր կլինի գրել նաև մեր խմբագիրների կամ ակումբականների, ՔՈԱՖ Սմարթ կենտրոնի շրջանավարտների ու այլոց մասին։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 14:53, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Ոչ լռությունը համաձայնության նշան չէ (գոնե իմ դեպքում խնդրում եմ լռությունը համաձայնության նշան չմեկնաբանանել)։ Բայց հաշվի առնելով որ այսօր Ռուդիկի 20-ամյակն է, և իր ընկեր վիքիպեդիացիները քանի շաբաթ հուշ-ցերեկույթ էին պատրաստում իր ծծնդյան առիթվ, և ոնց հասկացա նաև զգացմունքային առումով շատ կարևոր էր այդ հոդվածի առկայությունը, կարծում եմ դա հարգելով և էմպատիա ցուցաբերելով կարելի է մի քանի օր ևս սպասել, ապա անցնել քննարկմանը։ Շատ ավելի խնդրահարուց հարցեր ունենք, որոնք սպասոմ եմ շատ–շատ ավելի երկար։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 18:47, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) Կողմ եմ ջնջելուն, քանի որ ''վիքիակումբի ակտիվ անդամ'' լինելն ու ''ՔՈԱՖ Սմարթ կենտրոնի առաջին շրջավանարտ'' լինելը անձին հանրագիտարանային չեն դարձնում: Իսկ Մարտական ծառայության մեդալ հազարներն ունեն: Ի դեպ, հատկապես հուշեր և հիշատակ բաժինները հիշեցնում է շարադրություն. բնավ հանրագիտարանային չեն: --[[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:31, 17 Հուլիսի 2022 (UTC) P.S. Հավելեմ նաև, որ մենք շատ ակտվ խմբագիրներ ենք ունեցել, որոնք զոհվել են, բայց իրենց մասին հոդվածներ չկան, քանի որ սա հանրագիտարան է և պետք չէ տրվել զգացմունքներին: Շնորհակալություն: --[[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:43, 17 Հուլիսի 2022 (UTC) Ռուդիկին անձամբ ճանաչում էի, ընկերս էր, հետևաբար, ներողություն եմ խնդրում, չեմ կարող մասնակցել այս քննարկմանը, քանի որ ցանկացած պարագայում սուբյեկտիվ մոտեցում եմ ունենալու։ Շնորհակալություն։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 19:07, 19 Հուլիսի 2022 (UTC) Տեսեք՝ կա 2 լուծում. կամ համայնքը ընդհանուր քննարկմամբ փոխում է նշանակալիության չափորոշիչները՝ հարմարեցնելով այս հոդվածին (ինչը վիքիական քայլ չի լինի, բայց դե լուծում է), կամ հարգում է եղած չափորոշիչներով կանոնակարգը և ջնջում է հոդվածը։ Իրականում թեման նոր չէ։ Մեկ անգամ չէ, որ նման հոդված ստեղծողներին խնդրել, առաջարկել, հորդորել եմ չանել նման բան, քանզի դրանով չէ, որ պետք է ցույց տանք մեր հարգանքը որևէ անձի նկատմամբ։ Ցանկերի առաջարկ եմ արել և մեկն էլ ստեղծել։ Եթե հոդվածը կանոնակարգով չէ, միևնույն է ջնջվելու է, ներկա խմբագիրները 10-20 տարի հետո հնարավոր է ակտիվ չլինեն, անձնական կապեր ունեցող խմբագիրները՝ նույնպես, նոր եկողները այս հարցը բարձրացնելու են ու ջնջեն։ Ինքս դեմ չեմ Xelgen-ի առաջարկին. կարելի է 1-2 շաբաթ սպասել, բայց հստակեցնենք ամեն ինչ՝ նման դեպքերից խուսափելու համար։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 06:50, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) Թեման նուրբ ու ցավոտ է, շատերս ենք խուսափում, որովհետև կարող ենք մի անմեղ բառով թվացյալ վիրավորել։ Ոչ ոք չի հերքում տղաների հերոսությունը կամ ջուրը գցում իրենց անձնազոհությունը, բայց սա այն հարթակը չէ, որում հոդվածի առկայությամբ պիտի հարգենք իրենց հիշատակը։ Եթե փորձեմ չեզոք դիտարկել, ապա ինձ դուր չի գալիս ըստ հոդվածների առկայության կանոնակարգ «կարել-ձևափոխելը», ինձ դուր չի գալիս ադմինի ասածը, որ չի ջնջել վերևի քննարկման պատճառով (վերևի քննարկման մեջ էլ սպասվող այդ վտանգին էի անդրադարձել), ինձ դուր չի գալիս անհավասարության գիտակցումը։ Ու անկախ նշանակալիության կանոնակարգին չհամապատասխանելուց՝ հոդվածը ոչ հանրագիտարանային է։ Կողմ եմ ցանկ սարքելուն և թեման հնարավորինս ոչ ցավոտ ամփոփելուն։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:24, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) :Մի փաստարկ էլ բերեմ։ Մենք այնպես ենք խոսում և մտածում, որ եթե կանոնակարգը փոխեցինք, ապա միայն հայ զինվորների մասին կարելի է գրել, աշխարհում լիքը ազգություն կա, որ փորձում է իրենց զինվորների մասին հոդված գրել, շատ հանգիստ կանցնեն մեր հարթակ, այդ ժամանակ ի՞նչ ենք անելու։ Ի դեպ, [[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ջան, առաջին քննարկումից հետո հոդվածը ջնջվել էր, ու կրկին ստեղծվել է Ռուդիկի ծննդյան օրվա նախօրեին։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 08:25, 21 Հուլիսի 2022 (UTC) ::[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]] ջան, նախորդ քննարկում ասելիս [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6#%D4%B1%D5%A4%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4 սա] նկատի ունեի։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:13, 21 Հուլիսի 2022 (UTC) :::Խունկ ու խոնարհում բոլոր զոհվածների հիշատակին, սակայն ես էլ եմ կողմ ցանկի ձևով ամփոփելուն: Մանավանդ ցանկը կա: Խնդրում եմ այս ամենը չտեղափոխել խորը զգացմունքային դաշտ, ինչպես նաև հանրագիտարանը հարմարեցնել հոդվածի լինելու փաստին: Դեմ եմ կանոնակարգ փոխելուն էլ բերված պատճառաբանություններով: Ի դեպ, խնդրում եմ, որ հոդվածը ջնջվելու պարագայում (ինչը լինելու է) չքաղաքականացնել (սա կոնկրետ մարդկանց չեմ ասում, այլ ընդհանրապես), որ մի օր չկարդանք «<u>Հայկական</u> Վիքիեպեդիայում ջնջում են Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհվածների հոդվածները» վերնագրով հոդվածներ դեղին մամուլում: Հարգանքներս՝--[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 11:30, 22 Հուլիսի 2022 (UTC) Որպեսզի հետագայում կոմնապահության հարց չառաջանա, ապա ադիմնիստրատորներին առաջարկում եմ Ռուդիկ Ղարիբյան հոդվածը ջնջելիս նաև ուշադրություն դարձնել [[Աբգար Նազարյան]], [[Արտուշ Արզումանյան]], [[Աշոտ Ղազարյան (զինվորական)]], [[Արտյոմ Միրզոյան]], [[Հայկ Սահակյան]] ինչպես նաև [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:44-%D6%85%D6%80%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B4%D5%AB%D6%81 այս կատեգորիայի] որոշ հոդվածներ նույնպես։ Ներկայացված հոդվածները չեն համապատասխանում կանոնակարգին։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:28, 23 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հոդվածները ջնջելուց բացի նպատակահարմար է նաև դրանք ստեղծող մասնակիցներին ևս մեկ անգամ ներկայացնել, որ եթե քննարկումների միջոցով որոշվել է նմանատիպ հոդվածները ջնջել, ապա ճիշտ չի դրանք վերստին ստեղծել նույնիսկ եթե որևէ միջոցառում է նախատեսված։ Ադմինիստրատորներին էլ կոչ եմ անում պահպանել հավասարության սկզբունքը և «ծանոթ-բարեկամ» հասկացությունը չտեղափոխել Հայերեն Վիքիպեդիա, ասվածը չի վերաբերում GeoO խմբագրին, այլ մասնավորապես Xelgen-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:38, 23 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՔՎ}} == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election == <section begin="announcement-content"/> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content"/> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 14:03, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Vote for Election Compass Statements == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements *August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 21:01, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Armenian newspapers and photos == A while ago I went to the library of Congress and was able to save pictures of some pictures of pages preserved on microfilm of an Armenian newspaper from the World War II era containing pictures of Heroes of the Soviet Union. While I am sad to say that many months were missing from key years, I nevertheless found some pictures and articles that I figured that those of you at Armenian Wikipedia would be interested in seeing, perhaps citing in some articles. While some of the pictures in the newspapers are public domain, I'm not comfortable putting them on Commons since they are not good quality, however if someone in Armenia can find originals of the photos from a library of museum, it would be great to add them to Commons. * [https://vk.com/photo509144811_457245730 Газета «Коммунист» (Ереван) от 18 мая 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copy of this photo of Semyon Karapetovich Baghdasaryan, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245731 Газета «Коммунист» (Ереван) от 31 мая 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copy of this photo of Sarkis Sogomonovich Martirosyan., since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/album509144811_264251169 Газета «Коммунист» (Ереван) №112 (3205) от 5 июня 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copies for the photos of the generals in this one. * [https://vk.com/photo509144811_457245445 Газета «Бакинский рабочий» № 106 (7295) от 28 мая 1944 года] - Although this is Baku newspaper, it does contain a photo of Hamzasp Babadzhanyan. It would be nice to find a better-quality copy of that photo of him, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245454 Газета «Бакинский рабочий» № 75 (7522) от 15 апреля 1945 года] - Although this is Baku newspaper, it does contain a photo of Arsen Ter-Organov. It would be nice to find a better-quality copy of this photo, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245452 Газета «Бакинский рабочий» от 9 марта 1945 года] - While I have already found other public domain photos of Nelson Stepanyan, I figured that some of you here who can read Russian might still be interested in seeing the picture and article * [https://vk.com/photo509144811_457245472 Газета «Бакинский рабочий» от 13 мая 1945 года] - It has a photo and article for Andranik Alexandrovich Manukyan, as well as a photo of Gazaros Avetisovich Avakyan. It would be nice to find originals of those pictures for Commons. P.S. I'm very sorry I didn't find as many pictures of Heroes from the Armenian newspaper...in my defense, the Library of Congress was missing a lot more issues (many months!) of newspapers from Kommunist Yerevan.--[[Մասնակից:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] ([[Մասնակցի քննարկում:PlanespotterA320|քննարկում]]) 22:54, 31 Հուլիսի 2022 (UTC) == Community delegate registration for Wikimedia CEE Meeting 2022 == [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2022|'''Wikimedia CEE Meeting 2022''']] will take place on October 14-16. It is determined that the Armenia language community could be represented by 2 community delegates, who would have their expenses paid for participating in the events. The time for '''delegate registration''' is '''until August 15''' (2 weeks left). P.S: Sorry for You, please, You translate to the local language. [[Մասնակից:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Dušan Kreheľ|քննարկում]]) 18:51, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC) Translation: [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2022|'''Wikimedia CEE Meeting 2022''']]-ը տեղի կունենա հոկտեմբերի 14-16-ին։ Հայալեզու համայնքը կարող է ներկայացնել համայնքի 2 պատվիրակ, որոնց ծախսերը կվճարվեն միջոցառումներին մասնակցելու համար։ Պատվիրակների գրանցման վերջնաժամկետը օգոստոսի 15-ն է (մնաց 2 շաբաթ)։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 19:25, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Interwiki Women 6 == Սիրելի՛ խմբագիրներ,<br> Օգոստոսի 8-21-ը սիրով հրավիրում ենք մասնակցելու '''[https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AE:Interwiki_Women_6 Interwiki Women 6]''' արշավին, որն այս տարի նվիրված է ՈւԵՖԱ-ի կանանց ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնությանը և կրում է «Կանայք սպորտային միջոցառումներում» խորագիրը: Համագործակցությանը մասնակցում են տարբեր վիքի համայնքներ: Սիրով՝ Interwiki Women թիմ, [[Մասնակից:Armineaghayan|Armineaghayan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Armineaghayan|քննարկում]]) 10:22, 3 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Ռուդիկ Ղարիբյանի հոդվածի ջնջում/անդրադարձ == Հարգելի վիքիհամայնք, անշուշտ, չէի կարող չանդրադառնալ Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին հոդվածի՝ արդեն երկրորդ անգամ ջնջելուն։ Քանի որ վերջին անգամ եմ այս թեմայով այստեղ գրում, փորձեմ ասելիքս հնարավորինս թիրախային ձևակերպել՝ մասնավորապես, անդրադառնալով որոշ գրառումների։ Հարգելի [[Մասնակից:Gardmanahay]], Ռուդիկ Ղարիբյանը «Հայաստանի զինված ուժերի կամ Արցախի պաշտպանության բանակի յուրաքանչյուր զոհված զինծառայող» չէ։ Կարո՞ղ եք մատնանշել որևէ այլ զինվորականի, որին այդքան մարդ ճանաչում է, որի մասին մինչև օրս խոսվում և գրվում է մի շարք հեղինակավոր աղբյուրներում։ Հարցս հռետորական է, պատասխան չեմ ակնկալում։ Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan]], ես շատ լավ պատկերացնում եմ, թե վիքիպեդիան ինչ հարթակ է և ինչի համար է նախատեսված։ Չեմ հետևի Ձեր խորհրդին ու «նորից չեմ փորձի», որովհետև այդքան ժամանակ և ցանկություն չունեմ որևէ մեկին որևէ բան համոզելու։ Իսկ ինչ վերաբերում է «հարցի նրբությանը», անկեղծ մաղթում եմ, որ ո՛չ Դուք, ո՛չ էլ որևէ մեկը այն երբեք չհասկանա։ Հարգելի [[Մասնակից:A.arpi.a]], «հոդվածի առկայությամբ չենք հարգում հիշատակը», բայց դա ևս մեկ միջոց է մարդկանց պատմելու և տղաների սխրանքները հաջորդ սերունդներին փոխանցելու համար։ Ես վստահ եմ, որ նրանց մասին գրելն ավելի կարևոր է, քան մի շարք տխմար սերիալների ու դրանց հերոսների, որոնց մասին հոդվածների պակաս հայերեն վիքիպեդիան հաստատ չունի։ Իսկ եթե կարծում եք, որ հայրենիքի համար կյանքը զոհաբերելը համարժեք է ինչ-որ «ցանկում» մեկ տողի կամ պարբերության արժանանալուն, ապա, կներեք, ես այդպես չեմ կարծում։ Շատերդ ընդգծում եք, որ Ռուդիկի մասին հոդվածը նշանակալի չէ։ Ես վստահեցնում եմ, որ եթե ժամանակ գտնեիք ներկա լինելու նրան նվիրված հուշ-ցերեկույթին, այդժամ կպատկերացնեիք դրա մասշտաբն ու Ռուդիկի նշանակալիությունը։ Բայց դա արդեն էական չէ։ Այդուհանդերձ, շնորհակալ եմ բոլորիդ, որ հարգելով միջոցառման կազմակերպման ընթացքը և գոնե դրա շրջանակներում հոդվածի առկայության կարևորությունը՝ երկու շաբաթ հանդուրժեցիք նման հակահանրագիտարանային, ոչ նշանակալի և սուբյեկտիվ հոդվածի առկայությունը։ Դե ինչ, հարգելի սրտացավ վիքիհամայնք, շնորհավորում եմ բոլորիդ։ Կարող եք արդեն հանգիստ լինել․ չէ՞ որ Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին հոդվածի ջնջումից հետո հայերեն վիքիպեդիան արդեն լիարժեք օբյեկտիվ, բոլոր կանոններին ու կանոնակարգերին համապատասխան հարթակ է, որտեղ կան միայն խիստ նշանակալի և երկրորդային աղբյուրներով հաստատված հոդվածներ։ Լավ եղեք։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 16:00, 12 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], ինձ ինչի՞ եք նշել այս համատեքստում։ Այնպես եք գրել իբր թե ես բացասական եմ արտահայտվել Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին։ Այնինչ այդպես չէ։ Այն նախադասությունը, որը մեջբերել եք, նշանակում է, որ ես տարբերություն չեմ դնում Հայաստանի պաշտպանության համար զոհված զինծառայողների միջև նույնիսկ եթե նրանց մեծ մասի վերաբերյալ համացանցում կա միայն ՀՀ ՊՆ-ի մահազդը։ Իմ դիրքորոշումն այն է, որ պետք չի Հայաստանի պաշտպանության համար զոհված զինծառայողներից որևէ մեկին առանձնացնել, և եթե մեկի մասին հոդված է գրվում, ապա պետք է մյուսների մասին նույնպես գրվի կամ նման հնարավորություն լինի։ Անձամբ ես կողմ եմ արտահայտվել հոդվածներ գրվելուն։ Եթե ասելու բան ունեիք այն խմբագիրներին, ովքեր կարծում են հոդվածը չպետք է լինի, ապա նշեք նրանց, ոչ թե ինձ։ Որպեսզի Ձեր այս գրառմամբ իմ մասին համայնքի մոտ սխալ կարծիք չձևավորեք, ապա հատուկ նշեմ, որ ես այն խմբագիրներից եմ, ով Հայերեն Վիքիպեդիայի կանոնակարգերի թույլատրելիության սահմաններում մշտապես լուսաբանում է ազատամարտիկների, զինված ուժերի զինծառայողների թեմատիկան և ընդհանրապես, հայկական թեմատիկան։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 18:44, 12 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Չակերտներ հոդվածի վերնագրում == Հարգելի վիքիհամայնք։ [[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայի]] [[Մասնակցի_քննարկում:Sigma'am#Չակերտներ_հոդվածի_վերնագրում|այս գրառումը]] ստիպեց դիմել ձեզ։ Խնդրում եմ բացատրել թե ինչու է [[Վիքիպեդիա:Հոդվածների անվանում|հոդվածների անվանման կանոնակարգն]] արգելում վերնագրերում չակերտներ օգտագործելը։ Մեջբերում. ''«Հոդվածի անվանումը չակերտներ չպետք է պարունակի, բացառությամբ ծայրահեղ դեպքերի, եթե առանց չակերտի հոդվածի անվանումը չի լինի ճշգրիտ»'', ''«Խուսափե՛ք չակերտներից կարելի է ծայրահեղ դեպքերում օգտագործել («...») այս չակերտները, եթե առանց դրանց հոդվածի անվանումը չի արտացոլի հոդվածի թեման»''։ Չակերտները հայոց լեզվի կարևոր կետադրական նշաններից են, որոնց չօգտագործումը անհրաժեշտ դեպքերում կոպիտ սխալ է։ Ի վերջո, Վիքիպեդիան ունի կրթական նշանակություն։ Եթե աշակերտը տեսնում է [[Երազ այգի (Երևան)]], [[Մթնշաղ ֆիլմի կերպարների ցանկ]] և նմանատիպ վերնագրերը, դպրոցում գրավոր աշխատանք կատարելիս նմանօրինակ դեպքերում կարող է չակերտներ չդնել և վկայակոչել Վիքիպեդիան։ Եթե այս կանոնակարգը բառացի թարգմանված է անգլերենից, ապա դա սխալ է, քանի որ անգլերենում, գուցե, այլ կանոններ են։ Նման դեպքերում նրանք վերնագրերում օգտագործում են ''շեղատառը'', ինչպես [[:en:List of Twilight characters|List of ''Twilight'' characters]] հոդվածի վերնագրում է։ Հայերեն հոդվածների վերնագրերում չակերտները պարտադիր են, եթե նրանցում օգտագործվում է չակերտվող բառ կամ հասկացություն։ Ռուվիքին [[:ru:Список персонажей серии романов «Сумерки»|չակերտներն օգտագործում է]], և ոչ մի խնդիր չկա։ Ժամանակին նշվում էին ինչ-որ տեխնիկական խնդիրներ, սակայն ես այդպիսիք չեմ տեսնում։ Եթե կատեգորիայում այբբենական կարգով դասավորելու խնդիրն է, դա հեշտությամբ լուծվում է <nowiki>{{DEFAULTSORT:}}</nowiki>-ի օգնությամբ։ Սպասում եմ արձագանքների։ Շնորհակալություն։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 08:29, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::Չակերտներ դնել չդնելու պահանջը զուտ տեխնիկական է, որոնման արդյունքում հնարավոր է հոդվածը չբերի, բացի այդ կարող ենք ունենալ դեպքեր, որ նույն հոդվածը լինի և՛ չակերտներով և՛ առանց, դրա համար կանոնով որոշվել է հնարավորինս խուսափել չակերտներից։ Ինչ վերաբերվում է դպրոցներում Վիքիպեդիային հղումները, դա Վիքիպեդիայի խնդիրը չէ։ Վիքիպեդիան կարող է ունենալ բովանդակայնին, ուղղագրական և կետադրական բազմաթիվ սխալներ և հղում տալ Վիքիպեդիային որպես էտալոն սխալ է։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 09:00, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :::[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]] ջան, չեմ ասում, որ Վիքիպեդիայի խնդիրը կրթելն է, կանոններ սովորեցնելը, բայց երեխաները երբ տեսնում են սխալ գրվածը, հատկապես վերնագրում, սովորում են, և դա կարող է անդրադառնալ նրանց կրթական մակարդակի վրա։ Տեխնիկական պահով. չակերտված տարբեր հոդվածներ փորձել եմ որոնել. և՛ Գուգլը, և՛ վիքիի որոնող գործիքը գտել են։ Անիմաստ սխալ ենք անում։ Տեխնիկական որևէ խնդիր չեմ տեսնում։ Եթե կոնկրետ օրինակներով որևէ մեկը կարող է ցույց տալ, որ տեխնիկական խնդիրներ են առաջանում, կընդունեմ, բայց նաև կառաջարկեմ գտնել այդ խնդիրը վերացնելու ճանապարհներ։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 09:12, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::::Եվս մեկ խնդրի մասին մոռացա նշել [[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ջան, կատեգորիանորում չակերտով սկսվող հոդվածները այբբենանական դասավորելիս որպես առաջին տառ ընդունում է չակերտը։ Եթե բոլոր տեխնիկական խնդիրները վերացվեն, ես դեմ չեմ առաջարկին։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 10:34, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :::::[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]] ջան, դրա մասին վերևում նշել եմ։ <nowiki>{{DEFAULTSORT:}}</nowiki>-ի օգնությամբ հեշտությամբ լուծվում է։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 10:38, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::::::Ներողություն եմ խնդրում չէի նկատել, այդ դեպքում խնդիր չեմ տեսնում։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 10:52, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Շնորհակալություն Արտաշեսին քննարկումը բացելու համար: Ուղղակի հավելեմ, որ տվյալ դեպքում թողել եմ վերահղումը, որպեսզի այդ տեխնիկական խնդիրները պատճառ չդառնան հոդվածը չգտնելուն: Իսկ քննարկման տրամաբանությունից ելնելով՝ միանշանակ կողմ եմ հայերենի կետադրությունը պահպանելուն թեկուզ վերահղումները թողնելու գնով: [[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 20:45, 23 Օգոստոսի 2022 (UTC) Համաձայն եմ. Այո, Վիքիպեդիայում շատ են ուղղագրական, կետադրական, շարահյուսական սխալները, որոնք անխուսափելի են, սակայն վերնագրի սխալները վերահսկելի են։ Ինքս նույնպես կարծում եմ, որ նաև վերնագրում պետք է պահենք հայերենի կանոնները։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 09:18, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) Հարգելի [[Մասնակից:23artashes|23artashes]], շեղատառերով գրվածը իմ խոսքերը չեն, ես դրանք մեջբերել եմ կանոնակարգից։ Ես կողմ եմ ճիշտ գրելուն, նույնիսկ տարիներ առաջ ինքս էլ էի վերնագրերը չակերտներով գրում, հետո կարդացի կանոնակարգը, որը, կարելի է ասել, արգելում է վերնագրում չակերտների օգտագործելը։ Կանոնակարգի առկայության և դրա պահանջի համար եմ գրել Sigma'am քննարկման էջում։ Ժամանակին հետաքրքրվել էի, թե ինչու վերնագրում չպետք է չակերտ գրել, պարզվեց, որ որոնման համակարգով հոդվածները գտնել-չգտնելու հարցն է։ Ամեն դեպքում ես դեմ չեմ կանոնակարգում փոփոխություն կատարելուն։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 10:57, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ջան, գիտեմ, որ քո խոսքերը չեն, ուղղակի քո գրառումը հուշեց այս քննարկումը բացել և քո գրածից «գողացել եմ» մեջբերումը։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 11:15, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) Խոսքը բազմաբաղադրիչ վերնագրերում չակերտներով գրության մասի՞ն է, թե՞ առհասարակ ըստ ուղղագրության բոլոր դեպքերի։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:42, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Բազմաբաղադրիչ վերնագրերում, [[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ջան, ինչպես բերված օրինակներում է։ Ֆիլմերի, գրքերի, թիմերի և այլնի մասին հոդվածների վերնագրերը չակերտներում գրելու իմաստ չկա։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 14:19, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :: եթե քննարկման արդյունքում անելիք լինի, պատրաստ եմ բոտս աշխատեցնել, իսկ ընդհանուր վերցրած մի քիչ նուրբ թեմա է իմ կարծիքով, ցանկալի է շատ մասնակիցներ կարիծք հայտնեն, առաջարկում եմ չշտապել: --[[Մասնակից:ERJANIK|ERJANIK]] ([[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK|քննարկում]]) 16:53, 26 Օգոստոսի 2022 (UTC) == The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, The Community Voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is now open. Here are some helpful links to get you the information you need to vote: * Try the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]], showing how candidates stand on 15 different topics. * Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|candidate statements]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Affiliate_Organization_Participation/Candidate_Questions|answers to Affiliate questions]] * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Learn more about the skills the Board seeks]] and how the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee found candidates align with those skills]] If you are ready to vote, you may go to [[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2022|SecurePoll voting page]] to vote now. '''You may vote from August 23 at 00:00 UTC to September 6 at 23:59 UTC.''' To see about your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]]. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz_(WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23708360 --> 808j729l0leahf41fqxpzcfs2qigcs7 8495944 8495943 2022-08-26T16:53:56Z ERJANIK 12604 /* Չակերտներ հոդվածի վերնագրում */ wikitext text/x-wiki {{Մասնակից:Աշբոտ/Արխիվ |archive = Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/%(monthname)s %(year)d |algo = old(30d) |counter = 1 |minthreadstoarchive = 1 |minthreadsleft = 0 }}__NEWSECTIONLINK__<!-- Ուշադրություն. արխիվացնելիս այս պարբերությունը մի հեռացրեք --> {{Խորհրդարան2}} <!-- Նոր քննարկումները, ավելացրեք էջի ամենաներքևում, եթե շարունակում եք քննարկումը, ապա պարզապես խմբագրեք համապատասխան քննարկման բաժինը, անվան կողքը, սեղմելով «Խմբագրել» հղումը։--> <!-- Արխիվացնել այստեղից --> {{դյուրանցում|ՎՊ:ԽՈՐՀՐԴ}} __TOC__ == Աղբյուրների սև ցանկ == Հարգելիներս, հաճախ էջերում ոչ նշանակալի նյութերին նշանակալիություն հաղորդելու, քաղաքական կամ այլ նպատակներով էջերում սենսացիոն նյութեր ավելացնելու նպատակով մասնակիցներից ոմանք դիմում են ոչ հեղինակավոր աղբյուրների։ Ու այդ «աղբից» ազատվելու համար ժամանակ և ջանքեր է պահանջվում։ Հավանաբար գիտեք, որ ոչ նշանակալի, սպամ, պոռնոգրաֆիա, ատելություն և այլն տարածող աղբյուրների վիքինախագծերում հայտնվելը արգելակելու համար սև ցանկեր են օգտագործվում։ [[:MediaWiki:Spam-blacklist|Մեր մոտ այն դատարկ է]]։ Առաջարկում եմ լրացնել այս ցանկը, ինչը հնարավորություն չի տա հոդված ստեղծելուց օգտագործել այդ աղբյուրները։ Ցանկը նախապատրաստելու համար կստեղծենք համապատասխան քննարկման և աշխատանքային էջեր։ Բնականաբար քննարկման էջում անցանկալի կայք(եր)ի հղում(ներ) առաջարկողը պետք է հիմնավորի պատճառը ու քննարկման արդյունքում նոր կտեղափոխենք հիմնական ցանկ։ Ի՞նչ կասեք։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:57, 30 հունվարի 2022 (UTC) : Արժե։ Լավ միտք է։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 08:06, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Նախքան կայքերի անցանկալի լինելը քննարկելու գործընթացը սկսելը պետք է սահմանել, թե ի՞նչ է ասել անցանկալի կայք և ինչպե՞ս է պետք անել, որ «անցանկալի կայքերի որսը» չվերածվի քաղաքական բնույթի ճնշումների, իսկ որ կարող է այդպիսին դառնալ, շատ հավանական է։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 09:51, 30 հունվարի 2022 (UTC) :: Էդ քննարկման մեջ արդեն մասնակիցը կհիմնավորի, թե ինչու պետք է իր նշած կայքը լինի սև ցուցակում, օրինակ [http://24media.today/?p=3582 24media.today]-ը ես կհիմնավորեմ ))։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 10:04, 30 հունվարի 2022 (UTC) :::Ես չեմ կարծում թե Beko-ն այս քննարկումը բացել է «gagik.news-news.7day.am», «perfect tv» մակարդակի կայքերի համար։ Իմ կարծիքով նախ պետք է նվազագույն չափանիշներ սահմանել, որոնց համապատասխանելիության կասկածանքով նոր թույլատրվի մասնակցի կողմից կայքը անցանկալի հռչակելու գործընթաց սկսելը։ Beko-ի նշած «ատելության» հոդվածով ես կարող եմ հիմնավորել, որ X լրատվական կայքը ատելություն է տարածում (որոշակի քաղաքական խմբի նկատմամբ)։ Բայց միևնույն ժամանակ այդ կայքը բավականին արժեքավոր աղբյուր է։ Հակասություններից խուսափելու համար պետք է նախնական չափանիշներ սահմանվեն, որոնց համապատասխանելիության դեպքում կարելի լինի քննարկում բացել։ Հույսով եմ այդպիսի չափանիշների առաջարկներ կհնչեն։ Ես այս գործընթացում նաև մեկ այլ վտանգ եմ տեսնում։ Հայտնի է, որ Հայերեն Վիքիպեդիայում հազվադեպ են լինում ակտիվ քննարկումներ, հիմնականում խմբագիրները խուսափում են քննարկումներին, բանավեճերին մասնակցելուց կամ հետաքրքրված չեն դրանցով։ Այսինքն՝ կայքը անցանկալի հռչակելու գործընթացին ենթադրելի է, որ մասնակցելու են շատ քիչ մարդիկ, հետևաբար հնչելու են շատ քիչ կարծիքներ ու երբեմն-երբեմն շատ հնարավոր է քննարկումներին ակտիվորեն մասնակցողների ժամանակավոր պասիվության պատճառով անցանկալի կայքեր հռչրակվեն այնպիսիք, որոնք չպետք է դասել այդ շարքին։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:02, 30 հունվարի 2022 (UTC) Գուցե հենց նման մակարդակի կայքերի համար էլ բացվել է, որ դրանք ավտոմատ արգելափակվեն, քանի որ ոչ ոք էլ հատ-հատ աղբյուրները չի ստուգում, իսկ վիճելի կայքերը կարող ենք չներառել ու դրանք առանձին քննարկել։ Կարծում եմ՝ պետք է ցանկում ներառել միայն այն կայքերը, որոնց անցանկալի լինելը կասկած չի հարուցում ոչ մեկի մոտ։ Իսկ սխալները հետագայում կարող են ուղղվել։ Օրինակ՝ կարող ենք ցանկը խմբագրելու հնարավորությունը թողնել բոլոր մասնակիցների համար, բայց այն գտնվի մի քանի ակտիվ մասնակցի հսկացանկում։ --[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 11:14, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Ասածս նորություն չէ, մենք ենք ետ մնացել ու մինչ այժմ այդ ցանկերը չենք սարքել։ Ցանկը հեշտացնում է գործը։ Առավել հեշտ է նախապես, միանգամից քննարկել, որոշել, թե որն է պետք, որը՝ ոչ, իսկ հոդվածների այս քանակի մեջ շատ դժվար և ժամանակատար է գտնել այդպիսի կայքերի հղումները։ Բնականաբար ցանկը միշտ բաց կլինի՝ ավելացումների, և՛ արդեն եղածները այնտեղից հեռացնելու համար, եթե իհարկե որևէ մեկին հաջողվի ապացուցել, որ կայքը սխալմամբ է այնտեղ հայտնվել։ Մենք միշտ ասում ենք, որ բլոգներն ու դեղին էջերը տեղ չունեն մեր հանրագիտարանում, բայց եթե ուշադիր նայենք, ապա հարյուրներով այդպիսի հղումներ կան, որոնք գեղեցիկ վերնագրերի տակ հայտնվել են էջերում։ Եվ կապ չունի gagik.news-ն է, թե ուրիշ կայք, կարծում եմ կկարողանանք առողջ քաղաքական քննադատությունը հայհոյանքից ու սպառնալիքներից տարբերել։ Որևէ կայքի հղում տալը, միշտ էլ կարող ենք քննարկել, առանց այս ցուցակի լինել, կամ չլինելը։ Մենք հիմա խոսում ենք գործիքն աշխատացնելու նպատակահարմարության մասին, իսկ բովանդակությունը արդեն ուրիշ հարթակում կքննարկենք։ --[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 13:24, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Ի դեպ, Մետայում գոյություն ունի [[:meta:Spam blacklist|սև ցուցակ]], այնտեղ հարյուրավոր կայքերի մեջ տասը կայք կա ․am դոմեյնից, թեև ոչ մեկի մեջ կյանք չկա կարծես։։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 15:08, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Որպեսզի տարընթերցում չլինի, ապա ասեմ, որ ես կողմ եմ նման գործիքի աշխատեցնելուն։ Իմ ասածն այն է, որ որոշ չափանիշներ են պետք մշակել, օրինակ թե x կայքը անցանկալի դարձնելու քննարկումը նվազագույնը և առավելագույնը որքա՞ն պետք է տևի, որոշումը կայացվելու է զուտ կողմ և դեմ ձայների հաշվարկո՞վ թե առաջնորդվելու ենք առավել հիմնավոր ներկայացված պատճառաբանությանը և այլն։ Այսինքն պետք է միասնական ընկալում լինի այդ գործընթացի նկատմամբ, որպեսզի մի քննարկման ժամանակ չկիրառվեն այլ չափորոշիչներ, իսկ մյուսում՝ այլ։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 15:52, 30 հունվարի 2022 (UTC) :Միանշանակ կողմ եմ նման ցանկերի ստեղծմանը: Միակ չափանիշը թերևս կարող է լինել այն, թե որքանով է կայքը ինքնուրույն լրատվություն պատրաստում: Առկա բոլոր կայքերը հիմնականում վերցնում են հոդվածի առաջին մասը և հղումով արտատպում իրենց մոտ: Այս սկզբունքով շարժվելն էլ շատ քիչ կայքեր կթողնի հրապարակում: Ուղղակի մի հարց. Մեդիավիքի հարթակը արդյո՞ք բաց է խմբագրման համար: Եթե չեմ սխալվում տեխադմիններն ունեն այդ հնարավորությունը, որոշ բացառություններով՝ ադմինները:--[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 16:12, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] ջան, ադմինները կարող են խմբագրել։ Բայց դա չէ կարևորը՝ աշխատանքային էջում առաջարկները կքննարկվեն, հետո հաստատվելուց հետո ադմինը կանի փոփոխությունը Ցուցակում։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 16:18, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::: Ես առաջարկում եմ ճշտել մեթայում և վիքիպահեստում (եթե կա նման ցանկ) ճշտել ինչ սկզբունքով են ցանկերը կազմվել և այդ ցանկերն ավտոմատ մեր մոտ տեղադրել (հետո եթե պետք լինի առանձին կայքեր կհանենք): Եթե իհարկե մեթայի ցանկն ավտոմատ չի տարածվում բոլոր վիքինախագծերի վրա։ ---[[Մասնակից:Ankax Hayastan|Հայորդի]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ankax Hayastan|քննարկում]]) 19:45, 30 հունվարի 2022 (UTC) ::::Մետայինը բոլոր նախագծերում աշխատում է՝ այդպես է գրված, բայց մեզ մերն է պետք։ Իսկ սկզբունքը պարզ է, եթե կայքն օգտագործվում է Վիքիպեդիայում ու ինքը չպետք է օգտագործվի, լավ է միանգամից ցանկ մտցվի։ Ցանկերը կազմելուց հաշվի կառնենք բոլոր դեմերն ու կողմերը։ Նոր հպանցիկ նայեցի ու քանի հատ livejournal-ից հղում գտա, որը բնականաբար սխալ է։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 20:07, 30 հունվարի 2022 (UTC) Առաջարկիցս անցավ երկու շաբաթ, սև ցանկեր կազմելուն դեմ հիմնավորված դեմ կարծիքներ չեղան։ Մտահոգությունը որոշ կայքերը այնտեղ ներգրավելուն էին վերաբերում, ինչը կարող ենք քննարկել աշխատանքային էջերում։ Այդ էջերը կսարքեմ և կներկայացնեմ։ Ցանկացած կայքը որը կառաջարկվի ցանկում ընդգրվելու համար, անպայման կքննարկվի և հետո կորոշում կկայացվի։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 10:47, 14 Փետրվարի 2022 (UTC) :Հուսով եմ ստեղծվելիք էջերում նշված կլինեն ընթացակարգի, ձևաչափերի մասին տեղեկություններ, ինչի մասին վերևում գրել եմ։ Սա մի գործընթաց է, որը պետք է համակարգված լինի, այլ ոչ թե «ում մտքով նպատակային-ոչ նպատակային ինչ անցնի, բերի առաջադրի քննարկման», մենք էլ ստիպված ամեն անգամ մասնակցենք, որպեսզի սխալներ չլինեն։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 06:43, 16 Փետրվարի 2022 (UTC) ::Ի՞նչ է նշանակում «ում մտքով նպատակային-ոչ նպատակային ինչ անցնի, բերի առաջադրի քննարկման», ո՞վ է որոշում, թե ում մտքով կարող է բան անցնել, իսկ ումը՝ ոչ։ Վիքիպեդիայի բոլոր մասնակիցները ձայնի իրավունք ունեն, մանավանդ որ այս դեպքում ասածը նաև պետք է փաստարկվի, այլ ոչ թե որոշում կայացվի ձայների քանակով։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:15, 16 Փետրվարի 2022 (UTC) Հարգելի համայնք, ցանկը ստեղծելուն կողմ եմ։ Առաջարկում եմ, որոշակի հուշումներ նույնպես ներառել այդ ցանկում, որով հնարավոր կլինի ենթադրել, այդ կայքերի հեղինակավոր կամ ոչ- լինելը՝ դրանց տարբերակելու համար։ Չէ՞ որ ոչ հեղինակավոր կայքում միշտ չէ, որ ատելության խոսք (և այլն) է հնչում, ինչպես նաև՝ ամեն պահ մի նոր կայք կարող է ստեղծվել, որը ներառված չի լինի ստեղծվելիք ցանկում։ Սիրով--[[Մասնակից:Ապատ63|Ապատ63]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ապատ63|քննարկում]]) 05:41, 28 Մայիսի 2022 (UTC) == undo == please undo [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3AMilitary_of_Europe&type=revision&diff=1085590855&oldid=1074215671 this edition] == Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2022 == Dear Wikimedians, We are glad to inform you that the 2022 edition of Wikipedia Pages Wanting Photos campaign is coming up in July. This is a formal invitation to invite individuals and communities to join the campaign to help improve Wikipedia articles with photos and contextual images. The campaign will run from July 1 to August 31, 2022 and several communities and Wikimedia Affiliates have already indicated interest to organize the campaign in their localities. Please find your community or community closer to you to participate: [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/Participating Communities|WPWP2022 Campaign: Participating Communities]]. The campaign primarily aims to promote using images from Wikimedia Commons to enrich Wikipedia articles that are lacking them. Participants will choose among Wikipedia pages without photos, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In this third edition of the campaign, eligibility criteria have been revised based on feedback and campaign Evaluation Reports of the previous editions. Please find more [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/FAQ and Contest Rules|details about these changes and our FAQ here on Meta-Wiki]] For more information, please visit the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022|campaign page on Meta-Wiki]]. Best,<br/> [[User:Ammarpad|Ammar A.]]<br/> Global Coordinator<br/> Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign 2022.<br /> 17:38, 31 Մայիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=23230284 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Armenian Wikipedians! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Armenian Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: <nowiki>*</nowiki> Give us your feedback <nowiki>*</nowiki> Ask us questions <nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: <nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. <nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device. Armenian Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Armenian Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats: <nowiki>*</nowiki> As a reply to this message <nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://hy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on: <nowiki>*</nowiki> The tool <nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it <nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 01:28, 12 Հուլիսի 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. ::Dear [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]], thanks for sharing message and all the details. I've got a question: Since we at Armenian Wikipedia experience issue of machine tranlations not being sufficiently edited and proofread using Content Translation tool, can we rise the threshold for Section Translation, so it will require more of editing, proofreading than we currently have in Content Translatoin. And if this change will allow us to solve issue of of poorly translated articles, then we can also make the change in Content Translation tool for Desktop edits? ----[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 09:40, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Thank you, [[Մասնակից:Xelgen|Xelgen]], for the above feedback; we have [[phab:T313208|created a ticket]] to adjust the Machine translation (MT) limit for Content translation. Depending on how it works, we can further adjust if the proposed limit still does not improve translations, we can go through the process of getting examples of both good and problematic translations from you to improve the quality of translations created. ::Section Translation is in its early development and has a simpler limit approach that shows warnings when the MT is greater than 85% and block publishing when the MT is greater than 95%. We don't have the flexibility for adjustments yet in the different Wikipedias. We want to make the improvements to the general system before integrating the ability to adjust the MT of each Wikipedia. Moreover, on mobile, the Machine translation limit has not been a problem based on the translation activity. ::I hope the above is helpful and you can track progress on the Content translation adjustment from the ticket provided. ::Best regards. [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 15:52, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) :::Hello [[Մասնակից:Xelgen|Xelgen]], :::The Machine translation limit for Content Translation in your Wikipedia has been [[phab:T313208|adjusted to 80%]]. We hope this adjustment will improve the quality of translation created in Armenian Wikipedia. Thank you! [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 18:05, 5 Օգոստոսի 2022 (UTC) ===Section Translation tool enabled in Armenian Wikipedia=== Hello Friends! The Language team is pleased to let you know that the [https://hy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=hy&sx=true#/ now enabled in Armenian Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Armenian. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for հայերեն. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] Content created with the tool will be marked [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://hy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[Մասնակից:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:UOzurumba (WMF)|քննարկում]]) 17:32, 10 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == [[Ռուդիկ Ղարիբյան]] == {{notice|տեքստ=Հարգելի համայնք, ադմինիստրատորների տեղեկատախտակից քննարկումը տեղափոխում եմ այստեղ, քանի որ հարցի լուծումը ըստ կանոնակարգի, այսինքն հոդվածը ջնջելը, վստահ եմ դժգոհության առիթ է տալու, չջնջելը նույնպես։ Հոդվածն այս օրերին չի ջնջվել, քանի որ Ռուդիկի ծննդյան օրն էր, միջոցառում էր կազմակերպվել և Վիքիպեդիայի հոդվածն ակտիվ տարածվում է տարբեր հարթակներում։ Հիշեցնեմ, որ հոդվածը նախկինում ջնջվել էր, և բացված քննարկումներում չէր ապացուցվել հոդվածի գոյատևելու իրավունքը։ Սպասում ենք ձեր արձագանքին։ --[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 09:32, 17 Հուլիսի 2022 (UTC)}} {{ՔՓ|Հոդվածը ջնջվել է ըստ քննարկումների--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 07:20, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC)}} Հարգելի ադմինիստրատորներ, ես հասկանում եմ թեմայի նրբությունը, բայց եթե նախկինում ջնջված [[Ռուդիկ Ղարիբյան|հոդվածը]] նորից է ստեղծվում ու էլ չի ջնջվում, ապա կարելի՞ է ենթադրել, որ Հայաստանի զինված ուժերի կամ Արցախի պաշտպանության բանակի յուրաքանչյուր զոհված զինծառայողների մասին հոդվածներ գրելը չի հակասում Հայերեն Վիքիպեդիայի կանոնակարգին։ Եթե այդպես է, ես միայն ուրախ կլինեմ։ Որպես լրացուցիչ տեղեկություն նշեմ, որ հոդվածը ստեղծած մասնակիցը բացել էր հետևյալ քննարկումները՝ [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D6%80_2022#%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%AB%D5%AF_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A2%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%AB_%D5%BB%D5%B6%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%B4 1], [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D5%93%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80_2022#%D4%B6%D5%AB%D5%B6%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D6%80%D5%AF 2], [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC_2022#%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%BF_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4 3]։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:20, 15 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ [[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]], քանի որ այդպես էլ արձագանք չեղավ գրառմանը (հավանաբար հաջորդ գրառման պատճառով չեն տեսել), բայց արձագանք չլինելը հետագայում կարող է մեկնաբանվել որպես համաձայնության նշան, գրում եմ իմ կարծիքը. դա միայն նշանակում է, որ այդպես էլ չենք կարողացել մասնակցին համոզել, որ կանոնակարգը թույլ չի տալիս գրել նման հոդված (հարցի նրբությունը չգիտեմ, բայց Վիքիպեդիան հիշատակը հարգելու միակ միջոցը չէ, պետք չէր հանրագիտարանին այդքան մեծ նշանակություն տալ, առանց որի անհնար է հիշել կամ հարգել մարդկանց (տվյալ դեպքում նորից պետք է հիշել այն մարդկանց, որոնք խմբագիրների շրջանում ծանոթ չունեն), իսկ հոդվածի ներածությունում նշվածները ևս մեկ անգամ փաստում են, որ ավելի լավ էր հոդվածը չգրել, քան գրել նման ձևով), եթե ուզում եք, կարող եք նորից փորձել, գուցե կարողանաք համոզել, իսկ հոդվածը կարող եք ներկայացնել արագ ջնջման (կարող եք նայել նաև [[Սամվել Խաչատրյան (զինծառայող)]] հոդվածը), գուցե ադմիններից մեկը երբևէ ջնջի (կարող է չեն տեսել)։ Ես չեմ ջնջի հիմա կամ մոտակա ժամանակներում, քանի որ տվյալ մասնակիցը [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6#%D4%B1%D5%A4%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4 իմ խմբագրումները համարում է հետապնդում] և իր ներկայացրած անհիմն մեղադրանքների մասին իմ գրառմանը չի էլ պատասխանում, քանի որ իր ուզածին հասել էր ու հարցը համարեց փակված։ Ծայրահեղ դեպքում, եթե ադմինների ու այլ խմբագիրների կողմից արձագանք չլինի, այդ հոդվածի մնալը կարող ենք համարել բացառություն չգիտեմ ինչ պատճառաբանությամբ, բայց կանոնակարգը կշարունակի գործել մնացած հոդվածների դեպքում կամ կաշխատենք այնպես անել, որ այն որոշ չափով գործի, հակառակ դեպքում հնարավոր կլինի գրել նաև մեր խմբագիրների կամ ակումբականների, ՔՈԱՖ Սմարթ կենտրոնի շրջանավարտների ու այլոց մասին։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 14:53, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Ոչ լռությունը համաձայնության նշան չէ (գոնե իմ դեպքում խնդրում եմ լռությունը համաձայնության նշան չմեկնաբանանել)։ Բայց հաշվի առնելով որ այսօր Ռուդիկի 20-ամյակն է, և իր ընկեր վիքիպեդիացիները քանի շաբաթ հուշ-ցերեկույթ էին պատրաստում իր ծծնդյան առիթվ, և ոնց հասկացա նաև զգացմունքային առումով շատ կարևոր էր այդ հոդվածի առկայությունը, կարծում եմ դա հարգելով և էմպատիա ցուցաբերելով կարելի է մի քանի օր ևս սպասել, ապա անցնել քննարկմանը։ Շատ ավելի խնդրահարուց հարցեր ունենք, որոնք սպասոմ եմ շատ–շատ ավելի երկար։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 18:47, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) Կողմ եմ ջնջելուն, քանի որ ''վիքիակումբի ակտիվ անդամ'' լինելն ու ''ՔՈԱՖ Սմարթ կենտրոնի առաջին շրջավանարտ'' լինելը անձին հանրագիտարանային չեն դարձնում: Իսկ Մարտական ծառայության մեդալ հազարներն ունեն: Ի դեպ, հատկապես հուշեր և հիշատակ բաժինները հիշեցնում է շարադրություն. բնավ հանրագիտարանային չեն: --[[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:31, 17 Հուլիսի 2022 (UTC) P.S. Հավելեմ նաև, որ մենք շատ ակտվ խմբագիրներ ենք ունեցել, որոնք զոհվել են, բայց իրենց մասին հոդվածներ չկան, քանի որ սա հանրագիտարան է և պետք չէ տրվել զգացմունքներին: Շնորհակալություն: --[[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:43, 17 Հուլիսի 2022 (UTC) Ռուդիկին անձամբ ճանաչում էի, ընկերս էր, հետևաբար, ներողություն եմ խնդրում, չեմ կարող մասնակցել այս քննարկմանը, քանի որ ցանկացած պարագայում սուբյեկտիվ մոտեցում եմ ունենալու։ Շնորհակալություն։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 19:07, 19 Հուլիսի 2022 (UTC) Տեսեք՝ կա 2 լուծում. կամ համայնքը ընդհանուր քննարկմամբ փոխում է նշանակալիության չափորոշիչները՝ հարմարեցնելով այս հոդվածին (ինչը վիքիական քայլ չի լինի, բայց դե լուծում է), կամ հարգում է եղած չափորոշիչներով կանոնակարգը և ջնջում է հոդվածը։ Իրականում թեման նոր չէ։ Մեկ անգամ չէ, որ նման հոդված ստեղծողներին խնդրել, առաջարկել, հորդորել եմ չանել նման բան, քանզի դրանով չէ, որ պետք է ցույց տանք մեր հարգանքը որևէ անձի նկատմամբ։ Ցանկերի առաջարկ եմ արել և մեկն էլ ստեղծել։ Եթե հոդվածը կանոնակարգով չէ, միևնույն է ջնջվելու է, ներկա խմբագիրները 10-20 տարի հետո հնարավոր է ակտիվ չլինեն, անձնական կապեր ունեցող խմբագիրները՝ նույնպես, նոր եկողները այս հարցը բարձրացնելու են ու ջնջեն։ Ինքս դեմ չեմ Xelgen-ի առաջարկին. կարելի է 1-2 շաբաթ սպասել, բայց հստակեցնենք ամեն ինչ՝ նման դեպքերից խուսափելու համար։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 06:50, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) Թեման նուրբ ու ցավոտ է, շատերս ենք խուսափում, որովհետև կարող ենք մի անմեղ բառով թվացյալ վիրավորել։ Ոչ ոք չի հերքում տղաների հերոսությունը կամ ջուրը գցում իրենց անձնազոհությունը, բայց սա այն հարթակը չէ, որում հոդվածի առկայությամբ պիտի հարգենք իրենց հիշատակը։ Եթե փորձեմ չեզոք դիտարկել, ապա ինձ դուր չի գալիս ըստ հոդվածների առկայության կանոնակարգ «կարել-ձևափոխելը», ինձ դուր չի գալիս ադմինի ասածը, որ չի ջնջել վերևի քննարկման պատճառով (վերևի քննարկման մեջ էլ սպասվող այդ վտանգին էի անդրադարձել), ինձ դուր չի գալիս անհավասարության գիտակցումը։ Ու անկախ նշանակալիության կանոնակարգին չհամապատասխանելուց՝ հոդվածը ոչ հանրագիտարանային է։ Կողմ եմ ցանկ սարքելուն և թեման հնարավորինս ոչ ցավոտ ամփոփելուն։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:24, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) :Մի փաստարկ էլ բերեմ։ Մենք այնպես ենք խոսում և մտածում, որ եթե կանոնակարգը փոխեցինք, ապա միայն հայ զինվորների մասին կարելի է գրել, աշխարհում լիքը ազգություն կա, որ փորձում է իրենց զինվորների մասին հոդված գրել, շատ հանգիստ կանցնեն մեր հարթակ, այդ ժամանակ ի՞նչ ենք անելու։ Ի դեպ, [[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ջան, առաջին քննարկումից հետո հոդվածը ջնջվել էր, ու կրկին ստեղծվել է Ռուդիկի ծննդյան օրվա նախօրեին։--[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]][[User talk:Beko|<sup><span style="color:blue;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]] 08:25, 21 Հուլիսի 2022 (UTC) ::[[User:Beko|<font face="Helvetica="black">'''Բեքո'''</font>]] ջան, նախորդ քննարկում ասելիս [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6#%D4%B1%D5%A4%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4 սա] նկատի ունեի։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:13, 21 Հուլիսի 2022 (UTC) :::Խունկ ու խոնարհում բոլոր զոհվածների հիշատակին, սակայն ես էլ եմ կողմ ցանկի ձևով ամփոփելուն: Մանավանդ ցանկը կա: Խնդրում եմ այս ամենը չտեղափոխել խորը զգացմունքային դաշտ, ինչպես նաև հանրագիտարանը հարմարեցնել հոդվածի լինելու փաստին: Դեմ եմ կանոնակարգ փոխելուն էլ բերված պատճառաբանություններով: Ի դեպ, խնդրում եմ, որ հոդվածը ջնջվելու պարագայում (ինչը լինելու է) չքաղաքականացնել (սա կոնկրետ մարդկանց չեմ ասում, այլ ընդհանրապես), որ մի օր չկարդանք «<u>Հայկական</u> Վիքիեպեդիայում ջնջում են Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհվածների հոդվածները» վերնագրով հոդվածներ դեղին մամուլում: Հարգանքներս՝--[[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 11:30, 22 Հուլիսի 2022 (UTC) Որպեսզի հետագայում կոմնապահության հարց չառաջանա, ապա ադիմնիստրատորներին առաջարկում եմ Ռուդիկ Ղարիբյան հոդվածը ջնջելիս նաև ուշադրություն դարձնել [[Աբգար Նազարյան]], [[Արտուշ Արզումանյան]], [[Աշոտ Ղազարյան (զինվորական)]], [[Արտյոմ Միրզոյան]], [[Հայկ Սահակյան]] ինչպես նաև [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:44-%D6%85%D6%80%D5%B5%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B4%D5%AB%D6%81 այս կատեգորիայի] որոշ հոդվածներ նույնպես։ Ներկայացված հոդվածները չեն համապատասխանում կանոնակարգին։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:28, 23 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հոդվածները ջնջելուց բացի նպատակահարմար է նաև դրանք ստեղծող մասնակիցներին ևս մեկ անգամ ներկայացնել, որ եթե քննարկումների միջոցով որոշվել է նմանատիպ հոդվածները ջնջել, ապա ճիշտ չի դրանք վերստին ստեղծել նույնիսկ եթե որևէ միջոցառում է նախատեսված։ Ադմինիստրատորներին էլ կոչ եմ անում պահպանել հավասարության սկզբունքը և «ծանոթ-բարեկամ» հասկացությունը չտեղափոխել Հայերեն Վիքիպեդիա, ասվածը չի վերաբերում GeoO խմբագրին, այլ մասնավորապես Xelgen-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:38, 23 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՔՎ}} == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election == <section begin="announcement-content"/> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content"/> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 14:03, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Vote for Election Compass Statements == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements *August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 21:01, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Armenian newspapers and photos == A while ago I went to the library of Congress and was able to save pictures of some pictures of pages preserved on microfilm of an Armenian newspaper from the World War II era containing pictures of Heroes of the Soviet Union. While I am sad to say that many months were missing from key years, I nevertheless found some pictures and articles that I figured that those of you at Armenian Wikipedia would be interested in seeing, perhaps citing in some articles. While some of the pictures in the newspapers are public domain, I'm not comfortable putting them on Commons since they are not good quality, however if someone in Armenia can find originals of the photos from a library of museum, it would be great to add them to Commons. * [https://vk.com/photo509144811_457245730 Газета «Коммунист» (Ереван) от 18 мая 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copy of this photo of Semyon Karapetovich Baghdasaryan, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245731 Газета «Коммунист» (Ереван) от 31 мая 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copy of this photo of Sarkis Sogomonovich Martirosyan., since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/album509144811_264251169 Газета «Коммунист» (Ереван) №112 (3205) от 5 июня 1945 года] - It would be nice to find a better-quality copies for the photos of the generals in this one. * [https://vk.com/photo509144811_457245445 Газета «Бакинский рабочий» № 106 (7295) от 28 мая 1944 года] - Although this is Baku newspaper, it does contain a photo of Hamzasp Babadzhanyan. It would be nice to find a better-quality copy of that photo of him, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245454 Газета «Бакинский рабочий» № 75 (7522) от 15 апреля 1945 года] - Although this is Baku newspaper, it does contain a photo of Arsen Ter-Organov. It would be nice to find a better-quality copy of this photo, since the picture that came from the microfilm is not very good. * [https://vk.com/photo509144811_457245452 Газета «Бакинский рабочий» от 9 марта 1945 года] - While I have already found other public domain photos of Nelson Stepanyan, I figured that some of you here who can read Russian might still be interested in seeing the picture and article * [https://vk.com/photo509144811_457245472 Газета «Бакинский рабочий» от 13 мая 1945 года] - It has a photo and article for Andranik Alexandrovich Manukyan, as well as a photo of Gazaros Avetisovich Avakyan. It would be nice to find originals of those pictures for Commons. P.S. I'm very sorry I didn't find as many pictures of Heroes from the Armenian newspaper...in my defense, the Library of Congress was missing a lot more issues (many months!) of newspapers from Kommunist Yerevan.--[[Մասնակից:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] ([[Մասնակցի քննարկում:PlanespotterA320|քննարկում]]) 22:54, 31 Հուլիսի 2022 (UTC) == Community delegate registration for Wikimedia CEE Meeting 2022 == [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2022|'''Wikimedia CEE Meeting 2022''']] will take place on October 14-16. It is determined that the Armenia language community could be represented by 2 community delegates, who would have their expenses paid for participating in the events. The time for '''delegate registration''' is '''until August 15''' (2 weeks left). P.S: Sorry for You, please, You translate to the local language. [[Մասնակից:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Dušan Kreheľ|քննարկում]]) 18:51, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC) Translation: [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2022|'''Wikimedia CEE Meeting 2022''']]-ը տեղի կունենա հոկտեմբերի 14-16-ին։ Հայալեզու համայնքը կարող է ներկայացնել համայնքի 2 պատվիրակ, որոնց ծախսերը կվճարվեն միջոցառումներին մասնակցելու համար։ Պատվիրակների գրանցման վերջնաժամկետը օգոստոսի 15-ն է (մնաց 2 շաբաթ)։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 19:25, 1 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Interwiki Women 6 == Սիրելի՛ խմբագիրներ,<br> Օգոստոսի 8-21-ը սիրով հրավիրում ենք մասնակցելու '''[https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%AE:Interwiki_Women_6 Interwiki Women 6]''' արշավին, որն այս տարի նվիրված է ՈւԵՖԱ-ի կանանց ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնությանը և կրում է «Կանայք սպորտային միջոցառումներում» խորագիրը: Համագործակցությանը մասնակցում են տարբեր վիքի համայնքներ: Սիրով՝ Interwiki Women թիմ, [[Մասնակից:Armineaghayan|Armineaghayan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Armineaghayan|քննարկում]]) 10:22, 3 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Ռուդիկ Ղարիբյանի հոդվածի ջնջում/անդրադարձ == Հարգելի վիքիհամայնք, անշուշտ, չէի կարող չանդրադառնալ Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին հոդվածի՝ արդեն երկրորդ անգամ ջնջելուն։ Քանի որ վերջին անգամ եմ այս թեմայով այստեղ գրում, փորձեմ ասելիքս հնարավորինս թիրախային ձևակերպել՝ մասնավորապես, անդրադառնալով որոշ գրառումների։ Հարգելի [[Մասնակից:Gardmanahay]], Ռուդիկ Ղարիբյանը «Հայաստանի զինված ուժերի կամ Արցախի պաշտպանության բանակի յուրաքանչյուր զոհված զինծառայող» չէ։ Կարո՞ղ եք մատնանշել որևէ այլ զինվորականի, որին այդքան մարդ ճանաչում է, որի մասին մինչև օրս խոսվում և գրվում է մի շարք հեղինակավոր աղբյուրներում։ Հարցս հռետորական է, պատասխան չեմ ակնկալում։ Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan]], ես շատ լավ պատկերացնում եմ, թե վիքիպեդիան ինչ հարթակ է և ինչի համար է նախատեսված։ Չեմ հետևի Ձեր խորհրդին ու «նորից չեմ փորձի», որովհետև այդքան ժամանակ և ցանկություն չունեմ որևէ մեկին որևէ բան համոզելու։ Իսկ ինչ վերաբերում է «հարցի նրբությանը», անկեղծ մաղթում եմ, որ ո՛չ Դուք, ո՛չ էլ որևէ մեկը այն երբեք չհասկանա։ Հարգելի [[Մասնակից:A.arpi.a]], «հոդվածի առկայությամբ չենք հարգում հիշատակը», բայց դա ևս մեկ միջոց է մարդկանց պատմելու և տղաների սխրանքները հաջորդ սերունդներին փոխանցելու համար։ Ես վստահ եմ, որ նրանց մասին գրելն ավելի կարևոր է, քան մի շարք տխմար սերիալների ու դրանց հերոսների, որոնց մասին հոդվածների պակաս հայերեն վիքիպեդիան հաստատ չունի։ Իսկ եթե կարծում եք, որ հայրենիքի համար կյանքը զոհաբերելը համարժեք է ինչ-որ «ցանկում» մեկ տողի կամ պարբերության արժանանալուն, ապա, կներեք, ես այդպես չեմ կարծում։ Շատերդ ընդգծում եք, որ Ռուդիկի մասին հոդվածը նշանակալի չէ։ Ես վստահեցնում եմ, որ եթե ժամանակ գտնեիք ներկա լինելու նրան նվիրված հուշ-ցերեկույթին, այդժամ կպատկերացնեիք դրա մասշտաբն ու Ռուդիկի նշանակալիությունը։ Բայց դա արդեն էական չէ։ Այդուհանդերձ, շնորհակալ եմ բոլորիդ, որ հարգելով միջոցառման կազմակերպման ընթացքը և գոնե դրա շրջանակներում հոդվածի առկայության կարևորությունը՝ երկու շաբաթ հանդուրժեցիք նման հակահանրագիտարանային, ոչ նշանակալի և սուբյեկտիվ հոդվածի առկայությունը։ Դե ինչ, հարգելի սրտացավ վիքիհամայնք, շնորհավորում եմ բոլորիդ։ Կարող եք արդեն հանգիստ լինել․ չէ՞ որ Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին հոդվածի ջնջումից հետո հայերեն վիքիպեդիան արդեն լիարժեք օբյեկտիվ, բոլոր կանոններին ու կանոնակարգերին համապատասխան հարթակ է, որտեղ կան միայն խիստ նշանակալի և երկրորդային աղբյուրներով հաստատված հոդվածներ։ Լավ եղեք։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 16:00, 12 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], ինձ ինչի՞ եք նշել այս համատեքստում։ Այնպես եք գրել իբր թե ես բացասական եմ արտահայտվել Ռուդիկ Ղարիբյանի մասին։ Այնինչ այդպես չէ։ Այն նախադասությունը, որը մեջբերել եք, նշանակում է, որ ես տարբերություն չեմ դնում Հայաստանի պաշտպանության համար զոհված զինծառայողների միջև նույնիսկ եթե նրանց մեծ մասի վերաբերյալ համացանցում կա միայն ՀՀ ՊՆ-ի մահազդը։ Իմ դիրքորոշումն այն է, որ պետք չի Հայաստանի պաշտպանության համար զոհված զինծառայողներից որևէ մեկին առանձնացնել, և եթե մեկի մասին հոդված է գրվում, ապա պետք է մյուսների մասին նույնպես գրվի կամ նման հնարավորություն լինի։ Անձամբ ես կողմ եմ արտահայտվել հոդվածներ գրվելուն։ Եթե ասելու բան ունեիք այն խմբագիրներին, ովքեր կարծում են հոդվածը չպետք է լինի, ապա նշեք նրանց, ոչ թե ինձ։ Որպեսզի Ձեր այս գրառմամբ իմ մասին համայնքի մոտ սխալ կարծիք չձևավորեք, ապա հատուկ նշեմ, որ ես այն խմբագիրներից եմ, ով Հայերեն Վիքիպեդիայի կանոնակարգերի թույլատրելիության սահմաններում մշտապես լուսաբանում է ազատամարտիկների, զինված ուժերի զինծառայողների թեմատիկան և ընդհանրապես, հայկական թեմատիկան։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 18:44, 12 Օգոստոսի 2022 (UTC) == Չակերտներ հոդվածի վերնագրում == Հարգելի վիքիհամայնք։ [[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայի]] [[Մասնակցի_քննարկում:Sigma'am#Չակերտներ_հոդվածի_վերնագրում|այս գրառումը]] ստիպեց դիմել ձեզ։ Խնդրում եմ բացատրել թե ինչու է [[Վիքիպեդիա:Հոդվածների անվանում|հոդվածների անվանման կանոնակարգն]] արգելում վերնագրերում չակերտներ օգտագործելը։ Մեջբերում. ''«Հոդվածի անվանումը չակերտներ չպետք է պարունակի, բացառությամբ ծայրահեղ դեպքերի, եթե առանց չակերտի հոդվածի անվանումը չի լինի ճշգրիտ»'', ''«Խուսափե՛ք չակերտներից կարելի է ծայրահեղ դեպքերում օգտագործել («...») այս չակերտները, եթե առանց դրանց հոդվածի անվանումը չի արտացոլի հոդվածի թեման»''։ Չակերտները հայոց լեզվի կարևոր կետադրական նշաններից են, որոնց չօգտագործումը անհրաժեշտ դեպքերում կոպիտ սխալ է։ Ի վերջո, Վիքիպեդիան ունի կրթական նշանակություն։ Եթե աշակերտը տեսնում է [[Երազ այգի (Երևան)]], [[Մթնշաղ ֆիլմի կերպարների ցանկ]] և նմանատիպ վերնագրերը, դպրոցում գրավոր աշխատանք կատարելիս նմանօրինակ դեպքերում կարող է չակերտներ չդնել և վկայակոչել Վիքիպեդիան։ Եթե այս կանոնակարգը բառացի թարգմանված է անգլերենից, ապա դա սխալ է, քանի որ անգլերենում, գուցե, այլ կանոններ են։ Նման դեպքերում նրանք վերնագրերում օգտագործում են ''շեղատառը'', ինչպես [[:en:List of Twilight characters|List of ''Twilight'' characters]] հոդվածի վերնագրում է։ Հայերեն հոդվածների վերնագրերում չակերտները պարտադիր են, եթե նրանցում օգտագործվում է չակերտվող բառ կամ հասկացություն։ Ռուվիքին [[:ru:Список персонажей серии романов «Сумерки»|չակերտներն օգտագործում է]], և ոչ մի խնդիր չկա։ Ժամանակին նշվում էին ինչ-որ տեխնիկական խնդիրներ, սակայն ես այդպիսիք չեմ տեսնում։ Եթե կատեգորիայում այբբենական կարգով դասավորելու խնդիրն է, դա հեշտությամբ լուծվում է <nowiki>{{DEFAULTSORT:}}</nowiki>-ի օգնությամբ։ Սպասում եմ արձագանքների։ Շնորհակալություն։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 08:29, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::Չակերտներ դնել չդնելու պահանջը զուտ տեխնիկական է, որոնման արդյունքում հնարավոր է հոդվածը չբերի, բացի այդ կարող ենք ունենալ դեպքեր, որ նույն հոդվածը լինի և՛ չակերտներով և՛ առանց, դրա համար կանոնով որոշվել է հնարավորինս խուսափել չակերտներից։ Ինչ վերաբերվում է դպրոցներում Վիքիպեդիային հղումները, դա Վիքիպեդիայի խնդիրը չէ։ Վիքիպեդիան կարող է ունենալ բովանդակայնին, ուղղագրական և կետադրական բազմաթիվ սխալներ և հղում տալ Վիքիպեդիային որպես էտալոն սխալ է։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 09:00, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :::[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]] ջան, չեմ ասում, որ Վիքիպեդիայի խնդիրը կրթելն է, կանոններ սովորեցնելը, բայց երեխաները երբ տեսնում են սխալ գրվածը, հատկապես վերնագրում, սովորում են, և դա կարող է անդրադառնալ նրանց կրթական մակարդակի վրա։ Տեխնիկական պահով. չակերտված տարբեր հոդվածներ փորձել եմ որոնել. և՛ Գուգլը, և՛ վիքիի որոնող գործիքը գտել են։ Անիմաստ սխալ ենք անում։ Տեխնիկական որևէ խնդիր չեմ տեսնում։ Եթե կոնկրետ օրինակներով որևէ մեկը կարող է ցույց տալ, որ տեխնիկական խնդիրներ են առաջանում, կընդունեմ, բայց նաև կառաջարկեմ գտնել այդ խնդիրը վերացնելու ճանապարհներ։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 09:12, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::::Եվս մեկ խնդրի մասին մոռացա նշել [[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ջան, կատեգորիանորում չակերտով սկսվող հոդվածները այբբենանական դասավորելիս որպես առաջին տառ ընդունում է չակերտը։ Եթե բոլոր տեխնիկական խնդիրները վերացվեն, ես դեմ չեմ առաջարկին։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 10:34, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :::::[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]] ջան, դրա մասին վերևում նշել եմ։ <nowiki>{{DEFAULTSORT:}}</nowiki>-ի օգնությամբ հեշտությամբ լուծվում է։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 10:38, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) ::::::Ներողություն եմ խնդրում չէի նկատել, այդ դեպքում խնդիր չեմ տեսնում։--[[Մասնակից:Samo04|Սամվել]]<sup>[[Մասնակցի քննարկում:Samo04|քննարկում]]</sup> 10:52, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Շնորհակալություն Արտաշեսին քննարկումը բացելու համար: Ուղղակի հավելեմ, որ տվյալ դեպքում թողել եմ վերահղումը, որպեսզի այդ տեխնիկական խնդիրները պատճառ չդառնան հոդվածը չգտնելուն: Իսկ քննարկման տրամաբանությունից ելնելով՝ միանշանակ կողմ եմ հայերենի կետադրությունը պահպանելուն թեկուզ վերահղումները թողնելու գնով: [[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 20:45, 23 Օգոստոսի 2022 (UTC) Համաձայն եմ. Այո, Վիքիպեդիայում շատ են ուղղագրական, կետադրական, շարահյուսական սխալները, որոնք անխուսափելի են, սակայն վերնագրի սխալները վերահսկելի են։ Ինքս նույնպես կարծում եմ, որ նաև վերնագրում պետք է պահենք հայերենի կանոնները։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 09:18, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) Հարգելի [[Մասնակից:23artashes|23artashes]], շեղատառերով գրվածը իմ խոսքերը չեն, ես դրանք մեջբերել եմ կանոնակարգից։ Ես կողմ եմ ճիշտ գրելուն, նույնիսկ տարիներ առաջ ինքս էլ էի վերնագրերը չակերտներով գրում, հետո կարդացի կանոնակարգը, որը, կարելի է ասել, արգելում է վերնագրում չակերտների օգտագործելը։ Կանոնակարգի առկայության և դրա պահանջի համար եմ գրել Sigma'am քննարկման էջում։ Ժամանակին հետաքրքրվել էի, թե ինչու վերնագրում չպետք է չակերտ գրել, պարզվեց, որ որոնման համակարգով հոդվածները գտնել-չգտնելու հարցն է։ Ամեն դեպքում ես դեմ չեմ կանոնակարգում փոփոխություն կատարելուն։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 10:57, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ջան, գիտեմ, որ քո խոսքերը չեն, ուղղակի քո գրառումը հուշեց այս քննարկումը բացել և քո գրածից «գողացել եմ» մեջբերումը։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 11:15, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) Խոսքը բազմաբաղադրիչ վերնագրերում չակերտներով գրության մասի՞ն է, թե՞ առհասարակ ըստ ուղղագրության բոլոր դեպքերի։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 12:42, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Բազմաբաղադրիչ վերնագրերում, [[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ջան, ինչպես բերված օրինակներում է։ Ֆիլմերի, գրքերի, թիմերի և այլնի մասին հոդվածների վերնագրերը չակերտներում գրելու իմաստ չկա։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 14:19, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :: եթե քննարկման արդյունքում անելիք լինի, պատրաստ եմ բոտս աշխատեցնել, իսկ ընդհանուր վերցրած մի քիչ նուրբ թեմա է իմ կարծիքով, ցանկալի է շատ մասնակիցներ կարծիք հայտնեն, առաջարկում եմ չշտապել: --[[Մասնակից:ERJANIK|ERJANIK]] ([[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK|քննարկում]]) 16:53, 26 Օգոստոսի 2022 (UTC) == The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, The Community Voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is now open. Here are some helpful links to get you the information you need to vote: * Try the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]], showing how candidates stand on 15 different topics. * Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|candidate statements]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Affiliate_Organization_Participation/Candidate_Questions|answers to Affiliate questions]] * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Learn more about the skills the Board seeks]] and how the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee found candidates align with those skills]] If you are ready to vote, you may go to [[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2022|SecurePoll voting page]] to vote now. '''You may vote from August 23 at 00:00 UTC to September 6 at 23:59 UTC.''' To see about your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]]. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz_(WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23708360 --> 55gttosdrzywrar0tu2tmhmoq2yqlyv Հայաստանի զինված ուժեր 0 10424 8495978 8490534 2022-08-26T18:55:15Z Blackorwhite 92606 https://armenpress.am/arm/news/1091149.html wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Զինված ուժեր | հիմնադրված է = 1992 (պաշտոնապես՝ 1992 թվականի հունվարի 28), փաստացի՝ 1991 թվականի սեպտեմբերի 21-ից | գլխավոր շտաբ = [[Երևան]] | գերագույն ղեկավարի պաշտոն = [[Գերագույն հրամանատար]] | գերագույն ղեկավար = [[Նիկոլ Փաշինյան]] | նախարարի պաշտոն = Պաշտպանության նախարար | նախարար = [[Սուրեն Պապիկյան]] | շտաբի պետի պաշտոն = Գլխավոր շտաբի պետ | շտաբի պետ = [[Էդվարդ Ասրյան]] | ժամկետ = 24 ամիս (պարտադիր զինծառայության զինծառայողների ծառայության ժամկետը) | ակտիվ = | տարիք = 18–27 տարեկան{{փաստ}} | պահեստային = | արտասահմանում = {{դրոշ|Կոսովո}} [[Կոսովո]]<br>{{դրոշ|Աֆղանստան}} [[Աֆղանստան]]<br>{{դրոշ|Լիբանան}} [[Լիբանան]]<br>{{դրոշ|Սիրիա}} [[Սիրիա]]<br>{{դրոշ|Ղազախստան}} [[Ղազախստան]] | միջազգային մատակարարողներ= {{RUS}}<br>{{USA}}<br>{{FR}}<br>{{GRE}}<ref>{{cite web |author=Июль 16, 2013 |url=http://azeritoday.com/archives/43776 |title=Армения закупила противотанковые ракетные комплексы MILAN у Греции |publisher=AzeriToday.com |date=22 February 1999 |access-date=2017 թ․ նոյեմբերի 12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170730013915/http://azeritoday.com/archives/43776 |archive-date=2017 թ․ հուլիսի 30 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=https://armenpress.am/eng/news/839331/armenia-greece--historically-strengthened-friendly-relations.html|title=Armenia-Greece: historically strengthened friendly relations}}</ref><br>{{CHN}}<ref>{{cite news|title=Chinese, Armenian DMs hold talks|url=http://www.china.org.cn/international/2008-12/29/content_17027804.htm|access-date=2013 թ․ ապրիլի 7|date=29 December 2008|agency=China Internet Information Center}}</ref><ref>{{cite news|title=Armenia, China Sign Military Cooperation Agreement|url=http://asbarez.com/100347/armenia-china-sign-military-cooperation-agreement/|access-date=2013 թ․ ապրիլի 7|newspaper=Asbarez|date=18 January 2012}}</ref><br>{{LTU}}<br>{{CYP}}<ref>{{cite web |author=Июль 16, 2013 |url=http://azeritoday.com/archives/43776 |title=Армения закупила противотанковые ракетные комплексы MILAN у Греции |publisher=AzeriToday.com |date=22 February 1999 |access-date=2017 թ․ նոյեմբերի 12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170730013915/http://azeritoday.com/ |archive-date=2017 թ․ հուլիսի 30 |url-status=dead }}</ref><br>{{UKR}}<ref>{{cite news|last=Kucera|first=Joshua|title=Tajikistan Buying Guns; Ukraine Selling Weapons to Both Armenia and Azerbaijan|url=http://www.eurasianet.org/node/64014|access-date=2013 թ․ հունիսի 23|newspaper=Eurasianet|date=8 August 2011}}</ref><br>{{IRN}}<br>{{POL}} | պատմություն = [[Արցախյան ազատամարտ]]<br>[[44-օրյա պատերազմ]]<br>[[Քառօրյա Պատերազմ]] | կոչումներ = Կատեգորիա:ՀՀ ԶՈՒ կոչումներ |զինանշան = }} '''Հայաստանի զինված ուժեր''', [[Հայաստան]]ի անվտանգությունը, պաշտպանությունը և տարածքային ամբողջականությունը, նրա սահմանների անձեռնմխելիությունը պաշտպանող պետական ռազմական հաստատություն<ref>[[Հայաստանի Սահմանադրություն]], հոդված 14.1</ref>։ == Պատմություն == {{Հիմնական|Հայաստանի զինված ուժերի պատմություն}} [[Հայաստան]]ի զինված ուժերը կազմավորվել են բավականին բարդ ժամանակաշրջանում, երբ աշխարհաքաղաքական դաշտում Խորհրդային Միությունը ապրում էր իր գոյության վերջին ամիսները՝ փլուզման շրջանը, իսկ տարածաշրջանում սկսվել էր միջէթնիկական, տարածքային պատերազմ [[հայեր]]ի և ադրբեջանցիների միջև։ 1990 թվականի սեպտեմբերին կազմավորվեց Երևանի հատուկ գունդը, իսկ [[Արարատ (քաղաք)|Արարատ]]ում, [[Գորիս]]ում, [[Վարդենիս]]ում, [[Իջևան]]ում, [[Մեղրի]]ում ձևավորվեցին հինգ վաշտեր։ [[1991]] թվականին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ ստեղծվեց Նախարարների խորհրդին առընթեր Պաշտպանության պետական կոմիտե։ === Պատերազմական գործողություններ ու հաղթանակներ === ==== Արցախյան պատերազմ ==== {{հիմնական|Արցախյան ազատամարտ}} == Զինված ուժերի կառուցվածք == [[File:Armenian SOF.jpg|thumb|ՀՀ ԶՈՒ Հատուկ ջոկատային ստորաբաժանման զինծառայողները զորավարժություններին, 2021 ]] Հայաստանի զինված ուժերը կազմված են [[Հայաստանի պաշտպանության նախարարություն]]ից, հինգ բանակային կորպուսներից<ref>[http://www.mil.am/1296904283 ՀՀ զինված ուժերի կառուցվածքը]</ref>։ Պաշտպանության նախարարությունը իր հերթին կազմված է վարչական ապարատից, հետախուզության, հրթիռային զորքերի և հրետանու, ավիացիայի, Զորքերի ծառայության և զինվորական ծառայության անվտանգության ապահովման, հակաօդային պաշտպանության զորքերի, ռազմավարական պլանավորման, մարտական պատրաստության, թիկունքի, կապի և ավտոմատ կառավարման համակարգերի, ինժեներական զորքերի, սպառազինության, ռադիացիոն, քիմիական, կենսաբանական պաշտպանության, կազմազորահավաքային, օպերատիվ, անձմնակազմի հետ տարվող աշխատանքների, ֆինանսական, կադրերի վարչություններից, ռադիոէլեկտրոնային պայքարի, ռազմական հաղորդակցությունների, ռազմատեղեկագրական, ութերորդ, ստանդարտացման և չափագիտական, ռազմանվագախմբային բաժիններից, Հայաստանի զինվորական կոմիսարիատից և այլ ստորաբաժանումներից, որոնք կատարում են խնդիրների առաջադրման և պլանավորման, դրանց իրականացման, վերահսկողության գործառույթներ<ref>[http://www.mil.am/1298531724 ՀՀ Պաշտպանության նախարարության կառուցվածքը]</ref>։ Հայաստանի զինված ուժերը կազմված են հետևյալ մասնագիտացված զորքերից. * [[ՀՀ ցամաքային զորքեր|ցամաքային զորքեր]], * [[ՀՀ ռազմաօդային ուժեր|ռազմաօդային ուժեր]], * [[ՀՀ հակաօդային պաշտպանության զորքեր|հակաօդային պաշտպանության զորքեր]]։ [[ՀՀ ցամաքային զորքեր|ցամաքային զորքերն]] իրենց հերթին բաղկացած են հետևյալ զորատեսակներից. ** [[ՀՀ մոտոհրաձգային զորքեր|մոտոհրաձգային զորքեր]], ** [[ՀՀ տանկային զորքեր|տանկային զորքեր]], ** [[ՀՀ հրթիռային զորքեր և հրետանի|հրթիռային զորքեր և հրետանի]], ** [[ՀՀ օդադեսանտային զորքեր|օդադեսանտային զորքեր]], ** [[ՀՀ ինժեներական զորքեր|ինժեներական զորքեր]], ** [[ՀՀ կապի զորքեր|կապի զորքեր]]։ == Միջազգային համագործակցություն == === Միջազգային խաղաղապահ առաքելություններ === '''ՀԱՊԿ''' Հայաստանի Հանրապետությունը, [[1992]] թվականի [[մայիսի 15]]-ին ստորագրելով Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագիրը, դարձել է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության անդամ։ '''Ռուսաստանի Դաշնություն''' ՀՀ զինված ուժերի միջազգային համագործակցության դաշտում մեծ տեղ ունի Ռուսաստանի հետ ռազմական համագործակցությունը։ '''ՆԱՏՕ''' Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը որոշակի հարցերում մշտապես համագործակցում են Հյուսիսատլանտյան դաշինքի հետ։ '''Կոսովո''' [[2004]] թվականին [[Հայաստան]]ը մեկ դասակի կազմով հունական խաղաղապահ գումարտակի կազմում միացել է [[ՆԱՏՕ]]-ի խաղաղապահ առաքելությանը [[Կոսովո]]յում։ Հայ զինծառայողները ծառայության են անցել Կոսովոյի բազմազգ «Արևելք» բրիգադում, որը տեղակայված էր Կոսովոյի և [[Մակեդոնիայի Հանրապետություն|Մակեդոնիայի ]]սահմանային գոտում՝ Ֆերիզաչ քաղաքի մերձակայքում։ '''Իրաք''' [[2005]] թ․–ի [[հունվար]]ին ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումը միացել է [[Իրաք]]ում իրականացվող բազմազգ խաղաղապահ առաքելությանը՝ հիմնականում մասնակցելով ականազերծման, բեռնափոխադրումների և բժշկական ապահովման աշխատանքներին։ ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումը դուրս է բերվել Իրաքից [[2009]] թ․–ի [[հոկտեմբեր]]ին։ '''Աֆղանստան''' Սկսած [[2010]] թ․–ի [[փետրվար]]ից [[ՀՀ]] ԶՈՒ ստորաբաժանումը (մեկ դասակ) ընդգրկվել է [[Գերմանիա|Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության]] հրամանատարության տակ գտնվող ՄԱԱՈՒ (Աֆղանստանում միջազգային անվտանգության աջակցման ուժեր) (ISAF) հյուսիսային հրամանատարության կազմում և իրականացնում է Կունդուզ քաղաքի օդանավակայանի անվտանգության ապահովման խնդիրները։ Մինչև Աֆղանստան մեկնելը հայկական զորախումբը 4 շաբաթյա նախատեղակայման վարժանք է անցրել Գերմանիայում։ [[2011]] թ.-ին ավելացվել է [[Աֆղանստան]] գործուղված հայ խաղաղապահների թվակազմը՝ հասնելով 121-ի, որոնցից 40 պայմանագրային զինծառայողներ առաքելություն են իրականացնում Կունդուզ քաղաքում, իսկ 81-ը պաշտպանում են Մազարի-Շարիֆի օդանավակայանը և աջակցման ուժերի ռազմակայանը։ Եվս 5 հայ սպաներ վերապատրաստում են անցնում Կունդուզում՝ հետագայում աֆղանական բանակում որպես հրահանգիչներ ծառայելու համար։ == Զորակոչ == Հայաստանում զորակոչը նախատեսված է 18 - 27 տարեկան արական սեռի ներկայացուցիչների համար՝ 2 տարի ժամկետով, որը կարգավորվում է Հայաստանի զինապարտության մասին օրենքով։ 2011 թ.-ին օրենքում լրացում կատարելուց հետո, այն քաղաքացիները, որոնք հիմնական կրթության հիմքի վրա առանց ընդհատման նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) կրթական ծրագրերով սովորողներ են համարվում, օրենքը գործում է 19 տարեկանից։ Զորակոչը կատարվում է տարեկան 2 անգամ։ === Զինապարտության մասին օրենքի 2012 թվականի փոփոխություններ === 2012 թ.-ի մարտի 19-ին օրենքում կատարվեց փոփոխություններ և լրացումներ, որոնց համաձայն պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչի ժամանակ բնակության վայրին մոտ գտնվող զորամասում ծառայելու արտոնությունից օգտվում են երկկողմանի ծնողազուրկ զորակոչիկները, ինչպես նաև միակողմանի ծնողազուրկ այն զորակոչիկները, որոնք չունեն չափահաս քույր կամ եղբայր (մինչ այդ փոփոխությունը այդ արտոնությունից օգտվում էին բոլոր միակողմանի ծնողազուրկ երեխաները), իսկ բնակության վայրին մոտ գտնվող զորամաս է համարվում մինչև 150 կմ տեղակայված զորամասը(մինչ փոփոխությունը 100 կմ էր)<ref>[http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4450&lang=arm «ԶԻՆԱՊԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ]</ref>։ == Կորուստներ == Peace Dialogue NGO կազմակերպության տվյալներով 1994 թ. մայիսից մինչ 2018 թ. հունվար ամիս հայկական բանակում գրանցվել է 1025 մահվան դեպք։ Որից միայն 306՝ հակառակորդի կողմից զինադադարի խախտման արդյունքում<ref>{{Cite news|url=http://safesoldiers.am/en/5042.html|title=The number of fatalities in the RA and NK armed forces for 2017|work=Safe Soldiers for a Safe Armenia|language=en|accessdate=2018 թ․ հունվարի 26}}</ref>։ {| class="wikitable" |+ Զոհեր զինադադարի խախտման պատճառով !Տարեթիվ !Միայն զինադադարի խախտման պատճառով մահվան դեպքերի քանակը բանակում |- |1994 մայիսից |8 |- |1995 |9 |- |1996 |8 |- |1995 |4 |- |1998 |5 |- |1999 |6 |- |2000 |6 |- |2001 |2 |- |2002 |2 |- |2003 |3 |- |2004 |2 |- |2005 |2 |- |2006 |2 |- |2007 |3 |- |2008 |5 |- |2009 |3 |- |2010 |11 |- |2011 |11 |- |2012 |12 |- |2013 |5 |- |2014 |26 |- |2015 |39 |- |2016 |109 |- |2017 |22 |- |2018 |7<ref>{{Cite web|url=https://safesoldiers.am/5278.html|title=2018թ.-ին հայկական բանակում գրանցված մահվան դեպքերի վիճակագրություն|website=Safe Soldiers for a Safe Armenia|language=en|accessdate=2019 թ․ մայիսի 21}}</ref>, 28<ref name=":0">{{Cite web|url=https://news.am/arm/news/537780.html|title=Հայաստանում 2019-ին նախորդ տարվա համեմատությամբ երկու անգամ կրճատվել են ժամկետային ծառայության զինվորների մահվան դեպքերը|website=news.am|language=hy|accessdate=2019 թ․ հոկտեմբերի 8}}</ref> |- |2019, 3 եռամսյակ |17<ref name=":0" /> |} == Պատկերներ == === Ցամաքային զորքերի սպառազինություն === <gallery mode="packed" heights="180"> Պատկեր:Bm21armenia.jpg|Հայկական բանակի հրթիռային զորքերի և հրետանու [[ԲՄ-21]] համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգ (ՀԿՌՀ), զորահանդեսի ժամանակ, Երևան, Հանրապետության հրապարակ Պատկեր:N-2 yerevan parade.jpg|Հայկական բանակի հրթիռային զորքերի և հրետանու [[Ն-2 (ՀԿՌՀ)|Ն-2]] համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգ (ՀԿՌՀ), զորահանդեսի ժամանակ, Երևան, Հանրապետության հրապարակ Պատկեր:WM-80.jpg|Հայկական բանակի հրթիռային զորքերի և հրետանու WM-80 ՛՛Թայֆուն՛՛ համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգ (ՀԿՌՀ), զորահանդեսի ժամանակ, Երևան, Հանրապետության հրապարակ Պատկեր:Armenianarmya.jpg|Հայկական բանակի մոտոհրաձգային զորքերի ԶՓԽ-80 զրահափոխադրիչները զորահանդեսի ժամանակ, Երևան, Հանրապետության հրապարակ Պատկեր:T-72_Tank_memorial_Stepanakert.jpg|Հայկական բանակի զրահատանկային զորքերի Տ-72 հիմնական մարտական տանկ. հուշարձան Պատկեր:BMP_armenien.JPG|Հայկական բանակի մոտոհրաձգային զորքերի ՀՄՄ-1 հետևակի մարտական մեքենա. հուշարձան </gallery> === Օդուժ === <gallery mode="packed" heights="180"> Պատկեր:Armenian Air force (896484593).jpg|ՀՀ ռազմաօդային ուժերի անմիջական կրակային օժանդակության [[Սու-25]] զրահապատ գրոհիչ ինքնաթիռների օղակը՝ զորահանդեսի ժամանակ Պատկեր:Armenian Su-25 in V formation.jpg|ՀՀ ռազմաօդային ուժերի անմիջական կրակային օժանդակության [[Սու-25]] զրահապատ գրոհիչ ինքնաթիռների էսկադրիլիան՝ V-աձև շարվածքով Պատկեր:Krunk.jpg|Հայկական արտադրության «Կռունկ» անօդաչու թռչող սարք. զորահանդեսի ժամանակ, Երևան, Հանրապետության հրապարակ </gallery> === Միջազգային համագործակցություն === <gallery mode="packed" heights="180"> Պատկեր:Armenian soliders, Iraq-3.jpg|Հայ խաղաղապահները Իրաքում </gallery> == Գրականություն և մամուլ == * Ադամյան Սոնա։ Մեր բանակն ու զինվորը փայլուն վիճակում են / Սոնա Ադամյան // Հրապարակ. – 2016. – 6 ապր. – Էջ 7։ * Ասլանյան Թագուհի։ Հայաստանը ժամանակակից զինամիջոցներ արտադրելու ներուժ ունի / Թագուհի Ասլանյան // Հայոց աշխարհ. – 2016. – 8 ապր. – Էջ 6։ * Ավետիսյան Գոհար։ Հայկական կողմը պետք է կոշտ դիրքորոշում որդեգրի ։ [ՀՀ պաշտպան. նախկին նախ. Վ.Հարությունյանի մամլո ասուլիսի մասին] / Գոհար Ավետիսյան // Հայոց աշխարհ. – 2016. – 26 ապր. – Էջ 4։ * Խաչատրյան Տաթև։ Անվադողն ավելի լավ է պաշտպանում ։ [ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Ա.Հովհաննիսյանի հանդիպումը ԵՊՀ ուսանողների հետ] / Տաթև Խաչատրյան // Հայկ. ժամանակ. – 2016. – 26 ապր. – Էջ 4։ * Հովհաննիսյան Գուրգեն։ Քաջերի ջոկը ։ [Հարցազրույց ժամկետ. զինծառայող Գ.Հովհաննիսյանի հետ / Գրի առավ Շ.Ստեփանյանը] // Հայ զինվոր. – 2016. – 27 ապր.-3 մայիսի. – Էջ 5։ * Մանուկյան Քնար։ Քառօրյա պատերազմի և ստուգումների հետևանքները։ Պաշտոնանկ. սկիզբ / Քնար Մանուկյան // Ժողովուրդ. – 2016. – 27 ապր. – Էջ 4։ * Մենք հաղթեցինք ։ [Հարցազրույց միավորման հրամանատարի տեղ., գնդապետ Ա.Մելքումյանի և ուրիշներիի հետ / Գրի առավ Շ.Ստեփանյանը] // Հայ զինվոր. – 2016. – 13-19 ապր. – Էջ 14։ * Մխիթարյան Գ. Պահակային ծառայությունը՝ մարտական առաջադրանք / Գ.Մխիթարյան // Հայ զինվոր. – 2016. – 6-12, 20-26, 27 ապր.- 3 մայիսի. – Էջ 10։ * Մկրտչյան Մարտին։ «Վիրավոր զինծառայող» կարգավիճակ ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված չէ ։ [Հարցազրույց ՀՀ ՊՆ զինծառայողների սոց. պաշտպան. վարչ. ավագ սպա, իրավաբան, փոխգնդապետ Մ.Մկրտչյանի հետ / Գրի առավ Հ.Սարաֆյանը] // Իրավունք. – 2016. – 27 ապր. – Էջ 6։ * Նալբանդյան Հարություն։ Վաշտի հերոսական մարտը [Հարցազրույց վաշտի հրամանատար, ավագ լեյտենանտ Հ.Նալբանդյանի հետ / Գրի առավ Շ.Ստեփանյանը] // Հայ զինվոր. – 2016. – 20-26 ապր. – Էջ 5։ * Նշանյան Մարկ։ Սխալ դասեր քաղելը ավելի վտանգավոր է ։ [ՀՀ ԶՈՒ մասին] / Մարկ Նշանյան // Չորրորդ իշխան. – 2016. – 14 ապր. – Էջ 2։ * Պետրոսյան Արա։ Ուժեղ Հայաստանի հույսը ։ [Հարցազրույց ԶՈՒ գլխ. շտաբի զորքերի ծառայ. և զինվոր ծառայ. անվտանգ. ապահովման վարչ. պետի տեղ., գնդապետ Ա.Պետրոսյանի հետ / Գրի առավ Գ.Պողոսյանը] // Հայ զինվոր. – 2016. – 6-12 ապր. – Էջ 11։ * Պողոսյան Գայանե։ Զարկեցի ։ [Ժամկետ. զինծառայող Ն.Մալխասյանի մասին] / Գայանե Պողոսյան // Հայ զինվոր. – 2016. – 27 ապր. – 3 մայիսի. – Էջ 6։ * Սիմոնյան Սյուզան։ Նրանք, ովքեր փառաբանում են, հայրենասեր չեն ։ [Բանակի խնդիրների մասին] / Սյուզան Սիմոնյան // Հրապարակ. – 2016. – 14 ապր. – Էջ 4։ * Տեր-Գրիգորյանց Ն. Հայաստանը պետք է ունենա զսպման և վրիժառության զենք։ Հատվածներ ԽՄ և ՀՀ պաշտոնաթող գեներալ-լեյտենանտ Ն.Տեր-Գրիգորյանցի «Թերթ. am» գործակալ. տված հարցազրույցից // Հայ զինվոր. – 2016. – 20-26 ապր. – Էջ 3։ * Օհանյան Սեյրան։ Անկախության սերնդի մասին մեկ տարի առաջ միայն խոսում էին, հիմա՝ տեսան ։ [Հարցազրույց պաշտպան. նախ. Ս.Օհանյանի հետ / Գրի առավ Գ.Վեզիրյանը] // Չորրորդ իշխան. – 2016. – 20 ապր. – Էջ 3։ * Тер-Тадевосян Аркадий (Командос). Уроки новейшей истории : [Беседа с ген.-майором А.Тер-Тадевосяном / Записала Я.Авчян] // Эфир. – 2016. – 7 апр. – С. 2. * Քանի զոհ է ունեցել հայկական բանակը 2017-ին. ինչ պայմաններում են զոհվել զինվորները։ «Ժողովուրդ» լրագիր։ Օգոստոս 9 2017։ [https://armlur.am/719834/] * Հայկական զինուժի կորուստները 2017-ի հուլիսին. Razm.info [http://razm.info/108731] * Կմիավորվեն «65 Ռազմական գործարանը» և «Գառնի-Լեռ» ընկերությունը. նախագիծ։ Razm.info [http://razm.info/109024] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Հայաստանի թեմաներ}} [[Կատեգորիա:Հայաստանի Հանրապետության Զինված ուժեր]] [[Կատեգորիա:Զինված ուժեր այբբենական կարգով]] tfv5a3x36citbk8gjw499wcr6vf3awu Իգոր Ստրավինսկի 0 11176 8495916 8495832 2022-08-26T16:04:24Z Voskanyan 23951 /* Ստրավինսկի և Ուկրաինա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Իգոր Ֆեոդորովիչ Ստրավինսկի''' ({{ԱԾ}}), [[ռուսներ|ռուս]] հայտնի դաշնակահար, դիրիժոր և կոմպոզիտոր, որը շատերի կողմից համարվում է [[20-րդ դար]]ի ամենաազդեցիկ կոմպոզիտորներից մեկը<ref>Page 2006; Théodore and Denise Stravinsky 2004, vii.</ref><ref>Anonymous 1940.</ref><ref>Կոհեն 2004, 30.</ref>։ Ստրավինսկու կոմպոզիտորական կարիերան առանձնացել է իր ոճական բազմազանությամբ։ Առաջին անգամ նա միջազգային ճանաչման է արժանացել երեք բալետների շնորհիվ, որ ստեղծվել են իմպրեսարիո [[Սերգեյ Դյագիլև]]ի պատվերով և առաջին անգամ ներկայացվել [[Փարիզ]]ում Դյագիլևի «Ռուսական բալետի» կողմից։ Այդ բալետներն են՝ «Հրեղեն հավք» (1910), «Պետրուշկա» (1911) և «Սրբազան գարուն» (1913)։ Վերջինը փոխել է կոմպոզիտորների վերաբերմունքը ռիթմական կառուցվածքի նկատմամբ և դարձել այն ստեղծագործությունը, որի համար Ստրավինսկին համարվում է հեղափոխական երաժշտության բնագավառում, որն ընդլայնել է երաժշտական ձևավորման սահմանները։ Նրա ստեղծագործության ռուսական փուլին, երբ ստեղծվել են այնպիսի ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են՝ «Ռենար», «Զինվորի պատմությունը», «Հարսանիք», 1920-ական թվականներին հաջորդել է նոր փուլ, երբ նա դիմել է [[Նեոկլասիցիզմ|նեոկլասիցիստական]] երաժշտությանը։ Այդ շրջանի ստեղծագործություններում նկատվում է միտում՝ օգտագործելու ավանդական երաժշտական ձևեր ([[կոնչերտո գրոսսո]], [[ֆուգա]] և [[սիմֆոնիա]])՝ հենվելով ավելի վաղ շրջանի ու հատկապես 18-րդ դարի ոճերի վրա։ 1950-ական թվականներին Ստրավինսկին սկսել է օգտագործել [[Սերիական երաժշտություն|սերիական]] տեխնիկա։ == Կենսագրություն == === Վաղ կյանքը Ռուսական կայսրությունում=== [[Պատկեր:Stravinsky-parents.jpg|մինի|ձախից|Ֆեոդոր և Աննա Ստրավինսկիներ, Օդեսա, 1874]] [[File:Stravinsky Igor Postcard-1910.jpg|thumb|ձախից|Իգոր Ստրավինսկի, 1903]] Իգոր Ստրավինսկին ծնվել է 1882 թվականի հունիսի 17-ին Ռուսական կայսրության մայրաքաղաք Սանկտ Պետերբուրգի Օրանիենբաում արվարձանում{{sfn|Greene|1985|p=1101}} և մեծացել Սանկտ Պետերբուրգում{{sfn|White|1979|p=4}}։ Հայրը՝ [[Ֆեոդոր Ստրավինսկի|Ֆեոդոր Իգնատևիչ Ստրավինսկի]]ն (1843-1902), եղել է հայտնի օպերային երգիչ (բաս), [[Ուկրաինայի ազգային օպերա|Կիևի օպերային թատրոնի]] և [[Մարիինյան թատրոն]]ի մեներգիչ, իսկ մայրը՝ դաշնակահարուհի և երգչուհի Աննա Կիրիլովնան (օրիորդական ազգանունը՝ Խոլոդովսկի, 1854-1939), ծնվել է Կիևում և եղել բարձրաստիճան պաշտոնյայի չորս դուստրերից մեկը։ Ֆեոդոր Ստրավինսկին սերել է լեհ մեծատոհմիկների, սենատորների ու հողատերերի ընտանիքից{{sfn|Walsh|2001}}։ Համարվում է, որ Ստրավինսկիների տոհմն սկիզբ է առել 17-րդ և 18-րդ դարերում նրանցից, որ կրել են Սուլիմա և Ստրավինսկի գերբերը<ref>{{cite web | last = Walsh | first = Stephen | title = Stravinsky: A Creative Spring: Russia and France, 1882-1934 (excerpt) | year = 1999 | website = The New York Times | location = New York City, NEW YORK, U.S.A. | publisher = The New York Times | url = https://www.nytimes.com/books/first/w/walsh-stravinsky.html | accessdate = հունիսի 24, 2017 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20160306110054/http://www.nytimes.com/books/first/w/walsh-stravinsky.html | archivedate = մարտի 6, 2016 | quote = ''The Stravinsky family, like the name, is Polish, a fact which needs to be stressed in view of recent and perfectly understandable attempts by Kiev scholars to claim Stravinsky as a Ukrainian of Cossack lineage. The so-called Soulima-Stravinskys are more accurately described as &lsquo;Strawinscy Herbu Sulima,&rsquo; to adopt for the moment the old Polish spelling of the two names: that is, the Strawinscy family with the Sulima coat-of-arms. This simply means, for our purposes, that this branch of the Strawinscys claimed descent from the more ancient — probably German — house of Sulima. Stefan Strawinski traced the family tree back to the late sixteenth century, when the Strawinscys held high state office, in a kingdom where there were no hereditary titles and power was symbolized by honorific titles associated with purely ceremonial duties.''}}</ref>։ Առավել հավանական է, որ Ստրավինսկիների ճյուղը սերած լինի Ստրավինսկաներից՝ լեհացած լիտվացիներից (կամ բելառուսներից), որ եղել են կալվածատերեր և ազնվականներ [[Լիտվական մեծ իշխանություն]]ում։ Ըստ Իգոր Ստրավինսկու՝ նրա ընտանիքը նախապես կրել է Սուլիմա-Ստրավինսկի ազգանունը, իսկ ''Ստրավինսկի'' ազգանունը ծագել է ''Ստրավա'' բառից, որը Լիտվայում հոսող Ստրևա գետի անվան տարբերակներից է{{sfn|Pisalnik|2012}}{{sfn|Walsh|2000|loc=}}{{sfn|Stravinsky and Craft|1960|p=17}}{{sfn|Stravinsky and Craft|1960|p=6}}։ Հետագայում Ստրավինսկին հիշել է, որ դպրոցական տարիներին ինքը եղել է միայնակ և ասել է, թե ինքը երբեք չի հանդիպել մեկին, որն իսկապես կհետաքրքրեր իրեն{{sfn|Stravinsky|1962|p=8}}։ Ստրավինսկին սկսել է դաշնամուր նվագել սովորել վաղ տարիքում՝ միաժամանակ սովորելով երաժշտության տեսություն և փորձելով ստեղծագործել։ 1890 թվականին նա դիտել է [[Պյոտր Չայկովսկի|Պյոտր Չայկովսկու]] «[[Քնած գեղեցկուհի (բալետ)|Քնած գեղեցկուհի]]» բալետը Մարիինյան թատրոնում։ Տասնհինգ տարեկան հասակում նա յուրացրել է [[Մենդելսոն, Ֆելիքս|Մենդելսոնի]] «No. 1 դաշնամուրային կոնցերտը» և ավարտել [[Ալեքսանդր Գլազունով]]ի լարային կվարտետի կրճատումը դաշնամուրի համար, որը, ըստ որոշ տեղեկությունների, համարել է, որ Ստրավինսկին ոչ երաժշտական է և քիչ է մտածել իր հմտությունների մասին{{sfn|Dubal|2001|p=564}}։ Չնայած երաժշտությամբ տարված լինելուն՝ Իգոր Ստրավինսկին ծնողների պնդմամբ սովորել է իրավունք։ 1901 թվականին նա ընդունվել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան, սակայն ուսման չորս տարիների ընթացքում հաճախել է հիսունից էլ պակաս դասերի{{sfn|Dubal|2001|p=565}}։ 1902 թվականի ամառը Ստրավինսկին [[Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակով]]ի ու նրա ընտանիքի հետ անցկացրել է [[Հայդելբերգ]]ում, որտեղ Ռիմսկի-Կորսակովը, որը հավանաբար իր ժամանակի ռուս առաջատար կոմպոզիտորն էր, Ստրավինսկուն առաջարկել է չընդունվել [[Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա]], այլ մասնավոր պարապմունքների միջոցով հասնել կոմպոզիտորական ունակությունների զարգացմանը, ինչի հիմնական պատճառը նրա տարիքն էր{{sfn|White|1979|p=8}}։ Այդ տարի Ստրավինսկու հայրը մահանում է քաղցկեղից, իսկ նա սկսում է ավելի շատ ժամանակ հատկացնել երաժշտությանը, ոչ թե իրավունքին{{sfn|Palmer|1982}}։ 1905 թվականին համալսարանը փակվել է երկու ամսով [[Արյունոտ կիրակի (1905)|Արյունոտ կիրակիի]] պատճառով{{sfn|Walsh|2000|p=83}}. Ստրավինսկուն թույլ չեն տվել հանձնել ամփոփիչ քննությունները, իսկ 1906 թվականի ապրիլին նա ստացել է կես դասընթացի դիպլոմ{{sfn|Walsh|2001}}։ Դրանից հետո նա կենտրոնացել է երաժշտության վրա։ 1905 թվականին նա սկսել է շաբաթական երկու անգամ մասնավոր դասեր առնել Ռիմսկի-Կորսակովի մոտ, ում նա համարում էր իր երկրորդ հայր{{sfn|Dubal|2001|p=565}}։ Այդ դասերը շարունակվել են մինչև Ռիմսկի-Կորսակովի մահը 1908 թվականին{{sfn|Stravinsky|1962|p=24}}։ 1905 թվականին Ստրավինսկին նշանվել է իր զարմուհու (մորաքրոջ աղջիկը)՝ Եկատերինա Գավրիլիվնա Նոսենկոյի (Կատյա) հետ, որին ճանաչում էր վաղ մանկությունից{{sfn|White|1979|p=5}}։ Չնայած [[Ռուս Ուղղափառ եկեղեցի|Ռուս ուղղափառ եկեղեցին]] արգելում է ամուսնություններն առաջին զարմիկների միջև, 1906 թվականի հունվարի 23-ին զույգն ամուսնացել է. նրանց առաջին երկու երեխաները՝ Ֆեոդորն ու Լյուդմիլան, ծնվել են համապատասխանաբար 1907 և 1908 թվականներին{{sfn|White|1979|pp=11–12}}։ 1909 թվականի փետրվարին Իգոր Ստրավինսկու նվագախմբային երկու աշխատանքները՝ «Scherzo fantastique» և «Feu d'artifice» (''Հրավառություններ'') ներկայացվել են Սանկտ Պետերբուրգում կայացած համերգի ժամանակ։ Այնտեղ դրանք լսել է [[Սերգեյ Դյագիլև]]ը, որն այդ ժամանակ զբաղվում էր ռուսական օպերան ու բալետը [[Փարիզ]]ում ներկայացնելու հարցերի պլանավորմամբ։ Դյագիլևի վրա այնպիսի տպավորություն է թողել «Հրավառություններ» ստեղծագործությունը, որ նա Ստրավինսկուն հանձնարարել է կատարել մի քանի նոտայագրումներ, ապա գրել լիարժեք բալետ՝ «Հրեղեն հավքը»{{sfn|White|1979|pp=15–16}}։ === Ստրավինսկի և Ուկրաինա === [[File:Ustylug Vol-Volynskyi Volynska-Stravinskyi house after reconstruction in 2013-left view.jpg|alt=house of Igor Stravinsky|thumb|Իգոր Ստրավինսկու տուն-թանգարանը [[Ուստիլուգ (քաղաք, Ուկրաինա)|Ուստիլուգ]]ում]] Մոտավորապես 1890 թվականից մինչև 1914 թվականն Իգոր Ստրավինսկին հաճախ է այցելել [[Ուստիլուգ (քաղաք, Ուկրաինա)|Ուստիլուգ]] (ներկայում՝ քաղաք Ուկրաինայի [[Վոլինի մարզ]]ում)<ref>{{cite web|title=Igor Stravinsky public museum in Ustyluh|url=http://volyn-museum.com.ua/index/ustiluzkij_narodnij_muzej_igorja_stravinskogo/0-35|website=Museums of the Volyn}}</ref>։ Ամառների մեծ մասը նա անցկացրել է այնտեղ, որտեղ էլ ծանոթացել է իր մորաքրոջ դստեր՝ Եկատերինա Նոսենկոյի հետ։ 1907 թվականին Ստրավինսկին նախագծել և կառուցել է իր սեփական տունը Ուստիլուգում, որը կոչել է «իմ երկնային վայրը»<ref name="Igor Stravinsky">{{cite web|title=A virtual tour of the house-museum of Igor Stravinsky in Ustylug|url=http://incognita.day.kiev.ua/museums/stravinskoho/|website=House Museum of Igor Stravinsky in Ustylug|publisher=incognita.day.kiev.ua|accessdate=2018 թ․ մայիսի 24|archive-date=2018 թ․ մայիսի 27|archive-url=https://web.archive.org/web/20180527231344/http://incognita.day.kiev.ua/museums/stravinskoho/|dead-url=yes}}</ref>։ Այդ տանը Ստրավինսկին աշխատել է իր վաղ աշխատանքներից տասնյոթի վրա, որոնցից են՝ ''Feu d'artifice'', «Հրեղեն հավք», «Պետրուշկա» և «Սրբազան գարուն»։ Վերանորոգվելուց հետո այդ տունը բացվել է որպես Ստրավինսկու տուն-թանգարան, որը միակն է որպես այդպիսին։ Այնտեղ ցուցադրվում են մեծ թվով փաստաթղթեր, նամակներ ու լուսանկարներ, իսկ մոտակա [[Լուցկ]] քաղաքում ամեն տարի անցկացվում է Ստրավինսկու փառատոնը<ref>{{Cite web|url=http://www.visitlutsk.com/institution/en/international-music-festival-stravinsky-and-ukraine/|title=International Music Festival "Stravinsky and Ukraine" {{!}} ABOUT LUTSK {{!}} VisitLutsk.com|website=www.visitlutsk.com|language=en|access-date=2018 թ․ հունվարի 24|archive-date=2018 թ․ հունվարի 25|archive-url=https://web.archive.org/web/20180125134439/http://www.visitlutsk.com/institution/en/international-music-festival-stravinsky-and-ukraine/|dead-url=yes}}</ref>։ === Կյանքը Շվեյցարիայում === Իգոր Ստրավինսկին մեծ ճանաչման է արժանանում «Հրեղեն հավքի» հաջողությունից հետո, որի պրեմիերան կայացել է [[1910 թվական]]ի հունիսի 25-ին [[Փարիզ]]ում{{sfn|Walsh|2000|pp=142–43}}։ Կոմպոզիտորը Փարիզ էր մեկնել հունիսի սկզբին՝ ներկա գտնվելու «Հրեղեն հավքի» վերջին փորձերին ու պրեմիերային{{sfn|Walsh|2000|p=140}}։ Բալետային սեզոնի վերջին նրա մոտ է գնացել ընտանիքը, և նրանք որոշել են մնալ Արևմուտքում, քանի որ նրա կինն սպասում էր երրորդ երեխային։ Ամառը [[Բրետան]]ի Լե Բոլ բնակավայրում անցկացնելուց հետո նրանք սեպտեմբերի սկզբին տեղափոխվել են [[Շվեյցարիա]]։ Սեպտեմբերի 23-ին [[Լոզան]]ի ծննդատանը ծնվել է Ստրավինսկու երկրորդ որդին՝ Սվյատոսլավ Սուլիման, իսկ ամսվա վերջին նրանք բնակություն են հաստատել Քլարանում{{sfn|Walsh|2000|p=145}}։ [[File:Nijinski Petrouchka 3.jpg|thumb|upright|[[Վացլավ Նիժինսկի]]ն Պետրուշկայի դերում, 1910-1911 թվականներ|left]] Հետագա չորս տարիներին Ստրավինսկինրը ամառներն անցկացրել են Ռուսաստանում, ձմեռները՝ Շվեյցարիայում{{sfn|White|1979|p=33}}։ Այդ շրջանում Ստրավինսկին գրել է ևս երկու ստեղծագործություն Ռուսական բալետի համար՝ «Պետրուշկա» (1911) և «Սրբազան գարուն» (1913)։ 1913 թվականի մայիսի 29-ին կայացել է «Սրբազան գարուն» բալետի պրեմիերան, ինչից կարճ ժամանակ հետո նա հիվանդացել է [[Որովայնային տիֆ|տիֆով]] վատորակ ոստրեներ ուտելու հետևանքով, տեղավորվել Փարիզի մասնավոր բուժարանում և չի կարողացել մեկնել Ուստիլուգ մինչև հուլիսի 11-ը{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|pp=100, 102}}։ Ամռան մնացած մասի ընթացքում Ստրավինսկին աշխատել է իր առաջին՝ «Սոխակը» (առավել հայտնի է իր ֆրանսերեն վերնագրով՝ ''Le Rossignol'') օպերայի վրա, որն սկսել էր 1908 թվականին (այսինքն՝ Ռուսական բալետի հետ համագոծակցությունն սկսելուց առաջ){{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|pp=111–14}}։ Այն պատվիրվել էր Ռուսական ազատ թատրոնի կողմից, իսկ վճարը կազմել է 10,000 ռուբլի{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|p=113}}։ Ստրավինսկիների ընտանիքը վերադարձել է Շվեյցարիա 1913 թվականի աշնանը։ 1914 թվականի հունվարի 15-ին Լոզանում ծնվել է նրանց չորրորդ երեխան՝ Մարիա Միլենան։ Դրանից հետո Եկատերինայի մոտ հայտնաբերվել է [[տուբերկուլոզ]], և նա տեղավորվել է Լեզենում (Ալպերի վրա) գտնվող առողջարանում։ Իգոր Ստրավինսկին իր ընտանիքի հետ բնակվել է առողջարանի մոտակայքում{{sfn|Walsh|2000|p=224}}, որտեղ էլ ավարտել է «''Le Rossignol»'' օպերան մարտի 28-ին{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|p=119}}։ Ապրիլին նրանք կարողացել են վերադառնալ Քլարան{{sfn|Walsh|2000|p=233}}։ Մինչ այդ Մոսկվայի ազատ թատրոնը սնանկացել էր{{sfn|Walsh|2000|p=233}}, և «''Le Rossignol''» օպերան առաջին անգամ ներկայացվել է Դյագիլևի հովանու ներքո Փարիզի օպերայում 1914 թվականի մայիսի 26-ին. բեմադրության դեկորացիաներն և հագուստներն ստեղծվել էին [[Ալեքսանդր Բենուա]]յի էսքիզներով{{sfn|Walsh|2000|p=230}}։ «''Le Rossignol»'' օպերան հաջողություն չի ունեցել հանդիսատեսի ու քննաատների շրջանում, ինչի պատճառը հավանաբար եղել է այն, որ չի արդարացրել այն ակնկալիքները, որ սպասում էին «Սրբազան գարուն» բալետի հեղինակից{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|p=119}}։ Այնուամենայնիվ, մի շարք կոմպոզիտորներ, որոնց թվում էին [[Մորիս Ռավել]]ը, [[Բելա Բարտոկ]]ը և [[Ռեյնալդո Հան]]ը, բարձր են գնահատել կոմպոզիտորի աշխատանքը և նույնիսկ պնդել են, թե նկատելի է [[Առնոլդ Շյոնբերգ]]ի ազդեցությունը{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|p=120}}։ Հուլիսին, երբ արդեն կանխազգացվում էր պատերազմը, Ստրավինսկին շուտափույթ մեկնել է Ուստիլուգ՝ տանելու իր անձնական իրերն ու ռուսական ժողովրդական երաժշտությանը նվիրված իր տեղեկատուները։ Նա վերադարձել է Շվեյցարիա պետական սահմանների փակումից առաջ, որ հետևել է [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի սկսվելուն{{sfn|Oliver|1995|p=74}}։ Պատերազմի ու [[Ռուսական հեղափոխություն|Ռուսական հեղափոխության]] պատճառով անհնար է դարձել Ստրավինսկու վերադարձը հայրենիք, և նա Ռուսաստան չի գնացել մինչև 1962 թվականի հոկտեմբեր{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|p=469}}։ 1915 թվականի հունիսին Ստրավինսկին իր ընտանիքի հետ Քլարանից տեղափոխվել է Մորժ, որ տեղակայված է Լոզանից հարավ-արևմուտքում՝ [[Ժնևի լիճ|Ժնևի լճի]] ափին։ Ստրավինսկիներն այնտեղ (երեք տարբեր հասցեներում) ապրել են մինչև 1920 թվականը{{sfn|V. Stravinsky and Craft|1978|pp=136–37}}։ Այդ շրջանում Ստրավինսկին ունեցել է ֆինանսական դժվարություններ։ Ռուսաստանը, իսկ ապա նաև Խորհրդային Միությունը չեն հետևել [[Բեռնի կոնվենցիա (1886)|Բեռնի կոնվենցիային]], ինչի պատճառով Ստրավինսկին հանդիպել է դժվարությունների Ռուսական բալետի համար ստեղծված իր բոլոր աշխատանքների համար հոնորարները հավաքելիս{{sfn|White|1979|p=85}}։ Ստրավինսկին իր ֆինանսական դժվարությունների համար մեղադրել է Դյագիլևին՝ նշելով, որ նա չի կատարում կնքված պայմանագրի պահանջները{{sfn|Palmer|1982}}։ Նա դրամական օգնություն է խնդրել շվեյցարացի մարդասեր Ուորներ Ռեյնհարթից ''[[L'Histoire du soldat]]'' («''Զինվորի պատմությունը»'') գրելու ժամանակ։ Ռեյնհարթը հովանավորել և մեծապես ապահովագրել է նրա առաջին ներկայացումը, որ տեղի է ունեցել դիրիժոր Էռնեստ Անսերմեի գլխավորությամբ 1918 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Լոզանի մունիցիպալ թատրոնում{{sfn|White|1979|pp=47–48}}։ Որպես երախտագիտության նշան՝ Ստրավինսկին այդ ստեղծագործությունը նվիրել է Ռեյնհարթին և նրան տվել բնօրինակ ձեռագիրը{{sfn|Keller|2011|p=456}}։ Ռեյնհարթը շարունակել է աջակցել Ստրավինսկուն նաև հետագայում՝ հովանավորելով նրա [[Կամերային երաժշտություն|կամերային երաժշտության]] համերգները 1919 թվականին, ներառյալ սյուիտը «''L'Histoire du soldat''»-ից՝ նախատեսված ջութակի, դաշնամուրի ու կլառնետի համար{{sfn|Stravinsky|1962|p=83}}, որ առաջին անգամ ներկայացվել է 1919 թվականի նոյեմբերի 8-ին Լոզանում{{sfn|White|1979|p=50}}։ Ի պատասխան այդ օգնության՝ Ստրավինսկին «''Երեք պիես կլառնետի համար»'' (1918 թվականի հոկտեմբեր-նոյեմբեր) ստեղծագործությունը նույնպես նվիրել է Ռեյնհարթին, որը սիրողական մակարդակի հիանալի կլառնետահար էր{{sfn|Anonymous|n.d.}}։ === Կյանքը Ֆրանսիայում === Ռուսական բալետի կողմից [[1920 թվական]]ի մայիսի 15-ին Փարիզում անցկացված «Պուլչինելա» բալետի պրեմիերայից հետո Ստրավինսկին վերադարձել է Շվեյցարիա{{sfn|Walsh|2000|p=313}}։ Հունիսի 8-ին ողջ ընտանիքը հեռացել է Մորժից և մեկնել ամառն անցկացնելու Բրետանի Կարանտեկ ձկնորսական գյուղում՝ միաժամանակ զբաղվելով Փարիզում բնակարան գտնելու հարցով{{sfn|Walsh|2000|p=315}}։ Լսելով նրանց պատմությունը՝ մոդելյեր [[Կոկո Շանել]]ը Ստրավինսկուն հրավիրել է իր ընտանիքի հետ բնակվելու Փարիզի Գարշ արվարձանում գտնվող իր նոր ''Bel Respiro'' առանձնատանը, մինչև ավելի հարմար բնակարան կգտնեն։ Նրանք այդտեղ ժամանել են սեպտեմբերի երկրորդ շաբաթում{{sfn|Walsh|2000|p=318}}։ Միևնույն ժամանակ Կոկո Շանելն ապահովագրել է Ստրավինսկու «Սրբազան գարուն» ստեղծագործության՝ Ռուսական բալետի նոր (1920 թվականի դեկտեմբեր) բեմադրությունը՝ անանուն նվեր անելով Դյագիլևին. ըստ որոշ տվյալների՝ այն կազմել է 300 000 ֆրանկ{{sfn|Walsh|2000|p=319 and fn 21}}։ Ստրավինսկին գործնական ու երաժշտական հարաբերություններ է հաստատել դաշնամուր արտադրող ֆրանսիական [[Pleyel et Cie|Pleyel]] գործարանի հետ։ Մասնավորապես Pleyel-ը հանդես է եկել որպես կոմպոզիտորի գործակալ իր աշխատանքների համար մեխանիկական հոնորարների հավաքման հարցում և նրան հատկացրել ամսական եկամուտ ու տարածք իր գլխավոր մասնաշենքում, որտեղ նա կարող էր ընդունել իր ընկերներին ու գործընկերներին<ref>[http://www.pianola.org/history/history_stravinsky.cfm Compositions for Pianola] Retrieved 3 March 2012.</ref>։ Ընկերության հետ կնքված նրա պայմանագրով Ստրավինսկին համաձայնել է իր նախկին աշխատանքների մեծ մասը հարմարեցնել Pleyel-ի ու Pleyel-ի արտադրության մեխանիկական դաշնամուրի համար{{sfn|White|1979|p=573}}։ Նա այնպես է արել, որ օգտագործվեն դաշնամուրի բոլոր ութսունութ նոտաները՝ առանց հաշվի առնելու մարդու մատների կամ ձեռքերի հնարավորությունները։ Դրանք չեն ձայնագրվել, սակայն ձեռագիր տարբերակի վրա նշումներ է կատարել Pleyel-ի piano roll բաժնի երաժշտական տնօրեն Ժակ Լարմանջատը։ Նման եղանակով թողարկված աշխատանքների թվում եղել են «Սրբազան գարուն», «Պետրուշկա», «Հրեղեն հավք» և «Սոխակի երգը» ստեղծագործությունները։ 1920-ական թվականների ընթացքում Ստրավինսկին ձայնագրել է Duo-Art roll-եր Aeolian ընկերության համար [[Լոնդոն]]ում և [[Նյու Յորք]]ում, սակայն դրանցից ոչ բոլորն են պահպանվել{{sfn|Lawson|1986|pp=298–301}}։ Ստրավինսկին միշտ ունեցել է հովանավորներ։ 1920-ական թվականների սկզբին [[Լեոպոլդ Ստոկովսկի]]ն պարբերաբար աջակցություն է ցուցաբերել Ստրավինսկուն բարերարի անվան տակ<ref>See "Stravinsky, Stokowski and Madame Incognito", {{harvnb|Craft|1992|pp=73–81}}.</ref>։ [[File:Vera Stravinsky by Serge Sudeikine.jpg|thumb|upright|Վերա դե Բոսե Սուդեյկինա]] Ստրավինսկին Վերա դե Բոսեի հետ ծանոթացել է Փարիզում 1921 թվականի փետրվարին{{sfn|Walsh|2000|p=336}}, երբ Վերան ամուսնացած էր գեղանկարիչ և թատերական նկարիչ [[Սերգեյ Սուդեյկին]]ի հետ։ Նրանց միջև սկիզբ է առել սիրավեպ, և արդյունքում Վերան բաժանվել է ամուսնուց<ref>[http://www.bbc.co.uk/radio3/classical/tchaikovsky/atoz/strav_v.shtml Vera de Bosset Sudeikina (Vera Stravinsky) profile at bbc.co.uk]. Retrieved 3 March 2012.</ref>։ 1921 թվականի մայիսին Ստրավինսկին իր ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Անգլետ, որ տեղակայված է հարավարևմտյան Ֆրանսիայում՝ [[Բիարից]]ի մոտ{{sfn|Walsh|2000|p=329}}։ Այդ ժամանակից մինչև 1939 թվականին կնոջ մահը Ստրավինսկին վարել է երկակի կյանք՝ իր ժամանակը բաժանելով Անգլետում գտնվող իր ընտանիքի, Փարիզում բնակվող Վերայի ու շրջագայությունների միջև{{sfn|Cooper|2000|p=306}}։ Ըստ որոշ տեղեկությունների՝ Եկատերինան ամուսնու դավաճանությունը տարել է մեծահոգությամբ, դառնությամբ ու կարեկցութամբ{{sfn|Joseph|2001|p=73}}։ 1924 թվականի սեպտեմբերին Ստրավինսկին գնել է «թանկարժեք տուն» [[Նիցցա]]յում, որ կոչվել է Villa des Roses{{sfn|Walsh|2000|p=193}}։ 1931 թվականից մինչև 1933 թվականը Ստրավինսկիներն ապրել են Վորեպում, որ գտնվում է հարավարևմտյան Ֆրանսիայում՝ [[Գրենոբլ]]ի մոտ<ref>[http://www.theodorestrawinsky.ch/lartiste/ Biography page on the Foundation dedicated to Theodore Strawinsky, son of Igor Stravinsky (in French)] Retrieved 15 March 2017.</ref>։ Ստրավինսկիները 1934 թվականին ստացել են Ֆրանսիայի քաղաքացիություն և տեղափոխվել Փարիզ՝ [[Ֆոբուր Սենտ Օնորե (փողոց)|Ֆոբուր Սենտ Օնորե փողոց]]{{sfn|White|1979|pp=77, 84}}։ Եվրոպայում բնակվելու այդ վերջին հասցեն Ստրավինսկին հետագայում հիշել է որպես ամենադժբախտն իր կյանքում, որովհետև տուբերկուլյոզով հիվանդացել է ոչ միայն կինը, այլև նրանց ավագ դուստրը՝ Լյուդմիլան, որը մահացել է 1938 թվականին։ Կատյան, ում հետ Ստրավինսկին ամուսնացած է եղել 33 տարի, մահացել է երեք ամիս անց՝ 1939 թվականի մարտին{{sfn|White|1979|p=9}}։ Ստրավինսկին ինքը հինգ ամիս անցկացրել է հիվանդանոցում. այդ ժամանակ մահացել է նրա մայրը{{sfn|Stravinsky and Craft|1960|p=18}}։ Փարիզում անցկացրած վերջին տարիներին Ստրավիսկին կապեր է հաստատել Միացյալ Նահանգներում հայտնի անձանց հետ. նա արդեն սկսել էր աշխատել իր «Սիմֆոնիա in C» ստեղծագործության վրա, որ նախատեսված էր [[Չիկագոյի սիմֆոնիկ նվագախումբ|Չիկագոյի սիմֆոնիկ նվագախմբի]] համար{{sfn|Joseph|2001|p=279}}, ինչպես նաև համաձայնել է դասախոսել (Չարլզ Էլիոթ Նորթոնի դասախոսություններ) [[Հարվարդի համալսարան]]ում 1939-1940 ուսումնական տարվա ընթացքում{{sfn|Walsh|2006|p=595}}։ [[File:Igor-Stravinsky-TIME-1948.jpg|thumb|upright|Ստրավինսկու նկարը ''[[Time (ամսագիր)|Time]]'' ամսագրի շապիկին (26 հուլիսի, 1948)|left]] === Կյանքը Միացյալ Նահանգներում === Չնայած 1939 թվականի սեպտեմբերի 1-ին սկսվում է [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ը` Ստրավինսկին (միայնակ) ամսվա վերջին մեկնել է Միացյալ Նահանգներ՝ ժամանելով [[Նյու Յորք]], ապա գնացել Քեմբրիջ ([[Մասսաչուսեթս]]), որպեսզի ըստ պայմանավորվածության դասախոսություններ կարդա{{sfn|Stravinsky|1960|loc=}}։ Վերան Միացյալ Նահանգներ է մեկնել հունվարի վերջին, և նրանք ամուսնացել են Բեդֆորդում 1940 թվականի մարտի 9-ին{{sfn|White|1979|p=93}}։ Ստրավինսկին բնակություն է հաստատել Արևմտյան Հոլիվուդում{{sfn|Anonymous|1957}}։ Նա ավելի շատ ապրել է [[Լոս Անջելես]]ում, քան այլ քաղաքում{{sfn|Holland|2001}} և դարձել ԱՄՆ քաղաքացի 1945 թվականին{{sfn|White|1979|p=390}}։ Ստրավինսկին հարմարվել էր Ֆրանսիայի կյանքին, սակայն 57 տարեկանում Ամերիկա տեղափոխվելը նոր հեռանկարներ է բացել նրա համար։ Մի որոշ ժամանակ նա կապ է պահպանել ռուս ներգաղթյալների հետ, սակայն ի վերջո որոշել է, որ դա չի համատեղվում իր ինտելեկտուալ ու պրոֆեսիոնալ կյանքի հետ։ Նա ներգրավվել է Լոս Անջելեսի զարգացող մշակութային կյանքին, հատկապես [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ, երբ այդտեղ հաստատվել են բազմաթիվ գրողներ, երաժիշտներ, կոմպոզիտորներ ու դիրիժորներ, որոնց թվում էին [[Օտտո Կլեմպերեր]]ը, [[Թոմաս Ման]]ը, [[Ֆրանց Վերֆել]]ը, [[Ջորջ Բալանչին]]ը, [[Արթուր Ռուբինշտեյն]]ը։ Բեռնարդ Հոլանդը նշել է, որ Ստրավինսկին հատկապես սիրում էր բրիտանացի գրողներին, որոնք այցելել են նրան Բևերլի Հիլզում։ Նրանց թվում են եղել [[Ուիսթեն Հյու Օդեն]]ը, Քրիստոոֆեր Իշերվուդը, [[Դիլան Թոմաս]]ը։ Նրանք կիսում էին կոմպոզիտորի հակումը թունդ խմիչքների նկատմամբ, հատկապես [[Օլդոս Հաքսլի]]ն, որի հետ Ստրավինսկին խոսում էր ֆրանսերեն{{sfn|Holland|2001}}։ [[File:Stravinskygrave.jpg|thumb|upright|Ստրավինսկու գերեզմանը Սան Միքելե կղզում, Վենետիկ]] Ստրավինսկու կողմից Միացյալ Նահանգների հիմնի մշակման մեջ ոչ ավանդական [[սեպտակորդ]]ի պատճառով խնդիրներ են առաջացել Բոստոնի ոստիկանության հետ 1944 թվականի հունվարի 15-ին, և նրան զգուշացվել է, որ իշխանությունները կարող են տուգանել $100 ազգային հիմնն ամբողջությամբ կամ մասամբ որևէ վերափոխման ենթարկելու համար<ref>According to Michael Steinberg's liner notes to ''Stravinsky in America'', RCA 09026-68865-2, p.&nbsp;7, the police "removed the parts from Symphony Hall", quoted in Thom 2007, p.&nbsp;50.</ref>։ Սակայն պարզվել է, որ ոստիկանությունը սխալ է եղել։ Օրենքն արգելում է ազգային հիմն օգտագործել որպես պարային երաժշտություն, մուտքի քայլերգ կամ խառնել ցանկացած կարգի որևէ երաժշտության հետ<ref>{{cite web|url=http://www.mass.gov/legis/laws/mgl/264-9.htm|title=Mass. Gen. Laws ch. 249, § 9|accessdate=2018 թ․ մայիսի 27|archive-date=2011 թ․ օգոստոսի 23|archive-url=https://www.webcitation.org/618ppNGDD?url=http://www.malegislature.gov/Laws/GeneralLaws/PartIV/TitleI/Chapter264/Section9|dead-url=yes}}</ref>։ Այնուամենայնիվ, այդ դեպքի պատճառով ստեղծվել է միֆ, թե իբր Ստրավինսկին ձերբակալվել է, մի քանի գիշեր անցկացրել կալանքի տակ և լուսանկարվել ոստիկանական արձանագրության համար{{sfn|Walsh|2006|p=152}}։ Ստրավինսկու մասնագիտական գործունեութունը ծավալվել է 20-րդ դարի մեծ մասի ընթացքում, ներառել ժամանակակից բազմաթիվ դասական երաժշտական ոճեր, և նա ազդեցություն է թողել այլ կոմոզիտորների վրա ինչպես իր կենդանության օրոք, այնպես էլ մահվանից հետո։ 1940-ական թվականներին նրա ուսանողների թվում է եղել ամերիկացի կոմպոզիտոր ու երաժշտական մանկավարժ [[Ռոբերտ Ստրասբուրգ]]ը<ref>''Composer Genealogies: A Compendium of Composers, Their teachers and Their Students'', Pfitzinger, Scott. Roman & Littlefield. New York & London, 2017 Pg. 522 {{ISBN|9781442272248}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.am/books?id=ugfWDQAAQBAJ&p|title=Composer Genealogies: A Compendium of Composers, Their Teachers, and Their Students|first=Scott|last=Pfitzinger|date=մարտի 1, 2017|publisher=Rowman & Littlefield|accessdate=2017 թ․ նոյեմբերի 25|via=Google Books}}</ref>։ 1959 թվականին Իգոր Ստրավինսկին արժանացել է Դանիայի բարձրագույն երաժշտական պարգևի՝ Սոննիգի մրցանակի։ 1962 թվականին նա հրավիրվել է վերադառնալու [[Լենինգրադ]]՝ տալու մի շարք համերգներ։ Խորհրդային Միությունում մնալու ընթացքում նա այցելել է Մոսկվա և հանդիպել խորհրդային մի շարք առաջատար կոմպոզիտորների հետ, որոնց թվում են եղել [[Դմիտրի Շոստակովիչ]]ն ու [[Արամ Խաչատրյան]]ը{{sfn|White|1979|pp=146–48}}։ 1969 թվականին Ստրավինսկին տեղափոխվել է Նյու Յորքում գտնվող Essex House, որտեղ ապրել է մինչև մահ։ Իգոր Ստրավիսնկին մահացել է 1971 թվականի ապրիլի 6-ին (88 տարեկանում) [[սրտային անբավարարություն]]ից<ref>{{cite news| url=https://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0617.html | work=The New York Times | title=Igor Stravinsky, the Composer, Dead at 88}}</ref>։ Թաղվել է Իտալիայի Սան Միքելե կղզում՝ [[Սերգեյ Դյագիլև]]ի շիրմից ոչ հեռու<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=soRYDQAAQBAJ&lpg=PT328&dq=San%20Michele%20stravinsky%20Diaghilev&pg=PT328#v=onepage&q=San%20Michele%20stravinsky%20Diaghilev&f=false|title=A Call to Assembly: The Autobiography of a Musical Storyteller|last=Ruff|first=Willie|date=1991-07-24|publisher=BookBaby|isbn=9781624888410|language=en}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ Իգոր Ստրավինսկին ունի իր աստղը [[Հոլիվուդի փառքի ծառուղի|Հոլիվուդի փառքի ծառուղում]]։ 1987 թվականին նրան հետմահու շնորհվել է «[[Գրեմմի]]» մրցանակ՝ ''Կյանքի օրոք ունեցած ձեռքբերումների համար''։ 2004 թվականին հետմահու ընդգրկվել է Պարի ազգային թանգարանի՝ տեր և տիկին Կոռնելիուս Վանդերբիլթ Ուիթնիների փառքի սրահում։ == Երաժշտություն == Ստրավինսկու ստեղծագործական գործունեությունը պայմանականորեն բաժանվում է երեք ոճական շրջանների՝ ռուսական, նեոկլասիցիստական և սերիական։ [[File:Stravinsky rimsky-korsakov.jpg|thumb|Ստրավինսկին ու Ռիմսկի-Կորսակովը (նստած են իրար կողքի ձախ կողմում) 1908 թվականին|left|upright=1.25]] === Ռուսական շրջան (շուրջ 1907-1919)=== Չնայած Ստրավինսկու վաղ շրջանի ստեղծագործություններից շատ քչերն են պահպանվել՝ նրա գործունեության ռուսական շրջանը երբեմն համարվում է պարզունակ, որն սկսվել է Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի հովանու ներքո ստեղծված կոմպոզիցիաներով, որի մոտ նա սովորել է 1905 թվականից մինչև նրա մահը՝ 1908 թվականը։ Այդ աշխատանքների շարքն են դասվում Սիմֆոնիա Es-dur (1907), «Այծամարդն ու հովվուհին» (մեցո-սոպրանոյի ու նվագախմբի համար, 1907), «''Ֆանտաստիկ սկերցո»'' (1908) և «''Feu d'artifice''» (1908/9) ստեղծագործությունները{{sfn|Walsh|2000|pp=543–44}}։ Դրանցում հստակ զգացվում է Ռիմսկի-Կորսակովի ազդեցությունը, սակայն, ինչպես ցույց է տվել Ռիչարդ [[Ռիչարդ Տարուսկին]]ը, դրանցից հասկանալի է, որ Ստրավինսկին ծանոթ է եղել [[Ալեքսանդր Գլազունով|Գլազունով]]ի, [[Սերգեյ Տանեև|Տանեև]]ի, [[Պյոտր Չայկովսկի|Չայկովսկու]], [[Ռիչարդ Վագներ|Վագներ]]ի, [[Անտոնին Դվորժակ|Դվորժակ]]ի և [[Կլոդ Դեբյուսի|Դեբյուսի]]ի և այլոց աշխատանքներին{{sfn|Taruskin|1996|loc=I:pp. 163–368, chapters 3–5}}։ 1908 թվականին Ստրավինսկին գրել է «Թաղման երգը» ({{lang-ru|Погребальная песня}}), Op. 5, որ նվիրված է Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի մահվանը։ Ստեղծագործությունն առաջին անգամ կատարվել է 1909 թվականի հունվարի 17-ին [[Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա]]յի մեծ դահլիճում, սակայն դրանից հետո համարվել է կորած և գտնվել է 2015 թվականի սեպտեմբերին կոնսերվատորիայի արխիվում<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/music/2015/sep/06/igor-stravinsky-lost-work-emerges-after-100-years?CMP=share_btn_fb|work=The Guardian|title=Key Igor Stravinsky work found after 100 years|first=Stephen|last=Walsh|date=սեպտեմբերի 6, 2015|archivedate=2015 թ․ սեպտեմբերի 8|archive-url=https://web.archive.org/web/20150908131157/http://www.theguardian.com/music/2015/sep/06/igor-stravinsky-lost-work-emerges-after-100-years}}</ref>։ Ավելի քան երկու հարյուրամյակի ընդմիջումից հետո այն նորից կատարվել է [[2016 թվական]]ի դեկտեմբերի 2-ին։ Այն ընդունվել է մեծ խանդավառությամբ, ինչի արդյունքում 2017 թվականին ու դրանից հետո ծրագրվել է ավելի քան 25 ներկայացում<ref>{{cite web|url=http://www.boosey.com/cr/news/Stravinsky-s-107-year-old-Funeral-Song-to-travel-the-globe/100914|title=Stravinsky's 107-year-old Funeral Song to travel the globe|website=www.boosey.com|accessdate=2017 թ․ նոյեմբերի 25}}</ref>։ Սանկտ Պետերբուրգում «Ֆանտաստիկ սկերցո» և «''Feu d'artifice»'' ստեղծագործությունների ներկայացումները գրավել են [[Սերգեյ Դյագիլև]]ի ուշադրությունը, որը Ստրավինսկուն հանձնարարել է գործիքավորել [[Շոպեն]]ի՝ դաշնամուրի համար նախատեսված երկու աշխատանքները «Սիլֆիդներ» («''Les Sylphides»'') բալետի համար, որը պետք է ներկայացվեր 1909 թվականին իր նոր բալետային նախագծի նորամուտային «Ռուսական խաղաշրջանի» (Saison Russe) շրջանակներում{{sfn|Walsh|2000|p=122}}։ «Հրեղեն հավք» օպերան առաջին անգամ ներկայացվել է Փարիզում 1910 թվականի հունիսի 25-ին Դյագիլևի Ռուսական բալետի կողմից։ Ինչպես Ստրավինսկու ուսանողական նախորդ աշխատանքները, այնպես էլ «Հրեղեն հավք» օպերան կրել է Ռիմսկի-Կորսակովի ազդեցությունը, որը նկատելի է ոչ միայն գործիքավորման, այլև ընդհանուր կառուցվածքի, ներդաշնակության կազմակերպման ու մեղեդային բովանդակության մեջ{{sfn|McFarland|1994|loc=219}}։ Ըստ Տարուսկինի՝ Ստրավինսկու՝ Ռուսական բալետի համար գրված երկրորդ բալետը՝ «Պետրուշկան», այն ստեղծագործությունն է, որում «Ստրավինսկին վերջապես դարձել է Ստրավինսկի»{{sfn|Taruskin|1996|loc=I:662}}։ Երաժշտության մեջ օգտագործված են մեծ քանակով ռուսական ժողովրդական մեղեդիներ, ինչպես նաև վիեննացի կոմպոզիտոր Յոզեֆ Լանների երկու վալսերն ու Ֆրանսիական երաժշտական սրահի մեղեդին (''La Jambe en bois'', ''The Wooden Leg'', «''Փայտե ոտքը»'')<ref>See: "Table I: Folk and Popular Tunes in ''Petrushka.''" {{harvnb|Taruskin|1996|loc=vol. I, pp. 696–97}}.</ref>։ 1915 թվականի ապրիլին Ստրավինսկին Վինարետա Զինգերից (Արքայադուստր Էդմոն դե Պոլինյակ) հանձնարարություն է ստացել ստեղծել փոքր թատերական գործ, որը պետք է ներկայացվեր իր փարիզյան սալոնում։ Արդյունքը եղել է «Ռենարդ» ({{lang-fr|Renard: Histoire burlesque}}, {{lang-ru|Байка про лису, петуха, кота да барана}}, 1916) ստեղծագործությունը, որը նա կոչել է «Բուռլեսկ երգով ու պարով»<ref>Stravinsky, Igor. ''Renard: A Burlesque in Song and Dance'' [Conductor's Score]. Miami, Florida: Edwin F. Kalmus & Co., Inc.</ref>։ «Ռենարդը» Ստրավինսկու առաջին փորձն էր էքսպերիմենտալ թատրոնում. պարտիտուրայի՝ կոմպոզիտորի կողմից գրված նախաբանում նշված է բեմի ձևը, որում ներկայացման բոլոր մասնակիցները (ներառյալ նվագողները), պետք է հայտնվեն միաժամանակ ու առանց ընդմիջման։ === Նեոկլասիցիստական շրջան (շուրջ 1920-1954)=== [[File:Igor Stravinsky 1965.jpg|thumb|Ստրավինսկին՝ որպես դիրիժոր, 1965 թվական]] «Ապոլլոն մուսագետ» (1928), «Պերսեփոնե» (1933) և «Օրփեոս» (1947) օպերաներն արտացոլել են ոչ միայն Ստրավինսկու վերադարձը դասական շրջանի երաժշտությանը, այլև նրա անդրադարձը անտիկ դասական աշխարհի թեմաներին, ինչպիսին է [[հունական դիցաբանություն]]ը։ Այդ շրջանի կարևոր ստեղծագործությունների թվում են «Օկտետ» (1923), «Կոնցերտ դաշնամուրի և փողային գործիքների համար» (1924), «Սերենադ in A» (1925) և «[[Սաղմոսների սիմֆոնիա]]» (1930) ստեղծագործությունները։ 1951 թվականին նա ավարտին է հասցրել իր վերջին նեոկլասիցիստական ստեղծագործությունը՝ «Թեթևսոլիկի արկածները» ({{lang-en|The Rake's Progress}}) [[Ուիսթեն Հյու Օդեն]]ի ու Չեսթեր Կալմանի լիբրետոյով, որ հիմնված է [[Ուիլյամ Հոգարթ]]ի [[Օֆորտ|փորագրանկարների]] վրա։ Պրեմիերան կայացել է Վենետիկում նույն թվականին։ Հաջորդ տարի օպերան ներկայացվել է Եվրոպայում, ապա բեմադրվել Նյու Յորքի [[Մետրոպոլիտեն օպերա]]յում 1953 թվականին{{sfn|Griffiths, Stravinsky, Craft, and Josipovici|1982|pp=49–50}}։ 1962 թվականին այն ներկայացվել է Սանտա Ֆե օպերայում Ստրավինսկու փառատոնի շրջանակներում, որ նվիրված էր կոմպոզիտորի ծննդյան 80-ամյակին։ 1997 թվականին ստեղծագործությունը կրկին ներկայացվել է Մետրոպոլիտեն օպերայում։ === Սերիական շրջան (1954-1968)=== 1950-ական թվականներին Իգոր Ստրավինսկին սկսել է օգտագործել սերիական կոմպոզիտորական տեխնիկաներ, ինչպիսին է դոդեկաֆոնիան՝ տասներկու տոնային տեխնիկան, որն առաջինը մշակել է [[Առնոլդ Շյոնբերգ]]ը<ref name="Assisting"/>։ Սկզբում նա ոչ տասներկու տոնային սերիական տեխնիկաներով գրելու փորձեր է արել փոքր վոկալային ու կամերային ստեղծագործություններում, ինչպիսին են՝ «Կանտատա» (1952), «''Սեպտետ»'' (1953) և «''Երեք երգ Շեքսպիրից»'' (1953)։ Ամբողջովին այդ տեխնիկայի վրա հիմնված առաջին աշխատանքը «''Դիլան Թոմասի հիշատակին»'' (1954) ստեղծագործությունն է։ «Ագոնը» (1954-57) նրա առաջին ստեղծագործությունն է, որ ներառում է տասներկու տոնային շարք, իսկ «''Canticum Sacrum»''-ն (1955) առաջինն է, որ որ լիովին հիմնված է տոների հերթագայության վրա<!-- ("Surge, aquilo") -->{{sfn|Straus|2001|p=4}}։ Ստրավինսկին ընդլայնել է դոդեկաֆոնիայի օգտագործումն իր այնպիսի աշխատանքներում, ինչպիսին են՝ «Երեմիա մարգարեի ողբը» ({{lang-lat|Threni, id est lamentationes Jeremiae Prophetae}}, {{lang-ru|«Плач пророка Иеремии»}}, 1958) և «Կանտատա»։ «Threni» և «Քարոզ, առակ և աղոթք» ({{lang-en|Cantata: a Sermon, a Narrative, and a Prayer}}, {{lang-ru|«Проповедь, притча и молитва»}}, 1961), ստեղծագործությունները հիմնված են աստվածաշնչյան տեքստերի վրա{{sfn|White|1979|p=510}}, ինչպես նաև «Ջրհեղեղը» (1962), որում «[[Ծննդոց]]ի» աստվածաշնչյան տեքստերը համադրված են Յորքի ու Չեստերի միստերիաներից վերցված հատվածների հետ{{sfn|White|1979|p=517}}։ [[File:Stravinsky and Fulwaagder at piano.jpg|thumb|Ստրավինսկին գերմանացի դիրիժոր և կոմպոզիտոր [[Վիլհելմ Ֆուրտվենգլեր]]ի հետ|left]] <!-- == Նորարարություններ և ազդեցություն == Ստրավինսկին համարվել է «երաժշտության իսկապես նշանավոր նորարարներից մեկը»<ref name="AMG">AMG 2008. [{{Allmusic|class=artist|id=q8016/biography|pure_url=yes}} "Igor Stravinsky" biography], ''AllMusic''.</ref>։ Ստրավինսկու աշխատանքի ամենակարևոր կողմերից մեկը, բացի նրա տեխնիկական նորարարություններից (ներառյալ նաև ռիթմում և ներդաշնակության մեջ), նրա կոմպոզիտորական ոճի «փոփոխվող դեմքն» է, որը, սակայն, մշտապես «պահպանում է իր ինքնատիպ, հիմնական էությունը»<ref name="AMG" />։ --> == Անհատականություն == Ստրավինսկու գրական ճաշակն արտահայտել է նրա ձգտումը դեպի նոր բացահայտումները։ Դիտարկելով իր ստեղծագործությունների համար որպես գրական աղբյուր՝ նա սկզբում հետաքրրքվել է ռուսական բանահյուսությամբ, ապա դասական հեղինակենրով ու լատինական եկեղեցական արարողություններով, հետո անցում է կատարել ժամանակակից ֆրանսիական ([[Անդրե Ժիդ]], «Փերսեփոնե» ստեղծագործությունում) և ի վերջո անգլիական գրականությամբ, ներառյալ [[Ուիսթեն Հյու Օդեն]], [[Թոմաս Սթեռնս Էլիոթ]] և միջնադարյան անգլիական պոեզիա։ Ստրավինսկին մեծ ձգտում է ունեցել նաև ուսումնասիրելու գեղանկարչությունը, ինչն իր արտահայտությունն է գտել Փարիզում համագործակցությամբ ստեղծված նրա մի շարք աշխատանքներում։ Նա ոչ միայն եղել է Դյագիլևի Ռուսական Բալետի գլխավոր կոմպոզիտորը, այլև համագործակցել է [[Պաբլո Պիկասո]]յի (''Պուլչինելա'', 1920), [[Ժան Կոկտո]]յի (''Էդիպուս արքա'', 1927), [[Ջորջ Բալանչին]]ի (''Ապոլլոն'', 1928) հետ։ Գեղանկարչության նկատմամբ ունեցած հետաքրքրությունը նրան ստիպել է ամուր կապեր հաստատել Պիկասոյի հետ, ում հետ նա ծանոթացել էր 1917 թվականին․ «Գեղանկարչական խանդավառության ու հուզմունքի շրջապտույտում ես ի վերջո հանդիպեցի Պիկասոյին»{{sfn|Walsh|2000|p=276}}։ 1917 թվականից մինչև 1920 թվականը նրանք փոխանակել են արվեստի փոքր գործեր, որոնց թվում են Ստրավինսկու հայտնի դիմանկարը՝ ստեղծված Պիկասոյի կողմից<ref>{{cite web|url=http://www.ipl.org/div/mushist/twen/stravinsky.htm|title=This ipl2 page has moved to…|website=www.ipl.org|accessdate=2017 թ․ նոյեմբերի 25}}</ref><!--Picasso is not even mentioned on this website, let alone the portrait.--> և Ստրավինսկու «Կլառնետի համար երաժշտության էսքիզը»։ Այդ փոխանակումն անհրաժեշտ էր, որ որոշվեր, թե նրանցից յուրաքանչյուրն ինչպիսի մոտեցում է ցուցաբերելու «Պուլչինելայի» շուրջ համագործակցության իրենց հատվածին{{sfn|Stravinsky and Craft|1959|loc=}}։ Ըստ Ռոբերտ Քրաֆթի՝ Ստրավինսկին մինչև կյանքի վերջը մնացել է համոզված միապետական և հենց սկզբից դեմ է եղել բոլշևիկներին<ref name="Assisting">[https://www.theatlantic.com/past/docs/issues/82dec/craft82.htm Craft 1982]</ref>։ 1930 թվականներին նա նշել է. «Ես չեմ հավատում, թե ինչ-որ մեկը հարգում է Մուսոլինիին ավելի շատ, քան ես... Ես ճանաչում եմ բազմաթիվ վսեմ անձնավորութունների, և արտիստի իմ միտքը չի խուսափում քաղաքական ու սոցիալական խնդիրներից։ Բայց այսքան շատ իրադարձություններ և այսքան շատ ավելի կամ պակաս չափով ներկայանալի մարդկանց տեսնելուց հետո ինձ մոտ անհաղթահարելի ցանկություն կա հարգանքի տուրք մատուցել մեր դուչեին։ Նա Իտալիայի և, հուսանք, Եվրոպայի փրկիչն է»։ Ավելի ուշ՝ Մուսոլինիի հետ անձամբ զրուցելուց հետո, նա ավելացրել է. «Եթե իմ ականջները չեն խաբում ինձ, Հռոմի ձայնն Իլ Դուչեի ձայնն է։ Ես նրան ասացի, որ ես ինձ զգում եմ որպես ֆաշիստ... Չնայած չափազանց զբաղված լինելուն՝ Մուսոլինին ինձ մեծ պատիվ արեց՝ ինձ հետ զրուցելով երեք քառորդ ժամ։ Մենք խոսեցինք երաժշտության, արվեստի ու քաղաքականության մասին»{{sfn|Sachs|1987|p=168}}։ Երբ նացիստները Ստրավինսկու ստեղծագործությունները ներառել են «Դեգեներատիվ երաժշտության» (Entartete Musik) ցանկում, նա պաշտոնապես դիմել է իր ռուսական տոհմաբանությունը կազմելու համար և հայտարարել. «Ես ատում եմ ողջ կոմունիզմը, մարքսիզմը, զզվելի խորհրդային հրեշին, ինչպես նաև ողջ լիբերալիզմը, դեմոկրատիզմը, աթեիզմը և այլն»{{sfn|Taruskin and Craft|1989|loc=}}։ 1940-ական թվականներին Ամերիկա տեղափոխվելուց հետո Ստրավինսկին կրկին վերադարձել է իր երիտասարդության լիբերալիզմին՝ նշելով․ «Եվրոպացիները «կարող են ունենալ իրենց գեներալիսիմուսներն ու ֆյուրերները։ Թողեք ինձ պարոն Թրումանին, և ես գոհ կլինեմ»<ref>{{cite web |last1=Mitchinson |first1=Paul |title=The Composer’s Craft |url=https://www.thenation.com/article/composers-craft/ |website=The Nation}}</ref><ref>{{cite book |last1=Walsh |first1=Stephen |title=Stravinsky: The Second Exile: France and America, 1934-1971 |publisher=Knopf Doubleday Publishing Group}}</ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին Ստրավինսկին այցելել է իր հայրենիք և ստեղծել կանտատա եբրայերենով ու մեկնել Իսրայել այն ներկայացնելու համար<ref name="Assisting" />։ Ստրավինսկին հրաժարվել է «աշխարհի մարդու» արհեստական դերից՝ գործնական հարցերում ցուցաբերելով սուր բնազդ և հարմարվողականություն հասարակության մեջ։ Դաշնակահարի ու դիրիժորի հաջող կարիերայի շնորհիվ նա եղել է աշխարհի բազմաթիվ խոշոր քաղաքներում, այդ թվում՝ [[Փարիզ]]ում, [[Վենետիկ]]ում, [[Բեռլին]]ում, [[Լոնդոն]]ում, [[Ամստերդամ]]ում և [[Նյու Յորք]]ում, և նա հայտնի է եղել իր քաղաքավարի ու բարեկիրթ վարքով։ Համարվում է, որ Ստրավինսկին եղել է կնամոլ և հարաբերություններ է ունեցել այնպիսի հայտնի կանանց հետ, ինչպիսին է [[Կոկո Շանել]]ը։ Ստրավինսկին երբեք չի հիշատակել այդ հարաբերությունների մասին, բայց Կոկո Շանելն այդ մասին մանրամասն պատմել է իր կենսագիր Փոլ Մորանդին 1946 թվականին, և նրանց զրույցը տպագրվել է երեսուն տարի անց{{sfn|Morand|1976|pp=121–24}}։ Կոկո Շանելի ասածի ճշգրտության վերաբերյալ կասկած են հայտնել Ստրավինսկու այրին՝ Վերան, ու Քրաֆթը{{sfn|Davis|2006|p=439}}։ Շանելի նորաձևության տանը չկա ոչ մի փաստ, որն ապացուցում է, թե երբևէ ինչ-որ հարաբերություններ են եղել Ստրավինսկու ու Կոկո Շանելի միջև<ref>[http://www.expatica.com/ch/news/swiss-news/Fact_or_fiction-Chanel_Stravinsky-affair-curtains-Cannes--_52910.html Fact-or-fiction Chanel-Stravinsky affair curtains Cannes]. ''Swiss News'', 25 May 2009. Retrieved 28 December 2010.</ref>։ Նրանց ենթադրյալ հարաբերությունների պատմության հիման վրա ստեղծվել են «Կոկո և Իգոր» վեպն (2002) ու «Կոկո Շանելն ու Իգոր Ստրավինսկին» ֆիլմը (2009)։ Չնայած այդ ենթադրյալ կապերին՝ Իգոր Ստրավինսկին եղել է իր ընտանիքին ու երեխաներին նվիրված մարդ{{sfn|T. Strawinsky and D. Strawinsky|2004|loc=}}։ == Դավանանք == Ստրավինսկին եղել է [[Ռուս Ուղղափառ եկեղեցի|Ռուս ուղղափառ եկեղեցու]] բարեպաշտ անդամ իր կյանքի մեծ մասի ընթացքում։ Մի անգամ նա նշել է. «Երաժշտությունը գովերգում է Աստծուն։ Երաժշտությունը լավ կամ ավելի լավ է գովերգում նրան, քան եկեղեցու կառուցումը կամ դրա բոլոր զարդարանքները, դա եկեղեցու մեծագույն զարդարանքն է»<ref>{{cite web|url=http://www.brainyquote.com/quotes/authors/i/igor_stravinsky.html|title=Stravinsky's quotations|publisher=Brainyquote.com|date=ապրիլի 6, 1971|accessdate=2010 թ․ մարտի 9}}</ref>։ Չնայած Ստավինսկին չի խոսել իր հավատքի մասին, նա եղել է խորապես հավատացյալ իր կյանքի մի քանի շրջաններում։ Մանուկ հասակում նա դաստիարակվել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցու հետևորդ ծնողների ընտանիքում։ [[Մկրտություն|Մկրտվելով]] ծննդից հետո՝ որոշ ժամանակ անց նա ըմբոստացել է ընդդեմ եկեղեցու և լքել այն տասնչորս կամ տասնհինգ տարեկան հասակում{{sfn|Stravinsky and Craft|1969|p=198}}։ Չնայած իր կարիերայի վերելքի շրջանում նա հեռու էր եկեղեցուց, սակայն քառասուն տարին լարանալուց հետո զգացել է հոգևոր ճգնաժամ։ [[1924 թվական]]ին [[Նիս]] տեղափոխվելուց հետո նա ծանոթացել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցու վանական հայր Նիկոլայի հետ, ինչից հետո վերստացել է իր հավատքը։ Նա վերամիացել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցուն և հետագա կյանքում մնացել նվիրված [[Քրիստոնեություն|քրիստոնյա]]{{sfn|Stravinsky and Craft|1960|p=51}}։ Ռոբերտ Քրաֆթը նշել է, որ Ստրավինսկին աղոթել է ամեն օր, ստեղծագործելուց առաջ և հետո, ինչպես նաև դժվարությունների հանդիպելիս{{sfn|Stravinsky and Craft|1966|pp=172–75}}։ Կյանքի վերջին տարիներին նա չի կարողացել հաճախել եկեղեցական ծեսերի։ Ութսունին մոտ տարիքում Ստրավինսկի ասել է. <blockquote>Ես չեմ կարող ներկայում գնահատել այն դեպքերը, որոնք այս երեսուն տարիների վերջում ինձ ստիպեցին բացահայտել կրոնական հավատքի անհրաժեշտությունը։ ...Ես կարող եմ ասել, սակայն, որ իմ իսկապես «կրոնափոխությունից» մի քանի տարի առաջ ընդունելու տրամադրությունն իմ մեջ զարգացել է Ավետարանի և կրոնական այլ գրականության ընթերցանության շնորհիվ<ref>{{harvnb|Copeland|1982|p=565}}, quoting {{harvnb|Stravinsky and Craft|1962|pp=63–64}}.</ref>։</blockquote> == Քննադատություն == [[File:Robert Delaunay - Portrait of Stravinsky.tif|thumb|''Ստրավինսկու դիմանկարը'' (1918), հեղինակ՝ [[Ռոբեր Դելոնե]], Garman Ryan Collection]] Եթե Ստրավինսկու մտադրությունն էր «ուղարկել նրանց բոլորին դժոխք»<ref>{{harvtxt|Wenborn|1985|p=17}} հղում է կատարվում այդ ծանոթագրությանը՝ չնշելով ոչ մի աղբյուր։</ref>, ապա նա կարող էր հաջողություն համարել [[1913 թվական]]ին «Սրբազան գարուն» բալետի պրեմիերան. այն հայտնի «խռովություն» էր դասական երաժշտության մեջ, և Ստրավինսկին իր ինքնակենսագրության մեջ մի քանի անգամ այն համարել է «սկանդալ»{{sfn|Stravinsky|1936|loc=80}}։ Եղել են տեղեկություններ հանդիսատեսի շրջանում ձեռնակռվի դեպքերի և երկրորդ գործողության ժամանակ ոստիկանության ներկայության անհրաժեշտության վերաբերյալ։ Անկարգությունների իրական չափը մնում է բանավեճի առարկա, և այդ տեղեկությունները կարող են լինել ոչ ստույգ<ref>Տես {{harvnb|Eksteins|1989|pp=10–16}} – տեղի ունեցածի մասնակիցների ու մամուլի անդրադարձի հակասական տեսակետների վերլուծություն։</ref>։ 1998 թվականին ''Time'' ամսագիրը Ստրավինսկուն ընդգրկել է դարի հարյուր ամենաազդեցիկ մարդկանց ցանկում{{sfn|Glass|1998}}։ Իր ստեղծագործությունների շնորհիվ ճանաչում ձեռք բերելուց բացի նա հայտնի էր նաև որպես դաշնակահար և դիրիժոր, որ հաճախ հանդես էր գալիս իր ստեղծագործությունների պրեմիերաների ժամանակ։ 1923 թվականին [[Էրիկ Սատի]]ն տպագրել է Իգոր Ստրավինսկուն նվիրված հոդված ''Vanity Fair'' ամսագրում{{sfn|Satie|1923}}։ Սատին Ստրավինսկու հետ առաջին անգամ հանդիպել է 1910 թվականին։ Հրատարակված հոդվածում Սատին պնդում է, թե պետք չէ արտիստի ''մեծությունը'' չափել նրան այլ արտիստների հետ համեմատելու միջոցով, կարծես թե խոսելով ինչ-որ ճշմարտության մասին, և երաժշտության յուրաքանչյուր հատված պետք է գնահատել իր ըստ արժանվույն, այլ ոչ թե համեմատել այլ կոմոզիտորների չափանիշների հետ։ Դա հենց այն էր, ինչ արել է [[Ժան Կոկտո]]ն, որը արհամարհանքով է խոսել Ստրավինսկու մասին 1918 թվականին հրատարակված իր «Աքաղաղն ու Առլեկինը» ({{lang-fr|Le Coq et l'Arlequin}}) գրքում{{sfn|Volta|1989|loc=first pages of chapter on contemporaries}}։ 1935 թվականին ամերիկացի կոմպոզիտոր Մարկ Բլիցստայնը Ստրավինսկուն համեմատել է [[Յակոպո Պերի]]ի և Կարլ Ֆիլիպ Էմանուել Բախի հետ՝ նշելով․ «Չկա Ստրավինսկու մեծության ոչ մի հերքում։ Ուղղակի նա բավականաչափ մեծ չէ»{{sfn|Blitzstein|1935|p=330}}։ Բլիցստայնի մարքսիստական դիրքորոշումն այն է, թե Ստրավինսկին ցանկանում է «բաժանել երաժշտությունը կյանքի այլ հոսանքներից», ինչը «հատկանշական է իրականությունից հեռանալուն», և արդյունքում տեղի է ունենում «կենսունակության կորուստ». մասնավորապես նշվում են Ստրավինսկու «Ապոլլոն», «''Կապրիչիո դաշնամուրի համար նվագախմբի հետ»'' և «Դիցանուշի համբույրը» ստեղծագործությունները{{sfn|Blitzstein|1935|pp=346–47}}։ Կոմպոզիտոր Կոնստանտ Լամբերտը այն պիեսները, ինչպիսին է «Զինվորի պատմությունը» ստեղծագործությունը, նկարագրել է որպես «ըստ էության սառնարյուն աբստրակցիա» պարունակող{{sfn|Lambert|1936|p=94}}։ Լամբերտը նաև նշել է, որ «մեղեդային հատվածները «Զինվորի պատմության» մեջ բոլորովին անիմաստ են։ Դրանք միայն նոտաների շարքեր են, որ կարող են ըստ հարմարության բաժանվել երեքի, հինգի ու յոթի խմբերի և դրվել մյուս մաթեմատիկական խմբերի դիմաց», իսկ սոլո թմբուկների համար կադենցիան նկարագրել է որպես «երաժշտական մաքրություն... որ ձեռք է բերվել երաժշտական կաստրացիայի ձևերի միջոցով»։ Ստրավինսկու՝ «ամենագորշ ու պակաս նշանակալի ֆրազների» ընտրությունը նա համեմատել է [[Գերտրուդ Սթայն]]ի «''Everyday they were gay there, they were regularly gay there everyday'' » ("Helen Furr and Georgine Skeene", 1922) ստեղծագործության հետ, «որոնց էֆեկտը կարող է հավասար գնահատվել մեկի կողմից, որը չգիտի անգլերեն»{{sfn|Lambert|1936|pp=101–05}}։ 1949 թվականին հրատարակված իր «Ժամանակակից երաժշտության փիլիսոփայությունը» գրքում [[Թեոդոր Ադորնո]]ն Ստրավինսկուն բնութագրել է որպես ակրոբատ և խոսել Ստրավինսկու որոշ աշխատանքների հեբեֆրենիկ ու պսիխոպատիկ առանձնահատկությունների մասին։ Հակառակ տարածված թյուր կարծիքի՝ Ադորնոն չէր հավատում, թե հեբեֆրենիկ ու պսիխոպատիկ նմանակումները, որ ենթադրաբար ներառում է երաժշտությունը, եղել են նրա գլխավոր սխալը, ինչպես նա նշել է իր հետգրությունում, որը հետագայում ավելացրել է գրքին։ Ադորնոյի քննադատությունն ավելի շատ կապված է «դեպի դրականը անցման» հետ, որ Ադորնոն գտել է նրա նեոկլասիցիստական աշխատանքներում{{sfn|Adorno|2006|p=167}}։ Կոմպոզիտորների սխալների մի մասը, ըստ Ադորնոյի, եղել է նրա նեոկլասիցիմը{{sfn|Adorno|1973|pp=206–209}}, սակայն ավելի կարևոր է նրա երաժշտության «պատկերման պսևդոմորֆիզմը», և վճռական դեր է խաղացել le temps espace-ը (ժամանակ-տարածություն), քան թե [[Անրի Բերգսոն]]ի le temps durée-ն (ժամանակ-տևողություն){{sfn|Adorno|1973|pp=191–93}}։ Ըստ Ադորնոյի՝ «մեկ հնարք բնութագրում է Ստրավինսկու բոլոր պաշտոնական նախաձեռնությունները. դա նրա երաժշտության ձգտումն է պատկերելու ժամանակը ինչպես կրկեսի նկարում և ժամանակային կոմպլեքսները ներկայացնել այնպես, կարծես թե դրանք տարածական են։ Այս հնարքը, սակայն, շուտով սպառել է իրեն»{{sfn|Adorno|1973|p=195}}։ Ստրավինսկու համբավը [[Ռուսաստան]]ում վերելք է ապրել ու անկում։ Նրա երաժշտական ստեղծագործությունների կատարումն արգելվել է 1933 թվականից մինչև 1962 թվականը, երբ [[Նիկիտա Խրուշչով]]ը նրան հրավիրել է [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] պետական պաշտոնական այցով։ 1972 թվականին [[Խորհրդային Միություն|Խորհրդային Միության]] մշակույթի նախարար [[Եկատերինա Ֆուրցևա]]յի պաշտոնական հայտարարությամբ խորհրդային երաժիշտներին պատվիրվել է «ուսումնասիրել ու հիանալ» Ստրավինսկու երաժշտությամբ, և նա Ստրավինսկու նկատմամբ թշնամական վերաբերմունքը համարել է պոտենցիալ վիրավորանք{{sfn|Karlinsky|1985|p=282}}<ref>{{cite journal|url=https://www.cambridge.org/core/journals/tempo/article/books/9671C20C4B0030BEAAFA07BDCD28BE84|title=Books -|publisher=|journal=Tempo|issue=118|pages=39–40|accessdate=2017 թ․ նոյեմբերի 25|via=Cambridge Core|doi=10.1017/S004029820002845X}}</ref>։ Երբ Ստրավինսկու երաժշտությունը քննադատվել է ոճերի շարքի համար, գիտնականներն «աստիճանաբար սկսել են ընդունել միավորող տարրերը Ստրավինսկու երաժշտության մեջ» մինչև [[1980-ականներ|1980-ական թվականներ]]։ Ավելի վաղ այնպիսի գրողներ, ինչպիսիք են [[Աարոն Կոպլենդ]]ը, Էլիոթ Կարտերը, Բորիս դե Շլյոցեր, որոշակիորեն անբարենպաստ վերաբերմունք ունեին դեպի Ստրավինկու աշխատանքները, և [[Թոմսոն Վիրջիլ]]ը, որ «Ժամանակակից երաժշտություն» պարբերականում (եռամսյա պարբերական, որ հրատարակվել է 1925 թվականից մինչև 1946 թվականը), կարողացել է գտնել միայն «տոնի» կամ «մտադրության» լրջություն, «ճշգրիտ հարաբերակցություն նպատակի ու միջոցների միջև» կամ չոր, «մրջյուններին հատուկ կոկիկություն»{{sfn|Pasler|1983|p=608}}։ == Պարգևներ == *1954 - Թագավորական ֆիլհարմոնիկ միության ոսկե մեդալ *1959 - Լեոնի Սոննինգի երաժշտական մրցանակ *1963 - Վիհուրի Սիբելիուսի մրցանակ * [[Գրեմմի]] մրցանակ **1962 - Ժամանակակից կոմպոզիտորի լավագույն դասական ստեղծագործություն (''Ջրհեղեղ'')<ref name="1962 Grammy">{{cite web |url=http://www.infoplease.com/ipa/A0150544.html |title=1962 Grammy Awards|date=մարտի 5, 2012|publisher=Infoplease|accessdate=2012 թ․ մարտի 15}}</ref> **1962 - Լավագույն դասական կատարում - Նվագախումբ (''Հրեղեն հավք'', Իգոր Ստրավինսկին «Կոլումբիա» սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ)<ref name="1962 Grammy" /> **1962 - Լավագույն դասական կատարում - Գործիքով մենակատար (նվագախմբի հետ) (Համերգ ջութակի համար D-dur նվագախմբի հետ, [[Իսահակ Շտեռն]], Իգոր Ստրավինսկին (դիրիժոր) «Կոլումբիա» սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ)<ref name="1962 Grammy" /> **1987 - Կյանքի օրոք ունեցած ձեռքբերումների համար (հետմահու) == Ձայնագրություններ ու թողարկումներ== Իգոր Ստրավինսկին ձայնագրությունները համարել է պրակտիկ ու օգտակար միջոց իր երաժշտության մեկնաբանության վերաբերյալ իր մտքերը պահպանելու համար։ Որպես իր ստեղծած երաժշտության դիրիժոր՝ նա ձայնագրվել է հիմնականում [[Columbia Records]]-ի համար՝ սկսած 1928 թվականից «Հրեղեն հավքից» օրիգինալ սյուիտով և եզրափակելով 1967 թվականին նույն բալետից ''1945'' սյուիտով<ref>{{cite web |url=http://www.fondation-igor-stravinsky.org/web/en/miniatures.html |title=Miniature masterpieces |publisher=Fondation Igor Stravinsky |accessdate=2011 թ․ նոյեմբերի 2 |archive-date=2011 թ․ հուլիսի 26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110726061213/http://www.fondation-igor-stravinsky.org/web/en/miniatures.html |dead-url=yes }}</ref>։ 1940-ական թվականների վերջին նա կատարել է մի քանի ձայնագրություններ [[RCA Victor]]-ի համար Լոս Անջելեսի ''Republic Studios''-ում։ Չնայած նրա ձայնագրությունների մեծ մասն արվել է ստուդիայի երաժիշտների հետ, նա աշխատել է նաև Չիկագոյի սիմֆոնիկ նվագախմբի, Քլիվլենդի նվագախմբի, Սի-Բի-Սիի սիմֆոնիկ նվագախմբի, Նյու Յորքի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի, Թագավորական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի և Բավարական ռադիոյի սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ։ Իր կյանքի օրոք Ստրավինսկին նկարահանվել է մի շարք հեռուստահաղորդումներում, ներառյալ [[1962 թվական]]ին «Ջրհեղեղ» պիեսի համաշխարհային պրեմիերան CBS-ով։ Չնայած Ստրավինսկին նույնես նկարահանվել է, սակայն հիմնական աշխատանքը կատարել է Ռոբերտ Քրաֆտը<ref>{{cite web|url=http://www.boosey.com/pages/opera/moreDetails.asp?musicID=7635 |title=Igor Stravinsky – Flood – Opera |publisher=Boosey.com |accessdate=2011 թ․ նոյեմբերի 2}}</ref>։ Պահպանվել են կոմպոզիտորի մասնակցությամբ բազմաթիվ ֆիլմեր ու տեսանյութեր։ Ստրավինսկին իր կարիերայի ընթացքում տպագրել է մի շարք գրքեր, որոնք գրեթե բոլորն ստեղծվել են համահեղինակի (երբեմն չի հիշատակվել) օգնությամբ։ 1936 թվականի իր ինքնակենսագրությունում, որ կրում է «Իմ ժամանակագրությունը» խորագիրը և գրվել է Ուոլտեր Նուվելի օգնությամբ, Ստրավինսկին ներկայացրել է իր ամենահայտնի միտքն այն մասին, թե «երաժշտությունն իր բնույթով հիմնականում անզոր է ընդհանրապես արտահայտելու ինչ-որ բան»{{sfn|Stravinsky|1936|pp=91–92}}։ Ալեքսիս Ռոլանդ-Մանուելի ու Պյոտր Սուվչինսկու հետ միասին Ստրավինսկին գրել է 1939-1940 թվականներին [[Հարվարդի համալսարան]]ում կարդացած Չարլզ Էլիոթ Նորթոնի դասախոսությունները, որոնք թարգմանվել են ֆրանսերեն ու առաջին անգամ հրատարակվել «Poétique musicale» խորագրով 1942 թվականին և 1947 թվականին թարգմանվել «Երաժշտության պոետիկա» խորագրով<ref>Չհիշատակված համահեղինակների անունները նշված են՝ {{harvnb|Walsh|2001}} աշխատությունում։</ref>։ 1959 թվականին Ստրավինսկու հետ Ռոբերտ Քրավթի մի քանի հարցազրույցներ հրատարակվել են «Զրույցներ Իգոր Ստրավինսկու հետ (''Conversations with Igor Stravinsky'') խորագրով{{sfn|Stravinsky and Craft|1959}}, որին հետևել են ևս հինգ հատորներ հաջորդ տասնամյակի ընթացքում։ Ստրավինսկու աշխատանքների ու հարցազրույցների ժողովածուն լույս է տեսել «''Confidences sur la musique»'' խորագրով (Actes Sud, 2013)։ == Հիշատակ == [[Պատկեր:Paris-St-Merri.JPG|thumb|Ստրավինսկու շատրվանը Փարիզում]] Թողարկվել են Իգոր Ստրավինսկուն նվիրված մետաղադրամներ ու փոստային նամականիշեր։ 1982 թվականին [[Միացյալ Նահանգների փոստային ծառայություն]]ը թողարկել է Իգոր Ստրավինսկուն նվիրված նամականիշ (2¢) ''Մեծ ամերիկացիներ'' շարքում։ Նրա անունով կոչվել է խառնարան [[Մերկուրի (մոլորակ)|Մերկուրիի]] վրա։ [[Լոզան]]ում կա նրա անունը կրող ծառուղի, Ամստերդամում՝ փողոց, երաժշտական դպրոց Լոմոնոսովում (Օրանիենբաում) և երաժշտական լսարան [[Մոնտրյո]]յում։ [[Փարիզ]]ում գոյություն ունի Ստրավինսկու անունը կրող շատրվան, որ գտնվում է համանուն հրապարակում՝ [[Պոմպիդու կենտրոն (Փարիզ)|Ժորժ Պոմպիդուի կենտրոնի]] դիմաց։ * Ստրավինսկու անունը կրում է «[[Աերոֆլոտ]]» ընկերության [[А-319]] ինքնաթիռը, գրանցման համարը՝ VP-BDO։ * Իգոր Ստրավինսկու առաջին թանգարանն աշխարհում բացվել է Ուկրաինայի [[Ուստիլուգ]] քաղաքում 1990 թվականին։ * Իգոր Ստրավինսկու անվան երաժշտական փառատոնն սկսել է անցկացվել Վոլինում 1994 թվականից։ 2010 թվականի հունիսի 12-ին Լուցում բացվել է «Ստրավինսկին և Ուկրաինան» VII միջազգային փառատոնը։ * 1993 թվականին Ռուսաստանի բանկը թողարկել է 150 ռուբլի անվանական արժեքով պլատինե մետաղադրամ՝ նվիրված Ստրավինսկուն։ * 2007 թվականին Ուկրաինայի փոստը թողարկել է Ստրավինսկուն նվիրված փոստային նամականիշ։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ2}} == Աղբյուրներ == {{Refbegin|2}} * {{wikicite|ref={{harvid|Adorno|1973}}|reference=Adorno, Theodor. 1973. ''Philosophy of Modern Music''. Translated by Anne G. Mitchell and Wesley V. Blomster. New York: Continuum. {{ISBN|0-8264-0138-4}} Original German edition, as {{lang|de|Philosophie der neuen Musik}}. Tübingen: J. C. B. Mohr, 1949.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Adorno|2006}}|reference=Adorno, Theodor W. 2006. ''Philosophy of New Music'', translated, edited, and with an introduction by Robert Hullot-Kentor. Minneapolis: University of Minnesota Press. {{ISBN|0-8166-3666-4}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|1940}}|reference=Anonymous. 1940. "Musical Count". ''Time Magazine'' (Monday, 11 March).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|1944}}|reference=Anonymous. 1944. "[https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F20A1FFE3E59147B93C4A8178AD85F408485F9& Stravinsky Liable to Fine]". ''The New York Times'' (16 January) (Retrieved 22 June 2010).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|1957}}|reference=Anonymous. 1957. "Stravinsky Turns 75". ''Los Angeles Times'' (3 June). [http://latimesblogs.latimes.com/thedailymirror/2007/06/stravinsky_turn.html Reprinted in ''Los Angeles Times'' "Daily Mirror" blog (3 June 2007)] (accessed 9 March 2010).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|1962}}|reference=Anonymous. 1962. "[https://books.google.am/books?id=BVIEAAAAMBAJ&pg=PA17&lpg=PA17&dq=SANTE+FE+opera+and+stravinsky#v=onepage&q&f=false Life Guide: Salutes to Stravinsky on His 80th; A Funny Faulkner, Farm Tours]", ''Life Magazine'' (8 June): 17.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|2010}}|reference=Anonymous. 2010. "[http://huxleyonhuxley.com/about/synopsis/ Synopsis]" of Mary Ann Braubach (dir.). ''Huxley on Huxley''. DVD recording. S.l.: Cinedigm, 2010.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Anonymous|n.d.}}|reference=Anonymous. n.d. "[https://web.archive.org/web/20140301162459/http://www.naxosdirect.com/title/8.557505 Stravinsky: ''Histoire du Soldat'' Suite]". Naxosdirect.com (archive from 1 March 2013, accessed 24 January 2016).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Berry|2006}}|reference=Berry, David Carson. 2006. "Stravinsky, Igor." ''Europe 1789 to 1914: Encyclopedia of the Age of Industry and Empire'', editors-in-chief John Merriman and Jay Winter, 4:2261–63. Detroit: Charles Scribner's Sons.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Berry|2008}}|reference=Berry, David Carson. 2008. "[https://web.archive.org/web/20090409174813/http://dlc.lib.utk.edu/web/ojs/index.php/first/article/view/43 The Roles of Invariance and Analogy in the Linear Design of Stravinsky's] 'Musick to Heare.'" ''Gamut'' 1, no. 1.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Blitzstein|1935}}|reference=Blitzstein, Marc. 1935. "The Phenomenon of Stravinsky". ''The Musical Quarterly'' 21, no. 3 (July): 330–47. Reprinted 1991, ''The Musical Quarterly'' 75, no. 4 (Winter): 51–69.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Browne|1930}}|reference=Browne, Andrew J. 1930. "Aspects of Stravinsky's Work". ''Music & Letters'' 11, no. 4 (October): 360–66. [https://www.jstor.org/stable/726868 Online link] accessed 19 November 2007 (subscription access).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Cocteau|1918}}|reference= Cocteau, Jean. 1918. ''Le Coq et l'arlequin: notes de la musique''. Paris: Éditions de la Sirène. Reprinted 1979, with a preface by Georges Auric. Paris: Stock. {{ISBN|2-234-01081-0}} English edition, as ''Cock and Harlequin: Notes Concerning Music'', translated by Rollo H. Myers, London: Egoist Press, 1921.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Cohen|2004}}|reference=Cohen, Allen. 2004. ''[https://books.google.am/books?id=6AAKBSlQAxMC&lpg=PP1&dq=Howard%20Hanson%20in%20Theory%20and%20Practice&pg=PP1#v=onepage&q&f=false Howard Hanson in Theory and Practice]''. Westport, Conn.: Praeger Publishers. {{ISBN|0-313-32135-3}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Cooper|2000}}|reference=Cooper, John Xiros (editor). 2000. ''T. S. Elliot's Orchestra: Critical Essays on Poetry and Music''. New York: Garland. {{ISBN|0-8153-2577-0}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Copeland|1982}}|reference=Copeland, Robert M. 1982. "The Christian Message of Igor Stravinsky". ''The Musical Quarterly'' 68, no. 4 (October): 563–79.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Copland|1952}}|reference=Copland, Aaron. 1952. ''[https://books.google.am/books?id=fizovlYL-jIC&lpg=PP1&dq=Music%20and%20Imagination&pg=PP1#v=onepage&q&f=false Music and Imagination]''. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Craft|1982}}|reference=Craft, Robert. 1982. "Assisting Stravinsky: On a Misunderstood Collaboration". ''The Atlantic'' 250, no. 6 (December): 64–74.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Craft|1992}}|reference=Craft, Robert. 1992. ''Stravinsky: Glimpses of a Life''. London: Lime Tree; New York: St Martins Press. {{ISBN|0-413-45461-4}} (Lime Tree); {{ISBN|0-312-08896-5}} (St.Martins).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Craft|1994}}|reference=Craft, Robert. 1994. ''Stravinsky: Chronicle of a Friendship'', revised and expanded edition. Nashville: Vanderbilt University Press. {{ISBN|0-8265-1258-5}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Davis|2006}}|reference=Davis, Mary. 2006. "Chanel, Stravinsky, and Musical Chic". ''Fashion Theory'' 10, no. 4 (December): 431–60.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Dubal|2001}}|reference=Dubal, David. 2001. ''The Essential Canon of Classical Music''. New York: North Point Press.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Eksteins|1989}}|reference=Eksteins, Modris. 1989. ''[https://books.google.am/books?id=yM8lkb3z68oC&lpg=PP1&dq=Rites%20of%20Spring%3A%20The%20Great%20War%20and%20the%20Modern%20Era&pg=PP1#v=onepage&q&f=false Rites of Spring: The Great War and the Modern Era]''. Boston: Houghton Mifflin Company. {{ISBN|0-395-49856-2}}. Reprinted 1990, New York: Anchor Books {{ISBN|0-385-41202-9}}; reprinted 2000, Boston: Mariner Books {{ISBN|0-395-93758-2}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Glass|1998}}|reference=Glass, Philip. 1998. "[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,988502-1,00.html The Classical Musician Igor Stravinsky]" ''Time'' (Monday, 8 June).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Greene|1985}}|reference=Greene, David Mason. 1985. ''[https://books.google.am/books?id=m3S7PIxe0mwC&lpg=PP1&dq=Biographical%20Encyclopaedia%20of%20Composers&pg=PA1101#v=onepage&q&f=false Biographical Encyclopaedia of Composers]''. New York: Doubleday.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Griffiths, Stravinsky, Craft, and Josipovici|1982}}|reference=Griffiths, Paul, Igor Stravinsky, Robert Craft, and Gabriel Josipovici. 1982. ''Igor Stravinsky: the Rake's Progress''. Cambridge Opera Handbooks. Cambridge. London, New York, New Rochelle, Melbourne, and Sydney: Cambridge University Press. {{ISBN|0-521-23746-7}} (cloth); {{ISBN|0-521-28199-7}} (pbk).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Hazlewood|2003}}|reference=Hazlewood, Charles. 2003. "Stravinsky—''The Firebird Suite''". On ''[http://www.bbc.co.uk/radio3/discoveringmusic/ram/cdm0351stravfir.ram Discovering Music]''. BBC Radio 3 (20 December). Archived at [http://www.bbc.co.uk/radio3/discoveringmusic/listeninglibrary.shtml#s Discovering Music: Listening Library], [http://www.bbc.co.uk/programmes/b006tn54/episodes/2003 Programmes].}} * {{wikicite|ref={{harvid|Holland|2001}}|reference=Holland, Bernard. 2001. "[https://www.nytimes.com/2001/03/11/arts/music-stravinsky-rare-bird-amid-palms-composer-california-ease-if-not-home.html?pagewanted=all&src=pm Stravinsky, a Rare Bird Amid the Palms: A Composer in California, at Ease if Not at Home]", ''The New York Times'' (11 March).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Joseph|2001}}|reference=Joseph, Charles M.. 2001. ''[https://books.google.am/books?id=gtYqep1IL58C&printsec=frontcover&dq=joseph+2001+stravinsky&hl=en&ei=hp5ST-LmCKub1AWtsY3PCw&sa=X&oi=book_result&ct=book-thumbnail&resnum=1&ved=0CD4Q6wEwAA#v=onepage&q&f=false Stravinsky Inside Out]''. New Haven: Yale University Press. {{ISBN|978-0-300-07537-3}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Karlinsky|1985}}|reference=Karlinsky, Simon. 1985. "Searching for Stravinskii's<!--Spelling as it appears in the article. Russian Review uses this style of transliteration.--> Essence". ''Russian Review'' 44, no. 3 (July): 281–87.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Lambert|1936}}|reference=Lambert, Constant. 1936. ''Music Ho! A Study of Music in Decline''. New York: Charles Scribner's Sons.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Lawson|1986}}|reference=Lawson, Rex. 1986. "Stravinsky and the Pianola". In ''[https://books.google.am/books?id=2K5V-FHuFfYC&lpg=PP1&dq=Confronting%20Stravinsky&pg=PP2#v=onepage&q&f=false Confronting Stravinsky]'', edited by Jann Pasler. Los Angeles: University of California Press. {{ISBN|0-520-05403-2}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Lehrer|2007}}|reference=Lehrer, Jonah. 2007. ''Igor Stravinsky and the Source of Music'', in his ''Proust Was a Neuroscientist''. Boston: Houghton Mifflin Co. {{ISBN|0-618-62010-9}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|McFarland|1994}}|reference=McFarland, Mark 1994. "Leitharmony, or Stravinsky's Musical Characterization in the ''Firebird''". ''International Journal of Musicology'' 3:203–33. {{ISBN|3-631-47484-9}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Morand|1976}}|reference=Morand, Paul. 1976. ''L'Allure de Chanel''. Paris: Hermann. Nouv. éd. du texte original, Paris: Hermann, 1996. {{ISBN|2-7056-6316-9}}. Reprinted, [Paris]: Gallimard, 2009; {{ISBN|978-2-07-039655-9}} English as ''The Allure of Chanel'', translated by Euan Cameron. London: Pushkin Press, 2008. {{ISBN|978-1-901285-98-7}} (pbk). Special illustrated ed. London: Pushkin, 2009. {{ISBN|978-1-906548-10-0}} (pbk.).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Oliver|1995}}|reference=Oliver, Michael. 1995. ''Igor Stravinsky''. London: Phaidon Press. {{ISBN|0-7148-3158-1}}.}} *{{wikicite|ref={{harvid|Page|2006}}|reference= Page, Tim. 2006. "Classical Music: Great Composers, a Less-Than-Great Poser and an Operatic Impresario". ''Washington Post'' (Sunday, 30 July): BW13.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Palmer|1982}}|reference=Palmer, Tony. 1982. ''Stravinsky: Once at a Border...''. (TV documentary film). [UK]: Isolde Films. Issued on DVD, [N.p.]: Kultur Video, 2008. <!--{{Full citation needed|date=March 2012}}As a television documentary, the channel for which it was made should be mentioned (BBC2? Channel 4?) If the place of publication of the video release is known, that information would also be helpful.-->}} * {{wikicite|ref={{harvid|Pasler|1983}}|reference=Pasler, Jann. 1983. "Stravinsky and His Craft: Trends in Stravinsky Criticism and Research". ''The Musical Times'' 124, no. 1688 ("Russian Music", October): 605–609.}} * {{wikicite|ref={{harvid| Pisalnik|2012}}|reference= Pisalnik. 2012. "[https://web.archive.org/web/20150910090854/http://www.rp.pl/artykul/39%2C950566-Polski-pomnik-za-cerkiewnym-murem.html Polski pomnik za cerkiewnym murem]". ''Rzeczpospolita'' (10 November; archive from 10 September 2015, accessed 24 January 2016).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Robinson|2004}}|reference=Robinson, Lisa. 2004. "Opera Double Bill Offers Insight into Stravinsky's Evolution". ''The Juilliard Journal Online'' 19, no. 7 (April). (No longer accessible as of March 2008.)}} * {{wikicite|ref={{harvid|Sachs|1987}}|reference=Sachs, Harvey. 1987. ''Music in Fascist Italy''. New York: W. W. Norton.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Satie|1923}}|reference=Satie, Erik. 1923. "[http://zuihitsu.org/it-manifests-itself-like-a-stream Igor Stravinsky: A Tribute to the Great Russian Composer by an Eminent French Confrère]". ''Vanity Fair'' (February): 39 & 88.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Siegmeister|1943}}|reference=Siegmeister, Elie (ed.). 1943. ''The Music Lover's Handbook''. New York: William Morrow and Company.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Simeone, Craft, and Glass|1999}}|reference=Simeone, Lisa, with Robert Craft and Philip Glass. 1999. "[https://www.npr.org/programs/specials/milestones/990416.motm.stravinsky.html Igor Stravinsky]" ''NPR's Performance Today: Milestones of the Millennium'' (16 April). Washington, DC: National Public Radio. Archive (edited) at [https://www.npr.org/programs/specials/milestones/990416.motm.stravinsky.html NPR Online].}} * {{wikicite|ref={{harvid|Simon|2007}}|reference=Simon, Scott. 2007. [https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=9041627 The Primitive Pulse of Stravinsky's 'Rite of Spring']. With an interview with Marin Alsop recorded on Friday 23 March 2007. NPR Weekend Edition. (Saturday 24 March). Washington, DC: National Public Radio.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Slim|2006}}|reference=Slim, H. Colin. 2006. "Stravinsky's Four Star-Spangled Banners and His 1941 Christmas Card". ''The Musical Quarterly'' 89, nos. 2 and 3 (Summer–Fall): 321–447.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Slonimsky|1953}}|reference=Slonimsky, Nicolas. 1953. ''Lexicon of Musical Invective: Critical Assaults on Composers Since Beethoven's Time''. New York: Coleman-Ross. Second edition, New York: Coleman-Ross, 1965, reprinted Washington Paperbacks WP-52, Seattle: University of Washington Press, 1969, reprinted again Seattle: University of Washington Press, 1974 {{ISBN|0-295-78579-9}}, and New York: Norton, 2000 {{ISBN|0-393-32009-X}} (pbk).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Straus|2001}}|reference=Straus, Joseph N. 2001. [https://books.google.am/books?id=f9WSc5aLd6IC&lpg=PP1&dq=Stravinsky's%20Late%20Music&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Stravinsky's Late Music'']. Cambridge Studies in Music Theory and Analysis 16. Cambridge, New York, Port Melbourne, Madrid, and Cape Town: Cambridge University Press. {{ISBN|0-521-80220-2}} (cloth) {{ISBN|0-521-60288-2}} (pbk).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky|1947}}|reference=Stravinsky, Igor. 1947. ''Poetics of Music in the Form of Six Lessons''. Cambridge, MA: Harvard University Press. {{OCLC|155726113}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky|1960}}|reference=Stravinsky, Igor. 1960. ''Poetics of Music in the Form of Six Lessons''. New York: Vintage Books.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky|1962}}|reference=Stravinsky, Igor. 1962. [https://archive.org/details/igorstravinskyan002221mbp ''An Autobiography'']. New York: W. W. Norton & Company. {{ISBN|0-393-00161-X}}; {{OCLC|311867794}}. Originally published in French as ''Chroniques de ma vie'', 2 vols. (Paris: Denoël et Steele, 1935), subsequently translated (anonymously) as ''Chronicle of My Life''. London: Gollancz, 1936. {{OCLC|1354065}}. This edition reprinted as ''Igor Stravinsky An Autobiography'', with a preface by Eric Walter White (London: Calder and Boyars, 1975) {{ISBN|0-7145-1063-7}} (cloth); {{ISBN|0-7145-1082-3}} (pbk.). Reprinted again as ''An Autobiography (1903–1934)'' (London: Boyars, 1990) {{ISBN|0-7145-1063-7}} (cased); {{ISBN|0-7145-1082-3}} (pbk). Also published as ''Igor Stravinsky An Autobiography'' (New York: M. & J. Steuer, 1958).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky and Craft|1959}}|reference=Stravinsky, Igor, and Robert Craft. 1959. ''[https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=14047581# Conversations with Igor Stravinsky]''. Garden City, NY: Doubleday. {{OCLC|896750}} Reprinted Berkeley: University of California Press, 1980. {{ISBN|0-520-04040-6}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky and Craft|1960}}|reference=Stravinsky, Igor, and Robert Craft. 1960. [https://books.google.am/books?id=p-sw0hqRhgwC&lpg=PP1&dq=Memories%20and%20Commentaries&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Memories and Commentaries'']. Garden City, N.Y.: Doubleday. Reprinted 1981, Berkeley and Los Angeles: University of California Press. {{ISBN|0-520-04402-9}} Reprinted 2002, London: Faber and Faber. {{ISBN|0-571-21242-5}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky and Craft|1962}}|reference=Stravinsky, Igor, and Robert Craft. 1962. [https://books.google.am/books?id=2weWzRoq3roC&lpg=PP1&dq=Expositions%20and%20Developments&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Expositions and Developments'']. London: Faber & Faber. Reprinted, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1981. {{ISBN|0-520-04403-7}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky and Craft|1966}}|reference=Stravinsky, Igor, and Robert Craft. 1966. ''Themes and Episodes''. New York: A.&nbsp;A.&nbsp;Knopf.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Stravinsky and Craft|1969}}|reference=Stravinsky, Igor, and Robert Craft. 1969. ''Retrospectives and Conclusions''. New York: A.&nbsp;A.&nbsp;Knopf.}} * {{wikicite|ref={{harvid|V. Stravinsky and Craft|1978}}|reference=Stravinsky, Vera, and Robert Craft. 1978. ''Stravinsky in Pictures and Documents.'' New York: Simon and Schuster.}} * {{wikicite|ref={{harvid|T. Strawinsky and D. Strawinsky|2004}}|reference=Strawinsky, Théodore, and Denise Strawinsky. 2004. [https://books.google.am/books?id=-Ic-ivxWHmUC&lpg=PP1&dq=Catherine%20and%20Igor%20Stravinsky%3A%20A%20Family%20Chronicle&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Catherine and Igor Stravinsky: A Family Chronicle 1906–1940'']. New York: Schirmer Trade Books; London: Schirmer Books. {{ISBN|0-8256-7290-2}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Taruskin|1996}}|reference=Taruskin, Richard. 1996. ''Stravinsky and the Russian Traditions: A Biography of the Works Through Mavra''. [https://books.google.am/books?id=BR9M4D-VD3MC&lpg=PP1&dq=Stravinsky%20and%20the%20Russian%20Traditions&pg=PP1#v=onepage&q&f=false Vol. 1] and Vol. 2. Berkeley: University of California Press. {{ISBN|0-520-07099-2}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Taruskin and Craft|1989}}|reference=Taruskin, Richard, reply by Robert Craft. 1989. "[http://www.nybooks.com/articles/archives/1989/jun/15/jews-and-geniuses-an-exchange/ 'Jews and Geniuses': An Exchange]". ''New York Review of Books'' 36, no. 10 (15 June).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Thom|2007}}|reference=Thom, Paul. 2007. ''The Musician as Interpreter''. Studies of the Greater Philadelphia Philosophy Consortium 4. University Park: Pennsylvania State University Press. {{ISBN|0-271-03198-0}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Volta|1989}}|reference=Volta, Ornella. 1989. ''Satie Seen through His Letters''. London: Boyars. {{ISBN|0-7145-2980-X}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Wallace|2007}}|reference=Wallace, Helen. 2007. ''Boosey & Hawkes, The Publishing Story''. London: Boosey & Hawkes. {{ISBN|978-0-85162-514-0}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Walsh|2000}}|reference=Walsh, Stephen. 2000. [https://books.google.am/books?id=g2qDY2agomIC&lpg=PP1&dq=Stravinsky.%20A%20Creative%20Spring%3A%20Russia%20and%20France&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Stravinsky. A Creative Spring: Russia and France 1882–1934'']. London: Jonathan Cape.}} [https://www.nytimes.com/books/first/w/walsh-stravinsky.html (excerpt)], www.nytimes.com. Retrieved 10 August 2013. * {{wikicite|ref={{harvid|Walsh|2001}}|reference=Walsh, Stephen. 2001. "Stravinsky, Igor." ''New Grove Dictionary of Music and Musicians'', second edition, edited by Stanley Sadie and John Tyrrell. London: Macmillan Publishers.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Walsh|2006}}|reference=Walsh, Stephen. 2006. ''Stravinsky: The Second Exile: France and America, 1934–1971''. New York: Alfred A. Knopf. {{ISBN|0-375-40752-9}} (cloth); London: Jonathan Cape. {{ISBN|0-224-06078-3}} (cloth); Berkeley: University of California Press. {{ISBN|978-0-520-25615-6}} (pbk).}} * {{wikicite|ref={{harvid|Walsh|2007}}|reference=Walsh, Stephen. 2007. "The Composer, the Antiquarian and the Go-between: Stravinsky and the Rosenthals". ''The Musical Times'' 148, no. 1898 (Spring): 19–34.}} * {{wikicite|ref={{harvid|Wenborn|1985}}|reference=Wenborn, Neil. 1985. ''Stravinsky''. London: Omnibus Press. {{ISBN|0-7119-7651-1}}.}} * {{wikicite|ref={{harvid|White|1979}}|reference=White, Eric Walter. 1979. [https://books.google.am/books?id=rZVRysD6FJsC&lpg=PA92&dq=The%20Phenomenon%20of%20Stravinsky%22.%20The%20Musical%20Quarterly&pg=PP1#v=onepage&q&f=false ''Stravinsky: The Composer and His Works''], second edition. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. {{ISBN|0-520-03983-1}} (cloth) {{ISBN|0-520-03985-8}} (pbk).}} {{Refend}} == Գրականություն == {{Refbegin}} * Cross, Jonathan. 1999. ''[https://books.google.am/books?id=tIh8JVOGuDMC&lpg=PP1&dq=The%20Stravinsky%20Legacy&pg=PP1#v=onepage&q&f=false The Stravinsky Legacy]''. Cambridge and New York: Cambridge University Press. {{ISBN|978-0-521-56365-9}}. * Floirat, Anetta. 2015a. "[https://www.academia.edu/11937326/Chagall_and_Stravinsky_parallels_between_a_painter_and_a_musician_Convergence_of_interests Chagall and Stravinsky: Parallels Between a Painter and a Musician Convergence of Interests]". Academia.edu (April). * Floirat, Anetta. 2015b. "[https://www.academia.edu/12290198/Chagall_and_Stravinsky_different_arts_and_similar_solutions_to_twentieth-century_challenges Chagall and Stravinsky, Different Arts and Similar Solutions to Twentieth-century Challenges]". Academia.edu (April). * Floirat, Anetta. 2016, [https://www.academia.edu/27688221/The_Scythian_element_of_the_Russian_primitivism_in_music_and_visual_arts._Based_on_the_work_of_three_painters_Goncharova_Malevich_and_Roerich_and_two_composers_Stravinsky_and_Prokofiev_ "The Scythian element of the Russian primitivism, in music and visual arts. Based on the work of three painters (Goncharova, Malevich and Roerich) and two composers (Stravinsky and Prokofiev")] * Goubault, Christian. 1991. ''Igor Stravinsky''. Editions Champion, Musichamp l’essentiel 5, Paris 1991 (with catalogue raisonné and calendar). * Joseph, Charles M. 2002. ''[https://books.google.am/books?id=7GSJYVgbXS8C&lpg=PA421&dq=Stravinsky%20and%20Balanchine%2C%20A%20Journey%20of%20Invention&pg=PA421#v=onepage&q&f=false Stravinsky and Balanchine, A Journey of Invention]''. New Haven and London: Yale University Press. {{ISBN|0-300-08712-8}}. * Kohl, Jerome. 1979–80. "Exposition in Stravinsky's Orchestral Variations". ''Perspectives of New Music'' 18, nos. 1 and 2 (Fall-Winter/Spring Summer): 391–405. {{doi|10.2307/832991}} JSTOR [https://www.jstor.org/stable/832991?seq=1#page_scan_tab_contents 832991] (subscription access). * Kirchmeyer, Helmut. 2002. ''[http://www.kcatalog.org Annotated Catalog of Works and Work Editions of Igor Strawinsky till 1971 - Verzeichnis der Werke und Werkausgaben Igor Strawinskys bis 1971]'', Leipzig: Publications of the Saxon Academy of Sciences in Leipzig. Extended edition available online since 2015, in English and German. * Kirchmeyer, Helmut. 1958. ''Igor Strawinsky. Zeitgeschichte im Persönlichkeitsbild''. Regensburg: Bosse-Verlag. * Kundera, Milan. 1995. ''Testaments Betrayed: An Essay in Nine Parts'', translated by Linda Asher. New York: HarperCollins. {{ISBN|0-06-017145-6}}. * Kuster, Andrew T. 2005. ''[https://sites.google.com/site/stravinskystopology/ Stravinsky's Topology]''. D.M.A. dissertation, University of Colorado at Boulder. Morrisville, NC: Lulu.com. {{ISBN|1-4116-6458-2}}. * Libman, Lillian. 1972. ''And Music at the Close: Stravinsky's Last Years''. New York: W. W. Norton & Company, Inc. * Locanto, Massimiliano (ed.) 2014. ''Igor Stravinsky: Sounds and Gestures of Modernity.'' Salerno: Brepols. {{ISBN|978-2-503-55325-2}} * McFarland, Mark. 2011. "Igor Stravinsky." In ''[http://oxfordbibliographiesonline.com/view/document/obo-9780199757824/obo-9780199757824-0035.xml?rskey=fakqD8&result=44&q= Oxford Bibliographies Online: Music] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110913135023/http://oxfordbibliographiesonline.com/view/document/obo-9780199757824/obo-9780199757824-0035.xml?rskey=fakqD8&result=44&q= |date=2011-09-13 }}'', edited by Bruce Gustavson. New York: Oxford University Press. * Schaeffner, André. 1931. ''Strawinsky''. Paris: Edition Rieder. * Stravinsky, Igor. 1982–85. ''Stravinsky: Selected Correspondence'', 3 volumes, edited by Robert Craft. New York: Alfred A. Knopf. {{ISBN|9780394518701}} (vol. 1), {{ISBN|9780394528137}} (vol. 2), {{ISBN|9780394542201}} (vol. 3). * Tappolet, Claude. 1990. ''Correspondence Ansermet-Strawinsky (1914–1967)''. Edition complète, 3 Volumes, Georg Edition, Genf. * van den Toorn, Pieter C. 1987. ''[http://content.cdlib.org/xtf/view?docId=ft967nb647&brand=eschol Stravinsky and the Rite of Spring: The Beginnings of a Musical Language]''. Berkeley, Los Angeles, and Oxford: University of California Press. * Vlad, Roman. 1958, 1973, 1983. ''Strawinsky''. Turin: Piccola Biblioteca Einaudi. * Vlad, Roman. 1960, 1967. ''Stravinsky''. London and New York: Oxford University Press,. {{Refend}} == Արտաքին հղումներ == * [https://roubicon.am/content/177/33 «Իմ կյանքի ժամանակագրությունը» հատվածներ գրքից] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ստրավինսկի, Իգոր}} [[Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով]] [[Կատեգորիա:Ռուս կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս դաշնակահարներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:«Գրեմմի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Սրտային անբավարարությունից մահացածներ]] [[Կատեգորիա:Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերի վրա]] [[Կատեգորիա:Ռուս դիրիժորներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դասական կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Time-ի վարկածով «Տարվա մարդ» ճանաչվածներ]] 3a94ytt7kas00dkv81l61dnwwc4lflz Քաշաթաղի շրջան 0 11834 8496172 8493142 2022-08-27T08:46:41Z Gardmanahay 25102 /* Վարչատարածքային բաժանում և բնակավայրեր */ wikitext text/x-wiki {{այլ|Քաշաթաղ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |գույն1 = {{հիմնական գույն}} |հայերեն անվանում = Քաշաթաղի շրջան |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |հիմն = |կարգավիճակ = |մտնում է = |ներառում է = 54 համայնք (109 բնակավայր) |վարչական կենտրոն = [[Բերձոր]] |խոշորագույն քաղաք = |խոշոր քաղաքներ = |կազմավորման թվական = 2 դեկտեմբերի 1993 |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = |լեզուներ = |բնակչություն = 9763<ref name="census">[http://census.stat-nkr.am/nkr/1-4.pdf Արցախի Հանրապետության բնակչության մարդահաշիվ]</ref> |մարդահամարի թվական = 2008 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = 6 |խտություն = 2.89 |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3376 |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |լայնք = |երկայնք = |միավորը երկրի քարտեզին = Qashatagh.jpg |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |պատմական շրջան = |ժամային գոտի = [[UTC+4]] |հապավում = |ISO = |FIPS = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |կայք = - |վիքիպահեստում = |ծանոթագրություններ = }} '''Քաշաթաղի շրջան''', [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Արցախի վարչական բաժանում|վարչատարածքային ամենաբարձր միավոր]], որն ընդգրկում է երկրի արևմտյան և հարավարևմտյան մասը։ Շրջանի վարչական կենտրոնը [[Բերձոր]] քաղաքն է<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1">[[Սամվել Կարապետյան (հուշարձանագետ)|Սամվել Կարապետյան]], [[Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (գիրք)|«Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում»]], Երևան, 1999 ''([http://www.raa-am.com/raa/pdf_files/22.pdf էլեկտրոնային տարբերակ])''</ref>։ Ունի հնագույն պատմություն և հարուստ է պատմամշակութային բազմաթիվ և բազմատեսակ հուշարձաններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Շրջանի հարավային մասը գրավվել է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր|Ադրբեջանի զինված ուժերի]] կողմից 2020 թվականին տեղի ունեցած [[44-օրյա պատերազմ|44-օրյա պատերազմի]] հետևանքով։ Հյուսիսային հատվածը հանձնվել է Ադրբեջանի զինված ուժերին 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ին [[Հայաստանի վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]]<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил">[https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201110/25248960/Voyna-budet-priostanovlena-Pashinyan-soobschil-o-trudnom-dlya-nego-reshenii.html "Война будет приостановлена: Пашинян сообщил о трудном для него решении"].{{ref-ru}}</ref><ref name="kremlin.ru եռակողմ համաձայնագիր">[http://kremlin.ru/events/president/news/64381 "Заявление Президента Российской Федерации",] [https://web.archive.org/web/20220510152340/http://kremlin.ru/events/president/news/64381 ''(արխիվացված 10․05․2022թ․)''].{{ref-ru}}</ref>։ [[Հայաստան]]ի [[Սյունիքի մարզ]]ի Կապան-Գորիս հատվածին սահմանակից տարածքները, Ադրբեջանի զինված ուժերին են հանձնվել 2021 թվականին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի առանձին կարգադրությամբ<ref name="tert.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել, Վ. Հարությունյանն իրականացրել է այդ հրամանը. եթե այդ որոշումը չկայացվեր, ռազմական գործողություններ էին սկսելու. Փաշինյանը՝ Սյունիքի սահմաններից զորքերի հետքաշման մասին»'' հոդված tert.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053026/https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="aravot.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ ''«Որոշումը կայացվել է՝ պատերազմից խուսափելու համար․ ես եմ հրամայել հետ քաշվել․ Նիկոլ Փաշինյան»'' հոդված aravot.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613054435/https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="azatutyun.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.azatutyun.am/a/31532422.html ''«Փաշինյան. Ես եմ տվել զորքի հետքաշման հրամանը»'' հոդված azatutyun.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613060856/https://www.azatutyun.am/a/31532422.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="factor.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://factor.am/433914.html ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել․ Սյունիքում տասնյակ կիլոմետրեր առաջ ենք եղել․ Փաշինյան»'' հոդված factor.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053625/https://factor.am/433914.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref>։ Կենտրոնական նեղ հատված, որը կոչվում է նաև Բերձորի միջանցք, նույն եռակողմ համաձայնագրով գտնվում է [[Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո։ Այն Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզի [[Տեղ (գյուղ)|Տեղ]] գյուղից դուրս եկող ավտոճանապարհը միացնում է [[Ստեփանակերտ]] քաղաքին և ունի 5 կմ լայնություն<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил"/>։ == Անուն == Պատմության էջերում Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանի տարբեր հատվածներ հայտնի են եղել տարբեր անուններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը կոչվել է Աղահեճք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Աղահեճք|Աղահեճք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն">[[Անանիա Շիրակացի]], «Մատենագրություն», Երեւան, 1979 թվական, էջ 295։</ref>։ Աղահեճքի մասին է վկայել նաև մեկ այլ հայտնի հայ պատմիչ 8-րդ դարում գործունեություն իրականացրած [[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսես Կաղանկատվացին]]<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Մովսէս Կաղանկատուացի, Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի">[[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսէս Կաղանկատուացի]], «Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի», Երուան, 1983 թվական, էջ 331։</ref>։ Աղահեճք անունը օգտագործվել է առնվազն մինչև 13-րդ դարը, ինչի մասին է վկայում 13-րդ դարի հայ պատմիչ [[Ստեփանոս Օրբելյան]]ը։ 13-րդ դարում արդեն Աղահեճք անվանը զուգահեռ օգտագործվում էին նաև Քաշաթաղ, Խոժոռաբերդ անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն">[[Ստեփանոս Օրբելյան]], Սյունիքի պատմություն, Երուան, 1986 թվական։</ref>։ Քաշաթաղն ու Խոժոռաբերդը Աղահեճքի գավառի ամրոցներից էին։ Հետագայում 2 կենտրոններից առավել ազդեցիկը դարձավ Քաշաթաղը, ինչի շնորհիվ գավառը սկսեցին կոչել Քաշաթաղ։ Այն հիմնականում ընդգրկում էր գավառի հարավային և հարավ-արևմտյան մասը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մաս Գ, 1967">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մաս Գ, Երուան, 1967 թվական, էջ 116։</ref>։ 16-րդ դարում Քաշաթաղ անվանը զուգահեռ գործածական է դառնում նրա կրճատ տարբերակը՝ Քշտաղ կամ Քշտաղի երկիր անվանաձևերը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Առաքել Դաւրիժեցի, Գիրք պատմութեանց">[[Առաքել Դավրիժեցի|Առաքել Դաւրիժեցի]], «Գիրք պատմութեանց», Երուան, թվական, էջ 63, 222։</ref><ref name="Աշ. Հովհաննիսյան, Դրվագներ, Գիրք Բ">Աշ. Հովհաննիսյան, «Դրվագներ», Գիրք Բ, Երևան, 1959, էջ 312։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները">[[Արտակ Ղուլյան]], [[Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները (գիրք)|«Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները»]], Երևան, 2001, էջ 17։</ref><ref name="А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг">А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг, «Լրաբեր հաս. գիտ.», 1987, 1, с․ 40-45․{{ref-ru}}</ref>։ Մինչև 18-րդ դարերում այն շարունակվել է կոչվել Քաշաթաղ ի դեմս [[Քաշաթաղի մելիքություն|Քաշաթաղի մելիքության]]<ref name="Մ. Ս. Հասրաթյան, Քաշաթաղ-Խնածախ">Մ. Ս. Հասրաթյան, «Քաշաթաղ-Խնածախ», էջ 155-165։</ref><ref name="Լեո, Հայոց պատմություն, հատոր 3, գիրք Բ">[[Լեո]], «Հայոց պատմություն», հատոր 3, գիրք Բ, Երևան, 1973, էջ 21։</ref><ref name="Հովսեփյան Գ., Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ, մասն Ա, 1928">Հովսեփյան Գ., «Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ», մասն Ա, Վաղարշապատ, 1928 թվական, էջ 232, 236, 274։</ref><ref name="Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար, 1974">«Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար», Երևան, 1974 թվական, էջ 206-207։</ref><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մասն Բ, 1958">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մասն Բ, Երևան, 1958 թվական, էջ 375, 400։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները"/>։ 16-ից 18-րդ դարերում Աղահեճքի հյուսիս-արևելյան մասն առավել հայտնի էր Մաղավուզ անվամբ, իսկ 19-րդ դարի սկզբներին՝ Տառիստ անվամբ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային միության]] տարիներին, երբ շրջանն ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, անվանվում է Լաչինի շրջան և 1930-ից 1991 թվականներըն այդ անունն էր կրում<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Վահրամ Բալայան, Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր">Վահրամ Բալայան, «Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր», Երևան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2020 թվական։</ref>։ 1990-ական թվականների սկզբներին տեղի ունեցած [[Արցախյան ազատամարտ|Արցախյան ազատամարտի]] արդյունքում շրջանի տարածքն անցնում է Արցախի Հանրապետության վերահսկողությանը և ընդգրկվում վարչատարածքային բաժանման մեջ՝ կոչվելով Քաշաթաղի շրջան։ [[ԽՍՀՄ փլուզում|Խորհրդային Միության փլուզումից]] հետո նորանկախ Ադրբեջանի Հանրապետությունը շարունակում է Քաշաթաղի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը համարել իր վարչատարածքային միավոր և անվանել Լաչինի շրջան (տես՝ [[Լաչինի շրջան (Ադրբեջան)|Լաչինի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի հարավային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի հարավային հատվածի վերին մասը կոչվել է Բաղք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Բաղք|Բաղք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջնադարում գավառը բաժանվել է երկու մասի՝ ստանալով տարբեր անուններ։ Արևմտյան հատվածը սկսեց կոչվել Աճեն կամ Աճանան անունով, իսկ արևելյան հատվածը՝ Քաշունիք։ Հետագայում Քաշունիք անվանը զուգահեռ սկսել են կոչել նաև Բարկուշատ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="Մանր ժամանակագրություն, հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական։">«Մանր ժամանակագրություն», հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական, էջ 37։</ref>։ Հետագա դարերում այդ տարածքը շարունակվել է կոչվել և՛Քաշունիք, և՛ Բարկուշատ։ Արդեն 16-ից 17-րդ դարերում Քաշունիք անունն իր տեղն ամբողջությամբ զիջել է Բարկուշատ անվանաձևին։ 17-ից 18-րդ դարերում Բարկուշատը բաժանվեց մի քանի մասի, որի առանձին հատվածներ կոչվում էին Մաղանջուղ, Գիլաբերդ, Բարկուշատ։ Գավառը Ռուսական կայսրությանն անցնելուց հետո կորցրել է իր նախկին անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] տարիներին, երբ ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, իշխանությունների կողմից կոչվել է Ղուբաթլու ([[Կուբաթլուի շրջան (Ադրբեջանական ԽՍՀ)|Ղուբաթլուի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Քաշաթաղի շրջանի հարավային ծայրամասը հին դարերում ունեցել է իր առանձին անունները։ Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական Անանիա Շիրակացու աշխատության՝ այն կոչվել է Կովսական, որը եղել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Կովսական (գավառ)|Կովսական գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջին դարերում այն առավել հայտնի էր այնտեղ գտնվող [[Գրհամ բերդ]]ի անունով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ == Աշխարհագրություն == Վարչատարածքային տեսակետից Քաշաթաղի շրջանը հյուսիսից շուրջ 33 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 14 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Մարտակերտի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 10 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Ասկերանի շրջան]]ին, արևելքից շուրջ 25 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Շուշիի շրջան (Արցախ)|Շուշիի շրջան]]ին, հարավ-արևելքից շուրջ 56 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Հադրութի շրջան]]ին, արևմուտքից շուրջ 170 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Սյունիքի մարզ]]ին, հարավից շուրջ 37 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Իրան|Իրանի Իսլամական Հանրապետության]] [[Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Շրջանի հյուսիսային կեսը լեռնային է, իսկ հարավային կեսը [[Արցախի լեռնաշղթա|Արցախի]], [[Բարգուշատի լեռնաշղթա|Բարգուշատի]], [[Մեղրու լեռնաշղթա|Մեղրու]] լեռնաշղթաների նախալեռնային գոտին է, որտեղ բարձրությունների տարբերությունը համեմատաբար փոքր է։ Շրջանի մակերեսը 3377 կմ² է։ == Պատմություն == === Հայ-ադրբեջանական հակամարտություն 1988-1994 === {{Հիմնական|Արցախյան ազատամարտ}} ==== Բերձորի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում|Բերձորի ճակատամարտ (հոկտեմբեր, 1992)}} ==== Կովսականի և Քաշունիքի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Ֆիզուլու, Ջաբրայիլի և Կուբաթլուի ռազմական գործողություն}} === Հայ-ադրբեջանական պատերազմ, 2020 === {{Հիմնական|44-օրյա պատերազմ}} == Վարչատարածքային բաժանում և բնակավայրեր == Քաշաթաղի շրջանը կազմված է քաղաքային և գյուղական համայնքներից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում շրջանի բոլոր բնակավայրերը գտնվում են [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո բացառությամբ [[Բերձոր]] քաղաքի, [[Ներքին Սուս]] և [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] գյուղերի<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref>, որոնք գտնվում են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] վարչապետ [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]] ձևավորված ու Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող այսպես կոչված Բերձորյան միջանցքի տարածքում։ Քաշաթաղի շրջանն ունի 53 համայնք, որոնք իրենց մեջ ներառում են 109 բնակավայրեր։ Դրանք են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>՝ <div style="height: 350px; overflow: auto; padding: 3px; border:1px solid #AAAAAA;" > <div style="-moz-column-count:1; column-count:1; -webkit-column-count:1;"> # Բերձոր համայնք՝ ներառում է [[Բերձոր]] քաղաքը, որը հանդիսանում է շրջանի վարչական կենտրոնը, # [[Կովսական (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կովսական համայնք]]՝ ներառում է [[Կովսական]] քաղաքը, [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]], [[Քարատակ]] գյուղերը, # [[Որոտան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան համայնք]]՝ ներառում է [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] քաղաքը, [[Անդոկաբերդ]], [[Բարկուշատ]], [[Դողար]], [[Վանանդ (գյուղ, Արցախ)|Վանանդ]] գյուղերը, # Ալաշկերտ համայնք՝ ներառում է [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] գյուղը, # Աղաձոր համայնք՝ ներառում է [[Աղաձոր]] գյուղը, # [[Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս համայնք]]՝ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը, # [[Աղավնատուն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն համայնք]]՝ ներառում է [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]], [[Խաչգետիկ]], [[Հարար]] գյուղերը, # Աղավնո համայնք՝ ներառում է [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]] գյուղը, # [[Այգեհովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]], [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] գյուղերը, # Այգեկ համայնք՝ ներառում է [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] գյուղը, # [[Արախիշ (համայնք)|Արախիշ համայնք]]՝ ներառում է [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]], [[Աղբրաձոր]], [[Գահանիստ]], [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]], [[Մովսեսաշեն]], [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]], [[Քարաբակ]] գյուղերը, # [[Արծվաշեն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն համայնք]]՝ ներառում է [[Արծվաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն]], [[Մխանց]] գյուղերը, # Արտաշավի համայնք՝ ներառում է [[Արտաշավի]] գյուղը, # [[Գանձա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա համայնք]]՝ ներառում է [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]], [[Բազմատուս]] գյուղերը, # Գետամեջ համայնք՝ ներառում է [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] գյուղը, # Գետափ համայնք՝ ներառում է [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] գյուղը, # Գողթանիկ համայնք՝ ներառում է [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] գյուղը, # [[Դրախտաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]], [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] գյուղերը, # [[Լեռնահովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]], [[Շրվական]], [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] գյուղերը, # [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնք]]՝ ներառում է [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], [[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Կրմեն]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] գյուղերը, # Իշխանաձոր համայնք՝ ներառում է [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] գյուղը, # [[Ծաղկաբերդ (համայնք)|Ծաղկաբերդ համայնք]]՝ ներառում է [[Ծաղկաբերդ]], [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] գյուղերը, # [[Ծիծեռնավանք (համայնք, Քաշաթաղ շրջան)|Ծիծեռնավանք համայնք]]՝ ներառում է [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]], [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]], [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]], [[Արահոծ]] գյուղերը, # [[Ծոբաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]], [[Որդուակ]] գյուղերը, # [[Կերեն (համայնք)|Կերեն համայնք]]՝ ներառում է [[Կերեն]], [[Գրհամ]], [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] գյուղերը, # [[Կումայրի (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի համայնք]]՝ ներառում է [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]], [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] գյուղերը, # Հակ համայնք՝ ներառում է Հակ գյուղը, # Հակարի համայնք՝ ներառում է Հակարի գյուղը, # [[Հայկազյան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան համայնք]]՝ ներառում է [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]], [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]], [[Սահառ]], [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] գյուղերը, # Հոչանց համայնք՝ ներառում է [[Հոչանց]] գյուղը, # Ձորափ համայնք՝ ներառում է Ձորափ գյուղը, # Ղազարապատ համայնք՝ ներառում է [[Ղազարապատ]] գյուղը, # [[Մամարք (համայնք)|Մամարք համայնք]]՝ ներառում է [[Մամարք]], [[Հալե (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հալե]] գյուղերը, # Մարտունաշեն համայնք՝ ներառում է [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] գյուղը, # Միրիկ համայնք՝ ներառում է [[Միրիկ]] գյուղը, # [[Մշենի (համայնք)|Մշենի համայնք]]՝ ներառում է [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]], [[Արվական]] գյուղերը, # [[Մոշաթաղ (համայնք)|Մոշաթաղ համայնք]]՝ ներառում է [[Մոշաթաղ]], [[Հերիկ]], Բերդիկ գյուղերը, # Մուշ համայնք՝ ներառում է [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] գյուղը, # [[Նորաշենիկ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ համայնք]]՝ ներառում է [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]], Վարդուտ գյուղերը, # [[Շալուա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա համայնք]]՝ ներառում է [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]], [[Հիմնաշեն]], [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին Շեն]], [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] գյուղերը, # Սարատակ համայնք՝ ներառում է [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] գյուղը, # [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար համայնք]]՝ ներառում է [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]], [[Մարգիս]] գյուղերը, # [[Սուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս համայնք]]՝ ներառում է [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]], [[Գիհուտ]], [[Ներքին Սուս]], [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] գյուղերը, # [[Վակունիս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս համայնք]]՝ ներառում է [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]], [[Խաչինտափ]], [[Չորմանք]], [[Շամք]] գյուղերը, # [[Վաղազին (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին համայնք]]՝ ներառում է [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]], [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] գյուղերը, # Վան համայնք՝ ներառում է [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] գյուղը, # [[Վարդաբաց (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց համայնք]]՝ ներառում է [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]], [[Քարոտան]] գյուղերը, # Վուրգավան համայնք՝ ներառում է [[Վուրգավան]] գյուղը, # Տիգրանավան համայնք՝ ներառում է [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] գյուղը, # Ուռեկան համայնք՝ ներառում է [[Ուռեկան]] գյուղը, # Փակահան համայնք՝ ներառում է [[Փակահան]] գյուղը, # [[Քաշունիք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Քաշունիք համայնք]]՝ ներառում է [[Քաշունիք]], [[Մորաջուր]], [[Վերին Քաշունիք]] գյուղերը, # Քարեգահ համայնք՝ ներառում է [[Քարեգահ]] գյուղը։ </div> </div> == Բնակչություն == Ստորև ներկայացված է Քաշաթաղի շրջանի բնակչության թվաքանակն ըստ տարիների՝ {| class="wikitable" ! Տարի | 2005 | 2008 | 2009 | 2010 | 2015 |- ! Բնակիչ | 9763<ref name="2005 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2005 թվականի մարդահամարի տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220318095548/http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm ''(արխիվացված 18․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}8551<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2008, 2009 և 2010 թվականների վիճակագրական տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220310100441/http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm ''(արխիվացված 10․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}7838<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{նվազում}}7788<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{աճ}}10380<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/> |- |} == Տնտեսություն == Շրջանի բնակչությունը զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ։ [[2009]] թվականից [[Աղավնո (գետ)|Աղավնո գետի]] շրջանում իրականացվում է փոքր [[հիդրոէլեկտրակայան]]ների կառուցում։ [[2011]] թվականի [[հունվարի 3]]-ին շրջանում բացվել Է «Սյունիք-1» նոր հիդրոէլեկտրակայանը` 2.4 ՄՎտ հզորությամբ<ref>{{cite web |url = http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |deadlink = yes |title = Արցախի Հանրապետության նախագահի պաշտոնական կայք |accessdate = 2011-02-04 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160304115312/http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |archivedate = 2016-03-04 }}</ref>։ 2011 թվականի վերջին կառուցվել է նաև «Սյունիք-2» երկրորդ հէկը` 3.2 ՄՎտ հզորությամբ, և բացվել է [[2012]] թվականի [[մայիսի 18]]-ին<ref>{{cite web |url = https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/206849/ |title = Արցախում ավարտվել է «Սյունիք -2» հէկի շինարարությունը|deadlink = yes }}</ref>։ 2012 թվականին սկսվել Է «Սյունիք-3» հէկի շինարարությունը<ref>{{cite web |url = https://regnum.ru/news/1485331.html/ |title = Արցախը նախատեսում է բազմապատկել պղնձի արդյունահանումը և էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը |deadlink = yes }}</ref><ref>[https://regnum.ru/news/economy/1486500.html Արցախը մտադիր է էլեկտրաէներգիա արտահանել]</ref>։ Աղավնո գետի վրա նախատեսվում է կառուցել ընդհանուր առմամբ 6 հէկ<ref>[https://www.kavkaz-uzel.ru/articles/179569/ Արցախում մինի հիդրոէլեկտրակայանները կառուցվում են մասնավոր ներդրողների հաշվին]</ref>։ == Տես նաև == * [[Արցախի վարչական բաժանում]] == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} {{ԼՂՀ վարչական բաժանում}} [[Կատեգորիա:Քաշաթաղի շրջան]] [[Կատեգորիա:Ադրբեջանի կողմի բռնազավթված տարածքներ]] tlx4gvn39k7jsbomsghro8uml6i5sij 8496179 8496172 2022-08-27T08:51:42Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{այլ|Քաշաթաղ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |գույն1 = {{հիմնական գույն}} |հայերեն անվանում = Քաշաթաղի շրջան |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |հիմն = |կարգավիճակ = |մտնում է = |ներառում է = 54 համայնք (109 բնակավայր) |վարչական կենտրոն = [[Բերձոր]] |խոշորագույն քաղաք = |խոշոր քաղաքներ = |կազմավորման թվական = 2 դեկտեմբերի 1993 |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = |լեզուներ = |բնակչություն = 9763<ref name="census">[http://census.stat-nkr.am/nkr/1-4.pdf Արցախի Հանրապետության բնակչության մարդահաշիվ]</ref> |մարդահամարի թվական = 2008 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = 6 |խտություն = 2.89 |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3376 |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |լայնք = |երկայնք = |միավորը երկրի քարտեզին = Qashatagh.jpg |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |պատմական շրջան = |ժամային գոտի = [[UTC+4]] |հապավում = |ISO = |FIPS = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |կայք = - |վիքիպահեստում = |ծանոթագրություններ = }} '''Քաշաթաղի շրջան''', [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Արցախի վարչական բաժանում|վարչատարածքային ամենաբարձր միավոր]], որն ընդգրկում է երկրի արևմտյան և հարավարևմտյան մասը։ Շրջանի վարչական կենտրոնը [[Բերձոր]] քաղաքն է<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1">[[Սամվել Կարապետյան (հուշարձանագետ)|Սամվել Կարապետյան]], [[Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (գիրք)|«Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում»]], Երևան, 1999 ''([http://www.raa-am.com/raa/pdf_files/22.pdf էլեկտրոնային տարբերակ])''</ref>։ Ունի հնագույն պատմություն և հարուստ է պատմամշակութային բազմաթիվ և բազմատեսակ հուշարձաններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Շրջանի հարավային մասը գրավվել է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր|Ադրբեջանի զինված ուժերի]] կողմից 2020 թվականին տեղի ունեցած [[44-օրյա պատերազմ|44-օրյա պատերազմի]] հետևանքով։ Հյուսիսային հատվածը հանձնվել է Ադրբեջանի զինված ուժերին 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ին [[Հայաստանի վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]]<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил">[https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201110/25248960/Voyna-budet-priostanovlena-Pashinyan-soobschil-o-trudnom-dlya-nego-reshenii.html "Война будет приостановлена: Пашинян сообщил о трудном для него решении"].{{ref-ru}}</ref><ref name="kremlin.ru եռակողմ համաձայնագիր">[http://kremlin.ru/events/president/news/64381 "Заявление Президента Российской Федерации",] [https://web.archive.org/web/20220510152340/http://kremlin.ru/events/president/news/64381 ''(արխիվացված 10․05․2022թ․)''].{{ref-ru}}</ref>։ [[Հայաստան]]ի [[Սյունիքի մարզ]]ի Կապան-Գորիս հատվածին սահմանակից տարածքները, Ադրբեջանի զինված ուժերին են հանձնվել 2021 թվականին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի առանձին կարգադրությամբ<ref name="tert.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել, Վ. Հարությունյանն իրականացրել է այդ հրամանը. եթե այդ որոշումը չկայացվեր, ռազմական գործողություններ էին սկսելու. Փաշինյանը՝ Սյունիքի սահմաններից զորքերի հետքաշման մասին»'' հոդված tert.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053026/https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="aravot.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ ''«Որոշումը կայացվել է՝ պատերազմից խուսափելու համար․ ես եմ հրամայել հետ քաշվել․ Նիկոլ Փաշինյան»'' հոդված aravot.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613054435/https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="azatutyun.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.azatutyun.am/a/31532422.html ''«Փաշինյան. Ես եմ տվել զորքի հետքաշման հրամանը»'' հոդված azatutyun.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613060856/https://www.azatutyun.am/a/31532422.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="factor.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://factor.am/433914.html ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել․ Սյունիքում տասնյակ կիլոմետրեր առաջ ենք եղել․ Փաշինյան»'' հոդված factor.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053625/https://factor.am/433914.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref>։ Կենտրոնական նեղ հատված, որը կոչվում է նաև Բերձորի միջանցք, նույն եռակողմ համաձայնագրով գտնվում է [[Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո։ Այն Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզի [[Տեղ (գյուղ)|Տեղ]] գյուղից դուրս եկող ավտոճանապարհը միացնում է [[Ստեփանակերտ]] քաղաքին և ունի 5 կմ լայնություն<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил"/>։ == Անուն == Պատմության էջերում Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանի տարբեր հատվածներ հայտնի են եղել տարբեր անուններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը կոչվել է Աղահեճք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Աղահեճք|Աղահեճք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն">[[Անանիա Շիրակացի]], «Մատենագրություն», Երեւան, 1979 թվական, էջ 295։</ref>։ Աղահեճքի մասին է վկայել նաև մեկ այլ հայտնի հայ պատմիչ 8-րդ դարում գործունեություն իրականացրած [[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսես Կաղանկատվացին]]<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Մովսէս Կաղանկատուացի, Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի">[[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսէս Կաղանկատուացի]], «Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի», Երուան, 1983 թվական, էջ 331։</ref>։ Աղահեճք անունը օգտագործվել է առնվազն մինչև 13-րդ դարը, ինչի մասին է վկայում 13-րդ դարի հայ պատմիչ [[Ստեփանոս Օրբելյան]]ը։ 13-րդ դարում արդեն Աղահեճք անվանը զուգահեռ օգտագործվում էին նաև Քաշաթաղ, Խոժոռաբերդ անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն">[[Ստեփանոս Օրբելյան]], Սյունիքի պատմություն, Երուան, 1986 թվական։</ref>։ Քաշաթաղն ու Խոժոռաբերդը Աղահեճքի գավառի ամրոցներից էին։ Հետագայում 2 կենտրոններից առավել ազդեցիկը դարձավ Քաշաթաղը, ինչի շնորհիվ գավառը սկսեցին կոչել Քաշաթաղ։ Այն հիմնականում ընդգրկում էր գավառի հարավային և հարավ-արևմտյան մասը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մաս Գ, 1967">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մաս Գ, Երուան, 1967 թվական, էջ 116։</ref>։ 16-րդ դարում Քաշաթաղ անվանը զուգահեռ գործածական է դառնում նրա կրճատ տարբերակը՝ Քշտաղ կամ Քշտաղի երկիր անվանաձևերը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Առաքել Դաւրիժեցի, Գիրք պատմութեանց">[[Առաքել Դավրիժեցի|Առաքել Դաւրիժեցի]], «Գիրք պատմութեանց», Երուան, թվական, էջ 63, 222։</ref><ref name="Աշ. Հովհաննիսյան, Դրվագներ, Գիրք Բ">Աշ. Հովհաննիսյան, «Դրվագներ», Գիրք Բ, Երևան, 1959, էջ 312։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները">[[Արտակ Ղուլյան]], [[Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները (գիրք)|«Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները»]], Երևան, 2001, էջ 17։</ref><ref name="А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг">А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг, «Լրաբեր հաս. գիտ.», 1987, 1, с․ 40-45․{{ref-ru}}</ref>։ Մինչև 18-րդ դարերում այն շարունակվել է կոչվել Քաշաթաղ ի դեմս [[Քաշաթաղի մելիքություն|Քաշաթաղի մելիքության]]<ref name="Մ. Ս. Հասրաթյան, Քաշաթաղ-Խնածախ">Մ. Ս. Հասրաթյան, «Քաշաթաղ-Խնածախ», էջ 155-165։</ref><ref name="Լեո, Հայոց պատմություն, հատոր 3, գիրք Բ">[[Լեո]], «Հայոց պատմություն», հատոր 3, գիրք Բ, Երևան, 1973, էջ 21։</ref><ref name="Հովսեփյան Գ., Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ, մասն Ա, 1928">Հովսեփյան Գ., «Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ», մասն Ա, Վաղարշապատ, 1928 թվական, էջ 232, 236, 274։</ref><ref name="Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար, 1974">«Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար», Երևան, 1974 թվական, էջ 206-207։</ref><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մասն Բ, 1958">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մասն Բ, Երևան, 1958 թվական, էջ 375, 400։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները"/>։ 16-ից 18-րդ դարերում Աղահեճքի հյուսիս-արևելյան մասն առավել հայտնի էր Մաղավուզ անվամբ, իսկ 19-րդ դարի սկզբներին՝ Տառիստ անվամբ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային միության]] տարիներին, երբ շրջանն ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, անվանվում է Լաչինի շրջան և 1930-ից 1991 թվականներըն այդ անունն էր կրում<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Վահրամ Բալայան, Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր">Վահրամ Բալայան, «Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր», Երևան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2020 թվական։</ref>։ 1990-ական թվականների սկզբներին տեղի ունեցած [[Արցախյան ազատամարտ|Արցախյան ազատամարտի]] արդյունքում շրջանի տարածքն անցնում է Արցախի Հանրապետության վերահսկողությանը և ընդգրկվում վարչատարածքային բաժանման մեջ՝ կոչվելով Քաշաթաղի շրջան։ [[ԽՍՀՄ փլուզում|Խորհրդային Միության փլուզումից]] հետո նորանկախ Ադրբեջանի Հանրապետությունը շարունակում է Քաշաթաղի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը համարել իր վարչատարածքային միավոր և անվանել Լաչինի շրջան (տես՝ [[Լաչինի շրջան (Ադրբեջան)|Լաչինի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի հարավային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի հարավային հատվածի վերին մասը կոչվել է Բաղք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Բաղք|Բաղք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջնադարում գավառը բաժանվել է երկու մասի՝ ստանալով տարբեր անուններ։ Արևմտյան հատվածը սկսեց կոչվել Աճեն կամ Աճանան անունով, իսկ արևելյան հատվածը՝ Քաշունիք։ Հետագայում Քաշունիք անվանը զուգահեռ սկսել են կոչել նաև Բարկուշատ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="Մանր ժամանակագրություն, հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական։">«Մանր ժամանակագրություն», հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական, էջ 37։</ref>։ Հետագա դարերում այդ տարածքը շարունակվել է կոչվել և՛Քաշունիք, և՛ Բարկուշատ։ Արդեն 16-ից 17-րդ դարերում Քաշունիք անունն իր տեղն ամբողջությամբ զիջել է Բարկուշատ անվանաձևին։ 17-ից 18-րդ դարերում Բարկուշատը բաժանվեց մի քանի մասի, որի առանձին հատվածներ կոչվում էին Մաղանջուղ, Գիլաբերդ, Բարկուշատ։ Գավառը Ռուսական կայսրությանն անցնելուց հետո կորցրել է իր նախկին անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] տարիներին, երբ ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, իշխանությունների կողմից կոչվել է Ղուբաթլու ([[Կուբաթլուի շրջան (Ադրբեջանական ԽՍՀ)|Ղուբաթլուի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Քաշաթաղի շրջանի հարավային ծայրամասը հին դարերում ունեցել է իր առանձին անունները։ Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական Անանիա Շիրակացու աշխատության՝ այն կոչվել է Կովսական, որը եղել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Կովսական (գավառ)|Կովսական գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջին դարերում այն առավել հայտնի էր այնտեղ գտնվող [[Գրհամ բերդ]]ի անունով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ == Աշխարհագրություն == Վարչատարածքային տեսակետից Քաշաթաղի շրջանը հյուսիսից շուրջ 33 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 14 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Մարտակերտի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 10 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Ասկերանի շրջան]]ին, արևելքից շուրջ 25 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Շուշիի շրջան (Արցախ)|Շուշիի շրջան]]ին, հարավ-արևելքից շուրջ 56 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Հադրութի շրջան]]ին, արևմուտքից շուրջ 170 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Սյունիքի մարզ]]ին, հարավից շուրջ 37 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Իրան|Իրանի Իսլամական Հանրապետության]] [[Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Շրջանի հյուսիսային կեսը լեռնային է, իսկ հարավային կեսը [[Արցախի լեռնաշղթա|Արցախի]], [[Բարգուշատի լեռնաշղթա|Բարգուշատի]], [[Մեղրու լեռնաշղթա|Մեղրու]] լեռնաշղթաների նախալեռնային գոտին է, որտեղ բարձրությունների տարբերությունը համեմատաբար փոքր է։ Շրջանի մակերեսը 3377 կմ² է։ == Պատմություն == === Հայ-ադրբեջանական հակամարտություն 1988-1994 === {{Հիմնական|Արցախյան ազատամարտ}} ==== Բերձորի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում|Բերձորի ճակատամարտ (հոկտեմբեր, 1992)}} ==== Կովսականի և Քաշունիքի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Ֆիզուլու, Ջաբրայիլի և Կուբաթլուի ռազմական գործողություն}} === Հայ-ադրբեջանական պատերազմ, 2020 === {{Հիմնական|44-օրյա պատերազմ}} == Վարչատարածքային բաժանում և բնակավայրեր == Քաշաթաղի շրջանը կազմված է քաղաքային և գյուղական համայնքներից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում շրջանի բոլոր բնակավայրերը գտնվում են [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո բացառությամբ [[Բերձոր]] քաղաքի, [[Ներքին Սուս]] և [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] գյուղերի<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref>, որոնք գտնվում են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] վարչապետ [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]] ձևավորված ու Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող այսպես կոչված Բերձորյան միջանցքի տարածքում։ Քաշաթաղի շրջանն ունի 53 համայնք, որոնք իրենց մեջ ներառում են 109 բնակավայրեր։ Դրանք են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>՝ <div style="height: 350px; overflow: auto; padding: 3px; border:1px solid #AAAAAA;" > <div style="-moz-column-count:1; column-count:1; -webkit-column-count:1;"> # Բերձոր համայնք՝ ներառում է [[Բերձոր]] քաղաքը, որը հանդիսանում է շրջանի վարչական կենտրոնը, # [[Կովսական (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կովսական համայնք]]՝ ներառում է [[Կովսական]] քաղաքը, [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]], [[Քարատակ]] գյուղերը, # [[Որոտան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան համայնք]]՝ ներառում է [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] քաղաքը, [[Անդոկաբերդ]], [[Բարկուշատ]], [[Դողար]], [[Վանանդ (գյուղ, Արցախ)|Վանանդ]] գյուղերը, # Ալաշկերտ համայնք՝ ներառում է [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] գյուղը, # Աղաձոր համայնք՝ ներառում է [[Աղաձոր]] գյուղը, # [[Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս համայնք]]՝ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը, # [[Աղավնատուն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն համայնք]]՝ ներառում է [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]], [[Խաչգետիկ]], [[Հարար]] գյուղերը, # Աղավնո համայնք՝ ներառում է [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]] գյուղը, # [[Այգեհովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]], [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] գյուղերը, # Այգեկ համայնք՝ ներառում է [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] գյուղը, # [[Արախիշ (համայնք)|Արախիշ համայնք]]՝ ներառում է [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]], [[Աղբրաձոր]], [[Գահանիստ]], [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]], [[Մովսեսաշեն]], [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]], [[Քարաբակ]] գյուղերը, # [[Արծվաշեն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն համայնք]]՝ ներառում է [[Արծվաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն]], [[Մխանց]] գյուղերը, # Արտաշավի համայնք՝ ներառում է [[Արտաշավի]] գյուղը, # [[Գանձա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա համայնք]]՝ ներառում է [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]], [[Բազմատուս]] գյուղերը, # Գետամեջ համայնք՝ ներառում է [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] գյուղը, # Գետափ համայնք՝ ներառում է [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] գյուղը, # Գողթանիկ համայնք՝ ներառում է [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] գյուղը, # [[Դրախտաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]], [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] գյուղերը, # [[Լեռնահովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]], [[Շրվական]], [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] գյուղերը, # [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնք]]՝ ներառում է [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], [[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Կրմեն]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] գյուղերը, # Իշխանաձոր համայնք՝ ներառում է [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] գյուղը, # [[Ծաղկաբերդ (համայնք)|Ծաղկաբերդ համայնք]]՝ ներառում է [[Ծաղկաբերդ]], [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] գյուղերը, # [[Ծիծեռնավանք (համայնք, Քաշաթաղ շրջան)|Ծիծեռնավանք համայնք]]՝ ներառում է [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]], [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]], [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]], [[Արահոծ]] գյուղերը, # [[Ծոբաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]], [[Որդուակ]] գյուղերը, # [[Կերեն (համայնք)|Կերեն համայնք]]՝ ներառում է [[Կերեն]], [[Գրհամ]], [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] գյուղերը, # [[Կումայրի (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի համայնք]]՝ ներառում է [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]], [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] գյուղերը, # Հակ համայնք՝ ներառում է Հակ գյուղը, # Հակարի համայնք՝ ներառում է Հակարի գյուղը, # [[Հայկազյան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան համայնք]]՝ ներառում է [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]], [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]], [[Սահառ]], [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] գյուղերը, # Հոչանց համայնք՝ ներառում է [[Հոչանց]] գյուղը, # Ձորափ համայնք՝ ներառում է Ձորափ գյուղը, # Ղազարապատ համայնք՝ ներառում է [[Ղազարապատ]] գյուղը, # [[Մամարք (համայնք)|Մամարք համայնք]]՝ ներառում է [[Մամարք]], [[Հալե (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հալե]] գյուղերը, # Մարտունաշեն համայնք՝ ներառում է [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] գյուղը, # Միրիկ համայնք՝ ներառում է [[Միրիկ]] գյուղը, # [[Մշենի (համայնք)|Մշենի համայնք]]՝ ներառում է [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]], [[Արվական]] գյուղերը, # [[Մոշաթաղ (համայնք)|Մոշաթաղ համայնք]]՝ ներառում է [[Մոշաթաղ]], [[Հերիկ]], Բերդիկ գյուղերը, # Մուշ համայնք՝ ներառում է [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] գյուղը, # [[Նորաշենիկ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ համայնք]]՝ ներառում է [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]], Վարդուտ գյուղերը, # [[Շալուա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա համայնք]]՝ ներառում է [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]], [[Հիմնաշեն]], [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին Շեն]], [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] գյուղերը, # Սարատակ համայնք՝ ներառում է [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] գյուղը, # [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար համայնք]]՝ ներառում է [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]], [[Մարգիս]] գյուղերը, # [[Սուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս համայնք]]՝ ներառում է [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]], [[Գիհուտ]], [[Ներքին Սուս]], [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] գյուղերը, # [[Վակունիս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս համայնք]]՝ ներառում է [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]], [[Խաչինտափ]], [[Չորմանք]], [[Շամք]] գյուղերը, # [[Վաղազին (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին համայնք]]՝ ներառում է [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]], [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] գյուղերը, # Վան համայնք՝ ներառում է [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] գյուղը, # [[Վարդաբաց (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց համայնք]]՝ ներառում է [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]], [[Քարոտան]] գյուղերը, # Վուրգավան համայնք՝ ներառում է [[Վուրգավան]] գյուղը, # Տիգրանավան համայնք՝ ներառում է [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] գյուղը, # Ուռեկան համայնք՝ ներառում է [[Ուռեկան]] գյուղը, # Փակահան համայնք՝ ներառում է [[Փակահան]] գյուղը, # [[Քաշունիք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Քաշունիք համայնք]]՝ ներառում է [[Քաշունիք]], [[Մորաջուր]], [[Վերին Քաշունիք]] գյուղերը, # Քարեգահ համայնք՝ ներառում է [[Քարեգահ]] գյուղը։ </div> </div> == Բնակչություն == Ստորև ներկայացված է Քաշաթաղի շրջանի բնակչության թվաքանակն ըստ տարիների՝ {| class="wikitable" ! Տարի | 2005 | 2008 | 2009 | 2010 | 2015 |- ! Բնակիչ | 9763<ref name="2005 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2005 թվականի մարդահամարի տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220318095548/http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm ''(արխիվացված 18․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}8551<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2008, 2009 և 2010 թվականների վիճակագրական տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220310100441/http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm ''(արխիվացված 10․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}7838<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{նվազում}}7788<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{աճ}}10380<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/> |- |} == Տնտեսություն == Շրջանի բնակչությունը զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ։ [[2009]] թվականից [[Աղավնո (գետ)|Աղավնո գետի]] շրջանում իրականացվում է փոքր [[հիդրոէլեկտրակայան]]ների կառուցում։ [[2011]] թվականի [[հունվարի 3]]-ին շրջանում բացվել Է «Սյունիք-1» նոր հիդրոէլեկտրակայանը` 2.4 ՄՎտ հզորությամբ<ref>{{cite web |url = http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |deadlink = yes |title = Արցախի Հանրապետության նախագահի պաշտոնական կայք |accessdate = 2011-02-04 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160304115312/http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |archivedate = 2016-03-04 }}</ref>։ 2011 թվականի վերջին կառուցվել է նաև «Սյունիք-2» երկրորդ հէկը` 3.2 ՄՎտ հզորությամբ, և բացվել է [[2012]] թվականի [[մայիսի 18]]-ին<ref>{{cite web |url = https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/206849/ |title = Արցախում ավարտվել է «Սյունիք -2» հէկի շինարարությունը|deadlink = yes }}</ref>։ 2012 թվականին սկսվել Է «Սյունիք-3» հէկի շինարարությունը<ref>{{cite web |url = https://regnum.ru/news/1485331.html/ |title = Արցախը նախատեսում է բազմապատկել պղնձի արդյունահանումը և էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը |deadlink = yes }}</ref><ref>[https://regnum.ru/news/economy/1486500.html Արցախը մտադիր է էլեկտրաէներգիա արտահանել]</ref>։ Աղավնո գետի վրա նախատեսվում է կառուցել ընդհանուր առմամբ 6 հէկ<ref>[https://www.kavkaz-uzel.ru/articles/179569/ Արցախում մինի հիդրոէլեկտրակայանները կառուցվում են մասնավոր ներդրողների հաշվին]</ref>։ == Տես նաև == * [[Արցախի վարչական բաժանում]] == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} {{ԼՂՀ վարչական բաժանում}} [[Կատեգորիա:Քաշաթաղի շրջան]] [[Կատեգորիա:Ադրբեջանի կողմի բռնազավթված տարածքներ]] htsan7rb0trchcqouqihod13biexh3a 8496217 8496179 2022-08-27T09:56:44Z Gardmanahay 25102 /* Վարչատարածքային բաժանում և բնակավայրեր */ wikitext text/x-wiki {{այլ|Քաշաթաղ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |գույն1 = {{հիմնական գույն}} |հայերեն անվանում = Քաշաթաղի շրջան |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |հիմն = |կարգավիճակ = |մտնում է = |ներառում է = 54 համայնք (109 բնակավայր) |վարչական կենտրոն = [[Բերձոր]] |խոշորագույն քաղաք = |խոշոր քաղաքներ = |կազմավորման թվական = 2 դեկտեմբերի 1993 |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = |լեզուներ = |բնակչություն = 9763<ref name="census">[http://census.stat-nkr.am/nkr/1-4.pdf Արցախի Հանրապետության բնակչության մարդահաշիվ]</ref> |մարդահամարի թվական = 2008 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = 6 |խտություն = 2.89 |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3376 |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |լայնք = |երկայնք = |միավորը երկրի քարտեզին = Qashatagh.jpg |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |պատմական շրջան = |ժամային գոտի = [[UTC+4]] |հապավում = |ISO = |FIPS = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |կայք = - |վիքիպահեստում = |ծանոթագրություններ = }} '''Քաշաթաղի շրջան''', [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Արցախի վարչական բաժանում|վարչատարածքային ամենաբարձր միավոր]], որն ընդգրկում է երկրի արևմտյան և հարավարևմտյան մասը։ Շրջանի վարչական կենտրոնը [[Բերձոր]] քաղաքն է<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1">[[Սամվել Կարապետյան (հուշարձանագետ)|Սամվել Կարապետյան]], [[Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (գիրք)|«Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում»]], Երևան, 1999 ''([http://www.raa-am.com/raa/pdf_files/22.pdf էլեկտրոնային տարբերակ])''</ref>։ Ունի հնագույն պատմություն և հարուստ է պատմամշակութային բազմաթիվ և բազմատեսակ հուշարձաններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Շրջանի հարավային մասը գրավվել է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր|Ադրբեջանի զինված ուժերի]] կողմից 2020 թվականին տեղի ունեցած [[44-օրյա պատերազմ|44-օրյա պատերազմի]] հետևանքով։ Հյուսիսային հատվածը հանձնվել է Ադրբեջանի զինված ուժերին 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ին [[Հայաստանի վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]]<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил">[https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201110/25248960/Voyna-budet-priostanovlena-Pashinyan-soobschil-o-trudnom-dlya-nego-reshenii.html "Война будет приостановлена: Пашинян сообщил о трудном для него решении"].{{ref-ru}}</ref><ref name="kremlin.ru եռակողմ համաձայնագիր">[http://kremlin.ru/events/president/news/64381 "Заявление Президента Российской Федерации",] [https://web.archive.org/web/20220510152340/http://kremlin.ru/events/president/news/64381 ''(արխիվացված 10․05․2022թ․)''].{{ref-ru}}</ref>։ [[Հայաստան]]ի [[Սյունիքի մարզ]]ի Կապան-Գորիս հատվածին սահմանակից տարածքները, Ադրբեջանի զինված ուժերին են հանձնվել 2021 թվականին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի առանձին կարգադրությամբ<ref name="tert.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել, Վ. Հարությունյանն իրականացրել է այդ հրամանը. եթե այդ որոշումը չկայացվեր, ռազմական գործողություններ էին սկսելու. Փաշինյանը՝ Սյունիքի սահմաններից զորքերի հետքաշման մասին»'' հոդված tert.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053026/https://www.tert.am/am/news/2021/10/27/pashinyan/3717122 (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="aravot.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ ''«Որոշումը կայացվել է՝ պատերազմից խուսափելու համար․ ես եմ հրամայել հետ քաշվել․ Նիկոլ Փաշինյան»'' հոդված aravot.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613054435/https://www.aravot.am/2021/10/27/1225297/ (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="azatutyun.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://www.azatutyun.am/a/31532422.html ''«Փաշինյան. Ես եմ տվել զորքի հետքաշման հրամանը»'' հոդված azatutyun.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613060856/https://www.azatutyun.am/a/31532422.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref><ref name="factor.am Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել">[https://factor.am/433914.html ''«Ես եմ հետ քաշվելու հրաման տվել․ Սյունիքում տասնյակ կիլոմետրեր առաջ ենք եղել․ Փաշինյան»'' հոդված factor.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220613053625/https://factor.am/433914.html (արխիվացված 13․06․2022 թ․)]։</ref>։ Կենտրոնական նեղ հատված, որը կոչվում է նաև Բերձորի միջանցք, նույն եռակողմ համաձայնագրով գտնվում է [[Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո։ Այն Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզի [[Տեղ (գյուղ)|Տեղ]] գյուղից դուրս եկող ավտոճանապարհը միացնում է [[Ստեփանակերտ]] քաղաքին և ունի 5 կմ լայնություն<ref name="armeniasputnik.am Пашинян сообщил"/>։ == Անուն == Պատմության էջերում Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանի տարբեր հատվածներ հայտնի են եղել տարբեր անուններով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը կոչվել է Աղահեճք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Աղահեճք|Աղահեճք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն">[[Անանիա Շիրակացի]], «Մատենագրություն», Երեւան, 1979 թվական, էջ 295։</ref>։ Աղահեճքի մասին է վկայել նաև մեկ այլ հայտնի հայ պատմիչ 8-րդ դարում գործունեություն իրականացրած [[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսես Կաղանկատվացին]]<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Մովսէս Կաղանկատուացի, Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի">[[Մովսես Կաղանկատվացի|Մովսէս Կաղանկատուացի]], «Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի», Երուան, 1983 թվական, էջ 331։</ref>։ Աղահեճք անունը օգտագործվել է առնվազն մինչև 13-րդ դարը, ինչի մասին է վկայում 13-րդ դարի հայ պատմիչ [[Ստեփանոս Օրբելյան]]ը։ 13-րդ դարում արդեն Աղահեճք անվանը զուգահեռ օգտագործվում էին նաև Քաշաթաղ, Խոժոռաբերդ անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն">[[Ստեփանոս Օրբելյան]], Սյունիքի պատմություն, Երուան, 1986 թվական։</ref>։ Քաշաթաղն ու Խոժոռաբերդը Աղահեճքի գավառի ամրոցներից էին։ Հետագայում 2 կենտրոններից առավել ազդեցիկը դարձավ Քաշաթաղը, ինչի շնորհիվ գավառը սկսեցին կոչել Քաշաթաղ։ Այն հիմնականում ընդգրկում էր գավառի հարավային և հարավ-արևմտյան մասը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մաս Գ, 1967">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մաս Գ, Երուան, 1967 թվական, էջ 116։</ref>։ 16-րդ դարում Քաշաթաղ անվանը զուգահեռ գործածական է դառնում նրա կրճատ տարբերակը՝ Քշտաղ կամ Քշտաղի երկիր անվանաձևերը<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Առաքել Դաւրիժեցի, Գիրք պատմութեանց">[[Առաքել Դավրիժեցի|Առաքել Դաւրիժեցի]], «Գիրք պատմութեանց», Երուան, թվական, էջ 63, 222։</ref><ref name="Աշ. Հովհաննիսյան, Դրվագներ, Գիրք Բ">Աշ. Հովհաննիսյան, «Դրվագներ», Գիրք Բ, Երևան, 1959, էջ 312։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները">[[Արտակ Ղուլյան]], [[Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները (գիրք)|«Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները»]], Երևան, 2001, էջ 17։</ref><ref name="А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг">А. Карагезян, К локализации гавара Кашатаг, «Լրաբեր հաս. գիտ.», 1987, 1, с․ 40-45․{{ref-ru}}</ref>։ Մինչև 18-րդ դարերում այն շարունակվել է կոչվել Քաշաթաղ ի դեմս [[Քաշաթաղի մելիքություն|Քաշաթաղի մելիքության]]<ref name="Մ. Ս. Հասրաթյան, Քաշաթաղ-Խնածախ">Մ. Ս. Հասրաթյան, «Քաշաթաղ-Խնածախ», էջ 155-165։</ref><ref name="Լեո, Հայոց պատմություն, հատոր 3, գիրք Բ">[[Լեո]], «Հայոց պատմություն», հատոր 3, գիրք Բ, Երևան, 1973, էջ 21։</ref><ref name="Հովսեփյան Գ., Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ, մասն Ա, 1928">Հովսեփյան Գ., «Խաղբակյանք կամ Պռոշյանք հայոց պատմության մեջ», մասն Ա, Վաղարշապատ, 1928 թվական, էջ 232, 236, 274։</ref><ref name="Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար, 1974">«Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, ԺԷ դար», Երևան, 1974 թվական, էջ 206-207։</ref><ref name="ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ, մասն Բ, 1958">«ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ», մասն Բ, Երևան, 1958 թվական, էջ 375, 400։</ref><ref name="Արտակ Ղուլյան, Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները"/>։ 16-ից 18-րդ դարերում Աղահեճքի հյուսիս-արևելյան մասն առավել հայտնի էր Մաղավուզ անվամբ, իսկ 19-րդ դարի սկզբներին՝ Տառիստ անվամբ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային միության]] տարիներին, երբ շրջանն ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, անվանվում է Լաչինի շրջան և 1930-ից 1991 թվականներըն այդ անունն էր կրում<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Վահրամ Բալայան, Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր">Վահրամ Բալայան, «Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր», Երևան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2020 թվական։</ref>։ 1990-ական թվականների սկզբներին տեղի ունեցած [[Արցախյան ազատամարտ|Արցախյան ազատամարտի]] արդյունքում շրջանի տարածքն անցնում է Արցախի Հանրապետության վերահսկողությանը և ընդգրկվում վարչատարածքային բաժանման մեջ՝ կոչվելով Քաշաթաղի շրջան։ [[ԽՍՀՄ փլուզում|Խորհրդային Միության փլուզումից]] հետո նորանկախ Ադրբեջանի Հանրապետությունը շարունակում է Քաշաթաղի շրջանի կենտրոնահյուսիսային հատվածը համարել իր վարչատարածքային միավոր և անվանել Լաչինի շրջան (տես՝ [[Լաչինի շրջան (Ադրբեջան)|Լաչինի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ === Շրջանի հարավային հատված === Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացու]] աշխատության՝ Քաշաթաղի շրջանի շրջանի հարավային հատվածի վերին մասը կոչվել է Բաղք, որը հանդիսացել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Բաղք|Բաղք գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջնադարում գավառը բաժանվել է երկու մասի՝ ստանալով տարբեր անուններ։ Արևմտյան հատվածը սկսեց կոչվել Աճեն կամ Աճանան անունով, իսկ արևելյան հատվածը՝ Քաշունիք։ Հետագայում Քաշունիք անվանը զուգահեռ սկսել են կոչել նաև Բարկուշատ<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/><ref name="Մանր ժամանակագրություն, հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական։">«Մանր ժամանակագրություն», հատոր Ա, Երեւան, 1951 թվական, էջ 37։</ref>։ Հետագա դարերում այդ տարածքը շարունակվել է կոչվել և՛Քաշունիք, և՛ Բարկուշատ։ Արդեն 16-ից 17-րդ դարերում Քաշունիք անունն իր տեղն ամբողջությամբ զիջել է Բարկուշատ անվանաձևին։ 17-ից 18-րդ դարերում Բարկուշատը բաժանվեց մի քանի մասի, որի առանձին հատվածներ կոչվում էին Մաղանջուղ, Գիլաբերդ, Բարկուշատ։ Գավառը Ռուսական կայսրությանն անցնելուց հետո կորցրել է իր նախկին անունները<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] տարիներին, երբ ընդգրկված էր [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] կազմում, իշխանությունների կողմից կոչվել է Ղուբաթլու ([[Կուբաթլուի շրջան (Ադրբեջանական ԽՍՀ)|Ղուբաթլուի շրջան]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/>։ Քաշաթաղի շրջանի հարավային ծայրամասը հին դարերում ունեցել է իր առանձին անունները։ Համաձայն 7-րդ դարի հայ պատմիչ, գիտնական Անանիա Շիրակացու աշխատության՝ այն կոչվել է Կովսական, որը եղել է մ․թ․ա․ 4-ից մ․թ․ 5-րդ դարերում գոյություն ունեցած [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Սյունիք (նահանգ)|Սյունիք նահանգի]] 12 գավառներից մեկը ([[Կովսական (գավառ)|Կովսական գավառ]])<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Անանիա Շիրակացի, Մատենագրություն"/>։ Միջին դարերում այն առավել հայտնի էր այնտեղ գտնվող [[Գրհամ բերդ]]ի անունով<ref name="Սամվել Կարապետյան գիրք1"/><ref name="Ստեփանոս Օրբելյան, Սյունիքի պատմություն"/>։ == Աշխարհագրություն == Վարչատարածքային տեսակետից Քաշաթաղի շրջանը հյուսիսից շուրջ 33 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 14 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Մարտակերտի շրջան]]ին, հյուսիս-արևելքից շուրջ 10 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Ասկերանի շրջան]]ին, արևելքից շուրջ 25 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Շուշիի շրջան (Արցախ)|Շուշիի շրջան]]ին, հարավ-արևելքից շուրջ 56 կմ երկարությամբ սահմանակից է Արցախի Հանրապետության [[Հադրութի շրջան]]ին, արևմուտքից շուրջ 170 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Սյունիքի մարզ]]ին, հարավից շուրջ 37 կմ երկարությամբ սահմանակից է [[Իրան|Իրանի Իսլամական Հանրապետության]] [[Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Շրջանի հյուսիսային կեսը լեռնային է, իսկ հարավային կեսը [[Արցախի լեռնաշղթա|Արցախի]], [[Բարգուշատի լեռնաշղթա|Բարգուշատի]], [[Մեղրու լեռնաշղթա|Մեղրու]] լեռնաշղթաների նախալեռնային գոտին է, որտեղ բարձրությունների տարբերությունը համեմատաբար փոքր է։ Շրջանի մակերեսը 3377 կմ² է։ == Պատմություն == === Հայ-ադրբեջանական հակամարտություն 1988-1994 === {{Հիմնական|Արցախյան ազատամարտ}} ==== Բերձորի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում|Բերձորի ճակատամարտ (հոկտեմբեր, 1992)}} ==== Կովսականի և Քաշունիքի ազատագրում ==== {{Հիմնական|Ֆիզուլու, Ջաբրայիլի և Կուբաթլուի ռազմական գործողություն}} === Հայ-ադրբեջանական պատերազմ, 2020 === {{Հիմնական|44-օրյա պատերազմ}} == Վարչատարածքային բաժանում և բնակավայրեր == Քաշաթաղի շրջանը կազմված է քաղաքային և գյուղական համայնքներից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում շրջանի բոլոր բնակավայրերը գտնվում են [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո բացառությամբ [[Բերձոր]] քաղաքի, [[Ներքին Սուս]] և [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] գյուղերի<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref>, որոնք գտնվում են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] վարչապետ [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]] ձևավորված ու Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող այսպես կոչված Բերձորյան միջանցքի տարածքում։ Քաշաթաղի շրջանն ունի 53 համայնք, որոնք իրենց մեջ ներառում են 109 բնակավայրեր։ Դրանք են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>՝ <div style="height: 350px; overflow: auto; padding: 3px; border:1px solid #AAAAAA;" > <div style="-moz-column-count:1; column-count:1; -webkit-column-count:1;"> # Բերձոր համայնք՝ ներառում է [[Բերձոր]] քաղաքը, որը հանդիսանում է շրջանի վարչական կենտրոնը, # [[Կովսական (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կովսական համայնք]]՝ ներառում է [[Կովսական]] քաղաքը, [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]], [[Քարատակ]] գյուղերը, # [[Որոտան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան համայնք]]՝ ներառում է [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] քաղաքը, [[Անդոկաբերդ]], [[Բարկուշատ]], [[Դողար]], [[Վանանդ (գյուղ, Արցախ)|Վանանդ]] գյուղերը, # Ալաշկերտ համայնք՝ ներառում է [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] գյուղը, # Աղաձոր համայնք՝ ներառում է [[Աղաձոր]] գյուղը, # [[Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս համայնք]]՝ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը, # [[Աղավնատուն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն համայնք]]՝ ներառում է [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]], [[Խաչգետիկ]], [[Հարար]] գյուղերը, # Աղավնո համայնք՝ ներառում է [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]] գյուղը, # [[Այգեհովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]], [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] գյուղերը, # Այգեկ համայնք՝ ներառում է [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] գյուղը, # [[Արախիշ (համայնք)|Արախիշ համայնք]]՝ ներառում է [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]], [[Աղբրաձոր]], [[Գահանիստ]], [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]], [[Մովսեսաշեն]], [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]], [[Քարաբակ]] գյուղերը, # [[Արծվաշեն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն համայնք]]՝ ներառում է [[Արծվաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Արծվաշեն]], [[Մխանց]] գյուղերը, # Արտաշավի համայնք՝ ներառում է [[Արտաշավի]] գյուղը, # [[Գանձա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա համայնք]]՝ ներառում է [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]], [[Բազմատուս]] գյուղերը, # Գետամեջ համայնք՝ ներառում է [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] գյուղը, # Գետափ համայնք՝ ներառում է [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] գյուղը, # Գողթանիկ համայնք՝ ներառում է [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] գյուղը, # [[Դրախտաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]], [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] գյուղերը, # [[Լեռնահովիտ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ համայնք]]՝ ներառում է [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]], [[Շրվական]], [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] գյուղերը, # [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնք]]՝ ներառում է [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Կրմեն]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] գյուղերը, # Իշխանաձոր համայնք՝ ներառում է [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] գյուղը, # [[Ծաղկաբերդ (համայնք)|Ծաղկաբերդ համայնք]]՝ ներառում է [[Ծաղկաբերդ]], [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] գյուղերը, # [[Ծիծեռնավանք (համայնք, Քաշաթաղ շրջան)|Ծիծեռնավանք համայնք]]՝ ներառում է [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]], [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]], [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]], [[Արահոծ]] գյուղերը, # [[Ծոբաձոր (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր համայնք]]՝ ներառում է [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]], [[Որդուակ]] գյուղերը, # [[Կերեն (համայնք)|Կերեն համայնք]]՝ ներառում է [[Կերեն]], [[Գրհամ]], [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] գյուղերը, # [[Կումայրի (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի համայնք]]՝ ներառում է [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]], [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] գյուղերը, # Հակ համայնք՝ ներառում է Հակ գյուղը, # Հակարի համայնք՝ ներառում է Հակարի գյուղը, # [[Հայկազյան (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան համայնք]]՝ ներառում է [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]], [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]], [[Սահառ]], [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] գյուղերը, # Հոչանց համայնք՝ ներառում է [[Հոչանց]] գյուղը, # Ձորափ համայնք՝ ներառում է Ձորափ գյուղը, # Ղազարապատ համայնք՝ ներառում է [[Ղազարապատ]] գյուղը, # [[Մամարք (համայնք)|Մամարք համայնք]]՝ ներառում է [[Մամարք]], [[Հալե (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հալե]] գյուղերը, # Մարտունաշեն համայնք՝ ներառում է [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] գյուղը, # Միրիկ համայնք՝ ներառում է [[Միրիկ]] գյուղը, # [[Մշենի (համայնք)|Մշենի համայնք]]՝ ներառում է [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]], [[Արվական]] գյուղերը, # [[Մոշաթաղ (համայնք)|Մոշաթաղ համայնք]]՝ ներառում է [[Մոշաթաղ]], [[Հերիկ]], Բերդիկ գյուղերը, # Մուշ համայնք՝ ներառում է [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] գյուղը, # [[Նորաշենիկ (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ համայնք]]՝ ներառում է [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]], Վարդուտ գյուղերը, # [[Շալուա (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա համայնք]]՝ ներառում է [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]], [[Հիմնաշեն]], [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին Շեն]], [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] գյուղերը, # Սարատակ համայնք՝ ներառում է [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] գյուղը, # [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար համայնք]]՝ ներառում է [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]], [[Մարգիս]] գյուղերը, # [[Սուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս համայնք]]՝ ներառում է [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]], [[Գիհուտ]], [[Ներքին Սուս]], [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] գյուղերը, # [[Վակունիս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս համայնք]]՝ ներառում է [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]], [[Խաչինտափ]], [[Չորմանք]], [[Շամք]] գյուղերը, # [[Վաղազին (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին համայնք]]՝ ներառում է [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]], [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] գյուղերը, # Վան համայնք՝ ներառում է [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] գյուղը, # [[Վարդաբաց (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց համայնք]]՝ ներառում է [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]], [[Քարոտան]] գյուղերը, # Վուրգավան համայնք՝ ներառում է [[Վուրգավան]] գյուղը, # Տիգրանավան համայնք՝ ներառում է [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] գյուղը, # Ուռեկան համայնք՝ ներառում է [[Ուռեկան]] գյուղը, # Փակահան համայնք՝ ներառում է [[Փակահան]] գյուղը, # [[Քաշունիք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Քաշունիք համայնք]]՝ ներառում է [[Քաշունիք]], [[Մորաջուր]], [[Վերին Քաշունիք]] գյուղերը, # Քարեգահ համայնք՝ ներառում է [[Քարեգահ]] գյուղը։ </div> </div> == Բնակչություն == Ստորև ներկայացված է Քաշաթաղի շրջանի բնակչության թվաքանակն ըստ տարիների՝ {| class="wikitable" ! Տարի | 2005 | 2008 | 2009 | 2010 | 2015 |- ! Բնակիչ | 9763<ref name="2005 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2005 թվականի մարդահամարի տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220318095548/http://pop-stat.mashke.org/nkr-ethnic2005.htm ''(արխիվացված 18․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}8551<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2008, 2009 և 2010 թվականների վիճակագրական տվյալներ http://pop-stat.mashke.org/ կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220310100441/http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm ''(արխիվացված 10․03․2022թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}7838<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{նվազում}}7788<ref name="2008-2009-2010 թվականի տվյալներ"/> | {{աճ}}10380<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/> |- |} == Տնտեսություն == Շրջանի բնակչությունը զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ։ [[2009]] թվականից [[Աղավնո (գետ)|Աղավնո գետի]] շրջանում իրականացվում է փոքր [[հիդրոէլեկտրակայան]]ների կառուցում։ [[2011]] թվականի [[հունվարի 3]]-ին շրջանում բացվել Է «Սյունիք-1» նոր հիդրոէլեկտրակայանը` 2.4 ՄՎտ հզորությամբ<ref>{{cite web |url = http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |deadlink = yes |title = Արցախի Հանրապետության նախագահի պաշտոնական կայք |accessdate = 2011-02-04 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160304115312/http://www.president.nkr.am/ru/photosAndVideos/photoalbum/5/684/ |archivedate = 2016-03-04 }}</ref>։ 2011 թվականի վերջին կառուցվել է նաև «Սյունիք-2» երկրորդ հէկը` 3.2 ՄՎտ հզորությամբ, և բացվել է [[2012]] թվականի [[մայիսի 18]]-ին<ref>{{cite web |url = https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/206849/ |title = Արցախում ավարտվել է «Սյունիք -2» հէկի շինարարությունը|deadlink = yes }}</ref>։ 2012 թվականին սկսվել Է «Սյունիք-3» հէկի շինարարությունը<ref>{{cite web |url = https://regnum.ru/news/1485331.html/ |title = Արցախը նախատեսում է բազմապատկել պղնձի արդյունահանումը և էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը |deadlink = yes }}</ref><ref>[https://regnum.ru/news/economy/1486500.html Արցախը մտադիր է էլեկտրաէներգիա արտահանել]</ref>։ Աղավնո գետի վրա նախատեսվում է կառուցել ընդհանուր առմամբ 6 հէկ<ref>[https://www.kavkaz-uzel.ru/articles/179569/ Արցախում մինի հիդրոէլեկտրակայանները կառուցվում են մասնավոր ներդրողների հաշվին]</ref>։ == Տես նաև == * [[Արցախի վարչական բաժանում]] == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} {{ԼՂՀ վարչական բաժանում}} [[Կատեգորիա:Քաշաթաղի շրջան]] [[Կատեգորիա:Ադրբեջանի կողմի բռնազավթված տարածքներ]] 5nmcl2v1z53o6riqntou5gc8u5uvzq6 Բերձոր 0 12202 8496212 8495854 2022-08-27T09:53:38Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Բերձոր (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Քաղաք | հայերեն անվանում = Բերձոր | բնօրինակ անվանում =- | ենթարկում = | երկիր = Արցախի Հանրապետություն | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | պատկեր = Berdzor060.JPG | պատկերի լայնություն = 300 | պատկերի նկարագրում = Բերձոր քաղաքի համայնապատկերը, ետին պլանում երևում են [[Սյունիքի մարզ]]ը, [[Մ 12 ճանապարհ (Հայաստան)|Գորիս-Ստեփանակերտ ավտոճանապարհը]], 11․08․2010թ․ |lat_dir = N|lat_deg = 39|lat_min = 38|lat_sec = 18.6 |lon_dir = E|lon_deg = 46|lon_min = 32|lon_sec = 51.3 |CoordAddon = type:city(491)_scale:3000 | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = Համայնքապետ | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | բարձրության տեսակ = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | պաշտոնական լեզու = [[Հայերեն]] | բնակչություն = 2058<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref group="Ն">2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|հայ-ադրբեջանական պատերազմի]] ընթացքում [[Ադրբեջանի Հանրապետություն|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի, [[Հայաստանի վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի և [[Ռուսաստանի Դաշնություն|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի համատեղ [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|ստորագրված համաձայնագրով]] Քաշաթաղի շրջանը, այդ թվում՝ Բերձոր քաղաքը հայաթափվել է, իսկ քաղաքը 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ից անցել է [[Ռուսաստանի զինված ուժեր|Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի խաղապահ զորամիավորման վերահսկողության ներքո։</ref> | մարդահամարի թվական = 2018 թվական | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = [[Հայեր]] <br> (մինչև 2022 թվականի օգոստոսի 25)<ref name="news.am Հակ Խանումյան Բերձորի հանձնում"/> | կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]] <br> (մինչև 2022 թվականի օգոստոսի)<ref name="news.am Հակ Խանումյան Բերձորի հանձնում"/> | էթնոհորոնիմ = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = +374 47732<ref group="Ն">Բերձորում քաղաքային հեռախոսային ցանցը չի գործում։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|հայ-ադրբեջանական պատերազմի]] ընթացքում [[Ադրբեջանի Հանրապետություն|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի, [[Հայաստանի վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի և [[Ռուսաստանի Դաշնություն|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի համատեղ [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|ստորագրված համաձայնագրով]] Քաշաթաղի շրջանը, այդ թվում՝ Բերձոր քաղաքը հայաթափվել է, իսկ քաղաքը 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ից անցել է [[Ռուսաստանի զինված ուժեր|Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի խաղապահ զորամիավորման վերահսկողության ներքո։</ref> | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = Laçın | կայք = - | կայքի լեզու = | կայքի լեզու 2 = | կայքի լեզու 3 = | պարամետրի անվանում1 = | պարամետր1 = | պարամետրի անվանում2 = | պարամետր2 = }} '''Բերձոր''', քաղաք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ">[[Սամվել Կարապետյան (հուշարձանագետ)|Սամվել Կարապետյան]], [[Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ|«Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամ»]], [[Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (գիրք)|«Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում»,]] Երևան, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն, 1999 թվական, ISBN 5-8080-0144-8։</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ ապրիլի 12 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Հանդիսանում է ռազմավարական կարևորագույն հանգույց [[Հայաստան]]ի [[Սյունիքի մարզ]]ի և Արցախի Հանրապետության ենթակառուցվածքների միացման համար<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Սամվել Կարապետյան, Ազատամարտ, 1994, N 43">Սամվել Կարապետյան, Ինչպես էին յուրացվում հայկական հողերը (Լաչին քաղաքի օրինակով), «Ազատամարտ» շաբաթաթերթ, 1994, N 43, էջ 13։</ref><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am">[https://a1plus.am/hy/article/165246 «Լաչինի՝ պատմական Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձն է» հոդված a1plus.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626122224/https://a1plus.am/hy/article/165246 ''(արխիվացված 26․06․2026 թ․)'']։</ref><ref name="hayaliq.com Բերձոր քաղաքn Ադրբեջանին հանձնելու մասիn">[https://hayaliq.com/berdzorexplained/ «Բոլորը խոսում են Բերձոր (Լաչին) քաղաքը Ադրբեջանին հանձնելու մասին» հոդված hayaliq.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220627183157/https://hayaliq.com/berdzorexplained/ ''(արխիվացված 27․06․2026 թ․)'']։</ref>։ Ըստ [[Արցախի վարչական բաժանում|Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման]]՝ այն հանդիսանում է Քաշաթաղի շրջանի վարչական կենտրոնը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>, իսկ ըստ [[Ադրբեջանի վարչական բաժանում|Ադրբեջանի վարչաատարածքային բաժանման]]՝ համարվում է [[Լաչինի շրջան (Ադրբեջան)|Լաչինի շրջանի]] վարչական կենտրոնը<ref name="İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı 2019">Ադրբեջանի Հանրապետության պետական ​​վիճակագրական կոմիտե, «Վարչական տարածքային բաժանման դասակարգում 2019», պաշտոնական հրատարակություն, Բաքու 2020, բնօրինակը՝ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı 2019", Rəsmi nəşr, Baki 2020.{{ref-az}}</ref>։ 2020 թվականի [[44-օրյա պատերազմ|44-օրյա պատերազմից]] հետո՝ [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագրով]] անցել է Արցախի Հանրապետությունում տեղակայված [[Ռուսաստանի զինված ուժեր|Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժեր]]ի խաղաղապահ զորամիավորման վերահսկողության ներքո<ref>[https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201110/25248960/Voyna-budet-priostanovlena-Pashinyan-soobschil-o-trudnom-dlya-nego-reshenii.html Война будет приостановлена: Пашинян сообщил о трудном для него решении.]{{ref-ru}}</ref><ref>[http://kremlin.ru/events/president/news/64381 Заявление Президента Российской Федерации.]{{ref-ru}}</ref>։ 2022 թվականի օգոստոսի 25-ին Բերձոր քաղաքը, [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]] և [[ Ներքին Սուս]] գյուղերի հետ միասին հանձնվել է Ադրբեջանին, իսկ օգոստոսի 26-ի առավոտյան Ադրբեջանի զինված ուժերի ստորաբաժանումները մտել են քաղաք<ref name="hraparak.am Բերձորը հանձնվել է Ադրբեջանին">[https://hraparak.am/post/7396e5f37ab134f50c514f6651b9a37a ''«Ալիևին զեկուցել են, որ Բերձորն անցել է ադրբեջանական հսկողության ներքո»'' հոդված hraparak.am], [https://web.archive.org/web/20220826112244/https://hraparak.am/post/7396e5f37ab134f50c514f6651b9a37a ''(արխիվացված 26․08․2022թ․)'']:</ref>։ == Անուն == Քաղաքի հայկական անունը Բերձոր է<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/>։ Առկա են տեղեկություններ, որ այն նախկինում ունեցել է հայկական Սարալանջ անունը<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Մկրտչյան Շ․, Արցախում ես ուրիշ պատերազմ տեսա">Մկրտչյան Շ․, «Արցախում ես ուրիշ պատերազմ տեսա», Երևան, 1996 թվական, էջ 61։</ref>։ Ադրբեջանական Լաչին անունն այն ստացել է [[Ադրբեջանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] իշխանությունների կողմից 1923 թվականին<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/>։ 1800-ական թվականների սկզբներին Բերձորի տարածքում անասնապահությամբ զբաղվող քրդական ցեղերի ներկայացուցիչները բնակավայրը սկսել են անվանել Աբդալյար կամ Աբդալլար<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/>։ Մինչև 1800-ական թվականների վերջերը Բերձորի տարածքում և հարակից մոտակա վայրերում եղել են մի շարք հայկական բնակավայրեր, որոնց սկզբնական անունները գրեթե չեն պահպանվել։ Գյուղատեղիների վերածված վայրերը հետագայում այդտեղ բնակություն հաստատած քրդերի կողմից ստացել են քրդական ու թուրքական անուններ<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ == Աշխարհագրություն == Բերձոր քաղաքը գտնվում է Արցախի Հանրապետության արևմտյան մասում։ Ունի լեռնային տարածք և տարածվում է [[Հագարի|Հակարի]] գետի միջին հոսանքի ձախափնյա բլրալանջին։ Արևմուտքում սահմանակից է [[Քաշաթաղի շրջան|Քաշաթաղի շրջանի]] [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]], [[Ներքին Սուս]], հյուսիսում՝ [[Քարեգահ]], հարավ-արևմուտքում՝ [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], հարավում՝ [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]], հյուսիս-արևմուտքում՝ [[Շուշիի շրջան (Արցախ)|Շուշիի շրջանի]] [[Մեծ Շեն (Շուշիի շրջան)|Մեծ Շեն]], [[Հին Շեն]] գյուղերին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Ունի 1670,4 հա տարածք, որից 351,95 հա-ը անտառային նշանակության հողեր են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ <gallery mode="packed" heights="180"> Berdzor.jpg|Բերձոր քաղաքի համայնապատկերը [[Սյունիքի մարզ]]ից, 10․05․2019թ․ Berdzor075.JPG|[[Հագարի|Հակարի]] գետը Բերձորի մոտակայքում, 11․08․2010թ․ </gallery> == Պատմություն == {{անավարտ բաժին}} === Հին դարեր === Բերձորը Արցախի Հանրապետության հնագույն բնակավայրերից մեկն է։ Այդ մասին են վկայում քաղաքի տարածքում պահպանված հայկական պատմամշակութային շերտի հետքերը<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան">Վահրամ Բալայան, «Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր», Երևան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2020 թվական</ref>։ Շրջակայքում գտնվող քարանձավներից հայտնաբերված [[Վանի թագավորության գիրը|սեպագիր]] արձանագրությունները վկայում են, որ այն եղել է [[Վանի թագավորություն|Վանի թագավորության]] ժամանակաշրջանի՝ մ․թ․ա․ 9-ից 6-րդ դարերի բնակատեղի-բնակավայր<ref name="А. Е. Мовсисян, Поврежденная клинопись пещеры Бердзор">А. Е. Мовсисян (2016). «Поврежденная клинопись пещеры Бердзор». Спелеология и спелеология. Ереванский государственный университет: 248–249.{{ref-ru}}</ref>։ [[Մեծ Հայք]]ի ժամանակաշրջանում՝ մ․թ․ա․ 4-րդ դարից մինչև մ․թ․ 5-րդ դարը, Բերձորի տարածքը ընդգրկված է եղել [[Արցախ նահանգ]]ի [[Բերդաձոր]] գավառի մեջ<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 15-ից 17-րդ դարերում Բերձորի տարածքը եղել է [[Սեֆյան Պարսկաստան]]ի ենթակա կիսանկախ [[Քաշաթաղի մելիքություն|Քաշաթաղի մելիքության]] կազմում։ Մելիքությունը տարածված էր [[Հագարի]] գետի երկայնքով, որի մելիքանիստ կենտրոնը ներկայիս [[Սյունիքի մարզ|Սյունիքի մարզի]] [[Խնածախ (Սյունիքի մարզ)|Խնածախ]] գյուղն էր<ref name="Карагезян А. К локализации гавара Кашатаг">Карагезян А. К локализации гавара Кашатаг // Вестн. обществ. наук АН АрмССР. 1987. № 1. С. 44—45.{{ref-ru}}</ref>։ Քաշաթաղի մելիքությունը հիմնադրել է հայկական [[Պռոշյաններ|Պռոշյան]] իշխանական տոհմի ամենաերիտասարդ ճյուղի՝ [[Մելիք-Հայկազյաններ|Մելիք-Հայկազյանների]] ներկայացուցիչ Հայկազ 1-ինը<ref name="Карагезян А. К локализации гавара Кашатаг"/>։ === Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջան === [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] տիրապետության շրջանում տարածաշրջանի բնակավայրերը, այդ թվում՝ նաև Բերձորն ու հարակից գյուղերը սկսել են հայաթափվել, որոնց փոխարեն բնակություն են հաստատել թյուրք-քրդական ցեղերի ներկայացուցիչներ<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Բարխուդարյան Արցախ գիրք">[[Մակար Բարխուդարյան|Մակար Բարխուդարեան]], [[Արցախ (գիրք)|«Արցախ»]], Բագու, 1895 թուական։</ref>։ === Հայաստանի առաջին Հանրապետության ժամանակաշրջան === Հայկական բնակչությանը և [[Հայաստանի առաջին հանրապետություն|հայկական պետականության]] սահմանները թուրք-թաթարական ուժերից պաշտպանելու նպատակով 1918 թվականի նոյեմբերի 20-ից 30-ն [[Անդրանիկ Օզանյան|Անդրանիկ Օզանյանն]] իր զորաբանակով հաղթահարել է թուրք-թաթարական դիմադրությունն ու մտել Մարքիզ գյուղ, իսկ դեկտեմբերի 1-ին՝ Բերձոր<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Շուշի, Բալայան">Վահրամ Բալայան, «Շուշի», Հայաստան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2017 թվական, ISBN 978-9939-68-547-2:</ref>։ === Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի ժամանակաշրջան === Տարածաշրջանի [[Ադրբեջանի խորհրդայնացում|խորհրդայնացումից]] հետո Բերձոր բնակավայրը այլ տարածքների հետ միասին ընդգրկվեց [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի]] կազմում<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Ադրբեջանական խորհրդային հանրագիտարան հատոր 6">«Ադրբեջանական խորհրդային հանրագիտարան», հատոր VI, Բաքու, 1982, Էջ 173։{{ref-az}}</ref><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Շուշի, Բալայան"/>։ 1923 թվականի օգոստոսի 6-ից մինչև 1930 թվականը բնակավայրը հանդիսանում էր Խորհրդային Ադրբեջանի կազմում նորաստեղծ [[Կարմիր Քրդստան]] անունը ստացած վարչատարածքային միավորի կենտրոնը<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Ադրբեջանական խորհրդային հանրագիտարան հատոր 6"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 1930 թվականին Բերձորը, որն այդ ժամանակ անվանվում էր Լաչին, դառնում է Խորհրդային Ադրբեջանի կազմում նորաստեղծ [[Լաչինի շրջան (Ադրբեջանական ԽՍՀ)|Լաչինի շրջանի]] վարչական կենտրոնը<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Քանի որ Բերձորը գտնվում էր [[Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Հայաստանի]] և [[Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ|Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի]] ճանապարհի մեջտեղում, ըստ ուսումնասիրողների, Խորհրդային Ադրբեջանի իշխանությունները, որպեսզի թույլ չտան 2 հայկական կազմավորումների միացումը, 1950-ական թվականներից սկսած սկսել են բնակավայրի ընդլայնում և լայնամասշտաբ շինարարություն, այլ վայրերից բերված ադրբեջանցիների բնակեցում։ Շուրջ 20 տարվա ընթացքում բնակավայրը մեծացել է 10 անգամ՝ ունենալով ադրբեջանական բնակչության թվաքանակի ակնհայտ գերազանցություն<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Սամվել Կարապետյան, Ազատամարտ, 1994, N 43"/>։ === Արցախյան ազատամարտ (1991-1994) === {{Հիմնական|Արցախյան ազատամարտ}} ==== Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում ==== {{Հիմնական|Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում}} ==== Բերձորի ճակատամարտ (հոկտեմբեր, 1992) ==== {{Հիմնական|Բերձորի ճակատամարտ (հոկտեմբեր, 1992)}} === 44-օրյա պատերազմ === {{Հիմնական|44-օրյա պատերազմ}} ==== Եռակողմ համաձայնագիր ==== {{Հիմնական|Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)}} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] վարչապետ [[Նիկոլ Փաշինյան]]ը համաձայնել է [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի հետ միասին ստորագրել [[Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020)|եռակողմ համաձայնագիր]], որով Բերձոր քաղաքը, այն Գորիսին ու Ստեփանակերտին կապող ավտոճանապարհն անցել է Արցախի Հանրապետությունում տեղակայված Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի խաղաղապահ զորախմբի վերահսկողության ներքո<ref>[https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201110/25248960/Voyna-budet-priostanovlena-Pashinyan-soobschil-o-trudnom-dlya-nego-reshenii.html "Война будет приостановлена: Пашинян сообщил о трудном для него решении"].{{ref-ru}}</ref><ref name="kremlin.ru եռակողմ համաձայնագիր">[http://kremlin.ru/events/president/news/64381 "Заявление Президента Российской Федерации",] [https://web.archive.org/web/20220510152340/http://kremlin.ru/events/president/news/64381 ''(արխիվացված 10․05․2022թ․)''].{{ref-ru}}</ref>։ 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Արցախի Հանրապետությունում տեղակայված ռուս խաղաղապահների կարգադրությամբ Բերձոր քաղաքի պետական հաստատությունների վրայից իջեցվել է [[Արցախի դրոշ|Արցախի Հանրապետության պետական դրոշը]]<ref name="armenpress.am Արցախի դրոշի իջեցում Բերձորում">[https://armenpress.am/arm/news/1036360.html «Ինչ իրավիճակ է Բերձորում. քաղաքապետը մանրամասներ է ներկայացրել» հոդված armenpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220627155820/https://armenpress.am/arm/news/1036360.html ''(արխիվացված 27․06․2022 թ․)'']։</ref>։ === Բերձորի հանձնում === 2022 թվականի հունիսի 27-ին [[Հայաստանի վարչապետ|Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ]] [[Նիկոլ Փաշինյան|Նիկոլ Փաշինյանը]] մամուլի ասուլիսի ընթացքում հայտարարել է, որ Բերձոր քաղաքով անցնող Գորիս-Ստեփանակերտ ճանապարհի երթուղու փոփոխությունից հետո Բերձոր քաղաքն ու հարակից բնակավայրերն անցնելու են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո<ref name="artsakhpress.am Փաշինյանի հայտարարություն, Բերձորի հանձնում">[https://artsakhpress.am/arm/news/165748/nor-ertuxu-shahagortsumic-heto-lxim-sahmanic-durs-gtnvox-taratsqnery-ancnelu-en-adrbejanin%E2%80%A4-pashinyany-andradardzav-berdzori-ev-axavnoyi-harcin.html «Նոր երթուղու շահագործումից հետո ԼՂԻՄ սահմանից դուրս գտնվող տարածքները անցնելու են Ադրբեջանին․ Փաշինյանը անդրադարձավ Բերձորի և Աղավնոյի հարցին» հոդված artsakhpress.am կայքում], [https://web.archive.org/web/20220627184930/https://artsakhpress.am/arm/news/165748/nor-ertuxu-shahagortsumic-heto-lxim-sahmanic-durs-gtnvox-taratsqnery-ancnelu-en-adrbejanin%E2%80%A4-pashinyany-andradardzav-berdzori-ev-axavnoyi-harcin.html ''(արխիվացված 27․06․2022 թ․)'']։</ref><ref name="artsakh.news Փաշինյանի հայտարարություն, Բերձորի հանձնում">[https://artsakh.news/am/news/243204 ««Նոր երթուղու շահագործումից հետո ԼՂԻՄ սահմանից դուրս գտնվող տարածքներն անցնելու են Ադրբեջանին»․ Փաշինյանը՝ Լաչինի, Աղավնոյի բնակիչների ապագայի մասին» հոդված artsakh.news կայքում], [https://web.archive.org/web/20220627183047/https://artsakh.news/am/news/243204 ''(արխիվացված 27․06․2022 թ․)'']։</ref>։ 2022 թվականի օգոստոսի 5-ին Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար [[Հայկ Խանումյան]]ը Աղավնո գյուղում հանդիպել է տեղի բնակչության հետ և հայտարարել, որ [[Աղավնո (գյուղ)|Աղավնո]], [[Ներքին Սուս]] գյուղերի ու Բերձոր քաղաքի բնակիչները պետք է մինչև սույն թվականի օգոստոսի 25-ը լքեն իրենց բնակավայրերը, քանի որ այդ օրը տվյալ տարածքները հանձնվելու են [[Ադրբեջանի զինված ուժեր|Ադրբեջանի զինված ուժերի]] վերահսկողությանը<ref name="news.am Հակ Խանումյան Բերձորի հանձնում">[https://news.am/arm/news/715084.html ''«Հայկ Խանումյանը Աղավնոյի, Բերձորի եւ Սուսի բնակիչների հետ քննարկել է մինչեւ օգոստոսի 25-ը տարհանման հարցերը»''], [https://web.archive.org/web/20220807163029/https://news.am/arm/news/715084.html ''(արխիվացված 07․08․2022թ․)'']։</ref>։ === Պատմամշակութային կառույցներ === Բերձոր քաղաքի և հարակից տարածքների հին պատմամշակութային շերտը սկսած 1800-ական թվականների վերջերից, երբ այդտեղ են սկսել հաստատվել թյուրքական և քրդական ցեղերի ներկայացուցիչները, գրեթե ամբողջությամբ ոչնչացվել է վերջինների կողմից։ Հայտնի է, որ խաշնարած քրդերն ու թուրքերն (որոնց հետագայում սկսել են կոչել ադրբեջանցիներ) իրենց տները կառուցել են հայկական պատմամշակութային հուշարձանների քարերով։ Այդ մասին են վկայում տների պատերից հայտնաբերված արձանագիր խաչքարերի կտորները<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Բերձորի շրջակայքում առկա են բազմաթիվ հին գյուղատեղիներ<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/>։ [[Արցախյան ազատամարտ]]ից հետո, երբ քաղաքն անցել է [[Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակ|հայկական ուժերի]] վերահսկողության ներքո, սկսվել է հայկական մշակութային կառույցների, կոթողների շինարարություն<ref name="newsmedia.am Զատիկյանի արձան Բերձոր">[https://newsmedia.am/?p=2490253&l=am/zatikyani+kisadru+bacumy+berdzorumqashataxi+hayacumn+anshrjeli+ephoto+ «Զատիկյանի կիսադրու բացումը Բերձորում.Քաշաթաղի հայացումն անշրջելի է» հոդված newsmedia.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220619094900/https://newsmedia.am/?p=2490253&l=am%2Fzatikyani+kisadru+bacumy+berdzorumqashataxi+hayacumn+anshrjeli+ephoto+ ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․)'']։</ref><ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am"/><ref name="aravot.am հանվեց Բունիաթյանի կիսանդրին, Բերձոր"/><ref name="artsakhpress.am Մեր լեռների պես հուշակոթող, Բերձոր">[https://artsakhpress.am/arm/news/52185/hh-ankakhutyan-hrchakman-25-amyakin-nvirvats-berdzorum-hushakotox-e-bacvel.html «ՀՀ անկախության հռչակման 25-ամյակին նվիրված՝ Բերձորում հուշակոթող է բացվել» հոդված artsakhpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626130711/https://artsakhpress.am/arm/news/52185/hh-ankakhutyan-hrchakman-25-amyakin-nvirvats-berdzorum-hushakotox-e-bacvel.html ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>։ [[Պատկեր:Սուրբ Հարություն եկեղեցի, Բերձոր - Holy Resurrection Church, Berdzor.jpg|300px|մինի|աջից|[[Սուրբ Համբարձման եկեղեցի (Բերձոր)|Սուրբ Համբարձման եկեղեցի]], 15․08․2015թ․]] 1996 թվականին Բերձորում դեպի [[Շուշի]] քաղաք տանող ավտոճանապարհի աջ կողմում տեղադրվել է [[Շուշիի ազատագրում|Շուշիի ազատագրման]] ժամանակ զոհված Երվանդ Կարապետյանի հոր՝ քանդակագործ Ռաֆիկ Կարապետյանի հեղինակած բազալտե արծվի քանդակը<ref name="artsakhtert.com Երվանդ Կարապետյան․ Մուլտո">[https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/culture-and-education/item/28783-2020-05-09-15-38-39 «Երվանդ Կարապետյան․ Մուլտո» հոդված artsakhtert.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626134833/https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/culture-and-education/item/28783-2020-05-09-15-38-39 ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>։ Բերձոր քաղաքում է գտնվում [[Արցախյան ազատամարտի հուշահամալիր (Բերձոր)|Արցախյան ազատամարտի զոհերին նվիրված հուշահամալիրը]], որն իրենից ներկայացնում է բազալտե վեր խոյացող երեք ընդարձակ սյուն, որոնց ստորին մասերում փորագրված են զոհվածների անունները։ Մոտակայքում տեղադրվել են նաև խաչքարեր<ref name="artsakhpress.am Բերձորում նշվեց Արցախի 25-ամյակը">[https://artsakhpress.am/arm/news/51013/berdzorum-evs-mets-shuqov-nshel-en-lxh-hrchakman-25-rd-taredardzy.html «Բերձորում ևս մեծ շուքով նշել են ԼՂՀ հռչակման 25-րդ տարեդարձը» հոդված artsakhpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626132319/https://artsakhpress.am/arm/news/51013/berdzorum-evs-mets-shuqov-nshel-en-lxh-hrchakman-25-rd-taredardzy.html ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref><ref name="artsakhtert.com Նշվեց Բերձորի ազատագրման 27-րդ տգարեդարձը">[https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/social/item/26705-27 «Հանդիսավորությամբ նշվեց Բերձորի ազատագրման 27-րդ տարեդարձը» հոդված artsakhtert.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626141947/https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/social/item/26705-27 ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>, որոնցից մեկի՝ հուշահամալիրի մուտքի ձախ կողմում տեղադրված խաչքարի հեղինակը քանդակագործ Ռաֆիկ Կարապետյանն է<ref name="artsakhtert.com Երվանդ Կարապետյան․ Մուլտո"/>։ 1998 թվականին կառուցվել է [[Հայ առաքելական եկեղեցի|հայկական առաքելական]] [[Սուրբ Համբարձման եկեղեցի (Բերձոր)|Սուրբ Համբարձման եկեղեցին]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի պետական համալսարանի]] ուսանողների կողմից ստեղծված պուրակում է տեղադրված [[Մոնթե Մելքոնյան|Մոնթե Մելքոնյանին]] նվիրված հուշակոթողը, որի վրա փորագրված է նրա թևավոր խոսքը՝ ''«Եթե կորցնենք Արցախը, կշրջենք մեր պատմության վերջին էջը»''<ref name="hhpress.am Մոնթեի ոգին անմահ է">[https://hhpress.am/socium/2021/7291/ «Մոնթեի ոգին անմահ է» հոդված «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթի hhpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626153332/https://hhpress.am/socium/2021/7291/ ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>։ 2010 թվականին Բերձորի Սուրբ Համբարձման եկեղեցու բակում տեղադրվել է բազալտե խաչքար ի հիշատակ [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] զոհերի<ref name="artsakhtert հարգանքի տուրք Հայոց ցեղասպանության զոհերին">[https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/politics/item/28684-2020-04-24-17-30-43 «Կանգուն ինչպես մեր լեռները» հոդված artsakhtert.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626140841/https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/politics/item/28684-2020-04-24-17-30-43 ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>։ 2014 թվականին Արցախի Հանրապետության բարձրագույն ղեկավարության մասնակցությամբ Բերձորի ազատագրման 22-այմակի կապակցությամբ տեղի ունեցած տոնակատարությունների ժամանակ դպրոցամերձ հատվածում՝ գլխավոր ավտոճանապարհի վրա, բացվել է [[Մալաթիա կամավորական ջոկատ|«Մալաթիա» կամավորական ջոկատի]] հրամանատար [[Վահան Զատիկյան]]ի կիսանդրին<ref name="newsmedia.am Զատիկյանի արձան Բերձոր"/><ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am"/>։ 2016 թվականին Բերձորի Խաղաղության հրապարակում բացվել էր [[Մեր լեռների պես հուշակոթող|«Մեր լեռների պես» անվամբ հուշակոթողը]], որը նվիրված էր Հայաստանի Հանրապետության անկախության հռչակման 25-ամյակին։ Այն իրենից ներկայացնում է բազալտե մեծ քար վերևի հատվածում քանդակված զինվոր, որը խորհրդանշում է սահմանապահ հայ զինվորին<ref name="artsakhpress.am Մեր լեռների պես հուշակոթող, Բերձոր"/><ref name="artsakhtert.com Բերձորում նշվեց Արցախի 25-ամյակը">[https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/carriage/item/21493-kangun-inchpes-mer-lernery «Կանգուն ինչպես մեր լեռները» հոդված artsakhtert.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626134226/https://www.artsakhtert.com/arm/index.php/carriage/item/21493-kangun-inchpes-mer-lernery ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>։ 2019 թվականին Բերձոր քաղաքի շրջանային հիվանդանոցի շենքի բակում բացվել է բժիշկ [[Արցախ Բունիաթյան|Արցախ Բունիաթիանի]] կիսանդրին, որը 44-օրյա պատերազմից հետո հանվել է<ref name="aravot.am հանվեց Բունիաթյանի կիսանդրին, Բերձոր"/>։ [[Լեոնիդ Ազգալդյան]]ի անվան պուրակում է գտնվում նրան նվիրված հուշակոթողը, որն իրենից ներկայացնում է մեծ քար, որի վրա փորագրված է Ազգալդյանի թևավոր խոսքը՝ ''«Արցախը Հայաստան է, և վերջ․․․»''<ref name="ysu.am Լեոնիդ Ազգալդյանի պուրակ 1"/><ref name="ysu.am Լեոնիդ Ազգալդյանի պուրակ 1"/>։ 2020 թվականի հուլիսի սկզբին Բերձորում տեղադրվել է «Գուրգեն Մելիքյանի՝ Քաշաթաղի բազմազավակ ընտանիքների» հիմնադրամի ամերիկահայ բարերար Նիք Քանյանի հիշատակին նվիրված հուշարձան<ref name="artsakhpress.am Նիք Քանյանի հուշարձան Բերձորում">[https://artsakhpress.am/arm/news/128689/ «Բերձորում ամերիկահայ բարերարի հիշատակին հուշակոթող է կանգնեցվել» հոդված artsakhpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220627194457/https://artsakhpress.am/arm/news/128689/ ''(արխիվացված 27․06․2022 թ․)'']։</ref>։ <gallery mode="packed" heights="180"> Berdzor057.JPG|[[Արցախյան ազատամարտի հուշահամալիր (Բերձոր)|Արցախյան ազատամարտի հուշահամալիր]], 11․08․2010թ․ Berdzor048.JPG|Բերձորում՝ ճանապարհի եզրին տեղադրված արծվի հուշարձան Մոնթե Մելքոնյանի հուշարձան (Բերձոր).jpg|[[Մոնթե Մելքոնյան]]ին նվիրված հուշարձանը, 05․07․2021թ․ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված խաչքար (Բերձոր).jpg|[[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] զոհերի հիշատակին նվիրված խաչքարը, 05․07․2021թ․ </gallery> <gallery mode="packed" heights="180"> Վահան Զատիկյանի հուշարձանն առանց կիսանդրու (Բերձոր).jpg|[[Վահան Զատիկյան]]ին նվիրված հուշարձանն առանց կիսանդրու, 05․07․2021թ․<ref group="Ն">2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված հայ-ադրբեջանական պատերազի ընթացքում՝ նոյեմբերի 9-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] վարչապետ [[Նիկոլ Փաշինյան]]ի, [[Ադրբեջան]]ի նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ի և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] նախագահ [[Վլադիմիր Պուտին]]ի կողմից ստորագրված եռակողմ համաձայնագրով Բերձոր քաղաքն անցավ Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի վերահսկողության ներքո, որի հետևանքով բնակավայրի բնակչության մեծ մասը հեռացավ, բազմաթիվ պատմամշակութային հուշարձաններ տարհանվեցին, այդ թվում՝ Վահան Զատիկյանին նվիրված հուշարձանի կիսանդրին։</ref> Վահագն Մահտեսի Հակոբյանցին նվիրված հուշարձան (Բերձոր).jpg|[[Վահագն Մահտեսի-Հակոբյանց|Վահագն Մահտեսի Հակոբյանցին]] նվիրված հուշարձան, 05․07․2021թ․ Երկրապահի զոհվածների հիշատակին նվիրված հուշարձան (Բերձոր).jpg|[[Երկրապահ կամավորականների միություն|Երկրապահի]] նահատակների հիշատակին նվիրված հուշարձանը, 05․07․2021թ․ Ապրիլյան (քառօրյա) պատերազմի զոհերին նվիրված խաչքար (Բերձոր).jpg|2016 թվականի քառօրյա պատերազմի նահատակներին նվիրված հուշարձանը, 05․07․2021թ․ </gallery> <gallery mode="packed" heights="180"> Աղբյուր-խաչքար Սուրբ Համբարձման եկեղեցու բակում (Բերձոր).jpg|Սուրբ Համբարձման եկեղեցու բակում տեղադրված աղբյուր-խաչքարը, 05․07․2021թ․ Արցախյան ազատամարտի հերոսներին նվիրված խաչքար (Բերձոր).jpg|Արցախյան ազատամարտի նահատակներին նվիրված խաչքարը, 05․07․2021թ․ Նիք Քանյանին նվիրված հուշարձան (Բերձոր).jpg|Ամերիկահայ բարերար Նիք Քանյանին նվիրված հուշարձանը, 05․07․2021թ․ Հայոց ցեղասպանության զոհերին նվիրված խաչքար - A khachkar dedicated to the victims of the Armenian Genocide.jpg|[[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] զոհերին նվիրված խաչքար Բերձորի Սուրբ Համբարձման եկեղեցու բակում, 11․08․2010թ․ </gallery> == Բնակչություն == Մինչև 1800-ական թվականների վերջերը Բերձորի տարածքում բնակվել են [[հայեր]]<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Բարխուդարյան Արցախ գիրք"/>։ Այնուհետև տարածաշրջան թյուրք-քրդական ցեղերի ներթափանցումով տեղի բնիկ բնակչությունը հեռացել է<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Բարխուդարյան Արցախ գիրք"/>։ Բերձորի տարածքում սկսել են անասնապահությամբ զբաղվել [[Քրդեր|քրդական]] Ճելոյա կոչվող ցեղի ներկայացուցիչները, որոնք հետագայում հաստատվել են բնակավայրի տարածքում<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Ամինե Ավդալ, Անդրկովկասյան քրդերի կենցաղը, Երեւան, 1957, Էջ 13">Ամինե Ավդալ, «Անդրկովկասյան քրդերի կենցաղը», Երեւան, 1957, Էջ 13։</ref>։ Հայերի հեռանալուց և քրդերի հաստատվելուց հետո՝ մինչև 1950-ական թվականները, բնակավայրը եղել է փոքրիկ գյուղ։ Հայտնի է, որ 1914 թվականին այնտեղ ապրել են 124 քուրդ, ովքեր խոսում էին թուրքերեն<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Кавказский Календарь на 1915 г, Էջ 82">"Кавказский Календарь на 1915 г.", Тифлис 1914, Էջ 82։{{ref-ru}}</ref>։ Տարածաշրջանի [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|խորհրդայնացումից]] հետո բնակչությունը սկսել է աճել և ունեցել է էթնիկ բազմազանություն՝ ադրբեջանցիներ, քրդեր, հայերր, ռուսներ, ուկրաինացիներ և այլն։ 1950-ական թվականներից քաղաքի բնակչության կազմում ադրբեջանցիների կտրուկ աճը և այլ էթնիկ խմբերի թվաքանակի նվազումը պայմանավորված է եղել [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ադրբեջանի]] այլ վայրերից ադրբեջանցիների մասսայական վերաբնակեցմամբ<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="Սամվել Կարապետյան, Ազատամարտ, 1994, N 43"/>։ Ստորև ներկայացված է խորհրդային տարիներին Բերձորի բնակչության թվաքանակի փոփոխությունն ըստ էթնիկ կազմի և տարիների՝ {| class="wikitable" !Մարդահամարի տարի ! [[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1926)|1926]]<ref name="ethno-kavkaz.narod.ru Բերձոր բնակչություն 1926">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/kurdistan26.html Национальный состав населения Курдистанского уезда 1926 г.,] [https://web.archive.org/web/20220619074948/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/kurdistan26.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> ![[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1939)|1939]]<ref name="ethno-kavkaz.narod.ru Բերձոր բնակչություն 1939">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin39.html Этнокавказ. Национальный состав населения Лачинского района по переписи 1939 года,] [https://web.archive.org/web/20220619075711/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin39.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> ![[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1959)|1959]]<ref name="ethno-kavkaz.narod.ru Բերձոր բնակչություն 1959">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin59.html Этнокавказ. Национальный состав населения Лачинского района по переписи 1959 года,] [https://web.archive.org/web/20220619131825/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin59.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref><ref name="demoscope.ru Բերձոր բնակչություն 1959">[http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php Всесоюзная перепись населения 1959 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу,] [https://web.archive.org/web/20220619134900/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> ![[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1970)|1970]]<ref name="ethno-kavkaz.narod.ru Բերձոր բնակչություն 1970">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin70.html Этнокавказ. Национальный состав населения Лачинского района по переписи 1970 года,] [https://web.archive.org/web/20220619132033/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin70.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> ![[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1979)|1979]]<ref name="ethno-kavkaz.narod.ru Բերձոր բնակչություն 1979">[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin79.html Этнокавказ. Национальный состав населения Лачинского района по переписи 1979 года,] [https://web.archive.org/web/20220619133409/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/lachin79.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> ![[ԽՍՀՄ բնակչության մարդահամար (1989)|1989]]<ref name="demoscope.ru Բերձոր բնակչություն 1989">[http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу,] [https://web.archive.org/web/20220619134337/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․).'']{{ref-ru}}</ref> |- |[[ադրբեջանցիներ]]<ref group="Ն">[http://elib.shpl.ru/ru/nodes/17507-vsesoyuznaya-perepis-naseleniya-17-dekabrya-1926-g-kratkie-svodki-m-1927-1929 1926 թվականի մարդահամարի տվյալներում] ադրբեջանցիները նշված են որպես թուրքեր։</ref> |164 (37,7%) |858 (80,7 %) |{{աճ}}2 202 (94,5 %) |{{աճ}}4 740 (95,0 %) |{{աճ}}6 019 (99,1 %) | - |- |[[քրդեր]] |110 (25,3%) |տվյալներ չկան |տվյալներ չկան |3 |4 | - |- |[[հայեր]] |66 (15,2%) |123 (11,6 %) |{{նվազում}}100 (4,3 %) |{{նվազում}}55 (1,1 %) |{{նվազում}}19 (0,3 %) | - |- |[[ռուսներ]] և [[ուկրաինացիներ]] |75 (18,5%) |75 (7,1 %) |{{նվազում}}23 (1,0 %) |{{նվազում}}134 (2,7 %) |{{նվազում}}10 (0,2 %) | - |- |այլ |7 (1,6%) |7 (0,6 %) |2 (0,2 %) |15 (1,2 %) |25 (0,4 %) | - |- !ընդամենը ! 435 !1 063 !2 329 !4 990 !6 073 !7 829 |} [[Արցախյան ազատամարտ]]ի ժամանակ տեղի ունեցած [[Բերձորի մարդասիրական միջանցքի բացում|Բերձորի ազատագրման]] ռազմագործողությունից հետո քաղաքում կրկին հաստատվել է [[Հայեր|հայ ազգաբնակչություն]]։ 1992 թվականին Բերձորի ազատագրումից հետո քաղաքի բնակչության էթնիկ կազմը հայեր են<ref name="Արցախի 2005թ․-ի մարդահամար"/>։ 2020 թվականին տեղի ունեցած 44-օրյա պատերազմից հետո նույնպես հայեր են բնակվում<ref name="azatutyun.am Բերձոր բնակչություն 2021"/>։ Բերձոր քաղաքի բնակչության թվաքանակի փոփոխությունն ըստ տարիների՝ {| class="wikitable" ! Տարի | 1996 | 2005 | 2008 | 2009 | 2010 | 2015 | 2018 | 2021 | 2021 |- ! Բնակիչ | - <br>(150 տուն)<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/> | {{աճ}}2247<ref name="Արցախի 2005թ․-ի մարդահամար">[http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdf 2005 թվականի Արցախի Հանրապետության մարդահամարի տվյալներ հրապարակված երկրի վիճակագրական վարչության կողմից,] [https://web.archive.org/web/20220618155848/http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdf ''(արխիվացված 18․06․2022 թ․)'']։</ref><ref name="">[http://pop-stat.mashke.org/nkr-census.htm Արցախի Հանրապետության բնակչության 2005 թվականի վիճակագրական տեղեկություններ pop-stat.mashke.org կայքում]։</ref> | {{նվազում}}2013<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Արցախի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021 թ․ հունիսի 15}}</ref> | {{նվազում}}1788<ref name=nkr-estimation/> | {{նվազում}}1656<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name=nkr-estimation/> | {{աճում}}2061 <br>(597 տուն)<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/> | {{աճում}}2058 <br>(456 տուն)<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/> | {{նվազում}}≈200 <br>(≈60 տուն)<ref name="azatutyun.am Բերձոր բնակչություն 2021">[https://www.azatutyun.am/a/31492272.html ''«Պատերազմից շուրջ մեկ տարի անց անորոշ է Լաչինի միջանցքի երեք հայկական համայնքների ճակատագիրը»'' հոդված azatutyun.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220619070647/https://www.azatutyun.am/a/31492272.html ''(արխիվացված 19․06․2022 թ․)'']։</ref> | {{նվազում}}160<ref name="iravunk.com Բերձոր բնակչություն 2022">[https://iravunk.com/?p=229839&l=am ''«160 մարդ, վարչակազմի երկու աշխատակից, քաղաքապետ, փոքր բուժկետ, մի բուժքույր. Բերձորն այսօր. Բացառիկ մանրամասներ»'' հոդված iravunk.com կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220627185929/https://iravunk.com/?p=229839&l=am ''(արխիվացված 27․06․2022 թ․)'']։</ref> |- |} == Համայնքային կյանք == [[Պատկեր:Berdzor079.JPG|300px|մինի|աջից|Բերձոր քաղաքի մուտքն ազդարարող ճանապարհային նշան, 11․08․2010թ․]] Բերձոր քաղաքն ունի համայնքի կարգավիճակ և քաղաքի կարգավիճակով միաժամանակ հանդիսանում է համայնք<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Բերձոր քաղաքը Քաշաթաղի շրջանի վարչական կենտրոնն է<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Մինչև 2020 թվականի [[44-օրյա պատերազմ|հայ-ադրբեջանական պատերազմը]] Բերձորում գործում էր քաղաքապետարանը և պետական համակարգի այլ ինստիտուտներ, բուժհաստատություններ, տարբեր ուղղվածության դպրոցներ, այդ թվում՝ միջնակարգ, գիշերօթիկ, երաժշտական, մարզական, պետական մանկապարտեզ, բազմաթիվ արտադրական և առևտրային կենտրոններ ու բանկեր<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Բերձորում էր գտնվում [[Քաշաթաղի երկրագիտական թանգարան|Քաշաթաղի երկրագիտական թանգարանը]], որը բացվել էր 1996 թվականին<ref name="Սամվել Կարապետյան, բռնակցված շրջաններ"/><ref name="artsakhtert.com Նշվեց Բերձորի ազատագրման 27-րդ տգարեդարձը"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Բերձորում առկա են մի շարք զբոսայգիներ և հրապարակներ, այդ թվում՝ Խաղաղության հրապարակը<ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am"/>, [[Երևանի պետական համալսարան]]ի ուսանողների կողմից հիմնադրված Մոնթե Մելքոնյանի անվան պուրակը<ref name="hhpress.am Մոնթեի ոգին անմահ է"/><ref name="artsakhpress.am Մոնթեի պուրակ 2014">[https://artsakhpress.am/arm/news/1099/berdzori-monte-melqonyanin-nvirvats-purakum-tsaratunk-e-katarvel.html «Բերձորի իր անունը կրող հիվանդանոցի բակից հանվեց բժշկի կիսանդրին» հոդված artsakhpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626152202/https://artsakhpress.am/arm/news/1099/berdzori-monte-melqonyanin-nvirvats-purakum-tsaratunk-e-katarvel.html ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)'']։</ref>, [[Երկրապահ կամավորականների միություն|«Երկրապահ կամավորականների միություն»]] կազմակերպության կողմից հիմնադրված պուրակը<ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am"/><ref name="aravot.am հանվեց Բունիաթյանի կիսանդրին, Բերձոր">[https://www.aravot.am/2020/12/04/1156593/ «Բերձորի իր անունը կրող հիվանդանոցի բակից հանվեց բժշկի կիսանդրին» հոդված aravot.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626124659/https://www.aravot.am/2020/12/04/1156593/ ''(արխիվացված 26․06․2022 թ․)''], տպագրված «Առավոտ» օրաթերթ 04.12.2020 թ․։</ref><ref name="artsakhtert.com Բերձորում նշվեց Արցախի 25-ամյակը"/>, Հայոց Մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակին նվիրված այգին, Թաթուլ Կրպեյանի անվան պուրակը, Լեոնիդ Ազգալդյանի անվան պուրակը<ref name="ysu.am Լեոնիդ Ազգալդյանի պուրակ 1">[http://www.ysu.am/newspaper/hy/1492177006#.YriAanZBxPY «Սա Հայաստան է, և վերջ․․․» հոդված Երևանի պետական համալսարանի ysu.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626155226/http://www.ysu.am/newspaper/hy/1492177006#.YriAxXbP1PY ''(արխիվացված26․06․2022 թ․)'']։</ref><ref name="ysu.am Լեոնիդ Ազգալդյանի պուրակ 2">[http://www.ysu.am/news/hy/In-memory-of-Leonid-Azgaldyan «Արցախյան այցը նվիրված էր Լեոնիդ Ազգալդյանին» հոդված Երևանի պետական համալսարանի ysu.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626155557/http://www.ysu.am/news/hy/In-memory-of-Leonid-Azgaldyan ''(արխիվացված26․06․2022 թ․)'']։</ref>, Դուշման Վարդանի անվան պուրակը<ref name="ysu.am Դուշման Վարդանի պուրակ 1">[http://www.ysu.am/newspaper/hy/1479364931#.YriC4HZBxPY «Արցախում Իրականացվեց Դուշման Վարդանի 50-ամյակին նվիրված ծրագիրը» հոդված Երևանի պետական համալսարանի ysu.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220626160358/http://www.ysu.am/newspaper/hy/1479364931 ''(արխիվացված26․06․2022 թ․)'']։</ref>, Հայաստանի Հանրապետության անկախության 25-ամյակի պուրակը, Երևանի պետական համալսարանի հիմնադրման 100-ամյակի պուրակը։ Քաղաքի տրանսպորտային ենթակառուցվածքները զարգացած էին։ Ճանապարհները մեծամասամբ ասֆալտապատ էին, մասսամբ՝ բնահողային ու խճապատ։ Առկա էր Երևան-Բերձոր, Ստեփանակերտ-Բերձոր, Կովսական-Բերձոր և այլ ուղղություններով ավտոբուսային երթուղիներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Մինչև 2020 թվականի դեկտեմբեր քաղաքի ջրամատակարարումն իրականացվում էր կենտրոնացված համակարգի միջոցով։ Քաղաքն ապահովված էր էլեկտրաէներգիայով և գազամատակարարմամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Առկա էր անխափան համացանց և հեռուստառադիոհեռարձակում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ <gallery mode="packed"> Berdzor047.JPG|Արցախի Հանրապետության փոստային ծառայության գրասենյակը Բերձորում, 11․08․2010թ․ Berdzor001.JPG|Բերձորի քաղաքային ճանապարհներից, 11․08․2010թ․ Berdzor049.JPG|Բջջային կապի օպերատոր «Ղարաբաղ Տելեկոմ» ընկերության գրասենյակը Բերձորում, 11․08․2010թ․ Berdzor062.JPG|Մանկական խաղահրապարակ Բերձորում, 11․08․2010թ․ </gallery> <gallery mode="packed"> Berdzor058.JPG|Բերձորի համայնապատկերը, 11․08․2010թ․ Berdzor061.JPG|Բերձորի համայնապատկերը, 11․08․2010թ․ Berdzor046.JPG|Բերձորի համայնապատկերը, 11․08․2010թ․ Berdzor003.JPG|Բերձորի Քաշաթաղի երկրագիտական թանգարանի շենքի մուտքը, 11․08․2010թ․ </gallery> == Կրթություն == Բերձորի կրթական համակարգը զարգացած էր։ Գործում էր երկու միջնակարգ դպրոց, ինչպես նաև մասնագիտական ուղղվածության դպրոցական հաստատություններ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="artsakhpress.am Մոնթեի պուրակ 2014"/>։ Քաղաքում 1-ին անգամ ուսումնական տարին սկսվել է 1994 թվականին, երբ նորաստեղծ թիվ 1 միջնակարգ դպրոցում սեպտեմբերին դասի գնացին 35 աշակերտ, որոնց դասավանդում էին 12 ուսուցիչ<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 2009 թվականին այն անվանակոչվել է հայ բանաստեղծ [[Վահան Թեքեյան]]ի անունով<ref name="artsakhpress.am Բերձորում նշվեց Արցախի 25-ամյակը"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 2015-2016 թվականների ուսումնական տարում Վահան Թեքեյանի անվան թիվ 1 միջնակարգ դպրոցում սովորում էին 197 աշակերտ, որոնց դասավանդում էին 27 ուսուցիչներ<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Տարբեր տարիներին դպրոցի աշակերտները Հայաստանի Հանրապետության, Արցախի Հանրապետության ինտելեկտուալ, մշակութային, մարզական օլիմպիադաներում, մրցույթներում բազմիցս արժանացել են մրցանակների<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Դպրոցի տնօրեններ են եղել Անդրանիկ Երվանդյանը, Ալբերտ Մխիթարյանը, Դավիթ Դավթյանը, Արմեն Շահինյանը, Անահիտ Քոսակյանը<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 1996 թվականին Բերձորում սկսում է գործել թիվ 2 միջնակարգ դպրոցը, որն անվանվեց [[Մալաթիա կամավորական ջոկատ|«Մալաթիա» կամավորական ջոկատի]] հրամանատար [[Վահան Զատիկյան]]ի պատվին<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/><ref name="Բերձորի ազատագրման 25-րդ տարեդարձ a1plus.am"/><ref name="artsakhpress.am Մեր լեռների պես հուշակոթող, Բերձոր"/><ref name="artsakhtert.com Բերձորում նշվեց Արցախի 25-ամյակը"/>։ Առաջին ուսումնական տարում դպրոցում սովորում էր 52 աշակերտ, որոնց դասավանդում էին 18 ուսուցիչ<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 2015-2016 թվականների ուսումնական տարում դպրոց էին հաճախում 182 աշակերտ, որոնց դասավանդում էին 26 ուսուցիչներ<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Դպրոցի տնօրեններ են եղել Ժ․Հակոբյանը, Հ․Հակոբյանը, Հ․Արզանյանը<ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ 2015 թվականի դրությամբ քաղաքում գործում էին նաև Քաշաթաղի շրջանային Բերձորի երաժշտական դպրոցը, Բերձորի արվեստի և սպորտի դպրոցը, գիշերօթիկ դպրոցը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ == Տնտեսություն == 2015 թվականի դրությամբ Բերձորի բնակչությունը հիմնականում աշխատում էր տարբեր պետական հիմնարկներում, շրջկենտրոնի պետական և մասնավոր ձեռնարկություններում, ինչպես նաև զբաղվում էր գյուղատնտեսությամբ` հողագործությամբ և անասնապահությամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր 2020, Բալայան"/>։ Քաղաքի 1670,4 հա ընդհանուր տարածքից 809,2 հա-ը գյուղատնտեսական նշանակության են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Բերձորի տարածքում առկա են քրոմի և պղնձի հանքային պաշարներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Առողջապահություն == Մինչև 2020 թվականի հայ-ադրբեջանական պատերազմը Բերձոր քաղաքի առողջապահական ոլորտը զարգացած էր․ գործում էր շրջանային հիվանդանոցը, բազմաթիվ մասնագիտացված բուժհաստատություններ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/><ref name="aravot.am հանվեց Բունիաթյանի կիսանդրին, Բերձոր"/>։ 2019 թվականին վերակառուցման էր հանձնվել Բերձորի շրջանային հիվանդանոցի նոր շենքը, որը կրում էր հաստատության հիմնադիր բժիշկ [[Արցախ Բունիաթյան|Արցախ Բունիաթյանի]] անունը<ref name="aravot.am հանվեց Բունիաթյանի կիսանդրին, Բերձոր"/>։ == Նշումներ == {{Ծանցանկ|group=Ն}} == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ|2}} {{ՎՊԵ|Laçın}} {{Քաշաթաղի շրջան}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բերձոր]] [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ]] quyymxosars6sxg1qsufppyuxyp20ow Lux Aeterna 0 17321 8495884 8197489 2022-08-26T13:42:01Z A.arpi.a 23940 /* Կինոփառատոններ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''Lux Aeterna''' (Լույս hավերժական), կարճամետրաժ ֆիլմ-պոեմ, (11 րոպե), Սև-Սպիտակ, արտադրված [[1999]] թվականի Ֆրանսիական Նահորա Ֆիլմ ({{lang-fr|Nahora Films}}) կազմակերպության կողմից։ [[Terra Emota]] ֆիլմի հետ կազմում են դիպտիխ։<br /> Ֆիլմն ամբողջովին հիմնված է [[Լևոն Մինասյան]]ի [[1988]] թվականի [[դեկտեմբերի 7]]-ի [[Սպիտակի երկրաշարժ]]ի հետևանքով ավերված [[Լենինական]] քաղաքում նկարահանած կինոնյութի վրա։<br /> [[Պատկեր:LuxAeterna2.jpg|մինի|600px|Կադրեր Lux Aeterna ֆիլմից]] 1998 թվականին, Ֆրանսահայ [[դերասան]] և կինոբեմարդիչ [[Սերժ Ավետիքյան]]ը իր տեսաարխիվում պատահաբար հայտնաբերում է երկրաշարժից անմիջապես հետո նկարահանված խիստ հուզիչ կադրերի տեսապատճենը և այն ցույց է տալիս իր գործընկեր և բարեկամ, ծագումով [[Լենինական]]ցի Լևոն Մինասյանին, չիմանալով, որ այդ կադրերի հեղինակը հենց Լևոնն է<ref>"Serge Avedikian, en courts…", DVD of short films, Bonus - "Lux et Terra" directors's comments (ֆրանսերեն). Թողարկվել է [http://www.chaletfilms.com/info/uk/apropos.html Chalet Films editions]-ի կողմից</ref>։<br /> Դեկտեմբերի 7-ին և դրան հետևող մի քանի օրերին նկարահանված նյութի օրիգինալը Super-8 ֆորմատի կինոժապավենի վրա էր և գտնվում էր հեղինակի մոտ։ Նրանք որոշում են երկրաշարժի 10-ամյա տարելիցի առիթով ֆիլմ պատրաստել, որի արտադրությունն հանձն է առնում Լևոն Մինասյանին պատկանող Նահորա Ֆիլմ կինոընկերությունը։ Ֆիլմը կինոդահլիճներում ցուցադրվելու համար "ուռճեցվել" է 35 մմ պրոֆեսիոնալ ժապավենի վրա։ Ֆիլմի երաժշտության հեղինակն է Գզավիե Դըլիլը (Xavier Delisle)։ == Կինոփառատոններ == Ֆիլմը մասնակցել է ավելի քան 50 միջազգային կինոփառատոների, այդ թվում. * Incurt (Իսպանիա), * AFFMA (ԱՄՆ), * ArtMessage - Ժյուրիի հատուկ դիպլոմ (Ֆրանսիա), * Cote Court (Ֆրանսիա), * Avanca (Պորտւգալիա), * BBC British Short Film Festival (Մեծ Բրիտանիա), * Festival du Nouveaux Cinema (Կանադա), * Cinema Tout ecran - Ժյուրիի հատուկ դիպլոմ (Շվեյցարիա), * DocumentART (Գերմանիա), * Festival du Film d'Environnement (Ֆրանսիա), * Festival du Film d'Exploration (Ֆրանսիա), * Meridiens (Ֆրանսիա), * Traces de Vies (Ֆրանսիա), * Une certaine idee du Cinema (Ֆրանսիա), * Festival du VGIK - Լավագույն մոնտաժի մրցանակ (Ռուսաստան), * Festival des films Europeens (Թուրքիա), * Festival de Drama (Հունաստան), * Dakino (Ռումինիա), * Courts Metrages Francais (Բրազիլիա), * Travelling (Ֆրանսիա), * FIPA (Ֆրանսիա), * Clermont-Ferrand (Ֆրանսիա), * Berlinale Panorama (Գերմանիա), * Larissa (Հունաստան), * Dublin (Իռլանդիա), * Dresde (Գերմանիա), * Doxa Vancouver (Կանադա), * Naples (Իտալիա), * Merano TV (Իտալիա), * Palerme (Իտալիա), * Eisenstein - Wilhelshaven (Գերմանիա), * French Film Series New York - Los Angeles (ԱՄՆ), * Die (Ֆրանսիա), * Ecrans Documentaires (Ֆրանսիա), * Bilbao (Իսպանիա), * Nancy - Ժյուրիի հատուկ դիպլոմ (Ֆրանսիա), * Tebessa (Ալժիր) == Աղբյուրներ == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.serge-avedikian.com Սերժ Ավեդիկյանի անձ­նական կայքը (ֆրանսերեն)] * [http://levonminasian.free.fr Լևոն Մինասյան. հեղինակային լուսանկարներ, ֆիլմերից հատվածներ (անգլերեն, ֆրանսերեն)] * [http://www.levonminasian.com Լևոն Մինասյանի անձ­նական կայքը (անգլերեն)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130605231257/http://levonminasian.com/ |date=2013-06-05 }} * {{cite web|url=http://www.le-court.com/court-metrage/film_fiche.php?film_id=200008279|title=L'Agence du Court Metrage|accessdate=2009 թ․ հունիսի 11(ֆրանսերեն)|archive-date=2008 թ․ նոյեմբերի 19|archive-url=https://web.archive.org/web/20081119021916/http://www.le-court.com/court-metrage/film_fiche.php?film_id=200008279|dead-url=yes}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:1999 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆրանսիական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Վավերագրական ֆիլմեր]] i3urzlo6musfmeyqowirc49gcll9l94 Արտակ Դաշյան 0 17897 8495949 8197516 2022-08-26T17:12:01Z Nik311 8427 Լուսանկարի ավելացում wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլիստ | հասակ = 181 սմ | դիրք = [[Կիսապաշտպան]] | ներկա ակումբ = [[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]] | համար = 9 | երիտ ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա ||{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Շենգավիթ| }} | ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2007-2010|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]|36 (7) |2010-2011|{{դրոշ|Ուկրաինա|20px}} [[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգ (Դոնեցկ)]]|13 (0) |2011-2013|{{վարձավճար}}{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]|25 (4) |2013|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Գանձասար Կապան (ֆուտբոլային ակումբ)|Գանձասար]]|23 (9) |2014|{{դրոշ|Բահրեյն|20px}} Ալ-Մուհարաք| |2014-2016| {{դրոշ|Մակեդոնիա|20px}} [[Վարդար (ֆուտբոլային ակումբ)|Վարդար]]|43 (7) |2016—|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Ալաշկերտ|54 (8) }} | ընդհանուր տարիներ = | ընդհանուր խաղեր = | ընդհանուր գոլեր = | ազգային թիմ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2008-2010|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Հայաստան (մինչև 21)|6 (2) |2009-2014|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հայաստան]]|7 (0) }} | մասնագիտական ըստ = 21 մայիսի, 2018 | հավաքականի ըստ = |պատկեր=Artak Dashyan.jpg}} '''Արտակ Արտուշի Դաշյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] [[ֆուտբոլ]]իստ, Հայաստանի «[[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]]» ֆուտբոլային ակումբի կիսապաշտպան։ Հանդես է եկել [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հայաստանի ազգային հավաքականում]]։ == Ակումբային կարիերա == Արտակ Դաշյանը «Շենգավիթ» ֆուտբոլային դպրոցի սան է։ 2006 թվականին հրավիրվել է «[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]», որի կազմում սկսել է հանդես գալ [[Հայաստանի ֆուտբոլի առաջնություն|Հայաստանի առաջնություններում]] 2007 թվականից։ Իր ունակություններն Արտակ Դաշյանն սկսել է ցուցադրել վաղ տարիքից։ Իր խաղով նա գրավել է ակումբի գլխավոր մարզչի, ապա նաև ֆուտբոլի հավաքականի մարզչի ուշադրությունը։ 2009 թվականի Հայաստանի առաջնությունան 24-րդ տուրի՝ «[[Շիրակ (ֆուտբոլային ակումբ)|Շիրակ]]» ակումբի դեմ խաղում Արտակ Դաշյանը վիրավորել է մրցավարին, ինչի պատճառով անմիջապես հեռացվել է դաշտից։ [[Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիա]]յի կարգապահական կոմիտեն որոշել է որակազրկել խաղացողին Հայաստանի առաջնության առաջիկա խաղի համար, իսկ մայրաքաղաքային ակումբը տուգանվել է 150 հազար դրամով<ref>{{cite web|url=http://www.armfootball.am/602/ru/news/17/10/2009/Артак_Дащян_получил_дисквалификацию_до_конца_сезона|title=Артак Дащян получил дисквалификацию до конца сезона|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdwub4lF?url=http://armfootball.com/rus/news/602/|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-ru}}</ref>։ Արտակ Դաշյանը դիտումների է մասնակցել [[Դոնեցկ]]ի «[[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգում]]», որը գլխավորում էր «Բանանցի» նախկին մարզիչ [[Նիկոլայ Կոստով]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.armfootball.com/1486/ru/news/11/1/2010/artak-dashyan|title=Артак Дашян на просмотре в «Металлурге»|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdwync6O?url=http://armfootball.com/rus/news/1486/|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-ru}}</ref>։ Դաշյանն ակումբի հետ կնքել է երեք տարվա պայմանագիր՝ ևս երկու տարով երկարաձգելու հնարավորությամբ<ref>{{cite web|url=http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/08022010-1223|title=Артак Дашян – игрок донецкого «Металлурга»|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100212103709/http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/08022010-1223|archivedate=2010 թ․ փետրվարի 12}} {{ref-ru}}</ref><ref>{{cite web|url=http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/09022010-1422|title=Артак Дашян: «Конкуренция только во благо»|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100219120212/http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/09022010-1422|archivedate=2010 թ․ փետրվարի 19}} {{ref-ru}}</ref>։ Դաշյանը հազվադեպ է ընդգրկվել ակումբի հայտացուցակում և հիմնականում դուրս է եկել փոխարինման, այդ պատճառով էլ «Մետալուրգի» ղեկավարությունը որոշել է նրան ուղարկել վարձավճարով խաղալու այլ թիմում։ Ֆուտբոլիստով ամենաշատը հետաքրքրվել է իր նախկին ակումբը, և երկու ակումբները համաձայնության են եկել Դաշյանի՝ վարձավճարով «Բանանց» տեղափոխվելու վերաբերյալ։ Դաշյանն արագորեն ընդգրկվել է թիմի մարզչական սխեմայում։ Մրցաշրջանի կեսերին իր կարիերան ավարտել է [[Արթուր Ոսկանյան]]ը, ինչից հետո [[Արսեն Բալաբեկյան]]ը դարձել է թիմի ավագ, իսկ Արտակ Դաշյանը՝ փոխավագ։ Մրցաշրջանի ավարտից հետո ակումբի ղեկավարությունը որոշել է չերկարաձգել Բալաբեկյանի հետ պայմանագրի ժամկետը, որն ստիպված է եղել հեռանալ թիմից։ Արդյունքում Արտակ Դաշյանը դարձել է թիմի ավագ։ 2013 թվականին նա տեղափոխվել է Կապանի «[[Գանձասար (ֆուտբոլային ակումբ)|Գանձասար]]»<ref>{{cite web|script-title=hy:"Գանձասարից" եղել է առաջարկ, բայց ես դեռ որևէ որոշում չեմ կայացրել։ |url=http://armsport.am/am/news/2/54/48480/ |publisher=armsport.am |accessdate=2013 թ․ մարտի 29 |language=hy |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130115024937/http://armsport.am/am/news/2/54/48480/ |archivedate=2013 թ․ հունվարի 15 }}</ref>, իսկ 2016 թվականին՝ «[[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]]»։ == Կարիերան հավաքականում == Արտակ Դաշյանը 2008 թվականից ընդգրկվել է Հայաստանի երիտասարդական հավաքականի կազմում, իսկ մեկ տարի անց սկսել է հրավիրվել [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|ազգային հավաքական]]։ Վերջինիս կազմում իր նորամուտը կատարել է 2009 թվականի փետրվարի 11-ին [[Կիպրոս]]ում՝ մասնակցելով [[Լատվիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Լատվիայի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (0:0)։ 2009 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Դաշյանը մասնակցել է [[Իսպանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իսպանիայի հավաքականի]] դեմ խաղին, որն անցկացվել է աշխարհի առաջնության որակավորման փուլի շրջանակներում։ 2010 թվականի օգոստոսի 11-ին Դաշյանը մասնակցել է [[Իրանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իրանի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (1։3), իսկ 2014 թվականի մարտ 5-ին՝ [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ռուսաստանի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (0։2)։ == Ձեռքբերումներ == ; «Բանանց» * Հայաստանի առաջնության արծաթե մեդալակիր – 2007 * [[Հայաստանի Անկախության Գավաթ|Հայաստանի գավաթակիր]] – [[Հայաստանի Անկախության Գավաթ 2007 (ֆուտբոլ)|2007]] * Հայաստանի գավաի խաղարկության եզրափակչի մասնակից – 2008, 2009 ; «Վարդար» * Մակեդոնիայի չեմպիոն – 2014/15 == Անձնական կյանք == Արտակ Դաշյանն ամուսնացել է 2011 թվականի նոյեմբերի վերջին<ref> {{cite web |datepublished = 01.12.2011 |url = http://www.armsport.am/ru/news/2/54/29434/ |title = Артак Дашян женился |publisher = Armsport.am |accessdate = 22.01.2011 |lang = en |archiveurl = https://www.webcitation.org/66gASN3qj?url=http://www.armsport.am/ru/news/2/54/29434/ |archivedate = 2012-04-04 }}</ref>։ <!-- Ունի «Mersedes СLK320» մեքենա<ref> {{cite web |datepublished = 19.01.2012 |url = http://www.armsport.am/ru/news/2/54/31321/ |title = Артак Дашян: Люблю погонять, а эти камеры напрягают |publisher = Armsport.am |accessdate = 22.01.2011 |lang = en |archiveurl = https://www.webcitation.org/66gATi6eB?url=http://www.armsport.am/ru/news/2/54/31321/ |archivedate = 2012-04-04 }}</ref>։ --> == Ելույթների վիճակագրություն == {{updated|2011 թվականի նոյեմբերի 24}} {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align: center;" |- !rowspan="2"|Ակումբ !rowspan="2"|Մրցաշրջան !colspan="2"|Առաջնություն !colspan="2"|Գավաթներ !colspan="2"|Եվրագավաթներ !colspan="2"|Ընդհանուր |- !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր |- |rowspan="3" |'''[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]''' |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2007 (ֆուտբոլ)|2007]] |align="center"|2 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !2 !0 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2008 (ֆուտբոլ)|2008]] |align="center"|13 |align="center"|4 |align="center"|1 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !14 !4 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2009 (ֆուտբոլ)|2009]] |align="center"|19 |align="center"|4 |align="center"|5 |align="center"|0 |align="center"|2 |align="center"|1 !26 !5 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 34 !! 8 !! 6 !! 0 !! 2 !! 1 !! 42 !! 9 |- |rowspan="2" |'''[[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգ (Դոնեցկ)]]''' |align="center"|2009/10 |align="center"|4 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !4 !0 |- |align="center"|2010/11 |align="center"|9 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !9 !0 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 13 !! 0 !! 0 !! 0 !! 0 !! 0 !! 13 !! 0 |- |rowspan="2" |'''[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]''' |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2011 (ֆուտբոլ)|2011]] |align="center"|25 |align="center"|4 |align="center"|5 |align="center"|0 |align="center"|2 |align="center"|0 !54 !4 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2012-13 (ֆուտբոլ)|2012/13]] |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !0 !0 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 25 !! 4 !! 5 !! 0 !! 2 !! 0 !! 32 !! 4 |- !colspan="2"|Ընդհանուր կարիերայում !72 !12 !11 !0 !6 !2 !87 !13 |- |} {{Hider |title = Դաշյանի խաղերն ու գոլերը Հայաստանի հավաքականի կազմում |hidden = 1 |frame-style = width: 85% |content = {{{!}} class="wikitable" style="font-size: 95%" {{!}}- {{!}} align=center width=50{{!}}'''№''' {{!}} align=center width=125{{!}}'''Ամսաթիվ''' {{!}} align=center width=180{{!}}'''Հակառակորդ''' {{!}} align=center width=100{{!}}'''Հաշիվ''' {{!}} align=center width=100{{!}}'''Դաշյանի գոլերը''' {{!}} align=center width=300{{!}}'''Մրցություն''' {{!}}- {{!}}align=center{{!}}1 {{!}}[[14 փետրվարի]], [[2009]] {{!}}{{դրոշ|Լատվիա}} [[Լատվիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Լատվիա]] {{!}}align=center{{!}}0:0 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}- {{!}}align=center{{!}}2 {{!}}[[10 հոկտեմբերի]], [[2009]] {{!}}{{դրոշ|Իսպանիա}} [[Իսպանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իսպանիա]] {{!}}align=center{{!}}1:2 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}ԱԱ-2010 որակավորման փուլ {{!}}- {{!}}align=center{{!}}3 {{!}}[[11 օգոստոսի]], [[2010]] {{!}}{{դրոշ|Իրան}} [[Իրանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իրան]] {{!}}align=center{{!}}1:3 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}- {{!}}align=center{{!}}4 {{!}}[[5 մարտի]], [[2014]] {{!}}{{դրոշ|Ռուսաստան}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ռուսաստան]] {{!}}align=center{{!}}0:2 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}} }} '''Ընդհանուր՝ 4 խաղ / 0 գոլ, 0 հաղթանակ, 1 ոչ-ոքի, 3 պարտություն''' ''(2014 թվականի մարտի 12-ի տվյալներով)'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|2}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.ffa.am/am/teams/fcbanants/players/artakdashyan/ Արտակ Դաշյանի էջը ՀՖՖ-ի պաշտոնական կայքէջում] {{ref-hy}}, {{ref-en}}, {{ref-ru}} <!-- * {{cite web|url=http://ffa.am/ru/teams/fcbanants/players/artakdashyan/|title=Профиль на официальном сайте ФФА|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdx1hHpQ?url=http://ffa.am/ru/teams/fcbanants/players/artakdashyan/|archivedate=2012-12-03}} {{ref-ru}} --> * {{cite web|url=http://armfootball.tripod.com/id307.html|title=Ֆուտբոլիստի էջը armfootball.tripod.com կայքում|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdx2aO4k?url=http://armfootball.tripod.com/id307.html|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-en}} * {{transfermarkt|106984}} * {{soccerway|40966}} * {{Nft|106984}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Դաշյան, Արտակ}} [[Կատեգորիա:Հայ ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի կիսապաշտպաններ]] [[Կատեգորիա:Բանանցի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Գանձասարի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Մետալուրգ Դոնեցկի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի հավաքականի ֆուտբոլիստներ]] gag1f011s04jvgj4j5aqao6ixbkgzho 8495955 8495949 2022-08-26T17:53:26Z 23artashes 2675 Տեղափոխել եմ Վիքիտվյալներ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլիստ | հասակ = 181 սմ | դիրք = [[Կիսապաշտպան]] | ներկա ակումբ = [[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]] | համար = 9 | երիտ ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա ||{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Շենգավիթ| }} | ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2007-2010|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]|36 (7) |2010-2011|{{դրոշ|Ուկրաինա|20px}} [[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգ (Դոնեցկ)]]|13 (0) |2011-2013|{{վարձավճար}}{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]|25 (4) |2013|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Գանձասար Կապան (ֆուտբոլային ակումբ)|Գանձասար]]|23 (9) |2014|{{դրոշ|Բահրեյն|20px}} Ալ-Մուհարաք| |2014-2016| {{դրոշ|Մակեդոնիա|20px}} [[Վարդար (ֆուտբոլային ակումբ)|Վարդար]]|43 (7) |2016—|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Ալաշկերտ|54 (8) }} | ընդհանուր տարիներ = | ընդհանուր խաղեր = | ընդհանուր գոլեր = | ազգային թիմ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2008-2010|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} Հայաստան (մինչև 21)|6 (2) |2009-2014|{{դրոշ|Հայաստան|20px}} [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հայաստան]]|7 (0) }} | մասնագիտական ըստ = 21 մայիսի, 2018 | հավաքականի ըստ =}} '''Արտակ Արտուշի Դաշյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] [[ֆուտբոլ]]իստ, Հայաստանի «[[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]]» ֆուտբոլային ակումբի կիսապաշտպան։ Հանդես է եկել [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հայաստանի ազգային հավաքականում]]։ == Ակումբային կարիերա == Արտակ Դաշյանը «Շենգավիթ» ֆուտբոլային դպրոցի սան է։ 2006 թվականին հրավիրվել է «[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]», որի կազմում սկսել է հանդես գալ [[Հայաստանի ֆուտբոլի առաջնություն|Հայաստանի առաջնություններում]] 2007 թվականից։ Իր ունակություններն Արտակ Դաշյանն սկսել է ցուցադրել վաղ տարիքից։ Իր խաղով նա գրավել է ակումբի գլխավոր մարզչի, ապա նաև ֆուտբոլի հավաքականի մարզչի ուշադրությունը։ 2009 թվականի Հայաստանի առաջնությունան 24-րդ տուրի՝ «[[Շիրակ (ֆուտբոլային ակումբ)|Շիրակ]]» ակումբի դեմ խաղում Արտակ Դաշյանը վիրավորել է մրցավարին, ինչի պատճառով անմիջապես հեռացվել է դաշտից։ [[Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիա]]յի կարգապահական կոմիտեն որոշել է որակազրկել խաղացողին Հայաստանի առաջնության առաջիկա խաղի համար, իսկ մայրաքաղաքային ակումբը տուգանվել է 150 հազար դրամով<ref>{{cite web|url=http://www.armfootball.am/602/ru/news/17/10/2009/Артак_Дащян_получил_дисквалификацию_до_конца_сезона|title=Артак Дащян получил дисквалификацию до конца сезона|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdwub4lF?url=http://armfootball.com/rus/news/602/|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-ru}}</ref>։ Արտակ Դաշյանը դիտումների է մասնակցել [[Դոնեցկ]]ի «[[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգում]]», որը գլխավորում էր «Բանանցի» նախկին մարզիչ [[Նիկոլայ Կոստով]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.armfootball.com/1486/ru/news/11/1/2010/artak-dashyan|title=Артак Дашян на просмотре в «Металлурге»|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdwync6O?url=http://armfootball.com/rus/news/1486/|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-ru}}</ref>։ Դաշյանն ակումբի հետ կնքել է երեք տարվա պայմանագիր՝ ևս երկու տարով երկարաձգելու հնարավորությամբ<ref>{{cite web|url=http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/08022010-1223|title=Артак Дашян – игрок донецкого «Металлурга»|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100212103709/http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/08022010-1223|archivedate=2010 թ․ փետրվարի 12}} {{ref-ru}}</ref><ref>{{cite web|url=http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/09022010-1422|title=Артак Дашян: «Конкуренция только во благо»|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100219120212/http://metallurg.donetsk.ua/ru/news/archive/2010/february/09022010-1422|archivedate=2010 թ․ փետրվարի 19}} {{ref-ru}}</ref>։ Դաշյանը հազվադեպ է ընդգրկվել ակումբի հայտացուցակում և հիմնականում դուրս է եկել փոխարինման, այդ պատճառով էլ «Մետալուրգի» ղեկավարությունը որոշել է նրան ուղարկել վարձավճարով խաղալու այլ թիմում։ Ֆուտբոլիստով ամենաշատը հետաքրքրվել է իր նախկին ակումբը, և երկու ակումբները համաձայնության են եկել Դաշյանի՝ վարձավճարով «Բանանց» տեղափոխվելու վերաբերյալ։ Դաշյանն արագորեն ընդգրկվել է թիմի մարզչական սխեմայում։ Մրցաշրջանի կեսերին իր կարիերան ավարտել է [[Արթուր Ոսկանյան]]ը, ինչից հետո [[Արսեն Բալաբեկյան]]ը դարձել է թիմի ավագ, իսկ Արտակ Դաշյանը՝ փոխավագ։ Մրցաշրջանի ավարտից հետո ակումբի ղեկավարությունը որոշել է չերկարաձգել Բալաբեկյանի հետ պայմանագրի ժամկետը, որն ստիպված է եղել հեռանալ թիմից։ Արդյունքում Արտակ Դաշյանը դարձել է թիմի ավագ։ 2013 թվականին նա տեղափոխվել է Կապանի «[[Գանձասար (ֆուտբոլային ակումբ)|Գանձասար]]»<ref>{{cite web|script-title=hy:"Գանձասարից" եղել է առաջարկ, բայց ես դեռ որևէ որոշում չեմ կայացրել։ |url=http://armsport.am/am/news/2/54/48480/ |publisher=armsport.am |accessdate=2013 թ․ մարտի 29 |language=hy |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130115024937/http://armsport.am/am/news/2/54/48480/ |archivedate=2013 թ․ հունվարի 15 }}</ref>, իսկ 2016 թվականին՝ «[[Ալաշկերտ (ֆուտբոլային ակումբ)|Ալաշկերտ]]»։ == Կարիերան հավաքականում == Արտակ Դաշյանը 2008 թվականից ընդգրկվել է Հայաստանի երիտասարդական հավաքականի կազմում, իսկ մեկ տարի անց սկսել է հրավիրվել [[Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|ազգային հավաքական]]։ Վերջինիս կազմում իր նորամուտը կատարել է 2009 թվականի փետրվարի 11-ին [[Կիպրոս]]ում՝ մասնակցելով [[Լատվիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Լատվիայի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (0:0)։ 2009 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Դաշյանը մասնակցել է [[Իսպանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իսպանիայի հավաքականի]] դեմ խաղին, որն անցկացվել է աշխարհի առաջնության որակավորման փուլի շրջանակներում։ 2010 թվականի օգոստոսի 11-ին Դաշյանը մասնակցել է [[Իրանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իրանի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (1։3), իսկ 2014 թվականի մարտ 5-ին՝ [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ռուսաստանի հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (0։2)։ == Ձեռքբերումներ == ; «Բանանց» * Հայաստանի առաջնության արծաթե մեդալակիր – 2007 * [[Հայաստանի Անկախության Գավաթ|Հայաստանի գավաթակիր]] – [[Հայաստանի Անկախության Գավաթ 2007 (ֆուտբոլ)|2007]] * Հայաստանի գավաի խաղարկության եզրափակչի մասնակից – 2008, 2009 ; «Վարդար» * Մակեդոնիայի չեմպիոն – 2014/15 == Անձնական կյանք == Արտակ Դաշյանն ամուսնացել է 2011 թվականի նոյեմբերի վերջին<ref> {{cite web |datepublished = 01.12.2011 |url = http://www.armsport.am/ru/news/2/54/29434/ |title = Артак Дашян женился |publisher = Armsport.am |accessdate = 22.01.2011 |lang = en |archiveurl = https://www.webcitation.org/66gASN3qj?url=http://www.armsport.am/ru/news/2/54/29434/ |archivedate = 2012-04-04 }}</ref>։ <!-- Ունի «Mersedes СLK320» մեքենա<ref> {{cite web |datepublished = 19.01.2012 |url = http://www.armsport.am/ru/news/2/54/31321/ |title = Артак Дашян: Люблю погонять, а эти камеры напрягают |publisher = Armsport.am |accessdate = 22.01.2011 |lang = en |archiveurl = https://www.webcitation.org/66gATi6eB?url=http://www.armsport.am/ru/news/2/54/31321/ |archivedate = 2012-04-04 }}</ref>։ --> == Ելույթների վիճակագրություն == {{updated|2011 թվականի նոյեմբերի 24}} {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align: center;" |- !rowspan="2"|Ակումբ !rowspan="2"|Մրցաշրջան !colspan="2"|Առաջնություն !colspan="2"|Գավաթներ !colspan="2"|Եվրագավաթներ !colspan="2"|Ընդհանուր |- !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր !Խաղեր !Գոլեր |- |rowspan="3" |'''[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]''' |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2007 (ֆուտբոլ)|2007]] |align="center"|2 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !2 !0 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2008 (ֆուտբոլ)|2008]] |align="center"|13 |align="center"|4 |align="center"|1 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !14 !4 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2009 (ֆուտբոլ)|2009]] |align="center"|19 |align="center"|4 |align="center"|5 |align="center"|0 |align="center"|2 |align="center"|1 !26 !5 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 34 !! 8 !! 6 !! 0 !! 2 !! 1 !! 42 !! 9 |- |rowspan="2" |'''[[Մետալուրգ Դոնեցկ (ֆուտբոլային ակումբ)|Մետալուրգ (Դոնեցկ)]]''' |align="center"|2009/10 |align="center"|4 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !4 !0 |- |align="center"|2010/11 |align="center"|9 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !9 !0 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 13 !! 0 !! 0 !! 0 !! 0 !! 0 !! 13 !! 0 |- |rowspan="2" |'''[[Բանանց (ֆուտբոլային ակումբ)|Բանանց]]''' |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2011 (ֆուտբոլ)|2011]] |align="center"|25 |align="center"|4 |align="center"|5 |align="center"|0 |align="center"|2 |align="center"|0 !54 !4 |- |align="center"|[[Հայաստանի Բարձրագույն խումբ 2012-13 (ֆուտբոլ)|2012/13]] |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 |align="center"|0 !0 !0 |- !colspan="2"| Ընդհանուր !! 25 !! 4 !! 5 !! 0 !! 2 !! 0 !! 32 !! 4 |- !colspan="2"|Ընդհանուր կարիերայում !72 !12 !11 !0 !6 !2 !87 !13 |- |} {{Hider |title = Դաշյանի խաղերն ու գոլերը Հայաստանի հավաքականի կազմում |hidden = 1 |frame-style = width: 85% |content = {{{!}} class="wikitable" style="font-size: 95%" {{!}}- {{!}} align=center width=50{{!}}'''№''' {{!}} align=center width=125{{!}}'''Ամսաթիվ''' {{!}} align=center width=180{{!}}'''Հակառակորդ''' {{!}} align=center width=100{{!}}'''Հաշիվ''' {{!}} align=center width=100{{!}}'''Դաշյանի գոլերը''' {{!}} align=center width=300{{!}}'''Մրցություն''' {{!}}- {{!}}align=center{{!}}1 {{!}}[[14 փետրվարի]], [[2009]] {{!}}{{դրոշ|Լատվիա}} [[Լատվիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Լատվիա]] {{!}}align=center{{!}}0:0 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}- {{!}}align=center{{!}}2 {{!}}[[10 հոկտեմբերի]], [[2009]] {{!}}{{դրոշ|Իսպանիա}} [[Իսպանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իսպանիա]] {{!}}align=center{{!}}1:2 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}ԱԱ-2010 որակավորման փուլ {{!}}- {{!}}align=center{{!}}3 {{!}}[[11 օգոստոսի]], [[2010]] {{!}}{{դրոշ|Իրան}} [[Իրանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իրան]] {{!}}align=center{{!}}1:3 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}- {{!}}align=center{{!}}4 {{!}}[[5 մարտի]], [[2014]] {{!}}{{դրոշ|Ռուսաստան}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ռուսաստան]] {{!}}align=center{{!}}0:2 {{!}}align=center{{!}}0 {{!}}[[Ընկերական խաղ]] {{!}}} }} '''Ընդհանուր՝ 4 խաղ / 0 գոլ, 0 հաղթանակ, 1 ոչ-ոքի, 3 պարտություն''' ''(2014 թվականի մարտի 12-ի տվյալներով)'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|2}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.ffa.am/am/teams/fcbanants/players/artakdashyan/ Արտակ Դաշյանի էջը ՀՖՖ-ի պաշտոնական կայքէջում] {{ref-hy}}, {{ref-en}}, {{ref-ru}} <!-- * {{cite web|url=http://ffa.am/ru/teams/fcbanants/players/artakdashyan/|title=Профиль на официальном сайте ФФА|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdx1hHpQ?url=http://ffa.am/ru/teams/fcbanants/players/artakdashyan/|archivedate=2012-12-03}} {{ref-ru}} --> * {{cite web|url=http://armfootball.tripod.com/id307.html|title=Ֆուտբոլիստի էջը armfootball.tripod.com կայքում|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Cdx2aO4k?url=http://armfootball.tripod.com/id307.html|archivedate=2012 թ․ դեկտեմբերի 3}} {{ref-en}} * {{transfermarkt|106984}} * {{soccerway|40966}} * {{Nft|106984}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Դաշյան, Արտակ}} [[Կատեգորիա:Հայ ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի կիսապաշտպաններ]] [[Կատեգորիա:Բանանցի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Գանձասարի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Մետալուրգ Դոնեցկի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի հավաքականի ֆուտբոլիստներ]] irqx1kwxmv1tbkbljtvahnwgv08i34n Բանակում (հեռուստասերիալ) 0 36326 8495983 8494676 2022-08-26T19:08:44Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Բանակում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրում = Բանակում | ժանր = [[կատակերգություն]] | երաժիշտ = [[Էմփիրեյ]]<br />[[The Beautified Project]] | լեզու = [[հայերեն]] | ռեժիսոր = Հայկ Կբեյան<br>Աշոտ Հակոբյան<br>Մովսես Գասպարյան<ref name="shtv">{{cite web |title=Ֆիլմի մասին |url=https://www.shanttv.com/serials/in-the-army/about-film.html |website=shanttv.com |publisher=Շանթ ՀԸ}}</ref> | դերերում = Արտյոմ Կարապետյան<br>Գևորգ Չուլյան<br>Էմիլ Գալստյան<br>Գևորգ Մանուկյան<br>Գոռ Մարտիրոսյան<br>Հովհաննես Դավթյան | պրոդյուսեր = Հունան Սողոյան<ref name="shtv" /> | գործադիր պրոդյուսեր = | սցենարիստ = Անդրանիկ Իսահակյան<ref name="shtv" /> | օպերատոր = | հեռուստաալիք = «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] | առաջին թողարկում = [[Սեպտեմբեր]], [[2009]] | վերջին թողարկում = [[2012]] | հաջորդ = «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» | կարգավիճակ = | Եթերաշրջանների քանակ= 2 | սերիաների քանակ = | սերիաների տևողություն = 30-35 րոպե | կայք = https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html<ref name="shtv" /> }} '''«Բանակում»''', հեռուստասերիալ «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] հեռուստաընկերության եթերում։ Հեռարձակվել է [[2009]] թվականի սեպտեմբերից մինչև [[2012]] թվականի հոկտեմբերը, այնուհետև ունեցել շարունակությունը «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» հեռուստասերիալով։ == Սյուժե == Քաղաքացիական կյանքն էլ ավելի ես գնահատում, երբ այն երկու տարով դառնում է անհաս մի երազ։ Հերոսներն իրենց քաղաքացիական փափուկ կյանքից գալիս են բանակ ու հայտնվում մի ուրիշ աշխարհում, որտեղ կան ապրելու այլ կանոններ։ Երևանցին, գյումրեցին, լոռեցին, մարտունեցին և այլ շրջաններից եկած տղաներ հավաքվում են մի հարկի տակ, մի գաղափարի շուրջ, այն է` պաշտպանել հայրենիքը։  Նրանք ստիպված են հանդուրժել միմյանց, փոխզիջումների գնալ, երբեմն էլ նյարդերը տեղի են տալիս, և բախումն անխուսափելի է։ Տղաներից յուրաքանչյուրն ունի իր վախերն ու թերությունները, որոնք ներկայացվում են հումորով։   Հերոսների ծառայության ընթացքը հագեցած է հումորային պատմություններով և արկածներով։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերասանական կազմ !Կերպար !Եթերաշրջան !Տարեթիվ |- |[[Արտյոմ Կարապետյան]] |Կառլեն Մինասյան (Մինաս) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գոռ Մարտիրոսյան |Թոռնիկ Ջամշոյան (Ջամշ) |1,2,3 |2009-2012 |- |Էմիլ Գալստյան |Համբարձում Համբարձումյան (Հմբո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Մանուկյան  |Մելիքսեթ Հովսեփյան (Մելո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Չուլյան |Սամվել Մուսայելյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Զախարյան |Պապիկ Ջամշոյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Բարսեղյան |Ռազմիկ Հակոբյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Վահան Թովմասյան |Վարդան Մակարյան (Մակար) |1,2 |2009-2011 |- |Մինաս Լևոնյան |Ավետ Տեր-Մհերյան |1,2 |2009-2010 |- |Ներսես Հովհաննիսյան  |Արա Հարությունյան |1 |2009-2010 |- |Վաղինակ Ոսկանյան |Ասատուր Փիրումյան |1,2 |2009-2011 |- |Հովհաննես Դավթյան |Մեխակ Արևշատյան (Մխո) |1,2,3 |2010-2012 |- |Վահե Պետրոսյան |Քաջիկ Ասլանյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Զավեն Գևորգյան |Գարիկ |2,3 |2011-2012 |- |Կարապետ Հովհանիսյան |Ժան Օտյան |3 |2011-2012 |- |Սարգիս Վարդանյան |Արտյոմ Խաչատրյան |3 |2011-2012 |- |[[Արմեն Սողոյան (դերասան)|Արմեն Սողոյան]] |գնդապետ Մուշեղ Բաղդասարյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Սեպուհ Ապիկյան |փոխգնդապետ Մանվել Բշտիկյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Ժաննա Հովակիմյան  |լեյտենանտ Ելենա Հովհաննիսյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Տրդատ Մակարյան |ավագ ենթասպա Խաչիկ Վարդանյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Հարոությունյան |ենթասպա Մարգարյան |2,3 |2010-2012 |- |Արտյոմ Սագրադյան |կապիտան Գինոսյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Արսեն Վիրաբյան  |ենթասպա Մուրադյան |1,2,3 |2009-2012 |- |[[Սերգեյ Դանիելյան (դերասան)|Սերգեյ Դանիելյան]] |կապիտան Արտակ Գասպարյան |1 |2009-2010 |- |Աշոտ Եդիգարյան |ենթասպա Մազմանյան |1 |2009 |- |Հայկ Սարատիկյան |մայոր Սարուխանյան |1 |2009-2010 |- |[[Արմուշ|Արման Խաչատրյան]] |ավագ սերժանտ Գազազյան |1 |2009 |- |Վահագն Խաչատրյան |կրտսեր սերժանտ Վարոսյան (Վարոս) |1,2 |2009-2010 |- |Սերգեյ Ստեփանյան |Արամ |3 |2012 |- |[[Վաչե Թովմասյան]] |Տիգրան Սահակյան |1 |2009 |- |Արմեն Մարգարյան |Անդրանիկ Մխիթարյան |1 |2009 |- |Դավիթ Սեփխանյան |Կարապետ Ոսկանյան |1 |2009 |- |Արթուր Նազարյան |Սուրեն Բադալյան |1 |2009 |- |Արթուր Հովսեփյան |Պետո |1,2 |2009-2011 |- |Վահագն Սարգսյան |Համլետ Վիրաբյան (Համո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Միքայելյան |Գագիկ Մկրտչյան (Գագո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Լուսինե Ղարիբյան |Սիրանուշ; Անո |1;2 |2009; 2011 |- |Վասիլ Սարգսյան |Սուրեն |1 |2009 |- |[[Լուսինե Կիրակոսյան]] |Սիրանուշ Գագիկովնա |1 |2009 |- |[[Մարգարիտ Խաչատրյան]] |Մարինա |1 |2009 |- |Անի Մարտիրոսյան |Նարե |1 |2009 |- |Դիանա Մացոյան |Անահիտ |1 |2009 |- |Աղասի Հունանյան |Օնիկ |1 |2009 |- |Անահիտ Քոչարյան |Անուշ |1 |2009 |- |Անի Հակոբյան |Գոհար |1 |2009 |- |Էդգար Քոչարյան |Դավիթ Սեդրակյան |1 |2009-2010 |- |Ալիսա Մելիքսեթյան |Հասմիկ |1 |2009-2010 |- |Վիլեն Սարգսյան |Լևոն Աղեկյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Կարեն Հովհաննիսյան |Արման Հայրապետյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Դավիթ Եղիազարյան |Մնացական Մարտիրոսյան |1 |2010 |- |[[Անահիտ Կիրակոսյան]] |Սուսիկ |1,2,3 |2010-2012 |- |Էմմա Մանուկյան |Մարի |1,2,3 |2010-2012 |- |Շողեր Գրիգորյան |Սոխակ |3 |2012 |- |Մառա Սարուխանյան |Կարինե |2 |2010-2011 |- |Վահագն Սիմոնյան |Կապիտան Մելիքսեթյան |2,3 |2011-2012 |- |Լաուրա Ավագյան |Հովո |2,3 |2011-2012 |- |Գևորգ Գրիգորյան |Մհեր Բարոյան |3 |2012 |- |Գևորգ Սիրեկանյան |Նիհար |2,3 |2011-2012 |} == Տես նաև == * [[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրությունենր == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] dfh9fw6u2179dreksdh7j2fp13nzfuh 8495984 8495983 2022-08-26T19:09:09Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Բանակում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրում = Բանակում | ժանր = [[կատակերգություն]] | երաժիշտ = [[Էմփիրեյ]]<br />[[The Beautified Project]] | լեզու = [[հայերեն]] | ռեժիսոր = Հայկ Կբեյան<br>Աշոտ Հակոբյան<br>Մովսես Գասպարյան<ref name="shtv">{{cite web |title=Ֆիլմի մասին |url=https://www.shanttv.com/serials/in-the-army/about-film.html |website=shanttv.com |publisher=Շանթ ՀԸ}}</ref> | դերերում = Արտյոմ Կարապետյան<br>Գևորգ Չուլյան<br>Էմիլ Գալստյան<br>Գևորգ Մանուկյան<br>Գոռ Մարտիրոսյան<br>Հովհաննես Դավթյան | պրոդյուսեր = Հունան Սողոյան<ref name="shtv" /> | գործադիր պրոդյուսեր = | սցենարիստ = Անդրանիկ Իսահակյան<ref name="shtv" /> | օպերատոր = | հեռուստաալիք = «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] | առաջին թողարկում = [[Սեպտեմբեր]], [[2009]] | վերջին թողարկում = [[2012]] | հաջորդ = «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» | կարգավիճակ = | Եթերաշրջանների քանակ = 3 | սերիաների քանակ = | սերիաների տևողություն = 30-35 րոպե | կայք = https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html<ref name="shtv" /> }} '''«Բանակում»''', հեռուստասերիալ «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] հեռուստաընկերության եթերում։ Հեռարձակվել է [[2009]] թվականի սեպտեմբերից մինչև [[2012]] թվականի հոկտեմբերը, այնուհետև ունեցել շարունակությունը «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» հեռուստասերիալով։ == Սյուժե == Քաղաքացիական կյանքն էլ ավելի ես գնահատում, երբ այն երկու տարով դառնում է անհաս մի երազ։ Հերոսներն իրենց քաղաքացիական փափուկ կյանքից գալիս են բանակ ու հայտնվում մի ուրիշ աշխարհում, որտեղ կան ապրելու այլ կանոններ։ Երևանցին, գյումրեցին, լոռեցին, մարտունեցին և այլ շրջաններից եկած տղաներ հավաքվում են մի հարկի տակ, մի գաղափարի շուրջ, այն է` պաշտպանել հայրենիքը։  Նրանք ստիպված են հանդուրժել միմյանց, փոխզիջումների գնալ, երբեմն էլ նյարդերը տեղի են տալիս, և բախումն անխուսափելի է։ Տղաներից յուրաքանչյուրն ունի իր վախերն ու թերությունները, որոնք ներկայացվում են հումորով։   Հերոսների ծառայության ընթացքը հագեցած է հումորային պատմություններով և արկածներով։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերասանական կազմ !Կերպար !Եթերաշրջան !Տարեթիվ |- |[[Արտյոմ Կարապետյան]] |Կառլեն Մինասյան (Մինաս) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գոռ Մարտիրոսյան |Թոռնիկ Ջամշոյան (Ջամշ) |1,2,3 |2009-2012 |- |Էմիլ Գալստյան |Համբարձում Համբարձումյան (Հմբո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Մանուկյան  |Մելիքսեթ Հովսեփյան (Մելո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Չուլյան |Սամվել Մուսայելյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Զախարյան |Պապիկ Ջամշոյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Բարսեղյան |Ռազմիկ Հակոբյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Վահան Թովմասյան |Վարդան Մակարյան (Մակար) |1,2 |2009-2011 |- |Մինաս Լևոնյան |Ավետ Տեր-Մհերյան |1,2 |2009-2010 |- |Ներսես Հովհաննիսյան  |Արա Հարությունյան |1 |2009-2010 |- |Վաղինակ Ոսկանյան |Ասատուր Փիրումյան |1,2 |2009-2011 |- |Հովհաննես Դավթյան |Մեխակ Արևշատյան (Մխո) |1,2,3 |2010-2012 |- |Վահե Պետրոսյան |Քաջիկ Ասլանյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Զավեն Գևորգյան |Գարիկ |2,3 |2011-2012 |- |Կարապետ Հովհանիսյան |Ժան Օտյան |3 |2011-2012 |- |Սարգիս Վարդանյան |Արտյոմ Խաչատրյան |3 |2011-2012 |- |[[Արմեն Սողոյան (դերասան)|Արմեն Սողոյան]] |գնդապետ Մուշեղ Բաղդասարյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Սեպուհ Ապիկյան |փոխգնդապետ Մանվել Բշտիկյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Ժաննա Հովակիմյան  |լեյտենանտ Ելենա Հովհաննիսյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Տրդատ Մակարյան |ավագ ենթասպա Խաչիկ Վարդանյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Հարոությունյան |ենթասպա Մարգարյան |2,3 |2010-2012 |- |Արտյոմ Սագրադյան |կապիտան Գինոսյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Արսեն Վիրաբյան  |ենթասպա Մուրադյան |1,2,3 |2009-2012 |- |[[Սերգեյ Դանիելյան (դերասան)|Սերգեյ Դանիելյան]] |կապիտան Արտակ Գասպարյան |1 |2009-2010 |- |Աշոտ Եդիգարյան |ենթասպա Մազմանյան |1 |2009 |- |Հայկ Սարատիկյան |մայոր Սարուխանյան |1 |2009-2010 |- |[[Արմուշ|Արման Խաչատրյան]] |ավագ սերժանտ Գազազյան |1 |2009 |- |Վահագն Խաչատրյան |կրտսեր սերժանտ Վարոսյան (Վարոս) |1,2 |2009-2010 |- |Սերգեյ Ստեփանյան |Արամ |3 |2012 |- |[[Վաչե Թովմասյան]] |Տիգրան Սահակյան |1 |2009 |- |Արմեն Մարգարյան |Անդրանիկ Մխիթարյան |1 |2009 |- |Դավիթ Սեփխանյան |Կարապետ Ոսկանյան |1 |2009 |- |Արթուր Նազարյան |Սուրեն Բադալյան |1 |2009 |- |Արթուր Հովսեփյան |Պետո |1,2 |2009-2011 |- |Վահագն Սարգսյան |Համլետ Վիրաբյան (Համո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Միքայելյան |Գագիկ Մկրտչյան (Գագո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Լուսինե Ղարիբյան |Սիրանուշ; Անո |1;2 |2009; 2011 |- |Վասիլ Սարգսյան |Սուրեն |1 |2009 |- |[[Լուսինե Կիրակոսյան]] |Սիրանուշ Գագիկովնա |1 |2009 |- |[[Մարգարիտ Խաչատրյան]] |Մարինա |1 |2009 |- |Անի Մարտիրոսյան |Նարե |1 |2009 |- |Դիանա Մացոյան |Անահիտ |1 |2009 |- |Աղասի Հունանյան |Օնիկ |1 |2009 |- |Անահիտ Քոչարյան |Անուշ |1 |2009 |- |Անի Հակոբյան |Գոհար |1 |2009 |- |Էդգար Քոչարյան |Դավիթ Սեդրակյան |1 |2009-2010 |- |Ալիսա Մելիքսեթյան |Հասմիկ |1 |2009-2010 |- |Վիլեն Սարգսյան |Լևոն Աղեկյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Կարեն Հովհաննիսյան |Արման Հայրապետյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Դավիթ Եղիազարյան |Մնացական Մարտիրոսյան |1 |2010 |- |[[Անահիտ Կիրակոսյան]] |Սուսիկ |1,2,3 |2010-2012 |- |Էմմա Մանուկյան |Մարի |1,2,3 |2010-2012 |- |Շողեր Գրիգորյան |Սոխակ |3 |2012 |- |Մառա Սարուխանյան |Կարինե |2 |2010-2011 |- |Վահագն Սիմոնյան |Կապիտան Մելիքսեթյան |2,3 |2011-2012 |- |Լաուրա Ավագյան |Հովո |2,3 |2011-2012 |- |Գևորգ Գրիգորյան |Մհեր Բարոյան |3 |2012 |- |Գևորգ Սիրեկանյան |Նիհար |2,3 |2011-2012 |} == Տես նաև == * [[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրությունենր == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] ou7eqrmqvutjhsbj4o6cs1x4tzigonx 8495994 8495984 2022-08-26T19:27:49Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Բանակում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրում = Բանակում | ժանր = [[կատակերգություն]] | երաժիշտ = [[Էմփիրեյ]]<br />[[The Beautified Project]] | լեզու = [[հայերեն]] | ռեժիսոր = Հայկ Կբեյան<br>Աշոտ Հակոբյան<br>Մովսես Գասպարյան<ref name="shtv">{{cite web |title=Ֆիլմի մասին |url=https://www.shanttv.com/serials/in-the-army/about-film.html |website=shanttv.com |publisher=Շանթ ՀԸ}}</ref> | դերերում = Արտյոմ Կարապետյան<br>Գևորգ Չուլյան<br>Էմիլ Գալստյան<br>Գևորգ Մանուկյան<br>Գոռ Մարտիրոսյան<br>Հովհաննես Դավթյան | պրոդյուսեր = Հունան Սողոյան<ref name="shtv" /> | գործադիր պրոդյուսեր = | սցենարիստ = Անդրանիկ Իսահակյան<ref name="shtv" /> | օպերատոր = | հեռուստաալիք = «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] | առաջին թողարկում = [[Սեպտեմբեր]], [[2009]] | վերջին թողարկում = [[2012]] | հաջորդ = «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» | կարգավիճակ = | Եթերաշրջանների քանակ = | սերիաների քանակ = 222 (1)<br> 207 (2) 233 (3) | սերիաների տևողություն = 30-35 րոպե | կայք = https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html<ref name="shtv" /> }} '''«Բանակում»''', հեռուստասերիալ «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] հեռուստաընկերության եթերում։ Հեռարձակվել է [[2009]] թվականի սեպտեմբերից մինչև [[2012]] թվականի հոկտեմբերը, այնուհետև ունեցել շարունակությունը «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» հեռուստասերիալով։ == Սյուժե == Քաղաքացիական կյանքն էլ ավելի ես գնահատում, երբ այն երկու տարով դառնում է անհաս մի երազ։ Հերոսներն իրենց քաղաքացիական փափուկ կյանքից գալիս են բանակ ու հայտնվում մի ուրիշ աշխարհում, որտեղ կան ապրելու այլ կանոններ։ Երևանցին, գյումրեցին, լոռեցին, մարտունեցին և այլ շրջաններից եկած տղաներ հավաքվում են մի հարկի տակ, մի գաղափարի շուրջ, այն է` պաշտպանել հայրենիքը։  Նրանք ստիպված են հանդուրժել միմյանց, փոխզիջումների գնալ, երբեմն էլ նյարդերը տեղի են տալիս, և բախումն անխուսափելի է։ Տղաներից յուրաքանչյուրն ունի իր վախերն ու թերությունները, որոնք ներկայացվում են հումորով։   Հերոսների ծառայության ընթացքը հագեցած է հումորային պատմություններով և արկածներով։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերասանական կազմ !Կերպար !Եթերաշրջան !Տարեթիվ |- |[[Արտյոմ Կարապետյան]] |Կառլեն Մինասյան (Մինաս) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գոռ Մարտիրոսյան |Թոռնիկ Ջամշոյան (Ջամշ) |1,2,3 |2009-2012 |- |Էմիլ Գալստյան |Համբարձում Համբարձումյան (Հմբո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Մանուկյան  |Մելիքսեթ Հովսեփյան (Մելո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Չուլյան |Սամվել Մուսայելյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Զախարյան |Պապիկ Ջամշոյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Բարսեղյան |Ռազմիկ Հակոբյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Վահան Թովմասյան |Վարդան Մակարյան (Մակար) |1,2 |2009-2011 |- |Մինաս Լևոնյան |Ավետ Տեր-Մհերյան |1,2 |2009-2010 |- |Ներսես Հովհաննիսյան  |Արա Հարությունյան |1 |2009-2010 |- |Վաղինակ Ոսկանյան |Ասատուր Փիրումյան |1,2 |2009-2011 |- |Հովհաննես Դավթյան |Մեխակ Արևշատյան (Մխո) |1,2,3 |2010-2012 |- |Վահե Պետրոսյան |Քաջիկ Ասլանյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Զավեն Գևորգյան |Գարիկ |2,3 |2011-2012 |- |Կարապետ Հովհանիսյան |Ժան Օտյան |3 |2011-2012 |- |Սարգիս Վարդանյան |Արտյոմ Խաչատրյան |3 |2011-2012 |- |[[Արմեն Սողոյան (դերասան)|Արմեն Սողոյան]] |գնդապետ Մուշեղ Բաղդասարյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Սեպուհ Ապիկյան |փոխգնդապետ Մանվել Բշտիկյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Ժաննա Հովակիմյան  |լեյտենանտ Ելենա Հովհաննիսյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Տրդատ Մակարյան |ավագ ենթասպա Խաչիկ Վարդանյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Հարոությունյան |ենթասպա Մարգարյան |2,3 |2010-2012 |- |Արտյոմ Սագրադյան |կապիտան Գինոսյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Արսեն Վիրաբյան  |ենթասպա Մուրադյան |1,2,3 |2009-2012 |- |[[Սերգեյ Դանիելյան (դերասան)|Սերգեյ Դանիելյան]] |կապիտան Արտակ Գասպարյան |1 |2009-2010 |- |Աշոտ Եդիգարյան |ենթասպա Մազմանյան |1 |2009 |- |Հայկ Սարատիկյան |մայոր Սարուխանյան |1 |2009-2010 |- |[[Արմուշ|Արման Խաչատրյան]] |ավագ սերժանտ Գազազյան |1 |2009 |- |Վահագն Խաչատրյան |կրտսեր սերժանտ Վարոսյան (Վարոս) |1,2 |2009-2010 |- |Սերգեյ Ստեփանյան |Արամ |3 |2012 |- |[[Վաչե Թովմասյան]] |Տիգրան Սահակյան |1 |2009 |- |Արմեն Մարգարյան |Անդրանիկ Մխիթարյան |1 |2009 |- |Դավիթ Սեփխանյան |Կարապետ Ոսկանյան |1 |2009 |- |Արթուր Նազարյան |Սուրեն Բադալյան |1 |2009 |- |Արթուր Հովսեփյան |Պետո |1,2 |2009-2011 |- |Վահագն Սարգսյան |Համլետ Վիրաբյան (Համո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Միքայելյան |Գագիկ Մկրտչյան (Գագո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Լուսինե Ղարիբյան |Սիրանուշ; Անո |1;2 |2009; 2011 |- |Վասիլ Սարգսյան |Սուրեն |1 |2009 |- |[[Լուսինե Կիրակոսյան]] |Սիրանուշ Գագիկովնա |1 |2009 |- |[[Մարգարիտ Խաչատրյան]] |Մարինա |1 |2009 |- |Անի Մարտիրոսյան |Նարե |1 |2009 |- |Դիանա Մացոյան |Անահիտ |1 |2009 |- |Աղասի Հունանյան |Օնիկ |1 |2009 |- |Անահիտ Քոչարյան |Անուշ |1 |2009 |- |Անի Հակոբյան |Գոհար |1 |2009 |- |Էդգար Քոչարյան |Դավիթ Սեդրակյան |1 |2009-2010 |- |Ալիսա Մելիքսեթյան |Հասմիկ |1 |2009-2010 |- |Վիլեն Սարգսյան |Լևոն Աղեկյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Կարեն Հովհաննիսյան |Արման Հայրապետյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Դավիթ Եղիազարյան |Մնացական Մարտիրոսյան |1 |2010 |- |[[Անահիտ Կիրակոսյան]] |Սուսիկ |1,2,3 |2010-2012 |- |Էմմա Մանուկյան |Մարի |1,2,3 |2010-2012 |- |Շողեր Գրիգորյան |Սոխակ |3 |2012 |- |Մառա Սարուխանյան |Կարինե |2 |2010-2011 |- |Վահագն Սիմոնյան |Կապիտան Մելիքսեթյան |2,3 |2011-2012 |- |Լաուրա Ավագյան |Հովո |2,3 |2011-2012 |- |Գևորգ Գրիգորյան |Մհեր Բարոյան |3 |2012 |- |Գևորգ Սիրեկանյան |Նիհար |2,3 |2011-2012 |} == Տես նաև == * [[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրությունենր == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] fgohaug2j3t7sm06lp7bijrmhg1u3n8 8495996 8495994 2022-08-26T19:28:54Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Բանակում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրում = Բանակում | ժանր = [[կատակերգություն]] | երաժիշտ = [[Էմփիրեյ]]<br />[[The Beautified Project]] | լեզու = [[հայերեն]] | ռեժիսոր = Հայկ Կբեյան<br>Աշոտ Հակոբյան<br>Մովսես Գասպարյան<ref name="shtv">{{cite web |title=Ֆիլմի մասին |url=https://www.shanttv.com/serials/in-the-army/about-film.html |website=shanttv.com |publisher=Շանթ ՀԸ}}</ref> | դերերում = Արտյոմ Կարապետյան<br>Գևորգ Չուլյան<br>Էմիլ Գալստյան<br>Գևորգ Մանուկյան<br>Գոռ Մարտիրոսյան<br>Հովհաննես Դավթյան | պրոդյուսեր = Հունան Սողոյան<ref name="shtv" /> | գործադիր պրոդյուսեր = | սցենարիստ = Անդրանիկ Իսահակյան<ref name="shtv" /> | օպերատոր = | հեռուստաալիք = «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] | առաջին թողարկում = [[Սեպտեմբեր]], [[2009]] | վերջին թողարկում = [[2012]] | հաջորդ = «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» | կարգավիճակ = ավարտված | եթերաշրջանների քանակ = | սերիաների քանակ = 222 (1)<br> 207 (2)<br> 233 (3) | սերիաների տևողություն = 30-35 րոպե | կայք = https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html<ref name="shtv" /> }} '''«Բանակում»''', հեռուստասերիալ «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] հեռուստաընկերության եթերում։ Հեռարձակվել է [[2009]] թվականի սեպտեմբերից մինչև [[2012]] թվականի հոկտեմբերը, այնուհետև ունեցել շարունակությունը «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» հեռուստասերիալով։ == Սյուժե == Քաղաքացիական կյանքն էլ ավելի ես գնահատում, երբ այն երկու տարով դառնում է անհաս մի երազ։ Հերոսներն իրենց քաղաքացիական փափուկ կյանքից գալիս են բանակ ու հայտնվում մի ուրիշ աշխարհում, որտեղ կան ապրելու այլ կանոններ։ Երևանցին, գյումրեցին, լոռեցին, մարտունեցին և այլ շրջաններից եկած տղաներ հավաքվում են մի հարկի տակ, մի գաղափարի շուրջ, այն է` պաշտպանել հայրենիքը։  Նրանք ստիպված են հանդուրժել միմյանց, փոխզիջումների գնալ, երբեմն էլ նյարդերը տեղի են տալիս, և բախումն անխուսափելի է։ Տղաներից յուրաքանչյուրն ունի իր վախերն ու թերությունները, որոնք ներկայացվում են հումորով։   Հերոսների ծառայության ընթացքը հագեցած է հումորային պատմություններով և արկածներով։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերասանական կազմ !Կերպար !Եթերաշրջան !Տարեթիվ |- |[[Արտյոմ Կարապետյան]] |Կառլեն Մինասյան (Մինաս) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գոռ Մարտիրոսյան |Թոռնիկ Ջամշոյան (Ջամշ) |1,2,3 |2009-2012 |- |Էմիլ Գալստյան |Համբարձում Համբարձումյան (Հմբո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Մանուկյան  |Մելիքսեթ Հովսեփյան (Մելո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Չուլյան |Սամվել Մուսայելյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Զախարյան |Պապիկ Ջամշոյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Բարսեղյան |Ռազմիկ Հակոբյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Վահան Թովմասյան |Վարդան Մակարյան (Մակար) |1,2 |2009-2011 |- |Մինաս Լևոնյան |Ավետ Տեր-Մհերյան |1,2 |2009-2010 |- |Ներսես Հովհաննիսյան  |Արա Հարությունյան |1 |2009-2010 |- |Վաղինակ Ոսկանյան |Ասատուր Փիրումյան |1,2 |2009-2011 |- |Հովհաննես Դավթյան |Մեխակ Արևշատյան (Մխո) |1,2,3 |2010-2012 |- |Վահե Պետրոսյան |Քաջիկ Ասլանյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Զավեն Գևորգյան |Գարիկ |2,3 |2011-2012 |- |Կարապետ Հովհանիսյան |Ժան Օտյան |3 |2011-2012 |- |Սարգիս Վարդանյան |Արտյոմ Խաչատրյան |3 |2011-2012 |- |[[Արմեն Սողոյան (դերասան)|Արմեն Սողոյան]] |գնդապետ Մուշեղ Բաղդասարյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Սեպուհ Ապիկյան |փոխգնդապետ Մանվել Բշտիկյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Ժաննա Հովակիմյան  |լեյտենանտ Ելենա Հովհաննիսյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Տրդատ Մակարյան |ավագ ենթասպա Խաչիկ Վարդանյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Հարոությունյան |ենթասպա Մարգարյան |2,3 |2010-2012 |- |Արտյոմ Սագրադյան |կապիտան Գինոսյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Արսեն Վիրաբյան  |ենթասպա Մուրադյան |1,2,3 |2009-2012 |- |[[Սերգեյ Դանիելյան (դերասան)|Սերգեյ Դանիելյան]] |կապիտան Արտակ Գասպարյան |1 |2009-2010 |- |Աշոտ Եդիգարյան |ենթասպա Մազմանյան |1 |2009 |- |Հայկ Սարատիկյան |մայոր Սարուխանյան |1 |2009-2010 |- |[[Արմուշ|Արման Խաչատրյան]] |ավագ սերժանտ Գազազյան |1 |2009 |- |Վահագն Խաչատրյան |կրտսեր սերժանտ Վարոսյան (Վարոս) |1,2 |2009-2010 |- |Սերգեյ Ստեփանյան |Արամ |3 |2012 |- |[[Վաչե Թովմասյան]] |Տիգրան Սահակյան |1 |2009 |- |Արմեն Մարգարյան |Անդրանիկ Մխիթարյան |1 |2009 |- |Դավիթ Սեփխանյան |Կարապետ Ոսկանյան |1 |2009 |- |Արթուր Նազարյան |Սուրեն Բադալյան |1 |2009 |- |Արթուր Հովսեփյան |Պետո |1,2 |2009-2011 |- |Վահագն Սարգսյան |Համլետ Վիրաբյան (Համո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Միքայելյան |Գագիկ Մկրտչյան (Գագո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Լուսինե Ղարիբյան |Սիրանուշ; Անո |1;2 |2009; 2011 |- |Վասիլ Սարգսյան |Սուրեն |1 |2009 |- |[[Լուսինե Կիրակոսյան]] |Սիրանուշ Գագիկովնա |1 |2009 |- |[[Մարգարիտ Խաչատրյան]] |Մարինա |1 |2009 |- |Անի Մարտիրոսյան |Նարե |1 |2009 |- |Դիանա Մացոյան |Անահիտ |1 |2009 |- |Աղասի Հունանյան |Օնիկ |1 |2009 |- |Անահիտ Քոչարյան |Անուշ |1 |2009 |- |Անի Հակոբյան |Գոհար |1 |2009 |- |Էդգար Քոչարյան |Դավիթ Սեդրակյան |1 |2009-2010 |- |Ալիսա Մելիքսեթյան |Հասմիկ |1 |2009-2010 |- |Վիլեն Սարգսյան |Լևոն Աղեկյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Կարեն Հովհաննիսյան |Արման Հայրապետյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Դավիթ Եղիազարյան |Մնացական Մարտիրոսյան |1 |2010 |- |[[Անահիտ Կիրակոսյան]] |Սուսիկ |1,2,3 |2010-2012 |- |Էմմա Մանուկյան |Մարի |1,2,3 |2010-2012 |- |Շողեր Գրիգորյան |Սոխակ |3 |2012 |- |Մառա Սարուխանյան |Կարինե |2 |2010-2011 |- |Վահագն Սիմոնյան |Կապիտան Մելիքսեթյան |2,3 |2011-2012 |- |Լաուրա Ավագյան |Հովո |2,3 |2011-2012 |- |Գևորգ Գրիգորյան |Մհեր Բարոյան |3 |2012 |- |Գևորգ Սիրեկանյան |Նիհար |2,3 |2011-2012 |} == Տես նաև == * [[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրությունենր == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] 7e8okhl0z6t0x31sg9jzulqwk5vsceb 8495997 8495996 2022-08-26T19:39:00Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Բանակում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրում = Բանակում | ժանր = [[կատակերգություն]] | երաժիշտ = [[Էմփիրեյ]]<br />[[The Beautified Project]] | լեզու = [[հայերեն]] | ռեժիսոր = Հայկ Կբեյան<br>Աշոտ Հակոբյան<br>Մովսես Գասպարյան<ref name="shtv">{{cite web |title=Ֆիլմի մասին |url=https://www.shanttv.com/serials/in-the-army/about-film.html |website=shanttv.com |publisher=Շանթ ՀԸ}}</ref> | դերերում = Արտյոմ Կարապետյան<br>Գևորգ Չուլյան<br>Էմիլ Գալստյան<br>Գևորգ Մանուկյան<br>Գոռ Մարտիրոսյան<br>Հովհաննես Դավթյան | պրոդյուսեր = Հունան Սողոյան<ref name="shtv" /> | գործադիր պրոդյուսեր = | սցենարիստ = Անդրանիկ Իսահակյան<ref name="shtv" /> | օպերատոր = | հեռուստաալիք = «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] | առաջին թողարկում = [[Սեպտեմբերի 1]], [[2009]] | վերջին թողարկում = [[2012]] | հաջորդ = «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» | կարգավիճակ = ավարտված | եթերաշրջանների քանակ = | սերիաների քանակ = 222 (1)<br> 207 (2)<br> 233 (3) | սերիաների տևողություն = 30-35 րոպե | կայք = https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html<ref name="shtv" /> }} '''«Բանակում»''', հեռուստասերիալ «[[Շանթ հեռուստաընկերություն|Շանթ»]] հեռուստաընկերության եթերում։ Հեռարձակվել է [[2009]] թվականի սեպտեմբերից մինչև [[2012]] թվականի հոկտեմբերը, այնուհետև ունեցել շարունակությունը «[[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)|Քաղաքում]]» հեռուստասերիալով։ == Սյուժե == Քաղաքացիական կյանքն էլ ավելի ես գնահատում, երբ այն երկու տարով դառնում է անհաս մի երազ։ Հերոսներն իրենց քաղաքացիական փափուկ կյանքից գալիս են բանակ ու հայտնվում մի ուրիշ աշխարհում, որտեղ կան ապրելու այլ կանոններ։ Երևանցին, գյումրեցին, լոռեցին, մարտունեցին և այլ շրջաններից եկած տղաներ հավաքվում են մի հարկի տակ, մի գաղափարի շուրջ, այն է` պաշտպանել հայրենիքը։  Նրանք ստիպված են հանդուրժել միմյանց, փոխզիջումների գնալ, երբեմն էլ նյարդերը տեղի են տալիս, և բախումն անխուսափելի է։ Տղաներից յուրաքանչյուրն ունի իր վախերն ու թերությունները, որոնք ներկայացվում են հումորով։   Հերոսների ծառայության ընթացքը հագեցած է հումորային պատմություններով և արկածներով։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերասանական կազմ !Կերպար !Եթերաշրջան !Տարեթիվ |- |[[Արտյոմ Կարապետյան]] |Կառլեն Մինասյան (Մինաս) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գոռ Մարտիրոսյան |Թոռնիկ Ջամշոյան (Ջամշ) |1,2,3 |2009-2012 |- |Էմիլ Գալստյան |Համբարձում Համբարձումյան (Հմբո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Մանուկյան  |Մելիքսեթ Հովսեփյան (Մելո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Գևորգ Չուլյան |Սամվել Մուսայելյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Զախարյան |Պապիկ Ջամշոյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Բարսեղյան |Ռազմիկ Հակոբյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Վահան Թովմասյան |Վարդան Մակարյան (Մակար) |1,2 |2009-2011 |- |Մինաս Լևոնյան |Ավետ Տեր-Մհերյան |1,2 |2009-2010 |- |Ներսես Հովհաննիսյան  |Արա Հարությունյան |1 |2009-2010 |- |Վաղինակ Ոսկանյան |Ասատուր Փիրումյան |1,2 |2009-2011 |- |Հովհաննես Դավթյան |Մեխակ Արևշատյան (Մխո) |1,2,3 |2010-2012 |- |Վահե Պետրոսյան |Քաջիկ Ասլանյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Զավեն Գևորգյան |Գարիկ |2,3 |2011-2012 |- |Կարապետ Հովհանիսյան |Ժան Օտյան |3 |2011-2012 |- |Սարգիս Վարդանյան |Արտյոմ Խաչատրյան |3 |2011-2012 |- |[[Արմեն Սողոյան (դերասան)|Արմեն Սողոյան]] |գնդապետ Մուշեղ Բաղդասարյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Սեպուհ Ապիկյան |փոխգնդապետ Մանվել Բշտիկյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Ժաննա Հովակիմյան  |լեյտենանտ Ելենա Հովհաննիսյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Տրդատ Մակարյան |ավագ ենթասպա Խաչիկ Վարդանյան |1,2,3 |2009-2012 |- |Արթուր Հարոությունյան |ենթասպա Մարգարյան |2,3 |2010-2012 |- |Արտյոմ Սագրադյան |կապիտան Գինոսյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Արսեն Վիրաբյան  |ենթասպա Մուրադյան |1,2,3 |2009-2012 |- |[[Սերգեյ Դանիելյան (դերասան)|Սերգեյ Դանիելյան]] |կապիտան Արտակ Գասպարյան |1 |2009-2010 |- |Աշոտ Եդիգարյան |ենթասպա Մազմանյան |1 |2009 |- |Հայկ Սարատիկյան |մայոր Սարուխանյան |1 |2009-2010 |- |[[Արմուշ|Արման Խաչատրյան]] |ավագ սերժանտ Գազազյան |1 |2009 |- |Վահագն Խաչատրյան |կրտսեր սերժանտ Վարոսյան (Վարոս) |1,2 |2009-2010 |- |Սերգեյ Ստեփանյան |Արամ |3 |2012 |- |[[Վաչե Թովմասյան]] |Տիգրան Սահակյան |1 |2009 |- |Արմեն Մարգարյան |Անդրանիկ Մխիթարյան |1 |2009 |- |Դավիթ Սեփխանյան |Կարապետ Ոսկանյան |1 |2009 |- |Արթուր Նազարյան |Սուրեն Բադալյան |1 |2009 |- |Արթուր Հովսեփյան |Պետո |1,2 |2009-2011 |- |Վահագն Սարգսյան |Համլետ Վիրաբյան (Համո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Արմեն Միքայելյան |Գագիկ Մկրտչյան (Գագո) |1,2,3 |2009-2012 |- |Լուսինե Ղարիբյան |Սիրանուշ; Անո |1;2 |2009; 2011 |- |Վասիլ Սարգսյան |Սուրեն |1 |2009 |- |[[Լուսինե Կիրակոսյան]] |Սիրանուշ Գագիկովնա |1 |2009 |- |[[Մարգարիտ Խաչատրյան]] |Մարինա |1 |2009 |- |Անի Մարտիրոսյան |Նարե |1 |2009 |- |Դիանա Մացոյան |Անահիտ |1 |2009 |- |Աղասի Հունանյան |Օնիկ |1 |2009 |- |Անահիտ Քոչարյան |Անուշ |1 |2009 |- |Անի Հակոբյան |Գոհար |1 |2009 |- |Էդգար Քոչարյան |Դավիթ Սեդրակյան |1 |2009-2010 |- |Ալիսա Մելիքսեթյան |Հասմիկ |1 |2009-2010 |- |Վիլեն Սարգսյան |Լևոն Աղեկյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Կարեն Հովհաննիսյան |Արման Հայրապետյան |1,2,3 |2010-2012 |- |Դավիթ Եղիազարյան |Մնացական Մարտիրոսյան |1 |2010 |- |[[Անահիտ Կիրակոսյան]] |Սուսիկ |1,2,3 |2010-2012 |- |Էմմա Մանուկյան |Մարի |1,2,3 |2010-2012 |- |Շողեր Գրիգորյան |Սոխակ |3 |2012 |- |Մառա Սարուխանյան |Կարինե |2 |2010-2011 |- |Վահագն Սիմոնյան |Կապիտան Մելիքսեթյան |2,3 |2011-2012 |- |Լաուրա Ավագյան |Հովո |2,3 |2011-2012 |- |Գևորգ Գրիգորյան |Մհեր Բարոյան |3 |2012 |- |Գևորգ Սիրեկանյան |Նիհար |2,3 |2011-2012 |} == Տես նաև == * [[Քաղաքում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրությունենր == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] 24ecau1g13njei9ivem8o9iqbheoj3r Կյորյոշ 0 37084 8495941 7144165 2022-08-26T16:27:01Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գետ}} [[Պատկեր:Kettos-Koros-Bekes.jpg|մինի|աջից|Կյորյոշ գետ]] '''Կյորյոշ''' ([[հունգ.]]՝ Körös), [[գետ]] [[Ռումինիա]]յում և [[Հունգարիա]]յում, [[Տիսա (գետ)|Տիսա]]յի ձախ [[վտակ]]ը։ Սկիզբ է առնում Արևմտյան Ռումինական լեռներից, հոսում Ալֆյոլդ հարթավայրով։ Երկարությունը 580 [[կիլոմետր|կմ]] է, ստորին հոսանքում նավարկելի է։ Այն հունգարական և ռումինական խոշոր գետերից է<ref>{{cite book|author=Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան|title=Աշխարհագրական անունների բառարան|publisher=«Լույս»|location=Երևան|year=1987|page=էջ 263}}</ref>։ == Աղբյուրներ == {{Ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ռումինիայի գետեր]] [[Կատեգորիա:Հունգարիայի գետեր]] [[Կատեգորիա:Հունգարիայի աշխարհագրություն]] [[Կատեգորիա:Դանուբ գետի վտակներ]] {{Անավարտ}} gq1jhbtt98ffa9tlpc1r9c3ea9uk5dg Կաղապար:Քաշաթաղի շրջան 10 40236 8496171 8493145 2022-08-27T08:45:43Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Նավարկման աղյուսակ |անվանում = Քաշաթաղի շրջան |գույն = {{հիմնական գույն}} |navbar = |state = collapsed |հիմնական_վերնագրի_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերնագիր = {{դրոշ|ԼՂՀ}} [[Քաշաթաղի շրջան]] |պատկեր = [[Պատկեր:Qashatagh.jpg|50px|Քաշաթաղի շրջանը Արցախի Հանրապետության քարտեզին]] |մարմնի_ոճ = |վերնագրերի_ոճ = text-align:left; background:{{հիմնական գույն}}; |ցանկերի_ոճ = |կենտերի_ոճ = |զույգերի_ոճ = |վերևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերևում = Վարչական կենտրոն՝ '''[[Բերձոր]]''' |վերնագիր1 = Քաղաքներ |ցանկ1 = '''[[Բերձոր]]''' • [[Կովսական]] • [[Միջնավան]] • [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] |վերնագիր2 = Գյուղեր |ցանկ2 = [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] • [[Աղաձոր]] • [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] • [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]] • [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] • [[Աղբրաձոր]] • [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] • [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]] • [[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]] • [[Ամուտեղ]] • [[Անդոկաբերդ]] • [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] • [[Անտառամեջ (գյուղ, Արցախ)|Անտառամեջ]] • [[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] • [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]] • [[Արահոծ]] • [[Արծվաշեն (գյուղ, Արցախ)|Արծվաշեն]] • [[Արջաձոր (գյուղ, Արցախ)|Արջաձոր]] • [[Արվական]] • [[Արտաշավի]] • [[Արցախամայր]] • [[Բազմատուս]] • [[Բարկուշատ]] • [[Բերդիկ (գյուղ, Արցախ)|Բերդիկ]] • [[Գահանիստ]] • [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]] • [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] • [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] • [[Գիհուտ]] • [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] • [[Գրհամ]] • [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] • [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]] • [[Դողար]] • [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]] • [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] • [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] • [[Զորախաչ]] • [[Թովմասար (գյուղ, Արցախ)|Թովմասար]] • [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] • [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]] • [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] • [[Խաչգետիկ]] • [[Խաչինտափ]] • [[Ծաղկաբերդ]] • [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]] • [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]] • [[Կերեն]] • [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]] • [[Կրմեն]] • [[Հալե (գյուղ, Արցախ)|Հալե]] • [[Հակ (գյուղ, Արցախ)|Հակ]] • [[Հակարի]] • [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]] • [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]] • [[Հարար]] • [[Հերիկ]] • [[Հիմնաշեն]] • [[Հոչանց]] • [[Ձորափ (գյուղ, Արցախ)|Ձորափ]] • [[Ղազարապատ]] • [[Մամարք]] • [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] • [[Մարգիս]] • [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] • [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] • [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]] • [[Մեղվաձոր]] • [[Մեղրաշեն (գյուղ, Արցախ)|Մեղրաշեն]] • [[Միրիկ]] • [[Մխանց]] • [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]] • [[Մոշաթաղ]] • [[Մովսեսաշեն]] • [[Մորաջուր]] • [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] • [[Ներքին Սուս]] • [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]] • [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]] • [[Շամք]] • [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] • [[Շրվական]] • [[Որդնավ]] • [[Որդուակ]] • [[Չորմանք]] • [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]] • [[Սահառ]] • [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] • [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]] • [[Սուարաս]] • [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]] • [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] • [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] • [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]] • [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]] • [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]] • [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] • [[Վանանդ (Քաշաթաղի շրջան)|Վանանդ]] • [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]] • [[Վարդանանց]] • [[Վարդուտ]] • [[Վերին Քաշունիք]] • [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին շեն]] • [[Վուրգավան]] • [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]] • [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] • [[Տուրաբադ]] • [[Ուխտաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Ուխտաձոր]] • [[Ուռեկան]] • [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] • [[Փակահան]] • [[Քաշունիք]] • [[Քարաբակ]] • [[Քարատակ]] • [[Քարեգահ]] • [[Քարոտան]] • [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] |ներքևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |ներքևում = }}<includeonly>{{կատեգորիան միայն հոդվածներում|Քաշաթաղի շրջանի բնակավայրեր}}</includeonly> <noinclude>[[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Արցախ]] [[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Հայաստանի աշխարհագրություն]]</noinclude> 7a9dngnqhynwdmk13eiuisxruwp73rn 8496181 8496171 2022-08-27T08:51:59Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Նավարկման աղյուսակ |անվանում = Քաշաթաղի շրջան |գույն = {{հիմնական գույն}} |navbar = |state = collapsed |հիմնական_վերնագրի_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերնագիր = {{դրոշ|ԼՂՀ}} [[Քաշաթաղի շրջան]] |պատկեր = [[Պատկեր:Qashatagh.jpg|50px|Քաշաթաղի շրջանը Արցախի Հանրապետության քարտեզին]] |մարմնի_ոճ = |վերնագրերի_ոճ = text-align:left; background:{{հիմնական գույն}}; |ցանկերի_ոճ = |կենտերի_ոճ = |զույգերի_ոճ = |վերևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերևում = Վարչական կենտրոն՝ '''[[Բերձոր]]''' |վերնագիր1 = Քաղաքներ |ցանկ1 = '''[[Բերձոր]]''' • [[Կովսական]] • [[Միջնավան]] • [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] |վերնագիր2 = Գյուղեր |ցանկ2 = [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] • [[Աղաձոր]] • [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] • [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]] • [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] • [[Աղբրաձոր]] • [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] • [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]] • [[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]] • [[Ամուտեղ]] • [[Անդոկաբերդ]] • [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] • [[Անտառամեջ (գյուղ, Արցախ)|Անտառամեջ]] • [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] • [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]] • [[Արահոծ]] • [[Արծվաշեն (գյուղ, Արցախ)|Արծվաշեն]] • [[Արջաձոր (գյուղ, Արցախ)|Արջաձոր]] • [[Արվական]] • [[Արտաշավի]] • [[Արցախամայր]] • [[Բազմատուս]] • [[Բարկուշատ]] • [[Բերդիկ (գյուղ, Արցախ)|Բերդիկ]] • [[Գահանիստ]] • [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]] • [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] • [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] • [[Գիհուտ]] • [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] • [[Գրհամ]] • [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] • [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]] • [[Դողար]] • [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]] • [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] • [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] • [[Զորախաչ]] • [[Թովմասար (գյուղ, Արցախ)|Թովմասար]] • [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] • [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]] • [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] • [[Խաչգետիկ]] • [[Խաչինտափ]] • [[Ծաղկաբերդ]] • [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]] • [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]] • [[Կերեն]] • [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]] • [[Կրմեն]] • [[Հալե (գյուղ, Արցախ)|Հալե]] • [[Հակ (գյուղ, Արցախ)|Հակ]] • [[Հակարի]] • [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]] • [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]] • [[Հարար]] • [[Հերիկ]] • [[Հիմնաշեն]] • [[Հոչանց]] • [[Ձորափ (գյուղ, Արցախ)|Ձորափ]] • [[Ղազարապատ]] • [[Մամարք]] • [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] • [[Մարգիս]] • [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] • [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] • [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]] • [[Մեղվաձոր]] • [[Մեղրաշեն (գյուղ, Արցախ)|Մեղրաշեն]] • [[Միրիկ]] • [[Մխանց]] • [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]] • [[Մոշաթաղ]] • [[Մովսեսաշեն]] • [[Մորաջուր]] • [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] • [[Ներքին Սուս]] • [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]] • [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]] • [[Շամք]] • [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] • [[Շրվական]] • [[Որդնավ]] • [[Որդուակ]] • [[Չորմանք]] • [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]] • [[Սահառ]] • [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] • [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]] • [[Սուարաս]] • [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]] • [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] • [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] • [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]] • [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]] • [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]] • [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] • [[Վանանդ (Քաշաթաղի շրջան)|Վանանդ]] • [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]] • [[Վարդանանց]] • [[Վարդուտ]] • [[Վերին Քաշունիք]] • [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին շեն]] • [[Վուրգավան]] • [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]] • [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] • [[Տուրաբադ]] • [[Ուխտաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Ուխտաձոր]] • [[Ուռեկան]] • [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] • [[Փակահան]] • [[Քաշունիք]] • [[Քարաբակ]] • [[Քարատակ]] • [[Քարեգահ]] • [[Քարոտան]] • [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] |ներքևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |ներքևում = }}<includeonly>{{կատեգորիան միայն հոդվածներում|Քաշաթաղի շրջանի բնակավայրեր}}</includeonly> <noinclude>[[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Արցախ]] [[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Հայաստանի աշխարհագրություն]]</noinclude> 7xcnkc0awvobvzwycqahp8zolp1xggp 8496218 8496181 2022-08-27T09:57:08Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Նավարկման աղյուսակ |անվանում = Քաշաթաղի շրջան |գույն = {{հիմնական գույն}} |navbar = |state = collapsed |հիմնական_վերնագրի_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերնագիր = {{դրոշ|ԼՂՀ}} [[Քաշաթաղի շրջան]] |պատկեր = [[Պատկեր:Qashatagh.jpg|50px|Քաշաթաղի շրջանը Արցախի Հանրապետության քարտեզին]] |մարմնի_ոճ = |վերնագրերի_ոճ = text-align:left; background:{{հիմնական գույն}}; |ցանկերի_ոճ = |կենտերի_ոճ = |զույգերի_ոճ = |վերևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |վերևում = Վարչական կենտրոն՝ '''[[Բերձոր]]''' |վերնագիր1 = Քաղաքներ |ցանկ1 = '''[[Բերձոր]]''' • [[Կովսական]] • [[Միջնավան]] • [[Որոտան (քաղաք, Քաշաթաղի շրջան)|Որոտան]] |վերնագիր2 = Գյուղեր |ցանկ2 = [[Ալաշկերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Ալաշկերտ]] • [[Աղաձոր]] • [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] • [[Աղավնատուն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղավնատուն]] • [[Աղավնո (գյուղ, Արցախ)|Աղավնո]] • [[Աղբրաձոր]] • [[Այգեկ (Քաշաթաղի շրջան)|Այգեկ]] • [[Այգեհովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Այգեհովիտ]] • [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]] • [[Ամուտեղ]] • [[Անդոկաբերդ]] • [[Անի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Անի]] • [[Անտառամեջ (գյուղ, Արցախ)|Անտառամեջ]] • [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] • [[Արախիշ (գյուղ)|Արախիշ]] • [[Արահոծ]] • [[Արծվաշեն (գյուղ, Արցախ)|Արծվաշեն]] • [[Արջաձոր (գյուղ, Արցախ)|Արջաձոր]] • [[Արվական]] • [[Արտաշավի]] • [[Արցախամայր]] • [[Բազմատուս]] • [[Բարկուշատ]] • [[Բերդիկ (գյուղ, Արցախ)|Բերդիկ]] • [[Գահանիստ]] • [[Գանձա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գանձա]] • [[Գետամեջ (Քաշաթաղի շրջան)|Գետամեջ]] • [[Գետափ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Գետափ]] • [[Գիհուտ]] • [[Գողթանիկ (Քաշաթաղի շրջան)|Գողթանիկ]] • [[Գրհամ]] • [[Դարբնոց (Քաշաթաղի շրջան)|Դարբնոց]] • [[Դիցմայրի (Քաշաթաղի շրջան)|Դիցմայրի]] • [[Դողար]] • [[Դրախտաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Դրախտաձոր]] • [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] • [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] • [[Զորախաչ]] • [[Թովմասար (գյուղ, Արցախ)|Թովմասար]] • [[Իշխանաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Իշխանաձոր]] • [[Լեռնահովիտ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Լեռնահովիտ]] • [[Լճաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Լճաշեն]] • [[Խաչգետիկ]] • [[Խաչինտափ]] • [[Ծաղկաբերդ]] • [[Ծիծեռնավանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծիծեռնավանք]] • [[Ծոբաձոր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ծոբաձոր]] • [[Կերեն]] • [[Կումայրի (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Կումայրի]] • [[Կրմեն]] • [[Հալե (գյուղ, Արցախ)|Հալե]] • [[Հակ (գյուղ, Արցախ)|Հակ]] • [[Հակարի]] • [[Հայթաղ (Քաշաթաղի շրջան)|Հայթաղ]] • [[Հայկազյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Հայկազյան]] • [[Հարար]] • [[Հերիկ]] • [[Հիմնաշեն]] • [[Հոչանց]] • [[Ձորափ (գյուղ, Արցախ)|Ձորափ]] • [[Ղազարապատ]] • [[Մամարք]] • [[Մարաթուկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մարաթուկ]] • [[Մարգիս]] • [[Մարտիրոս (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտիրոս]] • [[Մարտունաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մարտունաշեն]] • [[Մելիքաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Մելիքաշեն]] • [[Մեղվաձոր]] • [[Մեղրաշեն (գյուղ, Արցախ)|Մեղրաշեն]] • [[Միրիկ]] • [[Մխանց]] • [[Մշենի (Քաշաթաղի շրջան)|Մշենի]] • [[Մոշաթաղ]] • [[Մովսեսաշեն]] • [[Մորաջուր]] • [[Մուշ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Մուշ]] • [[Ներքին Սուս]] • [[Նորաշենիկ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Նորաշենիկ]] • [[Շալուա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շալուա]] • [[Շամք]] • [[Շիրակ (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Շիրակ]] • [[Շրվական]] • [[Որդնավ]] • [[Որդուակ]] • [[Չորմանք]] • [[Ջանֆիդա (Քաշաթաղի շրջան)|Ջանֆիդա]] • [[Սահառ]] • [[Սարատակ (Քաշաթաղի շրջան)|Սարատակ]] • [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]] • [[Սուարաս]] • [[Սուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սուս]] • [[Սպիտակաշեն (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաշեն]] • [[Սպիտակաջուր (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սպիտակաջուր]] • [[Վազգենաշեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վազգենաշեն]] • [[Վակունիս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վակունիս]] • [[Վաղազին (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վաղազին]] • [[Վան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վան]] • [[Վանանդ (Քաշաթաղի շրջան)|Վանանդ]] • [[Վարդաբաց (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Վարդաբաց]] • [[Վարդանանց]] • [[Վարդուտ]] • [[Վերին Քաշունիք]] • [[Վերին շեն (Քաշաթաղի շրջան)|Վերին շեն]] • [[Վուրգավան]] • [[Տանձուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Տանձուտ]] • [[Տիգրանավան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Տիգրանավան]] • [[Տուրաբադ]] • [[Ուխտաձոր (Քաշաթաղի շրջան)|Ուխտաձոր]] • [[Ուռեկան]] • [[Ուրմիա (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ուրմիա]] • [[Փակահան]] • [[Քաշունիք]] • [[Քարաբակ]] • [[Քարատակ]] • [[Քարեգահ]] • [[Քարոտան]] • [[Քարուտ (Քաշաթաղի շրջան)|Քարուտ]] |ներքևում_ոճ = background:{{հիմնական գույն}}; |ներքևում = }}<includeonly>{{կատեգորիան միայն հոդվածներում|Քաշաթաղի շրջանի բնակավայրեր}}</includeonly> <noinclude>[[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Արցախ]] [[Կատեգորիա:Կաղապարներ:Հայաստանի աշխարհագրություն]]</noinclude> 48uvxsradon8hiyo0m93tqk101lalfh Մերի Մակարյան 0 40424 8496159 8473454 2022-08-27T08:33:56Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Մերի Մակարյան''' ({{ԱԾ}}), հայ հեռուստահաղորդավարուհի, լրագրող, «Դժվար ապրուստ» հեռուստասերիալի դերասանուհի։ Ավարտել է [[Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարան]]ի վոկալ բաժինը։ Աշխատել է «Պարադիզ» ստուդիայում<ref>{{Cite web |url=http://www.armversion.com/index.php/hy/2010-05-09-09-07-54/2010-06-09-15-26-16/1339-2010-07-06-10-38-18 |title=«Հայկական վարկած», հարցազրույց Մերի Մակարյանի հետ |accessdate=2010 թ․ սեպտեմբերի 21 |archive-date=2010 թ․ օգոստոսի 7 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100807024333/http://armversion.com/index.php/hy/2010-05-09-09-07-54/2010-06-09-15-26-16/1339-2010-07-06-10-38-18 |dead-url=yes }}</ref>։ «[[Շանթ ՀԸ|Շանթ]]» հեռուստաընկերությունում վարել է «Առավոտը Շանթում» հեռուստահաղորդումը, «[[Հ2]]» հեռուստաընկերությունում վարել է «Օդից փող» հեռուստախաղը։ «[[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]]» հեռուստաընկերությունում 2011 թվականից մինչև 2013 թվականի մարտի 1-ը սերիալում խաղացել է Մերիի դերը։ Նկարահանվել է «Գնված երջանկություն» հեռուստասերիալում<ref>{{Cite web|url=http://life.tert.am/am/news/2017/02/01/gnvac-erjankutyun/29672|title=Մերին, Մարինկան, Աբելը, Լևսը և այլ հայտնի դերասաններ՝ նոր հեռուստասերիալում|website=life.tert.am|language=hy|accessdate=2018 թ․ մարտի 4}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ == Ֆիլմագրություն == * {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2014]] |«Հարազատ թշնամի» |- |[[2015]] |«Լույսի պահապանը» |- |[[2015]] |«Զգուշացեք կանայք են» |- |[[2015]]-[[2017]] |«Առաջնորդները» |- |[[2016]] |«Գնված երջանկություն» |} * * * * * * * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://168.am/2012/12/03/149148.html Հարցազրույց Մերի Մակարյանի հետ] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մակարյան, Մերի}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ]] [[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ]] [[Կատեգորիա:Դերասանուհիներ այբբենական կարգով]] 7wll1v62c0nbaqdu94o8apjyz2y2xl5 8496206 8496159 2022-08-27T09:39:03Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki '''Մերի Մակարյան''' (օգոստոսի 12, 1985, [[Երևան]], Հայկական, [[ԽՍՀՄ փլուզում|ԽՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] ), հայ հաղորդավարուհի, լրագրող, դերասանուհի։{{Տեղեկաքարտ Անձ}} == Ֆիլմագրություն == * {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2014]] |«Հարազատ թշնամի» |- |[[2015]] |«Լույսի պահապանը» |- |[[2015]] |«Զգուշացեք կանայք են» |- |[[2015]]-[[2017]] |«Առաջնորդները» |- |[[2016]] |«Գնված երջանկություն» |} * * * * * * * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://168.am/2012/12/03/149148.html Հարցազրույց Մերի Մակարյանի հետ] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մակարյան, Մերի}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ]] [[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ]] [[Կատեգորիա:Դերասանուհիներ այբբենական կարգով]] d14k689q94sucj14hxpvru232llmhbt 8496207 8496206 2022-08-27T09:41:18Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki '''Մերի Մակարյան''' (օգոստոսի 12, 1985, [[Երևան]], Հայկական, [[ԽՍՀՄ փլուզում|ԽՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] ), հայ հաղորդավարուհի, լրագրող, դերասանուհի։{{Տեղեկաքարտ Անձ}} == Կենսագրություն == * == Ֆիլմագրություն == * {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2014]] |«Հարազատ թշնամի» |- |[[2015]] |«Լույսի պահապանը» |- |[[2015]] |«Զգուշացեք կանայք են» |- |[[2015]]-[[2017]] |«Առաջնորդները» |- |[[2016]] |«Գնված երջանկություն» |} * * * * * * * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://168.am/2012/12/03/149148.html Հարցազրույց Մերի Մակարյանի հետ] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մակարյան, Մերի}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ]] [[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ]] [[Կատեգորիա:Դերասանուհիներ այբբենական կարգով]] 7l41hkyjhnpcdnso1z33y08pye3gn82 8496208 8496207 2022-08-27T09:42:52Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki '''Մերի Մակարյան''' (օգոստոսի 12, 1985, [[Երևան]], Հայկական, [[ԽՍՀՄ փլուզում|ԽՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] ), հայ հաղորդավարուհի, լրագրող, դերասանուհի։{{Տեղեկաքարտ Անձ}} == Կենսագրություն == Ծնվել է 1985 թվականի օգոստոսի 12-ին Երևանում: Ավարտել է Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանի վոկալ բաժինը։ Աշխատել է «Պարադիզ» ստուդիայում։ «Շանթ» հեռուստաընկերությունում վարել է «Առավոտը Շանթում» հեռուստահաղորդումը, «Հ2» հեռուստաընկերությունում վարել է «Օդից փող» հեռուստախաղը։ «Արմենիա» հեռուստաընկերությունում 2011 թվականից մինչև 2013 թվականի մարտի 1-ը սերիալում խաղացել է Մերիի կերպարը: * == Ֆիլմագրություն == * {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2014]] |«Հարազատ թշնամի» |- |[[2015]] |«Լույսի պահապանը» |- |[[2015]] |«Զգուշացեք կանայք են» |- |[[2015]]-[[2017]] |«Առաջնորդները» |- |[[2016]] |«Գնված երջանկություն» |} * * * * * * * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://168.am/2012/12/03/149148.html Հարցազրույց Մերի Մակարյանի հետ] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մակարյան, Մերի}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ]] [[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ]] [[Կատեգորիա:Դերասանուհիներ այբբենական կարգով]] 4p4hrx2yktin5lp389r5eauyeh8wcnw Կաղապար:NUMBEROF/data 10 44573 8496068 8495658 2022-08-27T00:00:03Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Թարմացնում եմ տվյալները wikitext text/x-wiki <!-- Ցանկը պարբերաբար թարմացվում է բոտի կողմից, խնդրում ենք կաղապարում փոփոխություններ չանել, քանի որ դրանք չեղարկվելու են հաջորդ թարմացմամբ։ Փոխարենը կարող եք ձեր առաջրկությունները անել քննարկման էջում --><onlyinclude>{{#switch:{{{1}}} | date = Վերջին անգամ թարմացվել է 2022 թվականի օգոստոսի 27-ին՝ Երևանի ժամանակով 04:00-ին։ | hy2 = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = {{NUMBEROFARTICLES:R}} | NUMBEROFFILES | FILES = {{NUMBEROFFILES:R}} | NUMBEROFPAGES |PAGES = {{NUMBEROFPAGES:R}} | NUMBEROFUSERS | USERS = {{NUMBEROFUSERS:R}} | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = {{NUMBEROFACTIVEUSERS:R}} | NUMBEROFADMINS | ADMINS = {{NUMBEROFADMINS:R}} | NUMBEROFEDITS | EDITS = {{NUMBEROFEDITS:R}} | 0 }} | be-x-old = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 226753 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 78920 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2327378 | NUMBEROFFILES | FILES = 1892 | NUMBEROFUSERS | USERS = 76375 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 129 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | zh-tw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7129684 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1299423 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 73078565 | NUMBEROFFILES | FILES = 60871 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3255443 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8616 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 66 | 0 }} | nan = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1063317 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 431683 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3135412 | NUMBEROFFILES | FILES = 362 | NUMBEROFUSERS | USERS = 54073 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 82 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | minnan = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1063317 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 431683 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3135412 | NUMBEROFFILES | FILES = 362 | NUMBEROFUSERS | USERS = 54073 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 82 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | nb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1700424 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 596743 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 22861103 | NUMBEROFFILES | FILES = 4 | NUMBEROFUSERS | USERS = 559824 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1065 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 44 | 0 }} | jp = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3958275 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1339419 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 90965408 | NUMBEROFFILES | FILES = 30022 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1971451 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15016 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 41 | 0 }} | dk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 908543 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 284063 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11203861 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 436239 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 790 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 25 | 0 }} | ten = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4271 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 231 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 25996 | NUMBEROFFILES | FILES = 110 | NUMBEROFUSERS | USERS = 32144 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ng = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 443 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 5923 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2385 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | mus = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 115 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3603 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2348 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | mh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 206 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4212 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2140 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | lrc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 237 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 140064 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5037 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 2 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | kr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 162 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 0 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4641 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5464 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | kj = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 114 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3548 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1377 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ii = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 189 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11653 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2031 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | hz = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 176 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 0 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4483 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3761 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ho = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 129 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3786 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1575 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | cho = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 201 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4220 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1809 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | aa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 509 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 0 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4685 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 4063 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 0 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | test2 = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 41298 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1479 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 501463 | NUMBEROFFILES | FILES = 151 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15598 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 119 | 0 }} | test = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 69105 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5213 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 533347 | NUMBEROFFILES | FILES = 4490 | NUMBEROFUSERS | USERS = 53850 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 132 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 296 | 0 }} | kcg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2301 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 462 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 16453 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 447 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | cr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2162 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 158 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 37454 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16774 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | dz = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2281 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 227 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 29401 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9230 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ti = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2731 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 234 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 23841 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8476 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | kl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2262 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 244 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 74486 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12309 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | pwn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 434 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 279 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11160 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 852 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | sg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1983 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 311 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 20554 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5984 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | din = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1086 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 306 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 8040 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5694 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ee = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3126 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 438 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 50072 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13275 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ff = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2499 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 541 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 25102 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7892 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 23 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | ik = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2616 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 445 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 37980 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7950 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ady = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3108 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 451 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 12089 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6009 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pnt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2039 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 481 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 35125 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9483 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ch = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2501 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 543 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 22843 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14426 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ss = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2416 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 576 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 38085 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7639 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ak = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2441 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 589 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 28928 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12519 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | iu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3182 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 593 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 44501 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17026 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | rn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2450 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 620 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 23098 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8976 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 9 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ve = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2236 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 749 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 19284 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7210 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | chy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2258 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 662 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 24107 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10623 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 9 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ts = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3764 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 720 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 36668 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8844 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | bm = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3145 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 775 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 40189 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9881 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | tn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3716 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 777 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 28245 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9264 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | rmy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2701 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 730 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 50227 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16409 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | guw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1791 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1065 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 30074 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 514 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ami = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1657 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 839 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 32266 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 949 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | st = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4255 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 843 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 28448 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9453 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | mad = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1629 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 861 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 8890 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1578 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | got = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3805 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 866 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 46132 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17741 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ny = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4003 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 919 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 38054 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9390 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pih = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3324 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 891 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 44153 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10497 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ltg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3223 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1015 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 35320 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6701 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | chr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3896 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1020 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 46156 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 21863 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | alt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3726 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1045 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 35996 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1662 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | gcr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2556 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1050 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 16485 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2197 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | sm = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3295 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1065 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 42639 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9638 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | om = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3742 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1094 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 38044 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9484 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | srn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2729 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1112 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 39153 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7048 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 7 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | trv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2064 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1110 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 85906 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1200 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | shi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3843 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1154 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 33392 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1492 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | cu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5566 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1167 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 82636 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 23099 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mnw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4721 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1423 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 34371 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2684 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ks = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7887 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1215 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 62852 | NUMBEROFFILES | FILES = 9 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9394 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 26 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ty = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2993 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1217 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 53071 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6869 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | xh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3830 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1240 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 33903 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11769 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 36 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | nqo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2648 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1322 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 10071 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2889 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | kg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2905 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1255 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 43792 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9988 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | lbe = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 14686 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1264 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 50269 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7815 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | fj = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3631 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1274 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 35441 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8371 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | roa-rup = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4294 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1292 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 205301 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13023 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | jbo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5717 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1305 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 111664 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15032 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | bi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3298 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1395 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 41828 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12169 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | lg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4814 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1419 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 26751 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7172 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | tet = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3910 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1503 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 66603 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8933 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ki = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3074 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1503 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 20656 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7982 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | nia = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3615 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1523 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 17631 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1215 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | nov = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4408 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1516 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 177713 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10839 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | tcy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8999 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1746 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 103000 | NUMBEROFFILES | FILES = 1 | NUMBEROFUSERS | USERS = 4945 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 35 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | kbd = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6742 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1595 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 43686 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9154 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | wo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5373 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1651 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 104455 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13952 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | na = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4884 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1661 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 89538 | NUMBEROFFILES | FILES = 4 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11499 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | jam = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3024 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1685 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 20760 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7274 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 7 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | kbp = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3375 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1698 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 16064 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3859 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | tpi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5680 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1351 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 86611 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12394 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mdf = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11847 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1980 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 64780 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8546 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | arc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6425 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1850 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 95331 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 18823 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | dag = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4485 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2057 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 44395 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1835 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 45 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | tum = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7338 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5200 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 31902 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7200 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | to = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5333 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1908 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 41592 | NUMBEROFFILES | FILES = 12 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9250 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | tw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5080 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2113 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 93643 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13935 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 40 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | atj = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3020 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1912 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 14725 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3705 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | pdc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5837 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1932 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 105143 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 30423 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | kaa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5159 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1953 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 46332 | NUMBEROFFILES | FILES = 3 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10278 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 28 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | za = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4143 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2010 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 39348 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9765 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 9 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | szy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5360 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2044 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 128491 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2333 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | inh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11822 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2100 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 55039 | NUMBEROFFILES | FILES = 37 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3319 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | xal = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11872 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2046 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 85068 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9281 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | krc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 14327 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2057 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 106213 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9692 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | tay = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2832 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2422 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 54188 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1117 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 0 | 0 }} | awa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5350 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2436 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 24114 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1928 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pap = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6039 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2712 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 90673 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13396 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | haw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5526 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2457 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 96469 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15101 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4637 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2547 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 101647 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6653 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 11 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | pag = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8794 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2561 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 73092 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7588 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pfl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6916 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2740 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 90010 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10789 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 20 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | bxr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11045 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2772 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 69918 | NUMBEROFFILES | FILES = 9 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13871 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 20 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | gag = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6579 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2794 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 67768 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12713 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | av = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 14758 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3136 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 83316 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13372 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ksh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10543 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2916 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1606850 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 21393 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | dv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11203 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3019 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 130000 | NUMBEROFFILES | FILES = 932 | NUMBEROFUSERS | USERS = 23388 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | cbk-zam = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8234 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3129 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 110086 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13531 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | rw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 9349 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3316 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 86092 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11212 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 30 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ln = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8584 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3281 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 121868 | NUMBEROFFILES | FILES = 32 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11836 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 30 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | dty = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 19226 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3307 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 237465 | NUMBEROFFILES | FILES = 3 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5532 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | dsb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11200 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3325 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 142785 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17262 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | tyv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11233 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3364 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 43482 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8111 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ext = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7566 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3376 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 116068 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16079 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | koi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11021 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3442 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 59770 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7912 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 12 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | gom = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 9048 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3552 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 206402 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 8664 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ang = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 16565 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3695 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 205801 | NUMBEROFFILES | FILES = 299 | NUMBEROFUSERS | USERS = 117962 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 35 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | lad = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 12943 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3603 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 208889 | NUMBEROFFILES | FILES = 23 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19687 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 25 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | fur = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8595 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3760 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 170412 | NUMBEROFFILES | FILES = 318 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13251 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | rm = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 9598 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3755 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 163070 | NUMBEROFFILES | FILES = 51 | NUMBEROFUSERS | USERS = 18596 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | olo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10688 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3900 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 32236 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6037 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mwl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10214 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 3882 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 98698 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12237 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | lo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 12320 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4036 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 94977 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15484 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | stq = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10692 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4066 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 121164 | NUMBEROFFILES | FILES = 429 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12560 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | lfn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6672 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4177 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 38054 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9272 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ig = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15376 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 9839 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 95975 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13921 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 100 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | smn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 14323 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4536 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 67656 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2332 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | lez = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 13067 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4307 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 86717 | NUMBEROFFILES | FILES = 10 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9826 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | bjn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 22501 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4631 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 77230 | NUMBEROFFILES | FILES = 1 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12833 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 19241 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4828 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 279003 | NUMBEROFFILES | FILES = 1145 | NUMBEROFUSERS | USERS = 20238 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 33 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | gn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11374 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4919 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 121256 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16515 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 25 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | zea = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 9800 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5143 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 120867 | NUMBEROFFILES | FILES = 1 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12092 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | nrm = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10372 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 4833 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 219259 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12380 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ay = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8630 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5027 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 95623 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15374 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | skr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5813 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5276 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 27014 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1326 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 7 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | udm = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 17275 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5271 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 120973 | NUMBEROFFILES | FILES = 9 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13835 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | ary = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 43735 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5750 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 189714 | NUMBEROFFILES | FILES = 42 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6433 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 27 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | kw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11765 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5519 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 199507 | NUMBEROFFILES | FILES = 6 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13765 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 23 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | gv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 20885 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5762 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 309414 | NUMBEROFFILES | FILES = 185 | NUMBEROFUSERS | USERS = 18107 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | pcd = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10547 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5417 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 68819 | NUMBEROFFILES | FILES = 49 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15855 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 27 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | csb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 8728 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5435 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 186006 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15479 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | kv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 16730 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5480 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 139813 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13270 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | ug = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15016 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5397 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 154294 | NUMBEROFFILES | FILES = 249 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19867 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | frp = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15502 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5611 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 215358 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14758 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 20 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ab = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 20397 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 5993 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 118559 | NUMBEROFFILES | FILES = 9 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17800 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | bo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 17574 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6012 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 139900 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 26548 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 20 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | co = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 14797 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6205 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 379570 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19929 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 26 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | fiu-vro = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 12175 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6313 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 177002 | NUMBEROFFILES | FILES = 196 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13236 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | tk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15823 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6404 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 230727 | NUMBEROFFILES | FILES = 319 | NUMBEROFUSERS | USERS = 24858 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 41 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | glk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 13897 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6438 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 62388 | NUMBEROFFILES | FILES = 807 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14324 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | kab = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15912 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6444 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 105964 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12067 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | gan = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 33494 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6490 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 394922 | NUMBEROFFILES | FILES = 57 | NUMBEROFUSERS | USERS = 38683 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | vep = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 31131 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6697 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 151755 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14497 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 25 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | sat = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 17367 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7427 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 99694 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5497 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 48 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | nah = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 19503 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7241 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 502497 | NUMBEROFFILES | FILES = 170 | NUMBEROFUSERS | USERS = 20757 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 23 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | sc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 16398 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7333 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 177580 | NUMBEROFFILES | FILES = 150 | NUMBEROFUSERS | USERS = 21991 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | mi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 13468 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7432 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 153464 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16703 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 27 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | nds-nl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 20404 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7596 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 320855 | NUMBEROFFILES | FILES = 571 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25929 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | vls = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 21225 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7640 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 308865 | NUMBEROFFILES | FILES = 480 | NUMBEROFUSERS | USERS = 24685 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | myv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 26257 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7710 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 139818 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11828 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 30 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | se = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 20855 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 7802 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 300700 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 26358 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 26 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | bh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 69169 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8011 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 723523 | NUMBEROFFILES | FILES = 53 | NUMBEROFUSERS | USERS = 29792 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 36 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | sn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 16864 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8545 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 97797 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15536 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | so = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 25783 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8459 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 240061 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 32327 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 58 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | rue = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 17659 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8392 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 131316 | NUMBEROFFILES | FILES = 87 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25463 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 32 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | nso = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 10773 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8524 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 49820 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5871 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 14 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | pam = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 21410 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 8833 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 295786 | NUMBEROFFILES | FILES = 403 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19440 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 25 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ie = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 15176 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11370 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 151389 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16964 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 33 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | km = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 33455 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 9541 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 282477 | NUMBEROFFILES | FILES = 1101 | NUMBEROFUSERS | USERS = 36425 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 56 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | roa-tara = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 17647 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 9306 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 140183 | NUMBEROFFILES | FILES = 288 | NUMBEROFUSERS | USERS = 10841 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | hak = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 18267 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 9446 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 122396 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 30453 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | hyw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 21586 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10257 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 195266 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 7391 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 36 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | mni = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 16223 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10103 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 48852 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2250 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | as = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 73370 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10662 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 331323 | NUMBEROFFILES | FILES = 1706 | NUMBEROFUSERS | USERS = 34741 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 95 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | hif = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 42278 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10270 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 272324 | NUMBEROFFILES | FILES = 192 | NUMBEROFUSERS | USERS = 29662 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mhr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 27294 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10440 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 185010 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 13143 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | mrj = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 18680 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10426 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 100537 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 9979 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | zu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 23985 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 10583 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 96763 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17658 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 46 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | shn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 27160 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11647 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 55157 | NUMBEROFFILES | FILES = 60 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3305 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | lij = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 26608 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11022 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 231886 | NUMBEROFFILES | FILES = 7 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14535 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 27 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 8 | 0 }} | zh-classical = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 97157 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11484 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 380423 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 94739 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 47 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | wa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 27286 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11575 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 388953 | NUMBEROFFILES | FILES = 614 | NUMBEROFUSERS | USERS = 22324 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 26 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | sa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 70328 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 11778 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 469784 | NUMBEROFFILES | FILES = 445 | NUMBEROFUSERS | USERS = 35538 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 77 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | bcl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 33035 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 12287 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 233701 | NUMBEROFFILES | FILES = 865 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19779 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 34 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ace = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 26483 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 12548 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 137376 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 24218 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | gor = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 20832 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13305 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 50789 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 4071 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 18 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | eml = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 35067 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13011 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 152438 | NUMBEROFFILES | FILES = 2742 | NUMBEROFUSERS | USERS = 23424 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | mzn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 30431 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13445 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 165843 | NUMBEROFFILES | FILES = 263 | NUMBEROFUSERS | USERS = 30341 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 28 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | li = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 65639 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13772 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 454483 | NUMBEROFFILES | FILES = 623 | NUMBEROFUSERS | USERS = 26585 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 28 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | ban = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 30996 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15424 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 123116 | NUMBEROFFILES | FILES = 113 | NUMBEROFUSERS | USERS = 5437 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | mai = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 39345 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13724 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 229637 | NUMBEROFFILES | FILES = 115 | NUMBEROFUSERS | USERS = 11823 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 23 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | fo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 40271 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13786 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 368834 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 26986 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 34 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | map-bms = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 30208 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13752 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 213245 | NUMBEROFFILES | FILES = 462 | NUMBEROFUSERS | USERS = 14962 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | hsb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 35390 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 13831 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 377440 | NUMBEROFFILES | FILES = 133 | NUMBEROFUSERS | USERS = 23113 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 33 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | sah = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 47777 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 14331 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 382113 | NUMBEROFFILES | FILES = 1765 | NUMBEROFUSERS | USERS = 22263 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 33 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ps = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 54720 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15640 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 284360 | NUMBEROFFILES | FILES = 1733 | NUMBEROFUSERS | USERS = 27918 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 48 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | nap = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 23715 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 14731 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 664703 | NUMBEROFFILES | FILES = 281 | NUMBEROFUSERS | USERS = 27786 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 24 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | am = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 45964 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15053 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 371760 | NUMBEROFFILES | FILES = 1766 | NUMBEROFUSERS | USERS = 39376 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 54 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | bug = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 19628 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15411 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 200789 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 12298 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1 | 0 }} | sd = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 56249 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15251 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 240325 | NUMBEROFFILES | FILES = 145 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15817 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 30 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | ha = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 31772 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 18022 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 168444 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 18595 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 121 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ilo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 70157 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15362 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 391879 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16220 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | yi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 44227 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15393 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 579357 | NUMBEROFFILES | FILES = 1062 | NUMBEROFUSERS | USERS = 45572 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 46 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | cdo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 31369 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15556 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 89836 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 19023 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 21 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | os = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 59989 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 16262 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 525009 | NUMBEROFFILES | FILES = 164 | NUMBEROFUSERS | USERS = 22655 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 35 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | frr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 41373 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 16142 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 231892 | NUMBEROFFILES | FILES = 1325 | NUMBEROFUSERS | USERS = 18056 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 28 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | gd = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 32211 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15909 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 566989 | NUMBEROFFILES | FILES = 347 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25674 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 36 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | or = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 71857 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 15926 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 462174 | NUMBEROFFILES | FILES = 125 | NUMBEROFUSERS | USERS = 31171 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 57 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | bat-smg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 29095 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 17086 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 355530 | NUMBEROFFILES | FILES = 109 | NUMBEROFUSERS | USERS = 24211 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | lld = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 63796 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 59949 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 98739 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2278 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | si = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 80275 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 18051 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 511743 | NUMBEROFFILES | FILES = 3115 | NUMBEROFUSERS | USERS = 58536 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 85 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | crh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 39980 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 19983 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 177985 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17919 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 33 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | xmf = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 36540 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 19647 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 186632 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 17141 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 22 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | nv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 34668 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 20506 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 296027 | NUMBEROFFILES | FILES = 709 | NUMBEROFUSERS | USERS = 15201 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 98107 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 21411 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 708180 | NUMBEROFFILES | FILES = 1475 | NUMBEROFUSERS | USERS = 78188 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 97 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | avk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 29365 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 24167 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 114839 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3132 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | qu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 55979 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 23067 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 650110 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 27276 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 37 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | ia = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 37799 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 23833 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 642196 | NUMBEROFFILES | FILES = 4 | NUMBEROFUSERS | USERS = 44854 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 37 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | bpy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 62807 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 25086 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 886487 | NUMBEROFFILES | FILES = 45 | NUMBEROFUSERS | USERS = 23552 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 17 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | scn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 55699 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 26214 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 732881 | NUMBEROFFILES | FILES = 1407 | NUMBEROFUSERS | USERS = 41424 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 37 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | kn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 130617 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 28544 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1111924 | NUMBEROFFILES | FILES = 2600 | NUMBEROFUSERS | USERS = 76385 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 162 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | als = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 69761 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 29040 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1015031 | NUMBEROFFILES | FILES = 571 | NUMBEROFUSERS | USERS = 92740 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 70 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 9 | 0 }} | gu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 117947 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 29976 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 826244 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 69326 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 86 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | bar = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 109209 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 26982 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 831093 | NUMBEROFFILES | FILES = 1320 | NUMBEROFUSERS | USERS = 63624 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 47 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ne = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 103737 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 32331 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1069779 | NUMBEROFFILES | FILES = 1259 | NUMBEROFUSERS | USERS = 58838 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 102 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | io = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 49422 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 33553 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 993800 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 33727 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 42 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | yo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 56065 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 31634 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 553667 | NUMBEROFFILES | FILES = 168 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25000 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 68 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | pa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 134587 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 38524 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 610104 | NUMBEROFFILES | FILES = 1581 | NUMBEROFUSERS | USERS = 42447 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 105 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 9 | 0 }} | diq = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 60561 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 40163 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 487390 | NUMBEROFFILES | FILES = 209 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25036 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 35 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | sco = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 146774 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 40559 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 862557 | NUMBEROFFILES | FILES = 690 | NUMBEROFUSERS | USERS = 95762 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 90 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | ckb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 185724 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 42697 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 974259 | NUMBEROFFILES | FILES = 1603 | NUMBEROFUSERS | USERS = 51587 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 175 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | an = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 128514 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 42214 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1838475 | NUMBEROFFILES | FILES = 1499 | NUMBEROFUSERS | USERS = 68557 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 72 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | wuu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 55386 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 42556 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 294488 | NUMBEROFFILES | FILES = 135 | NUMBEROFUSERS | USERS = 78899 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 40 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | tl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 234318 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 43203 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1963189 | NUMBEROFFILES | FILES = 1896 | NUMBEROFUSERS | USERS = 123735 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 132 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | fy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 150605 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 49384 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1087968 | NUMBEROFFILES | FILES = 7608 | NUMBEROFUSERS | USERS = 43571 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 65 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 8 | 0 }} | cv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 97909 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 49684 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 750196 | NUMBEROFFILES | FILES = 537 | NUMBEROFUSERS | USERS = 31284 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 44 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | lmo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 123964 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 54974 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1127033 | NUMBEROFFILES | FILES = 4437 | NUMBEROFUSERS | USERS = 37838 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 43 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | ku = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 109260 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 53948 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1094715 | NUMBEROFFILES | FILES = 565 | NUMBEROFUSERS | USERS = 51963 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 86 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | is = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 141717 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 54790 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1761320 | NUMBEROFFILES | FILES = 3218 | NUMBEROFUSERS | USERS = 86935 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 124 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 19 | 0 }} | szl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 69164 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 55867 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 347756 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 21830 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 42 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | ga = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 96356 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 57435 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1087797 | NUMBEROFFILES | FILES = 1123 | NUMBEROFUSERS | USERS = 52675 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 93 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | ba = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 170069 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 60428 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1151694 | NUMBEROFFILES | FILES = 1457 | NUMBEROFUSERS | USERS = 35531 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 77 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | lb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 131550 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 61051 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2392291 | NUMBEROFFILES | FILES = 2376 | NUMBEROFUSERS | USERS = 55270 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 62 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | su = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 97420 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 61284 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 629460 | NUMBEROFFILES | FILES = 545 | NUMBEROFUSERS | USERS = 28443 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 41 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | ht = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 82103 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 67928 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 804124 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 28587 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 43 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | pnb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 113865 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 65839 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 606546 | NUMBEROFFILES | FILES = 225 | NUMBEROFUSERS | USERS = 32558 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 53 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | pms = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 101502 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 66377 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 855464 | NUMBEROFFILES | FILES = 2069 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25352 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 40 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | jv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 178881 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 70708 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1594422 | NUMBEROFFILES | FILES = 5430 | NUMBEROFUSERS | USERS = 54090 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 93 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | vec = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 140394 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 68994 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1100901 | NUMBEROFFILES | FILES = 724 | NUMBEROFUSERS | USERS = 32139 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 36 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | br = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 142431 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 72836 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2004923 | NUMBEROFFILES | FILES = 5392 | NUMBEROFUSERS | USERS = 70316 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 89 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | new = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 196959 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 72352 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 848791 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 25103 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 19 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | sw = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 151051 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 74617 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1241274 | NUMBEROFFILES | FILES = 2270 | NUMBEROFUSERS | USERS = 55317 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 198 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 14 | 0 }} | te = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 306422 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 78088 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3618639 | NUMBEROFFILES | FILES = 12708 | NUMBEROFUSERS | USERS = 114752 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 184 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 13 | 0 }} | be-tarask = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 226753 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 78920 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2327378 | NUMBEROFFILES | FILES = 1892 | NUMBEROFUSERS | USERS = 76375 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 129 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | ml = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 489007 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 79116 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3711125 | NUMBEROFFILES | FILES = 6967 | NUMBEROFUSERS | USERS = 163536 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 258 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 15 | 0 }} | ky = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 111419 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 81603 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 425222 | NUMBEROFFILES | FILES = 2688 | NUMBEROFUSERS | USERS = 33277 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 84 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | nds = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 162424 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 83919 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 990300 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 49075 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 40 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | mr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 285997 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 86079 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2150014 | NUMBEROFFILES | FILES = 19140 | NUMBEROFUSERS | USERS = 146074 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 151 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 12 | 0 }} | sq = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 263473 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 86129 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2465813 | NUMBEROFFILES | FILES = 4732 | NUMBEROFUSERS | USERS = 144072 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 217 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | oc = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 159431 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 89859 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2323203 | NUMBEROFFILES | FILES = 925 | NUMBEROFUSERS | USERS = 48509 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 94 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | bs = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 367835 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 90384 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3416366 | NUMBEROFFILES | FILES = 5465 | NUMBEROFUSERS | USERS = 144799 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 170 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 9 | 0 }} | mg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 245164 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 94879 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1046622 | NUMBEROFFILES | FILES = 3 | NUMBEROFUSERS | USERS = 28892 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 47 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | af = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 373182 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 104584 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2516857 | NUMBEROFFILES | FILES = 9616 | NUMBEROFUSERS | USERS = 152618 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 192 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 16 | 0 }} | my = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 217301 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 103685 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 755903 | NUMBEROFFILES | FILES = 2977 | NUMBEROFUSERS | USERS = 103455 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 137 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4 | 0 }} | tg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 262947 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 107780 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1309625 | NUMBEROFFILES | FILES = 485 | NUMBEROFUSERS | USERS = 36210 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 58 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | lv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 468212 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 115331 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3668800 | NUMBEROFFILES | FILES = 25577 | NUMBEROFUSERS | USERS = 108199 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 279 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 13 | 0 }} | bn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 991547 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 126809 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6055195 | NUMBEROFFILES | FILES = 15381 | NUMBEROFUSERS | USERS = 385988 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1147 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 13 | 0 }} | zh-yue = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 285279 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 126565 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1866361 | NUMBEROFFILES | FILES = 2629 | NUMBEROFUSERS | USERS = 244189 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 284 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 12 | 0 }} | vo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 170383 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 39794 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3271988 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 32424 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 29 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 2 | 0 }} | mk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 524611 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 130107 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4793253 | NUMBEROFFILES | FILES = 8681 | NUMBEROFUSERS | USERS = 103498 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 217 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 12 | 0 }} | ast = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 228718 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 129993 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3708865 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 107041 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 108 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | cy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 275379 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 135140 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11099524 | NUMBEROFFILES | FILES = 11273 | NUMBEROFUSERS | USERS = 73873 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 106 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 16 | 0 }} | la = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 275708 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 136970 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3690834 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 158461 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 135 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 21 | 0 }} | uz = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 694871 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 170394 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2810877 | NUMBEROFFILES | FILES = 2095 | NUMBEROFUSERS | USERS = 77356 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 619 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 20 | 0 }} | ta = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 466666 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 148332 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3491116 | NUMBEROFFILES | FILES = 7723 | NUMBEROFUSERS | USERS = 208082 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 341 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 31 | 0 }} | th = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 975440 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 149622 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 10244339 | NUMBEROFFILES | FILES = 27300 | NUMBEROFUSERS | USERS = 430544 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 981 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 15 | 0 }} | hi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1192071 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 152388 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 5613648 | NUMBEROFFILES | FILES = 3604 | NUMBEROFUSERS | USERS = 711190 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1189 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | ka = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 460279 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 162573 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4399398 | NUMBEROFFILES | FILES = 14840 | NUMBEROFUSERS | USERS = 143362 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 251 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | nn = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 372477 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 162673 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3391151 | NUMBEROFFILES | FILES = 16 | NUMBEROFUSERS | USERS = 122003 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 129 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 14 | 0 }} | ur = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 997464 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 175916 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 5123400 | NUMBEROFFILES | FILES = 12600 | NUMBEROFUSERS | USERS = 150074 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 308 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | sl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 440079 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 177499 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 5735456 | NUMBEROFFILES | FILES = 8317 | NUMBEROFUSERS | USERS = 213926 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 311 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 22 | 0 }} | gl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 473119 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 188365 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6158612 | NUMBEROFFILES | FILES = 343 | NUMBEROFUSERS | USERS = 128547 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 244 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 8 | 0 }} | az = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 511986 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 186367 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6581975 | NUMBEROFFILES | FILES = 23651 | NUMBEROFUSERS | USERS = 252393 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 642 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 17 | 0 }} | lt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 500459 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 204005 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6660104 | NUMBEROFFILES | FILES = 23854 | NUMBEROFUSERS | USERS = 166796 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 313 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 10 | 0 }} | simple = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 705491 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 217598 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 8389660 | NUMBEROFFILES | FILES = 36 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1226742 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 985 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 17 | 0 }} | el = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 631047 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 212848 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 9621297 | NUMBEROFFILES | FILES = 18506 | NUMBEROFUSERS | USERS = 370081 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1041 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 22 | 0 }} | hr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 446198 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 213220 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6435998 | NUMBEROFFILES | FILES = 21002 | NUMBEROFUSERS | USERS = 278378 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 474 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | be = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 647858 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 221834 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 4186622 | NUMBEROFFILES | FILES = 3249 | NUMBEROFUSERS | USERS = 121121 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 273 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | min = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 385485 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 225620 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 2444591 | NUMBEROFFILES | FILES = 177 | NUMBEROFUSERS | USERS = 16168 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 44 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | et = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 542790 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 229860 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6175400 | NUMBEROFFILES | FILES = 757 | NUMBEROFUSERS | USERS = 168620 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 420 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 33 | 0 }} | kk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 588308 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 232124 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3060827 | NUMBEROFFILES | FILES = 10544 | NUMBEROFUSERS | USERS = 121136 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 203 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 16 | 0 }} | sk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 549651 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 241777 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 7405803 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 222067 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 528 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 10 | 0 }} | azb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 571991 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 242297 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1524160 | NUMBEROFFILES | FILES = 246 | NUMBEROFUSERS | USERS = 38117 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 106 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | da = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 908543 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 284063 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11203861 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 436239 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 790 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 25 | 0 }} | bg = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 632508 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 283891 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 11478593 | NUMBEROFFILES | FILES = 549 | NUMBEROFUSERS | USERS = 312025 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 722 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 25 | 0 }} | hy = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 989184 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 293158 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 8486243 | NUMBEROFFILES | FILES = 11357 | NUMBEROFUSERS | USERS = 124163 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 410 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 11 | 0 }} | he = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1342741 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 321148 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 34490097 | NUMBEROFFILES | FILES = 74068 | NUMBEROFUSERS | USERS = 998932 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 3141 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 32 | 0 }} | eo = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 719836 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 323447 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 7683031 | NUMBEROFFILES | FILES = 11286 | NUMBEROFUSERS | USERS = 199844 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 297 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 16 | 0 }} | ms = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1042282 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 360082 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 5639557 | NUMBEROFFILES | FILES = 19611 | NUMBEROFUSERS | USERS = 299026 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 528 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 15 | 0 }} | eu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 826510 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 397734 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 9006265 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 138897 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 251 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 12 | 0 }} | tt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 565026 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 417588 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3527663 | NUMBEROFFILES | FILES = 6109 | NUMBEROFUSERS | USERS = 43246 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 77 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 5 | 0 }} | ro = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2622885 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 433036 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 15021437 | NUMBEROFFILES | FILES = 116498 | NUMBEROFUSERS | USERS = 592444 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 858 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 17 | 0 }} | zh-min-nan = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1063317 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 431683 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3135412 | NUMBEROFFILES | FILES = 362 | NUMBEROFUSERS | USERS = 54073 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 82 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | sh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4644366 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 456899 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 41243203 | NUMBEROFFILES | FILES = 10243 | NUMBEROFUSERS | USERS = 176584 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 160 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 12 | 0 }} | ce = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 908476 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 481664 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 8688605 | NUMBEROFFILES | FILES = 315 | NUMBEROFUSERS | USERS = 30827 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 52 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | tr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2388429 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 513483 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 28345469 | NUMBEROFFILES | FILES = 37598 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1421836 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 2887 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 23 | 0 }} | cs = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1405518 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 509003 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 21586281 | NUMBEROFFILES | FILES = 1 | NUMBEROFUSERS | USERS = 587267 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 2075 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 33 | 0 }} | hu = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1450056 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 510867 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 25153049 | NUMBEROFFILES | FILES = 8445 | NUMBEROFUSERS | USERS = 511061 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1529 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 24 | 0 }} | fi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1411528 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 537685 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 20695648 | NUMBEROFFILES | FILES = 70468 | NUMBEROFUSERS | USERS = 521426 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1648 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 31 | 0 }} | no = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1700424 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 596743 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 22861103 | NUMBEROFFILES | FILES = 4 | NUMBEROFUSERS | USERS = 559824 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1065 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 44 | 0 }} | ko = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2739007 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 602704 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 33146664 | NUMBEROFFILES | FILES = 12717 | NUMBEROFUSERS | USERS = 750103 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1702 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 27 | 0 }} | id = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3297921 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 627203 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 21551657 | NUMBEROFFILES | FILES = 47550 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1348092 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 3251 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 44 | 0 }} | sr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3987079 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 661951 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 25145837 | NUMBEROFFILES | FILES = 36485 | NUMBEROFUSERS | USERS = 311056 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 704 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 19 | 0 }} | ca = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 1767197 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 709142 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 30535132 | NUMBEROFFILES | FILES = 15606 | NUMBEROFUSERS | USERS = 426815 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 978 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 30 | 0 }} | fa = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5346148 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 924753 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 35358728 | NUMBEROFFILES | FILES = 81906 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1144782 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 5158 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 34 | 0 }} | pt = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 5405948 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1094455 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 64102882 | NUMBEROFFILES | FILES = 58365 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2796657 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8363 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 55 | 0 }} | uk = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4130642 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1190087 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 36871554 | NUMBEROFFILES | FILES = 110478 | NUMBEROFUSERS | USERS = 640526 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 3055 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 45 | 0 }} | ar = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7816796 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1183952 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 58984770 | NUMBEROFFILES | FILES = 50038 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2293966 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 4794 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 26 | 0 }} | war = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2881779 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1265935 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 6287624 | NUMBEROFFILES | FILES = 42 | NUMBEROFUSERS | USERS = 52986 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 74 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 3 | 0 }} | vi = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 19377882 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1275540 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 68987718 | NUMBEROFFILES | FILES = 24568 | NUMBEROFUSERS | USERS = 878151 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 2179 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 20 | 0 }} | zh = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7129684 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1299423 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 73078563 | NUMBEROFFILES | FILES = 60871 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3255443 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 8616 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 66 | 0 }} | ja = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3958275 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1339419 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 90965407 | NUMBEROFFILES | FILES = 30022 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1971451 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 15016 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 41 | 0 }} | pl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 3560948 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1533689 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 67704595 | NUMBEROFFILES | FILES = 261 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1188089 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 4095 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 101 | 0 }} | arz = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 2011667 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1597093 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 7344243 | NUMBEROFFILES | FILES = 1476 | NUMBEROFUSERS | USERS = 189350 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 199 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 7 | 0 }} | it = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7500185 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1769128 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 128710172 | NUMBEROFFILES | FILES = 138815 | NUMBEROFUSERS | USERS = 2286631 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 7432 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 122 | 0 }} | es = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7716076 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1797621 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 145142292 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 6623331 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 13360 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 63 | 0 }} | ru = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7418164 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 1848438 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 124806036 | NUMBEROFFILES | FILES = 238060 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3236005 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 10635 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 76 | 0 }} | nl = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 4468920 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2099300 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 62513703 | NUMBEROFFILES | FILES = 20 | NUMBEROFUSERS | USERS = 1226081 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 3506 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 36 | 0 }} | fr = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 12162685 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2449524 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 195987055 | NUMBEROFFILES | FILES = 68490 | NUMBEROFUSERS | USERS = 4451513 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16529 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 159 | 0 }} | sv = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 6121896 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2552449 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 51021143 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 832796 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 1944 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 66 | 0 }} | de = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 7508052 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 2718918 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 224164502 | NUMBEROFFILES | FILES = 129066 | NUMBEROFUSERS | USERS = 3982473 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 16846 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 190 | 0 }} | ceb = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 11232214 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6125814 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 34883258 | NUMBEROFFILES | FILES = 0 | NUMBEROFUSERS | USERS = 93683 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 175 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 6 | 0 }} | en = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 56415410 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 6544638 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 1102150024 | NUMBEROFFILES | FILES = 893911 | NUMBEROFUSERS | USERS = 44068099 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 115017 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 1032 | 0 }} | total = {{#switch:{{{2}}} | NUMBEROFPAGES | PAGES = 261067814 | NUMBEROFARTICLES | ARTICLES = 63772181 | NUMBEROFEDITS | EDITS = 3417365573 | NUMBEROFFILES | FILES = 2857898 | NUMBEROFUSERS | USERS = 110058324 | NUMBEROFACTIVEUSERS | ACTIVEUSERS = 306758 | NUMBEROFADMINS | ADMINS = 4364 | 0 }} | 0 }}</onlyinclude><noinclude>[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտերի ենթաէջեր]]</noinclude> ct0pjjkxsfozubin41pqa3k8bhblrjv Աբադան (Իրան) 0 45912 8496128 8495468 2022-08-27T03:49:04Z Atheist Armenian 41345 wikitext text/x-wiki {{այլ|Աբադան (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Քաղաք | հայերեն անվանում = Աբադան | բնօրինակ անվանում = <big>{{lang-fa|آبادان}}</big> | ենթարկում = | երկիր = Իրան | պատկեր = {{Ֆոտոմոնտաժ|position=center |photo1a = Rengoonie's Mosque 1.jpg |photo2a = 2-برج آب 2 منطقه بریم.jpg |photo2b = Chaurchhhhh.jpg |photo3a = دانشکده نفت آبادان.jpg | spacing = 2 | border = 0 | color = | size = 266 }} | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_deg = 30|lat_min = 21|lat_sec = |lon_deg = 48|lon_min = 17|lon_sec = |CoordAddon = type:city(400000)_region:IR |CoordScale = |երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Օսթան | երկրամաս = Խուզիստան | երկրամասը աղյուսակում = Խուզեստան | շրջանի տեսակ = Շահրեստան | շրջան = Աբադանի շահրեստան | շրջանը աղյուսակում = Աբադանի շահրեստան{{!}}Աբադան | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = քաղաքապետ | ղեկավար = Մահմուդ Ռեզա Շիրազի<ref>{{Cite web |url=http://abadan.ir/default.aspx?PortalName=FaraPoratl&cid=7&pageid=1&site=Primery |title=به پرتال شهرداری آبادان خوش آمدید |access-date=26 February 2020 |archive-date=22 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200222164053/http://abadan.ir/default.aspx?PortalName=FaraPoratl&cid=7&pageid=1&site=Primery |url-status=dead }}</ref> | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | պաշտոնական լեզու = [[պարսկերեն]] | բնակչություն = 231,476<ref name="SCI">{{cite web|url=https://www.amar.org.ir/english|title=Statistical Center of Iran > Home|website=amar.org.ir}}</ref> | մարդահամարի թվական = 2016 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | էթնոհորոնիմ = աբադանցի, աբադանցիներ<ref>{{книга|автор = Городецкая И.Л., Левашов Е.А.|часть = |заглавие = Русские названия жителей: Словарь-справочник|оригинал = |ссылка = https://books.google.ru/books?ei=qtL5UPz7OOaC4ATq-4CgBQ&hl=ru&id=Do8dAQAAMAAJ&dq=амстердамка&q=аба#search_anchor |издание = |ответственный = |место = Москва |издательство = [[ԱՍՏ (հրատարակչություն)|АСТ]] |год = 2003 |том = |страницы = 19 |страниц = 363 |isbn = 5-17-016914-0}}</ref> | ժամային գոտի = | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = | կայքի լեզու = | կայքի լեզու 2 = | կայքի լեզու 3 = | պարամետրի անվանում1 = | պարամետր1 = | պարամետրի անվանում2 = | պարամետր2 = }} '''Աբադան'''<ref>Иран, Афганистан, Пакистан // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 122—123. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).</ref><ref>{{Գիրք:СГНЗС|7|Абадан}}</ref> ({{lang-fa|آبادان}}), նավահանգստային քաղաք [[Իրան]]ի հարավ-արևմուտքում՝ [[Խուզեստան|Խուզեստան նահանգում]], [[Աբադանի շահրեստան]]ի վարչական կենտրոնը։ Գտնվում է [[Իրաք]]ի հետ սահմանին՝ [[Շատ ալ-Արաբ]] գետի [[Դելտա (գետ)|դելտայի]] [[Աբադան (կղզի)|համանուն կղզում]] (68 կմ երկարություն և 3-19 կմ լայնություն), [[Պարսից ծոց]]ից դեպի հյուսիս՝ 50 կմ հեռավորության վրա։ Օվկիանոսային նավերի համար մատչելի նավահանգիստ է։ Հանդիսանում է [[միջազգային օդանավակայան]], նավթավերամշակման ու նավթաքիմիական արդյունաբերության կենտրոն<ref>{{cite book|author=Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան|title=Աշխարհագրական անունների բառարան|publisher=Լույս|location=Երևան|year=1987|page=7}}</ref>։ == Պատմություն == Ըստ ավանդության՝ քաղաքը հիմնադրվել է 8-9-րդ դարերում [[իսլամ]]ական սուրբ [[Մուամմար իբն Աբբադ|Աբբադի]] կողմից։ [[Աբբասյաններ]]ի օրոք այն զարգացել է որպես [[Նավահանգիստ|նավահանգստային]] քաղաք, [[աղ]]ի աղբյուր և [[խսիր]]ների արտադրության վայր։ [[Իբն Բատուտա]]ն Աբադանը նկարագրում է որպես փոքրիկ քաղաք աղի հովտում: Այն հաճախ վեճերի առարկա էր դառնում հարևան պետությունների միջև։ 1847 թվականից դարձել է [[Ղաջարական Պարսկաստան|Պարսկաստանի]] մաս։ 1935 թվականին վերանվանվել է Աբադան։ 20-րդ դարի սկզբին քաղաքի շրջանում հայտնաբերվել են նավթի հարուստ հանքավայրեր։ 1909-1913 թվականներին [[Անգլո-իրանական նավթային ընկերություն|անգլո-պարսկական նավթային ընկերությունը]] այստեղ կառուցում է նավթավերամշակման գործարան, որը 1938 թվականին դարձավ այս ուղղության ամենամեծ ձեռնարկությունն աշխարհում։ Գործարանը պատկերված է եղել իրանական 100 [[Իրանական ռիալ|ռիալ]] արժողությամբ [[թղթադրամ]]ների հակառակ կողմում՝ թողարկված 1965 և 1971-1973 թվականներին։ Քաղաքը մեծ վնաս է կրել [[Իրանա-իրաքյան պատերազմ]]ի ժամանակ և գրեթե լքվել է խաղաղ բնակիչների կողմից։ Նավահանգիստը և նավթավերամշակման գործարանը վերսկսել են աշխատանքը 1993 թվականին։ == Կլիմա == {{Եղանակի աղյուսակ | Ширина = 70% | Положение = center | վայր = Աբադանում | աղբյուր = BBC Weather<ref name="weather1">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT002360|title=Average Conditions Abadan, Iran|accessdate=5 декабря 2009|deadlink=410|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060212223449/http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT002360|archivedate=2006-02-12}}</ref> | հունվ_միջ =12 | հունվ_միջ_տեղ = 38 | փետ_միջ =13 | փետ_միջ_տեղ = 43 | մարտ_միջ =20 | մարտ_միջ_տեղ = 15 | ապր_միջ =26 | ապր_միջ_տեղ = 20 | մայ_միջ =35 | մայ_միջ_տեղ = 3 | հուն_միջ =38 | հուն_միջ_տեղ = 0 | հուլ_միջ =40 | հուլ_միջ_տեղ = 0 | օգոս_միջ =40 | օգոս_միջ_տեղ = 0 | սեպ_միջ =36 | սեպ_միջ_տեղ = 0 | հոկ_միջ =29 | հոկ_միջ_տեղ = 3 | նոյ_միջ =22 | նոյ_միջ_տեղ = 25 | դեկ_միջ =15 | դեկ_միջ_տեղ = 46 | տարի_միջ =29 | տարի_միջ_տեղ = 193 | հունվ_միջ_նվազ = 7 | հունվ_միջ_առավ = 17 | փետ_միջ_նվազ = 9 | փետ_միջ_առավ = 20 | մարտ_միջ_նվազ = 13 | մարտ_միջ_առավ = 28 | ապր_միջ_նվազ = 18 | ապր_միջ_առավ = 33 | մայ_միջ_նվազ = 23 | մայ_միջ_առավ = 40 | հուն_միջ_նվազ = 26 | հուն_միջ_առավ = 42 | հուլ_միջ_նվազ = 28 | հուլ_միջ_առավ = 47 | օգոս_միջ_նվազ = 27 | օգոս_միջ_առավ = 47 | սեպ_միջ_նվազ = 23 | սեպ_միջ_առավ = 43 | հոկ_միջ_նվազ = 18 | հոկ_միջ_առավ = 36 | նոյ_միջ_նվազ = 14 | նոյ_միջ_առավ = 27 | դեկ_միջ_նվազ = 9 | դեկ_միջ_առավ = 20 | տարի_միջ_նվազ = 17 | տարի_միջ_առավ = 40 | հունվ_բ_նվազ = -3 | հունվ_բ_առավ = 25 | փետ_բ_նվազ = -3 | փետ_բ_առավ = 28 | մարտ_բ_նվազ = 2 | մարտ_բ_առավ = 34 | ապր_բ_նվազ = 7 | ապր_բ_առավ = 43 | մայ_բ_նվազ = 16 | մայ_բ_առավ = 47 | հուն_բ_նվազ = 19 | հուն_բ_առավ = 53 | հուլ_բ_նվազ = 23 | հուլ_բ_առավ = 55 | օգոս_բ_նվազ = 22 | օգոս_բ_առավ = 54 | սեպ_բ_նվազ = 16 | սեպ_բ_առավ = 58 | հոկ_բ_նվազ = 12 | հոկ_բ_առավ = 43 | նոյ_բ_նվազ = 1 | նոյ_բ_առավ = 36 | դեկ_բ_նվազ = -4 | դեկ_բ_առավ = 29 | տարի_բ_նվազ = -4 | տարի_բ_առավ = 58 |}} == Բնակչություն == {| class="wikitable" |+ Բնակչություն ! Տարի!! Բնակչություն |- | 1910|| 400 |- | 1949|| 173,000{{sfn|Hein|Sedighi|2016}} |- | 1956|| 220,000<ref>{{harvnb|Hoiberg|2010|p=7}}</ref> |- | 1967|| 270,700 |- | 1980 || 300,000 |- | 1986 || 6 |- | 1991 || 84,774<ref name=col>{{harvnb|Lagassé|2000|p=2}}</ref> |- | 2001 || 206,073 |- | 2006 || 217,988{{sfn|Vadahti|2006}} |- | 2016 || 231,476<ref name="SCI" /> |} == Տնտեսություն == [[Պատկեր:Abadanoilrefinery2.jpg|thumb|left|Աբադանի նավթավերամշակման գործարանները (1970)]] Աբադանը նավթամշակման խոշոր կենտրոն է (տարեկան ավելի քան 30 մլն․ տոննա)։ [[Նավթամուղ|Նավթատարներով]] կապված է նավթահանքերի հետ։ Դեպի [[Թեհրան]] և [[Սպահան]] գնացող խողովակաշարերի սկզբնակետն է։ Արտահանում է նավթամթերքներ և հում [[նավթ]]։ Առկա է [[Ամոնիակ]]ի, [[Ծծումբ|ծծմբի]], [[էթիլեն]]ի արտադրություն։ == Տրանսպորտ == Աբադան քաղաքն ունի [[միջազգային օդանավակայան]] և [[նավահանգիստ]], որը հասանելի է [[օվկիանոս]]ային նավերին: == Մշակույթ == [[Պատկեր:سینما نفت.jpg|thumb|left|Նավթ կինոթատրոն]] Քաղաքում է գտնվում Աբադանի տեխնոլոգիական ինստիտուտը, որը հիմնադրվել է 1939 թվականին։ Ունի նավթի թանգարան։ == Սպորտ == Քաղաքում հիմնված է «[[Սանաթ Նավթ]]» ֆուտբոլային ակումբը։ == Նշանավոր մարդիկ == * [[Նասսեր Թաղվայի]] (ծն․ 1941), իրանցի կինոռեժիսոր և սցենարիստ։ * [[Ամիր Նադերի]] (ծն․ 1946), իրանցի կինոռեժիսոր, սցենարիստ և լուսանկարիչ։ * [[Ահմեդ Ռեզա Աբեդզադե]] (ծն․ 1966), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Նաջաֆ Դարյաբանդարի]] (1929-2020), իրանցի գրող և թարգմանիչ։ * [[Համիդ Ֆարրոխնեժադ]] (ծն․ 1969), իրանցի դերասան, կինոռեժիսոր և սցենարիստ։ * [[Բահման Գոլբարնեժադ]] (1968–2016), իրանցի հեծանվորդ և ծանրամարտիկ։ * [[Էյբի Նաթան]] (1927–2008), հրեա ակտիվիստ։ * [[Ղոլամ Հոսեյն Մազլումի]] (1950–014), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Ֆիրուզե Դումաս]] (ծն․ 1965), իրանա-ամերիկյան գրող: * [[Զոյա Փիրզադ]] (ծն․ 1952), իրանահայ վիպասան, թարգմանչուհի։ * [[Մարտիկ (երգիչ)|Մարտիկ]] (ծն․ 1949), իրանահայ երգիչ, երգահան, կոմպոզիտոր։ * [[Փարվիզ Դեհդարի]] (1935–1992), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Սիմա Զարղամի]] (ծն․ 1962), իրանա-ամերիկյան գործարար, ձեռնարկատեր։ * [[Պատրիկ Բաբումյան]] (ծն․ 1979), գերմանահայ ծանրորդ, բոդիբիլդեր, համաշխարհային ռեկորդակիր, «Գերմանիայի ամենաուժեղ մարդը»(2011)<ref>{{Cite web|lang=de|url=https://www.body-xtreme.de/bodybuilding-artikel/deutsche-strongman-meisterschaft---flashreport/3443.htm|title=Deutsche Strongman Meisterschaft — Flashreport|author=Body-Xtreme Publishing UG|website=www.body-xtreme.de|accessdate=2020-10-17|archive-date=2020-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20201015023637/https://www.body-xtreme.de/bodybuilding-artikel/deutsche-strongman-meisterschaft---flashreport/3443.htm|deadlink=no}}</ref>։ * [[Բիժան Էմկանիան]] (ծն․ 1953), իրանցի դերասան։ * [[Հոսեյն Վաֆայի]] (ծն․ 1994), իրանցի սնուկերիստ։ * [[Մեհդի Հաշեմինասաբ]] (ծն․ 1973), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Մանուչեհր Մոհամմադի]] (ծն․ 1956), իրանցի կինոռեժիսոր։ * [[Նասրոլլահ Ռադեշ]] (ծն․ 1966), իրանցի դերասան։ * [[Սյուզան Բաբայե]] (ծն․ 1954), իրանցի արվեստագետ։ * [[Հոսեյն Նասսիմ]] (ծն․ 1952), իրանցի լողորդ։ * [[Մոհսեն Բայաթինիա]] (ծն․ 1980), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Հոսեյն Քանաանիզադեգան]] (ծն․ 1994), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Մոջահեդ Խազիրավի]] (ծն․ 1980), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Աբդոլհասան Քազեմի]] (ծն․ 1960), իրանցի ֆուտբոլիստ։ * [[Փարվիզ Մազլումի]] (ծն․ 1954), իրանցի ֆուտբոլիստ, ֆուտբոլային մարզիչ։ * [[Ֆարհադ Հասանզադե]] (ծն․ 1962), իրանցի բանաստեղծ, գրող, մանկագիր։ * [[Համիդ Ռաշիդի]] (1961–2020), իրանցի քաղաքական գործիչ, փաստաբան և գրող։ * [[Սիրուս Մողադդամ]] (ծն․ 1954), իրանցի կինոռեժիսոր, սցենարիստ։ * [[Յադոլահ Դոջ]] (ծն․ 1944), իրանա-շվեյցարացի վիճակագրագետ։ == Հայերը Աբադանում == [[Պատկեր:Chaurchhhhh.jpg|thumb|left|Աբադանի [[Սուրբ Կարապետ եկեղեցի (Աբադան)|Սուրբ Կարապետ հայկական եկեղեցին]]]] Աբադանում [[հայ]] համայնք գոյություն ունի 1909 թվականից, երբ անգլո-իրանական նավթային ընկերությունում ծառայության անցան [[Թեհրան]]ում և [[Թավրիզ]]ում բնակվող մի խումբ հայեր։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի տարիներին նրանց միացան [[Արևմտյան Հայաստան]]ից, հատկապես [[Վան]]ից գաղթած հայեր։ 1923 թվականին համայնքն ուներ 400 մարդ, 1928 թվականի սկզբին հայերի թիվը 610 էր, իսկ 1938 թվականին՝ մոտ 2000 մարդ։ 1928 թվականին, [[Ռիզա Շահ Փահլավի]]ն երբ այցելել է Աբադան, հայերին ոսկե գավազան է նվիրել<ref>[[Մկրտիչ Պոտուրյան]], Հայ հանրագիտակ, 1938, գիրք Ա, էջ 9։</ref>։ 1969 թվականին Աբադանի հայերի թիվը հասնում էր 5000-ի։ Նրանք հիմնականում զբաղված են [[Նավթարդյունաբերություն|նավթարդյունաբերությամբ]], ինչպես նաև առևտրով։ Համայնքն ունի վարժարան, [[Սուրբ Կարապետ եկեղեցի (Աբադան)|եկեղեցի]], մարզական ակումբ, «Գուսան» երգչախումբ։ == Աղբյուրներ == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://put.ac.ir Աբադանի տեխնոլոգիական համալսարան] * [https://abadan-ref.ir Abadan Oil Refinery] – Գլխավոր էջ (պարսկերեն) * [http://www.ostan-kz.ir/en/albumdetail_aen_i_1.html Աբադանի պատկերասրահ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050427111036/http://www.ostan-kz.ir/en/albumdetail_aen_i_1.html |date=2005-04-27 }} * [http://digitalspirit.blogspot.com/2007/10/in-south-east-of-iran-in-khuzistan.html Աբադան․ ճամփորդական ակնարկ] * [http://www.abadan.ning.com Abadan Սոցիալական ցանցեր] * [http://www.arvanda.net Աբադանի ցանցեր] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170710134034/http://www.arvanda.net/ |date=2017-07-10 }} {{Commons category|Աբադան}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=12}} {{Կաղապար:Աբադանի շահրեստան}} [[Կատեգորիա:Իրանի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Աբադան]] [[Կատեգորիա:Խուզեստանի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Իրանի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Պարսից ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Աբադանի շահրեստանի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Շատ ալ-Արաբ ավազան]] l1pcjxp4sifu4kc74c4cip0im2pbtuy Ֆրանսիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 0 46837 8496011 8440944 2022-08-26T20:03:10Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ ԵԵՄԱՆ |երկիր = Ֆրանսիա |դրոշ = EuroFrancia.svg |հեռուստաալիք = RTF (1956-1964) <br> ORTF (1965-1974) <br> [[TF1]] (1975-1981) <br> Antenne 2 (1983-1992) <br> [[France 2]] (1993-1998)<br> [[France 3]] (1999-) |մասնակցումների թիվ = 54 |առաջին ելույթ = [[Եվրատեսիլ 1956 երգի մրցույթ|1956]] |լավագույն արդյունք = 1 ([[1958]], [[1960]], [[1962]], [[1969]], <br> [[1977]]) |վատագույն արդյունք = 24 ([[1998]]) |նախընտրական փուլ = |ԵՀՄ = http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=2 }} Առաջին անգամ [[Ֆրանսիա]]ն հայտարարել է իր մասնակցությունը մրցույթում 1956 թվականին։ == Մասնակիցներ == {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Կատարող ! Երգ ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Եզրա'''-<br />'''փակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' |- | [[Eurovision Song Contest 1956|1956]] | [[Մաթե Ալտերի]] | "[[Le Temps Perdu]]" | - | - |- | [[Eurovision Song Contest 1956|1956]] | [[Դանի Դոբերսոն]] | "[[Il Est Là]]" | - | - |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 1957|1957]] | [[Պոլ Դեժարդեն]] | "[[La Belle Amour]]" | 2 | 17 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1958|1958]] | [[André Claveau]] | "[[Dors, mon amour]]" | 1 | 27 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1959|1959]] | [[Jean Philippe]] | "[[Oui, oui, oui, oui]]" | 3 | 15 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1960|1960]] | [[Jacqueline Boyer]] | "[[Tom Pillibi]]" | 1 | 32 |- | [[Eurovision Song Contest 1961|1961]] | [[Jean-Paul Mauric]] | "[[Printemps, avril carillonne]]" | 4 | 13 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1962|1962]] | [[Isabelle Aubret]] | "[[Un premier amour]]" | 1 | 26 |- | [[Eurovision Song Contest 1963|1963]] | [[Alain Barrière]] | "[[Elle était si jolie]]" | 5 | 25 |- | [[Eurovision Song Contest 1964|1964]] | [[Rachel Ros|Rachel]] | "[[Le chant de Mallory]]" | 4 | 14 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1965|1965]] | [[Guy Mardel]] | "[[N'avoue jamais]]" | 3 | 22 |- | [[Eurovision Song Contest 1966|1966]] | [[Dominique Walter]] | "[[Chez nous]]" | 16 | 1 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1967|1967]] | [[Noëlle Cordier]] | "[[Il doit faire beau là-bas]]" | 3 | 20 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1968|1968]] | [[Isabelle Aubret]] | "[[La source (song)|La source]]" | 3 | 20 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1969|1969]] | [[Frida Boccara]] | "[[Un jour, un enfant]]" | 1 | 18 |- | [[Eurovision Song Contest 1970|1970]] | [[Guy Bonnet]] | "[[Marie-Blanche]]" | 4 | 8 |- | [[Eurovision Song Contest 1971|1971]] | [[Serge Lama]] | "[[Un jardin sur la terre]]" | 10 | 82 |- | [[Eurovision Song Contest 1972|1972]] | [[Betty Mars]] | "[[Comé-comédie]]" | 10 | 81 |- | [[Eurovision Song Contest 1973|1973]] | [[Martine Clemenceau]] | "[[Sans toi]]" | 15 | 65 |- | [[Eurovision Song Contest 1975|1975]] | [[Nicole Rieu]] | "[[Et bonjour à toi l'artiste]]" | 4 | 91 |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 1976|1976]] | [[Catherine Ferry (singer)|Catherine Ferry]] | "[[Un, deux, trois]]" | 2 | 147 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1977|1977]] | [[Marie Myriam]] | "[[L'oiseau et l'enfant]]" | 1 | 136 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1978|1978]] | [[Joël Prévost]] | "[[Il y aura toujours des violons]]" | 3 | 119 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1979|1979]] | [[Anne-Marie David]] | "[[Je suis l'enfant soleil]]" | 3 | 106 |- | [[Eurovision Song Contest 1980|1980]] | [[Profil (band)|Profil]] | "[[Hé, hé M'sieurs dames]]" | 11 | 45 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1981|1981]] | [[Jean Gabilou]] | "[[Humanahum]]" | 3 | 125 |- | [[Eurovision Song Contest 1983|1983]] | [[Guy Bonnet]] | "[[Vivre (Guy Bonnet song)|Vivre]]" | 8 | 56 |- | [[Eurovision Song Contest 1984|1984]] | [[Annick Thoumazeau]] | "[[Autant d'amoureux que d'étoiles]]" | 8 | 61 |- | [[Eurovision Song Contest 1985|1985]] | [[Roger Bens]] | "[[Femme dans ses rêves aussi]]" | 10 | 56 |- | [[Eurovision Song Contest 1986|1986]] | [[Cocktail Chic]] | "[[Européennes]]" | 17 | 13 |- | [[Eurovision Song Contest 1987|1987]] | [[Christine Minier]] | "[[Les mots d'amour n'ont pas de dimanche]]" | 14 | 44 |- | [[Eurovision Song Contest 1988|1988]] | [[Gérard Lenorman]] | "[[Chanteur de charme]]" | 10 | 64 |- | [[Eurovision Song Contest 1989|1989]] | [[Nathalie Pâque]] | "[[J'ai volé la vie]]" | 8 | 60 |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 1990|1990]] | [[Joëlle Ursull]] | "[[White and Black Blues]]" | 2 | 132 |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 1991|1991]] | [[Amina Annabi|Amina]] | "[[Le Dernier qui a parlé...|C'est le dernier qui a parlé qui a raison]]" | 2 | 146 |- | [[Eurovision Song Contest 1992|1992]] | [[Jean-Marc Monnerville|Kali]] | "[[Monté la riviè]]" | 8 | 73 |- | [[Eurovision Song Contest 1993|1993]] | [[Patrick Fiori]] | "[[Mama Corsica]]" | 4 | 121 |- | [[Eurovision Song Contest 1994|1994]] | [[Nina Morato]] | "[[Je suis un vrai garçon]]" | 7 | 74 |- | [[Eurovision Song Contest 1995|1995]] | [[Nathalie Santamaria]] | "[[Il me donne rendez-vous]]" | 4 | 94 |- | [[Eurovision Song Contest 1996|1996]] | [[Dan Ar Braz]] & [[l'Héritage des Celtes]] | "[[Diwanit Bugale]]" | 19 | 18 |- | [[Eurovision Song Contest 1997|1997]] | [[Fanny Biascamano|Fanny]] | "[[Sentiments songes]]" | 7 | 95 |- | [[Eurovision Song Contest 1998|1998]] | [[Marie Line]] | "[[Où aller]]" | 24 | 3 |- | [[Eurovision Song Contest 1999|1999]] | [[Nayah]] | "[[Je veux donner ma voix]]" | 19 | 14 |- | [[Eurovision Song Contest 2000|2000]] | [[Sofia Mestari]] | "[[On aura le ciel]]" | 23 | 5 |- | [[Eurovision Song Contest 2001|2001]] | [[Natasha St-Pier]] | "[[Je n'ai que mon âme]]" | 4 | 142 |- | [[Eurovision Song Contest 2002|2002]] | [[Sandrine François]] | "[[Il faut du temps (je me battrai pour ça)|Il faut du temps]]" | 5 | 104 |- | [[Eurovision Song Contest 2003|2003]] | [[Louisa Baïleche]] | "[[Monts et merveilles]]" | 18 | 19 |- | [[Eurovision Song Contest 2004|2004]] | [[Jonatan Cerrada]] | "[[À chaque pas]]" | 15 | 40 |- | [[Eurovision Song Contest 2005|2005]] | [[Marie Ortal Malka|Ortal]] | "[[Chacun pense à soi]]" | 23 | 11 |- | [[Eurovision Song Contest 2006|2006]] | [[Virginie Pouchain]] | "[[Il était temps]]" | 22 | 5 |- | [[Eurovision Song Contest 2007|2007]] | [[Les Fatals Picards]] | "[[L'amour à la française]]" | 22 | 19 |- | [[Eurovision Song Contest 2008|2008]] | [[Sébastien Tellier]] | "[[Divine (Sébastien Tellier song)|Divine]]" | 18 | 47 |- | [[Eurovision Song Contest 2009|2009]] | [[Patricia Kaas]] | "[[Et s'il fallait le faire]]" | 8 | 107 |- | [[Եվրատեսիլ 2010 երգի մրցույթ|2010]] |[[Ջեսսի Մաթադոր]] | "[[Allez Ola Olé]]" | 12 | 82 |- | [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|2011]] |[[Amaury Vassili]] | "[[Sognu]]" | 15 | 82 |- | [[Եվրատեսիլ 2012 երգի մրցույթ|2012]] | [[Անգգուն]] | "[[Echo (You And I)]]" | 22 | 21 |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | [[Amandine Bourgeois]] |"L'enfer Et Moi" |23 |14 |- | 2014 | [[Twin Twin]] |"Moustache" |26 |2 |- | 2015 |[[Լիսա Էնջլ]] |"N'oubliez Pas" |25 |4 |- |2016 |[[Ամիր Հադդադ|Ամիր]] |"[[J'ai cherché (երգ)|J'ai cherché]] " |6 |257 |- |[[2017]] |[[Ալմա]] |"[[Requiem]]" |12 |135 |- |[[2018]] |[[Մադամ Միսյո|Մադիֆ Մոնյեուր]] |"[[Mercy (երգ)|Mercy]]" |13 |173 |- |[[2019]]<br /> |[[Բիլալ Հասանի]]<br /> |" [[Roi (երգ)|Roi]]" |14 |105 |- |[[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |Թոմ Լեեբ |"Mon Alliée" | colspan="2" |Մրցույթը չեղարկվել է |- bgcolor="silver" |[[Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |[[Բարբարա Պրավի]] |"Voilà" |2 |499 |- |[[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] |Alvan & Ahez |"Fulenn" |24 |17 |} * XX կիսաեզրափակիչներում նշանակում են ավտո-որակավորում։ Սա կարող է լինել արդյունք հետևյալ երկու պատճառներից։ Եթե երկիրը հաղթել է նախորդ տարվա մրցույթը, հաջորդ տարի նա չի մրցելու որևէ կիսաեզրափակչում։ Մյուս պատճառն այն է, որ Մեծ Քառյակի (Հնգյակի) երկիր-անդամները չեն մասնակցում որևէ կիսաեզրափակիչ փուլում։ * XX եզրափակիչներում նշանակում է, որ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։ {{Երկրներ Եվրատեսիլում}} cq5sacnhlvp25buntywl94m8rvl47ci Շարլիզ Թերոն 0 47516 8496123 8403575 2022-08-27T02:28:26Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան }} '''Շարլիզ Թերոն''' ({{lang-en|Charlize Theron}}), ({{ԱԾ}}), ծնունդով [[Հարավային Աֆրիկա]]ցի, հոլիվուդի [[դերասանուհի]]։ [[2003]] թվականին դարձել է «[[Օսկար]]» մրցանակի դափնեկիր «[[Օսկար լավագույն դերասանուհու համար]]» անվանակարգում «Հրեշ» ֆիլմում դերի համար։ Հանդիսատեսին հայտնի է «[[Սատանայի փաստաբանը]]», «[[Հզոր Ջո Յանգը]]», «[[Քաղցր նոյեմբեր]]», «[[Հենկոկ (ֆիլմ)|Հենկոկ]]» և [[Սպիտակաձյունիկը և որսորդը|«Սպիտակաձյունիկը և որսորդը»]] ֆիլմերից։ {{commonscat|Charlize Theron|Շարլիզ Թերոն}} == Կենսագրություն == === Վաղ տարիներ === Շարլիզ Թերոնը ծնվել է [[Բենոնի]]ում ([[Տրանսվաալ]] նահանգ, [[ՀԱՀ]])։ Նա Չարլզ Ջեյկոբ Թերոնի (1947—1991)<ref name="bookref1">{{cite book|title=Charlize: Life's One Helluva Ride|last=Karsten|first=Chris|authorlink=|coauthors=|publisher=Human & Rousseau|year=2009|location=|pages=14–19|month=|url=http://www.scribd.com/doc/21251449/Charlize-Life-s-One-Helluva-Ride|id=}}</ref> ու Գերդա Ջեյկոբ Ալետիի (օրիորդական ազգանունը՝ Մարից, ծնվել է [[1953]] թվականի [[հունվարի 27]]-ին) միակ զավակն է<ref name="CBSImpress">{{cite web|url=http://www.cbsnews.com/stories/2004/01/07/earlyshow/leisure/celebspot/main591961.shtml|title=Charlize Theron's 'Monster' Role|accessdate=2008 թ․ սեպտեմբերի 20|date=հունվարի 9, 2004|publisher=[[CBS News]]|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uLJ25B?url=http://www.cbsnews.com/stories/2004/01/07/earlyshow/leisure/celebspot/main591961.shtml|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=no}}</ref>։ Մայրական կողմից դերասանուհին ունի գերմանական, հայրական կողմից՝ ֆրանսիական ու հոլանդական արմատներ։ Շարլիզի նախնիներից է բուրկյան սպա Դան Թերոնը։ Շարլիզի ծնողներն ունեին ֆերմա ու ճանապարհաշինական ընկերություն, որ ղեկավարում էր Գերդա Թերոնը<ref name="bookref1"/>։ Շարլիզ Թերոնի մանկությունն անցել է ծնողների՝ Բենոնիում գտնվող ֆերմայում՝ [[Յոհանեսբուրգ]]ից ոչ հեռու, որտեղ նա սովորել է Պուտֆոնտենյան տարրական դպրոցում<ref>{{cite web|title=Charlize Theron Biography|url=http://www.hellomagazine.com/profiles/charlize-theron/|work=Hello Magazine|accessdate=2012 թ․ օգոստոսի 9|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BS9AG5a2?url=http://www.hellomagazine.com/profiles/charlize-theron/|archivedate=2012 թ․ հոկտեմբերի 16|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|title=Benoni, East Rand|url=http://www.sa-venues.com/attractionsga/benoni.php|work=www.sa-venues.com|accessdate=2012 թ․ օգոստոսի 9|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BS9DV659?url=http://www.sa-venues.com/attractionsga/benoni.php|archivedate=2012 թ․ հոկտեմբերի 16|dead-url=yes}}</ref>։ Նա շփվում էր ֆերմայի աշխատողների հետ, որ ներգաղթյալներ էին [[Աֆրիկա]]յի տարբեր երկրներից. նա տիրապետում էր տեղական 26 խոսվածքների ու բարբառների<ref name="talktalk">{{cite web |author = |date = |url = http://www.talktalk.co.uk/entertainment/film/biography/artist/charlize-theron/biography/141 |title = Charlize Theron - Biography |work = |publisher = talktalk.co.uk |accessdate = 2010-09-20 |lang = English |archiveurl = https://www.webcitation.org/612uLyfV0?url=http://www.talktalk.co.uk/entertainment/film/biography/artist/charlize-theron/biography/141 |archivedate = 2011-08-19 |dead-url = no }}</ref>, իսկ հետագայում մայրենի [[աֆրիկաանս]]ին հավասար սովորեց [[անգլերեն]]<ref>{{cite web|url=http://www.accesshollywood.com/charlize-theron|title=Charlize Theron|publisher=[[Access Hollywood]]|accessdate=2009 թ․ հոկտեմբերի 24|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uNRGnG?url=http://www.accesshollywood.com/charlize-theron|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.people.com/people/charlize_theron|title=Charlize Theron|work=[[People]]|accessdate=2009 թ․ հոկտեմբերի 24|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uODa79?url=http://www.people.com/people/charlize_theron|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|title=Charlize Theron|url=http://public2.bio.lalababy.co.uk/biographies/charlize-theron/trivia.html|work=[[Biography Channel]]|accessdate=2009 թ․ հոկտեմբերի 24|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uOzRLq?url=http://public2.bio.lalababy.co.uk/biographies/charlize-theron/trivia.html|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ Ֆերման գտնվում էր վայրի բնության գրկում, ինչը նպաստեց նրան, որ հետագայում դերասանուհին որոշում ընդունեց դառնալ կենդանիների պաշտպանության շարժման ակտիվիստ։ 6 տարեկանում Շարլիզն սկսում է հաճախել բալետի դասերի, իսկ 13 տարեկանում ուղարկվում է դպրոց-ինտերնատ և սկսում է սովորել Յոհանեսբուրգի Արվեստների ազգային դպրոցում։ 15 տարեկան հասակում Շարլիզը ականատես է լինում հոր մահվան, ով քրոնիկ [[Ալկոհոլամոլություն|ալկոհոլամոլ]] էր. աղջկա մայրը ինքնապաշտպանության նպատակով ստիպված էր ատրճանակից կրակել ամուսնու վրա։ Ոստիկանությունունը Գերդա Թերոնի նկատմամբ ոչ մի մեղադրանք չներկայացրեց։ Որոշ ժամանակ անց տված հարցազրույցի ընթացքում Շարլիզը պնդել է, թե հայրը մահացել է ավտովթարի հետևանքով<ref name="talktalk"/>։ === Կարիերայի սկիզբ և տեղափոխվելը ԱՄՆ === 16 տարեկանում մոր խորհրդով ու պնդմամբ Շարլիզը մասնակցեց մոդելների մրցույթին և հաղթեց։ Ավելի ուշ նա [[Իտալիա]]յի [[Պոզիտանո]] քաղաքում մասնակցեց մոդելների միջազգային մրցույթի, և հաղթելուց հետո [[Միլան]]ում պայմանագիր կնքեց մոդելային գործակալության հետ։ Այդ տարվա ընթացքում Շարլիզը շրջեց ողջ [[Եվրոպա]]յում, ինչից հետո մեկնեց [[Նյու Յորք]]ին, որտեղ էլ վերջնական հաստատվեց։ Երազելով [[բալետ]]ի պարուհու կարիերայի մասին՝ պայմանագրի ժամանակի ավարտից հետո նա ընդունվեց Ջոֆրիի պարի դպրոց, իսկ ազատ ժամանակ աշխատում էր որպես մոդել։ Սակայն ծնկի վնասվածքի պատճառով 19 տարեկանում ստիպված է լինում հրաժարվել պարուհու կարիերայից<ref name=CharAngel>{{cite news|url=http://www.nytimes.com/indexes/2008/02/24/style/t/index.html#pagewanted=0&pageName=24coverlynn&|title= Charlize Angel|accessdate= փետրվարի 23, 2008|author= Lynn Hirschberg|year= 2008|month= Spring|format=Flash|publisher= New York Times}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.guardian.co.uk/film/2006/aug/24/cuba|title=Play It Tough|accessdate=2008 թ․ փետրվարի 23|author=Charlotte Higgins|date=օգոստոսի 24, 2006|publisher=The Guardian|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uPPR0y?url=http://www.guardian.co.uk/film/2006/aug/24/cuba|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=no}}</ref>։ {{քաղվածք|«Ես կարծում էի, թե դա աշխարհի վերջն է, պարերն իմ կիրքն էին։ Ես մտածում էի, որ ստիպված կլինեմ վերադառնալ [[Հարավային Աֆրիկա]] և մինչ կյանքիս վերջն աշխատել սոուպերմարկետում»։|}} Հետագայում այսպես է արտահայտվել դերասանուհին [[Elle]] ամսագրին տված հարցազրույցում։ Սակայն տուն վերադառնալու փոխարեն նա մեկնում է [[Մայամի]], որտեղ մի քանի ամիս աշխատում է որպես մոդել։ Մայրը՝ Գերդան, ով կարծում էր, որ Հարավային Աֆրիկայի սահմաններից դուրս աղջիկն ավելի մեծ հնարավորություններ կունենա զարգացնելու իր ընդունակությունները, պնդեց, որ Շարլիզն իր ուժերը փորձի [[Հոլիվուդ]]ում<ref name="season">{{cite web|url=http://www.seasonmagazine.com/profiles/charlize.htm|title=Charlize Theron profile at Season magasine|accessdate=օգոստոսի 21, 2010|author=Ginger Strjcek|date=օգոստոսի 24, 2004|publisher=Season magasin online|archiveurl=https://www.webcitation.org/612uQbbg9?url=http://www.seasonmagazine.com/profiles/charlize.htm|archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ == Ֆիլմագրություն == === Դերակատարումներ === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը!! Դերը !! Ժանր !! Ռեժիսոր !! Խաղընկերներ |- | 1996 || Երկու օր հովիտում || 2 Days in the Valley || Հելգա Սվելգեն || [[Թրիլեր]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ջոն Հերցֆելդ]] || [[Դեննի Այելո]],<br>[[Ջեյմս Սպեյդեր]],<br>[[Էրիկ Ստոլց]],<br>[[Ջեֆ Դենիելս]],<br>[[Գլեն Հեդլի]] |- | 1996 || [[Այն` ինչ դու անում ես]] || That Thing You Do! || Թինա || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]] || [[Թոմ Հենքս]] || [[Թոմ Էվերեթ Սքոթ]],<br>[[Լիվ Տայլեր]],<br>[[Ջոնատոն Շեկ]],<br>[[Սթիվ Զան]],<br>[[Իտեն Էմբրի]] |- | 1997 || Հոլիվուդի գաղտնիքները || Hollywood Confidential || Սալլի || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ռեյնալդո Վիլյալոբոս]] || [[Էդվարդ Ջեյմս Օլմոս]],<br>[[Ռիկ Այելո]],<br>[[Անջելա Ալվարադո]],<br>[[Քրիստին Հարնոս]],<br>[[A. Day Henden]] |- | 1997 || [[Պրոցես և սխալ]] || Trial and Error || Billie Tyler || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջոնաթան Լին]] || [[Մայքլ Ռիչարդս]],<br>[[Ջեֆ Դենիելս]],<br>[[Ջեսիկա Ստին]],<br>[[Օստին Պենդլտոն]] |- | 1997 || [[Սատանայի դատապաշտպանը]] || The Devil's Advocate || Մերի Էն Լոմաքս || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Թեյլոր Հեկֆորդ]] || [[Կիանու Ռիվզ]],<br>[[Ալ Պաչինո]],<br>[[Ջեֆրի Ջոնս]],<br>[[Ջուդիտ Այվի]] |- | 1998 || [[Հռչակավորը (ֆիլմ, 1998)|Հռչակավորը]] || Celebrity || սուպերմոդել || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Վուդի Ալեն]] || [[Քեննետ Բրենա]],<br>[[Ջուդի Դևիս]],<br>[[Ջո Մանտենյա]],<br>[[Մելանի Գրիֆիտ]],<br>[[Վայնոնա Ռայդեր]] |- | 1998 || [[Հզոր Ջո Յանգը]] || Mighty Joe Young || Ջիլ Յանգ || [[Ֆենտեզի]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Ռոն Անդերվուդ]] || [[Բիլ Պեկսթոն]],<br>[[Ռադե Շերբեջիա]],<br>[[Փիթեր Ֆյորտ]],<br>[[Դևիդ Պեյմեր]] |- | 1999 || [[Տիեզերագնացի կինը]] || The Astronaut's Wife || Ջիլիան Արմակոստ || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]] || [[Ռենդ Ռևիչ]] || [[Ջոնի Դեփ]],<br>[[Ջո Մորտոն]],<br>[[Կլեա Դյուվալ]],<br>[[Դոնա Մերֆի]] |- | 1999 || [[Գինեգործների օրենքը]] || The Cider House Rules || Candy Kendall || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]] || [[Լասե Հալսթրյոմ]] || [[Տոբի Մագուայր]],<br>[[Դելրոյ Լինդո]],<br>[[Պոլ Ռադ]],<br>[[Մայքլ Քեյն]] |- | 1999 || [[Յարդեր (ֆիլմ, 1999)|Յարդեր]] || The Yards || Էրիկա Սոլց || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ջեյմս Գրեյ]] || [[Մարկ Ուոլբերգ]],<br>[[Հոակին Ֆենիքս]],<br>[[Ջեյմս Կաան]],<br>[[Էլեն Բյորսթին]] |- | 2000 || [[Մոլեխաղեր]] || Reindeer Games || Էշլի Մերկեր || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ջոն Ֆրանկենհայմեր]] || [[Բեն Աֆլեկ]],<br>[[Գերի Սինիզ]],<br>[[Դեննիս Ֆարինա]],<br>[[Ջեյմս Ֆրեյն]] |- | 2000 || [[Ռազմական սուզորդը]] || Men of Honor || Գվեն Սանդի || [[Դրամա]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]] || [[Ջորջ Տիլման կրտ.]] || [[Ռոբերտ Դե Նիրո]],<br>[[Քյուբա Գուդինգ Կրտսեր]],<br>[[Օնժանյու Էլիս]],<br>[[Խել Հոլբրուկ]] |- | 2000 || [[Բագերա Վենսի լեգենդը]] || The Legend of Bagger Vance || Adele Invergordon || [[Ֆենտեզի]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Սպորտային ֆիլմ|Սպորտային]] || [[Ռոբերտ Ռեդֆորդ]] || [[Ուիլ Սմիթ]],<br>[[Մեթ Դեյմոն]],<br>[[Բրյուս ՄակԳիլ]],<br>[[Ջոել Գրետշ]] |- | 2001 || [[Քաղցր նոյեմբեր]] || Sweet November || Սառա Դիվեր || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]] || [[Պետ Օ’Կոնոր]] || [[Կիանու Ռիվզ]],<br>[[Ջեյսոն Այզեքս]],<br>[[Գրեգ Ջերման]],<br>[[Լիամ Էյկեն]] |- | 2001 || [[15 րոպեներ]] || 15 Minutes || Ռոզ Հիրն || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ջոն Հերցֆելդ]] || [[Ռոբերտ Դե Նիրո]],<br>[[Էդվարդ Բյորնս]],<br>[[Կելսի Գրեմեր]],<br>[[Էյվերի Բրուքս]],<br>[[Մելինա Կանակարեդես]] |- <!-- | 2001 || [[Проклятие нефритового скорпиона]] || The Curse of the Jade Scorpion || Laura Kensington || [[Կատակերգություն]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Վուդի Ալեն]] || [[Վուդի Ալեն]],<br>[[Հելեն Հանտ]],<br>[[Դեն Էյկրոյդ]],<br>[[Բրայան Մարկինսոն]] |- | 2002 || [[24 часа]] || Trapped || Karen || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Լուիս Մանդոկի]] || [[Կորտնի Լավ]],<br>[[Ստյուարտ Տաունսենդ]],<br>[[Քևին Բեյկոն]],<br>[[Պրյուիթ Տեյլոր Վինս]] |- | 2002 || [[Проснувшись в Рино]] || Waking Up in Reno || Candy Kirkendall || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջորդան Բրեյդի]] || [[Նատաշա Ռիչարդսոն]],<br>[[Հոլմս Օսբորն]],<br>[[Բիլի Բոբ Տորնտոն]],<br>[[Պատրիկ Սուեյզի]] |- | 2003 || [[Ограбление по-итальянски]] || The Italian Job || Stella Bridger || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Ֆ. Գերի Գրեյ]] || [[Մարկ Ուոլբերգ]],<br>[[Էդվարդ Նորտոն]],<br>[[Ջեյսոն Ստեյտեմ]],<br>[[Սետ Գրին]] |- | || Замедленное развитие (сериал, 2003 – ) Arrested || Development || Rita || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջո Ռուսո]] <br>[[Պոլ Ֆայգ]] <br>[[Էնտոնի Ռուսո]] || [[Ջեյսոն Բեյթման]],<br>[[Պորշա դե Ռոսի]],<br>[[Մայքլ Սերա]],<br>[[Դևիդ Կրոս]],<br>[[Ռոն Հովարդ]] |- | 2003 || [[Монстр]] || Monster || Aileen || [[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]] || [[Պեթի Ջենկինս]] || [[Քրիստինա Ռիչի]],<br>[[Բրյուս Դերն]],<br>[[Լի Տերգեսեն]],<br>[[Էննի Կորլի]] |- | || Жизнь и смерть Питера Селлерса (ТВ, 2004) The Life and Death of || Peter Sellers || Britt Ekland || [[Դրամա]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]] || [[Սթիվեն Հոպկինս]] || [[Ջեֆրի Ռաշ]],<br>[[Էմիլի Ուոտսոն]],<br>[[Ջոն Լիտգոու]],<br>[[Միրիամ Մարգուլիս]] |- | 2004 || [[Голова в облаках]] || Head in the Clouds || Gilda Bessé || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Ռազմական ֆիլմ|Ռազմական]] || [[Ջոն Դայգան]] || [[Պենելոպե Քրուզ]],<br>[[Ստյուարտ Տաունսենդ]],<br>[[Թոմաս Կրեչմանն]],<br>[[Սթիվեն Բերկոֆ]] |- | || Робоцып (сериал, 2005 – ) Robot Chicken ... Daniel's Mom / Mother / Waitress (հնչյունավորում) [161]7.90 || 8875 || || [[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Քրիս ՄակԿեյ]] <br>[[Քևին Շինիկ]] <br>[[Մեթյու Սենրեյչ]] || [[Սետ Գրին]],<br>[[Բրեկին Մեյեր]],<br>[[Մեթյու Սենրեյչ]],<br>[[Դեն Միլանո]],<br>[[Թոմ Ռուտ]] |- | 2005 || [[Северная страна]] || North Country || Josey Aimes || [[Դրամա]] || [[Նիկի Կարո]] || [[Թոմաս Կերտիս]],<br>[[Էլ Փեթերսոն]],<br>[[Ֆրենսիս ՄակԴորմանդ]],<br>[[Շոն Բին]] |- | 2005 || [[Эон Флакс]] || Æon Flux || Æon Flux || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]] || [[Կարին Կուսամա]] || [[Մարտոն Չոկաշ]],<br>[[Ջոնի Լի Միլեր]],<br>[[Սոֆի Օկոնեդո]],<br>[[Ֆրենսիս ՄակԴորմանդ]] |- | 2007 || [[В долине Эла]] || In the Valley of Elah || Det. Emily Sanders || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Պոլ Հագգիս]] || [[Թոմմի Լի Ջոնս]],<br>[[Ջեյսոն Պատրիկ]],<br>[[Սյուզեն Սարանդոն]],<br>[[Ջեյմս Ֆրանկո]] |- | 2007 || [[Битва в Сиэтле]] || Battle in Seattle || Ella || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]] || [[Ստյուարտ Տաունսենդ]] || [[Անդրե Բենջամին]],<br>[[Ջենիֆեր Կարպենտեր]],<br>[[Վուդի Հարելսոն]],<br>[[Մարտին Հենդերսոն]],<br>[[Ռեյ Լիոթա]] |- | 2008 || [[Лунатизм]] || Sleepwalking || Joleen || [[Դրամա]] || [[Բիլ Մաեր]] || [[Նիկ Ստալ]],<br>[[Աննա-Սոֆիա Ռոբբ]],<br>[[Դեբորա-Լի Ֆյորնես]],<br>[[Մետյու Ստ. Պատրիկ]] |- | 2008 || [[Хэнкок]] || Hancock || Mary || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Փիթեր Բերգ]] || [[Ուիլ Սմիթ]],<br>[[Ջեյսոն Բեյթման]],<br>[[Ջեյ Հեդ]],<br>[[Էդի Մարսան]] |- | 2008 || [[Пылающая равнина]] || The Burning Plain || Sylvia || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Գիլերմո Արիագա]] || [[Կիմ Բեսինգեր]],<br>[[Ջենիֆեր Լոուրենս]],<br>[[Ժոակիմ դի Ալմեյդա]],<br>[[Ջ.Դ. Պարդո]] |- | 2009 || [[Дорога]] || The Road || Woman || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ջոն Հիլկոուտ]] || [[Վիգգո Մորտենսեն]],<br>[[Կոդի Սմիթ-ՄակՖի]],<br>[[Ռոբերտ Դյուվալ]],<br>[[Մոլի Փարկեր]] |- | 2009 || [[Астробой]] || Astro Boy || 'Our Friends' рассказчик (հնչյունավորում) || [[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Դևիդ Բաուերս]] || [[Ֆրեդի Հայմոր]],<br>[[Ռայան Ստայլզ]],<br>[[Յուջին Լևի]],<br>[[Նիկոլաս Կեյջ]] |- | 2011 || [[Бедная богатая девочка]] || Young Adult || Mavis Gary || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջեյսոն Ռայթման]] || [[Պեթոն Օսվալտ]],<br>[[Պատրիկ Ուիլսոն]],<br>[[Էլիզաբեթ Ռիզեր]],<br>[[Կոլեթ Վուլֆ]] |- | 2012 || [[Прометей]] || Prometheus || Meredith Vickers || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Դետեկտիվ]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ռիդլի Սքոթ]] || [[Նումի Ռապաս]],<br>[[Մայքլ Ֆասբենդեր]],<br>[[Իդրիս Էլբա]],<br>[[Գայ Պիրս]] |- | 2012 || [[Белоснежка и охотник]] || Snow White and the Huntsman || Ravenna || [[Ֆենտեզի]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ռուպերտ Սանդերս]] || [[Քրիստեն Ստյուարտ]],<br>[[Քրիս Հեմսվորտ]],<br>[[Սեմ Կլաֆլին]],<br>[[Սեմ Սպրուել]] |- | 2013 || [[Безумный Макс 4]] || Mad Max: Fury Road || Imperator Furiosa || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ջորջ Միլեր]] || [[Թոմ Հարդի]],<br>[[Նիկոլաս Հոլտ]],<br>[[Ռոուզի Հանտինգտոն-Ուայտլի]],<br>[[Ռայլի Կեոխ]] |- | 2013 || Загадочное убийство || Murder Mystery || слухи || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Ջոն Մեդեն]] || |- | || Белоснежка и охотник 2 Snow White and the Huntsman 2 ... Ravenna, || слухи || || [[Ֆենտեզի]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ռուպերտ Սանդերս]] || [[Քրիստեն Ստյուարտ]],<br>[[Քրիս Հեմսվորտ]] NOT FOUND 1 [130]Джинкс Jinx |- | || || || || || || --> |} === Պրոդյուսեր === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը |- | 2003 || Հրեշ || Monster |- | 2006 || Հավանայից արևելք || East of Havana |- | 2008 || Լուսնոտություն || Sleepwalking |- | 2008 || Վառվռող հարթավայրը || The Burning Plain |- | 2011 || Խեղճ հարուստ աղջիկը || Young Adult |- | 2013 || Հանելուկային սպանություն || Murder Mystery |- | || Երկու սևեռուն հայացք || Two Eyes Staring |- | || Ջինքս || Jinx |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Օսկար լավագույն դերասանուհու համար}} {{DEFAULTSORT:Թերոն, Շարլիզ}} [[Կատեգորիա:Հարավաֆրիկացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Օսկարակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:«Ոսկե գլոբուս» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հարավաֆրիկացի կանանց իրավունքների իրավապաշտպաններ]] [[Կատեգորիա:Լավագույն դերասանուհի Օսկարի մրցանակակիրներ]] k2h5r18ngpccevjb46thpvsjfs8oiqr Մարտի 1-ի իրադարձություններ 0 48489 8496037 8479414 2022-08-26T21:56:44Z Xelgen 152 հեռացվում են անաղբյուր պնդումները, վիրավորների թվի համար ավելացվում է աղբյուր wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ Քաղաքացիական հակամարտություն | title = Մարտի 1-ի իրադարձություններ | partof = | image = 2008 Armenian protests collage.jpg | caption = Լուսանկարում ձախից աջ և վերևից ներքև պատկերված են 2008 թվականի մարտի 24-ին [[Ազատության հրապարակ (Երևան)|Ազատության հրապարակում]] տեղի ունեցած ցույցը, մարտի 1-ին [[Ալեքսանդր Մյասնիկյանի հրապարակ (Երևան)|Մյասնիկյանի հրապարակում]] ցուցարարների կողմից տեղադրված վրանները, [[Ազատության հրապարակ (Երևան)|Ազատության հրապարակը]], որտեղ տեղակայվել էին ոստիկանական ուժերը։ | date = 20.02.2008թ. - 2.03.2008թ. (11 օր) | place = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | coordinates = | causes = Սերժ Սարգսյանը ընտրվել է Հայաստանի նախագահը {{fact}} | goals = | methods | status = * Լևոն Տեր-Պետրոսյանին տնային կալանք է նշանակել<br> * Հայտարարվել է 20-օրյա արտակարգ դրություն<br> * Ազատության հրապարակը փակ է ցուցարարների համար մինչև 2011 թվականի մարտի 17 <br> * Մինչև 2011 թվականի մայիսը ձերբակալվել էին անկարգությունների ավելի քան 100 կազմակերպիչներ<br> * Սպանվեց 10 մարդ *Լրատվամիջոցների անջատումը | result = | side1 = | side2 = | side3 = | leadfigures1 = | leadfigures2 = | leadfigures3 = | howmany1 = | howmany2 = | howmany3 = | casualties1 = | casualties2 = | casualties3 = | fatalities = * '''10 Անձ (8 քաղաքացի, 1 ոստիկան, 1 զինվոր)'''<br> [[Համլետ Թադևոսյան|Համլետ Թադևոսյան (ոստիկան)]] <br> Տիգրան Աբգարյան (զինվոր) <br> Զաքար Հովհաննիսյան <br> Սամվել Հարությունյան <br> Գրիգոր Գևորգյան <br> Հովհաննես Հովհաննիսյան <br> Տիգրան Խաչատրյան <br> Արմեն Ֆարմանյան <br> Դավիթ Պետրոսյան <br> Գոռ Քլոյան | injuries = 230<ref>{{cite news|title=Armenia: Skirmishes Taint First Day After State Of Emergency|url=https://www.azatutyun.am/a/1593576.html|access-date=27 August 2022|date=02 March 2008|agency=RFE/RL|quote=At Least Eight Killed In Armenian Post-Election Unrest}}</ref> | arrests = 106<ref>{{cite news|title=Armenia: Skirmishes Taint First Day After State Of Emergency|url=http://www.rferl.org/content/article/1079671.html|access-date=16 July 2013|date=21 March 2008|agency=RFE/RL|quote=Armenian prosecutors announced on March 19 that they had arrested 106 people for allegedly plotting to stage a coup during the postelection protests.}}</ref> | detentions = | charged = | fined = | casualties_label = | notes = }} '''Մարտի 1-ի լույս 2-ի իրադարձություններ''', մի շարք հակակառավարական անկարգություններ Հայաստանում 2008 թվականի փետրվարի 19-ի նախագահական ընտրություններից հետո։ Անկարգություններ տեղի ունեցան երկրի մայրաքաղաք Երևանում և կազմակերպվեցին նախագահի թեկնածու և ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կողմնակիցների և ընդդիմության այլ առաջնորդների կողմից ՝ իշխանության բռնի զավթման նպատակով։ Իրադարձությունների հետևանքով զոհվեց 10 (2 ոստիկան, 8 քաղաքացիական անձ)<ref name="parliament.am զոհերի թվաքանակ 1">[http://www.parliament.am/drafts.php?sel=showdraft&DraftID=6556&Reading=0 Հայաստանի Ազգային ժողովի որոշում, Պ-433-24.01.2014-ՊԻ-011/0]</ref><ref>{{Cite news|url=http://epress.am/2014/03/01/%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%AB-1-%D5%AB-10-%D5%A8-%D5%A6%D5%B8%D5%B0%D5%A5%D6%80%D5%A8.html|title=Մարտի 1-ի 10-ը զոհերը {{!}} Epress.am|date=2014-03-01|newspaper=Epress.am|language=hy|access-date=2018 թ․ մայիսի 26}}</ref> և վիրավորվեցին հարյուրավոր ոստիկաններ, զինծառայողներ և քաղաքացիական անձինք<ref name="parliament.am զոհերի թվաքանակ 1"/>։ Անկարգությունները կանխելու նպատակով 1 ամիս ժամկետով Երևան քաղաքում հաստատվեց արտակարգ դրություն<ref name="irtek.am 2008 արտակարգ դրություն հրաման">[http://www.irtek.am/views/act.aspx?aid=42297 Հայաստանի նախագահի հրամանագիրն արտակարգ դրություն սահմանելու մասին, 2008 թվականի մարտ 1, ՆՀ-35-Ն]</ref>։ Իրադարձությունները սկսել էին ակտիվորեն զարգանալ փետրվարի 20-ից, երբ Հայաստանի առաջին նախագահ [[Լևոն Տեր-Պետրոսյան]]ի կողմնակիցները Երևանի [[Ազատության հրապարակ (Երևան)|Ազատության հրապարակում]] հիմնեցին շուրջօրյա ճամբար և սկսեցին կազմակերպել հանրահավաքներ, բողոքի այլ գործողություններ։ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու նրա կողմնակիցները չէին ընդունում ընտրությունների արդյունքները և պնդում էին, որ նախագահ է ընտրվել Լևոն Տեր-Պետրոսյանը։ Մարտի 1-ի իրադարձությունների առանձին դեպքերով կայացվել են դատավճիռներ, սակայն մինչև օրս ամբողջական դեպքերի վերաբերյալ չի եղել դատական գործընթաց։ Տարբեր քաղաքական ուժեր, հասարակական շրջանակներ այս իրադարձությունների վերաբերյալ ունեն ոչ միանշանակ դիրքորոշում։ Որոշները մեղադրում են այն ժամանակվա գործող իշխանություններին, իսկ ոմանք էլ ցույցերը կազմակերպողներին՝ ի դեմս Լևոն Տեր Պետրոսյանին ու նրա նախընտրական շտաբի ներկայացուցիչներին։ == Ժամանակագրություն == Բողոքի ակցիաներն սկսվեցին փետրվարի 20-ին՝ համախմբելով ընդդիմության շուրջ 25000 համակիրների։ Տեր-Պետրոսյանը պնդում էր, որ բանակը դուրս չի գա ժողովուրդի դեմ՝ վկայակոչելով այն փաստը, որ ինքն աջակցություն է ստանում պաշտպանության երկու փոխնախարարներից։ Փետրվարի 21-ին Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի երկու ընդդիմադիր ներկայացուցիչներ հայտարարեցին, որ իրենք չեն ընդունում արդյունքները։ Մեկ օր անց իր հրաժարականը ներկայացրեց ՀՀ Ազգային ժողովի փոխնախագահ, Դաշնակցություն խմբակցության ներկայացուցիչ [[Վահան Հովհաննեսյան]]ը` իր որոշումը հիմնավորելով ընտրական գործընթացի հանդեպ անվստահությամբ և նշելով, որ կեղծարարությունների մեխանիզմը ներդրվել է դեռևս 1996 թ.-ին` Տեր-Պետրոսյանի իշխանության օրոք։ Բողոքի ակցիաները շարունակվեցին փետրվարի 22-ին։ Գագիկ Ջհանգիրյանը, ով այն ժամանակ գլխավոր դատախազի տեղակալ էր, դատապարտեց ընտրությունները՝ կոչ անելով ժողովրդին անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել իր քվեները պաշտպանելու համար։ Գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի խոսնակն այնուհետև դիմեց նախագահի լիազորությունները դեռևս վայր չդրած Ռոբերտ Քոչարյաինին Ջհանգիրյանին պաշտոնից ազատելու կոչով՝ վկայակոչելով օրենսդրական այն պահանջը, որ դատախազներին արգելում է անդամակցել քաղաքական կուսակցությունների կամ որևէ այլ կերպ մասնակցություն ունենալ քաղաքական գործընթացներին։ Պաշտպանության նախարարությունը հերքեց Տեր-Պետրոսյանի պնդումն առ այն, որ երկու փոխնախարարները խոստացել են թույլ չտալ բանակի միջամտությունը բողոքի ցույցերին, սակայն [[Երկրապահ]] կամավորների միությունը շարունակում էր վիճարկել այդ հարցը։ Ցույցերը շարունակվում էին առանց պաշտոնական թույլտվության։ Ընդդիմությունը շարունակում էր պնդել, որ ընտրություններն անցկացվել են զանգվածային խախտումներով։ Հայաստանի հանրային հեռուստատեսությանը (Հ1) քննադատում էին բողոքի ցույցերն ամբողջապես չլուսաբանելու համար։ === Փետրվարի 22 === Ըստ շրջանառվող տեղեկությունների՝ ցույցերի երրորդ օրը հրապարակում ներկա էր 30,000 մարդ։ Սերժ Սարգսյանը բողոքի ակցիաները համարում էր շանտաժ՝ սպառնալով կիրառել ուժ բոլոր նրանց հանդեպ, ովքեր կխախտեն օրենքը։ Նախկին արտգործնախարար Ալեքսանդր Արզումանյանը, ով այն ժամանակ ներկայացնում էր ընդդիմադիր ճամբարը, պնդում էր, որ իշխանությունները բավականաչափ համարձակություն չունեն՝ ցույցերը ցրելու համար։ Փետրվարի 23-ին ցուցարարների թիվը հասավ 50,000-ի։ Քոչարյանն ընդդիմությանը մեղադրում էր իշխանությունը զավթելու փորձերի մեջ և կոչ անում գործող կառավարությանը ձեռնարկել համապատասխան միջոցներ՝ կարգուկանոն պահպանելու համար։ Ոստիկանությունը միևնույն ժամանակ հանդես եկավ հայտարարությամբ՝ իր պատրաստակամությունը հայտնելով "ձեռնարկել վճռական գործողություններ հասարակական կարգուկանոնը խախտելու և իրավիճակը ապակայունացնելու բոլոր փորձերի դեմ և կանխել ծայրահեղական ցանկացած դրսևորում` մարդկանց սահմանադրական իրավունքները պաշտպանելու համար"։ Հայտարարությունում հերքվում էին ոստիկանապես Ալիկ Սարգսյանի հրաժարականի մասին շրջանառվող լուրերը։ === Փետրվարի 23 === Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանով պաշտոնից ազատվեց գլխավոր դատախազի տեղակալ Գագիկ Ջհանգիրյանը։ Փետրվարի 27-ին նրան ձերբակալեցին՝ ՀՀ Քրեական օրենսգրքի 235-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված մեղադրանքների հատկանիշներով (Ապօրինի կերպով զենք, ռազմամթերք, պայթուցիկ նյութեր կամ պայթուցիկ սարքեր ձեռք բերելը, իրացնելը, պահելը, փոխադրելը կամ կրելը)։ === Փետրվարի 25 === Փետրվարի 25-ին 40-ից 50 հազարանոց մարդկանց բազմությունը շարժվեց դեպի Ազատության հրապարակ, ուր մի քանի անգամ խաղաղ հանրահավաք կազմակերպելու հրապարակային կոչերոով հանդես եկավ Լ. Տեր-Պետրոսյանը։ Վերջինս իր ելույթներում վկայակոչում էր 1980-ականների վերջերը, երբ խորհրդային իշխանությունները ձերբակալեցին իր գլխավորած Ղարաբաղ կոմիտեի անդամներին։ Առաջին նախագահն ասում էր, որ չի վախենում ձերբակալությունից կամ քաղաքական սպանությունից, և եթե իշխող քաղաքական ուժի՝ Հայաստանի հանրապետական կուսակցության պատվերով իրեն ոչնչացնեն, դա միայն կնպաստի տվյալ քաղաքական կառույցի արագ ոչնչացմանը։ Նույն օրը երկու անգամ ելույթ ունեցավ ֆրանսիայի հայկական համայնքի ներկայացուցիչ Սարգիս Հացպանյանը, որն իր խոսքում անդրադարձավ հայերի մասնակցությանը Ֆրանսիայում և Գերմանիայում տեղի ունեցած հեղափոխական շարժումներին։ Կեսգիշերին մոտ ցուցարարների թիվը հասել էր 10-ից 15 հազարի. նրանցից ոմանք գիշերն անցկացրին վրաններում։ === Փետրվարի 26 === Փետրվարի 26-ին լուրեր տարածվեցին, որ հանրակրթակրթական դպրոցների տնօրեններն իշխող կուսակցությունից հրահանգ են ստացել մասնակցել նորընտիր նախագահի թիմակիցների կողմից Հանրապետության հրապարակում կազմակերպվելիք ցույցին։ Առավոտյան արդեն արգելափակված էին էլեկտրոնային փոստեր սպասարկող մի շարք կայքեր (այդ թվում՝Hotmail, Gmail ևն)։ Նույն օրը ձերբակալվեցին Տեր-Պետրոսյանի մի շարք կողմնակիցներ, ովքեր վայելում էին հասարակական լայն ճանաչում։ Ըստ հաղորդվող տվյալների՝ իշխանամետ ճամբարի կողմից կազմակերպված հանրահավաքին մասնակցել է շուրջ 100.000 մարդ։ Առաջին նախագահի պնդմամբ՝ իր հանրահավաքին մասնակցողների թիվը կրկնապատկվել էր, քանի Հանրապետականի հանրահավաքի շատ մասնակիցներ հեռացել են այնտեղից՝ ներկա գտնվելու իր կազմակերպած միջոցառմանը։ ՀՀ Ազգային անվտանգության ծառայությունն (ԱԱԾ) այդ ընթացքում պնդում էր, որ կարողացել է կանխել ընդդիմության կողմից Երևանի հեռուստատեսային աշտարակը գրավելու փորձերը։ Ըստ նրա՝ նման դավադրության նպատակն է եղել Տեր-Պետրոսյանին ուղիղ եթեր տրամադրելը։ Սակայն այդ տեղեկությունները հետագայում հերքվեցին ընդդիմության մամուլի քարտուղարի կողմից, որն արված հայտարարությունը որակեց որպես հոգեբանական ճնշում։ Գործող նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն այդ օրն ակնարկեց, որ իր կառավարության համբերության բաժակը կարող է լցվել և կոչ արեց ցուցարարներին խելքի գալ։ === Փետրվարի 27 === Փետրվարի 27-ին Երևանի կենտրոնական փողոցներում հայտնվել էին ավելի մեծ թվով ցուցարարներ։ Երեկոյան նրանց թիվը նորից հասել էր տասնյակ հազարների. շատացել էին նաև վրանները։ Բազմությունը լի էր բնակչության ամենատարբեր շերտերը ներկայացնող մարդկանցով՝ գյուղացիներով, ուսանողներով, երեխա ունեցող ընտանիքներով, պետական համակարգում աշխատող անձանցով, ինչպես նաև՝ ընդդիմադիր ուժերի առաջնորդերով։ Առավոտյան ժամը 11։30-ի սահմաններում ցուցարարները ներխուժեցին Ազատության հրապարակի հարևանությամբ գտնվող "Կարապի լիճ" սրճարան։ ԱԱԾ-ն հետագայում խոստովանեց, որ ընդդիմադիր առաջնորդներին բռնությունների հրահրողներն եղել են իր աշխատակիցները։ Քաղաքացիական հագուստով ոստիկանները (որոնց թիվը 1։3-ի հարաբերակցությամբ գերազանցում էր համազգեստ կրող ոստիկաններին և զինվորականներին) թույլ չէին տալիս, որ լրագրողները լուսանկարեն տարածքը։ Սակայն ի հեճուկս դիմադրությունների (անձնական անվտանգության հասցեին հնչեցված և տեսախցիկները կոտրելու սպառնալիքներին), վերջիններից ոմանք կարողացան հասնել իրենց նպատակին։ Ցույցն այնուհետև շարունակվեց առանց միջադեպերի։ === Փետրվարի 28 === Փետրվարի 28-ի վաղ առավոտյան Ազատության հրապարակի հարևանությամբ գտնվող փողոցները շրջափակված էին ոստիկանության մեքենաներով, որն անհնարին էր դարձնում մեքենաներ կայանելը, ինչպես նաև ուղևորներ վերցնելը և իջեցնելը։ === Փետրվարի 29 === Փետրվարի 29-ի գիշերը Ազատության հրապարակի վրանների թիվը հասել էր 132-ի. շուրջօրյա ցույցերը շարունակվում էին։ Ցերեկը կազմակերպված երթին մասնակցել էր շուրջ 100 հազար մարդ։ === Մարտի 1 === [[Պատկեր:Armenian Presidential Elections 2008 Protest Day 11 - French Embassy Demonstration APC 130pm.jpg|ԽՍՀՄ արտադրության ԲՄՊ զրահամեքենա, որը Ռ․Քոչարյանի հրամանով Երևան է մտել ցուցարարներին ցրելու համար<ref>[https://www.a1plus.am/23347.html ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԴՐՈՒԹՅՈՒՆ]</ref>|մինի]] [[Պատկեր:Armenian Presidential Elections 2008 Protest Day 11 - French Embassy Demonstration 430pm general view.jpg|Իշխանափոխություն պահանջող ցուցարարների բազմությունը [[Ստեփան Շահումյանի անվան հրապարակ|Ս․Շահումյանի հրապարակում]]|մինի]] Մարտի 1-ի առավոտյան ժամը 6։30-ին ՀՀ ՆԳՆ և նրանց աջակցող ուժերը, անսպասելիորեն հարձակում գործելով Ազատության հրապարակում հավաքված ցուցարարների վրա, դաժան կերպով ցրեցին բողոքարարներին, որոնց թիվը, ըստ հաղորդվող տվյալների, կազմում էր 700-1000 մարդ։ Ականատեսների վկայությամբ իշխանական ուժերը զենքեր և նռնակներ էին տեղադրել քնած բողոքարարների արանքում, իսկ հետո պնդելով, որ կանխում են պետական հեղաշրջման փորձ, գրոհել էին ժողովուրդի վրա։ Ոստիկանությունն անցել էր մահակների ու էլեկտրական հարված հասցնող սարքերի կիրառման։ Ցուցարարներից ոմանք ոստիկանների հարձակման պահին կարողացան փախչել։ Տասնյակ անձինք ստացան ծանր վնասվածքներ. ավելի քան 100-ը ձերբակալվեցին։ Վկաներից մեկը ''Human Rights Watch'' իրավապաշտպան կազմակերպությանը հայտնել էր, որ հրապարակում իրենց երկու կողմից մոտեցել են սաղավարտներով, պլաստիկ վահաններով և ռետինե մահակներով զինված ոստիկանության հատուկ ջոկատներ։ Վերջիններս, ըստ ականատեսների, առանց նախազգուշացման սկսել են ցանել ջուր ու իրենց ռետինե մահակներով ու էլեկտրական հարված հասցնող սարքերով հարձակվել ցուցարարների վրա։ Արդեն ժամը 11։00-ին մոտ Ազատության հրապարակն ամբողջությամբ շրջափակված էր ոստիկանների կողմից. տարածքը թափոններից ու արյան հետքերից մաքրելու համար օգտագործվում էին ջրի մեծ տակառներ (միևնույն ժամանակ, ոստիկանության հատուկ զորրքերը անում էին ամեն ինչ՝ անցորդներին տարածքը լուսանկարել թույլ չտալու համար)։ Կարապի լճի սրճարանը չորս կողմից փակել էին վրանի քաթանով, որպեսզի տեսանելի չլինի՝ ինչ է կատարվում ներսում։ Ըստ շրջանառվող լուրերի՝ ցուցարարներին ֆիզիկական բռնության ենթարկելու համար Հայաստան էին բերվել Լեռնային Ղարաբաղի Պաշտպանության բանակի զորքեր, քանի որ Երևանի ոստիկանությունը դժկամություն էր հայտնել նման գործողությունների դիմելու հրահանգին։ Ժամը 11։30-ի սահմաններում Ազատության հրապարակից մինչև Հյուսիսային պողոտա, այնուհետև՝ դեպի Ֆրանսիայի դեսպանատուն շարժվեցին շուրջ 1000 խաղաղ ցուցարարներ։ Ցուցարարներից Հրազդան Քաղաքի բնակիչ Սարո Վահանի Կոստանյանը, շրջանառվող լուրերի համաձայն, ոստիկանների դաժան ծեծից կորցրել է աչքի տեսողությունը։ 1։30-ին մոտ տարածք բերվեց ոստիկանության զրահապատված անվասայլակը, որի շուրջ հավաքվեց ահագնացող ժողովուրդը։ Ժամը 2-ին մոտ հրապարակում հավաքված բազմությունը շուրջ 150,000-ով գերազանցում էր նախորդ օրերին հավաքված բազմությանը։ Ոստիկանության հատուկ ծառայողների թիվը գերազանցել էր 3000-ը։ Միջազգային արձագանքներ ''[[Human Rights Watch]]''-ը դատապարտել է հայկական իշխանություններին խաղաղ ցուցարարների դեմ ուժի և բռնության օգտագործման համար<ref>[http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2008/eur/119066.htm 2008 Human Rights Report: ''Armenia Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor 2008 Country Reports on Human Rights Practices.'' February 25, 2009.]<sup>{{en}}</sup></ref>, ովքեր գտնվում էին վրանային ճամբարում, Ազատության հրապարակում։ == Մարտի 1-ի գործ == 2018թ-ին Հայաստանում տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխությունից հետո, մարտի 1-ի գործը քննության նոր թափ ստաացավ։ Մասնավորապես մեղադրանք առաջադրվեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին, նախկին պաշտպանության նախարար Միքայել Հարությունյանին և ՀՀ նախկին գլխավոր շտաբի պետ Յուրի Խաչատուրովին։ Հատուկ քննչական ծառայության առաջադրած մեղադրանքները վերաբերում էին նախնական պայմանավորվածությամբ սահմանադրական կարգը տապալելուն, իշխանությունը բռնի զավթելուն։ Մարտի 1-ի գործով մեղադրանքներ են առաջադրվել նաև այլ նախկին պաշտոնյաների` մասնավորապես, նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Արմեն Գևորգյանին, նաղկին քննչական խմբի ղեկավար Վահագն Դավթյանին։ == Աղմկահարույց գաղտնալսումը == 2018թ-ի սեպտեմբերի 11-ին համացանցում հայտնվեց գաղտնալսման տեսագրություն, որտեղ ԱԱԾ և ՀՔԾ պետերը հեռախոսով քննարկում են մարտի 1-ի գործին վերաբերող հարցեր, հեռախոսազրույցում նրանք քննարկում էին Ռոբերտ Քոչարյանին և Յուրի Խաչատուրովին կալանավորելու որոշումը։ Գաղտնալսումը մեծ արձագանք ստացավ մամուլում և հասարակության մեջ, տարբեր քաղաքական շրջանակների կողմից կատարվածը հակասական գնահատականներ էր ստանում։ Նույն օրը ԱԱԾ պետ Արթուր Վանեցյանը և ՀՔԾ պետ Սասուն Խաչատրյանը հանդես եկան մամուլի ասուլիսով, հաստատեցին կատարվածի փաստացի լինելը։ Ուժային կառույցների ղեկավարները այն բնութագրեցին «մարտի 1-ի գործի բացահայտմանը խոչնդոտելուն ուղղված քայլ», նրանք հանդես եկան նոր բացահայտումներով և հանրությանը ներկայացրին նոր փաստեր։ ԱԱԾ և ՀՔԾ պետերի հեռախոսային խոսակցության գաղտնալսումը մեծ դժգոհության առիթ դարձավ, Այդ գաղտնալսումից 3 ամիս անց համացանցում հայտնվեց նոր գաղտնալսում` վարչապետ Փաշինյանի, Արթուր Վանեցյանի և Սասուն Խաչատրյանի մասնակցությամբ, այն ստացավ «գաղտնալսում համար 2 անվանումը»։ --> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{ՎՊԵ|Demonstrations and protests relating to the Armenian presidential elections, 2008}} [[Կատեգորիա:Հայաստանի քաղաքականություն]] [[Կատեգորիա:Բողոքի ակցիաներ Երևանում]] [[Կատեգորիա:2008 Հայաստանում]] g84jzkhcdu1dxjesaoz97dntq2k0d53 Շամախիի գավառ 0 49202 8495995 4987417 2022-08-26T19:28:52Z Atheist Armenian 41345 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր | բնօրինակ անվանում = Шемахинский уезд | զինանշան = Baku gub coa n655.png | կազմավորված = [[1840]] | տարածք = 6 700 կմ | բնակչություն = 121,8 հազար ([[1897]]) }} '''Շամախիի գավառ''' ({{lang-ru|Шемахинский уезд}}), [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] [[Կասպից մարզ]]ի, հետո՝ [[Շամախիի նահանգ]]ի, հետո՝ [[Բաքվի նահանգ]]ի, և հետո՝ [[Ադրբեջանական ԽՍՀ]] կազմում գտնվող վարչական միավոր։ Վարչական կենտրոնը [[Շամախի]] քաղաքն էր։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Տես նաև == * [[Բաքվի նահանգ]] * [[Շամախիի թեմ]] {{անավարտ}} [[Կատեգորիա:Բաքվի նահանգի գավառներ]] [[Կատեգորիա:Ադրբեջանական ԽՍՀ գավառներ]] 9rmpezlgnu49y9nmz7vvk64h1js74s0 Ռոքսելանա 0 50564 8496136 7852579 2022-08-27T05:43:25Z 37.252.82.233 wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} {{Անձ}} '''Ռոքսելանա''' կամ '''Հյուրեմ''','''Հյուրեմ Հասեկի -Սուլթան''' ծնվ. ''Ալեկսանդրա Անաստասիա Լիսովսկա'', {{ԱԾ}}), Օսմանյան սուլթան [[Սուլեյման I]]-ի հարճը, այնուհետև՝ կինը (երկրորդ)։ Սուլթան [[Սելիմ II]] մայրը։ Կարևոր դերակատարություն է ունեցել [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] պետական գործերում։ Հյուրեմը ուներ սուլթան Սուլեյմանից հինգ երեխա՝ Մահմեդին, Միհրիմահին, Սելիմին, Բայազեդին, Ջիհանգիրին։ Նաև Հյուրեմ եղել առաջին Հասեկի սուլթանը, Հասեկի սուլթանը դա Սուլթանի միակ կինն է Հասեկի կոչումը առաջինը կրել է Հյուրեմ Սուլթանը,երբ դարձել է Սուլթան Սուլեյման |-ի կինը։ Հյուրեմ անունը նրան տվել է Սուլթան Սուլեյմանը։ == Ծագումը == Հյուրեմի՝ մինչ սուլթանի հարեմում հայտնվելը, կյանքի մասին փաստագրական աղբյուրներ, նույնիսկ որևէ հուսալի գրավոր վկայություններ չկան։ Դրանով հանդերձ, գրական ստեղծագործություններում նրա ծագման մասին լեգենդներ են հյուսված։ === Փաստեր === Հյուրեմի ծագման մասին վկայությունները կցկտուր և հակասական են։ Եվրոպայում Հյուրեմը հայտնի է եղել որպես Ռոքսելանա։ Այս անունը առաջին անգամ օգտագործվել է Օսմանյան կայսրությունում Հռոմեական Սրբազան կայսրության դեսպան Օժյե Գիսլեն դե Բուսբեկիի հետ կապված, ով հեղինակն է 1589 թվականին Փարիզում հրատարակված «Թուրքական նշումներ»-ի ({{lang-lat|Legationis Turcicae epistolae quatuor IV}}): == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Սուլթան Սուլեյման Քանունի}} [[Կատեգորիա:Միապետերի կանայք]] [[Կատեգորիա:Իսլամ ընդունած քրիստոնյաներ]] [[Կատեգորիա:Օսմանյան կայսրություն]] [[Կատեգորիա:Ստամբուլում ծնված անձինք]] [[Կատեգորիա:Սուլեյման I]] [[Կատեգորիա:Օսմանյան կայսրության անձինք]] [[Կատեգորիա:Թուրքիայի պատմություն]] [[Կատեգորիա:Օսմանյան կայսրության ուկրաինական ծագմամբ բնակիչներ]] [[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերի վրա]] {{Bio-stub}} qqrw8d6wgxvsdfuavf0xaaivkk9xb2y ՀՄԸՄ 0 51005 8495864 474280 2022-08-26T12:25:55Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Հայ մարմնակրթական ընդհանուր միություն]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Հայ մարմնակրթական ընդհանուր միություն]] majln1x668vnzdk3cldreluy6tkanu6 Հ.Մ.Ը.Մ. 0 51140 8495865 475760 2022-08-26T12:26:00Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Հայ մարմնակրթական ընդհանուր միություն]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Հայ մարմնակրթական ընդհանուր միություն]] majln1x668vnzdk3cldreluy6tkanu6 Անգելինա 0 52481 8496072 7217827 2022-08-27T00:02:08Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} '''Անգելինա''', ռուսական կանացի անուն՝ հունական ծագմամբ։ Ծագում է {{lang-grc|Αγγελίνα}}; {{lang-grc2|άγγελο}} — «լրագիր», «պատգամաբեր», {{lang-grc2|Αγγελος}} հին հունական դիցաբանության մեջ Զևսի և Արտեմիդի մականուններից մեկն է<ref name="СРЛИ">{{книга|автор=[[Суперанская А. В.]]|заглавие=Словарь русских личных имён|место=М.|издательство=Эксмо|год=2006|серия=Библиотека словарей|isbn=5-699-10971-4}}</ref>։ == Պատմություն == Անգելինա անվան ծագումը կապված է սուրբ Անգելինա Սերբսկայայի ( [[Սերբերեն|սերբ.]] ''Ангелина Српска'' или ''мать Ангелина)'' (1516 կամ 1520)՝ Սերբիայի վերջին կառավարիչ [[Ստեփան Բռանկովիչի]] կնոջ հետ, որն իր կալվածքներից ընտանիքով արտաքսվել է թուրքերի կողմից 1459 թվականին<ref>{{cite web|url=http://www.pravenc.ru/text/115058.html|title=Ангелина|date=16 сентября 2008|work=[[Православная энциклопедия]]|accessdate=2012-03-27|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Aiv5tOAp?url=http://www.pravenc.ru/text/115058.html|archivedate=2012-09-16}}</ref>։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո արևմտաեվրոպական լեզուների ազդեցության տակ հայտնվեց բառի Անժելինա տարբերակը։ Բացի դրանից, ռուսական անտրոպոնիմիկոնը պարունակում է մի քանի ստուգաբանական անվանուներ Անգելինա անվանը մոտ՝ Անգելինա (և նրա ժամանակակից տարբերակը՝ Անժելա, ինչպես նաև Անգելիկա և Անժելիկա)<ref name="СРЛИ" />։. == Անվանակոչության օր == Ուղղղափառների անվանակոչության օր (տվյալներն ըստ [[Գրիգորյան օրացույց|Գրիգորյան օրացույցի)]]<ref>{{cite web|url=http://days.pravoslavie.ru/ABC/wa.htm#angelina|title=Святая с именем Ангелина|work=Православный календарь|publisher=[[Православие.ру]]|accessdate=2012-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Aiv71cyA?url=http://days.pravoslavie.ru/ABC/wa.htm#angelina|archivedate=2012-09-16}}</ref>։ * հուլիսի 14, օգոստոսի 12, սեպտեմբերի 12, դեկտեմբերի 23 Որոշ լեզուներում այս անունը կարդում են ջ տառով՝ Անջելինա, այլ լեզուներում ժ տառով՝ Անժելինա։ Անգելինա անունը Հայաստանում կարդացվում է և՛ գ տառով և՛ ջ տառով։ Անգելինա նշանակում է ԱՍՏԾՈ ՍՈՒՐՀԱՆԴԱԿ և ՀՐԵՇՏԱԿ։ Այս անունից առաջացել են հարյուրավոր անուններ։ Օրինակ՝ Էլինա, ալինա, լինա, լիանա, անի, աննա, ինա և այլն։ Անգլերենում ավելի շատ Օրինակ՝ Angel, Angie, Elina, Ina, Lina, Angela, Angelea, Anjelika, Anjelica, Angelynn, Angelyn, Angella, Angeliki, Angeli, Angeleta, Angelene,Agilina։ Այս պահին աշխարհում կան չորս հազարից ավելի Անգելինա անունը կրող կանայք, երեխաներ և աղջիկներ։ == Հղումներ == * Անգելինա անունի նշանակությունը։ [https://namedb.ru/name/angelina/ Ангелина] Անունների ազատ հանրագիտարան == Ծանոթագրություններ == <references group="" responsive="1"></references> [[Կատեգորիա:Անձնանուններ]] [[Կատեգորիա:Իգական անձնանուններ]] {{Անավարտ}} bsdkcxok5i6kqjl9rgg1agp5mwzbnzn 8496075 8496072 2022-08-27T00:02:38Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki '''Անգելինա''', ռուսական կանացի անուն՝ հունական ծագմամբ։ Ծագում է {{lang-grc|Αγγελίνα}}; {{lang-grc2|άγγελο}} — «լրագիր», «պատգամաբեր», {{lang-grc2|Αγγελος}} հին հունական դիցաբանության մեջ Զևսի և Արտեմիդի մականուններից մեկն է<ref name="СРЛИ">{{книга|автор=[[Суперанская А. В.]]|заглавие=Словарь русских личных имён|место=М.|издательство=Эксмо|год=2006|серия=Библиотека словарей|isbn=5-699-10971-4}}</ref>։ == Պատմություն == Անգելինա անվան ծագումը կապված է սուրբ Անգելինա Սերբսկայայի ( [[Սերբերեն|սերբ.]] ''Ангелина Српска'' или ''мать Ангелина)'' (1516 կամ 1520)՝ Սերբիայի վերջին կառավարիչ [[Ստեփան Բռանկովիչի]] կնոջ հետ, որն իր կալվածքներից ընտանիքով արտաքսվել է թուրքերի կողմից 1459 թվականին<ref>{{cite web|url=http://www.pravenc.ru/text/115058.html|title=Ангелина|date=16 сентября 2008|work=[[Православная энциклопедия]]|accessdate=2012-03-27|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Aiv5tOAp?url=http://www.pravenc.ru/text/115058.html|archivedate=2012-09-16}}</ref>։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո արևմտաեվրոպական լեզուների ազդեցության տակ հայտնվեց բառի Անժելինա տարբերակը։ Բացի դրանից, ռուսական անտրոպոնիմիկոնը պարունակում է մի քանի ստուգաբանական անվանուներ Անգելինա անվանը մոտ՝ Անգելինա (և նրա ժամանակակից տարբերակը՝ Անժելա, ինչպես նաև Անգելիկա և Անժելիկա)<ref name="СРЛИ" />։. == Անվանակոչության օր == Ուղղղափառների անվանակոչության օր (տվյալներն ըստ [[Գրիգորյան օրացույց|Գրիգորյան օրացույցի)]]<ref>{{cite web|url=http://days.pravoslavie.ru/ABC/wa.htm#angelina|title=Святая с именем Ангелина|work=Православный календарь|publisher=[[Православие.ру]]|accessdate=2012-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Aiv71cyA?url=http://days.pravoslavie.ru/ABC/wa.htm#angelina|archivedate=2012-09-16}}</ref>։ * հուլիսի 14, օգոստոսի 12, սեպտեմբերի 12, դեկտեմբերի 23 == Այլ լեզուներով == Որոշ լեզուներում այս անունը կարդում են ջ տառով՝ Անջելինա, այլ լեզուներում ժ տառով՝ Անժելինա։ Անգելինա անունը Հայաստանում կարդացվում է և՛ գ տառով և՛ ջ տառով։ Անգելինա նշանակում է ԱՍՏԾՈ ՍՈՒՐՀԱՆԴԱԿ և ՀՐԵՇՏԱԿ։ Այս անունից առաջացել են հարյուրավոր անուններ։ Օրինակ՝ Էլինա, ալինա, լինա, լիանա, անի, աննա, ինա և այլն։ Անգլերենում ավելի շատ Օրինակ՝ Angel, Angie, Elina, Ina, Lina, Angela, Angelea, Anjelika, Anjelica, Angelynn, Angelyn, Angella, Angeliki, Angeli, Angeleta, Angelene,Agilina։ Այս պահին աշխարհում կան չորս հազարից ավելի Անգելինա անունը կրող կանայք, երեխաներ և աղջիկներ։ == Հղումներ == * Անգելինա անունի նշանակությունը։ [https://namedb.ru/name/angelina/ Ангелина] Անունների ազատ հանրագիտարան == Ծանոթագրություններ == <references group="" responsive="1"></references> [[Կատեգորիա:Անձնանուններ]] [[Կատեգորիա:Իգական անձնանուններ]] {{Անավարտ}} 581zhzbhelb209yzqq9ykmdwh20e3b4 Ջեյսոն Բեյթման 0 53986 8496124 7110128 2022-08-27T02:28:52Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Ջեյսոն Քենտ Բեյթմանը''' ({{lang-en|Jason Kent Bateman}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի կինոյի և հեռուստատեսության դերասան է։ Նա հանդիսատեսնի հայտնի է «[[Սիրո բանաձև ամուսնության գերիների համար]]», «[[Հենկոկ (ֆիլմ)|Հենկոկ]]» ֆիլմերից։ == Ֆիլմագրություն == * 1987, Գայլուկ 2 * 1991, Անհրաժեշտ դաժանություն * 1992, Անտեսելով կանոնները * 1999, Սերը գարշահոտում է * 2001, Սոլ Գուդ * 2002, Սիրունիկը * 2002, Միայն մեկ ելք * 2004, Սթարսկին և Հաչը * 2004, Բարձր միավորներ * 2006, Ապահարզան ամերիկյան ձևով * 2007, Էքս սիրեկանը * 2007, [[Արթուրը և մինիպուտները]] * 2007, Կոզրե տուզ * 2007, [[Թագավորություն (ֆիլմ)|Թագավորություն]] * 2007, [[Ջունո]] * 2007, Հրաշքների խանութը * 2008, Պաշտոնի բարձրացումը * 2008, Թռիչքում * 2008, [[Հենկոկ (ֆիլմ)|Հենկոկ]] * 2009, Իշխանության խաղերը * 2009, Սստի հնարումը * 2009, Ես կուզեի երկինք գնալ * 2009, Էքստրակտ * 2009, Սիրո բանաձև ամուսնության գերիների համար * 2010, Ավելի քան ընկերը * 2010, Փոլ * 2011, Ընդմիջում * 2011, Անհավատ տերերը * 2015, [[Նվեր (ֆիլմ, 2015)|Նվեր]] * 2016, [[Կենդանապոլիս]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * [http://www.allmovie.com/artist/4511 Ջեյսոն Բեյթման] {{ref-en}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Բեյթման, Ջեյսոն}} [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:«Ոսկե գլոբուս» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոռեժիսորներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոպրոդյուսերներ]] tbqn597lf5x6bwcqa4762vg6ljzlox5 Յուպիտերի ներքին արբանյակներ 0 61788 8495876 7829583 2022-08-26T13:19:01Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki '''Յուպիտերի ներքին արբանյակները կամ Ամալթեայի խումբ''', [[Յուպիտեր (մոլորակ)|Յուպիտերի]] [[Բնական արբանյակ|արբանյակներ]], որոնց [[Ուղեծիր|ուղեծրերը]] շատ մոտ են գտնվում Յուպիտերին՝ [[Մետիս (արբանյակ)|Մետիս]], [[Ադրաստեա (արբանյակ)|Ադրաստեա]], [[Ամալթեա (արբանյակ)|Ամալթեա]] և [[Թեբե (արբանյակ)|Թեբե]]։ Երկու ամենամոտները պտտվում են Յուպիտերի շուրջ ավելի արագ քան Յուպիտերի օրն է, իսկ երկու մյուսները հանդիսանում են Յուպիտերի համակարգի համապատասխանաբար հինգերորդ և վեցերորդ արբանյակները ըստ մեծության։ Դիտարկումները ցույց են տալիս, որ առնվազն այս խմբի ամենամեծ արբանյակը՝ Ամալթեան, չի ձևավորվել Յուպիտերի ուղեծրում, այլ ձևավորվել է [[մոլորակ]]ից հեռու և Յուպիտերի կողմից գերվել է<ref>{{cite journal|last=Anderson|first=J.D.|coauthors=Johnson, T.V.; Shubert, G.; et al.|title=Amalthea’s Density Is Less Than That of Water|journal=Science |year=2005|volume=308|pages=1291–1293|10.1126/science.1110422| url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2005Sci...308.1291A|pmid=15919987|issue=5726}}</ref>։ Այս արբանյակները, ինչպես նաև մի շարք դեռևս անտեսանելի ներքին արբանյակները, լրացնում են և աջակցում են Յուպիտերի թույլ [[օղակների համակարգ]]ը։ Մետիսն ու Ադրաստեան օժանդակում են Յուպիտերի հիմնական օղակին, իսկ Ամալթեան և Թեբեն պահում են իրենց սեփական թույլ արտաքին օղակները<ref>{{cite book|author=Burns, J.A.; Simonelli, D. P.; Showalter, M.R. et al.|year=2004|chapter=Jupiter’s Ring-Moon System|title=Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere|editor= Bagenal, F.; Dowling, T.E.; McKinnon, W.B.|publisher=Cambridge University Press}}</ref><ref>{{cite journal|author=Burns, J. A.; Showalter, M. R.; Hamilton, D. P.; et al.|year=1999|title=The Formation of Jupiter's Faint Rings|journal=Science|volume=284|pages= 1146–1150| 10.1126/science.284.5417.1146|pmid=10325220|issue=5417}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Յուպիտերի արբանյակներ}} {{Յուպիտերի համակարգ}} [[Կատեգորիա:Յուպիտերի արբանյակներ]] {{Անավարտ}} [[en:Moons of Jupiter#Regular satellites]] fmqaa9yaeac5jqbvwk1bnkdjm6hhvju Իռլանդերեն 0 78160 8496190 8475867 2022-08-27T09:03:08Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Լեզու}} '''Իռլանդերեն''' ({{lang-ga|Gaeilge}}), [[Իռլանդիա]]յի և [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]] բնակչության մի մասի լեզուն, Իռլանդիայի պաշտոնական լեզուն 1921 թվականից։ Պատկանում է [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի]] [[Կելտական լեզուներ|կելտական լեզվախմբի]] գոյդելյան ճյուղին։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Ներկայանում է հին (8-10-րդ դարեր), միջին (10-14-րդ դարեր), և նոր (սկսած 15-րդ դարից) փուլերով։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Միջին իռլանդերենից են առաջացել [[Գելական շոտլանդերեն|գելական շոտլանդերենը]] և [[Մեներեն|մեներենը]]։ [[15-րդ դար]]ից կրել է անգլերենի ուժեղ ազդեցությունը։ Մինչև 19-րդ դարն իռլանդացիների հիմնական լեզուն էր, այնուհետ աստիճանաբար զիջել է անգլերենին։ Իռլանդիայում մոտ 75 հազար մարդու (հիմնականում երկրի արևմտյան ծայրամասերում բնակվող) մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name="Cens_16_Irish2">{{cite book|title=Report of the 2016 Census of Ireland|date=2017|publisher=Central Statistics Office|location=Dublin, Ireland|pages=66, 69|chapter=7. Irish|quote=Of the 1.76 million who said they could speak Irish, 73,803 said they speak it daily outside the education system, a fall of 3,382 on the 2011 figure. ... (421,274) said they never spoke Irish. ... Of the 73,803 daily Irish speakers (outside the education system), 20,586 (27.9%) lived in Gaeltacht areas. The total population of all Gaeltacht areas in April 2016 was 96,090}}</ref>։ 2016 թվականի իռլանդական մարդահամարի տվյալներով 1 761 420 հոգի (պատասխանողների 39.8 տոկոս) հայտարարել է, որ կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name="Cens_16_Irish2" />։ Հյուսիսային Իռլանդիայում 4 130 մարդու մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name=":0">{{cite news|title=The role of the Irish language in Northern Ireland's deadlock|url=https://www.economist.com/news/britain/21720659-though-less-1-use-it-their-main-language-cutbacks-have-rekindled-enthusiasm|access-date=14 April 2017|newspaper=[[The Economist]]|date=12 April 2017}}</ref>։ 2011-ի տվյալներով՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի 184 898 բնակիչներ իռլանդերենի որոշ իմացություն ունեն, որոնցից 104 943 հոգի կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name=":0" />։ [[2005]] թվականից [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] պաշտոնական լեզուներից մեկն է։ == Հղումներ == * [http://www.cymraeg.ru/geiriadur/dict?f=3&t=0&w=Gaeilge Իռլանդերեն-ռուսերեն բառարան] {{ref-ru}} * [http://www.spbgu.ru/forums/forum320 Ժամանակակից իռլանդերենի դասընթաց] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100609114511/http://www.spbgu.ru/forums/forum320 |date=2010-06-09 }} {{ref-ru}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Եվրամիության պաշտոնական լեզուներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Հնդեվրոպական լեզուներ]] {{Անավարտ}} ddz1jok39fy70s9tojpw97qojnapmj3 8496191 8496190 2022-08-27T09:04:21Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Լեզու}} '''Իռլանդերեն''' (Gaeilge), [[Իռլանդիա]]յի և [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]] բնակչության մի մասի լեզուն, Իռլանդիայի պաշտոնական լեզուն 1921 թվականից։ Պատկանում է [[Հնդեվրոպական լեզուներ|Հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի]] [[Կելտական լեզուներ|կելտական լեզվախմբի]] գոյդելյան ճյուղին։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Ներկայանում է հին (8-10-րդ դարեր), միջին (10-14-րդ դարեր), և նոր (սկսած 15-րդ դարից) փուլերով։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Միջին իռլանդերենից են առաջացել [[Գելական շոտլանդերեն|գելական շոտլանդերենը]] և [[Մեներեն|մեներենը]]։ [[15-րդ դար]]ից կրել է անգլերենի ուժեղ ազդեցությունը։ Մինչև 19-րդ դարն իռլանդացիների հիմնական լեզուն էր, այնուհետ աստիճանաբար զիջել է անգլերենին։ Իռլանդիայում մոտ 75 հազար մարդու (հիմնականում երկրի արևմտյան ծայրամասերում բնակվող) մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name="Cens_16_Irish2">{{cite book|title=Report of the 2016 Census of Ireland|date=2017|publisher=Central Statistics Office|location=Dublin, Ireland|pages=66, 69|chapter=7. Irish|quote=Of the 1.76 million who said they could speak Irish, 73,803 said they speak it daily outside the education system, a fall of 3,382 on the 2011 figure. ... (421,274) said they never spoke Irish. ... Of the 73,803 daily Irish speakers (outside the education system), 20,586 (27.9%) lived in Gaeltacht areas. The total population of all Gaeltacht areas in April 2016 was 96,090}}</ref>։ 2016 թվականի իռլանդական մարդահամարի տվյալներով 1 761 420 հոգի (պատասխանողների 39.8 տոկոս) հայտարարել է, որ կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name="Cens_16_Irish2" />։ Հյուսիսային Իռլանդիայում 4 130 մարդու մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name=":0">{{cite news|title=The role of the Irish language in Northern Ireland's deadlock|url=https://www.economist.com/news/britain/21720659-though-less-1-use-it-their-main-language-cutbacks-have-rekindled-enthusiasm|access-date=14 April 2017|newspaper=[[The Economist]]|date=12 April 2017}}</ref>։ 2011-ի տվյալներով՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի 184 898 բնակիչներ իռլանդերենի որոշ իմացություն ունեն, որոնցից 104 943 հոգի կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name=":0" />։ [[2005]] թվականից [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] պաշտոնական լեզուներից մեկն է։ == Հղումներ == * [http://www.cymraeg.ru/geiriadur/dict?f=3&t=0&w=Gaeilge Իռլանդերեն-ռուսերեն բառարան] {{ref-ru}} * [http://www.spbgu.ru/forums/forum320 Ժամանակակից իռլանդերենի դասընթաց] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100609114511/http://www.spbgu.ru/forums/forum320 |date=2010-06-09 }} {{ref-ru}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Եվրամիության պաշտոնական լեզուներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Հնդեվրոպական լեզուներ]] {{Անավարտ}} p6crfyl3fjkehx3xlfcrv9qw5p94ekp 8496192 8496191 2022-08-27T09:05:03Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Լեզու}} '''Իռլանդերեն''' (Gaeilge), [[Իռլանդիա]]յի և [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]] բնակչության մի մասի լեզուն, Իռլանդիայի պաշտոնական լեզուն 1921 թվականից։ Պատկանում է [[Հնդեվրոպական լեզուներ|hնդեվրոպական լեզվաընտանիքի]] [[Կելտական լեզուներ|կելտական լեզվախմբի]] գոյդելյան ճյուղին։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Ներկայանում է հին (8-10-րդ դարեր), միջին (10-14-րդ դարեր), և նոր (սկսած 15-րդ դարից) փուլերով։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Միջին իռլանդերենից են առաջացել [[Գելական շոտլանդերեն|գելական շոտլանդերենը]] և [[Մեներեն|մեներենը]]։ [[15-րդ դար]]ից կրել է անգլերենի ուժեղ ազդեցությունը։ Մինչև 19-րդ դարն իռլանդացիների հիմնական լեզուն էր, այնուհետ աստիճանաբար զիջել է անգլերենին։ Իռլանդիայում մոտ 75 հազար մարդու (հիմնականում երկրի արևմտյան ծայրամասերում բնակվող) մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name="Cens_16_Irish2">{{cite book|title=Report of the 2016 Census of Ireland|date=2017|publisher=Central Statistics Office|location=Dublin, Ireland|pages=66, 69|chapter=7. Irish|quote=Of the 1.76 million who said they could speak Irish, 73,803 said they speak it daily outside the education system, a fall of 3,382 on the 2011 figure. ... (421,274) said they never spoke Irish. ... Of the 73,803 daily Irish speakers (outside the education system), 20,586 (27.9%) lived in Gaeltacht areas. The total population of all Gaeltacht areas in April 2016 was 96,090}}</ref>։ 2016 թվականի իռլանդական մարդահամարի տվյալներով 1 761 420 հոգի (պատասխանողների 39.8 տոկոս) հայտարարել է, որ կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name="Cens_16_Irish2" />։ Հյուսիսային Իռլանդիայում 4 130 մարդու մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name=":0">{{cite news|title=The role of the Irish language in Northern Ireland's deadlock|url=https://www.economist.com/news/britain/21720659-though-less-1-use-it-their-main-language-cutbacks-have-rekindled-enthusiasm|access-date=14 April 2017|newspaper=[[The Economist]]|date=12 April 2017}}</ref>։ 2011-ի տվյալներով՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի 184 898 բնակիչներ իռլանդերենի որոշ իմացություն ունեն, որոնցից 104 943 հոգի կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name=":0" />։ [[2005]] թվականից [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] պաշտոնական լեզուներից մեկն է։ == Հղումներ == * [http://www.cymraeg.ru/geiriadur/dict?f=3&t=0&w=Gaeilge Իռլանդերեն-ռուսերեն բառարան] {{ref-ru}} * [http://www.spbgu.ru/forums/forum320 Ժամանակակից իռլանդերենի դասընթաց] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100609114511/http://www.spbgu.ru/forums/forum320 |date=2010-06-09 }} {{ref-ru}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Եվրամիության պաշտոնական լեզուներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Հնդեվրոպական լեզուներ]] {{Անավարտ}} kosva8x2rrwvldycqqk2rjeba6wiet1 8496193 8496192 2022-08-27T09:05:32Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Լեզու}} '''Իռլանդերեն''' (Gaeilge), [[Իռլանդիա]]յի և [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]] բնակչության մի մասի լեզուն, Իռլանդիայի պաշտոնական լեզուն 1921 թվականից։ Պատկանում է [[Հնդեվրոպական լեզուներ|hնդեվրոպական լեզվաընտանիքի]] [[Կելտական լեզուներ|կելտական լեզվախմբի]] գոյդելյան ճյուղին։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Ներկայանում է հին (8-10-րդ դարեր), միջին (10-14-րդ դարեր), և նոր (սկսած 15-րդ դարից) փուլերով։ Կառուցվածքով [[Կցական լեզուներ|կցական]] է։ Միջին իռլանդերենից են առաջացել [[Գելական շոտլանդերեն|գելական շոտլանդերենը]] և [[Մեներեն|մեներենը]]։ [[15-րդ դար]]ից կրել է [[Անգլերեն|անգլերենի]] ուժեղ ազդեցությունը։ Մինչև 19-րդ դարն իռլանդացիների հիմնական լեզուն էր, այնուհետ աստիճանաբար զիջել է անգլերենին։ Իռլանդիայում մոտ 75 հազար մարդու (հիմնականում երկրի արևմտյան ծայրամասերում բնակվող) մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name="Cens_16_Irish2">{{cite book|title=Report of the 2016 Census of Ireland|date=2017|publisher=Central Statistics Office|location=Dublin, Ireland|pages=66, 69|chapter=7. Irish|quote=Of the 1.76 million who said they could speak Irish, 73,803 said they speak it daily outside the education system, a fall of 3,382 on the 2011 figure. ... (421,274) said they never spoke Irish. ... Of the 73,803 daily Irish speakers (outside the education system), 20,586 (27.9%) lived in Gaeltacht areas. The total population of all Gaeltacht areas in April 2016 was 96,090}}</ref>։ 2016 թվականի իռլանդական մարդահամարի տվյալներով 1 761 420 հոգի (պատասխանողների 39.8 տոկոս) հայտարարել է, որ կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name="Cens_16_Irish2" />։ Հյուսիսային Իռլանդիայում 4 130 մարդու մայրենի և առօրյա լեզուն է<ref name=":0">{{cite news|title=The role of the Irish language in Northern Ireland's deadlock|url=https://www.economist.com/news/britain/21720659-though-less-1-use-it-their-main-language-cutbacks-have-rekindled-enthusiasm|access-date=14 April 2017|newspaper=[[The Economist]]|date=12 April 2017}}</ref>։ 2011-ի տվյալներով՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի 184 898 բնակիչներ իռլանդերենի որոշ իմացություն ունեն, որոնցից 104 943 հոգի կարող է խոսել իռլանդերեն<ref name=":0" />։ [[2005]] թվականից [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] պաշտոնական լեզուներից մեկն է։ == Հղումներ == * [http://www.cymraeg.ru/geiriadur/dict?f=3&t=0&w=Gaeilge Իռլանդերեն-ռուսերեն բառարան] {{ref-ru}} * [http://www.spbgu.ru/forums/forum320 Ժամանակակից իռլանդերենի դասընթաց] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100609114511/http://www.spbgu.ru/forums/forum320 |date=2010-06-09 }} {{ref-ru}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Եվրամիության պաշտոնական լեզուներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Հնդեվրոպական լեզուներ]] {{Անավարտ}} 97qql8aebrt4imsh04ibq3alo2q6o9n Շվեդիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 0 80186 8496021 7323185 2022-08-26T20:26:35Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ ԵԵՄԱՆ |երկիր = Շվեդիա |դրոշ = EuroSuecia.svg |հեռուստաալիք = [[Շվեդական հեռուստատեսություն|ՇՀՏ]] |նախընտրական փուլ = [[Մելոդիֆեստիվալեն]] |մասնակցումների թիվ = 54 |առաջին ելույթ = [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] |լավագույն արդյունք = 1 ([[1974]], [[1984]], [[1991]],<br />[[1999]], [[2012]], [[2015]] ) |վատագույն արդյունք = Վերջին ([[1963]], [[1977]]) |ԵՀՄ = http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=16 }} '''[[Շվեդիա]]ն''' մասնակցում է [[Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ին սկսած [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] թ, և միայն երեկ անգամ է բացակայել։ [[Եվրատեսիլ 1964 երգի մրցույթ|1964]], [[Եվրատեսիլ 1970 երգի մրցույթ|1970]] և [[Եվրատեսիլ 1976 երգի մրցույթ|1976]] թ. Սկսած [[1959]] թվականից Շվեդիայի ներկայացուցիչը ընտրվում է հեռուստատեսային հայտնի ամենամյա մրցույթի միջոցով - "Melodifestivalen" (Մելոդիֆեստիվալեն). Սկսած [[1977]] թվականից, Շվեդիան մասնակցում է Եվրատեսիլում ամեն տարի. Շվեդիան Եվրատեսիլում առավել հաջողակ պետություններից մեկն է, նա հաղթել է մրցույթում վեց անգամ, ինչպես նաև հասել է լավագույն Թոփ-5 25 անգամ. Շվեդիան հասել է Թոփ-10 շուրջ 41 անգամ. Շվեդիայի առաջին հաղթանակ էր [[1974]] թվականին, երբ [[ԱԲԲԱ]] խումբը հաղթեց «Waterloo» («Վատերլու») երգով. Շվեդիան հյուրընկալել է Եվրատեսիլ երգի մրցույթը վեց անգամ, երեք անգամ Շվեդիայի մայրաքաղաք [[Ստոկհոլմ]]ում, մեկ անգամ [[Գոթեբորգ]]ում և երկու անգամ [[Մալմյո]]ում. [[2005]] թվականից մինչև [[2010]] թվականը, ընդհանուր առմամբ Շվեդիան վաստակել է վատ արդյունքներ։ ավենալավ արդյունքներ 18-րդ տեղը եզրափակչում (Սակայն Շվեդիան 5-րդ տեղումեր [[2006]] թ.) Մինչև [[2010]] թ. Շվեդիան այն մի քանի երկրների թվում էր, որոնք չէին բաց թողել եզրափակչը սկսած [[1976]] թ. Սակայն այս գրառումը կոտրվել էր [[2010]] թվականին, երբ [[Աննա Բերգենդալ]]ին չհաջողվեց անցնել եզրափակչ. Ավելի ուշ պարզվել էր, որ Աննա Բերգենդալը 11-րդ տեղում էր կիսաեզրափակիչում և միայն 5 միավոր չբավարարեց նրան եզրափակիչ անցնելու համար. [[2011]] թ Շվեդիան հասավ լավագույն հնգյակ առաջին անգամ [[2006]] թվականից, երբ [[Էրիկ Սաադե]]ն եկավ 3-րդը [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|Եվրատեսիլ 2011-ում]] իր [[Popular (Էրիկ Սաադեի երգը)|«Popular»]] («Հայտնի») երգով. Սա լավագույն արդյունքն էր Շվեդիայի Շարլոթ Նիլսոնի [[1999]] թվականի հաղթանակից հետո. [[2012]] թվականին Շվեդիան հաղթեց մրցույթը հինգերորդ անգամ։ [[2014]] թվականին Շվեդիան ներկայացրեց [[Սաննա Նիլսեն]]ը և զբաղեցրեց 3-րդ տեղը։ [[2015]] թվականին Շվեդիան 6-րդ անգամ հաղթեց Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 28 ամյա [[Մոնս Զելմերլով]]ի [[Heroes (երգ, Մոնս Զելմերլով)|Heroes]] երգով։ == Մելոդիֆեստիվալեն == {{հիմնական|Մելոդիֆեստիվալեն}} '''Մելոդիֆեստիվալենը''' երաժշտական ​​մրցույթ է, որը տեղի է ունենում Շվեդիայում, [[Շվեդական հեռուստատեսություն|Շվեդական հեռուստատեսության]] (ՇՀՏ) և [[Շվեդական Ռադիո]]յի (ՇՌ) կողմից կազմակերպված. Մրցույթը որոշում է թե ով կներկայացնի Շվեդիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում. == Մասնակիցներ == [[Պատկեր:Лорин.JPG|220px|մինի|աջից|[[Լորին]]ը կատարում է "[[Euphoria (երգ)|Euphoria]]" երգը [[Բաքու|Բաքվում]] ([[2012]])]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Կատարող ! Երգ ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Եզրա'''-<br />'''փակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Կիսաեզ'''-<br />'''րափակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' |- | [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] | Էլիս Բաբս | "Lilla stjärna" | 4 | 10 |- | [[Եվրատեսիլ 1959 երգի մրցույթ|1959]] | Բրիթա Բորգ | "Augustin" | 9 | 4 |- | [[Եվրատեսիլ 1960 երգի մրցույթ|1960]] | Սիվ Մալմկվիսթ | "Alla andra får varann" | 10 | 4 |- | [[Եվրատեսիլ 1961 երգի մրցույթ|1961]] | Լիլ-Բաբս | "April, April" | 14 | 2 |- | [[Եվրատեսիլ 1962 երգի մրցույթ|1962]] | Ինգեչ Բեգրեն | "Sol och vår" | 7 | 4 |- bgcolor="#E34234" | [[Եվրատեսիլ 1963 երգի մրցույթ|1963]] | Մոնիկա Զեթերլուրդ | "En gång i Stockholm" | 13 | 0 |- | [[Եվրատեսիլ 1966 երգի մրցույթ|1965]] | Ինգվար Վիքսել | "Absent Friend" | 10 | 6 |- bgcolor="silver" | [[Եվրատեսիլ 1967 երգի մրցույթ|1967]] | Լիլ Լինդֆորդ և Սվանտե Ֆյորեսոն | "Nygammal vals" | 2 | 16 |- | [[Եվրատեսիլ 1968 երգի մրցույթ|1968]] | Յոստեն Վարներբրինք | "Som en dröm" | 8 | 7 |- | [[Եվրատեսիլ 1969 երգի մրցույթ|1969]] | Կլաես-Գյորան Հեդերշտորմ | "Det börjar verka kärlek, banne mig" | 5 | 15 |- | [[Եվրատեսիլ 1970 երգի մրցույթ|1970]] | Թոմի Կյորբերգ | "Judy, min vän" | 9 | 8 |- | [[Եվրատեսիլ 1971 երգի մրցույթ|1971]] | Ֆեմիլի Ֆոուր | "Vita vidder" | 6 | 85 |- | [[Եվրատեսիլ 1972 երգի մրցույթ|1972]] | Ֆեմիլի Ֆոուր | "Härliga sommardag" | 13 | 75 |- | [[Եվրատեսիլ 1973 երգի մրցույթ|1973]] | Մալթա | "You're Summer" | 5 | 94 |- bgcolor = "gold" | [[Եվրատեսիլ 1974 երգի մրցույթ|1974]] | [[ԱԲԲԱ]] | "Waterloo" | 1 | 24 |- | [[Եվրատեսիլ 1975 երգի մրցույթ|1975]] | Լարս Բերգհագեն և Դոլս | "Jennie, Jennie" | 8 | 72 |- bgcolor="#E34234" | [[Եվրատեսիլ 1977 երգի մրցույթ|1977]] | Ֆորբես | "Beatles" | 18 | 2 |- | [[Եվրատեսիլ 1978 երգի մրցույթ|1978]] | Բյորն Սկիֆս | "Det blir alltid värre framåt natten" | 14 | 26 |- | [[Եվրատեսիլ 1979 երգի մրցույթ|1979]] | Տեդ Գյարդեշտադ | "Satellit" | 17 | 8 |- | [[Եվրատեսիլ 1980 երգի մրցույթ|1980]] | Թոմաս Լեդին | "Just nu!" | 10 | 47 |- | [[Եվրատեսիլ 1981 երգի մրցույթ|1981]] | Բյորն Սկիֆս | "Fångad i en dröm" | 10 | 50 |- | [[Եվրատեսիլ 1982 երգի մրցույթ|1982]] | Չիփս | "Dag efter dag" | 8 | 67 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1983 երգի մրցույթ|1983]] | Կառոլա | "Främling" | 3 | 126 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1984 երգի մրցույթ|1984]] | Հերրեյս | "Diggi-Loo Diggi-Ley" | 1 | 145 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1985 երգի մրցույթ|1985]] | Կիկի Դանիելսոն | "Bra vibrationer" | 3 | 103 |- | [[Եվրատեսիլ 1986 երգի մրցույթ|1986]] | Մոնիկա Տյորնել և Լասսե Հոլմ | "E' de' det här du kallar kärlek?" | 5 | 78 |- | [[Եվրատեսիլ 1987 երգի մրցույթ|1987]] | Լոտա Էնգերգ | "Boogaloo" | 12 | 50 |- | [[Եվրատեսիլ 1988 երգի մրցույթ|1988]] | Թոմի Կյորբերգ | "Stad i ljus" | 12 | 52 |- | [[Եվրատեսիլ 1989 երգի մրցույթ|1989]] | Թոմի Նիլսոն | "En dag" | 4 | 110 |- | [[Եվրատեսիլ 1990 երգի մրցույթ|1990]] | Էդին-Ադահլ | "Som en vind" | 16 | 24 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1991 երգի մրցույթ|1991]] | Կառոլա | "Fångad av en stormvind" | 1 | 146 |- | [[Եվրատեսիլ 1992 երգի մրցույթ|1992]] | Քրիստեր Բյորկման | "I morgon är en annan dag" | 22 | 9 |- | [[Եվրատեսիլ 1993 երգի մրցույթ|1993]] | Արվինգարնա | "Eloise" | 7 | 89 |- | [[Եվրատեսիլ 1994 երգի մրցույթ|1994]] | Մարի Բերգման և Ռոջեր Պոնտեր | "Stjärnorna" | 13 | 48 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1995 երգի մրցույթ|1995]] | Յան Յոհանսեն | "Se på mej" | 3 | 100 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1996 երգի մրցույթ|1996]] | Ուան Մոր Թայմ | "Den vilda" | 3 | 100 |- | [[Եվրատեսիլ 1997 երգի մրցույթ|1997]] | Բլոնդ | "Bara hon älskar mig" | 14 | 36 |- | [[Եվրատեսիլ 1998 երգի մրցույթ|1998]] | Ջիլ Ջոնսոն | "Kärleken är" | 10 | 53 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1999 երգի մրցույթ|1999]] | Շարլոթ Նիլսոն | "Take Me to Your Heaven" | 1 | 163 |- | [[Եվրատեսիլ 2000 երգի մրցույթ|2000]] | Ռոջեր Պոնտեր | "When Spirits Are Calling My Name" | 7 | 88 |- | [[Եվրատեսիլ 2001 երգի մրցույթ|2001]] | Ֆրենդս | "Listen To Your Heartbeat" | 5 | 100 |- | [[Եվրատեսիլ 2002 երգի մրցույթ|2002]] | Աֆրո-Դիթ | "Never Let It Go" | 8 | 72 |- | [[Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]] | Ֆեմ | "Give Me Your Love" | 5 | 107 |- | [[Եվրատեսիլ 2004 երգի մրցույթ|2004]] | Լենա Ֆիլիփսոն | "It Hurts" | 5 | 170 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2005 երգի մրցույթ|2005]] | Մարտին Ստենմարկ | "Las Vegas" | 19 | 30 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2006 երգի մրցույթ|2006]] | Կառոլա | "Invincible" | 5 | 170 | 4 | 214 |- | [[Եվրատեսիլ 2007 երգի մրցույթ|2007]] | Արկ | "The Worrying Kind" | 18 | 51 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2008 երգի մրցույթ|2008]] | [[Շարլոթ Պերելլի]] | "[[Hero (երգ)|Hero]]" | 18 | 47 | 12* | 54 |- | [[Եվրատեսիլ 2009 երգի մրցույթ|2009]] | Մալենա Էռման | "La voix" | 21 | 33 | 4 | 105 |- | [[Եվրատեսիլ 2010 երգի մրցույթ|2010]] | [[Աննա Բերգենդալ]] | "[[This Is My Life (Աննա Բերգենդալի երգը)|This Is My Life]]" | X | X | 11 | 62 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|2011]] | [[Էրիկ Սաադե]] | "[[Popular (Էրիկ Սաադեյի երգը)|Popular]]" | 3 | 185 | bgcolor="gold"| 1 | bgcolor="gold"|155 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 2012 երգի մրցույթ|2012]] | [[Լորին]] | "[[Euphoria (երգ)|Euphoria]]" | 1 | 372 | 1 | 181 |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | [[Ռոբին Շերնբերգ]] | "[[You(երգ)|You]]" | 14 | 62 | X | X |-bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 2014 երգի մրցույթ|2014]] | [[Սաննա Նիլսեն]] | "[[Undo(երգ)|Undo]]" | 3 | 218 | bgcolor="silver"|2 | bgcolor="silver"|131 |-bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 2015 երգի մրցույթ|2015]] |[[Մոնս Զելմերլով]] | "[[Heroes (երգ, Մոնս Զելմերլով)|Heroes]]" | 1 | 365 | bgcolor="gold"| 1 | bgcolor="gold"|217 |- | [[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] | [[Ֆրանս Եփսոն Ուալ|Ֆրանս]] | "If I Were Sorry" | 5 | 261 | X | X |- |[[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] |[[Ռոբին Բենգթսոն]] |"I Can't Go On" |5 |344 | bgcolor="#CC9966" |3 | bgcolor="#Cc9966" |227 |- |[[Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]] |Բենյամին Ինգրոսսո |"Dance You Off" |7 |274 | bgcolor="silver" |2 | bgcolor="silver" |254 |- |[[Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]] |[[Ջոն Լունդվիկ]] |"Too Late for Love" |5 |334 | bgcolor="#CC9966" |3 | bgcolor="#CC9966" |238 |- |[[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |[[The Mamas]] |"Move" | colspan="4" | |- |[[Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |Tusse |"Voices" |14 |109 |7 |142 |- |[[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] |Կորնելիա Յակոբս |"Hold Me Closer" |4 |438 | bgcolor="gold" |1 | bgcolor="gold" |396 |- |[[Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ|2023]] | | | | | | |} * XX կիսաեզրափակիչներում նշանակում են ավտո-որակավորում։ Սա կարող է լինել արդյունք հետևյալ երկու պատճառներից։ Եթե երկիրը հաղթել է նախորդ տարվա մրցույթը, հաջորդ տարի նա չի մրցելու որևէ կիսաեզրափակչում։ Մյուս պատճառն այն է, որ Մեծ Քառյակի (Հնգյակի) երկիր-անդամները չեն մասնակցում որևէ կիսաեզրափակիչ փուլում։ * XX եզրափակիչներում նշանակում է, որ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։ == Եվրատեսիլը Շվեդիայում == {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Քաղաք ! Վայր ! Հանդիսավարներ |- | [[Եվրատեսիլ 1975 երգի մրցույթ|1975]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Ստոքհոլմ]] | [[Ստոկհոլմյան միջազգային ցուցահանդեսներ]] | Կարին Ֆալք |- | [[Եվրատեսիլ 1985 երգի մրցույթ|1985]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Գոթեբորգ]] | [[Սկանդինավիյում]] | Լիլ Լինդֆորս |- | [[Եվրատեսիլ 1992 երգի մրցույթ|1992]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Մալմյո]] | [[Մալմյոյի Ստադիոն]] | Լիդիա Կապոլիչիո և Հարալդ Տրեուտւգեր |- | [[Եվրատեսիլ 2000 երգի մրցույթ|2000]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Ստոքհոլմ]] | [[Էրիքսոն Գլոբ]] | Կեթիս Ահլշտորմ և Անդերս Լյունդին |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Մալմյո]] | [[Մալմյո Արենա]] | Պետրա Մեդե |} == Պատկերասրահ == <gallery> Պատկեր:Eurovision Song Contest 1958 - Alice Babs.png| Էլիս Բաբսը Հիլվերսում ([[1958]]) Պատկեր:Eurovision Song Contest 1965 - Ingvar Wixell.jpg| Ինգվար Վիքսելը [[Նեապոլ]]ում ([[1965]]) Պատկեր:ESC 2007 Sweden - The Ark - The Worrying Kind.jpg| Արկ խումբը [[Հելսինկի]]ում ([[2007]]) Պատկեր:ESC_2008_-_Sweden_-_Charlotte_Perrelli,_2nd_semifinal.jpg| [[Շարլոթ Պերելլի]]ն [[Բելգրադ]]ում ([[2008]]) Պատկեր:Sweden at ESC 2011.jpg| [[Էրիկ Սաադե]]ն [[Դյուսելդորֆ]]ում ([[2011]]) Պատկեր:20150516 ESC 2015 Måns Zelmerlöw 0017.jpg| [[Մոնս Զելմերլով]]ը [[Վիեննա]]յում ([[2015]]) </gallery> == Տես նաև == * [[Շվեդիան Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] == Հղումներ == * [http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=16 Շվեդիայի էջը Eurovision.tv կայքում] {{Երկրներ Եվրատեսիլում}} [[Կատեգորիա:Շվեդիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] nuxh8pqg9btnzumhzr7k7a2jm1tticf 8496022 8496021 2022-08-26T20:38:04Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ ԵԵՄԱՆ |երկիր = Շվեդիա |դրոշ = EuroSuecia.svg |հեռուստաալիք = [[Շվեդական հեռուստատեսություն|ՇՀՏ]] |նախընտրական փուլ = [[Մելոդիֆեստիվալեն]] |մասնակցումների թիվ = 54 |առաջին ելույթ = [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] |լավագույն արդյունք = 1 ([[1974]], [[1984]], [[1991]],<br />[[1999]], [[2012]], [[2015]] ) |վատագույն արդյունք = Վերջին ([[1963]], [[1977]]) |ԵՀՄ = http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=16 }} '''[[Շվեդիա]]ն''' մասնակցում է [[Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ին սկսած [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] թ, և միայն երեկ անգամ է բացակայել։ [[Եվրատեսիլ 1964 երգի մրցույթ|1964]], [[Եվրատեսիլ 1970 երգի մրցույթ|1970]] և [[Եվրատեսիլ 1976 երգի մրցույթ|1976]] թ. Սկսած [[1959]] թվականից Շվեդիայի ներկայացուցիչը ընտրվում է հեռուստատեսային հայտնի ամենամյա մրցույթի միջոցով - "Melodifestivalen" (Մելոդիֆեստիվալեն). Սկսած [[1977]] թվականից, Շվեդիան մասնակցում է Եվրատեսիլում ամեն տարի. Շվեդիան Եվրատեսիլում առավել հաջողակ պետություններից մեկն է, նա հաղթել է մրցույթում վեց անգամ, ինչպես նաև հասել է լավագույն Թոփ-5 25 անգամ. Շվեդիան հասել է Թոփ-10 շուրջ 41 անգամ. Շվեդիայի առաջին հաղթանակ էր [[1974]] թվականին, երբ [[ԱԲԲԱ]] խումբը հաղթեց «Waterloo» («Վատերլու») երգով. Շվեդիան հյուրընկալել է Եվրատեսիլ երգի մրցույթը վեց անգամ, երեք անգամ Շվեդիայի մայրաքաղաք [[Ստոկհոլմ]]ում, մեկ անգամ [[Գոթեբորգ]]ում և երկու անգամ [[Մալմյո]]ում. [[2005]] թվականից մինչև [[2010]] թվականը, ընդհանուր առմամբ Շվեդիան վաստակել է վատ արդյունքներ։ ավենալավ արդյունքներ 18-րդ տեղը եզրափակչում (Սակայն Շվեդիան 5-րդ տեղումեր [[2006]] թ.) Մինչև [[2010]] թ. Շվեդիան այն մի քանի երկրների թվում էր, որոնք չէին բաց թողել եզրափակչը սկսած [[1976]] թ. Սակայն այս գրառումը կոտրվել էր [[2010]] թվականին, երբ [[Աննա Բերգենդալ]]ին չհաջողվեց անցնել եզրափակչ. Ավելի ուշ պարզվել էր, որ Աննա Բերգենդալը 11-րդ տեղում էր կիսաեզրափակիչում և միայն 5 միավոր չբավարարեց նրան եզրափակիչ անցնելու համար. [[2011]] թ Շվեդիան հասավ լավագույն հնգյակ առաջին անգամ [[2006]] թվականից, երբ [[Էրիկ Սաադե]]ն եկավ 3-րդը [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|Եվրատեսիլ 2011-ում]] իր [[Popular (Էրիկ Սաադեի երգը)|«Popular»]] («Հայտնի») երգով. Սա լավագույն արդյունքն էր Շվեդիայի Շարլոթ Նիլսոնի [[1999]] թվականի հաղթանակից հետո. [[2012]] թվականին Շվեդիան հաղթեց մրցույթը հինգերորդ անգամ։ [[2014]] թվականին Շվեդիան ներկայացրեց [[Սաննա Նիլսեն]]ը և զբաղեցրեց 3-րդ տեղը։ [[2015]] թվականին Շվեդիան 6-րդ անգամ հաղթեց Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 28 ամյա [[Մոնս Զելմերլով]]ի [[Heroes (երգ, Մոնս Զելմերլով)|Heroes]] երգով։ == Մելոդիֆեստիվալեն == {{հիմնական|Մելոդիֆեստիվալեն}} '''Մելոդիֆեստիվալենը''' երաժշտական ​​մրցույթ է, որը տեղի է ունենում Շվեդիայում, [[Շվեդական հեռուստատեսություն|Շվեդական հեռուստատեսության]] (ՇՀՏ) և [[Շվեդական Ռադիո]]յի (ՇՌ) կողմից կազմակերպված. Մրցույթը որոշում է թե ով կներկայացնի Շվեդիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում. == Մասնակիցներ == [[Պատկեր:Лорин.JPG|220px|մինի|աջից|[[Լորին]]ը կատարում է "[[Euphoria (երգ)|Euphoria]]" երգը [[Բաքու|Բաքվում]] ([[2012]])]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Կատարող ! Երգ ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Եզրա'''-<br />'''փակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Կիսաեզ'''-<br />'''րափակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' |- | [[Եվրատեսիլ 1958 երգի մրցույթ|1958]] | Էլիս Բաբս | "Lilla stjärna" | 4 | 10 |- | [[Եվրատեսիլ 1959 երգի մրցույթ|1959]] | Բրիթա Բորգ | "Augustin" | 9 | 4 |- | [[Եվրատեսիլ 1960 երգի մրցույթ|1960]] | Սիվ Մալմկվիսթ | "Alla andra får varann" | 10 | 4 |- | [[Եվրատեսիլ 1961 երգի մրցույթ|1961]] | Լիլ-Բաբս | "April, April" | 14 | 2 |- | [[Եվրատեսիլ 1962 երգի մրցույթ|1962]] | Ինգեչ Բեգրեն | "Sol och vår" | 7 | 4 |- bgcolor="#E34234" | [[Եվրատեսիլ 1963 երգի մրցույթ|1963]] | Մոնիկա Զեթերլուրդ | "En gång i Stockholm" | 13 | 0 |- | [[Եվրատեսիլ 1966 երգի մրցույթ|1965]] | Ինգվար Վիքսել | "Absent Friend" | 10 | 6 |- bgcolor="silver" | [[Եվրատեսիլ 1967 երգի մրցույթ|1967]] | Լիլ Լինդֆորդ և Սվանտե Ֆյորեսոն | "Nygammal vals" | 2 | 16 |- | [[Եվրատեսիլ 1968 երգի մրցույթ|1968]] | Յոստեն Վարներբրինք | "Som en dröm" | 8 | 7 |- | [[Եվրատեսիլ 1969 երգի մրցույթ|1969]] | Կլաես-Գյորան Հեդերշտորմ | "Det börjar verka kärlek, banne mig" | 5 | 15 |- | [[Եվրատեսիլ 1970 երգի մրցույթ|1970]] | Թոմի Կյորբերգ | "Judy, min vän" | 9 | 8 |- | [[Եվրատեսիլ 1971 երգի մրցույթ|1971]] | Ֆեմիլի Ֆոուր | "Vita vidder" | 6 | 85 |- | [[Եվրատեսիլ 1972 երգի մրցույթ|1972]] | Ֆեմիլի Ֆոուր | "Härliga sommardag" | 13 | 75 |- | [[Եվրատեսիլ 1973 երգի մրցույթ|1973]] | Մալթա | "You're Summer" | 5 | 94 |- bgcolor = "gold" | [[Եվրատեսիլ 1974 երգի մրցույթ|1974]] | [[ԱԲԲԱ]] | "Waterloo" | 1 | 24 |- | [[Եվրատեսիլ 1975 երգի մրցույթ|1975]] | Լարս Բերգհագեն և Դոլս | "Jennie, Jennie" | 8 | 72 |- bgcolor="#E34234" | [[Եվրատեսիլ 1977 երգի մրցույթ|1977]] | Ֆորբես | "Beatles" | 18 | 2 |- | [[Եվրատեսիլ 1978 երգի մրցույթ|1978]] | Բյորն Սկիֆս | "Det blir alltid värre framåt natten" | 14 | 26 |- | [[Եվրատեսիլ 1979 երգի մրցույթ|1979]] | Տեդ Գյարդեշտադ | "Satellit" | 17 | 8 |- | [[Եվրատեսիլ 1980 երգի մրցույթ|1980]] | Թոմաս Լեդին | "Just nu!" | 10 | 47 |- | [[Եվրատեսիլ 1981 երգի մրցույթ|1981]] | Բյորն Սկիֆս | "Fångad i en dröm" | 10 | 50 |- | [[Եվրատեսիլ 1982 երգի մրցույթ|1982]] | Չիփս | "Dag efter dag" | 8 | 67 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1983 երգի մրցույթ|1983]] | Կառոլա | "Främling" | 3 | 126 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1984 երգի մրցույթ|1984]] | Հերրեյս | "Diggi-Loo Diggi-Ley" | 1 | 145 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1985 երգի մրցույթ|1985]] | Կիկի Դանիելսոն | "Bra vibrationer" | 3 | 103 |- | [[Եվրատեսիլ 1986 երգի մրցույթ|1986]] | Մոնիկա Տյորնել և Լասսե Հոլմ | "E' de' det här du kallar kärlek?" | 5 | 78 |- | [[Եվրատեսիլ 1987 երգի մրցույթ|1987]] | Լոտա Էնգերգ | "Boogaloo" | 12 | 50 |- | [[Եվրատեսիլ 1988 երգի մրցույթ|1988]] | Թոմի Կյորբերգ | "Stad i ljus" | 12 | 52 |- | [[Եվրատեսիլ 1989 երգի մրցույթ|1989]] | Թոմի Նիլսոն | "En dag" | 4 | 110 |- | [[Եվրատեսիլ 1990 երգի մրցույթ|1990]] | Էդին-Ադահլ | "Som en vind" | 16 | 24 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1991 երգի մրցույթ|1991]] | Կառոլա | "Fångad av en stormvind" | 1 | 146 |- | [[Եվրատեսիլ 1992 երգի մրցույթ|1992]] | Քրիստեր Բյորկման | "I morgon är en annan dag" | 22 | 9 |- | [[Եվրատեսիլ 1993 երգի մրցույթ|1993]] | Արվինգարնա | "Eloise" | 7 | 89 |- | [[Եվրատեսիլ 1994 երգի մրցույթ|1994]] | Մարի Բերգման և Ռոջեր Պոնտեր | "Stjärnorna" | 13 | 48 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1995 երգի մրցույթ|1995]] | Յան Յոհանսեն | "Se på mej" | 3 | 100 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 1996 երգի մրցույթ|1996]] | Ուան Մոր Թայմ | "Den vilda" | 3 | 100 |- | [[Եվրատեսիլ 1997 երգի մրցույթ|1997]] | Բլոնդ | "Bara hon älskar mig" | 14 | 36 |- | [[Եվրատեսիլ 1998 երգի մրցույթ|1998]] | Ջիլ Ջոնսոն | "Kärleken är" | 10 | 53 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 1999 երգի մրցույթ|1999]] | Շարլոթ Նիլսոն | "Take Me to Your Heaven" | 1 | 163 |- | [[Եվրատեսիլ 2000 երգի մրցույթ|2000]] | Ռոջեր Պոնտեր | "When Spirits Are Calling My Name" | 7 | 88 |- | [[Եվրատեսիլ 2001 երգի մրցույթ|2001]] | Ֆրենդս | "Listen To Your Heartbeat" | 5 | 100 |- | [[Եվրատեսիլ 2002 երգի մրցույթ|2002]] | Աֆրո-Դիթ | "Never Let It Go" | 8 | 72 |- | [[Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]] | Ֆեմ | "Give Me Your Love" | 5 | 107 |- | [[Եվրատեսիլ 2004 երգի մրցույթ|2004]] | Լենա Ֆիլիփսոն | "It Hurts" | 5 | 170 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2005 երգի մրցույթ|2005]] | Մարտին Ստենմարկ | "Las Vegas" | 19 | 30 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2006 երգի մրցույթ|2006]] | Կառոլա | "Invincible" | 5 | 170 | 4 | 214 |- | [[Եվրատեսիլ 2007 երգի մրցույթ|2007]] | Արկ | "The Worrying Kind" | 18 | 51 | X | X |- | [[Եվրատեսիլ 2008 երգի մրցույթ|2008]] | [[Շարլոթ Պերելլի]] | "[[Hero (երգ)|Hero]]" | 18 | 47 | 12* | 54 |- | [[Եվրատեսիլ 2009 երգի մրցույթ|2009]] | Մալենա Էռման | "La voix" | 21 | 33 | 4 | 105 |- | [[Եվրատեսիլ 2010 երգի մրցույթ|2010]] | [[Աննա Բերգենդալ]] | "[[This Is My Life (Աննա Բերգենդալի երգը)|This Is My Life]]" | X | X | 11 | 62 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|2011]] | [[Էրիկ Սաադե]] | "[[Popular (Էրիկ Սաադեյի երգը)|Popular]]" | 3 | 185 | bgcolor="gold"| 1 | bgcolor="gold"|155 |- bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 2012 երգի մրցույթ|2012]] | [[Լորին]] | "[[Euphoria (երգ)|Euphoria]]" | 1 | 372 | 1 | 181 |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | [[Ռոբին Շերնբերգ]] | "[[You(երգ)|You]]" | 14 | 62 | X | X |-bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 2014 երգի մրցույթ|2014]] | [[Սաննա Նիլսեն]] | "[[Undo(երգ)|Undo]]" | 3 | 218 | bgcolor="silver"|2 | bgcolor="silver"|131 |-bgcolor="gold" | [[Եվրատեսիլ 2015 երգի մրցույթ|2015]] |[[Մոնս Զելմերլով]] | "[[Heroes (երգ, Մոնս Զելմերլով)|Heroes]]" | 1 | 365 | bgcolor="gold"| 1 | bgcolor="gold"|217 |- | [[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] | [[Ֆրանս Եփսոն Ուալ|Ֆրանս]] | "If I Were Sorry" | 5 | 261 | X | X |- |[[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] |[[Ռոբին Բենգթսոն]] |"I Can't Go On" |5 |344 | bgcolor="#CC9966" |3 | bgcolor="#Cc9966" |227 |- |[[Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]] |Բենյամին Ինգրոսսո |"Dance You Off" |7 |274 | bgcolor="silver" |2 | bgcolor="silver" |254 |- |[[Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]] |[[Ջոն Լունդվիկ]] |"Too Late for Love" |5 |334 | bgcolor="#CC9966" |3 | bgcolor="#CC9966" |238 |- |[[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |[[The Mamas]] |"Move" | colspan="4" | |- |[[Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |Tusse |"Voices" |14 |109 |7 |142 |- |[[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] |Կորնելիա Յակոբս |"Hold Me Closer" |4 |438 | bgcolor="gold" |1 | bgcolor="gold" |396 |- |[[Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ|2023]] | | | | | | |} * XX կիսաեզրափակիչներում նշանակում են ավտո-որակավորում։ Սա կարող է լինել արդյունք հետևյալ երկու պատճառներից։ Եթե երկիրը հաղթել է նախորդ տարվա մրցույթը, հաջորդ տարի նա չի մրցելու որևէ կիսաեզրափակչում։ Մյուս պատճառն այն է, որ Մեծ Քառյակի (Հնգյակի) երկիր-անդամները չեն մասնակցում որևէ կիսաեզրափակիչ փուլում։ * XX եզրափակիչներում նշանակում է, որ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։ == Եվրատեսիլը Շվեդիայում == {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Քաղաք ! Վայր ! Հանդիսավարներ |- | [[Եվրատեսիլ 1975 երգի մրցույթ|1975]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Ստոքհոլմ]] | [[Ստոկհոլմյան միջազգային ցուցահանդեսներ]] | Կարին Ֆալք |- | [[Եվրատեսիլ 1985 երգի մրցույթ|1985]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Գոթեբորգ]] | [[Սկանդինավիյում]] | Լիլ Լինդֆորս |- | [[Եվրատեսիլ 1992 երգի մրցույթ|1992]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Մալմյո]] | [[Մալմյոյի Ստադիոն]] | Լիդիա Կապոլիչիո և Հարալդ Տրեուտւգեր |- | [[Եվրատեսիլ 2000 երգի մրցույթ|2000]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Ստոքհոլմ]] | [[Էրիքսոն Գլոբ]] | Կեթիս Ահլշտորմ և Անդերս Լյունդին |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Մալմյո]] | [[Մալմյո Արենա]] | Պետրա Մեդե |- | [[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] | {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Ստոքհոլմ]] | [[Էրիքսոն Գլոբ]] | Պետրա Մեդե և Մոնս Զելմերլով |} == Պատկերասրահ == <gallery> Պատկեր:Eurovision Song Contest 1958 - Alice Babs.png| Էլիս Բաբսը Հիլվերսում ([[1958]]) Պատկեր:Eurovision Song Contest 1965 - Ingvar Wixell.jpg| Ինգվար Վիքսելը [[Նեապոլ]]ում ([[1965]]) Պատկեր:ESC 2007 Sweden - The Ark - The Worrying Kind.jpg| Արկ խումբը [[Հելսինկի]]ում ([[2007]]) Պատկեր:ESC_2008_-_Sweden_-_Charlotte_Perrelli,_2nd_semifinal.jpg| [[Շարլոթ Պերելլի]]ն [[Բելգրադ]]ում ([[2008]]) Պատկեր:Sweden at ESC 2011.jpg| [[Էրիկ Սաադե]]ն [[Դյուսելդորֆ]]ում ([[2011]]) Պատկեր:20150516 ESC 2015 Måns Zelmerlöw 0017.jpg| [[Մոնս Զելմերլով]]ը [[Վիեննա]]յում ([[2015]]) </gallery> == Տես նաև == * [[Շվեդիան Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] == Հղումներ == * [http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=16 Շվեդիայի էջը Eurovision.tv կայքում] {{Երկրներ Եվրատեսիլում}} [[Կատեգորիա:Շվեդիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] ft9givb6yq04e1xzjnodpwspa0lex65 Օպտիկա 0 80310 8495950 8142725 2022-08-26T17:14:48Z Ապատ63 36683 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:Light dispersion of a mercury-vapor lamp with a flint glass prism IPNr°0125.jpg|մինի|200px|Լույսի բաժանումը պրիզմայի միջով]] '''Օպտիկա''' (տեսագիտություն), [[ֆիզիկա]]յի բաժին է, որն ուսումնասիրում է [[լույս]]ի բնույթը, առաքման և կլանման օրենքները, տարածումը տարբեր միջավայրերում, ինչպես նաև նյութի հետ լույսի փոխազդեցության ժամանակ առաջացող երևույթները։ Օպտիկական երևույթները մարդկությանը հետաքրքրել են շատ վաղուց, սակայն օպտիկայի տեսության սկիզբը պետք է համարել [[17-րդ դար]]ը։ Օպտիկայի զարգացումը պատմականորեն կարելի է բաժանել հետևյալ փուլերի՝ [[Նյուտոն]]ի, [[Հյուգենս]]ի ժամանակներից մինչև [[19-րդ դար]]ի սկիզբը՝ ալիքային և մասնիկային պատկերացումների վրա հիմնված, միմյանց բացառող տեսությունների բուռն պայքարի դարաշրջանը, որն ավարտվեց ալիքային տեսության հաղթանակով։ Երկրորդ փուլը [[Ֆրենել]]ի, [[Յունգ]]ի ժամանակներից մինչև լուսային մասնիկների՝ քվանտների գաղափարի հաստատման և նրանց տեսության զարգացման դարաշրջանն է, իսկ երրորդը արդի փուլն է, որը կապված է հատկապես օպտիկական քվանտային գեներատորների հայտնագործման հետ։ Սկզբնական շրջանում օպտիկան սահմանափակվում էր էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտորի տեսանելի մասով։ Ժամանակակից օպտիկան ուսումնասիրում է էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտրի (լուսապատկերի) ինչպես տեսանելի, այնպես էլ նրան հարող ուլտրամանուշակագույն և ինֆրակարմիր տիրույթները։ Օպտիկական երևույթների մի մեծ խումբ կարելի է քննարկել առանց լույսի ալիքային բնույթը հաշվի առնելու, ընդունելով, որ լուսային էներգիան փոխանցվում է ճառագայթի երկայնքով։ Այս պատկերացումը և լույսի անդրադարձման ու բեկման օրենքները միասին կազմում են երկրաչափական օպտիկայի հիմքը։ Օպտիկայի կարևորագույն բաժիններից է սպեկտրոսկոպիան (լուսապատկերաբանություն), որն զբաղվում է ինչպես ատոմների և մոլեկուլների կլանման ու ճառագայթման, այդպես էլ կոմբինացիոն ցրման սպեկտրների ուսումնասիրությամբ։ Օպտիկական չափումները, ուսումնասիրման մեթոդները և գործիքները լայն կիրառություն ունեն կյանքի ամենատարբեր ոլորտներում, թե գիտական և թե գործնական խնդիրների լուծման համար։ Լույսի արագության որոշման փորձերը վակուումում և տարբեր միջավայրերում էական նշանակություն են ունեցել հարաբերականության հատուկ տեսության զարգացման համար։ == Օպտիկայի հիմնական օրենքներ == Օպտիկայի զարգացման հենց սկզբնական շրջանում փորձով հաստատված են եղել օպտիկական երևույթների հետևյալ չորս հիմնական օրենքները՝ # Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը։ # Լուսային փնջերի անկախության օրենքը։ # Հայելային մակերևույթից լույսի անդրադարձման օրենքը։ # Երկու թափանցիկ միջավայրերի սահմանում լույսի բեկման օրենքը։ Այս օրենքների հետագա ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, նախ, որ դրանք շատ ավելի խոր բնույթ ունեն, քան կարող է թվալ առաջին հայացքից, և, երկրորդ, որ այդ օրենքների կիրառությունը սահմանափակ է, և որ դրանք միայն մոտավոր օրենքներ են։ Հիմնական օպտիկական օրենքների կիրառելիության պայմանների և սահմանների սահմանումը նշանակում էր կարևոր առաջադիմություն լույսի բնույթի ուսումնասիրության մեջ։ Այդ օրենքների էությունը հանգում է հետևյալին։ ==== Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենք ==== Համասեռ միջավայրում լույսը տարածվում է ուղիղ գծերով։ Այս օրենքը հանդիպում է [[Էվկլիդես]]ին վերագրվող մի երկում (300 տարի մեր թվարկությունից առաջ) և, հավանական է, որ այն հայտնի էր և կիրառվում էր շատ ավելի առաջ։ Այս օրենքի փորձնական ապացույց կարող են ծառայել կետային աղբյուրներով ստացվող կտրուկ ստվերների կամ փոքր անցքերի միջոցով ստացվող պատկերների դիտումները։ Մարմնի ուրվագծի և նրա ստվերի հարաբերությունը, երբ մարմինը լուսավորվում է լույսի կետային աղբյուրով (այսինքն՝ այնպիսի աղբյուրով, որի չափերը շատ փոքր են նրա մինչև առարկան ունեցած հեռավորության համեմատությամբ) համապատասխանում է ուղիղ գծերով կատարվող երկրաչափական պրոյեկտմանը։ Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը կարելի է համարել փորձով հաստատուն սահմանված։ Նա ունի շատ խոր իմաստ, որովհետև, ըստ երևույթին, ուղիղ գծի հասկացությունը ծագել է օպտիկական դիտումներից։ Ուղիղ գծի երկրաչափական հասկացությունը որպես ամենակարճ հեռավորությունը երկու կետերի միջև, հասկացություն է այն գծի մասին, որով լույսը տարածվում է համասեռ միջավայրում։ Սրանից է առաջացել անհիշելի ժամանակներից օգտագործվող լեկալի կամ շինվածքի ուղղագիծ լինելու ստուգումը տեսողության ճառագայթի միջոցով։ Նկարագրված երևույթի ավելի մանրազնին ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ ուղղագիծ տարածվելու օրենքը իր ուժը կորցնում է, երբ գործ ունենք շատ փոքր անցքերի հետ։ ==== Լուսային փնջերի անկախության օրենք ==== Լուսային հոսքը կարելի է բաժանել առանձին լուսային փնջերի, անջատելով դրանք իրարից, օրինակ, դիաֆրագմայի միջոցով։ Այդ առանձնացված լուսային փնջերի գործողություններն անկախ են, այսինքն առանձին փնջով կատարված էֆեկտը կախում չունի նրանից՝ ազդում են արդյոք միաժամանակ մյուս փնջերը, թե ոչ։ Այսպես, օրինակ, եթե լուսանկարչական ապարատի օբյեկտիվի մեջ մի լայնատարած լանդշաֆտից ճառագայթներ են ընկնում, ապա փակելով լուսային փնջերի մի մասի մուտքը, մենք չենք փոխի մյուս փնջերով տրված պատկերը։ ==== Լույսի անդրադարձման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը, անդրադարձնող մակերևույթի նորմալը և անդրադարձած ճառագայթը մի հարթությունում են գտնվում, ընդ որում ճառագայթներով և նորմալով կազմված անկյունները իրար հավասար են՝ i անկման անկյունը հավասար է r անդրադարձման անկյանը։ Այս օրենքը նույնպես հիշատակվում է Էվկլիդեսի «Օպտիկա»-ում։ Այս օրենքի սահմանումը կապված է ողորկ մետաղական մակերևույթների (հայելիների) օգտագործման հետ, որը հայտնի էր հնագույն ժամանակներում։ ==== Լույսի բեկման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը և բեկված ճառագայթը բաժանման սահմանի նորմալի հետ գտնվում են միևնույն հարթության վրա։ Անկման i անկյունը և բեկման r անկյունը կապված են, առնչությամբ, որտեղ n-ը անկյունների մեծություններից անկախ մի հաստատուն է։ n մեծությունը՝ [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ցուցիչը]], որոշվում է այն երկու միջավայրերի հատկություններով, որոնց բաժանման սահմանով անցնում է լույսը և կախում ունի նաև ճառագայթը գույնից։ Լույսի բեկման երևույթը հայտնի էր դեռևս [[Արիստոտել]]ին ([[մ.թ.ա. 350]])։ Օրենքի քանակապես հաստատման փորձը պատկանում է հռչակավոր աստղաբաշխ [[Պտղոմեոս]]ին ([[մ.թ.ա. 120]]), որը ձեռնարկել էր անկման և բեկման անկյունների չափելը։ Նրա բերած չափումների տվյալները շատ ճշգրիտ են։ Պտղոմեոսը հաշվի էր առնում երկրի մթնոլորտում տեղի ունեցող բեկման ազդեցությունը լուսատուների տեսանելի դիրքի վրա ([[Ռեֆրակցիա|մթնոլորտային ռեֆրակցիա]]), և նույնիսկ կազմել էր ռեֆրակցիայի աղյուսակները։ Սակայն Պտղոմեոսի չափումները վերաբերում էին համեմատաբար փոքր անկյուններին։ Այդ պատճառով [[Պտղոմեոս]]ը հանգեց այն սխալ եզրակացության, որ բեկման անկյունը համեմատական է անկման անկյանը։ Շատ ավելի ուշ (մոտ 1000 թ.) արաբական լուսագետ Ալհազենը (Ալհայթամ) հայտնաբերեց, որ անկման և բեկման անկյունների հարաբերությունը հաստատուն չի մնում, սակայն նա օրենքի ճիշտ արտահայտությունը տալ չկարողացավ։ Բեկման օրենքի ճիշտ ձևակերպումը պատկանում է Սնելիին (1591-1626 թթ.), որը իր չհրապարակված գրքում ցույց տվեց, որ անկման և բեկման անկյունների կոսեկանսնների հարաբերությունը մնում է հաստատուն, և Դեկարտին, որը իր «Դիօպտիկայում» ([[1637]]) տվեց բեկման օրենքի ժամանակակից ձևակերպումը։ Իր օրենքը [[Դեկարտ]]ը սահմանեց մոտ [[1630]] թվականին։ Անդրադարձման և բեկման օրենքները նույնպես ճիշտ են միայն որոշ պայմաններ պահպանելու դեպքում։ Այն դեպքում, երբ անդրադարձնող հայելու կամ երկու միջավայրերը իրարից բաժանող մակերևույթի չափերը փոքր են, զգալի շեղումներ են դիտվում նշված օրենքներից։ Սակայն մի լայնատարած բնագավառի երևույթների համար, որոնք դիտվում են սովորական օպտիկական գործիքներում, բոլոր թվարկված օրենքները պահպանվում են բավականաչափ խիստ ձևով։ Ուստի օպտիկայի գործնականում չափազանց կարևոր բաժնում՝ օպտիկական գործիքների մասին ուսմունքում, այդ օրենքները կարող են համարվել լրիվ կիրառելի։ Լույսի մասին ուսմունքի ամբողջ առաջին էտապը կայացել էր այս օրենքների հաստատմանը վերաբերող հետազոտությունների և օրենքների կիրառությունների մեջ, այսինքն՝ դնում էր երկրաչափական կամ ճառագայթային օպտիկայի հիմքը։ Եթե անկման անկյունը նշանակենք α-ով, իսկ բեկման անկյունը նշանակենք β-ով, ապա համաձայն բեկման օրենքի. sinα/sinβ=n2/n1 n1 (n2) մեծությունը կոչվում է առաջին (երկրորդ) միջավայրի [[բեկման ցուցիչ]]: [[Կատեգորիա:Օպտիկա| ]] d5wti23t06m521xdrcn4kb7xrmh7slm 8495951 8495950 2022-08-26T17:15:50Z Ապատ63 36683 catSuggest-ով +[[Կատեգորիա:Էլեկտրամագնիսական ճառագայթում]], [[Կատեգորիա:Բնության փիլիսոփայություն]], [[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի ենթաբաժիններ]], [[Կատեգորիա:Դասական մեխանիկա]], [[Կատեգորիա:Հունարեն բառեր և արտահայտություններ]] wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:Light dispersion of a mercury-vapor lamp with a flint glass prism IPNr°0125.jpg|մինի|200px|Լույսի բաժանումը պրիզմայի միջով]] '''Օպտիկա''' (տեսագիտություն), [[ֆիզիկա]]յի բաժին է, որն ուսումնասիրում է [[լույս]]ի բնույթը, առաքման և կլանման օրենքները, տարածումը տարբեր միջավայրերում, ինչպես նաև նյութի հետ լույսի փոխազդեցության ժամանակ առաջացող երևույթները։ Օպտիկական երևույթները մարդկությանը հետաքրքրել են շատ վաղուց, սակայն օպտիկայի տեսության սկիզբը պետք է համարել [[17-րդ դար]]ը։ Օպտիկայի զարգացումը պատմականորեն կարելի է բաժանել հետևյալ փուլերի՝ [[Նյուտոն]]ի, [[Հյուգենս]]ի ժամանակներից մինչև [[19-րդ դար]]ի սկիզբը՝ ալիքային և մասնիկային պատկերացումների վրա հիմնված, միմյանց բացառող տեսությունների բուռն պայքարի դարաշրջանը, որն ավարտվեց ալիքային տեսության հաղթանակով։ Երկրորդ փուլը [[Ֆրենել]]ի, [[Յունգ]]ի ժամանակներից մինչև լուսային մասնիկների՝ քվանտների գաղափարի հաստատման և նրանց տեսության զարգացման դարաշրջանն է, իսկ երրորդը արդի փուլն է, որը կապված է հատկապես օպտիկական քվանտային գեներատորների հայտնագործման հետ։ Սկզբնական շրջանում օպտիկան սահմանափակվում էր էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտորի տեսանելի մասով։ Ժամանակակից օպտիկան ուսումնասիրում է էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտրի (լուսապատկերի) ինչպես տեսանելի, այնպես էլ նրան հարող ուլտրամանուշակագույն և ինֆրակարմիր տիրույթները։ Օպտիկական երևույթների մի մեծ խումբ կարելի է քննարկել առանց լույսի ալիքային բնույթը հաշվի առնելու, ընդունելով, որ լուսային էներգիան փոխանցվում է ճառագայթի երկայնքով։ Այս պատկերացումը և լույսի անդրադարձման ու բեկման օրենքները միասին կազմում են երկրաչափական օպտիկայի հիմքը։ Օպտիկայի կարևորագույն բաժիններից է սպեկտրոսկոպիան (լուսապատկերաբանություն), որն զբաղվում է ինչպես ատոմների և մոլեկուլների կլանման ու ճառագայթման, այդպես էլ կոմբինացիոն ցրման սպեկտրների ուսումնասիրությամբ։ Օպտիկական չափումները, ուսումնասիրման մեթոդները և գործիքները լայն կիրառություն ունեն կյանքի ամենատարբեր ոլորտներում, թե գիտական և թե գործնական խնդիրների լուծման համար։ Լույսի արագության որոշման փորձերը վակուումում և տարբեր միջավայրերում էական նշանակություն են ունեցել հարաբերականության հատուկ տեսության զարգացման համար։ == Օպտիկայի հիմնական օրենքներ == Օպտիկայի զարգացման հենց սկզբնական շրջանում փորձով հաստատված են եղել օպտիկական երևույթների հետևյալ չորս հիմնական օրենքները՝ # Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը։ # Լուսային փնջերի անկախության օրենքը։ # Հայելային մակերևույթից լույսի անդրադարձման օրենքը։ # Երկու թափանցիկ միջավայրերի սահմանում լույսի բեկման օրենքը։ Այս օրենքների հետագա ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, նախ, որ դրանք շատ ավելի խոր բնույթ ունեն, քան կարող է թվալ առաջին հայացքից, և, երկրորդ, որ այդ օրենքների կիրառությունը սահմանափակ է, և որ դրանք միայն մոտավոր օրենքներ են։ Հիմնական օպտիկական օրենքների կիրառելիության պայմանների և սահմանների սահմանումը նշանակում էր կարևոր առաջադիմություն լույսի բնույթի ուսումնասիրության մեջ։ Այդ օրենքների էությունը հանգում է հետևյալին։ ==== Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենք ==== Համասեռ միջավայրում լույսը տարածվում է ուղիղ գծերով։ Այս օրենքը հանդիպում է [[Էվկլիդես]]ին վերագրվող մի երկում (300 տարի մեր թվարկությունից առաջ) և, հավանական է, որ այն հայտնի էր և կիրառվում էր շատ ավելի առաջ։ Այս օրենքի փորձնական ապացույց կարող են ծառայել կետային աղբյուրներով ստացվող կտրուկ ստվերների կամ փոքր անցքերի միջոցով ստացվող պատկերների դիտումները։ Մարմնի ուրվագծի և նրա ստվերի հարաբերությունը, երբ մարմինը լուսավորվում է լույսի կետային աղբյուրով (այսինքն՝ այնպիսի աղբյուրով, որի չափերը շատ փոքր են նրա մինչև առարկան ունեցած հեռավորության համեմատությամբ) համապատասխանում է ուղիղ գծերով կատարվող երկրաչափական պրոյեկտմանը։ Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը կարելի է համարել փորձով հաստատուն սահմանված։ Նա ունի շատ խոր իմաստ, որովհետև, ըստ երևույթին, ուղիղ գծի հասկացությունը ծագել է օպտիկական դիտումներից։ Ուղիղ գծի երկրաչափական հասկացությունը որպես ամենակարճ հեռավորությունը երկու կետերի միջև, հասկացություն է այն գծի մասին, որով լույսը տարածվում է համասեռ միջավայրում։ Սրանից է առաջացել անհիշելի ժամանակներից օգտագործվող լեկալի կամ շինվածքի ուղղագիծ լինելու ստուգումը տեսողության ճառագայթի միջոցով։ Նկարագրված երևույթի ավելի մանրազնին ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ ուղղագիծ տարածվելու օրենքը իր ուժը կորցնում է, երբ գործ ունենք շատ փոքր անցքերի հետ։ ==== Լուսային փնջերի անկախության օրենք ==== Լուսային հոսքը կարելի է բաժանել առանձին լուսային փնջերի, անջատելով դրանք իրարից, օրինակ, դիաֆրագմայի միջոցով։ Այդ առանձնացված լուսային փնջերի գործողություններն անկախ են, այսինքն առանձին փնջով կատարված էֆեկտը կախում չունի նրանից՝ ազդում են արդյոք միաժամանակ մյուս փնջերը, թե ոչ։ Այսպես, օրինակ, եթե լուսանկարչական ապարատի օբյեկտիվի մեջ մի լայնատարած լանդշաֆտից ճառագայթներ են ընկնում, ապա փակելով լուսային փնջերի մի մասի մուտքը, մենք չենք փոխի մյուս փնջերով տրված պատկերը։ ==== Լույսի անդրադարձման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը, անդրադարձնող մակերևույթի նորմալը և անդրադարձած ճառագայթը մի հարթությունում են գտնվում, ընդ որում ճառագայթներով և նորմալով կազմված անկյունները իրար հավասար են՝ i անկման անկյունը հավասար է r անդրադարձման անկյանը։ Այս օրենքը նույնպես հիշատակվում է Էվկլիդեսի «Օպտիկա»-ում։ Այս օրենքի սահմանումը կապված է ողորկ մետաղական մակերևույթների (հայելիների) օգտագործման հետ, որը հայտնի էր հնագույն ժամանակներում։ ==== Լույսի բեկման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը և բեկված ճառագայթը բաժանման սահմանի նորմալի հետ գտնվում են միևնույն հարթության վրա։ Անկման i անկյունը և բեկման r անկյունը կապված են, առնչությամբ, որտեղ n-ը անկյունների մեծություններից անկախ մի հաստատուն է։ n մեծությունը՝ [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ցուցիչը]], որոշվում է այն երկու միջավայրերի հատկություններով, որոնց բաժանման սահմանով անցնում է լույսը և կախում ունի նաև ճառագայթը գույնից։ Լույսի բեկման երևույթը հայտնի էր դեռևս [[Արիստոտել]]ին ([[մ.թ.ա. 350]])։ Օրենքի քանակապես հաստատման փորձը պատկանում է հռչակավոր աստղաբաշխ [[Պտղոմեոս]]ին ([[մ.թ.ա. 120]]), որը ձեռնարկել էր անկման և բեկման անկյունների չափելը։ Նրա բերած չափումների տվյալները շատ ճշգրիտ են։ Պտղոմեոսը հաշվի էր առնում երկրի մթնոլորտում տեղի ունեցող բեկման ազդեցությունը լուսատուների տեսանելի դիրքի վրա ([[Ռեֆրակցիա|մթնոլորտային ռեֆրակցիա]]), և նույնիսկ կազմել էր ռեֆրակցիայի աղյուսակները։ Սակայն Պտղոմեոսի չափումները վերաբերում էին համեմատաբար փոքր անկյուններին։ Այդ պատճառով [[Պտղոմեոս]]ը հանգեց այն սխալ եզրակացության, որ բեկման անկյունը համեմատական է անկման անկյանը։ Շատ ավելի ուշ (մոտ 1000 թ.) արաբական լուսագետ Ալհազենը (Ալհայթամ) հայտնաբերեց, որ անկման և բեկման անկյունների հարաբերությունը հաստատուն չի մնում, սակայն նա օրենքի ճիշտ արտահայտությունը տալ չկարողացավ։ Բեկման օրենքի ճիշտ ձևակերպումը պատկանում է Սնելիին (1591-1626 թթ.), որը իր չհրապարակված գրքում ցույց տվեց, որ անկման և բեկման անկյունների կոսեկանսնների հարաբերությունը մնում է հաստատուն, և Դեկարտին, որը իր «Դիօպտիկայում» ([[1637]]) տվեց բեկման օրենքի ժամանակակից ձևակերպումը։ Իր օրենքը [[Դեկարտ]]ը սահմանեց մոտ [[1630]] թվականին։ Անդրադարձման և բեկման օրենքները նույնպես ճիշտ են միայն որոշ պայմաններ պահպանելու դեպքում։ Այն դեպքում, երբ անդրադարձնող հայելու կամ երկու միջավայրերը իրարից բաժանող մակերևույթի չափերը փոքր են, զգալի շեղումներ են դիտվում նշված օրենքներից։ Սակայն մի լայնատարած բնագավառի երևույթների համար, որոնք դիտվում են սովորական օպտիկական գործիքներում, բոլոր թվարկված օրենքները պահպանվում են բավականաչափ խիստ ձևով։ Ուստի օպտիկայի գործնականում չափազանց կարևոր բաժնում՝ օպտիկական գործիքների մասին ուսմունքում, այդ օրենքները կարող են համարվել լրիվ կիրառելի։ Լույսի մասին ուսմունքի ամբողջ առաջին էտապը կայացել էր այս օրենքների հաստատմանը վերաբերող հետազոտությունների և օրենքների կիրառությունների մեջ, այսինքն՝ դնում էր երկրաչափական կամ ճառագայթային օպտիկայի հիմքը։ Եթե անկման անկյունը նշանակենք α-ով, իսկ բեկման անկյունը նշանակենք β-ով, ապա համաձայն բեկման օրենքի. sinα/sinβ=n2/n1 n1 (n2) մեծությունը կոչվում է առաջին (երկրորդ) միջավայրի [[բեկման ցուցիչ]]: [[Կատեգորիա:Օպտիկա| ]] [[Կատեգորիա:Էլեկտրամագնիսական ճառագայթում]] [[Կատեգորիա:Բնության փիլիսոփայություն]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի ենթաբաժիններ]] [[Կատեգորիա:Դասական մեխանիկա]] [[Կատեգորիա:Հունարեն բառեր և արտահայտություններ]] cm1rc00aiyihnwqrlymzq7carjqpcdi 8496071 8495951 2022-08-27T00:01:39Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:Light dispersion of a mercury-vapor lamp with a flint glass prism IPNr°0125.jpg|մինի|200px|Լույսի բաժանումը պրիզմայի միջով]] '''Օպտիկա''' (տեսագիտություն), [[ֆիզիկա]]յի բաժին է, որն ուսումնասիրում է [[լույս]]ի բնույթը, առաքման և կլանման օրենքները, տարածումը տարբեր միջավայրերում, ինչպես նաև նյութի հետ լույսի փոխազդեցության ժամանակ առաջացող երևույթները։ Օպտիկական երևույթները մարդկությանը հետաքրքրել են շատ վաղուց, սակայն օպտիկայի տեսության սկիզբը պետք է համարել [[17-րդ դար]]ը։ Օպտիկայի զարգացումը պատմականորեն կարելի է բաժանել հետևյալ փուլերի՝ [[Նյուտոն]]ի, [[Հյուգենս]]ի ժամանակներից մինչև [[19-րդ դար]]ի սկիզբը՝ ալիքային և մասնիկային պատկերացումների վրա հիմնված, միմյանց բացառող տեսությունների բուռն պայքարի դարաշրջանը, որն ավարտվեց ալիքային տեսության հաղթանակով։ Երկրորդ փուլը [[Ֆրենել]]ի, [[Յունգ]]ի ժամանակներից մինչև լուսային մասնիկների՝ քվանտների գաղափարի հաստատման և նրանց տեսության զարգացման դարաշրջանն է, իսկ երրորդը արդի փուլն է, որը կապված է հատկապես օպտիկական քվանտային գեներատորների հայտնագործման հետ։ Սկզբնական շրջանում օպտիկան սահմանափակվում էր էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտորի տեսանելի մասով։ Ժամանակակից օպտիկան ուսումնասիրում է էլեկտրամագնիսական ալիքների սպեկտրի (լուսապատկերի) ինչպես տեսանելի, այնպես էլ նրան հարող ուլտրամանուշակագույն և ինֆրակարմիր տիրույթները։ Օպտիկական երևույթների մի մեծ խումբ կարելի է քննարկել առանց լույսի ալիքային բնույթը հաշվի առնելու, ընդունելով, որ լուսային էներգիան փոխանցվում է ճառագայթի երկայնքով։ Այս պատկերացումը և լույսի անդրադարձման ու բեկման օրենքները միասին կազմում են երկրաչափական օպտիկայի հիմքը։ Օպտիկայի կարևորագույն բաժիններից է սպեկտրոսկոպիան (լուսապատկերաբանություն), որն զբաղվում է ինչպես ատոմների և մոլեկուլների կլանման ու ճառագայթման, այդպես էլ կոմբինացիոն ցրման սպեկտրների ուսումնասիրությամբ։ Օպտիկական չափումները, ուսումնասիրման մեթոդները և գործիքները լայն կիրառություն ունեն կյանքի ամենատարբեր ոլորտներում, թե գիտական և թե գործնական խնդիրների լուծման համար։ Լույսի արագության որոշման փորձերը վակուումում և տարբեր միջավայրերում էական նշանակություն են ունեցել հարաբերականության հատուկ տեսության զարգացման համար։ == Օպտիկայի հիմնական օրենքներ == Օպտիկայի զարգացման հենց սկզբնական շրջանում փորձով հաստատված են եղել օպտիկական երևույթների հետևյալ չորս հիմնական օրենքները՝ # Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը։ # Լուսային փնջերի անկախության օրենքը։ # Հայելային մակերևույթից լույսի անդրադարձման օրենքը։ # Երկու թափանցիկ միջավայրերի սահմանում լույսի բեկման օրենքը։ Այս օրենքների հետագա ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, նախ, որ դրանք շատ ավելի խոր բնույթ ունեն, քան կարող է թվալ առաջին հայացքից, և, երկրորդ, որ այդ օրենքների կիրառությունը սահմանափակ է, և որ դրանք միայն մոտավոր օրենքներ են։ Հիմնական օպտիկական օրենքների կիրառելիության պայմանների և սահմանների սահմանումը նշանակում էր կարևոր առաջադիմություն լույսի բնույթի ուսումնասիրության մեջ։ Այդ օրենքների էությունը հանգում է հետևյալին։ ==== Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենք ==== Համասեռ միջավայրում լույսը տարածվում է ուղիղ գծերով։ Այս օրենքը հանդիպում է [[Էվկլիդես]]ին վերագրվող մի երկում (300 տարի մեր թվարկությունից առաջ) և, հավանական է, որ այն հայտնի էր և կիրառվում էր շատ ավելի առաջ։ Այս օրենքի փորձնական ապացույց կարող են ծառայել կետային աղբյուրներով ստացվող կտրուկ ստվերների կամ փոքր անցքերի միջոցով ստացվող պատկերների դիտումները։ Մարմնի ուրվագծի և նրա ստվերի հարաբերությունը, երբ մարմինը լուսավորվում է լույսի կետային աղբյուրով (այսինքն՝ այնպիսի աղբյուրով, որի չափերը շատ փոքր են նրա մինչև առարկան ունեցած հեռավորության համեմատությամբ) համապատասխանում է ուղիղ գծերով կատարվող երկրաչափական պրոյեկտմանը։ Լույսի ուղղագիծ տարածման օրենքը կարելի է համարել փորձով հաստատուն սահմանված։ Նա ունի շատ խոր իմաստ, որովհետև, ըստ երևույթին, ուղիղ գծի հասկացությունը ծագել է օպտիկական դիտումներից։ Ուղիղ գծի երկրաչափական հասկացությունը որպես ամենակարճ հեռավորությունը երկու կետերի միջև, հասկացություն է այն գծի մասին, որով լույսը տարածվում է համասեռ միջավայրում։ Սրանից է առաջացել անհիշելի ժամանակներից օգտագործվող լեկալի կամ շինվածքի ուղղագիծ լինելու ստուգումը տեսողության ճառագայթի միջոցով։ Նկարագրված երևույթի ավելի մանրազնին ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ ուղղագիծ տարածվելու օրենքը իր ուժը կորցնում է, երբ գործ ունենք շատ փոքր անցքերի հետ։ ==== Լուսային փնջերի անկախության օրենք ==== Լուսային հոսքը կարելի է բաժանել առանձին լուսային փնջերի, անջատելով դրանք իրարից, օրինակ, դիաֆրագմայի միջոցով։ Այդ առանձնացված լուսային փնջերի գործողություններն անկախ են, այսինքն առանձին փնջով կատարված էֆեկտը կախում չունի նրանից՝ ազդում են արդյոք միաժամանակ մյուս փնջերը, թե ոչ։ Այսպես, օրինակ, եթե լուսանկարչական ապարատի օբյեկտիվի մեջ մի լայնատարած լանդշաֆտից ճառագայթներ են ընկնում, ապա փակելով լուսային փնջերի մի մասի մուտքը, մենք չենք փոխի մյուս փնջերով տրված պատկերը։ ==== Լույսի անդրադարձման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը, անդրադարձնող մակերևույթի նորմալը և անդրադարձած ճառագայթը մի հարթությունում են գտնվում, ընդ որում ճառագայթներով և նորմալով կազմված անկյունները իրար հավասար են՝ i անկման անկյունը հավասար է r անդրադարձման անկյանը։ Այս օրենքը նույնպես հիշատակվում է Էվկլիդեսի «Օպտիկա»-ում։ Այս օրենքի սահմանումը կապված է ողորկ մետաղական մակերևույթների (հայելիների) օգտագործման հետ, որը հայտնի էր հնագույն ժամանակներում։ ==== Լույսի բեկման օրենք ==== Ընկնող ճառագայթը և բեկված ճառագայթը բաժանման սահմանի նորմալի հետ գտնվում են միևնույն հարթության վրա։ Անկման i անկյունը և բեկման r անկյունը կապված են, առնչությամբ, որտեղ n-ը անկյունների մեծություններից անկախ մի հաստատուն է։ n մեծությունը՝ [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ցուցիչը]], որոշվում է այն երկու միջավայրերի հատկություններով, որոնց բաժանման սահմանով անցնում է լույսը և կախում ունի նաև ճառագայթը գույնից։ Լույսի բեկման երևույթը հայտնի էր դեռևս [[Արիստոտել]]ին ([[մ.թ.ա. 350]])։ Օրենքի քանակապես հաստատման փորձը պատկանում է հռչակավոր աստղաբաշխ [[Պտղոմեոս]]ին ([[մ.թ.ա. 120]]), որը ձեռնարկել էր անկման և բեկման անկյունների չափելը։ Նրա բերած չափումների տվյալները շատ ճշգրիտ են։ Պտղոմեոսը հաշվի էր առնում երկրի մթնոլորտում տեղի ունեցող բեկման ազդեցությունը լուսատուների տեսանելի դիրքի վրա ([[Ռեֆրակցիա|մթնոլորտային ռեֆրակցիա]]), և նույնիսկ կազմել էր ռեֆրակցիայի աղյուսակները։ Սակայն Պտղոմեոսի չափումները վերաբերում էին համեմատաբար փոքր անկյուններին։ Այդ պատճառով [[Պտղոմեոս]]ը հանգեց այն սխալ եզրակացության, որ բեկման անկյունը համեմատական է անկման անկյանը։ Շատ ավելի ուշ (մոտ 1000 թ.) արաբական լուսագետ Ալհազենը (Ալհայթամ) հայտնաբերեց, որ անկման և բեկման անկյունների հարաբերությունը հաստատուն չի մնում, սակայն նա օրենքի ճիշտ արտահայտությունը տալ չկարողացավ։ Բեկման օրենքի ճիշտ ձևակերպումը պատկանում է Սնելիին (1591-1626 թթ.), որը իր չհրապարակված գրքում ցույց տվեց, որ անկման և բեկման անկյունների կոսեկանսնների հարաբերությունը մնում է հաստատուն, և Դեկարտին, որը իր «Դիօպտիկայում» ([[1637]]) տվեց բեկման օրենքի ժամանակակից ձևակերպումը։ Իր օրենքը [[Դեկարտ]]ը սահմանեց մոտ [[1630]] թվականին։ Անդրադարձման և բեկման օրենքները նույնպես ճիշտ են միայն որոշ պայմաններ պահպանելու դեպքում։ Այն դեպքում, երբ անդրադարձնող հայելու կամ երկու միջավայրերը իրարից բաժանող մակերևույթի չափերը փոքր են, զգալի շեղումներ են դիտվում նշված օրենքներից։ Սակայն մի լայնատարած բնագավառի երևույթների համար, որոնք դիտվում են սովորական օպտիկական գործիքներում, բոլոր թվարկված օրենքները պահպանվում են բավականաչափ խիստ ձևով։ Ուստի օպտիկայի գործնականում չափազանց կարևոր բաժնում՝ օպտիկական գործիքների մասին ուսմունքում, այդ օրենքները կարող են համարվել լրիվ կիրառելի։ Լույսի մասին ուսմունքի ամբողջ առաջին էտապը կայացել էր այս օրենքների հաստատմանը վերաբերող հետազոտությունների և օրենքների կիրառությունների մեջ, այսինքն՝ դնում էր երկրաչափական կամ ճառագայթային օպտիկայի հիմքը։ Եթե անկման անկյունը նշանակենք α-ով, իսկ բեկման անկյունը նշանակենք β-ով, ապա համաձայն բեկման օրենքի. sinα/sinβ=n2/n1 n1 (n2) մեծությունը կոչվում է առաջին (երկրորդ) միջավայրի [[բեկման ցուցիչ]]։ [[Կատեգորիա:Օպտիկա| ]] [[Կատեգորիա:Էլեկտրամագնիսական ճառագայթում]] [[Կատեգորիա:Բնության փիլիսոփայություն]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի ենթաբաժիններ]] [[Կատեգորիա:Դասական մեխանիկա]] [[Կատեգորիա:Հունարեն բառեր և արտահայտություններ]] 1n767kes1wa1esar3octv6xelgxcgho Վահան (ինքնաձիգ) 0 80540 8496187 7578851 2022-08-27T08:57:32Z 46.39.51.168 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Վահան (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Զենք | փողի տրամաչափ = 5.45 | փողի երկարություն = 415 (16.3 ներքին) | զենքի երկարություն = 920 (725 ծալված կոթով) | զենքի քաշը առանց փամփուշտների = 4.08 | զենքի քաշը լիցքավորված պահեստատուփով = 4.18 | պահեստատուփի տարողություն = 30-45 | փամփուշտի քաշ = 3,3-4,1 | մարտական արագաձգություն = 800 | հրաձգության տեմպ = 800 | գնդակի սկզբնական արագություն = 1000 | ուղիղ կրակի հեռավորություն = 800 | նշանառու հեռավորություն = 1000 | մահացու կրակի հեռավորություն = 500 }} '''Վահան''', հայկական արտադրության ավտոմատ, նախագծված ինժեներ [[Վահան Մանասյան]]ի կողմից։ «Վահան»-ը ունի շատ պարզ կառուցվածք, ինչը նպաստում է նրա հեշտ և արագ արտադրմանը։ Աշխարհում եզակի նոր համակարգի զենք է։ Ինքնաձիգը կարող է համալրվել Փողատակային [[ԳՊ-30]] նռնականետով, [[սվին-դանակ]]ով և Վ․ Մանասյանի կոնստրուկցիայով պատրաստված օպտիկայով։ Վ․Մանասյանը զենքը գնելու բազում առաջարկներ է ստացել այլ երկրների կողմից, սակայն մերժել է պատճառաբանելով, որ զենքը պատրաստվածէ իր հայրենիքի՝ Հայաստանի Հանրապետության համար։ == Հատկություններ == [[Զենք]]ի ավտոմատիկան աշխատում է կիսաբաց փականի սկզբունքով ինչը՝ բավականին հեշտացնում է արտադրման պրոցեսը։ Ինքնաձիգի բոլոր մասերը գտնվում են փողի առանցքի ուղղության վրա, որի արդյունքում զենքի թափահարումը հասցվել է նվազագույնին, գնդակները չի ցրում և հասցնում է ուղիղ թիրախին՝ խնայելով փամփուշտները։ «Վահան»-ը արագ արձագանքման զէնք է, շնորհիվ իր պարզ կառուցվածքի։ Կրակում է [[ԱԿ-74]]-ի փամփուշտներով և աշխատում է հենց [[ԱԿ-74]]-ի ստանդարտ պահեստատուփերով։ == Հատկություններ == «Վահանի»-ի կոթը ծալվում է, որի շնորհիվ այն դառնում է ավելի հարմարավետ։ Ինքնաձիգի ձգանը ունի 2 ռեժիմ` մենահատ և կրակահերթ։ Մենահատ կրակելու համար ձգանը կիսով չափ սեղմվում և բաց է թողնվում, իսկ կրակահերթի համար ձգանը պետք է սեղմել մինչև վերջ։ Հարվածաձգանային մեխանիզմը բաղկացած է 5 մասից։ Պահեստատուփը կարող է պարունակել 30 կամ 45 հատ 5,45 տրամաչափի փամփուշտներ։ Փողը կարելի է հեշտությամբ փոխարինել ՆԱՏՕ-ի փողի և կրակել 5.56 տրամաչափի փամփուշտներ։ == Գրականություն == * [http://www.forgottenweapons.com/wp-content/uploads/2014/02/VahanRifle-Patent-Armenian.pdf Ինքնաձիգի կիսազատ փակաղակ] == Արտաքին հղումներ == * [http://popgun.ru/files/g/51/orig/4218962.jpg Վահան 7.62x39mm (1952)] * [https://www.youtube.com/watch?v=esIqWrlIqV4 VAHAN assault rifle on YouTube] * [http://www.forgottenweapons.com/armenian-vahan-rifle/ VAHAN assault rifle] * [https://infocom.am/hy/article/83915 Հայկական «Վահան» ինքնաձիգի մոռացված պատմությունը] [[Կատեգորիա:Հրազեն]] [[Կատեգորիա:Ինքնաձիգ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի Հանրապետության զինատեսակներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի զենք]] pkdokd5kgzdfktfae51aj1c3ws4cmig Գուգլ (որոնողական համակարգ) 0 82082 8496017 8492630 2022-08-26T20:12:20Z 94.228.31.225 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ընկերություն | կայք = https://www.google.am/ }} Աշոտ Պետրոսյան [[որոնողական համակարգ]]ն է (79.65 %<ref>[http://marketshare.hitslink.com/report.aspx?qprid=4&qptimeframe=M&qpsp=107&qpdt=1&qpct=3&qpf=1 Net Applications ընկերության տվյալներով, 2007թ․-ին Google որոնողական համակարգի բաժինն աշխարհում կազմել է 77,05 %, [[Yahoo]]-ինը՝ 12,46 %, [[MSN]]-ինը՝ 3,33 %, [[Microsoft Live Search]]-ինը՝ 2,57 %, [[AOL]]-ինը՝ 2,12 %, [[Ask]]-ինը՝ 1,38 %, [[AltaVista]]-ինը՝ 0,13 %, [[Excite]]-ինը՝ 0,07 %, [[Lycos]]-ինը՝ 0,02 %, [[All the Web]]-ինը՝ 0,02 %]</ref>)։ Ամսական ընդունում է ավելի քան 41 միլիարդ 345 մլն հարցում, ինդեքսավորումորում է ավելի քան 25 միլիարդ վեբ-էջ, կարող է տեղեկատվություն գտնել 191 լեզուներով ([[2009]] թ. [[հոկտեմբերի 15]]-ից սկսած)։ Կարող է որոնել [[Portable Document Format|PDF]], [[Rich Text Format|RTF]], [[PostScript]], [[Մայքրոսոֆտ Վորդ]], [[Մայքրոսոֆտ Էքսել]], [[Մայքրոսոֆտ ՓաուերՓոյինթ]] և այլ ձևաչափերի փաստաթղթերում։ == Ստեղծման պատմություն == Գուգլ որոնման համակարգն ստեղծվել է որպես [[Սթենֆորդի համալսարան|Սթենֆորդի]] համալսարանի ուսանողներ [[Լարի Փեյջ]]ի և [[Սերգեյ Բրին]]ի ուսումնական նախագիծ։ Նրանք [[1996 թվական]]ին աշխատում էին BackRub որոնման համակարգի վրա, իսկ [[1998 թվական]]ին դրա հիման վրա ստեղծեցին նոր Գուգլ որոնման համակարգը։ Գոյության առաջին տարվանից Գուգլում սկսեցին կիրառել թափանցիկ ղեկավարման OKR մեթոդը, որը որոշում էր ընկերության զարգացման պլանավորման և կորպորատիվ ղեկավարման մոտեցումները։ Չնայած ընկերությունը հիմնվել է 1998 թվականի [[սեպտեմբերի 2]]-ին, իսկ Google.com դոմենը գրանցվել է [[1997 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 15]]-ին, որոնիչը (2000 թվականից) երբեմն իր ծննդյան օրը նշում է ուրիշ օր․ ինչպես [[սեպտեմբերի 7]]-ին, այնպես էլ 27-ին<ref>{{cite web |url=http://www.vesti.ru/doc.html?id=395328 |title=27.09.2010 Գուգլը նշում է ծննդյան տասներկուերորդ օրը |archiveurl=https://archive.is/20120914/http://www.vesti.ru/doc.html?id=395328 |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 14 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref><ref>{{cite web |url=http://habrahabr.ru/blogs/google/104992/ |title=Ծնունդդ շնորհավոր Գուգլ |archiveurl=https://archive.is/20120710/http://habrahabr.ru/blogs/google/104992/ |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 10 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ Գուգլ բառն առաջացել է 10 թվի 100 աստիճան թվի (10<sup>100</sup>)<ref>[http://ru-an.info/news_content.php?id=1026 Русское Агентство Новостей. О Google! Что в имени твоём?!]</ref><ref>[http://www.telegraph.co.uk/men/the-filter/qi/5157798/QI-Quite-Interesting-facts-about-100.html QI: Quite Interesting facts about 100] // The Telegraph, 2009 թվականի ապրիլի 15</ref><ref>[http://articles.chicagotribune.com/2013-08-04/opinion/ct-perspec-0804-things-20130804_1_ernest-hemingway-web-domain-name-10-things 10 things you might not know about misspellings] // Chicago Tribune, 4 августа 2013 года</ref>[[գուգոլ]] անվանման աղավաղումից։ == Կայքերի ինդեքսավորում == Գուգլի [[որոնիչ ռոբոտ]]ն ունի User Agent — Googlebot (Որոնիչ ռոբոտ), որը հանդիսանում է որոնիչ ինդեքսի համար էջի բովանդակությունը տեսածրող հիմնական ռոբոտը։ Նրա հետ մեկտեղ գոյություն ունեն ևս մի քանի մասնագիտացված ռոբոտներ․ * Googlebot-Mobile - բջջային սարքավորումների, նոթբուքների համար կայքերն ինդեքսավորող ռոբոտ * Google Search Appliance (Google) gsa-crawler - Search Appliance նոր ապարատա-ծրագրային որոնիչ ռոբոտ * Googlebot-Image - նկարների ինդեքսի համար էջերը տեսածրող ռոբոտ * Mediapartners-Google - AdSense բովանդակության որոշման համար էջի կոնտենտը տեսածրող ռոբոտ * Adsbot-Google - AdWords նպատակային էջերի որակի գնահատման համար կոնտենտը տեսածրող ռոբոտ։ === Խնդիրներ հեղինակային իրավունքների հետ === [[KaZaA]]-ն և սաենտոլոգիայի եկեղեցին թվային դարաշրջանում (DMCA) օգտագործում էին Հեղինակային իրավունքի մասին օրենքը, որպեսզի պահանջեն Գուգլից հեռացնել իրենց կայքերի նյութերի հղումները, որոնք իբր պաշտպանված էին [[հեղինակային իրավունք]]ով<ref name=autogenerated1>{{cite web |url=http://www.technewsworld.com/story/31481.html |title=Technology News: News: Google Pulls P2P Links Over Kazaa Copyright Claims |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.technewsworld.com/story/31481.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref><ref name=nytdmca>{{cite web |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F02E5D7103FF931A15757C0A9649C8B63 |title=New Economy; A copyright dispute with the Church of Scientology is forcing Google to do some creative linking |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F02E5D7103FF931A15757C0A9649C8B63 |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} New York Times</ref>։ Գուգլն ըստ օրենքի պարտավոր է հեռացնել այդ հղումները, բայց որոնման արդյունքները հեռացնելու փոխարեն նախընտրում է կապել արդյունքները այդ կազմակերպությունների ներկայացրած բողոքների հետ<ref name=nytdmca/>։ [[Նյու Յորք Թայմս]]-ը բողոքում էր, որ որոնիչ ռոբոտի կողմից իրենց բովանդակության քեշավորումն առանձնահատկություն է, որ կիրառում են որոնիչները, այդ թվում Google Web Search-ը, խախտում է հեղինակային իրավունքը<ref name=autogenerated3>{{cite web |url=http://www.news.com/2100-1038_3-1024234.html |title=Google cache raises copyright concerns — CNET News.com |archiveurl=https://archive.is/20120911/http://www.news.com/2100-1038_3-1024234.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 11 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ Գուգլը պահպանում է ստանդարտ Ինտերնետ-հնարքներ՝ ստանդարտ մեխանիզմ robots.txt նիշքի միջոցով քեշավորման անջատման հարցումների համար, մեգա-[[թեգ]]երի միջոցով որը վեբ-կայքերի ադմինիստրատորներին թույլ է տալիս բացառել որոնման արդյունքներից իր կայքը կամ դրա մասը, կամ կոնտենտի խմբագրին թույլ է տալիս նշել, կարելի է արդյոք ինդեքսավորել կամ արխիվացնել փաստաթուղթը և կարելի է անցնել փաստաթղթի հղումներով։ [[ԱՄՆ]]-ի [[Նևադա]] նահանգի շրջանային դատարանը որոշեց, որ Գուգլ ընկերության [[քեշ]]երը Field v. Google և Parker v. Google-ի գործում<ref name=autogenerated5>[http://www.eff.org/IP/blake_v_google/google_nevada_order.pdf Case No. CV-S-04-0413-RCJ-LRL] United States District Court (District of Nevada). Filed on January 19, 2006</ref><ref name=autogenerated2>[http://www.paed.uscourts.gov/documents/opinions/06D0306P.pdf Case No. 04-CV-3918] United States District Court (Eastern District of Pennsylvania). March 10, 2006</ref> համաձայն ամերիկյան օրենսդրության, չեն խախտում իրավունքները։ === Խնդիրներ անձնական կյանքի անձեռնմխելության հետ === [[Մարդու իրավունքներ]]ի խախտման հետ կապված խնդիրներն առաջին անգամ Գուգլի համար սկսվեցին [[2005 թվական]]ին։ [[Google Earth]] քարտեզի ստեղծման ընթացքում օգտագործվել էին ամերիկյան [[Սպիտակ տուն|Սպիտակ տան]] տանիքի նկարներ, ինչը Միացյալ Նահանգների ազգային անվտանգության համար սպառնալիք էր ներկայացնում։ Ամերիկյան հասարակությունը վրդովվել էր նրանով, որ հնարավոր ահաբեկիչներն առաջին անգամ հնարավորություն էին ստացել մանրամասն դիտել Սպիտակ տան տանիքին տեղակայված պաշտպանության համակարգը։ [[2008 թվական]]ին Պերսիլվանիա նահանգի Բորինգների ընտանիքը մեղադրեց Գուգլ ընկերությանը, իրենց անձնական կյանքի անձեռնմխելիության խախտման համար։ [[Google Street View]] համաշխարհային քաղաքային վիրտուալ քարտեզների ստեղծման ընթացքում օգտագործվել էին ամուսնական զույգի տան և լողավազանի նկարները։ Բորինգներն անհապաղ դատի տվեցին Գուգլին և պահանջեցին 25 000 դոլար, որպես պատճառած բարոյական վնասի փոխհատուցում։ Սակայն դատարանի որոշմամբ [[2010 թվական]]ին ընկերությունից նրանք ստացան ընդամենը 1 դոլար<ref>[http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2373754,00.asp Chloe Albanesius. 'Boring' Family Gets $1 in Google Street View Trespass Case. 02.12.10]</ref>։ Ընդդեմ Գուգլի ելույթ է ունենում նաև Ամերիկյան Ազգային Իրավաբանական և Քաղաքական Կենտրոնը (NLPC)։ Ծառայության կողմից անձնական իրավունքների խախտումն ապացուցելու համար կենտրոնի անդամները ներկայացնում են Գուգլի ղեկավարներից մեկի մասին տվյալներ (նրա տան նկարներ, դրա մոտ կայանված մեքենաների համարներ, տարածքները բարեկարգող ֆիրմայի անվանումը, անգամ պահապան ֆիրմայի անվանումը, որի հաճախորդն էին հանդիսանում նրա հարևանները)<ref>{{Cite web |url=http://compulenta.computerra.ru/archive/net/365397/ |title=Գուգլին մեղադրում են անձնական կյանքի իրավունքների խախտման մեջ։ 04.08.08 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029202817/http://compulenta.computerra.ru/archive/net/365397/ |dead-url=yes }}</ref>, որոնք կես ժամից պակաս ժամանակամիջոցում հավաքել էր ծառայությունը։ Բացի այդ, [[2010 թվական]]ին հայտնի դարձավ, որ Street View ծառայության վրա աշխատելիս Գուգլ ընկերությունը տեսածրել է քաղաքացիների [[IP հասցե]]ները և ծածկագրերը։ Տեսախցիկներով սարքավորված հատուկ մեքենաներից տարբեր քաղաքների փողոցների և հրապարակների լուսանկարման ժամանակ Գուգլի մասնագետները զբաղվում էին [[Wi-Fi]] անլար ցանցերի ազդանշանների տեսածրմամբ նույնպես։ Արդյունքում ընկերությունն ստանում է անհատ և [[իրավաբանական անձ]]անց [[էլեկտրոնային փոստ]]երի մուտքի համար անհրաժեշտ գաղտնի բնույթի ծածկագրեր և այլ տեղեկություն<ref>[http://www.vesti.ru/doc.html?id=402067&cid=9 Գուգլը հայտնվել է սկանդալային իրավիճակում Համացանցից օգտվողների կոնֆիդենցիալ տեղեկություններ հավաքելու պատճառով]</ref>։ Ներկայումս Գուգլ ընկերությանը լուրջ քննադատում են [[Google Glass]] նախագծի իրագործման հետ կապված մարդու իրավունքների խախտման համար։ Գուգլի ակնոցների կրումն արդեն արգելվում է ամերիկյան կինոթատրոններում, խաղատներում և ստրիպ-ակումբներում։ Դրանց տերերն զգուշանում են, որ իրենց այցելուներն այդ ակնոցներով կարող են նկարահանել։ Բացի այդ, ակնոցների կրման արգելքը շուտով կարող են ընդունել ամերկյան բանկերն ու զբոսայգիների տնօրենությունները<ref>{{Cite web |url=http://digit.ru/technology/20130513/401385651.html |title=ԱՄՆ-ում արգելել են սրճարանում օգտվել լրացուցիչ իրականության ակնոցներից |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029204908/http://digit.ru/technology/20130513/401385651.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Օգտատերերի տվյալների տրամադրում == 2012 թվականին Գուգլը ԱՄՆ իշխանություններին տրամադրեց WikiLeaks-ի մի քանի աշխատողների տվյալներ՝ փոստային առաքումների բովանդակություն, մետատվյալներ, գրանցումների վերաբերյալ տեղեկություն, այլ տվյալներ, և միայն 2,5 տարի անց այդ մասին տեղեկացրեց օգտատերերին<ref>{{cite web|url=http://www.theguardian.com/technology/2015/jan/25/wikileaks-google-staff-emails-us-government|title=WikiLeaks demands answers after Google hands staff emails to US government|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.smh.com.au/technology/technology-news/google-provided-wikileaks-journalists-metadata-in-julian-assange-investigation-20150126-12y0pt.html|title=Google provided WikiLeaks journalists' metadata in Julian Assange investigation|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.upi.com/Top_News/World-News/2015/01/25/Wikileaks-writes-Google-a-letter-about-staff-emails-handed-over-to-the-FBI/8451422227058/|title=Wikileaks writes Google a letter about staff emails handed over to the FBI|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref>։ 2013 թվականի ամռանը շնորհիվ ամերիկյան հատուկ ծառայությունների նախկին աշխատակից Էդվարդ Սնուդենի, հայտնի դարձավ, որ ամերիկյան կառավարությունը միլիոն դոլարներ է վճարել Google-ին, Yahoo-ին, Microsoft-ին և Ֆեյսբուքին, համացանց-օգտատերերի մասին տեղեկության բացահայտման համար<ref>{{Cite web |url=http://russia.ru/news/politics/2013/8/31/15769.html |title=Արխիվացված պատճենը |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029204350/http://russia.ru/news/politics/2013/8/31/15769.html |dead-url=yes }}</ref>։ Համաձայն փաստաթղթերի, ծախսերը ծածկում էին Հատուկ աղբյուրների հետ աշխատանքի բաժին անունով հայտնի Ազգային անվտանգության գործակալության ստորաբաժանումը։ Ի պատասխան դրան, Գուգլի գլխավոր իրավաբան Դեյվիդ Դրամմոնդը բլոգում հրապարակում է [[ԱՄՆ]] գլխավոր դատախազին և ՀԴԲ ({{lang-en|''Federal Bureau of Investigation''}}, ''FBI'') տնօրենին հասցեագրված ընկերության բաց նամակը, որում խնդրում է թույլատրել Transparency Report կանոնավոր հաշվետվությամբ հրապարակել մանրամասն տեղեկություն կառավարական հարցումների, այդ թվում՝ Արտասահմանյան հատուկ ծառայությունների գործունեության հսկողության մասին օրենքի հիման վրա հարցումների մասին։ Դրամմոնդի հաստատմամբ, այդ հարցումները չեն ապահովել ԱՄՆ կառավարության ուղիղ մուտքը օգտատերերի տվյալներ<ref>[http://newsru.co.il/world/12jun2013/snowden4561.html]</ref>։ == Մարդու իրավունքների պաշտպանություն == Գուգլի որոշ մասնագետներ մասնակցել են [[Արաբական գարուն|Արաբական գարնան]] իրադարձություններին, հանդես գալով «ժողովրդավարական արժեքների և մարդու իրավունքների պաշտպանության» օգտին։ [[Մերձավոր Արևելք]]ում և [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում Գուգլի մարքեթինգի տնօրեն Վաիլ Գոնիմը [[2011 թվական]]ին [[Եգիպտոս]]ում անկարգությունների ժամանակ հանդես է գալիս [[Հոսնի Մուբարաք]]ի ռեժիմի տապալման օգտին։ Նա [[Ֆեյսբուք]] սոցցանցում ստեղծում է էջ, որտեղ դատապարտվում էր կառավարող իշխանության կողմից Եգիպտոսի քաղաքացիների հանդեպ բռնությունը և իրագործվում էր ցուցարարների գործողությունների կոորդինացիա։ Գոնիմը եգիպտական բողոքական շարժումը բնութագրել է ինչպես «Facebook revolution» և նշել է, որ Համացանցն ունեցավ արտակարգ կարևոր դեր<ref>[http://www.theguardian.com/media/pda/2011/may/18/google-wael-ghonim-mubarak Josh Halliday. Arab spring: Google’s Wael Ghonim on the fall of Mubarak. 18.05.11]</ref>։ Բացի այդ, Արաբական գարնան իրադարձություններից անմիջապես հետո Գուգլի ներկայացուցիչները հայտարարեցին, որ իրենք աշխատում են հեշտացնել Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիսային Աֆրիկայում տեղեկատվություն և ընկերության արտադրանքների ստացումը։ Դրա հետ կապված ամերիկյան ընկերության նպատակը հանդիսանում է ավելի մեծ թվով արաբալեզու իրենց արտադրանքին դիմելու ապահովումը։ 2011 թվականին ընկերությունը թողարկում է [[Google Voice]]-ի և [[Google+]]-ի արաբերեն տարբերակները և ներկայացնում է Art Project-ում [[Քաթար]]ում տեղակայված երկու թանգարան, իսկ [[2012 թվական]]ին հրավիրում է [[Թունիս]]ի նախագահին հանդես գալ [[Google+ Hangout On Air]] տեսաթողարկման ծառայության միջոցով<ref>[https://plus.google.com/+google/posts/bSLASDoPDqo Новости Google]</ref>։ Գուգլ ընկերությունն ունի նաև լուրջ պահանջներ [[Չինաստան]]ի ղեկավարությանը՝ իր քաղաքացիների մուտքը համացանցի տեղեկատվություն սահմանափակելու համար։ == Հղումների դասակարգման ալգորիթմ == Կայքերի հղումների դասակարգման ընթացքում Keywords մետաթեգը չի գործում<ref>{{cite web |url=http://seopulse.ru/google-otkazalsya-ot-meta-tega-keywords/ |title=Գուգլը հրաժարվել է Keywords մետաթեգից |archiveurl=https://archive.is/20120713/http://seopulse.ru/google-otkazalsya-ot-meta-tega-keywords/ |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 13 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=yes }}</ref>։ === PageRank === ''Հիմնական հոդված։ [[PageRank]]'' [[Պատկեր:PageRanks-Example.svg|մինի|PageRank ալգորիթմի լուսաբանում]] Գուգլն օգտագործում է PageRank հեղինակավորության հաշվարկի ալգորիթմ։ Որոնման արդյունքներում կայքերի հղումների դասակարգման ժամանակ PageRank-ը օգնող գործոններից մեկն է։ PageRank-ը ոչ միակ, բայց շատ կարևոր միջոց է Գուգլի որոնման արդյունքներում կայքերի դիրքի որոշման համար։ Հիմնական միտքը հետևյալն է․ որքան շատ են հղումներն այդ էջին, այնքան այն կարևոր է և համապատասխանորեն ընկնում է որոնման արդյունքների առաջին տեղերը։ Գուգլը հաշվի է առնում օգտատերերի անձնական տվյալները, այն արդյունքների դուրս բերման համար, որոնք նրան պետք են։ Այս երևույթն ունի բացասական կողմեր, օրինակ՝ եթե օգտատերը սոցիալական կայքերում քննադատում է նախագահին, ապա քաղաքացիական կարծիքը նախագահի մասին հարցման վերաբերյալ նա կստանա միայն բացասական բնութագրերով արդյունքներ։ Ընդհանրապես ցանկացած հարցման օգտատերը կստանա իր կարծիքին չհակասող տեղեկություն, ինչը անշուշտ լավ չի ազդում նրա քաղաքացիական կարծիքի վրա։ Իլայ Փարայզերն այս անվանել է զտիչների պղպջակ ({{lang-en|«Filter bubble»}})։ Այժմ Գուգլում հնարավոր է կայքերի դիտման ժամանակ անձնական արդյունքների դիտման գործառույթի անջատումը։ == Որոնողական հարցումներ == === Հարցումների սինտակսիս === Գուգլի միջերեսը պարունակում է առանձին [[դոմեն]]ներով, լեզուներով, նիշքերի տիպով և այլն, որոնման շրջանակը սահմանափակել թույլատրող հարցումների բավականին բարդ լեզու։ Օրինակ՝ «intitle:Google site:wikipedia.org» որոնումը դուրս է բերում Վիքիպեդիայի բոլոր լեզուներով բոլոր հոդվածները, որոնց վերնագրում հանդիպում է Google բառը։ Հաքերների ձեռքում հարցումների հզոր լեզուն կարող է օգտագործվել վեբ-կայքերի խոցելիության հետազոտման համար<ref name=hack>{{cite web |url=http://www.securitylab.ru/contest/212086.php |title=Google-ի օգնությամբ կայքի ջարդում |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.securitylab.ru/contest/212086.php |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ === Որոնում գտածի մեջ === Որոնման արդյունքների համար Գուգլը նախկինում ներկայացնում էր կրկնակի որոնման հնարավորությունը, ինչը թույլ էր տալիս որոնումը դուրս բերել ավելի մանրամասն։ Ավելի մանրամասն որոնման համար օգտվողները նշելու էին լրացուցիչ պարամետրեր, որոնցով կատարվում էր արդյունքների ընտրություն, ինչը թույլ էր տալիս դուրս բերել ոչ միայն հարցումը, այլ նաև ենթատեքստը, որտեղ այն կիրառվել էր։ Այս հնարավորությունը պարզեցնում էր որոնման գործընթացը, բացառելով յուրաքանչյուր արդյունքի բացվելը։ === Վիքիորոնում === Օգտվողին որոնման հարցումներով արդյունքներ տալու կարգավորումը թույլատրող որոնողական տեխնոլոգիա է։ Օգտվողը կարող է ցանկից հեռացնել արդյունքները և վեր բարձրացնել ցանկը։ Գուգլ ընկերությունն այս տեխնոլոգիան թողարկել է [[2009 թվական]]ի գարնանը և մշակել է այն մինև աշուն։ Որոնման կարգավորումներում մնացել է «վիքիորոնումը» միացնելու կարգավորումը, բայց դուրս բերման մեջ ղեկավարման համապատասխան տարրերը բացակայում են։ Այլ որոնման համակարգեր նման գործառույթներ դեռևս չեն ներկայացրել։ === Ձայնային որոնում === Որոնումն իրականացնելու համար անհրաժեշտ է սեղմել հեռախոսի որոնման տողի կողքի սեղմակին և արտաբերել հարցումը, հեռախոսը ձեր ձայնն ուղարկում է սերվերին և բրաուզերը դուրս է բերում ձեր հարցումը պարունակող տող և դրա որոնման արդյունքը։ [[2014 թվական]]ից հասանելի է ձայնային որոնման ակտիվացումն առանց էկրանին հպվելու։ [[Android]] 4․3-ից ոչ ցածր տարբերակով հեռախոսներում բավական է ասել {{lang-en|«OK Google»}}<ref>{{Cite web|url = https://support.google.com/websearch/answer/6031948?hl=ru|title = OK Google"|author = |work = |date = |publisher = }}</ref>, և գործառույթն ակտիվանում է։ == Գուգլի լոգոտիպը == Գուգլի ընթացիկ պաշտոնական լոգոտիպը գործում է [[2015 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 1]]-ից․ Ի տարբերություն նախկին լոգոտիպի, նորում կիրառվել է առանց նշարարման տառատեսակ (Product Sans), ինչպես նաև՝ ավելի մեղմ գույներ<ref>[https://googleblog.blogspot.com/2015/09/google-update.html Official Google Blog: Google’s look, evolved]</ref>։ Որևէ տոնի կամ լայն ճանաչում ունեցող հայտնի անձի հոբելյանական տարեթվի առիթով Գուգլի լոգոտիպը մի քանի, երբեմն էլ բոլոր տարածաշրջանային դոմեններում կարող է փոխվել որոշակի թեմատիկա, միտք ունեցող տոնականի, բայց Գուգլի ոճով {{lang-en|Holiday and Events — Google style!}}․ Երկարատև սպասումից հետո, [[2011 թվական]]ի [[մարտի 22]]-ին Գուգլը շահեց «[[Google Doodle]]»-ի արտոնագիրը։ == Google-ի գործառնական կառավարման 10 ոլորտներ == «Գուգլել» [[Google Chrome|Google]]- ի գործառնական կառավարումը ներառում է կառավարման տարբեր թիմեր և նպատակներ։ Ընկերությունը իր բոլոր գործունեությունների մեջ կիրառում է գործառնական կառավարման 10 որոշում։ Գործառնությունների կառավարման գործընթացում որոշումների այս 10 ոլորտները վերաբերում են տարբեր գործողությունների, որոնք նպաստում են կազմակերպչական հաջողություններին։ Օրինակ ՝ Google- ի արտադրանքի ձևավորման գործընթացը անմիջականորեն առնչվում է ապրանքների և ծառայությունների որոշման ոլորտի ձևավորմանը , ինչպես նաև գործառնական կառավարման այլ որոշումների ոլորտներին, ինչպիսիք են որակի կառավարումը (ինչպես պահպանել ապրանքի որակը հետևողական) և աշխատանքի ձևավորումը և մարդկային ռեսուրսները (ինչպես արտադրության համար մարդկային ռեսուրսների բավարարությունը ապահովելու համար)։ Անդրադառնալով գործառնական կառավարման այս 10 որոշման ոլորտներին ՝ [[Google Chrome|Google]]- ը պահպանում է արդյունավետ գործողություններ, որոնք կատարում են շահութաբերության նպատակները։ Գործառնական կառավարման 10 որոշումները վերաբերում են [[Google Chrome|Google]]- ի բիզնեսներին։ Ընկերությունն օգտագործում է ամբողջական մոտեցում, որպեսզի կարողանա հաջողությամբ լուծել այս որոշումների ոլորտները։ # Ապրանքների և ծառայությունների ձևավորում ։ [[Google Chrome|Google]]- ի արտադրանքի դիզայնը ներառում է տարբեր թիմեր `ընկերության տարբեր ապրանքների համար։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է շուկայի ուսումնասիրության, միտումների և կանխատեսումների հիման վրա։ Օրինակ ՝ [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է օգտագործողների ապագա սպասումների կանխատեսումները ՝ աշխատասեղանի և բջջայիններ օգտագործողների համար առավելագույն ծրագրեր մշակելու համար։ # Որակի կառավարում ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում`կրկնելով թեստավորումը, կարգավորումը և նորարարությունը, ինչպես նաև օգտագործողի ներգրավմամբ։ Կրկնակի փորձարկումը և կարգավորումը օգտագործվում են ընկերության օբյեկտներ`ապահովելու համար, որ ապրանքները շուկա դուրս գան նվազագույն սխալներով։ Նաև Google- ը հաճախակի հրավիրում է օգտվողներին ուղարկել սխալների մասին հաշվետվություններ , որոնք ընկերությունը կարող է օգտագործել `ապրանքի որակը բարելավելու համար։ # Գործողությունների և կարողությունների ձևավորում. [[Google Chrome|Google]]- ի վրա հիմնված և ծրագրային ապահովման ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը նվազագույնն է ուշադրություն դարձնում, քանի որ ընկերությունը պահպանում է գրեթե նույն թվով աշխատողներ, նույնիսկ եթե այդ ապրանքների պահանջարկը մեծանա։ Վեբ վրա հիմնված կամ ծրագրային ապահովման արտադրանքը կարելի է հեշտությամբ տարածել ինտերնետի միջոցով ՝ առանց էականորեն ազդելու ընկերության կադրերի կարողությունների վրա։ Կարողությունների ձևավորումը Google- ին ուղղված է ծրագրային ապահովման զարգացման ստանդարտացված գործընթացների միջոցով։ Այնուամենայնիվ, Nexus- ի և Chromecast- ի նման ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը ավելի մեծ ազդեցություն ունի։ Google- ը կիրառում է գործընթացի ու կարողությունների ձևավորումը պայմանագրերի արտադրության միջոցով։ Օրինակ ՝ [[Google Chrome|Google-]] ը մշակում է [[Nexus 6|Nexus]] սմարթֆոնները, բայց արտադրանքը դուրս է բերում բնօրինակ սարքավորումների արտադրողներին (OEMs): # Տեղադրության ռազմավարություն ։ Google- ի վրա հիմնված թվային ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը նվազագույն նշանակություն ունի, քանի որ այդ ապրանքները բաշխվում են ինտերնետի միջոցով։ Այնուամենայնիվ, օժանդակ գործողությունների համար ընկերությունը պահպանում է օբյեկտներ ամբողջ աշխարհում, ինչպիսիք են գրասենյակները [[Կալիֆոռնիա]]յում և [[Սինգապուր]]ում։ Nexus- ի և Chromecast- ի նման ապրանքների համար, գործողությունների կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում `մատակարարների կամ բնօրինակ սարքավորումների արտադրողների (OEM- ների) հետ ցանցային կապի միջոցով։ # Դասավորության ձևավորում և ռազմավարություն ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում `ընկերության կողմից իր աշխատանքային հոսքերի և հնարավորությունների նախագծման առումով։ Ընկերությունը հայտնի է նորարար և ստեղծագործական միջավայրերով։ Համացանցային և ծրագրային ապահովման արտադրանքներ մշակելիս [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է արդյունավետ աշխատանքային հոսքեր, որոնք ինտեգրված են ստեղծագործական գաղափարների համար իրենց գրասենյակների համար, ինչպիսիք են [[Կալիֆոռնիա]]յի Googleplex- ը։ Այս ռազմավարությունը համատեղում է արդյունավետությունն ու ստեղծագործականությունը։ # Մարդկային ռեսուրսներ և աշխատանքի ձևավորում ։ [[Google Chrome|Google]]- ի կադրային ռեսուրսների կառավարումը դիմում է գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտին`աշխատողների խելամտության և գերազանցության վրա շեշտը դնելով։ Ընկերությունը կողմ է խելացի աշխատակիցներին ՝ ավելի քիչ հաշվի առնելով փորձը։ Տաղանդը պահպանելու համար Google- ը օգտագործում է խիստ մրցակցային փոխհատուցման փաթեթներ, որոնք ներառում են բարձր աշխատավարձ և խթաններ`ինչպես անվճար սնունդ։ # Մատակարարման ցանցի կառավարում ։ [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է իր առաջադեմ տեղեկատվական համակարգերը`իր մատակարարման ցանցը կառավարելու համար։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտի համար ընկերությունը վերլուծում է գույքագրման գրառումները `կանխատեսելու պահանջարկը և տեղեկացնել մատակարարներին և օրիգինալ սարքավորումների արտադրողներին (OEM): # Գրապահոցների կառավարում ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտում Google- ի գույքագրման կառավարումն օգտագործում է գույքագրման տարբեր տեսակներ, որոնք համապատասխանում են իր տարբեր բիզնեսների կարիքներին։ Ընկերությունը նաև օգտագործում է ավտոմատացում ՝ գույքագրումը վերահսկելու համար։ Նման ավտոմատացումը հատկապես նշանակալի է [[Google Chrome|Google]]- ի կողմից վեբ-համակարգչային և ծրագրային ապահովման ապրանքների գույքագրման կառավարման մեջ։ # Պլանավորումը ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտում [[Google Chrome|Gօogle]]- ը կատարելագործեց ավտոմատացման կիրառումը։ Ընկերությունը ավտոմատացնում է որոշակի գործընթացներ, ինչպիսիք են ստուգումները և արտադրողականության մակարդակների մոնիտորինգը։ Գրասենյակներում գործունեության համար Google- ը նաև կիրառում է պլանավորումը ճկուն մոտեցումների միջոցով ՝ հաշվի առնելով աշխատողների մատչելիության փոփոխությունները։ # Սպասարկում ։ [[Google Chrome|Google-]] ին անհրաժեշտ է պահպանել տեղեկատվական համակարգերը, սերվերները և հնարավորությունները։ Դա անելու համար ընկերությունը հատուկ թիմեր է հատկացրել պահպանման համար։ Այս թիմերը դասակարգվում են որպես գործառություններ և աջակցություն։ == ենգը == Որոնման համակարգի հանրահայտության պատճառով անգլերեն լեզվում հայտնվել է to google կամ to Google [[նորաբանություն]]ը, որը օգտագործվում է Համացանցում Գուգլի օգնությամբ տեղեկության որոնման նշանակման համար։ Հենց այսպիսի նշանակությամբ բայը մտցվել է անգլերեն լեզվի առավել հեղինակավոր բառարաններ՝ Անգլերեն լեզվի օքսֆորդյան բառարան և Merriam-Webster<ref>{{cite web |url=http://www.m-w.com/dictionary/google |title=Google — Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary<!-- Заголовок добавлен ботом --> |archiveurl=https://archive.is/20120904/http://www.m-w.com/dictionary/google |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 4 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>, չնայած այլ աղբյուրներում բերվում են բառի օգտագործման օրինակներ ընդհանրապես Համացանցում ինչ-որ որոնում կատարելու նշանակությամբ։ Բառը իբրև բայ առաջին օգտագործողը եղել է Լերիի Փեյջը, 1998 թվականի հուլիսի 8-ին առաքման ցանկի իր հաղորդագրություններից մեկն ստորագրելով․ «Have fun and keep googling!»<ref>{{cite web |author=Larry Page. |date=8 июля 1998 |url=http://www.egroups.com/group/google-friends/3.html |title=Google Search Engine: New Features |publisher=Google Friends Mailing List |accessdate=2007 թ․ օգոստոսի 6 |archive-date=1999-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/19991009052012/http://www.egroups.com/group/google-friends/3.html |dead-url= }}</ref>: Ամերիկյան դիալեկտիկական հասարակությունը «to google» բայն անվանել է տասնամյակի բառ<ref>{{cite web |url=http://internetua.com/guglit--stalo-slovom-desyatiletiya00 |title=to google |archiveurl=https://archive.is/20120731/http://internetua.com/guglit--stalo-slovom-desyatiletiya00 |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 31 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=yes }}</ref>։ Ապրանքանշանի հնարավոր կորստից զգուշանալով Գուգլը հավանություն չի տալիս բայի օգտագործումը, հատկապես, երբ ենթադրվում է ընդհանրապես Համացանցում որոնում կատարելը։ Օրինակ՝ 2003 թվականի փետրվարի 23-ին ընկերությունը «դադարեցնել և ձեռնպահ մնալ» ({{lang-en|cease and desist}}) նամակ<ref>{{cite web|author=Paul McFedries.|date=23 февраля 2003|url=http://listserv.linguistlist.org/cgi-bin/wa?A2=ind0302D&L=ads-l&P=R2450|title=Google trademark concerns|publisher=American Dialect Society Mailing List|lang=en|accessdate=???|archiveurl=https://www.webcitation.org/659XiV0tx?url=http://listserv.linguistlist.org/cgi-bin/wa?A2=ind0302D|archivedate=2012-02-02|dead-url=no}}</ref> է ուղղում նորաբանություններին հետևող Word Spy կայքի հիմնադիր Փոլ ՄակՖեդրիսին<ref>Duffy, Jonathan. {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/3006486.stm |title=Google calls in the «language police» |archiveurl=https://archive.is/20120629/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/3006486.stm |archivedate=2012 թ․ հունիսի 29 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}{{ref-en}} [[BBC]], 20 июня 2003</ref>։ Ինչպես նաև, Ֆրենկ Արենսը [[Վաշինգտոն Փոստ]]ի իր հոդվածում քննարկում է Գուգլի իրավաբաններից ստացած բայի «ճիշտ» և «ոչ ճիշտ» օգտագործումը լուսաբանող նամակը։ Ի պատասխան այս հոդվածին, Merriam-Webster բառարանի բառարանագրերը նկատում են, որ to google բայը գրել են փոքրատառով, բայց որոնման համակարգ Գուգլի նշանակման համար օգտագործել են մեծատառ ({{lang-en|to use the Google search engine to seek online information - Համացանցում տեղեկության որոնման համար օգտվել Գուգլից}}), սակայն օքսֆորդյան բառարանի խմբագիրները պատմության համար չեն պահպանել երկու «տարբերակները»<ref>Chris Noon. {{cite web |url=http://www.forbes.com/2006/07/06/page-brin-google-cx_cn_0706autofacescan01.html |title=Brin, Page See «Google» Take Its Place In Dictionary |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.forbes.com/2006/07/06/page-brin-google-cx_cn_0706autofacescan01.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} {{ref-en}} Forbes, 6 июля 2006</ref>։ 2006 թվականին Գուգլը հրապարակայնորեն հանդես եկավ հայտարարությամբ՝ պահանջելով օգտագործել Գուգլից ձևավորված բառերը միայն երբ խոսքը Գուգլ ընկերության կամ նրա ծառայությունների մասին է<ref>Michael Krantz. {{cite web |url=http://googleblog.blogspot.com/2006/10/do-you-google.html |title=Do you «Google»? |archiveurl=https://archive.is/20120530/http://googleblog.blogspot.com/2006/10/do-you-google.html |archivedate=2012 թ․ մայիսի 30 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} {{ref-en}} The Official Google Blog, 25 октября 2006</ref>։ == Տես նաև == * [[Գուգլի ծառայությունների ցանկ]] * [[Գուգլի դոմենների ցանկ]] * [[Գուգլի քննադատություններ]] * [[Googlewhack]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * [https://www.google.am/ Գուգլ որոնողական համակարգը] * [https://about.google Գուգլի պատմությունը՝ պաշտոնական կայքում] {{Nasdaq 100}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գուգլ| ]] [[Կատեգորիա:Որոնողական համակարգեր]] tkz0it7gzvbbm12gus3mojwo7dcbh65 8496025 8496017 2022-08-26T20:52:23Z Xelgen 152 [[Special:Contributions/94.228.31.225|94.228.31.225]] ([[User talk:94.228.31.225|քննարկում]]) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] մասնակցի վերջին տարբերակին։ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ընկերություն | կայք = https://www.google.am/ }} Ամենաշատ գործածվող [[որոնողական համակարգ]]ն է (79.65 %<ref>[http://marketshare.hitslink.com/report.aspx?qprid=4&qptimeframe=M&qpsp=107&qpdt=1&qpct=3&qpf=1 Net Applications ընկերության տվյալներով, 2007թ․-ին Google որոնողական համակարգի բաժինն աշխարհում կազմել է 77,05 %, [[Yahoo]]-ինը՝ 12,46 %, [[MSN]]-ինը՝ 3,33 %, [[Microsoft Live Search]]-ինը՝ 2,57 %, [[AOL]]-ինը՝ 2,12 %, [[Ask]]-ինը՝ 1,38 %, [[AltaVista]]-ինը՝ 0,13 %, [[Excite]]-ինը՝ 0,07 %, [[Lycos]]-ինը՝ 0,02 %, [[All the Web]]-ինը՝ 0,02 %]</ref>)։ Ամսական ընդունում է ավելի քան 41 միլիարդ 345 մլն հարցում, ինդեքսավորումորում է ավելի քան 25 միլիարդ վեբ-էջ, կարող է տեղեկատվություն գտնել 191 լեզուներով ([[2009]] թ. [[հոկտեմբերի 15]]-ից սկսած)։ Կարող է որոնել [[Portable Document Format|PDF]], [[Rich Text Format|RTF]], [[PostScript]], [[Մայքրոսոֆտ Վորդ]], [[Մայքրոսոֆտ Էքսել]], [[Մայքրոսոֆտ ՓաուերՓոյինթ]] և այլ ձևաչափերի փաստաթղթերում։ == Ստեղծման պատմություն == Գուգլ որոնման համակարգն ստեղծվել է որպես [[Սթենֆորդի համալսարան|Սթենֆորդի]] համալսարանի ուսանողներ [[Լարի Փեյջ]]ի և [[Սերգեյ Բրին]]ի ուսումնական նախագիծ։ Նրանք [[1996 թվական]]ին աշխատում էին BackRub որոնման համակարգի վրա, իսկ [[1998 թվական]]ին դրա հիման վրա ստեղծեցին նոր Գուգլ որոնման համակարգը։ Գոյության առաջին տարվանից Գուգլում սկսեցին կիրառել թափանցիկ ղեկավարման OKR մեթոդը, որը որոշում էր ընկերության զարգացման պլանավորման և կորպորատիվ ղեկավարման մոտեցումները։ Չնայած ընկերությունը հիմնվել է 1998 թվականի [[սեպտեմբերի 2]]-ին, իսկ Google.com դոմենը գրանցվել է [[1997 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 15]]-ին, որոնիչը (2000 թվականից) երբեմն իր ծննդյան օրը նշում է ուրիշ օր․ ինչպես [[սեպտեմբերի 7]]-ին, այնպես էլ 27-ին<ref>{{cite web |url=http://www.vesti.ru/doc.html?id=395328 |title=27.09.2010 Գուգլը նշում է ծննդյան տասներկուերորդ օրը |archiveurl=https://archive.is/20120914/http://www.vesti.ru/doc.html?id=395328 |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 14 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref><ref>{{cite web |url=http://habrahabr.ru/blogs/google/104992/ |title=Ծնունդդ շնորհավոր Գուգլ |archiveurl=https://archive.is/20120710/http://habrahabr.ru/blogs/google/104992/ |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 10 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ Գուգլ բառն առաջացել է 10 թվի 100 աստիճան թվի (10<sup>100</sup>)<ref>[http://ru-an.info/news_content.php?id=1026 Русское Агентство Новостей. О Google! Что в имени твоём?!]</ref><ref>[http://www.telegraph.co.uk/men/the-filter/qi/5157798/QI-Quite-Interesting-facts-about-100.html QI: Quite Interesting facts about 100] // The Telegraph, 2009 թվականի ապրիլի 15</ref><ref>[http://articles.chicagotribune.com/2013-08-04/opinion/ct-perspec-0804-things-20130804_1_ernest-hemingway-web-domain-name-10-things 10 things you might not know about misspellings] // Chicago Tribune, 4 августа 2013 года</ref>[[գուգոլ]] անվանման աղավաղումից։ == Կայքերի ինդեքսավորում == Գուգլի [[որոնիչ ռոբոտ]]ն ունի User Agent — Googlebot (Որոնիչ ռոբոտ), որը հանդիսանում է որոնիչ ինդեքսի համար էջի բովանդակությունը տեսածրող հիմնական ռոբոտը։ Նրա հետ մեկտեղ գոյություն ունեն ևս մի քանի մասնագիտացված ռոբոտներ․ * Googlebot-Mobile - բջջային սարքավորումների, նոթբուքների համար կայքերն ինդեքսավորող ռոբոտ * Google Search Appliance (Google) gsa-crawler - Search Appliance նոր ապարատա-ծրագրային որոնիչ ռոբոտ * Googlebot-Image - նկարների ինդեքսի համար էջերը տեսածրող ռոբոտ * Mediapartners-Google - AdSense բովանդակության որոշման համար էջի կոնտենտը տեսածրող ռոբոտ * Adsbot-Google - AdWords նպատակային էջերի որակի գնահատման համար կոնտենտը տեսածրող ռոբոտ։ === Խնդիրներ հեղինակային իրավունքների հետ === [[KaZaA]]-ն և սաենտոլոգիայի եկեղեցին թվային դարաշրջանում (DMCA) օգտագործում էին Հեղինակային իրավունքի մասին օրենքը, որպեսզի պահանջեն Գուգլից հեռացնել իրենց կայքերի նյութերի հղումները, որոնք իբր պաշտպանված էին [[հեղինակային իրավունք]]ով<ref name=autogenerated1>{{cite web |url=http://www.technewsworld.com/story/31481.html |title=Technology News: News: Google Pulls P2P Links Over Kazaa Copyright Claims |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.technewsworld.com/story/31481.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref><ref name=nytdmca>{{cite web |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F02E5D7103FF931A15757C0A9649C8B63 |title=New Economy; A copyright dispute with the Church of Scientology is forcing Google to do some creative linking |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F02E5D7103FF931A15757C0A9649C8B63 |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} New York Times</ref>։ Գուգլն ըստ օրենքի պարտավոր է հեռացնել այդ հղումները, բայց որոնման արդյունքները հեռացնելու փոխարեն նախընտրում է կապել արդյունքները այդ կազմակերպությունների ներկայացրած բողոքների հետ<ref name=nytdmca/>։ [[Նյու Յորք Թայմս]]-ը բողոքում էր, որ որոնիչ ռոբոտի կողմից իրենց բովանդակության քեշավորումն առանձնահատկություն է, որ կիրառում են որոնիչները, այդ թվում Google Web Search-ը, խախտում է հեղինակային իրավունքը<ref name=autogenerated3>{{cite web |url=http://www.news.com/2100-1038_3-1024234.html |title=Google cache raises copyright concerns — CNET News.com |archiveurl=https://archive.is/20120911/http://www.news.com/2100-1038_3-1024234.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 11 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ Գուգլը պահպանում է ստանդարտ Ինտերնետ-հնարքներ՝ ստանդարտ մեխանիզմ robots.txt նիշքի միջոցով քեշավորման անջատման հարցումների համար, մեգա-[[թեգ]]երի միջոցով որը վեբ-կայքերի ադմինիստրատորներին թույլ է տալիս բացառել որոնման արդյունքներից իր կայքը կամ դրա մասը, կամ կոնտենտի խմբագրին թույլ է տալիս նշել, կարելի է արդյոք ինդեքսավորել կամ արխիվացնել փաստաթուղթը և կարելի է անցնել փաստաթղթի հղումներով։ [[ԱՄՆ]]-ի [[Նևադա]] նահանգի շրջանային դատարանը որոշեց, որ Գուգլ ընկերության [[քեշ]]երը Field v. Google և Parker v. Google-ի գործում<ref name=autogenerated5>[http://www.eff.org/IP/blake_v_google/google_nevada_order.pdf Case No. CV-S-04-0413-RCJ-LRL] United States District Court (District of Nevada). Filed on January 19, 2006</ref><ref name=autogenerated2>[http://www.paed.uscourts.gov/documents/opinions/06D0306P.pdf Case No. 04-CV-3918] United States District Court (Eastern District of Pennsylvania). March 10, 2006</ref> համաձայն ամերիկյան օրենսդրության, չեն խախտում իրավունքները։ === Խնդիրներ անձնական կյանքի անձեռնմխելության հետ === [[Մարդու իրավունքներ]]ի խախտման հետ կապված խնդիրներն առաջին անգամ Գուգլի համար սկսվեցին [[2005 թվական]]ին։ [[Google Earth]] քարտեզի ստեղծման ընթացքում օգտագործվել էին ամերիկյան [[Սպիտակ տուն|Սպիտակ տան]] տանիքի նկարներ, ինչը Միացյալ Նահանգների ազգային անվտանգության համար սպառնալիք էր ներկայացնում։ Ամերիկյան հասարակությունը վրդովվել էր նրանով, որ հնարավոր ահաբեկիչներն առաջին անգամ հնարավորություն էին ստացել մանրամասն դիտել Սպիտակ տան տանիքին տեղակայված պաշտպանության համակարգը։ [[2008 թվական]]ին Պերսիլվանիա նահանգի Բորինգների ընտանիքը մեղադրեց Գուգլ ընկերությանը, իրենց անձնական կյանքի անձեռնմխելիության խախտման համար։ [[Google Street View]] համաշխարհային քաղաքային վիրտուալ քարտեզների ստեղծման ընթացքում օգտագործվել էին ամուսնական զույգի տան և լողավազանի նկարները։ Բորինգներն անհապաղ դատի տվեցին Գուգլին և պահանջեցին 25 000 դոլար, որպես պատճառած բարոյական վնասի փոխհատուցում։ Սակայն դատարանի որոշմամբ [[2010 թվական]]ին ընկերությունից նրանք ստացան ընդամենը 1 դոլար<ref>[http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2373754,00.asp Chloe Albanesius. 'Boring' Family Gets $1 in Google Street View Trespass Case. 02.12.10]</ref>։ Ընդդեմ Գուգլի ելույթ է ունենում նաև Ամերիկյան Ազգային Իրավաբանական և Քաղաքական Կենտրոնը (NLPC)։ Ծառայության կողմից անձնական իրավունքների խախտումն ապացուցելու համար կենտրոնի անդամները ներկայացնում են Գուգլի ղեկավարներից մեկի մասին տվյալներ (նրա տան նկարներ, դրա մոտ կայանված մեքենաների համարներ, տարածքները բարեկարգող ֆիրմայի անվանումը, անգամ պահապան ֆիրմայի անվանումը, որի հաճախորդն էին հանդիսանում նրա հարևանները)<ref>{{Cite web |url=http://compulenta.computerra.ru/archive/net/365397/ |title=Գուգլին մեղադրում են անձնական կյանքի իրավունքների խախտման մեջ։ 04.08.08 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029202817/http://compulenta.computerra.ru/archive/net/365397/ |dead-url=yes }}</ref>, որոնք կես ժամից պակաս ժամանակամիջոցում հավաքել էր ծառայությունը։ Բացի այդ, [[2010 թվական]]ին հայտնի դարձավ, որ Street View ծառայության վրա աշխատելիս Գուգլ ընկերությունը տեսածրել է քաղաքացիների [[IP հասցե]]ները և ծածկագրերը։ Տեսախցիկներով սարքավորված հատուկ մեքենաներից տարբեր քաղաքների փողոցների և հրապարակների լուսանկարման ժամանակ Գուգլի մասնագետները զբաղվում էին [[Wi-Fi]] անլար ցանցերի ազդանշանների տեսածրմամբ նույնպես։ Արդյունքում ընկերությունն ստանում է անհատ և [[իրավաբանական անձ]]անց [[էլեկտրոնային փոստ]]երի մուտքի համար անհրաժեշտ գաղտնի բնույթի ծածկագրեր և այլ տեղեկություն<ref>[http://www.vesti.ru/doc.html?id=402067&cid=9 Գուգլը հայտնվել է սկանդալային իրավիճակում Համացանցից օգտվողների կոնֆիդենցիալ տեղեկություններ հավաքելու պատճառով]</ref>։ Ներկայումս Գուգլ ընկերությանը լուրջ քննադատում են [[Google Glass]] նախագծի իրագործման հետ կապված մարդու իրավունքների խախտման համար։ Գուգլի ակնոցների կրումն արդեն արգելվում է ամերիկյան կինոթատրոններում, խաղատներում և ստրիպ-ակումբներում։ Դրանց տերերն զգուշանում են, որ իրենց այցելուներն այդ ակնոցներով կարող են նկարահանել։ Բացի այդ, ակնոցների կրման արգելքը շուտով կարող են ընդունել ամերկյան բանկերն ու զբոսայգիների տնօրենությունները<ref>{{Cite web |url=http://digit.ru/technology/20130513/401385651.html |title=ԱՄՆ-ում արգելել են սրճարանում օգտվել լրացուցիչ իրականության ակնոցներից |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029204908/http://digit.ru/technology/20130513/401385651.html |dead-url=yes }}</ref>։ == Օգտատերերի տվյալների տրամադրում == 2012 թվականին Գուգլը ԱՄՆ իշխանություններին տրամադրեց WikiLeaks-ի մի քանի աշխատողների տվյալներ՝ փոստային առաքումների բովանդակություն, մետատվյալներ, գրանցումների վերաբերյալ տեղեկություն, այլ տվյալներ, և միայն 2,5 տարի անց այդ մասին տեղեկացրեց օգտատերերին<ref>{{cite web|url=http://www.theguardian.com/technology/2015/jan/25/wikileaks-google-staff-emails-us-government|title=WikiLeaks demands answers after Google hands staff emails to US government|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.smh.com.au/technology/technology-news/google-provided-wikileaks-journalists-metadata-in-julian-assange-investigation-20150126-12y0pt.html|title=Google provided WikiLeaks journalists' metadata in Julian Assange investigation|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.upi.com/Top_News/World-News/2015/01/25/Wikileaks-writes-Google-a-letter-about-staff-emails-handed-over-to-the-FBI/8451422227058/|title=Wikileaks writes Google a letter about staff emails handed over to the FBI|accessdate=2015 թ․ հունվարի 26}}</ref>։ 2013 թվականի ամռանը շնորհիվ ամերիկյան հատուկ ծառայությունների նախկին աշխատակից Էդվարդ Սնուդենի, հայտնի դարձավ, որ ամերիկյան կառավարությունը միլիոն դոլարներ է վճարել Google-ին, Yahoo-ին, Microsoft-ին և Ֆեյսբուքին, համացանց-օգտատերերի մասին տեղեկության բացահայտման համար<ref>{{Cite web |url=http://russia.ru/news/politics/2013/8/31/15769.html |title=Արխիվացված պատճենը |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029204350/http://russia.ru/news/politics/2013/8/31/15769.html |dead-url=yes }}</ref>։ Համաձայն փաստաթղթերի, ծախսերը ծածկում էին Հատուկ աղբյուրների հետ աշխատանքի բաժին անունով հայտնի Ազգային անվտանգության գործակալության ստորաբաժանումը։ Ի պատասխան դրան, Գուգլի գլխավոր իրավաբան Դեյվիդ Դրամմոնդը բլոգում հրապարակում է [[ԱՄՆ]] գլխավոր դատախազին և ՀԴԲ ({{lang-en|''Federal Bureau of Investigation''}}, ''FBI'') տնօրենին հասցեագրված ընկերության բաց նամակը, որում խնդրում է թույլատրել Transparency Report կանոնավոր հաշվետվությամբ հրապարակել մանրամասն տեղեկություն կառավարական հարցումների, այդ թվում՝ Արտասահմանյան հատուկ ծառայությունների գործունեության հսկողության մասին օրենքի հիման վրա հարցումների մասին։ Դրամմոնդի հաստատմամբ, այդ հարցումները չեն ապահովել ԱՄՆ կառավարության ուղիղ մուտքը օգտատերերի տվյալներ<ref>[http://newsru.co.il/world/12jun2013/snowden4561.html]</ref>։ == Մարդու իրավունքների պաշտպանություն == Գուգլի որոշ մասնագետներ մասնակցել են [[Արաբական գարուն|Արաբական գարնան]] իրադարձություններին, հանդես գալով «ժողովրդավարական արժեքների և մարդու իրավունքների պաշտպանության» օգտին։ [[Մերձավոր Արևելք]]ում և [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում Գուգլի մարքեթինգի տնօրեն Վաիլ Գոնիմը [[2011 թվական]]ին [[Եգիպտոս]]ում անկարգությունների ժամանակ հանդես է գալիս [[Հոսնի Մուբարաք]]ի ռեժիմի տապալման օգտին։ Նա [[Ֆեյսբուք]] սոցցանցում ստեղծում է էջ, որտեղ դատապարտվում էր կառավարող իշխանության կողմից Եգիպտոսի քաղաքացիների հանդեպ բռնությունը և իրագործվում էր ցուցարարների գործողությունների կոորդինացիա։ Գոնիմը եգիպտական բողոքական շարժումը բնութագրել է ինչպես «Facebook revolution» և նշել է, որ Համացանցն ունեցավ արտակարգ կարևոր դեր<ref>[http://www.theguardian.com/media/pda/2011/may/18/google-wael-ghonim-mubarak Josh Halliday. Arab spring: Google’s Wael Ghonim on the fall of Mubarak. 18.05.11]</ref>։ Բացի այդ, Արաբական գարնան իրադարձություններից անմիջապես հետո Գուգլի ներկայացուցիչները հայտարարեցին, որ իրենք աշխատում են հեշտացնել Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիսային Աֆրիկայում տեղեկատվություն և ընկերության արտադրանքների ստացումը։ Դրա հետ կապված ամերիկյան ընկերության նպատակը հանդիսանում է ավելի մեծ թվով արաբալեզու իրենց արտադրանքին դիմելու ապահովումը։ 2011 թվականին ընկերությունը թողարկում է [[Google Voice]]-ի և [[Google+]]-ի արաբերեն տարբերակները և ներկայացնում է Art Project-ում [[Քաթար]]ում տեղակայված երկու թանգարան, իսկ [[2012 թվական]]ին հրավիրում է [[Թունիս]]ի նախագահին հանդես գալ [[Google+ Hangout On Air]] տեսաթողարկման ծառայության միջոցով<ref>[https://plus.google.com/+google/posts/bSLASDoPDqo Новости Google]</ref>։ Գուգլ ընկերությունն ունի նաև լուրջ պահանջներ [[Չինաստան]]ի ղեկավարությանը՝ իր քաղաքացիների մուտքը համացանցի տեղեկատվություն սահմանափակելու համար։ == Հղումների դասակարգման ալգորիթմ == Կայքերի հղումների դասակարգման ընթացքում Keywords մետաթեգը չի գործում<ref>{{cite web |url=http://seopulse.ru/google-otkazalsya-ot-meta-tega-keywords/ |title=Գուգլը հրաժարվել է Keywords մետաթեգից |archiveurl=https://archive.is/20120713/http://seopulse.ru/google-otkazalsya-ot-meta-tega-keywords/ |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 13 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=yes }}</ref>։ === PageRank === ''Հիմնական հոդված։ [[PageRank]]'' [[Պատկեր:PageRanks-Example.svg|մինի|PageRank ալգորիթմի լուսաբանում]] Գուգլն օգտագործում է PageRank հեղինակավորության հաշվարկի ալգորիթմ։ Որոնման արդյունքներում կայքերի հղումների դասակարգման ժամանակ PageRank-ը օգնող գործոններից մեկն է։ PageRank-ը ոչ միակ, բայց շատ կարևոր միջոց է Գուգլի որոնման արդյունքներում կայքերի դիրքի որոշման համար։ Հիմնական միտքը հետևյալն է․ որքան շատ են հղումներն այդ էջին, այնքան այն կարևոր է և համապատասխանորեն ընկնում է որոնման արդյունքների առաջին տեղերը։ Գուգլը հաշվի է առնում օգտատերերի անձնական տվյալները, այն արդյունքների դուրս բերման համար, որոնք նրան պետք են։ Այս երևույթն ունի բացասական կողմեր, օրինակ՝ եթե օգտատերը սոցիալական կայքերում քննադատում է նախագահին, ապա քաղաքացիական կարծիքը նախագահի մասին հարցման վերաբերյալ նա կստանա միայն բացասական բնութագրերով արդյունքներ։ Ընդհանրապես ցանկացած հարցման օգտատերը կստանա իր կարծիքին չհակասող տեղեկություն, ինչը անշուշտ լավ չի ազդում նրա քաղաքացիական կարծիքի վրա։ Իլայ Փարայզերն այս անվանել է զտիչների պղպջակ ({{lang-en|«Filter bubble»}})։ Այժմ Գուգլում հնարավոր է կայքերի դիտման ժամանակ անձնական արդյունքների դիտման գործառույթի անջատումը։ == Որոնողական հարցումներ == === Հարցումների սինտակսիս === Գուգլի միջերեսը պարունակում է առանձին [[դոմեն]]ներով, լեզուներով, նիշքերի տիպով և այլն, որոնման շրջանակը սահմանափակել թույլատրող հարցումների բավականին բարդ լեզու։ Օրինակ՝ «intitle:Google site:wikipedia.org» որոնումը դուրս է բերում Վիքիպեդիայի բոլոր լեզուներով բոլոր հոդվածները, որոնց վերնագրում հանդիպում է Google բառը։ Հաքերների ձեռքում հարցումների հզոր լեզուն կարող է օգտագործվել վեբ-կայքերի խոցելիության հետազոտման համար<ref name=hack>{{cite web |url=http://www.securitylab.ru/contest/212086.php |title=Google-ի օգնությամբ կայքի ջարդում |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.securitylab.ru/contest/212086.php |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>։ === Որոնում գտածի մեջ === Որոնման արդյունքների համար Գուգլը նախկինում ներկայացնում էր կրկնակի որոնման հնարավորությունը, ինչը թույլ էր տալիս որոնումը դուրս բերել ավելի մանրամասն։ Ավելի մանրամասն որոնման համար օգտվողները նշելու էին լրացուցիչ պարամետրեր, որոնցով կատարվում էր արդյունքների ընտրություն, ինչը թույլ էր տալիս դուրս բերել ոչ միայն հարցումը, այլ նաև ենթատեքստը, որտեղ այն կիրառվել էր։ Այս հնարավորությունը պարզեցնում էր որոնման գործընթացը, բացառելով յուրաքանչյուր արդյունքի բացվելը։ === Վիքիորոնում === Օգտվողին որոնման հարցումներով արդյունքներ տալու կարգավորումը թույլատրող որոնողական տեխնոլոգիա է։ Օգտվողը կարող է ցանկից հեռացնել արդյունքները և վեր բարձրացնել ցանկը։ Գուգլ ընկերությունն այս տեխնոլոգիան թողարկել է [[2009 թվական]]ի գարնանը և մշակել է այն մինև աշուն։ Որոնման կարգավորումներում մնացել է «վիքիորոնումը» միացնելու կարգավորումը, բայց դուրս բերման մեջ ղեկավարման համապատասխան տարրերը բացակայում են։ Այլ որոնման համակարգեր նման գործառույթներ դեռևս չեն ներկայացրել։ === Ձայնային որոնում === Որոնումն իրականացնելու համար անհրաժեշտ է սեղմել հեռախոսի որոնման տողի կողքի սեղմակին և արտաբերել հարցումը, հեռախոսը ձեր ձայնն ուղարկում է սերվերին և բրաուզերը դուրս է բերում ձեր հարցումը պարունակող տող և դրա որոնման արդյունքը։ [[2014 թվական]]ից հասանելի է ձայնային որոնման ակտիվացումն առանց էկրանին հպվելու։ [[Android]] 4․3-ից ոչ ցածր տարբերակով հեռախոսներում բավական է ասել {{lang-en|«OK Google»}}<ref>{{Cite web|url = https://support.google.com/websearch/answer/6031948?hl=ru|title = OK Google"|author = |work = |date = |publisher = }}</ref>, և գործառույթն ակտիվանում է։ == Գուգլի լոգոտիպը == Գուգլի ընթացիկ պաշտոնական լոգոտիպը գործում է [[2015 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 1]]-ից․ Ի տարբերություն նախկին լոգոտիպի, նորում կիրառվել է առանց նշարարման տառատեսակ (Product Sans), ինչպես նաև՝ ավելի մեղմ գույներ<ref>[https://googleblog.blogspot.com/2015/09/google-update.html Official Google Blog: Google’s look, evolved]</ref>։ Որևէ տոնի կամ լայն ճանաչում ունեցող հայտնի անձի հոբելյանական տարեթվի առիթով Գուգլի լոգոտիպը մի քանի, երբեմն էլ բոլոր տարածաշրջանային դոմեններում կարող է փոխվել որոշակի թեմատիկա, միտք ունեցող տոնականի, բայց Գուգլի ոճով {{lang-en|Holiday and Events — Google style!}}․ Երկարատև սպասումից հետո, [[2011 թվական]]ի [[մարտի 22]]-ին Գուգլը շահեց «[[Google Doodle]]»-ի արտոնագիրը։ == Google-ի գործառնական կառավարման 10 ոլորտներ == «Գուգլել» [[Google Chrome|Google]]- ի գործառնական կառավարումը ներառում է կառավարման տարբեր թիմեր և նպատակներ։ Ընկերությունը իր բոլոր գործունեությունների մեջ կիրառում է գործառնական կառավարման 10 որոշում։ Գործառնությունների կառավարման գործընթացում որոշումների այս 10 ոլորտները վերաբերում են տարբեր գործողությունների, որոնք նպաստում են կազմակերպչական հաջողություններին։ Օրինակ ՝ Google- ի արտադրանքի ձևավորման գործընթացը անմիջականորեն առնչվում է ապրանքների և ծառայությունների որոշման ոլորտի ձևավորմանը , ինչպես նաև գործառնական կառավարման այլ որոշումների ոլորտներին, ինչպիսիք են որակի կառավարումը (ինչպես պահպանել ապրանքի որակը հետևողական) և աշխատանքի ձևավորումը և մարդկային ռեսուրսները (ինչպես արտադրության համար մարդկային ռեսուրսների բավարարությունը ապահովելու համար)։ Անդրադառնալով գործառնական կառավարման այս 10 որոշման ոլորտներին ՝ [[Google Chrome|Google]]- ը պահպանում է արդյունավետ գործողություններ, որոնք կատարում են շահութաբերության նպատակները։ Գործառնական կառավարման 10 որոշումները վերաբերում են [[Google Chrome|Google]]- ի բիզնեսներին։ Ընկերությունն օգտագործում է ամբողջական մոտեցում, որպեսզի կարողանա հաջողությամբ լուծել այս որոշումների ոլորտները։ # Ապրանքների և ծառայությունների ձևավորում ։ [[Google Chrome|Google]]- ի արտադրանքի դիզայնը ներառում է տարբեր թիմեր `ընկերության տարբեր ապրանքների համար։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է շուկայի ուսումնասիրության, միտումների և կանխատեսումների հիման վրա։ Օրինակ ՝ [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է օգտագործողների ապագա սպասումների կանխատեսումները ՝ աշխատասեղանի և բջջայիններ օգտագործողների համար առավելագույն ծրագրեր մշակելու համար։ # Որակի կառավարում ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում`կրկնելով թեստավորումը, կարգավորումը և նորարարությունը, ինչպես նաև օգտագործողի ներգրավմամբ։ Կրկնակի փորձարկումը և կարգավորումը օգտագործվում են ընկերության օբյեկտներ`ապահովելու համար, որ ապրանքները շուկա դուրս գան նվազագույն սխալներով։ Նաև Google- ը հաճախակի հրավիրում է օգտվողներին ուղարկել սխալների մասին հաշվետվություններ , որոնք ընկերությունը կարող է օգտագործել `ապրանքի որակը բարելավելու համար։ # Գործողությունների և կարողությունների ձևավորում. [[Google Chrome|Google]]- ի վրա հիմնված և ծրագրային ապահովման ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը նվազագույնն է ուշադրություն դարձնում, քանի որ ընկերությունը պահպանում է գրեթե նույն թվով աշխատողներ, նույնիսկ եթե այդ ապրանքների պահանջարկը մեծանա։ Վեբ վրա հիմնված կամ ծրագրային ապահովման արտադրանքը կարելի է հեշտությամբ տարածել ինտերնետի միջոցով ՝ առանց էականորեն ազդելու ընկերության կադրերի կարողությունների վրա։ Կարողությունների ձևավորումը Google- ին ուղղված է ծրագրային ապահովման զարգացման ստանդարտացված գործընթացների միջոցով։ Այնուամենայնիվ, Nexus- ի և Chromecast- ի նման ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը ավելի մեծ ազդեցություն ունի։ Google- ը կիրառում է գործընթացի ու կարողությունների ձևավորումը պայմանագրերի արտադրության միջոցով։ Օրինակ ՝ [[Google Chrome|Google-]] ը մշակում է [[Nexus 6|Nexus]] սմարթֆոնները, բայց արտադրանքը դուրս է բերում բնօրինակ սարքավորումների արտադրողներին (OEMs): # Տեղադրության ռազմավարություն ։ Google- ի վրա հիմնված թվային ապրանքների համար գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը նվազագույն նշանակություն ունի, քանի որ այդ ապրանքները բաշխվում են ինտերնետի միջոցով։ Այնուամենայնիվ, օժանդակ գործողությունների համար ընկերությունը պահպանում է օբյեկտներ ամբողջ աշխարհում, ինչպիսիք են գրասենյակները [[Կալիֆոռնիա]]յում և [[Սինգապուր]]ում։ Nexus- ի և Chromecast- ի նման ապրանքների համար, գործողությունների կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում `մատակարարների կամ բնօրինակ սարքավորումների արտադրողների (OEM- ների) հետ ցանցային կապի միջոցով։ # Դասավորության ձևավորում և ռազմավարություն ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտը կիրառվում է Google- ում `ընկերության կողմից իր աշխատանքային հոսքերի և հնարավորությունների նախագծման առումով։ Ընկերությունը հայտնի է նորարար և ստեղծագործական միջավայրերով։ Համացանցային և ծրագրային ապահովման արտադրանքներ մշակելիս [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է արդյունավետ աշխատանքային հոսքեր, որոնք ինտեգրված են ստեղծագործական գաղափարների համար իրենց գրասենյակների համար, ինչպիսիք են [[Կալիֆոռնիա]]յի Googleplex- ը։ Այս ռազմավարությունը համատեղում է արդյունավետությունն ու ստեղծագործականությունը։ # Մարդկային ռեսուրսներ և աշխատանքի ձևավորում ։ [[Google Chrome|Google]]- ի կադրային ռեսուրսների կառավարումը դիմում է գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտին`աշխատողների խելամտության և գերազանցության վրա շեշտը դնելով։ Ընկերությունը կողմ է խելացի աշխատակիցներին ՝ ավելի քիչ հաշվի առնելով փորձը։ Տաղանդը պահպանելու համար Google- ը օգտագործում է խիստ մրցակցային փոխհատուցման փաթեթներ, որոնք ներառում են բարձր աշխատավարձ և խթաններ`ինչպես անվճար սնունդ։ # Մատակարարման ցանցի կառավարում ։ [[Google Chrome|Google]]- ը օգտագործում է իր առաջադեմ տեղեկատվական համակարգերը`իր մատակարարման ցանցը կառավարելու համար։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտի համար ընկերությունը վերլուծում է գույքագրման գրառումները `կանխատեսելու պահանջարկը և տեղեկացնել մատակարարներին և օրիգինալ սարքավորումների արտադրողներին (OEM): # Գրապահոցների կառավարում ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտում Google- ի գույքագրման կառավարումն օգտագործում է գույքագրման տարբեր տեսակներ, որոնք համապատասխանում են իր տարբեր բիզնեսների կարիքներին։ Ընկերությունը նաև օգտագործում է ավտոմատացում ՝ գույքագրումը վերահսկելու համար։ Նման ավտոմատացումը հատկապես նշանակալի է [[Google Chrome|Google]]- ի կողմից վեբ-համակարգչային և ծրագրային ապահովման ապրանքների գույքագրման կառավարման մեջ։ # Պլանավորումը ։ Գործառնական կառավարման այս որոշման ոլորտում [[Google Chrome|Gօogle]]- ը կատարելագործեց ավտոմատացման կիրառումը։ Ընկերությունը ավտոմատացնում է որոշակի գործընթացներ, ինչպիսիք են ստուգումները և արտադրողականության մակարդակների մոնիտորինգը։ Գրասենյակներում գործունեության համար Google- ը նաև կիրառում է պլանավորումը ճկուն մոտեցումների միջոցով ՝ հաշվի առնելով աշխատողների մատչելիության փոփոխությունները։ # Սպասարկում ։ [[Google Chrome|Google-]] ին անհրաժեշտ է պահպանել տեղեկատվական համակարգերը, սերվերները և հնարավորությունները։ Դա անելու համար ընկերությունը հատուկ թիմեր է հատկացրել պահպանման համար։ Այս թիմերը դասակարգվում են որպես գործառություններ և աջակցություն։ == ենգը == Որոնման համակարգի հանրահայտության պատճառով անգլերեն լեզվում հայտնվել է to google կամ to Google [[նորաբանություն]]ը, որը օգտագործվում է Համացանցում Գուգլի օգնությամբ տեղեկության որոնման նշանակման համար։ Հենց այսպիսի նշանակությամբ բայը մտցվել է անգլերեն լեզվի առավել հեղինակավոր բառարաններ՝ Անգլերեն լեզվի օքսֆորդյան բառարան և Merriam-Webster<ref>{{cite web |url=http://www.m-w.com/dictionary/google |title=Google — Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary<!-- Заголовок добавлен ботом --> |archiveurl=https://archive.is/20120904/http://www.m-w.com/dictionary/google |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 4 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}</ref>, չնայած այլ աղբյուրներում բերվում են բառի օգտագործման օրինակներ ընդհանրապես Համացանցում ինչ-որ որոնում կատարելու նշանակությամբ։ Բառը իբրև բայ առաջին օգտագործողը եղել է Լերիի Փեյջը, 1998 թվականի հուլիսի 8-ին առաքման ցանկի իր հաղորդագրություններից մեկն ստորագրելով․ «Have fun and keep googling!»<ref>{{cite web |author=Larry Page. |date=8 июля 1998 |url=http://www.egroups.com/group/google-friends/3.html |title=Google Search Engine: New Features |publisher=Google Friends Mailing List |accessdate=2007 թ․ օգոստոսի 6 |archive-date=1999-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/19991009052012/http://www.egroups.com/group/google-friends/3.html |dead-url= }}</ref>: Ամերիկյան դիալեկտիկական հասարակությունը «to google» բայն անվանել է տասնամյակի բառ<ref>{{cite web |url=http://internetua.com/guglit--stalo-slovom-desyatiletiya00 |title=to google |archiveurl=https://archive.is/20120731/http://internetua.com/guglit--stalo-slovom-desyatiletiya00 |archivedate=2012 թ․ հուլիսի 31 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=yes }}</ref>։ Ապրանքանշանի հնարավոր կորստից զգուշանալով Գուգլը հավանություն չի տալիս բայի օգտագործումը, հատկապես, երբ ենթադրվում է ընդհանրապես Համացանցում որոնում կատարելը։ Օրինակ՝ 2003 թվականի փետրվարի 23-ին ընկերությունը «դադարեցնել և ձեռնպահ մնալ» ({{lang-en|cease and desist}}) նամակ<ref>{{cite web|author=Paul McFedries.|date=23 февраля 2003|url=http://listserv.linguistlist.org/cgi-bin/wa?A2=ind0302D&L=ads-l&P=R2450|title=Google trademark concerns|publisher=American Dialect Society Mailing List|lang=en|accessdate=???|archiveurl=https://www.webcitation.org/659XiV0tx?url=http://listserv.linguistlist.org/cgi-bin/wa?A2=ind0302D|archivedate=2012-02-02|dead-url=no}}</ref> է ուղղում նորաբանություններին հետևող Word Spy կայքի հիմնադիր Փոլ ՄակՖեդրիսին<ref>Duffy, Jonathan. {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/3006486.stm |title=Google calls in the «language police» |archiveurl=https://archive.is/20120629/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/3006486.stm |archivedate=2012 թ․ հունիսի 29 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }}{{ref-en}} [[BBC]], 20 июня 2003</ref>։ Ինչպես նաև, Ֆրենկ Արենսը [[Վաշինգտոն Փոստ]]ի իր հոդվածում քննարկում է Գուգլի իրավաբաններից ստացած բայի «ճիշտ» և «ոչ ճիշտ» օգտագործումը լուսաբանող նամակը։ Ի պատասխան այս հոդվածին, Merriam-Webster բառարանի բառարանագրերը նկատում են, որ to google բայը գրել են փոքրատառով, բայց որոնման համակարգ Գուգլի նշանակման համար օգտագործել են մեծատառ ({{lang-en|to use the Google search engine to seek online information - Համացանցում տեղեկության որոնման համար օգտվել Գուգլից}}), սակայն օքսֆորդյան բառարանի խմբագիրները պատմության համար չեն պահպանել երկու «տարբերակները»<ref>Chris Noon. {{cite web |url=http://www.forbes.com/2006/07/06/page-brin-google-cx_cn_0706autofacescan01.html |title=Brin, Page See «Google» Take Its Place In Dictionary |archiveurl=https://archive.is/20120920/http://www.forbes.com/2006/07/06/page-brin-google-cx_cn_0706autofacescan01.html |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} {{ref-en}} Forbes, 6 июля 2006</ref>։ 2006 թվականին Գուգլը հրապարակայնորեն հանդես եկավ հայտարարությամբ՝ պահանջելով օգտագործել Գուգլից ձևավորված բառերը միայն երբ խոսքը Գուգլ ընկերության կամ նրա ծառայությունների մասին է<ref>Michael Krantz. {{cite web |url=http://googleblog.blogspot.com/2006/10/do-you-google.html |title=Do you «Google»? |archiveurl=https://archive.is/20120530/http://googleblog.blogspot.com/2006/10/do-you-google.html |archivedate=2012 թ․ մայիսի 30 |accessdate=2016 թ․ հունիսի 17 |dead-url=no }} {{ref-en}} The Official Google Blog, 25 октября 2006</ref>։ == Տես նաև == * [[Գուգլի ծառայությունների ցանկ]] * [[Գուգլի դոմենների ցանկ]] * [[Գուգլի քննադատություններ]] * [[Googlewhack]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * [https://www.google.am/ Գուգլ որոնողական համակարգը] * [https://about.google Գուգլի պատմությունը՝ պաշտոնական կայքում] {{Nasdaq 100}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գուգլ| ]] [[Կատեգորիա:Որոնողական համակարգեր]] hwrwc3niwki1zpq8xyuditisuqy4icu Ֆրանս Հալս 0 82204 8496080 8495815 2022-08-27T00:04:59Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ նկարիչ | բնագիր անուն = Frans Hals }} '''Ֆրանս Հալս''' ({{lang-nl|Frans Hals}}, {{IPA|[ˈfrɑns ˈɦɑls]}}, {{ԱԾ}}), հոլանդացի նկարիչ։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1582 կամ 1583 թվականին ջուլհակ Ֆրանսուա Ֆրանս Հալս վան Մեհելենի և նրա երկրորդ կնոջ՝ Ադրիանդիեի ընտանիքում։ 1585 թվականին՝ Անտվերպենի անկումից հետո, ընտանիքը տեղափոխվել է [[Հաառլեմ|Հարլեմ]], որտեղ Ֆրանս Հալսը ապրել է իր ողջ կյանքը։ 1600-1603 թվականներին երիտասարդ նկարիչը սովորել է Կարել վան Մանդերի մոտ, չնայած Հալսի հետագա աշխատանքներում [[մաներիզմ]]ի այդ ներկայացուցչի ազդեցությունը չի նկատվել։ 1610 թվականին Հալսը դարձել է Սուրբ Ղուկասի գիլդիայի{{ref+|Միջնադարում՝ վաճառականների միություն, նախահեղափոխական վաճառականների կարգ|Ն}} անդամ և որպես վերականգնող՝ սկսել է աշխատել քաղաքային մունիցիպալիտետին{{ref+|Քաղաքային կամ գյուղական տեղական ինքնավարության մարմին բուրժուական երկրներում|Ն}} կից։ Հաջորդ տարվա սկզբին Հալսն ամուսնացել է Անետ Հարմանսդրի հետ, և արդեն 1611 թվականի սեպտեմբերի 2-ին զույգը մկրտել է իր առաջնեկին՝ Հարմենին<ref name=":0">{{Cite news| title=Франс Хальс| url=https://art.mirtesen.ru/blog/43495578197/Frans-Hals| work=| website=| publisher=МирТесен| accessdate=2018-12-01| language=ru}}</ref>։ Հալսն իր առաջին դիմանկարը ևս ստեղծել է 1611 թվականին, սակայն հայտնի է դարձել «Սուրբ Գևորգի հրաձգային վաշտի սպաների խնջույքը» նկարի ստեղծումից հետո (1616)։ 1615-ի հունիսին Անետը մահացել է ծննդաբերության ժամանակ. մորից հետո մահացել է նաև Հալսերի ընտանիքի երկրորդ որդին, որի անունը հայտնի չէ։ 1617 թվականին Ֆրանս Հալսն ամուսնացել է Լիսբեթ Ռեյներսի հետ, որի հետ ապրել է գրեթե կես դար։ Նրանք ունեցել են 11 երեխա<ref name=":0" />։ == Ստեղծագործություններ == Ֆրանս Հալսը հոլանդական արվեստի ներկայացուցիչ է։ Դիմանկարի ժանրի զարգացումը վերագրում են Հալսին։ Նա շատ ճիշտ կարողացել է արտահայտել խավերի դասակարգումը։ Սկզբնական շրջանի դիմանկարները խմբակային են։ Նրա համար չկար անհետաքրքիր դեմք։ Նա նկարիչ էր, ով կարևորում էր պահի նշանակությունը։ Նրա դիմանկարներից են «Մուլատը», «Գնչուհին», «Հարլեմի վհուկը»։ «Հարլեմի վհուկը» կտավում պատկերված է գավաթը ձեռքին, բուն ուսին անորոշ սեռով մի մարդ։ Այս նկարի մեջ վրձնահարվածները կոպիտ են։ Ավելի ուշ շրջանում պատկերում է ծերունիների։ Այդ շրջանի գործերից են «Ծերանոցի հոգաբարձուհիները», «Ծերանոցի ավագանին»։ Լինելով պատվիրատուին չենթարկվող նկարիչ՝ Հալսը ունեցել է տխուր վախճան. մահացել է չքավորության մեջ՝ լավ հասկանալով ծերունական դժբախտությունը, ապրելով ծերանոցում և հասկանալով ծերունական անզորությունը։ Հալսը ունի նաև սիմվոլիկ բնույթ կրող նկար՝ «Վիլհելմ Խեթխեսունի», որտեղ ազնվականի ոտքի տակ ընկած վարդը խորհրդանշում է կյանքի անցողիկությունը։ == Նկարներ == <gallery> Պատկեր:Frans Hals 040.jpg|Վերդոնկի դիմանկար, 1627 թվական Պատկեր:Frans Hals - Peeckelhaeringh.jpg|Ուրախը, 1627 թվական Պատկեր:Frans Hals 003.jpg|Մուլատը, 1628-1630 թվականներ Պատկեր:Frans Hals 072.jpg|Երկու ծիծաղող պատանիներ կուժով, 1626/27 թվական Պատկեր:Frans Hals 073.jpg|Երգող տղաները, 1625 թվական Պատկեր:Frans Hals - Wedding portrait of Isaac Abrahamsz Massa and Beatrix van der Laan.jpg|Իսաակ Մասսի և նրա կնոջ ընտանեկան դիմանկարը, 1622 թվական Պատկեր:Frans Hals 008.jpg|Գնչուհին, 1628-1630 թվականներ Պատկեր:Frans Hals 041.jpg|Տղամարդու դիմանկար, 1660 թվական </gallery> == Նշումներ == {{ծանցանկ|group="Ն"}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Հալս, Ֆրանս}} [[Կատեգորիա:Հոլանդացի նկարիչներ]] [[Կատեգորիա:Հոլանդացի փորագրիչներ]] kp0u3rx2wx4lrvp65ruzbujo0qsy5r6 Լեհաստանը Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 0 84274 8496023 8432825 2022-08-26T20:45:35Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} {{ԵԵՄԱ |երկիր = Լեհաստան |դրոշ = Flag of Poland.svg|<center>[[Լեհաստանի դրոշ]] |հեռուստաալիք = {{դրոշ|Լեհաստան}} TVP |մասնակցումների թիվ = 8 |առաջին ելույթ = [[Մասնկական Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]] |լավագույն արդյունք |վատագույն արդյունք = Վերջին ([[Մանկական Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]]),([[Մանկական Եվրատեսիլ 2004 երգի մրցույթ|2004]]) |լավագույն արդյունք=Առաջին ([[Մանկական Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]]),([[Մանկական Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]])}} Լեհաստանը [[Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ին մասնակցել է մրցույթի հիմնադրման տարվանից՝ 2003 թվականից։ 2005 թվականին Լեհաստանը հրաժարվեց մասնակցել [[Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ին։ 2016 թվականին կրկին վերադարձավ մրցույթ։ 2018 թվականին Լեհաստանը հաղթեց [[Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]<nowiki/>ը, և ստացավ մրցույթն անցկացնելու իրավունք, որտեղ էլ հաղթեց երկրորդ անգամ։ == Մասնակցումներ == {| class="wikitable sortable" |- ! Տարի !! Արտիստ !! Երգ !! Հորիզոնական !! Միավոր |-bgcolor="#E34234" | [[Մանկական Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]] ||[[Կատարզինա Զուրավիկ]]|| "[[Coś mnie nosi (|Coś mnie nosi]]" || 16 || 3 |-bgcolor="#E34234" | [[Մանկական Եվրատեսիլ 2004 երգի մրցույթ|2004]] ||[[KWADro (խումբ)|KWADro]]|| "Łap życie" || 17 || 3 |-bgcolor="#DCDCDC" | colspan="5" data-sort-value="zzzzz" |Չի մասնակցել 2005-2015 թ |- | [[Մանկական Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] |[[Օլիվիա Վիեչզորեկ]] |"[[Nie zapomnij (երգ|Nie zapomnij]]" |11 |60 |- || [[Մանկական Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] |[[Ալիսյա Ռեգա]] |,,Mój Dom’’ |8 |138 |- bgcolor="gold" | |[[Մանկական Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]] |[[Ռոքսանա Վենգել]] |" [| "Anyone I want to be" |1 |215 |- bgcolor="gold" | |[[Մանկական Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]] |[[Վիկտորյա Գաբոր]] |" [[Superhero (երգ)]]" |1 |278 |- |[[Մանկական Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |Ալա Տրաչ |"I'll be standing" |9 |90 |- bgcolor="silver" | |[[Մանկական Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |Սառա Ջեյմս |"Somebody" |2 |218 |} {{Երկրներ Մանկական Եվրատեսիլում}} | |1 |278 [[Կատեգորիա:Երկրներ Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] g3il6a42w9omtw9ik0z5ef9guui2eca Յուվենտուս 0 85918 8495902 8487340 2022-08-26T15:22:11Z 91.221.229.9 /* Ներկա կազմ */ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Յուվենտուս (այլ կիրառումներ)}} {{Ընտրյալ հոդված}} {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլային ակումբ | ամբողջական անուն = Juventus <br />Football Club S.p.A. | գույներ = Սև-սպիտակ | պատկեր = Juventus FC 2017 icon (black).svg | համառոտ անուն = Յուվենտուս <br />Juventus | ավել անուն =bianconeri<br />''սև-սպիտակներ''<br />La Vecchia Signora<br />''Ծեր Սինյորա''<br />la Fidanzata d’Italia<br />''Իտալիայի հարսնացու'' | հիմնադրում = 1897՝ որպես<br />«սպորտ-կլուբ Յուվենտուս» | երկիր = {{ITA}} | քաղաք = [[Թուրին]] | մարզադաշտ = [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|Ալիանզ Սթեդիում]], [[Թուրին]] | ընդունակություն = 45666 | տեր = {{դրոշ|Իտալիա}} Անյելի ընտանիք | նախագահ = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Անդրեա Անյելի]] | մարզիչ = Մաուրիցիո Սարի {{դրոշ|Իտալիա}} | ավագ = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Ջորջիո Կիելլինի]] | լիգա = [[Սերիա A (Իտալիա)]] | սեզոն = [[Սերիա A 2019-20 (Իտալիա)|2019-20]] | տեղ = [[Պատկեր:Golden star.svg|20px]] 1-ին տեղ | մրցանակներ = [[Պատկեր:Star*.svg|25px]][[Պատկեր:Star*.svg|25px]][[Պատկեր:Star*.svg|25px]]<br />[[Պատկեր:Scudetto.svg|20px]]<br />[[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] <br />[[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] <br />[[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]] <br />[[Պատկեր:Coppa_Ali_della_Vittoria.png|25px]] [[Պատկեր:Coppacampioni.png|25px]] [[Պատկեր:Coppacampioni.png|25px]] [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|25px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] <br />[[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|30px]] [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|30px]][[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|15px]] [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|15px]] | կայք = [http://www.juventus.com juventus.com] |pattern_la1=_juve1718h |pattern_b1=_juve1718h |pattern_ra1=_juve1718h |pattern_sh1=_juve1718h |pattern_so1=_juve1718h |leftarm1= |body1= |rightarm1= |shorts1=000000 |socks1=ff |pattern_la2=_juve1718a |pattern_b2=_juve1718a |pattern_ra2=__juve1718a |pattern_sh2= _juve1718a |pattern_so2=_juve1718a |leftarm2= |body2= |rightarm2= |shorts2= |socks2=fbc736 |pattern_la3=_juve1718t |pattern_b3=_juve1718t |pattern_ra3=_juve1718t |pattern_sh3=_juve1718t |pattern_so3=_juve1718t |leftarm3= |body3= |rightarm3= |shorts3= |socks3=737d3e }} '''Յուվենտուս''' ({{lang-it|Juventus Football Club}}, {{IPA|[ju.ˈvɛn.tus]}}), [[Իտալիա|իտալական]] պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային ակումբ [[Թուրին]] քաղաքից։ Հիմնադրման առաջին տարիներից մասնակցում է Իտալիայի [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի]] առաջնությանը։ 1920-ական թվականներից ակումբի սեփականատերն է իտալական [[Ֆիատ]] կոնցեռնի տնօրեն Անյելլի ընտանիքը<ref>{{cite web | url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=118030 | title=Giovanni, Gianni, John… | publisher=forzajuve.ru | date=29 փետրվարի 2016 | language=ru | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423103719/http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=118030 | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref>։ Հիմնադրվել է [[1897]] թվականի նոյեմբերի 1-ին [[Իտալիայի թագավորություն|Իտալիայի թագավորության]] Թուրին քաղաքում որպես «սպորտ-կլուբ Յուվենտուս»<ref name="հիմնում">{{cite web | url=http://www.juventus.com/it/club/la-storia-e-il-club/la-storia/la-storia-di-una-leggenda/the-story-of-a-legend.php | title=La storia di una leggenda | publisher=juventus.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423111905/http://www.juventus.com/it/club/la-storia-e-il-club/la-storia/la-storia-di-una-leggenda/the-story-of-a-legend.php | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref>։ «Յուվենտուսն» Իտալիայի միակ ակումբն է, որ ունի իր [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|սեփական մարզադաշտը «Ալիանզ Սթեդիում»]]։ Այն կառուցվել է [[2009]] թվականի մարտի 1-ին Իտալիայի [[Պիեմոնտ]] գավառի [[Թուրին]] քաղաքում՝ նախկին «Դելլե Ալպի» մարզադաշտի տեղում։ Բացումը կայացել է [[2011]] թվականի սեպտեմբերի 8-ին։ Մարզադաշտը տեղավորում է ավելի քան 45 666 հանդիսական<ref>{{cite web | url=http://www.stadiumguide.com/juventusstadium/ | title=Juventus Stadium | publisher=stadiumguide.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423112422/http://www.stadiumguide.com/juventusstadium/}}</ref>։ «Յուվենտուսն» առաջատարն է նվաճած «Սկուդետոների» քանակով. 117 մրցաշարերում 37 անգամ զբաղեցրել է առաջին հորիզոնականը, երկրորդ և երրորդ տեղերում գտնվող [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլանը»]] և [[Ինտեր Միլան|«Ինտերը»]]՝ միասին հաղթել են 36 անգամ (18-ական)<ref>{{cite web | url=http://www.worldfootball.net/winner/ita-serie-a/ | title=Serie A: champions | publisher=worldfootball.net | date=29 փետրվարի 2016 | language=de | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423112710/http://www.worldfootball.net/winner/ita-serie-a/}}</ref>։ Ակումբը 21 անգամ դարձել է Իտալիայի փոխչեմպիոն, ինչը նույնպես ռեկորդային է։ Իտալիայի [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|գավաթի]] և [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ|սուպերգավաթի]] խաղարկություններում ևս «Յուվենտուսը» ցուցաբերել է ռեկորդային արդյունքներ՝ հաղթելով համապատասխանաբար տասնմեկ և յոթ անգամ։ Իտալիայի [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի]] առաջնության [[Սերիա A 2013-14|2013-14]] թվականների մրցաշարում ակումբը հավաքել է 102 միավոր. նախկին ռեկորդը «Ինտեր» ակումբինն էր ([[Սերիա A 2006-07|2006-07]]՝ 97 միավոր)։ [[2014]] թվականի հուլիսի 16-ից ակումբի մարզիչն էր [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ն, ում ժամանակ «Յուվենտուսը» ութ անգամ կարողանում է դառնալ Իտալիայի չեմպիոն ([[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-2015]], [[Սերիա A 2015-16|2015-2016]]), ինչպես նաև՝ երկու անգամ Իտալիայի գավաթակիր ([[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ (2014-15)|2014-15]] և [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ (2015-16)|2015-16]]) և սուպերգավաթակիր ([[Ֆուտբոլի Իտալիայի Սուպերգավաթ 2015|2015]])։ «Յուվենտուսը» իտալական ամենատիտղոսակիր ակումբն է<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=77633.html | title=Old Lady sits pretty | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112343/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=77633.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.fifa.com/world-match-centre/news/newsid/107/733/index.html#juventus+building+bridges+serie+b | title=Juventus building bridges in Serie B | publisher=fifa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112540/http://www.fifa.com/live-scores/news/y=2006/m=11/news=juventus-building-bridges-serie-107733.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ 2015-16 թվականներին նա կարողացել է 5-րդ անգամ անընդմեջ դառնալ Իտալիայի չեմպիոն. նման արդյունք Իտալիայի ֆուտբոլի պատմության մեջ եղել էր միայն մեկ անգամ՝ 1930-1935 թվականներին՝ դարձյալ Յուվենտուսի կողմից<ref>{{cite web | url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/-we-made--hi5tory-juventus-scudetto-2016-.php | title=We Made #Hi5tory | publisher=juventus.com | date=29 ապրիլի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112621/http://www.juventus.com/en/news/news/2016/-we-made--hi5tory-juventus-scudetto-2016-.php | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ 1955 թվականից Եվրոպայում անցկացվող Եվրոպական չեմպիոնների գավաթի խաղարկությում (1992 թվականից՝ [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա]] մրցաշարեր) «Յուվենտուսը» հաղթել է երկու անգամ՝ 1984-85<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1984/ | title=UEFA Champions League 1984/85: History | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423113026/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1984/}}</ref> և 1995-96<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1995/matches/round=69/match=52534/index.html | title=UEFA Champions League 1995/96: History | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423113709/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1995/matches/round=69/match=52534/index.html | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref> թվականներին։ Երբ «Յուվենտուսը» հաղթում է 1999 Ինտերտոտոյի առաջնությունը, դառնում է աշխարհի միակ ակումբը, որը կարողանում է հաղթող ճանաչվել բոլոր մրցաշարերում<ref>{{cite web | url=http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/2003/05/15/pagina-55/34004153/pdf.html | title=Edición del jueves, 15 mayo 2003, página 55 | publisher=hemeroteca.lavanguardia.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=it}}</ref>։ 2012 թվականին անցկացված սոցիալական հարցման տվյալներով՝ «Յուվենտուսը» համարվել է ամենահեղինակավոր ակումբը<ref>{{cite web | url=http://www.demos.it/2012/pdf/2397capsoc35_tifocalcio.pdf | title=XXXV Osservatorio sul Capitale Sociale degli Italiani | publisher=demos.it | date=29 փետրվարի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112828/http://www.demos.it/2012/pdf/2397capsoc35_tifocalcio.pdf | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ Sport + Markt AG կազմակերպության տվյալներով՝ 2010 թվականի դրությամբ «Յուվենտուսի» երկրպագուների թիվն ամբողջ աշխարհում անցնում էր 130 միլիոնից<ref>{{cite web | url=http://www.scribd.com/doc/40164831/20100909-SPORT-MARKT-Football-Top-20-2010-Abstract-Press | title=Europe's Top 20-the most popular football clubs | publisher=scribd.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112932/https://www.scribd.com/doc/40164831/20100909-SPORT-MARKT-Football-Top-20-2010-Abstract-Press | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>, իսկ երեք տարի անց՝ 2013 թվականին՝ 170 միլիոնից<ref>{{cite web | url=http://juventus.am/%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/ | title=Պատմություն (համառոտ) | publisher=juventus.am | date=29 փետրվարի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160407030313/http://juventus.am/%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/ | archivedate=7 ապրիլի 2016}}</ref>։ 2016 թվականին երկրպագուների թիվն անցավ 200 միլիոնից (մոլորակի բնակչության մոտ 3 տոկոսը)։ == Անվանում == Ակումբը հիմնադրել են մի խումբ [[թուրին]]ցի ուսանողներ, որոնք էլ նրան տվել են [[լատիներեն]] «iuventus» անվանումը, որը թարգմանաբար նշանակում է «երիտասարդություն»<ref group="Ն">Հին հռոմեական դիցարանում [[Յուվենտա]] կամ Յուվենտաս էր կոչվում երիտասարդության աստվածուհին, ով գլխավոր աստված [[Յուպիտեր (դիցաբանություն)|Յուպիտերի]] ու նրա կին [[Յունոնա]]յի դուստրն էր։</ref>։ Ակումբի անվանումը կապված է նրա առաջին մարզիկների հետ. ֆուտբոլիստները հիմնականում 16-18 տարեկան էին։ Ակումբը հայտնի է նաև որպես «Յուվե», «bianconeri» («սև-սպիտակներ»), «La Vecchia Signora» («Ծեր Սինյորա»), «la Fidanzata d’Italia» («Իտալիայի հարսնացու»)։ == Պատմություն == === Առաջին տարիներ === Հյուսիսային Իտալիայի [[Թուրին]] քաղաքում ֆուտբոլի պատմությունը սկսել է «Յուվենտուս» ակումբի հիմնադրումից տասը տարի առաջ՝ [[1887]] թվականին, երբ հայտնվել էր Saxon ապրանքանիշի գնդակը։ Այն [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիայից]] [[Իտալիա]] էր բերել վաճառական Էդուարդո Բոձիոն։ Իր ծանոթների հետ, ում թվում էին նաև «Ադամս» կազմակերպության թուրինյան գրասենյակի անգլիացի աշխատակիցները, նա հիմնում է թուրինյան առաջին ակումբը, որ կոչվում էր «Ինտերնացիոնալե»։ Դրանից հետո հիմնադրվում են ևս երկու ակումբներ՝ «Ջինաստիկա» և «Տորինեզե»։ Վերջինիս հիման վրա հետագայում հիմնադրվում է «[[Տորինո]]ն»։ Հաջորդը հիմնադրվում է «Յուվենտուսը»<ref name="liceomassimodazeglio">{{cite news | url=http://www.liceomassimodazeglio.it/storia.html | title=Liceo Ցլասսիցօ “D’Azeglio”։ Storia | publisher=liceomassimodazeglio.it | accessdate=1 մարտի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429115218/http://www.liceomassimodazeglio.it/storia.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ [[Պատկեր:Pionieri Juve 1898.gif|300px|մինի|Յուվենտուսի հիմնադիր կազմը, 1898 թվական]] 1897 թվականի նոյեմբերի 1-ին «Massimo d’Azeglio» ինստիտուտի ուսանողները [[Իտալիայի թագավորություն|Իտալիայի թագավորության]] [[Թուրին]] քաղաքում հիմնադրում են «Յուվենտուս» սպորտային ակումբը<ref>{{cite news | url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/sede | title=La Sede | publisher=juventus.com | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120313013936/http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/sede | archivedate=13 մարտի 2012}}</ref>։ Հիմնադիր ուսանողները 14-17 տարեկան պատանիներ էին։ Ինչպես իրենք էին ասում՝ Società «Società Polisportiva Augusta Taurinorum», ակումբը նախատեսված էր խաղերի, նորույթ ստեղծելու ցանկության և հաճելի կյանքի համար։ Երիտասարդներն այստեղ սիրում էին ժամանակ անցկացնել։ Ակումբի բազան գտնվում էր Ումբերտո թագավորի և [[Վիկտոր Էմանուիլ II|Վիկտոր Էմանուիլի]] անվան պարտեզներին կից՝ Մոնտեվեկկո փողոցի վրա։ Երկու տարի անց ակումբը վերանվանվում է «Յուվենտուս ՖԱ»։ 1900 թվականին ակումբը միանում է [[Սերիա A (Իտալիա)|Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնությանը]]<ref name="storia">{{cite news | url=http://www.comune.torino.it/archiviostorico/mostre/sport_2005/pdf/085-096.pdf | title=Archivio Storico Città di Torino-Calcio (2005) | publisher=comune.torino.it | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303190621/http://www.comune.torino.it/archiviostorico/mostre/sport_2005/pdf/085-096.pdf | archivedate=3 մարտի 2016}}</ref>։ Սկզբում ակումբի մարզաշապիկը վարդագույն էր, սակայն 1903 թվականին «Յուվենտուսն» սկսում է հանդես գալ սև-սպիտակ մարզաշապիկով<ref name="Juve-FIFA">{{cite news | url=http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/index.html | title=The Old Lady Climbs to the Top of the World | publisher=FIFA | date=15 դեկտեմբերի 2006 | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20081013145543/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/index.html | archivedate=13 հոկտեմբերի 2008}}</ref>։ 1904 թվականին գործարար Մարկո Այմոնե-Մարսանը ֆինանսավորում է ակումբը, որի շնորհիվ մարզադաշտը Զորքի հրապարակից ({{lang-it|Piazza d'Armi}}) տեղափոխվում է Umberto I հրապարակ։ Ակումբն իր առաջին տիտղոսը նվաճում է [[1905]] թվականին<ref name="Storia JFC">{{cite book|author=Lino Cascioli|title=Storia fotografica del calcio italiano։ dalle origini al campionato del mondo 1982|editor=Newton & Compton|location=Roma|year=1982|page=324}}</ref>։ Հաջորդ տարի «Յուվենտուսի» նախագահ է դառնում Ալֆրեդ Դիկը, սակայն տարաձայնությունների պատճառով լքում է ակումբը<ref name="FC Torino">{{cite web | url=http://www.torinofc.it/content/view/739 | title=Torino FC։ La fondazione | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080922154759/http://www.torinofc.it/content/view/739/}}</ref>։ Սնանկ հայտարարվելու արդյունքում ակումբը հայտնվում է [[Սերիա A (Իտալիա)|А սերիայից]] դուրս մնալու եզրին (1913 թվական)։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո «Յուվենտուսը» կարողանում է ամրացնել լիգայում ունեցած իր դիրքերը<ref name="Italia 1920-1929">{{cite news | url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1920.html | title=Italy-International Matches 1920-1929 | publisher=Record Sport Soccer Statistics Foundation | date=18 դեկտեմբերի 2001 | author=Maurizio Mariani | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20030714124525/http://www.rsssf.com/tablesi/ital-intres1920.html}}</ref>։ [[Պատկեր:Rovesciata Carlo Parola.jpg|300px|մինի|ձախից|[[Կառլո Պարոլա]], 1950 թվական]] 1923 թվականին «Յուվենտուսի» նախագահ է դառնում իտալական [[FIAT]] կոնցեռնի տնօրենի տեղակալներից [[Էդոարդո Անյելի]]ն։ Նույն տարում կառուցվում է նոր մարզադաշտը<ref name="Storia JFC"/>։ [[Իտալիայի Ֆուտբոլի Առաջնություն 1925-26|1925-26]] թվականներին ակումբը երկրորդ անգամ դառնում է Իտալիայի չեմպիոն՝ եզրափակիչ խաղում հաղթելով «Ալբա Ռոմային» 12։1 հաշվով<ref name="Storia JFC"/>։ Թիմի սերուցքն էին կազմում [[Ջովաննի Ֆերարի]]ն, [[Ռայմունդո Օրսի]]ն, [[Լուիս Մոնտի]]ն և «պաշտպանական եռյակը»՝ Կոմբի-Ռոզետա-Կալյարիս։ Նրանք հինգ մրցաշրջան շարունակ հաղթում էին ազգային առաջնությունում։ Հինգից չորս մրցաշրջաններում «Յուվենտուսի» մարզիչն էր [[Կառլո Կարկանո]]ն<ref name="Storia JFC"/><ref>{{cite book|author=Lino Cascioli|title=Storia fotografica del calcio italiano։ dalle origini al campionato del mondo 1982|editor=Newton & Compton|location=Roma|year=1982|page=324}}</ref>։ [[1934]] թվականի աշխարհի առաջնության ընթացքում [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]ում ֆուտբոլիստներից 9-ը «Յուվենտուսից» էին<ref name="Italia 1930-1939">{{cite news | url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1930.html | title=Italy-International Matches 1930-1939 | publisher=Record Sport Soccer Statistics Foundation | date=18 դեկտեմբերի 2001 | author=Maurizio Mariani | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20030714124729/http://www.rsssf.com/tablesi/ital-intres1930.html | archivedate=14 հուլիսի 2003}}</ref>։ 1935 թվականին՝ Էդոարդո Անյելիի մահից հետո, շատ մարզիկներ լքում են «Յուվենտուսը»։ Մինչև 1949 թվականը ակումբը չի կարողանում նվաճել «սկուդետոն»։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում՝ 1943-1945 թվականներին, ֆաշիստական միջամտության պատճառով ակումբը կոչվում էր «Յուվենտուս-Կաստիլիա». Կաստիլիան մեքենա արտադրող ընկերություն էր<ref name = "Juve_Cisitalia">{{cite video|author=Carlo Durante|url=http://www.lastoriasiamonoi.rai.it/puntate/spalti-di-guerra/446/default.aspx|title=Spalti di guerra։ La storia del campionato di calcio 1943-1944|Publisher=RAI-La Storia siamo noi|language=it|date=15 հունիսի 2004|access-date=2016 թ․ փետրվարի 29|archive-date=2013 թ․ հունիսի 22|archive-url=https://web.archive.org/web/20130622164624/http://www.lastoriasiamonoi.rai.it/puntate/spalti-di-guerra/446/default.aspx|dead-url=yes}}</ref>։ Ընկերության նախագահ Պետրո Դուզիոն դառնում է ակումբի նախագահը, իսկ FIAT-ը դառնում է Թուրինի մեկ այլ թիմի՝ «[[Տորինո]]յի» հովանավորը<ref name="Juve_Cisitalia"/>։ === Նոր ռեկորդների սահմանում === Պատերազմից հետո ակումբը դարձյալ ստանում է «Յուվենտուս» անվանումը։ Ջիանի Անյելին, ապա իր եղբայր Ումբերտոն դառնում են ակումբի ղեկավարները։ «Յուվենտուս» են տեղափոխվում [[Օմար Սիվորի]]ն և [[Ջոն Չարլզ]]ը, ովքեր թիմի ավագ [[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]ի հետ կազմում են հայտնի «մոգական եռյակը»<ref name="Trio Magico">{{cite news |url=http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=38&Itemid=32 |title=Campioni del passato։ gli attaccanti |accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120214130842/http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=38&Itemid=32 |language=it |archivedate=2012 թ․ փետրվարի 14 |dead-url=no }}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.as.com/futbol/articulo/futbol-vi-piero-anos-contrate/20081105dasdaiftb_25/Tes|title=Vi a Del Piero con 18 años y lo contraté en 24 horas|publisher=AS|language=es|date=5 նոյեմբերի 2008|accessdate=6 նոյեմբերի 2008|author=Marco Ruiz}}</ref>։ [[Պատկեր:1986-87 Serie A - SSC Napoli v Juventus FC - Diego Maradona & Michel Platini.jpg|300px|մինի|[[Դիեգո Մարադոնա]] և [[Միշել Պլատինի]], 1986|link=Special:FilePath/1986-87_Serie_A_-_SSC_Napoli_v_Juventus_FC_-_Diego_Maradona_&_Michel_Platini.jpg]] 1958-1961 թվականների ընթացքում ակումբը կարողանում է երեք անգամ դառնալ Իտալիայի չեմպիոն։ Տիտղոսի տասներորդ նվաճումը «Յուվենտուսին» թույլ է տալիս զինանշանի վրա ավելացնել մեկ աստղ<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/juve/it/news/4maggio2011_primastella|title=4 maggio 1958, la Juve si cuce la stella|language=it |publisher=juventus.com |date=4 մայիսի 2011|accessdate=8 մայիսի 2011}}</ref>։ 1961 թվականին Օմար Սիվորին դառնում է А սերիայի առաջին մարզիկը, ով «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ»]] է ստանում։ Նույն տարում Բոնիպերտին լքում է ֆուտբոլը։ Իտալիայի առաջնությունների շրջանակներում անցկացրած հանդիպումներում իր 182 գոլ արդյունքը 45 տարի անց գերազանցում է «Յուվենտուսի» մեկ այլ ֆուտբոլիստ՝ [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն<ref name=goalrecord>{{Cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_E63B2C18BD6A41F5BEDCFEC8BF94195C.asp|title=Tanti auguri, Presidente!|publisher=Juventus Football Club S.p.A official website|language=it|accessdate=3 հուլիսի 2009|deadlink=200|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090706034620/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_E63B2C18BD6A41F5BEDCFEC8BF94195C.asp|archivedate=2009 թ․ հուլիսի 6|dead-url=no}}</ref>։ 1971 թվականի հուլիսի 13-ին Ջամպիերո Բոնիպերտին դառնում է ակումբի նախագահ, և առաջին իսկ մրցաշրջանում մարզիչ Չեստմիր Վիցպալեկի ղեկավարությամբ «Յուվենտուսը» զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը։ Հաջողությունը թուրինցիներին ուղեկցում է 1972-73, 1974-75 թվականներին։ Վերջինի ժամանակ ակումբի մարզիչը [[Կառլո Պարոլա]]ն էր։ Մարզիչ Ջովաննի Տրապատոնիի օրոք «Յուվենտուսը» կարողանում է 6 անգամ հաղթել [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի առաջնություններում]], 2 անգամ նվաճել [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|երկրի գավաթը]], երեք անգամ՝ [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|ՈՒԵՖԱ]]-ի գավաթը և մեկական անգամ՝ Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթը, գավաթակիրների գավաթը և միջմայրցամաքային գավաթը։ Ժամանակի առավել հայտնի ֆուտբոլիստներից էին Դինո Ձոֆը, Անտոնելլո Կոկուրեդուն, Կլաուդիո Ջենտիլեն, Ջուզեպե Ֆուրինոն, Ֆրանչեսկո Մորինին, Գաէտանո Շիրեան, Ֆրանկո Կաուզիոն, Մարկո Տարդելլին, Ռոբերտո Բոնինսենյան, Լուչիանո Սպինոզին, Ռոմեո Բենետին, Ռոբերտո Բետեգան<ref>{{Cite news|author=Sergio Di Cesare|lingua=en|title=Hard work pays off for Zoff|publisher=Union des Associations Européennes de Football|url=http://www.uefa.com/uefaeuro/news/newsid=639009.html|language=en|date=1 ապրիլի 2008|accessdate=8 փետրվարի 2010}}</ref>։ Այս թիմը իտալական «La Stampa» պարբերականն անվանում է «անմոռանալի»<ref>{{Cite news|author=Ferruccio Cavallero|title=Juve e Toro, due squadroni|url=http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0011/articleid,1093_02_1977_0109_0013_24173802/|publisher=La Stampa|language=it|date=23 մայիսի 1977|page=11|accessdate=13 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ 1982 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում]] [[Պաոլո Ռոսսի]]ն, վեց անգամ նվաճելով մրցակիցների դարպասը, դարձել է աշխարհի առաջնության լավագույն ռմբարկու և Եվրոպայի լավագույն ֆուտբոլիստ՝ չնայած իր երկարատև որակազրկմանը, որն ավարտվել էր առաջնությունից ընդամենը 1 ամիս առաջ։ 1982 թվականին «Յուվենտուս» է տեղափոխվում [[Միշել Պլատինի]]ն, ով երեք անգամ դառնում է Եվրոպայի «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի»]] դափնեկիր<ref>{{cite web|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|title=European Footballer of the Year ("Ballon d'Or")|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=8 հուլիսի 2007|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIaeedY?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|language=it|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ === Միջազգային նվաճումներ === 1985 թվականի մայիսի 29-ին [[Չեմպիոնների Լիգա|Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի]]՝ «[[Լիվերպուլ ՖԱ|Լիվերպուլի»]] դեմ եզրափակիչ խաղում Միշել Պլատինիի խփած գոլի շնորհիվ «Յուվենտուսը» նվաճում է եվրոպական ակումբային ֆուտբոլի բարձրագույն տիտղոսը։ Խաղի ընթացքում, սակայն, երկրպագուների միջև տեղի է ունենում բախում, որի արդյունքում «Յուվենտուսի» 39 երկրպագու է զոհվում։ Այս ողբերգությունն իր ազդեցությունն է թողնում ամբողջ եվրոպական ֆուտբոլի վրա<ref>{{Cite news|url=http://www.uefa.com/uefa/socialresponsibility/antiracism/news/newsid=300034.html|title=Olsson urges anti-racism action|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=fr|date=13 մայիսի 2005|accessdate=22 հունվարի 2011}}</ref>։ Այդ տարում «Յուվենտուսը» դառնում է եվրոպական ֆուտբոլի պատմության ընթացքում առաջին ակումբը, որը կարողանում է հաղթել ՈՒԵՖԱ-ի [[Չեմպիոնների Լիգա|Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկությունում անցկացրած բոլոր խաղերում<ref name="Giovanni Trapattoni">{{Cite news|url=http://www.uefa.com/news/newsid=919647.html|title=Giovanni Trapattoni|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=it|date=31 մայիսի 2010|accessdate=27 դեկտեմբերի 2010}}</ref><ref name="El Mundo Deportivo">{{Cite news|url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/2003/09/23/pagina-7/552332/pdf.html|title=Un dilema histórico|publisher=El Mundo Deportivo|language=es|format=PDF|date=23 սեպտեմբերի 2003|accessdate=23 սեպտեմբերի 2008}}</ref>, իսկ միջմայրցամաքային գավաթը և 1999 թվականին Ինտերտոտոյի գավաթը նվաճելուց հետո՝ միակն աշխարհում, որը կարողացել է հաղթող ճանաչվել հնարավոր բոլոր մրցաշարերում։ 1985 թվականին, նվաճելով Միջմայրցամաքային գավաթը, Անտոնիո Կաբրինին, Գաէտանո Շիրեան և Մարկո Տարդելլին դառնում են առաջին ֆուտբոլիստները, ովքեր հանդիսանում են աշխարհի չեմպիոններ ոչ միայն ակումբային, այլև ազգային հավաքականների մակարդակով<ref>{{cite web|url=http://www.goal.com/it/teams/italy/3/juventus/info|title=Juventus - Tutte le notizie sulla Juventus|publisher=goal.com|language=it|accessdate=26 հունիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIbHf2y?url=http://www.goal.com/it/teams/italy/3/juventus/info|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ Այս ակումբը Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի միջուկն էր ինչպես [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|1978]], այնպես էլ՝ [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|1982]] թվականների [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]]ների ժամանակ<ref>{{cite web|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|title=Italy-International Matches 1970-1979|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|language=en|accessdate=4 ապրիլի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIcsl5X?url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|title=Italy-International Matches 1980-1989|language=en|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=4 ապրիլի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIdVfmK?url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ 1986 թվականին Տրապատոնին լքում է «Յուվենտուսը»։ Դրանից հետո սերնդափոխության պատճառով «զեբրերը» 9 տարի շարունակ չեն կարողանում նվաճել սկուդետոն, թեև երկու անգամ ձեռք են բերում ՈՒԵՖԱ-ի գավաթը՝ 1989-90 (մարզիչ՝ Դինո Ձոֆ) և 1992-93 թվականներին (մարզիչ Տրապատոնի)<ref>{{Cite news |url=http://it.uefa.com/uefaeuropaleague/season=1992/overview/index.html#la+juve+mette+mani+sulla+coppa |title=La Juve mette le mani sulla Coppa|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=fr|date=1 հունիսի 1993|accessdate=2 դեկտեմբերի 2012}}</ref>։ 1990 թվականին «Յուվենտուսը» տեղափոխվում է նոր մարզադաշտ՝ «[[Դելե Ալպի]]», որը կառուցվել էր [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 1990|Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնության]] համար<ref>{{Cite book|ref=harv|last=Goldblatt|first=David|title=The Ball is Round։ A Global History of Football|publisher=Penguin|location= London|year=2007|isbn=978-0-14-101582-8|page=602}}</ref>։ 1994 թվականին «Յուվենտուսի» գլխավոր մարզիչ է դառնում Մարչելո Լիպին։ Ակումբը ձեռք է բերում [[Ռոբերտո Բաջո]]յին, [[Ջանլուկա Վիալլի]]ին, Ատիլիո Լոմբարդոյին, [[Ֆաբրիցիո Ռավանելի]]ին, [[Անջելո դի Լիվիո]]յին, [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]յին, [[Կրիստիան Վիերի]]ին<ref>{{գիրք|հեղինակ=К. Гиффорд|վերնագիր=Энциклопедия Футбола|հրատարակություն=АСТ|տարի=2009|էջեր=85|страниц=144|isbn=978-5-17-074446-6}}</ref>։ Լիպին սկսում է պատմության նոր հաղթական էջը<ref name="Lippi winner">{{cite web|url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=117376&Itemid=11|title=Триумф Липпи (1995-1998)|publisher=forzajuve.ru|language=ru|accessdate=26 հունիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIeY3Nh?url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=yes}}</ref>։ Նրա օրոք առաջին իսկ մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» դառնում է Ա սերիայի չեմպիոն, իսկ 1994-95 թվականների Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ խաղում հաղթում է հոլանդական «[[Այաքս (ֆուտբոլային ակումբ, Ամստերդամ)|Այաքսին»]], ինչպես նաև նվաճում ՈՒԵՖԱ-ի սուպերգավաթը<ref name="Lippi winner"/>։ 1996-97 և 1997-98 մրցաշրջաններում «զեբրերը» դարձյալ հայտնվում են Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակչում, սակայն պարտվում են [[Դորտմունդ]]ի «[[Բորուսիա Դորտմունդ|Բորուսիային»]] և [[Մադրիդ]]ի «[[Ռեալ Մադրիդ|Ռեալին»]]<ref name="Lippi winner"/>։ Այդ տարիներին «Յուվենտուսը» հաղթում է Իտալիայի առաջնությունում<ref name="Lippi winner"/>։ Ակումբի առավել հայտնի ֆուտբոլիստներից էին [[Զինեդին Զիդան]]ը, [[Ֆիլիպպո Ինձագի]]ն, [[Էդգար Դավիդս]]ը<ref name="Lippi winner"/>։ 1999 թվականին «Յուվենտուսի» ղեկն ստանձնում է [[Կառլո Անչելոտտի]]ն, ում հաջողվում է նվաճել միայն Ինտերտոտոյի գավաթը<ref>{{cite news| url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1999/11/05/capitale-del-calcio-senza-europa.html?ref=search|title=Capitale del calcio senza l' Europa|date=5 նոյեմբերի 1999|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=26 հունիսի 2013}}</ref>։ === Սերնդափոխություն === Ոչ մեծ դադարից հետո Լիպին վերադառնում է «Յուվենտուս»։ Այդ ընթացքում ակումբը ձեռք է բերում [[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]ին, [[Պավել Նեդվեդ]]ին, [[Դավիդ Տրեզեգե]]ին, [[Զլատան Իբրահիմովիչ]]ին, [[Լիլիան Տյուրամ]]ին։ Առավելապես այս ֆուտբոլիստների շնորհիվ «Յուվենտուսը» նվաճում է ևս երկու սկուդետո՝ 2001-02 և 2002-03 մրցաշրջաններում<ref>{{cite web|url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=117404&Itemid=11|title=В новом тысячелетии (2001-2004)|publisher=forzajuve.ru|language=ru|accessdate=2 հունվարի 2015}}</ref>։ 2003 թվականին «Յուվենտուսը» դուրս է գալիս Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ, սակայն պարտվում է «[[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|Միլանին»]]։ Հաջորդ տարի Լիպին լքում է ակումբը և նշանակվում Իտալիայի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ<ref name=officialtitles>{{cite web|url=http://www.legaseriea.it/it/serie-a-tim/albo-d-oro|title=Albo d'oro Serie A TIM|work=Lega Nazionale Professionisti Serie A|language=it|accessdate=11 մայիսի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIio0Kn?url=http://www.legaseriea.it/it/serie-a-tim/albo-d-oro|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ [[Պատկեր:Football against poverty 2014 - Zidane (3).jpg|մինի|[[Զինեդին Զիդան]]]] 2004 թվականին «Յուվենտուսի» ղեկն ստանձնում է [[Ֆաբիո Կապելո]]ն, ով մինչ այդ [[Ռոմա ՖԱ|«Ռոմայի»]] մարզիչն էր։ Երկու տարվա ընթացքում ակումբը հաղթում է [[Սերիա A 2004-05 (Իտալիա)|2004-05]] և [[Սերիա A 2005-06 (Իտալիա)|2005-06]] առաջնությունների ընթացքում։ Սակայն Կալչոպոլիի սկանդալից հետո «Յուվենտուսը» զրկվում է իր տիտղոսներից. առաջին մրցաշրջանի հաղթողի կոչումը չի շնորհվում ոչ ոքի, իսկ երկրորդի սկուդետոն տրվում է [[Ինտեր Միլան|«Ինտերին»]]։ «Յուվենտուսը» որակազրկվում է և տեղափոխվում [[Սերիա B (Իտալիա)|B սերիա]]։ B սերիայի առաջնությունում «Յուվենտուսը» պետք է սկսեր միավորների բացասական քանակով (-9)<ref>{{cite news |url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Primo_Piano/2006/10_Ottobre/27/arbitratoiniziato.shtml |title=Sconti di 8 punti a Juve e Lazio; di 4 alla Fiorentina. Milan al palo|publisher=La Gazzetta dello Sport|language=it |date=27 հոկտեմբերի 2006|accesso=15 փետրվարի 2009}}</ref>։ [[Դիդիե Դեշամ]]ի գլխավորությամբ 42 խաղում տանելով 20 հաղթանակ և 10 հանդիպում ավարտելով ոչ-ոքի արդյունքով՝ ակումբը զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը և վերադառնում А սերիա։ Մրցաշրջանի լավագույն ռմբարկու է դառնում [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն<ref>{{cite news |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2007/05/20/del-piero-la-felicita-in-20-gol.html?ref=search|title=Del Piero, la felicità in 20 gol Orgoglioso di questo traguardo |date=20 մայիսի 2007|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=27 հունիսի 2013}}</ref>։ Ակումբի ղեկավարության հետ ունեցած տարաձայնությունների պատճառով Դեշամը մրցաշրջանի ավարտին լքում է «Յուվենտուսը»։ [[Սերիա Ա 2007-08 (Իտալիա)|2007-08]] թվականների մրցաշրջանում ակումբը մարզում էր [[Կլաուդիո Ռանիերի]]ն<ref>{{Cite news|url= http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/europe/6719901.stm|title=Ranieri appointed Juventus coach|publisher=BBC News|language=en|accessdate=4 հունիսի 2007|date=4 հունիսի 2007}}</ref>։ «Յուվենտուսը» զբաղեցնում է երրորդ հորիզոնականը, ինչի շնորհիվ թիմը կարողանում է մասնակցել [[Չեմպիոնների Լիգա 2008-2009|2008-09]] թվականների Չեմպիոնների լիգայի մրցաշարին։ Այդտեղ «Յուվենտուսը» երկու անգամ հաղթում է Մադրիդի «Ռեալին», սակայն 1/8 եզրափակչում պարտվում [[Չելսի ՖԱ|«Չելսիին»]]։ Մրցաշրջանի ավարտին ակումբում խնդիրներ են ծագում, որոնց հետևանքով Ռանիերին հեռացվում է աշխատանքից՝ դեռ մրցաշրջանը չավարտած։ Վերջին երկու խաղերի ժամանակ նրանց մարզում է երիտասարդական ակումբի մարզիչ [[Չիրո Ֆերարա]]ն<ref>{{Cite news |url=http://it.uefa.com/footballeurope/news/kind=2/newsid=831044.html|title=Via Ranieri, ecco Ferrara|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=it|accessdate=19 մայիսի 2009}}</ref>։ Երկու խաղերում էլ ակումբը հաղթում է, թուրինցիները զբաղեցնում են երկրորդ հորիզոնականը։ Սակայն Չեմպիոնների լիգայում «Յուվենտուսը» հաջողություն չի ունենում. մրցաշրջանի կեսին թիմը 6-րդ հորիզոնականում էր։ Նոր մարզիչ [[Ալբերտո Ձակերոնի]]ն նույնպես չի կարողանում փրկել թիմը և միայն ավելի է վատթարացնում վիճակը՝ այն իջեցնելով 7-րդ հորիզոնական։ [[Պատկեր:Football against poverty 2014 - Pavel Nedved.jpg|մինի|ձախից|[[Պավել Նեդվեդ]]]] [[Սերիա Ա 2010-11 (Իտալիա)|2010-11]] մրցաշրջանը ակումբի պատմության մեջ ամրագրվում է որպես մեծ փոփոխությունների ժամանակահատված՝ թե ղեկավարության, թե մարզչական կազմում։ [[Անդրեա Անյելի]]ն հեռացնում է Բլանին ակումբի նախագահի պաշտոնից։ Ակումբի սեփականատիրոջ առաջին որոշումն է դառնում [[Լուիջի Դելների]]ին հրավիրելը որպես գլխավոր մարզիչ և Ջուզեպպե Մարոտային գլխավոր տնօրեն նշանակելը<ref>{{cite news|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2010/04/06/la-juve-pronta-ricominciare-da-zero.html?ref=search|title=La Juve è pronta a ricominciare da zero |author=EMANUELE GAMBA|date=6 ապրիլի 2010|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=28 հունիսի 2013}}</ref>։ Սակայն մրցաշրջանի արդյունքներով «Յուվենտուսը» դարձյալ զբաղեցնում է յոթերորդ հորիզոնականը, և Դելնիերիին ազատում են աշխատանքից<ref>{{cite news|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/juventus/2011/05/21/news/delneri_annuncia_addio-16570831/?ref=search|title=Delneri ai saluti ''Non è una sconfitta''|author=Timothy Ormezzano|date=21 մայիսի 2011|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=28 հունիսի 2013}}</ref>։ 2011 թվականի մայիսին «Յուվենտուսի» ղեկավարությունը հայտարարոմ է «Ծեր Սինյորայի» նախկին մարզիկ [[Անտոնիո Կոնտե]]ին գլխավոր մարզիչ նշանակելու մասին<ref name=Conte>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/3/5/28/2011/05/31-127804/Ecco+Antonio+Conte,+nuovo+tecnico+della+Juventus|title=Ecco Antonio Conte, nuovo tecnico della Juventus|publisher=Tuttosport|date=31 մայիսի 2011|accessdate=31 մայիսի 2011|archive-date=2011 թ․ հունիսի 3|archive-url=https://web.archive.org/web/20110603020843/http://www.tuttosport.com/3/5/28/2011/05/31-127804/Ecco+Antonio+Conte,+nuovo+tecnico+della+Juventus|dead-url=yes}}</ref>։ Կոնտեի առաջին իսկ մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» կրկին զբաղեցնում է առաջատարի դիրքը՝ պարտություն չկրելով ոչ մի անգամ<ref>{{Cite news|url=http://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=1631420.html|title=Juventus return to the summit|language=en|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=14 մայիսի 2012|accessdate=14 մայիսի 2012|archive-date=2012 թ․ մայիսի 16|archive-url=https://web.archive.org/web/20120516235027/http://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=1631420.html|dead-url=yes}}</ref>։ Միևնույն ժամանակ այդ մրցաշրջանը դառնում է վերջինը՝ խփած գոլերի ու խաղերի մասնակցությամբ առաջատար ֆուտբոլիստ [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]յի համար<ref>{{cite news|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/juventus/2012/05/21/news/del_piero_dopo_coppa_italia_addio_juventus-35582469/?ref=search|title= "Ho ancora voglia di giocare Da adesso la Juve è storia"|date=20 մայիսի 2012|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=30 հունիսի 2013}}</ref>։ [[Սերիա A 2012-13 (Իտալիա)|2012-13]] թվականների մրցաշրջանից առաջ Անտոնիո Կոնտեն ստանում է տասնամսյա որակազկում, քանի որ [[Սիենա ՖԱ|«Սիենա»]] ակումբի մարզիչը լինելու ժամանակ՝ 2010 թվականին, տեղեկանալով խաղի կեղծման ու փողերի լվացման մասին՝ տեղյակ չէր պահել իրավապահ մարմիններին<ref>{{Cite web|url= http://www.gazeta.ru/sport/news/2012/08/10/n_2478845.shtml|title= Тренер «Ювентуса» Конте дисквалифицирован на 10 месяцев за договорные матчи|publisher= gazeta.ru|language=ru}}</ref>։ Շուտով որակազրկման ժամկետները կրճատվում են մինչև 4 ամիս։ Սակայն այս իրադարձությունները չեն խանգարում «Յուվենտուսին»՝ դարձյալ գրավել սկուդետոն՝ երկրորդ տեղում գտնվող [[Նապոլի (ֆուտբոլային ակումբ)|«Նապոլի»]] ակումբից առաջ անցնելով 9 միավորով<ref>{{cite news|url= http://palermo.repubblica.it/sport/2013/05/05/news/il_palermo_perde_a_torino_la_lotta_si_fa_disperata-58113272/?ref=search|title=Il Palermo perde a Torino la lotta si fa disperata|date=2013-05-05|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=2013 թ․ հունիսի 30}}</ref>։ Իտալիայի Ա սերիայի առաջնության [[Սերիա A 2013-14 (Իտալիա)|2013-14]] թվականների մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» 30-րդ անգամ դառնում է չեմպիոն՝ հավաքելով ռեկորդային 102 միավոր և տանը չկորցնելով ոչ մի միավոր<ref>{{Cite web|url= http://www.championat.com/football/news-1836641-juventus-nabrav-102-ochka-ustanovil-evropejskij-rekord-sredi-top-chempionatov.html|title= «Ювентус», набрав 102 очка, установил рекорд среди топ-чемпионатов Европы|language=ru|publisher= championat.com}}</ref>։ Ինչպես նաև ակումբը կարողանում է հասնել [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 2014|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի]] կիսաեզրափակիչ փուլին։ [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս» մարզադաշտում]] տեղի ունեցած կիսաեզրափակիչ երկրորդ խաղը ոչ-ոքի ավարտելով հանդիպում [[Լիսաբոն]]ի [[Բենֆիկա (ֆուտբոլային ակումբ)|«Բենֆիկայի»]] հետ, արդյունքում պարտվելով երկու խաղերի հանրագումարում (2։1; 0։0)՝ ակումբը դուրս է մնում մրցաշարից։ [[Պատկեր:Super Gigi Buffon (Juventus) (2).jpg|մինի|[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]]] [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-15]] թվականների առաջնությունում «Յուվենտուսի» մարզչական ղեկն անցնում է [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ին, ով [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլան»ի]] նախկին մարզիչն էր։ Կոնտեն դառնում է [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]ի մարզիչը։ Ալլեգրիի ղեկավարությամբ «Յուվենտուսը» չորրորդ անգամ անընդմեջ դառնում է [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|А սերիայի]] չեմպիոն, 1995 թվականից հետո առաջին անգամ նվաճում է [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]ը, ինչպես նաև 2015 թվականին դուրս է գալիս [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 2015|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ]], որտեղ զիջում է [[Բարսելոնա ՖԱ|«Բարսելոնային»]]՝ 1։3 հաշվով։ 2015 թվականի ընթացքում «Յուվենտուսը» ձեռք է բերում ևս մի քանի ֆուտբոլիստների՝ [[Նորբերտո Մուրարա Նետո]] (30 ապրիլի<ref>{{cite web|url=http://www.football-italia.net/68636/official-neto-joins-juventus|title=Official։ Neto joins Juventus|publisher=Football Italia|date=3 հուլիսի 2015|accessdate=23 նոյեմբերի 2015|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Պաուլո Դիբալա]] (4 հունիսի<ref>{{Cite web|title = «Յուվենտուսը» հայտարարոմ է Դիբալայի՝ 32 միլիոնով տրանսֆերի մասին|url = http://www.sports.ru/football/1030306900.html|website = sports.ru|accessdate = 06 հունվարի 2016}}</ref>, [[Արգենտինա]]), [[Սամի Խեդիրա]] (1 հուլիսի<ref>{{Cite web|title = Khedira signs for Juventus|url = http://www.juventus.com/en/news/news/2014/khedira-signs-for-juventus.php|website = juventus.com|language=en|accessdate = |01 մարտի 2016}}</ref>, [[Գերմանիա]]), [[Մարիո Մանջուկիչ]] (22 հունիսի<ref>{{Cite web|title = Mandzukic joins Juventus|url = http://www.juventus.com/en/news/news/2014/mandzukic-joins-juventus.php|website = juventus.com|language=en|accessdate = |01 մարտի 2016}}</ref>, [[Սերբիա]]), [[Սիմոնե Ձաձա]] (7 հուլիսի<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/it/news/news/2015/zaza---bianconero.php|title=Zaza è bianconero|date=08 հունվարի 2016|accessdate=08 հունվարի 2016|publisher=Juventus FC|language=it}}</ref>, [[Իտալիա]]), [[Ալեքս Սանդրո]] (20 օգոստոսի<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.com/sport/football/34012251|title=Alex Sandro։ Brazilian joins Juventus from Porto in £18m deal|date=01 մարտի 2016|publisher=BBC|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Էռնանես]] (31 օգոստոսի<ref>{{cite news|url=http://www.sbnation.com/soccer/2015/8/31/9234077/hernanes-juventus-transfer-news-inter-milan|title=Juventus make bizarre Hernanes signing|date=01 մարտի 2016|publisher=sbnation.com|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Դանիելե Ռուգանի]] (30 սեպտեմբերի<ref>{{cite news|url=http://www.goal.com/en/news/596/exclusive/2015/06/24/13023152/rugani-im-ready-for-juventus-now|title=Rugani։ I'm ready for Juventus now|date=01 մարտի 2016|publisher=goal.com|language=en}}</ref>, [[Իտալիա]])։ Ակումբի ամենաերիտասարդ ֆուտբոլիստին՝ [[Էմիլ Աուդերո]]յին (ծնված 1997 թվական), նույնպես գնել են 2015 թվականին։ Տարեսկզբին «Յուվենտուսը» նպատակադրված էր գնել նաև «[[Դորտմունդի Բորուսիա]]յի» ֆուտբոլիստ [[Հենրիխ Մխիթարյան]]ին<ref>{{cite news|url=http://talksport.com/football/juventus-showing-interest-borussia-dortmund-midfielder-henrikh-mkhitaryan-150818163223|title=Juventus showing interest in Borussia Dortmund midfielder Henrikh Mkhitaryan|date=01 մարտի 2016|publisher=talksport.com|language=en}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.blackwhitereadallover.com/2015/8/18/9168957/juventus-borussia-dortmund-henrikh-mkhitaryan-serie-a-summer-transfer-rumors-2015|title=Reports: Juventus back in for Borussia Dortmund playmaker Henrikh Mkhitaryan|date=01 մարտի 2016|publisher=blackwhitereadallover.com|language=en}}</ref>՝ պատրաստվելով վճարել 20 միլիոն եվրո<ref>{{cite news|url=http://armtimes.com/hy/read/58157|title=20 միլիոն եվրո՝ Հենրիխ Մխիթարյանին Թուրինի «Յուվենտուս» տանելու համար|date=01 մարտի 2016|publisher=armtimes.com}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>, սակայն գործարքը չի կայանում Մխիթարյանի ցանկությամբ։ Այս կազմով «Յուվենտուսը» հանդես է գալիս [[Սերիա Ա 2015-16 (Իտալիա)|2015-16]] թվականների [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի առաջնությունում]], որտեղ այժմ զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը։ 2016 թվականի մարտի 2-ին [[Ինտեր Միլան|«Ինտերին»]] հաղթելուց հետո<ref>{{cite news|url=http://www.armsport.am/hy/news/2016/03/03/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A9/689121|title=Իտալիայի գավաթ. Ինտերը հետ բերեց 3 գնդակի տարբերությունը բայց դուրս չեկավ եզրափակիչ (տեսանյութ)|date=03 մարտի 2016|publisher=armsport.am|access-date=2016 թ․ մարտի 3|archive-date=2016 թ․ մարտի 6|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306230048/http://www.armsport.am/hy/news/2016/03/03/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A9/689121|dead-url=yes}}</ref> «Յուվենտուսն» անցավ [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ փուլ, որը կկայանա 2016 թվականի մայիսի 16-ին։ {{Համայնապատկեր|Juventus Stadium inauguration.jpg|1070px|<center>«[[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|Յուվենտուս»]] մարզադաշտի բացումը [[2011]] թվականի [[սեպտեմբերի 8]]-ին</center>}} == Խորհրդանիշներ == «Յուվենտուսի» մարզիկները 1903 թվականից սկսած խաղացել են սև-սպիտակ զոլավոր շապիկներով ու սպիտակ, երբեմն՝ սև վարտիքներով։ Ի սկզբանե նրանց մարզահագուստը եղել է [[վարդագույն]] շապիկը, որն ունեցել է սպիտակ գիծ։ Մարզիկներից մեկի հայրը պատրաստում է առաջին շապիկները, սակայն դրանց պարբերաբար լվացումը գունազրկում է հագուստը։ 1903 թվականին ակումբի ղեկավարությունը որոշում է փոխել մարզահագուստի գույնը<ref name=shirts>{{Cite news|url=http://www.nottscountyfc.co.uk/page/HistoryDetail/0,,10426~1028229,00.html#continue|title=Black & White|publisher=Notts County F.C. official website|accessdate=7 նոյեմբերի 2008}} Extracts taken from the ''Official History of Notts County'' and article kindly reproduced by the ''Daily Mail''.</ref> Ակումբի ղեկավարությունը խնդրանքով դիմում է իր անգլիացի անդամներից մեկին՝ Ջոն Սավեյջին, [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիայի]] հետ կապեր հաստատելու և նոր մարզահագուստ ձեռք բերելու համար։ Նրա անգլիաբնակ ընկերներից մեկը, ով ապրում էր [[Նոթինգհեմ]] քաղաքում, [[Թուրին]] է ուղարկում սև ու սպիտակ զոլավոր շապիկներ<ref name=shirts/>։ «Յուվենտուս» ՖԱ պաշտոնական խորհրդանիշը փոքր փոփոխություններ է կրել 1920-ականներից հետո։ Վերջին փոփոխությունը տեղի է ունեցել [[Սերիա Ա 2004-05 (Իտալիա)|2004-05]] թվականների [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի առաջնության]] ընթացքում։ Այդ ժամանակից սկսած՝ խորհրդանիշը վահանաձև-ձվաձև տեսք ունի։ Այն բաժանված է հինգ՝ երկու սպիտակ և երեք սև զուգահեռ զոլերի, որոնց կենտրոնում գտնվում է հետևյալը՝ ակումբի անվանումը (վերևում), ոսկե միջնորմը (արդարության խորհրդանիշ) և ցուլի կերպարանքը (ներքևում)։ Վերջինս խորհրդանշում է [[Թուրին]] քաղաքի համայնքը։ Եռաժանու տեսքով ցուլի գլխավերևում գտնվում է ոսկեզօծ սև թագ, որը խորհրդանշում է Augusta Tourinorum քաղաքը՝ ժամանակակից [[Պիեմոնտ]] գավառի կենտրոնի՝ [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական]] դարաշրջանի պատմությունն ու մշակույթը։ Անցյալում խորհրդանշանն ունեցել է [[կապույտ]] գույն (Թուրին քաղաքի մեկ այլ խորհրդանիշ), և իրենից հնգանկյուն էր ներկայացնում։ Երեք աստղերը, որոնք նշվում են վերին հատվածում, խորհրդանշում են [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնությունում]] 30 անգամ չեմպիոն դառնալը։ 1980-ականների ընթացքում ակումբի խորհրդանիշն է դառնում [[զեբր]]ը։ Ավելի քան մեկդարյա պատմության ընթացքում ակումբը ձեռք է բերել տարբեր մականուններ։ Դրանցից հայտնի է ''la Vecchia Signora'' (ծեր տիկին) անունը։ «Ծեր» անունը հակադրվել է «Յուվենտուսին» ({{lang-lat|Iuventus}}՝ երիտասարդ)։ Անվանումը դրվել է 1930-ականներից առաջ, երբ ակումբն «առել էր տարիքը»։ «Տիկին» անունը խորհրդանշում է գեղեցիկ սեռը, որը դրել են երկրպագուները։ Ակումբը հայտնի է նաև որպես ''la Fidanzata d'Italia'' (Իտալիայի հարսնացու)։ Սրա պատճառը Հարավային Իտալիայից ([[Նեապոլ]], [[Պալերմո]]) ներգաղթյալ բանվորների հոսքն էր, ովքեր աշխատանքի էին ընդունվում Թուրինի [[FIAT]] կոնցեռնում դարձյալ 1930-ական թվականներից։ Հայտնի են նաև ''i bianconeri'' (սպիտակասևեր), ''le zebre'' (զեբր) անվանումները<ref>{{cite web | first = Paolo | last = Granzotto | title = Juve, la Signora "gobba" che ci prova | publisher = Il Giornale | date = 16 հունիսի 2006| url=http://www.ilgiornale.it/news/juve-signora-gobba-che-ci-prova.html | accessdate = 21 դեկտեմբերի 2012| language = it }}</ref> 2015 թվականի սեպտեմբերի 10-ին «Յուվենտուսը» պաշտոնապես հայտարարում է նոր ծրագիր՝ JKids՝ մանկահասակ ու պատանի երկրպագուների ու մարզիկների համար։ "J" տառով նշվում է մուլտիպլիկացիոն զեբրը, որը նմանվում է ակումբի զոլավոր մարզաշապիկին և ունի երեք աստղ՝ կրծքավանդակի ու պարանոցի հատվածում<ref>{{cite web | title = Juventus launches JKids | publisher = juventus.com | date = 10 սեպտեմբերի 2015| url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/juventus-launches-jkids-.php | accessdate = 10 սեպտեմբերի 2015 }}</ref>։ "J"-ն իր նորամուտը նշում է [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս» մարզադաշտում]]՝ 2015 թվականի սեպտեմբերի 12-ին<ref>{{cite web | title = Venite ad incontrare J allo Stadium! | publisher = juventus.com/it | date = 16 սեպտեմբերի 2015| url=http://www.juventus.com/it/news/galleries/2015/venite-ad-incontrare-j-allo-stadium--.php|language=it | accessdate = 16 սեպտեմբերի 2015 }}</ref>։ == Մարզադաշտեր == «Յուվենտուսի» առաջին մարզադաշտերն էին «Պարկ Վալենտինոն» և «Ցիտադելը» (1897-1898)։ 1898-1908 թվականներին գործարկվում է «Piazza d’Armi» մարզադաշտը՝ բացառությամբ 1905-06 մրցաշրջանի, որի ընթացքում տան մարզադաշտը «Վելոդրոմ Ումբերտո I»-ն էր<ref>{{cite news|author=Giovanni De Luna|url= http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0001/articleid,0223_04_2005_1456_0001_1727526/|title=La storia nel pallone|publisher=La Stampa|date=26 մարտի 2005|page=1|accessdate=31 մարտի 2011}}</ref>. 1909-1922 թվականներին ակումբի մարզադաշտն էր «Կորսո Սեբաստոպոլին», իսկ 1922-1933 թվականներին՝ «Կորսո Մարսիլիան»։ Այս մարզադաշտերում ակումբը չորս անգամ անընդմեջ դառնում է Իտալիայի չեմպիոն<ref name="TavellaRomanzo">{{գիրք|հեղինակ=Renato Tavella, Franco Ossola, |վերնագիր= Il Romanzo della Grande Juventus|հրատարակություն=Newton & Compton|վայր=Roma|տարի=2003|isbn= ISBN 88-8289-900-4}}</ref>. [[Պատկեր:Stadio Comunale Benito Mussolini.jpg|մինի|300px|ձախից|Յուվենտուսի ամենաերկարակյաց՝ «Ստադիո Կոմունալե» մարզադաշտը]] 65 000 հանդիսատես տարողունակությամբ «Ստադիո Կոմունալե» մարզադաշտը դառնում է ամենաերկարակյացը «Յուվենտուսի» պատմության ընթացքում. այն ակումբի կենտրոնն էր ավելի քան կես դար՝ 1933-1990 թվականներին։ Սկզբում այն կրում էր Իտալիայի ֆաշիստ առաջնորդ [[Բենիտո Մուսոլինի]]ի անունը և կառուցվել էր 1934 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1934|աշխարհի առաջնության]] համար։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո մարզադաշտը վերանվանում են նախկին անունով, իսկ դրանից հետո ստանում նոր անվանում՝ «Վիտորիո Պոցցո»։ Այստեղ «Յուվենտուսի» մասնակցությամբ կայացել է 890 հանդիպում<ref name="Stadio Olimpico di Torino">{{cite web | url = http://www.juventus.com/juve/it/stadio-e-museo/stadio/stadio/stadiprecedenti/gli%20stadi%20della%20juve | title = Gli stadi della Juve | accessdate = 26 սեպտեմբերի 2008 | archiveurl = https://www.webcitation.org/6INJw6fzD?url=http://www.juventus.com/juve/it/stadio-e-museo/stadio/stadio/stadiprecedenti/gli%20stadi%20della%20juve | archivedate = 2013-07-25 | dead-url = yes }}</ref>։ Սկսած 1963 թվականից՝ «Յուվենտուսը» մարզադաշտը կիսում էր «[[Տորինո]]յի հետ»։ 1990 թվականին ակումբը տեղափոխվում է նորակառույց «[[Դելլե Ալպի]]»<ref>{{cite news|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1990/08/28/gli-stadi-non-tornano.html?ref=search|title=GLI STADI NON TORNANO |author=MARCO E. ANSALDO|date=28 օգոստոսի 1990|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=2 հուլիսի 2013}}</ref>։ Ակվա Մարսիի նախագծով կառուցված «Դելլե Ալպի» մարզադաշտում «Յուվենտուսը» խաղացել է մինչև [[Սերիա Ա 2005-06 (Իտալիա)|2005-06]] թվականների առաջնությունը։ Այն տեղակայված էր [[Թուրին]]ի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Վալետա թաղամասում և տեղավորում էր 69 000 հանդիսատես։ Այնտեղ բավական լավ հարմարեցված էր ակուստիկան, ուստի այն գործածվում էր նաև բաց համերգների համար։ Այս ժամանակահատվածում «Յուվենտուսը» երբեմն օգտագործում է այլ քաղաքների մարզադաշտեր՝ «Չեզենա» (Իտալիայի և Ինտերտոտոյի գավաթներ), [[Միլան]]ի «Ջուզեպպե Մեացցա» ([[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 1999|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի կիսաեզրափակիչ]], 1999) կամ [[Պալերմո]] (ՈւԵՖԱ-ի սուպերգավաթ՝ 1996, 1999-00 ՈւԵՖԱ-ի առաջին և երրորդ փուլեր)<ref name="Stadio Delle Alpi">{{հոդված|հեղինակ=Enrica Tarchi|վերնագիր=Finalmente nostro!|language=it|հրատարակություն=Hurrà Juventus|էջեր=8-12}}</ref>։ 2002 թվականի հունիսի 12-ին հարազատ քաղաքը ակումբին անվճար տրամադրում է «Ստադիո Օլիմպիկո» մարզադաշտը (մի քանի տարի անց այն վերադարձվում է քաղաքին) այն պայմանով, որ 2006 թվականին այնտեղ անցկացվելիք [[Ձմեռային Օլիմպիական խաղեր 2006|ձմեռային օլիմպիական խաղերի]] համար կկատարվեն վերանորոգման աշխատանքներ։ Միևնույն շամանակ Թուրինը 99 տարով վարձակալում է «Դելլե Ալպի» մարզադաշտը<ref name="Stadio Delle Alpi"/>։ [[Պատկեր:Juventus v Real Madrid, Champions League, Stadium, Turin, 2013.jpg|մինի|300px|աջից|Ակումբի նոր՝ «Յուվենտուս» մարզադաշտը]] [[Սերիա A 2006-07 (Իտալիա)|2006-07]] թվականների մրցաշրջանից մինչև 2011 թվականը «Յուվենտուսը» խաղում էր «Ստադիո Օլիմպիկո» մարզադաշտում, որը տեղավորում էր 27 000 հանդիսատես<ref name="Stadio Olimpico di Torino"/>։ 2008 թվականի մարտի 18-ին ակումբի տնօրենների խորհուրդը հաստատում է «Դելլե Ալպիի» տեղում նոր մարզադաշտի կառուցման նախագիծը<ref name="nuovo stadio">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/nuovo-stadio|title=Juventus։ Il nuovo stadio|accessdate=1 մարտի 2009|publiser=juventus.com|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HuYzVFIO?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/nuovo-stadio|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 6|dead-url=yes}}</ref>։ Նրա արժեքը գնահատվում է € 105 միլիոն<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/MEDIA_comunicatostampa_69E53DA288B8443AA501C918378E9139.asp|title=Il Cda approva la realizzazione del nuovo stadio|publisher=juventus.com|date=18 մարտի 2008|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2008-03-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20080321232756/http://www.juventus.com/site/ita/MEDIA_comunicatostampa_69E53DA288B8443AA501C918378E9139.asp|dead-url=}}</ref>։ Նրա ճարտարապետներն էին Ջինո Ձավանելան և Էլա Սուարեսը, իսկ ինժեներ՝ Մաքսիմում Մայովեկին։ Կառուցման մասին պաշտոնապես հայտարարվում է 2008 թվականի նոյեմբերի 20-ին՝ Լինգոտոյում<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_6D149E0276DA429699DB68DB0BA6AC2B.asp|title=Nasce il nuovo stadio della Juventus|publisher=juventus.com|date=20 նոյեմբերի 2008|accessdate=20 նոյեմբերի 2008|archive-date=2008-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20081126112057/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_6D149E0276DA429699DB68DB0BA6AC2B.asp|dead-url=}}</ref>։ Ընդհանուր առմամբ զբաղեցվում է 355000 քառ. մ տարածք (45000-ը՝ նախատեսված էր մարզադաշտի, 155000-ը՝ ծառայությունների, 34000-ը՝ նախաձեռնող գործունեության և 30000-ը՝ կանաչ տարածքների համար)<ref name="nuovo stadio"/>։ Կառույցը ունի հնգաձև տեսք, շրջապատված է երկու կիսաէլիպսաձև շինություններով, որտեղ գտնվում են բարեր և ռեստորաններ։ Կան նաև VIP սրահներ՝ նախագծված Pininfarina Extra ընկերության կողմից, որոնք նայում են անմիջապես մարզադաշտին<ref name="nuovo stadio"/>։ Մարզադաշտը տեղավորում է ավելի քան 41000 հանդիսատես և նախատեսված է միայն ֆուտբոլի համար. այն չունի թեթև ատլետիկայի համար նախատեսված տարածքներ՝ դաշտի շուրջ<ref name="nuovo stadio"/>։ Ստորին հատվածի նստարանները մեկուկես մետր ցածր են գետնից. դաշտի և հանդիսատեսի սահմանաբաժաններ չկան<ref>{{cite news|url=http://www.lastampa.it/sport/cmsSezioni/quijuve/200811articoli/17730girata.asp|title=Juve, lo stadio dei sogni|publisher=La Stampa|date=21 նոյեմբերի 2008|accessdate=20 նոյեմբերի 2008|author=Massimiliano Nerozzi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120119175304/http://www.lastampa.it/sport/cmsSezioni/quijuve/200811articoli/17730girata.asp|archivedate=2012 թ․ հունվարի 19|dead-url=no}}</ref>։ Մարզադաշտը ծածկված է 40000 ալյումինե թիթեղներով, իսկ տանիքի զանգվածը գերազանցում է աէրոդինամիկ խողովակը։ Տանիքը կիսաթափանցիկ է. այդպես է կառուցվել՝ լույսը մարզադաշտ չուղղելու նպատակով։ Բացումը տեղի է ունեցել 2011 թվականի սեպտեմբերի 8-ին՝ Իտալիայի վերամիավորման 150-ամյակի կապակցությամբ։ Այն շահագործման է հանձնվել [[Սերիա A 2011-12 (Իտալիա)|2011-12]] թվականների առաջնությունից ի վեր<ref>{{cite news |url=http://www.juventus.com/juve/it/news/inaugurazione%20nuovo%20stadio |title=Nuovo Stadio, inaugurazione l'8 settembre|publisher=juventus.com|date=14 հուլիսի 2011|accessdate=13 օգոստոսի 2011}}</ref>։ == Ներկա կազմ == ''2022 թվականի օգոստոսի 26-ի դրությամբ'' <table style="float: right; width: 160px; border: #99B3FF solid 1px"> <tr><td><div style="position: relative; font-size: 0.8em;"> [[Պատկեր:Soccer Field Transparant.svg|202px]] {{Image label|x=0.272|y=0.06|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.243|y=0.095|scale=350|text=[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն|'''Բուֆֆոն''']] }} {{Image label|x=0.07|y=0.2|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.025|y=0.24|scale=350|text=[[Մաթիա Դե Շիլյո|'''Դե Շիլյո''']]}} {{Image label|x=0.21|y=0.16|scale=350|text={{դրոշ|Մարոկկո|20px}} }} {{Image label|x=0.183|y=0.2|scale=350|text=[[Մեհդի Բենատիա|'''Բենատիա''']]}} {{Image label|x=0.35|y=0.16|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.315|y=0.2|scale=350|text=[[Ջորջիո Կիելլինի|'''Կիելինի''']]}} {{Image label|x=0.49|y=0.2|scale=350|text={{դրոշ|Բրազիլիա|20px}} }} {{Image label|x=0.43|y=0.24|scale=350|text=[[Ալեքս Սանդրո|'''Սանդրո''']]}} {{Image label|x=0.18|y=0.36|scale=350|text={{դրոշ|Բոսնիա և Հերցեգովինա|20px}} }} {{Image label|x=0.155|y=0.4|scale=350|text=[[Միրալեմ Պյանիչ|'''Պյանիչ''']]}} {{Image label|x=0.36|y=0.36|scale=350|text={{դրոշ|Ֆրանսիա|20px}} }} {{Image label|x=0.325|y=0.4|scale=350|text=[[Բլեյզ Մատուիդի|'''Մատուիդի''']]}} {{Image label|x=0.07|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Բրազիլիա|20px}} }} {{Image label|x=0.035|y=0.52|scale=350|text=[[Դուգլաս Կոստա|'''Կոստա''']]}} {{Image label|x=0.275|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Արգենտինա|20px}} }} {{Image label|x=0.251|y=0.52|scale=350|text=[[Պաուլո Դիբալա|'''Դիբալա''']]}} {{Image label|x=0.49|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Խորվաթիա|20px}} }} {{Image label|x=0.44|y=0.52|scale=350|text=[[Մարիո Մանջուկիչ|'''Մանջուկիչ''']]}} {{Image label|x=0.275|y=0.58|scale=350|text={{դրոշ|Արգենտինա|20px}} }} {{Image label|x=0.253|y=0.62|scale=350|text=[[Գոնսալո Իգուաին|'''Իգուաին''']]}} </div><p style="text-align:center;">Յուվենտուսի մեկնարկային կազմը 2017-18 մրցաշրջանում </td></tr> </table> {{Ֆթ սկիզբ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=1|ազգ=Լեհաստան|անուն=[[Վոյցեխ Շեսնի]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=2|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մաթիա Դե Շիլյո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=3|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Գլեյսոն Բրեմեր]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=5|ազգ=Իտալիա|անուն=[Մանուել Լոկատելլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=6|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Դանիլո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=7|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆեդերիկո Կյեզա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=8|ազգ=ԱՄՆ|անուն=[[Ուեստոն ՄաքԿենի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=9|ազգ=Սերբիա|անուն=[[Դուշան Վլահովիչ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=10|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Պոլ Պոգբա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=11|ազգ=Կոլումբիա|անուն=[[Խուան Կուադրադո]]|դիրք=ԿՊ}} <small>(2-րդ ավագ)</small> {{Ֆթ խաղացող|N°=12|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Ալեքս Սանդրո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=13|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Նիկոլո Ռովելլա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=14|ազգ=Լեհաստան|անուն=[[Արկադիուշ Միլիկ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=15|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆեդերիկո Գատտի]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=17|ազգ=Սերբիա|անուն=[[Ֆիլիպ Կոստիչ]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ մեջտեղ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=18|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մոյզե Կեն]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=19|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Լեոնարդո Բոնուչի]]|դիրք=ՊՇ}} <small>(ավագ)</small> {{Ֆթ խաղացող|N°=20|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆաբիո Միրետտի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=21|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Կայու Ժորժի]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=22|ազգ=Արգենտինա|անուն=[[Անխել դի Մարիա]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=23|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Կառլո Պինսոլյո]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=24|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Դանիելե Ռուգանի]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=25|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Ադրիան Ռաբիոտ]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=27|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մանուել Լոկատելլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=28|ազգ=Շվեյցարիա|անուն=[[Դենիս Զաքարիա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=29|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Արթուր Մելո]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=30|ազգ=Արգենտինա|անուն=[[Մատիաս Սուլե]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=33|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Մարլե Ակէ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=36|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մատիա Պերին]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=44|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Նիկոլո Ֆաջոլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ վերջ}} == Երիտասարդական թիմ == Յուվենտուսի պատանեկան ակադեմիայում կա 17 ֆուտբոլային ակումբ, որոնք խաղում են ազգային առաջնությունում և միջազգային մրցաշարերում<ref name="azioniJFC"/>։ Նրանք բոլորը մարզվում են [[Վինովո]] համայնքում գտնվող «Յուվենտուս կենտրոնում»<ref name="Juventus Center">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/juventus-center|title=Juventus։ Media Center Vinovo|accessdate=1 մարտի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89Ewuzu?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/juventus-center|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Հոլանդական «[[Այաքս (ֆուտբոլային ակումբ, Ամստերդամ)|Այաքսի»]] նմանությամբ, «Յուվենտուսը» ստեղծում է ֆուտբոլային դպրոցներ՝ ակումբների տեսքով, որտեղ ավագ թիմի ֆուտբոլիստները մարզվում են երիտասարդների հետ<ref name="satelliti">{{cite news |url=http://www.settoregiovanile.figc.it/evento_attivita.asp?id=9659 |title=6 domande a Camillo De Nicola|publisher=FIGC – Settore Giovanile e Scolastico|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Ակումբն ունի ամառային ճամբարներ ոչ միայն ամբողջ Իտալիայում, այլև արտասահմանում, որտեղ մարզվում են 8-16 տարեկան պատանիներ<ref name="JSS Summer Camps">{{Cite news|url= http://www.juventus.com/juve/it/4you/juventus-soccer-school|title= Juventus Soccer Schools: Summer Camps|publisher= juventus.com|accessdate= 26 սեպտեմբերի 2008|archive-date= 2012-03-13|archive-url= https://web.archive.org/web/20120313013659/http://www.juventus.com/juve/it/4you/juventus-soccer-school|dead-url= yes}}</ref>։ Հաճախ «Յուվենտուսը» ստեղծում է նախագծեր՝ երիտասարդների համար։ Դրանցից հայտնի է «Յուվենտուս ունիվերսիտետը», Ֆուտբոլի համաշխարհային համալսարանը (Թուրինի համալսարանի աջակցությամբ)<ref>{{cite news|url=http://www.juvesoccerschool.com/university/|title=Juventus University|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref> և «Յուվենտուսի ազգային ակադեմիան», որը զբաղվում է ֆուտբոլային դպրցների ստեղծմամբ, որոնք գտնվում են երկրի տարածքում ու արտասահմանում՝ 6-12 տարեկան երեխաների համար<ref>{{Cite news|url=http://www.juvesoccerschool.com/academy/index.php?option=com_content&view=article&id=10&catid=2&Itemid=10|title=Juventus National Academy|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Կա նաև ծրագիր, որով «Յուվենտուսը» հսկում է 18 ֆուտբոլային դպրոցներ ու հովանավորում դրանք<ref>{{Cite news|url= http://www.juvesoccerschool.com/international/|title=Juventus Soccer Schools International|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2009}}</ref>։ «Յուվենտուսը» մշտապես հետևում է երիտասարդ ֆուտբոլիստներին ինչպես երկրում, այնպես էլ արտասահմանում<ref name=satelliti/>։ Ակումբի ակադեմիայում կրթվել կամ երիտասարդ տարիքում տեղափոխվել են [[Պիետրո Անաստազի]]ն (եկել է 20 տարեկանում «[[Կատանիա ՖԱ|Կատանիայից»]]), [[Ֆրանկո Կաուզիո]]ն (եկել է ակումբ «Լեչչեից»), [[Ջուզեպե Ֆուրինո]]ն (եկել է «[[Պալերմո ՖԱ|Պալերմոյից»]]), Ռոբերտո Բետեգան, [[Պաոլո Ռոսսի|Պաոլո Ռոսին]]. Նրանցից միայն Ֆուրինոյին հրավիրում են մասնակցելու [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1970|1970 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում]], իսկ [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1974|1974 թվականին]] հրավիրում են Անաստազիին և Կաուզիոյին։ Նրանք խաղում են մունդիալում նաև [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|1978 թվականի առաջնության]] ընթացքում։ Բետեգան ևս մասնակցում է 1978 թվականի առաջնությանը, ինչպես նաև Պաոլո Ռոսսին<ref name="Italia 1970-1979">{{cite news|language=en|url= http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|title=Italy – International Matches 1970-1979|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|author=Maurizio Mariani|date=25 մայիսի 2002|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref><ref name="Italia 1980-1989">{{cite news|language=en|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|title=Italy – International Matches 1980-1989|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|author=Maurizio Mariani|date=6 հունիսի 2002|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Ռոսին 1982 թվականին դառնում է աշխարհի չեմպիոն։ Նույն թվականին նա ստանում է [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ]], ինչպես նաև Ոսկե ոտնաման՝ որպես առաջնության լավագույն ռմբարկու (6 գոլ)։ [[Պատկեր:Mirko Vucinic (Juventus).jpg|ձախից|մինի|[[Միրկո Վուչինիչ]]]] Նախկին մարզիկներից հայտնի էին Կառլո Բիգատոն, Ջամպիերո Կոմբին, Պյետրո Ռավան, Կառլո Պարոլան, Ջովանի Վիոլան, Ջամպիերո Բոնիպերտին։ Վերջինս այժմ զբաղեցնում է ակումբի պատվո նախագահի պաշտոնը։ Այս մարզիկներից որոշները դարձել են աշխարհի չեմպիոններ 1934 կամ 1938 թվականներին, ինչպես նաև մասնակցել 1936 թվականի [[Ամառային օլիմպիական խաղեր 1936|ամառային օլիմպիական խաղերում]]։ 21-րդ դարի սկզբին ակադեմիայի շրջանավարտ են դարձել Անտոնիո Նոչերինոն, Սեբաստիան Ջովինկոն, [[Կլաուդիո Մարկիզիո]]ն, Պաոլո դե Չելյեն և Դոմենիկո Կրեշիտոն։ Նրանք խաղում են A սերիայի առաջնության ակումբներում։ Կրեշիտոն խաղում է [[Սանկտ Պետերբուրգ]]ի «[[Զենիթ (ֆուտբոլային ակումբ, Սանկտ Պետերբուրգ)|Զենիթ»]] ակումբում<ref>{{Cite news|title=Zenit։ Criscito dal Genoa|publisher=Union des Associations Européennes de Football|url= http://it.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=1647633.html |date=27 հունիսի 2011|accessdate=9 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ Նրանիցից ոմանք եղել են [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|ազգային հավաքականի]] անդամներ, մասնակցել 2008 թվականին [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն|Չինաստանի]] մայրաքաղաք [[Պեկին]]ում կայացած [[Ամառային Օլիմպիական խաղեր 2008|Ամառային Օլիմպիական խաղերին]]<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/beijing2008/teams/team=1889316/squadlist.html|title=Bejing 2008։ Italy Squad List|publisher=Fédération Internationale de Football Association|accessdate=15 փետրվարի 2009|archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 2|archive-url=https://web.archive.org/web/20131002174740/http://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/beijing2008/teams/team=1889316/squadlist.html|dead-url=yes}}</ref>, և Իտալիայի երիտասարդական հավաքականում, որը 2009 թվականին հասել էր մայրցամաքային առաջնության եզրափակչին<ref>{{cite news|url=http://www.figc.it/it/204/21330/2009/06/News.shtml|title=Campionato europeo di calcio Under-21 Svezia 2009։ Italia – i convocati|publisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|date=1 հունիսի 2009|accessdate=8 փետրվարի 2010|archive-date=2017 թ․ նոյեմբերի 8|archive-url=https://web.archive.org/web/20171108210444/http://www.figc.it/it/204/21330/2009/06/News.shtml|dead-url=yes}}</ref>։ Մարկիզիոն, Ջովինկոն և Դե Չելյեն «Յուվենտուսի» հիմնական կազմից են։ Առաջին երկուսը մասնակցել են 2012 թվականի [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012|Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնությունում]], որտեղ Իտալիան հասնում է մինչև եզրափակիչ։ «Յուվենտուսի» երիտասարդական ակումբը համարվում է իտալական առավել հաջողված ակումբներից մեկը։ Այն Իտալիայի չեմպիոն է դարձել 9 անգամ, իսկ միջազգային մակարդակում՝ տիտղոսներ է նվաճել ավելի քան 70 անգամ։ Դրանցից հայտնի է Վիարեջոյի առաջնությունը, որը «Յուվենտուսը» հաղթել է ութ անգամ, վերջինը՝ 2012 թվականին։ Ակումբը «Միլանի» և «Ֆիորենտինայի» հետ միասին համարվում է ռեկորդակիր՝ այդ առաջնությունում ունեցած տիտղոսների քանակով<ref>{{cite news|url=http://www.viareggiocup.com/le-notizie/news-del-torneo/501-la-finalissima-roma-juventus-0-1-live.html|title=La Juventus vince la 64ª edizione della Viareggio Cup|publisher=viareggiocup.com|date=20 փետրվարի 2012|accessdate=21 փետրվարի 2012|archive-date=2016 թ․ մարտի 15|archive-url=https://web.archive.org/web/20160315154030/http://www.viareggiocup.com/le-notizie/news-del-torneo/501-la-finalissima-roma-juventus-0-1-live.html|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» մասնակցել է ՖԻՖԱ-ի 1962 թվականի երիտասարդական գավաթի խաղարկության եզրափակիչ խաղին<ref>{{Cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompovw/01/58/51/37/fs-212_01a_fbluestars.pdf|title=Blue Stars/FIFA Youth Cup|publisher=Fédération Internationale de Football Association|page=7-8|format=PDF|accessdate=2 դեկտեմբերի 2012|archive-date=2013 թ․ ապրիլի 13|archive-url=https://web.archive.org/web/20130413064448/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompovw/01/58/51/37/fs-212_01a_fbluestars.pdf|dead-url=yes}}</ref>։ 2007 թվականի օգոստոսին մինչև 19 տարեկանների թիմը մասնակցում է Մալայզիայում տեղի ունեցած պատանեկան լիգային, որը հայտնի էր որպես «աշխարհի առաջնություն»<ref>{{Cite news|language=en|title=Champions Youth Cup 2007 (Malaysia)|url=http://www.rsssf.com/tablesg/g14-youthcup07.html|author=Erik Garin|date=3 հունվարի 2008|accessdate=14 հուլիսի 2009|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation}}</ref>։ == Աշխատակազմ == === Ղեկավարություն === [[Պատկեր:Allegri Milan cropped.jpg|մինի|[[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]]] {| class="wikitable" |- ! Պաշտոն !! Անուն |- | Տնօրեն || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]] |- | Օգնական մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մարկո Լանդուչի]] |- | Գլխավոր մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մաուրիցիո Տրոմբետա]] |- | Դարպասապահների մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} Կլաուդիո Ֆիլիպպի |- | Մարզասրահի մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} Սիմեոնե Ֆոլետի |- | Ակումբի ղեկավար || {{դրոշ|Իտալիա}} Մատեո Ֆաբրիս |- | Բժշկական հարցերով պատասխանատու || {{դրոշ|Իտալիա}} Ֆաբրիցիո Տենկոնե |- | Գլխավոր բժիշկ || {{դրոշ|Իտալիա}} Լուկա Ստեֆանինի |- | Ֆիզիոթերապևտ և օստոթերապևտ || {{դրոշ|Իտալիա}} Ստեֆանո Գրանի |- | Մարզական ստուգման ղեկավար || {{դրոշ|Իտալիա}} Ռոբերտո Սասսի |} <small>աղբյուր՝ [http://www.juventus.com/juve/en/campo/giocatori-e-staff/prima/staff/tecnico/index Juventus.com]( {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130616052726/http://www.juventus.com/juve/en/campo/giocatori-e-staff/prima/staff/tecnico/index |date=2013-06-16 }})</small> === Նախագահներ === 2010 թվականից «Յուվենտուսի» նախագահն է [[Անդրեա Անյելի]]ն։ Մինչ այդ ակումբն ունեցել է բազմաթիվ նախագահներ, որոնցից ոմանք եղել են ակումբի սեփականատերերը, ոմանք էլ եղել նրա պատվավոր ղեկավարները<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/storia-presidenti-della-juventus.asp|title=List of Juventus F.C. Presidents|work=Juworld.net|language=it |accessdate=8 հունիսի 2007}}</ref> <div style="font-size:100%"> {| |- |width="10"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- ! Անուն ! Տարիներ |- |align=left|Էուգենիո Կանֆարի |align=left|1897-98 |- |align=left|Էնրիկո Կանֆարի |align=left|1898-01 |- |align=left|Կառլո Ֆավալե |align=left|1901-02 |- |align=left|Ջակոմո Պարվոպասսու |align=left|1903-04 |- |align=left|Ալֆրեդ Դիկ |align=left|1905-06 |- |align=left|Կառլո Վարետի |align=left|1907-10 |- |align=left|Ատիլիո Ուբերտալի |align=left|1911-12 |- |align=left|Ջուզեպպե Հեսս |align=left|1913-15 |- |align=left|Ջոակինո Արմանո/Ֆեռնանդո Նիցցա/Սանդրո Զամբելի |align=left|1915-18 |- |align=left|Կորրադո Կորրադինի |align=left|1919-20 |- |align=left|Ջինո Օլիվետի |align=left|1920-23 |- |align=left|Էդուարդո Անյելի |align=left|1923-35 |} |width="30"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- ! Name ! Years |- |align=left|Ջովաննի Մացցոնիս |align=left|1935-36 |- |align=left|Էմիլիո դե լա Ֆորեստ դե Դիվոնե |align=left|1936-41 |- |align=left|Պիետրո Դուզիո |align=left|1941-47 |- |align=left|Ջիանի Անյելի |align=left|1947-54 |- |align=left|Էնրիկո Կրավերի/Նինո Կրավետո/Մարչելլո Ջուստինիանի |align=left|1954-55 |- |align=left|Ումբերտո Անյելի |align=left|1955-62 |- |align=left|Վիտորե Կատելա |align=left|1962-71 |- |align=left| Ջանպիերո Բոնիպերտի |align=left|1971-90 |- |align=left|Վիտորիո Կաիսոտի դե Կուիզանո |align=left|1990-2003 |- |align=left|Ֆրանցո Գրանդե Ստեվենս |align=left|2003-06 |- |align=left|Ջովաննի Գիլլի |align=left|2006-09 |- |align=left|Ժան-Կլոդ Բլանկ |align=left|2009-10 |} |} </div> === Մարզիչներ === Յուվենտուսի մարզիչների ցուցակը՝ սկսած 1923 թվականից, երբ Անիելի ընտանիքը ձեռք է բերում ակումբը։ Դրանից հետո այն դառնում է առավել կազմակերպված<ref name="Storia JFC"/> և այդպիսին մնում մինչ օրս<ref name=manager>{{cite web|url=http://www.myjuve.it/managers-juventus/managers_list.aspx|title=List of Juventus F.C. managers|work=MyJuve.it|language=it|accessdate=25 հուլիսի 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականի [[հուլիսի 16]]-ից ակումբի մարզիչն է [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ն։ <div style="font-size:100%"> {| |- |width="10"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !|Անուն !|Ազգություն !|Տարիներ |- |align=left|[[Յենո Կարոյ]]<br />Jenő Károly |{{Դրոշ|Հունգարիա}} |align=left|1923-1926 |- |align=left|[[Յոզեֆ Վիոլա]]<br />József Viola |{{Դրոշ|Հունգարիա}} |align=left|1926-1928 |- |align=left|[[Վիլիամ Էյիրտկեն]]<br />William Aitken |{{Դրոշ|Շոտլանդիա}} |align=left|1928-1930 |- |align=left|[[Կառլո Կարկանո]]<br />Carlo Carcano |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1930-1935 |- |align=left|[[Կարլո Բիգատտո]]Iº<br />Carlo Bigatto |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935 |- |align=left|[[Բենեդետտո Գոլա]]<br />Benedetto Gola |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935 |- |align=left|[[Վիրգինո Ռոսետտա]]<br />Virginio Rosetta |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935-1939 |- |align=left|[[Ումբերտո Կալիարիս]]<br />Umberto Caligaris |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1939-1941 |- |align=left|''[[Ֆեդերիկո Մուներատի]]''<br />Federico Munerati |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1941 |- |align=left|[[Ջիովանի Ֆեռարի]]<br />Giovanni Ferrari |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1941-1942 |- |align=left|''[[Լուիս Մոնտի]]''<br />Luis Monti |{{Դրոշ|Արգենտինա}} / {{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1942 |- |align=left|[[Ֆելիք Բորել|Ֆելիք Պլակիդո Բորել IIº]]<br />Felice Placido Borel |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1942-1946 |- |align=left|[[Ռենատո Չեզարինի]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1946-1948 |- |align=left|[[Ուիլլիամ Չալմերս]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Շոտլանդիա}} |align=left|1948-1949 |- |align=left|[[Ջեսս Քարվեր]]<br />Jesse Carver |{{Դրոշ|Անգլիա}} |align=left|1949-1951 |- |align=left|''[[Լուիջի Բերտոլինի]]''<br />Luigi Bertolini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1951 |- |align=left|[[Գեորգ Շարոշի]]<br />György Sárosi |{{Դրոշ|Հունգարիա|1949}} |align=left|1951-1953 |- |align=left|[[Ալդո Օլիվերի]]<br />Aldo Olivieri |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1953-1955 |- |align=left|[[Սանդրո Պուպպո]]<br />Sandro Puppo |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1955-1957 |- |align=left|[[Լյուբիշա Բրոչիչ]]<br />Ljubiša Broćić |{{դրոշ|Հարավսլավիա}} |align=left|1957-1959 |- |align=left|''[[Տեոբալդո Դեպետրինի]]''<br />Teobaldo Depetrini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1959 |- |align=left|[[Ռենատո Չեզարինի]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1959-1961 |- |align=left|''[[Կառլո Պարոլա]]''<br />Carlo Parola |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1961 |- |align=left|''[[Գուննար Գրեն]]''<br />Gunnar Gren |{{Դրոշ|Շվեդիա}} |align=left|1961 |- |align=left|''[[Խուլիոս Կորոստելև]]''<br />Július Korostelev |{{Դրոշ|Չեխոսլովակիա}} |align=left|1961 |} |width="30"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !|Անուն !|Ազգություն !|Տարիներ |- |align=left|[[Կառլո Պարոլա]]<br />Carlo Parola |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1961-1962 |- |align=left|[[Պաուլո Ամարալ]]<br />Paulo Lima Amaral |{{դրոշ|Բրազիլիա}} |align=left|1962-1964 |- |align=left|[[Էրալդո Մոնզելիո]]<br />Eraldo Monzeglio |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1964 |- |align=left|[[Էրիբերտո Էրերա]]<br />Heriberto Herrera |{{դրոշ|Պարագվայ}} |align=left|1964-1969 |- |align=left|[[Լուիս Կառնիլիա]]<br />Luis Carniglia |{{դրոշ|Արգենտինա}} |align=left|1969-1970 |- |align=left|[[Էրկոլե Ռաբիտի]]<br />Ercole Rabitti |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1970 |- |align=left|[[Արմանդո Պիչի]]<br />Armando Picchi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1970-1971 |- |align=left|[[Չեստմիր Վիցպալեկ]]<br />Čestmír Vycpálek |{{դրոշ|Չեխոսլովակիա}} |align=left|1971-1974 |- |align=left|[[Կառլո Պարոլա]]<br />Carlo Parola |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1974-1976 |- |align=left|[[Ջովաննի Տրապատոնի]]<br />Giovanni Trapattoni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1976-1986 |- |align=left|[[Ռինո Մարչեսի]]<br />Rino Marchesi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1986-1988 |- |align=left|[[Դինո Ձոֆ]]<br />Dino Zoff |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1988-1990 |- |align=left|[[Լուիջի Մաիֆերդի]]<br />Luigi Maifredi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1990-1991 |- |align=left|[[Ջովաննի Տրապատոնի]]<br />Giovanni Trapattoni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1991-1994 |- |align=left|[[Մարչելո Լիպի]]<br />Marcello Lippi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1994-1999 |- |align=left|[[Կառլո Անչելոտտի]]<br />Carlo Ancelotti |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1999-2001 |- |align=left|[[Մարչելո Լիպի]]<br />Marcello Lippi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2001-2004 |- |align=left|[[Ֆաբիո Կապելո]]<br />Fabio Capello |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2004-2006 |- |align=left|[[Դիդիե Դեշամ]]<br />Didier Deschamps |{{դրոշ|Ֆրանսիա}} |align=left|2006-2007 |- |align=left|[[Ջանկառլո Կորադինի]]<br />Giancarlo Corradini |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2007 |- |align=left|[[Կլաուդիո Ռանիերի]]<br />Claudio Ranieri |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2007-2009 |- |align=left|[[Չիրո Ֆերարա]]<br />Ciro Ferrara |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2009-2010 |- |align=left|[[Ալբերտո Զակերոնի]]<br />Alberto Zaccheroni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2010 |- |align=left|[[Լուիջի Դելների]]<br />Luigi Delneri |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2010-2011 |- |align=left|[[Անտոնիո Կոնտե]]<br />Antonio Conte |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2011-2014 |} |} </div> == «Յուվենտուս» ընկերություն == {{Տեղեկաքարտ Կազմակերպություն |անվանում = Յուվենտուս ֆուտբոլային ակումբ |բնագիր անվանում = Juventus Football Club S.p.A. |վերնամասի գույն = |վերնագրի գույն = |պատկեր = |պատկերի սահմաններ = |լայնություն = |նկարագրություն = |քարտեզ = |քարտեզի լայնություն = |քարտեզի նկարագրություն = |քարտեզ2 = |հապավում = |կարգախոս = |նախորդող = |հաջորդող = |հիմնադրված = {{Start date|1967|06|27}} |լուծարված = |տիպ = [[Բաժնետիրական ընկերություն]] |կարգավիճակ = գործող |նպատակներ = |շտաբակայան = |տեղագրություն = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Թուրին]] |կոորդինատներ = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> |տարածաշրջան = |մասնակցություն = |լեզուներ = [[իտալերեն]] |գլխավոր քարտուղար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավարի անուն = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ղեկավարի անուն2 = |ղեկավարի պաշտոն3 = |ղեկավարի անուն3 = |ղեկավարի պաշտոն4 = |ղեկավարի անուն4 = |կարևոր անձինք ={{unbulleted list|[[Անդրեա Անյելի]] |[[Ջուզեպպե Մարոտտա]] |Ալդո Մացիա}} |հիմնական մարմին = |վերադաս կազմակերպություն = |ստորադաս կազմակերպություններ = |պատկանելիություն = |բյուջե = {{unbulleted list|{{increase}} €348,193,885 (2014-15)|€315,783,101 (2013-14)}}շահույթ՝ {{unbulleted list|{{increase}} €19,303,507 (2014-15)|€8,846,018 (2013-14)}}եկամուտ՝ {{unbulleted list|{{increase}} €2,298,263 (2014-15)|{{fontcolor|red|(€6,674,430)}} (2013-14)}}ակտիվներ՝{{unbulleted list|{{decrease}} €474,268,339 (2014-15)|€495,921,231 (2013-14)}}կապիտալիզացիա՝{{unbulleted list|{{increase}} €44,645,444 (2014-15)|€42,626,500 (2013-14)}} |անձնակազմի թիվ = {{unbulleted list|{{increase}} 668 (2012-13)|583 (2011-12)}}<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/media/native/investor-relations-docs/english/REPORT_ONE_bookmarks.pdf|title=Report One - Towards Sustainability in Football|publisher=Juventus official website|format=PDF|accessdate=2015 թ․ սեպտեմբերի 11|archive-date=2016 թ․ մարտի 4|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220949/http://www.juventus.com/media/native/investor-relations-docs/english/REPORT_ONE_bookmarks.pdf|dead-url=yes}}</ref> |կամավորների թիվ = |կայք = {{URL|Juventus.com}} |ծանոթագրություններ = |նախկին անվանումներ = |Վիքիպահեստում = }} 1967 թվականի հունիսի 27-ից «Յուվենտուսը» համարվում է [[բաց բաժնետիրական ընկերություն]]<ref name="azioniJFC">{{cite web|url=http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|title=Prospetto informativo OPV 24 maggio 2007|accessdate=5 մարտի 2009|format=PDF|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I893nGI9?url=http://www.consob.it/main/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2009 թվականի մարտի 1-ից բաժնետոմսերի վերահսկիչ փաթեթը պատկանում է Exor ընկերությանը։ Կազմակերպությունը առաջացել է IFIL Investment S.p.A և այլ ֆինանսական հաստատությունների միավորման արդյունքում։ Բոլոր հոլդինգները ստացվել են Ջովաննի Անյելիից<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.borsaitaliana.it/companyprofile/pdf/it/546.pdf|title=Juventus Football Club։ Company Profile-Azionisti|publisher=Borsa Italiana S.p.A|datу=30 հունիսի 2012|accessdate=7 նոյեմբերի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I894bE3X?url=http://www.borsaitaliana.it/companyprofile/pdf/it/546.pdf|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref>։ 2013 թվականի դրությամբ Exor ընկերությանն էր պատկանում բաժնետոմսերի 63 %-ը, իսկ Lindsell Train Investment Trust Ltd-ին՝ 7 %-ը<ref name="azioniJFC"/><ref>{{Cite web|url=http://www.exor.com/index.php?p=azionariato&s=investitori&language=it|title=Azionariato|publisher=Exor S.p.A|accessdate=11 նոյեմբերի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I895LTir?url=http://www.exor.com/index.php?p=azionariato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref>։ «Փոքրամասնություն» կազմակերպող մոտ 40 000 բաժնետերերի ֆոնդին էր պատկանում ևս 34 %-ը<ref>{{Cite news|url=http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2010/09/24-85705/Nasce+l'associazione+%C2%ABPiccoli+azionisti+della+Juventus%C2%BB|title=Nasce l'associazione «Piccoli azionisti della Juventus»|publisher=Tuttosport|date=24 սեպտեմբերի 2010|accessdate=11 նեյեմբերի 2012|archive-date=2010-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20100927034947/http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2010/09/24-85705/Nasce+l%27associazione+%C2%ABPiccoli+azionisti+della+Juventus%C2%BB|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/investor/azionisti/capitalesocialeazionariato|title=Juventus։ Capitale sociale e azionariato|accessdate=22 մարտի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I897IXZx?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/investor/azionisti/capitalesocialeazionariato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսի» մարզական ճամբարը գտնվում է Campi di Vinovo SpA կազմակերպության սեփականատիրության ներքո։ Բաժնետոմսերի 71,3 %-ը կառավարվում է «Յուվենտուսի» կողմից<ref name="azioniJFC"/>։ Ակումբում գործում են հետևյալ ներքին կառույցները՝ կառավարում և ֆինանսներ, անձնակազմի կառավարում, ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներ, կոմերցիա, հատուկ նախագծերի վերահսկում, սպորտային զոնաներ<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/top-management|title=Juventus։ Management|accessdate=3 նոյեմբերի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I8985jV3?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/top-management|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Ակումբի ղեկավարումն իրականացնում է Տնօրենների խորհուրդը։ Այն բաղկացած է տասը անդամից, այդ թվում՝ նախագահ Անդրեա Անյելի և գլխավոր տնօրեն Ալդո Մացի<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo/cda-e-presidenti-onorari|title=Juventus։ Organigramma|accessdate=1 մայիսի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I8998QbN?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo/cda-e-presidenti-onorari|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2001 թվականի դեկտեմբերի 3-ին «Յուվենտուսը» սակարկվում է իտալական ֆոնդային բորսայի<ref>{{cite web|url=http://juventus.com/site/ita/FIN_faq.asp|title=Juventus Football Club։ Finance (Faq-Quotazione in Borsa)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2010-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20100102182752/http://juventus.com/site/ita/FIN_faq.asp|dead-url=}}</ref><ref name="IPO">{{cite web|url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/ipo/ultime-societa-ammesse-dettaglio.html?ndg=546&language=it|title=IPO։ Juventus Football Club|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I899qSTj?url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/ipo/ultime-societa-ammesse-dettaglio.html?ndg=546|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref> STAR սեգմենտում։ Ֆոնդային սեգմենտը առավել հաջողակներից է ոչ միայն Եվրոպայի, այլև աշխարհի մասշտաբով<ref>{{cite news|url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/stars/lista.html?&page=3|title=Indice FTSE Italia STAR։ Titoli che appartengono all'Indice|publisher=Borsa Italiana S.p.A|page=3|accessdate=24 հունիսի 2011}}</ref>։ 2008 թվականի հուլիսի 1-ից «Յուվենտուսում» գործարկվում է աշխատողների ու մարզիկների մենեջմենթի անվտանգության համակարգը։ Վերջինս համապատասխանեցվում է այն պահանջներին, որոնք հաստատված են OHSAS միջազգային ստանդարտներով<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/obiettivi|title=Juventus։ Mission|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89Bbl48?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/obiettivi|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ ISO 9001:2000-ի միջազգային ստանդարտներին է համապատասխանում նաև բուժօգնության և առողջապահության համակարգը<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/tecnico|title=Juventus։ Staff tecnico|accessdate=16 հունվարի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89CUE33?url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/tecnico|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2013 թվականին Deloitte Football Money League-ն հայտարարում է, որ «Յուվենտուսը» համարվում է եկամուտների տեսանկյունից տասներորդ ակումբը. 2011-12 թվականների մրցաշրջանում ակումբը ունեցել է 195 միլիոն եվրոյի շրջանառություն<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedKingdom/Local%20Assets/Documents/Industries/Sports%20Business%20Group/uk-sbg-football-money-league-2013.pdf|title=The Deloitte Football Money League 2013|publisher=Deloitte Touche Tohmatsu|page=3-4, 8, 24|format=pdf|date=24 հունվարի 2013|accessdate=24 հունվարի 2013|archive-date=2014 թ․ հուլիսի 18|archive-url=https://web.archive.org/web/20140718195658/http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedKingdom/Local%20Assets/Documents/Industries/Sports%20Business%20Group/uk-sbg-football-money-league-2013.pdf|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» համարվում է եվրոպական ակումբների միության հիմնադիրներից մեկը, որը զբաղվում է ակումբների իրավունքների պաշտպանությամբ։ «Յուվենտուսի» պաշտոնական կայքի տվյալներով<ref>{{Cite web|url= http://www.juventus.com/juve/en/investor/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo|title= Board of Directors|publisher= juventus.com|accessdate= 2016-03-03|archive-date= 2015-04-10|archive-url= https://web.archive.org/web/20150410191849/http://www.juventus.com/juve/en/investor/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo|dead-url= yes}}</ref>՝ {| class="wikitable" |- |+ «Յուվենտուսի» տնօրենություն, 2014-15 մրցաշրջան |- ! Անուն !! Պաշտոն |- | Անդրեա Անյելի || Նախագահ |- | Ջուզեպե Մարոտա || Գլխավոր տնօրեն |- | Ալդո Մացիա || Գլխավոր տնօրեն |- | Ջուլիա Բոնջոռնո || Տնօրեն |- | Էնրիկո Վելանո || Տնօրեն |- | Մաուրիցիո Առիվաբենե || Տնօրեն |- | Պաոլո Գարիմբերտի || Տնօրեն |- | Ասյա Գրացիոլի Վեռներ || Տնօրեն |- | Կամիլիո Վենեզիո || Տնօրեն |- | Պավել Նեդվեդ || Տնօրեն |} === Տնօրենների խորհուրդ === <div>''Աուդիտորական կոմիտե''՝ Մարցիո Սաա (տեղակալ), Ռիկարդո Մոնտանարո, Կամիլո Վենեզիո</div> <div>''Պարգևատրումների ու նշանակումների կոմիտե''՝ Կառլո Բարել դի Սանտ Ալբանո (տեղակալ), Ռիկարդո Մոնտանարո, Կամիլո Վենեզիո</div> <div>''Նշանակվող աուդիտորների խորհուրդ''՝ Պաոլո Պիկատի (տեղակալ), Ռոբերտո Պետրինյանի, Ռոբերտո Լոնյո</div> <div>''Անկախ աուդիտորներ''՝ Deloitte & Touche S.p.A</div> === Պատվավոր նախագահներ === [[Պատկեր:Antonio Conte - Globe Soccer Awards 2013.jpg|մինի|[[Անտոնիո Կոնտե]]]] <div>[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]</div> <div>[[Ֆրանցո Գրանդե Ստիվենս]]</div> === Մենեջմենթ === <div>Գլխավոր տնօրեն սպորտի գծով՝ Ջուզեպե Մարոտա</div> <div>Գործադիր տնօրեն վարչական և ֆինանսների գծով՝ Միկելե Բերջերո</div> <div>Պլանավորման, ստուգման, հատուկ նախագծերի ղեկավար՝ Ստեֆանո Բերտոլա</div> <div>Կադրերի բաժնի ղեկավար՝ Ալեսանդրո Սորբոնե</div> <div>Հասարակայնության հետ կապերի ղեկավար՝ Կլաուդիո Ալբանեզե</div> <div>Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների գծով ղեկավար՝ Կլաուդիո Լեոնարդի</div> <div>Անշարժ գույքի գծով տնօրեն Ռիկարդո Աբրատե</div> <div>Մարկետինգի ղեկավար Ալեսանդրո Սանդիանո</div> <div>Ներքին աուդիտի պատասխանատու՝ Ալեսանդրա Բորելի</div> === Սպորտի դեպարտամենտ === <div>Տեխնիկական հարցերի կորդինատոր՝ Ֆաբիո Պարատիչի</div> <div>Երիտասարդական սեկտորի կազմակերպիչ՝ Ջանլուկա Պեսետո</div> <div>Երիտասարդական սեկտորի մենեջեր՝ Ջովանի Ռոսի</div> <div>Սկաուտինգի կորդինատոր՝ Մաուրո Սանդրեանի</div> <div>Սպորտի քարտուղարություն՝ Ֆրանչեսկո Ջանելո</div> <div>Ակումբի մենեջեր՝ Մատեո Ֆաբրիս</div> === Համազգեստի արտադրողներ ու տիտղոսի հովանավորներ === {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !Թվականները !Համազգեստի արտադրող !Տիտղոսի Հովանավոր<ref name=sponsors>{{cite news|url=http://www.juventuz.com/forum/showthread.php?t=11109|publisher=Juventuz.com|title=Juventus։ facts, figures|date=8 հունիսի 2007}}</ref> |- |[[1979]]-[[1989]] |rowspan=6|[[Kappa]] |rowspan=1|Ariston |- |[[1989]]-[[1992]] |rowspan=1|[[UPIM|Upim]] |- |[[1992]]-[[1995]] |rowspan=1|[[Danone]] |- |[[1995]]-[[1998]] |rowspan=1|[[Sony]] / [[MiniDisc|Sony Minidisс]] |- |[[1998]]-[[1999]] |rowspan=1|D+Libertà digitale / Tele+ |- |[[1999]]-[[2000]] |rowspan=1|CanalSatellite / D+Libertà digitale / [[Sony]] |- |[[2000]]-[[2001]] |rowspan=3|[[Lotto]] |rowspan=1|Sportal.com / Tele+ |- |[[2001]]-[[2002]] |rowspan=1|[[FASTWEB]] / Tu Mobile |- |[[2002]]-[[2003]] |rowspan=2|[[FASTWEB]] / [[Tamoil]] |- |[[2003]]-[[2004]] |rowspan=7|[[Nike]] |- |[[2004]]-[[2005]] |rowspan=1|[[SKY Sport]] / [[Tamoil]] |- |[[2005]]-[[2007]] |rowspan=1|[[Tamoil]] |- |[[2007]]-[[2008]] |rowspan=1|[[FIAT]] |- |[[2008]]-[[2010]] |rowspan=1|[[New Holland Ag|New Holland FIAT Group]] / [[Iveco]] |- |[[2010]]-[[2012]] |rowspan=1|[[BetClic]] / [[Balocco]] |- |[[2012]]-[[2015]] |rowspan=1|[[Jeep]] |- |} == Սոցիալական ոլորտ == «Յուվենտուսն» աշխատում է հասարակական ու հումանիտար ոլորտում։ Իրականացվող սոցիալական ծրագրերի կա նաև երիտասարդական ծրագիր, որը ուղղված է [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] անդամ երկրների կյանքի ու կենսամակարդակի բարելավման, բարձրագույն կրթություն ստանալու հնարավորություններ ընձեռելու և այլ նպատակներով<ref name="Progetti1">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/altre-iniziative|title=Charity։ Altre iniziative|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89DC1N9?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/altre-iniziative|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Համագործակցության ու ընդունման կենտրոնի միջոցով այն կապ է հաստատել Թուրինի տնտեսագիտական համալսարանի հետ, որտեղ անցկացնում է սպորտային պարապմունքների ուսուցման դասեր<ref name="Progetti1"/>։ [[Պատկեր:Juventus v Chelsea, Champions League, Stadio Olimpico, Turin, 2009.jpg|մինի|300px|ձախից|«Յոուվենտուս»-[[Չելսի ՖԱ|«Չելսի»]] խաղը Թուրինի Օլիմպիկո մարզադաշտում<br />([[Չեմպիոնների Լիգա 2008-2009]])]] Առողջապահության ոլորտում «Յուվենտուսը» համագործակցում է Թուրինի սուրբ Աննա հիվանդանոցի հետ և իրականացնում է «Մեծանալ սուրբ Աննայի հետ» նախագիծը<ref name="Progetti2">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/santanna|title=Charity։ Crescere insieme al Sant'Anna|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89E5VqS?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/santanna|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Բացի այդ, ակումբը հովանավորել է հիվանդանոցի մոր և մանկան բաժանմունքի վերակառուցումը և խթանում է [[քաղցկեղ]]ի ուսումնասիրման Իտալական ֆոնդի զարգացմանը<ref name="Progetti2"/>։ «Յուվենտուսի» մեկ այլ նախագիծ հայտնի է որպես «հյուրընկալության կենտրոն»։ Այն իրականացրել է Էդոարդո Անյելին՝ «Vincenziano» կամավորական խմբի ասոցիացիայի հետ համագործակցության արդյունքում՝ դժվար պայմաններում գտնվող մայրերին բնակարանով ապահովելու համար<ref name="Progetti1"/>։ 2000 թվականին «Յուվենտուսը» սկսել էր նոր ծրագիր՝ [[Ջենովա]] քաղաքի Գասլինի մանկական հիվանդանոցը գույքով ապահովելու նպատակով։ Այն կառուցվել էր ոչ միայն որպես հոսպիտալ, այլև որպես ուսումնական հաստատություն։ Ակումբը կարողացավ վերականգնել սուրբ Հերոնիմի աբբայության շենքը, որը գտնվում է հիվանդանոցի ներսում։ Նպատակն իրականացնելու համար պահանջվել էր 4.5 միլիոն եվրո, որոնցից 2 միլիոնը տալիս է Գասլինի ընտանիքը, իսկ մնացածը հավաքում է «Յուվենտուսը»՝ բարեգործության ու հանգանակության միջոցով<ref>{{գիրք|հեղինակ=Marcello Giannotti|վերնագիր= L'enciclopedia di Sanremo. 55 anni di storia del Festival dalla A alla Z, Roma|հրատարակություն=Gremese Editore|տարի=2005|isbn=ISBN 88-8440-379-0}}</ref>։ Այն իրականացել էր 2003 թվականի Սան Ռեմոյի մրցույթի, ինչպես նաև «Յուվենտուս, թիմ, ընկերներ» հեռուստատեսային ծրագրի շրջանակներում<ref>{{cite news|url=http://mobile.international.rai.it/tv/scheda.php?id=115|title=Juventus, una squadra per amico|publisher=RAI Italia|date=29 հունվարի 2003|accessdate=15 մարտի 2010|archive-date=2013 թ․ ապրիլի 13|archive-url=https://archive.is/20130413104740/http://mobile.international.rai.it/tv/scheda.php?id=115|dead-url=yes}}</ref>, ինչպես նաև գրքերի ու ձայնասկավառակների վաճառքի միջոցով<ref>{{cite video|publisher=AA.VV.|date2=2003|title=Il mio canto libero. I calciatori della Juventus e i più grandi artisti italiani insieme per il progetto 'Un sogno per il Gaslini'|format=CD}}</ref>։ == Նվաճումներ == [[Պատկեր:Juventus Museum - Trophy Room.jpg|մինի|300px|Յուվենտուսի մրցանակները «Յուվենտուս» թանգարանում]] «Յուվենտուսը» համարվում է Իտալիայի ամենաատիտղոսակիր ակումբը, միաժամանակ առաջիններից է աշխարհում՝ նվաճած գավաթների ու խփած գոլերի քանակով։ Առաջին անգամ ակումբը հաղթել է Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնության 1905 թվականի մրցաշարը, որից հետո սկուդետոն նվաճել է ևս 30 անգամ, այդ թվում՝ 5 անգամ անընդմեջ՝ 1931-1935 թվականներին։ «Յուվենտուսը» տասն անգամ նվաճել է Իտալիայի գավաթը, որով ևս ռեկորդակիր է իտալական ակումբների շարքում։ Բացի այդ, ակումբը ամենաշատն է նվաճել նաև Իտալիայի սուպերգավաթը՝ յոթ անգամ դառնալով Իտալիայի չեմպիոն։ Ընդհանուր առմամբ՝ ակումբն ունի 49 հաղթանակ՝ իտալական բոլոր առաջնություններում ու գավաթների խաղարկության ժամանակ, ինչը նույնպես անգերազանցելի ցուցանիշ է։ «Յուվենտուսը» երեք անգամ նվաճել է «Ոսկե դուբլ»՝ այսինքն սկուդետոն և գավաթը։ Դա տեղի է ունեցել 1959-60, 1994-95 և 2014-15 թվականների մրցաշարերում։ «Յուվենտուսի» առաջին միջազգային գավաթը [[ՈՒԵՖԱ գավաթ]]ն էր<ref name="UEFA Europa League">{{cite news|language=en |url=http://kassiesa.net/uefafiles/2009-12-uefa-el-competion-handbook.pdf |title=UEFA Europa League Competition Book 2009-12|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=21, 36-37|format=pdf|accessdate=7 փետրվարի 2010}}</ref>, որն ակումբը նվաճել էր 1977 թվականին։ Ակումբը 1985 և 1996 թվականներին հաղթել է երկուական մրցաշար՝ [[Չեմպիոնների Լիգա]] և [[միջմայրցամաքային գավաթ]]ի խաղարկություն։ «Յուվենտուսը» իտալական երեք ակումբներից է, որին հաջողվել է հաղթել միջազգային առաջնությունում և դառնալ չեմպիոն<ref name="UEFA Europa League"/>։ Ընդհանուր առմամբ թիմը նվաճել է 60 պաշտոնական տիտղոս, որից՝ {| width=100% |- bgcolor=#6799F3 !width=30%|Մրցաշրջան !width=10%|Քանակ !width=70%|Տարիներ |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Մրցաշրջաններ''' |- bgcolor=#D0E7FF |'''[[Սերիա Ա (Իտալիա)]]'''<br />[[Պատկեր:Scudetto.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] |align=center|'''36''' | {{*}} [[Սերիա A 1905 (Իտալիա)|1905]] {{*}} [[Սերիա A 1925-26 (Իտալիա)|1925-26]] {{*}} [[Սերիա A 1930-31 (Իտալիա)|1930-31]] {{*}} [[Սերիա A 1931-32 (Իտալիա)|1931-32]] {{*}} [[Սերիա A 1932-33 (Իտալիա)|1932-33]] {{*}} [[Սերիա A 1933-34 (Իտալիա)|1933-34]] {{*}} [[Սերիա A 1934-35 (Իտալիա)|1934-35]] {{*}} [[Սերիա A 1949-50 (Իտալիա)|1949-50]] {{*}} [[Սերիա A 1951-52 (Իտալիա)|1951-52]] {{*}} [[Սերիա A 1957-58 (Իտալիա)|1957-58]] {{*}} [[Սերիա A 1959-60 (Իտալիա)|1959-60]] {{*}} [[Սերիա A 1960-61 (Իտալիա)|1960-61]] {{*}} [[Սերիա A 1966-67 (Իտալիա)|1966-67]] {{*}} [[Սերիա A 1971-72 (Իտալիա)|1971-72]] {{*}} [[Սերիա A 1972-73 (Իտալիա)|1972-73]] {{*}} [[Սերիա A 1974-75 (Իտալիա)|1974-75]] {{*}} [[Սերիա A 1976-77 (Իտալիա)|1976-77]] {{*}} [[Սերիա A 1977-78 (Իտալիա)|1977-78]] {{*}} [[Սերիա A 1980-81 (Իտալիա)|1980-81]] {{*}} [[Սերիա A 1981-82 (Իտալիա)|1981-82]] {{*}} [[Սերիա A 1983-84 (Իտալիա)|1983-84]] {{*}} [[Սերիա A 1985-86 (Իտալիա)|1985-86]] {{*}} [[Սերիա A 1994-95 (Իտալիա)|1994-95]] {{*}} [[Սերիա A 1996-97 (Իտալիա)|1996-97]] {{*}} [[Սերիա A 1997-98 (Իտալիա)|1997-98]] {{*}} [[Սերիա A 2001-02 (Իտալիա)|2001-02]] {{*}} [[Սերիա A 2002-03 (Իտալիա)|2002-03]] {{*}} [[Սերիա A 2011-12 (Իտալիա)|2011-12]] {{*}} [[Սերիա A 2012-13 (Իտալիա)|2012-13]] {{*}} [[Սերիա A 2013-14 (Իտալիա)|2013-14]] {{*}} [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-15]] {{*}} [[Սերիա A 2015-16 (Իտալիա)|2015-16]]'''.''' 2016-2017'''.''' 2017-2018'''.''' 2018-2019, 2019-2020 |- bgcolor=#D0E7FF | '''Փոխչեմպիոն''' |align=center|'''21''' |[[Սերիա A 1903 (Իտալիա)|1903]] {{*}} [[Սերիա A 1904 (Իտալիա)|1904]] {{*}} [[Սերիա A 1906 (Իտալիա)|1906]] {{*}} [[Սերիա A 1937-38 (Իտալիա)|1937-38]] {{*}} [[Սերիա A 1945-46 (Իտալիա)|1945-46]] {{*}} [[Սերիա A 1946-47 (Իտալիա)|1946-47]] {{*}} [[Սերիա A 1952-53 (Իտալիա)|1952-53]] {{*}} [[Սերիա A 1953-54 (Իտալիա)|1953-54]] {{*}} [[Սերիա A 1962-63 (Իտալիա)|1962-63]] {{*}} [[Սերիա A 1973-74 (Իտալիա)|1973-74]] {{*}} [[Սերիա A 1975-76 (Իտալիա)|1975-76]] {{*}} [[Սերիա A 1979-80 (Իտալիա)|1979-80]] {{*}} [[Սերիա A 1982-83 (Իտալիա)|1982-83]] {{*}} [[Սերիա A 1986-87 (Իտալիա)|1986-87]] {{*}} [[Սերիա A 1991-92 (Իտալիա)|1991-92]] {{*}} [[Սերիա A 1993-94 (Իտալիա)|1993-94]] {{*}} [[Սերիա A 1995-96 (Իտալիա)|1995-96]] {{*}} [[Սերիա A 1999-00 (Իտալիա)|1999-00]] {{*}} [[Սերիա A 2000-01 (Իտալիա)|2000-01]] {{*}} [[Սերիա A 2008-09 (Իտալիա)|2008-09]] |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Coppa Ali della Vittoria.png|20px]] '''[[Սերիա B (Իտալիա)]]''' |align=center|'''1''' |[[Սերիա B 2006-07 (Իտալիա)|2006-07]] |- bgcolor=#D0E7FF !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Տեղական գավաթ''' |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|20px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]''' |align=center|'''11''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1937-38|1937-38]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1941-42|1941-42]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958-59|1958-59]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1959-60|1959-60]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1964-65|1964-65]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1978-79|1978-79]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1982-83|1982-83]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1989-90|1989-90]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1994-95|1994-95]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2014-15|2014-15]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2015-16|2015-16]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''5''' |[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1972-73|1972-73]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1991-92|1991-92]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2001-02|2001-02]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2003-04|2003-04]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2011-12|2011-12]] |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|20px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ]]''' |align=center|'''7''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1995|1995]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1997|1997]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2002|2002]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2003|2003]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2012|2012]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2013|2013]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2015|2015]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''4''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1990|1990]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1998|1998]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2005|2005]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2014|2014]] |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Եվրոպայի առաջնություն''' |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppacampioni.png|20px]] '''[[Չեմպիոնների Լիգա]]''' |align=center|'''2''' |[[Չեմպիոնների Լիգա 1984-85|1984-85]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1995-96|1995-96]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''6''' |[[Չեմպիոնների Լիգա 1972-73|1972-73]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1982-83|1982-83]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1996-97|1996-97]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1997-98|1997-98]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 2002-2003|2002-03]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 2014-2015|2014-15]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppacampioni.png|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ|ՈՒԵՖԱ-ի գավաթ]]''' |align=center|'''3''' |[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1976-77|1976-77]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1989-90|1989-90]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1992-93|1992-93]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''1''' |[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1994-95|1994-95]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ]]''' |align=center|'''2''' | [[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ 1984|1984]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ 1996|1996]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթակիրների գավաթ]]''' |align=center|'''1''' | [[ՈՒԵՖԱ գավաթակիրների գավաթ 1983-84|1983-84]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''[[Ինտերտոտոյի գավաթ]]''' |align=center|'''1''' | [[Ինտերտոտոյի գավաթ 1999|1999]] |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Միջազգային''' |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|10px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ]]''' |align=center|'''2''' |[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1985|1985]] {{*}} [[Միջմայրցամաքային գավաթ 1996|1996]] |} === Ակումբի վիճակագրություն === «Յուվենտուսը» Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնությունում սկսել է խաղալ 1900 թվականից։ 2014-15 թվականների մրցաշրջանը 110-րդն էր իր պատմության մեջ։ A սերիայի 108 մրցաշրջաններում ունեցած մասնակցության արդյունքում նա հաղթել է 32 անգամ, իսկ երկրորդ և երրորդ տեղն է նվաճել համապատասխանաբր 20 և 11 անգամ։ «Յուվենտուսի» ամենագոլառատ հաղթանակը տեղի է ունեցել Իտալիայի առաջնության 1928-29 թվականների մրցաշարում՝ 15։0՝ ընդդեմ «Չենտոյի»<ref name="partite record1">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp|title=Statistiche։ Record partite (vittorie)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJLq7yI?url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ Առաջնությունում ռեկորդային է եղել 11։0 հաշիվը՝ նույն մրցաշրջանում «[[Ֆիորենտինա]]յի» դեմ խաղում<ref name="partite record1"/>։ [[Պատկեր:Inside Juventus Stadium.jpg|մինի|ձախից|300px|«Յուվենտուս» մարզադաշտ]] Ամենախոշոր պարտությունը տեղի է ունեցել ավելի քան մեկ դար առաջ՝ 1912-13 թվականների մրցաշարում. «Յուվենտուսը» 0։8 հաշվով պարտվել է «[[Տորինո]]յին»<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp?tipo=10|title=Statistiche։ Record partite (sconfitte)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJNATcB?url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp?tipo=10|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]ի խաղարկության ժամանակ «Յուվենտուսը» 11 անգամ դարձել է չեմպիոն, 5 անգամ պարտվել եզրափակիչ փուլում<ref name="finaliCI">{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/tablesi/italcuphist.html|title=Italy – List of Cup Finals|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=29 սեպտեմբերի 2008|author=Igor Kramarsić|date=28 մայիսի 2008}}</ref>։ Ընդ որում, Իտալիայի գավաթակիր ամենաառաջատար երկու ակումբները՝ «[[Ռոմա ՖԱ|Ռոման»]] և «Յուվենտուսը» երբեք չեն հանդիպել եզրափակչում<ref name="finaliCI"/>։ Հավաքած միավորների քանակով «Յուվենտուսը» առաջինն է Իտալիայում և չորրորդը [[Եվրոպա]]յում։ Բացի այդ, իտալական ակումբը առաջատարն է Իտալիայում՝ խաղերի (352), խփած գոլերի (193) և գոլերի քանակով (623), խփած ու բաց թողնված գոլերի տարբերությամբ (+295) և հաղթանակների տոկոսով (54,83 %)՝ ՈՒԵՖԱ-ի լիգաների կազմակերպած հանդիպումների ժամանակ<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/tablesi/ital-ec.html|title=Italian Clubs in European Cups|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|author=Maurizio Mariani, Roberto Di Maggio|date=6 հունիսի 2008}}</ref><ref>{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/uefacup/2013/e/e_01_md.pdf|title=All-time statistics, UEFA competitions|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=76|format=pdf|date=14 սեպտեմբերի 2012|accessdate=20 սեպտեմբերի 2012}}<br />{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/ucl/2013/e/e_01_md.pdf|title=All-time statistics, UEFA competitions (2012-13)|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=100|date=16 սեպտեմբերի 2012|accessdate=20 սեպտեմբերի 2012}}<br />{{cite journal |title= Top 125. Champions Magazine |year=2008 |journal=|volume= |issue= |pages=30}}</ref>։ «Յուվենտուսը» միակ իտալական ակումբն է, որը կարողացել է հաղթել [[ՈՒԵՖԱ գավաթ]]ը 1977 թվականին՝ ներակայանալով միայն տեղացի ֆուտբոլիստներից բաղկացած թիմով<ref name="Coppa UEFA 1976–1977">{{Cite news|language=en|url= http://www.rsssf.com/ec/ec197677.html#uefa|author=James M. Ross|date=9 հունվարի 2008|accessdate=3 մարտի 2009|title=European Competitions 1976-77|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation}}</ref>։ «Յուվենտուսը» եզրափակիչ է դուրս եկել միջազգային մասշտաբի 18 պաշտոնական մրցաշարերում։ Այս ցուցանիշով ակումբը վեցերորդ տեղն է զբաղեցնում աշխարհում, չորրորդ տեղըը Եվրոպայում, և երկրորդ տեղը՝ Իտալիայում։ Մրցաշարերից յոթը անցկացվել են Չեմպիոնների լիգայի, 4-ը՝ գավաթակիրների գավաթի խաղարկության, ևս 4-ը՝ ՈւԵՖԱ-ի գավաթի խաղարկության<ref name="UEFA Europa League"/>, 1-ը՝ Ինտերտոտոյի խաղարկության<ref>{{cite web|language=en|url=http://www.intertoto-cup.com/documents/UIC_winners_in_UEFA_Cup_Juli_08_001.pdf|title=Albo d'oro della Coppa Intertoto dell'UEFA|publisher=EFP – European Football Pool|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120314052506/http://www.intertoto-cup.com/documents/UIC_winners_in_UEFA_Cup_Juli_08_001.pdf|archivedate=2012 թ․ մարտի 14|dead-url=yes}}</ref>, 2-ը՝ ՈւԵՖԱ սուպերգավաթի խաղարկության<ref>{{cite web|url=http://it.archive.uefa.com/competitions/supercup/history/index.html|title=Storia della Supercoppa UEFA|publisher=Union des Associations Européennes de Football|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJxCyvD?url=http://it.archive.uefa.com/competitions/supercup/history/index.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref> և 3-ը՝ միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության շրջանակներում<ref>{{Cite news|language=en|url=http://en.archive.uefa.com/competitions/eusa/history/season=1973/intro.html|title=1973։ Independiente resist Juve challenge|publisher=Union des Associations Européennes de Football|date=28 նոյեմբերի 1973|accessdate=3 դեկտեմբերի 2012|archive-date=2016 թ․ հունվարի 12|archive-url=https://web.archive.org/web/20160112044446/http://en.archive.uefa.com/competitions/eusa/history/season%3D1973/intro.html|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» աշխարհի միակ ակումբն է, որ հաղթող է ճանաչվել աշխարհում անցկացրած բոլոր հնարավոր մրցաշարերում ու խաղարկություններում<ref name="competizioni europee">{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/ucl/2010/e/e_01_md.pdf|title=Legend – UEFA club competition|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=99|format=pdf|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref> և մեկը այն չորս ակումբներից, որոնք չեմպիոն են դարձել ՈւԵՖԱ-ի բոլոր երեք մրցաշարերում։ «Յուվենտուսն» առաջինն էր, որ հասել էր դրան դեռ 1985 թվականին։ Դրա համար 1988 թվականին ակումբը պարգևատրվում է ՈՒԵՖԱ-ի կողմից<ref name="The UEFA Plaque">{{Cite news|url= http://archiviostorico.gazzetta.it/1997/maggio/24/Tutto_inizio_con_poesia_ga_0_9705246555.shtml|title=Tutto iniziò con un po' di poesia|publisher=La Gazzetta dello Sport|date=24 մայիսի 1997|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ 1929 թվականից անցկացվող Իտալիայի A սերիայի առաջնությունում ակումբը ցուցաբերել է հետևյալ արդյունքները. {| class="wikitable sortable collapsible collapsed" style="center" |- ! style="color: #0000b3; background-color: #FFFFFF; border: 1px #aaaaaa solid" colspan=7| '''Յուվենտուսը Իտալիայի առաջնությունում''' |- ! Մրցաշար !! Տեղ !! Խ !! Հ !! Ո !! Պ !! ԽԳ !! ԸԳ !! Տ !! Մ |- | 1929-30 || 3 || 34 || 19 || 7 || 8 || 56 || 31 || +25 || 45 |- | 1930-31 || 1 || 34 || 25 || 5 || 4 || 79 || 37 || +42 || 55 |- | 1931-32 || 1 || 34 || 24 || 6 || 4 || 89 || 38 || +51 || 54 |- | 1932-33 || 1 || 34 || 25 || 4 || 5 || 83 || 23 || +60 || 54 |- | 1933-34 || 1 || 34 || 23 || 7 || 4 || 88 || 31 || +57 || 53 |- | 1934-35 || 1 || 30 || 18 || 8 || 4 || 45 || 22 || +23 || 44 |- | 1935-36 || 5 || 30 || 13 || 9 || 8 || 46 || 33 || +13 || 35 |- | 1936-37 || 5 || 30 || 12 || 11 || 7 || 53 || 31 || +22 || 35 |- | 1937-38 || 2 || 30 || 14 || 11 || 5 || 43 || 22 || +21 || 39 |- | 1938-39 || 8 || 30 || 8 || 13 || 9 || 28 || 34 || -6 || 29 |- | 1939-40 || 3 || 30 || 15 || 6 || 9 || 45 || 40 || +5 || 36 |- | 1940-41 || 5 || 30 || 12 || 8 || 10 || 50 || 47 || +3 || 32 |- | 1941-42 || 6 || 30 || 12 || 8 || 10 || 47 || 41 || +6 || 32 |- | 1942-43 || 3 || 30 || 16 || 5 || 9 || 75 || 55 || +20 || 37 |- | 1946-47 || 2 || 38 || 22 || 9 || 7 || 83 || 38 || +45 || 53 |- | 1947-48 || 2 || 40 || 19 || 11 || 10 || 74 || 48 || +26 || 49 |- | 1948-49 || 4 || 38 || 18 || 8 || 12 || 64 || 47 || +17 || 44 |- | 1949-50 || 1 || 38 || 28 || 6 || 4 || 100 || 43 || +57 || 62 |- | 1950-51 || 3 || 38 || 23 || 8 || 7 || 103 || 44 || +59 || 54 |- | 1951-52 || 1 || 38 || 26 || 8 || 4 || 98 || 34 || +64 || 60 |- | 1952-53 || 2 || 34 || 18 || 9 || 7 || 73 || 40 || +33 || 45 |- | 1953-54 || 2 || 34 || 20 || 10 || 4 || 58 || 34 || +24 || 50 |- | 1954-55 || 7 || 34 || 12 || 13 || 9 || 60 || 53 || +7 || 37 |- | 1955-56 || 9 || 34 || 8 || 17 || 9 || 32 || 37 || -5 || 33 |- | 1956-57 || 9 || 34 || 11 || 11 || 12 || 54 || 54 || 0 || 33 |- | 1957-58 || 1 || 34 || 23 || 5 || 6 || 77 || 44 || +33 || 51 |- | 1958-59 || 4 || 34 || 16 || 10 || 8 || 74 || 51 || +23 || 42 |- | 1959-60 || 1 || 34 || 25 || 5 || 4 || 92 || 33 || +59 || 55 |- | 1960-61 || 1 || 34 || 22 || 5 || 7 || 80 || 42 || +38 || 49 |- | 1961-62 || 12 || 34 || 10 || 9 || 15 || 48 || 56 || -8 || 29 |- | 1962-63 || 2 || 34 || 18 || 9 || 7 || 50 || 25 || +25 || 45 |- | 1963-64 || 4 || 34 || 14 || 10 || 10 || 49 || 37 || +12 || 38 |- | 1964-65 || 4 || 34 || 15 || 11 || 8 || 43 || 24 || +19 || 41 |- | 1965-66 || 5 || 34 || 13 || 16 || 5 || 38 || 23 || +15 || 42 |- | 1966-67 || 1 || 34 || 18 || 13 || 3 || 44 || 19 || +25 || 49 |- | 1967-68 || 3 || 30 || 13 || 10 || 7 || 33 || 29 || +4 || 36 |- | 1968-69 || 5 || 30 || 12 || 11 || 7 || 32 || 24 || +8 || 35 |- | 1969-70 || 3 || 30 || 15 || 8 || 7 || 43 || 20 || +23 || 38 |- | 1970-71 || 4 || 30 || 11 || 13 || 6 || 41 || 30 || +11 || 35 |- | 1971-72 || 1 || 30 || 17 || 9 || 4 || 48 || 24 || +24 || 43 |- | 1972-73 || 1 || 30 || 18 || 9 || 3 || 45 || 22 || +23 || 45 |- | 1973-74 || 2 || 30 || 16 || 9 || 5 || 50 || 26 || +24 || 41 |- | 1974-75 || 1 || 30 || 18 || 7 || 5 || 49 || 19 || +30 || 43 |- | 1975-76 || 2 || 30 || 18 || 7 || 5 || 46 || 26 || +20 || 43 |- | 1976-77 || 1 || 30 || 23 || 5 || 2 || 50 || 20 || +30 || 51 |- | 1977-78 || 1 || 30 || 15 || 14 || 1 || 46 || 17 || +29 || 44 |- | 1978-79 || 3 || 30 || 12 || 13 || 5 || 40 || 23 || +17 || 37 |- | 1979-80 || 2 || 30 || 16 || 6 || 8 || 42 || 25 || +17 || 38 |- | 1980-81 || 1 || 30 || 17 || 10 || 3 || 46 || 15 || +31 || 44 |- | 1981-82 || 1 || 30 || 19 || 8 || 3 || 48 || 14 || +34 || 46 |- | 1982-83 || 2 || 30 || 15 || 9 || 6 || 49 || 26 || +23 || 39 |- | 1983-84 || 1 || 30 || 17 || 9 || 4 || 57 || 29 || +28 || 43 |- | 1984-85 || 5 || 30 || 11 || 14 || 5 || 48 || 33 || +15 || 36 |- | 1985-86 || 1 || 30 || 18 || 9 || 3 || 43 || 17 || +26 || 45 |- | 1986-87 || 2 || 30 || 14 || 11 || 5 || 42 || 27 || +15 || 39 |- | 1987-88 || 6 || 30 || 11 || 9 || 10 || 35 || 30 || +5 || 31 |- | 1988-89 || 4 || 34 || 15 || 13 || 6 || 51 || 36 || +15 || 43 |- | 1989-90 || 4 || 34 || 15 || 14 || 5 || 56 || 36 || +20 || 44 |- | 1990-91 || 7 || 34 || 13 || 11 || 10 || 45 || 32 || +13 || 37 |- | 1991-92 || 2 || 34 || 18 || 12 || 4 || 45 || 22 || +23 || 48 |- | 1992-93 || 4 || 34 || 15 || 9 || 10 || 59 || 47 || +12 || 39 |- | 1993-94 || 2 || 34 || 17 || 13 || 4 || 58 || 25 || +33 || 47 |- | 1994-95 || 1 || 34 || 23 || 4 || 7 || 59 || 32 || +27 || 73 |- | 1995-96 || 2 || 34 || 19 || 8 || 7 || 58 || 35 || +23 || 65 |- | 1996-97 || 1 || 34 || 17 || 14 || 3 || 51 || 24 || +27 || 65 |- | 1997-98 || 1 || 34 || 21 || 11 || 2 || 67 || 28 || +39 || 74 |- | 1998-99 || 7 || 34 || 15 || 9 || 10 || 42 || 36 || +6 || 54 |- | 1999-00 || 2 || 34 || 21 || 8 || 5 || 46 || 20 || +26 || 71 |- | 2000-01 || 2 || 34 || 21 || 10 || 3 || 61 || 27 || +34 || 73 |- | 2001-02 || 1 || 34 || 20 || 11 || 3 || 64 || 23 || +41 || 71 |- | 2002-03 || 1 || 34 || 21 || 9 || 4 || 64 || 29 || +35 || 72 |- | 2003-04 || 3 || 34 || 21 || 6 || 7 || 67 || 42 || +25 || 69 |- | 2004-05 || 1 || 38 || 26 || 8 || 4 || 67 || 27 || +40 || 86 |- | 2005-06 || 1/20 || 38 || ''27'' || ''10'' || ''1'' || ''71'' || ''24'' || ''+47'' || 91/0 |- | 2007-08 || 3 || 38 || 20 || 12 || 6 || 72 || 37 || +35 || 72 |- | 2008-09 || 2 || 38 || 21 || 11 || 6 || 69 || 37 || +32 || 74 |- | 2009-10 || 7 || 38 || 16 || 7 || 15 || 55 || 56 || −1 || 55 |- | 2010-11 || 7 || 38 || 15 || 13 || 10 || 57 || 47 || +10 || 58 |- | 2011-12 || 1 || 38 || 23 || 15 || 0 || 68 || 20 || +48 || 84 |- | 2012-13 || 1 || 38 || 27 || 6 || 5 || 71 || 24 || +47 || 87 |- | 2013-14 || 1 || 38 || 33 || 3 || 2 || 80 || 23 || +57 || 102 |- | 2014-15 || 1 || 38 || 26 || 9 || 3 || 72 || 24 || +48 || 87 |- | 2015-16 || 1 || 38 || 29 || 4 || 5 || 75 || 20 || +55 || 88 |} === Ռեկորդակիր ֆուտբոլիստներ === [[Պատկեր:Del Piero final.jpg|մինի|300px|աջից|[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]|link=Special:FilePath/Del_Piero_final.jpg]] [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի A սերիայի առաջնության]] մրցաշարերում խաղերի քանակով առաջատարն է [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն (478 խաղ), ով մասնակցել է ևս 35 խաղի՝ [[Սերիա B (Իտալիա)|B սերիայի առաջնությունում]]։ 513 խաղի մասնակցությամբ նա առաջատարն է յուվենտուսցիների շարքերում։ Նախկին ռեկորդը պատկանում էր Ջամպիերո Բոնիպերտիին, ով 1946-61 թվականներին մասնակցել էր 443 խաղի<ref name="Boniperti">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Campionato&ogg=Presenze|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – presenze (campionato a girone unico)|accessdate=7 փետրվարի 2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJxwHpO?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Campionato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ Դել Պիեռոյին է պատկանում նաև ակումբի համար անցկացրած բոլոր խաղերում մասնակցության քանակը՝ 705 խաղ արդյունքով։ Դրանցում նա մրցակցի դարպասը գրավել է 290 անգամ, որը նույնպես անգերազանցելի ցուցանիշ է։ Դել Պիեռոն A սերիայում խփել է 188, B սերիայում՝ 20, ազգային գավաթի խաղարկության ժամանակ՝ 28, եվրոպական մրցաշարերում՝ 53 և միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության ժամանակ՝ ևս 1 գոլ<ref name="presenze"/><ref name="classifica individuale reti"/>։ Նախկին ռեկորդը դարձյալ պատկանել է Բոնիպերտիին, որը գերազանցվել էր 2006 թվականին<ref name="Boniperti"/><ref name="classifica individuale reti"/>։ A սերիայի ընթացքում խփած գոլերի քանակով առաջատարն է [[Ֆելիչե Բորել]]ը։ Նա 1933-34 թվականների մրցաշրջանում տեղի ունեցած 34 խաղերում մրցակցի դարպասը գրավել է 32 անգամ<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=254&st=38&ty=tabgen|title=Tutti i giocatori della Juventus։ Felice Placido Borel II (stagione 1933-1934)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJzC9HZ?url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=254|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ Ազգությամբ [[Հունգարացիներ|հունգարացի]] [[Ֆրենց Խիրզեր]]ին է պատկանում մեկ մրցաշարի ընթացքում խփած գոլերի քանակային ռեկորդը՝ 35 գոլ 26 խաղում 1925-26 թվականների Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնության ընթացքում։ Նույն քանակությամբ գոլեր է խփել [[շվեդներ|շվեդ]] [[Գուննար Նորդալ]]ը, ով խաղում էր «Միլանի» կազմում 1949-50 թվականների մրցաշրջանում<ref>{{cite web |url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=200&st=30&ty=tabgen |title=Tutti i giocatori della Juventus։ Ferenc Hirzer (stagione 1925-1926) |accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 |archiveurl=https://www.webcitation.org/6INK0LhyY?url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=200 |archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25 |dead-url=yes }}</ref>։ «Յուվենտուսի» ֆուտվոլիստներից Օմար Սիվորին[[Սիլվիո Պիոլա]]յի հետ միասին առաջատարն է մեկ հանդիպման ընթացքում խփած գոլերի քանակով՝ 6<ref>{{cite web|url=http://www.magliarossonera.it/grandiavversari/Omarsivori.html|title=Omar SIVORI|date=magliarossonera.it|language=it|accessdate=22 հուլիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INK1XD2k?url=http://www.magliarossonera.it/grandiavversari/Omarsivori.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ {| width="100%" |- | style="vertical-align:top;" width="50%" | <div align="left"> {| id="toc" width="90%" style="margin: 0 2em 0 2em;" ! align="center" style="background:white" width="100%" | <div style="float:right;width:30px;"> </div><font color=green><center>Ակումբի լավագույն ռմբարկուները</center></font> |align="right" bgcolor=white| |- |- bgcolor=white !width=65 %|<font color=#d2122e ><center>Ֆուտբոլիստ</center></font> !width=35 %|<font color=#d2122e ><center>Գոլեր</center></font> |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=white|'''1.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]''' |align="center" bgcolor=white|'''289''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''2.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''179''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''3.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բետեգա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''177''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''4.''' {{Դրոշ|Ֆրանսիա}} {{Դրոշ|Արգենտինա}} '''[[Դավիդ Տրեզեգե]] ''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''171''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''5.''' {{Դրոշ|Արգենտինա}} {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Օմար Սիվորի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''167''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''6.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆելիչե Բորել]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''157''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''7.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Պիետրո Անաստազի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''130''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''8.''' {{Դրոշ|Դանիա}} '''[[Յոն Հանսեն]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''124''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''9.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բաջո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''115''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''10.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆեդերիկո Մուներատի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''112''' |- |} | style="vertical-align:top;" width="50%" | <div align="left"> {| id="toc" width="90%" style="margin: 0 2em 0 2em;" ! align="center" style="background:white" width="100%" | <div style="float:right;width:30px;"> </div><font color=green><center>Ակումբի ռեկորդակիրները ըստ խաղերի</center></font> |align="right" bgcolor=white| |- |- bgcolor=white !width=65 %|<font color=#d2122e ><center>Ֆուտբոլիստ</center></font> !width=35 %|<font color=#d2122e ><center>Խաղեր</center></font> |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''1.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''705''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''2.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Գաետանո Շիրեա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''552''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''3.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջուզեպե Ֆուրինո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''528''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''4.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''500''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''5.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բետեգա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''482''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''6.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Դինոո Ձոֆ]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''476''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''7.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''459''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''8.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Սանդրո Սալվադորե]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''450''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''9.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆրանկո Կաուզիո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''447''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''10.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Անտոնիո Կաբրինի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''440''' |- style="vertical-align: top;" |} |} 2013 թվականի փետրվարի 9-ի տվյալներ /Juworld.net/ === Այլ մարզիկներ === [[Պատկեր:David Trezeguet.jpg|մինի|ձախից|180px|[[Դավիդ Տրեզեգե]]]] «Յուվենտուսի» մոտ 120 տարվա պատմության ընթացքում խաղացած ֆուտբոլիստներից 700-ն իտալացիներ են<ref name=giocatori>{{cite web|url=http://www.juworld.net/giocatori-homepage.asp|title=Area statistica։ Tutti i giocatori della Juventus FC|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJOJWqi?url=http://www.juworld.net/giocatori-homepage.asp|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ Նրանցից առաջինը, ով դարձավ ակումբի խորհրդանիշը, Կառլո Բիգատոն էր<ref>{{cite web|url=http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=31&Itemid=32|title=Campioni del passato։ I difensori|accessdate=15 փետրվարի 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120208121443/http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=31&Itemid=32|archivedate=2012 թ․ փետրվարի 8|dead-url=no}}</ref>, ապա՝ Ջամպիերո Բոնիպերտին<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_868A8C92AE8443EEAB598DC5A4478E28.asp|title=La Juventus festeggia Boniperti|publisher=juventus.com|date=4 հուլիսի 2008|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2008-07-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20080707080343/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_868A8C92AE8443EEAB598DC5A4478E28.asp|dead-url=}}</ref> և Կառլո Պարոլան<ref>{{cite news|url=http://www2.raisport.rai.it/news/sport/calcio/200003/22/38d9037a046c3/|title=Addio mister rovesciata|publisher=RAI Sport|date=22 մարտի 2000|accessdate=15 փետրվարի 2009|archive-date=2011 թ․ դեկտեմբերի 20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111220004616/http://www2.raisport.rai.it/news/sport/calcio/200003/22/38d9037a046c3/|dead-url=yes}}</ref>։ 1970-80-ականների գլխավոր աստղերն էին Դինո Ձոֆը<ref>{{cite news|language=en |url=http://www.uefa.com/memberassociations/news/newsid=130150.html |title=Golden Players take centre stage|publisher=Union des Associations Européennes de Football|date=29 նոյեմբերի 2003|accessdate=15 փետրվարի 2009}}</ref> և Պաոլո Ռոսսին՝ 1982 թվականի լավագույն ռմբարկուն, ինչպես նաև Գաետանո Շիրեան, Սերխիո Մարտինեսը, Անտոնիո Կաբրինին, Ստեֆանո Տակոնին. նրանք հաղթել էին ՈւԵՖԱ-ի կազմակերպած բոլոր պաշտոնական խաղերը<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/player-trivia-ecups.html|title=Trivia on Players regarding European Club Cups|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|author=Didier Fort|date=5 հունիսի 2005}}</ref>։ 20-րդ դարի վերջին տասնամյակում ակումբում աչքի է ընկնում Ռոբերտո Բաջոն՝ 1993 թվականի [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի]] հաղթողը, և Ալեսանդրո Դել Պիեռոն, ով վեց անգամ եղել Իտալիայի չեմպիոն, հաղթել Չեմպիոնների լիգայում և միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության ժամանակ 1996 թվականին, ինչպես նաև՝ դարձել աշխարհի չեմպիոն 2006 թվականին<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/giocatori/010delpiero|title=Giocatori – Prima squadra։ Alessandro Del Piero|publisher=juventus.com|accessdate=8 մայիսի 2011|archive-date=2012 թ․ ապրիլի 4|archive-url=https://web.archive.org/web/20120404035413/http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/giocatori/010delpiero|dead-url=yes}}</ref>, ինչպես և Ջանլուիջի Բուֆֆոնը՝ թիմի ներկայիս ավագը։ 1950-60-ական թվականներին «Յուվենտուում» հայտնի էր Օմար Սիվորին (1961 թվականին արժանանում է [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի]]) և Ջոն Չարլզը, ով իր հասակի համար ձեռք է բերել «բարի հսկա» մականունը։ Նրանք Բոնիպերտիի հետ միասին կազմել էին «մոգական եռյակը» և օգնել «Յուվենտուսին» գրավել երեք սկուդետո։ 1970-ական թվականներին արտասահմանցիներից հայտնի էր [[Գերմանացիներ|գերմանացի]] [[Հելմուտ Հալեր]]ը, 1980-ականներին՝ [[Ֆրանսիացիներ|ֆրանսիացի]] [[Միշել Պլատինի]]ն, 1990-ականներին՝ [[Արաբներ|արաբ]] [[Զինեդին Զիդան]]ը, 2000-ականներին նա հեռանում է «[[Ռեալ Մադրիդ]]», և նրան փոխարինելու է գալիս ազգությամբ [[Չեխեր|չեխ]] [[Պավել Նեդվեդ]]ը<ref name=presenze>{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale&ogg=Presenze|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – presenze (totale)|accessdate=30 aprile 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJPPPnF?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=no}}</ref>, ով 2003 թվականին «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ»]] է ստանում։ Միևնույն ժամանակ արգենտինացի [[Դավիդ Տրեզեգե]]ն դառնում է ակումբի լավագույն արտասահմանցի ռմբարկուն<ref name="classifica individuale reti">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale&ogg=Gol%20fatti|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – gol fatti (totale)|accessdate=30 ապրիլի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJQcKDe?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ === Ազգային հավաքական === 2013 թվականի փետրվարի 4-ի դրությամբ «Յուվենտուսը» այն ակումբն էր, որում խաղացել էին Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքանի ամենաշատ ֆուտբոլիստները՝ 135 մարզիկ։ Երկրորդ տեղը զբաղեցնող [[Ինտերնացիոնալ ՖԱ (Միլան)|«Ինտերնացիոնալեն»]] ունեցել էր 105, իսկ երրորդ տեղում գտնվող [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլանը»]]՝ 94 ֆուտբոլիստ<ref>{{cite web|url=http://www.figc.it/nazionali/ListaSocieta?squadra=1&mode=|title=Nazionali in cifre։ i convocati di una società alla Nazionale A|publisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJK94kk?url=http://www.figc.it/nazionali/ListaSocieta?squadra=1|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=no}}</ref>։ [[Պատկեր:Nat team of italy 2012.jpg|մինի|[[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]], 2012|330px]] Ընդհանուր առմամբ «Յուվենտուսի» 22 մարզիկներ դարձել են աշխարհի չեմպիոններ<ref>{{cite news|url=http://gallery.figc.it/italiano/germania_2006/html/wc2006_convocati.htm|title=Speciale Germania 2006։ Italia-i convocati|pulisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|accessdate=17 հոկտեմբերի 2008|data=1 հունիսի 2006|archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 1|archive-url=https://web.archive.org/web/20131001201323/http://gallery.figc.it/italiano/germania_2006/html/wc2006_convocati.htm|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite news|url=http://forza_azzurri.homestead.com/hist_team_hon.html|title=Forza Azzuri|pulisher=forza_azzurri.homestead.com|date=3 մարտի 2016}}</ref>՝ * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1934|1934 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (9); Ջանպիերո Կոմբի, Վիրջինիո Ռոզետա, Լուիջի Բերտոլինի, Ֆելիչե Բորել, Ումբերտո Կալիգարիս, Ջովանի Ֆերարի, Լուիս Մոնտի, Ռայմունդո Օրսի, Մարիո Վարգլիեն * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1938|1938 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (2); Ալֆրեդո Ֆոնի և Պիետրո Ռավա * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|1982 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (6); Դինո Ձոֆ, Անտոնիո Կաբրինի, Կլաուդիո Ջենտիլե, Պաոլո Ռոսսի, Գաետանո Շիրեա և Մարկո Տարդելի * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2006|2006 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (5); Ֆաբիո Կանավարո, Ջանլուիջի Բուֆֆոն, Մաուրո Կամորանեզի, Ալեսանդրո Դել Պիեռո և Ջանլուկա Զամբրոտա Եվս երեք մարզիկներ՝ Բերչելինոն, Կաստանոն և Սալվադորեն, դառնում են Եվրոպայի չեմպիոններ 1986 թվականին։ 1978 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությանը]] հաշվվում էին «Յուվենտուսի» ինը ֆուտբոլիստներ։ Դա ակումբի խոշորագույն ներդրումներից մեկն էր [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իտալիայի ազգային հավաքականին]]՝ ֆուտբոլի ամբողջ պատմության ընթացքում<ref>{{գիրք|հեղինակ=Renato Tavella, Franco Ossola, |վերնագիր= Il Romanzo della Grande Juventus|հրատարկություն= Newton & Compton|վայր=Roma|տարի=2003|isbn= ISBN 88-8289-900-4}}</ref><ref>{{Cite news|author=Bruno Perucca|title=Juventus e Milan vestite d'azzurro|url= http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0004/articleid,0729_01_1994_0064_0052_10000864/|publisher=La Stampa|date=6 մարտի 1994|page=4|accessdate=13 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ Նրանք էին՝ Ձոֆ, Ջենտիլե, Կաբրինի, Բենետի, Շիրեա, Կաուզիո, Տարդելի, Բետեգա և Կուկուրեդու<ref>{{cite web|url= http://www.planetworldcup.com/CUPS/1978/squad_ita78.html|title= Italy's World Cup squad 1978|publisher= planetworldcup.com|accessdate= 17 հուլիսի 2013|archiveurl= https://www.webcitation.org/6IEJL9LqB?url=http://www.planetworldcup.com/CUPS/1978/squad_ita78.html|archivedate= 2013-07-19|dead-url= no}}</ref>։ Երկու խաղերի ընթացքում բոլոր 9 մարզիկները դուրս եկան մարզադաշտ՝ հունիսի 10-ին [[Արգենտինայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Արգենտինայի]]<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2200/report.html|title=1978 FIFA World Cup Argentina Match Report։ Italy-Argentina|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=10 հունիսի 1978|accessdate=4 հունիսի 2010|archive-date=2010 թ․ հունիսի 14|archive-url=https://web.archive.org/web/20100614230309/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2200/report.html|dead-url=yes}}</ref> և հունիսի 21-ին՝ [[Նիդերլանդների ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Նիդերլանդների]] ֆուտբոլի ազգային հավաքականների դեմ<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2391/report.html|title=1978 FIFA World Cup Argentina Match Report։ Netherlands-Italy|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=21 հունիսի 1978|accessdate=1 օգոստոսի 2010|archive-date=2010 թ․ հունիսի 15|archive-url=https://web.archive.org/web/20100615210459/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition%3D50/results/matches/match%3D2391/report.html|dead-url=yes}}</ref>։ {| class="toccolours" style="background:white" !colspan="2" align=center style="border:2px solid black; background:black" | <span style="color:white"><big>Յուվենտուս ՖԱ պատմության ժամանակագրություն</big></span> |- style="font-size:93%" |valign="top"| |width="100%"| {{Div col|3}} * [[1897]] 1 նոյեմբերի, Յուվենտուսի հիմնադրման օրը * [[1899]] Անվանափոխություն՝ Յուվենտուս ՖԱ * [[1900]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1900|Դաշնային առաջնությունում]] ---- * [[1901]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնություն 1901|Իտալիայի առաջնության]] կիսաաեզրափակիչ * [[1902]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1902|Դաշնային առաջնությունում]] * [[1903]] «բիանկոների»՝ սպիտակ-սև մարզահագուստի ընդունում * [[1902]]-[[1903|03]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնություն 1903|Իտալիայի առաջնության]] եզրափակիչ * [[1903]]-[[1904|04]] [[Առաջին կատեգորիա 1904|Առաջին կատեգորիայի]] եզրափակիչ * [[1904]]-[[1905|05]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Առաջին կատեգորիա 1905|Իտալիայի չեմպիոն]] (1-ին տիտղոս)''' * [[1906]] կորպորատիվ պառակտում և [[Տորինո]]յի հիմնադրում * [[1905]]-[[1906|06]] 2-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1906|Առաջին կատեգորիայում]] * [[1906]]-[[1907|07]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1907|Դաշնային առաջնությունում]] * [[1907]]-[[1908|08]] '''[[Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնություն 1908|Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնության]] հաղթող (1-ին տիտղոս)''' : 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1908|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնությունում]] * [[1908]]-[[1909|09]] '''[[Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնություն 1909|Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնության]] հաղթող (1-ին տիտղոս)''' : 3-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1909|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնությունում]] * [[1909]]-[[1910|10]] 3-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1909-10|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում ---- * [[1910]]-[[1911|11]] 9-րդ տեղ լիգուրյան-լոմբարդական-պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիա 1910-11|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1911]]-[[1912|12]] 8-րդ տեղ լիգուրյան-լոմբարդական-պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիա 1911-12|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1912]]-[[1913|13]] 6-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1912-13|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի]] առաջնությունում * [[1913]]-[[1914|14]] 2-րդ տեղ լոմբարդական, 4-րդ տեղ Հյուսիսային Իտալիայի [[Առաջին կատեգորիա 1913-14|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1914]]-[[1915|15]] 2-րդ տեղ Ալտա Իտալիա B խմբի առաջնությունում, 2-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1911-12|Առաջին կատեգորիայի]] A խմբի առաջնությունում * [[1915]]-[[1916|16]] 1-ին տեղ Պիեմոնտի առաջնությունում; 2-րդ տեղ [[Դաշնային գավաթ 1915-16|Դաշնային գավաթի]] խաղարկությունում * [[1916]]-[[1919]] սպորտային դադար [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|պատերազմական պայմանների պատճառով]] * [[1919]]-[[1920|20]] 1-ին տեղ պիեմոնտական A խմբում; 1-ին տեղ միջմարզային B խմբում; 2-րդ տեղ Հյուսիսային Իտալիայի [[Առաջին կատեգորիա 1919-20|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում ---- * [[1920]]-[[1921|21]] 4-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1920-21|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնության պիեմոնտական A խմբում * [[1921]]-[[1922|22]] 6-րդ տեղ [[Իտալիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիա]]յի [[Առաջին դիվիզիոն 1921-22|Առաջին դիվիզիոնի]] A կատեգորիայում * [[1922]] 19 հոկտեմբերի, «Կորսո Մարսիլիա» մարզադաշտի բացում * [[1922]]-[[1923|23]] 5-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1922-23|Առաջին դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում * [[1923]] «Յուվենտուս» թենիսային ակումբի բացում * [[1923]] 23 հուլիսի, Անյելի ընտանիքի կողմից ակումբի ձեռքբերում * [[1923]]-[[1924|24]] 5-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1923-24|Առաջին դիվիզիոնի]] A կատեգորիայում * [[1924]]-[[1925|25]] 2-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1924-25|Առաջին դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում * [[1925]]-[[1926|26]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Առաջին դիվիզիոն 1925-26|Իտալիայի չեմպիոն]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1926]]-[[1927|27]] 3-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1926-27|Ազգային դիվիզիոնում]] : 4-րդ turno eliminatorio di [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1926-27|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1927]]-[[1928|28]] 3-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1927-28|Ազգային դիվիզիոնում]] * [[1928]]-[[1929|29]] 2-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1926-27|Ազգային դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1929|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1929]] ֆուտբոլի Իտալիայի միասնական առաջնության սկիզբ * [[1929]]-[[1930|30]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1929-30|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1930]] «Յուվենտուս» բոուլինգի ակումբի բացում ---- * [[1930]]-[[1931|31]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1930-31|Իտալիայի չեմպիոն]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1931|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1931]]-[[1932|32]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1931-32|Իտալիայի չեմպիոն]] (4-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1932|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1932]]-[[1933|33]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1932-33|Իտալիայի չեմպիոն]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1933|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1933]] 14 մայիսի, [[Օլիմպիկ մարզադաշտ (Թուրին)|«Օլիմպիկ»]] մարզադաշտի բացում * [[1933]]-[[1934|34]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1933-34|Իտալիայի չեմպիոն]] (6-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1934|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1934]]-[[1935|35]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1934-35|Իտալիայի չեմպիոն]] (7-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1935|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1935]]-[[1936|36]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1935-36|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1935-36|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1936]] Ակումբի անվանափոխում՝ «Յուվենտուս ՖԱ»-ից Յուվենտուս * [[1936]]-[[1937|37]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1936-37|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1936-37|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1937]]-[[1938|38]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1937-38|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1937-38|Իտալիայի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1938|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1938]]-[[1939|39]] 8-րդ տեղ [[Սերիա A 1938-39|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1938-39|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1939]]-[[1940|40]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1939-40|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1939-40|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1940]] «Յուվենտուս» լողի ակումբի բացում ---- * [[1940]]-[[1941|41]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1940-41|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1940-41|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1941]] «Յուվենտուս» հոկեյի ակումբի բացում * [[1941]]-[[1942|42]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1941-42|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1941-42|Իտալիայի գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1942]]-[[1943|43]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1942-43|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1943]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1942-43|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1943]]-[[1945]] սպորտային դադար [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|պատերազմական պայմանների պատճառով]] * [[1944]] 2-րդ տեղ լիգուրա-պիեպոնտական, 2-րդ տեղ լոմբարդա-պիեմոնտական մրցաշարերում, ''[[Ազգային դիվիզիոն 1943-44|Ազգային դիվիզիոնի]]'' եզրափակիչ * [[1945]]-[[1946|46]] 3-րդ տեղ Ալտա Իտալիա առաջնությունում; 2-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1924-45|Ազգային դիվիզիոնի]] եզրափակչում * [[1946]]-[[1947|47]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1946-47|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1947]] 22 հուլիսի, Յուվենտուս ֆուտբոլային ակումբի նկատմամբ սեփականության իրավունքի փոխանցում Անյելի ընտանիքին * [[1947]]-[[1948|48]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1947-48|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1948]]-[[1949|49]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1948-49|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1949]]-[[1950|50]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1949-50|Իտալիայի չեմպիոն]] (8-րդ տիտղոս)''' ---- * [[1950]]-[[1951|51]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1950-51|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Ռիոյի գավաթ 1951|Ռիոյի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1951]]-[[1952|52]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1951-52|Իտալիայի չեմպիոն]] (9-րդ տիտղոս)''' : 3-րդ տեղ [[Լատինական գավաթ 1952|Լատինական գավաթի]] խաղարկությունում * [[1952]]-[[1953|53]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1952-53|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1953]]-[[1954|54]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1953-54|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1954]]-[[1955|55]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1954-55|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1955]]-[[1956|56]] 12-րդ տեղ [[Սերիա A 1955-56|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1956]]-[[1957|57]] 9-րդ տեղ [[Սերիա A 1956-57|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1957]]-[[1958|58]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1957-58|Իտալիայի չեմպիոն]] (10-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1958]]-[[1959|59]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1958-59|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958-59|Իտալիայի գավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1958-59|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1959]]-[[1960|60]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1959-60|Իտալիայի չեմպիոն]] (11-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1959-60|Իտալիայի գավաթակիր]] (4-րդ տիտղոս)''' ---- * [[1960]]-[[1961|61]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1960-61|Իտալիայի չեմպիոն]] (12-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1960-61|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1960-61|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1961]]-[[1962|62]] 12-րդ տեղ [[Սերիա A 1961-62|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1961-62|Իտալիայի գավաթի]] կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1961-62|Չեմպիոնների գավաթի]]՝ քառորդ եզրափակիչ * [[1962]]-[[1963|63]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1962-63|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1962-63|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : '''[[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' * [[1963]]-[[1964|64]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1963-64|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1963-64|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1963-64|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1964]]-[[1965|65]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1964-65|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1964-65|Իտալիայի գավաթակիր]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1964-65|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1965]]-[[1966|66]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1965-66|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1965-66|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1965-66|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : 2-րդ տեղ [[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1966]]-[[1967|67]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1966-67|Իտալիայի չեմպիոն]] (13-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1966-67|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1966-67|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1967]] 27 հունիսի, Յուվենտուս ՖԱ-ն դառնում է բաժնետիրական ընկերություն * [[1967]]-[[1968|68]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1967-68|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1967-68|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1967-68|Չեմպիոնների գավաթի]] կիսաեզրափակիչ : մասնակցություն [[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1968]]-[[1969|69]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1968-69|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1968-69|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1968-69|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1969]]-[[1970|70]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1969-70|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1969-70|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1969-70|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ ---- * [[1970]]-[[1971|71]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1970-71|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1970-71|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1970-71|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : 3-րդ տեղ Արմանդո Պիչիի անվան ազգային առաջնությունում * [[1971]]-[[1972|72]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1971-72|Իտալիայի չեմպիոն]] (14-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1971-72|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1971-72|ՈՒԵՖԱ գավաթ]] քառորդ եզրափակիչ * [[1972]]-[[1973|73]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1972-73|Իտալիայի չեմպիոն]] (15-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1972-73|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1972-73|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1973]]-[[1974|74]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1973-74|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1973-74|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1973-74|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[Միջմայրցամաքային գավաթ 1974|Միջմայրցամաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1974]]-[[1975|75]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1974-75|Իտալիայի չեմպիոն]] (16-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1974-75|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1974-75|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1975]]-[[1976|76]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1975-76|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1975-76|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1975-76|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1976]]-[[1977|77]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1976-77|Իտալիայի չեմպիոն]] (17-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1976-77|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1976-77|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1977]]-[[1978|78]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1977-78|Իտալիայի չեմպիոն]] (18-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1977-78|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունան կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1977-78|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1978]]-[[1979|79]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1978-79|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1978-79|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում (6-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1978-79|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1979]]-[[1980|80]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1979-80|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1979-80|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1979-80|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ ---- * [[1980]]-[[1981|81]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1980-81|Իտալիայի չեմպիոն]] (19-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1980-81|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1980-81|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[Torneo di Capodanno]] եզրափակիչ * [[1981]]-[[1982|82]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1981-82|Իտալիայի չեմպիոն]] (20-րդ տիտղոս)''' : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1981-82|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1981-82|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1982]]-[[1983|83]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1982-83|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1982-83|Իտալիայի գավաթակիր]] (7-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1982-83|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1983]]-[[1984|84]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1983-84|Իտալիայի չեմպիոն]] (21-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|15px]] '''[[Գավաթակիրների գավաթ 1983-84|Գավաթակիրների գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1983-84|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1984]]-[[1985|85]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1984-85|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|15px]] '''[[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1984|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coppacampioni.png|15px]] '''[[Չեմպիոնների գավաթ 1984-85|Չեմպիոնների գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1984-85|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1985]] 29 մայիսի, ողբերգություն Հեյսելում * [[1985]]-[[1986|86]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1985-86|Իտալիայի չեմպիոն]] (22-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|6px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1985|Միջմայրցամաքային գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1985-86|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1985-86|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1986]]-[[1987|87]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1986-87|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1986-87|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1986-87|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1987]]-[[1988|88]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1987-88|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1987-88|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1987-88|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1988]] 12 հուլիսի, ՈՒԵՖԱ-ն «Յուվենտուսին» շնորհվում է [[Ժնևի]] անձնագիրը՝ մայրցամաքում երեք խոշոր մրցաշարերում հաղթելու կապակցությամբ * [[1988]]-[[1989|89]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1988-89|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1988-89|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1988-89|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1989]]-[[1990|90]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1989-90|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1989-90|Իտալիայի գավաթակիր]] (8-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1989-90|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1990]] 31 մայիսի, «[[Դելլե Ալպի]]» մարզադաշտի բացում ---- * [[1990]]-[[1991|91]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1990-91|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1990-91|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1990-91|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 1990|Իտալիայի սուպերգավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1991]]-[[1992|92]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1991-92|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1991-92|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1992]]-[[1993|93]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1992-93|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1992-93|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1992-93|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1993]]-[[1994|94]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1993-94|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1993-94|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1993-94|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1994]]-[[1995|95]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1994-95|Իտալիայի չեմպիոն]] (23-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1994-95|Իտալիայի գավաթակիր]] (9-րդ տիտղոս)''' : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1994-95|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1995]]-[[1996|96]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1995-96|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coppacampioni.png|15px]] '''[[Չեմպիոնների Լիգա 1995-96|Չեմպիոնների Լիգայի]] հաղթող (2-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 1995|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1995-96|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում 1/8 եզրափակիչ * [[1996]]-[[1997|97]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1996-97|Իտալիայի չեմպիոն]] (24-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|15px]] '''[[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1996|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|6px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1996|Միջմայրցամաքային գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1996-97|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1996-97|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[1997]] 1 նոյեմբերի, «Յուվենտուս» ակումբի հիմնադրման հարյուրամյակ * [[1997]]-[[1998|98]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1997-98|Իտալիայի չեմպիոն]] (25-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 1997|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1997-98|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1997-98|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[1998]]-[[1999|99]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1998-99|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1998-99|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1998-99|Չեմպիոնների Լիգայի]] կիսաեզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 1998|Իտալիայի սուպերգավաթի]] եզրափակիչ * [[1999]]-[[2000]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1999-00|A սերիայի]] առաջնությունում :'''[[Ինտերտոտոյի գավաթ 1999|Ինտերտոտտոյի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1999-00|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1999-00|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[2000]] 23 դեկտեմբերի, Յուվենտուսը զբաղեցնում է 7-րդ հորիզոնականը՝ աշխարհի լավագույն թիմերի շարքում ---- * [[2000]]-[[2001|01]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 2000-01|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2000-01|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2000-01|Չեմպիոնների Լիգայի]] առաջին փուլ * [[2001]] 3 դեկտեմբերի Juventus Football Club SpA գրանցվում է Իտալիայի ֆոնդային բորսայում * [[2001]]-[[2002|02]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2001-02|Իտալիայի չեմպիոն]] (26-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2001-02|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2001-02|Չեմպիոնների Լիգայի]] երկրորդ փուլ * [[2002]]-[[2003|03]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2002-03|Իտալիայի չեմպիոն]] (27-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2002|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2002-03|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2002-03|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[2003]]-[[2004|04]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 2003-04|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2003|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (4-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2003-04|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2003-04|Չեմպիոնների Լիգայի]] 1/8 եզրափակիչ * [[2004]]-[[2005|05]] [[Պատկեր:Scudetto revoked.svg|15px]] 1-ին տեղ [[Սերիա A 2004-05|A սերիայի]] առաջնությունում (որակազրկում) : [[Իտալիայի գավաթ 2004-05|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2004-05|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառորդ եզրափակիչ * [[2005]]-[[2006|06]] 20-րդ տեղ [[Սերիա A 2005-06|A սերիայի]] առաջնությունում [[Պատկեր:Red Arrow Down.svg|10px]] ''որակազրկում դեպի [[Սերիա B (Իտալիա)|Սերիա B]]'' : [[Իտալիայի գավաթ 2005-06|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2005-06|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառոորդ եզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 2005|Իտալիայի սուպերգավաթի]] եզրափակիչ * [[2006]] 15 հուլիսի, «Յուվենտուս» կենտրոնի բացում<br />2006 16 սեպտեմբերի, առաջին պաշտոնական հանդիպում «Օլիմպիկ» մարզադաշտում * [[2006]]-[[2007|07]] [[Պատկեր:Coppa Ali della Vittoria.png|9px]] 1-ին տեղ [[Սերիա B 2006-07|B սերիայի առաջնությունում]] [[Պատկեր:Green Arrow Up.svg|10px]] '''Վերադարձ A սերիա''' : [[Իտալիայի գավաթ 2006-07|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[2007]]-[[2008|08]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 2007-08|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2007-08|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[2008]]-[[2009|09]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 2008-09|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2008-09|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2008-09|Չեմպիոնների Լիգայի]] 1/8 եզրափակիչ * [[2009]] 10 սեպտեմբերի, Յուվենտուսը դառնում է առաջին իտալական ֆուտբոլային ակումբը, որ զբաղեցնում է երկրորդ տեղը IFFHS վարկանիշով * [[2009]]-[[2010|10]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 2009-10|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2009-10|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2009-10|Չեմպիոնների Լիգայի]] առաջին փուլ : [[UEFA Europa League 2009-10|Europa League]] 1/8 եզրափակիչ ---- * [[2010]]-[[2011|11]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 2010-11|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2010-11|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : մասնակցություն [[ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգա 2010-11|ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգային]] * [[2011]] 8 սեպտեմբերի, [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս»]] մարզադաշտի բացում * [[2011]]-[[2012|12]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2011-12|Իտալիայի չեմպիոն]] (28-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2011-12|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[2012]] 16 մայիսի, [[J-Museum]] թանգարանի բացում * [[2012]] 5 սեպտեմբերի, [[J-College]] ինստիտուտի բացում * [[2012]]-[[2013|13]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2012-13|Իտալիայի չեմպիոն]] (29-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2012|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2012-13|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2012-13|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառորդ եզրափակիչ * [[2013]]-[[2014|14]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2013-14|Իտալիայի չեմպիոն]] (30-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2013|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (6-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2013-14|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2013-14|Չեմպիոնների Լիգային]] մասնակցություն : [[UEFA Europa League 2013-14|Europa League]] կիսաեզրափակիչ * [[2014]]-[[2015|15]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2014-15|Իտալիայի չեմպիոն]] (31-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Իտալիայի գավաթ 2014-15|Իտալիայի գավաթակիր]] (10-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների Լիգա 20014-15|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 2014|Իտալիայի սուպերգավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[2015]]-[[2016|16]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2015-16|Իտալիայի չեմպիոն]] (32-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Իտալիայի գավաթ 2015-16|Իտալիայի գավաթակիր]] (11-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների Լիգա 2015-16|Չեմպիոնների Լիգային]] մասնակցություն : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2015|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (7-րդ տիտղոս)''' {{Div col end}} |} == Նշումներ == {{Ծանցանկ|group=Ն}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|30em|group=note}}<div class="references" style="height: 350px; overflow: auto; padding: 3px" >{{ծանցանկ|2}}</div> == Գրականություն == Գրքեր {{refbegin|30em}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian, Piedmontese|last=Arpino|first=Giovanni|last2=Bàrberi Squarotti|first2=Giorgio|last3=Romano|first3=Massimo|title=Opere|publisher=Rusconi Editore|location=Milan|year=1992|isbn=88-18-06084-8}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Canfari|first=Enrico|title=Storia del Foot-Ball Club Juventus di Torino|publisher=Tipografia Artale|year=1915}} * {{Cite book|ref=harv|last=Clark|first=Martin|title=Modern Italy; 1871-1995|volume=2|publisher=Longman|location=Milan|origyear=1995|year=1996 |isbn=0-582-05126-6}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Dolci|first=Fabrizio|author2=Janz, Oliver|title=Non omnis moriar։ gli opuscoli di necrologio per i caduti Italiani nella Grande Guerra; bibliografia analitica|publisher=Edizioni di Storia e Letteratura|year=2003|isbn=88-8498-152-2}} * {{Cite book|ref=harv|last=Glanville|first=Brian|title=The Story of the World Cup|publisher=Faber and Faber|location=London|year=2005|isbn=0-571-22944-1}} * {{Cite book|ref=harv|last=Goldblatt|first=David|title=The Ball is Round։ A Global History of Football|publisher=Penguin|location=London|year=2007|isbn=978-0-14-101582-8}} * {{Cite book|ref=harv|last=Hazzard|first=Patrick|author2=Gould, David|title=Fear and loathing in world football|publisher=Berg Publishers|year=2001|isbn=1-85973-463-4}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Kuper|first=Simon|author2=Szymanski, Stefan|title=Calcionomica. Meraviglie, segreti e stranezze del calcio mondiale|publisher=ISBN Edizioni|year=2010|isbn=88-7638-176-7}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Papa|first=Antonio|author2=Panico, Guido|title=Storia sociale del calcio in Italia|publisher=Il Mulino|location=Bologna|year=1993|isbn=88-15-08764-8|page=271}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Sappino|first=Marco (by)|title=Dizionario biografico enciclopedico di un secolo del calcio italiano|volume=2|publisher=Baldini Castoldi Dalai Editore|location=Milan|year=2000|isbn=88-8089-862-0}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Tranfaglia|first=Nicola|author2=Zunino, Pier Giorgio|title=Guida all'Italia contemporanea, 1861-1997|volume=4|publisher=Garzanti|year=1998|isbn=88-11-34204-X}} {{refend}} Այլ հրատարակումներ {{refbegin}} * {{cite journal|ref=harvcol|language=Italian|last=Graziano|first=Mirko|title=Azzurro Juve, miniera d'oro|journal=La Gazzetta dello Sport|volume=115|issue=237|date=հոկտեմբերի 9, 2011}} * {{cite journal|ref=harvcol|language=Italian|last=Papi|first=Giacomo|title=Il ragazzo che portava il pallone|journal=Diario della settimana|volume=13/14|date=ապրիլի 8, 2004}} * {{cite journal|ref=harvcol|url=http://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TheTechnician/uefaorg/Publications/01/47/97/99/1479799_DOWNLOAD.pdf|title=Football Philosophers|journal=The Technician|volume=46|date=May 2010|publisher=Union des Associations Européennes de Football|format=PDF}} * {{Cite news|ref=harvcol|url=http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|title=Prospetto informativo OPV 24 maggio 2007|format=PDF|publisher=Commissione Nazionale per le Società e la Borsa|language=Italian|accessdate=2007 թ․ մայիսի 24|archive-date=2008 թ․ ապրիլի 10|archive-url=https://web.archive.org/web/20080410023102/http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|dead-url=yes}} * {{cite news|ref=harvcol|language=Italian|url=http://www.demos.it/2010/pdf/143320100924calcio.pdf|title=Sondaggio Demos & Pi։ Italia, il paese nel pallone (2010)|publisher=Demos & Pi|format=PDF|date=սեպտեմբերի 24, 2010|accessdate=2010 թ․ հոկտեմբերի 23}} {{refend}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Juventus FC|Juventus F.C.}} * [https://www.juventus.com/ Յուվենտուս պաշտոնական կայք] * [http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/ Յուվենտուսի] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141107172805/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/ |date=2014-11-07 }} մասին [[ՖԻՖԱ]]-ի պաշտոնական կայքում * [http://www.rsssf.com/tablesi/italalltime.html Իտալիայի առաջնության վիճակագրությունը՝ 1929 թվականից մինչ այժմ] {{Արտաքին հղումներ}} {{Իտալական Ա Սերիա}} {{Յուվենտուսի կազմը}} {{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}} {{Ընտրյալ հոդված/Կատեգորիա|2016}} [[Կատեգորիա:Յուվենտուս]] [[Կատեգորիա:1897 հիմնադրված ֆուտբոլային ակումբներ]] kk4ww9ouluhqmrf0eus58zo2xirxhy5 8495903 8495902 2022-08-26T15:23:06Z 91.221.229.9 /* Ներկա կազմ */ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Յուվենտուս (այլ կիրառումներ)}} {{Ընտրյալ հոդված}} {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլային ակումբ | ամբողջական անուն = Juventus <br />Football Club S.p.A. | գույներ = Սև-սպիտակ | պատկեր = Juventus FC 2017 icon (black).svg | համառոտ անուն = Յուվենտուս <br />Juventus | ավել անուն =bianconeri<br />''սև-սպիտակներ''<br />La Vecchia Signora<br />''Ծեր Սինյորա''<br />la Fidanzata d’Italia<br />''Իտալիայի հարսնացու'' | հիմնադրում = 1897՝ որպես<br />«սպորտ-կլուբ Յուվենտուս» | երկիր = {{ITA}} | քաղաք = [[Թուրին]] | մարզադաշտ = [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|Ալիանզ Սթեդիում]], [[Թուրին]] | ընդունակություն = 45666 | տեր = {{դրոշ|Իտալիա}} Անյելի ընտանիք | նախագահ = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Անդրեա Անյելի]] | մարզիչ = Մաուրիցիո Սարի {{դրոշ|Իտալիա}} | ավագ = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Ջորջիո Կիելլինի]] | լիգա = [[Սերիա A (Իտալիա)]] | սեզոն = [[Սերիա A 2019-20 (Իտալիա)|2019-20]] | տեղ = [[Պատկեր:Golden star.svg|20px]] 1-ին տեղ | մրցանակներ = [[Պատկեր:Star*.svg|25px]][[Պատկեր:Star*.svg|25px]][[Պատկեր:Star*.svg|25px]]<br />[[Պատկեր:Scudetto.svg|20px]]<br />[[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] <br />[[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] [[Պատկեր:Coccarda_Coppa_Italia.svg|25px]] <br />[[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]][[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|30px]] <br />[[Պատկեր:Coppa_Ali_della_Vittoria.png|25px]] [[Պատկեր:Coppacampioni.png|25px]] [[Պատկեր:Coppacampioni.png|25px]] [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|25px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|15px]] <br />[[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|30px]] [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|30px]][[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|15px]] [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|15px]] | կայք = [http://www.juventus.com juventus.com] |pattern_la1=_juve1718h |pattern_b1=_juve1718h |pattern_ra1=_juve1718h |pattern_sh1=_juve1718h |pattern_so1=_juve1718h |leftarm1= |body1= |rightarm1= |shorts1=000000 |socks1=ff |pattern_la2=_juve1718a |pattern_b2=_juve1718a |pattern_ra2=__juve1718a |pattern_sh2= _juve1718a |pattern_so2=_juve1718a |leftarm2= |body2= |rightarm2= |shorts2= |socks2=fbc736 |pattern_la3=_juve1718t |pattern_b3=_juve1718t |pattern_ra3=_juve1718t |pattern_sh3=_juve1718t |pattern_so3=_juve1718t |leftarm3= |body3= |rightarm3= |shorts3= |socks3=737d3e }} '''Յուվենտուս''' ({{lang-it|Juventus Football Club}}, {{IPA|[ju.ˈvɛn.tus]}}), [[Իտալիա|իտալական]] պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային ակումբ [[Թուրին]] քաղաքից։ Հիմնադրման առաջին տարիներից մասնակցում է Իտալիայի [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի]] առաջնությանը։ 1920-ական թվականներից ակումբի սեփականատերն է իտալական [[Ֆիատ]] կոնցեռնի տնօրեն Անյելլի ընտանիքը<ref>{{cite web | url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=118030 | title=Giovanni, Gianni, John… | publisher=forzajuve.ru | date=29 փետրվարի 2016 | language=ru | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423103719/http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=118030 | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref>։ Հիմնադրվել է [[1897]] թվականի նոյեմբերի 1-ին [[Իտալիայի թագավորություն|Իտալիայի թագավորության]] Թուրին քաղաքում որպես «սպորտ-կլուբ Յուվենտուս»<ref name="հիմնում">{{cite web | url=http://www.juventus.com/it/club/la-storia-e-il-club/la-storia/la-storia-di-una-leggenda/the-story-of-a-legend.php | title=La storia di una leggenda | publisher=juventus.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423111905/http://www.juventus.com/it/club/la-storia-e-il-club/la-storia/la-storia-di-una-leggenda/the-story-of-a-legend.php | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref>։ «Յուվենտուսն» Իտալիայի միակ ակումբն է, որ ունի իր [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|սեփական մարզադաշտը «Ալիանզ Սթեդիում»]]։ Այն կառուցվել է [[2009]] թվականի մարտի 1-ին Իտալիայի [[Պիեմոնտ]] գավառի [[Թուրին]] քաղաքում՝ նախկին «Դելլե Ալպի» մարզադաշտի տեղում։ Բացումը կայացել է [[2011]] թվականի սեպտեմբերի 8-ին։ Մարզադաշտը տեղավորում է ավելի քան 45 666 հանդիսական<ref>{{cite web | url=http://www.stadiumguide.com/juventusstadium/ | title=Juventus Stadium | publisher=stadiumguide.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423112422/http://www.stadiumguide.com/juventusstadium/}}</ref>։ «Յուվենտուսն» առաջատարն է նվաճած «Սկուդետոների» քանակով. 117 մրցաշարերում 37 անգամ զբաղեցրել է առաջին հորիզոնականը, երկրորդ և երրորդ տեղերում գտնվող [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլանը»]] և [[Ինտեր Միլան|«Ինտերը»]]՝ միասին հաղթել են 36 անգամ (18-ական)<ref>{{cite web | url=http://www.worldfootball.net/winner/ita-serie-a/ | title=Serie A: champions | publisher=worldfootball.net | date=29 փետրվարի 2016 | language=de | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423112710/http://www.worldfootball.net/winner/ita-serie-a/}}</ref>։ Ակումբը 21 անգամ դարձել է Իտալիայի փոխչեմպիոն, ինչը նույնպես ռեկորդային է։ Իտալիայի [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|գավաթի]] և [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ|սուպերգավաթի]] խաղարկություններում ևս «Յուվենտուսը» ցուցաբերել է ռեկորդային արդյունքներ՝ հաղթելով համապատասխանաբար տասնմեկ և յոթ անգամ։ Իտալիայի [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի]] առաջնության [[Սերիա A 2013-14|2013-14]] թվականների մրցաշարում ակումբը հավաքել է 102 միավոր. նախկին ռեկորդը «Ինտեր» ակումբինն էր ([[Սերիա A 2006-07|2006-07]]՝ 97 միավոր)։ [[2014]] թվականի հուլիսի 16-ից ակումբի մարզիչն էր [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ն, ում ժամանակ «Յուվենտուսը» ութ անգամ կարողանում է դառնալ Իտալիայի չեմպիոն ([[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-2015]], [[Սերիա A 2015-16|2015-2016]]), ինչպես նաև՝ երկու անգամ Իտալիայի գավաթակիր ([[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ (2014-15)|2014-15]] և [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ (2015-16)|2015-16]]) և սուպերգավաթակիր ([[Ֆուտբոլի Իտալիայի Սուպերգավաթ 2015|2015]])։ «Յուվենտուսը» իտալական ամենատիտղոսակիր ակումբն է<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=77633.html | title=Old Lady sits pretty | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112343/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=77633.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.fifa.com/world-match-centre/news/newsid/107/733/index.html#juventus+building+bridges+serie+b | title=Juventus building bridges in Serie B | publisher=fifa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112540/http://www.fifa.com/live-scores/news/y=2006/m=11/news=juventus-building-bridges-serie-107733.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ 2015-16 թվականներին նա կարողացել է 5-րդ անգամ անընդմեջ դառնալ Իտալիայի չեմպիոն. նման արդյունք Իտալիայի ֆուտբոլի պատմության մեջ եղել էր միայն մեկ անգամ՝ 1930-1935 թվականներին՝ դարձյալ Յուվենտուսի կողմից<ref>{{cite web | url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/-we-made--hi5tory-juventus-scudetto-2016-.php | title=We Made #Hi5tory | publisher=juventus.com | date=29 ապրիլի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112621/http://www.juventus.com/en/news/news/2016/-we-made--hi5tory-juventus-scudetto-2016-.php | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ 1955 թվականից Եվրոպայում անցկացվող Եվրոպական չեմպիոնների գավաթի խաղարկությում (1992 թվականից՝ [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա]] մրցաշարեր) «Յուվենտուսը» հաղթել է երկու անգամ՝ 1984-85<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1984/ | title=UEFA Champions League 1984/85: History | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archivedate=23 ապրիլի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423113026/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1984/}}</ref> և 1995-96<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1995/matches/round=69/match=52534/index.html | title=UEFA Champions League 1995/96: History | publisher=uefa.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160423113709/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1995/matches/round=69/match=52534/index.html | archivedate=23 ապրիլի 2016}}</ref> թվականներին։ Երբ «Յուվենտուսը» հաղթում է 1999 Ինտերտոտոյի առաջնությունը, դառնում է աշխարհի միակ ակումբը, որը կարողանում է հաղթող ճանաչվել բոլոր մրցաշարերում<ref>{{cite web | url=http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/2003/05/15/pagina-55/34004153/pdf.html | title=Edición del jueves, 15 mayo 2003, página 55 | publisher=hemeroteca.lavanguardia.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=it}}</ref>։ 2012 թվականին անցկացված սոցիալական հարցման տվյալներով՝ «Յուվենտուսը» համարվել է ամենահեղինակավոր ակումբը<ref>{{cite web | url=http://www.demos.it/2012/pdf/2397capsoc35_tifocalcio.pdf | title=XXXV Osservatorio sul Capitale Sociale degli Italiani | publisher=demos.it | date=29 փետրվարի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112828/http://www.demos.it/2012/pdf/2397capsoc35_tifocalcio.pdf | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ Sport + Markt AG կազմակերպության տվյալներով՝ 2010 թվականի դրությամբ «Յուվենտուսի» երկրպագուների թիվն ամբողջ աշխարհում անցնում էր 130 միլիոնից<ref>{{cite web | url=http://www.scribd.com/doc/40164831/20100909-SPORT-MARKT-Football-Top-20-2010-Abstract-Press | title=Europe's Top 20-the most popular football clubs | publisher=scribd.com | date=29 փետրվարի 2016 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429112932/https://www.scribd.com/doc/40164831/20100909-SPORT-MARKT-Football-Top-20-2010-Abstract-Press | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>, իսկ երեք տարի անց՝ 2013 թվականին՝ 170 միլիոնից<ref>{{cite web | url=http://juventus.am/%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/ | title=Պատմություն (համառոտ) | publisher=juventus.am | date=29 փետրվարի 2016 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160407030313/http://juventus.am/%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6/ | archivedate=7 ապրիլի 2016}}</ref>։ 2016 թվականին երկրպագուների թիվն անցավ 200 միլիոնից (մոլորակի բնակչության մոտ 3 տոկոսը)։ == Անվանում == Ակումբը հիմնադրել են մի խումբ [[թուրին]]ցի ուսանողներ, որոնք էլ նրան տվել են [[լատիներեն]] «iuventus» անվանումը, որը թարգմանաբար նշանակում է «երիտասարդություն»<ref group="Ն">Հին հռոմեական դիցարանում [[Յուվենտա]] կամ Յուվենտաս էր կոչվում երիտասարդության աստվածուհին, ով գլխավոր աստված [[Յուպիտեր (դիցաբանություն)|Յուպիտերի]] ու նրա կին [[Յունոնա]]յի դուստրն էր։</ref>։ Ակումբի անվանումը կապված է նրա առաջին մարզիկների հետ. ֆուտբոլիստները հիմնականում 16-18 տարեկան էին։ Ակումբը հայտնի է նաև որպես «Յուվե», «bianconeri» («սև-սպիտակներ»), «La Vecchia Signora» («Ծեր Սինյորա»), «la Fidanzata d’Italia» («Իտալիայի հարսնացու»)։ == Պատմություն == === Առաջին տարիներ === Հյուսիսային Իտալիայի [[Թուրին]] քաղաքում ֆուտբոլի պատմությունը սկսել է «Յուվենտուս» ակումբի հիմնադրումից տասը տարի առաջ՝ [[1887]] թվականին, երբ հայտնվել էր Saxon ապրանքանիշի գնդակը։ Այն [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիայից]] [[Իտալիա]] էր բերել վաճառական Էդուարդո Բոձիոն։ Իր ծանոթների հետ, ում թվում էին նաև «Ադամս» կազմակերպության թուրինյան գրասենյակի անգլիացի աշխատակիցները, նա հիմնում է թուրինյան առաջին ակումբը, որ կոչվում էր «Ինտերնացիոնալե»։ Դրանից հետո հիմնադրվում են ևս երկու ակումբներ՝ «Ջինաստիկա» և «Տորինեզե»։ Վերջինիս հիման վրա հետագայում հիմնադրվում է «[[Տորինո]]ն»։ Հաջորդը հիմնադրվում է «Յուվենտուսը»<ref name="liceomassimodazeglio">{{cite news | url=http://www.liceomassimodazeglio.it/storia.html | title=Liceo Ցլասսիցօ “D’Azeglio”։ Storia | publisher=liceomassimodazeglio.it | accessdate=1 մարտի 2016 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160429115218/http://www.liceomassimodazeglio.it/storia.html | archivedate=29 ապրիլի 2016}}</ref>։ [[Պատկեր:Pionieri Juve 1898.gif|300px|մինի|Յուվենտուսի հիմնադիր կազմը, 1898 թվական]] 1897 թվականի նոյեմբերի 1-ին «Massimo d’Azeglio» ինստիտուտի ուսանողները [[Իտալիայի թագավորություն|Իտալիայի թագավորության]] [[Թուրին]] քաղաքում հիմնադրում են «Յուվենտուս» սպորտային ակումբը<ref>{{cite news | url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/sede | title=La Sede | publisher=juventus.com | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120313013936/http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/sede | archivedate=13 մարտի 2012}}</ref>։ Հիմնադիր ուսանողները 14-17 տարեկան պատանիներ էին։ Ինչպես իրենք էին ասում՝ Società «Società Polisportiva Augusta Taurinorum», ակումբը նախատեսված էր խաղերի, նորույթ ստեղծելու ցանկության և հաճելի կյանքի համար։ Երիտասարդներն այստեղ սիրում էին ժամանակ անցկացնել։ Ակումբի բազան գտնվում էր Ումբերտո թագավորի և [[Վիկտոր Էմանուիլ II|Վիկտոր Էմանուիլի]] անվան պարտեզներին կից՝ Մոնտեվեկկո փողոցի վրա։ Երկու տարի անց ակումբը վերանվանվում է «Յուվենտուս ՖԱ»։ 1900 թվականին ակումբը միանում է [[Սերիա A (Իտալիա)|Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնությանը]]<ref name="storia">{{cite news | url=http://www.comune.torino.it/archiviostorico/mostre/sport_2005/pdf/085-096.pdf | title=Archivio Storico Città di Torino-Calcio (2005) | publisher=comune.torino.it | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303190621/http://www.comune.torino.it/archiviostorico/mostre/sport_2005/pdf/085-096.pdf | archivedate=3 մարտի 2016}}</ref>։ Սկզբում ակումբի մարզաշապիկը վարդագույն էր, սակայն 1903 թվականին «Յուվենտուսն» սկսում է հանդես գալ սև-սպիտակ մարզաշապիկով<ref name="Juve-FIFA">{{cite news | url=http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/index.html | title=The Old Lady Climbs to the Top of the World | publisher=FIFA | date=15 դեկտեմբերի 2006 | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20081013145543/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/index.html | archivedate=13 հոկտեմբերի 2008}}</ref>։ 1904 թվականին գործարար Մարկո Այմոնե-Մարսանը ֆինանսավորում է ակումբը, որի շնորհիվ մարզադաշտը Զորքի հրապարակից ({{lang-it|Piazza d'Armi}}) տեղափոխվում է Umberto I հրապարակ։ Ակումբն իր առաջին տիտղոսը նվաճում է [[1905]] թվականին<ref name="Storia JFC">{{cite book|author=Lino Cascioli|title=Storia fotografica del calcio italiano։ dalle origini al campionato del mondo 1982|editor=Newton & Compton|location=Roma|year=1982|page=324}}</ref>։ Հաջորդ տարի «Յուվենտուսի» նախագահ է դառնում Ալֆրեդ Դիկը, սակայն տարաձայնությունների պատճառով լքում է ակումբը<ref name="FC Torino">{{cite web | url=http://www.torinofc.it/content/view/739 | title=Torino FC։ La fondazione | accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 | language=it | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080922154759/http://www.torinofc.it/content/view/739/}}</ref>։ Սնանկ հայտարարվելու արդյունքում ակումբը հայտնվում է [[Սերիա A (Իտալիա)|А սերիայից]] դուրս մնալու եզրին (1913 թվական)։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո «Յուվենտուսը» կարողանում է ամրացնել լիգայում ունեցած իր դիրքերը<ref name="Italia 1920-1929">{{cite news | url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1920.html | title=Italy-International Matches 1920-1929 | publisher=Record Sport Soccer Statistics Foundation | date=18 դեկտեմբերի 2001 | author=Maurizio Mariani | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20030714124525/http://www.rsssf.com/tablesi/ital-intres1920.html}}</ref>։ [[Պատկեր:Rovesciata Carlo Parola.jpg|300px|մինի|ձախից|[[Կառլո Պարոլա]], 1950 թվական]] 1923 թվականին «Յուվենտուսի» նախագահ է դառնում իտալական [[FIAT]] կոնցեռնի տնօրենի տեղակալներից [[Էդոարդո Անյելի]]ն։ Նույն տարում կառուցվում է նոր մարզադաշտը<ref name="Storia JFC"/>։ [[Իտալիայի Ֆուտբոլի Առաջնություն 1925-26|1925-26]] թվականներին ակումբը երկրորդ անգամ դառնում է Իտալիայի չեմպիոն՝ եզրափակիչ խաղում հաղթելով «Ալբա Ռոմային» 12։1 հաշվով<ref name="Storia JFC"/>։ Թիմի սերուցքն էին կազմում [[Ջովաննի Ֆերարի]]ն, [[Ռայմունդո Օրսի]]ն, [[Լուիս Մոնտի]]ն և «պաշտպանական եռյակը»՝ Կոմբի-Ռոզետա-Կալյարիս։ Նրանք հինգ մրցաշրջան շարունակ հաղթում էին ազգային առաջնությունում։ Հինգից չորս մրցաշրջաններում «Յուվենտուսի» մարզիչն էր [[Կառլո Կարկանո]]ն<ref name="Storia JFC"/><ref>{{cite book|author=Lino Cascioli|title=Storia fotografica del calcio italiano։ dalle origini al campionato del mondo 1982|editor=Newton & Compton|location=Roma|year=1982|page=324}}</ref>։ [[1934]] թվականի աշխարհի առաջնության ընթացքում [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]ում ֆուտբոլիստներից 9-ը «Յուվենտուսից» էին<ref name="Italia 1930-1939">{{cite news | url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1930.html | title=Italy-International Matches 1930-1939 | publisher=Record Sport Soccer Statistics Foundation | date=18 դեկտեմբերի 2001 | author=Maurizio Mariani | language=en | archiveurl=https://web.archive.org/web/20030714124729/http://www.rsssf.com/tablesi/ital-intres1930.html | archivedate=14 հուլիսի 2003}}</ref>։ 1935 թվականին՝ Էդոարդո Անյելիի մահից հետո, շատ մարզիկներ լքում են «Յուվենտուսը»։ Մինչև 1949 թվականը ակումբը չի կարողանում նվաճել «սկուդետոն»։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում՝ 1943-1945 թվականներին, ֆաշիստական միջամտության պատճառով ակումբը կոչվում էր «Յուվենտուս-Կաստիլիա». Կաստիլիան մեքենա արտադրող ընկերություն էր<ref name = "Juve_Cisitalia">{{cite video|author=Carlo Durante|url=http://www.lastoriasiamonoi.rai.it/puntate/spalti-di-guerra/446/default.aspx|title=Spalti di guerra։ La storia del campionato di calcio 1943-1944|Publisher=RAI-La Storia siamo noi|language=it|date=15 հունիսի 2004|access-date=2016 թ․ փետրվարի 29|archive-date=2013 թ․ հունիսի 22|archive-url=https://web.archive.org/web/20130622164624/http://www.lastoriasiamonoi.rai.it/puntate/spalti-di-guerra/446/default.aspx|dead-url=yes}}</ref>։ Ընկերության նախագահ Պետրո Դուզիոն դառնում է ակումբի նախագահը, իսկ FIAT-ը դառնում է Թուրինի մեկ այլ թիմի՝ «[[Տորինո]]յի» հովանավորը<ref name="Juve_Cisitalia"/>։ === Նոր ռեկորդների սահմանում === Պատերազմից հետո ակումբը դարձյալ ստանում է «Յուվենտուս» անվանումը։ Ջիանի Անյելին, ապա իր եղբայր Ումբերտոն դառնում են ակումբի ղեկավարները։ «Յուվենտուս» են տեղափոխվում [[Օմար Սիվորի]]ն և [[Ջոն Չարլզ]]ը, ովքեր թիմի ավագ [[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]ի հետ կազմում են հայտնի «մոգական եռյակը»<ref name="Trio Magico">{{cite news |url=http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=38&Itemid=32 |title=Campioni del passato։ gli attaccanti |accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120214130842/http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=38&Itemid=32 |language=it |archivedate=2012 թ․ փետրվարի 14 |dead-url=no }}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.as.com/futbol/articulo/futbol-vi-piero-anos-contrate/20081105dasdaiftb_25/Tes|title=Vi a Del Piero con 18 años y lo contraté en 24 horas|publisher=AS|language=es|date=5 նոյեմբերի 2008|accessdate=6 նոյեմբերի 2008|author=Marco Ruiz}}</ref>։ [[Պատկեր:1986-87 Serie A - SSC Napoli v Juventus FC - Diego Maradona & Michel Platini.jpg|300px|մինի|[[Դիեգո Մարադոնա]] և [[Միշել Պլատինի]], 1986|link=Special:FilePath/1986-87_Serie_A_-_SSC_Napoli_v_Juventus_FC_-_Diego_Maradona_&_Michel_Platini.jpg]] 1958-1961 թվականների ընթացքում ակումբը կարողանում է երեք անգամ դառնալ Իտալիայի չեմպիոն։ Տիտղոսի տասներորդ նվաճումը «Յուվենտուսին» թույլ է տալիս զինանշանի վրա ավելացնել մեկ աստղ<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/juve/it/news/4maggio2011_primastella|title=4 maggio 1958, la Juve si cuce la stella|language=it |publisher=juventus.com |date=4 մայիսի 2011|accessdate=8 մայիսի 2011}}</ref>։ 1961 թվականին Օմար Սիվորին դառնում է А սերիայի առաջին մարզիկը, ով «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ»]] է ստանում։ Նույն տարում Բոնիպերտին լքում է ֆուտբոլը։ Իտալիայի առաջնությունների շրջանակներում անցկացրած հանդիպումներում իր 182 գոլ արդյունքը 45 տարի անց գերազանցում է «Յուվենտուսի» մեկ այլ ֆուտբոլիստ՝ [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն<ref name=goalrecord>{{Cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_E63B2C18BD6A41F5BEDCFEC8BF94195C.asp|title=Tanti auguri, Presidente!|publisher=Juventus Football Club S.p.A official website|language=it|accessdate=3 հուլիսի 2009|deadlink=200|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090706034620/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_E63B2C18BD6A41F5BEDCFEC8BF94195C.asp|archivedate=2009 թ․ հուլիսի 6|dead-url=no}}</ref>։ 1971 թվականի հուլիսի 13-ին Ջամպիերո Բոնիպերտին դառնում է ակումբի նախագահ, և առաջին իսկ մրցաշրջանում մարզիչ Չեստմիր Վիցպալեկի ղեկավարությամբ «Յուվենտուսը» զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը։ Հաջողությունը թուրինցիներին ուղեկցում է 1972-73, 1974-75 թվականներին։ Վերջինի ժամանակ ակումբի մարզիչը [[Կառլո Պարոլա]]ն էր։ Մարզիչ Ջովաննի Տրապատոնիի օրոք «Յուվենտուսը» կարողանում է 6 անգամ հաղթել [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի առաջնություններում]], 2 անգամ նվաճել [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|երկրի գավաթը]], երեք անգամ՝ [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|ՈՒԵՖԱ]]-ի գավաթը և մեկական անգամ՝ Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթը, գավաթակիրների գավաթը և միջմայրցամաքային գավաթը։ Ժամանակի առավել հայտնի ֆուտբոլիստներից էին Դինո Ձոֆը, Անտոնելլո Կոկուրեդուն, Կլաուդիո Ջենտիլեն, Ջուզեպե Ֆուրինոն, Ֆրանչեսկո Մորինին, Գաէտանո Շիրեան, Ֆրանկո Կաուզիոն, Մարկո Տարդելլին, Ռոբերտո Բոնինսենյան, Լուչիանո Սպինոզին, Ռոմեո Բենետին, Ռոբերտո Բետեգան<ref>{{Cite news|author=Sergio Di Cesare|lingua=en|title=Hard work pays off for Zoff|publisher=Union des Associations Européennes de Football|url=http://www.uefa.com/uefaeuro/news/newsid=639009.html|language=en|date=1 ապրիլի 2008|accessdate=8 փետրվարի 2010}}</ref>։ Այս թիմը իտալական «La Stampa» պարբերականն անվանում է «անմոռանալի»<ref>{{Cite news|author=Ferruccio Cavallero|title=Juve e Toro, due squadroni|url=http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0011/articleid,1093_02_1977_0109_0013_24173802/|publisher=La Stampa|language=it|date=23 մայիսի 1977|page=11|accessdate=13 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ 1982 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում]] [[Պաոլո Ռոսսի]]ն, վեց անգամ նվաճելով մրցակիցների դարպասը, դարձել է աշխարհի առաջնության լավագույն ռմբարկու և Եվրոպայի լավագույն ֆուտբոլիստ՝ չնայած իր երկարատև որակազրկմանը, որն ավարտվել էր առաջնությունից ընդամենը 1 ամիս առաջ։ 1982 թվականին «Յուվենտուս» է տեղափոխվում [[Միշել Պլատինի]]ն, ով երեք անգամ դառնում է Եվրոպայի «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի»]] դափնեկիր<ref>{{cite web|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|title=European Footballer of the Year ("Ballon d'Or")|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=8 հուլիսի 2007|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIaeedY?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|language=it|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ === Միջազգային նվաճումներ === 1985 թվականի մայիսի 29-ին [[Չեմպիոնների Լիգա|Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի]]՝ «[[Լիվերպուլ ՖԱ|Լիվերպուլի»]] դեմ եզրափակիչ խաղում Միշել Պլատինիի խփած գոլի շնորհիվ «Յուվենտուսը» նվաճում է եվրոպական ակումբային ֆուտբոլի բարձրագույն տիտղոսը։ Խաղի ընթացքում, սակայն, երկրպագուների միջև տեղի է ունենում բախում, որի արդյունքում «Յուվենտուսի» 39 երկրպագու է զոհվում։ Այս ողբերգությունն իր ազդեցությունն է թողնում ամբողջ եվրոպական ֆուտբոլի վրա<ref>{{Cite news|url=http://www.uefa.com/uefa/socialresponsibility/antiracism/news/newsid=300034.html|title=Olsson urges anti-racism action|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=fr|date=13 մայիսի 2005|accessdate=22 հունվարի 2011}}</ref>։ Այդ տարում «Յուվենտուսը» դառնում է եվրոպական ֆուտբոլի պատմության ընթացքում առաջին ակումբը, որը կարողանում է հաղթել ՈՒԵՖԱ-ի [[Չեմպիոնների Լիգա|Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկությունում անցկացրած բոլոր խաղերում<ref name="Giovanni Trapattoni">{{Cite news|url=http://www.uefa.com/news/newsid=919647.html|title=Giovanni Trapattoni|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=it|date=31 մայիսի 2010|accessdate=27 դեկտեմբերի 2010}}</ref><ref name="El Mundo Deportivo">{{Cite news|url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/2003/09/23/pagina-7/552332/pdf.html|title=Un dilema histórico|publisher=El Mundo Deportivo|language=es|format=PDF|date=23 սեպտեմբերի 2003|accessdate=23 սեպտեմբերի 2008}}</ref>, իսկ միջմայրցամաքային գավաթը և 1999 թվականին Ինտերտոտոյի գավաթը նվաճելուց հետո՝ միակն աշխարհում, որը կարողացել է հաղթող ճանաչվել հնարավոր բոլոր մրցաշարերում։ 1985 թվականին, նվաճելով Միջմայրցամաքային գավաթը, Անտոնիո Կաբրինին, Գաէտանո Շիրեան և Մարկո Տարդելլին դառնում են առաջին ֆուտբոլիստները, ովքեր հանդիսանում են աշխարհի չեմպիոններ ոչ միայն ակումբային, այլև ազգային հավաքականների մակարդակով<ref>{{cite web|url=http://www.goal.com/it/teams/italy/3/juventus/info|title=Juventus - Tutte le notizie sulla Juventus|publisher=goal.com|language=it|accessdate=26 հունիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIbHf2y?url=http://www.goal.com/it/teams/italy/3/juventus/info|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ Այս ակումբը Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի միջուկն էր ինչպես [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|1978]], այնպես էլ՝ [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|1982]] թվականների [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]]ների ժամանակ<ref>{{cite web|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|title=Italy-International Matches 1970-1979|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|language=en|accessdate=4 ապրիլի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIcsl5X?url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|title=Italy-International Matches 1980-1989|language=en|work=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=4 ապրիլի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIdVfmK?url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ 1986 թվականին Տրապատոնին լքում է «Յուվենտուսը»։ Դրանից հետո սերնդափոխության պատճառով «զեբրերը» 9 տարի շարունակ չեն կարողանում նվաճել սկուդետոն, թեև երկու անգամ ձեռք են բերում ՈՒԵՖԱ-ի գավաթը՝ 1989-90 (մարզիչ՝ Դինո Ձոֆ) և 1992-93 թվականներին (մարզիչ Տրապատոնի)<ref>{{Cite news |url=http://it.uefa.com/uefaeuropaleague/season=1992/overview/index.html#la+juve+mette+mani+sulla+coppa |title=La Juve mette le mani sulla Coppa|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=fr|date=1 հունիսի 1993|accessdate=2 դեկտեմբերի 2012}}</ref>։ 1990 թվականին «Յուվենտուսը» տեղափոխվում է նոր մարզադաշտ՝ «[[Դելե Ալպի]]», որը կառուցվել էր [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 1990|Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնության]] համար<ref>{{Cite book|ref=harv|last=Goldblatt|first=David|title=The Ball is Round։ A Global History of Football|publisher=Penguin|location= London|year=2007|isbn=978-0-14-101582-8|page=602}}</ref>։ 1994 թվականին «Յուվենտուսի» գլխավոր մարզիչ է դառնում Մարչելո Լիպին։ Ակումբը ձեռք է բերում [[Ռոբերտո Բաջո]]յին, [[Ջանլուկա Վիալլի]]ին, Ատիլիո Լոմբարդոյին, [[Ֆաբրիցիո Ռավանելի]]ին, [[Անջելո դի Լիվիո]]յին, [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]յին, [[Կրիստիան Վիերի]]ին<ref>{{գիրք|հեղինակ=К. Гиффорд|վերնագիր=Энциклопедия Футбола|հրատարակություն=АСТ|տարի=2009|էջեր=85|страниц=144|isbn=978-5-17-074446-6}}</ref>։ Լիպին սկսում է պատմության նոր հաղթական էջը<ref name="Lippi winner">{{cite web|url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=117376&Itemid=11|title=Триумф Липпи (1995-1998)|publisher=forzajuve.ru|language=ru|accessdate=26 հունիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIeY3Nh?url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=yes}}</ref>։ Նրա օրոք առաջին իսկ մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» դառնում է Ա սերիայի չեմպիոն, իսկ 1994-95 թվականների Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ խաղում հաղթում է հոլանդական «[[Այաքս (ֆուտբոլային ակումբ, Ամստերդամ)|Այաքսին»]], ինչպես նաև նվաճում ՈՒԵՖԱ-ի սուպերգավաթը<ref name="Lippi winner"/>։ 1996-97 և 1997-98 մրցաշրջաններում «զեբրերը» դարձյալ հայտնվում են Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակչում, սակայն պարտվում են [[Դորտմունդ]]ի «[[Բորուսիա Դորտմունդ|Բորուսիային»]] և [[Մադրիդ]]ի «[[Ռեալ Մադրիդ|Ռեալին»]]<ref name="Lippi winner"/>։ Այդ տարիներին «Յուվենտուսը» հաղթում է Իտալիայի առաջնությունում<ref name="Lippi winner"/>։ Ակումբի առավել հայտնի ֆուտբոլիստներից էին [[Զինեդին Զիդան]]ը, [[Ֆիլիպպո Ինձագի]]ն, [[Էդգար Դավիդս]]ը<ref name="Lippi winner"/>։ 1999 թվականին «Յուվենտուսի» ղեկն ստանձնում է [[Կառլո Անչելոտտի]]ն, ում հաջողվում է նվաճել միայն Ինտերտոտոյի գավաթը<ref>{{cite news| url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1999/11/05/capitale-del-calcio-senza-europa.html?ref=search|title=Capitale del calcio senza l' Europa|date=5 նոյեմբերի 1999|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=26 հունիսի 2013}}</ref>։ === Սերնդափոխություն === Ոչ մեծ դադարից հետո Լիպին վերադառնում է «Յուվենտուս»։ Այդ ընթացքում ակումբը ձեռք է բերում [[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]ին, [[Պավել Նեդվեդ]]ին, [[Դավիդ Տրեզեգե]]ին, [[Զլատան Իբրահիմովիչ]]ին, [[Լիլիան Տյուրամ]]ին։ Առավելապես այս ֆուտբոլիստների շնորհիվ «Յուվենտուսը» նվաճում է ևս երկու սկուդետո՝ 2001-02 և 2002-03 մրցաշրջաններում<ref>{{cite web|url=http://www.forzajuve.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=117404&Itemid=11|title=В новом тысячелетии (2001-2004)|publisher=forzajuve.ru|language=ru|accessdate=2 հունվարի 2015}}</ref>։ 2003 թվականին «Յուվենտուսը» դուրս է գալիս Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ, սակայն պարտվում է «[[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|Միլանին»]]։ Հաջորդ տարի Լիպին լքում է ակումբը և նշանակվում Իտալիայի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ<ref name=officialtitles>{{cite web|url=http://www.legaseriea.it/it/serie-a-tim/albo-d-oro|title=Albo d'oro Serie A TIM|work=Lega Nazionale Professionisti Serie A|language=it|accessdate=11 մայիսի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HoIio0Kn?url=http://www.legaseriea.it/it/serie-a-tim/albo-d-oro|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 2|dead-url=no}}</ref>։ [[Պատկեր:Football against poverty 2014 - Zidane (3).jpg|մինի|[[Զինեդին Զիդան]]]] 2004 թվականին «Յուվենտուսի» ղեկն ստանձնում է [[Ֆաբիո Կապելո]]ն, ով մինչ այդ [[Ռոմա ՖԱ|«Ռոմայի»]] մարզիչն էր։ Երկու տարվա ընթացքում ակումբը հաղթում է [[Սերիա A 2004-05 (Իտալիա)|2004-05]] և [[Սերիա A 2005-06 (Իտալիա)|2005-06]] առաջնությունների ընթացքում։ Սակայն Կալչոպոլիի սկանդալից հետո «Յուվենտուսը» զրկվում է իր տիտղոսներից. առաջին մրցաշրջանի հաղթողի կոչումը չի շնորհվում ոչ ոքի, իսկ երկրորդի սկուդետոն տրվում է [[Ինտեր Միլան|«Ինտերին»]]։ «Յուվենտուսը» որակազրկվում է և տեղափոխվում [[Սերիա B (Իտալիա)|B սերիա]]։ B սերիայի առաջնությունում «Յուվենտուսը» պետք է սկսեր միավորների բացասական քանակով (-9)<ref>{{cite news |url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Primo_Piano/2006/10_Ottobre/27/arbitratoiniziato.shtml |title=Sconti di 8 punti a Juve e Lazio; di 4 alla Fiorentina. Milan al palo|publisher=La Gazzetta dello Sport|language=it |date=27 հոկտեմբերի 2006|accesso=15 փետրվարի 2009}}</ref>։ [[Դիդիե Դեշամ]]ի գլխավորությամբ 42 խաղում տանելով 20 հաղթանակ և 10 հանդիպում ավարտելով ոչ-ոքի արդյունքով՝ ակումբը զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը և վերադառնում А սերիա։ Մրցաշրջանի լավագույն ռմբարկու է դառնում [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն<ref>{{cite news |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2007/05/20/del-piero-la-felicita-in-20-gol.html?ref=search|title=Del Piero, la felicità in 20 gol Orgoglioso di questo traguardo |date=20 մայիսի 2007|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=27 հունիսի 2013}}</ref>։ Ակումբի ղեկավարության հետ ունեցած տարաձայնությունների պատճառով Դեշամը մրցաշրջանի ավարտին լքում է «Յուվենտուսը»։ [[Սերիա Ա 2007-08 (Իտալիա)|2007-08]] թվականների մրցաշրջանում ակումբը մարզում էր [[Կլաուդիո Ռանիերի]]ն<ref>{{Cite news|url= http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/europe/6719901.stm|title=Ranieri appointed Juventus coach|publisher=BBC News|language=en|accessdate=4 հունիսի 2007|date=4 հունիսի 2007}}</ref>։ «Յուվենտուսը» զբաղեցնում է երրորդ հորիզոնականը, ինչի շնորհիվ թիմը կարողանում է մասնակցել [[Չեմպիոնների Լիգա 2008-2009|2008-09]] թվականների Չեմպիոնների լիգայի մրցաշարին։ Այդտեղ «Յուվենտուսը» երկու անգամ հաղթում է Մադրիդի «Ռեալին», սակայն 1/8 եզրափակչում պարտվում [[Չելսի ՖԱ|«Չելսիին»]]։ Մրցաշրջանի ավարտին ակումբում խնդիրներ են ծագում, որոնց հետևանքով Ռանիերին հեռացվում է աշխատանքից՝ դեռ մրցաշրջանը չավարտած։ Վերջին երկու խաղերի ժամանակ նրանց մարզում է երիտասարդական ակումբի մարզիչ [[Չիրո Ֆերարա]]ն<ref>{{Cite news |url=http://it.uefa.com/footballeurope/news/kind=2/newsid=831044.html|title=Via Ranieri, ecco Ferrara|publisher=Union des Associations Européennes de Football|language=it|accessdate=19 մայիսի 2009}}</ref>։ Երկու խաղերում էլ ակումբը հաղթում է, թուրինցիները զբաղեցնում են երկրորդ հորիզոնականը։ Սակայն Չեմպիոնների լիգայում «Յուվենտուսը» հաջողություն չի ունենում. մրցաշրջանի կեսին թիմը 6-րդ հորիզոնականում էր։ Նոր մարզիչ [[Ալբերտո Ձակերոնի]]ն նույնպես չի կարողանում փրկել թիմը և միայն ավելի է վատթարացնում վիճակը՝ այն իջեցնելով 7-րդ հորիզոնական։ [[Պատկեր:Football against poverty 2014 - Pavel Nedved.jpg|մինի|ձախից|[[Պավել Նեդվեդ]]]] [[Սերիա Ա 2010-11 (Իտալիա)|2010-11]] մրցաշրջանը ակումբի պատմության մեջ ամրագրվում է որպես մեծ փոփոխությունների ժամանակահատված՝ թե ղեկավարության, թե մարզչական կազմում։ [[Անդրեա Անյելի]]ն հեռացնում է Բլանին ակումբի նախագահի պաշտոնից։ Ակումբի սեփականատիրոջ առաջին որոշումն է դառնում [[Լուիջի Դելների]]ին հրավիրելը որպես գլխավոր մարզիչ և Ջուզեպպե Մարոտային գլխավոր տնօրեն նշանակելը<ref>{{cite news|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2010/04/06/la-juve-pronta-ricominciare-da-zero.html?ref=search|title=La Juve è pronta a ricominciare da zero |author=EMANUELE GAMBA|date=6 ապրիլի 2010|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=28 հունիսի 2013}}</ref>։ Սակայն մրցաշրջանի արդյունքներով «Յուվենտուսը» դարձյալ զբաղեցնում է յոթերորդ հորիզոնականը, և Դելնիերիին ազատում են աշխատանքից<ref>{{cite news|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/juventus/2011/05/21/news/delneri_annuncia_addio-16570831/?ref=search|title=Delneri ai saluti ''Non è una sconfitta''|author=Timothy Ormezzano|date=21 մայիսի 2011|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=28 հունիսի 2013}}</ref>։ 2011 թվականի մայիսին «Յուվենտուսի» ղեկավարությունը հայտարարոմ է «Ծեր Սինյորայի» նախկին մարզիկ [[Անտոնիո Կոնտե]]ին գլխավոր մարզիչ նշանակելու մասին<ref name=Conte>{{cite news|url=http://www.tuttosport.com/3/5/28/2011/05/31-127804/Ecco+Antonio+Conte,+nuovo+tecnico+della+Juventus|title=Ecco Antonio Conte, nuovo tecnico della Juventus|publisher=Tuttosport|date=31 մայիսի 2011|accessdate=31 մայիսի 2011|archive-date=2011 թ․ հունիսի 3|archive-url=https://web.archive.org/web/20110603020843/http://www.tuttosport.com/3/5/28/2011/05/31-127804/Ecco+Antonio+Conte,+nuovo+tecnico+della+Juventus|dead-url=yes}}</ref>։ Կոնտեի առաջին իսկ մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» կրկին զբաղեցնում է առաջատարի դիրքը՝ պարտություն չկրելով ոչ մի անգամ<ref>{{Cite news|url=http://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=1631420.html|title=Juventus return to the summit|language=en|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=14 մայիսի 2012|accessdate=14 մայիսի 2012|archive-date=2012 թ․ մայիսի 16|archive-url=https://web.archive.org/web/20120516235027/http://www.fifa.com/worldfootball/clubfootball/news/newsid=1631420.html|dead-url=yes}}</ref>։ Միևնույն ժամանակ այդ մրցաշրջանը դառնում է վերջինը՝ խփած գոլերի ու խաղերի մասնակցությամբ առաջատար ֆուտբոլիստ [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]յի համար<ref>{{cite news|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/juventus/2012/05/21/news/del_piero_dopo_coppa_italia_addio_juventus-35582469/?ref=search|title= "Ho ancora voglia di giocare Da adesso la Juve è storia"|date=20 մայիսի 2012|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=30 հունիսի 2013}}</ref>։ [[Սերիա A 2012-13 (Իտալիա)|2012-13]] թվականների մրցաշրջանից առաջ Անտոնիո Կոնտեն ստանում է տասնամսյա որակազկում, քանի որ [[Սիենա ՖԱ|«Սիենա»]] ակումբի մարզիչը լինելու ժամանակ՝ 2010 թվականին, տեղեկանալով խաղի կեղծման ու փողերի լվացման մասին՝ տեղյակ չէր պահել իրավապահ մարմիններին<ref>{{Cite web|url= http://www.gazeta.ru/sport/news/2012/08/10/n_2478845.shtml|title= Тренер «Ювентуса» Конте дисквалифицирован на 10 месяцев за договорные матчи|publisher= gazeta.ru|language=ru}}</ref>։ Շուտով որակազրկման ժամկետները կրճատվում են մինչև 4 ամիս։ Սակայն այս իրադարձությունները չեն խանգարում «Յուվենտուսին»՝ դարձյալ գրավել սկուդետոն՝ երկրորդ տեղում գտնվող [[Նապոլի (ֆուտբոլային ակումբ)|«Նապոլի»]] ակումբից առաջ անցնելով 9 միավորով<ref>{{cite news|url= http://palermo.repubblica.it/sport/2013/05/05/news/il_palermo_perde_a_torino_la_lotta_si_fa_disperata-58113272/?ref=search|title=Il Palermo perde a Torino la lotta si fa disperata|date=2013-05-05|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=2013 թ․ հունիսի 30}}</ref>։ Իտալիայի Ա սերիայի առաջնության [[Սերիա A 2013-14 (Իտալիա)|2013-14]] թվականների մրցաշրջանում «Յուվենտուսը» 30-րդ անգամ դառնում է չեմպիոն՝ հավաքելով ռեկորդային 102 միավոր և տանը չկորցնելով ոչ մի միավոր<ref>{{Cite web|url= http://www.championat.com/football/news-1836641-juventus-nabrav-102-ochka-ustanovil-evropejskij-rekord-sredi-top-chempionatov.html|title= «Ювентус», набрав 102 очка, установил рекорд среди топ-чемпионатов Европы|language=ru|publisher= championat.com}}</ref>։ Ինչպես նաև ակումբը կարողանում է հասնել [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 2014|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի]] կիսաեզրափակիչ փուլին։ [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս» մարզադաշտում]] տեղի ունեցած կիսաեզրափակիչ երկրորդ խաղը ոչ-ոքի ավարտելով հանդիպում [[Լիսաբոն]]ի [[Բենֆիկա (ֆուտբոլային ակումբ)|«Բենֆիկայի»]] հետ, արդյունքում պարտվելով երկու խաղերի հանրագումարում (2։1; 0։0)՝ ակումբը դուրս է մնում մրցաշարից։ [[Պատկեր:Super Gigi Buffon (Juventus) (2).jpg|մինի|[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]]] [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-15]] թվականների առաջնությունում «Յուվենտուսի» մարզչական ղեկն անցնում է [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ին, ով [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլան»ի]] նախկին մարզիչն էր։ Կոնտեն դառնում է [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]ի մարզիչը։ Ալլեգրիի ղեկավարությամբ «Յուվենտուսը» չորրորդ անգամ անընդմեջ դառնում է [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|А սերիայի]] չեմպիոն, 1995 թվականից հետո առաջին անգամ նվաճում է [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]ը, ինչպես նաև 2015 թվականին դուրս է գալիս [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 2015|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ]], որտեղ զիջում է [[Բարսելոնա ՖԱ|«Բարսելոնային»]]՝ 1։3 հաշվով։ 2015 թվականի ընթացքում «Յուվենտուսը» ձեռք է բերում ևս մի քանի ֆուտբոլիստների՝ [[Նորբերտո Մուրարա Նետո]] (30 ապրիլի<ref>{{cite web|url=http://www.football-italia.net/68636/official-neto-joins-juventus|title=Official։ Neto joins Juventus|publisher=Football Italia|date=3 հուլիսի 2015|accessdate=23 նոյեմբերի 2015|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Պաուլո Դիբալա]] (4 հունիսի<ref>{{Cite web|title = «Յուվենտուսը» հայտարարոմ է Դիբալայի՝ 32 միլիոնով տրանսֆերի մասին|url = http://www.sports.ru/football/1030306900.html|website = sports.ru|accessdate = 06 հունվարի 2016}}</ref>, [[Արգենտինա]]), [[Սամի Խեդիրա]] (1 հուլիսի<ref>{{Cite web|title = Khedira signs for Juventus|url = http://www.juventus.com/en/news/news/2014/khedira-signs-for-juventus.php|website = juventus.com|language=en|accessdate = |01 մարտի 2016}}</ref>, [[Գերմանիա]]), [[Մարիո Մանջուկիչ]] (22 հունիսի<ref>{{Cite web|title = Mandzukic joins Juventus|url = http://www.juventus.com/en/news/news/2014/mandzukic-joins-juventus.php|website = juventus.com|language=en|accessdate = |01 մարտի 2016}}</ref>, [[Սերբիա]]), [[Սիմոնե Ձաձա]] (7 հուլիսի<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/it/news/news/2015/zaza---bianconero.php|title=Zaza è bianconero|date=08 հունվարի 2016|accessdate=08 հունվարի 2016|publisher=Juventus FC|language=it}}</ref>, [[Իտալիա]]), [[Ալեքս Սանդրո]] (20 օգոստոսի<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.com/sport/football/34012251|title=Alex Sandro։ Brazilian joins Juventus from Porto in £18m deal|date=01 մարտի 2016|publisher=BBC|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Էռնանես]] (31 օգոստոսի<ref>{{cite news|url=http://www.sbnation.com/soccer/2015/8/31/9234077/hernanes-juventus-transfer-news-inter-milan|title=Juventus make bizarre Hernanes signing|date=01 մարտի 2016|publisher=sbnation.com|language=en}}</ref>, [[Բրազիլիա]]), [[Դանիելե Ռուգանի]] (30 սեպտեմբերի<ref>{{cite news|url=http://www.goal.com/en/news/596/exclusive/2015/06/24/13023152/rugani-im-ready-for-juventus-now|title=Rugani։ I'm ready for Juventus now|date=01 մարտի 2016|publisher=goal.com|language=en}}</ref>, [[Իտալիա]])։ Ակումբի ամենաերիտասարդ ֆուտբոլիստին՝ [[Էմիլ Աուդերո]]յին (ծնված 1997 թվական), նույնպես գնել են 2015 թվականին։ Տարեսկզբին «Յուվենտուսը» նպատակադրված էր գնել նաև «[[Դորտմունդի Բորուսիա]]յի» ֆուտբոլիստ [[Հենրիխ Մխիթարյան]]ին<ref>{{cite news|url=http://talksport.com/football/juventus-showing-interest-borussia-dortmund-midfielder-henrikh-mkhitaryan-150818163223|title=Juventus showing interest in Borussia Dortmund midfielder Henrikh Mkhitaryan|date=01 մարտի 2016|publisher=talksport.com|language=en}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.blackwhitereadallover.com/2015/8/18/9168957/juventus-borussia-dortmund-henrikh-mkhitaryan-serie-a-summer-transfer-rumors-2015|title=Reports: Juventus back in for Borussia Dortmund playmaker Henrikh Mkhitaryan|date=01 մարտի 2016|publisher=blackwhitereadallover.com|language=en}}</ref>՝ պատրաստվելով վճարել 20 միլիոն եվրո<ref>{{cite news|url=http://armtimes.com/hy/read/58157|title=20 միլիոն եվրո՝ Հենրիխ Մխիթարյանին Թուրինի «Յուվենտուս» տանելու համար|date=01 մարտի 2016|publisher=armtimes.com}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>, սակայն գործարքը չի կայանում Մխիթարյանի ցանկությամբ։ Այս կազմով «Յուվենտուսը» հանդես է գալիս [[Սերիա Ա 2015-16 (Իտալիա)|2015-16]] թվականների [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի առաջնությունում]], որտեղ այժմ զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը։ 2016 թվականի մարտի 2-ին [[Ինտեր Միլան|«Ինտերին»]] հաղթելուց հետո<ref>{{cite news|url=http://www.armsport.am/hy/news/2016/03/03/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A9/689121|title=Իտալիայի գավաթ. Ինտերը հետ բերեց 3 գնդակի տարբերությունը բայց դուրս չեկավ եզրափակիչ (տեսանյութ)|date=03 մարտի 2016|publisher=armsport.am|access-date=2016 թ․ մարտի 3|archive-date=2016 թ․ մարտի 6|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306230048/http://www.armsport.am/hy/news/2016/03/03/%D4%BB%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A9/689121|dead-url=yes}}</ref> «Յուվենտուսն» անցավ [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ փուլ, որը կկայանա 2016 թվականի մայիսի 16-ին։ {{Համայնապատկեր|Juventus Stadium inauguration.jpg|1070px|<center>«[[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|Յուվենտուս»]] մարզադաշտի բացումը [[2011]] թվականի [[սեպտեմբերի 8]]-ին</center>}} == Խորհրդանիշներ == «Յուվենտուսի» մարզիկները 1903 թվականից սկսած խաղացել են սև-սպիտակ զոլավոր շապիկներով ու սպիտակ, երբեմն՝ սև վարտիքներով։ Ի սկզբանե նրանց մարզահագուստը եղել է [[վարդագույն]] շապիկը, որն ունեցել է սպիտակ գիծ։ Մարզիկներից մեկի հայրը պատրաստում է առաջին շապիկները, սակայն դրանց պարբերաբար լվացումը գունազրկում է հագուստը։ 1903 թվականին ակումբի ղեկավարությունը որոշում է փոխել մարզահագուստի գույնը<ref name=shirts>{{Cite news|url=http://www.nottscountyfc.co.uk/page/HistoryDetail/0,,10426~1028229,00.html#continue|title=Black & White|publisher=Notts County F.C. official website|accessdate=7 նոյեմբերի 2008}} Extracts taken from the ''Official History of Notts County'' and article kindly reproduced by the ''Daily Mail''.</ref> Ակումբի ղեկավարությունը խնդրանքով դիմում է իր անգլիացի անդամներից մեկին՝ Ջոն Սավեյջին, [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիայի]] հետ կապեր հաստատելու և նոր մարզահագուստ ձեռք բերելու համար։ Նրա անգլիաբնակ ընկերներից մեկը, ով ապրում էր [[Նոթինգհեմ]] քաղաքում, [[Թուրին]] է ուղարկում սև ու սպիտակ զոլավոր շապիկներ<ref name=shirts/>։ «Յուվենտուս» ՖԱ պաշտոնական խորհրդանիշը փոքր փոփոխություններ է կրել 1920-ականներից հետո։ Վերջին փոփոխությունը տեղի է ունեցել [[Սերիա Ա 2004-05 (Իտալիա)|2004-05]] թվականների [[Սերիա A (Իտալիա)|A սերիայի առաջնության]] ընթացքում։ Այդ ժամանակից սկսած՝ խորհրդանիշը վահանաձև-ձվաձև տեսք ունի։ Այն բաժանված է հինգ՝ երկու սպիտակ և երեք սև զուգահեռ զոլերի, որոնց կենտրոնում գտնվում է հետևյալը՝ ակումբի անվանումը (վերևում), ոսկե միջնորմը (արդարության խորհրդանիշ) և ցուլի կերպարանքը (ներքևում)։ Վերջինս խորհրդանշում է [[Թուրին]] քաղաքի համայնքը։ Եռաժանու տեսքով ցուլի գլխավերևում գտնվում է ոսկեզօծ սև թագ, որը խորհրդանշում է Augusta Tourinorum քաղաքը՝ ժամանակակից [[Պիեմոնտ]] գավառի կենտրոնի՝ [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական]] դարաշրջանի պատմությունն ու մշակույթը։ Անցյալում խորհրդանշանն ունեցել է [[կապույտ]] գույն (Թուրին քաղաքի մեկ այլ խորհրդանիշ), և իրենից հնգանկյուն էր ներկայացնում։ Երեք աստղերը, որոնք նշվում են վերին հատվածում, խորհրդանշում են [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնությունում]] 30 անգամ չեմպիոն դառնալը։ 1980-ականների ընթացքում ակումբի խորհրդանիշն է դառնում [[զեբր]]ը։ Ավելի քան մեկդարյա պատմության ընթացքում ակումբը ձեռք է բերել տարբեր մականուններ։ Դրանցից հայտնի է ''la Vecchia Signora'' (ծեր տիկին) անունը։ «Ծեր» անունը հակադրվել է «Յուվենտուսին» ({{lang-lat|Iuventus}}՝ երիտասարդ)։ Անվանումը դրվել է 1930-ականներից առաջ, երբ ակումբն «առել էր տարիքը»։ «Տիկին» անունը խորհրդանշում է գեղեցիկ սեռը, որը դրել են երկրպագուները։ Ակումբը հայտնի է նաև որպես ''la Fidanzata d'Italia'' (Իտալիայի հարսնացու)։ Սրա պատճառը Հարավային Իտալիայից ([[Նեապոլ]], [[Պալերմո]]) ներգաղթյալ բանվորների հոսքն էր, ովքեր աշխատանքի էին ընդունվում Թուրինի [[FIAT]] կոնցեռնում դարձյալ 1930-ական թվականներից։ Հայտնի են նաև ''i bianconeri'' (սպիտակասևեր), ''le zebre'' (զեբր) անվանումները<ref>{{cite web | first = Paolo | last = Granzotto | title = Juve, la Signora "gobba" che ci prova | publisher = Il Giornale | date = 16 հունիսի 2006| url=http://www.ilgiornale.it/news/juve-signora-gobba-che-ci-prova.html | accessdate = 21 դեկտեմբերի 2012| language = it }}</ref> 2015 թվականի սեպտեմբերի 10-ին «Յուվենտուսը» պաշտոնապես հայտարարում է նոր ծրագիր՝ JKids՝ մանկահասակ ու պատանի երկրպագուների ու մարզիկների համար։ "J" տառով նշվում է մուլտիպլիկացիոն զեբրը, որը նմանվում է ակումբի զոլավոր մարզաշապիկին և ունի երեք աստղ՝ կրծքավանդակի ու պարանոցի հատվածում<ref>{{cite web | title = Juventus launches JKids | publisher = juventus.com | date = 10 սեպտեմբերի 2015| url=http://www.juventus.com/en/news/news/2015/juventus-launches-jkids-.php | accessdate = 10 սեպտեմբերի 2015 }}</ref>։ "J"-ն իր նորամուտը նշում է [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս» մարզադաշտում]]՝ 2015 թվականի սեպտեմբերի 12-ին<ref>{{cite web | title = Venite ad incontrare J allo Stadium! | publisher = juventus.com/it | date = 16 սեպտեմբերի 2015| url=http://www.juventus.com/it/news/galleries/2015/venite-ad-incontrare-j-allo-stadium--.php|language=it | accessdate = 16 սեպտեմբերի 2015 }}</ref>։ == Մարզադաշտեր == «Յուվենտուսի» առաջին մարզադաշտերն էին «Պարկ Վալենտինոն» և «Ցիտադելը» (1897-1898)։ 1898-1908 թվականներին գործարկվում է «Piazza d’Armi» մարզադաշտը՝ բացառությամբ 1905-06 մրցաշրջանի, որի ընթացքում տան մարզադաշտը «Վելոդրոմ Ումբերտո I»-ն էր<ref>{{cite news|author=Giovanni De Luna|url= http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0001/articleid,0223_04_2005_1456_0001_1727526/|title=La storia nel pallone|publisher=La Stampa|date=26 մարտի 2005|page=1|accessdate=31 մարտի 2011}}</ref>. 1909-1922 թվականներին ակումբի մարզադաշտն էր «Կորսո Սեբաստոպոլին», իսկ 1922-1933 թվականներին՝ «Կորսո Մարսիլիան»։ Այս մարզադաշտերում ակումբը չորս անգամ անընդմեջ դառնում է Իտալիայի չեմպիոն<ref name="TavellaRomanzo">{{գիրք|հեղինակ=Renato Tavella, Franco Ossola, |վերնագիր= Il Romanzo della Grande Juventus|հրատարակություն=Newton & Compton|վայր=Roma|տարի=2003|isbn= ISBN 88-8289-900-4}}</ref>. [[Պատկեր:Stadio Comunale Benito Mussolini.jpg|մինի|300px|ձախից|Յուվենտուսի ամենաերկարակյաց՝ «Ստադիո Կոմունալե» մարզադաշտը]] 65 000 հանդիսատես տարողունակությամբ «Ստադիո Կոմունալե» մարզադաշտը դառնում է ամենաերկարակյացը «Յուվենտուսի» պատմության ընթացքում. այն ակումբի կենտրոնն էր ավելի քան կես դար՝ 1933-1990 թվականներին։ Սկզբում այն կրում էր Իտալիայի ֆաշիստ առաջնորդ [[Բենիտո Մուսոլինի]]ի անունը և կառուցվել էր 1934 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1934|աշխարհի առաջնության]] համար։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո մարզադաշտը վերանվանում են նախկին անունով, իսկ դրանից հետո ստանում նոր անվանում՝ «Վիտորիո Պոցցո»։ Այստեղ «Յուվենտուսի» մասնակցությամբ կայացել է 890 հանդիպում<ref name="Stadio Olimpico di Torino">{{cite web | url = http://www.juventus.com/juve/it/stadio-e-museo/stadio/stadio/stadiprecedenti/gli%20stadi%20della%20juve | title = Gli stadi della Juve | accessdate = 26 սեպտեմբերի 2008 | archiveurl = https://www.webcitation.org/6INJw6fzD?url=http://www.juventus.com/juve/it/stadio-e-museo/stadio/stadio/stadiprecedenti/gli%20stadi%20della%20juve | archivedate = 2013-07-25 | dead-url = yes }}</ref>։ Սկսած 1963 թվականից՝ «Յուվենտուսը» մարզադաշտը կիսում էր «[[Տորինո]]յի հետ»։ 1990 թվականին ակումբը տեղափոխվում է նորակառույց «[[Դելլե Ալպի]]»<ref>{{cite news|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1990/08/28/gli-stadi-non-tornano.html?ref=search|title=GLI STADI NON TORNANO |author=MARCO E. ANSALDO|date=28 օգոստոսի 1990|publisher=repubblica.it|language=it|accessdate=2 հուլիսի 2013}}</ref>։ Ակվա Մարսիի նախագծով կառուցված «Դելլե Ալպի» մարզադաշտում «Յուվենտուսը» խաղացել է մինչև [[Սերիա Ա 2005-06 (Իտալիա)|2005-06]] թվականների առաջնությունը։ Այն տեղակայված էր [[Թուրին]]ի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Վալետա թաղամասում և տեղավորում էր 69 000 հանդիսատես։ Այնտեղ բավական լավ հարմարեցված էր ակուստիկան, ուստի այն գործածվում էր նաև բաց համերգների համար։ Այս ժամանակահատվածում «Յուվենտուսը» երբեմն օգտագործում է այլ քաղաքների մարզադաշտեր՝ «Չեզենա» (Իտալիայի և Ինտերտոտոյի գավաթներ), [[Միլան]]ի «Ջուզեպպե Մեացցա» ([[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 1999|ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի կիսաեզրափակիչ]], 1999) կամ [[Պալերմո]] (ՈւԵՖԱ-ի սուպերգավաթ՝ 1996, 1999-00 ՈւԵՖԱ-ի առաջին և երրորդ փուլեր)<ref name="Stadio Delle Alpi">{{հոդված|հեղինակ=Enrica Tarchi|վերնագիր=Finalmente nostro!|language=it|հրատարակություն=Hurrà Juventus|էջեր=8-12}}</ref>։ 2002 թվականի հունիսի 12-ին հարազատ քաղաքը ակումբին անվճար տրամադրում է «Ստադիո Օլիմպիկո» մարզադաշտը (մի քանի տարի անց այն վերադարձվում է քաղաքին) այն պայմանով, որ 2006 թվականին այնտեղ անցկացվելիք [[Ձմեռային Օլիմպիական խաղեր 2006|ձմեռային օլիմպիական խաղերի]] համար կկատարվեն վերանորոգման աշխատանքներ։ Միևնույն շամանակ Թուրինը 99 տարով վարձակալում է «Դելլե Ալպի» մարզադաշտը<ref name="Stadio Delle Alpi"/>։ [[Պատկեր:Juventus v Real Madrid, Champions League, Stadium, Turin, 2013.jpg|մինի|300px|աջից|Ակումբի նոր՝ «Յուվենտուս» մարզադաշտը]] [[Սերիա A 2006-07 (Իտալիա)|2006-07]] թվականների մրցաշրջանից մինչև 2011 թվականը «Յուվենտուսը» խաղում էր «Ստադիո Օլիմպիկո» մարզադաշտում, որը տեղավորում էր 27 000 հանդիսատես<ref name="Stadio Olimpico di Torino"/>։ 2008 թվականի մարտի 18-ին ակումբի տնօրենների խորհուրդը հաստատում է «Դելլե Ալպիի» տեղում նոր մարզադաշտի կառուցման նախագիծը<ref name="nuovo stadio">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/nuovo-stadio|title=Juventus։ Il nuovo stadio|accessdate=1 մարտի 2009|publiser=juventus.com|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HuYzVFIO?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/nuovo-stadio|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 6|dead-url=yes}}</ref>։ Նրա արժեքը գնահատվում է € 105 միլիոն<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/MEDIA_comunicatostampa_69E53DA288B8443AA501C918378E9139.asp|title=Il Cda approva la realizzazione del nuovo stadio|publisher=juventus.com|date=18 մարտի 2008|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2008-03-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20080321232756/http://www.juventus.com/site/ita/MEDIA_comunicatostampa_69E53DA288B8443AA501C918378E9139.asp|dead-url=}}</ref>։ Նրա ճարտարապետներն էին Ջինո Ձավանելան և Էլա Սուարեսը, իսկ ինժեներ՝ Մաքսիմում Մայովեկին։ Կառուցման մասին պաշտոնապես հայտարարվում է 2008 թվականի նոյեմբերի 20-ին՝ Լինգոտոյում<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_6D149E0276DA429699DB68DB0BA6AC2B.asp|title=Nasce il nuovo stadio della Juventus|publisher=juventus.com|date=20 նոյեմբերի 2008|accessdate=20 նոյեմբերի 2008|archive-date=2008-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20081126112057/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_6D149E0276DA429699DB68DB0BA6AC2B.asp|dead-url=}}</ref>։ Ընդհանուր առմամբ զբաղեցվում է 355000 քառ. մ տարածք (45000-ը՝ նախատեսված էր մարզադաշտի, 155000-ը՝ ծառայությունների, 34000-ը՝ նախաձեռնող գործունեության և 30000-ը՝ կանաչ տարածքների համար)<ref name="nuovo stadio"/>։ Կառույցը ունի հնգաձև տեսք, շրջապատված է երկու կիսաէլիպսաձև շինություններով, որտեղ գտնվում են բարեր և ռեստորաններ։ Կան նաև VIP սրահներ՝ նախագծված Pininfarina Extra ընկերության կողմից, որոնք նայում են անմիջապես մարզադաշտին<ref name="nuovo stadio"/>։ Մարզադաշտը տեղավորում է ավելի քան 41000 հանդիսատես և նախատեսված է միայն ֆուտբոլի համար. այն չունի թեթև ատլետիկայի համար նախատեսված տարածքներ՝ դաշտի շուրջ<ref name="nuovo stadio"/>։ Ստորին հատվածի նստարանները մեկուկես մետր ցածր են գետնից. դաշտի և հանդիսատեսի սահմանաբաժաններ չկան<ref>{{cite news|url=http://www.lastampa.it/sport/cmsSezioni/quijuve/200811articoli/17730girata.asp|title=Juve, lo stadio dei sogni|publisher=La Stampa|date=21 նոյեմբերի 2008|accessdate=20 նոյեմբերի 2008|author=Massimiliano Nerozzi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120119175304/http://www.lastampa.it/sport/cmsSezioni/quijuve/200811articoli/17730girata.asp|archivedate=2012 թ․ հունվարի 19|dead-url=no}}</ref>։ Մարզադաշտը ծածկված է 40000 ալյումինե թիթեղներով, իսկ տանիքի զանգվածը գերազանցում է աէրոդինամիկ խողովակը։ Տանիքը կիսաթափանցիկ է. այդպես է կառուցվել՝ լույսը մարզադաշտ չուղղելու նպատակով։ Բացումը տեղի է ունեցել 2011 թվականի սեպտեմբերի 8-ին՝ Իտալիայի վերամիավորման 150-ամյակի կապակցությամբ։ Այն շահագործման է հանձնվել [[Սերիա A 2011-12 (Իտալիա)|2011-12]] թվականների առաջնությունից ի վեր<ref>{{cite news |url=http://www.juventus.com/juve/it/news/inaugurazione%20nuovo%20stadio |title=Nuovo Stadio, inaugurazione l'8 settembre|publisher=juventus.com|date=14 հուլիսի 2011|accessdate=13 օգոստոսի 2011}}</ref>։ == Ներկա կազմ == ''2022 թվականի օգոստոսի 26-ի դրությամբ'' <table style="float: right; width: 160px; border: #99B3FF solid 1px"> <tr><td><div style="position: relative; font-size: 0.8em;"> [[Պատկեր:Soccer Field Transparant.svg|202px]] {{Image label|x=0.272|y=0.06|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.243|y=0.095|scale=350|text=[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն|'''Բուֆֆոն''']] }} {{Image label|x=0.07|y=0.2|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.025|y=0.24|scale=350|text=[[Մաթիա Դե Շիլյո|'''Դե Շիլյո''']]}} {{Image label|x=0.21|y=0.16|scale=350|text={{դրոշ|Մարոկկո|20px}} }} {{Image label|x=0.183|y=0.2|scale=350|text=[[Մեհդի Բենատիա|'''Բենատիա''']]}} {{Image label|x=0.35|y=0.16|scale=350|text={{դրոշ|Իտալիա|20px}} }} {{Image label|x=0.315|y=0.2|scale=350|text=[[Ջորջիո Կիելլինի|'''Կիելինի''']]}} {{Image label|x=0.49|y=0.2|scale=350|text={{դրոշ|Բրազիլիա|20px}} }} {{Image label|x=0.43|y=0.24|scale=350|text=[[Ալեքս Սանդրո|'''Սանդրո''']]}} {{Image label|x=0.18|y=0.36|scale=350|text={{դրոշ|Բոսնիա և Հերցեգովինա|20px}} }} {{Image label|x=0.155|y=0.4|scale=350|text=[[Միրալեմ Պյանիչ|'''Պյանիչ''']]}} {{Image label|x=0.36|y=0.36|scale=350|text={{դրոշ|Ֆրանսիա|20px}} }} {{Image label|x=0.325|y=0.4|scale=350|text=[[Բլեյզ Մատուիդի|'''Մատուիդի''']]}} {{Image label|x=0.07|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Բրազիլիա|20px}} }} {{Image label|x=0.035|y=0.52|scale=350|text=[[Դուգլաս Կոստա|'''Կոստա''']]}} {{Image label|x=0.275|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Արգենտինա|20px}} }} {{Image label|x=0.251|y=0.52|scale=350|text=[[Պաուլո Դիբալա|'''Դիբալա''']]}} {{Image label|x=0.49|y=0.48|scale=350|text={{դրոշ|Խորվաթիա|20px}} }} {{Image label|x=0.44|y=0.52|scale=350|text=[[Մարիո Մանջուկիչ|'''Մանջուկիչ''']]}} {{Image label|x=0.275|y=0.58|scale=350|text={{դրոշ|Արգենտինա|20px}} }} {{Image label|x=0.253|y=0.62|scale=350|text=[[Գոնսալո Իգուաին|'''Իգուաին''']]}} </div><p style="text-align:center;">Յուվենտուսի մեկնարկային կազմը 2017-18 մրցաշրջանում </td></tr> </table> {{Ֆթ սկիզբ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=1|ազգ=Լեհաստան|անուն=[[Վոյցեխ Շեսնի]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=2|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մաթիա Դե Շիլյո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=3|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Գլեյսոն Բրեմեր]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=5|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մանուել Լոկատելլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=6|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Դանիլո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=7|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆեդերիկո Կյեզա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=8|ազգ=ԱՄՆ|անուն=[[Ուեստոն ՄաքԿենի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=9|ազգ=Սերբիա|անուն=[[Դուշան Վլահովիչ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=10|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Պոլ Պոգբա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=11|ազգ=Կոլումբիա|անուն=[[Խուան Կուադրադո]]|դիրք=ԿՊ}} <small>(2-րդ ավագ)</small> {{Ֆթ խաղացող|N°=12|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Ալեքս Սանդրո]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=13|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Նիկոլո Ռովելլա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=14|ազգ=Լեհաստան|անուն=[[Արկադիուշ Միլիկ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=15|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆեդերիկո Գատտի]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=17|ազգ=Սերբիա|անուն=[[Ֆիլիպ Կոստիչ]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ մեջտեղ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=18|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մոյզե Կեն]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=19|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Լեոնարդո Բոնուչի]]|դիրք=ՊՇ}} <small>(ավագ)</small> {{Ֆթ խաղացող|N°=20|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Ֆաբիո Միրետտի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=21|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Կայու Ժորժի]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=22|ազգ=Արգենտինա|անուն=[[Անխել դի Մարիա]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=23|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Կառլո Պինսոլյո]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=24|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Դանիելե Ռուգանի]]|դիրք=ՊՇ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=25|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Ադրիան Ռաբիոտ]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=27|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մանուել Լոկատելլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=28|ազգ=Շվեյցարիա|անուն=[[Դենիս Զաքարիա]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=29|ազգ=Բրազիլիա|անուն=[[Արթուր Մելո]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=30|ազգ=Արգենտինա|անուն=[[Մատիաս Սուլե]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=33|ազգ=Ֆրանսիա|անուն=[[Մարլե Ակէ]]|դիրք=ՀՐ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=36|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Մատիա Պերին]]|դիրք=ԴՊ}} {{Ֆթ խաղացող|N°=44|ազգ=Իտալիա|անուն=[[Նիկոլո Ֆաջոլի]]|դիրք=ԿՊ}} {{Ֆթ վերջ}} == Երիտասարդական թիմ == Յուվենտուսի պատանեկան ակադեմիայում կա 17 ֆուտբոլային ակումբ, որոնք խաղում են ազգային առաջնությունում և միջազգային մրցաշարերում<ref name="azioniJFC"/>։ Նրանք բոլորը մարզվում են [[Վինովո]] համայնքում գտնվող «Յուվենտուս կենտրոնում»<ref name="Juventus Center">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/juventus-center|title=Juventus։ Media Center Vinovo|accessdate=1 մարտի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89Ewuzu?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/dove/juventus-center|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Հոլանդական «[[Այաքս (ֆուտբոլային ակումբ, Ամստերդամ)|Այաքսի»]] նմանությամբ, «Յուվենտուսը» ստեղծում է ֆուտբոլային դպրոցներ՝ ակումբների տեսքով, որտեղ ավագ թիմի ֆուտբոլիստները մարզվում են երիտասարդների հետ<ref name="satelliti">{{cite news |url=http://www.settoregiovanile.figc.it/evento_attivita.asp?id=9659 |title=6 domande a Camillo De Nicola|publisher=FIGC – Settore Giovanile e Scolastico|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Ակումբն ունի ամառային ճամբարներ ոչ միայն ամբողջ Իտալիայում, այլև արտասահմանում, որտեղ մարզվում են 8-16 տարեկան պատանիներ<ref name="JSS Summer Camps">{{Cite news|url= http://www.juventus.com/juve/it/4you/juventus-soccer-school|title= Juventus Soccer Schools: Summer Camps|publisher= juventus.com|accessdate= 26 սեպտեմբերի 2008|archive-date= 2012-03-13|archive-url= https://web.archive.org/web/20120313013659/http://www.juventus.com/juve/it/4you/juventus-soccer-school|dead-url= yes}}</ref>։ Հաճախ «Յուվենտուսը» ստեղծում է նախագծեր՝ երիտասարդների համար։ Դրանցից հայտնի է «Յուվենտուս ունիվերսիտետը», Ֆուտբոլի համաշխարհային համալսարանը (Թուրինի համալսարանի աջակցությամբ)<ref>{{cite news|url=http://www.juvesoccerschool.com/university/|title=Juventus University|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref> և «Յուվենտուսի ազգային ակադեմիան», որը զբաղվում է ֆուտբոլային դպրցների ստեղծմամբ, որոնք գտնվում են երկրի տարածքում ու արտասահմանում՝ 6-12 տարեկան երեխաների համար<ref>{{Cite news|url=http://www.juvesoccerschool.com/academy/index.php?option=com_content&view=article&id=10&catid=2&Itemid=10|title=Juventus National Academy|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Կա նաև ծրագիր, որով «Յուվենտուսը» հսկում է 18 ֆուտբոլային դպրոցներ ու հովանավորում դրանք<ref>{{Cite news|url= http://www.juvesoccerschool.com/international/|title=Juventus Soccer Schools International|publisher=Juventus Soccer School|accessdate=26 սեպտեմբերի 2009}}</ref>։ «Յուվենտուսը» մշտապես հետևում է երիտասարդ ֆուտբոլիստներին ինչպես երկրում, այնպես էլ արտասահմանում<ref name=satelliti/>։ Ակումբի ակադեմիայում կրթվել կամ երիտասարդ տարիքում տեղափոխվել են [[Պիետրո Անաստազի]]ն (եկել է 20 տարեկանում «[[Կատանիա ՖԱ|Կատանիայից»]]), [[Ֆրանկո Կաուզիո]]ն (եկել է ակումբ «Լեչչեից»), [[Ջուզեպե Ֆուրինո]]ն (եկել է «[[Պալերմո ՖԱ|Պալերմոյից»]]), Ռոբերտո Բետեգան, [[Պաոլո Ռոսսի|Պաոլո Ռոսին]]. Նրանցից միայն Ֆուրինոյին հրավիրում են մասնակցելու [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1970|1970 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում]], իսկ [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1974|1974 թվականին]] հրավիրում են Անաստազիին և Կաուզիոյին։ Նրանք խաղում են մունդիալում նաև [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|1978 թվականի առաջնության]] ընթացքում։ Բետեգան ևս մասնակցում է 1978 թվականի առաջնությանը, ինչպես նաև Պաոլո Ռոսսին<ref name="Italia 1970-1979">{{cite news|language=en|url= http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1970.html|title=Italy – International Matches 1970-1979|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|author=Maurizio Mariani|date=25 մայիսի 2002|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref><ref name="Italia 1980-1989">{{cite news|language=en|url=http://rsssf.com/tablesi/ital-intres1980.html|title=Italy – International Matches 1980-1989|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|author=Maurizio Mariani|date=6 հունիսի 2002|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ Ռոսին 1982 թվականին դառնում է աշխարհի չեմպիոն։ Նույն թվականին նա ստանում է [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ]], ինչպես նաև Ոսկե ոտնաման՝ որպես առաջնության լավագույն ռմբարկու (6 գոլ)։ [[Պատկեր:Mirko Vucinic (Juventus).jpg|ձախից|մինի|[[Միրկո Վուչինիչ]]]] Նախկին մարզիկներից հայտնի էին Կառլո Բիգատոն, Ջամպիերո Կոմբին, Պյետրո Ռավան, Կառլո Պարոլան, Ջովանի Վիոլան, Ջամպիերո Բոնիպերտին։ Վերջինս այժմ զբաղեցնում է ակումբի պատվո նախագահի պաշտոնը։ Այս մարզիկներից որոշները դարձել են աշխարհի չեմպիոններ 1934 կամ 1938 թվականներին, ինչպես նաև մասնակցել 1936 թվականի [[Ամառային օլիմպիական խաղեր 1936|ամառային օլիմպիական խաղերում]]։ 21-րդ դարի սկզբին ակադեմիայի շրջանավարտ են դարձել Անտոնիո Նոչերինոն, Սեբաստիան Ջովինկոն, [[Կլաուդիո Մարկիզիո]]ն, Պաոլո դե Չելյեն և Դոմենիկո Կրեշիտոն։ Նրանք խաղում են A սերիայի առաջնության ակումբներում։ Կրեշիտոն խաղում է [[Սանկտ Պետերբուրգ]]ի «[[Զենիթ (ֆուտբոլային ակումբ, Սանկտ Պետերբուրգ)|Զենիթ»]] ակումբում<ref>{{Cite news|title=Zenit։ Criscito dal Genoa|publisher=Union des Associations Européennes de Football|url= http://it.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=1647633.html |date=27 հունիսի 2011|accessdate=9 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ Նրանիցից ոմանք եղել են [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|ազգային հավաքականի]] անդամներ, մասնակցել 2008 թվականին [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն|Չինաստանի]] մայրաքաղաք [[Պեկին]]ում կայացած [[Ամառային Օլիմպիական խաղեր 2008|Ամառային Օլիմպիական խաղերին]]<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/beijing2008/teams/team=1889316/squadlist.html|title=Bejing 2008։ Italy Squad List|publisher=Fédération Internationale de Football Association|accessdate=15 փետրվարի 2009|archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 2|archive-url=https://web.archive.org/web/20131002174740/http://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/beijing2008/teams/team=1889316/squadlist.html|dead-url=yes}}</ref>, և Իտալիայի երիտասարդական հավաքականում, որը 2009 թվականին հասել էր մայրցամաքային առաջնության եզրափակչին<ref>{{cite news|url=http://www.figc.it/it/204/21330/2009/06/News.shtml|title=Campionato europeo di calcio Under-21 Svezia 2009։ Italia – i convocati|publisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|date=1 հունիսի 2009|accessdate=8 փետրվարի 2010|archive-date=2017 թ․ նոյեմբերի 8|archive-url=https://web.archive.org/web/20171108210444/http://www.figc.it/it/204/21330/2009/06/News.shtml|dead-url=yes}}</ref>։ Մարկիզիոն, Ջովինկոն և Դե Չելյեն «Յուվենտուսի» հիմնական կազմից են։ Առաջին երկուսը մասնակցել են 2012 թվականի [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2012|Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնությունում]], որտեղ Իտալիան հասնում է մինչև եզրափակիչ։ «Յուվենտուսի» երիտասարդական ակումբը համարվում է իտալական առավել հաջողված ակումբներից մեկը։ Այն Իտալիայի չեմպիոն է դարձել 9 անգամ, իսկ միջազգային մակարդակում՝ տիտղոսներ է նվաճել ավելի քան 70 անգամ։ Դրանցից հայտնի է Վիարեջոյի առաջնությունը, որը «Յուվենտուսը» հաղթել է ութ անգամ, վերջինը՝ 2012 թվականին։ Ակումբը «Միլանի» և «Ֆիորենտինայի» հետ միասին համարվում է ռեկորդակիր՝ այդ առաջնությունում ունեցած տիտղոսների քանակով<ref>{{cite news|url=http://www.viareggiocup.com/le-notizie/news-del-torneo/501-la-finalissima-roma-juventus-0-1-live.html|title=La Juventus vince la 64ª edizione della Viareggio Cup|publisher=viareggiocup.com|date=20 փետրվարի 2012|accessdate=21 փետրվարի 2012|archive-date=2016 թ․ մարտի 15|archive-url=https://web.archive.org/web/20160315154030/http://www.viareggiocup.com/le-notizie/news-del-torneo/501-la-finalissima-roma-juventus-0-1-live.html|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» մասնակցել է ՖԻՖԱ-ի 1962 թվականի երիտասարդական գավաթի խաղարկության եզրափակիչ խաղին<ref>{{Cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompovw/01/58/51/37/fs-212_01a_fbluestars.pdf|title=Blue Stars/FIFA Youth Cup|publisher=Fédération Internationale de Football Association|page=7-8|format=PDF|accessdate=2 դեկտեմբերի 2012|archive-date=2013 թ․ ապրիլի 13|archive-url=https://web.archive.org/web/20130413064448/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompovw/01/58/51/37/fs-212_01a_fbluestars.pdf|dead-url=yes}}</ref>։ 2007 թվականի օգոստոսին մինչև 19 տարեկանների թիմը մասնակցում է Մալայզիայում տեղի ունեցած պատանեկան լիգային, որը հայտնի էր որպես «աշխարհի առաջնություն»<ref>{{Cite news|language=en|title=Champions Youth Cup 2007 (Malaysia)|url=http://www.rsssf.com/tablesg/g14-youthcup07.html|author=Erik Garin|date=3 հունվարի 2008|accessdate=14 հուլիսի 2009|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation}}</ref>։ == Աշխատակազմ == === Ղեկավարություն === [[Պատկեր:Allegri Milan cropped.jpg|մինի|[[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]]] {| class="wikitable" |- ! Պաշտոն !! Անուն |- | Տնօրեն || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]] |- | Օգնական մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մարկո Լանդուչի]] |- | Գլխավոր մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մաուրիցիո Տրոմբետա]] |- | Դարպասապահների մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} Կլաուդիո Ֆիլիպպի |- | Մարզասրահի մարզիչ || {{դրոշ|Իտալիա}} Սիմեոնե Ֆոլետի |- | Ակումբի ղեկավար || {{դրոշ|Իտալիա}} Մատեո Ֆաբրիս |- | Բժշկական հարցերով պատասխանատու || {{դրոշ|Իտալիա}} Ֆաբրիցիո Տենկոնե |- | Գլխավոր բժիշկ || {{դրոշ|Իտալիա}} Լուկա Ստեֆանինի |- | Ֆիզիոթերապևտ և օստոթերապևտ || {{դրոշ|Իտալիա}} Ստեֆանո Գրանի |- | Մարզական ստուգման ղեկավար || {{դրոշ|Իտալիա}} Ռոբերտո Սասսի |} <small>աղբյուր՝ [http://www.juventus.com/juve/en/campo/giocatori-e-staff/prima/staff/tecnico/index Juventus.com]( {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130616052726/http://www.juventus.com/juve/en/campo/giocatori-e-staff/prima/staff/tecnico/index |date=2013-06-16 }})</small> === Նախագահներ === 2010 թվականից «Յուվենտուսի» նախագահն է [[Անդրեա Անյելի]]ն։ Մինչ այդ ակումբն ունեցել է բազմաթիվ նախագահներ, որոնցից ոմանք եղել են ակումբի սեփականատերերը, ոմանք էլ եղել նրա պատվավոր ղեկավարները<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/storia-presidenti-della-juventus.asp|title=List of Juventus F.C. Presidents|work=Juworld.net|language=it |accessdate=8 հունիսի 2007}}</ref> <div style="font-size:100%"> {| |- |width="10"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- ! Անուն ! Տարիներ |- |align=left|Էուգենիո Կանֆարի |align=left|1897-98 |- |align=left|Էնրիկո Կանֆարի |align=left|1898-01 |- |align=left|Կառլո Ֆավալե |align=left|1901-02 |- |align=left|Ջակոմո Պարվոպասսու |align=left|1903-04 |- |align=left|Ալֆրեդ Դիկ |align=left|1905-06 |- |align=left|Կառլո Վարետի |align=left|1907-10 |- |align=left|Ատիլիո Ուբերտալի |align=left|1911-12 |- |align=left|Ջուզեպպե Հեսս |align=left|1913-15 |- |align=left|Ջոակինո Արմանո/Ֆեռնանդո Նիցցա/Սանդրո Զամբելի |align=left|1915-18 |- |align=left|Կորրադո Կորրադինի |align=left|1919-20 |- |align=left|Ջինո Օլիվետի |align=left|1920-23 |- |align=left|Էդուարդո Անյելի |align=left|1923-35 |} |width="30"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- ! Name ! Years |- |align=left|Ջովաննի Մացցոնիս |align=left|1935-36 |- |align=left|Էմիլիո դե լա Ֆորեստ դե Դիվոնե |align=left|1936-41 |- |align=left|Պիետրո Դուզիո |align=left|1941-47 |- |align=left|Ջիանի Անյելի |align=left|1947-54 |- |align=left|Էնրիկո Կրավերի/Նինո Կրավետո/Մարչելլո Ջուստինիանի |align=left|1954-55 |- |align=left|Ումբերտո Անյելի |align=left|1955-62 |- |align=left|Վիտորե Կատելա |align=left|1962-71 |- |align=left| Ջանպիերո Բոնիպերտի |align=left|1971-90 |- |align=left|Վիտորիո Կաիսոտի դե Կուիզանո |align=left|1990-2003 |- |align=left|Ֆրանցո Գրանդե Ստեվենս |align=left|2003-06 |- |align=left|Ջովաննի Գիլլի |align=left|2006-09 |- |align=left|Ժան-Կլոդ Բլանկ |align=left|2009-10 |} |} </div> === Մարզիչներ === Յուվենտուսի մարզիչների ցուցակը՝ սկսած 1923 թվականից, երբ Անիելի ընտանիքը ձեռք է բերում ակումբը։ Դրանից հետո այն դառնում է առավել կազմակերպված<ref name="Storia JFC"/> և այդպիսին մնում մինչ օրս<ref name=manager>{{cite web|url=http://www.myjuve.it/managers-juventus/managers_list.aspx|title=List of Juventus F.C. managers|work=MyJuve.it|language=it|accessdate=25 հուլիսի 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականի [[հուլիսի 16]]-ից ակումբի մարզիչն է [[Մասսիմիլիանո Ալլեգրի]]ն։ <div style="font-size:100%"> {| |- |width="10"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !|Անուն !|Ազգություն !|Տարիներ |- |align=left|[[Յենո Կարոյ]]<br />Jenő Károly |{{Դրոշ|Հունգարիա}} |align=left|1923-1926 |- |align=left|[[Յոզեֆ Վիոլա]]<br />József Viola |{{Դրոշ|Հունգարիա}} |align=left|1926-1928 |- |align=left|[[Վիլիամ Էյիրտկեն]]<br />William Aitken |{{Դրոշ|Շոտլանդիա}} |align=left|1928-1930 |- |align=left|[[Կառլո Կարկանո]]<br />Carlo Carcano |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1930-1935 |- |align=left|[[Կարլո Բիգատտո]]Iº<br />Carlo Bigatto |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935 |- |align=left|[[Բենեդետտո Գոլա]]<br />Benedetto Gola |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935 |- |align=left|[[Վիրգինո Ռոսետտա]]<br />Virginio Rosetta |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1935-1939 |- |align=left|[[Ումբերտո Կալիարիս]]<br />Umberto Caligaris |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1939-1941 |- |align=left|''[[Ֆեդերիկո Մուներատի]]''<br />Federico Munerati |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1941 |- |align=left|[[Ջիովանի Ֆեռարի]]<br />Giovanni Ferrari |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1941-1942 |- |align=left|''[[Լուիս Մոնտի]]''<br />Luis Monti |{{Դրոշ|Արգենտինա}} / {{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1942 |- |align=left|[[Ֆելիք Բորել|Ֆելիք Պլակիդո Բորել IIº]]<br />Felice Placido Borel |{{Դրոշ|Իտալիա|1861}} |align=left|1942-1946 |- |align=left|[[Ռենատո Չեզարինի]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1946-1948 |- |align=left|[[Ուիլլիամ Չալմերս]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Շոտլանդիա}} |align=left|1948-1949 |- |align=left|[[Ջեսս Քարվեր]]<br />Jesse Carver |{{Դրոշ|Անգլիա}} |align=left|1949-1951 |- |align=left|''[[Լուիջի Բերտոլինի]]''<br />Luigi Bertolini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1951 |- |align=left|[[Գեորգ Շարոշի]]<br />György Sárosi |{{Դրոշ|Հունգարիա|1949}} |align=left|1951-1953 |- |align=left|[[Ալդո Օլիվերի]]<br />Aldo Olivieri |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1953-1955 |- |align=left|[[Սանդրո Պուպպո]]<br />Sandro Puppo |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1955-1957 |- |align=left|[[Լյուբիշա Բրոչիչ]]<br />Ljubiša Broćić |{{դրոշ|Հարավսլավիա}} |align=left|1957-1959 |- |align=left|''[[Տեոբալդո Դեպետրինի]]''<br />Teobaldo Depetrini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1959 |- |align=left|[[Ռենատո Չեզարինի]]<br />Renato Cesarini |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1959-1961 |- |align=left|''[[Կառլո Պարոլա]]''<br />Carlo Parola |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1961 |- |align=left|''[[Գուննար Գրեն]]''<br />Gunnar Gren |{{Դրոշ|Շվեդիա}} |align=left|1961 |- |align=left|''[[Խուլիոս Կորոստելև]]''<br />Július Korostelev |{{Դրոշ|Չեխոսլովակիա}} |align=left|1961 |} |width="30"|&nbsp; |valign="top"| {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !|Անուն !|Ազգություն !|Տարիներ |- |align=left|[[Կառլո Պարոլա]]<br />Carlo Parola |{{Դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1961-1962 |- |align=left|[[Պաուլո Ամարալ]]<br />Paulo Lima Amaral |{{դրոշ|Բրազիլիա}} |align=left|1962-1964 |- |align=left|[[Էրալդո Մոնզելիո]]<br />Eraldo Monzeglio |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1964 |- |align=left|[[Էրիբերտո Էրերա]]<br />Heriberto Herrera |{{դրոշ|Պարագվայ}} |align=left|1964-1969 |- |align=left|[[Լուիս Կառնիլիա]]<br />Luis Carniglia |{{դրոշ|Արգենտինա}} |align=left|1969-1970 |- |align=left|[[Էրկոլե Ռաբիտի]]<br />Ercole Rabitti |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1970 |- |align=left|[[Արմանդո Պիչի]]<br />Armando Picchi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1970-1971 |- |align=left|[[Չեստմիր Վիցպալեկ]]<br />Čestmír Vycpálek |{{դրոշ|Չեխոսլովակիա}} |align=left|1971-1974 |- |align=left|[[Կառլո Պարոլա]]<br />Carlo Parola |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1974-1976 |- |align=left|[[Ջովաննի Տրապատոնի]]<br />Giovanni Trapattoni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1976-1986 |- |align=left|[[Ռինո Մարչեսի]]<br />Rino Marchesi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1986-1988 |- |align=left|[[Դինո Ձոֆ]]<br />Dino Zoff |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1988-1990 |- |align=left|[[Լուիջի Մաիֆերդի]]<br />Luigi Maifredi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1990-1991 |- |align=left|[[Ջովաննի Տրապատոնի]]<br />Giovanni Trapattoni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1991-1994 |- |align=left|[[Մարչելո Լիպի]]<br />Marcello Lippi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1994-1999 |- |align=left|[[Կառլո Անչելոտտի]]<br />Carlo Ancelotti |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|1999-2001 |- |align=left|[[Մարչելո Լիպի]]<br />Marcello Lippi |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2001-2004 |- |align=left|[[Ֆաբիո Կապելո]]<br />Fabio Capello |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2004-2006 |- |align=left|[[Դիդիե Դեշամ]]<br />Didier Deschamps |{{դրոշ|Ֆրանսիա}} |align=left|2006-2007 |- |align=left|[[Ջանկառլո Կորադինի]]<br />Giancarlo Corradini |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2007 |- |align=left|[[Կլաուդիո Ռանիերի]]<br />Claudio Ranieri |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2007-2009 |- |align=left|[[Չիրո Ֆերարա]]<br />Ciro Ferrara |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2009-2010 |- |align=left|[[Ալբերտո Զակերոնի]]<br />Alberto Zaccheroni |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2010 |- |align=left|[[Լուիջի Դելների]]<br />Luigi Delneri |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2010-2011 |- |align=left|[[Անտոնիո Կոնտե]]<br />Antonio Conte |{{դրոշ|Իտալիա}} |align=left|2011-2014 |} |} </div> == «Յուվենտուս» ընկերություն == {{Տեղեկաքարտ Կազմակերպություն |անվանում = Յուվենտուս ֆուտբոլային ակումբ |բնագիր անվանում = Juventus Football Club S.p.A. |վերնամասի գույն = |վերնագրի գույն = |պատկեր = |պատկերի սահմաններ = |լայնություն = |նկարագրություն = |քարտեզ = |քարտեզի լայնություն = |քարտեզի նկարագրություն = |քարտեզ2 = |հապավում = |կարգախոս = |նախորդող = |հաջորդող = |հիմնադրված = {{Start date|1967|06|27}} |լուծարված = |տիպ = [[Բաժնետիրական ընկերություն]] |կարգավիճակ = գործող |նպատակներ = |շտաբակայան = |տեղագրություն = {{դրոշ|Իտալիա}} [[Թուրին]] |կոորդինատներ = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> |տարածաշրջան = |մասնակցություն = |լեզուներ = [[իտալերեն]] |գլխավոր քարտուղար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավարի անուն = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ղեկավարի անուն2 = |ղեկավարի պաշտոն3 = |ղեկավարի անուն3 = |ղեկավարի պաշտոն4 = |ղեկավարի անուն4 = |կարևոր անձինք ={{unbulleted list|[[Անդրեա Անյելի]] |[[Ջուզեպպե Մարոտտա]] |Ալդո Մացիա}} |հիմնական մարմին = |վերադաս կազմակերպություն = |ստորադաս կազմակերպություններ = |պատկանելիություն = |բյուջե = {{unbulleted list|{{increase}} €348,193,885 (2014-15)|€315,783,101 (2013-14)}}շահույթ՝ {{unbulleted list|{{increase}} €19,303,507 (2014-15)|€8,846,018 (2013-14)}}եկամուտ՝ {{unbulleted list|{{increase}} €2,298,263 (2014-15)|{{fontcolor|red|(€6,674,430)}} (2013-14)}}ակտիվներ՝{{unbulleted list|{{decrease}} €474,268,339 (2014-15)|€495,921,231 (2013-14)}}կապիտալիզացիա՝{{unbulleted list|{{increase}} €44,645,444 (2014-15)|€42,626,500 (2013-14)}} |անձնակազմի թիվ = {{unbulleted list|{{increase}} 668 (2012-13)|583 (2011-12)}}<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/media/native/investor-relations-docs/english/REPORT_ONE_bookmarks.pdf|title=Report One - Towards Sustainability in Football|publisher=Juventus official website|format=PDF|accessdate=2015 թ․ սեպտեմբերի 11|archive-date=2016 թ․ մարտի 4|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220949/http://www.juventus.com/media/native/investor-relations-docs/english/REPORT_ONE_bookmarks.pdf|dead-url=yes}}</ref> |կամավորների թիվ = |կայք = {{URL|Juventus.com}} |ծանոթագրություններ = |նախկին անվանումներ = |Վիքիպահեստում = }} 1967 թվականի հունիսի 27-ից «Յուվենտուսը» համարվում է [[բաց բաժնետիրական ընկերություն]]<ref name="azioniJFC">{{cite web|url=http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|title=Prospetto informativo OPV 24 maggio 2007|accessdate=5 մարտի 2009|format=PDF|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I893nGI9?url=http://www.consob.it/main/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2009 թվականի մարտի 1-ից բաժնետոմսերի վերահսկիչ փաթեթը պատկանում է Exor ընկերությանը։ Կազմակերպությունը առաջացել է IFIL Investment S.p.A և այլ ֆինանսական հաստատությունների միավորման արդյունքում։ Բոլոր հոլդինգները ստացվել են Ջովաննի Անյելիից<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.borsaitaliana.it/companyprofile/pdf/it/546.pdf|title=Juventus Football Club։ Company Profile-Azionisti|publisher=Borsa Italiana S.p.A|datу=30 հունիսի 2012|accessdate=7 նոյեմբերի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I894bE3X?url=http://www.borsaitaliana.it/companyprofile/pdf/it/546.pdf|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref>։ 2013 թվականի դրությամբ Exor ընկերությանն էր պատկանում բաժնետոմսերի 63 %-ը, իսկ Lindsell Train Investment Trust Ltd-ին՝ 7 %-ը<ref name="azioniJFC"/><ref>{{Cite web|url=http://www.exor.com/index.php?p=azionariato&s=investitori&language=it|title=Azionariato|publisher=Exor S.p.A|accessdate=11 նոյեմբերի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I895LTir?url=http://www.exor.com/index.php?p=azionariato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref>։ «Փոքրամասնություն» կազմակերպող մոտ 40 000 բաժնետերերի ֆոնդին էր պատկանում ևս 34 %-ը<ref>{{Cite news|url=http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2010/09/24-85705/Nasce+l'associazione+%C2%ABPiccoli+azionisti+della+Juventus%C2%BB|title=Nasce l'associazione «Piccoli azionisti della Juventus»|publisher=Tuttosport|date=24 սեպտեմբերի 2010|accessdate=11 նեյեմբերի 2012|archive-date=2010-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20100927034947/http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2010/09/24-85705/Nasce+l%27associazione+%C2%ABPiccoli+azionisti+della+Juventus%C2%BB|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/investor/azionisti/capitalesocialeazionariato|title=Juventus։ Capitale sociale e azionariato|accessdate=22 մարտի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I897IXZx?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/investor/azionisti/capitalesocialeazionariato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսի» մարզական ճամբարը գտնվում է Campi di Vinovo SpA կազմակերպության սեփականատիրության ներքո։ Բաժնետոմսերի 71,3 %-ը կառավարվում է «Յուվենտուսի» կողմից<ref name="azioniJFC"/>։ Ակումբում գործում են հետևյալ ներքին կառույցները՝ կառավարում և ֆինանսներ, անձնակազմի կառավարում, ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաներ, կոմերցիա, հատուկ նախագծերի վերահսկում, սպորտային զոնաներ<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/top-management|title=Juventus։ Management|accessdate=3 նոյեմբերի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I8985jV3?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/top-management|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Ակումբի ղեկավարումն իրականացնում է Տնօրենների խորհուրդը։ Այն բաղկացած է տասը անդամից, այդ թվում՝ նախագահ Անդրեա Անյելի և գլխավոր տնօրեն Ալդո Մացի<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo/cda-e-presidenti-onorari|title=Juventus։ Organigramma|accessdate=1 մայիսի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I8998QbN?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo/cda-e-presidenti-onorari|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2001 թվականի դեկտեմբերի 3-ին «Յուվենտուսը» սակարկվում է իտալական ֆոնդային բորսայի<ref>{{cite web|url=http://juventus.com/site/ita/FIN_faq.asp|title=Juventus Football Club։ Finance (Faq-Quotazione in Borsa)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2010-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20100102182752/http://juventus.com/site/ita/FIN_faq.asp|dead-url=}}</ref><ref name="IPO">{{cite web|url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/ipo/ultime-societa-ammesse-dettaglio.html?ndg=546&language=it|title=IPO։ Juventus Football Club|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I899qSTj?url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/ipo/ultime-societa-ammesse-dettaglio.html?ndg=546|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=no}}</ref> STAR սեգմենտում։ Ֆոնդային սեգմենտը առավել հաջողակներից է ոչ միայն Եվրոպայի, այլև աշխարհի մասշտաբով<ref>{{cite news|url=http://www.borsaitaliana.it/borsa/azioni/stars/lista.html?&page=3|title=Indice FTSE Italia STAR։ Titoli che appartengono all'Indice|publisher=Borsa Italiana S.p.A|page=3|accessdate=24 հունիսի 2011}}</ref>։ 2008 թվականի հուլիսի 1-ից «Յուվենտուսում» գործարկվում է աշխատողների ու մարզիկների մենեջմենթի անվտանգության համակարգը։ Վերջինս համապատասխանեցվում է այն պահանջներին, որոնք հաստատված են OHSAS միջազգային ստանդարտներով<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/obiettivi|title=Juventus։ Mission|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89Bbl48?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/societa/obiettivi|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ ISO 9001:2000-ի միջազգային ստանդարտներին է համապատասխանում նաև բուժօգնության և առողջապահության համակարգը<ref>{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/tecnico|title=Juventus։ Staff tecnico|accessdate=16 հունվարի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89CUE33?url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/tecnico|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ 2013 թվականին Deloitte Football Money League-ն հայտարարում է, որ «Յուվենտուսը» համարվում է եկամուտների տեսանկյունից տասներորդ ակումբը. 2011-12 թվականների մրցաշրջանում ակումբը ունեցել է 195 միլիոն եվրոյի շրջանառություն<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedKingdom/Local%20Assets/Documents/Industries/Sports%20Business%20Group/uk-sbg-football-money-league-2013.pdf|title=The Deloitte Football Money League 2013|publisher=Deloitte Touche Tohmatsu|page=3-4, 8, 24|format=pdf|date=24 հունվարի 2013|accessdate=24 հունվարի 2013|archive-date=2014 թ․ հուլիսի 18|archive-url=https://web.archive.org/web/20140718195658/http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedKingdom/Local%20Assets/Documents/Industries/Sports%20Business%20Group/uk-sbg-football-money-league-2013.pdf|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» համարվում է եվրոպական ակումբների միության հիմնադիրներից մեկը, որը զբաղվում է ակումբների իրավունքների պաշտպանությամբ։ «Յուվենտուսի» պաշտոնական կայքի տվյալներով<ref>{{Cite web|url= http://www.juventus.com/juve/en/investor/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo|title= Board of Directors|publisher= juventus.com|accessdate= 2016-03-03|archive-date= 2015-04-10|archive-url= https://web.archive.org/web/20150410191849/http://www.juventus.com/juve/en/investor/corporate-governance/organi-di-amministrazione-e-controllo|dead-url= yes}}</ref>՝ {| class="wikitable" |- |+ «Յուվենտուսի» տնօրենություն, 2014-15 մրցաշրջան |- ! Անուն !! Պաշտոն |- | Անդրեա Անյելի || Նախագահ |- | Ջուզեպե Մարոտա || Գլխավոր տնօրեն |- | Ալդո Մացիա || Գլխավոր տնօրեն |- | Ջուլիա Բոնջոռնո || Տնօրեն |- | Էնրիկո Վելանո || Տնօրեն |- | Մաուրիցիո Առիվաբենե || Տնօրեն |- | Պաոլո Գարիմբերտի || Տնօրեն |- | Ասյա Գրացիոլի Վեռներ || Տնօրեն |- | Կամիլիո Վենեզիո || Տնօրեն |- | Պավել Նեդվեդ || Տնօրեն |} === Տնօրենների խորհուրդ === <div>''Աուդիտորական կոմիտե''՝ Մարցիո Սաա (տեղակալ), Ռիկարդո Մոնտանարո, Կամիլո Վենեզիո</div> <div>''Պարգևատրումների ու նշանակումների կոմիտե''՝ Կառլո Բարել դի Սանտ Ալբանո (տեղակալ), Ռիկարդո Մոնտանարո, Կամիլո Վենեզիո</div> <div>''Նշանակվող աուդիտորների խորհուրդ''՝ Պաոլո Պիկատի (տեղակալ), Ռոբերտո Պետրինյանի, Ռոբերտո Լոնյո</div> <div>''Անկախ աուդիտորներ''՝ Deloitte & Touche S.p.A</div> === Պատվավոր նախագահներ === [[Պատկեր:Antonio Conte - Globe Soccer Awards 2013.jpg|մինի|[[Անտոնիո Կոնտե]]]] <div>[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]</div> <div>[[Ֆրանցո Գրանդե Ստիվենս]]</div> === Մենեջմենթ === <div>Գլխավոր տնօրեն սպորտի գծով՝ Ջուզեպե Մարոտա</div> <div>Գործադիր տնօրեն վարչական և ֆինանսների գծով՝ Միկելե Բերջերո</div> <div>Պլանավորման, ստուգման, հատուկ նախագծերի ղեկավար՝ Ստեֆանո Բերտոլա</div> <div>Կադրերի բաժնի ղեկավար՝ Ալեսանդրո Սորբոնե</div> <div>Հասարակայնության հետ կապերի ղեկավար՝ Կլաուդիո Ալբանեզե</div> <div>Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների գծով ղեկավար՝ Կլաուդիո Լեոնարդի</div> <div>Անշարժ գույքի գծով տնօրեն Ռիկարդո Աբրատե</div> <div>Մարկետինգի ղեկավար Ալեսանդրո Սանդիանո</div> <div>Ներքին աուդիտի պատասխանատու՝ Ալեսանդրա Բորելի</div> === Սպորտի դեպարտամենտ === <div>Տեխնիկական հարցերի կորդինատոր՝ Ֆաբիո Պարատիչի</div> <div>Երիտասարդական սեկտորի կազմակերպիչ՝ Ջանլուկա Պեսետո</div> <div>Երիտասարդական սեկտորի մենեջեր՝ Ջովանի Ռոսի</div> <div>Սկաուտինգի կորդինատոր՝ Մաուրո Սանդրեանի</div> <div>Սպորտի քարտուղարություն՝ Ֆրանչեսկո Ջանելո</div> <div>Ակումբի մենեջեր՝ Մատեո Ֆաբրիս</div> === Համազգեստի արտադրողներ ու տիտղոսի հովանավորներ === {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !Թվականները !Համազգեստի արտադրող !Տիտղոսի Հովանավոր<ref name=sponsors>{{cite news|url=http://www.juventuz.com/forum/showthread.php?t=11109|publisher=Juventuz.com|title=Juventus։ facts, figures|date=8 հունիսի 2007}}</ref> |- |[[1979]]-[[1989]] |rowspan=6|[[Kappa]] |rowspan=1|Ariston |- |[[1989]]-[[1992]] |rowspan=1|[[UPIM|Upim]] |- |[[1992]]-[[1995]] |rowspan=1|[[Danone]] |- |[[1995]]-[[1998]] |rowspan=1|[[Sony]] / [[MiniDisc|Sony Minidisс]] |- |[[1998]]-[[1999]] |rowspan=1|D+Libertà digitale / Tele+ |- |[[1999]]-[[2000]] |rowspan=1|CanalSatellite / D+Libertà digitale / [[Sony]] |- |[[2000]]-[[2001]] |rowspan=3|[[Lotto]] |rowspan=1|Sportal.com / Tele+ |- |[[2001]]-[[2002]] |rowspan=1|[[FASTWEB]] / Tu Mobile |- |[[2002]]-[[2003]] |rowspan=2|[[FASTWEB]] / [[Tamoil]] |- |[[2003]]-[[2004]] |rowspan=7|[[Nike]] |- |[[2004]]-[[2005]] |rowspan=1|[[SKY Sport]] / [[Tamoil]] |- |[[2005]]-[[2007]] |rowspan=1|[[Tamoil]] |- |[[2007]]-[[2008]] |rowspan=1|[[FIAT]] |- |[[2008]]-[[2010]] |rowspan=1|[[New Holland Ag|New Holland FIAT Group]] / [[Iveco]] |- |[[2010]]-[[2012]] |rowspan=1|[[BetClic]] / [[Balocco]] |- |[[2012]]-[[2015]] |rowspan=1|[[Jeep]] |- |} == Սոցիալական ոլորտ == «Յուվենտուսն» աշխատում է հասարակական ու հումանիտար ոլորտում։ Իրականացվող սոցիալական ծրագրերի կա նաև երիտասարդական ծրագիր, որը ուղղված է [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] անդամ երկրների կյանքի ու կենսամակարդակի բարելավման, բարձրագույն կրթություն ստանալու հնարավորություններ ընձեռելու և այլ նպատակներով<ref name="Progetti1">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/altre-iniziative|title=Charity։ Altre iniziative|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89DC1N9?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/altre-iniziative|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Համագործակցության ու ընդունման կենտրոնի միջոցով այն կապ է հաստատել Թուրինի տնտեսագիտական համալսարանի հետ, որտեղ անցկացնում է սպորտային պարապմունքների ուսուցման դասեր<ref name="Progetti1"/>։ [[Պատկեր:Juventus v Chelsea, Champions League, Stadio Olimpico, Turin, 2009.jpg|մինի|300px|ձախից|«Յոուվենտուս»-[[Չելսի ՖԱ|«Չելսի»]] խաղը Թուրինի Օլիմպիկո մարզադաշտում<br />([[Չեմպիոնների Լիգա 2008-2009]])]] Առողջապահության ոլորտում «Յուվենտուսը» համագործակցում է Թուրինի սուրբ Աննա հիվանդանոցի հետ և իրականացնում է «Մեծանալ սուրբ Աննայի հետ» նախագիծը<ref name="Progetti2">{{cite web|url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/santanna|title=Charity։ Crescere insieme al Sant'Anna|accessdate=3 մայիսի 2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/6I89E5VqS?url=http://www.juventus.com/juve/it/club/charity/santanna|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 15|dead-url=yes}}</ref>։ Բացի այդ, ակումբը հովանավորել է հիվանդանոցի մոր և մանկան բաժանմունքի վերակառուցումը և խթանում է [[քաղցկեղ]]ի ուսումնասիրման Իտալական ֆոնդի զարգացմանը<ref name="Progetti2"/>։ «Յուվենտուսի» մեկ այլ նախագիծ հայտնի է որպես «հյուրընկալության կենտրոն»։ Այն իրականացրել է Էդոարդո Անյելին՝ «Vincenziano» կամավորական խմբի ասոցիացիայի հետ համագործակցության արդյունքում՝ դժվար պայմաններում գտնվող մայրերին բնակարանով ապահովելու համար<ref name="Progetti1"/>։ 2000 թվականին «Յուվենտուսը» սկսել էր նոր ծրագիր՝ [[Ջենովա]] քաղաքի Գասլինի մանկական հիվանդանոցը գույքով ապահովելու նպատակով։ Այն կառուցվել էր ոչ միայն որպես հոսպիտալ, այլև որպես ուսումնական հաստատություն։ Ակումբը կարողացավ վերականգնել սուրբ Հերոնիմի աբբայության շենքը, որը գտնվում է հիվանդանոցի ներսում։ Նպատակն իրականացնելու համար պահանջվել էր 4.5 միլիոն եվրո, որոնցից 2 միլիոնը տալիս է Գասլինի ընտանիքը, իսկ մնացածը հավաքում է «Յուվենտուսը»՝ բարեգործության ու հանգանակության միջոցով<ref>{{գիրք|հեղինակ=Marcello Giannotti|վերնագիր= L'enciclopedia di Sanremo. 55 anni di storia del Festival dalla A alla Z, Roma|հրատարակություն=Gremese Editore|տարի=2005|isbn=ISBN 88-8440-379-0}}</ref>։ Այն իրականացել էր 2003 թվականի Սան Ռեմոյի մրցույթի, ինչպես նաև «Յուվենտուս, թիմ, ընկերներ» հեռուստատեսային ծրագրի շրջանակներում<ref>{{cite news|url=http://mobile.international.rai.it/tv/scheda.php?id=115|title=Juventus, una squadra per amico|publisher=RAI Italia|date=29 հունվարի 2003|accessdate=15 մարտի 2010|archive-date=2013 թ․ ապրիլի 13|archive-url=https://archive.is/20130413104740/http://mobile.international.rai.it/tv/scheda.php?id=115|dead-url=yes}}</ref>, ինչպես նաև գրքերի ու ձայնասկավառակների վաճառքի միջոցով<ref>{{cite video|publisher=AA.VV.|date2=2003|title=Il mio canto libero. I calciatori della Juventus e i più grandi artisti italiani insieme per il progetto 'Un sogno per il Gaslini'|format=CD}}</ref>։ == Նվաճումներ == [[Պատկեր:Juventus Museum - Trophy Room.jpg|մինի|300px|Յուվենտուսի մրցանակները «Յուվենտուս» թանգարանում]] «Յուվենտուսը» համարվում է Իտալիայի ամենաատիտղոսակիր ակումբը, միաժամանակ առաջիններից է աշխարհում՝ նվաճած գավաթների ու խփած գոլերի քանակով։ Առաջին անգամ ակումբը հաղթել է Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնության 1905 թվականի մրցաշարը, որից հետո սկուդետոն նվաճել է ևս 30 անգամ, այդ թվում՝ 5 անգամ անընդմեջ՝ 1931-1935 թվականներին։ «Յուվենտուսը» տասն անգամ նվաճել է Իտալիայի գավաթը, որով ևս ռեկորդակիր է իտալական ակումբների շարքում։ Բացի այդ, ակումբը ամենաշատն է նվաճել նաև Իտալիայի սուպերգավաթը՝ յոթ անգամ դառնալով Իտալիայի չեմպիոն։ Ընդհանուր առմամբ՝ ակումբն ունի 49 հաղթանակ՝ իտալական բոլոր առաջնություններում ու գավաթների խաղարկության ժամանակ, ինչը նույնպես անգերազանցելի ցուցանիշ է։ «Յուվենտուսը» երեք անգամ նվաճել է «Ոսկե դուբլ»՝ այսինքն սկուդետոն և գավաթը։ Դա տեղի է ունեցել 1959-60, 1994-95 և 2014-15 թվականների մրցաշարերում։ «Յուվենտուսի» առաջին միջազգային գավաթը [[ՈՒԵՖԱ գավաթ]]ն էր<ref name="UEFA Europa League">{{cite news|language=en |url=http://kassiesa.net/uefafiles/2009-12-uefa-el-competion-handbook.pdf |title=UEFA Europa League Competition Book 2009-12|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=21, 36-37|format=pdf|accessdate=7 փետրվարի 2010}}</ref>, որն ակումբը նվաճել էր 1977 թվականին։ Ակումբը 1985 և 1996 թվականներին հաղթել է երկուական մրցաշար՝ [[Չեմպիոնների Լիգա]] և [[միջմայրցամաքային գավաթ]]ի խաղարկություն։ «Յուվենտուսը» իտալական երեք ակումբներից է, որին հաջողվել է հաղթել միջազգային առաջնությունում և դառնալ չեմպիոն<ref name="UEFA Europa League"/>։ Ընդհանուր առմամբ թիմը նվաճել է 60 պաշտոնական տիտղոս, որից՝ {| width=100% |- bgcolor=#6799F3 !width=30%|Մրցաշրջան !width=10%|Քանակ !width=70%|Տարիներ |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Մրցաշրջաններ''' |- bgcolor=#D0E7FF |'''[[Սերիա Ա (Իտալիա)]]'''<br />[[Պատկեր:Scudetto.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] [[Պատկեր:Star*.svg|20px]] |align=center|'''36''' | {{*}} [[Սերիա A 1905 (Իտալիա)|1905]] {{*}} [[Սերիա A 1925-26 (Իտալիա)|1925-26]] {{*}} [[Սերիա A 1930-31 (Իտալիա)|1930-31]] {{*}} [[Սերիա A 1931-32 (Իտալիա)|1931-32]] {{*}} [[Սերիա A 1932-33 (Իտալիա)|1932-33]] {{*}} [[Սերիա A 1933-34 (Իտալիա)|1933-34]] {{*}} [[Սերիա A 1934-35 (Իտալիա)|1934-35]] {{*}} [[Սերիա A 1949-50 (Իտալիա)|1949-50]] {{*}} [[Սերիա A 1951-52 (Իտալիա)|1951-52]] {{*}} [[Սերիա A 1957-58 (Իտալիա)|1957-58]] {{*}} [[Սերիա A 1959-60 (Իտալիա)|1959-60]] {{*}} [[Սերիա A 1960-61 (Իտալիա)|1960-61]] {{*}} [[Սերիա A 1966-67 (Իտալիա)|1966-67]] {{*}} [[Սերիա A 1971-72 (Իտալիա)|1971-72]] {{*}} [[Սերիա A 1972-73 (Իտալիա)|1972-73]] {{*}} [[Սերիա A 1974-75 (Իտալիա)|1974-75]] {{*}} [[Սերիա A 1976-77 (Իտալիա)|1976-77]] {{*}} [[Սերիա A 1977-78 (Իտալիա)|1977-78]] {{*}} [[Սերիա A 1980-81 (Իտալիա)|1980-81]] {{*}} [[Սերիա A 1981-82 (Իտալիա)|1981-82]] {{*}} [[Սերիա A 1983-84 (Իտալիա)|1983-84]] {{*}} [[Սերիա A 1985-86 (Իտալիա)|1985-86]] {{*}} [[Սերիա A 1994-95 (Իտալիա)|1994-95]] {{*}} [[Սերիա A 1996-97 (Իտալիա)|1996-97]] {{*}} [[Սերիա A 1997-98 (Իտալիա)|1997-98]] {{*}} [[Սերիա A 2001-02 (Իտալիա)|2001-02]] {{*}} [[Սերիա A 2002-03 (Իտալիա)|2002-03]] {{*}} [[Սերիա A 2011-12 (Իտալիա)|2011-12]] {{*}} [[Սերիա A 2012-13 (Իտալիա)|2012-13]] {{*}} [[Սերիա A 2013-14 (Իտալիա)|2013-14]] {{*}} [[Սերիա A 2014-15 (Իտալիա)|2014-15]] {{*}} [[Սերիա A 2015-16 (Իտալիա)|2015-16]]'''.''' 2016-2017'''.''' 2017-2018'''.''' 2018-2019, 2019-2020 |- bgcolor=#D0E7FF | '''Փոխչեմպիոն''' |align=center|'''21''' |[[Սերիա A 1903 (Իտալիա)|1903]] {{*}} [[Սերիա A 1904 (Իտալիա)|1904]] {{*}} [[Սերիա A 1906 (Իտալիա)|1906]] {{*}} [[Սերիա A 1937-38 (Իտալիա)|1937-38]] {{*}} [[Սերիա A 1945-46 (Իտալիա)|1945-46]] {{*}} [[Սերիա A 1946-47 (Իտալիա)|1946-47]] {{*}} [[Սերիա A 1952-53 (Իտալիա)|1952-53]] {{*}} [[Սերիա A 1953-54 (Իտալիա)|1953-54]] {{*}} [[Սերիա A 1962-63 (Իտալիա)|1962-63]] {{*}} [[Սերիա A 1973-74 (Իտալիա)|1973-74]] {{*}} [[Սերիա A 1975-76 (Իտալիա)|1975-76]] {{*}} [[Սերիա A 1979-80 (Իտալիա)|1979-80]] {{*}} [[Սերիա A 1982-83 (Իտալիա)|1982-83]] {{*}} [[Սերիա A 1986-87 (Իտալիա)|1986-87]] {{*}} [[Սերիա A 1991-92 (Իտալիա)|1991-92]] {{*}} [[Սերիա A 1993-94 (Իտալիա)|1993-94]] {{*}} [[Սերիա A 1995-96 (Իտալիա)|1995-96]] {{*}} [[Սերիա A 1999-00 (Իտալիա)|1999-00]] {{*}} [[Սերիա A 2000-01 (Իտալիա)|2000-01]] {{*}} [[Սերիա A 2008-09 (Իտալիա)|2008-09]] |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Coppa Ali della Vittoria.png|20px]] '''[[Սերիա B (Իտալիա)]]''' |align=center|'''1''' |[[Սերիա B 2006-07 (Իտալիա)|2006-07]] |- bgcolor=#D0E7FF !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Տեղական գավաթ''' |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|20px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]''' |align=center|'''11''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1937-38|1937-38]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1941-42|1941-42]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958-59|1958-59]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1959-60|1959-60]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1964-65|1964-65]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1978-79|1978-79]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1982-83|1982-83]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1989-90|1989-90]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1994-95|1994-95]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2014-15|2014-15]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2015-16|2015-16]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''5''' |[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1972-73|1972-73]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1991-92|1991-92]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2001-02|2001-02]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2003-04|2003-04]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 2011-12|2011-12]] |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|20px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ]]''' |align=center|'''7''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1995|1995]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1997|1997]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2002|2002]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2003|2003]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2012|2012]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2013|2013]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2015|2015]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''4''' | [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1990|1990]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 1998|1998]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2005|2005]] {{*}} [[Ֆուտբոլի Իտալիայի սուպերգավաթ 2014|2014]] |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Եվրոպայի առաջնություն''' |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppacampioni.png|20px]] '''[[Չեմպիոնների Լիգա]]''' |align=center|'''2''' |[[Չեմպիոնների Լիգա 1984-85|1984-85]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1995-96|1995-96]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''6''' |[[Չեմպիոնների Լիգա 1972-73|1972-73]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1982-83|1982-83]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1996-97|1996-97]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 1997-98|1997-98]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 2002-2003|2002-03]] {{*}} [[Չեմպիոնների Լիգա 2014-2015|2014-15]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppacampioni.png|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ|ՈՒԵՖԱ-ի գավաթ]]''' |align=center|'''3''' |[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1976-77|1976-77]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1989-90|1989-90]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1992-93|1992-93]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''Եզրափակչի մասնակից''' |align=center|'''1''' |[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1994-95|1994-95]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ]]''' |align=center|'''2''' | [[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ 1984|1984]] {{*}} [[ՈՒԵՖԱ Սուպեր գավաթ 1996|1996]] |- bgcolor=#D0E7FF | [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|20px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթակիրների գավաթ]]''' |align=center|'''1''' | [[ՈՒԵՖԱ գավաթակիրների գավաթ 1983-84|1983-84]] |- bgcolor=#D0E7FF |'''[[Ինտերտոտոյի գավաթ]]''' |align=center|'''1''' | [[Ինտերտոտոյի գավաթ 1999|1999]] |- !colspan=6 bgcolor=#EFEFEF|'''Միջազգային''' |- bgcolor=#D0E7FF |[[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|10px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ]]''' |align=center|'''2''' |[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1985|1985]] {{*}} [[Միջմայրցամաքային գավաթ 1996|1996]] |} === Ակումբի վիճակագրություն === «Յուվենտուսը» Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնությունում սկսել է խաղալ 1900 թվականից։ 2014-15 թվականների մրցաշրջանը 110-րդն էր իր պատմության մեջ։ A սերիայի 108 մրցաշրջաններում ունեցած մասնակցության արդյունքում նա հաղթել է 32 անգամ, իսկ երկրորդ և երրորդ տեղն է նվաճել համապատասխանաբր 20 և 11 անգամ։ «Յուվենտուսի» ամենագոլառատ հաղթանակը տեղի է ունեցել Իտալիայի առաջնության 1928-29 թվականների մրցաշարում՝ 15։0՝ ընդդեմ «Չենտոյի»<ref name="partite record1">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp|title=Statistiche։ Record partite (vittorie)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJLq7yI?url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ Առաջնությունում ռեկորդային է եղել 11։0 հաշիվը՝ նույն մրցաշրջանում «[[Ֆիորենտինա]]յի» դեմ խաղում<ref name="partite record1"/>։ [[Պատկեր:Inside Juventus Stadium.jpg|մինի|ձախից|300px|«Յուվենտուս» մարզադաշտ]] Ամենախոշոր պարտությունը տեղի է ունեցել ավելի քան մեկ դար առաջ՝ 1912-13 թվականների մրցաշարում. «Յուվենտուսը» 0։8 հաշվով պարտվել է «[[Տորինո]]յին»<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp?tipo=10|title=Statistiche։ Record partite (sconfitte)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJNATcB?url=http://www.juworld.net/statistiche-le-partite-record.asp?tipo=10|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ]]ի խաղարկության ժամանակ «Յուվենտուսը» 11 անգամ դարձել է չեմպիոն, 5 անգամ պարտվել եզրափակիչ փուլում<ref name="finaliCI">{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/tablesi/italcuphist.html|title=Italy – List of Cup Finals|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=29 սեպտեմբերի 2008|author=Igor Kramarsić|date=28 մայիսի 2008}}</ref>։ Ընդ որում, Իտալիայի գավաթակիր ամենաառաջատար երկու ակումբները՝ «[[Ռոմա ՖԱ|Ռոման»]] և «Յուվենտուսը» երբեք չեն հանդիպել եզրափակչում<ref name="finaliCI"/>։ Հավաքած միավորների քանակով «Յուվենտուսը» առաջինն է Իտալիայում և չորրորդը [[Եվրոպա]]յում։ Բացի այդ, իտալական ակումբը առաջատարն է Իտալիայում՝ խաղերի (352), խփած գոլերի (193) և գոլերի քանակով (623), խփած ու բաց թողնված գոլերի տարբերությամբ (+295) և հաղթանակների տոկոսով (54,83 %)՝ ՈՒԵՖԱ-ի լիգաների կազմակերպած հանդիպումների ժամանակ<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/tablesi/ital-ec.html|title=Italian Clubs in European Cups|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|author=Maurizio Mariani, Roberto Di Maggio|date=6 հունիսի 2008}}</ref><ref>{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/uefacup/2013/e/e_01_md.pdf|title=All-time statistics, UEFA competitions|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=76|format=pdf|date=14 սեպտեմբերի 2012|accessdate=20 սեպտեմբերի 2012}}<br />{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/ucl/2013/e/e_01_md.pdf|title=All-time statistics, UEFA competitions (2012-13)|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=100|date=16 սեպտեմբերի 2012|accessdate=20 սեպտեմբերի 2012}}<br />{{cite journal |title= Top 125. Champions Magazine |year=2008 |journal=|volume= |issue= |pages=30}}</ref>։ «Յուվենտուսը» միակ իտալական ակումբն է, որը կարողացել է հաղթել [[ՈՒԵՖԱ գավաթ]]ը 1977 թվականին՝ ներակայանալով միայն տեղացի ֆուտբոլիստներից բաղկացած թիմով<ref name="Coppa UEFA 1976–1977">{{Cite news|language=en|url= http://www.rsssf.com/ec/ec197677.html#uefa|author=James M. Ross|date=9 հունվարի 2008|accessdate=3 մարտի 2009|title=European Competitions 1976-77|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation}}</ref>։ «Յուվենտուսը» եզրափակիչ է դուրս եկել միջազգային մասշտաբի 18 պաշտոնական մրցաշարերում։ Այս ցուցանիշով ակումբը վեցերորդ տեղն է զբաղեցնում աշխարհում, չորրորդ տեղըը Եվրոպայում, և երկրորդ տեղը՝ Իտալիայում։ Մրցաշարերից յոթը անցկացվել են Չեմպիոնների լիգայի, 4-ը՝ գավաթակիրների գավաթի խաղարկության, ևս 4-ը՝ ՈւԵՖԱ-ի գավաթի խաղարկության<ref name="UEFA Europa League"/>, 1-ը՝ Ինտերտոտոյի խաղարկության<ref>{{cite web|language=en|url=http://www.intertoto-cup.com/documents/UIC_winners_in_UEFA_Cup_Juli_08_001.pdf|title=Albo d'oro della Coppa Intertoto dell'UEFA|publisher=EFP – European Football Pool|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120314052506/http://www.intertoto-cup.com/documents/UIC_winners_in_UEFA_Cup_Juli_08_001.pdf|archivedate=2012 թ․ մարտի 14|dead-url=yes}}</ref>, 2-ը՝ ՈւԵՖԱ սուպերգավաթի խաղարկության<ref>{{cite web|url=http://it.archive.uefa.com/competitions/supercup/history/index.html|title=Storia della Supercoppa UEFA|publisher=Union des Associations Européennes de Football|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJxCyvD?url=http://it.archive.uefa.com/competitions/supercup/history/index.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref> և 3-ը՝ միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության շրջանակներում<ref>{{Cite news|language=en|url=http://en.archive.uefa.com/competitions/eusa/history/season=1973/intro.html|title=1973։ Independiente resist Juve challenge|publisher=Union des Associations Européennes de Football|date=28 նոյեմբերի 1973|accessdate=3 դեկտեմբերի 2012|archive-date=2016 թ․ հունվարի 12|archive-url=https://web.archive.org/web/20160112044446/http://en.archive.uefa.com/competitions/eusa/history/season%3D1973/intro.html|dead-url=yes}}</ref>։ «Յուվենտուսը» աշխարհի միակ ակումբն է, որ հաղթող է ճանաչվել աշխարհում անցկացրած բոլոր հնարավոր մրցաշարերում ու խաղարկություններում<ref name="competizioni europee">{{cite news|language=en|url=http://www.uefa.com/printoutfiles/competitions/ucl/2010/e/e_01_md.pdf|title=Legend – UEFA club competition|publisher=Union des Associations Européennes de Football|page=99|format=pdf|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref> և մեկը այն չորս ակումբներից, որոնք չեմպիոն են դարձել ՈւԵՖԱ-ի բոլոր երեք մրցաշարերում։ «Յուվենտուսն» առաջինն էր, որ հասել էր դրան դեռ 1985 թվականին։ Դրա համար 1988 թվականին ակումբը պարգևատրվում է ՈՒԵՖԱ-ի կողմից<ref name="The UEFA Plaque">{{Cite news|url= http://archiviostorico.gazzetta.it/1997/maggio/24/Tutto_inizio_con_poesia_ga_0_9705246555.shtml|title=Tutto iniziò con un po' di poesia|publisher=La Gazzetta dello Sport|date=24 մայիսի 1997|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008}}</ref>։ 1929 թվականից անցկացվող Իտալիայի A սերիայի առաջնությունում ակումբը ցուցաբերել է հետևյալ արդյունքները. {| class="wikitable sortable collapsible collapsed" style="center" |- ! style="color: #0000b3; background-color: #FFFFFF; border: 1px #aaaaaa solid" colspan=7| '''Յուվենտուսը Իտալիայի առաջնությունում''' |- ! Մրցաշար !! Տեղ !! Խ !! Հ !! Ո !! Պ !! ԽԳ !! ԸԳ !! Տ !! Մ |- | 1929-30 || 3 || 34 || 19 || 7 || 8 || 56 || 31 || +25 || 45 |- | 1930-31 || 1 || 34 || 25 || 5 || 4 || 79 || 37 || +42 || 55 |- | 1931-32 || 1 || 34 || 24 || 6 || 4 || 89 || 38 || +51 || 54 |- | 1932-33 || 1 || 34 || 25 || 4 || 5 || 83 || 23 || +60 || 54 |- | 1933-34 || 1 || 34 || 23 || 7 || 4 || 88 || 31 || +57 || 53 |- | 1934-35 || 1 || 30 || 18 || 8 || 4 || 45 || 22 || +23 || 44 |- | 1935-36 || 5 || 30 || 13 || 9 || 8 || 46 || 33 || +13 || 35 |- | 1936-37 || 5 || 30 || 12 || 11 || 7 || 53 || 31 || +22 || 35 |- | 1937-38 || 2 || 30 || 14 || 11 || 5 || 43 || 22 || +21 || 39 |- | 1938-39 || 8 || 30 || 8 || 13 || 9 || 28 || 34 || -6 || 29 |- | 1939-40 || 3 || 30 || 15 || 6 || 9 || 45 || 40 || +5 || 36 |- | 1940-41 || 5 || 30 || 12 || 8 || 10 || 50 || 47 || +3 || 32 |- | 1941-42 || 6 || 30 || 12 || 8 || 10 || 47 || 41 || +6 || 32 |- | 1942-43 || 3 || 30 || 16 || 5 || 9 || 75 || 55 || +20 || 37 |- | 1946-47 || 2 || 38 || 22 || 9 || 7 || 83 || 38 || +45 || 53 |- | 1947-48 || 2 || 40 || 19 || 11 || 10 || 74 || 48 || +26 || 49 |- | 1948-49 || 4 || 38 || 18 || 8 || 12 || 64 || 47 || +17 || 44 |- | 1949-50 || 1 || 38 || 28 || 6 || 4 || 100 || 43 || +57 || 62 |- | 1950-51 || 3 || 38 || 23 || 8 || 7 || 103 || 44 || +59 || 54 |- | 1951-52 || 1 || 38 || 26 || 8 || 4 || 98 || 34 || +64 || 60 |- | 1952-53 || 2 || 34 || 18 || 9 || 7 || 73 || 40 || +33 || 45 |- | 1953-54 || 2 || 34 || 20 || 10 || 4 || 58 || 34 || +24 || 50 |- | 1954-55 || 7 || 34 || 12 || 13 || 9 || 60 || 53 || +7 || 37 |- | 1955-56 || 9 || 34 || 8 || 17 || 9 || 32 || 37 || -5 || 33 |- | 1956-57 || 9 || 34 || 11 || 11 || 12 || 54 || 54 || 0 || 33 |- | 1957-58 || 1 || 34 || 23 || 5 || 6 || 77 || 44 || +33 || 51 |- | 1958-59 || 4 || 34 || 16 || 10 || 8 || 74 || 51 || +23 || 42 |- | 1959-60 || 1 || 34 || 25 || 5 || 4 || 92 || 33 || +59 || 55 |- | 1960-61 || 1 || 34 || 22 || 5 || 7 || 80 || 42 || +38 || 49 |- | 1961-62 || 12 || 34 || 10 || 9 || 15 || 48 || 56 || -8 || 29 |- | 1962-63 || 2 || 34 || 18 || 9 || 7 || 50 || 25 || +25 || 45 |- | 1963-64 || 4 || 34 || 14 || 10 || 10 || 49 || 37 || +12 || 38 |- | 1964-65 || 4 || 34 || 15 || 11 || 8 || 43 || 24 || +19 || 41 |- | 1965-66 || 5 || 34 || 13 || 16 || 5 || 38 || 23 || +15 || 42 |- | 1966-67 || 1 || 34 || 18 || 13 || 3 || 44 || 19 || +25 || 49 |- | 1967-68 || 3 || 30 || 13 || 10 || 7 || 33 || 29 || +4 || 36 |- | 1968-69 || 5 || 30 || 12 || 11 || 7 || 32 || 24 || +8 || 35 |- | 1969-70 || 3 || 30 || 15 || 8 || 7 || 43 || 20 || +23 || 38 |- | 1970-71 || 4 || 30 || 11 || 13 || 6 || 41 || 30 || +11 || 35 |- | 1971-72 || 1 || 30 || 17 || 9 || 4 || 48 || 24 || +24 || 43 |- | 1972-73 || 1 || 30 || 18 || 9 || 3 || 45 || 22 || +23 || 45 |- | 1973-74 || 2 || 30 || 16 || 9 || 5 || 50 || 26 || +24 || 41 |- | 1974-75 || 1 || 30 || 18 || 7 || 5 || 49 || 19 || +30 || 43 |- | 1975-76 || 2 || 30 || 18 || 7 || 5 || 46 || 26 || +20 || 43 |- | 1976-77 || 1 || 30 || 23 || 5 || 2 || 50 || 20 || +30 || 51 |- | 1977-78 || 1 || 30 || 15 || 14 || 1 || 46 || 17 || +29 || 44 |- | 1978-79 || 3 || 30 || 12 || 13 || 5 || 40 || 23 || +17 || 37 |- | 1979-80 || 2 || 30 || 16 || 6 || 8 || 42 || 25 || +17 || 38 |- | 1980-81 || 1 || 30 || 17 || 10 || 3 || 46 || 15 || +31 || 44 |- | 1981-82 || 1 || 30 || 19 || 8 || 3 || 48 || 14 || +34 || 46 |- | 1982-83 || 2 || 30 || 15 || 9 || 6 || 49 || 26 || +23 || 39 |- | 1983-84 || 1 || 30 || 17 || 9 || 4 || 57 || 29 || +28 || 43 |- | 1984-85 || 5 || 30 || 11 || 14 || 5 || 48 || 33 || +15 || 36 |- | 1985-86 || 1 || 30 || 18 || 9 || 3 || 43 || 17 || +26 || 45 |- | 1986-87 || 2 || 30 || 14 || 11 || 5 || 42 || 27 || +15 || 39 |- | 1987-88 || 6 || 30 || 11 || 9 || 10 || 35 || 30 || +5 || 31 |- | 1988-89 || 4 || 34 || 15 || 13 || 6 || 51 || 36 || +15 || 43 |- | 1989-90 || 4 || 34 || 15 || 14 || 5 || 56 || 36 || +20 || 44 |- | 1990-91 || 7 || 34 || 13 || 11 || 10 || 45 || 32 || +13 || 37 |- | 1991-92 || 2 || 34 || 18 || 12 || 4 || 45 || 22 || +23 || 48 |- | 1992-93 || 4 || 34 || 15 || 9 || 10 || 59 || 47 || +12 || 39 |- | 1993-94 || 2 || 34 || 17 || 13 || 4 || 58 || 25 || +33 || 47 |- | 1994-95 || 1 || 34 || 23 || 4 || 7 || 59 || 32 || +27 || 73 |- | 1995-96 || 2 || 34 || 19 || 8 || 7 || 58 || 35 || +23 || 65 |- | 1996-97 || 1 || 34 || 17 || 14 || 3 || 51 || 24 || +27 || 65 |- | 1997-98 || 1 || 34 || 21 || 11 || 2 || 67 || 28 || +39 || 74 |- | 1998-99 || 7 || 34 || 15 || 9 || 10 || 42 || 36 || +6 || 54 |- | 1999-00 || 2 || 34 || 21 || 8 || 5 || 46 || 20 || +26 || 71 |- | 2000-01 || 2 || 34 || 21 || 10 || 3 || 61 || 27 || +34 || 73 |- | 2001-02 || 1 || 34 || 20 || 11 || 3 || 64 || 23 || +41 || 71 |- | 2002-03 || 1 || 34 || 21 || 9 || 4 || 64 || 29 || +35 || 72 |- | 2003-04 || 3 || 34 || 21 || 6 || 7 || 67 || 42 || +25 || 69 |- | 2004-05 || 1 || 38 || 26 || 8 || 4 || 67 || 27 || +40 || 86 |- | 2005-06 || 1/20 || 38 || ''27'' || ''10'' || ''1'' || ''71'' || ''24'' || ''+47'' || 91/0 |- | 2007-08 || 3 || 38 || 20 || 12 || 6 || 72 || 37 || +35 || 72 |- | 2008-09 || 2 || 38 || 21 || 11 || 6 || 69 || 37 || +32 || 74 |- | 2009-10 || 7 || 38 || 16 || 7 || 15 || 55 || 56 || −1 || 55 |- | 2010-11 || 7 || 38 || 15 || 13 || 10 || 57 || 47 || +10 || 58 |- | 2011-12 || 1 || 38 || 23 || 15 || 0 || 68 || 20 || +48 || 84 |- | 2012-13 || 1 || 38 || 27 || 6 || 5 || 71 || 24 || +47 || 87 |- | 2013-14 || 1 || 38 || 33 || 3 || 2 || 80 || 23 || +57 || 102 |- | 2014-15 || 1 || 38 || 26 || 9 || 3 || 72 || 24 || +48 || 87 |- | 2015-16 || 1 || 38 || 29 || 4 || 5 || 75 || 20 || +55 || 88 |} === Ռեկորդակիր ֆուտբոլիստներ === [[Պատկեր:Del Piero final.jpg|մինի|300px|աջից|[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]|link=Special:FilePath/Del_Piero_final.jpg]] [[Սերիա A (Իտալիա)|Իտալիայի A սերիայի առաջնության]] մրցաշարերում խաղերի քանակով առաջատարն է [[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]ն (478 խաղ), ով մասնակցել է ևս 35 խաղի՝ [[Սերիա B (Իտալիա)|B սերիայի առաջնությունում]]։ 513 խաղի մասնակցությամբ նա առաջատարն է յուվենտուսցիների շարքերում։ Նախկին ռեկորդը պատկանում էր Ջամպիերո Բոնիպերտիին, ով 1946-61 թվականներին մասնակցել էր 443 խաղի<ref name="Boniperti">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Campionato&ogg=Presenze|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – presenze (campionato a girone unico)|accessdate=7 փետրվարի 2010|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJxwHpO?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Campionato|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ Դել Պիեռոյին է պատկանում նաև ակումբի համար անցկացրած բոլոր խաղերում մասնակցության քանակը՝ 705 խաղ արդյունքով։ Դրանցում նա մրցակցի դարպասը գրավել է 290 անգամ, որը նույնպես անգերազանցելի ցուցանիշ է։ Դել Պիեռոն A սերիայում խփել է 188, B սերիայում՝ 20, ազգային գավաթի խաղարկության ժամանակ՝ 28, եվրոպական մրցաշարերում՝ 53 և միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության ժամանակ՝ ևս 1 գոլ<ref name="presenze"/><ref name="classifica individuale reti"/>։ Նախկին ռեկորդը դարձյալ պատկանել է Բոնիպերտիին, որը գերազանցվել էր 2006 թվականին<ref name="Boniperti"/><ref name="classifica individuale reti"/>։ A սերիայի ընթացքում խփած գոլերի քանակով առաջատարն է [[Ֆելիչե Բորել]]ը։ Նա 1933-34 թվականների մրցաշրջանում տեղի ունեցած 34 խաղերում մրցակցի դարպասը գրավել է 32 անգամ<ref>{{cite web|url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=254&st=38&ty=tabgen|title=Tutti i giocatori della Juventus։ Felice Placido Borel II (stagione 1933-1934)|accessdate=26 սեպտեմբերի 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INJzC9HZ?url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=254|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ Ազգությամբ [[Հունգարացիներ|հունգարացի]] [[Ֆրենց Խիրզեր]]ին է պատկանում մեկ մրցաշարի ընթացքում խփած գոլերի քանակային ռեկորդը՝ 35 գոլ 26 խաղում 1925-26 թվականների Իտալիայի ֆուտբոլի առաջնության ընթացքում։ Նույն քանակությամբ գոլեր է խփել [[շվեդներ|շվեդ]] [[Գուննար Նորդալ]]ը, ով խաղում էր «Միլանի» կազմում 1949-50 թվականների մրցաշրջանում<ref>{{cite web |url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=200&st=30&ty=tabgen |title=Tutti i giocatori della Juventus։ Ferenc Hirzer (stagione 1925-1926) |accessdate=26 սեպտեմբերի 2008 |archiveurl=https://www.webcitation.org/6INK0LhyY?url=http://www.juworld.net/giocatori-scheda.asp?idgiocatore=200 |archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25 |dead-url=yes }}</ref>։ «Յուվենտուսի» ֆուտվոլիստներից Օմար Սիվորին[[Սիլվիո Պիոլա]]յի հետ միասին առաջատարն է մեկ հանդիպման ընթացքում խփած գոլերի քանակով՝ 6<ref>{{cite web|url=http://www.magliarossonera.it/grandiavversari/Omarsivori.html|title=Omar SIVORI|date=magliarossonera.it|language=it|accessdate=22 հուլիսի 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6INK1XD2k?url=http://www.magliarossonera.it/grandiavversari/Omarsivori.html|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 25|dead-url=yes}}</ref>։ {| width="100%" |- | style="vertical-align:top;" width="50%" | <div align="left"> {| id="toc" width="90%" style="margin: 0 2em 0 2em;" ! align="center" style="background:white" width="100%" | <div style="float:right;width:30px;"> </div><font color=green><center>Ակումբի լավագույն ռմբարկուները</center></font> |align="right" bgcolor=white| |- |- bgcolor=white !width=65 %|<font color=#d2122e ><center>Ֆուտբոլիստ</center></font> !width=35 %|<font color=#d2122e ><center>Գոլեր</center></font> |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=white|'''1.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]''' |align="center" bgcolor=white|'''289''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''2.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''179''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''3.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բետեգա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''177''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''4.''' {{Դրոշ|Ֆրանսիա}} {{Դրոշ|Արգենտինա}} '''[[Դավիդ Տրեզեգե]] ''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''171''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''5.''' {{Դրոշ|Արգենտինա}} {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Օմար Սիվորի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''167''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''6.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆելիչե Բորել]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''157''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''7.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Պիետրո Անաստազի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''130''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''8.''' {{Դրոշ|Դանիա}} '''[[Յոն Հանսեն]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''124''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''9.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բաջո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''115''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''10.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆեդերիկո Մուներատի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''112''' |- |} | style="vertical-align:top;" width="50%" | <div align="left"> {| id="toc" width="90%" style="margin: 0 2em 0 2em;" ! align="center" style="background:white" width="100%" | <div style="float:right;width:30px;"> </div><font color=green><center>Ակումբի ռեկորդակիրները ըստ խաղերի</center></font> |align="right" bgcolor=white| |- |- bgcolor=white !width=65 %|<font color=#d2122e ><center>Ֆուտբոլիստ</center></font> !width=35 %|<font color=#d2122e ><center>Խաղեր</center></font> |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''1.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ալեսանդրո Դել Պիեռո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''705''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''2.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Գաետանո Շիրեա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''552''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''3.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջուզեպե Ֆուրինո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''528''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''4.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջանլուիջի Բուֆֆոն]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''500''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''5.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ռոբերտո Բետեգա]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''482''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''6.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Դինոո Ձոֆ]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''476''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''7.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ջամպիերո Բոնիպերտի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''459''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''8.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Սանդրո Սալվադորե]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''450''' |- style="vertical-align: top;" | bgcolor="#ffffff" |'''9.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Ֆրանկո Կաուզիո]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''447''' |- style="vertical-align: top;" |bgcolor=#ffffff|'''10.''' {{Դրոշ|Իտալիա}} '''[[Անտոնիո Կաբրինի]]''' |align="center" bgcolor=#ffffff|'''440''' |- style="vertical-align: top;" |} |} 2013 թվականի փետրվարի 9-ի տվյալներ /Juworld.net/ === Այլ մարզիկներ === [[Պատկեր:David Trezeguet.jpg|մինի|ձախից|180px|[[Դավիդ Տրեզեգե]]]] «Յուվենտուսի» մոտ 120 տարվա պատմության ընթացքում խաղացած ֆուտբոլիստներից 700-ն իտալացիներ են<ref name=giocatori>{{cite web|url=http://www.juworld.net/giocatori-homepage.asp|title=Area statistica։ Tutti i giocatori della Juventus FC|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJOJWqi?url=http://www.juworld.net/giocatori-homepage.asp|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ Նրանցից առաջինը, ով դարձավ ակումբի խորհրդանիշը, Կառլո Բիգատոն էր<ref>{{cite web|url=http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=31&Itemid=32|title=Campioni del passato։ I difensori|accessdate=15 փետրվարի 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120208121443/http://www.bianconerionline.com/web/index.php?option=com_content&task=view&id=31&Itemid=32|archivedate=2012 թ․ փետրվարի 8|dead-url=no}}</ref>, ապա՝ Ջամպիերո Բոնիպերտին<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_868A8C92AE8443EEAB598DC5A4478E28.asp|title=La Juventus festeggia Boniperti|publisher=juventus.com|date=4 հուլիսի 2008|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archive-date=2008-07-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20080707080343/http://www.juventus.com/site/ita/NEWS_newseventi_868A8C92AE8443EEAB598DC5A4478E28.asp|dead-url=}}</ref> և Կառլո Պարոլան<ref>{{cite news|url=http://www2.raisport.rai.it/news/sport/calcio/200003/22/38d9037a046c3/|title=Addio mister rovesciata|publisher=RAI Sport|date=22 մարտի 2000|accessdate=15 փետրվարի 2009|archive-date=2011 թ․ դեկտեմբերի 20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111220004616/http://www2.raisport.rai.it/news/sport/calcio/200003/22/38d9037a046c3/|dead-url=yes}}</ref>։ 1970-80-ականների գլխավոր աստղերն էին Դինո Ձոֆը<ref>{{cite news|language=en |url=http://www.uefa.com/memberassociations/news/newsid=130150.html |title=Golden Players take centre stage|publisher=Union des Associations Européennes de Football|date=29 նոյեմբերի 2003|accessdate=15 փետրվարի 2009}}</ref> և Պաոլո Ռոսսին՝ 1982 թվականի լավագույն ռմբարկուն, ինչպես նաև Գաետանո Շիրեան, Սերխիո Մարտինեսը, Անտոնիո Կաբրինին, Ստեֆանո Տակոնին. նրանք հաղթել էին ՈւԵՖԱ-ի կազմակերպած բոլոր պաշտոնական խաղերը<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/player-trivia-ecups.html|title=Trivia on Players regarding European Club Cups|publisher=The Record Sport Soccer Statistics Foundation|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|author=Didier Fort|date=5 հունիսի 2005}}</ref>։ 20-րդ դարի վերջին տասնամյակում ակումբում աչքի է ընկնում Ռոբերտո Բաջոն՝ 1993 թվականի [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի]] հաղթողը, և Ալեսանդրո Դել Պիեռոն, ով վեց անգամ եղել Իտալիայի չեմպիոն, հաղթել Չեմպիոնների լիգայում և միջմայրցամաքային գավաթի խաղարկության ժամանակ 1996 թվականին, ինչպես նաև՝ դարձել աշխարհի չեմպիոն 2006 թվականին<ref>{{cite news|url=http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/giocatori/010delpiero|title=Giocatori – Prima squadra։ Alessandro Del Piero|publisher=juventus.com|accessdate=8 մայիսի 2011|archive-date=2012 թ․ ապրիլի 4|archive-url=https://web.archive.org/web/20120404035413/http://www.juventus.com/juve/it/campo/giocatori-e-staff/prima/giocatori/010delpiero|dead-url=yes}}</ref>, ինչպես և Ջանլուիջի Բուֆֆոնը՝ թիմի ներկայիս ավագը։ 1950-60-ական թվականներին «Յուվենտուում» հայտնի էր Օմար Սիվորին (1961 թվականին արժանանում է [[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակի]]) և Ջոն Չարլզը, ով իր հասակի համար ձեռք է բերել «բարի հսկա» մականունը։ Նրանք Բոնիպերտիի հետ միասին կազմել էին «մոգական եռյակը» և օգնել «Յուվենտուսին» գրավել երեք սկուդետո։ 1970-ական թվականներին արտասահմանցիներից հայտնի էր [[Գերմանացիներ|գերմանացի]] [[Հելմուտ Հալեր]]ը, 1980-ականներին՝ [[Ֆրանսիացիներ|ֆրանսիացի]] [[Միշել Պլատինի]]ն, 1990-ականներին՝ [[Արաբներ|արաբ]] [[Զինեդին Զիդան]]ը, 2000-ականներին նա հեռանում է «[[Ռեալ Մադրիդ]]», և նրան փոխարինելու է գալիս ազգությամբ [[Չեխեր|չեխ]] [[Պավել Նեդվեդ]]ը<ref name=presenze>{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale&ogg=Presenze|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – presenze (totale)|accessdate=30 aprile 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJPPPnF?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=no}}</ref>, ով 2003 թվականին «[[Ոսկե գնդակ ՖԻՖԱ|Ոսկե գնդակ»]] է ստանում։ Միևնույն ժամանակ արգենտինացի [[Դավիդ Տրեզեգե]]ն դառնում է ակումբի լավագույն արտասահմանցի ռմբարկուն<ref name="classifica individuale reti">{{cite web|url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale&ogg=Gol%20fatti|title=Statistiche։ Classifiche giocatori – gol fatti (totale)|accessdate=30 ապրիլի 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJQcKDe?url=http://www.juworld.net/statistiche-tabelle-giocatori.asp?cmp=Totale|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=yes}}</ref>։ === Ազգային հավաքական === 2013 թվականի փետրվարի 4-ի դրությամբ «Յուվենտուսը» այն ակումբն էր, որում խաղացել էին Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքանի ամենաշատ ֆուտբոլիստները՝ 135 մարզիկ։ Երկրորդ տեղը զբաղեցնող [[Ինտերնացիոնալ ՖԱ (Միլան)|«Ինտերնացիոնալեն»]] ունեցել էր 105, իսկ երրորդ տեղում գտնվող [[Միլան (ֆուտբոլային ակումբ)|«Միլանը»]]՝ 94 ֆուտբոլիստ<ref>{{cite web|url=http://www.figc.it/nazionali/ListaSocieta?squadra=1&mode=|title=Nazionali in cifre։ i convocati di una società alla Nazionale A|publisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|accessdate=26 սեպտեմբերի 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IEJK94kk?url=http://www.figc.it/nazionali/ListaSocieta?squadra=1|archivedate=2013 թ․ հուլիսի 19|dead-url=no}}</ref>։ [[Պատկեր:Nat team of italy 2012.jpg|մինի|[[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]], 2012|330px]] Ընդհանուր առմամբ «Յուվենտուսի» 22 մարզիկներ դարձել են աշխարհի չեմպիոններ<ref>{{cite news|url=http://gallery.figc.it/italiano/germania_2006/html/wc2006_convocati.htm|title=Speciale Germania 2006։ Italia-i convocati|pulisher=Federazione Italiana Giuoco Calcio|accessdate=17 հոկտեմբերի 2008|data=1 հունիսի 2006|archive-date=2013 թ․ հոկտեմբերի 1|archive-url=https://web.archive.org/web/20131001201323/http://gallery.figc.it/italiano/germania_2006/html/wc2006_convocati.htm|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite news|url=http://forza_azzurri.homestead.com/hist_team_hon.html|title=Forza Azzuri|pulisher=forza_azzurri.homestead.com|date=3 մարտի 2016}}</ref>՝ * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1934|1934 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (9); Ջանպիերո Կոմբի, Վիրջինիո Ռոզետա, Լուիջի Բերտոլինի, Ֆելիչե Բորել, Ումբերտո Կալիգարիս, Ջովանի Ֆերարի, Լուիս Մոնտի, Ռայմունդո Օրսի, Մարիո Վարգլիեն * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1938|1938 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (2); Ալֆրեդո Ֆոնի և Պիետրո Ռավա * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1982|1982 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (6); Դինո Ձոֆ, Անտոնիո Կաբրինի, Կլաուդիո Ջենտիլե, Պաոլո Ռոսսի, Գաետանո Շիրեա և Մարկո Տարդելի * [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2006|2006 Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]] (5); Ֆաբիո Կանավարո, Ջանլուիջի Բուֆֆոն, Մաուրո Կամորանեզի, Ալեսանդրո Դել Պիեռո և Ջանլուկա Զամբրոտա Եվս երեք մարզիկներ՝ Բերչելինոն, Կաստանոն և Սալվադորեն, դառնում են Եվրոպայի չեմպիոններ 1986 թվականին։ 1978 թվականի [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1978|ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությանը]] հաշվվում էին «Յուվենտուսի» ինը ֆուտբոլիստներ։ Դա ակումբի խոշորագույն ներդրումներից մեկն էր [[Իտալիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Իտալիայի ազգային հավաքականին]]՝ ֆուտբոլի ամբողջ պատմության ընթացքում<ref>{{գիրք|հեղինակ=Renato Tavella, Franco Ossola, |վերնագիր= Il Romanzo della Grande Juventus|հրատարկություն= Newton & Compton|վայր=Roma|տարի=2003|isbn= ISBN 88-8289-900-4}}</ref><ref>{{Cite news|author=Bruno Perucca|title=Juventus e Milan vestite d'azzurro|url= http://www.archiviolastampa.it/component/option,com_lastampa/task,search/action,viewer/Itemid,3/page,0004/articleid,0729_01_1994_0064_0052_10000864/|publisher=La Stampa|date=6 մարտի 1994|page=4|accessdate=13 դեկտեմբերի 2011}}</ref>։ Նրանք էին՝ Ձոֆ, Ջենտիլե, Կաբրինի, Բենետի, Շիրեա, Կաուզիո, Տարդելի, Բետեգա և Կուկուրեդու<ref>{{cite web|url= http://www.planetworldcup.com/CUPS/1978/squad_ita78.html|title= Italy's World Cup squad 1978|publisher= planetworldcup.com|accessdate= 17 հուլիսի 2013|archiveurl= https://www.webcitation.org/6IEJL9LqB?url=http://www.planetworldcup.com/CUPS/1978/squad_ita78.html|archivedate= 2013-07-19|dead-url= no}}</ref>։ Երկու խաղերի ընթացքում բոլոր 9 մարզիկները դուրս եկան մարզադաշտ՝ հունիսի 10-ին [[Արգենտինայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Արգենտինայի]]<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2200/report.html|title=1978 FIFA World Cup Argentina Match Report։ Italy-Argentina|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=10 հունիսի 1978|accessdate=4 հունիսի 2010|archive-date=2010 թ․ հունիսի 14|archive-url=https://web.archive.org/web/20100614230309/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2200/report.html|dead-url=yes}}</ref> և հունիսի 21-ին՝ [[Նիդերլանդների ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Նիդերլանդների]] ֆուտբոլի ազգային հավաքականների դեմ<ref>{{cite news|language=en|url=http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=50/results/matches/match=2391/report.html|title=1978 FIFA World Cup Argentina Match Report։ Netherlands-Italy|publisher=Fédération Internationale de Football Association|date=21 հունիսի 1978|accessdate=1 օգոստոսի 2010|archive-date=2010 թ․ հունիսի 15|archive-url=https://web.archive.org/web/20100615210459/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition%3D50/results/matches/match%3D2391/report.html|dead-url=yes}}</ref>։ {| class="toccolours" style="background:white" !colspan="2" align=center style="border:2px solid black; background:black" | <span style="color:white"><big>Յուվենտուս ՖԱ պատմության ժամանակագրություն</big></span> |- style="font-size:93%" |valign="top"| |width="100%"| {{Div col|3}} * [[1897]] 1 նոյեմբերի, Յուվենտուսի հիմնադրման օրը * [[1899]] Անվանափոխություն՝ Յուվենտուս ՖԱ * [[1900]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1900|Դաշնային առաջնությունում]] ---- * [[1901]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնություն 1901|Իտալիայի առաջնության]] կիսաաեզրափակիչ * [[1902]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1902|Դաշնային առաջնությունում]] * [[1903]] «բիանկոների»՝ սպիտակ-սև մարզահագուստի ընդունում * [[1902]]-[[1903|03]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի առաջնություն 1903|Իտալիայի առաջնության]] եզրափակիչ * [[1903]]-[[1904|04]] [[Առաջին կատեգորիա 1904|Առաջին կատեգորիայի]] եզրափակիչ * [[1904]]-[[1905|05]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Առաջին կատեգորիա 1905|Իտալիայի չեմպիոն]] (1-ին տիտղոս)''' * [[1906]] կորպորատիվ պառակտում և [[Տորինո]]յի հիմնադրում * [[1905]]-[[1906|06]] 2-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1906|Առաջին կատեգորիայում]] * [[1906]]-[[1907|07]] 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Ֆուտբոլի ազգային առաջնություն 1907|Դաշնային առաջնությունում]] * [[1907]]-[[1908|08]] '''[[Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնություն 1908|Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնության]] հաղթող (1-ին տիտղոս)''' : 2-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1908|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնությունում]] * [[1908]]-[[1909|09]] '''[[Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնություն 1909|Առաջին կատեգորիայի դաշնային առաջնության]] հաղթող (1-ին տիտղոս)''' : 3-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1909|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնությունում]] * [[1909]]-[[1910|10]] 3-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1909-10|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում ---- * [[1910]]-[[1911|11]] 9-րդ տեղ լիգուրյան-լոմբարդական-պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիա 1910-11|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1911]]-[[1912|12]] 8-րդ տեղ լիգուրյան-լոմբարդական-պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիա 1911-12|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1912]]-[[1913|13]] 6-րդ տեղ պիեմոնտական [[Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի առաջնություն 1912-13|Առաջին կատեգորիայի Իտալիայի]] առաջնությունում * [[1913]]-[[1914|14]] 2-րդ տեղ լոմբարդական, 4-րդ տեղ Հյուսիսային Իտալիայի [[Առաջին կատեգորիա 1913-14|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում * [[1914]]-[[1915|15]] 2-րդ տեղ Ալտա Իտալիա B խմբի առաջնությունում, 2-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1911-12|Առաջին կատեգորիայի]] A խմբի առաջնությունում * [[1915]]-[[1916|16]] 1-ին տեղ Պիեմոնտի առաջնությունում; 2-րդ տեղ [[Դաշնային գավաթ 1915-16|Դաշնային գավաթի]] խաղարկությունում * [[1916]]-[[1919]] սպորտային դադար [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|պատերազմական պայմանների պատճառով]] * [[1919]]-[[1920|20]] 1-ին տեղ պիեմոնտական A խմբում; 1-ին տեղ միջմարզային B խմբում; 2-րդ տեղ Հյուսիսային Իտալիայի [[Առաջին կատեգորիա 1919-20|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնությունում ---- * [[1920]]-[[1921|21]] 4-րդ տեղ [[Առաջին կատեգորիա 1920-21|Առաջին կատեգորիայի]] առաջնության պիեմոնտական A խմբում * [[1921]]-[[1922|22]] 6-րդ տեղ [[Իտալիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիա]]յի [[Առաջին դիվիզիոն 1921-22|Առաջին դիվիզիոնի]] A կատեգորիայում * [[1922]] 19 հոկտեմբերի, «Կորսո Մարսիլիա» մարզադաշտի բացում * [[1922]]-[[1923|23]] 5-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1922-23|Առաջին դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում * [[1923]] «Յուվենտուս» թենիսային ակումբի բացում * [[1923]] 23 հուլիսի, Անյելի ընտանիքի կողմից ակումբի ձեռքբերում * [[1923]]-[[1924|24]] 5-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1923-24|Առաջին դիվիզիոնի]] A կատեգորիայում * [[1924]]-[[1925|25]] 2-րդ տեղ [[Առաջին դիվիզիոն 1924-25|Առաջին դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում * [[1925]]-[[1926|26]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Առաջին դիվիզիոն 1925-26|Իտալիայի չեմպիոն]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1926]]-[[1927|27]] 3-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1926-27|Ազգային դիվիզիոնում]] : 4-րդ turno eliminatorio di [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1926-27|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1927]]-[[1928|28]] 3-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1927-28|Ազգային դիվիզիոնում]] * [[1928]]-[[1929|29]] 2-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1926-27|Ազգային դիվիզիոնի]] B կատեգորիայում : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1929|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1929]] ֆուտբոլի Իտալիայի միասնական առաջնության սկիզբ * [[1929]]-[[1930|30]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1929-30|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1930]] «Յուվենտուս» բոուլինգի ակումբի բացում ---- * [[1930]]-[[1931|31]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1930-31|Իտալիայի չեմպիոն]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1931|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1931]]-[[1932|32]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1931-32|Իտալիայի չեմպիոն]] (4-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1932|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1932]]-[[1933|33]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1932-33|Իտալիայի չեմպիոն]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1933|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1933]] 14 մայիսի, [[Օլիմպիկ մարզադաշտ (Թուրին)|«Օլիմպիկ»]] մարզադաշտի բացում * [[1933]]-[[1934|34]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1933-34|Իտալիայի չեմպիոն]] (6-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1934|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1934]]-[[1935|35]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1934-35|Իտալիայի չեմպիոն]] (7-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1935|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1935]]-[[1936|36]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1935-36|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1935-36|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1936]] Ակումբի անվանափոխում՝ «Յուվենտուս ՖԱ»-ից Յուվենտուս * [[1936]]-[[1937|37]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1936-37|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1936-37|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1937]]-[[1938|38]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1937-38|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1937-38|Իտալիայի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթ 1938|Ֆուտբոլի Կենտրոնական Եվրոպայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1938]]-[[1939|39]] 8-րդ տեղ [[Սերիա A 1938-39|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1938-39|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1939]]-[[1940|40]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1939-40|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1939-40|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1940]] «Յուվենտուս» լողի ակումբի բացում ---- * [[1940]]-[[1941|41]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1940-41|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1940-41|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1941]] «Յուվենտուս» հոկեյի ակումբի բացում * [[1941]]-[[1942|42]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1941-42|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1941-42|Իտալիայի գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1942]]-[[1943|43]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1942-43|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1943]] [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1942-43|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1943]]-[[1945]] սպորտային դադար [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|պատերազմական պայմանների պատճառով]] * [[1944]] 2-րդ տեղ լիգուրա-պիեպոնտական, 2-րդ տեղ լոմբարդա-պիեմոնտական մրցաշարերում, ''[[Ազգային դիվիզիոն 1943-44|Ազգային դիվիզիոնի]]'' եզրափակիչ * [[1945]]-[[1946|46]] 3-րդ տեղ Ալտա Իտալիա առաջնությունում; 2-րդ տեղ [[Ազգային դիվիզիոն 1924-45|Ազգային դիվիզիոնի]] եզրափակչում * [[1946]]-[[1947|47]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1946-47|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1947]] 22 հուլիսի, Յուվենտուս ֆուտբոլային ակումբի նկատմամբ սեփականության իրավունքի փոխանցում Անյելի ընտանիքին * [[1947]]-[[1948|48]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1947-48|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1948]]-[[1949|49]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1948-49|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1949]]-[[1950|50]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1949-50|Իտալիայի չեմպիոն]] (8-րդ տիտղոս)''' ---- * [[1950]]-[[1951|51]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1950-51|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Ռիոյի գավաթ 1951|Ռիոյի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1951]]-[[1952|52]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1951-52|Իտալիայի չեմպիոն]] (9-րդ տիտղոս)''' : 3-րդ տեղ [[Լատինական գավաթ 1952|Լատինական գավաթի]] խաղարկությունում * [[1952]]-[[1953|53]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1952-53|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1953]]-[[1954|54]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1953-54|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1954]]-[[1955|55]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1954-55|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1955]]-[[1956|56]] 12-րդ տեղ [[Սերիա A 1955-56|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1956]]-[[1957|57]] 9-րդ տեղ [[Սերիա A 1956-57|A սերիայի]] առաջնությունում * [[1957]]-[[1958|58]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1957-58|Իտալիայի չեմպիոն]] (10-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1958]]-[[1959|59]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1958-59|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1958-59|Իտալիայի գավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1958-59|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1959]]-[[1960|60]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1959-60|Իտալիայի չեմպիոն]] (11-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1959-60|Իտալիայի գավաթակիր]] (4-րդ տիտղոս)''' ---- * [[1960]]-[[1961|61]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1960-61|Իտալիայի չեմպիոն]] (12-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1960-61|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1960-61|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1961]]-[[1962|62]] 12-րդ տեղ [[Սերիա A 1961-62|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1961-62|Իտալիայի գավաթի]] կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1961-62|Չեմպիոնների գավաթի]]՝ քառորդ եզրափակիչ * [[1962]]-[[1963|63]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1962-63|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1962-63|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : '''[[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' * [[1963]]-[[1964|64]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1963-64|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1963-64|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1963-64|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1964]]-[[1965|65]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1964-65|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1964-65|Իտալիայի գավաթակիր]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1964-65|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1965]]-[[1966|66]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1965-66|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1965-66|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1965-66|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : 2-րդ տեղ [[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1966]]-[[1967|67]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1966-67|Իտալիայի չեմպիոն]] (13-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1966-67|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1966-67|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1967]] 27 հունիսի, Յուվենտուս ՖԱ-ն դառնում է բաժնետիրական ընկերություն * [[1967]]-[[1968|68]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1967-68|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1967-68|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1967-68|Չեմպիոնների գավաթի]] կիսաեզրափակիչ : մասնակցություն [[Ալպերի գավաթ 1963|Ալպերի գավաթի]] խաղարկությունում * [[1968]]-[[1969|69]] 5-րդ տեղ [[Սերիա A 1968-69|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1968-69|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1968-69|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1969]]-[[1970|70]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1969-70|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1969-70|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1969-70|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ ---- * [[1970]]-[[1971|71]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1970-71|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1970-71|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1970-71|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : 3-րդ տեղ Արմանդո Պիչիի անվան ազգային առաջնությունում * [[1971]]-[[1972|72]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1971-72|Իտալիայի չեմպիոն]] (14-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1971-72|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1971-72|ՈՒԵՖԱ գավաթ]] քառորդ եզրափակիչ * [[1972]]-[[1973|73]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1972-73|Իտալիայի չեմպիոն]] (15-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1972-73|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1972-73|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1973]]-[[1974|74]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1973-74|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1973-74|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1973-74|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[Միջմայրցամաքային գավաթ 1974|Միջմայրցամաքային գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1974]]-[[1975|75]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1974-75|Իտալիայի չեմպիոն]] (16-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1974-75|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1974-75|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1975]]-[[1976|76]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1975-76|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1975-76|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1975-76|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1976]]-[[1977|77]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1976-77|Իտալիայի չեմպիոն]] (17-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1976-77|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1976-77|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1977]]-[[1978|78]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1977-78|Իտալիայի չեմպիոն]] (18-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1977-78|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունան կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1977-78|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1978]]-[[1979|79]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 1978-79|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1978-79|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում (6-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1978-79|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1979]]-[[1980|80]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1979-80|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1979-80|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1979-80|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ ---- * [[1980]]-[[1981|81]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1980-81|Իտալիայի չեմպիոն]] (19-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1980-81|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1980-81|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[Torneo di Capodanno]] եզրափակիչ * [[1981]]-[[1982|82]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1981-82|Իտալիայի չեմպիոն]] (20-րդ տիտղոս)''' : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1981-82|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[Չեմպիոնների գավաթ 1981-82|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1982]]-[[1983|83]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1982-83|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1982-83|Իտալիայի գավաթակիր]] (7-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների գավաթ 1982-83|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1983]]-[[1984|84]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1983-84|Իտալիայի չեմպիոն]] (21-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coppa delle Coppe.svg|15px]] '''[[Գավաթակիրների գավաթ 1983-84|Գավաթակիրների գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1983-84|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1984]]-[[1985|85]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1984-85|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|15px]] '''[[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1984|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coppacampioni.png|15px]] '''[[Չեմպիոնների գավաթ 1984-85|Չեմպիոնների գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1984-85|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1985]] 29 մայիսի, ողբերգություն Հեյսելում * [[1985]]-[[1986|86]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1985-86|Իտալիայի չեմպիոն]] (22-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|6px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1985|Միջմայրցամաքային գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1985-86|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1985-86|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1986]]-[[1987|87]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1986-87|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1986-87|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների գավաթ 1986-87|Չեմպիոնների գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[1987]]-[[1988|88]] 6-րդ տեղ [[Սերիա A 1987-88|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1987-88|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1987-88|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[1988]] 12 հուլիսի, ՈՒԵՖԱ-ն «Յուվենտուսին» շնորհվում է [[Ժնևի]] անձնագիրը՝ մայրցամաքում երեք խոշոր մրցաշարերում հաղթելու կապակցությամբ * [[1988]]-[[1989|89]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1988-89|A սերիայի]] առաջնությունում : մասնակցություն [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1988-89|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությանը : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1988-89|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1989]]-[[1990|90]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1989-90|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1989-90|Իտալիայի գավաթակիր]] (8-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1989-90|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' * [[1990]] 31 մայիսի, «[[Դելլե Ալպի]]» մարզադաշտի բացում ---- * [[1990]]-[[1991|91]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1990-91|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1990-91|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Ֆուտբոլի Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթ 1990-91|Եվրոպայի միջքաղաքային գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 1990|Իտալիայի սուպերգավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1991]]-[[1992|92]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1991-92|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1991-92|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1992]]-[[1993|93]] 4-րդ տեղ [[Սերիա A 1992-93|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:UEFA Futsal Cup.svg|8px]] '''[[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1992-93|ՈՒԵՖԱ գավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1992-93|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ * [[1993]]-[[1994|94]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1993-94|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1993-94|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1993-94|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[1994]]-[[1995|95]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1994-95|Իտալիայի չեմպիոն]] (23-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1994-95|Իտալիայի գավաթակիր]] (9-րդ տիտղոս)''' : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1994-95|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[1995]]-[[1996|96]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1995-96|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Coppacampioni.png|15px]] '''[[Չեմպիոնների Լիգա 1995-96|Չեմպիոնների Լիգայի]] հաղթող (2-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 1995|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1995-96|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկությունում 1/8 եզրափակիչ * [[1996]]-[[1997|97]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1996-97|Իտալիայի չեմպիոն]] (24-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:UEFA - Super Cup.png|15px]] '''[[ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթ 1996|ՈՒԵՖԱ սուպերգավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Յուվենտուս.jpg|6px]] '''[[Միջմայրցամաքային գավաթ 1996|Միջմայրցամաքային գավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1996-97|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1996-97|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[1997]] 1 նոյեմբերի, «Յուվենտուս» ակումբի հիմնադրման հարյուրամյակ * [[1997]]-[[1998|98]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 1997-98|Իտալիայի չեմպիոն]] (25-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 1997|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (2-րդ տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1997-98|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1997-98|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[1998]]-[[1999|99]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 1998-99|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1998-99|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 1998-99|Չեմպիոնների Լիգայի]] կիսաեզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 1998|Իտալիայի սուպերգավաթի]] եզրափակիչ * [[1999]]-[[2000]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 1999-00|A սերիայի]] առաջնությունում :'''[[Ինտերտոտոյի գավաթ 1999|Ինտերտոտտոյի գավաթակիր]] (1-ին տիտղոս)''' : [[Ֆուտբոլի Իտալիայի գավաթ 1999-00|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[ՈՒԵՖԱ գավաթ 1999-00|ՈՒԵՖԱ գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ * [[2000]] 23 դեկտեմբերի, Յուվենտուսը զբաղեցնում է 7-րդ հորիզոնականը՝ աշխարհի լավագույն թիմերի շարքում ---- * [[2000]]-[[2001|01]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 2000-01|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2000-01|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2000-01|Չեմպիոնների Լիգայի]] առաջին փուլ * [[2001]] 3 դեկտեմբերի Juventus Football Club SpA գրանցվում է Իտալիայի ֆոնդային բորսայում * [[2001]]-[[2002|02]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2001-02|Իտալիայի չեմպիոն]] (26-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2001-02|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2001-02|Չեմպիոնների Լիգայի]] երկրորդ փուլ * [[2002]]-[[2003|03]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2002-03|Իտալիայի չեմպիոն]] (27-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2002|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (3-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2002-03|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2002-03|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ * [[2003]]-[[2004|04]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 2003-04|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2003|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (4-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2003-04|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2003-04|Չեմպիոնների Լիգայի]] 1/8 եզրափակիչ * [[2004]]-[[2005|05]] [[Պատկեր:Scudetto revoked.svg|15px]] 1-ին տեղ [[Սերիա A 2004-05|A սերիայի]] առաջնությունում (որակազրկում) : [[Իտալիայի գավաթ 2004-05|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/8 եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2004-05|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառորդ եզրափակիչ * [[2005]]-[[2006|06]] 20-րդ տեղ [[Սերիա A 2005-06|A սերիայի]] առաջնությունում [[Պատկեր:Red Arrow Down.svg|10px]] ''որակազրկում դեպի [[Սերիա B (Իտալիա)|Սերիա B]]'' : [[Իտալիայի գավաթ 2005-06|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2005-06|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառոորդ եզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 2005|Իտալիայի սուպերգավաթի]] եզրափակիչ * [[2006]] 15 հուլիսի, «Յուվենտուս» կենտրոնի բացում<br />2006 16 սեպտեմբերի, առաջին պաշտոնական հանդիպում «Օլիմպիկ» մարզադաշտում * [[2006]]-[[2007|07]] [[Պատկեր:Coppa Ali della Vittoria.png|9px]] 1-ին տեղ [[Սերիա B 2006-07|B սերիայի առաջնությունում]] [[Պատկեր:Green Arrow Up.svg|10px]] '''Վերադարձ A սերիա''' : [[Իտալիայի գավաթ 2006-07|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության 1/16 եզրափակիչ * [[2007]]-[[2008|08]] 3-րդ տեղ [[Սերիա A 2007-08|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2007-08|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ * [[2008]]-[[2009|09]] 2-րդ տեղ [[Սերիա A 2008-09|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2008-09|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2008-09|Չեմպիոնների Լիգայի]] 1/8 եզրափակիչ * [[2009]] 10 սեպտեմբերի, Յուվենտուսը դառնում է առաջին իտալական ֆուտբոլային ակումբը, որ զբաղեցնում է երկրորդ տեղը IFFHS վարկանիշով * [[2009]]-[[2010|10]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 2009-10|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2009-10|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2009-10|Չեմպիոնների Լիգայի]] առաջին փուլ : [[UEFA Europa League 2009-10|Europa League]] 1/8 եզրափակիչ ---- * [[2010]]-[[2011|11]] 7-րդ տեղ [[Սերիա A 2010-11|A սերիայի]] առաջնությունում : [[Իտալիայի գավաթ 2010-11|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : մասնակցություն [[ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգա 2010-11|ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգային]] * [[2011]] 8 սեպտեմբերի, [[Յուվենտուս (մարզադաշտ)|«Յուվենտուս»]] մարզադաշտի բացում * [[2011]]-[[2012|12]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2011-12|Իտալիայի չեմպիոն]] (28-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2011-12|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[2012]] 16 մայիսի, [[J-Museum]] թանգարանի բացում * [[2012]] 5 սեպտեմբերի, [[J-College]] ինստիտուտի բացում * [[2012]]-[[2013|13]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2012-13|Իտալիայի չեմպիոն]] (29-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2012|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (5-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2012-13|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության կիսաեզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2012-13|Չեմպիոնների Լիգայի]] քառորդ եզրափակիչ * [[2013]]-[[2014|14]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Star*.svg|15px]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2013-14|Իտալիայի չեմպիոն]] (30-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2013|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (6-րդ տիտղոս)''' : [[Իտալիայի գավաթ 2013-14|Իտալիայի գավաթի]] խաղարկության քառորդ եզրափակիչ : [[Չեմպիոնների Լիգա 2013-14|Չեմպիոնների Լիգային]] մասնակցություն : [[UEFA Europa League 2013-14|Europa League]] կիսաեզրափակիչ * [[2014]]-[[2015|15]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2014-15|Իտալիայի չեմպիոն]] (31-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Իտալիայի գավաթ 2014-15|Իտալիայի գավաթակիր]] (10-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների Լիգա 20014-15|Չեմպիոնների Լիգայի]] եզրափակիչ : [[Իտալիայի սուպերգավաթ 2014|Իտալիայի սուպերգավաթի]] խաղարկության եզրափակիչ * [[2015]]-[[2016|16]] [[Պատկեր:Scudetto.svg|15px]] '''[[Սերիա A 2015-16|Իտալիայի չեմպիոն]] (32-րդ տիտղոս)''' : [[Պատկեր:Coccarda Coppa Italia.svg|15px]] '''[[Իտալիայի գավաթ 2015-16|Իտալիայի գավաթակիր]] (11-րդ տիտղոս)''' : [[Չեմպիոնների Լիգա 2015-16|Չեմպիոնների Լիգային]] մասնակցություն : [[Պատկեր:Supercoppaitaliana.png|15px]] '''[[Իտալիայի սուպերգավաթ 2015|Իտալիայի սուպերգավաթակիր]] (7-րդ տիտղոս)''' {{Div col end}} |} == Նշումներ == {{Ծանցանկ|group=Ն}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|30em|group=note}}<div class="references" style="height: 350px; overflow: auto; padding: 3px" >{{ծանցանկ|2}}</div> == Գրականություն == Գրքեր {{refbegin|30em}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian, Piedmontese|last=Arpino|first=Giovanni|last2=Bàrberi Squarotti|first2=Giorgio|last3=Romano|first3=Massimo|title=Opere|publisher=Rusconi Editore|location=Milan|year=1992|isbn=88-18-06084-8}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Canfari|first=Enrico|title=Storia del Foot-Ball Club Juventus di Torino|publisher=Tipografia Artale|year=1915}} * {{Cite book|ref=harv|last=Clark|first=Martin|title=Modern Italy; 1871-1995|volume=2|publisher=Longman|location=Milan|origyear=1995|year=1996 |isbn=0-582-05126-6}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Dolci|first=Fabrizio|author2=Janz, Oliver|title=Non omnis moriar։ gli opuscoli di necrologio per i caduti Italiani nella Grande Guerra; bibliografia analitica|publisher=Edizioni di Storia e Letteratura|year=2003|isbn=88-8498-152-2}} * {{Cite book|ref=harv|last=Glanville|first=Brian|title=The Story of the World Cup|publisher=Faber and Faber|location=London|year=2005|isbn=0-571-22944-1}} * {{Cite book|ref=harv|last=Goldblatt|first=David|title=The Ball is Round։ A Global History of Football|publisher=Penguin|location=London|year=2007|isbn=978-0-14-101582-8}} * {{Cite book|ref=harv|last=Hazzard|first=Patrick|author2=Gould, David|title=Fear and loathing in world football|publisher=Berg Publishers|year=2001|isbn=1-85973-463-4}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Kuper|first=Simon|author2=Szymanski, Stefan|title=Calcionomica. Meraviglie, segreti e stranezze del calcio mondiale|publisher=ISBN Edizioni|year=2010|isbn=88-7638-176-7}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Papa|first=Antonio|author2=Panico, Guido|title=Storia sociale del calcio in Italia|publisher=Il Mulino|location=Bologna|year=1993|isbn=88-15-08764-8|page=271}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Sappino|first=Marco (by)|title=Dizionario biografico enciclopedico di un secolo del calcio italiano|volume=2|publisher=Baldini Castoldi Dalai Editore|location=Milan|year=2000|isbn=88-8089-862-0}} * {{Cite book|ref=harv|language=Italian|last=Tranfaglia|first=Nicola|author2=Zunino, Pier Giorgio|title=Guida all'Italia contemporanea, 1861-1997|volume=4|publisher=Garzanti|year=1998|isbn=88-11-34204-X}} {{refend}} Այլ հրատարակումներ {{refbegin}} * {{cite journal|ref=harvcol|language=Italian|last=Graziano|first=Mirko|title=Azzurro Juve, miniera d'oro|journal=La Gazzetta dello Sport|volume=115|issue=237|date=հոկտեմբերի 9, 2011}} * {{cite journal|ref=harvcol|language=Italian|last=Papi|first=Giacomo|title=Il ragazzo che portava il pallone|journal=Diario della settimana|volume=13/14|date=ապրիլի 8, 2004}} * {{cite journal|ref=harvcol|url=http://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/TheTechnician/uefaorg/Publications/01/47/97/99/1479799_DOWNLOAD.pdf|title=Football Philosophers|journal=The Technician|volume=46|date=May 2010|publisher=Union des Associations Européennes de Football|format=PDF}} * {{Cite news|ref=harvcol|url=http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|title=Prospetto informativo OPV 24 maggio 2007|format=PDF|publisher=Commissione Nazionale per le Società e la Borsa|language=Italian|accessdate=2007 թ․ մայիսի 24|archive-date=2008 թ․ ապրիլի 10|archive-url=https://web.archive.org/web/20080410023102/http://www.consob.it/documenti/prospetti/2007/2007-05-24_prosp_amq_juventus.pdf|dead-url=yes}} * {{cite news|ref=harvcol|language=Italian|url=http://www.demos.it/2010/pdf/143320100924calcio.pdf|title=Sondaggio Demos & Pi։ Italia, il paese nel pallone (2010)|publisher=Demos & Pi|format=PDF|date=սեպտեմբերի 24, 2010|accessdate=2010 թ․ հոկտեմբերի 23}} {{refend}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Juventus FC|Juventus F.C.}} * [https://www.juventus.com/ Յուվենտուս պաշտոնական կայք] * [http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/ Յուվենտուսի] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141107172805/http://www.fifa.com/classicfootball/clubs/club=31085/ |date=2014-11-07 }} մասին [[ՖԻՖԱ]]-ի պաշտոնական կայքում * [http://www.rsssf.com/tablesi/italalltime.html Իտալիայի առաջնության վիճակագրությունը՝ 1929 թվականից մինչ այժմ] {{Արտաքին հղումներ}} {{Իտալական Ա Սերիա}} {{Յուվենտուսի կազմը}} {{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}} {{Ընտրյալ հոդված/Կատեգորիա|2016}} [[Կատեգորիա:Յուվենտուս]] [[Կատեգորիա:1897 հիմնադրված ֆուտբոլային ակումբներ]] hv89nyri2l9qy6sd2mmew4zcyrt4asr Միխայիլ Շուֆուտինսկի 0 86056 8495871 8468631 2022-08-26T13:05:28Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist<!-- See Wikipedia:WikiProject Musicians --> |Name=Միխայիլ Շուֆուտինսկի |Img = |Img capt = Միխայիլ Շուֆուտինսկին «Վելիկան» մանկական երգչախմբի հետ |Born={{Ծննդյան ամսաթիվ և տարիք|1948|4|13}} |Background=solo_singer |Instrument=վոկալ, երգահան, պրոդյուսեր |Genre=ռուսական շանսոն |Years_active=1988–ներկա |Label=Nikitin |Associated_acts= [[Իրինա Ալեգրովա]], [[Վյաչեսլավ Դոբրինին]], [[Իգոր Կրուտոյ]], [[Արտաշ Ասատրյան]], Ալեքսանդր Մորոզով, Սյուզաննա Թեփեր |URL= http://www.shufutinsky.ru }} '''Միխայիլ Զախարովիչ Շուֆուտինսկի''' ({{lang-ru|Михаил Захарович Шуфутинский}}, {{ԱԾ}}), ռուս էստրադային երգիչ: == Կենսագրություն == Ծնվել է 1948 թվականի ապրիլի 13-ին [[Մոսկվա]]յում, հրեական ընտանիքում։ Նրա հայրն էր Զախար Շուֆուտինսկին՝ [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից էր, մասնագիտությամբ բժիշկ։ Երբ Միխայիլը 5 տարեկան էր, զոհվում է նրա մայրը, և երեխայի դաստիարակությամբ սկսում է զբաղվել նրա տատիկ Բերտա Դավիդովնան և պապիկ Դավիթ Յակովլևիչը<ref>[http://www.shansonprofi.ru/archiv/notes/paper63/ Семейный альбом Михаила Шуфутинского]</ref>։ Ավարտել է երաժշտական դպրոցի ակորդեոնի բաժինը, այնուհետև Մոսկվայի Իպպոլիտով-Իվանովի անվան երաժշտական ուսումնարանի դիրիժորական բաժինը, ուր իր հետ նույն բաժնում էր սովորում ապագա երգչուհի [[Ալլա Պուգաչովա]]ն։ Տարբեր համույթների հետ ելույթներ էր ունենում Մոսկվայի և Մագադանի ռեստորաններում, երգելով հիմնականում Ալեքսանդր Վերտինսկու և Պյոտր Լեշչենկոի երգերը։ Ավելի ուշ դառնում է «Լեյսյա, պեսնյա» ({{lang-ru|Лейся, песня}}) համույթի ղեկավարը, որը հիմնականում կատարում էր [[Վյաչեսլավ Դոբրինին]]ի երգերը։ 1981 թ.-ին Մ. Շուֆուտինսկին ընտանիքի հետ [[Սովետական Միություն]]ից տեղափոխվում է [[ԱՄՆ]], և այնտեղ, գործիքավորողի կարգավիճակով թողարկում է Անատոլի Մոգիլևսկու «У нас в Одессе это не едят» (1983 թ.) և «Я Вас люблю, мадам» (1984 թ.) ալբոմները։ Մոտ տասը տարի նվագում էր տարբեր համույթների հետ ռեստորաններում, ստեղծում է «Ատաման-բէնդ-շոու» խումբը և բացում «Ատաման» ռեստորանը։ 1980-ականների վերջում մեկնում է [[Լոս Անջելես]]՝ ուր սկսում է աշխատել [[Հոլիվուդ]]ի «Արբատ» ռուսական ռեստորանում։ 1990 թվականին էմիգրացիայից հետո առաջին անգամ մեկնում է ԽՍՀՄ, որտեղ մի քանի համերգներ է ունենում։ 1998 թ.-ին գրում է «И вот стою я у черты…» ինքնակենսագրական գիրքը։ 2003 թվականից սկսած մշտապես բնակվում է [[Ռուսաստան]]ում։ == Ընտանիք == * կինը՝ Մարգարիտա Շուֆուտինսկայա (ամուսնացել են 1971 թ. հունվարի 2-ին<ref>[http://www.shufutinsky.net/press.php?news_id=263 Официальный сайт Михаила Шуфутинского: Пресса]</ref> ** ավագ զավակը՝ Դավիթ Շուֆուտինսկի (1972 թ.) ամուսնացած է, կնոջ անունը՝ Անժելա *** թոռը՝ Աննա (2006 թ.) *** թոռը՝ Անդրեյ (1997 թ.) *** թոռը՝ Միխայիլ (2009 թ.) ** կրտսեր զավակը՝ Անտոն Շուֆուտինսկի (1976 թ.), եղել է ԱՄՆ հատուկ զորքերի սպա, ամուսնացած է աֆրոամերիկուհի Բրենդիի հետ *** թոռը՝ Դմիտրի Շուֆուտինսկի, դպրոցական համույթում սաքսոֆոն է նվագում *** թոռը՝ Նոյ Շուֆուտինսկի (2002 թ.) երգով է զբաղվում *** թոռը՝ Զախար Շուֆուտինսկի (2009 թ.) ==Սկավառակագրություն== * [[1982]] - «Побег» * [[1983]] - «Атаман» * [[1984]] - «Гулливер» * [[1984]] - «Атаман - 2» ([[ԽՍՀՄ]]-ում չի թողարկվել) * [[1985]] - «Амнистия» * [[1986]] - «Атаман - 3» * [[1987]] - «Белый аист» * [[1988]] - «Нет проблем» * [[1989]] - «Ты у меня единственная» (Սյուզաննա Թեփերի հետ) * [[1990]] - «Подмосковные вечера» * [[1991]] - «Моя жизнь» * [[1992]] - «Тихий Дон» * [[1993]] - «Киса - киса» * [[1994]] - «Гуляй, душа» * [[1995]] - «О, Женщины» * [[1996]] - «Добрый вечер, господа» * [[1998]] - «Однажды в Америке» ([[Իգոր Կրուտոյ]]ի երգերը) * [[1999]] - «Ну и ради Бога» * [[2001]] - «Я родился в Москве» * [[2002]] - «Наколочка» * [[2003]] - «Бум-Бум» * [[2004]] - «Пополам» ([[Իրինա Ալեգրովա]]յի հետ) * [[2005]] - «Соло» * [[2006]] - «Дуэты разных лет» * [[2007]] - «Москва-Владивосток» * [[2009]] - «Брато» * [[2010]] - «Дуэты разных лет 2» * [[2013]] - «Love Story» * [[2016]] - «Я просто медленно люблю» * [[2020]] - «Ты моя жизнь» ==Ծանուցումներ== {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Շուֆուտինսկի, Միխայիլ}} [[Կատեգորիա:Ռուս երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս երգիչներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս պրոդյուսերներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր արտիստներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս դաշնակահարներ]] tufvoez48as29ix295epzv4xyub6xf3 8496079 8495871 2022-08-27T00:04:19Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist<!-- See Wikipedia:WikiProject Musicians --> |Name=Միխայիլ Շուֆուտինսկի |Img = |Img capt = Միխայիլ Շուֆուտինսկին «Վելիկան» մանկական երգչախմբի հետ |Born={{Ծննդյան ամսաթիվ և տարիք|1948|4|13}} |Background=solo_singer |Instrument=վոկալ, երգահան, պրոդյուսեր |Genre=ռուսական շանսոն |Years_active=1988–ներկա |Label=Nikitin |Associated_acts= [[Իրինա Ալեգրովա]], [[Վյաչեսլավ Դոբրինին]], [[Իգոր Կրուտոյ]], [[Արտաշ Ասատրյան]], Ալեքսանդր Մորոզով, Սյուզաննա Թեփեր |URL= http://www.shufutinsky.ru }} '''Միխայիլ Զախարովիչ Շուֆուտինսկի''' ({{lang-ru|Михаил Захарович Шуфутинский}}, {{ԱԾ}}), ռուս էստրադային երգիչ։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1948 թվականի ապրիլի 13-ին [[Մոսկվա]]յում, հրեական ընտանիքում։ Նրա հայրն էր Զախար Շուֆուտինսկին՝ [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից էր, մասնագիտությամբ բժիշկ։ Երբ Միխայիլը 5 տարեկան էր, զոհվում է նրա մայրը, և երեխայի դաստիարակությամբ սկսում է զբաղվել նրա տատիկ Բերտա Դավիդովնան և պապիկ Դավիթ Յակովլևիչը<ref>[http://www.shansonprofi.ru/archiv/notes/paper63/ Семейный альбом Михаила Шуфутинского]</ref>։ Ավարտել է երաժշտական դպրոցի ակորդեոնի բաժինը, այնուհետև Մոսկվայի Իպպոլիտով-Իվանովի անվան երաժշտական ուսումնարանի դիրիժորական բաժինը, ուր իր հետ նույն բաժնում էր սովորում ապագա երգչուհի [[Ալլա Պուգաչովա]]ն։ Տարբեր համույթների հետ ելույթներ էր ունենում Մոսկվայի և Մագադանի ռեստորաններում, երգելով հիմնականում Ալեքսանդր Վերտինսկու և Պյոտր Լեշչենկոի երգերը։ Ավելի ուշ դառնում է «Լեյսյա, պեսնյա» ({{lang-ru|Лейся, песня}}) համույթի ղեկավարը, որը հիմնականում կատարում էր [[Վյաչեսլավ Դոբրինին]]ի երգերը։ 1981 թ.-ին Մ. Շուֆուտինսկին ընտանիքի հետ [[Սովետական Միություն]]ից տեղափոխվում է [[ԱՄՆ]], և այնտեղ, գործիքավորողի կարգավիճակով թողարկում է Անատոլի Մոգիլևսկու «У нас в Одессе это не едят» (1983 թ.) և «Я Вас люблю, мадам» (1984 թ.) ալբոմները։ Մոտ տասը տարի նվագում էր տարբեր համույթների հետ ռեստորաններում, ստեղծում է «Ատաման-բէնդ-շոու» խումբը և բացում «Ատաման» ռեստորանը։ 1980-ականների վերջում մեկնում է [[Լոս Անջելես]]՝ ուր սկսում է աշխատել [[Հոլիվուդ]]ի «Արբատ» ռուսական ռեստորանում։ 1990 թվականին էմիգրացիայից հետո առաջին անգամ մեկնում է ԽՍՀՄ, որտեղ մի քանի համերգներ է ունենում։ 1998 թ.-ին գրում է «И вот стою я у черты…» ինքնակենսագրական գիրքը։ 2003 թվականից սկսած մշտապես բնակվում է [[Ռուսաստան]]ում։ == Ընտանիք == * կինը՝ Մարգարիտա Շուֆուտինսկայա (ամուսնացել են 1971 թ. հունվարի 2-ին<ref>[http://www.shufutinsky.net/press.php?news_id=263 Официальный сайт Михаила Шуфутинского: Пресса]</ref> ** ավագ զավակը՝ Դավիթ Շուֆուտինսկի (1972 թ.) ամուսնացած է, կնոջ անունը՝ Անժելա *** թոռը՝ Աննա (2006 թ.) *** թոռը՝ Անդրեյ (1997 թ.) *** թոռը՝ Միխայիլ (2009 թ.) ** կրտսեր զավակը՝ Անտոն Շուֆուտինսկի (1976 թ.), եղել է ԱՄՆ հատուկ զորքերի սպա, ամուսնացած է աֆրոամերիկուհի Բրենդիի հետ *** թոռը՝ Դմիտրի Շուֆուտինսկի, դպրոցական համույթում սաքսոֆոն է նվագում *** թոռը՝ Նոյ Շուֆուտինսկի (2002 թ.) երգով է զբաղվում *** թոռը՝ Զախար Շուֆուտինսկի (2009 թ.) ==Սկավառակագրություն== * [[1982]] - «Побег» * [[1983]] - «Атаман» * [[1984]] - «Гулливер» * [[1984]] - «Атаман - 2» ([[ԽՍՀՄ]]-ում չի թողարկվել) * [[1985]] - «Амнистия» * [[1986]] - «Атаман - 3» * [[1987]] - «Белый аист» * [[1988]] - «Нет проблем» * [[1989]] - «Ты у меня единственная» (Սյուզաննա Թեփերի հետ) * [[1990]] - «Подмосковные вечера» * [[1991]] - «Моя жизнь» * [[1992]] - «Тихий Дон» * [[1993]] - «Киса - киса» * [[1994]] - «Гуляй, душа» * [[1995]] - «О, Женщины» * [[1996]] - «Добрый вечер, господа» * [[1998]] - «Однажды в Америке» ([[Իգոր Կրուտոյ]]ի երգերը) * [[1999]] - «Ну и ради Бога» * [[2001]] - «Я родился в Москве» * [[2002]] - «Наколочка» * [[2003]] - «Бум-Бум» * [[2004]] - «Пополам» ([[Իրինա Ալեգրովա]]յի հետ) * [[2005]] - «Соло» * [[2006]] - «Дуэты разных лет» * [[2007]] - «Москва-Владивосток» * [[2009]] - «Брато» * [[2010]] - «Дуэты разных лет 2» * [[2013]] - «Love Story» * [[2016]] - «Я просто медленно люблю» * [[2020]] - «Ты моя жизнь» ==Ծանուցումներ== {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Շուֆուտինսկի, Միխայիլ}} [[Կատեգորիա:Ռուս երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս երգիչներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս պրոդյուսերներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր արտիստներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս դաշնակահարներ]] 7yu2dhw3j2sxwn3b8fc56ryhc7n9qj8 Ջեսիկա Բիլ 0 86264 8496118 8386039 2022-08-27T02:15:24Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Ջեսիկա Կլեր Բիլ''' ({{lang-en|Jessica Claire Biel}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի դերասանուհի։ Հանդիսատեսին հայտնի է «[[Մարգարեն]]» և «[[Իլյուզիանիստը]]» ֆիլմերից։ == Կենսագրություն == Ջեսիկան ծնվել է Ամերիկայի փոքր Իլի քաղաքում, որը գտնվում է [[Մինեսոտա]] նահանգում։ Հայրը՝ Ջոնաթան Էդվարդ Բիլն է իսկ մայրը՝ Կամբրելի Բիլը։ Ջեսիկայի ծնունդից 3 տարի հետո ընտանիքում ծնվում է նրա եղբայր Ջասթինը<ref>{{cite journal| url = http://www.people.com/people/archive/article/0,,20128164,00.html| title = Jessica Biel: Actress&nbsp;– Most Beautiful, Jessica Biel| work = [[People (magazine)|People]]| publisher = [[Time Inc.]]| date = 10 мая 1999| volume = 51| issue = 17| accessdate = 2013-12-25| archive-date = 2010-01-17| archive-url = https://web.archive.org/web/20100117122605/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20128164,00.html| dead-url = yes}}</ref><ref name="fhmus-2009">{{cite web| title = Jessica Biel Number &nbsp;– Jessica Biel| url = http://www.fhmonline.com/Site/customPage/DefaultPlain.aspx?ID=40660| year = 2009| work = FHM US| publisher = [[Emap Consumer Media]]| quote = The Minnesota-born hardbody has put her French and Choctaw-Indian descent to good use: when the call goes out for an ethnically ambiguous siren, Biel is likely to get the gig.| deadlink = yes| archiveurl = https://web.archive.org/web/20090707103726/http://www.fhmonline.com/Site/customPage/DefaultPlain.aspx?ID=40660| archivedate = 2009-07-07}}</ref>։ Մանկության տարիները Ջեսիկան իր ընտանիքի հետ անցկացրել է [[Տեխաս]]ում, [[Մինեսոտա]]յում և [[Վուդսթոքում]]։ Վերջ ի վերջո ընտանիքը մշտական բնակություն հաստատեց [[Բոուլդեր]]ում։ Սկզբում Ջեսիկան երգում էր, հետո նույնիսկ մասնակցել է մի քանի քաղաքային երաժշտական նախագծերի, գլխավոր դերերում է եղել այնպիսի մյուզիքլներում ինչպիսիք են՝ «Էննին», «Երաժշտության ձայնը», «Գեղեցկուհին և հրեշը»։ 12 տարեկան հասակում մասնակցել է «Տաղանդների և մոդելների համաշխարհային ասոցիացիայի» կոնֆերենցիային, որտեղ գրավել է մի քանի մոդելային գործակալների ուշադրությունը։ Այդ ժամանակներից Ջեսիկան սկսեց նկարահանվել գովազդային հոլովակներում։ Դրանից հետո Ջեսիկան գլխավոր դերում խաղաց «I'ts Digital World» մյուզիքլում, որը սակայն էկրաններին չբարձրացվեց։ 14 տարեկան հասակում Ջեսիկայի մոտ կինո մտնելու մի քանի անհաջող փորձեր եղան։ Ի վերջո նա նկարահանվեց «7-րդ երկինք» ընտանեկան սերիալում, որպես ավագ դուստրի դերակատար։ Այդ սերիալը պլանավորվել էր ցուցադրվել «[[Fox Broadcasting Company|FOX»]] ալիքով, սակային սերիալը սկսվեց ցուցադրվել միայն 1996 թ․ «Warner Brothers»-ով։ Սերիալը ձգվեց ոչ ավել ոչ պակաս քան 11 տարի և դարձավ հեռուստատեսության պատմության մեջ ամենաերկար սերիալը։ Ջեսիկան առաջին անգամ նկարահանվեց «Ոլիի ոսկին» ֆիլմում, որտեղ նա կատարում էր Քեյսի Ջեքսոնի դերը։ Այդ դերը նրան բերեց «[[Young Artist Award]]» մրցանակը։ 2000 թվականին Ջեսիկայի մոտ «[[Գեղեցկություն ամերիկյան ձևով]]» ֆիլմում նկարահանվելու անհաջող փորձեր կատարվեցին։ Դրանից հետո Ջեսիկան հայտարարեց, որ հոգնել է սերիալում նկարահանվելուց։ Եվ դրանից հետո նա կիսամերկ նկարվեց «Gear» ամսագրի շապիկին հայտնվելու համար, ինչը բողոքի մեծ ալիք բարձրացրեց ֆիլմի երկրպագուների և պրոդյուսերների մոտ, սակայն ֆիլմի գլխավոր պրոդյուսեր Աարոն Սպելլինգն հասկացնել տվեց բոլորին, որ չի պատրաստվում խզել պայմանագիրը Բիլի հետ։ Այնուամենայնիվ մնացած սերիաներում Ջեսիկան գրեթե չէր հայտնվում, ինչը կապված էր (ըստ սյուժեի) այլ նահանգում իր ուսմամբ։ Հիմա արդեն Ջեսիկան զղջում է ամսագրի հետ կապված դեպքը, սակայն այն համարում է օգտակար կյանքի փորձ։ 2007 թվականին Ջեսիկան նկարահանվել է «[[Մարգարեն (ֆիլմ, 2007)|Մարգարեն»]] ֆիլմում, [[Նիկոլաս Քեյջ]]ի և [[Ջուլիանա Մուր]]ի հետ համատեղ։ 2008 թ․ սեպտեմբերի 8-ին ներկա է եղել «Հեշտ ապրելակերպ» ֆիլմի պրեմիերային՝ Տորոնտոյի կինոփառատոնում։ == Անձնական կյանք == 2012 թվականի հոկտեմբերի 19-ին Ջեսիկա Բիլն ամուսնացել է երգիչ և դերասան [[Ջասթին Թիմբերլեյք]]ի հետ<ref>{{cite web|url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-justin-timberlake-married-jessica-biel-italy,0,6727139.story|title=Justin Timberlake-Jessica Biel wedding: 'It's great to be married'|work=[[Los Angeles Times]]|accessdate=2013 թ․ դեկտեմբերի 25|date=2012-10-19|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BcdrRK9F?url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-justin-timberlake-married-jessica-biel-italy,0,6727139.story|archivedate=2012 թ․ հոկտեմբերի 23}}</ref>, որի հետ նախքան հարսանիքը հանդիպում էր հինգ տարի<ref>{{cite web|accessdate=2013 թ․ դեկտեմբերի 25|url=http://www.tmz.com/2007/05/16/justin-sneaks-in-with-jessica-biel/|title=Justin Sneaks in with Jessica Biel|publisher=TMZ.com|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BcdsIpai?url=http://www.tmz.com/2007/05/16/justin-sneaks-in-with-jessica-biel/|archivedate=2012 թ․ հոկտեմբերի 23}}</ref><ref>{{cite news|accessdate=2013 թ․ դեկտեմբերի 25|url=http://www.dailymail.co.uk/pages/live/articles/showbiz/showbiznews.html?in_article_id=455197&in_page_id=1773|title=Justin gets affectionate with his love Jessica|publisher=[[Daily Mail]] | location=London | date=2007-05-16}}</ref>։ 2013 թվականի սեպտեմբերին պաշտոնապես վերցրել է ամուսնու ազգանունը<ref>{{Cite news|title=Jessica Biel legally changes her name to Timberlake|last=Glamour|url=http://www.glamourmagazine.co.uk/article/jessica-biel-legally-changes-her-name-to-timberlake|work=Glamour UK|accessdate=2017 թ․ հունվարի 10|language=en-GB}}</ref>, բայց ֆիլմերում շարունակել է հանդես գալ իր օրիորդական ազգանունով<ref>[http://www.hellomagazine.com/celebrities/2013091214540/jessica-biel-surname-timberlake/ Jessica Biel legally takes husband Justin Timberlake’s surname — hellomagazine.com]</ref>։ Նրանց որդին՝ Սայլաս Ռենդալ Թիմբերլեյքը, ծնվել է 2015 թվականի ապրիլի 8-ին<ref>{{cite web|url=http://celebritybabies.people.com/2015/04/11/justin-timberlake-jessica-biel-welcome-son-silas-randall/|title=Justin Timberlake and Jessica Biel Welcome Son Silas Randall|author=Anya Leon.|date=ապրիլի 11, 2015|publisher=People|lang=en|accessdate=2015 թ․ ապրիլի 12|archive-date=2015 թ․ դեկտեմբերի 28|archive-url=https://web.archive.org/web/20151228183150/http://celebritybabies.people.com/2015/04/11/justin-timberlake-jessica-biel-welcome-son-silas-randall/|dead-url=yes}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://celebritybabies.people.com/2015/09/10/justin-timberlake-new-photos-son-silas-jessica-biel-tonight-show/ |title=Justin Timberlake Shares New Photos of Son Silas: Parenthood Is the ‘Most Insanely Amazing, Beautiful Unbelievable Thing’ |accessdate=2018 թ․ հուլիսի 18 |archive-date=2015 թ․ սեպտեմբերի 11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150911040236/http://celebritybabies.people.com/2015/09/10/justin-timberlake-new-photos-son-silas-jessica-biel-tonight-show/ |dead-url=yes }}</ref>։ == Ֆիլմագրություն == === Դերակատարումներ === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը!! Դերը !! Ժանր !! Ռեժիսոր !! Խաղընկերներ |- | 1994 || Սա թվային աշխարհ է || It's a Digital World || Ռեգրետալ || [[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]], <br>[[Ֆենտեզի]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Պոլ Գրինբերգ]] || [[Բրայան Հուկիբա]], <br>[[Ռոբերտ Ամիկո]], <br>[[Վել Բարի]], <br>[[Պոլ Գրինբերգ]] |- | 1996-2007 || [[Յոթերորդ երկինքը]] || 7th Heaven || Մերի Կամդեն || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Ջոել Ջ. Ֆիգենբաում]] <br>[[Գարի Հարիս]] <br>[[Թոնի Մորդենտե,]] || [[Խեփի]], <br>[[Բևերլի Միտչել]], <br>[[Սթիվեն Կոլինզ]], <br>[[Կետրին Հիքս]], <br>[[ՄակՔենզի Ռոսման]] |- | 1996 || [[Ոսկե Ուլի]] || Ulee's Gold || Քեյսի Ջեքսոն || [[Դրամա]] || [[Վիկտոր Նունես]] || [[Փիթեր Ֆոնդա]], <br>[[Պատրիսիա Ռիչարդսոն]], <br>[[Քրիստին Դանֆորդ]], <br>[[Թոմ Վուդ]] |- | 1998 || [[Ես Սուրբ Ծննդին կլինեմ տանը]] || I'll Be Home for Christmas || Ալլի || [[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Արլին Սանֆորդ]] || [[Ջոնաթան Թեյլոր Թոմաս]], <br>[[Ադամ Լավորնա]], <br>[[Գերի Կոուլ]], <br>[[Իվ Գորդոն]] |- | 1999 – || [[Գրիֆինները]] || Family Guy || Բրուկ (հնչյունավորում) || [[Սերիալ]], <br>[[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Փիթեր Շին]] <br>[[Փիթ Միշելս]] <br>[[Ջեյմս Պուրդում]] || [[Սետ ՄակՖարլեյն]], <br>[[Ալեքս Բորշտեյն]], <br>[[Սետ Գրին]], <br>[[Միլա Կունիս]], <br>[[Մայք Հենրի]] |- | 2001 || [[Ամառային խաղեր (ֆիլմ, 2001)|Ամառային խաղեր]] || Summer Catch || Տենլի Պարիշ || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Սպորտային ֆիլմ|Սպորտային]] || [[Մայքլ Տոլին]] || [[Ֆրեդի Պրինց կրտ.]], <br>[[Մեթյու Լիլարդ]], <br>[[Բրայան Դենեհի]], <br>[[Ֆրեդ Ուորդ]] |- | 2002 || [[Սեքսի կանոնները (ֆիլմ, 2002)|Սեքսի կանոնները]] || The Rules of Attraction || Լարա || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ռոջեր Էվերի]] || [[Ջեյմս Վան Դեր Բիկ]], <br>[[Շաննին Սոսամոն]], <br>[[Կիպ Պարդու]], <br>[[Քեյթ Բոսվորտ]] |- | 2003 || [[Տեխասյան սպանդ բենզասղոցով]] || The Texas Chainsaw Massacre || Erin || [[Սարսափ ֆիլմ|Սարսափ]], <br>[[Թրիլեր]] || [[Մարկուս Նիսպել]] || [[Ջոնաթան Տակեր]], <br>[[Էրիկա Լիրսեն]], <br>[[Մայկ Ֆոգել]], <br>[[Էրիկ Բալֆուր]] |- | 2004 || [[Բջջայինը (ֆիլմ, 2004)|Բջջային]] || Cellular || Խլոե || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Դևիդ Ռ. Էլիս]] || [[Կիմ Բեյսինգեր]], <br>[[Քրիս Էվանս]], <br>[[Ջեյսոն Ստեյտեմ]], <br>[[Ուիլյամ Հ. Մեյսի]], <br>[[Նոա Էմերիկ]] |- | 2004 || [[Բլեյդ. Եռյակ]] || Blade։ Trinity || Աբիգեյլ Ուիսթլեր || [[Սարսափ ֆիլմ|Սարսափ]], <br>[[Ֆենտեզի]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Դևիդ Ս. Գոյեր]] || [[Ուեսլի Սնայփս]], <br>[[Քրիս Քրիստոֆերսոն]], <br>[[Դոմինիկ Պյորսել]], <br>[[Ռայան Ռեյնոլդս]] |- | 2005 || Բլեյդ. Եռյակի աշխարհի ներսում || Nightstalkers, Daywalkers, and Familiars։ Inside the World of 'Blad... || Աբիգեյլ Ուիսթլեր || [[Փաստագրական ֆիլմ|Փաստագրական]] || || [[Լին Հարիս]], <br>[[Դևիդ Ս. Գոյեր]], <br>[[Ավի Արադ]], <br>[[Փիթեր Ֆրանկֆուրտ]], <br>[[Ուեսլի Սնայփս]] |- | 2005 || [[Ստելս (ֆիլմ, 2005)|Ստելս]] || Stealth || լեյտենանտ Կարա Ուայդ || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ռոբ Կոեն]] || [[Ջոշ Լուկաս]], <br>[[Ջեյմի Ֆոքս]], <br>[[Սեմ Շեպարդ]], <br>[[Ռիչարդ Ռոքսբուրգ]] |- | 2005 || [[Լոնդոն (ֆիլմ, 2005)|Լոնդոն]] || London || Լոնդոն || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]] || [[Հանտեր Ռիչարդս]] || [[Քրիս Էվանս]], <br>[[Ջոյ Բրայանտ]], <br>[[Ջեյսոն Ստեյտեմ]], <br>[[Քելի Գարներ]] |- | 2005 || [[Էլիզաբեթթաուն]] || Elizabethtown || Ellen Kishmore || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Քեմերոն Քրոու]] || [[Օրլանդո Բլում]], <br>[[Քիրստեն Դանստ]], <br>[[Սյուզեն Սարանդոն]], <br>[[Ալեք Բոլդուին]], <br>[[Բրյուս ՄակԳիլ]] |- | 2006 || [[Իլյուզիանիստը (ֆիլմ, 2006)|Իլյուզիանիստը]] || The Illusionist || Սոֆի || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Նիլ Բյորգեր]] || [[Էդվարդ Նորտոն]], <br>[[Պոլ Ջամաթի]], <br>[[Ռուֆուս Սյուել]], <br>[[Էդի Մարսան]] |- | 2006 || [[Քաջերի տունը]] || Home of the Brave || Բանեսա Փրայս || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Ռազմական ֆիլմ|Ռազմական]] || [[Իրվին Ուինկլեր]] || [[Սեմյուել Ջեքսոն]], <br>[[Բրայան Պրեսլի]], <br>[[Ֆիֆտի Սենտ]], <br>[[Քրիստինա Ռիչի]] |- | 2007 || [[Մարգարեն (ֆիլմ, 2007)|Մարգարեն]] || Next || Liz Cooper || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]] || [[Լի Տամահորի]] || [[Նիկոլաս Քեյջ]], <br>[[Ջուլիանա Մուր]], <br>[[Թոմաս Կրեչման]], <br>[[Տորի Քիթլզ]] |- | 2007 || [[Չաքը և Լարին. Հրդեհային հարսանիք]] || I Now Pronounce You Chuck & Larry || Ալեքս ՄակԴոնահի || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Դենիս Դուգան]] || [[Ադամ Սենդլեր]], <br>[[Քևին Ջեյմս]], <br>[[Դեն Էյկրոյդ]], <br>[[Վինգ Ռեյմս]] |- | 2007 || [[ТՔո մայրիկը սպանում է կենդանիներին]] || Your Mommy Kills Animals || || [[Փաստագրական ֆիլմ|Փաստագրական]] || [[Կուրտ Ջոնսոն]] || [[Ռոն Առնոլդ]], <br>[[Շեյն Բարբի]], <br>[[Սիա Բարբի]], <br>[[Մայքլ Բել]] |- | 2008 || Անցք թղթե ամպում || Hole in the Paper Sky || Կարեն ուատկինս || [[Կարճամետրաժ ֆիլմ|Կարճամետրաժ]], <br>[[Դրամա]] || [[Ուիլյամ Պերպլ]] || [[Ջեյսոն Կլարկ]], <br>[[Գերի Մարշալ]], <br>[[Սթիվեն Քոլինզ]], <br>[[Ջեֆրի Նորդլինգ]] |- | 2008 || [[Թեթև վարմունք (ֆիլմ, 2008)|Թեթև վարմունք]] || Easy Virtue || Լարիտա Ուիթաքեր || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ստեֆան Էլիոթտ]] || [[Բեն Բարնս]], <br>[[Քրիստին Սքոթ Թոմաս]], <br>[[Քոլին Ֆերտ]], <br>[[Քիմբերլի Նիքսոն]] |- | 2008 || [[Կապույտ փոշի (ֆիլմ, 2008)|Կապույտ փոշի]] || Powder Blue || Ռոզ Ջոննի || [[Դրամա]] || [[Տիմոտի Լին Բուի]] || [[Էդի Ռեդմեյն]], <br>[[Ֆորեսթ Ուիթակեր]], <br>[[Ռեյ Լիոտա]], <br>[[Լիզա Կուդրոու]] |- | 2009 || [[51 մոլորակը]] || Planet 51 || Նիրա (հնչյունավորում) || [[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Հորխե Բլանկո]] <br>[[Հավեր Աբադ]] <br>[[Մարկոս Մարտինեզ]] || [[Ջոն Քլիզ]], <br>[[Գարի Օլդմեն]], <br>[[Դուեյն Ջոնսոն]], <br>[[Ջասթին Լոնգ]] |- | 2010 || [[Սուրբ Վալենտինի օրը (ֆիլմ, 2010)|Սուրբ Վալենտինի օրը]] || Valentine's Day || Կարա Մոնահան || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գերի Մարշալ]] || [[Ջեսիկա Ալբա]], <br>[[Բրեդլի Կուպեր]], <br>[[Էն Հետուեյ]], <br>[[Ջենիֆեր Գարներ]] |- | 2010 || [[«Ա» ջոկատը]] || The A-Team || Չարիսա Սոսա || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Ջո Կարնախան]] || [[Լիամ Նիսոն]], <br>[[Բրեդլի Կուպեր]], <br>[[Շարլտո Կոպլի]], <br>[[Կուինտոն Ջեքսոն]] |- | 2011 || [[Հին Նոր տարին (ֆիլմ, 2011)|Հին Նոր տարին]] || New Year's Eve || Տես Բերն || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գերի Մարշալ]] || [[Հոլի Բերի]], <br>[[Ջոն Բոն Ջովի]], <br>[[Էբիգեյլ Բրեսլին]], <br>Լուդակրիս |- | 2012 || [[Լողլող մարդը (ֆիլմ, 2012)|Լողլող մարդը]] || The Tall Man || Ջուլիա Դենինգ || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Պասկալ Լոժե]] || [[Ջոդել Ֆերլանդ]], <br>[[Ուիլյամ Բ. Դևիս]], <br>[[Սամանտա Ֆերիս]], <br>[[Կոլին Վիլեր]] |- | 2012 || [[Հիշել ամենը (ֆիլմ, 2012)|Հիշել ամենը]] || Total Recall || Մելինա || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]] || [[Լեն Ուայզման]] || [[Քոլին Ֆարել]], <br>[[Քեյթ Բեքինսեյլ]], <br>[[Բրայան Կրենսթոն]], <br>[[Ջոն Չո]] |- | 2012 || [[Հիչկոկ (ֆիլմ, 2012)|Հիչկոկ]] || Hitchcock || Վերա Մայլս || [[Դրամա]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]] || [[Սաշա Ջերվասի]] || [[Էնթոնի Հոփկինս]], <br>[[Հելեն Միրեն]], <br>[[Սքարլեթ Յոհանսոն]], <br>[[Դեննի Հյուսթոն]], <br>[[Թոնի Կոլեթ]] |- | 2012 || [[Մեծ պահանջարկ ունեցող տղամարդը (ֆիլմ)|Մեծ պահանջարկով տղամարդը]] || Playing for Keeps || Ստեյսի || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գաբրիելե Մուչինո]] || [[Ջերարդ Բատլեր]], <br>[[Ումա Թուրման]], <br>[[Քեթրին Զետա-Ջոնս]], <br>[[Դեննիս Քուեյդ]] |- | 2012 || [[Սատանան և խորը, կապույտ ծովը]] || The Devil and the Deep Blue Sea || Պեննի || [[Դրամա]] || [[Ուիլյամ Պերպլ]] || [[Խլոյա Գրեյս Մորեց]], <br>[[Ջեֆրի Դին Մորգան]], <br>[[Մերի Ստինբերգեն]] |- | 2013 || Էմանուելը և ձկների մասին ճշմարտությունը || Emanuel and the Truth about Fishes || Լինդա || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]] || [[Ֆրանչեսկա Գրեգորինի]] || [[Ջիմի Սիմփսոն]], <br>[[Կայա Սկոդելարիո]], <br>[[Ալֆրեդ Մոլինա]], <br>[[Սեմ Ջագեր]] |- | || Մեխվածը || Nailed || Ալիսա Էքըլ || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Դևիդ Օ. Ռասել]] || [[Ջեյք Ջիլենհոլ]], <br>[[Ջեյմս Մարսդեն]], <br>[[Քեթրին Կիներ]], <br>[[Քերսթի Էլի]] |} === Պրոդյուսեր === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը! |- | 2008 || Անցք թղթե ամպում || Hole in the Paper Sky |- | 2012 || [[Լողլող մարդը (ֆիլմ, 2012)|Լողլող մարդը]] || The Tall Man |- | 2012 || [[Սատանան և խորը, կապույտ ծովը]] || The Devil and the Deep Blue Sea |} === Ռեժիսոր և սցենարիստ === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը! |- | 2010 || Սոդալես || Sodales |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Բլեյդ}} {{DEFAULTSORT:Բիլ, Ջեսիկա}} [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:1982 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Մարտի 3 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:«Երիտասարդ դերասան» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացիներ իռլանդական ծագմամբ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] oiqekfdfhjpokrnx0w86w7wldx0nxd8 Իտալիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 0 86754 8496006 7948741 2022-08-26T19:57:54Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ ԵԵՄԱՆ |երկիր = Իտալիա |դրոշ = EuroItalia.svg |հեռուստաալիք = [[RAI]] |նախընտրական փուլ = Սան Ռեմո |մասնակցումների թիվ = 40 |առաջին ելույթ = [[Եվրատեսիլ 1956 երգի մրցույթ|1956]] |լավագույն արդյունք = 1 ([[1964]], [[1990]]) ([[2021]]) |վատագույն արդյունք = Վերջին ([[1966]]) |ԵՀՄ = http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=1 }} '''[[Իտալիա]]ն''' հաճախ է մասնակցել [[Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ին սկսած [[1956]] թ. մինչ 1997 թվականը։ Իտալիան այն յոթ երկրներից է, որոնք մասնակցել են առաջին Եվրատեսիլ երգի մրցույթին։ [[2011]] թ. 14 տարի չմասնակցելուց հետո Իտալիան վերադարձավ մրցույթ։ == Մասնակիցներ == {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;" |- ! Տարի ! Կատարող ! Երգ ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Եզրա'''-<br />'''փակիչ''' ! style="line-height:90%; font-size:80%"|'''Միա'''-<br />'''վորներ''' |- | [[Եվրատեսիլ 1956 երգի մրցույթ|1956]] | [[Ֆրանկա Ռայմոնդի]] | "[[Aprite Le Finestre]]" | - | - |- | [[Եվրատեսիլ 1956 երգի մրցույթ|1956]] | [[Տոնինա Տորիելլի]] | "[[Amami Se Vuoi]]" | - | - |- | [[Եվրատեսիլ 1957 երգի մրցույթ|1957]] | [[Նունցիո Գալլո]] | "[[Corde Della Mia Chitarra]]" | 6 | 7 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1958|1958]] | [[Domenico Modugno]] | "[[Volare (song)|Nel blu, dipinto di blu]]" | 3 | 13 |- | [[Eurovision Song Contest 1959|1959]] | [[Domenico Modugno]] | "[[Piove (Ciao, ciao bambina)]]" | 6 | 11 |- | [[Eurovision Song Contest 1960|1960]] | [[Renato Rascel]] | "[[Romantica (song)|Romantica]]" | 8 | 5 |- | [[Eurovision Song Contest 1961|1961]] | [[Betty Curtis]] | "[[Al di là]]" | 5 | 12 |- | [[Eurovision Song Contest 1962|1962]] | [[Claudio Villa (singer)|Claudio Villa]] | "[[Addio, addio]]" | 9 | 3 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1963|1963]] | [[Emilio Pericoli]] | "[[Uno per tutte]]" | 3 | 37 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1964|1964]] | [[Gigliola Cinquetti]] | "[[Non ho l'età]]" | 1 | 49 |- | [[Eurovision Song Contest 1965|1965]] | [[Bobby Solo]] | "[[Se piangi, se ridi]]" | 5 | 15 |- bgcolor="#E34234" | [[Eurovision Song Contest 1966|1966]] | [[Domenico Modugno]] | "[[Dio, come ti amo]]" | 17 | 0 |- | [[Eurovision Song Contest 1967|1967]] | [[Claudio Villa (singer)|Claudio Villa]] | "[[Non andare più lontano]]" | 11 | 4 |- | [[Eurovision Song Contest 1968|1968]] | [[Sergio Endrigo]] | "[[Marianne (Sergio Endrigo song)|Marianne]]" | 10 | 7 |- | [[Eurovision Song Contest 1969|1969]] | [[Iva Zanicchi]] | "[[Due grosse lacrime bianche]]" | 13 | 5 |- | [[Eurovision Song Contest 1970|1970]] | [[Gianni Morandi]] | "[[Occhi di ragazza]]" | 8 | 5 |- | [[Eurovision Song Contest 1971|1971]] | [[Massimo Ranieri]] | "[[L'amore è un attimo]]" | 5 | 91 |- | [[Eurovision Song Contest 1972|1972]] | [[Nicola di Bari]] | "[[I giorni dell'arcobaleno]]" | 6 | 92 |- | [[Eurovision Song Contest 1973|1973]] | [[Massimo Ranieri]] | "[[Chi sarà con te]]" | 13 | 74 |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 1974|1974]] | [[Gigliola Cinquetti]] | "[[Sì (song)|Sì]]" | 2 | 18 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1975|1975]] | [[Wess]] and [[Dori Ghezzi]] | "[[Era (song)|Era]]" | 3 | 115 |- | [[Eurovision Song Contest 1976|1976]] | [[Al Bano]] & [[Romina Power]] | "[[We'll Live It All Again]]" | 7 | 69 |- | [[Eurovision Song Contest 1977|1977]] | [[Mia Martini]] | "[[Libera (song)|Libera]]" | 13 | 33 |- | [[Eurovision Song Contest 1978|1978]] | [[Ricchi e Poveri]] | "[[Questo amore]]" | 12 | 53 |- | [[Eurovision Song Contest 1979|1979]] | [[Matia Bazar]] | "[[Raggio di luna]]" | 15 | 27 |- | [[Eurovision Song Contest 1980|1980]] | [[Alan Sorrenti]] | "[[Non so che darei]]" | 6 | 87 |- | [[Eurovision Song Contest 1983|1983]] | [[Riccardo Fogli]] | "[[Per Lucia]]" | 11 | 41 |- | [[Eurovision Song Contest 1984|1984]] | [[Alice (Italian singer)|Alice]] & [[Franco Battiato|Battiato]] | "[[I treni di Tozeur]]" | 5 | 70 |- | [[Eurovision Song Contest 1985|1985]] | [[Albano Carrisi|Al Bano]] & [[Romina Power]] | "[[Magic Oh Magic]]" | 7 | 78 |- bgcolor="#CC9966" | [[Eurovision Song Contest 1987|1987]] | [[Umberto Tozzi]] and [[Raffaele Riefoli|Raf]] | "[[Gente di mare]]" | 3 | 103 |- | [[Eurovision Song Contest 1988|1988]] | [[Luca Barbarossa]] | "[[Vivo (Ti scrivo)]]" | 12 | 52 |- | [[Eurovision Song Contest 1989|1989]] | [[Anna Oxa]] and [[Fausto Leali]] | "[[Avrei voluto]]" | 9 | 56 |- bgcolor="gold" | [[Eurovision Song Contest 1990|1990]] | [[Toto Cutugno]] | "[[Insieme: 1992]]" | 1 | 149 |- | [[Eurovision Song Contest 1991|1991]] | [[Peppino di Capri]] | "[[Comme è ddoce 'o mare]]" | 7 | 89 |- | [[Eurovision Song Contest 1992|1992]] | [[Mia Martini]] | "[[Rapsodia]]" | 4 | 111 |- | [[Eurovision Song Contest 1993|1993]] | [[Enrico Ruggeri]] | "[[Sole d'Europa]]" | 12 | 45 |- | [[Eurovision Song Contest 1997|1997]] | [[Jalisse]] | "[[Fiumi di parole]]" | 4 | 114 |- bgcolor="silver" | [[Eurovision Song Contest 2011|2011]] | [[Raphael Gualazzi]] | "[[Follia d'amore|Madness of Love]]" | 2 | 189 |- | [[Eurovision Song Contest 2012|2012]] | [[Նինա Զիլլի]] | "[[L'Amore È Femmina]]" | 9 | 101 |- | [[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] | [[Մարկո Մենգոնի]] | "[[L'essenziale]]" | 7 | 126 |- | [[Եվրատեսիլ 2014 երգի մրցույթ|2014]] | [[Էմմա Մարոնե]] | "[[La mia città]]" | 21 | 33 |- bgcolor="#CC9966" | [[Եվրատեսիլ 2015 երգի մրցույթ|2015]] | [[Il Volo]] |"[[Grande amore]]" |3 |292 |- |[[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] |Ֆրանցեսցա Միչիելին |"[[Nessun grado di separazione|No Degree of Separation]]" |16 |124 |- |[[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] |Ֆրանցեսցո Գաբբանի |"[[Occidentali's Karma]]" |6 |334 |- |[[Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]] |Էրմալ Մետա և [[Ֆաբրիցիո Մորո|Ֆաբրիցո Մորո]] |"Non mi avete fatto miente" |5 |308 |- bgcolor="silver" | [[Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]] |[[Մահմուդ (երգիչ)|Մահմուդ]] |"Soldi" |2 |472 |- |[[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |[[Diodato]] |"Fai rumore" | |- bgcolor="gold" |[[Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |[[Måneskin]] |"Zitti e buoni" |1 |524 |- |[[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] |[[Մահմուդ (երգիչ)|Մահմուդ]] և [[Բլանկո]] |"Brividi" |6 |268 |- |[[Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ|2023]] | | | | |} * XX կիսաեզրափակիչներում նշանակում են ավտո-որակավորում։ Սա կարող է լինել արդյունք հետևյալ երկու պատճառներից։ Եթե երկիրը հաղթել է նախորդ տարվա մրցույթը, հաջորդ տարի նա չի մրցելու որևէ կիսաեզրափակչում։ Մյուս պատճառն այն է, որ Մեծ Քառյակի (Հնգյակի) երկիր-անդամները չեն մասնակցում որևէ կիսաեզրափակիչ փուլում։ * XX եզրափակիչներում նշանակում է, որ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։ == Հղումներ == * [http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=1 Իտալիայի էջը Eurovision.tv կայքում] {{Երկրներ Եվրատեսիլում}} [[Կատեգորիա:Իտալիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] 0yjk4i2zd3pnw9wt1h989kqgse3fyok Կենաց ծառ 0 92437 8496052 8495174 2022-08-26T23:35:13Z Xelgen 152 [[Special:Contributions/78.109.75.182|78.109.75.182]] ([[User talk:78.109.75.182|քննարկում]]) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] մասնակցի վերջին տարբերակին։ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Reproduction of stone image of urartian god Teisheba on the bull.jpg|200px|մինի|[[Ուրարտու (պետություն)|Ուրարտուի]] hողմի և անձրևի աստված [[Թեյշեբա]]ն կենաց ծառի մոտ]] '''Կենաց ծառ''', առասպելական [[բույս]] [[դրախտ]]ում (երկնքում) [[աստված]]ներին ու արդարներին անմահություն պարգևելու համար։ == Ծագում == Այս պատկերացման արմատները թաղված են հին ժամանակների խորքերում, նրանց դասական մշակումը, սակայն, տեղի է ունեցել նստակեցության, [[Անասնապահություն|անասնապահության]] և մասնավորապես ոռոգվող [[Երկրագործություն|երկրագործության]] շնորհիվ։ Կենաց ծառի գաղափարի մեջ ընդգրկվել են մարդկանց կենսափորձային իմաստությունները և հին պատկերացումները՝ բնության օրինաչափությունների վերաբերյալ։ Կենաց ծառը համարվում է հնագույն մարդու կրոնածիսական պատկերացումների առանցքային բաղադրիչներից մեկը։ Կենաց ծառի [[պաշտամունք]]ը տարածված ամբողջ աշխարհում և ամեն մի միջավայրում կրում է տեղական առանձնահատկություններ։ Առանձին վայրերում սրբայնացվել են նաև [[ծառեր]]ի տարբեր տեսակներ<ref>Ֆրեզեր Ջ. Ոսկե Ճյուղը, Ե., 1989, էջ 34.</ref> Անհրաժեշտ է ավելի հանգամանալից կերպով ուսումնասիրել այն հնարավորությունները, որոնք հենվում են բույսերի ու ծառերի պաշտամունքի վրա։ Նախնադարյան մարդու համար իր շրջապատում ամեն ինչ թվում էր շնչավորված, կենդանացած, այս կանոնից բացառություն չէին կազմում նաև ծառերն ու [[բույս]]երն։ Նա հավատում էր որ այն ամենը, ինչն իրեն շրջապատում էր, իր նման շնչում էր խոսում, լսում և այլն։ Մարդիկ ոչ միայն հավատում էին, որ ծառերի ու բույսերի մեջ [[հոգի]]ներ են բնակվում այլ նույնիսկ հավատում էին նրանց ստվերներին։ [[Միսսուրի]]ի հովտում գտնվող հսկայական ծառի՝ բրգաձև [[Բարդի|բարդու]] ստվերին, տեղաբնիկները [[բանականություն]] էին վերագրում։ [[Հնդկացի]]ները հավատում էին, որ պատշաճ վարվեցողության դեպքում ստվերը կարող է օգնել իրենց ձեռնարկներում։ Հնդկացիները իրենց հետ կատարված դժբախտությունները տեսնում են բրգանման բարդիների ստվերներին համապատասխան [[ուշադրություն]] չդարձնելու մեջ<ref>Ֆրեզեր Ջ. Ոսկե Ճյուղը, Ե., 1989, էջ 38.</ref>։ Կտրականապես արգելվում էր այդ ծառերը կտրել, իսկ եթե նրանց հարկավոր էին մեծ գերաններ, ապա նրանք օգտվում էին արդեն տապալված ծառերից։ Վանիկա ցեղի բնակիչները հավատում էին որ որոշ ծառեր՝ հատկապես կոկոսի [[արմավենի]]ն, ունի իր հոգին, և նրան տրվում էին [[Բնություն|բնության]] մեջ մորը բնութագրելի հատկանիշներ։ Այդ արմավենին կտրելը մեծ հանցանք էր համարվում և նույնացվում էր մայրասպանության հետ։ [[Կենտրոնական Աֆրիկա]]յի [[ժողովուրդ]]ները երկյուղով էին վերաբերվում բավոլի ծառատեսակին, որի հսկայական բները ապշեցուցիչ չափերի են հասնում։ Նրանք հավատում էին որ այս ծառերի մեջ ապրում են սրբազան հոգիներ [[Աստված|(Աստծո]] կացարաններ), և նրանք, ովքեր կփորձեն վնասել այդ ծառերը, կարժանանան աստվածների նզովքին։ Մարդկանց անչափ կապվածությունը ծառերի հետ բերում է նրան, որ մարդը ծառը հաճախ տեղավորում է իր աշխարհընկալման [[հարացույց]]ում։ == Առասպելաբանություն == Կենաց ծառը աշխարհի կենտրոնը խորհրդանշող միֆոլոգեմ է։ Վերին և ստորին աշխարհների հակադրությունը թերևս ամենակարևորն է առասպելական հակադրություններում։ Կապը այդ աշխարհների միջև տարբեր կերպ է իրագործվում՝ [[երկինք]] հասնող [[նետ]]եր, [[նիզակ]]ներ, թևավոր կենդանիներ, աստիճաններ, իսկ ամենատարածվածը և ունիվերսալը, որը հանդիպում ենք գրեթե հնագույն գրեթե բոլոր [[հասարակություն]]ների [[առասպել]]ներում՝ կենաց ծառն է։ Վերջինս հանդիպում է նաև «Պտղաբերության ծառ», «Իմաստության ծառ», իսկ ավելի ուշ արդեն «[[Մահ]]վան», «Չարի», «Ստորերկրյա թագավորության ծառ» անուններով։ Ուղիղ կամ ձևափոխված տարբերակներով կենաց ծառն ի հայտ է գալիս նաև մի շարք [[ավանդույթ]]ներում՝ սկսած [[բրոնզի դար]]ից ([[Եվրոպա]]յում և Մերձավոր արևելքում) մինչև մեր օրերը։ Կենաց ծառի օգնությամբ առանձնացվում են [[տիեզերք]]ի հիմնական գոտիները՝ վերին (երկնային թագավորություն), մեջտեղի (երկրային թագավորություն), ստորին (անդրշիրիմյան թագավորություն), ժամանակային պատկերացումների՝ անցյալ-ներկա-ապագա, ինչպես նաև մարմնի երեք մասերը՝ [[գլուխ]], [[իրան]], ոտքեր։ Կենաց ծառի ուղղահայաց բաժանման դեպքում առանձնացվում են ստորին (արմատներ), միջին (բուն) և վերին (սաղարթ) հատվածները։ Ուղղահայացում դիտարկվում է հակադրության (վերև-ներքև, երկիր-երկինք, [[երկիր]]-անդրաշխարհ), [[կրակ]] (չոր)-[[ջուր]] (խոնավ) և այլ համանման առասպելական կերպարներ, որտեղ նրանք գործում են<ref>Мифы Народов Мира, тт. 1-2, М., 1991-1992 (Древо Жизни, Древо Мировое) c. 56.</ref>։ Կենաց ծառի եռամասնությունը երևում է բոլոր երևույթների՝ առավել ևս [[կենդանական աշխարհ]]ի նկարագրություններում. առասպելաբանական վերնամասին՝ ճյուղերին, համապատասխանում են [[թռչուններ]]ը, միջնամասին՝ բնին, [[սմբակավորներ]]ը, ստորին մասին՝ արմատներին, [[օձեր]]ը, [[գորտ]]երը, [[մկներ]]ը, [[Ձուկ|ձկները]], երբեմն նաև [[արջ]]ը։ Ոչ հաճախ ծիսական տեքստերում օգտագործվում են բնականից շուռ տված ծառի ձևը՝ կապված անդրաշխարհի հետ, որում բոլոր հարաբերությունները «շուռ տված են»՝ համեմատած վերին և միջին աշխարհների հետ (կենդանին դառնում է մահացած, տեսանելի՝ անտեսանելի և այլն)։[[Պատկեր:Tree of Life, Bahrain - ജീവന്റെ മരം, ബഹ്റൈൻ 02.JPG|300px|մինի|ձախից|Կենաց ծառ, [[Բահրեյն]]]] === Մշակութային տարբեր պատկերացումներ === Կենաց ծառի պատկերավորումները տարբեր [[մշակույթ]]ներում տարբեր են։ Այսպես, օրինակ՝ կենաց ծառը մեզ երբեմն ներկայանում է իբրև իսկական [[կյանք]]ի պահապան և [[Ճակատագիր|ճակատագրի]] տիրակալ։ Անկասկած, Միջին և Հյուսիսային [[Ասիա]]յի ժողովրդների ժամանակակից տեսակը բավական չափով ազդված է հարավարևելյան ուժերից։ [[Յակուտ]]ների հավատալիքների համաձայն՝ «երկրի ոսկե պորտին» աճում է ծառ՝ ութ ճյուղերով. դա որոշակի նախնական [[դրախտ]]ն է, որքանով որ այնտեղ է ծնվել առաջին մարդը և կերակրվել կնոջ կաթով։ Համանման սյուժե մենք հանդիպում ենք հին [[Արևելք]]ում, ինչպես նաև Հին [[Հնդկաստան]]ում, որտեղ Յման՝ առաջին մարդը, ընտիր ծառի տակ խմում է աստվածների հետ, ինչպես նաև [[Իրան]]ում՝ Յիման, կենաց ծառի վրա խոստանում է մարդկանց և կենդանիներին անմահություն։ Գոլդինները, դոլգանները և տունգուսները պատմում են, որ երեխաների հոգիները՝ մինչև ծնվելը, հանգստանում են տիեզերական ծառի ճյուղերին, որտեղ նրանց հետևից գալիս են [[շաման]]ները<ref>Элиаде М. Очерки сравнительного религиоведения, М, 1999.c. 145.</ref>։ Կենաց ծառը հատուկ նշանակություն ունի շամանի համար. շամանը նրա [[փայտ]]ից պատրաստում է իր դահիրանը։ Բարձրանալով ծիսական [[կեչի]]ի վրա՝ նա այդ ձևով գտնվում է կենաց ծառի ամենավերևում։ Տիեզերականուրեն կենաց ծառը վեր է ձգվում երկրի մեջտեղում՝ նրա «պորտի» վրա, իսկ նրա ճյուղերը դիպչում են Բաց Ուլգենի պալատին։ Ալբանական թաթարների առասպելում երկաթե լեռան գագաթին աճում է յոթ ճյուղանի ճերմակ կեչի։ [[Մոնղոլներ]]ը իրենց ծառը պատկերացնում են քառակողմ [[բուրգ]]ի տեսքով. կենտրոնում ծառը, ինչպես նաև կենաց սյունը, որը աստվածներին ծառայում է իբրև ցից՝ [[ձի]]երին կապելու համար։ Վասյուգանական խանտերը հավատում են, որ նրա վերնամասը հպվում է երկնքին, իսկ արմատները հասնում են [[Ադա]]։ Ըստ սիբիրյան թաթարների հավատալիքների՝ Ադայում գտվնում է կենաց ծառի կրկնօրինակը։ Իրլե խանի պալատի առջև աճում է 9 եղևնի՝ իր արտահայտված արմատներով (ըստ որոշ տարբերակների 10 եղևնի), որի բնին նստած է մեռելների թագավորը և որից նրա որդիները կապում են իրենց ձիերը։ Գոլդերի մոտ երեք կենաց ծառ կա. մեկը՝ երկնքում (մարդկանց հոգիները թռչունների պես նստում են նրա ճյուղերին, սպասելով երկիր վերադարձին, որպեսզի տեղավորվեն նոր երեխաների մեջ), երկրորդ ծառը երկրի վրա է, իսկ երրորդը՝ Ադայում։ Մոնղոլներին հայտնի է զամբու ծառը, որի արմատները հասնում են Սումեր լեռան հիմքին, իսկ սաղարթը փռված է նրա գագաթին. Աստվածները օգտվում են ծառի բարիքներից, իսկ հրեշտակները մնում են թաքնված [[լեռ]]ան ծերպերում, նախանձով հետևում են նրանց։ Համանման առասպել մենք հանդիպում ենք նաև կալմիկների և բուրյաթների մոտ<ref>Элиаде М. Очерки сравнительного религиоведения, М, 1999.c. 314-315.</ref>։ Խեթական ծիսական տեքստերում, կապված մեռնող և հարություն առնող աստծո՝ Տելեպինուսի պաշտամունքի հետ, նրա առջև կանգնեցվում էր մշտադալար ծառ «eia»՝ [[ուռենի]]<ref>Мифы Народов Мира, тт. 1-2, М., 1991-1992 (Древо Жизни, Древо Мировое) c. 165-166.</ref>։ Ըստ էության՝ կենաց ծառի խորհրդաբանությունը շատ նման է «կենտրոնական լեռան» խորհրդաբանությանը։ Երբեմն երկու խորհրդանշաններն էլ համընկնում են, սակայն սրանք հիմնականում հանդես են գալի որպես իրար լրացնող։ Երկուսն էլ հանդիսանում են Տիեզերական անիվի (համաշխարհային սյան և այլն) առասպելաբանական բաղադրիչներ<ref>Элиаде М. Очерки сравнительного религиоведения, М, 1999.c.313.</ref>։ [[Պատկեր:Sefiroticky strom.jpg|200px|մինի|աջից|Կաբալիստական կենաց ծառ]] Հնագույն որոշ ավանդություններում կենաց ծառը պատկերված է իբրև կանացի սկիզբ, որի հետ կապվում են այն կենդանիները որոն համընկնում են ծառի միջնամասի հետ և համարվում են վերարտադրողականության կրողներ. (խեթական մի տեքստում ասվում է, որ ծառի հետ քնել է [[առյուծ]]ը, [[ընձառյուծ]]ը, [[արջ]]ը նրանց վրա է ցատկել)։ Կենաց ծառի հետ սերտորեն կապված են այն տեքստերը, որոնցում հիշատակվում է. * Աստվածուհիների մասին, որոնք կյանք են տալիս, * Կենաց հեղուկը կամ կերակուրը՝ աստվածուհու կյանքի կաթը, որը տղամարդուն կյանք է տալիս, * Սրբազան [[ամուսնություն]]ների բազմաթիվ տեսակներ<ref>Мифы Народов Мира, тт. 1-2, М., 1991-1992 (Древо Жизни, Древо Мировое) c.189.</ref>։ Գերագույն աստվածուհու և կենաց ծառի միջև զուգահեռները եղել են նաև [[Եգիպտոս]]ում։ Եգիպտոսում մի բարձրաքանդակ պատկերում է Խաստորին՝ կենաց ծառին, որը ուտելիք և խմիչք է տալիս մահացած ոգիներին, ապահովում է նաև կյանքի շարունակականությունը։ Մենք տեսնում ենք մեռած հոգուն սնունդ տվող աստվածուհու ձեռքի պատկերումը՝ լիքը բարիքներով, ծառից առաջացած նրա գլուխը և ուսերը։ Առհասարակ առաջին ծառը սերտորեն կապված է [[Լուսին|լուսնի]] պաշտամունքի հետ։ Այսպիսով, կենաց ծառը համարվում է բոլոր հիասքանչ ծառերի նախատիպը, որը վերակենդանացնում է մահացածներին, բուժում հիվանդներին, վերադարձնում [[երիտասարդություն]]ը և այսպես շարունակ։ Այսպես, օրինակ՝ Օշադի լեռան վրա կա չորս հիասքանչ բույս. նրանցից մեկը անգին ծառ է, հարություն է տալիս մահացածներին, մյուսը հեռացնում է նիզակները վերքերից, մյուսը լավացնում է վերքերը։ Մրիտա սամջիվանի բույսը, որը հարություն է տալիս մեռելներին, անկասկած ամենաարժեքավորն է։ Սակայն կա նաև «Մեծ բույս»՝ սամդխանին, որն ունակ է միացնել մահացածի մարմնի մասերը։ Չինական առասպելները պատմում են մի [[Կղզի|կղզու]] մասին, որտեղից [[ագռավ]]ները բերում են մի խոտ, որը ունակ է վերադարձնել ռազմիկներին իրենց կյանքը, ովքեր մահացել են դեռևս երեք օր առաջ։ Միևնույն հավատալիքը գոյություն ունի նաև Իրանում։ Խոտը որը մահացածների կյանքն էր փրկում, հայտնի է նաև հռոմեական աղբուրներում՝ գրեթե բոլոր եվրոպական առասպելներում։ Երբ, համաձայն առասպելի, Սողոմոն թագավորը խնդրեց թագուհուն իրեն տալ անմահություն, թագուհին պատմեց նրան մի բույսի մասին, որը կարելի է գտնել ժայռերի արանքում։ Սողոմոնը հանդիպեց «զառամյալ մարդու»՝ ծերունու, ում ձեռքում էր այդ բույսը, և վերջինս այն հնազանդորեն տվեց Սողոմոնին։ Հետաքրքրական է նաև այն, որ մինչ այդ բույսը գտնվում էր այդ ծերունու ձեռքին նա չէր մահանում։ Այդ բույսը տալիս էր միայն անմահություն, այլ ոչ թե երիտասարդություն<ref>Элиаде М., Шаманизм и архаические техники экстаза, Киев: «София», 2000. — 480 с.// Перевод с английского: К.Богуцкий, В.Трилис. [http://volkstay.com/biblioteka/1/shamanism.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150906002651/http://volkstay.com/biblioteka/1/shamanism.pdf |date=2015-09-06 }}.</ref> : == Կենաց ծառը տարբեր մշակույթներում == <center> {| style="border:1px solid grey; " |[[Պատկեր:Genie poppy Dur Sharrukin Louvre AO19869.jpg|մինի|առանց|155px|[[Սարդուրի Բ]] թագավորը կենաց ծառի մոտ ([[Ասորիներ|ասորական]] բարձրաքանդակ)]] |[[Պատկեր:Taq-e Bostan - tree of life.jpg|մինի|առանց|150px|Կենաց ծառը [[սասանյան]] արվեստում]] |[[Պատկեր:Mevlana - Friedhof 7.jpg|մինի|առանց|175px|Կենաց ծառ դերվիշի գերեզմանաքարի վրա, [[Կոնիա]]]] |[[Պատկեր:Husaby Church 2013 11th century Tree of Life sculpture.jpg|մինի|առանց|175px|Կենաց ծառ, [[11-րդ դար]], [[Շվեդիա]]]] |[[Պատկեր:Egyptian - Garment Decoration ("Clavi") - Walters 83738.jpg|մինի|առանց|150px|Եգիպտական Կենաց ծառ]] |} </center> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=361}} [[Կատեգորիա:Բույսեր դիցաբանությունում]] [[Կատեգորիա:Դիցաբանական ծառեր]] 84b2zhumykb9zu904ecody4mk9bk8n2 Գեբրիել Յունիոն 0 92593 8496117 7760296 2022-08-27T02:15:15Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան | նկարագիր = Յունիոնը 2010 թվականի մայիսին | Բնագիր ԱԱՀ = Գեբրիել Մոնիկա Յունիոն <br>Gabrielle Monique Union | Հասակը՝ = 171 սմ<ref name=kpf>{{cite web|url=http://www.kinopoisk.ru/name/8303/ |title=kinopoisk |date= |accessdate=2015 Նոյեմբերի 26}}</ref> | Ակտիվ շրջան = 1989–այժմ<ref name=kpf/> | Ժանրեր = [[Կատակերգություն]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]]<ref name=kpf/> | Ընտրանի = "[[Վատ տղաները 2]]", <br> "[[Ծանոթացեք՝ Դեյվ]]", <br> "[[Օրորոցից մինչև գերեզման]]" | Ամուսին(ներ) = Քրիս Հովարդ <br>(ամուսնալուծված)<br /> [[Դուեյն Ուեյդ]] (2014-այժմ)<ref name=kpf/> }} '''Գեբրիել Մոնիկա Յունիոն''' ({{lang-en|''Gabrielle Monique Union''}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի դերասանուհի։ Հանդիսատեսին հայտնի է «[[Վատ տղաները 2]]», «[[Ծանոթացեք՝ Դեյվ]]», «[[Օրորոցից մինչև գերեզման]]», «[[Սերը և բասկետբոլը]]» և «[[10 պատճառ քեզ ատելու]]» ֆիլմերից։ == Ֆիլմագրություն == === Դերակատարումներ === {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը!! Դերը !! Ժանր !! Ռեժիսոր !! Խաղընկերներ |- | 1993 – 1999 || Աստղաին ճանապարհ։ Հեռավոր տիեզերք 9 || Star Trek: Deep Space Nine || Էնգրին || [[Սերիալ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Դրամա]] || [[Դևիդ Լիվինգսթոն]] <br>[[Լես Լանդաու]] <br>[[Ուինրիխ Կոլբե]] || [[Էյվերի Բրուքս]],<br>[[Ռենե Օբերժոնուա]],<br>[[Սիրոկ Լոֆտոն]],<br>[[Ալեքսանդր Սիդիգ]],<br>[[Կոլմ Մինի]] |- | 1993 – 2000 || [[Զանգով փրկվածը։ Նոր դաս]] || Saved by the Bell: The New Class || Հիլարի || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]], <br>[[Սպորտային ֆիլմ|Սպորտային]] || Դոն Բարնհարթ <br>Միգել Հիգուերա <br>[[Ֆրենկ Բոներ]] || [[Դեննիս Հեսկինս]],<br>[[Դասթին Դայմոնդ]],<br>[[Սամանտա Բեկեր]],<br>[[Սարա Լանկաստեր]],<br>[[Ռիչարդ Լի Ջեքսոն]] |- | 1993 – 1997 || [[Դեյվի աշխարհը]] || Dave's World || Կարլի || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջեյմս Ուիդոուզ]] <br>[[Ջիմ Դրեյկ]] <br>[[Թոմաս Ջ. Թոմպսոն]] || [[Գարի Անդերսոն]],<br>[[Զեյն Կարնի]],<br>[[ԴեԼեյն Մետյուզ]],<br>[[Մեշախ Թեյլոր]],<br>[[Շադոյ Սթիվենս]] |- | 1994 – 1999 || [[Քույր, քույր]] || Sister, Sister || Շոուն || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Art Dielhenn]] <br>[[Ասաադ Կելադա]] <br>[[Տերի ՄակԿոյ]] || [[Ջեքի Գարի]],<br>[[Տիմ Ռեյդ]],<br>[[Տիա Մոուրի]],<br>[[Տամերա Մոուրի]],<br>[[Մարկուս Խյուսթոն]] |- | 1994 – 2009 || [[Շտապ օգնություն (սերիալ)|Շտապ օգնություն]] || ER || Թամարա Դևիս || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Քրիստոֆեր Չուլակ]] <br>[[Ջոնաթան Կապլան]] <br>[[Ռիչարդ Տորպե]] || [[Նոա Ուայլի]],<br>[[Լորա Իննես]],<br>[[Լաուրա Սերոն]],<br>[[Մորա Տիրնի]],<br>[[Դիզեր Դի]] |- | 1994 – 2004 || [[Ընկերները (սերիալ)|Ընկերները]] || Friends || Կիրստեն Լանգ || [[Սերիալ]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գարի Հելվորսոն]] <br>[[Քևին Բրայտ]] <br>[[Մայքլ Լեմբեկ]] || [[Ջենիֆեր Էնիսթոն]],<br>[[Քորթնի Կոքս]],<br>[[Լիզա Կուդրոու]],<br>[[Մեթ ԼեԲլան]],<br>[[Մեթյու Պերի]] |- | 1996 || [[Մալիբուի ափերը]] || Malibu Shores || Շենոն Էվերետ || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Քրիստոֆեր Լեյթչ]] <br>[[Դևիդ Սեմել]] <br>[[Մարկ Սոբել]] || [[Կերի Ռասել]],<br>[[Tony Lucca]],<br>[[Քրիստիան Կեմպբել]],<br>[[Կետի Ռայթ]],<br>[[Գրեգ Վոն]] |- | 1996 – 2007 || [[Յոթերորդ երկինք (սերիալ)|Յոթերորդ երկինք]] || 7th Heaven || Keesha Hamilton || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Ջոել Ջ. Ֆիգենբաում]] <br>[[Գարի Հարիս]] <br>[[Թոնի Մորդենտե,]] || [[Խեփի]],<br>[[Բևերլի Միտչել]],<br>[[Սթիվեն Կոլինզ]],<br>[[Կետրին Հիքս]],<br>[[ՄակՔենզի Ռոսման]] |- | 1996 – 1999 || [[Անմիտները]] || Clueless || Lydia || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Լինդա Դեյ]] <br>[[Նիլ Իզրաել]] <br>[[Տիմ Օ’Դոնել]] || [[Ռեյչել Բլենչարդ]],<br>[[Ստեյսի Դեշ]],<br>[[Դոնալդ Ֆեյսոն]],<br>[[Էլիզա Դոնովան]],<br>[[Շոն Հոլենդ]] |- | 1996 – 1998 || [[Ջունգլիների երեխաները]] || Jungle Cubs || Սիդնի || [[Սերիալ]], <br>[[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Քրիս Բարտլման]] <br>[[Ջո Հորն]] <br>[[Kenny Thompkins]] || [[Ջիմ Կամինգս]],<br>[[Պամելա Ադլոն]],<br>[[Մայքլ ՄակԿին]],<br>[[Դևիդ Լ. Լենդեր]],<br>[[Ջեյսոն Մերսդեն]] |- | 1997 – 2001 || [[Քաղաքային տղաները]] || City Guys || Կատիշա Գրանտ || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ֆրենկ Բոներ]] || [[Ուեսլի Ջոնաթան]],<br>[[Սքոթ Ուայտ]],<br>Քեթլին Մոուրեյ,<br>[[Դիոն Բասկո]],<br>[[Մարիսա Դայեն]] |- | 1997 || [[Հիտց]] || Hitz || Սոուլ || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Տերի ՄակԿոյ]] <br>[[Բրայան Կ. Ռոբերտս]] <br>[[Գարի Բրաուն]] || [[Ռոզա Բլազի]],<br>[[Կլոդ Բրուքս]],<br>[[Էնդրյու Դայս Կլեյ]],<br>[[Քրիստին Դաթիլո]],<br>[[Սպենսեր Գարետ]] |- | 1998 || [[1973 (ֆիլմ, 1998)|1973]] || 1973 || Ռենե || [[Կատակերգություն]] || [[Գեյլ Մանկուսո]] || [[Բեն Ֆոսթեր (դերասան)|Բեն Ֆոսթեր]],<br>[[Ջեյմս Ֆրանկո]],<br>[[Սեմ Հորիգան]],<br>[[Բետանի Ջոի Լենց]],<br>[[Տայ Սուոնսոն]] |- | 1998 || [[Այդ բոլորը նա էր]] || She's All That || Կատյա || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ռոբերտ Իսկով]] || [[Ֆրեդի Պրինց կրտ.]],<br>[[Ռեյչել Լի Կուկ]],<br>[[Մեթյու Լիլարդ]],<br>[[Պոլ Ուոկեր]],<br>[[Ջոդի Լին Օ’Կիֆի]] |- | 1999 – 2000 || [[Զոյա, Դունկան, Ջեյք և Ջեյն]] || Zoe, Duncan, Jack & Jane || Լանա || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Բրայան Կ. Ռոբերտս]] <br>[[Ջեֆ ՄակԿրեկեն]] <br>[[Կրեյգ Զիսկ]] || [[Սելմա Բլեր]],<br>[[Մայքլ Ռոզենբաում]],<br>[[Ազուրա Սկայ]],<br>[[Դևիդ Մոսկոու]],<br>[[Մերի Պեյջ Կելեր]] |- | 1999 – || [[Գրֆինները]] || Family Guy || Շաունա պարկս (հնչյունավորում) || [[Սերիալ]], <br>[[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Պիտեր Շին]] <br>[[Փիթ Միշելս]] <br>[[Ջեյմս Պուրդում]] || [[Սետ ՄակՖարլեյն]],<br>[[Ալեքս Բորշտեյն]],<br>[[Սետ Գրին]],<br>[[Միլա Կունիս]],<br>[[Մայկ Գենրի]] |- | 1999 || [[10 պատճառ քեզ ատելու]] || 10 Things I Hate About You || Չաստիտի|| [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ջիլ Ջանգեր]] || [[Հիթ Լեջեր]],<br>[[Ջուլիա Ստայլզ]],<br>[[Ջոզեֆ Գորդոն-Լևիթ]],<br>[[Լարիսա Օլեյնիկ]],<br>[[Դևիդ Կրամհոլց]] |- | 1999 – 2000 || [[Աճում է]] || Grown Ups || Ֆելիսիա || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Բրայան Կ. Ռոբերտս]] <br>[[Ջոնաթան Պրինց]] <br>[[Ջոն Ուայտսել]] || [[Ջելիլ Ուայթ]],<br>[[Դեյվ Ռուբի]],<br>[[Մարիսա Ռիբիզի]],<br>[[Բամպեր Ռոբինսոն]],<br>[[Տեմի Տաունսենդ]] |- | 1999 – 2006 || [[Արևմտյան թև]] || The West Wing || Միշել Անդերս || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Ալեքս Գրեյվզ]] <br>[[Քրիս Միսիանո]] <br>[[Թոմաս Շլամի]] || [[Էլիսոն Ջեննի]],<br>[[Ջոն Սպենսեր]],<br>[[Բրեդլի Ուիտֆորդ]],<br>[[Մարտին Շին]],<br>[[Ջանել Մոլոնի]] |- | 1999 || [[Երջանիկ մական]] || H-E Double Hockey Sticks || Գաբրիելլա || [[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Ռենդոլ Միլեր]] || [[Ուիլ Ֆրիդել]],<br>[[Մետյու Լոուրենս]],<br>[[Շոն Պայֆրոմ]],<br>[[Տարա Սպենսեր-Նեյրն]] |- | 2000 || [[Քաղաքային հրեշտակներ]] || City of Angels || դոկտոր Քորթնի Էլիս || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Պերիս Բարկլայ]] <br>[[Գրեգ Բիման]] <br>[[Ջո Էն Ֆոգլ]] || [[Բլեր Անդերվուդ]],<br>[[Մայքլ Ուորեն]],<br>[[Հիլ Հարպեր]],<br>[[Ֆիլ Բուկման]],<br>[[Վիոլա Դևիս]] |- | 2000 || Սեր և բասկետբոլ || Love & Basketball || Shawnee || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Սպորտային ֆիլմ|Սպորտային]] || [[Ջինա Պրինս-Բայտվուդ]] || [[Գլենդոն Չատմեն]],<br>[[Ջես Ուիլարդ]],<br>[[Քրիս Ուորեն կրտ.]],<br>[[Կայլա Պրետ]],<br>[[Էլֆրի Վուդարդ]] |- | 2000 || [[Ուրիշները (ֆիլմ, 2000)|Ուրիշները]] || The Others || Լինդսի || [[Սերիալ]], <br>[[Սարսափ ֆիլմ|Սարսափ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Միկ Գերիս]] <br>[[Թոմաս Ջ. Ռայթ]] <br>[[Ջեյմս Լիմա]] || [[Ջուլիաննա Նիկոլսոն]],<br>[[Գեբրիել Մախտ]],<br>[[Միսի Կրայդեր]],<br>[[Բիլ Կոբբս]],<br>[[Ջոն Բիլինգսլի]] |- | 2000 || [[Հասիր հաջողության]] || Bring It On || Իսի|| [[Կատակերգություն]], <br>[[Սպորտային ֆիլմ|Սպորտային]] || [[Պեյթոն Ռիդ]] || [[Կիրստեն Դանստ]],<br>[[Էլիզա Դուշկու]],<br>[[Ջեսի Բրեդֆորդ]],<br>[[Կլեր Կրամեր]] |- | 2001 || [[Եղբայրները (ֆիլմ, 2001)|Եղբայրները]] || The Brothers || Դենիս Ջոնսոն || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գարի Հարդվիկ]] || [[Մորիս Չեստնատ]],<br>[[Դ.Լ. Հյուլի]],<br>[[Բիլ Բելամի]],<br>[[Շեմար Մուր]] |- | 2001 || [[Խաղ երկուսի համար]] || Two Can Play That Game || Կոննի Սպանդինգ || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Մարկ Բրաուն]] || [[Վիվիկա Ա. Ֆոքս]],<br>[[Մորիս Չեստնատ]],<br>[[Էնթոնի Անդերսոն]],<br>[[Վենդի Ռեքուել Ռոբինսոն]] |- | 2001 – 2005 || [[Հպարտ ընտանիքը]] || The Proud Family || Սաննի Սթիվենս / Իեշա (հնչյունավորում) || [[Սերիալ]], <br>[[Մուլտիպլիկացիա|Մուլտֆիլմ]], <br>[[Ֆենտեզի]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Տ.Ջ. Հաուս]] <br>[[Դևիդ Մաքի Ֆասեթ]] || [[Կայլա Պրեթ]],<br>[[Թոմմի Դևիդսոն]],<br>[[Տարա Ստրոնգ]],<br>[[Պոլա Ջեյ Փարկեր]],<br>[[Ջո Մարի Պեյթոն-Նոբլ]] |- | 2001 || [[Տանը մոտ]] || Close to Home || Գաբբի || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Բրայան Ռոբբինս]] || [[Ջարեդ Պադալեկի]],<br>[[Քեթրին Տաուն]],<br>[[Ալեքսանդրա Բարեզի]],<br>[[Ջորդան Բելֆի]] |- | 2002 || [[Լքվածը (ֆիլմ, 2002)|Լքվածը]] || Abandon || Amanda Luttrell || [[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]], <br>[[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]] || [[Սթիվեն Գեյգան]] || [[Կետի Հոլմս]],<br>[[Բենջամին Բրեթ]],<br>[[Չարլի Հաննեմ]],<br>[[Զոի Դեշանել]],<br>[[Ֆրեդ Ուորդ]] |- | 2002 || [[Բարի գալուստ Կոլինվուդ]] || Welcome to Collinwood || Միշել || [[Կատակերգություն]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Էնտոնի Ռուսո]] <br>[[Ջո Ռուսո]] || [[Ուիլյամ Հ. Մեյսի]],<br>[[Իսայյա Վաշինգտոն]],<br>[[Սեմ Ռոքուել]],<br>[[Մայքլ Ջիտեր]],<br>[[Լուիս Գուզման]] |- | 2003 || [[Избавьте нас от Евы]] || Deliver Us from Eva || Evangeline 'Eva' Dandrige || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Գարի Հարդվիկ]] || [[Էլէլ Կուլ Ջեյ]],<br>[[Դուեյն Մարտին]],<br>[[Էսենս Էտկինս]],<br>[[Ռոբին Լի]] |- | 2003 || [[Օրորոցից մինչև գերեզման]] || Cradle 2 the Grave || Դարիա || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Անջեյ Բարտկովյակ]] || [[Ջեթ Լի]],<br>[[DMX]],<br>[[Էնտոնի Անդերսոն]],<br>[[Քելլի Հու]],<br>[[Թոմ Առնոլդ]] |- | 2003 || [[Վատ տղաները 2]] || Bad Boys II || Սիդ || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || [[Մայքլ Բեյ]] || [[Ուիլ Սմիթ]],<br>[[Մարտին Լոուրենս]],<br>[[Հորդի Մոլյա]],<br>[[Պիտեր Ստորմարե]] |- | 2003 || Արա կամ սատկիր || Ride or Die|| դիմակով կին || [[Մարտաֆիլմ|Մարտական]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]] || [[Կրեյգ Ռոս կրտ.]] || [[Դուեյն Մարտին]],<br>[[Վիվիկա Ա. Ֆոքս]],<br>[[Միգան Գուդ]],<br>[[Մայքլ Տալիֆերո]],<br>[[Ջեդեկիս]] |- | 2004 || [[Ամուսնալուծությունների հանրագիտարան]] || Breakin' All the Rules || Նիկի Կալլաս || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Դենիել Տապլիտց]] || [[Ջեյմի Ֆոքս]],<br>[[Մորիս Չեստնատ]],<br>[[Փիթեր ՄակՆիկոլ]],<br>[[Ջենիֆեր Էսպոզիտո]] |- | 2004 || [[Աստծո ստեղծած]] || Something the Lord Made || Կլարա Թոմաս || [[Դրամա]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]] || [[Ջոզեֆ Սարջենտ]] || [[Ալան Ռիկման]],<br>[[Մոս Դեֆ]],<br>[[Քիրա Սեջվիկ]],<br>[[Մերիտ Ուիվեր]] |- | 2005 || [[Համաստեղություն (ֆիլմ, 2005)|Համաստեղություն]] || Constellation || Կարմել Բոքսեր || [[Դրամա]] || [[Jordan Walker-Pearlman]] || [[Էվեր Կերադայն]],<br>[[Դևիդ Կլենոն]],<br>[[Ռեյ Դոն Չոնգ]],<br>[[Մելիսա Դե Սուզա]],<br>[[Հիլ Հարպեր]] |- | 2005 || [[Նեո Նեդ]] || Neo Ned || Ռեյչել || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]] || [[Վան Ֆիշեր]] || [[Ջերեմի Ռեններ]],<br>[[Դևիդ Է. Ալեն]],<br>[[Բլեյն Գրեյ]],<br>[[Մայքլ Շամուս Ուայլզ]] |- | 2005 || || Showtime Special: The Honeymooners || Էլիս Կրամդեն || [[Փաստագրական ֆիլմ|Փաստագրական]] || [[Քևին Գորման]] || [[Սեդրիկ «Զվարճացնող»]],<br>[[Մայկ Էփս]] |- | 2005 || [[Մեղրամսիկ]] || The Honeymooners || Էլիս Կրամդեն || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Ջոն Շուլց]] || [[Սեդրիկ «Ռազվլեկատել»]],<br>[[Մայկ Էփս]],<br>[[Ռեջինա Հոլ]],<br>[[Էրիկ Ստոլց]] |- | 2005 || [[Ասա քեռի]] || Say Uncle || Էլիս Քարթեր || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Փիթեր Պեյջ]] || [[Փիթեր Պեյջ]],<br>[[Կետի Նեջիմի]],<br>[[Էնտոնի Կլարկ]],<br>[[Մելանի Լինսկի]] |- | 2005 – 2006 || [[Գիշերում թաքնվածը]] || Night Stalker || Պերրի Ռիդ || [[Սերիալ]], <br>[[Սարսափ ֆիլմ|Սարսափ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Ֆենտեզի]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Դենիել Սակհեյմ]] || [[Ստյուարտ Տաունսենդ]],<br>[[Էրիկ Ջանգմանն]],<br>[[Կոտեր Սմիթ]],<br>[[Ալ Ուայտինգ]] |- | 2006 – 2010 || [[Հիմարիկը (սերիալ)|Հիմարիկը]] || Ugly Betty || Ռենե Սլետեր || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Վիկտոր Նելի կրտ.]] <br>[[Ջեյմս Հեյման]] <br>[[Մայքլ Սպիլեր]] || [[Ամերիկա Ֆերերա]],<br>[[Էրիկ Մեբիաս]],<br>[[Թոնի Պլանա]],<br>[[Անա Օրտիզ]],<br>[[Բեկի Նյուտոն]] |- | 2006 || [[Սուր եզրի վրա]] || Running with Scissors || Դորոտի || [[Դրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Ռայան Մերֆի]] || [[Աննեթ Բենինգ]],<br>[[Բրայան Կոքս]],<br>[[Ջոզեֆ Ֆայնս]],<br>[[Իվեն Ռեյչել Վուդ]],<br>[[Ալեք Բոլդուին]] |- | 2007 || [[Հայրիկի աղջիկը]] || Daddy's Little Girls || Ջուլիա || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]] || [[Թայլեր Պերի]] || [[Իդրիս Էլբա]],<br>[[Լուիս Գոսետ կրտ.]],<br>[[Տաշա Սմիթ]],<br>[[Տրեյսի Էլիս Ռոս]] |- | 2007 || [[Արկղը (ֆիլմ, 2007)|Արկղը]] || The Box || դետեկտիվ Քրիս Ռոմանո || [[Թրիլեր]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]] || Ա. Ջ. Կպար || [[Յուլ Վասկեզ]],<br>[[Ա.Ջ. Բաքլի]],<br>[[Ջանկարլո Էսպոզիտո]],<br>[[Մաքս Ռայան]] |- | 2007 || [[Կատարյալ արձակուրդ]] || The Perfect Holiday || Նենսի || [[Ֆենտեզի]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Լենս Ռիվերա]] || [[Մորիս Չեսթնատ]],<br>[[Ֆեյզոն Լավ]],<br>[[Չարլզ Կ. Մերֆի]],<br>[[Կետ Ուիլյամս]] |- | 2007 – || Բանակային կանայք || Army Wives || || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Ջոն Տ. Կրեչմեր]] <br>[[Ռոբ Սպերա]] <br>[[Ջոեննա Կերնս]] || [[Կիմ Դելանի]],<br>[[Վենդի Դևիս]],<br>[[Դրյու Ֆուլեր]],<br>[[Քեթրին Բել]],<br>[[Սելի Պրեսման]] |- | 2007 – 2009 || [[Կյանքը որպես մարտահրավեր]] || Life || Ջեյն Սիվեր || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Քրեական ֆիլմ|Քրեական]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Դենիել Սակխեյմ]] <br>[[Փիթեր Մարկլ]] <br>[[Դևիդ Ստրեյթոն]] || [[Դամիան Լյուիս]],<br>[[Սարա Շախի]],<br>[[Ադամ Արկին]],<br>[[Բրենտ Սեկսթոն]],<br>[[Դոնալ Լոգ]] |- | 2007 || [[Ֆուտբոլային կանայք]] || Football Wives || Չարդոնեյ Լեյն || [[Դրամա]] || [[Բրայան Սինգեր]] || [[Լյուսի Լոուլես]],<br>[[Կիլե Սանչեզ]],<br>[[Էդի Սիբրիան]],<br>[[Ջեյմս Վան Դեր Բիկ]] |- | 2008 || [[Ծանոթացեք՝ Դեյվ]] || Meet Dave || № 3 || [[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]], <br>[[Արկածային ֆիլմ|Արկածային]], <br>[[Ընտանեկան ֆիլմ|Ընտանեկան]] || [[Բրայան Ռոբբինս]] || [[Էդի Մերֆի]],<br>[[Էլիզաբեթ Բենքս]],<br>[[Սքոթ Կաան]],<br>[[Էդ Հելմս]] |- | 2008 || [[Կադիլակ Ռեկորդս]] || Cadillac Records || Ժենևա Ուեյդ || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կենսագրական ֆիլմ|Կենսագրական]], <br>[[Պատմական ֆիլմ|Պատմական]], <br>[[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]] || [[Դարնել Մարտին]] || [[Էդրիան Բրոուդի]],<br>[[Ջեֆրի Ռայթ]],<br>[[Կոլամբուս Շորտ]],<br>[[Սեդրիկ «Ռազվլեկատել»]] |- | 2009 – 2010 || [[Հիշիր, ինչ կլինի]] || FlashForward || Zoey Andata || [[Սերիալ]], <br>[[Ֆանտաստիկ ֆիլմ|Ֆանտաստիկ]], <br>[[Թրիլեր]], <br>[[Դրամա]], <br>[[Դետեկտիվ]] || [[Նիկ Գոմեզ]] <br>[[Բոբբի Ռոտ]] <br>[[Ջոն Պոլսոն]] || [[Կորտնի Բ. Վենս]],<br>[[Ջոզեֆ Ֆայնս]],<br>[[Ջոն Չո]],<br>[[Ջեք Դևենպորտ]],<br>[[Զախարի Նայտոն]] |- | 2009 || || Body Politic || Ջեսիկա Շարփ || [[Դրամա]] || [[Սքոթ Ուինանտ]] || [[Մինկա Կելի]],<br>[[Բրայան Օսթին Գրին]],<br>[[Ջեյ Էռնանդես]],<br>[[Տիմ Մետիսոն]] |- | 2011 || [[Փոքրրիկ նմանություններ]] || Little in Common || Բրուք Բուրլեսոն || [[Կատակերգություն]] || [[Ադամ Բերնշտեյն]] || [[Ռոբ Կորդրի]],<br>[[Քևին Հարտ]],<br>[[Ալաննա Յուբակ]],<br>[[Սքայլեր Ջիզոնդո]] |- | 2011 – || [[Սպեցնազ։ Սան Դիեգո]] || NTSF:SD:SUV || Սենդի Կայլոնս || [[Սերիալ]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Էրիկ Ափել]] <br>Ռայան ՄակՖաուլ <br>Կուրտիս Գվին || [[Պոլ Շեեր]],<br>[[Ջուն Ռաֆաել]],<br>[[Բրենդոն Ջոնսոն]],<br>[[Քեյթ Մալգրյու]],<br>[[Մարտին Ստար]] |- | 2012 || [[Լավ արարքներ]] || Good Deeds || Նաթալի || [[Դրամա]], <br>[[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Թայլեր Պերի]] || [[Տայլեր Պերի]],<br>[[Տենդի Նյուտոն]],<br>[[Էդի Սիբրիան]],<br>[[Բրայան Ջ. Ուայթ]] |- | 2012 || [[Մարդկային բնություն]] || In Our Nature || Վիկի|| [[Դրամա]] || Բրիան Սավելսոն || [[Ջենա Մելոուն]],<br>[[Զեկ Գիլֆորդ]],<br>[[Ջոն Սլեթերի]],<br>[[Դևիդ Իլկու]] |- | 2012 || Մտածիր ինչպես տղամարդ || Think Like a Man || Քրիստեն || [[Մելոդրամա]], <br>[[Կատակերգություն]] || [[Տիմ Ստորի]] || [[Մայքլ Իլի]],<br>[[Ջերի Ֆերարա]],<br>[[Միգան Գուդ]],<br>[[Ռեջինա Հոլ]],<br>[[Քևին Հարտ]] |- | 2013- || [[Լինելով Մերի Ջեյն]] || Being Mary Jane || Մերի Ջեյն Պաուլ || [[Սերիալ]], <br>[[Դրամա]] || [[Սալիմ Ակիլ]] || [[Տիկա Սամպտեր]],<br>[[Օմարի Հարդվիկ]],<br>[[Ռոբին Լի]],<br>[[Քեյսի Ջո Մարտա Նիկլս]] |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Յունիոն, Գեբրիել}} [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] lkuzt8e46xafub3ydffrl695s0gjtk0 Իռլանդիա (կղզի) 0 94823 8496132 8406082 2022-08-27T04:44:15Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Իռլանդիա (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Աշխքարտ}} '''Իռլանդիա''' ({{lang-ga|Éire}} {{IPA|[ˈeːɾʲə]}}, {{lang-en|Ireland}} {{IPA|[ˈaɾlənd]}}, {{lang-la|Hibernia}}), [[Եվրոպա]]յի մեծությամբ երրորդ [[կղզի]]ն է ([[Մեծ Բրիտանիա (կղզի)|Մեծ Բրիտանիայից]] և [[Իսլանդիա]]յից հետո), երկու ամենամեծ [[Բրիտանական կղզիներ]]ից արևմտյանը։ == Անվանում == «Իռլանդիա» անվանումը գալիս է կղզու անգլերեն անվանումից (Ireland), որը կազմված է իռլանդերեն «Էիրե» (Éire, «Իռլանդիա») բառից կամ դրանից բխած ցեղանունից և անգլերեն «-լանդ»՝ «երկիր» իմաստով վերջածանցից։ «Էիրե» իռլանդերեն անվանումն առաջացել է հին իռլանդերեն «Էրիու» (Ériu) բառից, որն Իռլանդիա կղզու՝ ինչպես նաև իռլանդական առասպելաբանության աստվածուհիներից մեկի անունն է։ Մեկ վարկածի համաձայն՝ «Էրիու» անունը բխում է կելտական նախալեզվի *Φīweryū բառից, որն էլ գալիս է [[Հնդեվրոպական նախալեզու|հնդեվրոպական]] *piHwerjon- («պտղաբեր երկիր» կամ «լիաբեր երկիր» իմաստով) բառից, որի արմատն է *peyH- («յուղ, ճարպ»)<ref name=":0">{{Cite journal|last=Isaac|first=G. R.|date=2009|title=A Note on the Name of Ireland in Irish and Welsh|url=https://www.jstor.org/stable/20787545|journal=Ériu|volume=59|pages=49–55|issn=0332-0758}}</ref><ref name="Koch2">Koch John T. (2005)։ ''Celtic Culture: A Historical Encyclopedia'', ABC-CLIO։ pp. 709-710</ref>։ Մեկ այլ մեկնաբանությամբ «Էրիու» անունը ծագում է հնդեվրոպական *h₂uer («հոսող ջուր») արմատից<ref name=":0" /><ref>{{cite encyclopedia|last1=Ní Mhurchú|first1=Síle|editor1-last=Echard|editor1-first=Sian|editor2-last=Rouse|editor2-first=Robert|title=Ériu|encyclopedia=The Encyclopedia of Medieval Literature in Britain, 4 Volume Set|date=2017|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-39698-8|url=https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|location=Chichester|language=en|page=750|access-date=26 October 2020|archive-date=5 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210205180114/https://books.google.com/books?id=UXoqDwAAQBAJ&q=Eriu+etymology&pg=PA750|url-status=live}}</ref>։ Անցյալում Իռլանդիա անվանումը մեկնաբանվել է որպես «արևմտյան կղզի», ինչը գիտականորեն հիմնավորված չէ<ref>{{Cite journal|last=Pictet|first=Adolphe|date=1857|title=Inquiry into the Origin of the Name of Ireland|url=https://www.jstor.org/stable/20608821|journal=Ulster Journal of Archaeology|volume=5|pages=52–60|issn=0082-7355}}</ref><ref>Forbes John (1848)։ ''The Principles of Gaelic Grammar'' (2nd&nbsp;ed.)։ Edinburgh: Oliver and Boyd, p.&nbsp;160</ref>։ == Տեղաբաշխումը և չափերը == Գտնվում է 6° 20' - 10° 20' ամ. ե. և 51° 25' - 55° 23' հս. լ. (ծայրագույն հյուսիսային կետը՝ [[Մալին Հեդ]] հրվանդանն է [[Ինիշոուեն]] թերակղզու վրա)։ Արևելքից շրջապատված է [[Իռլանդական ծով]]ը, ինչպես նաև [[Սուրբ Գեորգի նեղուց|Սբ. Գեորգի]] և [[Հյուսիսային նեղուց]]ները, արևմուտքից, հյուսիսից և հարավից [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ով։ Արևմուտքից արևելք ձգվում է մոտ 300 կմ, հյուսիսից հարավ՝ մոտ 450 կմ։ Կղզու մակերեսը կազմում է 84 հազար կմ<sup>2</sup> (աշխարհում 12-րդ տեղը)։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/293754/Ireland Իռլանդիան Բրիտանիկա հանրագիտարանում] {{ref-en}} * [http://eudocs.lib.byu.edu/index.php/History_of_Ireland:_Primary_Documents Իռլանդիայի պատմության մասին հիմնական փաստաթղթերը] {{ref-en}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=385}} [[Կատեգորիա:Բրիտանական կղզիներ]] [[Կատեգորիա:Իռլանդիայի աշխարհագրություն]] [[Կատեգորիա:Միացյալ Թագավորության կղզիներ]] [[Կատեգորիա:Կղզիներ այբբենական կարգով]] [[Կատեգորիա:Բաժանված տարածաշրջաններ]] [[Կատեգորիա:Երկրների միջև բաժանված կղզիներ]] 541cfj02pcqxowqlvn03uxer9psu2q8 Լեոնարդ Սարկիսով 0 98238 8495901 8223170 2022-08-26T15:06:34Z Սահակ 24 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան | Բնագիր անուն = | պատկեր = Լեոնարդ Սարկիսով.GIF | նկարագիր = | Բնագիր ԱԱՀ = | Հասակը՝ = | Ծնվել է՝ = [[սեպտեմբերի 5]], [[1931]] | Ծնվելու վայր՝ = [[Գանձակ]], [[Ադրբեջանական ԽՍՀ]], [[ԱԽՖՍՀ]], [[ԽՍՀՄ]] | Վախճանի օր՝ = [[հոկտեմբերի 28]], [[1998]]<br />(67 տարեկանում) | Վախճանվել է՝ = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | Քաղաքացիություն՝ ={{դրոշավորում|ԽՍՀՄ}},<br />{{դրոշավորում|Հայաստան}} | Հպատակություն՝ = | Ազգություն՝ = | Կրոն՝ = | Այլ անուն(ներ) = Լեոնարդ Սարկիսյան | Մասնագիտություն = դերասան | Ակտիվ շրջան = | Ժանրեր = կատակերգություն, դրամա, ընտանեկան | Ընտրանի = | Ամուսին(ներ) = Ժաննա Գավջյան | Համատեղ ապրող(ներ) = | Երեխա(ներ) = | Պարգևներ և մրցանակներ՝ = | imdb_id = | ԿինոՊոիսկ_id = | Վեբկայք = |Անվանում=Լեոնարդ Սարգսի Սարկիսով}} '''Լեոնարդ Սարգսի Սարկիսով''' ''(Սարգսյան)'', հանդիպում է նաև Լեոնդի անունով. ([[սեպտեմբերի 5]], [[1931]], [[Գանձակ]], [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանական ԽՍՀ]], [[Անդրկովկասի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|ԱԽՖՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]] - [[հոկտեմբերի 28]], [[1998]], [[Երևան]], [[Հայաստան]]), հայ դերասան, Հայաստանի ժողովրդական արտիստ։ == Կենսագրություն == Լեոնարդ Սարկիսովը ծնվել 1931 թվականին Գանձակում։ [[1950]]-[[1951]] թվականներին սովորել է [[Մոսկվա]]յի Գյուղատնտեսության էլեկտրաֆիկացման և մեքենայացման ինստիտուտում։ Ավարտել է նաև [[Թբիլիսի]]ի երկաթուղային տրանսպորտի ինժեներական ինստիտուտը։ Կինոյում սկսել է նկարահանվել [[1971]] թվականից։ Ամուսնացել է դաշնակահարուհի Ժաննա Գավջյանի հետ։ ==Դերերը կինոյում== * ''էպիզոդիկ դեր''՝ «[[Մորգանի խնամին (ֆիլմ)|Մորգանի խնամին]]» (1970) * ''Կարեն''՝ «[[Երևանյան օրերի խրոնիկա]]» (1972) * ''Մելքոն''՝ «[[Քաոս (ֆիլմ)|Քաոս]]» (1973) * ''վարորդ''՝ «[[Մարդն «Օլիմպոսից» (ֆիլմ)|Մարդն Օլիմպոսից]]» (1974) * ''լուսանկարիչ''՝ «[[Բաղդասարը բաժանվում է կնոջից]]» (1976) * ''ագրոնոմ''՝ «[[Քարե հովիտ]]» (1977) * ''ծերունի''՝ «[[Աշնան արև (ֆիլմ, 1977)|Աշնան արև]]» (1977) * ''բժիշկ''՝ «Բժիշկ» (1978) * ''Արշակ''՝ «[[Աստղային ամառ (ֆիլմ)|Աստղային ամառ]]» (1978) * ''Գասպար''՝ «Երիտասարդություն․ 2-րդ թողարկում» (1979) * ''Գասպար''՝ «[[Թթենի (ֆիլմ)|Թթենի]]» (1979) * ''Խաչիկ''՝ «[[Խոշոր շահում]]» (1980) * ''Կոստյա''՝ «[[Լիրիկական երթ (Կովկասյան բնապատկեր)|Լիրիկական երթ]]» (1980) * ''Նիկոլյան''՝ «[[Թռիչքն սկսվում է երկրից]]» (1980) * ''վարսահարդար''՝ «[[Կտոր մը երկինք]]» (1980) * ''Աքիլես''՝ «Եղեք իմ ամուսինը» (1981) * «Համեստ մարդը» (1981) (կարճամետրաժ) * ''հյուր''՝ «[[Գիքոր (ֆիլմ, 1982)|Գիքոր]]» (1982) * ''Վաչագան''՝ «[[Պատահար հուլիսին]]» (1982) * ''Գասպարելլի''՝ «[[Վառած լապտեր (ֆիլմ)|Վառած լապտեր]]» (1983) * ''Սաքո''՝ «[[Քոչարի (ֆիլմ)|Քոչարի]]» (1983) * ''Երվանդ''՝ «[[Հրդեհ (ֆիլմ)|Հրդեհ]]» (1983) * ''Մանուկով''՝ «[[Հեծյալը, որին սպասում էին]]» (1984) * ''Սպիրիդոն Դոլիձե''՝ «[[Հրամայված է վերցնել կենդանի]]» (1984) * ''Մուշեղ''՝ «[[Վերջին կիրակին]]» (1985) * ''վարսահարդար''՝ «[[Օդապարուկի օրը]]» (1986) * ''գործարանի տնօրեն''՝ «[[Ծովափնյա արձակուրդ]]» (1986) * ''Աշխենի հայրը''՝ «[[Օտար խաղեր (ֆիլմ)|Օտար խաղեր]]» (1986) * «[[Մեզանից երեքը]]» (1987) * «Գործողություն» (1987) * «Խոսք» (1987) * ''Մանուկյան''՝ «[[Սպիտակ ոսկոր]]» (1988) * ''էպիզոդիկ դեր''՝ «[[Գաղտնի խորհրդականը]]» (1988) * ''Վանունց''՝ «Ուժասպառվածները» (1990) * «[[Ժամկետը՝ յոթ օր]]» (1991) * «[[Քույրիկը Լոս Անջելեսից]]» (1993) * «[[Հարսնացուն Ջերմուկից (ֆիլմ)|Հարսնացուն Ջերմուկից]]» (1997) * «[[Մեր բակը|Մեր բակը 2]]» (1998) == Աղբյուրներ == * [https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=137 Լեոնարդ Սարկիսովը avproduction.am կայքում] * [http://www.kino-teatr.ru/kino/acter/m/post/17597/works/ Լեոնարդ Սարկիսովը kino-teatr.ru կայքում] {{ref-ru}} * [http://www.kinopoisk.ru/name/294203/#actor Լեոնարդ Սարկիսովը kinopoisk.ru կայքում] {{ref-ru}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Սարկիսով, Լեոնարդ}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասաններ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ ժողովրդական արտիստներ]] [[Կատեգորիա:1931 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Սեպտեմբերի 5 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:1998 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հոկտեմբերի 28 մահեր]] ajgf34lajq27wr88uecrpu14do6332o Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Թեկնածուներ 4 129752 8496163 8493443 2022-08-27T08:39:03Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki <table width="100%" style="border:2px solid #479429; margin-bottom:1em; background-color:#EBF9FC; padding:0.2em; text-align:center;"><tr><td> <strong>«Շաբաթվա հոդված» նախագիծ</strong> <div style="border:1px solid #479429;"><p style="clear:both; margin-top:0.2em; margin-bottom:0.2em; font-variant: small-caps; font-size: 100%;"> [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված|Գլխավոր էջ]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Չափանիշներ|<span style="color:BLACK">Չափանիշներ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Կանոնակարգ|<span style="color:BLACK">Կանոնակարգ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Թեկնածուներ|<span style="color:BLACK">Թեկնածուներ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Արխիվ|<span style="color:BLACK">Արխիվ</span>]] </p></div></table> <div style="background-color:none; border-width:1,5px; border-style: solid; border-color:#FF6363;"><table align="center" style="background-color:#FFEEEE;"><tr><td>[[Պատկեր:Gnome-emblem-important.svg|64px]]</td><td><strong style="font-size: 97%;">Հարգելի՛ մասնակիցներ, * մինչ առաջադրելը ծանոթացե՛ք <u>[[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Չափանիշներ|շաբաթվա հոդվածի թեկնածուների չափանիշներին]]</u>, * ձեր կողմից <u><big>7 օր</big></u> անարձագանք մնացած հոդվածները կտեղափոխվեն <u>«Չընտրված թեկնածուներ»</u> բաժին՝ <big>համապատասխան ծանուցումով ձեր քննարկման էջում</big>, * թեկնածու առաջադրելուց հետո <u><big>եղե՛ք ավելի ուշադիր</big></u> և հետևե՛ք այս էջին՝ հետագա թյուրիմացություններից խուսափելու համար: * հոդվածներն առաջադրելիս օգտագործե՛ք <u>համապատասխան կաղապարը</u>:</strong><br/></td><td></td></tr></table></div> __ՀՂՈՒՄ_ՆՈՐ_ԲԱԺՆԻ_ՎՐԱ__ {{Նոր թեկնածու}} {{Հին թեկնածու}} == Թեկնածուներ == ===[[Լուսին]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 22-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:27, 29 Մայիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Լուսին}} :{{pagesize|Լուսին}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 07:58, 26 Մայիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Կիլիկիայի հայկական թագավորություն]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 23-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 19:47, 5 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Կիլիկիայի հայկական թագավորություն}} :{{pagesize|Կիլիկիայի հայկական թագավորություն}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 12:57, 3 Հունիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 24-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:05, 12 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)}} :{{pagesize|Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 13:05, 12 Հունիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Յուրի Կնորոզով]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 26-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 09:17, 26 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Յուրի Կնորոզով}} :{{pagesize|Յուրի Կնորոզով}} Թեկնածու {{subst:--[[Մասնակից:Ապատ63|Ապատ63]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ապատ63|քննարկում]]) 13:45, 16 Հունիսի 2022 (UTC)}} {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 27-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:48, 3 Հուլիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր}} :{{pagesize|Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 16:47, 2 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 29-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 15:25, 17 Հուլիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)}} :{{pagesize|Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 12:12, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)]]=== {{ՔՓ|Բովանդակությունը ենթակա է ստուգման, շատ են ավելորդ տեղեկությունները։}} :{{la|Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} :{{pagesize|Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} Թեկնածու {{subst:Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 34-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 17:40, 21 Օգոստոսի 2022 (UTC)}} :{{la|Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում}} :{{pagesize|Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:13, 21 Օգոստոսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)]]=== :{{la|Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)}} :{{pagesize|Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:39, 27 Օգոստոսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} 10f4fyfz3owr5vxsl85822cs9rx0v77 8496165 8496163 2022-08-27T08:40:38Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki <table width="100%" style="border:2px solid #479429; margin-bottom:1em; background-color:#EBF9FC; padding:0.2em; text-align:center;"><tr><td> <strong>«Շաբաթվա հոդված» նախագիծ</strong> <div style="border:1px solid #479429;"><p style="clear:both; margin-top:0.2em; margin-bottom:0.2em; font-variant: small-caps; font-size: 100%;"> [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված|Գլխավոր էջ]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Չափանիշներ|<span style="color:BLACK">Չափանիշներ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Կանոնակարգ|<span style="color:BLACK">Կանոնակարգ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Թեկնածուներ|<span style="color:BLACK">Թեկնածուներ</span>]] {{•}} [[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Արխիվ|<span style="color:BLACK">Արխիվ</span>]] </p></div></table> <div style="background-color:none; border-width:1,5px; border-style: solid; border-color:#FF6363;"><table align="center" style="background-color:#FFEEEE;"><tr><td>[[Պատկեր:Gnome-emblem-important.svg|64px]]</td><td><strong style="font-size: 97%;">Հարգելի՛ մասնակիցներ, * մինչ առաջադրելը ծանոթացե՛ք <u>[[Վիքիպեդիա:Շաբաթվա հոդված/Չափանիշներ|շաբաթվա հոդվածի թեկնածուների չափանիշներին]]</u>, * ձեր կողմից <u><big>7 օր</big></u> անարձագանք մնացած հոդվածները կտեղափոխվեն <u>«Չընտրված թեկնածուներ»</u> բաժին՝ <big>համապատասխան ծանուցումով ձեր քննարկման էջում</big>, * թեկնածու առաջադրելուց հետո <u><big>եղե՛ք ավելի ուշադիր</big></u> և հետևե՛ք այս էջին՝ հետագա թյուրիմացություններից խուսափելու համար: * հոդվածներն առաջադրելիս օգտագործե՛ք <u>համապատասխան կաղապարը</u>:</strong><br/></td><td></td></tr></table></div> __ՀՂՈՒՄ_ՆՈՐ_ԲԱԺՆԻ_ՎՐԱ__ {{Նոր թեկնածու}} {{Հին թեկնածու}} == Թեկնածուներ == ===[[Լուսին]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 22-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:27, 29 Մայիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Լուսին}} :{{pagesize|Լուսին}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 07:58, 26 Մայիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Կիլիկիայի հայկական թագավորություն]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 23-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 19:47, 5 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Կիլիկիայի հայկական թագավորություն}} :{{pagesize|Կիլիկիայի հայկական թագավորություն}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 12:57, 3 Հունիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 24-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:05, 12 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)}} :{{pagesize|Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 13:05, 12 Հունիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Յուրի Կնորոզով]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 26-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 09:17, 26 Հունիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Յուրի Կնորոզով}} :{{pagesize|Յուրի Կնորոզով}} Թեկնածու {{subst:--[[Մասնակից:Ապատ63|Ապատ63]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ապատ63|քննարկում]]) 13:45, 16 Հունիսի 2022 (UTC)}} {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 27-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 11:48, 3 Հուլիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր}} :{{pagesize|Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 16:47, 2 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 29-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 15:25, 17 Հուլիսի 2022 (UTC)}} :{{la|Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)}} :{{pagesize|Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիր (1921)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 12:12, 16 Հուլիսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)]]=== {{ՔՓ|Բովանդակությունը ենթակա է ստուգման, շատ են ավելորդ տեղեկությունները։}} :{{la|Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} :{{pagesize|Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} Թեկնածու {{subst:Հայկական լեգեոն (Ֆրանսիա)}} {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում]]=== {{ՔՓ|2022 թվականի 34-րդ շաբաթվա հոդված։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 17:40, 21 Օգոստոսի 2022 (UTC)}} :{{la|Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում}} :{{pagesize|Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:13, 21 Օգոստոսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} {{ՔՎ}} ===[[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)]]=== :{{la|Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)}} :{{pagesize|Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1918-1920)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:39, 27 Օգոստոսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} ===[[Սուրբ Նշան եկեղեցի (Թբիլիսի)]]=== :{{la|Սուրբ Նշան եկեղեցի (Թբիլիսի)}} :{{pagesize|Սուրբ Նշան եկեղեցի (Թբիլիսի)}} Թեկնածու --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 08:40, 27 Օգոստոսի 2022 (UTC) {{ՇՀ ընտրություն}} onf76bukasewz37rbn0nbypz9a931bi Վալերի Պողոսյան 0 214171 8495914 7622994 2022-08-26T16:03:03Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածուներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Վալերի Վաղարշակի Պողոսյան''' ({{ԱԾ}}), ՀՀ պետական գործիչ։ Ծնվել է 1944 թ. մարտի 25-ին Երևանում։ == Կրթություն == * 1961-1966 թթ. - [[Երևանի պետական համալսարան]]ի ֆիզիկայի ֆակուլտետում, մասնագիտությամբ ֆիզիկոս է։ * 1969-1972 թթ. - Երևանի պետական համալսարանի փիլիսոփայության գծով ասպիրանտուրայում, փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու է (1974 թ.)։ == Աշխատանքային գործունեությունը == *1974-1990 թթ. - Հայկական հանրագիտարանի խմբագրության փիլիսոփայության և իրավունքի խմբագրության վարիչ։ *1990-1991 թթ. - [[ՀՀ ԱԺ|ՀՀ Գերագույն խորհրդ]]ի պատգամավոր, իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի քարտուղար։ *1991-1992 թթ. - [[ՀՀ ոստիկանություն|ՀՀ Ներքին գործեր]]ի նախարար։ *1992-1993 թթ. - ՀՀ Ազգային անվտանգության պետական վարչության պետ։ *1993-1996 թթ. - ՀՀ Գերագույն խորհրդի նախագահի խորհրդական։ *1990-1998 թթ. - [[ՀՀ Նախագահ]]ի ներման հանձնաժողովի նախագահ։ *1996 փետրվարից 2014 թ. հունիս - ՀՀ սահմանադրական դատարանի անդամ։ *2014 թ. հունիսից - [[ՀՀ սահմանադրական դատարան]]ի խորհրդական։ == Կոչումները == *1992 թ. գեներալ-մայոր է։ *ՀՀ Նախագահի հրամանագրով 1998 թ. նրան շնորհվել է դատավորի որակավորման բարձրագույն դաս։ Հեղինակ է 5 գրքերի և ավելի քան 50 հոդվածի, որոնք վերաբերում են մարդու իրավունքների, սահմանադրական իրավունքի, քաղաքականության և իրավունքի փոխհարաբերության հարցերին։ Ամուսնացած է, ունի երկու զավակ։ Տիրապետում է հայերենին և ռուսերենին։ {{Տեղեկաքարտ Հաջորդականություն | Նախորդող = [[Աշոտ Մանուչարյան]] | Հաջորդող = [[Վանիկ Սիրադեղյան]] | Ցուցակ = ՀՀ Ներքին գործերի նախարար<br>Վալերի Պողոսյան | Տարիներ = [[5 դեկտեմբերի 1991]]-[[10 փետրվարի 1992]] | bcolor = #fafff6 | color = #CCFFBF }} {{Տեղեկաքարտ Հաջորդականություն | Նախորդող = [[Հուսիկ Հարությունյան]] | Հաջորդող = [[Էդուարդ Սիմոնյանց]] | Ցուցակ = ՀՀ Ազգային անվտանգության պետական վարչության պետ<br>Վալերի Պողոսյան | Տարիներ = [[10 փետրվարի 1992]]-[[11 սեպտեմբերի 1992]] | bcolor = #fafff6 | color = #CCFFBF }} {{Տեղեկաքարտ Հաջորդականություն | Նախորդող = [[պաշտոնը հիմնադրվել է]] | Հաջորդող = [[Արայիկ Թունյան]] | Ցուցակ = ՀՀ Սահմանադրական դատարանի անդամ<br>Վալերի Պողոսյան | Տարիներ = [[5 փետրվարի 1996]]-[[19 ապրիլի 2014]] | bcolor = #fafff6 | color = #CCFFBF }} {{Հայաստանի ներքին գործերի նախարարները և ՀՀ ԿԱ ՀՀ ոստիկանության պետերը}} {{Հայաստանի ազգային անվտանգության նախարարները}} {{ՀՀ Սահմանադրական դատարանի անդամներ}} {{DEFAULTSORT:Պողոսյան, Վալերի}} [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:ԵՊՀ շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ֆիզիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Հայ քաղաքական գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ Սահմանադրական դատարանի անդամներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ ԳԽ 1-ին գումարման պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ պետական գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածուներ]] ecz3fcsghdbld3kue6dtl038st13eq6 Իվետա Մուկուչյան 0 224365 8496129 8485647 2022-08-27T04:04:47Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ երաժիշտ | բնօրինակ_անուն = | լոգո = | լոգոյի_լայնություն = | պատկեր = ESC2016 - Armenia Meet & Greet 22 (2).jpg | ալտերնատիվ = | նկարագրություն = Մուկուչյանը 2016 թվականի մայիսի 2-ին Ստոկհոլմում | Name = Իվետա Մուկուչյան | Landscape = | Background = solo_singer | Ի ծնե անուն = Իվետա Մուկուչյան | Alias = | Born = | Died = | Origin = | ժանր = | Երկիր = | մասնագիտություն = | գործունեության տարիներ = 2009-այժմ | գործիքներ = Վոկալ | Influences = | Label = | Associated_acts = Սերժո, Լազարո | URL = }} '''Իվետա Ռոբերտի Մուկուչյան''' ({{ԱԾ}}), գերմանահայ [[երգիչ|երգչուհի]], երգահան, [[մոդել]] և [[դերասան]]ուհի։ Ծնվել է [[Երևան]]ում, սակայն 5 տարեկանում տեղափոխվել է [[Համբուրգ]], [[Գերմանիա]]։ [[2009]] թվականին վերադարձել է Հայաստան և մասնակցել է «[[Հայ Սուպերսթար]]» հեռուստանախագծի չորրորդ եթերաշրջանին, որտեղ զբաղեցրել է հինգերորդ հորիզոնականը։ [[2012]] թվականին մասնակցել է «Գերմանիայի ձայնը» նախագծի երկրորդ եթերաշրջանին։ Նույն տարում «El Style» ամսագիրը նրան ճանաչել է «Ամենացանկալի հայուհի»։ [[2016]] թվականի մայիսին «[[LoveWave]]» երգով ներկայացրել է Հայաստանը [[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ]]ին, որն անցկացվել է [[Շվեդիա]]յի մայրաքաղաք [[Ստոկհոլմ]]ում գրավելով յոթերորդ հորիզոնականը։ Նույն թվականին Մուկուչյանը նաև արել է իր դերասանական առաջին քայլերը՝ նկարահանվելով [[Փախիր կամ ամուսնացիր|«Փախիր կամ ամուսնացիր»]] ֆիլմում։ 2017 թվականին երգչուհին և [[Արամ MP3]]-ն թողարկեցին «[[Դաշտերով]]» սինգլը, որը ստացավ «Տարվա երգ» մրցանակ Սոչիում։ Երգին հաջորդեց նույն անվանումը կրող մեկ այլ նախագիծ, որը ստացավ «Տարվա լավագույն երաժշտական համագործակցություն» մրցանակը Armenian Europe Music Awards-ի շրջանակներում։ Հոկտեմբերի 3-ին Իվետա Մուկուչյանը թողարրկել է իր առաջին ալբոմը՝ ''Armenian Folk'', ''Դաշտերով'' նախագծի երգերով։ Նույն տարում, նա նկարահանվել է «[[Մեր երազանքի ճանապարհը]]» ֆիլմում։ ==Վաղ կյանք== Իվետա Մուկուչյանը ծնվել է [[1986]] թվականի [[հոկտեմբերի 14]]-ին [[Երևան]]ում։ Նա մանկապարտեզ հաճախել է Երևանում<ref name="bravo">{{cite news|title=Իվետա Մուկուչյան|url=http://www.bravo.am/news/%D5%AB%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1-%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B9%D5%B5%D5%A1%D5%B6/|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Նոյեմբերի 9, 2010|work=Bravo.am}}</ref>, սակայն նրա ընտանիքը [[1992]] թվականին տեղափոխվել է [[Գերմանիա]], երբ նա եղել է 5 տարեկան<ref name="av show">{{cite web|title=hy:Իվետա Մուկուչյան|url=https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=980|work=«AV SHOW» Producing Center|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13}}</ref>։ Գերմանիայում Մուկուչյանը հաճախել է դպրոց, իսկ [[1998]]-[[2006]] թվականներին [[Համբուրգ]] քաղաքի Սանկտ Անսգար գիմնազիայում սովորել է [[անգլերեն]] և նկարչություն<ref name="av show"/>։ [[2009]] թվականին վերադարձել է Երևան և ընդունվել [[Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա|Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի]] ջազ-վոկալ բաժին<ref name="av show"/>։ Մուկուչյանը ունի մեկ քույր՝ Մարիաննան, ով ոճաբան է<ref>{{cite web|title=Ո՞վ է Իվետա Մուկուչյանի քույր Մարիաննայի ընտրյալը (լուսանկարներ)|url=https://style.news.am/arm/news/26880/ov-e-iveta-mukuchyani-quyr-mariannayi-yntryaly-lusankarner.html|work=News.am|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13}}</ref>։ ==Կարիերա== ===2009-2014։ «Հայ Սուպերսթար» և «Գերմանիայի ձայնը»=== [[2009]] թվականին ներկայացել է [[Շանթ ՀԸ|Շանթ]] հեռուստաընկերության «[[Հայ Սուպերսթար]]» նախագծի չորրորդ եթերաշրջանի լսումներին, որտեղ արժանացել է ժյուրիի անդամների հավանությանը և սկսել է մասնակցել գալա համերգներին<ref name="av show"/>։ Այդ մրցույթում նա զբաղեցրել է հինգերորդ հորիզոնականը<ref name="av show"/>։ [[2010]] թվականին [[Մոսկվա]]յում անցկացված «Արմենիա» հայկական ամենամյա երաժշտական մրցանակաբաշխության ժամանակ արժանացել է «Տարվա հայտնություն» մրցանակին<ref name="awards">{{cite web|title=Հոկտեմբերի 14-ին երգչուհի Իվետա Մուկուչյանի 29-ամյակն է|url=http://ankakh.com/article/26271/hvoktyembyeri-14-in-yergchuhi-ivyeta-mukuchyani-29-amyakn-e|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Հոկտեմբերի 14, 2015|work=Ankakh.com}}</ref> և նույն տարում Արարատ 93-ի հետ թողարկել է «L'amour n'a pas de loi» ֆրանսերեն երգը, որը տեղ է գտել ռեփերի դեպյուտ ալբոմում<ref>{{cite web|title=Amalgame by Ararat 94|url=https://itunes.apple.com/us/album/lamour-na-pas-de-loi-feat-iveta-mukuchyan/722436941?i=722436966|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 12|date=հունվարի 1, 2010|work=iTunes.apple.com|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171212031809/https://itunes.apple.com/us/album/lamour-na-pas-de-loi-feat-iveta-mukuchyan/722436941?i=722436966|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 12|df=dmy-all}}</ref>։ Մյուս տարի, Մուկուչյանը մասնակցել է ''Պարահանդես 4'' մրցույթին (բրիտանական ''Strictly Come Dancing'' նախագծի հայկական տարբերակը) սակայն դուրս է մնացել մինչև կիսաեզրափակիչը։ Երգչուհին նաև զբաղեցրել է երրորդ հորիզոնականը գերմանական ''The Voice of Hamburg'' մրցույթում։ [[2012]] թվականին ներկայացել է «Գերմանիայի ձայն» նախագծի երկրորդ եթերաշրջանի լսումներին, որտեղ կատարել է շվեդ երգչուհի [[Լորին]]ի «[[Euphoria (երգ, Լորին)|Euphoria]]» երգը<ref>{{cite news|title=Iveta Mukuchyan: Euphoria|url=http://www.the-voice-of-germany.de/video/clip/1996274-iveta-mukuchyan-euphoria-1.3411746/|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Հոկտեմբերի 26, 2012|agency=The Voice of Germany}}</ref>։ Նա ընդգրկվել էր Նադյու Քսավերի թիմում, սակայն առաջին գալա համերգից հետո դուրս մնաց նախագծից։ 2012 թվականի դեկտեմբերին «El Style» ամսագրի քվեարկության արդյունքում Մուկուչյանը ճանաչվեց «Ամենացանկալի հայուհի» և հայտնվեց այդ ամսագրի շապիկին<ref>{{cite news|title=hy:Իվետա Մուկուչյան. սեքսուալությունը կանացիությունն է՝ առանց գռեհիկության|url=http://lurer.com/?p=63911&l=am|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Դեկտեմբերի 21, 2012|work=Lurer.com}}</ref><ref>{{cite news|title=hy:"Ամենացանկալի հայուհին" հիացած է, որ Սիրուշոյի և Նազենի Հովհաննիսյանի հետ նույն ցուցակում է|url=http://lurer.com/?p=64510&l=am|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Դեկտեմբերի 24, 2012|agency=Lurer.com}}</ref>։ Նույն ամսում հայ պրոդյուսեր Լազարոն թողարկեց իր «Freak» սինգլը, որը վոկալիստը Մուկուչյանն է<ref>{{cite news|title=Պրեմիերա. Իվետա Մուկուչյանի նոր տեսահոլովակը. VIDEO|url=https://zham.am/index.php?lid=am&pageName=evayln&id=461174202|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Դեկտեմբերի 24, 2012|agency=Zham.am}}</ref>։ Այդ ժամանակահատվածում Մւկուչյանը տվեց իր առաջին Երևանյան մենահամերգը և կրկին հայտնվեց «El Style» ամսագրի շապիկին։ [[2014]] թվականին նա նաև իր մասնակցությունն ունեցավ Լազարոյի «Summer Rain» սինգլում<ref name="rain">[https://itunes.apple.com/am/album/summer-rain-remixes-feat./id909326988 Summer Rain (Remixes) (feat. Iveta Mukuchyan) by Lazzaro]</ref>։ ===2015-2016։ Եվրատեսիլ երգի մրցույթ=== [[Պատկեր:ESC2016 - Armenia 08.jpg|thumbnail|upright|left|180px|Մուկուչյանը Եվրատեսիլի փորձերից մեկի ժամանակ։]] [[2015]] թվականի հոկտեմբերին Մուկուչյանը թողարկեց իր «[[Simple Like A Flower|Simple Like a Flower]]» սինգլն ու դրա տեսահոլովակը<ref>{{cite web|url=http://pressmedia.am/?p=8258&l=am|title=Պրեմիերա. Իվետա Մուկուչյանի նոր տեսահոլովակը. «Simple Like A Flower»|work=PressMedia.com|date=Հոկտեմբերի 3, 2015|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13}}</ref>։ Նույն ամսում [[Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն]]ը հայտարարեց, որ ներքին ընտրությամբ Մուկուչյանը ընտրվել է [[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ]]ում Հայաստանի ներկայացուցիչ<ref>[http://wiwibloggs.com/2015/10/13/iveta-mukuchyan-will-represent-armenia-at-eurovision-2016/104484/ Wiwiblog: Iveta Mukuchyan will represent Armenia at Eurovision 2016]</ref>։ [[2016]] թվականի [[փետրվարի 19]]-ին հայտնի դարձավ, որ մրցույթում նա կատարելու է «[[LoveWave]]» երգը, որի տեքստը գրվել է իր և Ստեֆանի Քրուչֆիլդի կողմից, իսկ երաժշտության հեղինակներն են Լիլիթ և Լևոն Նավասարդյանները<ref>{{cite web|title=Armenia: Iveta Mukuchyan to sing LoveWave|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=armenia_iveta_mukuchyan_to_sing_lovewave|work=Eurovision.tv|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Փետրվարի 19, 2016}}</ref>։ Երգի և տեսահոլովակի պրեմիերան կայացավ [[մարտի 2]]-ին Հանրային Հեռուստաընկերության եթերում և Եվրատեսիլի [[ՅուԹյուբ]]ի պաշտոնական էջում<ref>{{cite web|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=armenia_iveta_mukuchyan_to_sing_lovewave|title=Armenia: Iveta Mukuchyan to sing LoveWave|work=Eurovision.tv|date=Փետրվարի 19, 2016|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13}}</ref>, այնուհետև կրկին հայտնվեց ''El Style''-ի շապիկին<ref name="El Style 2016">{{cite web|last2=|first2=|title=Իվետա Մուկուչյանի էքսկլյուզիվ հարցազրույցը և ֆոտոշարքը EL ամսագրի համար|url=http://el.am/iveta-mukuchyan-lovewave-el-magazine/|date=դեկտեմբերի 5, 2017|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 11|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171229121451/http://el.am/iveta-mukuchyan-lovewave-el-magazine/|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 29|df=dmy-all}}</ref>։ Այս ընթացքում Մուկուչյանը նաև առաջին անգամ հանդես եկավ որպես դերասանուհի՝ հայտնվելով «[[Փախիր կամ ամուսնացիր]]» արկածային կատակերգությունում և Մկրտիչ Արզումանյանի հետ ձայնագրեց ֆիլմի սաունդթրեքը<ref>{{cite web|url=http://wiwibloggs.com/2016/06/16/case-missed-iveta-mukuchyan-show-sweeter-side-duet-du-haneluk-es/143578/|title=IN CASE YOU MISSED IT: IVETA MUKUCHYAN SHOWS HER SWEETER SIDE IN DUET “DU HANELUK ES”|work=Wiwibloggs.com|date=հունիսի 16, 2016|accessdate=2018 թ․ մարտի 29|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171215221147/http://wiwibloggs.com/2016/06/16/case-missed-iveta-mukuchyan-show-sweeter-side-duet-du-haneluk-es/143578/|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 15|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tert.am/am/news/2016/02/05/mko/1923355|title=Մկոն ու Իվետա Մուկուչյանը «Փախիր կամ Ամուսնացիր» ֆիլմում|work=[[Թերթ.am]]|date=Փետրվարի 5, 2016|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305000530/http://www.tert.am/am/news/2016/02/05/mko/1923355|dead-url=yes}}</ref>։ Եվրատեսիլյան ամիսներին, երգչուհին և իր թիմը նորություններ էին տրամադրում Հայաստանի Հանրային Հեռուստաընկերության ''Եվրատեսիլի օրագիր'' հաղորդման շրջանակներում։ Եվրատեսիլում Մուկուչյանը ելույթ ունեցավ առաջին կիսաեզրափակչում՝ [[մայիսի 10]]-ին, զբաղեցնելով երկրորդ հորիզոնականը (ետ մնաց միայն Ռուսաստանի ներկայացուցիչ Սերգեյ Լազարևից) անցավ եզրափակիչ փուլ, որն անցկացվեց [[մայիսի 14]]-ին<ref>{{cite web|title=We have our first ten finalists|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=50we_have_our_first_ten_finalists|work=Eurovision.tv|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Մայիսի 10, 2016}}</ref><ref>{{cite web|title=Running order for the 2016 Grand Final revealed|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=113running_order_for_grand_final_revealed|work=eurovision.tv|accessdate=2016 թ․ Մայիսի 13|date=Մայիսի 13, 2016}}</ref>։ Եզրափակչի քվեարկության արդյունքում նա զբաղեցրեց յոթերորդ հորիզոնականը 249 միավորով։ Նա նաև հաղթել է Eurovision's Next Top Model և Եվրատեսիլ 2016-ի լավագույն կին վոկալիստ մրցանակները<ref>{{cite web|url=http://wiwibloggs.com/2016/06/05/poll-results-best-female-soloist-eurovision-2016/140359/|title=POLL RESULTS: IVETA MUKUCHYAN IS YOUR FAVOURITE FEMALE SOLOIST OF EUROVISION 2016|work=Wiwibloggs.com|date=հունիսի 5, 2016|accessdate=2018 թ․ մարտի 29|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170626101350/http://wiwibloggs.com/2016/06/05/poll-results-best-female-soloist-eurovision-2016/140359/|archivedate=2017 թ․ հունիսի 26|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://wiwibloggs.com/2016/05/28/iveta-mukuchyan-eurovisions-next-top-model-2016/142923/|title=IVETA MUKUCHYAN IS EUROVISION’S NEXT TOP MODEL 2016|work=Wiwibloggs.com|date=մայիսի 28, 2016|accessdate=2018 թ․ մարտի 29|language=en|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170724005947/http://wiwibloggs.com/2016/05/28/iveta-mukuchyan-eurovisions-next-top-model-2016/142923/|archivedate=2017 թ․ հուլիսի 24|df=dmy-all}}</ref>։ Կիսաեզրափակչում հայտնվելուց հետո՝ մամլո ասուլիսի ժամանակ այն հարցին, թե ինչո՞ւ «կանաչ սենյակ»-ում բարձրացրեց [[Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն (Արցախ)|Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության]] դրոշը, Իվետան պատասխանեց. {{քաղվածք|... Միակ բանը, որ ես ցանկանում եմ ասել և տարածել, հետևյալն է` խաղաղություն։ Ես միայն խաղաղություն եմ ցանկանում սահմաններին, Հայաստանը խաղաղություն է ցանկանում։ Հենց այս պատճառով էլ գրել եմ այս երգը` ցանկանալով տարածել «սիրո ալիքներ»։ Իմ ցանկությունն է, որ ամենուր խաղաղություն լինի։ Ես բարձրացրեցի դրոշը, քանի որ ցանկանում էի, որ մարդիկ կենտրոնանան այս խնդրի վրա։ Ես միայն խաղաղություն եմ ցանկանում այս աշխարհում։|Իվետա Մուկուչյանը մամլո ասուլիսի ժամանակ<ref>{{cite web|title=Հայաստանը խաղաղություն է ցանկանում. Իվետա Մուկուչյանը մեկնաբանել է Արցախի դրոշի բարձրացումը|url=https://armenpress.am/arm/news/846790/armeniya-khochet-mira-ivetta-mukuchyan-kommentirovala-pochemu.html|publisher=armenpress.am|accessdate=2016 թ․ մայիսի 14}}</ref>}} [[File:Iveta Mukuchyan Europe Day June 2 2018 -9.jpg|thumbnail|upright|right|160px|Մուկուչյանը բացօթյա համերգի ընթացում]] Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Հիքմեթ Հաջիևը հայկական կողմի այս քայլը որակավորել է որպես սադրիչ և անթույլատրելի։ Եզրափակչի օրը Էրիքսոն Գլոբ արենայի շրջակայքում ինքնաթիռ հայտնվեց ցույց տալով «Karabach loves Iveta» գրությունը<ref>{{cite web|last1=Berkovic|first1=Aleksei|title=Над ареной Евровидения кружит самолёт с плакатом в поддержку Нагорного Карабаха|url=https://life.ru/t/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/409024/nad_arienoi_ievrovidieniia_kruzhit_samoliot_s_plakatom_v_poddierzhku_naghornogho_karabakha|website=life.ru|publisher=Life|accessdate=2018 թ․ հունվարի 12|date=մայիսի 14, 2016|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180112214855/https://life.ru/t/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/409024/nad_arienoi_ievrovidieniia_kruzhit_samoliot_s_plakatom_v_poddierzhku_naghornogho_karabakha|archivedate=2018 թ․ հունվարի 12|df=dmy-all}}</ref>։ ===2016-2017։ ''IvaVerse'' և ''Դաշտերով''=== Եվրատեսիլից հետո Մուկուչյանը հյուրընկավլեց մի շարք հայկական հեռուստատեսային շոուների։ 2016 թվականի հունիսին Մուկուչյան քույրերը Բարսելոնայում մասնակցել են եռօրյա ամառային էլեկտրոնային երաժշտության փառատոնին՝ «Սոնարին»<ref>{{cite web|url=https://style.news.am/arm/news/32335/iveta-ev-marianna-mukuchyannery-ispanakan-s%C3%B3nar-paratonin.html|title=Իվետա և Մարիաննա Մուկուչյանները՝ իսպանական «Sónar» փառատոնին|publisher=style.news|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=Iveta and Marianna Mukuchyans at the Spanish "Sonar" festival.|date=հունիսի 20, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171223215744/https://style.news.am/arm/news/32335/iveta-ev-marianna-mukuchyannery-ispanakan-s%C3%B3nar-paratonin.html|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|df=dmy-all}}</ref>։ Մուկուչյանը Լոնդոնում կայացած հուլիսյան հայկական փողոցի փառատոնում հյուրընկալված երգչուհին էր, որտեղ նա հանդես եկավ դուդուկահար Գևորգ Կարապետյանի հետ<ref>{{cite web|url=http://wiwibloggs.com/2016/07/19/iveta-mukuchyan-teases-role-national-final-exclusive-london-interview/146746/|title=IVETA MUKUCHYAN TEASES JOINT ROLE WITH ARAM MP3 AT ARMENIA’S NATIONAL FINAL IN LONDON INTERVIEW|accessdate=2018 թ․ մարտի 29|language=English|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170415042537/http://wiwibloggs.com/2016/07/19/iveta-mukuchyan-teases-role-national-final-exclusive-london-interview/146746/|archivedate=2017 թ․ ապրիլի 15|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=https://style.news.am/arm/news/33040/iveta-mukuchyany-londonum-armenian-street-festival-i-hatuk-hyur.html|title=Իվետա Մուկուչյանը՝ Լոնդոնում Armenian Street Festival-ի հատուկ հյուր|publisher=style.news|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=Iveta Mukuchyan at the Armenian Street Festival in London as a special guest|date=հուլիսի 16, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171223215720/https://style.news.am/arm/news/33040/iveta-mukuchyany-londonum-armenian-street-festival-i-hatuk-hyur.html|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|df=dmy-all}}</ref>։ Նույն ամսում նա նաև ունեցել է համերգ նվիրված Էվոկաբանկի բացմանը<ref>{{cite web|url=http://www.bravo.am/news/Evocabank-ի-յուրահատուկ-շնորհանդեսն-ու-Դուբայում-Ջենիֆեր-Լոպեսի-համերգի-տոմսեր-շահած-3-հաջողակները|title=Evocabank-ի յուրահատուկ շնորհանդեսն ու Դուբայում Ջենիֆեր Լոպեսի համերգի տոմսեր շահած 3 հաջողակները|publisher=Bravo |accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=Evocabank's unique presentation and 3 lucky people that won thickets for Jennifer Lopez's concert in Dubai.|date=սեպտեմբերի 16, 2017}}</ref>։ Լոս Անջելեսում Microsoft թատրոնում կայացած Pan Armenian Entertainment մրցանակաբաշխության ընթացում արժանացել է տարվա ընթացքում միջազգային բեմում Հայաստանը լավագույնս ներկայացրած արտիստ կոչմանը, որտեց կատարել է իր «LoveWave» ստեղծագործությունը և նոր երգ՝ «Ամենան»<ref>{{cite web|url=http://life.tert.am/am/news/2016/11/07/Pan-Armenian-Entertainment-Awards-2016-concert/23338|title=Ռազմիկ Ամյանի, Իվետա Մուկուչյանի և Սոֆի Մխեյանի ու Վիգեն Հովսեփյանի կատարումները «Pan Armenian Entertainment Awards 2016»-ում|publisher=life.tert.am|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=Performances of Razmik Amyan, Iveta Mukuchyan, Sophi Mkheyan and Vigen Hovsepyan at the Pan Armenian Entertainment Awards 2016|date=նոյեմբերի 7, 2017|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171223042603/http://life.tert.am/am/news/2016/11/07/Pan-Armenian-Entertainment-Awards-2016-concert/23338|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|df=dmy-all}}</ref>։ «Ամենան», որը երգ է կանանց և նրանց վերափոխման, ներքին պայքարի ու արժեքների մասին<ref name="Amena about women">{{cite web|last1=Mukuchyan|first1=Iveta|title=This song is about us..WOMEN.|url=https://www.facebook.com/IvetaMukuchyan/posts/1713735015353388|website=Facebook.com|publisher=Iveta Mukuchyan|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|date=դեկտեմբերի 9, 2017}}</ref> , թողարկվեց 2016-ի նոյեմբերի քսանչորսին։ Երգի պրոդյուսերը հենց ինքն է՝ Մուկուչյանը, իսկ տեսահոլովակը թողարկվել է 2017-ի ապրիլին<ref name="Amena Music Video">{{cite web|url=http://newsarmenia.am/am/news/culture/-Iveta-Mukuchyany-nerkayacrel-e-Amena-Amena-/|title=Իվետա Մուկուչյանը ներկայացրել է «Ամենա-Ամենա» երգի նոր տեսահոլովակը (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)|publisher=newsarmenia|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=Iveta Mukuchyan presented Amena-Amena's new music video (VIDEO)|date=ապրիլի 30, 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171210231832/http://newsarmenia.am/am/news/culture/-Iveta-Mukuchyany-nerkayacrel-e-Amena-Amena-/|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|df=dmy-all}}</ref>։ Նա եղել է «Դեպի Եվրատեսիլ» մրցույթի 6 ժյուրիներից մեկը, իսկ նրա թիմի վերջին մասնակիցը՝ Վահե Ալեքսանյանը, զբաղեցրեց հինգերորդ հորիզոնականը 48 միավորով<ref name=de_jury>{{cite web|title=Armenia unveils 'Dream Team' for 2017|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=armenia_unveils_dream_team_for_2017|website=eurovision.tv|publisher=[[European Broadcasting Union]]|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|date=օգոստոսի 22, 2016|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170219050237/http://www.eurovision.tv/page/news?id=armenia_unveils_dream_team_for_2017|archivedate=2017 թ․ փետրվարի 19|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite news|title=DEPI EVRATESIL: LUCY AND VAHE ELIMINATED IN FIRST LIVE SHOW|url=http://wiwibloggs.com/2016/12/11/depi-evratesil-lucy-vahe-eliminated-first-live-show/159300/|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|newspaper=wiwibloggs|date=դեկտեմբերի 11, 2016|author=wiwibloggs|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170603082022/http://wiwibloggs.com/2016/12/11/depi-evratesil-lucy-vahe-eliminated-first-live-show/159300/|archivedate=2017 թ․ հունիսի 3|df=dmy-all}}</ref>։ == Սկավառակագրություն == === Սինգլներ === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |- ! scope="col"| Անվանում ! scope="col"| Տարի ! scope="col"| Ալբոմ |- ! scope="row"| "Right Way to Love"<ref>[https://itunes.apple.com/am/album/right-way-to-love-single/id576472299 Right Way to Love - Single by Iveta Mukuchyan]</ref> | 2012 | rowspan="3" {{n/a|Ոչ-ալբոմ երգեր}} |- ! scope="row"| "I'm falling"<ref>[https://itunes.apple.com/us/album/im-falling-feat.-iveta-mukuchyan/id920299614?i=920299743 I am falling - Single by Iveta Mukuchyan and Serjo]</ref> | rowspan="1"| 2014 |- ! scope="row"| «Արի Յար»<ref>[https://itunes.apple.com/am/album/ari-yar-single/id1060042642 Ari Yar - Single by Iveta Mukuchyan]</ref> | rowspan="2"| 2015 |- ! scope="row"| "[[Simple Like A Flower]]"<ref>[https://itunes.apple.com/am/album/simple-like-a-flower-single/id1045567744 Simple Like a Flower - Single by Iveta Mukuchyan]</ref> | ''[[IvaVerse]]'' |- ! scope="row"| "[[LoveWave]]" <ref name="iTunes">{{cite web|url=https://itunes.apple.com/am/album/lovewave-eurovision-2016-armenia/id1097957541?i=1097958318|title=LoveWave (Eurovision 2016 - Armenia) - Single by Iveta Mukuchyan|work=[[ITunes Store|iTunes]]|date=մարտի 30, 2016|accessdate=2016 թ․ մարտի 31}}</ref> | rowspan="1" | 2016 | rowspan="5" {{n/a|Ոչ-ալբոմ երգեր}} |- ! scope="row" | «Amena Ամենա»<ref name="Amena">{{cite web|last1=Mukuchyan|first1=Iveta|title=Amena Ամենա - Single|url=https://itunes.apple.com/us/album/amena-%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1/1171898948?i=1171898980|website=iTunes.com|publisher=iTunes|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|date=նոյեմբերի 4, 2016}}</ref><ref name="Amena1">{{cite web|last1=Mukuchyan|first1=Iveta|title=This song is about us..WOMEN.|url=https://hy-am.facebook.com/IvetaMukuchyan/posts/1713735015353388|website=FaceBook.com|publisher=Iveta Mukuchyan|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|date=դեկտեմբերի 9, 2017}}</ref> | rowspan="3" | 2017 |- ! scope="row" | «[[Հայաստան Ջան]]»"<ref>[https://itunes.apple.com/us/album/hayastan-jan-single/id1271544095 Hayastan Jan - Single by Iveta Mukuchyan]</ref> |- ! scope="row" | «Դեպի Նոր Իրականություն»<ref>[https://itunes.apple.com/us/album/depi-nor-irakanutyun/1290705235?i=1290705895 Depi Nor Irakanutyun - Single by Iveta Mukuchyan]</ref> |- ! scope="row" | «Սիրահարվել եմ քեզ»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=WdYKmyd3NIg Iveta Mukuchyan - Սիրահարվել եմ քեզ / Siraharvel em qez &#91;Teaser #1&#93;]</ref> | rowspan="1" | 2018 |- |} ==Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ |- ! scope="col" | Թվական ! scope="col" | Անվանում ! scope="col" | Կերպար |- |[[2016]] |[[Փախիր կամ ամուսնացիր|«Փախիր կամ ամուսնացիր»]] |Սաթենիկ |- |[[2017]] |[[Մեր երազանքի ճանապարհը|«Մեր երազանքի ճանապարհը»]] |Լիլիթ |- |[[2021]] |«Սևազգեստ կանայք» |Անժելա |- |[[2022]] |«Գործակալ 044» | |} ==Պարգևներ և նոմինացումներ== {| class="wikitable plainrowheaders unsortable" style="text-align:center" |- ! style="width:5%;"| Տարի !! Մրցանակ !! Կատեգորիա !! Ստացող !! Քաղաք !! Արդյունք !{{Abbr|Ծն.|Ծանոթագրություն}} |- !scope="row"| 2010 | Հայկական երաժշտական մրցանակաբաշխություն | Տարվա հայտնություն |rowspan=3 | Երգչուհին | [[Մոսկվա]] |rowspan=2 {{won}} | |- !scope="row" rowspan=2 | 2016 | Pan Armenian Entertainment մրցանակաբաշխություն | Armenia's Entertainment Ambassador | [[Լոս Անջելես]] | <ref name="Pan Armenian awards">{{cite web|title=Armenia: Iveta Mukuchyan at the Pan Armenian Entertainment show|url=http://esctoday.com/143212/armenia-iveta-mukuchyan-performs-lovewave-at-the-pan-armenian-ent-show/|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|date=մարտի 27, 2017|work=esctoday.com|language=en|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170704143645/http://esctoday.com/143212/armenia-iveta-mukuchyan-performs-lovewave-at-the-pan-armenian-ent-show/|archivedate=2017 թ․ հուլիսի 4|df=dmy-all}}</ref> |- | Daf Bama Music մրցանակաբաշխություն | Best Armenian Female Act | [[Համբուրգ]] | {{nom}} | |- !scope="row" rowspan=7 | 2017 | Ծիծեռնակ մրցանակաբաշխություն | Տարվա հիթ | "[[LoveWave]]" | [[Երևան]] |rowspan=4 {{won}} | <ref name="Swallow awards">{{cite web|title=Միհրան Ծառուկյանը, Իվետա Մուկուչյանը և այլք` «Ծիծեռնակ» մրցանակաբաշխության մրցանակակիրներ|url=http://life.tert.am/am/news/2017/04/06/ticernak/34717|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 22|date=ապրիլի 6, 2017|work=life.tert.am|language=hy|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171223042532/http://life.tert.am/am/news/2017/04/06/ticernak/34717|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|df=dmy-all}}</ref> |- |rowspan=2 | Armenian Europe Music մրցանակաբաշխություն | Տարվա համագործակցություն | Դաշտերով |rowspan=2 | [[Փարիզ]] |rowspan=2 | <ref name="Paris Awards">{{cite web|url=http://life.tert.am/am/news/2017/03/29/Armenian-Europe-Music-Awards-Paris-2017/34103|title=Փարիզում հայկական մրցանակաբաշխության 25 մրցանակակիրների ամբողջական ցանկը|publisher=life.tert.am|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|language=Armenian|trans-title=List of prizewinners at Armenian Europe Music Awards in Paris|date=մարտի 29, 2017|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171210072413/http://life.tert.am/am/news/2017/03/29/Armenian-Europe-Music-Awards-Paris-2017/34103|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 10|df=dmy-all}}</ref> |- | Հայ փոփի դիվա | Երգչուհին |- | Սոչիի մրցանակաբաշխություն | Տարվա երգ | "[[Դաշտերով]]" | [[Սոչի]] | <ref name="Sochi">{{cite web|url=http://life.tert.am/am/news/2017/04/25/avards/36169|title=«Արմենիա TV»–ի մրցանակաբաշխությանը Սոչիում ներկա կլինեն բոլոր աստղերը|publisher=life.tert.am|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 23|language=Armenian|trans-title=All the stars will be present at Sochi Awards of [[Armenia TV]]|date=ապրիլի 25, 2017|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171224101224/http://life.tert.am/am/news/2017/04/25/avards/36169|archivedate=2017 թ․ դեկտեմբերի 24|df=dmy-all}}</ref> |- |rowspan=3 | Daf Bama Music մրցանակաբաշխություն | BAMA's Best Performer |rowspan=3 | Երգչուհին |rowspan=3 | Համբուրգ |rowspan=3 {{nom}} |rowspan=2 | <ref name="DafBama">{{cite web|last2=|first2=|title=Iveta Mukuchyan has been nominated for BAMA People's Choice Award.|url=https://hy-am.facebook.com/dafent/photos/a.697289936966211.1073741828.652591298102742/1801857029842824/?type=3&theater|date=օգոստոսի 16, 2017|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 11}}</ref> |- | Best Armenian Act |- | BAMA People's Choice Award | <ref name="Daf Bama">{{cite web|last2=|first2=|title=daf BAMA MUSIC AWARDS 2017 Focus : Iveta Mukuchyan|url=https://hy-am.facebook.com/dafent/photos/a.697289936966211.1073741828.652591298102742/1849872508374609/?type=3&theater|date=հոկտեմբերի 1, 2017|accessdate=2017 թ․ դեկտեմբերի 11}}</ref> |- |} == Տես նաև == * [[Հայերը Գերմանիայում]] == Ծանոթագրություներ == {{Ծանցանկ|2}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Iveta Mukuchyan|Իվետա Մուկուչյան}} * [http://ivetamukuchyan.com/ Պաշտոնական կայք] * [https://hy-am.facebook.com/IvetaMukuchyan Պաշտոնական ֆեյսբուքյան էջ] {{Արտաքին հղումներ}} {{Հայաստանը Եվրատեսիլում}} {{Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ}} {{DEFAULTSORT:Մուկուչյան, Իվետա}} [[Կատեգորիա:1986 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հոկտեմբերի 14 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հայ երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթի մասնակիցներ‎]] [[Կատեգորիա:«The Voice» հեռուստաշոուի մասնակիցներ]] [[Կատեգորիա:Հայ առաքելական քրիստոնյաներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի մասնակիցները Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հայ երգահաններ]] [[Կատեգորիա:Հայ երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:Հայ մոդելներ]] [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] 75291yahntdxiwn95gfuwwm2x4r9010 Անահիտ Անանյան 0 224998 8495911 8354924 2022-08-26T15:57:36Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Վրաստանի տեխնիկական համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական | պատկեր= Անահիտ Անանյան.jpg }} '''Անահիտ Արշակի Անանյան''' ({{ԱԾ}}), հայ խորհրդային բանջարաբույծ-սելեկցիոներ։ Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1966), [[ՀԽՍՀ]] գիտության վաստակավոր գործիչ (1967)։ Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1971)։ == Կենսագրություն == Ծնվել է օգոստոսի 27-ին, Դիլիջանի գավառի Պողոսքիլիսա (հետագայում՝ Շամախյան) գյուղում (այժմ՝ Դիլիջան քաղաքի շրջագծում)։ 1926 թվականին ավարտել է [[Վրաստանի տեխնիկական համալսարան|Թբիլիսիի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի]] գյուղատնտեսական ֆակուլտետը։ Անանյանը 1933 թվականից աշխատել է ՀԽՍՀ բանջարաբոստանային կուլտուրաների սելեկցիոն հանրապետական կայանում։ Եղել է այդ կայանի կազմակերպիչն ու տնօրենը (1949-1984 թվականներ)։ Անանյանը ստացել է [[լոլիկ]]ի և [[բանջարանոց]]ային այլ կուլտուրաների բարձրարժեք սորտեր՝ «Անահիտ-20», «Երևանի–14», «Հայկական շտամբովի-152», «Մասիսի-202», «Հոբելյանական-261», «Կարինե-388», «Արաքս–322», «էջմիածնի-260»։ == Պարգևներ == Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչման արժանացել է գյուղատնտեսական արտադրության զարգացման գործում աչքի ընկնող հաջողությունների համար։ Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով (1966)։ Երկնային Հայաստանի բանջարապահածոնային կուլտուրաները, 1965։ Գրել է «Հայաստանի բանջարապահածոային կուլտուրաները» աշխատությունը (1965)։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=364}} {{DEFAULTSORT:Անանյան, Անահիտ}} [[Կատեգորիա:Հայ բուսաբույծներ]] [[Կատեգորիա:Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտորներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային գիտնականներ]] [[Կատեգորիա:Վրաստանի տեխնիկական համալսարանի շրջանավարտներ]] 3qidknmma0rgggodcnw7l6vapoztxm2 Իսպանիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում 0 236165 8496010 8423580 2022-08-26T20:01:29Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ ԵԵՄԱՆ |երկիր = Իսպանիա |դրոշ = EuroEspaña.svg |հեռուստաալիք = RTVE |նախընտրական փուլ = |մասնակցումների թիվ = 59 |առաջին ելույթ = [[Եվրատեսիլ 1961 երգի մրցույթ|1961]] |լավագույն արդյունք = 1 ([[Եվրատեսիլ 1968 երգի մրցույթ|1968]], [[Եվրատեսիլ 1969 երգի մրցույթ|1969]]) |վատագույն արդյունք = Վերջին ([[Եվրատեսիլ 1962 երգի մրցույթ|1962]], [[Եվրատեսիլ 1965 երգի մրցույթ|1965]], [[Եվրատեսիլ 1983 երգի մրցույթ|1983]], [[Եվրատեսիլ 1999 երգի մրցույթ|1999]],[[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] ) |ԵՀՄ = http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=5 }} '''Իսպանիա Եվրատեսիլ երգի մրցույթին''' մասնակցում է սկսած [[Եվրատեսիլ 1961 երգի մրցույթ|1961]] թվականի մրցույթից։ Իսպանիան [[Եվրատեսիլ 1968 երգի մրցույթ|1968]] և [[Եվրատեսիլ 1969 երգի մրցույթ|1969]] թվականներին ճանաչվել է հաղթող մրցույթում, իսկ [[Եվրատեսիլ 1962 երգի մրցույթ|1962]], [[Եվրատեսիլ 1965 երգի մրցույթ|1965]], [[Եվրատեսիլ 1983 երգի մրցույթ|1983]], [[Եվրատեսիլ 1999 երգի մրցույթ|1999]] և [[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] թվականներին զբաղեցրել է վերջին հորիզոնականը։ Իսպանիան համարվում է «Մեծ հնգյակի» անդամ և ամեն տարի ավտոմատ անցնում է եզրափակիչ փուլ։ == Արտաքին հղումներ == * [http://www.eurovision.tv/page/history/by-country/country?country=5 Իսպանիայի էջը Eurovision.tv կայքում] {| class="wikitable" !Տարի !Մասնակից !Երգ !Եզրա- փակիչ !'''Միա'''- '''վորներ''' !'''Կիսաեզ'''- '''րափակիչ''' !'''Միա'''- '''վորներ''' |- |[[Եվրատեսիլ 1961 երգի մրցույթ|1961]] |Կոնչիտա Բուտիստա |"Estando Contigo" |9 |8 | colspan="2" rowspan="35" {{n/a|Չկար կիսաեզրափակիչ}} |- bgcolor="#FE8080" | [[Եվրատեսիլ 1962 երգի մրցույթ|1962]] | Վիկտոր Բալագիեր | "Llámame" | 13 | 0 |- |[[Եվրատեսիլ 1963 երգի մրցույթ|1963]] |Ջոզե Գորդիելա |"Algo prodigioso" |12 |2 |- |[[Եվրատեսիլ 1964 երգի մրցույթ|1964]] |Նեյի, Թիմ և Թոնի |"Caracola" |12 |1 |- |[[Եվրատեսիլ 1965 երգի մրցույթ|1965]] |Կոնչիտա Բուտիստա |"Qué bueno, qué bueno" |15 |0 |- |[[Եվրատեսիլ 1966 երգի մրցույթ|1966]] | rowspan="2" |Ռաֆաել |"Yo soy aquél" |7 |9 |- |[[Եվրատեսիլ 1967 երգի մրցույթ|1967]] |"Hablemos del amor" |6 |9 |- bgcolor= "gold" |[[Եվրատեսիլ 1968 երգի մրցույթ|1968]] |[[Մասիելա Լուշա|Մասսիել]] |"La, la, la" |1 |29 |-bgcolor="gold" |[[Եվրատեսիլ 1969 երգի մրցույթ|1969]] |[[Սալոմե (նկար)|Սալոմե]] |"Vivo cantando" |1 |18 |- |[[Եվրատեսիլ 1970 երգի մրցույթ|1970]] |Ջուլիո Իգլեսիաս |"Gwendolyne" |4 |8 |- bgcolor="silver" |[[Եվրատեսիլ 1971 երգի մրցույթ|1971]] |Կարինա |"En un mundo nuevo" |2 |116 |- |[[Եվրատեսիլ 1972 երգի մրցույթ|1972]] |Ջիմի Մորեյ |"Amanece" |10 |83 |- bgcolor="silver" |[[Եվրատեսիլ 1973 երգի մրցույթ|1973]] |Մակիդադես |"Eres tú" |2 |125 |- |[[Եվրատեսիլ 1974 երգի մրցույթ|1974]] |Պերետ |"Canta y sé feliz" |9 |10 |- |[[Եվրատեսիլ 1975 երգի մրցույթ|1975]] |Սերգիո Ի Էստիբալիս |"Tú volverás" |10 |53 |- |[[Եվրատեսիլ 1976 երգի մրցույթ|1976]] |Բրոլիո |"Sobran las palabras" |16 |11 |- |[[Եվրատեսիլ 1977 երգի մրցույթ|1977]] |Միքկի |"Enséñame a cantar" |9 |52 |- |[[Եվրատեսիլ 1978 երգի մրցույթ|1978]] |Ջոլե Վեզես |"Bailemos un vals" |9 |65 |- bgcolor="silver" |[[Եվրատեսիլ 1979 երգի մրցույթ|1979]] |Բեթթի Միսիեգո |"Su canción" |2 |116 |- |[[Եվրատեսիլ 1980 երգի մրցույթ|1980]] |Տրիգո Լիմպիո |"Quédate esta noche" |12 |38 |- |[[Եվրատեսիլ 1981 երգի մրցույթ|1981]] |Բացչելլիե |"Y sólo tú" |14 |38 |- |[[Եվրատեսիլ 1982 երգի մրցույթ|1982]] |Լոացիա |"Él" |10 |52 |- |[[Եվրատեսիլ 1983 երգի մրցույթ|1983]] |Ռեմեդուա Ամայա |"¿Quién maneja mi barca?" |19 |0 |- bgcolor="#CC9966" |[[Եվրատեսիլ 1984 երգի մրցույթ|1984]] |Բռավո |"Lady, Lady" |3 |106 |- |[[Եվրատեսիլ 1985 երգի մրցույթ|1985]] |Պալոմա Սան Բասիլիո |"La fiesta terminó" |14 |36 |- |[[Եվրատեսիլ 1986 երգի մրցույթ|1986]] |Կադիալիաս |"Valentino" |10 |51 |- |[[Եվրատեսիլ 1987 երգի մրցույթ|1987]] |Պատրիսիա Կռաուս |"No estás solo" |19 |10 |- |[[Եվրատեսիլ 1988 երգի մրցույթ|1988]] |Լա Դեսադա Պրիգոնեսա |"La chica que yo quiero" |11 |58 |- |[[Եվրատեսիլ 1989 երգի մրցույթ|1989]] |Նինա |"Nacida para amar" |6 |88 |- |[[Եվրատեսիլ 1990 երգի մրցույթ|1990]] |Ազուչար Մոռենո |"Bandido" |5 |96 |- |[[Եվրատեսիլ 1991 երգի մրցույթ|1991]] |Սերգիո Դալմա |"Bailar pegados" |4 |119 |- |[[Եվրատեսիլ 1992 երգի մրցույթ|1992]] |Սարաֆին Սուբիրի |"Todo esto es la música" |14 |37 |- |[[Եվրատեսիլ 1993 երգի մրցույթ|1993]] |Եվա Սանտամարիա |"Hombres" |11 |58 |- |[[Եվրատեսիլ 1994 երգի մրցույթ|1994]] |Ալեյանտո Աբադ |"Ella no es ella" |18 |17 |-bgcolor="silver" |[[Եվրատեսիլ 1995 երգի մրցույթ|1995]] |Անաբել Կոնդ |"Vuelve conmigo" |2 |119 |- |[[Եվրատեսիլ 1996 երգի մրցույթ|1996]] |Անտոնիո Կարոբեյ |"¡Ay, qué deseo!" |20 |17 |14 |43 |- | [[Եվրատեսիլ 1997 երգի մրցույթ|1997]] | Մարկոս Լիունաս |"Sin rencor" |6 |96 | colspan="2" rowspan="7" {{N/A|Չկար կիսաեզրափաիկչ}} |- | [[Եվրատեսիլ 1998 երգի մրցույթ|1998]] | Միկել Հերզոգ |"¿Qué voy a hacer sin ti?" |16 |21 |- bgcolor="#FE8080" | [[Եվրատեսիլ 1999 երգի մրցույթ|1999]] |Լիդիա |"No quiero escuchar" |23 |1 |- |[[Եվրատեսիլ 2000 երգի մրցույթ|2000]] |Սերաֆին Զուբիրի |Colgado de un sueño" |18 |18 |- |[[Եվրատեսիլ 2001 երգի մրցույթ|2001]] |Դավիդ Զիբերա |"Dile que la quiero" |6 |76 |- |[[Եվրատեսիլ 2002 երգի մրցույթ|2002]] |[[Ռոսա Մարիա Սիդ Լոպես|Ռոսա]] |"Europe's Living a Celebration" |7 |81 |- |[[Եվրատեսիլ 2003 երգի մրցույթ|2003]] |[[Բեթ Դեյվիս|Բեթ]] |"Dime" |8 |81 | | |- | [[Եվրատեսիլ 2004 երգի մրցույթ|2004]] | Ռամոն |"Para llenarme de ti" |10 |87 | colspan="2" rowspan="7" data-sort-value="9999" {{N/A|"Մեծ քառյակ" անդամ է"}} |- | [[Եվրատեսիլ 2005 երգի մրցույթ|2005]] |Սոն դե Սոլ |"Brujería" |21 |28 |- |[[Եվրատեսիլ 2006 երգի մրցույթ|2006]] |Լաս Կետչուպ |"Un Blodymary" |21 |18 |- |[[Եվրատեսիլ 2007 երգի մրցույթ|2007]] |Դ՛Նաշ |"I Love You Mi Vida" |20 |43 |- |[[Եվրատեսիլ 2008 երգի մրցույթ|2008]] |Րոդոլֆո Չիկիլիցուատրե |"[[Baila el Chiki-chiki]]" |16 |55 |- |[[Եվրատեսիլ 2009 երգի մրցույթ|2009]] |Սորայա Արնելաս |"La noche es para mí" |24 |23 |- |[[Եվրատեսիլ 2010 երգի մրցույթ|2010]] |Դանիել Դիգես |"Algo pequeñito" |15 |68 |- | [[Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթ|2011]] | Լուցա Պերեզ |"Que me quiten lo bailao" |23 |50 | colspan="2" rowspan="9" data-sort-value="9999" {{N/A|"Մեծ հնգյակ" անդամ է"}} |- |[[Եվրատեսիլ 2012 երգի մրցույթ|2012]] |Պաստորա Սոլեր |"Quédate conmigo" |10 |97 |- |[[Եվրատեսիլ 2013 երգի մրցույթ|2013]] |Ել Սուեñո դե Մորֆեո |"Contigo hasta el final" |25 |8 |- |[[Եվրատեսիլ 2014 երգի մրցույթ|2014]] |Ռութ Լորենսո |"Dancing in the Rain" |10 |74 |- |[[Եվրատեսիլ 2015 երգի մրցույթ|2015]] |Եդուրնե |"Amanecer" |21 |15 |- |[[Եվրատեսիլ 2016 երգի մրցույթ|2016]] |Բարեի  |<nowiki>''Say Yay''</nowiki> |22 |77 |-bgcolor="#FE8080" |[[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] |Մանել Նավառո |"Do It for Your Lover" |26 |5 |- |[[Եվրատեսիլ 2018 երգի մրցույթ|2018]] |[[Ամայա Ռոմերո|Ամայա]] և [[Ալֆրեդ Գարսիա|Ալֆրեդ]] |"Tu canción" |23 |61 |- |[[Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019]] |Միկի |"La Venda" |22 |54 |- |[[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|2020]] |[[Բլաս Կանտո]] |"Universo" | colspan="2" |Մրցույթը չեղարկվել է | colspan="2" rowspan="3" | |- |[[Եվրատեսիլ 2021 երգի մրցույթ|2021]] |[[Բլաս Կանտո]] |"Voy a Querdame" |6 |24 |- bgcolor="#CC9966" |[[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] |Շանել |"SloMo" |3 |459 |} {{Երկրներ Եվրատեսիլում}} 49fi86qw6id4lfb6ycs7v5q7mwl99wu Հարթագյուղի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Լոռու մարզ) 0 238899 8495886 8132927 2022-08-26T13:44:22Z Vanuhi H. 47851 wikitext text/x-wiki Այս հոդվածը ներկայացնում է [[Լոռու մարզ]]ի [[Հարթագյուղ]] գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից<ref>[https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=37965 Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․]</ref>։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 7 հուշարձան (5 միավոր)։ {{հուշարձան վերնագիր |մարզ = AM-LO |համայնք = Հարթագյուղ |վիքիպահեստ = Cultural heritage monuments in Hartagyugh, Lori}} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Ամրոց |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = Ք.ա. 2-1 հզ |հասցե = գյուղից 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գյուղատեղի «Բոյաղջի խարաբա» |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 15-18 դդ. |հասցե = 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/2 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Եկեղեցի |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գերեզմանոց |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 18-20 դդ. |հասցե = եկեղեցու մոտ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշաքար |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1994 թ. |հասցե = |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1972 թ. |հասցե = գյուղի մեջ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/4 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = [[Սուրբ Ճգնավոր մատուռ |Մատուռ Սուրբ Ճգնավոր]] |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/5 |հղում = 37965 | == Տես նաև == * [[Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր}} [[Կատեգորիա:Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր]] 5lbpqv1nnaoczix7gh93gffkrvpv9yj 8495895 8495886 2022-08-26T14:41:19Z Vanuhi H. 47851 wikitext text/x-wiki Այս հոդվածը ներկայացնում է [[Լոռու մարզ]]ի [[Հարթագյուղ]] գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից<ref>[https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=37965 Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․]</ref>։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 7 հուշարձան (5 միավոր)։ {{հուշարձան վերնագիր |մարզ = AM-LO |համայնք = Հարթագյուղ |վիքիպահեստ = Cultural heritage monuments in Hartagyugh, Lori}} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Ամրոց |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = Ք.ա. 2-1 հզ |հասցե = գյուղից 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գյուղատեղի «Բոյաղջի խարաբա» |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 15-18 դդ. |հասցե = 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/2 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Եկեղեցի |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գերեզմանոց |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 18-20 դդ. |հասցե = եկեղեցու մոտ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշաքար |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1994 թ. |հասցե = |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1972 թ. |հասցե = գյուղի մեջ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/4 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = [[Սուրբ Ճգնավոր մատուռ |Մատուռ Սուրբ Ճգնավոր]] |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/5 |հղում = 37965 |}} == Տես նաև == * [[Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր}} [[Կատեգորիա:Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր]] rom0g54elzpxebc1rit4dw00o9gcz5z 8495897 8495895 2022-08-26T14:44:04Z Vanuhi H. 47851 wikitext text/x-wiki Այս հոդվածը ներկայացնում է [[Լոռու մարզ]]ի [[Հարթագյուղ]] գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից<ref>[https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=37965 Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․]</ref>։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 7 հուշարձան (5 միավոր)։ {{հուշարձան վերնագիր |մարզ = AM-LO |համայնք = Հարթագյուղ |վիքիպահեստ = Cultural heritage monuments in Hartagyugh, Lori}} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Ամրոց |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = Ք.ա. 2-1 հզ |հասցե = գյուղից 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գյուղատեղի «Բոյաղջի խարաբա» |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 15-18 դդ. |հասցե = 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/2 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Եկեղեցի |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գերեզմանոց |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 18-20 դդ. |հասցե = եկեղեցու մոտ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշաքար |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1994 թ. |հասցե = |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1972 թ. |հասցե = գյուղի մեջ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/4 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = [[Սուրբ Ճգնավոր մատուռ |Մատուռ Սուրբ Ճգնավոր]] |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/5 |}} == Տես նաև == * [[Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր}} [[Կատեգորիա:Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր]] 216nhcpei2z2ory9brl4c9jfyfkna6o 8496049 8495897 2022-08-26T23:33:03Z Xelgen 152 [[Special:Contributions/Vanuhi H.|Vanuhi H.]] ([[User talk:Vanuhi H.|քննարկում]]) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել [[User:ՍահակԲոտ|ՍահակԲոտ]] մասնակցի վերջին տարբերակին։ wikitext text/x-wiki Այս հոդվածը ներկայացնում է [[Լոռու մարզ]]ի [[Հարթագյուղ]] գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից<ref>[https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=37965 Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․]</ref>։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 7 հուշարձան (5 միավոր)։ {{հուշարձան վերնագիր |մարզ = AM-LO |համայնք = Հարթագյուղ |վիքիպահեստ = Cultural heritage monuments in Hartagyugh, Lori}} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Ամրոց |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = Ք.ա. 2-1 հզ |հասցե = գյուղից 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գյուղատեղի «Բոյաղջի խարաբա» |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 15-18 դդ. |հասցե = 5 կմ հվ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/2 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Եկեղեցի |հոդված = |նշանակություն = Հ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Գերեզմանոց |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 18-20 դդ. |հասցե = եկեղեցու մոտ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշաքար |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1994 թ. |հասցե = |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/3.1.1 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 1972 թ. |հասցե = գյուղի մեջ |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/4 |հղում = 37965 |պատկեր = |նշում = }} {{հուշարձան ցանկ |հուշարձան = [[Սուրբ Հովհաննես մատուռ (Հարթագյուղ)|Մատուռ Սուրբ Հովհաննես]] |հոդված = |նշանակություն = Տ |կառուցված = 19 դ. |հասցե = գյուղի ամ մասում |լայն = |երկ = |համարանիշ = 7.61/5 |հղում = 37965 |պատկեր =Սուրբ հովհաննես մատուռ 1.jpg|նշում = }} |} == Տես նաև == * [[Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր}} [[Կատեգորիա:Լոռու մարզի հուշարձանների ցանկեր]] i6sn7kwq6a4za6jb3szcglz32yyo3vw Կաղապար:Տեղորոշման քարտեզ Եթովպիա 10 247142 8496040 1285510 2022-08-26T22:17:22Z NordNordWest 1471 updated map wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} | name = Եթովպիա | top = 15.3 | bottom = 2.9 | left = 32.7 | right = 48.3 | image =Ethiopia adm location map.svg }}<noinclude>{{Դիրքորոշում/ինֆո|Եթովպիա}} </noinclude> n1aram8hdqc916ukdvbpifjxh5fj0hi Պրահայի համալսարան 0 269117 8495861 1400659 2022-08-26T12:25:40Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] ru4puf2pw2cl90757skxyqws0k5uqa3 Կարլի համալսարան 0 269118 8495862 1400661 2022-08-26T12:25:45Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] ru4puf2pw2cl90757skxyqws0k5uqa3 Գորյանե (գյուղ, Վելիժսկի շրջան) 0 302136 8495883 8447481 2022-08-26T13:29:24Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = գյուղ | հայերեն անվանում = Գորյանե | բնօրինակ անվանում = {{lang-ru|Горяне}} | երկիր =Ռուսաստան | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N |lat_deg = 55|lat_min = 42|lat_sec = 33 |lon_deg = 31|lon_min = 29|lon_sec = 26 |CoordAddon = type:city_region:RU | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = Սմոլենսկի մարզ | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = Վելիժսկի շրջան | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 0,38 | բարձրության տեսակ = | կենտրոնի բարձրություն = | պաշտոնական լեզու = [[ռուսերեն]] | բնակչություն = 36 | մարդահամարի թվական = 2007 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = 48132 | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = 216290 | ավտոմոբիլային կոդ = 67 | իդենտիֆիկատորի տեսակ = [[Սուբյեկտների վարչա-տարածքային բաժանման համառուսաստանյան դասակարգիչ|ՍՎՏԲՀԴ]] | թվային իդենտիֆիկատոր = 66203870006 | Վիքիպահեստում = | կայք = | կայքի լեզու = | կայքի լեզու 2 = | կայքի լեզու 3 = | պարամետրի անվանում1 = | պարամետր1 = }} '''Գորյանե''' ({{lang-ru|Горяне}}), [[գյուղ]] [[Ռուսաստան]]ի [[Սմոլենսկի մարզ]]ի [[Վելիժսկի շրջան]]ի կազմում։ Բնակչությունը [[2007 թվական]]ին գրանցված տվյալներով կազմել է 36 մարդ։ Գտնվում է շրջանի հյուսիս-արևմտյան մասում՝ Վելիժ քաղաքից 20 կմ հյուսիս-արևելք, P133 [[Սմոլենսկ]]-Նևել մայրուղուց 21 կմ հյուսիս-արևելք, [[Արևմտյան Դվինա]] գետի ափին։ Գյուղից 80 կմ հարավ՝ Սմոլենսկ-[[Վիտեբսկ]] գծի վրա, գտնվում է Գոլինկի երկաթուղային կայարանը։ == Պատմություն == [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի ժամանակ՝ [[1941 թվական]]ի [[հուլիս]]ին, գյուղը գրավել են նացիստական զորքերը, ազատագրվել է [[1943 թվական]]ի [[սեպտեմբեր]]ին<ref>{{Cite web |url=http://www.admin-smolensk.ru/~websprav/history/raion/book/-Ov-.htm |title=Освобождение Смоленщины./Энциклопедия Смоленской области |accessdate=2022-06-11 |archive-date=2016-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160827132942/http://www.admin-smolensk.ru/~websprav/history/raion/book/-Ov-.htm |dead-url=yes }}</ref> ։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.worldtimezone.com/time-russia12.php Ռուսաստանի ժամային գոտիները, worldtimezone.com կայքում] {{ref-en}} {{Ռուսաստանի վարչական բաժանում}} [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի գյուղեր]] [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի Սմոլենսկի մարզի Վելիժսկի շրջանի բնակավայրեր]] 8h8ls7y021r7zpiuktqupl1cw7p4qol Վաիբլա 0 418070 8496142 7099137 2022-08-27T07:38:12Z Sillerkiil 112593 Վայբլա գյուղի և Võrtsjärv լճի տեսանյութը դրոնով 2022 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր Էստոնիա |կարգավիճակ = գյուղ |հայերեն անվանում = Վաիբլա |բնօրինակ անվանում = {{lang-et|Vaibla}} |ենթարկում = |պատկեր = Jõesuu vaatetorn.jpg |զինանշան = |դրոշ = |lat_deg = 58|lat_min = 24|lat_sec = 22 |lon_deg = 26|lon_min = 4|lon_sec = 17 |CoordAddon = |CoordScale = |երկրամասի տեսակ = Նահանգ |մարզ = [[Պատկեր:Viljandimaa lipp.svg|20px]] [[Վիլյանդիմաա]] |մարզը աղյուսակում = |շրջանի տեսակ = Շրջան |շրջան = [[Կոլգա-Յաանի (Էստոնիայի շրջան)|Կոլգա-Յաանի]] |շրջանն աղյուսակում = |համայնքի տեսակ = |համայնք = |համայնքն աղյուսակում = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար = |հիմնադրման թվական = |առաջին հիշատակում = |այլ անվանումներ = |տվյալ կարգավիճակում = |տարածք = |կենտրոնի բարձրություն = |կլիմա = |բնակչություն = 40<ref name=census>[http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC003&lang=1 Էստոնիայի բնակավայրերի բնակչության վիճակագրական տվյալները], վերցված Էստոնիայի վիճակագրություն պետական գործակալության կայքից։ {{ref-en}}</ref> |մարդահամարի թվական = 2011 |խտություն = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տեղաբնականուն = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |ավտոմոբիլային կոդ= D |թվային իդենտիֆիկատոր = 8864 |վիքիպահեստում = |կայք = }} [[Պատկեր:Drone video of Vaibla village and lake Võrtsjärv in Viljandi parish, Estonia (August 2022).webm|մինի|Վայբլա գյուղի և Võrtsjärv լճի տեսանյութը դրոնով 2022]] '''Վաիբլա''' ({{lang-et|Vaibla}}), [[Էստոնիայի բնակավայրեր|գյուղ]] [[Էստոնիա]]յի [[Վիլյանդիմաա]] նահանգի [[Կոլգա-Յաանի (Էստոնիայի շրջան)|Կոլգա-Յաանի]] շրջանում։ 2011 թվականի տվյալներով գյուղում բնակվում էր 40<ref name=census />&nbsp;մարդ։ == Տես նաև == * [[Էստոնիայի վարչական բաժանում]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.eki.ee/knn/index2.htm Էստոնիայի բնակավայրերի անվանումները (հետխորհրդային շրջանի անվանափոխումներից հետո),] http://www.eki.ee կայքում։ {{ref-en}} և {{ref-et}} * [http://www.stat.ee/en Էստոնիայի բնակչության վիճակագրությունը]; «[[Էստոնիայի վիճակագրություն]]» պետական գործակալության կայքում։ {{ref-et}} {{Էստոնիայի Վիլյանդիմաա նահանգի Կոլգա-Յաանի շրջանի բնակավայրեր}} {{Վիլյանդիմաա}} {{Էստոնիայի վարչական բաժանում}} [[Կատեգորիա:Էստոնիայի Վիլյանդիմաա նահանգի Կոլգա-Յաանի շրջանի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Էստոնիայի գյուղեր]] 20o8wzfneyn3z842r2kkss27jftv5s9 Սարգիս Մուրադյան 0 430003 8495957 8232219 2022-08-26T18:02:59Z 141.136.88.103 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ նկարիչ | ծննդյան անուն =Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան | բնագիր անուն = | պատկեր = Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան.jpg | նկարագրություն = | ծնվել է = [[հունիսի 23]], [[1927]] | ծննդավայր = [[Երևան]] | վախճանվել է= [[հուլիսի 12]], [[2007]] | վախճանի վայր = [[Երևան]] | ազգություն = հայ | Ոճ(եր)ը = | ժանրերը = | գործունեություն = | ակտիվ շրջան = | ներշնչվել է = | ներշնչել է= | կայք = http://sargismuradyan.am/ |զավակներ=Գոհար Մուրադյան և Զարուհի Մուրադյան}} '''Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան''' ([[հունիսի 23]], [[1927]], [[Երևան]] - [[հուլիսի 12]], [[2007]], [[Երևան]]), ՀՀ վաստակավոր նկարիչ ([[1961]]), [[Հայաստանի Հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ|ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ]] ([[1972]]), [[Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ|ՀՀ ժողովրդական նկարիչ]] ([[1978]])։ == Կենսագրություն == * [[1943]]-[[1945]] թվականներին սովորել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում։ * [[1945]]-[[1951]] թվականներին` [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ|Երևանի Գեղարվեստի ինստիտուտում]]։ * [[1954]] թվականից` [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի Նկարիչների միության]] անդամ։ * [[1961]] թվականից դասավանդել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում, [[պրոֆեսոր]] ([[1981]]), [[1982]]-1987 թվականներին՝ Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ։ * [[1983]] թվականից [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] Գեղարվեստի ակադեմիայի թղթակից անդամ։ * [[1985]]-[[1990]] թվականներին` [[ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդ|ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի]], [[1990]]-[[1995]] թվականներին` [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի պատգամավոր։ [[1965]] թվականից ակտիվորեն մասնակցել է [[Հայոց Ցեղասպանություն|հայոց ցեղասպանության]] ճանաչման, [[Արցախ]]ի հիմնահարցի լուծման, [[1988]]-1996 թվականներին՝ Հայաստանի անկախության կայացման գործընթացներին։ [[Երևան]]ում հիմնադրել է «Վերածնունդ» բարեգործական կազմակերպությունը ([[1989]]-[[2005]])<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականին Երևանում բացվել է [[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]]ը։ == Ստեղծագործություններ == Մուրադյանն առաջիններից է անդրադարձել [[Մեծ եղեռն]]ի («Վերջին գիշերը։ [[Կոմիտաս]]», [[1956]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]], «Կոմիտաս, 1915 թվական, ապրիլ», [[1965]]) և հայ ժողովրդի պատմական անցյալի թեմաներին ([[Սարդարապատի ճակատամարտ|«Սարդարապատի հերոսամարտը»]], եռապատկեր, [[1977]], [[Հայաստանի պատմության թանգարան|Հայաստանի պատմության թանգարան)]]։ [[Պատկեր:Սարգիս Մուրադյան.jpg|մինի|Սարգիս Մուրադյանի հուշատախտակը Երևանի [[Կիևյան փողոց (Երևան)|Կիևյան փողոցի]] 24 շենքի պատին]] Մուրադյանի արվեստում առանցքային է ժամանակակից մարդու թեման՝ «Գարունը լեռներում» ([[1960]]), «Զարթոնք» ([[1963]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ|ՀԱՊ]]) և այլն, որոնց բնորոշ են վառ գունապատկերը, անհատականացված կերպարները, զգացմունքային հագեցվածությունը։ Ուշագրավ են «Իմ ժամանակակիցը» նկարաշարը («Իմ քաղաքում», [[1967]], [[Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարան|Արևելյան ժողովուրդների արվեստի թանգարան]], [[Մոսկվա]], «Խաղաղ երկնքի տակ», [[1971]], «Արևածագից առաջ», 1971, երկուսն էլ՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ՝ [[1976]], ՀԱՊ, «Խաչմերուկ», [[1975]], [[Ղազախստան]]ի պատկերասրահ, «Վերադարձ», 1985, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, [[ՌԴ]] նկարիչների միության 2-րդ մրցանակ՝ [[1995]], «Եվա», 1996-1997, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, և այլն), [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված մեծադիր [[որմնանկար]]ը (1986, [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]), [[դիմանկար]]ները [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված նկարաշարը՝ [[1964]]-[[1974]] և «Անհանգիստ գիշեր» («Պարույր Սևակ»), [[1985]], Գեղարվեստի ակադեմիայի ֆոնդ, Մոսկվա, [[Առնո Բաբաջանյան]], [[1961]], «Իմ դուստրերը», «Անտունի», երկուսն էլ՝ [[1969]], [[Աախեն]]ի և [[Քյոլն]]ի [[Լյուդվիգ թանգարան|Լյուդվիգ Ժողովրդական արվեստի թանգարան]] ([[Գերմանիա]]), «Ինքնանկար», [[1978]], (Հայաստանի ազգային պատկերասրահ), [[նատյուրմորտ]]ներն ու [[բնանկար]]ները («Նատյուրմորտ, փշեր», «Սպիտակ ծառեր», երկուսն էլ՝ [[1976]] թվականին)։ == Ցուցահանդեսներ == Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել՝ * [[Էջմիածին|Էջմիածնում]] ([[1961]]) * [[Կիրովական]]ում (1961) * [[Տիրանա]]յում (Ալբանիա, 1961) * [[Երևան]]ում, [[Մոսկվա]]յում, [[Կիև]]ում, [[Թբիլիսի]]ում, [[Լենինգրադ]]ում, [[Ռիգա]]յում, [[Լեհաստան]]ում ([[1979]]-1982) * [[Երևան]]ում, նվիրված 75-ամյակին (1997) * [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]] (2007) * Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Ճամփորդական էտյուդներ, (2009) * Հայաստանի Գեղարվեստի ակադեմիա, Ճամփորդական էտյուդներ, գրաֆիկա, (2010) * Հայաստանի նկարիչների միություն, «Իմ ժամանակակիցը», նվիրված 85-ամյակին, (2012) == Պատկերասրահ == <gallery> Պարույր Սևակի տուն-թանգարան, Զանգակատուն (29).JPG|[[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված [[որմնանկար]] [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]ում Sargis Muradyan Gallery Yerevan 2.jpg|[[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]] Sargis Muradyan Gallery Yerevan.jpg|«Կինը Մուրադյանի արվեստում» ցուցահանդես </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.sargismuradyan.am/ Սարգիս Մուրադյանի կայքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161103210312/http://www.sargismuradyan.am/ |date=2016-11-03 }} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Սարգիս}} [[Կատեգորիա:1927 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հունիսի 23 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:2007 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հուլիսի 12 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում մահացածներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի պետական գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության նախագահներ]] [[Կատեգորիա:ՀՅԴ անդամներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային նկարիչներ]] 4nd137w5tq5jgwltdniesnt81cnfpyp 8495960 8495957 2022-08-26T18:09:55Z 141.136.88.103 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ նկարիչ | ծննդյան անուն =Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան | բնագիր անուն = | պատկեր = Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան.jpg | նկարագրություն = | ծնվել է = [[հունիսի 23]], [[1927]] | ծննդավայր = [[Երևան]] | վախճանվել է= [[հուլիսի 12]], [[2007]] | վախճանի վայր = [[Երևան]] | ազգություն = հայ | Ոճ(եր)ը = | ժանրերը = | գործունեություն = | ակտիվ շրջան = | ներշնչվել է = | ներշնչել է= | կայք = |զավակներ=Գոհար Մուրադյան և Զարուհի Մուրադյան}} '''Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան''' ([[հունիսի 23]], [[1927]], [[Երևան]] - [[հուլիսի 12]], [[2007]], [[Երևան]]), ՀՀ վաստակավոր նկարիչ ([[1961]]), [[Հայաստանի Հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ|ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ]] ([[1972]]), [[Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ|ՀՀ ժողովրդական նկարիչ]] ([[1978]])։ == Կենսագրություն == * [[1943]]-[[1945]] թվականներին սովորել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում։ * [[1945]]-[[1951]] թվականներին` [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ|Երևանի Գեղարվեստի ինստիտուտում]]։ * [[1954]] թվականից` [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի Նկարիչների միության]] անդամ։ * [[1961]] թվականից դասավանդել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում, [[պրոֆեսոր]] ([[1981]]), [[1982]]-1987 թվականներին՝ Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ։ * [[1983]] թվականից [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] Գեղարվեստի ակադեմիայի թղթակից անդամ։ * [[1985]]-[[1990]] թվականներին` [[ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդ|ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի]], [[1990]]-[[1995]] թվականներին` [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի պատգամավոր։ [[1965]] թվականից ակտիվորեն մասնակցել է [[Հայոց Ցեղասպանություն|հայոց ցեղասպանության]] ճանաչման, [[Արցախ]]ի հիմնահարցի լուծման, [[1988]]-1996 թվականներին՝ Հայաստանի անկախության կայացման գործընթացներին։ [[Երևան]]ում հիմնադրել է «Վերածնունդ» բարեգործական կազմակերպությունը ([[1989]]-[[2005]])<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականին Երևանում բացվել է [[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]]ը։ == Ստեղծագործություններ == Մուրադյանն առաջիններից է անդրադարձել [[Մեծ եղեռն]]ի («Վերջին գիշերը։ [[Կոմիտաս]]», [[1956]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]], «Կոմիտաս, 1915 թվական, ապրիլ», [[1965]]) և հայ ժողովրդի պատմական անցյալի թեմաներին ([[Սարդարապատի ճակատամարտ|«Սարդարապատի հերոսամարտը»]], եռապատկեր, [[1977]], [[Հայաստանի պատմության թանգարան|Հայաստանի պատմության թանգարան)]]։ [[Պատկեր:Սարգիս Մուրադյան.jpg|մինի|Սարգիս Մուրադյանի հուշատախտակը Երևանի [[Կիևյան փողոց (Երևան)|Կիևյան փողոցի]] 24 շենքի պատին]] Մուրադյանի արվեստում առանցքային է ժամանակակից մարդու թեման՝ «Գարունը լեռներում» ([[1960]]), «Զարթոնք» ([[1963]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ|ՀԱՊ]]) և այլն, որոնց բնորոշ են վառ գունապատկերը, անհատականացված կերպարները, զգացմունքային հագեցվածությունը։ Ուշագրավ են «Իմ ժամանակակիցը» նկարաշարը («Իմ քաղաքում», [[1967]], [[Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարան|Արևելյան ժողովուրդների արվեստի թանգարան]], [[Մոսկվա]], «Խաղաղ երկնքի տակ», [[1971]], «Արևածագից առաջ», 1971, երկուսն էլ՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ՝ [[1976]], ՀԱՊ, «Խաչմերուկ», [[1975]], [[Ղազախստան]]ի պատկերասրահ, «Վերադարձ», 1985, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, [[ՌԴ]] նկարիչների միության 2-րդ մրցանակ՝ [[1995]], «Եվա», 1996-1997, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, և այլն), [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված մեծադիր [[որմնանկար]]ը (1986, [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]), [[դիմանկար]]ները [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված նկարաշարը՝ [[1964]]-[[1974]] և «Անհանգիստ գիշեր» («Պարույր Սևակ»), [[1985]], Գեղարվեստի ակադեմիայի ֆոնդ, Մոսկվա, [[Առնո Բաբաջանյան]], [[1961]], «Իմ դուստրերը», «Անտունի», երկուսն էլ՝ [[1969]], [[Աախեն]]ի և [[Քյոլն]]ի [[Լյուդվիգ թանգարան|Լյուդվիգ Ժողովրդական արվեստի թանգարան]] ([[Գերմանիա]]), «Ինքնանկար», [[1978]], (Հայաստանի ազգային պատկերասրահ), [[նատյուրմորտ]]ներն ու [[բնանկար]]ները («Նատյուրմորտ, փշեր», «Սպիտակ ծառեր», երկուսն էլ՝ [[1976]] թվականին)։ == Ցուցահանդեսներ == Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել՝ * [[Էջմիածին|Էջմիածնում]] ([[1961]]) * [[Կիրովական]]ում (1961) * [[Տիրանա]]յում (Ալբանիա, 1961) * [[Երևան]]ում, [[Մոսկվա]]յում, [[Կիև]]ում, [[Թբիլիսի]]ում, [[Լենինգրադ]]ում, [[Ռիգա]]յում, [[Լեհաստան]]ում ([[1979]]-1982) * [[Երևան]]ում, նվիրված 75-ամյակին (1997) * [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]] (2007) * Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Ճամփորդական էտյուդներ, (2009) * Հայաստանի Գեղարվեստի ակադեմիա, Ճամփորդական էտյուդներ, գրաֆիկա, (2010) * Հայաստանի նկարիչների միություն, «Իմ ժամանակակիցը», նվիրված 85-ամյակին, (2012) == Պատկերասրահ == <gallery> Պարույր Սևակի տուն-թանգարան, Զանգակատուն (29).JPG|[[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված [[որմնանկար]] [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]ում Sargis Muradyan Gallery Yerevan 2.jpg|[[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]] Sargis Muradyan Gallery Yerevan.jpg|«Կինը Մուրադյանի արվեստում» ցուցահանդես </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161103210312/http://www.sargismuradyan.am/ |date=2016-11-03 }} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Սարգիս}} [[Կատեգորիա:1927 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հունիսի 23 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:2007 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հուլիսի 12 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում մահացածներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի պետական գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության նախագահներ]] [[Կատեգորիա:ՀՅԴ անդամներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային նկարիչներ]] p6fqtn7nsjp5iv8cb9j9hmb4xidik51 8495961 8495960 2022-08-26T18:11:09Z 141.136.88.103 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ նկարիչ | ծննդյան անուն =Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան | բնագիր անուն = | պատկեր = Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան.jpg | նկարագրություն = | ծնվել է = [[հունիսի 23]], [[1927]] | ծննդավայր = [[Երևան]] | վախճանվել է= [[հուլիսի 12]], [[2007]] | վախճանի վայր = [[Երևան]] | ազգություն = հայ | Ոճ(եր)ը = | ժանրերը = | գործունեություն = | ակտիվ շրջան = | ներշնչվել է = | ներշնչել է= | կայք = |զավակներ=Գոհար Մուրադյան և Զարուհի Մուրադյան}} '''Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան''' ([[հունիսի 23]], [[1927]], [[Երևան]] - [[հուլիսի 12]], [[2007]], [[Երևան]]), ՀՀ վաստակավոր նկարիչ ([[1961]]), [[Հայաստանի Հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ|ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ]] ([[1972]]), [[Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ|ՀՀ ժողովրդական նկարիչ]] ([[1978]])։ == Կենսագրություն == * [[1943]]-[[1945]] թվականներին սովորել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում։ * [[1945]]-[[1951]] թվականներին` [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ|Երևանի Գեղարվեստի ինստիտուտում]]։ * [[1954]] թվականից` [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի Նկարիչների միության]] անդամ։ * [[1961]] թվականից դասավանդել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում, [[պրոֆեսոր]] ([[1981]]), [[1982]]-1987 թվականներին՝ Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ։ * [[1983]] թվականից [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] Գեղարվեստի ակադեմիայի թղթակից անդամ։ * [[1985]]-[[1990]] թվականներին` [[ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդ|ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի]], [[1990]]-[[1995]] թվականներին` [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի պատգամավոր։ [[1965]] թվականից ակտիվորեն մասնակցել է [[Հայոց Ցեղասպանություն|հայոց ցեղասպանության]] ճանաչման, [[Արցախ]]ի հիմնահարցի լուծման, [[1988]]-1996 թվականներին՝ Հայաստանի անկախության կայացման գործընթացներին։ [[Երևան]]ում հիմնադրել է «Վերածնունդ» բարեգործական կազմակերպությունը ([[1989]]-[[2005]])<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականին Երևանում բացվել է [[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]]ը։ == Ստեղծագործություններ == Մուրադյանն առաջիններից է անդրադարձել [[Մեծ եղեռն]]ի («Վերջին գիշերը։ [[Կոմիտաս]]», [[1956]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]], «Կոմիտաս, 1915 թվական, ապրիլ», [[1965]]) և հայ ժողովրդի պատմական անցյալի թեմաներին ([[Սարդարապատի ճակատամարտ|«Սարդարապատի հերոսամարտը»]], եռապատկեր, [[1977]], [[Հայաստանի պատմության թանգարան|Հայաստանի պատմության թանգարան)]]։ [[Պատկեր:Սարգիս Մուրադյան.jpg|մինի|Սարգիս Մուրադյանի հուշատախտակը Երևանի [[Կիևյան փողոց (Երևան)|Կիևյան փողոցի]] 24 շենքի պատին]] Մուրադյանի արվեստում առանցքային է ժամանակակից մարդու թեման՝ «Գարունը լեռներում» ([[1960]]), «Զարթոնք» ([[1963]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ|ՀԱՊ]]) և այլն, որոնց բնորոշ են վառ գունապատկերը, անհատականացված կերպարները, զգացմունքային հագեցվածությունը։ Ուշագրավ են «Իմ ժամանակակիցը» նկարաշարը («Իմ քաղաքում», [[1967]], [[Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարան|Արևելյան ժողովուրդների արվեստի թանգարան]], [[Մոսկվա]], «Խաղաղ երկնքի տակ», [[1971]], «Արևածագից առաջ», 1971, երկուսն էլ՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ՝ [[1976]], ՀԱՊ, «Խաչմերուկ», [[1975]], [[Ղազախստան]]ի պատկերասրահ, «Վերադարձ», 1985, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, [[ՌԴ]] նկարիչների միության 2-րդ մրցանակ՝ [[1995]], «Եվա», 1996-1997, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, և այլն), [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված մեծադիր [[որմնանկար]]ը (1986, [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]), [[դիմանկար]]ները [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված նկարաշարը՝ [[1964]]-[[1974]] և «Անհանգիստ գիշեր» («Պարույր Սևակ»), [[1985]], Գեղարվեստի ակադեմիայի ֆոնդ, Մոսկվա, [[Առնո Բաբաջանյան]], [[1961]], «Իմ դուստրերը», «Անտունի», երկուսն էլ՝ [[1969]], [[Աախեն]]ի և [[Քյոլն]]ի [[Լյուդվիգ թանգարան|Լյուդվիգ Ժողովրդական արվեստի թանգարան]] ([[Գերմանիա]]), «Ինքնանկար», [[1978]], (Հայաստանի ազգային պատկերասրահ), [[նատյուրմորտ]]ներն ու [[բնանկար]]ները («Նատյուրմորտ, փշեր», «Սպիտակ ծառեր», երկուսն էլ՝ [[1976]] թվականին)։ == Ցուցահանդեսներ == Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել՝ * [[Էջմիածին|Էջմիածնում]] ([[1961]]) * [[Կիրովական]]ում (1961) * [[Տիրանա]]յում (Ալբանիա, 1961) * [[Երևան]]ում, [[Մոսկվա]]յում, [[Կիև]]ում, [[Թբիլիսի]]ում, [[Լենինգրադ]]ում, [[Ռիգա]]յում, [[Լեհաստան]]ում ([[1979]]-1982) * [[Երևան]]ում, նվիրված 75-ամյակին (1997) * [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]] (2007) * Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Ճամփորդական էտյուդներ, (2009) * Հայաստանի Գեղարվեստի ակադեմիա, Ճամփորդական էտյուդներ, գրաֆիկա, (2010) * Հայաստանի նկարիչների միություն, «Իմ ժամանակակիցը», նվիրված 85-ամյակին, (2012) == Պատկերասրահ == <gallery> Պարույր Սևակի տուն-թանգարան, Զանգակատուն (29).JPG|[[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված [[որմնանկար]] [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]ում Sargis Muradyan Gallery Yerevan 2.jpg|[[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]] Sargis Muradyan Gallery Yerevan.jpg|«Կինը Մուրադյանի արվեստում» ցուցահանդես </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * Կայք www.sargismuradyan.am/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161103210312/http://www.sargismuradyan.am/ |date=2016-11-03 }} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Սարգիս}} [[Կատեգորիա:1927 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հունիսի 23 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:2007 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հուլիսի 12 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում մահացածներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի պետական գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության նախագահներ]] [[Կատեգորիա:ՀՅԴ անդամներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային նկարիչներ]] nrfssgywt0fmbpega13l04dva4b0l4m 8495967 8495961 2022-08-26T18:26:56Z 23artashes 2675 [[Special:Contributions/141.136.88.103|141.136.88.103]] ([[User talk:141.136.88.103|քննարկում]]) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել [[User:ԱշբոտՏՆՂ|ԱշբոտՏՆՂ]] մասնակցի վերջին տարբերակին։ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ նկարիչ | ծննդյան անուն =Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան | բնագիր անուն = | պատկեր = Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան.jpg | նկարագրություն = | ծնվել է = [[հունիսի 23]], [[1927]] | ծննդավայր = [[Երևան]] | վախճանվել է= [[հուլիսի 12]], [[2007]] | վախճանի վայր = [[Երևան]] | ազգություն = հայ | Ոճ(եր)ը = | ժանրերը = | գործունեություն = | ակտիվ շրջան = | ներշնչվել է = | ներշնչել է= | կայք = http://sargismuradyan.am/ }} '''Սարգիս Մամբրեի Մուրադյան''' ([[հունիսի 23]], [[1927]], [[Երևան]] - [[հուլիսի 12]], [[2007]], [[Երևան]]), [[Հայաստանի Հանրապետության վաստակավոր նկարիչ|ՀՀ վաստակավոր նկարիչ]] ([[1961]]), [[Հայաստանի Հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ|ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ]] ([[1972]]), [[Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ|ՀՀ ժողովրդական նկարիչ]] ([[1978]])։ == Կենսագրություն == * [[1943]]-[[1945]] թվականներին սովորել է [[Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան]]ում։ * [[1945]]-[[1951]] թվականներին` [[Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ|Երևանի Գեղարվեստի ինստիտուտում]]։ * [[1954]] թվականից` [[Հայաստանի նկարիչների միություն|Հայաստանի Նկարիչների միության]] անդամ։ * [[1961]] թվականից դասավանդել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ում, [[պրոֆեսոր]] ([[1981]]), [[1982]]-1987 թվականներին՝ Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ։ * [[1983]] թվականից [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի Դաշնության]] Գեղարվեստի ակադեմիայի թղթակից անդամ։ * [[1985]]-[[1990]] թվականներին` [[ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդ|ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի]], [[1990]]-[[1995]] թվականներին` [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի պատգամավոր։ [[1965]] թվականից ակտիվորեն մասնակցել է [[Հայոց Ցեղասպանություն|հայոց ցեղասպանության]] ճանաչման, [[Արցախ]]ի հիմնահարցի լուծման, [[1988]]-1996 թվականներին՝ Հայաստանի անկախության կայացման գործընթացներին։ [[Երևան]]ում հիմնադրել է «Վերածնունդ» բարեգործական կազմակերպությունը ([[1989]]-[[2005]])<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref>։ [[2014]] թվականին Երևանում բացվել է [[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]]ը։ == Ստեղծագործություններ == Մուրադյանն առաջիններից է անդրադարձել [[Մեծ եղեռն]]ի («Վերջին գիշերը։ [[Կոմիտաս]]», [[1956]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]], «Կոմիտաս, 1915 թվական, ապրիլ», [[1965]]) և հայ ժողովրդի պատմական անցյալի թեմաներին ([[Սարդարապատի ճակատամարտ|«Սարդարապատի հերոսամարտը»]], եռապատկեր, [[1977]], [[Հայաստանի պատմության թանգարան]]։ [[Պատկեր:Սարգիս Մուրադյան.jpg|մինի|Սարգիս Մուրադյանի հուշատախտակը Երևանի [[Կիևյան փողոց (Երևան)|Կիևյան փողոցի]] 24 շենքի պատին]] Մուրադյանի արվեստում առանցքային է ժամանակակից մարդու թեման՝ «Գարունը լեռներում» ([[1960]]), «Զարթոնք» ([[1963]], [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ|ՀԱՊ]]) և այլն, որոնց բնորոշ են վառ գունապատկերը, անհատականացված կերպարները, զգացմունքային հագեցվածությունը։ Ուշագրավ են «Իմ ժամանակակիցը» նկարաշարը («Իմ քաղաքում», [[1967]], [[Արևելյան ժողովուրդների արվեստի պետական թանգարան|Արևելքի ժողովուրդների արվեստի թանգարան]], [[Մոսկվա]], «Խաղաղ երկնքի տակ», [[1971]], «Արևածագից առաջ», 1971, երկուսն էլ՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ՝ [[1976]], ՀԱՊ, «Խաչմերուկ», [[1975]], [[Ղազախստան]]ի պատկերասրահ, «Վերադարձ», 1985, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, [[ՌԴ]] նկարիչների միության 2-րդ մրցանակ՝ [[1995]], «Եվա», 1996-1997, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, և այլն), [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված մեծադիր [[որմնանկար]]ը (1986, [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]), [[դիմանկար]]ները [[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված նկարաշարը՝ [[1964]]-[[1974]] և «Անհանգիստ գիշեր» («Պարույր Սևակ»), [[1985]], Գեղարվեստի ակադեմիայի ֆոնդ, Մոսկվա, [[Առնո Բաբաջանյան]], [[1961]], «Իմ դուստրերը», «Անտունի», երկուսն էլ՝ [[1969]], [[Աախեն]]ի և [[Քյոլն]]ի [[Լյուդվիգ թանգարան|Լյուդվիգ Ժողովրդական արվեստի թանգարան]] ([[Գերմանիա]]), «Ինքնանկար», [[1978]], (Հայաստանի ազգային պատկերասրահ), [[նատյուրմորտ]]ներն ու [[բնանկար]]ները («Նատյուրմորտ, փշեր», «Սպիտակ ծառեր», երկուսն էլ՝ [[1976]] թվականին)։ == Ցուցահանդեսներ == Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել՝ * [[Էջմիածին|Էջմիածնում]] ([[1961]]) * [[Կիրովական]]ում (1961) * [[Տիրանա]]յում (Ալբանիա, 1961) * [[Երևան]]ում, [[Մոսկվա]]յում, [[Կիև]]ում, [[Թբիլիսի]]ում, [[Լենինգրադ]]ում, [[Ռիգա]]յում, [[Լեհաստան]]ում ([[1979]]-1982) * [[Երևան]]ում, նվիրված 75-ամյակին (1997) * [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]] (2007) * Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Ճամփորդական էտյուդներ, (2009) * Հայաստանի Գեղարվեստի ակադեմիա, Ճամփորդական էտյուդներ, գրաֆիկա, (2010) * Հայաստանի նկարիչների միություն, «Իմ ժամանակակիցը», նվիրված 85-ամյակին, (2012) == Պատկերասրահ == <gallery> Պարույր Սևակի տուն-թանգարան, Զանգակատուն (29).JPG|[[Պարույր Սևակ]]ին նվիրված [[որմնանկար]] [[Պարույր Սևակի տուն-թանգարան]]ում Sargis Muradyan Gallery Yerevan 2.jpg|[[Սարգիս Մուրադյան պատկերասրահ]] Sargis Muradyan Gallery Yerevan.jpg|«Կինը Մուրադյանի արվեստում» ցուցահանդես </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.sargismuradyan.am/ Սարգիս Մուրադյանի կայքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161103210312/http://www.sargismuradyan.am/ |date=2016-11-03 }} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Մուրադյան, Սարգիս}} [[Կատեգորիա:1927 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Հունիսի 23 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:2007 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հուլիսի 12 մահեր]] [[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Երևան քաղաքում մահացածներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի պետական գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի նկարիչների միության նախագահներ]] [[Կատեգորիա:ՀՅԴ անդամներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային նկարիչներ]] 2mznldy5al8d5hg3ad54f68fb2xvsfk Սերգեյ Գալստյան (կինոգետ) 0 430008 8495891 8082409 2022-08-26T14:18:44Z 23artashes 2675 wikitext text/x-wiki {{Այլ/ազգանուն|Գալստյան}} {{այլ|Սերգեյ Գալստյան (այլ կիրառումներ)}} {{ՎՄ}} {{Անձ |պատկեր = Sergey Galstyan (1).jpg }} '''Սերգեյ Սարգսի Գալստյան''' ([[հունվարի 5]], [[1940]], [[Դաշբաշ]], [[Վրաստան]]), հայ [[լրագրող]], [[կինոգետ]], [[կինոդրամատուրգ]], [[Հայաստանի Հանրապետության մշակույթի վաստակավոր գործիչ]] (2011)<ref>[https://president.am/hy/decrees/item/580 Հայաստանի Հանրապետության պատվավոր կոչումներ շնորհելու մասին]</ref>, [[ՀՀ Գրողների միություն|ՀՀ Գրողների միության]] անդամ [[1984]] թվականից։ == Կենսագրություն == Սերգեյ Գալստյանը ծնվել է 1940 թվականի հունվարի 5-ին, Վրաստանի Ծալկայի շրջանի Քարագլուխ գյուղում<ref>{{Cite web|url=https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=1949|title=AV Production - Սերգեյ Գալստյան|website=avproduction.am|accessdate=2020-01-05}}</ref>։ Սերգեյ Գալստյանը [[1967]] թվականին ավարտել է [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի համալսարանի]] բանասիրական ֆակուլտետի ժուռնալիստիկայի բաժինը։ [[1967]]-[[1968]] թվականներին աշխատել է Երևանի վավերագրական ֆիլմերի կինոստուդիայում որպես խմբագիր, 1968-[[1974]] թվականներին՝ «Էկրան» ամսագրի խմբագրությունում որպես պատասխանատու քարտուղար, 1974-[[1975]] թվականներին՝ ՀԽՍՀ Նախարարների խորհրդի հեռուստատեսության և ռադիոհաղորդումների պետական կոմիտեում որպես խմբագիր։ 1975 թվականից աշխատել է Հայաստանի Գրողների միությունում, նախ՝ որպես գրական խորհրդական, [[1978]] թվականից՝ գեղարվեստական գրականության պրոպագանդայի բյուրոյի տնօրեն։ == Ստեղծագործական կյանք == Սերգեյ Գալստյանի սցենարներով նկարահանվել են «Ասես երեկ էր», «Երկու բերք նույն հողամասից», «Արտաշես ՀայԱրտյան», «Վարպետը» վավերագրական կինոնկարները։ == Երկեր == * Սոս Սարգսյան, Ե., Հայինֆորմկինո, 1980, 36 էջ։ * Արմեն Ջիգարխանյան, Ե., Հայինֆորմկինո, 1981, 36 էջ։ * Գուրգեն Թոնունց, Ե., Հայինֆորմկինո, 1982, 32 էջ։ *Անուններ էկրանի վրա, Ե., «Սովետական գրող», 1984, 184 էջ։ == Աղբյուրներ == * {{cite book|author=Հայկ Խաչատրյան|title=Գրական տեղեկատու|publisher=«Սովետական գրող»|location=Երևան|year=1986|page=էջ 114}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Գալստյան, Սերգեյ}} [[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ]] [[Կատեգորիա:Հայ կինոգետներ]] [[Կատեգորիա:Հայ կինոդրամատուրգներ]] [[Կատեգորիա:Դաշբաշ գյուղում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ԵՊՀ շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայ սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայաստանի գրողների միության անդամներ]] 8dyrk9urmb2bcpnt2v9xciiijmvphmj Օլգա Կնիպպեր-Չեխովա 0 430804 8495906 8363201 2022-08-26T15:39:06Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Օլգա Լեոնարդովնա Կնիպպեր-Չեխովա''' ({{lang-ru|''Ольга Леонардовна Книппер-Чехова''}}, {{ԱԾ}}), ռուս խորհրդային դերասանուհի, [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]]ուհի (1937 թ.)։ [[Անտոն Չեխով]]ի կինը։ 1898 թ. ընդունվել է [[Մոսկվայի գեղարվեստական թատրոն]]։ Առաջին ներկայացման մեջ (Ա. Կ. Տոլստոյի «Ֆեոդոր Իոհանովիչ արքան») խաղացել է Իրինա թագուհու դերը։ Առաջինն է մարմնավորել չեխովյան կանանց կերպարները՝ ''Արկադինա'' («Ճայ», 1898 թ.), ''Ելենա Անդրեևնա'' («Քեռի Վանյա», 1899 թ.), Մաշա («Երեք քույր»), ''Ռանևսկայա'' («Բալենու այգին»), ''Սառա'' («Իվանով», երեքն էլ՝ 1901 թ.)։ Լավագույն դերերից են նաև ''Նաստյան, Ելենան'' ([[Մաքսիմ Գորկի|Մաքսիմ Գորկու]] «Հատակում», «Քաղքենիներ», 1902 թ.), ''Աննա Մաարը'' (Հաուպտմանի «Միայնակ մարդիկ», 1899 թ.)։ Սովետական շրջանում խաղացել է՝ կոմսուհի ''Չարսկայա'' («Հարություն», ըստ [[Լև Տոլստոյ]]ի, 1930 թ.), ''Պոլինա Բարդինա'' (Գորկու «Թշնամիներ», 1935 թ.) և այլն։ Արժանացել է ՍՍՀՄ պետական մրցանակի (1943 թվական)։ Օլգա Լեոնարդովնա Կնիպպեր-Չեխովան ''Ռտնեսկայայի'' դերում (Ա. Չեխովի «Բալենու այգին », 1901 թվական)։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=495}} {{DEFAULTSORT:Կնիպպեր-Չեխովա, Օլգա}} [[Կատեգորիա:Ռուս դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ]] [[Կատեգորիա:Լենինի շքանշանի ասպետներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս գրողների կանայք]] [[Կատեգորիա:Նովոդևիչյան գերեզմանատանը թաղվածներ]] [[Կատեգորիա:Ստալինյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ]] [[Կատեգորիա:Անտոն Չեխով]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:«Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ կատարած անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալակիրներ]] {{Bio-stub}} ae5pvt6cixwtcgo7h1eepuaa7io5y8y Կոծուկ 0 431979 8496235 8415940 2022-08-27T10:27:38Z Leon.Manukyan 54660 Ավելացվել է «Վտանգներ» բաժինը wikitext text/x-wiki {{Տաքսոտուփ2|Վիքիդատա=այո}} '''Կոծուկ''' ({{lang-lat|''Heracleum''}}), [[նեխուրազգիներ]] ([[հովանոցավորներ]]ի) ընտանիքի երկամյա կամ միամյա [[բույս]]երի ցեղ։ == Կենսաբանական նկարագիր == [[Պատկեր:Illustration Heracleum sphondylium0.jpg|thumb|left|200px|{{bt-armlat|Կոծուկ սովորական|Heracleum sphondylium}} Բուսաբանական նկարազարդումը «''Deutschlands Flora in Abbildungen''» գրքից, 1796]] Ցողունի բարձրությունը 1-2 մ է (երբեմն՝ 10-80 սմ)։ Տերևները խոշոր են, փետրաձև, երբեմն՝ պարզ։ Ծաղիկները սպիտակ են կամ դեղնականաչավուն՝ հավաքված բարդ հովանոցում։ Պտուղները ձվաձև են, կլորավուն։ [[Տերև]]ները խոշոր են, փետրավոր, երբեմն՝ պարզ։ [[Ծաղիկ]]ները սպիտակ են կամ դեղնականաչավուն, հավաքված բարդ հովանոցում։ Պտուղները [[ձվաձև]] են, [[կլոր]]։ == Տարածում == Հայտնի է մոտ 70 տեսակ։ Տարածված է հիմնականում [[Արևելյան կիսագունդ|Արևելյան կիսագնդի]] բարեխառն գոտում, մասամբ նաև (մեկ տեսակը)՝ [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում։ [[Հայաստան]]ում կա 5 տեսակ։ Տարածված է [[Լոռու մարզ|Լոռու]], [[Տավուշ]]ի, [[Արագածոտնի մարզ|Արագածոտնի]], [[Գեղարքունիքի մարզ|Գեղարքունիքի]], [[Սյունիք]]ի և այլ մարզերում։ Աճում է ալպյան մարգագետիններում, անտառի բացատներում, գետափերին, ժայռաճեղքերում և այլուր։ Հայաստանում տարածված է 7 տեսակ․ *Կոծուկ թավոտ (''H. trachyloma''), * Կոծուկ առաջնասիական (''H. antasiaticum''), * Կոծուկ ստեպղինատերև (''H. pastinaciifolium''), *Կոծուկ խնկեղեգային (''H. chorodanum'') և այլն։ == Նշանակություն == Դեղաբույս է. պարունակում է եթերայուղեր, ֆուրոկումարինային և կումարինային միացություններ, C վիտամին, ֆիտոնցիդներ։ Շատ տեսակների տերևները, ցողունները և մատղաշ ընձյուղները ուտում են։ Օգտագործվում է հում և թթու դրած։ Հարուստ է [[եթերայուղ]]երով։ Կան նաև դեկորատիվ տեսակներ։ Կիրառվում է օծանելիքի արտադրության մեջ։ Մատղաշ ցողուններն ու տերևակոթուններն ուտելի են։ Սերմերից ստացված [[սպիրտ]]ը բժշկության մեջ օգտագործում են որպես հակատրիխոմոնադային միջոց։ == [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D1%89%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE#%D0%A4%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C Վտանգներ] == [[Պատկեր:Contact with Heracleum sosnowskyi.JPG|thumb|Սոսնովսկու կոծուկի (Heracléum sosnówskyi) հյութի ազդեցության տակ առաջացած արևային այրվածք]] {{ill|Սոսնովսկու կոծուկ|lt=Սոսնովսկու կոծուկի|ru|Борщевик Сосновского}} (Heracléum sosnówskyi) հյութը պարունակում է ֆուրանոկումարինների խմբի լուսազգայուն միացություններ, որոնք ուլտրամանուշակագույն լույսի ազդեցության ներքո ընդունակ են խիստ վնասել մաշկի հյուսվածքները։ Վնասվածքը տեղի է ունենում բջջիջների ԴՆԹ մակարդակի վրա, պահանջում է երկարատև բուժում և միշտ չէ, որ անհետ վերանում է։ Բույսի տերևների հետ շփումից հետո, հատկապես արևոտ օրերին, մաշկի վրա կարող է առաջանալ ուժեղ այրվածք։ Առանձնահատուկ վտանգը կայանում է նրանում, որ բույսի շփումը մաշկի հետ ոչ մի տհաճ զգացողություն անմիջապես չի առաջացնում։ Այրվածքը կարող է հայտնվել ընդհուպ մի քանի օր հետո (եթե կոծուկի "դավադիր խայթոցներին" ենթարկվելիս եղանակը եղել է ամպամած)։ Հայտնի են դեպքեր, երբ կոծուկի ցողունները որպես խաղալիք հեռադիտակ օգտագործած երեխաները զրկվել են տեսողությունից։ {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=525}} [[Կատեգորիա:Հովանոցավորներ]] 5duao219qivuhva1vdqrxzzego6fcsi Ջեյմս Կոննոլի 0 432617 8496152 2521109 2022-08-27T08:10:05Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Ջեյմս Քոնոլի]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ջեյմս Քոնոլի]] kj9gbrhzexhgdcnq0ii20ew0yh1szss Մասնակցի քննարկում:Sigma'am 3 436051 8496055 8494437 2022-08-26T23:39:38Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Ռոբոտ։ Արխիվացվում է 1 քննարկման բաժին (ավելի հին քան 30 օր) դեպի [[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am/Պահոց/2022]] wikitext text/x-wiki {{Մասնակից:Աշբոտ/Արխիվ |archive = Մասնակցի քննարկում:Sigma'am/Պահոց/%(year)d |algo = old(30d) |counter = 1 |minthreadstoarchive = 1 |հղում = 1 |minthreadsleft = 0 |archiveheader = {{ՔՎ}} }} <div style="background-color:none; border-width:1,5px; border-style: solid; border-color:#FF6363;"><table align="center" style="background-color:none;"><tr><td>[[Պատկեր:Gnome-emblem-important.svg|45px]]</td><td><strong style="font-size: 100%;">Մասնակիցը նախընտրում է (նաև՝ խնդրում է), որպեսզի իրեն դիմեն մասնակցային անվամբ։</strong><br/></td><td></td></tr></table></div> {|class="infobox" width="260px" style="margin-top: 6px;" |---[[Մասնակից:Sigma'am|Sigma'am]] ([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քննարկում]]) 00։28, 8 Մայիսի 2014 (UTC) !align="center"|[[Պատկեր:Golden_file_cabinet.png|40px|Պահոց]]<br />[[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am/Պահոց|Պահոց]] ---- |- | Նախկին քննարկումներին կարող եք ծանոթանալ [[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am/Պահոց|այստեղ]] |} == Ողջույն == {| style="width:100%; background:transparent; font-size:100%" | style="background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:30px" | &nbsp;&nbsp; [[Պատկեր:Help-browser.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Ինչ Վիքիպեդիան չէ]] [[Վիքիպեդիա:Ինչ Վիքիպեդիան չէ|Ի՞նչ Վիքիպեդիան չէ]] | style="background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%" | Բարի գալուստ Վիքիպեդիա, [[Մասնակից:{{BASEPAGENAME}}|<span style="color:white">{{BASEPAGENAME}}</span>]] ։)</span> |- | style="background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Crystal Clear app ktip.png|18px|link=Վիքիպեդիա:Խորհրդարան]] [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան|Խորհրդարան]] | rowspan="7" style="background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em" | Վիքիպեդիայի մասնակիցների անունից ողջունում եմ Ձեզ Վիքիպեդիայի հայերեն բաժնում։ Հուսով ենք մեծ բավականություն կստանաք մասնակցելով այս նախագծին։ Ուշադրություն դարձրեք աշխատանքի հիմնական սկզբունքներին, գործեք վստահ ու միշտ ունեցեք լավ ձգտումներ։ [[Պատկեր:Signature button vector.png|thumb|ստորագրելու համար պետք է սեղմել այստեղ]] Վիքիպեդիայում հոդվածները չեն ստորագրվում (խմբագրողների ցուցակը ավտոմատաբար ձևավորվում է հոդվածի «Պատմություն» պատուհանում), բայց եթե Դուք ցանկանաք մասնակցել [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան|խորհրդարանում]] կամ առանձին հոդվածի քննարկմանը, ապա խնդրում ենք չմոռանալ [[Վիքիպեդիա:Ստորագրություն|ստորագրել]] Ձեր մեկնաբանությունների վերջում ավելացնելով 4 ալիքանշաններից (<nowiki>~~~~</nowiki>) կազմված նշանագիրը կամ սեղմելով կապույտ մատիտի նշանով սեղմակին (խմբագրման պատուհանիկի վերևում)։ Ձեր [[Մասնակից:{{BASEPAGENAME}}|մասնակցային էջում]] Դուք կարող եք գրել որոշ տեղեկություն Ձեր մասին. ասենք այս կամ այն լեզուների տիրապետելու կամ էլ հետաքրքրությունների մասին։ Եթե հարցեր ունեք դիմեք օգնության համակարգին , կամ գրեք [[Վիքիպեդիա:Հարցեր|Հարցեր]] բաժնում կամ էլ խմբագրեք [[Special:MyTalk|Ձեր քննարկման էջը]]. գրեք «Օգնեք ինձ» և շարադրեք տեքստը, և Ձեզ անպայման կօգնեն։ Հաճելի խմբագրումներ ենք մաղթում։ Եվս մեկ անգամ բարի գալուստ [[Հայերեն Վիքիպեդիա]]։ Հարգանքներով՝ [[Մասնակից:Lilitik22|Lilitik22]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 21։05, 23 Հունվարի 2014 (UTC) {{#if:|{{{1}}}}} </div> <div style="border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em"></div> <div style="font-size:90%; font-style:italic">{{Դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} {{Դրոշ|ԱՄՆ}} Hello and welcome to the Armenian Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Armenian skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Վիքիպեդիա:Դեսպանատուն|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!</div> |- | style="background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Հօ (Բառգիրք հայկազեան լեզուի).png|18px|link=b:Ինչպես գրել հայերեն]] [[b:Ինչպես գրել հայերեն|Ինչպե՞ս գրել հայերեն]] |- | style="background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:View-refresh.svg|18px|link=Օգնություն:Դասընթաց]] [[Օգնություն:Դասընթաց|Խմբագրման ուղեցույց]] |- | style="background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Խուսափեք տարածված սխալներից]] [[Վիքիպեդիա:Խուսափեք տարածված սխալներից|Խուսափե՛ք տարածված սխալներից]] |- | style="background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Wikipedia svg logo.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Էությունը]] [[Վիքիպեդիա:Էությունը|Վիքիպեդիայի էությունը]] |- | style="background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Green copyright.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Հեղինակային իրավունքներ]] [[Վիքիպեդիա:Հեղինակային իրավունքներ|Հեղինակային իրավունքներ]] |- | style="background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Գլոսսարիում]] [[Վիքիպեդիա:Գլոսսարիում|Գլոսսարիում]] |} == Շքանշան (իմ անդրանիկ շքանշանը Վիքիպեդիայում) == {| style="border:1px solid #CCF; background-color:#F0EEFF;" |rowspan="2" valign="middle" | [[Պատկեր:Translation-Barnstar.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''[[Վիքիպեդիա:Շքանշաններ/Վաստակավոր Թարգմանչի շքանշան|Վաստակավոր Թարգմանիչ]]''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #bdb5ff;" | Արամ ջան, այս շքանշանը քեզ քո կատարած թարգմանչական աշխատանքների համար։ Անչափ ուրախ եմ, որ միացել ես Հայերեն Վիքիպեդիային։ Շնորհակալություն։) --[[Մասնակից:Lilitik22|Lilitik22]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 20։53, 21 Մարտի 2014 (UTC) |} {| cellspacing="0" cellpadding="0" style="clear: {{{clear|right}}}; margin-bottom: .5em; float: right; padding: .5em 0 .8em 1.4em; background: none; width: {{{width|{{{1|auto}}}}}};" {{#if:{{{limit|}}}|class="toclimit-{{{limit}}}"}} | __TOC__ |} == Շնորհավոր Ամանոր և Սուրբ ծնունդ == {| style="border: 2px solid #929292; background-color:" |rowspan="2" valign="middle" | [[Պատկեր:Christmas tree with Wikimedia Projects' logos.png|150px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" valign="middle"| <center>''Շնորհավոր Ամանոր և Սուրբ ծնունդ''</center> |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" |Հարգելի՛ խմբագիր, շնորհավորում ենք Ամանորի և սուրբծննդյան տոների կապակցությամբ։ Թող հաջողությունները անպակաս լինեն Ձեր անձնական կյանքում։ Մաղթում ենք նաև արգասաբեր խմբագրումներ, որոնցով կզարգացնենք մեր հանրագիտարանը և նոր շունչ կհաղորդենք նրան այս նոր տարում։ Հաճելի տոներ և խմբագրումներ ենք մաղթում։ |} == Question from [[User:Dsusjjsjs|Dsusjjsjs]] on [[Տտպող դեղանյութեր]] (15:16, 26 փետրվարի 2022) == Տտպող դեղանյութեր --[[Մասնակից:Dsusjjsjs|Dsusjjsjs]] ([[Մասնակցի քննարկում:Dsusjjsjs|քննարկում]]) 15:16, 26 փետրվարի 2022 (UTC) == Շքանշա՜ն քեզ համար։ == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[Պատկեր:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''Յուրահատուկ շքանշան''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | , [[Մասնակից:Հայա Ենգոյան|Հայա Ենգոյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Հայա Ենգոյան|քննարկում]]) 09:16, 28 Հուլիսի 2022 (UTC) |} == Չակերտներ հոդվածի վերնագրում == Հարգելի [[Մասնակից:Sigma'am|Sigma'am]], համաձայն [[Վիքիպեդիա:Հոդվածների անվանում|հոդվածների անվանման կանոնակարգի]]՝ ''«Հոդվածի անվանումը չակերտներ չպետք է պարունակի, բացառությամբ ծայրահեղ դեպքերի, եթե առանց չակերտի հոդվածի անվանումը չի լինի ճշգրիտ»'', ''«Խուսափե՛ք չակերտներից կարելի է ծայրահեղ դեպքերում օգտագործել («...») այս չակերտները, եթե առանց դրանց հոդվածի անվանումը չի արտացոլի հոդվածի թեման»''։ Ըստ էության ծայրահեղ անհրաժեշտություն չկա, որպեսզի [[Պայթյուն «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում|այս հոդվածի]] վերնագրում լինեն չակերտներ։ ։ [[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 07:49, 17 Օգոստոսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ @[[Մասնակից:Gardmanahay|Gardmanahay]], վերահղումը թողել եմ: [[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 20:14, 23 Օգոստոսի 2022 (UTC) m4ue568gmp5fl30qyw9wl1lmjqo551f Կռատուկ 0 436164 8496042 8088393 2022-08-26T22:25:50Z Սահակ 24 /* Տարածում */ wikitext text/x-wiki {{Տաքսոտուփ2|Վիքիդատա=այո}} '''Կռատուկ, Կռոթո, կոծոծ, ըրոհոնդ''' ({{lang-la|''Arctium láppa''}})<ref>''lappa'' — латинское название лопуха. — {{ռուսերեն գիրք|автор=|заглавие=Ботанико-фармакогностический словарь: Справ. пособие|ссылка=http://herba.msu.ru/shipunov/school/books/botaniko-farmakognost_slovar1990.djvu|ответственный=К. Ф. Блинова, Н. А. Борисова, Г. Б. Гортинский и др.; Под ред. К. Ф. Блиновой, Г. П. Яковлева|место=М.|издательство=Высш. шк.|год=1990|страницы=206|isbn=5-06000085-0}}</ref>, [[բարդածաղկավորներ]]ի ընտանիքի, կռատուկ ցեղի խոշոր տերևներով երկամյա կամ բազմամյա [[Խոտաբույսեր|խոտաբույս]]։ == Կենսաբանական նկարագիր == {{Կենսաֆոտո|Nsr-slika-423.png|left|ш=200|[[Բուսաբանական նկարազարդում]]ը <br />Մարտին Ցիլենշկի <br />''Naše škodljive rastline'' գիքի, 1892}} Ցողունը կանգուն է, ակոսավոր, ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 60 սմ - 2(3) մ<ref name="ФСССР">{{ռուսերեն գիրք|автор=Юзепчук С. В., Сергиевская Е. В.|часть=Лопух — Arctium|заглавие=Флора СССР|ссылка=http://herba.msu.ru/shipunov/school/books/flora_sssr1962_27.djvu|ответственный=Ботанический институт имени В. Л. Комарова Академии наук СССР; Начато под руководством и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редакторы тома Б. К. Шишкин и Е. Г. Бобров|место=М.—Л.|издательство=Изд-во Академии наук СССР|год=1962|том=XXVII|страницы=97}}</ref>): Տերևները խոշոր են, հերթադիր, զոգավոր-ատամնաեզր, վերին մասում՝ կանաչ, ստորինում՝ մոխրագույն թաղիքանման։ Առաջին տարում առաջանում են արմատը և արմատամերձ տերևները, երկրորդում՝ ծաղիկները։ Ծաղկաբույլը վահանանման կամ ողկուզանման է՝ հավաքված գնդաձև զամբյուղներում, ծաղիկները՝ երկսեռ, խողովակավոր, մուգ կարմիր։ Ծաղկում է հունիս-հուլիսին։ Պտուղը փուփուլավոր սերմիկ է։ [[Ծաղիկ]]ները երկսեռ են, խողովակավոր, հաճախ վառ գույնի, գնդաձև զամբյուղներով հավաքված ընդհանուր ծաղկաբույլում։ Պտուղների հասունացման շրջանում զամբյուղները հեշտությամբ պոկվում են, կպչում [[կենդանի]]ների բրդին, [[մարդ]]կանց հագուստներին։ == Կռատուկը Հայաստանում == Հայտնի է մոտ 10 տեսակ, որից 6-8-ը աճում էին նաև ԽՍՀՄ-ում, մեծ մասամբ՝ բնակավայրերին մոտ, աղբոտ վայրերում, ճամփեզրերին, երբեմն՝ դաշտերում։ [[Հայաստան]]ում տարածված է 4 տեսակ՝ *Կռատուկ մեծ (''A. lappa''), *Կռատուկ թաղիքավոր (''A. tomentosum''), *Կռատուկ Պալադինի կամ անդրկովկասյան (''A. palladinii'') *Կռատուկ փոքր (''A. minus'')։ == Տարածում == Տարածված է [[Վայոց ձոր]]ի, [[Սյունիք]]ի, [[Լոռի|Լոռու]], [[Տավուշ]]ի, [[Շիրակի մարզ]]ում և այլ մարզերում, [[Երևան]]ի շրջակայքում։ Աճում է թփուտներում, պարապուրդներում, գետերի և լճակների ափերին, ճամփեզրերին, աղբոտ և այլ վայրերում։ == Նշանակություն և կիրառում == Դեղաբույս է, պարունակում է [[ինուլին]], օրգանական թթուներ, եթերայուղ և այլն։ Պատրաստուկներն օգտագործում են որպես միզամուղ, քրտնաբեր միջոց, արմատների եփուկն ու մածուկը՝ [[պոդագրա]]յի, ռևմատիզմի, [[մաշկային հիվանդություններ]]ի ժամանակ։ Երիտասարդ արմատներն ու ընձյուղներն ուտելի եՆ։ Մեղրատու է։ ==Բուժիչ նշանակություն== Արմատները հավաքում են ամառվա վերջին և աշնան սկզբին։ Խորհուրդ չի տրվում լվանալ արմատները որպեսզի պահպանվեն դրանց բուժիչ հատկությունները։ Չորացնելուց առաջ արմատները խոզանակով մաքրում են, երկարությամբ կտրում և ապա դնում չորացման։ Գերադասելի է չորացնել ջեռոցում։ Բույսն օգտագործում են թոքերի պալարախտի, [[շաքարախտ]]ի, ստամոքսի խոցի, [[գաստրիտ]] , լեղային և միզային քարերի, [[տենդ]]ի, [[թութք]]ի, քրոնիկ փորկապության, [[ռախիտ]]ի, գեղձախտ պզուկների, էկզեմայիի, չիբանների, [[քոս]]ի, [[խոցեր]]ի, չարորակ գոյացությունների դեմ և մազերի ամրացման համար։ Բացի այդ, օգտագործում են սնդիկով թունավորման և թունավոր կենդանիների խայթոցի ժամանակ։ Կռատուկի հյութը արդյունավետ է կերակրափողի, արգանդի և ստամոքսի քաղցկեղի ժամանակ։ Այտուցների ժամանակ կռատուկի սերմերը և թարմ բույսն ամբողջությամբ օգտագործում են որպես միզամուղ միջոց։ Այլ բույսերի հետ նշանակվում է արյան զեղումների, սիֆիլիսի բուժման, միջատների և թունավոր օձերի խայթոցների ժամանակ։ Օգտակար է նաև կռատուկի յուղը։ Այն ստանում են կռատուկի արմատների հետ նշի կամ ձիթապտղի յուղի համադրումով։ Օգտագործում են [[մազաթափություն|մազաթափության]] դեպքում <ref>Բնությունը՝ հարուստ դեղատուն, Երևան-2007</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * {{ռուսերեն գիրք |автор = |часть = |заглавие = Лекарственные растения луга|оригинал = |ссылка = |ответственный = |издание = |место = М.|издательство = Изобразительное искусство|год = 1993|том = |страницы = 34—35|страниц = |серия = |isbn = |тираж =}} * Губанов И. А. и др. 1266. Arctium lappa L. — Лопух большой, или Репей // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3 т. — М.։ Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл., 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные։ раздельнолепестные). — С. 330. — ISBN 5-87317-163-7. == Արտաքին հղումներ == *[http://www.botanical.com/botanical/mgmh/b/burdoc87.html A modern herbal, burdock] *[http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Arctium%20lappa Plants for a future] {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=666}} [[Կատեգորիա:Բույսեր այբբենական կարգով]] [[Կատեգորիա:Բարդածաղկավորներ]] [[Կատեգորիա:1753 թվականին նկարագրված բույսեր]] [[Կատեգորիա:Եվրոպայի բուսական աշխարհ]] [[Կատեգորիա:Ասիայի բուսական աշխարհ]] [[Կատեգորիա:Արմատապտուղներ]] 2gj0dxez75nc04yu6aaa3f3x3zdcexx Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան) 0 439807 8496175 8468820 2022-08-27T08:50:42Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)]]»-ից «[[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]» wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Ապարան (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Ապարան | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Աղանուս | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = հայեր | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Ապարան''' (նախկինում՝ Ֆաթալիպեյա<ref name="հարակից">{{Գիրք:ՏԲ5|510}}</ref>), գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում՝ շրջկենտրոնից 12 կմ հարավ՝ [[Հագարի]] գետի միջին հոսանքի ձախափնյա ձորալանջին, [[Բերձոր]] քաղաքից 4-5 կմ հարավ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ Մտնում է [[Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս համայնքի]] մեջ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Պատմություն == Նախկինում գյուղը կոչվում էր Ֆաթալիպեյա և մտնում էր [[Ելիզավետպոլի նահանգ]]ի [[Զանգեզուրի գավառ]]ի մեջ։ Ազատագրվել է [[1992]] թվականի [[մայիսի 19]]-ին, բնակեցվել՝ [[1996]] թվականին, [[Ադրբեջան]]ից բռնագաղթած հայ փախստականներով։ Ապարան է վերանվանվել [[1998]] թվականի [[հունիսի 26]]-ին<ref name="հարակից" />։ 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] արդյունքում գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == [[2003]] թվականի տվյալներով բնակչությունը 46 մարդ է։ 2015 թվականին Ապարան գյուղում բնակվում է 28 մարդ, կար 5 տնտեսություն։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | [[2008]] | [[2009]] | [[2010]] |- ! Բնակիչ | 25 | 21 | 20 |- |} == Տնտեսություն == Զբաղվում են անասնապահությամբ և այգեգործությամբ։ == Պատմամշակութային կառույցներ == Գյուղի պատմամշակութային հուշարձաններից է մ.թ.ա. VIII–մ.թ.ա. III դդ. քարանձավը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} {{ՂԱՊ}} [[Կատեգորիա:Ելիզավետպոլի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Զանգեզուրի գավառի բնակավայրեր]] hxfsjk7flrfqqp8f3r8spss2kwngup6 Քննարկում:Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան) 1 439808 8496177 8445380 2022-08-27T08:50:42Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Քննարկում:Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)]]»-ից «[[Քննարկում:Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]» wikitext text/x-wiki {{Ազատամարտիկների ամիս նախագծի հոդված}} jr7swfqlwkdkjdmtemvv2ltiphjq0h2 Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան) 0 442942 8496223 8470943 2022-08-27T10:06:35Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Երիցվանք (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Երիցվանք | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Երիցվանք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 4766,0 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 241 | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = Հայեր | կրոնական կազմ = Հայ Առաքելական Եկեղեցի | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} '''Երիցվանք''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության հարավարևմտյան հատվածում։ [[Բերձոր]] շրջկետնտրոնից գտնվում է 90 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից՝ 127 կմ հեռավորության վրա<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] և [[Կրմեն]] գյուղերի հետ միասին կազմում է [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը հարթավայրային է, ունի 4766,0 հա տարածք, որից 2376,1 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 1953,6 հա անտառային հողեր։ Երիցվանք համայնքի սահմանային գոտով հոսում է [[Հագարի]] գետը։ Համայնքի տարածքում խմելու ջրի համար առկա են թվով 7 գործող անհատական ջրհորներ։ == Պատմություն == Ազատագրվել է 1993 թվականի հոկտեմբերին, բնակեցվել է 1997 թվականին՝ [[Ադրբեջանական Հանրապետություն|Ադրբեջանից]] բռնագաղթած հայ փախստականներով։ 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == Երիցվանք համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 241 մարդ, կա 68 տնտեսություն։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | [[2008]] | [[2009]] | [[2010]] |- ! Բնակիչ | 172 | 158 | 175 |- |} == Տնտեսություն == Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]] և [[Հողագործություն|հողագործությամբ]]։ == Հասարարակական կառույցներ == 2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում էին 41 աշակերտներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության գյուղեր]] j7safooqgzfscswns6l7tnizwbjoha5 8496230 8496223 2022-08-27T10:10:01Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Երիցվանք (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Երիցվանք | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Երիցվանք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 4766,0 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 241 | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = Հայեր | կրոնական կազմ = Հայ Առաքելական Եկեղեցի | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} '''Երիցվանք''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության հարավարևմտյան հատվածում։ [[Բերձոր]] շրջկետնտրոնից գտնվում է 90 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից՝ 127 կմ հեռավորության վրա<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] և [[Կրմեն]] գյուղերի հետ միասին կազմում է [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը հարթավայրային է, ունի 4766,0 հա տարածք, որից 2376,1 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 1953,6 հա անտառային հողեր։ Երիցվանք համայնքի սահմանային գոտով հոսում է [[Հագարի]] գետը։ Համայնքի տարածքում խմելու ջրի համար առկա են թվով 7 գործող անհատական ջրհորներ։ == Պատմություն == Ազատագրվել է 1993 թվականի հոկտեմբերին, բնակեցվել է 1997 թվականին՝ [[Ադրբեջանական Հանրապետություն|Ադրբեջանից]] բռնագաղթած հայ փախստականներով։ 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == Երիցվանք համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 241 մարդ, կա 68 տնտեսություն։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | [[2008]] | [[2009]] | [[2010]] |- ! Բնակիչ | 172 | 158 | 175 |- |} == Տնտեսություն == Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]] և [[Հողագործություն|հողագործությամբ]]։ == Հասարարակական կառույցներ == 2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում էին 41 աշակերտներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության գյուղեր]] 5sloh2qn4px5po8x8mwigjf0tkc7tmt Կրմեն 0 443011 8496222 8470956 2022-08-27T10:06:18Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Կրմեն | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Երիցվանք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = Հայեր | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Կրմեն''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում՝ շրջկենտրոնից 95 կմ հարավ-արևելք՝ [[Հակարի (գետ)|Հակարի]] գետի ստորին հոսանքի աջ ափին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] և [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] գյուղերի հետ միասին կազմում է [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Պատմություն == Ազատագրվել է 1993 թվականի հոկտեմբերին, բնակեցվել է 1999 թվականին՝ [[Ադրբեջան]]ից բռնագաղթած հայ փախստականներով<ref>{{Cite book|url=https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Karabakh_Liberation_War_encyclopedia).djvu/302|title=Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ հանրագիտարան|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=302}}</ref>։ 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == Բնակչությունը 2003 թվականի տվյալներով 26 մարդ է։ 2015 թվականին ուներ 45 մարդ, կար 10 տնտեսություն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | 2008 | 2009 | 2010 |- ! Բնակիչ | 32 | 30 | 23 |- |} == Տնտեսություն == Զբաղվում են երկրագործությամբ և բանջարաբոստանային բույսերի մշակությամբ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} {{ՂԱՊ}} 9l4v8bsqm79eyfuys0z99cwgpzn9gxh Հայրենիքի ձայն 0 452458 8496252 7648801 2022-08-27T11:10:50Z 37.252.81.252 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Պարբերական}} '''Հայրենիքի ձայն''', սփյուռքահայության հետ մշակութային կապի կոմիտեի շաբաթաթերթ։ Լույս է տեսել [[1965]] թվականից, [[Երևան]]ում։ Խմբագիրներ՝ [[Վահագն Դավթյան]], Կ. Վարդանյան, Լ. Զաքարյան (1973) թվականից, Սուսաննա Ղազարյան (2019-ից)։ «Հայրենիքի ձայն» թերթի գլխագիրը նպաստում Է հայրենիք-սփյուռք կապերի ընդլայնմանն ու ամրապնդմանը, սփյուռքահայ ընթերցողին հաղորդակից դարձնում [[Հայաստան]]ի տնտեսական, գիտական և մշակութային նվաճումներին։ Լուսաբանում է սովետական պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը, սովետական հանրապետությունների և սոցիալիստական մյուս երկրների հետ բարեկամությունն ու համագործակցությունը։ Նյութեր է տպագրում սփյուռքի հայկական գաղթավայրերի մշակութային, կրթական կյանքի, հայրենասիրական, առաջադիմական կազմակերպությունների ու գործիչների, հայապահպանության նրանց ջանք երի, հայրենիք այցելող արվեստագետների ելույթների, ցուցահանդեսների մասին։ «Հայրենիքի ձայն»-ի Էջերում հանդես են գալիս հանրապետության պետական, հասարակական գործիչներ, գիտնականներ, գրողներ, ինչպես նաե արտասահմանում ապրող հայ մտավորականներ ([[Վիլյամ Սարոյան]], [[Վահե Վահյան]], [[Նորայր Նուրիկյան]], [[Վահե Հայկ]], [[Զահրատ]] և ուրիշներ)։ Տարածվում Է ՀՍՍՀ-ում և արտասահմանյան շուրջ 50 երկրներում։ == Տես նաև == * [[Ձայն հայրենյաց]] {{ՀՍՀ|հատոր=6|էջ=213}} [[Կատեգորիա:Հայաստանի շաբաթաթերթեր]] [[Կատեգորիա:Հայկական հասարակական պարբերականներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական գրական պարբերականներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հայագիտական պարբերականներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական ԽՍՀ շաբաթաթերթեր]] [[Կատեգորիա:Հայկական մշակութային պարբերականներ]] 0kvh9pcebdndxkybo5kzw4bkr8at5x1 Մասնակցի քննարկում:Harut111 3 459007 8495869 7297167 2022-08-26T13:04:17Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki {| style="width:100%; background:transparent; font-size:100%" | style="background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:30px" | &nbsp;&nbsp; [[Պատկեր:Help-browser.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Ինչ Վիքիպեդիան չէ]] [[Վիքիպեդիա:Ինչ Վիքիպեդիան չէ|Ի՞նչ Վիքիպեդիան չէ]] | style="background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%" | Բարի գալուստ Վիքիպեդիա, [[Մասնակից:{{BASEPAGENAME}}|<span style="color:white">{{BASEPAGENAME}}</span>]] ։)</span> |- | style="background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Crystal Clear app ktip.png|18px|link=Վիքիպեդիա:Խորհրդարան]] [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան|Խորհրդարան]] | rowspan="7" style="background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em" | Վիքիպեդիայի մասնակիցների անունից ողջունում եմ Ձեզ Վիքիպեդիայի հայերեն բաժնում։ Հուսով ենք մեծ բավականություն կստանաք մասնակցելով այս նախագծին։ Ուշադրություն դարձրեք աշխատանքի հիմնական սկզբունքներին, գործեք վստահ ու միշտ ունեցեք լավ ձգտումներ։ [[Պատկեր:Signature button vector.png|thumb|ստորագրելու համար պետք է սեղմել այստեղ]] Վիքիպեդիայում հոդվածները չեն ստորագրվում (խմբագրողների ցուցակը ավտոմատաբար ձևավորվում է հոդվածի «Պատմություն» պատուհանում), բայց եթե Դուք ցանկանաք մասնակցել [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան|խորհրդարանում]] կամ առանձին հոդվածի քննարկմանը, ապա խնդրում ենք չմոռանալ [[Վիքիպեդիա:Ստորագրություն|ստորագրել]] Ձեր մեկնաբանությունների վերջում ավելացնելով 4 ալիքանշաններից (<nowiki>~~~~</nowiki>) կազմված նշանագիրը կամ սեղմելով կապույտ մատիտի նշանով սեղմակին (խմբագրման պատուհանիկի վերևում)։ Ձեր [[Մասնակից:{{BASEPAGENAME}}|մասնակցային էջում]] Դուք կարող եք գրել որոշ տեղեկություն Ձեր մասին. ասենք այս կամ այն լեզուների տիրապետելու կամ էլ հետաքրքրությունների մասին։ Եթե հարցեր ունեք դիմեք օգնության համակարգին, կամ գրեք [[Վիքիպեդիա:Հարցեր|Հարցեր]] բաժնում կամ էլ խմբագրեք [[Special:MyTalk|Ձեր քննարկման էջը]]. գրեք «Օգնեք ինձ» և շարադրեք տեքստը, և Ձեզ անպայման կօգնեն։ Հաճելի խմբագրումներ ենք մաղթում։ Եվս մեկ անգամ բարի գալուստ [[Հայերեն Վիքիպեդիա]]։ Հարգանքներով՝ [[Մասնակից:ERJANIK |'''<font color="#107000">ERJANIK</font>''']] [[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK |'''<font color="#107000"><small>քննարկում:</small></font>''']] 05։43, 2 Հունիսի 2014 (UTC) {{#if:|{{{1}}}}} </div> <div style="border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em"></div> <div style="font-size:90%; font-style:italic">{{Դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} {{Դրոշ|ԱՄՆ}} Hello and welcome to the Armenian Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Armenian skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Վիքիպեդիա:Դեսպանատուն|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!</div> |- | style="background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Հօ (Բառգիրք հայկազեան լեզուի).png|18px|link=b:Ինչպես գրել հայերեն]] [[b:Ինչպես գրել հայերեն|Ինչպե՞ս գրել հայերեն]] |- | style="background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:View-refresh.svg|18px|link=Օգնություն:Դասընթաց]] [[Օգնություն:Դասընթաց|Խմբագրման ուղեցույց]] |- | style="background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Խուսափեք տարածված սխալներից]] [[Վիքիպեդիա:Խուսափեք տարածված սխալներից|Խուսափե՛ք տարածված սխալներից]] |- | style="background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Wikipedia svg logo.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Էությունը]] [[Վիքիպեդիա:Էությունը|Վիքիպեդիայի էությունը]] |- | style="background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Green copyright.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Հեղինակային իրավունքներ]] [[Վիքիպեդիա:Հեղինակային իրավունքներ|Հեղինակային իրավունքներ]] |- | style="background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em" | [[Պատկեր:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Վիքիպեդիա:Գլոսսարիում]] [[Վիքիպեդիա:Գլոսսարիում|Գլոսսարիում]] |} ==Ջնջման է ներկայացվել {{#if:.cw|[[:.cw]]}} հոդվածը== [[Պատկեր:Nuvola apps important.svg|50px|left]]{{Հարգելի մասնակից}}։ Ձեր ստեղծած կամ խմբագրած {{#if:.cw|[[:.cw]]}} հոդվածը ներկայացված է ջնջման։ Որպես պատճառ նշվում է հետևյալը. ''[https://hy.wikipedia.org/wiki/Վիքիպեդիա:Անավարտ_հոդված#.D4.BF.D5.A1.D6.80.D5.B3_.D5.A7.D5.BB նվազագույն ծավալին] չհամապատասխանող հոդված''։ Օգնության համար տես նաև [[Օգնություն:Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը|Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը]] էջը։ Նայեք օրինակ [[.am]] այս հոդվածը, նման մի քանի տող ավելացրեք նաև [[.cw]] հոդվածի համար։ Հարգանքով։ — [[Մասնակից:ERJANIK |'''<font color="#107000">ERJANIK</font>''']] [[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK |'''<font color="#107000"><small>քննարկում:</small></font>''']] 07։19, 12 Նոյեմբերի 2014 (UTC) : ապրես {{հարգելի մասնակից}}, հիմա քիչ թե շատ նորմալ է: --[[Մասնակից:ERJANIK |'''<font color="#107000">ERJANIK</font>''']] [[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK |'''<font color="#107000"><small>քննարկում:</small></font>''']] 10:59, 15 Նոյեմբերի 2014 (UTC) == Նվազագույն ծավալ == Ողջույն հարգելի մասնակից Ձեր կողմից ստեղծված վերջին 4-5 հոդվածները ([[Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ]],[[Վագար]]) նվազագույն ծավալը չի բավարարում, եթե մոտակա օրերին դրանք չբարելավվեք, ապա դրանք կջնջվեն։ Բացի այդ պարտադիր են աղբյուրներ նշելը--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 11։47, 18 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Հարգելի Հարութ, հոդվածներ գրելիս խնդրում եմ այս տարբերակով գրեք, օրինակ ինչպես այս հոդվածում է [[Ֆուենսալդանիա]], եթե հարցեր ունեք գրեք Ձեր էջում, որպեսզի Ձեզ օգնեն, որ ավելի որակյալ հոդվածներ ստեղծեք, շնորհակալություն Վիքիպեդիայում խմբագրելու համար:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 14:04, 18 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Շնորհակալություն հարգելի մասնակից հոդվածները բարելավվելու համար, մնաց միայն հոդվածում առկա տեղեկատվության աղբյուրներ ավելացնեք:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 13:08, 19 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::Եվս մեկ խնդրանք, հոդվածում աղբյուր նշելիս, հարկավոր է նշել, ոչ թե օրինակ ռուսերեն կամ անգլերեն Վիքիպեդիա, այլ այն աղբյուրը, որը նշված է եղել այլալեզու հոդվածում որոշակի նյութի համար, միաժամանակ ստուգել արդյոք տվյալ աղբյուրում առկա է համապատասխան նյութը, կարծում եմ հասկանալի բացատրեցի, շնորհակալություն ուշադրության համար:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 17:10, 21 Նոյեմբերի 2014 (UTC) Լավ, Հասկացա :Դրոշների մասին հոդվածներում հարկավոր է գոնե երկու նախադասություն գրել, որպեսզի չջնջվեն:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 18:39, 21 Նոյեմբերի 2014 (UTC) == հղումներ == {{հարգելի մասնակից}}, խնդրում եմ դրոշների մասին ձեր ստեղծած հոդվածներում ներքին հղումներն ավելացրեք, այլապես դրանք հոդվածներ չեն հաշվվում և ցանկացած մասնակից իրավունք ունի ջնջման ներկայացնելու։ Շնորհակալություն ուշադրության համար։ — [[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 20։39, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Ջեո ջան, մասնակիցը գուցե չիմանա ինչ է ներքին հղումը, բայց ինձ ուրիշ հարց է հետաքրքրում, ի՞նչ է նշանակում, դրանք հոդված չեն հաշվվում, ես առաջին անգամ եմ նմանատիպ բան լսում{{-)}}--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 20:44, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ջան, եթե հոդվածը չունի գոնե 1 կապույտ հղում, ապա մեր հոդվածների թիվը չի ավելանում։ Երբ հղում է դրվում, հոդվածների թիվը մեկով ավելանում է :) --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 20:46, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::Ի դեպ, կարող ես մի քիչ բզբզալ [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%80%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B9%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8 այստեղ] համոզվելու համար :) --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 20:48, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Մերսի Լիլիթ ջան, վաղը կնայեմ, բայց ինքնին ներքին հղման բացակայությունը ջնջման պատճառ չի կարող ձևակերպվել, իսկ հոդվածում առկա նյութի աղբյուրի բացակայությունը կարող է ջնջման հիմք ծառայել:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 20:55, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::Միանգամայն համաձայն եմ, [[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ջան։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 20:56, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :::Լիլիթն արդեն պատասխանեց, 6AND5 ջան։ {{-)}} ՀԳ․ Harut111 ջան, ներքին հղումները «կապույտ» հղումներն են, որոնք ավելացնելու համար անհրաժեշտ է միայն X բառը ուղղական հոլովով վերցնել <code>[[]]</code> փակագծերի մեջ։ — [[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 20:59, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::::Ժող ջան, մի մոռացեք [[Վիքիպեդիա:Ներքին հղումներ|մեր օգնության էջերի]] մասին, մեկ-մեկ պետք են գալիս :) --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] Ես կարող եմ ներքին հղում չունեցող հոդվածներին հղում դնել? ։) [[User:Harut111|Հարութ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 21։01, 22 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :::::Իհարկե։ {{-)}} — [[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 18:34, 23 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ԵՎ այդ հոդվածները հղում դնելուց հետո կհաշվվեն հոդված? :Հաշվել կամ չհաշվելը դա ընդամենը տեխնիկական կամ ծրագրային հարց է և բնականաբար ըստ երևույթին կհաշվվի, այիսնքն գլխավոր էջում վերևի ձախ հատվածում պատկերված հոդվածների թիվը մեկով կավելանա: Բայց ես քեզ խորհուրդ չէի տա, քանի որ դրանք հիմնականում ըստ երևույթին շատ թերություններ ունեցող հոդվածների ցանկն են, այնտեղ հարկավոր կլինի տարբեր այլ կաղապարներ դնել: Հիմա անցնենք դրոշների մասին հոդվածներին: Խնդրում եմ գոնե մեկական աղբյուր տեղադրիր հոդվածներին, որոնք կան ռուսերեն տարբերակում, եթե իհարկե ռուսերենից ես նայում, ես այնտեղ մի հատ հոդված նկատեցի որտեղ չկա աղբյուր, դա ոչինչ: Բացի այդ աշխատի որ, ոչ թե մեկ տողից բաղկացած լինի հոդվածը, այլ գոնե երկու: Սպասում եմ արձագանքիդ:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 15:32, 25 Նոյեմբերի 2014 (UTC) Կփորձեմ հետևել խորհրդիդ։) == Կարճ էջեր == Ողջույն, Harut111։ Ցանկանում եմ հիշեցնել, որ Հայերեն Վիքիպեդիայում հոդվածի նվազագույն ծավալը 3 հստակ, ամփոփ նախադասությունն է։ Դրոշների մասին քո ստեղծած հոդվածներում լավագույն դեպքում 2 նախադասություն է։ Խնդրում եմ ուղղիր։ Շնորհակալություն։ — [[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 16։12, 25 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Հարգելիս կբացատրեք, ոնց [[Ռոտերդամ]] հոդվածը դարձավ ընտրյալ, ինչպես նաև [[Հունգարիայի զինանշան]] հոդվածի տեքստը որտեղից եք թարգմանել, մի քիչ կասկածելի բովանդակություն ունի դրա համար եմ հարցնում:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 14:24, 28 Նոյեմբերի 2014 (UTC) Ռոտերդամ հոդվածի ընտրյան լինելը միամիտ է ստացվել, իսկ Հունգարիայի Զինանշանի տեքստը չեմ թարգմանել, օգտվել եմ հայերեն թարգմանված տարբեր երկրների զինանշանների հոդվածներից. :Մերսի արձագանքելու համար, բայց մի մոռացեք ստորագրել հաղորդագրություններ գրելիս, իսկ եթե հետագայում էլ զինանշանի վերաբերյալ հոդվածներ ստեղծելու, ապա ներքոնշյալ տողը՝ ''հանրապետության պետական ինքնիշխանության, նրա տարածքում ապրող ժողովուրդների պետական միասնության, կառուցվող ագատ, իրավական պետության խորհրդանիշն է''. պետք չի գրեք, քանի որ մի տեսակ չեզոքությունը պահպանված չէ, հավանաբար խորհրդային հանրագիտարանից են գրել, բայց նմանաոճ արտահայտությունների ժամանակը անցել է...--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 14:33, 28 Նոյեմբերի 2014 (UTC) ::Harut111, ևս մեկ անգամ պետք է հիշեցնեմ, որ '''Հայերեն Վիքիպեդիայում հոդվածի նվազագույն ծավալը 3 հաստակ, ամփոփ նախադասությունն է'''։ Վերջին ստեղծած ձեր մի քանի հոդվածներ չեն բավարարում վերոնշյալ պահանջը։ Խնդրում եմ մի քանի նախադասություն ավելացնել։ — [[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 16:20, 28 Նոյեմբերի 2014 (UTC) :Հարգելի մասնակից ,ես ոնց հասկացա Դուք չեք հետևում իմ խորհուրդներին մասնավորապես աղբյուրներ ավելացնելու պահով, դա լավ չի և շարունակաբար կրկնելը կարող է հանգեցնել Ձեր գործունեության կասեցմանը, ավելի լավ է փորձեք զարգացնել Ձեր կողմից ստեղծվող հոդվածները, այլ ոչ թե մեծացնեք քանակը, դա ողջունելի չի, խնդրում եմ ևս մի անգամ նայեք Ձեր էջի բոլոր հաղորդագրությունները և հետևեք տրված խորհուրդներին, հակառակ պարագայում դա լավ հետևանքների չի բերի, շնորհակալություն ուշադրության համար:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 18:07, 4 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) ::Հարութ ջան, ողջույն, աղբյուրի կողքին լեզուն նշելու դեպքում օգտագործիր այս կաղապարը.<nowiki>{{ref-?}}</nowiki>, հարցականի փոխարեն եթե անգլերեն է գրիր en, եթե ռուսերեն է գրիր՝ ru, մնացած լեզվային կոդերի անվանումները ահրաժեշտ լինելու դեպքում ասա, կասեմ:Նայիր փոփոխումը հոդվածում՝ [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%83%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7&diff=2664611&oldid=2664604]--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 14:24, 6 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) ::Լավ մերսի, մյուսները ես կուղղեմ [[Մասնակից:Harut111|Harut]] 18:28, 6 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Անաղբյուր հոդված == Ողջույն, {{հարգելի մասնակից}}։ Խնդրում եմ Ձեր կողմից ստեղծված [[Հունգարիայի զինանշան]], [[Աբդուլ Մաջեդ Դիդի]] հոդվածներում նշել այն աղբյուրները, որից օգտվել եք հոդվածը գրելիս։ Շնորհակալություն --[[Մասնակից:Աշոտ1997|Աշոտ1997]] ([[Մասնակցի քննարկում:Աշոտ1997|քննարկում]]) 22։36, 6 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Ուգանդայի Սենեգալը == Ողջույն Harut111, շնորհակալություն կարևոր ոլորտի հոդվածներ ստեղծելու համար։ [[Սենեգալի դրոշ]] հոդվածում գրված է Ուգանդայի դրոշի մասին։ Խնդրում եմ փոխեք կամ անունը կամ բովանդակությունը։ Զգուշացման պիտակը հանելուց առաջ խնդրում եմ ստուգեք նաև թարգմանությունը, որը մինչև վերջ արված չի։ Բարի մաղթանքներով - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 14։56, 8 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Ողջույն, ուղղել եմ։) [[Մասնակից:Harut111|Harut]] :Անգլերեն վիքիպեդիան աղբյուր չի կարող լինել։ Խնդրում եմ այլ աղբյուրներ տեղադրել։ --[[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|청]]) 17:01, 12 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Վիքիպեդիան՝ աղբյուր == {{հարգելի մասնակից}}, [[Գվինեա-Բիսաուի դրոշ]] հոդվածում (և ոչ միայն) նշել եք, որ աղբյուր է ծառայել անգլերեն վիքիպեդիան։ Կանոնակարգի համաձայն՝ վիքիպեդիան չի կարող որևէ հոդվածի համար աղբյուր ծառայել։ Խնդրում եմ որպես աղբյուր նշել անգլերեն վիքիպեդիայի համապատասխան հոդվածում առկա աղբյուրները։ --[[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|청]]) 16։59, 12 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Պաղեստինյան Պետություն == Ողջույն, Հարութ ջան։ կմատնանշե՞ս աղբյուրը, որի հիման վրա անվանափոխել ես։ --[[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|서울]]) 15։17, 19 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Ողջույն, Անգլերեն վիքիպեդիան --[[User:Harut111|Harut]] ::Անգլերեն Վիքիպեդիայում [[:en:Palestine|Palestine]] է։ Եվ առհասարակ գրեթե բոլոր վիքիպեդիաներում Պաղեստին է, ինչո՞ւ մենք տարբերվենք։ --[[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|서울]]) 11:41, 20 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Ողջույն ձեզ, ես նոր նկատեցի, որ իրականում այլ վիքիներում երկու հոդված կա՝ մեկը տարածաշրջանի, մյուսը պետության մասին: Այս մեկը վերաձևափոխեցի որպես պետության, իսկ կասկածելի բովանդակությունը ջնջեցի: Հիմա ներկայիս հոդվածը, որը պետության մասին է կմնա որպես Պաղեստին, իսկ եթե հետագայում գրվի տարածաշրջանի մասին հոդված, ապա կունենա հետևյալ անվանումը. Պաղեստին (տարածաշրջան): Բայց չեմ կարծում, որ իմաստ ունի նոր հոդվածի, հենց ներկայիս հոդվածում՝ պատմություն բաժնում, կարելի է այդ ամենը ներկայացնել:--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 12:21, 20 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Համաձայն եմ, [[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ջան։ Շնորհակալություն։ --[[User:GeoO|Ջէօ]] ([[User talk:GeoO|서울]]) 12:25, 20 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Լացիա, Կիպրոս == Հարգելի Հարութ, հոդվածի անվանման մեջ երկիրը նշվում է միայն այն դեպքում, եթե նույն անվամբ մի քանի բնակավայր կա։ Նշելուց էլ ոչ թե ստորակետով է նշվում, այլ փակագծերում։ Հիմա ասացեք՝ Լացիա անվամբ էլ ի՞նչ կա, որովհետև ես փնտրեցի, բայց այլ բան չգտա․․․ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 12։40, 21 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Հարութ, դադարեցրո՛ւ ստորակետով անվանումներով հոդվածներ ստեղծել և պատասխանիր հարցիս, այլապես ստիպված եմ լինելու արգելափակել․․․ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 13:18, 21 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) ::Լավ եղավ արդեն ջնջեցի [[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] :::Լավ, հուսով եմ՝ այսուհետ արագ կարձագանքեք․․․ Իսկ երբ Ձեր կողմից գրված հոդվածը վերանվանում են և ամփոփման մեջ նշում պատճառը, ապա կրկին մի վերանվանեք, այլ հարցերի դեպքում՝ դիմեք տվյալ մասնակցին։ Շնորհակալություն --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 13:22, 21 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Պաշտոնական զգուշացում == Բարի երեկո Հարութ ջան, եթե ուզում ես, որ իրարից չնեղանանք, և հանկարծակի չարգելափակվես կամ մասնակի արգելափակում չկիրառվի, ապա կարճ հոդվածներ, որոնք աղբյուրներ չունեն՝ չես ստեղծում ու անցնում հաջորդ հոդվածին, իսկ վերջին հոդվածում եղանակի տեսության կայքը, որը ընդամենը Կիպրոսի ֆիզ. քարտեզն է բացում, որպես ինչ ես դրել, անկեղծ ասած չհասկացա։ Բացի դրանից բազմիցս քեզ հորդորել են, որ շեշտադրումը դնես, ոչ թե հոդվածների քանակի և այլ որակի վրա։ Մի խոսքով շատ քիչ ժամանակ է մնացել ուղղվելու, ընտրությունը քոնն է։--[[Մասնակից:6AND5|6AND5]] ([[Մասնակցի քննարկում:6AND5|քննարկում]]) 16։10, 22 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Աշխատանքի հեշտացում == Հարգելի Harut111, այլևս պետք չի ավելացնել "Կատեգորիա:Պաֆոսի շրջանի բնակավայրեր"։ Ես դրան ավելացրել եմ "Պաֆոսի շրջանի բնակավայրեր" կաղապարի մեջ և դա ինքնըստինքյան ավելանում է բոլոր էջերում, որտեղ կա կաղապարը։ Եվս երկու խնդրանք, օգտագործեք [[Վիքիպեդիա:Լեզուների կաղապարներ|Լեզուների կաղապարներ]]։ Կատեգորիաներ գրվում են կաղապարներից [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A5%D5%B5%D5%A1&diff=2700201&oldid=2700134 հետո։] - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 09։37, 24 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Մի բան հարցնեմ [[Դրոուշա]] էջում ինչպես անեմ, որ Կիպրոսի քարտեզի վրա երևա գյուղը կարմիր կետով: [[Մասնակից:Harut111|Harut]] ::Բոլոր կաղապարներում երկիր պետկ է լրացվի Կիպրոսի Հանրապետություն։ lat_dir և lon_dir մոլորակի մեր կեսում գտնվող բնակավայրերի մասին կարելի է [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B4%D6%80%D5%B8%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1&diff=2700348&oldid=2700198 հանել]։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 10:27, 24 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :::Մերսի օգնության համար։ [[Մասնակից:Harut111|Harut]] ::::Խնդրեմ, իսկ այս բնակավայրերի մասին միուս լեզուներով հոդվածներին հնարավոր է կպցնել օգտվելով [[Օգնություն:Դասընթաց/Հոդվածի կառուցվածք#Միջլեզվային հղումներ|այս ուղղեցույցը]]։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 10:39, 24 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) == Հունարենից սխալ տառադարձումներ == Ողջույն, Հարութ։ Կիպրոսի քաղաքները սխալ ես տառադարձում հունարենից։ Ընդհանրապես, եթե մի լեզվին չես տիրապետում, ապա ճիշտ չէ մենակ՝ առանց օգնության, այդ լեզվով տառադարձումներ անել, քանի որ ուղղակի հունարեն տառերի փոխարեն հայերեն տառեր գրելով, անվանումների մի մասը սխալ են ստացվում, կան երկձայնավորներ, որ երբ միասին են գրվում, մեկ այլ տառ է կարդացվում ու տառադարձվում։ Ագիոս Նիկոլաոս-ում սխալ տառադարձում չէր, այլ անուշադրության սխալ, [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%A3%D5%AB%D5%B8%D5%BD_%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B8%D5%BD&diff=prev&oldid=2701622 դա ուղղեցի], իսկ հետևյալ դեպքերն արդեն ակնհայտ սխալներ են՝ [[Աչիլեա]], հունարեն՝ Αχέλεια, χ տառը հունարենում երբեք '''չ''' չի, այլ '''խ''', ει երկձայնավորները միասին գրելիս կարդացվում ու տառադարձվում են '''ի''', հետևաբար միայն այս բառի մեջ 2 սխալ կա՝ Ախիլիա։ [[Ագիա Մարինոուդա]], հունարեն՝ Αγία Μαρινούδα, ού երկձայնավորը գրվում ու տառադարձվում է '''ու''', հետևաբար՝ Ագիա Մարինուդա։ [[Ակոուրսոս]], հունարեն՝ Ακουρσός, ου՝ ու, Ակուրսոս։ Խնդրում եմ ուղղես բոլոր հոդվածներում, ոչ միայն վերանվանես, այլ նաև հոդվածում՝ տեղեկաքարտում և այլն, ինչպես նաև [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8A%D5%A1%D6%86%D5%B8%D5%BD%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6 կաղապարում]։ Ասա նաև, թե այս հարցն ինչպես պետք է լուծվի, քանի որ եթե այսպես շարունակվի, ապա Կիպրոսի քաղաքների կեսը, եթե ոչ ավելին, մեզ մոտ ուրիշ անուն են ստանալու․․․ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 07։53, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Մի քանի հատ էլ գտա՝ [[Դրոուշա]], հունարեն՝ Δρούσια, շ տառը որտեղից ես վերցրել․․․ + ού՝ '''ու'''՝ Դրուսիա։ [[Էմպա]], հունարեն՝ Έμπα, μπ բաղաձայները միասին գրվելիս դառնում են՝ '''բ''', Էբա։ [[Ֆտի]], հունարեն՝ Φύτη, ύ տառը չգիտեմ ինչի բաց ես թողել, երևի անգլերենին ես նայել, էնտեղ y են գրել, դու էլ չես իմացել հայերեն ինչ գրես․․․ Պետք է լինի Ֆիտի։ [[Տսադա]], նախ հոդվածում հունարենն ես սխալ գրել, այլ քաղաքի անուն ես գրել, պետք է լինի Τσάδα, Τσ-ն էլ ոչ թե տս է, այլ '''ց''' է, Ցադա։ [[Ագիոս Ջեորջիոս]], հունարեն՝ Άγιος Γεώργιος, ջ-ն որտեղից ես վերցրել․․․ Կարդացվում է Յորղոս, սակայն տառադարձելու հետ կապված վստահ չեմ, թե արդյոք նույն ձև էլ տառադարձվում է, կճշտեմ, կասեմ։ 19 քաղաք ես գրել, որից 8-ի անունը սխալ։( --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 08։08, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Ես անգլերեն վիքիպեդիայից եմ նայել, դրա համար էլ սխալ է ստացվել։ [[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] Նոր ստեղծածդ [[Գերոսկիպոս|հոդվածում]] հունարեն անվանումը կրկին այլ քաղաքի անուն է, խնդրում եմ ուղղես, որ նայեմ, որովհետև հայերեն տառադարձումդ կրկին կասկածներ է առաջացնում։ Ինչպես նաև նոր հոդված գրելու փոխարեն, մտածիր ու գրի, թե ոնց պետք է անես, որ էլ սխալ չլինի։ Անգլերեն վիքիում քաղաքների անունները նայելը սխալ է, քանի որ իրենք չեն տառադարձում, այլ անունները ոնց բնօրինակում կա, այնպես էլ գրում են․․․ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 08։18, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) [[Նիկոս Անաստասիադես]], Հարութ ջան, էլի սխալ․․․ Անաստասիադ'''ի'''ս․․․ Չասեցիր, թե այս հարցն ինչպես ենք լուծելու․․․ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 08։52, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Դեռ չգիտեմ, կփորձեմ ավելի ուշադիր լինել: --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] Անունների/անվանումների հարգում օգտակար են օտարալեզու Վիքիներ և [http://ru.forvo.com/ այս կայքը] - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 08։59, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :[[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ջան, այս դեպքում օգտակար է միայն հունարեն վիքին, անգլերենը, որից օգտվում է Հարութը, չի տառադարձում անվանումները։ Կայքի հղումը չբացեց։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 09:02, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Հարութ ջան, փորձել ավելի ուշադիր լինելը չի օգնի, եթե լեզվին չես տիրապետում․․․ Պետք է լուծում գտնել, իսկ մինչ այդ ավելի լավ է հոդվածներ չստեղծես։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 09։04, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :Ուղղեցի ), որոշ բնակավայրեր չունեն հոդվածներ պաշտոնական լեզվով, նման դեպքերում կարելի է օգտվել ուրիշ վստահելի աղբյուրներ պահպանելով հայերեն ուղղւգրությունը։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 09:20, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) ::[[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ջան, էլի չի բացում :( --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 09:26, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Հարութ, ինչպես և կասկածում էի՝ [[Ագիոս Յորղոս]] անվան դեպքում, Յորղոս բանավոր խոսքում է, գրավորի դեպքում պետք է լինի Ագիոս Գեորգիոս։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 10։04, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Նոր ստեղծածդ [[Գերոսկիպոս|հոդվածում]] հունարեն անվանումը կրկին այլ քաղաքի անուն է, խնդրում եմ ուղղես, որ նայեմ, որովհետև հայերեն տառադարձումդ կրկին կասկածներ է առաջացնում։ Քանի որ առաջարկներ չեղան քո կողմից, մի բան առաջարկեմ․ տուր ինձ Կիպրոսի գյուղերի ցանկը հայերեն քո տառադարձմամբ, ես կստուգեմ, որից հետո կստեղծես հոդվածները։ Ցանկը պետք է այսպես լինի, օրինակ՝ * Τσάδα - Ցադա --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 10։25, 25 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Սրանք [[Պաֆոսի շրջան]]ի բնակավայրերն են` * Αμαργέτη - [[Ամարգետի]] * Αναδιού - [[Անադիու]] * Αναρίτα - [[Անարիտա]] * Ανδρολύκου - [[Անդրոլիկու]] * Αμαργέτη - [[Ամարգետի]] * Αναδιού - [[Անադիու]] * Αναρίτα - [[Անարիտա]] * Αρχιμανδρίτα - [[Արխիմանդրիտա]] * Αργάκα- [[Արգակա]] * Αρμίνου - [[Արմինու]] * Άρμου - [[Արմու]] * Αρόδες - [[Արոդես]] * Ασπρογιά - Ասպրոյա ''կասկածում եմ, կճշտեմ'' * Αξύλου - [[Աքսիլու]] * Αγία Μαρίνα Κελοκεδάρων - [[Ագիա Մարինա Կելոկեդարոն]] * Άγια Μαρίνα Χρυσοχούς- [[Ագիա Մարինա Խրիսոխուս]] * Χλώρακα - [[Խլորակա]] * Χολέτρια - [[Խոլետրիա]] * Χόλη - [[Խոլի]] * Χούλου - [[Խուլու]] * Χρυσοχού - [[Խրիսոխու]] Շարունակությունը ընթացքում կտեղադրեմ։ --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] Ես տեղադրեցի իմ տեսակը [[:Կաղապար:Պաֆոսի շրջան|կաղապարում]]։ Հարութ և [[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]], միատ նաեք։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 10։12, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) :[[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ջան, բերել եմ հին վիճակի, քանի որ սխալները բավականին էին՝ ներառյալ սխալացրել էիր իմ ուղղածները։ Հարութ ջան, ստուգեցի։ Միայն մի բառի վրա եմ կասկածում, կճշտեմ, կասեմ։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 10:24, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Շատ էին սխալները [[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]]? --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] :[https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%3AHarut111&diff=2704701&oldid=2704680 Նայի], Հարութ ջան։ Աջ մասում իմ ուղղածներն են։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 11:01, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Հարութ ջան, [[Ամարյետի|սխալ անունով]] ես ստեղծել, ցանկում ճիշտ տարբերակն է գրած․․․--[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 11։05, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) [[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ջան, քո թարգնանության մեջ կան բազմաթիվ սխալներ։ Օրինակ, Άγια երփեգ չի արտասանվում ինչպես "ագիա"։ Կարող ես լսել [http://www.forvo.com/word/αγία/ հունացուն], կարաս կարդաս [http://www.lingvisto.org/novgreka/alfabeto.html դաընթաց]։ Կարող ես հիշել [[Սուրբ Սոֆիայի տաճար (Կոստանդնուպոլիս)|հայտնի]] և ոչ այնքան [http://mamul.am/am/news/39037/ստամբուլում-կվերաբացվի-այա-էլիա-ուղղափառ-եկեղեցին հայտնի] տաճարնեի անուները։ Կատող ես նաել ուրիշ Վիքիներում։ Գուցե այա աիա աիյա այիա հաիիյա, բայց ոչ "ագիա"։ Համացանցում ագիա համարյա չի հանդիպում։ Բայց նույն իմաստով "այա" [http://www.ayamaria.am/hy/ հանդիպում է] և նույնիսկ [http://www.list.am/item/3339950 Կիպրոսում] և նույնիսք մեր [[Այա-Փոկա|Վիքիյում]]։ Agia գրվում է [[:en:Wikipedia talk:Naming conventions (Greek)#Placename transliteration for places in Cyprus|անգլովիյիյում]]։ Գուցե ըստ հայերենի ուղղագրության պետկ է վերցնել անգլերենից։ Չգիտեմ։ Եվ երկրորդը, խնդրում եմ վերադարցնես կաղապար իմ տեսակին։ Չնայաց բոլոր տարբերակներում սխալներ կան, իմ տարբերակում որոշ կամիր հղումներ կապույտ են։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12։43, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) : [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ջան, միայն մի բան կասեմ, իմ ստուգածից հետո, ստուգում է նաև մասնագետ։ Կաղապարը հետ վերադարձնել չեմ կարող։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 12:51, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) Ես կաղապարը ուղղել եմ {{անստորագիր|Harut111}} Ընկերներ, քանի որ կաղապարը նորից վերադարձվեց շատ կներես, Կարեյաց ջան, բայց քո հին սարքած, սխալներով տառադարձված ձևին, ապա ես ձեռքերս լվանում եմ։ Կարող եք գրել, ինչպես ուզում եք։ Կներեք, բայց ես այդքան ժամանակ չունեմ, որ ամեն բառի համար նույն բանը նորից բացատրեմ, ինչպես որ վերևում եմ արել կամ ամեն անգամ մասնագետին անհանգստացնեմ՝ խնդրելով, որ մի հատ էլ ինքը ստուգի, որ դուք էլի սխալ ձևի վերադարձնեք։ Շնորհակալություն ուշադրության համար։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 13։02, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) [[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ջան, ճշմարտությւն համար ժամանակ խնայել երթեկ պետկ չի։ Իսկ քո օգնությունը դեր շատ պետկգա։ Ինչպես միշտ պեչենիկները ինձանից։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 13։23, 27 Դեկտեմբերի 2014 (UTC) [[Պաֆոսի շրջան]]ի բնակավայրերի շարունակությունը` * Δρύμου - [[Դրմու]] * Ελεδιώ [[Էլեդիո]] * Επισκοπή [[Էպիսկոպի]] * Ευρέτου [[Էվրետոու]] * Φάλεια [[Ֆալեիա]] * Φάσλι [[Ֆասլի]] * Φασούλα [[Ֆասոուլա]] * Φοίνικας [[Ֆոինիկաս]] * Γαλαταριά [[Գալատարիա]] * Γιαλιά [[Գիալիա]] * Γιόλου [[Գիոլո]] * Γουδί [[Գոուդի]] * Ίνια [[Ինիա]] * Ιστιντζιόν [[Ինստինյոն]] * Καλλέπια [[Կալեպիա]] * Κανναβιού [[Կաննավիոու]] * Καραμουλλήδες [[Կարամոուլիդես]] * Κάθικας [[Կատիկաս]] * Κάτω Ακουρδάλια [[Կատո Ակոուրդհալիա]] --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] {{Շնորհավոր Ամանոր և Սուրբ Ծնունդ}} == Եվրոպան ըստ թեմաների == {{հարգելի մասնակից}}, Ձեր նախավերջին փոփոխությունները {{կ|Եվրոպան ըստ թեմաների}} կաղապարում բերեցին նրան օգտագործող էջերի խախտման։ Խնդրում եմ կաղապարներում փոփոխություններ մտցնելուց հետո միշտ '''ստուգել''' և համոզվել դրանց ճիշտ աշխատանքում։ Մանրամասնությունները [[Մասնակցի քննարկում:Kareyac#Կաղապար:Եվրոպան ըստ թեմաների|այստեղ]]։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 03:24, 16 Հունվարի 2015 (UTC) == Մերձնեստրի Հանրապետություն == Ողջույն, Հարութ ջան։ Ի՞նչը որպես աղբյուր վերցրիր անվանափոխելու համար։ --<span style="font-weight:bold;text-shadow:steelblue 0.1em 0.1em 0.1em; class=texhtml">☴</span> [[User:GeoO|Ջեօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 11:46, 9 Փետրվարի 2015 (UTC) :Ողջույն, եթե երկիրը պատերազմել է Մոլդվայի հետ և առանձնացել Մոլդովայից ուրեմն չի կարող լինել Մլդովական Հանրապետություն [[User:Harut111|Harut]] ::Դա [[:ru:Википедия:Недопустимость оригинальных исследований|օրիգինալ վերլուծությու]]ն է, Հարութ ջան։ Անվանափոխության հետ կապված <u>այլ վստահելի աղբյուրներ</u> կա՞ն։ --<span style="font-weight:bold;text-shadow:steelblue 0.1em 0.1em 0.1em; class=texhtml">&#9780;</span> [[User:GeoO|Ջեօ]] ([[User talk:GeoO|천]]) 11:53, 9 Փետրվարի 2015 (UTC) ::Ոչ [[User:Harut111|Harut]] 15:57, 9 Փետրվարի 2015 (UTC) == Խնդրանք == Ողջույն, Հարութ ջան։ Խնդրում եմ ստուգիր էլ-փոսթդ :) --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 12:23, 25 Փետրվարի 2015 (UTC) Ողջույն, Լիլիթ ջան։ Պատասխանեցի նամակիդ :) --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 22:53, 25 Փետրվարի 2015 (UTC) :Ես էլ :) --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 18:56, 25 Փետրվարի 2015 (UTC) == Tala == {{հարգելի մասնակից}}, խդրում եմ զգույշ կատարել փոփոխություններ Վիքիդարանում։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 18:19, 6 Մարտի 2015 (UTC) :[[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ջան, վիքիդարանում թե՞ վիքիդատայում։ --[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 18:22, 6 Մարտի 2015 (UTC) ::[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ջան, ինչպես միշտ համաձայն եմ քեզ հետ։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 18:24, 6 Մարտի 2015 (UTC) Սխալ հղում էի դրել այդ հոդվածի վրա, ուզում էի ուղղել, բայց չստացվեց։ - [[Մասնակից:Harut111|Harut]] ([[Մասնակցի քննարկում:Harut111|քննարկում]]) 18:28, 6 Մարտի 2015 (UTC) == Ալբանիայի վարչական բաժանում == Ողջույն, {{հարգելի մասնակից}}: Խնդրում եմ ուշադիր նայել [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%A9&diff=2866171&oldid=2860023 բոլոր ուղղումները] և նույն վիճակի բերել մյուս հոդվածները, որոնք Դուք ստեղծել եք: Եվ բացի այդ, խիստ ցանկալի կլիներ, որ հոդվածները ունենային փոքր-ինչ մեծ ծավալ: Մեզ հետևում և մեզ հետ համեմատվում են մյուս վիքիպեդիաները, մենք պետք է լավագույնս ներկայանանք: Սպասում եմ Ձեր արձագանքին: Հաճելի խմբագրումներ:--[[Մասնակից:Hayk.arabaget|Հայկ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Hayk.arabaget|արաբագետ]]) 13:05, 23 Մարտի 2015 (UTC) :Ողջույն, կուղղեմ--[[Մասնակից:Harut111|Harut]] ([[Մասնակցի քննարկում:Harut111|Harut111]]) 17:07, 23 Մարտի 2015 (UTC) ::[[Մասնակից:Harut111|Harut]], Ձեզ հենց նոր խնդրեցի, սակայն կարծես անարդյունք: [[Լեգնիցա]] հոդվածը նայեք [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%B3%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 ռուսերեն տարբերակում] ինչքան է: Հոդվածների քանակությունը այդքան էական չէ, որքան որակը: Դրանով լավ համբավ չի լինում մեր վիքիին: Շատ ավելի ողջունելի կլիներ, որ ստեղծեիք 1-2 հոդված՝ 10 000 բայթ ծավալով, քան 5-6 հոդված՝ 3 000 բայթով:--[[Մասնակից:Hayk.arabaget|Հայկ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Hayk.arabaget|արաբագետ]]) 13:44, 23 Մարտի 2015 (UTC) == CEE Spring 2015 == Հարգելի մասնակից, CEE Spring 2015 նախագծի «Ստեղծված հոդվածներ» բաժնում՝ երկրի դրոշի ու հոդվածի վերնագրի միջև, պետք է դնել <nowiki> ({{subst:PAGESIZE:Հոդվածի անուն}})</nowiki>, ոչ թե լրացնել ինչ-որ պատահական թիվ: Եվ լավ կլինի, որ ուղղեք նախորդ հոդվածներինը: Հարգեք մյուս մասնակիցներին ու Վիքիպեդիան ընդհանրապես: --[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 15:53, 31 Մարտի 2015 (UTC) :Հարգելի մասնակից, [[Ալաբրա]] հոդվածուի տեղեկաքարտում ու տեքստում նշված են տարբեր թվեր: Չկա նաև միջլեզվային հղում,որ ուղղեի: --[[Մասնակից:Voskanyan|Արմենուհի]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 16:38, 5 Ապրիլի 2015 (UTC) == Շքանշան == {| style="border:1px solid #CCF; background-color:#F0EEFF;" |rowspan="2" valign="middle" | [[Պատկեր:BoNM - Cyprus Hires.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''[[Վիքիպեդիա:Շքանշաններ/Կիպրոսի շքանշան|Կիպրոսյան շքանշան]]''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #bdb5ff;" | {{Հարգելի մասնակից}}, այս շքանշանը Ձեզ Հայերեն Վիքիպեդիայում Կիպրոսի Հանրապետության մասին մի շարք հոդվածներ ստեղծելու և Կիպրոսին նվիրված հոդվածները միշտ ուշադրության կենտրոնում պահելու համար. Հարգանքներով`--[[Մասնակից:Seskfabrega |'''<font color="#0562e3">Νοραγρ</font>''']] [[Մասնակցի քննարկում:Seskfabrega |'''<font color="#458df0"><small>(συζήτηση)</small></font>''']] 15:26, 2 Ապրիլի 2015 (UTC) |}<noinclude> == բնակավայր ≠ կղզի == {{հարգելի մասնակից}}, [[Չունդա (կղզի)]], [[Փրինս կղզիներ]] հոդվածներում երևի ավելի ճիշտ նայվեր {{կ|Կղզի}} կաղապարը։ - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 14:11, 9 Ապրիլի 2015 (UTC) == Translating the interface in your language, we need your help == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Hello Harut111, thanks for working on this wiki in your language. [http://laxstrom.name/blag/2015/02/19/prioritizing-mediawikis-translation-strings/ We updated the list of priority translations] and I write you to let you know. The language used by this wiki (or by you in your preferences) needs [[translatewiki:Translating:Group_statistics|about 100 translations or less]] in the priority list. You're almost done! [[Image:Translatewiki.net logo.svg|frame|link=translatewiki:|{{int:translateinterface}}]] Please [[translatewiki:Special:MainPage|register on translatewiki.net]] if you didn't yet and then '''[[translatewiki:Special:Translate/core-0-mostused|help complete priority translations]]''' (make sure to select your language in the language selector). With a couple hours' work or less, you can make sure that nearly all visitors see the wiki interface fully translated. [[User:Nemo_bis|Nemo]] 14:06, 26 Ապրիլի 2015 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Nemo bis@metawiki using the list at http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Meta:Sandbox&oldid=12031713 --> == Կարճ հոդվածներ == Ողջույն, Harut111։ Ձեր կողմից ստեղծված մի շարք հոդվածներ չեն բավարարում Հայերեն Վիքիպեդիայում ընդունված հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին ([[ՎՊ:ԿԱՐՃ]])։ Խնդրում եմ ուղղել դա, այլապես դրանք ենթակա կլինեն ջնջման։ Ինչպես նաև մի մոռացեք հոդվածում զետեղել այն աղբյուրները, որոնցից օգտվել եք։ --[[User:GeoO|Ջեօ]] ([[User talk:GeoO|~]]) 12:46, 9 Մայիսի 2015 (UTC) :Harut111, խնդրում եմ՝ նորից հոդվածներիդ վրայով անցնես։ Մի շարք հոդվածների մոտ [[Վիքիպեդիա:Ծանոթագրություններ|Ծանոթագրությունները]] բացակայում են։ Ստիպված պիտակեցի։ Մի հոդվածում էլ պատկերի նկարագրությունը չէիր թարգմանել։ Խնդրում եմ ուղղել։ --[[User:GeoO|Ջեօ]] ([[User talk:GeoO|~]]) 17:10, 10 Մայիսի 2015 (UTC) == Վիքիճամբար == Ողջույն, Հարութ ջան։ Հունիսի 21-հուլիսի 4 և օգոստոսի 16-29-ը 14-20 տարեկան վիքիխմբագիրների համար կազմակերպվելու են [[Վիքիպեդիա:Վիքիճամբար 2015|ամառային վիքիճամբարներ]]։ Առաջինը կազմակերպվելու է Աղվերանի «Ոսկե գետակ» հանգստյան տանը։ Սիրով հրավիրում եմ մասնակցել {{-)}}--[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 14:36, 24 Մայիսի 2015 (UTC) :Հարութ ջան, կպատասխանե՞ս :)--[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 13:34, 7 Հունիսի 2015 (UTC) :Կներես Լիլիթ ջան, որ չէի պատասխանում, Հունիսի 21-հուլիսի 1-ը քննություններ ունեմ, չեմ կարող գալ: --[[Մասնակից:Harut111|Հարութ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Harut111|քննարկում]]) 10:34, 8 Հունիսի 2015 (UTC) ::Լավ, Հարութ ջան։--[[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 07:26, 8 Հունիսի 2015 (UTC) ==Կարճ էջ. {{#if:Գոլա ազգային անտառ|[[:Գոլա ազգային անտառ]]}}== [[Պատկեր:Emblem-important-yellow.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած {{#if:Գոլա ազգային անտառ|[[:Գոլա ազգային անտառ]]}} հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3 նախադասություն, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ Հաջողություն և հաճելի խմբագրումներ եմ մաղթում։ — [[Մասնակից:Արամ Սողոմոնյան|<font color="#D90012" face="GHEA Grapalat">'''''Արամ'''''</font> <font color="#0033A0" face="GHEA Grapalat">'''''Լ.'''''</font><font color="#FF8000" face="GHEA Grapalat">'''''Ս.'''''</font>]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Արամ Սողոմոնյան|<font face="GHEA Grapalat">''քննարկում''</font>]])</sup> 08:49, 27 Օգոստոսի 2015 (UTC) ==Կարճ էջ. {{#if:Կայմանյան կղզիների զինանշան|[[:Կայմանյան կղզիների զինանշան]]}}== [[Պատկեր:Emblem-important-yellow.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած {{#if:Կայմանյան կղզիների զինանշան|[[:Կայմանյան կղզիների զինանշան]]}} հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3 նախադասություն, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ Հաջողություն և հաճելի խմբագրումներ եմ մաղթում։ — [[Մասնակից:Արամ Սողոմոնյան|<font color="#D90012" face="GHEA Grapalat">'''''Արամ'''''</font> <font color="#0033A0" face="GHEA Grapalat">'''''Լ.'''''</font><font color="#FF8000" face="GHEA Grapalat">'''''Ս.'''''</font>]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Արամ Սողոմոնյան|<font face="GHEA Grapalat">''քննարկում''</font>]])</sup> 08:56, 27 Օգոստոսի 2015 (UTC) == γ == Հարութ ջան, ինչու ես «γ» տառը տառադարձում «յ»: «γ»-ն` գամմա, կարծեմ տառադարձվում է ''գ'': Օրինակ նայեք [[Այոս Եորգիոս (Ֆամագուստայի շրջան)]] {{-)}}: Շնորհակալություն անձնապես արևադարձային Կիպրոսի թեմատիկ հոդվածների համար {{-)}}--[[Մասնակից:El-ßäbrega|Նորայր]] [[Մասնակցի քննարկում:El-ßäbrega|(∞)]] 14:50, 25 Դեկտեմբերի 2015 (UTC) :Նորայր ջան ես էլ էդպես գիտեի բայց ադմին․ Լիլիթը ասեց, որ պետքա յ լինի։ Իմ քննարկումների վերևում դրանց մասին գրած կա (Հունարենից սխալ տառադարձումներ)։{{-)}}--[[Մասնակից:Harut111|Harut]] [[Մասնակցի քննարկում:Harut111|(∞)]] 19:30, 25 Դեկտեմբերի 2015 (UTC) == Շքանշան == {| style="border:1px solid #CCF; background-color:#F0EEFF;" |rowspan="2" valign="middle" | [[Պատկեր:Wikimedalia aur.PNG|70px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''[[Վիքիպեդիա:Շքանշաններ/Վիքիներդնող|Վիքիներդնող]]''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid #bdb5ff;" | {{Հարգելի մասնակից}}, այս շքանշանը ձեզ Հայ Վիքիպեդիայում 500-ից ավել հոդվածներ ստեղծելու համար։ Շարունակեք զարգացնել մեր Վիքիպեդիան։ Հարգանքներով`--[[Մասնակից:Davit077|Davit]] ([[Մասնակցի քննարկում:Davit077|քննարկում]]) - 11:26, 26 Դեկտեմբերի 2015 (UTC) |} :Շնորհակալ եմ--[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''ք''ննարկու''մ'''</font>]]</sup> 16:46, 7 Հունվարի 2016 (UTC) == Շնորհավոր Նոր Տարի և Սուրբ Ծնունդ== {| style="border: 2px solid #929292; background-color:" |rowspan="2" valign="middle" | [[Պատկեր:Newyeargreeting 2016.gif|130px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" valign="middle"| <center>''Շնորհավոր Ամանոր և Սուրբ Ծնունդ''</center> |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" |Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}, շնորհավոր Նոր Տարի և Սուրբ Ծնունդ։ Շնորհակալություն 2015 թվականին Հայերեն Վիքիպեդիայում ակտիվ մասնակցություն ունենալու և բազմաթիվ խմբագրումների համար։ Թող 2016 թվականը բեղմնավոր տարի լինի, միացյալ ուժերով բազմաթիվ որակյալ հոդվածներ գրենք և թող մեր ընթերցողը մեզնից անպակաս լինի։ |}</div> == Կարճ էջերի բարելավում == {{հարգելի մասնակից}}, շնորհակալություն, որ միացել եք [[Վիքիպեդիա:Կարճ էջերի բարելավում|Կարճ էջերի բարելավում]] նախագծին: Բայց նախագծում բարելավում կատարելը ենթադրում է ոչ միայն հոդվածում տեղեկաքարտի ավելացում, այլև ''գոնե'' մեկ բաժնի ավելացում, իսկ այնուհետև ցանկում ավելացնել <nowiki>{{արված է}}</nowiki> կաղապարը: Ուստի խնդրում եմ վերանայել Ձեր կողմից բարելաված [[Սոդերմանլանդ]] հոդվածը: Հաճելի վիքիխմբագրումներ եմ մաղթում:--[[Մասնակից:Արամ Սողոմոնյան|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''Ա'''րամ</font>]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Արամ Սողոմոնյան|<font face="GHEA Grapalat">'''ք'''ննարկում</font>]]</sup> 00:34, 7 Հունվարի 2016 (UTC) :Շատ լավ --[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''ք''ննարկու''մ'''</font>]]</sup> 16:56, 7 Հունվարի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Սեն Մարտենի զինանշան|[[:Սեն Մարտենի զինանշան]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Սեն Մարտենի զինանշան|[[:Սեն Մարտենի զինանշան]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 11:47, 8 Հունվարի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Պատանի գայլը (չորրորդ եթերաշրջան)|[[:Պատանի գայլը (չորրորդ եթերաշրջան)]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Պատանի գայլը (չորրորդ եթերաշրջան)|[[:Պատանի գայլը (չորրորդ եթերաշրջան)]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 12:05, 8 Հունվարի 2016 (UTC) :Խնդրում եմ գրառումս նորից կարդացեք։ Նվազագույն ծավալը 3000 բայթ է։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 15:01, 14 Հունվարի 2016 (UTC) ::Քննարկումներին չպատասխանելը, արհամարհելը ոչ կառուցողական մոտեցում է, որի համար հաջորդ անգամ արդեն կարգելափակվեք։ Իսկ վերոնշյալ հոդվածները ստիպված եմ ջնջել, որովհետև չեն համապատասխանում նվազագույն ծավալին։ Այդ մասին Ձեզ բազմիցս ասվել է։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 15:27, 16 Հունվարի 2016 (UTC) == Տեղեկաքարտ == Բարի երեկո, հարգելի Հարութ: Երբ գրում եք սինգլների մասին, պետք է նաև լրացնել համապատասխան կաղապարը՝ [[Կաղապար:Տեղեկաքարտ Սինգլ]]:--[[Մասնակից:Garik.Khachatryan|Գարիկ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Garik.Khachatryan|Խաչատրյան]]) 17:43, 8 Մարտի 2016 (UTC) :Շատ լավ, կուղղեմ--[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''''քննարկում'''</font>]]</sup> 17:43, 9 Մարտի 2016 (UTC) == Անգլերեն վիքիպեդիա == Ողջույն, հարգելի Հարութ: Դուք տեղյա՞կ եք որ ինձ անգլովիքիում արգելափակել են ձեր խամաճիկը լինելու համար--'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 14:37, 27 Մարտի 2016 (UTC) :Բարև ձեզ, իմացել եմ, ինձ էլ էին արգելափակել։--[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''''քննարկու''մ'''</font>]]</sup> 18:45, 2016 (UTC) ::Իսկ ի՞նչ եք մտածում, ի՞նչ կարելի է անել--'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 11:33, 30 Մարտի 2016 (UTC) :::Մեր արգելափակման ժամանակը լրացել է, ձերն ավելի շուտ։--[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''''քննարկում'''</font>]]</sup> 17:45, 2016 (UTC) ::::Խնդրում եմ ինձ հաղորդագրություն գրելիս նշել մասնակցային անունս, որպեսզի ես իմանամ որ ինձ ուղերձ եք գրել: Ո՛չ, իմ արգելափակումը չի լրացել և չի էլ լրանա, քանի որ անժամկետ է:--'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 07:47, 2 Ապրիլի 2016 (UTC) :::::[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]] Ես անգլո-վիքիին լավ ծանոթ չեմ, ոչինչ չեմ կարող առաջարկել, ոչ ոքի չեմ ճանաչում, բայց եթե ասեք, կանեմ----[[Մասնակից:Harut111|Harut111]] <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''''քննարկում'''</font>]]</sup> 11։55, 2016 (UTC) ::Կարող ենք [[user:Beko|Beko]]-ից, [[user:Lilitik22|Լիլիթից]], [[user:David Saroyan|Դավիթից]], [[user:GeoO|Ջեո]]-ից կարող ենք հարցնել,թե դու արդյոք կարո՞ղ ես այցելել Վիքիմեդիա Հայաստանի գրասենյակ: Եթե իհարկե քեզ հարմար է...--'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 08:03, 2 Ապրիլի 2016 (UTC) :::Եթե Երևանում ապրեի, անպակման կայցելեի։ Դուք կհարցնեք, թե՞ ես փորձեմ <sup>[[Մասնակցի քննարկում:Harut111|<font face="GHEA Grapalat">'''''քննարկում'''</font>]]</sup> 11։59, 2016 (UTC) ::::Վիքիմեդիա Հայաստանի գրասենյակ այցելելն ի՞նչ կապ ունի ձեր արգելափակման հետ։ Խնդիրը պետք է բարձրացվի մետայում, և առաջարկվի վերաստուգել երկու մասնակիցների միջև հավանական կապը։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 09:02, 2 Ապրիլի 2016 (UTC) == Տեղափոխում == [[Պատկեր:Gnome-emblem-important.svg|50px|left]]{{Հարգելի մասնակից}}, Ձեր ստեղծած ''«[[Ստեվեն Կրուգեր]]»'' հոդվածը տեղափոխվել է Ձեր [[Մասնակից:Harut111/Ստեվեն Կրուգեր|սևագրության էջ]]՝ մասամբ թարգմանված տեքստ։ Խնդրում ենք վերանայել հոդվածը և նոր միայն տեղափոխել հիմնական տիրույթ։--[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 18:07, 9 Ապրիլի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Միլոպոտամոս|[[:Միլոպոտամոս]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Միլոպոտամոս|[[:Միլոպոտամոս]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ Հ․Գ․ Հոդվածը կարող եք բարելավել՝ օգտվելով [[:w:Mylopotamos, Cythera|անգլերեն վիքիպեդիայից]]։-- [[Մասնակից:Lilitik22|Լիլիթ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Lilitik22|քննարկում]]) 11:52, 10 Ապրիլի 2016 (UTC) :Մերսի, ուղղեցի։ -- [[Մասնակից:Harut111|Harut]] ([[Մասնակցի քննարկում:Harut111|քննարկում]]) 11:52, 12 Ապրիլի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Minus One|[[:Minus One]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Minus One|[[:Minus One]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ --'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 15:44, 17 Մայիսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Alter Ego (երգ)|[[:Alter Ego (երգ)]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Alter Ego (երգ)|[[:Alter Ego (երգ)]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ --'''[[User:El-ßäbrega|<font face="Segoe Print" color="black">'''El-ßäbrega'''</font>]][[User talk:El-ßäbrega|<sup><span style="color:#91bef4;cursor:help">Քննարկում</span></sup>]]''' 15:44, 17 Մայիսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Նու՛ուուլի|[[:Նու՛ուուլի]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Նու՛ուուլի|[[:Նու՛ուուլի]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 17:51, 13 Հունիսի 2016 (UTC) :Անգլերեն Վիքիպեդիայի [https://en.wikipedia.org/wiki/Nu%27uuli,_American_Samoa նույնանուն հոդված]։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 17:51, 13 Հունիսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «{{#if:Ատաֆու|[[:Ատաֆու]]}}»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «{{#if:Ատաֆու|[[:Ատաֆու]]}}» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 17:53, 13 Հունիսի 2016 (UTC) :[[:en:Atafu|Atafu]]՝ Անգլերեն Վիքիպեդիայի համանուն հոդված։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 17:53, 13 Հունիսի 2016 (UTC) == Արգելափակում – 1 օր == {| class= style="font-size:100%; border:1px solid #CC9999; background-color:#FEDEDE;" |[[Պատկեր:Dialog-warning-custom.svg|80px|left|alt=|link=]] {{Հարգելի մասնակից}}, Ձեր մասնակցային հաշիվը արգելափակվել է 1 օր։ Պատճառը՝ '''զգուշացումների անտեսում'''։ {{#switch:1 օր|անժամկետ|անժամկետ ժամկետ=|#default=Արգելափակման ժամկետի լրանալուց հետո հրավիրում ենք Ձեզ կատարել կառուցողական խմբագրումներ։}} <small>''Եթե դեմ եք այս արգելափակմանը կամ այն արդարացի չեք համարում, կարող եք արգելափակումից հանելու դիմում ներկայացնել այս գրառման ներքևում։''</small>--[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 18:06, 13 Հունիսի 2016 (UTC) |} Harut111 ջան, ես իհարկե մինչև վերջ հույս ունեի, որ դու ուղղակի պատահաբար չես տեսնում իմ զգուշացումները։ Բայց մյուսներին պատասխանում ես, իմ զգուշացումներին՝ ոչ։ Ու շարունակում ես Հայերեն Վիքիպեդիայում նվազագույն ծավալին չբավարարող հոդվածներ ստեղծել, համոզված եմ նաև, որ տեղյակ ես նոր կանոնակարգից, համաձային որի՝ Հայերեն Վիքիպեդիայում նվազագույն ծավալը 3.000 բայթն է։ Ստիպված եմ արգելափել հաշիվդ այն հույսով, որ արդեն ավելի ուշադիր կլինես զգուշացումներին՝ հասկանալով, որ դրանք արվում են միայն ու միայն մեր հանրագիտարանը ավելի լավը դարձնելու համար։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 18:06, 13 Հունիսի 2016 (UTC) :Կասեք թե ինչպե՞ս ստուգեմ բայթի ծավալը։ [[User:Harut111|Harut]] 15:57, 14 հունիսի 2016 (UTC) ::Էջի ձախ կողմում կա «Էջի վիճակագրություն» կոճակը, որտեղ 3-րդ տողում ցույց է տրվում հոդվածի ծավալը բայթերով:--[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 06:06, 14 Հունիսի 2016 (UTC) :::Մերսի շատ [[User:Harut111|Harut]] 07:57, 14 հունիսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Մոլլի]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Մոլլի]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 13:10, 26 Հունիսի 2016 (UTC) Աղբյուր՝ [[en:Molly Smitten-Downes|անգլերեն համանուն հոդվածը:]]--[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 13:10, 26 Հունիսի 2016 (UTC) :Կավելացնեմ անպայման։ [[User:Harut111|Harut]] 16:50, 27 հունիսի 2016 (UTC) == Մի հոդվածով == Հարութ ջան, կարծում եմ՝ ճիշտ կլինի Ֆուլ Հաուսի եթերաշրջանները միավորել [[Ֆուլ հաուս սիթքոմի սերիաների ցանկ]] հոդվածում, ինչպես [[Սպիտակ օձիք հեռուստասերիալի սերիաների ցանկ|այստեղ է]], քան թե առանձին-առանձին հոդվածներ ստեղծել:--[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 11:45, 29 Հունիսի 2016 (UTC) :Քանի որ անգլերեն վիքիւմ կար, դրա համար ստեղծեցի։ [[User:Harut111|Harut]] 11:50, 29 հունիսի 2016 (UTC) ::Բայց իմ ասած տարբերակով հնարավոր կլինի խոսել նաև սերիաների համառոտ բովանդակության վերաբերյալ, ինչն ավելի տեղեկատվական կլինի:--[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 11:50, 29 Հունիսի 2016 (UTC) :::Դե ուրեմն առաջարկենք միացում (Wikipedia:Merging): [[User:Harut111|Harut]] 11:52, 29 հունիսի 2016 (UTC) ::::Հիմա կտեղափոխեմ:--[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 12:01, 29 Հունիսի 2016 (UTC) == Օրվա հոդվածի չընտրված թեկնածու. «[[Իվետա Մուկուչյան]]» == [[Պատկեր:Crystal Clear action bookmark-crossed.svg|40px|left]]{{Հարգելի մասնակից}}, առկա թերությունների պատճառով Ձեր առաջադրած «[[Իվետա Մուկուչյան]]» հոդվածը չի ընտրվել [[Գլխավոր էջ]]ում ներկայացվելու համար: Ավելի մանրամասն կարող եք տեղեկանալ՝ այցելելով [[Վիքիպեդիա:Օրվա հոդված/Թեկնածուներ#Չընտրված թեկնածուներ|օրվա հոդվածի թեկնածուներ]] էջի համապատասխան բաժինը: --[[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''r''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>'''s'''og</sup></big></font>]]'' 22:30, 3 Հուլիսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Բհոճպուրի լեզու]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Բհոճպուրի լեզու]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black">'''<big>''A''</big>'''''rsog''</font>]] ''[[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|<font face="GHEA Grapalat"; color="black"><big><sup>1985</sup></big></font>]]'' 12:31, 31 Հուլիսի 2016 (UTC) == Արհեստական ծավալ == Ողջույն, Հարութ։ [[Գվատեմալա (քաղաք)|Գվատեմալա]] հոդվածից ամբողջովին դուրս եմ բերել «Մատենագրություն» բաժինը, որը, իմ պատկերացմամբ, միայն հոդվածի ծավալը արհեստականորեն մեծացնելու համար է ավելացված։ Հոդվածն այժմ «կարճ»-ի կատեգորիայի մեջ է մտնում։ Խնդրում եմ համապատասխան ծավալ ավելացնել։ Շնորհակալություն։ --[[User:GeoO|<font color = "orange"><big>Ջ</big></font><font color = "black">եօ</font>]] 15:10, 22 Օգոստոսի 2016 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Բաստեր]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Բաստեր]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 20:01, 22 Օգոստոսի 2016 (UTC) == CEE Spring 2016 Survey == [[File:Logo CEE-t.png|right|170px]] Hi, '''CEE Spring 2016''' participant! I am sorry for writing in English. The international organisers of the contest ask you to complete the survey about the contest. It is very short. It gives us a bit of statistics and helps make the next contest better. '''Please complete the survey here: https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_eLP1PKZWjSpIi45''' Best regards, <br />-- [[:m:user:Ата|Ата]] via [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|MassMessage]] 13:28, 10 Սեպտեմբերի 2016 (UTC) <!-- Message sent by User:Base@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Base/MassMessage/CEE_Spring-2016-participants&oldid=15897871 --> ==Կարճ էջ. «[[IvaVerse]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[IvaVerse]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Arsog1985|Arsog1985]] ([[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|քննարկում]]) 21:10, 4 Հունվարի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Սոնա (երգչուհի)]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Սոնա (երգչուհի)]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Arsog1985|Arsog1985]] ([[Մասնակցի քննարկում:Arsog1985|քննարկում]]) 21:11, 7 Հունվարի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Սուրբ Հեղինեի կղզի, Համբարձման կղզի և Տրիստան դա Կունյա]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Սուրբ Հեղինեի կղզի, Համբարձման կղզի և Տրիստան դա Կունյա]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:09, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[ԼԳԲՏ իրավունքները Ռուսաստանում]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[ԼԳԲՏ իրավունքները Ռուսաստանում]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Անաղբյուր հոդված. «[[Կուկի կղզիների դրոշ]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Կուկի կղզիների դրոշ]]» հոդվածը աղբյուրներ չունի։ Եթե հոդվածում մեկ շաբաթվա ընթացքում հոդվածի նյութին առնչվող [[:Վիքիպեդիա:Արտաքին հղումներ|հեղինակավոր և երկրորդական]] [[:Վիքիպեդիա:Ծանոթագրություններ|նվազագույնը մեկ աղբյուր չավելացվի]], ապա հոդվածը կջնջվի։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք: <small>{{Կարևոր է}} Այս հարցումը ոչ մի կերպ չի նշանակում, որ մենք չենք գնահատում խմբագրի ներդրումը: Ուղղակի մասնակիցներից մեկը կարծում է, որ այս հոդվածի հետ կապված որոշակի կոնկրետ խնդիր կա: Ցանկացած պարագայում խնդրում ենք այս հարցումը չընդունել անձամբ Ձեր դեմ ուղղված քայլ, քանի որ դա ոչ մի պարագայում այդպես չէ: Շնորհակալություն:</small> -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Իտուրի]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Իտուրի]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Անաղբյուր հոդված. «[[Լիթլ Բեյ]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Լիթլ Բեյ]]» հոդվածը աղբյուրներ չունի։ Եթե հոդվածում մեկ շաբաթվա ընթացքում հոդվածի նյութին առնչվող [[:Վիքիպեդիա:Արտաքին հղումներ|հեղինակավոր և երկրորդական]] [[:Վիքիպեդիա:Ծանոթագրություններ|նվազագույնը մեկ աղբյուր չավելացվի]], ապա հոդվածը կջնջվի։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք: <small>{{Կարևոր է}} Այս հարցումը ոչ մի կերպ չի նշանակում, որ մենք չենք գնահատում խմբագրի ներդրումը: Ուղղակի մասնակիցներից մեկը կարծում է, որ այս հոդվածի հետ կապված որոշակի կոնկրետ խնդիր կա: Ցանկացած պարագայում խնդրում ենք այս հարցումը չընդունել անձամբ Ձեր դեմ ուղղված քայլ, քանի որ դա ոչ մի պարագայում այդպես չէ: Շնորհակալություն:</small> -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Քինգսթաուն]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Քինգսթաուն]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Ջեյմսթաուն]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Ջեյմսթաուն]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Թիֆարիտի]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Թիֆարիտի]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]]) 14:21, 12 Նոյեմբերի 2017 (UTC) == Հեղինակային իրավունքների խախտում [[Ոսկե Դպրոց]] հոդվածում == [[Պատկեր:Copyright-problem.svg|left|48px|alt=|link=Վիքիպեդիա:Հեղինակային իրավունքներ]] Ողջույն, հարգելի՛ {{ROOTPAGENAME}}։ Շնորհակալություն [[Ոսկե Դպրոց]] հոդվածում Ձեր կատարած ներդումների համար։ Սակայն մեկ կամ մի քանի մասնակից մտահոգություն է հայտնել, որ Ձեր ավելացրած տեքստը ամբողջովին կամ մասնակիորեն պատճենված է https://www.armeniatv.am/hy/63981-63981 կայքից։ Եթե իսկապես այդպես է, ապա [[հեղինակային իրավունք]]ի խախտում է, և մենք ստիպված կլինենք հեռացնել Ձեր ներդրումը [[Ոսկե Դպրոց]] հոդվածից։ Այն դեպքում, եթե դու ինքներդ եք այդ պատճենված տեքստի հեղինակը կամ ունեք իրավատիրոջ թույլատվությունը՝ այն [[CC BY-SA]] 3.0 արտոնագրի պայմաններով տարածելու համար, ապա գործեք համաձայն նկարագրությանը [[ՎՊ:ԲԱՐԻ]] էջում նշված կարգադրության: Դուք նաև կարող եք [[Վիքիպեդիա:Համարձակ եղեք|փորձել]] վերաշարադրել տեքստը՝ Ձեր բառերով կամ կարճ թողնել միայն ամփոփ նկարագրություն՝ հղումներ տեղադրելով Ձեր օգտագործած [[Վիքիպեդիա:Վստահելի աղբյուրներ|աղբյուրներին]]: Այլ հարցերի դեպքում կարող եք դիմել մեզ [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան|Խորհրդարանում]]: Խնդրում ենք հաշվի առնել, որ հեղինակային իրավունքները պարբերաբար խախտող մասնակիցները կարող են [[Վիքիպեդիա:Արգելափակում|արգելափակվել]]: -- [[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 12:53, 22 Նոյեմբերի 2017 (UTC) :Շատ բարի։ Իսկ ինչպես ետ բերեմ հոդվածի վերջնական տարբերակը (նախքան ձեր ջնջելը) և մասնակիորեն պատճենված հատվածում փոփոխություններ կատարել? Գոնե իմ սևագրության մեջ պահպանեիք։ [[User:Harut111|Harout]] 22:41, 2017 (UTC) ::Կարող եմ վերականգնել, բայց մինչև հիմնական տիրույթ տեղափոխելը հոդվածը պետք է բերեք կանոններին համապատասխանող տեսքի։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 18:44, 22 Նոյեմբերի 2017 (UTC) :::Խնդրեմ՝ [[Մասնակից:Harut111/Ոսկե դպրոց]]։ --[[Մասնակից:23artashes|23artashes]] ([[Մասնակցի քննարկում:23artashes|քննարկում]]) 18:50, 22 Նոյեմբերի 2017 (UTC) :::Մերսի։ [[User:Harut111|Harout]] 23:02, 2017 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Պոլի Գենովա]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Պոլի Գենովա]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։ -- [[User:Դավիթ4|<font face="Segoe Print" color="black">'''Դավիթ'''</font>]] 13:32, 19 Դեկտեմբերի 2017 (UTC) == լավ հոդված չի == {{հարգելի մասնակից}}, եթե [https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BB%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1_%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B9%D5%B5%D5%A1%D5%B6&diff=prev&oldid=5896990 այս խմբագրումը] պատահական եք արել ոչինչ, այդ հոդվածը լավ կարգավիճակ չի ստացել, եթե սխալվում եմ գրեք: --[[Մասնակից:ERJANIK|ERJANIK]] ([[Մասնակցի քննարկում:ERJANIK|քննարկում]]) 19:08, 22 Օգոստոսի 2018 (UTC) ==Կարճ էջ. «[[Լավ_Երեկո]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|50px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Լավ_Երեկո]]» հոդվածը չի բավարարում հոդվածի նվազագույն ծավալի պահանջին։ Եթե հոդվածի բովանդակությունը մեկ շաբաթվա ընթացքում չունենա առնվազն 3000 բայթ ծավալ և հեղինակավոր երկրորդական նվազագույնը մեկ աղբյուր, ապա այն ենթակա է ջնջման։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե օգնության կարիք կզգաք։--[[Մասնակից:Sigma'am|Սիգմա]] ([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քննարկում]]) 20:52, 9 Հոկտեմբերի 2018 (UTC) ==Ջնջման է ներկայացվել «[[:Վամպիրի օրագրերը սերիալի դերասանական կազմը]]» էջը== {| class= style="font-size:100%; border:1px solid #CC9999; background-color:#FEDEDE;" |[[File:Mauritius Road Signs - Warning Sign - Other dangers.svg|90px|left]] |width="100%"|{{Հարգելի մասնակից}}, Ձեր ստեղծած կամ խմբագրած «[[:Վամպիրի օրագրերը սերիալի դերասանական կազմը]]» էջը ներկայացված է ջնջման։ Որպես պատճառ նշվում է հետևյալը՝ ''{{{Անաղբյուր, համարյա տեքստ չկա, ինֆորմացիայի պակաս կա, միայն ցանկ է։}}}''։ Մանրամասներին կարող եք ծանոթանալ, ինչպես նաև կարող եք հայտնել ձեր կարծիքը կամ առարկությունները [[Վիքիպեդիա:Ջնջման ենթակա հոդվածներ#Վամպիրի օրագրերը սերիալի դերասանական կազմը|ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկման էջում]], եթե բավարարում եք [[Վիքիպեդիա:Հարցումներ/Մասնակցության_կանոնակարգ_և_լրացուցիչ_այլ_պայմաններ#Ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկում/քվեարկության մասնակցության կանոնակարգ|քննարկման մասնակցության կանոնակարգի]] պահանջներին։ Մյուս դեպքերում Ձեր ձայնը կունենա խորհրդատվական նշանակություն: Օգնության համար տե՛ս նաև «[[Օգնություն:Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը|Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը]]» էջը։--[[Մասնակից:SilViePink|SilViePink]] ([[Մասնակցի քննարկում:SilViePink|քննարկում]]) 13:16, 22 Մարտի 2020 (UTC) |} ==Ջնջման է ներկայացվել «[[:Րաֆֆի_Բարսումյան]]» էջը== {| class= style="font-size:100%; border:1px solid #CC9999; background-color:#FEDEDE;" |[[File:Mauritius Road Signs - Warning Sign - Other dangers.svg|90px|left]] |width="100%"|{{Հարգելի մասնակից}}, Ձեր ստեղծած կամ խմբագրած «[[:Րաֆֆի_Բարսումյան]]» էջը ներկայացված է ջնջման։ Որպես պատճառ նշվում է հետևյալը՝ ''անաղբյուր, ոչ նշանակալի''։ Մանրամասներին կարող եք ծանոթանալ, ինչպես նաև կարող եք հայտնել ձեր կարծիքը կամ առարկությունները [[Վիքիպեդիա:Ջնջման ենթակա հոդվածներ#Րաֆֆի_Բարսումյան|ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկման էջում]], եթե բավարարում եք [[Վիքիպեդիա:Հարցումներ/Մասնակցության_կանոնակարգ_և_լրացուցիչ_այլ_պայմաններ#Ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկում/քվեարկության մասնակցության կանոնակարգ|քննարկման մասնակցության կանոնակարգի]] պահանջներին։ Մյուս դեպքերում Ձեր ձայնը կունենա խորհրդատվական նշանակություն: Օգնության համար տե՛ս նաև «[[Օգնություն:Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը|Ինչու է ջնջվել իմ հոդվածը]]» էջը։--[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 20:35, 12 Օգոստոսի 2020 (UTC) |} ==Անաղբյուր հոդված. «[[Ազիզյանները]]»== [[Պատկեր:Emblem-important-red.svg|70px|left]]{{#ifeq: {{lc:{{BASEPAGENAME}}}} | {{uc:{{BASEPAGENAME}}}} | Հարգելի,&nbsp;անանուն խմբագիր | Հարգելի&nbsp;{{BASEPAGENAME}}}}, Ձեր ստեղծած «[[Ազիզյանները]]» հոդվածում նշված չեն դրանում ներկայացված տեղեկությունները հաստատող վստահելի աղբյուրները։ Եթե հոդվածում մեկ շաբաթվա ընթացքում հոդվածում առկա տեղեկությունները հաստատող [[:Վիքիպեդիա:Վստահելի աղբյուրներ|վստահելի, հեղինակավոր և երկրորդական]] նվազագույնը մեկ աղբյուր [[:Վիքիպեդիա:Ծանոթագրություններ|չավելացվի]], ապա հոդվածը պետք է հեռացվի համաձայն Վիքիպեդիայի կանոնների։ Դիմե՛ք ինձ, եթե ունեք հարցեր կամ եթե [[Կաղապար:Օգնեք ինձ|օգնության]] կարիք կզգաք: --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 13:04, 26 Օգոստոսի 2022 (UTC) 5juc023797akl36ehxma9qm8w5aup4k Աղասի Սարգսյան (պետական գործիչ) 0 468371 8496031 8494279 2022-08-26T21:21:15Z 517design 18540 wikitext text/x-wiki {{այլ կիրառումներ|Աղասի Սարգսյան}} {{Տեղեկաքարտ Անձ|պատկեր=Aghasi_Sargsyan,_Head_of_Ministers_Council_of_Armenia.jpg}} '''Աղասի Սողոմոնի Սարգսյան''' ({{ԱԾ}}), խորհրդային պետական և կուսակցական աշխատող, [[ՀԽՍՀ]] վաստակավոր [[իռիգատոր]] ([[1960]]), ԽՄԿԿ անդամ ([[1932]]), Հայաստանի [[Հայաստանի վարչապետ|Մինիստրների խորհրդի նախագահ]] (1943-1947)։ == Կրթությունը և գործունեությունը == [[Պատկեր:Grigor Harutyunyan and Aghasi Sargsyan.jpg|մինի|[[Գրիգոր Հարությունյան (քաղաքական գործիչ)|Գրիգոր Հարությունյանը]] (առաջին շարքում ձախից) և [[Աղասի Սարգսյան (պետական գործիչ)|Աղասի Սարգսյանը]] (առաջին շարքում աջից) ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի նիստին, 1946|ձախից]] Ավարտել է Նովոչերկասկի գյուղատնտեսության և մելիորացիայի ինստիտուտը ([[1930]]) և ՀամԿ(բ) կ Կենտկոմին կից կուսակցական բարձրագույն [[դպրոց]]ը ([[1954]])։ [[1923]]-[[1925]] թվականներին եղել է հողաչափ [[Հայաստան]]ի տարբեր շրջաններում։ [[1930]] թվականից աշխատել է Այղր լճի ոռոգման համակարգում, [[ԽՍՀՄ]] հողժողկոմատի Գլխջուր տնտեսության «Կիրով» ոռոգման վարչությունում։ [[1937]] թվականից՝ ՀԿ(բ)կ Կենտկոմի բաժնի վարիչ։ [[1931]]-[[1941]] թվականներին դասախոսել է [[Երևան]]ի գյուղատնտեսական ինստիտուտում։ [[1938]] թվականին ընտրվել է ՀԿ(բ) կ ԿԿ երրորդ, [[1940]] թվականին՝ երկրորդ քարտուղար։ [[1943]]-[[1947]] թվականներին [[ՀԽՍՀ]] Մինիստրների խորհրդի նախագահն էր<ref>{{Cite web|url=http://www.gov.am/am/prime-ministers/info/125/|title=Պատմական ակնարկ - Նախկին վարչապետներ - Հայաստանի Հանրապետության Կառավարություն|website=www.gov.am|accessdate=2016-12-12}}</ref>։ [[1947]] թվականից՝ ՌԽՖՍՀ գյուղատնտեսության մինիստրի տեղակալ, [[1952]] թվականից՝ [[ՌԽՖՍՀ]] Մինիստրների խորհրդին կից ջրային տնտեսության գլխավոր վարչության պետի տեղակալ։ [[1965]] թվականից եղել է միութենական կարգի անհատական թոշակառու։ Եղել է ՀԿ(բ) կ Կենտկոմի անդամ ([[1938]]-[[1950]]), ՀամԿ(բ) կ 18-րդ կոնֆերանսի և 18-րդ համագումարի պատգամավոր, [[ԽՍՀՄ]] 2-րդ, ՀԽՍՀ 1-3-րդ գումարումների Գերագույն խորհրդի դեպուտատ ([[1942]] թվականին ընորվել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի նախագահ)։ Պարգևատրվել է [[Լենին]]ի 2, Աշխատանքային կարմիր դրոշի, «Հայրենական պատերազմի» առաջին աստիճանի շքանշաններով<ref>{{Cite web|url=http://opac.flib.sci.am/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?authid=4951|title=ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար Գիտական Գրադարան catalog › Authority search › Սարգսյան, Աղասի Սողոմոնի, 1905-? (Personal Name)|website=opac.flib.sci.am|accessdate=2016-12-12}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} <center> {|style="width:100%;margin-top:50px;margin-bottom:50px;" ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:right;color:#FFF;padding:6px;height:2px;"| ! width="350px" style="font-size:9px;text-align:center;background-color:#FF9900;color:#FFF;padding:6px;"|[[ՀԽՍՀ Ժողկոմխորհի նախագահների ցանկ|ՀԽՍՀ Ժողովրդական կոմիսարների խորհրդի նախագահ]] ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;color:#FFF;padding:6px;height:2px;"| |- ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:right;background-color:#aaa;color:#FFF;padding:6px;"| ՆԱԽՈՐԴՈՂ ! width="350px" style="font-size:15px;text-align:center;background-color:#f1f1f1;color:#222;padding:6px;"| Աղասի Սարգսյան ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;padding:6px;"| ՀԱՋՈՐԴՈՂ |- ! width="200px" style="font-size:13px;text-align:right;background-color:#f1f1f1;color:#888;padding:6px;"| [[Արամ Փիրուզյան]] ! width="350px" style="font-size:13px;text-align:center;background-color:#f1f1f1;color:#888;padding:6px;"| 1943, հոկտեմբեր - 1946 ! width="200px" style="font-size:13px;text-align:left;background-color:#f1f1f1;color:#888;padding:6px;"| [[Սահակ Կարապետյան]] |- ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:right;color:#FFF;padding:6px;height:2px;"| ! width="350px" style="font-size:13px;text-align:center;background-color:#FF9900;color:#FFF;padding:6px;height:2px;"|[[ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհուրդ#ՀԽՍՀ Մինիստրների խորհուրդի Նախագահները|ՀԽՍՀ Մինիստրների խորհրդի նախագահ]] <br>1946 - 1947, մարտի 29 ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;color:#FFF;padding:6px;height:2px;"| |} </center> {{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=219}} {{Հայաստանի վարչապետները}} {{DEFAULTSORT:Սարգսյան, Աղասի}} [[Կատեգորիա:Հայ պետական գործիչներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ ԳԽ 2-րդ գումարման պատգամավորներ]] [[Կատեգորիա:Հայ քաղաքական գործիչներ]] llwawzucslmx0wb39yhhx4675w7q71v Մոտոցիկլիստի օրագիրը։ Չե Գևարա 0 472119 8496195 8167741 2022-08-27T09:22:56Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ }} «'''Մոտոցիկլիստի օրագիրը'''» (իսպաներեն՝ Diarios de motocicleta), ռեժիսոր Վալտեր Սալլեսի ֆիլմը երիտասարդ Էռնեստո Չե Գևարայի մասին, որը Ճանապարհորդում էր Հարավային Ամերիկայով Ալբերտո Գրանադոյի ընկերակցությամբ։ Ֆիլմի սցենարը հիմնված է Չե Գևարայի(Notas de viaje) և Գրանադոյի(Con el Che por America Latina) օրագրերի վրա։ Ֆիլմը արժանացել է բազմաթիվ մրցանակների և նոմինացիաների։ == Սյուժե == Ֆիլմը պատմում է [[Չե Գևարա|Էռնեստո Չե Գևարայի]] և նրա ընկեր Ալբերտո Գրանադոյի ճանապարհորդության մասին [[Լատինական Ամերիկա]]յում,դեպքերը կատարվել են [[1952]] թվականին։ Երկու ընկերների ճանապարհորդում հայտնի բժիշկների կերպարանքով, թեև Գևարան դեռ չէր ավարտել բժշկական համալսարանը, իսկ Գրանադոն քիմիկոս էր։ Նրանցից առաջինի նպատակը արկածային ճանապարհորդությունն էր, երկրորդի նպատակը ավելի պրագմատիկ էր՝ նա ցանկանում էր սեռական հարաբերություններ ունենալ Լատինական Ամերիկայի բոլոր կանանց հետ։ Ի սկզբանե, սա մի սովորական ճանապարհորդություն էր, բայց Էռնեստոն (հենց ինքը՝ կոմանդանտե Չե Գևարան), որը մեզ ներկայացվում է ոչ թե որպես հեղափոխական, այլ, նախ և առաջ որպես մարդ, իր զգացմունքներնով ու ձգտումներով։ Այս ֆիլմը հիմնականում ընկերության, լատինոամերիկացիների հասարակ կյանքի և այն մասին, թե ինչպես Չե Գևարան՝ իր տեսածի ազդեցության տակ, վարակվում է հեղափոխական ոգով։ Ֆիլմի համար հիմք է հանդիսացել Չե Գևարայի հուշերի գիրքը՝ «Ճանապարհորդություն մոտոցիկլով»,նաև նրա ընկերոջ՝ Ալբերտո Գրանադոյի գրառումները և նյութեր, որոնք ստացվել են ամուրի Ալեիդա Մարչից։ Հենց ինքը 80-ամյա Ալբերտո Գրանադոն հայտնվում է ֆիլմի եզրափակիչ դրվագնորից մեկում։ == Դերերում == {| class="wikitable sortable" |- ! Դերասան !! Դեր |- | Գաել Գարսիա Բերնալ || Էռնեստո «Ֆուսեր» Գևարա |- | Ռոդրիգո դե լա Սերնա || Ալբերտո «Միալ» Գրանադո |- | Միա Մաեստրա || Չիչինա |- | Գուստավո Մորալես || Ֆելիկս |- | Գուստավո Բուենո ||<sub>դոկտոր</sub> Հուգո Պեսչե |- | Ժակլին Վասկես || Ժակլին Վասկես |- | Խորխե Չիարելյա || <sub>դոկտոր</sub> Բրեշիանի |- | Անտոնելա Կոստա || Սիլվիա |- | Ալբերտո Գրանադա || Կամեո |} == Մրցանակները և նոմինացիաները == === Մրցանակներ === [[2004]] - [[Կաննի կինոփառատոն]]ի երեք մրցանակ։ Ժյուրիի մրցանակ և Ֆրանսուա Շարլեի անվան մրցանակ (Վալտեր Սալլես), Տեխնիկական գրան-պրի (Էրիկ Գոտե) [[2004]] - Սան-Սեբաստյանեի կինոփառատոնում հանդիսատեսների մրցանակ(Վալտեր Սալլես) [[2005]] - «[[Օսկար]]», լավագույն օրիգինալ երգ անվանակարգում (Խորխե Դրեքսլեր, Al Otro Lado Del Río) [[2005]] - Բրիտանական կինոակադեմիայի երկու մրցանակ։ ոչ անգլերեն լավագույն ֆիլմը (Մայքլ Նոզիկ, Էդգարդ Տենենբաում, Կարեն Թենհոֆֆ, Վալտեր Սալլես), Էնթոնի Էսկվիտի անվան մրցանակ՝ ֆիլմի երգի համար (Գուստավո Սանտաոլալյա) [[2005]] - [[Մեծ Բրիտանիա]]յի ռեժիսորների Միության մրցանակ՝ լավագույն ռեժիսորիա օտարալեզու ֆիլմում (Վալտեր Սալլես) [[2005]] - «Գոյյա»-յի մրցանակ՝ լավագույն հարմարեցված սցենար (Խոսե Ռիվերա) [[2005]] - «Անկախ ոգու» երկու մրցանակ։ օպերատորական լավագույն աշխատանք (Էրիկ Գոտե), լավագույն առաջնելույթ (Ռոդրիգո դե լա Սերնա) === Նոմինացիաներ === [[2004]] - նոմինացիա [[Կաննի կինոփառատոն]]ի Ոսկե արմավենու ճյուղ մրցանակին (Վալտեր Սալլես) [[2004]] - նոմինացիա Եվրոպական կինոակադեմիայի Screen International Award մրցանակին (Վալտեր Սալլես) [[2005]] - նոմինացիա լավագույն հարմարեցված սցենար «Օսկար» մրցանակին (Խոսե Ռիվերա) [[2005]] - նոմինացիա Բրիտանական կինոակադեմիայի 5 մրցանակներին։ լավագույն ֆիլմ (Մայքլ Նոզիկ, Էդգարդ Տենենբաում, Կարեն Թենհոֆֆ), լավագույն հարմարեցված սցենար (Խոսե Ռիվերա), տղամարդու լավագույն դերակատար (Գաել Գարսիա Բենալ), տղամարդու լավագույն երկրորդական դերակատար (Ռոդրիգո դե լա Սերնա), օպերատորական լավագույն աշխատանք (Էրիկ Գոտե) [[2005]] - նոմինացիա «Կեսար»-ի լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ մրցանակին (Վալտեր Սալլես) [[2005]] - նոմինացիա «[[Ոսկե գլոբուս]]»-ի օտարալեզու լավագույն ֆիլմ մրցանակին [[2005]] - նոմինացիա [[ԱՄՆ]]-ի [[սցենարիստ]]ների Միության լավագույն հարմարեցված սցենար մրցանակին (Խոսե Ռիվերա) == Հետաքրքիր փաստեր == Ալբերտո Գրանադոյի դերակատարը՝ Ռոդրիգո դե լա Սերնան հանդիսանում է Չե Գևարայի հեռավոր ազգականը<ref>[http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=990DEFDB1F31F931A2575AC0A9629C8B63 THE NEW SEASON/FILM - SCENE STEALERS: Rodrigo de la Serna; The Performances to Watch]</ref>։ == Ֆիլմում օգտագործված երգացանկը == # Apertura # Lagos Frias # Chichina # Chipi Chipi - María Ester Zamora, "Polito" González, Jorge Lobos, Cuti Aste, Roberto Lindl # Montana # Sendero # Procesión # Jardín # La Partida # La Muerte de la Poderosa Lima # La Salida de Lima # Zambita # "Que Rico el Mambo" - Perez Prado # Circulo en el Río # Amazonas # Cabalgando # Leyendo en el Hospital # El Cruce # Partida del Leprosario # De Usuahia a la Quiaca # Revolución Caliente # "Al Otro Lado del Río" - Jorge Drexler - '''won''' the Academy Award for Best Original Song. == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.motorcyclediariesmovie.com/ Ֆիլմի պաշտոնական կայքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110202205324/http://motorcyclediariesmovie.com/ |date=2011-02-02 }} {{ref-en}} {{ref-es}} * {{imdb title|id=0318462|title=«Մոտոցիկլիստի օրագիրը։ Չե Գևարա»}} * {{amg title|id=291108|title=Մոտոցիկլիստի օրագիրը։ Չե Գևարա}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2004 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իսպաներեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆրանսիական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2000-ականների դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան անկախ ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆրանսիական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:BAFTA մրցանակի դափնեկիր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Գերմանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան կենսագրական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ֆիլմեր հասունացման տարիքի մասին]] [[Կատեգորիա:BAFTA մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] alefw7ga4f46i443r5t1msz104p242d Միշիկ Ղազարյան 0 474799 8495912 8070232 2022-08-26T16:00:41Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայ գիտնականներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ծնողներ = հայր՝ Հայրազատ Ղազարյան, մայրը՝ Վանուհի Ղազարյան }} '''Միշիկ Հայրազատի Ղազարյան''' ('''Միքայել Ղազարյան''', {{ԱԾ}}), [[հայ]] [[ֆիզիկոս]]։ Ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր ([[1989]]), [[պրոֆեսոր]] ([[2003]]): [[ՀՀ]] [[Գիտությունների Ազգային Ակադեմիա]]յի արտասահմանյան անդամ։ Աշխատանքները վերաբերում են գազային լազերների ֆիզիկային, [[քվանտային օպտիկա]]յին, լազերային միկրոսկոպիային, տեխնիկային ու դրա կիրառությանը բժշկության և կենսաբանության մեջ, օպտիկական ու լազերային սարքաշինությանը։ Մասնակցել է մետաղի գոլորշիներով աշխատող իմպուլսային լազերների ու դրանց հիման վրա գործող պայծառության ուժեղացուցիչներով օպտիկական համակարգերի ֆիզիկական հիմունքների մշակման, ստեղծման ու հետազոտման աշխատանքներին։ == Մանկությունը == Միշիկ Ղազարյանը ծնվել է [[Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության]] [[Ներքին Ախտա]] գյուղում (այժմ՝ ք. [[Հրազդան]]), [[1948]] թվականի [[փետրվարի 28]]-ին, բժիշկների ընտանիքում։ Հայրը՝ Հայրազատ Ղազարյանը, ղեկավարել է ՀԽՍՀ առողջապահության նախարարության [[Հրազդանի շրջան]]ի առբաժինը, մայրը՝ Վանունին, եղել է Հրազդան քաղաքի [[գինեկոլոգիա|գինեկոլոգը]]։ Մի քանի տարի անց ծնողները տեղափոխվել են [[Երևան]]։ Միշիկը հաճախել է Երևանի Շևչենկոյի անվան № 42 դպրոցը և արդեն միջին դասարաններում աչքի է ընկել [[ֆիզիկա]]յի և [[մաթեմատիկա]]յի նկատմամբ իր հակումներով։ Միշիկ Ղազարյանը մեծացել է բժշկական գրականության միջավայրում, սակայն նրանց տանը կային նաև ճշգրիտ գիտությանը նվիրված գրքեր, որոնցով հետաքրքրվում էր հայրը։ Բարձր դասարաններում Միշիկը հրապուրվեց այդ գրականությամբ և հոգու խորքում երազում էր ապագայում զբաղվել նավաշինությամբ կամ ինքնաթիռաշինությամբ, աչքի առաջ ունենալով МИГ ինքնաթիռների կատարելությունը։ == Կրթություն == Միշիկը երազում էր սովորել այդ տարիների լավագույն կրթական օջախ համարվող [[Մոսկվա]]յի ֆիզիկա-տեխնիկական համալսարանում։ Ծնողների հավանությամբ Միշիկ Ղազարյանը որոշեց ընդունվել հենց այդ համալսարանը։ Նա իր ընկերոջ՝ Գագիկ Գրիգորյանի հետ միասին մասնակցեցին քննություններին և հենց առաջին իսկ տարին ընդունվեցին հռչակավոր այդ բուհը։ Միշիկ Ղազարյանը [[1970]] թվականին ավարտեց Մոսկվայի [[ֆիզիկատեխնիկական համալսարան|ֆիզիկատեխնիկական]] համալսարանը, [[օպտիկա]] և [[սպեկտրոսկոպիա]] մասնագիտությամբ։ Հետագայում նրան երաշխավորեցին՝ շարունակել կրթույթունը ասպիրանտուրայում<ref>Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։</ref>։ Միշիկ Ղազարյանը ընդունվեց ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի Լեբեդևի անվան Ֆիզիկայի ինստիտուտի ասպիրանտուրան, որտեղ այդ տարիներին աշխատում էին հինգ [[Նոբելյան մրցանակ]]ակիրներ։ Նա բավական սերտորեն շփվում էր իր նախկին դասախոսներ՝ Ենիկոլոպովի, Սեմյոնովի և Չախմախչևի հետ, որոնց ազդեցությամբ էլ Ղազարյանը ուշադրությունը առավել սևեռեց քիմիական ֆիզիկայի վրա։ [[Ասպիրանտուրա]] ընդունվելուց անմիջապես հետո Ղազարյանը նույն ինստիտուտում աշխատելու առաջարկ ստացավ, որը մեծ պատիվ էր երիտասարդ գիտնականի համար։ == Աշխատանքային գործունեությունը == Միշիկ Ղազարյանը սկսել է աշխատել ֆիզմաթ գիտությունների թեկնածու [[Պետրաշ]]ի գիտական ղեկավարության ներքո՝ աշխատանքներ իրականացնելով թեկնածուական ատենախոսության ուղղությամբ, որն էլ հաջողությամբ պաշտպանեց [[1975]] թվականին «Լազերների իմպուլսները մետաղների գոլորշու վրա» (Импульсные лазеры на парах металлов) թեմայով։ Միշիկ Ղազարյանը խորամուխ եղավ լազերային միկրոսկոպիայի, միկրոմասնիկների լազերային արագացման, նանոտեխնոլոգիայի և կենսաֆիզիկայի ոլորտում։ Նա առաջիններից մեկն էր, ով հետազոտեց լազերները մետաղի գոլորշիների հիման վրա։ Տարիներն անցնում էին և Միշիկ Ղազարյանը ավելի ու ավելի էր խորամուխ լինում իր ընտրած գիտական ոլորտում։ Նրա ջանքերով [[լազեր]]ի և [[օպտիկա]]յի համադրությամբ ստացվեցին նոր կարևոր արդյունքներ։ [[1989]] թվականին երկարատև գիտական աշխատանքից հետո նա պաշտպանեց դոկտորական ատենախոսությունը «Էլեկտրոնիկա, այդ թվում քվանտային էլեկտրոնիկա» թեմայով։ [[2003]] թվականին նրան շնորհվեց լազերային ֆիզիկայի պրոֆեսորի կոչում։ Միշիկ Ղազարյանը [[1980]] թվականին նա արժանացել է [[ԽՍՀՄ]] պետական մրցանակի՝ գիտության և տեխնոլոգիայի ոլորտում ում ներդրում ունենալու համար։ [[2006]] թվականին իր կատարած աշխատանքների համար Պրոխորովի անվան ինժեներական գիտությունների ակադեմիան Միշիկ Ղազարյանին պարգևատրել է Սեմյոնովի անվան մեդալով, իսկ [[2007]] թվականին նույն հաստատությունը պարգևատրել է նրան արդեն [[Պրոխորով Ալեքսանդր|Ալեքսանդր Պրոխորովի]] անվան մեդալով։ Միշիկ Ղազարյանը աշխատել է ՌԳԱ Լեբեդևի անվան ֆիզիկայի ինստիտուտում որպես գիտական քարտուղար և առաջատար գիտաշխատող։ Նա հեղինակ է մի շարք միջազգային արտոնագրերի, 26 գրքի և ավելի քան 700 գիտական հոդվածների<ref>{{Cite web |title= Мишик Казарян 28.02.1948 года— 6.04.2020 года, Памяти друга, Российская академия наук|url=https://gpad.ac.ru/%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%B8-%D0%B4%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0/|access-date=մայիսի 24, 2020}}</ref>։ Միշիկ Ղազարյանի գիտական ղեկավարությամբ շուրջ մեկ տասնյակ գիտնականներ իրենց թեկնածուական ատենախոսություններն են պաշտպանել՝ ստանալով գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ Ղազարյանը Պրոխորովի անվան ճարտարագիտական ակադեմիայի իսկական անդամ էր ([[2005]] թվական), անդամակցել է [[Եվրասիա]]կան ֆիզիկոսների միության համակարգող խորհրդին։ Հայ ֆիզիկոսների միության անդամ էր։ Միշիկ Ղազարյանը որպես հրավիրյալ մասնագետ դասախոսություններով հանդես է եկել [[Ռուսաստան]]ի, [[ԱՄՆ]]-ի, [[Ճապոնիա]]յի, [[Հայաստան]]ի, [[Ավստրալիա]]յի, [[Իտալիա]]յի, [[Թայվան]]ի և այլ երկրների [[ֆիզիկոս]]ների, ուսանողների համար։ Նա մշտապես պահպանել է կապը մայր հայրենիքի գիտական կազմակերպությունների հետ, մասնակցել տարատեսակ ծրագրերի և իր գիտելիքները ի սպաս դրել հայրենական գիտության զարգացմանը։ Հաշվի առնելով Միշիկ Ղազարյանի գիտական, մանկավարժական, ինչպես նաև մայր հայրենիքի հետ սերտ կապերը՝ [[2008]] թվականին նա ընտրվել է [[ԳԱԱ]] արտասահմանյան անդամ։ Գնահատելով ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ լինելու մեծ պատիվը, Միշիկ Ղազարյանը ձգտել է էլ ավելի խորացնել համագործակցությունը [[ՀՀ]] գիտակրթական կազմակերպություննների հետ<ref>[http://greenstone.flib.sci.am/ Գիտությունների ազգային ակադեմիա]</ref>։ Միշիկ Ղազարյանը մեծ ուշադրություն է դարձրել գիտության մասսայականացմանը։ Նա գիտական խորհրդատու էր մի քանի գիտական հանրաճանաչ ֆիլմերի, այդ թվում `« Շչելկին. Առաջին ատոմային ռումբի կնքահայր »(2019)] ՝ նվիրված Կիրիլ Շչելկինի կյանքի ուղուն և գիտական ժառանգությանը (https://vimeo.com/373170058): == Ընտանիքը == Միշիկ Ղազարյանը ամուսնացած էր, ուներ երկու զավակ։ Կինը համաճարակաբան, վիրուսոլոգ, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր [[Արփիկ Հասրաթյան|Արփիկ Աշոտի Հասրաթյանն էր]]։ Ղազարյանի դուստրը՝ Սերինե Ղազարյանը, մանկաբարձ-գինեկոլոգ է, բժշկական գիտությունների թեկնածու<ref>{{Cite web |title=С.М.Казарян,GMS Clinics|url=https://www.gmsclinic.ru/doctors/kazaryan|access-date=մայիսի 22, 2020}}</ref>, որդին ՝ Հայրազատ Ղազարյանը վիրաբույժ է, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր<ref>{{Cite web |title=А.М.Казарян,Сеченовский Университет|url=https://www.sechenov.ru/univers/about_lecturer/132567/|access-date=մայիսի 22, 2020}}</ref>։ Միշիկ Ղազարյանը մահացել է COVID-19 կորոնավիրուսային վարակից, նույն ախտորոշմամբ կնոջ մահից 10 օր անց։ Միշիկ Ղազարյանի և նրա կնոջ ՝ Արփիկ Հասրաթյանի մահախոսականները հրապարակվել են «Science» ամսագրում («Ones we've lost», https://science.sciencemag.org/content/370/6523/1398): Նկարահանվել է վավերագրական ֆիլմ «Միշիկ Ղազարյան. Հետազոտողի ուղին» (2021) ( https://www.youtube.com/watch?v=WWuZsXSCFxo ): == Անդամակցություն == * ՌԴ ճարտարագիտական ԳԱ անդամ (2003)։ == Պարգևներ == * [[ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ]] (1980)։ == Գրքեր == Ռուսերեն. 1. Пасманик ГА, Земсков КИ, Казарян МА, Беспалов ВИ. Оптические системы с усилителями яркости. Горький: ИПН АФ СССР, 1988: 173 стр. 2. Батенин ВМ , Бучанов ВВ, Казарян МА, Климовский И, Молодых Э. Лазеры на самоограниченных переходах атомов металлов. Москва: Научная книга, 1998: 543 стр. 3. Бохан ПА, Бучанов ВВ, Закревский ДЭ, Казарян МА, Калугин ММ, Прохоров АМ, Фатеев НВ. Лазерное разделение изотопов в атомарных парах. Москва: Физматлит, 2004: 216 стр. 4. Григорьянц АГ, Казарян МА, Лябин НА. Лазеры на парах меди: конструкция, характеристики и применения. Москва: Физматлит, 2005: 312 стр. 5. Батенин ВМ , Бойченко А, Бучанов ВВ, Казарян МА, Климовский И, Молодых Э. Лазеры на самоограниченных переходах атомов металлов - 2: в 2-х томах, Том I. Москва: Физматлит, 2009: 544 стр. 6. Бохан ПА, Бучанов ВВ., Закревский ДЭ, Казарян МА, Прохоров АМ, Фатеев НВ. Оптическое и лазерно-химическое разделение изотопов в атомарных парах. Москва: Физматлит, 2010: 232 стр. 7. Казарян МА, Ломов ИВ, Шаманин ИВ. Электрофизика структурированных растворов солей в жидких полярных диэлектриках. Москва: Физматлит, 2011: 190 стр. 8. Батенин ВМ, Бохан ПА, Бучанов ВВ, Евтушенко Г, Казарян МА, Карпухин В, Климовский И, Маликов М. Лазеры на самоограниченных переходах атомов металлов - 2: в 2-х томах, Том II. Москва: Физматлит, 2011: 616 стр. 9. Казарян МА, Коновалов КБ, Косова НИ, Малиновская ТД, Манжай ВН, Нефедов РА, Самбуева ОБ, Сачков ВИ. Жидкотопливные антитурбулентные присадки / под ред. М.А.Казаряна. Томск: Издательство научно-технической литературы, 2014: 109 стр. 10. Латышенко КП, Гарелина СА, Гусев АЛ, Казарян МА. Техническая оценка зданий и сооружений: в 2-х томах, Том I. Саров: Научно-технический центр "ТАТА", 2014: 253 с. 11. Латышенко КП, Гарелина СА, Гусев АЛ, Казарян МА. Техническая оценка зданий и сооружений: в 2-х томах, Том II. Саров: Научно-технический центр "ТАТА", 2014: 299 с. 12. Гуляев ЮВ, Казарян МА, Мокрушин ЮМ, Шакин О.В. Акустооптические лазерные системы формирования телевизионных изображений. Москва: Физматлит, 2016: 240 с. 13. Евтушенко ГС, Казарян МА, Торгаев СН, Тригуб МВ, Шиянов ДВ. Скоростные усилители яркости на индуцированных переходах в парах металов. Томск: STS, 2016, 245 стр. 14. Гарелина СА, Латышенко КП, Гусев АЛ, Казарян МА. Техническая оценка зданий и сооружений (Второе издание, переработанное и дополненное): в 3-х частях, Часть 1. Химки: АГЗ МЧС России, 2016: 275 с. 15. Гарелина СА, Латышенко КП, Гусев АЛ, Казарян МА. Техническая оценка зданий и сооружений (Второе издание, переработанное и дополненное): в 3-х частях, Часть 2. Химки: АГЗ МЧС России, 2016: 311 с. 16. Гарелина СА, Латышенко КП, Гусев АЛ, Казарян МА. Техническая оценка зданий и сооружений (Второе издание, переработанное и дополненное): в 3-х частях, Часть 3. Химки: АГЗ МЧС России, 2016: 184 с. 17. Григорьянц АГ, Казарян МА, Лябин НА. Лазерная прецизионная микрообработка материалов. Москва: Физматлит, 2017: 416 стр. 18. Бохан ПА, Бучанов ВВ., Закревский ДЭ, Казарян МА, Прохоров АМ, Фатеев НВ. Оптическое и лазерно-химическое разделение изотопов в атомарных парах. Москва: Физматлит, 2-е изд., 2017: 227 стр. 19. Алекс Львов, Мишель Де Конд, А. Ю. Ставцев. Тернистый путь к летающим автомобилям. Санкт-Петербург: Нестор-История, 2017: 384 стр. (Мишель Де Конд - псевдоним М.А.Казаряна) 20. Хунда Ли, Казарян МА, Шаманин ИВ. Электроиндуцированный дрейф зарядовонейтральных кластеров в растворах. Москва: Физматлит, 2018: 208 стр. 21. Казарян АМ, Ревенко ВИ. Лазерная резка стекла. Москва: Физматлит, 2021: 136 стр. Անգլերեն. 22. Bokhan PA, Buchanov VV, Fateev NV, Kalugin MM, Kazaryan MA, Prokhorov AM, Zakrevskii DE. Laser Isotope Separation in Atomic Vapor. Wiley-VCH, 2006: 198 pages 23. Batenin VМ, Buchanov VV, Boichenko AM, Kazaryan MA, Klimovskii II, Molodykh EI. High-brightness Metal Vapour Lasers: Volume I: Physical Fundamentals and Mathematical Models. CRC Press, 2016: 542 pages 24. Gulyaev YuV, Kazaryan MA, Mokrushnin M, Shatkin OV. Acousto-Optical Laser Systems for the Formation of Television Images. CRC Press, 2018: 284 pages 25. Grigor'yants AG, Kazaryan MA, Lyabin NA. Laser Precision Microprocessing of Materials. CRC Press, 2019: 438 pages 26. Hunda Li, Kazaryan MA, Shamanin IV. Electroinduced Drift of Neutral Charge Clusters in Salt Solutions. CRC Press, 2020: 222 pages == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ղազարյան, Միշիկ}} [[Կատեգորիա:Հայ ֆիզիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Հայ ակադեմիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոֆեսորներ]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտորներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ֆիզիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Ռուս ֆիզիկոսներ]] [[Կատեգորիա:COVID-19-ից մահացածներ]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիզիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդահայեր]] [[Կատեգորիա:Հայ գիտնականներ]] 6m2leulw8nhf33efsu8fz7yg5disvz9 Գրոդնո 0 476941 8495879 8248072 2022-08-26T13:22:21Z 23artashes 2675 հեռացվել է [[Կատեգորիա:Գրոնդոյի մարզի քաղաքներ]], ավելացվեց [[Կատեգորիա:Գրոդնոյի մարզի քաղաքներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = քաղաք | շրջան = Գրոնդոյի մարզ | այլ անվանումներ = Հրոդնո }} '''Գրոդնո''', [[քաղաք]], [[Բելառուս]]ի [[Գրոդնոյի մարզ]]ի վարչական կենտրոնը։ 356,557 բնակչություն ([[2014]])։ Գտնվում է [[Նեման գետ]]ի ափերին։ Երկաթուղային և խճուղային հանգույց Է, [[նավահանգիստ]]։ Արդյունաբերակաև և մշակութային կենտրոն է։ Զարգացած է մեքենաշինությունը ն [[մետաղամշակում]]ը, [[Քիմիական արտադրություն|քիմիական]], թեթև և շինանյութերի արտադրությունը։ [[Դաշավա]]յից ստացվող ([[1963]] թվականից) բնական գազն օգտագործվում է որպես հումք [[ազոտային պարարտանյութեր]]ի արտադրության համար և վառելանյութ։ == Պատմություն == Գրոնդոն առաջին անգամ հիշատակվում է [[1183]] թվականին։ [[1920]]-1939 թվականին Գրոնդոն եղել է [[բուրժուական Լեհաստան]]ի կազմում։ [[1941]] թվականի հուլիսին զավթել են [[գերմանական ֆաշիստներ]]ը։ [[1944]] թվականի [[հուլիսի 16]]-ին ազատագրվել է [[խորհրդային բանակ]]ի կողմից։ == Բնակչություն == {{main|Գրոդնոյի բնակչություն}} 2016 թվականի տվյալներով՝ Գրոդնոյում գրանցվել է 8 % բնակչության աճ (2015 թվականին եղել է 3%), իսկ մահացությունը՝ 14,6 % (2015 թվականին եղել է 0.4 % )<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-rozhdaemosti/ Общие коэффициенты рождаемости населения по г. Гродно и районам]</ref><ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-smertnosti-nas/ Общие коэффициенты смертности по г. Гродно и районам]</ref>: Բնակչության աճը կազմում է 2404 մարդ կամ 1000 բնակչի հաշվով` 6.6 % (2016)<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/public_bulletin/index_7243/ Естественное движение населения Гродненской области за 2016 год] // Главное статистическое управление Гродненской области. — Гродно, 2017.</ref>:<br> [[File:Численность населения Гродно (график).png|500px|Բնակչության դինամիկ աճ]] Քաղաքի բնակչության թիվն արագորեն աճեց [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի ավարտից հետո և 2017-ի հուլիսի 1-ի դրությամբ հասավ 368 662 մարդու<ref name="belstat2017" />։ Քաղաքը բնակչության թվով հինգերորդն է Բելառուսում. շրջկենտրոններից գերազանցում է միայն Բրեստին, և փոքր-ինչ զիջում է [[Վիտեբսկ]]ի և [[Մոգիլյով]]ի տարածաշրջանային կենտրոններին<ref>{{Cite web |url=http://news.tut.by/society/405878.html |title=Численность населения превышает 100 тысяч человек в 14 городах Беларуси |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-04-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160421215356/http://news.tut.by/society/405878.html |dead-url=yes }}</ref>:Բնակչության խտությունը կազմում է 2594 մարդ/կմ²<ref>{{cite web|url=http://www.grodno.by/grodno.html|title=Гродно|publisher=grodno.by|accessdate=2012-05-04|lang=ru|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։ {| class="standard" style="text-align:center" ! Մարդահամարի տարեթիվ ! width="5%"| 1588 ! width="5%"| 1859 ! width="5%"| 1868 ! width="5%"| 1897 ! width="5%"| 1913 ! width="5%"| 1931 ! width="5%"| 1939 ! width="5%"| 1956 ! width="5%"| 1965 ! width="5%"| 1980 ! width="5%"| 1985 ! width="5%"| 2005 ! width="5%"| 2009 ! width="5%"| 2015 ! width="5%"| 2016 ! width="5%"| 2018 ! width="5%"| 2019 |- !Բնակչության թիվ (հազար մարդ) | ок. 4 | 19,3<ref name="Памятная книжка 1860">{{Cite web |url=http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/4.pdf |title=Памятная книжка Гродненской губернии на 1860 год. |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-05-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160513052231/http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/4.pdf |dead-url=yes }}</ref> | 24,1<ref name="Памятная книжка 1871">{{Cite web |url=http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/14.pdf |title=Памятная книжка Гродненской губернии на 1871 год. Ч. 2 : сведения статистические и справочные |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160530232907/http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/14.pdf |dead-url=yes }}</ref> | 46,9 | 63 | 49 | 57,2 | 65 | 98 | 202 | 247 <!-- СовЭнцСловарь --> | 317,3<ref name="belstat-population">{{cite web|url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|deadlink=yes|title=Национальный статистический комитет Республики Беларусь|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68apsOI0S?url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|archivedate=2012-06-21}}</ref> | 338,2<ref name="belstat2009"/> | 361,4<ref name="населениепогодам" /> | 365,6<ref name="населениепогодам">[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/chislennost-naseleniya-po-raionam/ Численность населения по г. Гродно и районам]</ref> | 370,9<ref name="belstat2018">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и посёлков городского типа.]</ref> | 373,5<ref name="belstat2019"/> |} Ըստ 2009 թվականի մարդահամարի տվյալների, 327 540 մարդուց 111 953-ը որպես մայրենի լեզու նշել է բելառուսերենը, իսկ 194 798 մարդ՝ ռուսերենը, 23 082 մարդ տանը խոսում է բելառուսերեն, իսկ 287 267 մարդ՝ ռուսերեն<ref name="belstat2009"/>։ Կանանց և տղամարդկանց թիվն անհավասար է. տղամարդիկ կազմում են բնակիչության 46,6% -ը, կանայք՝ 53,4%<ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |title=Итоги переписи населения |accessdate=2016-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160419084359/http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |archivedate=2016-04-19 |deadlink=yes }}</ref>: Կյանքի միջին տևողությունը կազմում է մոտ 74,7 տարի<ref>{{cite web |url = http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |title = Ожидаемая продолжительность жизни при рождении |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160423023807/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |archivedate = 2016-04-23 }}</ref>։ {| class="wikitable" |- ! colspan=11| Էթնիկ կազմը ըստ 2009 թվականի մարդահամարի<ref name="nac.130ff">[http://www.belstat.gov.by/informatsiya-dlya-respondenta/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/statisticheskie-publikatsii/statisticheskie-sborniki_2/index_535/ Перепись населения 2009. Национальный состав Республики Беларусь. Том 3]. — {{Мн.}}, 2011 — С. 118—119.</ref> |- ! ընդամենը (2009) ! colspan="2"| [[բելառուսներ]] ! colspan="2"| [[ռուսներ]] ! colspan="2"| [[լեհեր]] ! colspan="2"| [[ուկրաինացիներ]] ! colspan="2"| [[հրեաներ]] |- ! rowspan="3"|327 540 | 204 927 | 62,57 % | 39 955 | 12,2 % | 64 642 | 19,74 % | 5952 | 1,82 % | 354 | 0,11 % |- ! colspan="2"| [[Հայեր]] ! colspan="2"| [[թաթարներ]] ! colspan="2"| [[գնչուներ]] ! colspan="2"| [[ազերիներ]] ! colspan="2"| [[լիտվացիներ]] |- | 324 | 0,1 % | 355 | 0,11 % | 4 | <0,01 % | 366 | 0,11 % | 331 | 0,1 % |} === Սոցիալական վիճակ === Գրոդնո քաղաքում աշխատողների միջին աշխատավարձը 2017 թվականի հունիսի դրությամբ կազմել է 813,2 բելառուսական ռուբլի<ref>{{cite web |url=http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |title=О начисленной средней заработной плате работников в июне 2017 г. |accessdate=2017-07-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730234516/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |archivedate=2017-07-30 |deadlink=yes }}</ref> Գրոդնոյում աշխատող քաղաքացիների թիվը 2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ կազմել է 169,7 հազար մարդ<ref name="работа2017">[http://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=1921 Труд, занятость и социальная защита] Гродненский городской исполнительный комитет</ref>։ 2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ Գրոդնո քաղաքի աշխատանքի, զբաղվածության և սոցիալական հարցերի վարչությունում գրանցվել է 1363 գործազուրկ<ref name="работа2017" /><ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |title=Ситуация на рынке труда Гродно |accessdate=2016-04-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160420201423/http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |archivedate=2016-04-20 |deadlink=yes }}</ref><ref>[http://www.glenad-grodno.gov.by/state/AA:navID.88/AH:-1.180082147913/ Работа в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=1181 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>։ Ընդհանուր առմամբ, Գրոդնոյում հանցագործությունների մակարդակը ամենացածրերից մեկն է Բելառուսի խոշոր քաղաքների շրջանում, բայց վերջին տարիներին հանցագործությունների թվի մի փոքր աճ է գրանցվել (2014 թվականին՝ 2888, 2015 թվականին՝ 3075)<ref>[http://s13.ru/archives/107757 Преступность в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=8541 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>: == Գրոդնոյի կենդանաբանական այգի == {{main|Գրոդնոյի կենդանաբանական այգի}} Գրոդնոյի կենդանաբանական այգին ժամանակակից Բելառուսի տարածքում առաջինն է իր զբաղեցրած տարածքով և և գեղեցկությամբ։ Այն հիմնադրվել է 1927 թվականին Յան Կախանովսկու կողմից և եղել է միայն բուսանբանական այգի<ref>{{cite web|url=http://www.grodno.by/grodno/zoo/1.html|title=История возникновения Гродненского зоопарка|date=2012-05-11|publisher=grodno.by|lang=ru|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։ 2002 թվականին Գրոդնոյի քաղաքային կոմիտեն որոշում է կայացրել Կենդանաբանական այգու լայնամասշտաբ շինարարության մասին, որն ընթացավ բազմապրոֆիլ շինարարական և կառուցողական փուլերով և ավարտին հասավ միայն 2012 թվականի հունվարին <ref>{{cite web|url=http://www.grodnozoo.by/?p=648#more-648|title=Гродненский зоопарк — Мишаня ждёт окончания реконструкции|date=2012-01-08|publisher=grodnozoo.by|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avqH2wv?url=http://www.grodnozoo.by/?p=648#more-648|archivedate=2012-06-21}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.grodnozoo.by/?page_id=2|title=О зоопарке|publisher=Гродненский зоопарк|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avthUic?url=http://www.grodnozoo.by/?page_id=2|archivedate=2012-06-21}}</ref>,: Այս լայնածավալ աշխատանքների համար գումարներ հատկացվեցին ինչպես քաղաքային, այնպես էլ մարզային բյուջեից<ref name="reconstruction">{{cite web|url=http://www.nest.by/content/srok-okonchaniya-rekonstruktsii-zooparka-v-grodno-sokrashchen|title=Срок окончания реконструкции зоопарка в Гродно сокращён|date=2011-08-15|publisher=nest.by|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avwIyr3?url=http://www.nest.by/content/srok-okonchaniya-rekonstruktsii-zooparka-v-grodno-sokrashchen|archivedate=2012-06-21}}</ref>։ [[File:PanoramaHrodnaZoo.jpg|1500px]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Навигация |Тема = Гродно |Портал = Гродно |Викисловарь = Гродно |Викиучебник = |Викицитатник = |Викитека = |Викивиды = |Викиновости = |Викигид = Гродно |Проект = }} * {{cite web|url=http://region.grodno.by/ru/|title=Гродненский областной исполнительный комитет|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68axXBB2Y?url=http://region.grodno.by/ru/|archivedate=2012-06-21}} * {{cite web|url=http://grodno.gov.by|title=Гродненский городской исполнительный комитет|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68axYaSwx?url=http://grodno.gov.by/|archivedate=2012-06-21}} * {{cite web|url=http://harodnia.com|title=Архитектура Гродно|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=be}} * {{cite web|url=http://mygrodnopostcards.com/|title=Открытки старого Гродно|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BQRnRpfY?url=http://mygrodnopostcards.com/|archivedate=2012-10-15}} {{ՀՍՀ|հատոր=3|էջ=232}} {{Բելառուս-անավարտ}} {{Բելառուսի վարչական բաժանում}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գրոդնո| ]] [[Կատեգորիա:XII դարում հիմնադրված քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Հին Ռուսիայի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Գրոդնոյի մարզի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Գրոնդոյի մարզի շրջկենտրոններ]] [[Կատեգորիա:Բելառուսիայի կուլտուր-մշակութային մայրաքաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բելառուսի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:1128 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]] 2qnqifsxipx0gky3iaz6qc9a0hkzdg4 8495881 8495879 2022-08-26T13:24:42Z 23artashes 2675 − 4 կատեգորիաներ, ±[[Կատեգորիա:Գրոնդոյի մարզի շրջկենտրոններ]]→[[Կատեգորիա:Գրոդնոյի մարզի շրջկենտրոններ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = քաղաք | շրջան = Գրոնդոյի մարզ | այլ անվանումներ = Հրոդնո }} '''Գրոդնո''', [[քաղաք]], [[Բելառուս]]ի [[Գրոդնոյի մարզ]]ի վարչական կենտրոնը։ 356,557 բնակչություն ([[2014]])։ Գտնվում է [[Նեման գետ]]ի ափերին։ Երկաթուղային և խճուղային հանգույց Է, [[նավահանգիստ]]։ Արդյունաբերակաև և մշակութային կենտրոն է։ Զարգացած է մեքենաշինությունը ն [[մետաղամշակում]]ը, [[Քիմիական արտադրություն|քիմիական]], թեթև և շինանյութերի արտադրությունը։ [[Դաշավա]]յից ստացվող ([[1963]] թվականից) բնական գազն օգտագործվում է որպես հումք [[ազոտային պարարտանյութեր]]ի արտադրության համար և վառելանյութ։ == Պատմություն == Գրոնդոն առաջին անգամ հիշատակվում է [[1183]] թվականին։ [[1920]]-1939 թվականին Գրոնդոն եղել է [[բուրժուական Լեհաստան]]ի կազմում։ [[1941]] թվականի հուլիսին զավթել են [[գերմանական ֆաշիստներ]]ը։ [[1944]] թվականի [[հուլիսի 16]]-ին ազատագրվել է [[խորհրդային բանակ]]ի կողմից։ == Բնակչություն == {{main|Գրոդնոյի բնակչություն}} 2016 թվականի տվյալներով՝ Գրոդնոյում գրանցվել է 8 % բնակչության աճ (2015 թվականին եղել է 3%), իսկ մահացությունը՝ 14,6 % (2015 թվականին եղել է 0.4 % )<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-rozhdaemosti/ Общие коэффициенты рождаемости населения по г. Гродно и районам]</ref><ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/obschie-kozffitsienty-smertnosti-nas/ Общие коэффициенты смертности по г. Гродно и районам]</ref>: Բնակչության աճը կազմում է 2404 մարդ կամ 1000 բնակչի հաշվով` 6.6 % (2016)<ref>[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/public_bulletin/index_7243/ Естественное движение населения Гродненской области за 2016 год] // Главное статистическое управление Гродненской области. — Гродно, 2017.</ref>:<br> [[File:Численность населения Гродно (график).png|500px|Բնակչության դինամիկ աճ]] Քաղաքի բնակչության թիվն արագորեն աճեց [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի ավարտից հետո և 2017-ի հուլիսի 1-ի դրությամբ հասավ 368 662 մարդու<ref name="belstat2017" />։ Քաղաքը բնակչության թվով հինգերորդն է Բելառուսում. շրջկենտրոններից գերազանցում է միայն Բրեստին, և փոքր-ինչ զիջում է [[Վիտեբսկ]]ի և [[Մոգիլյով]]ի տարածաշրջանային կենտրոններին<ref>{{Cite web |url=http://news.tut.by/society/405878.html |title=Численность населения превышает 100 тысяч человек в 14 городах Беларуси |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-04-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160421215356/http://news.tut.by/society/405878.html |dead-url=yes }}</ref>:Բնակչության խտությունը կազմում է 2594 մարդ/կմ²<ref>{{cite web|url=http://www.grodno.by/grodno.html|title=Гродно|publisher=grodno.by|accessdate=2012-05-04|lang=ru|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։ {| class="standard" style="text-align:center" ! Մարդահամարի տարեթիվ ! width="5%"| 1588 ! width="5%"| 1859 ! width="5%"| 1868 ! width="5%"| 1897 ! width="5%"| 1913 ! width="5%"| 1931 ! width="5%"| 1939 ! width="5%"| 1956 ! width="5%"| 1965 ! width="5%"| 1980 ! width="5%"| 1985 ! width="5%"| 2005 ! width="5%"| 2009 ! width="5%"| 2015 ! width="5%"| 2016 ! width="5%"| 2018 ! width="5%"| 2019 |- !Բնակչության թիվ (հազար մարդ) | ок. 4 | 19,3<ref name="Памятная книжка 1860">{{Cite web |url=http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/4.pdf |title=Памятная книжка Гродненской губернии на 1860 год. |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-05-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160513052231/http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/4.pdf |dead-url=yes }}</ref> | 24,1<ref name="Памятная книжка 1871">{{Cite web |url=http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/14.pdf |title=Памятная книжка Гродненской губернии на 1871 год. Ч. 2 : сведения статистические и справочные |accessdate=2020-09-26 |archive-date=2016-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160530232907/http://infobelarus.nlb.by/7n_4150cd/data/6/14.pdf |dead-url=yes }}</ref> | 46,9 | 63 | 49 | 57,2 | 65 | 98 | 202 | 247 <!-- СовЭнцСловарь --> | 317,3<ref name="belstat-population">{{cite web|url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|deadlink=yes|title=Национальный статистический комитет Республики Беларусь|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68apsOI0S?url=http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population.pdf|archivedate=2012-06-21}}</ref> | 338,2<ref name="belstat2009"/> | 361,4<ref name="населениепогодам" /> | 365,6<ref name="населениепогодам">[http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/chislennost-naseleniya-po-raionam/ Численность населения по г. Гродно и районам]</ref> | 370,9<ref name="belstat2018">[http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и посёлков городского типа.]</ref> | 373,5<ref name="belstat2019"/> |} Ըստ 2009 թվականի մարդահամարի տվյալների, 327 540 մարդուց 111 953-ը որպես մայրենի լեզու նշել է բելառուսերենը, իսկ 194 798 մարդ՝ ռուսերենը, 23 082 մարդ տանը խոսում է բելառուսերեն, իսկ 287 267 մարդ՝ ռուսերեն<ref name="belstat2009"/>։ Կանանց և տղամարդկանց թիվն անհավասար է. տղամարդիկ կազմում են բնակիչության 46,6% -ը, կանայք՝ 53,4%<ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |title=Итоги переписи населения |accessdate=2016-04-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160419084359/http://grodnonews.by/category/zhizn/news2444.html |archivedate=2016-04-19 |deadlink=yes }}</ref>: Կյանքի միջին տևողությունը կազմում է մոտ 74,7 տարի<ref>{{cite web |url = http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |title = Ожидаемая продолжительность жизни при рождении |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160423023807/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/otrasli-statistiki/naselenie/demografiya_2/osnovnye-pokazateli-za-period-s-__-po-____gody_3/ozhidaemaya-prodolzhitelnost-zhizni-pri-rozhdenii/ |archivedate = 2016-04-23 }}</ref>։ {| class="wikitable" |- ! colspan=11| Էթնիկ կազմը ըստ 2009 թվականի մարդահամարի<ref name="nac.130ff">[http://www.belstat.gov.by/informatsiya-dlya-respondenta/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/statisticheskie-publikatsii/statisticheskie-sborniki_2/index_535/ Перепись населения 2009. Национальный состав Республики Беларусь. Том 3]. — {{Мн.}}, 2011 — С. 118—119.</ref> |- ! ընդամենը (2009) ! colspan="2"| [[բելառուսներ]] ! colspan="2"| [[ռուսներ]] ! colspan="2"| [[լեհեր]] ! colspan="2"| [[ուկրաինացիներ]] ! colspan="2"| [[հրեաներ]] |- ! rowspan="3"|327 540 | 204 927 | 62,57 % | 39 955 | 12,2 % | 64 642 | 19,74 % | 5952 | 1,82 % | 354 | 0,11 % |- ! colspan="2"| [[Հայեր]] ! colspan="2"| [[թաթարներ]] ! colspan="2"| [[գնչուներ]] ! colspan="2"| [[ազերիներ]] ! colspan="2"| [[լիտվացիներ]] |- | 324 | 0,1 % | 355 | 0,11 % | 4 | <0,01 % | 366 | 0,11 % | 331 | 0,1 % |} === Սոցիալական վիճակ === Գրոդնո քաղաքում աշխատողների միջին աշխատավարձը 2017 թվականի հունիսի դրությամբ կազմել է 813,2 բելառուսական ռուբլի<ref>{{cite web |url=http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |title=О начисленной средней заработной плате работников в июне 2017 г. |accessdate=2017-07-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730234516/http://grodno.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/sotsialnaya-sfera/trud/operativnye-dannye_46/o-nachislennoi-srednei-zarabotnoi-plate-rabotnikov/o-nachislennoy-sredney-zarabotnoy-plate-rabotnikov-v-iyune-2017-g/ |archivedate=2017-07-30 |deadlink=yes }}</ref> Գրոդնոյում աշխատող քաղաքացիների թիվը 2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ կազմել է 169,7 հազար մարդ<ref name="работа2017">[http://grodno.gov.by/ru/main.aspx?guid=1921 Труд, занятость и социальная защита] Гродненский городской исполнительный комитет</ref>։ 2017 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ Գրոդնո քաղաքի աշխատանքի, զբաղվածության և սոցիալական հարցերի վարչությունում գրանցվել է 1363 գործազուրկ<ref name="работа2017" /><ref>{{cite web |url=http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |title=Ситуация на рынке труда Гродно |accessdate=2016-04-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160420201423/http://grodnonews.by/category/glavnoe/news19929.html |archivedate=2016-04-20 |deadlink=yes }}</ref><ref>[http://www.glenad-grodno.gov.by/state/AA:navID.88/AH:-1.180082147913/ Работа в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=1181 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>։ Ընդհանուր առմամբ, Գրոդնոյում հանցագործությունների մակարդակը ամենացածրերից մեկն է Բելառուսի խոշոր քաղաքների շրջանում, բայց վերջին տարիներին հանցագործությունների թվի մի փոքր աճ է գրանցվել (2014 թվականին՝ 2888, 2015 թվականին՝ 3075)<ref>[http://s13.ru/archives/107757 Преступность в Гродно]</ref><ref>[http://grodno.gov.by/main.aspx?guid=8541 Гродненский городской исполнительный комитет]</ref>: == Գրոդնոյի կենդանաբանական այգի == {{main|Գրոդնոյի կենդանաբանական այգի}} Գրոդնոյի կենդանաբանական այգին ժամանակակից Բելառուսի տարածքում առաջինն է իր զբաղեցրած տարածքով և և գեղեցկությամբ։ Այն հիմնադրվել է 1927 թվականին Յան Կախանովսկու կողմից և եղել է միայն բուսանբանական այգի<ref>{{cite web|url=http://www.grodno.by/grodno/zoo/1.html|title=История возникновения Гродненского зоопарка|date=2012-05-11|publisher=grodno.by|lang=ru|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։ 2002 թվականին Գրոդնոյի քաղաքային կոմիտեն որոշում է կայացրել Կենդանաբանական այգու լայնամասշտաբ շինարարության մասին, որն ընթացավ բազմապրոֆիլ շինարարական և կառուցողական փուլերով և ավարտին հասավ միայն 2012 թվականի հունվարին <ref>{{cite web|url=http://www.grodnozoo.by/?p=648#more-648|title=Гродненский зоопарк — Мишаня ждёт окончания реконструкции|date=2012-01-08|publisher=grodnozoo.by|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avqH2wv?url=http://www.grodnozoo.by/?p=648#more-648|archivedate=2012-06-21}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.grodnozoo.by/?page_id=2|title=О зоопарке|publisher=Гродненский зоопарк|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avthUic?url=http://www.grodnozoo.by/?page_id=2|archivedate=2012-06-21}}</ref>,: Այս լայնածավալ աշխատանքների համար գումարներ հատկացվեցին ինչպես քաղաքային, այնպես էլ մարզային բյուջեից<ref name="reconstruction">{{cite web|url=http://www.nest.by/content/srok-okonchaniya-rekonstruktsii-zooparka-v-grodno-sokrashchen|title=Срок окончания реконструкции зоопарка в Гродно сокращён|date=2011-08-15|publisher=nest.by|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68avwIyr3?url=http://www.nest.by/content/srok-okonchaniya-rekonstruktsii-zooparka-v-grodno-sokrashchen|archivedate=2012-06-21}}</ref>։ [[File:PanoramaHrodnaZoo.jpg|1500px]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Навигация |Тема = Гродно |Портал = Гродно |Викисловарь = Гродно |Викиучебник = |Викицитатник = |Викитека = |Викивиды = |Викиновости = |Викигид = Гродно |Проект = }} * {{cite web|url=http://region.grodno.by/ru/|title=Гродненский областной исполнительный комитет|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68axXBB2Y?url=http://region.grodno.by/ru/|archivedate=2012-06-21}} * {{cite web|url=http://grodno.gov.by|title=Гродненский городской исполнительный комитет|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/68axYaSwx?url=http://grodno.gov.by/|archivedate=2012-06-21}} * {{cite web|url=http://harodnia.com|title=Архитектура Гродно|publisher=|accessdate=2012-05-01|lang=be}} * {{cite web|url=http://mygrodnopostcards.com/|title=Открытки старого Гродно|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BQRnRpfY?url=http://mygrodnopostcards.com/|archivedate=2012-10-15}} {{ՀՍՀ|հատոր=3|էջ=232}} {{Բելառուս-անավարտ}} {{Բելառուսի վարչական բաժանում}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գրոդնոյի մարզի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Գրոդնոյի մարզի շրջկենտրոններ]] [[Կատեգորիա:Բելառուսի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:1128 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]] 6vxl1c4y2ewzeh0zpcfeifn3rdr71zf Շինարարական գիտությունը Հայաստանում 0 479076 8496139 8405300 2022-08-27T07:16:33Z Cozyboar2003 119583 wikitext text/x-wiki {{ստուգել փաստերը|արդյո՞ք աղբյուրը ՀՍՀ-ն է}} [[Պատկեր:Northern-yerevan004.jpg|250px|մինի|[[Հյուսիսային պողոտա|Հյուսիսային պողոտայի]] շինարարությունը]] '''Շինարարական գիտությունը Հայաստանում''', Հայաստանում դարերի ընթացքում շինարարական [[ավանդույթ]]ների վրա ձևավորված [[գիտություն]] է։ == Միջնադարյան կառույցներ == [[Պատկեր:Armenië - Kaukasus (2896850946).jpg|250px|մինի|Զվարթնոցի տաճար|Զվարթնոցի տաճարը (7-րդ դար)]] Միջնադարյան ճարտարապետական և ինժեներատեխնիկական կառույցներ են՝ մեծաթռիչք կամարակապ քարե կամուրջները [[Երասխ]], [[Եփրատ]], [[Ախուրյան]], [[Դեբեդ]] և այլ [[գետ]]երի վրա ու գմբեթավոր շինությունները` [[Զվարթնոցի տաճար]] և այլն։ == Քարերի տեսակները == [[Պատկեր:Tufo Necropoli della Banditaccia.JPG|250px|մինի|Տուֆ]] [[Պատկեր:Teidepumice.jpg|250px|մինի|Պեմզա]] [[Հայաստան]]ի տարածքում բազմատեսակ քարերի պաշարները մեծապես նպաստել են շինարարական [[տեխնիկա]]յի զարգացմանը։ Կառուցվածքների ԳՀԻ-ի ստեղծումը ([[1930]], հիմնադիր տնօրեն՝ Հովսեփ Տեր-Աստվածատրյան, [[1974]] թվականից՝ Շինարարության և ճարտարապետության ԳՀԻ) Հայաստանում խթանել է շինարարական գիտության զարգացումը։ Ուսումնասիրվել են բնական ծակոտկեն լցանյութերի (տեղական [[պեմզա]] և [[տուֆ]]ի տարատեսակներ) հատկությունները, մշակվել է դրանցից թեթև [[բետոն]]ների պատրաստման [[տեխնոլոգիա]]ն (Միքայել Սիմոնով և ուրիշներ)։ Ուսումնասիրվել են պատի որմածքներում Երևանի քիմիական կոմբինատի արտադրության մնացուկների՝ կարբիդային շլամի կիրառման, թեթև բետոնից երկաթբետոնի ստացման հարցերը։ Մշակվել են մի շարք կառուցվածքներ՝ բնական քարերի ու թեթև բետոնների կիրառումով (Զավեն Հացագործյան և ուրիշներ), տեղական թեթև ծակոտկեն լցանյութերից կառուցվածքային և ջերմամեկուսիչ, այդ թվում՝ բարձր ամրության (մինչև 500 մակնիշի) բետոնների բաղադրանյութեր։ Հետագայում թեթև բետոնները լայնորեն գործածվել են հիդրոտեխնիկայի շինարարարության (Համազասպ Առաքելյան), տրանսպորտային թունելաշինության մեջ։ Հանրապետությունում կիրառվում են ծածկերի՝ թեթև երկաթբետոնե բազմանցք պանելները, որոնց պատրաստման տեխնոլոգիան հետագայում կատարելագործվել է վակոլումային մեթոդով։ Թեթև բետոններից պատրաստված ծածկերի կառուցվածքներն օգտագործվել են Հայաստանում զանգվածային շինարարության մեջ, [[Վրաստան]]ում, [[Մոսկվա]]յի [[Միխայիլ Լոմոնոսով|Մ. Լոմոնոսովի]] անվան համալսարանի մասնաշենքերում։ Մշակվել են [[պեռլիտ]]ի օգտագործմամբ հավաքովի կառուցվածքներ, գունավոր մետաղաձուլության թափոններից՝ բջջավոր բետոններ, թեթև բետոններից՝ ծածկերի սալեր, ֆերմաներ, ֆերմավրաքաշներ։ Ոսումնասիրվել են երկաթբետոնի դիմադրության և ձևափոխման հատկությունները, տարատեսակ (այդ թվում՝ նախալարված ամրաններով) կառուցվածքները (Վարոս Փինաջյան և ուրիշներ) և ներդրվել են հանրապետության մեծաթռիչք ինժեներական կառույցներում։ Նյութերի դիմադրության վիճակագրությունը տեսության հիման վրա գնահատվել են կառուցվածքային նյութերի (բետոն, երկաթբետոն, քար) ձևափոխվելու հատկությունը (Լավրենտի Սեդրակյան)։ Քարե կառուցվածքների ուսումնասիրություններում առավել կարևորվել են քարի և շաղախի շաղկապման, բարձր ամրության շարվածքների ստացման, նաև դրանց հաշվարկների հետագա կատարելագործման հարցերը։ [[1960]]-ական թվականներից նկատելիորեն զարգացել է բետոնային և երկաթբետոնային շինարարությունները։ Նախագծվել ու կառուցվել են 9-16-հարկանի կմախքային, պանելային, միաձույլ և այլ կառուցվածքներով շենքեր։ Հայաստանում տարածվել է հատկապես շրջանակակմախքային՝ մինչև 16-հարկանի շենքերի շինարարությունը։ == Տեխնոլոգիայի զարգացում == [[Պատկեր:Badalyan Plan Building in Yerevan - Armenia 2008.JPG|250px|մինի|[[Բադալյանի կոնստրուկցիա]] (տիպային շենքի տեսակ) ]] [[1930]]-ական թթ-ին [[ՀԽՍՀ]] կառավարության որոշմամբ հանրապետություն են հրավիրվել անվանի մասնագետներ, որոնց մասնակցությամբ իրագործվել է քաղաքացիական, արդյունաբերական և էներգետիկ, խոշոր կառույցների շինությունները [[Երևան|Երևանի]] ջրէկ, [[Քանաքեռ|Քանաքեռի]] ջրէկ, [[Շիրակ|Շիրակի]] ջրանցք։ Մշակվել է բարձրահարկ շենքերի սեյսմակայունության հաշվարկի արդյունավետ եղանակ, որը հիմնված է էլեկտրոնային հաշվողական մեքենաների օգնությամբ գետնի [[տատանումներ]]ի գրանցումների մշակման վրա (էդուարդ Խաչիյան և ուրիշներ )։ Կարևոր ԳՀ աշխատանքներից են [[գիպս]] պարունակող թույլ գրունտների ամրացման քիմիական եղանակի մշակումը, քիմիական հավելանյութերի օգտագործումը թեթև բետոններում, խոշորացված չափերի միջնորմների, հավաքովի երկաթբետոնե բաղադրիչների միասնականացումը, [[ապակի|ապակե]] և [[բազալտ]]ե թելքով ամրանավորված տարրերի պատրաստումը, նոր կառուցվածքի (գրավիտացիոն հարկադրական սկզբունքով աշխատող) բետոնախառնիչի և այլ հարմարանքների ստեղծումը։ Շինանյութերի արդյունաբերության գիտական հետազոտությունների հետագա զարգացումն սկսվել է [[1961]] թվականից, երբ Շինանյութերի և կառուցվածքների ինստիտուտի հիմքի վրա ստեղծվել է Քարի և սիլիկատների ԳՀԻ-ն ([[1982]] թվականից՝ «Քար և սիլիկատներ» ԳԱՄ գլխավորող կազմակերպություն)։ Շինյան աճող ծավալների պահանջարկը պայմանավորել է քարի արդյունահանման և մշակման մեքենայացման անհրաժեշտությունը, որի համար, մասնավորապես մեքենայական քարհատման ոլորտում կատարվել են հիմնարար հետազոտություններ (Մարտին Կասյան, Իոսիֆ Տեր-Ազարև և ուրիշներ)։ Ներդրվել են կարծր քարերի մշակման անդրաձայնային, զարդաքանդակների ստացման մեքենայական և ճայթեցնող քուղի միջոցով մարմարե բլոկների արդյունահանման եղանակներ։ Բազմակողմանիորեն ուսումնասիրվել են շինանյութերի հատկությունները, մշակվել են դրանց երկարակեցության տեսական և փորձարար, գնահատման հիմունքները (Զ. Հացագործյան), ստեղծվել են փորձարկման նոր մեթոդներ ու սարքեր։ Պեռլիտի փքման դինամիկայի ուսումնասիրությամբ ստացել են անհրաժեշտ հատկություններով նոր շինանյութեր։ Քարի և սիլիկատների ԳՀհ-ում ստեղծված ամորֆ ապարների ջրաջերմային վերամշակման տեխնոլոգիայի շնորհիվ ստացել են ապակու տարատեսակներ՝ բյուրեղապակու բարձրորակ հումք («կանազիտ»), հեղուկ ապակի (նատրիումի մետասիլիկատ), թղթի լցափոշի, պարարտանյութ, ցեոլիտներ, քամիչ փոշենյութեր և սիլիկատային արժեքավոր այլ արտադրատեսակներ։ Զարգացել է քարից ապակեբյուրեղային նյութերի՝ սիտալների ստացման տեխնոլոգիան, սինթեզվել են քարասիտալներ՝ էլեկտրատեխնիկական, ռադիոտեխնիկական և տեքստիլ արդյունաբերության շինվածքների համար։ [[ՀԽՍՀ]] [[ԳԱ]] [[Լենինական]]ի երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմոլոգիայի ինստիտուտում կատարվել են [[երկրաշարժ]]երի կանխագուշակման, բնակավայրերի և խոշոր արդյունաբերական հանգույցների սեյսմիկ միկրոշրջանացման, պինդ մարմինների նմանության և կառույցների մոդելավորման տեսությունների զարգացման ու կիրառման աշխատանքներ (Արմենակ Նազարով, Բորիս Կարապետյան, Սուրեն Դարբինյան և ուրիշներ)։ Կազմվել է ուժեղ երկրաշարժերի գնահատման նոր սեյսմիկ սանդղակ, մշակվել են սեյսմիկ սարքերի նոր տեսակներ։ [[1960]] թվականից ՀԽՍՀ արդյունաբերական շինարարության նախարարության հատուկ նախագծային կոնստրուկտոր, բյուրոյում ([[1978]] թվականից՝ Համամիության նախագծային փորձարար, կոնստրուկտորատեխնոլոգիա ինստիտուտ) կատարվել են հարկերի ու ծածկերի բարձրացման մեթոդով շենքերի նախագծման և կառուցման ԳՀ ուսումնասիրություններ (Ռուբեն Սահակյան, Ալեքսանդր Սահակյան, Սերգեյ Շահնազարյան, Յուրի Սաֆարյան), որոնց հիմքը բարձր արտադրող, մեխանիկական ամբարձիչ սարքավորումների ստեղծումն էր։ == Հետազոտումներ և մշակումներ == Մշակված առաջարկությունները, Հայաստանից բացի, կիրառվել են նաև [[ԽՍՀՄ]]-ում և արտերկրում։ [[ԵրՊԻ]]-ում ([[2000]] թվականից՝ [[Ճարտարապետության և շինարարարության Հայաստանի ազգային համալսարան|ԵՃՇՊՀ]]) մշակվել են պատող կառուցվածքներ՝ տեղական բնական քարի համալիր օգտագործմամբ ([[Արտաշես Մամիջանյան]] և ուրիշներ)։ Կատարվել են կախովի ծածկերի և մետաղների կմախքով բազմահարկ շենքերի մոդելային ուսումնասիրություններ (Գուրգեն Աբովյան և ուրիշներ), արվել ենթակարմիր ճառագայթման օգնությամբ բետոնե և երկաթբետոնե կառուցվածքների ամրացման առաջարկություններ, մշակվել շինարարարկան կառուցվածքների մոնտաժման, շինարարության մեջ հիմնական ներդրումների արդյունավետության որոշման մեթոդներ։ Հետազոտվել են տեղական լցանյութերից պատրաստված թեթև բետոնների, ինչպես նաև բնական քարերից շարվածքների ամրության և ձևափոխման հատկությունները։ [[1990]]-ական թթ-ից ԵՃՇՊՀ-ում մշակվել են տեխնիկական ծրագրային միջոցներ, որոնց շնորհիվ վերահսկում և ավտոմատ շահագործում են (Մհեր Մարկոսյան) քաղաքաշինական համալիրներն ու առանձին կառույցներ (բարձրահարկ շենքեր, կամուրջներ, պատվարներ և այլն)։ Շինարարական եզակի կառույցների նշահարման, ինչպես նաև երկրակեղևի ձևախախտումների չափումների համար ստեղծվել են ([[Ռաֆայել Մովսիսյան]], Արեստ Բեգլարյան, Կառլեն Գյունաշյան, Ե. Հայրապետյան) նորագույն սարքեր ու համակարգեր (լագային, գերճշգրիտ լազերային հեռաչափներ, հիդրոստատիկ և հիդրոդինամիկ նիվելիրացման հարմարանք)։ Մշակվել են սեյսմակայուն շինարարության նախագծման նորմեր, ուսումնասիրվել են շենքերի և կառուցվածքների սեյսմիկ տատանումները՝ ձգվածության, համատեղ ծռման, ոլորման ու սահքի ձևափոխումների, պտտման իներցիայի, առաձգական աշխատանքի և հիմնատակի անհամասեռության հաշվառմամբ (է. Խաչիյան, Վեմիր Համբարձումյան, Լևոն Լևոնյան)։ Մշակվել է հիդրոտեխ. կառուցվածքների վիճակի գնահատման, սահմանային իրավիճակների որոշման, վթարների կանխատեսումների և անվտանգության ապահովման մեթոդաբանությունը, սահմանվել են ՀՀ ջրային համակարգերի պահպանման, զարգացման ու կատարելագործման երաշխիքներ ([[Հովհաննես Թոքմաջյան]] և ուրիշներ)։ Կատարվել են ծավալուն ԳՀ աշխատանքներ ավանդ, շինանյութերի հատկությունների բարելավման և տեղական հումքից ու արտադրական թափոններից նոր նյութեր, մասնավորապես անցեմենտ բետոնների և ջերմամեկուսիչ նյութերի ստացման տեխնոլոգիաների կատարելագործման համար (Մարտին Բադալյան, Պետրոս Տեր Պետրոսյան, Նիկոլայ Չիլինգարյան)։ Մշակվել է կամուրջների սեյսմակայունության բարձրացման, մասնավորապես թռիչքային կառուցվածքի և հենարանային մասերի համատեղ աշխատանքի ապահովման միջոցառումների համալիր (Ռոբերտ Ազոյան և ուրիշներ)։ Մոդելավորվել են շենքերի ջեռուցման և օդորակման էներգատնտեսական բարձր արդյունավետության տեխնոլոգիաներ (Ջոհրաբ Մելիքյան և ուր.)։ == Խոշոր կառույցներ == [[Պատկեր:Zvartnots-international.jpg|250px|մինի|Զվարթնոց օդանավակայան]] [[Հրազդան գետ|Հրազդան]] և [[Արփա]] գետերի կամուրջները, [[Արփա-Սևան]] համակարգի և [[Իջևան]]-[[Մասիս]] երկաթուղու կառույցները, [[Երևանի մետրոպոլիտեն]]ը, Մարզահամերգային համալիրը, «[[Զվարթնոց օդանավակայան|Զվարթնոց»]] օդանավակայանը, Սևան-[[Դիլիջան]] թունելը, [[Դավիթաշեն]]ի կամուրջը, բազմաթիվ բարձրահարկ բնակելի շենքեր և այլ շինություններ՝ բարդ ու յուրահատուկ լուծումներով։ {{ՀՍՀ}} [[Կատեգորիա:Հայաստանի շինարարություն]] [[Կատեգորիա:Գիտությունը Հայաստանում]] nofs1my8yns24c1e4guj2tvfqkoiyis Իմոն դե Վալերա 0 479231 8496200 8495801 2022-08-27T09:24:39Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ}} '''Իմոն դե Վալերա''' ({{lang-ga|''Éamon de Valera''}}, {{ԱԾ}}), [[Իռլանդացիներ|իռլանդացի]] քաղաքական և պետական գործիչ։ [[1916]] թվականի [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|իռլանդական ապստամբության]] ղեկավարներից։ [[1919]]-[[1922|1921]] թվականներին եղել է չճանաչված Իռլանդական Հանրապետության խորհրդարանի և կառավարության նախագահը, ապա [[1921]]-[[1922]] թվականներին՝ հանրապետության նախագահը։ [[1932]]-[[1948]], [[1951]]-[[1954]] և [[1957]]-[[1959]] թվականներին եղել է [[Իռլանդիա|Իռլանդիայի]] վարչապետը, իսկ [[1959]]-[[1973]] թվականներին՝ հանրապետության նախագահը։ Նրա կառավարությունը հետամուտ էր երկրի տնտեսության մեջ օտարերկրյա կապիտալի ակտիվ ներգրավման և միարժամանակ ռազմաքաղաքական դաշինքներին չմիանալու քաղաքականության։ == Կենսագրություն == === Վաղ տարիներ և կրթություն === Իմոն դե Վալերան ծնվել է [[1882]] թվականի հոկտեմբերի 14-ին, [[Նյու Յորք]] քաղաքում, իռլանդացի Քեթրին Քոլի և իսպանացի Խուան Վիվիոն դե Վալերայի ընտանիքում։ Հնարավոր է, որ Դե Վալերան ապօրինածին է եղել։ Նրա ծննդյան վկայականի բնօրինակում իր անունը նշված է «Ջորջ դե Վալերո»։ Կյանքի վաղ շրջանում նա կոչվում էր Էդուարդ, հետագայում ընդունել է իռլանդական Իմոն անունը։ Երկու տարեկան հասակում քեռու հետ տեղափոխվել է Իռլանդիա։ [[1885]] թվականին մահացել է Դե Վալերայի հայրը, ինչից հետո մայրը՝ Քեթրինը, կրկին է ամուսնացել։ Մանուկ Դե Վալերան հետ չի ուղարկվել ԱՄՆ մոր հետ ապրելու, այլ մնացել է մոր հարազատ գյուղ Բրուրիում, որտեղ իրեն դաստիարակել է իր տատը, քեռին և մորաքույրը։ Հաճախել է Բրուրիի ազգային դպրոցը և Չարլվիլի Քրիստոնյա եղբայրների միաբանության դպրոցը։ Տասնվեց տարեկանում կրթաթոշակ է շահել և ընդունվել [[Դուբլին|Դուբլինի]] Բլեքռոք քոլեջ։ [[1903]] թվականին նշանակվել է մաթեմատիկայի ուսուցիչ Քաշել քաղաքի Ռոքվել քոլեջում։ [[1904]] թվականին ավարտել Իռլանդիայի թագավորական համալսարանի մաթեմատիկայի բաժինը։ Այնուհետև մեկ տարի սովորել է Դուբլինի Թրինիթի (Երրորդություն) քոլեջում, բայց ֆինանսական դժվարությունների պատճառով ուսումն անավարտ է թողել և վերադարձել ուսուցչական գործի։ [[1908]] թվականին միացել է Գելական լիգային ([[Իռլանդերեն|իռլանդերենի]] պահպանմանը նվիրված կազմակերպություն), որում ծանոթացել է ուսուցչուհի Շինեյդ Ֆլանագանի հետ։ Դե Վալերան և Ֆլանագանն ամուսնացել են [[1910]] հունվարի 8-ին։ Հետագայում ունեցել են յոթ երեխա․ Վիվիոն (1910-1982), Իմոն (1913-1986), Բրայան (1915-1936), Րորի (1916-1978), Թերենս (1922-2007), Մարին (1912-1984) և Էմեր (1918-2012)։ === Հեղափոխական գործունեություն === Դե Վալերայի քաղաքական գործունեությունը սկսվել է [[1913]] նոյեմբերի 25-ին, երբ նա միացավ «Իռլանդացի կամավորներ» ({{Lang-en|Irish Volunteers}}) զինված խմբավորմանը։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին աշխարհամարտի]] բռնկումից հետո Դե Վալերան աչքի է ընկել և նշանակվել ղեկավար պաշտոնների կազմակերպության մեջ։ Մասնակցել է զենքի ապօրինի հայթայթմանը և համընդհանուր իռլանդական ապստամբության համար նախապատրաստական այլ գործողությունների։ Անդամագրվել է նաև Իռլանդական հանրապետական եղբայրությանը ({{Lang-en|Irish Republican Brotherhood}}), որը գաղտնաբար ղեկավարում էր «Իռլանդացի կամավորներին»։ [[1916]] թվականի ապրիլի 24-ին սկսվել է [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|Զատկի ապստամբությունը]] Դուբլինում։ Դե Վալերայի խմբի առաջադրանքն էր գրավել Բոլանդս-միլ պահեստը և հսկել քաղաքի հարավարևելյան ուղղությունը։ Մեկ շաբաթ տևած մարտերից հետո իռլանդացի ապստամբները հանձնվել են։ Դե Վալերան մահապատժի է դատապատրվել բրիտանական զինվորական դատարանի կողմից, սակայն պատժի միջոցն անմիջապես փոխարինվել է ցմահ տաժանակիր աշխատանքով։ Դե Վալերան 1916-ի ապստամբության այն փոքրաթիվ ղեկավարներից էր, որոնք մահապատժի չեն ենթվարկվել ապստամբության ճնշումից հետո։ Նա համաներմամբ ազատ է արձակվել [[1917]] թվականի հունիսին։ 1917 թվականի հուլիսի 10-ին ընտրվել է [[Միացյալ Թագավորության համայնքների պալատ|Միացյալ Թագավորության համայնքների պալատի]] պատգամավոր։ 1917-ին ընտրվել է «<nowiki/>[[Շինն Ֆեյն]]<nowiki/>» (իռլանդերեն նշանակում է «մենք ինքներս») կուսակցության նախագահ։ Այս կուսակցության մեջ են համախմբվել Զատկի ապստամբությունը վերապրած իռլանդացի հեղափոխականները։ [[1918]] թվականի ապրիլին Դե Վալերան կրկին ձերբակալվել է և տարվել [[Լինքոլն (Անգլիա)|Լինքոլնի]] բանտ՝ [[Անգլիա|Անգլիայում]]։ [[File:De_Valera_addressing_a_crowd.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:De_Valera_addressing_a_crowd.jpg|ձախից|մինի|Դե Վալերան Էննիսի դատարանի դիմաց ելույթ ունենալիս, 1917 թ․ հուլիս]] 1918 թվականի դեկտեմբերի բրիտանական խորհրդարանական ընտրություններում «Շինն Ֆեյնը» հաղթել է Իռլանդիայի 105 ընտրատարածքներից 73-ում։ Այնուհետև «Շինն Ֆեյնի» ընտրված 27 պատգամավորներ ժողովվել են Դուբլինում և հռչակել Իռլանդիայի խորհրդարանը («Դոյլ Էրեն», բառացի՝ Իռլանդիայի ժողով)։ Խորհրդարանի նախագահ է ընտրվել Կահալ Բրուն։ Սրանով սկսվել է [[Իռլանդիայի անկախության պատերազմ]]։ [[1919]] թվականի փետրվարին Դե Վալերան փախել է բանտից [[Մայքլ Քոլինզ|Մայքլ Քոլինզի]] օգնությամբ։ Նույն տարվա ապրիլի 1-ին Դե Վալերան ընտրվել է Իռլանդիայի խորհրդարանի նախագահ (հետագայում հանդես է եկել իբրև հանրապետության նախագահ), ապա մեկնել է ԱՄՆ՝ նորաստեղծ Իռլանդական Հանրապետության համար դիվանագիտական ճանաչում և նյութական օգտություն ձեռք բերելու առաքելությամբ։ Դե Վալերան կարողացավ ամերիկացի համակիրների նվիրաբերությամբ 5 500 000 միլիոն ԱՄՆ դոլար հայթայթել Իռլանդիայի համար, բայց իրեն չհաջողվեց ձեռք բերել Իռլանդական Հանրապետության պաշտոնական ճանաչումն ԱՄՆ-ի կողմից։ Միևնույն ժամանակ տապալվեց [[Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Ռուսաստանի]] հետ հարաբերություններ հաստատելու փորձը, քանի որ վերջինս բանակցում էր [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիայի]] հետ առևտրային պայմանագրի շուրջ։ [[File:De_Valera_LCCN2016822004_(crop).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:De_Valera_LCCN2016822004_(crop).jpg|աջից|մինի|Դե Վալերան մոտ 1918-1921 թթ․]] Դե Վալերան Իռլանդիա է վերադարձել [[1920]] թվականի դեկտեմբերին։ Նրա բացակայության ժամանակ իռլանդացի հեղափոխականների գործողություններն էր համակարգում 29-ամյա ֆինանսների նախարար Մայքլ Քոլինզը։ 1921 թվականի հունվարին Դե Վալերան առաջին անգամ հանդես է եկել Իռլանդիայի խորհրդարանում։ Ի տարբերություն Մայքլ Քոլինզի, որ կողմնակից էր պարտիզանական մարտավարության, Դե Վալերան առաջարկում էր սովորական պատերազմի մեթոդներով կռվել բրիտանացիների դեմ, համարելով, որ պարտիզանական մեթոդները բրիտանացիներին թույլ կտան իռլանդացի հեղափոխականներին ահաբեկիչներ հռչակել։ Այս հարցում հաղթեց Քոլինզի գիծը։ 1921 թվականի մայիսին Իռլանդիայում անցկացվել են խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքում «Շինն Ֆեյնի» թեկնածուները հաղթել են ընտրատարածքների մեծ մասում (բացառությամբ [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայի]], որտեղ ստացել են 52 մանդատից վեցը) և ձևավորվել է նոր խորհրդարան («Երկրոդ Դոյլ»)։ 1921 թվականի հուլիսին կնքվել է զինադադար իռլանդացի հեղափոխականների և Մեծ Բրիտանիայի միջև, ինչից հետո Դե Վալերան մեկնել է [[Լոնդոն]] վարչապետ [[Դեյվիդ Լլոյդ Ջորջ|Դեյվիդ Լլոյդ Ջորջի]] հետ բանակցելու համար։ Այցի ժամանակ Լլոյդ Ջորջը հայտարարել է, որ Մեծ Բրիտանիան չի ընդունելու [[Հանրապետություն|հանրապետական]] վարչաձևի հաստատում Իռլանդիայում և որ նոր իռլանդական պետությունը չի ներառելու ողջ կղզու տարածքը։ Երբ Դե Վալերան հայտնել է, որ պատրաստվում է մերժել Լլոյդ Ջորջի պայմանները, վերջինս սպառնացել է պատերազմը վերսկսել։ [[1921]] թվականի օգոստոսին Դե Վալերան իռլանդական խորհրդարանի կողմից ճանաչվել է իբրև հանրապետության նախագահ։ Այսուհետև խորհրդարանը պատվիրակություն է նշանակել Մեծ Բրիտանիայի հետ հաշտության պայմանագիր բանակցելու և կնքելու համար։ Առանց խորհրդարանի իմացության՝ Դե Վալերան գաղտնի նամակ է հղել պատվիրակներին, որում հրահանգեց որևէ փաստաթուղթ չստորագրել առանց իր հավանության։ 1921 թվականի դեկտեմբերի 6-ին կնքվեց [[Անգլո-իռլանդական պայմանագիր|Անգլո-իռլանդական պայմանագիրը]], համաձայն որի Իռլանդիան (բացառությամբ Հյուսիսային Իռլանդիայի) ստանում էր [[Դոմինիոն|դոմինիոնի]] կարգավիճակ՝ այնպիսին, ինչպիսին այն ժամանակ ունեին [[Կանադա|Կանադան]], [[Ավստրալիա|Ավստրալիան]] և այլն։ Հաշտության պայմանագրով վերացվում էր 1919 թվականին հռչակված Իռլանդական Հանրապետությունը և ստեղծվում էր այսպես կոչված Իռլանդական Ազատ Պետությունը։ Սա ունենալու էր սեփական բանակ, խորհրդարան, կառավարություն և անկախ դատական համակարգ, թեպետ պետության գլուխը լինելու էր Մեծ Բրիտանիայի թագավորը (փոխարքայի միջոցով)։ Դե Վալերան առարկեց, որ պայմանագիրը կնքվել էր առանց իր հավանության (թեև պատվիրակությունը լիազորվել էր դա անել խորհրդարանի կողմից) և հրապարակեց իր սեփական առաջարկները։ 1922 թվականի հունվարի 7-ին, տասն օր տևած կատաղի վեճերից հետո, Իռլանդիայի խորհրդարանը վավերացրել է Մեծ Բրիտանիայի հետ հաշտության պայմանագիրը՝ 64 կողմ, 57 դեմ և 4 ձեռնպահ քվեարկությամբ։ Այսուհետև Դե Վալերան հրաժարական է տվել և կոչ արել պայմանագրին դեմ քվեարկած պատգամավորներին նույնն անել։ Մարտ ամսին Դե Վալերան մի քանի ելույթ է ունեցել Իռլանդիայի տարբեր բնակավայրերում և ակնարկել, որ պայմանագրի իրականացումը կանխելու համար կարող է սկսվել քաղաքացիական պատերազմ։ Ողջ իռլանդական ազգային շարժումը, ներառյալ բանակը և «Շինն Ֆեյն» կուսակցությունը, բաժանվել էր պայմանագրին կողմ և պայմանագրին դեմ հանդես եկող ճամբարների։ 1922 թվականի ապրիլի 14-ին [[Իռլանդիայի հանրապետական բանակ|Իռլանդական հանրապետական բանակի]] (ԻՀԲ) 200 զորականներ գրավեցին Դուբլինի գլխավոր չորս դատարանները՝ ի նշան բողոքի Անգլո-իռլանդական պայմանագրի դեմ։ Երկրում ահագնացող երկպառակությունը մեղմելու նպատակով՝ Մայքլ Քոլինզը՝ հաշտության պայմանագիրը կնքած պատվիրակներից մեկը և նորանշանակ վարչապետի պաշտոնակատարը, առաջարկեց նոր խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնել պայմանագրի հանդեպ ժողովրդի դիրքորոշումը պարզելու համար։ Դե Վալերան այս առաջարկին իր համաձայնությունն է տվել, և 1922 թվականի հուլիսի 16-ին անցկացվեցին ընտրություններ, որոնց արդյունքում ընտրվել է 58 թեկնածու «Շինն Ֆեյնի» պայմանագրին կողմ հանդես եկող խմբակցությունից, 36 թեկնածու կուսակցության պայմանագրին դեմ հանդես խմբակցությունից և 34 թեկնածու այլ կուսակցություններից, որոնք պայմանագրին կողմ էին հանդես գալիս։ === Քաղաքացիական պատերազմ === Ընտրությունները, սակայն, չհանգեցրին ազգային համերաշխության։ 1922 թվականի հունիսի 27-ին Մայքլ Քոլինզը, բրիտանացիների պահանջով, հրաման է արձակել՝ Դուբլինի չորս դատարանները գրաված ԻՀԲ-ականներին ուժով ճնշելու։ Չորս դատարանների ռմբակոծումից հետո ծանր մարտեր ծավալվեցին Դուբլինի փողոցներում պայմանագրին կողմ և դեմ հանդես եկող ուժերի միջև։ Դուբլինի ճակատամարտով սկսվեց քաղաքացիական պատերազմն Իռլանդիայում։ Դե Վալերան ձևականորեն հանդիսանում էր պայմանագրին դեմ հանդես եկող կողմի քաղաքական ղեկավարը, սակայն այդ ուժերը փաստացի ղեկավարում էր Իռլանդական հանրապետական բանակի հրամանատարությունը։ Բրիտանացիների զգալի նյութական օժանդակությամբ քաղաքացիական պատերազմում հաղթեցին պայմանագրին կողմ հանդես եկող ուժերը, թեև 1922 թվականի օգոստոսին սպանվել էր դրանց ղեկավար Մայքլ Քոլինզը (Դե Վալերան հակառակ էր Քոլինզին վերացնելու գործողությանը և հորդորել էր իր զինակից ընկերներին այն չկատարել)։ Հաստատվեց Իռլանդական Ազատ Պետության իշխանությունն Իռլանդիայում։ 1923 թվականի մայիսի 24-ին պայմանագրին դեմ հանդես եկող ուժերը վայր են դրել իրենց զենքերը։ Դե Վալերան կողմ արտահայտվեց այս որոշմանը, հայտատարելով՝ «Առայժմ ռազմական հաղթանակը պետք է թողնվի նրանց, ովքեր ոչնչացրել են հանրապետությունը»։ Միառժամանակ թաքնվելուց հետո, 1923 թվականի օգոստոսին Դե Վալերան ձերբակալվել է իռլանդական իշխանությունների կողմից և բանտարկվել Քիլմեյնամի բանտում։ Ազատ է արձակվել 1924 հուլիսի 24-ին։ === Ընդդիմադիր գործունեություն և վերադարձ իշխանության === 1926 թվականի մարտին Դե Վալերան հիմնել է նոր կուսակցություն՝ «Ֆիաննա ֆոյլ» (իռլանդերեն նշանակում է «ճակատագրի մարտիկներ»), որին միացավ «Շինն Ֆեյն» կուսակցության անդամների մեծ մասը։ 1927 թվականի հունիսի 9-ին անցկացված խորհրդարանական ընտրություններում «Ֆիաննա ֆոյլ» կուսակցությունը զբաղեցրեց երկրորդ տեղ, դառնալով խորհրդրանում գլխավոր ընդդիմադիր ուժը։ 1932 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում «Ֆիաննա ֆոյլը» դարձավ խորհրդարանում ամենամեծ խմբակցությունը։ 1932 թվականի մարտին Դե Վալերան ընտրվել է Իռլանդական Ազատ Պետության Գործադիր խորհրդի նախագահ (այն է՝ վարչապետ)։ Դե Վալերայի կառավարության նպատակն էր աստիճանաբար հրաժարվել Անգլո-իռլանդական պայմանագրից և Իռլանդիայում հանրապետական վարչաձև վերահաստատել։ Նրա պրոտեկցիոնիստական առևտրային քաղաքականության և այլ քայլերի հետևանքով սկսվել է փոխադարձ պատժամիջոցների և տարիֆների բարձրացման շարան Մեծ Բրիտանիայի հետ, որը հանգուցալուծվել է 1938 թվականին։ 1938-ի Մեծ Բրիտանիայի հետ առևտրային համաձայնության արդյունքում Իռլանդիային են վերադարձվել այն ռազմավարական նշանակություն ունեցող երեք նավահանգիստները, որոնք թողնվել էին բրիտանական վերահսկողության տակ 1921 թվականից հետո։ 1937 թվականի Դե Վալերայի կառավարությունը հետամուտ եղավ նոր սահմանադրության ընդունման։ Սահմանադրությունից հանվեցին բոլոր այն դրույթները, որոնք Իռլանդիան կապում էին Մեծ Բրիտանիայի հետ։ Վերացվեց հավատարմության երդումը, որ բոլոր պատգամավորները և կառավարության անդամները պարտավոր էին տալ Մեծ Բրիտանիայի թագավորին։ Փոխարքայի պաշտոնը փոխարինվեց Իռլանդիայի նախագահի պաշտոնով, իսկ Մեծ Բրիտանիայի թագավորի մասին բոլոր հիշատակումները հանվեցին սահմանադրությունից։ Իռլանդական Ազատ Պետությունը վերանվանվեց Իռլանդիա։ Նոր սահմանադրության երկրորդ հոդվածի համաձայն՝ երկրի «ազգային տերիտորիան» էր ողջ Իռլանդիա կղզին, չճանաչելով Հյուսիսային Իռլանդիայի անջատումն Իռլանդիայից։ Նոր սահմանադրությունն ընդունվեց հանրաքվեով և ուժի մեջ մտավ 1937 թվականի դեկտեմբերի 29-ին։ === Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ === [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի]] ընթացքում Իռլանդիան չեզոք դիրքորոշում է ընդունել, ինչը նոր լարվածություն է մտցրել անգլո-իռլանդական հարաբերությունների մեջ։ Պատերազմի սկզբում Իռլանդիայում հայտարարվել է արտակարգ դրություն։ 1940 թվականին Մեծ Բրիտանիա վարչապետ [[Ուինսթոն Չերչիլ|Ուինսթոն Չերչիլը]] Դե Վալերային գաղտնի առաջարկ է արել զիջել Հյուսիսային Իռլանդիան՝ Իռլանդիայի չեզոքությունից հրաժարվելու և պատերազմի մեջ մտնելու դիմաց։ Դե Վալերան մերժել է Չերչիլի առաջարկը։ Չերչիլը կրկնել է այս առաջարկը 1941 թվականին և կրկին ստացել բացասական պատասխան։ 1945 թվականին, [[Ադոլֆ Հիտլեր|Ադոլֆ Հիտլերի]] ինքնասպանությունից հետո, Դե Վալերան ցավակցել է Դուբլինում Գերմանիայի ներկայացուցչին։ Այս քայլը ևս վրդովեց բրիտանացիներին, և պատերազմի ավարտից հետո Չերչիլը հանդես է եկել ռադիոելույթով, որում բացահայտ բողոքել է պատերազմի ընթացքում Իռլանդիայի պահվածքից։ Չերչիլին՝ Դե Վալերնայի զուսպ արձագանքը մեծ ոգևորությամբ ընդունվեց Իռլանդիայում։ === Հետպատերազմյան շրջան === {{Անավարտ բաժին}} === Նախագահություն === {{Անավարտ բաժին}} === Մահ === [[File:De_Valera_grave_in_Glasnevin_cemetery_-_geograph.org.uk_-_337649.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:De_Valera_grave_in_Glasnevin_cemetery_-_geograph.org.uk_-_337649.jpg|աջից|մինի|Դե Վալերայի գերեզմանը]] 1975 թվականի օգոստոսի 29-ին Իմոն դե Վալերան մահացել է Դուբլինում։ Նա 92 տարեկան էր։ Հուղարկավորության պետական արարորությունից հետո հողին է հանձնվել Դուբլինի Գլասնևին գերեզմանոցում։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} == Աղբյուրներ == * {{cite book|url=https://archive.org/details/devaleralongfell00coog|title=De Valera: Long Fellow, Long Shadow|last=Coogan|first=Tim Pat|date=1993|publisher=Hutchinson|isbn=9780091750305|place=London|url-access=registration}} {{Bio-stub}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=3|էջ=353}} {{DEFAULTSORT:Վալերա, Իմոն դե}} [[Կատեգորիա:Իռլանդիայի քաղաքական գործիչներ]] [[Կատեգորիա:Իռլանդիայի ղեկավարներ]] [[Կատեգորիա:Անկախության ակտիվիստներ]] [[Կատեգորիա:Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ]] [[Կատեգորիա:Իռլանդացի մաթեմատիկոսներ]] 6hbpvc837auy9orpmiln6c8kuibvv60 Հին թաղ (Երևան) 0 482133 8495866 7536770 2022-08-26T12:42:35Z GeoO 14988 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |գույն1 ={{հիմնական գույն}} |հայերեն անվանում = Հին թաղ |բնօրինակ անվանում = |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |երկիր = Հայաստան |հիմն = |կարգավիճակ = թաղամաս |մտնում է = [[Երևան]]ի Կենտրոն վարչական շրջանի մեջ |ներառում է = |վարչական կենտրոն = |խոշորագույն քաղաք = |խոշոր քաղաքներ = |կազմավորման թվական = |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = |լեզուներ = |բնակչություն = |մարդահամարի թվական = |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = |խտություն = |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |լայնք = |երկայնք = |միավորը երկրի քարտեզին = |քարտեզի չափ =300 |վարչական միավորի քարտեզ =Saint Peter and Paul Church, Yerevan.jpg |պատմական շրջան = |ժամային գոտի = |հապավում = |ISO = |FIPS = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |կայք = |վիքիպահեստում = Buildings in Yerevan |ծանոթագրություններ= }} '''Հին թաղ''', [[Հին Երևան]]ի ամենամեծ թաղը։ Զբաղեցնում էր կենտրոնական հատվածը։ Հայտնի էր նաև որպես Բուն քաղաք կամ Շահար ({{lang-fa|شهر}})<ref>{{Cite web|url=http://yn.am/?yerevan&p=65956&l=am|title=Որո՞նք էին Հին Երևանի թաղամասերը. ֆոտո|last=Center|first=Armenian Information|website=yn.am|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Քաղաքների վաճառաշահ մասերը, մյուս մասերից տարբերելու համար տրվել են «քաղաք» կամ անունը։ Դա Երևանի այն հատվածն էր, ուր այժմ գտնվում է «[[Մոսկվա կինոթատրոն|Մոսկվա]]» կինոթատրոնը և նրա շուրջը եղած տարածությունները։ Քանի որ Երևանը երկար ժամանակ պարսկական տիրապետության տակ մնաց, ուստի նրա կենտրոնն էլ Շահար կոչեցին։ Եվրոպական քաղաքների համար էլ տիպական է եղել Կենտրոնական մասի «քաղաք» անվանումը։ Իր ժամանակին Լոնդոնի և Փարիզի գործարար մասերը կոչվել են քաղաք։ [[Լոնդոն]]ի համար՝ Սիթի, իսկ [[Փարիզ]]ի համար՝ Սիտե բառերն են գործածել։ Ժամանակի ընթացքում վերացավ «շահար»՝ կենտրոնի իմաստով հասկացությունը։ Նրան չվիճակվեց դառնալ քաղաքի գործարար և վաճառաշահ մասը։ Դա վիճակվեց նրանից ավելի ցածրադիր մասին, որը ժողովրդի մոտ ստացավ «Ղանթարի տակ» անունը։ Հին թաղում էր գտնվում [[Երևանի եկեղեցիների ցանկ|քաղաքի եկեղեցիների]] մեծ մասը։ Շհարում էր գտնվում քաղաքի կենտրոնական՝ Աստաֆյան (ներկայիս [[Աբովյան փողոց|Աբովյան]]), փողոցը, որից դեպի [[արևմուտք]], [[աջ]] և [[ձախ]], [[հյուսիս]]ից դեպի [[հարավ]] անցնում էր Բժշկական փողոցը (ներկայիս [[Թումանյան փողոց|Թումանյան]])։ Ներկա Թումանյան և Աբովյան փողոցների անկյունում գտնվող [[Մոսկվա կինոթատրոն|«Մոսկվա» կինոթատրոն]]ի տեղում գտնվում էր [[Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի (Երևան)|Սուրբ Պողոս-Պետրոս]] եկեղեցին, որը [[ԽՍՀՄ|Խորհրդային իշխանության]] որոշմամբ [[1930]]-ական թվականներին քանդվեց, և նրա տեղում կառուցվեց «Մոսկվա» կինոթատրոնը։ Աստաֆյանով շարունակելով դեպի [[արևմուտք]]՝ երկրորդ փողոցը աջ կողմից դեպի հյուսիս, Եկեղեցական փողոցն էր (ներկայիս [[Սայաթ-Նովայի պողոտա (Երևան)|Սայաթ-Նովայի]]), որն այդպես էր կոչվում, քանի որ փողոցի անկյունում էր գտնվում [[Կաթողիկե (Սուրբ Աստվածածին) եկեղեցի (Երևան)|Կաթողիկե եկեղեցին]] (ներկայիս Աբովյան - Սայաթ-Նովա փողոցների խաչմերուկում)։ Այն, ի տարբերություն Պողոս-Պետրոսի, համեմատաբար փոքր էր, բայց բարետես էր։ Եկեղեցական փողոցի վերջում գտնվում էր [[Գեթսեմանի մատուռ (Երևան)|Գեթսեմանի մատուռ]]ը, որի տեղում այժմ կառուցված է Երևանի [[Օպերայի և Բալետի Ազգային Ակադեմիական Թատրոն]]ը։ == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" heights="180"> Surb grigor lusavorich.png|[[Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Երևան)|Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ]]<br />(այժմ՝ Չարենցի անվան դպրոց) Երևանի հրապարակը 20րդ դ. սկզբին.jpg|Երևանի հրապարակը<br />([[Հանրապետության հրապարակ (Երևան)|Հանրապետության հրապարակ]]) Katokhike before.png|[[Կաթողիկե (Սուրբ Աստվածածին) եկեղեցի (Երևան)|Կաթողիկե եկեղեցի]] </gallery> <gallery mode="packed" heights="180"> Գեթսեմանի մատուռ.jpg|[[Գեթսեմանի մատուռ (Երևան)|Գեթսեմանի մատուռ]] ([[Օպերայի և Բալետի Ազգային Ակադեմիական Թատրոն|Օպերայի և բալետի թատրոն]]) Երևանի Ցարսկայա, այժմ Արամի փողոցը.gif|Ցարսկայա ([[Արամի փողոց (Երևան)|Արամի]]) փողոց Երևանի Աստաֆյան, այժմ Աբովյան փողոցը.jpg|Աստաֆյան ([[Աբովյան փողոց (Երևան)|Աբովյան]]) փողոց </gallery> == Տես նաև == * [[Երևանի պատմություն]] == Ծանոթագրություններ == <references /> [[Կատեգորիա:Հին Երևան]] ebbcyfy6r23o1k62mmuk93pz94a9ay5 Պորտալ:Արվեստ/Կարմիր հղումներ 100 483266 8496111 8473306 2022-08-27T01:55:50Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki Ստորև ներկայացված են արվեստին վերաբերող հոդվածներում պահանջված հոդվածները։ Հնարավոր է, որ հոդվածների մի մասը արդեն գոյություն ունի այլ անունով, այդ դեպքում հարկավոր է վերահղում տալ։ Ցուցակը տեսակավորված է ըստ հոդվածների պահանջարկի (կարմիր հղումների քանակի)։ {| !Կարմիր հղումների քանակ!!Վերնագիր |- ! 101 | [[Պատմական ֆիլմ]] |- ! 79 | [[Սպորտային ֆիլմ]] |- ! 78 | [[Փաստագրական ֆիլմ]] |- ! 74 | [[Անդրե Լորի]] |- ! 62 | [[Համընդհանուր տասնորդական դասակարգում]] |- ! 42 | [[Կանաչ մղոն (վեպ)]] |- ! 42 | [[Բախմանի գրքերը]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը IV։ Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 41 | [[Դարի փոթորիկը]] |- ! 41 | [[Բջջային հեռախոս (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Stephen King Goes to the Movies]] |- ! 41 | [[Արքայական հիվանդանոց]] |- ! 41 | [[Հավատարիմ (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ողջ աշխարհը]] |- ! 41 | [[Սալեմի վիճակ]] |- ! 41 | [[Հույսի հերոսներ]] |- ! 41 | [[The Dark Tower series film adaptation]] |- ! 41 | [[Մաքսիմալ արագություն]] |- ! 41 | [[Rock Bottom Remainders]] |- ! 41 | [[Կարմիր վարդ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Փիթեր Սթրաուբ]] |- ! 41 | [[Քրիս Քարթեր]] |- ! 41 | [[Black Ribbons]] |- ! 41 | [[Four past Midnight]] |- ! 41 | [[Ամերիկական վամպիր]] |- ! 41 | [[Մուլտիեզերք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Հրացաններ (ակնարկ)]] |- ! 41 | [[Մռայլ մարդը (պոեմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը V։ Կալլայի գայլերը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Քրիստին (վեպ)]] |- ! 41 | [[Դերրի (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VI։ Սյուզաննայի երգը]] |- ! 41 | [[Tabitha King]] |- ! 41 | [[Երազների քարտուղարը]] |- ! 41 | [[Յերուսաղեմի վիճակ, Մեն]] |- ! 41 | [[Լավ ամուսնությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Books about Stephen King]] |- ! 41 | [[Ջոն Մելլենքեմփ]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VII․ Մուգ աշտարակը]] |- ! 41 | [[Դարքլենդի ուրվական եղբայները]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը․ Քամին բանալու անցքի միջով]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի աշխատանքներում հորինված գրքերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Փայլատակում (մինիսերալ)]] |- ! 41 | [[Թալիսմանը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Գաղտնի պատուհաններ]] |- ! 41 | [[Մղձավանջներ երկնքում]] |- ! 41 | [[N. (նովել)]] |- ! 41 | [[2007 թվականի լավագույն ամերիկյան սարսափ պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Կմախքների անձնակազմ]] |- ! 41 | [[Joe Hill (writer)]] |- ! 41 | [[Սթյուարտ Օ'Նեն]] |- ! 41 | [[Գաղտնի փաստաթղթերը (հեռուստասերիալ)]] |- ! 41 | [[Կուջո]] |- ! 41 | [[Կներես, ճիշտ համար է]] |- ! 41 | [[Մահվան պար (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ընտանի կենդանիների գերեզմանոց (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քասլ Ռոք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Կարգավոորղները (վեպ)]] |- ! 41 | [[Dollar Baby]] |- ! 41 | [[Շնչափող (նովել)]] |- ! 41 | [[Ոսկե տարիներ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Կատվի աչք (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 41 | [[Շութեր Ջեննինգս]] |- ! 41 | [[Վատ երազների շուկան]] |- ! 41 | [[List of adaptations of works by Stephen King]] |- ! 41 | [[Մոխրագույն Բյուլեթ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քինգի աշխատանքերը կապված Մուգ աշտարակը շարքի հետ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (վեպ)]] |- ! 41 | [[Գմբեթի տակ (վեպ)]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի հուսահատությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը II։ Ծառի գծանկարը]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մատենագրություն]] |- ! 41 | [[Ճանապարհային աշխատանք]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մրցանակների ու անվանակարգերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի չհրատարակված ու չհավաքված աշխատանքներ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (շարք)]] |- ! 41 | [[Լուսնոտներ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Համարյա Բյուիկի նման]] |- ! 41 | [[Ինչպես գրել գրքեր]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Philtrum Press]] |- ! 41 | [[Owen King]] |- ! 41 | [[Ռիչարդ Բախման]] |- ! 41 | [[Բույսը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (կոմիքս)]] |- ! 38 | [[Կրեմլի զինապալատ]] |- ! 37 | [[Դատավճիռ (պիես)]] |- ! 36 | [[«Բերթրամ» հյուրանոցում]] |- ! 36 | [[Մարմինը գրադարանում]] |- ! 36 | [[Մեկ մատով]] |- ! 35 | [[Հսկաների հացը]] |- ! 35 | [[Միս Մակգինթին հրաժեշտ է տվել կյանքին]] |- ! 35 | [[Տարօրինակ միստեր Քինը]] |- ! 35 | [[Աղջիկը մնում է աղջիկ]] |- ! 35 | [[Սև սուրճ]] |- ! 35 | [[Ծռմռված տնակը]] |- ! 35 | [[Վարդը և Կենին]] |- ! 35 | [[Առագաստանավերի մրցության գաղտնիքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Մահ երկնքում]] |- ! 35 | [[Ողբերգություն՝ երեք գործողությամբ]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը (պիես)]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը]] |- ! 35 | [[Անսպասելի հյուրը]] |- ! 35 | [[Անմեղ չարչարանք]] |- ! 35 | [[Անձնական զանգ]] |- ! 35 | [[Ջիմ Բաթլ]] |- ! 35 | [[Անհաջողակը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Լիսթերդեյլի գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Տասներեք առեղծվածային պատահարներ]] |- ! 35 | [[Ճակատագրի դարպասը]] |- ! 35 | [[Միսթեր Հարլի Քուին]] |- ! 35 | [[Մեկ, երկու, կոճկե՛ք կոշիկս (One, Two, Buckle My Shoe)]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Դեղին Իրիսը]] |- ! 35 | [[Իշամեղվի բույնը]] |- ! 35 | [[Միս Մարփլի վերջին գործերը]] |- ! 35 | [[Բուխարիներ]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Թոմի և Թափենս]] |- ! 35 | [[Սեղմեք մեկ անգամ]] |- ! 35 | [[Երեքի կանոնը]] |- ! 35 | [[Ոսկե գնդակ և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Հասկերով լի գրպանը]] |- ! 35 | [[Կոտրված հայելու զրնգոցը]] |- ! 35 | [[Նեմեսիս (պատմվածք)]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա (պիես)]] |- ! 35 | [[Սպանության միջանցիկ բակում]] |- ! 35 | [[Փարքեր Փայն]] |- ! 35 | [[Սպանության գործընկերներ]] |- ! 35 | [[Հայտարարում եմ սպանություն]] |- ! 35 | [[Բացակա գարնանը]] |- ! 35 | [[Սուրբծննդյան պուդինգի արկածները]] |- ! 35 | [[Էխնաթոն (պիես)]] |- ! 35 | [[Կրկնակի մեղքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[4։50 Փադինգթոնից]] |- ! 35 | [[Նրանք եկել են Բաղդադ]] |- ! 35 | [[Նպատակակետն անհայտ է]] |- ! 35 | [[Յոթ թվացույցների գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Բեռը]] |- ! 35 | [[Արթուր Հասթինգս]] |- ! 35 | [[Կարագը լորդի կերակրում]] |- ! 35 | [[Պոլնեսյան հոգսեր և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Արլեքինի թեյի հավաքածուն]] |- ! 35 | [[Արիադնա Օլիվեր]] |- ! 35 | [[Կարիբյան հանելուկ]] |- ! 35 | [[Ժամը զրո]] |- ! 35 | [[Ոչ մեկը կենդանի չմնաց]] |- ! 35 | [[Հետաքննում է Փարքեր Փեյնը]] |- ! 35 | [[Հինգ ջութակահարներ]] |- ! 35 | [[Հերակլեսի սխրագործությունները]] |- ! 29 | [[Պիեռ Ժյուլ Էտցել]] |- ! 24 | [[Ջորջ Սքոթ]] |- ! 24 | [[19-20-րդ դարերի հայ հեղինակների ցանկ]] |- ! 24 | [[Լի Մարվին]] |- ! 24 | [[Կաշտի քաջեր]] |- ! 22 | [[Արթ Քարնի]] |- ! 22 | [[Բրոդերիկ Քրոուֆորդ]] |- ! 22 | [[Էմիլ Յանինգս]] |- ! 20 | [[Կլայվ Օուեն]] |- ! 19 | [[Ջոն Սի Ռայլի]] |- ! 19 | [[Օսկարի 74-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[TV Guide]] |- ! 18 | [[Օսկար լավագույն հանդերձանքի դիզայնի համար]] |- ! 18 | [[Օսկարի 67-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Համակարգչային անիմացիա]] |- ! 18 | [[Օսկարի 75-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Ջուլի Կավներ]] |- ! 17 | [[List of zombie films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական լիամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[List of giant-monster films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ձայնային մոնտաժի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն երաժշտության համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն հնչունավորման համար]] |- ! 17 | [[List of apocalyptic films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական բնօրինակ պատմության համար]] |- ! 17 | [[Martial arts film]] |- ! 17 | [[Monster movie]] |- ! 17 | [[Mob Film]] |- ! 17 | [[Ծաղրերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Էպիքական ժանրի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of dystopian films]] |- ! 17 | [[Սլեշեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of drug films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար կոմեդիա ժանրում]] |- ! 17 | [[Պատանեկան ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Անցումային տարիքի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Միխայիլ Պերխին]] |- ! 17 | [[Superhero film]] |- ! 17 | [[Swashbuckler film]] |- ! 17 | [[Sword and sorcery]] |- ! 17 | [[Wuxia]] |- ! 17 | [[Werewolf fiction]] |- ! 17 | [[Vampire film]] |- ! 17 | [[Պոռնոգրաֆիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Spy film]] |- ! 17 | [[Underground film]] |- ! 17 | [[Պրոպագանդա]] |- ! 17 | [[Մոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Travel documentary]] |- ! 17 | [[Միստիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Դոկուդրամա]] |- ! 17 | [[Stoner film]] |- ! 17 | [[Sports film]] |- ! 17 | [[Nature documentary]] |- ! 17 | [[Չիք-Ֆլիք]] |- ! 17 | [[Փոքր բյուջե ունեցող ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Փորձարարական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գերբնական դրամա]] |- ! 17 | [[Էրոտիկ]] |- ! 17 | [[Prison film]] |- ! 17 | [[Անկախ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գունավոր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Yakuza film]] |- ! 17 | [[Road movie]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օրիգինալ երգի համար]] |- ! 17 | [[Slice of life story]] |- ! 17 | [[Անբյուջե ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Space western]] |- ! 17 | [[Spaghetti western]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օպերատորային գործի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն բեմադրող նկարչի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար]] |- ! 17 | [[Օսկարի 49-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 61-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 60-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 59-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 58-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 57-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 56-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 55-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 54-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 53-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 52-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 51-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Guy-cry film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 50-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 48-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 63-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 47-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Heist film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 46-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 44-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 43-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 42-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 41-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 40-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Hong Kong action cinema]] |- ! 17 | [[Hood film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 39-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 38-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 37-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 62-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 64-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 35-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգություն-դրամա]] |- ! 17 | [[3-D ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Համերգ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի քոփ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սպլետտեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սեմ Ռոկուել]] |- ! 17 | [[Ֆիլմի հիմնական ստուդիաներ]] |- ! 17 | [[Ֆիլմեր պարի մասին]] |- ! 17 | [[Ստոպ կադր]] |- ! 17 | [[Chopsocky]] |- ! 17 | [[Բլոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Հեքիաթային ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Հնչյունային ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Disaster film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 65-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգական ֆենտեզի]] |- ! 17 | [[Կատակերգական սարսափ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 90-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Environmental issues in film and television]] |- ! 17 | [[Epic Western]] |- ! 17 | [[Օսկարի 9-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 73-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 72-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 71-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 7-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 69-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 68-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Found footage (genre)]] |- ! 17 | [[Օսկարի 66-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 36-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 8-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 26-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 10-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 32-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 31-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Սև և սպիտակ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 30-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 29-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 28-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ավանդական անիմացիա]] |- ! 17 | [[Օսկարի 27-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 25-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 33-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 24-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 23-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 22-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 21-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ կատակերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ թրիլեր]] |- ! 17 | [[Օսկարի 20-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 19-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 18-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 15-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 14-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 16-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 11-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 12-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Legal drama]] |- ! 17 | [[Օսկարի 34-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 16 | [[Քերոլ Դենվերս]] |- ! 16 | [[Պերտյան գեղեցկուհին]] |- ! 16 | [[Կղզիների տիրակալը]] |- ! 16 | [[Աննա Գերեշտեյնացի, Մռայլության կույս]] |- ! 16 | [[Մարմիոն (պոեմ)]] |- ! 16 | [[Արարատի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Նշանադրվածը]] |- ! 16 | [[Ռոկբի]] |- ! 16 | [[Փիթեր Սարսգաարդ]] |- ! 16 | [[Դոն Ռոդերիկի երազատեսությունը]] |- ! 16 | [[Երևանի ամրոցների ու բերդերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Արագածոտնի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Շոտլանդական սահմանի երգեր]] |- ! 16 | [[Վերջին մենեստրելի երգը]] |- ! 16 | [[Կոմս Ռոբերտ Փարիզեցի]] |- ! 16 | [[Վտանգավոր դղյակ]] |- ! 16 | [[Վուդստոկ (վեպ)]] |- ! 15 | [[Պամելա Ադլոն]] |- ! 15 | [[Ջեյմս Կրոմուել]] |- ! 15 | [[Վինսենտ Դ’Օնոֆրիո]] |- ! 15 | [[Ատելաս]] |- ! 15 | [[Սթիվեն Ֆրիրզ]] |- ! 14 | [[Ճանապարհ (Ինքնակեսագրական ակնարկ)]] |- ! 14 | [[Հպարտության տաճարը]] |- ! 14 | [[Վիկտոր Վեկսելբերգ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2015]] |- ! 14 | [[Մակեդոնիան Նոր Ալիք երգի մրցույթում]] |- ! 14 | [[Միջաստղային թափառականը]] |- ! 14 | [[Ռոբերտ Պայկ]] |- ! 14 | [[Մերի-Լուիզ Փարկեր]] |- ! 14 | [[Deadline Hollywood]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 14 | [[Դեմքը կորցրած մարդը]] |- ! 14 | [[Թասմանի կրիաները]] |- ! 14 | [[Հեղափոխություն (ստեղծագործություն)]] |- ! 14 | [[Բորբոսը պատել է Այդահոն]] |- ! 14 | [[Քյու (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Արմանդ Ասանտե]] |- ! 14 | [[Արևի որդին (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Երբ աստվածները ծիծաղում են (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Նեդ Բիթի]] |- ! 14 | [[Բարի Նելսոն]] |- ! 14 | [[Ջեյսոն Լի]] |- ! 14 | [[Էռնեստ Ստավրո Բլոֆելդ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2010]] |- ! 14 | [[Գողություն (պիես)]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2009]] |- ! 14 | [[Ֆելիքս Լեյտեր]] |- ! 14 | [[Գիշերը ծնվածը]] |- ! 14 | [[Բիլլ Տաններ]] |- ! 14 | [[Անդունդի մարդիկ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2008]] |- ! 14 | [[Գարեհատիկ Ջոնը]] |- ! 14 | [[Կյանքի սերը (ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Գայլի որդին]] |- ! 14 | [[Սմոք Բելյու]] |- ! 14 | [[Տղամարդկային հավատարմություն]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1954)]] |- ! 14 | [[Նրա նախնիների աստվածը]] |- ! 14 | [[Ջոնաթան Կապլան]] |- ! 14 | [[Կղզիաբնակ Ջերին]] |- ! 14 | [[Սև Հովազ (ֆիլմ)]] |- ! 14 | [[Միսս Մանիպեննի]] |- ! 14 | [[Ֆրեդ Ուորդ]] |- ! 14 | [[Ձկնորսական պարեկի պատմվածքները]] |- ! 14 | [[Ճանապարհորդություն «Սնարք»-ով]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի ֆիլմերի կերպարները]] |- ! 14 | [[Ուժեղների ուժը]] |- ! 14 | [[Էմ (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի կանայք]] |- ! 14 | [[Բրյուս Գրինվուդ]] |- ! 14 | [[Նենսի Կարտրայտ]] |- ! 14 | [[Լուսնադեմը]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի թշնամիները]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 5–7]] |- ! 13 | [[Սթիվեն Դին Մուր]] |- ! 13 | [[Հոգվարթսի վայրերը]] |- ! 13 | [[Քվիդիչի աշխարհի առաջնություն]] |- ! 13 | [[Չիչ Մարին]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 1–4]] |- ! 13 | [[Ջեյմս Մենգոլդ]] |- ! 13 | [[Մոգության Նախարարություն]] |- ! 13 | [[Հենք Փիմ]] |- ! 13 | [[Բու (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Բիլ Պուլման]] |- ! 13 | [[Բիլ Ֆոսթեր]] |- ! 13 | [[Բազե (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Գարի Շիրեր]] |- ! 13 | [[Լիդեր (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Մագլներ]] |- ! 13 | [[Մարկ Կերկլենդ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթեր ԼԵԳՈ]] |- ! 13 | [[Բարբարա Հերշի]] |- ! 13 | [[Hogwarts Mystery]] |- ! 13 | [[Harry Potter action figures]] |- ! 13 | [[Lego Creator Harry Potter]] |- ! 13 | [[Լոկի (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Portal:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Կախարդական կենդանիներ]] |- ! 13 | [[Արնիմ Զոլա]] |- ! 13 | [[Ֆլեշ Թոմփսոն]] |- ! 13 | [[People (magazine)]] |- ! 13 | [[Book:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Մաքսիմուս (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Էդվարդ Էսներ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Գաղտնիքների սենյակը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փիլիսոփայական քարը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Պոլ Ջամաթի]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 2 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 1 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Հրե գավաթը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ջիմ Ռիրդոն]] |- ! 13 | [[Դեն Կասթելանետա]] |- ! 13 | [[Քրիսպին Գլովեր]] |- ! 13 | [[Նորման Ջուիսոն]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Արքայազն-կիսատոհմիկը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Դևիդ Տյուլիս]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Ազբականի բանտարկյալը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ռոբերտ Բենտոն]] |- ! 13 | [[Ջոս Էկլենդ]] |- ! 12 | [[Ալ Կախարդ]] |- ! 12 | [[Բեն Յուրիք]] |- ! 12 | [[Ռենե թագավորի արկղիկ]] |- ! 12 | [[Զզվանք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էլիկ Քիլմոնգեր]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1869)]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1880)]] |- ! 12 | [[Սկյուռ-աղջիկ]] |- ! 12 | [[Սիֆ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սիրո գավաթ (կտավ)]] |- ! 12 | [[Բարոն Զեմո]] |- ! 12 | [[Քարեն Փեյջ]] |- ! 12 | [[Բարոն Մորդո]] |- ! 12 | [[Բարոն Սթրուքեր]] |- ! 12 | [[Բաքի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սթիք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Բեթի Բրանթ]] |- ! 12 | [[Պատժող]] |- ! 12 | [[Բեթի Ռոսս]] |- ! 12 | [[Աստղային Բազե]] |- ! 12 | [[Էլեկտրա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էդվին Ջարվիզ]] |- ! 12 | [[Բազեի Աչք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ադամ Ուորլոք]] |- ! 12 | [[Չիթաուրի]] |- ! 12 | [[Չմարդիկ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Պաշտպանները (հեռուստասերիալ, 2017)]] |- ! 12 | [[Էգո՝ Ապրող Մոլորակ]] |- ! 12 | [[Երկաթե Փեթրիոթ]] |- ! 12 | [[Դում Դում Դուգան]] |- ! 12 | [[Երկաթե Վաճառական]] |- ! 12 | [[Ռիպ Տորն]] |- ! 12 | [[Գրոսմայստեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Անգղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջովաննի Ռիբիզի]] |- ! 12 | [[Ավերիչ Դրաքս]] |- ! 12 | [[Ջոնաթան Բլեյզ]] |- ! 12 | [[Ռոբերտ Լոջա]] |- ! 12 | [[Անտոն Վանկո]] |- ! 12 | [[Սև Հովազ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դեբրի]] |- ! 12 | [[Դելրոյ Լինդո]] |- ! 12 | [[Դեյզի Ջոնսոն]] |- ! 12 | [[Ջոն Լեգուիզամո]] |- ! 12 | [[Ռոջեր Դոնալդսոն]] |- ! 12 | [[Գրանտ Ուորդ]] |- ! 12 | [[Ռիչարդ Դոներ]] |- ! 12 | [[Վիկտորիա Հենդ]] |- ! 12 | [[Բռնակալ Բաթրոք]] |- ! 12 | [[Գլադիատոր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Գլեն Թելբոթ]] |- ! 12 | [[Վիժոն]] |- ! 12 | [[Անհավանական Հալքը]] |- ! 12 | [[Ռասել Մալկեյ]] |- ! 12 | [[Վրիժառուներ: Հավերժության մարտ]] |- ! 12 | [[Գորգոն (Չմարդ)]] |- ! 12 | [[Անիծված Մալեկիթ]] |- ! 12 | [[Գործակալ Քարթեր]] |- ! 12 | [[Վոնգ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջոելի Ռիչարդսոն]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Ջասպեր Սիթուել]] |- ! 12 | [[Ջասթին Համմեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փախստականներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Բյուրեղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սփիդբոլ]] |- ! 12 | [[Սարդ–մարդ]] |- ! 12 | [[Տրիտոն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեգի Քարթեր]] |- ! 12 | [[Երեց (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեփփեր Փոթս]] |- ! 12 | [[Վալկարի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք]] |- ! 12 | [[Ջեմմա Սիմոնս]] |- ! 12 | [[Դևիդ Հայդ Պիրս]] |- ! 12 | [[Դժոխային Կատու]] |- ! 12 | [[Դիտորդներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սև Կայծակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դիթլոք]] |- ! 12 | [[Ջեֆրի Մեյս]] |- ! 12 | [[Ջեֆ Դենիելս]] |- ! 12 | [[Սև Այրի]] |- ! 12 | [[Սքրուլներ]] |- ! 12 | [[Ալտրոն]] |- ! 12 | [[Դոք Սամսոն]] |- ! 12 | [[Ջեսիկա Ջոնս]] |- ! 12 | [[Դորմամմու]] |- ! 12 | [[Ջեյսոն Ալեքսանդր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Ֆոսթեր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Հորոքս]] |- ! 12 | [[Գիշերային Կալսորդ]] |- ! 12 | [[Գամորա]] |- ! 12 | [[Նոր մարտիկներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[MTV Movie & TV Awards]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Հոուփ Փիմ]] |- ! 12 | [[Հովարդ Սթարք]] |- ! 12 | [[Նեբուլա]] |- ! 12 | [[Ծիլ (ամսագիր)]] |- ! 12 | [[Հովարդ բադիկ]] |- ! 12 | [[E-Book]] |- ! 12 | [[«S.H.I.E.L.D.»-ի գործակալները]] |- ! 12 | [[Edinburgh University Library]] |- ! 12 | [[Կարիճ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Կապիկ–մարդ]] |- ! 12 | [[Հրթիռ–Ջրարջ]] |- ! 12 | [[Կիսմեթ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ֆոգգի Նելսոն]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն]] |- ! 12 | [[Իշամեղու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ]] |- ! 12 | [[Օդին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մանրէ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Թիթեղագործ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Միննի Դրայվեր]] |- ! 12 | [[Յոնդու]] |- ! 12 | [[Կայծակնահարված Ռոսս]] |- ! 12 | [[Հեփի Հոգան]] |- ! 12 | [[Ֆիլ Քոուլսոն]] |- ! 12 | [[Միստր Հայդ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոլեգնություն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լյուկ Քեյջ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Կարնակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Captain America: Super Soldier]] |- ! 12 | [[Հելա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոնտանա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լեոպոլդ Ֆիտց]] |- ! 12 | [[Ծաղրասարյակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ժորժ Ռու]] |- ! 12 | [[Մորա Տիրնի]] |- ! 12 | [[Thor: God of Thunder]] |- ! 12 | [[Մարիա Հիլ]] |- ! 12 | [[Միստր Անմահ]] |- ! 12 | [[Միսթի Նայթ]] |- ! 12 | [[Մրջյուն-Մարդ և Իշամեղու]] |- ! 12 | [[Մրջյուն–մարդ]] |- ! 12 | [[Քրիստիան Սլեյտեր]] |- ! 12 | [[The Incredible Hulk (խաղ, 2008)]] |- ! 12 | [[Թրեվոր Սլեթթերի]] |- ! 12 | [[Յո-Յո Ռոդրիգես]] |- ! 12 | [[Նիք Ֆյուրի]] |- ! 12 | [[Քռոսբոնս]] |- ! 12 | [[Marvel One-Shots]] |- ! 12 | [[Մայքլ Լեմբեկ]] |- ! 12 | [[Մանդարին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մզամուրճի կախումը]] |- ! 12 | [[Թանոս]] |- ! 12 | [[Մակ Գարգան]] |- ! 12 | [[Քեվին Ֆեյգի]] |- ! 12 | [[Շերոն Քարթեր]] |- ! 12 | [[Էրիկ Սելվիգ]] |- ! 12 | [[Կոլեկցիոներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեյ Փարքեր]] |- ! 12 | [[Marvel Avengers: Battle for Earth]] |- ! 12 | [[Մեղադրող Ռոնան]] |- ! 12 | [[Շոն Էսթին]] |- ! 12 | [[Լեշ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեդուզա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Շոքեր]] |- ! 12 | [[Շոքերֆեյս]] |- ! 12 | [[Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի ֆիլմերի ցանկ]] |- ! 12 | [[Կռվամեքենա]] |- ! 12 | [[Քոլին Վինգ]] |- ! 12 | [[Մանուշակագույն մարդ]] |- ! 12 | [[Քլոու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron Man 3: The Official Game]] |- ! 12 | [[Կլանող մարդ]] |- ! 12 | [[Iron Man 2 (խաղ)]] |- ! 12 | [[Նյուկ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ձեռք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Քինգփին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron man (խաղ)]] |- ! 12 | [[Մանտիս]] |- ! 11 | [[Չարլզ Դյորնինգ]] |- ! 11 | [[Փիթեր Ֆարելի]] |- ! 11 | [[Ռեբեկա Դե Մորնեյ]] |- ! 11 | [[Տեյթ Դոնովան]] |- ! 11 | [[Էրիկ Ստոլց]] |- ! 11 | [[Կերի Էլվիս]] |- ! 11 | [[Վիվիկա Ա. Ֆոքս]] |- ! 11 | [[Կենդիս Բերգեն]] |- ! 11 | [[Hypertext Markup Language]] |- ! 11 | [[Թոմ Սայզմոր]] |- ! 11 | [[Պամելա Ֆրայման]] |- ! 11 | [[Միրանդա Ռիչարդսոն]] |- ! 11 | [[Ադան Դրայվեր]] |- ! 11 | [[Ուիլ Պեթոն]] |- ! 11 | [[Նիլ Ջորդան]] |- ! 11 | [[Կարլա Գուջինո]] |- ! 11 | [[Բերնարդ Հիլ]] |- ! 11 | [[Յեն ՄակՇեյն]] |- ! 11 | [[Ջո Պանտոլյանո]] |- ! 11 | [[Փիթեր Բոյլ]] |- ! 11 | [[Բեն Ֆոսթեր]] |- ! 11 | [[Uncanny X-Men]] |- ! 11 | [[Թոմ Առնոլդ]] |- ! 10 | [[Լլոյդ Բրիջես]] |- ! 10 | [[Տիմոտի Սպոլ]] |- ! 10 | [[Բրայան Սինգեր]] |- ! 10 | [[Դերմոտ Մալրունի]] |- ! 10 | [[Ջոն Քարթեր (Էդգար Բերոուզ)]] |- ! 10 | [[Մարսի արքայադուստրը (ֆիլմ)]] |- ! 10 | [[Բրեդ Սիլբերլինգ]] |- ! 10 | [[Ջենիֆեր Բիլզ]] |- ! 10 | [[Դեա Տորիս]] |- ! 10 | [[The Huffington Post]] |- ! 10 | [[Ռուպերտ Էվերեթ]] |- ! 10 | [[Ջոն Լովից]] |- ! 10 | [[Սայմոն Ուեսթ]] |- ! 10 | [[The Wall Street Journal]] |- ! 10 | [[Քրիստիան Սլեյթեր]] |- ! 10 | [[Ռիչարդ Է. Գրանտ]] |- ! 10 | [[Էմիլի Մորտիմեր]] |- ! 10 | [[Փիթեր Գալահեր]] |- ! 10 | [[Նայջել Հոտորն]] |- ! 10 | [[Սթիվեն Ռի]] |- ! 10 | [[Կոլմ Մինի]] |- ! 10 | [[Քրիս Քրիստոֆերսոն]] |- ! 10 | [[Ֆրենչ Ստյուարտ]] |- ! 10 | [[Ջանին Գարոֆալո]] |- ! 10 | [[Էնդրյու Ադամսոն]] |- ! 10 | [[Մայկ Նյուել]] |- ! 10 | [[Դևիդ Ուորներ]] |- ! 10 | [[Շոն Պերտուի]] |- ! 9 | [[Ջոն Լիտգոու]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Լանջելա]] |- ! 9 | [[Ֆոտոմատրիցա]] |- ! 9 | [[Քեն Կուոպիս]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Ուելկեր]] |- ! 9 | [[Ռոն Պերլման]] |- ! 9 | [[Իվեն Ռեյչել Վուդ]] |- ! 9 | [[Ռիչարդ Ջենկինս]] |- ! 9 | [[Искусство (издательство)]] |- ! 9 | [[Ջոն Կ. ՄակԳինլի]] |- ! 9 | [[Շիրակի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Քեմերոն Քրոու]] |- ! 9 | [[Կոտայքի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Լեոն Բենետտ]] |- ! 9 | [[Teen Choice Awards]] |- ! 9 | [[Վայոց Ձորի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Ռապապորտ]] |- ! 9 | [[Էլիաս Կոտեաս]] |- ! 9 | [[Ֆիլ Ջոանու]] |- ! 9 | [[Սթիվեն Ռուտ]] |- ! 9 | [[Ռուբեն Բլադես]] |- ! 9 | [[Ինքնանկար]] |- ! 9 | [[Ալան Բեյթս]] |- ! 9 | [[Կիկլոպ (Marvel Comics)]] |- ! 9 | [[Թոմաս Ջեյն]] |- ! 9 | [[Յուջին Լևի]] |- ! 9 | [[Ջերեմի Նորտեմ]] |- ! 9 | [[Սթիվ Կուգան]] |- ! 9 | [[Քրիս Օ’Դոնել]] |- ! 9 | [[Դևիդ Ստրետեյրն]] |- ! 9 | [[Արմավիրի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Publishers Weekly]] |- ! 9 | [[Իլիանա Դագլաս]] |- ! 9 | [[Դևիդ Անսպո]] |- ! 9 | [[Կիմ Կետրոլ]] |- ! 9 | [[Բետ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 9 | [[Ռոբ Բոումեն]] |- ! 9 | [[Տիլդա Սուինտոն]] |- ! 9 | [[Էդվարդ Ցվիկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Էպտեդ]] |- ! 9 | [[Գրեգ Կիններ]] |- ! 9 | [[Դեբրա Մեսինգ]] |- ! 9 | [[Տիմ Կարի]] |- ! 8 | [[Մակրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Վավերագրական լուսանակար]] |- ! 8 | [[Խոշոր ձևաչափերի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Գաղտնի նյութեր]] |- ! 8 | [[Ծալվող լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Աշխատանքային հատված]] |- ! 8 | [[Minolta]] |- ! 8 | [[Աչքակապ]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի սինխրոնիզացիա]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի առաջատար թիվ]] |- ! 8 | [[Մայք Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Մայկ Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Անտուան Ֆուկուա]] |- ! 8 | [[Խարկովի մեքենաշինական գործարան «ՖԵԴ»]] |- ! 8 | [[Գարի Հելվորսոն]] |- ! 8 | [[Վարդակ (լուսանկարչական սարքավորում)]] |- ! 8 | [[Լրագրողական լուսանկարչություն]] |- ! 8 | [[Վերարտադրանկար]] |- ! 8 | [[Տելեկոնվերտեր]] |- ! 8 | [[Բրյուս Բերեսֆորդ]] |- ! 8 | [[ԲելՕՄՕ]] |- ! 8 | [[Արսենալ (գործարան, Կիև)]] |- ! 8 | [[Ստերեոսկոպիկ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Սետ Ռոգեն]] |- ! 8 | [[Ֆիքս օբյեկտիվ]] |- ! 8 | [[Սպիտակ բալանս]] |- ! 8 | [[Կիսաֆորմատ լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ֆոկալ հարթություն]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային պարկ]] |- ! 8 | [[Կիտ Դևիդ]] |- ! 8 | [[Բեյերի ֆիլտրը]] |- ! 8 | [[Հայելային լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Սթիվեն Հերեկ]] |- ! 8 | [[Agfa-Gevaert]] |- ! 8 | [[Սեդրիկ «Զվարճացնող»]] |- ! 8 | [[Ֆոտոգնդացիր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոզենք]] |- ! 8 | [[Ֆոտոթակարդ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոլուսարձակ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոռեգիստրատոր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոտպագրություն]] |- ! 8 | [[Ֆոտոքանդակ]] |- ! 8 | [[Կրոպ գործոն]] |- ! 8 | [[Կրեյգ Շեֆեր]] |- ! 8 | [[Կրասնագորսկի մեխանիկական գործարան]] |- ! 8 | [[Կոմպակտ տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Կոնի Նիլսեն]] |- ! 8 | [[Սիրողական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Կոշիկ (ֆոտոտեխնիկա)]] |- ! 8 | [[Հարսանեկան լուսանկար]] |- ! 8 | [[Lumix]] |- ! 8 | [[Արբանյակային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Բրենդա Բլետին]] |- ! 8 | [[Բրեկին Մեյեր]] |- ! 8 | [[Կաբարե (ֆիլմ)]] |- ! 8 | [[Վայնդեր (լուսանկար)]] |- ! 8 | [[Leica]] |- ! 8 | [[Konica Minolta]] |- ! 8 | [[Ռոն Շելտոն]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ կիզակետ]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ նկարահանում]] |- ! 8 | [[Ճանապարհային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Բոքս ապարատ]] |- ! 8 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 8 | [[Կետի Նեջիմի]] |- ! 8 | [[Արդյունաբերական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական լայնություն]] |- ! 8 | [[Հերբերտ Ռոս]] |- ! 8 | [[Հեռաչափական ապարատ]] |- ! 8 | [[Բլենդա]] |- ! 8 | [[Կեմ Կլարկ]] |- ! 8 | [[Սանդղակային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Սփռման բիծ]] |- ! 8 | [[Բիլի Քրիստալ]] |- ! 8 | [[Բիլի Կրուդապ]] |- ! 8 | [[Casio]] |- ! 8 | [[Ստորջրյա նկարահանում]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական կափարիչ]] |- ! 8 | [[Sigma Corporation]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատով թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Պաուերս Բուտ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի խոշորացում]] |- ! 8 | [[Դիաֆգրամայի ռեպետիր]] |- ! 8 | [[Իջուցիչ պարան]] |- ! 8 | [[Միկրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Քրիս Միլեր]] |- ! 8 | [[Միգել Ֆերեր]] |- ! 8 | [[Ամենապարզ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի դիաֆգրամա]] |- ! 8 | [[Պանորամային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Մի քանի լավ տղաներ]] |- ! 8 | [[Պանորամային գլխիկ]] |- ! 8 | [[Դենիել Էթիես]] |- ! 8 | [[Իքս մարդիկ (մուլտսերիալ)]] |- ! 8 | [[ԼՈՄՈ]] |- ! 8 | [[Տեսադաշտ որոնող հարմարանք]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի բայոնետ]] |- ! 8 | [[Tamron]] |- ! 8 | [[Դրվագազարդում]] |- ! 8 | [[Մոտորային շարժակ (ֆոտո)]] |- ! 8 | [[Ջանկարլո Էսպոզիտո]] |- ! 8 | [[Ալեքս Բորշտեյն]] |- ! 8 | [[Մոնոպոդ]] |- ! 8 | [[Թվային ետնամաս]] |- ! 8 | [[Մոլի Փարկեր]] |- ! 8 | [[Մոբիլոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի ադապտեր]] |- ! 8 | [[The Observer]] |- ! 8 | [[Միրա (օպտիկա)]] |- ! 8 | [[Պերի Գիլպին]] |- ! 8 | [[Դոնալդ Փիթրի]] |- ! 8 | [[Երկարացնող օղակներ]] |- ! 8 | [[Դոն Սկարդինո]] |- ! 8 | [[Ռիչարդ Բելզեր]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատ]] |- ! 8 | [[Երկօբյեկտ հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Դիստորսիա]] |- ! 8 | [[Լայն փոխարկիչ]] |- ! 8 | [[Նկար]] |- ! 8 | [[Մեկ օբյեկտիվով հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Ռեյ Դոն Չոնգ]] |- ! 8 | [[Ricoh]] |- ! 8 | [[Լիցքավորման թևք]] |- ! 8 | [[Լեյսի Չաբերտ]] |- ! 8 | [[Գովազդային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Անհայելի թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Էկվիվալենտային ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Լոմոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Լոուրենս Կեզդան]] |- ! 8 | [[Մարտկոցային բռնակ]] |- ! 8 | [[Polaroid]] |- ! 8 | [[Որսորդական տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Pentax]] |- ! 8 | [[Գիշերային նկարահանում]] |- ! 8 | [[Որսորդական լուսանկարահանում]] |- ! 8 | [[Էնդրյու Դևիս]] |- ! 8 | [[Գերի Բյուզի]] |- ! 8 | [[Լուիս Գոսետ կրտ.]] |- ! 8 | [[Olympus]] |- ! 8 | [[Շտատիվ]] |- ! 8 | [[Լիամ Էյկեն]] |- ! 8 | [[Անիչկովների պալատ]] |- ! 8 | [[Դևիդ Նաթեր]] |- ! 8 | [[Քեն Ռասել]] |- ! 8 | [[Ջոնի Հարդվիկ]] |- ! 8 | [[Փողոցային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ագուցային ոսպնյակ]] |- ! 8 | [[Simon & Schuster]] |- ! 8 | [[Փոքր ձևաչափի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Նորաձև լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ուոլտեր Հիլ]] |- ! 8 | [[Էլիզաբեթ Դեյլի]] |- ! 8 | [[Տարածքը կտրուկ պատկերող խորություն]] |- ! 7 | [[Հայ Սփյուռք հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ուիլ Արնեթ]] |- ! 7 | [[Թոնի Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Էյվերի Բրուքս]] |- ! 7 | [[Նոա Էմերիկ]] |- ! 7 | [[Հարոլդ Բեքեր]] |- ! 7 | [[Ուորեն Կլարկ]] |- ! 7 | [[Ոսկե լճի վրա]] |- ! 7 | [[Թոմմի Դևիդսոն]] |- ! 7 | [[Կոտայքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շիրակի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շախմատի համահայկական հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Կուղխ և Իքս մարդիկ]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Ուինդոմ]] |- ! 7 | [[Էլիս Կրայջ]] |- ! 7 | [[Կլեյ Հոլ]] |- ! 7 | [[Նենսի Մեյերս]] |- ! 7 | [[Կլենսի Բրաուն]] |- ! 7 | [[Նենսի Տրևիս]] |- ! 7 | [[Էլիոթ Սիլվերշտեյն]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Դիվեյն]] |- ! 7 | [[Նիլ ԼաԲուտ]] |- ! 7 | [[Կլորիս Լիչմեն]] |- ! 7 | [[Սթիվեն Լենգ]] |- ! 7 | [[Պեյթոն Ռիդ]] |- ! 7 | [[Թոմ Ջորջսոն]] |- ! 7 | [[Շելի Ջենսեն]] |- ! 7 | [[Պատրիկ Բերգին]] |- ! 7 | [[Նատաշա Հենսթրիջ]] |- ! 7 | [[Լինդա Ֆիորենտինո]] |- ! 7 | [[Մել Դեմսկի]] |- ! 7 | [[Դալաս Ռոբերտս]] |- ! 7 | [[Լեոն Իչասո]] |- ! 7 | [[Մեթյու Լիլարդ]] |- ! 7 | [[Ջորջ Կյուկոր]] |- ! 7 | [[Գրետա Սկաքի]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Ուրիխ]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Շվենտկե]] |- ! 7 | [[Մարտոն Չոկաշ]] |- ! 7 | [[Գրական ժանր]] |- ! 7 | [[Լինդա Դեյ]] |- ! 7 | [[Մարկ Մայլոդ]] |- ! 7 | [[Մարդկային, չափազանց մարդկային]] |- ! 7 | [[Ռեյ Ուայզ]] |- ! 7 | [[Լոռու մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռեյ Սթիվենսոն]] |- ! 7 | [[Ռեյմոնդ Ջ. Բերի]] |- ! 7 | [[Լորեթա Դիվայն]] |- ! 7 | [[Ռեյչել Լի Կուկ]] |- ! 7 | [[Մայքլ Յորկ]] |- ! 7 | [[Գերի Մարշալ]] |- ! 7 | [[Գեղարքունիքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռոլանդ Էմերիխ]] |- ! 7 | [[Հեզեր Գրեմ]] |- ! 7 | [[Դիդրիխ Բադեր]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Բրոլին]] |- ! 7 | [[Դևիդ Կիտ]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Պուրդում]] |- ! 7 | [[Դպրոցական Մեծ Հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ջեյն Լիվզ]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Բիգզ]] |- ! 7 | [[Սան Ռեմի]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Սուդեյկիս]] |- ! 7 | [[Բոբ Բելաբան]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Ֆլեմինգ]] |- ! 7 | [[Դյուցազներգություն]] |- ! 7 | [[Ինչ է, Ով է]] |- ! 7 | [[Ջեֆրի Տեմբոր]] |- ! 7 | [[Բրեդ Դուրիֆ]] |- ! 7 | [[Ջիլիան Արմսթրոնգ]] |- ! 7 | [[Ղարաբաղյան Ազատագրական Պատերազմ]] |- ! 7 | [[Ջիմ Շերիդան]] |- ! 7 | [[Ջինա Ռոուլենդս]] |- ! 7 | [[Ջո Մորտոն]] |- ! 7 | [[Դեննի Հյուսթոն]] |- ! 7 | [[Ռոնալդ Պիկապ]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Լամլի]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Կեսիդի]] |- ! 7 | [[Իքս մարդիկ: Էվոլյուցիա]] |- ! 7 | [[Ո՞վ է Ի՞նչ է]] |- ! 7 | [[Կոնրադ Վերնոն]] |- ! 7 | [[Ադամ Շենկման]] |- ! 7 | [[Տրիշիա Գարսիա]] |- ! 7 | [[Variety]] |- ! 7 | [[Քեթրին Կիներ]] |- ! 7 | [[Տիմ Ջոնսոն]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլատ]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլաթ]] |- ! 7 | [[Արմին Մյուլեր-Շտալ]] |- ! 7 | [[Այս-Տի]] |- ! 7 | [[Коммерсантъ]] |- ! 7 | [[Վարվառա Կելխ]] |- ! 7 | [[Taschen]] |- ! 7 | [[Օրլանդո Ջոնս]] |- ! 7 | [[Վայոց Ձորի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[LL Կուլ Ջեյ]] |- ! 7 | [[Yale University Press]] |- ! 7 | [[Տերի Գիլիամ]] |- ! 7 | [[Ալեքսանդր Կելխ]] |- ! 7 | [[Տրեյսի Ուլմեն]] |- ! 7 | [[Քևին Մայքլ Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Ֆ. Գերի Գրեյ]] |- ! 7 | [[Քևին Պոլակ]] |- ! 7 | [[Քերոլ Բյորնեթ]] |- ! 7 | [[Փիթ Միշելս]] |- ! 7 | [[Ստոքարդ Չեննինգ]] |- ! 7 | [[Sotheby's]] |- ! 6 | [[Փիթեր Կոյոտ]] |- ! 6 | [[Կորբին Բերնսեն]] |- ! 6 | [[Աննաբետ Գիշ]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆարինա]] |- ! 6 | [[Գերի Ֆլեդեր]] |- ! 6 | [[Լեսլի Լինկա Գլաթեր]] |- ! 6 | [[Բարոյականության ծննդաբանության շուրջ]] |- ! 6 | [[Ջեյմս Վան Դեր Բիկ]] |- ! 6 | [[Լոուրենս Մուդի]] |- ! 6 | [[Բրյուս Բիլսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Էյմոս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Naumburg]] |- ! 6 | [[Էրիկ ՄակԿորմակ]] |- ! 6 | [[Հոուպ Դևիս]] |- ! 6 | [[Արթուր Ալան Սեյդելման]] |- ! 6 | [[Դեյվ Ուիլսոն]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի աշխատություններ]] |- ! 6 | [[Ռորի Կալկին]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ռիտչի]] |- ! 6 | [[Ռոջեր Սպոթիսվուդ]] |- ! 6 | [[Tschandala]] |- ! 6 | [[Հովվերգություններ Մեսսինայից]] |- ! 6 | [[Նոա Ուայլի]] |- ! 6 | [[Ջոն Դալ]] |- ! 6 | [[Դուգլաս Հենշել]] |- ! 6 | [[Will to power]] |- ! 6 | [[Ռենե Օբերժոնուա]] |- ! 6 | [[Դևիդ Գրին]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի փիլիսոփայություն]] |- ! 6 | [[Դիլան Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Շոն Լևի]] |- ! 6 | [[Ֆիլ Օլդեն Ռոբինսոն]] |- ! 6 | [[Տենենբաում ընտանիքը]] |- ! 6 | [[Դեբրա Ուինգեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Հերդ]] |- ! 6 | [[Տես Հարպեր]] |- ! 6 | [[Արժեքների վերագնահատում]] |- ! 6 | [[Ջոն Կորբեթ]] |- ! 6 | [[Մարտին Քեմփբել]] |- ! 6 | [[Ջուլիա Օրմոնդ]] |- ! 6 | [[Կելի Լինչ]] |- ! 6 | [[Մեթ Կիսլար]] |- ! 6 | [[Միշել Յեո]] |- ! 6 | [[Nietzschean affirmation]] |- ! 6 | [[Սայմոն Ուինսեր]] |- ! 6 | [[When Nietzsche Wept]] |- ! 6 | [[Սայմոն Կերտիս]] |- ! 6 | [[Լեսլի Էնն Ուորեն]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆրանց]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Archiv]] |- ! 6 | [[Ջեյմս ՄակԷվոյ]] |- ! 6 | [[Ֆրենսիս Օ’Կոնոր]] |- ! 6 | [[Ռենդի Կուեյդ]] |- ! 6 | [[Գարի Հարիս]] |- ! 6 | [[Մայկ Ջաջ]] |- ! 6 | [[Ջեք ՄակԲրայեր]] |- ! 6 | [[Ջեք Ուորդեն]] |- ! 6 | [[Գարի Շենդլինգ]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության պաթոսը]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության և ստի մասին արտաբարոյական իմաստով]] |- ! 6 | [[Քրիս ՄակԿեյ]] |- ! 6 | [[Ջոել Կոեն]] |- ! 6 | [[Չի ՄակԲրայդ]] |- ! 6 | [[Դոն Թեյլոր]] |- ! 6 | [[Թոմ Բոսլի]] |- ! 6 | [[Դոն Բլուտ]] |- ! 6 | [[Բարի Պեփեր]] |- ! 6 | [[Մեգգի Ջիլենհոլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Ուիր]] |- ! 6 | [[Last man]] |- ! 6 | [[Քրիստին Սքոթ Թոմաս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Sils-Maria]] |- ! 6 | [[Մոս Դեֆ]] |- ! 6 | [[Թոմ Շեդյակ]] |- ! 6 | [[Լու Դայմոնդ Ֆիլիպս]] |- ! 6 | [[Մորիս Չեսթնատ]] |- ! 6 | [[Library of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Ջերի Օ’Կոնել]] |- ! 6 | [[Ջերեմի Սիսթո]] |- ! 6 | [[Մայքլ Քեյթոն-Ջոնս]] |- ! 6 | [[Քրիստոսի հարություն]] |- ! 6 | [[Master–slave morality]] |- ! 6 | [[Մայքլ Սպիլեր]] |- ! 6 | [[Օսկար (75-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 6 | [[Դոն Պարդո]] |- ! 6 | [[Դոն Ռոյ Կինգ]] |- ! 6 | [[Կուռքերի մթնաշաղը]] |- ! 6 | [[God is dead]] |- ! 6 | [[Ջեք Թոմպսոն]] |- ! 6 | [[Նիցշեի մասին աշխատությունների ցանկ]] |- ! 6 | [[Նիցշեի հայացքները կանանց վերաբերյալ]] |- ! 6 | [[Նիցշեագիտության հանդես]] |- ! 6 | [[Նիցշե contra Վագներ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Վուլ]] |- ! 6 | [[Eternal return]] |- ! 6 | [[Վագների դեպքը]] |- ! 6 | [[Դենա Կարվի]] |- ! 6 | [[Friedrich Nietzsche and free will]] |- ! 6 | [[Ջոզեֆ Սարջենտ]] |- ! 6 | [[Influence and reception of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Քրիստոֆեր Չուլակ]] |- ! 6 | [[Բրայան Լևանտ]] |- ! 6 | [[ՋոԲետ Ուիլյամս]] |- ! 6 | [[Greenwood Publishing Group]] |- ! 6 | [[Herd behavior]] |- ! 6 | [[Hymnus an das Leben]] |- ! 6 | [[Տոբի Ջոնս]] |- ! 6 | [[Ռոն Անդերվուդ]] |- ! 6 | [[Ջենիֆեր Իլի]] |- ! 6 | [[Դիոնիսոսյան դիթիրամբներ]] |- ! 6 | [[Տեյ Դիգզ]] |- ! 6 | [[Relationship between Friedrich Nietzsche and Max Stirner]] |- ! 6 | [[Շոն Պատրիկ Ֆլեների]] |- ! 6 | [[Մայքլ Մ. Ռոբին]] |- ! 6 | [[Ջիմ Կամինգս]] |- ! 6 | [[Ուիլյամ Սեդլեր]] |- ! 6 | [[Ալան Պակուլա]] |- ! 6 | [[Կյոնգ Հի Լիմ]] |- ! 6 | [[Քանդակ]] |- ! 6 | [[Դերիլ Սաբարա]] |- ! 6 | [[Սվուզի Կյորց]] |- ! 6 | [[Ռ. Լի Էրմի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Շուլց]] |- ! 6 | [[Ջիմ Դաֆի]] |- ! 6 | [[Մայքլ ՄակԿին]] |- ! 6 | [[Լաուրա Սերոն]] |- ! 6 | [[Մայքլ Հոֆման]] |- ! 6 | [[Փիթեր Լետո]] |- ! 6 | [[Յաֆետ Կոթո]] |- ! 6 | [[Հայաստանի քաղաքականություն]] |- ! 6 | [[Սետ Մայերս]] |- ! 6 | [[Amor fati]] |- ! 6 | [[Չարլզ Մարտին Սմիթ]] |- ! 6 | [[Անժամանակյա դիտարկումներ (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Apollonian and Dionysian]] |- ! 6 | [[Սուպեր ընտանիքը 2]] |- ! 6 | [[Ես և քույրս (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Մարկ Սթիվեն Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Տյորտելտաուբ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Փարկեր]] |- ! 6 | [[Մետյու Մոդայն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մինկոֆ]] |- ! 6 | [[Գլեն Հեդլի]] |- ! 6 | [[Սուրբ Եկատերինա Ալեքսանդրիյսկայա]] |- ! 6 | [[Լենա Ուլին]] |- ! 6 | [[Յեն Բեննեն]] |- ! 6 | [[Փիթեր Չելսոմ]] |- ! 6 | [[Մարտին Դոնովան]] |- ! 6 | [[Չակ Ռասել]] |- ! 6 | [[Էլի Շիդի]] |- ! 6 | [[Սթիվեն Սերջիկ]] |- ! 6 | [[Անարխիզմը և Ֆրիդրիխ Նիզշեն]] |- ! 6 | [[Ադամ Գոլդբերգ]] |- ! 6 | [[Ֆրեդ Սկեպիսի]] |- ! 6 | [[Փիլիսոփայությունը Հունաստանի ողբերգական ժամանակաշրջանում]] |- ! 6 | [[Ռոբ Կոեն]] |- ! 6 | [[Կ’Օրիանկա Կիլչեր]] |- ! 6 | [[Կրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 6 | [[Ադամ Արկին]] |- ! 6 | [[Լուկաս Հաաս]] |- ! 6 | [[Ուոլտեր Գրոման]] |- ! 6 | [[Ալան Արմսթրոնգ]] |- ! 6 | [[Էլիոթ Գուլդ]] |- ! 6 | [[Լարի Դրեյկ]] |- ! 6 | [[Կլեա Դյուվալ]] |- ! 6 | [[Կլարկ Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մարշալ]] |- ! 6 | [[Սեմ Ռոքուել]] |- ! 6 | [[Ջոն Վուդ]] |- ! 6 | [[Կինոփառատոն]] |- ! 6 | [[Դիզեր Դի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ջիտեր]] |- ! 6 | [[Ջուլիան Սենդս]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ֆոքս]] |- ! 6 | [[Ֆիլիպ Սավիլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր ՄակՆիկոլ]] |- ! 6 | [[Միա Սարա]] |- ! 6 | [[Ջանկարլո Ջանինի]] |- ! 6 | [[Ressentiment]] |- ! 6 | [[Ստուդիա 30]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ջեյմս Օլմոս]] |- ! 6 | [[World riddle]] |- ! 6 | [[Молодая гвардия (издательство)]] |- ! 6 | [[Դևիդ Պլաթ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Շին]] |- ! 6 | [[Հելեն Սլեյթեր]] |- ! 6 | [[Мир фантастики]] |- ! 6 | [[CBS News]] |- ! 6 | [[Ջեյ Ռոուչ]] |- ! 6 | [[Մայքլ Բել]] |- ! 6 | [[Հեյլի Էտվել]] |- ! 6 | [[Մայքլ Լերներ]] |- ! 6 | [[Ջ.Տ. Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Հարտ Բոկներ]] |- ! 6 | [[Գարի Դին Ստենտոն]] |- ! 6 | [[Էնգուս ՄակՖադեն]] |- ! 6 | [[Էնդի Դիկ]] |- ! 6 | [[Բերտ Ռեյնոլդս]] |- ! 6 | [[Այվեն Ռայթման]] |- ! 6 | [[Կիմ Կոուտս]] |- ! 6 | [[Ռիչարդ Տորպե]] |- ! 6 | [[Ռայան Ֆիլիպ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Ռիդ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Լուկետիչ]] |- ! 6 | [[Արշալույս (գիրք)]] |- ! 6 | [[Սեմ Էլիոթ]] |- ! 6 | [[Ջերի Ցուկեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Պասկվին]] |- ! 6 | [[Բիլ Կուտուրե]] |- ! 6 | [[Սեդրիկ «Ռազվլեկատել»]] |- ! 6 | [[Պատկեր]] |- ! 6 | [[Ջո Ռայթ]] |- ! 6 | [[Ստյուարտ Ռոզենբերգ]] |- ! 6 | [[Կուին Լատիֆա]] |- ! 6 | [[Ողբերգության ծնունդը]] |- ! 6 | [[Հարոլդ Ռեմիս]] |- ! 5 | [[Յան դե Բոնտ]] |- ! 5 | [[Ժամանակակից գրականության պատմություն]] |- ! 5 | [[Ջո Վիտերելի]] |- ! 5 | [[Քրիստին Դևիս]] |- ! 5 | [[Տերմինատոր 3. Մեքենաների ապստամբությունը]] |- ! 5 | [[Տերին Մեննինգ]] |- ! 5 | [[Տերի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Ջո Ռեգալբուտո]] |- ! 5 | [[Տիա Կարերե]] |- ! 5 | [[Ջո Սպանո]] |- ! 5 | [[Ջո Ջոնսթոն]] |- ! 5 | [[Ժան Ռոշֆոր]] |- ! 5 | [[Այլմոլորակայինը (ֆիլմ)]] |- ! 5 | [[Տերի ՄակԿոյ]] |- ! 5 | [[Ջոն Տոու]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Դեմմի]] |- ! 5 | [[Մետցենգերշտեյն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ֆրանկենհայմեր]] |- ! 5 | [[The Advocate]] |- ! 5 | [[Մերի Ստյուարտ Մասթերսոն]] |- ! 5 | [[Տեա Լեոնի]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լին]] |- ! 5 | [[Իքսզիբիտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Սևիջ]] |- ! 5 | [[The Amazing Spider-Man]] |- ! 5 | [[Ջոն Սթիվենսոն]] |- ! 5 | [[Տեմի Լորեն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լիբեսման]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լինն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ռիգգի]] |- ! 5 | [[Մելիսա Ջորջ]] |- ! 5 | [[Լերի Իլայկենն]] |- ! 5 | [[Մեդելին Ստոու]] |- ! 5 | [[Գրեյ ԴեԼիսլ]] |- ! 5 | [[Մեթ Ռոս]] |- ! 5 | [[Լենս Հենրիքսեն]] |- ! 5 | [[Լեննի Պիկեթ]] |- ! 5 | [[Տարա Ֆիտցջերալդ]] |- ! 5 | [[Տարաջի Պ. Հենսոն]] |- ! 5 | [[Մեկ շաբաթում երեք կիրակի]] |- ! 5 | [[Դայան Կեննոն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Մոսթոու]] |- ! 5 | [[Դայենն Ուիսթ]] |- ! 5 | [[Մետյու Մակֆեյդեն]] |- ! 5 | [[Իրվին Կերշներ]] |- ! 5 | [[Մուգ աշտարակը]] |- ! 5 | [[Իզրաֆել]] |- ! 5 | [[The Los Angeles Times]] |- ! 5 | [[Միտչ Պիլեջի]] |- ! 5 | [[Միրիամ Մարգուլիս]] |- ! 5 | [[Դեն Հեդայյա]] |- ! 5 | [[Քևին Բրայտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Բեդեմ]] |- ! 5 | [[Տերենս Ստեմպ]] |- ! 5 | [[Ջոն Լենդիս]] |- ! 5 | [[Քրիստոֆեր Մորախեն]] |- ! 5 | [[Ջոեննա Լի]] |- ! 5 | [[Ջոել Էդգերտոն]] |- ! 5 | [[Մորելլա]] |- ! 5 | [[Ջոդի Բենսոն]] |- ! 5 | [[The Hindu]] |- ! 5 | [[Տերանուովի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Ուայտսել]] |- ! 5 | [[Ջոն Կլիզ]] |- ! 5 | [[Իտեն Էմբրի]] |- ! 5 | [[Դեբնի Կոուլմեն]] |- ! 5 | [[Դեբորա Կարա Անգեր]] |- ! 5 | [[Ջոն Մաքենզի]] |- ! 5 | [[Ջոն Մարլի]] |- ! 5 | [[Ջոն ՄակՏիրնան]] |- ! 5 | [[Միմի Ռոջերս]] |- ! 5 | [[Միշա Բարտոն]] |- ! 5 | [[Դելլա Տորրեի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Կասիր]] |- ! 5 | [[Օդդիի խորան]] |- ! 5 | [[Օդապարիկի պատմությունը]] |- ! 5 | [[Ինքնադիմանկար (Ռաֆայելի նկար)]] |- ! 5 | [[Մինն այսպես, մյուսն այնպես]] |- ! 5 | [[Դեննիս Ֆարինա]] |- ! 5 | [[Քրիս Ուեջ]] |- ! 5 | [[Ժակլին Բիսետ]] |- ! 5 | [[Ոսկյա բզեզ]] |- ! 5 | [[Փասադինյան տիամայր]] |- ! 5 | [[Ոսկե առյուծ]] |- ! 5 | [[Քեյթ Ջեքսոն]] |- ! 5 | [[Քեյթ Մալգրյու]] |- ! 5 | [[Պոլ Ֆրիս]] |- ! 5 | [[Էնդի Տեննանտ]] |- ! 5 | [[Ելենային]] |- ! 5 | [[Քեյթ Բոսվորտ]] |- ! 5 | [[Музыка]] |- ! 5 | [[Եղնիկների որսորդը]] |- ! 5 | [[Պոլ Ու. Ս. Անդերսոն]] |- ! 5 | [[Ուեյն Վան]] |- ! 5 | [[Էյրոսի և Հերմիոնայի զրույցը]] |- ! 5 | [[Էյդան Քուին]] |- ! 5 | [[Էմիլիո Էսթևեզ]] |- ! 5 | [[Էմիլիա Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Էմիլի Պիա դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ոմն Հանս Պֆաալիանհավանական արկածները]] |- ! 5 | [[Դևիդ Օգդեն Ստայերզ]] |- ! 5 | [[Էմի Ռոսամ]] |- ! 5 | [[Էնթոնի ԼաՊալյա]] |- ! 5 | [[Էնջի Հերմոն]] |- ! 5 | [[Էնջի Դիկինսոն]] |- ! 5 | [[Ալեն Կրոկեր]] |- ! 5 | [[Դևիդ Մորիսի]] |- ! 5 | [[Քեն Օլին]] |- ! 5 | [[Դևիդ Ջ. Էգիլ]] |- ! 5 | [[Московский комсомолец]] |- ! 5 | [[Ջասթին Չադվիկ]] |- ! 5 | [[Музей Орсе]] |- ! 5 | [[Ջասթին Կիրկ]] |- ! 5 | [[Ալդոբրանդինիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջանետ ՄակՏիր]] |- ! 5 | [[Քեն Ստոթ]] |- ! 5 | [[Շրջանավարտը]] |- ! 5 | [[Պրոֆեսոր Պեռռոի և բժիշկ Սմոլի համակարգը]] |- ! 5 | [[Երաժշտության ձայներ]] |- ! 5 | [[Երբ Հարրին հանդիպեց Սալլիին]] |- ! 5 | [[Շշում գտնված ձեռագիրը]] |- ! 5 | [[Էդ Լոտեր]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Գոդֆրի]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Բոշո]] |- ! 5 | [[Էլեն Բարկին]] |- ! 5 | [[Զոի Բել]] |- ! 5 | [[Էլդորադո(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Զրույց մումիայի հետ]] |- ! 5 | [[Չարլի Դեյ]] |- ! 5 | [[Փիթեր Սիգալ]] |- ! 5 | [[Էդգար Ռամիրեզ]] |- ! 5 | [[Էդվարդ Բյորնս]] |- ! 5 | [[Պայծառակերպություն]] |- ! 5 | [[Պամելա Գիդլի]] |- ! 5 | [[Փիթեր Ռիգերտ]] |- ! 5 | [[Չարլզ Ադլեր]] |- ! 5 | [[Էլեոնորա]] |- ! 5 | [[Փարոսը]] |- ! 5 | [[Էմի Իրվինգ]] |- ! 5 | [[Էմբետ Դևիդց]] |- ! 5 | [[Էմանուել Սնոուման]] |- ! 5 | [[Քաղաք ծովի վրա]] |- ! 5 | [[Երկ]] |- ! 5 | [[Փիթեր ԴեԼուիս]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Վարբերտոն]] |- ! 5 | [[Ունաի և Մոնոսի զրույցը]] |- ! 5 | [[Պեննի Մարշալ]] |- ! 5 | [[Ուոլես Շոուն]] |- ! 5 | [[Ալան Արկուշ]] |- ! 5 | [[Պարույր Հայկազն (վեպ)]] |- ! 5 | [[Էլիզաբեթ ՄակԳովերն]] |- ! 5 | [[Զակարի Լևայ]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Այվորի]] |- ! 5 | [[Յեն ՄակԴայարմիդ]] |- ! 5 | [[Տիրամայրը մանկան հետ]] |- ! 5 | [[Թոնի Գոլդուին]] |- ! 5 | [[Դին Ստոկուել]] |- ! 5 | [[Դիոտալեվիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[WorldCat]] |- ! 5 | [[Նատանիել Փարկեր]] |- ! 5 | [[Ջերի Տորպ]] |- ! 5 | [[Նեդ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թոմ Սկերիտ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Ուեսթ]] |- ! 5 | [[Ջերի Կոեն]] |- ! 5 | [[Դոմինիկ Սենա]] |- ! 5 | [[X-Men Legends II: Rise of Apocalypse]] |- ! 5 | [[Տիրամոր զբոսանք]] |- ! 5 | [[Yahoo! Movies]] |- ! 5 | [[Թոմ Բրեյդվուդ]] |- ! 5 | [[Ակնոցը]] |- ! 5 | [[Ն. Նեկրասովը «Վերջին երգերի» ժամանակահատվածում]] |- ! 5 | [[Թոնի Շելուբ]] |- ! 5 | [[Քրիստիան Ի. Նայբի II]] |- ! 5 | [[Քրիստի Սուոնսոն]] |- ! 5 | [[Թոնի Պլանա]] |- ! 5 | [[Ջիլ Շոլեն]] |- ! 5 | [[Ջիլ Բելոուզ]] |- ! 5 | [[Յուրգեն Պրոխնով]] |- ! 5 | [[Տիմ Պիգոթ-Սմիթ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Յուդայան Պրասադ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Չետեր]] |- ! 5 | [[Յուեն Բրեմներ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Բոնդ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Լևի]] |- ! 5 | [[Մեգան Մալալի]] |- ! 5 | [[Տրիտ Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Иовлева, Лидия Ивановна]] |- ! 5 | [[Նորվեգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ռուսո]] |- ! 5 | [[Жизнь замечательных людей]] |- ! 5 | [[Էրիկ Մեբիաս]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Պյուրֆոյ]] |- ! 5 | [[Էրիկ Դարնել]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Նիլսոն]] |- ! 5 | [[Շելի Մորիսոն]] |- ! 5 | [[Տրակտատ]] |- ! 5 | [[Էվրիկա (էսսե)]] |- ! 5 | [[Շեկխար Կապուր]] |- ! 5 | [[Շերի Լունգի]] |- ! 5 | [[Դևիդ Կերեդին]] |- ! 5 | [[Շերիլ Լի]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Դ’Արսի]] |- ! 5 | [[Շղարշով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Նորման Տոկար]] |- ! 5 | [[Ալեքսա Քենին]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Մյուզ]] |- ! 5 | [[Նիկ Գոմեզ]] |- ! 5 | [[Տոդ Հոլենդ]] |- ! 5 | [[Նիկ Ֆրոսթ]] |- ! 5 | [[Թեյլոր Հեկֆորդ]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Պատրիկ]] |- ! 5 | [[Թատերախաղ]] |- ! 5 | [[Թատերագրություն]] |- ! 5 | [[Ալեքսանդրա Պոլ]] |- ! 5 | [[Էրլ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թամերլան(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Թախտին նստած մերկ կինը]] |- ! 5 | [[Брук, Яков Владимирович]] |- ! 5 | [[Էրոտիկ գրականություն]] |- ! 5 | [[Քոլին Բաքսի]] |- ! 5 | [[Էրնի Սաբելա]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Նորա Էֆրոն]] |- ! 5 | [[Մեգան Ուորդ]] |- ! 5 | [[Մեխակներով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ռոջեր Մոբլի]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Հեռուստաֆիլմ]] |- ! 5 | [[Կիմ Մեններս]] |- ! 5 | [[Անջեյ Բարտկովյակ]] |- ! 5 | [[Անսիդեի տաճարի խորան]] |- ! 5 | [[Օսկար (74-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Անսփոփ վիշտը]] |- ! 5 | [[Լորեյն Բրաքո]] |- ! 5 | [[Ստյուարտ Մարգոլին]] |- ! 5 | [[Հեռանկար]] |- ! 5 | [[Բիբի Նյուվիրտ]] |- ! 5 | [[Հավերժական անդորր]] |- ! 5 | [[Օսկար (54-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խորհրդավոր գետը]] |- ! 5 | [[Օսկար (55-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (56-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Էյր]] |- ! 5 | [[Բրիջիտ Ուիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (57-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Հանգամանքի փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Բերնադեթ Փիթերս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Ֆրեսկո]] |- ! 5 | [[Մարդը, ում մասերի էին բաժանել]] |- ! 5 | [[Աֆրիկայից]] |- ! 5 | [[Ասպետի որդին]] |- ! 5 | [[Գրեգորի Հոբլիտ]] |- ! 5 | [[Ֆոն դեր Ռոպպի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Allmovie]] |- ! 5 | [[Սայմոն Կելոու]] |- ! 5 | [[ՄակՔենզի Էսթին]] |- ! 5 | [[Օսկար (69-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդլի Ռեյմոնդ]] |- ! 5 | [[Սքոթ Կաան]] |- ! 5 | [[Աննաբելա Շիորա]] |- ! 5 | [[Հերկուլես (մուլտսերիալ)]] |- ! 5 | [[Սայմոն Ուելս]] |- ! 5 | [[Լոլիտա Դավիդովիչ]] |- ! 5 | [[Ստեղծագործության փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Կիրկ Բրաունինգ]] |- ! 5 | [[Ստեյսի Կիչ]] |- ! 5 | [[Գերի Կոուլ]] |- ! 5 | [[Հայդեն Պանեթերի]] |- ! 5 | [[Հայեցողը (նկար)]] |- ! 5 | [[Սեյմուր Կեսել]] |- ! 5 | [[Վիլյամ Վիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (58-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդ Գերետ]] |- ! 5 | [[Սատանան զանգակատանը]] |- ! 5 | [[Աշերների տան անկումը]] |- ! 5 | [[Կերի-Էնն Մոս]] |- ! 5 | [[Մայկելտի Ուիլյամսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (63-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (64-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբ Պոլսեն]] |- ! 5 | [[C-SPAN]] |- ! 5 | [[Մայքլ Մերֆի]] |- ! 5 | [[Ռոբբի Բենսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (62-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Դանկան ՄակՆիլ]] |- ! 5 | [[Խաչելություն Կույս Մարիամի, սրբերի և հրեշտակների հետ]] |- ! 5 | [[Սանդրա Օ]] |- ! 5 | [[Օսկար (65-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բևերլի Դ’Անջելո]] |- ! 5 | [[Օսկար (66-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խլոյա Գրեյս Մորեց]] |- ! 5 | [[Մայքլ Էնգլեր]] |- ! 5 | [[Հեմիլտոն Լասկի]] |- ! 5 | [[Սաշա Բարոն Կոեն]] |- ! 5 | [[Օսկար (67-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Մայքլ Շենոն]] |- ! 5 | [[Ֆիլիպ Նոյս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Օնտկին]] |- ! 5 | [[Օսկար (72-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լորի Մետկաֆ]] |- ! 5 | [[Լուի Լետերե]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Մալիգան]] |- ! 5 | [[Օսկար (73-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Գարի Կոնիկ կրտ.]] |- ! 5 | [[Օսկար (59-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Կերտիս Արմսթրոնգ]] |- ! 5 | [[Խնձորով պատանի]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Պիրս]] |- ! 5 | [[Օսկար (60-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բլայտ Դաններ]] |- ! 5 | [[Գարի Գոլդման]] |- ! 5 | [[Լուիս Գուզման]] |- ! 5 | [[Օսկար (71-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բիլ Պեկսթոն]] |- ! 5 | [[Բլեյկ Էդվարդս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Պարե]] |- ! 5 | [[Լուիս Ս.Կ.]] |- ! 5 | [[Առասպելահյուսություն]] |- ! 5 | [[Օսկար (61-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Վարդով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Մադս Միքելսեն]] |- ! 5 | [[Մարիո Վան Պիբլզ]] |- ! 5 | [[Գրական ամսագիր]] |- ! 5 | [[Սուրբ Միխայիլը և վիշապը]] |- ! 5 | [[Լիզա Բոնե]] |- ! 5 | [[Գրականության սոցիոլոգիա]] |- ! 5 | [[Գրականության հիմունքներ]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Կորաչի]] |- ! 5 | [[Գրական քննադատություն]] |- ! 5 | [[Գրական տերմինների բառարան]] |- ! 5 | [[Գրական տեսություն]] |- ! 5 | [[Բալոնիի խորան]] |- ! 5 | [[Կայծեր]] |- ! 5 | [[Ֆրեյզեր (սերիալ)]] |- ! 5 | [[Մարվին Ջ. Չոմսկի]] |- ! 5 | [[Լիզ Սմիթ]] |- ! 5 | [[San Diego Comic-Con International]] |- ! 5 | [[Բրեդ Բյորդ]] |- ! 5 | [[Գվիդօբալդո դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ձվաձև դիմանկարը]] |- ! 5 | [[Մարկ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Գորտաման (նկար, Ռենուար)]] |- ! 5 | [[Մարկ Օսբորն]] |- ! 5 | [[Կրամերն ընդդեմ Կրամերի]] |- ! 5 | [[Կարեն Բլեկ]] |- ! 5 | [[Գործարարը]] |- ! 5 | [[Գրանդուկի տիրամայր]] |- ! 5 | [[San Francisco Chronicle]] |- ! 5 | [[Հովարդ Դոյչ]] |- ! 5 | [[Սլիմ Պիկենս]] |- ! 5 | [[Կասկածելի անձինք]] |- ! 5 | [[Բուչ Քեսիդին և Սանդենս Քիդը]] |- ! 5 | [[Սյուզեն Ռորեր]] |- ! 5 | [[Բարոնչիի խորան]] |- ! 5 | [[Գրեգ Ջերման]] |- ! 5 | [[Սոլ Ռուբինեկ]] |- ! 5 | [[Ջուլիա Լուիս-Դրեյֆուս]] |- ! 5 | [[Կոլոննա ընտանիքի խորան]] |- ! 5 | [[Բարսումյան շարք]] |- ! 5 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 5 | [[Սֆինքս (պատմվածք)]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Քոլինզ]] |- ! 5 | [[Կոլիզեում (բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Կատաղած ցուլ]] |- ! 5 | [[Սոլլիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Կաուպերի փոքր տիրամայր]] |- ! 5 | [[Սիբիլ Շեպարդ]] |- ! 5 | [[Բրայան Բրաուն]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Ուեյլի]] |- ! 5 | [[Կույս Մարիամի նշանադրություն]] |- ! 5 | [[Կաուպերի մեծ տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջուլիուս Ռոդմենի օրագիրը]] |- ! 5 | [[Կարեն Յանգ]] |- ! 5 | [[Ջրհորը և փարոսը]] |- ! 5 | [[Օսկար (68-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լինոր]] |- ! 5 | [[Գլենն Հեդլի]] |- ! 5 | [[Մ. Էմետ Ուոլշ]] |- ! 5 | [[Ռաջա Գոսնել]] |- ! 5 | [[Բոբ Կոեր]] |- ! 5 | [[Ս. Էպատա Մերկերսոն]] |- ! 5 | [[ABC News]] |- ! 5 | [[Ս. Թոմաս Հաուել]] |- ! 5 | [[Վիրջիլ Վ. Ֆոգել]] |- ! 5 | [[Լիճ: Ռուսաստան]] |- ! 5 | [[Արթուր Հիլեր]] |- ! 5 | [[Մարկ Լ. Լեսթեր]] |- ! 5 | [[Սպայկ Ջոնզ]] |- ! 5 | [[Բոբ Ռեյֆելսոն]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Հիլ]] |- ! 5 | [[Ռեբեքա Դե Մորնեյ]] |- ! 5 | [[Internet Archive]] |- ! 5 | [[Կախարդված դղյակ]] |- ! 5 | [[Ռայան Ֆիլիփ]] |- ! 5 | [[Ռոյ Բրոկսմիթ]] |- ! 5 | [[Հղին]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Վիրջինիայի կերպարվեստի թանգարան]] |- ! 5 | [[Մարկ Հեմիլ]] |- ! 5 | [[Irish Independent]] |- ! 5 | [[Արթուր Գորդոն Փիմի արկածների մասին պատմվածք]] |- ! 4 | [[Հոլմս Օսբորն]] |- ! 4 | [[Ֆիլադելֆյան պատմություն]] |- ! 4 | [[Շելի Ուինտերս]] |- ! 4 | [[Հորդի Մոլյա]] |- ! 4 | [[Օրորոցից մինչև գերեզման]] |- ! 4 | [[CBS հատուկ դպրոցական արձակուրդներ]] |- ! 4 | [[Dorling Kindersley]] |- ! 4 | [[Քերոլ Կեյն]] |- ! 4 | [[Կետ Ուիլյամս]] |- ! 4 | [[Հիզեր Գրեմ]] |- ! 4 | [[Նոթեր ընդհատակից]] |- ! 4 | [[Կարլոս Սալդանա]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ ձկնորսի և ձկնիկի մասին]] |- ! 4 | [[Նոր Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Էքսպրեսիոնիզմ ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Գրեգ]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ Սալթան թագավորի մասին]] |- ! 4 | [[Հմայվածները]] |- ! 4 | [[Շերիլ Լեդ]] |- ! 4 | [[Կելի ՄակԳիլիս]] |- ! 4 | [[Նորտոն Վիրգեն]] |- ! 4 | [[Քեննետ ՄակՄիլան]] |- ! 4 | [[Ֆաուստ (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Շերիլին Ֆեն]] |- ! 4 | [[Ֆանտաստիկ մտահղացումներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ֆեյզոն Լավ]] |- ! 4 | [[Կեմերոն Կրոու]] |- ! 4 | [[Հիվանդներին բուժող Քրիստոսը (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Էրնեսթ Ռ. Դիկերսոն]] |- ! 4 | [[Известия]] |- ! 4 | [[Հերոս]] |- ! 4 | [[Էնտոնի Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Կարլ Լամբլի]] |- ! 4 | [[Էրիկա Քրիստենսեն]] |- ! 4 | [[Demographics of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շերի Ֆոլքսոն]] |- ! 4 | [[Քեռու երազը]] |- ! 4 | [[Ֆիլ Վայնշտեյն]] |- ! 4 | [[Ֆեյ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Քիրան Կալկին]] |- ! 4 | [[Էսթելա Ուորեն]] |- ! 4 | [[Շեյն Բրոլի]] |- ! 4 | [[Էրիկ Բրադեն]] |- ! 4 | [[Օսկար (21-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քեն Վատանաբե]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ ողբերգություններ]] |- ! 4 | [[Փոթորիկ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Փողի ծուխը]] |- ! 4 | [[Ադամ Բերնշտեյն]] |- ! 4 | [[Կրեյգ Ֆերգյուսոն]] |- ! 4 | [[ABC-CLIO]] |- ! 4 | [[Կլեր Դեյնս]] |- ! 4 | [[Կլեր Բլում]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ հերոսը]] |- ! 4 | [[Ուոլտեր Կրոնկիտ]] |- ! 4 | [[Կլեյտոն Ռոներ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիական կապավորը]] |- ! 4 | [[Ուոլես Լենգեմ]] |- ! 4 | [[Ուրիշի կինը ու ամուսինը մահճակալի տակ]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր (ճանապարհին)]] |- ! 4 | [[Կրքի անատոմիա]] |- ! 4 | [[Կլարենս Ուիլյամս III]] |- ! 4 | [[Կլավդիոս Յուլիուսի դավադրությունը]] |- ! 4 | [[Փրկելով շարքային Ռայանին]] |- ! 4 | [[Ուկրաինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ուինրիխ Կոլբե]] |- ! 4 | [[Ուին Ֆելփս]] |- ! 4 | [[Ֆունկցիոնալիզմ]] |- ! 4 | [[Ֆորեսթ Ուիթաքեր]] |- ! 4 | [[Ուիլֆորդ Բրիմլի]] |- ! 4 | [[Ուվե Բոլ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էլոդի Կին]] |- ! 4 | [[Փիթեր Վոն]] |- ! 4 | [[1826—1836 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Կովբոյներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Կոնի Բուտ]] |- ! 4 | [[Չեռնոգորիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդվարդ Հերման]] |- ! 4 | [[Կոլոմնայի տնակը]] |- ! 4 | [[Չեխիա ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կորտնի Բ. Վենս]] |- ! 4 | [[Չարլի Կոքս]] |- ! 4 | [[Ուրվականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Չարլզ Ս. Դաթոն]] |- ! 4 | [[Կուզմա Պրուտկովի և նրա ընկերոջ ամառանոցային զբոսանքների մասին]] |- ! 4 | [[Չարլզ Շայեր]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Օզ]] |- ! 4 | [[Սլովակիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ադամ ՄակԿեյ]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Մարտին]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Գրիլո]] |- ! 4 | [[Էլի Լարտեր]] |- ! 4 | [[Ֆրեդի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Ֆրեդերիկ Դու Չաու]] |- ! 4 | [[Համլետ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 4 | [[Administrative divisions of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շոտլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կերի Մալիգան]] |- ! 4 | [[Նոա Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Огонёк]] |- ! 4 | [[Ֆինլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Պրայն]] |- ! 4 | [[Հարյուրամյա]] |- ! 4 | [[Կերտիս Հենսոն]] |- ! 4 | [[Հարվի Ֆիրշտեյն]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆոքս]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆիշեր]] |- ! 4 | [[Հարրի Փոթեր]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Վ. ՄակԼագլեն]] |- ! 4 | [[Bibliography of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Գրիվ]] |- ! 4 | [[Book:Հայաստան]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Ուինչեսթեր]] |- ! 4 | [[Շտապ օգնություն (սերիալ)]] |- ! 4 | [[Շվեյցարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Էդվարդս]] |- ! 4 | [[Շվեդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կետրին Կիներ]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Բոսկո]] |- ! 4 | [[Հել Էշբի]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Ջոն Դենիսոն]] |- ! 4 | [[Քեյթ Կեպշոու]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ա. Գրեմ]] |- ! 4 | [[Հայաստանի բնակավայրեր]] |- ! 4 | [[Քարե հյուրը]] |- ! 4 | [[Կիրջալի]] |- ! 4 | [[Հայաստանի երկրաշարժերի ցանկ]] |- ! 4 | [[Քեթի Բեյքեր]] |- ! 4 | [[Հայաստանի սոցիալական խնդիրներ]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Բ. Դևիս]] |- ! 4 | [[Էմիլի Լլոյդ]] |- ! 4 | [[Просвещение (издательство)]] |- ! 4 | [[Հայտնություն (Դյուրեր)]] |- ! 4 | [[Հայր Ֆերապոնտ]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Պավլովիչ Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու հիշատակ]] |- ! 4 | [[Կիպրոսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու թանգարաններ]] |- ! 4 | [[Ֆլիկի արկածները]] |- ! 4 | [[Քեմփբել Սքոթ]] |- ! 4 | [[Հավեր Աբադ]] |- ! 4 | [[Հավերժ ամուսին]] |- ! 4 | [[Քեյսի Չայլդզ]] |- ! 4 | [[Մալթայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Պաուել]] |- ! 4 | [[Մարիո Ացցոպարդի]] |- ! 4 | [[Օսկար (41-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (40-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (39-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (38-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լյուկ Պերի]] |- ! 4 | [[Օսկար (37-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իսայյա Վաշինգտոն]] |- ! 4 | [[Միկո Հյուզ]] |- ! 4 | [[Միկաել Սալոմոն]] |- ! 4 | [[Մարիա տրիպի դիմանկար]] |- ! 4 | [[Միկ Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Լյուիս Գիլբերտ]] |- ! 4 | [[Իսլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The CW Television Network]] |- ! 4 | [[Միխայիլ Ռակիտին]] |- ! 4 | [[Մարկ Բուն Ջունիոր]] |- ! 4 | [[Օսկար (36-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լիտվայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իվան Կարամազով]] |- ! 4 | [[The Boston Globe]] |- ! 4 | [[Օսկար (35-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իտալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իտան Կոեն]] |- ! 4 | [[Մարկ Լոուրենս]] |- ! 4 | [[Մարկ Լևին]] |- ! 4 | [[Լինդսի Կրաուս]] |- ! 4 | [[Լինդսեյ Վագներ]] |- ! 4 | [[Իռլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իշխան Միշկին]] |- ! 4 | [[Օսկար (34-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Կոսթներ]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Քեյն]] |- ! 4 | [[Մոլդովայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The Seattle Times]] |- ! 4 | [[Օսկար (49-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Գրևե]] |- ! 4 | [[The New York Times Company]] |- ! 4 | [[Օսկար (48-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լորա Իննես]] |- ! 4 | [[Միրանդա Օթո]] |- ! 4 | [[Քևին Դոբսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (47-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Միտչ Ռայան]] |- ! 4 | [[Լոտեր Բլյուտո]] |- ! 4 | [[Լյուքսեմբուրգի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Լոս Անջելեսի գաղտնիքները]] |- ! 4 | [[Օսկար (46-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Շինիկ]] |- ! 4 | [[Օսկար (44-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (43-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Globe and Mail]] |- ! 4 | [[Մարա Հոբել]] |- ! 4 | [[Քևին Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Միշել Նյունս]] |- ! 4 | [[Օսկար (42-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարգարետ Էյվերի]] |- ! 4 | [[Princeton University Press]] |- ! 4 | [[Ինչքան վտանգավոր է տրվել փառասիրական երազներին]] |- ! 4 | [[Մերկ ինքնադիմանկար]] |- ! 4 | [[Իրժի Մենցել]] |- ! 4 | [[Օսկար (51-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լես Բրանդտ]] |- ! 4 | [[Լենս Կերվին]] |- ! 4 | [[Օսկար (27-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լինսկի]] |- ! 4 | [[Մարտին Կեմպբել]] |- ! 4 | [[Մարտին Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (14-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (15-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Սենրեյչ]] |- ! 4 | [[Լեոնոր Վարելա]] |- ! 4 | [[Օսկար (16-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (18-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Բրայտ]] |- ! 4 | [[Լես Մեյֆիլդ]] |- ! 4 | [[Օսկար (28-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լեսլի-Էնն Դաուն]] |- ! 4 | [[Օսկար (26-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (19-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (25-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (24-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լի Շալատ Չեմել]] |- ! 4 | [[Օսկար (23-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (20-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լերի Իլայկեն]] |- ! 4 | [[Լի Մեյջորս]] |- ! 4 | [[Մեգգի Ջիլենխոլ]] |- ! 4 | [[Մեգգի Գրեյս]] |- ! 4 | [[Օսկար (22-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լորան]] |- ! 4 | [[Մելանի Չարտոֆ]] |- ! 4 | [[Օսկար (33-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեր Ուինինգհեմ]] |- ! 4 | [[Իրմա Պ. Հոլ]] |- ! 4 | [[Լինդա Հեմիլտոն]] |- ! 4 | [[Մերիլու Հեններ]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ]] |- ! 4 | [[The Art Newspaper]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ: Վերջին մարտը]] |- ! 4 | [[Օսկար (32-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ուինգեթ]] |- ! 4 | [[Օսկար (31-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ռայդել]] |- ! 4 | [[Մարկ Ս. Ուոտերս]] |- ! 4 | [[Լիլի Կոուլ]] |- ! 4 | [[Մերի ՄակԿորմակ]] |- ! 4 | [[Մարկ Տինկեր]] |- ! 4 | [[Լիամ Հեմսվորտ]] |- ! 4 | [[Մարկոս Մարտինեզ]] |- ! 4 | [[Օսկար (30-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (29-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մենդի Պետինկին]] |- ! 4 | [[Լատվիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մարտա Պլիմպտոն]] |- ! 4 | [[Մարտին Բրեսթ]] |- ! 4 | [[Մեղքերի քաղաքը]] |- ! 4 | [[Օսկար (10-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեծ ինկվիզիտոր (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Լեհաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մելիսա ՄակԿարտի]] |- ! 4 | [[Օսկար (50-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մոլի Շեննոն]] |- ! 4 | [[Ընտրությունները Հայաստանում]] |- ! 4 | [[Մակեդոնիայի Հանրապետության ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոռենեսանս ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոդասական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոբարրոկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[«Խեղճ մարդիկ» վեպի ստեղծման պատմությունը]] |- ! 4 | [[Թոմ Բել]] |- ! 4 | [[Մալայալամ]] |- ! 4 | [[Թոմ Հոլանդեր]] |- ! 4 | [[Նելսոն ՄակԿորմիկ]] |- ! 4 | [[Lego Marvel Super Heroes]] |- ! 4 | [[Մակար Ձևուշկին]] |- ! 4 | [[Marvel: Ultimate Alliance]] |- ! 4 | [[Թոմ Ռուտ]] |- ! 4 | [[Օսկար (9-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Նիդերլանդների ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (8-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Ծիծաղելի մարդու երազը]] |- ! 4 | [[Ծերունի Զոսիմա]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 3]] |- ! 4 | [[Թոմ Վոն]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 4]] |- ! 4 | [[Metropolitan Museum of Art]] |- ! 4 | [[Թոմ Քեննի]] |- ! 4 | [[Քրիս Պիցցի]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կարտեր]] |- ! 4 | [[Նաստասյա Ֆիլիպովնա Բարաշկովա]] |- ! 4 | [[«Կարամազով եղբայրներ» վեպի ստեղծման պատմություն]] |- ! 4 | [[Infrastructure of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կրեչմանն]] |- ! 4 | [[Նիկոլաս Ռոուգ]] |- ! 4 | [[Նմանակը]] |- ! 4 | [[Հունգարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նիքի Կեթ]] |- ! 4 | [[Նիքի Բենց]] |- ! 4 | [[Քրիս Լովեթ]] |- ! 4 | [[Economy of Հայաստանի տնտեսություն]] |- ! 4 | [[Հսկան (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Կապիտան Լեբյադկին]] |- ! 4 | [[Օրագիր (վեպ)]] |- ! 4 | [[Օտտո Կրեբս]] |- ! 4 | [[Նինա Սեմաշկո]] |- ! 4 | [[Հրեշներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Թոկից փախածը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 4 | [[Goodreads]] |- ! 4 | [[Ձմեռային նշումներ ամառային տպավորությունների մասին]] |- ! 4 | [[Թերեզա Ռասել]] |- ! 4 | [[Կայարանապետ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Նիկ Կասավետիս]] |- ! 4 | [[АСТ (издательство)]] |- ! 4 | [[Ղազախստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Government of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Index of Հայաստան-related articles]] |- ! 4 | [[Ճանապարհորդություն դեպի Արզրում]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետ]] |- ! 4 | [[Նիկ Անջոթի]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետական մոդեռնիզմ]] |- ! 4 | [[Խրախճանք ժանտախտի պահին]] |- ! 4 | [[Խորվաթիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (52-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ռեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Շեննոն]] |- ! 4 | [[Քրիստին Բարանսկի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ուինկոթ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Չիկլիս]] |- ! 4 | [[Մայքլ Պրեսման]] |- ! 4 | [[Յան Էգլսոն]] |- ! 4 | [[Լուիս Լլոսա]] |- ! 4 | [[Յակոբ դե Գեյնի դիմանկար III]] |- ! 4 | [[Քրիստին Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Online Computer Library Center]] |- ! 4 | [[Քրիստին Կավանա]] |- ! 4 | [[Newsweek]] |- ! 4 | [[Outline of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Tony Award]] |- ! 4 | [[Մայքլ Սարազին]] |- ! 4 | [[Քրիստոը մարդկանց առջև (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Քրիստոսի տղան եղևնու վրա]] |- ! 4 | [[Մորին Ստեյպլտոն]] |- ! 4 | [[Լորեն Լեսթեր]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Հոդսոն]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Մինց-Պլասե]] |- ! 4 | [[Մոնիկա Պոթեր]] |- ! 4 | [[Օսկար (53-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Times of India]] |- ! 4 | [[Թուրքիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մուր]] |- ! 4 | [[Թոմաս Շլամի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոուեն]] |- ! 4 | [[1813—1825 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Մայկ Բարկեր]] |- ! 4 | [[Քրիս Քլեյն]] |- ! 4 | [[Նախառոմանական արվեստ և ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նախագահի ինքնաթիռը]] |- ! 4 | [[Մայկ Ֆիգգիս]] |- ! 4 | [[Թոնի Կարան]] |- ! 4 | [[Մայք Միտչել]] |- ! 4 | [[Օսկար (7-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Այրոնսայդ]] |- ! 4 | [[Թոնի Կրեյգ]] |- ! 4 | [[Walter Liedtke]] |- ! 4 | [[Թույլ սիրտը]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոտմեն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Գրոսման]] |- ! 4 | [[Խերոլդ Պերինո]] |- ! 4 | [[Viz Media]] |- ! 4 | [[Քրիստեն Ջոնսթոն]] |- ! 4 | [[Յոզեֆ Զոմեր]] |- ! 4 | [[Յոան Գրիֆիտ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մասի]] |- ! 4 | [[Յեն Տոյնտոն]] |- ! 4 | [[Յեն Ռիչարդսոն]] |- ! 4 | [[Դանայա (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Անձրևի տակ երգողները]] |- ! 4 | [[Վադիմ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Բրայան Տրենչարդ-Սմիթ]] |- ! 4 | [[Ջո Նապոլիտանո]] |- ! 4 | [[Բրայան Ռոբբինս]] |- ! 4 | [[Տերտերն ու իր Բալդի ծառան]] |- ! 4 | [[Ավազակ եղբայրները]] |- ! 4 | [[Ջինն Տրիփլխորն]] |- ! 4 | [[Դեննիս Քուեյդ]] |- ! 4 | [[Ռոն Մեյսեկ]] |- ! 4 | [[Ջին Տրիփլհորն]] |- ! 4 | [[Ավազակները]] |- ! 4 | [[Ռոն Սիլվեր]] |- ! 4 | [[Ռոն Օլիվեր]] |- ! 4 | [[Բրայան Կերվին]] |- ! 4 | [[Դերեկ Լիսթեր]] |- ! 4 | [[Տերի Պոլո]] |- ! 4 | [[Դերիլ Հաննա]] |- ! 4 | [[Դերիկ Օ’Կոնոր]] |- ! 4 | [[Ջիմ Դրեյկ]] |- ! 4 | [[Ջիմ Գոդար]] |- ! 4 | [[Տիմ Հանտեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Պալմեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Կոմբս]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Դիկ Լոուրի]] |- ! 4 | [[Ավստրիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բրայան Բլեսիդ]] |- ! 4 | [[Ավտոմեքենաներ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջո Ռուսո]] |- ! 4 | [[Ռոմանագոթական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Միշել]] |- ! 4 | [[Դենի Հյուսթոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Դոու]] |- ! 4 | [[Ջոն Դի Մաջիո]] |- ! 4 | [[Ջոն Դայ]] |- ! 4 | [[Դեն Միլանո]] |- ! 4 | [[Ջոն Բուրմեն]] |- ! 4 | [[Դեն Ստ. Պեր]] |- ! 4 | [[Ռոբին Հուդի արկածները (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջոյ Բրայանտ]] |- ! 4 | [[Ջոի Դեդիո]] |- ! 4 | [[Բրենդոն Տ. Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Ռոմա Մաֆիա]] |- ! 4 | [[Վանդա Սայկես]] |- ! 4 | [[Ռոդիոն Ռասկոլնիկով]] |- ! 4 | [[Առևանգում]] |- ! 4 | [[Տերի Կիննի]] |- ! 4 | [[Դենիել Ռոբակ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկեթ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկետ]] |- ! 4 | [[Բրեթ Ռետներ]] |- ! 4 | [[Բրեդլի Բուկեր]] |- ! 4 | [[Ռոզի Պերես]] |- ! 4 | [[Ասաադ Կելադա]] |- ! 4 | [[Տերի Հետչեր]] |- ! 4 | [[Բրեդ Պեյթոն]] |- ! 4 | [[Դենիս Լոսոն]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Բենեթ]] |- ! 4 | [[Դինա Մեյեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Էմիել]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ալեքսիս Քրուզ]] |- ! 4 | [[Բոբ Շվարց]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Սքոթ Լի]] |- ! 4 | [[Բոբ Հոուպ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկին մշակույթում]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկիներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգի հասցեներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու խոսքը Պուշկինի մասին]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձան (Ռուսաստանի պետական գրադարան, Մոսկվա)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձանը (Տոբոլսկ)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու պոետիկա]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Բոբ Կլավեր]] |- ! 4 | [[Դոն Ֆրենչ]] |- ! 4 | [[Դուայտ Յոակամ]] |- ! 4 | [[Սամանտա Մետիս]] |- ! 4 | [[Սքոթ Էդսիտ]] |- ! 4 | [[Բո Բրիջես]] |- ! 4 | [[Բնակարան (ֆիլմ, 1960)]] |- ! 4 | [[Ջեյս Ալեքսանդր]] |- ! 4 | [[Ալեքսանդր Սինգեր]] |- ! 4 | [[Ջեյն Լինչ]] |- ! 4 | [[Դրակուլա (ֆիլմ, 1992)]] |- ! 4 | [[Սայմոն Ռաուս]] |- ! 4 | [[Դրամատուրգ]] |- ! 4 | [[Ռուսաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բոբոկ]] |- ! 4 | [[Ջեք Գոլդ]] |- ! 4 | [[Ջեսիկա Ստին]] |- ! 4 | [[Դիորա Բերդ]] |- ! 4 | [[Արդալ Օ’Հենլոն]] |- ! 4 | [[Ջեք Բենդեր]] |- ! 4 | [[Բուլղարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սքոթ Մենվիլ]] |- ! 4 | [[Դմիտրի Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ռոսլավև (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջերի Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ռորի Կոկրեյն]] |- ! 4 | [[Ալֆոնսո Ռիբեյրո]] |- ! 4 | [[Տհաճ անեկդոտ]] |- ! 4 | [[Ջերեմի Կագան]] |- ! 4 | [[1408 (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Սքոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 4 | [[Բոսնիայի և Հերցեգովինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռուդոլֆ Կարտե]] |- ! 4 | [[Ջենյուերի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Դոն Մեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Տիլի]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Սոնդերս]] |- ! 4 | [[Բոյանա Նովակովիչ]] |- ! 4 | [[Ռումինիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Դոն Ստրաուդ]] |- ! 4 | [[Տոդ Հեյնս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ստեկ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էնգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոլկներ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Գրանբերգ]] |- ! 4 | [[Ջուլի Ուոլտերս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Հեգերտի]] |- ! 4 | [[Գրեգոր Ջորդան]] |- ! 4 | [[Գրեգորի Հայնս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Բենց]] |- ! 4 | [[Տազիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Լենգ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Տիլման կրտ.]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կլիֆորդ]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Նյուբերն]] |- ! 4 | [[Գարի Սվիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կ. Սքոթ]] |- ! 4 | [[Տանայա Նիկոլ]] |- ! 4 | [[Գրիֆին Դան]] |- ! 4 | [[Գրյունդերություն]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կոմպտոն]] |- ! 4 | [[Գևին Հուդ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կրեննա]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Մեյսեր]] |- ! 4 | [[Անտեսանելի հրեշներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վերացնել Քարթերին]] |- ! 4 | [[Ջոս Ուիդոն]] |- ! 4 | [[Անգլիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Գեղարվեստ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Բիման]] |- ! 4 | [[Դագաղագործ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Ռենթ. Բաստեր Քեյսիի կենսագրությունը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի]] |- ! 4 | [[Վինսենտ Ռիգան]] |- ! 4 | [[Ռեյ ՄակԷնելի]] |- ! 4 | [[Ռեյչել Գրիֆիտս]] |- ! 4 | [[Վիկտորիա Ուինդեմ]] |- ! 4 | [[Անհաջողության զինվորները]] |- ! 4 | [[Գնչուներ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ռացիոնալիզմ (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Գիլբերտ Կեյտս]] |- ! 4 | [[Ռենդոլ Այնխորն]] |- ! 4 | [[Գերմանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռայան Ստայլզ]] |- ! 4 | [[Անիծվածներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Գրաֆ Նուլին]] |- ! 4 | [[Ռալֆ Բելամի]] |- ! 4 | [[Գորյուխին գյուղի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Ռի Պերլման]] |- ! 4 | [[Վլադիմիր Մենշով]] |- ! 4 | [[Վտանգավոր մարդու խոստովանությունը]] |- ! 4 | [[Ռիկ Շրոդեր]] |- ! 4 | [[Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Ջրաղաց (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Ջրահարսը (դրամա)]] |- ! 4 | [[Ռիչ Ուիլքս]] |- ! 4 | [[Անջելո (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ջունո Տեմպլ]] |- ! 4 | [[Վերապրածը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջոշ Հարտնեթ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էրման]] |- ! 4 | [[Դեկորացիա]] |- ! 4 | [[Ջոն Շրեպնել]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ինգլունդ]] |- ! 4 | [[Ջոն Նիկոլելա]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Իսկով]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Լիբերման]] |- ! 4 | [[Այոնի Սկայ]] |- ! 4 | [[Տեմսին Էգերտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Հոուքս]] |- ! 4 | [[Բրուկլին Դեկեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Կրաուլի]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Կոնրադ]] |- ! 4 | [[Ջոն Կասար]] |- ! 4 | [[Այլմոլորակայինը]] |- ! 4 | [[Ջոն Ռիթեր]] |- ! 4 | [[Վարքագրություն]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Միանո]] |- ! 4 | [[Այլին Էտկինս]] |- ! 4 | [[Ջոն Լևելին Մոքսի]] |- ! 4 | [[Տեսախցիկ]] |- ! 4 | [[Վարվարա Դոբրոսելովա]] |- ! 4 | [[Այզեկ Հեյզ]] |- ! 4 | [[Տեսարաններ ասպետական ժամանակներից]] |- ! 4 | [[Դեյմոն Ուայանս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Պրոսկի]] |- ! 4 | [[Դեյն Կուկ]] |- ! 4 | [[Բրյուս Բոքսլայտներ]] |- ! 4 | [[Դեյվ Գոլց]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Գիյոմ]] |- ! 4 | [[Էդի Մարսան]] |- ! 4 | [[Դայեն Ուիսթ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Ս.]] |- ! 4 | [[Ջոնի Նոքսվիլ]] |- ! 4 | [[Վերածննդի փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Տարա Ստրոնգ]] |- ! 4 | [[Ջոնատոն Շեկ]] |- ! 4 | [[Գատչինյան պալատ]] |- ! 4 | [[Գավրիլիադա]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Ռիզ Մայերս]] |- ! 4 | [[Դամիան Լյուիս]] |- ! 4 | [[Վերածննդի պար]] |- ! 4 | [[Դայան Լեդ]] |- ! 4 | [[Դայան Վենորա]] |- ! 4 | [[Վերածննդի երժշտություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գրականություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գիտություն]] |- ! 4 | [[Դարել Հեմոնդ]] |- ! 4 | [[Բարբետ Շրյոդեր]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Դեմե]] |- ! 4 | [[Տարսեմ Սինխ]] |- ! 4 | [[Վենոմ (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Գալադրիել]] |- ! 4 | [[Գաել Գարսիա Բերնալ]] |- ! 4 | [[Անագե խաղալիքը]] |- ! 4 | [[Ջոն Տ. Կրեչմեր]] |- ! 4 | [[Վեն Հոնգ]] |- ! 4 | [[Գաբրիելե Մուչինո]] |- ! 4 | [[Ջոն Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Ջոն Սինգլտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Սեյլզ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոուլի]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Յանգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆլիտ]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Շնեցեր]] |- ! 4 | [[Պարոն Պրոխարչինը]] |- ! 4 | [[Պարֆյոն Ռոգոժին]] |- ! 4 | [[Պեդի Կոնսիդայն]] |- ! 4 | [[Երուն Կրաբե]] |- ! 4 | [[Սելի Կյորկլենդ]] |- ! 4 | [[Փախստականներ ու թափառականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Բիլ Դ’Էլիա]] |- ! 4 | [[Սոֆիի ընտրությունը]] |- ! 4 | [[Ջեյ Էռնանդես]] |- ! 4 | [[Բիդերմեյեր]] |- ! 4 | [[Բիբան Կիդրոն]] |- ! 4 | [[Երկու ինքնասպանություն]] |- ! 4 | [[Պեննի Ջոնսոն]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուայզման]] |- ! 4 | [[Ալբերտ Բրուքս]] |- ! 4 | [[Պուգաչովի պատմություն]] |- ! 4 | [[Պետ Հինգլ]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուորտինգտոն]] |- ! 4 | [[Ալեն Գարֆիլդ]] |- ! 4 | [[Տրևոր Հովարդ]] |- ! 4 | [[Պորտուգալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բիլ Կորկորան]] |- ! 4 | [[Բեթի Թոմաս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Հարտման]] |- ! 4 | [[Սարիտա Չոուդխուրի]] |- ! 4 | [[Բեթի Ուայթ]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյս]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյդեր]] |- ! 4 | [[Բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Կապալդի]] |- ! 4 | [[Դևիդ ՄակՉարեն]] |- ! 4 | [[Բեթմենի նոր արկածները]] |- ! 4 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 1992)]] |- ! 4 | [[Բիլ Կոսբի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Տոբոլովսկի]] |- ! 4 | [[Դևիդ Մարշալ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Արյունոտ ադամանդ]] |- ! 4 | [[Ջեյկոբ Տիրնի]] |- ! 4 | [[Ջեյկ Բյուզի]] |- ! 4 | [[Տրուդի Գուդվին]] |- ! 4 | [[Ջեյ Օ. Սենդերս]] |- ! 4 | [[Բելառուսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պոստմոդեռն (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Տրիսթրամ Պաուել]] |- ! 4 | [[Պոլ Լինչ]] |- ! 4 | [[Երեք խաչեր (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Պերնել Ռոբերտս]] |- ! 4 | [[Փեսացու (հեքիաթ)]] |- ! 4 | [[Բերի Մորս]] |- ! 4 | [[Ալան Ռեֆկին]] |- ! 4 | [[Բերի Կորբին]] |- ! 4 | [[Բեն Բոլտ]] |- ! 4 | [[Սերբիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սերգեյ Դյագիլև]] |- ! 4 | [[Պոլ Լազարուս]] |- ! 4 | [[Երեք ծառեր(Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Սպանելու ժամանակն է]] |- ! 4 | [[Պիգմեյ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ալան Ռուդոլֆ]] |- ! 4 | [[Եվգենիա Գրանդե]] |- ! 4 | [[Սթիվ Բոյում]] |- ! 4 | [[Սվետլովա Գրուշենկա]] |- ! 4 | [[Պոլ Գիլֆոյլ]] |- ! 4 | [[Պոլ Բոգարտ]] |- ! 4 | [[Պոլ Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Կոլինզ]] |- ! 4 | [[Պոլ ՄակԳիգան]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Մուր]] |- ! 4 | [[Պետրոսի գահավիժումը (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Ալբանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան երազները չափածո և արձակ բանաստեղծություններում]] |- ! 4 | [[Բելգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան տարեգրություն (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Պոլզունկով]] |- ! 4 | [[Պոլա Ջեյ Փարկեր]] |- ! 4 | [[Եզերսկի (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հոպկինս]] |- ! 4 | [[Պետրոս I պատմությունը]] |- ! 4 | [[Պետրոսի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Բերնարդ Ռոուզ]] |- ! 4 | [[Եկատերինա Օսիպովնա Խոխլակովա]] |- ! 4 | [[Ալան Մայերսոն]] |- ! 4 | [[Պոլ Սորվինո]] |- ! 4 | [[Փարկեր Պոուզի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հիլիարդ Շտերն]] |- ! 4 | [[Բերնի Կիմ]] |- ! 4 | [[Փիթ Տրևիս]] |- ! 4 | [[Սպայկ Լի]] |- ! 4 | [[Սափրված այտամորուք]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Դրեյֆուս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Դոյլ]] |- ! 4 | [[Դևիդ Կարուզո]] |- ! 4 | [[Արձակ գեղարվեստական ստեղծագործություններ]] |- ! 4 | [[Պատմական (արվեստ)]] |- ! 4 | [[Ջեյմս ԼեԳրո]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հաուիտ]] |- ! 4 | [[Տրես ՄակՆիլ]] |- ! 4 | [[Սասկիան ֆլորայի դերում]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Կոսմո]] |- ! 4 | [[Սինդիկներ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Հեյման]] |- ! 4 | [[Դևիդ Էնդրյուս]] |- ! 4 | [[Պավել Սմերդյակով]] |- ! 4 | [[Ազիա Արջենտո]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ուիդոուզ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մարկլ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մուլան]] |- ! 4 | [[Դևիդ Բրեդլի]] |- ! 4 | [[Բլեյդ (ֆիլմաշար)]] |- ! 4 | [[Բարոկկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդ Օ’Ռոս]] |- ! 4 | [[Սլովենիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պալատ]] |- ! 4 | [[Բարի Զոնենֆելդ]] |- ! 4 | [[Բլեր Բրաուն]] |- ! 4 | [[Սոնյա Մարմելադովա]] |- ! 4 | [[Բեն Յանգեր]] |- ! 4 | [[Սոցիալիստական ռեալիզմ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հայամս]] |- ! 4 | [[Պատմիր ամեն ինչ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Տրինի Ալվարադո]] |- ! 4 | [[Ազնիվ գողը]] |- ! 3 | [[Մայքլ Յորք]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Ուոլես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կրեյգ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Թագավորի վերադարձը (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սյուզան Բլեյքսլի]] |- ! 3 | [[Վերա Մայլզ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Հերսթ]] |- ! 3 | [[Մարդիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Դոլդրի]] |- ! 3 | [[Սպանել Սմուչիին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Բերլինգեր]] |- ! 3 | [[Վել Էյվերի]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Մատանու եղբայրություն (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սիրիոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ֆիսթ]] |- ! 3 | [[Մարդասպանները (ֆիլմ, 1946)]] |- ! 3 | [[Ռեննի Ռայ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ ԼաԳրավենես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Օ’Կիֆ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կիչեն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լյուիս]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մենտել]] |- ! 3 | [[Ֆրանկո Դզեֆիրելի]] |- ! 3 | [[Կունգ Լե]] |- ! 3 | [[Կուպիդոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մորիարտի]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լոնգ]] |- ! 3 | [[Մարաթոնի մասնակիցը]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Օ’Քոնոր]] |- ! 3 | [[Վենդի Կրյուսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Կորդրի]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Կլայզեր]] |- ! 3 | [[Սմոգ (վիշապ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կեֆի]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դիններ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեսթեր]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Գարդենիա]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ֆրենքս]] |- ! 3 | [[Վեգասի ֆորտունան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Էլֆիկ]] |- ! 3 | [[Ֆրենկ Միլեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Կալպ]] |- ! 3 | [[Վինս Օֆեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ ԴեԼորենցո]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեկսթոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դե Բար]] |- ! 3 | [[Ֆորոհել]] |- ! 3 | [[Վացլավ Նիժինսկի]] |- ! 3 | [[Ֆորնոստի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյմոնդ Սեյնտ-Ժակ]] |- ! 3 | [[Մարիա Փիթիլո]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Վոնգ]] |- ! 3 | [[Կովկասցին (ակնարկ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Դաունի մլ.]] |- ! 3 | [[Մարդուն արդյոք շատ հող է պետք]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգգ]] |- ! 3 | [[Կուիվիենեն]] |- ! 3 | [[Մարժ Հելգենբերգեր]] |- ! 3 | [[Սկոտ Էդսիտ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Լինդսեյ]] |- ! 3 | [[Մարիա Շնայդեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգ]] |- ! 3 | [[Սուպերհերոսների լեգենդները]] |- ! 3 | [[Հալկ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Գեյգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լեման]] |- ! 3 | [[Մարիա Սեմյոնովա]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ցինբերգ]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Նելի կրտ.]] |- ! 3 | [[Վերջին կայսրը]] |- ! 3 | [[Կուրուֆին]] |- ! 3 | [[Սուրբը (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սպորն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Դոններ]] |- ! 3 | [[Սիլմարիլներ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջորդան]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Չեմբերլեն]] |- ! 3 | [[Կրեյգ Զիսկ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Տոլբոտ]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Սինդի Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ռիո Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ռիչ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջ. Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրիրս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Սպինելա]] |- ! 3 | [[Սուրեյ]] |- ! 3 | [[Սոֆի Օկոնեդո]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ս. Հոլ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Կորել]] |- ! 3 | [[Ֆրենկի Ֆեյզոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեշ]] |- ! 3 | [[Ֆրանսուազ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ռոզենբաում]] |- ! 3 | [[Մանկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Ջիլենհոլ]] |- ! 3 | [[Ֆրեդ Գերբեր]] |- ! 3 | [[Վեցերորդ զգայարան (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Յերվուդ]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Պոլյակոֆ]] |- ! 3 | [[Ռինկո Կիկուչի]] |- ! 3 | [[Մասնակի ամպամածություն]] |- ! 3 | [[Կրոնական]] |- ! 3 | [[Վիկի Ջենսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ռոբ ԼաԴուկա]] |- ! 3 | [[Վերնոն Ուելս]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինթերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Սյուզեն Դեյ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Երկու ամրոց (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սաքսի]] |- ! 3 | [[Վերադարձ տուն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինտերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Կորնեյ Վասիլև (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կորի Յուեն]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Հասարակության թշնամիները]] |- ! 3 | [[Կրեյցերյան սոնատ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Կրթության առաջընթաց և սահմանում]] |- ! 3 | [[Մաչետեն սպանում է]] |- ! 3 | [[Սիրահարված Շեքսպիր]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ֆլայշեր]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Ապոկալիփսիս]] |- ! 3 | [[Վերածննդի պարը]] |- ! 3 | [[Կրկեսի աստղը]] |- ! 3 | [[Կորի Բերտոն]] |- ! 3 | [[Կրկնակի ապահովագրություն]] |- ! 3 | [[Մառախլապատ լեռներ]] |- ! 3 | [[Ռիվենդել]] |- ! 3 | [[Ռիֆերի ուսումնասիրությունը]] |- ! 3 | [[Սետ Գոռդոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեյլսբեկ]] |- ! 3 | [[Հոբիթ (ֆիլմաշար)]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Գլենիսթեր]] |- ! 3 | [[Ռուդաուր]] |- ! 3 | [[Սարա Շախի]] |- ! 3 | [[Հոլի Պելանս]] |- ! 3 | [[Ֆանգորն]] |- ! 3 | [[Հոթմոգ]] |- ! 3 | [[Ռումիլը Տիրիոնից]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ]] |- ! 3 | [[Սատանան (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սարա Ուայնտեր]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկայի լաբորատորիա]] |- ! 3 | [[Սատանայի դատապաշտպանը]] |- ! 3 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Հյու Հադսոն]] |- ! 3 | [[Սրտակերները]] |- ! 3 | [[Հյու Դևիդ]] |- ! 3 | [[Ռուն (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Հել Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ֆարամիր]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Էբբոթ]] |- ! 3 | [[Օրտհանկ]] |- ! 3 | [[Ռուպերտ Վեյնրայտ]] |- ! 3 | [[Սարուման]] |- ! 3 | [[Օրինակելի արու]] |- ! 3 | [[Սքոթ Վուլֆ]] |- ! 3 | [[Հույսի ծնունդ]] |- ! 3 | [[Հորնբուրգի մարտը]] |- ! 3 | [[Հորխե Մոնտեսի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Տաունսենդ]] |- ! 3 | [[Հորլիմ]] |- ! 3 | [[Հարտի պատերազմը]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Օրմ]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Կաուֆման]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդը և նրա զարմանալի ընկերները]] |- ! 3 | [[Հովարդ բադիկը (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Օրկեր (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ռեյմի Մուզկիզ]] |- ! 3 | [[Օրկրիսթ]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ 2]] |- ! 3 | [[Օրոմե]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 3 | [[Սարա Պոլի]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Մայքլ Թոմաս]] |- ! 3 | [[Սքոթ Կոֆի]] |- ! 3 | [[Հելեն Բեքսենդեյլ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դուխովնի]] |- ! 3 | [[Հեռուստացանց]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բայո]] |- ! 3 | [[Հերոլդ Պերինո]] |- ! 3 | [[Սքոթ Դերիքսոն]] |- ! 3 | [[Սանգ Քենգ]] |- ! 3 | [[Ֆես Փարկեր]] |- ! 3 | [[Հերբ Ուոլերշտեյն]] |- ! 3 | [[Ֆերդինանդ Ֆեյրֆաքս]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդո Ռեյ]] |- ! 3 | [[Սանաա Լետեն]] |- ! 3 | [[Սալիվան Ստեպլտոն]] |- ! 3 | [[Հեռուստաալիք]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Լորդ]] |- ! 3 | [[Սայմոն Չենդլեր]] |- ! 3 | [[Սայմոն Ջ. Սմիթ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բրազիլ]] |- ! 3 | [[Հեշտացված հիերոգլիֆներ]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդու Մեյրելիշ]] |- ! 3 | [[Ֆիլ ԼաՄար]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Բոնդելի]] |- ! 3 | [[Ֆեյ Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Ֆեանոր]] |- ! 3 | [[Հելեն Շեյվեր]] |- ! 3 | [[Սաշկա (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հինգ բանակների ժակատամարտը]] |- ! 3 | [[Ֆարգո (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ձիերը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության կենդանական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ժամանակագրություն]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության բուսական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Սառույց-Մարդ]] |- ! 3 | [[Սալեմի վիճակը]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Ան]] |- ! 3 | [[Սաուրոն]] |- ! 3 | [[Սփայք Լի]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնխարդ]] |- ! 3 | [[Սանջեի սուպերխումբը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության աշխարհագրություն]] |- ! 3 | [[Հեյզել Էլերբի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բակուլա]] |- ! 3 | [[Հին անտառ]] |- ! 3 | [[Հիմնական բնազդ]] |- ! 3 | [[Սանդրա Սանտյագո]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնհարդ]] |- ! 3 | [[Հեյլի Ստայնֆելդ]] |- ! 3 | [[Հիլ-Հալադ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Կամբլ]] |- ! 3 | [[Օրասիո Սանս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Հեյս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Տաուն]] |- ! 3 | [[Մայկ Էփս]] |- ! 3 | [[Մայկ Գենրի]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆել]] |- ! 3 | [[Մայկ Բայնդեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Վինս]] |- ! 3 | [[Սեմ Սպրուել]] |- ! 3 | [[Մայիսյան գիշեր կամ ջրահեղձ աղջիկը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ստեֆան Շվարց]] |- ! 3 | [[Մայար]] |- ! 3 | [[Սեմի Դևիս]] |- ! 3 | [[Վանեսա Էնջել]] |- ! 3 | [[Ռոբի Կոլտրեյն]] |- ! 3 | [[Ռոբին Գիվենս]] |- ! 3 | [[Ռոդ Լուրի]] |- ! 3 | [[Հանդի Ալեքսանդր]] |- ! 3 | [[Ռոդ Հոլկոմբ]] |- ! 3 | [[Հաննես Յանիկե]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բատչեր]] |- ! 3 | [[Ռոդի ՄակԴաուել]] |- ! 3 | [[Ֆլիքի արկածները]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆյորսթենբերգ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Գլենն]] |- ! 3 | [[Ռոզալինդ Ռասսել]] |- ! 3 | [[Սերպիկո]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալիգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Բրայանտ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Շիլ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Մայներ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալլիգան]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մամոնե]] |- ! 3 | [[Սպենսեր Բրեսլին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մինկոֆ]] |- ! 3 | [[Մայքի նոր ավտոմեքենան]] |- ! 3 | [[Սթիվ Բասթոնի]] |- ! 3 | [[Սերժանտ Յորք]] |- ! 3 | [[Ստենլի Դոնեն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ուոլդեն]] |- ! 3 | [[Վարգեր]] |- ! 3 | [[Մայկ Ստար]] |- ! 3 | [[Վանիլային երկինք]] |- ! 3 | [[Վանեսա Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ստեն Ֆիլիպս]] |- ! 3 | [[Մայկ Միտչել]] |- ! 3 | [[Մայկ Միլս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ջոն Բյորկ]] |- ! 3 | [[Հաջի Աբրեկ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հաջի Մուրադ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ֆինգոլֆին]] |- ! 3 | [[Հատապտուղներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Հարադ]] |- ! 3 | [[Վազող մարդը]] |- ! 3 | [[Ձյունամրրիկ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ֆինդուիլաս]] |- ! 3 | [[Ֆինգոն]] |- ! 3 | [[Վադիմ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Ռոնի Կոքս]] |- ! 3 | [[Սեդի Ֆրոսթ]] |- ! 3 | [[Ռոուեն Վուդս]] |- ! 3 | [[Սեմ Էլիոթտ]] |- ! 3 | [[Հարսանեկան իրարանցում]] |- ! 3 | [[Հրեշտակների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատ]] |- ! 3 | [[Հրեշտակներ և դևեր]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Բերնբաում]] |- ! 3 | [[Հրեշների պարահանդես]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Գուենվյոր Սմիթ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դոլտրի]] |- ! 3 | [[Հրեշների ընկերությունը]] |- ! 3 | [[Ֆինռոդ]] |- ! 3 | [[Ռոն Կլեմենտս]] |- ! 3 | [[Հաջորդ Վրիժառուներ: Վաղվա օրվա հերոսները]] |- ! 3 | [[Մաեգլին]] |- ! 3 | [[Վայրի թռչունները (հեռուստասերիալ)]] |- ! 3 | [[ՄակՔենզի Կրուկ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ռոբարդս]] |- ! 3 | [[Հավայան արձակուրդներ]] |- ! 3 | [[Օսկարը և Լյուսինդան]] |- ! 3 | [[Մալկոլմ Դ. Լի]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բրուքս]] |- ! 3 | [[Վալերիկ (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Ռոհան]] |- ! 3 | [[Մաեդրոս]] |- ! 3 | [[Վալերիա Գոլինո]] |- ! 3 | [[Ռոյ Բաթերսբի]] |- ! 3 | [[Ռոհիրիմներ]] |- ! 3 | [[Մագլոր]] |- ! 3 | [[Ռոման Կաչանով]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Տ. Կեյ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ուոնամեյկեր]] |- ! 3 | [[Վալերի Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Վալենտե Ռոդրիգես]] |- ! 3 | [[Վալարի ծառը]] |- ! 3 | [[Վալար]] |- ! 3 | [[Ֆինվե]] |- ! 3 | [[Պալանտիրներ]] |- ! 3 | [[Մելիան]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Շերման]] |- ! 3 | [[Քիմբերլի Նիքսոն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Յուկիչ]] |- ! 3 | [[Շարլ Բերլինգ]] |- ! 3 | [[Շան կեսօր]] |- ! 3 | [[Շայեն ՄակԿլյուր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Նեսբիթ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Շելդոն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Քեյն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Օլտ]] |- ! 3 | [[Քերոլայն Գուդոլ]] |- ! 3 | [[Նվագախումբ-մարդը]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ուիլբի]] |- ! 3 | [[Նումենորցիներ]] |- ! 3 | [[Շելոբ]] |- ! 3 | [[Տրեյ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Նումենոր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Սիքինգ]] |- ! 3 | [[Տրանդուիլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Վուլվեթ]] |- ! 3 | [[Նորման Կոբերն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ֆարենտինո]] |- ! 3 | [[Նորման Լլոյդ]] |- ! 3 | [[Նորման Բոուլեր]] |- ! 3 | [[Քլայվ Օուեն]] |- ! 3 | [[Քնքշության խոսքեր]] |- ! 3 | [[Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարան]] |- ! 3 | [[Նոր այբբենարան]] |- ! 3 | [[Շելի Ֆաբարես]] |- ! 3 | [[Տրեյսի Ուոլտեր]] |- ! 3 | [[Նոր Վրիժառուներ 2]] |- ! 3 | [[Շոն ՄակԳինլի]] |- ! 3 | [[Շոն Հետոսի]] |- ! 3 | [[Շոն Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Շոն Դոյլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Առնոլդ Թեյլոր]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կոլի]] |- ! 3 | [[Տրոյ Գերիտի]] |- ! 3 | [[Տրոլներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Բուտ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գան]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կրենեմ]] |- ! 3 | [[Շիր]] |- ! 3 | [[Շինեդ Քյուսակ]] |- ! 3 | [[Շեքսպիրի և դրամայի մասին]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գեմոն]] |- ! 3 | [[Շերոն Սմոլ]] |- ! 3 | [[Շերոն Գլես]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Դրուրի]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Էյվրի]] |- ! 3 | [[Քեննետ Ֆինկ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Լ. Կոնուեյ]] |- ! 3 | [[Տուոր]] |- ! 3 | [[Տուլկաս]] |- ! 3 | [[Ջեմի Միտչել]] |- ! 3 | [[Ջեննա Էլֆմեն]] |- ! 3 | [[Նիկ Մանկուզո]] |- ! 3 | [[Ջենիս Կավեյ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կլեյն]] |- ! 3 | [[Նիկ ԴիՊաոլո]] |- ! 3 | [[Քրիս Կոլֆեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Հեյվուդ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Հեյլ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Յու]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Շվալբախ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Նեսա]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Քուլիջ]] |- ! 3 | [[Ջեննի Սիգրոուվ]] |- ! 3 | [[Նիկ Չինլանդ]] |- ! 3 | [[Ջեսի Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Նենսի Մայերս]] |- ! 3 | [[Ջեսի Լ. Մարտին]] |- ! 3 | [[Ջեսի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Նենսի ՄակԿեոն]] |- ! 3 | [[Նենսի Ալեն]] |- ! 3 | [[Տղաների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Լոնդոն]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Սուարես]] |- ! 3 | [[Ջերի Ռիդ]] |- ! 3 | [[Ջերի Սթիլլեր]] |- ! 3 | [[Նիկ Ուիլինգ]] |- ! 3 | [[Նիկ Սիրսի]] |- ! 3 | [[Ջեյն Կեմպիոն]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բլում]] |- ! 3 | [[Նոր Վարագանք]] |- ! 3 | [[Նոր Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Նոյ Սեգան]] |- ! 3 | [[Տորիկո]] |- ! 3 | [[Տորի Կիթլզ]] |- ! 3 | [[Տորա Բյորչ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բեխ]] |- ! 3 | [[Քոլին Տիգա]] |- ! 3 | [[Նշանաբանը «Թրաձուկ»]] |- ! 3 | [[Քորթնի Թեյլոր Բերնես]] |- ! 3 | [[Տոմբովի գանձապետ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Գեդրիկ]] |- ! 3 | [[Նիկ Ստալ]] |- ! 3 | [[Քուինսի Ջոնս]] |- ! 3 | [[Տոլստոյի թվաբանություն]] |- ! 3 | [[Քուրմ]] |- ! 3 | [[Քրիս Լունդկվիսթ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կեթեն]] |- ! 3 | [[Նիրնաետ Առնոեդիադ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Պրիսթլի]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Ջոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Այրոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Ուիլյամսոն]] |- ! 3 | [[Տոլիզին Ջաֆե]] |- ! 3 | [[Տոթ հարավային գիշերվա ժամանակ]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Հոլոֆսեներ]] |- ! 3 | [[Ջեյ Ռոդան]] |- ! 3 | [[Նարսիլ]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսային պարեր]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆյորտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ՄակԳուեն]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Մակնի]] |- ! 3 | [[Չադ Էվերեթ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Ֆյուջիտ]] |- ! 3 | [[Ուրսուլա Փարկեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Բլեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Լոուրենս]] |- ! 3 | [[Ուրախազավր Ռեքսը]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Հոջ]] |- ! 3 | [[Ուորվիկ Դևիս]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսից հետո]] |- ! 3 | [[Պարգև (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 3 | [[Պեթի ԼյուՊոն]] |- ! 3 | [[Պելենորյան դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Ուոլլ սթրիթ]] |- ! 3 | [[Պեմ Գրիեր]] |- ! 3 | [[Պեմ Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Փիթեր Կաթանեո]] |- ! 3 | [[Ունգոլիանտ]] |- ! 3 | [[Ումբար]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լևին]] |- ! 3 | [[Պետ Մորիտա]] |- ! 3 | [[Պետ Օ’Կոնոր]] |- ! 3 | [[Ուլու Գրոսբարդ]] |- ! 3 | [[Չարի կացարան]] |- ! 3 | [[Փիթեր Բոգդանովիչ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ռեմսի]] |- ! 3 | [[Չինական թաղամաս (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պալարգիրի մարտը]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուերներ]] |- ! 3 | [[Չերքեզները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Պայծառատեսը (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուայտ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Պավել Պավլիկովսկի]] |- ! 3 | [[Չարլիի հրեշտակները]] |- ! 3 | [[Պատահաբար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Չարլի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ԴեՍանտիս]] |- ! 3 | [[Չարլի Կրիդ-Մայլզ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Հեմոնդ]] |- ! 3 | [[Պատանեկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ստարիջ]] |- ! 3 | [[Պատերազմ և խաղաղություն (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ռոբերտ Կարներ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ջերոտ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Հեյդ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Էյդմեն]] |- ! 3 | [[Պատտոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆիսկ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Գրոսվենոր]] |- ! 3 | [[Չարլզ Բիսոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լորդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ռ. Մոուսես]] |- ! 3 | [[Ցմահ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պոլիկուշկա]] |- ! 3 | [[Ուեսլի Ջոնաթան]] |- ! 3 | [[Ուես Ստյուդի]] |- ! 3 | [[Ուեյն Նայտ]] |- ! 3 | [[Որս Գոլլումին բռնելու համար]] |- ! 3 | [[Ով ումից է սովորել գրել, գյուղացի երեխաները մեզնից, թե՞ մենք գյուղացի երեխանեից]] |- ! 3 | [[Ոստիկան]] |- ! 3 | [[Պոլ Ստենլի]] |- ! 3 | [[Ոսկեհատիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆայգ]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆրիմեն]] |- ! 3 | [[Պոլի Ուոկեր]] |- ! 3 | [[Պողպատե մարդը]] |- ! 3 | [[Քելլի ՄակԳիլիս]] |- ! 3 | [[Քեն Կերտիս]] |- ! 3 | [[Քեն Ռասսել]] |- ! 3 | [[Փառք (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 3 | [[Ո՞վ է ճիշտ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Պրոտոգեններ]] |- ! 3 | [[Ջ. Ու. Բեյլի]] |- ! 3 | [[Ջագերնաութ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Շտոս]] |- ! 3 | [[Ջադ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Փայտամորուս]] |- ! 3 | [[Ջանկարլո Ջաննինի]] |- ! 3 | [[Ջասթին Լին]] |- ! 3 | [[Պոլ ՄակԳեն]] |- ! 3 | [[Քաղց կամ ոչ քաղց]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Քամիները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ուիարդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ ՄակՆամարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Հեյլ]] |- ! 3 | [[Քեթ Բալլու]] |- ! 3 | [[Պեփե Բարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Կեթ]] |- ! 3 | [[Պլյոս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Լ. Փիթերսեն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Էթերթոն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դիր]] |- ! 3 | [[Պոլ Ա. Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Գարսիա,]] |- ! 3 | [[Ութումնո]] |- ! 3 | [[Պոլ Բարտել]] |- ! 3 | [[Քեթլին Բար]] |- ! 3 | [[Ուիլմեր Վալդերամա]] |- ! 3 | [[Ուիլի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ուիլը և Գրեյսը]] |- ! 3 | [[Ուիլ և Գրեյս]] |- ! 3 | [[Ուիլ Յուն Լի]] |- ! 3 | [[Ուիլ Մենոտ]] |- ! 3 | [[Քեթրին Ռոս]] |- ! 3 | [[Պոլ Հիփ]] |- ! 3 | [[Ջերոդ Միքսոն]] |- ! 3 | [[Տիտանների մենամարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյ Ռոմանո]] |- ! 3 | [[Ջոշուա Մալինա]] |- ! 3 | [[Օնժանյու Էլիս]] |- ! 3 | [[Օսթին Պենդլտոն]] |- ! 3 | [[Օսի Դևիս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ռոս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Սիլվերմեն]] |- ! 3 | [[Մելկոր]] |- ! 3 | [[Մելիսա Սեյջմիլեր]] |- ! 3 | [[Ջոշ Հատչերսոն]] |- ! 3 | [[Մելիսա Դե Սուզա]] |- ! 3 | [[Օսկար (11-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջոջի Տոկորո]] |- ! 3 | [[Օմիդ Աբտախի]] |- ! 3 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մել Սմիթ]] |- ! 3 | [[Օսկար (12-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջորդան Պրենտիս]] |- ! 3 | [[Մեթրի պատմությունները]] |- ! 3 | [[Մեթրը և հոգեղեն լույսը]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ֆոքս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Գալո]] |- ! 3 | [[Մեթյու Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Ջորջ Դզունդզա]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ռիզ]] |- ! 3 | [[Տանգոռոդրիմ]] |- ! 3 | [[Ջորջ ԴիՉենցո]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Պոնտել]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ուորդ]] |- ! 3 | [[Տայլեր Պերի]] |- ! 3 | [[Ջոն Վերնոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Նյուլենդ]] |- ! 3 | [[Մի քանի բառ «Պատերազմ և խաղաղություն» վեպի վերաբերյալ]] |- ! 3 | [[Մերսեդես Մասուն]] |- ! 3 | [[Մերկ մախա (Ֆրանցիսկո Գոյայի նկար)]] |- ! 3 | [[Ջոն Ուոտերս]] |- ! 3 | [[Մերիոն Ռոս]] |- ! 3 | [[Տեմի ՄակԻնտոշ]] |- ! 3 | [[Ջոն Ջ. Էվիլդսեն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ռիրդոն]] |- ! 3 | [[Տելքիններ]] |- ! 3 | [[Մերիեն Սելդես]] |- ! 3 | [[Մերիել Հեմինգուեյ]] |- ! 3 | [[Մերիամ դ’Աբո]] |- ! 3 | [[Օձալեզու Գրիմա]] |- ! 3 | [[Ջոն Քերոլ Լինչ]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆիդլեր]] |- ! 3 | [[Մերի Կեյ Պլեյս]] |- ! 3 | [[Մերի Լամբերտ]] |- ! 3 | [[Մերի Էլիզաբեթ Մասթրանտոնիո]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Քոլման]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆոսթեր]] |- ! 3 | [[Օլվե]] |- ! 3 | [[Մեննան Յապո]] |- ! 3 | [[Մենեգրոտ]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Կոյ]] |- ! 3 | [[Մեյսի Գրեյ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Էրմիտաժ]] |- ! 3 | [[Տայ Շերիդան]] |- ! 3 | [[Ջոն Մոֆիթ]] |- ! 3 | [[Մարկ Կոուեն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Հեմեկեր]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոմանեկ]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոլսթոն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Մորս]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռիսլի]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ռակել Կաստրո]] |- ! 3 | [[Ռաման Հյուի]] |- ! 3 | [[Ռայլիի առաջին ժամադրությունը]] |- ! 3 | [[Ռասել Լեյն]] |- ! 3 | [[Վիվեկա Լինդֆորս]] |- ! 3 | [[Ռազա Ջեֆրի]] |- ! 3 | [[Վիոլա Դեվիս]] |- ! 3 | [[Ռեբեքա Պիջոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Դերվին]] |- ! 3 | [[Ռեյ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռեյ Բարետ]] |- ! 3 | [[Վիշապները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Մարկ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Ռեյ Միգեր]] |- ! 3 | [[Մարլի Մետլին]] |- ! 3 | [[Ռեյ Պաթերսոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Վելի]] |- ! 3 | [[Ռադե Շերբեջիա]] |- ! 3 | [[Մարտին Շոու]] |- ! 3 | [[Ջորջ Շերման]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ուենդտ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Պան Կոսմատոս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Սիթոն]] |- ! 3 | [[Տակեր Գեյթս]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Այվի]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Ռեյլի]] |- ! 3 | [[Մեգան Դոդս]] |- ! 3 | [[Տադանոբու Ասանո]] |- ! 3 | [[Մաքս Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Ջ. Հաուս]] |- ! 3 | [[Մարտին Միլներ]] |- ! 3 | [[Ռադագաստ (հերոս)]] |- ! 3 | [[Ջուլիան Ֆարինո]] |- ! 3 | [[Ջուլիո]] |- ! 3 | [[Մարտին Դևիդսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Կ. Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջոֆրի Նոթագ,]] |- ! 3 | [[Վրիժառուները (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Մարվին Ջ. ՄակԻնտայր]] |- ! 3 | [[Մարվին Միլեր]] |- ! 3 | [[Ջրային աստվածություններ]] |- ! 3 | [[Մարշա Գուդման]] |- ! 3 | [[Մարկո Ֆերերի]] |- ! 3 | [[Մարկյորի գրառումներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ջոն Նեթլզ]] |- ! 3 | [[Ջոն Մեյբերի]] |- ! 3 | [[Նատաշա ՄակԷլհոուն]] |- ! 3 | [[Ջո Մարի Պեյթոն-Նոբլ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան ՄակԿեյ]] |- ! 3 | [[Տիլիոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Տիբոր Տակաչ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան Նայբի]] |- ! 3 | [[Ջին Սմարտ]] |- ! 3 | [[Յեն Հարտ]] |- ! 3 | [[Յանկիների հպարտությունը]] |- ! 3 | [[Ջո Դանտե]] |- ! 3 | [[Յան Սվերակ]] |- ! 3 | [[Ջո Կարնախան]] |- ! 3 | [[Տերն ու ծառան (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Քրիստին Լատի]] |- ! 3 | [[Ջիմ Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջո Ռոտ]] |- ! 3 | [[Մուրճաձեռք Հելմ]] |- ! 3 | [[Մուն Բլադգուդ]] |- ! 3 | [[Ջո Ֆլաերտի]] |- ! 3 | [[Քրիստին Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Ջոան Չեն]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Կոուլ]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Պիկլզ]] |- ! 3 | [[Տերի ՄակԴոնաֆ]] |- ! 3 | [[Ջոան Ֆրիման]] |- ! 3 | [[Տերի Հյուզ]] |- ! 3 | [[Ջիմ Հենսոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Թերներ]] |- ! 3 | [[Ջոդի Լին Օ’Կիֆի]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Բեննեթ]] |- ! 3 | [[Ջեք-Ջեքը հարձակվում է]] |- ! 3 | [[Նատան Յուրան]] |- ! 3 | [[Ջեք Բլեկ]] |- ! 3 | [[Նան Էլմոտ]] |- ! 3 | [[Ջեք Թոմփսոն]] |- ! 3 | [[Քրիս Ռոկ]] |- ! 3 | [[Նայջել Հևերս]] |- ! 3 | [[Ջեք Պելանս]] |- ! 3 | [[Ջեք Սմայտ]] |- ! 3 | [[Ջեքի Էրլ Հեյլի]] |- ! 3 | [[Քրիս Քոլամբուս]] |- ! 3 | [[Նախալեռ]] |- ! 3 | [[Տիմոտի Օմանդսոն]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Տիմ Դեյլի]] |- ! 3 | [[Նազգուլներ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Կոեն]] |- ! 3 | [[Յուրիա Նարա]] |- ! 3 | [[Ջեֆ ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Ուոդլոու]] |- ! 3 | [[Յուկի Ամամի]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Նորդլինգ]] |- ! 3 | [[Տիմ Ռաս]] |- ! 3 | [[Տիմ Մետիսոն]] |- ! 3 | [[Ջիլ Ջանգեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Օ'Դոնել]] |- ! 3 | [[Տիմ Էբել]] |- ! 3 | [[Մորիս ԼաՄարշ]] |- ! 3 | [[Ջոել Գարլենդ]] |- ! 3 | [[Միա Կիրշներ]] |- ! 3 | [[Մինաս Իթիլ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակՆելի]] |- ! 3 | [[Միջնադարյան Եվրոպա]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մեծ պատերազմը]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մարտերի ու պատերազմների ցանկ]] |- ! 3 | [[Միջերկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Քևին Ջուբինվիլ]] |- ! 3 | [[Միջեկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Ջոն Լինչ]] |- ! 3 | [[Քևին Ռոդնի Սալիվան]] |- ! 3 | [[Մինգ-Նա]] |- ! 3 | [[Մինաս Տիրիթ]] |- ! 3 | [[Օդանավ (բալլադ)]] |- ! 3 | [[Ջոն Կալամ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԴոնալդ]] |- ! 3 | [[Ջոն Կապելոս]] |- ! 3 | [[Ջոն Կասսավետիս]] |- ! 3 | [[Միմի Լեդեր]] |- ! 3 | [[Օզ երկրի հրաշագործը]] |- ! 3 | [[Ջոն Կրայեր]] |- ! 3 | [[Միկաել Հոֆսթրյոմ]] |- ! 3 | [[Ջոն Հենսլի]] |- ! 3 | [[Ջոն Հովարդ Դեյվիս]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Կոթոն]] |- ! 3 | [[Միլբերն Սթոուն]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Հադսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Մաքթիրնան]] |- ! 3 | [[Միայնակ սրտեր]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԿարտի]] |- ! 3 | [[Քևին Կորիգեն]] |- ! 3 | [[Մորդոր]] |- ! 3 | [[Ջոն Աչորն]] |- ! 3 | [[Մորանոնի մարտը]] |- ! 3 | [[Քրիստոֆեր Ադամսոն]] |- ! 3 | [[Ջոել Կարտեր]] |- ! 3 | [[Մոր'դուի լեգենդը]] |- ! 3 | [[Մոսկվայի պանորամա]] |- ! 3 | [[Ջոեննա Կերնս]] |- ! 3 | [[Մոնիկա Կելխուն]] |- ! 3 | [[Մոնիկ]] |- ! 3 | [[Մոմ]] |- ! 3 | [[Մոլորակ 51]] |- ! 3 | [[Ջոզեֆ Ռուբին]] |- ! 3 | [[Ջոն Բլուզալ]] |- ! 3 | [[Քևին Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Մոդի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Քևին Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Բոուեբ]] |- ! 3 | [[Մնաս բարով, կեղտոտ Ռուսաստան]] |- ! 3 | [[Մյունխեն (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Միֆրիլ]] |- ! 3 | [[Միֆ]] |- ! 3 | [[Քևին Դաուլինգ]] |- ! 3 | [[Ջոն Գեց]] |- ! 3 | [[Միրիել Սերիդե]] |- ! 3 | [[Ջոն Գոռրի]] |- ! 3 | [[Ջոն Գրայզ]] |- ! 3 | [[Տերենս Յանգ]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Ուորդ]] |- ! 3 | [[Մայլո Օ’Շի]] |- ! 3 | [[New York Post]] |- ! 3 | [[Բրայան Կոփելման]] |- ! 3 | [[Լոուրենս Դոբկին]] |- ! 3 | [[Լոնի Չեպմեն]] |- ! 3 | [[Դին Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ultimate X-Men]] |- ! 3 | [[Բրայան Հելգելենդ]] |- ! 3 | [[Ump Ultimate Stars]] |- ! 3 | [[University of Chicago Press]] |- ! 3 | [[Ամսագիր]] |- ! 3 | [[Բրայան Կրաուզե]] |- ! 3 | [[Թոմ Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Բամբադիլ]] |- ! 3 | [[Բրայան Կլագման]] |- ! 3 | [[Vanity Fair (magazine)]] |- ! 3 | [[Դիտո Մոնտիել]] |- ! 3 | [[Լոգան՝ Կուղխ]] |- ! 3 | [[Թոմ Գայրի]] |- ! 3 | [[Դյուգրեյ Սքոթ]] |- ! 3 | [[Դյուի Հեմփֆրի]] |- ! 3 | [[Լյուցերն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Երկու եղբայր (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Այեյն Գլեն]] |- ! 3 | [[Թոմ Դեյ]] |- ! 3 | [[Այմի Գարսիա]] |- ! 3 | [[Այնուր]] |- ! 3 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիսթ կրտ.]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆալչուկ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Փիթտ]] |- ! 3 | [[Time (журнал)]] |- ! 3 | [[Լորենց Տեյթ]] |- ! 3 | [[Լորեն Հոլի]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ռենֆրո]] |- ! 3 | [[Լորեն Հաթոն]] |- ! 3 | [[Եփրոսինա]] |- ! 3 | [[Բրայան Փարկեր]] |- ! 3 | [[Բրեդ Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Լորեն Գրեմ]] |- ! 3 | [[Բրայոն Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Բրայան Ֆ. Օ’Բիրն]] |- ! 3 | [[Time Inc.]] |- ! 3 | [[Երրորդ մարդը]] |- ! 3 | [[Toho]] |- ! 3 | [[Լորա Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Tokyo Mew Mew]] |- ! 3 | [[Դյուլի Հիլ]] |- ! 3 | [[Լյուսի Պանչ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆուրման]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնտոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդա Պլամեր]] |- ! 3 | [[Библиотека Максима Мошкова]] |- ! 3 | [[Թոնի Անսելմո]] |- ! 3 | [[Լիխոլեսիե]] |- ! 3 | [[Большая датская энциклопедия]] |- ! 3 | [[Բաքլենդ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Բոյարին Օրշան]] |- ! 3 | [[Լիլի Թոմլին]] |- ! 3 | [[Բոլորն ասում են, որ ես սիրում եմ քեզ]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնթոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդիլ]] |- ! 3 | [[Весь Мир]] |- ! 3 | [[Դոն Լիվեր]] |- ! 3 | [[Ամանդա Դետմեր]] |- ! 3 | [[Весь мир (издательство)]] |- ! 3 | [[Բոբբի Ռոտ]] |- ! 3 | [[Բեթի Ուայտ]] |- ! 3 | [[Газета.Ru]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Առաջին տարին]] |- ! 3 | [[Աման (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Թոմոկո Յամագուտի]] |- ! 3 | [[Афиша (журнал)]] |- ! 3 | [[Լյուսի Գյուտերիջ]] |- ! 3 | [[Թոմ Տիկվեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Խենքս]] |- ! 3 | [[Viking Press]] |- ! 3 | [[Թոմ Հուփեր]] |- ! 3 | [[Բրայան Դենեհի]] |- ! 3 | [[Wired]] |- ! 3 | [[Wired.com]] |- ! 3 | [[Լյութիեն]] |- ! 3 | [[Երկնագույն]] |- ! 3 | [[Դոլ Գիլդուր]] |- ! 3 | [[Լլոյդ Բոկներ]] |- ! 3 | [[Լինդոն]] |- ! 3 | [[Երկաթե բլուրներ]] |- ! 3 | [[Երիտասարդություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ամերիկայի սիրելիները]] |- ! 3 | [[Թոմաս Բորչ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Լինելով Ջոն Մալկովիչ]] |- ! 3 | [[Аниматор.ру]] |- ! 3 | [[Թոմաս Կրեչման]] |- ! 3 | [[Երեկույթի կենտրոնը]] |- ! 3 | [[Բորոդինո (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Լինդսեյ Դունկան]] |- ! 3 | [[Թոլ-Էրեսսեա]] |- ! 3 | [[Զախարի Նայտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Բեթմուվենի գաղտնիքը]] |- ! 3 | [[Ընթերցողների շրջան]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երկրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Կերբի]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Բարետո]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության չորրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Դեննիս Ուիվեր]] |- ! 3 | [[The Age]] |- ! 3 | [[Բրուկլին]] |- ! 3 | [[Բրուկ Լենգտոն]] |- ! 3 | [[Թաիլանդերեն]] |- ! 3 | [[Խոլստոմեր]] |- ! 3 | [[Դեշ Մայոկ]] |- ! 3 | [[Խլոյա Բեյլի]] |- ! 3 | [[Թանկ արժե (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Զգուշացեք Բեթմենից]] |- ! 3 | [[Թեդ Լևայն]] |- ! 3 | [[Խենկ Ազարիա]] |- ! 3 | [[Թեդ Կոտչեֆ]] |- ! 3 | [[The Chosun Ilbo]] |- ! 3 | [[Բերի Դևիս]] |- ! 3 | [[Խոդինկա (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Taylor & Francis]] |- ! 3 | [[Անդուին]] |- ! 3 | [[Դեննի Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Էդ Ամես]] |- ! 3 | [[Էբոն Մոս-Բակրակ]] |- ! 3 | [[Sight & Sound]] |- ! 3 | [[Դենխոլմ Էլիոթ]] |- ! 3 | [[Դենն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Բարբարա Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Slobodna Dalmacija]] |- ! 3 | [[Smarthistory]] |- ! 3 | [[Գաբի Հոֆման]] |- ! 3 | [[Խուան (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[TV by the Numbers]] |- ! 3 | [[Էբբի Կորնիշ]] |- ! 3 | [[Անդրեի և մեղվիկ Ուելլիի արկածները]] |- ! 3 | [[Էարենդիլ]] |- ! 3 | [[Դեննի Ռ. ՄակԲրայդ]] |- ! 3 | [[Խոստովանություն (Լև Տոլստոյ)]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության առաջին ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 3 | [[Դեննիս Դուգան]] |- ! 3 | [[Բևերլի Միտչել]] |- ! 3 | [[Թեդ Ուաս]] |- ! 3 | [[Դերբի Խինտոն]] |- ! 3 | [[Դիկ Ուեսոն]] |- ! 3 | [[Բրետ Ռետներ]] |- ! 3 | [[Զայրույթի պատերազմ]] |- ! 3 | [[Լուկաս Բլեկ]] |- ! 3 | [[Զակարի Կուինտո]] |- ! 3 | [[Լուիս Մենդիլոր]] |- ! 3 | [[Լուիս Մանդոկի]] |- ! 3 | [[Լուիս Հերտեմ]] |- ! 3 | [[Դիլան Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թեոդեն]] |- ! 3 | [[Զակ Նորման]] |- ! 3 | [[Թեյլոր Նեգրոն]] |- ! 3 | [[Զակ Գալիֆիանակիս]] |- ! 3 | [[Բրենսկոմ Ռիչմոնդ]] |- ! 3 | [[Լուիս Արման Գարսիա]] |- ! 3 | [[Անա Օրտիզ]] |- ! 3 | [[Այսպիսով, ի՞նչ անենք]] |- ! 3 | [[Թզուկ]] |- ! 3 | [[Զակ Բրաֆ]] |- ! 3 | [[Թզուկներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Լորիեն (անտառ)]] |- ! 3 | [[Լուսավորության պտուղները]] |- ! 3 | [[Զարդարանքը]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն 3]] |- ! 3 | [[Խավարի իշխանություն]] |- ! 3 | [[Անգմարի կախարդ-թագավոր]] |- ! 3 | [[Խառադ]] |- ! 3 | [[Անգմար]] |- ! 3 | [[Զարդանախշ]] |- ! 3 | [[Խայթ (թուր)]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների և սարափների պատմություն]] |- ! 3 | [[Անգլիական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[The Irish Times]] |- ! 3 | [[Դիաննա Դանագան]] |- ! 3 | [[Բրիտանական կայսրության շքանշան]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն: Ժամանակով մոռացվածը]] |- ! 3 | [[Դժվար թիրախ]] |- ! 3 | [[The Korea Times]] |- ! 3 | [[Բրիջիտ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Բրիոլին]] |- ! 3 | [[Անգբանդ]] |- ! 3 | [[Լև Տոլստոյի այբբենարան]] |- ! 3 | [[Բրիժիտ Բակո]] |- ! 3 | [[Զավեն Բոյաջյան]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԴուգալ]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԿելար]] |- ! 3 | [[Կազակներ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ալեքս Օ’Լոկլին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հանտ]] |- ! 3 | [[Ժյուլետ Բինոշ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հեյմեն]] |- ! 3 | [[Ժյուսթին Բեյթման]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հյու Ջոնս]] |- ! 3 | [[Իքս մարդիկ: Առաջին դաս]] |- ! 3 | [[Իրվինգ Ջ. Մուր]] |- ! 3 | [[Իրվին Ուինկլեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Պատերսոն]] |- ! 3 | [[Բեն Շենկման]] |- ! 3 | [[Բիլ Սմիթրովիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ ՄակԿալում]] |- ! 3 | [[Ժորժ Կորաֆաս]] |- ! 3 | [[Ի՞նչ է արվեստը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մարսիանո]] |- ! 3 | [[Ադևալե Ակինոյե-Ագբաժե]] |- ! 3 | [[Աեգնոր]] |- ! 3 | [[Իվեն Ռոս]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզար]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզարի մարտը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կրամհոլց]] |- ! 3 | [[Բեն Մենդելսոն]] |- ! 3 | [[Իվան Պասեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆագերբաքի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Էյր]] |- ! 3 | [[Եգիպտոսի արքայազնը]] |- ! 3 | [[Ժաննոտ Շվարց]] |- ! 3 | [[Աարոն Ուայտ]] |- ! 3 | [[Աարոն Տեյլոր-Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Լավա (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Բիլե Աուգուսթ]] |- ! 3 | [[Ադա Նիկոդեմու]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆորսայտ]] |- ! 3 | [[Ժերար Ուրի]] |- ! 3 | [[Լայոշ Կոլտաի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիլենդ]] |- ! 3 | [[Ադամ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիվինգսթոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լոուել Ռիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լևին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կլեննոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կոբերն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մաքի Ֆասեթ]] |- ! 3 | [[Բեն Չապլին]] |- ! 3 | [[Լարա Ֆլինն Բոյլ]] |- ! 3 | [[Ալան Սիմոնդս]] |- ! 3 | [[Բենջամին Բրետ]] |- ! 3 | [[Ինչ եմ ես տեսել երազում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Իզենգարդ]] |- ! 3 | [[Ինը յարդ]] |- ! 3 | [[Իզենգարդի անկումը]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Լևի]] |- ! 3 | [[Ինդիս (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Իզմայիլ Բեյ]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Պակուլա]] |- ! 3 | [[Բերնարդ ՄակԷվետի]] |- ! 3 | [[Ինչի՞ համար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ալան Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Իթիլիեն]] |- ! 3 | [[Ալբերտ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Իլյա Օստրոուխով]] |- ! 3 | [[Իմելդա Ստոնտոն]] |- ! 3 | [[Բետ Գրանտ]] |- ! 3 | [[Բերեն]] |- ! 3 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Տակեր]] |- ! 3 | [[Ալան Կլարկ]] |- ! 3 | [[Ալան Իսթմեն]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին]] |- ! 3 | [[Բիլ Բրոչտրուպ]] |- ! 3 | [[Իգոր Կովալև]] |- ! 3 | [[Իվ Սիմոնո]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին (1875)]] |- ! 3 | [[Ազրաիլ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Իսպանացիները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Յետս]] |- ! 3 | [[Ալեքս Մենեսես]] |- ! 3 | [[Իսիլդուր]] |- ! 3 | [[Իսթերլինգներ]] |- ! 3 | [[Իսաակ Դե Բանկոլե]] |- ! 3 | [[Ինչպես է պտտվում աշխարհը]] |- ! 3 | [[Ինքնակոչը]] |- ! 3 | [[Ինքնաթիռներ: Կրակ և ջուր]] |- ! 3 | [[Իդրիլ]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 2]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին]] |- ! 3 | [[Ալեքս Հարդկեսլ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Ցուկեր]] |- ! 3 | [[Ինչպես հաճախ, գույնզգույն ամբոխով շրջապատված է]] |- ! 3 | [[Դևիդ Պետրարկա]] |- ! 3 | [[Ալեքս Կինգսթոն]] |- ! 3 | [[Լարի Լամբ]] |- ! 3 | [[Բոբ Ֆոսս]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և միսթր Ֆրիզը]] |- ! 3 | [[Դոնովան Սքոթ]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Թոնի Սինգլտերի]] |- ! 3 | [[Էլպիդիա Կարիլո]] |- ! 3 | [[Լի Մերիվեզեր]] |- ! 3 | [[Кларк, Кеннет Маккензи]] |- ! 3 | [[Комикс-Арт]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դորիաթ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գոլդտուեյտ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գանտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Լի Ասկվիտ-Կոու]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Սուպերմենի ժամը]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Կեմֆիլդ]] |- ! 3 | [[Լեքս Պասարիս]] |- ! 3 | [[Դուգլաս ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Բո Դրեմանն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Տարզանի ժամը]] |- ! 3 | [[Երաժշտական ներկայացում]] |- ! 3 | [[Լի Ջ. Կոբ]] |- ! 3 | [[Мир приключений]] |- ! 3 | [[Դոն Սիգել]] |- ! 3 | [[Դոն Միտչել]] |- ! 3 | [[Թոնի Լո Բյանկո]] |- ! 3 | [[Դոն Մյուրեյ]] |- ! 3 | [[Լիզա Զեյն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Գոթեմի ասպետը]] |- ! 3 | [[Դոն Չեֆի]] |- ! 3 | [[Երգ վաճառական Կալաշնիկովի մասին]] |- ! 3 | [[Դոն Ռուս]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Կարմիր գլխարկի տակ]] |- ! 3 | [[Բոբ Սպիրս]] |- ! 3 | [[Լի Ստերնտալ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Քաջ և համարձակ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Ֆանտազմի դիմակը]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 2004)]] |- ! 3 | [[Բոբ Սագետ]] |- ! 3 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 3 | [[Թոնի Մարտին]] |- ! 3 | [[Դոնալդ Մոֆետ]] |- ! 3 | [[Աղջիկը Ջերսիից]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (սերիալ, 1943)]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Սիլ]] |- ! 3 | [[Թուրին Թուրամբար]] |- ! 3 | [[Դևիդ Գուլդ]] |- ! 3 | [[Բեյոնսե Նոուլզ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բաուերս]] |- ! 3 | [[ТАСС]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բարետ]] |- ! 3 | [[Լեմոնտ Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բլեր]] |- ! 3 | [[Ալիա Շոկատ]] |- ! 3 | [[Художественная литература (издательство)]] |- ! 3 | [[Լեհական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Художник РСФСР (издательство)]] |- ! 3 | [[ԼեՎար Բյորտոն]] |- ! 3 | [[Энциклопедия Британника]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դեյկեր]] |- ! 3 | [[Эхо Москвы]] |- ! 3 | [[Ա. Դ. Զ.]] |- ! 3 | [[Բիլի Բոյդ]] |- ! 3 | [[Ալեքսիս Դզենա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դրուրի]] |- ! 3 | [[Լեննի Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Ժան-Պեր Կասել]] |- ! 3 | [[Եվ կրկին Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Բելեգ]] |- ! 3 | [[Եսայի]] |- ! 3 | [[Национальная галерея искусства]] |- ! 3 | [[Բեթմենն ընդդեմ Դրակուլայի]] |- ! 3 | [[Ալֆրեդ Բյորկ]] |- ! 3 | [[Լեսլի Բիբ]] |- ! 3 | [[ОЛМА Медиа Групп]] |- ! 3 | [[Ժակլին Կիմ]] |- ! 3 | [[Դուիզիլ Զափա]] |- ! 3 | [[Դունլանդ]] |- ! 3 | [[Ժակլին Սմիթ]] |- ! 3 | [[Լեո ՄակԿերն]] |- ! 3 | [[Ալյոշա Գորշոկ]] |- ! 3 | [[Բելերիանդ]] |- ! 3 | [[Դրագոր Բրագոլլախ]] |- ! 3 | [[Եպիսկոպոս]] |- ! 3 | [[Ժամանակի մեքենա (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 3 | [[Բելիտա Մորենո]] |- ! 3 | [[Բեկի Նյուտոն]] |- ! 3 | [[Լեոնարդ Նիմոյ]] |- ! 3 | [[Լեոն Բենսոն]] |- ! 3 | [[Ալիսի Բրագա]] |- ! 3 | [[Կաբելագործը]] |- ! 3 | [[Խելագարի գրառումները (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Screen Actors Guild Awards]] |- ! 3 | [[Գիշերային օձ]] |- ! 3 | [[Էլենդիլ]] |- ! 3 | [[Chicago Tribune]] |- ! 3 | [[Կերի Վաշինգտոն]] |- ! 3 | [[Կերի Ուոլգրեն]] |- ! 3 | [[Գլամդրինգ]] |- ! 3 | [[Գիրիոն]] |- ! 3 | [[Էլեն Ֆալկոն]] |- ! 3 | [[Chris Claremont]] |- ! 3 | [[Կետրին Մորիս]] |- ! 3 | [[Գլաուրունգ]] |- ! 3 | [[Էնթեր]] |- ! 3 | [[Գիշեր և ցերեկ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Comic Book Resources]] |- ! 3 | [[Էնթոնի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Complex (magazine)]] |- ! 3 | [[Գիլբերտ Գոթֆրիդ]] |- ! 3 | [[Կետլին Կուինլեն]] |- ! 3 | [[Դարհեմյան ցուլը]] |- ! 3 | [[Ապագայի Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Գերմանական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Դավանաբանական աստվածաբանության հետազոտություն]] |- ! 3 | [[Դանտե Բասկո]] |- ! 3 | [[Գլորֆինդել]] |- ! 3 | [[Կիմ Ռոսի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Դասակ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Կիմ Դիքենս]] |- ! 3 | [[Կիմ Դելանի]] |- ! 3 | [[Էնդի դե Էմոնի]] |- ! 3 | [[Դաստիարակություն և կրթություն]] |- ! 3 | [[British Academy of Film and Television Arts]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Բերգման]] |- ! 3 | [[Կերտվուդ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Դ. Վեյման]] |- ! 3 | [[Առաջին մարտը Բելերիանդի համար]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Լոուրի]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Հասմանն]] |- ! 3 | [[Արվեստի մասին]] |- ! 3 | [[Կիլե Սանչեզ]] |- ! 3 | [[Էլի Մարիենտալ]] |- ! 3 | [[Ապոկալիպսիս (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Գլեն Կին]] |- ! 3 | [[Կետի Ստաֆ]] |- ! 3 | [[Daily Express]] |- ! 3 | [[Batman]] |- ! 3 | [[Empire (журнал)]] |- ! 3 | [[Կելի Էսբյորի]] |- ! 3 | [[Կելեբրիմբոր]] |- ! 3 | [[Էնսոն Մաունտ]] |- ! 3 | [[Կելեբորն]] |- ! 3 | [[El Mundo]] |- ! 3 | [[Էլ Մակֆերսոն]] |- ! 3 | [[Արքան և ես]] |- ! 3 | [[Էինգոլ]] |- ! 3 | [[Կարմիրները (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Evening Standard]] |- ! 3 | [[Դելբերտ Մանն]] |- ! 3 | [[Գենրի Թոմաս]] |- ! 3 | [[Գենրի Դերոու]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Մակի]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Շեր]] |- ! 3 | [[Կարհարոտ]] |- ! 3 | [[Դելգո]] |- ! 3 | [[Կեղծ կտրոն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[E! Online]] |- ! 3 | [[Daily News (New York)]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյ]] |- ! 3 | [[Գերիտ Գրեմ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 5)]] |- ! 3 | [[Էնն-Մարգրետ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 7)]] |- ! 3 | [[Գերի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Աշիկ Կերիբ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Կետի Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Կետ Սաուսի]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյը]] |- ! 3 | [[Գերի Դենիելս]] |- ! 3 | [[Էլայ Ռոտ]] |- ! 3 | [[Դեբորա-Լի Ֆյորնես]] |- ! 3 | [[Արտ Վիտելո]] |- ! 3 | [[Գերի Բասարաբա]] |- ! 3 | [[Էլդար (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Կեյլ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Արտեդայն]] |- ! 3 | [[Էլդամար]] |- ! 3 | [[Դեբորա Քեննեդի]] |- ! 3 | [[Battle Stadium D.O.N]] |- ! 3 | [[Էնգուս Տ. Ջոնս]] |- ! 3 | [[Էդրիան Լայն]] |- ! 3 | [[Էմի Հեկերլինգ]] |- ! 3 | [[Գրանտ Հեսլով]] |- ! 3 | [[Ավտոմեքենաներ 3]] |- ! 3 | [[Էմբեր Խյորդ]] |- ! 3 | [[Էմի Բրեննեման]] |- ! 3 | [[2005 կինոյում]] |- ! 3 | [[Գտնել կարճահասակին]] |- ! 3 | [[Էմի Լոկեյն]] |- ! 3 | [[Կոբի Սմոլդերս]] |- ! 3 | [[Գրեյսթոն Հոլտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Հարպեր]] |- ! 3 | [[Էմի Հիլ]] |- ! 3 | [[Գրետխեն Մոլ]] |- ! 3 | [[Գուն Լի]] |- ! 3 | [[Էմի Յասբեկ]] |- ! 3 | [[Ավելի լավ չի լինում]] |- ! 3 | [[Կյանքի մասին]] |- ! 3 | [[Գրիֆինները]] |- ! 3 | [[Ավարներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[42-րդ փողոցը]] |- ! 3 | [[Կոլամբուս Շորտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Կրոուդեն]] |- ! 3 | [[Կլու Գուլագեր]] |- ! 3 | [[Գրեգ Գենրի]] |- ! 3 | [[Գրեգ Կիներ]] |- ! 3 | [[1920-1929 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 3 | [[Էլոդի Բուշե]] |- ! 3 | [[Արբենին (պիես)]] |- ! 3 | [[Կոնստանս Մարի]] |- ! 3 | [[Գրեգգ Բերգեր]] |- ! 3 | [[Էլմո]] |- ! 3 | [[Էլռոս]] |- ! 3 | [[Գրեգորի Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էլվինգ]] |- ! 3 | [[Էլիսոն Ստեդմեն]] |- ! 3 | [[Արեդել]] |- ! 3 | [[Էլրոնդ]] |- ! 3 | [[Էկրան]] |- ! 3 | [[Կոմիքսների արծաթե դար]] |- ! 3 | [[Արագ և մեռած]] |- ! 3 | [[Էմա Ռոբերտս]] |- ! 3 | [[Էմանուել Շրիկի]] |- ! 3 | [[Էմանուել Վոժե]] |- ! 3 | [[Էմիլի Պրոկտեր]] |- ! 3 | [[Էմիլի Սայմոնս]] |- ! 3 | [[Արնոր]] |- ! 3 | [[Կիրդան Կորաբել]] |- ! 3 | [[Կլաուդիա Կարվան]] |- ! 3 | [[Գոնդոր]] |- ! 3 | [[Էլինոր Բրոն]] |- ! 3 | [[Դայանա Սկարուիդ]] |- ! 3 | [[Գոնդոլին]] |- ! 3 | [[Կլայվ Դոներ]] |- ! 3 | [[Կիրկ Ջոնս]] |- ! 3 | [[Գոուն Գրեյնջեր]] |- ! 3 | [[Գոլլում]] |- ! 3 | [[Կիտ Գորդոն]] |- ! 3 | [[Դանիել Հարիս]] |- ! 3 | [[Կիսաէլֆեր]] |- ! 3 | [[BBC Online]] |- ! 3 | [[Առնետային մրցավազք]] |- ! 3 | [[Դանիս Տանովիչ]] |- ! 3 | [[Գոնդորի սպիտակ ծառը]] |- ! 3 | [[About.com]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Ռոբերտսոն]] |- ! 3 | [[Դագոր-նուին-Հիլիաթ]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Բոուլ]] |- ! 3 | [[Գորան Վիշնիչ]] |- ! 3 | [[Դագ. հատուկ հանձնարարություն]] |- ! 3 | [[Գովարդ Դաֆ]] |- ! 3 | [[Աստվածայինը և մարդկայինը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Արհեստ]] |- ! 3 | [[Աստղային ճանապարհ (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 3 | [[Կլեմանս Պոեզի]] |- ! 3 | [[Դագոռլադի մարտը]] |- ! 3 | [[Աստծո թագավորությունը մեր մեջ է]] |- ! 3 | [[Դայան Բեյքեր]] |- ! 3 | [[Էյդան Կուին]] |- ! 3 | [[Դագոր Ագլարեբ]] |- ! 3 | [[Դադլի Մուր]] |- ! 3 | [[Դաերոն]] |- ! 3 | [[Աստիճանազրկվածը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Էյոմեր]] |- ! 3 | [[Դաին]] |- ! 3 | [[Դալ ՄակՔեննոն]] |- ! 3 | [[Դակոտա Ֆանինգ]] |- ! 3 | [[Դեկաբրիստներ (վեպ)]] |- ! 3 | [[Անցյալի գաղտնիքները]] |- ! 3 | [[GamesRadar]] |- ! 3 | [[Բալռոգ]] |- ! 3 | [[Էդուարդ Նազարով]] |- ! 3 | [[Macmillan Publishers]] |- ! 3 | [[Էտյուդ]] |- ! 3 | [[Էդո ժամանակաշրջան]] |- ! 3 | [[Կապույտ անձրևանոցը]] |- ! 3 | [[Marionette]] |- ! 3 | [[Կապիտան Քորելիի ընտրությունը]] |- ! 3 | [[Էրագոն (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 3 | [[Locus (журнал)]] |- ! 3 | [[Marvel Zombies]] |- ! 3 | [[Էրեբոր]] |- ! 3 | [[Դենետոր II]] |- ! 3 | [[Կապիկների մոլորակը (ֆիլմ, 1968)]] |- ! 3 | [[Կանչով տղամարդը]] |- ! 3 | [[Էդի ՄակԿլյորգ]] |- ! 3 | [[Կանխազգացում (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 3 | [[Կանաչ դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Բազ Կյուլիկ]] |- ! 3 | [[Դեն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Անձեռնմխելիները]] |- ! 3 | [[Էռու Իլուվաթար]] |- ! 3 | [[Անջելա Ռոբինսոն]] |- ! 3 | [[Էպիգրամ]] |- ! 3 | [[Էպիգրամա]] |- ! 3 | [[Բադ Կորտ]] |- ! 3 | [[Էդվարդ Հերմանն]] |- ! 3 | [[Կատարողական արվեստ]] |- ! 3 | [[Jump Super Stars]] |- ! 3 | [[Korea JoongAng Daily]] |- ! 3 | [[LibriVox]] |- ! 3 | [[Կատաղած շունը և Գլորիան]] |- ! 3 | [[Բադի Էբսեն]] |- ! 3 | [[Էսթեր Ռոլի]] |- ! 3 | [[Գարի Խելվորսոն]] |- ! 3 | [[Բազ Լուրման]] |- ! 3 | [[Դեն Ռիբա]] |- ! 3 | [[Գարի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[NEWSru.com]] |- ! 3 | [[Namco Bandai]] |- ! 3 | [[Կատրին ՄակԿորմակ]] |- ! 3 | [[Գալադրիելի հայելի]] |- ! 3 | [[Pledis Entertainment]] |- ! 3 | [[Դենիել Փիթրի]] |- ! 3 | [[Էրիկ Քրիստիան Օլսեն]] |- ! 3 | [[Բարադ-դուր]] |- ! 3 | [[Կալվածատիրոջ առավոտը]] |- ! 3 | [[Գալակտիկայի պահապանները]] |- ! 3 | [[Անզուսպները 2]] |- ! 3 | [[Բարադ-Դուրի պաշարումը]] |- ! 3 | [[RenderMan]] |- ! 3 | [[Կալիսթա Ֆլոկխարտ]] |- ! 3 | [[Էդայն]] |- ! 3 | [[Կազուշիգե Նագաշիմա]] |- ! 3 | [[Routledge]] |- ! 3 | [[Բարակ կարմիր գիծ]] |- ! 3 | [[Էրին Դենիելս]] |- ! 3 | [[Playbill]] |- ! 3 | [[Pixar Image Computer]] |- ! 3 | [[Կայլա Պրեթ]] |- ! 3 | [[Բատչ Լուկիչ]] |- ! 3 | [[Կայլ Սիկոր]] |- ! 3 | [[Էրեդ Էնգրին]] |- ! 3 | [[Գասան Մասուդ]] |- ! 3 | [[Բայուոթերի մարտ]] |- ! 3 | [[Գառնուկը]] |- ! 3 | [[Բայրոն Ման]] |- ! 3 | [[Բանաստեղծի մահը]] |- ! 3 | [[Կամիլա Ռազերֆորդ]] |- ! 3 | [[Էրիկ Պորտեր]] |- ! 3 | [[Online Etymology Dictionary]] |- ! 3 | [[Էդի Իզարդ]] |- ! 3 | [[Դենիել Ջ. Տրավանտի]] |- ! 3 | [[Կաղնավահան Տորին]] |- ! 3 | [[Անհաղթելի Երկաթե մարդ]] |- ! 3 | [[Գայլխեղդ (գրքաշար)]] |- ! 3 | [[Էրիկ Լանյովիլ]] |- ! 3 | [[Բատչ Հարտման]] |- ! 3 | [[Internet Broadway Database]] |- ! 3 | [[Marvel Anime]] |- ! 3 | [[Գեղանկար]] |- ! 3 | [[Դեյլի մարտը]] |- ! 3 | [[Դեյլ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Էդվին Շերին]] |- ! 3 | [[Էշի ամանորյա Շրեկ-ներկայացումը]] |- ! 3 | [[HarperCollins]] |- ! 3 | [[Գեբրիել Կարտերիս]] |- ! 3 | [[Grey's Anatomy]] |- ! 3 | [[Google Art Project]] |- ! 3 | [[ԲԵՐՆ-Ի]] |- ! 3 | [[Դեմիան Լի]] |- ! 3 | [[Կարլ Ցվիկի]] |- ! 3 | [[Գեղարվեստական ստեղծագործություն]] |- ! 3 | [[Անտառահատում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կարլո Ջուֆրե]] |- ! 3 | [[Gannett Company]] |- ! 3 | [[Ganbarion]] |- ! 3 | [[Hollywood Reporter]] |- ! 3 | [[Բերի Բոսթվիկ]] |- ! 3 | [[Բագ Հոլ]] |- ! 3 | [[Էովին]] |- ! 3 | [[Կարդոլան]] |- ! 3 | [[Գարի Տրուզդեյլ]] |- ! 2 | [[Արևմտյան վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Արլին Սանֆորդ]] |- ! 2 | [[Բարտ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Տիրել]] |- ! 2 | [[Սթիվ Մարտինո]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ալեքսանդեր]] |- ! 2 | [[Սկաուտ]] |- ! 2 | [[Արլանդո Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բարսելոնետա]] |- ! 2 | [[Արիանա Էնջինիր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Վեդինգտոն]] |- ! 2 | [[Արիա Նոել Կուրզոն]] |- ! 2 | [[Արկածային]] |- ! 2 | [[Արտ ԼաՖլյոր]] |- ! 2 | [[Սինտիա Նիքսոն]] |- ! 2 | [[Արտ Կարնի]] |- ! 2 | [[Սվենգալի]] |- ! 2 | [[Արթուր Քենեդի]] |- ! 2 | [[Սինտիա Ուետրոս]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հոֆեր]] |- ! 2 | [[Սիսելի Տայսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հիկներ]] |- ! 2 | [[Սոբի Մարտին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ռայան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուիտմիր]] |- ! 2 | [[Արհեստագործություն]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բաուեր]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սենտ Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սնայդեր]] |- ! 2 | [[Սիմոն Լաբիբ]] |- ! 2 | [[Սյուզան Քոլլինս]] |- ! 2 | [[Բեն Մասթերս]] |- ! 2 | [[Սյուզաննա Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Օդեկերկ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Տուսեն]] |- ! 2 | [[Ստրուան Ռոջեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ Սպայրս]] |- ! 2 | [[Բարբարա Կարերա]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կեխեն]] |- ! 2 | [[Սրտի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Լինչ]] |- ! 2 | [[Բաունտի (ֆիլմ, 1984)]] |- ! 2 | [[Սփայք Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Հոլդեն]] |- ! 2 | [[Բարբարա Զուկովա]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Սեյդելման]] |- ! 2 | [[Սփենսեր Բրեսլին]] |- ! 2 | [[Բեն Միլեր]] |- ! 2 | [[Բեն Ստասեն]] |- ! 2 | [[Սուպերմեն (ֆիլմ, 1978)]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կար]] |- ! 2 | [[Սուկումար Ռայ]] |- ! 2 | [[Սեքսը մեծ քաղաքում]] |- ! 2 | [[Բարբարա Բալդավին]] |- ! 2 | [[Սոլյարիս (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Սերրա-Մադրեի գանձերը]] |- ! 2 | [[Սպիտակ շրջան]] |- ! 2 | [[Սիրիանա]] |- ! 2 | [[Սքոթ Հիքս]] |- ! 2 | [[Արդյունաբերական դիզայն]] |- ! 2 | [[Սերջո Չիթի]] |- ! 2 | [[Բենջամին Տիմլեթ]] |- ! 2 | [[Սպան և ջենտլմենը]] |- ! 2 | [[Սքոթ Մոթեր]] |- ! 2 | [[Սպիտակ տենդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բեռնի (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Սերը մեծ քաղաքում 2]] |- ! 2 | [[Սուզաննա Ուայտ]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Վասիլև]] |- ! 2 | [[Բետ-21]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Սկանդալային օրագիր]] |- ! 2 | [[Սիրիլ Կոուկ]] |- ! 2 | [[Բարնեթ Նյուման]] |- ! 2 | [[Սոնյա Ստեցենկո]] |- ! 2 | [[Սոնյա Տոդ]] |- ! 2 | [[Սուն դինաստիա]] |- ! 2 | [[Արթուր Գրիգորյան (լրագրող)]] |- ! 2 | [[Սուրբ Գևորգի շքանշան]] |- ! 2 | [[Արևելյան Անգլիայի համալսարան]] |- ! 2 | [[Բարձր նորաձևություն]] |- ! 2 | [[Սպուտնիկ (մրցանակ)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Լոտեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ ԴիՄարկո]] |- ! 2 | [[Արևային խաչ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Դե Ջարնաթ]] |- ! 2 | [[Բեթի Բեյյարդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Բարսելոնայի ժամանակակից արվեստի կենտրոն]] |- ! 2 | [[Սպիտակ գերի]] |- ! 2 | [[Սթիվ Բենդելակ]] |- ! 2 | [[Սկագենի թանգարան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Գետերս]] |- ! 2 | [[Սոլթ]] |- ! 2 | [[Արթուր Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Սիրային եռանկյուն]] |- ! 2 | [[Բեննո Ֆյուրման]] |- ! 2 | [[Ստենլի Տոնգ]] |- ! 2 | [[Բարուք]] |- ! 2 | [[Սուպեր (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ստրետֆորդ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Արևմտյան քաղաքակրթություն]] |- ! 2 | [[Սոցիալական ռեալիզմ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Մախտ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 2 | [[Սիբիրյան բարոկկո]] |- ! 2 | [[Արվեստաբանություն]] |- ! 2 | [[Սուրճ և սիգարետներ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Կերի]] |- ! 2 | [[Սիդ Միտչել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Ստերլինգ և Ֆրանսին Քլարքների արվեստի ինստիտուտ]] |- ! 2 | [[Բարբետ Շրեդեր]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արփի Աթաբեկյան]] |- ! 2 | [[Սկոթ Մոժեր]] |- ! 2 | [[Աֆրիկայից դուրս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Շակտեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ստենվիկ]] |- ! 2 | [[Բելարդ Բերկլի]] |- ! 2 | [[Արվեստաբան]] |- ! 2 | [[Սկուտ ՄակՆեյրի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Ֆենգմեյեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփքինս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփկինս]] |- ! 2 | [[Ստի սարդոստայն]] |- ! 2 | [[Արտ Նովո]] |- ! 2 | [[Բարրի Լևինսոն]] |- ! 2 | [[Սոֆի Լի]] |- ! 2 | [[Բ.Ջ. Ուորդ]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Օդրան]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Էլիոթ]] |- ! 2 | [[Ստենլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆերիս]] |- ! 2 | [[Արվեստի փիլիսոփայություն]] |- ! 2 | [[Սոֆյա Սկայա]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սինաբրո]] |- ! 2 | [[Բադի Վան Հորն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Բայո]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սավալիչ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Գլենն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Էդսիտ]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Դեննիս]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Վասիլևա]] |- ! 2 | [[Բ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Մայլս]] |- ! 2 | [[Բազ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բեթ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ռայթ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Բուշ]] |- ! 2 | [[Բաֆի Սեդլաչեկ]] |- ! 2 | [[Սոֆի Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ստեֆանիա Սանդրելի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Այվզ]] |- ! 2 | [[Բ Եզրաս]] |- ! 2 | [[Բելինդա Մոնտգոմերի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Բեյրդ]] |- ! 2 | [[Բարի լույս, Վիետնամ]] |- ! 2 | [[Սկիպ Կոլեկտոր]] |- ! 2 | [[Սմոլվիլի գաղտնիքները]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մառախուղ]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մշուշ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մուր]] |- ! 2 | [[Սուրբ Որդի]] |- ! 2 | [[Սյուզան Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Ստալ Բորհոգ]] |- ! 2 | [[Սուրբ Նունեի խաչ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մինկուս]] |- ! 2 | [[Արքայազնը Բևեռլի Հիլզից]] |- ! 2 | [[Բարի Պրայմուս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրենդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Բարի գիշեր (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Սվերե Անկեր Օուսդալ]] |- ! 2 | [[Սպանել Բիլին 2]] |- ! 2 | [[Բարբարա Հարիս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բերկոֆֆ]] |- ! 2 | [[Սիլկ Կոզարտ]] |- ! 2 | [[Բարտ Ֆրեյնդլիխ]] |- ! 2 | [[Սիլվիա Սիմս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բեյջելման]] |- ! 2 | [[Սիկվել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Արսենիո Հոլ]] |- ! 2 | [[Սիենա]] |- ! 2 | [[Արչի Պանջաբի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Պենկին]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կրեգ]] |- ! 2 | [[Սպիտակ խորհուրդ]] |- ! 2 | [[Բալդև Ռաջ Չոպրա]] |- ! 2 | [[Բեմադրություն]] |- ! 2 | [[Սիդնի Ջ. Ֆյուրի]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կլովզ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆլին]] |- ! 2 | [[Բեյլի Մեդիսոն]] |- ! 2 | [[Արյուն և գինի]] |- ! 2 | [[Բախում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արմենիա (հեռուստաընկերություն)]] |- ! 2 | [[Բեն Գլյուկ]] |- ! 2 | [[Սթիվեն ԴեՊոլ]] |- ! 2 | [[Սմբակներով մի խփիր]] |- ! 2 | [[Արմեն Տեր-Տաճատյան]] |- ! 2 | [[Սիզոն Հաբլի]] |- ! 2 | [[Արման Մասթրոյանի]] |- ! 2 | [[Սմեշ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Սլեվինի երջանիկ թիվը]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Գլասի աֆերան]] |- ! 2 | [[Բեն Դենիելս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Սամարիա Գրեհեմ]] |- ! 2 | [[Բերի Կուկ]] |- ! 2 | [[Գարի Ուայներ]] |- ! 2 | [[Գարի Մորգան]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կրենա]] |- ! 2 | [[Գարի Մարտին]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Հերդ]] |- ! 2 | [[Գարի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ ՄակԿեյբ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Մեդլեն (դերասան)]] |- ! 2 | [[Գարի Հերսթ]] |- ! 2 | [[Գարի Կոնուեյ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Շիֆ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Չավես]] |- ! 2 | [[Գարի Չեպման]] |- ! 2 | [[Գարի Իդեն]] |- ! 2 | [[Գարի Էնֆիլդ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ջեկել]] |- ! 2 | [[Գարի Էնդո]] |- ! 2 | [[Գարի Էկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաունդտրի]] |- ! 2 | [[Գարի Բելևեր]] |- ! 2 | [[Գարի Բալոկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ստենդևեն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տայսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տորպ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կոլսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կերտիս]] |- ! 2 | [[Գարետ Հեդլունդ]] |- ! 2 | [[Գեղարվեստի պալատ (Լիլ)]] |- ! 2 | [[Ռիշար Ռոբիշո]] |- ! 2 | [[Ռիշարդ Բուգայսկիյ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ջեգլոմ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ուինկլեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ա. Դայսարտ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բ. Շալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բեյսխարտ]] |- ! 2 | [[Գեյլ Օ’Գրեյդի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բերջի]] |- ! 2 | [[Գեյլ Մանկուսո]] |- ! 2 | [[Գեյլ Հաննիկատ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Գոլեշովսկի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Դոբս]] |- ! 2 | [[Գեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Գարֆիլդ Մորգան]] |- ! 2 | [[Գարոլդ Պինտեր]] |- ! 2 | [[Գարնան առաջին օրերը (1929)]] |- ! 2 | [[Գարիսոն Կեյլոր]] |- ! 2 | [[Գարի Ֆալկ]] |- ! 2 | [[Գարի Օ’Ռեյլի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լիբերտինի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լինչ]] |- ! 2 | [[Գարի Օուենս]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կայլի]] |- ! 2 | [[Գարի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆիցպատրիկ]] |- ! 2 | [[Ռիկարդո Մոնտալբան]] |- ! 2 | [[Բևերլի Գարլենդ]] |- ! 2 | [[Գաբի Հոֆմանն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բիրման]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բլեյք]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գաննավեյ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գրինուոլդ]] |- ! 2 | [[Գ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Գ.Դ. Սպրեդլին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դեսիդերիո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բևերլի Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Լեոնարդ]] |- ! 2 | [[Բրունո Կյորբի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բեն Գարանտ]] |- ! 2 | [[Բրունո Գանց]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կլաուզ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Հուքս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մ. Յանգ]] |- ! 2 | [[Բրոնսոն Պինշո]] |- ! 2 | [[Բրոնուեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Բրոդվեյան թատրոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մայքլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մենդել]] |- ! 2 | [[Բրյուս Օլտմեն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Գաբրիել Գարկո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բելտրան]] |- ! 2 | [[Գասիմ Բասիր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էպշտեյն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆլեյշեր]] |- ! 2 | [[Ռիչի Ալեն]] |- ! 2 | [[Ռիս Դինսդեյլ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին Ֆլավիցկի]] |- ! 2 | [[Ռիսա Բրամոն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Գանս Մետիսոն]] |- ! 2 | [[Ռիտա Հեյուորթը և փրկությունը Շոուշենկից]] |- ! 2 | [[Ռիքի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Գանձարան]] |- ! 2 | [[Գանգստերական]] |- ! 2 | [[Ռոբ Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Գայ Ֆերլենդ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Լեթերման]] |- ! 2 | [[Գայ Ստոկուել]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր. Մարտ ապագայի համար]] |- ! 2 | [[Ռոբ Շիլեր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Գազային լույս]] |- ! 2 | [[Ռոբ Սմայլի]] |- ! 2 | [[Ռոբ Քոեն]] |- ! 2 | [[Գաբրիելե Սալվատորես]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բ. Ուայդե]] |- ! 2 | [[Գեորգ VI]] |- ! 2 | [[Ռիկ Օվերտոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Փիթման]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Սենենսկի]] |- ! 2 | [[Ռազաակ Ադոտի]] |- ! 2 | [[Ռազմադաշտային հոսպիտալը]] |- ! 2 | [[Ռազմական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ռազմական սուզորդը]] |- ! 2 | [[Գորդոն Կլեփ]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Կոփոլա]] |- ! 2 | [[Գորդոն Թալոք]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Մաչիո]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Ուեյտ]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Գործընկերները]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Հեսլեր]] |- ! 2 | [[Ռամբլա դե Կատալոնիա]] |- ! 2 | [[Ռայան Կվանտեն]] |- ! 2 | [[Ռայան Միշել Բատե]] |- ! 2 | [[Ռայան Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռայան Սիմպկինս]] |- ! 2 | [[Գոռան Վիշնիչ]] |- ! 2 | [[Ռայան Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ռայլի Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Ռայներ Վերներ Ֆասբինդեր]] |- ! 2 | [[Գողերի քաղաքը]] |- ! 2 | [[Գործարար կինը]] |- ! 2 | [[Գուշակ]] |- ! 2 | [[Գողացված գեղեցկություն]] |- ! 2 | [[Ջուն Ալիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Հոլոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան ՄակՄեխոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Պրինգլ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Ջարոլդ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բրայկ]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Բուշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բերլանտի]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Նիկոլսոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Անտոնաչի]] |- ! 2 | [[Գրասիա ծառուղի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ջունո]] |- ! 2 | [[ՌԷԴ]] |- ! 2 | [[Գրանտ Վուդ]] |- ! 2 | [[Ջուր (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Հասոն]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Պոզներ]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Ստուլց]] |- ! 2 | [[Գրան պրի]] |- ! 2 | [[Գրական ստեղծագործություն]] |- ! 2 | [[Գրաբեն (Վիեննա)]] |- ! 2 | [[Ջրավազան]] |- ! 2 | [[Ջրհոս (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Ռ. Լ. Ստայն]] |- ! 2 | [[Գվեն Արներ]] |- ! 2 | [[Ռաուլ Հուլիա]] |- ! 2 | [[Ռաջենդրա Կումար]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ռոման Վո]] |- ! 2 | [[Ռենի Հառլին]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Բլենչարդ]] |- ! 2 | [[Գիշերային օձ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Տելալեյ]] |- ! 2 | [[Գիշերային հերթապահություն]] |- ! 2 | [[Գիշերային այգիներ]] |- ! 2 | [[Ռենդի Բրեդշոու]] |- ! 2 | [[Ռենդի Քուեյդ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Բատինկոֆ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Ռենե Կիրբի]] |- ! 2 | [[Գերմանիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Գերի Լոկվուդ]] |- ! 2 | [[Ռեյլի. Լրտեսների արքան]] |- ! 2 | [[Ռեջինալդ Հադլին]] |- ! 2 | [[Ռետո Սալիմբենի]] |- ! 2 | [[Ռժևսկին ընդդեմ Նապոլեոնի]] |- ! 2 | [[Ռի Սիխորն]] |- ! 2 | [[Ռիզ Դերբի]] |- ! 2 | [[Գերեզման]] |- ! 2 | [[Ռիկ Այելո]] |- ! 2 | [[Ռիկ Մայյալ]] |- ! 2 | [[Գետլին Գրիֆիտ]] |- ! 2 | [[Գեորգ Ֆենադի]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ուորդեն]] |- ! 2 | [[Գլայննիս Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Գլեն Գորդոն Կարոն]] |- ! 2 | [[Գոթիկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ռեզա Բադիի]] |- ! 2 | [[Ռասել Վոնգ]] |- ! 2 | [[Ռասթի Ջոյներ]] |- ! 2 | [[Ռասի Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Գոթական]] |- ! 2 | [[Ռաքեշ Ռոշան]] |- ! 2 | [[Ռաֆ Վալոնե]] |- ! 2 | [[Ռաֆաել Այզենման]] |- ! 2 | [[Գնացք դեպի Դարջիլինգ]] |- ! 2 | [[Գնալ իր ճանապարհով]] |- ! 2 | [[Գյուղացի աղջկա գլուխը]] |- ! 2 | [[Ռեբեքա Ռոմեյն]] |- ! 2 | [[Ռեգիոնալիզմ]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 3]] |- ! 2 | [[Ռեյ Ուոլսթոն]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 4]] |- ! 2 | [[Ռեմսի Ֆարագալա]] |- ! 2 | [[Գլխապտույտ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Գլին Տյորմեն]] |- ! 2 | [[Ռեյ Բերդիս]] |- ! 2 | [[Ռեյ Դենտոն]] |- ! 2 | [[Գլենն Ֆիկարա]] |- ! 2 | [[Ռեյ Կրաուս]] |- ! 2 | [[Գլենն Հոուերտոն]] |- ! 2 | [[Գլեն Ֆորդ]] |- ! 2 | [[Գլեն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Գլեն Կորբեթ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Միտչում]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Յաննեթի]] |- ! 2 | [[Բերի Համֆրիզ]] |- ! 2 | [[Սանջիվ Բխասկար]] |- ! 2 | [[Սան Ֆիլիպ Ների հրապարակ]] |- ! 2 | [[Բլեյք Լայվլի]] |- ! 2 | [[Բլեյն Գրեյ]] |- ! 2 | [[Բլեյկ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Բլադրեյն]] |- ! 2 | [[Բիսոն Քերոլ]] |- ! 2 | [[Սանդրա Նեթելբեկ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Կրիստալ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Ավգուստ]] |- ! 2 | [[Սանջայ Լիլա Բհանսալի]] |- ! 2 | [[Բիլի Քրուդափ]] |- ! 2 | [[Սանսեթ պուրակ]] |- ! 2 | [[Բյոր Ստիրս]] |- ! 2 | [[Սանսկրիտի տրանսլիտերացիայի միջազգային այբուբեն]] |- ! 2 | [[Սանտո Չիլաուրո]] |- ! 2 | [[Բիլի Ռեյ]] |- ! 2 | [[Բիլի Պայպեր]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուեսթ]] |- ! 2 | [[Սառա Չերչիլ]] |- ! 2 | [[Սառա Պոլի]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուայտլոու]] |- ! 2 | [[Բիլի Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Բիլի Գրին Բուշ]] |- ! 2 | [[Սատանան և տասը պատվիրանները]] |- ! 2 | [[Սան Տելմո]] |- ! 2 | [[Սայնֆելդ]] |- ! 2 | [[Բիլե Աուգուստ]] |- ! 2 | [[Սահմանագծին]] |- ! 2 | [[Ս.Կ. Բիբբի]] |- ! 2 | [[Սա իմ երեկույթն է]] |- ! 2 | [[Սաբրինա]] |- ! 2 | [[Բոբ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սալի Բոյար]] |- ! 2 | [[Բոբ Դենվեր]] |- ! 2 | [[Սալի Պոթեր]] |- ! 2 | [[Սալի Ռիչարդսոն-Ուիտֆիլդ]] |- ! 2 | [[Սալոմ Ջենս]] |- ! 2 | [[Սալվադոր Դալիի թանգարան (Սենտ-Պիտերսբերգ)]] |- ! 2 | [[Բոբ Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ռեքս]] |- ! 2 | [[Սամի Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Լինդոն]] |- ! 2 | [[Սայմոն Կադել]] |- ! 2 | [[Սայմոն Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Բո Դրեման]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական խաչ]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական արվեստ]] |- ! 2 | [[Բյորջես Մերեդիտ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բյորն Ստեյն]] |- ! 2 | [[Սատիրա]] |- ! 2 | [[Սարա Բոլջեր]] |- ! 2 | [[Ռուտ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջագեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Բելամի]] |- ! 2 | [[Սեմ Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Բիլ Բարեթա]] |- ! 2 | [[Բիժու Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Բիբի Բեշ]] |- ! 2 | [[Բի Մուվի]] |- ! 2 | [[Բժիշկ Սթրենջ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բերքլի]] |- ! 2 | [[Բերրի Ջենքինս]] |- ! 2 | [[Սեմ Պալադիո]] |- ! 2 | [[Սեմ Պիլսբերի]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջոնս III]] |- ! 2 | [[Բիլ Իգլզ]] |- ! 2 | [[Սեմ Ռայլի]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերհոֆ]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերխոֆ]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Հեպտոն]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Լ. Կովալսկի]] |- ! 2 | [[Բերի Տաբբ]] |- ! 2 | [[Բերի Շիր]] |- ! 2 | [[Սեմեր Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Բերի Նյուման]] |- ! 2 | [[Սեմի արյունալի ամառը]] |- ! 2 | [[Սեմյուել Բոլ]] |- ! 2 | [[Բերի Միլեր]] |- ! 2 | [[Սելիա Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Սելի Կելերմեն]] |- ! 2 | [[Սարա Գադոն]] |- ! 2 | [[Սարդ մարդ 2]] |- ! 2 | [[Սարա Մայլզ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ֆինգեր]] |- ! 2 | [[Սարա Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Սարա Ռյու]] |- ! 2 | [[Բիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Սարա Ֆոսթեր]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ: Տիեզերքի միջով]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ. Տնից հեռու]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ (ֆիլմ, 1977)]] |- ! 2 | [[Բիլ Սեյջ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բիլ Պեքսթոն]] |- ! 2 | [[Սեդրիկ Մեսինա]] |- ! 2 | [[Բիլ Նան]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոփ]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոբբս]] |- ! 2 | [[Բիլ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սեբասթեն Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Գուտերես]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Ռոշե]] |- ! 2 | [[Սեդա Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Բիլ Իրվին]] |- ! 2 | [[Ռոք Ալիք (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 2 | [[Ռուսաստանի քաղաքականություն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Շիրեր]] |- ! 2 | [[Բրեյդի Կոուլմեն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռոդ Դենիել]] |- ! 2 | [[Ռոդ Հարդի]] |- ! 2 | [[Բրենդեն Սեկսթոն III]] |- ! 2 | [[Ռոդ Ռոդի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Սոնգ]] |- ! 2 | [[Բրենդա Չեպման]] |- ! 2 | [[Ռոդնի Հարվի]] |- ! 2 | [[Ռոել Ռեյն]] |- ! 2 | [[Ռոզ Ռայան]] |- ! 2 | [[Ռոզա Բլազի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Բաքի]] |- ! 2 | [[Բրեկ Այսներ]] |- ! 2 | [[Ռոբին Հուդի արկածները]] |- ! 2 | [[Ռոզելին Սանչեզ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի ԴեՈւիթ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի Լիչ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարիի երեխան]] |- ! 2 | [[Ռոկկի 5]] |- ! 2 | [[Բրայան Օ’Հելորան]] |- ! 2 | [[Ռոմանի Մալկո]] |- ! 2 | [[Բրայան Քարրի]] |- ! 2 | [[Բրայան Սպայսեր]] |- ! 2 | [[Բրենտ Սեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Դանն]] |- ! 2 | [[Բրայան Ջերատի]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ա. Էվանս]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վայց]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Բրյուս Պեյն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պաթինսոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Կիմել]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պասթորելի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պատինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պիկարդո]] |- ! 2 | [[Բրյուս Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ջ. Ստայնմիլեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռաուշենբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռոսսեն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սիոդմակ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սյոդմակ]] |- ! 2 | [[Բրիտներ]] |- ! 2 | [[Բրիտանացի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Տաունզենդ]] |- ! 2 | [[Բրիթանի Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ֆայֆ]] |- ! 2 | [[Բրեքին Մեյեր]] |- ! 2 | [[Ռոբերտա Հենլի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտո Մեցա-Մոնտ]] |- ! 2 | [[Ռոմի Ուինդսոր]] |- ! 2 | [[Բրայան Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ռուսական թանգարան]] |- ! 2 | [[Ռու ՄակԿլենախան]] |- ! 2 | [[Բջջայինը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Բոֆա]] |- ! 2 | [[Բուլվորտ]] |- ! 2 | [[Բորոմիր]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Ռիս]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Ռոսանո Բրացցի]] |- ! 2 | [[Բորիս Սագալ]] |- ! 2 | [[Բորիս Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Ռորի ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Բորիս Գոդունով]] |- ! 2 | [[Բրամանտե]] |- ! 2 | [[Ռուբլի]] |- ! 2 | [[Բովենիտ]] |- ! 2 | [[Բոյդ Գեյնս]] |- ! 2 | [[Բոլնիսական խաչ]] |- ! 2 | [[Ռուպերտ Գուլդ]] |- ! 2 | [[Բոգուս]] |- ! 2 | [[Ռուս Մեյբերի]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Թոմպկինս]] |- ! 2 | [[Բրայան Բլում]] |- ! 2 | [[Ռոյ Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Ֆրայզեր]] |- ! 2 | [[Բրայան ՄակՆամարա]] |- ! 2 | [[Ռոն Էլդարդ]] |- ! 2 | [[Բրայան Հենսոն]] |- ! 2 | [[Ռոն Կուլման]] |- ! 2 | [[Ռոն Մարկեթ]] |- ! 2 | [[Ռոն Ուինսթոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիրկ]] |- ! 2 | [[Ռոն Սմերժակ]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիտ]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Բրայան Լարջ]] |- ! 2 | [[Բրայան Դեննեհի]] |- ! 2 | [[Բրայան Բովել]] |- ! 2 | [[Ռոնին]] |- ! 2 | [[Ռոուդի Հերինգտոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ռոուզների պատերազմը]] |- ! 2 | [[Ռոուսոն Մարշալ Տյորբեր]] |- ! 2 | [[Բրայան Գորդոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Բարկլայ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Գրեֆ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուինանտ]] |- ! 2 | [[Վլադ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական գյուղ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[The Cherrytree Sessions]] |- ! 2 | [[The Cares of a Family Man]] |- ! 2 | [[The Burrow (short story)]] |- ! 2 | [[Օզ երկրի հրաշագործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Օթերլո]] |- ! 2 | [[Օլգա Արոսևա]] |- ! 2 | [[Օլեգ Մենշիկով]] |- ! 2 | [[Օլեյ Սեսոն]] |- ! 2 | [[Օլեսյա Ժելեզնյակ]] |- ! 2 | [[Օլիմպիա Կարլիզի]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական նավահանգիստ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Օգյուստ Մակե]] |- ! 2 | [[Օլիվե Գրյուներ]] |- ! 2 | [[Օլիվե Մեգատոն]] |- ! 2 | [[The Burlington Magazine]] |- ! 2 | [[The Bucket Rider]] |- ! 2 | [[The Born This Way Ball Tour]] |- ! 2 | [[The Blue Octavo Notebooks]] |- ! 2 | [[The Baltic Times]] |- ! 2 | [[Օլիվեր Ֆորդ Դեյվիս]] |- ! 2 | [[TheWrap]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Կոուլ]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Տիրլբի]] |- ! 2 | [[Thames & Hudson]] |- ! 2 | [[The Chromatica Ball]] |- ! 2 | [[The City Coat of Arms]] |- ! 2 | [[Telegraph Media Group]] |- ! 2 | [[The Lonely Island]] |- ! 2 | [[Քևին Բիշոպ]] |- ! 2 | [[The Refusal]] |- ! 2 | [[Քևին Բրեյ]] |- ! 2 | [[The Problem of Our Laws]] |- ! 2 | [[The Official Finnish Charts]] |- ! 2 | [[The New York Review of Books]] |- ! 2 | [[The New Republic]] |- ! 2 | [[The New Criterion]] |- ! 2 | [[The Married Couple]] |- ! 2 | [[Քևին ՄակԿիդ]] |- ! 2 | [[The Complete Stories of Franz Kafka]] |- ! 2 | [[The Knock at the Manor Gate]] |- ! 2 | [[Քևին Նիլոն]] |- ! 2 | [[The Hunter Gracchus]] |- ! 2 | [[Քևին Ուայզման]] |- ! 2 | [[The Helmsman]] |- ! 2 | [[The Futon Critic]] |- ! 2 | [[The Fame Monster]] |- ! 2 | [[The Departure (short story)]] |- ! 2 | [[Քևին Տայ]] |- ! 2 | [[Քևին Տեննի]] |- ! 2 | [[The Daily Mail]] |- ! 2 | [[The Daily Beast]] |- ! 2 | [[The Conscription of Troops]] |- ! 2 | [[Օլիվիա դ’Աբո]] |- ! 2 | [[Teen Choice Award]] |- ! 2 | [[The Silence of the Sirens]] |- ! 2 | [[PR Newswire]] |- ! 2 | [[Prada]] |- ! 2 | [[Poseidon (short story)]] |- ! 2 | [[Pokémon Stadium 2]] |- ! 2 | [[Pokémon Puzzle League]] |- ! 2 | [[Plan B Entertainment]] |- ! 2 | [[Philadelphia Inquirer]] |- ! 2 | [[Phaidon Press]] |- ! 2 | [[People (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Penske Media Corporation]] |- ! 2 | [[Penguin Books]] |- ! 2 | [[Paul Fussell]] |- ! 2 | [[Parables and Paradoxes]] |- ! 2 | [[On Parables]] |- ! 2 | [[OVA]] |- ! 2 | [[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |- ! 2 | [[News.com.au]] |- ! 2 | [[New York (magazine)]] |- ! 2 | [[National Review]] |- ! 2 | [[National Post]] |- ! 2 | [[NPR]] |- ! 2 | [[Musiikkituottajat – IFPI Finland]] |- ! 2 | [[Motown Records]] |- ! 2 | [[Meduza]] |- ! 2 | [[Prometheus (short story)]] |- ! 2 | [[Random House]] |- ! 2 | [[TVLine]] |- ! 2 | [[Slate (magazine)]] |- ! 2 | [[Օուեն Տիլ]] |- ! 2 | [[Օպերայի ուրվականը (ֆիլմ, 1925)]] |- ! 2 | [[Օպերատոր]] |- ! 2 | [[TV.com]] |- ! 2 | [[Օսթին Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Syfy Universal]] |- ! 2 | [[Spin (журнал)]] |- ! 2 | [[Spider-Man]] |- ! 2 | [[Spice Girls]] |- ! 2 | [[Sony Pictures]] |- ! 2 | [[Smithsonian Institution]] |- ! 2 | [[Smithsonian (журнал)]] |- ! 2 | [[Slate.com]] |- ! 2 | [[Rediff.com]] |- ! 2 | [[Sire Records]] |- ! 2 | [[Sheila Larken]] |- ! 2 | [[Shamefaced Lanky and Impure in Heart]] |- ! 2 | [[Sega]] |- ! 2 | [[Screen Rant]] |- ! 2 | [[Science (journal)]] |- ! 2 | [[Sailor Moon]] |- ! 2 | [[SBK Records]] |- ! 2 | [[Rolling Stone Russia]] |- ! 2 | [[Revlon]] |- ! 2 | [[Retro Gamer]] |- ! 2 | [[Resident Evil]] |- ! 2 | [[Reed Business Information]] |- ! 2 | [[Քևին Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Քևին Ալեն]] |- ! 2 | [[Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes]] |- ! 2 | [[Քրիս Նոտ]] |- ! 2 | [[Քրիս Լենգհեմ]] |- ! 2 | [[Архив Интернета]] |- ! 2 | [[Քրիս Կարտեր]] |- ! 2 | [[Аркус, Любовь Юрьевна]] |- ! 2 | [[Аврора (издательство)]] |- ! 2 | [[«Ցանկություն» տրամվայը]] |- ! 2 | [[«Տրամվայ Վ» նկարների առաջին ֆուտուրիստական ցուցահանդես]] |- ! 2 | [[Քրիս Հատսոն]] |- ! 2 | [[Քրիս Հեմսվորտ]] |- ! 2 | [[«Պոսեյդոնի» արկածները]] |- ! 2 | [[«Մաքրող» մականունով անձը]] |- ! 2 | [[«Արևային հարված»]] |- ! 2 | [[«Արգո» գործողությունը]] |- ! 2 | [[Քրիս Բարնս]] |- ! 2 | [[«Ա» ջոկատը]] |- ! 2 | [[Քրիս Պարնել]] |- ! 2 | [[Yle]] |- ! 2 | [[World Digital Library]] |- ! 2 | [[Քրիս Պրեթ]] |- ! 2 | [[Քրիս Ռենո]] |- ! 2 | [[Wizard (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Քրիս Սարանդոն]] |- ! 2 | [[Wikisource]] |- ! 2 | [[Քրիս Քորբոլդի]] |- ! 2 | [[W (magazine)]] |- ! 2 | [[Victoria and Albert Museum]] |- ! 2 | [[Քրիս Ֆարլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Բեյլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Այգեման]] |- ! 2 | [[Քրիսթիս]] |- ! 2 | [[Департамент парков и заповедников Калифорнии]] |- ! 2 | [[Демпси, Эми]] |- ! 2 | [[Дандекар, Рамчандра Нараян]] |- ! 2 | [[Քլեյ Հոլ]] |- ! 2 | [[Քլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Грабарь, Игорь Эммануилович]] |- ! 2 | [[Քլիֆորդ Սայմակ]] |- ! 2 | [[Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина]] |- ! 2 | [[Государственный Эрмитаж]] |- ! 2 | [[Քնածները]] |- ! 2 | [[Քնքուշ ոսկորներ]] |- ! 2 | [[Քո հետ չես տանի]] |- ! 2 | [[Քոլին Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Քրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 2 | [[Քոլին Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Քոլին Էգլսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Вести.ру]] |- ! 2 | [[Вентури, Лионелло]] |- ! 2 | [[Британская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Большая российская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Քոլին Ֆրիլզ]] |- ! 2 | [[Քովենթ Գարդեն]] |- ! 2 | [[Քուն (1937)]] |- ! 2 | [[Би-би-си]] |- ! 2 | [[Белый город (издательство)]] |- ! 2 | [[Барская, Анна Григорьевна]] |- ! 2 | [[Քրիսեն Իսթվուդ]] |- ! 2 | [[Victor H. Mair]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Ֆուլֆորդ]] |- ! 2 | [[The Vulture (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ուղղություններ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեության ժամանակագրություն]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեությունն ու այլ կրոնները]] |- ! 2 | [[The Zürau Aphorisms]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆ Գանս]] |- ! 2 | [[The Washington Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բերի]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բիգինս]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բլեյք]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Դենիել Բարնս]] |- ! 2 | [[The Warden of the Tomb]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Լեյթչ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ավանդույթներ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Կեյզնով]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Հիբլեր]] |- ! 2 | [[The Village Voice]] |- ! 2 | [[The Truth about Sancho Panza]] |- ! 2 | [[The Top (short story)]] |- ! 2 | [[The Test (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Մորահեն]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Նիլ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Շոուերման]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Չայլդզ]] |- ! 2 | [[The Sydney Morning Herald]] |- ! 2 | [[The Sunday Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Քոնելի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական եկեղեցի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աստվածաբանության]] |- ! 2 | [[Քրիստա Միլեր]] |- ! 2 | [[Քրիստին Դաթիլո]] |- ! 2 | [[Քրիստանա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Քրիստաննա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Verve Records]] |- ! 2 | [[Քրիստի Կարլսոն Ռոմանո]] |- ! 2 | [[Քրիստի ՄակՆիկոլ]] |- ! 2 | [[Vertigo Records]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Դե Սիկա]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Կեմպբել]] |- ! 2 | [[VIZ Media]] |- ! 2 | [[Us (magazine)]] |- ! 2 | [[Up in the Gallery]] |- ! 2 | [[University of Washington Press]] |- ! 2 | [[Ultimatum]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աղանդներ]] |- ! 2 | [[Ultimate Spider-Man]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կլարկ Բրեդլի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կրոյկ]] |- ! 2 | [[Քրիստին Հարնոս]] |- ! 2 | [[Turkish Daily News]] |- ! 2 | [[Քրիստին Ջերնոն]] |- ! 2 | [[Քրիստին Սկոթ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Tribune Publishing]] |- ! 2 | [[Tribune Company]] |- ! 2 | [[Քրիստին Տուչի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Փիթերսոն]] |- ! 2 | [[Toei Animation]] |- ! 2 | [[Maxim]] |- ! 2 | [[Marvel Heroes]] |- ! 2 | [[Дюран-Рюэль, Поль]] |- ! 2 | [[Academy of Motion Picture Arts and Sciences]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնով]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնրավով]] |- ! 2 | [[Asimov's Science Fiction]] |- ! 2 | [[Artforum]] |- ! 2 | [[Artfacts.net]] |- ! 2 | [[Ars Technica]] |- ! 2 | [[Archibald Constable & Co.]] |- ! 2 | [[Amazing Stories]] |- ! 2 | [[AllRovi]] |- ! 2 | [[Advocates (short story)]] |- ! 2 | [[Access Hollywood]] |- ! 2 | [[Aardman Animations]] |- ! 2 | [[Associated Newspapers]] |- ! 2 | [[A Very Gaga Holiday]] |- ! 2 | [[A Report to an Academy]] |- ! 2 | [[A Little Fable]] |- ! 2 | [[A Hunger Artist (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[A Fratricide]] |- ! 2 | [[A Crossbreed]] |- ! 2 | [[Ֆորումի շենք (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ֆորսաժ]] |- ! 2 | [[A Common Confusion]] |- ! 2 | [[Ֆրայզեր Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Ֆրանկա Պոտենտե]] |- ! 2 | [[Ֆրանկենշտեյն (ֆիլմ, 1931)]] |- ! 2 | [[Ֆլորենս Հոտ]] |- ! 2 | [[At Night (short story)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆֆներ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիդա Լո]] |- ! 2 | [[CBS Corporation]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Բալկոկ]] |- ! 2 | [[C.S.I.: Հանցագործության վայր]] |- ! 2 | [[C.S.I.. Հանցագործության վայրը Մայամի]] |- ! 2 | [[BusinessWeek]] |- ! 2 | [[British Board of Film Classification]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Լիկոկ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Կասնոֆ]] |- ! 2 | [[Brent Frankenhoff]] |- ! 2 | [[Boston Globe]] |- ! 2 | [[Booklist]] |- ! 2 | [[Book Marks]] |- ! 2 | [[Avengers]] |- ! 2 | [[Blumfeld, an Elderly Bachelor]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Սթոուն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Դևիս]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Սոմերվիլ]] |- ! 2 | [[Biography.com]] |- ! 2 | [[Bauer Media Group]] |- ! 2 | [[Barnes & Noble]] |- ! 2 | [[Bangor Daily News]] |- ! 2 | [[BUF Compagnie]] |- ! 2 | [[BBC Radio 4]] |- ! 2 | [[Ֆիոնուլա Ֆլենագան]] |- ! 2 | [[BAFTA (մրցանակ, 1982)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆներ]] |- ! 2 | [[ALMA]] |- ! 2 | [[Cardcaptor Sakura]] |- ! 2 | [[1990 - 1999 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[2000 - ականնների Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Հարպեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ ՄակՌեյ]] |- ! 2 | [[1999 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1995 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1993 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ուիթեն]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պեսինգեմ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պոր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պրինզի]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ֆինլեյ]] |- ! 2 | [[2003 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Մունիզ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Ջ. Հոլդեն]] |- ! 2 | [[1989 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1986 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Բարբեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Թոմելտի]] |- ! 2 | [[1980 -1989 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1972 год в кино]] |- ! 2 | [[1970 -1979 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1960 - 1969 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1950 - 1959 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1940 - 1949 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Մուրնաու]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Լանջելլա]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բորզեջ]] |- ! 2 | [[Ֆրանչեսկո Վեցցոլի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Դոլտոն Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանս Ֆլորիս]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիական Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[ABC Studios]] |- ! 2 | [[8 մղոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիացի լեյտենանտի կինը]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիսկա Էռնանդես]] |- ! 2 | [[Ֆրանսուա Օզոն]] |- ! 2 | [[4Kids Entertainment]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մատենագրություն]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ (Ավստրիա)]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի ստեղծագործությունների ցանկ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Կլաուս՝ Սանտայի եղբայրը]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բոներ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ ՄակՄյուրեյ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Ուիլյամսոն]] |- ! 2 | [[3DNews]] |- ! 2 | [[2D]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սկեպսի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սևիջ]] |- ! 2 | [[2011 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրեդերիկ Տրևես]] |- ! 2 | [[200 սիգարետ]] |- ! 2 | [[Ֆրեյդիզմ]] |- ! 2 | [[2006 год в кино]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Դրեշեր]] |- ! 2 | [[Captain America and the Avengers]] |- ! 2 | [[Channel 4]] |- ! 2 | [[Օսկար (ֆիլմ, 1991)]] |- ! 2 | [[Hallmark Channel]] |- ! 2 | [[In Our Time (BBC Radio 4)]] |- ! 2 | [[IXBT.com]] |- ! 2 | [[IGN-ի վարկածով կոմիքսների 100 լավագույն հերոսներ]] |- ! 2 | [[I.B. Tauris]] |- ! 2 | [[Hürriyet Daily News]] |- ! 2 | [[Home-Coming]] |- ! 2 | [[Hitmixes]] |- ! 2 | [[HitQuarters]] |- ! 2 | [[History Channel]] |- ! 2 | [[Hip-O Records]] |- ! 2 | [[Hasmonean dynasty]] |- ! 2 | [[Harvest Records]] |- ! 2 | [[Grove Press]] |- ! 2 | [[Inside the Actors Studio]] |- ! 2 | [[Grimm Fairy Tales]] |- ! 2 | [[Google Book Search]] |- ! 2 | [[Golden Raspberry Award]] |- ! 2 | [[Glas Slavonije]] |- ! 2 | [[Glamour (magazine)]] |- ! 2 | [[Give It Up! (short story)]] |- ! 2 | [[GQ]] |- ! 2 | [[Funimation Entertainment]] |- ! 2 | [[Franz Kafka: The Office Writings]] |- ! 2 | [[Franz Kafka's Diaries]] |- ! 2 | [[Fox News]] |- ! 2 | [[Fleetwood Mac]] |- ! 2 | [[First Sorrow]] |- ! 2 | [[IndieWire]] |- ! 2 | [[Investigations of a Dog]] |- ! 2 | [[Fellowship (short story)]] |- ! 2 | [[Le Figaro]] |- ! 2 | [[Օսկար Վերներ]] |- ! 2 | [[Man-Thing]] |- ! 2 | [[Magic Knight Rayearth]] |- ! 2 | [[M Magazine]] |- ! 2 | [[Logie Awards]] |- ! 2 | [[Lifetime]] |- ! 2 | [[Libération]] |- ! 2 | [[Օսկար լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար]] |- ! 2 | [[Lib.ru]] |- ! 2 | [[Letters to Felice]] |- ! 2 | [[Le Point]] |- ! 2 | [[Le Japon Artistique]] |- ! 2 | [[Lady Gaga x Terry Richardson]] |- ! 2 | [[Jackals and Arabs]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Fame]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Enigma]] |- ! 2 | [[La Vanguardia]] |- ! 2 | [[La Stampa]] |- ! 2 | [[La Repubblica]] |- ! 2 | [[Krause Publications]] |- ! 2 | [[Kotaku]] |- ! 2 | [[Kirkus Reviews]] |- ! 2 | [[Jules Férat]] |- ! 2 | [[Josephine the Singer, or the Mouse Folk]] |- ! 2 | [[Johns Hopkins University Press]] |- ! 2 | [[Joanne World Tour]] |- ! 2 | [[Film Journal International]] |- ! 2 | [[Fantasy & Science Fiction]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Տրեյլ]] |- ! 2 | [[Cleveland Jewish News]] |- ! 2 | [[Daily Telegraph]] |- ! 2 | [[Ֆանտոմաս]] |- ! 2 | [[Critics’ Choice Movie Awards]] |- ! 2 | [[Corriere della Sera]] |- ! 2 | [[Corel Draw]] |- ! 2 | [[Contemplation (Կաֆկա)]] |- ! 2 | [[Ֆելիչե Կազորատի]] |- ! 2 | [[Ֆելիսիտի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ֆելիքս Վալոթոն]] |- ! 2 | [[Comic-Con]] |- ! 2 | [[Comedy Central]] |- ! 2 | [[Ֆեռնան Լեժե]] |- ! 2 | [[Ֆերա Ֆորկ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Christopher Kasparek]] |- ! 2 | [[Ֆերմերի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Christie's]] |- ! 2 | [[Ֆիզիկական համակարգ]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Աբրահամ]] |- ! 2 | [[Chortle (website)]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Chicago Sun-Times]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek Tour]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek (ալբոմ)]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկայի աշխարհ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Ezra Pound]] |- ! 2 | [[EMI Classics]] |- ! 2 | [[Expressen]] |- ! 2 | [[Europa Press (news agency)]] |- ! 2 | [[Eurogamer]] |- ! 2 | [[Encyclopædia Iranica]] |- ! 2 | [[Encarta]] |- ! 2 | [[Օտիս]] |- ! 2 | [[El Periódico (Spain)]] |- ! 2 | [[Օտտո Պրեմինգեր]] |- ! 2 | [[Edward Dolnick]] |- ! 2 | [[Օրենք]] |- ! 2 | [[Eagle Eye]] |- ! 2 | [[Discovery (телеканал)]] |- ! 2 | [[Decca Records]] |- ! 2 | [[Օրնան]] |- ! 2 | [[Discogs]] |- ! 2 | [[Direct-to-video]] |- ! 2 | [[Օրորվելու ժամանակը]] |- ! 2 | [[Die Welt]] |- ! 2 | [[Օքսիդ Պան]] |- ! 2 | [[Detective Comics]] |- ! 2 | [[Ֆ. Մյուրեյ Աբրախամ]] |- ! 2 | [[Ֆաբրիցիո Բենտիվոլո]] |- ! 2 | [[Ֆամկե Յասեն]] |- ! 2 | [[Ֆայրուզա Բալկ]] |- ! 2 | [[Description of a Struggle (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Def Leppard]] |- ! 2 | [[Քիչ սովորական կյանք]] |- ! 2 | [[Звезда (журнал XX—XXI веков)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Պոլին]] |- ! 2 | [[Տապանաքար]] |- ! 2 | [[Տաղանդավոր միստր Ռիփլին]] |- ! 2 | [[Տաղեր]] |- ! 2 | [[Տաճարական խաչ]] |- ! 2 | [[Տամարա Դեյվիս]] |- ! 2 | [[Տամերա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տամի Արենդեր]] |- ! 2 | [[Տամրա Դևիս]] |- ! 2 | [[Տայլեր Պատրիկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Տանիտ Ֆենիքս]] |- ! 2 | [[Տաշա Սմիթ]] |- ! 2 | [[Տաու խաչ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրեգորի]] |- ! 2 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ, 1956)]] |- ! 2 | [[Տատյանա Կրավչենկո]] |- ! 2 | [[Անգելի սիրտը]] |- ! 2 | [[Տարածության համասեռություն]] |- ! 2 | [[Տարածության ձայն]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլև]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլյով]] |- ! 2 | [[Տարիք]] |- ! 2 | [[Անանդ Տակեր]] |- ! 2 | [[Անալեյ Տիպտոն]] |- ! 2 | [[Տաքսի (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Տեդ Շակելֆորդ]] |- ! 2 | [[Տալուլա Ռայլի]] |- ! 2 | [[Տելի Սավալաս]] |- ! 2 | [[Վոնդա Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Անհամբերություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անկոչ հյուրերը]] |- ! 2 | [[Վիրջինիա Հոուկինս]] |- ! 2 | [[Անծանոթները (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Ջուլիա ՄակՆիլ]] |- ! 2 | [[Վլադիմիր Զելդին]] |- ! 2 | [[Վկա (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Վոլպի գավաթ]] |- ! 2 | [[Վոլֆգանգ Բոդիսոն]] |- ! 2 | [[Վոն Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Անելկա Գրիգորյան]] |- ! 2 | [[Վոնդի Կուրտիս-Հոլ]] |- ! 2 | [[Տաիսա Ֆարմիգա]] |- ! 2 | [[Վուդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սվիսլոցկիյ]] |- ! 2 | [[Վռնդիչները (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սմոլյակով]] |- ! 2 | [[Վտանգավոր խաղեր]] |- ! 2 | [[Անդրեասյան խաչ]] |- ! 2 | [[Վրիժառուները]] |- ! 2 | [[Անդրեա Փարկեր]] |- ! 2 | [[Անդրեա Ռայզբորո]] |- ! 2 | [[Անդրեա Մարկովիչի]] |- ! 2 | [[Անդրեա Բենդեուոլդ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրետրի]] |- ! 2 | [[Այրին Ուորտ]] |- ! 2 | [[Տեղ սրտում]] |- ! 2 | [[Վիպերգություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական ժողով]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գրաֆիտի]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գիշեր]] |- ! 2 | [[Տերի Օ’Քուին]] |- ! 2 | [[Տերին Մենինգ]] |- ! 2 | [[Ամերիկա (վեպ)]] |- ! 2 | [[Ամենօրյա խաղեր]] |- ! 2 | [[Ամենաերկար օրը]] |- ! 2 | [[Ամելիա Կուկ]] |- ! 2 | [[Ամանորյա խնամիները]] |- ! 2 | [[Տիա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տիբեթական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական Օպերա]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան կարկանդակ 3. Հարսանիք]] |- ! 2 | [[Ամանդա Միլինգ]] |- ! 2 | [[Ամանդա Կրյու]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյկ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյք Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ամանդա Դոնոհյու]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բլեյկ]] |- ! 2 | [[Տիմ Լոան]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բերտոն]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԳրոու]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻներնի]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻններնի]] |- ! 2 | [[Ամ-Հոֆ]] |- ! 2 | [[Աճպարարը (մուլտֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան խաղակումբ (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան հանցագործություն]] |- ! 2 | [[Տեմի Բլանչարդ]] |- ! 2 | [[Տեր Մարկոս եպիսկոպոս Հովհաննիսյան]] |- ! 2 | [[Այսուհետև և դարեդար]] |- ! 2 | [[Այս ամբողջ ջազը]] |- ! 2 | [[Տեմլին Թոմիտա]] |- ! 2 | [[Տեմպեսթտ Բլեդզոյ]] |- ! 2 | [[Այն, ինչ դու անում ես]] |- ! 2 | [[Այմի Բրուքս]] |- ! 2 | [[Տենի Էլֆման]] |- ! 2 | [[Տեոդոր Բորդերս]] |- ! 2 | [[Այծեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Այլին Բրեննան]] |- ! 2 | [[Տեսադաշտից դուրս (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Այզեկ Միզրախի]] |- ! 2 | [[Այելետ Զուրեր]] |- ! 2 | [[Տերի Կոուպ]] |- ! 2 | [[Ամր Վակիդ]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռասել]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռենդլ]] |- ! 2 | [[Ամսվա հերոսը]] |- ! 2 | [[Ամուսնություն (պիես)]] |- ! 2 | [[Տերենս Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն ամերիկյան ձևով]] |- ! 2 | [[Տերենս Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Տերենցիուս]] |- ! 2 | [[Տերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն]] |- ! 2 | [[Տերի Լերմիթ]] |- ! 2 | [[Ամնեզիա (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Անհանգիստ սիրտը]] |- ! 2 | [[Անհավանական Հալկ]] |- ! 2 | [[Աղջիկը մտնում է բառ]] |- ! 2 | [[Վարդագույն ընձառյուծ 2]] |- ! 2 | [[Առնոլդ Լեյվեն]] |- ! 2 | [[Վանդակ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Էնն Հաջենս]] |- ! 2 | [[Առնետներ (ֆիլմ, 1955)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Ֆերլիտո]] |- ! 2 | [[Առյուծ արքան 3. Ակունա Մատատա]] |- ! 2 | [[Վասիլի Զուև]] |- ! 2 | [[Առեղծվածային պիցցա]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Վատ համբավ (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Վարակ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Առարկա]] |- ! 2 | [[Ասա Բաթերֆիլդ]] |- ! 2 | [[Առաջին սեր]] |- ! 2 | [[Վարկած փողի դիմաց]] |- ! 2 | [[Առաջ անցնելով]] |- ! 2 | [[Ապոլոգետ]] |- ! 2 | [[Ապացույց (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմը (ֆիլմ, 1953)]] |- ! 2 | [[Վեյ Կեունգ Լաու]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմ (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Վեն Յան Շիխ]] |- ! 2 | [[Վենդի Գազել]] |- ! 2 | [[Աշխարհի շուրջն 80 օրում (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Վենդի ՄակԼենդոն-Կովի]] |- ! 2 | [[Վայրի պայմաններում]] |- ! 2 | [[Վայրի Արևմուտք]] |- ! 2 | [[Աշխարհի ամենահարբած շրջանը]] |- ! 2 | [[Ավետարանչական խաչ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սաուերս]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սպիդման]] |- ! 2 | [[Սքոթ Վենգեր]] |- ! 2 | [[Արարչագործություն]] |- ! 2 | [[Արագություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արագը և մեռածը]] |- ! 2 | [[Սև Բազե (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արաբական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Ատոմ Գնունի]] |- ! 2 | [[Ավտոստոպով ուղևորություն ողջ գալակտիկայով]] |- ! 2 | [[Ավերված ամրոցը (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Սևիջ Սթիվ Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Ավգուսթ Պրյու]] |- ! 2 | [[Ասա դու ինձ հայելի]] |- ! 2 | [[Վադիմ Ժան]] |- ! 2 | [[Աստրոբոյ]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչյան կանոն]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչի գրքեր]] |- ! 2 | [[Վալենտին Պելկա]] |- ! 2 | [[Վալերի Բերտինելի]] |- ! 2 | [[Վալերի Բրեյման]] |- ! 2 | [[Աստվածաբանության պատմություն]] |- ! 2 | [[Աստղային ճանապարհ։ Խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Վաղ Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Վաղ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Վաղը չէ մյուս օրը]] |- ! 2 | [[Ասեղի վրա]] |- ! 2 | [[Վեներա Անադիոմենա (Տիցիանի նկար)]] |- ! 2 | [[Վեսթսայդյան պատմություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անհատ]] |- ! 2 | [[Աննա Սթյուարթ (Մեծ Բրիտանիայի թագուհի)]] |- ! 2 | [[Վիլի Էյմս]] |- ! 2 | [[Վիկ Սախայ]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Էրիսե]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Լոբլ]] |- ! 2 | [[Անջելա Բասետ]] |- ! 2 | [[Անուպամ Կհեր]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Նելի մլ.]] |- ! 2 | [[Անուշկա Բոլտոն Լի]] |- ! 2 | [[Աննեթ Օ’Տուլ]] |- ! 2 | [[Աննան և թագավորը]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Ֆրենչ]] |- ! 2 | [[Վիկտորիա Սմյորֆիտ]] |- ! 2 | [[Անվտանգության դաշնային ծառայություն]] |- ! 2 | [[Վիյ (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Աննա Պաքուին]] |- ! 2 | [[Վինս Միսիանո]] |- ! 2 | [[Աննա Չենսելոր]] |- ! 2 | [[Աննա Մեսի]] |- ! 2 | [[Աննա Մաքսվել Մարտին]] |- ! 2 | [[Աննա Մարիա Հորսֆորդ]] |- ! 2 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի,]] |- ! 2 | [[Աննա Կալդեր-Մարշալ]] |- ! 2 | [[Աննա Անիսիմովա]] |- ! 2 | [[Վինսենտ Սպանո]] |- ! 2 | [[Անհոգ հեծյալը]] |- ! 2 | [[Վիշապի սիրտը]] |- ! 2 | [[Վիլեկե վան Ամելրոյ]] |- ! 2 | [[Վիդոկ]] |- ! 2 | [[Աշեր Կեդի]] |- ! 2 | [[Վերին Խոտավան]] |- ! 2 | [[Անքնություն (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Վերածննդի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Անցզ]] |- ! 2 | [[Վերածննդի իմաստասիրությունը]] |- ! 2 | [[Վերածննդի կերպարվեստը]] |- ! 2 | [[Անտոնիո դե լա Գանդարա]] |- ! 2 | [[Անտոնիո Սաբատո կրտ.]] |- ! 2 | [[Վերածնունդը Հայաստանում]] |- ! 2 | [[Անտոն Ռոջերս]] |- ! 2 | [[Անտոն Լիդեր]] |- ! 2 | [[Անտիկ]] |- ! 2 | [[Վերափաթաթում]] |- ! 2 | [[Վերն Ջիլամ]] |- ! 2 | [[Վզնոց]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կրկես]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կողմը]] |- ! 2 | [[Վերոնիկա Ալիսինո]] |- ! 2 | [[Վերջին բոյսկաուտը]] |- ! 2 | [[Վերջին լեգեոնը]] |- ! 2 | [[Վերջին կադրը]] |- ! 2 | [[Վերջին կինոհերոսը]] |- ! 2 | [[Վերջին կովբոյը]] |- ! 2 | [[Անտանելի ղեկավարներ]] |- ! 2 | [[Վերջին սերը Երկրի վրա]] |- ! 2 | [[Վեցերորդ զգայարան]] |- ! 2 | [[Անտանելի դաժանություն]] |- ! 2 | [[Աղվեսուհիները]] |- ! 2 | [[Տիմ Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Издательство Йельского университета]] |- ! 2 | [[ԱԱԱ. Իրական հրեշներ]] |- ! 2 | [[Փոլ Ջամաթի]] |- ! 2 | [[Փոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Փոխանակումով արձակուրդ]] |- ! 2 | [[Փոխգնդապետ]] |- ! 2 | [[Ադամ Բիչ]] |- ! 2 | [[Ագնեշկա Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ]] |- ! 2 | [[Փոքրիկ մատներ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Աարոն Կվոկ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիա]] |- ! 2 | [[Ա Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Փոթորկի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Ա Եզրաս]] |- ! 2 | [[Ա.Ջ. Բաքլի]] |- ! 2 | [[Энциклопедия отечественной мультипликации]] |- ! 2 | [[Центр Гетти]] |- ! 2 | [[Քեթի Գրիֆին]] |- ! 2 | [[Քեթի Նեջիմի]] |- ! 2 | [[Քեթի Սագալ]] |- ! 2 | [[Хабрахабр]] |- ! 2 | [[Քեթրին Բել]] |- ! 2 | [[Труд (газета)]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հան]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հարոլդ]] |- ! 2 | [[Փոլ Թոմաս Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ադամ Գեգլի]] |- ! 2 | [[Քելի Հու]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ուելեր]] |- ! 2 | [[Ադրիանա Չեպեդա Էսպինոզա]] |- ! 2 | [[Ադրիան Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Ադրիան Բաուեր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Չունգ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Պիկ]] |- ! 2 | [[Ադրիան Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ռենադեյ]] |- ! 2 | [[Ադիտյա Չոպրա]] |- ! 2 | [[Փիթեր Սալիվան]] |- ! 2 | [[Ադեն Յանգ]] |- ! 2 | [[Ադամի կողը (ֆիլմ, 1949)]] |- ! 2 | [[Փյունիկյան միաբանություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ստեբբինգս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ադամ Պասկալ]] |- ! 2 | [[Ադամ Ուայզման]] |- ! 2 | [[Ադամ Յաուխ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ֆարելլի]] |- ! 2 | [[Ադամ Հեն-Բերդ]] |- ! 2 | [[Ադամ Լավորնա]] |- ! 2 | [[Փիլիսոփայական ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ադամ Գոդլի]] |- ! 2 | [[Փղերը (1948)]] |- ! 2 | [[Քելի Էբերի]] |- ! 2 | [[Քելլի Գարներ]] |- ! 2 | [[Ազգային կինոմրցանակ]] |- ! 2 | [[Манн, Иванов и Фербер]] |- ! 2 | [[Քեննետ Բաուզեր]] |- ! 2 | [[Лаборатория фантастики]] |- ! 2 | [[Քեննետ Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Քեննետ Լոներգան]] |- ! 2 | [[Кругосвет]] |- ! 2 | [[Քեննետ Ուելշ]] |- ! 2 | [[Категория:Фильмография к доработке]] |- ! 2 | [[Քեննի Այրլենդ]] |- ! 2 | [[Капков, Сергей Владимирович]] |- ! 2 | [[Քենան Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Քերնտներշտրասե]] |- ! 2 | [[Искусство кино]] |- ! 2 | [[Иофис, Евсей Абрамович]] |- ! 2 | [[Քերոլ Լինլի]] |- ! 2 | [[Интерфакс]] |- ! 2 | [[Քերոլ Կլիվլենդ]] |- ! 2 | [[Интеррос]] |- ! 2 | [[Изергина, Антонина Николаевна]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Ասպիրոտ]] |- ! 2 | [[Издательство Оксфордского университета]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Լենգրիշ]] |- ! 2 | [[Քերոլին Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Քիթ Քերեդին]] |- ! 2 | [[Քենդի (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Мелкова, Полина Владимировна]] |- ! 2 | [[Քելլի Էսբյորի]] |- ! 2 | [[Прогресс (издательство)]] |- ! 2 | [[Стасов, Владимир Васильевич]] |- ! 2 | [[Спорт]] |- ! 2 | [[Сомов, Андрей Иванович]] |- ! 2 | [[Скоклостер]] |- ! 2 | [[Сегодня (газета, Украина)]] |- ! 2 | [[Сеанс (журнал)]] |- ! 2 | [[Քեյթ Ալկոմ]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բել]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բիհան]] |- ! 2 | [[Радио «Свобода»]] |- ! 2 | [[Քեյթ Էշֆիլդ]] |- ! 2 | [[Порудоминский, Владимир Ильич]] |- ! 2 | [[Քեն Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Португальский язык]] |- ! 2 | [[Քեյթ Սեմպլզ]] |- ! 2 | [[Քեյթլին Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Քեյսի Կասեմ]] |- ! 2 | [[Первый канал (Россия)]] |- ! 2 | [[Քեն Բերի]] |- ! 2 | [[Новая философская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Независимая газета]] |- ! 2 | [[Քեն Ուիթինգեմ]] |- ! 2 | [[Наука и жизнь]] |- ! 2 | [[Московский рабочий]] |- ! 2 | [[Քեն Սքոթ]] |- ! 2 | [[Քեն Տոլոպսկի]] |- ! 2 | [[Ազատական ժողովրդավարություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Սոկուրով]] |- ! 2 | [[Տոդ Կամինգս]] |- ! 2 | [[Ալեքսիս Ձենա]] |- ! 2 | [[Տոդ Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ալեքսեյ Գերման (կրտսեր)]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդրա Բրեքենրիջ]] |- ! 2 | [[Տոունի Կիտաեն]] |- ! 2 | [[Տորա Բերչ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Ֆեկլիստով]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Վվեդենսկի]] |- ! 2 | [[Տորի Հիգինսոն]] |- ! 2 | [[Տորի Սպելինգ]] |- ! 2 | [[Տորին Բլակ]] |- ! 2 | [[Տոգո Իգավա]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Պոլինսկի]] |- ! 2 | [[Տուն և ի ճանապարհ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Գոուլդ]] |- ! 2 | [[Տուրբո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Տպագրություն]] |- ! 2 | [[Ալեքս Սիգալ]] |- ! 2 | [[Տրանսֆորմերները]] |- ! 2 | [[Տրաֆիկ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Ալեքս Ռոքո]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Էլիս Ռոս]] |- ! 2 | [[Ալեքս Չափլ]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Նիխեմ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Նորտոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Ալինա Շարիգո]] |- ! 2 | [[Ալեքս Մարչ]] |- ! 2 | [[Տիտան. Երկրի մահից հետո]] |- ! 2 | [[Տիմ Ստորի]] |- ! 2 | [[Տիմ Ֆայվել]] |- ! 2 | [[Տիմոտի Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Աղետ ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ակվամեն 2]] |- ! 2 | [[Ակիվա Շաֆեր]] |- ! 2 | [[Ականատեսը (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ախալցխա (գիրք)]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Նյուման]] |- ! 2 | [[Տինո Ինսանա]] |- ! 2 | [[Տինտինի արկածները. Միաեղջյուրի գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Գրին]] |- ! 2 | [[Տոբիթ]] |- ! 2 | [[Տիտանների ցասումը]] |- ! 2 | [[Ալֆոնսո Արաու]] |- ! 2 | [[Տիփի Հեդրեն]] |- ! 2 | [[Ալֆի (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Տղամարդկանց շրջապատում]] |- ! 2 | [[Տղաները կողքերին]] |- ! 2 | [[Տղաները փողոցից]] |- ! 2 | [[Ալլահ Ռաքհա Ռահման]] |- ! 2 | [[Տյուզդի Ուելդ]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Հեմինգուեյ]] |- ! 2 | [[Ալիսան այստեղ այլևս չի ապրում]] |- ! 2 | [[Տրեյսին ընդունում է մարտահրավերը]] |- ! 2 | [[Ալեքս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Ազգի ծնունդը]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դվորսկի]] |- ! 2 | [[Փեթեր Կասովից]] |- ! 2 | [[Ալան Ռոյալ]] |- ! 2 | [[Փերիները. Կախարդական փրկություն]] |- ! 2 | [[Ալան Պոլ]] |- ! 2 | [[Ալան Նորտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Անդրիկիդիս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Աուտերբրիջ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Բիրն]] |- ! 2 | [[Ալան Կուկ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գան]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Ալան Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դևիսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Ալան Գրինտ]] |- ! 2 | [[Ալան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Բոյս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Խ. Հանտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Հյուիթ]] |- ! 2 | [[Ալան Բեդել]] |- ! 2 | [[Ալան Ա. Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կաշինգ]] |- ! 2 | [[Ալայնա Ռիդ Հոլ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կարտրայտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կեա]] |- ! 2 | [[Աիշա Հինդս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կուկ]] |- ! 2 | [[Ալան Սկարֆ]] |- ! 2 | [[Փարիզի սալոն]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Կլարկ]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Հելֆեր]] |- ! 2 | [[Ալեքս Կորդ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Զակրժևսկիյ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Դեսերտ]] |- ! 2 | [[Ալեն Շաբա]] |- ! 2 | [[Տրոյ Միլեր]] |- ! 2 | [[Տրոյ Նիքսի]] |- ! 2 | [[Ալեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ալեն Կուլտեր]] |- ! 2 | [[Տրևիս Վան Վինկլ]] |- ! 2 | [[Տրևոր Իվ]] |- ! 2 | [[Ալեն Զալում]] |- ! 2 | [[Ալեն Բարտոն]] |- ! 2 | [[Ալաստեր Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Ցույ Հարկ]] |- ! 2 | [[Ցունամի 3D]] |- ! 2 | [[Փաթրիկ Շվարցենեգեր]] |- ! 2 | [[Փախուստ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Փախստականը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ռեյ]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ագրեսթի]] |- ! 2 | [[Փայլ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ալբերտո Լատուադա]] |- ! 2 | [[Ալբերտա Ուոտսոն]] |- ! 2 | [[Ալբերտ Սելմի]] |- ! 2 | [[Փառքի փայլատակումը]] |- ! 2 | [[Ջուլիա Ստայլզ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Մորիս]] |- ! 2 | [[Մեռած պոետների ընկերակցությունը]] |- ! 2 | [[Լարի Կինգ]] |- ! 2 | [[Լարի Կեյբլ Գայ]] |- ! 2 | [[Լարի Կարացևսկի]] |- ! 2 | [[Լարի Լեյչլիտեր]] |- ! 2 | [[Մեյբլ Ադամս]] |- ! 2 | [[Մեյնարդ Էզիաշի]] |- ! 2 | [[Լարա Ջիլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մեյսոն Էդամս]] |- ! 2 | [[Լավագույն հրաձիգը]] |- ! 2 | [[Մենդի Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Լավ տղան]] |- ! 2 | [[Մեռյալ տարածք (վեպ)]] |- ! 2 | [[Լարի Պիրս]] |- ! 2 | [[Մեսի Տաջեդին]] |- ! 2 | [[Մեվերիկ]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկը]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկ]] |- ! 2 | [[Մետյու Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Մետրոպոլիս (ֆիլմ, 1927)]] |- ! 2 | [[Լաս Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կիրկ]] |- ! 2 | [[Մեր կյանքի օրերը]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Բակսթեր]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Սելենջեր]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կայտլինգեր]] |- ! 2 | [[Լարի Շոու]] |- ! 2 | [[Լարի Սանդերսի Շոուն]] |- ! 2 | [[Մերի Գրոուվեր]] |- ! 2 | [[Լեյֆ Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կելի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կոլեր]] |- ! 2 | [[Լեոպոլդո Գոուտ]] |- ! 2 | [[Մեթյու ՄակԿոնահի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Մակֆեյդեն]] |- ! 2 | [[Լեոնոր Բալդակի]] |- ! 2 | [[Լեո Ռոսի]] |- ! 2 | [[Լեո Պեն]] |- ! 2 | [[Լեո Գ. Կերոլ]] |- ! 2 | [[Մել Մարտին]] |- ! 2 | [[Լենս Ռիվերա]] |- ! 2 | [[Լեննի Հենրի]] |- ! 2 | [[Մելինա Կանակարեդես]] |- ! 2 | [[Լարիսա Օլեյնիկ]] |- ! 2 | [[Մելիսա Արչեր]] |- ! 2 | [[Լեյնի Կազան]] |- ! 2 | [[Լեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Լեյթոն Միսթեր]] |- ! 2 | [[Մելիսա Ֆարման]] |- ! 2 | [[Լեմոնի Սնիկետ. 33 դժբախտություն]] |- ! 2 | [[Մելորա Ուոլտերս]] |- ! 2 | [[Լելի Բաուերս]] |- ! 2 | [[Մեծ դատարկություն]] |- ! 2 | [[Լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Բետ Հերտ]] |- ! 2 | [[Լանս Հենրիկսեն]] |- ! 2 | [[Մեթյու Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Միխաելա Ուոտկինս]] |- ! 2 | [[Իվ Ռոբեր]] |- ! 2 | [[Միկ Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Միկ Մոլոյ]] |- ! 2 | [[Իսլամի պատմություն]] |- ! 2 | [[Միկա Բուրեմ]] |- ! 2 | [[Իսլամական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իսայա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Իսահակ]] |- ! 2 | [[Միմի Կուզիկ]] |- ! 2 | [[Ինքնասպան կույսերը]] |- ! 2 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 3]] |- ! 2 | [[Միշել Լուկես]] |- ! 2 | [[Միլիոն դոլարանոց հոթելը]] |- ! 2 | [[Միշել Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Ինչպես նվաճվեց Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Միշել Պերիլակ]] |- ! 2 | [[Միշել Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Միշել Ֆեյրլի]] |- ! 2 | [[Ինչպես է նվաճվել Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Ինչ կանաչ էր իմ հովիտը]] |- ! 2 | [[Ինչ է թաքցնում սուտը]] |- ! 2 | [[Միջին անգլերեն]] |- ! 2 | [[Իննա Կորոլյովա]] |- ! 2 | [[Ինն ու կես շաբաթ]] |- ! 2 | [[Ինդուստրիալ արվեստի զբոսայգի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Միսա Սիմիցու]] |- ! 2 | [[Միլոսյան Վեներան արկղերով (1936)]] |- ! 2 | [[Միդլենդ]] |- ! 2 | [[Մերկուրին վտանգի մեջ է]] |- ! 2 | [[Մերի Հերոն]] |- ! 2 | [[Մերի Ռայլի]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Ցիբուլսկի]] |- ! 2 | [[Մերի Փոփինս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Լա Մերսե (եկեղեցի Բարսելոնայում)]] |- ! 2 | [[Իքս սերունդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Իքս մարդիկ: Մռայլ փյունիկ]] |- ! 2 | [[Իրեն Ժակոբ]] |- ! 2 | [[Իրական վարազներ]] |- ! 2 | [[Իրական սերը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Իվ Տանգի]] |- ! 2 | [[Իրական սեր (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Մերվին Պիկ]] |- ! 2 | [[Իրադրության կատակերգություն]] |- ! 2 | [[Մթնշաղ (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Մեքսիկայում. Հուսահատը 2]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Վեգասում]] |- ! 2 | [[Իտեն Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Իտան Սապլի]] |- ! 2 | [[Իվեն Ս. Կիմ]] |- ! 2 | [[Միակ ելքը (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Միայն դու (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Միգել Արտետա]] |- ! 2 | [[Լեռան թագավորը]] |- ! 2 | [[Լես Բլեր]] |- ! 2 | [[Միսթր Փիբոդիի և Շերմանի արկածները]] |- ! 2 | [[Մարկ Շերա]] |- ! 2 | [[Լինդա Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Պալանսկի]] |- ! 2 | [[Մարկ Պիզնարսկիյ]] |- ! 2 | [[Մարկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Մարկ Ռայդելլ]] |- ! 2 | [[Լիմարի Նադալ]] |- ! 2 | [[Լիլո Բրանկատո]] |- ! 2 | [[Լիլյա Կեդրովա]] |- ! 2 | [[Լիլիանա Մումի]] |- ! 2 | [[Լինդա Կրոփեր]] |- ! 2 | [[Լիլենդ Օրսեր]] |- ! 2 | [[Մարկլեն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Մարկուս Լայլ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Մարկուս Կարլ Ֆրանկլին]] |- ! 2 | [[Մարկուս Նիսպել]] |- ! 2 | [[Մարկուս Ռեդմոնդ]] |- ! 2 | [[Լիզե Հիլբոլդտ]] |- ! 2 | [[Լիզա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Մարնի Էնգ]] |- ! 2 | [[Լիզա Ջեյն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Մարշալ Հերսկովից]] |- ! 2 | [[Մարջերի Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Լինդա Լարկին]] |- ! 2 | [[Մարկ Կոպեյջ]] |- ! 2 | [[Մարսիա Կրոս]] |- ! 2 | [[Մարլին և ես]] |- ! 2 | [[Լյուիս Տիգ]] |- ! 2 | [[Մարիանն Ժան-Բապտիսթ]] |- ! 2 | [[Մարիաննե Զեգեբրեխտ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Կոլինզ]] |- ! 2 | [[Մարիո Ադորֆ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Ալեն]] |- ! 2 | [[Լյուդմիլա Արտեմեվա]] |- ! 2 | [[Մարիոն Ռավենվուդ]] |- ! 2 | [[Մարիուս Վեյերս]] |- ! 2 | [[Մարիսա Կոխլան]] |- ! 2 | [[Մարլա Գիբս]] |- ! 2 | [[Լլոյդ Օուեն]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք 1]] |- ! 2 | [[Լինեթ Կարեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Ալեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Բակլենդ]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք]] |- ! 2 | [[Մարկ Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Մարկ ԴեԿարլո]] |- ! 2 | [[Լինն ՄակԳրենգեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Դեքսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Մարկ Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Լի]] |- ! 2 | [[Լինեթ Ուոլդեն]] |- ! 2 | [[Լիզա Հենսլի]] |- ! 2 | [[Լիզա Կորս]] |- ! 2 | [[Մեթ Սելինջեր]] |- ! 2 | [[Մեդկեն Էմիկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Գալահեր]] |- ! 2 | [[Լի Խ. Կացին]] |- ! 2 | [[Լի Դևիս]] |- ! 2 | [[Մեգան Պարկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Ֆոլոուզ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Գրիվոլդ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Լոսոն]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հովարդ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հոուպ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Մեդի Հասոն]] |- ! 2 | [[Մեդլին Կան]] |- ! 2 | [[Մեդոլին Սմիթ-Օսբորն]] |- ! 2 | [[Մաքսին Բանս]] |- ! 2 | [[Լեսլի Էն Ուորեն]] |- ! 2 | [[Մեզ նման մարդիկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Լանտեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Լետչեր]] |- ! 2 | [[Լեսլի Դևիդ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Կրևեն]] |- ! 2 | [[Մեթ ՄակԳրատ]] |- ! 2 | [[Մեթ Շեկման]] |- ! 2 | [[Մեթ Շտերն]] |- ! 2 | [[Մեթ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Մեթ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Լես Լանդաու]] |- ! 2 | [[Մաքսին Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Լի Հարիս]] |- ! 2 | [[Լիզա Խերոու]] |- ! 2 | [[Մարտին Կրյուզ]] |- ! 2 | [[Լիզա Էն Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Մարվինի սենյակը]] |- ! 2 | [[Մարտա Կուլիջ]] |- ! 2 | [[Մարտական ձկնիկը]] |- ! 2 | [[Մարտարվեստ]] |- ! 2 | [[Մարտի]] |- ! 2 | [[Լիզա Գեյ Հեմիլտոն]] |- ! 2 | [[Լիզ Տորես]] |- ! 2 | [[Լիզ Հոլցման]] |- ! 2 | [[Լիամ Կաննինգեմ]] |- ! 2 | [[Լի Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Մարտին Կեմփբել]] |- ! 2 | [[Լի Տերգեսեն]] |- ! 2 | [[Մաքս Ֆիփս]] |- ! 2 | [[Լի Վինգ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ռիթ]] |- ! 2 | [[Մարտին Սաքս]] |- ! 2 | [[Լի Վան Կլիֆ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ֆրենդ]] |- ! 2 | [[Մարտինա Գեդեկ]] |- ! 2 | [[Լի Պուրսել]] |- ! 2 | [[Մաքս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Մաքս Կասելա]] |- ! 2 | [[Մաքս Մարտինի]] |- ! 2 | [[Մաքս Մեգս]] |- ! 2 | [[Լի Պեթերսոն]] |- ! 2 | [[Մաքս Տեշ]] |- ! 2 | [[Ինդիրա Վարմա]] |- ! 2 | [[Միսի Կրայդեր]] |- ! 2 | [[Լյուսի Արնազ]] |- ! 2 | [[Նիդիա Կարո]] |- ! 2 | [[Թոմ Գլեյսներ]] |- ! 2 | [[Նենսի Մելոուն]] |- ! 2 | [[Նենսի Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Թոմ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաուեր]] |- ! 2 | [[Նեոպլաստիցիզմ]] |- ! 2 | [[Թոմ Ատկինս]] |- ! 2 | [[Նիամ Կյուսակ]] |- ! 2 | [[Նիդերլանդական վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Այերս]] |- ! 2 | [[Նիլ Արմֆիլդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Իրվին]] |- ! 2 | [[Նիլ Բյորգեր]] |- ! 2 | [[Նիլ Դաջոն]] |- ! 2 | [[Նիլ Դունկան]] |- ! 2 | [[Նիլ Իզրաել]] |- ! 2 | [[Թոմ Ամանդես]] |- ! 2 | [[Նիլ Մորիսեյ]] |- ! 2 | [[Նիլ Ռոս]] |- ! 2 | [[Թշվառները (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Թիմ Կարի]] |- ! 2 | [[Թիլդա Սուինթոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կեննոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կենոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Մարկ]] |- ! 2 | [[Նենսի Դևիս]] |- ! 2 | [[Թերենս Ստեմփ]] |- ! 2 | [[Նավային նորություններ]] |- ! 2 | [[Նաթան Լեյն]] |- ! 2 | [[Թոնի Դարոու]] |- ! 2 | [[Թոնի Բիլ]] |- ! 2 | [[Նամակ ձեզ համար]] |- ! 2 | [[Նամուս]] |- ! 2 | [[Թոմաս Ֆ. Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Նայջել Տերի]] |- ! 2 | [[Թոմաս Հեմփսոն]] |- ! 2 | [[Նանեթ Բուրսթեյն]] |- ! 2 | [[Նաննի Լոյ]] |- ! 2 | [[Նաոմի Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Նապալեոն (մինիսերիալ)]] |- ! 2 | [[Նավին Չոուդխրի]] |- ! 2 | [[Նել (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Նատալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նատալի Իմբրուլյա]] |- ! 2 | [[Թոմաս Լեննոն]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Տայնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Գաղտնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Նատաշա Մալտե]] |- ! 2 | [[Նատաշա ՄակԷլխոուն]] |- ! 2 | [[Թոմ Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Նարնիայի ժամանակագրություններ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Թոմ Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Նեգև]] |- ! 2 | [[Թոմ Ստյորիջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Թոնի Դոյլ]] |- ! 2 | [[Էրոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Նկարիչներ]] |- ! 2 | [[Թայլեր Պերի]] |- ! 2 | [[Նյու Յորքի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Նյուենեն]] |- ! 2 | [[Թագավորը խոսում է]] |- ! 2 | [[Ըստ Բարնիի տարբերակի]] |- ! 2 | [[Ընդհանուր կովարիանտության սկզբունք]] |- ! 2 | [[Նոլան Ֆանկ]] |- ! 2 | [[Նովգորոդի խաչ]] |- ! 2 | [[Նոր Սարդ Մարդը։ Բարձր Լարում]] |- ! 2 | [[Էցիո Գրեջո]] |- ! 2 | [[Էրուն Կրաբե]] |- ! 2 | [[Էրնի Ռեյես կրտ.]] |- ! 2 | [[Թանախ]] |- ! 2 | [[Էրնի Դինգո]] |- ! 2 | [[Էրնեսթին ՄակԿլենդոն]] |- ! 2 | [[Նոր մեդիա]] |- ! 2 | [[Նոր մուտանտներ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էրլ Հոլիման]] |- ! 2 | [[Էրլ Բոեն]] |- ! 2 | [[Նորեշիկ]] |- ! 2 | [[Նորման Թոուրոգ]] |- ! 2 | [[Էրիկա Յոն]] |- ! 2 | [[Էրիկա Լիրսեն]] |- ! 2 | [[Նորման Ռենե]] |- ! 2 | [[Նորման Ռոդուեյ]] |- ! 2 | [[Նորման Սթոուն]] |- ! 2 | [[Թայրոն Փաուեր]] |- ! 2 | [[Նիքի Հենսոն]] |- ! 2 | [[Թերեզա Սալդանա]] |- ! 2 | [[Թեդդի Սիրս]] |- ! 2 | [[Թեոկրիտոս]] |- ! 2 | [[Նիկ Օֆերման]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Էգերտ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Թոմ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Կեսել]] |- ! 2 | [[Թեմուերա Մորիսոն]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Դոբրինին]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Ֆորեգեր]] |- ! 2 | [[Թելմա և Լուիզա]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Բոլ]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Խիտներ]] |- ! 2 | [[Թեժ օր (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Սգարո]] |- ! 2 | [[Թանաքե սիրտը]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Ֆերել]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթ Շերիդան]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթա Բրասկի]] |- ! 2 | [[Նիմ կղզին]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոստ]] |- ! 2 | [[Նիվ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմբլ]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմպբել]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոսթ]] |- ! 2 | [[Թեդ Էմերի]] |- ! 2 | [[Նիք Վալլելոնգա]] |- ! 2 | [[Թեդ Դեմե]] |- ! 2 | [[Նաթալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նադին Վելասկես]] |- ! 2 | [[Միսիս Մինիվեր]] |- ! 2 | [[Իզաբել Ֆուրման]] |- ! 2 | [[Մոխրոտիկ տղամարդը]] |- ! 2 | [[Իզաբել Յուփեր]] |- ! 2 | [[Մոնգո Բրաունլի]] |- ! 2 | [[Մոնժուիկ հեռուստաաշտարակ]] |- ! 2 | [[Իզաբել Գլեսեր]] |- ! 2 | [[Մոնիկա Կելհուն]] |- ! 2 | [[Իդիլիա]] |- ! 2 | [[Մոնղոլական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իդեալական սպանություն]] |- ! 2 | [[Մոնս Մորլինդ]] |- ! 2 | [[Մոնտե Մարկեմ]] |- ! 2 | [[Մոլի Փրայս]] |- ! 2 | [[Իգոր Յասուլովիչ]] |- ! 2 | [[Մոսկվայի Սատիրայի ակադեմիական թատրոն]] |- ! 2 | [[Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ]] |- ! 2 | [[Ժողկոմխորհ]] |- ! 2 | [[Մորգան Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Մորգան ամուսինները փախուստի մեջ]] |- ! 2 | [[Ժոաշեն դյու Բելլե]] |- ! 2 | [[Ժոան Միրո]] |- ! 2 | [[Մորի Սոսեն]] |- ! 2 | [[Մորին Լիպմեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլեն Մանյա]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոնե]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոևզ]] |- ! 2 | [[Մոլորված հոգիների գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Մոլի Շենոն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Եվֆրատ]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ, 1964)]] |- ! 2 | [[Ինդիա Այլի]] |- ! 2 | [[Միսս Փոթեր]] |- ! 2 | [[Միսսիսիպին կրակի մեջ]] |- ! 2 | [[Միստեր Դիդսը տեղափոխվում է քաղաք]] |- ! 2 | [[Ինդայ Բա]] |- ! 2 | [[Միստիկական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Ինգրիդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Ինգեր Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Միտյայի հեքիաթները]] |- ! 2 | [[Իմպաստո]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Ստաբբս]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Պուտս]] |- ! 2 | [[Միրիամ Բուայե]] |- ! 2 | [[Մոլի Հեյգեն]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի]] |- ! 2 | [[Իմ մղձավանջների աղջիկը]] |- ! 2 | [[Իմ լավագույն ընկերոջ ընկերուհին]] |- ! 2 | [[Իմ ընկերը խելագար է]] |- ! 2 | [[Իկ կատուն]] |- ! 2 | [[Իլյուզիանիստը]] |- ! 2 | [[Մնա ինձ հետ]] |- ! 2 | [[Մշակութաբան]] |- ! 2 | [[Իլյա Կաբակով]] |- ! 2 | [[Իլենա Դայամանթ]] |- ! 2 | [[Մոդերնիզմ]] |- ! 2 | [[Իլեյն Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Իթան Կոեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Պասկին]] |- ! 2 | [[Ժյուդիտ Գոդրեշ]] |- ! 2 | [[Թոնի Լիչ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Թրեյլեր]] |- ! 2 | [[Թուրքի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Թութսի]] |- ! 2 | [[Յեն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Յեն Սոֆտլի]] |- ! 2 | [[Թոր: Ազգարդի հեքրաթներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Օսիկա]] |- ! 2 | [[Թոնի Տիլս]] |- ! 2 | [[Յոդոկուս Հոնդիուս]] |- ! 2 | [[Թոնի Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Յոթ թզուկներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ուորմբի]] |- ! 2 | [[Յեն Հենդրի]] |- ! 2 | [[Յորգո Վոյագիս]] |- ! 2 | [[Յուգենդստիլ]] |- ! 2 | [[Թոնի Մորդենտե,]] |- ! 2 | [[Թոնի Հեյգարտ]] |- ! 2 | [[Յուեն Մաքգրեկոր]] |- ! 2 | [[Թոնի Կերտիս]] |- ! 2 | [[Թոնի Կգորոգե]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի 3]] |- ! 2 | [[Յուրի Մարոզով]] |- ! 2 | [[Թոնի Լյուելին-Ջոնս]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Լովենտալ]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Կուլակով]] |- ! 2 | [[Յեն Զիրինգ]] |- ! 2 | [[Ժերար Ժյունո]] |- ! 2 | [[Ժան Բատիստ Լանդե]] |- ! 2 | [[Ժառանգ]] |- ! 2 | [[Ժաննա դ'Արկ (Ժյուլ Բաստիեն Լըպաժ)]] |- ! 2 | [[Ժաննա Ավրիլ]] |- ! 2 | [[Մուլտիպլիկացիա (արվեստ)]] |- ! 2 | [[Մուլտսերիալ]] |- ! 2 | [[Ժան Ստեպլտոն]] |- ! 2 | [[Մուրասակի Սիկիբու]] |- ! 2 | [[Ժան Ռոտրու]] |- ! 2 | [[Ժան Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Ժան Դե Սեգոնզակ]] |- ! 2 | [[Մռայլ խաղ (1929)]] |- ! 2 | [[Մռայլ ֆենտեզի]] |- ! 2 | [[Ժակլին ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Ժան-Պեր Կասթալդի]] |- ! 2 | [[Մրջյունների սարսափը]] |- ! 2 | [[Յագո]] |- ! 2 | [[Ժան-Ժակ Անո]] |- ! 2 | [[Ժամեր (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Յան Ռուբես]] |- ! 2 | [[Յան Տրուել]] |- ! 2 | [[Ժամանակի համասեռություն]] |- ! 2 | [[Ժակլին Օբրադորս]] |- ! 2 | [[Յանսի Բատլեր]] |- ! 2 | [[Յաշա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Յեն Բենեն]] |- ! 2 | [[Լյուկ Գոս]] |- ! 2 | [[Լյուսի Լոուլես]] |- ! 2 | [[Էրիկա Ալեքսանդր]] |- ! 2 | [[Հել Կուպեր]] |- ! 2 | [[Կետրին Բել]] |- ! 2 | [[Կետլին Բար]] |- ! 2 | [[Հելեն ՄակԿրորի]] |- ! 2 | [[Հելեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Կետի Սակխոֆ]] |- ! 2 | [[Կետի Սագալ]] |- ! 2 | [[Հելենա Մեթսոն]] |- ! 2 | [[Հելմուտ Կոյտներ]] |- ! 2 | [[Հեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Հեզեր Նորտ]] |- ! 2 | [[Կենտրոնական Ռուսաստան]] |- ! 2 | [[Կենդի Միլո]] |- ! 2 | [[Կենդանի նատյուրմորտ (1956)]] |- ! 2 | [[Հեյնգ Ս. Նգոր]] |- ! 2 | [[Կենդանացնելով մեռյալներին]] |- ! 2 | [[Հենկոկ]] |- ! 2 | [[Հենրի Կավիլ]] |- ! 2 | [[Հենրի Կոստեր]] |- ! 2 | [[Հենրի Մանչինի]] |- ! 2 | [[Հենրիխ VIII (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Կեյ Լյուկ]] |- ! 2 | [[Կեմպբել Սքոթ]] |- ! 2 | [[Կեմ Ֆոնգ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Ուոլկիսթ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Միտչել]] |- ! 2 | [[Հեռախոսախցիկ (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Հարվի Ս. Լայդման]] |- ! 2 | [[Հարի Փոթերը և արգելված արկածը]] |- ! 2 | [[Հարիետ Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Հարլանդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Հարլի Կոկլիս]] |- ! 2 | [[Հարլի Ջեյն Կոզակ]] |- ! 2 | [[Հարոլդ (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Կիլ Մարտին]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Կիարան Խինդս]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Ցվարտ]] |- ! 2 | [[Կերոլ Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Հարվածի հեռավորության վրա]] |- ! 2 | [[Կերին Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Կետրին Էրբե]] |- ! 2 | [[Կերի Քեննի]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնրան]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնդոն]] |- ! 2 | [[Կերի Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Կերի-Խիրոյուկի Տագավա]] |- ! 2 | [[Կերամիկա]] |- ! 2 | [[Կերա Սեյմուր]] |- ! 2 | [[Կետրին Շորտ]] |- ! 2 | [[Կետրին Հելմոնդ]] |- ! 2 | [[Հարրի Փոթերը և գաղտնի սենյակը]] |- ! 2 | [[Հեդլի Դիլեյնի]] |- ! 2 | [[Կետրին Խիքս]] |- ! 2 | [[Հեզաբել (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռախոս-Օմար (1936)]] |- ! 2 | [[Կեղտոտ Հարրի]] |- ! 2 | [[Կիլի Հոուզ]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Անգլիա]] |- ! 2 | [[Հինդեն Ուոլշ]] |- ! 2 | [[Հիսուսի ծննդաբանությունը]] |- ! 2 | [[Կարիո Սալեմ]] |- ! 2 | [[Հիտ Լեջեր]] |- ! 2 | [[Հիրոյուկի Սանադա]] |- ! 2 | [[Կարիմ Աբդուլ-Ջաբբար]] |- ! 2 | [[Կարի Վուրեր]] |- ! 2 | [[Կարեն Բլեք]] |- ! 2 | [[Կարեն Բեքարյան]] |- ! 2 | [[Հյու Քելելի]] |- ! 2 | [[Կարել վան Մանդեր]] |- ! 2 | [[Կարել Ռոդեն]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Յորքշիր]] |- ! 2 | [[Կարլին Գլին]] |- ! 2 | [[Հնաշխարհիկ կալվածատերեր (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Հնդկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կարել Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Հոակիմ Դոս Սանտոս]] |- ! 2 | [[Հոբգոբլին]] |- ! 2 | [[Հոգեբանական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Կարատե ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Հոգվարթսի ֆակուլտետներ]] |- ! 2 | [[Հոթել (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հոլանդ Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Կատվի աչքը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հոլի Ուորտել]] |- ! 2 | [[Կատուներն ընդդեմ շների]] |- ! 2 | [[Կարլ Պրեչեզեր]] |- ! 2 | [[Կարլո Չեքի]] |- ! 2 | [[Կելի ԼեԲրոկ]] |- ! 2 | [[Հեքիաթ ոսկե աքաղաղի մասին (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռուստահաղորդավար]] |- ! 2 | [[Հետ դեպի ապագա 2]] |- ! 2 | [[Կելան Լատս]] |- ! 2 | [[Հերբ Էդելման]] |- ! 2 | [[Կեթ Շի]] |- ! 2 | [[Հերբերտ Ուայզ]] |- ! 2 | [[Կաֆկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կացուո Տերադա]] |- ! 2 | [[Կարմիրները]] |- ! 2 | [[Կարմիր տապ]] |- ! 2 | [[Կարմիր Հալք]] |- ! 2 | [[Կարմեն Սյուիտ]] |- ! 2 | [[Կարմեն Չապլին]] |- ! 2 | [[Կարլո Վանցինա]] |- ! 2 | [[Կարմել Օ’Սալիվան]] |- ! 2 | [[Կարճառոտ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Կարճ պատմություններ]] |- ! 2 | [[Հիլվուդի թանգարան]] |- ! 2 | [[Հիմարիկ]] |- ! 2 | [[Հիմարիկը (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Հիմարներ չկան]] |- ! 2 | [[Հին, բարի տղաները]] |- ! 2 | [[Հին Չինաստան]] |- ! 2 | [[Կարլսպլաց]] |- ! 2 | [[Հին հունական արվեստ]] |- ! 2 | [[Հին հունական գրականություն]] |- ! 2 | [[Կարլոս Սաուրա]] |- ! 2 | [[Հարի Հելվորսոն]] |- ! 2 | [[Հարբած լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Հոլինգսվորտ Մորս]] |- ! 2 | [[Կուրսալոն]] |- ! 2 | [[Կուղբ (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Կոբրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կուղխը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կումար Սանու]] |- ! 2 | [[Կյուբա Գուդինգ կրտ.]] |- ! 2 | [[Կույր արդարություն (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Կույր ժամադրություն]] |- ! 2 | [[Կյորտիս Հենսոն]] |- ! 2 | [[Կյոնգ Խի Լիմ]] |- ! 2 | [[Կյարա Մասթրոյաննի]] |- ! 2 | [[Կուրբան Սաիդ]] |- ! 2 | [[Կուրտ Գեդա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ֆլին]] |- ! 2 | [[Կյանք վատնողները (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Կղերականություն]] |- ! 2 | [[Կրակե կառքեր]] |- ! 2 | [[Կրակի գծի վրա]] |- ! 2 | [[Կրակի տակ (ֆիլմ, 1983)]] |- ! 2 | [[Կլոդ Ուոզեմ]] |- ! 2 | [[Կլոդ Էկինս]] |- ! 2 | [[Կլիֆ Պարիզի]] |- ! 2 | [[Կլիվոն Լիթլ]] |- ! 2 | [[Կլիվանտ Դերիքս]] |- ! 2 | [[Կոդզի Յակուսյո]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Կլեր Ստենսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կորած ուիքենդ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին. Խավարի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Կոուդի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կոչիր ինձ Սանտա Կլաուս]] |- ! 2 | [[Կոսթաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոստաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոնսուելո Վանդերբիլտ]] |- ! 2 | [[Կոնսթանտին Մակրիս]] |- ! 2 | [[Կոնսթանս Մարի]] |- ! 2 | [[Կոնչատա Ֆերել]] |- ! 2 | [[Կոնի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կոտրված նետը]] |- ! 2 | [[Կորած հրեշտակը]] |- ! 2 | [[Կոնի Սելեքա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Աարոն]] |- ! 2 | [[Կորդեբալետ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կորեական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կորի Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Կոմիկական օպերա]] |- ! 2 | [[Կորի Սևեր]] |- ! 2 | [[Կորինֆ]] |- ! 2 | [[Կոլումբի հուշարձան]] |- ! 2 | [[Կոլին Բերնսեն]] |- ! 2 | [[Կորտնի Տորն-Սմիթ]] |- ! 2 | [[Կորցնելու ոչինչ չկա]] |- ! 2 | [[Կուբա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կոդի Սմիթ-ՄակՖի]] |- ! 2 | [[Կլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Կրկնակի հարված]] |- ! 2 | [[Կիլիան Մյորֆի]] |- ! 2 | [[Կինը (Գոգոլ)]] |- ! 2 | [[Կիտ Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Կիտ Ալեն]] |- ! 2 | [[Հայրապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Հայրենասերների խաղերը]] |- ! 2 | [[Կինոպրոդյուսեր]] |- ! 2 | [[Հաննա. Կատարյալ զենք]] |- ! 2 | [[Կինոդիստրիբյուտոր]] |- ! 2 | [[Հաննս Ցիշլեր]] |- ! 2 | [[Հանուն հոր]] |- ! 2 | [[Հանց Կյուխելգարտեն (պոեմ)]] |- ! 2 | [[Հանցագործ]] |- ! 2 | [[Հանքափորի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Հայեցակարգ]] |- ! 2 | [[Հաջողության քաղցր բույրը]] |- ! 2 | [[Կիմբերլի Էլիզ]] |- ! 2 | [[Հասան Մասուդ]] |- ! 2 | [[Հասարակ դժվարություններ]] |- ! 2 | [[Կիմ Ֆիլդս]] |- ! 2 | [[Կիմ Ջինջել]] |- ! 2 | [[Հավատք]] |- ! 2 | [[Կիմ Հանտեր]] |- ! 2 | [[Կիմ Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Կիլիմանջարոյի ձյուները]] |- ! 2 | [[Հատուցման ժամը]] |- ! 2 | [[Հատուցում. Ռեժիսորական տարբերակ]] |- ! 2 | [[Հատուցում (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Կիտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Հայելիով Վեներան (Դիեգո Վելասկեսի կտավ)]] |- ! 2 | [[Կլեր Ռանկին]] |- ! 2 | [[Հալքն ընդդեմ]] |- ! 2 | [[Կրոնագիտություն]] |- ! 2 | [[Կլեր Հոլման]] |- ! 2 | [[Կրոնական ծես]] |- ! 2 | [[Կրուգլայա Շիշկա]] |- ! 2 | [[Կլարկ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Գիլյարդ կրտ.]] |- ! 2 | [[Հազարփեշեն]] |- ! 2 | [[Հալի Ֆուտ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Բրոուն]] |- ! 2 | [[Հալուկ Բիլգիներ]] |- ! 2 | [[Հալք (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հալքի մոլորակ]] |- ! 2 | [[Հակոբ Ասատուր]] |- ! 2 | [[Կիտ Կուգան]] |- ! 2 | [[Հաղթողը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Հաղորդակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կլաուզոնիզմ]] |- ! 2 | [[Համաստեղություն (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Կլաուդիո Ֆախ]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Լյոսա]] |- ! 2 | [[Կլայվ Սվիֆթ]] |- ! 2 | [[Հայ ազգային-ազատագրական շարժում]] |- ! 2 | [[Կիրկ Տինգբլադ]] |- ! 2 | [[Կիրբի Ատկինս]] |- ! 2 | [[Կիտ Շարաբայկա]] |- ! 2 | [[Հոլի Ռոբինսոն Փիթ]] |- ! 2 | [[Հոլիվուդյան ոստիկանները]] |- ! 2 | [[Մարի-Քրիստին Բարո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Շենքս]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն: Մեծ փախուստ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մանն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մելոունի]] |- ! 2 | [[Խաղ երկուսի համար]] |- ! 2 | [[Լևոն Հելմ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միշել]] |- ! 2 | [[Լքվածը (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Լքելով Լաս-Վեգասը]] |- ! 2 | [[Լռվել եմ քո մեջ]] |- ! 2 | [[Լուսնյակ գիշեր]] |- ! 2 | [[Լուսնի լույսը և Վալենտինոն]] |- ! 2 | [[Լուսնի իշխանություն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հորդերն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ուիններ]] |- ! 2 | [[Լուսապսակ]] |- ! 2 | [[Լույս խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Պատրիկ Կինգ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Շի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Պոլարդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Դեմպսի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյ Ուայթ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյմս ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Բունյուելի դիմանկարը (1924)]] |- ! 2 | [[Լուիջի Պիրանդելո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Լուիզա Լեսեր]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հոլ Դ’Ադարիո]] |- ! 2 | [[Լուի Մորնո]] |- ! 2 | [[Խեցեղեն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Բենյաեր]] |- ! 2 | [[Խլոյա Ուեբ]] |- ! 2 | [[Խիզախորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրոս]] |- ! 2 | [[Խիզախը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Դ. Սելերս]] |- ! 2 | [[Խեփի]] |- ! 2 | [[Խենթ քաղաք]] |- ! 2 | [[Խաղամոլներ (պիես)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Էմերսոն]] |- ! 2 | [[Խել Հոլբրուկ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Իմպերիոլի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Լանժ]] |- ! 2 | [[Խավարի մարդը]] |- ! 2 | [[Խառնաշփոթ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կարման]] |- ! 2 | [[Խանութի գողեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կելի]] |- ! 2 | [[Խաղի կանոնները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կոկրեյն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Լու Տեյլոր Պուչի]] |- ! 2 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Ուիթոն]] |- ! 2 | [[Մասիմո Բոլդի]] |- ! 2 | [[Մասնագետը]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Ֆոքս]] |- ! 2 | [[Մատադոր]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Տրիլինգ]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Պրեսման]] |- ! 2 | [[Մատիլդա Մեյ]] |- ! 2 | [[Լոնդոնը կեսգիշերից հետո]] |- ! 2 | [[Լողացող թատրոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Լոկլին Մանրո]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Համիլթոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Քոլին]] |- ! 2 | [[Լորա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մարգարիտա Շուբինա]] |- ! 2 | [[Մարգո Հարշման]] |- ! 2 | [[Մարգո Մարտինդեյլ]] |- ! 2 | [[Մարգո Ստեյնբերգ]] |- ! 2 | [[Մարդ բոլոր ժամանակների համար]] |- ! 2 | [[Մարդասպանը վտանգի մեջ]] |- ! 2 | [[Լոգան Մարշալ-Գրին]] |- ! 2 | [[Մարդը լուսնի վրա (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Մարդիկ]] |- ! 2 | [[Լոգան (Ֆիլմ, 2017)]] |- ! 2 | [[Լյուցիուս Կ. Կուերտ]] |- ! 2 | [[Մարզումների օրը]] |- ! 2 | [[Լյուսիան Մայսել]] |- ! 2 | [[Լոս Անջելեսի շրջանի արվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Մաորի]] |- ! 2 | [[Լու Անտոնիո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Լորնա Դուն]] |- ! 2 | [[Լորն Գրին]] |- ! 2 | [[Լորի Ֆորտե]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տալիֆերո]] |- ! 2 | [[Լորի Սինգեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տոլին]] |- ! 2 | [[Լորի Լաֆլին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Փիթտ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Քեյթոն]] |- ! 2 | [[Լորի Ալան]] |- ! 2 | [[Լորետա Դիվայն]] |- ! 2 | [[Լորենցո դե Մեդիչի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Լորա Ինես]] |- ! 2 | [[Մանդատային Պաղեստին]] |- ! 2 | [[Մանդերլեյ]] |- ! 2 | [[Լորեն Լի Սմիթ]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմպանի]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմ]] |- ! 2 | [[Լորեն Դին]] |- ! 2 | [[Լորեյն Սեննա]] |- ! 2 | [[Լորել Կանյոն]] |- ! 2 | [[Մանու Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Մանուշակագույն դաշտերը]] |- ! 2 | [[Մանջուրական թեկնածուն]] |- ! 2 | [[Լորա Սան Ջակոմո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Աբիտեբուլ]] |- ! 2 | [[Մայք Նյուել]] |- ! 2 | [[Հոկտեմբեր, կարտոֆիլի բերքահավաք]] |- ! 2 | [[Ձնե հնգյակ]] |- ! 2 | [[Հրաշագործը և Սպիտակ օձը]] |- ! 2 | [[Հրաշալի ուղեղ (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հրեշների ընկերություն]] |- ! 2 | [[Կապերնաում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կանո դպրոց]] |- ! 2 | [[Հրեշտակապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Կանաչ Գոբլին]] |- ! 2 | [[Հրիշիկեշ Մուքհերջի]] |- ! 2 | [[Ձայնագրման ստուդիա]] |- ! 2 | [[Կայլ Չանդլեր]] |- ! 2 | [[Կայլ ՄակԼոկլեն]] |- ! 2 | [[Ձնե շներ]] |- ! 2 | [[Կապիտան Ամերիկա (ֆիլմ, 1990)]] |- ! 2 | [[Կայլ Գալներ]] |- ! 2 | [[Կամուրջը շատ հեռու է]] |- ! 2 | [[Կամուրջը բավականին հեռու է]] |- ! 2 | [[Ճակատագիր (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ճակատագրական 23 թիվը]] |- ! 2 | [[Կամիլա Բել]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի Վելվիլ]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի դրախտ]] |- ! 2 | [[Կախաֆորում (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Կախարդուհին]] |- ! 2 | [[Կախարդները]] |- ! 2 | [[Ճանապարհորդություն հեքիաթի մեջ]] |- ! 2 | [[Հրաձիգ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հպարտություն և փառք]] |- ! 2 | [[Ճապոնական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Հովհար]] |- ! 2 | [[Հոուի Մենդել]] |- ! 2 | [[Կատարյալ փախուստ]] |- ! 2 | [[Հոսե Սունիգա]] |- ! 2 | [[Հոսե Ֆերեր]] |- ! 2 | [[Կատակերգու]] |- ! 2 | [[Հովարդ Է. Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի պատմության թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Հովարդ Ստորմ]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի իշխանական պալատ]] |- ! 2 | [[Կատալինա Սանդինո Մորենո]] |- ! 2 | [[Հովարդս Էնդ]] |- ! 2 | [[Հովիվ]] |- ! 2 | [[Կաստանիետ]] |- ! 2 | [[Կապոտե]] |- ! 2 | [[Հորաս ՄակՄախոն]] |- ! 2 | [[Կասպար Պոյկ]] |- ! 2 | [[Կասանդրայի երազանքը]] |- ! 2 | [[Կասանդրա Բել]] |- ! 2 | [[Կառլիտոյի ուղին]] |- ! 2 | [[Կառլա Գուջինո]] |- ! 2 | [[Հուան Ֆերնանդես]] |- ! 2 | [[Հուլիսի չորսին ծնվածը]] |- ! 2 | [[Հումորիստ]] |- ! 2 | [[Կապրիկա]] |- ! 2 | [[Կապուցիներկիրխե]] |- ! 2 | [[Կապույտ թավիշ]] |- ! 2 | [[Հպարտ ընտանիքը]] |- ! 2 | [[Ճանճը (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Ճապոնիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 2 | [[Մայկ Հոջիս]] |- ! 2 | [[Մահացու անկում]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ]] |- ! 2 | [[Մահացու համար (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Խորհրդավոր մարդիկ]] |- ! 2 | [[Խորամանկություն-22]] |- ! 2 | [[Մայլին Կլաս]] |- ! 2 | [[Խոսքեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Մայկ Այելո]] |- ! 2 | [[Խոստանալը դեռ ամուսնանալ չի նշանակում]] |- ! 2 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայկ Լիսթո]] |- ! 2 | [[Մայկ ՄակԳլոուն]] |- ! 2 | [[Ծեր տիկինը և աղավնիները]] |- ! 2 | [[Մայկ Մուն]] |- ! 2 | [[Խնամիներ։ Կյանքն առանց դիմահարդարման]] |- ! 2 | [[Խնամիներն ջեռուցիչի մոտ]] |- ! 2 | [[Մայկ Ուայտ]] |- ! 2 | [[Խնամիները 6]] |- ! 2 | [[Խնամիները 5]] |- ! 2 | [[Խնամիները 4]] |- ! 2 | [[Խնամիները 3]] |- ! 2 | [[Մայյա Ռուդոլֆ]] |- ! 2 | [[Մայրամուտից մինչև լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Մայք Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Խնամի (այլ կիրառումներ)]] |- ! 2 | [[Մահանալ կրկին]] |- ! 2 | [[Ծովախեցգետին]] |- ! 2 | [[Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 2 | [[Կալեբ Լենդրի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կախարդական փայտիկ]] |- ! 2 | [[Ճիչ 2]] |- ! 2 | [[Կախարդական պատմությունների թատրոնը]] |- ! 2 | [[Կախարդական հայելի (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Մ. Նայտ Շյամալան]] |- ! 2 | [[Մաբյուզ]] |- ! 2 | [[Կալում Կիտ Ռեննի]] |- ! 2 | [[Կալլայի գայլերը]] |- ! 2 | [[Մադլեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Մադհուրի Դիքսիտ]] |- ! 2 | [[Կալիստա Ֆլոկհարթ]] |- ! 2 | [[Կալեբ Դեշանել]] |- ! 2 | [[Ծովային ոստիկանություն: Հատուկ ջոկատ]] |- ! 2 | [[Մալբորոյի դքսություն]] |- ! 2 | [[Կազինո (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մալթյան բազեն]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ-Ջամալ Ուորներ]] |- ! 2 | [[Կազանովա (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ Շիլդս]] |- ! 2 | [[Մալհոլանդ լեռը]] |- ! 2 | [[Կադիմ Հարդիսոն]] |- ! 2 | [[ՄակՔենզի Ռոսման]] |- ! 2 | [[Կաբարե (մյուզիքլ)]] |- ! 2 | [[Էրիկա Էլենիակ]] |- ! 2 | [[Ջուլի Սոմարս]] |- ! 2 | [[Դիլան Մորան]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Կորի]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Հարդինգ]] |- ! 2 | [[Դիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Նատանսոն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Պերի]] |- ! 2 | [[Դիկ Էնթոնի Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ադամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Դոնովան]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Թոմաս]] |- ! 2 | [[Դիլան Սմիթ]] |- ! 2 | [[Դիլան ՄաքԴերմոթ]] |- ! 2 | [[Դիկ Վան Պեթեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հեյդեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հորնադեյ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Մելման]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Նաչմանոֆ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Դիեգո Բոնետա]] |- ! 2 | [[Դիդի Պֆայֆեր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ռեյներ]] |- ! 2 | [[Դիանա Մալդուր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ֆրիդման]] |- ! 2 | [[Ջի Պի]] |- ! 2 | [[Դիկ Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Դիմակահանդես]] |- ! 2 | [[Ջիլ Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջեք Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Դիսկոյի վերջին օրերը]] |- ! 2 | [[Ջեք Բենոն]] |- ! 2 | [[Դիսկո]] |- ! 2 | [[Ջեք Բլեսինգ]] |- ! 2 | [[Դիոմեդես]] |- ! 2 | [[Դին Ջեգգեր]] |- ! 2 | [[Ջեք Լանգեդիյկ]] |- ! 2 | [[Դին Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Ջեք Շի]] |- ! 2 | [[Ջեք Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Դին Կեյն]] |- ! 2 | [[Դիմիտրովյան մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլիտ]] |- ! 2 | [[Ջեք Ջինգ]] |- ! 2 | [[Դիմիտրի Լոգոտետիս]] |- ! 2 | [[Ջեք Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Ջեքի Գարի]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (վիպակ)]] |- ! 2 | [[Ջեքի Կուպեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Ուիվեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Վուդբորն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (1935)]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բենետ]] |- ! 2 | [[Դիմակայություն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլեկներ]] |- ! 2 | [[Դի Ջեյ Կարուզո]] |- ! 2 | [[Դի Ուոլես-Ստոուն]] |- ! 2 | [[Դիրկ Բոգարդ]] |- ! 2 | [[Դեննիս Հեյսբյորտ]] |- ! 2 | [[Ջին Տրիփլխորն]] |- ! 2 | [[Դեննիս Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Ջին Քվինտանո]] |- ! 2 | [[Ջինա ՄակԿի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Վուդիարդ]] |- ! 2 | [[Ջիո Պերեզ]] |- ! 2 | [[Ջնջողը]] |- ! 2 | [[Ջո Ալյասկի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Միլեր]] |- ! 2 | [[Ջո Դոն Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջո Էն Պֆլյուգ]] |- ! 2 | [[Ջո Կարնահան]] |- ! 2 | [[Ջին Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջո Հորն]] |- ! 2 | [[Ջո Մյուրեյ]] |- ! 2 | [[Դեննի Քեյ]] |- ! 2 | [[Ջո Չափել]] |- ! 2 | [[Դեննի Պան]] |- ! 2 | [[Դեննի Միդուինտեր]] |- ! 2 | [[Դեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Դեննի Դայեր]] |- ! 2 | [[Ջո Սայմոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Օ'Հարե]] |- ! 2 | [[Ջո Ֆլենիգան]] |- ! 2 | [[Դենիս Վատերման]] |- ! 2 | [[Ջին Սաքս]] |- ! 2 | [[Ջին Նելսոն]] |- ! 2 | [[Դի Բրեդլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Դերեն ՄակԳևին]] |- ! 2 | [[Ջիլ Տելի]] |- ! 2 | [[Ջիմ Աբրախամս]] |- ! 2 | [[Ջիմ Աբրահամս]] |- ! 2 | [[Դժվար անցում (1926-1963)]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բերնս]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Դժոխային տաքսի]] |- ! 2 | [[Դեքսթեր Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Դերմոտ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Դերին Սկոթ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դերեկ Հոկրիջ]] |- ! 2 | [[Դեռահաս]] |- ! 2 | [[Ջիմ ՄակԲրայդ]] |- ! 2 | [[Ջիմ Յանգս]] |- ! 2 | [[Դեվիդ Օ. Ռասսելլ]] |- ! 2 | [[Դեսսաու]] |- ! 2 | [[Ջիմ Չարլսթոն]] |- ! 2 | [[Դեսպերոյի արկածները]] |- ! 2 | [[Դեսմոնդ Կելի]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Հեյուորդ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջին Բերի]] |- ! 2 | [[Ջերիմայյա Ս. Չեչիկ]] |- ! 2 | [[Ջոան Հիքսոն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Հ. Լիթլ]] |- ! 2 | [[Դուետ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Մարչ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Ուայաթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Սիբբեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ջեյն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Մուդի]] |- ! 2 | [[Դուբլյորները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուան Կլարկ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Բրայդեն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Շուլց]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Կոլոտուրոս]] |- ! 2 | [[Ջեյն Կար]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Դորա Մաար]] |- ! 2 | [[Դոուն Արչիբալդ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ջեյմս Ռիխտեր]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ռեսո]] |- ! 2 | [[Դոննի Դարկո]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սալկի]] |- ! 2 | [[Դոնի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սպիվակ]] |- ! 2 | [[Դոնաուինզել]] |- ! 2 | [[Ջեյք Բյուզի]] |- ! 2 | [[Ջեյք Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դուետներ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուրգ]] |- ! 2 | [[Ջենիս Ռուլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ատրակչի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԴենիել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Զելցեր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Մոլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Դոբկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ ԴեԼուիս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրուբին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրոսման]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գորդոն Գրին]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբխորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբհորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սթյուարտ Բլեքթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սիլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ասկի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Լապոտեյր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ալան Գրիր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ա. Պրայոր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Քրոմվել]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Օր]] |- ! 2 | [[Դրյու Կերի]] |- ! 2 | [[Դրեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Դրասանաս]] |- ! 2 | [[Դրայվ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրանսիսկուս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրոուլի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյն Բրուկ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Էշեր]] |- ! 2 | [[Դոն Օմար]] |- ! 2 | [[Դոն Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Դուգի Հաուզեր]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Պինոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Ջերալդ Ս. Օ’Լոֆլին]] |- ! 2 | [[Ջերալդին ՄակՅուեն]] |- ! 2 | [[Ջերալդին Պեյջ]] |- ! 2 | [[Ջերար Բատլեր]] |- ! 2 | [[Ջերարդ ՄակՍորլի]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Բրեթ]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Սթրենջլավ]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Կրատչլի]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Մորոյի կղզին (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Պոդեսվա]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Սուեյն]] |- ! 2 | [[Դոլլի Պարտոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Բրուկհայմեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոդոշ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դոգմա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջերի Հոփեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Մագուայեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Շացբերգ]] |- ! 2 | [[Դոբի Օպարեյ]] |- ! 2 | [[Ջերի Ռիս]] |- ! 2 | [[Դյարմուիդ Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Ուոլթեր]] |- ! 2 | [[Դոն Վիչերլի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Դոն Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ռուբին]] |- ! 2 | [[Դոն Միշեր]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ֆլեկեթ]] |- ! 2 | [[Ջեննա Բոյդ]] |- ! 2 | [[Դոն Հարվի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Ագաթեր]] |- ! 2 | [[Ջեննի Բերլին]] |- ! 2 | [[Ջեննի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ջեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Ջենտլմենական համաձայնություն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Բրուքս Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ջեոֆ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջես Հարնել]] |- ! 2 | [[Ջեսի Այզենբերգ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բորեգո]] |- ! 2 | [[Դոն Լասկ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բրոնշտեյն]] |- ! 2 | [[Դոն Գելոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Հիբս]] |- ! 2 | [[Ջեսի ՄակԿարտնի]] |- ! 2 | [[Ջեսի Ուայտ]] |- ! 2 | [[Դոմնալ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսի Վենտուրա]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Հենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորչուն]] |- ! 2 | [[Դասթին Նգուեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Տինտորի]] |- ! 2 | [[Դասթին Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Տրեյսի]] |- ! 2 | [[Դաշտային սպաթ]] |- ! 2 | [[Ջոն Օրտիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆազանո]] |- ! 2 | [[Դանուբյան աշտարակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլբին]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլիպ Լո]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորսայտ]] |- ! 2 | [[Դատարկ դիմակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորտենբերի]] |- ! 2 | [[Դանիիլ Բելիխ]] |- ! 2 | [[Ջոն և Մերի]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Բրենդիս]] |- ! 2 | [[Դանիայի կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Դանիական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Էլվին]] |- ! 2 | [[Դանիական կերպարվեստ]] |- ! 2 | [[Դանիական խոհանոց]] |- ! 2 | [[Դանիական դիզայն]] |- ! 2 | [[Դանդաղացված զարգացում]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Մաերսոն]] |- ! 2 | [[Դայանա Ռիգ]] |- ! 2 | [[Դատավոր Դրեյդը]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստրիկլենդ]] |- ! 2 | [[Դայանա Կուիկ]] |- ! 2 | [[Դարնել Մարտին]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 13)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիզերսպուն]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 12)]] |- ! 2 | [[Դաֆնա Էշբրուկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Պ. Ռայան]] |- ! 2 | [[Ջոն Պայպեր-Ֆերգյուսոն]] |- ! 2 | [[Դարվինի առաքելությունը]] |- ! 2 | [[Ջոն Պենկոու]] |- ! 2 | [[Ջոն Պիրսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պուտչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ջեյկոբս]] |- ! 2 | [[Դարա Թոմանովիչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռատցենբերգեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռեկուա]] |- ! 2 | [[Դարկսայդ]] |- ! 2 | [[Դարիա Նիկոլոդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Սգուելյա]] |- ! 2 | [[Դարել Ռունի]] |- ! 2 | [[Դարել Խեմոնդ]] |- ! 2 | [[Դարաշրջան]] |- ! 2 | [[Դարանած վագր, պահ մտած վիշապ]] |- ! 2 | [[Դարակ (հրատարակչություն)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստենդինգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստյորջես]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ֆրեյքս]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեյզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մարտին]] |- ! 2 | [[Գրեյս Պակ]] |- ! 2 | [[Գրեյ Դևիս]] |- ! 2 | [[Գրեմ Չեպմեն]] |- ! 2 | [[Ջորջ Շեֆեր]] |- ! 2 | [[Գրեմ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռու]] |- ! 2 | [[Ջորջ Սանդերս]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Քինգ]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Նորտոն]] |- ! 2 | [[Գրեխեմ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Օգիլվե]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ձունձա]] |- ! 2 | [[Ջորջը ջունգլիներից 2]] |- ! 2 | [[Ջուդա Ֆրիդլենդեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Բաուկեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Մորիս]] |- ! 2 | [[Ջուդի Պարֆիթ]] |- ! 2 | [[Գրեթե հայտնի]] |- ! 2 | [[Ջուլեթ Լանդաու]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Մոշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Հարիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլի Կոքս]] |- ! 2 | [[Գրեգ Սայփս]] |- ! 2 | [[Ջուլի Մորգավի]] |- ! 2 | [[Գրեգ Յայտանս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մախարիս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հոլ]] |- ! 2 | [[Դաժան խաղեր]] |- ! 2 | [[Դ.Վ. Մոֆեթ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Գոմեզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Կրուզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ստեմբերգ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ցուքերման]] |- ! 2 | [[Դագմարա Դոմինչուկ]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԿլյոր]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Դագ Լեֆլեր]] |- ! 2 | [[Ջոսլին Մուրխաուս]] |- ! 2 | [[Ջովիտա Օ’Շոնեսի]] |- ! 2 | [[Գևին Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հիկենլուպեր]] |- ! 2 | [[Ջորդի Կաբալերո]] |- ! 2 | [[Ջորդի Մոլյա]] |- ! 2 | [[Ջորջ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Գևին Ռոսդեյլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Գրիզարդ]] |- ! 2 | [[Գևին Միլար]] |- ! 2 | [[Գրողի ուրվականը]] |- ! 2 | [[Գրիֆ Ռիզ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Լոպեզ]] |- ! 2 | [[Գրիգոր Միքայելի Բադիրյան]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կարլին]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կյուքոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կոու]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 14)]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջոան Պլաուրայտ]] |- ! 2 | [[Դեն Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Դենի Բոյլ]] |- ! 2 | [[Դենի Արկան]] |- ! 2 | [[Ջոզի Դևիս]] |- ! 2 | [[Դենա Էլկար]] |- ! 2 | [[Ջոի Կերն]] |- ! 2 | [[Դենա Այվի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ա. Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆութերման]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերնտալ]] |- ! 2 | [[Ջոն Բուրման]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կոսինսկի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բրամ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գամբուրգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գան]] |- ! 2 | [[Ջոն Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Դեն Շոր]] |- ! 2 | [[Ջոն Գոլդսմիթ]] |- ! 2 | [[Դեն Հեդայա]] |- ! 2 | [[Դեն Դեյլի]] |- ! 2 | [[Դեն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Ջոն Դայգան]] |- ! 2 | [[Ջոն Դեներ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կրոս]] |- ! 2 | [[Դենիել Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Բլոկեր]] |- ! 2 | [[Ջոել Գրետշ]] |- ! 2 | [[Ջոան Սևերանս]] |- ! 2 | [[Դենիս Լիլ]] |- ! 2 | [[Դենիս Լի]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Բութե]] |- ! 2 | [[Դենիս Բեսպալիյ]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Պակուլա]] |- ! 2 | [[Ջոդել Ֆերլանդ]] |- ! 2 | [[Դենիզ Նիկոլաս]] |- ! 2 | [[Դենիել Օլգրանտ]] |- ! 2 | [[Ջոդի Հիլ]] |- ! 2 | [[Ջոել Գալեն]] |- ! 2 | [[Ջոել Զվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Լ. Սկենլեն]] |- ! 2 | [[Դենիել Տեյ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակհեյմ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակխեյմ]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ.]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ. Ֆիգենբաում]] |- ! 2 | [[Ջոելի Ֆիշեր]] |- ! 2 | [[Ջոեն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոենն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոեննա Գոուինգ]] |- ! 2 | [[Դենիել Պերսիվալ]] |- ! 2 | [[Դենիել Ուիլի]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Բերի]] |- ! 2 | [[Դենիել Հելեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Դերեկ]] |- ! 2 | [[Դեն Բերդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Շի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ֆորմեն]] |- ! 2 | [[Դեիդրե Լենգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հալֆպեննի]] |- ! 2 | [[Ջոն Հեմ]] |- ! 2 | [[Դեդփուլ 2]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ֆարենտինո]] |- ! 2 | [[Ջոն Հենտոն]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ջո Ռափ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հերցֆելդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հիլկոուտ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հյորդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հոու]] |- ! 2 | [[Դեբրա Մունի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դելբերտ Ման]] |- ! 2 | [[Ջոն Մասկեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Մուր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Կեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Էն Ուոլ]] |- ! 2 | [[Դեբի Դերիբերի]] |- ! 2 | [[Դեբբի Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլիուս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միր]] |- ! 2 | [[Ջոն Մուր]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 6)]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 3)]] |- ! 2 | [[Դելա Ռիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Կլեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Օ’Դոնել]] |- ! 2 | [[Դեյվիդ Արքեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Մեյերս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էննիս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էվնետ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Լարոկեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Բորտվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Լեյն]] |- ! 2 | [[Դեյն Դեհան]] |- ! 2 | [[Ջոն Լի Հենքոք]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Լիխտենշտայն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ջոն Խեմ]] |- ! 2 | [[Դեմիան Խերիս]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջոն Կախի]] |- ! 2 | [[Դեմիան Բիշիր]] |- ! 2 | [[Դեկլան Դոնելի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կասինի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարլեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Կենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կետբերտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էշֆորդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Կարտե]] |- ! 2 | [[Ուոլթերսի գեղարվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Էլլի Մակբիլ]] |- ! 2 | [[Ուղղափառ խաչ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Պիլ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Հենիգեն]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Անդերս]] |- ! 2 | [[Ունիվերսալ զինվորը]] |- ! 2 | [[Ուշ բրոնզի դար]] |- ! 2 | [[Էլիս Սիբոլդ]] |- ! 2 | [[Էլիս Էնգլերտ]] |- ! 2 | [[Էլիս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Ուոլթեր Կրոնկիտ]] |- ! 2 | [[Էլիոթ Կաուեն]] |- ! 2 | [[Էլլիոտ Սիլվերստայն]] |- ! 2 | [[Ուոլտ Դորն]] |- ! 2 | [[Էլինոր Փարկեր]] |- ! 2 | [[Ուոլտեր Դոնիգեր]] |- ! 2 | [[Էլինոր Թոմլինսոն]] |- ! 2 | [[Էլինա Լովենսոն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթթաուն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Ուսմունք]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Հերլի]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Կարլինգ]] |- ! 2 | [[Ուրիել Ակոստա]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Էշլի]] |- ! 2 | [[Ուլրիխ Թոմսեն]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իվաշենկո]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Բաուր]] |- ! 2 | [[Էմանուել Ֆրեմյե]] |- ! 2 | [[Ուիլարդ Է. Պագ]] |- ! 2 | [[Էմիլի Լոնգսթրետ]] |- ! 2 | [[Ուիլմինգտոն]] |- ! 2 | [[Էմիլ Խիրշ]] |- ! 2 | [[Էմի Փրայս-Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Էմի Ռայան]] |- ! 2 | [[Էմի Շատց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Դիտերլի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Լուկաս]] |- ! 2 | [[Էմի Դոլենց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոլաուեյ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իշենկո]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Մոուսլի]] |- ! 2 | [[Էմա Բանտոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռասել]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռեգսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էլվին Գանցեր]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Վարինգ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆ. Կլեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆրյուիտ]] |- ! 2 | [[Ուիլֆրիդ Հայդ-Ուայտ]] |- ! 2 | [[Էլկե Զոմեր]] |- ! 2 | [[Ուրիշի փողերը]] |- ! 2 | [[Ուրվական մրցարշավորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆրիդել]] |- ! 2 | [[Չեմպիոնների նախաճաշ]] |- ! 2 | [[Էդրիան Պալիկի]] |- ! 2 | [[Էդրիան Դանբար]] |- ! 2 | [[Չարլի Շլեթեր]] |- ! 2 | [[Չարլի Ռոու]] |- ! 2 | [[Չարլի Ստեդլեր]] |- ! 2 | [[Չարլիի Հրեշտակները]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Չարլիի հրեշտակները 2: Միայն առաջ]] |- |- ! 2 | [[Չեդ Ալեն]] |- ! 2 | [[Չելսի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Չեյս Կրոուֆորդ]] |- ! 2 | [[Էդրիենն Բարբո]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Հարդուիկ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Չերիզ Բուֆ]] |- ! 2 | [[Չժան Իմոու]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Բաս]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Չիլերամա]] |- ! 2 | [[Չիկագոյի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Աթերտոն]] |- ! 2 | [[Չինական մեծ պարիսպ (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Չինական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Էդի Սիբրիան]] |- ! 2 | [[Չարլի Ենգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ֆլայշեր]] |- ! 2 | [[Ուրվականներ]] |- ! 2 | [[Էլեն Գրին]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ալեն]] |- ! 2 | [[Ուրվականների որսորդները]] |- ! 2 | [[Ուրվականների տունը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Էլի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Չադ Լոու]] |- ! 2 | [[Չազ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չազզ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չանդլեր Քենտերբերի]] |- ! 2 | [[Էլէլ Կուլ Ջեյ]] |- ! 2 | [[Չար]] |- ! 2 | [[Չարի կացարան 3]] |- ! 2 | [[Չարիք]] |- ! 2 | [[Չարլզ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Չարլզ Փարսոնս]] |- ! 2 | [[Չարլզ Գրոդին]] |- ! 2 | [[Էլեն Գիթելսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Դերնինգ]] |- ! 2 | [[Էլեկտրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էլդեն Հենսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ ՄակԿոուեն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Նեպեր]] |- ! 2 | [[Էլ Ֆաննինգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ռ. Ռոնդո]] |- ! 2 | [[Էլ Սապենզա]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ս. Դուբին]] |- ! 2 | [[Չարլզ Վիսեր]] |- ! 2 | [[Էմիլի Վուֆ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆինն]] |- ! 2 | [[Չորս փետուր]] |- ! 2 | [[Էշլի Սքոթ]] |- ! 2 | [[Էսթեբան Պաուել]] |- ! 2 | [[Էջեյ Պոպոֆ]] |- ! 2 | [[Շերի Ռոուզ]] |- ! 2 | [[Էպիկական պոեմ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Չեյզ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Պոլակ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Շերին Հիլեր]] |- ! 2 | [[Շերոն Լիլ]] |- ! 2 | [[Շերոն Մագուայր]] |- ! 2 | [[Էշլի Տիսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էշամպլե (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Շեննոն Մարի Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Շի Ֆարել]] |- ! 2 | [[Շինարար աղվեսը (մուլտֆիլմ, 1936)]] |- ! 2 | [[Էնրիկե Մուրսիանո]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Ռույվիվար]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Պուլեն Շոու]] |- ! 2 | [[Շիրլի Էնն Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Շղթայական ռեակցիա (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Կորոնե]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Լեոնդիս]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Բել]] |- ! 2 | [[Շոն Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Շոն Ասթին]] |- ! 2 | [[Շենոնի ծիածանը]] |- ! 2 | [[Էսթեր Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Շոն Դուլի]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 3]] |- ! 2 | [[Նրա երազանքի դաշտը]] |- ! 2 | [[Էրիկ Էբոնի]] |- ! 2 | [[Նևիլ Բրենդ]] |- ! 2 | [[Նևին Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Շաբաթ երեկոյան օրվա տենդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Գոլդբերգ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Բլեկնի]] |- ! 2 | [[Էրիկ Ափել]] |- ! 2 | [[Շայլո Ֆերնանդեզ]] |- ! 2 | [[Էրի Շաֆիր]] |- ! 2 | [[Շանտիյի]] |- ! 2 | [[Շառլոտայի սարդոստայնը]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 4]] |- ! 2 | [[Շարականներ]] |- ! 2 | [[Շարլոտա Լյուիս]] |- ! 2 | [[Շարոն Միլեր]] |- ! 2 | [[Էտցել]] |- ! 2 | [[Էտան Մանիկիս]] |- ! 2 | [[Էվիտա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Շելլի Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Էվեր Կերադայն]] |- ! 2 | [[Էվանջելինա Լիլի]] |- ! 2 | [[Շեմար Մուր]] |- ! 2 | [[Շեյ Դաֆին]] |- ! 2 | [[Շեյդիա Սիմոնս]] |- ! 2 | [[Շեյլա Կելի]] |- ! 2 | [[Էնսոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Էնջի Էվերհարտ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆեթերս]] |- ! 2 | [[Էն Ռեմսի]] |- ! 2 | [[Էնդի Ֆիկմեն]] |- ! 2 | [[Էնդի Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Էնդի Միկիտա]] |- ! 2 | [[Ոսկու տենդ]] |- ! 2 | [[Էնդի ՄակԷֆի]] |- ! 2 | [[Էնդի Թենանտ]] |- ! 2 | [[Էնդի Էկերման]] |- ! 2 | [[Որսորդ]] |- ! 2 | [[Էն Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Ուայլդ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ուեյդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ուեյն Կրամեր]] |- ! 2 | [[Ուեյն Ռոբսոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Դևոլի]] |- ! 2 | [[Ուեյնի աշխարհը 2]] |- ! 2 | [[Ուենդի Մելիկ]] |- ! 2 | [[Էյդան Կուինն]] |- ! 2 | [[Ուիլ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Էյբ Վիգոդա]] |- ! 2 | [[Էյալ Գոռդին]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ջեքլայն]] |- ! 2 | [[Ուիլ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ոսկե գլոբուս (2004)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Լոեր]] |- ! 2 | [[Էննի Պոթս]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիկոքս]] |- ! 2 | [[Էննի Պերիս]] |- ! 2 | [[Էննի ՄակԷնրո]] |- ! 2 | [[Շոն ՄակԿեն]] |- ! 2 | [[Շոն Յուե]] |- ! 2 | [[Էննի Գոլդեն]] |- ! 2 | [[Շոն անունով զոմբին]] |- ! 2 | [[Շոուն Տ. Էնդրյու]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Փեյջ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիգգինս]] |- ! 2 | [[Ողջ մնալ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Գորովից]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Բիրն]] |- ! 2 | [[Էնզո Սիլենտի]] |- ! 2 | [[Շրեկ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Շրեյա Գհոշալ]] |- ! 2 | [[Շրջադարձ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Ստենտոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ոգիների տունը]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սաքս]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Հովարդ]] |- ! 2 | [[Չներվածը]] |- ! 2 | [[Պ.Ջ. Հոգան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էքլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրոտոն]] |- ! 2 | [[Պորտլենդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆաուսթինո]] |- ! 2 | [[Պրեստո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ. Ռասել]] |- ! 2 | [[Պրունելա Սկեյլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Քենդալ]] |- ! 2 | [[Ջ. Սմիթ-Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Ջ.Դ. Կեննոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ցեզար]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրեյներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆոն Էնկեն]] |- ! 2 | [[Ջագերնաուտ]] |- ! 2 | [[Ջադ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Ջադ Հերշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տուի]] |- ! 2 | [[Ջամբատիստա Բազիլե]] |- ! 2 | [[Ջանել Մոլոնի]] |- ! 2 | [[Ջանետ ՄակԼախլան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ստրեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջանին Թերներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սպիլբերգ]] |- ! 2 | [[Պորտալ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Պոստապոկալիպտիկա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սոուլ]] |- ! 2 | [[Պոլ Վիլշուրսթ]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուայթհաուս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուենդկոս]] |- ! 2 | [[Եղանակի մարդը]] |- ! 2 | [[Եկեղեցի Թանահատի Սբ. Ստեփանոս (Թանահատի վանք)]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռայզեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիթեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռոդրիգեզ]] |- ! 2 | [[Պոլ Սոտեր]] |- ! 2 | [[Եկատերինա Ֆուրցևա]] |- ! 2 | [[Ելք չկա (ֆիլմ, 1987)]] |- ! 2 | [[Պոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Ելենա Վարդանյան]] |- ! 2 | [[Պոսեյդոնի գերիները]] |- ! 2 | [[Եգիպտական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ե. Դարել Հալենբեկ]] |- ! 2 | [[Դևոն Սավա]] |- ! 2 | [[Պոլի Շոր]] |- ! 2 | [[Դևոն Գամերսոլ]] |- ! 2 | [[Դևոն Բոսթիկ]] |- ! 2 | [[Պոլին Կուիրկ]] |- ! 2 | [[Պոլիցիանո]] |- ! 2 | [[Պոլյարիս (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դևիս Դոի]] |- ! 2 | [[Դևիս Գուգենհեյմ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆրիդկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սորեն]] |- ! 2 | [[Ջաջ Ռայնհոլդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հյուլեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ջիլենխոլ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Սենդվիգ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Մեմետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Սիվես]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակԿալո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բ. Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեկետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեսթ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հոքնի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բրոդերիկ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հեյգ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դեյլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դիրդեն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ԴյուՄոնտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կլենոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Լորենսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կարպինելո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կլավել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Լ. Լենդեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Թենանտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կոքս]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Պելտրոու]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Կեզդան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սեմել]] |- ! 2 | [[Ջեմի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սելբի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ս. Գոյեր]] |- ! 2 | [[Ջասթին Կլարկ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռ. Էլիս]] |- ! 2 | [[Ջասթին Չետվին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ջեյսոն]] |- ! 2 | [[Ջեմենն դե լա Պենյա]] |- ! 2 | [[Ջեմի-Լին Սիգլեր]] |- ! 2 | [[Ջեմի Բրյուեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պրովել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պիրս]] |- ! 2 | [[Ջեմի Ուիտնի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ակովոնե]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պեյմեր]] |- ! 2 | [[Ջեյ Լի Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Չոու]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ջոնսթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ռոաչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիքս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիտլի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Սենդրիչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Նոտոն]] |- ! 2 | [[Պոլ Նիկել]] |- ! 2 | [[Եռագրություն]] |- ! 2 | [[Զարա Թերներ]] |- ! 2 | [[Պատմական դրամա]] |- ! 2 | [[Զենոն Կիտիացի]] |- ! 2 | [[Զեյն Բազբի]] |- ! 2 | [[Պատմություն մեր մասին]] |- ! 2 | [[Պատմվածք այն մասին, թե ինչպես գժտվեցին Իվան Իվանովիչն ու Իվան Նիկիֆորովիչը (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Զեկ Տայլեր]] |- ! 2 | [[Զեկ Գելիգան]] |- ! 2 | [[Զբոսայգի դե լա Դիագոնալ Մար]] |- ! 2 | [[Զարդանկար]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Լյուսե]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մալոնի]] |- ! 2 | [[Զարդամոտիվ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մասետ]] |- ! 2 | [[Պատմական]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մոֆոկենգ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ջորդան]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ռայկարտ]] |- ! 2 | [[Զավեր Սեմյուել]] |- ! 2 | [[Զակես Մոկաե]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ուեթիգ]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ռիչարդսոն]] |- ! 2 | [[Պատրոնուս]] |- ! 2 | [[Պար-բռնկում]] |- ! 2 | [[Զախարի Սիմոնս Գլովեր]] |- ! 2 | [[Պարանոյա (ֆիլմ, 2013)]] |- ! 2 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիստ կրտ.]] |- ! 2 | [[Պարսկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Զոի Լիսթեր Ջոնս]] |- ! 2 | [[Պեթի Դյուկ]] |- ! 2 | [[Պայպեր Լորի]] |- ! 2 | [[Էդի Կեյ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Պակո Քրիստիան Պրիետո]] |- ! 2 | [[Պահապանը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Պահպանելով հավատը]] |- ! 2 | [[Էդի Իզզարդ]] |- ! 2 | [[Պամելա Սթիվենսոն]] |- ! 2 | [[Էդի Ալֆանո]] |- ! 2 | [[Էդի Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Էդը հեռուստացույցից]] |- ! 2 | [[Պայմանագիր (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Էդ Վուդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Էդ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Էդ Բել]] |- ! 2 | [[Պաշտպանը]] |- ! 2 | [[Պաոլո Կոսթանզո]] |- ! 2 | [[Պապական խաչ]] |- ! 2 | [[Էբներ Բիբերման]] |- ! 2 | [[Էբիգեյլ Կրութենդեն]] |- ! 2 | [[Է.Ու. Սուոկխեյմեր]] |- ! 2 | [[Է. Գ. Մարշալ]] |- ! 2 | [[Զվարճալի ու կարճ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Պատժող: Պատերազմի տիրույթ]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 2 | [[Պեդի Բրետնեկ]] |- ! 2 | [[Երուսաղեմի խաչ]] |- ! 2 | [[Ես ես չեմ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչ]] |- ! 2 | [[Պինոկիո (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Պիտեր Հայամս]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սարսգաարդ]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սիգալ]] |- ! 2 | [[Պլավտոս]] |- ! 2 | [[Պլեզանտվիլ]] |- ! 2 | [[Պղպջակ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Պո-Չին Լեոնգ]] |- ! 2 | [[Երաժշտությունը և լիրիկան (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Երաժշտության ձայները]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչարդ]] |- ! 2 | [[Պինկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բուրկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բրուկ]] |- ! 2 | [[Եվս մեկը Բոլեյն տոհմից]] |- ! 2 | [[Պոլ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Եվգենի Բեդարև]] |- ! 2 | [[Պոլ Լ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Եվա Մարի Սեյնտ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լե Մետ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լինդե]] |- ! 2 | [[Պոլ Կելդերոն]] |- ! 2 | [[Ես սիրում եմ քեզ, ես քեզ չեմ սիրում]] |- ! 2 | [[Պոլ Հենրեյդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Մազուրսկի]] |- ! 2 | [[Պինկին և Բրեյնը]] |- ! 2 | [[Պիկտորիալիզմ]] |- ! 2 | [[Երկրորդ հնարավորություն]] |- ! 2 | [[Երկաթե հսկան]] |- ! 2 | [[Երկրաշարժ (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 2 | [[Երկվորյակները (ֆիլմ, 1988)]] |- ! 2 | [[Պեյջ Հովարդ]] |- ! 2 | [[Պեյջ Տուրկո]] |- ! 2 | [[Պեն Բեջլի]] |- ! 2 | [[Պենի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Երկնքի գերիները]] |- ! 2 | [[Երկնային արարածներ]] |- ! 2 | [[Պետ Էվիսոն]] |- ! 2 | [[Պետ Կրոուֆորդ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Երկայնություն (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Պիի կյանքը]] |- ! 2 | [[Պետության թշնամին]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ֆրանկենշտեյնը]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ինդիանա Ջոնսի արկածները]] |- ! 2 | [[Պեր Դե Լեպինուա]] |- ! 2 | [[Երեք օր փախուստի համար]] |- ! 2 | [[Պերի Լենգ]] |- ! 2 | [[Երեք իքս]] |- ! 2 | [[Երեք իններորդ թագավորության կուռքը]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (ժողովածու)]] |- ! 2 | [[Երգող դետեկտիվը]] |- ! 2 | [[Պիեռ Լոտի]] |- ! 2 | [[Պիեռ դե Ռոնսար]] |- ! 2 | [[Ֆրից Ուիվեր]] |} kriu3u7xeu5qoz7tzfm3igba1xfiw5t 8496113 8496111 2022-08-27T02:04:17Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki Ստորև ներկայացված են արվեստին վերաբերող հոդվածներում պահանջված հոդվածները։ Հնարավոր է, որ հոդվածների մի մասը արդեն գոյություն ունի այլ անունով, այդ դեպքում հարկավոր է վերահղում տալ։ Ցուցակը տեսակավորված է ըստ հոդվածների պահանջարկի (կարմիր հղումների քանակի)։ {| !Կարմիր հղումների քանակ!!Վերնագիր |- ! 101 | [[Պատմական ֆիլմ]] |- ! 79 | [[Սպորտային ֆիլմ]] |- ! 78 | [[Փաստագրական ֆիլմ]] |- ! 74 | [[Անդրե Լորի]] |- ! 62 | [[Համընդհանուր տասնորդական դասակարգում]] |- ! 42 | [[Կանաչ մղոն (վեպ)]] |- ! 42 | [[Բախմանի գրքերը]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը IV։ Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 41 | [[Դարի փոթորիկը]] |- ! 41 | [[Բջջային հեռախոս (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Stephen King Goes to the Movies]] |- ! 41 | [[Արքայական հիվանդանոց]] |- ! 41 | [[Հավատարիմ (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ողջ աշխարհը]] |- ! 41 | [[Սալեմի վիճակ]] |- ! 41 | [[Հույսի հերոսներ]] |- ! 41 | [[The Dark Tower series film adaptation]] |- ! 41 | [[Մաքսիմալ արագություն]] |- ! 41 | [[Rock Bottom Remainders]] |- ! 41 | [[Կարմիր վարդ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Փիթեր Սթրաուբ]] |- ! 41 | [[Քրիս Քարթեր]] |- ! 41 | [[Black Ribbons]] |- ! 41 | [[Four past Midnight]] |- ! 41 | [[Ամերիկական վամպիր]] |- ! 41 | [[Մուլտիեզերք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Հրացաններ (ակնարկ)]] |- ! 41 | [[Մռայլ մարդը (պոեմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը V։ Կալլայի գայլերը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Քրիստին (վեպ)]] |- ! 41 | [[Դերրի (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VI։ Սյուզաննայի երգը]] |- ! 41 | [[Tabitha King]] |- ! 41 | [[Երազների քարտուղարը]] |- ! 41 | [[Յերուսաղեմի վիճակ, Մեն]] |- ! 41 | [[Լավ ամուսնությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Books about Stephen King]] |- ! 41 | [[Ջոն Մելլենքեմփ]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VII․ Մուգ աշտարակը]] |- ! 41 | [[Դարքլենդի ուրվական եղբայները]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը․ Քամին բանալու անցքի միջով]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի աշխատանքներում հորինված գրքերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Փայլատակում (մինիսերալ)]] |- ! 41 | [[Թալիսմանը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Գաղտնի պատուհաններ]] |- ! 41 | [[Մղձավանջներ երկնքում]] |- ! 41 | [[N. (նովել)]] |- ! 41 | [[2007 թվականի լավագույն ամերիկյան սարսափ պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Կմախքների անձնակազմ]] |- ! 41 | [[Joe Hill (writer)]] |- ! 41 | [[Սթյուարտ Օ'Նեն]] |- ! 41 | [[Գաղտնի փաստաթղթերը (հեռուստասերիալ)]] |- ! 41 | [[Կուջո]] |- ! 41 | [[Կներես, ճիշտ համար է]] |- ! 41 | [[Մահվան պար (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ընտանի կենդանիների գերեզմանոց (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քասլ Ռոք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Կարգավոորղները (վեպ)]] |- ! 41 | [[Dollar Baby]] |- ! 41 | [[Շնչափող (նովել)]] |- ! 41 | [[Ոսկե տարիներ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Կատվի աչք (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 41 | [[Շութեր Ջեննինգս]] |- ! 41 | [[Վատ երազների շուկան]] |- ! 41 | [[List of adaptations of works by Stephen King]] |- ! 41 | [[Մոխրագույն Բյուլեթ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քինգի աշխատանքերը կապված Մուգ աշտարակը շարքի հետ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (վեպ)]] |- ! 41 | [[Գմբեթի տակ (վեպ)]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի հուսահատությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը II։ Ծառի գծանկարը]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մատենագրություն]] |- ! 41 | [[Ճանապարհային աշխատանք]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մրցանակների ու անվանակարգերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի չհրատարակված ու չհավաքված աշխատանքներ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (շարք)]] |- ! 41 | [[Լուսնոտներ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Համարյա Բյուիկի նման]] |- ! 41 | [[Ինչպես գրել գրքեր]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Philtrum Press]] |- ! 41 | [[Owen King]] |- ! 41 | [[Ռիչարդ Բախման]] |- ! 41 | [[Բույսը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (կոմիքս)]] |- ! 38 | [[Կրեմլի զինապալատ]] |- ! 37 | [[Դատավճիռ (պիես)]] |- ! 36 | [[«Բերթրամ» հյուրանոցում]] |- ! 36 | [[Մարմինը գրադարանում]] |- ! 36 | [[Մեկ մատով]] |- ! 35 | [[Հսկաների հացը]] |- ! 35 | [[Միս Մակգինթին հրաժեշտ է տվել կյանքին]] |- ! 35 | [[Տարօրինակ միստեր Քինը]] |- ! 35 | [[Աղջիկը մնում է աղջիկ]] |- ! 35 | [[Սև սուրճ]] |- ! 35 | [[Ծռմռված տնակը]] |- ! 35 | [[Վարդը և Կենին]] |- ! 35 | [[Առագաստանավերի մրցության գաղտնիքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Մահ երկնքում]] |- ! 35 | [[Ողբերգություն՝ երեք գործողությամբ]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը (պիես)]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը]] |- ! 35 | [[Անսպասելի հյուրը]] |- ! 35 | [[Անմեղ չարչարանք]] |- ! 35 | [[Անձնական զանգ]] |- ! 35 | [[Ջիմ Բաթլ]] |- ! 35 | [[Անհաջողակը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Լիսթերդեյլի գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Տասներեք առեղծվածային պատահարներ]] |- ! 35 | [[Ճակատագրի դարպասը]] |- ! 35 | [[Միսթեր Հարլի Քուին]] |- ! 35 | [[Մեկ, երկու, կոճկե՛ք կոշիկս (One, Two, Buckle My Shoe)]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Դեղին Իրիսը]] |- ! 35 | [[Իշամեղվի բույնը]] |- ! 35 | [[Միս Մարփլի վերջին գործերը]] |- ! 35 | [[Բուխարիներ]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Թոմի և Թափենս]] |- ! 35 | [[Սեղմեք մեկ անգամ]] |- ! 35 | [[Երեքի կանոնը]] |- ! 35 | [[Ոսկե գնդակ և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Հասկերով լի գրպանը]] |- ! 35 | [[Կոտրված հայելու զրնգոցը]] |- ! 35 | [[Նեմեսիս (պատմվածք)]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա (պիես)]] |- ! 35 | [[Սպանության միջանցիկ բակում]] |- ! 35 | [[Փարքեր Փայն]] |- ! 35 | [[Սպանության գործընկերներ]] |- ! 35 | [[Հայտարարում եմ սպանություն]] |- ! 35 | [[Բացակա գարնանը]] |- ! 35 | [[Սուրբծննդյան պուդինգի արկածները]] |- ! 35 | [[Էխնաթոն (պիես)]] |- ! 35 | [[Կրկնակի մեղքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[4։50 Փադինգթոնից]] |- ! 35 | [[Նրանք եկել են Բաղդադ]] |- ! 35 | [[Նպատակակետն անհայտ է]] |- ! 35 | [[Յոթ թվացույցների գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Բեռը]] |- ! 35 | [[Արթուր Հասթինգս]] |- ! 35 | [[Կարագը լորդի կերակրում]] |- ! 35 | [[Պոլնեսյան հոգսեր և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Արլեքինի թեյի հավաքածուն]] |- ! 35 | [[Արիադնա Օլիվեր]] |- ! 35 | [[Կարիբյան հանելուկ]] |- ! 35 | [[Ժամը զրո]] |- ! 35 | [[Ոչ մեկը կենդանի չմնաց]] |- ! 35 | [[Հետաքննում է Փարքեր Փեյնը]] |- ! 35 | [[Հինգ ջութակահարներ]] |- ! 35 | [[Հերակլեսի սխրագործությունները]] |- ! 29 | [[Պիեռ Ժյուլ Էտցել]] |- ! 24 | [[Ջորջ Սքոթ]] |- ! 24 | [[19-20-րդ դարերի հայ հեղինակների ցանկ]] |- ! 24 | [[Լի Մարվին]] |- ! 24 | [[Կաշտի քաջեր]] |- ! 22 | [[Արթ Քարնի]] |- ! 22 | [[Բրոդերիկ Քրոուֆորդ]] |- ! 22 | [[Էմիլ Յանինգս]] |- ! 20 | [[Կլայվ Օուեն]] |- ! 19 | [[Ջոն Սի Ռայլի]] |- ! 19 | [[Օսկարի 74-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[TV Guide]] |- ! 18 | [[Օսկար լավագույն հանդերձանքի դիզայնի համար]] |- ! 18 | [[Օսկարի 67-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Համակարգչային անիմացիա]] |- ! 18 | [[Օսկարի 75-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Ջուլի Կավներ]] |- ! 17 | [[List of zombie films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական լիամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[List of giant-monster films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ձայնային մոնտաժի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն երաժշտության համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն հնչունավորման համար]] |- ! 17 | [[List of apocalyptic films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական բնօրինակ պատմության համար]] |- ! 17 | [[Martial arts film]] |- ! 17 | [[Monster movie]] |- ! 17 | [[Mob Film]] |- ! 17 | [[Ծաղրերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Էպիքական ժանրի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of dystopian films]] |- ! 17 | [[Սլեշեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of drug films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար կոմեդիա ժանրում]] |- ! 17 | [[Պատանեկան ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Անցումային տարիքի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Միխայիլ Պերխին]] |- ! 17 | [[Superhero film]] |- ! 17 | [[Swashbuckler film]] |- ! 17 | [[Sword and sorcery]] |- ! 17 | [[Wuxia]] |- ! 17 | [[Werewolf fiction]] |- ! 17 | [[Vampire film]] |- ! 17 | [[Պոռնոգրաֆիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Spy film]] |- ! 17 | [[Underground film]] |- ! 17 | [[Պրոպագանդա]] |- ! 17 | [[Մոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Travel documentary]] |- ! 17 | [[Միստիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Դոկուդրամա]] |- ! 17 | [[Stoner film]] |- ! 17 | [[Sports film]] |- ! 17 | [[Nature documentary]] |- ! 17 | [[Չիք-Ֆլիք]] |- ! 17 | [[Փոքր բյուջե ունեցող ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Փորձարարական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գերբնական դրամա]] |- ! 17 | [[Էրոտիկ]] |- ! 17 | [[Prison film]] |- ! 17 | [[Անկախ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գունավոր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Yakuza film]] |- ! 17 | [[Road movie]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օրիգինալ երգի համար]] |- ! 17 | [[Slice of life story]] |- ! 17 | [[Անբյուջե ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Space western]] |- ! 17 | [[Spaghetti western]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օպերատորային գործի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն բեմադրող նկարչի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար]] |- ! 17 | [[Օսկարի 49-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 61-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 60-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 59-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 58-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 57-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 56-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 55-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 54-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 53-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 52-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 51-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Guy-cry film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 50-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 48-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 63-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 47-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Heist film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 46-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 44-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 43-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 42-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 41-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 40-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Hong Kong action cinema]] |- ! 17 | [[Hood film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 39-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 38-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 37-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 62-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 64-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 35-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգություն-դրամա]] |- ! 17 | [[3-D ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Համերգ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի քոփ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սպլետտեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սեմ Ռոկուել]] |- ! 17 | [[Ֆիլմի հիմնական ստուդիաներ]] |- ! 17 | [[Ֆիլմեր պարի մասին]] |- ! 17 | [[Ստոպ կադր]] |- ! 17 | [[Chopsocky]] |- ! 17 | [[Բլոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Հեքիաթային ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Հնչյունային ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Disaster film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 65-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգական ֆենտեզի]] |- ! 17 | [[Կատակերգական սարսափ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 90-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Environmental issues in film and television]] |- ! 17 | [[Epic Western]] |- ! 17 | [[Օսկարի 9-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 73-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 72-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 71-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 7-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 69-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 68-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Found footage (genre)]] |- ! 17 | [[Օսկարի 66-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 36-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 8-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 26-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 10-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 32-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 31-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Սև և սպիտակ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 30-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 29-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 28-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ավանդական անիմացիա]] |- ! 17 | [[Օսկարի 27-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 25-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 33-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 24-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 23-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 22-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 21-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ կատակերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ թրիլեր]] |- ! 17 | [[Օսկարի 20-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 19-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 18-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 15-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 14-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 16-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 11-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 12-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Legal drama]] |- ! 17 | [[Օսկարի 34-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 16 | [[Քերոլ Դենվերս]] |- ! 16 | [[Պերտյան գեղեցկուհին]] |- ! 16 | [[Կղզիների տիրակալը]] |- ! 16 | [[Աննա Գերեշտեյնացի, Մռայլության կույս]] |- ! 16 | [[Մարմիոն (պոեմ)]] |- ! 16 | [[Արարատի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Նշանադրվածը]] |- ! 16 | [[Ռոկբի]] |- ! 16 | [[Փիթեր Սարսգաարդ]] |- ! 16 | [[Դոն Ռոդերիկի երազատեսությունը]] |- ! 16 | [[Երևանի ամրոցների ու բերդերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Արագածոտնի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Շոտլանդական սահմանի երգեր]] |- ! 16 | [[Վերջին մենեստրելի երգը]] |- ! 16 | [[Կոմս Ռոբերտ Փարիզեցի]] |- ! 16 | [[Վտանգավոր դղյակ]] |- ! 16 | [[Վուդստոկ (վեպ)]] |- ! 15 | [[Պամելա Ադլոն]] |- ! 15 | [[Ջեյմս Կրոմուել]] |- ! 15 | [[Վինսենտ Դ’Օնոֆրիո]] |- ! 15 | [[Ատելաս]] |- ! 15 | [[Սթիվեն Ֆրիրզ]] |- ! 14 | [[Ճանապարհ (Ինքնակեսագրական ակնարկ)]] |- ! 14 | [[Հպարտության տաճարը]] |- ! 14 | [[Վիկտոր Վեկսելբերգ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2015]] |- ! 14 | [[Մակեդոնիան Նոր Ալիք երգի մրցույթում]] |- ! 14 | [[Միջաստղային թափառականը]] |- ! 14 | [[Ռոբերտ Պայկ]] |- ! 14 | [[Մերի-Լուիզ Փարկեր]] |- ! 14 | [[Deadline Hollywood]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 14 | [[Դեմքը կորցրած մարդը]] |- ! 14 | [[Թասմանի կրիաները]] |- ! 14 | [[Հեղափոխություն (ստեղծագործություն)]] |- ! 14 | [[Բորբոսը պատել է Այդահոն]] |- ! 14 | [[Քյու (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Արմանդ Ասանտե]] |- ! 14 | [[Արևի որդին (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Երբ աստվածները ծիծաղում են (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Նեդ Բիթի]] |- ! 14 | [[Բարի Նելսոն]] |- ! 14 | [[Ջեյսոն Լի]] |- ! 14 | [[Էռնեստ Ստավրո Բլոֆելդ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2010]] |- ! 14 | [[Գողություն (պիես)]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2009]] |- ! 14 | [[Ֆելիքս Լեյտեր]] |- ! 14 | [[Գիշերը ծնվածը]] |- ! 14 | [[Բիլլ Տաններ]] |- ! 14 | [[Անդունդի մարդիկ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2008]] |- ! 14 | [[Գարեհատիկ Ջոնը]] |- ! 14 | [[Կյանքի սերը (ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Գայլի որդին]] |- ! 14 | [[Սմոք Բելյու]] |- ! 14 | [[Տղամարդկային հավատարմություն]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1954)]] |- ! 14 | [[Նրա նախնիների աստվածը]] |- ! 14 | [[Ջոնաթան Կապլան]] |- ! 14 | [[Կղզիաբնակ Ջերին]] |- ! 14 | [[Սև Հովազ (ֆիլմ)]] |- ! 14 | [[Միսս Մանիպեննի]] |- ! 14 | [[Ֆրեդ Ուորդ]] |- ! 14 | [[Ձկնորսական պարեկի պատմվածքները]] |- ! 14 | [[Ճանապարհորդություն «Սնարք»-ով]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի ֆիլմերի կերպարները]] |- ! 14 | [[Ուժեղների ուժը]] |- ! 14 | [[Էմ (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի կանայք]] |- ! 14 | [[Բրյուս Գրինվուդ]] |- ! 14 | [[Նենսի Կարտրայտ]] |- ! 14 | [[Լուսնադեմը]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի թշնամիները]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 5–7]] |- ! 13 | [[Սթիվեն Դին Մուր]] |- ! 13 | [[Հոգվարթսի վայրերը]] |- ! 13 | [[Քվիդիչի աշխարհի առաջնություն]] |- ! 13 | [[Չիչ Մարին]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 1–4]] |- ! 13 | [[Ջեյմս Մենգոլդ]] |- ! 13 | [[Մոգության Նախարարություն]] |- ! 13 | [[Հենք Փիմ]] |- ! 13 | [[Բու (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Բիլ Պուլման]] |- ! 13 | [[Բիլ Ֆոսթեր]] |- ! 13 | [[Բազե (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Գարի Շիրեր]] |- ! 13 | [[Լիդեր (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Մագլներ]] |- ! 13 | [[Մարկ Կերկլենդ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթեր ԼԵԳՈ]] |- ! 13 | [[Բարբարա Հերշի]] |- ! 13 | [[Hogwarts Mystery]] |- ! 13 | [[Harry Potter action figures]] |- ! 13 | [[Lego Creator Harry Potter]] |- ! 13 | [[Լոկի (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Portal:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Կախարդական կենդանիներ]] |- ! 13 | [[Արնիմ Զոլա]] |- ! 13 | [[Ֆլեշ Թոմփսոն]] |- ! 13 | [[People (magazine)]] |- ! 13 | [[Book:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Մաքսիմուս (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Էդվարդ Էսներ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Գաղտնիքների սենյակը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փիլիսոփայական քարը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Պոլ Ջամաթի]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 2 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 1 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Հրե գավաթը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ջիմ Ռիրդոն]] |- ! 13 | [[Դեն Կասթելանետա]] |- ! 13 | [[Քրիսպին Գլովեր]] |- ! 13 | [[Նորման Ջուիսոն]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Արքայազն-կիսատոհմիկը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Դևիդ Տյուլիս]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Ազբականի բանտարկյալը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ռոբերտ Բենտոն]] |- ! 13 | [[Ջոս Էկլենդ]] |- ! 12 | [[Ալ Կախարդ]] |- ! 12 | [[Բեն Յուրիք]] |- ! 12 | [[Ռենե թագավորի արկղիկ]] |- ! 12 | [[Զզվանք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էլիկ Քիլմոնգեր]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1869)]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1880)]] |- ! 12 | [[Սկյուռ-աղջիկ]] |- ! 12 | [[Սիֆ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սիրո գավաթ (կտավ)]] |- ! 12 | [[Բարոն Զեմո]] |- ! 12 | [[Քարեն Փեյջ]] |- ! 12 | [[Բարոն Մորդո]] |- ! 12 | [[Բարոն Սթրուքեր]] |- ! 12 | [[Բաքի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սթիք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Բեթի Բրանթ]] |- ! 12 | [[Պատժող]] |- ! 12 | [[Բեթի Ռոսս]] |- ! 12 | [[Աստղային Բազե]] |- ! 12 | [[Էլեկտրա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էդվին Ջարվիզ]] |- ! 12 | [[Բազեի Աչք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ադամ Ուորլոք]] |- ! 12 | [[Չիթաուրի]] |- ! 12 | [[Չմարդիկ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Պաշտպանները (հեռուստասերիալ, 2017)]] |- ! 12 | [[Էգո՝ Ապրող Մոլորակ]] |- ! 12 | [[Երկաթե Փեթրիոթ]] |- ! 12 | [[Դում Դում Դուգան]] |- ! 12 | [[Երկաթե Վաճառական]] |- ! 12 | [[Ռիպ Տորն]] |- ! 12 | [[Գրոսմայստեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Անգղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջովաննի Ռիբիզի]] |- ! 12 | [[Ավերիչ Դրաքս]] |- ! 12 | [[Ջոնաթան Բլեյզ]] |- ! 12 | [[Ռոբերտ Լոջա]] |- ! 12 | [[Անտոն Վանկո]] |- ! 12 | [[Սև Հովազ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դեբրի]] |- ! 12 | [[Դելրոյ Լինդո]] |- ! 12 | [[Դեյզի Ջոնսոն]] |- ! 12 | [[Ջոն Լեգուիզամո]] |- ! 12 | [[Ռոջեր Դոնալդսոն]] |- ! 12 | [[Գրանտ Ուորդ]] |- ! 12 | [[Ռիչարդ Դոներ]] |- ! 12 | [[Վիկտորիա Հենդ]] |- ! 12 | [[Բռնակալ Բաթրոք]] |- ! 12 | [[Գլադիատոր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Գլեն Թելբոթ]] |- ! 12 | [[Վիժոն]] |- ! 12 | [[Անհավանական Հալքը]] |- ! 12 | [[Ռասել Մալկեյ]] |- ! 12 | [[Վրիժառուներ: Հավերժության մարտ]] |- ! 12 | [[Գորգոն (Չմարդ)]] |- ! 12 | [[Անիծված Մալեկիթ]] |- ! 12 | [[Գործակալ Քարթեր]] |- ! 12 | [[Վոնգ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջոելի Ռիչարդսոն]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Ջասպեր Սիթուել]] |- ! 12 | [[Ջասթին Համմեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փախստականներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Բյուրեղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սփիդբոլ]] |- ! 12 | [[Սարդ–մարդ]] |- ! 12 | [[Տրիտոն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեգի Քարթեր]] |- ! 12 | [[Երեց (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեփփեր Փոթս]] |- ! 12 | [[Վալկարի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք]] |- ! 12 | [[Ջեմմա Սիմոնս]] |- ! 12 | [[Դևիդ Հայդ Պիրս]] |- ! 12 | [[Դժոխային Կատու]] |- ! 12 | [[Դիտորդներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սև Կայծակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դիթլոք]] |- ! 12 | [[Ջեֆրի Մեյս]] |- ! 12 | [[Ջեֆ Դենիելս]] |- ! 12 | [[Սև Այրի]] |- ! 12 | [[Սքրուլներ]] |- ! 12 | [[Ալտրոն]] |- ! 12 | [[Դոք Սամսոն]] |- ! 12 | [[Ջեսիկա Ջոնս]] |- ! 12 | [[Դորմամմու]] |- ! 12 | [[Ջեյսոն Ալեքսանդր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Ֆոսթեր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Հորոքս]] |- ! 12 | [[Գիշերային Կալսորդ]] |- ! 12 | [[Գամորա]] |- ! 12 | [[Նոր մարտիկներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[MTV Movie & TV Awards]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Հոուփ Փիմ]] |- ! 12 | [[Հովարդ Սթարք]] |- ! 12 | [[Նեբուլա]] |- ! 12 | [[Ծիլ (ամսագիր)]] |- ! 12 | [[Հովարդ բադիկ]] |- ! 12 | [[E-Book]] |- ! 12 | [[«S.H.I.E.L.D.»-ի գործակալները]] |- ! 12 | [[Edinburgh University Library]] |- ! 12 | [[Կարիճ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Կապիկ–մարդ]] |- ! 12 | [[Հրթիռ–Ջրարջ]] |- ! 12 | [[Կիսմեթ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ֆոգգի Նելսոն]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն]] |- ! 12 | [[Իշամեղու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ]] |- ! 12 | [[Օդին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մանրէ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Թիթեղագործ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Միննի Դրայվեր]] |- ! 12 | [[Յոնդու]] |- ! 12 | [[Կայծակնահարված Ռոսս]] |- ! 12 | [[Հեփի Հոգան]] |- ! 12 | [[Ֆիլ Քոուլսոն]] |- ! 12 | [[Միստր Հայդ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոլեգնություն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լյուկ Քեյջ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Կարնակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Captain America: Super Soldier]] |- ! 12 | [[Հելա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոնտանա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լեոպոլդ Ֆիտց]] |- ! 12 | [[Ծաղրասարյակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ժորժ Ռու]] |- ! 12 | [[Մորա Տիրնի]] |- ! 12 | [[Thor: God of Thunder]] |- ! 12 | [[Մարիա Հիլ]] |- ! 12 | [[Միստր Անմահ]] |- ! 12 | [[Միսթի Նայթ]] |- ! 12 | [[Մրջյուն-Մարդ և Իշամեղու]] |- ! 12 | [[Մրջյուն–մարդ]] |- ! 12 | [[Քրիստիան Սլեյտեր]] |- ! 12 | [[The Incredible Hulk (խաղ, 2008)]] |- ! 12 | [[Թրեվոր Սլեթթերի]] |- ! 12 | [[Յո-Յո Ռոդրիգես]] |- ! 12 | [[Նիք Ֆյուրի]] |- ! 12 | [[Քռոսբոնս]] |- ! 12 | [[Marvel One-Shots]] |- ! 12 | [[Մայքլ Լեմբեկ]] |- ! 12 | [[Մանդարին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մզամուրճի կախումը]] |- ! 12 | [[Թանոս]] |- ! 12 | [[Մակ Գարգան]] |- ! 12 | [[Քեվին Ֆեյգի]] |- ! 12 | [[Շերոն Քարթեր]] |- ! 12 | [[Էրիկ Սելվիգ]] |- ! 12 | [[Կոլեկցիոներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեյ Փարքեր]] |- ! 12 | [[Marvel Avengers: Battle for Earth]] |- ! 12 | [[Մեղադրող Ռոնան]] |- ! 12 | [[Շոն Էսթին]] |- ! 12 | [[Լեշ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեդուզա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Շոքեր]] |- ! 12 | [[Շոքերֆեյս]] |- ! 12 | [[Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի ֆիլմերի ցանկ]] |- ! 12 | [[Կռվամեքենա]] |- ! 12 | [[Քոլին Վինգ]] |- ! 12 | [[Մանուշակագույն մարդ]] |- ! 12 | [[Քլոու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron Man 3: The Official Game]] |- ! 12 | [[Կլանող մարդ]] |- ! 12 | [[Iron Man 2 (խաղ)]] |- ! 12 | [[Նյուկ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ձեռք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Քինգփին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron man (խաղ)]] |- ! 12 | [[Մանտիս]] |- ! 11 | [[Չարլզ Դյորնինգ]] |- ! 11 | [[Փիթեր Ֆարելի]] |- ! 11 | [[Ռեբեկա Դե Մորնեյ]] |- ! 11 | [[Տեյթ Դոնովան]] |- ! 11 | [[Էրիկ Ստոլց]] |- ! 11 | [[Կերի Էլվիս]] |- ! 11 | [[Վիվիկա Ա. Ֆոքս]] |- ! 11 | [[Կենդիս Բերգեն]] |- ! 11 | [[Hypertext Markup Language]] |- ! 11 | [[Թոմ Սայզմոր]] |- ! 11 | [[Պամելա Ֆրայման]] |- ! 11 | [[Միրանդա Ռիչարդսոն]] |- ! 11 | [[Ադան Դրայվեր]] |- ! 11 | [[Ուիլ Պեթոն]] |- ! 11 | [[Նիլ Ջորդան]] |- ! 11 | [[Կարլա Գուջինո]] |- ! 11 | [[Բերնարդ Հիլ]] |- ! 11 | [[Յեն ՄակՇեյն]] |- ! 11 | [[Ջո Պանտոլյանո]] |- ! 11 | [[Փիթեր Բոյլ]] |- ! 11 | [[Բեն Ֆոսթեր]] |- ! 11 | [[Uncanny X-Men]] |- ! 11 | [[Թոմ Առնոլդ]] |- ! 10 | [[Լլոյդ Բրիջես]] |- ! 10 | [[Տիմոտի Սպոլ]] |- ! 10 | [[Բրայան Սինգեր]] |- ! 10 | [[Դերմոտ Մալրունի]] |- ! 10 | [[Ջոն Քարթեր (Էդգար Բերոուզ)]] |- ! 10 | [[Մարսի արքայադուստրը (ֆիլմ)]] |- ! 10 | [[Բրեդ Սիլբերլինգ]] |- ! 10 | [[Ջենիֆեր Բիլզ]] |- ! 10 | [[Դեա Տորիս]] |- ! 10 | [[The Huffington Post]] |- ! 10 | [[Ռուպերտ Էվերեթ]] |- ! 10 | [[Ջոն Լովից]] |- ! 10 | [[Սայմոն Ուեսթ]] |- ! 10 | [[The Wall Street Journal]] |- ! 10 | [[Քրիստիան Սլեյթեր]] |- ! 10 | [[Ռիչարդ Է. Գրանտ]] |- ! 10 | [[Էմիլի Մորտիմեր]] |- ! 10 | [[Փիթեր Գալահեր]] |- ! 10 | [[Նայջել Հոտորն]] |- ! 10 | [[Սթիվեն Ռի]] |- ! 10 | [[Կոլմ Մինի]] |- ! 10 | [[Քրիս Քրիստոֆերսոն]] |- ! 10 | [[Ֆրենչ Ստյուարտ]] |- ! 10 | [[Ջանին Գարոֆալո]] |- ! 10 | [[Էնդրյու Ադամսոն]] |- ! 10 | [[Մայկ Նյուել]] |- ! 10 | [[Դևիդ Ուորներ]] |- ! 10 | [[Շոն Պերտուի]] |- ! 9 | [[Ջոն Լիտգոու]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Լանջելա]] |- ! 9 | [[Ֆոտոմատրիցա]] |- ! 9 | [[Քեն Կուոպիս]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Ուելկեր]] |- ! 9 | [[Ռոն Պերլման]] |- ! 9 | [[Իվեն Ռեյչել Վուդ]] |- ! 9 | [[Ռիչարդ Ջենկինս]] |- ! 9 | [[Искусство (издательство)]] |- ! 9 | [[Ջոն Կ. ՄակԳինլի]] |- ! 9 | [[Շիրակի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Քեմերոն Քրոու]] |- ! 9 | [[Կոտայքի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Լեոն Բենետտ]] |- ! 9 | [[Teen Choice Awards]] |- ! 9 | [[Վայոց Ձորի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Ռապապորտ]] |- ! 9 | [[Էլիաս Կոտեաս]] |- ! 9 | [[Ֆիլ Ջոանու]] |- ! 9 | [[Սթիվեն Ռուտ]] |- ! 9 | [[Ռուբեն Բլադես]] |- ! 9 | [[Ինքնանկար]] |- ! 9 | [[Ալան Բեյթս]] |- ! 9 | [[Կիկլոպ (Marvel Comics)]] |- ! 9 | [[Թոմաս Ջեյն]] |- ! 9 | [[Յուջին Լևի]] |- ! 9 | [[Ջերեմի Նորտեմ]] |- ! 9 | [[Սթիվ Կուգան]] |- ! 9 | [[Քրիս Օ’Դոնել]] |- ! 9 | [[Դևիդ Ստրետեյրն]] |- ! 9 | [[Արմավիրի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Publishers Weekly]] |- ! 9 | [[Իլիանա Դագլաս]] |- ! 9 | [[Դևիդ Անսպո]] |- ! 9 | [[Կիմ Կետրոլ]] |- ! 9 | [[Բետ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 9 | [[Ռոբ Բոումեն]] |- ! 9 | [[Տիլդա Սուինտոն]] |- ! 9 | [[Էդվարդ Ցվիկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Էպտեդ]] |- ! 9 | [[Գրեգ Կիններ]] |- ! 9 | [[Դեբրա Մեսինգ]] |- ! 9 | [[Տիմ Կարի]] |- ! 8 | [[Մակրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Վավերագրական լուսանակար]] |- ! 8 | [[Խոշոր ձևաչափերի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Գաղտնի նյութեր]] |- ! 8 | [[Ծալվող լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Աշխատանքային հատված]] |- ! 8 | [[Minolta]] |- ! 8 | [[Աչքակապ]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի սինխրոնիզացիա]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի առաջատար թիվ]] |- ! 8 | [[Մայք Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Մայկ Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Անտուան Ֆուկուա]] |- ! 8 | [[Խարկովի մեքենաշինական գործարան «ՖԵԴ»]] |- ! 8 | [[Գարի Հելվորսոն]] |- ! 8 | [[Վարդակ (լուսանկարչական սարքավորում)]] |- ! 8 | [[Լրագրողական լուսանկարչություն]] |- ! 8 | [[Վերարտադրանկար]] |- ! 8 | [[Տելեկոնվերտեր]] |- ! 8 | [[Բրյուս Բերեսֆորդ]] |- ! 8 | [[ԲելՕՄՕ]] |- ! 8 | [[Արսենալ (գործարան, Կիև)]] |- ! 8 | [[Ստերեոսկոպիկ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Սետ Ռոգեն]] |- ! 8 | [[Ֆիքս օբյեկտիվ]] |- ! 8 | [[Սպիտակ բալանս]] |- ! 8 | [[Կիսաֆորմատ լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ֆոկալ հարթություն]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային պարկ]] |- ! 8 | [[Կիտ Դևիդ]] |- ! 8 | [[Բեյերի ֆիլտրը]] |- ! 8 | [[Հայելային լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Սթիվեն Հերեկ]] |- ! 8 | [[Agfa-Gevaert]] |- ! 8 | [[Սեդրիկ «Զվարճացնող»]] |- ! 8 | [[Ֆոտոգնդացիր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոզենք]] |- ! 8 | [[Ֆոտոթակարդ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոլուսարձակ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոռեգիստրատոր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոտպագրություն]] |- ! 8 | [[Ֆոտոքանդակ]] |- ! 8 | [[Կրոպ գործոն]] |- ! 8 | [[Կրեյգ Շեֆեր]] |- ! 8 | [[Կրասնագորսկի մեխանիկական գործարան]] |- ! 8 | [[Կոմպակտ տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Կոնի Նիլսեն]] |- ! 8 | [[Սիրողական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Կոշիկ (ֆոտոտեխնիկա)]] |- ! 8 | [[Հարսանեկան լուսանկար]] |- ! 8 | [[Lumix]] |- ! 8 | [[Արբանյակային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Բրենդա Բլետին]] |- ! 8 | [[Բրեկին Մեյեր]] |- ! 8 | [[Կաբարե (ֆիլմ)]] |- ! 8 | [[Վայնդեր (լուսանկար)]] |- ! 8 | [[Leica]] |- ! 8 | [[Konica Minolta]] |- ! 8 | [[Ռոն Շելտոն]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ կիզակետ]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ նկարահանում]] |- ! 8 | [[Ճանապարհային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Բոքս ապարատ]] |- ! 8 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 8 | [[Կետի Նեջիմի]] |- ! 8 | [[Արդյունաբերական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական լայնություն]] |- ! 8 | [[Հերբերտ Ռոս]] |- ! 8 | [[Հեռաչափական ապարատ]] |- ! 8 | [[Բլենդա]] |- ! 8 | [[Կեմ Կլարկ]] |- ! 8 | [[Սանդղակային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Սփռման բիծ]] |- ! 8 | [[Բիլի Քրիստալ]] |- ! 8 | [[Բիլի Կրուդապ]] |- ! 8 | [[Casio]] |- ! 8 | [[Ստորջրյա նկարահանում]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական կափարիչ]] |- ! 8 | [[Sigma Corporation]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատով թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Պաուերս Բուտ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի խոշորացում]] |- ! 8 | [[Դիաֆգրամայի ռեպետիր]] |- ! 8 | [[Իջուցիչ պարան]] |- ! 8 | [[Միկրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Քրիս Միլեր]] |- ! 8 | [[Միգել Ֆերեր]] |- ! 8 | [[Ամենապարզ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի դիաֆգրամա]] |- ! 8 | [[Պանորամային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Մի քանի լավ տղաներ]] |- ! 8 | [[Պանորամային գլխիկ]] |- ! 8 | [[Դենիել Էթիես]] |- ! 8 | [[Իքս մարդիկ (մուլտսերիալ)]] |- ! 8 | [[ԼՈՄՈ]] |- ! 8 | [[Տեսադաշտ որոնող հարմարանք]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի բայոնետ]] |- ! 8 | [[Tamron]] |- ! 8 | [[Դրվագազարդում]] |- ! 8 | [[Մոտորային շարժակ (ֆոտո)]] |- ! 8 | [[Ջանկարլո Էսպոզիտո]] |- ! 8 | [[Ալեքս Բորշտեյն]] |- ! 8 | [[Մոնոպոդ]] |- ! 8 | [[Թվային ետնամաս]] |- ! 8 | [[Մոլի Փարկեր]] |- ! 8 | [[Մոբիլոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի ադապտեր]] |- ! 8 | [[The Observer]] |- ! 8 | [[Միրա (օպտիկա)]] |- ! 8 | [[Պերի Գիլպին]] |- ! 8 | [[Դոնալդ Փիթրի]] |- ! 8 | [[Երկարացնող օղակներ]] |- ! 8 | [[Դոն Սկարդինո]] |- ! 8 | [[Ռիչարդ Բելզեր]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատ]] |- ! 8 | [[Երկօբյեկտ հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Դիստորսիա]] |- ! 8 | [[Լայն փոխարկիչ]] |- ! 8 | [[Նկար]] |- ! 8 | [[Մեկ օբյեկտիվով հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Ռեյ Դոն Չոնգ]] |- ! 8 | [[Ricoh]] |- ! 8 | [[Լիցքավորման թևք]] |- ! 8 | [[Լեյսի Չաբերտ]] |- ! 8 | [[Գովազդային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Անհայելի թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Էկվիվալենտային ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Լոմոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Լոուրենս Կեզդան]] |- ! 8 | [[Մարտկոցային բռնակ]] |- ! 8 | [[Polaroid]] |- ! 8 | [[Որսորդական տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Pentax]] |- ! 8 | [[Գիշերային նկարահանում]] |- ! 8 | [[Որսորդական լուսանկարահանում]] |- ! 8 | [[Էնդրյու Դևիս]] |- ! 8 | [[Գերի Բյուզի]] |- ! 8 | [[Լուիս Գոսետ կրտ.]] |- ! 8 | [[Olympus]] |- ! 8 | [[Շտատիվ]] |- ! 8 | [[Լիամ Էյկեն]] |- ! 8 | [[Անիչկովների պալատ]] |- ! 8 | [[Դևիդ Նաթեր]] |- ! 8 | [[Քեն Ռասել]] |- ! 8 | [[Ջոնի Հարդվիկ]] |- ! 8 | [[Փողոցային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ագուցային ոսպնյակ]] |- ! 8 | [[Simon & Schuster]] |- ! 8 | [[Փոքր ձևաչափի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Նորաձև լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ուոլտեր Հիլ]] |- ! 8 | [[Էլիզաբեթ Դեյլի]] |- ! 8 | [[Տարածքը կտրուկ պատկերող խորություն]] |- ! 7 | [[Հայ Սփյուռք հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ուիլ Արնեթ]] |- ! 7 | [[Թոնի Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Էյվերի Բրուքս]] |- ! 7 | [[Նոա Էմերիկ]] |- ! 7 | [[Հարոլդ Բեքեր]] |- ! 7 | [[Ուորեն Կլարկ]] |- ! 7 | [[Ոսկե լճի վրա]] |- ! 7 | [[Թոմմի Դևիդսոն]] |- ! 7 | [[Կոտայքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շիրակի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շախմատի համահայկական հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Կուղխ և Իքս մարդիկ]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Ուինդոմ]] |- ! 7 | [[Էլիս Կրայջ]] |- ! 7 | [[Կլեյ Հոլ]] |- ! 7 | [[Նենսի Մեյերս]] |- ! 7 | [[Կլենսի Բրաուն]] |- ! 7 | [[Նենսի Տրևիս]] |- ! 7 | [[Էլիոթ Սիլվերշտեյն]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Դիվեյն]] |- ! 7 | [[Նիլ ԼաԲուտ]] |- ! 7 | [[Կլորիս Լիչմեն]] |- ! 7 | [[Սթիվեն Լենգ]] |- ! 7 | [[Պեյթոն Ռիդ]] |- ! 7 | [[Թոմ Ջորջսոն]] |- ! 7 | [[Շելի Ջենսեն]] |- ! 7 | [[Պատրիկ Բերգին]] |- ! 7 | [[Նատաշա Հենսթրիջ]] |- ! 7 | [[Լինդա Ֆիորենտինո]] |- ! 7 | [[Մել Դեմսկի]] |- ! 7 | [[Դալաս Ռոբերտս]] |- ! 7 | [[Լեոն Իչասո]] |- ! 7 | [[Մեթյու Լիլարդ]] |- ! 7 | [[Ջորջ Կյուկոր]] |- ! 7 | [[Գրետա Սկաքի]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Ուրիխ]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Շվենտկե]] |- ! 7 | [[Մարտոն Չոկաշ]] |- ! 7 | [[Գրական ժանր]] |- ! 7 | [[Լինդա Դեյ]] |- ! 7 | [[Մարկ Մայլոդ]] |- ! 7 | [[Մարդկային, չափազանց մարդկային]] |- ! 7 | [[Ռեյ Ուայզ]] |- ! 7 | [[Լոռու մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռեյ Սթիվենսոն]] |- ! 7 | [[Ռեյմոնդ Ջ. Բերի]] |- ! 7 | [[Լորեթա Դիվայն]] |- ! 7 | [[Ռեյչել Լի Կուկ]] |- ! 7 | [[Մայքլ Յորկ]] |- ! 7 | [[Գերի Մարշալ]] |- ! 7 | [[Գեղարքունիքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռոլանդ Էմերիխ]] |- ! 7 | [[Հեզեր Գրեմ]] |- ! 7 | [[Դիդրիխ Բադեր]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Բրոլին]] |- ! 7 | [[Դևիդ Կիտ]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Պուրդում]] |- ! 7 | [[Դպրոցական Մեծ Հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ջեյն Լիվզ]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Բիգզ]] |- ! 7 | [[Սան Ռեմի]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Սուդեյկիս]] |- ! 7 | [[Բոբ Բելաբան]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Ֆլեմինգ]] |- ! 7 | [[Դյուցազներգություն]] |- ! 7 | [[Ինչ է, Ով է]] |- ! 7 | [[Ջեֆրի Տեմբոր]] |- ! 7 | [[Բրեդ Դուրիֆ]] |- ! 7 | [[Ջիլիան Արմսթրոնգ]] |- ! 7 | [[Ղարաբաղյան Ազատագրական Պատերազմ]] |- ! 7 | [[Ջիմ Շերիդան]] |- ! 7 | [[Ջինա Ռոուլենդս]] |- ! 7 | [[Ջո Մորտոն]] |- ! 7 | [[Դեննի Հյուսթոն]] |- ! 7 | [[Ռոնալդ Պիկապ]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Լամլի]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Կեսիդի]] |- ! 7 | [[Իքս մարդիկ: Էվոլյուցիա]] |- ! 7 | [[Ո՞վ է Ի՞նչ է]] |- ! 7 | [[Կոնրադ Վերնոն]] |- ! 7 | [[Ադամ Շենկման]] |- ! 7 | [[Տրիշիա Գարսիա]] |- ! 7 | [[Variety]] |- ! 7 | [[Քեթրին Կիներ]] |- ! 7 | [[Տիմ Ջոնսոն]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլատ]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլաթ]] |- ! 7 | [[Արմին Մյուլեր-Շտալ]] |- ! 7 | [[Այս-Տի]] |- ! 7 | [[Коммерсантъ]] |- ! 7 | [[Վարվառա Կելխ]] |- ! 7 | [[Taschen]] |- ! 7 | [[Օրլանդո Ջոնս]] |- ! 7 | [[Վայոց Ձորի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[LL Կուլ Ջեյ]] |- ! 7 | [[Yale University Press]] |- ! 7 | [[Տերի Գիլիամ]] |- ! 7 | [[Ալեքսանդր Կելխ]] |- ! 7 | [[Տրեյսի Ուլմեն]] |- ! 7 | [[Քևին Մայքլ Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Ֆ. Գերի Գրեյ]] |- ! 7 | [[Քևին Պոլակ]] |- ! 7 | [[Քերոլ Բյորնեթ]] |- ! 7 | [[Փիթ Միշելս]] |- ! 7 | [[Ստոքարդ Չեննինգ]] |- ! 7 | [[Sotheby's]] |- ! 6 | [[Փիթեր Կոյոտ]] |- ! 6 | [[Կորբին Բերնսեն]] |- ! 6 | [[Աննաբետ Գիշ]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆարինա]] |- ! 6 | [[Գերի Ֆլեդեր]] |- ! 6 | [[Լեսլի Լինկա Գլաթեր]] |- ! 6 | [[Բարոյականության ծննդաբանության շուրջ]] |- ! 6 | [[Ջեյմս Վան Դեր Բիկ]] |- ! 6 | [[Լոուրենս Մուդի]] |- ! 6 | [[Բրյուս Բիլսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Էյմոս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Naumburg]] |- ! 6 | [[Էրիկ ՄակԿորմակ]] |- ! 6 | [[Հոուպ Դևիս]] |- ! 6 | [[Արթուր Ալան Սեյդելման]] |- ! 6 | [[Դեյվ Ուիլսոն]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի աշխատություններ]] |- ! 6 | [[Ռորի Կալկին]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ռիտչի]] |- ! 6 | [[Ռոջեր Սպոթիսվուդ]] |- ! 6 | [[Tschandala]] |- ! 6 | [[Հովվերգություններ Մեսսինայից]] |- ! 6 | [[Նոա Ուայլի]] |- ! 6 | [[Ջոն Դալ]] |- ! 6 | [[Դուգլաս Հենշել]] |- ! 6 | [[Will to power]] |- ! 6 | [[Ռենե Օբերժոնուա]] |- ! 6 | [[Դևիդ Գրին]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի փիլիսոփայություն]] |- ! 6 | [[Դիլան Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Շոն Լևի]] |- ! 6 | [[Ֆիլ Օլդեն Ռոբինսոն]] |- ! 6 | [[Տենենբաում ընտանիքը]] |- ! 6 | [[Դեբրա Ուինգեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Հերդ]] |- ! 6 | [[Տես Հարպեր]] |- ! 6 | [[Արժեքների վերագնահատում]] |- ! 6 | [[Ջոն Կորբեթ]] |- ! 6 | [[Մարտին Քեմփբել]] |- ! 6 | [[Ջուլիա Օրմոնդ]] |- ! 6 | [[Կելի Լինչ]] |- ! 6 | [[Մեթ Կիսլար]] |- ! 6 | [[Միշել Յեո]] |- ! 6 | [[Nietzschean affirmation]] |- ! 6 | [[Սայմոն Ուինսեր]] |- ! 6 | [[When Nietzsche Wept]] |- ! 6 | [[Սայմոն Կերտիս]] |- ! 6 | [[Լեսլի Էնն Ուորեն]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆրանց]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Archiv]] |- ! 6 | [[Ջեյմս ՄակԷվոյ]] |- ! 6 | [[Ֆրենսիս Օ’Կոնոր]] |- ! 6 | [[Ռենդի Կուեյդ]] |- ! 6 | [[Գարի Հարիս]] |- ! 6 | [[Մայկ Ջաջ]] |- ! 6 | [[Ջեք ՄակԲրայեր]] |- ! 6 | [[Ջեք Ուորդեն]] |- ! 6 | [[Գարի Շենդլինգ]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության պաթոսը]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության և ստի մասին արտաբարոյական իմաստով]] |- ! 6 | [[Քրիս ՄակԿեյ]] |- ! 6 | [[Ջոել Կոեն]] |- ! 6 | [[Չի ՄակԲրայդ]] |- ! 6 | [[Դոն Թեյլոր]] |- ! 6 | [[Թոմ Բոսլի]] |- ! 6 | [[Դոն Բլուտ]] |- ! 6 | [[Բարի Պեփեր]] |- ! 6 | [[Մեգգի Ջիլենհոլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Ուիր]] |- ! 6 | [[Last man]] |- ! 6 | [[Քրիստին Սքոթ Թոմաս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Sils-Maria]] |- ! 6 | [[Մոս Դեֆ]] |- ! 6 | [[Թոմ Շեդյակ]] |- ! 6 | [[Լու Դայմոնդ Ֆիլիպս]] |- ! 6 | [[Մորիս Չեսթնատ]] |- ! 6 | [[Library of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Ջերի Օ’Կոնել]] |- ! 6 | [[Ջերեմի Սիսթո]] |- ! 6 | [[Մայքլ Քեյթոն-Ջոնս]] |- ! 6 | [[Քրիստոսի հարություն]] |- ! 6 | [[Master–slave morality]] |- ! 6 | [[Մայքլ Սպիլեր]] |- ! 6 | [[Օսկար (75-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 6 | [[Դոն Պարդո]] |- ! 6 | [[Դոն Ռոյ Կինգ]] |- ! 6 | [[Կուռքերի մթնաշաղը]] |- ! 6 | [[God is dead]] |- ! 6 | [[Ջեք Թոմպսոն]] |- ! 6 | [[Նիցշեի մասին աշխատությունների ցանկ]] |- ! 6 | [[Նիցշեի հայացքները կանանց վերաբերյալ]] |- ! 6 | [[Նիցշեագիտության հանդես]] |- ! 6 | [[Նիցշե contra Վագներ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Վուլ]] |- ! 6 | [[Eternal return]] |- ! 6 | [[Վագների դեպքը]] |- ! 6 | [[Դենա Կարվի]] |- ! 6 | [[Friedrich Nietzsche and free will]] |- ! 6 | [[Ջոզեֆ Սարջենտ]] |- ! 6 | [[Influence and reception of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Քրիստոֆեր Չուլակ]] |- ! 6 | [[Բրայան Լևանտ]] |- ! 6 | [[ՋոԲետ Ուիլյամս]] |- ! 6 | [[Greenwood Publishing Group]] |- ! 6 | [[Herd behavior]] |- ! 6 | [[Hymnus an das Leben]] |- ! 6 | [[Տոբի Ջոնս]] |- ! 6 | [[Ռոն Անդերվուդ]] |- ! 6 | [[Ջենիֆեր Իլի]] |- ! 6 | [[Դիոնիսոսյան դիթիրամբներ]] |- ! 6 | [[Տեյ Դիգզ]] |- ! 6 | [[Relationship between Friedrich Nietzsche and Max Stirner]] |- ! 6 | [[Շոն Պատրիկ Ֆլեների]] |- ! 6 | [[Մայքլ Մ. Ռոբին]] |- ! 6 | [[Ջիմ Կամինգս]] |- ! 6 | [[Ուիլյամ Սեդլեր]] |- ! 6 | [[Ալան Պակուլա]] |- ! 6 | [[Կյոնգ Հի Լիմ]] |- ! 6 | [[Քանդակ]] |- ! 6 | [[Դերիլ Սաբարա]] |- ! 6 | [[Սվուզի Կյորց]] |- ! 6 | [[Ռ. Լի Էրմի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Շուլց]] |- ! 6 | [[Ջիմ Դաֆի]] |- ! 6 | [[Մայքլ ՄակԿին]] |- ! 6 | [[Լաուրա Սերոն]] |- ! 6 | [[Մայքլ Հոֆման]] |- ! 6 | [[Փիթեր Լետո]] |- ! 6 | [[Յաֆետ Կոթո]] |- ! 6 | [[Հայաստանի քաղաքականություն]] |- ! 6 | [[Սետ Մայերս]] |- ! 6 | [[Amor fati]] |- ! 6 | [[Չարլզ Մարտին Սմիթ]] |- ! 6 | [[Անժամանակյա դիտարկումներ (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Apollonian and Dionysian]] |- ! 6 | [[Սուպեր ընտանիքը 2]] |- ! 6 | [[Ես և քույրս (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Մարկ Սթիվեն Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Տյորտելտաուբ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Փարկեր]] |- ! 6 | [[Մետյու Մոդայն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մինկոֆ]] |- ! 6 | [[Գլեն Հեդլի]] |- ! 6 | [[Սուրբ Եկատերինա Ալեքսանդրիյսկայա]] |- ! 6 | [[Լենա Ուլին]] |- ! 6 | [[Յեն Բեննեն]] |- ! 6 | [[Փիթեր Չելսոմ]] |- ! 6 | [[Մարտին Դոնովան]] |- ! 6 | [[Չակ Ռասել]] |- ! 6 | [[Էլի Շիդի]] |- ! 6 | [[Սթիվեն Սերջիկ]] |- ! 6 | [[Անարխիզմը և Ֆրիդրիխ Նիզշեն]] |- ! 6 | [[Ադամ Գոլդբերգ]] |- ! 6 | [[Ֆրեդ Սկեպիսի]] |- ! 6 | [[Փիլիսոփայությունը Հունաստանի ողբերգական ժամանակաշրջանում]] |- ! 6 | [[Ռոբ Կոեն]] |- ! 6 | [[Կ’Օրիանկա Կիլչեր]] |- ! 6 | [[Կրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 6 | [[Ադամ Արկին]] |- ! 6 | [[Լուկաս Հաաս]] |- ! 6 | [[Ուոլտեր Գրոման]] |- ! 6 | [[Ալան Արմսթրոնգ]] |- ! 6 | [[Էլիոթ Գուլդ]] |- ! 6 | [[Լարի Դրեյկ]] |- ! 6 | [[Կլեա Դյուվալ]] |- ! 6 | [[Կլարկ Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մարշալ]] |- ! 6 | [[Սեմ Ռոքուել]] |- ! 6 | [[Ջոն Վուդ]] |- ! 6 | [[Կինոփառատոն]] |- ! 6 | [[Դիզեր Դի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ջիտեր]] |- ! 6 | [[Ջուլիան Սենդս]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ֆոքս]] |- ! 6 | [[Ֆիլիպ Սավիլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր ՄակՆիկոլ]] |- ! 6 | [[Միա Սարա]] |- ! 6 | [[Ջանկարլո Ջանինի]] |- ! 6 | [[Ressentiment]] |- ! 6 | [[Ստուդիա 30]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ջեյմս Օլմոս]] |- ! 6 | [[World riddle]] |- ! 6 | [[Молодая гвардия (издательство)]] |- ! 6 | [[Դևիդ Պլաթ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Շին]] |- ! 6 | [[Հելեն Սլեյթեր]] |- ! 6 | [[Мир фантастики]] |- ! 6 | [[CBS News]] |- ! 6 | [[Ջեյ Ռոուչ]] |- ! 6 | [[Մայքլ Բել]] |- ! 6 | [[Հեյլի Էտվել]] |- ! 6 | [[Մայքլ Լերներ]] |- ! 6 | [[Ջ.Տ. Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Հարտ Բոկներ]] |- ! 6 | [[Գարի Դին Ստենտոն]] |- ! 6 | [[Էնգուս ՄակՖադեն]] |- ! 6 | [[Էնդի Դիկ]] |- ! 6 | [[Բերտ Ռեյնոլդս]] |- ! 6 | [[Այվեն Ռայթման]] |- ! 6 | [[Կիմ Կոուտս]] |- ! 6 | [[Ռիչարդ Տորպե]] |- ! 6 | [[Ռայան Ֆիլիպ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Ռիդ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Լուկետիչ]] |- ! 6 | [[Արշալույս (գիրք)]] |- ! 6 | [[Սեմ Էլիոթ]] |- ! 6 | [[Ջերի Ցուկեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Պասկվին]] |- ! 6 | [[Բիլ Կուտուրե]] |- ! 6 | [[Սեդրիկ «Ռազվլեկատել»]] |- ! 6 | [[Պատկեր]] |- ! 6 | [[Ջո Ռայթ]] |- ! 6 | [[Ստյուարտ Ռոզենբերգ]] |- ! 6 | [[Կուին Լատիֆա]] |- ! 6 | [[Ողբերգության ծնունդը]] |- ! 6 | [[Հարոլդ Ռեմիս]] |- ! 5 | [[Յան դե Բոնտ]] |- ! 5 | [[Ժամանակակից գրականության պատմություն]] |- ! 5 | [[Ջո Վիտերելի]] |- ! 5 | [[Քրիստին Դևիս]] |- ! 5 | [[Տերմինատոր 3. Մեքենաների ապստամբությունը]] |- ! 5 | [[Տերին Մեննինգ]] |- ! 5 | [[Տերի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Ջո Ռեգալբուտո]] |- ! 5 | [[Տիա Կարերե]] |- ! 5 | [[Ջո Սպանո]] |- ! 5 | [[Ջո Ջոնսթոն]] |- ! 5 | [[Ժան Ռոշֆոր]] |- ! 5 | [[Այլմոլորակայինը (ֆիլմ)]] |- ! 5 | [[Տերի ՄակԿոյ]] |- ! 5 | [[Ջոն Տոու]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Դեմմի]] |- ! 5 | [[Մետցենգերշտեյն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ֆրանկենհայմեր]] |- ! 5 | [[The Advocate]] |- ! 5 | [[Մերի Ստյուարտ Մասթերսոն]] |- ! 5 | [[Տեա Լեոնի]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լին]] |- ! 5 | [[Իքսզիբիտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Սևիջ]] |- ! 5 | [[The Amazing Spider-Man]] |- ! 5 | [[Ջոն Սթիվենսոն]] |- ! 5 | [[Տեմի Լորեն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լիբեսման]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լինն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ռիգգի]] |- ! 5 | [[Մելիսա Ջորջ]] |- ! 5 | [[Լերի Իլայկենն]] |- ! 5 | [[Մեդելին Ստոու]] |- ! 5 | [[Գրեյ ԴեԼիսլ]] |- ! 5 | [[Մեթ Ռոս]] |- ! 5 | [[Լենս Հենրիքսեն]] |- ! 5 | [[Լեննի Պիկեթ]] |- ! 5 | [[Տարա Ֆիտցջերալդ]] |- ! 5 | [[Տարաջի Պ. Հենսոն]] |- ! 5 | [[Մեկ շաբաթում երեք կիրակի]] |- ! 5 | [[Դայան Կեննոն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Մոսթոու]] |- ! 5 | [[Դայենն Ուիսթ]] |- ! 5 | [[Մետյու Մակֆեյդեն]] |- ! 5 | [[Իրվին Կերշներ]] |- ! 5 | [[Մուգ աշտարակը]] |- ! 5 | [[Իզրաֆել]] |- ! 5 | [[The Los Angeles Times]] |- ! 5 | [[Միտչ Պիլեջի]] |- ! 5 | [[Միրիամ Մարգուլիս]] |- ! 5 | [[Դեն Հեդայյա]] |- ! 5 | [[Քևին Բրայտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Բեդեմ]] |- ! 5 | [[Տերենս Ստեմպ]] |- ! 5 | [[Ջոն Լենդիս]] |- ! 5 | [[Քրիստոֆեր Մորախեն]] |- ! 5 | [[Ջոեննա Լի]] |- ! 5 | [[Ջոել Էդգերտոն]] |- ! 5 | [[Մորելլա]] |- ! 5 | [[Ջոդի Բենսոն]] |- ! 5 | [[The Hindu]] |- ! 5 | [[Տերանուովի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Ուայտսել]] |- ! 5 | [[Ջոն Կլիզ]] |- ! 5 | [[Իտեն Էմբրի]] |- ! 5 | [[Դեբնի Կոուլմեն]] |- ! 5 | [[Դեբորա Կարա Անգեր]] |- ! 5 | [[Ջոն Մաքենզի]] |- ! 5 | [[Ջոն Մարլի]] |- ! 5 | [[Ջոն ՄակՏիրնան]] |- ! 5 | [[Միմի Ռոջերս]] |- ! 5 | [[Միշա Բարտոն]] |- ! 5 | [[Դելլա Տորրեի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Կասիր]] |- ! 5 | [[Օդդիի խորան]] |- ! 5 | [[Օդապարիկի պատմությունը]] |- ! 5 | [[Ինքնադիմանկար (Ռաֆայելի նկար)]] |- ! 5 | [[Մինն այսպես, մյուսն այնպես]] |- ! 5 | [[Դեննիս Ֆարինա]] |- ! 5 | [[Քրիս Ուեջ]] |- ! 5 | [[Ժակլին Բիսետ]] |- ! 5 | [[Ոսկյա բզեզ]] |- ! 5 | [[Փասադինյան տիամայր]] |- ! 5 | [[Ոսկե առյուծ]] |- ! 5 | [[Քեյթ Ջեքսոն]] |- ! 5 | [[Քեյթ Մալգրյու]] |- ! 5 | [[Պոլ Ֆրիս]] |- ! 5 | [[Էնդի Տեննանտ]] |- ! 5 | [[Ելենային]] |- ! 5 | [[Քեյթ Բոսվորտ]] |- ! 5 | [[Музыка]] |- ! 5 | [[Եղնիկների որսորդը]] |- ! 5 | [[Պոլ Ու. Ս. Անդերսոն]] |- ! 5 | [[Ուեյն Վան]] |- ! 5 | [[Էյրոսի և Հերմիոնայի զրույցը]] |- ! 5 | [[Էյդան Քուին]] |- ! 5 | [[Էմիլիո Էսթևեզ]] |- ! 5 | [[Էմիլիա Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Էմիլի Պիա դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ոմն Հանս Պֆաալիանհավանական արկածները]] |- ! 5 | [[Դևիդ Օգդեն Ստայերզ]] |- ! 5 | [[Էմի Ռոսամ]] |- ! 5 | [[Էնթոնի ԼաՊալյա]] |- ! 5 | [[Էնջի Հերմոն]] |- ! 5 | [[Էնջի Դիկինսոն]] |- ! 5 | [[Ալեն Կրոկեր]] |- ! 5 | [[Դևիդ Մորիսի]] |- ! 5 | [[Քեն Օլին]] |- ! 5 | [[Դևիդ Ջ. Էգիլ]] |- ! 5 | [[Московский комсомолец]] |- ! 5 | [[Ջասթին Չադվիկ]] |- ! 5 | [[Музей Орсе]] |- ! 5 | [[Ջասթին Կիրկ]] |- ! 5 | [[Ալդոբրանդինիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջանետ ՄակՏիր]] |- ! 5 | [[Քեն Ստոթ]] |- ! 5 | [[Շրջանավարտը]] |- ! 5 | [[Պրոֆեսոր Պեռռոի և բժիշկ Սմոլի համակարգը]] |- ! 5 | [[Երաժշտության ձայներ]] |- ! 5 | [[Երբ Հարրին հանդիպեց Սալլիին]] |- ! 5 | [[Շշում գտնված ձեռագիրը]] |- ! 5 | [[Էդ Լոտեր]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Գոդֆրի]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Բոշո]] |- ! 5 | [[Էլեն Բարկին]] |- ! 5 | [[Զոի Բել]] |- ! 5 | [[Էլդորադո(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Զրույց մումիայի հետ]] |- ! 5 | [[Չարլի Դեյ]] |- ! 5 | [[Փիթեր Սիգալ]] |- ! 5 | [[Էդգար Ռամիրեզ]] |- ! 5 | [[Էդվարդ Բյորնս]] |- ! 5 | [[Պայծառակերպություն]] |- ! 5 | [[Պամելա Գիդլի]] |- ! 5 | [[Փիթեր Ռիգերտ]] |- ! 5 | [[Չարլզ Ադլեր]] |- ! 5 | [[Էլեոնորա]] |- ! 5 | [[Փարոսը]] |- ! 5 | [[Էմի Իրվինգ]] |- ! 5 | [[Էմբետ Դևիդց]] |- ! 5 | [[Էմանուել Սնոուման]] |- ! 5 | [[Քաղաք ծովի վրա]] |- ! 5 | [[Երկ]] |- ! 5 | [[Փիթեր ԴեԼուիս]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Վարբերտոն]] |- ! 5 | [[Ունաի և Մոնոսի զրույցը]] |- ! 5 | [[Պեննի Մարշալ]] |- ! 5 | [[Ուոլես Շոուն]] |- ! 5 | [[Ալան Արկուշ]] |- ! 5 | [[Պարույր Հայկազն (վեպ)]] |- ! 5 | [[Էլիզաբեթ ՄակԳովերն]] |- ! 5 | [[Զակարի Լևայ]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Այվորի]] |- ! 5 | [[Յեն ՄակԴայարմիդ]] |- ! 5 | [[Տիրամայրը մանկան հետ]] |- ! 5 | [[Թոնի Գոլդուին]] |- ! 5 | [[Դին Ստոկուել]] |- ! 5 | [[Դիոտալեվիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[WorldCat]] |- ! 5 | [[Նատանիել Փարկեր]] |- ! 5 | [[Ջերի Տորպ]] |- ! 5 | [[Նեդ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թոմ Սկերիտ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Ուեսթ]] |- ! 5 | [[Ջերի Կոեն]] |- ! 5 | [[Դոմինիկ Սենա]] |- ! 5 | [[X-Men Legends II: Rise of Apocalypse]] |- ! 5 | [[Տիրամոր զբոսանք]] |- ! 5 | [[Yahoo! Movies]] |- ! 5 | [[Թոմ Բրեյդվուդ]] |- ! 5 | [[Ակնոցը]] |- ! 5 | [[Ն. Նեկրասովը «Վերջին երգերի» ժամանակահատվածում]] |- ! 5 | [[Թոնի Շելուբ]] |- ! 5 | [[Քրիստիան Ի. Նայբի II]] |- ! 5 | [[Քրիստի Սուոնսոն]] |- ! 5 | [[Թոնի Պլանա]] |- ! 5 | [[Ջիլ Շոլեն]] |- ! 5 | [[Ջիլ Բելոուզ]] |- ! 5 | [[Յուրգեն Պրոխնով]] |- ! 5 | [[Տիմ Պիգոթ-Սմիթ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Յուդայան Պրասադ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Չետեր]] |- ! 5 | [[Յուեն Բրեմներ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Բոնդ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Լևի]] |- ! 5 | [[Մեգան Մալալի]] |- ! 5 | [[Տրիտ Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Иовлева, Лидия Ивановна]] |- ! 5 | [[Նորվեգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ռուսո]] |- ! 5 | [[Жизнь замечательных людей]] |- ! 5 | [[Էրիկ Մեբիաս]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Պյուրֆոյ]] |- ! 5 | [[Էրիկ Դարնել]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Նիլսոն]] |- ! 5 | [[Շելի Մորիսոն]] |- ! 5 | [[Տրակտատ]] |- ! 5 | [[Էվրիկա (էսսե)]] |- ! 5 | [[Շեկխար Կապուր]] |- ! 5 | [[Շերի Լունգի]] |- ! 5 | [[Դևիդ Կերեդին]] |- ! 5 | [[Շերիլ Լի]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Դ’Արսի]] |- ! 5 | [[Շղարշով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Նորման Տոկար]] |- ! 5 | [[Ալեքսա Քենին]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Մյուզ]] |- ! 5 | [[Նիկ Գոմեզ]] |- ! 5 | [[Տոդ Հոլենդ]] |- ! 5 | [[Նիկ Ֆրոսթ]] |- ! 5 | [[Թեյլոր Հեկֆորդ]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Պատրիկ]] |- ! 5 | [[Թատերախաղ]] |- ! 5 | [[Թատերագրություն]] |- ! 5 | [[Ալեքսանդրա Պոլ]] |- ! 5 | [[Էրլ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թամերլան(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Թախտին նստած մերկ կինը]] |- ! 5 | [[Брук, Яков Владимирович]] |- ! 5 | [[Էրոտիկ գրականություն]] |- ! 5 | [[Քոլին Բաքսի]] |- ! 5 | [[Էրնի Սաբելա]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Նորա Էֆրոն]] |- ! 5 | [[Մեգան Ուորդ]] |- ! 5 | [[Մեխակներով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ռոջեր Մոբլի]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Հեռուստաֆիլմ]] |- ! 5 | [[Կիմ Մեններս]] |- ! 5 | [[Անջեյ Բարտկովյակ]] |- ! 5 | [[Անսիդեի տաճարի խորան]] |- ! 5 | [[Օսկար (74-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Անսփոփ վիշտը]] |- ! 5 | [[Լորեյն Բրաքո]] |- ! 5 | [[Ստյուարտ Մարգոլին]] |- ! 5 | [[Հեռանկար]] |- ! 5 | [[Բիբի Նյուվիրտ]] |- ! 5 | [[Հավերժական անդորր]] |- ! 5 | [[Օսկար (54-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խորհրդավոր գետը]] |- ! 5 | [[Օսկար (55-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (56-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Էյր]] |- ! 5 | [[Բրիջիտ Ուիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (57-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Հանգամանքի փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Բերնադեթ Փիթերս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Ֆրեսկո]] |- ! 5 | [[Մարդը, ում մասերի էին բաժանել]] |- ! 5 | [[Աֆրիկայից]] |- ! 5 | [[Ասպետի որդին]] |- ! 5 | [[Գրեգորի Հոբլիտ]] |- ! 5 | [[Ֆոն դեր Ռոպպի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Allmovie]] |- ! 5 | [[Սայմոն Կելոու]] |- ! 5 | [[ՄակՔենզի Էսթին]] |- ! 5 | [[Օսկար (69-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդլի Ռեյմոնդ]] |- ! 5 | [[Սքոթ Կաան]] |- ! 5 | [[Աննաբելա Շիորա]] |- ! 5 | [[Հերկուլես (մուլտսերիալ)]] |- ! 5 | [[Սայմոն Ուելս]] |- ! 5 | [[Լոլիտա Դավիդովիչ]] |- ! 5 | [[Ստեղծագործության փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Կիրկ Բրաունինգ]] |- ! 5 | [[Ստեյսի Կիչ]] |- ! 5 | [[Գերի Կոուլ]] |- ! 5 | [[Հայդեն Պանեթերի]] |- ! 5 | [[Հայեցողը (նկար)]] |- ! 5 | [[Սեյմուր Կեսել]] |- ! 5 | [[Վիլյամ Վիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (58-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդ Գերետ]] |- ! 5 | [[Սատանան զանգակատանը]] |- ! 5 | [[Աշերների տան անկումը]] |- ! 5 | [[Կերի-Էնն Մոս]] |- ! 5 | [[Մայկելտի Ուիլյամսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (63-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (64-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբ Պոլսեն]] |- ! 5 | [[C-SPAN]] |- ! 5 | [[Մայքլ Մերֆի]] |- ! 5 | [[Ռոբբի Բենսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (62-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Դանկան ՄակՆիլ]] |- ! 5 | [[Խաչելություն Կույս Մարիամի, սրբերի և հրեշտակների հետ]] |- ! 5 | [[Սանդրա Օ]] |- ! 5 | [[Օսկար (65-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բևերլի Դ’Անջելո]] |- ! 5 | [[Օսկար (66-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խլոյա Գրեյս Մորեց]] |- ! 5 | [[Մայքլ Էնգլեր]] |- ! 5 | [[Հեմիլտոն Լասկի]] |- ! 5 | [[Սաշա Բարոն Կոեն]] |- ! 5 | [[Օսկար (67-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Մայքլ Շենոն]] |- ! 5 | [[Ֆիլիպ Նոյս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Օնտկին]] |- ! 5 | [[Օսկար (72-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լորի Մետկաֆ]] |- ! 5 | [[Լուի Լետերե]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Մալիգան]] |- ! 5 | [[Օսկար (73-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Գարի Կոնիկ կրտ.]] |- ! 5 | [[Օսկար (59-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Կերտիս Արմսթրոնգ]] |- ! 5 | [[Խնձորով պատանի]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Պիրս]] |- ! 5 | [[Օսկար (60-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բլայտ Դաններ]] |- ! 5 | [[Գարի Գոլդման]] |- ! 5 | [[Լուիս Գուզման]] |- ! 5 | [[Օսկար (71-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բիլ Պեկսթոն]] |- ! 5 | [[Բլեյկ Էդվարդս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Պարե]] |- ! 5 | [[Լուիս Ս.Կ.]] |- ! 5 | [[Առասպելահյուսություն]] |- ! 5 | [[Օսկար (61-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Վարդով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Մադս Միքելսեն]] |- ! 5 | [[Մարիո Վան Պիբլզ]] |- ! 5 | [[Գրական ամսագիր]] |- ! 5 | [[Սուրբ Միխայիլը և վիշապը]] |- ! 5 | [[Լիզա Բոնե]] |- ! 5 | [[Գրականության սոցիոլոգիա]] |- ! 5 | [[Գրականության հիմունքներ]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Կորաչի]] |- ! 5 | [[Գրական քննադատություն]] |- ! 5 | [[Գրական տերմինների բառարան]] |- ! 5 | [[Գրական տեսություն]] |- ! 5 | [[Բալոնիի խորան]] |- ! 5 | [[Կայծեր]] |- ! 5 | [[Ֆրեյզեր (սերիալ)]] |- ! 5 | [[Մարվին Ջ. Չոմսկի]] |- ! 5 | [[Լիզ Սմիթ]] |- ! 5 | [[San Diego Comic-Con International]] |- ! 5 | [[Բրեդ Բյորդ]] |- ! 5 | [[Գվիդօբալդո դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ձվաձև դիմանկարը]] |- ! 5 | [[Մարկ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Գորտաման (նկար, Ռենուար)]] |- ! 5 | [[Մարկ Օսբորն]] |- ! 5 | [[Կրամերն ընդդեմ Կրամերի]] |- ! 5 | [[Կարեն Բլեկ]] |- ! 5 | [[Գործարարը]] |- ! 5 | [[Գրանդուկի տիրամայր]] |- ! 5 | [[San Francisco Chronicle]] |- ! 5 | [[Հովարդ Դոյչ]] |- ! 5 | [[Սլիմ Պիկենս]] |- ! 5 | [[Կասկածելի անձինք]] |- ! 5 | [[Բուչ Քեսիդին և Սանդենս Քիդը]] |- ! 5 | [[Սյուզեն Ռորեր]] |- ! 5 | [[Բարոնչիի խորան]] |- ! 5 | [[Գրեգ Ջերման]] |- ! 5 | [[Սոլ Ռուբինեկ]] |- ! 5 | [[Ջուլիա Լուիս-Դրեյֆուս]] |- ! 5 | [[Կոլոննա ընտանիքի խորան]] |- ! 5 | [[Բարսումյան շարք]] |- ! 5 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 5 | [[Սֆինքս (պատմվածք)]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Քոլինզ]] |- ! 5 | [[Կոլիզեում (բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Կատաղած ցուլ]] |- ! 5 | [[Սոլլիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Կաուպերի փոքր տիրամայր]] |- ! 5 | [[Սիբիլ Շեպարդ]] |- ! 5 | [[Բրայան Բրաուն]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Ուեյլի]] |- ! 5 | [[Կույս Մարիամի նշանադրություն]] |- ! 5 | [[Կաուպերի մեծ տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջուլիուս Ռոդմենի օրագիրը]] |- ! 5 | [[Կարեն Յանգ]] |- ! 5 | [[Ջրհորը և փարոսը]] |- ! 5 | [[Օսկար (68-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լինոր]] |- ! 5 | [[Գլենն Հեդլի]] |- ! 5 | [[Մ. Էմետ Ուոլշ]] |- ! 5 | [[Ռաջա Գոսնել]] |- ! 5 | [[Բոբ Կոեր]] |- ! 5 | [[Ս. Էպատա Մերկերսոն]] |- ! 5 | [[ABC News]] |- ! 5 | [[Ս. Թոմաս Հաուել]] |- ! 5 | [[Վիրջիլ Վ. Ֆոգել]] |- ! 5 | [[Լիճ: Ռուսաստան]] |- ! 5 | [[Արթուր Հիլեր]] |- ! 5 | [[Մարկ Լ. Լեսթեր]] |- ! 5 | [[Սպայկ Ջոնզ]] |- ! 5 | [[Բոբ Ռեյֆելսոն]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Հիլ]] |- ! 5 | [[Ռեբեքա Դե Մորնեյ]] |- ! 5 | [[Internet Archive]] |- ! 5 | [[Կախարդված դղյակ]] |- ! 5 | [[Ռայան Ֆիլիփ]] |- ! 5 | [[Ռոյ Բրոկսմիթ]] |- ! 5 | [[Հղին]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Վիրջինիայի կերպարվեստի թանգարան]] |- ! 5 | [[Մարկ Հեմիլ]] |- ! 5 | [[Irish Independent]] |- ! 5 | [[Արթուր Գորդոն Փիմի արկածների մասին պատմվածք]] |- ! 4 | [[Հոլմս Օսբորն]] |- ! 4 | [[Ֆիլադելֆյան պատմություն]] |- ! 4 | [[Շելի Ուինտերս]] |- ! 4 | [[Հորդի Մոլյա]] |- ! 4 | [[Օրորոցից մինչև գերեզման]] |- ! 4 | [[CBS հատուկ դպրոցական արձակուրդներ]] |- ! 4 | [[Dorling Kindersley]] |- ! 4 | [[Քերոլ Կեյն]] |- ! 4 | [[Կետ Ուիլյամս]] |- ! 4 | [[Հիզեր Գրեմ]] |- ! 4 | [[Նոթեր ընդհատակից]] |- ! 4 | [[Կարլոս Սալդանա]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ ձկնորսի և ձկնիկի մասին]] |- ! 4 | [[Նոր Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Էքսպրեսիոնիզմ ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Գրեգ]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ Սալթան թագավորի մասին]] |- ! 4 | [[Հմայվածները]] |- ! 4 | [[Շերիլ Լեդ]] |- ! 4 | [[Կելի ՄակԳիլիս]] |- ! 4 | [[Նորտոն Վիրգեն]] |- ! 4 | [[Քեննետ ՄակՄիլան]] |- ! 4 | [[Ֆաուստ (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Շերիլին Ֆեն]] |- ! 4 | [[Ֆանտաստիկ մտահղացումներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ֆեյզոն Լավ]] |- ! 4 | [[Կեմերոն Կրոու]] |- ! 4 | [[Հիվանդներին բուժող Քրիստոսը (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Էրնեսթ Ռ. Դիկերսոն]] |- ! 4 | [[Известия]] |- ! 4 | [[Հերոս]] |- ! 4 | [[Էնտոնի Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Կարլ Լամբլի]] |- ! 4 | [[Էրիկա Քրիստենսեն]] |- ! 4 | [[Demographics of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շերի Ֆոլքսոն]] |- ! 4 | [[Քեռու երազը]] |- ! 4 | [[Ֆիլ Վայնշտեյն]] |- ! 4 | [[Ֆեյ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Քիրան Կալկին]] |- ! 4 | [[Էսթելա Ուորեն]] |- ! 4 | [[Շեյն Բրոլի]] |- ! 4 | [[Էրիկ Բրադեն]] |- ! 4 | [[Օսկար (21-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քեն Վատանաբե]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ ողբերգություններ]] |- ! 4 | [[Փոթորիկ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Փողի ծուխը]] |- ! 4 | [[Ադամ Բերնշտեյն]] |- ! 4 | [[Կրեյգ Ֆերգյուսոն]] |- ! 4 | [[ABC-CLIO]] |- ! 4 | [[Կլեր Դեյնս]] |- ! 4 | [[Կլեր Բլում]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ հերոսը]] |- ! 4 | [[Ուոլտեր Կրոնկիտ]] |- ! 4 | [[Կլեյտոն Ռոներ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիական կապավորը]] |- ! 4 | [[Ուոլես Լենգեմ]] |- ! 4 | [[Ուրիշի կինը ու ամուսինը մահճակալի տակ]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր (ճանապարհին)]] |- ! 4 | [[Կրքի անատոմիա]] |- ! 4 | [[Կլարենս Ուիլյամս III]] |- ! 4 | [[Կլավդիոս Յուլիուսի դավադրությունը]] |- ! 4 | [[Փրկելով շարքային Ռայանին]] |- ! 4 | [[Ուկրաինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ուինրիխ Կոլբե]] |- ! 4 | [[Ուին Ֆելփս]] |- ! 4 | [[Ֆունկցիոնալիզմ]] |- ! 4 | [[Ֆորեսթ Ուիթաքեր]] |- ! 4 | [[Ուիլֆորդ Բրիմլի]] |- ! 4 | [[Ուվե Բոլ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էլոդի Կին]] |- ! 4 | [[Փիթեր Վոն]] |- ! 4 | [[1826—1836 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Կովբոյներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Կոնի Բուտ]] |- ! 4 | [[Չեռնոգորիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդվարդ Հերման]] |- ! 4 | [[Կոլոմնայի տնակը]] |- ! 4 | [[Չեխիա ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կորտնի Բ. Վենս]] |- ! 4 | [[Չարլի Կոքս]] |- ! 4 | [[Ուրվականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Չարլզ Ս. Դաթոն]] |- ! 4 | [[Կուզմա Պրուտկովի և նրա ընկերոջ ամառանոցային զբոսանքների մասին]] |- ! 4 | [[Չարլզ Շայեր]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Օզ]] |- ! 4 | [[Սլովակիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ադամ ՄակԿեյ]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Մարտին]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Գրիլո]] |- ! 4 | [[Էլի Լարտեր]] |- ! 4 | [[Ֆրեդի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Ֆրեդերիկ Դու Չաու]] |- ! 4 | [[Համլետ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 4 | [[Administrative divisions of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շոտլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կերի Մալիգան]] |- ! 4 | [[Նոա Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Огонёк]] |- ! 4 | [[Ֆինլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Պրայն]] |- ! 4 | [[Հարյուրամյա]] |- ! 4 | [[Կերտիս Հենսոն]] |- ! 4 | [[Հարվի Ֆիրշտեյն]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆոքս]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆիշեր]] |- ! 4 | [[Հարրի Փոթեր]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Վ. ՄակԼագլեն]] |- ! 4 | [[Bibliography of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Գրիվ]] |- ! 4 | [[Book:Հայաստան]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Ուինչեսթեր]] |- ! 4 | [[Շտապ օգնություն (սերիալ)]] |- ! 4 | [[Շվեյցարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Էդվարդս]] |- ! 4 | [[Շվեդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կետրին Կիներ]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Բոսկո]] |- ! 4 | [[Հել Էշբի]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Ջոն Դենիսոն]] |- ! 4 | [[Քեյթ Կեպշոու]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ա. Գրեմ]] |- ! 4 | [[Հայաստանի բնակավայրեր]] |- ! 4 | [[Քարե հյուրը]] |- ! 4 | [[Կիրջալի]] |- ! 4 | [[Հայաստանի երկրաշարժերի ցանկ]] |- ! 4 | [[Քեթի Բեյքեր]] |- ! 4 | [[Հայաստանի սոցիալական խնդիրներ]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Բ. Դևիս]] |- ! 4 | [[Էմիլի Լլոյդ]] |- ! 4 | [[Просвещение (издательство)]] |- ! 4 | [[Հայտնություն (Դյուրեր)]] |- ! 4 | [[Հայր Ֆերապոնտ]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Պավլովիչ Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու հիշատակ]] |- ! 4 | [[Կիպրոսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու թանգարաններ]] |- ! 4 | [[Ֆլիկի արկածները]] |- ! 4 | [[Քեմփբել Սքոթ]] |- ! 4 | [[Հավեր Աբադ]] |- ! 4 | [[Հավերժ ամուսին]] |- ! 4 | [[Քեյսի Չայլդզ]] |- ! 4 | [[Մալթայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Պաուել]] |- ! 4 | [[Մարիո Ացցոպարդի]] |- ! 4 | [[Օսկար (41-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (40-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (39-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (38-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լյուկ Պերի]] |- ! 4 | [[Օսկար (37-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իսայյա Վաշինգտոն]] |- ! 4 | [[Միկո Հյուզ]] |- ! 4 | [[Միկաել Սալոմոն]] |- ! 4 | [[Մարիա տրիպի դիմանկար]] |- ! 4 | [[Միկ Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Լյուիս Գիլբերտ]] |- ! 4 | [[Իսլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The CW Television Network]] |- ! 4 | [[Միխայիլ Ռակիտին]] |- ! 4 | [[Մարկ Բուն Ջունիոր]] |- ! 4 | [[Օսկար (36-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լիտվայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իվան Կարամազով]] |- ! 4 | [[The Boston Globe]] |- ! 4 | [[Օսկար (35-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իտալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իտան Կոեն]] |- ! 4 | [[Մարկ Լոուրենս]] |- ! 4 | [[Մարկ Լևին]] |- ! 4 | [[Լինդսի Կրաուս]] |- ! 4 | [[Լինդսեյ Վագներ]] |- ! 4 | [[Իռլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իշխան Միշկին]] |- ! 4 | [[Օսկար (34-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Կոսթներ]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Քեյն]] |- ! 4 | [[Մոլդովայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The Seattle Times]] |- ! 4 | [[Օսկար (49-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Գրևե]] |- ! 4 | [[The New York Times Company]] |- ! 4 | [[Օսկար (48-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լորա Իննես]] |- ! 4 | [[Միրանդա Օթո]] |- ! 4 | [[Քևին Դոբսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (47-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Միտչ Ռայան]] |- ! 4 | [[Լոտեր Բլյուտո]] |- ! 4 | [[Լյուքսեմբուրգի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Լոս Անջելեսի գաղտնիքները]] |- ! 4 | [[Օսկար (46-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Շինիկ]] |- ! 4 | [[Օսկար (44-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (43-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Globe and Mail]] |- ! 4 | [[Մարա Հոբել]] |- ! 4 | [[Քևին Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Միշել Նյունս]] |- ! 4 | [[Օսկար (42-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարգարետ Էյվերի]] |- ! 4 | [[Princeton University Press]] |- ! 4 | [[Ինչքան վտանգավոր է տրվել փառասիրական երազներին]] |- ! 4 | [[Մերկ ինքնադիմանկար]] |- ! 4 | [[Իրժի Մենցել]] |- ! 4 | [[Օսկար (51-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լես Բրանդտ]] |- ! 4 | [[Լենս Կերվին]] |- ! 4 | [[Օսկար (27-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լինսկի]] |- ! 4 | [[Մարտին Կեմպբել]] |- ! 4 | [[Մարտին Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (14-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (15-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Սենրեյչ]] |- ! 4 | [[Լեոնոր Վարելա]] |- ! 4 | [[Օսկար (16-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (18-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Բրայտ]] |- ! 4 | [[Լես Մեյֆիլդ]] |- ! 4 | [[Օսկար (28-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լեսլի-Էնն Դաուն]] |- ! 4 | [[Օսկար (26-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (19-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (25-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (24-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լի Շալատ Չեմել]] |- ! 4 | [[Օսկար (23-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (20-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լերի Իլայկեն]] |- ! 4 | [[Լի Մեյջորս]] |- ! 4 | [[Մեգգի Ջիլենխոլ]] |- ! 4 | [[Մեգգի Գրեյս]] |- ! 4 | [[Օսկար (22-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լորան]] |- ! 4 | [[Մելանի Չարտոֆ]] |- ! 4 | [[Օսկար (33-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեր Ուինինգհեմ]] |- ! 4 | [[Իրմա Պ. Հոլ]] |- ! 4 | [[Լինդա Հեմիլտոն]] |- ! 4 | [[Մերիլու Հեններ]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ]] |- ! 4 | [[The Art Newspaper]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ: Վերջին մարտը]] |- ! 4 | [[Օսկար (32-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ուինգեթ]] |- ! 4 | [[Օսկար (31-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ռայդել]] |- ! 4 | [[Մարկ Ս. Ուոտերս]] |- ! 4 | [[Լիլի Կոուլ]] |- ! 4 | [[Մերի ՄակԿորմակ]] |- ! 4 | [[Մարկ Տինկեր]] |- ! 4 | [[Լիամ Հեմսվորտ]] |- ! 4 | [[Մարկոս Մարտինեզ]] |- ! 4 | [[Օսկար (30-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (29-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մենդի Պետինկին]] |- ! 4 | [[Լատվիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մարտա Պլիմպտոն]] |- ! 4 | [[Մարտին Բրեսթ]] |- ! 4 | [[Մեղքերի քաղաքը]] |- ! 4 | [[Օսկար (10-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեծ ինկվիզիտոր (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Լեհաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մելիսա ՄակԿարտի]] |- ! 4 | [[Օսկար (50-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մոլի Շեննոն]] |- ! 4 | [[Ընտրությունները Հայաստանում]] |- ! 4 | [[Մակեդոնիայի Հանրապետության ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոռենեսանս ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոդասական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոբարրոկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[«Խեղճ մարդիկ» վեպի ստեղծման պատմությունը]] |- ! 4 | [[Թոմ Բել]] |- ! 4 | [[Մալայալամ]] |- ! 4 | [[Թոմ Հոլանդեր]] |- ! 4 | [[Նելսոն ՄակԿորմիկ]] |- ! 4 | [[Lego Marvel Super Heroes]] |- ! 4 | [[Մակար Ձևուշկին]] |- ! 4 | [[Marvel: Ultimate Alliance]] |- ! 4 | [[Թոմ Ռուտ]] |- ! 4 | [[Օսկար (9-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Նիդերլանդների ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (8-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Ծիծաղելի մարդու երազը]] |- ! 4 | [[Ծերունի Զոսիմա]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 3]] |- ! 4 | [[Թոմ Վոն]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 4]] |- ! 4 | [[Metropolitan Museum of Art]] |- ! 4 | [[Թոմ Քեննի]] |- ! 4 | [[Քրիս Պիցցի]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կարտեր]] |- ! 4 | [[Նաստասյա Ֆիլիպովնա Բարաշկովա]] |- ! 4 | [[«Կարամազով եղբայրներ» վեպի ստեղծման պատմություն]] |- ! 4 | [[Infrastructure of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կրեչմանն]] |- ! 4 | [[Նիկոլաս Ռոուգ]] |- ! 4 | [[Նմանակը]] |- ! 4 | [[Հունգարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նիքի Կեթ]] |- ! 4 | [[Նիքի Բենց]] |- ! 4 | [[Քրիս Լովեթ]] |- ! 4 | [[Economy of Հայաստանի տնտեսություն]] |- ! 4 | [[Հսկան (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Կապիտան Լեբյադկին]] |- ! 4 | [[Օրագիր (վեպ)]] |- ! 4 | [[Օտտո Կրեբս]] |- ! 4 | [[Նինա Սեմաշկո]] |- ! 4 | [[Հրեշներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Թոկից փախածը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 4 | [[Goodreads]] |- ! 4 | [[Ձմեռային նշումներ ամառային տպավորությունների մասին]] |- ! 4 | [[Թերեզա Ռասել]] |- ! 4 | [[Կայարանապետ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Նիկ Կասավետիս]] |- ! 4 | [[АСТ (издательство)]] |- ! 4 | [[Ղազախստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Government of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Index of Հայաստան-related articles]] |- ! 4 | [[Ճանապարհորդություն դեպի Արզրում]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետ]] |- ! 4 | [[Նիկ Անջոթի]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետական մոդեռնիզմ]] |- ! 4 | [[Խրախճանք ժանտախտի պահին]] |- ! 4 | [[Խորվաթիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (52-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ռեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Շեննոն]] |- ! 4 | [[Քրիստին Բարանսկի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ուինկոթ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Չիկլիս]] |- ! 4 | [[Մայքլ Պրեսման]] |- ! 4 | [[Յան Էգլսոն]] |- ! 4 | [[Լուիս Լլոսա]] |- ! 4 | [[Յակոբ դե Գեյնի դիմանկար III]] |- ! 4 | [[Քրիստին Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Online Computer Library Center]] |- ! 4 | [[Քրիստին Կավանա]] |- ! 4 | [[Newsweek]] |- ! 4 | [[Outline of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Tony Award]] |- ! 4 | [[Մայքլ Սարազին]] |- ! 4 | [[Քրիստոը մարդկանց առջև (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Քրիստոսի տղան եղևնու վրա]] |- ! 4 | [[Մորին Ստեյպլտոն]] |- ! 4 | [[Լորեն Լեսթեր]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Հոդսոն]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Մինց-Պլասե]] |- ! 4 | [[Մոնիկա Պոթեր]] |- ! 4 | [[Օսկար (53-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Times of India]] |- ! 4 | [[Թուրքիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մուր]] |- ! 4 | [[Թոմաս Շլամի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոուեն]] |- ! 4 | [[1813—1825 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Մայկ Բարկեր]] |- ! 4 | [[Քրիս Քլեյն]] |- ! 4 | [[Նախառոմանական արվեստ և ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նախագահի ինքնաթիռը]] |- ! 4 | [[Մայկ Ֆիգգիս]] |- ! 4 | [[Թոնի Կարան]] |- ! 4 | [[Մայք Միտչել]] |- ! 4 | [[Օսկար (7-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Այրոնսայդ]] |- ! 4 | [[Թոնի Կրեյգ]] |- ! 4 | [[Walter Liedtke]] |- ! 4 | [[Թույլ սիրտը]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոտմեն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Գրոսման]] |- ! 4 | [[Խերոլդ Պերինո]] |- ! 4 | [[Viz Media]] |- ! 4 | [[Քրիստեն Ջոնսթոն]] |- ! 4 | [[Յոզեֆ Զոմեր]] |- ! 4 | [[Յոան Գրիֆիտ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մասի]] |- ! 4 | [[Յեն Տոյնտոն]] |- ! 4 | [[Յեն Ռիչարդսոն]] |- ! 4 | [[Դանայա (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Անձրևի տակ երգողները]] |- ! 4 | [[Վադիմ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Բրայան Տրենչարդ-Սմիթ]] |- ! 4 | [[Ջո Նապոլիտանո]] |- ! 4 | [[Բրայան Ռոբբինս]] |- ! 4 | [[Տերտերն ու իր Բալդի ծառան]] |- ! 4 | [[Ավազակ եղբայրները]] |- ! 4 | [[Ջինն Տրիփլխորն]] |- ! 4 | [[Դեննիս Քուեյդ]] |- ! 4 | [[Ռոն Մեյսեկ]] |- ! 4 | [[Ջին Տրիփլհորն]] |- ! 4 | [[Ավազակները]] |- ! 4 | [[Ռոն Սիլվեր]] |- ! 4 | [[Ռոն Օլիվեր]] |- ! 4 | [[Բրայան Կերվին]] |- ! 4 | [[Դերեկ Լիսթեր]] |- ! 4 | [[Տերի Պոլո]] |- ! 4 | [[Դերիլ Հաննա]] |- ! 4 | [[Դերիկ Օ’Կոնոր]] |- ! 4 | [[Ջիմ Դրեյկ]] |- ! 4 | [[Ջիմ Գոդար]] |- ! 4 | [[Տիմ Հանտեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Պալմեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Կոմբս]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Դիկ Լոուրի]] |- ! 4 | [[Ավստրիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բրայան Բլեսիդ]] |- ! 4 | [[Ավտոմեքենաներ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջո Ռուսո]] |- ! 4 | [[Ռոմանագոթական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Միշել]] |- ! 4 | [[Դենի Հյուսթոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Դոու]] |- ! 4 | [[Ջոն Դի Մաջիո]] |- ! 4 | [[Ջոն Դայ]] |- ! 4 | [[Դեն Միլանո]] |- ! 4 | [[Ջոն Բուրմեն]] |- ! 4 | [[Դեն Ստ. Պեր]] |- ! 4 | [[Ռոբին Հուդի արկածները (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջոյ Բրայանտ]] |- ! 4 | [[Ջոի Դեդիո]] |- ! 4 | [[Բրենդոն Տ. Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Ռոմա Մաֆիա]] |- ! 4 | [[Վանդա Սայկես]] |- ! 4 | [[Ռոդիոն Ռասկոլնիկով]] |- ! 4 | [[Առևանգում]] |- ! 4 | [[Տերի Կիննի]] |- ! 4 | [[Դենիել Ռոբակ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկեթ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկետ]] |- ! 4 | [[Բրեթ Ռետներ]] |- ! 4 | [[Բրեդլի Բուկեր]] |- ! 4 | [[Ռոզի Պերես]] |- ! 4 | [[Ասաադ Կելադա]] |- ! 4 | [[Տերի Հետչեր]] |- ! 4 | [[Բրեդ Պեյթոն]] |- ! 4 | [[Դենիս Լոսոն]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Բենեթ]] |- ! 4 | [[Դինա Մեյեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Էմիել]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ալեքսիս Քրուզ]] |- ! 4 | [[Բոբ Շվարց]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Սքոթ Լի]] |- ! 4 | [[Բոբ Հոուպ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկին մշակույթում]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկիներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգի հասցեներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու խոսքը Պուշկինի մասին]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձան (Ռուսաստանի պետական գրադարան, Մոսկվա)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձանը (Տոբոլսկ)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու պոետիկա]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Բոբ Կլավեր]] |- ! 4 | [[Դոն Ֆրենչ]] |- ! 4 | [[Դուայտ Յոակամ]] |- ! 4 | [[Սամանտա Մետիս]] |- ! 4 | [[Սքոթ Էդսիտ]] |- ! 4 | [[Բո Բրիջես]] |- ! 4 | [[Բնակարան (ֆիլմ, 1960)]] |- ! 4 | [[Ջեյս Ալեքսանդր]] |- ! 4 | [[Ալեքսանդր Սինգեր]] |- ! 4 | [[Ջեյն Լինչ]] |- ! 4 | [[Դրակուլա (ֆիլմ, 1992)]] |- ! 4 | [[Սայմոն Ռաուս]] |- ! 4 | [[Դրամատուրգ]] |- ! 4 | [[Ռուսաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բոբոկ]] |- ! 4 | [[Ջեք Գոլդ]] |- ! 4 | [[Ջեսիկա Ստին]] |- ! 4 | [[Դիորա Բերդ]] |- ! 4 | [[Արդալ Օ’Հենլոն]] |- ! 4 | [[Ջեք Բենդեր]] |- ! 4 | [[Բուլղարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սքոթ Մենվիլ]] |- ! 4 | [[Դմիտրի Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ռոսլավև (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջերի Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ռորի Կոկրեյն]] |- ! 4 | [[Ալֆոնսո Ռիբեյրո]] |- ! 4 | [[Տհաճ անեկդոտ]] |- ! 4 | [[Ջերեմի Կագան]] |- ! 4 | [[1408 (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Սքոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 4 | [[Բոսնիայի և Հերցեգովինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռուդոլֆ Կարտե]] |- ! 4 | [[Ջենյուերի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Դոն Մեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Տիլի]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Սոնդերս]] |- ! 4 | [[Բոյանա Նովակովիչ]] |- ! 4 | [[Ռումինիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Դոն Ստրաուդ]] |- ! 4 | [[Տոդ Հեյնս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ստեկ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էնգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոլկներ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Գրանբերգ]] |- ! 4 | [[Ջուլի Ուոլտերս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Հեգերտի]] |- ! 4 | [[Գրեգոր Ջորդան]] |- ! 4 | [[Գրեգորի Հայնս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Բենց]] |- ! 4 | [[Տազիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Լենգ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Տիլման կրտ.]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կլիֆորդ]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Նյուբերն]] |- ! 4 | [[Գարի Սվիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կ. Սքոթ]] |- ! 4 | [[Տանայա Նիկոլ]] |- ! 4 | [[Գրիֆին Դան]] |- ! 4 | [[Գրյունդերություն]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կոմպտոն]] |- ! 4 | [[Գևին Հուդ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կրեննա]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Մեյսեր]] |- ! 4 | [[Անտեսանելի հրեշներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վերացնել Քարթերին]] |- ! 4 | [[Ջոս Ուիդոն]] |- ! 4 | [[Անգլիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Գեղարվեստ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Բիման]] |- ! 4 | [[Դագաղագործ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Ռենթ. Բաստեր Քեյսիի կենսագրությունը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի]] |- ! 4 | [[Վինսենտ Ռիգան]] |- ! 4 | [[Ռեյ ՄակԷնելի]] |- ! 4 | [[Ռեյչել Գրիֆիտս]] |- ! 4 | [[Վիկտորիա Ուինդեմ]] |- ! 4 | [[Անհաջողության զինվորները]] |- ! 4 | [[Գնչուներ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ռացիոնալիզմ (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Գիլբերտ Կեյտս]] |- ! 4 | [[Ռենդոլ Այնխորն]] |- ! 4 | [[Գերմանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռայան Ստայլզ]] |- ! 4 | [[Անիծվածներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Գրաֆ Նուլին]] |- ! 4 | [[Ռալֆ Բելամի]] |- ! 4 | [[Գորյուխին գյուղի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Ռի Պերլման]] |- ! 4 | [[Վլադիմիր Մենշով]] |- ! 4 | [[Վտանգավոր մարդու խոստովանությունը]] |- ! 4 | [[Ռիկ Շրոդեր]] |- ! 4 | [[Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Ջրաղաց (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Ջրահարսը (դրամա)]] |- ! 4 | [[Ռիչ Ուիլքս]] |- ! 4 | [[Անջելո (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ջունո Տեմպլ]] |- ! 4 | [[Վերապրածը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջոշ Հարտնեթ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էրման]] |- ! 4 | [[Դեկորացիա]] |- ! 4 | [[Ջոն Շրեպնել]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ինգլունդ]] |- ! 4 | [[Ջոն Նիկոլելա]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Իսկով]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Լիբերման]] |- ! 4 | [[Այոնի Սկայ]] |- ! 4 | [[Տեմսին Էգերտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Հոուքս]] |- ! 4 | [[Բրուկլին Դեկեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Կրաուլի]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Կոնրադ]] |- ! 4 | [[Ջոն Կասար]] |- ! 4 | [[Այլմոլորակայինը]] |- ! 4 | [[Ջոն Ռիթեր]] |- ! 4 | [[Վարքագրություն]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Միանո]] |- ! 4 | [[Այլին Էտկինս]] |- ! 4 | [[Ջոն Լևելին Մոքսի]] |- ! 4 | [[Տեսախցիկ]] |- ! 4 | [[Վարվարա Դոբրոսելովա]] |- ! 4 | [[Այզեկ Հեյզ]] |- ! 4 | [[Տեսարաններ ասպետական ժամանակներից]] |- ! 4 | [[Դեյմոն Ուայանս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Պրոսկի]] |- ! 4 | [[Դեյն Կուկ]] |- ! 4 | [[Բրյուս Բոքսլայտներ]] |- ! 4 | [[Դեյվ Գոլց]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Գիյոմ]] |- ! 4 | [[Էդի Մարսան]] |- ! 4 | [[Դայեն Ուիսթ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Ս.]] |- ! 4 | [[Ջոնի Նոքսվիլ]] |- ! 4 | [[Վերածննդի փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Տարա Ստրոնգ]] |- ! 4 | [[Ջոնատոն Շեկ]] |- ! 4 | [[Գատչինյան պալատ]] |- ! 4 | [[Գավրիլիադա]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Ռիզ Մայերս]] |- ! 4 | [[Դամիան Լյուիս]] |- ! 4 | [[Վերածննդի պար]] |- ! 4 | [[Դայան Լեդ]] |- ! 4 | [[Դայան Վենորա]] |- ! 4 | [[Վերածննդի երժշտություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գրականություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գիտություն]] |- ! 4 | [[Դարել Հեմոնդ]] |- ! 4 | [[Բարբետ Շրյոդեր]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Դեմե]] |- ! 4 | [[Տարսեմ Սինխ]] |- ! 4 | [[Վենոմ (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Գալադրիել]] |- ! 4 | [[Գաել Գարսիա Բերնալ]] |- ! 4 | [[Անագե խաղալիքը]] |- ! 4 | [[Ջոն Տ. Կրեչմեր]] |- ! 4 | [[Վեն Հոնգ]] |- ! 4 | [[Գաբրիելե Մուչինո]] |- ! 4 | [[Ջոն Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Ջոն Սինգլտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Սեյլզ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոուլի]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Յանգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆլիտ]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Շնեցեր]] |- ! 4 | [[Պարոն Պրոխարչինը]] |- ! 4 | [[Պարֆյոն Ռոգոժին]] |- ! 4 | [[Պեդի Կոնսիդայն]] |- ! 4 | [[Երուն Կրաբե]] |- ! 4 | [[Սելի Կյորկլենդ]] |- ! 4 | [[Փախստականներ ու թափառականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Բիլ Դ’Էլիա]] |- ! 4 | [[Սոֆիի ընտրությունը]] |- ! 4 | [[Ջեյ Էռնանդես]] |- ! 4 | [[Բիդերմեյեր]] |- ! 4 | [[Բիբան Կիդրոն]] |- ! 4 | [[Երկու ինքնասպանություն]] |- ! 4 | [[Պեննի Ջոնսոն]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուայզման]] |- ! 4 | [[Ալբերտ Բրուքս]] |- ! 4 | [[Պուգաչովի պատմություն]] |- ! 4 | [[Պետ Հինգլ]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուորտինգտոն]] |- ! 4 | [[Ալեն Գարֆիլդ]] |- ! 4 | [[Տրևոր Հովարդ]] |- ! 4 | [[Պորտուգալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բիլ Կորկորան]] |- ! 4 | [[Բեթի Թոմաս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Հարտման]] |- ! 4 | [[Սարիտա Չոուդխուրի]] |- ! 4 | [[Բեթի Ուայթ]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյս]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյդեր]] |- ! 4 | [[Բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Կապալդի]] |- ! 4 | [[Դևիդ ՄակՉարեն]] |- ! 4 | [[Բեթմենի նոր արկածները]] |- ! 4 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 1992)]] |- ! 4 | [[Բիլ Կոսբի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Տոբոլովսկի]] |- ! 4 | [[Դևիդ Մարշալ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Արյունոտ ադամանդ]] |- ! 4 | [[Ջեյկոբ Տիրնի]] |- ! 4 | [[Ջեյկ Բյուզի]] |- ! 4 | [[Տրուդի Գուդվին]] |- ! 4 | [[Ջեյ Օ. Սենդերս]] |- ! 4 | [[Բելառուսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պոստմոդեռն (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Տրիսթրամ Պաուել]] |- ! 4 | [[Պոլ Լինչ]] |- ! 4 | [[Երեք խաչեր (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Պերնել Ռոբերտս]] |- ! 4 | [[Փեսացու (հեքիաթ)]] |- ! 4 | [[Բերի Մորս]] |- ! 4 | [[Ալան Ռեֆկին]] |- ! 4 | [[Բերի Կորբին]] |- ! 4 | [[Բեն Բոլտ]] |- ! 4 | [[Սերբիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սերգեյ Դյագիլև]] |- ! 4 | [[Պոլ Լազարուս]] |- ! 4 | [[Երեք ծառեր(Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Սպանելու ժամանակն է]] |- ! 4 | [[Պիգմեյ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ալան Ռուդոլֆ]] |- ! 4 | [[Եվգենիա Գրանդե]] |- ! 4 | [[Սթիվ Բոյում]] |- ! 4 | [[Սվետլովա Գրուշենկա]] |- ! 4 | [[Պոլ Գիլֆոյլ]] |- ! 4 | [[Պոլ Բոգարտ]] |- ! 4 | [[Պոլ Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Կոլինզ]] |- ! 4 | [[Պոլ ՄակԳիգան]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Մուր]] |- ! 4 | [[Պետրոսի գահավիժումը (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Ալբանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան երազները չափածո և արձակ բանաստեղծություններում]] |- ! 4 | [[Բելգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան տարեգրություն (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Պոլզունկով]] |- ! 4 | [[Պոլա Ջեյ Փարկեր]] |- ! 4 | [[Եզերսկի (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հոպկինս]] |- ! 4 | [[Պետրոս I պատմությունը]] |- ! 4 | [[Պետրոսի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Բերնարդ Ռոուզ]] |- ! 4 | [[Եկատերինա Օսիպովնա Խոխլակովա]] |- ! 4 | [[Ալան Մայերսոն]] |- ! 4 | [[Պոլ Սորվինո]] |- ! 4 | [[Փարկեր Պոուզի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հիլիարդ Շտերն]] |- ! 4 | [[Բերնի Կիմ]] |- ! 4 | [[Փիթ Տրևիս]] |- ! 4 | [[Սպայկ Լի]] |- ! 4 | [[Սափրված այտամորուք]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Դրեյֆուս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Դոյլ]] |- ! 4 | [[Դևիդ Կարուզո]] |- ! 4 | [[Արձակ գեղարվեստական ստեղծագործություններ]] |- ! 4 | [[Պատմական (արվեստ)]] |- ! 4 | [[Ջեյմս ԼեԳրո]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հաուիտ]] |- ! 4 | [[Տրես ՄակՆիլ]] |- ! 4 | [[Սասկիան ֆլորայի դերում]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Կոսմո]] |- ! 4 | [[Սինդիկներ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Հեյման]] |- ! 4 | [[Դևիդ Էնդրյուս]] |- ! 4 | [[Պավել Սմերդյակով]] |- ! 4 | [[Ազիա Արջենտո]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ուիդոուզ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մարկլ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մուլան]] |- ! 4 | [[Դևիդ Բրեդլի]] |- ! 4 | [[Բլեյդ (ֆիլմաշար)]] |- ! 4 | [[Բարոկկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդ Օ’Ռոս]] |- ! 4 | [[Սլովենիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պալատ]] |- ! 4 | [[Բարի Զոնենֆելդ]] |- ! 4 | [[Բլեր Բրաուն]] |- ! 4 | [[Սոնյա Մարմելադովա]] |- ! 4 | [[Բեն Յանգեր]] |- ! 4 | [[Սոցիալիստական ռեալիզմ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հայամս]] |- ! 4 | [[Պատմիր ամեն ինչ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Տրինի Ալվարադո]] |- ! 4 | [[Ազնիվ գողը]] |- ! 3 | [[Մայքլ Յորք]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Ուոլես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կրեյգ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Թագավորի վերադարձը (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սյուզան Բլեյքսլի]] |- ! 3 | [[Վերա Մայլզ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Հերսթ]] |- ! 3 | [[Մարդիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Դոլդրի]] |- ! 3 | [[Սպանել Սմուչիին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Բերլինգեր]] |- ! 3 | [[Վել Էյվերի]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Մատանու եղբայրություն (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սիրիոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ֆիսթ]] |- ! 3 | [[Մարդասպանները (ֆիլմ, 1946)]] |- ! 3 | [[Ռեննի Ռայ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ ԼաԳրավենես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Օ’Կիֆ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կիչեն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լյուիս]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մենտել]] |- ! 3 | [[Ֆրանկո Դզեֆիրելի]] |- ! 3 | [[Կունգ Լե]] |- ! 3 | [[Կուպիդոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մորիարտի]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լոնգ]] |- ! 3 | [[Մարաթոնի մասնակիցը]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Օ’Քոնոր]] |- ! 3 | [[Վենդի Կրյուսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Կորդրի]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Կլայզեր]] |- ! 3 | [[Սմոգ (վիշապ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կեֆի]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դիններ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեսթեր]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Գարդենիա]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ֆրենքս]] |- ! 3 | [[Վեգասի ֆորտունան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Էլֆիկ]] |- ! 3 | [[Ֆրենկ Միլեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Կալպ]] |- ! 3 | [[Վինս Օֆեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ ԴեԼորենցո]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեկսթոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դե Բար]] |- ! 3 | [[Ֆորոհել]] |- ! 3 | [[Վացլավ Նիժինսկի]] |- ! 3 | [[Ֆորնոստի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյմոնդ Սեյնտ-Ժակ]] |- ! 3 | [[Մարիա Փիթիլո]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Վոնգ]] |- ! 3 | [[Կովկասցին (ակնարկ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Դաունի մլ.]] |- ! 3 | [[Մարդուն արդյոք շատ հող է պետք]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգգ]] |- ! 3 | [[Կուիվիենեն]] |- ! 3 | [[Մարժ Հելգենբերգեր]] |- ! 3 | [[Սկոտ Էդսիտ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Լինդսեյ]] |- ! 3 | [[Մարիա Շնայդեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգ]] |- ! 3 | [[Սուպերհերոսների լեգենդները]] |- ! 3 | [[Հալկ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Գեյգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լեման]] |- ! 3 | [[Մարիա Սեմյոնովա]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ցինբերգ]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Նելի կրտ.]] |- ! 3 | [[Վերջին կայսրը]] |- ! 3 | [[Կուրուֆին]] |- ! 3 | [[Սուրբը (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սպորն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Դոններ]] |- ! 3 | [[Սիլմարիլներ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջորդան]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Չեմբերլեն]] |- ! 3 | [[Կրեյգ Զիսկ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Տոլբոտ]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Սինդի Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ռիո Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ռիչ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջ. Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրիրս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Սպինելա]] |- ! 3 | [[Սուրեյ]] |- ! 3 | [[Սոֆի Օկոնեդո]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ս. Հոլ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Կորել]] |- ! 3 | [[Ֆրենկի Ֆեյզոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեշ]] |- ! 3 | [[Ֆրանսուազ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ռոզենբաում]] |- ! 3 | [[Մանկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Ջիլենհոլ]] |- ! 3 | [[Ֆրեդ Գերբեր]] |- ! 3 | [[Վեցերորդ զգայարան (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Յերվուդ]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Պոլյակոֆ]] |- ! 3 | [[Ռինկո Կիկուչի]] |- ! 3 | [[Մասնակի ամպամածություն]] |- ! 3 | [[Կրոնական]] |- ! 3 | [[Վիկի Ջենսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ռոբ ԼաԴուկա]] |- ! 3 | [[Վերնոն Ուելս]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինթերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Սյուզեն Դեյ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Երկու ամրոց (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սաքսի]] |- ! 3 | [[Վերադարձ տուն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինտերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Կորնեյ Վասիլև (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կորի Յուեն]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Հասարակության թշնամիները]] |- ! 3 | [[Կրեյցերյան սոնատ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Կրթության առաջընթաց և սահմանում]] |- ! 3 | [[Մաչետեն սպանում է]] |- ! 3 | [[Սիրահարված Շեքսպիր]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ֆլայշեր]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Ապոկալիփսիս]] |- ! 3 | [[Վերածննդի պարը]] |- ! 3 | [[Կրկեսի աստղը]] |- ! 3 | [[Կորի Բերտոն]] |- ! 3 | [[Կրկնակի ապահովագրություն]] |- ! 3 | [[Մառախլապատ լեռներ]] |- ! 3 | [[Ռիվենդել]] |- ! 3 | [[Ռիֆերի ուսումնասիրությունը]] |- ! 3 | [[Սետ Գոռդոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեյլսբեկ]] |- ! 3 | [[Հոբիթ (ֆիլմաշար)]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Գլենիսթեր]] |- ! 3 | [[Ռուդաուր]] |- ! 3 | [[Սարա Շախի]] |- ! 3 | [[Հոլի Պելանս]] |- ! 3 | [[Ֆանգորն]] |- ! 3 | [[Հոթմոգ]] |- ! 3 | [[Ռումիլը Տիրիոնից]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ]] |- ! 3 | [[Սատանան (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սարա Ուայնտեր]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկայի լաբորատորիա]] |- ! 3 | [[Սատանայի դատապաշտպանը]] |- ! 3 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Հյու Հադսոն]] |- ! 3 | [[Սրտակերները]] |- ! 3 | [[Հյու Դևիդ]] |- ! 3 | [[Ռուն (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Հել Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ֆարամիր]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Էբբոթ]] |- ! 3 | [[Օրտհանկ]] |- ! 3 | [[Ռուպերտ Վեյնրայտ]] |- ! 3 | [[Սարուման]] |- ! 3 | [[Օրինակելի արու]] |- ! 3 | [[Սքոթ Վուլֆ]] |- ! 3 | [[Հույսի ծնունդ]] |- ! 3 | [[Հորնբուրգի մարտը]] |- ! 3 | [[Հորխե Մոնտեսի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Տաունսենդ]] |- ! 3 | [[Հորլիմ]] |- ! 3 | [[Հարտի պատերազմը]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Օրմ]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Կաուֆման]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդը և նրա զարմանալի ընկերները]] |- ! 3 | [[Հովարդ բադիկը (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Օրկեր (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ռեյմի Մուզկիզ]] |- ! 3 | [[Օրկրիսթ]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ 2]] |- ! 3 | [[Օրոմե]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 3 | [[Սարա Պոլի]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Մայքլ Թոմաս]] |- ! 3 | [[Սքոթ Կոֆի]] |- ! 3 | [[Հելեն Բեքսենդեյլ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դուխովնի]] |- ! 3 | [[Հեռուստացանց]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բայո]] |- ! 3 | [[Հերոլդ Պերինո]] |- ! 3 | [[Սքոթ Դերիքսոն]] |- ! 3 | [[Սանգ Քենգ]] |- ! 3 | [[Ֆես Փարկեր]] |- ! 3 | [[Հերբ Ուոլերշտեյն]] |- ! 3 | [[Ֆերդինանդ Ֆեյրֆաքս]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդո Ռեյ]] |- ! 3 | [[Սանաա Լետեն]] |- ! 3 | [[Սալիվան Ստեպլտոն]] |- ! 3 | [[Հեռուստաալիք]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Լորդ]] |- ! 3 | [[Սայմոն Չենդլեր]] |- ! 3 | [[Սայմոն Ջ. Սմիթ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բրազիլ]] |- ! 3 | [[Հեշտացված հիերոգլիֆներ]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդու Մեյրելիշ]] |- ! 3 | [[Ֆիլ ԼաՄար]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Բոնդելի]] |- ! 3 | [[Ֆեյ Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Ֆեանոր]] |- ! 3 | [[Հելեն Շեյվեր]] |- ! 3 | [[Սաշկա (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հինգ բանակների ժակատամարտը]] |- ! 3 | [[Ֆարգո (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ձիերը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության կենդանական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ժամանակագրություն]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության բուսական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Սառույց-Մարդ]] |- ! 3 | [[Սալեմի վիճակը]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Ան]] |- ! 3 | [[Սաուրոն]] |- ! 3 | [[Սփայք Լի]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնխարդ]] |- ! 3 | [[Սանջեի սուպերխումբը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության աշխարհագրություն]] |- ! 3 | [[Հեյզել Էլերբի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բակուլա]] |- ! 3 | [[Հին անտառ]] |- ! 3 | [[Հիմնական բնազդ]] |- ! 3 | [[Սանդրա Սանտյագո]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնհարդ]] |- ! 3 | [[Հեյլի Ստայնֆելդ]] |- ! 3 | [[Հիլ-Հալադ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Կամբլ]] |- ! 3 | [[Օրասիո Սանս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Հեյս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Տաուն]] |- ! 3 | [[Մայկ Էփս]] |- ! 3 | [[Մայկ Գենրի]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆել]] |- ! 3 | [[Մայկ Բայնդեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Վինս]] |- ! 3 | [[Սեմ Սպրուել]] |- ! 3 | [[Մայիսյան գիշեր կամ ջրահեղձ աղջիկը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ստեֆան Շվարց]] |- ! 3 | [[Մայար]] |- ! 3 | [[Սեմի Դևիս]] |- ! 3 | [[Վանեսա Էնջել]] |- ! 3 | [[Ռոբի Կոլտրեյն]] |- ! 3 | [[Ռոբին Գիվենս]] |- ! 3 | [[Ռոդ Լուրի]] |- ! 3 | [[Հանդի Ալեքսանդր]] |- ! 3 | [[Ռոդ Հոլկոմբ]] |- ! 3 | [[Հաննես Յանիկե]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բատչեր]] |- ! 3 | [[Ռոդի ՄակԴաուել]] |- ! 3 | [[Ֆլիքի արկածները]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆյորսթենբերգ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Գլենն]] |- ! 3 | [[Ռոզալինդ Ռասսել]] |- ! 3 | [[Սերպիկո]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալիգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Բրայանտ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Շիլ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Մայներ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալլիգան]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մամոնե]] |- ! 3 | [[Սպենսեր Բրեսլին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մինկոֆ]] |- ! 3 | [[Մայքի նոր ավտոմեքենան]] |- ! 3 | [[Սթիվ Բասթոնի]] |- ! 3 | [[Սերժանտ Յորք]] |- ! 3 | [[Ստենլի Դոնեն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ուոլդեն]] |- ! 3 | [[Վարգեր]] |- ! 3 | [[Մայկ Ստար]] |- ! 3 | [[Վանիլային երկինք]] |- ! 3 | [[Վանեսա Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ստեն Ֆիլիպս]] |- ! 3 | [[Մայկ Միտչել]] |- ! 3 | [[Մայկ Միլս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ջոն Բյորկ]] |- ! 3 | [[Հաջի Աբրեկ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հաջի Մուրադ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ֆինգոլֆին]] |- ! 3 | [[Հատապտուղներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Հարադ]] |- ! 3 | [[Վազող մարդը]] |- ! 3 | [[Ձյունամրրիկ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ֆինդուիլաս]] |- ! 3 | [[Ֆինգոն]] |- ! 3 | [[Վադիմ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Ռոնի Կոքս]] |- ! 3 | [[Սեդի Ֆրոսթ]] |- ! 3 | [[Ռոուեն Վուդս]] |- ! 3 | [[Սեմ Էլիոթտ]] |- ! 3 | [[Հարսանեկան իրարանցում]] |- ! 3 | [[Հրեշտակների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատ]] |- ! 3 | [[Հրեշտակներ և դևեր]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Բերնբաում]] |- ! 3 | [[Հրեշների պարահանդես]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Գուենվյոր Սմիթ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դոլտրի]] |- ! 3 | [[Հրեշների ընկերությունը]] |- ! 3 | [[Ֆինռոդ]] |- ! 3 | [[Ռոն Կլեմենտս]] |- ! 3 | [[Հաջորդ Վրիժառուներ: Վաղվա օրվա հերոսները]] |- ! 3 | [[Մաեգլին]] |- ! 3 | [[Վայրի թռչունները (հեռուստասերիալ)]] |- ! 3 | [[ՄակՔենզի Կրուկ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ռոբարդս]] |- ! 3 | [[Հավայան արձակուրդներ]] |- ! 3 | [[Օսկարը և Լյուսինդան]] |- ! 3 | [[Մալկոլմ Դ. Լի]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բրուքս]] |- ! 3 | [[Վալերիկ (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Ռոհան]] |- ! 3 | [[Մաեդրոս]] |- ! 3 | [[Վալերիա Գոլինո]] |- ! 3 | [[Ռոյ Բաթերսբի]] |- ! 3 | [[Ռոհիրիմներ]] |- ! 3 | [[Մագլոր]] |- ! 3 | [[Ռոման Կաչանով]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Տ. Կեյ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ուոնամեյկեր]] |- ! 3 | [[Վալերի Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Վալենտե Ռոդրիգես]] |- ! 3 | [[Վալարի ծառը]] |- ! 3 | [[Վալար]] |- ! 3 | [[Ֆինվե]] |- ! 3 | [[Պալանտիրներ]] |- ! 3 | [[Մելիան]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Շերման]] |- ! 3 | [[Քիմբերլի Նիքսոն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Յուկիչ]] |- ! 3 | [[Շարլ Բերլինգ]] |- ! 3 | [[Շան կեսօր]] |- ! 3 | [[Շայեն ՄակԿլյուր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Նեսբիթ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Շելդոն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Քեյն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Օլտ]] |- ! 3 | [[Քերոլայն Գուդոլ]] |- ! 3 | [[Նվագախումբ-մարդը]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ուիլբի]] |- ! 3 | [[Նումենորցիներ]] |- ! 3 | [[Շելոբ]] |- ! 3 | [[Տրեյ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Նումենոր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Սիքինգ]] |- ! 3 | [[Տրանդուիլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Վուլվեթ]] |- ! 3 | [[Նորման Կոբերն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ֆարենտինո]] |- ! 3 | [[Նորման Լլոյդ]] |- ! 3 | [[Նորման Բոուլեր]] |- ! 3 | [[Քլայվ Օուեն]] |- ! 3 | [[Քնքշության խոսքեր]] |- ! 3 | [[Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարան]] |- ! 3 | [[Նոր այբբենարան]] |- ! 3 | [[Շելի Ֆաբարես]] |- ! 3 | [[Տրեյսի Ուոլտեր]] |- ! 3 | [[Նոր Վրիժառուներ 2]] |- ! 3 | [[Շոն ՄակԳինլի]] |- ! 3 | [[Շոն Հետոսի]] |- ! 3 | [[Շոն Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Շոն Դոյլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Առնոլդ Թեյլոր]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կոլի]] |- ! 3 | [[Տրոյ Գերիտի]] |- ! 3 | [[Տրոլներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Բուտ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գան]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կրենեմ]] |- ! 3 | [[Շիր]] |- ! 3 | [[Շինեդ Քյուսակ]] |- ! 3 | [[Շեքսպիրի և դրամայի մասին]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գեմոն]] |- ! 3 | [[Շերոն Սմոլ]] |- ! 3 | [[Շերոն Գլես]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Դրուրի]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Էյվրի]] |- ! 3 | [[Քեննետ Ֆինկ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Լ. Կոնուեյ]] |- ! 3 | [[Տուոր]] |- ! 3 | [[Տուլկաս]] |- ! 3 | [[Ջեմի Միտչել]] |- ! 3 | [[Ջեննա Էլֆմեն]] |- ! 3 | [[Նիկ Մանկուզո]] |- ! 3 | [[Ջենիս Կավեյ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կլեյն]] |- ! 3 | [[Նիկ ԴիՊաոլո]] |- ! 3 | [[Քրիս Կոլֆեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Հեյվուդ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Հեյլ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Յու]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Շվալբախ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Նեսա]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Քուլիջ]] |- ! 3 | [[Ջեննի Սիգրոուվ]] |- ! 3 | [[Նիկ Չինլանդ]] |- ! 3 | [[Ջեսի Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Նենսի Մայերս]] |- ! 3 | [[Ջեսի Լ. Մարտին]] |- ! 3 | [[Ջեսի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Նենսի ՄակԿեոն]] |- ! 3 | [[Նենսի Ալեն]] |- ! 3 | [[Տղաների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Լոնդոն]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Սուարես]] |- ! 3 | [[Ջերի Ռիդ]] |- ! 3 | [[Ջերի Սթիլլեր]] |- ! 3 | [[Նիկ Ուիլինգ]] |- ! 3 | [[Նիկ Սիրսի]] |- ! 3 | [[Ջեյն Կեմպիոն]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բլում]] |- ! 3 | [[Նոր Վարագանք]] |- ! 3 | [[Նոր Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Նոյ Սեգան]] |- ! 3 | [[Տորիկո]] |- ! 3 | [[Տորի Կիթլզ]] |- ! 3 | [[Տորա Բյորչ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բեխ]] |- ! 3 | [[Քոլին Տիգա]] |- ! 3 | [[Նշանաբանը «Թրաձուկ»]] |- ! 3 | [[Քորթնի Թեյլոր Բերնես]] |- ! 3 | [[Տոմբովի գանձապետ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Գեդրիկ]] |- ! 3 | [[Նիկ Ստալ]] |- ! 3 | [[Քուինսի Ջոնս]] |- ! 3 | [[Տոլստոյի թվաբանություն]] |- ! 3 | [[Քուրմ]] |- ! 3 | [[Քրիս Լունդկվիսթ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կեթեն]] |- ! 3 | [[Նիրնաետ Առնոեդիադ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Պրիսթլի]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Ջոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Այրոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Ուիլյամսոն]] |- ! 3 | [[Տոլիզին Ջաֆե]] |- ! 3 | [[Տոթ հարավային գիշերվա ժամանակ]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Հոլոֆսեներ]] |- ! 3 | [[Ջեյ Ռոդան]] |- ! 3 | [[Նարսիլ]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսային պարեր]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆյորտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ՄակԳուեն]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Մակնի]] |- ! 3 | [[Չադ Էվերեթ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Ֆյուջիտ]] |- ! 3 | [[Ուրսուլա Փարկեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Բլեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Լոուրենս]] |- ! 3 | [[Ուրախազավր Ռեքսը]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Հոջ]] |- ! 3 | [[Ուորվիկ Դևիս]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսից հետո]] |- ! 3 | [[Պարգև (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 3 | [[Պեթի ԼյուՊոն]] |- ! 3 | [[Պելենորյան դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Ուոլլ սթրիթ]] |- ! 3 | [[Պեմ Գրիեր]] |- ! 3 | [[Պեմ Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Փիթեր Կաթանեո]] |- ! 3 | [[Ունգոլիանտ]] |- ! 3 | [[Ումբար]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լևին]] |- ! 3 | [[Պետ Մորիտա]] |- ! 3 | [[Պետ Օ’Կոնոր]] |- ! 3 | [[Ուլու Գրոսբարդ]] |- ! 3 | [[Չարի կացարան]] |- ! 3 | [[Փիթեր Բոգդանովիչ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ռեմսի]] |- ! 3 | [[Չինական թաղամաս (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պալարգիրի մարտը]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուերներ]] |- ! 3 | [[Չերքեզները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Պայծառատեսը (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուայտ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Պավել Պավլիկովսկի]] |- ! 3 | [[Չարլիի հրեշտակները]] |- ! 3 | [[Պատահաբար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Չարլի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ԴեՍանտիս]] |- ! 3 | [[Չարլի Կրիդ-Մայլզ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Հեմոնդ]] |- ! 3 | [[Պատանեկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ստարիջ]] |- ! 3 | [[Պատերազմ և խաղաղություն (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ռոբերտ Կարներ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ջերոտ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Հեյդ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Էյդմեն]] |- ! 3 | [[Պատտոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆիսկ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Գրոսվենոր]] |- ! 3 | [[Չարլզ Բիսոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լորդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ռ. Մոուսես]] |- ! 3 | [[Ցմահ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պոլիկուշկա]] |- ! 3 | [[Ուեսլի Ջոնաթան]] |- ! 3 | [[Ուես Ստյուդի]] |- ! 3 | [[Ուեյն Նայտ]] |- ! 3 | [[Որս Գոլլումին բռնելու համար]] |- ! 3 | [[Ով ումից է սովորել գրել, գյուղացի երեխաները մեզնից, թե՞ մենք գյուղացի երեխանեից]] |- ! 3 | [[Ոստիկան]] |- ! 3 | [[Պոլ Ստենլի]] |- ! 3 | [[Ոսկեհատիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆայգ]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆրիմեն]] |- ! 3 | [[Պոլի Ուոկեր]] |- ! 3 | [[Պողպատե մարդը]] |- ! 3 | [[Քելլի ՄակԳիլիս]] |- ! 3 | [[Քեն Կերտիս]] |- ! 3 | [[Քեն Ռասսել]] |- ! 3 | [[Փառք (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 3 | [[Ո՞վ է ճիշտ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Պրոտոգեններ]] |- ! 3 | [[Ջ. Ու. Բեյլի]] |- ! 3 | [[Ջագերնաութ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Շտոս]] |- ! 3 | [[Ջադ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Փայտամորուս]] |- ! 3 | [[Ջանկարլո Ջաննինի]] |- ! 3 | [[Ջասթին Լին]] |- ! 3 | [[Պոլ ՄակԳեն]] |- ! 3 | [[Քաղց կամ ոչ քաղց]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Քամիները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ուիարդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ ՄակՆամարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Հեյլ]] |- ! 3 | [[Քեթ Բալլու]] |- ! 3 | [[Պեփե Բարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Կեթ]] |- ! 3 | [[Պլյոս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Լ. Փիթերսեն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Էթերթոն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դիր]] |- ! 3 | [[Պոլ Ա. Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Գարսիա,]] |- ! 3 | [[Ութումնո]] |- ! 3 | [[Պոլ Բարտել]] |- ! 3 | [[Քեթլին Բար]] |- ! 3 | [[Ուիլմեր Վալդերամա]] |- ! 3 | [[Ուիլի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ուիլը և Գրեյսը]] |- ! 3 | [[Ուիլ և Գրեյս]] |- ! 3 | [[Ուիլ Յուն Լի]] |- ! 3 | [[Ուիլ Մենոտ]] |- ! 3 | [[Քեթրին Ռոս]] |- ! 3 | [[Պոլ Հիփ]] |- ! 3 | [[Ջերոդ Միքսոն]] |- ! 3 | [[Տիտանների մենամարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյ Ռոմանո]] |- ! 3 | [[Ջոշուա Մալինա]] |- ! 3 | [[Օնժանյու Էլիս]] |- ! 3 | [[Օսթին Պենդլտոն]] |- ! 3 | [[Օսի Դևիս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ռոս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Սիլվերմեն]] |- ! 3 | [[Մելկոր]] |- ! 3 | [[Մելիսա Սեյջմիլեր]] |- ! 3 | [[Ջոշ Հատչերսոն]] |- ! 3 | [[Մելիսա Դե Սուզա]] |- ! 3 | [[Օսկար (11-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջոջի Տոկորո]] |- ! 3 | [[Օմիդ Աբտախի]] |- ! 3 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մել Սմիթ]] |- ! 3 | [[Օսկար (12-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջորդան Պրենտիս]] |- ! 3 | [[Մեթրի պատմությունները]] |- ! 3 | [[Մեթրը և հոգեղեն լույսը]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ֆոքս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Գալո]] |- ! 3 | [[Մեթյու Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Ջորջ Դզունդզա]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ռիզ]] |- ! 3 | [[Տանգոռոդրիմ]] |- ! 3 | [[Ջորջ ԴիՉենցո]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Պոնտել]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ուորդ]] |- ! 3 | [[Տայլեր Պերի]] |- ! 3 | [[Ջոն Վերնոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Նյուլենդ]] |- ! 3 | [[Մի քանի բառ «Պատերազմ և խաղաղություն» վեպի վերաբերյալ]] |- ! 3 | [[Մերսեդես Մասուն]] |- ! 3 | [[Մերկ մախա (Ֆրանցիսկո Գոյայի նկար)]] |- ! 3 | [[Ջոն Ուոտերս]] |- ! 3 | [[Մերիոն Ռոս]] |- ! 3 | [[Տեմի ՄակԻնտոշ]] |- ! 3 | [[Ջոն Ջ. Էվիլդսեն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ռիրդոն]] |- ! 3 | [[Տելքիններ]] |- ! 3 | [[Մերիեն Սելդես]] |- ! 3 | [[Մերիել Հեմինգուեյ]] |- ! 3 | [[Մերիամ դ’Աբո]] |- ! 3 | [[Օձալեզու Գրիմա]] |- ! 3 | [[Ջոն Քերոլ Լինչ]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆիդլեր]] |- ! 3 | [[Մերի Կեյ Պլեյս]] |- ! 3 | [[Մերի Լամբերտ]] |- ! 3 | [[Մերի Էլիզաբեթ Մասթրանտոնիո]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Քոլման]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆոսթեր]] |- ! 3 | [[Օլվե]] |- ! 3 | [[Մեննան Յապո]] |- ! 3 | [[Մենեգրոտ]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Կոյ]] |- ! 3 | [[Մեյսի Գրեյ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Էրմիտաժ]] |- ! 3 | [[Տայ Շերիդան]] |- ! 3 | [[Ջոն Մոֆիթ]] |- ! 3 | [[Մարկ Կոուեն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Հեմեկեր]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոմանեկ]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոլսթոն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Մորս]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռիսլի]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ռակել Կաստրո]] |- ! 3 | [[Ռաման Հյուի]] |- ! 3 | [[Ռայլիի առաջին ժամադրությունը]] |- ! 3 | [[Ռասել Լեյն]] |- ! 3 | [[Վիվեկա Լինդֆորս]] |- ! 3 | [[Ռազա Ջեֆրի]] |- ! 3 | [[Վիոլա Դեվիս]] |- ! 3 | [[Ռեբեքա Պիջոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Դերվին]] |- ! 3 | [[Ռեյ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռեյ Բարետ]] |- ! 3 | [[Վիշապները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Մարկ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Ռեյ Միգեր]] |- ! 3 | [[Մարլի Մետլին]] |- ! 3 | [[Ռեյ Պաթերսոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Վելի]] |- ! 3 | [[Ռադե Շերբեջիա]] |- ! 3 | [[Մարտին Շոու]] |- ! 3 | [[Ջորջ Շերման]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ուենդտ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Պան Կոսմատոս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Սիթոն]] |- ! 3 | [[Տակեր Գեյթս]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Այվի]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Ռեյլի]] |- ! 3 | [[Մեգան Դոդս]] |- ! 3 | [[Տադանոբու Ասանո]] |- ! 3 | [[Մաքս Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Ջ. Հաուս]] |- ! 3 | [[Մարտին Միլներ]] |- ! 3 | [[Ռադագաստ (հերոս)]] |- ! 3 | [[Ջուլիան Ֆարինո]] |- ! 3 | [[Ջուլիո]] |- ! 3 | [[Մարտին Դևիդսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Կ. Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջոֆրի Նոթագ,]] |- ! 3 | [[Վրիժառուները (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Մարվին Ջ. ՄակԻնտայր]] |- ! 3 | [[Մարվին Միլեր]] |- ! 3 | [[Ջրային աստվածություններ]] |- ! 3 | [[Մարշա Գուդման]] |- ! 3 | [[Մարկո Ֆերերի]] |- ! 3 | [[Մարկյորի գրառումներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ջոն Նեթլզ]] |- ! 3 | [[Ջոն Մեյբերի]] |- ! 3 | [[Նատաշա ՄակԷլհոուն]] |- ! 3 | [[Ջո Մարի Պեյթոն-Նոբլ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան ՄակԿեյ]] |- ! 3 | [[Տիլիոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Տիբոր Տակաչ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան Նայբի]] |- ! 3 | [[Ջին Սմարտ]] |- ! 3 | [[Յեն Հարտ]] |- ! 3 | [[Յանկիների հպարտությունը]] |- ! 3 | [[Ջո Դանտե]] |- ! 3 | [[Յան Սվերակ]] |- ! 3 | [[Ջո Կարնախան]] |- ! 3 | [[Տերն ու ծառան (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Քրիստին Լատի]] |- ! 3 | [[Ջիմ Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջո Ռոտ]] |- ! 3 | [[Մուրճաձեռք Հելմ]] |- ! 3 | [[Մուն Բլադգուդ]] |- ! 3 | [[Ջո Ֆլաերտի]] |- ! 3 | [[Քրիստին Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Ջոան Չեն]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Կոուլ]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Պիկլզ]] |- ! 3 | [[Տերի ՄակԴոնաֆ]] |- ! 3 | [[Ջոան Ֆրիման]] |- ! 3 | [[Տերի Հյուզ]] |- ! 3 | [[Ջիմ Հենսոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Թերներ]] |- ! 3 | [[Ջոդի Լին Օ’Կիֆի]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Բեննեթ]] |- ! 3 | [[Ջեք-Ջեքը հարձակվում է]] |- ! 3 | [[Նատան Յուրան]] |- ! 3 | [[Ջեք Բլեկ]] |- ! 3 | [[Նան Էլմոտ]] |- ! 3 | [[Ջեք Թոմփսոն]] |- ! 3 | [[Քրիս Ռոկ]] |- ! 3 | [[Նայջել Հևերս]] |- ! 3 | [[Ջեք Պելանս]] |- ! 3 | [[Ջեք Սմայտ]] |- ! 3 | [[Ջեքի Էրլ Հեյլի]] |- ! 3 | [[Քրիս Քոլամբուս]] |- ! 3 | [[Նախալեռ]] |- ! 3 | [[Տիմոտի Օմանդսոն]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Տիմ Դեյլի]] |- ! 3 | [[Նազգուլներ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Կոեն]] |- ! 3 | [[Յուրիա Նարա]] |- ! 3 | [[Ջեֆ ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Ուոդլոու]] |- ! 3 | [[Յուկի Ամամի]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Նորդլինգ]] |- ! 3 | [[Տիմ Ռաս]] |- ! 3 | [[Տիմ Մետիսոն]] |- ! 3 | [[Ջիլ Ջանգեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Օ'Դոնել]] |- ! 3 | [[Տիմ Էբել]] |- ! 3 | [[Մորիս ԼաՄարշ]] |- ! 3 | [[Ջոել Գարլենդ]] |- ! 3 | [[Միա Կիրշներ]] |- ! 3 | [[Մինաս Իթիլ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակՆելի]] |- ! 3 | [[Միջնադարյան Եվրոպա]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մեծ պատերազմը]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մարտերի ու պատերազմների ցանկ]] |- ! 3 | [[Միջերկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Քևին Ջուբինվիլ]] |- ! 3 | [[Միջեկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Ջոն Լինչ]] |- ! 3 | [[Քևին Ռոդնի Սալիվան]] |- ! 3 | [[Մինգ-Նա]] |- ! 3 | [[Մինաս Տիրիթ]] |- ! 3 | [[Օդանավ (բալլադ)]] |- ! 3 | [[Ջոն Կալամ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԴոնալդ]] |- ! 3 | [[Ջոն Կապելոս]] |- ! 3 | [[Ջոն Կասսավետիս]] |- ! 3 | [[Միմի Լեդեր]] |- ! 3 | [[Օզ երկրի հրաշագործը]] |- ! 3 | [[Ջոն Կրայեր]] |- ! 3 | [[Միկաել Հոֆսթրյոմ]] |- ! 3 | [[Ջոն Հենսլի]] |- ! 3 | [[Ջոն Հովարդ Դեյվիս]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Կոթոն]] |- ! 3 | [[Միլբերն Սթոուն]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Հադսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Մաքթիրնան]] |- ! 3 | [[Միայնակ սրտեր]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԿարտի]] |- ! 3 | [[Քևին Կորիգեն]] |- ! 3 | [[Մորդոր]] |- ! 3 | [[Ջոն Աչորն]] |- ! 3 | [[Մորանոնի մարտը]] |- ! 3 | [[Քրիստոֆեր Ադամսոն]] |- ! 3 | [[Ջոել Կարտեր]] |- ! 3 | [[Մոր'դուի լեգենդը]] |- ! 3 | [[Մոսկվայի պանորամա]] |- ! 3 | [[Ջոեննա Կերնս]] |- ! 3 | [[Մոնիկա Կելխուն]] |- ! 3 | [[Մոնիկ]] |- ! 3 | [[Մոմ]] |- ! 3 | [[Մոլորակ 51]] |- ! 3 | [[Ջոզեֆ Ռուբին]] |- ! 3 | [[Ջոն Բլուզալ]] |- ! 3 | [[Քևին Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Մոդի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Քևին Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Բոուեբ]] |- ! 3 | [[Մնաս բարով, կեղտոտ Ռուսաստան]] |- ! 3 | [[Մյունխեն (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Միֆրիլ]] |- ! 3 | [[Միֆ]] |- ! 3 | [[Քևին Դաուլինգ]] |- ! 3 | [[Ջոն Գեց]] |- ! 3 | [[Միրիել Սերիդե]] |- ! 3 | [[Ջոն Գոռրի]] |- ! 3 | [[Ջոն Գրայզ]] |- ! 3 | [[Տերենս Յանգ]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Ուորդ]] |- ! 3 | [[Մայլո Օ’Շի]] |- ! 3 | [[New York Post]] |- ! 3 | [[Բրայան Կոփելման]] |- ! 3 | [[Լոուրենս Դոբկին]] |- ! 3 | [[Լոնի Չեպմեն]] |- ! 3 | [[Դին Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ultimate X-Men]] |- ! 3 | [[Բրայան Հելգելենդ]] |- ! 3 | [[Ump Ultimate Stars]] |- ! 3 | [[University of Chicago Press]] |- ! 3 | [[Ամսագիր]] |- ! 3 | [[Բրայան Կրաուզե]] |- ! 3 | [[Թոմ Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Բամբադիլ]] |- ! 3 | [[Բրայան Կլագման]] |- ! 3 | [[Vanity Fair (magazine)]] |- ! 3 | [[Դիտո Մոնտիել]] |- ! 3 | [[Լոգան՝ Կուղխ]] |- ! 3 | [[Թոմ Գայրի]] |- ! 3 | [[Դյուգրեյ Սքոթ]] |- ! 3 | [[Դյուի Հեմփֆրի]] |- ! 3 | [[Լյուցերն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Երկու եղբայր (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Այեյն Գլեն]] |- ! 3 | [[Թոմ Դեյ]] |- ! 3 | [[Այմի Գարսիա]] |- ! 3 | [[Այնուր]] |- ! 3 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիսթ կրտ.]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆալչուկ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Փիթտ]] |- ! 3 | [[Time (журнал)]] |- ! 3 | [[Լորենց Տեյթ]] |- ! 3 | [[Լորեն Հոլի]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ռենֆրո]] |- ! 3 | [[Լորեն Հաթոն]] |- ! 3 | [[Եփրոսինա]] |- ! 3 | [[Բրայան Փարկեր]] |- ! 3 | [[Բրեդ Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Լորեն Գրեմ]] |- ! 3 | [[Բրայոն Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Բրայան Ֆ. Օ’Բիրն]] |- ! 3 | [[Time Inc.]] |- ! 3 | [[Երրորդ մարդը]] |- ! 3 | [[Toho]] |- ! 3 | [[Լորա Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Tokyo Mew Mew]] |- ! 3 | [[Դյուլի Հիլ]] |- ! 3 | [[Լյուսի Պանչ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆուրման]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնտոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդա Պլամեր]] |- ! 3 | [[Библиотека Максима Мошкова]] |- ! 3 | [[Թոնի Անսելմո]] |- ! 3 | [[Լիխոլեսիե]] |- ! 3 | [[Большая датская энциклопедия]] |- ! 3 | [[Բաքլենդ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Բոյարին Օրշան]] |- ! 3 | [[Լիլի Թոմլին]] |- ! 3 | [[Բոլորն ասում են, որ ես սիրում եմ քեզ]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնթոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդիլ]] |- ! 3 | [[Весь Мир]] |- ! 3 | [[Դոն Լիվեր]] |- ! 3 | [[Ամանդա Դետմեր]] |- ! 3 | [[Весь мир (издательство)]] |- ! 3 | [[Բոբբի Ռոտ]] |- ! 3 | [[Բեթի Ուայտ]] |- ! 3 | [[Газета.Ru]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Առաջին տարին]] |- ! 3 | [[Աման (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Թոմոկո Յամագուտի]] |- ! 3 | [[Афиша (журнал)]] |- ! 3 | [[Լյուսի Գյուտերիջ]] |- ! 3 | [[Թոմ Տիկվեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Խենքս]] |- ! 3 | [[Viking Press]] |- ! 3 | [[Թոմ Հուփեր]] |- ! 3 | [[Բրայան Դենեհի]] |- ! 3 | [[Wired]] |- ! 3 | [[Wired.com]] |- ! 3 | [[Լյութիեն]] |- ! 3 | [[Երկնագույն]] |- ! 3 | [[Դոլ Գիլդուր]] |- ! 3 | [[Լլոյդ Բոկներ]] |- ! 3 | [[Լինդոն]] |- ! 3 | [[Երկաթե բլուրներ]] |- ! 3 | [[Երիտասարդություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ամերիկայի սիրելիները]] |- ! 3 | [[Թոմաս Բորչ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Լինելով Ջոն Մալկովիչ]] |- ! 3 | [[Аниматор.ру]] |- ! 3 | [[Թոմաս Կրեչման]] |- ! 3 | [[Երեկույթի կենտրոնը]] |- ! 3 | [[Բորոդինո (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Լինդսեյ Դունկան]] |- ! 3 | [[Թոլ-Էրեսսեա]] |- ! 3 | [[Զախարի Նայտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Բեթմուվենի գաղտնիքը]] |- ! 3 | [[Ընթերցողների շրջան]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երկրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Կերբի]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Բարետո]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության չորրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Դեննիս Ուիվեր]] |- ! 3 | [[The Age]] |- ! 3 | [[Բրուկլին]] |- ! 3 | [[Բրուկ Լենգտոն]] |- ! 3 | [[Թաիլանդերեն]] |- ! 3 | [[Խոլստոմեր]] |- ! 3 | [[Դեշ Մայոկ]] |- ! 3 | [[Խլոյա Բեյլի]] |- ! 3 | [[Թանկ արժե (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Զգուշացեք Բեթմենից]] |- ! 3 | [[Թեդ Լևայն]] |- ! 3 | [[Խենկ Ազարիա]] |- ! 3 | [[Թեդ Կոտչեֆ]] |- ! 3 | [[The Chosun Ilbo]] |- ! 3 | [[Բերի Դևիս]] |- ! 3 | [[Խոդինկա (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Taylor & Francis]] |- ! 3 | [[Անդուին]] |- ! 3 | [[Դեննի Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Էդ Ամես]] |- ! 3 | [[Էբոն Մոս-Բակրակ]] |- ! 3 | [[Sight & Sound]] |- ! 3 | [[Դենխոլմ Էլիոթ]] |- ! 3 | [[Դենն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Բարբարա Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Slobodna Dalmacija]] |- ! 3 | [[Smarthistory]] |- ! 3 | [[Գաբի Հոֆման]] |- ! 3 | [[Խուան (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[TV by the Numbers]] |- ! 3 | [[Էբբի Կորնիշ]] |- ! 3 | [[Անդրեի և մեղվիկ Ուելլիի արկածները]] |- ! 3 | [[Էարենդիլ]] |- ! 3 | [[Դեննի Ռ. ՄակԲրայդ]] |- ! 3 | [[Խոստովանություն (Լև Տոլստոյ)]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության առաջին ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 3 | [[Դեննիս Դուգան]] |- ! 3 | [[Բևերլի Միտչել]] |- ! 3 | [[Թեդ Ուաս]] |- ! 3 | [[Դերբի Խինտոն]] |- ! 3 | [[Դիկ Ուեսոն]] |- ! 3 | [[Բրետ Ռետներ]] |- ! 3 | [[Զայրույթի պատերազմ]] |- ! 3 | [[Լուկաս Բլեկ]] |- ! 3 | [[Զակարի Կուինտո]] |- ! 3 | [[Լուիս Մենդիլոր]] |- ! 3 | [[Լուիս Մանդոկի]] |- ! 3 | [[Լուիս Հերտեմ]] |- ! 3 | [[Դիլան Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թեոդեն]] |- ! 3 | [[Զակ Նորման]] |- ! 3 | [[Թեյլոր Նեգրոն]] |- ! 3 | [[Զակ Գալիֆիանակիս]] |- ! 3 | [[Բրենսկոմ Ռիչմոնդ]] |- ! 3 | [[Լուիս Արման Գարսիա]] |- ! 3 | [[Անա Օրտիզ]] |- ! 3 | [[Այսպիսով, ի՞նչ անենք]] |- ! 3 | [[Թզուկ]] |- ! 3 | [[Զակ Բրաֆ]] |- ! 3 | [[Թզուկներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Լորիեն (անտառ)]] |- ! 3 | [[Լուսավորության պտուղները]] |- ! 3 | [[Զարդարանքը]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն 3]] |- ! 3 | [[Խավարի իշխանություն]] |- ! 3 | [[Անգմարի կախարդ-թագավոր]] |- ! 3 | [[Խառադ]] |- ! 3 | [[Անգմար]] |- ! 3 | [[Զարդանախշ]] |- ! 3 | [[Խայթ (թուր)]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների և սարափների պատմություն]] |- ! 3 | [[Անգլիական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[The Irish Times]] |- ! 3 | [[Դիաննա Դանագան]] |- ! 3 | [[Բրիտանական կայսրության շքանշան]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն: Ժամանակով մոռացվածը]] |- ! 3 | [[Դժվար թիրախ]] |- ! 3 | [[The Korea Times]] |- ! 3 | [[Բրիջիտ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Բրիոլին]] |- ! 3 | [[Անգբանդ]] |- ! 3 | [[Լև Տոլստոյի այբբենարան]] |- ! 3 | [[Բրիժիտ Բակո]] |- ! 3 | [[Զավեն Բոյաջյան]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԴուգալ]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԿելար]] |- ! 3 | [[Կազակներ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ալեքս Օ’Լոկլին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հանտ]] |- ! 3 | [[Ժյուլետ Բինոշ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հեյմեն]] |- ! 3 | [[Ժյուսթին Բեյթման]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հյու Ջոնս]] |- ! 3 | [[Իքս մարդիկ: Առաջին դաս]] |- ! 3 | [[Իրվինգ Ջ. Մուր]] |- ! 3 | [[Իրվին Ուինկլեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Պատերսոն]] |- ! 3 | [[Բեն Շենկման]] |- ! 3 | [[Բիլ Սմիթրովիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ ՄակԿալում]] |- ! 3 | [[Ժորժ Կորաֆաս]] |- ! 3 | [[Ի՞նչ է արվեստը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մարսիանո]] |- ! 3 | [[Ադևալե Ակինոյե-Ագբաժե]] |- ! 3 | [[Աեգնոր]] |- ! 3 | [[Իվեն Ռոս]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզար]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզարի մարտը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կրամհոլց]] |- ! 3 | [[Բեն Մենդելսոն]] |- ! 3 | [[Իվան Պասեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆագերբաքի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Էյր]] |- ! 3 | [[Եգիպտոսի արքայազնը]] |- ! 3 | [[Ժաննոտ Շվարց]] |- ! 3 | [[Աարոն Ուայտ]] |- ! 3 | [[Աարոն Տեյլոր-Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Լավա (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Բիլե Աուգուսթ]] |- ! 3 | [[Ադա Նիկոդեմու]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆորսայտ]] |- ! 3 | [[Ժերար Ուրի]] |- ! 3 | [[Լայոշ Կոլտաի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիլենդ]] |- ! 3 | [[Ադամ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիվինգսթոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լոուել Ռիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լևին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կլեննոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կոբերն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մաքի Ֆասեթ]] |- ! 3 | [[Բեն Չապլին]] |- ! 3 | [[Լարա Ֆլինն Բոյլ]] |- ! 3 | [[Ալան Սիմոնդս]] |- ! 3 | [[Բենջամին Բրետ]] |- ! 3 | [[Ինչ եմ ես տեսել երազում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Իզենգարդ]] |- ! 3 | [[Ինը յարդ]] |- ! 3 | [[Իզենգարդի անկումը]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Լևի]] |- ! 3 | [[Ինդիս (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Իզմայիլ Բեյ]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Պակուլա]] |- ! 3 | [[Բերնարդ ՄակԷվետի]] |- ! 3 | [[Ինչի՞ համար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ալան Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Իթիլիեն]] |- ! 3 | [[Ալբերտ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Իլյա Օստրոուխով]] |- ! 3 | [[Իմելդա Ստոնտոն]] |- ! 3 | [[Բետ Գրանտ]] |- ! 3 | [[Բերեն]] |- ! 3 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Տակեր]] |- ! 3 | [[Ալան Կլարկ]] |- ! 3 | [[Ալան Իսթմեն]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին]] |- ! 3 | [[Բիլ Բրոչտրուպ]] |- ! 3 | [[Իգոր Կովալև]] |- ! 3 | [[Իվ Սիմոնո]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին (1875)]] |- ! 3 | [[Ազրաիլ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Իսպանացիները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Յետս]] |- ! 3 | [[Ալեքս Մենեսես]] |- ! 3 | [[Իսիլդուր]] |- ! 3 | [[Իսթերլինգներ]] |- ! 3 | [[Իսաակ Դե Բանկոլե]] |- ! 3 | [[Ինչպես է պտտվում աշխարհը]] |- ! 3 | [[Ինքնակոչը]] |- ! 3 | [[Ինքնաթիռներ: Կրակ և ջուր]] |- ! 3 | [[Իդրիլ]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 2]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին]] |- ! 3 | [[Ալեքս Հարդկեսլ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Ցուկեր]] |- ! 3 | [[Ինչպես հաճախ, գույնզգույն ամբոխով շրջապատված է]] |- ! 3 | [[Դևիդ Պետրարկա]] |- ! 3 | [[Ալեքս Կինգսթոն]] |- ! 3 | [[Լարի Լամբ]] |- ! 3 | [[Բոբ Ֆոսս]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և միսթր Ֆրիզը]] |- ! 3 | [[Դոնովան Սքոթ]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Թոնի Սինգլտերի]] |- ! 3 | [[Էլպիդիա Կարիլո]] |- ! 3 | [[Լի Մերիվեզեր]] |- ! 3 | [[Кларк, Кеннет Маккензи]] |- ! 3 | [[Комикс-Арт]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դորիաթ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գոլդտուեյտ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գանտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Լի Ասկվիտ-Կոու]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Սուպերմենի ժամը]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Կեմֆիլդ]] |- ! 3 | [[Լեքս Պասարիս]] |- ! 3 | [[Դուգլաս ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Բո Դրեմանն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Տարզանի ժամը]] |- ! 3 | [[Երաժշտական ներկայացում]] |- ! 3 | [[Լի Ջ. Կոբ]] |- ! 3 | [[Мир приключений]] |- ! 3 | [[Դոն Սիգել]] |- ! 3 | [[Դոն Միտչել]] |- ! 3 | [[Թոնի Լո Բյանկո]] |- ! 3 | [[Դոն Մյուրեյ]] |- ! 3 | [[Լիզա Զեյն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Գոթեմի ասպետը]] |- ! 3 | [[Դոն Չեֆի]] |- ! 3 | [[Երգ վաճառական Կալաշնիկովի մասին]] |- ! 3 | [[Դոն Ռուս]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Կարմիր գլխարկի տակ]] |- ! 3 | [[Բոբ Սպիրս]] |- ! 3 | [[Լի Ստերնտալ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Քաջ և համարձակ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Ֆանտազմի դիմակը]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 2004)]] |- ! 3 | [[Բոբ Սագետ]] |- ! 3 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 3 | [[Թոնի Մարտին]] |- ! 3 | [[Դոնալդ Մոֆետ]] |- ! 3 | [[Աղջիկը Ջերսիից]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (սերիալ, 1943)]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Սիլ]] |- ! 3 | [[Թուրին Թուրամբար]] |- ! 3 | [[Դևիդ Գուլդ]] |- ! 3 | [[Բեյոնսե Նոուլզ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բաուերս]] |- ! 3 | [[ТАСС]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բարետ]] |- ! 3 | [[Լեմոնտ Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բլեր]] |- ! 3 | [[Ալիա Շոկատ]] |- ! 3 | [[Художественная литература (издательство)]] |- ! 3 | [[Լեհական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Художник РСФСР (издательство)]] |- ! 3 | [[ԼեՎար Բյորտոն]] |- ! 3 | [[Энциклопедия Британника]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դեյկեր]] |- ! 3 | [[Эхо Москвы]] |- ! 3 | [[Ա. Դ. Զ.]] |- ! 3 | [[Բիլի Բոյդ]] |- ! 3 | [[Ալեքսիս Դզենա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դրուրի]] |- ! 3 | [[Լեննի Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Ժան-Պեր Կասել]] |- ! 3 | [[Եվ կրկին Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Բելեգ]] |- ! 3 | [[Եսայի]] |- ! 3 | [[Национальная галерея искусства]] |- ! 3 | [[Բեթմենն ընդդեմ Դրակուլայի]] |- ! 3 | [[Ալֆրեդ Բյորկ]] |- ! 3 | [[Լեսլի Բիբ]] |- ! 3 | [[ОЛМА Медиа Групп]] |- ! 3 | [[Ժակլին Կիմ]] |- ! 3 | [[Դուիզիլ Զափա]] |- ! 3 | [[Դունլանդ]] |- ! 3 | [[Ժակլին Սմիթ]] |- ! 3 | [[Լեո ՄակԿերն]] |- ! 3 | [[Ալյոշա Գորշոկ]] |- ! 3 | [[Բելերիանդ]] |- ! 3 | [[Դրագոր Բրագոլլախ]] |- ! 3 | [[Եպիսկոպոս]] |- ! 3 | [[Ժամանակի մեքենա (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 3 | [[Բելիտա Մորենո]] |- ! 3 | [[Բեկի Նյուտոն]] |- ! 3 | [[Լեոնարդ Նիմոյ]] |- ! 3 | [[Լեոն Բենսոն]] |- ! 3 | [[Ալիսի Բրագա]] |- ! 3 | [[Կաբելագործը]] |- ! 3 | [[Խելագարի գրառումները (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Screen Actors Guild Awards]] |- ! 3 | [[Գիշերային օձ]] |- ! 3 | [[Էլենդիլ]] |- ! 3 | [[Chicago Tribune]] |- ! 3 | [[Կերի Վաշինգտոն]] |- ! 3 | [[Կերի Ուոլգրեն]] |- ! 3 | [[Գլամդրինգ]] |- ! 3 | [[Գիրիոն]] |- ! 3 | [[Էլեն Ֆալկոն]] |- ! 3 | [[Chris Claremont]] |- ! 3 | [[Կետրին Մորիս]] |- ! 3 | [[Գլաուրունգ]] |- ! 3 | [[Էնթեր]] |- ! 3 | [[Գիշեր և ցերեկ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Comic Book Resources]] |- ! 3 | [[Էնթոնի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Complex (magazine)]] |- ! 3 | [[Գիլբերտ Գոթֆրիդ]] |- ! 3 | [[Կետլին Կուինլեն]] |- ! 3 | [[Դարհեմյան ցուլը]] |- ! 3 | [[Ապագայի Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Գերմանական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Դավանաբանական աստվածաբանության հետազոտություն]] |- ! 3 | [[Դանտե Բասկո]] |- ! 3 | [[Գլորֆինդել]] |- ! 3 | [[Կիմ Ռոսի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Դասակ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Կիմ Դիքենս]] |- ! 3 | [[Կիմ Դելանի]] |- ! 3 | [[Էնդի դե Էմոնի]] |- ! 3 | [[Դաստիարակություն և կրթություն]] |- ! 3 | [[British Academy of Film and Television Arts]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Բերգման]] |- ! 3 | [[Կերտվուդ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Դ. Վեյման]] |- ! 3 | [[Առաջին մարտը Բելերիանդի համար]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Լոուրի]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Հասմանն]] |- ! 3 | [[Արվեստի մասին]] |- ! 3 | [[Կիլե Սանչեզ]] |- ! 3 | [[Էլի Մարիենտալ]] |- ! 3 | [[Ապոկալիպսիս (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Գլեն Կին]] |- ! 3 | [[Կետի Ստաֆ]] |- ! 3 | [[Daily Express]] |- ! 3 | [[Batman]] |- ! 3 | [[Empire (журнал)]] |- ! 3 | [[Կելի Էսբյորի]] |- ! 3 | [[Կելեբրիմբոր]] |- ! 3 | [[Էնսոն Մաունտ]] |- ! 3 | [[Կելեբորն]] |- ! 3 | [[El Mundo]] |- ! 3 | [[Էլ Մակֆերսոն]] |- ! 3 | [[Արքան և ես]] |- ! 3 | [[Էինգոլ]] |- ! 3 | [[Կարմիրները (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Evening Standard]] |- ! 3 | [[Դելբերտ Մանն]] |- ! 3 | [[Գենրի Թոմաս]] |- ! 3 | [[Գենրի Դերոու]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Մակի]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Շեր]] |- ! 3 | [[Կարհարոտ]] |- ! 3 | [[Դելգո]] |- ! 3 | [[Կեղծ կտրոն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[E! Online]] |- ! 3 | [[Daily News (New York)]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյ]] |- ! 3 | [[Գերիտ Գրեմ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 5)]] |- ! 3 | [[Էնն-Մարգրետ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 7)]] |- ! 3 | [[Գերի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Աշիկ Կերիբ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Կետի Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Կետ Սաուսի]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյը]] |- ! 3 | [[Գերի Դենիելս]] |- ! 3 | [[Էլայ Ռոտ]] |- ! 3 | [[Դեբորա-Լի Ֆյորնես]] |- ! 3 | [[Արտ Վիտելո]] |- ! 3 | [[Գերի Բասարաբա]] |- ! 3 | [[Էլդար (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Կեյլ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Արտեդայն]] |- ! 3 | [[Էլդամար]] |- ! 3 | [[Դեբորա Քեննեդի]] |- ! 3 | [[Battle Stadium D.O.N]] |- ! 3 | [[Էնգուս Տ. Ջոնս]] |- ! 3 | [[Էդրիան Լայն]] |- ! 3 | [[Էմի Հեկերլինգ]] |- ! 3 | [[Գրանտ Հեսլով]] |- ! 3 | [[Ավտոմեքենաներ 3]] |- ! 3 | [[Էմբեր Խյորդ]] |- ! 3 | [[Էմի Բրեննեման]] |- ! 3 | [[2005 կինոյում]] |- ! 3 | [[Գտնել կարճահասակին]] |- ! 3 | [[Էմի Լոկեյն]] |- ! 3 | [[Կոբի Սմոլդերս]] |- ! 3 | [[Գրեյսթոն Հոլտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Հարպեր]] |- ! 3 | [[Էմի Հիլ]] |- ! 3 | [[Գրետխեն Մոլ]] |- ! 3 | [[Գուն Լի]] |- ! 3 | [[Էմի Յասբեկ]] |- ! 3 | [[Ավելի լավ չի լինում]] |- ! 3 | [[Կյանքի մասին]] |- ! 3 | [[Գրիֆինները]] |- ! 3 | [[Ավարներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[42-րդ փողոցը]] |- ! 3 | [[Կոլամբուս Շորտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Կրոուդեն]] |- ! 3 | [[Կլու Գուլագեր]] |- ! 3 | [[Գրեգ Գենրի]] |- ! 3 | [[Գրեգ Կիներ]] |- ! 3 | [[1920-1929 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 3 | [[Էլոդի Բուշե]] |- ! 3 | [[Արբենին (պիես)]] |- ! 3 | [[Կոնստանս Մարի]] |- ! 3 | [[Գրեգգ Բերգեր]] |- ! 3 | [[Էլմո]] |- ! 3 | [[Էլռոս]] |- ! 3 | [[Գրեգորի Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էլվինգ]] |- ! 3 | [[Էլիսոն Ստեդմեն]] |- ! 3 | [[Արեդել]] |- ! 3 | [[Էլրոնդ]] |- ! 3 | [[Էկրան]] |- ! 3 | [[Կոմիքսների արծաթե դար]] |- ! 3 | [[Արագ և մեռած]] |- ! 3 | [[Էմա Ռոբերտս]] |- ! 3 | [[Էմանուել Շրիկի]] |- ! 3 | [[Էմանուել Վոժե]] |- ! 3 | [[Էմիլի Պրոկտեր]] |- ! 3 | [[Էմիլի Սայմոնս]] |- ! 3 | [[Արնոր]] |- ! 3 | [[Կիրդան Կորաբել]] |- ! 3 | [[Կլաուդիա Կարվան]] |- ! 3 | [[Գոնդոր]] |- ! 3 | [[Էլինոր Բրոն]] |- ! 3 | [[Դայանա Սկարուիդ]] |- ! 3 | [[Գոնդոլին]] |- ! 3 | [[Կլայվ Դոներ]] |- ! 3 | [[Կիրկ Ջոնս]] |- ! 3 | [[Գոուն Գրեյնջեր]] |- ! 3 | [[Գոլլում]] |- ! 3 | [[Կիտ Գորդոն]] |- ! 3 | [[Դանիել Հարիս]] |- ! 3 | [[Կիսաէլֆեր]] |- ! 3 | [[BBC Online]] |- ! 3 | [[Առնետային մրցավազք]] |- ! 3 | [[Դանիս Տանովիչ]] |- ! 3 | [[Գոնդորի սպիտակ ծառը]] |- ! 3 | [[About.com]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Ռոբերտսոն]] |- ! 3 | [[Դագոր-նուին-Հիլիաթ]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Բոուլ]] |- ! 3 | [[Գորան Վիշնիչ]] |- ! 3 | [[Դագ. հատուկ հանձնարարություն]] |- ! 3 | [[Գովարդ Դաֆ]] |- ! 3 | [[Աստվածայինը և մարդկայինը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Արհեստ]] |- ! 3 | [[Աստղային ճանապարհ (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 3 | [[Կլեմանս Պոեզի]] |- ! 3 | [[Դագոռլադի մարտը]] |- ! 3 | [[Աստծո թագավորությունը մեր մեջ է]] |- ! 3 | [[Դայան Բեյքեր]] |- ! 3 | [[Էյդան Կուին]] |- ! 3 | [[Դագոր Ագլարեբ]] |- ! 3 | [[Դադլի Մուր]] |- ! 3 | [[Դաերոն]] |- ! 3 | [[Աստիճանազրկվածը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Էյոմեր]] |- ! 3 | [[Դաին]] |- ! 3 | [[Դալ ՄակՔեննոն]] |- ! 3 | [[Դակոտա Ֆանինգ]] |- ! 3 | [[Դեկաբրիստներ (վեպ)]] |- ! 3 | [[Անցյալի գաղտնիքները]] |- ! 3 | [[GamesRadar]] |- ! 3 | [[Բալռոգ]] |- ! 3 | [[Էդուարդ Նազարով]] |- ! 3 | [[Macmillan Publishers]] |- ! 3 | [[Էտյուդ]] |- ! 3 | [[Էդո ժամանակաշրջան]] |- ! 3 | [[Կապույտ անձրևանոցը]] |- ! 3 | [[Marionette]] |- ! 3 | [[Կապիտան Քորելիի ընտրությունը]] |- ! 3 | [[Էրագոն (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 3 | [[Locus (журнал)]] |- ! 3 | [[Marvel Zombies]] |- ! 3 | [[Էրեբոր]] |- ! 3 | [[Դենետոր II]] |- ! 3 | [[Կապիկների մոլորակը (ֆիլմ, 1968)]] |- ! 3 | [[Կանչով տղամարդը]] |- ! 3 | [[Էդի ՄակԿլյորգ]] |- ! 3 | [[Կանխազգացում (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 3 | [[Կանաչ դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Բազ Կյուլիկ]] |- ! 3 | [[Դեն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Անձեռնմխելիները]] |- ! 3 | [[Էռու Իլուվաթար]] |- ! 3 | [[Անջելա Ռոբինսոն]] |- ! 3 | [[Էպիգրամ]] |- ! 3 | [[Էպիգրամա]] |- ! 3 | [[Բադ Կորտ]] |- ! 3 | [[Էդվարդ Հերմանն]] |- ! 3 | [[Կատարողական արվեստ]] |- ! 3 | [[Jump Super Stars]] |- ! 3 | [[Korea JoongAng Daily]] |- ! 3 | [[LibriVox]] |- ! 3 | [[Կատաղած շունը և Գլորիան]] |- ! 3 | [[Բադի Էբսեն]] |- ! 3 | [[Էսթեր Ռոլի]] |- ! 3 | [[Գարի Խելվորսոն]] |- ! 3 | [[Բազ Լուրման]] |- ! 3 | [[Դեն Ռիբա]] |- ! 3 | [[Գարի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[NEWSru.com]] |- ! 3 | [[Namco Bandai]] |- ! 3 | [[Կատրին ՄակԿորմակ]] |- ! 3 | [[Գալադրիելի հայելի]] |- ! 3 | [[Pledis Entertainment]] |- ! 3 | [[Դենիել Փիթրի]] |- ! 3 | [[Էրիկ Քրիստիան Օլսեն]] |- ! 3 | [[Բարադ-դուր]] |- ! 3 | [[Կալվածատիրոջ առավոտը]] |- ! 3 | [[Գալակտիկայի պահապանները]] |- ! 3 | [[Անզուսպները 2]] |- ! 3 | [[Բարադ-Դուրի պաշարումը]] |- ! 3 | [[RenderMan]] |- ! 3 | [[Կալիսթա Ֆլոկխարտ]] |- ! 3 | [[Էդայն]] |- ! 3 | [[Կազուշիգե Նագաշիմա]] |- ! 3 | [[Routledge]] |- ! 3 | [[Բարակ կարմիր գիծ]] |- ! 3 | [[Էրին Դենիելս]] |- ! 3 | [[Playbill]] |- ! 3 | [[Pixar Image Computer]] |- ! 3 | [[Կայլա Պրեթ]] |- ! 3 | [[Բատչ Լուկիչ]] |- ! 3 | [[Կայլ Սիկոր]] |- ! 3 | [[Էրեդ Էնգրին]] |- ! 3 | [[Գասան Մասուդ]] |- ! 3 | [[Բայուոթերի մարտ]] |- ! 3 | [[Գառնուկը]] |- ! 3 | [[Բայրոն Ման]] |- ! 3 | [[Բանաստեղծի մահը]] |- ! 3 | [[Կամիլա Ռազերֆորդ]] |- ! 3 | [[Էրիկ Պորտեր]] |- ! 3 | [[Online Etymology Dictionary]] |- ! 3 | [[Էդի Իզարդ]] |- ! 3 | [[Դենիել Ջ. Տրավանտի]] |- ! 3 | [[Կաղնավահան Տորին]] |- ! 3 | [[Անհաղթելի Երկաթե մարդ]] |- ! 3 | [[Գայլխեղդ (գրքաշար)]] |- ! 3 | [[Էրիկ Լանյովիլ]] |- ! 3 | [[Բատչ Հարտման]] |- ! 3 | [[Internet Broadway Database]] |- ! 3 | [[Marvel Anime]] |- ! 3 | [[Գեղանկար]] |- ! 3 | [[Դեյլի մարտը]] |- ! 3 | [[Դեյլ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Էդվին Շերին]] |- ! 3 | [[Էշի ամանորյա Շրեկ-ներկայացումը]] |- ! 3 | [[HarperCollins]] |- ! 3 | [[Գեբրիել Կարտերիս]] |- ! 3 | [[Grey's Anatomy]] |- ! 3 | [[Google Art Project]] |- ! 3 | [[ԲԵՐՆ-Ի]] |- ! 3 | [[Դեմիան Լի]] |- ! 3 | [[Կարլ Ցվիկի]] |- ! 3 | [[Գեղարվեստական ստեղծագործություն]] |- ! 3 | [[Անտառահատում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կարլո Ջուֆրե]] |- ! 3 | [[Gannett Company]] |- ! 3 | [[Ganbarion]] |- ! 3 | [[Hollywood Reporter]] |- ! 3 | [[Բերի Բոսթվիկ]] |- ! 3 | [[Բագ Հոլ]] |- ! 3 | [[Էովին]] |- ! 3 | [[Կարդոլան]] |- ! 3 | [[Գարի Տրուզդեյլ]] |- ! 2 | [[Արևմտյան վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Արլին Սանֆորդ]] |- ! 2 | [[Բարտ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Տիրել]] |- ! 2 | [[Սթիվ Մարտինո]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ալեքսանդեր]] |- ! 2 | [[Սկաուտ]] |- ! 2 | [[Արլանդո Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բարսելոնետա]] |- ! 2 | [[Արիանա Էնջինիր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Վեդինգտոն]] |- ! 2 | [[Արիա Նոել Կուրզոն]] |- ! 2 | [[Արկածային]] |- ! 2 | [[Արտ ԼաՖլյոր]] |- ! 2 | [[Սինտիա Նիքսոն]] |- ! 2 | [[Արտ Կարնի]] |- ! 2 | [[Սվենգալի]] |- ! 2 | [[Արթուր Քենեդի]] |- ! 2 | [[Սինտիա Ուետրոս]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հոֆեր]] |- ! 2 | [[Սիսելի Տայսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հիկներ]] |- ! 2 | [[Սոբի Մարտին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ռայան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուիտմիր]] |- ! 2 | [[Արհեստագործություն]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բաուեր]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սենտ Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սնայդեր]] |- ! 2 | [[Սիմոն Լաբիբ]] |- ! 2 | [[Սյուզան Քոլլինս]] |- ! 2 | [[Բեն Մասթերս]] |- ! 2 | [[Սյուզաննա Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Օդեկերկ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Տուսեն]] |- ! 2 | [[Ստրուան Ռոջեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ Սպայրս]] |- ! 2 | [[Բարբարա Կարերա]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կեխեն]] |- ! 2 | [[Սրտի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Լինչ]] |- ! 2 | [[Բաունտի (ֆիլմ, 1984)]] |- ! 2 | [[Սփայք Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Հոլդեն]] |- ! 2 | [[Բարբարա Զուկովա]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Սեյդելման]] |- ! 2 | [[Սփենսեր Բրեսլին]] |- ! 2 | [[Բեն Միլեր]] |- ! 2 | [[Բեն Ստասեն]] |- ! 2 | [[Սուպերմեն (ֆիլմ, 1978)]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կար]] |- ! 2 | [[Սուկումար Ռայ]] |- ! 2 | [[Սեքսը մեծ քաղաքում]] |- ! 2 | [[Բարբարա Բալդավին]] |- ! 2 | [[Սոլյարիս (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Սերրա-Մադրեի գանձերը]] |- ! 2 | [[Սպիտակ շրջան]] |- ! 2 | [[Սիրիանա]] |- ! 2 | [[Սքոթ Հիքս]] |- ! 2 | [[Արդյունաբերական դիզայն]] |- ! 2 | [[Սերջո Չիթի]] |- ! 2 | [[Բենջամին Տիմլեթ]] |- ! 2 | [[Սպան և ջենտլմենը]] |- ! 2 | [[Սքոթ Մոթեր]] |- ! 2 | [[Սպիտակ տենդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բեռնի (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Սերը մեծ քաղաքում 2]] |- ! 2 | [[Սուզաննա Ուայտ]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Վասիլև]] |- ! 2 | [[Բետ-21]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Սկանդալային օրագիր]] |- ! 2 | [[Սիրիլ Կոուկ]] |- ! 2 | [[Բարնեթ Նյուման]] |- ! 2 | [[Սոնյա Ստեցենկո]] |- ! 2 | [[Սոնյա Տոդ]] |- ! 2 | [[Սուն դինաստիա]] |- ! 2 | [[Արթուր Գրիգորյան (լրագրող)]] |- ! 2 | [[Սուրբ Գևորգի շքանշան]] |- ! 2 | [[Արևելյան Անգլիայի համալսարան]] |- ! 2 | [[Բարձր նորաձևություն]] |- ! 2 | [[Սպուտնիկ (մրցանակ)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Լոտեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ ԴիՄարկո]] |- ! 2 | [[Արևային խաչ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Դե Ջարնաթ]] |- ! 2 | [[Բեթի Բեյյարդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Բարսելոնայի ժամանակակից արվեստի կենտրոն]] |- ! 2 | [[Սպիտակ գերի]] |- ! 2 | [[Սթիվ Բենդելակ]] |- ! 2 | [[Սկագենի թանգարան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Գետերս]] |- ! 2 | [[Սոլթ]] |- ! 2 | [[Արթուր Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Սիրային եռանկյուն]] |- ! 2 | [[Բեննո Ֆյուրման]] |- ! 2 | [[Ստենլի Տոնգ]] |- ! 2 | [[Բարուք]] |- ! 2 | [[Սուպեր (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ստրետֆորդ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Արևմտյան քաղաքակրթություն]] |- ! 2 | [[Սոցիալական ռեալիզմ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Մախտ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 2 | [[Սիբիրյան բարոկկո]] |- ! 2 | [[Արվեստաբանություն]] |- ! 2 | [[Սուրճ և սիգարետներ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Կերի]] |- ! 2 | [[Սիդ Միտչել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Ստերլինգ և Ֆրանսին Քլարքների արվեստի ինստիտուտ]] |- ! 2 | [[Բարբետ Շրեդեր]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արփի Աթաբեկյան]] |- ! 2 | [[Սկոթ Մոժեր]] |- ! 2 | [[Աֆրիկայից դուրս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Շակտեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ստենվիկ]] |- ! 2 | [[Բելարդ Բերկլի]] |- ! 2 | [[Արվեստաբան]] |- ! 2 | [[Սկուտ ՄակՆեյրի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Ֆենգմեյեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփքինս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփկինս]] |- ! 2 | [[Ստի սարդոստայն]] |- ! 2 | [[Արտ Նովո]] |- ! 2 | [[Բարրի Լևինսոն]] |- ! 2 | [[Սոֆի Լի]] |- ! 2 | [[Բ.Ջ. Ուորդ]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Օդրան]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Էլիոթ]] |- ! 2 | [[Ստենլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆերիս]] |- ! 2 | [[Արվեստի փիլիսոփայություն]] |- ! 2 | [[Սոֆյա Սկայա]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սինաբրո]] |- ! 2 | [[Բադի Վան Հորն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Բայո]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սավալիչ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Գլենն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Էդսիտ]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Դեննիս]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Վասիլևա]] |- ! 2 | [[Բ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Մայլս]] |- ! 2 | [[Բազ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բեթ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ռայթ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Բուշ]] |- ! 2 | [[Բաֆի Սեդլաչեկ]] |- ! 2 | [[Սոֆի Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ստեֆանիա Սանդրելի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Այվզ]] |- ! 2 | [[Բ Եզրաս]] |- ! 2 | [[Բելինդա Մոնտգոմերի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Բեյրդ]] |- ! 2 | [[Բարի լույս, Վիետնամ]] |- ! 2 | [[Սկիպ Կոլեկտոր]] |- ! 2 | [[Սմոլվիլի գաղտնիքները]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մառախուղ]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մշուշ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մուր]] |- ! 2 | [[Սուրբ Որդի]] |- ! 2 | [[Սյուզան Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Ստալ Բորհոգ]] |- ! 2 | [[Սուրբ Նունեի խաչ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մինկուս]] |- ! 2 | [[Արքայազնը Բևեռլի Հիլզից]] |- ! 2 | [[Բարի Պրայմուս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրենդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Բարի գիշեր (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Սվերե Անկեր Օուսդալ]] |- ! 2 | [[Սպանել Բիլին 2]] |- ! 2 | [[Բարբարա Հարիս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բերկոֆֆ]] |- ! 2 | [[Սիլկ Կոզարտ]] |- ! 2 | [[Բարտ Ֆրեյնդլիխ]] |- ! 2 | [[Սիլվիա Սիմս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բեյջելման]] |- ! 2 | [[Սիկվել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Արսենիո Հոլ]] |- ! 2 | [[Սիենա]] |- ! 2 | [[Արչի Պանջաբի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Պենկին]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կրեգ]] |- ! 2 | [[Սպիտակ խորհուրդ]] |- ! 2 | [[Բալդև Ռաջ Չոպրա]] |- ! 2 | [[Բեմադրություն]] |- ! 2 | [[Սիդնի Ջ. Ֆյուրի]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կլովզ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆլին]] |- ! 2 | [[Բեյլի Մեդիսոն]] |- ! 2 | [[Արյուն և գինի]] |- ! 2 | [[Բախում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արմենիա (հեռուստաընկերություն)]] |- ! 2 | [[Բեն Գլյուկ]] |- ! 2 | [[Սթիվեն ԴեՊոլ]] |- ! 2 | [[Սմբակներով մի խփիր]] |- ! 2 | [[Արմեն Տեր-Տաճատյան]] |- ! 2 | [[Սիզոն Հաբլի]] |- ! 2 | [[Արման Մասթրոյանի]] |- ! 2 | [[Սմեշ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Սլեվինի երջանիկ թիվը]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Գլասի աֆերան]] |- ! 2 | [[Բեն Դենիելս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Սամարիա Գրեհեմ]] |- ! 2 | [[Բերի Կուկ]] |- ! 2 | [[Գարի Ուայներ]] |- ! 2 | [[Գարի Մորգան]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կրենա]] |- ! 2 | [[Գարի Մարտին]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Հերդ]] |- ! 2 | [[Գարի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ ՄակԿեյբ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Մեդլեն (դերասան)]] |- ! 2 | [[Գարի Հերսթ]] |- ! 2 | [[Գարի Կոնուեյ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Շիֆ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Չավես]] |- ! 2 | [[Գարի Չեպման]] |- ! 2 | [[Գարի Իդեն]] |- ! 2 | [[Գարի Էնֆիլդ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ջեկել]] |- ! 2 | [[Գարի Էնդո]] |- ! 2 | [[Գարի Էկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաունդտրի]] |- ! 2 | [[Գարի Բելևեր]] |- ! 2 | [[Գարի Բալոկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ստենդևեն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տայսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տորպ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կոլսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կերտիս]] |- ! 2 | [[Գարետ Հեդլունդ]] |- ! 2 | [[Գեղարվեստի պալատ (Լիլ)]] |- ! 2 | [[Ռիշար Ռոբիշո]] |- ! 2 | [[Ռիշարդ Բուգայսկիյ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ջեգլոմ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ուինկլեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ա. Դայսարտ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բ. Շալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բեյսխարտ]] |- ! 2 | [[Գեյլ Օ’Գրեյդի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բերջի]] |- ! 2 | [[Գեյլ Մանկուսո]] |- ! 2 | [[Գեյլ Հաննիկատ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Գոլեշովսկի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Դոբս]] |- ! 2 | [[Գեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Գարֆիլդ Մորգան]] |- ! 2 | [[Գարոլդ Պինտեր]] |- ! 2 | [[Գարնան առաջին օրերը (1929)]] |- ! 2 | [[Գարիսոն Կեյլոր]] |- ! 2 | [[Գարի Ֆալկ]] |- ! 2 | [[Գարի Օ’Ռեյլի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լիբերտինի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լինչ]] |- ! 2 | [[Գարի Օուենս]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կայլի]] |- ! 2 | [[Գարի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆիցպատրիկ]] |- ! 2 | [[Ռիկարդո Մոնտալբան]] |- ! 2 | [[Բևերլի Գարլենդ]] |- ! 2 | [[Գաբի Հոֆմանն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բիրման]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բլեյք]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գաննավեյ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գրինուոլդ]] |- ! 2 | [[Գ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Գ.Դ. Սպրեդլին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դեսիդերիո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բևերլի Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Լեոնարդ]] |- ! 2 | [[Բրունո Կյորբի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բեն Գարանտ]] |- ! 2 | [[Բրունո Գանց]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կլաուզ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Հուքս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մ. Յանգ]] |- ! 2 | [[Բրոնսոն Պինշո]] |- ! 2 | [[Բրոնուեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Բրոդվեյան թատրոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մայքլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մենդել]] |- ! 2 | [[Բրյուս Օլտմեն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Գաբրիել Գարկո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բելտրան]] |- ! 2 | [[Գասիմ Բասիր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էպշտեյն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆլեյշեր]] |- ! 2 | [[Ռիչի Ալեն]] |- ! 2 | [[Ռիս Դինսդեյլ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին Ֆլավիցկի]] |- ! 2 | [[Ռիսա Բրամոն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Գանս Մետիսոն]] |- ! 2 | [[Ռիտա Հեյուորթը և փրկությունը Շոուշենկից]] |- ! 2 | [[Ռիքի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Գանձարան]] |- ! 2 | [[Գանգստերական]] |- ! 2 | [[Ռոբ Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Գայ Ֆերլենդ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Լեթերման]] |- ! 2 | [[Գայ Ստոկուել]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր. Մարտ ապագայի համար]] |- ! 2 | [[Ռոբ Շիլեր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Գազային լույս]] |- ! 2 | [[Ռոբ Սմայլի]] |- ! 2 | [[Ռոբ Քոեն]] |- ! 2 | [[Գաբրիելե Սալվատորես]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բ. Ուայդե]] |- ! 2 | [[Գեորգ VI]] |- ! 2 | [[Ռիկ Օվերտոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Փիթման]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Սենենսկի]] |- ! 2 | [[Ռազաակ Ադոտի]] |- ! 2 | [[Ռազմադաշտային հոսպիտալը]] |- ! 2 | [[Ռազմական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ռազմական սուզորդը]] |- ! 2 | [[Գորդոն Կլեփ]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Կոփոլա]] |- ! 2 | [[Գորդոն Թալոք]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Մաչիո]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Ուեյտ]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Գործընկերները]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Հեսլեր]] |- ! 2 | [[Ռամբլա դե Կատալոնիա]] |- ! 2 | [[Ռայան Կվանտեն]] |- ! 2 | [[Ռայան Միշել Բատե]] |- ! 2 | [[Ռայան Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռայան Սիմպկինս]] |- ! 2 | [[Գոռան Վիշնիչ]] |- ! 2 | [[Ռայան Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ռայլի Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Ռայներ Վերներ Ֆասբինդեր]] |- ! 2 | [[Գողերի քաղաքը]] |- ! 2 | [[Գործարար կինը]] |- ! 2 | [[Գուշակ]] |- ! 2 | [[Գողացված գեղեցկություն]] |- ! 2 | [[Ջուն Ալիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Հոլոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան ՄակՄեխոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Պրինգլ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Ջարոլդ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բրայկ]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Բուշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բերլանտի]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Նիկոլսոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Անտոնաչի]] |- ! 2 | [[Գրասիա ծառուղի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ջունո]] |- ! 2 | [[ՌԷԴ]] |- ! 2 | [[Գրանտ Վուդ]] |- ! 2 | [[Ջուր (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Հասոն]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Պոզներ]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Ստուլց]] |- ! 2 | [[Գրան պրի]] |- ! 2 | [[Գրական ստեղծագործություն]] |- ! 2 | [[Գրաբեն (Վիեննա)]] |- ! 2 | [[Ջրավազան]] |- ! 2 | [[Ջրհոս (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Ռ. Լ. Ստայն]] |- ! 2 | [[Գվեն Արներ]] |- ! 2 | [[Ռաուլ Հուլիա]] |- ! 2 | [[Ռաջենդրա Կումար]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ռոման Վո]] |- ! 2 | [[Ռենի Հառլին]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Բլենչարդ]] |- ! 2 | [[Գիշերային օձ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Տելալեյ]] |- ! 2 | [[Գիշերային հերթապահություն]] |- ! 2 | [[Գիշերային այգիներ]] |- ! 2 | [[Ռենդի Բրեդշոու]] |- ! 2 | [[Ռենդի Քուեյդ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Բատինկոֆ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Ռենե Կիրբի]] |- ! 2 | [[Գերմանիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Գերի Լոկվուդ]] |- ! 2 | [[Ռեյլի. Լրտեսների արքան]] |- ! 2 | [[Ռեջինալդ Հադլին]] |- ! 2 | [[Ռետո Սալիմբենի]] |- ! 2 | [[Ռժևսկին ընդդեմ Նապոլեոնի]] |- ! 2 | [[Ռի Սիխորն]] |- ! 2 | [[Ռիզ Դերբի]] |- ! 2 | [[Գերեզման]] |- ! 2 | [[Ռիկ Այելո]] |- ! 2 | [[Ռիկ Մայյալ]] |- ! 2 | [[Գետլին Գրիֆիտ]] |- ! 2 | [[Գեորգ Ֆենադի]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ուորդեն]] |- ! 2 | [[Գլայննիս Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Գլեն Գորդոն Կարոն]] |- ! 2 | [[Գոթիկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ռեզա Բադիի]] |- ! 2 | [[Ռասել Վոնգ]] |- ! 2 | [[Ռասթի Ջոյներ]] |- ! 2 | [[Ռասի Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Գոթական]] |- ! 2 | [[Ռաքեշ Ռոշան]] |- ! 2 | [[Ռաֆ Վալոնե]] |- ! 2 | [[Ռաֆաել Այզենման]] |- ! 2 | [[Գնացք դեպի Դարջիլինգ]] |- ! 2 | [[Գնալ իր ճանապարհով]] |- ! 2 | [[Գյուղացի աղջկա գլուխը]] |- ! 2 | [[Ռեբեքա Ռոմեյն]] |- ! 2 | [[Ռեգիոնալիզմ]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 3]] |- ! 2 | [[Ռեյ Ուոլսթոն]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 4]] |- ! 2 | [[Ռեմսի Ֆարագալա]] |- ! 2 | [[Գլխապտույտ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Գլին Տյորմեն]] |- ! 2 | [[Ռեյ Բերդիս]] |- ! 2 | [[Ռեյ Դենտոն]] |- ! 2 | [[Գլենն Ֆիկարա]] |- ! 2 | [[Ռեյ Կրաուս]] |- ! 2 | [[Գլենն Հոուերտոն]] |- ! 2 | [[Գլեն Ֆորդ]] |- ! 2 | [[Գլեն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Գլեն Կորբեթ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Միտչում]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Յաննեթի]] |- ! 2 | [[Բերի Համֆրիզ]] |- ! 2 | [[Սանջիվ Բխասկար]] |- ! 2 | [[Սան Ֆիլիպ Ների հրապարակ]] |- ! 2 | [[Բլեյք Լայվլի]] |- ! 2 | [[Բլեյն Գրեյ]] |- ! 2 | [[Բլեյկ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Բլադրեյն]] |- ! 2 | [[Բիսոն Քերոլ]] |- ! 2 | [[Սանդրա Նեթելբեկ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Կրիստալ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Ավգուստ]] |- ! 2 | [[Սանջայ Լիլա Բհանսալի]] |- ! 2 | [[Բիլի Քրուդափ]] |- ! 2 | [[Սանսեթ պուրակ]] |- ! 2 | [[Բյոր Ստիրս]] |- ! 2 | [[Սանսկրիտի տրանսլիտերացիայի միջազգային այբուբեն]] |- ! 2 | [[Սանտո Չիլաուրո]] |- ! 2 | [[Բիլի Ռեյ]] |- ! 2 | [[Բիլի Պայպեր]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուեսթ]] |- ! 2 | [[Սառա Չերչիլ]] |- ! 2 | [[Սառա Պոլի]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուայտլոու]] |- ! 2 | [[Բիլի Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Բիլի Գրին Բուշ]] |- ! 2 | [[Սատանան և տասը պատվիրանները]] |- ! 2 | [[Սան Տելմո]] |- ! 2 | [[Սայնֆելդ]] |- ! 2 | [[Բիլե Աուգուստ]] |- ! 2 | [[Սահմանագծին]] |- ! 2 | [[Ս.Կ. Բիբբի]] |- ! 2 | [[Սա իմ երեկույթն է]] |- ! 2 | [[Սաբրինա]] |- ! 2 | [[Բոբ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սալի Բոյար]] |- ! 2 | [[Բոբ Դենվեր]] |- ! 2 | [[Սալի Պոթեր]] |- ! 2 | [[Սալի Ռիչարդսոն-Ուիտֆիլդ]] |- ! 2 | [[Սալոմ Ջենս]] |- ! 2 | [[Սալվադոր Դալիի թանգարան (Սենտ-Պիտերսբերգ)]] |- ! 2 | [[Բոբ Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ռեքս]] |- ! 2 | [[Սամի Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Լինդոն]] |- ! 2 | [[Սայմոն Կադել]] |- ! 2 | [[Սայմոն Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Բո Դրեման]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական խաչ]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական արվեստ]] |- ! 2 | [[Բյորջես Մերեդիտ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բյորն Ստեյն]] |- ! 2 | [[Սատիրա]] |- ! 2 | [[Սարա Բոլջեր]] |- ! 2 | [[Ռուտ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջագեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Բելամի]] |- ! 2 | [[Սեմ Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Բիլ Բարեթա]] |- ! 2 | [[Բիժու Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Բիբի Բեշ]] |- ! 2 | [[Բի Մուվի]] |- ! 2 | [[Բժիշկ Սթրենջ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բերքլի]] |- ! 2 | [[Բերրի Ջենքինս]] |- ! 2 | [[Սեմ Պալադիո]] |- ! 2 | [[Սեմ Պիլսբերի]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջոնս III]] |- ! 2 | [[Բիլ Իգլզ]] |- ! 2 | [[Սեմ Ռայլի]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերհոֆ]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերխոֆ]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Հեպտոն]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Լ. Կովալսկի]] |- ! 2 | [[Բերի Տաբբ]] |- ! 2 | [[Բերի Շիր]] |- ! 2 | [[Սեմեր Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Բերի Նյուման]] |- ! 2 | [[Սեմի արյունալի ամառը]] |- ! 2 | [[Սեմյուել Բոլ]] |- ! 2 | [[Բերի Միլեր]] |- ! 2 | [[Սելիա Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Սելի Կելերմեն]] |- ! 2 | [[Սարա Գադոն]] |- ! 2 | [[Սարդ մարդ 2]] |- ! 2 | [[Սարա Մայլզ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ֆինգեր]] |- ! 2 | [[Սարա Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Սարա Ռյու]] |- ! 2 | [[Բիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Սարա Ֆոսթեր]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ: Տիեզերքի միջով]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ. Տնից հեռու]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ (ֆիլմ, 1977)]] |- ! 2 | [[Բիլ Սեյջ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բիլ Պեքսթոն]] |- ! 2 | [[Սեդրիկ Մեսինա]] |- ! 2 | [[Բիլ Նան]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոփ]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոբբս]] |- ! 2 | [[Բիլ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սեբասթեն Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Գուտերես]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Ռոշե]] |- ! 2 | [[Սեդա Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Բիլ Իրվին]] |- ! 2 | [[Ռոք Ալիք (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 2 | [[Ռուսաստանի քաղաքականություն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Շիրեր]] |- ! 2 | [[Բրեյդի Կոուլմեն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռոդ Դենիել]] |- ! 2 | [[Ռոդ Հարդի]] |- ! 2 | [[Բրենդեն Սեկսթոն III]] |- ! 2 | [[Ռոդ Ռոդի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Սոնգ]] |- ! 2 | [[Բրենդա Չեպման]] |- ! 2 | [[Ռոդնի Հարվի]] |- ! 2 | [[Ռոել Ռեյն]] |- ! 2 | [[Ռոզ Ռայան]] |- ! 2 | [[Ռոզա Բլազի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Բաքի]] |- ! 2 | [[Բրեկ Այսներ]] |- ! 2 | [[Ռոբին Հուդի արկածները]] |- ! 2 | [[Ռոզելին Սանչեզ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի ԴեՈւիթ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի Լիչ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարիի երեխան]] |- ! 2 | [[Ռոկկի 5]] |- ! 2 | [[Բրայան Օ’Հելորան]] |- ! 2 | [[Ռոմանի Մալկո]] |- ! 2 | [[Բրայան Քարրի]] |- ! 2 | [[Բրայան Սպայսեր]] |- ! 2 | [[Բրենտ Սեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Դանն]] |- ! 2 | [[Բրայան Ջերատի]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ա. Էվանս]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վայց]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Բրյուս Պեյն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պաթինսոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Կիմել]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պասթորելի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պատինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պիկարդո]] |- ! 2 | [[Բրյուս Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ջ. Ստայնմիլեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռաուշենբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռոսսեն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սիոդմակ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սյոդմակ]] |- ! 2 | [[Բրիտներ]] |- ! 2 | [[Բրիտանացի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Տաունզենդ]] |- ! 2 | [[Բրիթանի Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ֆայֆ]] |- ! 2 | [[Բրեքին Մեյեր]] |- ! 2 | [[Ռոբերտա Հենլի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտո Մեցա-Մոնտ]] |- ! 2 | [[Ռոմի Ուինդսոր]] |- ! 2 | [[Բրայան Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ռուսական թանգարան]] |- ! 2 | [[Ռու ՄակԿլենախան]] |- ! 2 | [[Բջջայինը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Բոֆա]] |- ! 2 | [[Բուլվորտ]] |- ! 2 | [[Բորոմիր]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Ռիս]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Ռոսանո Բրացցի]] |- ! 2 | [[Բորիս Սագալ]] |- ! 2 | [[Բորիս Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Ռորի ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Բորիս Գոդունով]] |- ! 2 | [[Բրամանտե]] |- ! 2 | [[Ռուբլի]] |- ! 2 | [[Բովենիտ]] |- ! 2 | [[Բոյդ Գեյնս]] |- ! 2 | [[Բոլնիսական խաչ]] |- ! 2 | [[Ռուպերտ Գուլդ]] |- ! 2 | [[Բոգուս]] |- ! 2 | [[Ռուս Մեյբերի]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Թոմպկինս]] |- ! 2 | [[Բրայան Բլում]] |- ! 2 | [[Ռոյ Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Ֆրայզեր]] |- ! 2 | [[Բրայան ՄակՆամարա]] |- ! 2 | [[Ռոն Էլդարդ]] |- ! 2 | [[Բրայան Հենսոն]] |- ! 2 | [[Ռոն Կուլման]] |- ! 2 | [[Ռոն Մարկեթ]] |- ! 2 | [[Ռոն Ուինսթոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիրկ]] |- ! 2 | [[Ռոն Սմերժակ]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիտ]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Բրայան Լարջ]] |- ! 2 | [[Բրայան Դեննեհի]] |- ! 2 | [[Բրայան Բովել]] |- ! 2 | [[Ռոնին]] |- ! 2 | [[Ռոուդի Հերինգտոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ռոուզների պատերազմը]] |- ! 2 | [[Ռոուսոն Մարշալ Տյորբեր]] |- ! 2 | [[Բրայան Գորդոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Բարկլայ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Գրեֆ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուինանտ]] |- ! 2 | [[Վլադ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական գյուղ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[The Cherrytree Sessions]] |- ! 2 | [[The Cares of a Family Man]] |- ! 2 | [[The Burrow (short story)]] |- ! 2 | [[Օզ երկրի հրաշագործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Օթերլո]] |- ! 2 | [[Օլգա Արոսևա]] |- ! 2 | [[Օլեգ Մենշիկով]] |- ! 2 | [[Օլեյ Սեսոն]] |- ! 2 | [[Օլեսյա Ժելեզնյակ]] |- ! 2 | [[Օլիմպիա Կարլիզի]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական նավահանգիստ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Օգյուստ Մակե]] |- ! 2 | [[Օլիվե Գրյուներ]] |- ! 2 | [[Օլիվե Մեգատոն]] |- ! 2 | [[The Burlington Magazine]] |- ! 2 | [[The Bucket Rider]] |- ! 2 | [[The Born This Way Ball Tour]] |- ! 2 | [[The Blue Octavo Notebooks]] |- ! 2 | [[The Baltic Times]] |- ! 2 | [[Օլիվեր Ֆորդ Դեյվիս]] |- ! 2 | [[TheWrap]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Կոուլ]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Տիրլբի]] |- ! 2 | [[Thames & Hudson]] |- ! 2 | [[The Chromatica Ball]] |- ! 2 | [[The City Coat of Arms]] |- ! 2 | [[Telegraph Media Group]] |- ! 2 | [[The Lonely Island]] |- ! 2 | [[Քևին Բիշոպ]] |- ! 2 | [[The Refusal]] |- ! 2 | [[Քևին Բրեյ]] |- ! 2 | [[The Problem of Our Laws]] |- ! 2 | [[The Official Finnish Charts]] |- ! 2 | [[The New York Review of Books]] |- ! 2 | [[The New Republic]] |- ! 2 | [[The New Criterion]] |- ! 2 | [[The Married Couple]] |- ! 2 | [[Քևին ՄակԿիդ]] |- ! 2 | [[The Complete Stories of Franz Kafka]] |- ! 2 | [[The Knock at the Manor Gate]] |- ! 2 | [[Քևին Նիլոն]] |- ! 2 | [[The Hunter Gracchus]] |- ! 2 | [[Քևին Ուայզման]] |- ! 2 | [[The Helmsman]] |- ! 2 | [[The Futon Critic]] |- ! 2 | [[The Fame Monster]] |- ! 2 | [[The Departure (short story)]] |- ! 2 | [[Քևին Տայ]] |- ! 2 | [[Քևին Տեննի]] |- ! 2 | [[The Daily Mail]] |- ! 2 | [[The Daily Beast]] |- ! 2 | [[The Conscription of Troops]] |- ! 2 | [[Օլիվիա դ’Աբո]] |- ! 2 | [[Teen Choice Award]] |- ! 2 | [[The Silence of the Sirens]] |- ! 2 | [[PR Newswire]] |- ! 2 | [[Prada]] |- ! 2 | [[Poseidon (short story)]] |- ! 2 | [[Pokémon Stadium 2]] |- ! 2 | [[Pokémon Puzzle League]] |- ! 2 | [[Plan B Entertainment]] |- ! 2 | [[Philadelphia Inquirer]] |- ! 2 | [[Phaidon Press]] |- ! 2 | [[People (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Penske Media Corporation]] |- ! 2 | [[Penguin Books]] |- ! 2 | [[Paul Fussell]] |- ! 2 | [[Parables and Paradoxes]] |- ! 2 | [[On Parables]] |- ! 2 | [[OVA]] |- ! 2 | [[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |- ! 2 | [[News.com.au]] |- ! 2 | [[New York (magazine)]] |- ! 2 | [[National Review]] |- ! 2 | [[National Post]] |- ! 2 | [[NPR]] |- ! 2 | [[Musiikkituottajat – IFPI Finland]] |- ! 2 | [[Motown Records]] |- ! 2 | [[Meduza]] |- ! 2 | [[Prometheus (short story)]] |- ! 2 | [[Random House]] |- ! 2 | [[TVLine]] |- ! 2 | [[Slate (magazine)]] |- ! 2 | [[Օուեն Տիլ]] |- ! 2 | [[Օպերայի ուրվականը (ֆիլմ, 1925)]] |- ! 2 | [[Օպերատոր]] |- ! 2 | [[TV.com]] |- ! 2 | [[Օսթին Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Syfy Universal]] |- ! 2 | [[Spin (журнал)]] |- ! 2 | [[Spider-Man]] |- ! 2 | [[Spice Girls]] |- ! 2 | [[Sony Pictures]] |- ! 2 | [[Smithsonian Institution]] |- ! 2 | [[Smithsonian (журнал)]] |- ! 2 | [[Slate.com]] |- ! 2 | [[Rediff.com]] |- ! 2 | [[Sire Records]] |- ! 2 | [[Sheila Larken]] |- ! 2 | [[Shamefaced Lanky and Impure in Heart]] |- ! 2 | [[Sega]] |- ! 2 | [[Screen Rant]] |- ! 2 | [[Science (journal)]] |- ! 2 | [[Sailor Moon]] |- ! 2 | [[SBK Records]] |- ! 2 | [[Rolling Stone Russia]] |- ! 2 | [[Revlon]] |- ! 2 | [[Retro Gamer]] |- ! 2 | [[Resident Evil]] |- ! 2 | [[Reed Business Information]] |- ! 2 | [[Քևին Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Քևին Ալեն]] |- ! 2 | [[Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes]] |- ! 2 | [[Քրիս Նոտ]] |- ! 2 | [[Քրիս Լենգհեմ]] |- ! 2 | [[Архив Интернета]] |- ! 2 | [[Քրիս Կարտեր]] |- ! 2 | [[Аркус, Любовь Юрьевна]] |- ! 2 | [[Аврора (издательство)]] |- ! 2 | [[«Ցանկություն» տրամվայը]] |- ! 2 | [[«Տրամվայ Վ» նկարների առաջին ֆուտուրիստական ցուցահանդես]] |- ! 2 | [[Քրիս Հատսոն]] |- ! 2 | [[Քրիս Հեմսվորտ]] |- ! 2 | [[«Պոսեյդոնի» արկածները]] |- ! 2 | [[«Մաքրող» մականունով անձը]] |- ! 2 | [[«Արևային հարված»]] |- ! 2 | [[«Արգո» գործողությունը]] |- ! 2 | [[Քրիս Բարնս]] |- ! 2 | [[«Ա» ջոկատը]] |- ! 2 | [[Քրիս Պարնել]] |- ! 2 | [[Yle]] |- ! 2 | [[World Digital Library]] |- ! 2 | [[Քրիս Պրեթ]] |- ! 2 | [[Քրիս Ռենո]] |- ! 2 | [[Wizard (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Քրիս Սարանդոն]] |- ! 2 | [[Wikisource]] |- ! 2 | [[Քրիս Քորբոլդի]] |- ! 2 | [[W (magazine)]] |- ! 2 | [[Victoria and Albert Museum]] |- ! 2 | [[Քրիս Ֆարլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Բեյլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Այգեման]] |- ! 2 | [[Քրիսթիս]] |- ! 2 | [[Департамент парков и заповедников Калифорнии]] |- ! 2 | [[Демпси, Эми]] |- ! 2 | [[Дандекар, Рамчандра Нараян]] |- ! 2 | [[Քլեյ Հոլ]] |- ! 2 | [[Քլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Грабарь, Игорь Эммануилович]] |- ! 2 | [[Քլիֆորդ Սայմակ]] |- ! 2 | [[Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина]] |- ! 2 | [[Государственный Эрмитаж]] |- ! 2 | [[Քնածները]] |- ! 2 | [[Քնքուշ ոսկորներ]] |- ! 2 | [[Քո հետ չես տանի]] |- ! 2 | [[Քոլին Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Քրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 2 | [[Քոլին Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Քոլին Էգլսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Вести.ру]] |- ! 2 | [[Вентури, Лионелло]] |- ! 2 | [[Британская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Большая российская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Քոլին Ֆրիլզ]] |- ! 2 | [[Քովենթ Գարդեն]] |- ! 2 | [[Քուն (1937)]] |- ! 2 | [[Би-би-си]] |- ! 2 | [[Белый город (издательство)]] |- ! 2 | [[Барская, Анна Григорьевна]] |- ! 2 | [[Քրիսեն Իսթվուդ]] |- ! 2 | [[Victor H. Mair]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Ֆուլֆորդ]] |- ! 2 | [[The Vulture (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ուղղություններ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեության ժամանակագրություն]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեությունն ու այլ կրոնները]] |- ! 2 | [[The Zürau Aphorisms]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆ Գանս]] |- ! 2 | [[The Washington Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բերի]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բիգինս]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բլեյք]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Դենիել Բարնս]] |- ! 2 | [[The Warden of the Tomb]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Լեյթչ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ավանդույթներ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Կեյզնով]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Հիբլեր]] |- ! 2 | [[The Village Voice]] |- ! 2 | [[The Truth about Sancho Panza]] |- ! 2 | [[The Top (short story)]] |- ! 2 | [[The Test (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Մորահեն]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Նիլ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Շոուերման]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Չայլդզ]] |- ! 2 | [[The Sydney Morning Herald]] |- ! 2 | [[The Sunday Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Քոնելի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական եկեղեցի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աստվածաբանության]] |- ! 2 | [[Քրիստա Միլեր]] |- ! 2 | [[Քրիստին Դաթիլո]] |- ! 2 | [[Քրիստանա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Քրիստաննա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Verve Records]] |- ! 2 | [[Քրիստի Կարլսոն Ռոմանո]] |- ! 2 | [[Քրիստի ՄակՆիկոլ]] |- ! 2 | [[Vertigo Records]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Դե Սիկա]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Կեմպբել]] |- ! 2 | [[VIZ Media]] |- ! 2 | [[Us (magazine)]] |- ! 2 | [[Up in the Gallery]] |- ! 2 | [[University of Washington Press]] |- ! 2 | [[Ultimatum]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աղանդներ]] |- ! 2 | [[Ultimate Spider-Man]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կլարկ Բրեդլի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կրոյկ]] |- ! 2 | [[Քրիստին Հարնոս]] |- ! 2 | [[Turkish Daily News]] |- ! 2 | [[Քրիստին Ջերնոն]] |- ! 2 | [[Քրիստին Սկոթ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Tribune Publishing]] |- ! 2 | [[Tribune Company]] |- ! 2 | [[Քրիստին Տուչի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Փիթերսոն]] |- ! 2 | [[Toei Animation]] |- ! 2 | [[Maxim]] |- ! 2 | [[Marvel Heroes]] |- ! 2 | [[Дюран-Рюэль, Поль]] |- ! 2 | [[Academy of Motion Picture Arts and Sciences]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնով]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնրավով]] |- ! 2 | [[Asimov's Science Fiction]] |- ! 2 | [[Artforum]] |- ! 2 | [[Artfacts.net]] |- ! 2 | [[Ars Technica]] |- ! 2 | [[Archibald Constable & Co.]] |- ! 2 | [[Amazing Stories]] |- ! 2 | [[AllRovi]] |- ! 2 | [[Advocates (short story)]] |- ! 2 | [[Access Hollywood]] |- ! 2 | [[Aardman Animations]] |- ! 2 | [[Associated Newspapers]] |- ! 2 | [[A Very Gaga Holiday]] |- ! 2 | [[A Report to an Academy]] |- ! 2 | [[A Little Fable]] |- ! 2 | [[A Hunger Artist (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[A Fratricide]] |- ! 2 | [[A Crossbreed]] |- ! 2 | [[Ֆորումի շենք (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ֆորսաժ]] |- ! 2 | [[A Common Confusion]] |- ! 2 | [[Ֆրայզեր Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Ֆրանկա Պոտենտե]] |- ! 2 | [[Ֆրանկենշտեյն (ֆիլմ, 1931)]] |- ! 2 | [[Ֆլորենս Հոտ]] |- ! 2 | [[At Night (short story)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆֆներ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիդա Լո]] |- ! 2 | [[CBS Corporation]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Բալկոկ]] |- ! 2 | [[C.S.I.: Հանցագործության վայր]] |- ! 2 | [[C.S.I.. Հանցագործության վայրը Մայամի]] |- ! 2 | [[BusinessWeek]] |- ! 2 | [[British Board of Film Classification]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Լիկոկ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Կասնոֆ]] |- ! 2 | [[Brent Frankenhoff]] |- ! 2 | [[Boston Globe]] |- ! 2 | [[Booklist]] |- ! 2 | [[Book Marks]] |- ! 2 | [[Avengers]] |- ! 2 | [[Blumfeld, an Elderly Bachelor]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Սթոուն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Դևիս]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Սոմերվիլ]] |- ! 2 | [[Biography.com]] |- ! 2 | [[Bauer Media Group]] |- ! 2 | [[Barnes & Noble]] |- ! 2 | [[Bangor Daily News]] |- ! 2 | [[BUF Compagnie]] |- ! 2 | [[BBC Radio 4]] |- ! 2 | [[Ֆիոնուլա Ֆլենագան]] |- ! 2 | [[BAFTA (մրցանակ, 1982)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆներ]] |- ! 2 | [[ALMA]] |- ! 2 | [[Cardcaptor Sakura]] |- ! 2 | [[1990 - 1999 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[2000 - ականնների Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Հարպեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ ՄակՌեյ]] |- ! 2 | [[1999 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1995 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1993 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ուիթեն]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պեսինգեմ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պոր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պրինզի]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ֆինլեյ]] |- ! 2 | [[2003 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Մունիզ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Ջ. Հոլդեն]] |- ! 2 | [[1989 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1986 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Բարբեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Թոմելտի]] |- ! 2 | [[1980 -1989 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1972 год в кино]] |- ! 2 | [[1970 -1979 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1960 - 1969 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1950 - 1959 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1940 - 1949 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Մուրնաու]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Լանջելլա]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բորզեջ]] |- ! 2 | [[Ֆրանչեսկո Վեցցոլի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Դոլտոն Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանս Ֆլորիս]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիական Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[ABC Studios]] |- ! 2 | [[8 մղոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիացի լեյտենանտի կինը]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիսկա Էռնանդես]] |- ! 2 | [[Ֆրանսուա Օզոն]] |- ! 2 | [[4Kids Entertainment]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մատենագրություն]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ (Ավստրիա)]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի ստեղծագործությունների ցանկ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Կլաուս՝ Սանտայի եղբայրը]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բոներ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ ՄակՄյուրեյ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Ուիլյամսոն]] |- ! 2 | [[3DNews]] |- ! 2 | [[2D]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սկեպսի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սևիջ]] |- ! 2 | [[2011 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրեդերիկ Տրևես]] |- ! 2 | [[200 սիգարետ]] |- ! 2 | [[Ֆրեյդիզմ]] |- ! 2 | [[2006 год в кино]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Դրեշեր]] |- ! 2 | [[Captain America and the Avengers]] |- ! 2 | [[Channel 4]] |- ! 2 | [[Օսկար (ֆիլմ, 1991)]] |- ! 2 | [[Hallmark Channel]] |- ! 2 | [[In Our Time (BBC Radio 4)]] |- ! 2 | [[IXBT.com]] |- ! 2 | [[IGN-ի վարկածով կոմիքսների 100 լավագույն հերոսներ]] |- ! 2 | [[I.B. Tauris]] |- ! 2 | [[Hürriyet Daily News]] |- ! 2 | [[Home-Coming]] |- ! 2 | [[Hitmixes]] |- ! 2 | [[HitQuarters]] |- ! 2 | [[History Channel]] |- ! 2 | [[Hip-O Records]] |- ! 2 | [[Hasmonean dynasty]] |- ! 2 | [[Harvest Records]] |- ! 2 | [[Grove Press]] |- ! 2 | [[Inside the Actors Studio]] |- ! 2 | [[Grimm Fairy Tales]] |- ! 2 | [[Google Book Search]] |- ! 2 | [[Golden Raspberry Award]] |- ! 2 | [[Glas Slavonije]] |- ! 2 | [[Glamour (magazine)]] |- ! 2 | [[Give It Up! (short story)]] |- ! 2 | [[GQ]] |- ! 2 | [[Funimation Entertainment]] |- ! 2 | [[Franz Kafka: The Office Writings]] |- ! 2 | [[Franz Kafka's Diaries]] |- ! 2 | [[Fox News]] |- ! 2 | [[Fleetwood Mac]] |- ! 2 | [[First Sorrow]] |- ! 2 | [[IndieWire]] |- ! 2 | [[Investigations of a Dog]] |- ! 2 | [[Fellowship (short story)]] |- ! 2 | [[Le Figaro]] |- ! 2 | [[Օսկար Վերներ]] |- ! 2 | [[Man-Thing]] |- ! 2 | [[Magic Knight Rayearth]] |- ! 2 | [[M Magazine]] |- ! 2 | [[Logie Awards]] |- ! 2 | [[Lifetime]] |- ! 2 | [[Libération]] |- ! 2 | [[Օսկար լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար]] |- ! 2 | [[Lib.ru]] |- ! 2 | [[Letters to Felice]] |- ! 2 | [[Le Point]] |- ! 2 | [[Le Japon Artistique]] |- ! 2 | [[Lady Gaga x Terry Richardson]] |- ! 2 | [[Jackals and Arabs]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Fame]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Enigma]] |- ! 2 | [[La Vanguardia]] |- ! 2 | [[La Stampa]] |- ! 2 | [[La Repubblica]] |- ! 2 | [[Krause Publications]] |- ! 2 | [[Kotaku]] |- ! 2 | [[Kirkus Reviews]] |- ! 2 | [[Jules Férat]] |- ! 2 | [[Josephine the Singer, or the Mouse Folk]] |- ! 2 | [[Johns Hopkins University Press]] |- ! 2 | [[Joanne World Tour]] |- ! 2 | [[Film Journal International]] |- ! 2 | [[Fantasy & Science Fiction]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Տրեյլ]] |- ! 2 | [[Cleveland Jewish News]] |- ! 2 | [[Daily Telegraph]] |- ! 2 | [[Ֆանտոմաս]] |- ! 2 | [[Critics’ Choice Movie Awards]] |- ! 2 | [[Corriere della Sera]] |- ! 2 | [[Corel Draw]] |- ! 2 | [[Contemplation (Կաֆկա)]] |- ! 2 | [[Ֆելիչե Կազորատի]] |- ! 2 | [[Ֆելիսիտի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ֆելիքս Վալոթոն]] |- ! 2 | [[Comic-Con]] |- ! 2 | [[Comedy Central]] |- ! 2 | [[Ֆեռնան Լեժե]] |- ! 2 | [[Ֆերա Ֆորկ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Christopher Kasparek]] |- ! 2 | [[Ֆերմերի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Christie's]] |- ! 2 | [[Ֆիզիկական համակարգ]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Աբրահամ]] |- ! 2 | [[Chortle (website)]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Chicago Sun-Times]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek Tour]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek (ալբոմ)]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկայի աշխարհ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Ezra Pound]] |- ! 2 | [[EMI Classics]] |- ! 2 | [[Expressen]] |- ! 2 | [[Europa Press (news agency)]] |- ! 2 | [[Eurogamer]] |- ! 2 | [[Encyclopædia Iranica]] |- ! 2 | [[Encarta]] |- ! 2 | [[Օտիս]] |- ! 2 | [[El Periódico (Spain)]] |- ! 2 | [[Օտտո Պրեմինգեր]] |- ! 2 | [[Edward Dolnick]] |- ! 2 | [[Օրենք]] |- ! 2 | [[Eagle Eye]] |- ! 2 | [[Discovery (телеканал)]] |- ! 2 | [[Decca Records]] |- ! 2 | [[Օրնան]] |- ! 2 | [[Discogs]] |- ! 2 | [[Direct-to-video]] |- ! 2 | [[Օրորվելու ժամանակը]] |- ! 2 | [[Die Welt]] |- ! 2 | [[Օքսիդ Պան]] |- ! 2 | [[Detective Comics]] |- ! 2 | [[Ֆ. Մյուրեյ Աբրախամ]] |- ! 2 | [[Ֆաբրիցիո Բենտիվոլո]] |- ! 2 | [[Ֆամկե Յասեն]] |- ! 2 | [[Ֆայրուզա Բալկ]] |- ! 2 | [[Description of a Struggle (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Def Leppard]] |- ! 2 | [[Քիչ սովորական կյանք]] |- ! 2 | [[Звезда (журнал XX—XXI веков)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Պոլին]] |- ! 2 | [[Տապանաքար]] |- ! 2 | [[Տաղանդավոր միստր Ռիփլին]] |- ! 2 | [[Տաղեր]] |- ! 2 | [[Տաճարական խաչ]] |- ! 2 | [[Տամարա Դեյվիս]] |- ! 2 | [[Տամերա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տամի Արենդեր]] |- ! 2 | [[Տամրա Դևիս]] |- ! 2 | [[Տայլեր Պատրիկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Տանիտ Ֆենիքս]] |- ! 2 | [[Տաշա Սմիթ]] |- ! 2 | [[Տաու խաչ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրեգորի]] |- ! 2 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ, 1956)]] |- ! 2 | [[Տատյանա Կրավչենկո]] |- ! 2 | [[Անգելի սիրտը]] |- ! 2 | [[Տարածության համասեռություն]] |- ! 2 | [[Տարածության ձայն]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլև]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլյով]] |- ! 2 | [[Տարիք]] |- ! 2 | [[Անանդ Տակեր]] |- ! 2 | [[Անալեյ Տիպտոն]] |- ! 2 | [[Տաքսի (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Տեդ Շակելֆորդ]] |- ! 2 | [[Տալուլա Ռայլի]] |- ! 2 | [[Տելի Սավալաս]] |- ! 2 | [[Վոնդա Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Անհամբերություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անկոչ հյուրերը]] |- ! 2 | [[Վիրջինիա Հոուկինս]] |- ! 2 | [[Անծանոթները (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Ջուլիա ՄակՆիլ]] |- ! 2 | [[Վլադիմիր Զելդին]] |- ! 2 | [[Վկա (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Վոլպի գավաթ]] |- ! 2 | [[Վոլֆգանգ Բոդիսոն]] |- ! 2 | [[Վոն Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Անելկա Գրիգորյան]] |- ! 2 | [[Վոնդի Կուրտիս-Հոլ]] |- ! 2 | [[Տաիսա Ֆարմիգա]] |- ! 2 | [[Վուդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սվիսլոցկիյ]] |- ! 2 | [[Վռնդիչները (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սմոլյակով]] |- ! 2 | [[Վտանգավոր խաղեր]] |- ! 2 | [[Անդրեասյան խաչ]] |- ! 2 | [[Վրիժառուները]] |- ! 2 | [[Անդրեա Փարկեր]] |- ! 2 | [[Անդրեա Ռայզբորո]] |- ! 2 | [[Անդրեա Մարկովիչի]] |- ! 2 | [[Անդրեա Բենդեուոլդ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրետրի]] |- ! 2 | [[Այրին Ուորտ]] |- ! 2 | [[Տեղ սրտում]] |- ! 2 | [[Վիպերգություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական ժողով]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գրաֆիտի]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գիշեր]] |- ! 2 | [[Տերի Օ’Քուին]] |- ! 2 | [[Տերին Մենինգ]] |- ! 2 | [[Ամերիկա (վեպ)]] |- ! 2 | [[Ամենօրյա խաղեր]] |- ! 2 | [[Ամենաերկար օրը]] |- ! 2 | [[Ամելիա Կուկ]] |- ! 2 | [[Ամանորյա խնամիները]] |- ! 2 | [[Տիա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տիբեթական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական Օպերա]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան կարկանդակ 3. Հարսանիք]] |- ! 2 | [[Ամանդա Միլինգ]] |- ! 2 | [[Ամանդա Կրյու]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյկ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյք Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ամանդա Դոնոհյու]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բլեյկ]] |- ! 2 | [[Տիմ Լոան]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բերտոն]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԳրոու]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻներնի]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻններնի]] |- ! 2 | [[Ամ-Հոֆ]] |- ! 2 | [[Աճպարարը (մուլտֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան խաղակումբ (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան հանցագործություն]] |- ! 2 | [[Տեմի Բլանչարդ]] |- ! 2 | [[Տեր Մարկոս եպիսկոպոս Հովհաննիսյան]] |- ! 2 | [[Այսուհետև և դարեդար]] |- ! 2 | [[Այս ամբողջ ջազը]] |- ! 2 | [[Տեմլին Թոմիտա]] |- ! 2 | [[Տեմպեսթտ Բլեդզոյ]] |- ! 2 | [[Այն, ինչ դու անում ես]] |- ! 2 | [[Այմի Բրուքս]] |- ! 2 | [[Տենի Էլֆման]] |- ! 2 | [[Տեոդոր Բորդերս]] |- ! 2 | [[Այծեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Այլին Բրեննան]] |- ! 2 | [[Տեսադաշտից դուրս (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Այզեկ Միզրախի]] |- ! 2 | [[Այելետ Զուրեր]] |- ! 2 | [[Տերի Կոուպ]] |- ! 2 | [[Ամր Վակիդ]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռասել]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռենդլ]] |- ! 2 | [[Ամսվա հերոսը]] |- ! 2 | [[Ամուսնություն (պիես)]] |- ! 2 | [[Տերենս Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն ամերիկյան ձևով]] |- ! 2 | [[Տերենս Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Տերենցիուս]] |- ! 2 | [[Տերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն]] |- ! 2 | [[Տերի Լերմիթ]] |- ! 2 | [[Ամնեզիա (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Անհանգիստ սիրտը]] |- ! 2 | [[Անհավանական Հալկ]] |- ! 2 | [[Աղջիկը մտնում է բառ]] |- ! 2 | [[Վարդագույն ընձառյուծ 2]] |- ! 2 | [[Առնոլդ Լեյվեն]] |- ! 2 | [[Վանդակ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Էնն Հաջենս]] |- ! 2 | [[Առնետներ (ֆիլմ, 1955)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Ֆերլիտո]] |- ! 2 | [[Առյուծ արքան 3. Ակունա Մատատա]] |- ! 2 | [[Վասիլի Զուև]] |- ! 2 | [[Առեղծվածային պիցցա]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Վատ համբավ (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Վարակ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Առարկա]] |- ! 2 | [[Ասա Բաթերֆիլդ]] |- ! 2 | [[Առաջին սեր]] |- ! 2 | [[Վարկած փողի դիմաց]] |- ! 2 | [[Առաջ անցնելով]] |- ! 2 | [[Ապոլոգետ]] |- ! 2 | [[Ապացույց (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմը (ֆիլմ, 1953)]] |- ! 2 | [[Վեյ Կեունգ Լաու]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմ (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Վեն Յան Շիխ]] |- ! 2 | [[Վենդի Գազել]] |- ! 2 | [[Աշխարհի շուրջն 80 օրում (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Վենդի ՄակԼենդոն-Կովի]] |- ! 2 | [[Վայրի պայմաններում]] |- ! 2 | [[Վայրի Արևմուտք]] |- ! 2 | [[Աշխարհի ամենահարբած շրջանը]] |- ! 2 | [[Ավետարանչական խաչ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սաուերս]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սպիդման]] |- ! 2 | [[Սքոթ Վենգեր]] |- ! 2 | [[Արարչագործություն]] |- ! 2 | [[Արագություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արագը և մեռածը]] |- ! 2 | [[Սև Բազե (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արաբական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Ատոմ Գնունի]] |- ! 2 | [[Ավտոստոպով ուղևորություն ողջ գալակտիկայով]] |- ! 2 | [[Ավերված ամրոցը (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Սևիջ Սթիվ Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Ավգուսթ Պրյու]] |- ! 2 | [[Ասա դու ինձ հայելի]] |- ! 2 | [[Վադիմ Ժան]] |- ! 2 | [[Աստրոբոյ]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչյան կանոն]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչի գրքեր]] |- ! 2 | [[Վալենտին Պելկա]] |- ! 2 | [[Վալերի Բերտինելի]] |- ! 2 | [[Վալերի Բրեյման]] |- ! 2 | [[Աստվածաբանության պատմություն]] |- ! 2 | [[Աստղային ճանապարհ։ Խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Վաղ Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Վաղ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Վաղը չէ մյուս օրը]] |- ! 2 | [[Ասեղի վրա]] |- ! 2 | [[Վեներա Անադիոմենա (Տիցիանի նկար)]] |- ! 2 | [[Վեսթսայդյան պատմություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անհատ]] |- ! 2 | [[Աննա Սթյուարթ (Մեծ Բրիտանիայի թագուհի)]] |- ! 2 | [[Վիլի Էյմս]] |- ! 2 | [[Վիկ Սախայ]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Էրիսե]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Լոբլ]] |- ! 2 | [[Անջելա Բասետ]] |- ! 2 | [[Անուպամ Կհեր]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Նելի մլ.]] |- ! 2 | [[Անուշկա Բոլտոն Լի]] |- ! 2 | [[Աննեթ Օ’Տուլ]] |- ! 2 | [[Աննան և թագավորը]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Ֆրենչ]] |- ! 2 | [[Վիկտորիա Սմյորֆիտ]] |- ! 2 | [[Անվտանգության դաշնային ծառայություն]] |- ! 2 | [[Վիյ (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Աննա Պաքուին]] |- ! 2 | [[Վինս Միսիանո]] |- ! 2 | [[Աննա Չենսելոր]] |- ! 2 | [[Աննա Մեսի]] |- ! 2 | [[Աննա Մաքսվել Մարտին]] |- ! 2 | [[Աննա Մարիա Հորսֆորդ]] |- ! 2 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի,]] |- ! 2 | [[Աննա Կալդեր-Մարշալ]] |- ! 2 | [[Աննա Անիսիմովա]] |- ! 2 | [[Վինսենտ Սպանո]] |- ! 2 | [[Անհոգ հեծյալը]] |- ! 2 | [[Վիշապի սիրտը]] |- ! 2 | [[Վիլեկե վան Ամելրոյ]] |- ! 2 | [[Վիդոկ]] |- ! 2 | [[Աշեր Կեդի]] |- ! 2 | [[Վերին Խոտավան]] |- ! 2 | [[Անքնություն (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Վերածննդի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Անցզ]] |- ! 2 | [[Վերածննդի իմաստասիրությունը]] |- ! 2 | [[Վերածննդի կերպարվեստը]] |- ! 2 | [[Անտոնիո դե լա Գանդարա]] |- ! 2 | [[Անտոնիո Սաբատո կրտ.]] |- ! 2 | [[Վերածնունդը Հայաստանում]] |- ! 2 | [[Անտոն Ռոջերս]] |- ! 2 | [[Անտոն Լիդեր]] |- ! 2 | [[Անտիկ]] |- ! 2 | [[Վերափաթաթում]] |- ! 2 | [[Վերն Ջիլամ]] |- ! 2 | [[Վզնոց]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կրկես]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կողմը]] |- ! 2 | [[Վերոնիկա Ալիսինո]] |- ! 2 | [[Վերջին բոյսկաուտը]] |- ! 2 | [[Վերջին լեգեոնը]] |- ! 2 | [[Վերջին կադրը]] |- ! 2 | [[Վերջին կինոհերոսը]] |- ! 2 | [[Վերջին կովբոյը]] |- ! 2 | [[Անտանելի ղեկավարներ]] |- ! 2 | [[Վերջին սերը Երկրի վրա]] |- ! 2 | [[Վեցերորդ զգայարան]] |- ! 2 | [[Անտանելի դաժանություն]] |- ! 2 | [[Աղվեսուհիները]] |- ! 2 | [[Տիմ Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Издательство Йельского университета]] |- ! 2 | [[ԱԱԱ. Իրական հրեշներ]] |- ! 2 | [[Փոլ Ջամաթի]] |- ! 2 | [[Փոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Փոխանակումով արձակուրդ]] |- ! 2 | [[Փոխգնդապետ]] |- ! 2 | [[Ադամ Բիչ]] |- ! 2 | [[Ագնեշկա Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ]] |- ! 2 | [[Փոքրիկ մատներ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Աարոն Կվոկ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիա]] |- ! 2 | [[Ա Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Փոթորկի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Ա Եզրաս]] |- ! 2 | [[Ա.Ջ. Բաքլի]] |- ! 2 | [[Энциклопедия отечественной мультипликации]] |- ! 2 | [[Центр Гетти]] |- ! 2 | [[Քեթի Գրիֆին]] |- ! 2 | [[Քեթի Նեջիմի]] |- ! 2 | [[Քեթի Սագալ]] |- ! 2 | [[Хабрахабр]] |- ! 2 | [[Քեթրին Բել]] |- ! 2 | [[Труд (газета)]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հան]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հարոլդ]] |- ! 2 | [[Փոլ Թոմաս Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ադամ Գեգլի]] |- ! 2 | [[Քելի Հու]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ուելեր]] |- ! 2 | [[Ադրիանա Չեպեդա Էսպինոզա]] |- ! 2 | [[Ադրիան Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Ադրիան Բաուեր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Չունգ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Պիկ]] |- ! 2 | [[Ադրիան Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ռենադեյ]] |- ! 2 | [[Ադիտյա Չոպրա]] |- ! 2 | [[Փիթեր Սալիվան]] |- ! 2 | [[Ադեն Յանգ]] |- ! 2 | [[Ադամի կողը (ֆիլմ, 1949)]] |- ! 2 | [[Փյունիկյան միաբանություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ստեբբինգս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ադամ Պասկալ]] |- ! 2 | [[Ադամ Ուայզման]] |- ! 2 | [[Ադամ Յաուխ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ֆարելլի]] |- ! 2 | [[Ադամ Հեն-Բերդ]] |- ! 2 | [[Ադամ Լավորնա]] |- ! 2 | [[Փիլիսոփայական ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ադամ Գոդլի]] |- ! 2 | [[Փղերը (1948)]] |- ! 2 | [[Քելի Էբերի]] |- ! 2 | [[Քելլի Գարներ]] |- ! 2 | [[Ազգային կինոմրցանակ]] |- ! 2 | [[Манн, Иванов и Фербер]] |- ! 2 | [[Քեննետ Բաուզեր]] |- ! 2 | [[Лаборатория фантастики]] |- ! 2 | [[Քեննետ Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Քեննետ Լոներգան]] |- ! 2 | [[Кругосвет]] |- ! 2 | [[Քեննետ Ուելշ]] |- ! 2 | [[Категория:Фильмография к доработке]] |- ! 2 | [[Քեննի Այրլենդ]] |- ! 2 | [[Капков, Сергей Владимирович]] |- ! 2 | [[Քենան Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Քերնտներշտրասե]] |- ! 2 | [[Искусство кино]] |- ! 2 | [[Иофис, Евсей Абрамович]] |- ! 2 | [[Քերոլ Լինլի]] |- ! 2 | [[Интерфакс]] |- ! 2 | [[Քերոլ Կլիվլենդ]] |- ! 2 | [[Интеррос]] |- ! 2 | [[Изергина, Антонина Николаевна]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Ասպիրոտ]] |- ! 2 | [[Издательство Оксфордского университета]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Լենգրիշ]] |- ! 2 | [[Քերոլին Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Քիթ Քերեդին]] |- ! 2 | [[Քենդի (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Мелкова, Полина Владимировна]] |- ! 2 | [[Քելլի Էսբյորի]] |- ! 2 | [[Прогресс (издательство)]] |- ! 2 | [[Стасов, Владимир Васильевич]] |- ! 2 | [[Спорт]] |- ! 2 | [[Сомов, Андрей Иванович]] |- ! 2 | [[Скоклостер]] |- ! 2 | [[Сегодня (газета, Украина)]] |- ! 2 | [[Сеанс (журнал)]] |- ! 2 | [[Քեյթ Ալկոմ]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բել]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բիհան]] |- ! 2 | [[Радио «Свобода»]] |- ! 2 | [[Քեյթ Էշֆիլդ]] |- ! 2 | [[Порудоминский, Владимир Ильич]] |- ! 2 | [[Քեն Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Португальский язык]] |- ! 2 | [[Քեյթ Սեմպլզ]] |- ! 2 | [[Քեյթլին Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Քեյսի Կասեմ]] |- ! 2 | [[Первый канал (Россия)]] |- ! 2 | [[Քեն Բերի]] |- ! 2 | [[Новая философская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Независимая газета]] |- ! 2 | [[Քեն Ուիթինգեմ]] |- ! 2 | [[Наука и жизнь]] |- ! 2 | [[Московский рабочий]] |- ! 2 | [[Քեն Սքոթ]] |- ! 2 | [[Քեն Տոլոպսկի]] |- ! 2 | [[Ազատական ժողովրդավարություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Սոկուրով]] |- ! 2 | [[Տոդ Կամինգս]] |- ! 2 | [[Ալեքսիս Ձենա]] |- ! 2 | [[Տոդ Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ալեքսեյ Գերման (կրտսեր)]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդրա Բրեքենրիջ]] |- ! 2 | [[Տոունի Կիտաեն]] |- ! 2 | [[Տորա Բերչ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Ֆեկլիստով]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Վվեդենսկի]] |- ! 2 | [[Տորի Հիգինսոն]] |- ! 2 | [[Տորի Սպելինգ]] |- ! 2 | [[Տորին Բլակ]] |- ! 2 | [[Տոգո Իգավա]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Պոլինսկի]] |- ! 2 | [[Տուն և ի ճանապարհ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Գոուլդ]] |- ! 2 | [[Տուրբո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Տպագրություն]] |- ! 2 | [[Ալեքս Սիգալ]] |- ! 2 | [[Տրանսֆորմերները]] |- ! 2 | [[Տրաֆիկ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Ալեքս Ռոքո]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Էլիս Ռոս]] |- ! 2 | [[Ալեքս Չափլ]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Նիխեմ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Նորտոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Ալինա Շարիգո]] |- ! 2 | [[Ալեքս Մարչ]] |- ! 2 | [[Տիտան. Երկրի մահից հետո]] |- ! 2 | [[Տիմ Ստորի]] |- ! 2 | [[Տիմ Ֆայվել]] |- ! 2 | [[Տիմոտի Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Աղետ ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ակվամեն 2]] |- ! 2 | [[Ակիվա Շաֆեր]] |- ! 2 | [[Ականատեսը (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ախալցխա (գիրք)]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Նյուման]] |- ! 2 | [[Տինո Ինսանա]] |- ! 2 | [[Տինտինի արկածները. Միաեղջյուրի գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Գրին]] |- ! 2 | [[Տոբիթ]] |- ! 2 | [[Տիտանների ցասումը]] |- ! 2 | [[Ալֆոնսո Արաու]] |- ! 2 | [[Տիփի Հեդրեն]] |- ! 2 | [[Ալֆի (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Տղամարդկանց շրջապատում]] |- ! 2 | [[Տղաները կողքերին]] |- ! 2 | [[Տղաները փողոցից]] |- ! 2 | [[Ալլահ Ռաքհա Ռահման]] |- ! 2 | [[Տյուզդի Ուելդ]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Հեմինգուեյ]] |- ! 2 | [[Ալիսան այստեղ այլևս չի ապրում]] |- ! 2 | [[Տրեյսին ընդունում է մարտահրավերը]] |- ! 2 | [[Ալեքս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Ազգի ծնունդը]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դվորսկի]] |- ! 2 | [[Փեթեր Կասովից]] |- ! 2 | [[Ալան Ռոյալ]] |- ! 2 | [[Փերիները. Կախարդական փրկություն]] |- ! 2 | [[Ալան Պոլ]] |- ! 2 | [[Ալան Նորտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Անդրիկիդիս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Աուտերբրիջ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Բիրն]] |- ! 2 | [[Ալան Կուկ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գան]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Ալան Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դևիսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Ալան Գրինտ]] |- ! 2 | [[Ալան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Բոյս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Խ. Հանտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Հյուիթ]] |- ! 2 | [[Ալան Բեդել]] |- ! 2 | [[Ալան Ա. Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կաշինգ]] |- ! 2 | [[Ալայնա Ռիդ Հոլ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կարտրայտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կեա]] |- ! 2 | [[Աիշա Հինդս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կուկ]] |- ! 2 | [[Ալան Սկարֆ]] |- ! 2 | [[Փարիզի սալոն]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Կլարկ]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Հելֆեր]] |- ! 2 | [[Ալեքս Կորդ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Զակրժևսկիյ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Դեսերտ]] |- ! 2 | [[Ալեն Շաբա]] |- ! 2 | [[Տրոյ Միլեր]] |- ! 2 | [[Տրոյ Նիքսի]] |- ! 2 | [[Ալեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ալեն Կուլտեր]] |- ! 2 | [[Տրևիս Վան Վինկլ]] |- ! 2 | [[Տրևոր Իվ]] |- ! 2 | [[Ալեն Զալում]] |- ! 2 | [[Ալեն Բարտոն]] |- ! 2 | [[Ալաստեր Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Ցույ Հարկ]] |- ! 2 | [[Ցունամի 3D]] |- ! 2 | [[Փաթրիկ Շվարցենեգեր]] |- ! 2 | [[Փախուստ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Փախստականը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ռեյ]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ագրեսթի]] |- ! 2 | [[Փայլ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ալբերտո Լատուադա]] |- ! 2 | [[Ալբերտա Ուոտսոն]] |- ! 2 | [[Ալբերտ Սելմի]] |- ! 2 | [[Փառքի փայլատակումը]] |- ! 2 | [[Ջուլիա Ստայլզ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Մորիս]] |- ! 2 | [[Մեռած պոետների ընկերակցությունը]] |- ! 2 | [[Լարի Կինգ]] |- ! 2 | [[Լարի Կեյբլ Գայ]] |- ! 2 | [[Լարի Կարացևսկի]] |- ! 2 | [[Լարի Լեյչլիտեր]] |- ! 2 | [[Մեյբլ Ադամս]] |- ! 2 | [[Մեյնարդ Էզիաշի]] |- ! 2 | [[Լարա Ջիլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մեյսոն Էդամս]] |- ! 2 | [[Լավագույն հրաձիգը]] |- ! 2 | [[Մենդի Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Լավ տղան]] |- ! 2 | [[Մեռյալ տարածք (վեպ)]] |- ! 2 | [[Լարի Պիրս]] |- ! 2 | [[Մեսի Տաջեդին]] |- ! 2 | [[Մեվերիկ]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկը]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկ]] |- ! 2 | [[Մետյու Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Մետրոպոլիս (ֆիլմ, 1927)]] |- ! 2 | [[Լաս Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կիրկ]] |- ! 2 | [[Մեր կյանքի օրերը]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Բակսթեր]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Սելենջեր]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կայտլինգեր]] |- ! 2 | [[Լարի Շոու]] |- ! 2 | [[Լարի Սանդերսի Շոուն]] |- ! 2 | [[Մերի Գրոուվեր]] |- ! 2 | [[Լեյֆ Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կելի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կոլեր]] |- ! 2 | [[Լեոպոլդո Գոուտ]] |- ! 2 | [[Մեթյու ՄակԿոնահի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Մակֆեյդեն]] |- ! 2 | [[Լեոնոր Բալդակի]] |- ! 2 | [[Լեո Ռոսի]] |- ! 2 | [[Լեո Պեն]] |- ! 2 | [[Լեո Գ. Կերոլ]] |- ! 2 | [[Մել Մարտին]] |- ! 2 | [[Լենս Ռիվերա]] |- ! 2 | [[Լեննի Հենրի]] |- ! 2 | [[Մելինա Կանակարեդես]] |- ! 2 | [[Լարիսա Օլեյնիկ]] |- ! 2 | [[Մելիսա Արչեր]] |- ! 2 | [[Լեյնի Կազան]] |- ! 2 | [[Լեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Լեյթոն Միսթեր]] |- ! 2 | [[Մելիսա Ֆարման]] |- ! 2 | [[Լեմոնի Սնիկետ. 33 դժբախտություն]] |- ! 2 | [[Մելորա Ուոլտերս]] |- ! 2 | [[Լելի Բաուերս]] |- ! 2 | [[Մեծ դատարկություն]] |- ! 2 | [[Լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Բետ Հերտ]] |- ! 2 | [[Լանս Հենրիկսեն]] |- ! 2 | [[Մեթյու Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Միխաելա Ուոտկինս]] |- ! 2 | [[Իվ Ռոբեր]] |- ! 2 | [[Միկ Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Միկ Մոլոյ]] |- ! 2 | [[Իսլամի պատմություն]] |- ! 2 | [[Միկա Բուրեմ]] |- ! 2 | [[Իսլամական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իսայա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Իսահակ]] |- ! 2 | [[Միմի Կուզիկ]] |- ! 2 | [[Ինքնասպան կույսերը]] |- ! 2 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 3]] |- ! 2 | [[Միշել Լուկես]] |- ! 2 | [[Միլիոն դոլարանոց հոթելը]] |- ! 2 | [[Միշել Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Ինչպես նվաճվեց Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Միշել Պերիլակ]] |- ! 2 | [[Միշել Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Միշել Ֆեյրլի]] |- ! 2 | [[Ինչպես է նվաճվել Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Ինչ կանաչ էր իմ հովիտը]] |- ! 2 | [[Ինչ է թաքցնում սուտը]] |- ! 2 | [[Միջին անգլերեն]] |- ! 2 | [[Իննա Կորոլյովա]] |- ! 2 | [[Ինն ու կես շաբաթ]] |- ! 2 | [[Ինդուստրիալ արվեստի զբոսայգի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Միսա Սիմիցու]] |- ! 2 | [[Միլոսյան Վեներան արկղերով (1936)]] |- ! 2 | [[Միդլենդ]] |- ! 2 | [[Մերկուրին վտանգի մեջ է]] |- ! 2 | [[Մերի Հերոն]] |- ! 2 | [[Մերի Ռայլի]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Ցիբուլսկի]] |- ! 2 | [[Մերի Փոփինս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Լա Մերսե (եկեղեցի Բարսելոնայում)]] |- ! 2 | [[Իքս սերունդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Իքս մարդիկ: Մռայլ փյունիկ]] |- ! 2 | [[Իրեն Ժակոբ]] |- ! 2 | [[Իրական վարազներ]] |- ! 2 | [[Իրական սերը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Իվ Տանգի]] |- ! 2 | [[Իրական սեր (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Մերվին Պիկ]] |- ! 2 | [[Իրադրության կատակերգություն]] |- ! 2 | [[Մթնշաղ (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Մեքսիկայում. Հուսահատը 2]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Վեգասում]] |- ! 2 | [[Իտեն Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Իտան Սապլի]] |- ! 2 | [[Իվեն Ս. Կիմ]] |- ! 2 | [[Միակ ելքը (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Միայն դու (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Միգել Արտետա]] |- ! 2 | [[Լեռան թագավորը]] |- ! 2 | [[Լես Բլեր]] |- ! 2 | [[Միսթր Փիբոդիի և Շերմանի արկածները]] |- ! 2 | [[Մարկ Շերա]] |- ! 2 | [[Լինդա Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Պալանսկի]] |- ! 2 | [[Մարկ Պիզնարսկիյ]] |- ! 2 | [[Մարկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Մարկ Ռայդելլ]] |- ! 2 | [[Լիմարի Նադալ]] |- ! 2 | [[Լիլո Բրանկատո]] |- ! 2 | [[Լիլյա Կեդրովա]] |- ! 2 | [[Լիլիանա Մումի]] |- ! 2 | [[Լինդա Կրոփեր]] |- ! 2 | [[Լիլենդ Օրսեր]] |- ! 2 | [[Մարկլեն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Մարկուս Լայլ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Մարկուս Կարլ Ֆրանկլին]] |- ! 2 | [[Մարկուս Նիսպել]] |- ! 2 | [[Մարկուս Ռեդմոնդ]] |- ! 2 | [[Լիզե Հիլբոլդտ]] |- ! 2 | [[Լիզա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Մարնի Էնգ]] |- ! 2 | [[Լիզա Ջեյն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Մարշալ Հերսկովից]] |- ! 2 | [[Մարջերի Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Լինդա Լարկին]] |- ! 2 | [[Մարկ Կոպեյջ]] |- ! 2 | [[Մարսիա Կրոս]] |- ! 2 | [[Մարլին և ես]] |- ! 2 | [[Լյուիս Տիգ]] |- ! 2 | [[Մարիանն Ժան-Բապտիսթ]] |- ! 2 | [[Մարիաննե Զեգեբրեխտ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Կոլինզ]] |- ! 2 | [[Մարիո Ադորֆ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Ալեն]] |- ! 2 | [[Լյուդմիլա Արտեմեվա]] |- ! 2 | [[Մարիոն Ռավենվուդ]] |- ! 2 | [[Մարիուս Վեյերս]] |- ! 2 | [[Մարիսա Կոխլան]] |- ! 2 | [[Մարլա Գիբս]] |- ! 2 | [[Լլոյդ Օուեն]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք 1]] |- ! 2 | [[Լինեթ Կարեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Ալեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Բակլենդ]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք]] |- ! 2 | [[Մարկ Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Մարկ ԴեԿարլո]] |- ! 2 | [[Լինն ՄակԳրենգեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Դեքսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Մարկ Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Լի]] |- ! 2 | [[Լինեթ Ուոլդեն]] |- ! 2 | [[Լիզա Հենսլի]] |- ! 2 | [[Լիզա Կորս]] |- ! 2 | [[Մեթ Սելինջեր]] |- ! 2 | [[Մեդկեն Էմիկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Գալահեր]] |- ! 2 | [[Լի Խ. Կացին]] |- ! 2 | [[Լի Դևիս]] |- ! 2 | [[Մեգան Պարկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Ֆոլոուզ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Գրիվոլդ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Լոսոն]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հովարդ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հոուպ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Մեդի Հասոն]] |- ! 2 | [[Մեդլին Կան]] |- ! 2 | [[Մեդոլին Սմիթ-Օսբորն]] |- ! 2 | [[Մաքսին Բանս]] |- ! 2 | [[Լեսլի Էն Ուորեն]] |- ! 2 | [[Մեզ նման մարդիկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Լանտեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Լետչեր]] |- ! 2 | [[Լեսլի Դևիդ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Կրևեն]] |- ! 2 | [[Մեթ ՄակԳրատ]] |- ! 2 | [[Մեթ Շեկման]] |- ! 2 | [[Մեթ Շտերն]] |- ! 2 | [[Մեթ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Մեթ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Լես Լանդաու]] |- ! 2 | [[Մաքսին Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Լի Հարիս]] |- ! 2 | [[Լիզա Խերոու]] |- ! 2 | [[Մարտին Կրյուզ]] |- ! 2 | [[Լիզա Էն Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Մարվինի սենյակը]] |- ! 2 | [[Մարտա Կուլիջ]] |- ! 2 | [[Մարտական ձկնիկը]] |- ! 2 | [[Մարտարվեստ]] |- ! 2 | [[Մարտի]] |- ! 2 | [[Լիզա Գեյ Հեմիլտոն]] |- ! 2 | [[Լիզ Տորես]] |- ! 2 | [[Լիզ Հոլցման]] |- ! 2 | [[Լիամ Կաննինգեմ]] |- ! 2 | [[Լի Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Մարտին Կեմփբել]] |- ! 2 | [[Լի Տերգեսեն]] |- ! 2 | [[Մաքս Ֆիփս]] |- ! 2 | [[Լի Վինգ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ռիթ]] |- ! 2 | [[Մարտին Սաքս]] |- ! 2 | [[Լի Վան Կլիֆ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ֆրենդ]] |- ! 2 | [[Մարտինա Գեդեկ]] |- ! 2 | [[Լի Պուրսել]] |- ! 2 | [[Մաքս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Մաքս Կասելա]] |- ! 2 | [[Մաքս Մարտինի]] |- ! 2 | [[Մաքս Մեգս]] |- ! 2 | [[Լի Պեթերսոն]] |- ! 2 | [[Մաքս Տեշ]] |- ! 2 | [[Ինդիրա Վարմա]] |- ! 2 | [[Միսի Կրայդեր]] |- ! 2 | [[Լյուսի Արնազ]] |- ! 2 | [[Նիդիա Կարո]] |- ! 2 | [[Թոմ Գլեյսներ]] |- ! 2 | [[Նենսի Մելոուն]] |- ! 2 | [[Նենսի Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Թոմ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաուեր]] |- ! 2 | [[Նեոպլաստիցիզմ]] |- ! 2 | [[Թոմ Ատկինս]] |- ! 2 | [[Նիամ Կյուսակ]] |- ! 2 | [[Նիդերլանդական վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Այերս]] |- ! 2 | [[Նիլ Արմֆիլդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Իրվին]] |- ! 2 | [[Նիլ Բյորգեր]] |- ! 2 | [[Նիլ Դաջոն]] |- ! 2 | [[Նիլ Դունկան]] |- ! 2 | [[Նիլ Իզրաել]] |- ! 2 | [[Թոմ Ամանդես]] |- ! 2 | [[Նիլ Մորիսեյ]] |- ! 2 | [[Նիլ Ռոս]] |- ! 2 | [[Թշվառները (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Թիմ Կարի]] |- ! 2 | [[Թիլդա Սուինթոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կեննոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կենոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Մարկ]] |- ! 2 | [[Նենսի Դևիս]] |- ! 2 | [[Թերենս Ստեմփ]] |- ! 2 | [[Նավային նորություններ]] |- ! 2 | [[Նաթան Լեյն]] |- ! 2 | [[Թոնի Դարոու]] |- ! 2 | [[Թոնի Բիլ]] |- ! 2 | [[Նամակ ձեզ համար]] |- ! 2 | [[Նամուս]] |- ! 2 | [[Թոմաս Ֆ. Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Նայջել Տերի]] |- ! 2 | [[Թոմաս Հեմփսոն]] |- ! 2 | [[Նանեթ Բուրսթեյն]] |- ! 2 | [[Նաննի Լոյ]] |- ! 2 | [[Նաոմի Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Նապալեոն (մինիսերիալ)]] |- ! 2 | [[Նավին Չոուդխրի]] |- ! 2 | [[Նել (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Նատալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նատալի Իմբրուլյա]] |- ! 2 | [[Թոմաս Լեննոն]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Տայնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Գաղտնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Նատաշա Մալտե]] |- ! 2 | [[Նատաշա ՄակԷլխոուն]] |- ! 2 | [[Թոմ Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Նարնիայի ժամանակագրություններ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Թոմ Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Նեգև]] |- ! 2 | [[Թոմ Ստյորիջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Թոնի Դոյլ]] |- ! 2 | [[Էրոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Նկարիչներ]] |- ! 2 | [[Թայլեր Պերի]] |- ! 2 | [[Նյու Յորքի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Նյուենեն]] |- ! 2 | [[Թագավորը խոսում է]] |- ! 2 | [[Ըստ Բարնիի տարբերակի]] |- ! 2 | [[Ընդհանուր կովարիանտության սկզբունք]] |- ! 2 | [[Նոլան Ֆանկ]] |- ! 2 | [[Նովգորոդի խաչ]] |- ! 2 | [[Նոր Սարդ Մարդը։ Բարձր Լարում]] |- ! 2 | [[Էցիո Գրեջո]] |- ! 2 | [[Էրուն Կրաբե]] |- ! 2 | [[Էրնի Ռեյես կրտ.]] |- ! 2 | [[Թանախ]] |- ! 2 | [[Էրնի Դինգո]] |- ! 2 | [[Էրնեսթին ՄակԿլենդոն]] |- ! 2 | [[Նոր մեդիա]] |- ! 2 | [[Նոր մուտանտներ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էրլ Հոլիման]] |- ! 2 | [[Էրլ Բոեն]] |- ! 2 | [[Նորեշիկ]] |- ! 2 | [[Նորման Թոուրոգ]] |- ! 2 | [[Էրիկա Յոն]] |- ! 2 | [[Էրիկա Լիրսեն]] |- ! 2 | [[Նորման Ռենե]] |- ! 2 | [[Նորման Ռոդուեյ]] |- ! 2 | [[Նորման Սթոուն]] |- ! 2 | [[Թայրոն Փաուեր]] |- ! 2 | [[Նիքի Հենսոն]] |- ! 2 | [[Թերեզա Սալդանա]] |- ! 2 | [[Թեդդի Սիրս]] |- ! 2 | [[Թեոկրիտոս]] |- ! 2 | [[Նիկ Օֆերման]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Էգերտ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Թոմ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Կեսել]] |- ! 2 | [[Թեմուերա Մորիսոն]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Դոբրինին]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Ֆորեգեր]] |- ! 2 | [[Թելմա և Լուիզա]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Բոլ]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Խիտներ]] |- ! 2 | [[Թեժ օր (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Սգարո]] |- ! 2 | [[Թանաքե սիրտը]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Ֆերել]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթ Շերիդան]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթա Բրասկի]] |- ! 2 | [[Նիմ կղզին]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոստ]] |- ! 2 | [[Նիվ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմբլ]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմպբել]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոսթ]] |- ! 2 | [[Թեդ Էմերի]] |- ! 2 | [[Նիք Վալլելոնգա]] |- ! 2 | [[Թեդ Դեմե]] |- ! 2 | [[Նաթալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նադին Վելասկես]] |- ! 2 | [[Միսիս Մինիվեր]] |- ! 2 | [[Իզաբել Ֆուրման]] |- ! 2 | [[Մոխրոտիկ տղամարդը]] |- ! 2 | [[Իզաբել Յուփեր]] |- ! 2 | [[Մոնգո Բրաունլի]] |- ! 2 | [[Մոնժուիկ հեռուստաաշտարակ]] |- ! 2 | [[Իզաբել Գլեսեր]] |- ! 2 | [[Մոնիկա Կելհուն]] |- ! 2 | [[Իդիլիա]] |- ! 2 | [[Մոնղոլական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իդեալական սպանություն]] |- ! 2 | [[Մոնս Մորլինդ]] |- ! 2 | [[Մոնտե Մարկեմ]] |- ! 2 | [[Մոլի Փրայս]] |- ! 2 | [[Իգոր Յասուլովիչ]] |- ! 2 | [[Մոսկվայի Սատիրայի ակադեմիական թատրոն]] |- ! 2 | [[Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ]] |- ! 2 | [[Ժողկոմխորհ]] |- ! 2 | [[Մորգան Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Մորգան ամուսինները փախուստի մեջ]] |- ! 2 | [[Ժոաշեն դյու Բելլե]] |- ! 2 | [[Ժոան Միրո]] |- ! 2 | [[Մորի Սոսեն]] |- ! 2 | [[Մորին Լիպմեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլեն Մանյա]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոնե]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոևզ]] |- ! 2 | [[Մոլորված հոգիների գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Մոլի Շենոն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Եվֆրատ]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ, 1964)]] |- ! 2 | [[Ինդիա Այլի]] |- ! 2 | [[Միսս Փոթեր]] |- ! 2 | [[Միսսիսիպին կրակի մեջ]] |- ! 2 | [[Միստեր Դիդսը տեղափոխվում է քաղաք]] |- ! 2 | [[Ինդայ Բա]] |- ! 2 | [[Միստիկական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Ինգրիդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Ինգեր Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Միտյայի հեքիաթները]] |- ! 2 | [[Իմպաստո]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Ստաբբս]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Պուտս]] |- ! 2 | [[Միրիամ Բուայե]] |- ! 2 | [[Մոլի Հեյգեն]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի]] |- ! 2 | [[Իմ մղձավանջների աղջիկը]] |- ! 2 | [[Իմ լավագույն ընկերոջ ընկերուհին]] |- ! 2 | [[Իմ ընկերը խելագար է]] |- ! 2 | [[Իկ կատուն]] |- ! 2 | [[Իլյուզիանիստը]] |- ! 2 | [[Մնա ինձ հետ]] |- ! 2 | [[Մշակութաբան]] |- ! 2 | [[Իլյա Կաբակով]] |- ! 2 | [[Իլենա Դայամանթ]] |- ! 2 | [[Մոդերնիզմ]] |- ! 2 | [[Իլեյն Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Իթան Կոեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Պասկին]] |- ! 2 | [[Ժյուդիտ Գոդրեշ]] |- ! 2 | [[Թոնի Լիչ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Թրեյլեր]] |- ! 2 | [[Թուրքի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Թութսի]] |- ! 2 | [[Յեն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Յեն Սոֆտլի]] |- ! 2 | [[Թոր: Ազգարդի հեքրաթներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Օսիկա]] |- ! 2 | [[Թոնի Տիլս]] |- ! 2 | [[Յոդոկուս Հոնդիուս]] |- ! 2 | [[Թոնի Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Յոթ թզուկներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ուորմբի]] |- ! 2 | [[Յեն Հենդրի]] |- ! 2 | [[Յորգո Վոյագիս]] |- ! 2 | [[Յուգենդստիլ]] |- ! 2 | [[Թոնի Մորդենտե,]] |- ! 2 | [[Թոնի Հեյգարտ]] |- ! 2 | [[Յուեն Մաքգրեկոր]] |- ! 2 | [[Թոնի Կերտիս]] |- ! 2 | [[Թոնի Կգորոգե]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի 3]] |- ! 2 | [[Յուրի Մարոզով]] |- ! 2 | [[Թոնի Լյուելին-Ջոնս]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Լովենտալ]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Կուլակով]] |- ! 2 | [[Յեն Զիրինգ]] |- ! 2 | [[Ժերար Ժյունո]] |- ! 2 | [[Ժան Բատիստ Լանդե]] |- ! 2 | [[Ժառանգ]] |- ! 2 | [[Ժաննա դ'Արկ (Ժյուլ Բաստիեն Լըպաժ)]] |- ! 2 | [[Ժաննա Ավրիլ]] |- ! 2 | [[Մուլտիպլիկացիա (արվեստ)]] |- ! 2 | [[Մուլտսերիալ]] |- ! 2 | [[Ժան Ստեպլտոն]] |- ! 2 | [[Մուրասակի Սիկիբու]] |- ! 2 | [[Ժան Ռոտրու]] |- ! 2 | [[Ժան Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Ժան Դե Սեգոնզակ]] |- ! 2 | [[Մռայլ խաղ (1929)]] |- ! 2 | [[Մռայլ ֆենտեզի]] |- ! 2 | [[Ժակլին ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Ժան-Պեր Կասթալդի]] |- ! 2 | [[Մրջյունների սարսափը]] |- ! 2 | [[Յագո]] |- ! 2 | [[Ժան-Ժակ Անո]] |- ! 2 | [[Ժամեր (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Յան Ռուբես]] |- ! 2 | [[Յան Տրուել]] |- ! 2 | [[Ժամանակի համասեռություն]] |- ! 2 | [[Ժակլին Օբրադորս]] |- ! 2 | [[Յանսի Բատլեր]] |- ! 2 | [[Յաշա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Յեն Բենեն]] |- ! 2 | [[Լյուկ Գոս]] |- ! 2 | [[Լյուսի Լոուլես]] |- ! 2 | [[Էրիկա Ալեքսանդր]] |- ! 2 | [[Հել Կուպեր]] |- ! 2 | [[Կետրին Բել]] |- ! 2 | [[Կետլին Բար]] |- ! 2 | [[Հելեն ՄակԿրորի]] |- ! 2 | [[Հելեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Կետի Սակխոֆ]] |- ! 2 | [[Կետի Սագալ]] |- ! 2 | [[Հելենա Մեթսոն]] |- ! 2 | [[Հելմուտ Կոյտներ]] |- ! 2 | [[Հեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Հեզեր Նորտ]] |- ! 2 | [[Կենտրոնական Ռուսաստան]] |- ! 2 | [[Կենդի Միլո]] |- ! 2 | [[Կենդանի նատյուրմորտ (1956)]] |- ! 2 | [[Հեյնգ Ս. Նգոր]] |- ! 2 | [[Կենդանացնելով մեռյալներին]] |- ! 2 | [[Հենկոկ]] |- ! 2 | [[Հենրի Կավիլ]] |- ! 2 | [[Հենրի Կոստեր]] |- ! 2 | [[Հենրի Մանչինի]] |- ! 2 | [[Հենրիխ VIII (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Կեյ Լյուկ]] |- ! 2 | [[Կեմպբել Սքոթ]] |- ! 2 | [[Կեմ Ֆոնգ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Ուոլկիսթ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Միտչել]] |- ! 2 | [[Հեռախոսախցիկ (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Հարվի Ս. Լայդման]] |- ! 2 | [[Հարի Փոթերը և արգելված արկածը]] |- ! 2 | [[Հարիետ Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Հարլանդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Հարլի Կոկլիս]] |- ! 2 | [[Հարլի Ջեյն Կոզակ]] |- ! 2 | [[Հարոլդ (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Կիլ Մարտին]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Կիարան Խինդս]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Ցվարտ]] |- ! 2 | [[Կերոլ Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Հարվածի հեռավորության վրա]] |- ! 2 | [[Կերին Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Կետրին Էրբե]] |- ! 2 | [[Կերի Քեննի]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնրան]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնդոն]] |- ! 2 | [[Կերի Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Կերի-Խիրոյուկի Տագավա]] |- ! 2 | [[Կերամիկա]] |- ! 2 | [[Կերա Սեյմուր]] |- ! 2 | [[Կետրին Շորտ]] |- ! 2 | [[Կետրին Հելմոնդ]] |- ! 2 | [[Հարրի Փոթերը և գաղտնի սենյակը]] |- ! 2 | [[Հեդլի Դիլեյնի]] |- ! 2 | [[Կետրին Խիքս]] |- ! 2 | [[Հեզաբել (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռախոս-Օմար (1936)]] |- ! 2 | [[Կեղտոտ Հարրի]] |- ! 2 | [[Կիլի Հոուզ]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Անգլիա]] |- ! 2 | [[Հինդեն Ուոլշ]] |- ! 2 | [[Հիսուսի ծննդաբանությունը]] |- ! 2 | [[Կարիո Սալեմ]] |- ! 2 | [[Հիտ Լեջեր]] |- ! 2 | [[Հիրոյուկի Սանադա]] |- ! 2 | [[Կարիմ Աբդուլ-Ջաբբար]] |- ! 2 | [[Կարի Վուրեր]] |- ! 2 | [[Կարեն Բլեք]] |- ! 2 | [[Կարեն Բեքարյան]] |- ! 2 | [[Հյու Քելելի]] |- ! 2 | [[Կարել վան Մանդեր]] |- ! 2 | [[Կարել Ռոդեն]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Յորքշիր]] |- ! 2 | [[Կարլին Գլին]] |- ! 2 | [[Հնաշխարհիկ կալվածատերեր (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Հնդկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կարել Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Հոակիմ Դոս Սանտոս]] |- ! 2 | [[Հոբգոբլին]] |- ! 2 | [[Հոգեբանական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Կարատե ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Հոգվարթսի ֆակուլտետներ]] |- ! 2 | [[Հոթել (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հոլանդ Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Կատվի աչքը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հոլի Ուորտել]] |- ! 2 | [[Կատուներն ընդդեմ շների]] |- ! 2 | [[Կարլ Պրեչեզեր]] |- ! 2 | [[Կարլո Չեքի]] |- ! 2 | [[Կելի ԼեԲրոկ]] |- ! 2 | [[Հեքիաթ ոսկե աքաղաղի մասին (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռուստահաղորդավար]] |- ! 2 | [[Հետ դեպի ապագա 2]] |- ! 2 | [[Կելան Լատս]] |- ! 2 | [[Հերբ Էդելման]] |- ! 2 | [[Կեթ Շի]] |- ! 2 | [[Հերբերտ Ուայզ]] |- ! 2 | [[Կաֆկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կացուո Տերադա]] |- ! 2 | [[Կարմիրները]] |- ! 2 | [[Կարմիր տապ]] |- ! 2 | [[Կարմիր Հալք]] |- ! 2 | [[Կարմեն Սյուիտ]] |- ! 2 | [[Կարմեն Չապլին]] |- ! 2 | [[Կարլո Վանցինա]] |- ! 2 | [[Կարմել Օ’Սալիվան]] |- ! 2 | [[Կարճառոտ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Կարճ պատմություններ]] |- ! 2 | [[Հիլվուդի թանգարան]] |- ! 2 | [[Հիմարիկ]] |- ! 2 | [[Հիմարիկը (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Հիմարներ չկան]] |- ! 2 | [[Հին, բարի տղաները]] |- ! 2 | [[Հին Չինաստան]] |- ! 2 | [[Կարլսպլաց]] |- ! 2 | [[Հին հունական արվեստ]] |- ! 2 | [[Հին հունական գրականություն]] |- ! 2 | [[Կարլոս Սաուրա]] |- ! 2 | [[Հարի Հելվորսոն]] |- ! 2 | [[Հարբած լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Հոլինգսվորտ Մորս]] |- ! 2 | [[Կուրսալոն]] |- ! 2 | [[Կուղբ (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Կոբրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կուղխը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կումար Սանու]] |- ! 2 | [[Կյուբա Գուդինգ կրտ.]] |- ! 2 | [[Կույր արդարություն (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Կույր ժամադրություն]] |- ! 2 | [[Կյորտիս Հենսոն]] |- ! 2 | [[Կյոնգ Խի Լիմ]] |- ! 2 | [[Կյարա Մասթրոյաննի]] |- ! 2 | [[Կուրբան Սաիդ]] |- ! 2 | [[Կուրտ Գեդա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ֆլին]] |- ! 2 | [[Կյանք վատնողները (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Կղերականություն]] |- ! 2 | [[Կրակե կառքեր]] |- ! 2 | [[Կրակի գծի վրա]] |- ! 2 | [[Կրակի տակ (ֆիլմ, 1983)]] |- ! 2 | [[Կլոդ Ուոզեմ]] |- ! 2 | [[Կլոդ Էկինս]] |- ! 2 | [[Կլիֆ Պարիզի]] |- ! 2 | [[Կլիվոն Լիթլ]] |- ! 2 | [[Կլիվանտ Դերիքս]] |- ! 2 | [[Կոդզի Յակուսյո]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Կլեր Ստենսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կորած ուիքենդ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին. Խավարի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Կոուդի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կոչիր ինձ Սանտա Կլաուս]] |- ! 2 | [[Կոսթաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոստաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոնսուելո Վանդերբիլտ]] |- ! 2 | [[Կոնսթանտին Մակրիս]] |- ! 2 | [[Կոնսթանս Մարի]] |- ! 2 | [[Կոնչատա Ֆերել]] |- ! 2 | [[Կոնի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կոտրված նետը]] |- ! 2 | [[Կորած հրեշտակը]] |- ! 2 | [[Կոնի Սելեքա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Աարոն]] |- ! 2 | [[Կորդեբալետ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կորեական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կորի Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Կոմիկական օպերա]] |- ! 2 | [[Կորի Սևեր]] |- ! 2 | [[Կորինֆ]] |- ! 2 | [[Կոլումբի հուշարձան]] |- ! 2 | [[Կոլին Բերնսեն]] |- ! 2 | [[Կորտնի Տորն-Սմիթ]] |- ! 2 | [[Կորցնելու ոչինչ չկա]] |- ! 2 | [[Կուբա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կոդի Սմիթ-ՄակՖի]] |- ! 2 | [[Կլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Կրկնակի հարված]] |- ! 2 | [[Կիլիան Մյորֆի]] |- ! 2 | [[Կինը (Գոգոլ)]] |- ! 2 | [[Կիտ Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Կիտ Ալեն]] |- ! 2 | [[Հայրապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Հայրենասերների խաղերը]] |- ! 2 | [[Կինոպրոդյուսեր]] |- ! 2 | [[Հաննա. Կատարյալ զենք]] |- ! 2 | [[Կինոդիստրիբյուտոր]] |- ! 2 | [[Հաննս Ցիշլեր]] |- ! 2 | [[Հանուն հոր]] |- ! 2 | [[Հանց Կյուխելգարտեն (պոեմ)]] |- ! 2 | [[Հանցագործ]] |- ! 2 | [[Հանքափորի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Հայեցակարգ]] |- ! 2 | [[Հաջողության քաղցր բույրը]] |- ! 2 | [[Կիմբերլի Էլիզ]] |- ! 2 | [[Հասան Մասուդ]] |- ! 2 | [[Հասարակ դժվարություններ]] |- ! 2 | [[Կիմ Ֆիլդս]] |- ! 2 | [[Կիմ Ջինջել]] |- ! 2 | [[Հավատք]] |- ! 2 | [[Կիմ Հանտեր]] |- ! 2 | [[Կիմ Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Կիլիմանջարոյի ձյուները]] |- ! 2 | [[Հատուցման ժամը]] |- ! 2 | [[Հատուցում. Ռեժիսորական տարբերակ]] |- ! 2 | [[Հատուցում (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Կիտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Հայելիով Վեներան (Դիեգո Վելասկեսի կտավ)]] |- ! 2 | [[Կլեր Ռանկին]] |- ! 2 | [[Հալքն ընդդեմ]] |- ! 2 | [[Կրոնագիտություն]] |- ! 2 | [[Կլեր Հոլման]] |- ! 2 | [[Կրոնական ծես]] |- ! 2 | [[Կրուգլայա Շիշկա]] |- ! 2 | [[Կլարկ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Գիլյարդ կրտ.]] |- ! 2 | [[Հազարփեշեն]] |- ! 2 | [[Հալի Ֆուտ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Բրոուն]] |- ! 2 | [[Հալուկ Բիլգիներ]] |- ! 2 | [[Հալք (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հալքի մոլորակ]] |- ! 2 | [[Հակոբ Ասատուր]] |- ! 2 | [[Կիտ Կուգան]] |- ! 2 | [[Հաղթողը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Հաղորդակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կլաուզոնիզմ]] |- ! 2 | [[Համաստեղություն (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Կլաուդիո Ֆախ]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Լյոսա]] |- ! 2 | [[Կլայվ Սվիֆթ]] |- ! 2 | [[Հայ ազգային-ազատագրական շարժում]] |- ! 2 | [[Կիրկ Տինգբլադ]] |- ! 2 | [[Կիրբի Ատկինս]] |- ! 2 | [[Կիտ Շարաբայկա]] |- ! 2 | [[Հոլի Ռոբինսոն Փիթ]] |- ! 2 | [[Հոլիվուդյան ոստիկանները]] |- ! 2 | [[Մարի-Քրիստին Բարո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Շենքս]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն: Մեծ փախուստ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մանն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մելոունի]] |- ! 2 | [[Խաղ երկուսի համար]] |- ! 2 | [[Լևոն Հելմ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միշել]] |- ! 2 | [[Լքվածը (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Լքելով Լաս-Վեգասը]] |- ! 2 | [[Լռվել եմ քո մեջ]] |- ! 2 | [[Լուսնյակ գիշեր]] |- ! 2 | [[Լուսնի լույսը և Վալենտինոն]] |- ! 2 | [[Լուսնի իշխանություն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հորդերն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ուիններ]] |- ! 2 | [[Լուսապսակ]] |- ! 2 | [[Լույս խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Պատրիկ Կինգ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Շի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Պոլարդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Դեմպսի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյ Ուայթ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյմս ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Բունյուելի դիմանկարը (1924)]] |- ! 2 | [[Լուիջի Պիրանդելո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Լուիզա Լեսեր]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հոլ Դ’Ադարիո]] |- ! 2 | [[Լուի Մորնո]] |- ! 2 | [[Խեցեղեն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Բենյաեր]] |- ! 2 | [[Խլոյա Ուեբ]] |- ! 2 | [[Խիզախորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրոս]] |- ! 2 | [[Խիզախը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Դ. Սելերս]] |- ! 2 | [[Խեփի]] |- ! 2 | [[Խենթ քաղաք]] |- ! 2 | [[Խաղամոլներ (պիես)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Էմերսոն]] |- ! 2 | [[Խել Հոլբրուկ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Իմպերիոլի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Լանժ]] |- ! 2 | [[Խավարի մարդը]] |- ! 2 | [[Խառնաշփոթ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կարման]] |- ! 2 | [[Խանութի գողեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կելի]] |- ! 2 | [[Խաղի կանոնները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կոկրեյն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Լու Տեյլոր Պուչի]] |- ! 2 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Ուիթոն]] |- ! 2 | [[Մասիմո Բոլդի]] |- ! 2 | [[Մասնագետը]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Ֆոքս]] |- ! 2 | [[Մատադոր]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Տրիլինգ]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Պրեսման]] |- ! 2 | [[Մատիլդա Մեյ]] |- ! 2 | [[Լոնդոնը կեսգիշերից հետո]] |- ! 2 | [[Լողացող թատրոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Լոկլին Մանրո]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Համիլթոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Քոլին]] |- ! 2 | [[Լորա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մարգարիտա Շուբինա]] |- ! 2 | [[Մարգո Հարշման]] |- ! 2 | [[Մարգո Մարտինդեյլ]] |- ! 2 | [[Մարգո Ստեյնբերգ]] |- ! 2 | [[Մարդ բոլոր ժամանակների համար]] |- ! 2 | [[Մարդասպանը վտանգի մեջ]] |- ! 2 | [[Լոգան Մարշալ-Գրին]] |- ! 2 | [[Մարդը լուսնի վրա (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Մարդիկ]] |- ! 2 | [[Լոգան (Ֆիլմ, 2017)]] |- ! 2 | [[Լյուցիուս Կ. Կուերտ]] |- ! 2 | [[Մարզումների օրը]] |- ! 2 | [[Լյուսիան Մայսել]] |- ! 2 | [[Լոս Անջելեսի շրջանի արվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Մաորի]] |- ! 2 | [[Լու Անտոնիո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Լորնա Դուն]] |- ! 2 | [[Լորն Գրին]] |- ! 2 | [[Լորի Ֆորտե]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տալիֆերո]] |- ! 2 | [[Լորի Սինգեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տոլին]] |- ! 2 | [[Լորի Լաֆլին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Փիթտ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Քեյթոն]] |- ! 2 | [[Լորի Ալան]] |- ! 2 | [[Լորետա Դիվայն]] |- ! 2 | [[Լորենցո դե Մեդիչի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Լորա Ինես]] |- ! 2 | [[Մանդատային Պաղեստին]] |- ! 2 | [[Մանդերլեյ]] |- ! 2 | [[Լորեն Լի Սմիթ]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմպանի]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմ]] |- ! 2 | [[Լորեն Դին]] |- ! 2 | [[Լորեյն Սեննա]] |- ! 2 | [[Լորել Կանյոն]] |- ! 2 | [[Մանու Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Մանուշակագույն դաշտերը]] |- ! 2 | [[Մանջուրական թեկնածուն]] |- ! 2 | [[Լորա Սան Ջակոմո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Աբիտեբուլ]] |- ! 2 | [[Մայք Նյուել]] |- ! 2 | [[Հոկտեմբեր, կարտոֆիլի բերքահավաք]] |- ! 2 | [[Ձնե հնգյակ]] |- ! 2 | [[Հրաշագործը և Սպիտակ օձը]] |- ! 2 | [[Հրաշալի ուղեղ (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հրեշների ընկերություն]] |- ! 2 | [[Կապերնաում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կանո դպրոց]] |- ! 2 | [[Հրեշտակապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Կանաչ Գոբլին]] |- ! 2 | [[Հրիշիկեշ Մուքհերջի]] |- ! 2 | [[Ձայնագրման ստուդիա]] |- ! 2 | [[Կայլ Չանդլեր]] |- ! 2 | [[Կայլ ՄակԼոկլեն]] |- ! 2 | [[Ձնե շներ]] |- ! 2 | [[Կապիտան Ամերիկա (ֆիլմ, 1990)]] |- ! 2 | [[Կայլ Գալներ]] |- ! 2 | [[Կամուրջը շատ հեռու է]] |- ! 2 | [[Կամուրջը բավականին հեռու է]] |- ! 2 | [[Ճակատագիր (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ճակատագրական 23 թիվը]] |- ! 2 | [[Կամիլա Բել]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի Վելվիլ]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի դրախտ]] |- ! 2 | [[Կախաֆորում (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Կախարդուհին]] |- ! 2 | [[Կախարդները]] |- ! 2 | [[Ճանապարհորդություն հեքիաթի մեջ]] |- ! 2 | [[Հրաձիգ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հպարտություն և փառք]] |- ! 2 | [[Ճապոնական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Հովհար]] |- ! 2 | [[Հոուի Մենդել]] |- ! 2 | [[Կատարյալ փախուստ]] |- ! 2 | [[Հոսե Սունիգա]] |- ! 2 | [[Հոսե Ֆերեր]] |- ! 2 | [[Կատակերգու]] |- ! 2 | [[Հովարդ Է. Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի պատմության թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Հովարդ Ստորմ]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի իշխանական պալատ]] |- ! 2 | [[Կատալինա Սանդինո Մորենո]] |- ! 2 | [[Հովարդս Էնդ]] |- ! 2 | [[Հովիվ]] |- ! 2 | [[Կաստանիետ]] |- ! 2 | [[Կապոտե]] |- ! 2 | [[Հորաս ՄակՄախոն]] |- ! 2 | [[Կասպար Պոյկ]] |- ! 2 | [[Կասանդրայի երազանքը]] |- ! 2 | [[Կասանդրա Բել]] |- ! 2 | [[Կառլիտոյի ուղին]] |- ! 2 | [[Կառլա Գուջինո]] |- ! 2 | [[Հուան Ֆերնանդես]] |- ! 2 | [[Հուլիսի չորսին ծնվածը]] |- ! 2 | [[Հումորիստ]] |- ! 2 | [[Կապրիկա]] |- ! 2 | [[Կապուցիներկիրխե]] |- ! 2 | [[Կապույտ թավիշ]] |- ! 2 | [[Հպարտ ընտանիքը]] |- ! 2 | [[Ճանճը (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Ճապոնիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 2 | [[Մայկ Հոջիս]] |- ! 2 | [[Մահացու անկում]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ]] |- ! 2 | [[Մահացու համար (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Խորհրդավոր մարդիկ]] |- ! 2 | [[Խորամանկություն-22]] |- ! 2 | [[Մայլին Կլաս]] |- ! 2 | [[Խոսքեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Մայկ Այելո]] |- ! 2 | [[Խոստանալը դեռ ամուսնանալ չի նշանակում]] |- ! 2 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայկ Լիսթո]] |- ! 2 | [[Մայկ ՄակԳլոուն]] |- ! 2 | [[Ծեր տիկինը և աղավնիները]] |- ! 2 | [[Մայկ Մուն]] |- ! 2 | [[Խնամիներ։ Կյանքն առանց դիմահարդարման]] |- ! 2 | [[Խնամիներն ջեռուցիչի մոտ]] |- ! 2 | [[Մայկ Ուայտ]] |- ! 2 | [[Խնամիները 6]] |- ! 2 | [[Խնամիները 5]] |- ! 2 | [[Խնամիները 4]] |- ! 2 | [[Խնամիները 3]] |- ! 2 | [[Մայյա Ռուդոլֆ]] |- ! 2 | [[Մայրամուտից մինչև լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Մայք Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Խնամի (այլ կիրառումներ)]] |- ! 2 | [[Մահանալ կրկին]] |- ! 2 | [[Ծովախեցգետին]] |- ! 2 | [[Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 2 | [[Կալեբ Լենդրի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կախարդական փայտիկ]] |- ! 2 | [[Ճիչ 2]] |- ! 2 | [[Կախարդական պատմությունների թատրոնը]] |- ! 2 | [[Կախարդական հայելի (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Մ. Նայտ Շյամալան]] |- ! 2 | [[Մաբյուզ]] |- ! 2 | [[Կալում Կիտ Ռեննի]] |- ! 2 | [[Կալլայի գայլերը]] |- ! 2 | [[Մադլեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Մադհուրի Դիքսիտ]] |- ! 2 | [[Կալիստա Ֆլոկհարթ]] |- ! 2 | [[Կալեբ Դեշանել]] |- ! 2 | [[Ծովային ոստիկանություն: Հատուկ ջոկատ]] |- ! 2 | [[Մալբորոյի դքսություն]] |- ! 2 | [[Կազինո (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մալթյան բազեն]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ-Ջամալ Ուորներ]] |- ! 2 | [[Կազանովա (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ Շիլդս]] |- ! 2 | [[Մալհոլանդ լեռը]] |- ! 2 | [[Կադիմ Հարդիսոն]] |- ! 2 | [[ՄակՔենզի Ռոսման]] |- ! 2 | [[Կաբարե (մյուզիքլ)]] |- ! 2 | [[Էրիկա Էլենիակ]] |- ! 2 | [[Ջուլի Սոմարս]] |- ! 2 | [[Դիլան Մորան]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Կորի]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Հարդինգ]] |- ! 2 | [[Դիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Նատանսոն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Պերի]] |- ! 2 | [[Դիկ Էնթոնի Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ադամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Դոնովան]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Թոմաս]] |- ! 2 | [[Դիլան Սմիթ]] |- ! 2 | [[Դիլան ՄաքԴերմոթ]] |- ! 2 | [[Դիկ Վան Պեթեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հեյդեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հորնադեյ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Մելման]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Նաչմանոֆ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Դիեգո Բոնետա]] |- ! 2 | [[Դիդի Պֆայֆեր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ռեյներ]] |- ! 2 | [[Դիանա Մալդուր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ֆրիդման]] |- ! 2 | [[Ջի Պի]] |- ! 2 | [[Դիկ Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Դիմակահանդես]] |- ! 2 | [[Ջիլ Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջեք Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Դիսկոյի վերջին օրերը]] |- ! 2 | [[Ջեք Բենոն]] |- ! 2 | [[Դիսկո]] |- ! 2 | [[Ջեք Բլեսինգ]] |- ! 2 | [[Դիոմեդես]] |- ! 2 | [[Դին Ջեգգեր]] |- ! 2 | [[Ջեք Լանգեդիյկ]] |- ! 2 | [[Դին Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Ջեք Շի]] |- ! 2 | [[Ջեք Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Դին Կեյն]] |- ! 2 | [[Դիմիտրովյան մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլիտ]] |- ! 2 | [[Ջեք Ջինգ]] |- ! 2 | [[Դիմիտրի Լոգոտետիս]] |- ! 2 | [[Ջեք Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Ջեքի Գարի]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (վիպակ)]] |- ! 2 | [[Ջեքի Կուպեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Ուիվեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Վուդբորն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (1935)]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բենետ]] |- ! 2 | [[Դիմակայություն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլեկներ]] |- ! 2 | [[Դի Ջեյ Կարուզո]] |- ! 2 | [[Դի Ուոլես-Ստոուն]] |- ! 2 | [[Դիրկ Բոգարդ]] |- ! 2 | [[Դեննիս Հեյսբյորտ]] |- ! 2 | [[Ջին Տրիփլխորն]] |- ! 2 | [[Դեննիս Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Ջին Քվինտանո]] |- ! 2 | [[Ջինա ՄակԿի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Վուդիարդ]] |- ! 2 | [[Ջիո Պերեզ]] |- ! 2 | [[Ջնջողը]] |- ! 2 | [[Ջո Ալյասկի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Միլեր]] |- ! 2 | [[Ջո Դոն Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջո Էն Պֆլյուգ]] |- ! 2 | [[Ջո Կարնահան]] |- ! 2 | [[Ջին Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջո Հորն]] |- ! 2 | [[Ջո Մյուրեյ]] |- ! 2 | [[Դեննի Քեյ]] |- ! 2 | [[Ջո Չափել]] |- ! 2 | [[Դեննի Պան]] |- ! 2 | [[Դեննի Միդուինտեր]] |- ! 2 | [[Դեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Դեննի Դայեր]] |- ! 2 | [[Ջո Սայմոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Օ'Հարե]] |- ! 2 | [[Ջո Ֆլենիգան]] |- ! 2 | [[Դենիս Վատերման]] |- ! 2 | [[Ջին Սաքս]] |- ! 2 | [[Ջին Նելսոն]] |- ! 2 | [[Դի Բրեդլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Դերեն ՄակԳևին]] |- ! 2 | [[Ջիլ Տելի]] |- ! 2 | [[Ջիմ Աբրահամս]] |- ! 2 | [[Դժվար անցում (1926-1963)]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բերնս]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Դժոխային տաքսի]] |- ! 2 | [[Դեքսթեր Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Դերմոտ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Դերին Սկոթ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դերեկ Հոկրիջ]] |- ! 2 | [[Դեռահաս]] |- ! 2 | [[Ջիմ ՄակԲրայդ]] |- ! 2 | [[Ջիմ Յանգս]] |- ! 2 | [[Դեվիդ Օ. Ռասսելլ]] |- ! 2 | [[Դեսսաու]] |- ! 2 | [[Ջիմ Չարլսթոն]] |- ! 2 | [[Դեսպերոյի արկածները]] |- ! 2 | [[Դեսմոնդ Կելի]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Հեյուորդ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջին Բերի]] |- ! 2 | [[Ջերիմայյա Ս. Չեչիկ]] |- ! 2 | [[Ջոան Հիքսոն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Հ. Լիթլ]] |- ! 2 | [[Դուետ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Մարչ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Ուայաթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Սիբբեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ջեյն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Մուդի]] |- ! 2 | [[Դուբլյորները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուան Կլարկ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Բրայդեն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Շուլց]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Կոլոտուրոս]] |- ! 2 | [[Ջեյն Կար]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Դորա Մաար]] |- ! 2 | [[Դոուն Արչիբալդ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ջեյմս Ռիխտեր]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ռեսո]] |- ! 2 | [[Դոննի Դարկո]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սալկի]] |- ! 2 | [[Դոնի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սպիվակ]] |- ! 2 | [[Դոնաուինզել]] |- ! 2 | [[Ջեյք Բյուզի]] |- ! 2 | [[Ջեյք Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դուետներ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուրգ]] |- ! 2 | [[Ջենիս Ռուլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ատրակչի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԴենիել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Զելցեր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Մոլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Դոբկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ ԴեԼուիս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրուբին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրոսման]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գորդոն Գրին]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբխորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբհորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սթյուարտ Բլեքթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սիլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ասկի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Լապոտեյր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ալան Գրիր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ա. Պրայոր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Քրոմվել]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Օր]] |- ! 2 | [[Դրյու Կերի]] |- ! 2 | [[Դրեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Դրասանաս]] |- ! 2 | [[Դրայվ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրանսիսկուս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրոուլի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյն Բրուկ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Էշեր]] |- ! 2 | [[Դոն Օմար]] |- ! 2 | [[Դոն Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Դուգի Հաուզեր]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Պինոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Ջերալդ Ս. Օ’Լոֆլին]] |- ! 2 | [[Ջերալդին ՄակՅուեն]] |- ! 2 | [[Ջերալդին Պեյջ]] |- ! 2 | [[Ջերար Բատլեր]] |- ! 2 | [[Ջերարդ ՄակՍորլի]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Բրեթ]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Սթրենջլավ]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Կրատչլի]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Մորոյի կղզին (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Պոդեսվա]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Սուեյն]] |- ! 2 | [[Դոլլի Պարտոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Բրուկհայմեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոդոշ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դոգմա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջերի Հոփեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Մագուայեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Շացբերգ]] |- ! 2 | [[Դոբի Օպարեյ]] |- ! 2 | [[Ջերի Ռիս]] |- ! 2 | [[Դյարմուիդ Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Ուոլթեր]] |- ! 2 | [[Դոն Վիչերլի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Դոն Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ռուբին]] |- ! 2 | [[Դոն Միշեր]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ֆլեկեթ]] |- ! 2 | [[Ջեննա Բոյդ]] |- ! 2 | [[Դոն Հարվի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Ագաթեր]] |- ! 2 | [[Ջեննի Բերլին]] |- ! 2 | [[Ջեննի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ջեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Ջենտլմենական համաձայնություն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Բրուքս Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ջեոֆ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջես Հարնել]] |- ! 2 | [[Ջեսի Այզենբերգ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բորեգո]] |- ! 2 | [[Դոն Լասկ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բրոնշտեյն]] |- ! 2 | [[Դոն Գելոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Հիբս]] |- ! 2 | [[Ջեսի ՄակԿարտնի]] |- ! 2 | [[Ջեսի Ուայտ]] |- ! 2 | [[Դոմնալ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսի Վենտուրա]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Հենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորչուն]] |- ! 2 | [[Դասթին Նգուեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Տինտորի]] |- ! 2 | [[Դասթին Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Տրեյսի]] |- ! 2 | [[Դաշտային սպաթ]] |- ! 2 | [[Ջոն Օրտիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆազանո]] |- ! 2 | [[Դանուբյան աշտարակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլբին]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլիպ Լո]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորսայտ]] |- ! 2 | [[Դատարկ դիմակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորտենբերի]] |- ! 2 | [[Դանիիլ Բելիխ]] |- ! 2 | [[Ջոն և Մերի]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Բրենդիս]] |- ! 2 | [[Դանիայի կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Դանիական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Էլվին]] |- ! 2 | [[Դանիական կերպարվեստ]] |- ! 2 | [[Դանիական խոհանոց]] |- ! 2 | [[Դանիական դիզայն]] |- ! 2 | [[Դանդաղացված զարգացում]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Մաերսոն]] |- ! 2 | [[Դայանա Ռիգ]] |- ! 2 | [[Դատավոր Դրեյդը]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստրիկլենդ]] |- ! 2 | [[Դայանա Կուիկ]] |- ! 2 | [[Դարնել Մարտին]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 13)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիզերսպուն]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 12)]] |- ! 2 | [[Դաֆնա Էշբրուկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Պ. Ռայան]] |- ! 2 | [[Ջոն Պայպեր-Ֆերգյուսոն]] |- ! 2 | [[Դարվինի առաքելությունը]] |- ! 2 | [[Ջոն Պենկոու]] |- ! 2 | [[Ջոն Պիրսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պուտչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ջեյկոբս]] |- ! 2 | [[Դարա Թոմանովիչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռատցենբերգեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռեկուա]] |- ! 2 | [[Դարկսայդ]] |- ! 2 | [[Դարիա Նիկոլոդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Սգուելյա]] |- ! 2 | [[Դարել Ռունի]] |- ! 2 | [[Դարել Խեմոնդ]] |- ! 2 | [[Դարաշրջան]] |- ! 2 | [[Դարանած վագր, պահ մտած վիշապ]] |- ! 2 | [[Դարակ (հրատարակչություն)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստենդինգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստյորջես]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ֆրեյքս]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեյզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մարտին]] |- ! 2 | [[Գրեյս Պակ]] |- ! 2 | [[Գրեյ Դևիս]] |- ! 2 | [[Գրեմ Չեպմեն]] |- ! 2 | [[Ջորջ Շեֆեր]] |- ! 2 | [[Գրեմ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռու]] |- ! 2 | [[Ջորջ Սանդերս]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Քինգ]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Նորտոն]] |- ! 2 | [[Գրեխեմ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Օգիլվե]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ձունձա]] |- ! 2 | [[Ջորջը ջունգլիներից 2]] |- ! 2 | [[Ջուդա Ֆրիդլենդեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Բաուկեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Մորիս]] |- ! 2 | [[Ջուդի Պարֆիթ]] |- ! 2 | [[Գրեթե հայտնի]] |- ! 2 | [[Ջուլեթ Լանդաու]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Մոշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Հարիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլի Կոքս]] |- ! 2 | [[Գրեգ Սայփս]] |- ! 2 | [[Ջուլի Մորգավի]] |- ! 2 | [[Գրեգ Յայտանս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մախարիս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հոլ]] |- ! 2 | [[Դաժան խաղեր]] |- ! 2 | [[Դ.Վ. Մոֆեթ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Գոմեզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Կրուզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ստեմբերգ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ցուքերման]] |- ! 2 | [[Դագմարա Դոմինչուկ]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԿլյոր]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Դագ Լեֆլեր]] |- ! 2 | [[Ջոսլին Մուրխաուս]] |- ! 2 | [[Ջովիտա Օ’Շոնեսի]] |- ! 2 | [[Գևին Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հիկենլուպեր]] |- ! 2 | [[Ջորդի Կաբալերո]] |- ! 2 | [[Ջորդի Մոլյա]] |- ! 2 | [[Ջորջ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Գևին Ռոսդեյլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Գրիզարդ]] |- ! 2 | [[Գևին Միլար]] |- ! 2 | [[Գրողի ուրվականը]] |- ! 2 | [[Գրիֆ Ռիզ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Լոպեզ]] |- ! 2 | [[Գրիգոր Միքայելի Բադիրյան]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կարլին]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կյուքոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կոու]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 14)]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջոան Պլաուրայտ]] |- ! 2 | [[Դեն Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Դենի Բոյլ]] |- ! 2 | [[Դենի Արկան]] |- ! 2 | [[Ջոզի Դևիս]] |- ! 2 | [[Դենա Էլկար]] |- ! 2 | [[Ջոի Կերն]] |- ! 2 | [[Դենա Այվի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ա. Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆութերման]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերնտալ]] |- ! 2 | [[Ջոն Բուրման]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կոսինսկի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բրամ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գամբուրգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գան]] |- ! 2 | [[Ջոն Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Դեն Շոր]] |- ! 2 | [[Ջոն Գոլդսմիթ]] |- ! 2 | [[Դեն Հեդայա]] |- ! 2 | [[Դեն Դեյլի]] |- ! 2 | [[Դեն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Ջոն Դայգան]] |- ! 2 | [[Ջոն Դեներ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կրոս]] |- ! 2 | [[Դենիել Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Բլոկեր]] |- ! 2 | [[Ջոել Գրետշ]] |- ! 2 | [[Ջոան Սևերանս]] |- ! 2 | [[Դենիս Լիլ]] |- ! 2 | [[Դենիս Լի]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Բութե]] |- ! 2 | [[Դենիս Բեսպալիյ]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Պակուլա]] |- ! 2 | [[Ջոդել Ֆերլանդ]] |- ! 2 | [[Դենիզ Նիկոլաս]] |- ! 2 | [[Դենիել Օլգրանտ]] |- ! 2 | [[Ջոդի Հիլ]] |- ! 2 | [[Ջոել Գալեն]] |- ! 2 | [[Ջոել Զվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Լ. Սկենլեն]] |- ! 2 | [[Դենիել Տեյ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակհեյմ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակխեյմ]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ.]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ. Ֆիգենբաում]] |- ! 2 | [[Ջոելի Ֆիշեր]] |- ! 2 | [[Ջոեն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոենն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոեննա Գոուինգ]] |- ! 2 | [[Դենիել Պերսիվալ]] |- ! 2 | [[Դենիել Ուիլի]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Բերի]] |- ! 2 | [[Դենիել Հելեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Դերեկ]] |- ! 2 | [[Դեն Բերդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Շի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ֆորմեն]] |- ! 2 | [[Դեիդրե Լենգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հալֆպեննի]] |- ! 2 | [[Ջոն Հեմ]] |- ! 2 | [[Դեդփուլ 2]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ֆարենտինո]] |- ! 2 | [[Ջոն Հենտոն]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ջո Ռափ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հերցֆելդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հիլկոուտ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հյորդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հոու]] |- ! 2 | [[Դեբրա Մունի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դելբերտ Ման]] |- ! 2 | [[Ջոն Մասկեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Մուր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Կեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Էն Ուոլ]] |- ! 2 | [[Դեբի Դերիբերի]] |- ! 2 | [[Դեբբի Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլիուս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միր]] |- ! 2 | [[Ջոն Մուր]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 6)]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 3)]] |- ! 2 | [[Դելա Ռիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Կլեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Օ’Դոնել]] |- ! 2 | [[Դեյվիդ Արքեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Մեյերս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էննիս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էվնետ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Լարոկեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Բորտվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Լեյն]] |- ! 2 | [[Դեյն Դեհան]] |- ! 2 | [[Ջոն Լի Հենքոք]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Լիխտենշտայն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ջոն Խեմ]] |- ! 2 | [[Դեմիան Խերիս]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջոն Կախի]] |- ! 2 | [[Դեմիան Բիշիր]] |- ! 2 | [[Դեկլան Դոնելի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կասինի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարլեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Կենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կետբերտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էշֆորդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Կարտե]] |- ! 2 | [[Ուոլթերսի գեղարվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Էլլի Մակբիլ]] |- ! 2 | [[Ուղղափառ խաչ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Պիլ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Հենիգեն]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Անդերս]] |- ! 2 | [[Ունիվերսալ զինվորը]] |- ! 2 | [[Ուշ բրոնզի դար]] |- ! 2 | [[Էլիս Սիբոլդ]] |- ! 2 | [[Էլիս Էնգլերտ]] |- ! 2 | [[Էլիս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Ուոլթեր Կրոնկիտ]] |- ! 2 | [[Էլիոթ Կաուեն]] |- ! 2 | [[Էլլիոտ Սիլվերստայն]] |- ! 2 | [[Ուոլտ Դորն]] |- ! 2 | [[Էլինոր Փարկեր]] |- ! 2 | [[Ուոլտեր Դոնիգեր]] |- ! 2 | [[Էլինոր Թոմլինսոն]] |- ! 2 | [[Էլինա Լովենսոն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթթաուն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Ուսմունք]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Հերլի]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Կարլինգ]] |- ! 2 | [[Ուրիել Ակոստա]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Էշլի]] |- ! 2 | [[Ուլրիխ Թոմսեն]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իվաշենկո]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Բաուր]] |- ! 2 | [[Էմանուել Ֆրեմյե]] |- ! 2 | [[Ուիլարդ Է. Պագ]] |- ! 2 | [[Էմիլի Լոնգսթրետ]] |- ! 2 | [[Ուիլմինգտոն]] |- ! 2 | [[Էմիլ Խիրշ]] |- ! 2 | [[Էմի Փրայս-Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Էմի Ռայան]] |- ! 2 | [[Էմի Շատց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Դիտերլի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Լուկաս]] |- ! 2 | [[Էմի Դոլենց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոլաուեյ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իշենկո]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Մոուսլի]] |- ! 2 | [[Էմա Բանտոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռասել]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռեգսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էլվին Գանցեր]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Վարինգ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆ. Կլեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆրյուիտ]] |- ! 2 | [[Ուիլֆրիդ Հայդ-Ուայտ]] |- ! 2 | [[Էլկե Զոմեր]] |- ! 2 | [[Ուրիշի փողերը]] |- ! 2 | [[Ուրվական մրցարշավորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆրիդել]] |- ! 2 | [[Չեմպիոնների նախաճաշ]] |- ! 2 | [[Էդրիան Պալիկի]] |- ! 2 | [[Էդրիան Դանբար]] |- ! 2 | [[Չարլի Շլեթեր]] |- ! 2 | [[Չարլի Ռոու]] |- ! 2 | [[Չարլի Ստեդլեր]] |- ! 2 | [[Չարլիի Հրեշտակները]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Չարլիի հրեշտակները 2: Միայն առաջ]] |- |- ! 2 | [[Չեդ Ալեն]] |- ! 2 | [[Չելսի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Չեյս Կրոուֆորդ]] |- ! 2 | [[Էդրիենն Բարբո]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Հարդուիկ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Չերիզ Բուֆ]] |- ! 2 | [[Չժան Իմոու]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Բաս]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Չիլերամա]] |- ! 2 | [[Չիկագոյի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Աթերտոն]] |- ! 2 | [[Չինական մեծ պարիսպ (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Չինական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Էդի Սիբրիան]] |- ! 2 | [[Չարլի Ենգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ֆլայշեր]] |- ! 2 | [[Ուրվականներ]] |- ! 2 | [[Էլեն Գրին]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ալեն]] |- ! 2 | [[Ուրվականների որսորդները]] |- ! 2 | [[Ուրվականների տունը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Էլի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Չադ Լոու]] |- ! 2 | [[Չազ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չազզ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չանդլեր Քենտերբերի]] |- ! 2 | [[Էլէլ Կուլ Ջեյ]] |- ! 2 | [[Չար]] |- ! 2 | [[Չարի կացարան 3]] |- ! 2 | [[Չարիք]] |- ! 2 | [[Չարլզ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Չարլզ Փարսոնս]] |- ! 2 | [[Չարլզ Գրոդին]] |- ! 2 | [[Էլեն Գիթելսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Դերնինգ]] |- ! 2 | [[Էլեկտրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էլդեն Հենսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ ՄակԿոուեն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Նեպեր]] |- ! 2 | [[Էլ Ֆաննինգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ռ. Ռոնդո]] |- ! 2 | [[Էլ Սապենզա]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ս. Դուբին]] |- ! 2 | [[Չարլզ Վիսեր]] |- ! 2 | [[Էմիլի Վուֆ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆինն]] |- ! 2 | [[Չորս փետուր]] |- ! 2 | [[Էշլի Սքոթ]] |- ! 2 | [[Էսթեբան Պաուել]] |- ! 2 | [[Էջեյ Պոպոֆ]] |- ! 2 | [[Շերի Ռոուզ]] |- ! 2 | [[Էպիկական պոեմ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Չեյզ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Պոլակ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Շերին Հիլեր]] |- ! 2 | [[Շերոն Լիլ]] |- ! 2 | [[Շերոն Մագուայր]] |- ! 2 | [[Էշլի Տիսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էշամպլե (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Շեննոն Մարի Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Շի Ֆարել]] |- ! 2 | [[Շինարար աղվեսը (մուլտֆիլմ, 1936)]] |- ! 2 | [[Էնրիկե Մուրսիանո]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Ռույվիվար]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Պուլեն Շոու]] |- ! 2 | [[Շիրլի Էնն Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Շղթայական ռեակցիա (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Կորոնե]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Լեոնդիս]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Բել]] |- ! 2 | [[Շոն Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Շոն Ասթին]] |- ! 2 | [[Շենոնի ծիածանը]] |- ! 2 | [[Էսթեր Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Շոն Դուլի]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 3]] |- ! 2 | [[Նրա երազանքի դաշտը]] |- ! 2 | [[Էրիկ Էբոնի]] |- ! 2 | [[Նևիլ Բրենդ]] |- ! 2 | [[Նևին Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Շաբաթ երեկոյան օրվա տենդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Գոլդբերգ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Բլեկնի]] |- ! 2 | [[Էրիկ Ափել]] |- ! 2 | [[Շայլո Ֆերնանդեզ]] |- ! 2 | [[Էրի Շաֆիր]] |- ! 2 | [[Շանտիյի]] |- ! 2 | [[Շառլոտայի սարդոստայնը]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 4]] |- ! 2 | [[Շարականներ]] |- ! 2 | [[Շարլոտա Լյուիս]] |- ! 2 | [[Շարոն Միլեր]] |- ! 2 | [[Էտցել]] |- ! 2 | [[Էտան Մանիկիս]] |- ! 2 | [[Էվիտա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Շելլի Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Էվեր Կերադայն]] |- ! 2 | [[Էվանջելինա Լիլի]] |- ! 2 | [[Շեմար Մուր]] |- ! 2 | [[Շեյ Դաֆին]] |- ! 2 | [[Շեյդիա Սիմոնս]] |- ! 2 | [[Շեյլա Կելի]] |- ! 2 | [[Էնսոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Էնջի Էվերհարտ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆեթերս]] |- ! 2 | [[Էն Ռեմսի]] |- ! 2 | [[Էնդի Ֆիկմեն]] |- ! 2 | [[Էնդի Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Էնդի Միկիտա]] |- ! 2 | [[Ոսկու տենդ]] |- ! 2 | [[Էնդի ՄակԷֆի]] |- ! 2 | [[Էնդի Թենանտ]] |- ! 2 | [[Էնդի Էկերման]] |- ! 2 | [[Որսորդ]] |- ! 2 | [[Էն Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Ուայլդ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ուեյդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ուեյն Կրամեր]] |- ! 2 | [[Ուեյն Ռոբսոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Դևոլի]] |- ! 2 | [[Ուեյնի աշխարհը 2]] |- ! 2 | [[Ուենդի Մելիկ]] |- ! 2 | [[Էյդան Կուինն]] |- ! 2 | [[Ուիլ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Էյբ Վիգոդա]] |- ! 2 | [[Էյալ Գոռդին]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ջեքլայն]] |- ! 2 | [[Ուիլ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ոսկե գլոբուս (2004)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Լոեր]] |- ! 2 | [[Էննի Պոթս]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիկոքս]] |- ! 2 | [[Էննի Պերիս]] |- ! 2 | [[Էննի ՄակԷնրո]] |- ! 2 | [[Շոն ՄակԿեն]] |- ! 2 | [[Շոն Յուե]] |- ! 2 | [[Էննի Գոլդեն]] |- ! 2 | [[Շոն անունով զոմբին]] |- ! 2 | [[Շոուն Տ. Էնդրյու]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Փեյջ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիգգինս]] |- ! 2 | [[Ողջ մնալ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Գորովից]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Բիրն]] |- ! 2 | [[Էնզո Սիլենտի]] |- ! 2 | [[Շրեկ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Շրեյա Գհոշալ]] |- ! 2 | [[Շրջադարձ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Ստենտոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ոգիների տունը]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սաքս]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Հովարդ]] |- ! 2 | [[Չներվածը]] |- ! 2 | [[Պ.Ջ. Հոգան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էքլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրոտոն]] |- ! 2 | [[Պորտլենդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆաուսթինո]] |- ! 2 | [[Պրեստո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ. Ռասել]] |- ! 2 | [[Պրունելա Սկեյլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Քենդալ]] |- ! 2 | [[Ջ. Սմիթ-Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Ջ.Դ. Կեննոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ցեզար]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրեյներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆոն Էնկեն]] |- ! 2 | [[Ջագերնաուտ]] |- ! 2 | [[Ջադ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Ջադ Հերշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տուի]] |- ! 2 | [[Ջամբատիստա Բազիլե]] |- ! 2 | [[Ջանել Մոլոնի]] |- ! 2 | [[Ջանետ ՄակԼախլան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ստրեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջանին Թերներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սպիլբերգ]] |- ! 2 | [[Պորտալ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Պոստապոկալիպտիկա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սոուլ]] |- ! 2 | [[Պոլ Վիլշուրսթ]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուայթհաուս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուենդկոս]] |- ! 2 | [[Եղանակի մարդը]] |- ! 2 | [[Եկեղեցի Թանահատի Սբ. Ստեփանոս (Թանահատի վանք)]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռայզեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիթեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռոդրիգեզ]] |- ! 2 | [[Պոլ Սոտեր]] |- ! 2 | [[Եկատերինա Ֆուրցևա]] |- ! 2 | [[Ելք չկա (ֆիլմ, 1987)]] |- ! 2 | [[Պոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Ելենա Վարդանյան]] |- ! 2 | [[Պոսեյդոնի գերիները]] |- ! 2 | [[Եգիպտական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ե. Դարել Հալենբեկ]] |- ! 2 | [[Դևոն Սավա]] |- ! 2 | [[Պոլի Շոր]] |- ! 2 | [[Դևոն Գամերսոլ]] |- ! 2 | [[Դևոն Բոսթիկ]] |- ! 2 | [[Պոլին Կուիրկ]] |- ! 2 | [[Պոլիցիանո]] |- ! 2 | [[Պոլյարիս (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դևիս Դոի]] |- ! 2 | [[Դևիս Գուգենհեյմ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆրիդկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սորեն]] |- ! 2 | [[Ջաջ Ռայնհոլդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հյուլեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ջիլենխոլ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Սենդվիգ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Մեմետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Սիվես]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակԿալո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բ. Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեկետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեսթ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հոքնի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բրոդերիկ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հեյգ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դեյլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դիրդեն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ԴյուՄոնտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կլենոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Լորենսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կարպինելո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կլավել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Լ. Լենդեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Թենանտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կոքս]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Պելտրոու]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Կեզդան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սեմել]] |- ! 2 | [[Ջեմի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սելբի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ս. Գոյեր]] |- ! 2 | [[Ջասթին Կլարկ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռ. Էլիս]] |- ! 2 | [[Ջասթին Չետվին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ջեյսոն]] |- ! 2 | [[Ջեմենն դե լա Պենյա]] |- ! 2 | [[Ջեմի-Լին Սիգլեր]] |- ! 2 | [[Ջեմի Բրյուեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պրովել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պիրս]] |- ! 2 | [[Ջեմի Ուիտնի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ակովոնե]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պեյմեր]] |- ! 2 | [[Ջեյ Լի Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Չոու]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ջոնսթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ռոաչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիքս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիտլի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Սենդրիչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Նոտոն]] |- ! 2 | [[Պոլ Նիկել]] |- ! 2 | [[Եռագրություն]] |- ! 2 | [[Զարա Թերներ]] |- ! 2 | [[Պատմական դրամա]] |- ! 2 | [[Զենոն Կիտիացի]] |- ! 2 | [[Զեյն Բազբի]] |- ! 2 | [[Պատմություն մեր մասին]] |- ! 2 | [[Պատմվածք այն մասին, թե ինչպես գժտվեցին Իվան Իվանովիչն ու Իվան Նիկիֆորովիչը (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Զեկ Տայլեր]] |- ! 2 | [[Զեկ Գելիգան]] |- ! 2 | [[Զբոսայգի դե լա Դիագոնալ Մար]] |- ! 2 | [[Զարդանկար]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Լյուսե]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մալոնի]] |- ! 2 | [[Զարդամոտիվ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մասետ]] |- ! 2 | [[Պատմական]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մոֆոկենգ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ջորդան]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ռայկարտ]] |- ! 2 | [[Զավեր Սեմյուել]] |- ! 2 | [[Զակես Մոկաե]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ուեթիգ]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ռիչարդսոն]] |- ! 2 | [[Պատրոնուս]] |- ! 2 | [[Պար-բռնկում]] |- ! 2 | [[Զախարի Սիմոնս Գլովեր]] |- ! 2 | [[Պարանոյա (ֆիլմ, 2013)]] |- ! 2 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիստ կրտ.]] |- ! 2 | [[Պարսկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Զոի Լիսթեր Ջոնս]] |- ! 2 | [[Պեթի Դյուկ]] |- ! 2 | [[Պայպեր Լորի]] |- ! 2 | [[Էդի Կեյ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Պակո Քրիստիան Պրիետո]] |- ! 2 | [[Պահապանը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Պահպանելով հավատը]] |- ! 2 | [[Էդի Իզզարդ]] |- ! 2 | [[Պամելա Սթիվենսոն]] |- ! 2 | [[Էդի Ալֆանո]] |- ! 2 | [[Էդի Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Էդը հեռուստացույցից]] |- ! 2 | [[Պայմանագիր (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Էդ Վուդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Էդ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Էդ Բել]] |- ! 2 | [[Պաշտպանը]] |- ! 2 | [[Պաոլո Կոսթանզո]] |- ! 2 | [[Պապական խաչ]] |- ! 2 | [[Էբներ Բիբերման]] |- ! 2 | [[Էբիգեյլ Կրութենդեն]] |- ! 2 | [[Է.Ու. Սուոկխեյմեր]] |- ! 2 | [[Է. Գ. Մարշալ]] |- ! 2 | [[Զվարճալի ու կարճ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Պատժող: Պատերազմի տիրույթ]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 2 | [[Պեդի Բրետնեկ]] |- ! 2 | [[Երուսաղեմի խաչ]] |- ! 2 | [[Ես ես չեմ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչ]] |- ! 2 | [[Պինոկիո (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Պիտեր Հայամս]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սարսգաարդ]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սիգալ]] |- ! 2 | [[Պլավտոս]] |- ! 2 | [[Պլեզանտվիլ]] |- ! 2 | [[Պղպջակ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Պո-Չին Լեոնգ]] |- ! 2 | [[Երաժշտությունը և լիրիկան (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Երաժշտության ձայները]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչարդ]] |- ! 2 | [[Պինկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բուրկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բրուկ]] |- ! 2 | [[Եվս մեկը Բոլեյն տոհմից]] |- ! 2 | [[Պոլ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Եվգենի Բեդարև]] |- ! 2 | [[Պոլ Լ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Եվա Մարի Սեյնտ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լե Մետ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լինդե]] |- ! 2 | [[Պոլ Կելդերոն]] |- ! 2 | [[Ես սիրում եմ քեզ, ես քեզ չեմ սիրում]] |- ! 2 | [[Պոլ Հենրեյդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Մազուրսկի]] |- ! 2 | [[Պինկին և Բրեյնը]] |- ! 2 | [[Պիկտորիալիզմ]] |- ! 2 | [[Երկրորդ հնարավորություն]] |- ! 2 | [[Երկաթե հսկան]] |- ! 2 | [[Երկրաշարժ (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 2 | [[Երկվորյակները (ֆիլմ, 1988)]] |- ! 2 | [[Պեյջ Հովարդ]] |- ! 2 | [[Պեյջ Տուրկո]] |- ! 2 | [[Պեն Բեջլի]] |- ! 2 | [[Պենի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Երկնքի գերիները]] |- ! 2 | [[Երկնային արարածներ]] |- ! 2 | [[Պետ Էվիսոն]] |- ! 2 | [[Պետ Կրոուֆորդ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Երկայնություն (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Պիի կյանքը]] |- ! 2 | [[Պետության թշնամին]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ֆրանկենշտեյնը]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ինդիանա Ջոնսի արկածները]] |- ! 2 | [[Պեր Դե Լեպինուա]] |- ! 2 | [[Երեք օր փախուստի համար]] |- ! 2 | [[Պերի Լենգ]] |- ! 2 | [[Երեք իքս]] |- ! 2 | [[Երեք իններորդ թագավորության կուռքը]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (ժողովածու)]] |- ! 2 | [[Երգող դետեկտիվը]] |- ! 2 | [[Պիեռ Լոտի]] |- ! 2 | [[Պիեռ դե Ռոնսար]] |- ! 2 | [[Ֆրից Ուիվեր]] |} hdq8iighcvrbym6qlb6t7yfkfra1ep1 8496126 8496113 2022-08-27T02:31:01Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki Ստորև ներկայացված են արվեստին վերաբերող հոդվածներում պահանջված հոդվածները։ Հնարավոր է, որ հոդվածների մի մասը արդեն գոյություն ունի այլ անունով, այդ դեպքում հարկավոր է վերահղում տալ։ Ցուցակը տեսակավորված է ըստ հոդվածների պահանջարկի (կարմիր հղումների քանակի)։ {| !Կարմիր հղումների քանակ!!Վերնագիր |- ! 101 | [[Պատմական ֆիլմ]] |- ! 79 | [[Սպորտային ֆիլմ]] |- ! 78 | [[Փաստագրական ֆիլմ]] |- ! 74 | [[Անդրե Լորի]] |- ! 62 | [[Համընդհանուր տասնորդական դասակարգում]] |- ! 42 | [[Կանաչ մղոն (վեպ)]] |- ! 42 | [[Բախմանի գրքերը]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը IV։ Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 41 | [[Դարի փոթորիկը]] |- ! 41 | [[Բջջային հեռախոս (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Stephen King Goes to the Movies]] |- ! 41 | [[Արքայական հիվանդանոց]] |- ! 41 | [[Հավատարիմ (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ողջ աշխարհը]] |- ! 41 | [[Սալեմի վիճակ]] |- ! 41 | [[Հույսի հերոսներ]] |- ! 41 | [[The Dark Tower series film adaptation]] |- ! 41 | [[Մաքսիմալ արագություն]] |- ! 41 | [[Rock Bottom Remainders]] |- ! 41 | [[Կարմիր վարդ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Փիթեր Սթրաուբ]] |- ! 41 | [[Քրիս Քարթեր]] |- ! 41 | [[Black Ribbons]] |- ! 41 | [[Four past Midnight]] |- ! 41 | [[Ամերիկական վամպիր]] |- ! 41 | [[Մուլտիեզերք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Հրացաններ (ակնարկ)]] |- ! 41 | [[Մռայլ մարդը (պոեմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը V։ Կալլայի գայլերը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Քրիստին (վեպ)]] |- ! 41 | [[Դերրի (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VI։ Սյուզաննայի երգը]] |- ! 41 | [[Tabitha King]] |- ! 41 | [[Երազների քարտուղարը]] |- ! 41 | [[Յերուսաղեմի վիճակ, Մեն]] |- ! 41 | [[Լավ ամուսնությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Books about Stephen King]] |- ! 41 | [[Ջոն Մելլենքեմփ]] |- ! 41 | [[Սարսափելի շոու (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը VII․ Մուգ աշտարակը]] |- ! 41 | [[Դարքլենդի ուրվական եղբայները]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը․ Քամին բանալու անցքի միջով]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի աշխատանքներում հորինված գրքերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Փայլատակում (մինիսերալ)]] |- ! 41 | [[Թալիսմանը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Գաղտնի պատուհաններ]] |- ! 41 | [[Մղձավանջներ երկնքում]] |- ! 41 | [[N. (նովել)]] |- ! 41 | [[2007 թվականի լավագույն ամերիկյան սարսափ պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Կմախքների անձնակազմ]] |- ! 41 | [[Joe Hill (writer)]] |- ! 41 | [[Սթյուարտ Օ'Նեն]] |- ! 41 | [[Գաղտնի փաստաթղթերը (հեռուստասերիալ)]] |- ! 41 | [[Կուջո]] |- ! 41 | [[Կներես, ճիշտ համար է]] |- ! 41 | [[Մահվան պար (գիրք)]] |- ! 41 | [[Ընտանի կենդանիների գերեզմանոց (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քասլ Ռոք (Սթիվեն Քինգ)]] |- ! 41 | [[Կարգավոորղները (վեպ)]] |- ! 41 | [[Dollar Baby]] |- ! 41 | [[Շնչափող (նովել)]] |- ! 41 | [[Ոսկե տարիներ (մինիսերիալ)]] |- ! 41 | [[Կատվի աչք (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 41 | [[Շութեր Ջեննինգս]] |- ! 41 | [[Վատ երազների շուկան]] |- ! 41 | [[List of adaptations of works by Stephen King]] |- ! 41 | [[Մոխրագույն Բյուլեթ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Քինգի աշխատանքերը կապված Մուգ աշտարակը շարքի հետ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (կոմիքս)]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (վեպ)]] |- ! 41 | [[Գմբեթի տակ (վեպ)]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի հուսահատությունը (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը II։ Ծառի գծանկարը]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մատենագրություն]] |- ! 41 | [[Ճանապարհային աշխատանք]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի մրցանակների ու անվանակարգերի ցանկ]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի չհրատարակված ու չհավաքված աշխատանքներ]] |- ! 41 | [[Մուգ աշտարակը (շարք)]] |- ! 41 | [[Լուսնոտներ (ֆիլմ)]] |- ! 41 | [[Համարյա Բյուիկի նման]] |- ! 41 | [[Ինչպես գրել գրքեր]] |- ! 41 | [[Սթիվեն Քինգի պատմվածքներ]] |- ! 41 | [[Philtrum Press]] |- ! 41 | [[Owen King]] |- ! 41 | [[Ռիչարդ Բախման]] |- ! 41 | [[Բույսը]] |- ! 41 | [[Դիմակայություն (կոմիքս)]] |- ! 38 | [[Կրեմլի զինապալատ]] |- ! 37 | [[Դատավճիռ (պիես)]] |- ! 36 | [[«Բերթրամ» հյուրանոցում]] |- ! 36 | [[Մարմինը գրադարանում]] |- ! 36 | [[Մեկ մատով]] |- ! 35 | [[Հսկաների հացը]] |- ! 35 | [[Միս Մակգինթին հրաժեշտ է տվել կյանքին]] |- ! 35 | [[Տարօրինակ միստեր Քինը]] |- ! 35 | [[Աղջիկը մնում է աղջիկ]] |- ! 35 | [[Սև սուրճ]] |- ! 35 | [[Ծռմռված տնակը]] |- ! 35 | [[Վարդը և Կենին]] |- ! 35 | [[Առագաստանավերի մրցության գաղտնիքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Մահ երկնքում]] |- ! 35 | [[Ողբերգություն՝ երեք գործողությամբ]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը (պիես)]] |- ! 35 | [[Անտառապատ հովիտը]] |- ! 35 | [[Անսպասելի հյուրը]] |- ! 35 | [[Անմեղ չարչարանք]] |- ! 35 | [[Անձնական զանգ]] |- ! 35 | [[Ջիմ Բաթլ]] |- ! 35 | [[Անհաջողակը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Լիսթերդեյլի գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Տասներեք առեղծվածային պատահարներ]] |- ! 35 | [[Ճակատագրի դարպասը]] |- ! 35 | [[Միսթեր Հարլի Քուին]] |- ! 35 | [[Մեկ, երկու, կոճկե՛ք կոշիկս (One, Two, Buckle My Shoe)]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան]] |- ! 35 | [[Մեղադրող կողմի վկան և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Դեղին Իրիսը]] |- ! 35 | [[Իշամեղվի բույնը]] |- ! 35 | [[Միս Մարփլի վերջին գործերը]] |- ! 35 | [[Բուխարիներ]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները]] |- ! 35 | [[Երեք կույր մկները և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Թոմի և Թափենս]] |- ! 35 | [[Սեղմեք մեկ անգամ]] |- ! 35 | [[Երեքի կանոնը]] |- ! 35 | [[Ոսկե գնդակ և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Հասկերով լի գրպանը]] |- ! 35 | [[Կոտրված հայելու զրնգոցը]] |- ! 35 | [[Նեմեսիս (պատմվածք)]] |- ! 35 | [[Սպանություն Նեղոսի վրա (պիես)]] |- ! 35 | [[Սպանության միջանցիկ բակում]] |- ! 35 | [[Փարքեր Փայն]] |- ! 35 | [[Սպանության գործընկերներ]] |- ! 35 | [[Հայտարարում եմ սպանություն]] |- ! 35 | [[Բացակա գարնանը]] |- ! 35 | [[Սուրբծննդյան պուդինգի արկածները]] |- ! 35 | [[Էխնաթոն (պիես)]] |- ! 35 | [[Կրկնակի մեղքը և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[4։50 Փադինգթոնից]] |- ! 35 | [[Նրանք եկել են Բաղդադ]] |- ! 35 | [[Նպատակակետն անհայտ է]] |- ! 35 | [[Յոթ թվացույցների գաղտնիքը]] |- ! 35 | [[Բեռը]] |- ! 35 | [[Արթուր Հասթինգս]] |- ! 35 | [[Կարագը լորդի կերակրում]] |- ! 35 | [[Պոլնեսյան հոգսեր և այլ պատմվածքներ]] |- ! 35 | [[Արլեքինի թեյի հավաքածուն]] |- ! 35 | [[Արիադնա Օլիվեր]] |- ! 35 | [[Կարիբյան հանելուկ]] |- ! 35 | [[Ժամը զրո]] |- ! 35 | [[Ոչ մեկը կենդանի չմնաց]] |- ! 35 | [[Հետաքննում է Փարքեր Փեյնը]] |- ! 35 | [[Հինգ ջութակահարներ]] |- ! 35 | [[Հերակլեսի սխրագործությունները]] |- ! 29 | [[Պիեռ Ժյուլ Էտցել]] |- ! 24 | [[Ջորջ Սքոթ]] |- ! 24 | [[19-20-րդ դարերի հայ հեղինակների ցանկ]] |- ! 24 | [[Լի Մարվին]] |- ! 24 | [[Կաշտի քաջեր]] |- ! 22 | [[Արթ Քարնի]] |- ! 22 | [[Բրոդերիկ Քրոուֆորդ]] |- ! 22 | [[Էմիլ Յանինգս]] |- ! 20 | [[Կլայվ Օուեն]] |- ! 19 | [[Ջոն Սի Ռայլի]] |- ! 19 | [[Օսկարի 74-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[TV Guide]] |- ! 18 | [[Օսկար լավագույն հանդերձանքի դիզայնի համար]] |- ! 18 | [[Օսկարի 67-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Համակարգչային անիմացիա]] |- ! 18 | [[Օսկարի 75-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 18 | [[Ջուլի Կավներ]] |- ! 17 | [[List of zombie films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական լիամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[List of giant-monster films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն վավերագրական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ձայնային մոնտաժի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն երաժշտության համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն հնչունավորման համար]] |- ! 17 | [[List of apocalyptic films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական կարճամետրաժ ֆիլմի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն գեղարվեստական բնօրինակ պատմության համար]] |- ! 17 | [[Martial arts film]] |- ! 17 | [[Monster movie]] |- ! 17 | [[Mob Film]] |- ! 17 | [[Ծաղրերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Էպիքական ժանրի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of dystopian films]] |- ! 17 | [[Սլեշեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[List of drug films]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար կոմեդիա ժանրում]] |- ! 17 | [[Պատանեկան ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Անցումային տարիքի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Միխայիլ Պերխին]] |- ! 17 | [[Superhero film]] |- ! 17 | [[Swashbuckler film]] |- ! 17 | [[Sword and sorcery]] |- ! 17 | [[Wuxia]] |- ! 17 | [[Werewolf fiction]] |- ! 17 | [[Vampire film]] |- ! 17 | [[Պոռնոգրաֆիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Spy film]] |- ! 17 | [[Underground film]] |- ! 17 | [[Պրոպագանդա]] |- ! 17 | [[Մոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Travel documentary]] |- ! 17 | [[Միստիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Դոկուդրամա]] |- ! 17 | [[Stoner film]] |- ! 17 | [[Sports film]] |- ! 17 | [[Nature documentary]] |- ! 17 | [[Չիք-Ֆլիք]] |- ! 17 | [[Փոքր բյուջե ունեցող ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Փորձարարական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գերբնական դրամա]] |- ! 17 | [[Էրոտիկ]] |- ! 17 | [[Prison film]] |- ! 17 | [[Անկախ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Գունավոր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Yakuza film]] |- ! 17 | [[Road movie]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օրիգինալ երգի համար]] |- ! 17 | [[Slice of life story]] |- ! 17 | [[Անբյուջե ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Space western]] |- ! 17 | [[Spaghetti western]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն օպերատորային գործի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար լավագույն բեմադրող նկարչի համար]] |- ! 17 | [[Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար]] |- ! 17 | [[Օսկարի 49-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 61-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 60-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 59-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 58-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 57-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 56-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 55-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 54-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 53-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 52-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 51-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Guy-cry film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 50-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 48-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 63-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 47-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Heist film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 46-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 44-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 43-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 42-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 41-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 40-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Hong Kong action cinema]] |- ! 17 | [[Hood film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 39-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 38-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 37-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 62-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 64-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 35-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգություն-դրամա]] |- ! 17 | [[3-D ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Համերգ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Բադդի քոփ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սպլետտեր ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Սեմ Ռոկուել]] |- ! 17 | [[Ֆիլմի հիմնական ստուդիաներ]] |- ! 17 | [[Ֆիլմեր պարի մասին]] |- ! 17 | [[Ստոպ կադր]] |- ! 17 | [[Chopsocky]] |- ! 17 | [[Բլոքբասթեր]] |- ! 17 | [[Հեքիաթային ֆիլմեր]] |- ! 17 | [[Հնչյունային ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Disaster film]] |- ! 17 | [[Օսկարի 65-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Կատակերգական ֆենտեզի]] |- ! 17 | [[Կատակերգական սարսափ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 90-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Environmental issues in film and television]] |- ! 17 | [[Epic Western]] |- ! 17 | [[Օսկարի 9-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 73-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 72-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 71-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 7-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 69-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 68-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Found footage (genre)]] |- ! 17 | [[Օսկարի 66-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 36-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 8-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 26-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 10-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 32-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 31-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Սև և սպիտակ]] |- ! 17 | [[Օսկարի 30-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 29-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 28-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ավանդական անիմացիա]] |- ! 17 | [[Օսկարի 27-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 25-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 33-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 24-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 23-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 22-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 21-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ կատակերգական ֆիլմ]] |- ! 17 | [[Ռոմանտիկ թրիլեր]] |- ! 17 | [[Օսկարի 20-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 19-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 18-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 15-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 14-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 16-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 11-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Օսկարի 12-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 17 | [[Legal drama]] |- ! 17 | [[Օսկարի 34-րդ մրցանակաբաշխություն]] |- ! 16 | [[Քերոլ Դենվերս]] |- ! 16 | [[Պերտյան գեղեցկուհին]] |- ! 16 | [[Կղզիների տիրակալը]] |- ! 16 | [[Աննա Գերեշտեյնացի, Մռայլության կույս]] |- ! 16 | [[Մարմիոն (պոեմ)]] |- ! 16 | [[Արարատի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Նշանադրվածը]] |- ! 16 | [[Ռոկբի]] |- ! 16 | [[Փիթեր Սարսգաարդ]] |- ! 16 | [[Դոն Ռոդերիկի երազատեսությունը]] |- ! 16 | [[Երևանի ամրոցների ու բերդերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Արագածոտնի մարզի լքված գյուղերի ցանկ]] |- ! 16 | [[Շոտլանդական սահմանի երգեր]] |- ! 16 | [[Վերջին մենեստրելի երգը]] |- ! 16 | [[Կոմս Ռոբերտ Փարիզեցի]] |- ! 16 | [[Վտանգավոր դղյակ]] |- ! 16 | [[Վուդստոկ (վեպ)]] |- ! 15 | [[Պամելա Ադլոն]] |- ! 15 | [[Ջեյմս Կրոմուել]] |- ! 15 | [[Վինսենտ Դ’Օնոֆրիո]] |- ! 15 | [[Ատելաս]] |- ! 15 | [[Սթիվեն Ֆրիրզ]] |- ! 14 | [[Ճանապարհ (Ինքնակեսագրական ակնարկ)]] |- ! 14 | [[Հպարտության տաճարը]] |- ! 14 | [[Վիկտոր Վեկսելբերգ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2015]] |- ! 14 | [[Մակեդոնիան Նոր Ալիք երգի մրցույթում]] |- ! 14 | [[Միջաստղային թափառականը]] |- ! 14 | [[Ռոբերտ Պայկ]] |- ! 14 | [[Մերի-Լուիզ Փարկեր]] |- ! 14 | [[Deadline Hollywood]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 14 | [[Դեմքը կորցրած մարդը]] |- ! 14 | [[Թասմանի կրիաները]] |- ! 14 | [[Հեղափոխություն (ստեղծագործություն)]] |- ! 14 | [[Բորբոսը պատել է Այդահոն]] |- ! 14 | [[Քյու (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Արմանդ Ասանտե]] |- ! 14 | [[Արևի որդին (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Երբ աստվածները ծիծաղում են (պատմվածքների ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Նեդ Բիթի]] |- ! 14 | [[Բարի Նելսոն]] |- ! 14 | [[Ջեյսոն Լի]] |- ! 14 | [[Էռնեստ Ստավրո Բլոֆելդ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2010]] |- ! 14 | [[Գողություն (պիես)]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2009]] |- ! 14 | [[Ֆելիքս Լեյտեր]] |- ! 14 | [[Գիշերը ծնվածը]] |- ! 14 | [[Բիլլ Տաններ]] |- ! 14 | [[Անդունդի մարդիկ]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք 2008]] |- ! 14 | [[Գարեհատիկ Ջոնը]] |- ! 14 | [[Կյանքի սերը (ժողովածու)]] |- ! 14 | [[Գայլի որդին]] |- ! 14 | [[Սմոք Բելյու]] |- ! 14 | [[Տղամարդկային հավատարմություն]] |- ! 14 | [[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 1954)]] |- ! 14 | [[Նրա նախնիների աստվածը]] |- ! 14 | [[Ջոնաթան Կապլան]] |- ! 14 | [[Կղզիաբնակ Ջերին]] |- ! 14 | [[Սև Հովազ (ֆիլմ)]] |- ! 14 | [[Միսս Մանիպեննի]] |- ! 14 | [[Ֆրեդ Ուորդ]] |- ! 14 | [[Ձկնորսական պարեկի պատմվածքները]] |- ! 14 | [[Ճանապարհորդություն «Սնարք»-ով]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի ֆիլմերի կերպարները]] |- ! 14 | [[Ուժեղների ուժը]] |- ! 14 | [[Էմ (բոնդիանա)]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի կանայք]] |- ! 14 | [[Բրյուս Գրինվուդ]] |- ! 14 | [[Նենսի Կարտրայտ]] |- ! 14 | [[Լուսնադեմը]] |- ! 14 | [[Ջեյմս Բոնդի թշնամիները]] |- ! 14 | [[Մանկական Նոր Ալիք]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 5–7]] |- ! 13 | [[Սթիվեն Դին Մուր]] |- ! 13 | [[Հոգվարթսի վայրերը]] |- ! 13 | [[Քվիդիչի աշխարհի առաջնություն]] |- ! 13 | [[Չիչ Մարին]] |- ! 13 | [[Lego Harry Potter: Years 1–4]] |- ! 13 | [[Ջեյմս Մենգոլդ]] |- ! 13 | [[Մոգության Նախարարություն]] |- ! 13 | [[Հենք Փիմ]] |- ! 13 | [[Բու (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Բիլ Պուլման]] |- ! 13 | [[Բիլ Ֆոսթեր]] |- ! 13 | [[Բազե (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Գարի Շիրեր]] |- ! 13 | [[Լիդեր (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Մագլներ]] |- ! 13 | [[Մարկ Կերկլենդ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթեր ԼԵԳՈ]] |- ! 13 | [[Բարբարա Հերշի]] |- ! 13 | [[Hogwarts Mystery]] |- ! 13 | [[Harry Potter action figures]] |- ! 13 | [[Lego Creator Harry Potter]] |- ! 13 | [[Լոկի (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Portal:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Կախարդական կենդանիներ]] |- ! 13 | [[Արնիմ Զոլա]] |- ! 13 | [[Ֆլեշ Թոմփսոն]] |- ! 13 | [[People (magazine)]] |- ! 13 | [[Book:Harry Potter]] |- ! 13 | [[Մաքսիմուս (Marvel Comics)]] |- ! 13 | [[Էդվարդ Էսներ]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Գաղտնիքների սենյակը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Փիլիսոփայական քարը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Պոլ Ջամաթի]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 2 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Մահվան Պարգևները՝ մաս 1 (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Հրե գավաթը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ջիմ Ռիրդոն]] |- ! 13 | [[Դեն Կասթելանետա]] |- ! 13 | [[Քրիսպին Գլովեր]] |- ! 13 | [[Նորման Ջուիսոն]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Արքայազն-կիսատոհմիկը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Դևիդ Տյուլիս]] |- ! 13 | [[Հարրի Փոթերը և Ազբականի բանտարկյալը (վիդեոխաղ)]] |- ! 13 | [[Ռոբերտ Բենտոն]] |- ! 13 | [[Ջոս Էկլենդ]] |- ! 12 | [[Ալ Կախարդ]] |- ! 12 | [[Բեն Յուրիք]] |- ! 12 | [[Ռենե թագավորի արկղիկ]] |- ! 12 | [[Զզվանք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էլիկ Քիլմոնգեր]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1869)]] |- ! 12 | [[Ողջույն Բեատրիչեին (1880)]] |- ! 12 | [[Սկյուռ-աղջիկ]] |- ! 12 | [[Սիֆ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սիրո գավաթ (կտավ)]] |- ! 12 | [[Բարոն Զեմո]] |- ! 12 | [[Քարեն Փեյջ]] |- ! 12 | [[Բարոն Մորդո]] |- ! 12 | [[Բարոն Սթրուքեր]] |- ! 12 | [[Բաքի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սթիք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Բեթի Բրանթ]] |- ! 12 | [[Պատժող]] |- ! 12 | [[Բեթի Ռոսս]] |- ! 12 | [[Աստղային Բազե]] |- ! 12 | [[Էլեկտրա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Էդվին Ջարվիզ]] |- ! 12 | [[Բազեի Աչք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ադամ Ուորլոք]] |- ! 12 | [[Չիթաուրի]] |- ! 12 | [[Չմարդիկ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Պաշտպանները (հեռուստասերիալ, 2017)]] |- ! 12 | [[Էգո՝ Ապրող Մոլորակ]] |- ! 12 | [[Երկաթե Փեթրիոթ]] |- ! 12 | [[Դում Դում Դուգան]] |- ! 12 | [[Երկաթե Վաճառական]] |- ! 12 | [[Ռիպ Տորն]] |- ! 12 | [[Գրոսմայստեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Անգղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջովաննի Ռիբիզի]] |- ! 12 | [[Ավերիչ Դրաքս]] |- ! 12 | [[Ջոնաթան Բլեյզ]] |- ! 12 | [[Ռոբերտ Լոջա]] |- ! 12 | [[Անտոն Վանկո]] |- ! 12 | [[Սև Հովազ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դեբրի]] |- ! 12 | [[Դելրոյ Լինդո]] |- ! 12 | [[Դեյզի Ջոնսոն]] |- ! 12 | [[Ջոն Լեգուիզամո]] |- ! 12 | [[Ռոջեր Դոնալդսոն]] |- ! 12 | [[Գրանտ Ուորդ]] |- ! 12 | [[Ռիչարդ Դոներ]] |- ! 12 | [[Վիկտորիա Հենդ]] |- ! 12 | [[Բռնակալ Բաթրոք]] |- ! 12 | [[Գլադիատոր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Գլեն Թելբոթ]] |- ! 12 | [[Վիժոն]] |- ! 12 | [[Անհավանական Հալքը]] |- ! 12 | [[Ռասել Մալկեյ]] |- ! 12 | [[Վրիժառուներ: Հավերժության մարտ]] |- ! 12 | [[Գորգոն (Չմարդ)]] |- ! 12 | [[Անիծված Մալեկիթ]] |- ! 12 | [[Գործակալ Քարթեր]] |- ! 12 | [[Վոնգ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ջոելի Ռիչարդսոն]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Ջասպեր Սիթուել]] |- ! 12 | [[Ջասթին Համմեր (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փախստականներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Բյուրեղ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սփիդբոլ]] |- ! 12 | [[Սարդ–մարդ]] |- ! 12 | [[Տրիտոն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեգի Քարթեր]] |- ! 12 | [[Երեց (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Փեփփեր Փոթս]] |- ! 12 | [[Վալկարի (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Երկաթե Բռունցք]] |- ! 12 | [[Ջեմմա Սիմոնս]] |- ! 12 | [[Դևիդ Հայդ Պիրս]] |- ! 12 | [[Դժոխային Կատու]] |- ! 12 | [[Դիտորդներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Սև Կայծակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Դիթլոք]] |- ! 12 | [[Ջեֆրի Մեյս]] |- ! 12 | [[Ջեֆ Դենիելս]] |- ! 12 | [[Սև Այրի]] |- ! 12 | [[Սքրուլներ]] |- ! 12 | [[Ալտրոն]] |- ! 12 | [[Դոք Սամսոն]] |- ! 12 | [[Ջեսիկա Ջոնս]] |- ! 12 | [[Դորմամմու]] |- ! 12 | [[Ջեյսոն Ալեքսանդր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Ֆոսթեր]] |- ! 12 | [[Ջեյն Հորոքս]] |- ! 12 | [[Գիշերային Կալսորդ]] |- ! 12 | [[Գամորա]] |- ! 12 | [[Նոր մարտիկներ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[MTV Movie & TV Awards]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Հոուփ Փիմ]] |- ! 12 | [[Հովարդ Սթարք]] |- ! 12 | [[Նեբուլա]] |- ! 12 | [[Ծիլ (ամսագիր)]] |- ! 12 | [[Հովարդ բադիկ]] |- ! 12 | [[E-Book]] |- ! 12 | [[«S.H.I.E.L.D.»-ի գործակալները]] |- ! 12 | [[Edinburgh University Library]] |- ! 12 | [[Կարիճ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Կապիկ–մարդ]] |- ! 12 | [[Հրթիռ–Ջրարջ]] |- ! 12 | [[Կիսմեթ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ֆոգգի Նելսոն]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Թիկնոց և Դաշույն]] |- ! 12 | [[Իշամեղու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Խիզախորդ]] |- ! 12 | [[Օդին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մանրէ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Թիթեղագործ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Միննի Դրայվեր]] |- ! 12 | [[Յոնդու]] |- ! 12 | [[Կայծակնահարված Ռոսս]] |- ! 12 | [[Հեփի Հոգան]] |- ! 12 | [[Ֆիլ Քոուլսոն]] |- ! 12 | [[Միստր Հայդ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոլեգնություն (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լյուկ Քեյջ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 12 | [[Կարնակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Captain America: Super Soldier]] |- ! 12 | [[Հելա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մոնտանա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Լեոպոլդ Ֆիտց]] |- ! 12 | [[Ծաղրասարյակ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ժորժ Ռու]] |- ! 12 | [[Մորա Տիրնի]] |- ! 12 | [[Thor: God of Thunder]] |- ! 12 | [[Մարիա Հիլ]] |- ! 12 | [[Միստր Անմահ]] |- ! 12 | [[Միսթի Նայթ]] |- ! 12 | [[Մրջյուն-Մարդ և Իշամեղու]] |- ! 12 | [[Մրջյուն–մարդ]] |- ! 12 | [[Քրիստիան Սլեյտեր]] |- ! 12 | [[The Incredible Hulk (խաղ, 2008)]] |- ! 12 | [[Թրեվոր Սլեթթերի]] |- ! 12 | [[Յո-Յո Ռոդրիգես]] |- ! 12 | [[Նիք Ֆյուրի]] |- ! 12 | [[Քռոսբոնս]] |- ! 12 | [[Marvel One-Shots]] |- ! 12 | [[Մայքլ Լեմբեկ]] |- ! 12 | [[Մանդարին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մզամուրճի կախումը]] |- ! 12 | [[Թանոս]] |- ! 12 | [[Մակ Գարգան]] |- ! 12 | [[Քեվին Ֆեյգի]] |- ! 12 | [[Շերոն Քարթեր]] |- ! 12 | [[Էրիկ Սելվիգ]] |- ! 12 | [[Կոլեկցիոներ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեյ Փարքեր]] |- ! 12 | [[Marvel Avengers: Battle for Earth]] |- ! 12 | [[Մեղադրող Ռոնան]] |- ! 12 | [[Շոն Էսթին]] |- ! 12 | [[Լեշ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Մեդուզա (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Շոքեր]] |- ! 12 | [[Շոքերֆեյս]] |- ! 12 | [[Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի ֆիլմերի ցանկ]] |- ! 12 | [[Կռվամեքենա]] |- ! 12 | [[Քոլին Վինգ]] |- ! 12 | [[Մանուշակագույն մարդ]] |- ! 12 | [[Քլոու (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron Man 3: The Official Game]] |- ! 12 | [[Կլանող մարդ]] |- ! 12 | [[Iron Man 2 (խաղ)]] |- ! 12 | [[Նյուկ (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Ձեռք (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Քինգփին (Marvel Comics)]] |- ! 12 | [[Iron man (խաղ)]] |- ! 12 | [[Մանտիս]] |- ! 11 | [[Չարլզ Դյորնինգ]] |- ! 11 | [[Փիթեր Ֆարելի]] |- ! 11 | [[Ռեբեկա Դե Մորնեյ]] |- ! 11 | [[Տեյթ Դոնովան]] |- ! 11 | [[Էրիկ Ստոլց]] |- ! 11 | [[Կերի Էլվիս]] |- ! 11 | [[Վիվիկա Ա. Ֆոքս]] |- ! 11 | [[Կենդիս Բերգեն]] |- ! 11 | [[Hypertext Markup Language]] |- ! 11 | [[Թոմ Սայզմոր]] |- ! 11 | [[Պամելա Ֆրայման]] |- ! 11 | [[Միրանդա Ռիչարդսոն]] |- ! 11 | [[Ադան Դրայվեր]] |- ! 11 | [[Ուիլ Պեթոն]] |- ! 11 | [[Նիլ Ջորդան]] |- ! 11 | [[Կարլա Գուջինո]] |- ! 11 | [[Բերնարդ Հիլ]] |- ! 11 | [[Յեն ՄակՇեյն]] |- ! 11 | [[Ջո Պանտոլյանո]] |- ! 11 | [[Փիթեր Բոյլ]] |- ! 11 | [[Բեն Ֆոսթեր]] |- ! 11 | [[Uncanny X-Men]] |- ! 11 | [[Թոմ Առնոլդ]] |- ! 10 | [[Լլոյդ Բրիջես]] |- ! 10 | [[Տիմոտի Սպոլ]] |- ! 10 | [[Բրայան Սինգեր]] |- ! 10 | [[Դերմոտ Մալրունի]] |- ! 10 | [[Ջոն Քարթեր (Էդգար Բերոուզ)]] |- ! 10 | [[Մարսի արքայադուստրը (ֆիլմ)]] |- ! 10 | [[Բրեդ Սիլբերլինգ]] |- ! 10 | [[Ջենիֆեր Բիլզ]] |- ! 10 | [[Դեա Տորիս]] |- ! 10 | [[The Huffington Post]] |- ! 10 | [[Ռուպերտ Էվերեթ]] |- ! 10 | [[Ջոն Լովից]] |- ! 10 | [[Սայմոն Ուեսթ]] |- ! 10 | [[The Wall Street Journal]] |- ! 10 | [[Քրիստիան Սլեյթեր]] |- ! 10 | [[Ռիչարդ Է. Գրանտ]] |- ! 10 | [[Էմիլի Մորտիմեր]] |- ! 10 | [[Փիթեր Գալահեր]] |- ! 10 | [[Նայջել Հոտորն]] |- ! 10 | [[Սթիվեն Ռի]] |- ! 10 | [[Կոլմ Մինի]] |- ! 10 | [[Քրիս Քրիստոֆերսոն]] |- ! 10 | [[Ֆրենչ Ստյուարտ]] |- ! 10 | [[Ջանին Գարոֆալո]] |- ! 10 | [[Էնդրյու Ադամսոն]] |- ! 10 | [[Մայկ Նյուել]] |- ! 10 | [[Դևիդ Ուորներ]] |- ! 10 | [[Շոն Պերտուի]] |- ! 9 | [[Ջոն Լիտգոու]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Լանջելա]] |- ! 9 | [[Ֆոտոմատրիցա]] |- ! 9 | [[Քեն Կուոպիս]] |- ! 9 | [[Ֆրենկ Ուելկեր]] |- ! 9 | [[Ռոն Պերլման]] |- ! 9 | [[Իվեն Ռեյչել Վուդ]] |- ! 9 | [[Ռիչարդ Ջենկինս]] |- ! 9 | [[Искусство (издательство)]] |- ! 9 | [[Ջոն Կ. ՄակԳինլի]] |- ! 9 | [[Շիրակի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Քեմերոն Քրոու]] |- ! 9 | [[Կոտայքի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Լեոն Բենետտ]] |- ! 9 | [[Teen Choice Awards]] |- ! 9 | [[Վայոց Ձորի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Ռապապորտ]] |- ! 9 | [[Էլիաս Կոտեաս]] |- ! 9 | [[Ֆիլ Ջոանու]] |- ! 9 | [[Սթիվեն Ռուտ]] |- ! 9 | [[Ռուբեն Բլադես]] |- ! 9 | [[Ինքնանկար]] |- ! 9 | [[Ալան Բեյթս]] |- ! 9 | [[Կիկլոպ (Marvel Comics)]] |- ! 9 | [[Թոմաս Ջեյն]] |- ! 9 | [[Յուջին Լևի]] |- ! 9 | [[Ջերեմի Նորտեմ]] |- ! 9 | [[Սթիվ Կուգան]] |- ! 9 | [[Քրիս Օ’Դոնել]] |- ! 9 | [[Դևիդ Ստրետեյրն]] |- ! 9 | [[Արմավիրի մարզի եկեղեցիների ցանկ]] |- ! 9 | [[Publishers Weekly]] |- ! 9 | [[Իլիանա Դագլաս]] |- ! 9 | [[Դևիդ Անսպո]] |- ! 9 | [[Կիմ Կետրոլ]] |- ! 9 | [[Բետ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 9 | [[Ռոբ Բոումեն]] |- ! 9 | [[Տիլդա Սուինտոն]] |- ! 9 | [[Էդվարդ Ցվիկ]] |- ! 9 | [[Մայքլ Էպտեդ]] |- ! 9 | [[Գրեգ Կիններ]] |- ! 9 | [[Դեբրա Մեսինգ]] |- ! 9 | [[Տիմ Կարի]] |- ! 8 | [[Մակրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Վավերագրական լուսանակար]] |- ! 8 | [[Խոշոր ձևաչափերի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Գաղտնի նյութեր]] |- ! 8 | [[Ծալվող լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Աշխատանքային հատված]] |- ! 8 | [[Minolta]] |- ! 8 | [[Աչքակապ]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի սինխրոնիզացիա]] |- ! 8 | [[Լուսարձակի առաջատար թիվ]] |- ! 8 | [[Մայք Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Մայկ Նիկոլս]] |- ! 8 | [[Անտուան Ֆուկուա]] |- ! 8 | [[Խարկովի մեքենաշինական գործարան «ՖԵԴ»]] |- ! 8 | [[Գարի Հելվորսոն]] |- ! 8 | [[Վարդակ (լուսանկարչական սարքավորում)]] |- ! 8 | [[Լրագրողական լուսանկարչություն]] |- ! 8 | [[Վերարտադրանկար]] |- ! 8 | [[Տելեկոնվերտեր]] |- ! 8 | [[Բրյուս Բերեսֆորդ]] |- ! 8 | [[ԲելՕՄՕ]] |- ! 8 | [[Արսենալ (գործարան, Կիև)]] |- ! 8 | [[Ստերեոսկոպիկ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Սետ Ռոգեն]] |- ! 8 | [[Ֆիքս օբյեկտիվ]] |- ! 8 | [[Սպիտակ բալանս]] |- ! 8 | [[Կիսաֆորմատ լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ֆոկալ հարթություն]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային պարկ]] |- ! 8 | [[Կիտ Դևիդ]] |- ! 8 | [[Բեյերի ֆիլտրը]] |- ! 8 | [[Հայելային լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Սթիվեն Հերեկ]] |- ! 8 | [[Agfa-Gevaert]] |- ! 8 | [[Սեդրիկ «Զվարճացնող»]] |- ! 8 | [[Ֆոտոգնդացիր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոզենք]] |- ! 8 | [[Ֆոտոթակարդ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոլուսարձակ]] |- ! 8 | [[Ֆոտոռեգիստրատոր]] |- ! 8 | [[Ֆոտոտպագրություն]] |- ! 8 | [[Ֆոտոքանդակ]] |- ! 8 | [[Կրոպ գործոն]] |- ! 8 | [[Կրեյգ Շեֆեր]] |- ! 8 | [[Կրասնագորսկի մեխանիկական գործարան]] |- ! 8 | [[Կոմպակտ տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Կոնի Նիլսեն]] |- ! 8 | [[Սիրողական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Կոշիկ (ֆոտոտեխնիկա)]] |- ! 8 | [[Հարսանեկան լուսանկար]] |- ! 8 | [[Lumix]] |- ! 8 | [[Արբանյակային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Բրենդա Բլետին]] |- ! 8 | [[Բրեկին Մեյեր]] |- ! 8 | [[Կաբարե (ֆիլմ)]] |- ! 8 | [[Վայնդեր (լուսանկար)]] |- ! 8 | [[Leica]] |- ! 8 | [[Konica Minolta]] |- ! 8 | [[Ռոն Շելտոն]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ կիզակետ]] |- ! 8 | [[Ավտոմատ նկարահանում]] |- ! 8 | [[Ճանապարհային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Բոքս ապարատ]] |- ! 8 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 8 | [[Կետի Նեջիմի]] |- ! 8 | [[Արդյունաբերական լուսանկար]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական լայնություն]] |- ! 8 | [[Հերբերտ Ռոս]] |- ! 8 | [[Հեռաչափական ապարատ]] |- ! 8 | [[Բլենդա]] |- ! 8 | [[Կեմ Կլարկ]] |- ! 8 | [[Սանդղակային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Սփռման բիծ]] |- ! 8 | [[Բիլի Քրիստալ]] |- ! 8 | [[Բիլի Կրուդապ]] |- ! 8 | [[Casio]] |- ! 8 | [[Ստորջրյա նկարահանում]] |- ! 8 | [[Լուսանկարչական կափարիչ]] |- ! 8 | [[Sigma Corporation]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատով թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Պաուերս Բուտ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի լուսավորություն]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի խոշորացում]] |- ! 8 | [[Դիաֆգրամայի ռեպետիր]] |- ! 8 | [[Իջուցիչ պարան]] |- ! 8 | [[Միկրոլուսանկար]] |- ! 8 | [[Քրիս Միլեր]] |- ! 8 | [[Միգել Ֆերեր]] |- ! 8 | [[Ամենապարզ լուսանկարչական ապարատ]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի դիաֆգրամա]] |- ! 8 | [[Պանորամային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Մի քանի լավ տղաներ]] |- ! 8 | [[Պանորամային գլխիկ]] |- ! 8 | [[Դենիել Էթիես]] |- ! 8 | [[Իքս մարդիկ (մուլտսերիալ)]] |- ! 8 | [[ԼՈՄՈ]] |- ! 8 | [[Տեսադաշտ որոնող հարմարանք]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի բայոնետ]] |- ! 8 | [[Tamron]] |- ! 8 | [[Դրվագազարդում]] |- ! 8 | [[Մոտորային շարժակ (ֆոտո)]] |- ! 8 | [[Ջանկարլո Էսպոզիտո]] |- ! 8 | [[Ալեքս Բորշտեյն]] |- ! 8 | [[Մոնոպոդ]] |- ! 8 | [[Թվային ետնամաս]] |- ! 8 | [[Մոլի Փարկեր]] |- ! 8 | [[Մոբիլոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Օբյեկտիվի ադապտեր]] |- ! 8 | [[The Observer]] |- ! 8 | [[Միրա (օպտիկա)]] |- ! 8 | [[Պերի Գիլպին]] |- ! 8 | [[Դոնալդ Փիթրի]] |- ! 8 | [[Երկարացնող օղակներ]] |- ! 8 | [[Դոն Սկարդինո]] |- ! 8 | [[Ռիչարդ Բելզեր]] |- ! 8 | [[Միջին ֆորմատ]] |- ! 8 | [[Երկօբյեկտ հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Դիստորսիա]] |- ! 8 | [[Լայն փոխարկիչ]] |- ! 8 | [[Նկար]] |- ! 8 | [[Մեկ օբյեկտիվով հայելային տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Ռեյ Դոն Չոնգ]] |- ! 8 | [[Ricoh]] |- ! 8 | [[Լիցքավորման թևք]] |- ! 8 | [[Լեյսի Չաբերտ]] |- ! 8 | [[Գովազդային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Անհայելի թվային ֆոտոխցիկ]] |- ! 8 | [[Էկվիվալենտային ֆոկուսային տարածություն]] |- ! 8 | [[Լոմոգրաֆիա]] |- ! 8 | [[Լոուրենս Կեզդան]] |- ! 8 | [[Մարտկոցային բռնակ]] |- ! 8 | [[Polaroid]] |- ! 8 | [[Որսորդական տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Pentax]] |- ! 8 | [[Գիշերային նկարահանում]] |- ! 8 | [[Որսորդական լուսանկարահանում]] |- ! 8 | [[Էնդրյու Դևիս]] |- ! 8 | [[Գերի Բյուզի]] |- ! 8 | [[Լուիս Գոսետ կրտ.]] |- ! 8 | [[Olympus]] |- ! 8 | [[Շտատիվ]] |- ! 8 | [[Լիամ Էյկեն]] |- ! 8 | [[Անիչկովների պալատ]] |- ! 8 | [[Դևիդ Նաթեր]] |- ! 8 | [[Քեն Ռասել]] |- ! 8 | [[Ջոնի Հարդվիկ]] |- ! 8 | [[Փողոցային լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ագուցային ոսպնյակ]] |- ! 8 | [[Simon & Schuster]] |- ! 8 | [[Փոքր ձևաչափի տեսախցիկ]] |- ! 8 | [[Նորաձև լուսանկար]] |- ! 8 | [[Ուոլտեր Հիլ]] |- ! 8 | [[Էլիզաբեթ Դեյլի]] |- ! 8 | [[Տարածքը կտրուկ պատկերող խորություն]] |- ! 7 | [[Հայ Սփյուռք հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ուիլ Արնեթ]] |- ! 7 | [[Թոնի Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Էյվերի Բրուքս]] |- ! 7 | [[Նոա Էմերիկ]] |- ! 7 | [[Հարոլդ Բեքեր]] |- ! 7 | [[Ուորեն Կլարկ]] |- ! 7 | [[Ոսկե լճի վրա]] |- ! 7 | [[Թոմմի Դևիդսոն]] |- ! 7 | [[Կոտայքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շիրակի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Շախմատի համահայկական հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Կուղխ և Իքս մարդիկ]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Ուինդոմ]] |- ! 7 | [[Էլիս Կրայջ]] |- ! 7 | [[Կլեյ Հոլ]] |- ! 7 | [[Նենսի Մեյերս]] |- ! 7 | [[Կլենսի Բրաուն]] |- ! 7 | [[Նենսի Տրևիս]] |- ! 7 | [[Էլիոթ Սիլվերշտեյն]] |- ! 7 | [[Ուիլյամ Դիվեյն]] |- ! 7 | [[Նիլ ԼաԲուտ]] |- ! 7 | [[Կլորիս Լիչմեն]] |- ! 7 | [[Սթիվեն Լենգ]] |- ! 7 | [[Պեյթոն Ռիդ]] |- ! 7 | [[Թոմ Ջորջսոն]] |- ! 7 | [[Շելի Ջենսեն]] |- ! 7 | [[Պատրիկ Բերգին]] |- ! 7 | [[Նատաշա Հենսթրիջ]] |- ! 7 | [[Լինդա Ֆիորենտինո]] |- ! 7 | [[Մել Դեմսկի]] |- ! 7 | [[Դալաս Ռոբերտս]] |- ! 7 | [[Լեոն Իչասո]] |- ! 7 | [[Մեթյու Լիլարդ]] |- ! 7 | [[Ջորջ Կյուկոր]] |- ! 7 | [[Գրետա Սկաքի]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Ուրիխ]] |- ! 7 | [[Ռոբերտ Շվենտկե]] |- ! 7 | [[Մարտոն Չոկաշ]] |- ! 7 | [[Գրական ժանր]] |- ! 7 | [[Լինդա Դեյ]] |- ! 7 | [[Մարկ Մայլոդ]] |- ! 7 | [[Մարդկային, չափազանց մարդկային]] |- ! 7 | [[Ռեյ Ուայզ]] |- ! 7 | [[Լոռու մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռեյ Սթիվենսոն]] |- ! 7 | [[Ռեյմոնդ Ջ. Բերի]] |- ! 7 | [[Լորեթա Դիվայն]] |- ! 7 | [[Ռեյչել Լի Կուկ]] |- ! 7 | [[Մայքլ Յորկ]] |- ! 7 | [[Գերի Մարշալ]] |- ! 7 | [[Գեղարքունիքի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[Ռոլանդ Էմերիխ]] |- ! 7 | [[Հեզեր Գրեմ]] |- ! 7 | [[Դիդրիխ Բադեր]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Բրոլին]] |- ! 7 | [[Դևիդ Կիտ]] |- ! 7 | [[Ջեյմս Պուրդում]] |- ! 7 | [[Դպրոցական Մեծ Հանրագիտարան]] |- ! 7 | [[Ջեյն Լիվզ]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Բիգզ]] |- ! 7 | [[Սան Ռեմի]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Սուդեյկիս]] |- ! 7 | [[Բոբ Բելաբան]] |- ! 7 | [[Ջեյսոն Ֆլեմինգ]] |- ! 7 | [[Դյուցազներգություն]] |- ! 7 | [[Ինչ է, Ով է]] |- ! 7 | [[Ջեֆրի Տեմբոր]] |- ! 7 | [[Բրեդ Դուրիֆ]] |- ! 7 | [[Ջիլիան Արմսթրոնգ]] |- ! 7 | [[Ղարաբաղյան Ազատագրական Պատերազմ]] |- ! 7 | [[Ջիմ Շերիդան]] |- ! 7 | [[Ջինա Ռոուլենդս]] |- ! 7 | [[Ջո Մորտոն]] |- ! 7 | [[Դեննի Հյուսթոն]] |- ! 7 | [[Ռոնալդ Պիկապ]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Լամլի]] |- ! 7 | [[Ջոաննա Կեսիդի]] |- ! 7 | [[Իքս մարդիկ: Էվոլյուցիա]] |- ! 7 | [[Ո՞վ է Ի՞նչ է]] |- ! 7 | [[Կոնրադ Վերնոն]] |- ! 7 | [[Ադամ Շենկման]] |- ! 7 | [[Տրիշիա Գարսիա]] |- ! 7 | [[Variety]] |- ! 7 | [[Քեթրին Կիներ]] |- ! 7 | [[Տիմ Ջոնսոն]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլատ]] |- ! 7 | [[Օլիվեր Պլաթ]] |- ! 7 | [[Արմին Մյուլեր-Շտալ]] |- ! 7 | [[Այս-Տի]] |- ! 7 | [[Коммерсантъ]] |- ! 7 | [[Վարվառա Կելխ]] |- ! 7 | [[Taschen]] |- ! 7 | [[Օրլանդո Ջոնս]] |- ! 7 | [[Վայոց Ձորի մարզի մատուռների ցանկ]] |- ! 7 | [[LL Կուլ Ջեյ]] |- ! 7 | [[Yale University Press]] |- ! 7 | [[Տերի Գիլիամ]] |- ! 7 | [[Ալեքսանդր Կելխ]] |- ! 7 | [[Տրեյսի Ուլմեն]] |- ! 7 | [[Քևին Մայքլ Ռիչարդսոն]] |- ! 7 | [[Ֆ. Գերի Գրեյ]] |- ! 7 | [[Քևին Պոլակ]] |- ! 7 | [[Քերոլ Բյորնեթ]] |- ! 7 | [[Փիթ Միշելս]] |- ! 7 | [[Ստոքարդ Չեննինգ]] |- ! 7 | [[Sotheby's]] |- ! 6 | [[Փիթեր Կոյոտ]] |- ! 6 | [[Կորբին Բերնսեն]] |- ! 6 | [[Աննաբետ Գիշ]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆարինա]] |- ! 6 | [[Գերի Ֆլեդեր]] |- ! 6 | [[Լեսլի Լինկա Գլաթեր]] |- ! 6 | [[Բարոյականության ծննդաբանության շուրջ]] |- ! 6 | [[Ջեյմս Վան Դեր Բիկ]] |- ! 6 | [[Լոուրենս Մուդի]] |- ! 6 | [[Բրյուս Բիլսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Էյմոս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Naumburg]] |- ! 6 | [[Էրիկ ՄակԿորմակ]] |- ! 6 | [[Հոուպ Դևիս]] |- ! 6 | [[Արթուր Ալան Սեյդելման]] |- ! 6 | [[Դեյվ Ուիլսոն]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի աշխատություններ]] |- ! 6 | [[Ռորի Կալկին]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ռիտչի]] |- ! 6 | [[Ռոջեր Սպոթիսվուդ]] |- ! 6 | [[Tschandala]] |- ! 6 | [[Հովվերգություններ Մեսսինայից]] |- ! 6 | [[Նոա Ուայլի]] |- ! 6 | [[Ջոն Դալ]] |- ! 6 | [[Դուգլաս Հենշել]] |- ! 6 | [[Will to power]] |- ! 6 | [[Ռենե Օբերժոնուա]] |- ! 6 | [[Դևիդ Գրին]] |- ! 6 | [[Ֆրիդրիխ Նիցշեի փիլիսոփայություն]] |- ! 6 | [[Դիլան Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Շոն Լևի]] |- ! 6 | [[Ֆիլ Օլդեն Ռոբինսոն]] |- ! 6 | [[Տենենբաում ընտանիքը]] |- ! 6 | [[Դեբրա Ուինգեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Հերդ]] |- ! 6 | [[Տես Հարպեր]] |- ! 6 | [[Արժեքների վերագնահատում]] |- ! 6 | [[Ջոն Կորբեթ]] |- ! 6 | [[Մարտին Քեմփբել]] |- ! 6 | [[Ջուլիա Օրմոնդ]] |- ! 6 | [[Կելի Լինչ]] |- ! 6 | [[Մեթ Կիսլար]] |- ! 6 | [[Միշել Յեո]] |- ! 6 | [[Nietzschean affirmation]] |- ! 6 | [[Սայմոն Ուինսեր]] |- ! 6 | [[When Nietzsche Wept]] |- ! 6 | [[Սայմոն Կերտիս]] |- ! 6 | [[Լեսլի Էնն Ուորեն]] |- ! 6 | [[Դենիս Ֆրանց]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Archiv]] |- ! 6 | [[Ջեյմս ՄակԷվոյ]] |- ! 6 | [[Ֆրենսիս Օ’Կոնոր]] |- ! 6 | [[Ռենդի Կուեյդ]] |- ! 6 | [[Գարի Հարիս]] |- ! 6 | [[Մայկ Ջաջ]] |- ! 6 | [[Ջեք ՄակԲրայեր]] |- ! 6 | [[Ջեք Ուորդեն]] |- ! 6 | [[Գարի Շենդլինգ]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության պաթոսը]] |- ! 6 | [[Ճշմարտության և ստի մասին արտաբարոյական իմաստով]] |- ! 6 | [[Քրիս ՄակԿեյ]] |- ! 6 | [[Ջոել Կոեն]] |- ! 6 | [[Չի ՄակԲրայդ]] |- ! 6 | [[Դոն Թեյլոր]] |- ! 6 | [[Թոմ Բոսլի]] |- ! 6 | [[Դոն Բլուտ]] |- ! 6 | [[Բարի Պեփեր]] |- ! 6 | [[Մեգգի Ջիլենհոլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Ուիր]] |- ! 6 | [[Last man]] |- ! 6 | [[Քրիստին Սքոթ Թոմաս]] |- ! 6 | [[Nietzsche-Haus, Sils-Maria]] |- ! 6 | [[Մոս Դեֆ]] |- ! 6 | [[Թոմ Շեդյակ]] |- ! 6 | [[Լու Դայմոնդ Ֆիլիպս]] |- ! 6 | [[Մորիս Չեսթնատ]] |- ! 6 | [[Library of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Ջերի Օ’Կոնել]] |- ! 6 | [[Ջերեմի Սիսթո]] |- ! 6 | [[Մայքլ Քեյթոն-Ջոնս]] |- ! 6 | [[Քրիստոսի հարություն]] |- ! 6 | [[Master–slave morality]] |- ! 6 | [[Մայքլ Սպիլեր]] |- ! 6 | [[Օսկար (75-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 6 | [[Դոն Պարդո]] |- ! 6 | [[Դոն Ռոյ Կինգ]] |- ! 6 | [[Կուռքերի մթնաշաղը]] |- ! 6 | [[God is dead]] |- ! 6 | [[Ջեք Թոմպսոն]] |- ! 6 | [[Նիցշեի մասին աշխատությունների ցանկ]] |- ! 6 | [[Նիցշեի հայացքները կանանց վերաբերյալ]] |- ! 6 | [[Նիցշեագիտության հանդես]] |- ! 6 | [[Նիցշե contra Վագներ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Վուլ]] |- ! 6 | [[Eternal return]] |- ! 6 | [[Վագների դեպքը]] |- ! 6 | [[Դենա Կարվի]] |- ! 6 | [[Friedrich Nietzsche and free will]] |- ! 6 | [[Ջոզեֆ Սարջենտ]] |- ! 6 | [[Influence and reception of Friedrich Nietzsche]] |- ! 6 | [[Քրիստոֆեր Չուլակ]] |- ! 6 | [[Բրայան Լևանտ]] |- ! 6 | [[ՋոԲետ Ուիլյամս]] |- ! 6 | [[Greenwood Publishing Group]] |- ! 6 | [[Herd behavior]] |- ! 6 | [[Hymnus an das Leben]] |- ! 6 | [[Տոբի Ջոնս]] |- ! 6 | [[Ռոն Անդերվուդ]] |- ! 6 | [[Ջենիֆեր Իլի]] |- ! 6 | [[Դիոնիսոսյան դիթիրամբներ]] |- ! 6 | [[Տեյ Դիգզ]] |- ! 6 | [[Relationship between Friedrich Nietzsche and Max Stirner]] |- ! 6 | [[Շոն Պատրիկ Ֆլեների]] |- ! 6 | [[Մայքլ Մ. Ռոբին]] |- ! 6 | [[Ջիմ Կամինգս]] |- ! 6 | [[Ուիլյամ Սեդլեր]] |- ! 6 | [[Ալան Պակուլա]] |- ! 6 | [[Կյոնգ Հի Լիմ]] |- ! 6 | [[Քանդակ]] |- ! 6 | [[Դերիլ Սաբարա]] |- ! 6 | [[Սվուզի Կյորց]] |- ! 6 | [[Ռ. Լի Էրմի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Շուլց]] |- ! 6 | [[Ջիմ Դաֆի]] |- ! 6 | [[Մայքլ ՄակԿին]] |- ! 6 | [[Լաուրա Սերոն]] |- ! 6 | [[Մայքլ Հոֆման]] |- ! 6 | [[Փիթեր Լետո]] |- ! 6 | [[Յաֆետ Կոթո]] |- ! 6 | [[Հայաստանի քաղաքականություն]] |- ! 6 | [[Սետ Մայերս]] |- ! 6 | [[Amor fati]] |- ! 6 | [[Չարլզ Մարտին Սմիթ]] |- ! 6 | [[Անժամանակյա դիտարկումներ (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Apollonian and Dionysian]] |- ! 6 | [[Սուպեր ընտանիքը 2]] |- ! 6 | [[Ես և քույրս (Նիցշե)]] |- ! 6 | [[Մարկ Սթիվեն Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ջոն Տյորտելտաուբ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Փարկեր]] |- ! 6 | [[Մետյու Մոդայն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մինկոֆ]] |- ! 6 | [[Գլեն Հեդլի]] |- ! 6 | [[Սուրբ Եկատերինա Ալեքսանդրիյսկայա]] |- ! 6 | [[Լենա Ուլին]] |- ! 6 | [[Յեն Բեննեն]] |- ! 6 | [[Փիթեր Չելսոմ]] |- ! 6 | [[Մարտին Դոնովան]] |- ! 6 | [[Չակ Ռասել]] |- ! 6 | [[Էլի Շիդի]] |- ! 6 | [[Սթիվեն Սերջիկ]] |- ! 6 | [[Անարխիզմը և Ֆրիդրիխ Նիզշեն]] |- ! 6 | [[Ադամ Գոլդբերգ]] |- ! 6 | [[Ֆրեդ Սկեպիսի]] |- ! 6 | [[Փիլիսոփայությունը Հունաստանի ողբերգական ժամանակաշրջանում]] |- ! 6 | [[Ռոբ Կոեն]] |- ! 6 | [[Կ’Օրիանկա Կիլչեր]] |- ! 6 | [[Կրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 6 | [[Ադամ Արկին]] |- ! 6 | [[Լուկաս Հաաս]] |- ! 6 | [[Ուոլտեր Գրոման]] |- ! 6 | [[Ալան Արմսթրոնգ]] |- ! 6 | [[Էլիոթ Գուլդ]] |- ! 6 | [[Լարի Դրեյկ]] |- ! 6 | [[Կլեա Դյուվալ]] |- ! 6 | [[Կլարկ Ջոնսոն]] |- ! 6 | [[Ռոբ Մարշալ]] |- ! 6 | [[Սեմ Ռոքուել]] |- ! 6 | [[Ջոն Վուդ]] |- ! 6 | [[Կինոփառատոն]] |- ! 6 | [[Դիզեր Դի]] |- ! 6 | [[Մայքլ Ջիտեր]] |- ! 6 | [[Ջուլիան Սենդս]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ֆոքս]] |- ! 6 | [[Ֆիլիպ Սավիլ]] |- ! 6 | [[Փիթեր ՄակՆիկոլ]] |- ! 6 | [[Միա Սարա]] |- ! 6 | [[Ջանկարլո Ջանինի]] |- ! 6 | [[Ressentiment]] |- ! 6 | [[Ստուդիա 30]] |- ! 6 | [[Էդվարդ Ջեյմս Օլմոս]] |- ! 6 | [[World riddle]] |- ! 6 | [[Молодая гвардия (издательство)]] |- ! 6 | [[Դևիդ Պլաթ]] |- ! 6 | [[Փիթեր Շին]] |- ! 6 | [[Հելեն Սլեյթեր]] |- ! 6 | [[Мир фантастики]] |- ! 6 | [[CBS News]] |- ! 6 | [[Ջեյ Ռոուչ]] |- ! 6 | [[Մայքլ Բել]] |- ! 6 | [[Հեյլի Էտվել]] |- ! 6 | [[Մայքլ Լերներ]] |- ! 6 | [[Ջ.Տ. Ուոլշ]] |- ! 6 | [[Հարտ Բոկներ]] |- ! 6 | [[Գարի Դին Ստենտոն]] |- ! 6 | [[Էնգուս ՄակՖադեն]] |- ! 6 | [[Էնդի Դիկ]] |- ! 6 | [[Բերտ Ռեյնոլդս]] |- ! 6 | [[Այվեն Ռայթման]] |- ! 6 | [[Կիմ Կոուտս]] |- ! 6 | [[Ռիչարդ Տորպե]] |- ! 6 | [[Ռայան Ֆիլիպ]] |- ! 6 | [[Օլիվեր Ռիդ]] |- ! 6 | [[Ռոբերտ Լուկետիչ]] |- ! 6 | [[Արշալույս (գիրք)]] |- ! 6 | [[Սեմ Էլիոթ]] |- ! 6 | [[Ջերի Ցուկեր]] |- ! 6 | [[Ջոն Պասկվին]] |- ! 6 | [[Բիլ Կուտուրե]] |- ! 6 | [[Սեդրիկ «Ռազվլեկատել»]] |- ! 6 | [[Պատկեր]] |- ! 6 | [[Ջո Ռայթ]] |- ! 6 | [[Ստյուարտ Ռոզենբերգ]] |- ! 6 | [[Կուին Լատիֆա]] |- ! 6 | [[Ողբերգության ծնունդը]] |- ! 6 | [[Հարոլդ Ռեմիս]] |- ! 5 | [[Յան դե Բոնտ]] |- ! 5 | [[Ժամանակակից գրականության պատմություն]] |- ! 5 | [[Ջո Վիտերելի]] |- ! 5 | [[Քրիստին Դևիս]] |- ! 5 | [[Տերմինատոր 3. Մեքենաների ապստամբությունը]] |- ! 5 | [[Տերին Մեննինգ]] |- ! 5 | [[Տերի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Ջո Ռեգալբուտո]] |- ! 5 | [[Տիա Կարերե]] |- ! 5 | [[Ջո Սպանո]] |- ! 5 | [[Ջո Ջոնսթոն]] |- ! 5 | [[Ժան Ռոշֆոր]] |- ! 5 | [[Այլմոլորակայինը (ֆիլմ)]] |- ! 5 | [[Տերի ՄակԿոյ]] |- ! 5 | [[Ջոն Տոու]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Դեմմի]] |- ! 5 | [[Մետցենգերշտեյն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ֆրանկենհայմեր]] |- ! 5 | [[The Advocate]] |- ! 5 | [[Մերի Ստյուարտ Մասթերսոն]] |- ! 5 | [[Տեա Լեոնի]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լին]] |- ! 5 | [[Իքսզիբիտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Սևիջ]] |- ! 5 | [[The Amazing Spider-Man]] |- ! 5 | [[Ջոն Սթիվենսոն]] |- ! 5 | [[Տեմի Լորեն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լիբեսման]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Լինն]] |- ! 5 | [[Ջոն Ռիգգի]] |- ! 5 | [[Մելիսա Ջորջ]] |- ! 5 | [[Լերի Իլայկենն]] |- ! 5 | [[Մեդելին Ստոու]] |- ! 5 | [[Գրեյ ԴեԼիսլ]] |- ! 5 | [[Մեթ Ռոս]] |- ! 5 | [[Լենս Հենրիքսեն]] |- ! 5 | [[Լեննի Պիկեթ]] |- ! 5 | [[Տարա Ֆիտցջերալդ]] |- ! 5 | [[Տարաջի Պ. Հենսոն]] |- ! 5 | [[Մեկ շաբաթում երեք կիրակի]] |- ! 5 | [[Դայան Կեննոն]] |- ! 5 | [[Ջոնաթան Մոսթոու]] |- ! 5 | [[Դայենն Ուիսթ]] |- ! 5 | [[Մետյու Մակֆեյդեն]] |- ! 5 | [[Իրվին Կերշներ]] |- ! 5 | [[Մուգ աշտարակը]] |- ! 5 | [[Իզրաֆել]] |- ! 5 | [[The Los Angeles Times]] |- ! 5 | [[Միտչ Պիլեջի]] |- ! 5 | [[Միրիամ Մարգուլիս]] |- ! 5 | [[Դեն Հեդայյա]] |- ! 5 | [[Քևին Բրայտ]] |- ! 5 | [[Ջոն Բեդեմ]] |- ! 5 | [[Տերենս Ստեմպ]] |- ! 5 | [[Ջոն Լենդիս]] |- ! 5 | [[Քրիստոֆեր Մորախեն]] |- ! 5 | [[Ջոեննա Լի]] |- ! 5 | [[Ջոել Էդգերտոն]] |- ! 5 | [[Մորելլա]] |- ! 5 | [[Ջոդի Բենսոն]] |- ! 5 | [[The Hindu]] |- ! 5 | [[Տերանուովի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Ուայտսել]] |- ! 5 | [[Ջոն Կլիզ]] |- ! 5 | [[Իտեն Էմբրի]] |- ! 5 | [[Դեբնի Կոուլմեն]] |- ! 5 | [[Դեբորա Կարա Անգեր]] |- ! 5 | [[Ջոն Մաքենզի]] |- ! 5 | [[Ջոն Մարլի]] |- ! 5 | [[Ջոն ՄակՏիրնան]] |- ! 5 | [[Միմի Ռոջերս]] |- ! 5 | [[Միշա Բարտոն]] |- ! 5 | [[Դելլա Տորրեի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջոն Կասիր]] |- ! 5 | [[Օդդիի խորան]] |- ! 5 | [[Օդապարիկի պատմությունը]] |- ! 5 | [[Ինքնադիմանկար (Ռաֆայելի նկար)]] |- ! 5 | [[Մինն այսպես, մյուսն այնպես]] |- ! 5 | [[Դեննիս Ֆարինա]] |- ! 5 | [[Քրիս Ուեջ]] |- ! 5 | [[Ժակլին Բիսետ]] |- ! 5 | [[Ոսկյա բզեզ]] |- ! 5 | [[Փասադինյան տիամայր]] |- ! 5 | [[Ոսկե առյուծ]] |- ! 5 | [[Քեյթ Ջեքսոն]] |- ! 5 | [[Քեյթ Մալգրյու]] |- ! 5 | [[Պոլ Ֆրիս]] |- ! 5 | [[Էնդի Տեննանտ]] |- ! 5 | [[Ելենային]] |- ! 5 | [[Քեյթ Բոսվորտ]] |- ! 5 | [[Музыка]] |- ! 5 | [[Եղնիկների որսորդը]] |- ! 5 | [[Պոլ Ու. Ս. Անդերսոն]] |- ! 5 | [[Ուեյն Վան]] |- ! 5 | [[Էյրոսի և Հերմիոնայի զրույցը]] |- ! 5 | [[Էյդան Քուին]] |- ! 5 | [[Էմիլիո Էսթևեզ]] |- ! 5 | [[Էմիլիա Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Էմիլի Պիա դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ոմն Հանս Պֆաալիանհավանական արկածները]] |- ! 5 | [[Դևիդ Օգդեն Ստայերզ]] |- ! 5 | [[Էմի Ռոսամ]] |- ! 5 | [[Էնթոնի ԼաՊալյա]] |- ! 5 | [[Էնջի Հերմոն]] |- ! 5 | [[Էնջի Դիկինսոն]] |- ! 5 | [[Ալեն Կրոկեր]] |- ! 5 | [[Դևիդ Մորիսի]] |- ! 5 | [[Քեն Օլին]] |- ! 5 | [[Դևիդ Ջ. Էգիլ]] |- ! 5 | [[Московский комсомолец]] |- ! 5 | [[Ջասթին Չադվիկ]] |- ! 5 | [[Музей Орсе]] |- ! 5 | [[Ջասթին Կիրկ]] |- ! 5 | [[Ալդոբրանդինիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջանետ ՄակՏիր]] |- ! 5 | [[Քեն Ստոթ]] |- ! 5 | [[Շրջանավարտը]] |- ! 5 | [[Պրոֆեսոր Պեռռոի և բժիշկ Սմոլի համակարգը]] |- ! 5 | [[Երաժշտության ձայներ]] |- ! 5 | [[Երբ Հարրին հանդիպեց Սալլիին]] |- ! 5 | [[Շշում գտնված ձեռագիրը]] |- ! 5 | [[Էդ Լոտեր]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Գոդֆրի]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Բոշո]] |- ! 5 | [[Էլեն Բարկին]] |- ! 5 | [[Զոի Բել]] |- ! 5 | [[Էլդորադո(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Զրույց մումիայի հետ]] |- ! 5 | [[Չարլի Դեյ]] |- ! 5 | [[Փիթեր Սիգալ]] |- ! 5 | [[Էդգար Ռամիրեզ]] |- ! 5 | [[Էդվարդ Բյորնս]] |- ! 5 | [[Պայծառակերպություն]] |- ! 5 | [[Պամելա Գիդլի]] |- ! 5 | [[Փիթեր Ռիգերտ]] |- ! 5 | [[Չարլզ Ադլեր]] |- ! 5 | [[Էլեոնորա]] |- ! 5 | [[Փարոսը]] |- ! 5 | [[Էմի Իրվինգ]] |- ! 5 | [[Էմբետ Դևիդց]] |- ! 5 | [[Էմանուել Սնոուման]] |- ! 5 | [[Քաղաք ծովի վրա]] |- ! 5 | [[Երկ]] |- ! 5 | [[Փիթեր ԴեԼուիս]] |- ! 5 | [[Պատրիկ Վարբերտոն]] |- ! 5 | [[Ունաի և Մոնոսի զրույցը]] |- ! 5 | [[Պեննի Մարշալ]] |- ! 5 | [[Ուոլես Շոուն]] |- ! 5 | [[Ալան Արկուշ]] |- ! 5 | [[Պարույր Հայկազն (վեպ)]] |- ! 5 | [[Էլիզաբեթ ՄակԳովերն]] |- ! 5 | [[Զակարի Լևայ]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Այվորի]] |- ! 5 | [[Յեն ՄակԴայարմիդ]] |- ! 5 | [[Տիրամայրը մանկան հետ]] |- ! 5 | [[Թոնի Գոլդուին]] |- ! 5 | [[Դին Ստոկուել]] |- ! 5 | [[Դիոտալեվիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[WorldCat]] |- ! 5 | [[Նատանիել Փարկեր]] |- ! 5 | [[Ջերի Տորպ]] |- ! 5 | [[Նեդ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թոմ Սկերիտ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Ուեսթ]] |- ! 5 | [[Ջերի Կոեն]] |- ! 5 | [[Դոմինիկ Սենա]] |- ! 5 | [[X-Men Legends II: Rise of Apocalypse]] |- ! 5 | [[Տիրամոր զբոսանք]] |- ! 5 | [[Yahoo! Movies]] |- ! 5 | [[Թոմ Բրեյդվուդ]] |- ! 5 | [[Ակնոցը]] |- ! 5 | [[Ն. Նեկրասովը «Վերջին երգերի» ժամանակահատվածում]] |- ! 5 | [[Թոնի Շելուբ]] |- ! 5 | [[Քրիստիան Ի. Նայբի II]] |- ! 5 | [[Քրիստի Սուոնսոն]] |- ! 5 | [[Թոնի Պլանա]] |- ! 5 | [[Ջիլ Շոլեն]] |- ! 5 | [[Ջիլ Բելոուզ]] |- ! 5 | [[Յուրգեն Պրոխնով]] |- ! 5 | [[Տիմ Պիգոթ-Սմիթ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Ջոնս]] |- ! 5 | [[Յուդայան Պրասադ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Չետեր]] |- ! 5 | [[Յուեն Բրեմներ]] |- ! 5 | [[Տիմոտի Բոնդ]] |- ! 5 | [[Ջեֆրի Լևի]] |- ! 5 | [[Մեգան Մալալի]] |- ! 5 | [[Տրիտ Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Иовлева, Лидия Ивановна]] |- ! 5 | [[Նորվեգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ռուսո]] |- ! 5 | [[Жизнь замечательных людей]] |- ! 5 | [[Էրիկ Մեբիաս]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Պյուրֆոյ]] |- ! 5 | [[Էրիկ Դարնել]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Նիլսոն]] |- ! 5 | [[Շելի Մորիսոն]] |- ! 5 | [[Տրակտատ]] |- ! 5 | [[Էվրիկա (էսսե)]] |- ! 5 | [[Շեկխար Կապուր]] |- ! 5 | [[Շերի Լունգի]] |- ! 5 | [[Դևիդ Կերեդին]] |- ! 5 | [[Շերիլ Լի]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Դ’Արսի]] |- ! 5 | [[Շղարշով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Նորման Տոկար]] |- ! 5 | [[Ալեքսա Քենին]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Մյուզ]] |- ! 5 | [[Նիկ Գոմեզ]] |- ! 5 | [[Տոդ Հոլենդ]] |- ! 5 | [[Նիկ Ֆրոսթ]] |- ! 5 | [[Թեյլոր Հեկֆորդ]] |- ! 5 | [[Ջեյսոն Պատրիկ]] |- ! 5 | [[Թատերախաղ]] |- ! 5 | [[Թատերագրություն]] |- ! 5 | [[Ալեքսանդրա Պոլ]] |- ! 5 | [[Էրլ Բելամի]] |- ! 5 | [[Թամերլան(բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Թախտին նստած մերկ կինը]] |- ! 5 | [[Брук, Яков Владимирович]] |- ! 5 | [[Էրոտիկ գրականություն]] |- ! 5 | [[Քոլին Բաքսի]] |- ! 5 | [[Էրնի Սաբելա]] |- ! 5 | [[Ջեյմս Ֆոքս]] |- ! 5 | [[Նորա Էֆրոն]] |- ! 5 | [[Մեգան Ուորդ]] |- ! 5 | [[Մեխակներով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ռոջեր Մոբլի]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Հեռուստաֆիլմ]] |- ! 5 | [[Կիմ Մեններս]] |- ! 5 | [[Անջեյ Բարտկովյակ]] |- ! 5 | [[Անսիդեի տաճարի խորան]] |- ! 5 | [[Օսկար (74-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Անսփոփ վիշտը]] |- ! 5 | [[Լորեյն Բրաքո]] |- ! 5 | [[Ստյուարտ Մարգոլին]] |- ! 5 | [[Հեռանկար]] |- ! 5 | [[Բիբի Նյուվիրտ]] |- ! 5 | [[Հավերժական անդորր]] |- ! 5 | [[Օսկար (54-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խորհրդավոր գետը]] |- ! 5 | [[Օսկար (55-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (56-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Էյր]] |- ! 5 | [[Բրիջիտ Ուիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (57-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Հանգամանքի փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Բերնադեթ Փիթերս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Ֆրեսկո]] |- ! 5 | [[Մարդը, ում մասերի էին բաժանել]] |- ! 5 | [[Աֆրիկայից]] |- ! 5 | [[Ասպետի որդին]] |- ! 5 | [[Գրեգորի Հոբլիտ]] |- ! 5 | [[Ֆոն դեր Ռոպպի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Allmovie]] |- ! 5 | [[Սայմոն Կելոու]] |- ! 5 | [[ՄակՔենզի Էսթին]] |- ! 5 | [[Օսկար (69-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդլի Ռեյմոնդ]] |- ! 5 | [[Սքոթ Կաան]] |- ! 5 | [[Աննաբելա Շիորա]] |- ! 5 | [[Հերկուլես (մուլտսերիալ)]] |- ! 5 | [[Սայմոն Ուելս]] |- ! 5 | [[Լոլիտա Դավիդովիչ]] |- ! 5 | [[Ստեղծագործության փիլիսոփայություն]] |- ! 5 | [[Կիրկ Բրաունինգ]] |- ! 5 | [[Ստեյսի Կիչ]] |- ! 5 | [[Գերի Կոուլ]] |- ! 5 | [[Հայդեն Պանեթերի]] |- ! 5 | [[Հայեցողը (նկար)]] |- ! 5 | [[Սեյմուր Կեսել]] |- ! 5 | [[Վիլյամ Վիլսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (58-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բրեդ Գերետ]] |- ! 5 | [[Սատանան զանգակատանը]] |- ! 5 | [[Աշերների տան անկումը]] |- ! 5 | [[Կերի-Էնն Մոս]] |- ! 5 | [[Մայկելտի Ուիլյամսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (63-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Օսկար (64-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբ Պոլսեն]] |- ! 5 | [[C-SPAN]] |- ! 5 | [[Մայքլ Մերֆի]] |- ! 5 | [[Ռոբբի Բենսոն]] |- ! 5 | [[Օսկար (62-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Ռոբերտ Դանկան ՄակՆիլ]] |- ! 5 | [[Խաչելություն Կույս Մարիամի, սրբերի և հրեշտակների հետ]] |- ! 5 | [[Սանդրա Օ]] |- ! 5 | [[Օսկար (65-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բևերլի Դ’Անջելո]] |- ! 5 | [[Օսկար (66-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Խլոյա Գրեյս Մորեց]] |- ! 5 | [[Մայքլ Էնգլեր]] |- ! 5 | [[Հեմիլտոն Լասկի]] |- ! 5 | [[Սաշա Բարոն Կոեն]] |- ! 5 | [[Օսկար (67-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Մայքլ Շենոն]] |- ! 5 | [[Ֆիլիպ Նոյս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Օնտկին]] |- ! 5 | [[Օսկար (72-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լորի Մետկաֆ]] |- ! 5 | [[Լուի Լետերե]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Մալիգան]] |- ! 5 | [[Օսկար (73-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Գարի Կոնիկ կրտ.]] |- ! 5 | [[Օսկար (59-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Կերտիս Արմսթրոնգ]] |- ! 5 | [[Խնձորով պատանի]] |- ! 5 | [[Ռիչարդ Պիրս]] |- ! 5 | [[Օսկար (60-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բլայտ Դաններ]] |- ! 5 | [[Գարի Գոլդման]] |- ! 5 | [[Լուիս Գուզման]] |- ! 5 | [[Օսկար (71-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Բիլ Պեկսթոն]] |- ! 5 | [[Բլեյկ Էդվարդս]] |- ! 5 | [[Մայքլ Պարե]] |- ! 5 | [[Լուիս Ս.Կ.]] |- ! 5 | [[Առասպելահյուսություն]] |- ! 5 | [[Օսկար (61-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Վարդով տիրամայր]] |- ! 5 | [[Մադս Միքելսեն]] |- ! 5 | [[Մարիո Վան Պիբլզ]] |- ! 5 | [[Գրական ամսագիր]] |- ! 5 | [[Սուրբ Միխայիլը և վիշապը]] |- ! 5 | [[Լիզա Բոնե]] |- ! 5 | [[Գրականության սոցիոլոգիա]] |- ! 5 | [[Գրականության հիմունքներ]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Կորաչի]] |- ! 5 | [[Գրական քննադատություն]] |- ! 5 | [[Գրական տերմինների բառարան]] |- ! 5 | [[Գրական տեսություն]] |- ! 5 | [[Բալոնիի խորան]] |- ! 5 | [[Կայծեր]] |- ! 5 | [[Ֆրեյզեր (սերիալ)]] |- ! 5 | [[Մարվին Ջ. Չոմսկի]] |- ! 5 | [[Լիզ Սմիթ]] |- ! 5 | [[San Diego Comic-Con International]] |- ! 5 | [[Բրեդ Բյորդ]] |- ! 5 | [[Գվիդօբալդո դա Մոնտեֆելտրոյի դիմանկար]] |- ! 5 | [[Ձվաձև դիմանկարը]] |- ! 5 | [[Մարկ Ֆորսթեր]] |- ! 5 | [[Գորտաման (նկար, Ռենուար)]] |- ! 5 | [[Մարկ Օսբորն]] |- ! 5 | [[Կրամերն ընդդեմ Կրամերի]] |- ! 5 | [[Կարեն Բլեկ]] |- ! 5 | [[Գործարարը]] |- ! 5 | [[Գրանդուկի տիրամայր]] |- ! 5 | [[San Francisco Chronicle]] |- ! 5 | [[Հովարդ Դոյչ]] |- ! 5 | [[Սլիմ Պիկենս]] |- ! 5 | [[Կասկածելի անձինք]] |- ! 5 | [[Բուչ Քեսիդին և Սանդենս Քիդը]] |- ! 5 | [[Սյուզեն Ռորեր]] |- ! 5 | [[Բարոնչիի խորան]] |- ! 5 | [[Գրեգ Ջերման]] |- ! 5 | [[Սոլ Ռուբինեկ]] |- ! 5 | [[Ջուլիա Լուիս-Դրեյֆուս]] |- ! 5 | [[Կոլոննա ընտանիքի խորան]] |- ! 5 | [[Բարսումյան շարք]] |- ! 5 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 5 | [[Սֆինքս (պատմվածք)]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Քոլինզ]] |- ! 5 | [[Կոլիզեում (բանաստեղծություն)]] |- ! 5 | [[Կատաղած ցուլ]] |- ! 5 | [[Սոլլիի տիրամայր]] |- ! 5 | [[Կաուպերի փոքր տիրամայր]] |- ! 5 | [[Սիբիլ Շեպարդ]] |- ! 5 | [[Բրայան Բրաուն]] |- ! 5 | [[Ֆրենկ Ուեյլի]] |- ! 5 | [[Կույս Մարիամի նշանադրություն]] |- ! 5 | [[Կաուպերի մեծ տիրամայր]] |- ! 5 | [[Ջուլիուս Ռոդմենի օրագիրը]] |- ! 5 | [[Կարեն Յանգ]] |- ! 5 | [[Ջրհորը և փարոսը]] |- ! 5 | [[Օսկար (68-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 5 | [[Լինոր]] |- ! 5 | [[Գլենն Հեդլի]] |- ! 5 | [[Մ. Էմետ Ուոլշ]] |- ! 5 | [[Ռաջա Գոսնել]] |- ! 5 | [[Բոբ Կոեր]] |- ! 5 | [[Ս. Էպատա Մերկերսոն]] |- ! 5 | [[ABC News]] |- ! 5 | [[Ս. Թոմաս Հաուել]] |- ! 5 | [[Վիրջիլ Վ. Ֆոգել]] |- ! 5 | [[Լիճ: Ռուսաստան]] |- ! 5 | [[Արթուր Հիլեր]] |- ! 5 | [[Մարկ Լ. Լեսթեր]] |- ! 5 | [[Սպայկ Ջոնզ]] |- ! 5 | [[Բոբ Ռեյֆելսոն]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Հիլ]] |- ! 5 | [[Ռեբեքա Դե Մորնեյ]] |- ! 5 | [[Internet Archive]] |- ! 5 | [[Կախարդված դղյակ]] |- ! 5 | [[Ռայան Ֆիլիփ]] |- ! 5 | [[Ռոյ Բրոկսմիթ]] |- ! 5 | [[Հղին]] |- ! 5 | [[Սթիվեն Ուիլյամս]] |- ! 5 | [[Վիրջինիայի կերպարվեստի թանգարան]] |- ! 5 | [[Մարկ Հեմիլ]] |- ! 5 | [[Irish Independent]] |- ! 5 | [[Արթուր Գորդոն Փիմի արկածների մասին պատմվածք]] |- ! 4 | [[Հոլմս Օսբորն]] |- ! 4 | [[Ֆիլադելֆյան պատմություն]] |- ! 4 | [[Շելի Ուինտերս]] |- ! 4 | [[Հորդի Մոլյա]] |- ! 4 | [[Օրորոցից մինչև գերեզման]] |- ! 4 | [[CBS հատուկ դպրոցական արձակուրդներ]] |- ! 4 | [[Dorling Kindersley]] |- ! 4 | [[Քերոլ Կեյն]] |- ! 4 | [[Կետ Ուիլյամս]] |- ! 4 | [[Հիզեր Գրեմ]] |- ! 4 | [[Նոթեր ընդհատակից]] |- ! 4 | [[Կարլոս Սալդանա]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ ձկնորսի և ձկնիկի մասին]] |- ! 4 | [[Նոր Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Էքսպրեսիոնիզմ ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Գրեգ]] |- ! 4 | [[Հեքիաթ Սալթան թագավորի մասին]] |- ! 4 | [[Հմայվածները]] |- ! 4 | [[Շերիլ Լեդ]] |- ! 4 | [[Կելի ՄակԳիլիս]] |- ! 4 | [[Նորտոն Վիրգեն]] |- ! 4 | [[Քեննետ ՄակՄիլան]] |- ! 4 | [[Ֆաուստ (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Շերիլին Ֆեն]] |- ! 4 | [[Ֆանտաստիկ մտահղացումներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (վեպ)]] |- ! 4 | [[Շնչահեղձություն (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ֆեյզոն Լավ]] |- ! 4 | [[Կեմերոն Կրոու]] |- ! 4 | [[Հիվանդներին բուժող Քրիստոսը (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Էրնեսթ Ռ. Դիկերսոն]] |- ! 4 | [[Известия]] |- ! 4 | [[Հերոս]] |- ! 4 | [[Էնտոնի Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Կարլ Լամբլի]] |- ! 4 | [[Էրիկա Քրիստենսեն]] |- ! 4 | [[Demographics of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շերի Ֆոլքսոն]] |- ! 4 | [[Քեռու երազը]] |- ! 4 | [[Ֆիլ Վայնշտեյն]] |- ! 4 | [[Ֆեյ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Քիրան Կալկին]] |- ! 4 | [[Էսթելա Ուորեն]] |- ! 4 | [[Շեյն Բրոլի]] |- ! 4 | [[Էրիկ Բրադեն]] |- ! 4 | [[Օսկար (21-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քեն Վատանաբե]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ ողբերգություններ]] |- ! 4 | [[Փոթորիկ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Փողի ծուխը]] |- ! 4 | [[Ադամ Բերնշտեյն]] |- ! 4 | [[Կրեյգ Ֆերգյուսոն]] |- ! 4 | [[ABC-CLIO]] |- ! 4 | [[Կլեր Դեյնս]] |- ! 4 | [[Կլեր Բլում]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ հերոսը]] |- ! 4 | [[Ուոլտեր Կրոնկիտ]] |- ! 4 | [[Կլեյտոն Ռոներ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիական կապավորը]] |- ! 4 | [[Ուոլես Լենգեմ]] |- ! 4 | [[Ուրիշի կինը ու ամուսինը մահճակալի տակ]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր]] |- ! 4 | [[Փոքրիկ պատկերեր (ճանապարհին)]] |- ! 4 | [[Կրքի անատոմիա]] |- ! 4 | [[Կլարենս Ուիլյամս III]] |- ! 4 | [[Կլավդիոս Յուլիուսի դավադրությունը]] |- ! 4 | [[Փրկելով շարքային Ռայանին]] |- ! 4 | [[Ուկրաինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ուինրիխ Կոլբե]] |- ! 4 | [[Ուին Ֆելփս]] |- ! 4 | [[Ֆունկցիոնալիզմ]] |- ! 4 | [[Ֆորեսթ Ուիթաքեր]] |- ! 4 | [[Ուիլֆորդ Բրիմլի]] |- ! 4 | [[Ուվե Բոլ]] |- ! 4 | [[Ֆրանսիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էլոդի Կին]] |- ! 4 | [[Փիթեր Վոն]] |- ! 4 | [[1826—1836 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Կովբոյներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Կոնի Բուտ]] |- ! 4 | [[Չեռնոգորիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդվարդ Հերման]] |- ! 4 | [[Կոլոմնայի տնակը]] |- ! 4 | [[Չեխիա ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կորտնի Բ. Վենս]] |- ! 4 | [[Չարլի Կոքս]] |- ! 4 | [[Ուրվականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Չարլզ Ս. Դաթոն]] |- ! 4 | [[Կուզմա Պրուտկովի և նրա ընկերոջ ամառանոցային զբոսանքների մասին]] |- ! 4 | [[Չարլզ Շայեր]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Օզ]] |- ! 4 | [[Սլովակիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ադամ ՄակԿեյ]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Մարտին]] |- ! 4 | [[Ֆրենկ Գրիլո]] |- ! 4 | [[Էլի Լարտեր]] |- ! 4 | [[Ֆրեդի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Ֆրեդերիկ Դու Չաու]] |- ! 4 | [[Համլետ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 4 | [[Administrative divisions of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Շոտլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կերի Մալիգան]] |- ! 4 | [[Նոա Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Огонёк]] |- ! 4 | [[Ֆինլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Պրայն]] |- ! 4 | [[Հարյուրամյա]] |- ! 4 | [[Կերտիս Հենսոն]] |- ! 4 | [[Հարվի Ֆիրշտեյն]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆոքս]] |- ! 4 | [[Կերի Ֆիշեր]] |- ! 4 | [[Հարրի Փոթեր]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Վ. ՄակԼագլեն]] |- ! 4 | [[Bibliography of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Էնդրյու Գրիվ]] |- ! 4 | [[Book:Հայաստան]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Ուինչեսթեր]] |- ! 4 | [[Շտապ օգնություն (սերիալ)]] |- ! 4 | [[Շվեյցարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Էդվարդս]] |- ! 4 | [[Շվեդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Կետրին Կիներ]] |- ! 4 | [[Ֆիլիպ Բոսկո]] |- ! 4 | [[Հել Էշբի]] |- ! 4 | [[Էնթոնի Ջոն Դենիսոն]] |- ! 4 | [[Քեյթ Կեպշոու]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Ա. Գրեմ]] |- ! 4 | [[Հայաստանի բնակավայրեր]] |- ! 4 | [[Քարե հյուրը]] |- ! 4 | [[Կիրջալի]] |- ! 4 | [[Հայաստանի երկրաշարժերի ցանկ]] |- ! 4 | [[Քեթի Բեյքեր]] |- ! 4 | [[Հայաստանի սոցիալական խնդիրներ]] |- ! 4 | [[Ուիլյամ Բ. Դևիս]] |- ! 4 | [[Էմիլի Լլոյդ]] |- ! 4 | [[Просвещение (издательство)]] |- ! 4 | [[Հայտնություն (Դյուրեր)]] |- ! 4 | [[Հայր Ֆերապոնտ]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Պավլովիչ Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու հիշատակ]] |- ! 4 | [[Կիպրոսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ֆյոդոր Դոստոևսկու թանգարաններ]] |- ! 4 | [[Ֆլիկի արկածները]] |- ! 4 | [[Քեմփբել Սքոթ]] |- ! 4 | [[Հավեր Աբադ]] |- ! 4 | [[Հավերժ ամուսին]] |- ! 4 | [[Քեյսի Չայլդզ]] |- ! 4 | [[Մալթայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Քոլին Պաուել]] |- ! 4 | [[Մարիո Ացցոպարդի]] |- ! 4 | [[Օսկար (41-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (40-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (39-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (38-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լյուկ Պերի]] |- ! 4 | [[Օսկար (37-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իսայյա Վաշինգտոն]] |- ! 4 | [[Միկո Հյուզ]] |- ! 4 | [[Միկաել Սալոմոն]] |- ! 4 | [[Մարիա տրիպի դիմանկար]] |- ! 4 | [[Միկ Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Լյուիս Գիլբերտ]] |- ! 4 | [[Իսլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The CW Television Network]] |- ! 4 | [[Միխայիլ Ռակիտին]] |- ! 4 | [[Մարկ Բուն Ջունիոր]] |- ! 4 | [[Օսկար (36-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լիտվայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իվան Կարամազով]] |- ! 4 | [[The Boston Globe]] |- ! 4 | [[Օսկար (35-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Իտալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իտան Կոեն]] |- ! 4 | [[Մարկ Լոուրենս]] |- ! 4 | [[Մարկ Լևին]] |- ! 4 | [[Լինդսի Կրաուս]] |- ! 4 | [[Լինդսեյ Վագներ]] |- ! 4 | [[Իռլանդիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Իշխան Միշկին]] |- ! 4 | [[Օսկար (34-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Կոսթներ]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Քեյն]] |- ! 4 | [[Մոլդովայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[The Seattle Times]] |- ! 4 | [[Օսկար (49-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Գրևե]] |- ! 4 | [[The New York Times Company]] |- ! 4 | [[Օսկար (48-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լորա Իննես]] |- ! 4 | [[Միրանդա Օթո]] |- ! 4 | [[Քևին Դոբսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (47-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Միտչ Ռայան]] |- ! 4 | [[Լոտեր Բլյուտո]] |- ! 4 | [[Լյուքսեմբուրգի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Լոս Անջելեսի գաղտնիքները]] |- ! 4 | [[Օսկար (46-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Քևին Շինիկ]] |- ! 4 | [[Օսկար (44-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (43-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Globe and Mail]] |- ! 4 | [[Մարա Հոբել]] |- ! 4 | [[Քևին Ռեյնոլդս]] |- ! 4 | [[Միշել Նյունս]] |- ! 4 | [[Օսկար (42-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարգարետ Էյվերի]] |- ! 4 | [[Princeton University Press]] |- ! 4 | [[Ինչքան վտանգավոր է տրվել փառասիրական երազներին]] |- ! 4 | [[Մերկ ինքնադիմանկար]] |- ! 4 | [[Իրժի Մենցել]] |- ! 4 | [[Օսկար (51-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լես Բրանդտ]] |- ! 4 | [[Լենս Կերվին]] |- ! 4 | [[Օսկար (27-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լինսկի]] |- ! 4 | [[Մարտին Կեմպբել]] |- ! 4 | [[Մարտին Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Օսկար (14-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (15-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Սենրեյչ]] |- ! 4 | [[Լեոնոր Վարելա]] |- ! 4 | [[Օսկար (16-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (18-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեթյու Բրայտ]] |- ! 4 | [[Լես Մեյֆիլդ]] |- ! 4 | [[Օսկար (28-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լեսլի-Էնն Դաուն]] |- ! 4 | [[Օսկար (26-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (19-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (25-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (24-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լի Շալատ Չեմել]] |- ! 4 | [[Օսկար (23-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (20-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Լերի Իլայկեն]] |- ! 4 | [[Լի Մեյջորս]] |- ! 4 | [[Մեգգի Ջիլենխոլ]] |- ! 4 | [[Մեգգի Գրեյս]] |- ! 4 | [[Օսկար (22-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մելանի Լորան]] |- ! 4 | [[Մելանի Չարտոֆ]] |- ! 4 | [[Օսկար (33-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեր Ուինինգհեմ]] |- ! 4 | [[Իրմա Պ. Հոլ]] |- ! 4 | [[Լինդա Հեմիլտոն]] |- ! 4 | [[Մերիլու Հեններ]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ]] |- ! 4 | [[The Art Newspaper]] |- ! 4 | [[Իքս մարդիկ: Վերջին մարտը]] |- ! 4 | [[Օսկար (32-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ուինգեթ]] |- ! 4 | [[Օսկար (31-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մարկ Ռայդել]] |- ! 4 | [[Մարկ Ս. Ուոտերս]] |- ! 4 | [[Լիլի Կոուլ]] |- ! 4 | [[Մերի ՄակԿորմակ]] |- ! 4 | [[Մարկ Տինկեր]] |- ! 4 | [[Լիամ Հեմսվորտ]] |- ! 4 | [[Մարկոս Մարտինեզ]] |- ! 4 | [[Օսկար (30-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Օսկար (29-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մենդի Պետինկին]] |- ! 4 | [[Լատվիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մարտա Պլիմպտոն]] |- ! 4 | [[Մարտին Բրեսթ]] |- ! 4 | [[Մեղքերի քաղաքը]] |- ! 4 | [[Օսկար (10-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մեծ ինկվիզիտոր (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Լեհաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մելիսա ՄակԿարտի]] |- ! 4 | [[Օսկար (50-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մոլի Շեննոն]] |- ! 4 | [[Ընտրությունները Հայաստանում]] |- ! 4 | [[Մակեդոնիայի Հանրապետության ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոռենեսանս ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոդասական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նեոբարրոկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[«Խեղճ մարդիկ» վեպի ստեղծման պատմությունը]] |- ! 4 | [[Թոմ Բել]] |- ! 4 | [[Մալայալամ]] |- ! 4 | [[Թոմ Հոլանդեր]] |- ! 4 | [[Նելսոն ՄակԿորմիկ]] |- ! 4 | [[Lego Marvel Super Heroes]] |- ! 4 | [[Մակար Ձևուշկին]] |- ! 4 | [[Marvel: Ultimate Alliance]] |- ! 4 | [[Թոմ Ռուտ]] |- ! 4 | [[Օսկար (9-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Նիդերլանդների ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (8-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Ծիծաղելի մարդու երազը]] |- ! 4 | [[Ծերունի Զոսիմա]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 3]] |- ! 4 | [[Թոմ Վոն]] |- ! 4 | [[Մահացու զենք 4]] |- ! 4 | [[Metropolitan Museum of Art]] |- ! 4 | [[Թոմ Քեննի]] |- ! 4 | [[Քրիս Պիցցի]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կարտեր]] |- ! 4 | [[Նաստասյա Ֆիլիպովնա Բարաշկովա]] |- ! 4 | [[«Կարամազով եղբայրներ» վեպի ստեղծման պատմություն]] |- ! 4 | [[Infrastructure of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Թոմաս Կրեչմանն]] |- ! 4 | [[Նիկոլաս Ռոուգ]] |- ! 4 | [[Նմանակը]] |- ! 4 | [[Հունգարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նիքի Կեթ]] |- ! 4 | [[Նիքի Բենց]] |- ! 4 | [[Քրիս Լովեթ]] |- ! 4 | [[Economy of Հայաստանի տնտեսություն]] |- ! 4 | [[Հսկան (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Կապիտան Լեբյադկին]] |- ! 4 | [[Օրագիր (վեպ)]] |- ! 4 | [[Օտտո Կրեբս]] |- ! 4 | [[Նինա Սեմաշկո]] |- ! 4 | [[Հրեշներն ընդդեմ այլմոլորակայինների]] |- ! 4 | [[Թոկից փախածը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 4 | [[Goodreads]] |- ! 4 | [[Ձմեռային նշումներ ամառային տպավորությունների մասին]] |- ! 4 | [[Թերեզա Ռասել]] |- ! 4 | [[Կայարանապետ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Նիկ Կասավետիս]] |- ! 4 | [[АСТ (издательство)]] |- ! 4 | [[Ղազախստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Government of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Index of Հայաստան-related articles]] |- ! 4 | [[Ճանապարհորդություն դեպի Արզրում]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետ]] |- ! 4 | [[Նիկ Անջոթի]] |- ! 4 | [[Ճարտարապետական մոդեռնիզմ]] |- ! 4 | [[Խրախճանք ժանտախտի պահին]] |- ! 4 | [[Խորվաթիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Օսկար (52-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ռեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Շեննոն]] |- ! 4 | [[Քրիստին Բարանսկի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Ուինկոթ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Չիկլիս]] |- ! 4 | [[Մայքլ Պրեսման]] |- ! 4 | [[Յան Էգլսոն]] |- ! 4 | [[Լուիս Լլոսա]] |- ! 4 | [[Յակոբ դե Գեյնի դիմանկար III]] |- ! 4 | [[Քրիստին Թեյլոր]] |- ! 4 | [[Online Computer Library Center]] |- ! 4 | [[Քրիստին Կավանա]] |- ! 4 | [[Newsweek]] |- ! 4 | [[Outline of Հայաստան]] |- ! 4 | [[Tony Award]] |- ! 4 | [[Մայքլ Սարազին]] |- ! 4 | [[Քրիստոը մարդկանց առջև (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Քրիստոսի տղան եղևնու վրա]] |- ! 4 | [[Մորին Ստեյպլտոն]] |- ! 4 | [[Լորեն Լեսթեր]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Հոդսոն]] |- ! 4 | [[Քրիստոֆեր Մինց-Պլասե]] |- ! 4 | [[Մոնիկա Պոթեր]] |- ! 4 | [[Օսկար (53-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[The Times of India]] |- ! 4 | [[Թուրքիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մուր]] |- ! 4 | [[Թոմաս Շլամի]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոուեն]] |- ! 4 | [[1813—1825 թթ. բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Մայկ Բարկեր]] |- ! 4 | [[Քրիս Քլեյն]] |- ! 4 | [[Նախառոմանական արվեստ և ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Նախագահի ինքնաթիռը]] |- ! 4 | [[Մայկ Ֆիգգիս]] |- ! 4 | [[Թոնի Կարան]] |- ! 4 | [[Մայք Միտչել]] |- ! 4 | [[Օսկար (7-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 4 | [[Մայքլ Այրոնսայդ]] |- ! 4 | [[Թոնի Կրեյգ]] |- ! 4 | [[Walter Liedtke]] |- ! 4 | [[Թույլ սիրտը]] |- ! 4 | [[Մայքլ Բոտմեն]] |- ! 4 | [[Մայքլ Գրոսման]] |- ! 4 | [[Խերոլդ Պերինո]] |- ! 4 | [[Viz Media]] |- ! 4 | [[Քրիստեն Ջոնսթոն]] |- ! 4 | [[Յոզեֆ Զոմեր]] |- ! 4 | [[Յոան Գրիֆիտ]] |- ! 4 | [[Մայքլ Մասի]] |- ! 4 | [[Յեն Տոյնտոն]] |- ! 4 | [[Յեն Ռիչարդսոն]] |- ! 4 | [[Դանայա (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Անձրևի տակ երգողները]] |- ! 4 | [[Վադիմ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Բրայան Տրենչարդ-Սմիթ]] |- ! 4 | [[Ջո Նապոլիտանո]] |- ! 4 | [[Բրայան Ռոբբինս]] |- ! 4 | [[Տերտերն ու իր Բալդի ծառան]] |- ! 4 | [[Ավազակ եղբայրները]] |- ! 4 | [[Ջինն Տրիփլխորն]] |- ! 4 | [[Դեննիս Քուեյդ]] |- ! 4 | [[Ռոն Մեյսեկ]] |- ! 4 | [[Ջին Տրիփլհորն]] |- ! 4 | [[Ավազակները]] |- ! 4 | [[Ռոն Սիլվեր]] |- ! 4 | [[Ռոն Օլիվեր]] |- ! 4 | [[Բրայան Կերվին]] |- ! 4 | [[Դերեկ Լիսթեր]] |- ! 4 | [[Տերի Պոլո]] |- ! 4 | [[Դերիլ Հաննա]] |- ! 4 | [[Դերիկ Օ’Կոնոր]] |- ! 4 | [[Ջիմ Դրեյկ]] |- ! 4 | [[Ջիմ Գոդար]] |- ! 4 | [[Տիմ Հանտեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Պալմեր]] |- ! 4 | [[Ջեֆրի Կոմբս]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Դիկ Լոուրի]] |- ! 4 | [[Ավստրիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բրայան Բլեսիդ]] |- ! 4 | [[Ավտոմեքենաներ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջո Ռուսո]] |- ! 4 | [[Ռոմանագոթական ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Միշել]] |- ! 4 | [[Դենի Հյուսթոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Դոու]] |- ! 4 | [[Ջոն Դի Մաջիո]] |- ! 4 | [[Ջոն Դայ]] |- ! 4 | [[Դեն Միլանո]] |- ! 4 | [[Ջոն Բուրմեն]] |- ! 4 | [[Դեն Ստ. Պեր]] |- ! 4 | [[Ռոբին Հուդի արկածները (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Ջոյ Բրայանտ]] |- ! 4 | [[Ջոի Դեդիո]] |- ! 4 | [[Բրենդոն Տ. Ջեքսոն]] |- ! 4 | [[Ռոմա Մաֆիա]] |- ! 4 | [[Վանդա Սայկես]] |- ! 4 | [[Ռոդիոն Ռասկոլնիկով]] |- ! 4 | [[Առևանգում]] |- ! 4 | [[Տերի Կիննի]] |- ! 4 | [[Դենիել Ռոբակ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկեթ]] |- ! 4 | [[Ռոզաննա Արկետ]] |- ! 4 | [[Բրեթ Ռետներ]] |- ! 4 | [[Բրեդլի Բուկեր]] |- ! 4 | [[Ռոզի Պերես]] |- ! 4 | [[Ասաադ Կելադա]] |- ! 4 | [[Տերի Հետչեր]] |- ! 4 | [[Բրեդ Պեյթոն]] |- ! 4 | [[Դենիս Լոսոն]] |- ! 4 | [[Ջեֆ Բենեթ]] |- ! 4 | [[Դինա Մեյեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Էմիել]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ալեքսիս Քրուզ]] |- ! 4 | [[Բոբ Շվարց]] |- ! 4 | [[Ջեյսոն Սքոթ Լի]] |- ! 4 | [[Բոբ Հոուպ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկին մշակույթում]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկիներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու Պետերբուրգի հասցեներ]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու խոսքը Պուշկինի մասին]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձան (Ռուսաստանի պետական գրադարան, Մոսկվա)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու հուշարձանը (Տոբոլսկ)]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու պոետիկա]] |- ! 4 | [[Դոստոևսկու փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Բոբ Կլավեր]] |- ! 4 | [[Դոն Ֆրենչ]] |- ! 4 | [[Դուայտ Յոակամ]] |- ! 4 | [[Սամանտա Մետիս]] |- ! 4 | [[Սքոթ Էդսիտ]] |- ! 4 | [[Բո Բրիջես]] |- ! 4 | [[Բնակարան (ֆիլմ, 1960)]] |- ! 4 | [[Ջեյս Ալեքսանդր]] |- ! 4 | [[Ալեքսանդր Սինգեր]] |- ! 4 | [[Ջեյն Լինչ]] |- ! 4 | [[Դրակուլա (ֆիլմ, 1992)]] |- ! 4 | [[Սայմոն Ռաուս]] |- ! 4 | [[Դրամատուրգ]] |- ! 4 | [[Ռուսաստանի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բոբոկ]] |- ! 4 | [[Ջեք Գոլդ]] |- ! 4 | [[Ջեսիկա Ստին]] |- ! 4 | [[Դիորա Բերդ]] |- ! 4 | [[Արդալ Օ’Հենլոն]] |- ! 4 | [[Ջեք Բենդեր]] |- ! 4 | [[Բուլղարիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սքոթ Մենվիլ]] |- ! 4 | [[Դմիտրի Կարամազով]] |- ! 4 | [[Ռոսլավև (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջերի Լոնդոն]] |- ! 4 | [[Ռորի Կոկրեյն]] |- ! 4 | [[Ալֆոնսո Ռիբեյրո]] |- ! 4 | [[Տհաճ անեկդոտ]] |- ! 4 | [[Ջերեմի Կագան]] |- ! 4 | [[1408 (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Սքոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 4 | [[Բոսնիայի և Հերցեգովինայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռուդոլֆ Կարտե]] |- ! 4 | [[Ջենյուերի Ջոնս]] |- ! 4 | [[Դոն Մեդֆորդ]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Տիլի]] |- ! 4 | [[Ջենիֆեր Սոնդերս]] |- ! 4 | [[Բոյանա Նովակովիչ]] |- ! 4 | [[Ռումինիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Դոն Ստրաուդ]] |- ! 4 | [[Տոդ Հեյնս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ստեկ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էնգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոլկներ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Գրանբերգ]] |- ! 4 | [[Ջուլի Ուոլտերս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Հեգերտի]] |- ! 4 | [[Գրեգոր Ջորդան]] |- ! 4 | [[Գրեգորի Հայնս]] |- ! 4 | [[Ջուլի Բենց]] |- ! 4 | [[Տազիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Լենգ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Տիլման կրտ.]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կլիֆորդ]] |- ! 4 | [[Գրեմ Կոուլ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Նյուբերն]] |- ! 4 | [[Գարի Սվիտ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Ջորջ Կ. Սքոթ]] |- ! 4 | [[Տանայա Նիկոլ]] |- ! 4 | [[Գրիֆին Դան]] |- ! 4 | [[Գրյունդերություն]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կոմպտոն]] |- ! 4 | [[Գևին Հուդ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Կրեննա]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Մեյսեր]] |- ! 4 | [[Անտեսանելի հրեշներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վերացնել Քարթերին]] |- ! 4 | [[Ջոս Ուիդոն]] |- ! 4 | [[Անգլիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Գեղարվեստ]] |- ! 4 | [[Գրեգ Բիման]] |- ! 4 | [[Դագաղագործ (վիպակ)]] |- ! 4 | [[Ռենթ. Բաստեր Քեյսիի կենսագրությունը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի]] |- ! 4 | [[Վինսենտ Ռիգան]] |- ! 4 | [[Ռեյ ՄակԷնելի]] |- ! 4 | [[Ռեյչել Գրիֆիտս]] |- ! 4 | [[Վիկտորիա Ուինդեմ]] |- ! 4 | [[Անհաջողության զինվորները]] |- ! 4 | [[Գնչուներ (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ռացիոնալիզմ (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Գիլբերտ Կեյտս]] |- ! 4 | [[Ռենդոլ Այնխորն]] |- ! 4 | [[Գերմանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Ռայան Ստայլզ]] |- ! 4 | [[Անիծվածներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Գրաֆ Նուլին]] |- ! 4 | [[Ռալֆ Բելամի]] |- ! 4 | [[Գորյուխին գյուղի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Ռի Պերլման]] |- ! 4 | [[Վլադիմիր Մենշով]] |- ! 4 | [[Վտանգավոր մարդու խոստովանությունը]] |- ! 4 | [[Ռիկ Շրոդեր]] |- ! 4 | [[Վրիժառուներ]] |- ! 4 | [[Ջրաղաց (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Ջրահարսը (դրամա)]] |- ! 4 | [[Ռիչ Ուիլքս]] |- ! 4 | [[Անջելո (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Ջունո Տեմպլ]] |- ! 4 | [[Վերապրածը (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ջոշ Հարտնեթ]] |- ! 4 | [[Ջոն Էրման]] |- ! 4 | [[Դեկորացիա]] |- ! 4 | [[Ջոն Շրեպնել]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Ինգլունդ]] |- ! 4 | [[Ջոն Նիկոլելա]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Իսկով]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Լիբերման]] |- ! 4 | [[Այոնի Սկայ]] |- ! 4 | [[Տեմսին Էգերտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Հոուքս]] |- ! 4 | [[Բրուկլին Դեկեր]] |- ! 4 | [[Ջոն Հենդերսոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Կրաուլի]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Կոնրադ]] |- ! 4 | [[Ջոն Կասար]] |- ! 4 | [[Այլմոլորակայինը]] |- ! 4 | [[Ջոն Ռիթեր]] |- ! 4 | [[Վարքագրություն]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Միանո]] |- ! 4 | [[Այլին Էտկինս]] |- ! 4 | [[Ջոն Լևելին Մոքսի]] |- ! 4 | [[Տեսախցիկ]] |- ! 4 | [[Վարվարա Դոբրոսելովա]] |- ! 4 | [[Այզեկ Հեյզ]] |- ! 4 | [[Տեսարաններ ասպետական ժամանակներից]] |- ! 4 | [[Դեյմոն Ուայանս]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Պրոսկի]] |- ! 4 | [[Դեյն Կուկ]] |- ! 4 | [[Բրյուս Բոքսլայտներ]] |- ! 4 | [[Դեյվ Գոլց]] |- ! 4 | [[Ռոբերտ Գիյոմ]] |- ! 4 | [[Էդի Մարսան]] |- ! 4 | [[Դայեն Ուիսթ]] |- ! 4 | [[Ռիչարդ Ս.]] |- ! 4 | [[Ջոնի Նոքսվիլ]] |- ! 4 | [[Վերածննդի փիլիսոփայություն]] |- ! 4 | [[Տարա Ստրոնգ]] |- ! 4 | [[Ջոնատոն Շեկ]] |- ! 4 | [[Գատչինյան պալատ]] |- ! 4 | [[Գավրիլիադա]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Ռիզ Մայերս]] |- ! 4 | [[Դամիան Լյուիս]] |- ! 4 | [[Վերածննդի պար]] |- ! 4 | [[Դայան Լեդ]] |- ! 4 | [[Դայան Վենորա]] |- ! 4 | [[Վերածննդի երժշտություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գրականություն]] |- ! 4 | [[Վերածննդի գիտություն]] |- ! 4 | [[Դարել Հեմոնդ]] |- ! 4 | [[Բարբետ Շրյոդեր]] |- ! 4 | [[Ջոնաթան Դեմե]] |- ! 4 | [[Տարսեմ Սինխ]] |- ! 4 | [[Վենոմ (ֆիլմ)]] |- ! 4 | [[Գալադրիել]] |- ! 4 | [[Գաել Գարսիա Բերնալ]] |- ! 4 | [[Անագե խաղալիքը]] |- ! 4 | [[Ջոն Տ. Կրեչմեր]] |- ! 4 | [[Վեն Հոնգ]] |- ! 4 | [[Գաբրիելե Մուչինո]] |- ! 4 | [[Ջոն Ստյուարտ]] |- ! 4 | [[Ջոն Սինգլտոն]] |- ! 4 | [[Ջոն Սեյլզ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆոուլի]] |- ! 4 | [[Ռոջեր Յանգ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ֆլիտ]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Շնեցեր]] |- ! 4 | [[Պարոն Պրոխարչինը]] |- ! 4 | [[Պարֆյոն Ռոգոժին]] |- ! 4 | [[Պեդի Կոնսիդայն]] |- ! 4 | [[Երուն Կրաբե]] |- ! 4 | [[Սելի Կյորկլենդ]] |- ! 4 | [[Փախստականներ ու թափառականներ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Բիլ Դ’Էլիա]] |- ! 4 | [[Սոֆիի ընտրությունը]] |- ! 4 | [[Ջեյ Էռնանդես]] |- ! 4 | [[Բիդերմեյեր]] |- ! 4 | [[Բիբան Կիդրոն]] |- ! 4 | [[Երկու ինքնասպանություն]] |- ! 4 | [[Պեննի Ջոնսոն]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուայզման]] |- ! 4 | [[Ալբերտ Բրուքս]] |- ! 4 | [[Պուգաչովի պատմություն]] |- ! 4 | [[Պետ Հինգլ]] |- ! 4 | [[Սեմ Ուորտինգտոն]] |- ! 4 | [[Ալեն Գարֆիլդ]] |- ! 4 | [[Տրևոր Հովարդ]] |- ! 4 | [[Պորտուգալիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Բիլ Կորկորան]] |- ! 4 | [[Բեթի Թոմաս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Հարտման]] |- ! 4 | [[Սարիտա Չոուդխուրի]] |- ! 4 | [[Բեթի Ուայթ]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյս]] |- ! 4 | [[Բիլ Հեյդեր]] |- ! 4 | [[Բանաստեղծություններ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Կապալդի]] |- ! 4 | [[Դևիդ ՄակՉարեն]] |- ! 4 | [[Բեթմենի նոր արկածները]] |- ! 4 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 1992)]] |- ! 4 | [[Բիլ Կոսբի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Տոբոլովսկի]] |- ! 4 | [[Դևիդ Մարշալ Գրանտ]] |- ! 4 | [[Արյունոտ ադամանդ]] |- ! 4 | [[Ջեյկոբ Տիրնի]] |- ! 4 | [[Ջեյկ Բյուզի]] |- ! 4 | [[Տրուդի Գուդվին]] |- ! 4 | [[Ջեյ Օ. Սենդերս]] |- ! 4 | [[Բելառուսի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պոստմոդեռն (ճարտարապետություն)]] |- ! 4 | [[Տրիսթրամ Պաուել]] |- ! 4 | [[Պոլ Լինչ]] |- ! 4 | [[Երեք խաչեր (Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Պերնել Ռոբերտս]] |- ! 4 | [[Փեսացու (հեքիաթ)]] |- ! 4 | [[Բերի Մորս]] |- ! 4 | [[Ալան Ռեֆկին]] |- ! 4 | [[Բերի Կորբին]] |- ! 4 | [[Բեն Բոլտ]] |- ! 4 | [[Սերբիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Սերգեյ Դյագիլև]] |- ! 4 | [[Պոլ Լազարուս]] |- ! 4 | [[Երեք ծառեր(Ռեմբրանտի փորագրություն)]] |- ! 4 | [[Սպանելու ժամանակն է]] |- ! 4 | [[Պիգմեյ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Ալան Ռուդոլֆ]] |- ! 4 | [[Եվգենիա Գրանդե]] |- ! 4 | [[Սթիվ Բոյում]] |- ! 4 | [[Սվետլովա Գրուշենկա]] |- ! 4 | [[Պոլ Գիլֆոյլ]] |- ! 4 | [[Պոլ Բոգարտ]] |- ! 4 | [[Պոլ Անդերսոն]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Կոլինզ]] |- ! 4 | [[Պոլ ՄակԳիգան]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Մուր]] |- ! 4 | [[Պետրոսի գահավիժումը (Ռեմբրանտի նկար)]] |- ! 4 | [[Ալբանիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան երազները չափածո և արձակ բանաստեղծություններում]] |- ! 4 | [[Բելգիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պետերբուրգյան տարեգրություն (Դոստոևսկի)]] |- ! 4 | [[Պոլզունկով]] |- ! 4 | [[Պոլա Ջեյ Փարկեր]] |- ! 4 | [[Եզերսկի (պոեմ)]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հոպկինս]] |- ! 4 | [[Պետրոս I պատմությունը]] |- ! 4 | [[Պետրոսի պատմությունը]] |- ! 4 | [[Բերնարդ Ռոուզ]] |- ! 4 | [[Եկատերինա Օսիպովնա Խոխլակովա]] |- ! 4 | [[Ալան Մայերսոն]] |- ! 4 | [[Պոլ Սորվինո]] |- ! 4 | [[Փարկեր Պոուզի]] |- ! 4 | [[Սթիվեն Հիլիարդ Շտերն]] |- ! 4 | [[Բերնի Կիմ]] |- ! 4 | [[Փիթ Տրևիս]] |- ! 4 | [[Սպայկ Լի]] |- ! 4 | [[Սափրված այտամորուք]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Դրեյֆուս]] |- ! 4 | [[Դևիդ Դոյլ]] |- ! 4 | [[Դևիդ Կարուզո]] |- ! 4 | [[Արձակ գեղարվեստական ստեղծագործություններ]] |- ! 4 | [[Պատմական (արվեստ)]] |- ! 4 | [[Ջեյմս ԼեԳրո]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հաուիտ]] |- ! 4 | [[Տրես ՄակՆիլ]] |- ! 4 | [[Սասկիան ֆլորայի դերում]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Կոսմո]] |- ! 4 | [[Սինդիկներ]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Հեյման]] |- ! 4 | [[Դևիդ Էնդրյուս]] |- ! 4 | [[Պավել Սմերդյակով]] |- ! 4 | [[Ազիա Արջենտո]] |- ! 4 | [[Ջեյմս Ուիդոուզ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մարկլ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Մուլան]] |- ! 4 | [[Դևիդ Բրեդլի]] |- ! 4 | [[Բլեյդ (ֆիլմաշար)]] |- ! 4 | [[Բարոկկո ոճի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Էդ Օ’Ռոս]] |- ! 4 | [[Սլովենիայի ճարտարապետություն]] |- ! 4 | [[Պալատ]] |- ! 4 | [[Բարի Զոնենֆելդ]] |- ! 4 | [[Բլեր Բրաուն]] |- ! 4 | [[Սոնյա Մարմելադովա]] |- ! 4 | [[Բեն Յանգեր]] |- ! 4 | [[Սոցիալիստական ռեալիզմ]] |- ! 4 | [[Փիթեր Հայամս]] |- ! 4 | [[Պատմիր ամեն ինչ (վեպ)]] |- ! 4 | [[Տրինի Ալվարադո]] |- ! 4 | [[Ազնիվ գողը]] |- ! 3 | [[Մայքլ Յորք]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Ուոլես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կրեյգ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Թագավորի վերադարձը (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սյուզան Բլեյքսլի]] |- ! 3 | [[Վերա Մայլզ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Հերսթ]] |- ! 3 | [[Մարդիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Դոլդրի]] |- ! 3 | [[Սպանել Սմուչիին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Բերլինգեր]] |- ! 3 | [[Վել Էյվերի]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Մատանու եղբայրություն (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Սիրիոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ֆիսթ]] |- ! 3 | [[Մարդասպանները (ֆիլմ, 1946)]] |- ! 3 | [[Ռեննի Ռայ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ ԼաԳրավենես]] |- ! 3 | [[Մայքլ Օ’Կիֆ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կիչեն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լյուիս]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մենտել]] |- ! 3 | [[Ֆրանկո Դզեֆիրելի]] |- ! 3 | [[Կունգ Լե]] |- ! 3 | [[Կուպիդոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Մորիարտի]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լոնգ]] |- ! 3 | [[Մարաթոնի մասնակիցը]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Օ’Քոնոր]] |- ! 3 | [[Վենդի Կրյուսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Կորդրի]] |- ! 3 | [[Ռենդալ Կլայզեր]] |- ! 3 | [[Սմոգ (վիշապ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կեֆի]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դիններ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեսթեր]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Գարդենիա]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ֆրենքս]] |- ! 3 | [[Վեգասի ֆորտունան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Էլֆիկ]] |- ! 3 | [[Ֆրենկ Միլեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Կալպ]] |- ! 3 | [[Վինս Օֆեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ ԴեԼորենցո]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Լեկսթոն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Դե Բար]] |- ! 3 | [[Ֆորոհել]] |- ! 3 | [[Վացլավ Նիժինսկի]] |- ! 3 | [[Ֆորնոստի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյմոնդ Սեյնտ-Ժակ]] |- ! 3 | [[Մարիա Փիթիլո]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Վոնգ]] |- ! 3 | [[Կովկասցին (ակնարկ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Դաունի մլ.]] |- ! 3 | [[Մարդուն արդյոք շատ հող է պետք]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգգ]] |- ! 3 | [[Կուիվիենեն]] |- ! 3 | [[Մարժ Հելգենբերգեր]] |- ! 3 | [[Սկոտ Էդսիտ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Լինդսեյ]] |- ! 3 | [[Մարիա Շնայդեր]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լինդսեյ-Հոգ]] |- ! 3 | [[Սուպերհերոսների լեգենդները]] |- ! 3 | [[Հալկ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Գեյգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Լեման]] |- ! 3 | [[Մարիա Սեմյոնովա]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ցինբերգ]] |- ! 3 | [[Վիկտոր Նելի կրտ.]] |- ! 3 | [[Վերջին կայսրը]] |- ! 3 | [[Կուրուֆին]] |- ! 3 | [[Սուրբը (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սպորն]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Դոններ]] |- ! 3 | [[Սիլմարիլներ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջորդան]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Չեմբերլեն]] |- ! 3 | [[Կրեյգ Զիսկ]] |- ! 3 | [[Մայքլ Տոլբոտ]] |- ! 3 | [[Ֆրենսիս Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Սինդի Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ռիո Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ռիչ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ջ. Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Բրիրս]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Սպինելա]] |- ! 3 | [[Սուրեյ]] |- ! 3 | [[Սոֆի Օկոնեդո]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ս. Հոլ]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Կորել]] |- ! 3 | [[Ֆրենկի Ֆեյզոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեշ]] |- ! 3 | [[Ֆրանսուազ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ռոզենբաում]] |- ! 3 | [[Մանկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Ջիլենհոլ]] |- ! 3 | [[Ֆրեդ Գերբեր]] |- ! 3 | [[Վեցերորդ զգայարան (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Յերվուդ]] |- ! 3 | [[Սթիվեն Պոլյակոֆ]] |- ! 3 | [[Ռինկո Կիկուչի]] |- ! 3 | [[Մասնակի ամպամածություն]] |- ! 3 | [[Կրոնական]] |- ! 3 | [[Վիկի Ջենսոն]] |- ! 3 | [[Ռոբ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ռոբ ԼաԴուկա]] |- ! 3 | [[Վերնոն Ուելս]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինթերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Սյուզեն Դեյ]] |- ! 3 | [[Մատանիների տիրակալը։ Երկու ամրոց (սաունդռեք)]] |- ! 3 | [[Մայքլ Սաքսի]] |- ! 3 | [[Վերադարձ տուն]] |- ! 3 | [[Մայքլ Ուինտերբոթոմ]] |- ! 3 | [[Կորնեյ Վասիլև (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կորի Յուեն]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Հասարակության թշնամիները]] |- ! 3 | [[Կրեյցերյան սոնատ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Կրթության առաջընթաց և սահմանում]] |- ! 3 | [[Մաչետեն սպանում է]] |- ! 3 | [[Սիրահարված Շեքսպիր]] |- ! 3 | [[Ռիչարդ Ֆլայշեր]] |- ! 3 | [[Սուպերմենը և Բեթմենը. Ապոկալիփսիս]] |- ! 3 | [[Վերածննդի պարը]] |- ! 3 | [[Կրկեսի աստղը]] |- ! 3 | [[Կորի Բերտոն]] |- ! 3 | [[Կրկնակի ապահովագրություն]] |- ! 3 | [[Մառախլապատ լեռներ]] |- ! 3 | [[Ռիվենդել]] |- ! 3 | [[Ռիֆերի ուսումնասիրությունը]] |- ! 3 | [[Սետ Գոռդոն]] |- ! 3 | [[Սթիվ Ռեյլսբեկ]] |- ! 3 | [[Հոբիթ (ֆիլմաշար)]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Գլենիսթեր]] |- ! 3 | [[Ռուդաուր]] |- ! 3 | [[Սարա Շախի]] |- ! 3 | [[Հոլի Պելանս]] |- ! 3 | [[Ֆանգորն]] |- ! 3 | [[Հոթմոգ]] |- ! 3 | [[Ռումիլը Տիրիոնից]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ]] |- ! 3 | [[Սատանան (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Սարա Ուայնտեր]] |- ! 3 | [[Ֆանտաստիկայի լաբորատորիա]] |- ! 3 | [[Սատանայի դատապաշտպանը]] |- ! 3 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Հյու Հադսոն]] |- ! 3 | [[Սրտակերները]] |- ! 3 | [[Հյու Դևիդ]] |- ! 3 | [[Ռուն (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Հել Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ֆարամիր]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Էբբոթ]] |- ! 3 | [[Օրտհանկ]] |- ! 3 | [[Ռուպերտ Վեյնրայտ]] |- ! 3 | [[Սարուման]] |- ! 3 | [[Օրինակելի արու]] |- ! 3 | [[Սքոթ Վուլֆ]] |- ! 3 | [[Հույսի ծնունդ]] |- ! 3 | [[Հորնբուրգի մարտը]] |- ! 3 | [[Հորխե Մոնտեսի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Տաունսենդ]] |- ! 3 | [[Հորլիմ]] |- ! 3 | [[Հարտի պատերազմը]] |- ! 3 | [[Ստյուարտ Օրմ]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Կաուֆման]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդը և նրա զարմանալի ընկերները]] |- ! 3 | [[Հովարդ բադիկը (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Օրկեր (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ռեյմի Մուզկիզ]] |- ! 3 | [[Օրկրիսթ]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ 2]] |- ! 3 | [[Օրոմե]] |- ! 3 | [[Սարդ-մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 3 | [[Սարա Պոլի]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Մայքլ Թոմաս]] |- ! 3 | [[Սքոթ Կոֆի]] |- ! 3 | [[Հելեն Բեքսենդեյլ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դուխովնի]] |- ! 3 | [[Հեռուստացանց]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բայո]] |- ! 3 | [[Հերոլդ Պերինո]] |- ! 3 | [[Սքոթ Դերիքսոն]] |- ! 3 | [[Սանգ Քենգ]] |- ! 3 | [[Ֆես Փարկեր]] |- ! 3 | [[Հերբ Ուոլերշտեյն]] |- ! 3 | [[Ֆերդինանդ Ֆեյրֆաքս]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդո Ռեյ]] |- ! 3 | [[Սանաա Լետեն]] |- ! 3 | [[Սալիվան Ստեպլտոն]] |- ! 3 | [[Հեռուստաալիք]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Լորդ]] |- ! 3 | [[Սայմոն Չենդլեր]] |- ! 3 | [[Սայմոն Ջ. Սմիթ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բրազիլ]] |- ! 3 | [[Հեշտացված հիերոգլիֆներ]] |- ! 3 | [[Ֆերնանդու Մեյրելիշ]] |- ! 3 | [[Ֆիլ ԼաՄար]] |- ! 3 | [[Ֆիլ Բոնդելի]] |- ! 3 | [[Ֆեյ Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Ֆեանոր]] |- ! 3 | [[Հելեն Շեյվեր]] |- ! 3 | [[Սաշկա (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հինգ բանակների ժակատամարտը]] |- ! 3 | [[Ֆարգո (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ձիերը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության կենդանական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության ժամանակագրություն]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության բուսական աշխարհը]] |- ! 3 | [[Սառույց-Մարդ]] |- ! 3 | [[Սալեմի վիճակը]] |- ! 3 | [[Ֆիլիպ Ան]] |- ! 3 | [[Սաուրոն]] |- ! 3 | [[Սփայք Լի]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնխարդ]] |- ! 3 | [[Սանջեի սուպերխումբը]] |- ! 3 | [[Հին հունական դիցաբանության աշխարհագրություն]] |- ! 3 | [[Հեյզել Էլերբի]] |- ! 3 | [[Սքոթ Բակուլա]] |- ! 3 | [[Հին անտառ]] |- ! 3 | [[Հիմնական բնազդ]] |- ! 3 | [[Սանդրա Սանտյագո]] |- ! 3 | [[Սանդրա Բերնհարդ]] |- ! 3 | [[Հեյլի Ստայնֆելդ]] |- ! 3 | [[Հիլ-Հալադ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Կամբլ]] |- ! 3 | [[Օրասիո Սանս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Հեյս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Տաուն]] |- ! 3 | [[Մայկ Էփս]] |- ! 3 | [[Մայկ Գենրի]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆել]] |- ! 3 | [[Մայկ Բայնդեր]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Վինս]] |- ! 3 | [[Սեմ Սպրուել]] |- ! 3 | [[Մայիսյան գիշեր կամ ջրահեղձ աղջիկը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ստեֆան Շվարց]] |- ! 3 | [[Մայար]] |- ! 3 | [[Սեմի Դևիս]] |- ! 3 | [[Վանեսա Էնջել]] |- ! 3 | [[Ռոբի Կոլտրեյն]] |- ! 3 | [[Ռոբին Գիվենս]] |- ! 3 | [[Ռոդ Լուրի]] |- ! 3 | [[Հանդի Ալեքսանդր]] |- ! 3 | [[Ռոդ Հոլկոմբ]] |- ! 3 | [[Հաննես Յանիկե]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բատչեր]] |- ! 3 | [[Ռոդի ՄակԴաուել]] |- ! 3 | [[Ֆլիքի արկածները]] |- ! 3 | [[Սեմ Ֆյորսթենբերգ]] |- ! 3 | [[Սքոթ Գլենն]] |- ! 3 | [[Ռոզալինդ Ռասսել]] |- ! 3 | [[Սերպիկո]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալիգան]] |- ! 3 | [[Մայքլ Բրայանտ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Շիլ]] |- ! 3 | [[Սթիվ Մայներ]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մալլիգան]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մամոնե]] |- ! 3 | [[Սպենսեր Բրեսլին]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Մինկոֆ]] |- ! 3 | [[Մայքի նոր ավտոմեքենան]] |- ! 3 | [[Սթիվ Բասթոնի]] |- ! 3 | [[Սերժանտ Յորք]] |- ! 3 | [[Ստենլի Դոնեն]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ուոլդեն]] |- ! 3 | [[Վարգեր]] |- ! 3 | [[Մայկ Ստար]] |- ! 3 | [[Վանիլային երկինք]] |- ! 3 | [[Վանեսա Ուիլյամս]] |- ! 3 | [[Ստեն Ֆիլիպս]] |- ! 3 | [[Մայկ Միտչել]] |- ! 3 | [[Մայկ Միլս]] |- ! 3 | [[Ռոբերտ Ջոն Բյորկ]] |- ! 3 | [[Հաջի Աբրեկ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Հաջի Մուրադ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ֆինգոլֆին]] |- ! 3 | [[Հատապտուղներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Հարադ]] |- ! 3 | [[Վազող մարդը]] |- ! 3 | [[Ձյունամրրիկ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ֆինդուիլաս]] |- ! 3 | [[Ֆինգոն]] |- ! 3 | [[Վադիմ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Ռոնի Կոքս]] |- ! 3 | [[Սեդի Ֆրոսթ]] |- ! 3 | [[Ռոուեն Վուդս]] |- ! 3 | [[Սեմ Էլիոթտ]] |- ! 3 | [[Հարսանեկան իրարանցում]] |- ! 3 | [[Հրեշտակների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատ]] |- ! 3 | [[Հրեշտակներ և դևեր]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Բերնբաում]] |- ! 3 | [[Հրեշների պարահանդես]] |- ! 3 | [[Օսհիլիատի մարտը]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Գուենվյոր Սմիթ]] |- ! 3 | [[Ռոջեր Դոլտրի]] |- ! 3 | [[Հրեշների ընկերությունը]] |- ! 3 | [[Ֆինռոդ]] |- ! 3 | [[Ռոն Կլեմենտս]] |- ! 3 | [[Հաջորդ Վրիժառուներ: Վաղվա օրվա հերոսները]] |- ! 3 | [[Մաեգլին]] |- ! 3 | [[Վայրի թռչունները (հեռուստասերիալ)]] |- ! 3 | [[ՄակՔենզի Կրուկ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ռոբարդս]] |- ! 3 | [[Հավայան արձակուրդներ]] |- ! 3 | [[Օսկարը և Լյուսինդան]] |- ! 3 | [[Մալկոլմ Դ. Լի]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Բրուքս]] |- ! 3 | [[Վալերիկ (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Ռոհան]] |- ! 3 | [[Մաեդրոս]] |- ! 3 | [[Վալերիա Գոլինո]] |- ! 3 | [[Ռոյ Բաթերսբի]] |- ! 3 | [[Ռոհիրիմներ]] |- ! 3 | [[Մագլոր]] |- ! 3 | [[Ռոման Կաչանով]] |- ! 3 | [[Ստեֆեն Տ. Կեյ]] |- ! 3 | [[Սեմ Ուոնամեյկեր]] |- ! 3 | [[Վալերի Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Վալենտե Ռոդրիգես]] |- ! 3 | [[Վալարի ծառը]] |- ! 3 | [[Վալար]] |- ! 3 | [[Ֆինվե]] |- ! 3 | [[Պալանտիրներ]] |- ! 3 | [[Մելիան]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Շերման]] |- ! 3 | [[Քիմբերլի Նիքսոն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Յուկիչ]] |- ! 3 | [[Շարլ Բերլինգ]] |- ! 3 | [[Շան կեսօր]] |- ! 3 | [[Շայեն ՄակԿլյուր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Նեսբիթ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Շելդոն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Քեյն]] |- ! 3 | [[Քերոլ Օլտ]] |- ! 3 | [[Քերոլայն Գուդոլ]] |- ! 3 | [[Նվագախումբ-մարդը]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ուիլբի]] |- ! 3 | [[Նումենորցիներ]] |- ! 3 | [[Շելոբ]] |- ! 3 | [[Տրեյ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Նումենոր]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Սիքինգ]] |- ! 3 | [[Տրանդուիլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Վուլվեթ]] |- ! 3 | [[Նորման Կոբերն]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Ֆարենտինո]] |- ! 3 | [[Նորման Լլոյդ]] |- ! 3 | [[Նորման Բոուլեր]] |- ! 3 | [[Քլայվ Օուեն]] |- ! 3 | [[Քնքշության խոսքեր]] |- ! 3 | [[Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարան]] |- ! 3 | [[Նոր այբբենարան]] |- ! 3 | [[Շելի Ֆաբարես]] |- ! 3 | [[Տրեյսի Ուոլտեր]] |- ! 3 | [[Նոր Վրիժառուներ 2]] |- ! 3 | [[Շոն ՄակԳինլի]] |- ! 3 | [[Շոն Հետոսի]] |- ! 3 | [[Շոն Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Շոն Դոյլ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Առնոլդ Թեյլոր]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կոլի]] |- ! 3 | [[Տրոյ Գերիտի]] |- ! 3 | [[Տրոլներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Բուտ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գան]] |- ! 3 | [[Քեննետ Կրենեմ]] |- ! 3 | [[Շիր]] |- ! 3 | [[Շինեդ Քյուսակ]] |- ! 3 | [[Շեքսպիրի և դրամայի մասին]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Գեմոն]] |- ! 3 | [[Շերոն Սմոլ]] |- ! 3 | [[Շերոն Գլես]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Դրուրի]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Էյվրի]] |- ! 3 | [[Քեննետ Ֆինկ]] |- ! 3 | [[Ջեյմս Լ. Կոնուեյ]] |- ! 3 | [[Տուոր]] |- ! 3 | [[Տուլկաս]] |- ! 3 | [[Ջեմի Միտչել]] |- ! 3 | [[Ջեննա Էլֆմեն]] |- ! 3 | [[Նիկ Մանկուզո]] |- ! 3 | [[Ջենիս Կավեյ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կլեյն]] |- ! 3 | [[Նիկ ԴիՊաոլո]] |- ! 3 | [[Քրիս Կոլֆեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Հեյվուդ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Հեյլ]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Յու]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Շվալբախ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Նեսա]] |- ! 3 | [[Ջենիֆեր Քուլիջ]] |- ! 3 | [[Ջեննի Սիգրոուվ]] |- ! 3 | [[Նիկ Չինլանդ]] |- ! 3 | [[Ջեսի Բրեդֆորդ]] |- ! 3 | [[Նենսի Մայերս]] |- ! 3 | [[Ջեսի Լ. Մարտին]] |- ! 3 | [[Ջեսի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Նենսի ՄակԿեոն]] |- ! 3 | [[Նենսի Ալեն]] |- ! 3 | [[Տղաների քաղաքը]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Լոնդոն]] |- ! 3 | [[Ջերեմի Սուարես]] |- ! 3 | [[Ջերի Ռիդ]] |- ! 3 | [[Ջերի Սթիլլեր]] |- ! 3 | [[Նիկ Ուիլինգ]] |- ! 3 | [[Նիկ Սիրսի]] |- ! 3 | [[Ջեյն Կեմպիոն]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բլում]] |- ! 3 | [[Նոր Վարագանք]] |- ! 3 | [[Նոր Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Նոյ Սեգան]] |- ! 3 | [[Տորիկո]] |- ! 3 | [[Տորի Կիթլզ]] |- ! 3 | [[Տորա Բյորչ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Բեխ]] |- ! 3 | [[Քոլին Տիգա]] |- ! 3 | [[Նշանաբանը «Թրաձուկ»]] |- ! 3 | [[Քորթնի Թեյլոր Բերնես]] |- ! 3 | [[Տոմբովի գանձապետ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Գեդրիկ]] |- ! 3 | [[Նիկ Ստալ]] |- ! 3 | [[Քուինսի Ջոնս]] |- ! 3 | [[Տոլստոյի թվաբանություն]] |- ! 3 | [[Քուրմ]] |- ! 3 | [[Քրիս Լունդկվիսթ]] |- ! 3 | [[Քրիս Կեթեն]] |- ! 3 | [[Նիրնաետ Առնոեդիադ]] |- ! 3 | [[Ջեյսոն Պրիսթլի]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Ջոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլաս Այրոնս]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Ուիլյամսոն]] |- ! 3 | [[Տոլիզին Ջաֆե]] |- ! 3 | [[Տոթ հարավային գիշերվա ժամանակ]] |- ! 3 | [[Նիկոլ Հոլոֆսեներ]] |- ! 3 | [[Ջեյ Ռոդան]] |- ! 3 | [[Նարսիլ]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսային պարեր]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆյորտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ՄակԳուեն]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Մակնի]] |- ! 3 | [[Չադ Էվերեթ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ Ֆյուջիտ]] |- ! 3 | [[Ուրսուլա Փարկեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Բլեր]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Լոուրենս]] |- ! 3 | [[Ուրախազավր Ռեքսը]] |- ! 3 | [[Պատրիսիա Հոջ]] |- ! 3 | [[Ուորվիկ Դևիս]] |- ! 3 | [[Պարահանդեսից հետո]] |- ! 3 | [[Պարգև (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 3 | [[Պեթի ԼյուՊոն]] |- ! 3 | [[Պելենորյան դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Ուոլլ սթրիթ]] |- ! 3 | [[Պեմ Գրիեր]] |- ! 3 | [[Պեմ Ֆերիս]] |- ! 3 | [[Փիթեր Կաթանեո]] |- ! 3 | [[Ունգոլիանտ]] |- ! 3 | [[Ումբար]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լևին]] |- ! 3 | [[Պետ Մորիտա]] |- ! 3 | [[Պետ Օ’Կոնոր]] |- ! 3 | [[Ուլու Գրոսբարդ]] |- ! 3 | [[Չարի կացարան]] |- ! 3 | [[Փիթեր Բոգդանովիչ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ռեմսի]] |- ! 3 | [[Չինական թաղամաս (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պալարգիրի մարտը]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուերներ]] |- ! 3 | [[Չերքեզները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Պայծառատեսը (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ուայտ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Պավել Պավլիկովսկի]] |- ! 3 | [[Չարլիի հրեշտակները]] |- ! 3 | [[Պատահաբար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Չարլի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Պատրիկ ԴեՍանտիս]] |- ! 3 | [[Չարլի Կրիդ-Մայլզ]] |- ! 3 | [[Փիթեր Հեմոնդ]] |- ! 3 | [[Պատանեկություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ստարիջ]] |- ! 3 | [[Պատերազմ և խաղաղություն (ֆիլմ, 1967)]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ռոբերտ Կարներ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Ջերոտ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Հեյդ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Էյդմեն]] |- ! 3 | [[Պատտոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Ֆիսկ]] |- ! 3 | [[Չարլզ Գրոսվենոր]] |- ! 3 | [[Չարլզ Բիսոն]] |- ! 3 | [[Փիթեր Լորդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ռ. Մոուսես]] |- ! 3 | [[Ցմահ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Պոլիկուշկա]] |- ! 3 | [[Ուեսլի Ջոնաթան]] |- ! 3 | [[Ուես Ստյուդի]] |- ! 3 | [[Ուեյն Նայտ]] |- ! 3 | [[Որս Գոլլումին բռնելու համար]] |- ! 3 | [[Ով ումից է սովորել գրել, գյուղացի երեխաները մեզնից, թե՞ մենք գյուղացի երեխանեից]] |- ! 3 | [[Ոստիկան]] |- ! 3 | [[Պոլ Ստենլի]] |- ! 3 | [[Ոսկեհատիկ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆայգ]] |- ! 3 | [[Պոլ Ֆրիմեն]] |- ! 3 | [[Պոլի Ուոկեր]] |- ! 3 | [[Պողպատե մարդը]] |- ! 3 | [[Քելլի ՄակԳիլիս]] |- ! 3 | [[Քեն Կերտիս]] |- ! 3 | [[Քեն Ռասսել]] |- ! 3 | [[Փառք (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 3 | [[Ո՞վ է ճիշտ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Պրոտոգեններ]] |- ! 3 | [[Ջ. Ու. Բեյլի]] |- ! 3 | [[Ջագերնաութ (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Շտոս]] |- ! 3 | [[Ջադ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Փայտամորուս]] |- ! 3 | [[Ջանկարլո Ջաննինի]] |- ! 3 | [[Ջասթին Լին]] |- ! 3 | [[Պոլ ՄակԳեն]] |- ! 3 | [[Քաղց կամ ոչ քաղց]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Քամիները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Ուիարդ]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ ՄակՆամարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Հեյլ]] |- ! 3 | [[Քեթ Բալլու]] |- ! 3 | [[Պեփե Բարա]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Կեթ]] |- ! 3 | [[Պլյոս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Լ. Փիթերսեն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Էթերթոն]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Դիր]] |- ! 3 | [[Պոլ Ա. Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Ուիլյամ Գարսիա,]] |- ! 3 | [[Ութումնո]] |- ! 3 | [[Պոլ Բարտել]] |- ! 3 | [[Քեթլին Բար]] |- ! 3 | [[Ուիլմեր Վալդերամա]] |- ! 3 | [[Ուիլի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ուիլը և Գրեյսը]] |- ! 3 | [[Ուիլ և Գրեյս]] |- ! 3 | [[Ուիլ Յուն Լի]] |- ! 3 | [[Ուիլ Մենոտ]] |- ! 3 | [[Քեթրին Ռոս]] |- ! 3 | [[Պոլ Հիփ]] |- ! 3 | [[Ջերոդ Միքսոն]] |- ! 3 | [[Տիտանների մենամարտը]] |- ! 3 | [[Ռեյ Ռոմանո]] |- ! 3 | [[Ջոշուա Մալինա]] |- ! 3 | [[Օնժանյու Էլիս]] |- ! 3 | [[Օսթին Պենդլտոն]] |- ! 3 | [[Օսի Դևիս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ռոս]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Սիլվերմեն]] |- ! 3 | [[Մելկոր]] |- ! 3 | [[Մելիսա Սեյջմիլեր]] |- ! 3 | [[Ջոշ Հատչերսոն]] |- ! 3 | [[Մելիսա Դե Սուզա]] |- ! 3 | [[Օսկար (11-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջոջի Տոկորո]] |- ! 3 | [[Օմիդ Աբտախի]] |- ! 3 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Մել Սմիթ]] |- ! 3 | [[Օսկար (12-րդ մրցանակաբաշխություն)]] |- ! 3 | [[Ջորդան Պրենտիս]] |- ! 3 | [[Մեթրի պատմությունները]] |- ! 3 | [[Մեթրը և հոգեղեն լույսը]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ֆոքս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Գալո]] |- ! 3 | [[Մեթյու Օ’Կալագան]] |- ! 3 | [[Ջորջ Դզունդզա]] |- ! 3 | [[Մեթյու Ռիզ]] |- ! 3 | [[Տանգոռոդրիմ]] |- ! 3 | [[Ջորջ ԴիՉենցո]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Պոնտել]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Ուորդ]] |- ! 3 | [[Տայլեր Պերի]] |- ! 3 | [[Ջոն Վերնոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Նյուլենդ]] |- ! 3 | [[Մի քանի բառ «Պատերազմ և խաղաղություն» վեպի վերաբերյալ]] |- ! 3 | [[Մերսեդես Մասուն]] |- ! 3 | [[Մերկ մախա (Ֆրանցիսկո Գոյայի նկար)]] |- ! 3 | [[Ջոն Ուոտերս]] |- ! 3 | [[Մերիոն Ռոս]] |- ! 3 | [[Տեմի ՄակԻնտոշ]] |- ! 3 | [[Ջոն Ջ. Էվիլդսեն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ռիրդոն]] |- ! 3 | [[Տելքիններ]] |- ! 3 | [[Մերիեն Սելդես]] |- ! 3 | [[Մերիել Հեմինգուեյ]] |- ! 3 | [[Մերիամ դ’Աբո]] |- ! 3 | [[Օձալեզու Գրիմա]] |- ! 3 | [[Ջոն Քերոլ Լինչ]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Բրաուն]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆիդլեր]] |- ! 3 | [[Մերի Կեյ Պլեյս]] |- ! 3 | [[Մերի Լամբերտ]] |- ! 3 | [[Մերի Էլիզաբեթ Մասթրանտոնիո]] |- ! 3 | [[Օլիվիա Քոլման]] |- ! 3 | [[Ջոն Ֆոսթեր]] |- ! 3 | [[Օլվե]] |- ! 3 | [[Մեննան Յապո]] |- ! 3 | [[Մենեգրոտ]] |- ! 3 | [[Ջոնաթան Կոյ]] |- ! 3 | [[Մեյսի Գրեյ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Էրմիտաժ]] |- ! 3 | [[Տայ Շերիդան]] |- ! 3 | [[Ջոն Մոֆիթ]] |- ! 3 | [[Մարկ Կոուեն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Հեմեկեր]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոմանեկ]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռոլսթոն]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Մորս]] |- ! 3 | [[Մարկ Ռիսլի]] |- ! 3 | [[Ռալֆ Նելսոն]] |- ! 3 | [[Ռակել Կաստրո]] |- ! 3 | [[Ռաման Հյուի]] |- ! 3 | [[Ռայլիի առաջին ժամադրությունը]] |- ! 3 | [[Ռասել Լեյն]] |- ! 3 | [[Վիվեկա Լինդֆորս]] |- ! 3 | [[Ռազա Ջեֆրի]] |- ! 3 | [[Վիոլա Դեվիս]] |- ! 3 | [[Ռեբեքա Պիջոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Դերվին]] |- ! 3 | [[Ռեյ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Ռեյ Բարետ]] |- ! 3 | [[Վիշապները հին հունական դիցարանում]] |- ! 3 | [[Մարկ Դենիելս]] |- ! 3 | [[Ռեյ Միգեր]] |- ! 3 | [[Մարլի Մետլին]] |- ! 3 | [[Ռեյ Պաթերսոն]] |- ! 3 | [[Մարկ Վելի]] |- ! 3 | [[Ռադե Շերբեջիա]] |- ! 3 | [[Մարտին Շոու]] |- ! 3 | [[Ջորջ Շերման]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ուենդտ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Պան Կոսմատոս]] |- ! 3 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլ]] |- ! 3 | [[Ջորջ Սիթոն]] |- ! 3 | [[Տակեր Գեյթս]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Այվի]] |- ! 3 | [[Ջուդիտ Ռեյլի]] |- ! 3 | [[Մեգան Դոդս]] |- ! 3 | [[Տադանոբու Ասանո]] |- ! 3 | [[Մաքս Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Ջ. Հաուս]] |- ! 3 | [[Մարտին Միլներ]] |- ! 3 | [[Ռադագաստ (հերոս)]] |- ! 3 | [[Ջուլիան Ֆարինո]] |- ! 3 | [[Ջուլիո]] |- ! 3 | [[Մարտին Դևիդսոն]] |- ! 3 | [[Տ.Կ. Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջոֆրի Նոթագ,]] |- ! 3 | [[Վրիժառուները (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Մարվին Ջ. ՄակԻնտայր]] |- ! 3 | [[Մարվին Միլեր]] |- ! 3 | [[Ջրային աստվածություններ]] |- ! 3 | [[Մարշա Գուդման]] |- ! 3 | [[Մարկո Ֆերերի]] |- ! 3 | [[Մարկյորի գրառումներ (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ջոն Նեթլզ]] |- ! 3 | [[Ջոն Մեյբերի]] |- ! 3 | [[Նատաշա ՄակԷլհոուն]] |- ! 3 | [[Ջո Մարի Պեյթոն-Նոբլ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան ՄակԿեյ]] |- ! 3 | [[Տիլիոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Ուիլսոն]] |- ! 3 | [[Տիբոր Տակաչ]] |- ! 3 | [[Քրիստիան Նայբի]] |- ! 3 | [[Ջին Սմարտ]] |- ! 3 | [[Յեն Հարտ]] |- ! 3 | [[Յանկիների հպարտությունը]] |- ! 3 | [[Ջո Դանտե]] |- ! 3 | [[Յան Սվերակ]] |- ! 3 | [[Ջո Կարնախան]] |- ! 3 | [[Տերն ու ծառան (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Քրիստին Լատի]] |- ! 3 | [[Ջիմ Կարտեր]] |- ! 3 | [[Ջո Ռոտ]] |- ! 3 | [[Մուրճաձեռք Հելմ]] |- ! 3 | [[Մուն Բլադգուդ]] |- ! 3 | [[Ջո Ֆլաերտի]] |- ! 3 | [[Քրիստին Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Ջոան Չեն]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Կոուլ]] |- ! 3 | [[Քրիստինա Պիկլզ]] |- ! 3 | [[Տերի ՄակԴոնաֆ]] |- ! 3 | [[Ջոան Ֆրիման]] |- ! 3 | [[Տերի Հյուզ]] |- ! 3 | [[Ջիմ Հենսոն]] |- ! 3 | [[Ջիմ Թերներ]] |- ! 3 | [[Ջոդի Լին Օ’Կիֆի]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Բեննեթ]] |- ! 3 | [[Ջեք-Ջեքը հարձակվում է]] |- ! 3 | [[Նատան Յուրան]] |- ! 3 | [[Ջեք Բլեկ]] |- ! 3 | [[Նան Էլմոտ]] |- ! 3 | [[Ջեք Թոմփսոն]] |- ! 3 | [[Քրիս Ռոկ]] |- ! 3 | [[Նայջել Հևերս]] |- ! 3 | [[Ջեք Պելանս]] |- ! 3 | [[Ջեք Սմայտ]] |- ! 3 | [[Ջեքի Էրլ Հեյլի]] |- ! 3 | [[Քրիս Քոլամբուս]] |- ! 3 | [[Նախալեռ]] |- ! 3 | [[Տիմոտի Օմանդսոն]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Տիմ Դեյլի]] |- ! 3 | [[Նազգուլներ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Կոեն]] |- ! 3 | [[Յուրիա Նարա]] |- ! 3 | [[Ջեֆ ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Ջեֆ Ուոդլոու]] |- ! 3 | [[Յուկի Ամամի]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Լյուիս]] |- ! 3 | [[Ջեֆրի Նորդլինգ]] |- ! 3 | [[Տիմ Ռաս]] |- ! 3 | [[Տիմ Մետիսոն]] |- ! 3 | [[Ջիլ Ջանգեր]] |- ! 3 | [[Քրիս Օ'Դոնել]] |- ! 3 | [[Տիմ Էբել]] |- ! 3 | [[Մորիս ԼաՄարշ]] |- ! 3 | [[Ջոել Գարլենդ]] |- ! 3 | [[Միա Կիրշներ]] |- ! 3 | [[Մինաս Իթիլ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակՆելի]] |- ! 3 | [[Միջնադարյան Եվրոպա]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մեծ պատերազմը]] |- ! 3 | [[Միջերկրի մարտերի ու պատերազմների ցանկ]] |- ! 3 | [[Միջերկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Քևին Ջուբինվիլ]] |- ! 3 | [[Միջեկրի էլֆերի ցանկ]] |- ! 3 | [[Ջոն Լինչ]] |- ! 3 | [[Քևին Ռոդնի Սալիվան]] |- ! 3 | [[Մինգ-Նա]] |- ! 3 | [[Մինաս Տիրիթ]] |- ! 3 | [[Օդանավ (բալլադ)]] |- ! 3 | [[Ջոն Կալամ]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԴոնալդ]] |- ! 3 | [[Ջոն Կապելոս]] |- ! 3 | [[Ջոն Կասսավետիս]] |- ! 3 | [[Միմի Լեդեր]] |- ! 3 | [[Օզ երկրի հրաշագործը]] |- ! 3 | [[Ջոն Կրայեր]] |- ! 3 | [[Միկաել Հոֆսթրյոմ]] |- ! 3 | [[Ջոն Հենսլի]] |- ! 3 | [[Ջոն Հովարդ Դեյվիս]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Կոթոն]] |- ! 3 | [[Միլբերն Սթոուն]] |- ! 3 | [[Օլիվեր Հադսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Մաքթիրնան]] |- ! 3 | [[Միայնակ սրտեր]] |- ! 3 | [[Քևին ՄակԿարտի]] |- ! 3 | [[Քևին Կորիգեն]] |- ! 3 | [[Մորդոր]] |- ! 3 | [[Ջոն Աչորն]] |- ! 3 | [[Մորանոնի մարտը]] |- ! 3 | [[Քրիստոֆեր Ադամսոն]] |- ! 3 | [[Ջոել Կարտեր]] |- ! 3 | [[Մոր'դուի լեգենդը]] |- ! 3 | [[Մոսկվայի պանորամա]] |- ! 3 | [[Ջոեննա Կերնս]] |- ! 3 | [[Մոնիկա Կելխուն]] |- ! 3 | [[Մոնիկ]] |- ! 3 | [[Մոմ]] |- ! 3 | [[Մոլորակ 51]] |- ! 3 | [[Ջոզեֆ Ռուբին]] |- ! 3 | [[Ջոն Բլուզալ]] |- ! 3 | [[Քևին Կոնրոյ]] |- ! 3 | [[Մոդի Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Քևին Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Ջոն Բոուեբ]] |- ! 3 | [[Մնաս բարով, կեղտոտ Ռուսաստան]] |- ! 3 | [[Մյունխեն (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Միֆրիլ]] |- ! 3 | [[Միֆ]] |- ! 3 | [[Քևին Դաուլինգ]] |- ! 3 | [[Ջոն Գեց]] |- ! 3 | [[Միրիել Սերիդե]] |- ! 3 | [[Ջոն Գոռրի]] |- ! 3 | [[Ջոն Գրայզ]] |- ! 3 | [[Տերենս Յանգ]] |- ! 3 | [[Վինսենտ Ուորդ]] |- ! 3 | [[Մայլո Օ’Շի]] |- ! 3 | [[New York Post]] |- ! 3 | [[Բրայան Կոփելման]] |- ! 3 | [[Լոուրենս Դոբկին]] |- ! 3 | [[Լոնի Չեպմեն]] |- ! 3 | [[Դին Ջոնս]] |- ! 3 | [[Ultimate X-Men]] |- ! 3 | [[Բրայան Հելգելենդ]] |- ! 3 | [[Ump Ultimate Stars]] |- ! 3 | [[University of Chicago Press]] |- ! 3 | [[Ամսագիր]] |- ! 3 | [[Բրայան Կրաուզե]] |- ! 3 | [[Թոմ Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Բամբադիլ]] |- ! 3 | [[Բրայան Կլագման]] |- ! 3 | [[Vanity Fair (magazine)]] |- ! 3 | [[Դիտո Մոնտիել]] |- ! 3 | [[Լոգան՝ Կուղխ]] |- ! 3 | [[Թոմ Գայրի]] |- ! 3 | [[Դյուգրեյ Սքոթ]] |- ! 3 | [[Դյուի Հեմփֆրի]] |- ! 3 | [[Լյուցերն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Երկու եղբայր (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Այեյն Գլեն]] |- ! 3 | [[Թոմ Դեյ]] |- ! 3 | [[Այմի Գարսիա]] |- ! 3 | [[Այնուր]] |- ! 3 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիսթ կրտ.]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆալչուկ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Փիթտ]] |- ! 3 | [[Time (журнал)]] |- ! 3 | [[Լորենց Տեյթ]] |- ! 3 | [[Լորեն Հոլի]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ռենֆրո]] |- ! 3 | [[Լորեն Հաթոն]] |- ! 3 | [[Եփրոսինա]] |- ! 3 | [[Բրայան Փարկեր]] |- ! 3 | [[Բրեդ Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Լորեն Գրեմ]] |- ! 3 | [[Բրայոն Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Բրայան Ֆ. Օ’Բիրն]] |- ! 3 | [[Time Inc.]] |- ! 3 | [[Երրորդ մարդը]] |- ! 3 | [[Toho]] |- ! 3 | [[Լորա Ֆրեյզեր]] |- ! 3 | [[Tokyo Mew Mew]] |- ! 3 | [[Դյուլի Հիլ]] |- ! 3 | [[Լյուսի Պանչ]] |- ! 3 | [[Բրեդ Ֆուրման]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնտոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդա Պլամեր]] |- ! 3 | [[Библиотека Максима Мошкова]] |- ! 3 | [[Թոնի Անսելմո]] |- ! 3 | [[Լիխոլեսիե]] |- ! 3 | [[Большая датская энциклопедия]] |- ! 3 | [[Բաքլենդ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Բոյարին Օրշան]] |- ! 3 | [[Լիլի Թոմլին]] |- ! 3 | [[Բոլորն ասում են, որ ես սիրում եմ քեզ]] |- ! 3 | [[Լիզեթ Էնթոնի]] |- ! 3 | [[Ամանդիլ]] |- ! 3 | [[Весь Мир]] |- ! 3 | [[Դոն Լիվեր]] |- ! 3 | [[Ամանդա Դետմեր]] |- ! 3 | [[Весь мир (издательство)]] |- ! 3 | [[Բոբբի Ռոտ]] |- ! 3 | [[Բեթի Ուայտ]] |- ! 3 | [[Газета.Ru]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Առաջին տարին]] |- ! 3 | [[Աման (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Թոմոկո Յամագուտի]] |- ! 3 | [[Афиша (журнал)]] |- ! 3 | [[Լյուսի Գյուտերիջ]] |- ! 3 | [[Թոմ Տիկվեր]] |- ! 3 | [[Թոմ Խենքս]] |- ! 3 | [[Viking Press]] |- ! 3 | [[Թոմ Հուփեր]] |- ! 3 | [[Բրայան Դենեհի]] |- ! 3 | [[Wired]] |- ! 3 | [[Wired.com]] |- ! 3 | [[Լյութիեն]] |- ! 3 | [[Երկնագույն]] |- ! 3 | [[Դոլ Գիլդուր]] |- ! 3 | [[Լլոյդ Բոկներ]] |- ! 3 | [[Լինդոն]] |- ! 3 | [[Երկաթե բլուրներ]] |- ! 3 | [[Երիտասարդություն (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ամերիկայի սիրելիները]] |- ! 3 | [[Թոմաս Բորչ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Լինելով Ջոն Մալկովիչ]] |- ! 3 | [[Аниматор.ру]] |- ! 3 | [[Թոմաս Կրեչման]] |- ! 3 | [[Երեկույթի կենտրոնը]] |- ! 3 | [[Բորոդինո (բանաստեղծություն)]] |- ! 3 | [[Լինդսեյ Դունկան]] |- ! 3 | [[Թոլ-Էրեսսեա]] |- ! 3 | [[Զախարի Նայտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Բեթմուվենի գաղտնիքը]] |- ! 3 | [[Ընթերցողների շրջան]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երկրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Կերբի]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության երրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Բրունո Բարետո]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության չորրորդ ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Դեննիս Ուիվեր]] |- ! 3 | [[The Age]] |- ! 3 | [[Բրուկլին]] |- ! 3 | [[Բրուկ Լենգտոն]] |- ! 3 | [[Թաիլանդերեն]] |- ! 3 | [[Խոլստոմեր]] |- ! 3 | [[Դեշ Մայոկ]] |- ! 3 | [[Խլոյա Բեյլի]] |- ! 3 | [[Թանկ արժե (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Զգուշացեք Բեթմենից]] |- ! 3 | [[Թեդ Լևայն]] |- ! 3 | [[Խենկ Ազարիա]] |- ! 3 | [[Թեդ Կոտչեֆ]] |- ! 3 | [[The Chosun Ilbo]] |- ! 3 | [[Բերի Դևիս]] |- ! 3 | [[Խոդինկա (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Taylor & Francis]] |- ! 3 | [[Անդուին]] |- ! 3 | [[Դեննի Մասթերսոն]] |- ! 3 | [[Էդ Ամես]] |- ! 3 | [[Էբոն Մոս-Բակրակ]] |- ! 3 | [[Sight & Sound]] |- ! 3 | [[Դենխոլմ Էլիոթ]] |- ! 3 | [[Դենն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Բարբարա Անդերսոն]] |- ! 3 | [[Slobodna Dalmacija]] |- ! 3 | [[Smarthistory]] |- ! 3 | [[Գաբի Հոֆման]] |- ! 3 | [[Խուան (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[TV by the Numbers]] |- ! 3 | [[Էբբի Կորնիշ]] |- ! 3 | [[Անդրեի և մեղվիկ Ուելլիի արկածները]] |- ! 3 | [[Էարենդիլ]] |- ! 3 | [[Դեննի Ռ. ՄակԲրայդ]] |- ! 3 | [[Խոստովանություն (Լև Տոլստոյ)]] |- ! 3 | [[Ընդերցանության առաջին ռուսերեն գիրք]] |- ! 3 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 3 | [[Դեննիս Դուգան]] |- ! 3 | [[Բևերլի Միտչել]] |- ! 3 | [[Թեդ Ուաս]] |- ! 3 | [[Դերբի Խինտոն]] |- ! 3 | [[Դիկ Ուեսոն]] |- ! 3 | [[Բրետ Ռետներ]] |- ! 3 | [[Զայրույթի պատերազմ]] |- ! 3 | [[Լուկաս Բլեկ]] |- ! 3 | [[Զակարի Կուինտո]] |- ! 3 | [[Լուիս Մենդիլոր]] |- ! 3 | [[Լուիս Մանդոկի]] |- ! 3 | [[Լուիս Հերտեմ]] |- ! 3 | [[Դիլան Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Թեոդեն]] |- ! 3 | [[Զակ Նորման]] |- ! 3 | [[Թեյլոր Նեգրոն]] |- ! 3 | [[Զակ Գալիֆիանակիս]] |- ! 3 | [[Բրենսկոմ Ռիչմոնդ]] |- ! 3 | [[Լուիս Արման Գարսիա]] |- ! 3 | [[Անա Օրտիզ]] |- ! 3 | [[Այսպիսով, ի՞նչ անենք]] |- ! 3 | [[Թզուկ]] |- ! 3 | [[Զակ Բրաֆ]] |- ! 3 | [[Թզուկներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Լորիեն (անտառ)]] |- ! 3 | [[Լուսավորության պտուղները]] |- ! 3 | [[Զարդարանքը]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն 3]] |- ! 3 | [[Խավարի իշխանություն]] |- ! 3 | [[Անգմարի կախարդ-թագավոր]] |- ! 3 | [[Խառադ]] |- ! 3 | [[Անգմար]] |- ! 3 | [[Զարդանախշ]] |- ! 3 | [[Խայթ (թուր)]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների և սարափների պատմություն]] |- ! 3 | [[Անգլիական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[The Irish Times]] |- ! 3 | [[Դիաննա Դանագան]] |- ! 3 | [[Բրիտանական կայսրության շքանշան]] |- ! 3 | [[Խաղալիքների պատմություն: Ժամանակով մոռացվածը]] |- ! 3 | [[Դժվար թիրախ]] |- ! 3 | [[The Korea Times]] |- ! 3 | [[Բրիջիտ Նիլսեն]] |- ! 3 | [[Բրիոլին]] |- ! 3 | [[Անգբանդ]] |- ! 3 | [[Լև Տոլստոյի այբբենարան]] |- ! 3 | [[Բրիժիտ Բակո]] |- ! 3 | [[Զավեն Բոյաջյան]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԴուգալ]] |- ! 3 | [[Դոն ՄակԿելար]] |- ! 3 | [[Կազակներ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Ալեքս Օ’Լոկլին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հանտ]] |- ! 3 | [[Ժյուլետ Բինոշ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հեյմեն]] |- ! 3 | [[Ժյուսթին Բեյթման]] |- ! 3 | [[Դևիդ Հյու Ջոնս]] |- ! 3 | [[Իքս մարդիկ: Առաջին դաս]] |- ! 3 | [[Իրվինգ Ջ. Մուր]] |- ! 3 | [[Իրվին Ուինկլեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Պատերսոն]] |- ! 3 | [[Բեն Շենկման]] |- ! 3 | [[Բիլ Սմիթրովիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ ՄակԿալում]] |- ! 3 | [[Ժորժ Կորաֆաս]] |- ! 3 | [[Ի՞նչ է արվեստը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մարսիանո]] |- ! 3 | [[Ադևալե Ակինոյե-Ագբաժե]] |- ! 3 | [[Աեգնոր]] |- ! 3 | [[Իվեն Ռոս]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզար]] |- ! 3 | [[Ազանուլբիզարի մարտը]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կրամհոլց]] |- ! 3 | [[Բեն Մենդելսոն]] |- ! 3 | [[Իվան Պասեր]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆագերբաքի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Էյր]] |- ! 3 | [[Եգիպտոսի արքայազնը]] |- ! 3 | [[Ժաննոտ Շվարց]] |- ! 3 | [[Աարոն Ուայտ]] |- ! 3 | [[Աարոն Տեյլոր-Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Լավա (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Բիլե Աուգուսթ]] |- ! 3 | [[Ադա Նիկոդեմու]] |- ! 3 | [[Բիլ Ֆորսայտ]] |- ! 3 | [[Ժերար Ուրի]] |- ! 3 | [[Լայոշ Կոլտաի]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիլենդ]] |- ! 3 | [[Ադամ Գարսիա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լիվինգսթոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լոուել Ռիչ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Լևին]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կարսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կլեննոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Կոբերն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Մաքի Ֆասեթ]] |- ! 3 | [[Բեն Չապլին]] |- ! 3 | [[Լարա Ֆլինն Բոյլ]] |- ! 3 | [[Ալան Սիմոնդս]] |- ! 3 | [[Բենջամին Բրետ]] |- ! 3 | [[Ինչ եմ ես տեսել երազում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Իզենգարդ]] |- ! 3 | [[Ինը յարդ]] |- ! 3 | [[Իզենգարդի անկումը]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Լևի]] |- ! 3 | [[Ինդիս (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Իզմայիլ Բեյ]] |- ! 3 | [[Ալան Ջ. Պակուլա]] |- ! 3 | [[Բերնարդ ՄակԷվետի]] |- ! 3 | [[Ինչի՞ համար (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Ալան Տեյլոր]] |- ! 3 | [[Իթիլիեն]] |- ! 3 | [[Ալբերտ (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Իլյա Օստրոուխով]] |- ! 3 | [[Իմելդա Ստոնտոն]] |- ! 3 | [[Բետ Գրանտ]] |- ! 3 | [[Բերեն]] |- ! 3 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Տակեր]] |- ! 3 | [[Ալան Կլարկ]] |- ! 3 | [[Ալան Իսթմեն]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին]] |- ! 3 | [[Բիլ Բրոչտրուպ]] |- ! 3 | [[Իգոր Կովալև]] |- ! 3 | [[Իվ Սիմոնո]] |- ! 3 | [[Ազգային կրթության մասին (1875)]] |- ! 3 | [[Ազրաիլ (պոեմ)]] |- ! 3 | [[Իսպանացիները (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Դևիդ Յետս]] |- ! 3 | [[Ալեքս Մենեսես]] |- ! 3 | [[Իսիլդուր]] |- ! 3 | [[Իսթերլինգներ]] |- ! 3 | [[Իսաակ Դե Բանկոլե]] |- ! 3 | [[Ինչպես է պտտվում աշխարհը]] |- ! 3 | [[Ինքնակոչը]] |- ! 3 | [[Ինքնաթիռներ: Կրակ և ջուր]] |- ! 3 | [[Իդրիլ]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 2]] |- ! 3 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին]] |- ! 3 | [[Ալեքս Հարդկեսլ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Ցուկեր]] |- ! 3 | [[Ինչպես հաճախ, գույնզգույն ամբոխով շրջապատված է]] |- ! 3 | [[Դևիդ Պետրարկա]] |- ! 3 | [[Ալեքս Կինգսթոն]] |- ! 3 | [[Լարի Լամբ]] |- ! 3 | [[Բոբ Ֆոսս]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և միսթր Ֆրիզը]] |- ! 3 | [[Դոնովան Սքոթ]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (սերիալ)]] |- ! 3 | [[Թոնի Սինգլտերի]] |- ! 3 | [[Էլպիդիա Կարիլո]] |- ! 3 | [[Լի Մերիվեզեր]] |- ! 3 | [[Кларк, Кеннет Маккензи]] |- ! 3 | [[Комикс-Арт]] |- ! 3 | [[Բեթմենը և Ռոբին (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Դորիաթ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գոլդտուեյտ]] |- ! 3 | [[Բոբ Գանտոն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի արկածները]] |- ! 3 | [[Լի Ասկվիտ-Կոու]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Սուպերմենի ժամը]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Կեմֆիլդ]] |- ! 3 | [[Լեքս Պասարիս]] |- ! 3 | [[Դուգլաս ՄակԳրատ]] |- ! 3 | [[Բո Դրեմանն]] |- ! 3 | [[Բեթմենի և Տարզանի ժամը]] |- ! 3 | [[Երաժշտական ներկայացում]] |- ! 3 | [[Լի Ջ. Կոբ]] |- ! 3 | [[Мир приключений]] |- ! 3 | [[Դոն Սիգել]] |- ! 3 | [[Դոն Միտչել]] |- ! 3 | [[Թոնի Լո Բյանկո]] |- ! 3 | [[Դոն Մյուրեյ]] |- ! 3 | [[Լիզա Զեյն]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Գոթեմի ասպետը]] |- ! 3 | [[Դոն Չեֆի]] |- ! 3 | [[Երգ վաճառական Կալաշնիկովի մասին]] |- ! 3 | [[Դոն Ռուս]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Կարմիր գլխարկի տակ]] |- ! 3 | [[Բոբ Սպիրս]] |- ! 3 | [[Լի Ստերնտալ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Քաջ և համարձակ]] |- ! 3 | [[Բեթմեն. Ֆանտազմի դիմակը]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (մուլտսերիալ, 2004)]] |- ! 3 | [[Բոբ Սագետ]] |- ! 3 | [[Լի Տամահորի]] |- ! 3 | [[Թոնի Մարտին]] |- ! 3 | [[Դոնալդ Մոֆետ]] |- ! 3 | [[Աղջիկը Ջերսիից]] |- ! 3 | [[Բեթմեն (սերիալ, 1943)]] |- ! 3 | [[Դուգլաս Սիլ]] |- ! 3 | [[Թուրին Թուրամբար]] |- ! 3 | [[Դևիդ Գուլդ]] |- ! 3 | [[Բեյոնսե Նոուլզ]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բաուերս]] |- ! 3 | [[ТАСС]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բարետ]] |- ! 3 | [[Լեմոնտ Ջոնսոն]] |- ! 3 | [[Դևիդ Բլեր]] |- ! 3 | [[Ալիա Շոկատ]] |- ! 3 | [[Художественная литература (издательство)]] |- ! 3 | [[Լեհական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Художник РСФСР (издательство)]] |- ! 3 | [[ԼեՎար Բյորտոն]] |- ! 3 | [[Энциклопедия Британника]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դեյկեր]] |- ! 3 | [[Эхо Москвы]] |- ! 3 | [[Ա. Դ. Զ.]] |- ! 3 | [[Բիլի Բոյդ]] |- ! 3 | [[Ալեքսիս Դզենա]] |- ! 3 | [[Դևիդ Դրուրի]] |- ! 3 | [[Լեննի Ջեյմս]] |- ! 3 | [[Ժան-Պեր Կասել]] |- ! 3 | [[Եվ կրկին Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Բելեգ]] |- ! 3 | [[Եսայի]] |- ! 3 | [[Национальная галерея искусства]] |- ! 3 | [[Բեթմենն ընդդեմ Դրակուլայի]] |- ! 3 | [[Ալֆրեդ Բյորկ]] |- ! 3 | [[Լեսլի Բիբ]] |- ! 3 | [[ОЛМА Медиа Групп]] |- ! 3 | [[Ժակլին Կիմ]] |- ! 3 | [[Դուիզիլ Զափա]] |- ! 3 | [[Դունլանդ]] |- ! 3 | [[Ժակլին Սմիթ]] |- ! 3 | [[Լեո ՄակԿերն]] |- ! 3 | [[Ալյոշա Գորշոկ]] |- ! 3 | [[Բելերիանդ]] |- ! 3 | [[Դրագոր Բրագոլլախ]] |- ! 3 | [[Եպիսկոպոս]] |- ! 3 | [[Ժամանակի մեքենա (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 3 | [[Բելիտա Մորենո]] |- ! 3 | [[Բեկի Նյուտոն]] |- ! 3 | [[Լեոնարդ Նիմոյ]] |- ! 3 | [[Լեոն Բենսոն]] |- ! 3 | [[Ալիսի Բրագա]] |- ! 3 | [[Կաբելագործը]] |- ! 3 | [[Խելագարի գրառումները (վիպակ)]] |- ! 3 | [[Screen Actors Guild Awards]] |- ! 3 | [[Գիշերային օձ]] |- ! 3 | [[Էլենդիլ]] |- ! 3 | [[Chicago Tribune]] |- ! 3 | [[Կերի Վաշինգտոն]] |- ! 3 | [[Կերի Ուոլգրեն]] |- ! 3 | [[Գլամդրինգ]] |- ! 3 | [[Գիրիոն]] |- ! 3 | [[Էլեն Ֆալկոն]] |- ! 3 | [[Chris Claremont]] |- ! 3 | [[Կետրին Մորիս]] |- ! 3 | [[Գլաուրունգ]] |- ! 3 | [[Էնթեր]] |- ! 3 | [[Գիշեր և ցերեկ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Comic Book Resources]] |- ! 3 | [[Էնթոնի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[Complex (magazine)]] |- ! 3 | [[Գիլբերտ Գոթֆրիդ]] |- ! 3 | [[Կետլին Կուինլեն]] |- ! 3 | [[Դարհեմյան ցուլը]] |- ! 3 | [[Ապագայի Բեթմենը]] |- ! 3 | [[Գերմանական վերածնունդ]] |- ! 3 | [[Դավանաբանական աստվածաբանության հետազոտություն]] |- ! 3 | [[Դանտե Բասկո]] |- ! 3 | [[Գլորֆինդել]] |- ! 3 | [[Կիմ Ռոսի Ստյուարտ]] |- ! 3 | [[Դասակ (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Կիմ Դիքենս]] |- ! 3 | [[Կիմ Դելանի]] |- ! 3 | [[Էնդի դե Էմոնի]] |- ! 3 | [[Դաստիարակություն և կրթություն]] |- ! 3 | [[British Academy of Film and Television Arts]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Բերգման]] |- ! 3 | [[Կերտվուդ Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Դ. Վեյման]] |- ! 3 | [[Առաջին մարտը Բելերիանդի համար]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Լոուրի]] |- ! 3 | [[Էնդրյու Հասմանն]] |- ! 3 | [[Արվեստի մասին]] |- ! 3 | [[Կիլե Սանչեզ]] |- ! 3 | [[Էլի Մարիենտալ]] |- ! 3 | [[Ապոկալիպսիս (Marvel Comics)]] |- ! 3 | [[Գլեն Կին]] |- ! 3 | [[Կետի Ստաֆ]] |- ! 3 | [[Daily Express]] |- ! 3 | [[Batman]] |- ! 3 | [[Empire (журнал)]] |- ! 3 | [[Կելի Էսբյորի]] |- ! 3 | [[Կելեբրիմբոր]] |- ! 3 | [[Էնսոն Մաունտ]] |- ! 3 | [[Կելեբորն]] |- ! 3 | [[El Mundo]] |- ! 3 | [[Էլ Մակֆերսոն]] |- ! 3 | [[Արքան և ես]] |- ! 3 | [[Էինգոլ]] |- ! 3 | [[Կարմիրները (ֆիլմ)]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Էդվարդս]] |- ! 3 | [[Evening Standard]] |- ! 3 | [[Դելբերտ Մանն]] |- ! 3 | [[Գենրի Թոմաս]] |- ! 3 | [[Գենրի Դերոու]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Մակի]] |- ! 3 | [[Էնտոնի Շեր]] |- ! 3 | [[Կարհարոտ]] |- ! 3 | [[Դելգո]] |- ! 3 | [[Կեղծ կտրոն (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[E! Online]] |- ! 3 | [[Daily News (New York)]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյ]] |- ! 3 | [[Գերիտ Գրեմ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 5)]] |- ! 3 | [[Էնն-Մարգրետ]] |- ! 3 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 7)]] |- ! 3 | [[Գերի Նելսոն]] |- ! 3 | [[Աշիկ Կերիբ (Լերմոնտով)]] |- ! 3 | [[Կետի Բեյկեր]] |- ! 3 | [[Կետ Սաուսի]] |- ! 3 | [[Կեսգիշերային կովբոյը]] |- ! 3 | [[Գերի Դենիելս]] |- ! 3 | [[Էլայ Ռոտ]] |- ! 3 | [[Դեբորա-Լի Ֆյորնես]] |- ! 3 | [[Արտ Վիտելո]] |- ! 3 | [[Գերի Բասարաբա]] |- ! 3 | [[Էլդար (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Կեյլ Բրաուն]] |- ! 3 | [[Արտեդայն]] |- ! 3 | [[Էլդամար]] |- ! 3 | [[Դեբորա Քեննեդի]] |- ! 3 | [[Battle Stadium D.O.N]] |- ! 3 | [[Էնգուս Տ. Ջոնս]] |- ! 3 | [[Էդրիան Լայն]] |- ! 3 | [[Էմի Հեկերլինգ]] |- ! 3 | [[Գրանտ Հեսլով]] |- ! 3 | [[Ավտոմեքենաներ 3]] |- ! 3 | [[Էմբեր Խյորդ]] |- ! 3 | [[Էմի Բրեննեման]] |- ! 3 | [[2005 կինոյում]] |- ! 3 | [[Գտնել կարճահասակին]] |- ! 3 | [[Էմի Լոկեյն]] |- ! 3 | [[Կոբի Սմոլդերս]] |- ! 3 | [[Գրեյսթոն Հոլտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Հարպեր]] |- ! 3 | [[Էմի Հիլ]] |- ! 3 | [[Գրետխեն Մոլ]] |- ! 3 | [[Գուն Լի]] |- ! 3 | [[Էմի Յասբեկ]] |- ! 3 | [[Ավելի լավ չի լինում]] |- ! 3 | [[Կյանքի մասին]] |- ! 3 | [[Գրիֆինները]] |- ! 3 | [[Ավարներ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[42-րդ փողոցը]] |- ! 3 | [[Կոլամբուս Շորտ]] |- ! 3 | [[Գրեմ Կրոուդեն]] |- ! 3 | [[Կլու Գուլագեր]] |- ! 3 | [[Գրեգ Գենրի]] |- ! 3 | [[Գրեգ Կիներ]] |- ! 3 | [[1920-1929 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 3 | [[Էլոդի Բուշե]] |- ! 3 | [[Արբենին (պիես)]] |- ! 3 | [[Կոնստանս Մարի]] |- ! 3 | [[Գրեգգ Բերգեր]] |- ! 3 | [[Էլմո]] |- ! 3 | [[Էլռոս]] |- ! 3 | [[Գրեգորի Սմիթ]] |- ! 3 | [[Էլվինգ]] |- ! 3 | [[Էլիսոն Ստեդմեն]] |- ! 3 | [[Արեդել]] |- ! 3 | [[Էլրոնդ]] |- ! 3 | [[Էկրան]] |- ! 3 | [[Կոմիքսների արծաթե դար]] |- ! 3 | [[Արագ և մեռած]] |- ! 3 | [[Էմա Ռոբերտս]] |- ! 3 | [[Էմանուել Շրիկի]] |- ! 3 | [[Էմանուել Վոժե]] |- ! 3 | [[Էմիլի Պրոկտեր]] |- ! 3 | [[Էմիլի Սայմոնս]] |- ! 3 | [[Արնոր]] |- ! 3 | [[Կիրդան Կորաբել]] |- ! 3 | [[Կլաուդիա Կարվան]] |- ! 3 | [[Գոնդոր]] |- ! 3 | [[Էլինոր Բրոն]] |- ! 3 | [[Դայանա Սկարուիդ]] |- ! 3 | [[Գոնդոլին]] |- ! 3 | [[Կլայվ Դոներ]] |- ! 3 | [[Կիրկ Ջոնս]] |- ! 3 | [[Գոուն Գրեյնջեր]] |- ! 3 | [[Գոլլում]] |- ! 3 | [[Կիտ Գորդոն]] |- ! 3 | [[Դանիել Հարիս]] |- ! 3 | [[Կիսաէլֆեր]] |- ! 3 | [[BBC Online]] |- ! 3 | [[Առնետային մրցավազք]] |- ! 3 | [[Դանիս Տանովիչ]] |- ! 3 | [[Գոնդորի սպիտակ ծառը]] |- ! 3 | [[About.com]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Ռոբերտսոն]] |- ! 3 | [[Դագոր-նուին-Հիլիաթ]] |- ! 3 | [[Կլիֆ Բոուլ]] |- ! 3 | [[Գորան Վիշնիչ]] |- ! 3 | [[Դագ. հատուկ հանձնարարություն]] |- ! 3 | [[Գովարդ Դաֆ]] |- ! 3 | [[Աստվածայինը և մարդկայինը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Արհեստ]] |- ! 3 | [[Աստղային ճանապարհ (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 3 | [[Կլեմանս Պոեզի]] |- ! 3 | [[Դագոռլադի մարտը]] |- ! 3 | [[Աստծո թագավորությունը մեր մեջ է]] |- ! 3 | [[Դայան Բեյքեր]] |- ! 3 | [[Էյդան Կուին]] |- ! 3 | [[Դագոր Ագլարեբ]] |- ! 3 | [[Դադլի Մուր]] |- ! 3 | [[Դաերոն]] |- ! 3 | [[Աստիճանազրկվածը (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Էյոմեր]] |- ! 3 | [[Դաին]] |- ! 3 | [[Դալ ՄակՔեննոն]] |- ! 3 | [[Դակոտա Ֆանինգ]] |- ! 3 | [[Դեկաբրիստներ (վեպ)]] |- ! 3 | [[Անցյալի գաղտնիքները]] |- ! 3 | [[GamesRadar]] |- ! 3 | [[Բալռոգ]] |- ! 3 | [[Էդուարդ Նազարով]] |- ! 3 | [[Macmillan Publishers]] |- ! 3 | [[Էտյուդ]] |- ! 3 | [[Էդո ժամանակաշրջան]] |- ! 3 | [[Կապույտ անձրևանոցը]] |- ! 3 | [[Marionette]] |- ! 3 | [[Կապիտան Քորելիի ընտրությունը]] |- ! 3 | [[Էրագոն (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 3 | [[Locus (журнал)]] |- ! 3 | [[Marvel Zombies]] |- ! 3 | [[Էրեբոր]] |- ! 3 | [[Դենետոր II]] |- ! 3 | [[Կապիկների մոլորակը (ֆիլմ, 1968)]] |- ! 3 | [[Կանչով տղամարդը]] |- ! 3 | [[Էդի ՄակԿլյորգ]] |- ! 3 | [[Կանխազգացում (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 3 | [[Կանաչ դաշտերի մարտը]] |- ! 3 | [[Բազ Կյուլիկ]] |- ! 3 | [[Դեն Ֆլորեկ]] |- ! 3 | [[Անձեռնմխելիները]] |- ! 3 | [[Էռու Իլուվաթար]] |- ! 3 | [[Անջելա Ռոբինսոն]] |- ! 3 | [[Էպիգրամ]] |- ! 3 | [[Էպիգրամա]] |- ! 3 | [[Բադ Կորտ]] |- ! 3 | [[Էդվարդ Հերմանն]] |- ! 3 | [[Կատարողական արվեստ]] |- ! 3 | [[Jump Super Stars]] |- ! 3 | [[Korea JoongAng Daily]] |- ! 3 | [[LibriVox]] |- ! 3 | [[Կատաղած շունը և Գլորիան]] |- ! 3 | [[Բադի Էբսեն]] |- ! 3 | [[Էսթեր Ռոլի]] |- ! 3 | [[Գարի Խելվորսոն]] |- ! 3 | [[Բազ Լուրման]] |- ! 3 | [[Դեն Ռիբա]] |- ! 3 | [[Գարի Էնդրյուս]] |- ! 3 | [[NEWSru.com]] |- ! 3 | [[Namco Bandai]] |- ! 3 | [[Կատրին ՄակԿորմակ]] |- ! 3 | [[Գալադրիելի հայելի]] |- ! 3 | [[Pledis Entertainment]] |- ! 3 | [[Դենիել Փիթրի]] |- ! 3 | [[Էրիկ Քրիստիան Օլսեն]] |- ! 3 | [[Բարադ-դուր]] |- ! 3 | [[Կալվածատիրոջ առավոտը]] |- ! 3 | [[Գալակտիկայի պահապանները]] |- ! 3 | [[Անզուսպները 2]] |- ! 3 | [[Բարադ-Դուրի պաշարումը]] |- ! 3 | [[RenderMan]] |- ! 3 | [[Կալիսթա Ֆլոկխարտ]] |- ! 3 | [[Էդայն]] |- ! 3 | [[Կազուշիգե Նագաշիմա]] |- ! 3 | [[Routledge]] |- ! 3 | [[Բարակ կարմիր գիծ]] |- ! 3 | [[Էրին Դենիելս]] |- ! 3 | [[Playbill]] |- ! 3 | [[Pixar Image Computer]] |- ! 3 | [[Կայլա Պրեթ]] |- ! 3 | [[Բատչ Լուկիչ]] |- ! 3 | [[Կայլ Սիկոր]] |- ! 3 | [[Էրեդ Էնգրին]] |- ! 3 | [[Գասան Մասուդ]] |- ! 3 | [[Բայուոթերի մարտ]] |- ! 3 | [[Գառնուկը]] |- ! 3 | [[Բայրոն Ման]] |- ! 3 | [[Բանաստեղծի մահը]] |- ! 3 | [[Կամիլա Ռազերֆորդ]] |- ! 3 | [[Էրիկ Պորտեր]] |- ! 3 | [[Online Etymology Dictionary]] |- ! 3 | [[Էդի Իզարդ]] |- ! 3 | [[Դենիել Ջ. Տրավանտի]] |- ! 3 | [[Կաղնավահան Տորին]] |- ! 3 | [[Անհաղթելի Երկաթե մարդ]] |- ! 3 | [[Գայլխեղդ (գրքաշար)]] |- ! 3 | [[Էրիկ Լանյովիլ]] |- ! 3 | [[Բատչ Հարտման]] |- ! 3 | [[Internet Broadway Database]] |- ! 3 | [[Marvel Anime]] |- ! 3 | [[Գեղանկար]] |- ! 3 | [[Դեյլի մարտը]] |- ! 3 | [[Դեյլ (Միջերկիր)]] |- ! 3 | [[Էդվին Շերին]] |- ! 3 | [[Էշի ամանորյա Շրեկ-ներկայացումը]] |- ! 3 | [[HarperCollins]] |- ! 3 | [[Գեբրիել Կարտերիս]] |- ! 3 | [[Grey's Anatomy]] |- ! 3 | [[Google Art Project]] |- ! 3 | [[ԲԵՐՆ-Ի]] |- ! 3 | [[Դեմիան Լի]] |- ! 3 | [[Կարլ Ցվիկի]] |- ! 3 | [[Գեղարվեստական ստեղծագործություն]] |- ! 3 | [[Անտառահատում (պատմվածք)]] |- ! 3 | [[Կարլո Ջուֆրե]] |- ! 3 | [[Gannett Company]] |- ! 3 | [[Ganbarion]] |- ! 3 | [[Hollywood Reporter]] |- ! 3 | [[Բերի Բոսթվիկ]] |- ! 3 | [[Բագ Հոլ]] |- ! 3 | [[Էովին]] |- ! 3 | [[Կարդոլան]] |- ! 3 | [[Գարի Տրուզդեյլ]] |- ! 2 | [[Արևմտյան վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Արլին Սանֆորդ]] |- ! 2 | [[Բարտ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Տիրել]] |- ! 2 | [[Սթիվ Մարտինո]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ալեքսանդեր]] |- ! 2 | [[Սկաուտ]] |- ! 2 | [[Արլանդո Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բարսելոնետա]] |- ! 2 | [[Արիանա Էնջինիր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Վեդինգտոն]] |- ! 2 | [[Արիա Նոել Կուրզոն]] |- ! 2 | [[Արկածային]] |- ! 2 | [[Արտ ԼաՖլյոր]] |- ! 2 | [[Սինտիա Նիքսոն]] |- ! 2 | [[Արտ Կարնի]] |- ! 2 | [[Սվենգալի]] |- ! 2 | [[Արթուր Քենեդի]] |- ! 2 | [[Սինտիա Ուետրոս]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հոֆեր]] |- ! 2 | [[Սիսելի Տայսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Հիկներ]] |- ! 2 | [[Սոբի Մարտին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուին]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ռայան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Ուիտմիր]] |- ! 2 | [[Արհեստագործություն]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բաուեր]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սենտ Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Սյուզան Սնայդեր]] |- ! 2 | [[Սիմոն Լաբիբ]] |- ! 2 | [[Սյուզան Քոլլինս]] |- ! 2 | [[Բեն Մասթերս]] |- ! 2 | [[Սյուզաննա Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Օդեկերկ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Տուսեն]] |- ! 2 | [[Ստրուան Ռոջեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ Սպայրս]] |- ! 2 | [[Բարբարա Կարերա]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կեխեն]] |- ! 2 | [[Սրտի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Լինչ]] |- ! 2 | [[Բաունտի (ֆիլմ, 1984)]] |- ! 2 | [[Սփայք Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Հոլդեն]] |- ! 2 | [[Բարբարա Զուկովա]] |- ! 2 | [[Սյուզեն Սեյդելման]] |- ! 2 | [[Սփենսեր Բրեսլին]] |- ! 2 | [[Բեն Միլեր]] |- ! 2 | [[Բեն Ստասեն]] |- ! 2 | [[Սուպերմեն (ֆիլմ, 1978)]] |- ! 2 | [[Սթիվ Կար]] |- ! 2 | [[Սուկումար Ռայ]] |- ! 2 | [[Սեքսը մեծ քաղաքում]] |- ! 2 | [[Բարբարա Բալդավին]] |- ! 2 | [[Սոլյարիս (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Սերրա-Մադրեի գանձերը]] |- ! 2 | [[Սպիտակ շրջան]] |- ! 2 | [[Սիրիանա]] |- ! 2 | [[Սքոթ Հիքս]] |- ! 2 | [[Արդյունաբերական դիզայն]] |- ! 2 | [[Սերջո Չիթի]] |- ! 2 | [[Բենջամին Տիմլեթ]] |- ! 2 | [[Սպան և ջենտլմենը]] |- ! 2 | [[Սքոթ Մոթեր]] |- ! 2 | [[Սպիտակ տենդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բեռնի (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Սերը մեծ քաղաքում 2]] |- ! 2 | [[Սուզաննա Ուայտ]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Վասիլև]] |- ! 2 | [[Բետ-21]] |- ! 2 | [[Սերգեյ Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Սկանդալային օրագիր]] |- ! 2 | [[Սիրիլ Կոուկ]] |- ! 2 | [[Բարնեթ Նյուման]] |- ! 2 | [[Սոնյա Ստեցենկո]] |- ! 2 | [[Սոնյա Տոդ]] |- ! 2 | [[Սուն դինաստիա]] |- ! 2 | [[Արթուր Գրիգորյան (լրագրող)]] |- ! 2 | [[Սուրբ Գևորգի շքանշան]] |- ! 2 | [[Արևելյան Անգլիայի համալսարան]] |- ! 2 | [[Բարձր նորաձևություն]] |- ! 2 | [[Սպուտնիկ (մրցանակ)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Սթիվ Լոտեր]] |- ! 2 | [[Սթիվ ԴիՄարկո]] |- ! 2 | [[Արևային խաչ]] |- ! 2 | [[Սթիվ Դե Ջարնաթ]] |- ! 2 | [[Բեթի Բեյյարդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Բարսելոնայի ժամանակակից արվեստի կենտրոն]] |- ! 2 | [[Սպիտակ գերի]] |- ! 2 | [[Սթիվ Բենդելակ]] |- ! 2 | [[Սկագենի թանգարան]] |- ! 2 | [[Սթիվ Գետերս]] |- ! 2 | [[Սոլթ]] |- ! 2 | [[Արթուր Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Սիրային եռանկյուն]] |- ! 2 | [[Բեննո Ֆյուրման]] |- ! 2 | [[Ստենլի Տոնգ]] |- ! 2 | [[Բարուք]] |- ! 2 | [[Սուպեր (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ստրետֆորդ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Արևմտյան քաղաքակրթություն]] |- ! 2 | [[Սոցիալական ռեալիզմ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Մախտ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Հարտֆորդ-Դևիս]] |- ! 2 | [[Սիբիրյան բարոկկո]] |- ! 2 | [[Արվեստաբանություն]] |- ! 2 | [[Սուրճ և սիգարետներ]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Կերի]] |- ! 2 | [[Սիդ Միտչել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Ստերլինգ և Ֆրանսին Քլարքների արվեստի ինստիտուտ]] |- ! 2 | [[Բարբետ Շրեդեր]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արփի Աթաբեկյան]] |- ! 2 | [[Սկոթ Մոժեր]] |- ! 2 | [[Աֆրիկայից դուրս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Շակտեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ստենվիկ]] |- ! 2 | [[Բելարդ Բերկլի]] |- ! 2 | [[Արվեստաբան]] |- ! 2 | [[Սկուտ ՄակՆեյրի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Ֆենգմեյեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփքինս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Հոփկինս]] |- ! 2 | [[Ստի սարդոստայն]] |- ! 2 | [[Արտ Նովո]] |- ! 2 | [[Բարրի Լևինսոն]] |- ! 2 | [[Սոֆի Լի]] |- ! 2 | [[Բ.Ջ. Ուորդ]] |- ! 2 | [[Բարեգործը (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Օդրան]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Էլիոթ]] |- ! 2 | [[Ստենլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆերիս]] |- ! 2 | [[Արվեստի փիլիսոփայություն]] |- ! 2 | [[Սոֆյա Սկայա]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սինաբրո]] |- ! 2 | [[Բադի Վան Հորն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Բայո]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Սավալիչ]] |- ! 2 | [[Սկոթ Գլենն]] |- ! 2 | [[Սկոթ Էդսիտ]] |- ! 2 | [[Ստեֆան Դեննիս]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Վասիլևա]] |- ! 2 | [[Բ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Մայլս]] |- ! 2 | [[Բազ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բեթ ՄակԿարտի-Միլեր]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Ռայթ]] |- ! 2 | [[Սոֆիա Բուշ]] |- ! 2 | [[Բաֆի Սեդլաչեկ]] |- ! 2 | [[Սոֆի Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ստեֆանիա Սանդրելի]] |- ! 2 | [[Ստեֆեն Այվզ]] |- ! 2 | [[Բ Եզրաս]] |- ! 2 | [[Բելինդա Մոնտգոմերի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Բեյրդ]] |- ! 2 | [[Բարի լույս, Վիետնամ]] |- ! 2 | [[Սկիպ Կոլեկտոր]] |- ! 2 | [[Սմոլվիլի գաղտնիքները]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մառախուղ]] |- ! 2 | [[Ստվերներ և մշուշ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մուր]] |- ! 2 | [[Սուրբ Որդի]] |- ! 2 | [[Սյուզան Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Ստալ Բորհոգ]] |- ! 2 | [[Սուրբ Նունեի խաչ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Մինկուս]] |- ! 2 | [[Արքայազնը Բևեռլի Հիլզից]] |- ! 2 | [[Բարի Պրայմուս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրենդ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Բարի գիշեր (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Սվերե Անկեր Օուսդալ]] |- ! 2 | [[Սպանել Բիլին 2]] |- ! 2 | [[Բարբարա Հարիս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բերկոֆֆ]] |- ! 2 | [[Սիլկ Կոզարտ]] |- ! 2 | [[Բարտ Ֆրեյնդլիխ]] |- ! 2 | [[Սիլվիա Սիմս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բեյջելման]] |- ! 2 | [[Սիկվել]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Արսենիո Հոլ]] |- ! 2 | [[Սիենա]] |- ! 2 | [[Արչի Պանջաբի]] |- ! 2 | [[Ստյուարտ Պենկին]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կրեգ]] |- ! 2 | [[Սպիտակ խորհուրդ]] |- ! 2 | [[Բալդև Ռաջ Չոպրա]] |- ! 2 | [[Բեմադրություն]] |- ! 2 | [[Սիդնի Ջ. Ֆյուրի]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Կլովզ]] |- ! 2 | [[Բարբարա Ֆլին]] |- ! 2 | [[Բեյլի Մեդիսոն]] |- ! 2 | [[Արյուն և գինի]] |- ! 2 | [[Բախում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արմենիա (հեռուստաընկերություն)]] |- ! 2 | [[Բեն Գլյուկ]] |- ! 2 | [[Սթիվեն ԴեՊոլ]] |- ! 2 | [[Սմբակներով մի խփիր]] |- ! 2 | [[Արմեն Տեր-Տաճատյան]] |- ! 2 | [[Սիզոն Հաբլի]] |- ! 2 | [[Արման Մասթրոյանի]] |- ! 2 | [[Սմեշ (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Սլեվինի երջանիկ թիվը]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Գլասի աֆերան]] |- ! 2 | [[Բեն Դենիելս]] |- ! 2 | [[Սթիվեն Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Սամարիա Գրեհեմ]] |- ! 2 | [[Բերի Կուկ]] |- ! 2 | [[Գարի Ուայներ]] |- ! 2 | [[Գարի Մորգան]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կրենա]] |- ! 2 | [[Գարի Մարտին]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Հերդ]] |- ! 2 | [[Գարի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ ՄակԿեյբ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Մեդլեն (դերասան)]] |- ! 2 | [[Գարի Հերսթ]] |- ! 2 | [[Գարի Կոնուեյ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Շիֆ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Չավես]] |- ! 2 | [[Գարի Չեպման]] |- ! 2 | [[Գարի Իդեն]] |- ! 2 | [[Գարի Էնֆիլդ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ջեկել]] |- ! 2 | [[Գարի Էնդո]] |- ! 2 | [[Գարի Էկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ռաունդտրի]] |- ! 2 | [[Գարի Բելևեր]] |- ! 2 | [[Գարի Բալոկ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ստենդևեն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տայսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Տորպ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կոլսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կերտիս]] |- ! 2 | [[Գարետ Հեդլունդ]] |- ! 2 | [[Գեղարվեստի պալատ (Լիլ)]] |- ! 2 | [[Ռիշար Ռոբիշո]] |- ! 2 | [[Ռիշարդ Բուգայսկիյ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ջեգլոմ]] |- ! 2 | [[Գենրի Ուինկլեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ա. Դայսարտ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բ. Շալ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բեյսխարտ]] |- ! 2 | [[Գեյլ Օ’Գրեյդի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Բերջի]] |- ! 2 | [[Գեյլ Մանկուսո]] |- ! 2 | [[Գեյլ Հաննիկատ]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Գոլեշովսկի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Դոբս]] |- ! 2 | [[Գեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Գարֆիլդ Մորգան]] |- ! 2 | [[Գարոլդ Պինտեր]] |- ! 2 | [[Գարնան առաջին օրերը (1929)]] |- ! 2 | [[Գարիսոն Կեյլոր]] |- ! 2 | [[Գարի Ֆալկ]] |- ! 2 | [[Գարի Օ’Ռեյլի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լիբերտինի]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Լինչ]] |- ! 2 | [[Գարի Օուենս]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Կայլի]] |- ! 2 | [[Գարի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆիցպատրիկ]] |- ! 2 | [[Ռիկարդո Մոնտալբան]] |- ! 2 | [[Բևերլի Գարլենդ]] |- ! 2 | [[Գաբի Հոֆմանն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բիրման]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բլեյք]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գաննավեյ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Գրինուոլդ]] |- ! 2 | [[Գ Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Գ.Դ. Սպրեդլին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դեսիդերիո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Բևերլի Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Լեոնարդ]] |- ! 2 | [[Բրունո Կյորբի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բեն Գարանտ]] |- ! 2 | [[Բրունո Գանց]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Կլաուզ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Հուքս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մ. Յանգ]] |- ! 2 | [[Բրոնսոն Պինշո]] |- ! 2 | [[Բրոնուեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Բրոդվեյան թատրոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մայքլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Մենդել]] |- ! 2 | [[Բրյուս Օլտմեն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Գաբրիել Գարկո]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բելտրան]] |- ! 2 | [[Գասիմ Բասիր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էպշտեյն]] |- ! 2 | [[Ռիչարդ Ֆլեյշեր]] |- ! 2 | [[Ռիչի Ալեն]] |- ! 2 | [[Ռիս Դինսդեյլ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին Ֆլավիցկի]] |- ! 2 | [[Ռիսա Բրամոն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Գանս Մետիսոն]] |- ! 2 | [[Ռիտա Հեյուորթը և փրկությունը Շոուշենկից]] |- ! 2 | [[Ռիքի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Գանձարան]] |- ! 2 | [[Գանգստերական]] |- ! 2 | [[Ռոբ Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Գայ Ֆերլենդ]] |- ! 2 | [[Ռոբ Լեթերման]] |- ! 2 | [[Գայ Ստոկուել]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Գաղտնի նյութեր. Մարտ ապագայի համար]] |- ! 2 | [[Ռոբ Շիլեր]] |- ! 2 | [[Ռոբ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Գազային լույս]] |- ! 2 | [[Ռոբ Սմայլի]] |- ! 2 | [[Ռոբ Քոեն]] |- ! 2 | [[Գաբրիելե Սալվատորես]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Բ. Ուայդե]] |- ! 2 | [[Գեորգ VI]] |- ! 2 | [[Ռիկ Օվերտոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Փիթման]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Սենենսկի]] |- ! 2 | [[Ռազաակ Ադոտի]] |- ! 2 | [[Ռազմադաշտային հոսպիտալը]] |- ! 2 | [[Ռազմական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ռազմական սուզորդը]] |- ! 2 | [[Գորդոն Կլեփ]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Կոփոլա]] |- ! 2 | [[Գորդոն Թալոք]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Մաչիո]] |- ! 2 | [[Ռալֆ Ուեյտ]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Գործընկերները]] |- ! 2 | [[Գոռդոն Հեսլեր]] |- ! 2 | [[Ռամբլա դե Կատալոնիա]] |- ! 2 | [[Ռայան Կվանտեն]] |- ! 2 | [[Ռայան Միշել Բատե]] |- ! 2 | [[Ռայան Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Ռայան Սիմպկինս]] |- ! 2 | [[Գոռան Վիշնիչ]] |- ! 2 | [[Ռայան Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ռայլի Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Ռայներ Վերներ Ֆասբինդեր]] |- ! 2 | [[Գողերի քաղաքը]] |- ! 2 | [[Գործարար կինը]] |- ! 2 | [[Գուշակ]] |- ! 2 | [[Գողացված գեղեցկություն]] |- ! 2 | [[Ջուն Ալիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Հոլոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան ՄակՄեխոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Պրինգլ]] |- ! 2 | [[Ջուլիան Ջարոլդ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բրայկ]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Բուշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգ Բերլանտի]] |- ! 2 | [[Ջուլիաննա Նիկոլսոն]] |- ! 2 | [[Գրեգ Անտոնաչի]] |- ! 2 | [[Գրասիա ծառուղի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ջունո]] |- ! 2 | [[ՌԷԴ]] |- ! 2 | [[Գրանտ Վուդ]] |- ! 2 | [[Ջուր (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Հասոն]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Պոզներ]] |- ! 2 | [[Ջոֆ Ստուլց]] |- ! 2 | [[Գրան պրի]] |- ! 2 | [[Գրական ստեղծագործություն]] |- ! 2 | [[Գրաբեն (Վիեննա)]] |- ! 2 | [[Ջրավազան]] |- ! 2 | [[Ջրհոս (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Ռ. Լ. Ստայն]] |- ! 2 | [[Գվեն Արներ]] |- ! 2 | [[Ռաուլ Հուլիա]] |- ! 2 | [[Ռաջենդրա Կումար]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ռոման Վո]] |- ! 2 | [[Ռենի Հառլին]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Բլենչարդ]] |- ! 2 | [[Գիշերային օձ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռեյչել Տելալեյ]] |- ! 2 | [[Գիշերային հերթապահություն]] |- ! 2 | [[Գիշերային այգիներ]] |- ! 2 | [[Ռենդի Բրեդշոու]] |- ! 2 | [[Ռենդի Քուեյդ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Բատինկոֆ]] |- ! 2 | [[Ռենդոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Ռենե Կիրբի]] |- ! 2 | [[Գերմանիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Գերի Լոկվուդ]] |- ! 2 | [[Ռեյլի. Լրտեսների արքան]] |- ! 2 | [[Ռեջինալդ Հադլին]] |- ! 2 | [[Ռետո Սալիմբենի]] |- ! 2 | [[Ռժևսկին ընդդեմ Նապոլեոնի]] |- ! 2 | [[Ռի Սիխորն]] |- ! 2 | [[Ռիզ Դերբի]] |- ! 2 | [[Գերեզման]] |- ! 2 | [[Ռիկ Այելո]] |- ! 2 | [[Ռիկ Մայյալ]] |- ! 2 | [[Գետլին Գրիֆիտ]] |- ! 2 | [[Գեորգ Ֆենադի]] |- ! 2 | [[Ռիկ Ուորդեն]] |- ! 2 | [[Գլայննիս Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Գլեն Գորդոն Կարոն]] |- ! 2 | [[Գոթիկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ռեզա Բադիի]] |- ! 2 | [[Ռասել Վոնգ]] |- ! 2 | [[Ռասթի Ջոյներ]] |- ! 2 | [[Ռասի Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Գոթական]] |- ! 2 | [[Ռաքեշ Ռոշան]] |- ! 2 | [[Ռաֆ Վալոնե]] |- ! 2 | [[Ռաֆաել Այզենման]] |- ! 2 | [[Գնացք դեպի Դարջիլինգ]] |- ! 2 | [[Գնալ իր ճանապարհով]] |- ! 2 | [[Գյուղացի աղջկա գլուխը]] |- ! 2 | [[Ռեբեքա Ռոմեյն]] |- ! 2 | [[Ռեգիոնալիզմ]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 3]] |- ! 2 | [[Ռեյ Ուոլսթոն]] |- ! 2 | [[Ռեմբո 4]] |- ! 2 | [[Ռեմսի Ֆարագալա]] |- ! 2 | [[Գլխապտույտ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Գլին Տյորմեն]] |- ! 2 | [[Ռեյ Բերդիս]] |- ! 2 | [[Ռեյ Դենտոն]] |- ! 2 | [[Գլենն Ֆիկարա]] |- ! 2 | [[Ռեյ Կրաուս]] |- ! 2 | [[Գլենն Հոուերտոն]] |- ! 2 | [[Գլեն Ֆորդ]] |- ! 2 | [[Գլեն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Գլեն Կորբեթ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Միտչում]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Յաննեթի]] |- ! 2 | [[Բերի Համֆրիզ]] |- ! 2 | [[Սանջիվ Բխասկար]] |- ! 2 | [[Սան Ֆիլիպ Ների հրապարակ]] |- ! 2 | [[Բլեյք Լայվլի]] |- ! 2 | [[Բլեյն Գրեյ]] |- ! 2 | [[Բլեյկ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Բլադրեյն]] |- ! 2 | [[Բիսոն Քերոլ]] |- ! 2 | [[Սանդրա Նեթելբեկ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Կրիստալ]] |- ! 2 | [[Բիլլի Ավգուստ]] |- ! 2 | [[Սանջայ Լիլա Բհանսալի]] |- ! 2 | [[Բիլի Քրուդափ]] |- ! 2 | [[Սանսեթ պուրակ]] |- ! 2 | [[Բյոր Ստիրս]] |- ! 2 | [[Սանսկրիտի տրանսլիտերացիայի միջազգային այբուբեն]] |- ! 2 | [[Սանտո Չիլաուրո]] |- ! 2 | [[Բիլի Ռեյ]] |- ! 2 | [[Բիլի Պայպեր]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուեսթ]] |- ! 2 | [[Սառա Չերչիլ]] |- ! 2 | [[Սառա Պոլի]] |- ! 2 | [[Բիլի Ուայտլոու]] |- ! 2 | [[Բիլի Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Բիլի Գրին Բուշ]] |- ! 2 | [[Սատանան և տասը պատվիրանները]] |- ! 2 | [[Սան Տելմո]] |- ! 2 | [[Սայնֆելդ]] |- ! 2 | [[Բիլե Աուգուստ]] |- ! 2 | [[Սահմանագծին]] |- ! 2 | [[Ս.Կ. Բիբբի]] |- ! 2 | [[Սա իմ երեկույթն է]] |- ! 2 | [[Սաբրինա]] |- ! 2 | [[Բոբ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սալի Բոյար]] |- ! 2 | [[Բոբ Դենվեր]] |- ! 2 | [[Սալի Պոթեր]] |- ! 2 | [[Սալի Ռիչարդսոն-Ուիտֆիլդ]] |- ! 2 | [[Սալոմ Ջենս]] |- ! 2 | [[Սալվադոր Դալիի թանգարան (Սենտ-Պիտերսբերգ)]] |- ! 2 | [[Բոբ Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ռեքս]] |- ! 2 | [[Սամի Գեյլ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Լինդոն]] |- ! 2 | [[Սայմոն Կադել]] |- ! 2 | [[Սայմոն Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Բո Դրեման]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական խաչ]] |- ! 2 | [[Բյուզանդական արվեստ]] |- ! 2 | [[Բյորջես Մերեդիտ]] |- ! 2 | [[Սայմոն Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բյորն Ստեյն]] |- ! 2 | [[Սատիրա]] |- ! 2 | [[Սարա Բոլջեր]] |- ! 2 | [[Ռուտ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջագեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Բելամի]] |- ! 2 | [[Սեմ Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Բիլ Բարեթա]] |- ! 2 | [[Բիժու Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Բիբի Բեշ]] |- ! 2 | [[Բի Մուվի]] |- ! 2 | [[Բժիշկ Սթրենջ (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Բերքլի]] |- ! 2 | [[Բերրի Ջենքինս]] |- ! 2 | [[Սեմ Պալադիո]] |- ! 2 | [[Սեմ Պիլսբերի]] |- ! 2 | [[Սեմ Ջոնս III]] |- ! 2 | [[Բիլ Իգլզ]] |- ! 2 | [[Սեմ Ռայլի]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերհոֆ]] |- ! 2 | [[Բերտ Բրինկերխոֆ]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Հեպտոն]] |- ! 2 | [[Բերնարդ Լ. Կովալսկի]] |- ! 2 | [[Բերի Տաբբ]] |- ! 2 | [[Բերի Շիր]] |- ! 2 | [[Սեմեր Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Բերի Նյուման]] |- ! 2 | [[Սեմի արյունալի ամառը]] |- ! 2 | [[Սեմյուել Բոլ]] |- ! 2 | [[Բերի Միլեր]] |- ! 2 | [[Սելիա Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Սելի Կելերմեն]] |- ! 2 | [[Սարա Գադոն]] |- ! 2 | [[Սարդ մարդ 2]] |- ! 2 | [[Սարա Մայլզ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ֆինգեր]] |- ! 2 | [[Սարա Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Սարա Ռյու]] |- ! 2 | [[Բիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Սարա Ֆոսթեր]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ: Տիեզերքի միջով]] |- ! 2 | [[Սարդ-Մարդ (մուլտսերիալ, 1994)]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ. Տնից հեռու]] |- ! 2 | [[Սարդ-մարդ (ֆիլմ, 1977)]] |- ! 2 | [[Բիլ Սեյջ]] |- ! 2 | [[Բիլ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Բիլ Պեքսթոն]] |- ! 2 | [[Սեդրիկ Մեսինա]] |- ! 2 | [[Բիլ Նան]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոփ]] |- ! 2 | [[Բիլ Կոբբս]] |- ! 2 | [[Բիլ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Սեբասթեն Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Գուտերես]] |- ! 2 | [[Սեբասթյան Ռոշե]] |- ! 2 | [[Սեդա Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեր]] |- ! 2 | [[Բիլ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Բիլ Իրվին]] |- ! 2 | [[Ռոք Ալիք (ֆիլմ, 2009)]] |- ! 2 | [[Ռուսաստանի քաղաքականություն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Շիրեր]] |- ! 2 | [[Բրեյդի Կոուլմեն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Ուորդ]] |- ! 2 | [[Ռոդ Դենիել]] |- ! 2 | [[Ռոդ Հարդի]] |- ! 2 | [[Բրենդեն Սեկսթոն III]] |- ! 2 | [[Ռոդ Ռոդի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Սոնգ]] |- ! 2 | [[Բրենդա Չեպման]] |- ! 2 | [[Ռոդնի Հարվի]] |- ! 2 | [[Ռոել Ռեյն]] |- ! 2 | [[Ռոզ Ռայան]] |- ! 2 | [[Ռոզա Բլազի]] |- ! 2 | [[Բրենդա Բաքի]] |- ! 2 | [[Բրեկ Այսներ]] |- ! 2 | [[Ռոբին Հուդի արկածները]] |- ! 2 | [[Ռոզելին Սանչեզ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի ԴեՈւիթ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարի Լիչ]] |- ! 2 | [[Ռոզմարիի երեխան]] |- ! 2 | [[Ռոկկի 5]] |- ! 2 | [[Բրայան Օ’Հելորան]] |- ! 2 | [[Ռոմանի Մալկո]] |- ! 2 | [[Բրայան Քարրի]] |- ! 2 | [[Բրայան Սպայսեր]] |- ! 2 | [[Բրենտ Սեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ռոբին Դանն]] |- ! 2 | [[Բրայան Ջերատի]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ա. Էվանս]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վայց]] |- ! 2 | [[Բրյուս Վ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Բրյուս Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Բրյուս Պեյն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պաթինսոն]] |- ! 2 | [[Բրյուս Կիմել]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պասթորելի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պատինսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Պիկարդո]] |- ! 2 | [[Բրյուս Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ջ. Ստայնմիլեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռաուշենբերգ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ռոսսեն]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սիոդմակ]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Սյոդմակ]] |- ! 2 | [[Բրիտներ]] |- ! 2 | [[Բրիտանացի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Տաունզենդ]] |- ! 2 | [[Բրիթանի Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Ռոբերտ Ֆայֆ]] |- ! 2 | [[Բրեքին Մեյեր]] |- ! 2 | [[Ռոբերտա Հենլի]] |- ! 2 | [[Ռոբերտո Մեցա-Մոնտ]] |- ! 2 | [[Ռոմի Ուինդսոր]] |- ! 2 | [[Բրայան Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ռուսական թանգարան]] |- ! 2 | [[Ռու ՄակԿլենախան]] |- ! 2 | [[Բջջայինը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Բոֆա]] |- ! 2 | [[Բուլվորտ]] |- ! 2 | [[Բորոմիր]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Ռիս]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Ռոսանո Բրացցի]] |- ! 2 | [[Բորիս Սագալ]] |- ! 2 | [[Բորիս Շեֆիր]] |- ! 2 | [[Ռորի ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Բորիս Գոդունով]] |- ! 2 | [[Բրամանտե]] |- ! 2 | [[Ռուբլի]] |- ! 2 | [[Բովենիտ]] |- ! 2 | [[Բոյդ Գեյնս]] |- ! 2 | [[Բոլնիսական խաչ]] |- ! 2 | [[Ռուպերտ Գուլդ]] |- ! 2 | [[Բոգուս]] |- ! 2 | [[Ռուս Մեյբերի]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Թոմպկինս]] |- ! 2 | [[Բրայան Բլում]] |- ! 2 | [[Ռոյ Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Ֆրայզեր]] |- ! 2 | [[Բրայան ՄակՆամարա]] |- ! 2 | [[Ռոն Էլդարդ]] |- ! 2 | [[Բրայան Հենսոն]] |- ! 2 | [[Ռոն Կուլման]] |- ! 2 | [[Ռոն Մարկեթ]] |- ! 2 | [[Ռոն Ուինսթոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիրկ]] |- ! 2 | [[Ռոն Սմերժակ]] |- ! 2 | [[Բրայան Կիտ]] |- ! 2 | [[Ռոնալդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Բրայան Լարջ]] |- ! 2 | [[Բրայան Դեննեհի]] |- ! 2 | [[Բրայան Բովել]] |- ! 2 | [[Ռոնին]] |- ! 2 | [[Ռոուդի Հերինգտոն]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրինբերգ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ռոուզների պատերազմը]] |- ! 2 | [[Ռոուսոն Մարշալ Տյորբեր]] |- ! 2 | [[Բրայան Գորդոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Բարկլայ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Բրայան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ռոջեր Գրեֆ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուինանտ]] |- ! 2 | [[Վլադ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Ուոլկեր]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական գյուղ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[The Cherrytree Sessions]] |- ! 2 | [[The Cares of a Family Man]] |- ! 2 | [[The Burrow (short story)]] |- ! 2 | [[Օզ երկրի հրաշագործը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Օթերլո]] |- ! 2 | [[Օլգա Արոսևա]] |- ! 2 | [[Օլեգ Մենշիկով]] |- ! 2 | [[Օլեյ Սեսոն]] |- ! 2 | [[Օլեսյա Ժելեզնյակ]] |- ! 2 | [[Օլիմպիա Կարլիզի]] |- ! 2 | [[Օլիմպիական նավահանգիստ (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Օգյուստ Մակե]] |- ! 2 | [[Օլիվե Գրյուներ]] |- ! 2 | [[Օլիվե Մեգատոն]] |- ! 2 | [[The Burlington Magazine]] |- ! 2 | [[The Bucket Rider]] |- ! 2 | [[The Born This Way Ball Tour]] |- ! 2 | [[The Blue Octavo Notebooks]] |- ! 2 | [[The Baltic Times]] |- ! 2 | [[Օլիվեր Ֆորդ Դեյվիս]] |- ! 2 | [[TheWrap]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Կոուլ]] |- ! 2 | [[Օլիվիա Տիրլբի]] |- ! 2 | [[Thames & Hudson]] |- ! 2 | [[The Chromatica Ball]] |- ! 2 | [[The City Coat of Arms]] |- ! 2 | [[Telegraph Media Group]] |- ! 2 | [[The Lonely Island]] |- ! 2 | [[Քևին Բիշոպ]] |- ! 2 | [[The Refusal]] |- ! 2 | [[Քևին Բրեյ]] |- ! 2 | [[The Problem of Our Laws]] |- ! 2 | [[The Official Finnish Charts]] |- ! 2 | [[The New York Review of Books]] |- ! 2 | [[The New Republic]] |- ! 2 | [[The New Criterion]] |- ! 2 | [[The Married Couple]] |- ! 2 | [[Քևին ՄակԿիդ]] |- ! 2 | [[The Complete Stories of Franz Kafka]] |- ! 2 | [[The Knock at the Manor Gate]] |- ! 2 | [[Քևին Նիլոն]] |- ! 2 | [[The Hunter Gracchus]] |- ! 2 | [[Քևին Ուայզման]] |- ! 2 | [[The Helmsman]] |- ! 2 | [[The Futon Critic]] |- ! 2 | [[The Fame Monster]] |- ! 2 | [[The Departure (short story)]] |- ! 2 | [[Քևին Տայ]] |- ! 2 | [[Քևին Տեննի]] |- ! 2 | [[The Daily Mail]] |- ! 2 | [[The Daily Beast]] |- ! 2 | [[The Conscription of Troops]] |- ! 2 | [[Օլիվիա դ’Աբո]] |- ! 2 | [[Teen Choice Award]] |- ! 2 | [[The Silence of the Sirens]] |- ! 2 | [[PR Newswire]] |- ! 2 | [[Prada]] |- ! 2 | [[Poseidon (short story)]] |- ! 2 | [[Pokémon Stadium 2]] |- ! 2 | [[Pokémon Puzzle League]] |- ! 2 | [[Plan B Entertainment]] |- ! 2 | [[Philadelphia Inquirer]] |- ! 2 | [[Phaidon Press]] |- ! 2 | [[People (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Penske Media Corporation]] |- ! 2 | [[Penguin Books]] |- ! 2 | [[Paul Fussell]] |- ! 2 | [[Parables and Paradoxes]] |- ! 2 | [[On Parables]] |- ! 2 | [[OVA]] |- ! 2 | [[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |- ! 2 | [[News.com.au]] |- ! 2 | [[New York (magazine)]] |- ! 2 | [[National Review]] |- ! 2 | [[National Post]] |- ! 2 | [[NPR]] |- ! 2 | [[Musiikkituottajat – IFPI Finland]] |- ! 2 | [[Motown Records]] |- ! 2 | [[Meduza]] |- ! 2 | [[Prometheus (short story)]] |- ! 2 | [[Random House]] |- ! 2 | [[TVLine]] |- ! 2 | [[Slate (magazine)]] |- ! 2 | [[Օուեն Տիլ]] |- ! 2 | [[Օպերայի ուրվականը (ֆիլմ, 1925)]] |- ! 2 | [[Օպերատոր]] |- ! 2 | [[TV.com]] |- ! 2 | [[Օսթին Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Syfy Universal]] |- ! 2 | [[Spin (журнал)]] |- ! 2 | [[Spider-Man]] |- ! 2 | [[Spice Girls]] |- ! 2 | [[Sony Pictures]] |- ! 2 | [[Smithsonian Institution]] |- ! 2 | [[Smithsonian (журнал)]] |- ! 2 | [[Slate.com]] |- ! 2 | [[Rediff.com]] |- ! 2 | [[Sire Records]] |- ! 2 | [[Sheila Larken]] |- ! 2 | [[Shamefaced Lanky and Impure in Heart]] |- ! 2 | [[Sega]] |- ! 2 | [[Screen Rant]] |- ! 2 | [[Science (journal)]] |- ! 2 | [[Sailor Moon]] |- ! 2 | [[SBK Records]] |- ! 2 | [[Rolling Stone Russia]] |- ! 2 | [[Revlon]] |- ! 2 | [[Retro Gamer]] |- ! 2 | [[Resident Evil]] |- ! 2 | [[Reed Business Information]] |- ! 2 | [[Քևին Բիլինգտոն]] |- ! 2 | [[Քևին Ալեն]] |- ! 2 | [[Marvel vs. Capcom 2: New Age of Heroes]] |- ! 2 | [[Քրիս Նոտ]] |- ! 2 | [[Քրիս Լենգհեմ]] |- ! 2 | [[Архив Интернета]] |- ! 2 | [[Քրիս Կարտեր]] |- ! 2 | [[Аркус, Любовь Юрьевна]] |- ! 2 | [[Аврора (издательство)]] |- ! 2 | [[«Ցանկություն» տրամվայը]] |- ! 2 | [[«Տրամվայ Վ» նկարների առաջին ֆուտուրիստական ցուցահանդես]] |- ! 2 | [[Քրիս Հատսոն]] |- ! 2 | [[Քրիս Հեմսվորտ]] |- ! 2 | [[«Պոսեյդոնի» արկածները]] |- ! 2 | [[«Մաքրող» մականունով անձը]] |- ! 2 | [[«Արևային հարված»]] |- ! 2 | [[«Արգո» գործողությունը]] |- ! 2 | [[Քրիս Բարնս]] |- ! 2 | [[«Ա» ջոկատը]] |- ! 2 | [[Քրիս Պարնել]] |- ! 2 | [[Yle]] |- ! 2 | [[World Digital Library]] |- ! 2 | [[Քրիս Պրեթ]] |- ! 2 | [[Քրիս Ռենո]] |- ! 2 | [[Wizard (ամսագիր)]] |- ! 2 | [[Քրիս Սարանդոն]] |- ! 2 | [[Wikisource]] |- ! 2 | [[Քրիս Քորբոլդի]] |- ! 2 | [[W (magazine)]] |- ! 2 | [[Victoria and Albert Museum]] |- ! 2 | [[Քրիս Ֆարլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Բեյլի]] |- ! 2 | [[Քրիս Այգեման]] |- ! 2 | [[Քրիսթիս]] |- ! 2 | [[Департамент парков и заповедников Калифорнии]] |- ! 2 | [[Демпси, Эми]] |- ! 2 | [[Дандекар, Рамчандра Нараян]] |- ! 2 | [[Քլեյ Հոլ]] |- ! 2 | [[Քլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Грабарь, Игорь Эммануилович]] |- ! 2 | [[Քլիֆորդ Սայմակ]] |- ! 2 | [[Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина]] |- ! 2 | [[Государственный Эрмитаж]] |- ! 2 | [[Քնածները]] |- ! 2 | [[Քնքուշ ոսկորներ]] |- ! 2 | [[Քո հետ չես տանի]] |- ! 2 | [[Քոլին Բլեյկլի]] |- ! 2 | [[Քրեյգ Տ. Նելսոն]] |- ! 2 | [[Քոլին Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Քոլին Էգլսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Вести.ру]] |- ! 2 | [[Вентури, Лионелло]] |- ! 2 | [[Британская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Большая российская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Քոլին Ֆրիլզ]] |- ! 2 | [[Քովենթ Գարդեն]] |- ! 2 | [[Քուն (1937)]] |- ! 2 | [[Би-би-си]] |- ! 2 | [[Белый город (издательство)]] |- ! 2 | [[Барская, Анна Григорьевна]] |- ! 2 | [[Քրիսեն Իսթվուդ]] |- ! 2 | [[Victor H. Mair]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Ֆուլֆորդ]] |- ! 2 | [[The Vulture (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ուղղություններ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեության ժամանակագրություն]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեությունն ու այլ կրոնները]] |- ! 2 | [[The Zürau Aphorisms]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆ Գանս]] |- ! 2 | [[The Washington Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բերի]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բիգինս]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Բլեյք]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Դենիել Բարնս]] |- ! 2 | [[The Warden of the Tomb]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Լեյթչ]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական ավանդույթներ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Կեյզնով]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Հիբլեր]] |- ! 2 | [[The Village Voice]] |- ! 2 | [[The Truth about Sancho Panza]] |- ! 2 | [[The Top (short story)]] |- ! 2 | [[The Test (short story)]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Մորահեն]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Նիլ]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Շոուերման]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Չայլդզ]] |- ! 2 | [[The Sydney Morning Herald]] |- ! 2 | [[The Sunday Times]] |- ! 2 | [[Քրիստոֆեր Քոնելի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական եկեղեցի]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աստվածաբանության]] |- ! 2 | [[Քրիստա Միլեր]] |- ! 2 | [[Քրիստին Դաթիլո]] |- ! 2 | [[Քրիստանա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Քրիստաննա Լոկեն]] |- ! 2 | [[Verve Records]] |- ! 2 | [[Քրիստի Կարլսոն Ռոմանո]] |- ! 2 | [[Քրիստի ՄակՆիկոլ]] |- ! 2 | [[Vertigo Records]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Դե Սիկա]] |- ! 2 | [[Քրիստիան Կեմպբել]] |- ! 2 | [[VIZ Media]] |- ! 2 | [[Us (magazine)]] |- ! 2 | [[Up in the Gallery]] |- ! 2 | [[University of Washington Press]] |- ! 2 | [[Ultimatum]] |- ! 2 | [[Քրիստոնեական աղանդներ]] |- ! 2 | [[Ultimate Spider-Man]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կլարկ Բրեդլի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Կրոյկ]] |- ! 2 | [[Քրիստին Հարնոս]] |- ! 2 | [[Turkish Daily News]] |- ! 2 | [[Քրիստին Ջերնոն]] |- ! 2 | [[Քրիստին Սկոթ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Tribune Publishing]] |- ! 2 | [[Tribune Company]] |- ! 2 | [[Քրիստին Տուչի]] |- ! 2 | [[Քրիստին Փիթերսոն]] |- ! 2 | [[Toei Animation]] |- ! 2 | [[Maxim]] |- ! 2 | [[Marvel Heroes]] |- ! 2 | [[Дюран-Рюэль, Поль]] |- ! 2 | [[Academy of Motion Picture Arts and Sciences]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնով]] |- ! 2 | [[Ֆյոդոր Դոբրոնրավով]] |- ! 2 | [[Asimov's Science Fiction]] |- ! 2 | [[Artforum]] |- ! 2 | [[Artfacts.net]] |- ! 2 | [[Ars Technica]] |- ! 2 | [[Archibald Constable & Co.]] |- ! 2 | [[Amazing Stories]] |- ! 2 | [[AllRovi]] |- ! 2 | [[Advocates (short story)]] |- ! 2 | [[Access Hollywood]] |- ! 2 | [[Aardman Animations]] |- ! 2 | [[Associated Newspapers]] |- ! 2 | [[A Very Gaga Holiday]] |- ! 2 | [[A Report to an Academy]] |- ! 2 | [[A Little Fable]] |- ! 2 | [[A Hunger Artist (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[A Fratricide]] |- ! 2 | [[A Crossbreed]] |- ! 2 | [[Ֆորումի շենք (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ֆորսաժ]] |- ! 2 | [[A Common Confusion]] |- ! 2 | [[Ֆրայզեր Ջեյմս]] |- ! 2 | [[Ֆրանկա Պոտենտե]] |- ! 2 | [[Ֆրանկենշտեյն (ֆիլմ, 1931)]] |- ! 2 | [[Ֆլորենս Հոտ]] |- ! 2 | [[At Night (short story)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆֆներ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիդա Լո]] |- ! 2 | [[CBS Corporation]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Բալկոկ]] |- ! 2 | [[C.S.I.: Հանցագործության վայր]] |- ! 2 | [[C.S.I.. Հանցագործության վայրը Մայամի]] |- ! 2 | [[BusinessWeek]] |- ! 2 | [[British Board of Film Classification]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Լիկոկ]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Կասնոֆ]] |- ! 2 | [[Brent Frankenhoff]] |- ! 2 | [[Boston Globe]] |- ! 2 | [[Booklist]] |- ! 2 | [[Book Marks]] |- ! 2 | [[Avengers]] |- ! 2 | [[Blumfeld, an Elderly Bachelor]] |- ! 2 | [[Ֆիլիպ Սթոուն]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Դևիս]] |- ! 2 | [[Ֆիլիս Սոմերվիլ]] |- ! 2 | [[Biography.com]] |- ! 2 | [[Bauer Media Group]] |- ! 2 | [[Barnes & Noble]] |- ! 2 | [[Bangor Daily News]] |- ! 2 | [[BUF Compagnie]] |- ! 2 | [[BBC Radio 4]] |- ! 2 | [[Ֆիոնուլա Ֆլենագան]] |- ! 2 | [[BAFTA (մրցանակ, 1982)]] |- ! 2 | [[Ֆրանկլին Ջեյ Շեֆներ]] |- ! 2 | [[ALMA]] |- ! 2 | [[Cardcaptor Sakura]] |- ! 2 | [[1990 - 1999 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[2000 - ականնների Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Հարպեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ ՄակՌեյ]] |- ! 2 | [[1999 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1995 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1993 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ուիթեն]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պեսինգեմ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պոր]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Պրինզի]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Ֆինլեյ]] |- ! 2 | [[2003 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Մունիզ]] |- ! 2 | [[Ֆրենկի Ջ. Հոլդեն]] |- ! 2 | [[1989 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[1986 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Բարբեր]] |- ! 2 | [[Ֆրենսիս Թոմելտի]] |- ! 2 | [[1980 -1989 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1972 год в кино]] |- ! 2 | [[1970 -1979 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1960 - 1969 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1950 - 1959 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[1940 - 1949 թթ Հայկական կինոնկարները]] |- ! 2 | [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Մուրնաու]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Լանջելլա]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բորզեջ]] |- ! 2 | [[Ֆրանչեսկո Վեցցոլի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Դոլտոն Թոմփսոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանս Ֆլորիս]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիական Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[ABC Studios]] |- ! 2 | [[8 մղոն]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիացի լեյտենանտի կինը]] |- ! 2 | [[Ֆրանսիսկա Էռնանդես]] |- ! 2 | [[Ֆրանսուա Օզոն]] |- ! 2 | [[4Kids Entertainment]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մատենագրություն]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի մրցանակ (Ավստրիա)]] |- ! 2 | [[Ֆրանց Կաֆկայի ստեղծագործությունների ցանկ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Կլաուս՝ Սանտայի եղբայրը]] |- ! 2 | [[Ֆրենկ Բոներ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ ՄակՄյուրեյ]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Ուիլյամսոն]] |- ! 2 | [[3DNews]] |- ! 2 | [[2D]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սկեպսի]] |- ! 2 | [[Ֆրեդ Սևիջ]] |- ! 2 | [[2011 թվականը կինոյում]] |- ! 2 | [[Ֆրեդերիկ Տրևես]] |- ! 2 | [[200 սիգարետ]] |- ! 2 | [[Ֆրեյդիզմ]] |- ! 2 | [[2006 год в кино]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Բրիլ]] |- ! 2 | [[Ֆրեն Դրեշեր]] |- ! 2 | [[Captain America and the Avengers]] |- ! 2 | [[Channel 4]] |- ! 2 | [[Օսկար (ֆիլմ, 1991)]] |- ! 2 | [[Hallmark Channel]] |- ! 2 | [[In Our Time (BBC Radio 4)]] |- ! 2 | [[IXBT.com]] |- ! 2 | [[IGN-ի վարկածով կոմիքսների 100 լավագույն հերոսներ]] |- ! 2 | [[I.B. Tauris]] |- ! 2 | [[Hürriyet Daily News]] |- ! 2 | [[Home-Coming]] |- ! 2 | [[Hitmixes]] |- ! 2 | [[HitQuarters]] |- ! 2 | [[History Channel]] |- ! 2 | [[Hip-O Records]] |- ! 2 | [[Hasmonean dynasty]] |- ! 2 | [[Harvest Records]] |- ! 2 | [[Grove Press]] |- ! 2 | [[Inside the Actors Studio]] |- ! 2 | [[Grimm Fairy Tales]] |- ! 2 | [[Google Book Search]] |- ! 2 | [[Golden Raspberry Award]] |- ! 2 | [[Glas Slavonije]] |- ! 2 | [[Glamour (magazine)]] |- ! 2 | [[Give It Up! (short story)]] |- ! 2 | [[GQ]] |- ! 2 | [[Funimation Entertainment]] |- ! 2 | [[Franz Kafka: The Office Writings]] |- ! 2 | [[Franz Kafka's Diaries]] |- ! 2 | [[Fox News]] |- ! 2 | [[Fleetwood Mac]] |- ! 2 | [[First Sorrow]] |- ! 2 | [[IndieWire]] |- ! 2 | [[Investigations of a Dog]] |- ! 2 | [[Fellowship (short story)]] |- ! 2 | [[Le Figaro]] |- ! 2 | [[Օսկար Վերներ]] |- ! 2 | [[Man-Thing]] |- ! 2 | [[Magic Knight Rayearth]] |- ! 2 | [[M Magazine]] |- ! 2 | [[Logie Awards]] |- ! 2 | [[Lifetime]] |- ! 2 | [[Libération]] |- ! 2 | [[Օսկար լավագույն օպերատորական աշխատանքի համար]] |- ! 2 | [[Lib.ru]] |- ! 2 | [[Letters to Felice]] |- ! 2 | [[Le Point]] |- ! 2 | [[Le Japon Artistique]] |- ! 2 | [[Lady Gaga x Terry Richardson]] |- ! 2 | [[Jackals and Arabs]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Presents the Monster Ball Tour: At Madison Square Garden]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Fame]] |- ! 2 | [[Lady Gaga Enigma]] |- ! 2 | [[La Vanguardia]] |- ! 2 | [[La Stampa]] |- ! 2 | [[La Repubblica]] |- ! 2 | [[Krause Publications]] |- ! 2 | [[Kotaku]] |- ! 2 | [[Kirkus Reviews]] |- ! 2 | [[Jules Férat]] |- ! 2 | [[Josephine the Singer, or the Mouse Folk]] |- ! 2 | [[Johns Hopkins University Press]] |- ! 2 | [[Joanne World Tour]] |- ! 2 | [[Film Journal International]] |- ! 2 | [[Fantasy & Science Fiction]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Տրեյլ]] |- ! 2 | [[Cleveland Jewish News]] |- ! 2 | [[Daily Telegraph]] |- ! 2 | [[Ֆանտոմաս]] |- ! 2 | [[Critics’ Choice Movie Awards]] |- ! 2 | [[Corriere della Sera]] |- ! 2 | [[Corel Draw]] |- ! 2 | [[Contemplation (Կաֆկա)]] |- ! 2 | [[Ֆելիչե Կազորատի]] |- ! 2 | [[Ֆելիսիտի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ֆելիքս Վալոթոն]] |- ! 2 | [[Comic-Con]] |- ! 2 | [[Comedy Central]] |- ! 2 | [[Ֆեռնան Լեժե]] |- ! 2 | [[Ֆերա Ֆորկ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Christopher Kasparek]] |- ! 2 | [[Ֆերմերի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Christie's]] |- ! 2 | [[Ֆիզիկական համակարգ]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Աբրահամ]] |- ! 2 | [[Chortle (website)]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Դենիելս]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Լյուիս]] |- ! 2 | [[Chicago Sun-Times]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek Tour]] |- ! 2 | [[Ֆիլ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Cheek to Cheek (ալբոմ)]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկայի աշխարհ]] |- ! 2 | [[Ֆանտաստիկ քառյակ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Ezra Pound]] |- ! 2 | [[EMI Classics]] |- ! 2 | [[Expressen]] |- ! 2 | [[Europa Press (news agency)]] |- ! 2 | [[Eurogamer]] |- ! 2 | [[Encyclopædia Iranica]] |- ! 2 | [[Encarta]] |- ! 2 | [[Օտիս]] |- ! 2 | [[El Periódico (Spain)]] |- ! 2 | [[Օտտո Պրեմինգեր]] |- ! 2 | [[Edward Dolnick]] |- ! 2 | [[Օրենք]] |- ! 2 | [[Eagle Eye]] |- ! 2 | [[Discovery (телеканал)]] |- ! 2 | [[Decca Records]] |- ! 2 | [[Օրնան]] |- ! 2 | [[Discogs]] |- ! 2 | [[Direct-to-video]] |- ! 2 | [[Օրորվելու ժամանակը]] |- ! 2 | [[Die Welt]] |- ! 2 | [[Օքսիդ Պան]] |- ! 2 | [[Detective Comics]] |- ! 2 | [[Ֆ. Մյուրեյ Աբրախամ]] |- ! 2 | [[Ֆաբրիցիո Բենտիվոլո]] |- ! 2 | [[Ֆամկե Յասեն]] |- ! 2 | [[Ֆայրուզա Բալկ]] |- ! 2 | [[Description of a Struggle (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Def Leppard]] |- ! 2 | [[Քիչ սովորական կյանք]] |- ! 2 | [[Звезда (журнал XX—XXI веков)]] |- ! 2 | [[Սքոթ Պոլին]] |- ! 2 | [[Տապանաքար]] |- ! 2 | [[Տաղանդավոր միստր Ռիփլին]] |- ! 2 | [[Տաղեր]] |- ! 2 | [[Տաճարական խաչ]] |- ! 2 | [[Տամարա Դեյվիս]] |- ! 2 | [[Տամերա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տամի Արենդեր]] |- ! 2 | [[Տամրա Դևիս]] |- ! 2 | [[Տայլեր Պատրիկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Տանիտ Ֆենիքս]] |- ! 2 | [[Տաշա Սմիթ]] |- ! 2 | [[Տաու խաչ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրեգորի]] |- ! 2 | [[Տասը պատվիրաններ (ֆիլմ, 1956)]] |- ! 2 | [[Տատյանա Կրավչենկո]] |- ! 2 | [[Անգելի սիրտը]] |- ! 2 | [[Տարածության համասեռություն]] |- ! 2 | [[Տարածության ձայն]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլև]] |- ! 2 | [[Անատոլի Վասիլյով]] |- ! 2 | [[Տարիք]] |- ! 2 | [[Անանդ Տակեր]] |- ! 2 | [[Անալեյ Տիպտոն]] |- ! 2 | [[Տաքսի (հեռուստասերիալ)]] |- ! 2 | [[Տեդ Շակելֆորդ]] |- ! 2 | [[Տալուլա Ռայլի]] |- ! 2 | [[Տելի Սավալաս]] |- ! 2 | [[Վոնդա Շեպարդ]] |- ! 2 | [[Անհամբերություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անկոչ հյուրերը]] |- ! 2 | [[Վիրջինիա Հոուկինս]] |- ! 2 | [[Անծանոթները (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Ջուլիա ՄակՆիլ]] |- ! 2 | [[Վլադիմիր Զելդին]] |- ! 2 | [[Վկա (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Վոլպի գավաթ]] |- ! 2 | [[Վոլֆգանգ Բոդիսոն]] |- ! 2 | [[Վոն Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Անելկա Գրիգորյան]] |- ! 2 | [[Վոնդի Կուրտիս-Հոլ]] |- ! 2 | [[Տաիսա Ֆարմիգա]] |- ! 2 | [[Վուդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սվիսլոցկիյ]] |- ! 2 | [[Վռնդիչները (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Անդրեյ Սմոլյակով]] |- ! 2 | [[Վտանգավոր խաղեր]] |- ! 2 | [[Անդրեասյան խաչ]] |- ! 2 | [[Վրիժառուները]] |- ! 2 | [[Անդրեա Փարկեր]] |- ! 2 | [[Անդրեա Ռայզբորո]] |- ! 2 | [[Անդրեա Մարկովիչի]] |- ! 2 | [[Անդրեա Բենդեուոլդ]] |- ! 2 | [[Անդրե Գրետրի]] |- ! 2 | [[Այրին Ուորտ]] |- ! 2 | [[Տեղ սրտում]] |- ! 2 | [[Վիպերգություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական ժողով]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գրաֆիտի]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան գիշեր]] |- ! 2 | [[Տերի Օ’Քուին]] |- ! 2 | [[Տերին Մենինգ]] |- ! 2 | [[Ամերիկա (վեպ)]] |- ! 2 | [[Ամենօրյա խաղեր]] |- ! 2 | [[Ամենաերկար օրը]] |- ! 2 | [[Ամելիա Կուկ]] |- ! 2 | [[Ամանորյա խնամիները]] |- ! 2 | [[Տիա Մոուրի]] |- ! 2 | [[Տիբեթական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Տիեզերական Օպերա]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան կարկանդակ 3. Հարսանիք]] |- ! 2 | [[Ամանդա Միլինգ]] |- ! 2 | [[Ամանդա Կրյու]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյկ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Տիմ Բլեյք Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ամանդա Դոնոհյու]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բլեյկ]] |- ! 2 | [[Տիմ Լոան]] |- ! 2 | [[Ամանդա Բերտոն]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԳրոու]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻներնի]] |- ! 2 | [[Տիմ ՄակԻններնի]] |- ! 2 | [[Ամ-Հոֆ]] |- ! 2 | [[Աճպարարը (մուլտֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան խաղակումբ (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Ամերիկյան հանցագործություն]] |- ! 2 | [[Տեմի Բլանչարդ]] |- ! 2 | [[Տեր Մարկոս եպիսկոպոս Հովհաննիսյան]] |- ! 2 | [[Այսուհետև և դարեդար]] |- ! 2 | [[Այս ամբողջ ջազը]] |- ! 2 | [[Տեմլին Թոմիտա]] |- ! 2 | [[Տեմպեսթտ Բլեդզոյ]] |- ! 2 | [[Այն, ինչ դու անում ես]] |- ! 2 | [[Այմի Բրուքս]] |- ! 2 | [[Տենի Էլֆման]] |- ! 2 | [[Տեոդոր Բորդերս]] |- ! 2 | [[Այծեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Այլին Բրեննան]] |- ! 2 | [[Տեսադաշտից դուրս (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Այզեկ Միզրախի]] |- ! 2 | [[Այելետ Զուրեր]] |- ! 2 | [[Տերի Կոուպ]] |- ! 2 | [[Ամր Վակիդ]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռասել]] |- ! 2 | [[Տերեզա Ռենդլ]] |- ! 2 | [[Ամսվա հերոսը]] |- ! 2 | [[Ամուսնություն (պիես)]] |- ! 2 | [[Տերենս Ռիգբի]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն ամերիկյան ձևով]] |- ! 2 | [[Տերենս Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Տերենցիուս]] |- ! 2 | [[Տերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ամուսնալուծություն]] |- ! 2 | [[Տերի Լերմիթ]] |- ! 2 | [[Ամնեզիա (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Անհանգիստ սիրտը]] |- ! 2 | [[Անհավանական Հալկ]] |- ! 2 | [[Աղջիկը մտնում է բառ]] |- ! 2 | [[Վարդագույն ընձառյուծ 2]] |- ! 2 | [[Առնոլդ Լեյվեն]] |- ! 2 | [[Վանդակ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Էնն Հաջենս]] |- ! 2 | [[Առնետներ (ֆիլմ, 1955)]] |- ! 2 | [[Վանեսա Ֆերլիտո]] |- ! 2 | [[Առյուծ արքան 3. Ակունա Մատատա]] |- ! 2 | [[Վասիլի Զուև]] |- ! 2 | [[Առեղծվածային պիցցա]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Վատ համբավ (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Վարակ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Առաքելություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Առարկա]] |- ! 2 | [[Ասա Բաթերֆիլդ]] |- ! 2 | [[Առաջին սեր]] |- ! 2 | [[Վարկած փողի դիմաց]] |- ! 2 | [[Առաջ անցնելով]] |- ! 2 | [[Ապոլոգետ]] |- ! 2 | [[Ապացույց (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմը (ֆիլմ, 1953)]] |- ! 2 | [[Վեյ Կեունգ Լաու]] |- ! 2 | [[Աշխարհների պատերազմ (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Վեն Յան Շիխ]] |- ! 2 | [[Վենդի Գազել]] |- ! 2 | [[Աշխարհի շուրջն 80 օրում (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Վենդի ՄակԼենդոն-Կովի]] |- ! 2 | [[Վայրի պայմաններում]] |- ! 2 | [[Վայրի Արևմուտք]] |- ! 2 | [[Աշխարհի ամենահարբած շրջանը]] |- ! 2 | [[Ավետարանչական խաչ]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սաուերս]] |- ! 2 | [[Սքոթ Սպիդման]] |- ! 2 | [[Սքոթ Վենգեր]] |- ! 2 | [[Արարչագործություն]] |- ! 2 | [[Արագություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արագը և մեռածը]] |- ! 2 | [[Սև Բազե (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Արաբական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Ատոմ Գնունի]] |- ! 2 | [[Ավտոստոպով ուղևորություն ողջ գալակտիկայով]] |- ! 2 | [[Ավերված ամրոցը (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Սևիջ Սթիվ Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Ավգուսթ Պրյու]] |- ! 2 | [[Ասա դու ինձ հայելի]] |- ! 2 | [[Վադիմ Ժան]] |- ! 2 | [[Աստրոբոյ]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչյան կանոն]] |- ! 2 | [[Աստվածաշնչի գրքեր]] |- ! 2 | [[Վալենտին Պելկա]] |- ! 2 | [[Վալերի Բերտինելի]] |- ! 2 | [[Վալերի Բրեյման]] |- ! 2 | [[Աստվածաբանության պատմություն]] |- ! 2 | [[Աստղային ճանապարհ։ Խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Վաղ Վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Վաղ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Վաղը չէ մյուս օրը]] |- ! 2 | [[Ասեղի վրա]] |- ! 2 | [[Վեներա Անադիոմենա (Տիցիանի նկար)]] |- ! 2 | [[Վեսթսայդյան պատմություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Անհատ]] |- ! 2 | [[Աննա Սթյուարթ (Մեծ Բրիտանիայի թագուհի)]] |- ! 2 | [[Վիլի Էյմս]] |- ! 2 | [[Վիկ Սախայ]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Էրիսե]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Լոբլ]] |- ! 2 | [[Անջելա Բասետ]] |- ! 2 | [[Անուպամ Կհեր]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Նելի մլ.]] |- ! 2 | [[Անուշկա Բոլտոն Լի]] |- ! 2 | [[Աննեթ Օ’Տուլ]] |- ! 2 | [[Աննան և թագավորը]] |- ! 2 | [[Վիկտոր Ֆրենչ]] |- ! 2 | [[Վիկտորիա Սմյորֆիտ]] |- ! 2 | [[Անվտանգության դաշնային ծառայություն]] |- ! 2 | [[Վիյ (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Աննա Պաքուին]] |- ! 2 | [[Վինս Միսիանո]] |- ! 2 | [[Աննա Չենսելոր]] |- ! 2 | [[Աննա Մեսի]] |- ! 2 | [[Աննա Մաքսվել Մարտին]] |- ! 2 | [[Աննա Մարիա Հորսֆորդ]] |- ! 2 | [[Վինսենտ ՄակԷվիտի,]] |- ! 2 | [[Աննա Կալդեր-Մարշալ]] |- ! 2 | [[Աննա Անիսիմովա]] |- ! 2 | [[Վինսենտ Սպանո]] |- ! 2 | [[Անհոգ հեծյալը]] |- ! 2 | [[Վիշապի սիրտը]] |- ! 2 | [[Վիլեկե վան Ամելրոյ]] |- ! 2 | [[Վիդոկ]] |- ! 2 | [[Աշեր Կեդի]] |- ! 2 | [[Վերին Խոտավան]] |- ! 2 | [[Անքնություն (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Վերածննդի երաժշտությունը]] |- ! 2 | [[Անցզ]] |- ! 2 | [[Վերածննդի իմաստասիրությունը]] |- ! 2 | [[Վերածննդի կերպարվեստը]] |- ! 2 | [[Անտոնիո դե լա Գանդարա]] |- ! 2 | [[Անտոնիո Սաբատո կրտ.]] |- ! 2 | [[Վերածնունդը Հայաստանում]] |- ! 2 | [[Անտոն Ռոջերս]] |- ! 2 | [[Անտոն Լիդեր]] |- ! 2 | [[Անտիկ]] |- ! 2 | [[Վերափաթաթում]] |- ! 2 | [[Վերն Ջիլամ]] |- ! 2 | [[Վզնոց]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կրկես]] |- ! 2 | [[Անտեսանելի կողմը]] |- ! 2 | [[Վերոնիկա Ալիսինո]] |- ! 2 | [[Վերջին բոյսկաուտը]] |- ! 2 | [[Վերջին լեգեոնը]] |- ! 2 | [[Վերջին կադրը]] |- ! 2 | [[Վերջին կինոհերոսը]] |- ! 2 | [[Վերջին կովբոյը]] |- ! 2 | [[Անտանելի ղեկավարներ]] |- ! 2 | [[Վերջին սերը Երկրի վրա]] |- ! 2 | [[Վեցերորդ զգայարան]] |- ! 2 | [[Անտանելի դաժանություն]] |- ! 2 | [[Աղվեսուհիները]] |- ! 2 | [[Տիմ Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Издательство Йельского университета]] |- ! 2 | [[ԱԱԱ. Իրական հրեշներ]] |- ! 2 | [[Փոլ Ջամաթի]] |- ! 2 | [[Փոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Փոխանակումով արձակուրդ]] |- ! 2 | [[Փոխգնդապետ]] |- ! 2 | [[Ադամ Բիչ]] |- ! 2 | [[Ագնեշկա Հոլանդ]] |- ! 2 | [[Աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ]] |- ! 2 | [[Փոքրիկ մատներ (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Աարոն Կվոկ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ]] |- ! 2 | [[ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիա]] |- ! 2 | [[Ա Մակաբայեցիներ]] |- ! 2 | [[Փոթորկի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Ա Եզրաս]] |- ! 2 | [[Ա.Ջ. Բաքլի]] |- ! 2 | [[Энциклопедия отечественной мультипликации]] |- ! 2 | [[Центр Гетти]] |- ! 2 | [[Քեթի Գրիֆին]] |- ! 2 | [[Քեթի Նեջիմի]] |- ! 2 | [[Քեթի Սագալ]] |- ! 2 | [[Хабрахабр]] |- ! 2 | [[Քեթրին Բել]] |- ! 2 | [[Труд (газета)]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հան]] |- ! 2 | [[Քեթրին Հարոլդ]] |- ! 2 | [[Փոլ Թոմաս Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ադամ Գեգլի]] |- ! 2 | [[Քելի Հու]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ուելեր]] |- ! 2 | [[Ադրիանա Չեպեդա Էսպինոզա]] |- ! 2 | [[Ադրիան Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Ադրիան Բաուեր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Չունգ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Պիկ]] |- ! 2 | [[Ադրիան Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ռենադեյ]] |- ! 2 | [[Ադիտյա Չոպրա]] |- ! 2 | [[Փիթեր Սալիվան]] |- ! 2 | [[Ադեն Յանգ]] |- ! 2 | [[Ադամի կողը (ֆիլմ, 1949)]] |- ! 2 | [[Փյունիկյան միաբանություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ստեբբինգս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ադամ Պասկալ]] |- ! 2 | [[Ադամ Ուայզման]] |- ! 2 | [[Ադամ Յաուխ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Ֆարելլի]] |- ! 2 | [[Ադամ Հեն-Բերդ]] |- ! 2 | [[Ադամ Լավորնա]] |- ! 2 | [[Փիլիսոփայական ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ադամ Գոդլի]] |- ! 2 | [[Փղերը (1948)]] |- ! 2 | [[Քելի Էբերի]] |- ! 2 | [[Քելլի Գարներ]] |- ! 2 | [[Ազգային կինոմրցանակ]] |- ! 2 | [[Манн, Иванов и Фербер]] |- ! 2 | [[Քեննետ Բաուզեր]] |- ! 2 | [[Лаборатория фантастики]] |- ! 2 | [[Քեննետ Գիլբերտ]] |- ! 2 | [[Քեննետ Լոներգան]] |- ! 2 | [[Кругосвет]] |- ! 2 | [[Քեննետ Ուելշ]] |- ! 2 | [[Категория:Фильмография к доработке]] |- ! 2 | [[Քեննի Այրլենդ]] |- ! 2 | [[Капков, Сергей Владимирович]] |- ! 2 | [[Քենան Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Քերնտներշտրասե]] |- ! 2 | [[Искусство кино]] |- ! 2 | [[Иофис, Евсей Абрамович]] |- ! 2 | [[Քերոլ Լինլի]] |- ! 2 | [[Интерфакс]] |- ! 2 | [[Քերոլ Կլիվլենդ]] |- ! 2 | [[Интеррос]] |- ! 2 | [[Изергина, Антонина Николаевна]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Ասպիրոտ]] |- ! 2 | [[Издательство Оксфордского университета]] |- ! 2 | [[Քերոլայն Լենգրիշ]] |- ! 2 | [[Քերոլին Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Քիթ Քերեդին]] |- ! 2 | [[Քենդի (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Мелкова, Полина Владимировна]] |- ! 2 | [[Քելլի Էսբյորի]] |- ! 2 | [[Прогресс (издательство)]] |- ! 2 | [[Стасов, Владимир Васильевич]] |- ! 2 | [[Спорт]] |- ! 2 | [[Сомов, Андрей Иванович]] |- ! 2 | [[Скоклостер]] |- ! 2 | [[Сегодня (газета, Украина)]] |- ! 2 | [[Сеанс (журнал)]] |- ! 2 | [[Քեյթ Ալկոմ]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բել]] |- ! 2 | [[Քեյթ Բիհան]] |- ! 2 | [[Радио «Свобода»]] |- ! 2 | [[Քեյթ Էշֆիլդ]] |- ! 2 | [[Порудоминский, Владимир Ильич]] |- ! 2 | [[Քեն Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Португальский язык]] |- ! 2 | [[Քեյթ Սեմպլզ]] |- ! 2 | [[Քեյթլին Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Քեյսի Կասեմ]] |- ! 2 | [[Первый канал (Россия)]] |- ! 2 | [[Քեն Բերի]] |- ! 2 | [[Новая философская энциклопедия]] |- ! 2 | [[Независимая газета]] |- ! 2 | [[Քեն Ուիթինգեմ]] |- ! 2 | [[Наука и жизнь]] |- ! 2 | [[Московский рабочий]] |- ! 2 | [[Քեն Սքոթ]] |- ! 2 | [[Քեն Տոլոպսկի]] |- ! 2 | [[Ազատական ժողովրդավարություն]] |- ! 2 | [[Փիթեր ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Սոկուրով]] |- ! 2 | [[Տոդ Կամինգս]] |- ! 2 | [[Ալեքսիս Ձենա]] |- ! 2 | [[Տոդ Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ալեքսեյ Գերման (կրտսեր)]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդրա Բրեքենրիջ]] |- ! 2 | [[Տոունի Կիտաեն]] |- ! 2 | [[Տորա Բերչ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Ֆեկլիստով]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Վվեդենսկի]] |- ! 2 | [[Տորի Հիգինսոն]] |- ! 2 | [[Տորի Սպելինգ]] |- ! 2 | [[Տորին Բլակ]] |- ! 2 | [[Տոգո Իգավա]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Պոլինսկի]] |- ! 2 | [[Տուն և ի ճանապարհ]] |- ! 2 | [[Ալեքսանդր Գոուլդ]] |- ! 2 | [[Տուրբո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Տպագրություն]] |- ! 2 | [[Ալեքս Սիգալ]] |- ! 2 | [[Տրանսֆորմերները]] |- ! 2 | [[Տրաֆիկ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Ալեքս Ռոքո]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Էլիս Ռոս]] |- ! 2 | [[Ալեքս Չափլ]] |- ! 2 | [[Տրեյսի Նիխեմ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Նորտոն]] |- ! 2 | [[Տոդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Ալինա Շարիգո]] |- ! 2 | [[Ալեքս Մարչ]] |- ! 2 | [[Տիտան. Երկրի մահից հետո]] |- ! 2 | [[Տիմ Ստորի]] |- ! 2 | [[Տիմ Ֆայվել]] |- ! 2 | [[Տիմոտի Բոթոմս]] |- ! 2 | [[Աղետ ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Ակվամեն 2]] |- ! 2 | [[Ակիվա Շաֆեր]] |- ! 2 | [[Ականատեսը (ֆիլմ, 1985)]] |- ! 2 | [[Ախալցխա (գիրք)]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Նյուման]] |- ! 2 | [[Տինո Ինսանա]] |- ! 2 | [[Տինտինի արկածները. Միաեղջյուրի գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Ալֆրեդ Գրին]] |- ! 2 | [[Տոբիթ]] |- ! 2 | [[Տիտանների ցասումը]] |- ! 2 | [[Ալֆոնսո Արաու]] |- ! 2 | [[Տիփի Հեդրեն]] |- ! 2 | [[Ալֆի (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Տղամարդկանց շրջապատում]] |- ! 2 | [[Տղաները կողքերին]] |- ! 2 | [[Տղաները փողոցից]] |- ! 2 | [[Ալլահ Ռաքհա Ռահման]] |- ! 2 | [[Տյուզդի Ուելդ]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Կեբել]] |- ! 2 | [[Տոբի Հեմինգուեյ]] |- ! 2 | [[Ալիսան այստեղ այլևս չի ապրում]] |- ! 2 | [[Տրեյսին ընդունում է մարտահրավերը]] |- ! 2 | [[Ալեքս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Ազգի ծնունդը]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դվորսկի]] |- ! 2 | [[Փեթեր Կասովից]] |- ! 2 | [[Ալան Ռոյալ]] |- ! 2 | [[Փերիները. Կախարդական փրկություն]] |- ! 2 | [[Ալան Պոլ]] |- ! 2 | [[Ալան Նորտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Անդրիկիդիս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Աուտերբրիջ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Բիրն]] |- ! 2 | [[Ալան Կուկ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գան]] |- ! 2 | [[Փիթեր Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Ալան Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Փիթեր Դևիսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Ալան Գրինտ]] |- ! 2 | [[Ալան Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ալան Բոյս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Խ. Հանտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Հյուիթ]] |- ! 2 | [[Ալան Բեդել]] |- ! 2 | [[Ալան Ա. Գոլդշտեյն]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կաշինգ]] |- ! 2 | [[Ալայնա Ռիդ Հոլ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կարտրայտ]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կեա]] |- ! 2 | [[Աիշա Հինդս]] |- ! 2 | [[Փիթեր Կուկ]] |- ! 2 | [[Ալան Սկարֆ]] |- ! 2 | [[Փարիզի սալոն]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Կլարկ]] |- ! 2 | [[Տրիշիա Հելֆեր]] |- ! 2 | [[Ալեքս Կորդ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Զակրժևսկիյ]] |- ! 2 | [[Ալեքս Դեսերտ]] |- ! 2 | [[Ալեն Շաբա]] |- ! 2 | [[Տրոյ Միլեր]] |- ! 2 | [[Տրոյ Նիքսի]] |- ! 2 | [[Ալեն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ալեն Կուլտեր]] |- ! 2 | [[Տրևիս Վան Վինկլ]] |- ! 2 | [[Տրևոր Իվ]] |- ! 2 | [[Ալեն Զալում]] |- ! 2 | [[Ալեն Բարտոն]] |- ! 2 | [[Ալաստեր Ռեյդ]] |- ! 2 | [[Ցույ Հարկ]] |- ! 2 | [[Ցունամի 3D]] |- ! 2 | [[Փաթրիկ Շվարցենեգեր]] |- ! 2 | [[Փախուստ (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Փախստականը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ռեյ]] |- ! 2 | [[Ալեխանդրո Ագրեսթի]] |- ! 2 | [[Փայլ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ալբերտո Լատուադա]] |- ! 2 | [[Ալբերտա Ուոտսոն]] |- ! 2 | [[Ալբերտ Սելմի]] |- ! 2 | [[Փառքի փայլատակումը]] |- ! 2 | [[Ջուլիա Ստայլզ]] |- ! 2 | [[Գրեգ Մորիս]] |- ! 2 | [[Մեռած պոետների ընկերակցությունը]] |- ! 2 | [[Լարի Կինգ]] |- ! 2 | [[Լարի Կեյբլ Գայ]] |- ! 2 | [[Լարի Կարացևսկի]] |- ! 2 | [[Լարի Լեյչլիտեր]] |- ! 2 | [[Մեյբլ Ադամս]] |- ! 2 | [[Մեյնարդ Էզիաշի]] |- ! 2 | [[Լարա Ջիլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մեյսոն Էդամս]] |- ! 2 | [[Լավագույն հրաձիգը]] |- ! 2 | [[Մենդի Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Լավ տղան]] |- ! 2 | [[Մեռյալ տարածք (վեպ)]] |- ! 2 | [[Լարի Պիրս]] |- ! 2 | [[Մեսի Տաջեդին]] |- ! 2 | [[Մեվերիկ]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկը]] |- ! 2 | [[Լավ աղջիկ]] |- ! 2 | [[Մետյու Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Մետրոպոլիս (ֆիլմ, 1927)]] |- ! 2 | [[Լաս Ալոնսո]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կիրկ]] |- ! 2 | [[Մեր կյանքի օրերը]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Բակսթեր]] |- ! 2 | [[Մերեդիտ Սելենջեր]] |- ! 2 | [[Լաուրա Կայտլինգեր]] |- ! 2 | [[Լարի Շոու]] |- ! 2 | [[Լարի Սանդերսի Շոուն]] |- ! 2 | [[Մերի Գրոուվեր]] |- ! 2 | [[Լեյֆ Բրիսթոու]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կելի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Կոլեր]] |- ! 2 | [[Լեոպոլդո Գոուտ]] |- ! 2 | [[Մեթյու ՄակԿոնահի]] |- ! 2 | [[Մեթյու Մակֆեյդեն]] |- ! 2 | [[Լեոնոր Բալդակի]] |- ! 2 | [[Լեո Ռոսի]] |- ! 2 | [[Լեո Պեն]] |- ! 2 | [[Լեո Գ. Կերոլ]] |- ! 2 | [[Մել Մարտին]] |- ! 2 | [[Լենս Ռիվերա]] |- ! 2 | [[Լեննի Հենրի]] |- ! 2 | [[Մելինա Կանակարեդես]] |- ! 2 | [[Լարիսա Օլեյնիկ]] |- ! 2 | [[Մելիսա Արչեր]] |- ! 2 | [[Լեյնի Կազան]] |- ! 2 | [[Լեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Լեյթոն Միսթեր]] |- ! 2 | [[Մելիսա Ֆարման]] |- ! 2 | [[Լեմոնի Սնիկետ. 33 դժբախտություն]] |- ! 2 | [[Մելորա Ուոլտերս]] |- ! 2 | [[Լելի Բաուերս]] |- ! 2 | [[Մեծ դատարկություն]] |- ! 2 | [[Լեդի (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Բետ Հերտ]] |- ! 2 | [[Լանս Հենրիկսեն]] |- ! 2 | [[Մեթյու Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Միխաելա Ուոտկինս]] |- ! 2 | [[Իվ Ռոբեր]] |- ! 2 | [[Միկ Գրեյվզ]] |- ! 2 | [[Միկ Մոլոյ]] |- ! 2 | [[Իսլամի պատմություն]] |- ! 2 | [[Միկա Բուրեմ]] |- ! 2 | [[Իսլամական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իսայա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Իսահակ]] |- ! 2 | [[Միմի Կուզիկ]] |- ! 2 | [[Ինքնասպան կույսերը]] |- ! 2 | [[Ինչպես վարժեցնել վիշապին 3]] |- ! 2 | [[Միշել Լուկես]] |- ! 2 | [[Միլիոն դոլարանոց հոթելը]] |- ! 2 | [[Միշել Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Ինչպես նվաճվեց Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Միշել Պերիլակ]] |- ! 2 | [[Միշել Ջոնսոն]] |- ! 2 | [[Միշել Ֆեյրլի]] |- ! 2 | [[Ինչպես է նվաճվել Արևմուտքը]] |- ! 2 | [[Ինչ կանաչ էր իմ հովիտը]] |- ! 2 | [[Ինչ է թաքցնում սուտը]] |- ! 2 | [[Միջին անգլերեն]] |- ! 2 | [[Իննա Կորոլյովա]] |- ! 2 | [[Ինն ու կես շաբաթ]] |- ! 2 | [[Ինդուստրիալ արվեստի զբոսայգի (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Միսա Սիմիցու]] |- ! 2 | [[Միլոսյան Վեներան արկղերով (1936)]] |- ! 2 | [[Միդլենդ]] |- ! 2 | [[Մերկուրին վտանգի մեջ է]] |- ! 2 | [[Մերի Հերոն]] |- ! 2 | [[Մերի Ռայլի]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Լաբիրինթոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մերի Ցիբուլսկի]] |- ! 2 | [[Մերի Փոփինս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Լա Մերսե (եկեղեցի Բարսելոնայում)]] |- ! 2 | [[Իքս սերունդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Իքս մարդիկ: Մռայլ փյունիկ]] |- ! 2 | [[Իրեն Ժակոբ]] |- ! 2 | [[Իրական վարազներ]] |- ! 2 | [[Իրական սերը (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Իվ Տանգի]] |- ! 2 | [[Իրական սեր (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Մերվին Պիկ]] |- ! 2 | [[Իրադրության կատակերգություն]] |- ! 2 | [[Մթնշաղ (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Մեքսիկայում. Հուսահատը 2]] |- ! 2 | [[Մի անգամ Վեգասում]] |- ! 2 | [[Իտեն Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Իտան Սապլի]] |- ! 2 | [[Իվեն Ս. Կիմ]] |- ! 2 | [[Միակ ելքը (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Միայն դու (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Միգել Արտետա]] |- ! 2 | [[Լեռան թագավորը]] |- ! 2 | [[Լես Բլեր]] |- ! 2 | [[Միսթր Փիբոդիի և Շերմանի արկածները]] |- ! 2 | [[Մարկ Շերա]] |- ! 2 | [[Լինդա Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Պալանսկի]] |- ! 2 | [[Մարկ Պիզնարսկիյ]] |- ! 2 | [[Մարկ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Մարկ Ռայդելլ]] |- ! 2 | [[Լիմարի Նադալ]] |- ! 2 | [[Լիլո Բրանկատո]] |- ! 2 | [[Լիլյա Կեդրովա]] |- ! 2 | [[Լիլիանա Մումի]] |- ! 2 | [[Լինդա Կրոփեր]] |- ! 2 | [[Լիլենդ Օրսեր]] |- ! 2 | [[Մարկլեն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Մարկուս Լայլ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Մարկուս Կարլ Ֆրանկլին]] |- ! 2 | [[Մարկուս Նիսպել]] |- ! 2 | [[Մարկուս Ռեդմոնդ]] |- ! 2 | [[Լիզե Հիլբոլդտ]] |- ! 2 | [[Լիզա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Մարնի Էնգ]] |- ! 2 | [[Լիզա Ջեյն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Մարշալ Հերսկովից]] |- ! 2 | [[Մարջերի Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Լինդա Լարկին]] |- ! 2 | [[Մարկ Կոպեյջ]] |- ! 2 | [[Մարսիա Կրոս]] |- ! 2 | [[Մարլին և ես]] |- ! 2 | [[Լյուիս Տիգ]] |- ! 2 | [[Մարիանն Ժան-Բապտիսթ]] |- ! 2 | [[Մարիաննե Զեգեբրեխտ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Կոլինզ]] |- ! 2 | [[Մարիո Ադորֆ]] |- ! 2 | [[Լյուիս Ալեն]] |- ! 2 | [[Լյուդմիլա Արտեմեվա]] |- ! 2 | [[Մարիոն Ռավենվուդ]] |- ! 2 | [[Մարիուս Վեյերս]] |- ! 2 | [[Մարիսա Կոխլան]] |- ! 2 | [[Մարլա Գիբս]] |- ! 2 | [[Լլոյդ Օուեն]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք 1]] |- ! 2 | [[Լինեթ Կարեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Ալեն]] |- ! 2 | [[Մարկ Բակլենդ]] |- ! 2 | [[Լիցքավորված զենք]] |- ! 2 | [[Մարկ Բրեյդի]] |- ! 2 | [[Մարկ ԴեԿարլո]] |- ! 2 | [[Լինն ՄակԳրենգեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Դեքսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Մարկ Էվանս]] |- ! 2 | [[Մարկ Լեսթեր]] |- ! 2 | [[Մարկ Լի]] |- ! 2 | [[Լինեթ Ուոլդեն]] |- ! 2 | [[Լիզա Հենսլի]] |- ! 2 | [[Լիզա Կորս]] |- ! 2 | [[Մեթ Սելինջեր]] |- ! 2 | [[Մեդկեն Էմիկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Գալահեր]] |- ! 2 | [[Լի Խ. Կացին]] |- ! 2 | [[Լի Դևիս]] |- ! 2 | [[Մեգան Պարկ]] |- ! 2 | [[Մեգան Ֆոլոուզ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Գրիվոլդ]] |- ! 2 | [[Մեգգի Լոսոն]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հովարդ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հոուպ]] |- ! 2 | [[Լեսլի Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Մեդի Հասոն]] |- ! 2 | [[Մեդլին Կան]] |- ! 2 | [[Մեդոլին Սմիթ-Օսբորն]] |- ! 2 | [[Մաքսին Բանս]] |- ! 2 | [[Լեսլի Էն Ուորեն]] |- ! 2 | [[Մեզ նման մարդիկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Լանտեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Լետչեր]] |- ! 2 | [[Լեսլի Դևիդ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Մեթ Կլարկ]] |- ! 2 | [[Մեթ Կրևեն]] |- ! 2 | [[Մեթ ՄակԳրատ]] |- ! 2 | [[Մեթ Շեկման]] |- ! 2 | [[Մեթ Շտերն]] |- ! 2 | [[Մեթ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Մեթ Ռիվզ]] |- ! 2 | [[Լես Լանդաու]] |- ! 2 | [[Մաքսին Ստյուարտ]] |- ! 2 | [[Լի Հարիս]] |- ! 2 | [[Լիզա Խերոու]] |- ! 2 | [[Մարտին Կրյուզ]] |- ! 2 | [[Լիզա Էն Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Մարվինի սենյակը]] |- ! 2 | [[Մարտա Կուլիջ]] |- ! 2 | [[Մարտական ձկնիկը]] |- ! 2 | [[Մարտարվեստ]] |- ! 2 | [[Մարտի]] |- ! 2 | [[Լիզա Գեյ Հեմիլտոն]] |- ! 2 | [[Լիզ Տորես]] |- ! 2 | [[Լիզ Հոլցման]] |- ! 2 | [[Լիամ Կաննինգեմ]] |- ! 2 | [[Լի Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Մարտին Կեմփբել]] |- ! 2 | [[Լի Տերգեսեն]] |- ! 2 | [[Մաքս Ֆիփս]] |- ! 2 | [[Լի Վինգ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ռիթ]] |- ! 2 | [[Մարտին Սաքս]] |- ! 2 | [[Լի Վան Կլիֆ]] |- ! 2 | [[Մարտին Ֆրենդ]] |- ! 2 | [[Մարտինա Գեդեկ]] |- ! 2 | [[Լի Պուրսել]] |- ! 2 | [[Մաքս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Մաքս Կասելա]] |- ! 2 | [[Մաքս Մարտինի]] |- ! 2 | [[Մաքս Մեգս]] |- ! 2 | [[Լի Պեթերսոն]] |- ! 2 | [[Մաքս Տեշ]] |- ! 2 | [[Ինդիրա Վարմա]] |- ! 2 | [[Միսի Կրայդեր]] |- ! 2 | [[Լյուսի Արնազ]] |- ! 2 | [[Նիդիա Կարո]] |- ! 2 | [[Թոմ Գլեյսներ]] |- ! 2 | [[Նենսի Մելոուն]] |- ! 2 | [[Նենսի Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Թոմ Բատլեր]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Բաուեր]] |- ! 2 | [[Նեոպլաստիցիզմ]] |- ! 2 | [[Թոմ Ատկինս]] |- ! 2 | [[Նիամ Կյուսակ]] |- ! 2 | [[Նիդերլանդական վերածնունդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Այերս]] |- ! 2 | [[Նիլ Արմֆիլդ]] |- ! 2 | [[Թոմ Իրվին]] |- ! 2 | [[Նիլ Բյորգեր]] |- ! 2 | [[Նիլ Դաջոն]] |- ! 2 | [[Նիլ Դունկան]] |- ! 2 | [[Նիլ Իզրաել]] |- ! 2 | [[Թոմ Ամանդես]] |- ! 2 | [[Նիլ Մորիսեյ]] |- ! 2 | [[Նիլ Ռոս]] |- ! 2 | [[Թշվառները (ֆիլմ, 1998)]] |- ! 2 | [[Թիմ Կարի]] |- ! 2 | [[Թիլդա Սուինթոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կեննոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Կենոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Մարկ]] |- ! 2 | [[Նենսի Դևիս]] |- ! 2 | [[Թերենս Ստեմփ]] |- ! 2 | [[Նավային նորություններ]] |- ! 2 | [[Նաթան Լեյն]] |- ! 2 | [[Թոնի Դարոու]] |- ! 2 | [[Թոնի Բիլ]] |- ! 2 | [[Նամակ ձեզ համար]] |- ! 2 | [[Նամուս]] |- ! 2 | [[Թոմաս Ֆ. Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Նայջել Տերի]] |- ! 2 | [[Թոմաս Հեմփսոն]] |- ! 2 | [[Նանեթ Բուրսթեյն]] |- ! 2 | [[Նաննի Լոյ]] |- ! 2 | [[Նաոմի Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Նապալեոն (մինիսերիալ)]] |- ! 2 | [[Նավին Չոուդխրի]] |- ! 2 | [[Նել (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Նատալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նատալի Իմբրուլյա]] |- ! 2 | [[Թոմաս Լեննոն]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Տայնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Թոմ ’Գաղտնի’ Լիսթեր կրտ.]] |- ! 2 | [[Նատաշա Մալտե]] |- ! 2 | [[Նատաշա ՄակԷլխոուն]] |- ! 2 | [[Թոմ Ֆիցջերալդ]] |- ! 2 | [[Նարնիայի ժամանակագրություններ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Թոմ Օլիվեր]] |- ! 2 | [[Նեգև]] |- ! 2 | [[Թոմ Ստյորիջ]] |- ! 2 | [[Թոմ Մեյսոն]] |- ! 2 | [[Նիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Թոնի Դոյլ]] |- ! 2 | [[Էրոս (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Նկարիչներ]] |- ! 2 | [[Թայլեր Պերի]] |- ! 2 | [[Նյու Յորքի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Նյուենեն]] |- ! 2 | [[Թագավորը խոսում է]] |- ! 2 | [[Ըստ Բարնիի տարբերակի]] |- ! 2 | [[Ընդհանուր կովարիանտության սկզբունք]] |- ! 2 | [[Նոլան Ֆանկ]] |- ! 2 | [[Նովգորոդի խաչ]] |- ! 2 | [[Նոր Սարդ Մարդը։ Բարձր Լարում]] |- ! 2 | [[Էցիո Գրեջո]] |- ! 2 | [[Էրուն Կրաբե]] |- ! 2 | [[Էրնի Ռեյես կրտ.]] |- ! 2 | [[Թանախ]] |- ! 2 | [[Էրնի Դինգո]] |- ! 2 | [[Էրնեսթին ՄակԿլենդոն]] |- ! 2 | [[Նոր մեդիա]] |- ! 2 | [[Նոր մուտանտներ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էրլ Հոլիման]] |- ! 2 | [[Էրլ Բոեն]] |- ! 2 | [[Նորեշիկ]] |- ! 2 | [[Նորման Թոուրոգ]] |- ! 2 | [[Էրիկա Յոն]] |- ! 2 | [[Էրիկա Լիրսեն]] |- ! 2 | [[Նորման Ռենե]] |- ! 2 | [[Նորման Ռոդուեյ]] |- ! 2 | [[Նորման Սթոուն]] |- ! 2 | [[Թայրոն Փաուեր]] |- ! 2 | [[Նիքի Հենսոն]] |- ! 2 | [[Թերեզա Սալդանա]] |- ! 2 | [[Թեդդի Սիրս]] |- ! 2 | [[Թեոկրիտոս]] |- ! 2 | [[Նիկ Օֆերման]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Էգերտ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Թոմ]] |- ! 2 | [[Նիկոլ Կեսել]] |- ! 2 | [[Թեմուերա Մորիսոն]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Դոբրինին]] |- ! 2 | [[Նիկոլայ Ֆորեգեր]] |- ! 2 | [[Թելմա և Լուիզա]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Բոլ]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Խիտներ]] |- ! 2 | [[Թեժ օր (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Սգարո]] |- ! 2 | [[Թանաքե սիրտը]] |- ! 2 | [[Նիկոլաս Ֆերել]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթ Շերիդան]] |- ! 2 | [[Նիկոլեթա Բրասկի]] |- ! 2 | [[Նիմ կղզին]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոստ]] |- ! 2 | [[Նիվ Կեմպբել]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմբլ]] |- ! 2 | [[Նիվ Քեմպբել]] |- ! 2 | [[Թեդ Պոսթ]] |- ! 2 | [[Թեդ Էմերի]] |- ! 2 | [[Նիք Վալլելոնգա]] |- ! 2 | [[Թեդ Դեմե]] |- ! 2 | [[Նաթալի Բեյ]] |- ! 2 | [[Նադին Վելասկես]] |- ! 2 | [[Միսիս Մինիվեր]] |- ! 2 | [[Իզաբել Ֆուրման]] |- ! 2 | [[Մոխրոտիկ տղամարդը]] |- ! 2 | [[Իզաբել Յուփեր]] |- ! 2 | [[Մոնգո Բրաունլի]] |- ! 2 | [[Մոնժուիկ հեռուստաաշտարակ]] |- ! 2 | [[Իզաբել Գլեսեր]] |- ! 2 | [[Մոնիկա Կելհուն]] |- ! 2 | [[Իդիլիա]] |- ! 2 | [[Մոնղոլական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Իդեալական սպանություն]] |- ! 2 | [[Մոնս Մորլինդ]] |- ! 2 | [[Մոնտե Մարկեմ]] |- ! 2 | [[Մոլի Փրայս]] |- ! 2 | [[Իգոր Յասուլովիչ]] |- ! 2 | [[Մոսկվայի Սատիրայի ակադեմիական թատրոն]] |- ! 2 | [[Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ]] |- ! 2 | [[Ժողկոմխորհ]] |- ! 2 | [[Մորգան Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Մորգան ամուսինները փախուստի մեջ]] |- ! 2 | [[Ժոաշեն դյու Բելլե]] |- ! 2 | [[Ժոան Միրո]] |- ! 2 | [[Մորի Սոսեն]] |- ! 2 | [[Մորին Լիպմեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլեն Մանյա]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոնե]] |- ! 2 | [[Մորիս Ռոևզ]] |- ! 2 | [[Մոլորված հոգիների գաղտնիքը]] |- ! 2 | [[Մոլի Շենոն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Եվֆրատ]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի (ֆիլմ, 1964)]] |- ! 2 | [[Ինդիա Այլի]] |- ! 2 | [[Միսս Փոթեր]] |- ! 2 | [[Միսսիսիպին կրակի մեջ]] |- ! 2 | [[Միստեր Դիդսը տեղափոխվում է քաղաք]] |- ! 2 | [[Ինդայ Բա]] |- ! 2 | [[Միստիկական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Ինգրիդ Լեյսի]] |- ! 2 | [[Ինգեր Սթիվենս]] |- ! 2 | [[Միտյայի հեքիաթները]] |- ! 2 | [[Իմպաստո]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Ստաբբս]] |- ! 2 | [[Իմոջեն Պուտս]] |- ! 2 | [[Միրիամ Բուայե]] |- ! 2 | [[Մոլի Հեյգեն]] |- ! 2 | [[Իմ չքնաղ լեդի]] |- ! 2 | [[Իմ մղձավանջների աղջիկը]] |- ! 2 | [[Իմ լավագույն ընկերոջ ընկերուհին]] |- ! 2 | [[Իմ ընկերը խելագար է]] |- ! 2 | [[Իկ կատուն]] |- ! 2 | [[Իլյուզիանիստը]] |- ! 2 | [[Մնա ինձ հետ]] |- ! 2 | [[Մշակութաբան]] |- ! 2 | [[Իլյա Կաբակով]] |- ! 2 | [[Իլենա Դայամանթ]] |- ! 2 | [[Մոդերնիզմ]] |- ! 2 | [[Իլեյն Հենդրիքս]] |- ! 2 | [[Իթան Կոեն]] |- ! 2 | [[Ժյուլ Պասկին]] |- ! 2 | [[Ժյուդիտ Գոդրեշ]] |- ! 2 | [[Թոնի Լիչ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ջեյ]] |- ! 2 | [[Թրեյլեր]] |- ! 2 | [[Թուրքի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Թութսի]] |- ! 2 | [[Յեն Սմիթ]] |- ! 2 | [[Յեն Սոֆտլի]] |- ! 2 | [[Թոր: Ազգարդի հեքրաթներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Օսիկա]] |- ! 2 | [[Թոնի Տիլս]] |- ! 2 | [[Յոդոկուս Հոնդիուս]] |- ! 2 | [[Թոնի Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Յոթ թզուկներ]] |- ! 2 | [[Թոնի Ուորմբի]] |- ! 2 | [[Յեն Հենդրի]] |- ! 2 | [[Յորգո Վոյագիս]] |- ! 2 | [[Յուգենդստիլ]] |- ! 2 | [[Թոնի Մորդենտե,]] |- ! 2 | [[Թոնի Հեյգարտ]] |- ! 2 | [[Յուեն Մաքգրեկոր]] |- ! 2 | [[Թոնի Կերտիս]] |- ! 2 | [[Թոնի Կգորոգե]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի]] |- ! 2 | [[Յուրայի դարաշրջանի այգի 3]] |- ! 2 | [[Յուրի Մարոզով]] |- ! 2 | [[Թոնի Լյուելին-Ջոնս]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Լովենտալ]] |- ! 2 | [[Յուրիյ Կուլակով]] |- ! 2 | [[Յեն Զիրինգ]] |- ! 2 | [[Ժերար Ժյունո]] |- ! 2 | [[Ժան Բատիստ Լանդե]] |- ! 2 | [[Ժառանգ]] |- ! 2 | [[Ժաննա դ'Արկ (Ժյուլ Բաստիեն Լըպաժ)]] |- ! 2 | [[Ժաննա Ավրիլ]] |- ! 2 | [[Մուլտիպլիկացիա (արվեստ)]] |- ! 2 | [[Մուլտսերիալ]] |- ! 2 | [[Ժան Ստեպլտոն]] |- ! 2 | [[Մուրասակի Սիկիբու]] |- ! 2 | [[Ժան Ռոտրու]] |- ! 2 | [[Ժան Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Ժան Դե Սեգոնզակ]] |- ! 2 | [[Մռայլ խաղ (1929)]] |- ! 2 | [[Մռայլ ֆենտեզի]] |- ! 2 | [[Ժակլին ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Ժան-Պեր Կասթալդի]] |- ! 2 | [[Մրջյունների սարսափը]] |- ! 2 | [[Յագո]] |- ! 2 | [[Ժան-Ժակ Անո]] |- ! 2 | [[Ժամեր (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Յան Ռուբես]] |- ! 2 | [[Յան Տրուել]] |- ! 2 | [[Ժամանակի համասեռություն]] |- ! 2 | [[Ժակլին Օբրադորս]] |- ! 2 | [[Յանսի Բատլեր]] |- ! 2 | [[Յաշա Վաշինգտոն]] |- ! 2 | [[Յեն Բենեն]] |- ! 2 | [[Լյուկ Գոս]] |- ! 2 | [[Լյուսի Լոուլես]] |- ! 2 | [[Էրիկա Ալեքսանդր]] |- ! 2 | [[Հել Կուպեր]] |- ! 2 | [[Կետրին Բել]] |- ! 2 | [[Կետլին Բար]] |- ! 2 | [[Հելեն ՄակԿրորի]] |- ! 2 | [[Հելեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Կետի Սակխոֆ]] |- ! 2 | [[Կետի Սագալ]] |- ! 2 | [[Հելենա Մեթսոն]] |- ! 2 | [[Հելմուտ Կոյտներ]] |- ! 2 | [[Հեկտոր Էլիզոնդո]] |- ! 2 | [[Հեզեր Նորտ]] |- ! 2 | [[Կենտրոնական Ռուսաստան]] |- ! 2 | [[Կենդի Միլո]] |- ! 2 | [[Կենդանի նատյուրմորտ (1956)]] |- ! 2 | [[Հեյնգ Ս. Նգոր]] |- ! 2 | [[Հենրի Կոստեր]] |- ! 2 | [[Հենրի Մանչինի]] |- ! 2 | [[Հենրիխ VIII (ֆիլմ, 2003)]] |- ! 2 | [[Կեյ Լյուկ]] |- ! 2 | [[Կեմպբել Սքոթ]] |- ! 2 | [[Կեմ Ֆոնգ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Ուոլկիսթ]] |- ! 2 | [[Հեզեր Միտչել]] |- ! 2 | [[Հեռախոսախցիկ (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Հարվի Ս. Լայդման]] |- ! 2 | [[Հարի Փոթերը և արգելված արկածը]] |- ! 2 | [[Հարիետ Ուոլտեր]] |- ! 2 | [[Հարլանդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Հարլի Կոկլիս]] |- ! 2 | [[Հարլի Ջեյն Կոզակ]] |- ! 2 | [[Հարոլդ (ֆիլմ, 2008)]] |- ! 2 | [[Կիլ Մարտին]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Հարիս]] |- ! 2 | [[Կիարան Խինդս]] |- ! 2 | [[Հարոլդ Ցվարտ]] |- ! 2 | [[Կերոլ Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Հարվածի հեռավորության վրա]] |- ! 2 | [[Կերին Պարսոնս]] |- ! 2 | [[Կետրին Էրբե]] |- ! 2 | [[Կերի Քեննի]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնրան]] |- ! 2 | [[Կերի Կոնդոն]] |- ! 2 | [[Կերի Արմսթրոնգ]] |- ! 2 | [[Կերամիկա]] |- ! 2 | [[Կերա Սեյմուր]] |- ! 2 | [[Կետրին Շորտ]] |- ! 2 | [[Հարրի Փոթերը և գաղտնի սենյակը]] |- ! 2 | [[Հեդլի Դիլեյնի]] |- ! 2 | [[Կետրին Հիքս]] |- ! 2 | [[Հեզաբել (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռախոս-Օմար (1936)]] |- ! 2 | [[Կեղտոտ Հարրի]] |- ! 2 | [[Կիլի Հոուզ]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Անգլիա]] |- ! 2 | [[Հինդեն Ուոլշ]] |- ! 2 | [[Հիսուսի ծննդաբանությունը]] |- ! 2 | [[Կարիո Սալեմ]] |- ! 2 | [[Հիրոյուկի Սանադա]] |- ! 2 | [[Կարի Վուրեր]] |- ! 2 | [[Կարեն Բլեք]] |- ! 2 | [[Կարեն Բեքարյան]] |- ! 2 | [[Հյու Քելելի]] |- ! 2 | [[Կարել վան Մանդեր]] |- ! 2 | [[Կարել Ռոդեն]] |- ! 2 | [[Հյուսիսային Յորքշիր]] |- ! 2 | [[Կարլին Գլին]] |- ! 2 | [[Հնաշխարհիկ կալվածատերեր (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Հնդկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կարել Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Հոակիմ Դոս Սանտոս]] |- ! 2 | [[Հոբգոբլին]] |- ! 2 | [[Հոգեբանական թրիլեր]] |- ! 2 | [[Կարատե ֆիլմ]] |- ! 2 | [[Հոգվարթսի ֆակուլտետներ]] |- ! 2 | [[Հոթել (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հոլանդ Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Կատվի աչքը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հոլի Ուորտել]] |- ! 2 | [[Կատուներն ընդդեմ շների]] |- ! 2 | [[Կարլ Պրեչեզեր]] |- ! 2 | [[Կարլո Չեքի]] |- ! 2 | [[Կելի ԼեԲրոկ]] |- ! 2 | [[Հեքիաթ ոսկե աքաղաղի մասին (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հեռուստահաղորդավար]] |- ! 2 | [[Հետ դեպի ապագա 2]] |- ! 2 | [[Կելան Լատս]] |- ! 2 | [[Հերբ Էդելման]] |- ! 2 | [[Կեթ Շի]] |- ! 2 | [[Հերբերտ Ուայզ]] |- ! 2 | [[Կաֆկա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կացուո Տերադա]] |- ! 2 | [[Կարմիրները]] |- ! 2 | [[Կարմիր տապ]] |- ! 2 | [[Կարմիր Հալք]] |- ! 2 | [[Կարմեն Սյուիտ]] |- ! 2 | [[Կարմեն Չապլին]] |- ! 2 | [[Կարլո Վանցինա]] |- ! 2 | [[Կարմել Օ’Սալիվան]] |- ! 2 | [[Կարճառոտ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Կարճ պատմություններ]] |- ! 2 | [[Հիլվուդի թանգարան]] |- ! 2 | [[Հիմարիկ]] |- ! 2 | [[Հիմարիկը (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Հիմարներ չկան]] |- ! 2 | [[Հին, բարի տղաները]] |- ! 2 | [[Հին Չինաստան]] |- ! 2 | [[Կարլսպլաց]] |- ! 2 | [[Հին հունական արվեստ]] |- ! 2 | [[Հին հունական գրականություն]] |- ! 2 | [[Կարլոս Սաուրա]] |- ! 2 | [[Հարի Հելվորսոն]] |- ! 2 | [[Հարբած լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Հոլինգսվորտ Մորս]] |- ! 2 | [[Կուրսալոն]] |- ! 2 | [[Կուղբ (ֆիլմ, 2010)]] |- ! 2 | [[Կոբրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կուղխը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կումար Սանու]] |- ! 2 | [[Կյուբա Գուդինգ կրտ.]] |- ! 2 | [[Կույր արդարություն (ֆիլմ, 1994)]] |- ! 2 | [[Կույր ժամադրություն]] |- ! 2 | [[Կյորտիս Հենսոն]] |- ! 2 | [[Կյոնգ Խի Լիմ]] |- ! 2 | [[Կյարա Մասթրոյաննի]] |- ! 2 | [[Կուրբան Սաիդ]] |- ! 2 | [[Կուրտ Գեդա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ֆլին]] |- ! 2 | [[Կյանք վատնողները (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Կղերականություն]] |- ! 2 | [[Կրակե կառքեր]] |- ! 2 | [[Կրակի գծի վրա]] |- ! 2 | [[Կրակի տակ (ֆիլմ, 1983)]] |- ! 2 | [[Կլոդ Ուոզեմ]] |- ! 2 | [[Կլոդ Էկինս]] |- ! 2 | [[Կլիֆ Պարիզի]] |- ! 2 | [[Կլիվոն Լիթլ]] |- ! 2 | [[Կլիվանտ Դերիքս]] |- ! 2 | [[Կոդզի Յակուսյո]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Կլեր Ստենսֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կորած ուիքենդ]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին. Խավարի տիրակալը]] |- ! 2 | [[Կոուդի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կոչիր ինձ Սանտա Կլաուս]] |- ! 2 | [[Կոսթաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոստաս Մենդիլոր]] |- ! 2 | [[Կոնսուելո Վանդերբիլտ]] |- ! 2 | [[Կոնսթանտին Մակրիս]] |- ! 2 | [[Կոնսթանս Մարի]] |- ! 2 | [[Կոնչատա Ֆերել]] |- ! 2 | [[Կոնի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Կոտրված նետը]] |- ! 2 | [[Կորած հրեշտակը]] |- ! 2 | [[Կոնի Սելեքա]] |- ! 2 | [[Կուինտոն Աարոն]] |- ! 2 | [[Կորդեբալետ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կորեական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Կորի Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Կոմիկական օպերա]] |- ! 2 | [[Կորի Սևեր]] |- ! 2 | [[Կորինֆ]] |- ! 2 | [[Կոլումբի հուշարձան]] |- ! 2 | [[Կոլին Բերնսեն]] |- ! 2 | [[Կորտնի Տորն-Սմիթ]] |- ! 2 | [[Կորցնելու ոչինչ չկա]] |- ! 2 | [[Կուբա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կոդի Սմիթ-ՄակՖի]] |- ! 2 | [[Կլեր Ֆոյ]] |- ! 2 | [[Կրկնակի հարված]] |- ! 2 | [[Կիլիան Մյորֆի]] |- ! 2 | [[Կինը (Գոգոլ)]] |- ! 2 | [[Կիտ Գոռդոն]] |- ! 2 | [[Կիտ Ալեն]] |- ! 2 | [[Հայրապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Հայրենասերների խաղերը]] |- ! 2 | [[Կինոպրոդյուսեր]] |- ! 2 | [[Հաննա. Կատարյալ զենք]] |- ! 2 | [[Կինոդիստրիբյուտոր]] |- ! 2 | [[Հաննս Ցիշլեր]] |- ! 2 | [[Հանուն հոր]] |- ! 2 | [[Հանց Կյուխելգարտեն (պոեմ)]] |- ! 2 | [[Հանցագործ]] |- ! 2 | [[Հանքափորի աղջիկը]] |- ! 2 | [[Կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Հայեցակարգ]] |- ! 2 | [[Հաջողության քաղցր բույրը]] |- ! 2 | [[Կիմբերլի Էլիզ]] |- ! 2 | [[Հասան Մասուդ]] |- ! 2 | [[Հասարակ դժվարություններ]] |- ! 2 | [[Կիմ Ֆիլդս]] |- ! 2 | [[Կիմ Ջինջել]] |- ! 2 | [[Հավատք]] |- ! 2 | [[Կիմ Հանտեր]] |- ! 2 | [[Կիմ Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Կիլիմանջարոյի ձյուները]] |- ! 2 | [[Հատուցման ժամը]] |- ! 2 | [[Հատուցում. Ռեժիսորական տարբերակ]] |- ! 2 | [[Հատուցում (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Կիտ Կերեդին]] |- ! 2 | [[Հայելիով Վեներան (Դիեգո Վելասկեսի կտավ)]] |- ! 2 | [[Կլեր Ռանկին]] |- ! 2 | [[Հալքն ընդդեմ]] |- ! 2 | [[Կրոնագիտություն]] |- ! 2 | [[Կլեր Հոլման]] |- ! 2 | [[Կրոնական ծես]] |- ! 2 | [[Կրուգլայա Շիշկա]] |- ! 2 | [[Կլարկ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Գիլյարդ կրտ.]] |- ! 2 | [[Հազարփեշեն]] |- ! 2 | [[Հալի Ֆուտ]] |- ! 2 | [[Կլարենս Բրոուն]] |- ! 2 | [[Հալուկ Բիլգիներ]] |- ! 2 | [[Հալք (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հալքի մոլորակ]] |- ! 2 | [[Հակոբ Ասատուր]] |- ! 2 | [[Կիտ Կուգան]] |- ! 2 | [[Հաղթողը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Հաղորդակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կլաուզոնիզմ]] |- ! 2 | [[Համաստեղություն (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Կլաուդիո Ֆախ]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Քրիստիան]] |- ! 2 | [[Կլաուդիա Լյոսա]] |- ! 2 | [[Կլայվ Սվիֆթ]] |- ! 2 | [[Հայ ազգային-ազատագրական շարժում]] |- ! 2 | [[Կիրկ Տինգբլադ]] |- ! 2 | [[Կիրբի Ատկինս]] |- ! 2 | [[Կիտ Շարաբայկա]] |- ! 2 | [[Հոլի Ռոբինսոն Փիթ]] |- ! 2 | [[Հոլիվուդյան ոստիկանները]] |- ! 2 | [[Մարի-Քրիստին Բարո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Շենքս]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն: Մեծ փախուստ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մանն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Մելոունի]] |- ! 2 | [[Խաղ երկուսի համար]] |- ! 2 | [[Լևոն Հելմ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Միշել]] |- ! 2 | [[Լքվածը (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Լքելով Լաս-Վեգասը]] |- ! 2 | [[Լռվել եմ քո մեջ]] |- ! 2 | [[Լուսնյակ գիշեր]] |- ! 2 | [[Լուսնի լույսը և Վալենտինոն]] |- ! 2 | [[Լուսնի իշխանություն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հորդերն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ուիններ]] |- ! 2 | [[Լուսապսակ]] |- ! 2 | [[Լույս խավարի մեջ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Պատրիկ Կինգ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Շի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջ. Պոլարդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Դեմպսի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյ Ուայթ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ջեյմս ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Լուիս Բունյուելի դիմանկարը (1924)]] |- ! 2 | [[Լուիջի Պիրանդելո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Ռեյշ]] |- ! 2 | [[Լուիզա Լեսեր]] |- ! 2 | [[Խաղալիքների պատմություն (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Հոլ Դ’Ադարիո]] |- ! 2 | [[Լուի Մորնո]] |- ! 2 | [[Խեցեղեն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Բենյաեր]] |- ! 2 | [[Խլոյա Ուեբ]] |- ! 2 | [[Խիզախորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Գրոս]] |- ! 2 | [[Խիզախը (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Դ. Սելերս]] |- ! 2 | [[Խեփի]] |- ! 2 | [[Խենթ քաղաք]] |- ! 2 | [[Խաղամոլներ (պիես)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Էմերսոն]] |- ! 2 | [[Խել Հոլբրուկ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Իմպերիոլի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Լանժ]] |- ! 2 | [[Խավարի մարդը]] |- ! 2 | [[Խառնաշփոթ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կարման]] |- ! 2 | [[Խանութի գողեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կելի]] |- ! 2 | [[Խաղի կանոնները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կոկրեյն]] |- ! 2 | [[Մայքլ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Լու Տեյլոր Պուչի]] |- ! 2 | [[Հյու Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Ուիթոն]] |- ! 2 | [[Մասիմո Բոլդի]] |- ! 2 | [[Մասնագետը]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Ֆոքս]] |- ! 2 | [[Մատադոր]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Տրիլինգ]] |- ! 2 | [[Լոուրենս Պրեսման]] |- ! 2 | [[Մատիլդա Մեյ]] |- ! 2 | [[Լոնդոնը կեսգիշերից հետո]] |- ! 2 | [[Լողացող թատրոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Լոկլին Մանրո]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Համիլթոն]] |- ! 2 | [[Մարգարետ Քոլին]] |- ! 2 | [[Լորա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մարգարիտա Շուբինա]] |- ! 2 | [[Մարգո Հարշման]] |- ! 2 | [[Մարգո Մարտինդեյլ]] |- ! 2 | [[Մարգո Ստեյնբերգ]] |- ! 2 | [[Մարդ բոլոր ժամանակների համար]] |- ! 2 | [[Մարդասպանը վտանգի մեջ]] |- ! 2 | [[Լոգան Մարշալ-Գրին]] |- ! 2 | [[Մարդը լուսնի վրա (ֆիլմ, 1999)]] |- ! 2 | [[Մարդիկ]] |- ! 2 | [[Լոգան (Ֆիլմ, 2017)]] |- ! 2 | [[Լյուցիուս Կ. Կուերտ]] |- ! 2 | [[Մարզումների օրը]] |- ! 2 | [[Լյուսիան Մայսել]] |- ! 2 | [[Լոս Անջելեսի շրջանի արվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Մաորի]] |- ! 2 | [[Լու Անտոնիո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Լորնա Դուն]] |- ! 2 | [[Լորն Գրին]] |- ! 2 | [[Լորի Ֆորտե]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տալիֆերո]] |- ! 2 | [[Լորի Սինգեր]] |- ! 2 | [[Մայքլ Տոլին]] |- ! 2 | [[Լորի Լաֆլին]] |- ! 2 | [[Մայքլ Փիթտ]] |- ! 2 | [[Մայքլ Քեյթոն]] |- ! 2 | [[Լորի Ալան]] |- ! 2 | [[Լորետա Դիվայն]] |- ! 2 | [[Լորենցո դե Մեդիչի]] |- ! 2 | [[Մայքլ Օ’Նիլ]] |- ! 2 | [[Լորա Ինես]] |- ! 2 | [[Մանդատային Պաղեստին]] |- ! 2 | [[Մանդերլեյ]] |- ! 2 | [[Լորեն Լի Սմիթ]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմպանի]] |- ! 2 | [[Լորեն Թոմ]] |- ! 2 | [[Լորեն Դին]] |- ! 2 | [[Լորեյն Սեննա]] |- ! 2 | [[Լորել Կանյոն]] |- ! 2 | [[Մանու Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Մանուշակագույն դաշտերը]] |- ! 2 | [[Մանջուրական թեկնածուն]] |- ! 2 | [[Լորա Սան Ջակոմո]] |- ! 2 | [[Մայքլ Աբիտեբուլ]] |- ! 2 | [[Մայք Նյուել]] |- ! 2 | [[Հոկտեմբեր, կարտոֆիլի բերքահավաք]] |- ! 2 | [[Ձնե հնգյակ]] |- ! 2 | [[Հրաշագործը և Սպիտակ օձը]] |- ! 2 | [[Հրաշալի ուղեղ (ֆիլմ, 2001)]] |- ! 2 | [[Հրեշների ընկերություն]] |- ! 2 | [[Կապերնաում (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Կանո դպրոց]] |- ! 2 | [[Հրեշտակապետական խաչ]] |- ! 2 | [[Կանաչ Գոբլին]] |- ! 2 | [[Հրիշիկեշ Մուքհերջի]] |- ! 2 | [[Ձայնագրման ստուդիա]] |- ! 2 | [[Կայլ Չանդլեր]] |- ! 2 | [[Կայլ ՄակԼոկլեն]] |- ! 2 | [[Ձնե շներ]] |- ! 2 | [[Կապիտան Ամերիկա (ֆիլմ, 1990)]] |- ! 2 | [[Կայլ Գալներ]] |- ! 2 | [[Կամուրջը շատ հեռու է]] |- ! 2 | [[Կամուրջը բավականին հեռու է]] |- ! 2 | [[Ճակատագիր (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Ճակատագրական 23 թիվը]] |- ! 2 | [[Կամիլա Բել]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի Վելվիլ]] |- ! 2 | [[Ճանապարհ դեպի դրախտ]] |- ! 2 | [[Կախաֆորում (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Կախարդուհին]] |- ! 2 | [[Կախարդները]] |- ! 2 | [[Ճանապարհորդություն հեքիաթի մեջ]] |- ! 2 | [[Հրաձիգ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Հպարտություն և փառք]] |- ! 2 | [[Ճապոնական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Հովհար]] |- ! 2 | [[Հոուի Մենդել]] |- ! 2 | [[Կատարյալ փախուստ]] |- ! 2 | [[Հոսե Սունիգա]] |- ! 2 | [[Հոսե Ֆերեր]] |- ! 2 | [[Կատակերգու]] |- ! 2 | [[Հովարդ Է. Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի պատմության թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Հովարդ Ստորմ]] |- ! 2 | [[Կատալոնիայի իշխանական պալատ]] |- ! 2 | [[Կատալինա Սանդինո Մորենո]] |- ! 2 | [[Հովարդս Էնդ]] |- ! 2 | [[Հովիվ]] |- ! 2 | [[Կաստանիետ]] |- ! 2 | [[Կապոտե]] |- ! 2 | [[Հորաս ՄակՄախոն]] |- ! 2 | [[Կասպար Պոյկ]] |- ! 2 | [[Կասանդրայի երազանքը]] |- ! 2 | [[Կասանդրա Բել]] |- ! 2 | [[Կառլիտոյի ուղին]] |- ! 2 | [[Կառլա Գուջինո]] |- ! 2 | [[Հուան Ֆերնանդես]] |- ! 2 | [[Հուլիսի չորսին ծնվածը]] |- ! 2 | [[Հումորիստ]] |- ! 2 | [[Կապրիկա]] |- ! 2 | [[Կապուցիներկիրխե]] |- ! 2 | [[Կապույտ թավիշ]] |- ! 2 | [[Հպարտ ընտանիքը]] |- ! 2 | [[Ճանճը (ֆիլմ, 1986)]] |- ! 2 | [[Ճապոնիայի կինեմատոգրաֆիա]] |- ! 2 | [[Հյուգո Ուիվինգ]] |- ! 2 | [[Մայկ Հոջիս]] |- ! 2 | [[Մահացու անկում]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ծայրահեղ միջոցներ]] |- ! 2 | [[Մահացու համար (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Խորհրդավոր մարդիկ]] |- ! 2 | [[Խորամանկություն-22]] |- ! 2 | [[Մայլին Կլաս]] |- ! 2 | [[Խոսքեր (ֆիլմ, 2012)]] |- ! 2 | [[Մայկ Այելո]] |- ! 2 | [[Խոստանալը դեռ ամուսնանալ չի նշանակում]] |- ! 2 | [[Խոսակցություն (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մայկ Լիսթո]] |- ! 2 | [[Մայկ ՄակԳլոուն]] |- ! 2 | [[Ծեր տիկինը և աղավնիները]] |- ! 2 | [[Մայկ Մուն]] |- ! 2 | [[Խնամիներ։ Կյանքն առանց դիմահարդարման]] |- ! 2 | [[Խնամիներն ջեռուցիչի մոտ]] |- ! 2 | [[Մայկ Ուայտ]] |- ! 2 | [[Խնամիները 6]] |- ! 2 | [[Խնամիները 5]] |- ! 2 | [[Խնամիները 4]] |- ! 2 | [[Խնամիները 3]] |- ! 2 | [[Մայյա Ռուդոլֆ]] |- ! 2 | [[Մայրամուտից մինչև լուսաբաց]] |- ! 2 | [[Մայք Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Խնամի (այլ կիրառումներ)]] |- ! 2 | [[Մահանալ կրկին]] |- ! 2 | [[Ծովախեցգետին]] |- ! 2 | [[Կախարդը և բյուրեղը]] |- ! 2 | [[Կալեբ Լենդրի Ջոնս]] |- ! 2 | [[Կախարդական փայտիկ]] |- ! 2 | [[Ճիչ 2]] |- ! 2 | [[Կախարդական պատմությունների թատրոնը]] |- ! 2 | [[Կախարդական հայելի (սերիալ)]] |- ! 2 | [[Մ. Նայտ Շյամալան]] |- ! 2 | [[Մաբյուզ]] |- ! 2 | [[Կալում Կիտ Ռեննի]] |- ! 2 | [[Կալլայի գայլերը]] |- ! 2 | [[Մադլեն Մարտին]] |- ! 2 | [[Մադհուրի Դիքսիտ]] |- ! 2 | [[Կալիստա Ֆլոկհարթ]] |- ! 2 | [[Կալեբ Դեշանել]] |- ! 2 | [[Ծովային ոստիկանություն: Հատուկ ջոկատ]] |- ! 2 | [[Մալբորոյի դքսություն]] |- ! 2 | [[Կազինո (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Մալթյան բազեն]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ-Ջամալ Ուորներ]] |- ! 2 | [[Կազանովա (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Մալկոլմ Շիլդս]] |- ! 2 | [[Մալհոլանդ լեռը]] |- ! 2 | [[Կադիմ Հարդիսոն]] |- ! 2 | [[ՄակՔենզի Ռոսման]] |- ! 2 | [[Կաբարե (մյուզիքլ)]] |- ! 2 | [[Էրիկա Էլենիակ]] |- ! 2 | [[Ջուլի Սոմարս]] |- ! 2 | [[Դիլան Մորան]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Կորի]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Հարդինգ]] |- ! 2 | [[Դիկ Պաուել]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Նատանսոն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Պերի]] |- ! 2 | [[Դիկ Էնթոնի Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ադամս]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Դոնովան]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Թոմաս]] |- ! 2 | [[Դիլան Սմիթ]] |- ! 2 | [[Դիլան ՄաքԴերմոթ]] |- ! 2 | [[Դիկ Վան Պեթեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հեյդեն]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Հորնադեյ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Մելման]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Նաչմանոֆ]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Դիեգո Բոնետա]] |- ! 2 | [[Դիդի Պֆայֆեր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ռեյներ]] |- ! 2 | [[Դիանա Մալդուր]] |- ! 2 | [[Ջեֆրի Ֆրիդման]] |- ! 2 | [[Ջի Պի]] |- ! 2 | [[Դիկ Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Դիմակահանդես]] |- ! 2 | [[Ջիլ Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջեք Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Դիսկոյի վերջին օրերը]] |- ! 2 | [[Ջեք Բենոն]] |- ! 2 | [[Դիսկո]] |- ! 2 | [[Ջեք Բլեսինգ]] |- ! 2 | [[Դիոմեդես]] |- ! 2 | [[Դին Ջեգգեր]] |- ! 2 | [[Ջեք Լանգեդիյկ]] |- ! 2 | [[Դին Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Ջեք Շի]] |- ! 2 | [[Ջեք Ուեսթոն]] |- ! 2 | [[Դին Կեյն]] |- ! 2 | [[Դիմիտրովյան մրցանակ]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլիտ]] |- ! 2 | [[Ջեք Ջինգ]] |- ! 2 | [[Դիմիտրի Լոգոտետիս]] |- ! 2 | [[Ջեք Օ’Բրայեն]] |- ! 2 | [[Ջեքի Գարի]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (վիպակ)]] |- ! 2 | [[Ջեքի Կուպեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Ուիվեր]] |- ! 2 | [[Ջեքի Վուդբորն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դիմանկար (1935)]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բենետ]] |- ! 2 | [[Դիմակայություն]] |- ! 2 | [[Ջեֆ Բլեկներ]] |- ! 2 | [[Դի Ջեյ Կարուզո]] |- ! 2 | [[Դի Ուոլես-Ստոուն]] |- ! 2 | [[Դիրկ Բոգարդ]] |- ! 2 | [[Դեննիս Հեյսբյորտ]] |- ! 2 | [[Ջին Տրիփլխորն]] |- ! 2 | [[Դեննիս Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Ջին Քվինտանո]] |- ! 2 | [[Ջինա ՄակԿի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Վուդիարդ]] |- ! 2 | [[Ջիո Պերեզ]] |- ! 2 | [[Ջնջողը]] |- ! 2 | [[Ջո Ալյասկի]] |- ! 2 | [[Դեննիս Միլեր]] |- ! 2 | [[Ջո Դոն Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջո Էն Պֆլյուգ]] |- ! 2 | [[Ջո Կարնահան]] |- ! 2 | [[Ջին Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջո Հորն]] |- ! 2 | [[Ջո Մյուրեյ]] |- ! 2 | [[Դեննի Քեյ]] |- ! 2 | [[Ջո Չափել]] |- ! 2 | [[Դեննի Պան]] |- ! 2 | [[Դեննի Միդուինտեր]] |- ! 2 | [[Դեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Դեննի Դայեր]] |- ! 2 | [[Ջո Սայմոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Օ'Հարե]] |- ! 2 | [[Ջո Ֆլենիգան]] |- ! 2 | [[Դենիս Վատերման]] |- ! 2 | [[Ջին Սաքս]] |- ! 2 | [[Ջին Նելսոն]] |- ! 2 | [[Դի Բրեդլի Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Դերեն ՄակԳևին]] |- ! 2 | [[Ջիլ Տելի]] |- ! 2 | [[Ջիմ Աբրահամս]] |- ! 2 | [[Դժվար անցում (1926-1963)]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բերնս]] |- ! 2 | [[Ջիմ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Դժոխային տաքսի]] |- ! 2 | [[Դեքսթեր Ֆլետչեր]] |- ! 2 | [[Դերմոտ Կրաուլի]] |- ! 2 | [[Դերին Սկոթ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Դյուկ]] |- ! 2 | [[Դերիլ Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դերեկ Հոկրիջ]] |- ! 2 | [[Դեռահաս]] |- ! 2 | [[Ջիմ ՄակԲրայդ]] |- ! 2 | [[Ջիմ Յանգս]] |- ! 2 | [[Դեվիդ Օ. Ռասսելլ]] |- ! 2 | [[Դեսսաու]] |- ! 2 | [[Ջիմ Չարլսթոն]] |- ! 2 | [[Դեսպերոյի արկածները]] |- ! 2 | [[Դեսմոնդ Կելի]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բենեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Բեննեթ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Հեյուորդ]] |- ! 2 | [[Ջիմի Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջին Բերի]] |- ! 2 | [[Ջերիմայյա Ս. Չեչիկ]] |- ! 2 | [[Ջոան Հիքսոն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Հ. Լիթլ]] |- ! 2 | [[Դուետ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Մարչ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Ուայաթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Սիբբեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Վիլեր]] |- ! 2 | [[Ջեյն Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Ջեքսոն]] |- ! 2 | [[Դուգլաս Մուդի]] |- ! 2 | [[Դուբլյորները (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուան Կլարկ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Բրայդեն]] |- ! 2 | [[Դուայտ Շուլց]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Կոլոտուրոս]] |- ! 2 | [[Ջեյն Կար]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Հյուզ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Մերսդեն]] |- ! 2 | [[Դորա Մաար]] |- ! 2 | [[Դոուն Արչիբալդ]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ջեյմս Ռիխտեր]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Ռեսո]] |- ! 2 | [[Դոննի Դարկո]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սալկի]] |- ! 2 | [[Դոնի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյսոն Սպիվակ]] |- ! 2 | [[Դոնաուինզել]] |- ! 2 | [[Ջեյք Բյուզի]] |- ! 2 | [[Ջեյք Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դուետներ (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Դուրգ]] |- ! 2 | [[Ջենիս Ռուլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ատրակչի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԴենիել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Զելցեր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Մոլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Դոբկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ ԴեԼուիս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրուբին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գրոսման]] |- ! 2 | [[Դևիդ Գորդոն Գրին]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբխորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ռեբհորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սթյուարտ Բլեքթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Սիլ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ասկի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Լապոտեյր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ալան Գրիր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ա. Պրայոր]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Քրոմվել]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Օր]] |- ! 2 | [[Դրյու Կերի]] |- ! 2 | [[Դրեյկ Բել]] |- ! 2 | [[Դրասանաս]] |- ! 2 | [[Դրայվ (ֆիլմ, 2011)]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրանսիսկուս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Ֆրոուլի]] |- ! 2 | [[Ջեյն Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյն Բրուկ]] |- ! 2 | [[Ջեյն Էշեր]] |- ! 2 | [[Դոն Օմար]] |- ! 2 | [[Դոն Տեյլոր]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Դուգի Հաուզեր]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Պինոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Ջերալդ Ս. Օ’Լոֆլին]] |- ! 2 | [[Ջերալդին ՄակՅուեն]] |- ! 2 | [[Ջերալդին Պեյջ]] |- ! 2 | [[Ջերար Բատլեր]] |- ! 2 | [[Ջերարդ ՄակՍորլի]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Բրեթ]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Մոնահեն]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Սթրենջլավ]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Կրատչլի]] |- ! 2 | [[Դոկտոր Մորոյի կղզին (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Ջերեմի Պոդեսվա]] |- ! 2 | [[Դոմինիկ Սուեյն]] |- ! 2 | [[Դոլլի Պարտոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Բեկեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Բրուկհայմեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոդոշ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դոգմա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջերի Հոփեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Մագուայեր]] |- ! 2 | [[Ջերի Նելսոն]] |- ! 2 | [[Ջերի Շացբերգ]] |- ! 2 | [[Դոբի Օպարեյ]] |- ! 2 | [[Ջերի Ռիս]] |- ! 2 | [[Դյարմուիդ Լոուրենս]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Ուոլթեր]] |- ! 2 | [[Դոն Վիչերլի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Լյուիս]] |- ! 2 | [[Դոն Ջորդան]] |- ! 2 | [[Դոն Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ռուբին]] |- ! 2 | [[Դոն Միշեր]] |- ! 2 | [[Ջենիֆեր Ֆլեկեթ]] |- ! 2 | [[Ջեննա Բոյդ]] |- ! 2 | [[Դոն Հարվի]] |- ! 2 | [[Ջեննի Ագաթեր]] |- ! 2 | [[Ջեննի Բերլին]] |- ! 2 | [[Ջեննի Լյուիս]] |- ! 2 | [[Ջեննի ՄակԿարտի]] |- ! 2 | [[Ջենտլմենական համաձայնություն]] |- ! 2 | [[Ջեսիկա Բրուքս Գրանտ]] |- ! 2 | [[Ջեոֆ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջես Հարնել]] |- ! 2 | [[Ջեսի Այզենբերգ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բորեգո]] |- ! 2 | [[Դոն Լասկ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Բրոնշտեյն]] |- ! 2 | [[Դոն Գելոուեյ]] |- ! 2 | [[Ջեսի Հիբս]] |- ! 2 | [[Ջեսի ՄակԿարտնի]] |- ! 2 | [[Ջեսի Ուայտ]] |- ! 2 | [[Դոմնալ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Ջեսի Վենտուրա]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռոբերտս]] |- ! 2 | [[Դենիս Ռիչարդս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Հենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորչուն]] |- ! 2 | [[Դասթին Նգուեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Տինտորի]] |- ! 2 | [[Դասթին Դայմոնդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Տրեյսի]] |- ! 2 | [[Դաշտային սպաթ]] |- ! 2 | [[Ջոն Օրտիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆազանո]] |- ! 2 | [[Դանուբյան աշտարակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլբին]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆիլիպ Լո]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորսայտ]] |- ! 2 | [[Դատարկ դիմակ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ֆորտենբերի]] |- ! 2 | [[Դանիիլ Բելիխ]] |- ! 2 | [[Ջոն և Մերի]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Բրենդիս]] |- ! 2 | [[Դանիայի կինեմատոգրաֆ]] |- ! 2 | [[Դանիական մշակույթ]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Էլվին]] |- ! 2 | [[Դանիական կերպարվեստ]] |- ! 2 | [[Դանիական խոհանոց]] |- ! 2 | [[Դանիական դիզայն]] |- ! 2 | [[Դանդաղացված զարգացում]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Մաերսոն]] |- ! 2 | [[Դայանա Ռիգ]] |- ! 2 | [[Դատավոր Դրեյդը]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստրիկլենդ]] |- ! 2 | [[Դայանա Կուիկ]] |- ! 2 | [[Դարնել Մարտին]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 13)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիզերսպուն]] |- ! 2 | [[Ջոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 12)]] |- ! 2 | [[Դաֆնա Էշբրուկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Պ. Ռայան]] |- ! 2 | [[Ջոն Պայպեր-Ֆերգյուսոն]] |- ! 2 | [[Դարվինի առաքելությունը]] |- ! 2 | [[Ջոն Պենկոու]] |- ! 2 | [[Ջոն Պիրսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պոլսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Պուտչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ջեյկոբս]] |- ! 2 | [[Դարա Թոմանովիչ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռատցենբերգեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռեկուա]] |- ! 2 | [[Դարկսայդ]] |- ! 2 | [[Դարիա Նիկոլոդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ռոբինսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Սգուելյա]] |- ! 2 | [[Դարել Ռունի]] |- ! 2 | [[Դարել Խեմոնդ]] |- ! 2 | [[Դարաշրջան]] |- ! 2 | [[Դարանած վագր, պահ մտած վիշապ]] |- ! 2 | [[Դարակ (հրատարակչություն)]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստենդինգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Ստյորջես]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ուայս]] |- ! 2 | [[Ջոնաթան Ֆրեյքս]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեյզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Քեննեդի]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մարտին]] |- ! 2 | [[Գրեյս Պակ]] |- ! 2 | [[Գրեյ Դևիս]] |- ! 2 | [[Գրեմ Չեպմեն]] |- ! 2 | [[Ջորջ Շեֆեր]] |- ! 2 | [[Գրեմ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռոյ Հիլլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ռու]] |- ! 2 | [[Ջորջ Սանդերս]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Քինգ]] |- ! 2 | [[Գրեհեմ Նորտոն]] |- ! 2 | [[Գրեխեմ Ֆիլիպս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Օգիլվե]] |- ! 2 | [[Ջորջ Ձունձա]] |- ! 2 | [[Ջորջը ջունգլիներից 2]] |- ! 2 | [[Ջուդա Ֆրիդլենդեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Բաուկեր]] |- ! 2 | [[Ջուդի Մորիս]] |- ! 2 | [[Ջուդի Պարֆիթ]] |- ! 2 | [[Գրեթե հայտնի]] |- ! 2 | [[Ջուլեթ Լանդաու]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Մոշեր]] |- ! 2 | [[Գրեգորի Հարիսոն]] |- ! 2 | [[Ջուլի Կոքս]] |- ! 2 | [[Գրեգ Սայփս]] |- ! 2 | [[Ջուլի Մորգավի]] |- ! 2 | [[Գրեգ Յայտանս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Մախարիս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հոլ]] |- ! 2 | [[Դաժան խաղեր]] |- ! 2 | [[Դ.Վ. Մոֆեթ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Գոմեզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Էվանս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Կրուզ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Հոպկինս]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ստեմբերգ]] |- ! 2 | [[Ջոշ Ցուքերման]] |- ! 2 | [[Դագմարա Դոմինչուկ]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԿլյոր]] |- ! 2 | [[Դագ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Դագ Լեֆլեր]] |- ! 2 | [[Ջոսլին Մուրխաուս]] |- ! 2 | [[Ջովիտա Օ’Շոնեսի]] |- ! 2 | [[Գևին Օ’Կոնոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Հիկենլուպեր]] |- ! 2 | [[Ջորդի Կաբալերո]] |- ! 2 | [[Ջորդի Մոլյա]] |- ! 2 | [[Ջորջ Բեյկեր]] |- ! 2 | [[Գևին Ռոսդեյլ]] |- ! 2 | [[Ջորջ Գրիզարդ]] |- ! 2 | [[Գևին Միլար]] |- ! 2 | [[Գրողի ուրվականը]] |- ! 2 | [[Գրիֆ Ռիզ Ջոնս]] |- ! 2 | [[Ջորջ Լոպեզ]] |- ! 2 | [[Գրիգոր Միքայելի Բադիրյան]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կարլին]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կյուքոր]] |- ! 2 | [[Ջորջ Կոու]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 14)]] |- ! 2 | [[Ջոն Շլեզինգեր]] |- ! 2 | [[Ջոան Պլաուրայտ]] |- ! 2 | [[Դեն Օ’Հերլիխի]] |- ! 2 | [[Դենի Բոյլ]] |- ! 2 | [[Դենի Արկան]] |- ! 2 | [[Ջոզի Դևիս]] |- ! 2 | [[Դենա Էլկար]] |- ! 2 | [[Ջոի Կերն]] |- ! 2 | [[Դենա Այվի]] |- ! 2 | [[Ջոն Ա. Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆրեյզեր]] |- ! 2 | [[Դեն Ֆութերման]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բերնտալ]] |- ! 2 | [[Ջոն Բուրման]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կոսինսկի]] |- ! 2 | [[Ջոն Բրամ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գամբուրգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Գան]] |- ! 2 | [[Ջոն Գեբրիել]] |- ! 2 | [[Դեն Շոր]] |- ! 2 | [[Ջոն Գոլդսմիթ]] |- ! 2 | [[Դեն Հեդայա]] |- ! 2 | [[Դեն Դեյլի]] |- ! 2 | [[Դեն Գարսիա]] |- ! 2 | [[Ջոն Դայգան]] |- ! 2 | [[Ջոն Դեներ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Կրոս]] |- ! 2 | [[Դենիել Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեն Բլոկեր]] |- ! 2 | [[Ջոել Գրետշ]] |- ! 2 | [[Ջոան Սևերանս]] |- ! 2 | [[Դենիս Լիլ]] |- ! 2 | [[Դենիս Լի]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Դենիս Բութե]] |- ! 2 | [[Դենիս Բեսպալիյ]] |- ! 2 | [[Ջոաննա Պակուլա]] |- ! 2 | [[Ջոդել Ֆերլանդ]] |- ! 2 | [[Դենիզ Նիկոլաս]] |- ! 2 | [[Դենիել Օլգրանտ]] |- ! 2 | [[Ջոդի Հիլ]] |- ! 2 | [[Ջոել Գալեն]] |- ! 2 | [[Ջոել Զվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Լ. Սկենլեն]] |- ! 2 | [[Դենիել Տեյ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակհեյմ]] |- ! 2 | [[Դենիել Սակխեյմ]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ.]] |- ! 2 | [[Ջոել Ջ. Ֆիգենբաում]] |- ! 2 | [[Ջոելի Ֆիշեր]] |- ! 2 | [[Ջոեն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոենն Ուելի]] |- ! 2 | [[Ջոեննա Գոուինգ]] |- ! 2 | [[Դենիել Պերսիվալ]] |- ! 2 | [[Դենիել Ուիլի]] |- ! 2 | [[Ջոզեֆ Բերի]] |- ! 2 | [[Դենիել Հելեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Դերեկ]] |- ! 2 | [[Դեն Բերդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Շի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ֆորմեն]] |- ! 2 | [[Դեիդրե Լենգ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հալֆպեննի]] |- ! 2 | [[Ջոն Հեմ]] |- ! 2 | [[Դեդփուլ 2]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ֆարենտինո]] |- ! 2 | [[Ջոն Հենտոն]] |- ! 2 | [[Դեբրա Ջո Ռափ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հերցֆելդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հիլկոուտ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հյորդ]] |- ! 2 | [[Ջոն Հոու]] |- ! 2 | [[Դեբրա Մունի]] |- ! 2 | [[Դեբորա Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դելբերտ Ման]] |- ! 2 | [[Ջոն Մասկեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Մուր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Կեր]] |- ! 2 | [[Դեբորա Էն Ուոլ]] |- ! 2 | [[Դեբի Դերիբերի]] |- ! 2 | [[Դեբբի Ռեյնոլդս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Միլիուս]] |- ! 2 | [[Ջոն Միր]] |- ! 2 | [[Ջոն Մուր]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 6)]] |- ! 2 | [[Դե, սպասիր (թողարկում 3)]] |- ! 2 | [[Դելա Ռիզ]] |- ! 2 | [[Ջոն Կլեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Դևիս]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Օ’Դոնել]] |- ! 2 | [[Դեյվիդ Արքեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Մեյերս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էննիս]] |- ! 2 | [[Ջոն Էվնետ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Դեյվ Գիբսոն]] |- ! 2 | [[Ջոն Լարոկեթ]] |- ! 2 | [[Դեյվ Բորտվիկ]] |- ! 2 | [[Ջոն Լեյն]] |- ! 2 | [[Դեյն Դեհան]] |- ! 2 | [[Ջոն Լի Հենքոք]] |- ! 2 | [[Դեմիեն Լիխտենշտայն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կերեդին]] |- ! 2 | [[Ջոն Խեմ]] |- ! 2 | [[Դեմիան Խերիս]] |- ! 2 | [[Կոնստանտին (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ջոն Կախի]] |- ! 2 | [[Դեմիան Բիշիր]] |- ! 2 | [[Դեկլան Դոնելի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կասինի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարլեն]] |- ! 2 | [[Ջոն Կարտեր]] |- ! 2 | [[Ջոն Կենդի]] |- ! 2 | [[Ջոն Կետբերտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ՄակԱրթուր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էշֆորդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Կարտե]] |- ! 2 | [[Ուոլթերսի գեղարվեստի թանգարան]] |- ! 2 | [[Էլլի Մակբիլ]] |- ! 2 | [[Ուղղափառ խաչ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Պիլ]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Հենիգեն]] |- ! 2 | [[Էլիսոն Անդերս]] |- ! 2 | [[Ունիվերսալ զինվորը]] |- ! 2 | [[Ուշ բրոնզի դար]] |- ! 2 | [[Էլիս Սիբոլդ]] |- ! 2 | [[Էլիս Էնգլերտ]] |- ! 2 | [[Էլիս Բիսլի]] |- ! 2 | [[Ուոլթեր Կրոնկիտ]] |- ! 2 | [[Էլիոթ Կաուեն]] |- ! 2 | [[Էլլիոտ Սիլվերստայն]] |- ! 2 | [[Ուոլտ Դորն]] |- ! 2 | [[Էլինոր Փարկեր]] |- ! 2 | [[Ուոլտեր Դոնիգեր]] |- ! 2 | [[Էլինոր Թոմլինսոն]] |- ! 2 | [[Էլինա Լովենսոն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթթաուն]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ֆրանց]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Ուսմունք]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Հերլի]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Կարլինգ]] |- ! 2 | [[Ուրիել Ակոստա]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Էշլի]] |- ! 2 | [[Ուլրիխ Թոմսեն]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իվաշենկո]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Բաուր]] |- ! 2 | [[Էմանուել Ֆրեմյե]] |- ! 2 | [[Ուիլարդ Է. Պագ]] |- ! 2 | [[Էմիլի Լոնգսթրետ]] |- ! 2 | [[Ուիլմինգտոն]] |- ! 2 | [[Էմիլ Խիրշ]] |- ! 2 | [[Էմի Փրայս-Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Էմի Ռայան]] |- ! 2 | [[Էմի Շատց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Դիտերլի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Լուկաս]] |- ! 2 | [[Էմի Դոլենց]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոլաուեյ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ ՄակԴոնալդ]] |- ! 2 | [[Ուլյանա Իշենկո]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Մոուսլի]] |- ! 2 | [[Էմա Բանտոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Չեմբերս]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռասել]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ռեգսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էլվին Գանցեր]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Վարինգ]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Օ’Լիրի]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆ. Կլեկսթոն]] |- ! 2 | [[Ուիլյամ Ֆրյուիտ]] |- ! 2 | [[Ուիլֆրիդ Հայդ-Ուայտ]] |- ! 2 | [[Էլկե Զոմեր]] |- ! 2 | [[Ուրիշի փողերը]] |- ! 2 | [[Ուրվական մրցարշավորդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆրիդել]] |- ! 2 | [[Չեմպիոնների նախաճաշ]] |- ! 2 | [[Էդրիան Պալիկի]] |- ! 2 | [[Էդրիան Դանբար]] |- ! 2 | [[Չարլի Շլեթեր]] |- ! 2 | [[Չարլի Ռոու]] |- ! 2 | [[Չարլի Ստեդլեր]] |- ! 2 | [[Չարլիի Հրեշտակները]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Չարլիի հրեշտակները 2: Միայն առաջ]] |- |- ! 2 | [[Չեդ Ալեն]] |- ! 2 | [[Չելսի Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ ՄակԳենրի]] |- ! 2 | [[Չեյս Կրոուֆորդ]] |- ! 2 | [[Էդրիենն Բարբո]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Հարդուիկ]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Էդվարդս]] |- ! 2 | [[Չերիզ Բուֆ]] |- ! 2 | [[Չժան Իմոու]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Բաս]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Չիլերամա]] |- ! 2 | [[Չիկագոյի ոստիկանությունը]] |- ! 2 | [[Էդվարդ Աթերտոն]] |- ! 2 | [[Չինական մեծ պարիսպ (հավաքածու)]] |- ! 2 | [[Չինական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Էդի Սիբրիան]] |- ! 2 | [[Չարլի Ենգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ֆլայշեր]] |- ! 2 | [[Ուրվականներ]] |- ! 2 | [[Էլեն Գրին]] |- ! 2 | [[Էլիզաբեթ Ալեն]] |- ! 2 | [[Ուրվականների որսորդները]] |- ! 2 | [[Ուրվականների տունը (ֆիլմ, 1993)]] |- ! 2 | [[Էլի Ուոկեր]] |- ! 2 | [[Չադ Լոու]] |- ! 2 | [[Չազ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չազզ Պալմինտերի]] |- ! 2 | [[Չանդլեր Քենտերբերի]] |- ! 2 | [[Էլէլ Կուլ Ջեյ]] |- ! 2 | [[Չար]] |- ! 2 | [[Չարի կացարան 3]] |- ! 2 | [[Չարիք]] |- ! 2 | [[Չարլզ Բրևերման]] |- ! 2 | [[Չարլզ Փարսոնս]] |- ! 2 | [[Չարլզ Գրոդին]] |- ! 2 | [[Էլեն Գիթելսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Դերնինգ]] |- ! 2 | [[Էլեկտրա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Էլդեն Հենսոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Կրայտոն]] |- ! 2 | [[Չարլզ ՄակԿոուեն]] |- ! 2 | [[Չարլզ Նեպեր]] |- ! 2 | [[Էլ Ֆաննինգ]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ռ. Ռոնդո]] |- ! 2 | [[Էլ Սապենզա]] |- ! 2 | [[Չարլզ Ս. Դուբին]] |- ! 2 | [[Չարլզ Վիսեր]] |- ! 2 | [[Էմիլի Վուֆ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆինն]] |- ! 2 | [[Չորս փետուր]] |- ! 2 | [[Էշլի Սքոթ]] |- ! 2 | [[Էսթեբան Պաուել]] |- ! 2 | [[Էջեյ Պոպոֆ]] |- ! 2 | [[Շերի Ռոուզ]] |- ! 2 | [[Էպիկական պոեմ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Չեյզ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Պոլակ]] |- ! 2 | [[Շերիլ Քեմփբել]] |- ! 2 | [[Շերին Հիլեր]] |- ! 2 | [[Շերոն Լիլ]] |- ! 2 | [[Շերոն Մագուայր]] |- ! 2 | [[Էշլի Տիսդեյլ]] |- ! 2 | [[Էշամպլե (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Շեննոն Մարի Վուդվորդ]] |- ! 2 | [[Շի Ֆարել]] |- ! 2 | [[Շինարար աղվեսը (մուլտֆիլմ, 1936)]] |- ! 2 | [[Էնրիկե Մուրսիանո]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Ռույվիվար]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Պուլեն Շոու]] |- ! 2 | [[Շիրլի Էնն Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Շղթայական ռեակցիա (ֆիլմ, 1996)]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Կորոնե]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Լեոնդիս]] |- ! 2 | [[Էնտոնի Բել]] |- ! 2 | [[Շոն Առնոլդ]] |- ! 2 | [[Շոն Ասթին]] |- ! 2 | [[Շենոնի ծիածանը]] |- ! 2 | [[Էսթեր Կոուլզ]] |- ! 2 | [[Շոն Դուլի]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 3]] |- ! 2 | [[Նրա երազանքի դաշտը]] |- ! 2 | [[Էրիկ Էբոնի]] |- ! 2 | [[Նևիլ Բրենդ]] |- ! 2 | [[Նևին Էնդրյուս]] |- ! 2 | [[Շաբաթ երեկոյան օրվա տենդ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Գոլդբերգ]] |- ! 2 | [[Էրիկ Բլեկնի]] |- ! 2 | [[Էրիկ Ափել]] |- ! 2 | [[Շայլո Ֆերնանդեզ]] |- ! 2 | [[Էրի Շաֆիր]] |- ! 2 | [[Շանտիյի]] |- ! 2 | [[Շառլոտայի սարդոստայնը]] |- ! 2 | [[Շատ սարսափելի ֆիլմ 4]] |- ! 2 | [[Շարականներ]] |- ! 2 | [[Շարլոտա Լյուիս]] |- ! 2 | [[Շարոն Միլեր]] |- ! 2 | [[Էտցել]] |- ! 2 | [[Էտան Մանիկիս]] |- ! 2 | [[Էվիտա (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Շելլի Ուինտերս]] |- ! 2 | [[Էվեր Կերադայն]] |- ! 2 | [[Էվանջելինա Լիլի]] |- ! 2 | [[Շեմար Մուր]] |- ! 2 | [[Շեյ Դաֆին]] |- ! 2 | [[Շեյդիա Սիմոնս]] |- ! 2 | [[Շեյլա Կելի]] |- ! 2 | [[Էնսոն Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Էնջի Էվերհարտ]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ֆեթերս]] |- ! 2 | [[Էն Ռեմսի]] |- ! 2 | [[Էնդի Ֆիկմեն]] |- ! 2 | [[Էնդի Ուիլսոն]] |- ! 2 | [[Էնդի Միկիտա]] |- ! 2 | [[Ոսկու տենդ]] |- ! 2 | [[Էնդի ՄակԷֆի]] |- ! 2 | [[Էնդի Թենանտ]] |- ! 2 | [[Էնդի Էկերման]] |- ! 2 | [[Որսորդ]] |- ! 2 | [[Էն Ֆրենսիս]] |- ! 2 | [[Ուայլդ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Ուեյդ Ուիլյամս]] |- ! 2 | [[Ուեյն Կրամեր]] |- ! 2 | [[Ուեյն Ռոբսոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Դևոլի]] |- ! 2 | [[Ուեյնի աշխարհը 2]] |- ! 2 | [[Ուենդի Մելիկ]] |- ! 2 | [[Էյդան Կուինն]] |- ! 2 | [[Ուիլ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Էյբ Վիգոդա]] |- ! 2 | [[Էյալ Գոռդին]] |- ! 2 | [[Ուիլ Ջեքլայն]] |- ! 2 | [[Ուիլ Սենդերսոն]] |- ! 2 | [[Ոսկե գլոբուս (2004)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Լոեր]] |- ! 2 | [[Էննի Պոթս]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիկոքս]] |- ! 2 | [[Էննի Պերիս]] |- ! 2 | [[Էննի ՄակԷնրո]] |- ! 2 | [[Շոն ՄակԿեն]] |- ! 2 | [[Շոն Յուե]] |- ! 2 | [[Էննի Գոլդեն]] |- ! 2 | [[Շոն անունով զոմբին]] |- ! 2 | [[Շոուն Տ. Էնդրյու]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Փեյջ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Հիգգինս]] |- ! 2 | [[Ողջ մնալ]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Գորովից]] |- ! 2 | [[Էնթոնի Բիրն]] |- ! 2 | [[Էնզո Սիլենտի]] |- ! 2 | [[Շրեկ (ֆիլմաշար)]] |- ! 2 | [[Շրեյա Գհոշալ]] |- ! 2 | [[Շրջադարձ (ֆիլմ, 1997)]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Ստենտոն]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սիմփսոն]] |- ! 2 | [[Ոգիների տունը]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Սաքս]] |- ! 2 | [[Էնդրյու Հովարդ]] |- ! 2 | [[Չներվածը]] |- ! 2 | [[Պ.Ջ. Հոգան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Էքլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրոտոն]] |- ! 2 | [[Պորտլենդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆիլդ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆաուսթինո]] |- ! 2 | [[Պրեստո (մուլտֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ’Հարա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Օ. Ռասել]] |- ! 2 | [[Պրունելա Սկեյլս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Քենդալ]] |- ! 2 | [[Ջ. Սմիթ-Քեմերոն]] |- ! 2 | [[Ջ.Դ. Կեննոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ցեզար]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տրեյներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆոն Էնկեն]] |- ! 2 | [[Ջագերնաուտ]] |- ! 2 | [[Ջադ Թեյլոր]] |- ! 2 | [[Ջադ Հերշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Տուի]] |- ! 2 | [[Ջամբատիստա Բազիլե]] |- ! 2 | [[Ջանել Մոլոնի]] |- ! 2 | [[Ջանետ ՄակԼախլան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ստրեյթոն]] |- ! 2 | [[Ջանին Թերներ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սպիլբերգ]] |- ! 2 | [[Պորտալ Քրիստոնեություն]] |- ! 2 | [[Պոստապոկալիպտիկա]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սոուլ]] |- ! 2 | [[Պոլ Վիլշուրսթ]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուայթհաուս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ուենդկոս]] |- ! 2 | [[Եղանակի մարդը]] |- ! 2 | [[Եկեղեցի Թանահատի Սբ. Ստեփանոս (Թանահատի վանք)]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռայզեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիթեր]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռիս]] |- ! 2 | [[Պոլ Ռոդրիգեզ]] |- ! 2 | [[Պոլ Սոտեր]] |- ! 2 | [[Եկատերինա Ֆուրցևա]] |- ! 2 | [[Ելք չկա (ֆիլմ, 1987)]] |- ! 2 | [[Պոլ Վայց]] |- ! 2 | [[Ելենա Վարդանյան]] |- ! 2 | [[Պոսեյդոնի գերիները]] |- ! 2 | [[Եգիպտական թանգարան (Բարսելոնա)]] |- ! 2 | [[Ե. Դարել Հալենբեկ]] |- ! 2 | [[Դևոն Սավա]] |- ! 2 | [[Պոլի Շոր]] |- ! 2 | [[Դևոն Գամերսոլ]] |- ! 2 | [[Դևոն Բոսթիկ]] |- ! 2 | [[Պոլին Կուիրկ]] |- ! 2 | [[Պոլիցիանո]] |- ! 2 | [[Պոլյարիս (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Դևիս Դոի]] |- ! 2 | [[Դևիս Գուգենհեյմ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ֆրիդկին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սորեն]] |- ! 2 | [[Ջաջ Ռայնհոլդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Միլեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հյուլեթ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ջիլենխոլ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Սենդվիգ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Մեմետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Պրեսլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմի Սիվես]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակՔենզի]] |- ! 2 | [[Դևիդ ՄակԿալո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բ. Դուգլաս]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեկետ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բեսթ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հոքնի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հորն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Բրոդերիկ]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Ուեբեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Հեյգ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դեյլի]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դիրդեն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս ԴյուՄոնտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Դյուվալ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կոնրադ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Կլենոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Լորենսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կարպինելո]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կլավել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Լ. Լենդեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Թենանտ]] |- ! 2 | [[Ջեյմս Կոքս]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Պելտրոու]] |- ! 2 | [[Ջեյկ Կեզդան]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սեմել]] |- ! 2 | [[Ջեմի Անդերսոն]] |- ! 2 | [[Դևիդ Սելբի]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ս. Գոյեր]] |- ! 2 | [[Ջասթին Կլարկ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռաշ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ռ. Էլիս]] |- ! 2 | [[Ջասթին Չետվին]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ջեյսոն]] |- ! 2 | [[Ջեմենն դե լա Պենյա]] |- ! 2 | [[Ջեմի-Լին Սիգլեր]] |- ! 2 | [[Ջեմի Բրյուեր]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պրովել]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պիրս]] |- ! 2 | [[Ջեմի Ուիտնի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ակովոնե]] |- ! 2 | [[Դևիդ Պեյմեր]] |- ! 2 | [[Ջեյ Լի Թոմպսոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Չոու]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ջոնսթոն]] |- ! 2 | [[Ջեյ Ռոաչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիքս]] |- ! 2 | [[Դևիդ Ուիտլի]] |- ! 2 | [[Ջեյ Սենդրիչ]] |- ! 2 | [[Դևիդ Նոտոն]] |- ! 2 | [[Պոլ Նիկել]] |- ! 2 | [[Եռագրություն]] |- ! 2 | [[Զարա Թերներ]] |- ! 2 | [[Պատմական դրամա]] |- ! 2 | [[Զենոն Կիտիացի]] |- ! 2 | [[Զեյն Բազբի]] |- ! 2 | [[Պատմություն մեր մասին]] |- ! 2 | [[Պատմվածք այն մասին, թե ինչպես գժտվեցին Իվան Իվանովիչն ու Իվան Նիկիֆորովիչը (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Զեկ Տայլեր]] |- ! 2 | [[Զեկ Գելիգան]] |- ! 2 | [[Զբոսայգի դե լա Դիագոնալ Մար]] |- ! 2 | [[Զարդանկար]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Լյուսե]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մալոնի]] |- ! 2 | [[Զարդամոտիվ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մասետ]] |- ! 2 | [[Պատմական]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Մոֆոկենգ]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ջորդան]] |- ! 2 | [[Պատրիկ Ռայկարտ]] |- ! 2 | [[Զավեր Սեմյուել]] |- ! 2 | [[Զակես Մոկաե]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ուեթիգ]] |- ! 2 | [[Պատրիսիա Ռիչարդսոն]] |- ! 2 | [[Պատրոնուս]] |- ! 2 | [[Պար-բռնկում]] |- ! 2 | [[Զախարի Սիմոնս Գլովեր]] |- ! 2 | [[Պարանոյա (ֆիլմ, 2013)]] |- ! 2 | [[Եֆրեմ Ցիմբալիստ կրտ.]] |- ! 2 | [[Պարսկական վայելչագրություն]] |- ! 2 | [[Զոի Լիսթեր Ջոնս]] |- ! 2 | [[Պեթի Դյուկ]] |- ! 2 | [[Պայպեր Լորի]] |- ! 2 | [[Էդի Կեյ Թոմաս]] |- ! 2 | [[Պակո Քրիստիան Պրիետո]] |- ! 2 | [[Պահապանը (ֆիլմ, 2006)]] |- ! 2 | [[Պահպանելով հավատը]] |- ! 2 | [[Էդի Իզզարդ]] |- ! 2 | [[Պամելա Սթիվենսոն]] |- ! 2 | [[Էդի Ալֆանո]] |- ! 2 | [[Էդի Ալբերտ]] |- ! 2 | [[Էդը հեռուստացույցից]] |- ! 2 | [[Պայմանագիր (ֆիլմ, 2005)]] |- ! 2 | [[Էդ Վուդ (ֆիլմ)]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 2004)]] |- ! 2 | [[Էդ Նելսոն]] |- ! 2 | [[Էդ Բել]] |- ! 2 | [[Պաշտպանը]] |- ! 2 | [[Պաոլո Կոսթանզո]] |- ! 2 | [[Պապական խաչ]] |- ! 2 | [[Էբներ Բիբերման]] |- ! 2 | [[Էբիգեյլ Կրութենդեն]] |- ! 2 | [[Է.Ու. Սուոկխեյմեր]] |- ! 2 | [[Է. Գ. Մարշալ]] |- ! 2 | [[Զվարճալի ու կարճ պատմությունք]] |- ! 2 | [[Պատժող: Պատերազմի տիրույթ]] |- ! 2 | [[Պատժողը (ֆիլմ, 1989)]] |- ! 2 | [[Պեդի Բրետնեկ]] |- ! 2 | [[Երուսաղեմի խաչ]] |- ! 2 | [[Ես ես չեմ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչ]] |- ! 2 | [[Պինոկիո (ֆիլմ, 2002)]] |- ! 2 | [[Պիտեր Հայամս]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սարսգաարդ]] |- ! 2 | [[Պիտեր Սիգալ]] |- ! 2 | [[Պլավտոս]] |- ! 2 | [[Պլեզանտվիլ]] |- ! 2 | [[Պղպջակ (Marvel Comics)]] |- ! 2 | [[Պո-Չին Լեոնգ]] |- ! 2 | [[Երաժշտությունը և լիրիկան (ֆիլմ, 2007)]] |- ! 2 | [[Երաժշտության ձայները]] |- ! 2 | [[Պոլ Բիրչարդ]] |- ! 2 | [[Պինկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բուրկ]] |- ! 2 | [[Պոլ Բրուկ]] |- ! 2 | [[Եվս մեկը Բոլեյն տոհմից]] |- ! 2 | [[Պոլ Գլիսոն]] |- ! 2 | [[Եվգենի Բեդարև]] |- ! 2 | [[Պոլ Լ. Սմիթ]] |- ! 2 | [[Եվա Մարի Սեյնտ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լե Մետ]] |- ! 2 | [[Պոլ Լինդե]] |- ! 2 | [[Պոլ Կելդերոն]] |- ! 2 | [[Ես սիրում եմ քեզ, ես քեզ չեմ սիրում]] |- ! 2 | [[Պոլ Հենրեյդ]] |- ! 2 | [[Պոլ Մազուրսկի]] |- ! 2 | [[Պինկին և Բրեյնը]] |- ! 2 | [[Պիկտորիալիզմ]] |- ! 2 | [[Երկրորդ հնարավորություն]] |- ! 2 | [[Երկաթե հսկան]] |- ! 2 | [[Երկրաշարժ (ֆիլմ, 1974)]] |- ! 2 | [[Երկվորյակները (ֆիլմ, 1988)]] |- ! 2 | [[Պեյջ Հովարդ]] |- ! 2 | [[Պեյջ Տուրկո]] |- ! 2 | [[Պեն Բեջլի]] |- ! 2 | [[Պենի Մարշալ]] |- ! 2 | [[Երկնքի գերիները]] |- ! 2 | [[Երկնային արարածներ]] |- ! 2 | [[Պետ Էվիսոն]] |- ! 2 | [[Պետ Կրոուֆորդ Բրաուն]] |- ! 2 | [[Երկայնություն (ֆիլմ, 2000)]] |- ! 2 | [[Պիի կյանքը]] |- ! 2 | [[Պետության թշնամին]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ֆրանկենշտեյնը]] |- ! 2 | [[Երիտասարդ Ինդիանա Ջոնսի արկածները]] |- ! 2 | [[Պեր Դե Լեպինուա]] |- ! 2 | [[Երեք օր փախուստի համար]] |- ! 2 | [[Պերի Լենգ]] |- ! 2 | [[Երեք իքս]] |- ! 2 | [[Երեք իններորդ թագավորության կուռքը]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (պատմվածք)]] |- ! 2 | [[Երեկոներ Դիկանկայի մերձակա խուտորում (ժողովածու)]] |- ! 2 | [[Երգող դետեկտիվը]] |- ! 2 | [[Պիեռ Լոտի]] |- ! 2 | [[Պիեռ դե Ռոնսար]] |- ! 2 | [[Ֆրից Ուիվեր]] |} ccqu0dkaxwewobksxdu2jwwiwtja0vs 127 ժամ 0 485367 8496197 7244766 2022-08-27T09:23:16Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ | պատկեր = 127 ժամ.jpg }} '''«127 ժամ»''' ({{lang-en|127 Hours}})` [[Արոն Ռալստոն|Արոն Ռալսթոնի]] «Քարի և զնդանի արանքում» ({{lang-en|''Between a Rock and a Hard Place''}}) գրքի հիման վրա նկարահանված ֆիլմ։ Նկարահանել են նախկինում «Միլիոնատերը ետնախորշերից» ֆիլմի վրա համատեղ աշխատած ռեժիսոր Դենի Բոյլն ու սցենարիստ Սայմոն Բյուֆոյը։ Միացյալ Նահանգներում էկրաններին է բարձրացել 2010 թ. [[նոյեմբերի 5]]-ին։ == Սյուժե == Ֆիլմում պատմվում է 2003 թվականի ապրիլի 25-ի ուրբաթ օրը տեղի ունեցած իրական դեպքի մասին, երբ լեռնագնաց և կանյոններ նվաճող [[Արոն Ռալստոն|Արոն Ռալսթոնը]] ([[Ջեյմս Ֆրանկո]]) որոշում է մեկ օր անցկացնել [[Յութա|Յուտա]] նահանգի Քանյոնլենդ ազգային զբոսայգում։ Այն բանից հետո, երբ նրա ձեռքը սեղմված մնում է ավելի քան 300 կիլոգրամանոց քարի և ժայռի արանքում, նա այդտեղ մնում է համարյա վեց օր<ref name="Guardian">[http://www.guardian.co.uk/film/2010/dec/15/story-danny-boyles-127-hours The extraordinary story behind Danny Boyle's 127 Hours | Film | The Guardian]</ref>։ Մինչև իր գնալը նա ոչ մեկին չէր ասել, թե ուր է գնում։ Իր հետ վերցրած փոքր քանակի ջուրն ու ուտելիքը սպառելուց հետո նա կտրում է իր ձեռքը, ինչի շնորհիվ կարողանում է դուրս գալ կանյոնից և գտնել նիդերլանդացի զբոսաշրջիկների, ովքեր կանչում են փրկարար ծառայության ուղղաթիռ։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2010 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան թրիլեր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական թրիլեր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Fox Searchlight Pictures ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Warner Bros. ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010-ականների դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան անկախ ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իրական դեպքերի վրա հիմնված դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իրական դեպքերի հիման վրա նկարահանված ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան կենսագրական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010-ականների կենսագրական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] 7qwhpp5jtnx5dvar9xk5oj7s6biawxk Ռաֆայել Մինասբեկյան 0 485859 8495908 8171547 2022-08-26T15:44:46Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Անձ | ԱԱՀ = Ռաֆայել Մինասբեկյան | բնագիր ԱԱՀ = | պատկեր = Rafael_Minasbekyan.jpg | չափ = 240px | նկարագրում = | ծննդյան օր = {{Birth date and age|1968|2|2}} | ծննդավայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = {{ARM}} {{RUS}} | հպատակություն = | ազգություն = | ալմա մատեր = | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն | կարողություն = | մասնագիտություն = պրոդյուսեր, սցենարի հեղինակ | աշխատավայր = | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր» ([[2011]])<ref name= "Лучший менеджер">[http://www.insur-info.ru/pressr/38082/ ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ընկերության փոխնախագահ Ռաֆայել ՄԻնասբեկյանը դարձավ ազգային մրցանակի դափնեկիր]</ref> | կայք = | ստորագրություն = }} '''Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյան''' ({{lang-ru|Рафаел Минасбекян}}, {{ԱԾ}}), [[բժիշկ]], [[պրոդյուսեր]], սցենարի հեղինակ, տնտեսագետ, սոցիոլոգ-շուկայագետ, կազմակերպությունների և հակաճգնաժամային կառավարման ղեկավար մենեջեր, «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) [[Գլխավոր գործադիր տնօրեն|գլխավոր տնօրեն]]. == Կենսագրություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանը ծնվել է 1968 թ. փետրվարի 2-ին [[Երևան]] քաղաքում։ Ամուսնացած է, ունի մեկ որդի և մեկ դուստր։ 1984 թ. ավարտել է Կամոյի անվ. № 76 միջնակարգ դպրոցը։ 1992 թ. ավարտել է [[Երևանի պետական բժշկական համալսարան|Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը]] (ԵրԲԻ)՝ «բուժական գործ, բժիշկ» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.kino-teatr.ru/kino/screenwriter/ros/24352/bio/|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Кино-театр|publisher=kino-teatr.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 1995 թ. գերազանց ավարտել է կլինիկական օրդինատուրան՝ «հոգեբուժություն» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.proficinema.ru/guide/index.php?ID=199986&PROP_NAME=SPRAV_AKTER|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Профи Синема|publisher=proficinema.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. ավարտել է Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիան (ՄԱՇՏՏԱ)՝ «կազմակերպությունների մենեջմենթ և հակաճգնաժամային կառավարում» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=http://kvn.ru/news/13589|title=Сегодня – старт вещания нового развлекательного канала КВН-ТВ|publisher=kvn.ru.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. պաշտպանել է դիսերտացիա՝ «Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի զարգացումը՝ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ՝ գիտածավալուն արտադրանքի ստեղծման համար» թեմայով։ Ստացել է տնտեսագիտական գիտությունների թեկնածուի կոչում։ 1987 – 1989 թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ Սահմանապահ զորքերում։ 1990 թ. մի խումբ ընկերների հետ ստեղծել է ԵրԲԻ ՈՒՀԱ թիմը։ Որպես թիմի ավագ երկու անգամ՝ 1992 և 1994 թթ. դարձել է ՈՒՀԱ-ի Բարձրագույն լիգայի չեմպիոն։ 1995 թ. հանդիսացել է ՈՒՀԱ «ԱՊՀ Հավաքականի» ավագ և ՈՒՀԱ «Աշխարհի հավաքականի» ավագներից մեկը։ 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում՝ որպես պորդյուսեր, սցենարի հեղինակ և ռեժիսոր։ 1993 – 1994 թթ. հանդիսացել է «ՇԱՐՄ» ՄԱԸ (Մշակութա-Առևտրային Ընկերության) ղեկավար գործընկեր, կառավարման նախագահ (ք. Երևան)։ 1994 – 1997 թթ. հանդիսացել է «Ամբեր» պրոդյուսերական խմբի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. [[Մոսկվա]])։ 1997 – 2002 թթ. հանդիսացել է «Գորոդ» հեռուստատեսային նախագծերի ստուդիայի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. Մոսկվա). 2002 – 2015 թթ. աշխատել է «Ռոսգոսստրախ» Ռուսաստանի պետական ապահովագրական ընկերությունում, հանդիսացել է բաժնետերերի խորհրդի անդամ, Կառավարության անդամ, գլխավոր տնօրենի տեղակալ, փոխնախագահ, բիզնեսի և հաղորդակցության ռազմավարական զարգացման բլոկի ղեկավար։ 2004 – 2015 թթ.՝ «Ռուս-Բանկ» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «Պրովիդնա» (Ուկրաինա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; Moldasig (Մոլդովա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Հայաստան» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Բելառուս» – տնօրենների խորհրդի անդամ; ՌԱԸ (Ռուսաստանի Ավտոմոբիլային Ընկերություն) – տնօրենների խորհրդի անդամ; 2015 թ. սեպտեմբերից՝ «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն։ ԳՊՄ ԿԻՀ ընկերությունների խումբը միավորում է գեղարվեստական ֆիլմերի և հեռուստատեսային սերիալների կինովարձույթի, տարածման և արտադրման ոլորտում գործող ընկերությունները.<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/4492808|title=Рафаел Минасбекян, гендиректор ГПМ КИТ|publisher=[[Kommersant]]|language=ru|accessdate=}}</ref> == Ստեղծագործական գործունեություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանն ավելի քան 300 հեռուստատեսային ծրագրերի, վավերագրական, գեղարվեստական և անիմացիոն ֆիլմերի, երաժշտական ալբոմների և տեսահոլովակների, տեսա և աուդիո գովազդային հոլովակների, համերգային, թատերական, մարքեթինգային, PR նախագծերի հեղինակն է, պրոդյուսերը և սցենարիստը։ === Ստեղծագործական գործունեություն === 30-ից ավելի լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմերի գլխավոր պրոդյուսեր.<ref>{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm1499955/|title=Rafael Minasbekyan|publisher=imdb.com|language=ru|accessdate=}}</ref> * «Լեգենդ Կոլովրատի մասին» * «Սահմանագիծ» * «Ջրահարսը։ Մեռյալների լիճը» * «Տեքստ» * «Ճորտը» * «Չերնոբիլ. Անդունդը» * «Բժիշկ Լիզան» * «Արծաթե չմուշկներ» * «Կրակ» * «Շարք 19» * «Ստրելցովը» և այլն։ === Սերիալների գլխավոր պրոդյուսեր === *«Դևի որս» *«Խորհրդատուն» *«Սոսափյուն» *«Անորսալիները» *«Բադաբեր ամրոցը» *«Համաճարակ» *«Ռոստով» *«Խորթ հայրը» *«Վանդակում» *«Ետաթռիչք» *«Մորոզով պապը» *«Տաճարը» *«Աստիճանավոր կինը» և այլն։ === Հեռուսատեսային նախագծեր === 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում որպես պրոդյուսեր, սցենարիստ և ռեժիսոր։ * [[1993]] թվական «ՇԱՐՄ շոու» - հեղինակներից/ կազմակերպիչներից մեկը, գլխավոր ռեժիսոր (Երևան/Մոսկվա), * [[1996]] թվական «Դոկտոր Ուգոլ» հեռուստատեսային ծրագիր - սցենարիստ [[ՆՏՎ|(ՆՏՎ)]]; * [[1996]] թվական Առաջին Ռուսաստանյան Կատակերգական Հեռուստասերիալ «Դելա սեմեյնիե, դելա սմեշնիե» - արտադրող ընկերության ղեկավար (Amber), սցենարի հեղինակ (ՆՏՎ), * [[1997]]—[[1998]] թվականներ «Ստարիե պեսնի օ գլավնոմ 3» - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1998]] թվական «ՕՌՏ-ն Կրեմլում» հեռուստատեսային համերգ - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1999]] թվական «Դելո» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր [[ՌՏՌ Պլանետա|(ՌՏՌ)]]; * [[1999]] թվական «Նոր տարի ТВ 6-ում» հեռուստատեսային ծրագիր - հեղինակ (ՏՎ-6). === Ռազմավարական, մարքեթինգային և PR նախագծեր === [[2002]] թվականին հանդիսացել է Հայաստանի Հանրապետության երկարաժամկետ զարգացման կանխատեսումների «Հայաստան 2020 թ.» միջազգային նախագծի կազմակերպիչներից մեկը։ * [[2002]] թվական Վերաբրենդավորման մարքեթինգային արշավ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Հզոր հովանու ներքո», * [[2003]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ» մարքեթինգային արշավ<ref>[http://sostav.ru/news/2003/07/03/69 «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ»]</ref>, * [[2005]]—[[2011]] թվականներ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ Ռուսաստանի Ֆուտբոլի Առաջնություն»<ref>[http://sostav.ru/news/2007/06/26/rol3/ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Ռուսաստանի ֆուտբոլի առաջնություն»]</ref>, * [[2006]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽԸ Կրեմլում» համերգ և հեռուստատեսային հաղորդում - պրոդյուսեր (ՊԿՀԴ Կրեմլյովսկի, ՌՏՌ), * [[2007]] թվական «Ստրախովոյե վրեմյա» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր (Ռոսիա-24), * [[2008]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԼՅՈՒԴԻ» մարքեթինգային արշավ, * [[2009]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԿԻՆՈ» կինովարձույթում գեղարվեստական ֆիլմերի առաջխաղացում։ === Կինոնախագծեր === * Համարակալած ցանկի տարր գեղարվեստական ֆիլմ «Զեմլյակ» (2010 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян">[http://www.kinopoisk.ru/name/1557441/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ սցենարիստ, պրոդյուսեր], Կինովորոնում</ref>, * Վավերագրական ֆիլմ «[[Ռոբերտ Սահակյանց|Ռոբ Սահակյանց]]. [[Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին]]» (2011 թվական) - հեղինակ, պրոդյուսեր<ref>{{Cite web |url=http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |title=«Երևան» ամսագիր, էջ 92՝ «Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին» |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304120458/http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |title=Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին՝ ֆիլմ |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419230229/http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |dead-url=yes }}</ref>, * Գեղարվեստական ֆիլմ «Generation Պ» (2011 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян"/>. == Մրցանակներ, պարգևներ, նվաճումներ == Ունի 50-ից ավելի պարգևներ (այդ թվում պետական), արդյունաբերական պարգևավճարներ և միջազգային մրցանակներ։ Դրանց թվում են. * Ազգային մրցանակ մեդիա բիզնեսի ոլորտում «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր 2011»՝ «Ոլորտի զարգացման մեջ ներդրման համար» անվանակարգում (նորարարական մոտեցումների և բացառիկ մարքեթինգային կոնցեպցիաների իրականացման համար)<ref name="Лучший менеджер"/>, * Հայաստանի լեռնային զբոսաշրջության և լեռնագնացության չեմպիոն, * Ճանաչվել է «Տասամյակի լավագույն խաղացող» «Մաֆիա» խաղի ամենամյա պաշտոնական աշխարհի առաջնությունների արդյունքներով 2002 թվականից մինչև 2012 թվականները (ըստ MAF CLUB միջազգային համակարգի)։ *2017 թ. – ՀևՏՏՁԱ (Համակարգչային և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների ասոցիացիա) մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Փախստականը» ֆիլմի դիմաց՝ «2017 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rabotnikitv.com/19/03/2018/18334/|title=Итоги премии АПКиТ: «Лучшая сценарная работа» и «Лучший телевизионный фильм» 2017 года у «Киностудии КИТ»|publisher=rabotnikitv.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2018 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ Առաջին հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Բադաբեր ամրոցը» սերիալի համար՝ «2018 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rusproducers.com/award/award-2018|title=Номинанты Премии АПКиТ|publisher=rusproducers.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2019 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «Լավագույն լիամետրաժ ֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ *ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Գումարտակը» սերիալի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04479-proekty_gruppy_kompaniy_gpm_kit__triumfatory_viii_premii_apkit/|title=Проекты Группы компаний ГПМ КИТ - триумфаторы VIII Премии АПКиТ|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *«Զոլոտոյ օրյոլ» մրցանակը՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://regnum.ru/news/2839562.html|title=Оглашены обладатели кинопремии «Золотой Орел»|publisher=[[REGNUM News Agency]]|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *Finisterra Arrábida կինոարվեստի միջազգային փառատոնի մրցանակ՝ Best Advertising Movies («Լավագույն գովազդային ֆիլմը») մրցանակաբաշխության ասպարեզում՝ ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի իմիջային հոլովակի դիմաց։ Որպես հոլովակի հեղինակ և պրոդյուսեր հանդես եկավ Ռաֆայել Մինասբեկյանը<ref>{{Cite web|url=http://www.advertology.ru/article147095.htm|title=Имиджевый ролик Группы Компаний ГПМ КИТ победил на международном фестивале Finisterra Arrábida|publisher=advertology.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *DRAWTASTIC անիմացիայի միջազգային փառատոնի (ԱՄՆ) մրցանակ՝ «Լավագույն գովազդը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Գլխավոր մրցանակը՝ «Golden Pencil Award»-ը տրվեց «ԿԻՀ Կինոստուդիայի» անիմացիոն դրվագին, ռեժիսոր՝ օսկարակիր նկարիչ-մուլտիպլիկատոր Ալեքսանդր Պետրով, գաղափարի հեղինակ և պրոդյուսեր՝ Ռաֆայել Մինասբեկյան<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04442-zastavka_kinostudii_kit_poluchila_glavnuyu_nagradu_na_festivale_drawtastic/|title=Заставка "Киностудии КИТ" получила главную награду на фестивале Drawtastic|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2020 թ. – մեդիա-բիզնեսի ոլորտում գլխավոր ազգային մրցանակ՝ «Ռուսաստանի մեդիա-մենեջեր» «Նշանավոր արդյունաբերական նվաճումների, շուկայում առաջատար տեղ զբաղեցնող ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի ստեղծման և արդյունավետ կառավարման համար» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Ունի կառավարական պարգևներ, շնորհակալագրեր և պատվոգրեր։ ==Գիտական հոդվածների և գրքերի հեղինակ== Շատրակով Ա. Յու., Պարֆյոնովա Մ. Յա., Մինասբեկյան Ռ. Մ. Արդյունաբերության կազմակերպման մտավոր կապիտալը – Մ.: ՊԿՀ «ՄԱՐՏԻՏ», 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. ԳՈՍՍՏՐԱԽ-ի պաստառ – Մ.: Մեշչերյակովի հրատ. 2012 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի դինամիկ և ստատիկ մասերը՝ որպես դրա զարգացման մեթոդական կազմող մաս // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 12, 2004 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Մեքենայամետ տեխնոլոգիաների կառուցման գաղափարը՝ ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 18, 2005 Մինասբեկյան Ռ. Մ., Իվանով Ա. Ս. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման մեխանիզմները՝ մրցունակ արտադրության կազմակերպման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ռուսաստանի բարձր տեխնոլոգիական համալիրի մասնագետների ապահովագրման համար օբյեկտիվ նախապայմանների ստեղծում // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 == Հղումներ == # Համարակալած ցանկի տարր [http://www.zr.ru/content/articles/247111-rosgosstrah_v_gostinoj_za_rulem_video/ Հյուրն է «Ռոսգոսստրախի» բիզնեսի ռազմավարական զարգացման գծով փոխնախագահ Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյանը] Զա ռուլյոմ # [http://www.vedomosti.ru/search/?order=date&src%5B1%5D=1&src%5B2%5D=1&src%5B10%5D=1&src%5B51%5D=1&s=%EC%E8%ED%E0%F1%E1%E5%EA%FF%ED Մինասբեկյան Ռաֆայել՝ հիշատակումներ մամուլում], «Վեդոմոստի» թերթ # [http://www.banks.am/ru/news/newsfeed/6890/ Ռաֆայել Մինասբեկյան «Հաջողության բանաձև»], Դելովայա Արմենիա # [http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ հարցազրույցը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113043537/http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ |date=2011-11-13 }}, «Նովիե դելովիե նովոստի» թերթ # [http://www.cfin.ru/press/zhuk/2005-8/11.shtml Հարցազրույց Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ], Ամսագիր Ուպրավլենիե կոմպանիեյ # [http://finparty.ru/section/ratings/17907/ ՈւՀԱ աստղերը ֆինանսական շուկայում], Finparty # [https://www.youtube.com/watch?v=R9cVbmrtp0Y Ռաֆայել Մինասբեկյան. վարպետության դաս], [[ՅուԹուբ|Youtube]] # [http://www.panarmenian.net/rus/economy/news/61641/ Ռաֆայել Մինասբեկյան. Հայաստանի ապահովագրական շուկան մոտ է օպտիմալին], PanARMENIAN # [http://www.kp.ru/daily/25708/909081/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ հիշատակումներ մամուլում], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] # [http://www.kp.ru/daily/24478.3/635194/ «Նու, ս դնյո՛մ խալյավշչիկա»], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] == Նշումներ == {{DEFAULTSORT:Մինասբեկյան, Ռաֆայել}} [[Կատեգորիա:Հայ սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] h1jqfvudopg33t9woas3jwzwe6p5l0e 8495909 8495908 2022-08-26T15:45:15Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայ պրոդյուսերներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Անձ | ԱԱՀ = Ռաֆայել Մինասբեկյան | բնագիր ԱԱՀ = | պատկեր = Rafael_Minasbekyan.jpg | չափ = 240px | նկարագրում = | ծննդյան օր = {{Birth date and age|1968|2|2}} | ծննդավայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = {{ARM}} {{RUS}} | հպատակություն = | ազգություն = | ալմա մատեր = | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն | կարողություն = | մասնագիտություն = պրոդյուսեր, սցենարի հեղինակ | աշխատավայր = | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր» ([[2011]])<ref name= "Лучший менеджер">[http://www.insur-info.ru/pressr/38082/ ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ընկերության փոխնախագահ Ռաֆայել ՄԻնասբեկյանը դարձավ ազգային մրցանակի դափնեկիր]</ref> | կայք = | ստորագրություն = }} '''Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյան''' ({{lang-ru|Рафаел Минасбекян}}, {{ԱԾ}}), [[բժիշկ]], [[պրոդյուսեր]], սցենարի հեղինակ, տնտեսագետ, սոցիոլոգ-շուկայագետ, կազմակերպությունների և հակաճգնաժամային կառավարման ղեկավար մենեջեր, «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) [[Գլխավոր գործադիր տնօրեն|գլխավոր տնօրեն]]. == Կենսագրություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանը ծնվել է 1968 թ. փետրվարի 2-ին [[Երևան]] քաղաքում։ Ամուսնացած է, ունի մեկ որդի և մեկ դուստր։ 1984 թ. ավարտել է Կամոյի անվ. № 76 միջնակարգ դպրոցը։ 1992 թ. ավարտել է [[Երևանի պետական բժշկական համալսարան|Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը]] (ԵրԲԻ)՝ «բուժական գործ, բժիշկ» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.kino-teatr.ru/kino/screenwriter/ros/24352/bio/|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Кино-театр|publisher=kino-teatr.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 1995 թ. գերազանց ավարտել է կլինիկական օրդինատուրան՝ «հոգեբուժություն» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.proficinema.ru/guide/index.php?ID=199986&PROP_NAME=SPRAV_AKTER|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Профи Синема|publisher=proficinema.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. ավարտել է Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիան (ՄԱՇՏՏԱ)՝ «կազմակերպությունների մենեջմենթ և հակաճգնաժամային կառավարում» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=http://kvn.ru/news/13589|title=Сегодня – старт вещания нового развлекательного канала КВН-ТВ|publisher=kvn.ru.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. պաշտպանել է դիսերտացիա՝ «Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի զարգացումը՝ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ՝ գիտածավալուն արտադրանքի ստեղծման համար» թեմայով։ Ստացել է տնտեսագիտական գիտությունների թեկնածուի կոչում։ 1987 – 1989 թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ Սահմանապահ զորքերում։ 1990 թ. մի խումբ ընկերների հետ ստեղծել է ԵրԲԻ ՈՒՀԱ թիմը։ Որպես թիմի ավագ երկու անգամ՝ 1992 և 1994 թթ. դարձել է ՈՒՀԱ-ի Բարձրագույն լիգայի չեմպիոն։ 1995 թ. հանդիսացել է ՈՒՀԱ «ԱՊՀ Հավաքականի» ավագ և ՈՒՀԱ «Աշխարհի հավաքականի» ավագներից մեկը։ 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում՝ որպես պորդյուսեր, սցենարի հեղինակ և ռեժիսոր։ 1993 – 1994 թթ. հանդիսացել է «ՇԱՐՄ» ՄԱԸ (Մշակութա-Առևտրային Ընկերության) ղեկավար գործընկեր, կառավարման նախագահ (ք. Երևան)։ 1994 – 1997 թթ. հանդիսացել է «Ամբեր» պրոդյուսերական խմբի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. [[Մոսկվա]])։ 1997 – 2002 թթ. հանդիսացել է «Գորոդ» հեռուստատեսային նախագծերի ստուդիայի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. Մոսկվա). 2002 – 2015 թթ. աշխատել է «Ռոսգոսստրախ» Ռուսաստանի պետական ապահովագրական ընկերությունում, հանդիսացել է բաժնետերերի խորհրդի անդամ, Կառավարության անդամ, գլխավոր տնօրենի տեղակալ, փոխնախագահ, բիզնեսի և հաղորդակցության ռազմավարական զարգացման բլոկի ղեկավար։ 2004 – 2015 թթ.՝ «Ռուս-Բանկ» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «Պրովիդնա» (Ուկրաինա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; Moldasig (Մոլդովա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Հայաստան» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Բելառուս» – տնօրենների խորհրդի անդամ; ՌԱԸ (Ռուսաստանի Ավտոմոբիլային Ընկերություն) – տնօրենների խորհրդի անդամ; 2015 թ. սեպտեմբերից՝ «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն։ ԳՊՄ ԿԻՀ ընկերությունների խումբը միավորում է գեղարվեստական ֆիլմերի և հեռուստատեսային սերիալների կինովարձույթի, տարածման և արտադրման ոլորտում գործող ընկերությունները.<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/4492808|title=Рафаел Минасбекян, гендиректор ГПМ КИТ|publisher=[[Kommersant]]|language=ru|accessdate=}}</ref> == Ստեղծագործական գործունեություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանն ավելի քան 300 հեռուստատեսային ծրագրերի, վավերագրական, գեղարվեստական և անիմացիոն ֆիլմերի, երաժշտական ալբոմների և տեսահոլովակների, տեսա և աուդիո գովազդային հոլովակների, համերգային, թատերական, մարքեթինգային, PR նախագծերի հեղինակն է, պրոդյուսերը և սցենարիստը։ === Ստեղծագործական գործունեություն === 30-ից ավելի լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմերի գլխավոր պրոդյուսեր.<ref>{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm1499955/|title=Rafael Minasbekyan|publisher=imdb.com|language=ru|accessdate=}}</ref> * «Լեգենդ Կոլովրատի մասին» * «Սահմանագիծ» * «Ջրահարսը։ Մեռյալների լիճը» * «Տեքստ» * «Ճորտը» * «Չերնոբիլ. Անդունդը» * «Բժիշկ Լիզան» * «Արծաթե չմուշկներ» * «Կրակ» * «Շարք 19» * «Ստրելցովը» և այլն։ === Սերիալների գլխավոր պրոդյուսեր === *«Դևի որս» *«Խորհրդատուն» *«Սոսափյուն» *«Անորսալիները» *«Բադաբեր ամրոցը» *«Համաճարակ» *«Ռոստով» *«Խորթ հայրը» *«Վանդակում» *«Ետաթռիչք» *«Մորոզով պապը» *«Տաճարը» *«Աստիճանավոր կինը» և այլն։ === Հեռուսատեսային նախագծեր === 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում որպես պրոդյուսեր, սցենարիստ և ռեժիսոր։ * [[1993]] թվական «ՇԱՐՄ շոու» - հեղինակներից/ կազմակերպիչներից մեկը, գլխավոր ռեժիսոր (Երևան/Մոսկվա), * [[1996]] թվական «Դոկտոր Ուգոլ» հեռուստատեսային ծրագիր - սցենարիստ [[ՆՏՎ|(ՆՏՎ)]]; * [[1996]] թվական Առաջին Ռուսաստանյան Կատակերգական Հեռուստասերիալ «Դելա սեմեյնիե, դելա սմեշնիե» - արտադրող ընկերության ղեկավար (Amber), սցենարի հեղինակ (ՆՏՎ), * [[1997]]—[[1998]] թվականներ «Ստարիե պեսնի օ գլավնոմ 3» - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1998]] թվական «ՕՌՏ-ն Կրեմլում» հեռուստատեսային համերգ - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1999]] թվական «Դելո» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր [[ՌՏՌ Պլանետա|(ՌՏՌ)]]; * [[1999]] թվական «Նոր տարի ТВ 6-ում» հեռուստատեսային ծրագիր - հեղինակ (ՏՎ-6). === Ռազմավարական, մարքեթինգային և PR նախագծեր === [[2002]] թվականին հանդիսացել է Հայաստանի Հանրապետության երկարաժամկետ զարգացման կանխատեսումների «Հայաստան 2020 թ.» միջազգային նախագծի կազմակերպիչներից մեկը։ * [[2002]] թվական Վերաբրենդավորման մարքեթինգային արշավ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Հզոր հովանու ներքո», * [[2003]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ» մարքեթինգային արշավ<ref>[http://sostav.ru/news/2003/07/03/69 «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ»]</ref>, * [[2005]]—[[2011]] թվականներ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ Ռուսաստանի Ֆուտբոլի Առաջնություն»<ref>[http://sostav.ru/news/2007/06/26/rol3/ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Ռուսաստանի ֆուտբոլի առաջնություն»]</ref>, * [[2006]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽԸ Կրեմլում» համերգ և հեռուստատեսային հաղորդում - պրոդյուսեր (ՊԿՀԴ Կրեմլյովսկի, ՌՏՌ), * [[2007]] թվական «Ստրախովոյե վրեմյա» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր (Ռոսիա-24), * [[2008]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԼՅՈՒԴԻ» մարքեթինգային արշավ, * [[2009]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԿԻՆՈ» կինովարձույթում գեղարվեստական ֆիլմերի առաջխաղացում։ === Կինոնախագծեր === * Համարակալած ցանկի տարր գեղարվեստական ֆիլմ «Զեմլյակ» (2010 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян">[http://www.kinopoisk.ru/name/1557441/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ սցենարիստ, պրոդյուսեր], Կինովորոնում</ref>, * Վավերագրական ֆիլմ «[[Ռոբերտ Սահակյանց|Ռոբ Սահակյանց]]. [[Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին]]» (2011 թվական) - հեղինակ, պրոդյուսեր<ref>{{Cite web |url=http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |title=«Երևան» ամսագիր, էջ 92՝ «Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին» |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304120458/http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |title=Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին՝ ֆիլմ |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419230229/http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |dead-url=yes }}</ref>, * Գեղարվեստական ֆիլմ «Generation Պ» (2011 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян"/>. == Մրցանակներ, պարգևներ, նվաճումներ == Ունի 50-ից ավելի պարգևներ (այդ թվում պետական), արդյունաբերական պարգևավճարներ և միջազգային մրցանակներ։ Դրանց թվում են. * Ազգային մրցանակ մեդիա բիզնեսի ոլորտում «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր 2011»՝ «Ոլորտի զարգացման մեջ ներդրման համար» անվանակարգում (նորարարական մոտեցումների և բացառիկ մարքեթինգային կոնցեպցիաների իրականացման համար)<ref name="Лучший менеджер"/>, * Հայաստանի լեռնային զբոսաշրջության և լեռնագնացության չեմպիոն, * Ճանաչվել է «Տասամյակի լավագույն խաղացող» «Մաֆիա» խաղի ամենամյա պաշտոնական աշխարհի առաջնությունների արդյունքներով 2002 թվականից մինչև 2012 թվականները (ըստ MAF CLUB միջազգային համակարգի)։ *2017 թ. – ՀևՏՏՁԱ (Համակարգչային և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների ասոցիացիա) մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Փախստականը» ֆիլմի դիմաց՝ «2017 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rabotnikitv.com/19/03/2018/18334/|title=Итоги премии АПКиТ: «Лучшая сценарная работа» и «Лучший телевизионный фильм» 2017 года у «Киностудии КИТ»|publisher=rabotnikitv.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2018 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ Առաջին հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Բադաբեր ամրոցը» սերիալի համար՝ «2018 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rusproducers.com/award/award-2018|title=Номинанты Премии АПКиТ|publisher=rusproducers.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2019 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «Լավագույն լիամետրաժ ֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ *ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Գումարտակը» սերիալի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04479-proekty_gruppy_kompaniy_gpm_kit__triumfatory_viii_premii_apkit/|title=Проекты Группы компаний ГПМ КИТ - триумфаторы VIII Премии АПКиТ|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *«Զոլոտոյ օրյոլ» մրցանակը՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://regnum.ru/news/2839562.html|title=Оглашены обладатели кинопремии «Золотой Орел»|publisher=[[REGNUM News Agency]]|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *Finisterra Arrábida կինոարվեստի միջազգային փառատոնի մրցանակ՝ Best Advertising Movies («Լավագույն գովազդային ֆիլմը») մրցանակաբաշխության ասպարեզում՝ ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի իմիջային հոլովակի դիմաց։ Որպես հոլովակի հեղինակ և պրոդյուսեր հանդես եկավ Ռաֆայել Մինասբեկյանը<ref>{{Cite web|url=http://www.advertology.ru/article147095.htm|title=Имиджевый ролик Группы Компаний ГПМ КИТ победил на международном фестивале Finisterra Arrábida|publisher=advertology.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *DRAWTASTIC անիմացիայի միջազգային փառատոնի (ԱՄՆ) մրցանակ՝ «Լավագույն գովազդը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Գլխավոր մրցանակը՝ «Golden Pencil Award»-ը տրվեց «ԿԻՀ Կինոստուդիայի» անիմացիոն դրվագին, ռեժիսոր՝ օսկարակիր նկարիչ-մուլտիպլիկատոր Ալեքսանդր Պետրով, գաղափարի հեղինակ և պրոդյուսեր՝ Ռաֆայել Մինասբեկյան<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04442-zastavka_kinostudii_kit_poluchila_glavnuyu_nagradu_na_festivale_drawtastic/|title=Заставка "Киностудии КИТ" получила главную награду на фестивале Drawtastic|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2020 թ. – մեդիա-բիզնեսի ոլորտում գլխավոր ազգային մրցանակ՝ «Ռուսաստանի մեդիա-մենեջեր» «Նշանավոր արդյունաբերական նվաճումների, շուկայում առաջատար տեղ զբաղեցնող ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի ստեղծման և արդյունավետ կառավարման համար» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Ունի կառավարական պարգևներ, շնորհակալագրեր և պատվոգրեր։ ==Գիտական հոդվածների և գրքերի հեղինակ== Շատրակով Ա. Յու., Պարֆյոնովա Մ. Յա., Մինասբեկյան Ռ. Մ. Արդյունաբերության կազմակերպման մտավոր կապիտալը – Մ.: ՊԿՀ «ՄԱՐՏԻՏ», 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. ԳՈՍՍՏՐԱԽ-ի պաստառ – Մ.: Մեշչերյակովի հրատ. 2012 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի դինամիկ և ստատիկ մասերը՝ որպես դրա զարգացման մեթոդական կազմող մաս // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 12, 2004 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Մեքենայամետ տեխնոլոգիաների կառուցման գաղափարը՝ ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 18, 2005 Մինասբեկյան Ռ. Մ., Իվանով Ա. Ս. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման մեխանիզմները՝ մրցունակ արտադրության կազմակերպման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ռուսաստանի բարձր տեխնոլոգիական համալիրի մասնագետների ապահովագրման համար օբյեկտիվ նախապայմանների ստեղծում // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 == Հղումներ == # Համարակալած ցանկի տարր [http://www.zr.ru/content/articles/247111-rosgosstrah_v_gostinoj_za_rulem_video/ Հյուրն է «Ռոսգոսստրախի» բիզնեսի ռազմավարական զարգացման գծով փոխնախագահ Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյանը] Զա ռուլյոմ # [http://www.vedomosti.ru/search/?order=date&src%5B1%5D=1&src%5B2%5D=1&src%5B10%5D=1&src%5B51%5D=1&s=%EC%E8%ED%E0%F1%E1%E5%EA%FF%ED Մինասբեկյան Ռաֆայել՝ հիշատակումներ մամուլում], «Վեդոմոստի» թերթ # [http://www.banks.am/ru/news/newsfeed/6890/ Ռաֆայել Մինասբեկյան «Հաջողության բանաձև»], Դելովայա Արմենիա # [http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ հարցազրույցը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113043537/http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ |date=2011-11-13 }}, «Նովիե դելովիե նովոստի» թերթ # [http://www.cfin.ru/press/zhuk/2005-8/11.shtml Հարցազրույց Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ], Ամսագիր Ուպրավլենիե կոմպանիեյ # [http://finparty.ru/section/ratings/17907/ ՈւՀԱ աստղերը ֆինանսական շուկայում], Finparty # [https://www.youtube.com/watch?v=R9cVbmrtp0Y Ռաֆայել Մինասբեկյան. վարպետության դաս], [[ՅուԹուբ|Youtube]] # [http://www.panarmenian.net/rus/economy/news/61641/ Ռաֆայել Մինասբեկյան. Հայաստանի ապահովագրական շուկան մոտ է օպտիմալին], PanARMENIAN # [http://www.kp.ru/daily/25708/909081/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ հիշատակումներ մամուլում], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] # [http://www.kp.ru/daily/24478.3/635194/ «Նու, ս դնյո՛մ խալյավշչիկա»], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] == Նշումներ == {{DEFAULTSORT:Մինասբեկյան, Ռաֆայել}} [[Կատեգորիա:Հայ սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոդյուսերներ]] r4avgdgi6166psxs2jybfvrraoq8u0p 8495910 8495909 2022-08-26T15:45:51Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայ տնտեսագետներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Անձ | ԱԱՀ = Ռաֆայել Մինասբեկյան | բնագիր ԱԱՀ = | պատկեր = Rafael_Minasbekyan.jpg | չափ = 240px | նկարագրում = | ծննդյան օր = {{Birth date and age|1968|2|2}} | ծննդավայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = {{ARM}} {{RUS}} | հպատակություն = | ազգություն = | ալմա մատեր = | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն | կարողություն = | մասնագիտություն = պրոդյուսեր, սցենարի հեղինակ | աշխատավայր = | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր» ([[2011]])<ref name= "Лучший менеджер">[http://www.insur-info.ru/pressr/38082/ ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ընկերության փոխնախագահ Ռաֆայել ՄԻնասբեկյանը դարձավ ազգային մրցանակի դափնեկիր]</ref> | կայք = | ստորագրություն = }} '''Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյան''' ({{lang-ru|Рафаел Минасбекян}}, {{ԱԾ}}), [[բժիշկ]], [[պրոդյուսեր]], սցենարի հեղինակ, տնտեսագետ, սոցիոլոգ-շուկայագետ, կազմակերպությունների և հակաճգնաժամային կառավարման ղեկավար մենեջեր, «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) [[Գլխավոր գործադիր տնօրեն|գլխավոր տնօրեն]]. == Կենսագրություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանը ծնվել է 1968 թ. փետրվարի 2-ին [[Երևան]] քաղաքում։ Ամուսնացած է, ունի մեկ որդի և մեկ դուստր։ 1984 թ. ավարտել է Կամոյի անվ. № 76 միջնակարգ դպրոցը։ 1992 թ. ավարտել է [[Երևանի պետական բժշկական համալսարան|Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը]] (ԵրԲԻ)՝ «բուժական գործ, բժիշկ» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.kino-teatr.ru/kino/screenwriter/ros/24352/bio/|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Кино-театр|publisher=kino-teatr.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 1995 թ. գերազանց ավարտել է կլինիկական օրդինատուրան՝ «հոգեբուժություն» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.proficinema.ru/guide/index.php?ID=199986&PROP_NAME=SPRAV_AKTER|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Профи Синема|publisher=proficinema.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. ավարտել է Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիան (ՄԱՇՏՏԱ)՝ «կազմակերպությունների մենեջմենթ և հակաճգնաժամային կառավարում» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=http://kvn.ru/news/13589|title=Сегодня – старт вещания нового развлекательного канала КВН-ТВ|publisher=kvn.ru.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. պաշտպանել է դիսերտացիա՝ «Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի զարգացումը՝ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ՝ գիտածավալուն արտադրանքի ստեղծման համար» թեմայով։ Ստացել է տնտեսագիտական գիտությունների թեկնածուի կոչում։ 1987 – 1989 թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ Սահմանապահ զորքերում։ 1990 թ. մի խումբ ընկերների հետ ստեղծել է ԵրԲԻ ՈՒՀԱ թիմը։ Որպես թիմի ավագ երկու անգամ՝ 1992 և 1994 թթ. դարձել է ՈՒՀԱ-ի Բարձրագույն լիգայի չեմպիոն։ 1995 թ. հանդիսացել է ՈՒՀԱ «ԱՊՀ Հավաքականի» ավագ և ՈՒՀԱ «Աշխարհի հավաքականի» ավագներից մեկը։ 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում՝ որպես պորդյուսեր, սցենարի հեղինակ և ռեժիսոր։ 1993 – 1994 թթ. հանդիսացել է «ՇԱՐՄ» ՄԱԸ (Մշակութա-Առևտրային Ընկերության) ղեկավար գործընկեր, կառավարման նախագահ (ք. Երևան)։ 1994 – 1997 թթ. հանդիսացել է «Ամբեր» պրոդյուսերական խմբի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. [[Մոսկվա]])։ 1997 – 2002 թթ. հանդիսացել է «Գորոդ» հեռուստատեսային նախագծերի ստուդիայի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. Մոսկվա). 2002 – 2015 թթ. աշխատել է «Ռոսգոսստրախ» Ռուսաստանի պետական ապահովագրական ընկերությունում, հանդիսացել է բաժնետերերի խորհրդի անդամ, Կառավարության անդամ, գլխավոր տնօրենի տեղակալ, փոխնախագահ, բիզնեսի և հաղորդակցության ռազմավարական զարգացման բլոկի ղեկավար։ 2004 – 2015 թթ.՝ «Ռուս-Բանկ» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «Պրովիդնա» (Ուկրաինա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; Moldasig (Մոլդովա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Հայաստան» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Բելառուս» – տնօրենների խորհրդի անդամ; ՌԱԸ (Ռուսաստանի Ավտոմոբիլային Ընկերություն) – տնօրենների խորհրդի անդամ; 2015 թ. սեպտեմբերից՝ «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն։ ԳՊՄ ԿԻՀ ընկերությունների խումբը միավորում է գեղարվեստական ֆիլմերի և հեռուստատեսային սերիալների կինովարձույթի, տարածման և արտադրման ոլորտում գործող ընկերությունները.<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/4492808|title=Рафаел Минасбекян, гендиректор ГПМ КИТ|publisher=[[Kommersant]]|language=ru|accessdate=}}</ref> == Ստեղծագործական գործունեություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանն ավելի քան 300 հեռուստատեսային ծրագրերի, վավերագրական, գեղարվեստական և անիմացիոն ֆիլմերի, երաժշտական ալբոմների և տեսահոլովակների, տեսա և աուդիո գովազդային հոլովակների, համերգային, թատերական, մարքեթինգային, PR նախագծերի հեղինակն է, պրոդյուսերը և սցենարիստը։ === Ստեղծագործական գործունեություն === 30-ից ավելի լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմերի գլխավոր պրոդյուսեր.<ref>{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm1499955/|title=Rafael Minasbekyan|publisher=imdb.com|language=ru|accessdate=}}</ref> * «Լեգենդ Կոլովրատի մասին» * «Սահմանագիծ» * «Ջրահարսը։ Մեռյալների լիճը» * «Տեքստ» * «Ճորտը» * «Չերնոբիլ. Անդունդը» * «Բժիշկ Լիզան» * «Արծաթե չմուշկներ» * «Կրակ» * «Շարք 19» * «Ստրելցովը» և այլն։ === Սերիալների գլխավոր պրոդյուսեր === *«Դևի որս» *«Խորհրդատուն» *«Սոսափյուն» *«Անորսալիները» *«Բադաբեր ամրոցը» *«Համաճարակ» *«Ռոստով» *«Խորթ հայրը» *«Վանդակում» *«Ետաթռիչք» *«Մորոզով պապը» *«Տաճարը» *«Աստիճանավոր կինը» և այլն։ === Հեռուսատեսային նախագծեր === 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում որպես պրոդյուսեր, սցենարիստ և ռեժիսոր։ * [[1993]] թվական «ՇԱՐՄ շոու» - հեղինակներից/ կազմակերպիչներից մեկը, գլխավոր ռեժիսոր (Երևան/Մոսկվա), * [[1996]] թվական «Դոկտոր Ուգոլ» հեռուստատեսային ծրագիր - սցենարիստ [[ՆՏՎ|(ՆՏՎ)]]; * [[1996]] թվական Առաջին Ռուսաստանյան Կատակերգական Հեռուստասերիալ «Դելա սեմեյնիե, դելա սմեշնիե» - արտադրող ընկերության ղեկավար (Amber), սցենարի հեղինակ (ՆՏՎ), * [[1997]]—[[1998]] թվականներ «Ստարիե պեսնի օ գլավնոմ 3» - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1998]] թվական «ՕՌՏ-ն Կրեմլում» հեռուստատեսային համերգ - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1999]] թվական «Դելո» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր [[ՌՏՌ Պլանետա|(ՌՏՌ)]]; * [[1999]] թվական «Նոր տարի ТВ 6-ում» հեռուստատեսային ծրագիր - հեղինակ (ՏՎ-6). === Ռազմավարական, մարքեթինգային և PR նախագծեր === [[2002]] թվականին հանդիսացել է Հայաստանի Հանրապետության երկարաժամկետ զարգացման կանխատեսումների «Հայաստան 2020 թ.» միջազգային նախագծի կազմակերպիչներից մեկը։ * [[2002]] թվական Վերաբրենդավորման մարքեթինգային արշավ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Հզոր հովանու ներքո», * [[2003]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ» մարքեթինգային արշավ<ref>[http://sostav.ru/news/2003/07/03/69 «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ»]</ref>, * [[2005]]—[[2011]] թվականներ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ Ռուսաստանի Ֆուտբոլի Առաջնություն»<ref>[http://sostav.ru/news/2007/06/26/rol3/ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Ռուսաստանի ֆուտբոլի առաջնություն»]</ref>, * [[2006]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽԸ Կրեմլում» համերգ և հեռուստատեսային հաղորդում - պրոդյուսեր (ՊԿՀԴ Կրեմլյովսկի, ՌՏՌ), * [[2007]] թվական «Ստրախովոյե վրեմյա» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր (Ռոսիա-24), * [[2008]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԼՅՈՒԴԻ» մարքեթինգային արշավ, * [[2009]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԿԻՆՈ» կինովարձույթում գեղարվեստական ֆիլմերի առաջխաղացում։ === Կինոնախագծեր === * Համարակալած ցանկի տարր գեղարվեստական ֆիլմ «Զեմլյակ» (2010 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян">[http://www.kinopoisk.ru/name/1557441/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ սցենարիստ, պրոդյուսեր], Կինովորոնում</ref>, * Վավերագրական ֆիլմ «[[Ռոբերտ Սահակյանց|Ռոբ Սահակյանց]]. [[Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին]]» (2011 թվական) - հեղինակ, պրոդյուսեր<ref>{{Cite web |url=http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |title=«Երևան» ամսագիր, էջ 92՝ «Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին» |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304120458/http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |title=Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին՝ ֆիլմ |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419230229/http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |dead-url=yes }}</ref>, * Գեղարվեստական ֆիլմ «Generation Պ» (2011 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян"/>. == Մրցանակներ, պարգևներ, նվաճումներ == Ունի 50-ից ավելի պարգևներ (այդ թվում պետական), արդյունաբերական պարգևավճարներ և միջազգային մրցանակներ։ Դրանց թվում են. * Ազգային մրցանակ մեդիա բիզնեսի ոլորտում «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր 2011»՝ «Ոլորտի զարգացման մեջ ներդրման համար» անվանակարգում (նորարարական մոտեցումների և բացառիկ մարքեթինգային կոնցեպցիաների իրականացման համար)<ref name="Лучший менеджер"/>, * Հայաստանի լեռնային զբոսաշրջության և լեռնագնացության չեմպիոն, * Ճանաչվել է «Տասամյակի լավագույն խաղացող» «Մաֆիա» խաղի ամենամյա պաշտոնական աշխարհի առաջնությունների արդյունքներով 2002 թվականից մինչև 2012 թվականները (ըստ MAF CLUB միջազգային համակարգի)։ *2017 թ. – ՀևՏՏՁԱ (Համակարգչային և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների ասոցիացիա) մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Փախստականը» ֆիլմի դիմաց՝ «2017 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rabotnikitv.com/19/03/2018/18334/|title=Итоги премии АПКиТ: «Лучшая сценарная работа» и «Лучший телевизионный фильм» 2017 года у «Киностудии КИТ»|publisher=rabotnikitv.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2018 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ Առաջին հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Բադաբեր ամրոցը» սերիալի համար՝ «2018 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rusproducers.com/award/award-2018|title=Номинанты Премии АПКиТ|publisher=rusproducers.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2019 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «Լավագույն լիամետրաժ ֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ *ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Գումարտակը» սերիալի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04479-proekty_gruppy_kompaniy_gpm_kit__triumfatory_viii_premii_apkit/|title=Проекты Группы компаний ГПМ КИТ - триумфаторы VIII Премии АПКиТ|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *«Զոլոտոյ օրյոլ» մրցանակը՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://regnum.ru/news/2839562.html|title=Оглашены обладатели кинопремии «Золотой Орел»|publisher=[[REGNUM News Agency]]|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *Finisterra Arrábida կինոարվեստի միջազգային փառատոնի մրցանակ՝ Best Advertising Movies («Լավագույն գովազդային ֆիլմը») մրցանակաբաշխության ասպարեզում՝ ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի իմիջային հոլովակի դիմաց։ Որպես հոլովակի հեղինակ և պրոդյուսեր հանդես եկավ Ռաֆայել Մինասբեկյանը<ref>{{Cite web|url=http://www.advertology.ru/article147095.htm|title=Имиджевый ролик Группы Компаний ГПМ КИТ победил на международном фестивале Finisterra Arrábida|publisher=advertology.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *DRAWTASTIC անիմացիայի միջազգային փառատոնի (ԱՄՆ) մրցանակ՝ «Լավագույն գովազդը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Գլխավոր մրցանակը՝ «Golden Pencil Award»-ը տրվեց «ԿԻՀ Կինոստուդիայի» անիմացիոն դրվագին, ռեժիսոր՝ օսկարակիր նկարիչ-մուլտիպլիկատոր Ալեքսանդր Պետրով, գաղափարի հեղինակ և պրոդյուսեր՝ Ռաֆայել Մինասբեկյան<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04442-zastavka_kinostudii_kit_poluchila_glavnuyu_nagradu_na_festivale_drawtastic/|title=Заставка "Киностудии КИТ" получила главную награду на фестивале Drawtastic|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2020 թ. – մեդիա-բիզնեսի ոլորտում գլխավոր ազգային մրցանակ՝ «Ռուսաստանի մեդիա-մենեջեր» «Նշանավոր արդյունաբերական նվաճումների, շուկայում առաջատար տեղ զբաղեցնող ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի ստեղծման և արդյունավետ կառավարման համար» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Ունի կառավարական պարգևներ, շնորհակալագրեր և պատվոգրեր։ ==Գիտական հոդվածների և գրքերի հեղինակ== Շատրակով Ա. Յու., Պարֆյոնովա Մ. Յա., Մինասբեկյան Ռ. Մ. Արդյունաբերության կազմակերպման մտավոր կապիտալը – Մ.: ՊԿՀ «ՄԱՐՏԻՏ», 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. ԳՈՍՍՏՐԱԽ-ի պաստառ – Մ.: Մեշչերյակովի հրատ. 2012 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի դինամիկ և ստատիկ մասերը՝ որպես դրա զարգացման մեթոդական կազմող մաս // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 12, 2004 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Մեքենայամետ տեխնոլոգիաների կառուցման գաղափարը՝ ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 18, 2005 Մինասբեկյան Ռ. Մ., Իվանով Ա. Ս. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման մեխանիզմները՝ մրցունակ արտադրության կազմակերպման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ռուսաստանի բարձր տեխնոլոգիական համալիրի մասնագետների ապահովագրման համար օբյեկտիվ նախապայմանների ստեղծում // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 == Հղումներ == # Համարակալած ցանկի տարր [http://www.zr.ru/content/articles/247111-rosgosstrah_v_gostinoj_za_rulem_video/ Հյուրն է «Ռոսգոսստրախի» բիզնեսի ռազմավարական զարգացման գծով փոխնախագահ Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյանը] Զա ռուլյոմ # [http://www.vedomosti.ru/search/?order=date&src%5B1%5D=1&src%5B2%5D=1&src%5B10%5D=1&src%5B51%5D=1&s=%EC%E8%ED%E0%F1%E1%E5%EA%FF%ED Մինասբեկյան Ռաֆայել՝ հիշատակումներ մամուլում], «Վեդոմոստի» թերթ # [http://www.banks.am/ru/news/newsfeed/6890/ Ռաֆայել Մինասբեկյան «Հաջողության բանաձև»], Դելովայա Արմենիա # [http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ հարցազրույցը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113043537/http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ |date=2011-11-13 }}, «Նովիե դելովիե նովոստի» թերթ # [http://www.cfin.ru/press/zhuk/2005-8/11.shtml Հարցազրույց Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ], Ամսագիր Ուպրավլենիե կոմպանիեյ # [http://finparty.ru/section/ratings/17907/ ՈւՀԱ աստղերը ֆինանսական շուկայում], Finparty # [https://www.youtube.com/watch?v=R9cVbmrtp0Y Ռաֆայել Մինասբեկյան. վարպետության դաս], [[ՅուԹուբ|Youtube]] # [http://www.panarmenian.net/rus/economy/news/61641/ Ռաֆայել Մինասբեկյան. Հայաստանի ապահովագրական շուկան մոտ է օպտիմալին], PanARMENIAN # [http://www.kp.ru/daily/25708/909081/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ հիշատակումներ մամուլում], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] # [http://www.kp.ru/daily/24478.3/635194/ «Նու, ս դնյո՛մ խալյավշչիկա»], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] == Նշումներ == {{DEFAULTSORT:Մինասբեկյան, Ռաֆայել}} [[Կատեգորիա:Հայ սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոդյուսերներ]] [[Կատեգորիա:Հայ տնտեսագետներ]] lnfwpzaywga1hjtg9rc76t103xhkkfy 8495948 8495910 2022-08-26T17:10:37Z 23artashes 2675 wikitext text/x-wiki {{Անձ | ԱԱՀ = Ռաֆայել Մինասբեկյան | բնագիր ԱԱՀ = | պատկեր = | չափ = 240px | նկարագրում = | ծննդյան օր = {{Birth date and age|1968|2|2}} | ծննդավայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = {{ARM}} {{RUS}} | հպատակություն = | ազգություն = | ալմա մատեր = | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն | կարողություն = | մասնագիտություն = պրոդյուսեր, սցենարի հեղինակ | աշխատավայր = | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր» ([[2011]])<ref name= "Лучший менеджер">[http://www.insur-info.ru/pressr/38082/ ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ընկերության փոխնախագահ Ռաֆայել ՄԻնասբեկյանը դարձավ ազգային մրցանակի դափնեկիր]</ref> | կայք = | ստորագրություն = }} '''Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյան''' ({{lang-ru|Рафаел Минасбекян}}, {{ԱԾ}}), [[բժիշկ]], [[պրոդյուսեր]], սցենարի հեղինակ, տնտեսագետ, սոցիոլոգ-շուկայագետ, կազմակերպությունների և հակաճգնաժամային կառավարման ղեկավար մենեջեր, «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) [[Գլխավոր գործադիր տնօրեն|գլխավոր տնօրեն]]. == Կենսագրություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանը ծնվել է 1968 թ. փետրվարի 2-ին [[Երևան]] քաղաքում։ Ամուսնացած է, ունի մեկ որդի և մեկ դուստր։ 1984 թ. ավարտել է Կամոյի անվ. № 76 միջնակարգ դպրոցը։ 1992 թ. ավարտել է [[Երևանի պետական բժշկական համալսարան|Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը]] (ԵրԲԻ)՝ «բուժական գործ, բժիշկ» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.kino-teatr.ru/kino/screenwriter/ros/24352/bio/|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Кино-театр|publisher=kino-teatr.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 1995 թ. գերազանց ավարտել է կլինիկական օրդինատուրան՝ «հոգեբուժություն» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.proficinema.ru/guide/index.php?ID=199986&PROP_NAME=SPRAV_AKTER|title=Биография Рафаела Минасбекяна на Профи Синема|publisher=proficinema.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. ավարտել է Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիան (ՄԱՇՏՏԱ)՝ «կազմակերպությունների մենեջմենթ և հակաճգնաժամային կառավարում» մասնագիտությամբ<ref>{{Cite web|url=http://kvn.ru/news/13589|title=Сегодня – старт вещания нового развлекательного канала КВН-ТВ|publisher=kvn.ru.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ 2006 թ. պաշտպանել է դիսերտացիա՝ «Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի զարգացումը՝ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ՝ գիտածավալուն արտադրանքի ստեղծման համար» թեմայով։ Ստացել է տնտեսագիտական գիտությունների թեկնածուի կոչում։ 1987 – 1989 թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ Սահմանապահ զորքերում։ 1990 թ. մի խումբ ընկերների հետ ստեղծել է ԵրԲԻ ՈՒՀԱ թիմը։ Որպես թիմի ավագ երկու անգամ՝ 1992 և 1994 թթ. դարձել է ՈՒՀԱ-ի Բարձրագույն լիգայի չեմպիոն։ 1995 թ. հանդիսացել է ՈՒՀԱ «ԱՊՀ Հավաքականի» ավագ և ՈՒՀԱ «Աշխարհի հավաքականի» ավագներից մեկը։ 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում՝ որպես պորդյուսեր, սցենարի հեղինակ և ռեժիսոր։ 1993 – 1994 թթ. հանդիսացել է «ՇԱՐՄ» ՄԱԸ (Մշակութա-Առևտրային Ընկերության) ղեկավար գործընկեր, կառավարման նախագահ (ք. Երևան)։ 1994 – 1997 թթ. հանդիսացել է «Ամբեր» պրոդյուսերական խմբի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. [[Մոսկվա]])։ 1997 – 2002 թթ. հանդիսացել է «Գորոդ» հեռուստատեսային նախագծերի ստուդիայի ղեկավար գործընկեր, նախագահ (ք. Մոսկվա). 2002 – 2015 թթ. աշխատել է «Ռոսգոսստրախ» Ռուսաստանի պետական ապահովագրական ընկերությունում, հանդիսացել է բաժնետերերի խորհրդի անդամ, Կառավարության անդամ, գլխավոր տնօրենի տեղակալ, փոխնախագահ, բիզնեսի և հաղորդակցության ռազմավարական զարգացման բլոկի ղեկավար։ 2004 – 2015 թթ.՝ «Ռուս-Բանկ» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «Պրովիդնա» (Ուկրաինա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; Moldasig (Մոլդովա) – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Հայաստան» – տնօրենների խորհրդի անդամ; «ՌԳՍ-Բելառուս» – տնօրենների խորհրդի անդամ; ՌԱԸ (Ռուսաստանի Ավտոմոբիլային Ընկերություն) – տնօրենների խորհրդի անդամ; 2015 թ. սեպտեմբերից՝ «Գազպրոմ-մեդիա» Ռուսաստանի և Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մեդիա-հոլդինգի կազմում գտնվող ԳՊՄ ԸԽ ԿԻՀ (Գազպրոմ-մեդիա Ընկերությունների Խումբ. Կինո. Ինտերնետ. Հեռուստատեսություն.) գլխավոր տնօրեն։ ԳՊՄ ԿԻՀ ընկերությունների խումբը միավորում է գեղարվեստական ֆիլմերի և հեռուստատեսային սերիալների կինովարձույթի, տարածման և արտադրման ոլորտում գործող ընկերությունները.<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/4492808|title=Рафаел Минасбекян, гендиректор ГПМ КИТ|publisher=[[Kommersant]]|language=ru|accessdate=}}</ref> == Ստեղծագործական գործունեություն == Ռաֆայել Մինասբեկյանն ավելի քան 300 հեռուստատեսային ծրագրերի, վավերագրական, գեղարվեստական և անիմացիոն ֆիլմերի, երաժշտական ալբոմների և տեսահոլովակների, տեսա և աուդիո գովազդային հոլովակների, համերգային, թատերական, մարքեթինգային, PR նախագծերի հեղինակն է, պրոդյուսերը և սցենարիստը։ === Ստեղծագործական գործունեություն === 30-ից ավելի լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմերի գլխավոր պրոդյուսեր.<ref>{{Cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm1499955/|title=Rafael Minasbekyan|publisher=imdb.com|language=ru|accessdate=}}</ref> * «Լեգենդ Կոլովրատի մասին» * «Սահմանագիծ» * «Ջրահարսը։ Մեռյալների լիճը» * «Տեքստ» * «Ճորտը» * «Չերնոբիլ. Անդունդը» * «Բժիշկ Լիզան» * «Արծաթե չմուշկներ» * «Կրակ» * «Շարք 19» * «Ստրելցովը» և այլն։ === Սերիալների գլխավոր պրոդյուսեր === *«Դևի որս» *«Խորհրդատուն» *«Սոսափյուն» *«Անորսալիները» *«Բադաբեր ամրոցը» *«Համաճարակ» *«Ռոստով» *«Խորթ հայրը» *«Վանդակում» *«Ետաթռիչք» *«Մորոզով պապը» *«Տաճարը» *«Աստիճանավոր կինը» և այլն։ === Հեռուսատեսային նախագծեր === 1991 թվականից սկսել է աշխատել հեռուստատեսությունում որպես պրոդյուսեր, սցենարիստ և ռեժիսոր։ * [[1993]] թվական «ՇԱՐՄ շոու» - հեղինակներից/ կազմակերպիչներից մեկը, գլխավոր ռեժիսոր (Երևան/Մոսկվա), * [[1996]] թվական «Դոկտոր Ուգոլ» հեռուստատեսային ծրագիր - սցենարիստ [[ՆՏՎ|(ՆՏՎ)]]; * [[1996]] թվական Առաջին Ռուսաստանյան Կատակերգական Հեռուստասերիալ «Դելա սեմեյնիե, դելա սմեշնիե» - արտադրող ընկերության ղեկավար (Amber), սցենարի հեղինակ (ՆՏՎ), * [[1997]]—[[1998]] թվականներ «Ստարիե պեսնի օ գլավնոմ 3» - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1998]] թվական «ՕՌՏ-ն Կրեմլում» հեռուստատեսային համերգ - սցենարի հեղինակ (ՕՌՏ); * [[1999]] թվական «Դելո» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր [[ՌՏՌ Պլանետա|(ՌՏՌ)]]; * [[1999]] թվական «Նոր տարի ТВ 6-ում» հեռուստատեսային ծրագիր - հեղինակ (ՏՎ-6). === Ռազմավարական, մարքեթինգային և PR նախագծեր === [[2002]] թվականին հանդիսացել է Հայաստանի Հանրապետության երկարաժամկետ զարգացման կանխատեսումների «Հայաստան 2020 թ.» միջազգային նախագծի կազմակերպիչներից մեկը։ * [[2002]] թվական Վերաբրենդավորման մարքեթինգային արշավ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Հզոր հովանու ներքո», * [[2003]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ» մարքեթինգային արշավ<ref>[http://sostav.ru/news/2003/07/03/69 «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԱՎՏՈ. ՎՍՅՈ ՊՐԱՎԻԼՆՈ ՍԴԵԼԱԼ»]</ref>, * [[2005]]—[[2011]] թվականներ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ Ռուսաստանի Ֆուտբոլի Առաջնություն»<ref>[http://sostav.ru/news/2007/06/26/rol3/ «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ. Ռուսաստանի ֆուտբոլի առաջնություն»]</ref>, * [[2006]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽԸ Կրեմլում» համերգ և հեռուստատեսային հաղորդում - պրոդյուսեր (ՊԿՀԴ Կրեմլյովսկի, ՌՏՌ), * [[2007]] թվական «Ստրախովոյե վրեմյա» հեռուստատեսային ծրագիր - պրոդյուսեր (Ռոսիա-24), * [[2008]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԼՅՈՒԴԻ» մարքեթինգային արշավ, * [[2009]] թվական «ՌՈՍԳՈՍՍՏՐԱԽ ԿԻՆՈ» կինովարձույթում գեղարվեստական ֆիլմերի առաջխաղացում։ === Կինոնախագծեր === * Համարակալած ցանկի տարր գեղարվեստական ֆիլմ «Զեմլյակ» (2010 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян">[http://www.kinopoisk.ru/name/1557441/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ սցենարիստ, պրոդյուսեր], Կինովորոնում</ref>, * Վավերագրական ֆիլմ «[[Ռոբերտ Սահակյանց|Ռոբ Սահակյանց]]. [[Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին]]» (2011 թվական) - հեղինակ, պրոդյուսեր<ref>{{Cite web |url=http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |title=«Երևան» ամսագիր, էջ 92՝ «Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին» |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304120458/http://imyerevan.com/pdf/ru/2011-7-8.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |title=Վարդագույն քաղաքի վերջին հիպպին՝ ֆիլմ |accessdate=2014-09-12 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419230229/http://sharmpictures.am/ru/the-last-hippie-of-the-pink-city/ |dead-url=yes }}</ref>, * Գեղարվեստական ֆիլմ «Generation Պ» (2011 թվական) - պրոդյուսեր<ref name="Рафаел Минасбекян"/>. == Մրցանակներ, պարգևներ, նվաճումներ == Ունի 50-ից ավելի պարգևներ (այդ թվում պետական), արդյունաբերական պարգևավճարներ և միջազգային մրցանակներ։ Դրանց թվում են. * Ազգային մրցանակ մեդիա բիզնեսի ոլորտում «Ռուսաստանի մեդիա մենեջեր 2011»՝ «Ոլորտի զարգացման մեջ ներդրման համար» անվանակարգում (նորարարական մոտեցումների և բացառիկ մարքեթինգային կոնցեպցիաների իրականացման համար)<ref name="Лучший менеджер"/>, * Հայաստանի լեռնային զբոսաշրջության և լեռնագնացության չեմպիոն, * Ճանաչվել է «Տասամյակի լավագույն խաղացող» «Մաֆիա» խաղի ամենամյա պաշտոնական աշխարհի առաջնությունների արդյունքներով 2002 թվականից մինչև 2012 թվականները (ըստ MAF CLUB միջազգային համակարգի)։ *2017 թ. – ՀևՏՏՁԱ (Համակարգչային և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների ասոցիացիա) մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Փախստականը» ֆիլմի դիմաց՝ «2017 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rabotnikitv.com/19/03/2018/18334/|title=Итоги премии АПКиТ: «Лучшая сценарная работа» и «Лучший телевизионный фильм» 2017 года у «Киностудии КИТ»|publisher=rabotnikitv.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2018 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ Առաջին հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Բադաբեր ամրոցը» սերիալի համար՝ «2018 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://www.rusproducers.com/award/award-2018|title=Номинанты Премии АПКиТ|publisher=rusproducers.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2019 թ. – ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «Լավագույն լիամետրաժ ֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ *ՀևՏՏՁԱ մրցանակ՝ НТВ հեռուստաալիքի համար նկարահանված «Գումարտակը» սերիալի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04479-proekty_gruppy_kompaniy_gpm_kit__triumfatory_viii_premii_apkit/|title=Проекты Группы компаний ГПМ КИТ - триумфаторы VIII Премии АПКиТ|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *«Զոլոտոյ օրյոլ» մրցանակը՝ «Տեքստ» ֆիլմի համար՝ «2019 թվականի լավագույն հեռուստաֆիլմը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում<ref>{{Cite web|url=https://regnum.ru/news/2839562.html|title=Оглашены обладатели кинопремии «Золотой Орел»|publisher=[[REGNUM News Agency]]|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *Finisterra Arrábida կինոարվեստի միջազգային փառատոնի մրցանակ՝ Best Advertising Movies («Լավագույն գովազդային ֆիլմը») մրցանակաբաշխության ասպարեզում՝ ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի իմիջային հոլովակի դիմաց։ Որպես հոլովակի հեղինակ և պրոդյուսեր հանդես եկավ Ռաֆայել Մինասբեկյանը<ref>{{Cite web|url=http://www.advertology.ru/article147095.htm|title=Имиджевый ролик Группы Компаний ГПМ КИТ победил на международном фестивале Finisterra Arrábida|publisher=advertology.ru|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *DRAWTASTIC անիմացիայի միջազգային փառատոնի (ԱՄՆ) մրցանակ՝ «Լավագույն գովազդը» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Գլխավոր մրցանակը՝ «Golden Pencil Award»-ը տրվեց «ԿԻՀ Կինոստուդիայի» անիմացիոն դրվագին, ռեժիսոր՝ օսկարակիր նկարիչ-մուլտիպլիկատոր Ալեքսանդր Պետրով, գաղափարի հեղինակ և պրոդյուսեր՝ Ռաֆայել Մինասբեկյան<ref>{{Cite web|url=http://www.cinemotionlab.com/novosti/04442-zastavka_kinostudii_kit_poluchila_glavnuyu_nagradu_na_festivale_drawtastic/|title=Заставка "Киностудии КИТ" получила главную награду на фестивале Drawtastic|publisher=cinemotionlab.com|language=ru|accessdate=}}</ref>։ *2020 թ. – մեդիա-բիզնեսի ոլորտում գլխավոր ազգային մրցանակ՝ «Ռուսաստանի մեդիա-մենեջեր» «Նշանավոր արդյունաբերական նվաճումների, շուկայում առաջատար տեղ զբաղեցնող ԳՊՄ ԿԻՀ Ընկերությունների խմբի ստեղծման և արդյունավետ կառավարման համար» մրցանակաբաշխության ասպարեզում։ Ունի կառավարական պարգևներ, շնորհակալագրեր և պատվոգրեր։ ==Գիտական հոդվածների և գրքերի հեղինակ== Շատրակով Ա. Յու., Պարֆյոնովա Մ. Յա., Մինասբեկյան Ռ. Մ. Արդյունաբերության կազմակերպման մտավոր կապիտալը – Մ.: ՊԿՀ «ՄԱՐՏԻՏ», 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. ԳՈՍՍՏՐԱԽ-ի պաստառ – Մ.: Մեշչերյակովի հրատ. 2012 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի դինամիկ և ստատիկ մասերը՝ որպես դրա զարգացման մեթոդական կազմող մաս // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 12, 2004 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Մեքենայամետ տեխնոլոգիաների կառուցման գաղափարը՝ ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 18, 2005 Մինասբեկյան Ռ. Մ., Իվանով Ա. Ս. Ձեռնարկության մտավոր կապիտալի ավելացման մեխանիզմները՝ մրցունակ արտադրության կազմակերպման համար // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 Մինասբեկյան Ռ. Մ. Ռուսաստանի բարձր տեխնոլոգիական համալիրի մասնագետների ապահովագրման համար օբյեկտիվ նախապայմանների ստեղծում // Մոսկվայի աշխատանքի շուկայի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ակադեմիայի Տեղեկատու, № 30, 2006 == Հղումներ == # Համարակալած ցանկի տարր [http://www.zr.ru/content/articles/247111-rosgosstrah_v_gostinoj_za_rulem_video/ Հյուրն է «Ռոսգոսստրախի» բիզնեսի ռազմավարական զարգացման գծով փոխնախագահ Ռաֆայել Միխայիլի Մինասբեկյանը] Զա ռուլյոմ # [http://www.vedomosti.ru/search/?order=date&src%5B1%5D=1&src%5B2%5D=1&src%5B10%5D=1&src%5B51%5D=1&s=%EC%E8%ED%E0%F1%E1%E5%EA%FF%ED Մինասբեկյան Ռաֆայել՝ հիշատակումներ մամուլում], «Վեդոմոստի» թերթ # [http://www.banks.am/ru/news/newsfeed/6890/ Ռաֆայել Մինասբեկյան «Հաջողության բանաձև»], Դելովայա Արմենիա # [http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ հարցազրույցը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113043537/http://www.ndwesti.ru/fascicle/2006/8/597/9314/ |date=2011-11-13 }}, «Նովիե դելովիե նովոստի» թերթ # [http://www.cfin.ru/press/zhuk/2005-8/11.shtml Հարցազրույց Ռաֆայել Մինասբեկյանի հետ], Ամսագիր Ուպրավլենիե կոմպանիեյ # [http://finparty.ru/section/ratings/17907/ ՈւՀԱ աստղերը ֆինանսական շուկայում], Finparty # [https://www.youtube.com/watch?v=R9cVbmrtp0Y Ռաֆայել Մինասբեկյան. վարպետության դաս], [[ՅուԹուբ|Youtube]] # [http://www.panarmenian.net/rus/economy/news/61641/ Ռաֆայել Մինասբեկյան. Հայաստանի ապահովագրական շուկան մոտ է օպտիմալին], PanARMENIAN # [http://www.kp.ru/daily/25708/909081/ Ռաֆայել Մինասբեկյան՝ հիշատակումներ մամուլում], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] # [http://www.kp.ru/daily/24478.3/635194/ «Նու, ս դնյո՛մ խալյավշչիկա»], [[Կոմսոմոլսկայա պրավդա]] == Նշումներ == {{DEFAULTSORT:Մինասբեկյան, Ռաֆայել}} [[Կատեգորիա:Հայ սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոդյուսերներ]] [[Կատեգորիա:Հայ տնտեսագետներ]] 8bqz2lk8urttyxfkhgo6scycrad0es7 Ջեյմս Քոնոլի 0 487429 8496149 8495790 2022-08-27T08:07:38Z Revolution Saga 36034 Revolution Saga տեղափոխեց էջը «[[Ջեյմս Քոննոլի]]»-ից «[[Ջեյմս Քոնոլի]]»: Ըստ Վիքիպեդիա:Արևելահայերենի տառադարձության ուղեցույց wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Ջեյմս Քոննոլի''' ({{lang-en|''James Connolly''}}, {{lang-ga|''Séamas Ó Conghaile''}}, {{ԱԾ}}), [[Իռլանդացիներ|իռլանդացի]] սոցիալիստ, հեղափոխական և քաղաքական գործիչ<ref>Ó Cathasaigh, Aindrias. 1996. ''An Modh Conghaileach: Cuid sóisialachais Shéamais Uí Chonghaile''. Dublin: Coiscéim, ''passim''</ref>։ [[1896]] թվականին [[Դուբլին]]ում հիմնել է Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը, որի նպատակն էր [[սոցիալիզմ]]ի դիրքերից ազգային անկախության համար շարժման միավորումը։ [[1913]] թվականին ղեկավարել է Դուբլինի [[գործադուլ]]ը։ Եղել է Իռլանդիայում անգլիական տիրապետության դեմ 1916 թվականի [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|իռլանդական ապստամբության]] ղեկավարներից։ Ապստամբության ճնշումից հետո ծանր վիրավոր Քոննոլիին գնդակահարել են բրիտանական իշխանությունները։ == Վաղ կյանք == Ջեյմս Քոննոլին ծնվել է 1868 թվականի հունիսի 5-ին, [[Շոտլանդիա|Շոտլանդիայի]] [[Էդինբուրգ]] քաղաքում։ Ծնողները՝ Ջոն Քոննոլին և Մերի Մակջինը Շոտլանդիա էին տեղափոխվել Իռլանդիայի Մոնահան կոմսությունից։ Կրթվել է տեղական քաթոլիկ դպրոցում մինչև մոտ տասը տարին լրանալը, ապա բանվոր դարձել։ 14 տարեկան հասակում, տարիքի մասին կեղծ վկայություն տալով, զինվորագրվել է [[Բրիտանական բանակ|Բրիտանական բանակին]]։ Ծառայել է Իռլանդիայում՝ գյուղական շրջաններում խռովահույզ ժամանակաշրջանում։ Քոննոլին դասալքել է, երբ իմացել է, որ իր զորամասը փոխադրվում էր Հնդկաստան։ 1890 թվականի ապրիլին ամուսնացել է իռլանդուհի Լիլի Ռեյնոլդսի հետ և վերադարձել Էդինբուրգ։ Այստեղ նա միացել է Շոտլանդական սոցիալիստական դաշնակցությանը, հետագայում դարձել դրա գլխավոր քարտուղարը։ 1895 անհաջողությամբ փորձել է կոշկակարանոց բացել, այնուհետ նվիրվել է սոցիալիստական-բանվորական շարժմանը։ == Քաղաքական գործունեություն == {{Անավարտ բաժին}} == Զատկի ապստամբություն և մահ == 1916 թվականի [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|Զատկի ապստամբության]] ժամանակ Քոննոլին Դուբլինի բրիգադի հրամանատարն էր։ Մարտերի ընթացքում Քոննոլին ծանր վիրավորվել է։ Դատապարտվել է մահապատժի և գնդակահարվել 1916 թվականի մայիսի 12-ին։ Վիրավորման պատճառով չի կարողացել կանգնել և նստեցվել է աթոռին գնդահարությունից առաջ։ == Երկեր == * Connolly, James. 1987. Collected Works (Two volumes). Dublin։ New Books. * Connolly, James. The Lost Writings (ed. Aindrias Ó Cathasaigh), London։ Pluto Press ISBN 0-7453-1296-9 * Connolly, James. 1973. Selected Political Writings (eds. Owen Dudley Edwards & Bernard Ransom), London։ Jonathan Cape * Connolly, James. 1973. Selected Writings (ed. P. Berresford Ellis), various editions * Connolly, James. 1948. Socialism and Nationalism։ A Selection from the Writings of James Connolly (ed. Desmond Ryan), Dublin։ Sign of the Three Candles. == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * [http://rozumno.com/articles/rethinking-national-marxism-james-connolly-and-%e2%80%98celtic-communism%e2%80%99.html David Lloyd. Rethinking national marxism. James Connolly and ‘Celtic Communism’] * [http://rozumno.com/articles/gramsci-and-james-connolly-anticolonial-intersections.html Spurgeon Thompson. Gramsci and James Connolly: Anticolonial intersections] * Allen, Kieran. 1990. ''The Politics of James Connolly'', London։ Pluto Press ISBN 0-7453-0473-7 * Anderson, W.K. 1994. ''James Connolly and the Irish Left''. Dublin։ Irish Academic Press. ISBN 0-7165-2522-4. * Fox, R.M. 1943. ''The History of the Irish Citizen Army''. Dublin։ James Duffy & Co. * Fox, R.M. 1946. ''James Connolly: the forerunner''. Tralee։ The Kerryman. * Greaves, C. Desmond. 1972. ''The Life and Times of James Connolly''. London։ Lawrence & Wishart. ISBN 0-85315-234-9. * Kostick, Conor & Collins, Lorcan. 2000. ''The Easter Rising''. Dublin։ O'Brien Press ISBN 0-86278-638-X * Levenson S. ''James Connolly A Biography''. Martin Brian and O'Keeffe Ltd., London, 1973. ISBN 0-85616-130-6. * Lynch, David. 2006. ''Radical Politics in Modern Ireland: A History of the Irish Socialist Republican Party (ISRP) 1896-1904''. Dublin։ Irish Academic Press. ISBN 0-7165-3356-1. * Morgan, Austen. 1988. James Connolly։ A Political Biography, Manchester։ Manchester University Press ISBN 0-7190-2519-2 * Nevin, Donal. 2005. ''James Connolly: A Full Life''. Dublin։ Gill & MacMillan. ISBN 0-7171-3911-5. * Ó Cathasaigh, Aindrias. 1996. ''An Modh Conghaileach: Cuid sóisialachais Shéamais Uí Chonghaile''. Dublin։ Coiscéim. * Ransom, Bernard. 1980. ''Connolly's Marxism'', London։ Pluto Press. ISBN 0-86104-308-1. * Strauss, Eric. 1973. ''Irish Nationalism and British Democracy'', Westport CT։ Greenwood. ISBN 0-8371-8046-5 {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=572}} {{DEFAULTSORT:Քոննոլի, Ջեյմս}} [[Կատեգորիա:Իռլանդացի հեղափոխականներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի սոցիալիստներ]] bazrc5ib8aixlupejw00bdcqwtobpwl 8496151 8496149 2022-08-27T08:08:30Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Ջեյմս Քոնոլի''' ({{lang-en|''James Connolly''}}, {{lang-ga|''Séamas Ó Conghaile''}}, {{ԱԾ}}), [[Իռլանդացիներ|իռլանդացի]] սոցիալիստ, հեղափոխական և քաղաքական գործիչ<ref>Ó Cathasaigh, Aindrias. 1996. ''An Modh Conghaileach: Cuid sóisialachais Shéamais Uí Chonghaile''. Dublin: Coiscéim, ''passim''</ref>։ [[1896]] թվականին [[Դուբլին]]ում հիմնել է Իռլանդական սոցիալիստական հանրապետական կուսակցությունը, որի նպատակն էր [[սոցիալիզմ]]ի դիրքերից ազգային անկախության համար շարժման միավորումը։ [[1913]] թվականին ղեկավարել է Դուբլինի [[գործադուլ]]ը։ Եղել է Իռլանդիայում անգլիական տիրապետության դեմ 1916 թվականի [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|իռլանդական ապստամբության]] ղեկավարներից։ Ապստամբության ճնշումից հետո ծանր վիրավոր Քոնոլիին գնդակահարել են բրիտանական իշխանությունները։ == Վաղ կյանք == Ջեյմս Քոնոլին ծնվել է 1868 թվականի հունիսի 5-ին, [[Շոտլանդիա|Շոտլանդիայի]] [[Էդինբուրգ]] քաղաքում։ Ծնողները՝ Ջոն Քոնոլին և Մերի Մակջինը Շոտլանդիա էին տեղափոխվել Իռլանդիայի Մոնահան կոմսությունից։ Կրթվել է տեղական քաթոլիկ դպրոցում մինչև մոտ տասը տարին լրանալը, ապա բանվոր դարձել։ 14 տարեկան հասակում, տարիքի մասին կեղծ վկայություն տալով, զինվորագրվել է [[Բրիտանական բանակ|Բրիտանական բանակին]]։ Ծառայել է Իռլանդիայում՝ գյուղական շրջաններում խռովահույզ ժամանակաշրջանում։ Քոնոլին դասալքել է, երբ իմացել է, որ իր զորամասը փոխադրվում էր Հնդկաստան։ 1890 թվականի ապրիլին ամուսնացել է իռլանդուհի Լիլի Ռեյնոլդսի հետ և վերադարձել Էդինբուրգ։ Այստեղ նա միացել է Շոտլանդական սոցիալիստական դաշնակցությանը, հետագայում դարձել դրա գլխավոր քարտուղարը։ 1895 անհաջողությամբ փորձել է կոշկակարանոց բացել, այնուհետ նվիրվել է սոցիալիստական-բանվորական շարժմանը։ == Քաղաքական գործունեություն == {{Անավարտ բաժին}} == Զատկի ապստամբություն և մահ == 1916 թվականի [[Իռլանդական ապստամբություն (1916)|Զատկի ապստամբության]] ժամանակ Քոնոլին Դուբլինի բրիգադի հրամանատարն էր։ Մարտերի ընթացքում Քոնոլին ծանր վիրավորվել է։ Դատապարտվել է մահապատժի և գնդակահարվել 1916 թվականի մայիսի 12-ին։ Վիրավորման պատճառով չի կարողացել կանգնել և նստեցվել է աթոռին գնդահարությունից առաջ։ == Երկեր == * Connolly, James. 1987. Collected Works (Two volumes). Dublin։ New Books. * Connolly, James. The Lost Writings (ed. Aindrias Ó Cathasaigh), London։ Pluto Press ISBN 0-7453-1296-9 * Connolly, James. 1973. Selected Political Writings (eds. Owen Dudley Edwards & Bernard Ransom), London։ Jonathan Cape * Connolly, James. 1973. Selected Writings (ed. P. Berresford Ellis), various editions * Connolly, James. 1948. Socialism and Nationalism։ A Selection from the Writings of James Connolly (ed. Desmond Ryan), Dublin։ Sign of the Three Candles. == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * [http://rozumno.com/articles/rethinking-national-marxism-james-connolly-and-%e2%80%98celtic-communism%e2%80%99.html David Lloyd. Rethinking national marxism. James Connolly and ‘Celtic Communism’] * [http://rozumno.com/articles/gramsci-and-james-connolly-anticolonial-intersections.html Spurgeon Thompson. Gramsci and James Connolly: Anticolonial intersections] * Allen, Kieran. 1990. ''The Politics of James Connolly'', London։ Pluto Press ISBN 0-7453-0473-7 * Anderson, W.K. 1994. ''James Connolly and the Irish Left''. Dublin։ Irish Academic Press. ISBN 0-7165-2522-4. * Fox, R.M. 1943. ''The History of the Irish Citizen Army''. Dublin։ James Duffy & Co. * Fox, R.M. 1946. ''James Connolly: the forerunner''. Tralee։ The Kerryman. * Greaves, C. Desmond. 1972. ''The Life and Times of James Connolly''. London։ Lawrence & Wishart. ISBN 0-85315-234-9. * Kostick, Conor & Collins, Lorcan. 2000. ''The Easter Rising''. Dublin։ O'Brien Press ISBN 0-86278-638-X * Levenson S. ''James Connolly A Biography''. Martin Brian and O'Keeffe Ltd., London, 1973. ISBN 0-85616-130-6. * Lynch, David. 2006. ''Radical Politics in Modern Ireland: A History of the Irish Socialist Republican Party (ISRP) 1896-1904''. Dublin։ Irish Academic Press. ISBN 0-7165-3356-1. * Morgan, Austen. 1988. James Connolly։ A Political Biography, Manchester։ Manchester University Press ISBN 0-7190-2519-2 * Nevin, Donal. 2005. ''James Connolly: A Full Life''. Dublin։ Gill & MacMillan. ISBN 0-7171-3911-5. * Ó Cathasaigh, Aindrias. 1996. ''An Modh Conghaileach: Cuid sóisialachais Shéamais Uí Chonghaile''. Dublin։ Coiscéim. * Ransom, Bernard. 1980. ''Connolly's Marxism'', London։ Pluto Press. ISBN 0-86104-308-1. * Strauss, Eric. 1973. ''Irish Nationalism and British Democracy'', Westport CT։ Greenwood. ISBN 0-8371-8046-5 {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=572}} {{DEFAULTSORT:Քոննոլի, Ջեյմս}} [[Կատեգորիա:Իռլանդացի հեղափոխականներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի սոցիալիստներ]] sy79h8fa481uv7vd57vywzle6kshm5t Հայաստանի վարչապետ 0 494326 8496032 8442423 2022-08-26T21:28:50Z 517design 18540 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ քաղաքական պաշտոն |պաշտոն = Վարչապետ |մարմնի = Հայաստանի |տարբերանշան = Coat of arms of Armenia.svg |տարբերանշանաչափ = 200px |տարբերանշանագիր = [[Հայաստանի զինանշան]]ը |բաժին = |պատկեր = Besuch des Ministerpräsidenten von Armenien, Nikol Pashinyan, im Kölner Rathaus-2162.jpg |պաշտոնավար = [[Նիկոլ Փաշինյան]] |պաշտոնավար սկսած = 13 սեպտեմբերի 2016 |տիտղոս = |նստավայր = [[Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի նստավայր]] |տևողություն = |անդրանիկ = |ձևավորում = [[Հայաստանի Սահմանադրություն]]<br/>1991 նոյեմբերի 11 |տեղակալ = |աշխատավարձ = |կայք = [https://www.primeminister.am/ primeminister.am] }} {{Հայաստանի քաղաքականություն}} '''Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ''' - [[Հայաստան]]ի գործադիր մարմնի՝ [[Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն|կառավարության]] ղեկավար։ Վարչապետը նշանակվում է Հայաստանի [[Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ|նախագահ]]ի ու հաստատվում է [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի կողմից։ == Պատմություն == Վարչապետի պաշտոնը սահմանվել է Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հիմնադրման օրերից։ Հայաստանի առաջին վարչապետը [[1918]]-[[1919 թվական]]ներին եղել է [[Հովհաննես Քաջազնունի]]ն։ Խորհրդային Հայաստանում պաշտոնը վերանվանվել է «Ժողովրդական Կոմիսարների խորհրդի նախագահ», իսկ այնուհետև՝ «Մինիստրների Խորհրդի նախագահ»։ [[1991 թվական]]ից գործադիր մարմնի ղեկավարը կրկին ստացել է պաշտոնի հին անվանումը՝ [[վարչապետ]]։ == Հայաստանի Հանրապետության վարչապետների ցանկ == {{main|Հայաստանի Հանրապետության վարչապետների ցանկ}} {|class="wikitable" | colspan="6" |<center>'''[[Հայաստան|ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ]] ՎԱՐՉԱՊԵՏՆԵՐ'''</center> |- ! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"|Համար ! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԱՆՈՒՆ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԻԶԲ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՎԱՐՏ ! width="300px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ |- |'''16''' | <center>[[Պատկեր:Nikol Pashinyan (2018-05-14).jpg|ձախից|100փքս]]</center> | <center>[[Նիկոլ Փաշինյան]]</center> |[[2021]], [[օգոստոսի 2]] |մինչ օրս |[[Իմ քայլը դաշինք]] [[Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցություն|«Քաղաքացիական պայմանագիր»]] |- |'''-''' |<center>[[Պատկեր:Karen Karapetyan and Dmitry Medvedev (2017-01-24) 02 (cropped).jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center> [[Կարեն Կարապետյան]] (ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար) </center> |[[2018]], [[ապրիլի 23]] |[[2018]], [[մայիսի 8]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''15''' |[[Պատկեր:S Sarkisyan.jpg|ձախից|136x136փքս]] |<center>[[Սերժ Սարգսյան]]</center> |[[2018]], [[ապրիլի 17]] |[[2018]], [[ապրիլի 23]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''14''' |<center>[[Պատկեր:Karen Karapetyan and Dmitry Medvedev (2017-01-24) 02 (cropped).jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Կարեն Կարապետյան]]</center> |[[2016]], [[սեպտեմբերի 13]] |[[2018]], [[ապրիլի 9]]{{Նշում|Պաշտոնակատար մինչև 2018թ ապրիլի 17}} |[[ՀՀԿ]] |- |'''13''' |<center>[[Պատկեր:President of the National Assembly.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Հովիկ Աբրահամյան]]</center> |[[2014]], [[ապրիլի 13]] |[[2016]], [[սեպտեմբերի 8]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''12''' |[[Պատկեր:Tigran Sargsyan.jpg|ձախից|100փքս]] |<center>[[Տիգրան Սարգսյան]]</center> |[[2008]], [[ապրիլի 9]] |[[2014]], [[ապրիլի 13]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''11''' |<center>[[Պատկեր:S Sarkisyan.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Սերժ Սարգսյան]]</center> |[[2007]], [[մարտի 27]] |[[2008]],[[ապրիլի 9]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''10''' |<center>[[Պատկեր:AndranikMargaryan (cropped2).jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Անդրանիկ Մարգարյան (քաղաքական գործիչ)|Անդրանիկ Մարգարյան]]</center> |[[2000]], [[մայիսի 12]] |[[2007]], [[մարտի 25]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''9''' |<center>[[Պատկեր:Aram Sargsyan 2010.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Արամ Զ. Սարգսյան|Արամ Սարգսյան]]</center> |[[1999]], [[նոյեմբերի 3]] |[[2000]], [[մայիսի 2]] |[[Հանրապետություն կուսակցություն|Հանրապետություն]] |- |'''8''' |<center>[[Պատկեր:Վազգեն Սարգսյան.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Վազգեն Սարգսյան]]</center> |[[1999]], [[հունիսի 11]] |[[1999]],[[հոկտեմբերի 27]] | |- |'''7''' |<center>[[Պատկեր:Armen Darbinyan.jpeg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Արմեն Դարբինյան (քաղաքական գործիչ)|Արմեն Դարբինյան]]</center> |[[1998]], [[ապրիլի 10]] |[[1999]], [[հունիսի 11]] | |- |'''6''' |<center>[[Պատկեր:Robert Kocharyan.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Ռոբերտ Քոչարյան]]</center> |[[1997]], [[մարտի 1]] |[[1998]], [[փետրվարի 28]] | |- |'''5''' |<center>[[Պատկեր:Armen Sargsyan, November 2008.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Արմեն Սարգսյան]]</center> |[[1996]], [[նոյեմբերի 8]] |[[1997]], [[փետրվարի 28]] | |- |'''4''' |<center>[[Պատկեր:Hrant Bagratyan 1.jpg|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Հրանտ Բագրատյան]]</center> |[[1993]], [[փետրվարի 12]] |[[1996]], [[նոյեմբերի 4]] |[[Հայ ազգային կոնգրես|ՀԱԿ]] |- |'''3''' |<center></center>[[Պատկեր:Khosrov Harutyunyan on i TV (June 3, 2021), min 41.52.png|ձախից|100փքս]] |<center>[[Խոսրով Հարությունյան]]</center> |[[1992]], [[օգոստոսի 1]] |[[1993]], [[հունվարի 30]] |[[ՀՀԿ]] |- |'''2''' |<center>[[Պատկեր:Gagik Harutyunyan.png|ձախից|100փքս]]</center> |<center>[[Գագիկ Հարությունյան (իրավաբան)|Գագիկ Հարությունյան]]</center> |[[1991]], [[փետրվարի 1]] |[[1992]], [[հուլիսի 30]] | |- |'''1''' |<center>[[Պատկեր:Vazgen Manukyan.jpg|ձախից|100px]]</center> |<center>[[Վազգեն Մանուկյան]]</center> |[[1990]], [[սեպտեմբերի 1]] |[[1991]], [[հունվարի 30]] |[[Ազգային ժողովրդավարական միություն|ԱԺՄ]] |} == Սովետական Հայաստան == {| class="wikitable" | colspan="5" |<center>'''[[Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՍՈՑԻԱԼԻՍՏԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ]] ՄԻՆԻՍՏՐՆԵՐԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀՆԵՐԸ'''</center> |- ! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԱՆՈՒՆ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԻԶԲ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՎԱՐՏ ! width="300px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ |- |[[Պատկեր:Vazgen Manukyan.jpg|100px]] |[[Վազգեն Մանուկյան]] |[[1990]], [[օգոստոսի 13]] |[[1991]], [[սեպտեմբերի 25]] | |- |[[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Վլադիմիր Մարգարյանց]] |[[1989]], [[հունվարի 16]] |[[1990]], [[օգոստոսի 13]] |[[ԽՄԿԿ]] |- |[[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Ֆադեյ Սարգսյան]] |[[1977]], [[հունվարի 17]] |[[1989]], [[հունվարի 16]] |[[ԽՄԿԿ]] |- |[[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] | Գ.Ա. Մարտիրոսյան |[[1976]], [[նոյեմբերի 28]] |[[1977]], [[հունվարի 16]] | |- |[[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Գրիգոր Արզումանյան]] |[[1972]], [[նոյեմբերի 21]] |[[1976]], [[նոյեմբերի 28]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Բադալ Մուրադյան]] |[[1966]], [[փետրվարի 5]] |[[1972]], [[նոյեմբերի 21]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Anton Kochinyan 2013 Armenian stamp.jpg|ձախից|100փքս]] |[[Անտոն Քոչինյան]] |[[1952]], [[նոյեմբերի 20]] |[[1966]], [[փետրվարի 5]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Սահակ Կարապետյան]] |[[1947]], [[մարտի 29]] |[[1952]], [[նոյեմբեր]] | |- | [[Պատկեր:Aghasi Sargsyan, Head of Ministers Council of Armenia.jpg|ձախից|100փքս]] |[[Աղասի Սարգսյան (պետական գործիչ)|Աղասի Սարգսյան]] |[[1946]] |[[1947]], [[մարտի 29]] |[[ԽՄԿԿ]] |} {|class="wikitable" | colspan=5|<center>'''[[Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՍՈՑԻԱԼԻՍՏԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ]] ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ԿՈՄԻՍԱՐՆԵՐԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀՆԵՐԸ'''</center> |- ! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԱՆՈՒՆ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԻԶԲ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՎԱՐՏ ! width="300px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;"| ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] |[[Աղասի Սարգսյան (պետական գործիչ)|Աղասի Սարգսյան]] |[[1943]], [[հոկտեմբեր]] |[[1946]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] | [[Արամ Փիրուզյան]] |[[1937]], [[նոյեմբերի 23]] |[[1943]], [[հոկտեմբեր]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] | [[Ստեփան Հակոբյան]] |[[1937]], [[մայիս]] |[[1937]], [[սեպտեմբերի 21]] | |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR.svg|ձախից|100փքս]] | [[Սարգիս Համբարձումյան]] |[[1937]], [[մարտ]] |[[1937]], [[մայիս]] | |- | [[Պատկեր:Emblem of the Armenian SSR (1922).svg|ձախից|100փքս]] | [[Աբրահամ Գուլոյան]] |[[1935]], [[փետրվարի 10]] |[[1937]], [[փետրվար]] | |- | [[Պատկեր:Sahak Ter-Gabrielyan.jpg|100px]] | [[Սահակ Տեր-Գաբրիելյան]] |[[1928]], [[մարտի 22]] |[[1935]], [[փետրվարի 10]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Emblem of the Transcaucasian SFSR (1930-1936).svg|ձախից|100փքս]] | [[Սարգիս Համբարձումյան]] |[[1925]], [[հունիսի 24]] |[[1928]], [[մարտի 22]] | |- | [[Պատկեր:Sergey-Lukashin-Sargis-Srapionyan.jpg|100px]] | [[Սարգիս Լուկաշին]] |[[1922]], [[մայիսի 21]] |[[1925]], [[հունիսի 24]] |[[ԽՄԿԿ]] |- | [[Պատկեր:Alexander Myasnikyan (2).jpg|100px]] | [[Ալեքսանդր Մյասնիկյան]] |[[1920]], [[նոյեմբերի 29]] |[[1922]], [[մայիսի 21]] |[[ԽՄԿԿ]] |} == Հայաստանի առաջին հանրապետության վարչապետների ցանկ == {| class="wikitable" | colspan="5" |<center>'''[[Հայաստանի առաջին հանրապետություն|ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՌԱՋԻՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ]] ՎԱՐՉԱՊԵՏՆԵՐԸ'''</center> |- ! width="70px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ ! width="200px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԱՆՈՒՆ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԿԻԶԲ ! width="130px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՎԱՐՏ ! width="300px" style="font-size:9px;text-align:left;background-color:#aaa;color:#FFF;" | ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ |- |[[Պատկեր:Vratsyan_Simon.jpg|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Vratsyan_Simon.jpg|100փքս{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}|142x142փքս]] |[[Սիմոն Վրացյան]] |[[Նոյեմբերի 23]], [[1920]] |[[Դեկտեմբերի 2]], [[1920]] |[[ՀՅԴ]] |- |[[Պատկեր:045_hamo_ohanjanyan.jpg|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:045_hamo_ohanjanyan.jpg|100փքս{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}|125x125փքս]] |[[Համո Օհանջանյան]] |[[Մայիսի 5]], [[1920]] |[[Նոյեմբերի 23]], [[1920]] |[[ՀՅԴ]] |- |[[Պատկեր:Alexander Khatisian (1911).jpg|110x110փքս]] |[[Ալեքսանդր Խատիսյան]] |[[Ապրիլի 27]], [[1919]] |[[Մայիսի 5]], [[1920]] |[[ՀՅԴ]] |- |[[Պատկեր:Hovhannes_Katchaznouni.JPG|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Hovhannes_Katchaznouni.JPG|100փքս{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}|110x110փքս]] |[[Հովհաննես Քաջազնունի]] |[[Հունիսի 15]], [[1918]] |[[Ապրիլի 27]], [[1919]], |[[ՀՅԴ]] |} ==Հղումներ== {{Ծանցանկ}} <references group="Ն" />{{Հայաստանի թեմաներ}} {{Հայաստանի կառավարություն}} [[Կատեգորիա:Հայաստանի վարչապետներ]] e7koby8gm96zo91vyj2j6bl71pw4eap Վրիցեն 0 498529 8496019 7869029 2022-08-26T20:18:07Z Սահակ 24 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Քաղաք | հայերեն անվանում = Վրիցեն | ենթարկում = | երկիր = Գերմանիա | պատկեր = Wriezen Kirchenruine01.jpg | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = DEU Wriezen COA.svg | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir=N|lat_deg=52|lat_min=43|lat_sec=0 |lon_dir=E|lon_deg=14|lon_min=7|lon_sec=59 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = Բրանդենբուրգ | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Շրջան (վարչական միավոր){{!}}Շրջան | շրջան = Մերկիշ Օդեռլենդ | շրջանը աղյուսակում = Մերկիշ Օդեռլենդ | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = Ուվե Զիբերտ | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = 1337 | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 94,54 | կենտրոնի բարձրություն = 10 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 7679 | մարդահամարի թվական = 2010 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = | հեռախոսային կոդ = 033456 | փոստային ինդեքս = 16269 | ավտոմոբիլային կոդ = MOL | Վիքիպահեստում = Wriezen }} '''Վրիցեն''' ({{lang-de|Wriezen}}), քաղաք [[Գերմանիա]]յում, Բրանդենբուրգի տարածքում։ Մտնում է Մերկիշ Օդեռլենդի շրջանի կազմի մեջ։ Բնակչությունը 7679 մարդ է (2010 թվականի դեկտեմբերի 31–ի տվյալներով)<ref>Amt für Statistik Berlin-Brandenburg: ''[http://www.statistik-berlin-brandenburg.de//Publikationen/OTab/2011/OT_A01-04-00_124_201012_BB.pdf Bevölkerung im Land Brandenburg am 31. Dezember 2010 nach amtsfreien Gemeinden, Ämtern und Gemeinden]'' (PDF; 31,71 KB), Stand 31. Dezember 2010.</ref>։ Զբաղեցնում է 94,54 կմ² տարածք։ Պաշտոնական կոդը՝ ''12 0 64 512''։ Քաղաքը ստորաբաժանվում է 4 քաղաքային համայնքների։ {| | valign="top" | {| class="prettytable" |-class="" !Տարեթիվ !Բնակչություն |- |2005 | align="right" style="font-family:Verdana, Arial;font-size:11px;font-weight:bold;"|8206 |- |2010 | align="right" style="font-family:Verdana, Arial;font-size:11px;font-weight:bold;"|7703 |- |} |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Մերկիշ Օդեռլենդի շրջան}} [[Կատեգորիա:Գերմանիայի քաղաքներ]] 2gc8kllb402jc1dogizdwnoxk1zklxl Իռլանդական ապստամբություն (1916) 0 502835 8496154 8495797 2022-08-27T08:11:04Z Revolution Saga 36034 wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:The shell of the G.P.O. on Sackville Street after the Easter Rising (6937669789).jpg|մինի|[[Դուբլին]]ի Օ'Քոնել փողոցն ապստամբությունից հետո]] '''1916 թվականի իռլանդական ապստամբություն''' կամ '''Զատկի ապստամբություն''' ({{Lang-en|Easter Rising}}, {{lang-ga|''Éirí Amach na Cásca''}}), բրիտանական տիրապետության դեմ ուղղված զինված ապստամբություն [[Իռլանդիա]]յում՝ Զատկի շաբաթվա ընթացքում (1916 թվակաանի ապրիլի 24-30)։ Ապստամբության մեջ առավել ակտիվ դեր էին խաղում իռլանդական հանրապետականները` [[Պատրիկ Փիրս|Պատրիկ Փիրսի]] գլխավորությամբ, իռլանդական քաղաքացիական բանակը՝ [[Ջեյմս Քոնոլի|Ջեյմս Քոնոլիի]] գլխավորությամբ, ինչպես նաև [[Իռլանդացի կանանց խորհուրդ]]ն իր 200 կին կամավորականներով։ Ապստամբության հիմնական թատերաբեմը [[Դուբլին]]ն էր, որտեղ ապրիլի 24-ին ապստամբները հռչակեցին Իռլանդական Հանրապետություն և կազմեցին ժամանակավոր [[կառավարություն]]։ Տեղական բռնկումներ եղան նաև հարևան [[կոմսություն]]ներում։ Վեցօրյա մարտերից հետո ապստամբությունը ճնշվեց։ Ապստամբության գրեթե բոլոր ղեկավարները, այդ թվում ծանր վիրավոր Քոննոլին, գնդակահարվեցին, շարքային մասնակիցներն աքսորվեցին։ [[File:Easter_Proclamation_of_1916.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Easter_Proclamation_of_1916.png|մինի|Իռլանդական Հանրապետության հռչակման մասին հայտարարությունը, որը կարդացել է Պատրիկ Փիրսն ապստամբության սկզբում]] {{Իռլանդիա-անավարտ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=384}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Իռլանդիայի պատմություն]] [[Կատեգորիա:Ապստամբություններ]] [[Կատեգորիա:Առաջին համաշխարհային պատերազմ]] [[Կատեգորիա:1916 հակամարտություններ]] liwvajc8ffwhq8fzlk4gcgsliafv79b Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադա 0 507481 8495922 8151839 2022-08-26T16:09:23Z Dminasyan 8930 /* Անցած օլիմպիադաները */ wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:IOI logo.png|thumb|right|Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադայի պատկերանիշը]] '''Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադա (ԻՄՕ)''' ({{lang-en|IOI, International Olympiad in Informatics}}), դպրոցականների միջև ամենամյա մրցույթ [[ինֆորմատիկա]] առարկայից։ ԻՄՕ-ն առաջին անգամ անց է կացվել [[1989]] թվականին։ Մրցույթը բաղկացած է երկու օրից, որոնցում մասնակիցներին առաջարկվում է լուծել և գրել [[ալգորիթմ]]ական խնդիրների համար ծրագրեր։ Մասնակիցները մրցում են անհատապես, յուրաքանչյուր երկրից կարող են մասնակցել ոչ ավել, քան չորս մասնակից ([[2009]] թվականին մասնակից երկրների թիվը կազմեց 85)։ Մասնակիցները սովորաբար ընտրվում են ազգային մրցույթների արդյունքում։ == Մրցույթի կառուցվածքը == Մրցույթի յուրաքանչյուր օր մասնակիցներին սովորաբար առաջարկվում է լուծել երեք ([[2009]]-[[2010]] թվականներին՝ չորս) խնդիր հինգ ժամվա ընթացքում։ Յուրաքանչյուր մասնակից լուծում է խնդիրները ինքնուրույն, օգտվելով մի համակարգչից։ Խստիվ արգելվում է մեկ այլ մասնակցի հետ շփումը, ուսումնական դասագրքերից օգտվելը և այլն։ Սովորաբար խնդիրները լուծելու համար անհրաժեշտ է գրել ծրագիր C, [[C++]] կամ [[Pascal]] լեզուներով և այն ուղարկել մինչև մրցույթի հինգերորդ ժամի լրանալը։ Մրցույթից հետո ծրագիրը գնահատվում է այն գաղտնի թեստերով (սովորաբար՝ 10-20 թեստեր) անցկացնելու արդյունքում։ Մասնակիցը ստանում է միավորներ յուրաքանչյուր ճիշտ լուծված թեստի համար, պայմանով, որ ծրագրի աշխատանքի ժամանակը և նրա կողմից օգտագործված [[հիշողության ծավալ]]ը տեղավորվում է խնդրի լուծման պայմանների մեջ նշված սահմանափակումներին։ Երբեմն անհրաժեշտություն է լինում մասնակիցներին շփվելու գաղտնի գրադարանի հետ։ Այն հնարավորություն է տալիս ստեղծել խնդիրներ ոչֆիկսված մուտքային տվյալներով, որոնք կախված են մասնակցի ծրագրի ռեակցիայից, օրինակ, խաղերի դեպքում։ Կան նաև խնդիրներ բաց մուտքային տվյալներով, այսինքն, մրցույթի սկզբում մասնակցին տրվում են թեստեր, որոնց պատասխանները նա պետք է ուղարկի խնդիրը լուծող ծրագրի հետ միասին։ Այսպիսով, մասնակիցը կարող է ընտրել. լուծել խնդիրը ձեռքով, գրել ծրագիր, որը կլուծի նրա փոխարեն, կամ կհամատեղի այդ երկու մեթոդները։ Երկու օրերի արդյունքում յուրաքանչյուր մասնակցի ստացված միավորները գումարվում են առանձին-առանձին։ Պարգևատրման արարողության ժամանակ մասնակիցները պարգևատրվում են ըստ վարկանիշի, որը ձևավորվում է հավաքված միավորների գումարի հիման վրա։ Մասնակիցների 50%-ից ոչ ավելին պարգևատրվում է մեդալներով այնպես, որ ''[[ոսկի]]:[[արծաթ]]:[[բրոնզ]]:[[մեդալ|առանց մեդալի]]'' հարաբերակցությունը կազմի մոտավորապես ''1:2:3:6''-ի (այսինքն, մասնակիցների 1/12-րդ մասը ստանում է ոսկե մեդալներ)։ == Անցած օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' | '''Անցկացման ժամանակը''' | '''Օլիմպիադայի կայքը''' | '''Մասնակիցների թիվը''' | '''Մասնակից երկրների թիվը''' |- | [[2022]] | [[Ջոկյակարտա]] | {{Դրոշավորում|Ինդոնեզիա}} | [[օգոստոսի 7]]—[[օգոստոսի 15]], [[2022]] | [https://ioi2022.id/] | align="center" | 353 | align="center" | 90 |- | [[2021]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[հուլիսի 19]]—[[հուլիսի 25]], [[2021]] | [https://ioi2021.sg/] | align="center" | 355 | align="center" | 88 |- | [[2020]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[Սեպտեմբերի 13]]—[[սեպտեմբերի 23]], [[2020]] | [https://ioi2020.sg/] | align="center" | 346 | align="center" | 87 |- | [[2019]] | [[Բրատիսլավա]] | {{Դրոշավորում|Սլովակիա}} | [[Հուլիսի 23]]—[[Հուլիսի 29]], [[2019]] | [https://ceoi.sk/] | align="center" | 55 | align="center" | 14 |- | [[2018]] | [[Ցուկուբա]] | {{Դրոշավորում|Ճապոնիա}} | [[Սեպտեմբերի 1]]—[[Սեպտեմբերի 8]], [[2018]] | [http://ioi2018.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307151213/http://ioi2018.org/ |date=2018-03-07 }} | align="center" | --- | align="center" | -- |- | [[2017]] | [[Թեհրան]] | {{flagicon|Iran}} [[Իրան]] | [[Հուլիսի 28]]—[[Օգոստոսի 4]], [[2017]] | [http://ioi2017.org/] | align="center" | 304 | align="center" | 82 |- | [[2016]] | [[Կազան]] | {{flagicon|Russia}} [[Ռուսաստան]] | [[Օգոստոսի 12]]—[[Օգոստոսի 19|19]], [[2016]] | [http://ioi2016.ru/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160211185940/http://ioi2016.ru/ |date=2016-02-11 }} | align="center" | 320 | align="center" | 83 |- | [[2015]] | [[Ալմաթի]] | {{flagicon|Kazakhstan}} [[Ղազախստան]] | [[Հուլիսի 2]]—[[Օգոստոսի 2]], [[2015]] | [http://ioi2015.kz/] | align="center" |322 | align="center" |84 |- | [[2014]] | [[Թայվան]] | {{flagicon|Taiwan}} [[Թայվան]] | [[Հուլիսի 13]]—[[Հուլիսի 20|20]], [[2014]] | [http://www.ioi2014.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121001155553/http://ioi2014.org/ |date=2012-10-01 }} | align="center" |311 | align="center" |81 |- | [[2013]] | [[Բրիսբեն]] | {{flagicon|Australia}} [[Ավստրալիա]] | [[Հուլիսի 6]]—[[Հուլիսի 13|13]], [[2013]] | [http://www.ioi2013.org/] | align="center" |299 | align="center" |77 |- | [[2012]] | [[Սիրմիոնե]] | {{flagicon|Italy}} [[Իտալիա]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2012]] | [http://www.ioi2012.org/] | align="center" |310 | align="center" |81 |- | [[2011]] | [[Պատտայա]] | {{flagicon|Thailand}} [[Թաիլանդ]] | [[Հուլիսի 22]]—[[Հուլիսի 29]], [[2011]] | [http://www.ioi2011.or.th/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100904044842/http://www.ioi2011.or.th/ |date=2010-09-04 }} | align="center" |303 | align="center" |78 |- | [[2010]] | [[Վատերլո]] | {{flagicon|Canada}} [[Կանադա]] | [[Օգոստոսի 14]]—[[Օգոստոսի 21|21]], [[2010]] | [http://www.ioi2010.org/] | align="center" |297 | align="center" |80 |- | [[2009]] | [[Պլովդիվ]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Օգոստոսի 8]]—[[Օգոստոսի 15|15]], [[2009]] | [http://www.ioi2009.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100304221049/http://www.ioi2009.org/ |date=2010-03-04 }} | align="center" |301 | align="center" |78 |- | [[2008]] | [[Կահիրե]] | {{flagicon|Egypt}} [[Եգիպտոս]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2008]] | — | align="center" |283 | align="center" |78 |- | [[2007]] | [[Զագրեբ]] | {{flagicon|Croatia}} [[Խորվաթիա]] | [[Օգոստոսի 15]]—[[Օգոստոսի 22|22]], [[2007]] | [http://www.hsin.hr/ioi2007/] | align="center" |285 | align="center" |77 |- | [[2006]] | [[Մերիդա]] թ-կ | {{flagicon|Mexico}} [[Մեքսիկա]] | [[Օգոստոսի 13]]—[[Օգոստոսի 20|20]], [[2006]] | <!--[http://www.ioi2006.org/] Ссылка битая.--> | align="center" |282 | align="center" |74 |- | [[2005]] | [[Նոր Սոնչ]] | {{flagicon|Poland}} [[Լեհաստան]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2005]] | [http://www.ioi2005.pl/] | align="center" |276 | align="center" |72 |- | [[2004]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Սեպտեմբերի 11]]—[[Սեպտեմբերի 18|18]], [[2004]] | [http://www.ioi2004.org/] | align="center" |291 | align="center" |76 |- | [[2003]] | [[Վիսկոնսիի նահանգ]] | {{flagicon|USA}} [[ԱՄՆ]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2003]] | [http://www.ioinformatics.org/ioi2003/] | align="center" |265 | align="center" |69 |- | [[2002]] | [[Յոնի-սի]] | {{flagicon|South Korea}} [[Կորեայի Հանրապետություն]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2002]] | [http://www.ioi2002.or.kr/] | align="center" |276 | align="center" |78 |- | [[2001]] | [[Տամպերե]] | {{flagicon|Finland}} [[Ֆինլանդիա]] | [[Հուլիսի 14]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[2001]] | [http://www.ioi2001.edu.fi/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070405091600/http://www.ioi2001.edu.fi/ |date=2007-04-05 }} | align="center" |272 | align="center" |74 |- | [[2000]] | [[Պեկին]] | {{flagicon|the People's Republic of China}} [[Չինաստան]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2000]] | [http://www.ioi2000.org.cn/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111101015833/http://www.ioi2000.org.cn/ |date=2011-11-01 }} | align="center" |278 | align="center" |72 |- | [[1999]] | [[Անթալիա]] | {{flagicon|Turkey}} [[Թուրքիա]] | [[Հոկտեմբերի 9]]—[[Հոկտեմբերի 16|16]], [[1999]] | [http://www.ioi99.org.tr/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010516022837/http://www.ioi99.org.tr/ |date=2001-05-16 }} | align="center" |253 | align="center" |65 |- | [[1998]] | [[Սետուբալ]] | {{flagicon|Portugal}} [[Պորտուգալիա]] | [[Սեպտեմբերի 5]]—[[Սեպտեմբերի 12|12]], [[1998]] | — | align="center" |241 | align="center" |68 |- | [[1997]] | [[Քեյփթաուն]] | {{flagicon|South Africa}} [[ՀԱՀ]] | [[Նոյեմբերի 30]] — [[Դեկտեմբերի 7]], [[1997]] | — | align="center" |221 | align="center" |63 |- | [[1996]] | [[Վեսպրեմ]] | {{flagicon|Hungary}} [[Հունգարիա]] | [[Հուլիսի 25]] — [[Օգոստոսի 2]], [[1996]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ioi96/results.html] | align="center" |220 | align="center" |57 |- | [[1995]] | [[Էյնդհովեն]] | {{flagicon|the Netherlands}} [[Հոլանդիա]] | [[Հուլիսի 26]] — [[Օգոստոսի 3]], [[1995]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi95/] | align="center" |210 | align="center" |51 |- | [[1994]] | [[Խանինգե]] | {{flagicon|Sweden}} [[Շվեդիա]] | [[Հուլիսի 3]]—[[Հուլիսի 10|10]], [[1994]] | — | align="center" |189 | align="center" |49 |- | [[1993]] | [[Մենդոսա]] | {{flagicon|Argentina}} [[Արգենտինա]] | [[Հոկտեմբերի 16]]—[[Հոկտեմբերի 25|25]], [[1993]] | [http://www.ioi.org.ar/mendoza/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040105002728/http://www.ioi.org.ar/mendoza/ |date=2004-01-05 }} | align="center" |155 | align="center" |43 |- | [[1992]] | [[Բոնն]] | {{flagicon|Germany}} [[Գերմանիա]] | [[Հուլիսի 11]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1992]] | — | align="center" |171 | align="center" |51 |- | [[1991]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Մայիսի 19]]—[[Մայիսի 25|25]], [[1991]] | — | align="center" |69 | align="center" |23 |- | [[1990]] | [[Մինսկ]] | {{flagicon|USSR}} [[ԽՍՀՄ]] | [[Հուլիսի 15]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1990]] | — | align="center" |100 | align="center" |25 |- | [[1989]] | [[Պրավեց]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Մայիսի 16]]—[[Մայիսի 19|19]], [[1989]] | — | align="center" |46 | align="center" |13 |} == Առաջիկա օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' |- | [[2021]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} |- | [[2022]] | [[․․․]] | {{Դրոշավորում|Ինդոնեզիա}} |- | [[2023]] | [[Սեգեդ]] | {{Դրոշավորում|[[Հունգարիա]] |} == Հայաստանի մասնակիցների արդյունքներն ԻՄՕ-ում == [[Հայաստան]]ը առաջին անգամ մասնակցել է ԻՄՕ-ում [[1996]] թվականին։ Հայաստանյան թիմերը արժանացել են 1 ոսկե, 7 արծաթե և 29 բրոնզե մեդալների /չեն մասնակցել [[1997]] թվականին/։ {| class="wikitable" |- ! Տարի ! Մասնակից ! Կրթօջախ ! Մրցանակներ ! Ղեկավար ! Գիտական ղեկավար |- | rowspan="4" | [[2021]] || Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Մուրադյան Լևոն |- | Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խաչատրյան Աննա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2020]] || Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | rowspan="4" | [[2019]] || Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || Անդրեասյան Արմեն |- | Վարդանյան Վարդան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Մարգարյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2018]] || Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ադամյան Ալեն || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2017]] || Գալստյան Խաժակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Միքաելյան Համլետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2016]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Համբարձումյան Կարեն, Հարությունյան Հրայր |- | Մուրադյան Լևոն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մաթևոսյան Աշոտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մկրտումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2015]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Գևորգյան Ալբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մարտին Միրաքյան || [[Այբ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2014]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}} || || |- | Գալստյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայրապետյան Սպարիկ || [[Այբ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | rowspan="4" | [[2013]] || Սահակյան Ալբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Համբարձումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մինասյան Էդգար || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2012]] || Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հարությունյան Հրայր || Գորիսի թիվ 4 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2011]] || Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սարիբեկյան Հայկ |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2010]] || Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2009]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Հայկազյան Լևոն |- | Սուքիասյան Միքայել || թիվ 67 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2008]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Էդուարդ |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հակոբյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Բլրցյան Հայկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2007]] || Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2006]] || Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Գասպարյան Կիրակոս |- | Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Նալբանդյան Վահագն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2005]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Ոսմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ծիրունյան Արմեն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || թիվ 129 դպրոց || || || |- | rowspan="4" | [[2004]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Սողոմոնյան Մկրտիչ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || || || |- | rowspan="4" | [[2003]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սողոյան Սպարտակ |- | Գևորգյան Սարգիս || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Հայկազյան Լևոն || [[Ֆոտոն վարժարան]] || || || |- | rowspan="2" | [[2002]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]||{{Բրմաթ}}|| Փիլիպոսյան Տիգրան || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2001]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]|| || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հակոբյան Ռուբեն || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[2000]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Բեկետովսկի Արեգ || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1999]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1998]] || Պողոսյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Գեոլեցյան Գրիգոր || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1996]] || Հայրապետյան Աշոտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Հայրապետյան Արա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Պողոսյան Վահագն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Պետրոսյան Սահակ || թիվ 132 դպրոց || |} ==Պատկերասրահ== <gallery mode="packed" widths="155" heights="155"> Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 01.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 02.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:IMO-2017-01.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IMO-2017-02.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IOI-2014-01.JPG | ԻՄՕ, [[2014]] թվական - [[Թայվան]] Image:IOI-2013-01.JPG | ԻՄՕ, [[2013]] թվական - [[Բրիսբեն]], [[Ավստրալիա]] Image:IOI-2012-01.JPG | ԻՄՕ, [[2012]] թվական - [[Սիրմիոնե]], [[Իտալիա]] Image:IOI-2011-01.JPG | ԻՄՕ, [[2011]] թվական - [[Պատտայա]], [[Թաիլանդ]] Image:IOI-2010-01.JPG | ԻՄՕ, [[2010]] թվական - [[Վատերլո]], [[Կանադա]] Image:IOI-2009-01.JPG | ԻՄՕ, [[2009]] թվական - [[Պլովդիվ]], [[Բուլղարիա]] </gallery> == Արտաքին հղումներ == * [https://olymp.am Դպրոցականների առարկայական օլիմպիադաներ] * [http://www.ioinformatics.org/ ԻՄՕ-ի միջազգային կոմիտեի կայքը] * [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ ԻՄՕ-ի քարտուղարության կայքը] * [http://www.ioiforum.org/ Օլիմպիադայի նախկին ֆորումը] (փակվել էր և հետագայում բացվեց որպես զուտ չինական ֆորում ծրագրավորումից) * [http://www.tobias-thierer.de/olympiads-photos.html Լուսանկարներ] մի շարք անցած օլիմպիադաներից {{Միջազգային առարկայական օլիմպիադաներ}} [[Կատեգորիա:Առարկայական օլիմպիադաներ]] [[Կատեգորիա:Օլիմպիադաներ ըստ առարկաների]] 2pnpwxl2rx04o99urb6ti3sr8sqm1a2 8495927 8495922 2022-08-26T16:10:26Z Dminasyan 8930 /* Առաջիկա օլիմպիադաները */ wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:IOI logo.png|thumb|right|Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադայի պատկերանիշը]] '''Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադա (ԻՄՕ)''' ({{lang-en|IOI, International Olympiad in Informatics}}), դպրոցականների միջև ամենամյա մրցույթ [[ինֆորմատիկա]] առարկայից։ ԻՄՕ-ն առաջին անգամ անց է կացվել [[1989]] թվականին։ Մրցույթը բաղկացած է երկու օրից, որոնցում մասնակիցներին առաջարկվում է լուծել և գրել [[ալգորիթմ]]ական խնդիրների համար ծրագրեր։ Մասնակիցները մրցում են անհատապես, յուրաքանչյուր երկրից կարող են մասնակցել ոչ ավել, քան չորս մասնակից ([[2009]] թվականին մասնակից երկրների թիվը կազմեց 85)։ Մասնակիցները սովորաբար ընտրվում են ազգային մրցույթների արդյունքում։ == Մրցույթի կառուցվածքը == Մրցույթի յուրաքանչյուր օր մասնակիցներին սովորաբար առաջարկվում է լուծել երեք ([[2009]]-[[2010]] թվականներին՝ չորս) խնդիր հինգ ժամվա ընթացքում։ Յուրաքանչյուր մասնակից լուծում է խնդիրները ինքնուրույն, օգտվելով մի համակարգչից։ Խստիվ արգելվում է մեկ այլ մասնակցի հետ շփումը, ուսումնական դասագրքերից օգտվելը և այլն։ Սովորաբար խնդիրները լուծելու համար անհրաժեշտ է գրել ծրագիր C, [[C++]] կամ [[Pascal]] լեզուներով և այն ուղարկել մինչև մրցույթի հինգերորդ ժամի լրանալը։ Մրցույթից հետո ծրագիրը գնահատվում է այն գաղտնի թեստերով (սովորաբար՝ 10-20 թեստեր) անցկացնելու արդյունքում։ Մասնակիցը ստանում է միավորներ յուրաքանչյուր ճիշտ լուծված թեստի համար, պայմանով, որ ծրագրի աշխատանքի ժամանակը և նրա կողմից օգտագործված [[հիշողության ծավալ]]ը տեղավորվում է խնդրի լուծման պայմանների մեջ նշված սահմանափակումներին։ Երբեմն անհրաժեշտություն է լինում մասնակիցներին շփվելու գաղտնի գրադարանի հետ։ Այն հնարավորություն է տալիս ստեղծել խնդիրներ ոչֆիկսված մուտքային տվյալներով, որոնք կախված են մասնակցի ծրագրի ռեակցիայից, օրինակ, խաղերի դեպքում։ Կան նաև խնդիրներ բաց մուտքային տվյալներով, այսինքն, մրցույթի սկզբում մասնակցին տրվում են թեստեր, որոնց պատասխանները նա պետք է ուղարկի խնդիրը լուծող ծրագրի հետ միասին։ Այսպիսով, մասնակիցը կարող է ընտրել. լուծել խնդիրը ձեռքով, գրել ծրագիր, որը կլուծի նրա փոխարեն, կամ կհամատեղի այդ երկու մեթոդները։ Երկու օրերի արդյունքում յուրաքանչյուր մասնակցի ստացված միավորները գումարվում են առանձին-առանձին։ Պարգևատրման արարողության ժամանակ մասնակիցները պարգևատրվում են ըստ վարկանիշի, որը ձևավորվում է հավաքված միավորների գումարի հիման վրա։ Մասնակիցների 50%-ից ոչ ավելին պարգևատրվում է մեդալներով այնպես, որ ''[[ոսկի]]:[[արծաթ]]:[[բրոնզ]]:[[մեդալ|առանց մեդալի]]'' հարաբերակցությունը կազմի մոտավորապես ''1:2:3:6''-ի (այսինքն, մասնակիցների 1/12-րդ մասը ստանում է ոսկե մեդալներ)։ == Անցած օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' | '''Անցկացման ժամանակը''' | '''Օլիմպիադայի կայքը''' | '''Մասնակիցների թիվը''' | '''Մասնակից երկրների թիվը''' |- | [[2022]] | [[Ջոկյակարտա]] | {{Դրոշավորում|Ինդոնեզիա}} | [[օգոստոսի 7]]—[[օգոստոսի 15]], [[2022]] | [https://ioi2022.id/] | align="center" | 353 | align="center" | 90 |- | [[2021]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[հուլիսի 19]]—[[հուլիսի 25]], [[2021]] | [https://ioi2021.sg/] | align="center" | 355 | align="center" | 88 |- | [[2020]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[Սեպտեմբերի 13]]—[[սեպտեմբերի 23]], [[2020]] | [https://ioi2020.sg/] | align="center" | 346 | align="center" | 87 |- | [[2019]] | [[Բրատիսլավա]] | {{Դրոշավորում|Սլովակիա}} | [[Հուլիսի 23]]—[[Հուլիսի 29]], [[2019]] | [https://ceoi.sk/] | align="center" | 55 | align="center" | 14 |- | [[2018]] | [[Ցուկուբա]] | {{Դրոշավորում|Ճապոնիա}} | [[Սեպտեմբերի 1]]—[[Սեպտեմբերի 8]], [[2018]] | [http://ioi2018.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307151213/http://ioi2018.org/ |date=2018-03-07 }} | align="center" | --- | align="center" | -- |- | [[2017]] | [[Թեհրան]] | {{flagicon|Iran}} [[Իրան]] | [[Հուլիսի 28]]—[[Օգոստոսի 4]], [[2017]] | [http://ioi2017.org/] | align="center" | 304 | align="center" | 82 |- | [[2016]] | [[Կազան]] | {{flagicon|Russia}} [[Ռուսաստան]] | [[Օգոստոսի 12]]—[[Օգոստոսի 19|19]], [[2016]] | [http://ioi2016.ru/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160211185940/http://ioi2016.ru/ |date=2016-02-11 }} | align="center" | 320 | align="center" | 83 |- | [[2015]] | [[Ալմաթի]] | {{flagicon|Kazakhstan}} [[Ղազախստան]] | [[Հուլիսի 2]]—[[Օգոստոսի 2]], [[2015]] | [http://ioi2015.kz/] | align="center" |322 | align="center" |84 |- | [[2014]] | [[Թայվան]] | {{flagicon|Taiwan}} [[Թայվան]] | [[Հուլիսի 13]]—[[Հուլիսի 20|20]], [[2014]] | [http://www.ioi2014.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121001155553/http://ioi2014.org/ |date=2012-10-01 }} | align="center" |311 | align="center" |81 |- | [[2013]] | [[Բրիսբեն]] | {{flagicon|Australia}} [[Ավստրալիա]] | [[Հուլիսի 6]]—[[Հուլիսի 13|13]], [[2013]] | [http://www.ioi2013.org/] | align="center" |299 | align="center" |77 |- | [[2012]] | [[Սիրմիոնե]] | {{flagicon|Italy}} [[Իտալիա]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2012]] | [http://www.ioi2012.org/] | align="center" |310 | align="center" |81 |- | [[2011]] | [[Պատտայա]] | {{flagicon|Thailand}} [[Թաիլանդ]] | [[Հուլիսի 22]]—[[Հուլիսի 29]], [[2011]] | [http://www.ioi2011.or.th/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100904044842/http://www.ioi2011.or.th/ |date=2010-09-04 }} | align="center" |303 | align="center" |78 |- | [[2010]] | [[Վատերլո]] | {{flagicon|Canada}} [[Կանադա]] | [[Օգոստոսի 14]]—[[Օգոստոսի 21|21]], [[2010]] | [http://www.ioi2010.org/] | align="center" |297 | align="center" |80 |- | [[2009]] | [[Պլովդիվ]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Օգոստոսի 8]]—[[Օգոստոսի 15|15]], [[2009]] | [http://www.ioi2009.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100304221049/http://www.ioi2009.org/ |date=2010-03-04 }} | align="center" |301 | align="center" |78 |- | [[2008]] | [[Կահիրե]] | {{flagicon|Egypt}} [[Եգիպտոս]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2008]] | — | align="center" |283 | align="center" |78 |- | [[2007]] | [[Զագրեբ]] | {{flagicon|Croatia}} [[Խորվաթիա]] | [[Օգոստոսի 15]]—[[Օգոստոսի 22|22]], [[2007]] | [http://www.hsin.hr/ioi2007/] | align="center" |285 | align="center" |77 |- | [[2006]] | [[Մերիդա]] թ-կ | {{flagicon|Mexico}} [[Մեքսիկա]] | [[Օգոստոսի 13]]—[[Օգոստոսի 20|20]], [[2006]] | <!--[http://www.ioi2006.org/] Ссылка битая.--> | align="center" |282 | align="center" |74 |- | [[2005]] | [[Նոր Սոնչ]] | {{flagicon|Poland}} [[Լեհաստան]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2005]] | [http://www.ioi2005.pl/] | align="center" |276 | align="center" |72 |- | [[2004]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Սեպտեմբերի 11]]—[[Սեպտեմբերի 18|18]], [[2004]] | [http://www.ioi2004.org/] | align="center" |291 | align="center" |76 |- | [[2003]] | [[Վիսկոնսիի նահանգ]] | {{flagicon|USA}} [[ԱՄՆ]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2003]] | [http://www.ioinformatics.org/ioi2003/] | align="center" |265 | align="center" |69 |- | [[2002]] | [[Յոնի-սի]] | {{flagicon|South Korea}} [[Կորեայի Հանրապետություն]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2002]] | [http://www.ioi2002.or.kr/] | align="center" |276 | align="center" |78 |- | [[2001]] | [[Տամպերե]] | {{flagicon|Finland}} [[Ֆինլանդիա]] | [[Հուլիսի 14]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[2001]] | [http://www.ioi2001.edu.fi/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070405091600/http://www.ioi2001.edu.fi/ |date=2007-04-05 }} | align="center" |272 | align="center" |74 |- | [[2000]] | [[Պեկին]] | {{flagicon|the People's Republic of China}} [[Չինաստան]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2000]] | [http://www.ioi2000.org.cn/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111101015833/http://www.ioi2000.org.cn/ |date=2011-11-01 }} | align="center" |278 | align="center" |72 |- | [[1999]] | [[Անթալիա]] | {{flagicon|Turkey}} [[Թուրքիա]] | [[Հոկտեմբերի 9]]—[[Հոկտեմբերի 16|16]], [[1999]] | [http://www.ioi99.org.tr/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010516022837/http://www.ioi99.org.tr/ |date=2001-05-16 }} | align="center" |253 | align="center" |65 |- | [[1998]] | [[Սետուբալ]] | {{flagicon|Portugal}} [[Պորտուգալիա]] | [[Սեպտեմբերի 5]]—[[Սեպտեմբերի 12|12]], [[1998]] | — | align="center" |241 | align="center" |68 |- | [[1997]] | [[Քեյփթաուն]] | {{flagicon|South Africa}} [[ՀԱՀ]] | [[Նոյեմբերի 30]] — [[Դեկտեմբերի 7]], [[1997]] | — | align="center" |221 | align="center" |63 |- | [[1996]] | [[Վեսպրեմ]] | {{flagicon|Hungary}} [[Հունգարիա]] | [[Հուլիսի 25]] — [[Օգոստոսի 2]], [[1996]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ioi96/results.html] | align="center" |220 | align="center" |57 |- | [[1995]] | [[Էյնդհովեն]] | {{flagicon|the Netherlands}} [[Հոլանդիա]] | [[Հուլիսի 26]] — [[Օգոստոսի 3]], [[1995]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi95/] | align="center" |210 | align="center" |51 |- | [[1994]] | [[Խանինգե]] | {{flagicon|Sweden}} [[Շվեդիա]] | [[Հուլիսի 3]]—[[Հուլիսի 10|10]], [[1994]] | — | align="center" |189 | align="center" |49 |- | [[1993]] | [[Մենդոսա]] | {{flagicon|Argentina}} [[Արգենտինա]] | [[Հոկտեմբերի 16]]—[[Հոկտեմբերի 25|25]], [[1993]] | [http://www.ioi.org.ar/mendoza/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040105002728/http://www.ioi.org.ar/mendoza/ |date=2004-01-05 }} | align="center" |155 | align="center" |43 |- | [[1992]] | [[Բոնն]] | {{flagicon|Germany}} [[Գերմանիա]] | [[Հուլիսի 11]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1992]] | — | align="center" |171 | align="center" |51 |- | [[1991]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Մայիսի 19]]—[[Մայիսի 25|25]], [[1991]] | — | align="center" |69 | align="center" |23 |- | [[1990]] | [[Մինսկ]] | {{flagicon|USSR}} [[ԽՍՀՄ]] | [[Հուլիսի 15]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1990]] | — | align="center" |100 | align="center" |25 |- | [[1989]] | [[Պրավեց]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Մայիսի 16]]—[[Մայիսի 19|19]], [[1989]] | — | align="center" |46 | align="center" |13 |} == Առաջիկա օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' |- | [[2023]] | [[Սեգեդ]] | {{Դրոշավորում|[[Հունգարիա]] |} == Հայաստանի մասնակիցների արդյունքներն ԻՄՕ-ում == [[Հայաստան]]ը առաջին անգամ մասնակցել է ԻՄՕ-ում [[1996]] թվականին։ Հայաստանյան թիմերը արժանացել են 1 ոսկե, 7 արծաթե և 29 բրոնզե մեդալների /չեն մասնակցել [[1997]] թվականին/։ {| class="wikitable" |- ! Տարի ! Մասնակից ! Կրթօջախ ! Մրցանակներ ! Ղեկավար ! Գիտական ղեկավար |- | rowspan="4" | [[2021]] || Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Մուրադյան Լևոն |- | Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խաչատրյան Աննա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2020]] || Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | rowspan="4" | [[2019]] || Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || Անդրեասյան Արմեն |- | Վարդանյան Վարդան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Մարգարյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2018]] || Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ադամյան Ալեն || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2017]] || Գալստյան Խաժակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Միքաելյան Համլետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2016]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Համբարձումյան Կարեն, Հարությունյան Հրայր |- | Մուրադյան Լևոն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մաթևոսյան Աշոտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մկրտումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2015]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Գևորգյան Ալբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մարտին Միրաքյան || [[Այբ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2014]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}} || || |- | Գալստյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայրապետյան Սպարիկ || [[Այբ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | rowspan="4" | [[2013]] || Սահակյան Ալբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Համբարձումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մինասյան Էդգար || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2012]] || Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հարությունյան Հրայր || Գորիսի թիվ 4 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2011]] || Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սարիբեկյան Հայկ |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2010]] || Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2009]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Հայկազյան Լևոն |- | Սուքիասյան Միքայել || թիվ 67 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2008]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Էդուարդ |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հակոբյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Բլրցյան Հայկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2007]] || Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2006]] || Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Գասպարյան Կիրակոս |- | Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Նալբանդյան Վահագն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2005]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Ոսմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ծիրունյան Արմեն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || թիվ 129 դպրոց || || || |- | rowspan="4" | [[2004]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Սողոմոնյան Մկրտիչ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || || || |- | rowspan="4" | [[2003]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սողոյան Սպարտակ |- | Գևորգյան Սարգիս || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Հայկազյան Լևոն || [[Ֆոտոն վարժարան]] || || || |- | rowspan="2" | [[2002]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]||{{Բրմաթ}}|| Փիլիպոսյան Տիգրան || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2001]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]|| || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հակոբյան Ռուբեն || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[2000]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Բեկետովսկի Արեգ || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1999]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1998]] || Պողոսյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Գեոլեցյան Գրիգոր || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1996]] || Հայրապետյան Աշոտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Հայրապետյան Արա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Պողոսյան Վահագն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Պետրոսյան Սահակ || թիվ 132 դպրոց || |} ==Պատկերասրահ== <gallery mode="packed" widths="155" heights="155"> Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 01.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 02.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:IMO-2017-01.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IMO-2017-02.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IOI-2014-01.JPG | ԻՄՕ, [[2014]] թվական - [[Թայվան]] Image:IOI-2013-01.JPG | ԻՄՕ, [[2013]] թվական - [[Բրիսբեն]], [[Ավստրալիա]] Image:IOI-2012-01.JPG | ԻՄՕ, [[2012]] թվական - [[Սիրմիոնե]], [[Իտալիա]] Image:IOI-2011-01.JPG | ԻՄՕ, [[2011]] թվական - [[Պատտայա]], [[Թաիլանդ]] Image:IOI-2010-01.JPG | ԻՄՕ, [[2010]] թվական - [[Վատերլո]], [[Կանադա]] Image:IOI-2009-01.JPG | ԻՄՕ, [[2009]] թվական - [[Պլովդիվ]], [[Բուլղարիա]] </gallery> == Արտաքին հղումներ == * [https://olymp.am Դպրոցականների առարկայական օլիմպիադաներ] * [http://www.ioinformatics.org/ ԻՄՕ-ի միջազգային կոմիտեի կայքը] * [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ ԻՄՕ-ի քարտուղարության կայքը] * [http://www.ioiforum.org/ Օլիմպիադայի նախկին ֆորումը] (փակվել էր և հետագայում բացվեց որպես զուտ չինական ֆորում ծրագրավորումից) * [http://www.tobias-thierer.de/olympiads-photos.html Լուսանկարներ] մի շարք անցած օլիմպիադաներից {{Միջազգային առարկայական օլիմպիադաներ}} [[Կատեգորիա:Առարկայական օլիմպիադաներ]] [[Կատեգորիա:Օլիմպիադաներ ըստ առարկաների]] 1gqezgvor3jvlqu7yr8jskbkr98rs0e 8495936 8495927 2022-08-26T16:14:29Z Dminasyan 8930 /* Հայաստանի մասնակիցների արդյունքներն ԻՄՕ-ում */ wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} [[Պատկեր:IOI logo.png|thumb|right|Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադայի պատկերանիշը]] '''Ինֆորմատիկայի միջազգային օլիմպիադա (ԻՄՕ)''' ({{lang-en|IOI, International Olympiad in Informatics}}), դպրոցականների միջև ամենամյա մրցույթ [[ինֆորմատիկա]] առարկայից։ ԻՄՕ-ն առաջին անգամ անց է կացվել [[1989]] թվականին։ Մրցույթը բաղկացած է երկու օրից, որոնցում մասնակիցներին առաջարկվում է լուծել և գրել [[ալգորիթմ]]ական խնդիրների համար ծրագրեր։ Մասնակիցները մրցում են անհատապես, յուրաքանչյուր երկրից կարող են մասնակցել ոչ ավել, քան չորս մասնակից ([[2009]] թվականին մասնակից երկրների թիվը կազմեց 85)։ Մասնակիցները սովորաբար ընտրվում են ազգային մրցույթների արդյունքում։ == Մրցույթի կառուցվածքը == Մրցույթի յուրաքանչյուր օր մասնակիցներին սովորաբար առաջարկվում է լուծել երեք ([[2009]]-[[2010]] թվականներին՝ չորս) խնդիր հինգ ժամվա ընթացքում։ Յուրաքանչյուր մասնակից լուծում է խնդիրները ինքնուրույն, օգտվելով մի համակարգչից։ Խստիվ արգելվում է մեկ այլ մասնակցի հետ շփումը, ուսումնական դասագրքերից օգտվելը և այլն։ Սովորաբար խնդիրները լուծելու համար անհրաժեշտ է գրել ծրագիր C, [[C++]] կամ [[Pascal]] լեզուներով և այն ուղարկել մինչև մրցույթի հինգերորդ ժամի լրանալը։ Մրցույթից հետո ծրագիրը գնահատվում է այն գաղտնի թեստերով (սովորաբար՝ 10-20 թեստեր) անցկացնելու արդյունքում։ Մասնակիցը ստանում է միավորներ յուրաքանչյուր ճիշտ լուծված թեստի համար, պայմանով, որ ծրագրի աշխատանքի ժամանակը և նրա կողմից օգտագործված [[հիշողության ծավալ]]ը տեղավորվում է խնդրի լուծման պայմանների մեջ նշված սահմանափակումներին։ Երբեմն անհրաժեշտություն է լինում մասնակիցներին շփվելու գաղտնի գրադարանի հետ։ Այն հնարավորություն է տալիս ստեղծել խնդիրներ ոչֆիկսված մուտքային տվյալներով, որոնք կախված են մասնակցի ծրագրի ռեակցիայից, օրինակ, խաղերի դեպքում։ Կան նաև խնդիրներ բաց մուտքային տվյալներով, այսինքն, մրցույթի սկզբում մասնակցին տրվում են թեստեր, որոնց պատասխանները նա պետք է ուղարկի խնդիրը լուծող ծրագրի հետ միասին։ Այսպիսով, մասնակիցը կարող է ընտրել. լուծել խնդիրը ձեռքով, գրել ծրագիր, որը կլուծի նրա փոխարեն, կամ կհամատեղի այդ երկու մեթոդները։ Երկու օրերի արդյունքում յուրաքանչյուր մասնակցի ստացված միավորները գումարվում են առանձին-առանձին։ Պարգևատրման արարողության ժամանակ մասնակիցները պարգևատրվում են ըստ վարկանիշի, որը ձևավորվում է հավաքված միավորների գումարի հիման վրա։ Մասնակիցների 50%-ից ոչ ավելին պարգևատրվում է մեդալներով այնպես, որ ''[[ոսկի]]:[[արծաթ]]:[[բրոնզ]]:[[մեդալ|առանց մեդալի]]'' հարաբերակցությունը կազմի մոտավորապես ''1:2:3:6''-ի (այսինքն, մասնակիցների 1/12-րդ մասը ստանում է ոսկե մեդալներ)։ == Անցած օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' | '''Անցկացման ժամանակը''' | '''Օլիմպիադայի կայքը''' | '''Մասնակիցների թիվը''' | '''Մասնակից երկրների թիվը''' |- | [[2022]] | [[Ջոկյակարտա]] | {{Դրոշավորում|Ինդոնեզիա}} | [[օգոստոսի 7]]—[[օգոստոսի 15]], [[2022]] | [https://ioi2022.id/] | align="center" | 353 | align="center" | 90 |- | [[2021]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[հուլիսի 19]]—[[հուլիսի 25]], [[2021]] | [https://ioi2021.sg/] | align="center" | 355 | align="center" | 88 |- | [[2020]] | [[Սինգապուր]] | {{Դրոշավորում|Սինգապուր}} | [[Սեպտեմբերի 13]]—[[սեպտեմբերի 23]], [[2020]] | [https://ioi2020.sg/] | align="center" | 346 | align="center" | 87 |- | [[2019]] | [[Բրատիսլավա]] | {{Դրոշավորում|Սլովակիա}} | [[Հուլիսի 23]]—[[Հուլիսի 29]], [[2019]] | [https://ceoi.sk/] | align="center" | 55 | align="center" | 14 |- | [[2018]] | [[Ցուկուբա]] | {{Դրոշավորում|Ճապոնիա}} | [[Սեպտեմբերի 1]]—[[Սեպտեմբերի 8]], [[2018]] | [http://ioi2018.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307151213/http://ioi2018.org/ |date=2018-03-07 }} | align="center" | --- | align="center" | -- |- | [[2017]] | [[Թեհրան]] | {{flagicon|Iran}} [[Իրան]] | [[Հուլիսի 28]]—[[Օգոստոսի 4]], [[2017]] | [http://ioi2017.org/] | align="center" | 304 | align="center" | 82 |- | [[2016]] | [[Կազան]] | {{flagicon|Russia}} [[Ռուսաստան]] | [[Օգոստոսի 12]]—[[Օգոստոսի 19|19]], [[2016]] | [http://ioi2016.ru/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160211185940/http://ioi2016.ru/ |date=2016-02-11 }} | align="center" | 320 | align="center" | 83 |- | [[2015]] | [[Ալմաթի]] | {{flagicon|Kazakhstan}} [[Ղազախստան]] | [[Հուլիսի 2]]—[[Օգոստոսի 2]], [[2015]] | [http://ioi2015.kz/] | align="center" |322 | align="center" |84 |- | [[2014]] | [[Թայվան]] | {{flagicon|Taiwan}} [[Թայվան]] | [[Հուլիսի 13]]—[[Հուլիսի 20|20]], [[2014]] | [http://www.ioi2014.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121001155553/http://ioi2014.org/ |date=2012-10-01 }} | align="center" |311 | align="center" |81 |- | [[2013]] | [[Բրիսբեն]] | {{flagicon|Australia}} [[Ավստրալիա]] | [[Հուլիսի 6]]—[[Հուլիսի 13|13]], [[2013]] | [http://www.ioi2013.org/] | align="center" |299 | align="center" |77 |- | [[2012]] | [[Սիրմիոնե]] | {{flagicon|Italy}} [[Իտալիա]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2012]] | [http://www.ioi2012.org/] | align="center" |310 | align="center" |81 |- | [[2011]] | [[Պատտայա]] | {{flagicon|Thailand}} [[Թաիլանդ]] | [[Հուլիսի 22]]—[[Հուլիսի 29]], [[2011]] | [http://www.ioi2011.or.th/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100904044842/http://www.ioi2011.or.th/ |date=2010-09-04 }} | align="center" |303 | align="center" |78 |- | [[2010]] | [[Վատերլո]] | {{flagicon|Canada}} [[Կանադա]] | [[Օգոստոսի 14]]—[[Օգոստոսի 21|21]], [[2010]] | [http://www.ioi2010.org/] | align="center" |297 | align="center" |80 |- | [[2009]] | [[Պլովդիվ]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Օգոստոսի 8]]—[[Օգոստոսի 15|15]], [[2009]] | [http://www.ioi2009.org/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100304221049/http://www.ioi2009.org/ |date=2010-03-04 }} | align="center" |301 | align="center" |78 |- | [[2008]] | [[Կահիրե]] | {{flagicon|Egypt}} [[Եգիպտոս]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2008]] | — | align="center" |283 | align="center" |78 |- | [[2007]] | [[Զագրեբ]] | {{flagicon|Croatia}} [[Խորվաթիա]] | [[Օգոստոսի 15]]—[[Օգոստոսի 22|22]], [[2007]] | [http://www.hsin.hr/ioi2007/] | align="center" |285 | align="center" |77 |- | [[2006]] | [[Մերիդա]] թ-կ | {{flagicon|Mexico}} [[Մեքսիկա]] | [[Օգոստոսի 13]]—[[Օգոստոսի 20|20]], [[2006]] | <!--[http://www.ioi2006.org/] Ссылка битая.--> | align="center" |282 | align="center" |74 |- | [[2005]] | [[Նոր Սոնչ]] | {{flagicon|Poland}} [[Լեհաստան]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2005]] | [http://www.ioi2005.pl/] | align="center" |276 | align="center" |72 |- | [[2004]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Սեպտեմբերի 11]]—[[Սեպտեմբերի 18|18]], [[2004]] | [http://www.ioi2004.org/] | align="center" |291 | align="center" |76 |- | [[2003]] | [[Վիսկոնսիի նահանգ]] | {{flagicon|USA}} [[ԱՄՆ]] | [[Օգոստոսի 16]]—[[Օգոստոսի 23|23]], [[2003]] | [http://www.ioinformatics.org/ioi2003/] | align="center" |265 | align="center" |69 |- | [[2002]] | [[Յոնի-սի]] | {{flagicon|South Korea}} [[Կորեայի Հանրապետություն]] | [[Օգոստոսի 18]]—[[Օգոստոսի 25|25]], [[2002]] | [http://www.ioi2002.or.kr/] | align="center" |276 | align="center" |78 |- | [[2001]] | [[Տամպերե]] | {{flagicon|Finland}} [[Ֆինլանդիա]] | [[Հուլիսի 14]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[2001]] | [http://www.ioi2001.edu.fi/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070405091600/http://www.ioi2001.edu.fi/ |date=2007-04-05 }} | align="center" |272 | align="center" |74 |- | [[2000]] | [[Պեկին]] | {{flagicon|the People's Republic of China}} [[Չինաստան]] | [[Սեպտեմբերի 23]]—[[Սեպտեմբերի 30|30]], [[2000]] | [http://www.ioi2000.org.cn/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111101015833/http://www.ioi2000.org.cn/ |date=2011-11-01 }} | align="center" |278 | align="center" |72 |- | [[1999]] | [[Անթալիա]] | {{flagicon|Turkey}} [[Թուրքիա]] | [[Հոկտեմբերի 9]]—[[Հոկտեմբերի 16|16]], [[1999]] | [http://www.ioi99.org.tr/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010516022837/http://www.ioi99.org.tr/ |date=2001-05-16 }} | align="center" |253 | align="center" |65 |- | [[1998]] | [[Սետուբալ]] | {{flagicon|Portugal}} [[Պորտուգալիա]] | [[Սեպտեմբերի 5]]—[[Սեպտեմբերի 12|12]], [[1998]] | — | align="center" |241 | align="center" |68 |- | [[1997]] | [[Քեյփթաուն]] | {{flagicon|South Africa}} [[ՀԱՀ]] | [[Նոյեմբերի 30]] — [[Դեկտեմբերի 7]], [[1997]] | — | align="center" |221 | align="center" |63 |- | [[1996]] | [[Վեսպրեմ]] | {{flagicon|Hungary}} [[Հունգարիա]] | [[Հուլիսի 25]] — [[Օգոստոսի 2]], [[1996]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ioi96/results.html] | align="center" |220 | align="center" |57 |- | [[1995]] | [[Էյնդհովեն]] | {{flagicon|the Netherlands}} [[Հոլանդիա]] | [[Հուլիսի 26]] — [[Օգոստոսի 3]], [[1995]] | [http://olympiads.win.tue.nl/ioi95/] | align="center" |210 | align="center" |51 |- | [[1994]] | [[Խանինգե]] | {{flagicon|Sweden}} [[Շվեդիա]] | [[Հուլիսի 3]]—[[Հուլիսի 10|10]], [[1994]] | — | align="center" |189 | align="center" |49 |- | [[1993]] | [[Մենդոսա]] | {{flagicon|Argentina}} [[Արգենտինա]] | [[Հոկտեմբերի 16]]—[[Հոկտեմբերի 25|25]], [[1993]] | [http://www.ioi.org.ar/mendoza/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040105002728/http://www.ioi.org.ar/mendoza/ |date=2004-01-05 }} | align="center" |155 | align="center" |43 |- | [[1992]] | [[Բոնն]] | {{flagicon|Germany}} [[Գերմանիա]] | [[Հուլիսի 11]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1992]] | — | align="center" |171 | align="center" |51 |- | [[1991]] | [[Աթենք]] | {{flagicon|Greece}} [[Հունաստան]] | [[Մայիսի 19]]—[[Մայիսի 25|25]], [[1991]] | — | align="center" |69 | align="center" |23 |- | [[1990]] | [[Մինսկ]] | {{flagicon|USSR}} [[ԽՍՀՄ]] | [[Հուլիսի 15]]—[[Հուլիսի 21|21]], [[1990]] | — | align="center" |100 | align="center" |25 |- | [[1989]] | [[Պրավեց]] | {{flagicon|Bulgaria}} [[Բուլղարիա]] | [[Մայիսի 16]]—[[Մայիսի 19|19]], [[1989]] | — | align="center" |46 | align="center" |13 |} == Առաջիկա օլիմպիադաները == {| class="wikitable" border=1 | '''Տարի''' | '''Վայրը''' | '''Երկիրը''' |- | [[2023]] | [[Սեգեդ]] | {{Դրոշավորում|[[Հունգարիա]] |} == Հայաստանի մասնակիցների արդյունքներն ԻՄՕ-ում == [[Հայաստան]]ը առաջին անգամ մասնակցել է ԻՄՕ-ում [[1996]] թվականին։ Հայաստանյան թիմերը արժանացել են 1 ոսկե, 7 արծաթե և 31 բրոնզե մեդալների /չեն մասնակցել [[1997]] թվականին/։ {| class="wikitable" |- ! Տարի ! Մասնակից ! Կրթօջախ ! Մրցանակներ ! Ղեկավար ! Գիտական ղեկավար |- | rowspan="4" | [[2022]] || Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Մուրադյան Լևոն |- | Գևորգյան Գագիկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Սամվել || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Պետրոսյան Համլետ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | rowspan="4" | [[2021]] || Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Մուրադյան Լևոն |- | Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Խաչատրյան Աննա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2020]] || Կոստանյան Էմիլ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| || |- | Խալաթյան Արայի || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | rowspan="4" | [[2019]] || Անդրեասյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || Անդրեասյան Արմեն |- | Վարդանյան Վարդան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| || |- | Մարգարյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2018]] || Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ադամյան Ալեն || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Աբելյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2017]] || Գալստյան Խաժակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Միքաելյան Համլետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մարտիրոսյան Վահան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մաղաքյան Գագիկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2016]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Համբարձումյան Կարեն, Հարությունյան Հրայր |- | Մուրադյան Լևոն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մաթևոսյան Աշոտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Մկրտումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2015]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Գևորգյան Ալբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Մարտին Միրաքյան || [[Այբ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2014]] || Շահինյան Մուշեղ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}} || || |- | Գալստյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայրապետյան Սպարիկ || [[Այբ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | rowspan="4" | [[2013]] || Սահակյան Ալբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Համբարձումյան Կարեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մինասյան Էդգար || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2012]] || Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հարությունյան Հրայր || Գորիսի թիվ 4 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2011]] || Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սարիբեկյան Հայկ |- | Դավթյան Ռոբերտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Մամիկոնյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2010]] || Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Վարդանյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Գրիգորյան Էդուարդ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2009]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Արմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Հայկազյան Լևոն |- | Սուքիասյան Միքայել || թիվ 67 դպրոց ||{{Բրմաթ}} || || |- | Տեփանյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Չատրչյան Ալեքսանդր || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2008]] || Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Փիլիպոսյան Էդուարդ |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հակոբյան Տիգրան || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Բլրցյան Հայկ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | rowspan="4" | [[2007]] || Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Արմաթ}}|| Դումանյան Վահրամ || Անդրեասյան Արմեն |- | Կարապետյան Մարտուն || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Սարիբեկյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2006]] || Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Գասպարյան Կիրակոս |- | Շատախցյան Արամ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Նալբանդյան Վահագն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Կոստանդյան Կարապետ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2005]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Ոսմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Մնացականյան Արմեն || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || || |- | Ծիրունյան Արմեն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || թիվ 129 դպրոց || || || |- | rowspan="4" | [[2004]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Ասլամազյան Գևորգ |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Սողոմոնյան Մկրտիչ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Գուլյան Վահե || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || || || |- | rowspan="4" | [[2003]] || Մուսոյան Վահե || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}}|| Անդրեասյան Արմեն || Սողոյան Սպարտակ |- | Գևորգյան Սարգիս || [[Քվանտ վարժարան]] ||{{Բրմաթ}} || || |- | Հայոցյան Հայկ || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | Հայկազյան Լևոն || [[Ֆոտոն վարժարան]] || || || |- | rowspan="2" | [[2002]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]||{{Բրմաթ}}|| Փիլիպոսյան Տիգրան || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || || || |- | rowspan="4" | [[2001]] || Հայկազյան Դավիթ || [[Ֆոտոն վարժարան]]|| || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Փիլիպոսյան Տիգրան |- | Հակոբյան Ռուբեն || [[ՀԱՊՀ Երևանի ավագ դպրոց|ՀԱՊՀ ա/դ]] || |- | Սիմոնյան Վահան || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[2000]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Բեկետովսկի Արեգ || [[Քվանտ վարժարան]] || |- | Բելլույան Մինաս || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1999]] || Հարությունյան Դավիթ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Մկրտչյան Սևակ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1998]] || Պողոսյան Սամվել || [[Քվանտ վարժարան]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Կոշտոյան Արտակ || [[Ֆոտոն վարժարան]] || |- | Գյուրջյան Սևադա || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Գեոլեցյան Գրիգոր || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | rowspan="4" | [[1996]] || Հայրապետյան Աշոտ || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || || rowspan="4" | Եղիազարյան Վլադիմիր || rowspan="4" | Աբրահամյան Արտաշես |- | Հայրապետյան Արա || [[Ֆիզմաթ դպրոց]] || |- | Պողոսյան Վահագն || [[Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան]] || |- | Պետրոսյան Սահակ || թիվ 132 դպրոց || |} ==Պատկերասրահ== <gallery mode="packed" widths="155" heights="155"> Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 01.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:Ինֆորմատիկայի 33-րդ միջազգային օլիմպիադա 02.jpg | ԻՄՕ, [[2021]] թվական - [[Սինգապուր]], [[Սինգապուր]] Image:IMO-2017-01.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IMO-2017-02.jpg | ԻՄՕ, [[2017]] թվական - [[Թեհրան]], [[Իրան]] Image:IOI-2014-01.JPG | ԻՄՕ, [[2014]] թվական - [[Թայվան]] Image:IOI-2013-01.JPG | ԻՄՕ, [[2013]] թվական - [[Բրիսբեն]], [[Ավստրալիա]] Image:IOI-2012-01.JPG | ԻՄՕ, [[2012]] թվական - [[Սիրմիոնե]], [[Իտալիա]] Image:IOI-2011-01.JPG | ԻՄՕ, [[2011]] թվական - [[Պատտայա]], [[Թաիլանդ]] Image:IOI-2010-01.JPG | ԻՄՕ, [[2010]] թվական - [[Վատերլո]], [[Կանադա]] Image:IOI-2009-01.JPG | ԻՄՕ, [[2009]] թվական - [[Պլովդիվ]], [[Բուլղարիա]] </gallery> == Արտաքին հղումներ == * [https://olymp.am Դպրոցականների առարկայական օլիմպիադաներ] * [http://www.ioinformatics.org/ ԻՄՕ-ի միջազգային կոմիտեի կայքը] * [http://olympiads.win.tue.nl/ioi/ ԻՄՕ-ի քարտուղարության կայքը] * [http://www.ioiforum.org/ Օլիմպիադայի նախկին ֆորումը] (փակվել էր և հետագայում բացվեց որպես զուտ չինական ֆորում ծրագրավորումից) * [http://www.tobias-thierer.de/olympiads-photos.html Լուսանկարներ] մի շարք անցած օլիմպիադաներից {{Միջազգային առարկայական օլիմպիադաներ}} [[Կատեգորիա:Առարկայական օլիմպիադաներ]] [[Կատեգորիա:Օլիմպիադաներ ըստ առարկաների]] ot08phtq9an3xulrt784oa0whwhj3ab Բուբիո 0 514537 8495939 8186470 2022-08-26T16:17:45Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = կոմունա | հայերեն անվանում = Բուբիո | բնօրինակ անվանում =Bubbio | ենթարկում = | երկիր = Իտալիա | պատկեր =Bubbio panorama.jpg | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N|lat_deg = 44|lat_min =39|lat_sec =52 |lon_dir = E|lon_deg = 8|lon_min = 17|lon_sec =46 |CoordAddon = |CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 280 | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Պիեմոնտ | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Գավառ | շրջան = Աստի (գավառ){{!}}Աստի | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 16 | կենտրոնի բարձրություն = 224 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 898 | մարդահամարի թվական = [[2008]] | խտություն = 57 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = | հեռախոսային կոդ = 0144 | փոստային ինդեքս = 14040 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = ISTAT 05011 | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} '''Բուբիո''' ({{lang-it|Bubbio}}), կոմունա [[Իտալիա]]յի [[Պիեմոնտ]] մարզի [[Աստի (գավառ)|Աստի]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web|url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: Asti)|date=|accessdate=2017 հուլիսի 15|archive-date=2019-03-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|dead-url=yes}}</ref>։ Բնակչությունը կազմում է 898 [[մարդ]] ([[2008]])։ Բնակչության խտությունը՝ 57 մարդ/կմ²։ Տարածքը կազմում է 16 կմ²։ Փոստային ինդեքս՝ 14051։ Հեռախոսային կոդ՝ 0144։ Բնակչության հովանավորն է Սուրբ Սիմոնե իլ Կանանեոն։ Տոնը նշվում է [[հոկտեմբերի 28]]-ին։ == Ժողովրդագրություն == Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.6,0.8,0.6) ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:2000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:500 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:100 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1861 text:1861 bar:1871 text:1871 bar:1881 text:1881 bar:1901 text:1901 bar:1911 text:1911 bar:1921 text:1921 bar:1931 text:1931 bar:1936 text:1936 bar:1951 text:1951 bar:1961 text:1961 bar:1971 text:1971 bar:1981 text:1981 bar:1991 text:1991 bar:2001 text:2001 bar:2011 text:2011 PlotData= color:barra width:20 align:left bar:1861 from:0 till: 1455 bar:1871 from:0 till: 1624 bar:1881 from:0 till: 1611 bar:1901 from:0 till: 1809 bar:1911 from:0 till: 1804 bar:1921 from:0 till: 1765 bar:1931 from:0 till: 1651 bar:1936 from:0 till: 1584 bar:1951 from:0 till: 1449 bar:1961 from:0 till: 1206 bar:1971 from:0 till: 1024 bar:1981 from:0 till: 1039 bar:1991 from:0 till: 936 bar:2001 from:0 till: 935 bar:2011 from:0 till: 912 PlotData= bar:1861 at: 1455 fontsize:S text: 1455 shift:(-8,5) bar:1871 at: 1624 fontsize:S text: 1624 shift:(-10,5) bar:1881 at: 1611 fontsize:S text: 1611 shift:(-10,5) bar:1901 at: 1809 fontsize:S text: 1809 shift:(-10,5) bar:1911 at: 1804 fontsize:S text: 1804 shift:(-10,5) bar:1921 at: 1765 fontsize:S text: 1765 shift:(-10,5) bar:1931 at: 1651 fontsize:S text: 1651 shift:(-10,5) bar:1936 at: 1584 fontsize:S text: 1584 shift:(-10,5) bar:1951 at: 1449 fontsize:S text: 1449 shift:(-10,5) bar:1961 at: 1206 fontsize:S text: 1206 shift:(-10,5) bar:1971 at: 1024 fontsize:S text: 1024 shift:(-10,5) bar:1981 at: 1039 fontsize:S text: 1039 shift:(-10,5) bar:1991 at: 936 fontsize:S text: 936 shift:(-10,5) bar:2001 at: 935 fontsize:S text: 935 shift:(-10,5) bar:2011 at: 912 fontsize:S text: 912 shift:(-10,5) TextData= fontsize:S pos:(20,20) text:Ըստ ISTAT-ի տվյալների </timeline> == Համայնքի վարչակազմ == * Հեռախոս։ 0144 8114 * Էլեկտրոնային փոստ։ bubbio@reteunitaria.piemonte.it * Պաշտոնական էջ։ http://www.comune.bubbio.at.it == Արտաքին հղումներ == * [http://www.comune.bubbio.at.it Պաշտոնական էջ {{ref-it}}] * [http://www.istat.it/ Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ {{ref-it}}] * http://www.istat.it/english/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091207102304/http://www.istat.it/english/ |date=2009-12-07 }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Աստիի գավառ}} 6vob8yoz5xd9nciascnn6eyeuu28c0w Վահան Հովհաննիսյան (այլ կիրառումներ) 0 519219 8496038 2710474 2022-08-26T21:58:38Z Xelgen 152 wikitext text/x-wiki '''Վահան Հովհաննիսյան''' անուն-ազգանունը կարող է վերաբերել հետևյալ անձանց. * [[Վահան Հովհաննիսյան (գրող)]] * [[Վահան Հովհաննիսյան (հոգեբույժ)]] * [[Վահան Հովհաննեսյան|Վահան Հովհաննեսյան (քաղաքական գործիչ)]] {{բազմիմաստություն}} npyjpuw2yin0w9pzy40p0svtxdfdxqh Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում 0 522906 8496036 8494552 2022-08-26T21:46:12Z Xelgen 152 Պատկերի չափսը ֆիքսում ենք միայն խիստ, տեխնիկական անհրաժեշտության դեպքում։ Այլապես այն թողնում ենք յուրաքանանչյուր ընթերցողի նախասիրությանը և էկրանի/տառատեսակի չափսերին։ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ահաբեկչական գործողություն | նկարագրում = Փոքրիկ Սերյոժայի հիշատակին մոմավառություն [[Երևանի Ազատության հրապարակ]]ում, 20.01.2015 թ. | զենք = ԱԿ-74 ինքնաձիգ, սվին դանակ | գրոհի միջոց = Զանգվածային սպանդ, կրակահերթ | գրոհի վայր = Քաղաք Գյումրի, Մյասնիկյան 188 հասցե, Ավետիսյանների բնակարան | գրոհի նպատակ = պարզված չէ | զոհվածներ = 7 (6 հոգի տեղում, 1 մահացել է մեկ շաբաթ անց) | ահաբեկիչների քանակ = 1 (պաշտոնական) | կասկածյալ = Վալերի Պերմյակով }} '''Ավետիսյանների ընտանիքի սպանություն Գյումրիում''', զանգվածային սպանություն, որը տեղի է ունեցել [[2015]] թվականի [[հունվարի 12]]-ին [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Շիրակի մարզ|Շիրակի մարզի]] [[Գյումրի]] քաղաքի Մյասնիկյան 188 հասցեում<ref>[http://www.armversion.am/2015/01/12/%D5%A4%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6-%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6-%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D5%AC-4/ Դաժան սպանություն Գյումրիում. Հայկական վարկած]</ref><ref>[https://www.aravot.am/2015/01/12/531211/ Սպանության մասին Առավոտի կայքում]</ref><ref>[http://galatv.am/hy/news/tap-us-zinvorakany-yumrium-spanel-e-yntaniqi-6-andamnerin/ Գյումրիում սպանել են ընտանիքի 6 անդամներին]</ref><ref name="armenpress.am Պերմյակովի դատավիճռ"/>։ Գյումրու բնակիչներ Ավետիսյանների ընտանիքի բոլոր 7 անդամները սպանվել են Գյումրիում տեղակայված [[Ռուսաստանի զինված ուժեր|Ռուսաստանի զինված ուժերի]] [[Ռուսական 102-րդ ռազմաբազա|102-րդ ռազմաբազայի]] ժամկետային զինծառայող [[Վալերի Պերմյակով|Վալերի Պերմյակովի]] կողմից<ref>[https://armenpress.am/arm/news/790050/hh-um-rd-despanatuny-sgum-e-hay-zhoxovrdi-het-miasin.html Արմենպրեսի արձագանքը իրադարձությանը:]</ref><ref name="armenpress.am Պերմյակովի դատավիճռ"/>։ Սպանությունների համար Վալերի Պերմյակովը Հայաստանի Հանրապետության դատարանի կողմից դատապարտվել է ցմահ ազատազրկման, իսկ Ռուսաստանի Դաշնության դատարանի կողմից՝ 10 տարվա ազատազրկման և պատիժը կրելու նպատակով տեղափոխվել Ռուսաստանի Դաշնություն<ref name="armenpress.am Պերմյակովի դատավիճռ">[https://armenpress.am/arm/news/857881/valeriiy-permyakov-prigovoren-k-pozhiznennomu-zaklyucheniyu.html ''«Վալերի Պերմյակովը դատապարտվեց ցմահ ազատազրկման»'' հոդված armenpress.am կայքում,] [https://web.archive.org/web/20220821183610/https://armenpress.am/arm/news/857881/valeriiy-permyakov-prigovoren-k-pozhiznennomu-zaklyucheniyu.html ''(արխիվացված 21.08.2022թ.)'']:</ref>։ Ավետիսյանների ընտանիքի սպանությունը մեծ վրդովմունք ու հակառուսական տրամադրություններ է ստեղծել Հայաստանում, տեղի են ունեցել քաղաքացիական հուզումներ, ոստիկանական ուժերի հետ բախումներ, այդ թվում՝ Գյումրիում տեղակայված ռուսական ռազմաբազայի մուտքի մոտ և Գյումրիում գտնվող Ռուսաստանի Դաշնության հյուպատոսության մոտ։ Քաղաքացիական հուզումներ են տեղի ունեցել նաև Հայաստանի այլ վայրերում<ref name="1in.am ցույց ՌԴ հյուպատոսության դիմաց"/><ref name="news.am երթով դեպի ռուսական ռազմաբազա"/><ref name="1in.am ցույց Երևանում"/>։ == Դեպքերի ընթացք == 2015 թվականի հունվարի 12-ին՝ ժամը 6։20-ին, Ավետիսյանների ընտանիքի տան հարևանությամբ բնակվող բնակիչը պայթյուն կամ կրակոց է լսել, ինչպես նաև երեխայի լաց, մտածել է թե թեթև երկրաշարժ է<ref>[https://armlur.am/289371/ Գյումրիի դաժան սպանությունից]</ref>։ ժամը 10-ի կողմերը, հարևանուհու դուստրը նկատել է, որ Ավետիսյանների տան դուռը բաց է, իսկ պատուհանները՝ ջարդված։ Մտնելով ներս՝ տեսել է, որ ընտանիքի 6 անդամները գնդակահարված են, իսկ վեց ամսական երեխան՝ վիրավորված։ Վերջինին տարել են հիվանդանոց<ref name="Ժամ">[https://168.am/2015/01/12/443272.html Գյումրիում տեղի ունեցած դաժան սպանության դեպքից]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.tert.am/am/news/2015/01/12/Gyumri-new-details/1556512 |title=Նոր մանրամասներ Գյումրիում տեղի ունեցած սպանությունից |accessdate=2015-01-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304125743/http://www.tert.am/am/news/2015/01/12/Gyumri-new-details/1556512 |dead-url=yes }}</ref>։ Հայաստանի Հանրապետության քննչական կոմիտեն հայտնում է, որ դեպքի վայրի զննությամբ հայտնաբերվել են 5.45 մմ տրամաչափի պարկուճներ, 1 պահունակ՝ փամփուշտներով, զինվորական կոշիկներ, որոնց վրա գրված է եղել Պերմյակով ազգանունը<ref>[http://norlur.am/?p=110344 Լուսանկարներ Գյումրիում տեղի ունեցած սպանության դեպքի վայրից]</ref>։ Հանցագործությունը կատարվել է վաղ առավոտյան, երբ բոլորը անկողնում են եղել։ Շարժառիթները պարզ չեն, տեսանելի վայրում դրված ոսկեղենը մնացել է<ref name="Ռ" />։ Իրավապահ մարմինները կարճ ժամանակ անց պարզել են ենթադրյալ հանցագործի ինքնությունը, ով հանդիսանում էր Գյումրիում տեղակայված ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի ժամկետային զինծառայող Վալերի Պավելի Պերմյակովը։ Նա, վերցնելով իրեն ամրագրված զենքը՝ [[Կալաշնիկովի ինքնաձիգ|ԱԿ-74 ինքնաձիգը]]<ref name="Ռ" />, փախել է պահակակետից։ Ռուսական կողմի որոնումները արդյունք չեն տվել<ref name="gazeta">[http://www.gazeta.ru/social/news/2015/01/12/n_6816445.shtml#comments_form На место массового убийства в Армении направлена комиссия российского Минобороны] {{ref-ru}}</ref>։ Պերմյակովը հանցանքի վայրում զգեստափոխվել է, հանել զինվորական համազգեստը, հագել քաղաքացիական հագուստ և հեռացել։ Դեպքի վայրում հայտնաբերվել է 21 կրակված պարկուճ, ԱԿ-74 մակնիշի 1 ինքնաձիգ, սվին-դանակ, 1 ամբողջությամբ լիցքավորված՝ շուրջ 30 փամփուշտով փամփշտակալ և մեկ փամփշտակալ, որի մեջ մնացել է միայն 1 փամփուշտ<ref name="Ա">[https://armenpress.am/arm/news/790057/pokhostikanapety-manramasner-e-nerkayacrel-gyumrium.html Փոխոստիկանապետը մանրամասներ է ներկայացրել]</ref>։ Ավելի ուշ քաղաքացիները հայտնել են, որ Պերմյակովին տեսել են Ալեք Մանուկյան կամրջի տակ գտնվող սեփական տներից մեկի տանիքին<ref>{{Cite web |url=http://www.tert.am/am/news/2015/01/12/gyumri/1556759 |title=Գյումրիի սպանությունների մեջ կասկածվողին տեսել են տներից մեկի տանիքին. տարածքը խուզարկվում է |accessdate=2015-01-12 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304123115/http://www.tert.am/am/news/2015/01/12/gyumri/1556759 |dead-url=yes }}</ref>։ Շիրակի մարզի դատախազ Րաֆֆի Ասլանյանը հայտնում է, որ հունվարի 12-ի լույս 13-ի գիշերը Շիրակի մարզի [[Բայանդուր]] գյուղի մոտակայքում ռուս սահմանապահների կողմից հայտնաբերվել է Վալերի Պերմյակովը։ Ըստ տեղեկությունների՝ նա փորձել է հատել հայ-թուրքական սահմանը<ref>[http://galatv.am/hy/news/panutyan-mej-kaskacvogh-zincarayoghy-haytnabervel-e-dataxaz/ Սպանության մեջ կասկածվող զինծառայողը հայտնաբերվել է. ՇՄ դատախազ]</ref><ref>{{Cite web |url=http://mitk.am/2015/01/13/%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80-%D5%B1%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81-%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD/ |title=Մանրամասներ ձերբակալությունից. Ռուս զինվորը կտրել է սահմանի փշալարերը |accessdate=2015-01-12 |archive-date=2015-01-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150113132517/http://mitk.am/2015/01/13/%d5%b4%d5%a1%d5%b6%d6%80%d5%a1%d5%b4%d5%a1%d5%bd%d5%b6%d5%a5%d6%80-%d5%b1%d5%a5%d6%80%d5%a2%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%ac%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82%d5%b6%d5%ab%d6%81-%d5%bc%d5%b8%d6%82%d5%bd/ |dead-url=yes }}</ref>։ Հայաստանի Հանրապետության քննչական կոմիտեի մամուլի պատասխանատու Սոնա Տռուզյանը հունվարի 13-ին հայտնում է, որ Պերմյակովն ընդունել է մեղքը, հայտնել, որ Գյումրիում տեղի ունեցած արարքն ինքն է կատարել։ Տռուզյանը հայտնում է, որ Պերմյակովին հայտնաբերել են ռուս սահմանապահները հայ-թուրքական շփման գիծն անցնելու փորձ կատարելիս, որից հետո տեղափոխվել է ռուսական զորամաս, որտեղ նրան հարցաքննել են Ռուսաստանի Դաշնության քննչական կոմիտեի ներկայացուցիչները, ինչպես նաև Հայաստանի քննչական կոմիտեի նախագահի տեղակալ Վահագն Հարությունյանը, ում մասնակցությամբ է տեղի ունեցել Պեմյակովի հարցաքննությունը<ref>[http://newsline.am/am/news/view/3789.html Վալերի Պերմյակովն ընդունել է, որ ինքն է կատարել Գյումրիում ընտանիքի վեց անդամների սպանությունը]{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ Հունվարի 14-ին Գյումրիում<ref name="1in.am ցույց ՌԴ հյուպատոսության դիմաց">[https://www.1in.am/1524132.html Բողոքի ցույց Գյումրիում ՌԴ հյուպատոսարանի շենքի դիմաց]</ref><ref name="news.am երթով դեպի ռուսական ռազմաբազա">[https://news.am/arm/news/247742.html Հազարավոր քաղաքացիներ Գյումրիում երթով շարժվել են դեպի ռուսական բազա (ֆոտո)]</ref> և Երևանում<ref name="1in.am ցույց Երևանում">[https://www.1in.am/1524266.html «Ամոթ», «պուտինկաներ». բողոքի ցույց նախագահական նստավայրի դիմաց]</ref> տեղի են ունենում զանգվածային բողոքի ցույցեր, որոնց հիմնական պահանջն է եղել սպանության մեջ մեղադրվող Պերմյակովին Ռուսաստանին չհանձնելը։ Նույն օրը Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազ [[Գևորգ Կոստանյան]]ը հայտարարում է, որ մեղադրվողը քրեական պատասխանատվության կենթարկվի Հայաստանում<ref>[https://www.1in.am/1524122.html Պերմյակովը քրեական պատասխանատվության կենթարկվի Հայաստանում. Գլխավոր դատախազ]</ref>։ === Հասարակական արձագանք === [[Պատկեր:Gyumri Jan 15, 2015 police protesters.png|մինի|Բախումներ բնակչության և ոստիկանական ուժերի միջև Գյումրիում, 15.01.2015 թ.]] Հունվարի 15-ին հարյուրավոր ցուցարարներ հավաքվում են Գյումրիում գտնվող Շիրակի մարզի գլխավոր դատախազության շենքի դիմաց և հանդիպում են պահանջում Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազ Գևորգ Կոստանյանի հետ, որին հաջորդում են բանակցությունները։ Կոստանյանի և ցուցարարների բանակցություններին մասնակցում են նաև պատգամավոր [[Զարուհի Փոստանջյան]]ը, [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ Առաքելական եկեղեցու]] [[Շիրակի թեմ]]ի առաջնորդ՝ [[Միքայել Աջապահյան]]ը և մարզային դատախազ՝ [[Րաֆֆի Ասլանյան]]ը (ինչպես նաև Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ ՀԿ-ի նախագահ [[Լևոն Բարսեղյան (լրագրող)|Լևոն Բարսեղյանը]])։ Դատախազ Կոստանյանը պարտավորվում է նամակով դիմել Ռուսաստանի Դաշնության գլխավոր դատախազին, որպեսզի հանցագործին հանձնեն հայ իրավապահներին<ref>{{Cite web |url=http://www.tert.am/am/news/2015/01/15/Gevorg-kostanyan2/1560506 |title=Գևորգ Կոստանյանը կդիմի ՌԴ գլխավոր դատախազին, որպեսզի Գյումրու սպանության գործը հանձնվի ՀՀ իրավապահներին |accessdate=2015-01-15 |archive-date=2022-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220211190259/https://www.tert.am/am/news/2015/01/15/Gevorg-kostanyan2/1560506 |dead-url=yes }}</ref>։ Սակայն ցուցարարներին բանակցությունների արդյունքները չեն բավարարում և նրանց մի զգալի մասը շարժվում է դեպի Գյումրիում գտնվող Ռուսաստանի հյուպատոսություն։ Նրանց ճանապարհը փակում են ոստիկանական ստորաբաժանումները, ինչը հանգեցնում է ցուցարարների և իրավապահների միջև զանգվածային բախումների<ref>{{Cite web |url=http://www.tert.am/am/news/2015/01/15/gyumri/1560309 |title=Ցուցարարներ ՌԴ հյուպատոսարանից գնում են Շիրակի դատախազություն (ուղիղ) |accessdate=2015-01-15 |archive-date=2022-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220211190233/https://www.tert.am/am/news/2015/01/15/gyumri/1560309 |dead-url=yes }}</ref><ref>[http://hetq.am/arm/news/58131/gyumreci-cucararneri-ev-ostikanneri-mijev-bakhum-e-sksvel-kan-viravornerlracvox.html Գյումրեցի ցուցարարների և ոստիկանների միջև բախում է սկսվել. կան վիրավորներ (լրացվող)]</ref>։ Հանդարտվելու և ցույցը խաղաղ շարունակելու համար ցուցարարներին խնդրանքով դիմում ու համոզում են պատգամավորներ [[Մարտուն Գրիգորյան|Մարտուն Գրիգորյանը]], Զարուհի Փոստանջյանը և Շիրակի թեմի առաջնորդ Աջապահյանը։ Բախումների հետևանքով վիրավորվում են բազմաթիվ ցուցարարներ և ոստիկաններ<ref>[https://www.1in.am/1525118.html Գյումրիում վիրավորների թիվը հասավ 14-ի, որից 5-ը՝ ոստիկաններ. կա ծանր վիրավոր]</ref><ref>[https://www.aravot.am/2015/01/16/532797/ Գյումրու բժշկական կենտրոնում մնացին երկու վիրավոր ոստիկան, բերման ենթարկվածներն էլ ազատ արձակվեցին]</ref><ref>[https://www.1in.am/1525300.html 24 վիրավոր Գյումրիի բախումների արդյունքում. քաղաքի բժշկական կենտրոնի տնօրենը՝ վիրավորների վիճակի մասին (տեսաձայնագրություն)]</ref><ref>[https://www.azatutyun.am/a/26797645.html Երեկ Գյումրիում բուժօգնության է ստացել 28 մարդ]</ref>, 2 տասնյակից ավել անձ բերման է ենթարկվում<ref>{{Cite web |url=http://www.tert.am/am/news/2015/01/15/Ajapahyan-call/1560743 |title=Սա՞ էր մեր պահանջը. Շիրակի թեմի առաջնորդը ցուցարարներին ցրվելու կոչ արեց |accessdate=2015-01-15 |archive-date=2022-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220211190220/https://www.tert.am/am/news/2015/01/15/Ajapahyan-call/1560743 |dead-url=yes }}</ref>։ Բողոքի զանգվածային միջոցառումներ են տեղի ունենում նաև Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում<ref>[https://www.a1plus.am/1359917.html Ազատության հրապարակից քաղաքացիների բերման ենթարկեցին (տեսանյութ)]</ref><ref>[https://news.am/arm/news/247864.html Պատիժը Հայաստանում. բողոքի ակցիա նախագահական նստավայրի մոտ (ֆոտո)]</ref>։ Երեկոյան և գիշերային ժամերին Երևանի [[Երևանի Ազատության հրապարակ|Ազատության հրապարակից]] և հարակից տարածքներից ոստիկանական բաժիններ են բերման ենթարկվում տասնյակ քաղաքացիներ<ref>[https://news.am/arm/news/248022.html Գյումրիում երեկ բերման է ենթարկվել 21 անձ]</ref>։ Հետագայում բերման ենթարկվածները (այդ թվում՝ Գյումրիում) բաց են թողնվում, նրանց մի մասի նկատմամբ կազմվում են վարչական իրավախախտման մասին արձանագրություններ։ == Զոհեր == Տեղում սպանվել են<ref>{{cite web|url=http://www.police.am/news/view/%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A5%D5%B6-%D6%85%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BE-%D5%B0%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%B8%D6%81%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80.html|title=Իրականացվում են օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներ|publisher=ՀՀ Ոստիկանության կայք}}</ref>՝ * Սերյոժա Կարապետի Ավետիսյանը (1961 թ․ ծնված, ընտանիքի հայրը), * Հասմիկ Ռաֆիկի Ավետիսյանը (1959 թ․ ծնված, ընտանիքի մայրը), * Աիդա Սերյոժայի Ավետիսյանը (1979 թ․ ծնված, նրանց դուստրը), * Արմեն Սերյոժայի Ավետիսյանը (1981 թ․ ծնված, նրանց որդին), * Արաքս Անդրանիկի Ավետիսյանը (1990 թ․ ծնված, ընտանիքի հարսը), * Հասմիկ Արմենի Ավետիսյանը (2012 թ․ ծնված, նրանց 2 տարեկան թոռնիկը)։ Ընտանիքի յոթերորդ անդամը՝ վեց ամսական Սերյոժա Արմենի Ավետիսյանը, ծանր վիճակում տեղափոխվել էր հիվանդանոց<ref name="Ա2">[https://armenpress.am/arm/news/790007/haytni-en-gyumrium-katarvats-spanutyan-bolor-zoheri.html Հայտնի են Գյումրիում կատարված սպանության բոլոր զոհերի անունները]</ref>, վիրահատվել, սակայն հունվարի 19-ին մահացել հիվանդանոցում (ժամը 17։02-ին երեխայի մոտ արձանագրվել է կենսաբանական մահ)<ref>[https://news.am/arm/news/248514.html Մահացել է 6-ամսական Սերյոժա Ավետիսյանը:]</ref><ref>[https://www.azatutyun.am/a/26801832.html 6 ամսական Սերյոժա Ավետիսյանը մահացավ:]</ref>։ == Հետաքննություն == Սպանության կապակցությամբ Հայաստանի նախագահ [[Սերժ Սարգսյան]]ը հրատապ սելեկտորային խորհրդակցություն է անցկացրել իրավապահ մարմինների ղեկավարների հետ, որի ընթացքում շեշտվել է ամենակարճ ժամկետում դրա մանրամասները պարզելու, մեղավորներին հայտնաբերելու և օրենքի ողջ խստությամբ պատասխանատվության ենթարկելու կարևորությունը<ref name="times">[http://times.am/?p=106643&l=am/naxagahy+gyumrium+texivo%D6%82necac+hancagorcutyan+kapakcutyamb+xorhrdakcutyun+e+anckacrel Նախագահը Գյումրիում տեղի ունեցած հանցագործության կապակցությամբ խորհրդակցություն է անցկացրել:]</ref>։ Դեպքի վայր են ժամանել մարզի ոստիկանապետը, մարզի քննչական վարչության պետը, մարզի դատախազը և այլ պաշտոնատար անձինք։ Դեպքը քննվել է Հայաստանի քննչական վարույթում, քանի որ կատարվել է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում՝ Գյումրի քաղաքում<ref name="Ա2" />։ Փաստի առթիվ հարուցվել է քրեական գործ՝ Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքի 104-րդ հոդվածի 3-րդ մասի և 235-րդ հոդվածի հատկանիշներով<ref>[http://lurer.com/?p=169180&l=am Սպանություն Գյումրիում. սպանվել է ընտանիքի վեց անդամ:]</ref>։ Քանի որ հանցագործության մեջ կասկածվել է ռուսական ռազմաբազայի զինծառայող, Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարությունը զանգվածային սպանության հետաքննության համար հատուկ հանձնաժողով է ուղարկել Գյումրի։ Հանձնաժողովը ղեկավարել է Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարի տեղակալ, բանակի գեներալ Արկադի Բախինը<ref name="gazeta" /><ref name="Ռ2">[http://www.newsru.com/russia/12jan2015/armeniagumri.html Минобороны РФ расследует трагедию в Армении, где российский военный подозревается в убийстве семьи.]{{ref-ru}}</ref>։ Հունվարի 13-ին Հայաստանի պաշտպանության նախարար [[Սեյրան Օհանյան]]ը մեկնել է Գյումրի՝ [[Մոսկվա]]յից ժամանած քննչական հատուկ հանձնաժողովի անդամների հետ սպանության հանգամանքները քննելու համար<ref>[http://norlur.am/?p=110318 Սեյրան Օհանյանը վաղը կմեկնի Գյումրի:]</ref>։ Գյումրիում հետաքննությունը իրականացրել են հայ ոստիկանները՝ ռուս զինվորականների հետ համատեղ<ref>[https://www.1in.am/1522098.html Լարված իրավիճակ Գյումրիում. նոր տեսանյութ Ալեք Մանուկյան փողոցի կամրջի մոտից:]</ref>։ Հունվարի 20-ին Հայաստանի և Ռուսաստանի քննչական կոմիտեների նախագահներ [[Աղվան Հովսեփյան]]ի և Ալեքսանդր Բաստրիկինի ստորագրած հուշագրով ստեղծվում է երկու երկրների փոխգործակցությունը համակարգող շտաբ, որի կազմում ընդգրկվում է 10 անձ՝ երկու երկրների քննչական կոմիտեների ներկայացուցիչներ, քրեագետներ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/26805551.html Հայկական կողմը Պերմյակովին մեղադրանք առաջադրեց]</ref>։ Ըստ Հայաստանի քննչական կոմիտեի նախագահի խորհրդական Սոնա Տռուզյանի՝ հունվարի 21-ին Վալերի Պերմյակովին մեղադրանք է առաջադրվում Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքի 104-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով՝ երկու և ավելի անձանց դիտավորյալ սպանության համար։ Վալերի Պերմյակովն ընդունել է առաջադրված մեղադրանքը<ref>[https://168.am/2015/01/21/447121.html Վալերի Պերմյակովն ընդունել է Հայաստանի Հանրապետության անունից իրեն առաջադրված մեղադրանքը:]</ref>։ === Կասկածյալ === [[Պատկեր:Russian 102nd Military Base Entrance.jpg|մինի|[[Ռուսական 102-րդ ռազմաբազա]]յի մուտքամասը]] Սպանության մեջ մեղադրվել է Գյումրիում տեղակայված Ռուսաստանի զինված ուժերի 102-րդ ռազմաբազայի ժամկետային զինծառայող Վալերի Պավլի Պերմյակովը<ref name="Ա2" />։ Պերմյակովը ծնունդով Ռուսաստանի Դաշնության Չիտայի շրջանից է, որտեղ ավարտել է երեկոյան դպրոց։ Եղել է Չիտայի շրջանի Բալեյ քաղաքի «Փրկություն՝ Հիսուսով քրիստոնեական եկեղեցի» կազմակերպության հովիվ<ref>[https://168.am/2015/01/14/444145.html Վալերի Պերմյակովի հայրը Ավետարանական եկեղեցու հովիվ է:]</ref><ref>[http://www.g12chita.ru/?c=pages&id_article=414 «Փրկություն՝ Հիսուսով քրիստոնեական եկեղեցի» կազմակերպության կայքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150116112605/http://www.g12chita.ru/?c=pages&id_article=414 |date=2015-01-16}}{{ref-ru}}</ref>։ Նախքան ծառայությունը Պերմյակովը եղել է ոստիկանության ուշադրության կենտրոնում, քանի որ եղբայրը սպանության համար դատապարտված է<ref name="Ռ">[http://www.mk.ru/incident/2015/01/12/sosluzhivcy-o-podozrevaemom-v-ubiystve-shesti-chelovek-v-gyumri-on-obshhitelnyy-paren.html Сослуживцы о подозреваемом в убийстве шести человек в Гюмри.]{{ref-ru}}</ref>։ Ռուսաստանում իր ժամկետային զինվորական ծառայության առաջին կես տարիների ընթացքում բանակից փախել է, քանի որ չի ցանկացել ծառայել զինված ուժերում։ Դեկտեմբերի 3-ին տեղափոխվել է Հայաստանի Հանրապետության Գյումրի քաղաքում տեղակայված ռուսական 102-րդ ռազմաբազա։ Պերմյակովի քույրը՝ Եկատերինա Միխայլովան, նշել է, որ իր եղբայրը չէր կարող այդքան մարդ, հատկապես՝ երեխա սպանել։ Նա ասել է, որ իրենք շատ մեծ և ամուր ընտանիք ունեն։ Եկատերինան նշել է, որ նա եղբոր ծառայության և այդ ընտանիքի հետ հնարավոր կապի մասին ոչ մի բանից տեղյակ չէ<ref>[https://armlur.am/289628/ Ինչ է պատմում սպանության մեջ կասկածվողի քույրը եղբոր մասին:]</ref>։ == Դատ և դատավճիռ == 2015 թվականի օգոստոսի 12-ին Ռուսաստանի Դաշնության Հյուսիսկովկասյան օկրուգի զինվորական դատարանում լսվում է Վալերի Պերմյակովի՝ զենքով դասալքության, զինամթերք հափշտակելու և ապօրինի զենք կրելու փաստով հարուցված քրեական գործը։ Դատական նիստերը տեղի են ունենում Գյումրի քաղաքում տեղակայված ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի տարածքում<ref>{{Cite web |url=https://www.aravot.am/tag/%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%BE%D5%AB-%D5%A4%D5%A1%D5%BF/ |title=Հրապարակվեցին Պերմյակովի նախաքննական ցուցմունքները |accessdate=2020-10-29 |archive-date=2015-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151225220343/http://www.aravot.am/tag/%d5%ba%d5%a5%d6%80%d5%b4%d5%b5%d5%a1%d5%af%d5%b8%d5%be%d5%ab-%d5%a4%d5%a1%d5%bf/ |dead-url=yes }}</ref>։ Հրապարակվում են Պերմյակովի նախաքննական ցուցմունքները, ըստ որոնց նա ընդունել է մեղքը։ Հայաստանի Հանրապետության դատարանը Վալերի Պերմյակովին դատապարտում է ցմահ ազատազրկման, իսկ Ռուսաստանի Դաշնության դատարանը՝ 10 տարվա ազատազրկման<ref>[http://www.lragir.am/index/arm/0/right/view/118852 Պերմյակովը դասալքության և ապօրինի զենք կրելու փաստով դատապարտվեց 10 տարվա ազատազրկման:]</ref><ref name="armenpress.am Պերմյակովի դատավիճռ"/>։ Հետագայում նրան տեղափոխել են Ռուսաստանի Դաշնություն պատժի կրման համար։ == Պաշտոնական արձագանք == * {{դրոշ|ՀՀ}} Հայաստանում :Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանը հունվարի 12-ին իր խորին ցավակցությունն ու զորակցությունն է հայտնել զոհվածների հարազատներին՝ կիսելով կորստյան անսահման վիշտն ու ցավը<ref name="times" />։ :Գյումրու քաղաքապետ [[Սամվել Բալասանյան]]ը ցավակցական ուղերձ է հղել, որտեղ ասված է. {{քաղվածք|Այսօր` հունվարի 12-ին, Գյումրիում տեղի ունեցած ողբերգական դեպքը, հիրավի, ցնցեց ամբողջ քաղաքը։ Գյումրեցի մի ողջ ընտանիքի սարսափելի կորուստը մեր ընդհանուր վիշտն է։ Գիտակցելով խորը ցավը և սարսափելի հետևանքները` ցավակցություն եմ հայտնում մահացածների ընտանիքներին ու հարազատներին` մաղթելով ոգու արիություն և համբերություն, իսկ անմեղ փոքրիկին` շուտափույթ ապաքինում։ Գյումրու քաղաքապետարանի և անձամբ իմ անունից զորակցություն եմ հայտնում և կոչ եմ անում զինվել համբերությամբ, քանզի մեղավորները, անշուշտ, ստանալու են արժանի պատիժ<ref>{{Cite web |url=http://www.gyumricity.am/index.php/hy/information-center/news/487-12012015 |title=Գյումրու քաղաքապետարանի պաշտոնական կայք |accessdate=2015-01-12 |archive-date=2016-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160414092647/http://www.gyumricity.am/index.php/hy/information-center/news/487-12012015 |dead-url=yes }}</ref>։|}} * {{դրոշ|Ռուսաստան}} Ռուսաստանում :Հունվարի 12-ին Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ [[Շավարշ Քոչարյան]]ն ընդունել է Հայաստանում Ռուսաստանի Դաշնության արտակարգ և լիազոր դեսպան Իվան Վոլինկինին։ Ռուսաստանի դեսպանը դեպքի առնչությամբ հայտնել է իր ցավակցությունը և նշել, որ ռուսաստանյան կողմը շահագրգռված է դեպքի մանրամասների շուտափույթ բացահայտմամբ և մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու հարցում։ Նա ընդգծել է, որ Գյումրիում տեղակայված ռուսական ռազմաբազայի ղեկավարությունը լիովին համագործակցում է Հայաստանի իրավապահ մարմինների հետ և աջակցություն ցուցաբերում գործի քննությանը<ref>[https://armenpress.am/arm/news/790050/hh-um-rd-despanatuny-sgum-e-hay-zhoxovrdi-het-miasin.html ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանատունը սգում է հայ ժողովրդի հետ]</ref>։ {{քաղվածք|Ցնցված ենք Գյումրիում տեղի ունեցած սոսկալի ողբերգությամբ։ Սգում ենք հայ ժողովրդի հետ միասին; Ցավակցություն ենք հայտնում սպանվածների հարազատներին։ Այդ սարսափելի ողբերգություն իրականացնողը պետք է խստագույնս պատժվի։ Ներկա պահին ՀՀ-ի և ՌԴ-ի համապատասխան մարմինները անհրաժեշտ հետաքննական գործընթաց են իրականացնում՝ նպատակ ունենալով կատարվածի օբյեկտիվ և բազմակողմանի հետաքննություն իրականացնել։ Հետախուզական խմբերը կենտրոնացրել են իրենց ջանքերը՝ համաձայն Հանրապետության տարածքում 102-րդ ռազմաբազայի տեղակայման մասին պայմանագրի։|}}{{oq|ru|Вместе с армянским народом потрясены ужасным преступлением против мирной семьи жителей города Гюмри. Приносим наши искренние соболезнования родным и близким погибших. Желаем скорейшего выздоровления тяжелораненому ребенку. Компетентные органы Российской Федерации оказывают властям Армении все необходимое содействие с тем, чтобы виновные в этой трагедии были привлечены к самой суровой ответственности.<ref>[http://www.mid.ru/brp_4.nsf/newsline/D39B3BE60A4E51C443257DCB005C4711 Комментарий Министерства иностранных дел России в связи с трагедией в Гюмри] {{ref-ru}}</ref>}} Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարար [[Սերգեյ Շոյգու]]ն ցավակցություն է հայտնել զոհվածների հարազատներին և աջակցություն խոստացել իր հայ պաշտոնակցին հետաքննության և հանցագործության բացահայտման գործում<ref name="gazeta" />։ Մոսկվայում Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատան դիմաց կազմակերպվել է մոմավառություն։ Տասնյակ մարդիկ ծաղիկներ են բերել դեսպանատան դիմաց՝ ի հիշատակ Հայաստանում զոհված ընտանիքի<ref>[http://mir24.tv/video_news/11908479/11908305 Москвичи несут цветы к армянскому посольству] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305034310/http://mir24.tv/video_news/11908479/11908305 |date=2016-03-05}}{{ref-ru}}</ref>։ Հունվարի 19-ին [[Շիրակի մարզ|Շիրակի]] մարզպետ [[Ֆելիքս Ցոլակյան]]ի մամուլի ասուլիսը ընդհատվել է 102-րդ ռուսական ռազմաբազայի գլխավոր հրամանատարի զանգով, որը հայտնել է, թե գումար են հավաքել և իրենց ֆինանսական աջակցություն են առաջարկում Ավետիսյանների հարազատներին։ Սակայն Ֆելիքս Ցոլակյանը մերժել է առաջարկը՝ նշելով, որ հարմար չի գտնում այս պահին որևէ ֆինանսական աջակցություն ռազմաբազայի կողմից<ref>[http://hetq.am/arm/news/58196/shiraki-marzpety-merzhec-razmabazayi-hramanatari-arajarkats-dramakan-ognutyuny-avetisyanneri-merdzavornerin.html#.VL03kplPep4.facebook Շիրակի մարզպետը մերժեց ռազմաբազայի հրամանատարի առաջարկած դրամական օգնությունը Ավետիսյանների մերձավորներին]</ref>։ == ԶԼՄ-ների անդրադարձ == Չնայած հայկական լրատվամիջոցների կողմից զանգվածային սպանության թեման լայնորեն լուսաբանվելուն՝ [[Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերություն|Հանրային հեռուստաընկերությունը]] սկզբնապես խուսափել է անդրադառնալ դեպքի հետաքննությանը և զանգվածային ցույցերին<ref name="Grigoryan">{{cite news|last=Գրիգորյան|first=Արմեն|title=Ռուս զինվորի կողմից հայ ընտանիքի սպանությունը խստորեն լարում է Երևան-Մոսկվա հարաբերությունները|url=http://www.jamestown.org/single/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=43410&tx_ttnews%5BbackPid%5D=7&cHash=7471107e49b64afa1921b452607700a4#.VLp_b9LF-WE|work=|publisher=|date=հունվարի 16, 2015|location=}}</ref>։ Սկզբում լռել են նաև [[ռուսաստան]]յան լրատվամիջոցները։ Սպանությանը հաջորդած օրվա ընթացքում ռուսական երեք խոշորագույն հեռուստաալիքները («[[Ռոսիա 1]]», «[[Առաջին ալիք (Ռուսաստան)|Առաջին ալիք»]] և «[[ՆՏՎ]]») ընդհանրապես չեն հաղորդել կատարվածի մասին։ Երկրորդ օրվա ընթացքում «ՆՏՎ» հեռուստաալիքը հաղորդել է, որ Հայաստանի Հանրապետության [[Գյումրի]] քաղաքում տեղակայված 102-րդ ռազմաբազայից փախուստի է դիմել զինվոր, ով ավելի ուշ գտնվել է՝ ընդհանրապես չանդրադառնալով կատարված սպանություններին<ref name="media">{{cite web|title=Ինչպես ռուսական ալիքները կոծկեցին Գյումրիի սպանդը|url=http://media.am/Gyumri-family-massacre-Russian-TV-coverage|date=հունվարի 14, 2015|publisher=Media.am|accessdate=հունվարի 16, 2015|archive-date=2015-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20150213213249/http://media.am/Gyumri-family-massacre-Russian-TV-coverage|dead-url=yes}}</ref>։ Սպանության մասին ևս մեկ օր անց անդրադարձել է «[[Ռոսիա 24]]» հեռուստաալիքը՝ շեշտելով, որ զինվորական ծառայության ընթացքում Պերմյակովն աչքի է ընկել «բարձր առաջադիմությամբ»<ref name="media"/>։ Վեց ամսական Սերյոժայի մահվանից հետո [[Ռուսներ|ռուս]] լրագրող [[Վլադիմիր Սոլովյով (լրագրող)|Վլադիմիր Սոլովյովը]] պահանջել է հրապարակայնորեն [[Մահապատիժ|մահապատժի]] ենթարկել Պերմյակովին<ref>{{cite web|title=VRSoloviev|url=https://twitter.com/VRSoloviev/status/557174233382780930|date=հունվարի 19, 2015|author=Վլադիմիր Սոլովյով|accessdate=2015 թ․ հունվարի 19|quote=Убийцу надо казнить на площади}}</ref>։ == Տես նաև == * [[Բախումներ Գյումրիում, 2015]] * [[Ռուսական 102-րդ ռազմաբազա]] * [[Սպանություններ Գյումրու կենտրոնական շուկայում]] == Ծանոթագրություններ == <div class="references" style="height: 250px; overflow: auto; padding: 3px" >{{ծանցանկ|2}}</div> == Արտաքին հղումներ == * [https://news.am/arm/news/247753.html Ակտիվիստները ճեղքել են ոստիկանական շղթան և մոտեցել ռուսական ռազմաբազային (լուսանկարներ և տեսաձայնագրություն)] * [http://hetq.am/arm/news/58115/gyumrium-hnchel-e-miayn-mek-pahanj-spanutyan-mej-mexadrvoxin-handznel-hay-iravapahnerin-lusankarner.html Գյումրիում հնչել է միայն մեկ պահանջ՝ սպանության մեջ մեղադրվողին հանձնել հայ իրավապահներին (լուսանկարներ)] * [https://www.1in.am/1525279.html Բախումներ ոստիկանության հատուկ ուժերի և ցուցարարների միջև՝ Գյումրիի ՌԴ հյուպատոսության շրջակայքում (ամբողջական)] * [https://www.1in.am/1525931.html Այլևս չեք կարողանալու դուրս գալ քաղաք, եթե չապտակեն՝ թքելու են ձեր ուղղությամբ. Շիրակի թեմի առաջնորդ] * [https://www.youtube.com/watch?v=Dvnly8ALo5k Գյումրու սպանդը հնարավոր էր կանխել (տեսանյութ)] {{ՎՊԵ}} [[Կատեգորիա:Զանգվածային սպանություն]] [[Կատեգորիա:2015 դեպքեր]] [[Կատեգորիա:Հայ-ռուսական հարաբերություններ]] [[Կատեգորիա:2015 Հայաստանում]] [[Կատեգորիա:2015 զանգվածային սպանություններ]] [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի զինված ուժերը Հայաստանում]] [[Կատեգորիա:Գյումրու պատմություն]] [[Կատեգորիա:Ռուսական 102-րդ ռազմաբազա]] fjjerd7947b2mks6xa9w4d7k4p389ho Ուիլյամ Թըրներ (ֆիլմ) 0 528920 8496198 8389435 2022-08-27T09:23:26Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Ուիլյամ Թըրներ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ | պատկեր = Ուիլյամ Թըրներ (ֆիլմ).jpg }} '''«Ուիլյամ Թըրներ»''' ({{lang-en|Mr. Turner}}՝ ''Պարոն Թըրներ''), ռեժիսոր Մայք Լիի [[2014 թվական]]ին նկարահանված [[անգլիա]]կան ֆիլմ, պատմական տրագիկոմեդիա անգլիացի ծովանկարիչ Ուիլյամ Թըրների մասին։ Ֆիլմը մասնակցել է [[Կաննի կինոփառատոն]]ի հիմնական ծրագրին, որտեղ գլխավոր դերակատարը՝ Թիմոթի Սփոլը, արժանացել է գլխավոր դերասանական մրցանակին<ref name="Cannes2014">{{cite web |url=http://www.festival-cannes.fr/en/article/60533.html |title=2014 Official Selection |accessdate=17 ապրիլ 2014 |work=Cannes}}</ref>։ Ֆիլմը չափազանց բարձր է գնահատվել համաշխարհային կինոմամուլի կողմից, Սփոլի դերասանական աշխատանքը շատ քննադատներ անվանել են նրա ամենահզոր գործն իր կարիերայում։ == Սյուժե == Ֆիլմը պատմում է լեգենդար ծովանկարիչ Ուիլյամ Թըրների կյանքի վերջին փուլի մասին։ Հոր կորստյան ապրումները, վերջին սիրավեպը, նավով ճանապարհորդությունը քննադատների և հանրության տպավորությունների մեջ խորը հետք են թողնում։ == Դերերում == * [[Թիմոթի Սփոլ]]՝ ''[[Ուիլյամ Թըրներ]]'' * [[Մարիոն Բեյլի]]՝ ''Սոֆիա Բուտ'' * [[Դորոտի Աթկինսոն]]՝ ''Հանա Դենբի'' * [[Փոլ Ջեսոն]]՝ ''Ուիլյամ Թըրներ ավագ'' * [[Ռութ Շին]]՝ ''Սառա Դենբի'' * [[Լեսլի Մենվիլ]]՝ ''Մերի Սոմերվիլ'' * [[Մարտին Սևիջ]]՝ ''Բենջամին Հեյդոն'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://sonyclassics.com/mrturner Պաշտոնական կայք] * {{mojo title|mrturner|Ուիլյամ Թըրներ}} * {{rotten-tomatoes|mr_turner|Ուիլյամ Թըրներ}} * {{metacritic film|mr-turner|Ուիլյամ Թըրներ}} * {{Ֆեյսբուք|MrTurnerFilm|Ուիլյամ Թըրներ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2014 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010-ականների դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010-ականների կենսագրական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2014 դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆրանսիական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] jffzpenyg2kt313syktf64ywgwc7xxw Սիրահարված Շեքսպիրը 0 529468 8496196 8100342 2022-08-27T09:23:09Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''Սիրահարված Շեքսպիրը''' ( {{lang-en| '''Shakespeare in Love'''}}), անգլոամերիկյան արտադրության [[ֆիլմ]]՝ նկարահանված [[1998]] թվականին [[Անգլիա]]յում<ref>{{cite web | last = | first = | date = | url =http://www.movie-locations.com/movies/s/shakespeare.html#.VNPbZZ2sVCs | archiveurl =https://web.archive.org/web/20150204033545/http://www.movie-locations.com/movies/s/shakespeare.html#.VNPbZZ2sVCs | archivedate =2015-02-04 | title =Shakespeare In Love film locations | work = | publisher = | accessdate = | dead-url =yes }}</ref> [[Miramax Films]] և [[Universal Pictures]] [[կինոընկերություն]]ների կողմից, [[Մարկ Նորման]]ի և [[Թոմ Սթոփփարդ]]ի սցենարի հիման վրա, [[Ջոզեֆ Ֆայնս]]ի և [[Գվինեթ Փելթրոու]]ի գլխավոր դերակատարմամբ։ Ֆիլմի [[ռեժիսոր]]ն է [[Ջոն Մադեն]]ը, [[պրոդյուսեր]]ները՝ [[Հարվի Վանշթեյն]]ը, Դոննա Ջիլոթթին, Մարկ Նորմանը, Դեյվիդ Փարֆիթը և Էդուարդ Ցվիքը։ Ֆիլմն առաջին անգամ էկրանին ցուցադրվել է [[1998]] թ. [[դեկտեմբերի 11]]-ին։ Ֆիլմի [[սյուժե]]ի հիմքում ընկած են երիտասարդ դրամատուրգ [[Ուիլյամ Շեքսպիր]]ի ([[Ջոզեֆ Ֆայնս]]) և Վիոլա դը Լեսսեպսի([[Գվինեթ Փելթրոու]]) սիրային, ռոմանտիկ հարաբերություններն այն ժամանակ, երբ դրամատուրգը գրում էր իր ամենահայտնի սոնետներից մեկը՝ [[Ռոմեո և Ջուլիետ]]ը։ Ֆիլմում թույլ են տրված իրադարձությունների, ժամանակային և կերպարային շեղումներ։ Որոշ կերպարներ իրական են, որոշ կերպարներ և իրադարձություններ էլ վերցված են Շեքսպիրի մյուս հայտնի ստեղծագործություններից<ref>{{cite web | last =von Tunzelmann | first =Alex | date = սեպտեմբերի 8, 2011 | url =http://www.theguardian.com/film/filmblog/2011/sep/08/shakespeare-in-love-reel-history | archiveurl = | archivedate = | title =Shakespeare in Love leaves academics feeling smug | work = | publisher = | accessdate = }}</ref>։ Ֆիլմը մեծ հաջողություն է ունեցել ամբողջ աշխարհում, մասնակցել է մեծ թվով կինոփառատոնների և բազմաթիվ մրցանակների է արժանացել որպես լավագույն ֆիլմ և այլ անվանակարգերում<ref>{{cite web | last = | first = | date =փետրվարի 2, 1999 | url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/270383.stm | archiveurl = | archivedate = | title =In love with Shakespeare | work = | publisher = | accessdate = }}</ref>։ Ամերիկյան կինոակադեմիայի [[71]]-րդ մրցանակաբաշխության ժամանակ ֆիլմը առաջադրվել է միանգամից տասներեք անվանակարգում, որից յոթում [[Օսկար]] մրցանակի է արժանացել այդ թվում նաև տարվա լավագույն ֆիլմ<ref>{{cite web | last =Chandler | first =Dorothy | date =մարտի 21, 1999 | url =http://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1999 | archiveurl = | archivedate = | title =THE 71ST ACADEMY AWARDS | work = | publisher = | accessdate = }}</ref>։ Բրիտանական կինոակադեմիայի [[BAFTA]] [[52]]-րդ մրցանակաբաշխությանը առաջադրվել է տասնչորս և շահել է չորս անվանակարգերում՝ լավագույն ֆիլմ, երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի, երկրորդ պլանի լավագույն դերասան և լավագույն մոնտաժ<ref>{{cite web | last = | first = | date =1998 | url =http://awards.bafta.org/keyword-search?keywords=shakespeare+in+love | archiveurl = | archivedate = | title =BAFTA Awards | work = | publisher = | accessdate = }}</ref>։ [[Ոսկե Գլոբուս]]ի կողմից վեց անվանակարգերում առաջադրված լինելով՝ արժանացել է երեք [[Ոսկե Գլոբուս]]ի<ref>{{cite web | last = | first = | date = | url =http://www.hfpa.org/browse/?param=/year/1998 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20201109144324/https://www.goldenglobes.com/winners-nominees?param=%2Fyear%2F1998 | archivedate =2020-11-09 | title =The 56th Annual Golden Globe Awards | work = | publisher = | accessdate = | dead-url =yes }}</ref>։ ինչպես նաև [[Բեռլին]]յան միջազգային [[կինոփառատոն]]ում մեկ [[Արծաթե արջ]] մրցանակի։ Ընդհանուր թվով վաթսունինը մրցանակ է շահել։ __TOC__ = Սյուժե = [[1593]] թ. երիտասարդ դրամատուրգ՝ Ուիլյամ Շեքսպիրը գտնվում է ֆինանսական և ստեղծագործական ճգնաժամի մեջ։ «Ռոզա» թատրոնի սեփականատեր՝ Ֆիլիպ Հենսլոուն, որը նույնպես գտնվում է ֆինանսական դժվարությունների մեջ, պատվիրում է դրամատուրգին կատակերգություն գրել «Ռոմեոն և Էթելը՝ պիրատի դուստրը» վերնագրով, որպեսզի ներկայացման հաջողությունից հետո, վերջինս կարողանա փակել իր հաշիվները պարտատիրոջ հետ։ Վիոլա դը Լեսսեպսը, որը հաճախ է ներկա լինում Ելիզաբեթ թագուհու համար բեմադրվող ներկայացումներին, որոնց հեղինակը հաճախ Շեքսպիրն է, մեծ հիացմունք է տածում սիրո քնքուշ պոետի նկատմամբ։ Նա նվիրական երազանք ունի՝ խաղալ թատրոնում, չնայած որ դա անթույլատրելի է. կանանց արգելվում է թատրոնում խաղալ։ Տեղեկանալով՝ որ «Ռոզա» թատրոնին դերասաններ են հարկաոր նոր բեմադրության համար, Վիոլան զգեստափոխվում է և տղամարդու հագուստով ներկայանալով որպես Թոմաս Քենթ՝ մասնակցում է դերասանական լսումներին։ Տաղանդավոր Թոմասին անմիջապես նկատում է հենց ինքը՝ վարպետ Շեքսպիրը, սակայն անակնկալի գալով պոետի բուռն պահվածքից և մտավախություն ունենալով, որ կբացահայտվի իր կին լինելը՝ Վիոլան շփոթված փաղչում է թատրոնից։ Պոետը հետևում է Քենթին մինչև նրա դղյակ մտնելը և խնդրում է երկտող փոխանցել Թոմասին։ Դղյակում, Լորդ Ուեսսեքսի պատվին, որը պատրաստվում է Վիոլային ամուսնության առաջարկ անել բարելավելու համար իր ֆինանսական դրությունը, պարահանդես է կազմակերպված։ Շեքսպիրն իրեն ծանոթ երաժիշտների հետ կարողանում է դղյակ մտնել և պարահանդեսի ժամանակ հանկարծ տեսնում է գեղեցկուհի Վիոլային և սիրահարվում նրան առաջին հայացքից, փոքրագույն անգամ կասկած չունենալով, որ նա Թոմաս Քենթն է։ Փոխադարձ, գեղեցիկ զգացմունքներ են ծնվում նաև Վիոլայի մեջ պոետի նկատմամբ։ Թոմաս Քենթն ընտրվում է Ռոմեոյի կերպարը խաղալու ներկայացման մեջ և սկսվում են փորձերը։ Վիոլայի գեղցկությունից և սիրուց ներշնչված՝ Շեքսպիրը սկսում է գրել «Ռոմեոն և Էթելը՝ պիրատի դուստրը»։ Թոմաս Քենթի միջոցով Շեքսպիրը նամակ է ուղարկում Վիոլային՝ մեծարելով նրա գեղեցկությունն ու հմայքը։ Սակայն Վիոլան, իր հոր և Ելիզաբեթ թագուհու կարգադրությամբ, ստիպված է երեք շաբաթ անց ամուսնանալ լորդ Ուեսսեքսի հետ։ Նա այդ մասին գրում է Շեքսպիրին իր պատասխան նամակում։ Բոլորովին պատահական Շեքսպիրը պարզում է, որ Վիոլան նույն ինքը՝ Թոմաս Քենթն է, և այդ պահից գեղեցիկ, սիրային հարաբերություններ են սկսվում պոետի և Վիոլայի միջև։ «Ռոմեո և Էթելը՝ պիրատի դուստրը» հետզհետէ կատակերգությունից փոխակերպվում է սիրային ողբերգության և վերջնականապես փոխվում է նաև վերնագիրը՝ «Ռոմեո և Ջուլիետ»։ Եվ ահա, երբ համարյա ավարտվում են «[[Ռոմեո և Ջուլիետ]]ի» ներկայացման փորձերը և այն շուտով պիտի բեմադրվի «Ռոզա» թատրոնում, հանկարծ պարզվում է, որ այնտեղ կին է խաղում։ Հրամայվում է փակել թատրոնը։ Եվ այն պահին, երբ թատերախումբը հուսահատության մեջ է, «Վարագույր» թատրոնի սեփականատեր Ռիչարդ Բարբիջն առաջարկում է պիեսն իր թատրոնում բեմադրել։ Շեքսպիրը փոխարինում է Քենթին՝ Ռոմեոյի դերում։ Երեք շաբաթ անց Վիոլա դը Լեսսեպսն ամուսնանում է Լորդ Ուեսսեքսի հետ և պսակադրության օրն իմանում է, որ «Վարագույր» թատրոնում քիչ անց բեմադրվելու է «Ռոմեո և Ջուլիետը»։ Փոքրիկ խորամանկությամբ նա կարողանում է ազատվել ամուսնու ուշադրությունից և ծլկում է թատրոն։ Դահլիճը լի է հանդիսատեսով և բոլորն անհամբեր սպասում են ներկայացման սկզբին։ Սակայն թատերախումբը մեծ անախորժության առաջ է կանգնել, երիտասարդ տղան, ով պիտի Ջուլիետին խաղար, հուզմունքից կորցրել է ձայնը և չի կարող բեմ բարձրանալ։ Վիոլան տեղեկանում է այդ մասին՝ լսելով Հենսլոուի և Բարբիջի խոսակցությունը և քանի որ ամբողջ պիեսին հիանալի տիրապետում էր, առաջարկում է փոխարինել Ջուլիետին։ Ներկայացումը ցնցող հաջողություն է ունենում։ Նույնիսկ Թագուհին, որը ծպտված ներկա էր թատրոնում, որը կատակերգության մեծ սիրահար էր, մեծ տպավորություն է ստանում սիրային ողբերգությունից։ Նա պատվիրում է Վիոլային Շեքսպիրին փոխանցել, որ մի որևէ ուրախ բան գրի [[Տասներկուերորդ գիշեր]]վա համար։ Վիոլան արդեն ամուսնացած կին է։ Նա իր ամուսնու հետ մեկնում է հեռավոր [[Ամերիկա]], [[Վերջինիա]]։ Վերջին րոպեներն են և Շեքսպիրը հավերժ հրաժեշտ պիտի տա իր չքնաղ Վիոլային, իր մուսային, իր սիրուն։ Վիոլան փոխանցում է Շեքսպիրին թագուհու պատվերն ուրախ բան գրելու, որտեղ ամեն ինչ լավ պիտի վերջանա... Շեքսպիրը գրում է [[Տասներկուերորդ գիշեր]]ը, որտեղ մի աղջիկ նավով լողում է հեռավոր մի երկիր։ Հետո նավաբեկություն....բայց նա կփրկվի ու նոր կյանք կսկսի օտար ափերում։ Նա կլինի Շեքսպիրի հավերժական հերոսուհին։ Եվ նրա անունը կլինի Վիոլա։ == Դերասանական կազմ == {{div col|cols=3}} * [[Ջոզեֆ Ֆայնս]] ''[[Ուիլյամ Շեքսպիր]]'' * [[Գվինեթ Փելթրոու]] ''Վիոլա դը Լեսսեպս'' * [[Ջեֆրի Ռաշ]] ''Ֆիլիպ Հենսլոու'' * [[Քոլին Ֆերտ]] ''Լորդ Ուեսսեքս'' * [[Ջուդի Դենչ]] ''Ելիզաբեթ'' * [[Բեն Աֆլեք]] ''Նեդ Ալեյն'' * [[Թոմ Ուիլքինսոն]] ''Հյու Ֆենիման'' * [[Իմելդա Սթաունթոն]] ''դայակ'' * [[Մարտին Քլունս]] ''Ռիչարդ Բարբիջ'' * [[Ռուփերտ Էվերետ]] ''Քրիստոֆեր Մարլոու'' * [[Սայմոն Քելոու]] ''Էդմոն Թիլնի'' * [[Մարկ Ուիլյամս]] ''Ուաբաշ'' * [[Ջիմ Քարտեր]] ''Ռալֆ Բաշֆորդ'' * [[Դանիել Բրոուքլբանք]] ''Սեմ Գոս'' * [[Ջիլ Բեյքեր]] ''Լեդի դըԼեսսեպս'' {{div col end}} == Մրցանակներ == {| class="wikitable" |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! Մրցանակաբաշխություն ! Անվանակարգ ! Մրցանակակիր ! Արդյունք |- | rowspan="13" | '''[[Օսկար]]''' '''71-րդ մրցանակաբաշխություն''' | Academy Award for Best Picture|Տարվա լավագույն ֆիլմ | [[Դեյվիդ Փարֆիթ]], [[Դոննա Ջիլոթթի]], [[Մարկ Նորման]], [[Հարվի Վանշթեյն]], [[Էդուարդ Ցվիք]] | {{Won}} |- | Academy Award for Best Actress|Լավագույն դերասանուհի | [[Գվինեթ Փելթրոու]] | {{Won}} |- | Academy Award for Best Supporting Actress|Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի | [[Ջուդի Դենչ]] | {{Won}} |- | Academy Award for Best Art Direction|Լավագույն բեմադրող նկարիչ | Մարտին Չիլդզ, Ջիլլ Քուերթյեր | {{Won}} |- | Academy Award for Best Costume Design|Լավագույն զգեստավորման դիզայն | Սենդի Փաուել | {{Won}} |- | Academy Award for Best Original Score|Ֆիլմի լավագույն երաժշտություն | Ստեֆան Ուերբեք | {{Won}} |- | Academy Award for Writing (Original Screenplay)|Լավագույն սցենար | [[Մարկ Նորման]], [[Թոմ Սթոփփարդ]] | {{Won}} |- | Academy Award for Best Director|Լավագույն ռեժիսոր | [[Ջոն Մադեն]] | {{Nom}} |- | Academy Award for Best Supporting Actor|Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան | [[Ջեֆրի Ռաշ]] | {{Nom}} |- | Academy Award for Best Cinematography|Լավագույն կինեմատոգրաֆիա | Ռիչարդ Գրիթրիքս | {{Nom}} |- | Academy Award for Editing|Ֆիլմի լավագույն մոնտաժ | Դեյվիդ Գեմբլ | {{Nom}} |- | Academy Award for Best Makeup|Լավագույն դիմահարդարում | Լիզա Ուեսթքոթ, Վերոնիկա Բրեբներ | {{Nom}} |- | Academy Award for Best Sound|Ֆիլմի լավագույն հնչյունավորում | Ռոբին Օ՛Դոնոգե, Դոմինիկ Լեսթեր, Փիթեր Գլոսսոփ | {{Nom}} |- | rowspan="15" | '''[[BAFTA]]''' '''52-րդ մրցանակաբաշխություն''' | Տարվա լավագույն ֆիլմ | [[Դեյվիդ Փարֆիթ]], [[Դոննա Ջիլոթթի]], [[Մարկ Նորման]], [[Հարվի Վանշթեյն]], [[Էդուարդ Ցվիք]] | {{Won}} |- | Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի | [[Ջուդի Դենչ]] | {{Won}} |- | Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան | [[Ջեֆրի Ռաշ]] | {{Won}} |- | Լավագույն մոնտաժ | Դեյվիդ Գեմբլ | {{Won}} |- | Լավագույն ռեժիսոր | [[Ջոն Մադեն]] | {{Nom}} |- | Լավագույն դերասան | [[Ջոզեֆ Ֆայնս]] | {{Nom}} |- | Լավագույն դերասանուհի | [[Գվինեթ Փելթրոու]] | {{Nom}} |- | Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան | [[Թոմ Ուիլքինսոն]] | {{Nom}} |- | Լավագույն կինեմատոգրաֆիա | Ռիչարդ Գրիթրիքս | {{Nom}} |- | Լավագույն օրիգինալ սցենար | Մարկ Նորման, Թոմ Սթոփփարդ | {{Nom}} |- | Լավագույն դիմահարդարում | Լիզա Ուեսթքոթ, Վերոնիկա Բրեբներ | {{Nom}} |- | Լավագույն հնչյունավորում | Ռոբին Օ՛Դոնոգե, Դոմինիկ Լեսթեր, Փիթեր Գլոսսոփ | {{Nom}} |- | Ֆիլմի լավագույն երաժշտություն | Ստեֆան Ուերբեք | {{Nom}} |- | Լավագույն զգեստավորման դիզայն | Սենդի Փաուել | {{Nom}} |- | Լավագույն բեմադրող նկարիչ | Մարտին Չիլդզ, Ջիլլ Քուերթյեր | {{Nom}} |- | rowspan="2" | '''[[Ոսկե արջ]]''' '''Բեռլինյան 42-րդ կինոփառատոն''' | [[Ոսկե արջ]] (Լավագույն ֆիլմ) | [[Դեյվիդ Փարֆիթ]], [[Դոննա Ջիլոթթի]], [[Մարկ Նորման]], [[Հարվի Վանշթեյն]], [[Էդուարդ Ցվիք]] | {{Nom}} |- | [[Արծաթե արջ]] (Լավագույն սցենար) | [[Մարկ Նորման]], [[Թոմ Սթոփփարդ]] | {{Won}} |- | rowspan="6" | '''[[Ոսկե Գլոբուս]]''' '''56-րդ մրցանակաբաշխություն''' | Լավագույն ֆիլմ | [[Դեյվիդ Փարֆիթ]], [[Դոննա Ջիլոթթի]], [[Մարկ Նորման]], [[Հարվի Վանշթեյն]], [[Էդուարդ Ցվիք]] | {{Won}} |- | Լավագույն դերասանուհի | [[Գվինեթ Փելթրոու]] | {{Won}} |- | Լավագույն սցենար | [[Մարկ Նորման]], [[Թոմ Սթոփփարդ]] | {{Won}} |- | Լավագույն ռեժիսոր | [[Ջոն Մադեն]] | {{Nom}} |- | Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան | [[Ջեֆրի Ռաշ]] | {{Nom}} |- | Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի | [[Ջուդի Դենչ]] | {{Nom}} |- | rowspan="5" | '''ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ'''<ref>{{cite web | last = | first = | date = մարտի 7, 1999 | url =http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/5th-annual-screen-actors-guild-awards | archiveurl = | archivedate = | title =The 5th Annual Screen Actors Guild Awards | work = | publisher = | accessdate = }}</ref>։ | Կնոջ գլխավոր դերի փայլուն կատարում | [[Գվինեթ Փելթրոու]] | {{Won}} |- |Լավագույն դերասանական կազմ |[[Ջոզեֆ Ֆայնս]], [[Գվինեթ Փելթրոու]], [[Ջեֆրի Ռաշ]], [[Ջուդի Դենչ]], [[Բեն Աֆլեք]], [[Քոլին Ֆերտ]], Ջիմ Քարտեր, Մարտին Քլունս, Սայմոն Քելոու, Էնթոնի Շեր, Իմելդա Սթաունթոն | {{Won}} |- | Տղամարդու գլխավոր դերի փայլուն կատարում | [[Ջոզեֆ Ֆայնս]] | {{Nom}} |- | Երկրորդ պլանի կնոջ դերի փայլուն կատարում | Ջուդի Դենչ | {{Nom}} |- | Երկրորդ պլանի տղամարդու դերի փայլուն կատարում | Ջեֆրի Ռաշ | {{Nom}} |- | rowspan="1" | '''ԱՄՆ գրողների գիլդիայի մրցանակ''' | Լավագույն օրիգինալ սցենար | Մարկ Նորման, Թոմ Սթոփփարդ | {{Won}} |- | rowspan="1" | '''[[NYFCC]] [[1998]]''' | Լավագույն սցենար | Մարկ Նորման, Թոմ Սթոփփարդ | {{Won}} |} == Աղբյուրներ == {{Ծանցանկ}} {{«Օսկար» լավագույն ֆիլմի համար}} [[Կատեգորիա:Ջոն Մեդենի ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:1998 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան պատմական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Լոնդոնում]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Universal Pictures ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Լավագույն երաժշտության համար Օսկարի մրցանակակիր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ռոմանտիկ կինոկատակերգություններ]] [[Կատեգորիա:BAFTA մրցանակի դափնեկիր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ռոմանտիկ կատակերգական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռոմեո և Ջուլիետ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] etwsmz5as1oundxwsmbpbi0gxxphgjp Միխելաու (Վերին Ֆրանկոնիա) 0 545423 8496141 7824300 2022-08-27T07:35:19Z Gliwi 53578 ([[c:GR|GR]]) [[File:Wappen von Michelau.png]] → [[File:DEU Michelau in Oberfranken COA.svg]] PNG → SVG wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Կոմունա | հայերեն անվանում = Միխելաու (Վերին Ֆրանկոնիա) | բնօրինակ անվանում = ''Michelau in Oberfranken'' | ենթարկում = | երկիր = Գերմանիա | պատկեր = Schw%C3%BCrbitz.JPG | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = DEU Michelau in Oberfranken COA.svg | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir=N|lat_deg=50|lat_min=8|lat_sec=0 |lon_dir=E|lon_deg=11|lon_min=10|lon_sec=0 |CoordAddon= |CoordScale= | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = Բավարիա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = Լիխտենֆելս (շրջան) | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = Քաղաքապետ | ղեկավար = Թոմաս Քնայֆ | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 19,36 | կենտրոնի բարձրություն = 281 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 6535 | մարդահամարի թվական = [[2009]] | խտություն = 123 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = կա | հեռախոսային կոդ = 09571 09574 | փոստային ինդեքս = 96247 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = LIF | իդենտիֆիկատորի տեսակ = Պաշտոնական կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 09 4 78 127 | Վիքիպահեստում = | կայք = hochstadt-main.de }} '''Միխելաու (Վերին Ֆրանկոնիա) ''' ({{lang-de|Michelau in Oberfranken}}), կոմունա [[Գերմանիա]]յում, [[Բավարիա]] համայնքում։ Գտնվում է [[Վերին Ֆրանկոնիա]] վարչական շրջանի ենթակայության ներքո։ Կոմունան գտնվում է [[Լիխտենֆելս (շրջան)|Լիխտենֆելս]]ի շրջանում։ [[Բնակչություն]]ը կազմում է 6535 [[մարդ]], [[տարածք]]ը` 19,36 կմ² ([[2009 թվական]]ի [[դեկտեմբերի 31]]-ի տվյալներով)<ref>[http://www.hochstadt-main.de/ Պաշտոնական կայք]</ref>։ Պաշտոնական կոդը` ''09 4 78 127''։ [[Հեռախոսային կոդ]]՝ +49 9574։ == Պատկերասրահ == <gallery> Schw%C3%BCrbitz Fischerhof 1.JPG Schwürbitz Fischerhof 2.JPG </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Լիխտենֆելսի շրջան}} [[Կատեգորիա:Գերմանիայի բնակավայրեր]] bpnsjpuh6mikjofhd2scrgriq5qouqg Գրյունվալդ (Մյունխեն) 0 551118 8495989 8192261 2022-08-26T19:19:01Z D’Azur 17027 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = | հայերեն անվանում = Գրյունվալդ | բնօրինակ անվանում = Grünwald | ենթարկում = | երկիր = Գերմանիա | պատկեր =Burg Gruenwald.jpg | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = Wappen Grünwald.svg | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=02 |lat_sec=00 |lon_dir=E |lon_deg=11 |lon_min=31 |lon_sec=00 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = | երկրամասի քարտեզի չափ = | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Երկրամաս | երկրամաս = Բավարիա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Շրջան (վարչական միավոր){{!}}Շրջան | շրջան = Մյունխեն (շրջան){{!}}Մյունխեն | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 7,63 | կենտրոնի բարձրություն =538-623 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն =11057 | մարդահամարի թվական = 2010 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = Կա | հեռախոսային կոդ = +49 89 | փոստային ինդեքս = 82031, 82064 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = M | իդենտիֆիկատորի տեսակ = Պաշտոնական կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 09 1 84 122 | Վիքիպահեստում = | կայք = http://www.gemeinde-gruenwald.de/ }} '''Գրյունվալդ''' ({{lang-de|Grünwald}}, {{lang-bar|Greawoid}}), կոմունա [[Գերմանիա]]յում, [[Բավարիա]] երկրամասում։ Ենթարկվում է [[Վերին Բավարիա]] վարչական շրջանին։ Գտնվում է [[Մյունխեն (շրջան)|Մյունխեն]] շրջանում։ Բնակչությունը կազմում է 11057 մարդ ([[2010 թվական]]ի [[դեկտեմբերի 31]]-ի տվյալներով<ref>[https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&sequenz=tabelleErgebnis&selectionname=12411-009r&sachmerkmal=QUASTI&sachschluessel=SQUART04&startjahr=2010&endjahr=2010 Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende)]</ref>)։ Տարածքը 7,63 կմ² է։ Պաշտոնական կոդը՝ ''09 1 84 122''։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.gemeinde-gruenwald.de/ Պաշտոնական կայք] {{Մյունխենի շրջան}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գերմանիայի բնակավայրեր]] njrq6ttj0h5h38tygwo4qyjq9ofgeot Կոլորինա 0 554856 8496180 8401655 2022-08-27T08:51:57Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Կոլորինա ''' ({{lang-it|Colorina}}), [[Կոմունա (Իտալիա)|կոմունա]] [[Իտալիա]]յում։ Գտնվում է [[Լոմբարդիա]] մարզի [[Սոնդրիո (գավառ)|Սոնդրիո]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web|url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: Sondrio)|date=|accessdate=2017 հուլիսի 8|archive-date=2019-03-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|dead-url=yes}}</ref>։ Բնակչությունը ըստ [[2008 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալերի կազմում է 1452 մարդ, բնակչության խտությունը կազմում է 85 մարդ/կմ²։ Զբաղեցնում է 17 կմ² մակերես։ [[Փոստային ինդեքս]]՝ 23010, [[հեռախոսային կոդ]]՝ 0342։ Կոմունայի հովանավորն է Սուրբ Բեռնարը։ == Ժողովրդագրություն == '''Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները. <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1, 1, 1) id:barra value:rgb(0.6, 0.8, 0.6) ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:2000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:500 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:100 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1861 text:1861 bar:1871 text:1871 bar:1881 text:1881 bar:1901 text:1901 bar:1911 text:1911 bar:1921 text:1921 bar:1931 text:1931 bar:1936 text:1936 bar:1951 text:1951 bar:1961 text:1961 bar:1971 text:1971 bar:1981 text:1981 bar:1991 text:1991 bar:2001 text:2001 PlotData= color:barra width:20 align:left bar:1861 from:0 till: 822 bar:1871 from:0 till: 939 bar:1881 from:0 till: 1005 bar:1901 from:0 till: 1258 bar:1911 from:0 till: 1537 bar:1921 from:0 till: 1543 bar:1931 from:0 till: 1553 bar:1936 from:0 till: 1433 bar:1951 from:0 till: 1521 bar:1961 from:0 till: 1514 bar:1971 from:0 till: 1590 bar:1981 from:0 till: 1557 bar:1991 from:0 till: 1480 bar:2001 from:0 till: 1453 PlotData= bar:1861 at: 822 fontsize:S text: 822 shift:(-8, 5) bar:1871 at: 939 fontsize:S text: 939 shift:(-10, 5) bar:1881 at: 1005 fontsize:S text: 1.005 shift:(-10, 5) bar:1901 at: 1258 fontsize:S text: 1.258 shift:(-10, 5) bar:1911 at: 1537 fontsize:S text: 1.537 shift:(-10, 5) bar:1921 at: 1543 fontsize:S text: 1.543 shift:(-10, 5) bar:1931 at: 1553 fontsize:S text: 1.553 shift:(-10, 5) bar:1936 at: 1433 fontsize:S text: 1.433 shift:(-10, 5) bar:1951 at: 1521 fontsize:S text: 1.521 shift:(-10, 5) bar:1961 at: 1514 fontsize:S text: 1.514 shift:(-10, 5) bar:1971 at: 1590 fontsize:S text: 1.590 shift:(-10, 5) bar:1981 at: 1557 fontsize:S text: 1.557 shift:(-10, 5) bar:1991 at: 1480 fontsize:S text: 1.480 shift:(-10, 5) bar:2001 at: 1453 fontsize:S text: 1.453 shift:(-10, 5) TextData= fontsize:S pos:(20, 20) text:Ըստ ISTAT-ի տվյալների </timeline> == Կապի տվյալներ == * Հեռախոսային կոդ՝ 0342 492113 * Էլեկտրոնային փոստ՝ info@comune.colorina.so.it * Պաշտոնական կայք՝ http://www.comune.colorina.so.it == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.comune.colorina.so.it Բնակավայրի պաշտոնական կայք {{ref-it}}] * [http://www.istat.it/ Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ {{ref-it}}] * http://www.istat.it/english/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091207102304/http://www.istat.it/english/ |date=2009-12-07 }} {{Արտաքին հղումներ}} {{Սոնդրիոյի գավառ}} [[Կատեգորիա:Իտալիայի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Լոմբարդիայի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Իտալիայի բնակավայրեր]] 5afhgndbq9t860qjvd0iim63ayvtb2j Մոնտեֆալկո 0 565241 8495940 8167576 2022-08-26T16:26:22Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Կոմունա | հայերեն անվանում = Մոնտեֆալկո | բնօրինակ անվանում = ''Montefalco'' | ենթարկում = | երկիր = Իտալիա | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 53|lat_sec =0 |lon_dir = E|lon_deg = 12|lon_min = 39|lon_sec =0 |CoordAddon = |CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Ումբրիա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Գավառ | շրջան = Պերուջա (գավառ){{!}}Պերուջա | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք =69 | կենտրոնի բարձրություն = 473 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն =5686 | մարդահամարի թվական = [[2004]] | խտություն = 82 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = Կա | հեռախոսային կոդ =(+39) 0742 | փոստային ինդեքս = 060436 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = [[ISTAT]] | թվային իդենտիֆիկատոր = 05430 | Վիքիպահեստում =Montefalco | կայք = http://www.comune.montefalco.pg.it }} ''' Մոնտեֆալկո''' ({{lang-it|''Montefalco''}}), [[Կոմունա (Իտալիա)|կոմունա]] [[Իտալիա]]յում, գտնվում է [[Ումբրիա]] մարզի [[Պերուջա (գավառ)|Պերուջա]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web|url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: Perugia)|date=|accessdate=2017 հուլիսի 7|archive-date=2019-03-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|dead-url=yes}}</ref>։ [[Բնակչություն]]ը կազմում է 5686 մարդ ([[2008]] թվականի [[մարդահամար]] տվյալներով)։ [[Բնակչության խտություն]]ը՝ 82 մարդ/կմ²։ Տարածքը՝ կազմում է 69 [[կմ²]] [[մակերես]]։ [[Փոստային ինդեքս]]` 6036։ [[Հեռախոսային կոդ]]` 07442։ Կոմունայի հովանավորն է Սպոլետոյի Սուրբ Ֆորտունատը (Սան Ֆորտունատո): Տոնը նշվում է ամեն տարի [[հունիսի 1]]-ին։ == Արտաքին հղումներ== * [http://www.comune.montefalco.pg.it Բնակավայրի գլխավոր կայք {{ref-it}}] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Պերուջայի գավառ}} [[Կատեգորիա:Իտալիայի բնակավայրեր]] k4bqudf54p41v9t1r3ko9x2sreea2va 8496074 8495940 2022-08-27T00:02:19Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Կոմունա | հայերեն անվանում = Մոնտեֆալկո | բնօրինակ անվանում = ''Montefalco'' | ենթարկում = | երկիր = Իտալիա | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 53|lat_sec =0 |lon_dir = E|lon_deg = 12|lon_min = 39|lon_sec =0 |CoordAddon = |CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Ումբրիա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Գավառ | շրջան = Պերուջա (գավառ){{!}}Պերուջա | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք =69 | կենտրոնի բարձրություն = 473 | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն =5686 | մարդահամարի թվական = [[2004]] | խտություն = 82 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = Կա | հեռախոսային կոդ =(+39) 0742 | փոստային ինդեքս = 060436 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = [[ISTAT]] | թվային իդենտիֆիկատոր = 05430 | Վիքիպահեստում =Montefalco | կայք = http://www.comune.montefalco.pg.it }} ''' Մոնտեֆալկո''' ({{lang-it|''Montefalco''}}), [[Կոմունա (Իտալիա)|կոմունա]] [[Իտալիա]]յում, գտնվում է [[Ումբրիա]] մարզի [[Պերուջա (գավառ)|Պերուջա]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web|url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: Perugia)|date=|accessdate=2017 հուլիսի 7|archive-date=2019-03-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html|dead-url=yes}}</ref>։ [[Բնակչություն]]ը կազմում է 5686 մարդ ([[2008]] թվականի [[մարդահամար]] տվյալներով)։ [[Բնակչության խտություն]]ը՝ 82 մարդ/կմ²։ Տարածքը՝ կազմում է 69 [[կմ²]] [[մակերես]]։ [[Փոստային ինդեքս]]` 6036։ [[Հեռախոսային կոդ]]` 07442։ Կոմունայի հովանավորն է Սպոլետոյի Սուրբ Ֆորտունատը (Սան Ֆորտունատո)։ Տոնը նշվում է ամեն տարի [[հունիսի 1]]-ին։ == Արտաքին հղումներ== * [http://www.comune.montefalco.pg.it Բնակավայրի գլխավոր կայք {{ref-it}}] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Պերուջայի գավառ}} [[Կատեգորիա:Իտալիայի բնակավայրեր]] o6jhlie30rt383vynyju6g4ycary78e Երանիկ (անձնանուն) 0 565899 8495947 7772141 2022-08-26T17:09:45Z 37.252.93.15 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անուն | անուն = Երանիկ | պատկեր = | նկարագրություն = | արտասանություն = | սեռ = արական | նշանակություն = երանելի | ծագման տարածաշրջան = | ծագման լեզու = հայերեն | ծագում = | այլ ուղղագրություն = | փաղաքշական ձևեր = | անվան այլ ձևեր = | կապված անուններ = | անվան օրը = | ածանցավոր անուն = | ժողովրդականություն = | ծանոթագրություններ = }} '''Երանիկ''', հայկական արական անուն։ Առաջացել է [[հայերեն]] ''երանի''՝ «երանելի» բառից։ Երբեմն գործածվել է որպես իգական անուն, մասնավորապես [[19-րդ դար]]ում [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսում]]<ref>{{գիրք |հեղինակ = Հրաչյա Աճառյան |մաս = |վերնագիր = Հայոց Անձնանունների Բառարան |բնօրինակ = |հղում = |հրատարակություն = |պատասխանատու խմբագիր = |վայր = Երևան |հրատարակչություն = Երևանի պետական համալսարանի հրատարակություն |թվական = 1944 |հատոր = Բ |էջերի թիվ = 682 |մեջբերվող էջեր = 134}}</ref>։ == Գործածություններ == * Գործածված է Հեթում Ա թագավորի կնոջ՝ Զապել թագուհու անվան փոխարեն՝ մի արծաթյա սկիհի վրա․ «Պահեա՛ Տէ՜ր զՀեթում թագաւորն և զթագուհի կին նորա Երանիկն»։ Սկիհը գտնվել է Երուսաղեմի մոտ գտնվող Քերեք քաղաքի ավերակների 1878 թվականի պեղումների ժամանակ<ref>Պ․ սրկ․ Սարաճեան, ՀԱ 1898, էջ 57</ref>։ * Սղված Երնիկ ձևով գործածված է անթվական մի հիշատակարանում, որտեղ սեռը հայտնի չէ<ref>Թորոս աղբար Բ․ 335</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական իգական անձնանուններ]] bovz1pit7pm03elp2hzwxxxmn5wssxp Անցի 0 575211 8495918 8455473 2022-08-26T16:07:02Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = կոմունա | հայերեն անվանում = Անցի | բնօրինակ անվանում = ''Anzi'' | ենթարկում = | երկիր = Իտալիա | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N|lat_deg = 40|lat_min = 31|lat_sec =0 |lon_dir = E|lon_deg = 16|lon_min = 55|lon_sec =0 |CoordAddon = |CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Բազիլիկատա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Գավառ | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք =76 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = Իտալերեն | բնակչություն = 1930 | մարդահամարի թվական = 2008 | խտություն =25 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = Կա | հեռախոսային կոդ = 00971 | փոստային ինդեքս = 85010 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = INSTAT | թվային իդենտիֆիկատոր =076004 | Վիքիպահեստում = Anzi | կայք = http://www.comune.anzi.pz.it/anzi/home.jsp }} '''Անցի ''' ({{lang-it|''Anzi''}}), [[կոմունա]] [[Իտալիա]]յում, [[Բազիլիկատա]] մարզում՝ [[Պոտենցա (գավառ)|Պոտենցա]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web |url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html |title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia: Potenza |date= |accessdate=2017 հունիսի 28 |archive-date=2019-03-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html |dead-url=yes }}</ref>։ Բնակչությունը կազմում է 1930 մարդ ([[2008 թվական]]), բնակչության խտությունը կազմում է 25 մարդ/կմ²։ Զբաղեցնում է 76 կմ² տարածք։ Փոստային ինդեքսն է՝ 85010։ Հեռախոսային կոդը՝ 00971։ Քաղաքի հովանավորն է սուրբ Դոնատ Արեցցին: Տոնը նշվում է [[օգոստոսի 7]]-ին: == Արտաքին հղումներ == * http://www.comune.anzi.pz.it/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220320130618/http://www.comune.anzi.pz.it/ |date=2022-03-20 }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Պոտենցայի գավառ}} [[Կատեգորիա:Իտալիայի բնակավայրեր]] cakidtmhbal7wsh2wfvmyyq93fdrjkf 8496078 8495918 2022-08-27T00:03:39Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = կոմունա | հայերեն անվանում = Անցի | բնօրինակ անվանում = ''Anzi'' | ենթարկում = | երկիր = Իտալիա | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N|lat_deg = 40|lat_min = 31|lat_sec =0 |lon_dir = E|lon_deg = 16|lon_min = 55|lon_sec =0 |CoordAddon = |CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Բազիլիկատա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Գավառ | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք =76 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = Իտալերեն | բնակչություն = 1930 | մարդահամարի թվական = 2008 | խտություն =25 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +1 | DST = Կա | հեռախոսային կոդ = 00971 | փոստային ինդեքս = 85010 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = INSTAT | թվային իդենտիֆիկատոր =076004 | Վիքիպահեստում = Anzi | կայք = http://www.comune.anzi.pz.it/anzi/home.jsp }} '''Անցի ''' ({{lang-it|''Anzi''}}), [[կոմունա]] [[Իտալիա]]յում, [[Բազիլիկատա]] մարզում՝ [[Պոտենցա (գավառ)|Պոտենցա]] գավառում<ref name=Istat>{{cite web |url=http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html |title=Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia: Potenza |date= |accessdate=2017 հունիսի 28 |archive-date=2019-03-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190311225842/http://demo.istat.it/bilmens2016gen/index02.html |dead-url=yes }}</ref>։ Բնակչությունը կազմում է 1930 մարդ ([[2008 թվական]]), բնակչության խտությունը կազմում է 25 մարդ/կմ²։ Զբաղեցնում է 76 կմ² տարածք։ Փոստային ինդեքսն է՝ 85010։ Հեռախոսային կոդը՝ 00971։ Քաղաքի հովանավորն է սուրբ Դոնատ Արեցցին։ Տոնը նշվում է [[օգոստոսի 7]]-ին։ == Արտաքին հղումներ == * http://www.comune.anzi.pz.it/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220320130618/http://www.comune.anzi.pz.it/ |date=2022-03-20 }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Պոտենցայի գավառ}} [[Կատեգորիա:Իտալիայի բնակավայրեր]] 505ddsyyl0lo1dwk29774yl29cmvxp8 Ասահի (Նագանո) 0 581349 8496137 8380144 2022-08-27T05:52:14Z Mike Rohsopht 119616 ([[c:GR|GR]]) [[File:Flag of Asahi Nagano.JPG]] → [[File:Flag of Asahi, Nagano.svg]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Ասահի | բնօրինակ անվանում = 朝日村 | ենթարկում = | երկիր = Ճապոնիա | պատկեր = Asahi_in_Nagano_Prefecture_Ja.svg | պատկերի նկարագրում = Ասահիի տեղադրությունը Նագանոյի պրեֆեկտուրայում | զինանշան = Emblem of Asahi, Nagano.svg | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = Flag of Asahi, Nagano.svg | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N |lat_deg = 36|lat_min = 07|lat_sec = 25 |lon_dir = E |lon_deg = 137|lon_min = 51|lon_sec = 59 | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Ճապոնիայի վարչական բաժանում{{!}}Պրեֆեկտուրա | երկրամաս = Նագանո | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 70,63 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 4532 | մարդահամարի թվական = [[2014]] | խտություն = 64,17 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի =+9 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = 〒390-1188 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = Կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 20451-0 | Վիքիպահեստում = Asahi,_Nagano | կայք = http://www.vill.asahi.nagano.jp/ }} {{nihongo|'''Ասահի'''| 朝日村 |''Ասահի-մուրա''}}, գյուղ [[Ճապոնիա]]յում։ Գտնվում է [[Նագանո]]յի պրեֆեկտուրայում։ Գյուղի ամբողջ մակերեսը կազմում է 70,63 կմ², բնակչությունը՝ 4532 մարդ, իսկ խտությունը 64,17 մարդ/կմ²։ == Աշխարհագրական դիրք == Գյուղը գտնվում է [[Հոնսյու]] կղզում, [[Նագանո (պրեֆեկտուրա)|Նագանոյի պրեֆեկտուրայում]] [[Տյուբու (տարածաշրջան)|Տյուբու]] տարածաշրջանում։ Այն սահմանակից է [[Սիոձիրի]], [[Մացումոտո (քաղաք)|Մացումոտո]] քաղաքների և [[Յամահատա (Նագանո)|Յամահատա]], [[Կիսո (գյուղ)|Կիսո]] գյուղերի հետ<ref>{{cite web|url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|title=国土数値情報 行政区域データの詳細|publisher=Counsellor, National and Regional Planning Bureau|accessdate=2010-07-23|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67Jwk3ck1?url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|archivedate=2012-04-30|dead-url=yes}}</ref>։ == Բնակչություն == Բնակչությունը կազմում է 4532 մարդ ([[2014 թվական]]ի [[օգոստոսի 1]]), խտությունը՝ 64,17 մարդ/կմ²։ {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! [[1980]] !! [[1985]] !! [[1990]] !! [[1995]] !! [[2000]] !! [[2005]] |- | '''Բնակչություն''' || 4228 || 4309 || 4381 || 4459 || 4908 || 4875 |} == Սիմվոլիզմ == Գյուղի ծառը համարվում է '' Pinus densiflóra''-ն, ծաղիկը՝ ''Erythronium japonicum''-ը<ref>{{cite web|url=http://www.vill.asahi.nagano.jp/d1w_reiki/401909200501B00000NH/401909200501B00000NH/401909200501B00000NH.html|title=村木・村花|publisher=Администрация села Асахи|accessdate=2010-08-19|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67Tudwq90?url=http://www.vill.asahi.nagano.jp/d1w_reiki/401909200501B00000NH/401909200501B00000NH/401909200501B00000NH.html|archivedate=2012-05-07|dead-url=yes}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.vill.asahi.nagano.jp/ Պաշտոնական կայք]{{ref-ja}} {{Նագանոյի պրեֆեկտուրա}} [[Կատեգորիա:Ճապոնիայի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:1889 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]] pkiu4rntyqg5c290okqm66i3zcvw400 Իկուսակա 0 584591 8495945 7485583 2022-08-26T17:02:19Z Mike Rohsopht 119616 ([[c:GR|GR]]) [[File:Flag of Ikusaka Nagano.JPG]] → [[File:Flag of Ikusaka, Nagano.svg]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Իկուսակա | բնօրինակ անվանում = 阿智村 | ենթարկում = | երկիր = Ճապոնիա | պատկեր = Ikusaka_in_Nagano_Prefecture_Ja.svg | պատկերի նկարագրում = Իկուսակայի տեղադրությունը Նագանոյի պրեֆեկտուրայում | զինանշան = Ikusaka_Nagano_chapter.JPG | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = Flag of Ikusaka, Nagano.svg | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N |lat_deg = 36|lat_min = 25|lat_sec = 31 |lon_dir = E |lon_deg = 137|lon_min = 55|lon_sec = 39 | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Ճապոնիայի վարչական բաժանում{{!}}Պրեֆեկտուրա | երկրամաս = Նագանո | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 38,97 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 1887 | մարդահամարի թվական = [[2014]] | խտություն = 48,42 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի =+9 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = 〒399-7201 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = Կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 20448-0 | Վիքիպահեստում = Ikusaka,_Nagano | կայք = http://www.village.ikusaka.nagano.jp/ }} {{nihongo|'''Իկուսակա'''| 阿智村 |''Իկուսակա-մուրա''}}, գյուղ [[Ճապոնիա]]յում։ Գտնվում է [[Նագանո]]յի պրեֆեկտուրայում։ Գյուղի ամբողջ մակերեսը կազմում է 38,97 կմ², բնակչությունը՝ 1887 մարդ, իսկ խտությունը 48,42 մարդ/կմ²։ == Աշխարհագրական դիրք == Գյուղը գտնվում է [[Հոնսյու]] կղզում, [[Նագանո (պրեֆեկտուրա)|Նագանոյի պրեֆեկտուրայում]] [[Տյուբու (տարածաշրջան)|Տյուբու]] տարածաշրջանում։ Այն սահմանակից է [[Նագանո]], [[Օմատի (քաղաք)|Օմատի]], [[Աձումինո]] քաղաքների, [[Իկեդա (Նագանո)|Իկեդա]], ավանի և [[Տիկիհոկու]], [[Օմի (գյուղ)|Օմի]] գյուղերի հետ<ref>{{cite web|url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|title=国土数値情報 行政区域データの詳細|publisher=Counsellor, National and Regional Planning Bureau|accessdate=2010-07-23|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67Jwk3ck1?url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|archivedate=2012-04-30|dead-url=yes}}</ref>։ == Բնակչություն == Բնակչությունը կազմում է 1887 մարդ ([[2014 թվական]]ի [[օգոստոսի 1]]), խտությունը՝ 48,42 մարդ/կմ²։ {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! [[1980]] !! [[1985]] !! [[1990]] !! [[1995]] !! [[2000]] !! [[2005]] |- | '''Բնակչություն''' || 3142 || 2904 || 2738 || 2559 || 2416|| 2160 |} == Սիմվոլիզմ == Գյուղի ծառը համարվում է ''Quercus dentata''-ն, ծաղիկը՝ [[մրտավարդ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.village.ikusaka.nagano.jp/syoukai_page/Profile/profile.htm|title=生坂村のプロフィール|publisher=Администрация села Икусака|accessdate=2010-08-19|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67TubnqHG?url=http://www.village.ikusaka.nagano.jp/syoukai_page/Profile/profile.htm|archivedate=2012-05-07|dead-url=yes}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.village.ikusaka.nagano.jp/ Պաշտոնական կայք]{{ref-ja}} {{Նագանոյի պրեֆեկտուրա}} [[Կատեգորիա:Ճապոնիայի բնակավայրեր]] 1vmd460wlxxsov9qvaw7klgr68m96kk 8495946 8495945 2022-08-26T17:03:36Z Mike Rohsopht 119616 ([[c:GR|GR]]) [[File:Ikusaka Nagano chapter.JPG]] → [[File:Emblem of Ikusaka, Nagano.svg]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Իկուսակա | բնօրինակ անվանում = 阿智村 | ենթարկում = | երկիր = Ճապոնիա | պատկեր = Ikusaka_in_Nagano_Prefecture_Ja.svg | պատկերի նկարագրում = Իկուսակայի տեղադրությունը Նագանոյի պրեֆեկտուրայում | զինանշան = Emblem of Ikusaka, Nagano.svg | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = Flag of Ikusaka, Nagano.svg | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = |lat_dir = N |lat_deg = 36|lat_min = 25|lat_sec = 31 |lon_dir = E |lon_deg = 137|lon_min = 55|lon_sec = 39 | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Ճապոնիայի վարչական բաժանում{{!}}Պրեֆեկտուրա | երկրամաս = Նագանո | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 38,97 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 1887 | մարդահամարի թվական = [[2014]] | խտություն = 48,42 | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի =+9 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = 〒399-7201 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = Կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 20448-0 | Վիքիպահեստում = Ikusaka,_Nagano | կայք = http://www.village.ikusaka.nagano.jp/ }} {{nihongo|'''Իկուսակա'''| 阿智村 |''Իկուսակա-մուրա''}}, գյուղ [[Ճապոնիա]]յում։ Գտնվում է [[Նագանո]]յի պրեֆեկտուրայում։ Գյուղի ամբողջ մակերեսը կազմում է 38,97 կմ², բնակչությունը՝ 1887 մարդ, իսկ խտությունը 48,42 մարդ/կմ²։ == Աշխարհագրական դիրք == Գյուղը գտնվում է [[Հոնսյու]] կղզում, [[Նագանո (պրեֆեկտուրա)|Նագանոյի պրեֆեկտուրայում]] [[Տյուբու (տարածաշրջան)|Տյուբու]] տարածաշրջանում։ Այն սահմանակից է [[Նագանո]], [[Օմատի (քաղաք)|Օմատի]], [[Աձումինո]] քաղաքների, [[Իկեդա (Նագանո)|Իկեդա]], ավանի և [[Տիկիհոկու]], [[Օմի (գյուղ)|Օմի]] գյուղերի հետ<ref>{{cite web|url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|title=国土数値情報 行政区域データの詳細|publisher=Counsellor, National and Regional Planning Bureau|accessdate=2010-07-23|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67Jwk3ck1?url=http://nlftp.mlit.go.jp/ksj/jpgis/datalist/KsjTmplt-N03.html|archivedate=2012-04-30|dead-url=yes}}</ref>։ == Բնակչություն == Բնակչությունը կազմում է 1887 մարդ ([[2014 թվական]]ի [[օգոստոսի 1]]), խտությունը՝ 48,42 մարդ/կմ²։ {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! [[1980]] !! [[1985]] !! [[1990]] !! [[1995]] !! [[2000]] !! [[2005]] |- | '''Բնակչություն''' || 3142 || 2904 || 2738 || 2559 || 2416|| 2160 |} == Սիմվոլիզմ == Գյուղի ծառը համարվում է ''Quercus dentata''-ն, ծաղիկը՝ [[մրտավարդ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.village.ikusaka.nagano.jp/syoukai_page/Profile/profile.htm|title=生坂村のプロフィール|publisher=Администрация села Икусака|accessdate=2010-08-19|lang=jp|archiveurl=https://www.webcitation.org/67TubnqHG?url=http://www.village.ikusaka.nagano.jp/syoukai_page/Profile/profile.htm|archivedate=2012-05-07|dead-url=yes}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.village.ikusaka.nagano.jp/ Պաշտոնական կայք]{{ref-ja}} {{Նագանոյի պրեֆեկտուրա}} [[Կատեգորիա:Ճապոնիայի բնակավայրեր]] cd6y3x1ug6zyh2dbg0mk5mtwtqfh9vm Հովհաննես Ազոյան 0 616857 8496269 8460091 2022-08-27T11:23:33Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան |պատկեր = Hovhannes-Azoyan.png }} '''Հովհաննես Արամի Ազոյան''', ({{ԱԾ}}) [[հայեր|հայ]] [[դերասան]] և [[:Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ|հաղորդավար]]<ref name="answers">{{cite web | url=http://www.bravo.am/news/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD-%D4%B1%D5%A6%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%86%D5%A1%D5%AD-%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D6%84-%D5%A7-%D5%BD%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%BE-%D5%A6%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%BE%D5%A5%D5%AC-%D5%B0%D5%A5%D5%BF%D5%B8-%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D5%B0%D5%B2%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AC/ | title=Հարցազրույց Հովհաննես Ազոյանից | accessdate=30 Սեպտեմբեր 2015}}</ref>։ == Կենսագրություն == [[1999 թվական]]ին ավարտել է [[Երևան]] քաղաքի [[Ալեք Մանուկյան վարժարան (ԱՄՆ)|Ալեք Մանուկյանի անվան վարժարանը]]։ [[1999]]-[[2004|2004 թվականներին]] սովորել է [[Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարան|Երևանի պետական տնտեսագիտական համալսարանում]] և ստացել [[Ֆինանսների կառավարում|ֆինանսիստ]], [[Կառավարում (տնտեսագիտություն)|կառավարողի]] որակավորում։ Ուսանողական տարիներին մասնակցել է [[ՈՒՀԱ|Հայաստանի ՈւՀԱ լիգայի խաղերին]], որից հետո՝ [[Մոսկվա]]յի միջազգային ՈւՀԱ բարձրագույն լիգայի խաղերին։ Հովհաննես Ազոյանը ուսումը ավարտելուց հետո՝ [[2003 թվական]]ից աշխատում է [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա» հեռուստաընկերությունում]], որտեղ էլ հասել է մեծ նվաճումների։ Այս հեռուստաընկերությունում նա հետագայում նկարահանվել է «Խաղից դուրս», «Առողջ ապրելակերպի ակումբ», «Բարի լույս, հայեր», «Աստղային պատերազմներ», «Yere1», «Կարգին սերիալ», «Լոս Արմենիոս», «Բարի գիշեր, հայեր», «Տնփեսա», «Չեյնջ» «Դոմինո» հաղորդումների և նախագծերի հաղորդավար, դերասան, մասնակից ֆիլմերում և հաղորդումներում։ Խաղացել է [[Պահանջվում է միլիոնատեր|«Պահանջվում է միլիոնատեր»]], «[[Փեսացուն կրկեսից]]», «Դուռը բաց», [[Poker.Am (ֆիլմ)|«Poker.am»]], «[[Քայլ ձիով]]», [[Ուրիշի փոխարեն|«Ուրիշի փոխարեն»]] ֆիլմերում, «7.5», 7.5-2», «No comment» հումորային ներկայացումներում։ == Ֆիլմագրություն == === Ֆիլմեր === {| class="wikitable sortable" !Թիվ !Անուն !Դեր !Ժանր !Ռեժիսոր !Խաղընկերներ !Պրոդյուսեր |- |[[2013]] |«[[Քայլ ձիով]]» |Տիգրան Վարդանյան |[[Կատակերգություն]], [[Արկածային ֆիլմ|արկածային]] |[[Գոռ Կիրակոսյան]] |[[Մկրտիչ Արզումանյան]], Ասելա Սագատովա, [[Սոս Ջանիբեկյան]], [[Լևոն Հարությունյան (դերասան)|Լևոն Հարությունյան]], Թամարա Պետրոսյան |[[Կարեն Ղազարյան]], [[Արմեն Համբարձումյան (պրոդյուսեր)|Արմեն Համբարձումյան]] |- |[[2013]] |«[[Poker.Am (ֆիլմ)|Poker.Am]]» | |[[Կատակերգություն]] |[[Դավիթ Բաբախանյան]] |[[Միշո]], [[Լիլի Էլբակյան]], [[Անի Պետրոսյան]], [[Խորեն Լևոնյան]], [[Ռոլանդ Գասպարյան]], [[Շոռենա Բեգաշվիլի]], [[Լուիզա Ներսիսյան]] |[[Ռուբեն Ջաղինյան]] |- |[[2012]] |«Դուռը բաց» |Արմեն | | | | |- |[[2011]] |«[[Փեսացուն կրկեսից]]» |Նարեկ |[[Կատակերգություն]], [[Արկածային ֆիլմ|արկածային]] |[[Դավիթ Բաբախանյան]] |[[Սերժ Ավետիքյան]], [[Սոս Ջանիբեկյան]], [[Սամվել Սարգսյան (դերասան)|Սամվել Սարգսյան]] |Լիլիթ Մարտիրոսյան |- |[[2010]] |«[[Պահանջվում է միլիոնատեր]]» |Տիգրան |[[Կատակերգություն]] |[[Դավիթ Բաբախանյան]] |[[Միշո]], [[Անի Երանյան]], Նաիրա Մովսիսյան, Սիրանուշ Լազյան, Անի Պետրոսյան |[[Ռուբեն Ջաղինյան]], [[Արմեն Համբարձումյան (պրոդյուսեր)|Արմեն Համբարձումյան]] |- |[[2009]] |«Նոր Տարվա Կինո» | |[[Կատակերգություն]], [[Երաժշտական ֆիլմ|Երաժշտական]] |[[Էդգար Բաղդասարյան]] |[[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Ջուլիետա Ստեփանյան]], [[Վիգեն Ստեփանյան]], [[Հասմիկ Կարապետյան]], Արմեն Պետրոսյան, [[Ֆորշ]] |Վահագն Սարգսյան, Բագրատ Սարգսյան |} === Մուլտֆիլմեր === {| class="wikitable sortable" !Թիվ !Անուն !Դեր !ժանր !Ռեժիսոր !Խաղընկերներ !Պրոդյուսեր |- |[[2002]] |«Yellow SubmarYAN» |Տարբեր կերպարներ |[[Մուլտիպլիկացիա|մուլտֆիլմ]] |[[Դավիթ Սահակյանց]] |[[Հայկ Մարության]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Մարկ Սաղաթելյան]], Արսեն Դանիելյան |[[Շարմ Հոլդինգ]] |- |[[2007]] |«Կարգին Մուլտեր» |Տարբեր կերպարներ |[[Մուլտիպլիկացիա|մուլտֆիլմ]] |[[Դավիթ Սահակյանց]] |[[Հայկ Մարության]], [[Հասմիկ Ղարիբյան]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], Իրինա Վարդանյան |[[Հայկ Մարության]], [[Կարեն Կարապետյան]], [[Դավիթ Բաբախանյան]] |} == Հեռուստանախագծեր == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ |- ! Տարի ! Անվանումը ! Դերը ! class="unsortable" | Նշումներ |- | 2009-2014 | Yere1 | Նահապետ | Գլխավոր դեր |- | 2010-2013 | [[Կարգին սերիալ]] | Գեորգի | Կրկնվող կերպար |- | 2013-2015 | [[Տնփեսա (հեռուստասերիալ)|Տնփեսա]] | Մանուկ | Գլխավոր դեր |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=630 Հովհաննես Ազոյան] {{DEFAULTSORT:Ազոյան, Հովհաննես}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Հայ կինոդերասաններ]] [[Կատեգորիա:Հայ հաղորդավարներ]] [[Կատեգորիա:ՀՊՏՀ շրջանավարտներ]] nqtrmg7j4ycfzqg7vpen3b58qrgr2ht Ջուդի Դենչ 0 629429 8496194 8040094 2022-08-27T09:19:43Z Valen1988 29239 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Ջուդի Դենչ''' ({{lang-en|Dame Judith Olivia «Judi» Dench}}, {{ԱԾ}}), թատրոնի և կինոյի բրիտանացի դերասանուհի։ «[[Օսկար]]ի» (1999) և [[Ոսկե գլոբուս|«Ոսկե գլոբուսի»]] ([[1998]], [[2001]]) դեփնեկիր է, [[BAFTA]]-ի բազմակի դափնեկիր, Դամա-Կոմանդոր ([[1988]]), Պատվո փառքի շքանշանակիր ([[2005]]): == Մանկություն և անձնական կյանք == Ջուդի Դենչը ծնվել է անգլիական [[Յորք]] քաղաքում բժշկական պրակտիկա անցնող Ռեջինալդ Արթուր Դենչի և նրա կին Էլյոնորա Օլավի (կուսական ազգանունը Ջոնս) ընտանիքում։ Հայրը միաժամանակ ծառայում էր նաև Յորքի թագավորական թատրոնում որպես բժիշկ։ Հենց դրա պատճառով էլ կենսուրախ ու աշխույժ Ջուդին, որը սիրում էր նկարել և պարել, հայտնվեց թատերական միջավայրում։ Ապագա դերասանուհու ավագ եղբայրը ՝ Ջեֆրի Դենչը (ծնված [[1928]] թվին) նույնպես դարձավ դերասան։ [[Պատկեր:Stevan Kragujevic, Laurence Olivier, Judi Dench, John Neville and Joseph O'Conor in Belgrade.JPG|մինի|Ջուդի Դենչը, Լոուրենս Օլիվյեն, Ժոզեֆ Օ'Քոները և Ջոն Նեվիլը Սերբիայում Անհայտ հերոսի հուշարձանի մոտ, 1970-ականների սկիզբ]] [[1971]] թվականի [[Փետրվարի 5|փետրվարի 5-ին]] Դենչը ամուսնացավ իր աշխատակցի հետ։ Վերջինս Շեքսպիրյան արքայական թատրոնի դերասան Մայքլ Ուիլյամսն էր։ Ամուսնանալու հաջորդ տարին ծնվեց նրանց առաջնեկ դուստրը՝ Թարա Քրեսիդա Ֆրանչեսը (ներկայումս նա հայտնի է Ֆինտի Ուիլյամս բեմական անունով և դերասանուհի է)։ [[1998]] թվականին նրանք ունեցան թոռնիկ՝ Սեմ անունով։ [[պատկեր:Flickr - Siebbi - A rose for Dame Judi Dench (cropped).jpg|thumb|left|upright|Դենչը ''Սկանդալային օրագիր'' ֆիլմի մրցանակաբաշխության ժամանակ, Բեռլին, 2007 թիվ]] Ջուդի Դենչը ամուսնու մասին. {{քաղվածք|| ''«Ես իրականում ուշացել եմ իմ պսակադրության օրը, քանի որ հարցեր ունեի պարզելու հին ընկերոջս հետ, որը հենց այդ պահին խնդրում էր ամուսնանալ իր հետ և նույնիսկ մատանի նվիրեց ինձ։ Ես նրան ասացի. «Ես չեմ կարող, քանի որ չորս րոպե առաջ պետք է ամուսնանայի Մայքլ Ուիլյամսի հետ»։ Եթե ես չամուսնանայի Մայքլի հետ, ապա նա կլիներ իմ լավ ընկերը։ Նրան առանձնացնում էին որպես հումորի մեծ զգացում ունեցող և հավասարակշռված անձ։ Նա ինձ ասում էր. «Ես ծովախեցգետին եմ, որը միշտ ձգտում է դեպի խավարը իսկ դու, ձիուն նստած, միշտ դեպի լույսն ես ձգտում»''|}}: Ջուդի Դենչը Մայքլի հետ ապրեց 30 ամուսնական երջանիկ տարիներ։ [[2001]] թվականի [[Հունվարի 11|հունվարի 11-ին]] վերջինս մահացավ [[քաղցկեղ]]ից։ Դերասանուհին ցայժմ էլ այրի է։ Նրա տանն ապրում են 7 կատուներ, շուն, երկու ոսկե ձկնիկներ և երկու գերմանամկներ։ Ընտանիքը միշտ դերասանուհու համար ունեցել է կենսական նշանակություն։ Նա միշտ էլ ուրախ է եղել՝ ապրելով ամուսնու ծնողների հետ։ Երբ ծնվեց աղջիկը, նա որոշում կայացրեց թողնել աշխատանքը, սակայն Մայքլն ասաց, որ կխելագարվի, եթե Ջուդին դառնա տնային տնտեսուհի։ Երբ Ֆինտին դեռևս կրծքի երեխա էր, մայրն աշխատում էր թատրոնում երեկոյան ժամերին, իսկ երբ նա դարձավ դպրոցական տարիքի, Դենչը սկսեց նաև հեռուստատեսությունում աշխատել։ Դերասանուհին դավանանքով [[Քվակերներ|քվակեր]] է։ == Կարիերա == Ջուդի Դենչի դեբյուտը պրոֆեսիոնալ բեմում տեղի է ունեցել [[1957]] թվականին Old Vic Company թատրոնում, որտեղ նա խաղում էր Օֆելիայի դերը «[[Համլետ (ողբերգություն)|Համլետում]]»։ 1960 թվին, Լոնդոնի Օլդ Վիկ թատրոնում Ջուդին խաղում է Ջուլիետ «[[Ռոմեո և Ջուլիետ]]» ներկայացման մեջ, որը բեմադրել էր [[Ֆրանկո Ձեֆֆիրելլի]]։ Իսկ արդեն [[1961]] թվականին դերասանուհին ընդունվում է [[Շեքսպիրյան թագավորական թատրոն]]։ Լեդի Դենչին համաշխարհային ճանաչում բերեցին այնպիսի կինոնկարներ, ինչպիսիք էին Ջեյմս Բոնդի շարքից «[[Ոսկե աչքը]]» և «[[Սիրահարված Շեքսպիրը]]», որտեղ նա խաղաց [[Եղիսաբեթ I]] թագուհու դերը։ Խաղալով ֆիլմում ընդամենը ութ րոպեանոց դեր՝ իր խաղով ցուցադրեց մեծ վարպետություն և արժանացավ «Օսկարի»։ Դերասանուհու ստեղծագործության կարևոր նշաձողը եղավ «Այրիս» ֆիլմը, որտեղ նա խաղաց գրող Այրիս Մյորդոկի դերը։ Այս դերի համար նրան առաջադրեցին «Օսկարի», սակայն մրցանակը բաժին հասավ [[Հոլի Բերի]]ին։ 2005 թվականին էկրան բարձրացավ «Միսիս Հանդերսոնը ներկայացնում է» կինոնկարը։ Սա իրական փաստերի վրա հիմնված մի պատմություն է, որտեղ լեդի Ջուդիթը խաղացել է էքսցենտրիկ տարեց անգլուհու դերը, որտեղ հերոսուհին ամուսնու մահից հետո որոշում է ձեռք բերել մի թատրոն, որտեղ կկարողանա թոթափել տխրությունն ու միայնությունը։ Դերասանուհու խաղընկերնը դարձավ Բոբ Հոսկինսը։ Այս դերի համար նա նույնպես հավակնեց «Օսկարի», սակայն այն բաժին ընկավ [[Ռիզ Ուիզերսփուն]]ին։ Հենց այդ թվականին կայացավ «[[Հպարտություն և նախապաշարմունք (ֆիլմ)|Հպարտություն և նախապաշարմունք]]» կինոնկարի առաջնախաղը՝ անգլիացի գրող [[Ջեյն Օստին]]ի համանուն ստեղծագործության մոտիվներով։ Դերասանուհին կատարեց լեդի Քեթրին դե Բյորի դերը։ [[2006]] թվականից նա ընդունվեց Արվեստների պահպանության թագավորական հասարակության կազմի մեջ։ 2006 թվականի դեկտեմբերի 25-ին լույս տեսավ Ռիչարդ Այրիի «Սկանդալային օրագիրը» դրաման, որտեղ Ջուդի Դենչը խաղաց դպրոցական ուսուցչուհու դերը, որտեղ նա շանտաժի է ենթարկում իր աշխատակցին (աշխատակցի դերը խաղում է [[Քեյթ Բլանշետ]]ը)։ Դերասանուհուն 6-րդ անգամ ներկայացրին «Օսկարի», սակայն կրկին այդ արձանիկը բաժին չընկավ նրան. այս անգամ պարգևը ստացավ [[Հելեն Միրեն]]ը։ 2013 թվականին դերասանուհին խաղաց իռլանդուհու դերը «Ֆիլոմենա» ֆիլմում։ Այս ֆիլմը Դենչին «[[Օսկար]]», «[[Ոսկե գլոբուս]]» և [[BAFTA]] մրցանակներ բերեց։ == Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable" |- !Թիվ !! Ֆիլմի անուն !! Բնօրինակի անվանումը!! Դերը |- | [[1968]] || «Ամառային գիշերվա երազը» || A Midsummer Night’s Dream || ''Տիտանիա'' |- |[[1981]] |«[[Բալենու այգին (ֆիլմ, 1981)|Բալենու այգին]]» |The Cherry Orchard |''Լյուբով Անդրեևնա Ռավենսկայա'' |- | [[1985]] || «Տեսարանով սենյակը» || A Room with a View || ''Էլեոնորա Լավիշ'' |- | [[1989]] || «[[Հենրի V (ֆիլմ, 1989)|Հենրի V]]» || Henry V || ''Միսիս Կիուկլի'' |- | [[1995]] || «[[Ոսկե աչքը]]» || Golden Eye || '' М '' |- | [[1997]] || «<nowiki/>[[Միսիս Բրաուն]]<nowiki/>» || Mrs. Brown || ''Վիկտորիա թագուհի'' |- | [[1997]] || «[[Վաղը չի մեռնի երբեք]]» || Tomorrow Never Dies || '' М '' |- | [[1998]] || «[[Սիրահարված Շեքսպիրը]]» || Shakespeare in Love || ''Եղիսաբեթ I '' |- | [[1999]] || «[[Թեյախմություն Մուսոլինիի հետ (ֆիլմ)|Թեյախմություն Մուսոլինիի հետ]]» || Tea With Mussolini || ''Արաբելլա'' |- | [[1999]] || «[[Ամբողջ աշխարհն էլ քիչ է]]» || The World Is Not Enough || '' М '' |- | [[2000]] || «[[Շոկոլադ (ֆիլմ)|Շոկոլադ]]» || Chocolat || ''Առմանդա Վուազեն'' |- | [[2000]] || «Վերջինը շիկահեր-գեղեցկուհիներից» || The Last of the Blonde Bombshells|| '' Էլիզաբեթ '' |- | [[2001]] || «[[Աիրիս (ֆիլմ)|Աիրիս]]» || Iris || ''Այրիս Մյորդոկ '' |- | [[2001]] || «Նավային նորություններ» || The Shipping News || ''Ագնեսա Համր '' |- | [[2002]] ||[[Որքան կարևոր է լուրջ լինելը]]|| The Importance of Being Earnest || ''Լեդի Բրեկնել '' |- | [[2002]] || «[[Մեռիր, բայց ոչ հիմա]]» || Die Another Day || ''М'' |- | [[2004]] || «Ռիդիկի քրոնիկները» || The Chronicles of Riddick || ''Դեսպան Էրեոն'' |- | [[2004]] || «Նարդոսագույն կանայք» || Ladies in Lavender || ''Ուրսուլա'' |- | [[2005]] || «[[Հպարտություն և նախապաշարմունք (ֆիլմ)|Հպարտություն և նախապաշարմունք]]» || Pride and prejudice || ''Լեդի Քեթրին դե Բյոր'' |- | [[2005]] || «Միսիս Հանդերսոնը ներկայացնում է» || Mrs Henderson Presents || ''Լորա Հենդերսոն'' |- | [[2006]] || «Սկանդալային օրագիր» || Notes on a scandal || ''Բարբարա Քովեթ'' |- | [[2006]] || «[[Կազինո Ռոյալ (ֆիլմ, 2006)|Կազինո Ռոյալ]]» || Casino Royale || ''М'' |- | [[2007]] || «Քրենֆորդ» (հեռուստասերիալ)» || Cranford || ''Մաթիլդա Ջենիքս'' |- | [[2008]] || «[[Գթասրտության քվանտ]]» || Quantum of Solace|| ''М'' |- | [[2009]] || «Ինը» || Nine|| ''Լիլիան Լա Ֆլյոր'' |- | [[2009]] || «Քրենֆորդի վերադարձը» || Return to Cranford || ''Մաթիլդա Ջենիքս'' |- | [[2011]] || «Ջ. Էդգար» || J. Edgar || ''Էննի Մարի Հուվեր'' |- | [[2011]] || «[[Մեկ շաբաթ Մերլինի հետ]]» || My Week with Marilyn || ''Տիկին Սիբիլ Թորնդայք'' |- | [[2011]] || «[[Ջեյն Էյր (ֆիլմ, 2011)|Ջեյն Էյր]]» || Jane Eyre|| ''Միսիս Ֆեյրֆաքս'' |- | [[2011]] || «[[Կարիբյան ծովի ծովահենները. Օտար ափերին]]» || Pirates of the Caribbean: On stranger tides || '' արիստոկրատուհի'' |- | [[2012]] || «[[Հյուրանոց «Մերիգոլդ»։ Լավագույնը տարաշխարհիկներից (ֆիլմ)|Հյուրանոց «Մերիգոլդ»։ Լավագույնը տարաշխարհիկներից]]» || The Best Exotic Marigold Hotel || ''Էվելին'' |- | [[2012]] || «[[Սքայֆոլ]]» || Skyfall || ''М'' |- | [[2013]] || «Ֆիլոմենա» || Philomena || ''Ֆիլոմենա Լի'' |- | [[2015]] || «[[Հյուրանոց «Մերիգոլդ»։ Բնակեցումը շարունակվում է]]» || The Second Best Exotic Marigold Hotel || ''Էվելին'' |- |[[2015]] |[[Սպեկտր (ֆիլմ, 2015)|Սպեկտր]] |Spectre |''M (Տեսահաղորդագրություն)'' |- |[[2016]] |[[Միսս Փերեգրինի տարօրինակ երեխաների տունը (ֆիլմ)|Միսս Փերեգրինի տարօրինակ երեխաների տունը]] |Miss Peregrine’s Home for Peculiar Children |Միսս Էվոսեթ |- |[[2017]] |[[Վարդակակաչի տենդ (ֆիլմ)|Վարդակակաչի տենդ]] |Tulip Fever |Աբբայության քույր |- |2017 |[[Վիկտորիան և Աբդուլը]] |Victoria and Abdul |[[Վիկտորիա (Մեծ Բրիտանիայի թագուհի)|Վիկտորիա]] |- |2017 |[[Սպանություն արևելյան ճեպընթացում (ֆիլմ, 2017)|Սպանություն արևելյան ճեպընթացում]] |Murder on the Orient Express |իշխանուհի Դրագոմիրովա |- |[[2018]] |[[Կարմիր ծածկագիր]] |Red Joan |''Ջոան Սթենլի'' |- |2018 |Ամեն ինչ ճշմարիտ է |''All Is True'' |Անն Հաթավայ |- |[[2019]] |[[Կատուներ (ֆիլմ, 2019)|Կատուներ]] |Cats |''Ծեր Դյութերոնոմի'' |- |[[2020]] |''[[Վեց րոպե մինչ կեսգիշերը]]'' |''Six Minutes to Midnight'' |Միսիս Ռոկոլ |- |2020 |[[:en:Artemis Fowl (film)|Արտեմիս Ֆոուլ]] |Artemis Fowl |Կոմանդոր Ռութ |- |[[2021]] |[[Նախկինն այն աշխարհից]] |''Blithe Spirit'' |Մադամ Արկատի |- |[[2021]] |[[Բելֆաստ (ֆիլմ)|Բելֆաստ]] |Belfast |} == Պարգևներ և նոմինացիաներ == {| class="wikitable" style="font-size:100%;" |- ! Պարգև!! Տարի !! Կատեգորիա !! Ֆիլմ/Հեռուստասերիալ/Բեմադրություն!! Արդյունք |- |rowspan=7|[[Օսկար]] |[[1998]] |«Օսկար» կնոջ լավագույն դերի համար |Միսիս Բրաուն |{{nom}} |- |[[1999]] |«Օսկար» երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Սիրահարված Շեքսպիրը |{{won}} |- |[[2001]] |«Օսկար» երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Շոկոլադ |{{nom}} |- |[[2002]] |Կնոջ լավագույն դեր |Այրիս |{{nom}} |- |[[2006]] |Կնոջ լավագույն դեր |Միսիս Հանդերսոնը ներկայացնում է |{{nom}} |- |[[2007]] |Կնոջ լավագույն դեր |Սկանդալային օրագիր |{{nom}} |- |[[2014]] |Կնոջ լավագույն դեր |Ֆիլոմենա |{{nom}} |- |rowspan=16|[[BAFTA]] |[[1966]] |Լավագույն նորեկ |Առավոտյան 4 հոգով |{{won}} |- |[[1986]] |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Ուեթերբի |{{nom}} |- |1987 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Տեսարանով սենյակը |{{won}} |- |1988 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Չերինգ Կրոս Ռոուդ, 84 |{{nom}} |- |1989 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Մի բուռ դիափոշի |{{won}} |- |1998 |Կնոջ լավագույն դերի համար BAFTA |Միսիս Բրաուն |{{won}} |- |1999 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Սիրահարված Շեքսպիրը |{{won}} |- |rowspan=2|2001 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Շոկոլադ |{{nom}} |- |Academy Fellowship | |{{won}} |- |rowspan=2|2002 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |նավային նորություններ |{{nom}} |- |Կնոջ լավագույն դերի համար |Այրիս |{{won}} |- |2006 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Միսիս Հենդերսոնը ներկայացնում է |{{nom}} |- |2007 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Սկանդալային օրագիրը |{{nom}} |- |2012 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |7 օր ու գիշեր Մերիլինի հետ |{{nom}} |- |2013 |Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |007. Սքայֆոլ |{{nom}} |- |2014 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Ֆիլոմենա |{{nom}} |- |rowspan=11|BAFTA TV |1968 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Խոսակցություն անծանոթի հետ |{{won}} |- |1980 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Մակբեթ (ֆիլմ, 1979) |{{nom}} |- |1982 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Գեղեցիկ սեր (թատրոն) |{{won}} |- |1983 |լավագույն կատակերդական դեր |Գեղեցիկ սեր |{{nom}} |- |rowspan=2|1984 |լավագույն կատակերդական դեր |Գեղեցիկ սեր |{{nom}} |- |Կնոջ լավագույն դերի համար |Սայգոն. Կատվի տարի |{{nom}} |- |1985 |լավագույն կատակերդական դեր |Գեղեցիկ սեր |{{won}} |- |1990 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Վատ պահվածքе |{{nom}} |- |1998 |լավագույն կատակերդական դեր |Ժամանակը գնում է |{{nom}} |- |2001 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Վերջինը շիկահեր-գեղեցկուհիներից |{{won}} |- |2008 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Քրենֆորդ |{{nom}} |- |rowspan=11|[[Ոսկե գլոբուս]] |1998 |Ոսկե գլոբուս կնոջ լավագույն դերի համար |Միսիս Բարուն |{{won}} |- |1999 |Ոսկե գլոբուս երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Սիրահարված Շեքսպիրը |{{nom}} |- |rowspan=2|2001 |Ոսկե գլոբուս երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Շոկոլադ |{{nom}} |- |Ոսկե գլոբուս կնոջ լավագույն դերի համար սերիալում |վերջինը շիկահեր-գեղեցկուհիներից |{{won}} |- |2002 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Այրիս |{{nom}} |- |2006 |Ոսկե գլոբուս լավագույն դերասանուհու համար կատակերգությունում կամ մյուզիքլում |Միսիս Հանդերսոնը ներկայացնում է |{{nom}} |- |2007 |Կնոջ լավագույն դերի համար в драме |Սկանդալային օրագիր |{{nom}} |- |2009 |Կնոջ լավագույն դերի համար մինի-սերիալում կամ հեռուստաֆիլմում |Քրենֆորդ |{{nom}} |- |2011 |Կնոջ լավագույն դերի համար մինի-սերիալում կամ հեռուստաֆիլմում |Քրենֆորդի վերադարձը |{{nom}} |- |2013 |Կնոջ լավագույն դերի համար կատակերգությունում կամ մյուզիքլում |Հյուրանոց «Մերիգոլդ». լավագույնը տարաշխարհիկներից |{{nom}} |- |2014 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Ֆիլոմենա |{{nom}} |- |rowspan=3|[[Էմմի]] |2001 |«Էմմի» մրցանակ կնոջ լավագույն դերի համար մինի սերիալի կամ ֆիլմի համար |Վերջինը շիկահեր-գեղեցկուհիներից |{{nom}} |- |2008 |Կնոջ լավագույն դերի համար մինի սերիալի կամ ֆիլմի համար |Քրենֆորդ |{{nom}} |- |2010 |Կնոջ լավագույն դերի համար մինի սերիալի կամ ֆիլմի համար |Քրենֆորդի վերադարձը |{{nom}} |- |rowspan=9|ԱՄՆ-ի կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ |1998 |ԱՄՆ-ի կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ կնոջ լավագույն դերի համար |Միսիս Բրաուն |{{nom}} |- |1999 |ԱՄՆ-ի կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Սիրահարված Շեքսպիրը |{{nom}} |- |rowspan=2|2001 |ԱՄՆ-ի կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակ կնոջ լավագույն դերի համար հեռուստաֆիլմում կամ մինի-սերիալում |Վերջինը շիկահեր-գեղեցկուհիներից |{{nom}} |- |Մրցանակ երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Շոկոլադ |{{won}} |- |rowspan=2|2002 |Մրցանակ երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհու համար |Նավային նորություններ |{{nom}} |- |Կնոջ լավագույն դերի համար |Այրիս |{{nom}} |- |2006 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Միսիս Հենդերսոնը ներկայացնում է |{{nom}} |- |2007 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Սկանդալային օրագիր |{{nom}} |- |2014 |Կնոջ լավագույն դերի համար |Ֆիլոմենա |{{nom}} |- | Թոնի մրցանակ |1999 | Թոնի մրցանակ կնոջ լավագույն դերի համար պիեսում |Էմիի տեսակետը |{{won}} |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{IMDb name}} * {{worldcat id|lccn-n87-856331}} * [https://web.archive.org/web/20070810061001/http://www.tiscali.co.uk/entertainment/film/biographies/judi_dench_biog.html Judi Dench Biography] * [http://atgbcentral.com/ As Time Goes By Central website] * [https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=1960857 Judi Dench on Acting Regal] * [http://www.bris.ac.uk/theatrecollection/ University of Bristol Theatre Collection], University of Bristo] * [http://www.emmys.com/celebrities/dame-judi-dench Dame Judi Dench at Emmys.com] * [http://www.bbc.co.uk/programmes/p00943dl Judi Dench] interview on BBC Radio 4 ''Desert Island Discs'', 17 April 1998 * [http://www.bbc.co.uk/programmes/b06bd681 Judi Dench] interview on BBC Radio 4 ''Desert Island Discs'', 15 September 2015 {{ՎՊԵ|Judi Dench}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Դենչ, Ջուդի}} [[Կատեգորիա:Անգլիացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Օսկարակիրներ]] [[Կատեգորիա:BAFTA մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:«Ոսկե գլոբուս» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:«Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Լոուրենս Օլիվիեի մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի անգլիացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Անգլիացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի բրիտանացի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի բրիտանացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Դրամատիկական արվեստի թագավորական ակադեմիայի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի Օսկարի մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:Անգլիացի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի բրիտանացիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի բրիտանացիներ]] [[Կատեգորիա:Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան Օսկարի մրցանակակիրներ]] 07ruvszyebutpm6qennns2byoqutpq4 Վավել 0 630778 8495872 5164433 2022-08-26T13:06:57Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki {{անաղբյուր}} [[Պատկեր:Wawel_end_16th_cent.jpg|thumb|Վավել, ''Civitates orbis terrarum'', 1617]] [[Պատկեր:GlowackiJanNepomucen.WidokNaWawel.jpg|thumb|Յան (Հովհաննես) Գլովացկի, ''Վավել'', 1845]] '''Վավել''', բարձունք [[Կրակով]]ում՝ Հին քաղաք կոչվող թաղամասում, [[Վիսլա]] գետի ձախ ափին, Կրակովի պատմական թաղամաս։ == Պատմություն == === Վավելը մինչև 11-րդ դարի սկիզբը === Հնագիտական պեղումները ցույց են տվել, որ առաջին բնակության հետքերը հասնում են մինչև միջին պալեոլիթ, այսինքն, մ.թ.ա. 100 հազար տարի առաջ։ {{անավարտ}} [[Կատեգորիա:Համաշխարհային ժառանգություն Լեհաստանում]] [[Կատեգորիա:Լեհաստանի հուշարձաններ]] [[Կատեգորիա:Կրակովի թանգարաններ]] e8ko2dvuvjt27p5znwnea7abjhfo8ho Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան) 0 657205 8496166 8475789 2022-08-27T08:42:38Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Սոնասար (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Սոնասար | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք =Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Սոնասար համայնք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 1204,4 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 89 | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = Հայ Առաքելական Եկեղեցի | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Սոնասար''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության արևմտյան հատվածում։ [[Բերձոր]] շրջկետնտրոնից գտնվում է 32 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից՝ 82 կմ հեռավորության վրա<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Մարգիս]] գյուղի հետ միասին կազմում է [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը լեռնային է, ունի 1204,4 հա տարածք, որից 366,4 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 756,2 հա անտառային հողեր։ Սոնասար համայնքի սահմանային գոտով հոսում է [[Ղոչազսու]] գետը։ Բնակավայրի տարածքում առկա են խմելու ջրի բազմաթիվ բնական աղբյուր-առվակներ։ Առկա են իսլանդական շպատի հանքային պաշարներ։ == Պատմություն == 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|44-օրյա պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == 2015 թվականին համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 89 մարդ, կա 22 տնտեսություն։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | [[2008]] | [[2009]] | [[2010]] |- ! Բնակիչ | 69 | 60 | 74 |- |} == Տնտեսություն == Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]] և [[Հողագործություն|հողագործությամբ]]։ == Պատմամշակութային հուշարձաններ == Համայնքի պատմամշակութային հուշարձաններն են՝ դամբարանադաշտ «Սոնասար» (մ.թ.ա. 2-րդ դար), գերեզմանոց «Սոնասար» (մ.թ.ա. 2-րդ դար), 2 տապանաքարեր (XIV դար), խաչքար (XIV դար), խաչքարի պատվանդան (1605 թ.), արձանագրություն (XVII դար), խոյակ (XVII դար), կամուրջ (XI-XIII դարեր)։ == Հասարարակական կառույցներ == 2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում էին 15 աշակերտներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} 8xvk6axot1k2tt9sostdxzw428hchz3 8496168 8496166 2022-08-27T08:44:30Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Սոնասար]]»-ից «[[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]»: Նույն շրջանում նույն անունով համայնք կա։ Անվանափոխում եմ, որպեսզի շփոթություն չլինի, ավելի հստակ լինի։ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Սոնասար (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Սոնասար | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք =Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Սոնասար համայնք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 1204,4 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 89 | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = | կրոնական կազմ = Հայ Առաքելական Եկեղեցի | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Սոնասար''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում։ Տեղաբաշխված է հանրապետության արևմտյան հատվածում։ [[Բերձոր]] շրջկետնտրոնից գտնվում է 32 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից՝ 82 կմ հեռավորության վրա<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Մարգիս]] գյուղի հետ միասին կազմում է [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը լեռնային է, ունի 1204,4 հա տարածք, որից 366,4 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 756,2 հա անտառային հողեր։ Սոնասար համայնքի սահմանային գոտով հոսում է [[Ղոչազսու]] գետը։ Բնակավայրի տարածքում առկա են խմելու ջրի բազմաթիվ բնական աղբյուր-առվակներ։ Առկա են իսլանդական շպատի հանքային պաշարներ։ == Պատմություն == 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|44-օրյա պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == 2015 թվականին համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 89 մարդ, կա 22 տնտեսություն։ Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=nkr-estimation>{{cite web|url=http://pop-stat.mashke.org/nkr-estimation.htm|title=Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների|date=|accessdate=2021 Մայիսի 1|archive-date=2021-06-15}}</ref>. {| class="wikitable" ! Տարի | [[2008]] | [[2009]] | [[2010]] |- ! Բնակիչ | 69 | 60 | 74 |- |} == Տնտեսություն == Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]] և [[Հողագործություն|հողագործությամբ]]։ == Պատմամշակութային հուշարձաններ == Համայնքի պատմամշակութային հուշարձաններն են՝ դամբարանադաշտ «Սոնասար» (մ.թ.ա. 2-րդ դար), գերեզմանոց «Սոնասար» (մ.թ.ա. 2-րդ դար), 2 տապանաքարեր (XIV դար), խաչքար (XIV դար), խաչքարի պատվանդան (1605 թ.), արձանագրություն (XVII դար), խոյակ (XVII դար), կամուրջ (XI-XIII դարեր)։ == Հասարարակական կառույցներ == 2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր գյուղապետարան, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում էին 15 աշակերտներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} 8xvk6axot1k2tt9sostdxzw428hchz3 Լեգենդ (ֆիլմ, 2015) 0 658382 8496203 8193048 2022-08-27T09:25:50Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Լեգենդ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |պատկեր = Լեգենդ (ֆիլմ, 2015).jpg }} '''Լեգենդ''' ([[անգլերեն]]՝ Legend), բրիտանա֊ֆրանսիական ֆիլմ, որի ռեժիսորն է ամերիկացի Բրայան Հարգելանդը։ Ֆիլմի սցենարը գրվել է Ջոն Պիրսոնի «Դաժան արվեստ։ Քրեյ երկվորյակների վերելքը և անկումը» գրքի հիման վրա<ref>{{cite news|title=Tom Hardy image as Kray twins released|url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27830233|accessdate=հունիսի 13, 2014|newspaper=[[BBC]]|date= հունիսի 13, 2014 }}</ref><ref>{{cite news|title=First Look: Tom Hardy as Infamous London Gangster Twins (Photo)|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/first-look-tom-hardy-as-711413|accessdate=հունիսի 12, 2014|date=հունիսի 12 2014 }}</ref>։ Ֆիլմը պատմում է գող երկվորյակներ Ռոնալդ և Ռեջինալդ Քրեյների մասին, նրանք 60֊ականներին ահաբեկելով [[Լոնդոն]]ը, դարձան դաժանության և անհավասարակշռության լեգենդներ։ Ֆիլմի պրեմիերան [[Մեծ Բրիտանիա]]յում կայացել է [[2015]] թվականի [[սեպտեմբերի 9|սեպտեմբերի 9֊ին]], իսկ Հայաստանում [[Հոկտեմբերի 1|հոկտեմբերի 1֊ին]]։ == Սյուժե == Սյուժեն պատմում է Քրեյ երկվորյակների մասին, ովքեր 1950֊1960֊ական թվականներին համարվում էին ամենավտանգավոր հանցագործները Լոնդոնում։ Ֆիլմը կենտրոնանում է Ռեջինալդի վրա, ով ամեն կերպ ցանկանում է կառավարել իր եղբոր հոգեկան խանգարումները<ref>{{cite news|title=Tom Hady to play both Kray twins in gangland film|url=http://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/10775425/Tom-Hardy-to-play-both-Kray-twins-in-gangland-film.html|accessdate=ապրիլի 18, 2014|date=ապրիլի 18, 2014 }}</ref>։ == Դերերում == *[[Թոմ Հարդի]]<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27830233|title=Tom Hardy image as Kray twins released|date=հունիսի 13, 2014 |accessdate=հունիսի 13, 2014|publisher=[[BBC News]]}}</ref> ֊ Ռոնալդ Քրեյ (Ռոնի) և Ռեդջինալդ Քրեյ (Ռեջի)<ref>{{cite news|title=The Krays: A history of violence|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/702012.stm|accessdate=ապրիլի 4, 2000|date= ապրիլի 4, 2000}}</ref> *[[Էմիլի Բրաունինգ]] ֊ Ֆրենսիս Շի<ref name=autogenerated1>{{cite news|title=Tom Hardy plays Kray twins in Legend – first image|url=http://www.theguardian.com/film/2014/jun/13/tom-hardy-kray-twins-legend-first-image|accessdate=հունիսի 13, 2014|date=հունիսի 13, 2014 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/emily-browning-talks-join-tom-698601|title=Emily Browning in Talks to Join Tom Hardy in Crime Thriller 'Legend'|date=ապրիլի 23, 2014|accessdate=ապրիլի 23, 2014|publisher=[[Hollywood Reporter]]}}</ref> (Ռեջի Քրեյի կինը) *[[Քոլին Մորգան]] ֊ Ֆրենկի Շի<ref>{{cite news|title=Colin Morgan Seen on ‘Legend’ Set by JustJared|url=http://www.fangirlish.com/colin-morgan-seen-on-legend-set-by-justjared/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+Fangirlish+(Fangirlish)|date=հունիսի 18, 2014}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>, Ռեջիի վարորդը, Ֆրենսիսի ավագ եղբայրը<ref>{{cite news|title=The disputed resting place of a mobster's unhappy bride|url=http://www.theguardian.com/uk/2004/jul/10/alantravis|accessdate=հուլիսի 10, 2004|date=հուլիսի 10, 2004 года}}</ref> *[[Փոլ Բեթանի]] ֊ Չարլի Ռիչարդսոն, լոնդոնյան ավազակ *[[Դևիդ Թյուլիս]] ֊ Լեսլի Փեյն, Քրեյ եղբայրների բիզնեսի գործադիրը *[[Անեյրին Բարնարդ]] ֊ Դեյվիդ Բեյլի<ref>{{cite news|title=Aneurin Barnard To Reprise Role as David Bailey in Gangster Thriller ‘Legend’|url=http://upandcomers.net/2014/06/17/aneurin-barnard-reprise-role-david-bailey-legend/|accessdate=հունիսի 17, 2014|date=հուլիսի 17, 2014 года|archive-date=2014-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20140909203144/http://upandcomers.net/2014/06/17/aneurin-barnard-reprise-role-david-bailey-legend/|dead-url=yes}}</ref>, լուսանկարիչ *[[Փոլ Անդերսոն]] ֊ Ալբերդ Դոնքյու, Ռոնիի և Ռեջիի օգնականը<ref>{{cite news|title=Empire built on bayonets and billiard cues|url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1367804/Empire-built-on-bayonets-and-billiard-cues.html|accessdate=օգոստոսի 27, 2000|date=ապրիլի 18, 2014 }}</ref> *[[Քրիստոֆեր Էքլստոն]] ֊ Լեոնարդ (Նիպեր) Ռիդ, դետեկտիվ, ով զբաղվում է Քրեյ եղբայրների գործով<ref>{{cite news|title=City detective who helped crack case|url=http://www.nottinghampost.com/City-detective-helped-crack-case/story-19620003-detail/story.html|accessdate=օգոստոսի 6, 2013|date=օգոստոսի 6, 2013 года|archive-date=2014-05-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20140529005336/http://www.nottinghampost.com/City-detective-helped-crack-case/story-19620003-detail/story.html|dead-url=yes}}</ref> * Պալմինտերի Չեզ ֊ Անժելո Բրունո, Ֆիլադելֆիայի մաֆիայի դոնը, Քրեյ եղբայրների ընկերը<ref>{{cite news|title=The Kray Twins: Brothers in Arms|url=http://www.crimelibrary.com/gangsters_outlaws/mob_bosses/kray/up_10.html|accessdate=մայիսի 2, 2014|newspaper=CrimeLibrary|date=հունիսի 13, 2014 года|archive-date=2014-04-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20140403051759/http://www.crimelibrary.com/gangsters_outlaws/mob_bosses/kray/up_10.html|dead-url=yes}}</ref> *[[Տառա Ֆիցջերալդ]] ֊ Տիկին Շի *[[Թերոն Էջերթոն]] ֊ Էսվարդ (խելագար Տեդի) Սմիթ<ref>{{cite news|title=LEGEND begins shooting, first image released|url=https://www.workingtitlefilms.com/news/view/post/230/legend-begins-shooting-first-image-released|accessdate=հունիսի 12, 2014|date=հունիսի 12, 2014 года|archive-date=2015-06-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626173531/https://www.workingtitlefilms.com/news/view/post/230/legend-begins-shooting-first-image-released|dead-url=yes}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2015 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Գրական ստեղծագործությունների էկրանավորումներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Լոնդոնում]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1960-ականներին]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] jtf4dhbc48aqmazlb2lw9g4hrcnpcra 8496204 8496203 2022-08-27T09:26:39Z Valen1988 29239 catSuggest-ով +[[Կատեգորիա:Ամերիկյան կենսագրական ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Ամերիկյան թրիլեր ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Բրիտանական քրեական ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Ֆրանսիական քրեական ֆիլմեր]] wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Լեգենդ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |պատկեր = Լեգենդ (ֆիլմ, 2015).jpg }} '''Լեգենդ''' ([[անգլերեն]]՝ Legend), բրիտանա֊ֆրանսիական ֆիլմ, որի ռեժիսորն է ամերիկացի Բրայան Հարգելանդը։ Ֆիլմի սցենարը գրվել է Ջոն Պիրսոնի «Դաժան արվեստ։ Քրեյ երկվորյակների վերելքը և անկումը» գրքի հիման վրա<ref>{{cite news|title=Tom Hardy image as Kray twins released|url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27830233|accessdate=հունիսի 13, 2014|newspaper=[[BBC]]|date= հունիսի 13, 2014 }}</ref><ref>{{cite news|title=First Look: Tom Hardy as Infamous London Gangster Twins (Photo)|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/first-look-tom-hardy-as-711413|accessdate=հունիսի 12, 2014|date=հունիսի 12 2014 }}</ref>։ Ֆիլմը պատմում է գող երկվորյակներ Ռոնալդ և Ռեջինալդ Քրեյների մասին, նրանք 60֊ականներին ահաբեկելով [[Լոնդոն]]ը, դարձան դաժանության և անհավասարակշռության լեգենդներ։ Ֆիլմի պրեմիերան [[Մեծ Բրիտանիա]]յում կայացել է [[2015]] թվականի [[սեպտեմբերի 9|սեպտեմբերի 9֊ին]], իսկ Հայաստանում [[Հոկտեմբերի 1|հոկտեմբերի 1֊ին]]։ == Սյուժե == Սյուժեն պատմում է Քրեյ երկվորյակների մասին, ովքեր 1950֊1960֊ական թվականներին համարվում էին ամենավտանգավոր հանցագործները Լոնդոնում։ Ֆիլմը կենտրոնանում է Ռեջինալդի վրա, ով ամեն կերպ ցանկանում է կառավարել իր եղբոր հոգեկան խանգարումները<ref>{{cite news|title=Tom Hady to play both Kray twins in gangland film|url=http://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/10775425/Tom-Hardy-to-play-both-Kray-twins-in-gangland-film.html|accessdate=ապրիլի 18, 2014|date=ապրիլի 18, 2014 }}</ref>։ == Դերերում == *[[Թոմ Հարդի]]<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27830233|title=Tom Hardy image as Kray twins released|date=հունիսի 13, 2014 |accessdate=հունիսի 13, 2014|publisher=[[BBC News]]}}</ref> ֊ Ռոնալդ Քրեյ (Ռոնի) և Ռեդջինալդ Քրեյ (Ռեջի)<ref>{{cite news|title=The Krays: A history of violence|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/702012.stm|accessdate=ապրիլի 4, 2000|date= ապրիլի 4, 2000}}</ref> *[[Էմիլի Բրաունինգ]] ֊ Ֆրենսիս Շի<ref name=autogenerated1>{{cite news|title=Tom Hardy plays Kray twins in Legend – first image|url=http://www.theguardian.com/film/2014/jun/13/tom-hardy-kray-twins-legend-first-image|accessdate=հունիսի 13, 2014|date=հունիսի 13, 2014 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/emily-browning-talks-join-tom-698601|title=Emily Browning in Talks to Join Tom Hardy in Crime Thriller 'Legend'|date=ապրիլի 23, 2014|accessdate=ապրիլի 23, 2014|publisher=[[Hollywood Reporter]]}}</ref> (Ռեջի Քրեյի կինը) *[[Քոլին Մորգան]] ֊ Ֆրենկի Շի<ref>{{cite news|title=Colin Morgan Seen on ‘Legend’ Set by JustJared|url=http://www.fangirlish.com/colin-morgan-seen-on-legend-set-by-justjared/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+Fangirlish+(Fangirlish)|date=հունիսի 18, 2014}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>, Ռեջիի վարորդը, Ֆրենսիսի ավագ եղբայրը<ref>{{cite news|title=The disputed resting place of a mobster's unhappy bride|url=http://www.theguardian.com/uk/2004/jul/10/alantravis|accessdate=հուլիսի 10, 2004|date=հուլիսի 10, 2004 года}}</ref> *[[Փոլ Բեթանի]] ֊ Չարլի Ռիչարդսոն, լոնդոնյան ավազակ *[[Դևիդ Թյուլիս]] ֊ Լեսլի Փեյն, Քրեյ եղբայրների բիզնեսի գործադիրը *[[Անեյրին Բարնարդ]] ֊ Դեյվիդ Բեյլի<ref>{{cite news|title=Aneurin Barnard To Reprise Role as David Bailey in Gangster Thriller ‘Legend’|url=http://upandcomers.net/2014/06/17/aneurin-barnard-reprise-role-david-bailey-legend/|accessdate=հունիսի 17, 2014|date=հուլիսի 17, 2014 года|archive-date=2014-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20140909203144/http://upandcomers.net/2014/06/17/aneurin-barnard-reprise-role-david-bailey-legend/|dead-url=yes}}</ref>, լուսանկարիչ *[[Փոլ Անդերսոն]] ֊ Ալբերդ Դոնքյու, Ռոնիի և Ռեջիի օգնականը<ref>{{cite news|title=Empire built on bayonets and billiard cues|url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1367804/Empire-built-on-bayonets-and-billiard-cues.html|accessdate=օգոստոսի 27, 2000|date=ապրիլի 18, 2014 }}</ref> *[[Քրիստոֆեր Էքլստոն]] ֊ Լեոնարդ (Նիպեր) Ռիդ, դետեկտիվ, ով զբաղվում է Քրեյ եղբայրների գործով<ref>{{cite news|title=City detective who helped crack case|url=http://www.nottinghampost.com/City-detective-helped-crack-case/story-19620003-detail/story.html|accessdate=օգոստոսի 6, 2013|date=օգոստոսի 6, 2013 года|archive-date=2014-05-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20140529005336/http://www.nottinghampost.com/City-detective-helped-crack-case/story-19620003-detail/story.html|dead-url=yes}}</ref> * Պալմինտերի Չեզ ֊ Անժելո Բրունո, Ֆիլադելֆիայի մաֆիայի դոնը, Քրեյ եղբայրների ընկերը<ref>{{cite news|title=The Kray Twins: Brothers in Arms|url=http://www.crimelibrary.com/gangsters_outlaws/mob_bosses/kray/up_10.html|accessdate=մայիսի 2, 2014|newspaper=CrimeLibrary|date=հունիսի 13, 2014 года|archive-date=2014-04-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20140403051759/http://www.crimelibrary.com/gangsters_outlaws/mob_bosses/kray/up_10.html|dead-url=yes}}</ref> *[[Տառա Ֆիցջերալդ]] ֊ Տիկին Շի *[[Թերոն Էջերթոն]] ֊ Էսվարդ (խելագար Տեդի) Սմիթ<ref>{{cite news|title=LEGEND begins shooting, first image released|url=https://www.workingtitlefilms.com/news/view/post/230/legend-begins-shooting-first-image-released|accessdate=հունիսի 12, 2014|date=հունիսի 12, 2014 года|archive-date=2015-06-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626173531/https://www.workingtitlefilms.com/news/view/post/230/legend-begins-shooting-first-image-released|dead-url=yes}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2015 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Գրական ստեղծագործությունների էկրանավորումներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Լոնդոնում]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1960-ականներին]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան կենսագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան թրիլեր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական քրեական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆրանսիական քրեական ֆիլմեր]] 9ghq8xs82sa6374prkc1kb00q5gahue Սեն Մար (Ծովափնյա Շարանտի գավառ) 0 662111 8496173 7298616 2022-08-27T08:47:17Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Սեն Կրեպեն ''' ({{lang-fr|''Saint-Mard'' }}), համայնք [[Ֆրանսիա]]յում, [[Պուատու Շարանտա]] մարզի [[Ծովափնյա Շարանտ]]ի գավառում։ Մտնում է [[Սյուրժեր (կանտոն)|Սյուրժեր]] կանտոնի կազմի մեջ։ Հանդիսանում է [[Ռոշֆոր (կանտոն)|Ռոշֆոր]] շրջանը։ Համայնքի INSEE կոդ՝ 17359։ == Բնակչություն == Համայնքի բնակչությունը [[2010]] թվականին կազմում էր 1066 մարդ։ {{Բնակչություն| |1962=948 |1968=948 |1975=914 |1982=935 |1990=865 |1999=868 |2010=1066 | source = [http://www.insee.fr/fr/themes/tableau_local.asp?ref_id=POP&millesime=2010&nivgeo=COM&codgeo=17359 INSEE] }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Տես նաև == * [[Ֆրանսիայի շրջանների ցանկ]] == Արտաքին հղումներ == * [http://www.insee.fr/fr/methodes/nomenclatures/cog/fichecommunale.asp?codedep=17&codecom=359 Սեն Մարի վիճակագրության ազգային ինստիտուտ] {{ref-fr}} {{Ծովափնյա Շարանտ}} [[Կատեգորիա:Ֆրանսիայի համայնքներ]] n9pxvg6bvbuq5rumayjldbik28ox3f2 Նոժան լ’Արտո 0 684882 8496041 7833866 2022-08-26T22:22:12Z Սահակ 24 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Համայնք | հայերեն անվանում = Նոժան լ’Արտոն | բնօրինակ անվանում = Nogent-l’Artaud | ենթարկում = | երկիր = Ֆրանսիա | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir =N |lat_deg =48 |lat_min =58|lat_sec =00 | lon_dir =E |lon_deg =3 |lon_min = 19|lon_sec =00 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Մարզ | երկրամաս = Պիկարդիա{{!}}Պիկարդիա | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = գավառ | շրջան = Էնա (գավառ){{!}}Էնա | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = կանտոն | համայնք = Էսսոմ սյուր Մարն (կանտոն){{!}}Էսսոմ սյուր Մարն | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 2137 | մարդահամարի թվական = 2010 | խտություն = | ագլոմերացիա = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = 02310 | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = INSEE կոդ | թվային իդենտիֆիկատոր = 02555 | Վիքիպահեստում =Nogent-l’Artaud }} '''Նոժան լ’Արտո''' ({{lang-fr|Nogent-l’Artaud}}), [[Համայնք (Ֆրանսիա)|համայնք]] [[Ֆրանսիա]]յում, գտնվում է [[Պիկարդիա]]յի մարզում՝ [[Էնա (գավառ)|Էնա]] գավառում։ Մտնում է [[Էսսոմ սյուր Մարն (կանտոն)|Էսսոմ սյուր Մարն]] կանտոնի կազմի մեջ։ Համայնքի շրջանը՝ [[Շատո Տերրի (շրջան)|Շատո Տերրի]]։ Համայնքի INSEE կոդը՝ 02555։ == Բնակչություն == 2010 թվականի տվյալներով՝ համայնքի բնակչությունը կազմում է 2137 մարդ։ {{Բնակչություն|source = [http://www.insee.fr/fr/themes/tableau_local.asp?ref_id=POP&millesime=2010&nivgeo=COM&codgeo=02555 INSEE] |1962 = 1187 |1968 = 1187 |1975 = 1270 |1982 = 1433 |1990 = 1852 |1999 = 2049 |2010 = 2137 | }} == Տնտեսություն == 2010 թվականին համայնքի 1306 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչներից 983-ը տնտեսապես ակտիվ էին, 323-ը՝ ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 75,3%, 1999 թվականին եղել է 73,8%)։ 983 տնտեսապես ակտիվ բնակիչներից աշխատում էին 845-ը (448 տղամարդ և 397 կին), գործազուրկ էին 138 մարդ (66 տղամարդ և 72 կին)։ 323 տնտեսապես ոչ ակտիվ բնակիչներից 106-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 108-ը՝ թոշակառուներ, 109-ը տնտեսապես ոչ ակտիվ էին այլ պատճառներով<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010|title=Base chiffres clés: emploi — population active 2010|publisher=Ֆրանսիայի վիճակագրության և տնտեսական հետազոտությունների ինստիտուտ (INSEE)|lang=fr|accessdate=2014-05-14}} (մոտավոր տվյալներ, 1999 թվականին ժամանակավոր զբաղվածությունը հաշվի է առնվել մասնակիորեն)</ref>։ == Տես նաև == * [[Ֆրանսիայի շրջանների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.insee.fr/fr/methodes/nomenclatures/cog/fichecommunale.asp?codedep=02&codecom=555 Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ, Նոժան լ’Արտո] {{ref-fr}} {{Էնայի գավառ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ֆրանսիայի բնակավայրեր]] mxz33sc6nlyyfn3v97uktdsk5hvdz6y Քոննոլի Ջեյմս 0 694947 8496153 4148601 2022-08-27T08:10:10Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Ջեյմս Քոնոլի]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ջեյմս Քոնոլի]] kj9gbrhzexhgdcnq0ii20ew0yh1szss Կյարի Պամյու Պամյու 0 721315 8495924 8195357 2022-08-26T16:09:32Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ճապոնացի մոդելներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ |գույն = solo singer }} '''Կյարի Պամյու Պամյու''' ([[ճապոներեն]]՝ きゃりーぱみゅぱみゅ), [[Ճապոնիա|ճապոնացի]] [[երգչուհի]], [[բլոգ]]եր, [[մոդել]]<ref name="mtviggi20130604">{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|title=Cray Pop The Kawaii Genius of Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]|date=2012-07-16|accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JVMZoT?url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref>։ Իսկական անունը՝ Կիրիկո Տակեմուրա ([[ճապոներեն]]՝ <span lang="ja">竹村 桐子)։ Նրա լուսանկարները կարելի է վերագրել ճապոնական «Կավայ» և «Դեկորա» ոճերին։ Նրա երգերը գրում է Յասուտակա Նակատան՝ ''Capsule'' էլեկտրոնային երաժշտական դուետից։ Կյարին հայտնի է դարձել շնորհիվ «PonPonPon» (2011) սինգլի։ Այս պահին նա ունի երեք լիարժեք ալբոմ «Pamyu Pamyu Revolution» (2012), «Nanda Collection» (2013) և «Pika Pika Fantajin» (2014)։ == Կենսագրություն == Սկզբում նա ստեղծում է մոդայի մասին բլոգ։ Այս հետաքրքրությունը նրա մոտ զարգանում է Հարադզյուկու ոճում դրսևորվող մոդելների հետ ամսագրերի համար աշխատելիս։ Հասնելով սկանդալային հայտության և դառնալով ճանաչված, որպես մոդել նա անգամ ստեղծում է արհեստական թարթիչների իր սեփական բրենդը։ Հետո [[Perfume]] խմբի պրոդյուսեր [[Յասուտակա Նակատա]]յի և «%6 Doki Doki Fashion» բրենդի հիմնադիր Սեբասիան Մասուդի հետ սկսում է աշխատել իր մենակատարային երաժշտական նախագծերի վրա։ Նրա առաջին երգը՝ «Pon Pon Pon»-ը («Moshi Harajuku» մինի ալբոմից), որի համար MTV Iggy կայքի հավաստիացմամբ նկարահանվել է «սարսափ տեսահոլովակ», ցնցել է աշխարհը<ref name="mtviggi20130604" />, և հենց այդ նույն վեբկայքի բառերով երգը «ոտքից գլուխ շրջել է [[ջեյ փոփ|ջեյ-փոփ]]ի աշխարհը»<ref>{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu|title=MTV Iggy Artist to Watch Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JWu2pY?url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|accessdate=2016-08-05|dead-url=no}}</ref>։ Նրա տեսահոլովակը դառնում է «վիռուսային»։ == Սկավառակագրություն == === Սինգլեր === {|class="wikitable" style="text-align:center" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! ամենաբարձր<br />հորիզոնական |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Singles<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDシングルランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JXsoZS?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- |1 |«PON PON PON» |20 հուլիսի 2011 |— |- | 2 |{{nihongo|«Tsukematsukeru»|つけまつける}} |11 օգոստոսի 2012 | 7 |- | 3 |«CANDY CANDY» |4 ապրիլի 2012 | 8 |- | 4 |{{nihongo|«Fashion Monster»|ファッションモンスター}} |17 հոկտեմբերի 2012 | 5 |- | 5 |{{nihongo|«Kimi ni 100 Percent / Furisodeshon»<br />&nbsp;|キミに100パーセント/ふりそでーしょん}} |30 հունվարի 2013 | 3 |- | 6 |{{nihongo|«Ninjya Re Bang Bang»|にんじゃりばんばん}} |20 մարտի 2013 | 3 |- | 7 |{{nihongo|«Invader Invader»|インベーダーインベーダー}} |15 մայիսի 2013 | 6 |- |8 |{{Nihongo|«Mottai Night Land»|もったいないとらんど}} |6 նոյեմբերի 2013 |8 |- |9 |{{Нихонго|«Yume no Hajima Ring Ring»|ゆめのはじまりんりん}} |26 փետրվարի 2014 |11 |- |10 |{{Nihongo|«Family Party»|ファミリーパーティー}} |16 ապրիլի 2014 |2 |- |11 |{{Nihongo|«Kira Kira Killer»|きらきらキラー}} |11 հունիսի 2014 |— |- |12 |{{Nihongo|«Mondai Girl»|もんだいガール}} |18 մարտի 2015 |6 |- |13 |{{Nihongo|«Crazy Party Night (Pumpkin no Gyakushū)»|Crazy Party Night ~ぱんぷきんの逆襲~}} |2 սեպտեմբերի 2015 |12 |} == Ալբոմներ == {|class="wikitable" style="text-align:left" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! Ամենաբարձր<br />հորիզոնական !rowspan="2"| Հավաստագրում |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Albums<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDアルバムランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7Jaf804?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- | — |align="left"| {{nihongo|''Moshi Harajuku''|もしもし原宿}} *Մինի-ալբոմ |align="right"| 17 օգոստոսի 2011 | 18 | |- | 1 |align="left"| {{nihongo|''Pamyu Pamyu Revolution''<br />|ぱみゅぱみゅレボリューション}} |align="right"| 23 մայիսի 2012 | 2 | [[RIAJ|JP]]: Ոսկե |- | 2 |align="left"| {{nihongo|''Nanda Сollection''|なんだこれくしょん}} |align="right"| 26 հունիսի 2013 |1 | [[RIAJ|JP]]: Պլատինե |- | 3 |align="left"| {{nihongo|''Pika Pika Fantajin''|ピカピカふぁんたじん}} |align="right"| 9 հուլիսի 2014 |1 |[[RIAJ|JP]]: Ոսկե |} == Երաժշտական տեսահոլովակ == {|class="wikitable" ! Տարի ! Անվանում ! Ռեժիսոր |- |align="center"| 2011 | «[https://www.youtube.com/watch?v=yzC4hFK5P3g PONPONPON]» | rowspan="9" | Ձյուն Տամուկայ |- |rowspan="3" align="center"| 2012 | «[https://www.youtube.com/watch?v=NLy4cvRx7Vc Tsukematsukeru]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=UoK8DaJRDaM CANDY CANDY]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=GivkxpAVVC4 Fashion Monster]» |- | rowspan="5" align="center" | 2013 | «[https://www.youtube.com/watch?v=9Y6H-YjsE9Q furisodeshon]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=teMdjJ3w9iM Ninjya Re Bang Bang]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=jcIOg_m-bp4 Invader Invader]» |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Official website|http://kyary.asobisystem.com}} * {{YouTube user|kyarypamyupamyuTV}} * [http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական բլոգը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303182422/http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ |date=2012-03-03 }} * [http://www.wmg.jp/kyary/ Կյարի Պամյու Պամյուի էջը] Warner Music Japan կայքում * [http://live.nicovideo.jp/series/kyary Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական ալիքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130121103303/http://live.nicovideo.jp/series/kyary |date=2013-01-21 }} [[Nico Nico Douga]] կայքում * {{Twitter|pamyurin}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Տոկիո քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Կին բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի մոդելներ]] i8p24lkmq1n7zx60n4a4lwpf30w1kcg 8495926 8495924 2022-08-26T16:10:00Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ճապոնացի դիզայներներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ |գույն = solo singer }} '''Կյարի Պամյու Պամյու''' ([[ճապոներեն]]՝ きゃりーぱみゅぱみゅ), [[Ճապոնիա|ճապոնացի]] [[երգչուհի]], [[բլոգ]]եր, [[մոդել]]<ref name="mtviggi20130604">{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|title=Cray Pop The Kawaii Genius of Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]|date=2012-07-16|accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JVMZoT?url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref>։ Իսկական անունը՝ Կիրիկո Տակեմուրա ([[ճապոներեն]]՝ <span lang="ja">竹村 桐子)։ Նրա լուսանկարները կարելի է վերագրել ճապոնական «Կավայ» և «Դեկորա» ոճերին։ Նրա երգերը գրում է Յասուտակա Նակատան՝ ''Capsule'' էլեկտրոնային երաժշտական դուետից։ Կյարին հայտնի է դարձել շնորհիվ «PonPonPon» (2011) սինգլի։ Այս պահին նա ունի երեք լիարժեք ալբոմ «Pamyu Pamyu Revolution» (2012), «Nanda Collection» (2013) և «Pika Pika Fantajin» (2014)։ == Կենսագրություն == Սկզբում նա ստեղծում է մոդայի մասին բլոգ։ Այս հետաքրքրությունը նրա մոտ զարգանում է Հարադզյուկու ոճում դրսևորվող մոդելների հետ ամսագրերի համար աշխատելիս։ Հասնելով սկանդալային հայտության և դառնալով ճանաչված, որպես մոդել նա անգամ ստեղծում է արհեստական թարթիչների իր սեփական բրենդը։ Հետո [[Perfume]] խմբի պրոդյուսեր [[Յասուտակա Նակատա]]յի և «%6 Doki Doki Fashion» բրենդի հիմնադիր Սեբասիան Մասուդի հետ սկսում է աշխատել իր մենակատարային երաժշտական նախագծերի վրա։ Նրա առաջին երգը՝ «Pon Pon Pon»-ը («Moshi Harajuku» մինի ալբոմից), որի համար MTV Iggy կայքի հավաստիացմամբ նկարահանվել է «սարսափ տեսահոլովակ», ցնցել է աշխարհը<ref name="mtviggi20130604" />, և հենց այդ նույն վեբկայքի բառերով երգը «ոտքից գլուխ շրջել է [[ջեյ փոփ|ջեյ-փոփ]]ի աշխարհը»<ref>{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu|title=MTV Iggy Artist to Watch Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JWu2pY?url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|accessdate=2016-08-05|dead-url=no}}</ref>։ Նրա տեսահոլովակը դառնում է «վիռուսային»։ == Սկավառակագրություն == === Սինգլեր === {|class="wikitable" style="text-align:center" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! ամենաբարձր<br />հորիզոնական |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Singles<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDシングルランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JXsoZS?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- |1 |«PON PON PON» |20 հուլիսի 2011 |— |- | 2 |{{nihongo|«Tsukematsukeru»|つけまつける}} |11 օգոստոսի 2012 | 7 |- | 3 |«CANDY CANDY» |4 ապրիլի 2012 | 8 |- | 4 |{{nihongo|«Fashion Monster»|ファッションモンスター}} |17 հոկտեմբերի 2012 | 5 |- | 5 |{{nihongo|«Kimi ni 100 Percent / Furisodeshon»<br />&nbsp;|キミに100パーセント/ふりそでーしょん}} |30 հունվարի 2013 | 3 |- | 6 |{{nihongo|«Ninjya Re Bang Bang»|にんじゃりばんばん}} |20 մարտի 2013 | 3 |- | 7 |{{nihongo|«Invader Invader»|インベーダーインベーダー}} |15 մայիսի 2013 | 6 |- |8 |{{Nihongo|«Mottai Night Land»|もったいないとらんど}} |6 նոյեմբերի 2013 |8 |- |9 |{{Нихонго|«Yume no Hajima Ring Ring»|ゆめのはじまりんりん}} |26 փետրվարի 2014 |11 |- |10 |{{Nihongo|«Family Party»|ファミリーパーティー}} |16 ապրիլի 2014 |2 |- |11 |{{Nihongo|«Kira Kira Killer»|きらきらキラー}} |11 հունիսի 2014 |— |- |12 |{{Nihongo|«Mondai Girl»|もんだいガール}} |18 մարտի 2015 |6 |- |13 |{{Nihongo|«Crazy Party Night (Pumpkin no Gyakushū)»|Crazy Party Night ~ぱんぷきんの逆襲~}} |2 սեպտեմբերի 2015 |12 |} == Ալբոմներ == {|class="wikitable" style="text-align:left" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! Ամենաբարձր<br />հորիզոնական !rowspan="2"| Հավաստագրում |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Albums<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDアルバムランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7Jaf804?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- | — |align="left"| {{nihongo|''Moshi Harajuku''|もしもし原宿}} *Մինի-ալբոմ |align="right"| 17 օգոստոսի 2011 | 18 | |- | 1 |align="left"| {{nihongo|''Pamyu Pamyu Revolution''<br />|ぱみゅぱみゅレボリューション}} |align="right"| 23 մայիսի 2012 | 2 | [[RIAJ|JP]]: Ոսկե |- | 2 |align="left"| {{nihongo|''Nanda Сollection''|なんだこれくしょん}} |align="right"| 26 հունիսի 2013 |1 | [[RIAJ|JP]]: Պլատինե |- | 3 |align="left"| {{nihongo|''Pika Pika Fantajin''|ピカピカふぁんたじん}} |align="right"| 9 հուլիսի 2014 |1 |[[RIAJ|JP]]: Ոսկե |} == Երաժշտական տեսահոլովակ == {|class="wikitable" ! Տարի ! Անվանում ! Ռեժիսոր |- |align="center"| 2011 | «[https://www.youtube.com/watch?v=yzC4hFK5P3g PONPONPON]» | rowspan="9" | Ձյուն Տամուկայ |- |rowspan="3" align="center"| 2012 | «[https://www.youtube.com/watch?v=NLy4cvRx7Vc Tsukematsukeru]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=UoK8DaJRDaM CANDY CANDY]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=GivkxpAVVC4 Fashion Monster]» |- | rowspan="5" align="center" | 2013 | «[https://www.youtube.com/watch?v=9Y6H-YjsE9Q furisodeshon]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=teMdjJ3w9iM Ninjya Re Bang Bang]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=jcIOg_m-bp4 Invader Invader]» |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Official website|http://kyary.asobisystem.com}} * {{YouTube user|kyarypamyupamyuTV}} * [http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական բլոգը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303182422/http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ |date=2012-03-03 }} * [http://www.wmg.jp/kyary/ Կյարի Պամյու Պամյուի էջը] Warner Music Japan կայքում * [http://live.nicovideo.jp/series/kyary Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական ալիքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130121103303/http://live.nicovideo.jp/series/kyary |date=2013-01-21 }} [[Nico Nico Douga]] կայքում * {{Twitter|pamyurin}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Տոկիո քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Կին բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի դիզայներներ]] 6r72stvvurok6ygd942trtqid0fgz3d 8495928 8495926 2022-08-26T16:10:29Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ճապոնացի գործարարներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ |գույն = solo singer }} '''Կյարի Պամյու Պամյու''' ([[ճապոներեն]]՝ きゃりーぱみゅぱみゅ), [[Ճապոնիա|ճապոնացի]] [[երգչուհի]], [[բլոգ]]եր, [[մոդել]]<ref name="mtviggi20130604">{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|title=Cray Pop The Kawaii Genius of Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]|date=2012-07-16|accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JVMZoT?url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref>։ Իսկական անունը՝ Կիրիկո Տակեմուրա ([[ճապոներեն]]՝ <span lang="ja">竹村 桐子)։ Նրա լուսանկարները կարելի է վերագրել ճապոնական «Կավայ» և «Դեկորա» ոճերին։ Նրա երգերը գրում է Յասուտակա Նակատան՝ ''Capsule'' էլեկտրոնային երաժշտական դուետից։ Կյարին հայտնի է դարձել շնորհիվ «PonPonPon» (2011) սինգլի։ Այս պահին նա ունի երեք լիարժեք ալբոմ «Pamyu Pamyu Revolution» (2012), «Nanda Collection» (2013) և «Pika Pika Fantajin» (2014)։ == Կենսագրություն == Սկզբում նա ստեղծում է մոդայի մասին բլոգ։ Այս հետաքրքրությունը նրա մոտ զարգանում է Հարադզյուկու ոճում դրսևորվող մոդելների հետ ամսագրերի համար աշխատելիս։ Հասնելով սկանդալային հայտության և դառնալով ճանաչված, որպես մոդել նա անգամ ստեղծում է արհեստական թարթիչների իր սեփական բրենդը։ Հետո [[Perfume]] խմբի պրոդյուսեր [[Յասուտակա Նակատա]]յի և «%6 Doki Doki Fashion» բրենդի հիմնադիր Սեբասիան Մասուդի հետ սկսում է աշխատել իր մենակատարային երաժշտական նախագծերի վրա։ Նրա առաջին երգը՝ «Pon Pon Pon»-ը («Moshi Harajuku» մինի ալբոմից), որի համար MTV Iggy կայքի հավաստիացմամբ նկարահանվել է «սարսափ տեսահոլովակ», ցնցել է աշխարհը<ref name="mtviggi20130604" />, և հենց այդ նույն վեբկայքի բառերով երգը «ոտքից գլուխ շրջել է [[ջեյ փոփ|ջեյ-փոփ]]ի աշխարհը»<ref>{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu|title=MTV Iggy Artist to Watch Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JWu2pY?url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|accessdate=2016-08-05|dead-url=no}}</ref>։ Նրա տեսահոլովակը դառնում է «վիռուսային»։ == Սկավառակագրություն == === Սինգլեր === {|class="wikitable" style="text-align:center" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! ամենաբարձր<br />հորիզոնական |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Singles<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDシングルランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JXsoZS?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- |1 |«PON PON PON» |20 հուլիսի 2011 |— |- | 2 |{{nihongo|«Tsukematsukeru»|つけまつける}} |11 օգոստոսի 2012 | 7 |- | 3 |«CANDY CANDY» |4 ապրիլի 2012 | 8 |- | 4 |{{nihongo|«Fashion Monster»|ファッションモンスター}} |17 հոկտեմբերի 2012 | 5 |- | 5 |{{nihongo|«Kimi ni 100 Percent / Furisodeshon»<br />&nbsp;|キミに100パーセント/ふりそでーしょん}} |30 հունվարի 2013 | 3 |- | 6 |{{nihongo|«Ninjya Re Bang Bang»|にんじゃりばんばん}} |20 մարտի 2013 | 3 |- | 7 |{{nihongo|«Invader Invader»|インベーダーインベーダー}} |15 մայիսի 2013 | 6 |- |8 |{{Nihongo|«Mottai Night Land»|もったいないとらんど}} |6 նոյեմբերի 2013 |8 |- |9 |{{Нихонго|«Yume no Hajima Ring Ring»|ゆめのはじまりんりん}} |26 փետրվարի 2014 |11 |- |10 |{{Nihongo|«Family Party»|ファミリーパーティー}} |16 ապրիլի 2014 |2 |- |11 |{{Nihongo|«Kira Kira Killer»|きらきらキラー}} |11 հունիսի 2014 |— |- |12 |{{Nihongo|«Mondai Girl»|もんだいガール}} |18 մարտի 2015 |6 |- |13 |{{Nihongo|«Crazy Party Night (Pumpkin no Gyakushū)»|Crazy Party Night ~ぱんぷきんの逆襲~}} |2 սեպտեմբերի 2015 |12 |} == Ալբոմներ == {|class="wikitable" style="text-align:left" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! Ամենաբարձր<br />հորիզոնական !rowspan="2"| Հավաստագրում |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Albums<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDアルバムランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7Jaf804?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- | — |align="left"| {{nihongo|''Moshi Harajuku''|もしもし原宿}} *Մինի-ալբոմ |align="right"| 17 օգոստոսի 2011 | 18 | |- | 1 |align="left"| {{nihongo|''Pamyu Pamyu Revolution''<br />|ぱみゅぱみゅレボリューション}} |align="right"| 23 մայիսի 2012 | 2 | [[RIAJ|JP]]: Ոսկե |- | 2 |align="left"| {{nihongo|''Nanda Сollection''|なんだこれくしょん}} |align="right"| 26 հունիսի 2013 |1 | [[RIAJ|JP]]: Պլատինե |- | 3 |align="left"| {{nihongo|''Pika Pika Fantajin''|ピカピカふぁんたじん}} |align="right"| 9 հուլիսի 2014 |1 |[[RIAJ|JP]]: Ոսկե |} == Երաժշտական տեսահոլովակ == {|class="wikitable" ! Տարի ! Անվանում ! Ռեժիսոր |- |align="center"| 2011 | «[https://www.youtube.com/watch?v=yzC4hFK5P3g PONPONPON]» | rowspan="9" | Ձյուն Տամուկայ |- |rowspan="3" align="center"| 2012 | «[https://www.youtube.com/watch?v=NLy4cvRx7Vc Tsukematsukeru]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=UoK8DaJRDaM CANDY CANDY]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=GivkxpAVVC4 Fashion Monster]» |- | rowspan="5" align="center" | 2013 | «[https://www.youtube.com/watch?v=9Y6H-YjsE9Q furisodeshon]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=teMdjJ3w9iM Ninjya Re Bang Bang]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=jcIOg_m-bp4 Invader Invader]» |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Official website|http://kyary.asobisystem.com}} * {{YouTube user|kyarypamyupamyuTV}} * [http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական բլոգը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303182422/http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ |date=2012-03-03 }} * [http://www.wmg.jp/kyary/ Կյարի Պամյու Պամյուի էջը] Warner Music Japan կայքում * [http://live.nicovideo.jp/series/kyary Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական ալիքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130121103303/http://live.nicovideo.jp/series/kyary |date=2013-01-21 }} [[Nico Nico Douga]] կայքում * {{Twitter|pamyurin}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Տոկիո քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Կին բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի դիզայներներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի գործարարներ]] s227nropkondurzchrijoqy84wciila 8495929 8495928 2022-08-26T16:11:39Z Armineaghayan 25187 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ |գույն = solo singer }} '''Կյարի Պամյու Պամյու''' ([[ճապոներեն]]՝ きゃりーぱみゅぱみゅ, {{ԱԾ}}), [[Ճապոնիա|ճապոնացի]] [[երգչուհի]], [[բլոգ]]եր, [[մոդել]]<ref name="mtviggi20130604">{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|title=Cray Pop The Kawaii Genius of Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]|date=2012-07-16|accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JVMZoT?url=http://www.mtviggy.com/interviews/cray-pop-the-kawaii-genius-of-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref>։ Իսկական անունը՝ Կիրիկո Տակեմուրա ([[ճապոներեն]]՝ <span lang="ja">竹村 桐子)։ Նրա լուսանկարները կարելի է վերագրել ճապոնական «Կավայ» և «Դեկորա» ոճերին։ Նրա երգերը գրում է Յասուտակա Նակատան՝ ''Capsule'' էլեկտրոնային երաժշտական դուետից։ Կյարին հայտնի է դարձել շնորհիվ «PonPonPon» (2011) սինգլի։ Այս պահին նա ունի երեք լիարժեք ալբոմ «Pamyu Pamyu Revolution» (2012), «Nanda Collection» (2013) և «Pika Pika Fantajin» (2014)։ == Կենսագրություն == Սկզբում նա ստեղծում է մոդայի մասին բլոգ։ Այս հետաքրքրությունը նրա մոտ զարգանում է Հարադզյուկու ոճում դրսևորվող մոդելների հետ ամսագրերի համար աշխատելիս։ Հասնելով սկանդալային հայտության և դառնալով ճանաչված, որպես մոդել նա անգամ ստեղծում է արհեստական թարթիչների իր սեփական բրենդը։ Հետո [[Perfume]] խմբի պրոդյուսեր [[Յասուտակա Նակատա]]յի և «%6 Doki Doki Fashion» բրենդի հիմնադիր Սեբասիան Մասուդի հետ սկսում է աշխատել իր մենակատարային երաժշտական նախագծերի վրա։ Նրա առաջին երգը՝ «Pon Pon Pon»-ը («Moshi Harajuku» մինի ալբոմից), որի համար MTV Iggy կայքի հավաստիացմամբ նկարահանվել է «սարսափ տեսահոլովակ», ցնցել է աշխարհը<ref name="mtviggi20130604" />, և հենց այդ նույն վեբկայքի բառերով երգը «ոտքից գլուխ շրջել է [[ջեյ փոփ|ջեյ-փոփ]]ի աշխարհը»<ref>{{cite web|url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu|title=MTV Iggy Artist to Watch Kyary Pamyu Pamyu|work=MTV IGGY|publisher=[[MTV|MTV World & MTV Networks]]accessdate=2013-06-04|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JWu2pY?url=http://www.mtviggy.com/video-playlists/mtv-iggy-artist-to-watch-kyary-pamyu-pamyu/|archivedate=2013-06-04|accessdate=2016-08-05|dead-url=no}}</ref>։ Նրա տեսահոլովակը դառնում է «վիռուսային»։ == Սկավառակագրություն == === Սինգլեր === {|class="wikitable" style="text-align:center" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! ամենաբարձր<br />հորիզոնական |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Singles<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDシングルランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7JXsoZS?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_single/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- |1 |«PON PON PON» |20 հուլիսի 2011 |— |- | 2 |{{nihongo|«Tsukematsukeru»|つけまつける}} |11 օգոստոսի 2012 | 7 |- | 3 |«CANDY CANDY» |4 ապրիլի 2012 | 8 |- | 4 |{{nihongo|«Fashion Monster»|ファッションモンスター}} |17 հոկտեմբերի 2012 | 5 |- | 5 |{{nihongo|«Kimi ni 100 Percent / Furisodeshon»<br />&nbsp;|キミに100パーセント/ふりそでーしょん}} |30 հունվարի 2013 | 3 |- | 6 |{{nihongo|«Ninjya Re Bang Bang»|にんじゃりばんばん}} |20 մարտի 2013 | 3 |- | 7 |{{nihongo|«Invader Invader»|インベーダーインベーダー}} |15 մայիսի 2013 | 6 |- |8 |{{Nihongo|«Mottai Night Land»|もったいないとらんど}} |6 նոյեմբերի 2013 |8 |- |9 |{{Нихонго|«Yume no Hajima Ring Ring»|ゆめのはじまりんりん}} |26 փետրվարի 2014 |11 |- |10 |{{Nihongo|«Family Party»|ファミリーパーティー}} |16 ապրիլի 2014 |2 |- |11 |{{Nihongo|«Kira Kira Killer»|きらきらキラー}} |11 հունիսի 2014 |— |- |12 |{{Nihongo|«Mondai Girl»|もんだいガール}} |18 մարտի 2015 |6 |- |13 |{{Nihongo|«Crazy Party Night (Pumpkin no Gyakushū)»|Crazy Party Night ~ぱんぷきんの逆襲~}} |2 սեպտեմբերի 2015 |12 |} == Ալբոմներ == {|class="wikitable" style="text-align:left" !rowspan="2"| № !rowspan="2"| Անվանում !rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ ! Ամենաբարձր<br />հորիզոնական !rowspan="2"| Հավաստագրում |- ! [[Oricon]]<br />Weekly<br />Albums<br />Chart<br /><ref>{{cite web|url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|title=きゃりーぱみゅぱみゅのCDアルバムランキング、きゃりーぱみゅぱみゅのプロフィールならオリコン芸能人事典|publisher=[[Oricon]]|accessdate=2013-06-03|archiveurl=https://www.webcitation.org/6H7Jaf804?url=http://www.oricon.co.jp/prof/artist/542438/ranking/cd_album/|archivedate=2013-06-04|dead-url=no}}</ref> |- | — |align="left"| {{nihongo|''Moshi Harajuku''|もしもし原宿}} *Մինի-ալբոմ |align="right"| 17 օգոստոսի 2011 | 18 | |- | 1 |align="left"| {{nihongo|''Pamyu Pamyu Revolution''<br />|ぱみゅぱみゅレボリューション}} |align="right"| 23 մայիսի 2012 | 2 | [[RIAJ|JP]]: Ոսկե |- | 2 |align="left"| {{nihongo|''Nanda Сollection''|なんだこれくしょん}} |align="right"| 26 հունիսի 2013 |1 | [[RIAJ|JP]]: Պլատինե |- | 3 |align="left"| {{nihongo|''Pika Pika Fantajin''|ピカピカふぁんたじん}} |align="right"| 9 հուլիսի 2014 |1 |[[RIAJ|JP]]: Ոսկե |} == Երաժշտական տեսահոլովակ == {|class="wikitable" ! Տարի ! Անվանում ! Ռեժիսոր |- |align="center"| 2011 | «[https://www.youtube.com/watch?v=yzC4hFK5P3g PONPONPON]» | rowspan="9" | Ձյուն Տամուկայ |- |rowspan="3" align="center"| 2012 | «[https://www.youtube.com/watch?v=NLy4cvRx7Vc Tsukematsukeru]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=UoK8DaJRDaM CANDY CANDY]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=GivkxpAVVC4 Fashion Monster]» |- | rowspan="5" align="center" | 2013 | «[https://www.youtube.com/watch?v=9Y6H-YjsE9Q furisodeshon]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=teMdjJ3w9iM Ninjya Re Bang Bang]» |- | «[https://www.youtube.com/watch?v=jcIOg_m-bp4 Invader Invader]» |- |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Official website|http://kyary.asobisystem.com}} * {{YouTube user|kyarypamyupamyuTV}} * [http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական բլոգը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303182422/http://ameblo.jp/kyarypamyupamyu/ |date=2012-03-03 }} * [http://www.wmg.jp/kyary/ Կյարի Պամյու Պամյուի էջը] Warner Music Japan կայքում * [http://live.nicovideo.jp/series/kyary Կյարի Պամյու Պամյուի պաշտոնական ալիքը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130121103303/http://live.nicovideo.jp/series/kyary |date=2013-01-21 }} [[Nico Nico Douga]] կայքում * {{Twitter|pamyurin}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Տոկիո քաղաքում ծնվածներ]] [[Կատեգորիա:Կին բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի մոդելներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի դիզայներներ]] [[Կատեգորիա:Ճապոնացի գործարարներ]] 1631fqf0q2kqa8gfufil4b6g7ultb4x Մատակարարման շղթա 0 722031 8496016 8273129 2022-08-26T20:10:16Z Սահակ 24 /* Մատակարարման շղթայի նախագծում */ wikitext text/x-wiki '''Մատակարարման շղթա''' {{lang-en|supply chain}}, [[կազմակերպություն]]ների, [[Մարդ բանական|մարդկանց]], [[գործունեություն]]ների, [[ինֆորմացիա]]յի և [[ռեսուրսներ]]ի ամբողջությունն է, որոնք ներառված են [[Ապրանք (այլ կիրառումներ)|ապրանքը]] կամ [[Ծառայություններ|ծառայությունը]] արտադրողից սպառողին հասցնելու գործընթացում։ Մատակարարման շղթայի գործառույթների մեջ է մտնում բնական ռեսուրսների, հումքի և սպառողին մատակարավող վերջնական ապրանքի բաղադրիչ մասերի տեղափոխումը։ Ավելի բարդ և ճյուղավորված մատակարարման շղթաներում օգտագործված ապրանքները կարող են վերամշակվել և նորից մտնել արտադրական գործընթաց։ Մատակարարման շղթաները կապվում են արժեշղթաների հետ<ref>{{cite book|title=Supply Chain Network Economics: Dynamics of Prices, Flows, and Profits|url=https://archive.org/details/supplychainnetwo0000nagu|last=Nagurney|first=Anna|publisher=Edward Elgar|year=2006|isbn=1-84542-916-8|location=Cheltenham, UK}}</ref>։ [[File:Supply and demand network (en).png|thumb|300px|Մատակարարման շղթան բարդ և դինամիկ առաջարկի և պահանջարկի ցանց է.<ref name="Wiela nd-Wallenburg">cf. {{cite book |first=Andreas |last=Wieland |first2=Carl Marcus |last2=Wallenburg |year=2011 |title=Supply-Chain-Management in stürmischen Zeiten |location=Berlin |publisher=Universitätsverlag der TU |isbn=978-3-7983-2304-9 |language=de}}</ref>]] ==Ընդհանուր պատկերացում== Մատակարարման շղթան սովորաբար սկսվում է բնական ռեսուրսների էկոլոգիական, բնագիտական և քաղաքական կառավարումից, որին հաջորդում է դրանց սպառումը մարդկանց կողմից, ներառում է նաև բազմաթիվ արտադրական կապեր որոնց հաջորդում են պահպանման գործառույթները և տարածաշրջանային տեղակայումը և վերջապես ավարտվում է սպառողներով։ Մատակարարման շղթայում տեղի ունեցող բազմաթիվ փոխանակություններ տեղի են ունենում տարբեր կազմակերպությունների միջև, որոնց նպատակն է առավելագույնի հասցնել իրենց շահույթը իրենց հետաքրքրությունների շրջանակներում։ Այս կազմակերպությունները սովորաբար քիչ տեղեկություններ են ունենում մատակարարման շղթայում իրենցից հետո տեղ գտնող կազմակերպությունների մասին։ Որևէ ընկերություն, որը ընդլայնում է իր գործառույթի սահմանները` ստեղծելով ինքն իր համար մատակարարման շղթա, կոչվում է ընդլայնված ձեռնարկություն։ Բազմաթիվ մեծ կազմակերպություններ և միջազգային բրենդներ կիրառում են էթիկայի կանոնների համակարգ, կորպորատիվ հասարակության իրազեկման մեխանիզմներ և կառավարման համակարգեր, որոնցով նրանք ստեղծում են պահանջարկ իրենց մատակարարողների նկատմամբ`ցուցադրելով իրենց համապատասխանությունը պահանջվող ստանդարտին։ Մատակարարման շղթայում թափանցիկության բացակայությունը համարվում է մոլորեցման մեխանիզմ, ինչը զրկում է սպառողին իր գնած ապրանքի ծագման մասին տեղեկատվությունից, որն էլ իր հերթին կարող է ստեղծել սոցիալապես անպատասխանատու պահվածք։ Omnichannel մատակարարման շղթան նոր հասկացություն է, որը ներկայացնում է այն հնարավորությունը, որ մարդիկ կարող են գնում կատարել յուրաքանչյուր տեղից յուրաքանչյուր պահի։ ==Մատակարարման շղթայի նախագծում== [[Image:Supply chain.svg|thumb|250px| Մատակարարման շղթայի դիագրամ: Սև սլաքը ներկայացնում է արտադրանքի և ինֆորմացիայի հոսքը դեպի սպառող, իսկ մոխրագույնը՝ հակառակը։ Բաղկացուցիչներն են (a) սկզբնական մատակարար, (b) մատակարար, (c) արտադրող, (d) գնորդ, (e) վերջնական սպառող: ]]Մատակարարման շղթաների բազում տեսակներ կան, որոնք ներկայացնում են արտադրողից սպառողին և հակառակ ուղղությունները։ SCOR մոդելը, որը ներկայացվել է կառավարման խորհրդատվական PRTM ընկերության կողմից, հաստատվել է Մատակարարման Շղթա Խորհուրդ-ի կողմից և դարձել է մատակարարման շղթայի կառավարման հետազոտման հիմնական ստանդարտը։ Այն մատակարարման շղթայի կառավարման մոդել է, որը սկսվում է մատակարարից, որը արտադրողին մատակարարում է ռեսուրսներ, և հասնում է մինչև սպառողին<ref>{{cite web|url=http://www.supply-chain.org/page.ww?section=SCOR+Model&name=SCOR+Model|title=Supply Chain Council, SCOR Model}}</ref>։ Մատակարարման շղթայի հիմնական արդյունավետությունը չափելիս, այս մոդելը ներառում է առաքման և այլ կատարողական գործոններ, արտադրական ճկունություն, երաշխիքներ և արտադրական ծախսերի էֆֆեկտիվություն։ Միջազգային մատակարարման շղթայի ֆորումը ներկայացրել է մեկ այլ մատակարարման շղթայի մոդել<ref>{{Cite web|url=http://scm-institute.org/|title=What is supply chain management? improve business profitability and increase revenues|website=SCM-Institute|language=en-US|accessdate=2016-07-02}}</ref>։ Այն բաղկացած է ութ հիմնական գործարարական պրոցեսսներից, որոնք իրենց բնույթով միջգործառնական և միջկազմակերպական են։ Յուրաքանչյուր գործընթաց կառավարվում է միջգործառնական թիմի կողմից, որն ընդգրկում է ներկայացուցիչներ լոգիստիկայի, արտադրության, գնման, ֆինանսական, շուկայական և հետազոտության ու զարգացման ոլորտից։ Յուրաքանչյուր գործառույթ առնչվում է հիմնական սպառողի և մատակարարի հետ, իսկ սպառողների և մատակարարների հետ կապերի կառավարումը արտահայտվում է մատակարարման շղթայի վրա։ Ամերիկյան արտադրողականության և որակի կենտորոնի կողմից առաջարկվող գործընթացի դասակարգման ծրագիրը բարձր մակարդակի ձեռնարկային գործընթացների մոդել է, որը հնարավորություն է տալիս կազմակերպություններին տեսնել իրենց ձեռնարկատիրական գործունեությունը խաչաձև արդյունաբերության տեսանկյունից։ Այս մոդելը ստեղծվել է Ամերիկյան արտադրողականության և որակի կենտորոնի և նրա անդամ մի շարք կազմակերպությունների կողմից, որպես ստանդարտ, որի միջոցով կխթանվի ձեռնարկության զարգացումը գործընթացների կառավարման և համեմատության ասպարեզում՝ անկախ տնտեսության չափերից և աշխարհագրական առանձնահատկություններից։ Այս մոդելը կարգավորում է 12 կատեգորիաների ձեռնարկատիրությունների արտադրական կառավարումը։ 2013 թվականին Մատակարարման շղթայի քարտեզը ներկայացվեց։ Սա մի մեթոդ է, որի շնորհիվ որևէ կազմակերպության մատակարարման շղթան կարող է ուսումնասիրվել համակարգված և սիստեմատիկ ձևով, որպեսզի հաստատվի մատակարարման շղթայի և բիզնես ծրագրի փոխկապակցվածությունը։ Այս մեթոդը համարվում է վստահելի և արտահայտություն է գտել բազմաթիվ ճանաչված տեսական և գործնական քննադատություններում։ Մեթոդը թույլ է տալիս կառուցել մատակարարման շղթան՝ հաշվի առնելով 42 գործոններ, որոնք ներկայացվում են «Քարտեզ» կոչվող համակարգի միջոցով։ Այն թույլ է տալիս համեմատություն անցկացնել մատակարարման շղթայի 6 նախատիպերի միջև (արագ, արդյունավետ, անդադար մատակարարում, ճկուն, նախասիրությունները բավարարող), որի միջոցով հնարավոր է գտնել նախատիպերի միջև եղած բացերը։ Մեթոդը իրականացվում է 4 քայլով (ոլորտի ընտրություն, վերլուծում, գնահատում, վերափոխում)։ Մեթոդը մշակվել է Էռնան Դևիդ Պերեսի կողմից, ով մատակարարման շղթայի փորձառու կառավարիչ է բազմաթիվ արտադրական սեկտորներում, պրոֆեսոր և մատակարարման շղթայի ստրատեգիայի միջազգային մասնագետ<ref>{{cite book|title=Supply Chain Roadmap: aligning supply chain with business strategy|year=2013|isbn=978-1494200497|author=Perez, Hernan David}}</ref>։ ==Մատակարարման շղթայի կառավարում== [[File:Bundesarchiv Bild 183-W0414-0006, Heidenau, Täglich 75 Tonnen Altpapier.jpg|thumb| Գերմանական գործարանը ընդունում է իր օրական 75 տոննա վերամշակելի թղթի քանակությունը որպես հումք: ]] 1980-ականներին մատակարարման շղթայի կառավարում եզրույթը սկիզբ է առել հիմնական բիզնես և արտադրական գործընթացները սկզբնական մատակարարների միջոցով վերջնական սպառողին հասցնելու ընթացքը ներկայացնելու համար<ref name=":0">{{cite book|title=Logistics: The Strategic Issues|last=Oliver|first=R. K.|last2=Webber|first2=M. D.|publisher=Chapman Hall|year=1992|isbn=0-412-41550-X|editor-last=Christopher|editor-first=M.|location=London|pages=63–75|chapter=Supply-chain management: logistics catches up with strategy|origyear=1982}}</ref>։ Սկզբնական մատակարարները նրանք են, ովքեր ապահովում են ապրանքներ, ծառայություններ և ինֆորմացիա սպառողների համար։ Մատակարարման շղթայի կառավարման հիմքում ընկած գաղափարը այն է, որ կազմակերպությունները ներգրավվում են մատակարարման շղթայում` փոխանակելով ինֆորմացիա շուկայական տատանումների և արտադրական հնարավորությունների մասին։ Կեյթ Օլիվերը, Booz Allen Hamilton-ի խորհրդատու, համարվում է այս տերմինի հեղինակը, որը առաջին անգամ օգտագործել է ''Financial Times'' -ի հետ հարցազրույցում 1982 թ.ին<ref>{{cite book|title=Guide to Supply Chain Management: How Getting it Right Boosts Corporate Performance|url=https://archive.org/details/guidetosupplycha0000jaco_v3y8|last=Jacoby|first=David|publisher=Bloomberg Press|year=2009|isbn=978-1-57660-345-1|edition=1st|series=The Economist Books}}</ref><ref>Andrew Feller, Dan Shunk, & Tom Callarman (2006). BPTrends, March 2006 - Value Chains Vs. Supply Chains</ref><ref>{{cite book|title=Supply Chain Management Best Practices|url=https://archive.org/details/supplychainmanag0000blan_y5c4|last=Blanchard|first=David|publisher=John Wiley & Sons|year=2010|isbn=978-0-470-53188-4|edition=2nd}}</ref>։ Եթե համապատասխան ընկերությունները ապահովված լինեն համապատասխան տեղեկատվությամբ, նրանք կարող են օգնել օպտիմալացնել ամբողջական մատակարարման շղթան մասնավորի փոխարեն։ Սա իր հերթին կբերի ավելի լավ պլանավորված և համակարգված արտադրություն և հասանելիություն, ինչն էլ կօգնի կրճատել ծախսերը, ստանալ ավելի գրավիչ արտադրանք, վաճառքի ծավալների մեծացում և ավելի լավ արդյունք ներառվող կազմակերպությունների համար։ Մատակարարման շղթայի ճիշտ և հաջող կառավարումը կարող է հանգեցնել միջազգայի շուկայում նոր մրցակցության առաջացման։ Կազմակերպությունների միջև ընթացող մրցակցությունը կփոխվի մատակարարման շղթաների միջև ընթացող մրցակցության։ Մատակարարման շղթայի կառավարման հիմնական նպատակն է բավարարել սպառողների պահանջները ռեսուրսների ամենաարդյունավետ օտագործմամաբ։ Տեսականորեն մատակարարման շղթան փորձում է համատեղել պաանջարկը և առաջարկը` օգտագործելով ամենաքիչ ռեսուրսները։ Մատակարարման շղթայի օպտիմալացումը ենթադրում է համագործակցում մատակարարների հետ, <<Ճիշտ ժամանակին>> քաղաքականության կիրառում, որը ենթադրում է գործարանների և պահեստների ճիշտ տեղակայում և համագործակցություն, որը թույլ կտա ավելի արագ և արդյունավետ սպասարկել շուկան, տեղանքի բաժանման կիրառում, երթուղայնացման վերլուծություն, դինամիկ ծրագրավորման և ավանդական լոգիստիկայի բարելավում, որը կօգնի բարելավել բաշխման արդյունավետությունը։ Լոգիստիկա տերմինը որևէ կազմակերպության ներսում ներառում է ապրանքի բաշխման գործուղությունը։ Մատակարարման շղթայի դեպքում այն ավելի լայն հասկացողություն է և ընդգրկում է արտադրությունը և գնումները։ Այդ իսկ պատճառով լոգիստիկան ներառում է տարբեր ձեռնակրկներին, որոնք աշխատում են միասին սպառողների պահանջարկը բավարարելու համար<ref>[http://www.eshipglobal.com/what-is-logistics-2/ What is Logistics and Supply Chain Management?]</ref>։ 1990-ականներից բազմաթիվ կազմակերպություններ փորձել են դուրս թողնել լոգիստիկան մատակարարման շղթայի շրջանակներից` համագործակցելով երրորդ կողմ հանդիսացող կազմակերպությունների հետ որոնք ապահովել են լոգիստկայի կառավարումը։ Որոշ կազմակերպություններ նաև փորձում են դուրս բերել արտադրությունը` համագործակցելով պայմանագրային արտադրողների հետ<ref>[http://logistics.about.com/od/strategicsupplychain/a/select_3PL.htm Selecting a Third Party Logistics (3PL) Provider] Martin Murray, ''about.com''</ref>։ Տեխնոլոգիական կազմակերպությունները ստեղծվել են նման բարդ համակարգերի կառավարումը խթանելու համար։ Կան 4 հիմնական մատակարարման շղթայի մոդելներ։ Վերը նշված երեքից բացի կա նաև Մատակարարման շղթայի լավագույն գործունեության համակարգը։ ==Մատակարարման շղթայի ճկունություն== Վերջին ուսումնասիրություններում ճկունությունը ներկայացնում է մատակարարման շղթայի` փոփոխությունների հետ համապատասխանելու գործընթացը<ref>Wieland, A. & Wallenburg, C.M. (2013): The influence of relational competencies on supply chain resilience: a relational view. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management. Vol. 43, No. 4, pp. 300-320.</ref>։ Այն զարգացման հաջորդ մակարդակն է, որը ավանդական տեղայնացված ձեռնարկությունները փոխարինում է մեծապես վիրտուալացված ձեռնարկությունների, որը թույլ է տալիս մարդկանց աշխատել ցանկացած տեղ ցանկացած պահի<ref>{{cite web|url=http://www.gartner.com/id=351410|title=The Five Principles of Organizational Resilience|last=Bell|first=M. A.|year=2002|publisher=Gartner, Inc.}}</ref>։ Ճկուն մատակարարման շղթան ունակ է փոփոխել իր գործողությունների գրաֆիկը և ռազմավարությունն այնպես, որը թույլ կտա ադապտացվել այն ռիսկերին, որը կարող է ազդել նրա հնարավորությունների վրա<ref>[http://logisticsbureau.com/supply-chain-strategy-development/ "Supply Chain Strategy Development"] Retrieved 2014-3-25.</ref>։ Կա մատակարարման շղթայի ճկունության 4 մակարդակ։ Առաջին մակարդակը ռեակտիվ մատակարարման շղթայի կառավարումն է։ Երկրորդը ներքին մատակարարման շղթայի ինտեգրումն է պլանավորված բուֆերներով։ Այնուհետև ավելի լայնածավալ համագործակցությունն է մատակարարման շղթայի ներսում։ Չորրորդը մատակարարման շղթայի դինամիկ ադապտացումն է<ref>{{Cite web |url=http://www.gtnexus.com/blog/cloud-supply-chain/the-four-levels-of-supply-chain-maturity/ |title=The Four Levels of Supply Chain Maturity |accessdate=2016-08-06 |archive-date=2014-03-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140324191331/http://www.gtnexus.com/blog/cloud-supply-chain/the-four-levels-of-supply-chain-maturity/ |dead-url=yes }}</ref>։ Մատակարարման շղթայի ճկունությունը ներկայացնում է մատակարարման շղթայի պատասխանը շարունակական կրիզիներին և դժվար ժամանակաշրջաններին։ Վերջին ուսումնասիրություւները առաջարկում են մի վարկած, ըստ որի մատակարարման շղթաները կարող են ազդել նաև կազմակերպության ճկունության վրա<ref>Yasuyuki Todo, Kentaro Nakajima, and Petr Matous (2014) [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jors.12119/abstract How Do Supply Chain Networks Affect the Resilience of Firms to Natural Disasters? Evidence from the Great East Japan Earthquake] Regional Science Journal</ref>։ ==Ծանոթագրություն== {{ծանցանկ|30em}} [[Կատեգորիա:Բիզնես]] q0oa69dh01s06hofljh4ahc2pln7lip Ապարան (այլ կիրառումներ) 0 722940 8496211 8445393 2022-08-27T09:52:53Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki '''Ապարան''' անունը կարող է վերաբերել՝ * [[Ապարան]]՝ քաղաք [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Արագածոտնի մարզ]]ում, * [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]]՝ գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում, * [[Ապարան (համայնք)|Ապարան]]՝ համայնք [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Արագածոտնի մարզ]]ում։ {{բազմիմաստություն}} 8av4d2ku33pkf2q0kc7ycvewe3qrw1r Բանգլադեշի քաղաքներ 0 726069 8496273 7750242 2022-08-27T11:27:12Z Slava Sahakyan70 65321 /* Բանգլադեշի քաղաքների ցանկ */ wikitext text/x-wiki ''[[Բանգլադեշ]]ի քաղաքները'' [[2011]] թվականի [[մարդահամար]]ի տվյալներով բաժանվում էին մեծ ու փոքր քաղաքների՝ համապատասխանաբար ավելի և պակաս քան 100.000 մարդ բնակչությամբ։ Բանգլադեշի վիճակագրության բյուրոյի տվյալներով՝ երկրում 2011 թվականի դրությամբ կար 43 խոշոր քաղաքներ{{-1|<ref name="census">{{cite web |url=http://www.bbs.gov.bd/WebTestApplication/userfiles/Image/National%20Reports/PopulationHousingCensus2011.pdf |title=Population Census 2011: National Volume-3: Urban Area Report |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |page=8 |access-date=31 January 2016}}</ref>}}<ref>Об определениях городского пространства Бангладеш см. ''[https://books.google.am/books?id=u4qtjurg11oC&pg=PA52 Bangladesh: The Path to Middle-Income Status from an Urban Perspective]''</ref> == Բանգլադեշի քաղաքների ցանկ == [[Պատկեր:Bg-map.png|thumb|right|300px|Բանգլադեշի քաղաքները]] {| class="wikitable sortable" |- ! '''№''' || '''Քաղաքը''' || '''Բնակչությունը (1991)''' || '''Բնակչությունը (2001)''' || data-sort-type="number" | '''Բնակչությունը (2011)'''<ref name="census" /><ref>Для переписи 2011 года определения урбанизированных территорий были пересмотрены, поэтому для крупных городов численность населения отличается от результатов 2001 года в меньшую сторону</ref> || '''Մարզը''' |- | 1 || [[Դաքքա]] || 5 081 834 || 7 672 032 || 8 906 039 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 2 || [[Չիտագոնգ]] || 2 115 248 || 2 941 603 || 2 592 439 || [[Չիտտագոնգ (մարզ)|Չիտտագոնգ]] |- | 3 || [[Կհուլնա]] || 921 365 || 1 172 831 || 664 728 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 4 || [[Սիլհաթ]] || 234 355 || 316 311 || 526 412 || [[Սիլհատ (մարզ)|Սիլհատ]] |- | 5 || [[Ռաջշահի]] || 507 435 || 651 062 || 451 425 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 6 || [[Թոնհի]] || 168 702 || 281 928 || 406 420 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 7 || [[Բոգրա (քաղաք)|Բոգրա]] || 164 114 || 210 038 || 400 983 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 8 || [[Մայմանսինխ]] || 273 350 || 332 721 || 389 918 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 9 || [[Բարիսալ]] || 202 746 || 234 783 || 339 308 || [[Բարիսալ (մարզ)|Բարիսալ]] |- | 10 || [[Ռանգպուր]] || 208 294 || 265 972 || 307 053 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Պանգպուր]] |- | 11 || [[Սավար (քաղաք)|Սավար]] || || || 296 851 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 12 || [[Կոմիլլա]] <!-- Ադարշա Սադար --> || 225 259 || 278 238 || 296 010 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 13 || [[Նարայանգանջ]] || 817 133 || 1 133 191 || 286 330 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 14 || [[Շիդդհիրհանջ]] || || || 256 760 || |- | 15 || [[Ջեսսոր]] || 169 349 || 214 846 || 237 478 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 16 || [[Քոքս Բազար]] || 80 424 || 97 898 || 223 522 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 17 || [[Գազիպուր]] || 588 540 || 866 540 || 213 061 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 18 || [[Բրահմանբարիա]] || 137 485 || 145 300 || 193 814 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 19 || [[Դինաջպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Դինաջպուր]] || 136 133 || 157 914 || 191 329 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 20 || [[Նարսինգդի]] || 199 694 || 274 763 || 185 128 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 21 || [[Նավաբգանջ]]<!-- Չապահ նավաբգանջ --> || 130 577 || 152 223 || 180 731 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 22 || [[Չանդպուր]] || 99 864 || 108 558 || 171 065 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 23 || [[Թանհաիլ]] || 106 004 || 129 785 || 167 412 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 24 || [[Սիրաջգանջ]] || 106 153 || 128 144 || 167 200 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 25 || [[Քադամ Ռասուլ]] ([[Բանդար]]) || || || 166 291 || |- | 26 || [[Կալիակաիր]] || || || 163 498 || |- | 27 || [[Ֆենի (քաղաք)|Ֆենի]] || 46 272 || 92 794 || 156 971 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 28 || [[Թարաբո]] || || || 150 709 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 29 || [[Նաոգահոն]] || 101 266 || 124 046 || 150 549 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 30 || [[Ջամալպուր]] || 109 126 || 128 163 || 150 172 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 31 || [[Պաբնա]] || 137 577 || 159 977 || 144 442 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 32 || [[Սաիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Սաիդպուր]] || 102 491 || 119 666 || 133 433 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 33 || [[Բեգումգանջ]] || || || 132 948 || |- | 34 || [[Նոակխալի]] || 80 190 || 92 112 || 130 842 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 35 || [[Չուադանգա]] || 88 251 || 113 928 || 128 865 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 36 || [[Շրիպուր]] || || || 126 249 || |- | 37 || [[Ֆարիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Ֆարիդպուր]] || 68 938 || 101 084 || 122 425 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 38 || [[Բհարիաբ (քաղաք)|Բհարիաբ]] || 70 093 || 93 254 || 118 992 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 39 || [[Սատկհիրա]] || 73 105 || 95 181 || 113 322 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 40 || [[Կոմիլլա Սադար Դակշին]] || || || 111 891 || |- | 41 || [[Ջենայդա]] || 64 471 || 88 687 || 110 541 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 42 || [[Քուշիա]] || 86 181 || 99 705 || 108 423 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 43 || [[Քիշորգանջ]] || 60 269 || 77 610 || 103 798 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ| ]] [[Կատեգորիա:Քաղաքների ցանկեր ըստ երկրի|Բանգլադեշ]] ib7f4rexcpuas9396tz2yb8b29vaanp 8496274 8496273 2022-08-27T11:28:19Z Slava Sahakyan70 65321 /* Բանգլադեշի քաղաքների ցանկ */ wikitext text/x-wiki ''[[Բանգլադեշ]]ի քաղաքները'' [[2011]] թվականի [[մարդահամար]]ի տվյալներով բաժանվում էին մեծ ու փոքր քաղաքների՝ համապատասխանաբար ավելի և պակաս քան 100.000 մարդ բնակչությամբ։ Բանգլադեշի վիճակագրության բյուրոյի տվյալներով՝ երկրում 2011 թվականի դրությամբ կար 43 խոշոր քաղաքներ{{-1|<ref name="census">{{cite web |url=http://www.bbs.gov.bd/WebTestApplication/userfiles/Image/National%20Reports/PopulationHousingCensus2011.pdf |title=Population Census 2011: National Volume-3: Urban Area Report |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |page=8 |access-date=31 January 2016}}</ref>}}<ref>Об определениях городского пространства Бангладеш см. ''[https://books.google.am/books?id=u4qtjurg11oC&pg=PA52 Bangladesh: The Path to Middle-Income Status from an Urban Perspective]''</ref> == Բանգլադեշի քաղաքների ցանկ == [[Պատկեր:Bg-map.png|thumb|right|300px|Բանգլադեշի քաղաքները]] {| class="wikitable sortable" |- ! '''№''' || '''Քաղաքը''' || '''Բնակչությունը (1991)''' || '''Բնակչությունը (2001)''' || data-sort-type="number" | '''Բնակչությունը (2011)'''<ref name="census" /><ref>Для переписи 2011 года определения урбанизированных территорий были пересмотрены, поэтому для крупных городов численность населения отличается от результатов 2001 года в меньшую сторону</ref> || '''Մարզը''' |- | 1 || [[Դաքքա]] || 5 081 834 || 7 672 032 || 8 906 039 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 2 || [[Չիտագոնգ]] || 2 115 248 || 2 941 603 || 2 592 439 || [[Չիտտագոնգ (մարզ)|Չիտտագոնգ]] |- | 3 || [[Կհուլնա]] || 921 365 || 1 172 831 || 664 728 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 4 || [[Սիլհեթ]] || 234 355 || 316 311 || 526 412 || [[Սիլհատ (մարզ)|Սիլհատ]] |- | 5 || [[Ռաջշահի]] || 507 435 || 651 062 || 451 425 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 6 || [[Թոնհի]] || 168 702 || 281 928 || 406 420 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 7 || [[Բոգրա (քաղաք)|Բոգրա]] || 164 114 || 210 038 || 400 983 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 8 || [[Մայմանսինխ]] || 273 350 || 332 721 || 389 918 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 9 || [[Բարիսալ]] || 202 746 || 234 783 || 339 308 || [[Բարիսալ (մարզ)|Բարիսալ]] |- | 10 || [[Ռանգպուր]] || 208 294 || 265 972 || 307 053 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Պանգպուր]] |- | 11 || [[Սավար (քաղաք)|Սավար]] || || || 296 851 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 12 || [[Կոմիլլա]] <!-- Ադարշա Սադար --> || 225 259 || 278 238 || 296 010 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 13 || [[Նարայանգանջ]] || 817 133 || 1 133 191 || 286 330 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 14 || [[Շիդդհիրհանջ]] || || || 256 760 || |- | 15 || [[Ջեսսոր]] || 169 349 || 214 846 || 237 478 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 16 || [[Քոքս Բազար]] || 80 424 || 97 898 || 223 522 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 17 || [[Գազիպուր]] || 588 540 || 866 540 || 213 061 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 18 || [[Բրահմանբարիա]] || 137 485 || 145 300 || 193 814 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 19 || [[Դինաջպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Դինաջպուր]] || 136 133 || 157 914 || 191 329 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 20 || [[Նարսինգդի]] || 199 694 || 274 763 || 185 128 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 21 || [[Նավաբգանջ]]<!-- Չապահ նավաբգանջ --> || 130 577 || 152 223 || 180 731 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 22 || [[Չանդպուր]] || 99 864 || 108 558 || 171 065 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 23 || [[Թանհաիլ]] || 106 004 || 129 785 || 167 412 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 24 || [[Սիրաջգանջ]] || 106 153 || 128 144 || 167 200 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 25 || [[Քադամ Ռասուլ]] ([[Բանդար]]) || || || 166 291 || |- | 26 || [[Կալիակաիր]] || || || 163 498 || |- | 27 || [[Ֆենի (քաղաք)|Ֆենի]] || 46 272 || 92 794 || 156 971 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 28 || [[Թարաբո]] || || || 150 709 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 29 || [[Նաոգահոն]] || 101 266 || 124 046 || 150 549 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 30 || [[Ջամալպուր]] || 109 126 || 128 163 || 150 172 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 31 || [[Պաբնա]] || 137 577 || 159 977 || 144 442 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 32 || [[Սաիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Սաիդպուր]] || 102 491 || 119 666 || 133 433 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 33 || [[Բեգումգանջ]] || || || 132 948 || |- | 34 || [[Նոակխալի]] || 80 190 || 92 112 || 130 842 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 35 || [[Չուադանգա]] || 88 251 || 113 928 || 128 865 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 36 || [[Շրիպուր]] || || || 126 249 || |- | 37 || [[Ֆարիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Ֆարիդպուր]] || 68 938 || 101 084 || 122 425 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 38 || [[Բհարիաբ (քաղաք)|Բհարիաբ]] || 70 093 || 93 254 || 118 992 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 39 || [[Սատկհիրա]] || 73 105 || 95 181 || 113 322 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 40 || [[Կոմիլլա Սադար Դակշին]] || || || 111 891 || |- | 41 || [[Ջենայդա]] || 64 471 || 88 687 || 110 541 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 42 || [[Քուշիա]] || 86 181 || 99 705 || 108 423 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 43 || [[Քիշորգանջ]] || 60 269 || 77 610 || 103 798 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ| ]] [[Կատեգորիա:Քաղաքների ցանկեր ըստ երկրի|Բանգլադեշ]] ts5pdnoyexosg7rbx3wszashihvp399 8496275 8496274 2022-08-27T11:28:44Z Slava Sahakyan70 65321 /* Ծանոթագրություններ */ wikitext text/x-wiki ''[[Բանգլադեշ]]ի քաղաքները'' [[2011]] թվականի [[մարդահամար]]ի տվյալներով բաժանվում էին մեծ ու փոքր քաղաքների՝ համապատասխանաբար ավելի և պակաս քան 100.000 մարդ բնակչությամբ։ Բանգլադեշի վիճակագրության բյուրոյի տվյալներով՝ երկրում 2011 թվականի դրությամբ կար 43 խոշոր քաղաքներ{{-1|<ref name="census">{{cite web |url=http://www.bbs.gov.bd/WebTestApplication/userfiles/Image/National%20Reports/PopulationHousingCensus2011.pdf |title=Population Census 2011: National Volume-3: Urban Area Report |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |website=Bangladesh Bureau of Statistics |format=PDF |page=8 |access-date=31 January 2016}}</ref>}}<ref>Об определениях городского пространства Бангладеш см. ''[https://books.google.am/books?id=u4qtjurg11oC&pg=PA52 Bangladesh: The Path to Middle-Income Status from an Urban Perspective]''</ref> == Բանգլադեշի քաղաքների ցանկ == [[Պատկեր:Bg-map.png|thumb|right|300px|Բանգլադեշի քաղաքները]] {| class="wikitable sortable" |- ! '''№''' || '''Քաղաքը''' || '''Բնակչությունը (1991)''' || '''Բնակչությունը (2001)''' || data-sort-type="number" | '''Բնակչությունը (2011)'''<ref name="census" /><ref>Для переписи 2011 года определения урбанизированных территорий были пересмотрены, поэтому для крупных городов численность населения отличается от результатов 2001 года в меньшую сторону</ref> || '''Մարզը''' |- | 1 || [[Դաքքա]] || 5 081 834 || 7 672 032 || 8 906 039 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 2 || [[Չիտագոնգ]] || 2 115 248 || 2 941 603 || 2 592 439 || [[Չիտտագոնգ (մարզ)|Չիտտագոնգ]] |- | 3 || [[Կհուլնա]] || 921 365 || 1 172 831 || 664 728 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 4 || [[Սիլհեթ]] || 234 355 || 316 311 || 526 412 || [[Սիլհատ (մարզ)|Սիլհատ]] |- | 5 || [[Ռաջշահի]] || 507 435 || 651 062 || 451 425 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 6 || [[Թոնհի]] || 168 702 || 281 928 || 406 420 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 7 || [[Բոգրա (քաղաք)|Բոգրա]] || 164 114 || 210 038 || 400 983 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 8 || [[Մայմանսինխ]] || 273 350 || 332 721 || 389 918 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 9 || [[Բարիսալ]] || 202 746 || 234 783 || 339 308 || [[Բարիսալ (մարզ)|Բարիսալ]] |- | 10 || [[Ռանգպուր]] || 208 294 || 265 972 || 307 053 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Պանգպուր]] |- | 11 || [[Սավար (քաղաք)|Սավար]] || || || 296 851 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 12 || [[Կոմիլլա]] <!-- Ադարշա Սադար --> || 225 259 || 278 238 || 296 010 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 13 || [[Նարայանգանջ]] || 817 133 || 1 133 191 || 286 330 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 14 || [[Շիդդհիրհանջ]] || || || 256 760 || |- | 15 || [[Ջեսսոր]] || 169 349 || 214 846 || 237 478 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 16 || [[Քոքս Բազար]] || 80 424 || 97 898 || 223 522 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 17 || [[Գազիպուր]] || 588 540 || 866 540 || 213 061 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 18 || [[Բրահմանբարիա]] || 137 485 || 145 300 || 193 814 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 19 || [[Դինաջպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Դինաջպուր]] || 136 133 || 157 914 || 191 329 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 20 || [[Նարսինգդի]] || 199 694 || 274 763 || 185 128 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 21 || [[Նավաբգանջ]]<!-- Չապահ նավաբգանջ --> || 130 577 || 152 223 || 180 731 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 22 || [[Չանդպուր]] || 99 864 || 108 558 || 171 065 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 23 || [[Թանհաիլ]] || 106 004 || 129 785 || 167 412 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 24 || [[Սիրաջգանջ]] || 106 153 || 128 144 || 167 200 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 25 || [[Քադամ Ռասուլ]] ([[Բանդար]]) || || || 166 291 || |- | 26 || [[Կալիակաիր]] || || || 163 498 || |- | 27 || [[Ֆենի (քաղաք)|Ֆենի]] || 46 272 || 92 794 || 156 971 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 28 || [[Թարաբո]] || || || 150 709 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 29 || [[Նաոգահոն]] || 101 266 || 124 046 || 150 549 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 30 || [[Ջամալպուր]] || 109 126 || 128 163 || 150 172 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 31 || [[Պաբնա]] || 137 577 || 159 977 || 144 442 || [[Ռաջշահի (մարզ)|Ռաջշահի]] |- | 32 || [[Սաիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Սաիդպուր]] || 102 491 || 119 666 || 133 433 || [[Ռանգպուր (մարզ)|Ռանգպուր]] |- | 33 || [[Բեգումգանջ]] || || || 132 948 || |- | 34 || [[Նոակխալի]] || 80 190 || 92 112 || 130 842 || [[Չիտտանգոնգ (մարզ)|Չիտտանգոնգ]] |- | 35 || [[Չուադանգա]] || 88 251 || 113 928 || 128 865 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 36 || [[Շրիպուր]] || || || 126 249 || |- | 37 || [[Ֆարիդպուր (քաղաք, Բանգլադեշ)|Ֆարիդպուր]] || 68 938 || 101 084 || 122 425 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 38 || [[Բհարիաբ (քաղաք)|Բհարիաբ]] || 70 093 || 93 254 || 118 992 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |- | 39 || [[Սատկհիրա]] || 73 105 || 95 181 || 113 322 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 40 || [[Կոմիլլա Սադար Դակշին]] || || || 111 891 || |- | 41 || [[Ջենայդա]] || 64 471 || 88 687 || 110 541 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 42 || [[Քուշիա]] || 86 181 || 99 705 || 108 423 || [[Կհուլնա (մարզ)|Կհուլնա]] |- | 43 || [[Քիշորգանջ]] || 60 269 || 77 610 || 103 798 || [[Դաքքա (մարզ)|Դաքքա]] |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ| ]] [[Կատեգորիա:Քաղաքների ցանկեր ըստ երկրի|Բանգլադեշ]] 9hvnw6f95pymdlwy0h42f769utd6flv Սանտա Մարիա դե լա Դեֆենսիոն 0 741184 8495885 8173736 2022-08-26T13:43:20Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ եկեղեցի | հայերեն անվանում = Սանտա Մարիա դե լա Դեֆենսիոն | տեսակ = Եկեղեցի | պատկեր = Iglesia Mayor Prioral, El Puerto de Santa María, España, 2015-12-08, DD 12.JPG | պատկերի չափ = 300px | նկարագրություն = | երկիր2 ={{դրոշավորում|Իսպանիա}} | pushpin map = Իսպանիա | pushpin map2 = | lat_degrees = 36 | lat_minutes = 35 | lat_seconds = 59.36 | lat_direction = N | long_degrees = 6 | long_minutes = 13 | long_seconds = 43.96 | long_direction = W | location = Խերես դե լա Ֆրոնտերա, [[Կադիս]], [[Իսպանիա]] |ակտիվություն = Այո | կարգավիճակ = Կանգուն | սկիզբ = XV դար | ճարտարապետ = | ոճ = [[Գոթական ճարտարապետություն|գոթական]] | ծայրաձողերի թվաքանակ = | ծայրաձողի բարձրություն = | շինանյութ = }} '''Սանտա Մարիա դե լա Դեֆենսիոն''' ({{lang-es|El Puerto de Santa María}})՝ վանքը գտնվում է Խերես դե լա Ֆրոնտերայում ([[Կադիս]], [[Իսպանիա]])<ref name=EM09>{{cite web|last=de la Torre|first=Fernando|title=La gran iglesia de El Puerto de Santa María|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2009/12/09/andalucia/1260390926.html|work=El Mundo|accessdate=փետրվարի 7, 2013|language=Spanish|date=դեկտեմբերի 10, 2009}}</ref>։ [[XV դար]]ում ուշ [[Գոթական ճարտարապետություն|գոթական]] ոճով կառուցված այս վանքը Կադիսի ամենաարժեքավոր ու նշանավոր կառույցներից է<ref name=DC10>{{cite web|last=Luque|first=Francisco Gonzalez|title=La Puerta del Sol de la Prioral|url=http://www.diariodecadiz.es/article/elpuerto/668201/la/puerta/sol/la/prioral.html|work=Diario de Cádiz|accessdate=փետրվարի 7, 2013|language=Spanish|date=ապրիլի 2, 2010}}</ref> : Շինության ստեղծումը նախաձեռնել է Ալվարո Օբերտոս դե Վալետոն` խերեսցի մի ասպետ, որն այդ ժամանակ զբաղվում էր թագավոր [[Ալֆոնսո X]]-ի գլխավորությամբ 1264 թվականին արաբներից ետ գրաված տարածքների պաշտպանությամբ ու հսկողությամբ։ == Պատմություն == [[1475 թվական]]ին Օբերտոն տեղափոխվում է Գուադալետե գետի մերձակա տարածք` որոշելով այդտեղ Սուրբ Մարիամին (Սանտա Մարիային) նվիրված սրբավայր կառուցել։ [[XVII դար]]ի վերջում եկեղեցին արդեն իր նախնական տեսքը ստացել էր, սակայն վերջնական ծրագիրը դեռ իրագործված չէր։ Հետագայում [[1667 թվական]]ին ավարտվում է եկեղեցու ճակատային մասի կառուցումը` արդեն [[բարոկկո]] ոճով<ref name=DC11>{{cite web|last=Luque|first=Francisco Gonzalez|title=La Pasión en el Retablo de Benavides|url=http://www.diariodecadiz.es/article/elpuerto/949291/la/pasion/retablo/benavides.html|work=Diario de Cádiz|accessdate=փետրվարի 7, 2013|language=Spanish|date=ապրիլի 12, 2011}}</ref> : [[1810 թվական]]ին եկեղեցին զգալի վնասներ է կրում` կապված ֆրանսիական նվաճումների հետ։ Ֆրանսիական զորքի մոտենալը ստիպում է Սանտա Մարիա դե լա Դեֆենսիոնի վանականներին լքել եկեղեցին։ Վերադառնալուց հետո վերջիններս այն հայտնաբերում են գրեթե ավերված ու թալանված վիճակում։ Հետագայում, իհարկե, մենաստանը վերականգվել է ու այժմ հատուկ վերահսկողության տակ է գտնվում<ref name=MG>{{cite web|title=Grand Priory Church - El Puerto de Santa María|url=http://travel.michelin.com/web/destination/Spain-Andalusia-El_Puerto_de_Santa_Maria/tourist_site-Grand_Priory_Church-C_Pagador|work=The Michelin Green Guide|accessdate=փետրվարի 7, 2013|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055502/http://travel.michelin.com/web/destination/Spain-Andalusia-El_Puerto_de_Santa_Maria/tourist_site-Grand_Priory_Church-C_Pagador|dead-url=yes}}</ref> : Այս վանքում հայտնաբերված արվեստի արժեքավոր գործերի շարքում պետք է ընդգծել ոսկեդարի իսպանացի հայտնի գեղանկարիչ [[Ֆրանսիսկո դե Սուրբարան]]ի կտավները, որոնք այժմ պահվում են Կադիսի տարբեր թանգարաններում։ == Պատկերասրահ == <gallery> Iglesia Mayor Prioral, El Puerto de Santa María, España, 2015-12-08, DD 13.JPG Iglesia Mayor Prioral, El Puerto de Santa María, España, 2015-12-08, DD 14.JPG imp elpuerto principal.jpg detalle de la iglesia.jpg Iglesia Mayor Prioral, El Puerto de Santa María, España, 2015-12-08, DD 11.JPG Iglesia Mayor Prioral 006 - El Puerto de Santa María.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Iglesia Mayor Prioral en El Puerto de Santa María}} * [http://www.spain.info/TourSpain/Arte%20y%20Cultura/Monumentos/A/DW/0/Iglesia%20Mayor%20Prioral%20(El%20Puerto%20de%20Santa%20Maria)?Language=ES Iglesia Mayor Prioral] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060510060523/http://www.spain.info/TourSpain/Arte%20y%20Cultura/Monumentos/A/DW/0/Iglesia%20Mayor%20Prioral%20(El%20Puerto%20de%20Santa%20Maria)?Language=ES |date=2006-05-10 }} en Spain.info * [https://web.archive.org/web/20100112220354/http://wikanda.cadizpedia.eu/wiki/Iglesia_Mayor_Prioral_(El_Puerto_de_Santa_Mar%C3%ADa) Cadizpedia] {{Արտաքին հղումներ}} {{coord|36.5998|-6.2289|type:landmark|display=title}} [[Կատեգորիա:Իսպանիայի եկեղեցիներ]] r9fes16y5any1nh6r367do6jt0q5qfm Դեղին պալատ 0 741188 8495900 8188094 2022-08-26T15:05:31Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Կառույց}} '''Դեղին պալատ''' կամ '''Բերգումի առանձնատուն''' ({{lang-da|Det Gule Palæ}}, {{lang-en|Bergum's Mansion}}, [[1764]], [[Կոպենհագեն]]), [[Ամալիենբորգ]] թագավորական պալատի մոտ գտնվող ոչ մեծ պալատ, որը տեղակայված է [[Կոպենհագեն]]ի Ֆրեդերիկսթադեն [[Շրջան (վարչական միավոր)|շրջանում]]։ Ճարտարապետը [[Նիկոլաս Հենրի Ժարդին]]ն է։ Այն համարվում է [[նեոդասականություն|նեոկլասիցիզմի ոճով]]<ref name="նիկ" /> կառուցված [[կոպենհագեն]]յան առաջին պալատը։ Ի սկզբանե պալատը կառուցվել է որպես [[բուրգեր]]ի տուն, բայց այն ձեռք է բերել դանիական թագավորական ընտանիքը։ Պալատում բնակություն է հաստատել արքայազն Քրիստիան [[Գլյուքսբուրգներ|Գլյուքսբուրգցին]], երբ առաջին անգամ ժամանել է [[Կոպենհագեն]]։ [[1863]] թվականին նա դարձել է [[Դանիա]]յի թագավոր ''[[Քրիստիան IX (դանիայի թագավոր)|Քրիստիան IX]]'': Պալատում ծնվել են ապագա թագավորի երեխաները՝ [[Ալեքսանդրա Դանիացի|Ալեքսանդրան՝ Մեծ Բրիտանիայի թագուհին]], [[Մարիա Ֆեոդորովնա (Դագմար)|Մարիան՝ Ռուսաստանի կայսրուհին]], [[Գեորգիոս I (Հունաստանի թագավոր)|Գեորգը՝ Հունաստանի թագավորը]], [[Ֆրեդերիկ IX (դանիայի թագավոր)|Ֆրեդերիկը՝ Դանիայի թագավորը]], [[Վալդեմար Դանիացի|Վալդեմարը]] և [[Տիրա Դանիացի|Տիրան]]։ Այսպիսով Դեղին պալատը դարձել է բոլոր թագավորական ընտանիքների նախնիների ծննդավայր։ Ներկայումս պալատը պատկանում է Դանիական պետական ընկերությանը, որը զբաղվում է Դանիայի պետական սեփականության կառավարմամբ, այդ թվում [[պալատ]]ների և [[ագարակ]]ների։ Դեղին պալատում է գտնվում [[Լորդ Չեմբեռլենի գրասենյակ]]ը։ == Պատմություն == Կոպենհագենի [[Ֆրեդերիկշթադեն]] ({{lang-en|Frederiksstaden}}) շրջանը հիմնադրվել է [[1748]] թվականին և ի սկզբանե նախատեսված է եղել կառուցել որպես [[ռոկոկո]] ոճով միասնական շրջան։ Բոլոր շենքերը պետք է կառուցվեին միասնական սկզբունքով, ինչպես նախատեսել էր դանիական խոշորագույն ճարտարապետ [[Նիկոլայ Էյտվեդ]]ը ({{lang-da|Nicolai Eigtved}}, ([[1701]]—[[1754]])): Նրա մահից հետո ռոկոկո ոճը դուրս եկավ նորաձևությունից։ Դեղին պալատը կառուցվել է [[1759]]-[[1764]] թվականներին առևտրական ''Հ. Ֆ. Բարգումի'' համար։ Ինչով էլ պայմանավորված է պալատի առաջին անվանումը` Բարգումի առանձնատուն։ Առանձնատան ճարտարապետը եղել է [[Նիկոլաս Հենրի Ժարդին|Նիկոլաս Ժարդինը]] ({{lang-en|Nicolas-Henri Jardin (1720-1799)}})<ref name="նիկ">[http://www.universitypress.dk/shop/nicolas-henri-jardin-2838p.html Nicolas-Henri Jardin. En ideologisk nyklassicist (bind 1-2).] {{ref-da}}</ref>: Այն կառուցվել է [[նեոդասականություն|նեոկլասիցիզմի ոճով]] և ճարտարապետական այդ ուղղության առաջին շենքն է Կոպենհագենում։ Թագավոր [[Ֆրեդերիկ VI (Դանիայի թագավոր)|Ֆրեդերիկ VI]]-ը պալատը ձեռք է բերել [[1810]] թվականին որպես դանիական թագավորական ընտանիքի հարազատների բնակության վայր։ [[1837]] թվականին [[Ֆրեդերիկ VII (Դանիայի թագավոր)|Ֆրեդերիկ VII]] թագավորը պալատը փոխանցել է արքայազն Քրիստիան Գլյուքսբուգցուն, երբ նա առաջին անգամ այցելել էր Կոպենհագեն։ Արքայազնն այնտեղ բնակվել է մինչև [[1865]] թվականը, երբ նա արդեն Դանիայի թագավոր ''[[Քրիստիան IX]]''-ն էր։ Դրանից հետո նա տեղափոխվել է [[Ամալիենբորգ]] թագավորական պալատ։ Հետագայում Դեղին պալատը դարձել է Քրիստիան XI թագավորի կրտսեր որդու՝ արքայազն [[Վալդեմար Դանիացի|Վալդեմար Դանիացու]] և նրա տիկնոջ [[Մարիա Օռլեանցի|Մարիա Օռլեանցու]] նստավայր։ Արքայազնն այնտեղ ապրել է մինչև մահը՝ [[1939]] թվականը։ Նա թագավորական ընտանիքի վերջին անդամն էր, որը բնակվել է Դեղին պալատում<ref name=":0">[http://www.copenhagenet.dk/CPH-Map/CPH-Yellow.asp "The Yellow Palace - And the Glückborg Dynasty".] Copenhagen Portal.</ref>։ == Հավելյալ կառուցապատում և կիրառություն == [[Պատկեր:Christian9&Valdemar.jpeg|մինի|[[Դանիա]]յի [[Քրիստիան IX]] թագավորը կրտսեր որդու՝ [[Վալդեմար Դանիացի|Վալդեմարի]] հետ]]Տարածքին կից հետագայում կառուցվել է Գարդերսթալդեն (Garderstalden - {{lang-en|Guard's Stable}}, գվարդիայի ձիանոց)` պալատի պահակազորայինների և Գլյուքսբուրգների ձիերի համար։ Այն կառուցվել է [[1842]] թվականին Յորգեն Հանսեն Կոխի կողմից ({{lang-en|Jørgen Hansen Koch (1787-1860)}}): [[1823]] թվականին տանիքը վերածվել է բնակելի սենյակներով [[մանսարդ]]ի։ [[2013]] թվականին շենքը վերանորոգվել և հարմարեցվել է «Bertelsen & Schewing»<ref>[https://www.linkedin.com/company/bertelsen-&-scheving-arkitekter-aps "Ny function til en ny tid" (in Danish). Bertelsen & Schewing.]{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}[http://bsarkitekter.dk/]</ref> ճարտարապետական կազմակերպությանը։ Առաջին հարկում վարչական սենյակներ են, իսկ վերջին հարկում բնակելի սենյակեր։ == Տեղակայում == Դեղին պալատը գտնվում է [[Ամալիենբորգ]]ի չորս պալատների հարևանությամբ` «Քրիստիան IX» եւ «Քրիստոսի VII» թագավորական պալատները միացնող սյունաշարերի հետևում` Ամալիեգեյդ փողոցի վրա։ Գույքը օգտագործում է Դանիայի թագավորական ընտանիքը։ Պալատում տեղակայված է նաև Չեմբեռլենի գրասենյակը։ Նախկին թագավորական նստավայրը եւ դեղին պալատը այցելուների համար բաց չեն<ref name=":0" />։ === Հասցե === <poem> Դեղին Պալատ Լորդ Չեմբեռլենի գրասենյակ Ամալիեգեյդ 18 1256 Կոպենհագեն Կ </poem> == Տես նաև == * [[Դանիայի ճարտարապետություն]] * [[Ամալիենբորգ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Համաշխարհային ժառանգություն|}} * [http://www.copenhagenet.dk/CPH-Map/CPH-Yellow.asp.htp Դեղին պալատի պաշտոնական կայք]{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} * [http://www.copenhagenet.dk/CPH-Map/CPH-Yellow.asp "The Yellow Palace - And the Glückborg Dynasty". Copenhagen Portal.] {{ՎՊԵ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Դանիայի ճարտարապետություն]] [[Կատեգորիա:Կոպենհագենի ճարտարապետություն]] [[Կատեգորիա:Նեոդասականություն]] [[Կատեգորիա:1764]] [[Կատեգորիա:Պալատներ]] ibvyja95ja7athbc9ps9611thzs6fpt Ձյունե թագուհին 0 743851 8496233 8083377 2022-08-27T10:21:43Z LilitMir 99009 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գրական ստեղծագործություն |անվանում = Ձյունե թագուհին |բնօրինակ անվանում = Snedronningen |պատկեր = The Snow Queen Illustration- 2013-08-06 13-59.jpg |պատկերի լայնություն = 220px |նկարագրություն = «Ձյունե թագուհին» հեքիաթի նկարազարդումը |ժանր = |հեղինակ = [[Հանս Քրիստիան Անդերսեն]] |երկիր = |բնագիր լեզու = [[դանիերեն]] |գրվելու տարեթիվ = [[1844]] |հրապարակման տարեթիվ = |նկարազարդող = |կազմի_հեղինակ = |հրատարակչություն = |հրատարակման տարեթիվ = [[դեկտեմբերի 21]], [[1844]]<ref name="HCA Center">{{cite web|url=http://www.andersen.sdu.dk/vaerk/register/info_e.html?vid=68|title=Hans Christian Andersen : The Snow Queen|work=sdu.dk|accessdate=2016-12-18|archive-date=2013-02-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20130219112604/http://www.andersen.sdu.dk/vaerk/register/info_e.html?vid=68|dead-url=yes}}</ref> |թարգմանիչ = |հայերեն հրատարակվել է = |շարք = |նախորդ = |հաջորդ = |թվային տարբերակ = |վիքիդարան = |վիքիքաղվածք = }} [[Պատկեր:Snow Queen 03.jpg|thumb|«Ձյունե թագուհին» հեքիաթի նկարազարդումը, որի հեղինակը Վիլհելմ Պեդերսենն է՝ Հանս Քրիստիան Անդերսենի հեքիաթների առաջին նկարազարդողներից մեկը<ref>[https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1480417915506771.1073741921.1411678952380668&type=1 Вильгельм Педерсен. Иллюстрации к сказкам Ганса Христиана Андерсена.]</ref>։]] '''«Ձյունե թագուհին»''' ({{lang-da|Snedronningen}}), [[Հանս Քրիստիան Անդերսեն]]ի հեքիաթը, որը կազմված է 7 գլխից, առաջին անգամ հրատարակվել է [[1844]] թվականի [[դեկտեմբերի 21]]-ին՝ «''Նոր հեքիաթներ։ Առաջին հատոր։ Երկրորդ հավաքածու։ 1845։''» ({{lang-da|Nye Eventyr. Første Bind. Anden Samling. 1845.}}) հատորում։ Անդերսենի ամենաերկար և ամենահայտնի հեքիաթներից մեկն է։ Ըստ կենսագիր Քերոլ Ռոուզենի՝ սառցե սրտով Ձյունե թագուհու նախատիպը եղել է օպերային երգչուհի [[Ջեննի Լինդ]]ը<ref>Rosen, Carole (2004). "Lind, Jenny (1820–1887)". In Matthew, H. C. G.; Harrison, Brian. Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. ISBN 978-0198614111. Retrieved April 1, 2014.|quote=[W]hen [Lind] rejected him as a suitor she became the Snow Queen, whose heart was made of ice.</ref>, ում անպատասխան սիրել է Անդերսենը. նրանք ծանոթացել են [[1840 թվական]]ին։ == Սյուժե == === Պատում առաջին։ Հայելու և իր փշուրների մասին === [[Պատկեր:Snow Queen 02.jpg|220px|thumb|Հայելին տանող տրոլները]] Չար դևիկը պատրաստում է մի [[հայելի]], որի մեջ ամեն բարի և գեղեցիկ բան արտացոլվում է որպես չար ու այլանդակ, իսկ չարն ուղղակի աչք էր ծակում և ավելի վատ երևում։ Մի անգամ տրոլի աշակերտները վերցնում են հայելին և սկսում ամենուր շրջել հայելով։ Ի վերջո նրանք որոշում են բարձրանալ երկինք, «որպեսզի ծաղրեն [[Աստված|Աստծուն]]»։ {{Քաղվածքի սկիզբ}} Որքան ավելի էին բարձրանում, հայելին այնքան ավելի շատ էր ծռվում։ Եվ նրանք հազիվ էին բռնած պահում։ Այսպես ավելի ու ավելի վերև էին թռչում դևիկի աշակերտները, մեկ էլ հանկարծ հայելին այնպես ծռվեց ու դողդողաց, որ ձեռքներից դուրս պրծավ, ընկավ գետին և փշուր-փշուր եղավ։ Բայց հայելու միլիոնավոր փշուրներն անհամեմատ ավելի շատ վնաս պատճառեցին, քան ինքը հայելին։ Այդ փշուրներից մի քանիսը, ընդամենը ավազի հատիկի մեծությամբ, աշխարհից աշխարհ թռչելով, երբեմն ընկնում էին մարդկանց աչքերի մեջ և այնտեղ էլ մնում։ Եվ այն մարդը, ում աչքի մեջ այդպիսի փշուր էր ընկնում, սկսում էր ամեն ինչ գլխիվայր տեսնել, ամեն բանի մեջ միայն վատն էր տեսնում, որովհետև հայելու ամեն մի փշուր ուներ նույն հատկությունը, ինչ որ առաջ ամբողջ հայելին։ Պատահում էր նաև, որ փշուրներն ընկնում էին մարդկանց սիրտը, և դա ամենից վատն էր․ սիրտը սառույցի կտոր էր դառնում։ Հայելու բեկորների մեջ կային և մեծերը, այնպիսի բեկորներ, որոնցից ակնոցներ շինեցին, բայց վա՜յ այն մարդուն, ով այդ ակնոցը կդներ իրերին նայելու և դրանց մասին ճիշտ դատելու նպատակով։ Իսկ չար դևիկը քրքջում էր այդ ամենի վրա։ {{oq|da|Jo høiere de fløi med Speilet, des stærkere grinede det, de kunde neppe holde fast paa det; høiere og høiere fløi de, nærmere Gud og Englene; da zittrede Speilet saa frygteligt i sit Griin, at det foer dem ud af Hænderne og styrtede ned mod Jorden, hvor det gik i hundrede Millioner, Billioner og endnu flere Stykker, og da just gjorde det megen større Ulykke end før; thi nogle Stykker vare knap saa store som et Sandkorn, og disse fløi rundt om i den vide Verden, og hvor de kom Folk i Øinene, der bleve de siddende, og da saae de Mennesker Alting forkeert, eller havde kun Øine for hvad der var galt ved en Ting, thi hvert lille Speilgran havde beholdt samme Kræfter, som det hele Speil havde; nogle Mennesker fik endogsaa en lille Speilstump ind i Hjertet, og saa var det ganske grueligt, det Hjerte blev ligesom en Klump Iis. Nogle Speilstykker vare saa store, at de bleve brugte til Rudeglas, men gjennem den Rude var det ikke værd at see sine Venner; andre Stykker kom i Briller, og saa gik det daarligt, naar Folk toge de Briller paa for ret at see og være retfærdige; den Onde loe, saa hans Mave revnede, og det kildede ham saa deiligt. }} {{Քաղվածքի վերջ}} === Պատում երկրորդ։ Տղան ու աղջիկը === [[Պատկեր:2005. Stamp of Belarus 0614.jpg|250px|thumb|left|Բելառուսական նամականիշ Հ․ Ք․ Անդերսենի դիմանկարով և «Ձյունե թագուհին» հեքիաթի նկարազարդմամբ ֆոնով։ Թողարկվել է գրողի 200-ամյակի առթիվ։]] Մի մեծ քաղաքում ապրում էին երկու աղքատ երեխա՝ Կայը և Գերդան։ Նրանք ազգականներ չէին, բայց իրար սիրում էին քույր ու եղբոր պես։ Երկու ընտանիքներն էլ աճեցնում են գեղեցիկ [[վարդ]]եր, և երեխաները սիրում են նստել վարդերի թփերի մոտ։ Ձմռանը, ճիշտ է, այգում հնարավոր չէր խաղալ, այդ պատճառով էլ նրանք միմյանց հյուր էին գնում։ {{Քաղվածքի սկիզբ}} Ամռանը նրանք կարող էին մի ոստյունով մեկը մյուսի տունն ընկնել, մինչդեռ ձմռանը պետք է նախ շատ ու շատ աստիճան իջնեին, և հետո նույնքան աստիճան վեր բարձրանային։ Իսկ բակում ճախրում էին ձյան փաթիլները։<br /> − Դա սպիտակ մեղուների պարս է,− ասում էր պառավ տատիկը։<br /> − Իսկ նրանք է՞լ թագուհի ունեն,− հարցնում էր տղան․ նա գիտեր, որ իսկական մեղուները թագուհի են ունենում։<br /> − Ունե՛ն,− պատասխանում էր տատիկը։− Նա այնտեղ է, որտեղ պարսն ամենից ավելի խիտ է։ Նա բոլորից մեծ է, և երբեք երկար ժամանակով գետնին չի մնում, միշտ թռչում է՝ սև ամպին բազմած։ Հաճախ գիշերները նա թռչում է քաղաքի փողոցներով և լուսամուտներից ներս նայում, և այդ ժամանակ լուսամուտները ծածկվում են սառցե նախշերով, որոնք կարծես ծաղիկներ լինեն։ {{oq|da|Om Sommeren kunde de i eet Spring komme til hinanden, om Vinteren maatte de først de mange Trapper ned og de mange Trapper op; ude fygede Sneen.<br />“Det er de hvide Bier, som sværme,” sagde den gamle Bedstemoder.<br />“Har de ogsaa en Bidronning?” spurgte den lille Dreng, for han vidste, at imellem de virkelige Bier er der saadan een.<br />“Det har de!” sagde Bedstemoderen. “Hun flyver der, hvor de sværme tættest! hun er størst af dem alle, og aldrig bliver hun stille paa Jorden, hun flyver op igjen i den sorte Sky. Mangen Vinternat flyver hun gjennem Byens Gader og kiger ind af Vinduerne, og da fryse de saa underligt, ligesom med Blomster.” }} {{Քաղվածքի վերջ}} Անցնում է որոշ ժամանակ։ Ամռանը Կայն ու Գերդան նստած են իրենց այգում՝ վարդերի մոտ։ Եվ ահա այդ պահին Կայի աչքն ընկնում է սատանայական հայելու փոքրիկ կտորը։ Նրա սիրտը դառնում է սառույցի կտոր. նա ծիծաղում է տատի վրա և ծաղրում Գերդային։ Վարդերի գեղեցկությունն այլևս նրան չի հուզում, նրան չեն հիացնում ձյան փաթիլների մաթեմատիկական իդեալական ձևերը («ոչ մի անկանոն գիծ չկա»)։ Մի անգամ Կայը հրապարակում սահնակ էր քշում։ Ավելի համարձակներն իրենց սահնակները կապում էին գյուղացիների սահնակներին և բավականին երկար տարածություն անցնում։ Հրապարակում հայտնվում է մի մեծ սպիտակ սահնակ։ Կայն իր սահնակը կապում է այդ սահնակից և սլանում նրա հետ։ Մեծ սահնակը սլանում է ավելի ու ավելի արագ։ Նրանք դուրս են գալիս քաղաքի դարպասներից։ Դա Ձյունե թագուհու սահնակն էր։ === Պատում երրորդ։ Կախարդել իմացող կնոջ ծաղկանոցը === [[Պատկեր:Andersen5.jpg|thumb|Գերդան ծաղկանոցում: Լինոլեումե փորագրումը [[Դմիտրի Բրյուխանով]]ի:]] Գերդան գնում է Կային փնտրելու։ Իր ճանապարհին նա հանդիպում է մի կախարդ կնոջ։ Պառավը Գերդային հրավիրում է իր տանը գիշերելու և որոշում է նրան [[Որդեգրում|որդեգրել]] ու պահել իր մոտ։ Նա սանրում է աղջկա մազերը, ինչի հետևանքով վերջինս մոռանում է Կային։ Պառավը կախարդանքով թաքցնում է իր ծաղկանոցի բոլոր վարդերը, որպեսզի աղջիկը չհիշի Կային, բայց մոռանում է թաքցնել գլխարկի վրայի վարդերը։ Մի անգամ այդ գլխարկն ընկնում է Գերդայի աչքին։ Վերջինս ամեն ինչ հիշում է և սկսում լաց լինել։ Այնտեղ, որտեղ թափվում էին նրա արցունքները, ծաղկում էին ոչնչացված վարդերը։ Գերդան նրանց հարցնում է. {{Քաղվածքի սկիզբ}} ...դուք հավատո՞ւմ եք, որ նա [Կայը] մեռել է ու այլևս չի վերադառնա։ {{oq|da|Troer I at han er død og borte? }} {{Քաղվածքի վերջ}} Ստանալով բացասական պատասխան՝ նա հասկանում է, որ դեռ կարող է փրկել Կային, և ճանապարհ է ընկնում։ === Պատում չորրորդ։ Արքայազնը և արքայադուստրը === Լքելով կախարդուհու պարտեզը, որտեղ միշտ ամառ էր՝ Գերդան հասկանում է, որ իրականում արդեն աշուն է, և որոշում է շտապել։ Ճանապարհին նա հանդիպում է [[ագռավ]]ին, որն իր հարսնացուի հետ ապրում էր տեղի թագավորի պալատում։ Նրա հետ ունեցած զրույցից Գերդան եզրակացնում է, որ արքայադստեր փեսացուն Կայն է, և ագռավին համոզում է իրեն ուղեկցել պալատ՝ Կային տեսնելու։ Պարզվում է, որ նա սխալվել է, բայց, արքայադուստրն ու նրա փեսացուն լսելով Գերդայի պատմությունը, նրան խղճում են և նվիրում «և՛ մաշիկ, և՛ ձեռնամուշտակ, և՛ սքանչելի հագուստ», և՛ ոսկե [[կառք]], որպեսզի նա արագ գտնի Կային։ === Պատում հինգերորդ։ Փոքրիկ ավազակուհին === Ճանապարհին Գերդայի կառքի վրա հարձակվում են ավազակները։ Նրանք սպանում են ֆորեյտորին, կառապանին և սպասավորին, վերցնում կառքը, ձիերն ու Գերդայի թանկարժեք զգեստները։ Իսկ Գերդան դառնում է ավազակապետուհու քմահաճ, անդաստիարակ, ագահ, բայց և միայնակ դստեր ավարը։ Ավազակուհին Գերդային տեղավորում է իր գազանանոցում։ Աղջիկը տիրուհուն պատմում է իր պատմությունը, վերջինս հուզվում է և Գերդային ծանոթացնում հյուսիսային [[եղջերու]]ի՝ գազանանոցի հպարտության հետ։ Եղջերուն Գերդային պատմում է իր հեռավոր հայրենիքի մասին, որտեղ իշխում է Ձյունե թագուհին։ {{Քաղվածքի սկիզբ}} Այո՛, այնտեղ հավերժական ձյուն է ու սառույց, որքան հրաշալի է այնտեղ... Այնտեղ է Ձյունե թագուհու ամառային տաղավարը, բայց նրա մշտական ապարանքները Հյուսիսային բևեռի մոտ են, Շպիցբերգեն կղզում։ {{oq|da|Der springer man frit om i de store skinnende Dale! Der har Sneedronningen sit Sommertelt, men hendes faste Slot er oppe mod Nordpolen, paa den Ø, som kaldes Spitsberg! }} {{Քաղվածքի վերջ}} Գերդան կռահում է, որ հենց Ձյունե թագուհին է Կային իր մոտ պահում։ Փոքրիկ ավազակուհու համաձայնությամբ նա հյուսիսային եղջերուի հետ ճանապարհ է ընկնում։ === Պատում վեցերորդ։ Լապլանդուհին և ֆիննուհին === Ճանապարհին Գերդան եղջերուի հետ գիշերում է հյուրասեր լապլանդուհու մոտ, որը, լսելով նրանց պատմությունը, ճանապարհորդներին խորհուրդ է տալիս այցելել կախարդ ֆիննուհուն։ Եղջերուն, հետևելով նրա խոսքերին, Գերդայի հետ գնում է [[Ֆիններ|ֆիննուհու]] մոտ և նրանից աղջկա համար խնդրում «այնպիսի խմիչք, որ նրան տասներկու դյուցազնի ուժ տա»։ Ֆիննուհին պատասխանում է, որ Գերդային այդպիսի խմիչք անհրաժեշտ չէ. «Գերդայի ուժն այն է, որ նա անմեղ, դուրեկան երեխա է»։ Բաժանվելով ֆիննուհուց՝ Գերդան եղջերուի հետ հասնում է Ձյունե թագուհու պալատ։ Այնտեղ նրանք բաժանվում են. այդտեղից աղջիկը պետք է մենակ գնար։ === Պատում յոթերորդ։ Ինչ կար Ձյունե թագուհու ապարանքում և ինչ պատահեց հետո === Չնայած բոլոր արգելքներին՝ Գերդան հասնում է Ձյունե թագուհու [[ապարանք]]ին և Կային գտնում միայնության մեջ. նա սառցե ֆիգուրներ էր դասավորում և ուզում էր սարքել «հավերժություն» բառը։ Դա իր գնալուց առաջ հանձնարարել էր Ձյունե թագուհին (ըստ նրա՝ եթե Կայը կարողանար դա անել, ապա նա կլինի ինքն իր գլխի տերը, և ինքը կնվիրի նրան «ամբողջ աշխարհը և մի զույգ նոր [[չմուշկ]]ներ»)։ Կայն սկզբում չի ճանաչում Գերդային, բայց վերջինս երգում է նրա սիրելի սաղմոսը․ {{Քաղվածքի սկիզբ}} Վարդերն են ծաղկել՝ ինչպես դրախտում,<br /> Մանուկ Հիսուսի գալն են ավետում․․․ {{oq|da|Roserne voxe i Dale,<br />Der faae vi Barn-Jesus i Tale! }} {{Քաղվածքի վերջ}} Կայը հիշում է Գերդային։ Հայելու մյուս բեկորն արցունքի հետ դուրս է գալիս նրա աչքից։ Այնպիսի ուրախություն էր, որ նույնիսկ սառցաբեկորներն էին պարում։ Այժմ Կայն ինքն էր իր տերը։ Նրանք վերադառնում են տուն։ Ճանապարհին հանդիպում են եղջերուին, հետո ֆինուհուն և լապլանդուհուն։ Անտառում հանդիպում են ավազակուհուն, որը պատմում է, որ ագռավը մահացել է և նրա կինը դարձել է այրի։ Իսկ տանը Կային և Գերդային սպասում են վարդերի հրաշալի թփերը։ == Գրաքննություն == [[Պատկեր:Снежная королева 03.jpg|300px|thumb|«Ձյունե թագուհին» գեղարվեստական նամականիշներ «Հեքիաթների աշխարհ» շարքից: Շրջանառության մեջ է դրվել 2011 թվականի սեպտեմբերի 11-ին Ուկրփոստի կողմից: Նկարիչ՝ [[Վլադիսլավ Երկո]]:]] Հեքիաթի խորհրդային հրատարակումներում բաց են թողնվել քրիստոնեական մոտիվները. * Չի թարգմանվել [[սաղմոս]]ը, որը երգում էին Կայն ու Գերդան։ * Բացակայում են հիշատակումները [[Տերունական աղոթք]]ի մասին, որոնց միջոցով Գերդան կարողացավ մեղմացնել Ձյունե թագուհու ապարանքը պահպանող սառցե քամիները և հասնել Կայի մոտ։ * Բացառվել են [[Հիսուս Քրիստոս]]ի մասին հիշատակումները։ Բնօրինակի ամենավերջում տատիկն [[Աստվածաշունչ]] է կարդում, իսկ թարգմանությունում՝ [[Ավետարան]]։ Նա նաև արտասանում է. «Եթե չլինեք երեխաների պես, չեք գնա Երկնային արքայություն» ([[Ավետարան ըստ Մատթեոսի]], 18:3){{sfn|Кураев|1997|с=}}<ref>{{статья |автор=Попкова, Елена |заглавие=Датский соловей. Христианские мотивы в сказках Андерсена |оригинал= |ссылка=http://www.litis.org/kritika/ludi/datskiy-solovey-hristianskie-motivyi-v-skazkah-andersena.html |автор издания= |издание=Литературно-публицистический портал ЛИТИС |тип= |место= |издательство= |год=20.07.2012 |выпуск= |том= |номер= |страницы= |isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |язык= |ref=Попкова |archiveurl= |archivedate=}}</ref>։ == Զուգահեռներ ժողովրդական հեքիաթներում == Սկանդինավյան բանահյուսության մեջ հանդիպում են հիշատակումներ Սառցե կնոջ մասին, որ մարմնավորում է ձմեռն ու մահը (հետագայում այդ կերպարը հանդիպում է բազմաթիվ մանկական գրողների մոտ, մասնավորապես [[Տուվե Յանսոն]]ի «Կախարդական ձմեռ» ստեղծագործության մեջ)։ Պատմում են<ref>[http://www.egmont.ru/about/press/news.php?id=105&print=yes/ Рой снежных пчел и его королева]</ref>, թե իբր Անդերսենի հոր վերջին խոսքերն են եղել․ «Ահա գալիս է Սառցե կինը, և նա գալիս է ինձ մոտ»։ Նմանատիպ կերպարներ են հանդիպում բազմաթիվ ժողովուրդների մոտ․ [[Ճապոնիա]]յում դա [[Յուկի-օննա]]ն է, ռուսական ավանդություններում հնարավոր է, որ Մարա-Մորենան (Մետել) է։ Հետաքրքիր է, որ Անդերսենն ունի նաև «Սառցե կինը» հեքիաթ։ == Էկրանավորումներ և օգտագործում որպես գրական հիմք== === Էկրանավորում === * [[Ձյունե թագուհին (մուլտֆիլմ, 1957)]]<ref>{{IMDb title|0050987|Snezhnaya koroleva}}</ref> * [[Ձյունե թագուհին (ֆիլմ, 1966)]]<ref>{{IMDb title|0254782|Снежная королева}}</ref> * [[Ձյունե թագուհին (մուլտֆիլմ, 1976)]]<ref>{{cite web|url=http://www.amazon.co.uk/dp/B000V15S78|title=The Snow Queen: BBC Version|work=amazon.co.uk}}</ref><ref>[http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b6a870f6c/ The Snow Queen] in the British Film Institute's "Explore film..." database</ref> * [[Ձյունե թագուհու գաղտնիքը|Ձյունե թագուհու գաղտնիքը (ֆիլմ, 1986)]] * [[Ձյունե թագուհին (մուլտֆիլմ, 1995)]] * [[Ձյունե թագուհու վրեժը (մուլտֆիլմ, 1996)]] * [[Ձյունե թագուհին (ֆիլմ, 2002)]] * [[Ձյունե թագուհին (մյուզիքլ)|Ձյունե թագուհին (մյուզիքլ, 2003)]] * [[Ձյունե թագուհին (անիմե)|Ձյունե թագուհին (անիմե, 2005)]] * [[Ձյունե թագուհին (մուլտֆիլմ, 2012)]] * [[Սառցե սիրտը (մուլտֆիլմ)|Սառցե սիրտ (մուլտֆիլմ, 2013)]] * [[Ձյունե թագուհին 2։ Վերասառեցում|Ձյունե թագուհին 2։ Վերասառեցում (մուլտֆիլմ, 2014)]] === Օպերա === * [[Սերգեյ Բանևիչ]] «Կայի և Գերդայի պատմությունը»<ref>[http://tvkultura.ru/article/show/article_id/124142 Премьера «Истории Кая и Герды»] в Большом театре. Новости культуры, tvkultura.ru.</ref> === Բալետ === * [[Ձյունե թագուհին (բալետ)|«Ձյունե թագուհին»]] (խորեոգրաֆ՝ [[Գրիվ Քեննեթ]]<ref>[http://www.helsinkitimes.fi/culture/12509-the-queen-of-the-opera.html The Queen of the Opera]</ref>, կոմպոզիտոր՝ [[Տուոմաս Կանտելինեն]]) === Բեմականացումներ === * 1938 թվականին [[Եվգենի Շվարց]]ը Հ․ Ք․ Անդերսենի հեքիաթի մոտիվներով գրեց [[Ձյունե թագուհին (Շվարցի հեքիաթ)|«Ձյունե թագուհին»]] պիեսը<ref>''Хо Хе Ен'', канд. фил. наук. Диссертация на тему [http://www.dissercat.com/content/rannyaya-dramaturgiya-e-shvartsa-1920-1930-problemy-poetiki-i-evolyutsii «Ранняя драматургия Е. Шварца (1920—1030)». Проблемы поэтики и эволюции]. Санкт-Петербург, 2007. disserCat — электронная библиотека диссертаций.</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|2}} == Գրականություն == * {{статья |автор=Конева А. В. |заглавие=Человек, мыслящий культуру. («Снежная королева») |оригинал= |ссылка=http://anthropology.ru/ru/texts/koneva/virtual_25.html |автор издания= |издание=Виртуальное пространство культуры. Материалы научной конференции 11—13 апреля 2000 г. |тип=серия “Symposium” |место=СПб. |издательство=Санкт-Петербургское философское общество |год=2000 |выпуск=3 |том= |номер= |страницы=74—77 |isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |язык= |ref=Конева |archiveurl= |archivedate=}} * {{статья |автор= |заглавие=Первый урок |ссылка=http://azbyka.ru/tserkov/lyubov_i_semya/vera_i_deti/kuraev_shkolnoe_bogoclovie_15-all.shtml |язык= |автор издания=Кураев А. В. |издание=Школьное богословие |тип= |место= М.|издательство=Благовест |год=1997 |том= |страницы= |isbn=5-7854-0041-3 |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |ref=Кураев}} * {{статья |автор=Свердлов, Михаил |заглавие=[http://reshenie.vcc.ru/issues/a122005/view/article/27379 Вечное во временном. «Снежная королева» как сказка о Боге и дьяволе]|оригинал= |ссылка= |автор издания= |издание=Журнал «Решение» |тип= |место= |издательство= |год=2005 |выпуск= |том= |номер=12 |страницы= |isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |язык= |ref=Свердлов |archiveurl= |archivedate=}} * {{статья |автор=Reznikova K. V. |заглавие=“The Oera Linda Book” and “The Snow Queen”: Two Destinies of One Myth |оригинал= |ссылка=http://elib.sfu-kras.ru/bitstream/2311/16623/1/12_Reznikova.pdf |автор издания= |издание=Journal of Siberian Federal University. Humanities & Social Sciences |тип= |место=Krasnoyarsk |издательство=Siberian Federal University |год=2015 |выпуск= |том=8 |номер=1 |страницы=149-174 |isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |язык= |ref=Reznikova |archiveurl= |archivedate=}} == Արտաքին հղումներ == * [http://top-antropos.com/literature/item/133-andersen-snezhnaja-koroleva-illjustracii Иллюстрации разных художников] к сказке «Снежная королева». * [http://www.fairyroom.ru/?p=10762 Иллюстрации] Владислава Ерко. {{Արտաքին հղումներ}} {{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}} [[Կատեգորիա:Հանս Քրիստիան Անդերսենի հեքիաթներ]] imfhq07l3gucrcif12aclnbjhyh3e9u Շուշաննա Թովմասյան 0 745420 8496155 8495690 2022-08-27T08:24:33Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Շուշաննա Սաղաթելի Թովմասյան''' ({{ԱԾ}}), հայ դերասանուհի, հաղորդավարուհի։ == Կենսագրություն == Ծնվել է է 1992թ. նոյեմբերի 14-ին, ՀՀ Ծաղկաձոր քաղաքում: Ավարտել է Արիսյանի անվան միջնակարգ դպրոցը: 2007-08թթ սովորել է Հայաստանի Երգի պետական թատրոնի հաղորդավարության բաժնում, 2011թ.` Ա.Աբելյանի ղեկավարած «Առաջին պրոֆեսիոնալ» դերասանական ստուդիայում: 2010թ. ընդունվել է Երևանի Խ.Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական համալսարանի կուլտուրայի ֆակուլտետի մասսայական հանդիսությունների և ռեժիսուրայի բաժին: 2012թ-ից բարձրագույն ուսումը շարունակել է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի հեռուստառեժիսուրայի բաժնում: 2011-13թթ նկարահանվել է «Արմենիա» հեռուստաընկերության «Դժվար ապրուստ» հեռուստասերիալում, 2013-15թթ` «Տնփեսա» հումորային հեռուստանախագծում: 2015թ. «Թատրոն 32»-ում մարմնավորել է Կարմիր գլխարկին` «Կարմիր գլխարկ» մանկական ներկայացման մեջ: Նկարահանվել է «Երանի» հեռուստասերիալում: == Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2015]] |[[Տնփեսա (հեռուստասերիալ)|«Տնփեսա»]] |- |[[2016]]-[[2017]] |«Երանի» |- |[[2017]] |«Մոռացված կանգառը» |- |[[2018]] |«Երևի» |- |[[2018]] |«Ձյունանուշ» |- |[[2020]] |«Սիրուն Սոնա» |} == Ծանոթագրություններ == {{DEFAULTSORT:Թովմասյան, Շուշաննա}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] 5wd8z16s58t1gxmj772dehvcshh1slh 8496157 8496155 2022-08-27T08:32:18Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր}} {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Շուշաննա Սաղաթելի Թովմասյան''' ({{ԱԾ}}), հայ դերասանուհի, հաղորդավարուհի։ == Կենսագրություն == Ծնվել է է [[1992]]<nowiki/>թ. [[նոյեմբերի 14]]-ին, ՀՀ [[Ծաղկաձոր]] քաղաքում: Ավարտել է Արիսյանի անվան միջնակարգ դպրոցը: [[2007]]-[[2008|08]]<nowiki/>թթ սովորել է [[Հայաստանի երգի պետական թատրոն|Հայաստանի Երգի պետական թատրոնի]] հաղորդավարության բաժնում, [[2011 թ. NBA դրաֆթ|2011թ]].` Ա.Աբելյանի ղեկավարած «Առաջին պրոֆեսիոնալ» դերասանական ստուդիայում: [[2010]]<nowiki/>թ. ընդունվել է [[Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան|Երևանի Խ.Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական համալսարանի]] կուլտուրայի ֆակուլտետի մասսայական հանդիսությունների և ռեժիսուրայի բաժին: [[2012]]<nowiki/>թ-ից բարձրագույն ուսումը շարունակել է [[Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտ|Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի]] հեռուստառեժիսուրայի բաժնում: [[2011]]-[[2013|13]]<nowiki/>թթ նկարահանվել է [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա» հեռուստաընկերության]] «Դժվար ապրուստ» հեռուստասերիալում, [[2013]]-[[2015|15]]<nowiki/>թթ` «Տնփեսա» հումորային հեռուստանախագծում: [[2015]]<nowiki/>թ. «Թատրոն 32»-ում մարմնավորել է Կարմիր գլխարկին` «Կարմիր գլխարկ» մանկական ներկայացման մեջ: Նկարահանվել է «Երանի» հեռուստասերիալում: == Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2015]] |[[Տնփեսա (հեռուստասերիալ)|«Տնփեսա»]] |- |[[2016]]-[[2017]] |«Երանի» |- |[[2017]] |«Մոռացված կանգառը» |- |[[2018]] |«Երևի» |- |[[2018]] |«Ձյունանուշ» |- |[[2020]] |«Սիրուն Սոնա» |} == Ծանոթագրություններ == {{DEFAULTSORT:Թովմասյան, Շուշաննա}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] dbgyxoon3g487bzmynrqoq6ps12w1x6 8496205 8496157 2022-08-27T09:28:53Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki '''Շուշաննա Սաղաթելի Թովմասյան''' ([[նոյեմբերի 14]], [[1992]], [[Ծաղկաձոր]], [[Հրազդանի շրջան]], [[Հայաստան]]), հայ դերասանուհի, հաղորդավարուհի։{{Տեղեկաքարտ Անձ}} == Կենսագրություն == Ծնվել է է [[1992]]<nowiki/>թ. [[նոյեմբերի 14]]-ին, ՀՀ [[Ծաղկաձոր]] քաղաքում: Ավարտել է Արիսյանի անվան միջնակարգ դպրոցը: [[2007]]-[[2008|08]]<nowiki/>թթ սովորել է [[Հայաստանի երգի պետական թատրոն|Հայաստանի Երգի պետական թատրոնի]] հաղորդավարության բաժնում, [[2011 թ. NBA դրաֆթ|2011թ]].` Ա.Աբելյանի ղեկավարած «Առաջին պրոֆեսիոնալ» դերասանական ստուդիայում: [[2010]]<nowiki/>թ. ընդունվել է [[Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան|Երևանի Խ.Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական համալսարանի]] կուլտուրայի ֆակուլտետի մասսայական հանդիսությունների և ռեժիսուրայի բաժին: [[2012]]<nowiki/>թ-ից բարձրագույն ուսումը շարունակել է [[Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտ|Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի]] հեռուստառեժիսուրայի բաժնում: [[2011]]-[[2013|13]]<nowiki/>թթ նկարահանվել է [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա» հեռուստաընկերության]] «Դժվար ապրուստ» հեռուստասերիալում, [[2013]]-[[2015|15]]<nowiki/>թթ` «Տնփեսա» հումորային հեռուստանախագծում: [[2015]]<nowiki/>թ. «Թատրոն 32»-ում մարմնավորել է Կարմիր գլխարկին` «Կարմիր գլխարկ» մանկական ներկայացման մեջ: Նկարահանվել է «Երանի» հեռուստասերիալում: == Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում |- |[[2011]]-[[2013]] |«Դժվար ապրուստ» |- |[[2013]]-[[2015]] |[[Տնփեսա (հեռուստասերիալ)|«Տնփեսա»]] |- |[[2016]]-[[2017]] |«Երանի» |- |[[2017]] |«Մոռացված կանգառը» |- |[[2018]] |«Երևի» |- |[[2018]] |«Ձյունանուշ» |- |[[2020]] |«Սիրուն Սոնա» |} == Ծանոթագրություններ == {{DEFAULTSORT:Թովմասյան, Շուշաննա}} [[Կատեգորիա:Հայ դերասանուհիներ]] ab95kmi70ltfj1lgxhyg5oiob4grggu Ալեքսանդր Բոյարսկի 0 746680 8496263 8495433 2022-08-27T11:21:12Z Voskanyan 23951 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան | պատկեր= Ալեքսանդր Բոյարսկի.JPG }} '''Ալեքսանդր Բոյարսկի''' ({{ԱԾ}}), խորհրդային, ռուս և լատվիացի թատրոնի դերասան։ == Կենսագրություն == Ալեքսանդր Բոյարսկին ծնվել է [[1938 թվական]]ի [[հուլիսի 10]]-ին [[Լենինգրադ]]ում, Սերգեյ և Էլգա Բոյարսկիների դերասանական ընտանիքում։ Ծնողների ամուսնալուծությունից հետո շարունակել է ապրել մոր հետ։ Ռուս դերասան [[Միխայիլ Բոյարսկի|Միխայիլ Բոյարսկու]] հարազատ ավագ եղբայրն է)։ [[1947 թվական]]ից մոր հետ միասին ապրել է [[Լիտվա]]յում։ Ավարտել է Ելգավայի միջնակարգ դպրոցը (1956) և Լենինգրադի Ա. Ն. Օստրովսկու անվան թատերական ինստիտուտը(1961)<ref>{{Статья|автор=Վլադիմիր Նորդվիկ|заглавие=Մուշկետերի ճակատագիրը|ссылка=|язык=|издание=Գալա կենսագրություն|тип=|год=2009|месяц=փետրվար|число=|том=|номер=|страницы=49-66|issn=}}</ref>։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո աշխատել է Իգոր Վլադիմիրովի մոտ՝ Լենսովետի անվան թատրոնում։ Այնուհետև տեղափոխվել է Ալ. Պուշկինի անվան ռուսական պետական ակադեմիական դրամայի թատրոնը (Ալեքսանդրինսկի թատրոն)։ [[1964 թվական]]ից եղել է Ռիգայի ռուսական դրամատիկական թատրոնի թատերախմբի դերասան։ Նկարահանվել է Ռիգայի կինոստուդիայի, «Լենֆիլմի» և մի քանի այլ ստուդիաների ֆիլմերի փոքր և էպիզոդիկ դերերում։ Զոհվել է [[1980 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 8]]-ին դժբախտ պատահարից, Բուլղարիայի Ոսկե ավազներում, թատերական շրջագայության ժամանակ։ Հուղարկավորված է Ռիգայում Լեսնոյե գերեզմանատանը։ == Ընտանիք == Ամուսնացած է եղել Ռուսական դրամատիկական թատրոնի դերասանուհի [[Օլգա Ռազումսկայա]]յի հետ։ Դուստրը [[Էլգա Բոյարսկայա]]ն է (1977)։ {{Բոյարսկիներ}} == Դերերը թատրոնում == === Ռիգայի ռուսական դրամատիկական թատրոն === * 1964՝ Մաքսիմ Գորկու «Եգոր Բուլիչովը և մյուսները»՝ Յակով Լապտև * 1965՝ Արթուր Լորենցի և Լեոնարդ Բերնսթայնի «Վեսթսայդյան պատմություն»՝ Չինո * 1967՝ Սերգեյ Անտոնով և Օսկար Ռեմեզ «Պատռված ռուբլի»՝ Պաստուխով * 1967՝ Կ. Խոինսկի «Գիշերային պատմություն»՝ Տղա * 1968՝ Եժ Յուրանդոտ «Իններորդ բարեպաշտը»՝ Յոաս * 1969՝ Դ. Վասսերմանի և Դ. Դերիոնի «Մարդը Լա-Մանչայից»՝ Անսելմո * 1970՝ Մաքսիմ Գորկու «Հատակում»՝ Դերասան * 1971՝ Կարո Սակոյի «Հեռուստատեսային արգելքներ»՝ Էմբերֆի * 1972՝ Անդրեյ Ուպիտի «Ժաննա դ. Արկ»՝ Դոֆին * 1973՝ Ս. Մանուի «Ալկորը և Մոնան» ըստ Մ. Սեբաստիանի «Անանուն աստղ» օիեսի՝ Ուսուցիչ * 1974՝ Էդվարդ Ռադզինսկու «Զրույցներ Սոկրատի հետ»՝ Մելեթ * 1976՝ Էդուարդո դե Ֆիլիպպոյի «Գլան»՝ Անտոնիո * 1976՝ Ալեքսանդր Վամպիլովի «Բադի որս»՝ Մատուցող * 1977՝ Շեքսպիրի «Լիր արքա»՝ Կորնուելյան հերցոգ * 1978՝ Ինգմար Բերգմանի «Մորու բացատը»՝ Էվալդ * 1978՝ ըստ Ֆ. Մ. Դոստոևսկու «Ոճիր և պատիժ»-ի «Մարդասպանը»՝ Ռասկոլնիկով * 1979՝ Ա. Պ. Չեխովի «Բալենու այգին»՝ Գաև * 1979՝ Ըստ Լ. Ն. Տոլստոյի«Խոլստոմեր»-ի «Ձիու պատմություն»՝ Իշխան Սերպուխովսկի * 1980՝ Ռուդոլֆ Բլաումանիսի «Դերձակների օրերը Սիլմաչում»՝ Աբրահամ == Ֆիլմագրություն == * 1967՝ «Տրյասոգուզկի» բանակը նորից կռիվ է գնում՝ Սվիրիդովի ասպիրանտ * 1972՝ Վերջին ամրոցը * 1972՝ [[Պետերս (ֆիլմ)|Պետերս]]՝ Ալեքսանդրովիչ * 1973՝ [[Օլեգ և Այնա]]՝ Ժարկովսկի * 1978՝ Ճշմարտության հատուցում՝ Էմիլ Ռու * 1981՝ Դարերի եզրին՝ Կրաշևսկի == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://smena.ru/news/2003/07/11/114/ Ալեքանդր Բոյարսկու մասին հոդվածը «Սմենա» ամսագրում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200228153326/http://smena.ru/news/2003/07/11/114/ |date=2020-02-28 }} {{DEFAULTSORT:Բոյարսկի, Ալեքսանդր}} [[Կատեգորիա:Ռուս դերասաններ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] ai8rz7929he32j5gdehjohgwnop45x1 Ալեքսանդր Լեյմանիս 0 746703 8496265 8483939 2022-08-27T11:21:25Z Voskanyan 23951 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Ալեքսանդր Լեյմանիս''' ({{lang-lv|Aleksandrs Leimanis}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և լատվիացի կինոռեժիսոր։ Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ։ [[ԽՄԿԿ]] անդամ 1947 թվականից<ref>[http://istoriya-kino.ru/kinematograf/item/f00/s01/e0001660/index.shtml Лейманис Александр Оттович] // Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1987. — 640 с., 96 л. ил.</ref>։ == Կենսագրություն == Ավարտել է Թատերական Արվեստի պետական ինստիտուտը ([[1939]]), տարբեր տարիների աշխատել է Իրկուտսկի, Չեբոկսարիի, Սեմիպալատինսկի, Օմսկի թատրոններում։ Լատվիա տեղափոխվելուց հետո եղել է Ռիգայի և Ելգավայի մի շարք թատրոնների ռեժիսոր և գլխավոր ռեժիսոր (1944-1953)։ Դասավանդել է Լատվիայի Յ․ Վիտոլի անվան պետական կոնսերվատորիայի թատերական ֆակուլտետում, եղել է դերասանական վարպետության ամբիոնի վարիչ (1971-1973)։ [[1954 թվական]]ից եղել է Ռիգայի կինոստուդիայի ռեժիսոր<ref>Рига. Энциклопедия / Гл. ред. П. П. Еран. — Рига: Главная редакция энциклопедий, 1989. — ISBN 5-89960-002-0</ref>։ Եղել է կրկնօրինակման վարպետ, նրա ղեկավարությամբ լատվիերեն է թարգմանվել ավելի քան 50 ֆիլմ։ Ամուսնացած է եղել Լատվիայի դրամայի ակադեմիական թատրոնի դերասանուհի Ա․ Ուպիտա Բայբե Ինդրիկսոնի հետ։ Մահացել է Ռիգայում, թաղվել է Անտառային գերեզմանոցում։ == Պարգևներ և պատվավոր կոչումներ == * [[1973]] — Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ == Ֆիլմագրություն == * [[1964 թվականը կինոյում|1964]] — «Պոչխաղուկ» բանակ — ''դերասան'' * [[1965 թվականը կինոյում|1965]] — [[«Տոբագոն» փոխում է ուղղությունը]] — ''ռոժիսոր'' * [[1968 թվականը կինոյում|1968]] — «Պոչխաղուկ» բանակը նորից կռվի մեջ է — ''ռեժիսոր'' * [[1970 թվականը կինոյում|1970]] — [[Սատանայի ծառաները]] — ''ռեժիսոր, սցենարի հեղինակ' * [[1972 տթվականը կինոյում|1972]] — [[Դևի ծառաները սատանայի ջրաղացում (ֆիլմ)|Դևի ծառաները սատանայի ջրաղացում]] — ''դերասան'' * [[1973 թվականը կինոյում|1973]] — [[Օլեգ և Այնա|Օլեգը և Այնան]] — ''ռեժիսոր'' * [[1975 թվականը կինոյում|1975]] — Սև քաղցկեղի ճիրաններում — ''ռեժիսոր, սցենարի հեղինակ'' * [[1978 թվականը կինոյում|1978]] — [[Բաց երկիր (ֆիլմ)|Բաց երկիր]] — ''ռեժիսոր, սցենարի հեղինակ'' '''Դերասան''' * [[1972 թվականը կինոյում|1972]] — [[Դևի ծառաները սատանայի ժրաղացում (ֆիլմ)|Դևի ծառաները սատանայի ջրաղացում]] * [[1978 թվականը կինոյում|1978]] — [[Թատրոն (ֆիլմ, 1978)|Թատրոն]] — ''Էպիզոդ'' * [[1979 թվականը կինոյում|1979]] — [[Չավարտված ընթրիք]] — ''Մոգենսեն'' * [[1979 թվականը կինոյում|1979]] — [[Սպասեք «Ջոն Գրաֆտոնին»]] — ''Բեկ'' * [[1985 թվականը կինոյում|1985]] — [[Բեմբիի մանկությունը|Բեմբիի մանկությունը]] — ''Կարուս'' * [[1986 թվականը կինոյում|1986]] — [[Բեմբիի պատանեկությունը|Բեմբիի պատանեկությունը]] — ''Կարուս'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Լեյմանիս, Ալեքասանդր}} [[Կատեգորիա:Լատիշ դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Լատիշ ռեժիսորներ]] [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի թատերական արվեստի ինստիտուտի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:ԽՄԿԿ անդամներ]] [[Կատեգորիա:Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ]] lm4ntjvziapxhxwyqggl99nzuw271zp Յանիս Գրանտինշ 0 746861 8496262 8480232 2022-08-27T11:20:54Z Voskanyan 23951 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Յանիս Գրանտինշ''' ({{lang-lv|Jānis Grantiņš}}, {{ԱԾ}}), սովետական և լատվիական դերասան։ Լատվիական ԽՍՀ վաստակավոր դերասան։ == Կենսագրություն == Յանիս Գրանտինշը ծնվել է Տալսենի գավառի Առլավի գյուղում, բանվորի՝ Մատիսա Գրանտինշի ընտանիքում։ Սովորում էր Ռիգայի աշխատանքային թատրոնում և ավարտել Ֆելդմանիսի թատերական կուրսը։ Իր բեմական գործունեությունը սկսել է Ռիգայի բանվորական թատրոնում (1932)։ Քրիստոնեական դրամատիկական թատրոնի դերասան էր (1935-1937), Լիեպայայի քաղաքային երաժշտադրամատիկական թատրոնի (1938-1940, 1945-1950), Դաուգավպիլսի թատրոնի (1940-1941), Ելգավայի թատրոնի (1941-1942), Լատվիական ԽՍՀ-ի պատանի հանդիսատեսի պետական թատրոն (1950-1974)։ Նա պահանջված էր Խորհրդային Միության շատ կինոստուդիաներում։ Ռայնիսի դերի համար արժանացել է Ստալինյան մրցանակի (1950)<ref>Teātris un kino biogrāfijās : '''enciklopēdija''' / ''sast. un galv. red. Māra Niedra; māksl. Aleksandrs Busse.'' — Rīga : Preses nams, 1999-. — (Latvija un latvieši). 1.sēj. A-J. — 1999. — 462 lpp. : il. ISBN 9984-00-331-0 {{ref-lv}}</ref>։ Ամուսնացած էր Դաուգավպիլսի թատրոնի դերասանուհի՝ Ամմա Բեթերի հետ։ Կյանքից հեռացավ [[1974]] թվականի հոկտեմբերի 25-ին, թաղվել է [[Ռիգա]]յի [[Ռայնիսա]] գերեզմանոցում։ == Ճանաչում և մրցանակներ == * [[1949]] - Լատվիական ԽՍՀ վաստակավոր դերասան * [[1950]] - Ստալինյան երկրորդ կարգի մրցանակի դափնեկիր == Ստեղծագործոություն == === Դերերը թատրոնում === ==== Ռիգայի Բանվորական թատրոն ==== * 1932 - «Չքավորի ճշմարտությունը» Ջ. Հոլսվեթի -''Փրկության բանակի սպա'' ==== Քրիստոնեական դրամատիկական թատրոն ==== * 1935 — «Ձկնորսի որդին» [[Վիլիս Լացիս]] — ''Սարթափունս'' * 1935 — «Մահից ուժեղ է սերը» [[Յան Ռայնիս]] — ''Հեյլս'' * 1936 — «Տոն Սկանգալեում» Ե. Վուլֆ ''Կոսա'' * 1937 — «Պատանի սրտերի կամուրջ» Վ. Զոնբերգ— ''Մարտինիշ'' * 1937 — «Կախարդակա բանալի» Յա. Պետերսոն— ''Լեոնիդ'' ==== Լիեպայայի քաղաքային երաժշտադրամատիկական թատրոն ==== * 1938 — «Քաղցր շշից» [[Ռուդոլֆ Բլաումանիս]] — ''Մարտինշ'' * 1938 — «Արևամուտից առաջ» [[Գերհարդ Հաուպտման]] — ''Սթեյնից'' * 1939 — «Սրտի փուշ» Յա. Լեինշա— ''Պետերիս Պուփոլս'' * 1939 — «Պարտիզաններ» Մ. Զիվերթա— ''Տիլզիս'' * 1940 — «Երիտասարդությունը» Կ. Բանքիսա— ''Թիյունս'' * 1940 — «Կանացի ուժ» Աննա Բրիգադերե — ''Դավիս Քրասթս'' '''Ընդմիջումից հետո:''' * 1946 — «Նա եկավ» [[Ջոն Բոյնթոն Փրիսթլի|Ջ. Բ. Պրիսթլի]] — ''Գուլ տեսուչ'' * 1947 — «Բարբարոսները» [[Մաքսիմ Գորկի|Մ. Գորկիյի]] — ''Մոնախով'' * 1949 — «Բոռ» [[Բոռ (վեպ)|նույնանուն վեպով]] [[Էթել Լիլիան Վոյնիչ|Վոյնիչ]] — ''Արթուր'' * 1949 — «Եկամտային վայր» [[Ալեքսանդր Օստրովսկի|Ա. Հ. Օստրովսկի]] — ''Ժադով'' ==== Դաուգավպիլսի թատրոն ==== * 1940 — «Ջարդոտում» Բորիս Լավրենով — ''Գոդուն'' * 1940 — «Սեր և խարդավանք» [[Յոհան Ֆրիդրիխ Շիլլեր|Շիլլեր]] — ''Միլեր'' * 1940 — «Վերաքննիչ» [[Նիկոլայ Գոգոլ|Ն․ Գոգոլ]] — ''Խլոփով'' * 1941 — «Մայր» [[Կարել Չապեկ]] — ''Անդրե'' * 1941 — «Առանց մեղքի մեղավորները» [[Ալեքսանդր Օստրովսկի|Ա. Ն. Օստրովսկու]] — ''Միլովզորով'' ==== Ելգավայի թատրոն ==== * 1941— «Սալամեական ալկալդ» [[Պեդրո Կալդերոն դե լա Բարկա|Պեդրո Կալդերոն]] — ''Պեդրո Կրեսպո'' * 1941 — «Սթրիդիտիս» Աննա Բրիգադերե — ''Թագավոր'' * 1942 — «Չինական վազա» Մ. Զիվերտա— ''Նոտարս'' ==== Լատվիական ԽՍՀ պատանի հանդիսատեսի պետական թատրոն ==== * 1953 — «Աղքատությունը առատ չէ» ({{lang-lv|"Nabadzība nav netikums"}}) [[Ալեքսանդր Օստրովսկի|Ա. Ն. Օստրովսկու]] — ''Լյուբիմ Տորցով'' * 1955 — «Գիմնազիստները» ({{lang-lv|"Ģimnāzisti"}}) [[Կոնստանտին Տրենյովի]] — ''Լագուշեվ'' * 1956 — «Ոսկե ձին» ({{lang-lv|"Zelta zirgs"}}) [[Յան Ռայնիս|Ռայնիսի]] — ''Սպիտակ հայրը'' * 1957 — «Խնդրանք» ({{lang-lv|"Jaunaudze"}}) Կազիս Բինքիսի — ''Տիյուն'' * 1985 — «Երբ թախծում է սիրտը» ({{lang-lv|"Kad liesmo sirds"}}) Յանիսա Աներաուդա — ''Էթինգ'' * 1960 — «Հակասում» ({{lang-lv|"Nožēlojamie"}}) [[Վիկտոր Հյուգո]] — ''Ժան Վալժան'' * 1962 — «Կոոլումբոսի թոռները» ({{lang-lv|"Kolumba mazdēli"}}) Զիգմունդ Սկքուինյան — ''Կրուսպոքս'' * 1964 — «Կաղնե կամուրջ ({{lang-lv|"Lazdu laipa"}}) Իլզե Ինդրանո — ''Սլսթերս'' * 1965 — «Ինդուլիսը ու Արիյան» ({{lang-lv|"Indulis un Ārija"}}) [[Յան Ռայնիս]]ի — ''Пудитис'' * 1970 — «Կանաչ թռչնակ» ({{lang-lv|"Zaļais putniņš"}}) [[Կարլո Գոցի]] — ''Կալմոն'' === Ֆիլմագրություն === * 1949 — Ռայնիս— ''Ռայնիս'' * 1955 — Նոր ափի մոտ — ''Ուլուպս'' * 1957 — Ձկնորսի որդին — ''Բանդերս'' * 1957 — Ռիտա — ''Էրիխ'' * 1960 — Քո երջանկությունը * 1960 — Փոթորկի շեմին — ''Պավուլանս'' * 1961 — Խաբվածները * 1963 — [[Ռիտա (ֆիլմ, 1957)|Գեներալը]] և մարգարտածաղիկները — էպիզոդ<ref>{{imdb title|id=0169940|title=Գեներալը և մարգարտածաղիկները}}</ref> * 1965 — [[«Տոբագոն» փոխում է ուղղությունը]] — ''Վիլսոնս'' * 1967 — Պատերազմ և խաղաղություն— ''Վոլցոգեն'' * 1967 — Գեներալ Ռախիմով — ''Յոախիմ Վերներ'' * 1967 — [[Պատերազմ տանիքների տակ]] — ''Շումախեր'' * 1968 — Ընդամենը մի կյանք — ''Ռոմանովսկու իշխան'' * 1969 — Նա մենակ չէր * 1969 — Ես, Ֆրանցիսկ Սկորինան… — ''Գլագովսկի'' * 1970 — Թագուհու ասպետը * 1970 — Կրակիր իմ փոխարեն — ''վանական'' * 1970 — Սատանայի ծառաները — ''Ռեբուս'' * 1971 — Աշխարհահռչակ տղան — ''Պարկեր'' * 1972 — Սատանայի ծառաները կախարդական ջրաղացի մոտ— ''Ռեբուս'' * 1972 — Վերջին նավահանգիստը * 1972 — Վաշինգտոնյան թղթակիցը — ''Երեկույթների վարպետը'' * 1972 — Ավերակները կրակում են — ''էպիզոդ'' * 1973 — [[Օլեգ և Այնա|Օլեգը ու Այնան]] — ''Պետերիս'' * 1973 — Կարմիր ագաթ — ''Ալյոնկայի պապը'' * 1973 — Դմիտրի Կանտեմիր — ''Կակավելա'' * 1974 — Կեռնեխը ու Քնարը — ''սուրբ հայրը'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Գրանտինշ, Յանիս}} [[Կատեգորիա:Լատիշ դերասաններ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ստալինյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Կինոդերասաններ]] [[Կատեգորիա:Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ]] a31e0ahcz08shnj51ljj824es38khlz Ջուլիետա Աբրահամյան 0 768181 8495907 7848589 2022-08-26T15:42:02Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:«Աշխատանքի վետերան» մեդալակիրներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} '''Ջուլիետա Հայկի Աբրահամյան''' ({{ԱԾ}}), հայ [[Սնկաբանություն|սնկաբան]], [[Բուսաբանություն|բուսաբան]], կենսաբանական գիտությունների դոկտոր ([[1990]]), [[պրոֆեսոր]] ([[2004]])։ == Կենսագրություն == [[1951]] թվականին ավարտել է [[Ալեքսանդր Պուշկինի անվան թիվ 8 դպրոց (Երևան)|Երևանի №8 դպրոցը]], 1956 թվականին [[ԵՊՀ կենսաբանության ֆակուլտետ]]ը։ [[1956]]-[[1962]] թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ բուսաբանության ինստիտուտում։ 1962 թվականին ընդունվել է ԵՊՀ ասպիրանտուրա՝ 1965 թվականից աշխատում է ԵՊՀ կենսաբանության ֆակուլտետի բուսաբանության ամբիոնում։ 1966 թվականին թեկնածուական ատենախոսություն պաշտպանելուց հետո եղել է ասիստենտ, ավագ դասախոս, [[1971]] թվականից դոցենտ։ 1990 թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն։ [[1990]] թվականից զբաղեցրել է բուսաբանության ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոն։ [[2004]] թվականին նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում։ == Գիտական գործունեություն == Գիտական աշխատանքները վերաբերում են [[սնկաբանություն|սնկաբանության]], մասնավորապես հողային մանրադիտակային [[սնկեր]]ի [[կենսաբազմազանություն|կենսաբազմազանության]] և [[էկոլոգիա]]յի հարցերին։ Ուսումնասիրել է հողի միկոբիոտայի քանակական և որակական կազմի դինամիկան՝ կախված տեխնածին ծանրաբեռնվածության աստիճանից և բնույթից, հետազոտել գյուղատնտեսական որոշ բույսերի [[արմատ (բուսաբանություն)|արմատային]] ոլորտի էկրիսոտրոֆ սնկերի կոմպլեքսները և դրանց ազդեցությունն այդ բույսերի աճման ու զարդացման վրա, հիվանդությունների հարուցիչներից բույսերի պաշտպանության նպատակով սինթետիկ պոլիմերային կոմպոզիցիաների կիրառման նպատակահարմարությունը և դրանց կենսաբանական օգտահանության հնարավորությունը հողի ախտոտումը կանխարգելու համար։ Մատենադարանի և ՀՀ որոշ մարզերի գրադարաններում կատարել է սնկերով վարակված ձեռագրերի, գրքերի և փաստաթղթերի [[սնկաբանություն|սնկաբանական]] հետազոտություններ և մշակել դրանց դեմ պայքարի արդյունավետ միջոցներ։ Հեղինակ է 100-ից ավելի գիտական աշխատանքների և ուսումնամեթոդական ձեռնարկների, համահեղինակ՝ «Ботаника» (Е., 1989) և «Ֆիտոապաթոլոգիա» (Ե., 2004) ուսпւմնական ձեռնարկների։ Զեկուցումներով հանդես է եկել հանրապետական, տարածաշրջանային և միջազգային բազմաթիվ գիտաժողովներում (Հունգարիա՝ 1978, Տալլին՝ 1989, 1998, Մոսկվա՝ 2002, Սանկտ Պետերբուրգ՝ 2007)<ref>Կենսագրական հանրագիտարան, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2009, էջ 56-57։</ref>։ == Պարգևներ == * «Աշխատանքի վետերան» մեդալ (1988)։ == Երկեր == * Ботаника (Анатомия, морфология и систематика растений): Рук. к практич. курсу для студ. 1-ых курсов биофиз. и биохим. отд., 1989 : т.л. (Дж. Г. Абрамян). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Աբրահամյան, Ջուլիետա}} [[Կատեգորիա:Կենսաբանական գիտությունների դոկտորներ]] [[Կատեգորիա:Հայ սնկաբաններ]] [[Կատեգորիա:Հայ բուսաբաններ]] [[Կատեգորիա:ԵՊՀ կենսաբանական ֆակուլտետի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոֆեսորներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի Ալեքսանդր Պուշկինի անվան թիվ 8 դպրոցի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:ԵՊՀ դասախոսներ]] [[Կատեգորիա:«Աշխատանքի վետերան» մեդալակիրներ]] jwax8rr2trrdidgkydh4ivvfel7e1kg Կարլովի համալսարան 0 825499 8495863 5352276 2022-08-26T12:25:50Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պրահայի Կառլի համալսարան]] ru4puf2pw2cl90757skxyqws0k5uqa3 Պաստել 0 834590 8495981 8174289 2022-08-26T19:06:57Z Ապատ63 36683 /* Առաջացման պատմություն */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Pastels at Corcoran - Stierch.jpg|250px|մինի|Պաստելի չորսուներ]] '''Պաստել''' ({{lang-la|pasta}}՝ ''խմոր''), գեղարվեստական նյութերի խումբ, որոնք օգտագործվում են գրաֆիկայում և բնանկարչության մեջ (արվեստի տեսության համաձայն պաստելով թղթի վրա աշխատանքը համարվում է գրաֆիկա)։ Ամենից հաճախ արտադրվում են կավիճների կամ առանց շրջանակի մատիտների տեսքով, որոնք ունեն կլորավուն կամ քառակուսի կտրվածքով չորսուի տեսք։ == Տեսակներ == Պաստելը լինում է երեք տեսակ՝ «չոր», յուղային և վոսկային։ Յուղային պաստելը պատրաստվում է պիգմենտի և կտավատի ձեթի մամլումից։ Նույն կերպ պատրաստվում է նաև «չոր» պաստելը, միայն առանց յուղի օգտագործման։ Վոսկային պաստելի հիմքը կազմում են բարձր որակի վոսկն ու պիգմենտը։ Յուղային պաստելը համարվում է ուսումնական, մինչ չորը օգտագործվում է ինչպես ուսումնական, այնպես էլ գեղարվեստական նպատակներով։ «Չոր» պաստելի տեխնիկայում լայնորեն կիրառվում է «ստվերագծման» (խառնման) հնարք, որը տալիս է նուրբ անցումների էֆեկտ և գույնին հաղորդում նրբություն։ Գոյություն ունի չոր պաստելի երկու տեսակ՝ չոր և փափուկ։ Փափուկ պաստելները պատրաստված են հիմնականում մաքուր պիգմենտից և միացնող քիչ նյութերից։ Այն հարմար է լայն և վառ գծիկների համաև։ Չոր պաստելներն ավելի հաճախ են կոտրվում, քանի որ կազմված են ավելի շատ միացնող նյութեր։ Դրանք շատ հարմար են նկարների համար, քանի որ փայտիկի կողմը կարելի է օգտագործել երանգի, իսկ ծայրը՝ բարակ գծերի և դետալների մշակման համար։ Պաստելով նկարելու համար անհրաժեշտ է ֆակտուրայով մակերևույթով թուղթ, որը կպահի պիգմենտը։ Պաստելով նկարեները սովորաբար արվում են գունավոր թղթերի վրա։ Թղթի երանգն ընտրվում է ըստ նկարողի ճաշակի և նրա աջև դրված խնդրի։ Սպիտակ թուղթը խանգարում է գնահատել գլխավոր գույների հագեցվածությունը։ Պաստելի համար կա թղթի երեք տեսակ՝ զմռնիտի թուղթ, որը նախատեսված է գեղարվեստական աշխատանքների համար, վաճառվում է մեծ ձևաչափի թղթերով, պաստելային տախտակ՝ պատրաստված է խցանների մանր մասերից, թավշյա թուղթ՝ ունի թավշյա մակերևույթ։ Թավշյա թուղթը թույլ է տալիս աշխատանքում օգտագործել նվազագույն քանակությամբ ֆիքսաժ։ Կարելի է օգտագործել նաև ջրաներկի թուղթ և անհրաժեշտության դեպքում երանգավորել այն թեյով կամ սուրճով։ Ուղղումները սովորաբար կատարում են նկարի սկզբնական շրջանում։ Մեծ քանակության գույն ջնջելու համար օգտագործում են լայն խոզանակներ։ Այդ դեպքում նկարով պլանշետը պետք է պահել ուղղաձիգ, ինչը թույլ կտա ավելորդ մասնիկներին թափվել և չտրորվել թղթի վրա։ Ինչպես նաև օգտագործում է ռետին կամ սպիտակ հացի կտոր (առանց յուղայնության)։ Սակայն այդ մեթոդը չի կարող կիրառվել զմռնիտի կամ թավշյա թղթի վրա նկարելիս։ Ածելու շեղբով կարելի է ստվերագծեր քերել։ Պաստելով նկարը չտրորվելու կամ չթափվելու համար պետք է պիգմենտը ֆիքսել։ Դրա համար կարելի է օգտագործել մազերի սովորական լաք կամ հատուկ ֆիքատոր։ Հերիք են մի քանի թեթև փոշեցրումները։ Ֆիքսված նկարը մի թեթև կորցնում է իր պաստելություն, գույներն ավելի խորն են դառնում։ == Առաջացման պատմություն == [[Պատկեր:Дега. Голубые танцовщицы.jpg|thumb| [[Էդգար Դեգա]]յի «[[Երկնագույն պարուհիները]]»]] Պաստել բառն առաջացել է «ա պաստելլո» բառից, որով կոչում էին սև [[իտալական մատիտ]]ով և կարմիր [[սանգինա]]յով, ինչպես նաև այլ գունավոր մատիտներով երանգավորման հնարքը։ Այն կիրառում էին XVI դարի նկարիչները, այդ թվում նաև [[Լեոնարդո դա Վինչի]]ն։ XVIII դարում պաստելը դառնում է ինքնուրույն տեխնիկա և հայտնի դառնում հատկապես Ֆրանսիայում, որտեղ այն օգտագործում էին այնպիսի հռչակավոր նկարիչներ, ինչպիսիք են [[Ֆրանսուա Բուշե]]ն, [[Մորիս Կանտեն դե Լատուր]]ը, Շերդենը, իսկ ավելի ուշ նաև [[Ժան Գրյոզ|Գրյոզը]], Ժան Էտյեն Լիոտարը, Ժան Հյուբերը և [[Էժեն Դելակրուա|Դելակրուան]]։ Անգլիայում Ֆրենսիս Քոթսը ոչ միայն պաստելներով նկարում, այլ նաև զարգացնում էր տեխնիկան և ներկերի ստեղծման տեխնոլոգիան։ Անվանի պաստելիստ էր իտալացի նկարչուհի [[Ռոզալբա Կարրիերա]]ն։ Նրա աշակերտներից էր Շվեդիայում լավագույն պաստելիստ Գուստավ Լունդբերգը։ Այնուհետև եկան ժամանակներ, երբ պաստելի մասին մոռացան և դրանով հետաքրքրվածությունը վերսկսվեց միայն XIX դարի երկրորդ կեսին։ Որոշ մեծանուն իմպրեսիոնիստ նկարիչներ հաճույքով օգտագործում էին պաստելներ, գնահատելով դրանց գույների թարմությունն ու նկարելիս թույլ տվող արագությունը։ Օրինակ [[Էդգար Դեգա|Դեգայի]] աշխատաոճը տարբերվում էր անհավանական ազատությամբ․ նա պաստելները խիզախորեն դնում էր կոտրված ստվերագծերով, երբեմն բաց թողնելով պաստելի տակից երևացող թղթի գույնը և ավելացնելով յուղաներկի կամ ջրաներկի քսումներ։ Նկարչի բացահատումներից մեկը նկարը գոլորշով մշակման հնարքն է, ինչից հետո պաստելը փափկում է և այն հնարավոր է լինում ստվերագծել վրձնով կամ մատերով։ Դեգան ոչ միայն նորովի էր օգտագործում պատելի տեխնիկան, այլև այլ նկարիչների կողմից պաստելով ստեղծված չափսերով մեծ նկարներով ստեղծվում նորերը։ Երբեմն նա դրա համար մի քանի էջ կարում էր իրար, որպեսզի ստանար համապատասխան չափսի մակերևույթ։ == Գեղարվեստական առանձնահատկություններ == Պաստելի փափուկ փայտիկներով աշխատանքը պահանջում է անհարթ և խավոտ հիմք, որը կկարողանա իր վրա պահել գունավոր փոշին։ Անցյալում նկարիչները նկարել են նույնիսկ թավշի վրա։ Ներկայումս պաստելի համար հիմնականում հիմք են հանդիսանում հատուկ թղթերը, անհարթ ստվարաթղթերը, կամ ստվարաթղթի վրա փակցված կտավը։ Որոշ նկարիչներ հիմքն ինքներն են պատրաստում։ Պաստելով հնարավոր է նկարել և գրել։ Երբեմն նկարիչները ձև են տալիս հիմնական գծով, շտրիխով, կոնտուրով, իսկ ամբողջ գունային լուծումը կատարում են ընդամենը մի քանի երանգներով թեթևակի ներկելով։ Ստացվում է երանգավորված նկար։ Սակայն պաստելով կարել է ստեղծել և իսկական գեղանկարչություն, տալով էլ ավելի բարդ գունային լուծումներ։ Դեգան ասել է, որ գրողը ինքն իրեն թույլ է տալիս լինել «գծով քոլորիստ»։ Մինչ այդ, նկարիչը մանր ու բազմազան ստվերագծերով կարող է հասնել իր ուզած գունային հնչողույթանը։ Այդ շտրիխները կարելի է խառնել մատով կամ չոր վրձնով, սակայն կարելի է թողնել նաև մաքուր տեսքով՝ խճանկարի նման։ Պաստելն ավելի քիչ է մամլվում, քան կավիճը, դրա համար թղթի վրա նստում է գունային ավելի մեծ խտությամբ և ձևավորում է փխրուն ծյրերով թավշյա ստվերագծեր։ Պաստելը գտնվում է նկարի և գեղանկարչության եզրագծում։ Նրանում միանում են գիծն ու լույսը․ դրանով կարելի է գրել ու նկարել, աշխատել ստվերագծերի, գեղանկարչական հետքերի հետ, չոր կամ թաղ վրձնով։ Պաստելի առանձնահատկությունն այն է, որ ներկող նվազագույն միացնող մասսան իրենից ներկայացնում է առանձին պիգմենտ, ինչի վրա թափանցող լույսը տարածվում է տարբեր կողմեր, ներկված շերտին տալով հատուկ ճառագայթավորություն, թավշյա տեսք, հատուկ «պաստելային» փափկություն։ Պաստելը կարող է տալ և շատ հագեցած և շատ թույլ երանգ, սակայն այն ունի մեծ թերություն․ մակերևույթի վրա դրված պաստելի շերտը մշտական չէ և ամենաթեթև դիպչեուց կարող է ավերվել։ Դրանից խուսափելու համար մակերևույթը մշակում են հատուկ նյութով, որը պաշտպանում է նկարը, սակայն գույները նկատելիորեն խամրում են։ Նկարիչներին մշտապես անհանգստացնում է իրենց ստեղծագործությունների պահպանման խնդիրը, որը բազմաթիվ գիտնականների համար դարձել է գտական աշխատանքի թեմա։ Ստեղծվել են շատ ֆիքսատիվներ, սակայն նույնիսկ ամնեակատարյալները փոխել են պասելի նախնական երանգը, կոտրել գունային գամման, խորտակել բնական թավշությունը։ Պաստելի ամենաապահով պահպանումը լավ եզրավորված ապակու տակ պահելն է։ Այդ կերպ պաստելային ստեղծագործությունն առանց իր հրաշքները կորցնելու կարող է դիմակայել հարյուրամյակներ։ Դրա օրինակը Դրեզդենի պատկերասրահի հայտնի «Շոկոլադի ամանն» է։ Նկարը, որը դիտորդներին զարմացնում է իր թարմությամբ ու ներկերի մաքրությամբ, թվում է հենց նոր ավարտած, չնայած, որ ստեղծվել է XVIII դարում։ Այդպիսով, ավելի լավ է օգտագործել ապակյա շրջանակներ և պինդ ստվարաթղթից պասպարտու, որպեսզի նույնիսկ ապակին չկպնի նկարին։ Սակայն պաստելն ունի նաև տեխնիկական առավելություններ։ Պաստելը չի վառվում արևի տակ, չի մգվում, չի ճաքում և չի վախենում ջերմաստիճանային տատանումներից։ Պաստելային ներկերի պատրաստման նոր տեխնոլոգիաները, երանգավորված թղթերը, հղկված կտավներըն ու գրաֆիկայի առնանձնահատուկ և ժամանակակից եզրավորումները մեծ բազա են հավաքել նոր երանգների ու պաստելի արվեստի տարածման համար ինչպես նկարիչների, այնպես էլ կերպարվեստի սիրահարների շրջանում։ Գեղարվեստի վարպետներին պաստելը գրավում է իր գույների ազնվությամբ, մաքրությամբ ու թարմությամբ, ֆակտուրայի մակերևույթի թավշությամբ, շտրիխների կենդանությամբ ու անգանստացնող տատանմամբ։ == Գրականություն == * {{ռուսերեն գիրք |заглавие = История коллекционирования живописи в Санкт-Петербурге в XVIII веке |оригинал = |автор = Малиновский К. В. |ссылка = |isbn = 978-5-901805-49-7 |страницы = 536 |год = 2012 |издание = |место = СПб. |издательство = Издательство «Крига» }} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.artdupastelenfrance.fr/ Art du Pastel en France] * [http://www.pastelsec.com/ Pastel society of eastern Canada] * [http://www.pastelsocietyofamerica.org/ Pastel society of America] * [http://www.pastellists.com/ Dictionary of pastellists before 1800] [[Կատեգորիա:Գեղարվեստ]] [[Կատեգորիա:Գրաֆիկա]] [[Կատեգորիա:Նկարչական նյութեր]] [[Կատեգորիա:Գեղանկարչական տեխնիկաներ]] ip6rlxrygn8fb2o7sm0a7qbr1o4rm1d 8495982 8495981 2022-08-26T19:08:11Z Ապատ63 36683 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Նկար|նկարագրում=Պաստելի չորսուներ}} '''Պաստել''' ({{lang-la|pasta}}՝ ''խմոր''), գեղարվեստական նյութերի խումբ, որոնք օգտագործվում են գրաֆիկայում և բնանկարչության մեջ (արվեստի տեսության համաձայն պաստելով թղթի վրա աշխատանքը համարվում է գրաֆիկա)։ Ամենից հաճախ արտադրվում են կավիճների կամ առանց շրջանակի մատիտների տեսքով, որոնք ունեն կլորավուն կամ քառակուսի կտրվածքով չորսուի տեսք։ == Տեսակներ == Պաստելը լինում է երեք տեսակ՝ «չոր», յուղային և վոսկային։ Յուղային պաստելը պատրաստվում է պիգմենտի և կտավատի ձեթի մամլումից։ Նույն կերպ պատրաստվում է նաև «չոր» պաստելը, միայն առանց յուղի օգտագործման։ Վոսկային պաստելի հիմքը կազմում են բարձր որակի վոսկն ու պիգմենտը։ Յուղային պաստելը համարվում է ուսումնական, մինչ չորը օգտագործվում է ինչպես ուսումնական, այնպես էլ գեղարվեստական նպատակներով։ «Չոր» պաստելի տեխնիկայում լայնորեն կիրառվում է «ստվերագծման» (խառնման) հնարք, որը տալիս է նուրբ անցումների էֆեկտ և գույնին հաղորդում նրբություն։ Գոյություն ունի չոր պաստելի երկու տեսակ՝ չոր և փափուկ։ Փափուկ պաստելները պատրաստված են հիմնականում մաքուր պիգմենտից և միացնող քիչ նյութերից։ Այն հարմար է լայն և վառ գծիկների համաև։ Չոր պաստելներն ավելի հաճախ են կոտրվում, քանի որ կազմված են ավելի շատ միացնող նյութեր։ Դրանք շատ հարմար են նկարների համար, քանի որ փայտիկի կողմը կարելի է օգտագործել երանգի, իսկ ծայրը՝ բարակ գծերի և դետալների մշակման համար։ Պաստելով նկարելու համար անհրաժեշտ է ֆակտուրայով մակերևույթով թուղթ, որը կպահի պիգմենտը։ Պաստելով նկարեները սովորաբար արվում են գունավոր թղթերի վրա։ Թղթի երանգն ընտրվում է ըստ նկարողի ճաշակի և նրա աջև դրված խնդրի։ Սպիտակ թուղթը խանգարում է գնահատել գլխավոր գույների հագեցվածությունը։ Պաստելի համար կա թղթի երեք տեսակ՝ զմռնիտի թուղթ, որը նախատեսված է գեղարվեստական աշխատանքների համար, վաճառվում է մեծ ձևաչափի թղթերով, պաստելային տախտակ՝ պատրաստված է խցանների մանր մասերից, թավշյա թուղթ՝ ունի թավշյա մակերևույթ։ Թավշյա թուղթը թույլ է տալիս աշխատանքում օգտագործել նվազագույն քանակությամբ ֆիքսաժ։ Կարելի է օգտագործել նաև ջրաներկի թուղթ և անհրաժեշտության դեպքում երանգավորել այն թեյով կամ սուրճով։ Ուղղումները սովորաբար կատարում են նկարի սկզբնական շրջանում։ Մեծ քանակության գույն ջնջելու համար օգտագործում են լայն խոզանակներ։ Այդ դեպքում նկարով պլանշետը պետք է պահել ուղղաձիգ, ինչը թույլ կտա ավելորդ մասնիկներին թափվել և չտրորվել թղթի վրա։ Ինչպես նաև օգտագործում է ռետին կամ սպիտակ հացի կտոր (առանց յուղայնության)։ Սակայն այդ մեթոդը չի կարող կիրառվել զմռնիտի կամ թավշյա թղթի վրա նկարելիս։ Ածելու շեղբով կարելի է ստվերագծեր քերել։ Պաստելով նկարը չտրորվելու կամ չթափվելու համար պետք է պիգմենտը ֆիքսել։ Դրա համար կարելի է օգտագործել մազերի սովորական լաք կամ հատուկ ֆիքատոր։ Հերիք են մի քանի թեթև փոշեցրումները։ Ֆիքսված նկարը մի թեթև կորցնում է իր պաստելություն, գույներն ավելի խորն են դառնում։ == Առաջացման պատմություն == [[Պատկեր:Дега. Голубые танцовщицы.jpg|thumb| [[Էդգար Դեգա]]յի «[[Երկնագույն պարուհիները]]»]] Պաստել բառն առաջացել է «ա պաստելլո» բառից, որով կոչում էին սև [[իտալական մատիտ]]ով և կարմիր [[սանգինա]]յով, ինչպես նաև այլ գունավոր մատիտներով երանգավորման հնարքը։ Այն կիրառում էին XVI դարի նկարիչները, այդ թվում նաև [[Լեոնարդո դա Վինչի]]ն։ XVIII դարում պաստելը դառնում է ինքնուրույն տեխնիկա և հայտնի դառնում հատկապես Ֆրանսիայում, որտեղ այն օգտագործում էին այնպիսի հռչակավոր նկարիչներ, ինչպիսիք են [[Ֆրանսուա Բուշե]]ն, [[Մորիս Կանտեն դե Լատուր]]ը, Շերդենը, իսկ ավելի ուշ նաև [[Ժան Գրյոզ|Գրյոզը]], Ժան Էտյեն Լիոտարը, Ժան Հյուբերը և [[Էժեն Դելակրուա|Դելակրուան]]։ Անգլիայում Ֆրենսիս Քոթսը ոչ միայն պաստելներով նկարում, այլ նաև զարգացնում էր տեխնիկան և ներկերի ստեղծման տեխնոլոգիան։ Անվանի պաստելիստ էր իտալացի նկարչուհի [[Ռոզալբա Կարրիերա]]ն։ Նրա աշակերտներից էր Շվեդիայում լավագույն պաստելիստ Գուստավ Լունդբերգը։ Այնուհետև եկան ժամանակներ, երբ պաստելի մասին մոռացան և դրանով հետաքրքրվածությունը վերսկսվեց միայն XIX դարի երկրորդ կեսին։ Որոշ մեծանուն իմպրեսիոնիստ նկարիչներ հաճույքով օգտագործում էին պաստելներ, գնահատելով դրանց գույների թարմությունն ու նկարելիս թույլ տվող արագությունը։ Օրինակ [[Էդգար Դեգա|Դեգայի]] աշխատաոճը տարբերվում էր անհավանական ազատությամբ․ նա պաստելները խիզախորեն դնում էր կոտրված ստվերագծերով, երբեմն բաց թողնելով պաստելի տակից երևացող թղթի գույնը և ավելացնելով յուղաներկի կամ ջրաներկի քսումներ։ Նկարչի բացահատումներից մեկը նկարը գոլորշով մշակման հնարքն է, ինչից հետո պաստելը փափկում է և այն հնարավոր է լինում ստվերագծել վրձնով կամ մատերով։ Դեգան ոչ միայն նորովի էր օգտագործում պատելի տեխնիկան, այլև այլ նկարիչների կողմից պաստելով ստեղծված չափսերով մեծ նկարներով ստեղծվում նորերը։ Երբեմն նա դրա համար մի քանի էջ կարում էր իրար, որպեսզի ստանար համապատասխան չափսի մակերևույթ։ == Գեղարվեստական առանձնահատկություններ == Պաստելի փափուկ փայտիկներով աշխատանքը պահանջում է անհարթ և խավոտ հիմք, որը կկարողանա իր վրա պահել գունավոր փոշին։ Անցյալում նկարիչները նկարել են նույնիսկ թավշի վրա։ Ներկայումս պաստելի համար հիմնականում հիմք են հանդիսանում հատուկ թղթերը, անհարթ ստվարաթղթերը, կամ ստվարաթղթի վրա փակցված կտավը։ Որոշ նկարիչներ հիմքն ինքներն են պատրաստում։ Պաստելով հնարավոր է նկարել և գրել։ Երբեմն նկարիչները ձև են տալիս հիմնական գծով, շտրիխով, կոնտուրով, իսկ ամբողջ գունային լուծումը կատարում են ընդամենը մի քանի երանգներով թեթևակի ներկելով։ Ստացվում է երանգավորված նկար։ Սակայն պաստելով կարել է ստեղծել և իսկական գեղանկարչություն, տալով էլ ավելի բարդ գունային լուծումներ։ Դեգան ասել է, որ գրողը ինքն իրեն թույլ է տալիս լինել «գծով քոլորիստ»։ Մինչ այդ, նկարիչը մանր ու բազմազան ստվերագծերով կարող է հասնել իր ուզած գունային հնչողույթանը։ Այդ շտրիխները կարելի է խառնել մատով կամ չոր վրձնով, սակայն կարելի է թողնել նաև մաքուր տեսքով՝ խճանկարի նման։ Պաստելն ավելի քիչ է մամլվում, քան կավիճը, դրա համար թղթի վրա նստում է գունային ավելի մեծ խտությամբ և ձևավորում է փխրուն ծյրերով թավշյա ստվերագծեր։ Պաստելը գտնվում է նկարի և գեղանկարչության եզրագծում։ Նրանում միանում են գիծն ու լույսը․ դրանով կարելի է գրել ու նկարել, աշխատել ստվերագծերի, գեղանկարչական հետքերի հետ, չոր կամ թաղ վրձնով։ Պաստելի առանձնահատկությունն այն է, որ ներկող նվազագույն միացնող մասսան իրենից ներկայացնում է առանձին պիգմենտ, ինչի վրա թափանցող լույսը տարածվում է տարբեր կողմեր, ներկված շերտին տալով հատուկ ճառագայթավորություն, թավշյա տեսք, հատուկ «պաստելային» փափկություն։ Պաստելը կարող է տալ և շատ հագեցած և շատ թույլ երանգ, սակայն այն ունի մեծ թերություն․ մակերևույթի վրա դրված պաստելի շերտը մշտական չէ և ամենաթեթև դիպչեուց կարող է ավերվել։ Դրանից խուսափելու համար մակերևույթը մշակում են հատուկ նյութով, որը պաշտպանում է նկարը, սակայն գույները նկատելիորեն խամրում են։ Նկարիչներին մշտապես անհանգստացնում է իրենց ստեղծագործությունների պահպանման խնդիրը, որը բազմաթիվ գիտնականների համար դարձել է գտական աշխատանքի թեմա։ Ստեղծվել են շատ ֆիքսատիվներ, սակայն նույնիսկ ամնեակատարյալները փոխել են պասելի նախնական երանգը, կոտրել գունային գամման, խորտակել բնական թավշությունը։ Պաստելի ամենաապահով պահպանումը լավ եզրավորված ապակու տակ պահելն է։ Այդ կերպ պաստելային ստեղծագործությունն առանց իր հրաշքները կորցնելու կարող է դիմակայել հարյուրամյակներ։ Դրա օրինակը Դրեզդենի պատկերասրահի հայտնի «Շոկոլադի ամանն» է։ Նկարը, որը դիտորդներին զարմացնում է իր թարմությամբ ու ներկերի մաքրությամբ, թվում է հենց նոր ավարտած, չնայած, որ ստեղծվել է XVIII դարում։ Այդպիսով, ավելի լավ է օգտագործել ապակյա շրջանակներ և պինդ ստվարաթղթից պասպարտու, որպեսզի նույնիսկ ապակին չկպնի նկարին։ Սակայն պաստելն ունի նաև տեխնիկական առավելություններ։ Պաստելը չի վառվում արևի տակ, չի մգվում, չի ճաքում և չի վախենում ջերմաստիճանային տատանումներից։ Պաստելային ներկերի պատրաստման նոր տեխնոլոգիաները, երանգավորված թղթերը, հղկված կտավներըն ու գրաֆիկայի առնանձնահատուկ և ժամանակակից եզրավորումները մեծ բազա են հավաքել նոր երանգների ու պաստելի արվեստի տարածման համար ինչպես նկարիչների, այնպես էլ կերպարվեստի սիրահարների շրջանում։ Գեղարվեստի վարպետներին պաստելը գրավում է իր գույների ազնվությամբ, մաքրությամբ ու թարմությամբ, ֆակտուրայի մակերևույթի թավշությամբ, շտրիխների կենդանությամբ ու անգանստացնող տատանմամբ։ == Գրականություն == * {{ռուսերեն գիրք |заглавие = История коллекционирования живописи в Санкт-Петербурге в XVIII веке |оригинал = |автор = Малиновский К. В. |ссылка = |isbn = 978-5-901805-49-7 |страницы = 536 |год = 2012 |издание = |место = СПб. |издательство = Издательство «Крига» }} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.artdupastelenfrance.fr/ Art du Pastel en France] * [http://www.pastelsec.com/ Pastel society of eastern Canada] * [http://www.pastelsocietyofamerica.org/ Pastel society of America] * [http://www.pastellists.com/ Dictionary of pastellists before 1800] [[Կատեգորիա:Գեղարվեստ]] [[Կատեգորիա:Գրաֆիկա]] [[Կատեգորիա:Նկարչական նյութեր]] [[Կատեգորիա:Գեղանկարչական տեխնիկաներ]] 09eu86l4cyqnvuy4nwbuinqukjt9w03 Jah Khalib 0 835495 8496095 8481380 2022-08-27T00:20:47Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ռուս բլոգերներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Jah Khalib''' (''Ջա Խալիբ''<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/3324041|title=Наши сети притащили голоса|author=|website=kommersant.ru|date=2017-06-12|publisher=}}</ref>, ''Ջահ Խալիբ''<ref name="jahkhalib">[http://www.jahkhalib.com/ Официальный сайт Jah Khalib]</ref>, իրական անունը '''Բախտիյար Մամեդով'''; {{ԱԾ}}<ref name="jahkhalib"/>), ադրբեջանական ծագմամբ ղազախստանցի ռուսալեզու ռեփեր, երգիչ և պրոդյուսեր։ == Կենսագրություն == Բախտիյար Մամեդովը ծնվել է [[1993 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 29]]-ին [[Ալմաթի]]ում<ref name="vesti">[http://vesti.az/news/225777 В Баку выступит казахский репер азербайджанского происхождения] // vesti.az</ref>։ Հայրը՝ ադրբեջանցի է, մայրը՝ ղազախուհի<ref name="jahkhalib"/><ref name="vesti"/>։ Մանուկ հասակից սիրել է [[ռեփ]]-երաժշտությունը։ Սովորել է երաժշտական դպրոցի [[սաքսոֆոն]]ի դասարանում<ref name="ztb">[http://ztb.kz/persona/jah-khalib-mne-dostatocno-odnogo-lejbla-eto-moj-kazahstan Jah Khalib: «Мне достаточно одного лейбла — это мой Казахстан»] // ZTB.KZ</ref>։ Ավարտել է Ղազախստանի Կումանգազիի անվան ազգային կոնսերվատորիայի [[Երաժշտագիտություն|երաժշտագիտության]] և [[Կառավարում (տնտեսագիտություն)|կառավարման]] ֆակուլտետը։ Բիթմեյքերի և սաունդ-[[պրոդյուսեր]]ի դերում աշխատել է ղազախստանցի բազմաթիվ ռեփերների հետ, որոնց շարքում են` PR’OXY, Santos, Antrax, Hirosima և ուրիշներ<ref name="vesti"/>։ Սկսելով մենակատարի կարիերա՝ վերցրել է ''Jah Khalib'' [[բեմական անուն]]ը։ Ըստ նրա ''Khalib''-ը հորինված բառ է, իսկ ''Jah''-ը (''[[Ջա]]'')` [[Ռաստաֆարական շարժում|Ռաստաֆարական]] աստծո անուն է<ref name="ztb"/>։ Մեծ ճանաչում է գտել [[սոցիալական ցանց]]երի շնորհիվ, որտեղ տարածում էին գտել նրա թրեքները։ Նրա առաջին ստեղծագործություններից մեծ տարածում են գտել «Твои сонные глаза», «SnD», «Сжигая дотла» և «Ты для меня» երգերը։ Khalib-ը շուտով հայտնի դարձավ ոչ միայն [[Ղազախստան]]ում, այլ նաև այլ երկրներում<ref name="forbes">[https://forbes.kz/ranking/object/819 Jah Khalib] // Forbes Kazakhstan</ref>։ [[2016 թվական]]ին թողարկել է մեներգային լիակատար [[երաժշտական ալբոմ]]` «Если че, я Баха»<ref name="forbes"/>: [[2017 թվական]]ի գարնանը տեսահոլովակ է նկարահանել «Лейла» երգի համար<ref>[http://planet-today.ru/novosti/kultura/item/69606-novosti-muzyki-kazakhskij-ispolnitel-bakhtiyar-mamedov-predstavil-novyj-klip Новости музыки: Казахский исполнитель Бахтияр Мамедов представил новый клип] // planet-today.ru</ref>։ [[2015 թվական|2015]] և [[2016 թվական]]ներին ընդգրկվել է «Forbes Kazakhstan» ամսագրի կազմած [[շոու բիզնես]]ի և [[սպորտ]]ի աստղերի ցանկում<ref name="forbes"/>։ [[2017 թվական]]ի [[հունիս]]ին դարձել է «Премия Муз-ТВ 2017» պարգևի [[դափնեկիր]] «Տարվա հայտնություն» անվանակարգում<ref name="informburo">[https://informburo.kz/novosti/kazahstanec-jah-khalib-poluchil-premiyu-muz-tv-v-nominacii-proryv-goda.html Казахстанец Jah Khalib получил премию Муз-ТВ в номинации «Прорыв года»] // informburo.kz</ref>։ 2018 թվականին «Медина» երգի համար ստացել է «[[Золотой граммофон]]» մրցանակը <ref>{{Cite web|url=https://tengrinews.kz/music/Jah-Khalib-poluchil-pervyiy-zolotoy-grammofon-358347/|title=Jah Khalib получил первый ”Золотой граммофон”|lang=ru|website=[[Tengrinews.kz]]|date=2018-11-25|accessdate=2019-06-25}}</ref>։ 2019 թվականի ամռանը տեղափոխվել է Կիև<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nDwf0Olv6eY|title=ЭКСКЛЮЗИВ! Куда пропал JAH KHALIB ?! Новый альбом. Трек с Джамалой. Ходят слухи #51|lang=ru|accessdate=2019-10-29}}</ref>, ուր շարունակել է աշխատել «Выход в свет» ալբոմի վրա. 2019 թվականի հոկտեմբերի 29-ին թողարկել է «Выход в свет» ալբոմը. սկավառակը կազմված է 14 երգերից, որոնց ստեղծմանը մասնակցել են նաև այնպիսի հայտնի արտիստներ, ինչպիսիք են Kyivstoner, Олег Груз, COSMOS Girls, Jamala, MARUV և այլք<ref>{{Cite web|url=https://outstyle.org/news/jah-khalib-vypustil-alibom-vyhod-v-svet|title=Jah Khalib выпустил альбом "Выход в свет"|publisher=OutStyle|accessdate=2019-10-29}}</ref>։ 2020 թվականի ապրիլի 17-ին թողարկել է EP «911» ալբոմը. այն կազմված է 3 երգերից, հատկանշական է, որ երգերից երկուսի կրկներգերը անգլերեն լեզվով են<ref>{{Cite web|url=https://outstyle.org/news/jah-khalib-vypustil-ep-911|title=Jah Khalib выпустил EP "911"|publisher=OutStyle|accessdate=2020-04-17}}</ref>։ 2021 թվականի հունվարի 22 -ին թողարկվում է «Sage» ալբոմը, որը ahահ Խալիբը նվիրում էր ընտանեկան կյանքին և կնոջ հանդեպ սիրուն։ Իսկ դրանից հետո թողարկում է «Ես փնտրում էի, գտա» տեսահոլովակը։ == Սկավառակագրություն == === Ալբոմներ === {| class="wikitable" |- !Ալբոմ||Թողարկման թվական |- |KHALIBanija Dushi- EP||2015 |- |Джазовый Грув||2016 |- |Всё что мы любим ||2016 |- |Если че, я Баха||2016 |- |E.G.O.||2018 |- |Выход в свет||2019 |- |911 — EP||2020 |- |Баха и Дмитрий Карантино — EP |2020 |- |Мудрец — EP |2021 |- |Desert Eagle — EP |2021 |- |} === Տեսահոլովակներ === {| class="wikitable" |- !Տեսահոլովակ ||Թողարկման թվական |- |ZNNKN||2015 |- |Sunshine Lady ||2015 |- |Созвездие ангела||2016 |- |Мелодия||2017 |- |Лейла||2017 |- |Медина||2018 |- |Джадуа||2019 |- |Искал-Нашёл |2021 |- |МамаМия |2021 |- |Лиловая |2021 |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ռուս բլոգերներ]] am3b3lttzmgdp7iy8vocdkpfeqdcxr6 8496096 8496095 2022-08-27T00:21:30Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ղազախստանցի հիփ հոփ երաժիշտներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Jah Khalib''' (''Ջա Խալիբ''<ref>{{Cite web|url=https://www.kommersant.ru/doc/3324041|title=Наши сети притащили голоса|author=|website=kommersant.ru|date=2017-06-12|publisher=}}</ref>, ''Ջահ Խալիբ''<ref name="jahkhalib">[http://www.jahkhalib.com/ Официальный сайт Jah Khalib]</ref>, իրական անունը '''Բախտիյար Մամեդով'''; {{ԱԾ}}<ref name="jahkhalib"/>), ադրբեջանական ծագմամբ ղազախստանցի ռուսալեզու ռեփեր, երգիչ և պրոդյուսեր։ == Կենսագրություն == Բախտիյար Մամեդովը ծնվել է [[1993 թվական]]ի [[սեպտեմբերի 29]]-ին [[Ալմաթի]]ում<ref name="vesti">[http://vesti.az/news/225777 В Баку выступит казахский репер азербайджанского происхождения] // vesti.az</ref>։ Հայրը՝ ադրբեջանցի է, մայրը՝ ղազախուհի<ref name="jahkhalib"/><ref name="vesti"/>։ Մանուկ հասակից սիրել է [[ռեփ]]-երաժշտությունը։ Սովորել է երաժշտական դպրոցի [[սաքսոֆոն]]ի դասարանում<ref name="ztb">[http://ztb.kz/persona/jah-khalib-mne-dostatocno-odnogo-lejbla-eto-moj-kazahstan Jah Khalib: «Мне достаточно одного лейбла — это мой Казахстан»] // ZTB.KZ</ref>։ Ավարտել է Ղազախստանի Կումանգազիի անվան ազգային կոնսերվատորիայի [[Երաժշտագիտություն|երաժշտագիտության]] և [[Կառավարում (տնտեսագիտություն)|կառավարման]] ֆակուլտետը։ Բիթմեյքերի և սաունդ-[[պրոդյուսեր]]ի դերում աշխատել է ղազախստանցի բազմաթիվ ռեփերների հետ, որոնց շարքում են` PR’OXY, Santos, Antrax, Hirosima և ուրիշներ<ref name="vesti"/>։ Սկսելով մենակատարի կարիերա՝ վերցրել է ''Jah Khalib'' [[բեմական անուն]]ը։ Ըստ նրա ''Khalib''-ը հորինված բառ է, իսկ ''Jah''-ը (''[[Ջա]]'')` [[Ռաստաֆարական շարժում|Ռաստաֆարական]] աստծո անուն է<ref name="ztb"/>։ Մեծ ճանաչում է գտել [[սոցիալական ցանց]]երի շնորհիվ, որտեղ տարածում էին գտել նրա թրեքները։ Նրա առաջին ստեղծագործություններից մեծ տարածում են գտել «Твои сонные глаза», «SnD», «Сжигая дотла» և «Ты для меня» երգերը։ Khalib-ը շուտով հայտնի դարձավ ոչ միայն [[Ղազախստան]]ում, այլ նաև այլ երկրներում<ref name="forbes">[https://forbes.kz/ranking/object/819 Jah Khalib] // Forbes Kazakhstan</ref>։ [[2016 թվական]]ին թողարկել է մեներգային լիակատար [[երաժշտական ալբոմ]]` «Если че, я Баха»<ref name="forbes"/>: [[2017 թվական]]ի գարնանը տեսահոլովակ է նկարահանել «Лейла» երգի համար<ref>[http://planet-today.ru/novosti/kultura/item/69606-novosti-muzyki-kazakhskij-ispolnitel-bakhtiyar-mamedov-predstavil-novyj-klip Новости музыки: Казахский исполнитель Бахтияр Мамедов представил новый клип] // planet-today.ru</ref>։ [[2015 թվական|2015]] և [[2016 թվական]]ներին ընդգրկվել է «Forbes Kazakhstan» ամսագրի կազմած [[շոու բիզնես]]ի և [[սպորտ]]ի աստղերի ցանկում<ref name="forbes"/>։ [[2017 թվական]]ի [[հունիս]]ին դարձել է «Премия Муз-ТВ 2017» պարգևի [[դափնեկիր]] «Տարվա հայտնություն» անվանակարգում<ref name="informburo">[https://informburo.kz/novosti/kazahstanec-jah-khalib-poluchil-premiyu-muz-tv-v-nominacii-proryv-goda.html Казахстанец Jah Khalib получил премию Муз-ТВ в номинации «Прорыв года»] // informburo.kz</ref>։ 2018 թվականին «Медина» երգի համար ստացել է «[[Золотой граммофон]]» մրցանակը <ref>{{Cite web|url=https://tengrinews.kz/music/Jah-Khalib-poluchil-pervyiy-zolotoy-grammofon-358347/|title=Jah Khalib получил первый ”Золотой граммофон”|lang=ru|website=[[Tengrinews.kz]]|date=2018-11-25|accessdate=2019-06-25}}</ref>։ 2019 թվականի ամռանը տեղափոխվել է Կիև<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nDwf0Olv6eY|title=ЭКСКЛЮЗИВ! Куда пропал JAH KHALIB ?! Новый альбом. Трек с Джамалой. Ходят слухи #51|lang=ru|accessdate=2019-10-29}}</ref>, ուր շարունակել է աշխատել «Выход в свет» ալբոմի վրա. 2019 թվականի հոկտեմբերի 29-ին թողարկել է «Выход в свет» ալբոմը. սկավառակը կազմված է 14 երգերից, որոնց ստեղծմանը մասնակցել են նաև այնպիսի հայտնի արտիստներ, ինչպիսիք են Kyivstoner, Олег Груз, COSMOS Girls, Jamala, MARUV և այլք<ref>{{Cite web|url=https://outstyle.org/news/jah-khalib-vypustil-alibom-vyhod-v-svet|title=Jah Khalib выпустил альбом "Выход в свет"|publisher=OutStyle|accessdate=2019-10-29}}</ref>։ 2020 թվականի ապրիլի 17-ին թողարկել է EP «911» ալբոմը. այն կազմված է 3 երգերից, հատկանշական է, որ երգերից երկուսի կրկներգերը անգլերեն լեզվով են<ref>{{Cite web|url=https://outstyle.org/news/jah-khalib-vypustil-ep-911|title=Jah Khalib выпустил EP "911"|publisher=OutStyle|accessdate=2020-04-17}}</ref>։ 2021 թվականի հունվարի 22 -ին թողարկվում է «Sage» ալբոմը, որը ahահ Խալիբը նվիրում էր ընտանեկան կյանքին և կնոջ հանդեպ սիրուն։ Իսկ դրանից հետո թողարկում է «Ես փնտրում էի, գտա» տեսահոլովակը։ == Սկավառակագրություն == === Ալբոմներ === {| class="wikitable" |- !Ալբոմ||Թողարկման թվական |- |KHALIBanija Dushi- EP||2015 |- |Джазовый Грув||2016 |- |Всё что мы любим ||2016 |- |Если че, я Баха||2016 |- |E.G.O.||2018 |- |Выход в свет||2019 |- |911 — EP||2020 |- |Баха и Дмитрий Карантино — EP |2020 |- |Мудрец — EP |2021 |- |Desert Eagle — EP |2021 |- |} === Տեսահոլովակներ === {| class="wikitable" |- !Տեսահոլովակ ||Թողարկման թվական |- |ZNNKN||2015 |- |Sunshine Lady ||2015 |- |Созвездие ангела||2016 |- |Мелодия||2017 |- |Лейла||2017 |- |Медина||2018 |- |Джадуа||2019 |- |Искал-Нашёл |2021 |- |МамаМия |2021 |- |Лиловая |2021 |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ռուս բլոգերներ]] [[Կատեգորիա:Ղազախստանցի հիփ հոփ երաժիշտներ]] 8wx19jgjibj9gxmrgfoxtngf8tegrof Մասնակից:Slava Sahakyan70/Ավազարկղ 2 842036 8495892 8494823 2022-08-26T14:19:12Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Читтагонг''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>{{Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon }}</ref>) — город на юго-востоке [[Бангладеш]]; административный центр одноимённого [[Читтагонг (округ)|округа]] и [[Читтагонг (область)|области]] страны. Второй крупнейший город страны и важнейший порт Бангладеш. Читтагонг [1] ( бенгальский Chittagong Caṭṭagrāma , англ . Chittagong ) — второй по величине город в Бангладеш и крупнейший порт Бангладеш. Он лежит в устье реки Карнапхул, впадающей в Бенгальский залив , недалеко от границ с Бирмой и Индией . В прошлом естественная гавань Читтагонга служила воротами во всю Бенгалию . Его посещали многие путешественники во время своих путешествий, такие как Суан-Цанг , Абу Абдаллах ибн Батут или Ченг Че<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref> . [2] [3] [4] В 16 и 17 веках порт контролировался португальцами под названием Порто-Гранде-де-Бенгала . <ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref> Во времена британского правления в 19 веке сегодняшний порт развивался в связи со строительством железных дорог. Во время Второй мировой войны город был важной базой для союзников .во время борьбы с японцами в Бирме. После раздела Британской Индии в 1947 году город стал частью Пакистана , или его части Восточного Пакистана. Во время войны за независимость Бангладеш в 1971 году в городе была провозглашена независимость Бангладеш. Порт Читтагонга является важной частью экономики Бангладеш, поскольку через него проходит более 90% внешней торговли Бангладеш . В городе расположено множество коммерческих компаний и промышленных предприятий, также в городе есть собственная фондовая биржа и университет. '''Chittagong''' ([[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/> {{lang-ctg|চিটাং}}; {{lang-bn|চিটাগং}}), [[List of renamed places in Bangladesh|officially]] '''Chattogram'''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), is the [[List of cities in Bangladesh|second-largest city]] in [[Bangladesh]] after [[Dhaka]]. It is the administrative seat of the eponymous [[Chittagong Division|division]] and [[Chittagong District|district]]. It hosts the busiest [[seaport]] on the [[Bay of Bengal]].<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> The city is located on the banks of the [[Karnaphuli River]] between the [[Chittagong Hill Tracts]] and the Bay of Bengal. The Greater Chittagong Area had a population of more than 5.2 million in 2022.<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref> In 2020, the city area had a population of more than 3.9 million.<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref> One of the world's oldest ports with a functional [[natural harbor]] for centuries,<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref> Chittagong appeared on ancient [[ancient Greece|Greek]] and [[ancient Rome|Roman]] maps, including on [[Ptolemy's world map]]. It was located on the southern branch of the [[Silk Road]]. In the 9th century, merchants from the [[Abbasid Caliphate]] established a trading post in Chittagong.<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref> The port fell to the Muslim conquest of Bengal during the 14th century. It was the site of a [[Mint (facility)|royal mint]] under the [[Delhi Sultanate]], [[Bengal Sultanate]] and [[Mughal Empire]].<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref> Between the 15th and 17th centuries, Chittagong was also a center of administrative, literary, commercial and maritime activities in [[Arakan]], a narrow strip of land along the eastern coast of the Bay of Bengal which was under strong Bengali influence for 350 years. During the 16th century, the port became a [[Portuguese settlement in Chittagong|Portuguese trading post]] and [[João de Barros]] described it as "the most famous and wealthy city of the Kingdom of Bengal".<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> The Mughal Empire expelled the Portuguese and Arakanese in 1666. The [[Nawab of Bengal]] ceded Chittagong to the [[British East India Company]] in 1760. The [[Port of Chittagong]] was re-organized in 1887 and its busiest shipping links were with [[British Burma]]. In 1928, Chittagong was declared a "Major Port" of [[British India]]. During [[World War II]], Chittagong was a base for [[Allies of World War II|Allied Forces]] engaged in the [[Burma Campaign]]. The port city began to expand and industrialize during the 1940s, particularly after the [[Partition of British India]]. The city was the historic terminus of the [[Assam Bengal Railway]] and [[Pakistan Eastern Railway]]. During the [[Bangladesh Liberation War]] in 1971, Chittagong was the site of the [[Bangladeshi declaration of independence]]. The port city has benefited from the growth of [[heavy industry]], logistics and manufacturing in Bangladesh. Trade unionism was strong during the 1990s. Chittagong accounts for 12% of Bangladesh's GDP, including 40% of industrial output, 80% of [[international trade]] and 50% of [[tax]] revenue. The port city is home to many of the oldest and largest companies in the country. The Port of Chittagong is one of the busiest ports in [[South Asia]]. The [[BNS Issa Khan|largest base]] of the [[Bangladesh Navy]] is located in Chittagong, along with an air base of the [[Bangladesh Air Force]], garrisons of the [[Bangladesh Army]] and the main base of the [[Bangladesh Coast Guard]]. The eastern zone of the [[Bangladesh Railway]] is based in Chittagong. The [[Chittagong Stock Exchange]] is one of the twin stock markets of Bangladesh with over 700 listed companies. The [[Chittagong Tea Auction]] is a [[Commodities exchange|commodity exchange]] dealing with [[Tea production in Bangladesh|Bangladeshi tea]]. The [[Chittagong Export Processing Zone|CEPZ]] and [[Karnaphuli Export Processing Zone|KEPZ]] are key industrial zones with foreign direct investments. The city is served by [[Shah Amanat International Airport]] for domestic and external flights. Chittagong has a high degree of religious and ethnic diversity among Bangladeshi cities, despite having a great [[Bengali Muslim]] majority. Minorities include [[Bengali Hindus]], [[Bengali Christians]], [[Bengali Buddhists]], [[Chakma people|Chakmas]], [[Marma people|Marmas]], [[Tripuri people|Tripuris]], [[Garo people|Garos]] and others. ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Chittagong weatherbox}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 40qwmqjflvw46u00wegm8istzj1sc62 8495893 8495892 2022-08-26T14:20:32Z Slava Sahakyan70 65321 /* Climate */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Читтагонг''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>{{Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon }}</ref>) — город на юго-востоке [[Бангладеш]]; административный центр одноимённого [[Читтагонг (округ)|округа]] и [[Читтагонг (область)|области]] страны. Второй крупнейший город страны и важнейший порт Бангладеш. Читтагонг [1] ( бенгальский Chittagong Caṭṭagrāma , англ . Chittagong ) — второй по величине город в Бангладеш и крупнейший порт Бангладеш. Он лежит в устье реки Карнапхул, впадающей в Бенгальский залив , недалеко от границ с Бирмой и Индией . В прошлом естественная гавань Читтагонга служила воротами во всю Бенгалию . Его посещали многие путешественники во время своих путешествий, такие как Суан-Цанг , Абу Абдаллах ибн Батут или Ченг Че<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref> . [2] [3] [4] В 16 и 17 веках порт контролировался португальцами под названием Порто-Гранде-де-Бенгала . <ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref> Во времена британского правления в 19 веке сегодняшний порт развивался в связи со строительством железных дорог. Во время Второй мировой войны город был важной базой для союзников .во время борьбы с японцами в Бирме. После раздела Британской Индии в 1947 году город стал частью Пакистана , или его части Восточного Пакистана. Во время войны за независимость Бангладеш в 1971 году в городе была провозглашена независимость Бангладеш. Порт Читтагонга является важной частью экономики Бангладеш, поскольку через него проходит более 90% внешней торговли Бангладеш . В городе расположено множество коммерческих компаний и промышленных предприятий, также в городе есть собственная фондовая биржа и университет. '''Chittagong''' ([[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/> {{lang-ctg|চিটাং}}; {{lang-bn|চিটাগং}}), [[List of renamed places in Bangladesh|officially]] '''Chattogram'''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), is the [[List of cities in Bangladesh|second-largest city]] in [[Bangladesh]] after [[Dhaka]]. It is the administrative seat of the eponymous [[Chittagong Division|division]] and [[Chittagong District|district]]. It hosts the busiest [[seaport]] on the [[Bay of Bengal]].<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> The city is located on the banks of the [[Karnaphuli River]] between the [[Chittagong Hill Tracts]] and the Bay of Bengal. The Greater Chittagong Area had a population of more than 5.2 million in 2022.<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref> In 2020, the city area had a population of more than 3.9 million.<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref> One of the world's oldest ports with a functional [[natural harbor]] for centuries,<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref> Chittagong appeared on ancient [[ancient Greece|Greek]] and [[ancient Rome|Roman]] maps, including on [[Ptolemy's world map]]. It was located on the southern branch of the [[Silk Road]]. In the 9th century, merchants from the [[Abbasid Caliphate]] established a trading post in Chittagong.<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref> The port fell to the Muslim conquest of Bengal during the 14th century. It was the site of a [[Mint (facility)|royal mint]] under the [[Delhi Sultanate]], [[Bengal Sultanate]] and [[Mughal Empire]].<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref> Between the 15th and 17th centuries, Chittagong was also a center of administrative, literary, commercial and maritime activities in [[Arakan]], a narrow strip of land along the eastern coast of the Bay of Bengal which was under strong Bengali influence for 350 years. During the 16th century, the port became a [[Portuguese settlement in Chittagong|Portuguese trading post]] and [[João de Barros]] described it as "the most famous and wealthy city of the Kingdom of Bengal".<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> The Mughal Empire expelled the Portuguese and Arakanese in 1666. The [[Nawab of Bengal]] ceded Chittagong to the [[British East India Company]] in 1760. The [[Port of Chittagong]] was re-organized in 1887 and its busiest shipping links were with [[British Burma]]. In 1928, Chittagong was declared a "Major Port" of [[British India]]. During [[World War II]], Chittagong was a base for [[Allies of World War II|Allied Forces]] engaged in the [[Burma Campaign]]. The port city began to expand and industrialize during the 1940s, particularly after the [[Partition of British India]]. The city was the historic terminus of the [[Assam Bengal Railway]] and [[Pakistan Eastern Railway]]. During the [[Bangladesh Liberation War]] in 1971, Chittagong was the site of the [[Bangladeshi declaration of independence]]. The port city has benefited from the growth of [[heavy industry]], logistics and manufacturing in Bangladesh. Trade unionism was strong during the 1990s. Chittagong accounts for 12% of Bangladesh's GDP, including 40% of industrial output, 80% of [[international trade]] and 50% of [[tax]] revenue. The port city is home to many of the oldest and largest companies in the country. The Port of Chittagong is one of the busiest ports in [[South Asia]]. The [[BNS Issa Khan|largest base]] of the [[Bangladesh Navy]] is located in Chittagong, along with an air base of the [[Bangladesh Air Force]], garrisons of the [[Bangladesh Army]] and the main base of the [[Bangladesh Coast Guard]]. The eastern zone of the [[Bangladesh Railway]] is based in Chittagong. The [[Chittagong Stock Exchange]] is one of the twin stock markets of Bangladesh with over 700 listed companies. The [[Chittagong Tea Auction]] is a [[Commodities exchange|commodity exchange]] dealing with [[Tea production in Bangladesh|Bangladeshi tea]]. The [[Chittagong Export Processing Zone|CEPZ]] and [[Karnaphuli Export Processing Zone|KEPZ]] are key industrial zones with foreign direct investments. The city is served by [[Shah Amanat International Airport]] for domestic and external flights. Chittagong has a high degree of religious and ethnic diversity among Bangladeshi cities, despite having a great [[Bengali Muslim]] majority. Minorities include [[Bengali Hindus]], [[Bengali Christians]], [[Bengali Buddhists]], [[Chakma people|Chakmas]], [[Marma people|Marmas]], [[Tripuri people|Tripuris]], [[Garo people|Garos]] and others. ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... om8g1ckhcr2mn03qgr002iq3mbv9yx7 8496158 8495893 2022-08-27T08:33:08Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>{{Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon }}</ref>), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, Բենգալյան ծովածոցի ափին, Բիրմայի և Հնդկաստանի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն նավահանգիստը: В прошлом естественная гавань Читтагонга служила воротами во всю Бенгалию . Его посещали многие путешественники во время своих путешествий, такие как Суан-Цанг , Абу Абдаллах ибн Батут или Ченг Че<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref> . [2] [3] [4] В 16 и 17 веках порт контролировался португальцами под названием Порто-Гранде-де-Бенгала . <ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref> Во времена британского правления в 19 веке сегодняшний порт развивался в связи со строительством железных дорог. Во время Второй мировой войны город был важной базой для союзников .во время борьбы с японцами в Бирме. После раздела Британской Индии в 1947 году город стал частью Пакистана , или его части Восточного Пакистана. Во время войны за независимость Бангладеш в 1971 году в городе была провозглашена независимость Бангладеш. Порт Читтагонга является важной частью экономики Бангладеш, поскольку через него проходит более 90% внешней торговли Бангладеш . В городе расположено множество коммерческих компаний и промышленных предприятий, также в городе есть собственная фондовая биржа и университет. '''Chittagong''' ([[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/> {{lang-ctg|চিটাং}}; {{lang-bn|চিটাগং}}), [[List of renamed places in Bangladesh|officially]] '''Chattogram'''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), is the [[List of cities in Bangladesh|second-largest city]] in [[Bangladesh]] after [[Dhaka]]. It is the administrative seat of the eponymous [[Chittagong Division|division]] and [[Chittagong District|district]]. It hosts the busiest [[seaport]] on the [[Bay of Bengal]].<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> The city is located on the banks of the [[Karnaphuli River]] between the [[Chittagong Hill Tracts]] and the Bay of Bengal. The Greater Chittagong Area had a population of more than 5.2 million in 2022.<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref> In 2020, the city area had a population of more than 3.9 million.<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref> One of the world's oldest ports with a functional [[natural harbor]] for centuries,<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref> Chittagong appeared on ancient [[ancient Greece|Greek]] and [[ancient Rome|Roman]] maps, including on [[Ptolemy's world map]]. It was located on the southern branch of the [[Silk Road]]. In the 9th century, merchants from the [[Abbasid Caliphate]] established a trading post in Chittagong.<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref> The port fell to the Muslim conquest of Bengal during the 14th century. It was the site of a [[Mint (facility)|royal mint]] under the [[Delhi Sultanate]], [[Bengal Sultanate]] and [[Mughal Empire]].<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref> Between the 15th and 17th centuries, Chittagong was also a center of administrative, literary, commercial and maritime activities in [[Arakan]], a narrow strip of land along the eastern coast of the Bay of Bengal which was under strong Bengali influence for 350 years. During the 16th century, the port became a [[Portuguese settlement in Chittagong|Portuguese trading post]] and [[João de Barros]] described it as "the most famous and wealthy city of the Kingdom of Bengal".<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> The Mughal Empire expelled the Portuguese and Arakanese in 1666. The [[Nawab of Bengal]] ceded Chittagong to the [[British East India Company]] in 1760. The [[Port of Chittagong]] was re-organized in 1887 and its busiest shipping links were with [[British Burma]]. In 1928, Chittagong was declared a "Major Port" of [[British India]]. During [[World War II]], Chittagong was a base for [[Allies of World War II|Allied Forces]] engaged in the [[Burma Campaign]]. The port city began to expand and industrialize during the 1940s, particularly after the [[Partition of British India]]. The city was the historic terminus of the [[Assam Bengal Railway]] and [[Pakistan Eastern Railway]]. During the [[Bangladesh Liberation War]] in 1971, Chittagong was the site of the [[Bangladeshi declaration of independence]]. The port city has benefited from the growth of [[heavy industry]], logistics and manufacturing in Bangladesh. Trade unionism was strong during the 1990s. Chittagong accounts for 12% of Bangladesh's GDP, including 40% of industrial output, 80% of [[international trade]] and 50% of [[tax]] revenue. The port city is home to many of the oldest and largest companies in the country. The Port of Chittagong is one of the busiest ports in [[South Asia]]. The [[BNS Issa Khan|largest base]] of the [[Bangladesh Navy]] is located in Chittagong, along with an air base of the [[Bangladesh Air Force]], garrisons of the [[Bangladesh Army]] and the main base of the [[Bangladesh Coast Guard]]. The eastern zone of the [[Bangladesh Railway]] is based in Chittagong. The [[Chittagong Stock Exchange]] is one of the twin stock markets of Bangladesh with over 700 listed companies. The [[Chittagong Tea Auction]] is a [[Commodities exchange|commodity exchange]] dealing with [[Tea production in Bangladesh|Bangladeshi tea]]. The [[Chittagong Export Processing Zone|CEPZ]] and [[Karnaphuli Export Processing Zone|KEPZ]] are key industrial zones with foreign direct investments. The city is served by [[Shah Amanat International Airport]] for domestic and external flights. Chittagong has a high degree of religious and ethnic diversity among Bangladeshi cities, despite having a great [[Bengali Muslim]] majority. Minorities include [[Bengali Hindus]], [[Bengali Christians]], [[Bengali Buddhists]], [[Chakma people|Chakmas]], [[Marma people|Marmas]], [[Tripuri people|Tripuris]], [[Garo people|Garos]] and others. ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... e6l95dctumbuuoajmysopa3ibvwfte7 8496189 8496158 2022-08-27T09:02:08Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/> {{lang-ctg|চিটাং}}; {{lang-bn|চিটাগং}}), պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: В прошлом естественная гавань Читтагонга служила воротами во всю Бенгалию . Его посещали многие путешественники во время своих путешествий, такие как Суан-Цанг , Абу Абдаллах ибн Батут или Ченг Че<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref> . [2] [3] [4] В 16 и 17 веках порт контролировался португальцами под названием Порто-Гранде-де-Бенгала . <ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref> Во времена британского правления в 19 веке сегодняшний порт развивался в связи со строительством железных дорог. Во время Второй мировой войны город был важной базой для союзников .во время борьбы с японцами в Бирме. После раздела Британской Индии в 1947 году город стал частью Пакистана , или его части Восточного Пакистана. Во время войны за независимость Бангладеш в 1971 году в городе была провозглашена независимость Бангладеш. Порт Читтагонга является важной частью экономики Бангладеш, поскольку через него проходит более 90% внешней торговли Бангладеш . В городе расположено множество коммерческих компаний и промышленных предприятий, также в городе есть собственная фондовая биржа и университет. The Greater Chittagong Area had a population of more than 5.2 million in 2022.<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref> In 2020, the city area had a population of more than 3.9 million.<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref> Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները, և [[João de Barros]] described it as "the most famous and wealthy city of the Kingdom of Bengal".<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> The Mughal Empire expelled the Portuguese and Arakanese in 1666. The [[Nawab of Bengal]] ceded Chittagong to the [[British East India Company]] in 1760. The [[Port of Chittagong]] was re-organized in 1887 and its busiest shipping links were with [[British Burma]]. In 1928, Chittagong was declared a "Major Port" of [[British India]]. During [[World War II]], Chittagong was a base for [[Allies of World War II|Allied Forces]] engaged in the [[Burma Campaign]]. The port city began to expand and industrialize during the 1940s, particularly after the [[Partition of British India]]. The city was the historic terminus of the [[Assam Bengal Railway]] and [[Pakistan Eastern Railway]]. During the [[Bangladesh Liberation War]] in 1971, Chittagong was the site of the [[Bangladeshi declaration of independence]]. The port city has benefited from the growth of [[heavy industry]], logistics and manufacturing in Bangladesh. Trade unionism was strong during the 1990s. Chittagong accounts for 12% of Bangladesh's GDP, including 40% of industrial output, 80% of [[international trade]] and 50% of [[tax]] revenue. The port city is home to many of the oldest and largest companies in the country. The Port of Chittagong is one of the busiest ports in [[South Asia]]. The [[BNS Issa Khan|largest base]] of the [[Bangladesh Navy]] is located in Chittagong, along with an air base of the [[Bangladesh Air Force]], garrisons of the [[Bangladesh Army]] and the main base of the [[Bangladesh Coast Guard]]. The eastern zone of the [[Bangladesh Railway]] is based in Chittagong. The [[Chittagong Stock Exchange]] is one of the twin stock markets of Bangladesh with over 700 listed companies. The [[Chittagong Tea Auction]] is a [[Commodities exchange|commodity exchange]] dealing with [[Tea production in Bangladesh|Bangladeshi tea]]. The [[Chittagong Export Processing Zone|CEPZ]] and [[Karnaphuli Export Processing Zone|KEPZ]] are key industrial zones with foreign direct investments. The city is served by [[Shah Amanat International Airport]] for domestic and external flights. Chittagong has a high degree of religious and ethnic diversity among Bangladeshi cities, despite having a great [[Bengali Muslim]] majority. Minorities include [[Bengali Hindus]], [[Bengali Christians]], [[Bengali Buddhists]], [[Chakma people|Chakmas]], [[Marma people|Marmas]], [[Tripuri people|Tripuris]], [[Garo people|Garos]] and others. ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 02tjx8zt9qe6x388agrwu4jyhvxotam 8496209 8496189 2022-08-27T09:49:30Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/> {{lang-ctg|চিটাং}}; {{lang-bn|চিটাগং}}), պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref> In 2020, the city area had a population of more than 3.9 million.<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... p3i8v4osxvnir1f2qwxpbiqbe1t7uaj 8496210 8496209 2022-08-27T09:52:46Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, {{lang-bn|চিটাগং}}), պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարիառաջ բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... tmlz0rk9z0ap52k1b4eorqtb8r2t9g0 8496213 8496210 2022-08-27T09:53:44Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարիառաջ բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Chittagong Court Building, an example of [[Indo-Saracenic architecture]] in Chittagong File:Battali Railway Station (03).jpg|The Indo-Saracenic old terminal of [[Chittagong Railway Station]] File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Commonwealth War Cemetery, Chittagong]] File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Forestry Institute, Chittagong University File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|An abandoned [[zamindar]] house File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Masjid Siraj-ud-Daulah, a mosque named after the last Nawab of Bengal File:House of Satya Saha 8.jpg|An abandoned mansion File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|An [[art deco]] building in Agrabad File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Apartment buildings in the affluent Khulshi area </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 8y96xz1eldq6i4j6unzye5fswwjiw9t 8496221 8496213 2022-08-27T10:05:24Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված տուն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված կառույց File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... gs0vfz7qp3xm5okdxu80pzurbfawlul 8496225 8496221 2022-08-27T10:06:48Z Slava Sahakyan70 65321 /* Քույր քաղաքներ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված տուն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված կառույց File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 18thwoxmo94ks17epuiv971mswooxrd 8496226 8496225 2022-08-27T10:07:23Z Slava Sahakyan70 65321 /* Պատկերասրահ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված կառույց File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված կառույց File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 3lva2ksnv0x1pmidzqpuvyfys7w66rw 8496227 8496226 2022-08-27T10:08:16Z Slava Sahakyan70 65321 /* Պատկերասրահ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Architecture of Chittagong" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... 9pkdt251wkneml2nosags8nziukazfy 8496229 8496227 2022-08-27T10:09:03Z Slava Sahakyan70 65321 /* Պատկերասրահ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... av6qy77r1y9q3lxecv5qq3go48b71ca 8496231 8496229 2022-08-27T10:10:58Z Slava Sahakyan70 65321 /* Ծանոթագրություններ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} {{wikivoyage|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Official Web Portal of Chittagong] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... t0tls3sxtt9jbnf5rk2oir3cf4w4mfi 8496232 8496231 2022-08-27T10:11:28Z Slava Sahakyan70 65321 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref> ({{lang-bn|চট্টগ্রাম}} ), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս 9-րդ դարում Աբբասյան խալիֆայության վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է Դելիի, ապա՝ Բենգալիայի սուլթանության, այնուհետև՝ Մոգոլների կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: 16-րդ դարում այն նվաճել են պորտուգալացիները<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ նավաբը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: 1928 թվականին այն հռչակվել է Բրիտանական Հնդկաստանի ամենամեծ նավահանգիստ: 1947 թվականին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է Պակիստանի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: 1971 թվականին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը:Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Climate=== Under the [[Köppen climate classification]], Chittagong has a [[tropical monsoon climate]] (Am).<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref> Chittagong is vulnerable to [[North Indian Ocean tropical cyclone]]s. The deadliest tropical cyclone to strike Chittagong was the [[1991 Bangladesh cyclone]], which killed 138,000 people and left as many as 10&nbsp;million homeless.<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref> {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Official Web Portal of Chittagong] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... cmwtuzp5s9wtuna2vnxrywcsteb7xjo 8496248 8496232 2022-08-27T11:02:23Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki [http://hy.wikiscan.org/?menu=userstats&usort=total&bot=0&detail=1 Մասնակիցների վիճակագրություն] https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Start https://am.wikimedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4/%D4%B1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80/15.07.2019 https://am.wikimedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80,_%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D6%84_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%AF/%D4%B3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%AC%D6%80%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A5%D6%80 https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B2_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80?fbclid=IwAR1Ku0Ioo2gxY2ohxtP-RaT1dKtuO684fyq5EcwKBgnqczxPYkFYdvqfTpQ * [[:Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Տեղեկաքարտեր]] https://wikimediafoundation.org/news/2020/05/22/wikimedia-foundation-board-announces-community-culture-statement/?fbclid=IwAR0IurVZY8ItASi4sa69vQ0q9v7rjmMvz9i6aC-lc7-vWhxXmG9kAcw6lQg [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias] {{Ներկա պահին}} https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:WikiProject_AfroCine/Months_of_African_Cinema = Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=37414 |активні=26208 |показник активності=70,0% |рік старий=1999 |показник активності старий=64,5% |працювало=22684 |працювало чол=11570 |працювало жін=11114 |безробітні=3524 |безробітні чол=1803 |безробітні жін=1721 |неактивні=11206 |учні=5354 |пенсіонери=2490 |інші неактивні=3362 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 25208 оподаткованих домогосподарств, у яких проживали 54725,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:17891}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі&nbsp;— по 0,5 ОС, діти до 14 років&nbsp;— по 0,3 ОС.</ref> 2010 թվականին քաղաքի աշխատունակ (15-ից մինչև 64 տարեկան) 1669 բնակիչներից տնտեսական ակտիվություն են դրսևորել 1312-ը, 357—ը եղել են ոչ ակտիվ (ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 78,6 %, իսկ 1999 թվականին եղել է 75,1 %): 1312 աշխատունակ ակտիվ բնակչներից աշխատել են 1230-ը (647 տղամարդ և 583 կին), 82-ը գրանցված են եղել որպես գործազուրկ (42 տղամարդ և 40 կին): 357 աշխատունակ, բայց ոչ ակտիվ բնակիչներից 127-ը եղել են աշակերտ կամ ուսանող, 152—ը՝ թոշակառու, 78-ը չեն աշխատել այլ պատճառներով[14][15]: 542 աշխատունակ (15-64 տարեկան) բնակիչ, որոնցից ակտիվ էին 436-ը, իսկ ոչ ակտիվները` 106։ Ակտիվության ցուցանիշը կազմում է 80,4 %։ 436 աշխատունակ մարդկանցից աշխատել է 398 անձ (221 տղամարդ և 177 կին)։ Գործազուրկ են եղել 38 անձ (16 տղամարդ և 22 կին)։ 106 անաշխատունակներից 36-ը եղել են աշակերտներ կամ ուսանողներ, 39-ը` թոշակառուներ, իսկ 31-ը չեն աշխատել տարբեր պատճառներով[16]։ 2011 թվականին համայնքում հաշվվել է հարկման ենթակա 1222 տնային տնտեսություն՝ 2673 բնակչով: Ընդ որում՝ յուրաքանչյուր հարկատուի միջին եկամուտը կազմել է 21.096 եվրո '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} {{Բնակավայր}} '''Ֆելգեյրաշ''' ([[պորտուգալերեն]]՝ '''Felgueiras'''. {{IPA-pt|fɛlˈɡɐjɾɐʃ|-|Pt-pt Felgueiras FF.ogg}}), քաղաք և համայնք [[Պորտուգալիա]]յում՝ [[Պորտու]]ի շրջանում։ Զբաղեցնում է 115.74&nbsp;կմ² տարածք<ref name=dgt>{{Cite web |url=http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |title=Áreas das freguesias, concelhos, distritos e país |access-date=5 November 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181105172426/http://www.dgterritorio.pt/cartografia_e_geodesia/cartografia/carta_administrativa_oficial_de_portugal_caop_/caop__download_/carta_administrativa_oficial_de_portugal___versao_2017__em_vigor_/ |archive-date=5 November 2018 |url-status=dead }}</ref>։ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 58.065<ref name=ine>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Instituto Nacional de Estatística]</ref>: Վարչականորեն բաժանված է 20 շրջանների (''freguesia'')<ref>{{cite web|title=Law nr. 11-A/2013, pages 552 48-49|url=http://dre.pt/pdf1sdip/2013/01/01901/0000200147.pdf |access-date=22 July 2014|author=Diário da República|author-link=Diário da República|language=pt|format=pdf}}</ref>: == Awards and honors == [[File:Astronaut Virgil I. Grissom MSFC-8772558.jpg|thumb|right|upright|Grissom in his Mercury spacesuit]] {| style="margin:1em auto; text-align:center;" | colspan="3"|[[File:USAF Master Astronaut badge.jpg|200px]] |- |colspan=3|{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=Distinguished Flying Cross ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=1|type=oak|ribbon=Air Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=oak|ribbon=Army Good Conduct Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|width=103}} |- |{{Ribbon devices|number=1|type=award-star|ribbon=NasaDisRib.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=USA - NASA Excep Rib.png|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=American Campaign Medal ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=0|type=service-star|ribbon=World War II Victory Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=1|type=service-star|ribbon=National Defense Service Medal ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=2|type=service-star|ribbon=Korean Service Medal - Ribbon.svg|width=103}} |- |{{ribbon devices|number=3|type=award-oak|ribbon=Air Force Longevity Service ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=United Nations Service Medal Korea ribbon.svg|width=103}} |{{ribbon devices|number=0|type=award-star|ribbon=Republic of Korea War Service Medal ribbon.svg|width=103}} |} {| class="wikitable" style="margin:1em auto; text-align:center;" |- | colspan="3"|[[Astronaut Badge#U.S. Air Force astronauts|Air Force Command Pilot Astronaut Wings]]<ref name="jscbio" /> |- | colspan="3"|[[Distinguished Flying Cross (United States)|Distinguished Flying Cross]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[Air Medal]] with [[Oak leaf cluster|cluster]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Good Conduct Medal (United States)|Army Good Conduct Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Congressional Space Medal of Honor]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[NASA Distinguished Service Medal]]<ref name="nasabio" /> with one star |[[NASA Exceptional Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[American Campaign Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |-align=center |[[World War II Victory Medal (United States)|World War II Victory Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[National Defense Service Medal]]<br />with one star{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean Service Medal]]<br />with two stars{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |- |[[Air Force Longevity Service Award]]<br />with three bronze oak leaves |[[United Nations Korea Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |[[Korean War Service Medal]]{{sfn|Burgess|2014|p=264}} |} * [[John J. Montgomery Award]]<ref>{{cite book|title=Astronautical and Aeronautical Events of 1963: Report of the National Aeronautics and Space Administration to the Committee on Science and Astronautics|year=1963|publisher=U.S. House of Representatives, 89th Congress|location=Washington, D.C.|url=https://history.nasa.gov/AAchronologies/1963.pdf}}</ref>{{rp|465}} To celebrate his spaceflight in 1961, Grissom was made honorary Mayor of [[Newport News, Virginia]], and a new library was dubbed the Virgil I. Grissom Library in the Denbigh section of Newport News, Virginia.<ref name=newnews>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881594/daily_press/|title=Astronaut Grissom is Honorary Mayor, Library Gets Name|newspaper=Daily Press|location=Newport News, Virginia|date=July 25, 1961|page=3|via=Newspapers.com|last=Greiff|first=John B.}}</ref> The airport in Bedford, Indiana, where Grissom flew as a teenager was renamed Virgil I. Grissom Municipal Airport in 1965. A three-ton piece of limestone, inscribed with his name, was unveiled at the airport. His fellow astronauts ribbed him about the name, saying that airports were normally named for dead aviators. Grissom replied, "But this time they've named one for a live one."<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28881853/the_indianapolis_star/|title=Bedford Airpor Named in Honor of Grissom|last=Snapp|first=Raymond|newspaper=The Indianapolis Star|location=Indianapolis, Indiana|date=November 20, 1965|page=1|via=Newspapers.com}}</ref> Virgil Grissom Elementary School in Old Bridge, New Jersey, was named for Grissom the year before his death.<ref>{{cite web|work=Old Bridge Township Public Schools|url=http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20010603233303/http://www.oldbridgeschools.org/grissom/ |url-status=dead |archive-date=June 3, 2001|title=Welcome to Virgil Grissom Elementary School|access-date=January 23, 2008}}</ref> His death forced the cancellation of a student project to design a flag to represent Grissom and their school, which would have flown on the mission.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/28953803/the_central_new_jersey_home_news/|title=Madison Schools: Living Memorials|newspaper=The Central New Jersey Home News|location=New Brunswick, New Jersey|date=January 28, 1967|page=1|last=Heffernan|first=William|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was awarded the [[NASA Distinguished Service Medal]] for his Mercury flight and was awarded it a second time for his role in Gemini 3.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/31059610/the_palm_beach_post/|title=Medal Winners|newspaper=The Palm Beach Post|location=Palm Beach, Florida|page=72|date=August 25, 1966|via=Newspapers.com}}</ref> The Apollo 1 crew was awarded the medal posthumously in a 1969 presentation of the [[Presidential Medal of Freedom]] to the Apollo 11 crew.<ref>{{cite news |url=https://www.newspapers.com/clip/27531557/the_honolulu_advertiser/ |title=Astronauts Awed by the Acclaim |newspaper=The Honolulu Advertiser |location=Honolulu, Hawaii |page=1 |date=August 14, 1969 |last1=Smith |first1=Merriman |agency=UPI |via=Newspapers.com}}</ref> Grissom's family received the [[Congressional Space Medal of Honor]] in 1978 from President Carter (White's and Chaffee's families received it in 1997).<ref>{{cite web|url=http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|title=Congressional Space Medal of Honor|publisher=C-SPAN|date=December 17, 1997|access-date=June 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20121016195856/http://www.c-spanvideo.org/program/SpaceMed|archive-date=October 16, 2012|url-status=live}}</ref> Grissom was granted an honorary doctorate from [[Florida Institute of Technology]] in 1962, the first-ever awarded by the university.<ref name="ftech">{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/27580117/florida_today/|title=1st Astronaut Doctorate Given Locally|last=Salamon|first=Milt|date=January 30, 1997|newspaper=Florida Today|location=Cocoa, Florida|page=26|via=Newspapers.com}}</ref> Grissom was inducted into the [[New Mexico Museum of Space History|International Space Hall of Fame]] in 1981,<ref>{{cite web|url=http://www.nmspacemuseum.org/halloffame/detail.php?id=54|title=Second American to travel in space; first person to enter space twice|publisher=New Mexico Museum of Space History|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/29986892/albuquerque_journal/|title=Hall to Induct Seven Space Pioneers|newspaper=Albuquerque Journal|location=Albuquerque, New Mexico|date=September 27, 1981|page=53|last1=Harbert|first1=Nancy|via=Newspapers.com}}</ref> and the [[National Aviation Hall of Fame]] in 1987.<ref>{{cite web|url=http://www.nationalaviation.org/enshrinees/|title=National Aviation Hall of fame: Our Enshrinees|publisher=[[National Aviation Hall of Fame]]|access-date=February 10, 2011}}</ref> Grissom was posthumously inducted into the [[United States Astronaut Hall of Fame|U.S. Astronaut Hall of Fame]] in 1990.<ref>{{cite web|url=http://astronautscholarship.org/Astronauts/virgil-i-gus-grissom/|title=Virgil I. (Gus) Grissom|publisher=Astronaut Scholarship Foundation|access-date=January 27, 2019}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222502/victoria_advocate/|title=Mercury Astronauts Dedicate Hall of Fame at Florida Site|newspaper=Victoria Advocate|location=Victoria, Texas|date=May 12, 1990|page=38|via=Newspapers.com|agency=Associated Press}}</ref> Betty donated his Congressional Space Medal of Honor to the accompanying museum.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/33222839/the_cincinnati_enquirer/|title=Astronaut Hall of Fame is Blast from the Past|newspaper=The Cincinnati Enquirer|date=June 10, 1990|page=66|last1=Clarke|first1=Jay|via=Newspapers.com|agency=Knight News Service}}</ref> Grissom posthumously received AIAA's [[Haley Astronautics Award]] for 1968.<ref>{{cite news|url=https://www.newspapers.com/clip/43359351/the_bedford_dailytimes_mail/|title=Grissom Named for Posthumous Award|newspaper=The Bedford Daily-Times Mail|location=Bedford, Indiana|date=March 23, 1968|agency=Associated Press|page=2|via=Newspapers.com}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Richard Gere}} * {{IMDb name|152}} * {{iobdb|Richard|Gere}} * [http://web.archive.org/web/19991009190431/http://www.tibet.ca/wtnarchive/1998/5/23_4.html Defended India's nuclear tests] * [http://gerefoundation.org/ The Gere Foundation] * [[The Druk White Lotus School]] ([http://dwls.org/ external link]) of which Gere is an Honorary Patron. * [http://www.shambhalasun.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1882&Itemid=0 Shambhala Sun Interview] '''Vitus Jonassen Bering''' (1681 - 1741),<ref name=MFAD>{{cite web |url=http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering/ |title=Vitus Bering |publisher=Ministry of Foreign Affairs of Denmark |access-date=15 December 2015 |archive-date=18 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180918195458/http://denmark.dk/en/meet-the-danes/great-danes/scientists/vitus-bering |url-status=dead }}</ref> also called '''Ivan Ivanovich Bering''' ([[Russia|Russian]] name)<ref name=Lauridsen77>Peter Lauridsen, ''Vitus Bering: The Discoverer of Bering Strait'' (Freeport, NY: Books for Libraries Press, 1969), p. 77</ref> was a [[Danish people|Danish]] [[Sailor|seafarer]] and [[explorer]]. He went into the service of the Russian [[navy]] in 1704. He was [[Officer|commissioned]] a [[Lieutenant|second lieutenant]]. During the [[Great Northern War]] he distinguished himself and was [[Promotion|promoted]] to the [[rank]] of [[commander]].<ref name=Lauridsen77/> == First Kamchatka expedition == In 1639 a group of Russian ''[[promyshlenniki]]'' ([[hunter]]-[[trade]]rs) sailed from Russia into the [[Pacific ocean]], They were the first [[Europe|European]]s to sailed between [[Asia]] and [[North America]].<ref name=2Speake897>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Vol 2 (New York; London: Fitzroy-Dearborn Publishers, 2003), p. 897</ref> [[Peter the great]], [[Czar]] of Russia, wanted to send an [[expedition]] to confirm the information. In 1724 he sent the first Kamchatka expedition (1725-30) led by Bering. One of their tasks was to see if [[Siberia]] was connected to North America. They sailed first to the [[Kamchatka Peninsula]] where a ship was built for the exploration. In 1728 Bering sailed [[north]] far enough to discover that Siberia and North America ([[Alaska]]) were not connected.<ref name=MFAD/> == Second Kamchatka expedition == The Second Kamchatka Expedition (1733-43) was a very large [[scientific]] expedition. It was also led by Bering. The scientific expedition sent out smaller explorations to chart the coasts of Siberia, the Pacific, and several [[research]] expeditions.<ref name=MFAD/> Ships were sent to [[Japan]] and [[United States|America]] to promote Russian interests. Bering reached Alaska in 1741. On the return journey they had to stop at [[Bering Island]]. While there nearly half the [[crew]], including Bering, died. In 1991, Danish [[archaeologists]] found his [[grave]]. == References == {{reflist}} {{commons}} '''Fátima''' ({{IPA-pt|ˈfatimɐ|-|Br-Fatima.ogg}}) is a [[city]] in the [[concelho|municipality]] of [[Ourém]], in the [[Centro Region, Portugal|Central Region]] and [[Médio Tejo]] intermunicipal community of [[Portugal]], with 71.29&nbsp;km<sup>2</sup> of area and 11,788 inhabitants (2011). Its population density is 162.7 inhabitants/km<sup>2</sup>.<ref name=ine>[https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/ City Hall of Fátima], Census 2011 (INE) results according to the 2013 administrative division of Portugal</ref> The homonymous [[Freguesia|civil parish]] encompasses several villages and localities of which the city of Fátima, with a population of 7,756 residents, is the largest. The civil parish has been permanently associated with the [[Marian apparition]]s that were purportedly witnessed by three local shepherd children at the [[Cova da Iria]] in 1917. The [[Catholic Church]] later recognized these events as "worthy of belief". A small chapel was built at the site of the apparition, now known as [[Our Lady of Fátima]], beginning in 1918, and a statue of her installed. The chapel and statue have since been enclosed within the [[Sanctuary of Fátima|Sanctuary of Our Lady of Fátima]], a shrine complex containing two [[minor basilica]]s. Associated facilities for pilgrims, including a hotel and medical centre, have also been built over the decades within and around the Sanctuary. The city has become an important international destination for [[religious tourism|religious tourists]], receiving between 6 and 8&nbsp;million [[Christian pilgrimage|pilgrims]] yearly.<ref>[https://www.dn.pt/sociedade/interior/religiao-movimenta-330-milhoes-de-turistas-por-ano-e-seis-milhoes-vao-a-fatima-5677138.html "Religion moves 330 million tourists a year and six million go to Fátima"], Diário de Notícias, 19 February 2017.</ref><ref>[https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/fatima-espera-receber-8-milhoes-de-visitantes-em-2017 "Fátima expects to receive 8 million visitors in 2017"], in Sapo20, 15 December 2016.</ref> == Ժողովրդագրություն == {| {{prettytable1|center}} ! colspan="15" | População da freguesia de Fátima<ref>Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes</ref> |- | align="center" | '''1864''' | align="center" | '''1878''' | align="center" | '''1890''' | align="center" | '''1900''' | align="center" | '''1911''' | align="center" | '''1920''' | align="center" | '''1930''' | align="center" | '''1940''' | align="center" | '''1950''' | align="center" | '''1960''' | align="center" | '''1970''' | align="center" | '''1981''' | align="center" | '''1991''' | align="center" | '''2001''' | align="center" | '''2011''' |- | align="center" | 1 601 | align="center" | 1 615 | align="center" | 1 760 | align="center" | 2 044 | align="center" | 2 371 | align="center" | 2 536 | align="center" | 2 949 | align="center" | 3 890 | align="center" | 4 719 | align="center" | 5 852 | align="center" | 5 898 | align="center" | 7 169 | align="center" | 7 213 | align="center" | 10 302 | align="center" | 11 596 |} ==Քույր քաղաքներ== {{div col|colwidth=30em}} * {{flagicon|POL}} [[Częstochowa]] in Poland<ref name="EuropePrize">{{cite web |url=http://www.czestochowa.um.gov.pl/europeprize/altotting.htm |title=Association of Towns awarded The Europe Prize|publisher=czestochowa.um.gov.pl |access-date=10 October 2009 }}</ref> * {{flagicon|ITA}} [[Loreto (AN)|Loreto]] in Italy<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|AUT}} [[Droß]] in Austria * {{flagicon|GER}} [[Altötting]] in Germany<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|FRA}} [[Lourdes]] in France<ref name=EuropePrize/> * {{flagicon|TUR}} [[Selçuk]] in Turkey<ref name=EuropePrize/> {{div col end}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons category|Fátima}} {{wikivoyage|Fátima}} * {{Official website|https://www.freguesiadefatima.pt/en/sobre-fatima/|City Hall of Fátima}} – Official website * [https://www.fatima.pt/en/pages/online-transmissions Sanctuary of Fátima] – Online transmissions * [http://www.peregrinosdefatima.pt/en/ Pilgrims of Fátima] – Official website * [https://www.piercedhearts.org/hearts_jesus_mary/apparitions/fatima/MemoriasI_en.pdf "''Fatima in Sister Lucia's own words''"] – Free online version of the memoir book written by Sister Lucia, O.C.D. * [https://fatima.org/wp-content/uploads/2017/03/The-True-Story-of-Fatima.pdf "''The True Story of Fatima''"] – Free online version of the book written by Father John de Marchi, I.M.C. * Video documentary: [https://www.youtube.com/watch?v=Tl_Q0SEHj1I Portugal in 150 seconds: Fátima] {{Արտաքին հղումներ}} Como atriz, estrelou onze filmes, entre eles "[[The Country Girl|Amar é sofrer]]", pelo qual ganhou o [[Oscar de Melhor Atriz]] e o [[Golden Globe Award de melhor atriz em filme dramático|Globo de Ouro de melhor atriz em filme dramático]].<ref name=Awards>ttp://www.nndb.com/people/770/000025695/|autor= |obra= |título=Grace Kelly|publicado=NNDB|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> No total, a atriz recebeu dez nomeações aos principais prêmios da [[indústria cinematográfica]] mundial, tais como o BAFTA e o Globo de Ouro, das quais venceu seis vezes.<ref name=Awards2>http://www.imdb.com/name/nm0000038/awards|autor= |obra= |título=Grace Kelly (Awards)|publicado=Internet Movie Database|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Além de atriz e [[Aristocracia|aristocrata]], Grace Kelly também foi uma filantropa dedicada especialmente a pessoas que desejavam seguir a carreira artística.<ref name=Biovinte2565>http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|autor=|obra=|título=Grace Kelly, Princesa de Mônaco|publicado=Portal Terra|data=|acessodata=14 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20130113034214/http://portalalone.terra.com.br/acontece_interna/grace-kelly-princesa-de-monaco-2421|arquivodata=2013-01-13|urlmorta=yes}}</ref> Seus trabalhos humanitários se intensificaram após seu casamento com o príncipe, pois ela ficara impossibilitada de exercer sua profissão de atriz.<ref name=Biography0254>http://www.famous-women-and-beauty.com/grace-kelly-biography.html|autor= |obra= |título= Grace Kelly Biography|publicado=Famous Women|data= |acessodata= 14 de maio de 2012|língua= Inglês}}</ref> Kelly foi madrinha de várias instituições sociais entre elas a ''Association mondiale des amis de l'enfance'', uma organização internacional criada por ela, que tem como objetivo ajudar crianças carentes.<ref name=Biography0254/> Em 2011, foi anunciada a compra dos direitos autorais de ''Grace of Mônaco'' pela produtora [[Stone Angels]] para uma adaptação cinematográfica da obra. O longa, com o mesmo nome do livro, foi dirigido por [[Olivier Dahan]], com produção de Pierre-Ange e roteiro de Asash Amel.<ref>http://veja.abril.com.br/noticia/celebridades/nicole-kidman-posta-foto-como-grace-kelly-no-facebook|autor= |obra= |título=Nicole Kidman posta foto como Grace Kelly no Facebook|publicado=Revista Veja|data=12 de novembro de 2012 |acessodata= 29 de maio de 2012}}</ref><ref>http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|autor=|obra=|título=Grace Kelly nos cinemas|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120529135745/http://siterg.ig.com.br/news/2011/10/27/grace-kelly-nos-cinemas/|arquivodata=2012-05-29|urlmorta=yes}}</ref> O filme, protagonizado pela atriz [[Nicole Kidman]], está centrado na história do período de dezembro de 1961 a novembro de 1962, quando Grace desempenhou papel decisivo em uma negociação política entre o [[Lista de presidentes da França|presidente da França]], o [[Charles de Gaulle]] e seu marido.<ref>http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|autor=|obra=|título=Nicole Kidman: Grace Kelly?|publicado=Site RG|data=|acessodata=29 de maio de 2012|arquivourl=https://web.archive.org/web/20120508005123/http://siterg.ig.com.br/news/2012/04/07/nicole-kidman-grace-kelly/|arquivodata=2012-05-08|urlmorta=yes}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Սերիլյոս''' կամ '''Լոս Սերիլյոս''' ({{lang-es|'''Cerrillos'''}}), ոչ մեծ քաղաք [[Ուրուգվայ]]ի հարավային մասում՝ [[Կանելոնես]] դեպարտամենտում: Վարչական կենտրոնն է նույնանուն համայնքի, որը կազմավորվել է 2010 թվականի մարտի 15-ին<ref>{{cite web |url= http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |title= Ley Nº 18.653 |publisher= República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date= 2010 |accessdate= 25 November 2012 |url-status= dead |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304123111/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=18653 |archivedate= 4 March 2016 }}</ref> և ընդհանուր առմամբ ընդգրկում է հինգ բնակավայր: աղաքն ընկած է ազգային 36-րդ և 46-րդ ավտոմայրուղիների հատման վայրի մերձակայքում, երկրի մայրաքաղաք [[Մոնտեվիդեո]]յի կենտրոնից մոտավորապես 40 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևմուտք, դեպարտամենտի վարչական կենտրոնից՝ Կանելոնես քաղաքից 16 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուտք: == Պատմություն == Բնակավայրը հիմնադրվել է [[1896 թվական]]ի [[օգոստոսի 3]]-ին: [[1907 թվական]]ի [[հուլիսի 5]]-ին ստացել է ''Pueblo''-ի (գյուղի)<ref name=stats/>, [[1958 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 23]]-ին՝ ''Villa''-ի (փոքր քաղաքի)<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |archive-url=https://archive.today/20130421191358/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=12581 |url-status=dead |archive-date=2013-04-21 |title=LEY N° 12.581 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1958 |accessdate=6 September 2012 }}</ref>, [[1971 թվական]]ի [[հուլիսի 20]]-ին էլ՝ ''Ciudad''-ի (city-ի, քաղաքի) կարգավիճակ<ref>{{cite web |url=http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |title=LEY N° 13.990 |publisher=República Oriental del Uruguay, Poder Legislativo |date=1971 |accessdate=6 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304100446/http://www0.parlamento.gub.uy/leyes/AccesoTextoLey.asp?Ley=13990 |archivedate=4 March 2016 }}</ref>: ==Պաշտամունքի վայրեր== * Սբ. Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի (հռոմեադավան կաթոլիկների եկեղեցի է)<ref>[http://www.imcanelones.gub.uy/?q=node/3515 San Miguel Arcángel] {{in lang|es}}</ref>: ==Բնակչություն== [[2011 թվական]]ի [[Մարդահամար|մարդահամա]]րի տվյալներով Սերիլյոսում ապրում էր 2.508 մարդ<ref>{{cite web|url=http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |title=Censos 2011 Cuadros Canelones |date=2012 |publisher=INE |accessdate=25 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121010041513/http://www.ine.gub.uy/censos2011/resultadosfinales/cuadros/NIVEL%20DEPARTAMENTAL/Canelones/P_3_CAN.xls |archivedate=10 October 2012 }}</ref>: 2010 թվականին՝ ընտրությունների նախօրյակին և ընթացքում, ըստ ''Intendencia de Canelones''-ի տվյալների, Սերիլյոս անվանումը կրող ամբողջ համայնքի ընդհանուր բնակչության թվաքանակը եղել է 7.369<ref>{{cite web|url=http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |title=ELECCIONES - Canelones |publisher=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]] |accessdate=2 February 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120312024255/http://www.observa.com.uy/Municipales2010/nota.aspx?id=96430&ex=33&ar=1&fi=39 |archivedate=12 March 2012 }}</ref>: [[File:MunCanCerrillos.svg|thumb|Սերիլյոս համայնքի տեղորոշման քարտեզը]] {| class="wikitable" ! Տարին || Բնակչությունը |- align="right" | 1908 || 5,010 |- align="right" | 1963 || 1,185 |- align="right" | 1975 || 1,601 |- align="right" | 1985 || 1,763 |- align="right" | 1996 || 1,916 |- align="right" | 2004 || 2,080 |- align="right" | 2011 || 2,508 |} '''Աղբյուրը'''՝ ''Instituto Nacional de Estadística de Uruguay''<ref name=stats>{{cite web |url=http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20091113143716/http://www.ine.gub.uy/biblioteca/toponimico/Categorizaci%F3n%20localidades%20urbanas%20orden%20alfab%E9tico.pdf |url-status=dead |archive-date=2009-11-13 |title=Statistics of urban localities (1908–2004) |publisher=INE |date=2012 |format=PDF |accessdate=6 September 2012 |df= }}</ref>: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Cerrillos, Canelones}} * [http://www.loscerrillos.com.uy/ Պաշտոնական կայքէջը] * [https://web.archive.org/web/20121010043739/http://www.ine.gub.uy/mapas/censos2011/para%20colgar%20en%20web/pdf/03_UYCA/Localidades/A2H_03624%20Cerrillos.pdf INE Սերիլոսի հատակագիծը] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա: Ուրուգվայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ուրուգվայի բնակավայրեր]] {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Ջուրջու''' ({{lang-ro|Giurgiu}}; {{lang-bg|Гюргево}}), քաղաք [[Ռումինիա]]յի հարավում: Նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է, ունի մունիցիպի (համեմատաբար մեծ քաղաքի) կարգավիճակ: Ընկած է [[Դանուբ]]ի ձախ ափին՝ բուլղարական [[Ռուսե]] քաղաքի դիմաց: Իր կազմում ունի նաև երեք կղզի, որոնցից ամենաընդարձակի վրա է գտնվում նավահանգիստը՝ Սմարդան: Ջուրջուն երկրի մայրաքաղաք Բուխարեստից գտնվում է մոտավորապես 60 կիլոմետր հեռավորության վրա<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами населених пунктів</ref> և նրա հետ կապված է թե՛ ավտոմայրուղով, թե՛ երկաթուղով, որը շահագործվում է 1869 թվականից ի վեր (Ջուրջուն եղել է Բուխարեստի հետ երկաթգծով կապված առաջին բնակավայրը Ռումինիայում): 1952-1954 թվականներին Դանուբի վրա, Խորհրդային Միության աջակցությամբ, կառուցվել է 2800 մետր երկարությամբ կամուրջ, որով Ջուրջուն կապվել է բուլղարական Ռուսեի հետ: Քաղաքն արտահանում է փայտանյութ, հացահատիկ, աղ, նավթ, ներմուծում է ածուխ, երկաթ, տեքստիլ: == Բնակչություն == {{Historical populations |source = Census data, 1930–1948.<ref>[https://sas.unibuc.ro/storage/downloads/analize-regionale-9/AG48a.RECENSAMANT48.pdf Populatia RPR la 25 ianuarie 1948, p. 14]</ref> |1900 |13977 |1912 |20629 |1930 |31016 |1941 |26551 |1948 |30197 |1956 |32613 |1966 |39199 |1977 |51544 |1992 |74191 |2002 |69587 |2011 |54655 }} [[2002 թվական]]ի [[մարդահամար]]ի տվյալների համաձայն՝ Ջուրջուիի բնակչության թվաքանակը եղել է 69.345<ref>{{cite web|url=http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|title=Structura Etno-demografică a României|language=румунською|accessdate=2011-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080316131131/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=875&judet_id=1357&localitate_id=1358|archivedate=2008-03-16|deadurl=yes}}</ref>: '''Քաղաքի բնակչության ազգային կազմը.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Ազգությունը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիններ | 66241 | 95,5% |- | գնչուներ | 2964 | 4,3% |- | հունգարներ | 40 | 0,1% |- | գերմանացիներ | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքեր | 12 | <&nbsp;0,1% |- | հույներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | իտալացիներ | 7 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսներ | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբեր | 3 | <&nbsp;0,1% |- | բուլղարներ | 3 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | հայեր | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաինացիներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 1 | <&nbsp;0,1% |- | ազգությունը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} '''Մայրենի լեզու են հայտարարել՝''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Լեզուն ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ռումիներենը | 68248 | 98,4% |- | գնչուերենը | 982 | 1,4% |- | հունգարերենը | 31 | <&nbsp;0,1% |- | գերմաներենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | թուրքերենը | 12 | <&nbsp;0,1% |- | իտալերենը | 7 | <&nbsp;0,1% |- | հունարենը | 6 | <&nbsp;0,1% |- | սերբերենը | 3 | <&nbsp;0,1% |- | ռուսերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | թաթարերենը | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ուկրաիներենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | չեխերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | հայերենը | 1 | <&nbsp;0,1% |- | մայրենի լեզուն չնշածներ | 30 | <&nbsp;0,1% |} '''Քաղաքի բնակչության կազմը ըստ դավանանքի.''' {| class="standard" |- ! style = "background-color:#FFBA80" | Դավանանքը ! style = "background-color:#FFBA80" | Անձանց թվաքանակը ! style = "background-color:#FFBA80" | Տոկոսը |- | ուղղափառ | 68100 | 98,2% |- | կաթոլիկներ (հռոմեադավան) | 314 | 0,5% |- | ադվենտիստներ | 287 | 0,4% |- | ֆրատերականներ | 149 | 0,2% |- | հիսունականներ | 95 | 0,1% |- | կաթոլիկներ (հունադավան) | 50 | 0,1% |- | բապտիստներ | 49 | 0,1% |- | բողոքականներ (ռեֆորմատ.) | 34 | <&nbsp;0,1% |- | աթեիստներ | 27 | <&nbsp;0,1% |- | մուսուլմաններ | 25 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ | 22 | <&nbsp;0,1% |- | անկրոն | 19 | <&nbsp;0,1% |- | հնադավաններ | 10 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (պրեսվիտերական եկեղեցու) | 7 | <&nbsp;0,1% |- | լյութերականներ (աուգսբուրգյան դավանանքի) | 6 | <&nbsp;0,1% |- | հրեաներ | 2 | <&nbsp;0,1% |- | ունիտար. | 1 | <&nbsp;0,1% |- | դավանանքը չնշածներ | 31 | <&nbsp;0,1% |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat}} * [http://www.primariagiurgiu.ro/portal/giurgiu/primarie/portal.nsf/AllbyUNID/$First?OpenDocument Официален сайт на Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/wallachiamediaevalis/giurgiu-index.htm Снимки, изгледи и възстановки от средновековната крепост Гюргево] * [http://www.patzinakia.ro/ Уебсайт на Румънската група за алтернативна история] * [http://www.ghidulprimariilor.ro/business.php/PRIMARIA-GIURGIU/61204/ Дані про місто Джурджу на сайті Ghidul Primăriilor] {{Արտաքին հղումներ}} [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի քաղաքներ]] [[:Կատեգորիա:Ռումինիայի բնակավայրեր]] == Պատմություն == The area around Giurgiu was densely populated at the time of the [[Dacians]] (1st century BC) as archeological evidence shows, and [[Burebista]]'s capital was in this area (it is thought to be in [[Mihăilești|Popeşti]] on the [[Argeş River]]). During [[Roman times]] this was the site of [[Theodorapolis]], a city built by the Roman emperor [[Justinian]] (483-565). The city of Giurgiu was probably established in the 14th century as a port on the [[Danube]] by the [[Republic of Genoa|Genoese]] merchant adventurers, who established a bank and traded in silks and velvets. One theory is that they called the city after the patron saint of Genoa, San Giorgio ([[St George]]), however [[Nicolae Iorga]] disputes this theory, arguing that Giurgiu is just an old Romanian form of George.<ref>{{cite book |last=Iorga |first=Nicolae |date=1928 |title=Istoria Românilor prin călători |trans-title=History of Romanians through travellers |url=https://ro.wikisource.org/wiki/Istoria_românilor_prin_călători/Înainte_de_întemeierea_domniilor |language=ro |location=Bucharest |publisher=Casa Școalelor |page=18}}</ref> It was first mentioned in [[Codex Latinus Parisinus]] in 1395, during the reign of [[Mircea I of Wallachia]], and was conquered by the [[Ottoman Empire|Ottomans]] in 1420 as a way to control the Danube traffic. The Ottomans named the city ''Yergöğü'', as if from ''yer'' 'earth' + ''gök'' 'sky,' but the name was probably given because of the similarity between the pronunciations of "(San) Giorgio" and "Yergöğü". As a fortified city, Giurgiu figured often in the wars for the conquest of the lower Danube. It was the site of the October 1595 [[Battle of Giurgiu]], and figured in the struggle of [[Michael the Brave]] (1593–1601) against the Turks and in the later [[Russo-Turkish War (1787-1792)]]. It was burned in 1659. In 1771, the Ottomans built the [[monument istoric|historic]] [[Giurgiu Clocktower]] as a surveillance tower for [[Danube]] traffic. In 1829, its fortifications were finally razed, the only defence left being a castle on the island of Slobozia, connected to the shore by a bridge. In 1952–1954, during the Communist regime, the [[USSR]] helped build the bridge between Giurgiu and [[Rousse|Ruse]], [[Danube Bridge|The Friendship Bridge]], a bridge on the Danube linking Romania and [[Bulgaria]]. . '''Mariam Ndagire''' es una cantante, animadora, actriz, dramaturga, directora y productora de cine ugandesa.<ref name="1R">{{Cita web|url=https://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=7431:moses-serugo-mariam-ndagire-has-more-where-that-came-from|título=Mariam Ndagire has more where that came from|fechaacceso=4 de febrero de 2018|autor=Serugo|nombre=Moses|fecha=28 de febrero de 2010|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref><ref name="2R">{{Cita web|url=https://www.monitor.co.ug/artsculture/Entertainment/-/812796/1033294/-/2a233i/-/index.html%20Mariam%20Ndagire%20to%20release%20new%20movie|título=Mariam Ndagire to release new movie|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Rafsanjan Abbey Tatya|fecha=15 de octubre de 2010|ubicación=Kampla|periódico=[[Daily Monitor]]}}</ref> == Biografía == Ndagire nació en [[Kampala]], capital de Uganda. Asistió a la escuela primaria Buganda Road, antes de transferirse a la secundaria Kampala, donde completó su educación de nivel superior. Después de sus estudios nivel A, asistió al Trinity College Nabbingo, en el [[distrito de Wakiso]], donde se graduó con un diploma de escuela secundaria.<ref name="3R">{{Cita web|url=https://www.musicinafrica.net/directory/mariam-ndagire|título=Mariam Ndagire Biography|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Stanley Gazemba|fecha=14 de agosto de 2014|editorial=Musicinafrica.net|ubicación=Johannesburg}}</ref> Obtuvo un [[Mercadotecnia|diploma superior en marketing]] de la Escuela de Negocios de la Universidad de Makerere en Nakawa y un ''Diploma en Música, Danza y Teatro'' de la [[Universidad Makerere]], la universidad pública más grande y antigua de Uganda.<ref name="3R"/> == Carrera == Ndagire comenzó como [[Actor|actriz de teatro]], a los 15 años. Luego se unió a ''Black Pearls'' de Omugave Ndugwa en 1987, donde protagonizó varias obras de teatro hasta 1993. Mientras estuvo allí, coescribió su primera obra titulada "Engabo Y'addako". Más tarde, junto con Kato Lubwama y Ahraf Simwogerere, formaron su propio grupo ''Diamonds 'Ensemble'' y escribieron varias obras. Creó ''The Next Ugandan Music'', un programa al estilo de ''[[American Idol]]''.<ref name="3R"/><ref name="4R2">{{Cita web|url=https://www.softpower.ug/strange-but-true-mariam-ndagire-narrates-her-accidental-encounter-with-music/|título=Strange But True, Mariam Ndagire Narrates Her Accidental Encounter With Music|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Pat Robert Larubi|fecha=27 de abril de 2018|editorial=SoftPower Uganda|ubicación=Kampala}}</ref> También inició un taller de capacitación para cineastas en el Centro de Artes Escénicas y Cinematográficas Mariam Ndagire MNFPAC. Entre los participantes de los talleres se encuentran Sarah Kisauzi Sentongo, una actriz, y la guionista [[Usama Mukwaya]].<ref name="5R2">{{Cita web|url=http://www.observer.ug/index.php?option=com_content&view=article&id=20030:ndagire-opens-tanuulu|título=Ndagire opens Tanuulu|fechaacceso=4 de febrero de 2019|autor=Abu-Baker Mulumba|fecha=26 de julio de 2012|ubicación=Kampala|periódico=[[The Observer (Uganda)]]}}</ref> ==Film and television== {| class="wikitable" |- ! Year ! Title ! Production role ! Notes |- | 2007 | ''Down This Road I Walk'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2008 | ''Strength of a Stranger'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2009 | ''Hearts in Pieces'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2010 – ongoing | ''[[Tendo Sisters]]'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- | 2011 | ''Where We Belong'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2012 | ''Dear Mum'' | Writer, director, producer, actress ||Feature film |- ||2013 – on going | ''Anything But Love'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2013 | ''Belated Trouble'' | Writer, director, producer, actress | Feature film |- | 2013 | ''You Can't Break My Will'' | Writer, director | Short movie |- | 2015 – on going | ''J-Rose'' | Writer, director, producer | TV series |- | 2016 | ''Vicky's Dilemma'' | Director, producer | Short Movie |- | 2016 | ''Intimate Partner Violence series'' | Director, producer | Short Movie |- | 2017 | ''Nsaali'' | Writer, director, producer | Feature Film |- | 2017 – ongoing | ''BA-AUNT'' | Writer, director, producer, actress | TV series |- |- | 2017 | ''KAALA'' | Producer | Short Movie |- | 2019 - ongoing | ''OUR PERFECT WEDDING UGANDA'' | Director, producer | Wedding Reality TV Show |- |- |} ==Awards and nominations== {| class="wikitable sortable" |- |+ List of awards and nominations ! Year ! Nominated work ! Award ! Category ! Result |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Cinematography | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2013 | ''WHERE WE BELONG'' | Uganda Film Festival Award | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''BA-AUNT'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best TV Drama | {{WON}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Actress "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Indigenous Language Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Sound | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Screenplay "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Director "Mariam Ndagire" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Supporting Actor "Sebugenyi Rogers" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Nalumu Shamsa" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Young Actor "Dinah Akwenyi" | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2017 | ''NSAALI'' | [[Pearl International Film Festival]] | Best Feature Film | {{nom}} |- | style="text-align:center;" |2018 | ''BA-AUNT'' | [[Zanzibar International Film Festival]] | Best TV Drama | {{Nominated}} |} ==Partial discography== *''Mulongo Wange'' (1997) *''Bamugamba'' (1998) *''Onkyaye'' (2000) *''Nkusibiddawo'' (2001) *''Kamuwaane'' (2002) *''Abakazi Twalaba'' (2003) *''Akulimbalimba'' (2004) *''Akalaboko'' (2007)<ref>{{cite web|date=6 February 2007 | url=https://www.youtube.com/watch?v=XWrpdnh5U40 |title=Akalaboko (Your Present)|format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Zacht BGentle | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Maama'' (2007) *''Byonna Twala'' (2009)<ref>{{cite web|date=8 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=LC_Cvhfygqc |title=Byonna Twala (Take Everything) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Paul Bill Migadde | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Majangwa'' (2009)<ref>{{cite web|date=5 October 2009 | url=https://www.youtube.com/watch?v=lxvgbns2FNo |title=Majangwa | format=Music Video |language=Ganda |author=Paul Bill Migadde |via=[[YouTube]] |access-date=4 February 2019}}</ref> *''Oly'omu'' (2012) *''Kiki Onvuma'' (2014)<ref>{{cite web|date=10 March 2014 | url=https://www.youtube.com/watch?v=_e5mHtioRZc | title=Kiki Onvuma (Why Insult Me?) |format=Music Video |language=Ganda |via=[[YouTube]] |author=Mariam Ndagire | access-date=4 February 2019}}</ref> *''Kibun'omu'' (2016) ==References== {{reflist}} == External links == *{{IMDb name|5416522}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Ndagire, Mariam}} == In popular culture == == В популярной культуре == В 1994 году на экраны вышла картина «[[Миссис Паркер и порочный круг]]» режиссёра Алана Рудольфа. Главную роль блестяще исполнила [[Ли, Дженнифер Джейсон|Дженнифер Джейсон Ли]]. Драма о взлёте и падении известной американской писательницы XX века развенчала многочисленные слухи и домыслы, показав истинную историю жизни Дороти Паркер — «женщины, которую отвергли». Parker inspired a number of fictional characters in several plays of her day. These included "Lily Malone" in [[Philip Barry]]'s ''Hotel Universe'' (1932), "Mary Hilliard" (played by [[Ruth Gordon]]) in George Oppenheimer's ''Here Today'' (1932), "Paula Wharton" in Gordon's 1944 play ''[[Over 21 (play)|Over Twenty-one]]'' (directed by [[George S. Kaufman]]), and "Julia Glenn" in the Kaufman-[[Moss Hart]] collaboration ''[[Merrily We Roll Along (play)|Merrily We Roll Along]]'' (1934). Kaufman's representation of her in ''Merrily We Roll Along'' led Parker, once his Round Table compatriot, to despise him.<ref>Meade 241.</ref> She also was portrayed as "Daisy Lester" in [[Charles Brackett]]'s 1934 novel ''Entirely Surrounded''.<ref>Silverstein 10–11.</ref> She is mentioned in the original introductory lyrics in [[Cole Porter]]'s song "[[Just One of Those Things (song)|Just One of Those Things]]" from the 1935 [[Broadway theatre|Broadway]] musical [[Jubilee (musical)|''Jubilee'']], which have been retained in the standard interpretation of the song as part of the [[Great American Songbook]]. Parker is featured as a character in the novel ''The Dorothy Parker Murder Case'' by [[George Baxt]] (1984), in a series of ''Algonquin Round Table Mysteries'' by J.J. Murphy (2011– ), and in Ellen Meister's novel ''Farewell, Dorothy Parker'' (2013).<ref>Meister, Ellen (2013) ''Farewell, Dorothy Parker''. Putnam Adult. {{ISBN|039915907X}}</ref> She is the main character in "Love For Miss Dottie", a short story by Larry N Mayer, which was selected by writer [[Mary Gaitskill]] for the collection ''Best New American Voices 2009'' (Harcourt). She has been portrayed on film and television by [[Dolores Sutton]] in ''F. Scott Fitzgerald in Hollywood'' (1976), [[Rosemary Murphy]] in ''[[Julia (1977 film)|Julia]]'' (1977),<ref>{{cite magazine |url=http://www.playbill.com/article/tony-nominee-and-emmy-winner-rosemary-murphy-dies-at-89-com-324377 |title=Tony Nominee and Emmy Winner Rosemary Murphy Dies at 89 |magazine=Playbill |date=July 9, 2014 |author=Simonson, Robert |authorlink1=Robert Simonson}}</ref> [[Bebe Neuwirth]] in ''[[Dash and Lilly]]'' (1999), and [[Jennifer Jason Leigh]] in ''[[Mrs. Parker and the Vicious Circle]]'' (1994). Neuwirth was nominated for an [[Emmy Award]] for her performance, and Leigh received a number of awards and nominations, including a [[Golden Globe]] nomination. <!-- In the absence of reliable sources that a particular song is in reference to this Dorothy Parker please do not add it. The Prince song is definitely NOT about this Dorothy Parker, as noted on the talk page, and so should not be re-added. --> Television creator [[Amy Sherman-Palladino]] named her production company '[[Dorothy Parker Drank Here Productions]]' in tribute to Parker.<ref name=Crusie2007>{{cite book |editor=Crusie, Jennifer |year=2007 |title=Coffee at Luke's: An Unauthorized Gilmore Girls Gabfest |chapter=Palladino on naming her company |chapter-url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&pg=PA185&lpg=PA185 |page=185 |url=https://books.google.com/books?id=ZWW72Cwfj14C&printsec=frontcover |place=Dallas |publisher=BenBella Books |isbn=1-933771-17-8 |accessdate=August 24, 2012}}</ref> Tucson actress Lesley Abrams wrote and performed the one-woman show ''Dorothy Parker's Last Call'' in 2009 in Tucson, Arizona at the Winding Road Theater Ensemble.<ref>[http://www.tucsonweekly.com/tucson/shaken-not-stirred/Content?oid=1473209 "Shaken Not Stirred"] Retrieved July 12, 2014.</ref> She reprised the role at the Live Theatre Workshop in Tucson in 2014.<ref>[http://tucson.com/entertainment/blogs/caliente-tuned-in/last-call-an-energetic-reflection-of-dorothy-parker-s-life/article_bcad569e-fa8e-11e3-ad5f-0019bb2963f4.html "'Last Call' an energetic reflection of Dorothy Parker's life] Retrieved July 12, 2014.</ref> The play was selected to be part of the Capital Fringe Festival in DC in 2010.<ref>[http://dctheatrescene.com/2010/07/11/dorothy-parkers-last-call "Dorothy Parker's Last Call"] Retrieved July 12, 2014.</ref> In 2018, American drag queen [[Miz Cracker]] played Parker in the celebrity-impersonation game show episode of the [[RuPaul's Drag Race (season 10)|Season 10]] of ''[[Rupaul's Drag Race]]''.<ref>{{cite web |last1=Duarte |first1=Amanda |title=‘RuPaul’s Drag Race’ Season 10, Episode 7: Citizens Divided |url=https://www.nytimes.com/2018/05/03/arts/television/rupauls-drag-race-season-10-episode-7-recap.html |website=The New York Times |accessdate=May 5, 2018}}</ref> In the 2018 film ''[[Can You Ever Forgive Me?]]'' (based on the 2008 memoir of the same name), [[Melissa McCarthy]] plays [[Lee Israel]], an author who for a time forged original letters in Dorothy Parker's name. ==Adaptations== In the 2010s some of her poems from the early 20th century have been set to music by the composer [[Marcus Paus]] as the operatic song cycle ''[[Hate Songs for Mezzo-Soprano and Orchestra]]'' (2014);<ref name="auto1"/><ref name="auto2"/> Paus' ''Hate Songs'' was included on [[Tora Augestad]]'s and the [[Oslo Philharmonic]]'s album ''Portraying Passion: Works by Weill/Paus/Ives'' (2018) with works by Paus, [[Kurt Weill]] and [[Charles Ives]].<ref>{{Cite web|url=http://arkiv.klassekampen.no//article/20181203/PLUSS/181209808|title=Mange ansikter|website=Klassekampen}}</ref> It was described by musicologist [[Ralph P. Locke]] as "one of the most engaging works" in recent years; "the cycle expresses Parker's favorite theme: how awful human beings are, especially the male of the species."<ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date= |title=Die sieben Todsünden and other works |url=https://www.kwf.org/images/newsletter/kwn371p12-18.pdf |journal=Kurt Weill Newsletter |volume=37|issue=1 |pages=18 |doi= |access-date=}}</ref><ref> {{cite journal |last1=Locke |first1=Ralph P. |author-link=Ralph P. Locke |date=2019-12-13|title=Locke's List: Best Opera and Vocal Music of 2019 |url=https://www.classical-scene.com/2019/12/13/lockes-list-2019/ |journal=The Boston Musical Intelligencer |volume=|issue= |pages=|doi= |access-date=}}</ref> In 2014, lyrics taken from her book of poetry ''Not So Deep as a Well'' were, with the authorization of the [[NAACP]],<ref>[http://tunes.mamabirdrecordingco.com/album/not-so-deep-as-a-well "The composer wishes to thank the National Association for the Advancement of Colored People for authorizing the use of Dorothy Parker's works".] Retrieved May 21, 2015.</ref> used by Canadian singer [[Myriam Gendron]] to create a [[Contemporary folk music|folk]] album of the same name.<ref>[http://www.cbc.ca/news/canada/montreal/myriam-gendron-inspired-by-dorothy-parker-poems-1.2964068 "Myriam Gendron inspired by Dorothy Parker poems"] Retrieved May 21, 2015.</ref> Also in 2014, [[Chicago]] [[jazz]] bassist/singer/composer [[Katie Ernst]] issued her album ''Little Words'', consisting of her authorized settings of seven of Parker's poems.<ref>{{cite news |url=https://www.chicagoreader.com/chicago/katie-ernst-jazz-bass-singer-twin-talk/Content?oid=21877053 |newspaper=[[Chicago Reader]] |author=Margasak, Peter |date=April 26, 2016 |title=Jazz bassist and vocalist Katie Ernst rises like the tide |accessdate=September 4, 2017}}</ref><ref> |url=https://katieernst.bandcamp.com/album/little-words |publisher=Ernst, Katie |author=Ernst, Katie |date=2014 |title=Little Words |accessdate=September 4, 2017 }}</ref> ==Education== ===Colleges and universities=== [[File:Ucr-belltower.jpg|thumb|right|The 161-foot, 48-bell, carillon tower at the [[University of California, Riverside]].]] Institutions of higher learning include: * [[California Baptist University]]<ref>{{cite web|url=http://www.calbaptist.edu/about/|title=California Baptist University|work=calbaptist.edu}}</ref> * [[California Southern Law School]]<ref>{{cite web|url=http://www.cslawschool.com/|title=California Southern Law School :: Home|work=cslawschool.com}}</ref> (to close in 2020). * [[La Sierra University]]<ref>{{cite web|url=http://www.lasierra.edu/index.php?id=672|title=About La Sierra University - La Sierra University|author=La Sierra University|date=July 15, 2015|work=lasierra.edu}}</ref> * [[National University (California)|National University]]<ref>{{cite web|url=http://www.nu.edu/|title=National University|work=nu.edu}}</ref> (branch campus in Riverside) * [[Riverside City College]]<ref>{{cite web|url=http://www.rcc.edu/riverside/|title=Riverside City College|work=rcc.edu}}</ref> * [[University of California, Riverside]]<ref>{{cite web|url=http://www.ucr.edu/about/|title=About UCR|work=ucr.edu}}</ref><ref>{{cite news|last=Medina|first=Jennifer|title=California Cuts Threaten the Status of Universities|url=https://www.nytimes.com/2012/06/02/us/california-cuts-threaten-the-status-of-universities.html?pagewanted=all|access-date=November 4, 2014|work=NY Times|date=June 1, 2012|quote=Students at the University of California, Riverside, taking a midterm exam in a psychology class that has an enrollment of 570.}}</ref><ref>{{cite news|title=California Researchers Find New Tool Against the Asian Citrus Psyllid|url=http://entomologytoday.org/2014/10/27/california-researchers-find-new-tool-against-the-asian-citrus-psyllid/|agency=Entomology Today|date=October 27, 2014|quote=Now a research team at the University of California, Riverside has found a new tool that targets the ACP's olfactory system, and they've identified a suite of odorants (odor molecules) that the insect detects. Some of these odorants can modify the behavior of ACP and may lead to the development of tools to tackle its spread.}}</ref> =====Other public secondary schools===== Two notable institutions of learning, for specified student bodies, are also located in Riverside: * [[California School for the Deaf, Riverside]] (CSD-R) for the Deaf and Hard of Hearing from Preschool to 12th grade has been open since 1952.<ref>{{cite web|url=http://csdr-cde.ca.gov/history/|title=California School for the Deaf|author=California School for the Deaf - Riverside|work=ca.gov}}</ref> The CSD-R varsity football team, the Riverside Cubs, had an undefeated season which led to an appearance on a May 2006 segment on [[American Broadcasting Company|ABC]]'s [[20/20 (US television show)|''20/20'']] news series.{{Citation needed|date=February 2007}} * [[Sherman Indian High School]] of the [[Bureau of Indian Education]],<ref>[http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf Department of the Interior, Bureau of Indian Education, National Directory, March 2009, page 25] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131017092932/http://www.bie.edu/idc/groups/xbie/documents/text/idc-008039.pdf |date=October 17, 2013 }}</ref> is for Native American tribal members from 9th to 12th grade; it has been open since 1878. ====Private secondary schools==== * Bethel Christian School<ref>{{cite web|url=http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|title=Bethelchristiancenter.cc|website=www.bethelchristiancenter.cc|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100925064852/http://www.bethelchristiancenter.cc/pages/schools.html|archive-date=September 25, 2010|url-status=dead}}</ref> * Eastside Christian Academy * [[La Sierra Academy]]<ref>{{cite web|url=http://lsak12.com/highschool.htm|title=LSA High School|work=lsak12.com}}</ref> (Seventh-day Adventist) * [[Notre Dame High School (Riverside, California)|Notre Dame High School]]<ref>{{cite web|url=http://www.ndhsriverside.org/#|title=Notre Dame High School|website=Notre Dame High School}}</ref> (Roman Catholic) * [[Riverside Christian High Schoo]]l<ref>{{cite web|url=http://www.rivchristian.org/|title=Riverside Christian Schools|work=rivchristian.org}}</ref> * [[Woodcrest Christian High School]]<ref>{{cite web|url=http://hs.woodcrestchristian.org/|title=Woodcrest Christian High School|publisher=|access-date=October 8, 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100913171920/http://hs.woodcrestchristian.org/|archive-date=September 13, 2010|url-status=dead}}</ref> * Islamic Academy of Riverside<ref>[http://www.pe.com/localnews/riverside/stories/PE_News_Local_D_islamicschool18.24b0070.html Olsen, David, ''The Press-Enterprise'', "Islamic Academy of Riverside holds graduation tonight amid growing enrollment", June 17, 2010]</ref> *Carniege Schools Riverside == Name == The Albanian name for the town is ''Gjakova'', while the Serbian name is ''Đakovica'' with the common ''-ica'' [[diminutive]] placename [[suffix]]. There are several theories on the origin of the village name, such as from the personal name ''[[Jakov]]''; the Serbian word ''[[wikt:đak|đak]]'' (pupil); or from the Albanian word for "blood" (''[[wikt:gjak|gjak]]'').<ref name="Чупић1898">{{cite book|author=Никола Чупић|title=Годишњица Николе Чупића|url=https://books.google.com/books?id=oGc6AQAAIAAJ|year=1898|publisher=Штампа Државне штампарије Краљевине Југославије.|page=151}}</ref> The "Jakov theory" derives its name from ''Jakov'', a little known nobility in the service of lord [[Vuk Branković]] who founded and ruled the town, and whose coins have been found, signed "Jakov".<ref name=Matica>{{cite book|title=Зборник Матице српске за ликовне уметности|url=https://books.google.com/books?id=8PcuAQAAIAAJ|year=1990|publisher=Матица|quote=... господару овог места Јакову, вазалу Вука Бранковића Сачувано је и неколико примерака новца са натписом "Јаков", који је овај властелин ковао. У турском попису из 1485. уписано је ово место као "село Ђаковица" са 67 домова међу којима је и дом "попа сина Вукашина". Хаџи Калфа и Евлија Челебија у XVII веку помињу ово место као "Јаковичсе" са 2000 кућа и 300 дућана ..}}</ref><ref name=Vujinovic>{{cite book|author=Janko Vujinović|title=Kosovo je grdno sudilište|url=https://books.google.com/books?id=DKgMAAAAIAAJ|year=1989|publisher=NIRO "Književne novine"|pages=96–97|quote=Ђаковица је име добила по Јакову, мало познатом феу- далцу, вазалу Вука Бранковића. Јаков је, наиме, оснивач и господар Ђаковице, бар тако, уз име "Иаков", пише на њего- вом новцу [...] Под именом "Јакова", "Јаковичса", "Јаково са околи- ном" и "Ђаковица" помиње се од раног средњег века Звоно, [...] Јак Вул>е, те по имену зем- љовласника место добија име Јаково, Ђаково, и до краја XIX века – Ђаковица Па сад, [...] У тур- ским, веома поузданим пореским тефтерима из 1485. годи- не, место по којем сам корачао у то пролетње поподне упи- сано је као "село Ђаковица" са 67 домаћинстава, од којих су само два домаћинства [...]}}</ref> According to local Albanians, the name was derived from the name ''Jak'' (Jakov), with the village name meaning "Jakov's field".<ref name=Zapisi>{{cite book|title=Zapisi|url=https://books.google.com/books?id=IycWAQAAMAAJ|year=1928|publisher=Cetinjsko istorijsko društvo|quote=Арбанаси мештани пак кажу да је име Ђаковица дошло од имена Јак (Јаков) и ова шт0 значи поље, те би Јакова значило Ја- ковљево поље. У арбанашком језику Ђаковица се и зове Јакова, а •не Ђакова и Ђаковица.}}</ref> According to Vujinović, it was also wrongfully claimed by the Albanians that the name was derived from a Jak Vula, a local landlord who allegedly gave property where the Hadum Mosque was built in the 1590s.<ref name=Vujinovic/> In Albanian, the name was pronounced ''Jakova'', and not ''Đakova'' or ''Đakovica'' (1928).<ref name=Zapisi/> The "pupil theory" has it that the Serbian kings had schools there,<ref name="Чупић1898"/> the word ''đak'' is from earlier ''[[wikt:dijak|d(i)jak]]'';<ref name="amazon.com">{{cite web|url=https://www.amazon.com/Wars-Balkan-Peninsula-Medieval-Origins/dp/0810858460|title=The Wars of the Balkan Peninsula: Their Medieval Origins|first=Alexandru|last=Madgearu|date=13 November 2007|publisher=Scarecrow Press|via=Amazon}}</ref>{{page needed|date=July 2014}}<ref>Mirjana Detelić: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004 {{ISBN|86-7179-039-8}}</ref>{{page needed|date=July 2014}} == History == {{For|Timeline of the History of Kosovo including many places in Prizren |Timeline of Kosovo history}} === Ancient === The [[Ancient Rome|Roman]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia, The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], A Roman town about {{convert|76|km|2|abbr=on|lk=out}} SW of Priština on the Bistrica river. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th century, but was of far greater significance during the mediaeval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century.</ref> town of '''Theranda''' in [[Ptolemy]]'s ''[[Geographia (Ptolemy)|Geography]]'' is mentioned in the 2nd century AD.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0006:id=theranda THERANDA (Prizren) Yugoslavia,The Princeton Encyclopedia of Classical Sites], "A Roman town ca. 76 km SW of Priština on the Bistrica river in the region of Kosovo. It lay on the direct route from Lissos in Macedonia to Naissus in Moesia Superior. The town continued to exist during the 4th to 6th centuries, but was of far greater significance during the medieval period and was even capital of Serbia for a short time during the 14th century."</ref> In the 5th century, it is mentioned as being restored in [[Dardania (Roman province)|Dardania]] with the name of ''Petrizên'' by [[Procopius|Procopius of Caesarea]] in ''[[De aedificiis]]'' (Book IV, Chapter 4).<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Procopius/Buildings/4B*.html|title=LacusCurtius • The Buildings of Procopius — Book&nbsp;4, Part&nbsp;2|website=penelope.uchicago.edu}}</ref> Sometimes it is mentioned even in relation to the ''[[Justiniana Prima]]''.{{Citation needed|date=April 2007}} It is thought that its modern name comes from old [[Serbian language|Serbian]] Призрѣнь (Prizren), from при-зрѣти (pri-zreti), indicating fortress which could be seen from afar<ref>{{ill|Mirjana Detelić|lt=Detelić, Mirjana|sr}}: Градови у хришћанској и муслиманској епици, Belgrade, 2004, {{ISBN|86-7179-039-8}}.</ref> (compare with [[Czech Republic|Czech]] ''[[Brno|Přízřenice]]'' or mount [[Ozren (disambiguation)|Ozren]]), and it may also derive from Petrizen mentioned by Procopius.<ref>Procopius. "Buildings". LacusCurtius. The Buildings, English translation (Dewing, 1935) at LacusCurtius.</ref> === Medieval === [[File:Car Dušan, Manastir Lesnovo, XIV vek, Makedonija.jpg|thumb|140px|left|[[Stefan Dušan]] declared Prizren as the capital of the [[Serbian Empire]].]] [[Konstantin Jireček]] concluded, from the correspondence of bishop [[Demetrios Chomatenos]] of Ohrid (1216–36), that Prizren was the northeasternmost area of Albanian settlement prior to the Slavic expansion.<ref name="Abulafia1999">{{cite book|last=Ducellier|first=Alain|title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c.1198-c.1300|url=https://books.google.com/books?id=bclfdU_2lesC&pg=PA781|accessdate=21 November 2012|date=1999-10-21|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36289-4|page=780|quote=The question of Illyrian continuity was already addressed by Jireček, 1916 p&nbsp;69–70, and in the same collection, p&nbsp;127–8, admitting that the territory occupied by the Albanians extended, prior to Slav expansion, from Scutari to Valona and from Prizren to Ohrid, utilizing in particular the correspondence of Demetrios Chomatenos; Circovic (1988) p347; cf Mirdita (1981)}}</ref> Bulgarian rulers controlled the Prizren area from the 850s, and Slav migrants arriving in the area were subsequently influenced by the Bulgarian-organized Archbishopric of Ohrid (est. 1018). Bulgarian rule was replaced by Byzantine rule in the early eleventh century.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=43–44}}</ref> In 1072, the Bulgarian and Serb nobility of Macedonia [[Uprising of Georgi Voiteh|rose up]] against the Byzantines, and crowned Serbian ruler [[Constantine Bodin]], a descendant of the Serbian [[Vojislavljević dynasty]], as Emperor of Bulgaria in Prizren. The revolt was suppressed by 1073.<ref name=BBF142>Byzantium's Balkan frontier, p. 142; Scylitzes Continuatus: 163</ref> The area was raided by Serbian ruler [[Vukan of Rascia|Vukan]] in the 1090s.{{sfn|Fine|1994|p=226}} [[File:Sabor u Prizrenu pred Kosovsku bitku.jpg|thumb|right|230px|Prizren Assembly before the [[Battle of Kosovo]].]] In 1180 to 1190, the Serbian Grand Prince [[Stefan Nemanja]] conquered the district of Prizren{{sfn|Fine|1994|p=7}} this may refer to the Prizren [[diocese]] rather than the city itself, and he later lost control of these areas.<ref>{{cite journal|last=Novaković|first=R|title=O nekim pitanjima područja današnje Metohije krajem XII i početkom XIII veka|journal=Zbornik Radova Vizantološkog Instituta|year=1966|volume=9|pages=195–215}}</ref> Stefan Nemanja regained control of Prizren some time between 1208 and 1216. In 1220, the Byzantine Greek Orthodox bishop of the city was expelled as the Serbian rulers imposed their own ecclesiastical jurisdiction.<ref name="Fine1994">{{cite book|last=Fine|first=John V. A. (John Van Antwerp)|title=The Late Medieval Balkans: Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA7|accessdate=21 November 2012|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5|page=7}}</ref> [[Stefan Dušan]] used Prizren as capital of [[Serbian Empire]].<ref>{{cite book|last=Sandwith|first=Humphry|title=Notes on the South Slavonic Countries in Austria and Turkey in Europe: Containing Historical and Political Information Added to the Substance of a Paper Read at the Meeting of the British Association at Bath, 1864|url=https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack|year=1865|pages=[https://archive.org/details/notesonsouthslav00mack/page/52 52]}}</ref><ref>{{cite book|last=Vickers|first=Miranda|title=The Albanians: A Modern History|year=1995|pages=97}}</ref> In the next centuries before the Ottoman conquest the city would pass to the [[Mrnjavčević family|Mrnjavčević]] and [[Balšić noble family|Balsić]] families. The Catholic church retained some influence in the area; 14th-century documents refer to a catholic church in Prizren, which was the seat of a bishopric between the 1330s and 1380s. Catholic parishes served [[Republic of Ragusa|Ragusan merchants]] and Saxon miners.<ref>{{cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Bosnia: A Short History|year=1996|isbn=978-0-8147-5561-7|pages=52–53}}</ref> {{Տեղեկաքարտ Գրող}} '''Jan Kasprowicz''' (ur. 12 grudnia 1860 w [[Szymborze|Szymborzu]], zm. 1 sierpnia 1926 w [[Zakopane]]m) – polski [[Poezja|poeta]], [[dramat]]urg, [[krytyka literacka|krytyk literacki]] i tłumacz. [[File:Jan Kasprowicz - portret.jpg|thumb|Portret Jana Kasprowicza, ok 1910 r.]] Przedstawiciel [[Młoda Polska|Młodej Polski]], związany z kilkoma głównymi nurtami ówczesnej liryki, przede wszystkim z [[Naturalizm (literatura)|naturalizmem]], [[symbolizm]]em oraz [[ekspresjonizm (literatura)|ekspresjonizmem]]. Prekursor nowoczesnego [[wiersz wolny|wiersza wolnego]], [[katastrofizm (kultura)|katastrofizmu]] oraz szeregu tendencji [[Prymitywizm (sztuka)|prymitywistycznych]] we współczesnej sztuce. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej, stawianego na równi z [[Adam Mickiewicz|Adamem Mickiewiczem]], czy nawet nobilitowanego do roli [[wieszcz]]a<ref name="lipski 5"> | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=5}}</ref>. A representative of Young Poland, associated with several of the main currents of lyrics at the time, above all naturalism, symbolism and expressionism. The precursor of a modern free poem, catastrophism and a number of primitivistic tendencies in contemporary art. Considered one of the greatest poets in the history of Polish literature, put on an equal footing with Adam Mickiewicz, or even ennobled for the role of a prophet [1]. Kasprowicz's poetry was valued especially for the originality of style and creative independence [2], as a result of painful life experiences related to poverty, loneliness, the breakdown of family ties and attempts to establish a dialogue with God. Hence the gradual transformation of the aesthetic attitudes of this - at first blasphemous, and then desperate - creativity, which was the final stage of the Franciscan apotheosis of closeness with nature, simplicity and serenity in the midst of adversity. Kasprowicz was, according to Adam Ważyk, "the only religious nature among contemporary poets" [3]; he related every existential experience of his turbulent biography to reflection deeply rooted in Scripture and to Christian tradition. Other researchers, in turn, pay attention to the evolution of Kasprowicz's perception of love: from the destructive eros to caritas, which "kisses enemy soil" [4]. An important place in his poetry was occupied by admiration for the nature of his native Kujawy and wandering in the Tatra Mountains in later years. Some of the poems were influenced by the fascination with Far Eastern culture and Greek mythology Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność{{r|lange 99}} poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z [[Bóg|Bogiem]]. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo [[bluźnierstwo|bluźnierczej]], później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była [[Franciszkanizm (ruch religijny)|franciszkańska]] apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności. Kasprowicz był przy tym, zdaniem [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]], „jedyną naturą religijną wśród ówczesnych poetów”<ref name="ważyk 98"> | autor= Adam Ważyk | tytuł= Cudowny kantorek | rozdział=U modernistów | rok=1979 | wydawca=PIW | miejsce=Warszawa | strony=98 | isbn=83-06-00039-0}}</ref>; każde doświadczenie [[Egzystencjalizm|egzystencjalne]] swojej burzliwej biografii odnosił bowiem do refleksji głęboko zakorzenionych w [[Biblia|Piśmie Świętym]] oraz tradycji [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]]. Inni badacze zwracają z kolei uwagę na ewolucję postrzegania [[miłość|miłości]] u Kasprowicza: od niszczycielskiego [[Eros (psychologia)|erosa]] po [[Miłość (chrześcijaństwo)|caritas]], która „pocałunkami darzy wrogą ziemię”<ref name="miłości pełne"> | autor= Jan Kasprowicz | tytuł= Pisma zebrane | rok=1984 | tom=4 | wydawca=Wydawnictwo Literackie | miejsce=Kraków | strony=532 | isbn=83-08-00524-1}}</ref>. Ważne miejsce w jego poezji zajmował zachwyt nad przyrodą rodzinnych [[Kujawy|Kujaw]] oraz odbywane w latach późniejszych wędrówki po [[Tatry|Tatrach]]. Część wierszy powstała pod wpływem fascynacji kulturą [[Daleki Wschód|Dalekiego Wschodu]] oraz [[mitologia grecka|mitologią grecką]]. == Կենսագրություն == Народився в сім'ї бідного неписьменного селянина. Вчився у німецьких гімназіях в Іновроцлаві, Познані, Ополе, Рацибужі. Брав участь у патріотичних клубах самоосвіти. 1884 р. вступив до Ляйпцидзького університету, потім навчався у Вроцлавському університеті. Був учасником польських і німецьких студентських організацій. Двічі його арештовували в 1887 р. за причетність до соціалістичного руху. Наприкінці 1880-х років оселився у Львові. Писав до газети «Kurier Lwowski» статті на літературні й політичні теми. 1904-го в Львівському університеті здобув вчений ступінь доктора наук, захистивши дисертацію про лірику Теофіля Ленартовича. З 1909 року там само завідував кафедрою літературної компаративістики. У третьому шлюбі був одружений на Марії Буніній (1911). Був ректором Львівського університету (1921—1922 роки). З 1924-го постійно проживав на віллі «Гаренда» в Пороніні. He was born into a poor, illiterate peasant family. He studied at German high schools in Inowroclaw, Poznan, Opole, Raciborz. He participated in patriotic clubs of self-education. In 1884 he entered the University of Leipzig, then studied at the University of Wroclaw. He was a participant in Polish and German student organizations. He was arrested twice in 1887 for his involvement in the socialist movement. In the late 1880's he settled in Lviv. He wrote articles on literary and political topics in the Kurier Lwowski newspaper. In 1904 he received his Ph.D. in Lviv University, defending his thesis on the lyrics of Theophilus Lenartovich. From 1909 he headed the Department of Literary Comparative Studies. In the third marriage he was married to Maria Bunini (1911). He was the rector of Lviv University (1921-1922). From 1924 he resided permanently at the villa "Garenda" in Poronin. == Recepcja twórczości == Uważa się, iż spory wpływ na jego − skądinąd intelektualną i dość hermetyczną{{r|lange 6}} − twórczość mieli tacy poeci jak [[Percy Bysshe Shelley]]<ref name="lange 95-96"> książkę | autor= Antoni Lange | tytuł= Pochodnie w mroku | rozdział=Jan Kasprowicz | rok=1924 | wydawca=Bibljoteka domu polskiego | miejsce=Warszawa | strony=95-96}}</ref> czy [[Arthur Rimbaud]]<ref name="kwiatkowska 83"> książkę | autor= Maria Podraza-Kwiatkowska | tytuł= Literatura Młodej Polski | rok=1997 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | strony=83 | isbn=83-01-12278-1}}</ref>. Porównuje się go również do [[Aloysius Bertrand|Aloysiusa Bertranda]]<ref name="lipski 14"> książkę | autor= Jan Kasprowicz ; Jan Józef Lipski | tytuł= Poezje | rozdział=Wstęp | rok=1957 | wydawca=Czytelnik | miejsce=Warszawa | strony=14}}</ref>. It is believed that such poets as Percy Bysshe Shelley [4] and Arthur Rimbaud [5] had a significant impact on his - otherwise intellectual and quite hermetic - work. He is also compared to Aloysius Bertrand == Twórczość == * ''[[Z chałupy]]'' (1887) * ''[[Z więzienia]]'' * ''Poezje'' (1889) * ''[[Chrystus (poemat)|Chrystus]]'' (1890) * ''Z chłopskiego zagonu'' (1891) * ''Świat się kończy'' (1891) * ''[[Anima lachrymans|Anima lachrymans i inne nowe poezje]]'' (1894) * ''Miłość'' (1895) * ''Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Krzak dzikiej róży |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/krzak-dzikiej-rozy,NDk0NDIx/3/#info:metadata}}</ref> (1898) * ''Ginącemu światu'' (1901) * ''Salve Regina''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Salve Regina : poezye, wyd. 1902 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/salve-regina-poezye,MjA4MzA5/4/#info:metadata}}</ref> (1902) * ''Ballada o słoneczniku'' (1908) * ''Chwile'' (1911) * ''[[Księga ubogich]]'' <ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Księga ubogich, wyd. 1916 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/ksiaga-ubogich,MzE1MTE2OQ/10/#info:metadata}}</ref>(1916) * ''Hymny''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny,NDk3OTA2/4/#info:metadata}}</ref> (1921) * ''O bohaterskim koniu i walącym się domu'' (1930) * ''Sita''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Sita : indyjski hymn miłości w 3 odsłonach, wyd. 1930 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/sita-indyjski-hymn-milosci-w-3-odslonach,NzY4MDk3NzM/4/#info:metadata}}</ref> * ''[[Dies irae (hymn Jana Kasprowicza)|Dies irae]]''<ref> |autor = Jan Kasprowicz |tytuł = Hymny, wyd. 1922 |data = |data dostępu = 2018-06-02 |opublikowany = polona.pl |url = https://polona.pl/item/hymny-dies-irae,ODA5OTgzMw/3/#info:metadata}}</ref> * ''Cisza wieczorna'' * ''Przy wigilijnym stole'' === Przekłady === Jako samouk opanował klasyczną [[łacina|łacinę]] i grekę oraz język francuski i angielski. Tłumaczenia literatury: * greckiej ([[Ajschylos]], [[Eurypides]]), * angielskiej ([[William Shakespeare|Szekspir]]<ref>Wszystkie XIX-wieczne edycje przekładów Jana Kasprowicza oraz omówienie jego sylwetki i dorobku przekładowego dostępne są w cyfrowym repozytorium ''[http://polskiszekspir.uw.edu.pl/jan-kasprowicz-tlumacz Polski Szekspir UW]''.</ref>, [[Christopher Marlowe|Marlowe]], [[George Gordon Byron|Byron]] (''[[s:Wędrówki Rycerza-Harolda|Wędrówki Childe Harolda]]'', 1895), [[Percy Bysshe Shelley|Shelley]] (''Epipsychidion'', 1888), [[John Keats|Keats]], [[Rabindranath Tagore|Tagore]], [[Algernon Charles Swinburne|Swinburne]], [[Samuel Coleridge|Coleridge]] (''Pieśń o starym żeglarzu''), [[Oscar Wilde|Wilde]] i in.); antologia ''[[Poeci angielscy (antologia)|Poeci angielscy]]'' (1907); ''Faust'' [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowe’a]], ''Księżniczka Kasia'' [[William Butler Yeats|Williama Butlera Yeatsa]], * niemieckiej ([[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], [[Friedrich Schiller|Schiller]]), * francuskiej ([[Vauvenargues]], [[Aloysius Bertrand|Bertrand]], [[Arthur Rimbaud|Rimbaud]], [[Maurice Maeterlinck|Maeterlinck]]), * włoskiej ([[Gabriele D’Annunzio|D’Annunzio]]), * norweskiej ([[Henrik Ibsen|Ibsen]]), * holenderskiej ([[Herman Heijermans|Heijermans]]). == Działalność polityczna == W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we [[Lwów|Lwowie]] pracował m.in. w redakcjach [[Kurier Lwowski|Kuriera Lwowskiego]] i [[Słowo Polskie (Lwów)|Słowa Polskiego]], związanego z [[Narodowa Demokracja|Narodową Demokracją]]. W 1894 r. został członkiem [[Liga Narodowa|Ligi Narodowej]]. Wspólnie ze [[Stefan Żeromski|Stefanem Żeromskim]] i [[Medard Kozłowski|Medardem Kozłowskim]] stworzył Organizację Narodową<ref>Posłowi i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, t. III, Warszawa 2005, s. 207.</ref>. W 1920 r. był uczestnikiem [[Plebiscyt na Warmii i Mazurach|akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach]]. == Bibliografia == * ''Jan Kasprowicz'' [w:] Antoni Lange, ''Pochodnie w mroku'', Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa 1924. * Artur Hutnikiewicz |rozdział = Jan Kasprowicz |tytuł = Młoda Polska |data = 2004 |isbn = 83-01-13850-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo naukowe PWN |oclc = 69641508 }} == Պատկերասրահ == <gallery> Franz von Stuck 010.jpg| Zalishchyky, Kasprowicz House.jpg| Franz von Stuck - Die Sünde 1893 - Detail.jpg| Malczewski Jan Kasprowicz.jpg| Jan Kasprowicz by Leon Wyczółkowski.jpg| Sarkofagkasprowicza.JPG| PL Ino JanKasprowicz.JPG Willa Harenda 1.jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://lwow.home.pl/naszdziennik/kasprowicz.html Piotr Czartoryski-Sziler – ''Jan Kasprowicz-twórca „Hymnów”''] * [http://literat.ug.edu.pl/autors/kasprow.htm biogram Jana Kasprowicza] * [https://polona.pl/item/10918005/0/ Ojcom na chwałę] w serwisie [https://polona.pl Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona] {{Արտաքին հղումներ}} '''Witold Pilecki''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]]<ref>[http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.22686.1 Witold «Witold» Pilecki h. Leliwa] Wielka Genealogia [[Marek Minakowski|Minakowskiego]] [dostęp z dnia: 2016-04-20]</ref> [[Pseudonim|ps.]] „Witold”, „Druh”; nazwiska konspiracyjne „Roman Jezierski”, „Tomasz Serafiński”, „Leon Bryjak”, „Jan Uznański”, „Witold Smoliński”; kryptonim T-IV<ref name=":0">[http://www.pilecki.ipn.gov.pl ''Rotmistrz Pilecki''], [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]].</ref> (ur. [[13 maja]] [[1901]] w [[Ołoniec|Ołońcu]], zm. [[25 maja]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[rotmistrz]] [[Kawaleria w II Rzeczypospolitej|kawalerii Wojska Polskiego]], współzałożyciel [[Tajna Armia Polska|Tajnej Armii Polskiej]], żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], więzień i organizator [[Ruch oporu w Auschwitz|ruchu oporu w KL Auschwitz]]. Autor raportów o [[Zagłada Żydów|Holocauście]], tzw. [[Raporty Pileckiego|Raportów Pileckiego]]. Oskarżony i skazany przez władze [[Komunizm|komunistyczne]] [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] na [[Kara śmierci|karę śmierci]], stracony w 1948. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990<ref name="unieważnienie">{{cytuj książkę | nazwisko = Cyra | imię = Adam | tytuł = Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz | wydawca = RM | miejsce = Warszawa | data = 2014 | strony = 207 | isbn = 9788377732007}}</ref>. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał [[Order Orła Białego]], a w 2013 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a<ref name="mon">{{Cytuj stronę|url=http://archiwalny.mon.gov.pl/pl/artykul/14683 |tytuł=Pośmiertny awans dla rotmistrza Witolda Pileckiego |opublikowany=wp.mil.pl |data=6 września 2013 |data dostępu=2013-09-06}}</ref> '''Witold Pilecki''' (13 May 1901{{spaced ndash}}25 May 1948; {{IPA-pol|ˈvitɔlt piˈlɛt͡skʲi}}; codenames ''Roman Jezierski, Tomasz Serafiński, Druh, Witold'') was a [[Poles|Polish]] cavalry officer, intelligence agent, and resistance leader. He served as a cavalry officer in the Polish Army in the [[Polish–Soviet War]] and [[World War II]]. Pilecki was also a co-founder of the [[Secret Polish Army]] resistance group and later a member of the [[Home Army]] ({{lang|pl|Armia Krajowa}}). He was the author of [[Witold's Report]], the first comprehensive intelligence report on the atrocities committed at the [[Auschwitz concentration camp]].<ref>[[Marco Patricelli]], Il volontario, Laterza, Roma 2010, {{ISBN|9788842091882}}</ref> Pilecki was a Catholic and a Polish patriot who viewed his struggle as a moral and patriotic duty.<ref>{{Cite web|url=http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/|title=The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told|last=Haven|first=Cynthia|website=The Book Haven|access-date=2020-01-23}}</ref> During World War II, Pilecki volunteered for a Polish resistance operation that involved being imprisoned in the Auschwitz concentration camp in order to gather intelligence.<ref>{{Cite journal|last=Paliwoda|first=D|date=2013|title=Captain Witold Pilecki|url=|journal=Military Review|volume=93|issue=6|pages=88–96|via=ProQuest}}</ref> At Auschwitz he organized a resistance movement within the camp which eventually numbered in the hundreds, and secretly sent messages to the Western Allies detailing Nazi atrocities at the camp.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp.53-180.</ref> He escaped in April 1943 after nearly 2½ years of imprisonment.<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 181-202.</ref> Pilecki later fought in the [[Warsaw Uprising]]<ref>For a detailed history of the Warsaw uprising and the role of Witold Pilecki (known as "Captain Roman"), see Norman Davies, ''Rising '44. "The Battle for Warsaw"'' (London: Pan Books, 2004).</ref> from August to October 1944.<ref name="Were We All People?" /> He remained loyal to the London-based [[Polish government-in-exile]] after the communist takeover of Poland. In 1947 he was arrested by the [[Urząd Bezpieczeństwa|secret police]] on charges of working for "foreign imperialism" (referring to his work for British intelligence).<ref>[[M. Patricelli]], cit., pp. 247-268.</ref><ref name="tch">{{harvnb|Tchorek|2009}}</ref> Pilecki was executed after a [[show trial]] in 1948. Information about his exploits and fate was suppressed by Poland's communist regime until democracy returned to Poland in 1989.<ref name="tch"/><ref name="eh">{{harvnb|Piekarski|1990|p=249}}</ref> Pilecki's story did not become widely known until after the 1990s.<ref>{{Cite book|title=The volunteer : one man, an underground army, and the secret mission to destroy Auschwitz|last=Fairweather, Jack|isbn=978-0-06-256141-1|edition=First|location=New York, NY|oclc=1045214303|date = 25 June 2019}}</ref> Pilecki is now considered "one of the greatest wartime heroes".<ref name="Were We All People?">Snyder, Timothy (22 June 2012) [https://www.nytimes.com/2012/06/24/books/review/the-auschwitz-volunteer-by-witold-pilecki.html?pagewanted=all&_r=0 Were We All People?], ''The New York Times''.</ref><ref>[http://www.thejewishweek.com/blogs/yad/remembering-unsung-heroes-holocaust Remembering Unsung Heroes Of The Holocaust], ''The Jewish Week''. Published on 1 February 2013.</ref><ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'">[http://www.thenews.pl/1/10/Artykul/125466,-Auschwitz-inmate-Pilecki-%E2%80%93-%E2%80%98diamond-among-heroes Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'], Thenews.pl (Polish Radio English Section). Published on 28 January 2013.</ref> Poland's Chief Rabbi [[Michael Schudrich]] writes in ''The Auschwitz Volunteer: Beyond Bravery'':<ref>[http://www.polandww2.com/auschwitz-volunteer/the-auschwitz-volunteer-about-the-book The Auschwitz volunteer: about the book], Los Angeles: Aquila Polonica Publishing, 2019</ref><ref>{{cite book|author=Jack Fairweather|title=The Volunteer:The true Story of the Resistance Hero Who infiltrated Auschwitz|publisher=WH Allen|place=London|date= 2019|isbn= 978-0753545164|author-link=Jack Fairweather (writer)}}</ref> "When God created the human being, God had in mind that we should all be like Captain Witold Pilecki, [[of blessed memory]]."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told">The Book Heaven, [http://bookhaven.stanford.edu/2012/06/the-man-who-volunteered-for-auschwitz-the-greatest-story-never-told/ The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told], Stanford University. Posted 10 June 2012.</ref> British historian [[Norman Davies]] writes: "If there was an Allied hero who deserved to be remembered and celebrated, this was a person with few peers."<ref name="The man who volunteered for Auschwitz: the greatest story never told"/> [[Ryszard Schnepf]], Polish ambassador to the United States, described Pilecki as a "diamond among Poland's heroes" and "the highest example of Polish patriotism" in 2013.<ref name="Auschwitz inmate Pilecki – 'diamond among heroes'"/><ref>[http://www.waszyngton.msz.gov.pl/en/news/captain_witold_pilecki_commemorated_at_the_u_s__holocaust_memorial_museum_in_washington__dc Captain Witold Pilecki commemorated at the U.S. Holocaust Memorial Museum in Washington, DC], Embassy of the Republic of Poland in Washington, DC.</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==History== oor social conditions in Trbovlje led to several strikes by mine workers, and the town became a center of the leftist movement and communist agitation.<ref name="Gorjanc"/> On June 1, 1924 there was a clash between workers and members of the [[Organization of Yugoslav Nationalists]] that resulted in several fatalities on both sides.<ref>{{cite encyclopedia |last=Perovšek |first=Jure |title=Orjuna |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1994 |volume=8 |pages=157-158 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> In 1934, miners staged a [[sitdown strike]] at the mine.<ref name="Gorjanc"/> ===Second World War=== During the Second World War, Trbovlje, along with the rest of [[Styria (Slovenia)|Lower Styria]], was annexed to the [[Third Reich]].<ref>Magocsi, Paul Robert. 1993. ''Historical Atlas of East Central Europe''. Seattle: University of Washington Press, p. 153.</ref> The coal mine and other industries of Trbovlje were especially important to the German authorities, and they initially lowered unemployment in the town and increased wages, increasing satisfaction with the new regime.<ref name="Troha">{{cite encyclopedia |last=Troha |first=Nevenka |title=Trbovlje: Zgodovina |encyclopedia=Enciklopedija Slovenije |year=1999 |volume=13 |pages=318-319 |publisher=Mladinska knjiga |location=Ljubljana}}</ref> However, the arrest and exile of Slovenes in August 1941 created disaffection. This and other repressive measures resulted in an estimated 90% of the population opposing the Germans by the summer of 1944.<ref name="Troha"/> ===Mass grave=== <!-- "Abandoned Cemetery Mass Grave" links here --> The Abandoned Cemetery [[Mass graves in Slovenia|Mass Grave]] ({{lang-sl|Grobišče na opuščenem pokopališču}}) site, associated with World War II, is located in the former cemetery in the northern part of the town, between the fence and Trboveljščica Creek. It is also known as the Town Park Mass Grave ({{lang|sl|Grobišče Mestni park}}), and it contains the remains of about 30 German soldiers.<ref>Ferenc, Mitja, & Ksenija Kovačec-Naglič. 2005. ''Prikrito in očem zakrito: prikrita grobišča 60 let po koncu druge svetovne vojne''. Celje: Muzej novejše zgodovine Celje, p. 124.</ref><ref>{{cite web |last1=Ferenc |first1=Mitja |title=Grobišče na opuščenem pokopališču |url=http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 |website=Geopedia |publisher=Služba za vojna grobišča, Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve |accessdate=April 6, 2020 |location=Ljubljana |language=sl |date=December 2009}}</ref> ==Historia== År 1849 anslöts orten till järnvägsnätet. Orten är även känd för två [[massgrav]]ar från [[andra världskriget]]. Den ena ligger vid den gamla kyrkogården i norra delen av staden och innehåller kvarlevor av tyska soldater.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:397_x504512.711320399_y112771.976868661_s14_b4 Abandoned Cemetery Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Den andra ligger under muren norr om en kyrka i byn Retje och innehåller okända kvarlevor.<ref>[http://www.geopedia.si/?params=T105_L7387_F200#T105_F7387:535_x504523.386068701_y110133.463655668_s14_b4 Retje Mass Grave on Geopedia] {{sl icon}}</ref> Приходская церковь - это католическая церковь, первоначально в романском стиле, но позже построенная в готическом и барочном стиле в 18 и 19 веках. [4] В западной части города находится вторая церковь, которая была построена в 18 веке. [5] ==Kyrkor== Församlingskyrkan är en katolsk kyrka ursprungligen i romansk stil men som senare byggts till i gotisk och barock stil under 1700- och 1800-talen.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3455</ref> I västra delen av staden finns en andra kyrka som uppfördes under 1700-talet.<ref>[http://rkd.situla.org/ Slovenian Ministry of Culture register of national heritage] reference number ešd 3458</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Trbovlje}} * http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trbovlje&oldid=553408930 * [http://www.trbovlje.si/ Kommunens webbplats] {{Արտաքին հղումներ}} Трбовле известен в основном своими богатыми запасами угля. У местной угольной электростанции самая высокая дымовая труба в Европе - 360 м.<ref>{{Citace elektronického periodika |titul=Historie elektrárny |url=http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina |datum přístupu=2011-01-08 |url archivu=https://web.archive.org/web/20100527002002/http://www.tet.si/si/o-podjetju/zgodovina/ |datum archivace=2010-05-27 |nedostupné=ano }}</ref> [1] Есть также цементный завод. На южной окраине города проходит главная железнодорожная линия Е70 Любляна - Добова, которая соединяет Любляну с Загребом или Марибором. Лайбах был основан в городе в 1980 году. '''Трбовлє<ref name="Атлас2005"/><ref name="ДАС2010"/>, Трбовле<ref name="УРЕ"/>''' ({{lang-sl|Trbovlje}})&nbsp;— [[Місто|міське поселення]] в общині [[Трбовлє (община)|Трбовлє]], [[Засавський регіон]], [[Словенія]]. Висота над рівнем моря: 309,7&nbsp;м. == Примітки == {{reflist|refs= <ref name="ДАС2010">Довідковий атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2010.&nbsp;— 328 с. ISBN 978-966-475-507-5</ref> <ref name="Атлас2005">Атлас світу.&nbsp;— {{comment|К.|Київ}} : [[ДНВП «Картографія»]], 2005.&nbsp;— 336 с. ISBN 966-631-546-7</ref> <ref name="УРЕ">[http://leksika.com.ua/18741013/ure/sloveniya Словенія] // {{УРЕ}}</ref> }} == Посилання == * [http://www.stat.si/popis2002/en/rezultati_html/NAS-T-01ENG-129.htm Статистичне бюро Республіки Словенія, населення, 2002] == Historia == Ptuj jest jednym z najstarszych miast Słowenii, jego historia sięga [[Epoka kamienia|epoki kamienia]]. Ptuj is the oldest recorded town in Slovenia. There is evidence that the area was settled in the [[Stone Age]]. In the Late [[Iron Age]] it was settled by [[Celts]].<ref name="tourism">''PtujTourism.si''. "[http://www.ptuj-tourism.si/o_ptuju/zgodovina_ptuj.php?lang=en The History of Ptuj]". Accessed November 8, 2006.</ref> Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi ''Historiae'' [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]] gdzie Ptuj w [[69]] roku miał być miejscem wyboru przez [[legiony rzymskie]] [[Wespazjan]]a na [[cesarze rzymscy|cesarza Rzymu]]. Prawa miejskie otrzymał w 977 roku. Przez większość XV wieku okupowany przez wojska [[Królestwo Węgier|węgierskie]]<ref name="LP">|nazwisko= Fallon|imię= Steve|tytuł=Lonely Planet Slovenia|wydanie= 5|wydawca= Lonely Planet|miejsce= Londyn|rok= 2007|isbn= 978-1741044805|strony= 232}}</ref>. Ptuj is one of the oldest cities in Slovenia, its history dates back to the Stone Age. The first written mention of the city comes from Historia Tacyta where Ptuj in 69 was supposed to be the place of choice by Roman legions of Vespasian as the emperor of Rome. He received city rights in 977. The city had 40,000 inhabitants until it was plundered by the [[Huns]] in 450.<ref name="tourism"/> For most of the 15th century, it was occupied by the Hungarian army [2]. == Zabytki == * [[Zamek Ptuj|zamek]] * kościół świętego Jerzego * klasztor dominikanów * klasztor świętego Piotra i Pawła * wieża miejska * pozostałości rzymskiej Poetovii :* [[pomnik Orfeusza]] :* [[Mitreum|mitrea]] :* rzymskie [[Spolium|spolia]] na wieży miejskiej :* Rimska ulica :* plac Rimska ploščad :* Cankarjeva ulica :* Prešernova ulica * ratusz<ref>{{cytuj stronę|url= https://www.ptuj.info/dozivite-ptuj/kultura-in-dediscina/mestne-znamenitosti/ |tytuł= MESTNE ZNAMENITOSTI |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> == Dzielnice miasta == [[Plik:Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg|160px|thumb|[[Uroboros]] z ptujskiego zamku]] *Center *Breg–Turnišče *Ljudski Vrt *Jezero *Panorama *Rogoznica *Grajena *Spuhlja<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ptuj.si/cetrtne_skupnosti|tytuł= Četrtne skupnosti |opublikowany=|język=sl|data dostępu=2020-03-21}}</ref> Ptuj (German Pettau, Latin Poetovio) is a town and municipality in Slovenia. Ptuj is Slovenia's eighth largest city and also one of the oldest cities in the country, located in Štajerska (Slovenian Styria) near the river Drava. To the east of Ptuj, the picturesque and hilly Slovenian gorice with vineyards rises. The area has been inhabited since the Stone Age. During the Central European Iron Age, the Celts created an urban settlement on the site, the bay fell under Roman control during the first century BC and became part of the province of Pannonia Superior. The Romans built a stone bridge over Drava. The bridge had strategic significance well into the Middle Ages. Year 69 AD Vespasian was elected Roman Emperor by the Doanu legions in Ptuj and in connection with it the town's name Poetovio is mentioned for the first time. In 103, Emperor Trajan gave the city city rights under the name of Colonia Ulpia Traiana Poetovio. Poetovia was the base camp for the legion Legio XIII Gemina. The city had at least 40,000 inhabitants until it was plundered by the Huns in 450. Around 570, the area was occupied by the Slavic ancestors of the Slovenes and in the 800s during the Slavic Principality of Balaton, Ptuj was an important city where the princes Pribina and Kocelj had two new churches built. [2]. The castle stands on a hill above the town, alongside the river Drava. Its oldest preserved parts date from the 9th century, but the core of the castle complex began to be built around 1140 and has since been built in turns over the centuries, mainly during the Renaissance. The castle was strategically important in the defense of Hungarian looting that went from the Hungarian conquest of the Carpathian Basin 895 and the Principality of Balaton 901 to the unification of the first Hungarian Empire 1001. From 1941 to 1944, Ptuj was only inhabited by Germans, according to an agreement between Adolf Hitler and Benito Mussolini. The Slovenian population was deported from Ptuj during the Second World War, but returned at the end of the war. The Carnival in February, with traditional masks, carnival characters and customs dating back to ancient times, is a major attraction. The thermal springs in Ptuj were already used by the Romans for bathing. <gallery> File:Vischer - Topographia Ducatus Stiriae - 297 Pettau - Ptuj.jpg|Kopparstick av Georg Matthaeus Vischer över Ptuj 1681, från Topographia Ducatus Stiriae. File:Ptuj Castle inside.JPG|Innergård på Ptujs slott. File:10 Prešernova ulica (1).JPG|Prešern-gatan i Ptuj. File:10 Prešernova ulica (11).JPG|Hall i ett hus längs Prešern-gatan i Ptuj. File:16_Minoritski_samostan_%282%29.JPG|[[Minorit]]klostret i Ptuj grundades 1239 och har ett medeltida långkor med en barockgavel. File:Basilica of the Virgin Mary Protectress jacketed, Ptujska Gora 4.JPG|På en kulle utanför Ptuj står en vacker gotisk hallkyrka konstruerad av byggmästaren [[Peter Praler]] mot slutet av 1300-talet. Praler byggde även katedralen i [[Prag]]. Ptuj Castle Ouroboros 27102006 01.jpg| Ptuj Slowenien Grad.JPG Ptuj Monastery.JPG| Ptuj.jpg| Kurenti v Ptuju.JPG| Ptuj Town Hall.JPG| Ptuj Tower.JPG| PtujskoJezero1.JPG| Ptuj church.JPG| Ptuj panorama 02.jpg| Ptuj panorama 01.jpg Međimurski fašnjak 2015. - bijeli kurent.jpg </gallery> == Statistiques == === Statistiques en club === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Statistiques individuelles<ref>{{NFT|joueur|45021}}</ref> |+ Performances générales en club |- !rowspan="2"|Club !rowspan="2"|Saison !colspan="3"|Championnat !colspan="2"|Coupe !colspan="2"|Total |- !{{abréviation|Comp.|Compétition}} !Matchs !Buts !Matchs !Buts !Matchs !Buts |- |rowspan="2" |[[MTK Hungária FC|MTK Budapest]]<br /><small>({{HUN (1920-1946)-d}})</small> |1919-1920 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- |1920-1921 ||[[Championnat de Hongrie de football|NB]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total MTK !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="6" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1921-1922 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||11 ||0 ||2 ||1 !13 !!1 |- |1922-1923 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||24 ||1 ||5 ||1 !29 !!2 |- |1923-1924 ||[[Championnat d'Autriche de football|EK]] ||21 ||3 ||1 ||0 !22 !!3 |- |1924-1925 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||16 ||0 ||1 ||0 !17 !!0 |- |1925-1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||22 ||4 ||0 ||0 !22 !!4 |- |1926 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||2 ||0 ||0 ||0 !2 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|Brooklyn Wanderers}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926 ||[[American Soccer League|ASL]] ||? ||? ||? ||? !? !!? |- !colspan=3| Total BK Wanderers !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? !! ? |- |rowspan="3" |{{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}}<br /><small>({{USA}})</small> |1926-1927 ||[[American Soccer League|ASL]] ||35 ||0 ||2 ||0 !37 !!0 |- |1927-1928 ||[[American Soccer League|ASL]] ||43 ||2 ||5 ||0 !48 !!2 |- |1928-1929 ||[[American Soccer League|ASL]] ||5 ||0 ||0 ||0 !5 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Hakoah}}<br /><small>({{USA}})</small> |1929-1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||21 ||0 ||7 ||0 !28 !!0 |- |rowspan="1" |{{lien|New York Giants (football)|texte = New York Soccer Club}}<br /><small>({{USA}})</small> |1930 ||[[American Soccer League|ASL]] ||22 ||0 ||0 ||0 !22 !!0 |- !colspan=3| Total NY Giants/NY SC<ref>Les {{lien|New York Giants (football)|texte=New York Giants}} et les {{lien|Hakoah All-Stars}} sont un seul et même club.</ref> !! 133 !! 2 !! 11 !! 0 !! 144 !! 2 |- |rowspan="3" |{{lien|Hakoah All-Stars}}<br /><small>({{USA}})</small> |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||14 ||0 ||1 ||0 !15 !!0 |- |1931 ||[[American Soccer League|ASL]] ||19 ||0 ||0 ||0 !19 !!0 |- |1932 ||[[American Soccer League|ASL]] ||17 ||0 ||3 ||0 !20 !!0 |- !colspan=3| Total NY Hakoah/Hakoah A-S<ref>Le {{lien|New York Hakoah}} et le {{lien|New York Hakoah}} sont un seul et même club.</ref> !! 71 !! 0 !! 11 !! 0 !! 82 !! 0 |- |rowspan="1" |[[SC Hakoah Vienne|Hakoah Vienne]]<br /><small>({{AUT}})</small> |1932-1933 ||[[Championnat d'Autriche de football|1.K]] ||4 ||0 ||0 ||0 !4 !!0 |- |- !colspan=3| Total Hakoah Vienne !! 100 !! 8 !! 9 !! 2 !! 109 !! 10 |- !colspan=3| Total carrière !! 276 !! 10 !! 27 !! 2 !! 303 !! 12 |} === Matchs internationaux === {| class="wikitable alternance" |+Matchs internationaux de Béla Guttmann {{HUN (1920-1946)-d}} |- ! !! Date !! Lieu !! Adversaire !! Résultats !! Buts !! Compétitions |- | 1 || {{date|5|6|1921|en football}} || [[Budapest]] || {{GER football (1919-1933)}} ||{{vert|3-0}} || 1 ({{29e}}) || [[Match amical]] |- | 2 || {{date|18|5|1924|en football}} || [[Zurich]] || {{SUI football}} || {{rouge|3-0}} || 0 || [[Match amical]] |- | 3 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{POL football}} || {{vert|5-0}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- | 4 || {{date|26|5|1924|en football}} || [[Paris]] || {{EGY football (1922-1952)}} || {{rouge|0-3}} || 0 || [[Football aux Jeux olympiques d'été de 1924|JO 1924]] |- |} == Статистика виступів == === Статистика клубних виступів === {| class="wikitable" style="font-size:90%;width:66%;text-align:center;" |- !rowspan="2"|Сезон !rowspan="2"|Команда !colspan="3"|Чемпіонат !colspan="3"|Національний кубок !colspan="3"|Континентальні кубки !colspan="3"|Інші змагання !colspan="2"|Усього |- !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ліга !Ігор !Голів !Ігор !Голів |- | 1920–21 ||rowspan=2| {{прапорець|HUN|1920}} [[МТК (Будапешт)]] || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1920—1921|Л1]] || 12 || 1 || - || - || - || – || – || – || – || – || – || 12 || 1 |- | 1921–22 || [[Чемпіонат Угорщини з футболу 1921—1922|Л1]] || 4 || 0 || [[Кубок Угорщини з футболу 1921—1922|КУ]] || - || - || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього МТК Будапешт|| 16 || 1 || || - || - || || – || – || || – || – || 16 || 1 |- | 1921–22 ||rowspan=6| {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ЕК || 11 || 0 || КА || 2 || 1 || – || – || – || – || – || – || 13 || 1 |- | 1922–23 || ЕК || 24 || 1 || КА || 5 || 1 || – || – || – || – || – || – || 29 || 2 |- | 1923–24 || ЕК || 21 || 3 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 22 || 3 |- | 1924–25 || ІЛ || 16 || 0 || КА || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 17 || 0 |- | 1925–26 || ІЛ || 22 || 4 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 4 |- | 1926 || ІЛ || 2 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 2 || 0 |- | 1926–27 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Джантс || АСЛ || 35 || 0 || НЧК+КЛ || 1+1 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 37 || 0 |- || 1927–28 || АСЛ || 43 || 2 || НЧК+КЛ || 2+3 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 48 || 2 |- || 1928–29 || АСЛ || 5 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 5 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Нью-Йорк Джантс || 83 || 2 || || 3+4 || 0+0 || || – || – || || – || – || 90 || 2 |- || 1929–30 || {{прапорець|USA}} Нью-Йорк Хакоах/Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 21 || 0 || НЧК+КЛ || 2+5 || 0+0 || – || – || – || – || – || – || 28 || 0 |- || 1930 || {{прапорець|USA}} СК «Нью-Йорк» || АСЛ || 22 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 22 || 0 |- | 1931 ||rowspan=3| {{прапорець|USA}} Хакоах Олл-Старз || АСЛ || 14 || 0 || НЧК || 1 || 0 || – || – || – || – || – || – || 15 || 0 |- || 1931 || АСЛ || 19 || 0 || – || – || – || – || – || – || – || – || – || 19 || 0 |- || 1932 || АСЛ || 17 || 0 || НЧК || 3 || 0 || – || – || – || – || – || – || 20 || 0 |- !colspan="3"|Усього за Хакоах Ол Старз|| 50 || 0 || || 4+0 || 0+0 || || – || – || || – || – || 54 || 0 |- | 1932–33 || {{прапорець|AUT}} [[Хакоах (Відень)|«Хакоах» (Відень)]] || ІЛ || 4 || 0 || КА || – || – || – || – || – || – || – || – || 4 || 0 |- !colspan="3"|Усього Хакоах Відень|| 100 || 8 || || 9 || 2 || || – || – || || – || – || 109 || 10 |- !colspan="3"|Усього за кар'єру|| 292 || 11 || || 27 || 2 || || – || – || || – || – || 303 || 12 |} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} Nanterre is a municipality in the department of Hauts-de-Seine in the Île-de-France region of northern France. The municipality is the chief lieu of 3 cantons belonging to the district of Nanterre. Year Կաղապար: State / France / Municipalities / Population had Nanterre Կաղապար: State / France / Municipalities / Population inhabitants Կաղապար: State / France / Municipalities / Population Nanterre is known as the birthplace of Genoveva of Paris, the patron saint of Paris. The city was formerly known for its chemical industry, [1] and still has significant food and electronics industries as well as mechanical workshops. In Nanterre there is also a university and the Paris Opera dance school. [2] In Nanterre, parts of the La Défense office district are located and the municipality is a suburb of Paris '''Nanterre''' är en [[Frankrikes kommuner|kommun]] i [[Frankrikes departement|departementet]] [[Hauts-de-Seine]] i regionen [[Île-de-France]] i norra [[Frankrike]]. Kommunen är [[chef-lieu]] över 3 kantoner som tillhör [[arrondissement]]et Nanterre. År {{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|år}} hade Nanterre {{formatnum:{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|92050}}}} invånare.{{Stat/Frankrike/Kommuner/Befolkning|ref}} Nanterre är känd som födelseplats för [[Genoveva av Paris]], Paris skyddshelgon. Staden var tidigare känd för sin kemiska industri,<ref>{{bokref |redaktör=[[Gunnar Carlquist|Carlquist, Gunnar]] |år=1937 |titel=Svensk uppslagsbok. Bd 18 |utgivningsort=Malmö |utgivare=Svensk Uppslagsbok AB |sid=683}}</ref> och har fortfarande betydande livsmedels- och elektronikindustri samt mekaniska verkstäder. I Nanterre finns även ett universitet och Parisoperans dansskola.<ref>''Nationalencyklopedin'' multimedia plus, 2000 (uppslagsord Nanterre)</ref> I Nanterre ligger delar av kontorsstadsdelen [[La Défense]] och kommunen är en närförort till [[Paris]]. == Poloha == Obec má rozlohu {{km2|12.19}}. Najvyšší bod je položený {{mnm|127}} a najnižší bod {{mnm|22 }}<ref name=ign>{{Citácia elektronického dokumentu | vydavateľ = Institut national de l'information géographique et forestière (IGN) | titul = Répertoire Géographique des Communes | url = http://professionnels.ign.fr/ficheProduitCMS.do?idDoc=5323862 | jazyk = po francúzsky }}</ref> Od [[Point zéro|centra]] Paríža je vzdialené 11,1 km. Počet obyvateľov obce je {{OBP|FR|92050}} ({{OBD|FR|92050}})<ref>Populations légales 2009 [online] Institut national de la statistique et des études économiques (Insee). [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=92050 Dostupné online.] (po francúzsky)</ref>. == Befolkningsutveckling == '''''Antalet invånare i kommunen Nanterre''''' {{Befolkningsutveckling i Frankrikes kommuner|92050}} '''Nanterre''' – miasto i gmina we [[Francja|Francji]], w regionie [[Île-de-France]], w departamencie [[Hauts-de-Seine]], w zespole miejskim [[Paryż]]a, nad [[Sekwana|Sekwaną]]<ref name=sandre>{{cytuj stronę | url = http://services.sandre.eaufrance.fr/Courdo/Fiche/client/fiche_courdo.php?CdSandre=----0010 | tytuł = Fiche cours d'eau / La Seine (----0010) | data = | autor = | praca = | opublikowany = SANDRE | język = fr | data dostępu = 25 kwietnia 2016}}</ref>. Według danych na rok 2012 gminę zamieszkiwało 90&nbsp;722 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 7&nbsp;442&nbsp;osób/km². Wśród 1287 gmin regionu [[Île-de-France]] Nanterre plasuje się na 272. miejscu pod względem powierzchni. W mieście znajduje się stacja kolejowa [[Gare de Nanterre-Ville]]. city and commune in France, in the region of Île-de-France, in the department of Hauts-de-Seine, in the urban complex of Paris, on the Seine [1]. According to data for 2012, the commune was inhabited by 90,722 people, and the population density was 7 442 people / km². Among 1287 municipalities of the region of Île-de-France, Nanterre ranks 272 in terms of area. The city has a Gare de Nanterre-Ville train station. [[Plik:Nanterre map.svg|thumb|left|250px|Położenie Nanterre w ramach aglomeracji paryskiej]] Нанте́р (фр. Nanterre [nɑ̃.ˈt̪ɛʁ ]) — город во Франции, административный центр департамента О-де-Сен, один из крупнейших пригородов Парижа, находящийся в 11 километрах от центра французской столицы. Население города — около 90 тыс. жителей. На его территории расположены учреждения и организации регионального, столичного, общегосударственного и международного значения: префектура департамента Верхняя Сена, Торгово-промышленная Палата Парижа, Танцевальная школа Парижской Оперы, Университет Париж X - Нантер (33 000 студентов), Архитектурная школа, консульства иностранных государств (Марокко, Тунис, Алжир), штаб-квартиры ряда крупных компаний и фирм. Промышленность представлена такими отраслями как электроника, электротехника, металлургия, автоматика. В мае 1968 года в Нантере прошли студенческие волнения, которые привели ко всеобщей забастовке, ставшей самой крупной забастовкой в истории рабочих движений Франции, а также к кризису общества и, как выразился в то время де Голль, к «кризису цивилизации». == Współpraca == * {{Flaga|ROU}} [[Krajowa]], [[Rumunia]] * {{Flaga|ITA}} [[Pesaro]], [[Włochy]] * {{Flaga|DZA}} [[Tilimsan]], [[Algieria]] * {{Flaga|RUS}} [[Nowogród Wielki]], [[Rosja]] * {{Flaga|GBR}} [[Watford]], [[Wielka Brytania]] * {{Flaga|SVK}} [[Żylina]], [[Słowacja]] '''Нанте́р''' ({{lang-fr|Nanterre}})&nbsp;— місто та [[Комуна (Франція)|муніципалітет]] у [[Франція|Франції]], у регіоні [[Іль-де-Франс]], адміністративний центр департаменту [[О-де-Сен]]. Населення&nbsp;— {{formatnum:89476}} осіб (2011)<ref name="dem1">{{cite web |url=http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/departement.asp?dep=92&annee=2013#dep_N |title = Кількість населення у 2011 році |publisher=[[INSEE]] |accessdate=28 вересня 2014}}{{ref-fr}}</ref>. Муніципалітет розміщений на відстані<ref>Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів</ref> близько 13 км на північний захід від [[Париж|Парижа]]. [[Файл:Sunset on Nanterre, France 02.jpg|thumb|300px|none|<!--Coucher de soleil sur Nanterre-->]] == Демографія == {{Демографія/FRA/Nanterre}} Розподіл населення за віком та статтю (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=pop-sexe-age-quinquennal|title=Population selon le sexe et l'âge...2006|language=фр.|trans_title=Населення за статтю та віком...2006|publisher=[[INSEE]]|accessdate=2011-06-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6AQXA0POL|archivedate=2012-09-04}}</ref>: {{СВ-Таблиця-Піраміда | макс=3979 | всього=88316 | ч0=3682 | ж0=3311 | ч5=3278 | ж5=3007 | ч10=2757 | ж10=2893 | ч15=2883 | ж15=3003 | ч20=3680 | ж20=3737 | ч25=3760 | ж25=3979 | ч30=3753 | ж30=3574 | ч35=3534 | ж35=3212 | ч40=3098 | ж40=3221 | ч45=3046 | ж45=3079 | ч50=2544 | ж50=2946 | ч55=3078 | ж55=2360 | ч60=1550 | ж60=1427 | ч65=1159 | ж65=1089 | ч70=833 | ж70=1109 | ч75=758 | ж75=998 | ч80=416 | ж80=738 | ч85=212 | ж85=612 }} == Економіка == {{Економічна зайнятість у Франції |рік= 2010 |працездатні=61411 |активні=44323 |показник активності=72,2% |рік старий=1999 |показник активності старий=71,7% |працювало=38138 |працювало чол=19465 |працювало жін=18673 |безробітні=6185 |безробітні чол=3294 |безробітні жін=2891 |неактивні=17088 |учні=7194 |пенсіонери=3539 |інші неактивні=6355 |примітка=<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-emploi-pop-active-2010| title=Base chiffres clés : emploi - population active 2010| language=фр.| trans_title = Базисні показники: зайнятість та активність населення в 2010 році| publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]]| accessdate=15 листопада 2013}} (наближені дані, в 1999 році тимчасова зайнятість врахована частково)</ref> }} У 2010 році в муніципалітеті числилось 34028 оподаткованих домогосподарств у яких проживали 88467,0 особи, медіана доходів виносила {{formatnum:16940}} євро на одного особоспоживача<ref>{{cite web| url=http://www.insee.fr/fr/themes/detail.asp?reg_id=99&ref_id=base-cc-rev-fisc-loc-menage | title=Revenus fiscaux des ménages en 2010| language=фр. | trans_title = Оподатковані доходи домогосподарств у 2010 році | publisher=[[Національний інститут статистики і економічних досліджень Франції|INSEE]] | accessdate=18 жовтня 2013}} Діти та онуки які проживали у двох місцях враховані як 0,5 особи в обох місцях проживання. Перша особа у домогосподарстві це один особоспоживач (ОС), інші дорослі — по 0,5 ОС, діти до 14 років — по 0,3 ОС.</ref> === Lieux et monuments === {{article détaillé| Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre}} La commune comprend de nombreux monuments répertoriés à l'[[inventaire général du patrimoine culturel|inventaire général du patrimoine culturel de la France]]<ref>{{base Mérimée|champ=INSEE|92050|Nanterre}}</ref>. * [[Cathédrale Sainte-Geneviève-et-Saint-Maurice de Nanterre]] [[Fichier:Mur d escalage du Parc départemental André-Malraux Nanterre.jpg|vignette|[[Mur d'escalade]] du parc départemental André-Malraux.]] * [[Parc André-Malraux]] [[Fichier:Cimetiere de Nanterre Mont-Valerien4.jpg|vignette|Cimetière-parc du Mont-Valérien.]] * Cimetière-parc du Mont-Valérien * Cimetière du Centre * Hôtel de Ville * Maison de la Musique * [[Théâtre des Amandiers]] * [[Théâtre La Forge]] * Centre ancien * Ciné Art === Personnalités liées à la commune === ==== Naissance ==== * [[Sainte Geneviève]] ([[423]]-[[512]]), religieuse née à Nanterre. Sainte patronne du [[diocèse de Nanterre]] et de la ville de Paris. * [[François Hanriot]] ([[1759]]-[[1794]]), militaire et révolutionnaire français, né à Nanterre. * Jean Mantelet (1891-1942), commandant le paquebot ''Paul Doumer'' coulé par un U-boot le 30 octobre 1942 au large de Madère, [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/630/jean-mantelet Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[Frank-Will]] ([[1900]]-[[1950]]), artiste peintre, né à Nanterre. * Jean Nanterre (1907-1996), capitaine du [[501e régiment de chars de combat|501eRCC]], [[Compagnon de la Libération]]<ref>[https://www.ordredelaliberation.fr/fr/les-compagnons/702/jean-nanterre Fiche biographique sur le site de l'Ordre de la Libération]</ref> * [[André Frédérique]] ([[1915]]-[[1957]]), poète français, né à Nanterre. * [[Marcel Gaillard]] ([[1923]]-), ancien footballeur français, né à Nanterre. * [[Emile Bentz]] ([[1925]]-[[2010]]), boxeur français, né à Nanterre. * [[Stanislas Bober]] ([[1930]]-[[1975]]), coureur cycliste français, né à Nanterre. * [[Robert Etcheverry]] ([[1937]]-[[2007]]), acteur français, né à Nanterre. * [[Marie-Françoise Marais]] ([[1945]]-), haut magistrat français de la Cour de cassation, née à Nanterre. * [[Bernard Soulage]] ([[1948]]-), personnalité politique française, né à Nanterre. * [[Bernie Bonvoisin]] ([[1956]]-), chanteur du groupe de hard-rock [[Trust (groupe)|Trust]] et cinéaste français, né à Nanterre. * [[Farid Lahouassa]] ([[1959]]-), producteur de cinéma. * [[Souad Amidou]] ([[1959]]-), actrice française, née à Nanterre. * [[Fabrice Hadjadj]] ([[1971]]-), écrivain et professeur de littérature et de philosophie français, né à Nanterre. * [[Kader Ayd]] ([[1976]]-), réalisateur, scénariste et acteur de film français et américain, né à Nanterre. === Bibliographie === * [[Gilbert Wasserman]], ''Nanterre, une histoire'', éditions Messidor/Temps actuels, 1982 {{ISBN|2-201-01588-0}}, 204 p. * Cécile Moréno, « Par Toutatis les Gaulois ressurgissent », ''Nanterre Info'' {{numéro}}281, {{date||janvier|2004}}. * [[Patrick Declerck]], ''Les naufragés'', sur les sans-abris du Centre d'Hébergement et de Soins Hospitaliers de Nanterre. * [[Claude Léonard]], ''Dictionnaire historique des rues de Nanterre'', Société d'Histoire de Nanterre {{n°|36}}, décembre 2005. Livre relié avec carte dépliante. * Serge Ducrocq, ''1945-1985 Histoire de la CGT à Nanterre'', 1988 {{ISBN|2-209-06076-1}} Éditions Messidor, Paris, 1988, 239 p. * [[Abdelmalek Sayad]] avec Éliane Dupuy, ''Un Nanterre algérien, terre de bidonvilles'', Série Monde, HS {{n°|85}}, avril 1995. * Jacques Delahaye et Michel Hébert, ''Nanterre'', collection ''Mémoire en images'', éd. Alan Sutton, 1997. * ''Nanterre et les Parisii. Une capitale au temps des Gaulois ?'', édité par le conseil général des Hauts-de-Seine, 2008, {{ISBN|978-2-7572-0162-6}}. == Посилання == {{Commonscat|Nanterre}} * [http://www.nanterre.fr/ Сайт мерії муніципалітету Нантер] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Տեղեկաքարտ Գրող}} Henri Murger, also Henry Murger, named Louis-Henri Murger (March 27, 1822, Paris - January 28, 1861, Paris) [1]. [2] was a French writer, playwright and poet. He lived most of his life in poverty and the life of poor bohemians was also the subject of his most famous work From the Life of the Bohemian Bohemian (Կաղապար: Foreign Languages) [3] [4], parts of which were published gradually in 1845–1849. the novel or short story series was the basis of many other works of art, in particular the opera of Bohem Giacomo Puccini and the opera of the same name by Leoncavall. Aki Kaurismäki, based on the book, made the film Bohemian Life in 1992. He is chiefly distinguished as the author of Scènes de la vie de bohème (Scenes of Bohemian Life), which is based on his own experiences as a desperately poor writer living in a Parisian garret (the top floor of buildings, where artists often lived) and as a member of a loose club of friends who called themselves "the water drinkers" (because they were too poor to afford wine). In his writing he combines instinct with pathos, humour, and sadness. The book is the basis for the opera La bohème by Puccini, Leoncavallo's opera of the same name, and, at greater removes, the zarzuela Bohemios (Amadeu Vives), the operetta Das Veilchen vom Montmartre (Kálmán), and the Broadway musical Rent. He wrote lyrics as well as novels and stories, the chief being La Chanson de Musette, "a tear," says Gautier, "which has become a pearl of poetry".[1] '''Henri Murger''', též '''Henry Murger''', vlastním jménem '''Louis-Henri Murger''' ([[27. březen|27. března]] [[1822]], [[Paříž]] – [[28. leden|28. ledna]] [[1861]], Paříž)<ref>Note : La base Léonore de la Légion d'honneur donne d'autres dates de naissance et de décès, mais la copie de l'acte de naissance confirme la date de naissance. Pour la date de décès, 28 ou 29 janvier.</ref>. <ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Murger/175514|vydavatel = www.larousse.fr|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = |příjmení = }}</ref> byl [[francie|francouzský]] spisovatel, dramatik a básník. Většinu života prožil v chudobě a život nemajetných [[bohémství|bohémů]] byl rovněž námětem jeho nejslavnějšího díla ''Ze života pařížské bohémy'' (''{{cizojazyčně|fr|Scènes de la vie de bohème}}'')<ref> monografie|titul = Henri Murger|url = http://www.universalis.fr/encyclopedie/henri-murger/|vydavatel = Encyclopædia Universalis|datum přístupu = 2016-01-26|jméno = France|příjmení = CANH-GRUYER}}</ref><ref>|titul = Scènes de la vie de Bohème...|url = http://archive.org/details/scnesdelaviedeb00murggoog|vydavatel = M. Lévy frères|počet stran = 312|jazyk = French|příjmení = Henri Murger}}</ref>, jehož části byly publikovány postupně v letech 1845–1849 a celek dostal finální podobu roku 1851. Tento román či povídkový cyklus se stal podkladem řady dalších uměleckých děl, zejména opery ''[[Bohéma (Puccini)|Bohéma]]'' [[Giacomo Puccini|Giacoma Pucciniho]] a stejnojmenné opery [[Ruggero Leoncavallo|Leoncavallovy]]. [[Aki Kaurismäki]] podle knihy natočil v roce [[1992]] film ''[[Bohémský život]]''. Henri Murger was the son of a German immigrant who had worked as a tailor and porter. The author had a precarious and fragmented education. After dropping out of school at the age of 15 and going through various occupations, he got a job at a law firm. During this period, he already wrote poems, which attracted the attention of playwright Étienne de Jouy. Jouy's contacts led Murger to assume the role of secretary to Count Tolstoy, a Russian nobleman who then lived in Paris. The writer's situation improved considerably when, following the suggestion of the novelist Champfleury, with whom he had lived for a period, he began to dedicate himself to fiction. His first success, Scènes de la vie de bohème, had a sequel, Scènes de la vie de jeunesse, published in 1851. Several works followed, but none of them achieved the popularity of the first. He lived most of the next ten years in a residence in the countryside of Paris, pursued by financial difficulties and facing recurrent health problems. In 1859, he was awarded the Légion d’honneur; less than two years later, however, he was already almost without resources and convalescing in a Parisian hospital. Count Walewsky, minister of Napoleon III, sent 500 francs to help with medical expenses, but it was too late. Henri Murger died on January 28, 1861, at the age of 39. The French government paid for his funeral, which, according to calculations made at the time by the newspaper Le Figaro, was accompanied by more than 250 blazons for journalism, literature, theater and the arts. Le Figaro also started to raise funds for a monument. Hundreds of people contributed, and in less than two months, more than 6,500 francs were raised<ref>Seigel (1999) pp. 150-153</ref>: == Œuvres == * ''[[Scènes de la vie de bohème]]'' (1847-49) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1851) * ''[[Le Pays latin]]'' (1851) * ''[[Le Bonhomme Jadis]]'' (1852) * ''[[Madame Olympe]]'' (1852) * ''[[Les Vacances de Camille]]'' (1852) * ''[[Le Dernier rendez-vous]]'' (1852) * ''[[Adeline Protat]]'' (1853) * ''[[Les Buveurs d'eau]]'' (1854) * ''[[Scènes de campagne]]'' (1854) * ''[[Ballades et Fantaisies]]'' (1854) * ''[[Scènes de la vie de jeunesse]]'' (1855) * ''[[Le Dessous du panier]]'' (1855) * ''[[Propos de ville et propos de théâtre]]'' (1856) * ''[[Le Roman de toutes les femmes]]'' (1857) * ''[[Scènes de la vie de campagne]]'' (1857) * ''[[Le Sabot rouge]]'' (1860) * ''[[Le Serment d'Horace]]'' (1861) * ''[[Les Nuits d’hiver]]'' (1861) * ''[[Le Roman d'un capucin]]'' (1868) * ''[[ Le Souper des funérailles]]'' (1873) * ''[[Les Roueries d'une ingénue]]'' (1874) ==Filmografia== Dal suo ''[[Scene della vita di Bohème]]'' sono stati tratti alcuni film fin dal periodo del cinema muto: *''[[La vie de bohème (film 1916)|La vie de bohème]]'' (o ''La bohème'') regia di [[Albert Capellani]] ([[1916]]); *''[[La bohème (film 1945)|La Bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Marcel L'Herbier]] ([[1945]]); *''[[Vita da bohème]]'' (''La Vie de bohème'') di [[Aki Kaurismäki]] ([[1992]]). [[File:Buste Henry Murger.jpg|thumb|Busto di Henri Murger nei [[Giardini del Lussemburgo|giardini del Luxembourg<ref>[http://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-henri-murger-paris-6e-arr/ « Monument à Henri Murger – Paris, 6e arr. »], notice sur e-monumen.net.</ref>.</center>]]]] == Distinction == Chevalier de la Légion d'honneur en 1858 == Գրականություն == * Loïc Chottard, préface à Henri Murger, ''Scènes de la vie de bohème'', Paris, Gallimard, 1988. * Claude Foucart, " De la conversation romanesque à l'air d'opéra: d'Henry Murger à Giacomo Puccini ", in ''Opera als Text, Romantische Beiträge zur Libretto-Forschung'', Heidelberg, Universitätsverlag, 1986. * Niklaus Manuel Güdel, " Henri Murger (1822—1861): réminiscence et fin de la bohème romantique ", in Robert Kopp (dir.), ''Achèvement et dépassement. Romantisme et Révolution(s) III'', Paris, Gallimard, coll. «&nbsp;Cahiers de la NRF&nbsp;», 2010, p.|31-75. * Vincent Laisney, " De la sociabilité bohémienne à la sociabilité cénaculaire (''les Scènes de la vie de bohème'' de Henry Murger) ", in Sarga Moussa (dir.), ''Le mythe des Bohémiens dans la littérature et les arts en Europe'', Paris, L'Harmattan, 2008, p.|295-314. * Georges Montorgueil, ''Henri Murger, romancier de la bohème'', Paris, Grasset, 1928. * Takayasu Ōya, " Henry Murger, peintre des grisettes et réaliste sans le savoir ", in ''Études de Langue et Littérature françaises'', Tokyo, n. 32, 1978, p.|25-45. * Jerrold Seigel, Bohemian Paris. Culture, politics, and the boundaries of bourgeois life, 1830—1930, Baltimore and London, The Johns Hopkins University Press, 1986. * Cyprien Tasset, " Construction d'enquête et définition des groupes sociaux. Réflexions à partir de Bohemian Paris, de Jerrold Seigel ", [http://SociologieS http://sociologies.revues.org/index3214.html]{{Недоступне посилання|date=червень 2019 |bot=InternetArchiveBot }}, 2010 * статті Ж. Жанена, Т. Готьє, А. Уссе та інші, в посмертному виданні збірника віршів M. «Les nuits d'hiver»; Barbey d'Aurevilly, «Les oeuvres et les hommes» (т. III); Pelloquet, «M.» (1861), «Histoire de M.» (1862); Delvau, "M . et la bohème ", (1866). == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commons|Category:Henry Murger}} * [http://www.gutenberg.org/etext/18446 ''Scènes de la vie de bohème''] (1847—1849) на сайті [[Проект Гутенберг]] * [http://www.gutenberg.org/etext/18537 ''Scènes de la vie de jeunesse''] (1851) на сайті [[Проект Гутенберг]] * https://www.facebook.com/pages/Henry-Murger/784671611549716|titolo=Henry Murger|sito=Facebook * [http://www.databazeknih.cz/autori/henri-murger-14200 Heslo 'Henri Murger'] na stránce [http://www.databazeknih.cz/ Databazeknih.cz] {{Արտաքին հղումներ}} == Հեռուստատեսություն == * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[Série noire (série télévisée, 1984)|Série noire]]'' : ''[[Neige à Capri]]'' de [[Gian Luigi Calderone]] * [[1984 à la télévision|1984]] : ''[[L'Amour en héritage]]'' (''Mistral's Daughter''), de [[Douglas Hickox]] et [[Kevin Connor]] (feuilleton TV) : Fauve * [[1987 à la télévision|1987]] : ''[[La Maison piège]]'', de [[Michel Favart]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Jules Ferry]]'', de [[Jacques Rouffio]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Meurtre avec préméditation : Récidive]]'', de [[Franck Apprederis]] * [[1993 à la télévision|1993]] : ''[[Le Prix d'une femme]]'', de [[Gérard Krawczyk]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[L'Île aux mômes]]'', de [[Caroline Huppert]] * [[1994 à la télévision|1994]] : ''[[Les Enfants du faubourg]]'', de [[Louis Grospierre]] * [[1997 à la télévision|1997]] : ''[[La vérité est un vilain défaut]]'', de [[Jean-Paul Salomé]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Le Feu sous la glace]]'', de [[Françoise Decaux-Thomelet]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Mes enfants étrangers]]'', d'[[Olivier Langlois]] * [[1998 à la télévision|1998]] : ''[[Jeanne et le loup]]'', de [[Laurent Jaoui (réalisateur)|Laurent Jaoui]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Petit Ben]]'', d'[[Ismaël Ferroukhi]] * [[2000 à la télévision|2000]] : ''[[Sandra et les siens]]'', de [[Paul Planchon]] * [[2003 à la télévision|2003]] : ''[[Écoute, Nicolas…]]'', de [[Roger Kahane]] * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Commissaire Valence]]'' (1 épisode) * [[2005 à la télévision|2005]] : ''[[Vénus et Apollon]]'' (1 épisode) * [[2008 à la télévision|2008]] : ''[[Le juge est une femme]]'' (1 épisode) * [[2010 à la télévision|2010]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés]]'', de [[Patrick Volson]] * [[2011 à la télévision|2011]] : ''[[Ma femme, ma fille, deux bébés : Chacun cherche sa place]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2012 à la télévision|2012]] : ''[[Ma femme, ma fille, un déménagement]]'', de [[Vincent Monnet]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Falco (série télévisée)|Falco]]'', Saison 1 épisode 6 ''Tête à tête avec la mort'' de [[Marwen Abdallah]] * [[2013 à la télévision|2013]] : ''[[Camping Paradis]]'' (épisode ''Dancing Camping''), dans le rôle d'Anna Lavezzi * [[2014 à la télévision|2014]] : ''[[Rosemary's Baby (mini-série)|Rosemary's Baby]]'' d'[[Agnieszka Holland]] * [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Braquo]]'' (saison 4) de [[Xavier Palud]] et [[Frédéric Jardin]] : ''Jacquie Greiner'' * Depuis [[2015 à la télévision|2015]] : ''[[Dix pour cent (série télévisée)|Dix pour cent]]'' * Depuis [[2016 à la télévision|2016]] : ''[[Agathe Koltès]]'' de [[Christian Bonnet (réalisateur)|Christian Bonnet]] * [[2017 à la télévision|2017]] : ''[[Scènes de ménages|Scènes de ménages, enfin à la montagne!]]'' * [[2019 à la télévision|2019]] : ''[[Mirage (série télévisée)|Mirage]]'' de [[Louis Choquette]] * Dès [[2020 à la télévision|2020]] : ''[[Emily in Paris]]'' de [[Darren Star]] == Թատրոն == * [[1986 au théâtre|1986]] : ''[[L'Avare ou l'École du mensonge|L'Avare]]'', de [[Molière]], mise en scène [[Roger Planchon]], [[Théâtre national populaire|TNP Villeurbanne]], [[Théâtre Mogador]] * [[1989 au théâtre|1989]] : ''[[Les Caprices de Marianne]]'', d'[[Alfred de Musset]], mise en scène [[Bernard Murat (metteur en scène)|Bernard Murat]], [[Théâtre Montparnasse]] * [[2010 au théâtre|2010]] : ''[[Les Monologues du vagin]]'', de [[Eve Ensler]], mise en scène [[Isabelle Rattier]], [[Théâtre Michel (Paris)|Théâtre Michel]] {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Charles Habib Malik''' ({{lang-ar|شارل مالك}}; Btourram, 1906-[[Beirut]], 28 de diciembre de 1987) fue un [[académico]], [[diplomático]] y [[filósofo]] [[Líbano|libanés]]. Se desempeñó como [[embajador]] de [[Estados Unidos]] y representante permanente del Líbano ante las [[Naciones Unidas]], como presidente de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas|Comisión de Derechos Humanos]] y la [[Asamblea General de las Naciones Unidas]], como ministro de Educación y Artes, y de Asuntos Exteriores y Emigración del Líbano, y como [[teólogo]]. Fue responsable de la redacción y adopción de la [[Declaración Universal de Derechos Humanos]] en 1948.<ref name="unbio">{{Cita web|url=https://www.un.org/ga/55/president/bio13.htm|título=DR. CHARLES HABIB MALIK - 13th Session|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=www.un.org}}</ref><ref name="gov">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20090205124948/https://www.america.gov/st/hr-french/2008/December/20081205095640emsutfoL0.1250269.html|título=Portrait : Charles Habib Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=5 de febrero de 2009|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20050216061119/http://www.udhr.org/history/Biographies/biocm.htm|título=Charles Malik Biography|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=16 de febrero de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> Era [[Iglesia ortodoxa de Grecia|cristiano ortodoxo griego]].<ref name=":0">{{Cita web|url=https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=nid=17320578X|título=Katalog der Deutschen Nationalbibliothek|fechaacceso=29 de enero de 2019|sitioweb=portal.dnb.de}}</ref> == Biografía == === Primeros años y carrera académica === Estudió en la [[Universidad Americana de Beirut]], donde se graduó con una licenciatura en matemáticas y física. Se trasladó a [[El Cairo]] en 1929, donde desarrolló un interés por la [[filosofía]], que procedió a estudiar en la [[Universidad de Harvard]] (Estados Unidos) y en [[Friburgo de Brisgovia|Friburgo]] ([[Alemania]]) con [[Martin Heidegger]] en 1932. En 1937 recibió su doctorado en Harvard. Después de regresar al Líbano, fundó el Departamento de Filosofía de la Universidad Americana de Beirut, así como un programa de estudios culturales. Permaneció allí hasta 1945, cuando fue nombrado representante del Líbano ante las Naciones Unidas.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> === Carrera diplomática === Representó a su país en la [[conferencia de San Francisco]]. Se desempeñó como relator de la [[Comisión de Derechos Humanos de las Naciones Unidas]] en 1947 y 1948, cuando se convirtió en presidente del [[Consejo Económico y Social de las Naciones Unidas|Consejo Económico y Social]]. Ese mismo año, ayudó a redactar la [[Declaración Universal de los Derechos Humanos]] junto a la presidenta de la Comisión de Derechos Humanos y delegada de los [[Estados Unidos]], [[Eleanor Roosevelt]]. Sucedió a Roosevelt como presidente de la Comisión de Derechos Humanos. Regresó a la organización en 1958 para presidir el decimotercer período de sesiones de la [[Asamblea General de las Naciones Unidas|Asamblea General]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2">{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225202016/http://www.lebaneseforces.com/malikabout.asp|título=Lebanese Forces : About Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref><ref name="ddhh"/> Fue [[presidente del Consejo de Seguridad de las Naciones Unidas]] durante los meses de febrero de 1953, y enero y diciembre de 1954.<ref name=naughts>[https://web.archive.org/web/20081231212644/http://www.un.org/Depts/dhl/resguide/scpres1950.htm Presidents of the Security Council : 1950–1959], un.org.</ref> Fue embajador ante los [[Estados Unidos]] entre 1953 y 1955.<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/><ref name=":0" /> === Carrera política === Fue ministro de Educación Nacional y Bellas Artes en 1956 y 1957, y ministro de Asuntos Exteriores de 1956 a 1958. Mientras era ministro, fue elegido miembro del [[Parlamento del Líbano]] en 1957, ocupando una banca por tres años en representación del distrito Koura de la [[Gobernación de Líbano Norte]].<ref name="unbio"/><ref name="bio2"/> Tras el estallido de la [[Guerra Civil Libanesa]] en 1975, ayudó a fundar el Frente por la Libertad y el Hombre en el Líbano, que él mismo nombró, para defender la causa cristiana. Posteriormente pasó a llamarse Frente Libanés.<ref name="bio2"/> Falleció en Beirut en 1987.<ref name="bio2"/> == Publicaciones == Entre sus publicaciones, se encuentran:<ref>{{Cita web|url=https://web.archive.org/web/20051225201856/http://www.lebaneseforces.com/malikworks.asp|título=Lebanese Forces : Works by Charles Malik|fechaacceso=29 de enero de 2019|fecha=25 de diciembre de 2005|sitioweb=web.archive.org}}</ref> * ''The Challenge of Human Rights'' (1949) * ''War and Peace'' (1949) * ''The Challenge of Communism'' (1950) * ''The Problem of Asia''(1951) * ''The Legacy of Imperialism'' (1960) * ''Christ and Crisis'' (1962) * ''Man in the Struggle for Peace'' (1963) * ''God and Man in Contemporary Christian Thought'' (1970) * ''The Wonder of Being'' (1974) * ''A Christian Critique of the University'' (1982) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Charles Malek}} * http://www.un.org/es/sections/universal-declaration/drafters-universal-declaration-human-rights/index.html|título=Los redactores de la Declaración Universal de los Derechos Humanos|fecha=7 de octubre de 2015|sitioweb=www.un.org|idioma=es {{Արտաքին հղումներ}} == Հետաքրքիր և օգտակար հղումներ == # [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaHY.htm Հայերեն Վիքիպեդիայի վիճակագրություն wikimedia կայքում] # [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Cooperation_contract_between_Armenian_Encyclopedia_%26_IT_School_signed_on_30.09.2011.pdf Հայկական Հանրագիտարանի և ՏՏ Դպրոցի միջև կնքված համագործակցության պայմանագիրը] # [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D0%BA_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B9 ժամը մեկ թարմացվող վիքիպեդիաների ցանկ ռուսերեն վիքիպեդիայում] # [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:OTRS/hy պատկերները Վիքիպահեստ ազատ հեղինակային իրավունքով բեռնելու ուղեցույց] # [http://hy.forvo.com/ տարբեր լեզուներով արտասանություններ] # [http://www.alexa.com/siteinfo կայքերի հաճախելիության մասին վիճակագրություն] # [http://whois.domaintools.com/ IP-ների և դոմենների մասին] # [http://network.am/Static/ArmNet Հայկական AM Traffic Exchange-ին մասնակցող ցանցեր] # [[Օգնություն:Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ|Հայերեն առցանց բառարանների ցանկ]] # [http://issuu.com/5420/docs/texekatu?e=3902245/2725897 Տերմինաբանական և Ուղղագրական Տեղեկատու] # [http://www.nayiri.com/dictionaries.jsp?l=hy_LB հայերեն բառարաններ] # [http://stleonarmenianschool.wikispaces.com/file/view/Eastern_grammar.pdf/267362632/Eastern_grammar.pdf Հայերենի քերականության համառոտ ձեռնարկ] # [http://www.armdict.com/tool/unicode-converter/ Յունիքոդ փոխարկիչ] # [http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Հերունու հետաքրքիր գիրք] # [http://www.kniga.am/book/Chronicle%20of%20Fame%20-%20Badalyan.pdf Արցախյան ազատամարտում զոհվածների ցանկ] === Վիքի-գործիքներ === # [http://toolserver.org/~dispenser/cgi-bin/webchecklinks.py?page=hy:#view:0.0.0.0.0.1 հոդվածում չաշխատող հղումների հայտնաբերում] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?lang=hy&wiki=wikipedia&name= = նշանից հետո գրի մասնակցի անունը ու տես] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/pages/ ընտրիր որ Վիքիում, գրիր մասնակցի անունը և տես] # [https://tools.wmflabs.org/xtools/adminstats/ Վիքիպեդիաներում ադմինիստրատորների ակտիվության ցուցանիշներ] # [https://tools.wmflabs.org/wikiviewstats/? էջի դիտումների վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/missingtopics/?language=hy&project=wikipedia&article= հոդվածում կարմիր հղումներ + այդ հղումները ընդհանուր վիքիպեդիայում] # [http://tools.wmflabs.org/magnustools/tab2wiki.php excel-ի տեղափոխման օրինակ վիքիպեդիայում] # [http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl հոդվածի վիճակագրություն] # [http://tools.wmflabs.org/xtools/articleinfo/? հոդվածի խմբագրողներ և խմբագրումներ] # [http://stats.grok.se/ հոդվածի դիտումների վիճակագրություն] {| class="wikitable" |- ! Տարեթիվ !! Ծնունդ !! Մահ |- | [[2019]] || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || 7 023 մարդ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/29849328.html Բրիտանիայի խորհրդարանը նորից կանդրադառնա «բրեքզիթին»]</ref> || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |- | Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Բանք == Սա ոտից գլուխ թաղված է քա.ում, Սպառնում է՝, որ կմտնի Բաքու Եվ Ալիևին կստիպի դուխով, Որ չայ մատուցի շախով ու շուխով... ...Շիկ ավտոներով ժամանել էին Հսկա ո.երը հանրապետության՝ Իբրև մարմնացում հանրագիտության... Ջուլիետ Գրիգորյանին՝ էքսպրոմտ Ջուլիկի ծլիկը Կարոտ է click-ի. Չուլ Ջուլի ինչի՝ն են Երգերը Գրիգի... Գալիս են հետույքներ լուսավոր՝ Սրբության նշանով պսակված, Բայց բանի կցվելու սովոր Եվ արդեն ահագին մշակված... Քո լուսեղեն ծ.երի լույսն է ցողվել իմ երգին, Դրա համար եմ էսպես ոգեշնչվել ես կրկին... Ես համեստորեն, նաև հեշտորեն կերպավորում եմ գեղարվեստորեն այն, ինչ շատերը ի վիճակի չեն անել փաստորեն... Պոետ Զոռնետի սոնետը հռչակում է. «Ով չի գնում ռիսկի, Նա չի խմում վիսկի»:(Ես իմ կողմից կավելացնեի. «Տո, ի՛նչ վիսկի. գինի էլ չի խմունմ իսկի»): Մեկ այլ սոնետ եզրրահանգում է. «Жизнь без секса, Как гарнир без бифштекса». Դե, տղա ես՝ մի պայթի, երբ կարդում ես մեծ-մեծ, հաստ-հաստ տառերով գրված՝ «Տիկին Ս. Ա.-ի (կամ՝ օրիորդ Ա. Ս.-ի) կրծքի պտուկների ռումբերը պայթեցրել են ամբողջ համացանցը Զոհերի մասին տվյալները ճշտվում են»: Մնում է հարցնել՝ «Էդ գերհզոր պայթյունից հետո ինչ-որ մեկը, ինչ-որ բան փրկվել է, թե՝ ոչ»: ...Եվ ինչպես ծայրագույն մի գ7, Կորցրած թե՛ խիղճ. թե՛ ամոթ, Բազմել է թալանի դեզին... Տո՛, ո՝վ չի ճանաչում էս եզին... ...Եկավ մի եզ՝ ձեռը ոռին, Ոռը գցեց մեծ աթոռին...Ու բառաչեց եզավարի Վասն ինչ-որ թարս խիարի... Իր կերած քաքով շաղախված լրիվ՝ Տալիս է հացի... չէ՛, փողի կռիվ. Չորս կողմից ահա սաստում են նրան. Տռի-դինջացի, վեր-վեր մի՛ թռի... Օր օրի վիճակը դառել էր ո.ի. Մարդ ասում էր՝ «Գլուխդ առ, կորի»... Ո՝վ է էդ փթթուն մռութդ ուտում Գիշերվա մթում... Ավա՜ղ, մի դդում... Եվ ո՝վ է մաժում ազդրերդ շարմաղ, նռներդ շարմաղ... Ավա՜ղ, մի ախմախ... Հրաշքների երկրում՝ Հրեշավոր գներ... Է՛ս հրաշքն են երկնում Ծաղրածուները մեր... Որձ հայացքներ էր մագնիսում իր տռուզ տուտուզի վրա... Հանուն իրենց որովայնի ու ո.ի՝ Եզ ու խոզեր տիրացել էին աթոռի, Էշեր, որոնք հա՛մ հոռի էին, հա՛մ ո.ի, Պառլամենտը վերածել էին ախոռի՝ Հանուն իրենց որովայն ու ո.ի... Գորշգույն վարտիքին՝ կարմիր կարկատան - Այդ՝ շուրթերն են քո. Ծաղրածու բախտի նկարած կատակ՝ Զըռ կարմիր ներկով... Մասնագետը թարս խիարի՝ Հայաշխարն էր տալիս վարի. Լավ է՝ կոտրեց ոտքը չարի Քաջ Նիկոլը տղավարի՛... Քոչո ռոբերթը Ընկել է բերդը. Իսկ ե՝րբ է գալու սերժոյի հերթը... ... Ահա և Սերժոն թախտաբիթի. Նա մեզ բոլորիս խայթի պիտի, Ռսի տանձիկի առաջ կզի... Գողականների հետ պպզի, Ու կոկաինը քաշի քիթը... Արտահերթ ցրի մեր ժպիտը, Մե՜ծ ղումար խաղա , հա՜ տերը տա, Միլիարդ գաղանա, ասի՝ Գտա՜... ... Գոհարափշուրներ Կամ Սար Ցոլազենի ,,Նոր խաղեր, նոր տաղեր,, անտիպ ժողովածուից ԲՐԵԺՆև և ԸՆԿ. Ոռի պետության ՈՌը Գերագույն Տեռում էր, ճառում էն վերնահարկում. Ըմբոշխնում էին տեռոցը նրա, Թքում էին թաքուն, աշկարա՝ հարգում: Հատված ,,ԿԼԱՍԻԿ,, պոեմից, որն արտացոլում է պարոն դը Գոյի վսեմաշուք ուղերձը պարոն դը Մորուին ...Էդ քո կլասիկ հետույքը շոյեմ, Վրան գրեմ մի կլասիկ պոեմ, Կլասիկ ձևով լուծեմ հարցերդ, Կլաս դարձնեմ փնթի գործերդ, Աստղեր շրջեմ քո կլաս հետևով Միայն, մի՛միայն կլասիկ ձևով... . . . ...Նա ուներ այնքա՛ն տպավորիչ ո., Որ կուզենայիր շոյել նորից նոր... ... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին. Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Փողահոտ, թեկուզ գ7, բոսի մոտ վազելիս... ... Մեյդանում՝ ծով-ծով ծակեր քացախած՛ Տենչում են հաստ-հաստ տանձեր կատաղած... «ԱՐԴՅՈՔ ՈՎՔԵՐ ԵՆ, ԻՆՉ ԳՅՈԹՈՒՇՆԵՐ ԵՆ» շարքից ,,Մարդիկ կան, որոնց հետ ծանոթ լինելն անգամ անպատվություն է,,: Վիլյամ Շեքսպիր, ,,Համլետ,, ՏԱՂԱՆԴԱՎՈՐ ԱՂԱՆԴԱՎՈՐԸ Սա գողանում է իր հարազատից, Գողոնն անվանում... Աստծո պարգև, Երկա՜ր ճառում է իր սուրբ հավատից, Հետն էլ պահանջում, որ իրեն հարգե՛ն... Չէ՛, հարգելն ի՝նչ է... Հարգելը քի՜չ է, Պաշտե՛ն, պարզապես սրբի տեղ պաշտե՛ն... ...Չգիտեմ՝ սրան ի՛նչ կանվանեք դուք, Ես անվանում եմ գ7թուշ թուրքից թո՛ւրք... ՖԻՐԴՈՒՍՈՒ ԱՖՈՐԻԶՄՆԵՐԻՑ Քո գլխին եկած աղետի՛ց անգամ, Խելք ունե՝ս՝ դասեր քաղիր, բարեկա՛մ: ... Хочу любиться я с тобой, Ну, разве это большой грех? Ведь я еще так молодой, К тому же много ел орех... И у тебя такой прпрех - Прямо-таки передовой... ........ Գերեզմանից դուրս է թռել՝ Սեր է որոնում, Որ իր սառած ոսկորները Շիկացնի հրում: Կիրք է ուզում, որ ողջ կյանքում Հեչ չի զգացել, Երազել է միայն թաքուն, Անցել-գնացել... .... Վարսենին պորտից ցած վարսերին Ժամ առաջ քսում է վազելին, Որ հանկարծ չտան կայծ, չընկնեն ցած Սեքսաքաղց, շեֆաբաղձ վազելիս: .... Երբ որ բո՝լ-բոլ արև ուտեն Ծաղիկները իմ պարտեզի, Կտեսնեք, որ տեղով գյուտ են, Գունեղ, բուրեղ, հրատեսիլ... ... ... Նռնակի օղիկը քաշած՝ Գոչում է Ռոբերտ պատանին. «Էս դիրքը հանձնողի մե՛րը... Կա՛ց». Ու նետվում դեպի թշնամին Եվ նրանց հետ էլ հնձըված՝, Գետնամած՝ հանձնվում մահին, Բայց հոգին, ի Մասիս վերացած, Ցնծում էր ահագնած այդ պահին... ... == Մի փառատենչ երիտասարդի == Գազերդ մեղմորեն արձակիր, Որ հանկարծ քամակդ չպայթի. Տենչ ունես բարձրի, բացարձակի, Դե, գոնե ցածերում մի՛ գայթի: ... ===== Հարևանուհիս ===== Տարված մոլուցքով սեքսի ու փողի՝ Շատ-շատերի հետ մտավ անկողին Ու դեռ զարմացավ, երբ մի օր իրեն Հարազատները մենկ-մենակ թողին: ... Ալ-Բիրունին վիրունի Ու դուրս ընկած քիր ունի, Որ տենչում է նրանց, ով Հասստ ու երկար բիր ունի... ... (Կոմունալ շենքում) ... Ու փակված սեփական «ամրոցում»՝ Իրար հետ չեն էլ զրուցում... .... Իրար շաղախված մի քանի վերհուշ, Մի քանի ըղձանք ու բաղձանք... Այսքանը բա՝վ է, ունի՝ ուժ՝ Շահելու փառք ու պարծանք... ... Անցնում է գնացքը կյանքի, Կանգնած ես նրա դիմաց, Դիտում ես դինջից դինջ, հանգի՜ստ, Լրի՛վ անիմա... Շատերը գլուխ են ջարդում, Մաքառում լավ տեղի համար, Նայում ես (աչքդ էլ չես թարթում) Եզի պես անտարբեր ու համառ... ... ...Շեֆի հետանցքում՝ կատաղի մարտեր... Շատերն են անձկում՝ կանչելով առ տեր, Բայց գազ ու վազքից քիչ ուշքի գալով՝ Տզկում են, որձկում. «Դե, գազը շատ էր... Վիճակը բարդ էր...»: ... Մի շատ փորձված խոզարած Դարձավ թրծված բոզարած. Թրծեց հազար որս նրան՝ Բոց աչքերը չորս արած... Ձևափոխելով Չարենցին Ես ինչպե՝ս քեզ չսիրեմ - դու արվեստ ես, ի՛մ հոգի. Հնարավո՝ր է արդյոք ֆիգուրան քո չսիրել... Ժամադրվում եմ քեզ հետ ու զոռ տալիս պոպոքին՝ Տենչալով քեզ այս գիշեր մի ժիր դևիկ նվիրել... .... ...Սեռոժը Բաց արեց դոշը, Բարձրացրեց դրոշը, Իրեն գցեց շոշը.... .... Մտնենք շուկա, Տեսնենք ձու կա՝.... .... ...Իսկ խոզ գարիկն ու զահրումարիկը Անհագ՝ զգում են փողի կարիքը... Պատրաստ են պստիկ թոռին թալանել Ու անմեղ գառան կերպարարով հառնել: .... ...Այնտեղ կար մի պառվաբոզ, Որ դրել էր յոթ զույգ պոզ ,,Մուժիկի,, գանգին;; Երբ քամակն էր կոտրատում, Անդամներ էին ճարճատում Թափով ահագին... .... ...Բայց այնպես եղավ, որ Մեզ մոտ եկավ մի օր Անչափ նշանավոր, Անչափ նշանավոր Մի ո. ...... Դժվարությամբ քարշ տալով գանձերն իր փարթամ՝ Կոտրատվում էր մայթերին մի դմփան մադամ... .... Ծուխ է բարձրանում մեր հայոց հողից, Հարց է տալիս ինձ. -«Հը՝, ո՝նց ես փողից... Եթե քիչումիչ ունես՝ զգույշ կաց Բազմադեմ գողից ու գռփողից»: ..... ՆԻԿՈԼԻԿՆԵՐ ՈՒ ԾԻԿՈԼԻԿՆԵՐ Մեկմեկու վրա նետելով թրիք՝ Մեր հեգ երկիրը զարկի տակ դրիք Ու ամպագոռգոռ հայտարարիք, որ Հազար ու հազար թշնամու կրիք... ... Թագավորի տեղ՝ մի ք.քաոռ Եվ թագուհու տեղ՝ մի ք.քուհի... Ամբոխին այս է լոկ հարկավոր, Որ ծիածանի հազար գույնի: ... Հավերժական հայացքի տակ Մասիսի Խուժան Մոսին բկդրել էր մի բոզի... ... Ծաղկո՜մ է բիզնեսը էս եզի Մինչև իսկ գիշերվա կեսին... .... Չքվի՛ր, ապուշ էրդողան, Սիկտի՛ր, գյոթուշ էրդողան. Հայ անունը լսելիս Քո չոքերը կդողան.... ... Վայն էկավ թուրքի հալին. Շշմեց, գժվեց գող Ալին, Իսկ Մեհրի բանը թառեց Հայ զինվորի կոպալին: ... Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Զարկե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Իզն ու թոզը չմնա: Տեռթողանի մայրիկը Մղկտացրեք, լացացրեք, Գլխին քաշեք վարտիքը, Իրեն ցցի՛ն անցկացրեք: Տղե՛րք, ձեր ցավը տանենք, Ջարդե՛ք թուրքին անխնա, Լեշը օդերը հանեք, Ил-хам-ն էշացած մնա: .... Որջապետ ռեջեբի ջեբի Շնիկը՝ Ил-хам-ը կատաղած, Մռութը թրքի մեջ թաղած՝ Հետանցքից անում է թիփի... Բե-սա՜մթ է քամակը դաղված... .... Ամենաընտիր գանձերի տերը Պարոն Քոթոն է՝ ձեր արջ ապերը. Ահա թե ինչու Շատերն են տենչում Անիծել նրա էն տիրու մերը: .... Ունեմ ցանկություն՝ Ընկնեմ մանկություն Ու այնտեղ գտնեմ Ծով երջանկություն: ԳՐՉԱԽԱՂԵՐ ---------- Քո վարտիքը վարդագույն Շքեղ գանձ է պարտակում. Եթե տաս ինձ, էլ երբեք Բան չեմ փնտրի բարդակում: ---------- Մեր հին ծանոթ տիզի-վիզին Հա՜ ուզում է զիզի-պիզի. Մինչև զիզի չստանա՝ Չի՛ հանգստանա: --------- Ոչ ավել, ոչ պակաս՝ Պատուհաս ես, որ կաս, Երանի քեզանից Փրկվենք վռազ, անվնաս, Ա՛յ պատուհաս ղազ: (Նիկոլ ջան, տղա՛ս, Սրտիդ չգնաս): --------- Հայոց հողը քաքն է ընկել Նիկոլ Ցռանի օրոք. Թուրքը, խրոխտ, մատն է տնկել, Հոխորտում է անողոք... -------- Դեմքեր են՝ ահավո՛ր ոռի, Ծայրեծայր՝ թրքով շաղախված. Ճար լինի՝ բահով բոլորին Իններորդ հարկից նետես ցած... diva0dbsbl174tov52xgryb4t07600p Լիլիտա Օզոլինիա 0 846163 8496261 8495432 2022-08-27T11:20:45Z Voskanyan 23951 /* Մասնակի ֆիլմագրությունը */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Լիլիտա Օզոլինիա''' ([[լատիշերեն|լատ.]]` Lilita Ozoliņa, {{ԱԾ}}), [[թատրոն]]ի և [[կինո]]յի [[ԽՍՀՄ|խորհրդային]] և [[լատվիա]]կան [[դերասան]]ուհի։ Լատվիական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստուհի ([[1983]]), [[ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ]]ի դափնեկիր (1983), IV աստիճանի [[Երեք աստղերի շքանշան]]ի ասպետ ([[2009]]): == Կենսագրությունը == Լիլիտա Օզոլինիան ծնվել է Ռիգայում։ Հայրը օդաչու էր, իսկ մայրը գերմանական կինոստուդիայում` ռեժիսորի օգնական։ Դեռ դպրոցական տարիներին Լիլիտան իր բախտը կապում էր բժշկության հետ և սովորել է բժշկական ուսումնարանում<ref>{{Cite web|url=http://www.mixnews.lv/ru/zelenaja-lampa/news/2016-04-06/198846|title=Актриса Лилита Озолиня: важно, что ты можешь удивляться (ВИДЕО), Mixnews.lv|publisher=Mixnews.lv|lang=ru-RU|accessdate=2016-04-06|archive-date=2016-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20160411105952/http://www.mixnews.lv/ru/zelenaja-lampa/news/2016-04-06/198846|dead-url=yes}}</ref>։ Սակայն 18 տարեկանում ընդունվել է Ռիգայի կինոստուդիային կից կինոդերասանի ժողովրդական ստուդիա։ [[1966]] թվականից աշխատել է [[Յան Ռայնիս]]ի անվան [[Դայլես թատրոն|գեղարվեստական թատրոնում]]։ [[1971]] թվականին նա ավարտել է [[Յազեպ Վիտոլի անվան Լատվիայի երաժշտական ակադեմիա|Յազեպ Վիտոլի անվան Լատվիական պետական կոնսերվատորիայի]] դերասանական ֆակուլտետը։ Կինոյում նա իր առաջին դերը խաղացել է «[[Երբ անձրևն ու քամին թակում են պատուհանը]]» ([[1967]] թ.) [[կինոնկար]]ում, որից հետո հաջորդեցին նաև այլ աշխատանքներ կինոյում։ Այնուամենայնիվ Լիլիտան հայտնի դարձավ «Երկար ճանապարհ ավազաբլուրներում» ([[1980]] թ.) հեռուստաֆիլմում Մարթայի դերակատարմամբ։ Այդ ֆիլմից հետո նա նկարահանվելու բազմաթիվ առաջարկներ ստացավ։ Լիլիտա Օզոլինիան ծավալում էր նաև հասարակական գործունեություն և ընտրվել էր Լատվիական ԽՍՀ-ի Գերագույն Խորհուրդ<ref>[http://istoriya-kino.ru/kinematograf/item/f00/s03/e0003648/index.shtml ОЗОЛИНЬ Лилита Арвидовна] Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.</ref>։ Ներկայումս դերասանուհին խաղում է [[Դայլես թատրոն]]ում<ref>[http://www.slovopedia.com/2/203/237518.html Что такое Латвийский театр Дайлес // Большой Энциклопедический словарь (БЭС) — Словари — Словопедия]</ref> և [[Ռիգայի Միխայիլ Չեխովի անվան ռուսական թատրոն|Ռիգայի ռուսական դրամայի թատրոնում]]։ [[2000]] թվականին արժանացել է [[Վիյա Արտմանե]]ի «լատվիական կինոյում ունեցած ներդրումների համար» մրցանակին։ Ներկայումս Լիլիտա Օզոլինիան ապրում է Ռիգայում և ունի մեկ դուստր` Լիլիանա Օզոլինիան, ով ժամանակին MTV Latvija հեռուստաալիքի տնօրենն էր։ == Մասնակի ֆիլմագրությունը == {| class="wikitable" |- ! style="background:yellow;"|Թվական !! style="background:yellow;"|Անվանում !! style="background:yellow;"|Բնօրինակ անվանում !! style="background:yellow;"|Կերպար |- |[[1967]] || [[Երբ անձրևն ու քամին թակում են պատուհանը]] || Kad lietus un vēji sitas logā (Когда дождь и ветер стучат в окно) || Վելտա |- |[[1968]] || Շրջադարձից հետո` շրջադարձ || Ceļa zīmes (За поворотом — поворот) || Ինգա |- |[[1969]] || Շողեր ապակու մեջ || Stari stiklā (Лучи в стекле) || Ասյա Ռիտում |- |[[1970]] || Հողաթումբ || Uzbērums (Насыпь) || Ձիդրա |- |[[1970]] || [[Կլավը՝ Մարտինի որդին]] || Klāvs — Mārtiņa dēls (Клав — сын Мартина) || Լասմա |- |[[1972]] || [[Պետերս (ֆիլմ)|Պետերս]] || Peterss (Петерс) || Նաստյա |- |[[1973]] || [[Շախ ադամանդների թագուհուն]] || Šahs briljantu karalienei (Шах королеве бриллиантов) || Մայգա Ստրաուտա |- |[[1973]] || [[Օլեգ և Այնա|Օլեգն ու Այնան]] || Oļegs un Aina (Олег и Айна) || Այնա |- |[[1974]] || Մի վախենա, չեմ տա || Dunduriņš (Не бойся, не отдам!) || Դեզիա |- |[[1975]] || Սև խեցգետնի չանչերի մեջ || Melnā vēža spīlēs (В клешнях чёрного рака) || Մառա |- |[[1976]] || Նախագահի որդին || Сын председателя || Մարինա |- |[[1976]] || Սոնատ լճի վրա || Ezera sonāte (Соната над озером) || Վիյա |- |[[1977]] || Թռչունները ձյան վրա || Птицы на снегу || Ասյա |- |[[1979]] || [[Գիշեր առանց թռչունների|Գիշերն առանց թռչունների]] || Nakts bez putniem (Ночь без птиц) || Իլզե |- |[[1979]] || [[Չավարտված ընթրիք]] || Nepabeigtās vakariņas (Незаконченный ужин) || Սոնյա |- |[[1980]] || Արտույտներ || Cīrulīši (Жаворонки) || Վիզմա |- |[[1980]] || Երկար ճանապարհ ավազաբլուրներում || Ilgais ceļš kāpās (Долгая дорога в дюнах) || Մարթա Օզոլա |- |[[1982]] || [[Ձմեռ պապի անձնական կյանքը]] || Salavecīša personiskā dzīve (Личная жизнь Деда Мороза) || Օլգա Կարպովնա |- |[[1983]] || Հակիրճ հորդոր սիրո մեջ || Īsa pamācība mīlēšanā (Краткое наставление в любви) || Աննա |- |[[1984]] || Ծափահարություններ, ծափահարություններ || Аплодисменты, аплодисменты… || հյուր երեկույթում |- |[[1984]] || Ճակատ` հայրական տանը || Fronte tēva pagalmā (Фронт в отчем доме) || Էլգա |- |[[1985]] || Կրկնակի թակարդ || Dubultslazds (Двойной капкан) || Էվա |- |[[1985]] || Կհանդիպենք մետրոյում || Встретимся в метро || Նատաշա |- |[[1985]] || Աննա Ֆիրլինգի ճանապարհները || Дороги Анны Фирлинг || Իվետա |- |[[1986]] || Նրանք և երեխաները || Viņš, viņa un bērni (Он, она и дети) || Վալերիա Սնեժկովա |- |[[1986]] || Նմանակը || Dubultnieks (Двойник) || Նինա |- |[[1990]] || Զիտարների ընտանիքը || Zītaru dzimta (Семья Зитаров) || Ալվինա |- |[[1990]] || Մայան և Պայան || Maija un Paija (Майя и Пайя) || - |- |[[1996]] || Աննա || Anna || - |- |[[2000]] || Տոմս մինչ Ռիգա || Biļete līdz Rīgai || - |- |[[2004]] || Կարմիր կապելլա || Sarkanā kapela (Красная капелла) || մադամ Մայեր |- |[[2016]] || Հերոսը || Герой || Ելիզավետա Եզերսկայա |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Օզոլինիա, Լիլիտա}} [[Կատեգորիա:Լատիշ դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային դերասանուհիներ]] 0fmf55in0fqfehvmsb6fay6u8qj0n6q Գրեգ Սթեյն 0 847221 8495890 8257346 2022-08-26T14:17:01Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ամերիկացի ճարտարագետներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Գրեգ Սթեյն''' ({{lang-en|Greg Stein}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի ծրագրավորող, դասախոս, երբեմն էլ ստանդարտների ճարտարապետ և բաց կոդով ծրագրային ապահովման պրոպագանդիստ, որ հաճախ ելույթներ է ունենում ասուլիսների ժամանակ և այդպիսի ծրագրերի մշակման և օգտագործման վերաբերյալ հարցազրույցում։ Գրեգն ավարտել է Օրեգոն նահանգի Բեվերթոնի ավագ դպրոցը, այնուհետև Փենսիլվանիա նահանգի Քարնեգի-Մելլոն համալսարանը, որտեղ ստացել է բակալավրի աստիճան<ref> [http://www.lyra.org/greg/ Домашняя страница Грега Стейна]{{ref-en}}{{недоступная ссылка|url=http://www.lyra.org/greg/|id=19981203151019}} </ref>։ Նրա [[Apache Software Foundation]]-ի տնօրենն է<ref> {{cite web |url = http://apache.org/foundation/#who-runs-the-asf |title = Foundation Project |subtitle = Who runs the ASF? |date = 2016-03-01 |publisher = Apache Software Foundation |accessdate = 2016-03-14 |lang = en |description = Список девяти директоров Фонда |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160312010117/http://www.apache.org/foundation/ |archivedate = 2016-03-12 }} </ref> և եղել է այդ հիմնադրամի նախագահը [[2002 թվական]]ի օգոստոսի 21-ից<ref> {{cite web |url = http://apache.org/foundation/records/minutes/2002/board_minutes_2002_08_21.txt |title = Board of Directors Meeting Minutes |subtitle = 21 August 2002 |quote = …nominees: Roy Fielding, Greg Stein. By majority vote, Greg Stein was elected as Chairmain… |date = 2002-08-21 |format = txt |publisher = Apache Software Foundation |accessdate = 2016-03-14 |lang = en |archiveurl = https://web.archive.org/web/20150908082319/http://www.apache.org/foundation/records/minutes/2002/board_minutes_2002_08_21.txt |archivedate = 2015-09-08 }} </ref> մինչև 2007 թվականի հունիսի 20-ը<ref> {{cite web |url = http://apache.org/foundation/records/minutes/2007/board_minutes_2007_06_20.txt |title = Board of Directors Meeting Minutes |subtitle = June 20, 2007 |date = 2007-06-20 |format = txt |publisher = Apache Software Foundation |accessdate = 2016-03-14 |lang = en |description = Председателем был выбран [[:en:Jim Jagielsk|Jim Jagielski]] |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160303235352/http://www.apache.org/foundation/records/minutes/2007/board_minutes_2007_06_20.txt |archivedate = 2016-03-03 }} </ref>։ Գրեգ Սթեյնը նաև [[Python Software Foundation]]-ի անդամ է, 2001-2002 թվականներին եղել է տնօրեն<ref>[https://www.python.org/psf/records/board/history/ Python Software Foundation Board records]</ref> և [[Python]]-ի ծրագրավորման լեզվի և գրադարանների վերահսկող (ակտիվ ժամանակահատվածը՝ 1999-2002 թվականներ)<ref>[http://svn.python.org/projects/ Python development records]</ref>։ Գրեգ Սթեյնը հատկապես ակտիվ է տարբերակների կառավարման համակարգերի մշակման գործում։ [[1990-ական թվականներ]]ի վերջին և 2000-ականների սկզբին նա մասնակցել է [[WebDAV]] HTTP տարբերակների վերահսկման մասնագրերի մշակմանը<ref>[http://webdav.org/ WebDAV.org]</ref>․ նա [http://webdav.org/mod_dav mod_dav]-ի առաջին հայտնագործողն է, որը WebDAV-ի առաջին իրականացումն է բաց կոդով։ Նա եղել է [[Subversion]]<ref>''Producing Open Source Software'', [http://producingoss.com/en/setting-tone.html#code-review Chapter 2, «Practice Conspicuous Code Review»] (Karl Fogel, O’Reilly Media, 2005, ISBN 0-596-00759-0)</ref> նախագծի հիմնադիրներից մեկը և հիմնականում պատասխանատու է WebDav ցանցային մակարդակի համար Subversion-ում։ Գրեգ Սթեյնն աշխատել է որպես [[Google]]-ի տեխնիկական տնօրեն, որտեղ նա օգնել է կազմակերպությանը թողարկել հոսթինգ հարթակ բաց կոդով ծրագրային ապահովման համար։ Գրեգ Սթեյնը հրապարակայնորեն հայտարարել է Google-ից հեռանալու մասին իր բլոգում [[հուլիսի 29]]-ին։ Նախքան Google-ը նա աշխատել է [[Օրաքլ]]ում, Shop-ում, Microsoft-ում, CollabNet-ում և որպես անկախ մշակողի։ Գրեգ Սթեյնը մեծ ներդրում է կատարել Lima Mudlib գրադարանի ստեղծման գործում, որը MUD սերվերի ծրագրային ապահովման մի մասն է։ MUD համայնքում նրա մականունը եղել է «Deathblade»: 2010 թվականին Գրեգն արժանացել է O’Reilly Open Source Award ամենամյա մրցանակի<ref>{{cite web |url = http://www.opennet.ru/opennews/art.shtml?num=27383 |title = OpenNews: Объявлены лауреаты премии O&apos;Reilly Open Source Awards 2010 |quote = …один из ключевых разработчиков системы управления версиями Subversion, внесший также большой вклад в развитие проектов Apache и Python. Проявил себя и как разработчик и как лидер сообщества… |date = 2010-07-22 |publisher = OpenNET |accessdate = 2016-03-13 |lang = ru |archiveurl = https://www.webcitation.org/6g37eQHZH?url=http://www.opennet.ru/opennews/art.shtml?num=27383 |archivedate = 2016-03-16 |dead-url = no }}</ref>։ 2014 թվականին Գրեգ Սթեյնը դարձել է Stellar վճարային ցանցի խորհրդատվական խորհրդի անդամ։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{cite web |url=https://slashdot.org/story/06/03/28/1427238/ask-apache-software-chairman-greg-stein |title=Ask Apache Software Chairman Greg Stein |subtitle=(Задать вопрос председателю Apache Software Foundation , Грегу Стейну) |date=2006-03-28 |publisher=[[Slashdot]] |accessdate=2016-03-15 |lang=en |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305133700/http://slashdot.org/story/06/03/28/1427238/ask-apache-software-chairman-greg-stein |archivedate=2016-03-05 }} * {{cite web |url=http://www.theserverside.com/news/thread.tss?thread_id=34027 |title=TechTalk: Behind the scenes at the Apache Software Foundation |subtitle=(За кулисами на Apache Software Foundation) |quote= |date=2005-05-19 |publisher= |accessdate=2016-03-15 |lang=en |description=Анонс видео-интервью Грега Стейна. Станица анонса цела, но видео нет и в архиве |deadlink=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160317083939/http://www.theserverside.com/news/thread.tss?thread_id=34027 |archivedate=2016-03-17 |dead-url=yes }} * {{cite web |url=https://slashdot.org/story/06/08/07/1756208/interview-with-googles-greg-stein-and-chris-dibona |title=Interview with Googles Greg Stein and Chris DiBona |subtitle=(Интервью с сотрудниками Google (sic) Грегом Стейном и Крисом ДиБона) |date=2006-08-07 |publisher=[[Slashdot]] |accessdate=2016-03-15 |lang=en |description=Интервью о запуске платформы хостинга компании Google для программ с открытым исходным кодом |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160316112902/https://slashdot.org/story/06/08/07/1756208/interview-with-googles-greg-stein-and-chris-dibona |archivedate=2016-03-16 |dead-url=yes }} * {{cite web |url=http://www.computerworld.com/article/2563039/enterprise-applications/apache-s-greg-stein-says-commercial-software-s-days-are-numbered.html |title=Apache&#039;s Greg Stein says commercial software&#039;s days are numbered |subtitle=(Сотрудник Apache Грег Стейн говорит, что дни коммерческого программного обеспечения сочтены) |author=Paul Krill |date=2006-03-23 |publisher=[[:en:Computerworld|Computerworld]] |accessdate=2016-03-15 |lang=en |archiveurl=https://www.webcitation.org/6g1kpxOH5?url=http://www.computerworld.com/article/2563039/enterprise-applications/apache-s-greg-stein-says-commercial-software-s-days-are-numbered.html |archivedate=2016-03-15 |dead-url=no }} * {{cite web |url=http://jmesnil.net/weblog/2006/03/22/highlights-of-greg-steins-keynote/ |title=Highlights of Greg Stein's keynote |subtitle=(Основное из выступления Грега Стейна на EclipseCon 2006) |author=Jeff Mesnil |date=2006-03-22 |work=EclipseCon 2006 |accessdate=2016-03-15 |lang= |description=На EclipseCon 2006 у Стейна было часовое выступление. [http://www.eclipsecon.org/2006/Sub.do?id=106 Ссылка на анонс этого выступления]{{ref-en}}{{недоступная ссылка|url=http://www.eclipsecon.org/2006/Sub.do?id=106|id=20080418084815}} не работает, но можно посмотреть в архиве |archiveurl= |archivedate= }} * [http://www.podtech.net/home/77/googles-greg-stein-infotalk-on-open-source Подкаст сотрудника Google Грега Стейна по теме Open Source]{{ref-en}}{{недоступная ссылка|url=http://www.podtech.net/home/77/googles-greg-stein-infotalk-on-open-source|id=20120205210128}} * {{cite web |url=https://www.nytimes.com/2004/08/03/business/technology-in-competitive-move-ibm-puts-code-in-public-domain.html?_r=0 |title=TECHNOLOGY; In Competitive Move, I.B.M. Puts Code in Public Domain |subtitle=(В рамках конкурентной инициативы IBM отдает код в общественное достояние) |author=Steve Lohr |date=2004-08-03 |publisher=[[The New York Times]] |accessdate=2016-03-15 |lang=en |archiveurl=https://www.webcitation.org/6g28PLxRU?url=http://www.nytimes.com/2004/08/03/business/technology-in-competitive-move-ibm-puts-code-in-public-domain.html?_r=1 |archivedate=2016-03-15 |dead-url=no }} * {{cite web |url=http://twit.tv/floss28 |title=FLOSS Weekly 28 Greg Stein for WebDAV |subtitle=(28 недельный обзор издания FLOSS: Грег Стейн и WebDAV) |date=2008-04-04 |publisher=[[:en:TWiT.tv|TWiT.tv]] |accessdate=2016-03-15 |lang=en |description=Подкаст-интервью с [[Лапорте, Лео|Лео Лапорте]] и [[Шварц, Рэндел|Рэндалом Шварцем]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304051550/https://twit.tv/shows/floss-weekly/episodes/28 |archivedate=2016-03-04 }} {{DEFAULTSORT:Սթեյն, Գրեգ}} [[Կատեգորիա:Ամերիկացի ծրագրավորողներ]] [[Կատեգորիա:Google ընկերության աշխատակիցներ]] [[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի ինֆորմատիկայի ոլորտի գիտնականներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի ճարտարագետներ]] 36m0uq5abexvb9uggujfl0zq7nlbu00 Ազիզյանները 0 850819 8495859 8491211 2022-08-26T12:09:45Z 91.204.188.118 /* Դերերում */ wikitext text/x-wiki '''«Ազիզյանները»''' հայկական [[սիթքոմ]], Հեռաձարկվել է «Արմենիա Պրեմիում» հեռուստաալիքով։ Պրեմիերան տեղի է ոնեցել [[2016]] թվականի [[հոկտեմբերի 31]]-ին, և ավարտվել է [[2019]] թվականի [[դեկտեմբերի 31]]-ին:{{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Ազիզյանները.jpg | ժանր = [[հումոր]] | հեռուստաալիք = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]] | ձևաչափ = [[Սիթքոմ]] | դերերում = [[Հայկ Մարության]]<br />[[Անի Լուպե]]<br />Բորիս Բաղդասարով<br />Մարի Պետրոսյան<br />Ստեփան Հովհաննիսյան | սկզբի հոլովակ = կատարող Հայկ Պետրոսյան | պրոդյուսեր = Հայկ Մարության | ռեժիսոր = Արման Մարության | սցենարիստ = Ռոբերտ Մարտիրոսյան<br />Վան Գրիգորյան | հաջորդ = Բլբուլյանները | սերիաների տևողություն = 21-26 րոպե | կարգավիճակ = ավարտված | սերիաների քանակ = 143 | եթերաշրջաններ = 7 }} Սիթքոմը հերարձակվել է նաև [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա ՀԸ»]] եթերում։ == Սյուժե == Սիթքոմը պատմում է մի ընտանիքի մասին։ Ընտանիքի հայրը՝ Գառնիկը աշխատում է հագուստի խանութում և նրան ամենևին էլ չի հետաքրքրում իր ընտանիքը։ Ընտանիքի մայրը՝ Ռուզանը ամբողջ օրը տարված է իր սերիալներով, նա խոհանոցում չի կարողանում իրեն լավ դրսևորել և ծուլանում է կատարել անգամ տնային տնտեսուհու պարտականությունները։ Ազատը այդպես էլ չի ընդունվում ինստիտուտ։ Ազատը ամբողջ օրը աշխատանք է ընտրում որը տևում է շատ կարճ ժամանակ։ Մարին ամբողջ օրը իստագրամում է, և նա ամեն անգամ գումար է ուզում Գառնիկից իր համար զգեստ, պայուսակ, հեռախոս և այլ բաներ գնելու համար։ Ընտանիքի հարևանները՝ Իրինան և Ալիկը ամուսիններ են։ Իրինան ընտանիքում իշխող դեր է զբաղեցնում, իսկ Ալիկը լսում և կատարում է Իրինայի հրամանները։ Էմիլը Գառնիկի գործընկերն է նրանք միասին են աշխատում խանութում։ Էմիլը սիրում է ժամանակ անցկացնել աղջիկների հետ ի տարբերություն Գառնիկի, այդ իսկ պատճառով նա Գառնիկին այդ առումով ծաղրում է։ == Դերերում == * {| class="wikitable" |+ !Դերակատար !Կերպար !Եթերաշրջան !Նկարագրություն |- |[[Հայկ Մարության]] |Գառնիկ Ազիզյան |1-4 |Ռուզանի ամուսինը, Ազատի, Մարի և Լևոնի հայրը, աշխատում է հագուստի խանութում և նրան ամենևին էլ չի հետաքրքրում իր ընտանիքը։ |- |[[Անի Լուպե]] |Ռուզան Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի կինը, Ազատի, Մարիի և Լևոնի մայրը, ամբողջ օրը տարված է իր սերիալներով, նա խոհանոցում չի կարողանում իրեն լավ դրսևորել և ծուլանում է կատարել անգամ տնային տնտեսուհու պարտականությունները։ |- |[[Բորիս Բաղդասարով]] |Ազատ Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի ավագ որդին, Մարիի և Լևոնի եղբայրը, այդպես էլ չի ընդունվում ինստիտուտ։ Ազատը ամեն օր աշխատանք է ընտրում, որը տևում է շատ կարճ ժամանակ։ |- |Մարի Պետրոսյան |Մարի Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի դուստրը, Ազատի և Լևոնի քույրը, ամբողջ օրը համացանցով է տարված և նա ամեն անգամ գումար է պահանջում հորից իր համար զգեստ, պայուսակ, հեռախոս և այլ բաներ գնելու համար։ |- |Ստեփան Հովհաննիսյան |Լևոն Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի կրտսեր որդին, Ազատի և Մարիի եղբայրը, տան ամենաճարպիկը |- |Իշխան Ղարիբյան |Ալիկ Ռշտունի |1-7 |Իրինայի ամուսինը, լսում և կատարում է Իրինայի հրամանները։ |- |Սաթենիկ Հազարյան |Իրինա Ռշտունի |1-7 |Ալիկի կինը, ընտանիքում իշխում է։ |- |Սուրեն Առուստամյան |էմիլ |1-4,6-7 |Գառնիկի գործընկերը, հագուստի խանութում աշխատող։ |- |Արև Սանթրոսյան |Լուսիկ |1-7 |Ռուզանի մայրը։ |- |Տարոն Իսպիրյան |Վիլեն |2-7 |Մարիի երկրպագուն, սիրահարված է Մարիին։ |- |Արամ Թորգոմյան |Ալեն |3 |Մարիի կուրսեցին, սիրահարված է Մարիին։ |- |Նարինե Ոսկանյան |Դոնարա |4-7 |Վիլենի մայրը։ |- |Մարիա Ենոքյան |Եվա |4 |Իրինայի քրոջ աղջիկը։ |- |Գարիկ Պապոյան |Ջիվան |5-7 |Տնվոր, ժամանել է ՌԴ-ից և վարձակալական հիմունքներով բնակվում է Ազիզյանների տանը։ |- |Փառանձեմ Սահակյան |Դոնարա |7 |Վիլենի մայրը, նիհարած ու կերպարանափոխված Դոնարան։ |} * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://armeniatv.am/hy/63800 «Ազիզյանները» էջը Արմենիա ՀԸ պաշտոնական կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190518114112/https://armeniatv.am/hy/63800 |date=2019-05-18 }} * [https://armfilm.co/serialy/azizyanner/ «Ազիզյանները» 5-րդ եթերաշրջան] * [https://gisher.org/video/azizyanner Սիթքոմի երրորդ եթերաշրջանի սերիաները] * [[Կատեգորիա:Հայկական սիթքոմներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] [[Կատեգորիա:Արմենիա հեռուստաընկերության նախագծեր]] [[Կատեգորիա:Սիթքոմներ]] [[Կատեգորիա:2010-ականների հայկական հեռուստասերիալներ]] afwbluipmapbc48d30byo2vudc4uu1k 8495868 8495859 2022-08-26T13:04:15Z A.arpi.a 23940 անաղբյուր հոդված wikitext text/x-wiki {{Անաղբյուր էջ|2022,8,26}} '''«Ազիզյանները»''' հայկական [[սիթքոմ]], Հեռաձարկվել է «Արմենիա Պրեմիում» հեռուստաալիքով։ Պրեմիերան տեղի է ոնեցել [[2016]] թվականի [[հոկտեմբերի 31]]-ին, և ավարտվել է [[2019]] թվականի [[դեկտեմբերի 31]]-ին:{{Տեղեկաքարտ Հեռուստասերիալ | պատկեր = Ազիզյանները.jpg | ժանր = [[հումոր]] | հեռուստաալիք = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]] | ձևաչափ = [[Սիթքոմ]] | դերերում = [[Հայկ Մարության]]<br />[[Անի Լուպե]]<br />Բորիս Բաղդասարով<br />Մարի Պետրոսյան<br />Ստեփան Հովհաննիսյան | սկզբի հոլովակ = կատարող Հայկ Պետրոսյան | պրոդյուսեր = Հայկ Մարության | ռեժիսոր = Արման Մարության | սցենարիստ = Ռոբերտ Մարտիրոսյան<br />Վան Գրիգորյան | հաջորդ = Բլբուլյանները | սերիաների տևողություն = 21-26 րոպե | կարգավիճակ = ավարտված | սերիաների քանակ = 143 | եթերաշրջաններ = 7 }} Սիթքոմը հերարձակվել է նաև [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա ՀԸ»]] եթերում։ == Սյուժե == Սիթքոմը պատմում է մի ընտանիքի մասին։ Ընտանիքի հայրը՝ Գառնիկը աշխատում է հագուստի խանութում և նրան ամենևին էլ չի հետաքրքրում իր ընտանիքը։ Ընտանիքի մայրը՝ Ռուզանը ամբողջ օրը տարված է իր սերիալներով, նա խոհանոցում չի կարողանում իրեն լավ դրսևորել և ծուլանում է կատարել անգամ տնային տնտեսուհու պարտականությունները։ Ազատը այդպես էլ չի ընդունվում ինստիտուտ։ Ազատը ամբողջ օրը աշխատանք է ընտրում որը տևում է շատ կարճ ժամանակ։ Մարին ամբողջ օրը իստագրամում է, և նա ամեն անգամ գումար է ուզում Գառնիկից իր համար զգեստ, պայուսակ, հեռախոս և այլ բաներ գնելու համար։ Ընտանիքի հարևանները՝ Իրինան և Ալիկը ամուսիններ են։ Իրինան ընտանիքում իշխող դեր է զբաղեցնում, իսկ Ալիկը լսում և կատարում է Իրինայի հրամանները։ Էմիլը Գառնիկի գործընկերն է նրանք միասին են աշխատում խանութում։ Էմիլը սիրում է ժամանակ անցկացնել աղջիկների հետ ի տարբերություն Գառնիկի, այդ իսկ պատճառով նա Գառնիկին այդ առումով ծաղրում է։ == Դերերում == * {| class="wikitable" |+ !Դերակատար !Կերպար !Եթերաշրջան !Նկարագրություն |- |[[Հայկ Մարության]] |Գառնիկ Ազիզյան |1-4 |Ռուզանի ամուսինը, Ազատի, Մարի և Լևոնի հայրը, աշխատում է հագուստի խանութում և նրան ամենևին էլ չի հետաքրքրում իր ընտանիքը։ |- |[[Անի Լուպե]] |Ռուզան Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի կինը, Ազատի, Մարիի և Լևոնի մայրը, ամբողջ օրը տարված է իր սերիալներով, նա խոհանոցում չի կարողանում իրեն լավ դրսևորել և ծուլանում է կատարել անգամ տնային տնտեսուհու պարտականությունները։ |- |[[Բորիս Բաղդասարով]] |Ազատ Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի ավագ որդին, Մարիի և Լևոնի եղբայրը, այդպես էլ չի ընդունվում ինստիտուտ։ Ազատը ամեն օր աշխատանք է ընտրում, որը տևում է շատ կարճ ժամանակ։ |- |Մարի Պետրոսյան |Մարի Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի դուստրը, Ազատի և Լևոնի քույրը, ամբողջ օրը համացանցով է տարված և նա ամեն անգամ գումար է պահանջում հորից իր համար զգեստ, պայուսակ, հեռախոս և այլ բաներ գնելու համար։ |- |Ստեփան Հովհաննիսյան |Լևոն Ազիզյան |1-7 |Գառնիկի և Ռուզանի կրտսեր որդին, Ազատի և Մարիի եղբայրը, տան ամենաճարպիկը |- |Իշխան Ղարիբյան |Ալիկ Ռշտունի |1-7 |Իրինայի ամուսինը, լսում և կատարում է Իրինայի հրամանները։ |- |Սաթենիկ Հազարյան |Իրինա Ռշտունի |1-7 |Ալիկի կինը, ընտանիքում իշխում է։ |- |Սուրեն Առուստամյան |էմիլ |1-4,6-7 |Գառնիկի գործընկերը, հագուստի խանութում աշխատող։ |- |Արև Սանթրոսյան |Լուսիկ |1-7 |Ռուզանի մայրը։ |- |Տարոն Իսպիրյան |Վիլեն |2-7 |Մարիի երկրպագուն, սիրահարված է Մարիին։ |- |Արամ Թորգոմյան |Ալեն |3 |Մարիի կուրսեցին, սիրահարված է Մարիին։ |- |Նարինե Ոսկանյան |Դոնարա |4-7 |Վիլենի մայրը։ |- |Մարիա Ենոքյան |Եվա |4 |Իրինայի քրոջ աղջիկը։ |- |Գարիկ Պապոյան |Ջիվան |5-7 |Տնվոր, ժամանել է ՌԴ-ից և վարձակալական հիմունքներով բնակվում է Ազիզյանների տանը։ |- |Փառանձեմ Սահակյան |Դոնարա |7 |Վիլենի մայրը, նիհարած ու կերպարանափոխված Դոնարան։ |} * == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://armeniatv.am/hy/63800 «Ազիզյանները» էջը Արմենիա ՀԸ պաշտոնական կայքում] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190518114112/https://armeniatv.am/hy/63800 |date=2019-05-18 }} * [https://armfilm.co/serialy/azizyanner/ «Ազիզյանները» 5-րդ եթերաշրջան] * [https://gisher.org/video/azizyanner Սիթքոմի երրորդ եթերաշրջանի սերիաները] * [[Կատեգորիա:Հայկական սիթքոմներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] [[Կատեգորիա:Արմենիա հեռուստաընկերության նախագծեր]] [[Կատեգորիա:Սիթքոմներ]] [[Կատեգորիա:2010-ականների հայկական հեռուստասերիալներ]] bhj2xxusamd7xn8c5idsvh8lnvfe6ek Քարի Բրեմնես 0 861311 8495905 7873907 2022-08-26T15:36:03Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Նորվեգացի դերասանուհիներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Քարի Բրեմնես''' ({{ԱԾ}}), [[Նորվեգացիներ|նորվեգացի]] [[երգիչ]] և [[երգահան]]։ == Կյանք == [[Պատկեր:Kari Bremnes 2.jpg|right|255px]] [[Պատկեր:Kari-Bremnes2012.jpg|right|255px]] Նա Օսլոյի համալսարանում ուսումնասիրել է պատմություն և դրամա, որից հետո աշխատել է որպես լրագրող, իսկ 1986 թվականին՝ [[երաժիշտ]]։ Նրա վրա ազդեցություն են ունեցել [[Ջոնի Միտչելլ]]ը, [[Ֆրանկ Զապպա]]ն, [[Դոնովա]]ն, [[Լեոնարդ Քոհեն]]ը, [[Բոբ Դիլան]]ը և [[Բիթլզ]]ը։ Նրա ձայնագրությունների մեծ մասը հիմնականում հայտնի են լսարանային ունկնդիրների համար՝ իր հիանալի ձայնային որակի շնորհիվ։ == Ճանապարհորդություն == Քարի Բրեմնեսը շրջագայել է [[Նորվեգիա]]յում, [[Գերմանիա]]յում, [[Ավստրիա]]յում, [[Ֆրանսիա]]յում և [[Ճապոնիա]]յում։ == Սկավառակագրություն == === Ալբոմներ === * 1987: ''Mitt ville hjerte'' (Mein wildes Herz) * 1989: ''Blå krukke'' (Blauer Krug) * 1991: ''Spor'' (Spur) * 1993: ''Løsrivelse'' (Loslösung) * 1994: ''Gåte ved gåte'' (Rätsel an Rätsel) * 1995: ''Erindring'' (Erinnerung) * 1997: ''Månestein'' ([[Mondgestein|Mondstein]]) * 1998: ''Svarta Bjørn'' (Schwarze Bärin) * 2000: ''Norwegian Mood'' (Norwegische Stimmung) (DE: [[Goldene Schallplatte|Gold]] im Jazz-Award)<ref>[http://www.musikindustrie.de/gold_platin_datenbank/#topSearch Gold-/Platin-Datenbank des Bundesverbandes Musikindustrie, Abruf vom 16. Juni 2016]</ref> * 2002: ''11 ubesvarte anrop'' (11 unbeantwortete Anrufe) * 2003: ''You’d Have To Be Here'' (Du müsstest hier sein) (englischsprachige Version von ''11 ubesvarte anrop'') * 2005: ''Over en by'' (Über einer Stadt) mit [[Nils Økland]] * 2007: ''Kari Bremnes Live'' (Originaltitel der norwegischen Ausgabe; in Deutschland unter dem Titel ''Reise'' veröffentlicht) * 2009: ''Ly'' (Obdach) * 2010: ''Fantastisk Allerede'' (schon fantastisch) (Best-of zum 30. Bühnenjubiläum) * 2012: ''Og Så Kom Resten Av Livet'' (Und dann kommt der Rest des Lebens) * 2017: ''Det Vi Har'' (Was wir haben) === Ալբոմներ այլ արտիստների հետ === * 1980: ''Folk i husan'' mit Ola Bremnes * 1983: ''Tid å hausta inn'' mit Lars Klevstrand * 1984: ''Mitt navn er Petter Dass'' (Mein Name ist Petter Dass) mit Ola Bremnes * 1991: ''Salmer på veien hjem'' (Psalme auf dem Weg nach Hause) mit Ole Paus und [[Mari Boine]] * 1991: ''Ord fra en fjord'' (Wort von einem Fjord) mit Ola und Lars Bremnes * 1999: ''The Man From God Knows Where'' mit u. a. [[Tom Russell]] * 2000: ''Soløye'' (Sonnenauge) mit Ola und Lars Bremnes * 2001: ''Desemberbarn'' (Dezemberkind) mit Rikard Wolff * 2003: ''Voggesanger fra ondskapens akse'' (Wiegenlieder von der Achse des Bösen) * 2004: ''Lullabies from the axis of evil'' == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{commonscat|Kari Bremnes}} * {{Internetquelle | url=http://karibremnes.no | titel=Offizielle Webseite auf Norwegisch, Englisch und Deutsch | zugriff=2012-09-18}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Բրեմնես, Քարի}} [[Կատեգորիա:Նորվեգացի երգչուհիներ]] [[Կատեգորիա:Օսլոյի համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Նորվեգացի երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:Նորվեգացի կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Նորվեգացի դերասանուհիներ]] h5zuslq4lo30mxu9p9urksa2cf96n6t Մոխրի մնացորդներ (ֆիլմ, 2008) 0 861496 8496199 7826416 2022-08-27T09:23:32Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''Մոխրի մնացորդներ''' ({{lang-en|Little Ashes}}, {{lang-es|Sin límites}}), 2008 թվականին նկարահանված իսպանական-բրիտանական դրամա` նվիրված 1920-ականների ու 1930-ականներին [[Իսպանիա]]յում ստեղծված իրավիճակի դեմ պայքարին, երբ ժամանակաշրջանի երեք ամենատաղանդավոր երիտասարդներ հանդիպում են համալսարանում և որոշում են իրենց աշխարհը փոխելու ծրագիրը։ [[Լուիս Բունյուել]]ն անօգնական է դառնում այն բանից հետո, երբ [[Սյուրռեալիզմ|սյուրռեալիստ]] նկարիչ [[Սալվադոր Դալի]]ի ու բանաստեղծ [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]]յի ընկերությունը փոխակերպվում է սիրային հարաբերությունների։ ==Բովանդակություն== 1922 թվականին 18-ամյա [[Սալվադոր Դալի]]ն ([[Ռոբերտ Փեթինսոն]]) ժամանում է արվեստի դպրոց [[Մադրիդ]]ում։ Ուսանողական հանրակացարանը, որտեղ նա տեղավորվում է, ժամանակակից միջավայր ունի, ինչը քաջալերում է Իսպանիայի այդ ժամանակվա ամենապայծառ ուղեղներին։ Սալվադորը, ում վիճակված էր դառնալ մեծ արվեստագետ, շուտով գրավում է հանրակացարանի բնակիչների «էլիտայի»` գրող [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]]յի (Խավիեր Բելթրան) և մեծ ձգտումներ ունեցող [[Լուիս Բունյուել]]ի (Մեթյու Մաքնալթի) ուշադրությունը։ Միասին նրանք ձևավորում են Մադրիդի ամենաժամանակակից արվեստի խմբի կորիզը։ Նրանց անձնական կյանքը չափազանց բարդ է դառնում, քանի որ Ֆեդերիկոն մերժում է իր նվիրված ընկերոջը` գրող Մագդալենային (Մարինա Գատել), իսկ Սալվադորն իրեն կապված է զգում Ֆեդերիկոյին։ Լուիսը, որն իրեն ավելի ու ավելի օտարված է զգում զույգի մտերմության ֆոնին, որոշում է մեկնել Փարիզ` իրականացնելու իր սեփական նպատակները։ Միևնույն ժամանակ Ֆեդերիկոն ու Դալին հեռանում են Մադրիդից ու ամառն անց են կացնում ծովափնյա գյուղում, Դալիի ընտանիքի տանը։ Ֆեդերիկոն ընդունվում է Դալիի ընտանիքի կողմից, և նրանց հարաբերություններն ավելի մտերմիկ են դառնում, մինչև մի օր նրանց ընկերությունը ռոմանտիկ բնույթ է ստանում<ref>[http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20100401042334/http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf |date=1 April 2010 }}</ref>։ Մտերմության հետ նրանց հարաբերությունները նաև բարդանում են։ Լուիսն այցելում է նրանց համալսարանում ու կասկածներ է ունենում նրանց մտերմության առթիվ։ Սալվադորն ինքն էլ մեկնում է [[Փարիզ]]։ Ընդունվելով բարձր հասարակության կողմից` Սալվադորը շուտով կապվում է [[Գալա Դալի|Գալայի]]` ճանաչված մարդկանց հետ իր սիրային կապերով հայտնի, ամուսնացած կնոջ հետ։ Վերջին այցելության ժամանակ Ֆեդերիկոն տեսնում է, որ իր ընկերը շատ է փոխվել. թե՛ կենսակերպով, թե՛ քաղաքական հայացքներով։ ==Հիմք== Նկարիչ Սալվադոր Դալիի և բանաստեղծ Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկայի հարաբերությունների մանրամասները երկար ժամանակ խարդավանքների և բանավեճերի առարկա էին պատմաբանների ու կենսագիրների միջև։ «Մոխրի մնացորդներ»-ում Դալիի և Լորկայի զգացմունքները ներկայացված են որպես սիրային հարաբերություններ։ 1925-1936 թվականներին, իրենց ընկերության տարիներին, Դալին ու Լորկան փոխանակել են բազմաթիվ նամակներ։ Լորկային գրած Դալիի նամակների բնօրինակները պահվում են [[Մադրիդ]]ում, ''Fundación Federico García Lorca-ում'', իսկ Լորկայի կողմից Դալիին գրած ձեռագրերը` [[Պուբոլ]]ում, ''Fundacion Gala-Salvador Dalí-ում'', ինչպես նաև` մասնավոր հավաքածուներում։ Հայտնի է, որ Լորկան մեծապես տարված է եղել Դալիով այն տարիներին, երբ նկարիչը չի ցանկանցել շփվել Լորկայի հետ։ Դալին գրել է. {{quote|Նա [[Համասեռամոլություն|համասեռամոլ]] էր, ինչպես բոլորին է հայտնի, և նա խելագարի նման սիրում էր ինձ։ Նա երկու անգամ փորձել է տիրանալ ինձ։ Ինձ համար չափազանց տհաճ էր, քանի որ ես համասեռամոլ չէի։ Մեր հարաբերություններից ոչինչ չստացվեց։ Սակայն իրականում ես զգում էի, որ նա մեծ պոետ է...<ref name="guardian.co.uk">{{cite news| url=https://www.theguardian.com/uk/2007/oct/28/spain.books | work=The Guardian | location=London | title=Were Spain's two artistic legends secret gay lovers? | first=David | last=Smith | date=October 28, 2007 | accessdate=May 11, 2010}}</ref><ref name="conversations">Bosquet, Alain, ''[http://www.ubu.com/historical/dali/dali_conversations.pdf Conversations with Dalí]'', 1969. p. 19–20. (PDF format)</ref>}} Ֆիլմի սցենարի հեղինակ Ֆիլիպա Գոսլեթը ենթադրում է. {{quote|Պարզ է, որ ինչ-որ բան տեղի է ունեցել... Երբ որ կարդում ես նրանց նամակները, ապա ակնհայտ է դառնում, որ ինչ-որ բան կատարվել է...Հարաբերություններն սկսվել են որպես ընկերություն, սակայն վերաճել են սիրային կապի և ֆիզիկական հարաբերությունների, սակայն Դալին չի ցանկացել շարունակել հարաբերությունները<ref name="guardian.co.uk"/>։}} Լորկայի ու Դալիի կենսագիր Յան Գիբսոնը գրել է. {{quote|Ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչպես է ներկայացվում իրավիճակը։ Դալին սարսափում էր, երբ իրեն դիպչում էին, այսպիոսվ ես չեմ կարծում, թե Լորկան շատ է առաջ գնացել<ref name="guardian.co.uk"/>։}} 1930-ականներին, իսպանական ճնշումների տարիներին, Լորկայի սպանության ժամանակ ակնարկ է արվել նաև նրա սեռական կողմնորոշման վերաբերյալ, և դա կարևոր դեր է ունեցել նրա սպանության համար։ ==Կազմ== * [[Ռոբերտ Փեթինսոն]]-[[Սալվադոր Դալի]] * Խավիեր Բելթրան- [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]] * Մեթյու ՄըքՆալթի-[[Լուիս Բունյուել]] * Մարինա Գատել-Մագդալենա * Բրունո Օրո-Պակո * Էսթեր Նուբիոլա-Ադել * Մարկ Պույոլ-Կարլոս * Արլի Ժովեր-[[Գալա Դալի]] * Սիմոն Էնդրյու-Ֆերնանդո դե Վալ * Վիկի Պենե-Մագդալենայի մորաքույր * Ռուբեն Արոյո-Ռաֆայել * Դիանա Գոմեզ-Անա Մարիա * Պեպ Սեզ-արվեստի ուսուցիչ * Խուան Պիկո-երիտասարդ սպա * Ֆերան Օդի-առաջին պահակ * Ադրիա Ալլու-երկրորդ պահակ * Ֆերան Լահոզ-Սենոր Միլագրո * Քրիստիան Ռոդրիգո- երիտասարդ լրագրող * Սուե Ֆլակ-Մադամ * Ռամոն Էնրիհ-պրոֆեսոր * Խավի Սայլես-առաջին տղամարդ * Ֆիլիպա Գոսլեթ և Հաննա Ռութզու-Ֆեդերիկոյի քույրեր * Պակո Ալոնսո- գնչու երգիչ == Թողարկում == ''Մոխրի մնացորդների'' պրեմիերան տեղի է ունեցել [[Լոնդոն]]ում, «Ռեինդանս» 16-րդ ամենամյա կինոփառատոնի ժամանակ։ Առաջին ցուցադրությունը տեղի է ունեցել հոկտեմբերի 8-ին, ժամը 14:30<ref>{{Cite web |url=http://www.raindance.co.uk/site/index.php?id=270,2493,0,0,1,0&highlight=Li |title=Little Ashes {{!}} Raindance Film Festival 2008<!-- Bot generated title --> |accessdate=2018-03-04 |archive-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303225756/http://www.raindance.co.uk/site/index.php?id=270,2493,0,0,1,0&highlight=Li |dead-url=yes }}</ref> : ''Մոխրի մնացորդներն'' առաջին անգամ ԱՄՆ-ում ցուցադրվել է Miami Gay & Lesbian կինոփառատոնի ժամանակ։ [[Մեծ Բրիտանիա]]յում ֆիլմը [[DVD]] տարբերակով թողարկվել է 2009 թվականի հուլիսի 13-ին<ref>[http://hmv.com/hmvweb/displayProductDetails.do?ctx=224;5;71;-1;2&sku=958158 HMV | Music, Films, & Games | HMV.com<!-- Bot generated title -->]</ref>, ԱՄՆ-ում` 2010 թվականի հունվարի 26-ին։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==Հետագա ընթերցանություն== * [https://www.theguardian.com/uk/2007/oct/28/spain.books "Were Spain's Two Artistic Legends Secret Gay Lovers?", ''The Guardian'' (28 October 2007)] * [https://web.archive.org/web/20100401042334/http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf Aria film synopsis] * George E. Haggerty, ''Gay Histories and Cultures'' {{ISBN|0-8153-1880-4}} * Ian Gibson, ''The Shameful Life of Salvador Dalí'' {{ISBN|0-393-04624-9}} * ''Salvador Dalí: An Illustrated Life'', Tate Publishing {{ISBN|978-1-85437-759-3}} ==Արտաքին հղումներ== * {{IMDb title|1104083|Little Ashes}} * {{mojo title|littleashes|Little Ashes}} * {{rotten-tomatoes|little_ashes|Little Ashes}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2000-ականների դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2008 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իսպանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] b2r44n57w4g87v904yfrl5wafp2sk45 8496201 8496199 2022-08-27T09:25:07Z Valen1988 29239 catSuggest-ով +[[Կատեգորիա:Բրիտանական մելոդրամա ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Իսպանական մելոդրամա ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Իսպանական դրամա ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1930-ականներին]], [[Կատեգորիա:Բրիտանական ռոմանտիկ ֆիլմեր]], [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1920-ականներին]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''Մոխրի մնացորդներ''' ({{lang-en|Little Ashes}}, {{lang-es|Sin límites}}), 2008 թվականին նկարահանված իսպանական-բրիտանական դրամա` նվիրված 1920-ականների ու 1930-ականներին [[Իսպանիա]]յում ստեղծված իրավիճակի դեմ պայքարին, երբ ժամանակաշրջանի երեք ամենատաղանդավոր երիտասարդներ հանդիպում են համալսարանում և որոշում են իրենց աշխարհը փոխելու ծրագիրը։ [[Լուիս Բունյուել]]ն անօգնական է դառնում այն բանից հետո, երբ [[Սյուրռեալիզմ|սյուրռեալիստ]] նկարիչ [[Սալվադոր Դալի]]ի ու բանաստեղծ [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]]յի ընկերությունը փոխակերպվում է սիրային հարաբերությունների։ ==Բովանդակություն== 1922 թվականին 18-ամյա [[Սալվադոր Դալի]]ն ([[Ռոբերտ Փեթինսոն]]) ժամանում է արվեստի դպրոց [[Մադրիդ]]ում։ Ուսանողական հանրակացարանը, որտեղ նա տեղավորվում է, ժամանակակից միջավայր ունի, ինչը քաջալերում է Իսպանիայի այդ ժամանակվա ամենապայծառ ուղեղներին։ Սալվադորը, ում վիճակված էր դառնալ մեծ արվեստագետ, շուտով գրավում է հանրակացարանի բնակիչների «էլիտայի»` գրող [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]]յի (Խավիեր Բելթրան) և մեծ ձգտումներ ունեցող [[Լուիս Բունյուել]]ի (Մեթյու Մաքնալթի) ուշադրությունը։ Միասին նրանք ձևավորում են Մադրիդի ամենաժամանակակից արվեստի խմբի կորիզը։ Նրանց անձնական կյանքը չափազանց բարդ է դառնում, քանի որ Ֆեդերիկոն մերժում է իր նվիրված ընկերոջը` գրող Մագդալենային (Մարինա Գատել), իսկ Սալվադորն իրեն կապված է զգում Ֆեդերիկոյին։ Լուիսը, որն իրեն ավելի ու ավելի օտարված է զգում զույգի մտերմության ֆոնին, որոշում է մեկնել Փարիզ` իրականացնելու իր սեփական նպատակները։ Միևնույն ժամանակ Ֆեդերիկոն ու Դալին հեռանում են Մադրիդից ու ամառն անց են կացնում ծովափնյա գյուղում, Դալիի ընտանիքի տանը։ Ֆեդերիկոն ընդունվում է Դալիի ընտանիքի կողմից, և նրանց հարաբերություններն ավելի մտերմիկ են դառնում, մինչև մի օր նրանց ընկերությունը ռոմանտիկ բնույթ է ստանում<ref>[http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20100401042334/http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf |date=1 April 2010 }}</ref>։ Մտերմության հետ նրանց հարաբերությունները նաև բարդանում են։ Լուիսն այցելում է նրանց համալսարանում ու կասկածներ է ունենում նրանց մտերմության առթիվ։ Սալվադորն ինքն էլ մեկնում է [[Փարիզ]]։ Ընդունվելով բարձր հասարակության կողմից` Սալվադորը շուտով կապվում է [[Գալա Դալի|Գալայի]]` ճանաչված մարդկանց հետ իր սիրային կապերով հայտնի, ամուսնացած կնոջ հետ։ Վերջին այցելության ժամանակ Ֆեդերիկոն տեսնում է, որ իր ընկերը շատ է փոխվել. թե՛ կենսակերպով, թե՛ քաղաքական հայացքներով։ ==Հիմք== Նկարիչ Սալվադոր Դալիի և բանաստեղծ Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկայի հարաբերությունների մանրամասները երկար ժամանակ խարդավանքների և բանավեճերի առարկա էին պատմաբանների ու կենսագիրների միջև։ «Մոխրի մնացորդներ»-ում Դալիի և Լորկայի զգացմունքները ներկայացված են որպես սիրային հարաբերություններ։ 1925-1936 թվականներին, իրենց ընկերության տարիներին, Դալին ու Լորկան փոխանակել են բազմաթիվ նամակներ։ Լորկային գրած Դալիի նամակների բնօրինակները պահվում են [[Մադրիդ]]ում, ''Fundación Federico García Lorca-ում'', իսկ Լորկայի կողմից Դալիին գրած ձեռագրերը` [[Պուբոլ]]ում, ''Fundacion Gala-Salvador Dalí-ում'', ինչպես նաև` մասնավոր հավաքածուներում։ Հայտնի է, որ Լորկան մեծապես տարված է եղել Դալիով այն տարիներին, երբ նկարիչը չի ցանկանցել շփվել Լորկայի հետ։ Դալին գրել է. {{quote|Նա [[Համասեռամոլություն|համասեռամոլ]] էր, ինչպես բոլորին է հայտնի, և նա խելագարի նման սիրում էր ինձ։ Նա երկու անգամ փորձել է տիրանալ ինձ։ Ինձ համար չափազանց տհաճ էր, քանի որ ես համասեռամոլ չէի։ Մեր հարաբերություններից ոչինչ չստացվեց։ Սակայն իրականում ես զգում էի, որ նա մեծ պոետ է...<ref name="guardian.co.uk">{{cite news| url=https://www.theguardian.com/uk/2007/oct/28/spain.books | work=The Guardian | location=London | title=Were Spain's two artistic legends secret gay lovers? | first=David | last=Smith | date=October 28, 2007 | accessdate=May 11, 2010}}</ref><ref name="conversations">Bosquet, Alain, ''[http://www.ubu.com/historical/dali/dali_conversations.pdf Conversations with Dalí]'', 1969. p. 19–20. (PDF format)</ref>}} Ֆիլմի սցենարի հեղինակ Ֆիլիպա Գոսլեթը ենթադրում է. {{quote|Պարզ է, որ ինչ-որ բան տեղի է ունեցել... Երբ որ կարդում ես նրանց նամակները, ապա ակնհայտ է դառնում, որ ինչ-որ բան կատարվել է...Հարաբերություններն սկսվել են որպես ընկերություն, սակայն վերաճել են սիրային կապի և ֆիզիկական հարաբերությունների, սակայն Դալին չի ցանկացել շարունակել հարաբերությունները<ref name="guardian.co.uk"/>։}} Լորկայի ու Դալիի կենսագիր Յան Գիբսոնը գրել է. {{quote|Ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչպես է ներկայացվում իրավիճակը։ Դալին սարսափում էր, երբ իրեն դիպչում էին, այսպիոսվ ես չեմ կարծում, թե Լորկան շատ է առաջ գնացել<ref name="guardian.co.uk"/>։}} 1930-ականներին, իսպանական ճնշումների տարիներին, Լորկայի սպանության ժամանակ ակնարկ է արվել նաև նրա սեռական կողմնորոշման վերաբերյալ, և դա կարևոր դեր է ունեցել նրա սպանության համար։ ==Կազմ== * [[Ռոբերտ Փեթինսոն]]-[[Սալվադոր Դալի]] * Խավիեր Բելթրան- [[Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա]] * Մեթյու ՄըքՆալթի-[[Լուիս Բունյուել]] * Մարինա Գատել-Մագդալենա * Բրունո Օրո-Պակո * Էսթեր Նուբիոլա-Ադել * Մարկ Պույոլ-Կարլոս * Արլի Ժովեր-[[Գալա Դալի]] * Սիմոն Էնդրյու-Ֆերնանդո դե Վալ * Վիկի Պենե-Մագդալենայի մորաքույր * Ռուբեն Արոյո-Ռաֆայել * Դիանա Գոմեզ-Անա Մարիա * Պեպ Սեզ-արվեստի ուսուցիչ * Խուան Պիկո-երիտասարդ սպա * Ֆերան Օդի-առաջին պահակ * Ադրիա Ալլու-երկրորդ պահակ * Ֆերան Լահոզ-Սենոր Միլագրո * Քրիստիան Ռոդրիգո- երիտասարդ լրագրող * Սուե Ֆլակ-Մադամ * Ռամոն Էնրիհ-պրոֆեսոր * Խավի Սայլես-առաջին տղամարդ * Ֆիլիպա Գոսլեթ և Հաննա Ռութզու-Ֆեդերիկոյի քույրեր * Պակո Ալոնսո- գնչու երգիչ == Թողարկում == ''Մոխրի մնացորդների'' պրեմիերան տեղի է ունեցել [[Լոնդոն]]ում, «Ռեինդանս» 16-րդ ամենամյա կինոփառատոնի ժամանակ։ Առաջին ցուցադրությունը տեղի է ունեցել հոկտեմբերի 8-ին, ժամը 14:30<ref>{{Cite web |url=http://www.raindance.co.uk/site/index.php?id=270,2493,0,0,1,0&highlight=Li |title=Little Ashes {{!}} Raindance Film Festival 2008<!-- Bot generated title --> |accessdate=2018-03-04 |archive-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303225756/http://www.raindance.co.uk/site/index.php?id=270,2493,0,0,1,0&highlight=Li |dead-url=yes }}</ref> : ''Մոխրի մնացորդներն'' առաջին անգամ ԱՄՆ-ում ցուցադրվել է Miami Gay & Lesbian կինոփառատոնի ժամանակ։ [[Մեծ Բրիտանիա]]յում ֆիլմը [[DVD]] տարբերակով թողարկվել է 2009 թվականի հուլիսի 13-ին<ref>[http://hmv.com/hmvweb/displayProductDetails.do?ctx=224;5;71;-1;2&sku=958158 HMV | Music, Films, & Games | HMV.com<!-- Bot generated title -->]</ref>, ԱՄՆ-ում` 2010 թվականի հունվարի 26-ին։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==Հետագա ընթերցանություն== * [https://www.theguardian.com/uk/2007/oct/28/spain.books "Were Spain's Two Artistic Legends Secret Gay Lovers?", ''The Guardian'' (28 October 2007)] * [https://web.archive.org/web/20100401042334/http://www.ariafilms.co.uk/projects/LittleAshes.pdf Aria film synopsis] * George E. Haggerty, ''Gay Histories and Cultures'' {{ISBN|0-8153-1880-4}} * Ian Gibson, ''The Shameful Life of Salvador Dalí'' {{ISBN|0-393-04624-9}} * ''Salvador Dalí: An Illustrated Life'', Tate Publishing {{ISBN|978-1-85437-759-3}} ==Արտաքին հղումներ== * {{IMDb title|1104083|Little Ashes}} * {{mojo title|littleashes|Little Ashes}} * {{rotten-tomatoes|little_ashes|Little Ashes}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2000-ականների դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2008 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իսպանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական մելոդրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իսպանական մելոդրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Իսպանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1930-ականներին]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ռոմանտիկ ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1920-ականներին]] 6lo859vbto19x8xbrkaioj1h464j3bb Գրիզելդա Նավասարդյան 0 880805 8495888 8446633 2022-08-26T14:08:30Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բժիշկ}} '''Գրիզելդա Ասատուրի Նավասարդյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] [[բժիշկ]]։ Բժշկական գիտությունների թեկնածու (1968), [[պրոֆեսոր]] (2005)։ == Կենսագրություն == Գրիզելդա Նավասարդյանը ծնվել է 1942 թվականին [[Երևան]]ում, բժիշկ Ասատուր (Արարատ) Նավասարդյանի ընտանիքում, որը մասնագիտական գործունեություն է իրականացրել մարզային բժշկական հաստատություններում, [[Մասիսի շրջան|Մասիսի]], [[Էջմիածնի շրջան]]ներում։ Բժշկի ուղին ընտրել են Ասատուր Նավասարդյանի ընտանիքի չորս երեխաներից երկուսը<ref>[http://www.med-practic.com/arm/1049/48194/%D4%B5%D5%8A%D4%B2%D5%80.%D4%B1%D5%AD%D5%BF%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%A3%D5%AB%D5%A1%D5%B6%20%D5%A2%D5%AA%D5%B7%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6%20%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%20%D5%A7%2C%20%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B6/article.more.html ԵՊԲՀ, Ախտաֆիզիոլոգիան բժշկության տրամաբանությունն է, մայրենին]</ref>։ 1959 թվականին ավարտել է [[Նիկոլ Աղբալյանի անվան թիվ 19 հիմնական դպրոց|Երևանի Ն. Կրուպսկայայի անվան միջնակարգ դպրոցը]]։ 1959-1965 թվականներին սովորել և ավարտել է [[Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտ]]ի բուժական ֆակուլտետը։ 1965 թվականին ընդունվել է [[Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտ|ԵրՊԲԻ]] ախտաֆիզիոլոգիայի ամբիոնին կից ասպիրանտուրա, որն ավարտել է 1968 թվականին<ref name="ysmu">[https://www.ysmu.am/hy/staff/_grizelda_asaturi_navasardyan/ Գրիզելդա Ասատուրի Նավասարդյան]</ref>։ === Աշխատանքային գործունեություն === 1968-1981 թվականներին [[Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտ|ԵրՊԲԻ]] ախտաֆիզիոլոգիայի ամբիոնում եղել է որպես ասիստենտ, ավագ գիտաշխատող, 1981 թվականից՝ դոցենտ, 1975 թվականին՝ ավագ գիտաշխատող, 1982 թվականին՝ դոցենտ, 2005 թվականին՝ պրոֆեսոր։ 1988-1994 թվականներին միաժամանակ եղել է բժշկական համալսարանի արտասահմանցի ուսանողների դեկան, 1994-2005 թվականներին՝ ախտաֆիզիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, 2005 թվականից՝ ախտաֆիզիոլոգիայի ամբիոնի պրոֆեսոր։ Մեծ ճանաչում ունեն Գրիզելդա Նավասարդյանի տարբեր պայմաններում օրգանիզմի մահացման և վերակենդանացման հիմնախնդիրներին, փորձարարական սակավաշարժության պայմաններում զարգացող վարքային-իմացական տեղաշարժերի, ծերություն և սակավաշարժություն հարաբերակցության ախտաֆիզիոլոգիական մեխանիզմների վերահանմանը, նոզոլոգիայի հիմնադրույթներում միջնադարյան հայ փիլիսոփաների և բժիշկների ավանդին վերաբերող աշխատանքները<ref name="ysmu" />։ Մասնակցել է բազմաթիվ տեղական և միջազգային գիտաժողովների, հանդես եկել զեկուցումներով<ref name="ysmu" />։ Բազմաթիվ գիտական հրապարակումների, ուսումնամեթոդական հոդվածների, ձեռնարկների, ախտաֆիզիոլոգիայի դասագրքերի հեղինակ է<ref>[http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%22%D5%86%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%A5%D5%AC%D5%A4%D5%A1%20%D4%B1%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB%22 Նավասարդյան, Գրիզելդա Ասատուրի, Հայ գիրք]</ref>։ Մեծ է Գրիզելդա Նավասարդյանի ներդրումը Բոլոնիայի գործընթացի<ref>{{Cite web |url=http://www.azgk.am/partic2009.php |title=«Կրթության եռաստիճան համակարգը Բոլոնիայի գործընթացի շրջանակներում» |accessdate=2018-08-01 |archive-date=2018-10-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181002052900/http://www.azgk.am/partic2009.php |dead-url=yes }}</ref> շրջանակում բարձրագույն կրթության որակի եվրոպական չափայնության հավաստման, ուղեցույցների մշակման և ներդրման գործում<ref name="ysmu" /><ref>{{Cite news|url=http://www.kifar.am/science/wiw_ru.php|title=Kinetic Foundation for Armenian Retrospection|date=2006-04-17|newspaper=archive.li|access-date=2018-08-01|archive-date=2006-04-17|archive-url=https://archive.today/20060417153129/http://www.kifar.am/science/wiw_ru.php|dead-url=}}</ref>։ == Անդամակցություն == * Հայաստանի ախտաֆիզիոլոգների և ախտաբանների ընկերակցության հիմնադիր և նախագահ * Էկոլոգիայի և Կենսագործունեության միջազգային ակադեմիայի ([[Նյու-Յորք]], [[Սանկտ-Պետերբուրգ]]) իսկական անդամ * Ախտաֆիզիոլոգիայի միջազգային ընկերության գործադիր խորհրդի, դասավանդման տեխնոլոգիաների հանձնաժողովի անդամ * Ուկրաինայի ախտաֆիզիոլոգների ընկերակցության վարչության պատվավոր անդամ, 2012 թ., նոյեմբեր * ԵՊԲՀ միջազգային հավատարմագրման փորձագիտական հանձնաժողովի, կարգապահական կոմիտեի անդամ * «Բժշկություն, գիտություն և կրթություն» ամսագրի խորհրդի անդամ == Պարգևներ == * [[Չեխոսլովակիա]]յի, [[Լեհաստան]]ի, [[Հունգարիա]]յի բժշկական համալսարանների մեդալներ * ՌԴ բժշկական ակադեմիայի Ա. Սպերանսկու անվան մեդալ ախտաֆիզիոլոգիայի ասպարեզում գիտամանկավարժական ավանդի, հայ-ռուսական համագործակցության ամրապնդման համար, 2007 == Երկեր == * «Երկխոսություններ ախտաֆիզիոլոգիայի հարցերի շուրջ»<ref>[https://books.google.am/books/about/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AD%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%AD%D5%BF.html?id=jLtXLwEACAAJ&redir_esc=y Երկխոսություններ ախտաֆիզիոլոգիայի հարցերի շուրջ]</ref>, հայերեն, 1995 * «Ընդհանուր ախտաֆիզիոլոգիա» բուհական դասագիրք == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Նավասարդյան, Գրիզելդա}} [[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոֆեսորներ]] [[Կատեգորիա:Երևանի պետական բժշկական համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Բժշկական գիտությունների թեկնածուներ]] ngo0wduvfj0m3gejxrmojt2eyvni5vo Մասնակից:Վաչ Վարդանյան/Ավազարկղ 2 890054 8496114 8495775 2022-08-27T02:11:04Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Կատեգորիան հեռացնում եմ ավազարկղից wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = | բնագիր ԱԱՀ = | background-color = #ededed | պատկեր = | չափ = | նկարագրում = | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգություն = | ալմա մատեր = | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = | կարողություն = | մասնագիտություն = | գործունեություն = | աշխատավայր = | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = | կայք = | ստորագրություն = | Վիքիպահեստ = }} '''Ուոլթեր Օ Բրայն''', ({{lang-en|Walter O'Brien}}, ծնվել է [[1975|1975 թվականի]] [[Փետրվարի 24|փետրվարի 24-ին]]), [[Իռլանդացիներ|իռլանդացի]] բիզնեսմեն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում, պրոդյուսր, Scorpion Computer Services ընկերության հիմնադիր և տնօրեն։ Նա համարվում է [[Կարիճ (հեռուստասերիալ)|Կարիճ]] հեռուստասերիալի ոգեշնչման աղբյուրն ու գործող պրոդյսուրը<ref name="it1">{{cite news|url=http://www.irishtimes.com/culture/media/scorpion-how-an-irish-genius-saved-the-world-1.1890383|title=Scorpion: How an Irish genius saved the world|work=The Irish Times|accessdate=8 October 2014|last=Boyd|first=Brian|date=9 August 2014|archivedate=2014-10-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141015033003/http://www.irishtimes.com/culture/media/scorpion-how-an-irish-genius-saved-the-world-1.1890383}}</ref><ref name="cbs1">{{cite news|url=http://baltimore.cbslocal.com/2014/09/22/real-life-superhero-geniuses-inspire-new-cbs-show-scorpion|title=Real-Life Superhero Geniuses Inspire New CBS Show 'Scorpion'|author=Linh Bui|date=22 September 2014|publisher=[[WJZ-TV]]|location=Baltimore, MD|accessdate=8 October 2014|website=|archivedate=2014-10-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006093714/http://baltimore.cbslocal.com/2014/09/22/real-life-superhero-geniuses-inspire-new-cbs-show-scorpion/}}</ref>։ Հայտնի են մի շարք պատմություններ կապված նրա բարձր [[Ինտելեկտի գործակից|IQ]] ցուցանիշի և 13 տարեկանում [[ՆԱՍԱ|ՆԱՍԱ-ի]] «ջարդելու» մասին, որոնք գրավել են [[Զանգվածային լրատվության միջոցներ|ԶԼՄ-ների]] ուշադրությունը։ == Կենսագրություն == Ծնվել է Մորիս և Աննա Օ Բրայենների ընտանիքում [[1975|1975 թվականին]], [[Ուեքսֆորդ շրջան (Միչիգան)|Ուեքսֆորդում]] ([[Իռլանդիա]])<ref name="nrs">{{cite news|url=http://www.independent.ie/regionals/newrossstandard/entertainment/the-scorpion-30518699.html|title=The Scorpion|newspaper=[[New Ross Standard]]|first=Niamh|last=Keegan|date=23 August 2014|accessdate=26 September 2014|archivedate=2014-10-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141007173931/http://www.independent.ie/regionals/newrossstandard/entertainment/the-scorpion-30518699.html}}</ref>։ Մինչև 13 տարեկան հաճախել է [[Կլոնրոչ]] գյուղի St. Patrick’s National School դպրոցը, որից հետո ընտանիքը տեղափոխվել է Իրլանդիայում գտնվող փոքրիկ քաղաք՝ [[Էննիսկորտի]] և ուսումը շարունակել St. Mary’s Christian Brothers School (CBS) դպրոցում։ Ավելի ուշ Վոլտերը հայտնեց, որ մանուկ հասակում IQ թեստերից մեկում հավաքել է 197 բալ<ref name="it2">{{cite news|title=Scorpion: Walter O'Brien on his life off-screen|author=Brian Boyd|date=4 October 2014|work=The Irish Times|url=http://www.irishtimes.com/culture/media/scorpion-walter-o-brien-on-his-life-off-screen-1.1950776?page=1|accessdate=29 November 2014}}</ref>, սակայն դրա մասին հաստատող տեղեկություններ չեն պահպանվել<ref name="Karlin">{{cite news|first=Susan|last=Karlin|title=Hackers vs. Scorpion: Walter O’Brien Responds To Scrutiny Of Real-Life Claims Fueling TV’s 'Scorpion'|url=http://www.fastcocreate.com/3036897/hackers-vs-scorpion-walter-obrien-responds-to-scrutiny-of-real-life-claims-fueling-tvs-scorp|publisher=[[Fast Company (magazine)|''Fast Company'']]|date=15 October 2014|accessdate=29 November 2014|archivedate=2016-08-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160822121619/http://www.fastcocreate.com/3036897/hackers-vs-scorpion-walter-obrien-responds-to-scrutiny-of-real-life-claims-fueling-tvs-scorp}}</ref>։ Մի շարք լրատվամիջոցներ ինչպիսիք են՝ TechDirt և The Irish Times հաստատում են, որ 197 բալը մանուկ հասակում չի նշանակում բարձր ցուցանիշ մեծահասակների համար նախատեսված թեստերում, քանի որ թեստերի սանդղակը կախված տարիքային խմբից փոխվում է<ref name="Techdirt 2014-09-25">{{cite web|url=https://www.techdirt.com/articles/20140924/14422128627/another-story-fake-brilliant-inventor-is-scorpion-walter-obrien-real-computer-security-genius.shtml|title=Another Story of a 'Fake' Brilliant Inventor? Is 'Scorpion Walter O'Brien' a Real Computer Security Genius?|authorlink=Mike Masnick|first=Mike|last=Masnick|date=25 September 2014|work=[[Techdirt]]|accessdate=9 October 2014|archive-date=2019-04-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20190414152931/https://www.techdirt.com/articles/20140924/14422128627/another-story-fake-brilliant-inventor-is-scorpion-walter-obrien-real-computer-security-genius.shtml|deadlink=no}}</ref>։ Լրագրող Մայք Մասնիքը նկատեց, որ բարձր IQ ցուցանիշով մարդկաց ցանկը կա համացանցում, սակայն այնտեղ չկա Վոլտեր Օ Բրայեն անունը։ Ատեստատ ստացել է Կիլկեննի կոչվող քաղաքի St Kieran’s College-ում, սովորել է Սուսսեկս քաղաքի համալսարանում։ Ստացել բակալավրի դիպլոմ ինֆորմատիկային և արհեստական բանականության ֆակուլտետում։ [[2001|2001 թվականից]] ապրում է [[Կալիֆոռնիա|Կալիֆոռնիայում։]] == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.scorpioncomputerservices.com Scorpion Computer Services official website] {{Wayback|url=http://www.scorpioncomputerservices.com/ |date=20140921045518 }}{{ref-en}} * [http://boston.cbslocal.com/2014/10/06/real-life-scorpion-helped-id-boston-marathon-bombing-suspects/ CBS Local Interview with O’Brien] {{Wayback|url=http://boston.cbslocal.com/2014/10/06/real-life-scorpion-helped-id-boston-marathon-bombing-suspects/ |date=20150429120647 }}, 2014{{ref-en}} * [http://www.cnet.com/videos/genius-hacker-walter-obrien-tells-us-about-the-true-life-origins-of-scorpio/ CNET Interview with O’Brien] {{Wayback|url=http://www.cnet.com/videos/genius-hacker-walter-obrien-tells-us-about-the-true-life-origins-of-scorpio/ |date=20160418205918 }}{{ref-en}} [[:Կատեգորիա:Անձանց անվամբ կատեգորիաներ]] [[:Կատեգորիա:Իռլանդացիներ]] [[:Կատեգորիա:Փետրվարի 25 ծնունդներ]] [[:Կատեգորիա:1975]] [[:Կատեգորիա:Տեղեկատվական անվտանգություն]] h82a7s5jv0k8zjeqgb6sc5cg8i8dfjg Փոլ Ռոմեր 0 891877 8496046 8413095 2022-08-26T23:31:13Z ERJANIK 12604 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} '''Փոլ Մայքլ Ռոմեր''' ({{lang-en|Paul Michael Romer}}, {{ԱԾ}}), [[Ամերիկացիներ|ամերիկացի]] [[տնտեսագետ]]։ 2002 թվականին արժանացել է Ռեքթենվալդի մրցանակին, [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]]<ref>[http://www.worldbank.org/en/about/people/paul-romer Paul Romer]</ref> (2016-հունվար 2018)։ [[Նյու Յորքի համալսարան]]ի բիզնես դպրոցի տնտեսագիտության պրոֆեսոր։ [[2018]] թվականին արժանացել է [[Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ|Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակի]] «տնտեսական աճի մեջ նորարարությունների և կլիմայի ներդրման համար» ([[Ուիլյամ Նորդհաուս]]ի հետ համատեղ), մասնավորապես՝ «երկարաժամկետ մակրոտնտեսական վերլուծության մեջ տեխնոլոգիական նորարարությունների ներդրման համար»<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economics/2018/summary/ Nobrl Prize]</ref>։ == Կենսագրություն == Մայքլ Ռոմերը [[Կոլորադո]] նահանգի նախկին նահանգապետ [[:en:Roy Romer|Ռոյ Ռոմերի]] որդին։ [[Մաթեմատիկա]]յի բակալավր (1977) և [[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայության]] դոկտոր (1983) տնտեսագիտության բաժնում [[Չիկագոյի համալսարան]]ում։ [[Սթենֆորդի համալսարան]]ի, ապա՝ [[Նյու Յորքի համալսարան]]ի պրոֆեսոր։ Նյու Յորքի համալսարանին կից Մերոնի քաղաքային տնտեսության կառավարման ինստիտուտի տնօրեն։ [[Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրո|Տնտեսագիտական հետազոտությունների ազգային բյուրո]]յի գիտաշխատող։ 2016 թվականի հուլիսի 18-ին Համաշխարհային բանկի տնօրեն [[Ջիմ Յոն Կիմ]]ը Փոլ Ռոմերին նշանակել է [[Համաշխարհային բանկ]]ի [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ|գլխավոր մասնագետ]]։ Պաշտոնապես Ռոմերը անցել է աշխատանքի 2016 թվականի հոկտեմբերին<ref>[http://www.worldbank.org/ru/news/press-release/2016/07/18/world-bank-group-president-appoints-paul-romer-as-chief-economist Президент Группы Всемирного банка назначил Пола Роумера главным экономистом]</ref>։ 2018 թվականի հունվարին Ռոմերը հեռացել է աշխատանքից Համաշխարհային բանկի աշխատակիցների հետ կոնֆլիկտի պատճառով<ref>[https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5a6920fa9a7947a3cfa8937f Главный экономист Всемирного банка решил покинуть свой пост] РБК</ref>։ == Գործունեություն== Փոլ Ռոմերը [[Էրրոու-Ռոմեր մոդել|Էրրոու-Ռոմեր մոդելի]] հիմնադիրն է։ Փոլ Ռոմերը նաև [[Ռոմեր մոդել|Ռոմեր մոդելի]] հեղինակն է, որում [[Տնտեսական աճ|տնտեսական աճի]] հիմնական շարժիչ ուժը գիտահետազոտական ​​և զարգացման ոլորտում ներդրումների և [[Մարդկային կապիտալ|մարդկային կապիտալում]] ներդրումների աճն է։ Ռոմերի մոդելների եզրակացություններից մեկն այն է, որ մարդկային կապիտալով և առաջադեմ գիտությամբ տնտեսությունը երկարաժամկետ հեռանկարում աճի ավելի լավ շանսեր ունի, քան այդ առավելություններից զուրկ տնտեսությունը։ Խթանում է [[Զարգացող երկրներ|զարգացող երկրներում]] այսպես կոչված «չարտերային քաղաքներ» ({{lang-en|}} չարտերային քաղաքներ) ստեղծելու գաղափարը, որը պետք է վերահսկվի դրսից՝ [[Զարգացած երկրներ|զարգացած երկրներից]]։ Ռոմերը կարծում է, որ նման հատուկ տնտեսական գոտիների ստեղծումը կհանգեցնի օտարերկրյա կապիտալի ներհոսքի և դրանով իսկ կլուծի աղքատության խնդիրը։ Լրագրող և տնտեսագետ Սեբաստիան Մալլաբիի կարծիքով՝ նման նախագծերը մի տեսակ [[նեոգաղութատիրություն]] են<ref name="atlantic">{{Cite web| title=The Politically Incorrect Guide to Ending Poverty |url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2010/07/the-politically-incorrect-guide-to-ending-poverty/308134/ |website=[[The Atlantic]]|date=July–August 2010 }}</ref>։ Նախատեսվում էր նման գոտիներ ստեղծել [[Մադագասկար|Մադագասկարում]] և [[Հոնդուրաս|Հոնդուրասում]], սակայն նախագծերը չեն իրականացվել<ref name="atlantic" /><ref>{{cite web|title=Plan for Charter City to Fight Honduras Poverty Loses Its Initiator|date=2012-09-30|website=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2012/10/01/world/americas/charter-city-plan-to-fight-honduras-poverty-loses-initiator.html}}</ref>։ == Տնտեսական աճի նոր տեսություն == Փոլ Ռոմերը [[Էրոու-Ռոմեր մոդել]]ի հեղինակներից մեկն է։ Փոլ Ռոմերը հեղինակել է նաև Ռոմերի մոդելը, որտեղ տնտեսական աճի հիմնական գործոնը համարվում է կապիտալի հատկացումների աճը Գիտահետազոտական և փորձակոնստրուկտորական աշխատանքներում և ներդրումները մարդկային կապիտալում։ Ռոմերի մոդելների եզրակացություններից մեկն այն է, որ տնտեսությունը, որը գնահատում է [[մարդկային կապիտալ]]ի ռեսուրսներն ու գիտության զարգացումը, երկարաժամկետ հեռանկարում աճի ավելի լավ հնարավորություններ ունի, քան այն տնտեսությունը, որը զրկված է այդ առավելություններից։ == Մատենագրություն == * Romer P.M. [http://www.parisschoolofeconomics.eu/docs/darcillon-thibault/paul-romer-increasing-returns-and-long-run-growth.pdf Increasing Returns and Long-Run Growth] (Возрастающая отдача и экономический рост)// The Journal of Political Economy, October, 1986. — pp.&nbsp;1002-1037. * Romer P.M. New Goods, Old Theory, and the Welfare Costs of Trade Restrictions, 1994. * Romer P.M. Science, Economic Growth and Public Policy, 1996. == Մրցանակներ == 2018 թվականի հոկտեմբերի 8-ին Փոլ Ռոմերին շնորհվել է [[Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ|Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակ]] «երկարաժամկետ մակրոտնտեսական վերլուծության մեջ տեխնոլոգիական նորարարությունների ներդրման համար»<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economics/2018/press-release/ Пресс-релиз Нобелевского комитета]</ref><ref>[https://tass.ru/ekonomika/5648828?following_ch=5648828&utm_source=tass&utm_medium=push&utm_campaign=push_all Лауреатами премии по экономике памяти Нобеля стали Уильям Нордхаус и Пол Ромер]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Նոբելյան մրցանակ տնտեսագիտության գծով}} {{DEFAULTSORT:Ռոմեր, Փոլ}} [[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Չիկագոյի համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի մաթեմատիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան տեխնոլոգիական ընկերության հիմնադիրներ]] [[Կատեգորիա:Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]] 6ypei2315p7k69ej0wq9qvjpdm0cmtm 8496047 8496046 2022-08-26T23:31:34Z ERJANIK 12604 /* Տնտեսական աճի նոր տեսություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} '''Փոլ Մայքլ Ռոմեր''' ({{lang-en|Paul Michael Romer}}, {{ԱԾ}}), [[Ամերիկացիներ|ամերիկացի]] [[տնտեսագետ]]։ 2002 թվականին արժանացել է Ռեքթենվալդի մրցանակին, [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]]<ref>[http://www.worldbank.org/en/about/people/paul-romer Paul Romer]</ref> (2016-հունվար 2018)։ [[Նյու Յորքի համալսարան]]ի բիզնես դպրոցի տնտեսագիտության պրոֆեսոր։ [[2018]] թվականին արժանացել է [[Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ|Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակի]] «տնտեսական աճի մեջ նորարարությունների և կլիմայի ներդրման համար» ([[Ուիլյամ Նորդհաուս]]ի հետ համատեղ), մասնավորապես՝ «երկարաժամկետ մակրոտնտեսական վերլուծության մեջ տեխնոլոգիական նորարարությունների ներդրման համար»<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economics/2018/summary/ Nobrl Prize]</ref>։ == Կենսագրություն == Մայքլ Ռոմերը [[Կոլորադո]] նահանգի նախկին նահանգապետ [[:en:Roy Romer|Ռոյ Ռոմերի]] որդին։ [[Մաթեմատիկա]]յի բակալավր (1977) և [[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայության]] դոկտոր (1983) տնտեսագիտության բաժնում [[Չիկագոյի համալսարան]]ում։ [[Սթենֆորդի համալսարան]]ի, ապա՝ [[Նյու Յորքի համալսարան]]ի պրոֆեսոր։ Նյու Յորքի համալսարանին կից Մերոնի քաղաքային տնտեսության կառավարման ինստիտուտի տնօրեն։ [[Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրո|Տնտեսագիտական հետազոտությունների ազգային բյուրո]]յի գիտաշխատող։ 2016 թվականի հուլիսի 18-ին Համաշխարհային բանկի տնօրեն [[Ջիմ Յոն Կիմ]]ը Փոլ Ռոմերին նշանակել է [[Համաշխարհային բանկ]]ի [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ|գլխավոր մասնագետ]]։ Պաշտոնապես Ռոմերը անցել է աշխատանքի 2016 թվականի հոկտեմբերին<ref>[http://www.worldbank.org/ru/news/press-release/2016/07/18/world-bank-group-president-appoints-paul-romer-as-chief-economist Президент Группы Всемирного банка назначил Пола Роумера главным экономистом]</ref>։ 2018 թվականի հունվարին Ռոմերը հեռացել է աշխատանքից Համաշխարհային բանկի աշխատակիցների հետ կոնֆլիկտի պատճառով<ref>[https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5a6920fa9a7947a3cfa8937f Главный экономист Всемирного банка решил покинуть свой пост] РБК</ref>։ == Գործունեություն== Փոլ Ռոմերը [[Էրրոու-Ռոմեր մոդել|Էրրոու-Ռոմեր մոդելի]] հիմնադիրն է։ Փոլ Ռոմերը նաև [[Ռոմեր մոդել|Ռոմեր մոդելի]] հեղինակն է, որում [[Տնտեսական աճ|տնտեսական աճի]] հիմնական շարժիչ ուժը գիտահետազոտական ​​և զարգացման ոլորտում ներդրումների և [[Մարդկային կապիտալ|մարդկային կապիտալում]] ներդրումների աճն է։ Ռոմերի մոդելների եզրակացություններից մեկն այն է, որ մարդկային կապիտալով և առաջադեմ գիտությամբ տնտեսությունը երկարաժամկետ հեռանկարում աճի ավելի լավ շանսեր ունի, քան այդ առավելություններից զուրկ տնտեսությունը։ Խթանում է [[Զարգացող երկրներ|զարգացող երկրներում]] այսպես կոչված «չարտերային քաղաքներ» ({{lang-en|}} չարտերային քաղաքներ) ստեղծելու գաղափարը, որը պետք է վերահսկվի դրսից՝ [[Զարգացած երկրներ|զարգացած երկրներից]]։ Ռոմերը կարծում է, որ նման հատուկ տնտեսական գոտիների ստեղծումը կհանգեցնի օտարերկրյա կապիտալի ներհոսքի և դրանով իսկ կլուծի աղքատության խնդիրը։ Լրագրող և տնտեսագետ Սեբաստիան Մալլաբիի կարծիքով՝ նման նախագծերը մի տեսակ [[նեոգաղութատիրություն]] են<ref name="atlantic">{{Cite web| title=The Politically Incorrect Guide to Ending Poverty |url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2010/07/the-politically-incorrect-guide-to-ending-poverty/308134/ |website=[[The Atlantic]]|date=July–August 2010 }}</ref>։ Նախատեսվում էր նման գոտիներ ստեղծել [[Մադագասկար|Մադագասկարում]] և [[Հոնդուրաս|Հոնդուրասում]], սակայն նախագծերը չեն իրականացվել<ref name="atlantic" /><ref>{{cite web|title=Plan for Charter City to Fight Honduras Poverty Loses Its Initiator|date=2012-09-30|website=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/2012/10/01/world/americas/charter-city-plan-to-fight-honduras-poverty-loses-initiator.html}}</ref>։ == Մատենագրություն == * Romer P.M. [http://www.parisschoolofeconomics.eu/docs/darcillon-thibault/paul-romer-increasing-returns-and-long-run-growth.pdf Increasing Returns and Long-Run Growth] (Возрастающая отдача и экономический рост)// The Journal of Political Economy, October, 1986. — pp.&nbsp;1002-1037. * Romer P.M. New Goods, Old Theory, and the Welfare Costs of Trade Restrictions, 1994. * Romer P.M. Science, Economic Growth and Public Policy, 1996. == Մրցանակներ == 2018 թվականի հոկտեմբերի 8-ին Փոլ Ռոմերին շնորհվել է [[Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ|Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակ]] «երկարաժամկետ մակրոտնտեսական վերլուծության մեջ տեխնոլոգիական նորարարությունների ներդրման համար»<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economics/2018/press-release/ Пресс-релиз Нобелевского комитета]</ref><ref>[https://tass.ru/ekonomika/5648828?following_ch=5648828&utm_source=tass&utm_medium=push&utm_campaign=push_all Лауреатами премии по экономике памяти Нобеля стали Уильям Нордхаус и Пол Ромер]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{Նոբելյան մրցանակ տնտեսագիտության գծով}} {{DEFAULTSORT:Ռոմեր, Փոլ}} [[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Չիկագոյի համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի մաթեմատիկոսներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան տեխնոլոգիական ընկերության հիմնադիրներ]] [[Կատեգորիա:Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]] tg81r361jhzlmdffsygsjj658bbmhwq Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ 2 905722 8495975 6506397 2022-08-26T18:44:14Z CommonsDelinker 212 "Ringo_Starr_e_Paul_Mcartney_-_E3_2009.jpg" Ֆայլը Ջնջվել է: Վիքիպահեստում՝ [[commons:User:Yann|Yann]] մասնակցի կողմից: Պատճառը սա է՝ per [[:c:COM:SPEEDY|]]: wikitext text/x-wiki {{about|Խմբի|their eponymous album|The Beatles (album)|other uses}} {{redirect|Fab Four}} [[The Beatles|Բիթլզն]] Անգլիական [[ռոք]] խումբ է, որը ձևավորվել է [[Լիվերպուլ|Լիվերպուլում,]] 1960 թվականին: Խմբի անդամներն էին [[Ջոն Լենոն|Ջոն Լենոնը]], [[Փոլ ՄաքՔարթնի|Փոլ ՄաքՔարթնին]], [[Ջորջ Հարիսոն|Ջորջ Հարիսոնը]] և [[Ռինգո Սթար|Ռինգո Սթարը]]: Խումբը համարվում է [[Ամենաառաջատար և ամենաազդեցիկ|ամենաառաջատարը և ամենաազդեցիկը]] պատմության մեջ'''<ref>{{Allmusic|id=mn0000754032|first=Richie|last=Unterberger|accessdate=5 July 2013}}</ref>''': Սկզբնավորվելով [[Սքիֆլ|սքիֆլից]], [[Ռիթմ|բիթից]] և 1950-ականների [[Ռոքնռոլ|ռոքնռոլից]]՝ խումբը փոփ երաժշտության՝ դեպի արվեստի զարգացման և 1960-ական թվականների հակամշակույթի զարգացման անբաժանելի մասն էր'''{{sfn|Frontani|2007|p=125}}''': Այն հաճախ ներմուծում էր [[Դասական երաժշտություն|դասական]] մասնիկներ, ավելի հին փոփ տարրեր, արտասովոր [[Բիթլզի Ձայնագրման տարբերակ|ձայնագրման տարբերակներ]] իսկ ավելի ուշ փորձարկեց մի քանի [[Երաժշտական ժանր|երաժշական ոճեր]]՝ սկսած փոփ [[Բալլադ|բալլադներից]] և [[Հնդկական երաժշտություն|հնդկական երաժշտությունից]] մինչև [[Փսիխոդելիկ ռոք|փսիխոդելիկ]] և [[ծանր ռոք]]: Քանի որ խմբի անդամները շարունակում էին ազդեցություններ կրել զանազան մշակութային աղբյուրներից, նրանց երաժշտական և լիրիկական կենսափորձը աճեց, և նրանց ընդունում էին որպես դարի հասարակամշակութային շարժման մարմնացումներ: Առաջնորդվելով երգերի հիմնական հեղինակներ [[Ջոն Լենոն|Լենոնի]] և [[Փոլ ՄաքՔարթնի|ՄաքՔարթնիի]] կողմից, Բիթլզը ստեղծեց իր հեղինակությունը՝ {{Infobox musical artist | name = The Beatles | image = The Fabs.JPG | caption = The Beatles in 1964. Clockwise from top left: [[John Lennon]], [[Paul McCartney]], [[Ringo Starr]] and [[George Harrison]] | alt = A square quartered into four head shots of young men with moptop haircuts. All four wear white shirts and dark coats. | background = group_or_band | origin = [[Liverpool]], England | genre = {{hlist|<!-- Current consensus is to list ONLY Rock and pop. Please do not add other genres or sub-genres without first reaching consensus with other editors on the talk page. Thank you. -->[[Rock music|Rock]]|[[Pop music|pop]]}} | years_active = 1960–1970<!--Please discuss on talk page before changing.--> | label = {{flatlist| * [[Parlophone]] * [[Apple Records|Apple]] * [[Capitol Records|Capitol]] }} | associated_acts = {{flatlist| * [[The Quarrymen]] * [[Tony Sheridan]] * [[Billy Preston]] * [[Plastic Ono Band]]<!-- please discuss on Talk page before adding other acts here --> }} | website = {{URL|thebeatles.com}} | past_members = * [[John Lennon]] * [[Paul McCartney]] * [[George Harrison]] * [[Ringo Starr]] See [[#Members|members section]] for others }} նվագելով [[Լիվերպուլ|Լիվերպուլի]] և [[Համբուրգ|Համբուրգի]] ակումբներում՝ 1960 թվականից սկսած երեք տարի շարունակ: [[Սթյուարթ Սաթքլիֆ|Սթյուարթ Սաթքլիֆը]] սկզբնապես հանդես էր գալիս որպես բաս-կիթառահար: 1958 թվականից սկսած՝ հիմնական եռյակը, բաղկացած Լենոնից, ՄաքՔարթնիից և Հարիսոնից, ունեցավ մի շարք հարվածային գործիք նվագողներ, նաև [[Փիթ Բեսթ|Փիթ Բեստն]]-ը, մինչև որ 1962 թվականին առաջարկեցին Սթարիին միանալ իրենց: Մենեջեր [[Բրայան Էփսթեյն]] ուղղորդեց նրանց դեպի մասնագիտական գործունեություն, իսկ պրոդյուսեր [[Ջորջ Մարթին|Ջորջ Մարթինն]] առաջնորդեց և զարգացրեց նրանց ձայնագրությունները՝ մեծապես ընդարձակելով խմբի հայրենական հաջողությունը նրանց առաջին` «<nowiki/>[[Love Me Do]]<nowiki/>» հիթից հետո 1962 թվականին: Նրանց ճանաչվածությունը հասավ նրան, որ երկրպագուները նրանց «<nowiki/>[[Beatlemania! With The Beatles|Beatlemania]]<nowiki/>» վանկարկմանն արժանացրիՆ: Նրանք ձեռք բերեցին «հրաշալի քառյակ» անվանումը՝ Էփսթեյնի, Մարթինի և խմբի շքախմբում եղած մյուս անդամների հետ՝ երբեմն ստանալով «<nowiki/>[[fifth Beatle|հինգերորդ Բիթլ]]<nowiki/>» ոչ պաշտոնական տիտղոսը: Մինչ 1964 թվականը նրանք միջազգային աստղեր էին՝ գլխավորելով Միացյալ Նահանգների փոփ-շուկայի «<nowiki/>[[British Invasion]]<nowiki/>»-ը: Նույն թվականին Բիթլզի ձայնասկավառակներն ամենաշատ վաճառվածներն էին: Շուտով նրանք պատրաստեցին իրենց կինոֆիլմի առաջին ելույթը ծաղրա-վավերագրական «<nowiki/>[[A Hard Day’s Night|A hard Day's Night]]<nowiki/>»-ի հետ (1964): 1965 թվականից սկսած, նրանք թողարկեցին բավականին նորարարական ձայնասկավառակներ՝ ներառյալ [[Rubber Soul]]-ը (1965), [[Revolver (ալբոմ)|Revolver]]-ը (1966), [[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]-ը (1967), [[The Beatles (ալբոմ)|the Beatles]] (հայտնի որպես «White Album», 1968) և [[Abbey Road]] (1969) ալբոմները: 1968 թվականին նրանք հիմնեցին [[Apple Corps]]-ը՝ բազմաճյուղ մուլտիմեդիա ընկերությունը, որն գործող էլ մնաց: 1970 թվականին խմբի փլուզումից հետո, չորս անդամներից յուրաքանչյուրը հաջողության հասավ որպես մենակատար: Լեննոնը [[Ջոն Լենոն|սպանվեց]] 1980 թվականի դեկտեմբերին, Հարրիսոնը 2001 թվականի նոյեմբերին մահացավ թոքի քաղցկեղից, իսկ ՄաքՔարթնին և Սթարրը շարունակում են երաժշտական ակտիվ գործունեություն ծավալել: Բիթլզը պատմության մեջ [[Ամենաշատ վաճառված երաժշտական կատարողների ցանկ|ամենաշատ վաճառվող խումբն]] է. ամբողջ աշխարհում ձայնագրությունների գնահատված վաճառքը հասնում է 800 միլիոնի: [[Խումբն ամենաշատ վաճառվածն է Միացյալ Նահանգներում]]՝ 178 միլիոն հավաստված միավորներով: Խումբը ներգրավվեց [[Ռոքնռոլի փառքի սրահ|Rock and Roll Hall of Fame]]-ում 1988 թվականին, իսկ բոլոր չորս հիմնական անդամներն անհատապես ներգրավվեցին 1994-2015 թվականներին: Նրանք ունեցել են ավելի շատ առաջնային ալբոմներ [[Բրիտանական չարթեր|Բրիտանական չարթերում]] և վաճառել են ավելի շատ ձայներիզներ Միացյալ Թագավորությունում, քան որևէ մեկ այլ երկրում: 2008 թվականին խումբը գլխավորեց [[Billboard]] ամսագրի բոլոր ժամանակների ամենահաջողակ արտիստների ցուցակը, իսկ 2017 թվականին այն պահեց [[Billboard Hot 100|Hot 100]] չարթում ամենահաճախ հանդիպող №1 հիթի ռեկորդը (20 սինգլ): Խումբը ստացել է յոթ [[Գրեմմի|Գրեմմի մրցանակներ]], մեկ [[Ակադեմիական մրցանակ]] ՝ [[Ամենայուրօրիանկ երգի հաջողություն|ամենայուրօրիանկ երգի հաջողության]] համար և տասնհինգ [[Իվոր Նովելլո|Իվոր Նովելո]] մրցանակներ: Խմբի մասնակիցները միասին ներառվել են [[Time]] ամսագրի՝ [[Time 100: 20-րդ դարի հերոսներ և կուռքեր|20-րդ դարի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց շարքում:]] <br /> == History == {{The Beatles history}} <br /> === {{anchor|Formation}} 1957–1962: Կազմավորումը, Ճանաչվածությունը Համբուրգում Եվ Մեծ Բրիտանիայում === <!-- Please be aware that various former names of the Beatles redirect to {{anchor|Formation}}. -->1957 թվականի մարտին տասնվեցամյա [[Ջոն Լենոն|Ջոն Լենոնը]] [[Լիվերպուլ|Լիվերպուլում]] ձևավորեց [[սքիֆլ]] խումբ՝ իր [[Quarry Bank High School]]-ի մի քանի ընկերների հետ։ Նրանք իրենց համառոտ Blackjacks էին կոչում, մինչև որ այն փոխեցին [[Quarrymen]]-ով՝ պարզելով, որ տեղական հայտնի մի խումբ արդեն իսկ օգտագործում է այն{{sfn|Spitz|2005|pp=47–52}}։ Տասնհինգամյա [[Փոլ ՄաքՔարթնի|Փոլ ՄաքՔարթնին]] միացավ նրանց որպես սոլո-կիթառահար՝ Լենոնի հետ Հուլիսի հանդիպումից շատ կարճ ժամանակ անց{{sfn|Spitz|2005|pp=93–99}}։ 1958 թվականի Փետրվարին ՄաքՔարթնին հրավիրեց իր ընկեր [[Ջորջ Հարիսոն|Ջորջ Հարիսոնին]]՝ դիտելու խումբի կատարումները։ Տասնհինգամյա Ջորջը երգեց Լենոնի համար՝ իր նվագով տպավորելով նրան, բայց Լենոնն ի սկզբանե մտածում էր, որ Հարիսոնը չափազանց երիտասարդ էր խմբին միանալու համար։ Հարիսոնի համառությունից մեկ շաբաթ անց, ՄաքՔարթնիի կողմից կազմակերպված երկրորդ հանդիպման ընտացքում նա կատարեց «<nowiki/>[[Raunchy]]<nowiki/>» գործիքային երգի հիմնական կիթառի հատվածը Լիվերպուլի ավտոբուսի վերնամասում նստած<ref name=":0">{{harvnb|Miles|1997|p=47}}; {{harvnb|Spitz|2005|p=127}}.</ref>: Խմբի անդամները նրան ընդգրկեցին որպես իրենց [[հիմնական կիթառահար|գլխավոր կիթառահար]]{{sfn|Miles|1997|p=47}}{{sfn|Lewisohn|1992|p=13}}։ Մինչև 1959 թվականը Լենոնի Quarry High School Bank-ի ընկերները թողել էին խումբը, և Լենոննը սկսեց իր ուսումը [[Լիվերպուլի Արվեսի Քոլեջ|Լիվերպուլի Արվեսի Քոլեջում]]{{sfn|Harry|2000a|p=103}}։ Երեք կիթառահարներերը՝ որպես Ջոնի և Մունդոգս {{sfn|Lewisohn|1992|p=17}}, [[ռոքնռոլ]] էին նվագում, երբ որ կարողանում էին հարվածային գործիքներ նվագող գտնել{{sfn|Harry|2000b|pp=742–743}}։ Լենոննի արվեստի դպրոցի ընկեր [[Ստյուարթ Սաթքլիֆը]], ով նոր էր վաճառել իր կտավներից մեկը և բաս կիթառ գնել, միացավ նրանց 1960 թվականի hունվարին և նա էր, ով առաջարկեց փոխել խմբի անունը Բիթլզի՝ ի պատիվ [[Buddy Holly|Buddy Holly-]]<nowiki/>ի և [[Crickets]]-ի{{sfn|Lewisohn|1992|p=18}}{{sfn|Gilliland| 1969|loc=show 27, track 4}}։ Նրանք այդ անունն օգտագործեցին մինչև մայիս, երբ [[Շոտլանդիա|Շոտլանդիայում]] փոփ-երգիչ և իրենց լավ ընկեր Ջոնի Ջենթլի հետ՝ որպես բեք-վոկալային խումբ, կարճ շրջագայություն ունենալուց հետո դարձան Արծաթե Բիթլներ։ Հուլիսի սկզբին նրանք խումբն անվանեցին Արծաթե Բիթլներ, իսկ օգոստոսի կեսին կրճատեցին այն՝ թողնելով միայն Բիթլզը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=18–22}}: [[Ալլան Վիլյամս|Ալան Վիլյամսը]]՝ Բիթլզի ոչ պաշտոնական մենեջերը, կազմակերպեց նրանց կեցությունը [[Համբուրգ|Համբուրգում]], բայց, ունենալով մշտական հարվածային գործիքներ նվագողի պակաս, 1960 թվականի Օգոստոսի կեսին նրանք լսումներ կազմակերպեցին և վարձեցին [[Փիթ Բեսթ|Փիթ Բեսթին]]։ Արդեն հինգ անդամ ունեցող խումբը չորս օր անց մեկնեց և պայմանագիր կնքեց ակումբատեր Բրունո Կոշմիդերի հետ՝ 3½-ամսյա կեցության համար{{sfn|Lewisohn|1992|p=22}}: Բիթլզյան պատմաբան Մարկ Լյուիսոնը գրում է․ «Նրանք Համբուրգ հասան օգոստոսի 17-ի մթնշաղին, այն ժամանակ, երբ [[Ռեպերբան (փողոց)|Կարմիր լապտերների փողոցում]] կյանքը սկսվում էր ... խղճուկ հագնված կանայք տարատեսակ զվարճություններ էին առաջարկում»{{sfn|Lewisohn|1992|p=23}}։ Կոշմիդերը շրջանում եղած մի քանի գիշերային ակումբներ վերածեց երաժշտական վայրերի: Սկզբնապես Բիթլզը տեղակայվեց [[Ինդրա ակումբ|Ինդրա ակումբում]]։ Աղմուկի հետ կապված բողոքների հիման վրա, Ինդրայի փակվելուց հետո՝ հոկտեմբերին, նա խմբին տեղափոխեց [[Kaiserkeller|Kaiserkeller{{sfn|Lewisohn|1992|pp=24, 33}}]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%9424%2C%2033-16|<span class="mw-reflink-text">[16]</span>]]։ Երբ նա իմացավ, որ խումբը, խախտելով իրենց պայմանագիրը, ելույթներ էր ունեցել մրցակից [[Top Ten Club]]-ում, նա խմբին տվեց մեկ ամսով դադերցման ցուցում{{sfn|Gould|2007|p=88}} և զեկուցեց անչափահաս Հարրիսոնի մասին, ով Համբուրգում մնալու թույլտվությունը ստացել էր՝ խաբելով Գերմանիայի իշխանություններին իր տարիքը{{sfn|Lewisohn|1992|p=24}}։ Իշխանությունները նոյեմբերին արտաքսեցին Հարիսոնին{{sfn|Lewisohn|1992|pp=24–25}}։ Մեկ շաբաթ անց Կոշմինդերը ձեերբակալել տվեց ՄաքՔարթնիին և Բեսթին՝ բետոնե միջանցքում հրդեհ բռնկելու համար։ Նրանք նույնպես վտարվեցին{{sfn|Lewisohn|1992|p=25}}։ Լենոնը վերադարձավ Լիվերպուլ դեկտեմբերին, մինչդեռ Սաթքլիֆը մնաց Համբուրգում մինչ ուշ փետրվար իր գերմանուհի հարսնացու [[Աստրիդ Կիրշերի]] հետ{{sfn|Spitz|2005|pp=222–224}}, ով նկարահանել էր Բիթլզի առաջին կիսապրոֆեսիոնալ լուսանկարները{{sfn|Miles|1997|pp=66–67}}։ Հաջորդ երկու տարիների ընթացքում Բիթլզի անդամները կարճ ժամանակահատվածով բնակություն հաստատեցին Համբուրգում, որտեղ [[Պրելյուդ|Պրելյուդին]] էին օգտագործում՝ վերականգնվելու և ողջ գիշեր տևող ելույթների ընթացքում իրենց էներգիան պահպանելու համար{{sfn|Lewisohn|1992|p=32}}։ 1961 թվականին խմբի Համբուրգյան գործունեության ընթացքում Կիրշերը կտրեց Սատքլիֆի մազերը «exi» ([[Էքզիստենցիալիզմ|էքզիստենցիալիստական)]] ոճով, որը հետագայում որդեգրվեց Բիթլզի մյուս անդամների կողմից {{sfn|Miles|1997|p=76}}{{sfn|Gould|2007|pp=89, 94}}։ Երբ Սաթքլիֆը որոշեց լքել խումբը այդ տարի և վերականգնել իր արվեսի դասերը Գերմանիայիում, ՄաքՔարթնին փոխարինեց նրան{{sfn|Gilliland|1969|loc=show 27, track 4}}։ Պրոդյուսեր [[Բերտ Կիմպֆերթ|Բերտ Կիմպֆերթը]] պայմանագիր կնքեց չորսհոգանոց խմբի հետ մինչև 1962 թվականի հունիսը և օգտագորխեց խումբը որպես [[Tony Sheridan]]-ի բեկ-ոկալ՝ [[Polydor Records]]-ի մի շարք ձայնագրությունների համար{{sfn|Gilliland| 1969|loc=show 27, track 4}}{{sfn|Spitz|2005|pp=249–251}}։ Ձայնագրություններն ընթացքում Բիթլզը Poydor-ի հետ մեկ տարով պայմանագիր կնքեց{{sfn|Lewisohn|2013|p=450}}։ Ի շնորհիվ «Tony Sheridan & Beat Brothers »-ի, «<nowiki/>[[My Bonnie]]<nowiki/>» երգը, ձայնագրված 1961 թվականի հունիսին և թողարկված չորս ամիս անց, [[Musikmarkt]] չարթում գրավեց 32-րդ հորզոնականը{{sfn|Everett|2001|p=100}}։ Համբուրգում երկրորդ անգամ բնակություն հաստատելուց հետո նրանք [[Merseybeat]] շարժման հետ մեկտեղ վայելում էին իրենց աճող հանրաչանաչությունը Լիվերպուկում: Սակայն նրանք նաև ձանձրանում էին բազմաթիվ ելույթների միապաղաղությունից նույն ակումբներում իրար հաջորդող գիշերների ընթացքում{{sfn|Lewisohn|1992|p=33}}: 1961 թվականի նոյեմբերին, [[The Cavern Club]]-ում խմբի հերթական ելույթի ընթացքում, նրանք հանդիպեցին [[Բրայան Էփսթեյն|Բրայան Էփսթեյնին]]՝ տեղացի ձայներիզների խանութի տիրոջը և երաժշտական տեսաբանին{{sfn|Miles|1997|pp=84–87}}: Հետագայում նա հիշում է. «Ես միանգամից հավանեցի այն, ինչ լսեցի: Նրանք թարմություն էին և անկեղծ էին: Նրանք ունեին այն, ինչ ես համարում էի ներկայություն ... դա աստղերին է բնորոշ»{{sfn|Lewisohn|1992|pp=34–35}}: Էփսթեյնը ղեկավարեց խումբը հաջորդ մի քանի ամիսներին, և խմբի անդամները 1962 թվականի հունվարին նշանակեցին Էփսթեյնին իրենց մենեջեր{{sfn|Miles|1997|pp=84–88}}: 1962 թվականին ընթացքում Էփսթեյնը ջանում էր ազատել Բիթլզին իր՝ Bert Kaempfert Productions-ի պայմանագրային պարտավորություններից: Ի վերջո, նա բանակցեց և կարողացավ պայմանագրից մեկ ամիս շուտ ազատվելու պայմանավորվածություն ձեռք բերել՝ փոխանակելով այն Համբուրգում վերջին ձայնագրությունների շրջանի հետ{{sfn|Winn|2008|p=10}}: Ապրիլին, Գերմանիա վերադառնալով, օդանավակայանում նրանք ստացան Սաթքլիֆի մահվան լուրը։ Նա մահացել էր նախորդ օրը՝ [[Ուղեղի արյունահոսություն|ուղեղի արյունահոսությունից]]{{sfn|Lewisohn|1992|p=56}}: Էփսթեյնը սկսեց ձայնագրող լեյբլների հետ պայմանագիր կնքելու բանակցություններ վարել: Մեծ Բրիտանիայում ձայնագրության պայմանագիր ապահովելու նպատակով՝ Էփսթեյնը բանակցեց Polydor-ի հետ՝ գործող պայմանագիրը ժամկետից շուտ ավարտելու համար: Փոխարենը նա առաջարկում էր Թոնի Շերիդանի համար որպես բեք-վոկալային խումբ ևս մի քանի երգ ձայնագրել{{sfn|Lewisohn|2013|p=612, 629}}: Ամանորյա լսումներից հետո [[Decca Records]] ձայնագրման լեյբլը մերժեց խմբին՝ մեկնաբանելով. « Կիթառային խմբերը իրենցն արդեն ապրել են, պարո՛ն Էփսթեյն»{{sfn|The Beatles|2000|p=67}}: Սակայն երեք ամիս անց, պրոդյուսեր [[Ջորջ Մարթին|Ջորջ Մարթինը]] պայմանագիր կնքեց Բիթլզի և [[EMI|EMI's]] [[Parlophone]] լեյլբի միջև։ Մարթինի հետ Բիթլզի ձայնագրման առաջին շրջանը տեղի ունեցավ 1962 թվականի հունիսի 6-ին Լոնդոնում,  <nowiki/>[[EMI's Abbey Road]] ստուդիայում{{sfn|Lewisohn|1992|p=59}}: Մարթինը անմիջապես դժգոհեց Էփսթեյնին Բեսթի թույլ հարվածային ունակություններից և առաջարկեց նրա փոխարեն խումբ նոր հարվածային նվագող ընդգրկել{{sfn|Spitz|2005|pp=318, 322}}: Արդեն դիտարկելով Բեսթի հեռացումը{{sfn|Miles|1998|pp=49–50}}՝ Բիթլզն օգոստոսի կեսին փոխարինեց նրան [[Ռինգո Սթար|Ռինգո Սթարով]], ով լքեց [[Rory Storm and the Hurricanes]]-ը նրանց միանալու համար{{sfn|Lewisohn|1992|p=59}}: EMI-ում սեպտեմբերի 4-ի շարքը թողարկեց «<nowiki/>[[Love Me Do]]<nowiki/>»-ի ձայնագրությունը՝ ընդգծելով Սթարին հարվածային գործիքների վրա, բայց դժգոհ Մարթինը մեկ շաբաթ անց վարձեց թմբուկահար [[Էնդի ՈՒայթ|Էնդի ՈՒայթին]] խմբի երրորդ շարքի համար , ով ստեղծեց «Լօve Me Do»-ի, «<nowiki/>[[Please Please Me (ալբոմ)|Please Please Me]]<nowiki/>»-ի և «<nowiki/>[[P.S. I Love You]]<nowiki/>»-ի ձայնասկավառակները{{sfn|Lewisohn|1992|p=59}}: Մարթինը սկզբնապես ընտրեց Սթարի «Love Me Do» տարբերակը խմբի առաջին սինգլի համար, չնայած հետագա մամուլի ասուլիսները առանձնացրել են ՈՒայթի տարբերակը, որտեղ Սթարն է հարվածային գործիքների վրա{{sfn|Lewisohn|1992|p=59}}: Հոկտեբերին թողարկված «Love Me Do»-ն զբաղեցրեց յոթերորդ հորզոնականը ''[[Record Retailer]]'' չարթում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=59–60}}: Խմբի հեռուստատեսային առաջին կատարումը ցուցադրվեց հոկտեմբերի վերջին՝ [[People and Places]] լրատվական ծրագրի ուղիղ եթերում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=81, 355}}: Մարթինի՝ «Please Please Me»-ի ավելի արագ տեմպով վերաձայնագրման առաջարկից հետո{{sfn|The Beatles|2000|p=90}}, նոյեմբերի վերջին ստուդիական ձայնագրման շրջանը թողարկեց ձայնագրությունը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=62, 84}}, ինչի վերաբերյալ Մարթինը ճշգրիտ կերպով կանխատեսել էր. «Դուք հենց նոր ստեղծել եք ձեր առաջին հորզոնականը»{{sfn|Harry|2000a|p=875}}: 1962 թվականի դեկտեմբերին Բիթլզը դադարեցրեց Համբուրգում իր հինգերորդ և վերջին բնակությունը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=62, 86}}: Մինչ 1963 թվականը խմբի անդամները համաձայնության էին եկել, որ բոլոր չորս անդամները՝ ներառյալ Ռինգո Սթարը, ով սահմանափակ ձայնային դիապազոն ուներ, պետք է ալբոմների վոկալային մասերում մասնակցություն ունենային: Դրանով Սթարը վավերականացնելու էր խմբում իր ներկայությունը{{sfn|Gould|2007|p=191}}: Լենոնը և ՄաքՔարթնին համագործակցում էին որպես երգահաններ, և որքան խմբի հաջողությունն աճում էր, այնքան Հարրիսոնի հնարավորությունները, որպես [[Հիմնական վոկալիստ|հիմնական վոկալիստ]], սահմանափակվում էին{{sfn|Harry|2000a|p=494}}: Բիթլզի կոմերցիոն ներուժը մեծացնելու նպատակով՝ Էփսթեյնը խրախուսեց նրանց՝ ելույթների նկատմանմբ պրոֆեսիոնալ մոտեցման որդեգրումը{{sfn|Gould|2007|pp=128, 133–134}}: Հետագայում Լենոնը հիշում է՝ ինչպես է Էփսթեյն ասել․ «Եթե իսկապես ուզում եք ավելի մեծ տեղերում հայտնվել, ապա ստիպված եք փոխվել. բեմում չուտել, չծխել, չհայհոյել․․․»{{sfn|The Beatles|2000|p=67}}:Լենոնն այսպես է պատասխանել է․ «Մենք սովոր էինք հագնվել այնպես, ինչպես ուզում էինք թե՛ բեմում, թե՛ դրանից դուրս։ Նա մեզ ասում էր, որ ջինսերն այնքան էլ խելամիտ որոշում չէին, և ավելի լավ կլիներ, որ մենք ավելի համապատասխան տաբատներ կրեինք։ Սակայն նա չէր ուզում, որ մենք միանգամից կաղապարված տեսք ունենայինք։ Նա մեզ թույլ էր տալիս ունենալ մեր սեփական անհատականությունը»{{sfn|The Beatles|2000|p=67}}: <br /> [[File:Abbey Rd Studios.jpg|thumb|right|Abbey Road Studios main entrance|alt=A flight of stone steps leads from an asphalt car park up to the main entrance of a white two-story building. The ground floor has two sash windows, the first floor has three shorter sash windows. Two more windows are visible at basement level. The decorative stonework around the doors and windows is painted grey.]] === 1963-1966։ Բիթլամանիա և շրջագայության տարիներ === ==== «Please Please Me» և «With the Beatles» ==== 1963 թվականի փետրվարի 11-ին, ձայնագրման մեկ շրջանի ընթացքում դեբյուտային LP [[Please Please Me (ալբոմ)|Please Please Me]]  ալբոմի համար խումբը միանգամից ձայնագրեց տասը երգ: Ալբոմը ներառում էր արդեն թողարկված առաջին երկու սինգլները։ Մարթինը ի սկզբանե որոշել էր LP դեբյուտային ալբոմի ձայնագրությունը Cavern ակումբում անցկացնել, սակայն հասկանալով, որ շենքի հնչողությունը համապատասխան չէ, որոշեց Abbey Road-ում ընդամենը մեկ արագ ձայնագրման շրջան անցկացնել{{sfn|Gould|2007|p=147}}: «Love Me Do»-ի համեստ հաջողությունից հետո, «Please Please Me» սինգլն ավելի բուռն ընդունելության արժանացավ։ Թողարկվելով 1963 թվականի հունվարին՝ համանուն ալբոմից երկու ամիս առաջ, երգը զբաղեցրեց Լոնդոնի բոլոր չարտերի առաջին հորիզոնականները, բացառությամբ Record Retailer չարտի, որտեղ այն երկրորդ հորիզոնականը զբաղեցրեց{{sfn|Lewisohn|1992|pp=88, 351}}: Հիշելով, թե ինչպես էր Բիթլզը «շտապում տեղ հասցնել» իր առաջին ալբոմը՝ մեկ օրում դուրս թողնելով «Please Please Me» սինգլը, AllMusic-ից Ստեֆան Թոմաս Էրլիուայնն ասում է․ «Թողարկումից տասնամյակներ անց, ալբոմը դեռ շարունակում է թարմ հնչել՝ շնորհիվ իր ամուր արմատների»{{sfn|Erlewine|2009a}}: Լենոնն ասում էր, որ այդ ժամանակ փոքրիկ միտքը հսկայական կոմպոզիցիայի վերածվեց։ Նա և ՄաքՔարթնին «պարզապես երգեր էին գրում, ինչպես Էվերլի եղբայրները, Բադդի Հոլին, փոփ երգեր, որոնք ուղղակի մեղեդի ստեղծելու միտում ունեին։ Իսկ բառերը գրեթե անտեղի ու անհամապատասխան էին»{{sfn|Sheff|1981|p=129}}: Թողարկվելով 1963 թվականի մարտին, ալբոմը  սկիզբ դրեց մի մրցավազքի, որի ընթացքում 1970 թվականին Մեծ Բրիտանիայում լույս տեսած տասներկու ստուդիական ալբոմներից տասնմեկը առաջին հորիզոնականը զբաղեցրին{{sfn|Lewisohn|1992|pp=90, 351}}: Խմբի երրորդ սինգլը՝ «From Me To You», լույս տեսավ ապրիլին և նույնպես դարձավ չարտեր գլխավորող հիթ՝ սկսելով համարյա անխախտ մի ավանդույթ, որով Բիթլզի տասնյոթ հիթ հաջորդ վեց տարիների ընթացքում առաջին հորիզոնականներին էին զբաղեցնում Բիտանիայում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=89, 350–351}}: Լույս տեսնելով օգոստոսին, խմբի չորրորդ սինգլը՝ «She Loves You»-ն, Մեծ Բրիտանիայում մինչ այդ ամենաարագ վաճառքն ապահոված ձայնագրությունը դարձավ՝ ընդամենը չորս շաբաթում վաճառելով երեք-քառորդ միլիոն օրինակ{{sfn|Gould|2007|p=159}}։ Այն դարձավ նրանց առաջին սինգլը, որը մեկ միլիոն նմուշի վաճառք ապահովեց և մինչև 1978 թվականը մնաց Մեծ Բրիտանիայի ամենամեծ վաճառք ունեցող ձայնագրությունը{{sfn|Harry|2000a|p=990}}{{refn|group=nb|It was "[[Mull of Kintyre (song)|Mull of Kintyre]]", by McCartney's post-Beatles band [[Wings (band)|Wings]], that surpassed it in sales.{{sfn|Harry|2000a|p=990}}}}: Բիթլզի կոմերցիոն հաջողությունը գրավեց մեդիայի լայնածավալ ուշադրությունը, որին խումբը պատասխանեց անտեղի և կատակերգական վերաբերմունքով։ Դա չարդարացրեց ժամանակի փոփ երաժիշտների սպասելիքները՝ ավելի մեծ հետաքրքրություն առաջացնելով{{sfn|Gould|2007|pp=166–169}}: Տարվա առաջին կեսում խումբը Մեծ Բրիտանիայում երեք շրջագայություն ունեցավ․ չորս շաբաթ տևողությամբ առաջին ազգային շրջագայությունը, որը սկսեց փետրվարին։ Դրան նախորդում էր երեք շաբաթյա շրջագայությունը, որը տևել էր մարտին և մայիս-հունիս ամիսներին{{sfn|Lewisohn|1992|pp=90, 98–105, 109–112}}: Նրանց հայտնիության աճին զուգահեռ, տարածում գտավ մի նոր, խելագար մոլուցք։ Աղմկող երկրպագուների կատաղի բղավոցները մամուլը նոր ֆենոմեն համարեց, անվանելով «Բիթլամանիա»{{sfn|Spitz|2005|pp=444–445}}: Եվ, չնայած շրջագայության առաջատար չհամարվելուն, Բիթլզը, փետրվարի հրավերներով ու ելույթներով, ստվեր գցեց Թոմմի Ռոյի և Քրիս Մոնտեսի վրա, դառնալով «լսարանի պահանջով» ամենաշատ վճարվող խումբը։ Սա մի բան էր, որը մինչ այդ բրիտանական ոչ մի արտիստ, շրջագայության ընթացքում ամերիկյան արտիստների հետ ելույթ ունենալով, չէր նվաճել{{sfn|Lewisohn|1992|p=88}}: Նմանատիպ իրավիճակ առաջացավ Բիթլզի մայիս-հունիս ամիսներին տեղի ունեցած Ռոյ Օրբիսոնի հետ շրջագայության ընթացքում{{sfn|Lewisohn|1992|p=90}}: Ուշ հեկտեմբերին Բիթլզը սկսեց Շվեդիայի հինգօրյա շրջագայությունը։ 1962 թվականի դեկտեմբերին Համբուրգում ավարտված համերգներից հետո դա խմբի առաջին արտասահմանյան շրջագայությունն էր{{sfn|Harry|2000a|p=1088}}: Հոկտեմբերի 31-ին, երբ խումբը Մեծ Բրիտանիա վերադարձավ, Հիթրոու օդանավակայանում հարյուրավոր մոլի երկրպագուներ, չնայած հորդ անձրևին, աղմկելով դիմավորեցին նրանց։ Օդանավակայանում էին նաև 50-ից 100 լրագրողներ ու լուսանկարիչներ, ինչպես նաև [[BBC|BBC-ի]] ներկայացուցիչներ։ Սա ոչ հաճախ հանդիպող դեպք էր{{sfn|Lewisohn|1992|pp=92–93}}: Հաջորդ օրը խումբը սկսեց ինն ամսվա ընթացքում Մեծ Բրիտանիայում իր չորրորդ շրջագայությունը, այս անգամ՝ վեց շաբաթյա ծրագրով{{sfn|Lewisohn|1992|pp=127–133}}: Նոյեմբերի կեսին, երբ բիթլամանիան ավելի էր սաստկացել, ոստիկանությունը սկսեց բարձր ճնշման ջրային խողովակներ օգտագործել՝ Plymouth-ում համերգից առաջ ամբոխին կառավարելու համար{{sfn|Davies|1968|pp=184–185}}: «Please Please Me»-ն դեռ 30 շաբաթ շարունակեց զբաղեցնել Record Retailer չարտի առաջատար դիրքը։ Այն իր դիրքը զիջեց միայն խմբի հաջորդ՝ [[The Beatles (ալբոմ)|the Beatles]] ալբոմին{{sfn|Lewisohn|1992|pp=90, 92, 100}}, որը EMI-ն թողարկեց նոյեմբերի 22-ին՝ սահմանելով 270․000 օրինակ վաճառքի ռեկորդ։ LP-ն դեռ առաջատար էր՝ մեկ շաբաթում կես միլիոն օրինակ վաճառքի ռեկորդ{{sfn|Lewisohn|1992|p=93}}: Ձայնագրված լինելով հուլիսի և հոկտեմբերի միջև ընկած ժամանակահատվածում, With the Beatles-ը ստուդիայի արտադրական տեխնիկայից ավելի մեծ օգուտ ստացավ, քան իր նախորդը{{sfn|Gould|2007|p=187}}: Այն առաջատար դիրքը պահպանեց 21 շաբաթ, իսկ չարտերում մնաց շուրջ 40 շաբաթ{{sfn|Harry|2000a|p=1161}}։ Էրլվայնի բնութագրմամաբ LP-ն «ամենաբարձրակարգ արդյունքն է․ այն մեկը, որը գերազանցում է սկզբնական տարբերակը»{{sfn|Erlewine|2009b}}: EMI-ն ալբոմը թողարկեց առաջիկա սինգլ "I Want To Hold Your Hand"-ից շուտ։ Երգն ալբոմից հանվել էր վաճառքի մեծացման նպատակով{{sfn|Gould|2007|pp=187–188}}: Ալբոմը գրավեց [[The Times|The Times—ի]] երաժշտական քննադատ Ուիլիամ Մաննի ուշադրությունը, ըստ ում Լենոննն ու ՄաքՔարթնին 1963 թվականի անգլիացի լավագույն երգահաններն էին{{sfn|Gould|2007|p=187}}: Թերթը մի ամբողջ հոդվածաշար հրապարակեց, որտեղ Մաննը ներկայացնում էր երաժշության մանրակրկիտ վերլուծություն՝ հասցնելով  այն ավելի բարձր հեղինակության{{sfn|Harry|2000a|p=1162}}: With the Beatles-ը բրիտանական չարտերի պատմության մեջ դարձավ երկրորդ ալբոմը, որը մեկ միլիոն օրինակ վաճառեց։ Սա ցուցանիշ էր, որը նախկինում միայն  1958 թվականին South Pacific-ի սաունդթրեքն էր գրանցե{{sfn|Harry|2000b|p=978}}լ: Ալբոմի սկզբնական նշումներն անելիս, խմբի մամուլի աշխատակից Թոնի Բարրոուն օգտագործեց գերադրական «հրաշալի քառյակ» կոչումը, որը հետագայում լայն տարածում գտավ մեդիայում՝ «the Fab Four» անվամբ{{sfn|Harry|2000a|p=402}}: ==== «Բրիտանական ներխուժում». Բիթլզն ԱՄՆ-ում ==== EMI-ի ամերիկյան մասնաճյուղը՝ Capitol Records-ը, մոտ մեկ տարի շարունակ խոչընդոտում էր Բիթլզի թողարկումներին ԱՄՆ-ում՝ ի սկզբանե հրաժարվելով թողարկել նրանց երաժշտությունը, ներառյալ առաջին երեք սինգլները։ Ամերիկյան անկախ լեյբլ Vee-Jay-ի հետ մրցակցային բանակցությունների արդյունքում 1963 թվականին մի քանի երգեր թողարկվեցին, բայց ոչ բոլորը{{sfn|Lewisohn|1992|p=350}}: Vee-Jay—ն ավարտին հասցրեց ''[[Introducing... The Beatles]]'' ալբոմի նախապատրաստական աշխատանքները, որում ընդգրկված էին Parlophone-ում ձայնագրած "Please Please Me"-ի հիմնական երգերը։ Սակայն, ղեկավարության ազդեցությամբ ալբոմը չթողարկվեց{{refn|group=nb|Vee-Jay company president [[Ewart Abner]] resigned after it was disclosed he used company funds to cover gambling debts.{{sfn|Spizer|2004|p=36}}}}։ Այնուհետև, երբ պարզվեց, որ լեյլբլը չի զեկուցել վաճառքի իրավունքները, Vee-Jay-ի՝ EMI-ի հետ կնքած արտոնագիրն անվավեր համարվեց{{sfn|Spizer|2004|p=40}}: «She Love You» սինգլի համար Swan լեյբլին նոր արտոնագիր տրվեց։ Ձայնագրութունը [[Վիրջինիա|Վիրջինիայի]] Թայդուաթեր WGH ռադիոկայանի կողմից որոշակի հեռարձակում ստացավ և ներկայացվեց  ամերիկյան խմբերի սանդղակի մի մաս համարվող "Rate-a-Record"-ում, սակայն չկարողացավ ազգային մասշտաբի հաջողության հասնել{{sfn|Harry|2000a|pp=225–226, 228, 1118–1122}}: Էփսթեյը 40․000$ արժողությամբ մարքեթինգային արշավ կազմակերպեց։ Ամերիկյան չարտերի հաջողությունը սկսեց այն բանից հետ, երբ Վաշինգտոնի AM ռադիկայանի դիջեյ Քերոլ Ջեյմսը 1963 թ.-ի դեկտեմբերի կեսին առաջին անգամ հեռարձակեց «I Want to Hold Your Hand»-ը ուղին եթերում<ref>{{cite news|url=https://www.cbsnews.com/news/beatles-helping-hand-shuns-fame/|title=Beatles' 'Helping Hand' Shuns Fame|author=CBS|date=16 January 2004|publisher=[[CBS News]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806140924/http://www.cbsnews.com/news/beatles-helping-hand-shuns-fame/|archive-date=6 August 2017|dead-url=no|accessdate=28 June 2017|df=dmy-all}}</ref>։ Շուտով երգի ձայնագրված տարբերակները շրջանառության մեջ մտան ԱՄՆ-ի մյուս ռադիոկայաններում: Սա հանգեցրեց պահանջարկի մեծացման, Capitol-ին ստիպելով  նույն ամսում ժամանակից շուտ թողարկել "I Want to Hold Your Hand" սինգլը{{sfn|Everett|2001|p=206}}: 1963 թվականինին, երբ խմբի՝ նախօրոք ծրագրավորված առաջնաելույթին ընդամենը մի քանի շաբաթ էր մնում, դեկտեմբերի 26-ին թողարկված "I Want to Hold Your Hand" սինգլը մեկ միլիոն օրինակ վաճառեց՝ հունվարի կեսին դառնալով ԱՄՆ-ում առաջին հիթը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=136, 350}}։ Դրանից հետո Vee-Jay-ը, Capitol-ի առաջին ալբոմ Meet the Beatles!-ին զուգահեռ, թողարկեց Introducing․․․ The Beatles-ը{{sfn|Spizer|2004|p=96}}, մինչ Swan-ը վերաթողարկեց «She Loves You» սինգլը{{sfn|Davies|1968|p=218}}: 1964 թվականի փետրվարի 7-ին Մեծ Բրիտանիայի [[Հիթրոու օդանավակայան|Հիթրոու]] օդանավակայանումԲիթլզին ճանապարհում էր 4000 երկրպագուներից կազմված բանակ, որն ինքնաթիռի չվերթի ընթացքում երկար ժամանակ գոռում և աղմկում էր{{sfn|Spitz|2005|p=457}}: Նյու Յորքի  Ջոն Ֆ․ Քենեդիի անվան օդանավակայանում վայրէջք կատարելուց դեռ ժամեր առաջ, մոտ 3000 երկրպագու պատրաստ սպասում էր խմբի ժամանմանը{{sfn|Spitz|2005|p=459}}: Արդեն երկու օր անց, ամերիկյան հեռուստատեսությամբ՝ Էդ Սուլիվանի շոուի ընթացքում նրանք իրենց առաջին կենդանի ելույթն ունեցան։ Լսարանի քանակը մոտավորապես 73 միլիոնի էր հասնում (ԱՄՆ բնակչության մոտ 34%-ը)։ Կենսագիր Ջոնաթան Գուդը նշում է, որ, համաձայն [[Նիլսենի վարկանիշ|Նիլսենի]] վարկանշային դասակարգման, Բիթլզի լսարանն ամերիկյան հեռուստատեսային ծրագրերի պատմության ընթացքում ամենամեծն է եղել{{sfn|Gould|2007|p=3}}: Հաջորդ առավոտյան Բիթլզն արթնացավ ԱՄՆ-ում բացասական քննադատությունների տարափով{{sfn|Spitz|2005|pp=473–474}}, սակայն, ընդամենը մեկ օր անց, ԱՄՆ-ում նրանց առաջին համերգի ընթացքում բիթլամանիան պայթեցրեց [[Վաշինգտոն Կոլիզեյում]] համերգասրահը{{sfn|Harry|2000a|pp=1134–1135}}: Հաջորդող օրը Նյու Յորք վերադառնալով, [[Քարնեգի հոլ|Քարնեգի դահլիճում]] ունեցած երկու համերգների ժամանակ Բիթլզը կրկին ցնցող ընդունելության արժանացավ{{sfn|Lewisohn|1992|p=137}}: Այնուհետև խումբը մեկնեց [[Ֆլորիդա]] և արդեն երկրորդ անգամ ելույթ ունեցավ Էդ Սուլիվանի ամեն շաբաթ հեռարձակվող շոուի ժամանակ, այս անգամ՝ 70 միլիոն ունկնդրով։ Փետրվարի 22-ին Բիթլզը վերադարձավ Մեծ Բրիտանիա{{sfn|Lewisohn|1992|pp=137, 146–147}}: Բիթլզի առաջին այցը ԱՄՆ տեղի ունեցավ այն ժամանակ, երբ ամբողջ ազգը դեռ սգում էր նախագահ Ջոն Քեննեդու անցած նոյեմբերին տեղի ունեցած սպանությունը<ref name="Gimore (RS Beatles/Dylan/60s)">{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/news/bob-dylan-the-beatles-and-the-rock-roll-of-the-60s-19900823|title=Bob Dylan, the Beatles, and the Rock of the Sixties|last1=Gilmore|first1=Mikal|date=August 23, 1990|website=Rolling Stone|archive-url=https://web.archive.org/web/20180219151727/https://www.rollingstone.com/music/news/bob-dylan-the-beatles-and-the-rock-roll-of-the-60s-19900823|archive-date=19 February 2018|dead-url=no|accessdate=February 19, 2018|df=dmy-all}}</ref>: Քննադատներն հաճախ ենթադրում էին, որ շատերի համար՝ մասնավորապես երտասարդների, Բիթլզի կատարումները բոցավառում էին հուզմունք և հավանականություն, որը վարկենապես նվազեցնում էր սպանության թողած ազդեցությունը, և օգնում էին հնարավորություններ ստեղծել տասկամյակի ընթացքում հեղափոխական հասարակական փոփոխությունների իրականացման համար<ref>{{cite web|url=http://www.slate.com/articles/arts/culturebox/2013/11/kennedy_s_assassination_the_beatles_and_phil_spector_nov_22_1963_was_a_bad.html|title=Did JFK's Death Make Beatlemania Possible?|last=Hamilton|first=Jack|date=18 November 2013|work=Slate|accessdate=23 September 2014}}</ref>: Նրանց սանրվածքը, որն արտասովոր երկար էր այդ դարաշրջանի համար, և շատ մեծահասակներ ծաղրում էին նրանց{{sfn|Gilliland| 1969|loc=show 27, track 4}}, դարձավ բարգավաճող երիտասարդների մշակույթի ապստամբության խորհրդանիշը{{sfn|Gould|2007|p=345}}: Խմբի հանրաճանաչությունը աննախադեպ հետաքրքրություն առաջացրեց բրիտանական երաժշտության նկատմամբ, և հետևաբար մի շարք այլ բրիտանական սկսնակ երաժիշներ կատարեցինն իրեն սեփական ամերիկյան դեբյուտները`հաջող կերպով շրջագայելով hաջորդ երեք տարիները, ինչն էլ անվանվեց [[Բրիտանական Ներխուժում]]{{sfn|Gould|2007|pp=9, 250, 285}}: Բիթլզի հաջողությունը Միացյալ նահանգներում հերթական բրիտանական բիթ խմբերի և փոփ սկսնակների շարքի համար բացեց դռները, ինչպիսիք էին [[the Dave Clark Five|Dave Clark Five]]-ը, [[the Animals|Animals]]-ը, [[Petula Clark]]-ը, [[the Kinks|Kinks]]-ը և [[the Rolling Stones]]-ը, որն հաջողության հասավ Ամերիկայում<ref name="Puterbaugh (British Invasion)">{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/news/the-british-invasion-from-the-beatles-to-the-stones-the-sixties-belonged-to-britain-19880714|title=The British Invasion: From the Beatles to the Stones, The Sixties Belonged to Britain|last1=Puterbaugh|first1=Parke|date=14 July 1988|website=Rolling Stone|archive-url=https://web.archive.org/web/20170530194323/http://www.rollingstone.com/music/news/the-british-invasion-from-the-beatles-to-the-stones-the-sixties-belonged-to-britain-19880714|archive-date=30 May 2017|dead-url=no|accessdate=19 February 2018|df=dmy-all}}</ref>: 1964 թվականի ապրիլի 4-ին, Բիթլզը [[Billboard Hot 100|''Billboard'' Hot 100]]-ի սինգլների չարթում 12 տեղն էր զբաղեցնում՝ այդ թվում թոփ 5-ը{{sfn|Lewisohn|1992|p=138}}{{refn|group=nb|During the same week in April 1964, a third American Beatles LP joined the two already in circulation; two of the three reached the first spot on the ''Billboard'' [[Billboard 200|albums chart]], the third peaked at number two.{{sfn|Lewisohn|1992|p=351}}}}: ==== ''A Hard Day's Night ալբոմ'' ==== 1963 թվականի ամբողջ ընթացքում Capital Records-ի ցուցաբերած անտարբերությունն աննկատ չմնաց և, որպես մրցակից, United Artists Records-ը Բիթլզին առաջարկեց երեք գործողությամբ [[Կինոնկար|ֆիլմ]] նկարահանել՝ հիմնականում ԱՄՆ-ում սաունդթրեքերի կոմերցիոն ներուժը խթանելու համար{{sfn|Harry|2000a|pp=483–484}}: Ռեժիսոր Ռիչարդ Լեսթերի ղեկավարությամբ, խումբը շուրջ վեց շաբաթ՝ 1964 թվականի մարտ-ապրիլ ամիսներին, զավեշտալի-վավերագրական ֆիլմում խաղաց ինքն իր դերը{{sfn|Gould|2007|pp=230–232}}: Ֆիլմի պրեմիերան տեղի ունեցավ հուլիսին՝ [[Լոնդոն|Լոնդոնում]] և [[Նյու Յորք|Նյու Յորքում]], և բավականին հաջող անցավ։ Չնայած նրան, որ շատ քննադատներ այն համեմատում էին Մարքս եղբայրների հետ, ֆիլմը միջազգային հաջողության հասավ{{sfn|Harry|2000a|pp=489–490}}: Ըստ Էրլվայնի՝ ուղեկցող սաունդթրեքի ալբոմը՝ [[A Hard Day’s Night|A Hard Day's Night-ն]] իրապես օգնեց նրանց որպես խումբ կայանալ։ Բիթլզի առաջին երկու ալբոմների չափազանց տարբեր ազդեցությունները փոխվել էին ու վերածվել պայծառ, ուրախ, ինքնատիպ մեղեդիների՝ կիթառի զվարթ ու անդիմադրելի ձայնով{{sfn|Erlewine|2009c}}: Այդ «զվարթ» ձայնը մասնավորապես Ջորջ Հարրիսոնի 12-լարանի էլեկտրիկ Ռիքենբաքեր կիթառից էր հնչում, որը, որպես նախատիպ, նրան անձամբ գործիք պատրաստողն էր նվիրել{{sfn|Gould|2007|pp=286–287}}{{refn|group=nb|Harrison's ringing 12-string inspired [[Roger McGuinn]], who obtained his own Rickenbacker and used it to craft the trademark sound of [[the Byrds]].{{sfn|Gould|2007|pp=286–287}}}}:<br /> ====1964-իշրջագայությունն աշխարհում, հանդիպում Բոբ Դիլանի հետ ==== Հունիսին և հուլիսին, միջազգային շրջագայության ժամանակ, Բիթլզը 27 օրվա ընթացքում 37 բեմել ունեցավ [[Դանիա|Դանիայում,]] [[Նիդերլանդներ|Նիդեռլանդներում]], [[Հոնկոնգ|Հոնգ Կոնգում]], [[Ավստրալիա|Ավստրալիայում]] և [[Նոր Զելանդիա|Նոր Զելանդիայում]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]]{{refn|group=nb|Starr was briefly hospitalised after a [[tonsillectomy]], and [[Jimmie Nicol]] sat in on drums for the first five dates.{{sfn|Lewisohn|1992|pp=160–161, 163}}}}[[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Lewisohn%E2%80%941992%E2%80%94%E2%80%94161%E2%80%93165-108|<span class="mw-reflink-text">[104]</span>]]: Օգոստոսին և սեպտեմբերին նրանք վերադարձան ԱՄՆ՝ 23 քաղաքներում 30 համերգային ծրագրով{{sfn|Gould|2007|p=249}}: Կրկին մեծ հետաքրքրություն առաջացնելով՝ մեկամսյա շրջագայությունը յուրաքանչյուր կես ժամ տևողություն ունեցող համերգի ընթացքում մոտ 10000-ից 20000 հանդիսատես էր ունենում {{sfn|Gould|2007|p=249}}: Օգոստոսին լրագրող Ալ Արոնովիցը Բիթլզի համար [[Բոբ Դիլան|Բոբ Դիլանի]] հետ հանդիպում կազմակերպեց{{sfn|Gould|2007|p=252}}: Նյու Յորքի հյուրանոց այցելելիս նա տղաներին ծանոթացրեց [[Մարիխուանա|հոգեմետ դեղերին]]{{sfn|Miles|1997|p=185}}: Գուլդը առանձնացնում է այդ հանդիպման երաժշտական և մշակութային կարևորությունը, ինչից առաջ երաժիշտների համապատասխան երկրպահուների խմբերը «ընկալվում էին որպես երկու կենսունակ առանձին ենթամշակութային աշխարհներ»: Դիլանի լսարանը հիմնականում «քոլեջում սովորող արտիստիկ ու խելացի դեռահասներ էին՝ ծագող քաղաքական ու սոցիալական [[Իդեալիզմ|իդեալիզմով]] և թեթև [[Բոհեմ|բոհեմական ոճով»]], իսկ Բիթլզինը՝ «իրական», միջին կամ ավագ դպրոցում սովորող դեռահասներ, որոնց կյանքն ամբողջությամբ սահմանափակվում էր [[Հեռուստատեսություն|հեռուստատեսության]], [[Ռադիո|ռադիոյի]], փոփ ձայնագրությունների, ամսագրերի և [[Նորաձևություն|նորաձևության]] առևտրայնացված ու հայտնի մշակույթով»։ 1964 թվականի ԱՄՆ-ի շրջագայության ընթացքում խումբը այդ ժամանակ բախվեց երկրում ռասսայական խտրականության իրականության հետ, հատկապես Հյուսիսում<ref name="Integration (BBC)">{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-14963752|title=The Beatles Banned Segregated Audiences, Contract Shows|date=18 September 2011|newspaper=BBC News|archive-url=https://web.archive.org/web/20180214193031/http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-14963752|archive-date=14 February 2018|dead-url=no|accessdate=17 February 2018|df=dmy-all}}</ref><ref name="Integration (Mirken)">{{cite web|url=http://greenlining.org/blog/2013/1964-civil-rights-and-the-beatles/|title=1964, Civil Rights – and the Beatles?|last1=Mirken|first1=Bruce|date=11 September 2013|website=Greenling Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20180220034646/http://greenlining.org/blog/2013/1964-civil-rights-and-the-beatles/|archive-date=20 February 2018|dead-url=no|accessdate=17 February 2018|df=dmy-all}}</ref>: Ֆլորիդայում Բիթլզն հայտարարեց, որ խումբը ելույթ չի ունենա, մինչև որ հանդիսատեսը չներգրավվի{{sfn|Lewisohn|1992|p=171}}<ref name="Integration (BBC)" /><ref name="Integration (Mirken)" />: Լենոնն պնդեց. «Մենք երբեք հանդես չենք եկել առանձին հանդիսատեսի համար և չենք պատրաստվում հիմա սկսել»<ref name="Integration (BBC)" />: Քաղաքի ղեկավարությունը տեղի տվեց և համաձայնեց թույլ տալ ներգրավված շոու<ref name="Integration (BBC)" />: [[File:Paul, George & John.png|thumb|upright=1.2|right|McCartney, Harrison and Lennon performing on Dutch TV in 1964]] ==== ''Beatles for Sale'', ''Help!'' and ''Rubber Soul'' ==== Համաձայն Գուլդի՝ խմբի չորրորդ՝ «Beatles for Sale» ստուդիական ալբոմն աճող կոնֆլիկտ առաջացրեց նրանց համընդանուր հաջոցության առևտրային ճնշումների և Բիթլզի ստեղծագործ հավակնությունների միջև{{sfn|Gould|2007|pp=255–56}}: 1964 թվականի օգոստոս-հոկտեմբեր ամիսներին ձայնագրված ալբոմը  միտված էր շարունակել «A Hard Day's Night"-ի ձևաչափը»{{sfn|Lewisohn|1992|pp=167–176}}, որում, ի տարբերություն նախորդ երկու ալբոմների, միայն երգերի բնօրինակներն էին{{sfn|Gould|2007|pp=255–256}}: Նրանք գրեթե սպառել էին նախորդ ալբոմների երաժշտական պաշարը և կանգնել միջազգային շրջագայության համար անհրաժեշտ միջոցների բացակայության խնդրի առաջ։ Ըստ Լենոնի՝ «Նյութականը առաջնահերթ ու ցավագին խնդիր է դառնում»{{sfn|Gould|2007|p=256}}: Արդյունքում, ալբոմն ավարտին հասցնելու համար նրանց լայն երգացանկից վեց երգի թարմացված տարբերակ ընտրվեց։ Դեկտեմբերի սկզբին թողարկված ալբոմի ութ երգերը իսկապես ապացուցեցին Լենոն-ՄաքՔարթնի երգահանության համագործակցության աճող հասունությունը{{sfn|Gould|2007|pp=255–256}}: Վաղ 1965 թվականին, ճաշին, որին ներկա էին Լենոնը և Հարրիոսնը և նրանց կանայք, Հարիսոնի ատամնաբույժ Ջոն Ռայլին նրանց սուրճի մեջ գաղտնի կերպով [[Հոգեմետ դեղեր|հոգեմետ դեղ]] լցրեց<ref>{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/revealed-dentist-who-introduced-beatles-to-lsd-6231654.html|title=Revealed: Dentist who introduced Beatles to LSD|date=9 September 2006|website=independent.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20180513223841/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/revealed-dentist-who-introduced-beatles-to-lsd-6231654.html|archive-date=13 May 2018|dead-url=no|accessdate=13 May 2018|df=dmy-all}}</ref>։  Լեննոնն այսպես էր դա նկարագրում․ «Դա սարսափելի էր, բայց՝ ֆանտաստիկ։ Ես մոտ մեկ-երկու ամիս շշմած էի»{{sfn|Gould|2007|p=316}}։ Հետագայում նա և Հարրիսոնը աստիճանաբար սկսեցին թմրադեղեր օգտագործողներ։ Երբեմն Սթարն էլ էր նրանց միանում։ Սկզբում ՄաքՔարթնին չէր ցանկանում փորձել դա, սակայն 1966 թվականինին, ի վերջո, նա էլ միացավ{{sfn|Gould|2007|p=317}}։ Նա դարձավ առաջին Բիթլը, ով հանրային կերպով քննարկեց հոգեմեդ դեղերի թեման, ամսագրային հարցազրույցներից մեկում հայտարարելով, որ այն «բացել է իր աչքերը և դարձրել ավելի լավը, ավելի ազնիվ, հասարակության ավելի հանդուրժող անդամ»{{sfn|Brown|Gaines|2002|p=228}}։ 1965 թ.-ի հունիսին վիճաբանություն ծագեց, երբ [[Եղիսաբեթ II|Եղիսաբեթ 2-րդ]] թագուհին Բիթլզի բոլոր չորս անդամներին Բրիտանական կայսրության շքանշանով պարգևատրեց։ Նրանց այդ մրցանակի համար Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Հերոլդ Վիլսոնն էր առաջադրել{{sfn|Spitz|2005|p=556}}։ Այդ ժամանակաշրջանում շքանշանը հիմնականում տրվում էր ռազմական վետերաններին և քաղաքացիական առաջնորդներին։ Այդ իսկ պատճառով, որոշ պահպանողական մրցանակակիրներ իրենց ստացած շքանշանները, ի նշան անտարբերության, հետ վերադարձրին{{sfn|Spitz|2005|p=557}}։ Բիթլզի մասին երկրորդ՝ «Help!» ֆիլմը, որը թողարկվեց հուլիսին, կրկին Լեսթերի ղեկավարությամբ էր նկարահանվել{{sfn|Gould|2007|p=275}}։ Համարվելով Բոնդի անխիղճ նմանակում, ֆիլմը խմբի անդամների և լսարանի միջև բուռն ու իրարամերժ արձագանք առաջացրեց։ ՄաքՔարթնին ասում է․ «Help!-ը հրաշալի ֆիլմ էր, սակայն մերը չէր։ Մենք այնտեղ պարզապես հյուրեր էինք։ Դա զվարճալի էր, բայց, ընդանուր առմամբ,ոպես գիլմի գաղափար՝ այն փոքր-ինչ սխալ էր»{{sfn|Gould|2007|p=274}}։ Սաունդթրքեում գերակշռող դերը Լենոնինն էր, որն իր գրած երգերում հիմնական մասը անձամբ էր կատարում, այդ թվում նար «Help!»-ը և «Ticket to Ride»-ը{{sfn|Gould|2007|pp=276–277}}։ Ուղեկցվող [[Help! (ալբոմ)|Help!]] ալբոմը՝ խմբի հինգերորդ LP ստուդիոն, արտացոլում էր A Hard Day's Nights-ը՝ ընդգծելով մի կոմից սաունդթրեքայի երգերը, մյուս կողմից՝ նույն շարքի հավելյալ երգերը{{sfn|Lewisohn|1988|p=62}}: Ֆիլմին զուգահեռ թողարկված հինգերորդ ստուդիական ալբոմը՝ «LP»-ն, ամբողջությամբ երգերի բնօրինակներ էր ներառում, բացառությամբ՝ «Act Naturally» և «Dizzy Miss Lizzy» երգերի։ Դրանք հին երգերի վերջին նորացված տարբերակներն էին, որոնք ներառվելու էին ալբոմի մեջ, բացի՝ ավանդական լիվերպուլյան «Maggie Mae» երգի կարճ տարբերակից՝«<nowiki/>[[Let It Be]]<nowiki/>»-ից{{sfn|Gould|2007|pp=276–280}}։ «Help!»-ում խումբն ընդլայնեց ձայնաբաժինները և ավելացրեց դասական երաժշտական գործիքավորում, մասնավորապես «<nowiki/>[[Yesterday]]<nowiki/>» փոփ-բալլադի մեջ լարային քառյակ օգտագործելով{{sfnm|1a1=Gould|1y=2007|1pp=290–292|2a1=Lewisohn|2y=1988|2pp=59, 62}}։ ՄաքՔարթնիի հեղինակած «<nowiki/>[[Yesterday]]<nowiki/>»-ն հետագայում դարձավ աշխարհում երբևէ ամենաշատ ձայնագրված երգը՝ իր տարբերակներով{{sfn|Guinness World Records}}։ Բիթլզի երրորդ՝ ամերիկյան շրջագայությունը բացվեց ռեկորդային 55․600 հանդիսատես ունեցող [[Նյու Յորք|Նյու Յորքի]] Շիա համերգասրահում, 1965 թվականի օգոստոսի 15-ին, որը, ըստ Լեվիսոնի նկարագրության, « գուցե դարձավ խմբի ամենահայտնի համերգը»{{sfn|Lewisohn|1992|p=181}}։ Հաջորդող ինը հաջողված համերգները Ամերիկայի տարբեր քաղաքներում էին։ Ատլանտայի համերգի ժամանակ խումբն առաջին անգամ ելույթի ժամանակ մոնիտորային բարձրախոս օգտագործեց{{sfn|Emerson|2009}}։ Շրջագայության ավարտին տղաները հանդիպեցին իրենց վրա ամենամեծ երաժշտական ազդեցություն գործած արտիստին՝  <nowiki/>[[Էլվիս Փրեսլի|Էլվիս Փրեսլիին]], ով նրանց [[Բևեռլի Հիլզ|Բևեռլի Հիլզի]] իր առանձնատուն հրավիրեց{{sfn|Harry|2000a|pp=882–883}}{{sfn|Gould|2007|pp=283–284}}։ Սեպտեմբերին լույս տեսավ  շաբաթ առավոտյան հեռարձակվող ամերիկյան «Բիթլզ» [[Մուլտֆիլմ|մուլտֆիլմը]], որն իր ցուցադրման երկու տարիների ընթացքում կարծես [[A Hard Day’s Night|A Hard Day's Night]]-ի զավեշտալի կրկնօրինակումը լիներ{{sfn|McNeil|1996|p=82}}։ Որպես առաջին շաբաթական հեռուստատեսային ծրագիր, մուլտֆիլմը  նշանակալի պատմական իրողությունն էր, որը ներկայացնում էր իրական, գոյություն ունեցող մարդկանց անիմացված տարբերակները<ref name="Animators">{{cite web|url=https://www.beatlescartoon.com/animators/animators.html|title=Animators|date=|work=beatlescartoon.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160329194411/http://www.beatlescartoon.com/animators/animators.html|archivedate=29 March 2016|accessdate=12 April 2016|author=|deadurl=yes|df=dmy-all}}</ref>։ 1965 թ.-ի հոկտեմբերի կեսին Բիթլզը կրկին ձայնագրման ստուդիա մուտք գործեց․ առաջին անգամ ալբոմ պատրաստելիս նրանք երկար ժամանակ ունեին՝ առանց խոշոր պարտավորությունների{{sfn|Lewisohn|1992|p=202}}։ Ըստ Ջորջ Մարտինի՝ մինչ այդ «Խմբի ալբոմները պարզապես սինգլների հավաքածուներ էին։ Սակայն արդեն ժամանակն է դրանց վերաբերվել որպես արվեստի մի մասնիկի»<ref>{{cite book|title=A Day In The Life: the Music and Artistry of the Beatles|last1=Hertsgaard|first1=Mark|date=1995|publisher=[[Dell Publishing|Delacorte Press]]|isbn=978-0-385-31377-3|location=New York|pages=149–150}}</ref>։ Թողարկվելով դեկտեմբերին, «Rubber Soul»-ը քննադատների կողմից խրախուսվեց՝ որպես խոշոր քայլ դեպի հասունություն և խմբի երաժշտության խորքայնություն{{sfn|Unterberger|2009b}}։ Բիթլզի թեմատիկ ուղղվածությունը սկսեց ընդլայնվել․ ավելի մեծ ուշադրություն էր դարձվում սիրային պատմություններին ու փիլիսոփայությանը{{sfn|Brown|Gaines|2002|pp=181–182}}։ Կենսագիրներ [[Փիթեր Բրաուն|Փիթեր Բրաունը]] և Սթիվեն Գեյնսը Բիթլզի երաժշտական նոր ուղղությունը վերագրում են « [[Մարիխուանա|մարիխուանայի]] կանոնավոր օգտագործմանը»{{sfn|Brown|Gaines|2002|p=182}}։ Խմբի անդամների կողմից ընդունված փաստ է, որ Լեննոնն ընդունում էր այն որպես «փոթ ալբոմ»{{sfn|The Beatles|2000|p=194}}, որի մասին Ռինգո Սթարն ասել է․ «Թմրանյութն իրոք մեծ ազդեցություն է թողել մեզ հետ տեղի ունեցած շատ փոփոխությունների՝ հատկապես երգերի ստեղծման վրա։ Եվ քանի որ նրանք տարբերվող երգեր էին գրում, մենք դրանք ուրիշ կերպ էինք կատարում»{{sfn|The Beatles|2000|p=194}}: [[Ֆլեյտա|Ֆլեյտայով]] և լարային գործիքներով համեմված «Help!»-ի ֆորեյից հետո, Հարրիսոնի՝ «Norvegian Wood»-ի սիթարով կատարումը հետագայում, փոփ երաժշտության ավանդական սահմաններից դուրս, նշանակալի առաջընթաց ապրեց։ Քանի որ երգերի բառերը ավելի նուրբ ու ճարտար էին դանում, երկրպագուները սկսում էին ավելի խորը իմաստ փնտրել դրանց մեջ։ «Norvegian Wood»-ի վերաբերյալ Լեննոնն ասել է․ «Որևէ բան գրելիս ես փորձում էի ավելի մեծ կենսափորձ ունեցող մեկը լինել․․․ սակայն դա տեղի էր ունենում այնպիսի «ծխապատ» միջավայրում, որ ոչ ոք չի կարող պատկերացնել»{{sfn|Gould|2007|pp=297–298, 423}}: Մինչ «Rubber Soul» ալբոմի շատ հայտնի երգեր Լենոնի և ՄաքՔարթնիի համատեղ աշխատանքի արդյունքն էին{{sfn|Spitz|2005|pp=584–592}}, ալբոմը նաև ընդգրկում էր նրանցից յուրաքանչյուրի անհատական աշխատանքները{{sfn|Miles|1997|pp=268, 276, 278–279}}։ Չնայած դրան, նրանք շարունակում էին համատեղ հեղինակություն վայելել։ «In My Life» երգը, որի հեղինակը նրանցից երկուսի կարծիքով իրենցից մեկն էր,  Լենոն-ՄաքՔարթնի համագործակցության գագաթնակետն է համարվում{{sfn|Spitz|2005|p=587}}։ Հարրիսոնը Rubber Soul-ն իր ամենասիրելին էր համարում, իսկ Սթարն այն «մեկնումի ալբոմ» էր համարում{{sfn|Spitz|2005|p=591}}։ ՄքՔարթնիի կարծիքով «խումբն արդեն բավականին լավ ժամանակ է անցկացրել, և արդեն եկել է ընդլայնվելու ժամանակը»{{sfn|The Beatles|2000|p=197}}։ Ձայնագրման ինժեներ Նորման Սմիթը հետագայում նշում է, որ ստուդիական ձայնագրման շրջանները երևան էին հանում խմբի ներսում աճող կոնֆլիկտը. «Ջոնի և Փոլի միջև բախումն ավելի ու ավելի ակնհայտ էր դառնում։ Եվ քանի դեռ Փոլը մտահոգված էր, Ջորջն ի վիճակի չէր ճիշտ գործել»{{sfn|Harry|2000b|p=780}}։ 2003 թվականին Ռոլլինգ Սթոուն ամսագիրը «Rubber Soul» ալբոմն ընդգրկեց «Բոլոր ժամանակների 500 լավագույն ալբոմների» ցանկում, իսկ [[Allmusic|AllMusic]]-ից Ռիչի Ունտերբերգն այն «ավանդական-ռոք ձայնագրության դասական նմուշ» անվանեց{{sfn|Unterberger|2009a}}։[[File:Beatles press conference 1965.jpg|thumb|upright=1.1|left|The band at a press conference in [[Minnesota]] in August 1965, shortly after playing [[Shea Stadium]] in New York]] {{listen|pos=right|filename=Beatles norwegian wood.ogg|title="Norwegian Wood (This Bird Has Flown)"|description=Sample of "Norwegian Wood" from ''Rubber Soul'' (1965). Harrison's use of a [[sitar]] on this song is representative of the Beatles' incorporation of unconventional instrumentation into rock music.{{sfn|Unterberger|2009b}}}} <br /> ==== ''Հակասություններ, վերջին շրջագայություն և "Revolver"'' ==== 1963 թ.-ի դեկտեմբերից, երբ Capitol records-ը սկսեց  ԱՄՆ շուկայի համար թողարկել Բիթլզի երգերը, ձևաչափի վրա ամբողջական հսկողություն սահմանելու փորձ կատարեց{{sfn|Lewisohn|1992|p=350}}՝ ամերիկյան տարբեր ալբոմներ հավաքելով և նրանց ընտրած երգերը որպես սինգլներ թողարկելով{{sfn|Gould|2007|pp=295–296}}{{refn|group=nb|It was not until ''[[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]'' in 1967 that a Beatles album was released with identical track listings in both the UK and the US.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=59}}}}։ 1966 թվականի հունիսին Capitol-ի թողարկած ալբոմներից «Yesterday and Today»-ը մեծ աղմուկ բարձրացրեց իր շապիկով, որի վրա բիթլերը պատկերված էին մսագործի հագուստով, իսկ նրանց հետ՝ հում միս և աղավաղված պլաստիկ տիկնիկներ։ Ըստ որոշ անհիմն մեկնաբանությունների՝ դա հեգնական պատասխան էր՝ ուղղված Capitol records-ին՝ իրենց ամերիկյան ալբոմներն աղավաղված ներկայացնելու համար{{sfn|Harry|2000a|p=1187}}։ «LP»-ի հազարավոր օրիգինալ շապիկի օրինակների վրա նոր շապիկ էր ամրացվել, իսկ նախնական տարբերակի գինը 2005 թվականի աճուրդի ժամանակ հասցվել էր մինչև 10․500 դոլարի{{sfn|Gaffney|2004}}։ Միևնույն ժամանակ Անգլիայում Հարրիսոնը հանդիպեց սիթառի վարպետ Ռավի Շանքարին, ով համաձայնեց սովորեցնել նրան նվագել գործիքը{{sfn|Lavezzoli|2006|p=176}}։ «Yesterday and Today»-ի ֆուրորից մեկ ամիս անց, [[Ֆիլիպիններ|Ֆիլիպինների]] շրջագայության ժամանակ, Բիթլզը ոչ դիտմամբ վիրավորեց երկրի առաջին տիկնոջը՝ Իմելդա Մարկոսին, ով նրանց Թագավորական պալատում  նախաճաշի էր հրավիրել{{sfn|Spitz|2005|p=619}}։ Երբ նրանք հրավեր ստացան, Էփսթեյնը խմբի անդամների անունից քաղաքավարի հրաժարվեց՝ կարծես նմանատիպ պաշտոնական հրավերներ ընդունելն ամենևին իր վարած քաղաքականությունը չէր{{sfn|Spitz|2005|p=620}}: Շուտով հայտնի դարձավ, որ Մարկոսի հասարակարգը սովոր չէր մերժում ստանալ։ Արդյունքում ծագած խռովությունը վտանգի ենթարկեց խմբին, և նրանք դժվարությամբ դուրս եկան երկրից{{sfn|Spitz|2005|p=623}}։ Դրանից անմիջապես հետո, խմբի անդամներն առաջին անգամ [[Հնդկաստան]] հասան{{sfn|Lavezzoli|2006|p=177}}։ Տուն վերադառնալուց համարյա անմիջապես հետո,  բիտանացի լրագրող Մաուրեն Քլիվին մարտ ամսին տված հարզացրույցում Ջոն Լենոնի մի արտահայտության համար, Բիթլզն ԱՄՆ կրոնական և սոցիալական պահպանողականների կատաղի ճնշմանն առերեսվեց (հայտնի նաև որպես Կու Կլու Կլան){{sfn|Lewisohn|1992|pp=212–213}}։ «<nowiki/>[[Քրիստոնեություն|Քրիստոնեությունը]] կվերանա։ Այն կմաքրվի և կնեղանա։ Ես դրա վերաբերյալ վիճաբանելու կարիք չունեմ․ ես ճիշտ եմ ու կապացուցեմ դա։ Հիսուսը լավն էր, բայց նրա աշակերտներն անմիտ ու պարզունակ էին։ Նրանց հեգնանքն է, որ կործանում է այն իմ մեջ»{{sfn|Gould|2007|pp=307–9}}։ Լենոնի ասածը Մեծ Բրիտանիայում գրեթե աննկատ մնաց, սակայն երբ ամերիկյան Datebook դեռահաս երկրպագուների ամսագիրը հինգ ամիս անց՝ խմբի ԱՄՆ շրջագայության նախօրեին, հրապարակեց այն, [[Աստվածաշունչ|Աստվածաշնչին]] հետևող քրիստոնյաների շրջանում մեծ տարաձայնություն առաջացավ{{sfn|Lewisohn|1992|pp=212–213}}։ Վատիկանը բողոք ներակայացրեց և Բիթլզի ձայնագրությունների համար արգելքներ սահմանեց բոլոր իսպանական, հոլանդական և հարավամերիկյան հեռարձակող ազգային ընկերությունների համար{{sfn|Norman|2008|p=449}}։ Էփսթեյնը մեղադրեց Datebook-ին՝ Լենոնի խոսքերը ոչ ճշգրիտ համատեքստում ներկայացնելու համար, և մամուլի մի ասուլիսի ժամանակ մատնանշեց․ «Եթե ես ասած լինեի, որ [[Հեռուստատեսություն|հեռուստատեսությունն]] ավելի հայտնի է, քան [[Հիսուս|Քրիստոսը]], ես կկարողանայի կարգավորել այդ հարցը»{{sfn|Gould|2007|p=346}}։ Լենոնը պնդեց, որ ինքը նկատի ուներ այն, թե ինչպես են այլ մարդիկ վերաբերվում խմբի հաջողությանը, սակայն լրագրողների հորդորով նաև ավելացրեց․ «Եթե դու ուզում եք, որ ես ներողություն խնդրեմ, և դա ձեզ կերջանկացնի, ապա՝ լա՛վ, ներեցե՛ք ինձ»{{sfn|Gould|2007|p=346}}։ Երբ արդեն ԱՄՆ շրջագայութան պատրաստություններն էին ընթանում, Բիթլզի անդամները տեղյակ էին, որ իրենց երաժշտությունը հազիվ թե լսող լինի։ Ի սկզբանե օգտագործելով Vox AC30 ուժեղացուցիչներ, 1964 թվականին, երբ արդեն մեծ վայրերում էին ելույթ ունենում, նրանք ձեռք բերեցին 100 ՎՏ-անոց ուժեղացուցիչներ, որոնք Vox-ի կողմից հատուկ իրենց համար էին նախագծված։ Սակայն դրանք դեռ անհամապատասխան էին։ Փորձելով մրցել բղավող երկրպագուների ստեղծած աղմուկի հետ, խումբն անասելի ձանձրացել էր կենդանի կատարմամբ ելույթ ունենալուց{{sfn|Harry|2000a|p=1093}}։ Հասկանալով, որ իրենց ելույթներն այլևս երաժշտության մասին չէին, նրանք որոշեցին իրենց օգոստոսյան շրջագայությունը վերջինը դարձնել{{sfn|Lewisohn|1992|pp=210, 230}}։ «Rubber Soul«-ն առաջընթացի մեծ քայլ արեց, իսկ 1966 թ.-ի օգոստոսին՝ մինչև Բիթլզի վերջին շրջագայությունը թողարկված «<nowiki/>[[Revolver]]<nowiki/>»-ի հաջողությունն ավելի մեծ էր{{sfn|Gould|2007|p=348}}։ [[Pitchfork|Pitchfork-ից]] Սքոթ Պլագենհոֆն այն համարում է խմբի՝ կատարյալ վստահության հասնող ձայնը։ «Revolver»-ը  բարդ երգացանկ ուներ, ստուդիական փորձարկումներ և հիանալի կերպով ընդլայնել էր երաժշտական ոճերի ցանկը՝ լարային նորարարական գործիքավորումներից մինչև [[Փսիխոդելիկ ռոք|փսիխոդելիկ ռոք{{sfn|Gould|2007|p=348}}]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-169|<span class="mw-reflink-text">[163]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-170|<span class="mw-reflink-text">[164]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-179|<span class="mw-reflink-text">[165]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-178|<span class="mw-reflink-text">[165]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-177|<span class="mw-reflink-text">[165]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-176|<span class="mw-reflink-text">[165]</span>]][[Մասնակից:Նարեհ/Ավազարկղ#cite%20note-Gould%E2%80%942007%E2%80%94%E2%80%94348-175|<span class="mw-reflink-text">[165]</span>]]։ Ըստ Գուլդի՝ հրաժարվելով ավանդական խմբակային լուսանկարներից, ալբոմի բծախնդիր, նրբաճաշակ, թանաքագրչով սև և սպիտակ կոլաժ հիշեցնող , Օդրի Բըրդսլիի ոճով պատրաստված շապիկը ձևավորել էր Բիթլզի համբուրգյան օրերի ընկեր Կլաուս Վուրմանը{{sfn|Gould|2007|p=348}}։ Ալբոմին նախորդում էր «Paperback Writer» սինգլը, որի ստեղծմանը համար մեծ խթան էր «Rain»-ը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=350–351}}: Երկու սինգլների համար էլ կարճ գովազդային հոլովակներ պատրաստվեցին, որոնք, մշակութային պատմաբան Սաուլ Օստերլիցի խոսքով, «առաջին իրական երաժշտական հոլովակների շարքում էին»{{sfn|Austerlitz|2007|p=18}}։ 1966 թ.-ի հուլիսին դրանք հեռարձակվեցին Էդ Սուլիվանի շոուի և Top of the Pops-ի ժամանակ{{sfn|Lewisohn|1992|pp=221–222}}։ [[Revolver (ալբոմ)|«Revolver»]]-ի փորձնական երգերից «<nowiki/>[[Tomorrow Never Knows]]<nowiki/>»-ի բառերը Լենոնը վերցրել էր Թիմոթի Լերիի «Փսիխոդելիկ փորձ» գրքից, որը տիբեթյան մեռյալների գրքի ձեռնարկի վրա էր հիմնված։ Դրա ստեղծման համար պահանջվել էր ութ նվագարկիչ, որոնք տեղադրված էին EMI-ի շենքում, և որոնցից յուրաքանչյուրի համար նախատեսված էր ինժեներ կամ խմբի անդամ, ով փոխում էր  ժապավենների ուղղությունը, մինչ Մարտինը, ստացվող տվյալների օրինակով, կոմպոզիցիոն ձայնագրություն էր կատարում{{sfn|Gould|2007|pp=364–366}}։ ՄաքՔարթնիի [[Eleanor Rigby|«Eleanor Rigby»-ի]] հայտնի երգում լարային ութնյակ էր օգտագործվել։ Գուլդն այն  նկարագրում է որպես «երաժշտական ոչ մի ժանրի և ոճի չհամապատասխանող իսկական հիբրիդ»{{sfn|Gould|2007|pp=350, 402}}։ Հարրիսոնը կայանում էր որպես երգահան, և նրա ստեղծագործություներից երեքը տեղ գտան ձայնագրության մեջ{{sfn|Lewisohn|1992|p=224}}։ 2003 թվականինին Ռոլլինգ Սթոունը [[Revolver (ալբոմ)|«Revolver»-ը]] դասեց բոլոր ժամանակների երրորդ լավագույն ալբոմների շարքին{{sfn|Rolling Stone|2003}}։ Սակայն ալբոմի թողարկմանն ամիջապես հաջորդող ԱՄՆ շրջագայության ընթացքում խումբը նրանից ոչ մի երգ չկատարեց{{sfn|Lewisohn|1992|pp=361–365}}։ Ըստ Քրիս Ինգհամի՝ այդ երգերն ավելի շատ «ստուդիական արտադրանք էին․․․և պարզապես անհնար էր, որ չորս անդամից բաղկացած ռոքնռոլ խումբը դրանց նախապատվություն տար, հատկապես՝ երկրպագուների անզգայացնող բղավոցների  միջավայրում»։ «Կենդանի հնչողությամբ Բիթլզը» և «Ստուդիական Բիթլզը» ամբողջությամբ տարբեր բաներ էին դարձել{{sfn|Ingham|2006|p=44}}։ Սան Ֆրանցիսկոյի Candlestick պուրակում՝ օգոստոսի 29-ին, խմբի եզափակիչ համերգը նրանց վերջին կոմերցիոն ելույթն էր{{sfn|Miles|1997|pp=293–295}}։ Այն նշանավորեց խմբի քառամյա՝ գրեթե անդադար շրջագայություններով լի գործունեությունը, որի ընթացքում շուրջ 1400 միջազգային համերգ էր կազմակերպվել{{sfn|Gould|2007|pp=5–6, 249, 281, 347}}։ {{listen|filename=Beatles eleanor rigby.ogg|pos=left|title="Eleanor Rigby"|description=Sample of "[[Eleanor Rigby]]" from ''Revolver'' (1966). The album involves innovative compositional approaches, arrangements and recording techniques. This song, primarily written by McCartney, prominently features classical strings in a novel fusion of musical styles.}} <br /> [[File:Candlestick Postcard - 01.JPG|thumb|upright=1.2|right|San Francisco's [[Candlestick Park]] (pictured in its 1960s configuration) was the venue for the Beatles' final concert before a paying audience.]] <br /> === 1966-1970․ Ստուդիական տարիներ և բաժանում === ====''Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band''==== Շրջագայության ծանրաբեռնվածությունից ազատվելով, 1966 թվականի նոյեմբերի վերջին «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band»-ը ձայնագրելիս, Բիթլզն ավելի փորձարարական մոտեցում ցուցաբերեց{{sfn|Lewisohn|1992|p=232}}։ Համաձայն Ջեֆ Էմերիքի՝ ալբոմի ձայնագրումը մոտ 700 ժամ է տևել{{sfn|Emerick|Massey|2006|p=190}}։ Նա հիշում է խմբի հետևյալ պնդումը․ «Sgt. Pepper»-ում ամեն բան պետք է ուրիշ լինի։ Մենք բարձրախոսները դրել էինք անմիջապես պղնձե գործիքների վրա, իսկ ականջակալները դարձրել էինք բարձրախոսներ ու ամրացրել ջութակներին։ Գործիքների և ձայնաբաժինների արագությունը չափելու համար մենք հսկայական պարզ օսիլատորներ էինք օգտագործում և մասերի բաժանված ու հակառակ կողմով իրար միացված ձայներիզներ»{{sfn|Emerick|Massey|2006|p=190}}։ «A Day in the Life»-ի որոշ հատվածներ 40 մասից բաղկացած նվագախումբ  էին ներառում{{sfn|Gould|2007|pp=387–388}}։ Ձայնագրության շրջանների արդյունքում 1967 թվականի փետրվարին ստեղծվեց ոչ ալբոմային «Strawberry Fields Foreve»/«Penny Lane» երգը{{sfn|MacDonald|2005|p=221}}, իսկ հունիսին՝ «Sgt. Pepper LP»-ը{{sfn|MacDonald|2005|p=220}}։ Ձայնագրությունների երաժշտական ամբողջականությունը, որը ստեղծվել էր ձայնագրման համեմատաբար ավելի պարզ տեխնոլոգիայով, ժամանակակից արտիսներին ապշեցրել էր{{sfn|Harry|2000a|p=970}}։ Երաժշտական քննադատների համար ալբոմի հեղինակությունը, փաստացիորեն, համընդհանուր է{{sfn|Gould|2007|pp=420–425}} Գուլդը գրում է․ «Անկասկած, Բիթլզը համաշխարհային գլուխգործոց է ստեղծել․ հարուստ, կայացած ու միասնական արդյունքն այն մարդկանց աշխատանքի, ում  համարձակ հավակնությունները և ցնցող ինքնատիպությունը կտրուկ ընդլայնեցին փոփ ձայնագրություններ լսելու հնարավորությունները և մեծացրին սպասելիքները։ Հենց այս սկզբունքի հիման վրա՝ «St. Pepper»-ը զանգվածային խանդավառության խթան դարձավ ալբոմային ֆորմատով ներկայացված ռոք երաժշտության համար{{sfn|Lewisohn|1992|p=236}}{{sfn|Inglis|2008|p=96}}, որը հեղափոխելու էր ձայնագրման ոլորտի գեղագիտական և տնտեսական կողմերը՝ ճիշտ այնպես, ինչպես 1956-ին [[Էլվիս Փրեսլի|Էլվիս Փրեսլին]] կամ 1963 թ.-ին՝ Բիթլամանիան»{{sfn|Gould|2007|pp=423–425}}։ «St. Pepper»-ը «LP»-ի առաջին  և հիմնական երգն էր՝ ամբողջական բառերով, որոնք ներկայացված էին ալբոմի հակառակ երեսին։ Այդ բառերը քննադատական վերլուծության էին ենթարկվել․ օրինակ՝ 1967 թվականի վերջերին ալբոմը ամերիկացի գրական քննադատ և անգլերենի պրոֆեսոր Ռիչարդ Պուաղիերի գիտական հարցումների առարկան էր։ Նա նկատել էր, որ իր ուսանողները խմբի երաժշտությունն այնպիսի մեծ ոգևորությամբ էին լսում, որին նա, որպես գրականության դասախոս, միայն կարող էր «նախանձել»։ Նա այդ երևույթը «խառնաշփոթ» էր անվանում․ «Խելամիտ չէ ընդունել, որ նրանք միայն մեկ բան են անում կամ իրենց միայն մեկ ոճում են դրսևորում։ Մի բանի վերաբերյալ միատեսակ զգացմունք ունենալը բավական չէ։ Առաջացած ցանկացած զգացմունք հաճախ պետք է  հակասական այլընտրանքների համատեքստում գոյություն ունենա»{{sfn|Gould|2007|pp=423–425}}: Այդ ժամանակ ՄաքՔարթնին ասել է․ «Մենք երգեր ենք գրում։ Մենք գիտենք, թե դրանցով ինչ նկատի ունենք։ Սակայն, մեկ շաբաթ հետո, այլ մեկը այդ մասին ինչ-որ բան է ասում, որը դու չես կարող ժխտել։ Մեր երգերի մեջ յուրաքանչյուրն իր իմաստն է ներդնում՝ իր մակարդակին համապատասխան»{{sfn|Gould|2007|pp=423–425}}։ Ալբոմի մշակված շապիկը նույնպես զգալի հետաքրքրություննեի և ուսումնասիրությունների տեղիք տվեց{{sfn|Gould|2007|pp=394–95}}։ Փոփ-արտիստներ Փիթեր Բլեյքի և Ջեն Հեվորթի կողմից նախագծված [[Կոլաժ|կոլաժը]] Բիթլզին պատկերում էր որպես երևակայական խումբ{{sfn|MacDonald|2005|p=312}}, որի մասին նշվում է ալբոմի համանուն երգում՝ հայտնի մարդկանց ամբոխի մեջ{{sfn|The Beatles|2000|p=248}}։ Խմբի անդամների մեծ բեղերն արտացոլում էին հիպպի ոճի աճող ազդեցությունը{{sfn|The Beatles|2000|p=236}}, մինչդեռ մշակութային պատմաբան Ջոնաթան Հարրիսը նրանց՝ «ռազմական համազգեստների՝ վառ գունավորմամաբ նմանակումը» նկարագրում է որպես  «հակաինքնավարության կամ հակաիշխանության» գիտակցական դրսևորում{{sfn|Harris|2005|pp=12–13}}։ 2003 թվականին, Ռոլլինգ Սթունի «Բոլոր ժամանակների 500 լավագույն ալբոմների» ցանկում այն առաջին հորիզոնականը զբաղեցրեց{{sfn|Rolling Stone|2003}}։ 1967 թվականի հուլիսին, համաշխարհային առաջին հեռուստատեսային կենդանի հղում Our World-ով, շուրջ 350 մլն հեռուստադիտողի առաջ Բիթլզը կատարեց իր նոր սինգլ «All You Need Is Love»-ը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=237, 259–260}}։ Մեկ շաբաթ հետո թողարկվելով, երգն իսկական օրհներգի վերածվեց{{sfn|Gould|2007|pp=428–429}}։ Երկու ամիս անց, խումբը մեծ կորուստ ունեցավ, ինչի պատճառով կարիերան իսկական իրարանցման մեջ հայտնվեց։ Օգոստոսի 25-ի նախորդ գիշերը Մահարիշի Մահեշի Յոգիի հետ ծանոթությունից հետո, խումբը, նրա բժշկական մեկուսացման նպատակով, Բանգոր ուղևորվեց։ Երկու օր անց զանագահարեց Բիթլզի մենեջերի օգնական [[Փիթեր Բրաուն|Փիթեր Բրաունը]] և հայտնեց, որ ,ընդամենը 32 տարեկան Էփսթեյնը մահացել է{{sfn|Spitz|2005|pp=709, 713–719}}։ Ըստ դատաքննիչի՝ մահվան պատճառը կարբիտոլի գերդոզավորումն էր, չնայած՝ բավականին տարածված էր նաև ինքնասպանության վարկածը{{sfn|Brown|Gaines|2002|p=249}}։ Անձնական խնդրիրների պատճառով, Էփսթեյնը զգայական փխրուն վիճակում էր գտնվում{{refn|group=nb|It was speculated that he was concerned that the band might not renew his management contract, due to expire in October, over discontent with his supervision of business matters, particularly regarding [[Seltaeb]], the company that handled their US merchandising rights.{{sfn|Brown|Gaines|2002|pp=227–228}}}}։ Նրա մահը խմբին ապակողմնորոշման և ապագայի նկատմամբ վախի մեջ գցեց։ Հետագայում Լենոնը ասել է․ «Մենք հանկարծակիի էինք եկել։ Ես դեռ այն ժամանակ գիտեի, որ մենք վտանգի մեջ ենք հայտնվել։ Ըստ իմ պատկերացումների՝ մենք՝ երաժշտությամբ զբաղվելուց բացի, ուրիշ ոչինչ ի վիճակի չէինք անել, և դա ինձ վախեցնում էր։ Ես կարծում էի, որ դա վերջն է»{{sfn|The Beatles|2000|p=268}}։ {{quote box||align=|width=25em|quote=Brian Epstein was dead ... Paul and George were in complete shock. I don't think it could have been worse if they had heard that their own fathers had dropped dead ... Brian had found them, believed in them, molded them, turned them into millionaires, and made them famous the world over ... We knew that life would never be the same again.|source=– [[Pattie Boyd]], wife of George Harrison{{sfn|Boyd|2008|pp=106–107}}}} <br /> ==== ''Magical Mystery Tour'', the White Album and ''Yellow Submarine'' ==== Բիթլզի մասին պատմող սպասվող հեռուստատեսային ֆիլմի սաունդթրեք «<nowiki/>[[Magical Mystery Tour]]<nowiki/>»-ը որպես ձայնասկավառակ լույս էր տեսել Մեծ Բրիտանիայում, 1967 թվականի դեկտեմբերին{{sfn|Lewisohn|1992|p=350}}{{sfn|Gould|2007|p=452}}։ Ալբոմի վեց երգերն էլ ԱՄՆ-ում թողարկվել էին նույնությամբ վերնագրված «LP» ձայնասկավառակով: Ալբոմի մեջ նաև խմբի վերջին սինգլներից հինգն էին ներառված{{sfn|Lewisohn|1992|p=351}}։ «Magic Mystery» ամերիկյան շրջագայության մասին խոսելիս Ունտերբերգերը նշում է, որ փսիխոդելիկ մեղեդին «Sgt. Pepper»-ի երակներում է և դեռ նույնիսկ ավելի ընդլայնված է (հատկապես «I Am the Walrus»—ի մեղեդային կոլաժները)։ Նա ալբոմի հինգ երգերը խմբի՝ 1967 թվականի «հսկայական, փառավոր և նորարարական» սինգլների ընտրանին է համարում{{sfn|Unterberger|2009c}}։ Առաջին երեք շաբաթների ընթացքում ալբոմը ամենամեծ նախնական վաճառքի ռեկորդ սահմանեց՝ հետագայում դառնալով Capitol-ի միակ արտադրանքը, որը խմբի ստուդիական ալբոմների պաշտոնական հավաքածուում ընդգրկվեց{{sfn|Harry|2000a|p=699}}։ Առաջին անգամ եթեր հեռարձակվելով Բռնցքամարտի համաշխարհային օրը,  հիմնականում ՄաքՔարթնիի ղեկարավարությամբ ստեղծված «The Magical Mystery» ֆիլմն անգլիական մամուլում խմբի առաջին խոշոր բացասական քննադատությունն առաջացրեց։ Այն եթերից հեռացվեց՝ Daily Express-ի, Daily Mail-ի և [[The Guardian|The Guardian-ի]] կողմից՝ ստանալով «գռեհիկ աղբ»,«չափից դուրս ինքնագոհ» և «լսարանի ջերմության, կոպտության ու հիմարության մասին երևակայական խրատ» պիտակավորումները{{sfn|Gould|2007|pp=455–456}}։ Գուլդն այն բնութագրում է ինչպես «մի խումբ մարդկանց՝ ավտոբուս նստելու, ավտոբուսից իջնելու և նրանով ճանապարհորդելու ընթացքի հիանալի կադրերի հավաքածու»{{sfn|Gould|2007|pp=455–456}}։ Չնայած՝ դիտումների քանակը բավականին մեծ էր, մամուլի կողմից ստացված կշտամբանքների արդյունքում ամերիկյան շատ հեռուստաալիքներ դադարեցին ցուցադրել ֆիլմը{{sfn|Harry|2000a|p=703}}։ 1968 թվականի հունվարին, «<nowiki/>[[Yellow Submarine]]<nowiki/>» անիմացիոն ֆիլմի համար Բիթլզհը կարճամետրաժ հոլովակ նկարահանեց, որտեղ խմբի անդամների անիմացիոն տարբերակներն էին և ինը երգ՝ ներառյալ չորս չթողարկված ստուդիական ձայնագրություններ, որոնք առաջին անգամ հնչեցին հենց ֆիլմում{{sfn|Gould|2007|p=485}}։ 1968 թվականինի հունիսին թողարկված ֆիլմն իր երաժշտության, հումորի և տեսողական նորարարական ոճի համար գովասանքի արժանացավ{{sfn|Gould|2007|pp=487, 505–506}}։ Այնուամենայնիվ, ֆիլմի սաունդթրեքերի ալբոմը թողարկվեեմ իայն յոթ ամիս անց {{sfn|Lewisohn|1992|pp=304, 350}}։ Կարճ ժամանակ անց, հայտնվեց նաև «<nowiki/>[[The Beatles]]<nowiki/>»-ը, որն իր հասարակ շապիկի համար հայտնի է նաև «Սպիտակ ալբոմ» անվամբ{{sfn|Gould|2007|p=510}}։ Ալբոմի ստեղծագործ ոգեշնչումը նոր աղբյուր ուներ․ առանց Էփսթեյնի ուղղորդող ներկայության, խումբը Մահարիշի Մահեշի Յոգիին միանգամից դարձրել էր իր գուրուն (հոգևոր առաջնորդը){{sfn|Harry|2000a|pp=705–706}}։ Հնդկաստանի Ռիշիկեշ քաղաքում անցկացվող «Ուղորդման դասընթաց»-ի շրջանը խմբի կարիերայի ամենահետաքրքիր ժամանակահատվածներից էր, որի արդյւունքում բազմաթիվ երգեր ծնվեցին՝ այդ թվում նաև նոր ալբոմում ներառված 30 երգերից մի քանիսը{{sfn|Harry|2000a|pp=108–109}}։ Այնուամենայնիվ, ընդամենը տասն օր հետո Սթարը դուրս եկավ խմբից՝ տեղափոխվելով «Butlins», իսկ ավելի ուշ՝ ՄաքՔարթնին ձանձրացավ և մեկ ամիս անց հեռացավ{{sfn|Gould|2007|pp=463–468}}։ Լեննոնի և Հարիսոնի համար ստեղծագործ լինելը հարցականի տակ դրվեց, երբ Կախարդական Ալեքս անունով էլեկտրոնիկայի տեխնիկը նրանց հայտնեց, որ Մահարիշին փորձում է շահագործել նրանց{{sfn|Harry|2000a|pp=705–706}}։ Երբ նա փաստեց այն մասին, որ Մահարիշին կին մասնակիցներից շատերին սեռական բնույթի առաջարկներ է արել, Լենnոնը դասընթացից ընդամենը երկու ամիս անց արագ հեռացավ՝ իր հետ տանելով դեռ այդ ամենին չհավատացող Հարիսոնին և շրջագայության մյուս մասնակիցներին{{sfn|Gould|2007|pp=463–468}}։ Զայրացած Լեննոնը նրան ուղղված մի ստորացուցիչ երգ է գրում, անվանելով այն «Մահարիշի», հետագայում վերանվանելով «Sexy Sadie»-ի, որպեսզի խուսափի հավանական օրինական խնդիրներից։ ՄաքՔարթնին ասում է․ «Մենք սխալվել էին։ Մենք նրա մասին ավելի մեծ կարծիք ունեինք, քան պետք էր»{{sfn|Harry|2000a|pp=705–706}}։ 1968 թ.-ի հոկտեմբերի կեսերից մինչև մայիս տևած «Սպիտակ ալբոմի» ձայնագրման շրջանների ընթացքում, խմբի անդամների հարաբերությունները բացահայտ կերպով ավելի խռով էին դառնում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=283–304}}։ Սթարը երկու շաբաթով հեռացավ, իսկ ՄաքՔարթնին հարվածայինի տեղը զբաղեցրեց «Back in the U.S.S.R.» և «Dear Prudence» երգերի համար{{sfn|Winn|2009|pp=205–207}}, որոնցում նաև Հարիսոնն ու Լենոնն էին հարվածային նվագում{{sfn|Gould|2007|pp=513, 516}}։ Լենոնը կարծես կորցրել էր ՄաքՔարթնիի հետ համագործակցելու հետաքրքրությունը, այդ պատճառով նրա վերջին երգը՝ «Ob-La-Di, Ob-La-Da», ծաղրելով անվանեց «պառավական տաղտկալի երաժշտություն»։{{sfn|Emerick|Massey|2006|p=246}}։ Լարվածությունն ավելի սրվեց Լեննոնի և ավանտ-գարդ արտիստ Յոկո Օնոյի սիրավեպի պատճառով, քանի որ Լեննոնն այդ կնոջը հաճախ ձայնագրությունների էր բերում, չնայած խմբի միասնական որոշմանը, ըստ որի՝ ընկերուհիների մուտքը ստուդիա արգելվում էր{{sfn|Harry|2000b|p=103}}։ Նոր ալբոմը նկարագրելիս, Լեննոնը հետագայում ասել է․ «Յուրաքանչյուր երգն անհատական է․ այստեղ բիթլզական ոչ մի երգ չկա։ Կա Ջոն և խումբ, Փոլ և խումբ, Ջորջ և խումբ»{{sfn|Gould|2007|p=509}}։ ՄաքՔարթնին հետագայում հիշում է, որ ալբոմի ստեղծման ընթացքն «այնքան էլ հաճելի չէր»{{sfn|The Beatles|2000|p=310}}։ Թե՛ ինքը, թե՛ Լեննոնը ձայնագրման շրջանները խմբի փլուզման սկիզբն են համարում{{sfn|The Beatles|2000|p=237}}{{sfn|Harry|2000b|p=102}}։ Նոյեմբերին թողարկված «Սպիտակ Ալբոմ»-ը Apple Records-ի հետ Բիթլզի առաջին համատեղ աշխատանքն էր, չնայած՝ ձայնագրությունները շարունակում էին EMI-ին պատկանել{{sfn|Lewisohn|1992|p=278}}։ Նոր լեյբլը Apple Corps-ի մասնաճյուղն էր, որն Էփսթեյնն էր հիմնել՝ հարկային առումով շահավետ բիզնես-կառույց ստեղծելու նպատակով{{sfn|Gould|2007|p=470}}։ Ձայնագրությունն ավելի քան երկու միլիոն նախնական պատվեր ունեցավ, իսկ արդեն մեկ ամիս անց՝ միայն ԱՄՆ-ում վաճառքի քանակը 4 միլիոնի էր հասնում, իսկ երգերը գլխավորում էին ամերիկյան ռադիոկայանների երգացանկերը{{sfn|Gould|2007|p=528}}։ Չնայած իր հայտնիությանը, այդ շրջանում ալբոմն այնքան էլ դրական արձագանքներ չստացավ։ Գուլդը նշում է․ «Քննադատական արձագանքը տարբեր էր․ հանգիստ քննատությունից մինչև խառը։ Ի տարբերություն «St. Pepper»-ի, որը խմբին հնարավորություն էր տվել դասական ռոք քննադատության ամբողջ մի ժանր հիմնել։ «Սպիտակ ալբոմը» ցանկացած գրառման ոչ քննադատական մոտեցում էր քարոզում։ Նույնիս ամենա կարեկցող քննադատները ընդանրապես գաղափար չունեին՝ ինչի կարող է վերածել երգերի այդ տարօրինակ արտահոսքը։ «Newsweek»-ից Հուբերտ Սալը, որը բազմաթիվ նմանակումների հեղինակ էր, խմբին մեղադրում էր քիթն ամեն տեղ խոթելու մեջ»{{sfn|Gould|2007|p=528}}։ Ընդհանուր քննադատական կարծիքը հետագայում «Սպիտակ ալբոմի» համար կարոր դեր խաղաց, և 2003 թվականին [[Rolling Stone]]-ն այն բոլոր ժամանակների տասներորդ լավագույն ալբոմ համարեց{{sfn|Rolling Stone|2003}}։ «<nowiki/>[[Pitchfork]]<nowiki/>»-ից Մարկ Ռիչարդսոնն ալբոմն այսպես է նկարագրում․ «Լայն ու ընդարձակ, գաղափարներով և հանդուրժողականությամբ տոգորված, մեծաքանակ ու զանազան նյութերի բազմազանությամբ լի․․․․Պարտությունները նրա բնույթին նույնքան հատուկ են, որքան հաղթանակները»{{sfn|Richardson|2009}}։ Էրլվինը մեկնաբանում է․ «Երկու գլխավոր երգահաններն այլևս նույն ուղու վրա չէին, սակայն Ռինգոն և Ջորջը նույնպես անջատ էին աշխատում», մինչդեռ «Լենոնն իր երկու լավագույն բալլադներն է գրում, Մաքքարթնիի երգերն ապշեցուցիչ են, Հարիսոնը դարձել է «երգահան, որն ավելի լայն ճանաչման է արժանի», իսկ Սթարի ստեղծագործությունները պազապես հիանալի են»{{sfn|Erlewine|2009d}}։ 1969 թվականի հունվարին թողարկված «The Yellow Submarine» LP ալբոմը ընդգրկում էր ֆիլմում ներկայացված, բայց մինչ այդ չհրապարակված երգերից միայն չորսը, ներառյալ՝  «<nowiki/>[[Revolver (ալբոմ)|Revolver]]<nowiki/>» (ֆիլմի ժամանակ արդեն թողարկվել էր), «All You Need Is Love» (արդեն թողարկվել էր որպես սինգլ և կատարվել էր «Magical Mystery Tour LP» ԱՄՆ շրջագայության ժամանակ) և [[Ջորջ Մարթին|Ջորջ Մարթինի]] գրած ևս յոթ գործիքային ստեղծագործություններ{{sfn|Lewisohn|1992|pp=304, 350}}։ Բիթլզի նոր երաժշտության պակասի պատճառով, AllMusic-ից Ունտերբերգը և Բրյուս Էդերը նշում են, որ ալբոմն «անէական» է, սակայն Հարիսոնի «It's All Too Much» ալբոմի մասին գրում են ճիշտ հակառակը․ «նոր երգերի գոհար․․․Մելոտրոնի զարմանահրաշ խառնուրդ, հիասքանչ հարվածային գործիքներ, կիթառի հոսող ալիքային ձայն և ճամփորդություն դեպի մեկ այլ, նոր ու մշուշոտ փսիխոդելիկ երաժշտության աշխարհ»{{sfn|Unterberger|Eder|2009}}։ Որոշ տեսաբաններ մատնանշեցին, որ ֆիլմում նրանց կատարումներից շատերն ավելի լավ հնչողություն ունեին, քան հենց ալբոմների ձայնագրություններում։ Համարելով "Let It Be"-ն խմբի միակ աբոմը, որը բացասական, որոշ դեպքերում՝ թշնամական արձագանք է առաջացրել, Ունտերբերգերն այն «ամբողջապես թերագնահատված» է անվանում՝ առանձնացնելով "I've Got a Feeling" և "Dig a Pony", և ՄաքՔարթնիի ու Լենոնի համատեղ աշխատանք  "Let It Be", "Get Back" և "Two of Us" երգերը։  1970 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ՄաքՔարթնին հայց ներկայացրեց՝ լուծարելու Բիթլզի պայմանագրային համագործակցությունը։ Օրինական վեճերը շարունակվեցին անգամ խմբի բաժանումից հետո, իսկ լուծարումը ոչ պաշտոնական համարվեց մինչև 1974 թ.-ի դեկտեմբերի 29-ը, երբ Լենոնը, որն այդ ընթացքում ընտանիքի հետ Ֆլորիդա հանգստի էր մեկնել, ստորագրեց խմբի միասնական աշխատանքի ավարտի մասին փաստաթուղթը։ <br />[[File:The Beatles magical mystery tour.jpg|thumb|left|Filming a sequence from the ''[[Magical Mystery Tour (film)|Magical Mystery Tour]]'' film]] <br /> [[File:TheBeatles68LP.jpg|thumb|''The Beatles'', known as the White Album for its minimalist cover, conceived by pop artist [[Richard Hamilton (artist)|Richard Hamilton]] "in direct contrast to ''Sgt. Pepper''", while also suggesting a "clean slate"{{sfn|Gould|2007|pp=510–511}}]] . <br /> ==== ''Abbey Road'', ''Let It Be'' և բաժանում ==== Չնայած «<nowiki/>[[Let It Be]]<nowiki/>»-ն Բիթլզի վերջին թողարկված ալբոմն էր, այն ձայնագրվել էր դեռ «Abbey Road»-ից առաջ։ Ծրագրի շարժիչ ուժը Մարթինը վերագրում է ՄաքՔարթնիի գաղափարին, ըստ որի պետք է նոր նյութերի վրա հիմնված ալբոմ ստեղծեին, փորձեր անեին , ապա՝ առաջին անգամ կենդանի ելույթով ներկայացնեին այն{{sfn|Harry|2000b|p=539}}։ Սկզբնապես մեկ ժամանոց «Բիթլզն աշխատանքի ժամանակ» "հեռուստատեսային ծրագրի համար նախատեսված լինելով, ալբոմի պարունակության մեծ մասը խմբի՝ 1969 թվականի հունվարին, Թվիքենհեմ կինոսոտւդիայում ռեժիսոր Մայքլ Լինդսի-Հոգի նկարահանած փորձերն էին{{sfn|Harry|2000b|p=539}}{{sfn|Lewisohn|1992|p=306–307}}։ Ըստ Մարտինի՝ դա «ձայնագրման ոչ այնքան հաջող ընթացք էր։ Դա այն ժամանակն էր, երբ խմբի ներսում հարաբերություններն անկման շրջանում էին»{{sfn|Harry|2000b|p=539}}։ Ձայնագրման լարված շրջանները Լենոնը որպես «դժոխք» էր նկարագրում, «երկրագնդի վրա ամենաողորմելին, ամենացածրը»{{sfn|Lewisohn|1992|p=310}}։ Լենոնից և ՄաքՔարթնիից վիրավորված, Հարիսոնը հինգ օրով հեռացավ։ Իսկ վերադարձից հետո, նա սպառնաց, որ «կլքի խումբը, եթե կենդանի ելույթ ունենալու մասին խոսակցությունները չդադարեն», և ողջ ուշադրությունը չկենտրոնացնեն «Get Back» ալբոմն ավարտին հասցնելու վրա{{sfn|Lewisohn|1992|p=307}}: Նրա պահանջով պետք է նաև դադարեցվեին Թվիքենհեմում իրականացվող աշխատանքները և տեղափոխվեին նորակառույց Apple ձայագրման ստուդիա։ Խմբի մյուս անդամները համաձայնեցին, և հենց դրա շնորհիվ ծնվեց ձայնագրման ընթացքի նկարահանումները հեռուստատեսային արտադրանքում օգտագործելու գաղափարը{{sfn|Lewisohn|1992|pp=306–307, 309}}։ Խմբի ներսում լարվածությունը մեղմելու և կենդանի ելույթի որակը բարելավելելու համար  ձայնագրման վերջին ինը օրվա ընթացքում Հարիսոնը հրավիրեց դաշնակահար Բիլլի Փրիսթոնին{{sfn|Lewisohn|1992|pp=309–314}} ։ Վերջինս մասնակցեց  «Get Back» սինգլի ձայնագրություններին և դարձավ  Բիթլզի պաշտոնական թողարկման մեջ երբևէ ընդգրկված միակ երաժիշը{{sfn|Harry|2000a|pp=451, 660}}։ Փորձերի ավարտին խումբը չէր կարողանում համաձայնության գալ՝ որտեղ նկարահանել համերգը․ մի քանի առաջարկներ մերժվեցին, որոնց թվում՝ նավակում, հոգեբուժարանում, Թունիսյան անապատում և, նույնիսկ, [[Կոլիզեում|Կոլիզեյում]]{{sfn|Harry|2000b|p=539}}։ Ի վերջո, նրանց վերջնական ելույթը նկարահանվեց 1969 թվականի հունվարին, Լոնդոնում՝ Apple Corps-ի տանիքում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=307–308, 312}}։ Հինգ շաբաթ անց, ինժեներ Գլին Ջոնսը, ում Լյուիսոնը նկարագրում է որպես «Get Back-ի անհայտ պրոդյուսեր», ազատ հսկողությամբ սկսեց ալբոմի ձևավորման աշխատանքները, քանի որ խումբն իր  «ձեռքերը լվացել էր»{{sfn|Lewisohn|1992|pp=309, 316–323}}։ Ֆինանսական խորհրդատուի նշանակումից հետո խմբի անդամների միջև նոր հարաբերություններ ձևավորվեցին։ Առանց Էփսթեյնի, գործնական հարաբերությունների կառավարումն ակնհայտորեն դժվարացել էր։ Լեննոնը, Հարիսոնը և Սթարը նախապատվությունը Ռոլինգ Սթոունի և Սեմ Քուկի ղեկավար Ալան Քլայնին տվեցին{{sfn|Harry|2000a|p=612}}։ ՄաքՔարթնին այդ պաշտոնում հայր և որդի Լի և Ջոն Իսթմաններին էր տեսնում, հիմնականում՝ Լինդա Իսթմանի համար{{sfn|Doggett|2011|pp=70, 132}}, ում հետ մարտի 12-ին ամուսնացավ{{sfn|Miles|2001|p=336}}։ Սակայն, համաձայնության չգալով, թե՛ Քլայնը, թե՛ Իսթմանները ժամանակավորապես նշանակվեցին․ Քլայնը՝ որպես Բիթլզի մենեջեր, իսկ Իսթմանները՝ նրանց փաստաբաններ{{sfn|Doggett|2011|pp=71–72}}{{sfn|Goodman|2015|pp=164–166}}։ Այդուհանդերձ, այս ամենը հանգեցրեց ընդհարման և ֆինանսական հնարավորությունների կորստի{{sfn|Harry|2000a|p=612}}։ Մայիսի 8-ին Քլայնը խմբի միակ մենեջերը դարձավ{{sfn|Lewisohn|1992|p=322}}, իսկ Իսթմաններն արդեն հեռացվել էին խմբի փաստաբանների պաշտոնից։ ՄաքՔարթնին հրաժարվեց Քլայնի հետ ղեկավարման պայմանագիր կնքել, սակայն խմբի մյուս անդամների ձայների մեծամասնությունը նրանն էր{{sfn|Goodman|2015|pp=174–175}}։ Մարտինը հայտարարեց, որ ինքը զարմացած էր, երբ ՄաքՔարթնին խնդրել էր իրեն ևս մեկ ալբոմի պրոդյուսեր լինել, քանի որ «Get Back»-ի ձայնագրման շրջանը «սարսափելի փորձառություն» էր, և նա «կարծում էր, որ խումբը դադարելու էր գոյություն ունենալ»{{sfn|Gould|2007|p=560}}։ Abbey Road-ի հիմնական ձայնագրման շրջանը մեկնարկեց 1969 թվականի հուլիսի 2-ին{{sfn|Lewisohn|1992|p=324}}։ Լեննոնը, ով մերժել էր Մարթինի առաջարկած՝ երաժշտության «անընդհատ շարժման մեջ» ձևաչափը, ցանկանում էր, որ իր և ՄաքՔարթնիի երգերը ալբոմի տարբեր կողմերում ներկայացված լինեին{{sfn|Gould|2007|p=563}}։ Նախորդ ձևաչափը, որտեղ ալբոմի մի երեսին անհատական ձայնագրություններն էին, իսկ մյուսին՝ խառը, ՄաքՔարթնիի առաջարկած փոխզիջումն էր{{sfn|Gould|2007|p=563}}։ Հուլիսի 4-ին լույս տեսավ խմբի անդամներից մեկի առաջին սոլո երգը․ Լենոնի «Give Pecae a Chance»-ը։ 1969 թ.-ի օգոստոսի 20-ին թողարկված «I Want You (She's So Heavy)» սինգլի ամբողջական տարբերակը վերջին երգն էր, որում խմբի անդամները միասին էին{{sfn|Lewisohn|1988|p=191}}։ Սեպտեմբերի 20-ին Լենոնն իր հեռանալու մասին հայտնեց խմբի մյուս անդամներին, սակայն համաձայնեց հրապարակայնորեն չհայտարարել՝ նոր ալբոմի վաճառքին չխոչընդոտելու համար{{sfn|Norman|2008|pp=622–624}}։ Լենոնի հեռանալուց վեց օր անց թողարկված «Abbey Road» ալբոմն ընդամենը երեք ամսում 4 մլն․ օրինակ վաճառեց և շուրջ 17 շաբաթ գլխավորեց բրիտանական չարտերը{{sfn|Gould|2007|p=593}}։ Ալբոմի երկրորդ երգը՝ «Something» բալլադը, որպես առանձին սինգլ էր թողարկվել և դարձել Հարրիսոնի գրած միակ ստեղծագործությունը, որը ողջ խմբով էին կատարել {{sfn|Miles|1997|p=553}}։ «Abbey Road»-ը տարատեսակ արձագանքներ ստացավ, սակայն, ընդհանուր առմամբ, դրանք դրական էին{{sfn|Gould|2007|p=593}}։ Ունտերբերգերն այս ալբոմը համարում է խմբի «կարապի երգը», որում համակցված են «ցանկացած ռոք ձայնագրության մեջ հնարավոր լավագույն հնչյունները»{{sfn|Unterberger|2009d}}։ Երաժշտագետ և երգահան Յան ՄաքԴոնալդի կարծիքով, այն մի փոքր «քաոսային և երբեմն դատարրկ» է, չնայած՝ «համերաշխություն և համախմբվածություն» է քարոզում{{sfn|MacDonald|2005|p=367}}։ Մարթինn առանջնացրել է այս ալբոմը՝ որպես բոլոր ալբոմներից իր ամենասիրելին, մինչդեռ Լենոնի համար այն «մրցունակ», սակայն՝ «անկյանք» էր։ Ձայնագրման ինժեներ Էմերիքն էլ նշում է, որ ստուդիայում որոշակի տեխնիկական փոփոխությունների հետևանքով ձայնագրություններում հնչողությունն ավելի նուրբ ու «բարակ» է դարձել՝ մեծ հիասթափությունների առիթ տալով, քանի որ այդպես ալբոմը նմանվում է խմբի բոլոր նախորդ աշխատանքներին ու կորցնում ազդեցությունը{{sfn|Emerick|Massey|2006|pp=277–278}}։ 1970 թվականի հունվարի 3-ին, դեռ անավարտ «Get Back» ալբոմի համար մեկ այլ վերջին երգ ձայնագրվեց` Հարրիսոնի «I Me Mine»-ը{{sfn|Lewisohn|1992|p=342}}։ Քլայնը ձայնագրման շրջանների ձայներիզները տվեց ամերիկյան պրոդյուսեր Ֆիլ Սպեկտորին, որը վերջերս Լեննոնի սոլո սինգլ «Instant Karma»-ի պրոդյուսերն էր։ Սպեկտորը ձայնագրված նյութերը խմբագրեց, վերափոխեց, իսկ մի քանիսը՝ վերաձայնագրեց։ ՄաքՔարթնին դժգոհ էր պրոդյուսերի մոտեցումից և, մասնավորապես, «The Long and Winding Road» երգի՝ չափից շատ նվագախմբային գործիքավորումից, որում 14 ձայն ունեցող երգչախումբ և 36 գործիքից բաղկացած նվագախումբ էին ներառված{{sfn|Lewisohn|1992|p=349}}։ Նրա պահանջները, որպիսի երգում տեղի ունեցած բոլոր փոփոխությունները չեղալ համարվեին, անտեսվեցին{{sfn|Harry|2000a|p=682}}, և 1970 թվականի ապրիլի 10-ին նա հանրային կերպով հայտարարեց խումբը լքելու մասին։ Դա նրա առաջին՝ իր անունը կրող ալբոմի թողարկումից ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ էր{{sfn|Lewisohn|1992|p=349}}{{sfn|Spitz|2005|p=853}}։ Մայիսի 8-ին լույս տեսավ Սպեկտորի պրոդյուսերությամբ ստեղծված «Let It Be» ալբոմը։ Դրան ուղեկցող «The Long and Winding Road» սինգլը Բիթլզի վերջին երգն էր։ Այն թողարկվեց ԱՄՆ-ում, բայց ոչ Մեծ Բրիտանիայում{{sfn|Lewisohn|1992|pp=350–351}}։ Նույն ամսում լույս տեսավ նաև «Let It Be» վավերագրական ֆիլմը, որը հավակնում էր 1970 թվականի Academy մրցանակի արժանանալ՝ որպես լավագույն օրգինալ երգ{{sfn|Southall|Perry|2006|p=96}}։ Sunday Telegraph-ի քննադատ Պենելոպե Գիլլիանթն այն «շատ վատ, բայց հուզիչ ֆիլմ» անվանեց՝ «արդեն եղբայրներ դարձած տղաների՝ չծերացող, հանգստություն բերող և կատարյալ ընտանիքի բաժանման մասին»{{sfn|Gould|2007|p=600}}։ Որոշ տեսաբաններ մատնանշեցին, որ ֆիլմում նրանց կատարումներից շատերն ավելի լավ հնչողություն ունեին, քան հենց ալբոմների ձայնագրություններում{{sfn|Gould|2007|p=601}}։ Համարելով «Let It Be»-ն խմբի միակ ալբոմը, որը բացասական, որոշ դեպքերում թշնամական արձագանք է առաջացրել, Ունտերբերգերն այն «ամբողջապես թերագնահատված» է անվանում՝ առանձնացնելով «I've Got a Feeling»և «Dig a Pony», և ՄաքՔարթնիի ու Լենոնի համատեղ աշխատանք  «Let It Be», «Get Back» և «Two of Us» երգերը{{sfn|Unterberger|2009e}}։ 1970 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ՄաքՔարթնին հայց ներկայացրեց՝ լուծարելու Բիթլզի պայմանագրային համագործակցությունը{{sfn|Harry|2002|p=139}}։ Օրինական վեճերը շարունակվեցին անգամ խմբի բաժանումից հետո{{sfn|Harry|2002|p=150}}, իսկ լուծարումը ոչ պաշտոնական համարվեց մինչև 1974 թ.-ի դեկտեմբերի 29-ը, երբ Լեննոնը, որն այդ ընթացքում ընտանիքի հետ Ֆլորիդա հանգստի էր մեկնել, ստորագրեց խմբի միասնական աշխատանքի ավարտի մասին փաստաթուղթը<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/?id=YLCmcCgjvfYC&pg=PT118&dq=in+the+unlikely+backdrop+of+the+Polynesian+Village+Hotel+at+Disney+World,+ended+the+greatest+rock+%27n%27+roll+band+in+history#v=onepage&q=in%20the%20unlikely%20backdrop%20of%20the%20Polynesian%20Village%20Hotel%20at%20Disney%20World%2C%20ended%20the%20greatest%20rock%20'n'%20roll%20band%20in%20history|title=Instamatic Karma: Photographs of John Lennon|last1=Pang|first1=May|date=2008|publisher=Macmillan|isbn=9781429993975|page=118|accessdate=7 April 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160111145120/https://books.google.cl/books?id=YLCmcCgjvfYC&pg=PT118&dq=in+the+unlikely+backdrop+of+the+Polynesian+Village+Hotel+at+Disney+World,+ended+the+greatest+rock+%27n%27+roll+band+in+history#v=onepage&q=in%20the%20unlikely%20backdrop%20of%20the%20Polynesian%20Village%20Hotel%20at%20Disney%20World%2C%20ended%20the%20greatest%20rock%20'n'%20roll%20band%20in%20history|archive-date=11 January 2016|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref>։ [[File:Billy Preston perforning in 1971.jpg|alt=|thumb|left|American soul musician [[Billy Preston]] (pictured in 1971) was, for a short time, considered a [[fifth Beatle]] during the recording of ''Get Back''.]] <br /> [[File:3 Savile Row.jpg|thumb|upright|right|alt=A terrace house with four floors and an attic. It is red brick, with a slate roof, and the ground floor rendered in imitation of stone and painted white. Each upper floor has four sash windows, divided into small panes. The door, with a canopy over it, occupies the place of the second window from the left on the ground floor.|Apple Corps building at 3 Savile Row, site of the [[The Beatles' rooftop concert|''Let It Be'' rooftop concert]]]] <br /> === 1970–ականներ։ Բաժանումից հետո === {{see also|Collaborations between ex-Beatles}} {{multiple image |perrow = 2 |total_width = 275 |align = right |direction = |image1 = John Lennon last television interview Tomorrow show 1975 (34 cropped).JPG |image2 = Paul McCartney during a Wings concert, 1976 (34 cropped).jpg |footer = Lennon and McCartney in 1975 and 1976 |footer_align = center }}1970 թվականին խմբի բոլոր անդամները սոլո ալբոմներ թողարկեցին։ Նրանց սոլո ձայնագրությունները երբեմն ներառում էին մյուսների մեկ կամ մի քանի երգերը{{sfn|Gould|2007|pp=601–604}}։ Միայն Ռինգո Սթարի «Սթար»-ն (1973) էր, որ սեփական երգերից բացի,  ներառում էր բոլոր չորս նախկին բիթլների երգերը։ 1971 թվականի օգոստոսին, Նյու-Յորքում, Սթարի մասնակցությամբ Հարրիսոնը Բանգլադեշին նվիրված համերգ ունեցավ{{sfn|Gould|2007|pp=603–604}}։ Իսկ Լենոնն ու ՄաքՔարթնին 1974 թվականից սկսած այլևս չհամագործակցեցին{{sfn|Sandford|2006|pp=227–229}}։ 1973 թվականին թողարկվեց 1962-1966 և 1967-1970 թվականների Քլայնի կազմած՝ Բիթլզի լավագույն հիթերն ընդգրկող  կրկնակի ալբոմը` Apple Records տարբերանշանով{{sfn|Ingham|2006|p=69}}։ Առավել հայտնի որպես «Կարմիր ալբոմ» և «Կապույտ ալբոմ», դրանցից յուրաքանչյուրը մուլտի-պլատինե սերտիֆիկատ ստացավ ԱՄՆ-ում և պլատինե սերտիֆիկատ՝ Մեծ Բրիտանիայում{{sfn|RIAA|2009b}}{{sfn|British Phonographic Industry|2009}}։ 1972-1982 թվականների ընթացքում EMI/Capitol-ը, առանց նախկին բիթլների ներդիրի, խմբի լավագույն հիթերն ընդգրկող հավաքական ալբոմների շարք թողարկեց{{sfn|Southall|Perry|2006|p=109}}։ Դրանցից միակը, որում նախկինում չթողարկված երգեր էին ընդգրկված,''[[The Beatles at the Hollywood Bowl]]-ն էր''(1977)` խմբի առաջին, պաշտոնապես արված համերգային ձայնագրությունը, որը ներառում էր երկու ելույթ` 196 և 1965 թթ․ ամերիկյան շրջագայության ընթացքում{{sfn|Ingham|2006|pp=66, 69}}{{refn|group=nb|The band unsuccessfully attempted to block the 1977 release of ''[[Live! at the Star-Club in Hamburg, Germany; 1962]]''. The independently issued album compiled recordings made during the group's [[The Beatles in Hamburg|Hamburg residency]], taped on a basic recording machine using only one microphone.{{sfn|Harry|2000a|pp=124–126}}}}։ Բիթլզի երաժշտությունն ու երկարատև համբավը գործնականորեն տարբեր ձևերով էին շահագործվում՝ հաճախնրանց ստեղծագործական հսկողությունից դուրս։ 1974 թվականի ապրիլին, Լոնդոնում կայացավ Վիլլի Ռուսսելլի հեղինակած «Փոլը, Ջոնը, Ջորջը, Ռինգոն, ինչպես նաև․․․ Բերթը» մյուզիքլի պրեմիերան, որտեղ ելույթ էր ունենում երգչուհի Բարբարա Դիքսոնը։ Այն ընդգրկում էր Լենոն-ՄաքՔարնի համագործակցության արդյունքում ստեղծված տասնմեկ և Հարրիսոնի հեղինակած մեկ երգ՝ «Here Comes the Sun»-ը։ Դժգոհելով իր երգի օգտագործման համար, Հարրիսոնը հրաժարվեց տալ իր թույլտվությունը{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=109–110}}։ Ավելի ուշ նույն տարում, վերսկսվեցին Բրոդվեյի խաղացանկից դուրս եկած «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band on the Road»-ի ներկայացումները<ref>{{cite web|url=https://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,945312,00.html|title=The Theater: Contagious Vulgarity|date=2 December 1974|work=TIME.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016041739/http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,945312,00.html|archive-date=16 October 2015|dead-url=no|accessdate=27 August 2015|author=|df=dmy-all}}</ref>։ Իսկ «All This and World War II»-ը (1976) կինոնկար էր, որտեղ ններառված էին Բիթլզի երգերի քավր տարբերակները՝ Էլթոն Ջոնի, Քեյթ Մունի և Լոնդոնի սիմֆոնիկ նվագախմբի կատարմամբ{{sfn|Rodriguez|2010|pp=306–307}}։ Բրոդվեյի «Բիթլոմանիա» կոչվող մյուզիքլը, որը դեռևս չարտոնագրված էր, 1977 թվականին բեմ բարձրացվեց և դարձավ ճանաչված հինգ շրջագայություն ապահովող ներկայացում{{sfn|Ingham|2006|pp=66–67}}։ 1979 թվականին խումբը պրոդյուսերներին դատի տվեց՝ մի քանի միլիոն դոլարի վնաս հասցնելու համար{{sfn|Ingham|2006|pp=66–67}}։ «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band» (1978) երաժշտական ֆիլմը, որտեղ Բի Ջիները և Փիթեր Ֆրամթոնն էին խաղում, ըստ Ինգամի առևտրային ձախողում էր և «գեղարվեստական ֆիասկո»{{sfn|Ingham|2006|p=66}}։ 1976 թվականի ապրիլի 24-ին, Saturday Night Live-ի ուղիղ հեռարձակման ժամանակ պրոդյուսեր Լորն Մայքլզը Բիթլզին երեք հազար դոլար առաջարկեց՝ իր շոուի ընթացքում վերամիավորվելու դիմաց։ Լեննոնը և ՄաքՔարթնին ուղիղ եթերին հետևում էին Լեննոնի նյույորքյան  բնակարանից, որն ընդամենը մի քանի քայլ հեռավորության վրա էր այն շենքից, որտեղից եթերը հեռարձակվում էր։ Գաղափարը նախկին բիթլներին դուր եկավ։ Նրանք շտապեցին ստուդիա, որտեղ Մայքլզին հանկարծակիի բերեցին՝ ընդունելով նրա առաջարկը, սակայն հաղորդման վերջում, բնականաբար, հրաժարվեցին<ref>{{cite web|url=https://ultimateclassicrock.com/john-lennon-paul-mccartney-snl/|title=How John Lennon and Paul McCartney Almost Reunited on 'Saturday Night Live'|last1=Lifton|first1=Dave|website=Ultimate Classic Rock|archive-url=https://web.archive.org/web/20170530221040/http://ultimateclassicrock.com/john-lennon-paul-mccartney-snl/|archive-date=30 May 2017|dead-url=no|accessdate=12 May 2017|df=dmy-all}}</ref>։ 1976 թվակաի սեպտեմբերին համերգային հովանավոր Սիդ Բերնստեյնը թերթերի հայտարարությունների բաժնում ամբողջական էջ հատկացրեց հայտարարությանը, որով հրավիրում էր Բիթլզին միավորվել մի համերգի համար, որը կհավաքեր 230 միլիոն դոլլար՝ բարեգործության համար<ref name=":1">Jeffrey Page [https://www.newspapers.com/image/69163392/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409171614/https://www.newspapers.com/image/69163392/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion|date=9 April 2018}} The Times Herald Record September 23, 1976. Retrieved on 6 April 2018</ref><ref name=":2">Stanley Johnson AP [https://www.newspapers.com/image/31267010/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409233325/https://www.newspapers.com/image/31267010/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion|date=9 April 2018}} September 21, 1976 Corpus Christi Times. Retrieved on 6 April 2018</ref><ref name=":3">Bruce Meyer UPI [https://www.newspapers.com/image/98578030/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409171852/https://www.newspapers.com/image/98578030/?terms=sid+bernstein+beatles+reunion|date=9 April 2018}} January 16, 1977 Detroit Free Press. Retrieved on 6 April 2018</ref>։ 1976 թվականի հունիսին ձեռնարկատեր Ալան Ամրոնը ստեցծեց Միջազգային հանձնաժողով՝ Բիթլզին վերամիավորելու նպատակով , դիմելով Բիթլզի՝ ամբողջ աշխարհի երկրպագուներին ուղարկել մեկ դոլլար, որից հետո առաջարկել գումարը խմբի անդամներին՝ վերամիավորվելու համար<ref name=":4">''Columbia Daily Spectator'', [http://spectatorarchive.library.columbia.edu/cgi-bin/columbia?a=d&d=cs19760617-01.2.11.3& "International Committee To Reunite The Beatles"] June 17, 1976. Retrieved on 1 April 2018</ref><ref name=":5">Stan Mieses [https://cdnc.ucr.edu/cgi-bin/cdnc?a=d&d=DS19770126.2.157 "Beatles Again"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180404200803/https://cdnc.ucr.edu/cgi-bin/cdnc?a=d&d=DS19770126.2.157|date=4 April 2018}} Desert Sun Newspaper January 26, 1977. Retrieved on 1 April 2018</ref>։ 1977 թվականի Հունվարին Ամրոնը համագործակցեց բռնցքամարտ Մուհամեդ Ալիի հետ՝ Բիթլզի միավորման առաջարկով, որը կօգներ տսեղծել 200դոլլարանոց բարեգործական ֆոնդ<ref name=":6">Stan Mieses and Donald Flynn.[https://www.newspapers.com/image/396424270/?terms=international+committee+to+reunite+the+beatles "The New York Daily News front page news story "Ali to the Beatles: "Come Together."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409171918/https://www.newspapers.com/image/396424270/?terms=international+committee+to+reunite+the+beatles|date=9 April 2018}}, ''[[New York Daily News]]'', United States, January 15, 1977. Retrieved on 6 April 2018.</ref><ref name=":7">[https://www.newspapers.com/newspage/44571778/ "Can 200 Million Fans Reunite the Beatles"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180404200853/https://www.newspapers.com/newspage/44571778/|date=4 April 2018}} The daily Herald January 28, 1977. Retrieved on 1 April 2018</ref>։ 1978 թվականի մարտին Փրոջեքթ Ինթըրսփիք կոչվող բնապահպանական մի խումբ հայտարարություն տարածեց մեդիայով, որ նրանք պլանավորում են համերգ` կետերի որսը կանխող փորձերի համար գումար հավաքելու նպատակով։ Խումբը ենթադրեց,որ Բիթլզը կմասնակցի <ref>[https://www.newspapers.com/image/384364922/?terms=project+interspeak+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409233518/https://www.newspapers.com/image/384364922/?terms=project+interspeak+beatles+reunion|date=9 April 2018}} March 24, 1978 The Los Angeles Times. Retrieved 7 April 2018</ref><ref>[https://www.newspapers.com/image/260810306/?terms=project+interspeak+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409171318/https://www.newspapers.com/image/260810306/?terms=project+interspeak+beatles+reunion|date=9 April 2018}} March 23, 1978 Press and Sun-Bulletin Binghamton New York. Retrieved on 7 April 2018</ref><ref>Ed Blanche AP [https://www.newspapers.com/image/318920981/?terms=project+interspeak+beatles+reunion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180409171900/https://www.newspapers.com/image/318920981/?terms=project+interspeak+beatles+reunion|date=9 April 2018}} March 24, 1978 Tampa Bay Times. Retrieved on 7 April 2018</ref>։ ==== 1980-ականներ ==== 1980 թվականին Ջոն Լեննոնի սպանությունից հետո, Հարրիսոնը, նրա հիշատակին նոր բառեր գրեց նրա «All Those Years Ago» երգի համար։ 1981 թվականի մայիսին թողարկվեց երգը, որում Սթարը հարվածային գործիքներ էր նվագում, իսկ ՄաքՔարթնին ու իր կինը՝ Լինդան, բեք-վոկալային հատվածն էին կատարում{{sfn|Badman|1999|p=284}}։ ՄաքՔարթնիի հարգանքի տուրքը՝  «Here Today»-ը, թողարկվեց 1982 թվականին՝ նրա «Tug of War» ալբոմում{{sfn|Harry|2002|pp=412–413}}։ 1987 թ.-ին Հարրիսոնի «Cloud Nine» ալբոմում տեղ գտավ "When We Was Fab" երգը, որը Բիթլոմանիայի ժամանակաշրջանի մասին էր{{sfn|Doggett|2009|p=292}}։ 1987 թվականին, երբ  EMI-ին և Apple Corps-ը թողարկեցին Բիթլզի ստուդիական ալբոմները, նրանց երգացանկն ամբողջ աշխարհում չափանիշի էր վերածվել։ Բոլոր երգերը, որոնք չէին հայտնվել ալբոմներում, հավաքվեցին և ներառվեցին «Past Masters» (1988) նոր ալբոմում{{sfn|EMI|7 April 2009}}։ Բացառությամբ «Կարմիր» և «Կապույտ» ալբոմների, EMI-ին իր երգացանկից հեռացրեց Բիթլզի բոլոր մյուս հավաքածուները՝ ներառյալ Hollywood Bowl-ի ձայնագրությունը{{sfn|Ingham|2006|pp=66, 69}}։ 1988 թվականին Բիթլզն ընդգրկվեց Ռոքնռոլի Փառքի շարքում։ Հարրիսոնը և Սթարն այդ միջոցառմանը ներկա էին Ջոն Լեննոնի այրու՝ Յոկո Օնոյի և նրա երկու որդիների՝ Ջուլիանի և Շենի հետ{{sfn|Rock and Roll Hall of Fame|2009}}{{sfn|Harry|2002|p=753}}։ ՄաքՔարթնին հրաժարվեց ներկա գտնվել, նշելով, որ կան որոշակի «գործնական տարաձայնություններ», որոնք կստիպեն իրեն իսկական «կեղծ հիպոկրատ» զգալ, որը շարունակ ժպտում է ու բոլորին ձեռքով անում{{sfn|Harry|2002|p=753}}։ Հջորդող տարում, EMI/Capitol-ը դադարեցրեց խմբի՝ հեղինակային իրավունքի վերաբերյալ մեկ տասնամյակ ձգվող դատական գործընթացը՝ ճանապարհ բացելով նախկինում չհրապարակված կոմերցիոն նյութերի թողարկման համար{{sfn|Kozinn|1989}}{{sfn|Harry|2002|p=192}}։{{multiple image |perrow = |total_width = 250 |align = left |direction = |image1 = George-Harrison-playing (tall crop).jpg |image2 = Ringo Princes Trust (tall crop).jpg |footer = Harrison and Starr performing at the [[The Prince's Trust|Prince's Trust All-Star Rock Concert]] at [[Wembley Arena]], 1987 |footer_align = center }} <br /> ==== 1990-ականներ ==== 1994 թվականին, BBC-ի ուղիղ եթերում հայտնվեցին տասնյոթ տարվա ընթացքում Բիթլզի առաջին չհրապարակված ելույթները{{sfn|Harry|2000a|pp=661–663}}։ Նույն տարում ՄաքՔարթնին, Հարրիսոնը և Սթարը համագործակցեցին «Անթոլոգիա» կոչվող ծրագրի շրջանակում։ Այն 1970 թվականին՝ Apple Corps-ի տնօրեն Նայլ Ասպինալի ղեկավարությամբ սկսված «Երկար և քամոտ ճանապարհ» վավերագրական ֆիլմի աշխատանքների եզրափակիչ մասն էր{{sfn|Harry|2000a|pp=110–111}}։ Պատմությունը խմբի անդամների բառերով ներկայացնելով, «Անթոլոգիա» ծրագիրն ընդգրկում էր Բիթլզի մի շարք չհրապարակված ձայնագրություններ։ Բացի այդ, ՄաքՔարթնին, Հարրիսոնը և Սթարը Լենոնի՝ 1970-ականներին ձայնագրած երգերից մի քանիսին գործիքային ու վոկալային նոր մասեր էին ավելացրել{{sfn|Harry|2000a|pp=111–112, 428, 907–908}}։ 1995-1996 թվականներին արդեն պատրաստ էր ծրագրի մինի հեռուստատեսային տարբերակը՝ բաղկացած 8-մասանի վիդեոշարքից, որը ներառում էր նաև Կլաուս Վորմանի ստեղծագործական աշխատանքները։ Լենոնի դեմո ձայնագրությունների վրա հիմնված երկու երգերը՝  «Free as a Bird»-ը «Real Love»-ը, թողարկվեցին որպես Բիթլզի նոր սինգլներ։  Թողակումները առևտրային հաջողություն ունեցան, իսկ հեռուստատեսային շարքը մոտավորապես 400 մլն․ դիտում ունեցավ{{sfn|Harry|2000a|pp=111–112}}։1999 թվականին, համընկնելով «Yellow Submarine» ֆիլմի վերահրապարակման հետ, թողարկվեց նոր՝ «Yellow Submarine Soundtrack» երգը{{sfn|Doggett|2009|p=342}}։ ==== 2000-ականներ ==== «The Beatles' 1» ալբոմը, որը խմբի՝ բրիտանական և ամերկյան թիվ մեկ հիթերի հավաքածուն էր, թողարկվեց 2000 թվականի նոյեմբերի 13-ին։ Այն դարձավ բոլոր ժամանակների ամենաարագ վաճառված ալբոմը՝ հենց առաջին շաբաթում վաճառելով 3․3 մլն․ օրինակ{{sfn|CNN.com|2000}}, իսկ մեկ ամսում՝ 13 մլն․{{sfn|Gould|2007|p=9}}։ Առնվազն 28 երկրներում այն գլխավորեց ալբոմների չարտերը{{sfn|Southall|Perry|2006|p=204}}։ 2009 թվականի ապրիլին այն ողջ աշխարհում արդեն վաճառել էր 31 մլն․ օրինակ{{sfn|Lewis|2009}}, և ԱՄՆ-ում դարձել տասնամյակի ամենալավ վաճառվող ալբոմը{{sfn|Levine|2009}}։ 2001 թվականի նոյեմբերին, թոքերի մետաստազային քաղցկեղից մահացավ Ջորջ Հարրիսոնը{{sfn|The Smoking Gun|2001}}{{sfn|BBC News Online|2001}}{{sfn|Harry|2003|p=119}}։ ՄաքՔարթնին և Սթարրը երաժիշտների շարքում էին․ ովքեր մասնակցեցին «Համերգ՝ նվիրված Ջորջին»-ին՝ կազմակերպված Էրիկ Քլեփթոնի և Հարրիսոնի այրու՝ Օլիվիայի կողմից։ Այդ միջոցառումը տեղի ունեցավ Royal Albert համերգասրահում՝ Հարիսոնի մահվան առաջին տարելիցին{{sfn|Harry|2003|pp=138–139}}։ 2003 թվականին թողարկվեց «Let It Be» ալբոմի վերափոխված՝ «<nowiki/>[[Let It Be… Naked|Let It Be...Naked]]<nowiki/>» տարբերակը՝ ՄաքՔարթնիի ղեկավարությամբ։ Նոր տարբերակի հիմնական տարբերություններից մեկը սկզբնական լարային գործիքավորման բացակայությունն էր{{sfn|Hurwitz|2004}}։ Մեծ Բրիտանիայում և Ամերիկայում այն թոփ տասը լավագույն ալբոմների ցանկում էր։ 1964 թվականից 1965-ը թողարկվեց ալբոմի փոփոխված ամերիկյան տարբերակը՝ ինչպես ձայնասկավառակով, այնպես էլ վինիլային պնակով 2004-ին և2006-ին{{sfn|Womack|2007|p=100}}։ Շուտով Ջորջ Մարտինը և իր որդի Գիլեն ստեղծեցին խմբի ավելի քան 130  ձայնագրության թարմացված ռեմիքս տարբերակները նոր՝ «Love» ալբոմում{{sfn|NME|2006}}։ Ալբոմը թողարկվեց նոյեմբերին{{sfn|Collett-White|2008}}, երբ ՄաքՔարթնին բուռն քննարկումների մեջ էր՝ այն հույսով, որ 1967 թվականին Abbey Road-ում արված «Carnival Of Light» ձայնագրությունը պաշտոնական ողարկում կունենա։ 2009 թվականի ապրիլին բացառիկ ելույթ տեղի ունեցավ՝ երկու նախկին բիթլների՝ ՄաքՔարթնիի և Ռինգո Սթարի մասնակցությամբ, Նյու Յորքի Radio City երաժշտական համերգասրահում։ Միասին նրանք երեք երգ կատարեցին'''{{sfn|Lustig|2009}}'''։ 2009 թվականի սեպտեմբերին 9-ին, չորս տարի տևած  թվայնացման պրոցեսից հետո, Բիթլի ամբողջական արխիվը վերահրատարակվեց{{sfn|EMI|7 April 2009}}։ Կոմպակտ ձայնասկավառակի տեսքով թողարկվեցին անգլիական ստուդիական բոլոր 12 ալբոմների ստերեո տարբերակները, այդ թվում նաև «Magical Mystery Tour»-ը և «Past Masters'» հավաքածուն{{sfn|Eccleston|2009}}։  Համեմատելով նոր թողարկված տարբերակները 1987 թվական{{sfn|Collett-White|2009}}ի ձայնասկավառակների հետ, որոնք լայնորեն քննադատվել էին մաքրության ու դինամիզմի  բացակայության համար, Դեննի Էքսլեսթոնը գրում է․ «Վերամշակված վոկալային հատվածներն ավելի մաքուր և բնական են հնչում»{{sfn|Collett-White|2009}}։ Երկրորդ տարբերակը՝ «The Beatles in Mono»-ն, ընդգրկում էր Բիթլզի՝ 1965 թվականին թողարկած ալբոմի վերամշակված տարբերակը{{sfn|Collett-White|2009}}, ինչպես նաև «Help!»-ը և «Rubber Soul»-ը (որը Մարտինը ռեմիքս էր արել 1987 թվականին լույս տեսնող տարբերակի համար): Նույն օրը թողարկվեց նաև «The Beatles:Rock Band» երաժշտական համակարգչային խաղը։ 2009 թվականի դեկտեմբերին, սահմանափակ քանակությամբ պաշտոնապես թողարկվեց խմբի արխիվը՝ FLAC և [[MP3]] ձևաչափերով{{sfn|Martens|2009}}։ <br /> ==== 2010-ականներ ==== Երկարատև թագավորական անհամաձայնությունների շնորհիվ Բիթլզն օնլայն երաժշտական ծառայությունների հետ գործարք կատարած խոշոր արտիստների մեջ վերջիիներից էր{{sfn|La Monica|2005}}: Մյուս անհամաձայնությունը, որը բխում էր«Apple» անվան օգտագործման հետ կապված Apple Corps-ի և Apple Inc.-ի՝ [[iTunes]]-ի սեփականատերերի հետ վիճաբանությունից, , նույնպես մասամբ պատասխանատու էր հետաձգման համար, չնայած 2008 թվականին ՄաքՔարթնին պնդեց, որ հիմնական խոչընդոտը, որպիսի Բիթլզի ցանկը հասանելի դառնա օնլայն, այն էր, որ «EMI-ն ուզում էր մի բան, որը մենք պատրաստ չէինք տալ նրան»{{sfn|Kaplan|2008}}. 2010 թվականին տասներեք Բիթլզ ստուդիո ալբոմների պաշտոնական լավագույն շարքը, ''Past Masters'' և «Կարմիր և կապույտ» լավագույն հիթերի ալբոմները հասանելի դարձան iTunes-ում{{sfn|Aswad|2010}}: 2012 թվականին EMI-ի ձայնագրած երաժշտական մշակումերը վաճառվեցին [[Universal Music Group]]-ին: Որպիսի Universal Music-ը ձեռք բերի EMI-ը՝ Եվրոպական Միությունը, անհիմն պատճառներով, ստիպեց EMI-ին կրկնօրինակել արժեքները՝ ներառելով Պարլոֆոնին: Յունիվերսալին թույլ տրվեց պահել Բիթլզի ձայնագրված երաժշտական կատալոգը, որն իրագործվել էր [[Capitol Records]]-ի կոմից՝ իր՝ [[Capitol Music Group]]-ի բաժանման ներքո<ref>{{cite web|url=https://www.musicweek.com/news/read/steve-barnett-named-chairman-of-universal-s-capitol-records/052695|title=Universal's Capitol takes shape: Barnett in, Beatles on roster|last=Ingham|first=Tim|date=|work=Music Week|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208190010/http://www.musicweek.com/news/read/steve-barnett-named-chairman-of-universal-s-capitol-records/052695|archive-date=8 February 2013|dead-url=no|accessdate=28 February 2013|df=dmy-all}}</ref>: Բիթլզի ամբողջական ալբոմի օրիգինալ կատալոգը նաև վերաթողարկվել է ձայնապնակով 2012 թվականին՝ հասանելի և՛ անհատական ձևով, և՛ որպես ընդանրացված հավաքածու{{sfn|Lewis|2012}}: 2013 թվականին ԲիԲիՍի-ի ձայնագրություւների երկրորդ հատորը, որը վերնագրված էր [[On Air – Live at the BBC Volume 2]]'','' թողարկվեց: Այդ դեկտեմբերին Բիթլզի ձայնագրությունների մեկ այլ թողարկում եղավ iTunes-ով: Հավաքածուն, որը վերնագրված էր [[The Beatles Bootleg Recordings 1963]], հնարավորություն ուներ ձեռք բերել 70-ամյա հեղինակային իրավունքի տարածումը այն երգերի վրա, որոնք ամենաքիչը մեկ անգամ հրապարակվել էին մինչ 2013 թվականի ավարտը:Apple Records-ը թողարկեց ձայնագրությունները դեկտեմբերի 17-ին՝ կանխելով դրանց հասարակական տիրույթում հայտնվելը և հեռացրեց դրանք iTunes-ից նույն օրը: Երկրպագունների արձագանքները թողարկմանը տարբեր էին: Բլոգերներից մեկն ասել էր. «Բիթլզի ժրաջան կոլեկցիոններները, ովքեր փորձում են ձեռք բերել ամեն ինչ, արդեն կունենան այս թողարկումները<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/music/2013/dec/12/beatles-copyright-apple-release-tracks|title=Beatles for sale: copyright laws force Apple to release 59 tracks|first=Mark|last=Brown|newspaper=[[The Guardian]]|date=12 December 2013|accessdate=19 December 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131215094508/http://www.theguardian.com/music/2013/dec/12/beatles-copyright-apple-release-tracks|archive-date=15 December 2013|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/news/beatles-surprise-with-rare-bootleg-1963-release-20131217|title=Beatles Surprise With 'Beatles Bootleg Recordings 1963 Release'|last=Knopper|first=Steve|date=17 December 2013|work=Rolling Stone|archive-url=https://web.archive.org/web/20131219231439/http://www.rollingstone.com/music/news/beatles-surprise-with-rare-bootleg-1963-release-20131217|archive-date=19 December 2013|dead-url=no|accessdate=19 December 2013|df=dmy-all}}</ref>: 2014 թվականի հունվարի26-ին ՄաքՔարթնին և Սթարը միասին ելույթ ունեցան 56-րդ ամենամյա Գրեմմի մրցանակաբաշխությանը, որն անցկացվում էր Լոս Անջելեսի Սթեյպլզ Սենթրում<ref>{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/news/paul-mccartney-and-ringo-starr-share-grammy-stage-for-rare-performance-20140126|title=Paul McCartney and Ringo Starr Share Grammy Stage for Rare Performance|date=26 January 2014|work=Rolling Stone|archive-url=https://web.archive.org/web/20171006162213/https://www.rollingstone.com/music/news/paul-mccartney-and-ringo-starr-share-grammy-stage-for-rare-performance-20140126|archive-date=6 October 2017|dead-url=no|access-date=15 September 2017|df=dmy-all}}</ref>: Հաջորդ օրը [[The Night That Changed America: A Grammy Salute to The Beatles]] հեռուստատեսային հատուկ թողարկումը արձակվեց Լոս Անջելեսի Քնվենշն Սենթրի ՈՒեսթ Հոլլում: Հատուկ թողարկումը ներառում էր Բիթլզի երգերը ժամանակակից աստղերի կատարմամբ, ինչպես նաև՝ ՄաքՔարթնիի և Սթարի, արխիվային տեսանյութեր, հարցազրույցներ՝ երկու կենդանի մնացած նախկին Բիթլզականնների հետ, որոնք իրականացվել էին Դեյվիդ Լեթերմենի կողմից Էդ Սալիվըն թատրոնում<ref>{{cite web|url=https://www.grammy.com/news/grammy-beatles-special-to-air-feb-9-2014|title=GRAMMY Beatles Special To Air Feb. 9, 2014|publisher=Grammy Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20131116033058/http://www.grammy.com/news/grammy-beatles-special-to-air-feb-9-2014|archive-date=16 November 2013|dead-url=no|accessdate=13 November 2013|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.cleveland.com/popmusic/index.ssf/2014/02/paul_mccartney_ringo_starr_to.html|title=Paul McCartney, Ringo Starr to be interviewed by David Letterman for 'Grammy Salute to the Beatles'|newspaper=Cleveland Plain Dealer|date=7 February 2014|access-date=6 October 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171006162126/https://www.cleveland.com/popmusic/index.ssf/2014/02/paul_mccartney_ringo_starr_to.html|archive-date=6 October 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref>: 2015 թվականի դեկտեմբերին Բիթլզը թողարկեց իր հավաքածուն`տարածելու այն տարբեր երաժշտություն տարածող ծառայությունների միջոցով<ref>{{cite web|url=https://techcrunch.com/2015/12/23/the-beatles-come-to-spotify-apple-music-and-other-streaming-services/|title=The Beatles Come To Spotify, Apple Music And Other Streaming Services|last1=Dillet|first1=Romain|website=Techcrunch|archive-url=https://web.archive.org/web/20160131013342/http://techcrunch.com/2015/12/23/the-beatles-come-to-spotify-apple-music-and-other-streaming-services/|archive-date=31 January 2016|dead-url=no|accessdate=31 January 2016|df=dmy-all}}</ref>: 2017 թվականի մայիսի 18-ին Սիրիուս ԻքսԵմ ռադիոն մեկնարկեց 27/4 ռադիո ալիքը՝ Բիթլզի ալիքը: Մեկ շաբաթ անց «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band»-ը վերաթողարկվեց նոր ձայնային միքսերով և չթողարկված նյութերով՝ ալբոմի 50-րդ տարելիցի համար<ref>{{cite journal|title=Release Date and Formats Revealed for Beatles Expanded "Sgt. Pepper" Reissue|url=https://ultimateclassicrock.com/beatles-sgt-pepper-reissue-release-date/|dead-url=no|journal=Ultimate Classic Rock|archive-url=https://web.archive.org/web/20170407084255/http://ultimateclassicrock.com/beatles-sgt-pepper-reissue-release-date/|archive-date=7 April 2017|accessdate=9 April 2017|df=dmy-all}}</ref>: Մնանատիպ մի ընդանրացված հավաքածու Բիթլզի համար՝ խմբի 1968-ի կրկնակի ալբոմը, թողարկվեց 2018 թվականի նոյեմբերին<ref>{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/columns/rock/8477265/the-beatles-white-album-reissue-giles-martin|title=The Beatles' White Album Remastered: Producer Giles Martin Talks Giving the Classic a Fresh Look at 50|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20181008005718/https://www.billboard.com/articles/columns/rock/8477265/the-beatles-white-album-reissue-giles-martin|archive-date=8 October 2018|dead-url=no|access-date=7 October 2018|df=dmy-all}}</ref>: <br /> == Երաժշական ոճը և զարգցումը == <br />{{see also|Lennon–McCartney}} In ''Icons of Rock: An Encyclopedia of the Legends Who Changed Music Forever'', Scott Schinder and Andy Schwartz describe the Beatles' musical evolution: {{blockquote|In their initial incarnation as cheerful, wisecracking moptops, the Fab Four revolutionised the sound, style, and attitude of popular music and opened rock and roll's doors to a tidal wave of British rock acts. Their initial impact would have been enough to establish the Beatles as one of their era's most influential cultural forces, but they didn't stop there. Although their initial style was a highly original, irresistibly catchy synthesis of early American rock and roll and R&B, the Beatles spent the rest of the 1960s expanding rock's stylistic frontiers, consistently staking out new musical territory on each release. The band's increasingly sophisticated experimentation encompassed a variety of genres, including [[folk-rock]], [[country music|country]], [[psychedelic music|psychedelia]], and [[baroque pop]], without sacrificing the effortless mass appeal of their early work.{{sfn|Schinder|Schwartz|2007|p=160}}}} In ''The Beatles as Musicians'', [[Walter Everett (musicologist)|Walter Everett]] describes Lennon and McCartney's contrasting motivations and approaches to composition: "McCartney may be said to have constantly developed – as a means to entertain – a focused musical talent with an ear for counterpoint and other aspects of craft in the demonstration of a universally agreed-upon common language that he did much to enrich. Conversely, Lennon's mature music is best appreciated as the daring product of a largely unconscious, searching but undisciplined artistic sensibility."{{sfn|Everett|1999|p=9}} Ian MacDonald describes McCartney as "a natural melodist – a creator of tunes capable of existing apart from their harmony". His melody lines are characterised as primarily "vertical", employing wide, [[Consonance and dissonance|consonant]] intervals which express his "extrovert energy and optimism". Conversely, Lennon's "sedentary, ironic personality" is reflected in a "horizontal" approach featuring minimal, dissonant intervals and repetitive melodies which rely on their harmonic accompaniment for interest: "Basically a realist, he instinctively kept his melodies close to the rhythms and cadences of speech, colouring his lyrics with bluesy tone and harmony rather than creating tunes that made striking shapes of their own."{{sfn|MacDonald|2005|p=12}} MacDonald praises Harrison's lead guitar work for the role his "characterful lines and textural colourings" play in supporting Lennon and McCartney's parts, and describes Starr as "the father of modern pop/rock drumming".{{sfn|MacDonald|2005|pp=382–383}} === Influences === The band's earliest influences include [[Elvis Presley]], [[Carl Perkins]], [[Little Richard]] and [[Chuck Berry]].{{sfn|Harry|2000a|pp=140, 660, 856–858, 881}} During the Beatles' co-residency with Little Richard at the [[Star-Club]] in Hamburg, from April to May 1962, he advised them on the proper technique for performing his songs.{{sfn|Harry|2000a|p=660}} Of Presley, Lennon said, "Nothing really affected me until I heard Elvis. If there hadn't been Elvis, there would not have been the Beatles."{{sfn|Harry|2000a|p=881}} Other early influences include [[Buddy Holly]], [[Eddie Cochran]], [[Roy Orbison]]{{sfn|Harry|2000a|pp=289, 526, 830}} and [[the Everly Brothers]].{{sfn|Spitz|2005|pp=111, 123, 131, 133}} The Beatles continued to absorb influences long after their initial success, often finding new musical and lyrical avenues by listening to their contemporaries, including [[Bob Dylan]], [[the Who]], [[Frank Zappa]], [[the Lovin' Spoonful]], [[the Byrds]] and [[the Beach Boys]], whose 1966 album ''[[Pet Sounds]]'' amazed and inspired McCartney.{{sfn|Harry|2000a|pp=99, 217, 357, 1195}}{{sfn|Gould|2007|pp=333–335, 359}}{{sfn|Lavezzoli|2006|pp=147, 150, 162, 169}}<ref>{{cite news |last=Miles |first=Barry |date=November 1966 |title=A Conversation with Paul McCartney |newspaper=International Times |location=London}}</ref> Referring to the Beach Boys' creative leader, Martin later stated: "No one made a greater impact on the Beatles than Brian [Wilson]."{{sfn|Granata|2003|p=17}} Ravi Shankar, with whom Harrison studied for six weeks in India in late 1966, had a significant effect on his musical development during the band's later years.{{sfn|Lavezzoli|2006|pp=147, 165, 177}} === Genres === Originating as a skiffle group, the Beatles quickly embraced 1950s rock and roll and helped pioneer the Merseybeat genre,<ref>{{cite web|url=https://www.allmusic.com/style/merseybeat-ma0000012018/songs|title=Merseybeat – Significant Albums, Artists and Songs|publisher=AllMusic|accessdate=27 August 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016041739/http://www.allmusic.com/style/merseybeat-ma0000012018/songs|archive-date=16 October 2015|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> and their repertoire ultimately expanded to include a broad variety of pop music.{{sfn|Gould|2007|pp=30–32, 100–107}} Reflecting the range of styles they explored, Lennon said of ''Beatles for Sale'', "You could call our new one a Beatles country-and-western LP",{{sfn|Gould|2007|p=255}} while Gould credits ''Rubber Soul'' as "the instrument by which legions of folk-music enthusiasts were coaxed into the camp of pop".{{sfn|Gould|2007|p=296}} [[File:Guitarras de McCartney y Harrison.jpg|upright|right|thumb|A [[Höfner 500/1|Höfner "violin" bass guitar]] and [[Gretsch|Gretsch Country Gentleman guitar]], models played by McCartney and Harrison, respectively; the [[Vox AC30]] amplifier behind them is the model the Beatles used during performances in the early 1960s.|alt=Two electric guitars, a light brown violin-shaped bass and a darker brown guitar, resting against a Vox amplifier]] Although the 1965 song "Yesterday" was not the first pop record to employ orchestral strings, it marked the group's first recorded use of classical music elements. Gould observes: "The more traditional sound of strings allowed for a fresh appreciation of their talent as composers by listeners who were otherwise allergic to the din of drums and electric guitars."{{sfn|Gould|2007|p=278}} They continued to experiment with string arrangements to various effect; ''Sgt. Pepper''{{'}}s "[[She's Leaving Home]]", for instance, is "cast in the {{lang|en-US|mold}} of a sentimental Victorian ballad", Gould writes, "its words and music filled with the clichés of musical melodrama".{{sfn|Gould|2007|p=402}} The band's stylistic range expanded in another direction with their 1966 B-side "Rain", described by [[Martin C. Strong|Martin Strong]] as "the first overtly psychedelic Beatles record".{{sfn|Strong|2004|p=108}} Other psychedelic numbers followed, such as "Tomorrow Never Knows" (recorded before "Rain"), "Strawberry Fields Forever", "[[Lucy in the Sky with Diamonds]]" and "[[I Am the Walrus]]". The influence of [[Indian classical music]] was evident in Harrison's "[[The Inner Light (song)|The Inner Light]]", "[[Love You To]]" and "[[Within You Without You]]" – Gould describes the latter two as attempts "to replicate the [[raga]] form in miniature".{{sfn|Gould|2007|pp=406, 462–463}} Innovation was the most striking feature of their creative evolution, according to music historian and pianist Michael Campbell: "'A Day in the Life' encapsulates the art and achievement of the Beatles as well as any single track can. It highlights key features of their music: the sound imagination, the persistence of tuneful melody, and the close coordination between words and music. It represents a new category of song – more sophisticated than pop&nbsp;... and uniquely innovative. There literally had never before been a song – classical or vernacular – that had blended so many disparate elements so imaginatively."{{sfn|Campbell|2008|p=196}} Philosophy professor Bruce Ellis Benson agrees: "the Beatles&nbsp;... give us a wonderful example of how such far-ranging influences as Celtic music, rhythm and blues, and country and western could be put together in a new way."{{sfn|Benson|2003|p=43}} Author Dominic Pedler describes the way they crossed musical styles: "Far from moving sequentially from one genre to another (as is sometimes conveniently suggested) the group maintained ''in parallel'' their mastery of the traditional, catchy chart hit while simultaneously forging rock and dabbling with a wide range of peripheral influences from country to vaudeville. One of these threads was their take on folk music, which would form such essential groundwork for their later collisions with Indian music and philosophy."{{sfn|Pedler|2003|p=256}} As the personal relationships between the band members grew increasingly strained, their individual tastes became more apparent. The minimalistic cover artwork for the White Album contrasted with the complexity and diversity of its music, which encompassed Lennon's "[[Revolution 9]]" (whose [[musique concrète]] approach was influenced by Yoko Ono), Starr's [[country music|country]] song "[[Don't Pass Me By]]", Harrison's [[rock ballad]] "[[While My Guitar Gently Weeps]]", and the "[[Heavy metal music#Origins: late 1960s and early 1970s|proto-metal]] roar" of McCartney's "[[Helter Skelter (song)|Helter Skelter]]".{{sfn|Erlewine|2009d}} === Contribution of George Martin === [[File:Beatles and George Martin in studio 1966.JPG|right|thumb|Martin (second from right) in the studio with the Beatles in the mid-1960s]] [[George Martin]]'s close involvement in his role as producer made him one of the leading candidates for the informal title of the "[[fifth Beatle]]".{{sfn|Harry|2000a|p=721}} He applied his classical musical training in various ways, and functioned as "an informal music teacher" to the progressing songwriters, according to Gould.{{sfn|Gould|2007|p=121, 290}} Martin suggested to a sceptical McCartney that the arrangement of "Yesterday" should feature a string quartet accompaniment, thereby introducing the Beatles to a "hitherto unsuspected world of classical instrumental colour", in MacDonald's description.{{sfn|MacDonald|2005|p=158}} Their creative development was also facilitated by Martin's willingness to experiment in response to their suggestions, such as adding "something [[baroque music|baroque]]" to a particular recording.{{sfn|Gould|2007|p=290}} In addition to scoring orchestral arrangements for recordings, Martin often performed on them, playing instruments including piano, organ and [[Brass instrument|brass]].{{sfn|Gould|2007|pp=382, 405, 409, 443, 584}} Collaborating with Lennon and McCartney required Martin to adapt to their different approaches to songwriting and recording. MacDonald comments, "while [he] worked more naturally with the conventionally articulate McCartney, the challenge of catering to Lennon's intuitive approach generally spurred him to his more original arrangements, of which '[[Being for the Benefit of Mr. Kite!]]' is an outstanding example."{{sfn|MacDonald|2005|p=238}} Martin said of the two composers' distinct songwriting styles and his own stabilising influence: {{blockquote|Compared with Paul's songs, all of which seemed to keep in some sort of touch with reality, John's had a psychedelic, almost mystical quality&nbsp;... John's imagery is one of the best things about his work&nbsp;– 'tangerine trees', 'marmalade skies', 'cellophane flowers' ...&nbsp;I always saw him as an aural [[Salvador Dalí]], rather than some drug-ridden record artist. On the other hand, I would be stupid to pretend that drugs didn't figure quite heavily in the Beatles' lives at that time&nbsp;... they knew that I, in my schoolmasterly role, didn't approve&nbsp;... Not only was I not into it myself, I couldn't see the need for it; and there's no doubt that, if I too had been on dope, ''Pepper'' would never have been the album it was. Perhaps it was the combination of dope and no dope that worked, who knows?{{sfn|Martin|1979|pp=205–206}}}} Harrison echoed Martin's description of his stabilising role: "I think we just grew through those years together, him as the straight man and us as the loonies; but he was always there for us to interpret our madness – we used to be slightly avant-garde on certain days of the week, and he would be there as the anchor person, to communicate that through the engineers and on to the tape."{{sfn|Harry|2003|p=264}} === In the studio === {{see also|The Beatles' recording technology}} Making innovative use of technology while expanding the possibilities of recorded music, the Beatles urged experimentation by Martin and his recording engineers. Seeking ways to put chance occurrences to creative use, accidental guitar feedback, a resonating glass bottle, a tape loaded the wrong way round so that it played backwards – any of these might be incorporated into their music.{{sfn|Hertsgaard|1995|p=103}} Their desire to create new sounds on every new recording, combined with Martin's arranging abilities and the studio expertise of EMI staff engineers Norman Smith, [[Ken Townsend]] and Geoff Emerick, all contributed significantly to their records from ''Rubber Soul'' and, especially, ''Revolver'' onwards.{{sfn|Hertsgaard|1995|p=103}} Along with innovative studio techniques such as [[audio signal processing|sound effects]], unconventional microphone placements, tape loops, [[double tracking]] and [[vari-speed]] recording, the Beatles augmented their songs with instruments that were unconventional in rock music at the time. These included string and brass ensembles as well as Indian instruments such as the sitar in "Norwegian Wood" and the [[swarmandal]] in "Strawberry Fields Forever".{{sfn|MacDonald|2005|p=212}} They also used novel electronic instruments such as the Mellotron, with which McCartney supplied the flute voices on the "Strawberry Fields Forever" intro,{{sfn|MacDonald|2005|p=219}} and the [[clavioline]], an electronic keyboard that created the unusual oboe-like sound on "[[Baby, You're a Rich Man]]".{{sfn|MacDonald|2005|p=259}} == Legacy == {{Main|Cultural impact of the Beatles}} [[File:The Beatles on Green Hill in Almaty, Kazakhstan.jpg|upright=1.5|thumb|right|''The Beatles Monument'' in [[Almaty]], [[Kazakhstan]]]] Former ''Rolling Stone'' associate editor [[Robert Greenfield]] compared the Beatles to [[Pablo Picasso|Picasso]], as "artists who broke through the constraints of their time period to come up with something that was unique and original&nbsp;... [I]n the form of popular music, no one will ever be more revolutionary, more creative and more distinctive..."{{sfn|Gross|2009}} The British poet [[Philip Larkin]] described their work as "an enchanting and intoxicating hybrid of Negro rock-and-roll with their own adolescent romanticism", and "the first advance in popular music since the War".<ref>{{cite book|last=Drabble |first=Margaret |title =The Oxford Companion To English Literature, Sixth Edition|pages=76–77|publisher=Oxford University Press|year=2000|isbn=978-0-19-866244-0|url=https://www.abebooks.com/servlet/BookDetailsPL?bi=16096298022&searchurl=isbn%3D0198662440}}</ref> They not only sparked the British Invasion of the US,{{sfn|Everett|1999|p=277}} they became a globally influential phenomenon as well.{{sfn|Gould|2007|p=8}} From the 1920s, the United States had dominated popular entertainment culture throughout much of the world, via [[Cinema of the United States|Hollywood]] movies, [[jazz]], the music of Broadway and [[Tin Pan Alley]] and, later, the rock and roll that first emerged in [[Memphis, Tennessee]].{{sfn|Gould|2007|p=9}} The Beatles are regarded as British cultural icons, with young adults from abroad naming the band among a group of people that they most associated with [[Culture of the United Kingdom|UK culture]].<ref>{{cite news|title=Shakespeare 'a cultural icon' abroad|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27110234|agency=BBC|date=9 April 2017|access-date=6 October 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913230807/http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-27110234|archive-date=13 September 2014|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite news|title=Culture, attraction and soft power|url=https://www.britishcouncil.org/sites/default/files/as-others-see-us-report.pdf|publisher=British Council|date=9 April 2017|access-date=9 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170403042324/https://www.britishcouncil.org/sites/default/files/as-others-see-us-report.pdf|archive-date=3 April 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> Their musical innovations and commercial success inspired musicians worldwide.{{sfn|Gould|2007|p=8}} Many artists have acknowledged the Beatles' influence and enjoyed chart success with [[List of artists who have covered The Beatles|covers of their songs]].{{sfn|BBC Radio 2|2009}} On radio, their arrival marked the beginning of a new era; in 1968 the programme director of New York's [[WABC (AM)|WABC]] radio station forbade his DJs from playing any "pre-Beatles" music, marking the defining line of what would be considered [[oldies]] on American radio.{{sfn|Fisher|2007|p=198}} They helped to redefine the album as something more than just a few hits padded out with "[[filler (media)|filler]]",{{sfn|Everett|1999|p=91}} and they were primary innovators of the modern music video.{{sfn|Spitz|2005|pp=609–610}} The Shea Stadium show with which they opened their [[The Beatles' 1965 US tour|1965 North American tour]] attracted an estimated 55,600 people,{{sfn|Lewisohn|1992|p=181}} then the largest audience in concert history; Spitz describes the event as a "major breakthrough&nbsp;... a giant step toward reshaping the concert business".{{sfn|Spitz|2005|pp=576–578}} Emulation of their clothing and especially their hairstyles, which became a mark of rebellion, had a global impact on fashion.{{sfn|Gould|2007|p=345}} According to Gould, the Beatles changed the way people listened to popular music and experienced its role in their lives. From what began as the Beatlemania fad, the group's popularity grew into what was seen as an embodiment of sociocultural movements of the decade. As icons of the [[Counterculture of the 1960s|1960s counterculture]], Gould continues, they became a catalyst for [[bohemianism]] and activism in various social and political arenas, fuelling movements such as [[feminist movement|women's liberation]], [[gay liberation]] and [[environmental movement|environmentalism]].{{sfn|Gould|2007|pp=8–9}} According to Peter Lavezzoli, after the "more popular than Jesus" controversy in 1966, the Beatles felt considerable pressure to say the right things and "began a concerted effort to spread a message of wisdom and higher consciousness".{{sfn|Lavezzoli|2006|p=176}} Other commentators such as Mikal Gilmore and Todd Leopold have traced the inception of their socio-cultural impact earlier, interpreting even the Beatlemania period, particularly on their first visit to the United States, as a key moment in the development of generational awareness.<ref name="Gimore (RS Beatles/Dylan/60s)"/><ref name="Leopold (Beatlemania/CNN)">{{cite web|last1=Leopold|first1=Todd|title=Beatles + Sullivan = Revolution: Why Beatlemania Could Never Happen Today|url=https://www.cnn.com/2014/01/30/showbiz/celebrity-news-gossip/beatles-ed-sullivan-50-years-anniversary/|website=CNN|accessdate=February 23, 2018|date=January 31, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20180223110942/https://www.cnn.com/2014/01/30/showbiz/celebrity-news-gossip/beatles-ed-sullivan-50-years-anniversary/|archive-date=23 February 2018|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> Referring to their appearance on ''the Ed Sullivan Show'' Leopold states: "In many ways, the Sullivan appearance marked the beginning of a cultural revolution...The Beatles were like aliens dropped into the United States of 1964".<ref name="Leopold (Beatlemania/CNN)"/> According to Gilmore: {{quote|Elvis Presley had shown us how rebellion could be fashioned into eye-opening style; the Beatles were showing us how style could have the impact of cultural revelation&nbsp;– or at least how a pop vision might be forged into an unimpeachable consensus.<ref name="Gimore (RS Beatles/Dylan/60s)"/>}} == Awards and achievements == {{see also|List of awards and nominations received by the Beatles}} In 1965, Queen Elizabeth II appointed Lennon, McCartney, Harrison and Starr [[Order of the British Empire|Members of the Order of the British Empire (MBE)]].{{sfn|Spitz|2005|p=556}} The film ''Let It Be'' (1970) won the 1971 Academy Award for [[Academy Award for Best Music (Scoring)#1970s|Best Original Song Score]].{{sfn|Southall|Perry|2006|p=96}} The recipients of seven Grammy Awards{{sfn|Grammy.com}} and fifteen [[Ivor Novello Awards]],{{sfn|Harry|2000a|pp=559–560}} the Beatles have been awarded six [[Music recording sales certification|Diamond albums]], as well as 24 [[Music recording sales certification|Multi-Platinum albums]], 39 [[Music recording sales certification|Platinum albums]] and 45 [[Music recording sales certification|Gold albums]] in the United States.{{sfn|RIAA|2009b}}{{sfn|RIAA|2009c}} In the UK, the Beatles have four [[Music recording sales certification|Multi-Platinum albums]], four [[Music recording sales certification|Platinum albums]], eight [[Music recording sales certification|Gold albums]] and one [[Music recording sales certification|Silver album]].{{sfn|British Phonographic Industry|2009}} They were inducted into the [[Rock and Roll Hall of Fame]] in 1988. The [[List of best-selling music artists|best-selling band]] in history, the Beatles have sold more than 800 million physical and digital albums {{as of|2013|lc=y}}.<ref name="ApplePR">{{cite press release |url=https://www.prnewswire.com/news-releases/the-beatles-and-bravado-come-together-211205321.html |title=The Beatles and Bravado Come Together |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=12 June 2013 |publisher=Universal Music Group |via=PR Newswire |access-date=13 June 2017 |quote=Apple Corps Ltd. was founded by The Beatles in 1968 to oversee the band's own creative and business interests. As part of its management of The Beatles' entire intellectual property canon, the London-based company has administered the legendary band's recorded catalogue, with more than 800 million physical and digital albums sold to date. |archive-url=https://web.archive.org/web/20170915025505/http://www.prnewswire.com/news-releases/the-beatles-and-bravado-come-together-211205321.html |archive-date=15 September 2017 |dead-url=no |df=dmy-all }}</ref> They have had more [[List of artists by number of UK Albums Chart number ones|number-one albums on the UK charts]], fifteen,<ref>{{Cite web|url=http://www.theofficialcharts.com/artist/_/BEATLES/#albums|title=Beatles|year=2010|publisher=[[Official Charts Company]]|location=[[London]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131103114845/http://www.officialcharts.com/artist/_/BEATLES/|archivedate=3 November 2013}}</ref> and sold more singles in the UK, 21.9 million, than any other act.{{sfn|Official Chart Company|2012}} In 2004, ''Rolling Stone'' ranked the Beatles as the best artist of all time.{{sfn|Costello|2004}} They ranked number one on ''[[Billboard (magazine)|Billboard]]'' magazine's list of the all-time most successful Hot 100 artists, released in 2008 to celebrate the US singles chart's 50th anniversary.{{sfn|Billboard|2008a}} {{As of|2017}}, they hold the record for most number-one hits on the ''Billboard'' Hot 100, with twenty.<ref name="hot100">{{cite web|first=Kevin|last=Rutherford|url=https://www.billboard.com/articles/columns/chart-beat/7744226/the-beatles-come-together-chart-history-aerosmith-godsmack|title=The Beatles, Aerosmith & Godsmack: A History of 'Come Together' on the Charts|date=30 March 2017|work=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|accessdate=31 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170330213322/http://www.billboard.com/articles/columns/chart-beat/7744226/the-beatles-come-together-chart-history-aerosmith-godsmack|archive-date=30 March 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> The [[Recording Industry Association of America]] certifies that the Beatles have sold 178 million units in the US, more than any other artist.{{sfn|RIAA|2009a}} They were collectively included in ''[[Time (magazine)|Time]]'' magazine's compilation of [[Time 100: The Most Important People of the Century|the twentieth century's 100 most influential people]].{{sfn|Loder|1998}} In 2014, they received the [[Grammy Lifetime Achievement Award]].<ref>{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/news/paul-mccartney-and-ringo-starr-share-grammy-stage-for-rare-performance-20140126|title=Paul McCartney and Ringo Starr Share Grammy Stage for Rare Performance|date=26 January 2014|work=Rolling Stone|accessdate=30 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140129235323/http://www.rollingstone.com/music/news/paul-mccartney-and-ringo-starr-share-grammy-stage-for-rare-performance-20140126|archive-date=29 January 2014|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> On January 16, beginning from 2001, people celebrate the World Beatles Day under [[UNESCO]]. This date has direct relation to the opening of [[The Cavern Club]] in 1957.<ref>[[Rossiyskaya Gazeta]]: [https://rg.ru/2013/01/16/beatles.html Мир отмечает день The Beatles] (16.01.2013)</ref><ref>[https://report.az/en/show-business/world-marks-january-16-the-beatles-day/ World marks January 16 The Beatles Day] (16 January, 2018)</ref> == Members == {{further|List of members of bands featuring members of the Beatles}} {{col-begin}} {{col-2}} '''Principal members''' * [[John Lennon]]&nbsp;– vocals, rhythm and lead guitar, keyboards, harmonica, bass guitar (1960–1969) * [[Paul McCartney]]&nbsp;– vocals, bass guitar, rhythm and lead guitar, keyboards, drums (1960–1970) * [[George Harrison]]&nbsp;– lead and rhythm guitar, vocals, sitar, keyboards, bass guitar (1960–1970) * [[Ringo Starr]]&nbsp;– drums, percussion, vocals (1962–1970) {{col-2}} '''Early members''' * [[Pete Best]]&nbsp;– drums, vocals (1960–1962) * [[Stuart Sutcliffe]]&nbsp;– bass guitar, vocals (1960–1961) * [[Chas Newby]]&nbsp;– bass guitar (1960–1961) * [[Norman Chapman]]&nbsp;– drums (1960) * [[Tommy Moore (musician)|Tommy Moore]]&nbsp;– drums (1960) '''Touring musician''' * [[Jimmie Nicol]]&nbsp;– drums (1964) {{col-end}} '''Timeline''' <timeline> ImageSize = width:800 height:auto barincrement:23 PlotArea = left:100 bottom:90 top:0 right:50 Alignbars = justify DateFormat = dd/mm/yyyy Period = from:27/03/1960 till:08/05/1970 TimeAxis = orientation:horizontal format:yyyy Colors = id:voc value:red legend:Vocals id:guitar value:green legend:Guitar id:bass value:blue legend:Bass id:drums value:orange legend:Drums id:piano value:purple legend:Keyboards id:album value:black legend:Studio_album Legend = position:bottom columns:3 ScaleMajor = unit:year increment:1 start:1961 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:1961 BarData = bar:John text:"John Lennon" bar:Paul text:"Paul McCartney" bar:George text:"George Harrison" bar:Stu text:"Stuart Sutcliffe" bar:Chas text:"Chas Newby" bar:Tom text:"Tommy Moore" bar:Norman text:"Norman Chapman" bar:Best text:"Pete Best" bar:Ringo text:"Ringo Starr" PlotData= width:13 bar:John from:start till:21/09/1969 color:guitar bar:John from:start till:21/09/1969 color:voc width:3 bar:John from:01/01/1965 till:21/09/1969 color:piano width:7 bar:Paul from:start till:02/07/1961 color:guitar bar:Paul from:start till:10/04/1970 color:voc width:3 bar:Paul from:15/07/1960 till:12/08/1960 color:drums width:7 bar:Paul from:01/04/1961 till:02/07/1961 color:piano width:7 bar:Paul from:11/09/1963 till:10/04/1970 color:piano width:7 bar:Paul from:02/07/1961 till:10/04/1970 color:bass bar:Paul from:22/08/1968 till:05/09/1968 color:drums width:9 bar:Paul from:15/02/1965 till:03/01/1970 color:guitar width:5 bar:George from:27/03/1960 till:10/01/1969 color:guitar bar:George from:27/03/1960 till:10/01/1969 color:voc width:3 bar:George from:21/01/1969 till:10/04/1970 color:guitar bar:George from:21/01/1969 till:10/04/1970 color:voc width:3 bar:Tom from:10/05/1960 till:11/06/1960 color:drums bar:Norman from:25/06/1960 till:14/07/1960 color:drums bar:Best from:12/08/1960 till:17/08/1962 color:drums bar:Best from:12/08/1960 till:17/08/1962 color:voc width:3 bar:Ringo from:18/08/1962 till:22/08/1968 color:drums bar:Ringo from:18/08/1962 till:22/08/1968 color:voc width:3 bar:Ringo from:05/09/1968 till:10/04/1970 color:drums bar:Ringo from:05/09/1968 till:10/04/1970 color:voc width:3 bar:Stu from:27/03/1960 till:01/12/1960 color:bass bar:Stu from:12/08/1960 till:01/12/1960 color:voc width:3 bar:Stu from:15/01/1961 till:01/07/1961 color:bass bar:Stu from:15/01/1961 till:01/07/1961 color:voc width:3 bar:Stu from:15/01/1961 till:01/07/1961 color:bass bar:Chas from:17/12/1960 till:15/01/1961 color:bass LineData = layer:back color:album at:22/03/1963 at:22/11/1963 at:26/06/1964 at:04/12/1964 at:06/08/1965 at:03/12/1965 at:05/08/1966 at:01/06/1967 at:22/11/1968 at:13/01/1969 at:26/09/1969 at:08/05/1970 </timeline> == Discography == {{main|The Beatles discography}} {{See also|List of songs recorded by the Beatles}} {{Further|The Beatles' recording sessions|The Beatles bootleg recordings}} * ''[[Please Please Me]]'' (1963) * ''[[With the Beatles]]'' (1963) * ''[[A Hard Day's Night (album)|A Hard Day's Night]]'' (1964) * ''[[Beatles for Sale]]'' (1964) * ''[[Help!]]'' (1965) * ''[[Rubber Soul]]'' (1965) * ''[[Revolver (Beatles album)|Revolver]]'' (1966) * ''[[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]'' (1967) * ''[[Magical Mystery Tour]]'' (1967) * ''[[The Beatles (album)|The Beatles]]'' ("The White Album", 1968) * ''[[Yellow Submarine (album)|Yellow Submarine]]'' (1969) * ''[[Abbey Road]]'' (1969) * ''[[Let It Be]]'' (1970) The above albums were reissued on CD in 1987, followed by the 1988 compilations ''[[Past Masters|Past Masters – Volume One]]'' and ''Past Masters – Volume Two'', which collected all of the Beatles' non-album singles plus the 1964 EP ''[[Long Tall Sally (EP)|Long Tall Sally]]'' and a few other rarities that were commercially available in the 1960s. '''See also''' * ''[[Anthology 1]]'' (1995), ''[[Anthology 2]]'' (1996) and ''[[Anthology 3]]'' (1996) * Discographies of [[John Lennon discography|John Lennon]], [[Paul McCartney discography|Paul McCartney]], [[George Harrison discography|George Harrison]] and [[Ringo Starr discography|Ringo Starr]] * [[Lennon-McCartney#Non-Beatles songs|Lennon and McCartney's non-Beatles songs]] * [[Collaborations between ex-Beatles]] == Song catalogue == Through 1969, the Beatles' catalogue was published almost exclusively by [[Northern Songs|Northern Songs Ltd.]], a company formed in February 1963 by music publisher [[Dick James]] specifically for Lennon and McCartney, though it later acquired songs by other artists. The company was organised with James and his partner, Emmanuel Silver, owning a controlling interest, variously described as 51% or 50% plus one share. McCartney had 20%. Reports again vary concerning Lennon's portion – 19 or 20% – and Brian Epstein's – 9 or 10% – which he received in lieu of a 25% band management fee.{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=15–17}}{{sfn|Norman|1996|pp=169–71, 368–369}}{{sfn|Brown|Gaines|2002|p=178}} In 1965, the company went public. Five million shares were created, of which the original principals retained 3.75 million. James and Silver each received 937,500 shares (18.75% of 5 million); Lennon and McCartney each received 750,000 shares (15%); and Epstein's management company, NEMS Enterprises, received 375,000 shares (7.5%). Of the 1.25 million shares put up for sale, Harrison and Starr each acquired 40,000.{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=37–38}} At the time of the stock offering, Lennon and McCartney renewed their three-year publishing contracts, binding them to Northern Songs until 1973.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=42}} Harrison created [[Harrisongs]] to represent his Beatles compositions, but signed a three-year contract with Northern Songs that gave it the copyright to his work through March 1968, which included "[[Taxman]]" and "[[Within You Without You]]".{{sfn|Southall|Perry|2006|p=45}} The songs on which Starr received co-writing credit before 1968, such as "[[What Goes On (The Beatles song)|What Goes On]]" and "[[Flying (The Beatles song)|Flying]]", were also Northern Songs copyrights.{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=46–47}} Harrison did not renew his contract with Northern Songs when it ended, signing instead with [[Apple Corps|Apple Publishing]] while retaining the copyright to his work from that point on. Harrisongs thus owns the rights to his later Beatles songs such as "[[While My Guitar Gently Weeps]]" and "Something". That year, as well, Starr created [[Startling Music]], which holds the rights to his Beatles compositions, "Don't Pass Me By" and "[[Octopus's Garden]]".{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=60–61}}{{sfn|MacDonald|2005|p=351}} In March 1969, James arranged to sell his and his partner's shares of Northern Songs to the British broadcasting company [[Associated Television]] (ATV), founded by impresario [[Lew Grade]], without first informing the Beatles. The band then made a bid to gain controlling interest by attempting to work out a deal with a consortium of London brokerage firms that had accumulated a 14% holding.{{sfn|Norman|1996|pp=369–372}} The deal collapsed over the objections of Lennon, who declared, "I'm sick of being fucked about by men in suits sitting on their fat arses in the [[City of London|City]]."{{sfn|Norman|1996|p=372}} By the end of May, ATV had acquired a majority stake in Northern Songs, controlling nearly the entire Lennon–McCartney catalogue, as well as any future material until 1973.{{sfn|Miles|1998|p=296}} In frustration, Lennon and McCartney sold their shares to ATV in late October 1969.{{sfn|Everett|1999|p=236}} In 1981, financial losses by ATV's parent company, ACC, led it to attempt to sell its music division. According to authors Brian Southall and Rupert Perry, Grade contacted McCartney, offering ATV Music and Northern Songs for $30 million.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=129}} According to an account McCartney gave in 1995, he met with Grade and explained he was interested solely in the Northern Songs catalogue, if Grade were ever willing to "separate off" that portion of ATV Music. Soon afterwards, Grade offered to sell him Northern Songs for £20 million, giving the ex-Beatle "a week or so" to decide. By McCartney's account, he and Ono countered with a £5 million bid that was rejected.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=130}} According to reports at the time, Grade refused to separate Northern Songs, and turned down an offer of £21–25 million from McCartney and Ono for ATV Music. In 1982, ACC as a whole was sold to Australian business magnate [[Robert Holmes à Court]] for £60 million.{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=130, 139}} Three years later, [[Michael Jackson]] purchased ATV for a reported $47.5 million. The acquisition gave him control over the publishing rights to more than 200 Beatles songs, as well as 40,000 other copyrights.{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=140, 174, 176}} In 1995, in a deal that earned him a reported $110 million, Jackson merged his music publishing business with [[Sony]], creating a new company, [[Sony/ATV Music Publishing]], in which he held a 50% stake. The merger made the new company, then valued at over half a billion dollars, the third largest music publisher in the world.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=198}} In 2016, Sony acquired Jackson's share of Sony/ATV from the Jackson estate for $750 million.<ref>Christman, Ed. "Sony Finalizes Acquisition of Michael Jackson Estate's Stake in Sony/ATV Publishing" ''Billboard'' 30 September 2016</ref> Despite the lack of publishing rights to most of their songs, Lennon's estate and McCartney continue to receive their respective shares of the writers' royalties, which together are 33{{frac|3}}% of total commercial proceeds in the US and which vary elsewhere around the world between 50 and 55%.{{sfn|Southall|Perry|2006|p=195}} Two of Lennon and McCartney's earliest songs – "Love Me Do" and "P.S. I Love You" – were published by an EMI subsidiary, Ardmore & Beechwood, before they signed with James. McCartney acquired their publishing rights from Ardmore in the mid-1980s,{{sfn|Southall|Perry|2006|pp=192–193}} and they are the only two Beatles songs owned by McCartney's company MPL Communications.{{sfn|Harry|2002|p=536}} On 18 January 2017, McCartney filed a suit in the [[United States district court]] against [[Sony/ATV Music Publishing]] seeking to reclaim ownership of his share of the [[Lennon–McCartney]] song catalogue beginning in 2018. Under US copyright law, for works published before 1978 the author can reclaim copyrights assigned to a publisher after 56 years.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/music/2017/jan/18/paul-mccartney-sue-sony-rights-beatles-songs|title=We can't work it out: Paul McCartney to sue Sony for rights to Beatles classics|date=18 January 2017|newspaper=The Guardian|language=en-GB|issn=0261-3077|access-date=19 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170119012029/https://www.theguardian.com/music/2017/jan/18/paul-mccartney-sue-sony-rights-beatles-songs|archive-date=19 January 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-38675147|title=Sir Paul McCartney sues Sony over Beatles songs|date=19 January 2017|publisher=BBC News|language=en-GB|access-date=19 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170119114251/http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-38675147|archive-date=19 January 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> McCartney and Sony agreed to a confidential settlement in June 2017.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/music/2017/jul/04/beatles-song-rights-dispute-paul-mccartney-and-sony-atv-work-it-out|title=Beatles song rights dispute: Paul McCartney and Sony ATV work it out|first=Agence|last=France-Presse|date=3 July 2017|newspaper=The Guardian|accessdate=13 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180504082753/https://www.theguardian.com/music/2017/jul/04/beatles-song-rights-dispute-paul-mccartney-and-sony-atv-work-it-out|archive-date=4 May 2018|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://fortune.com/2017/06/30/sony-beatles-copyright/|title=Paul McCartney Settles with Sony/ATV to Reclaim Beatles Copyright|website=fortune.com|accessdate=13 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180616153758/http://fortune.com/2017/06/30/sony-beatles-copyright/|archive-date=16 June 2018|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref> ==Selected filmography== {{Main|The Beatles in film}} '''Fictionalised, starring the Beatles''' * ''[[A Hard Day's Night (film)|A Hard Day's Night]]'' (1964) * ''[[Help! (film)|Help!]]'' (1965) * ''[[Magical Mystery Tour]]'' (1967) * ''[[Yellow Submarine (film)|Yellow Submarine]]'' (1968) {{small|(animation, includes brief cameo)}} '''Documentaries''' * ''[[The Beatles at Shea Stadium]]'' (1966) * ''[[Let It Be (film)|Let It Be]]'' (1970) * ''[[The Compleat Beatles]]'' (1982) * ''[[It Was Twenty Years Ago Today (film)|It Was Twenty Years Ago Today]]'' (1987) {{small|(about ''Sgt. Pepper'')}} * ''[[The Beatles Anthology (TV series)|The Beatles Anthology]]'' (1995) * ''[[The Beatles: Eight Days a Week]]'' (2016) {{small|(about Beatlemania and touring years)}} ==Concert tours== {{main|List of the Beatles' live performances}} '''1963''' * 1963 UK tours (winter–autumn) * [[The Beatles Winter 1963 Helen Shapiro Tour]] * Spring 1963 [[Tommy Roe]]/[[Chris Montez]] UK tour * [[Roy Orbison/The Beatles Tour]] * Autumn 1963 Sweden tour '''1964''' * Winter 1964 North American tour * Spring 1964 UK tour * [[The Beatles' 1964 world tour]] '''1965''' * [[The Beatles' 1965 European tour]] * [[The Beatles' 1965 US tour]] * [[The Beatles' 1965 UK tour]] '''1966''' * [[The Beatles' 1966 tour of Germany, Japan and the Philippines]] * [[The Beatles' 1966 US tour]] == Notes == {{Reflist|30em|group=nb}} == Citations == {{reflist|20em}} == Sources == {{refbegin|30em}} * {{cite news |last=Aswad |first=Jem |title=Beatles End Digital Boycott, Catalog Now on iTunes |work=Rolling Stone |location=New York |date=16 November 2010 |accessdate=17 November 2010 |url=https://www.rollingstone.com/music/news/beatles-end-digital-boycott-catalog-now-on-itunes-20101116 |ref=harv}} * {{cite book |last=Austerlitz |first=Saul |year=2007 |title=Money for Nothing: A History of the Music Video, from The Beatles to The White Stripes |publisher=[[University of Michigan Press]] |location=Ann Arbor |isbn=978-0-7119-7520-0 |ref=harv}} * {{cite book |last=Badman |first=Keith |year=1999 |edition=2001 |title=The Beatles After the Breakup 1970–2000: A Day-by-Day Diary |url=https://books.google.com/books?id=wTZRwz8N9jIC&lpg=PP1 |publisher=Omnibus |location=London |isbn=978-0-7119-8307-6 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite news |publisher=BBC News |title=George Harrison Dies |date=30 November 2001 |url=https://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1492446.stm |accessdate=27 September 2009 |ref={{sfnRef|BBC News Online|2001}} |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090904001513/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1492446.stm |archivedate=4 September 2009 |df=dmy-all }} * {{cite web |publisher=BBC Radio 2 |title=60s Season&nbsp;– Documentaries |url=https://www.bbc.co.uk/radio2/events/60sseason/documentaries/sgtpeppers.shtml#tracklist |accessdate=25 July 2009 |ref={{sfnRef|BBC Radio 2|2009}}}} * {{cite book |author=The Beatles |year=2000 |title=The Beatles Anthology |publisher=[[Chronicle Books]] |location=San Francisco |isbn=978-0-8118-2684-6 |url=https://books.google.com/books?id=HWuQu8EMDKcC |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Benson |first=Bruce Ellis |year=2003 |title=The Improvisation of Musical Dialogue: A Phenomenology of Music |url=https://books.google.com/?id=qJ1Q7ZeRr5EC&lpg=PP1 |publisher=[[Cambridge University Press]] |location=Cambridge and New York |isbn=978-0-521-00932-4 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite web |title=The Billboard Hot 100 All-Time Top Artists (20-01) |date=11 September 2008 |work=Billboard |url=https://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top100-artists-20.shtml |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080913150551/https://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top100-artists-20.shtml |archivedate=13 September 2008 |accessdate=13 September 2008 |ref={{sfnRef|Billboard|2008a}}}} * {{cite web |title=Most No.&nbsp;1s By Artist (All-Time) |year=2008 |work=Billboard |url=https://www.billboard.com/articles/news/1044523/hot-100-anniversary-most-no-1s-by-artist |accessdate=20 March 2016 |ref={{sfnRef|Billboard|2008b}}}} * {{cite book |last=Boyd |first=Pattie |date=2008 |authorlink=Pattie Boyd |title=Wonderful Tonight: George Harrison, Eric Clapton, and Me |url= |location= |publisher=[[Three Rivers Press]] |page= |isbn=978-0307407832 |ref=harv}} * {{cite web |work=[[British Phonographic Industry]] |title=Certified Awards Search |url=https://www.bpi.co.uk/certifiedawards/search.aspx |archiveurl=https://www.webcitation.org/6DaMNbmDo?url=http://www.bpi.co.uk/certifiedawards/search.aspx |archivedate=11 January 2013 |accessdate=6 October 2009 |ref={{sfnRef|British Phonographic Industry|2009}} |deadurl=yes |df=}} * {{cite book |last=Brown |first=Peter |year=2002 |authorlink=Peter Brown (music industry) |last2=Gaines |first2=Steven |authorlink2=Steven Gaines |title=The Love You Make: An Insider's Story of The Beatles |publisher=[[New American Library]] |location=New York |isbn=978-0-451-20735-7 |ref=harv}} * {{cite book |last=Campbell |first=Michael |year=2008 |title=Popular Music in America: The Beat Goes On |publisher=Wadsworth |location=East Windsor, CT |url=https://books.google.com/books?id=nIZSM3zxNUEC |isbn=978-0-495-50530-3 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book|last1=Carr |first1=Roy|last2=Tyler|first2=Tony|title=The Beatles: An Illustrated Record|edition=2|publisher=Harmony Books|location=New York|date=1975|isbn=978-0-517-52045-1|ref=harv}} * {{cite news |last=Collett-White |first=Mike |title=McCartney Hints at Mythical Beatles Track Release |date=17 November 2008 |agency=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/2008/11/17/music-us-beatles-idUKTRE4AG64Y20081117 |accessdate=20 October 2009 |ref=harv}} * {{cite news |last=Collett-White |first=Mike |title=Original Beatles digitally remastered |agency=Reuters |date=7 April 2009 |url=https://www.reuters.com/article/2009/04/07/us-beatles-remastered-idUSTRE5363RN20090407 |accessdate=13 October 2009 |ref=harv}} * {{cite web |last=Costello |first=Elvis |authorlink=Elvis Costello |url=https://www.rollingstone.com/music/lists/100-greatest-artists-of-all-time-19691231/the-beatles-20110420 |title=100 Greatest Artists: The Beatles |work=Rolling Stone |year=2004 |accessdate=25 June 2013 |ref=harv}} * {{cite web |url=https://www.thecmuwebsite.com/article/universal-plans-to-launch-capitol-uk/ |title=Universal plans to launch Capitol UK |publisher=Complete Music Update |date=7 November 2012 |accessdate=12 November 2012 |ref=CITEREFCMU2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130208144029/http://www.thecmuwebsite.com/article/universal-plans-to-launch-capitol-uk/ |archivedate=8 February 2013 |df=dmy-all }} * {{cite news |publisher=[[CNN]] |agency=Reuters |title=Beatles '1' is fastest selling album ever |date=6 December 2000 |url=https://edition.cnn.com/2000/SHOWBIZ/Music/12/06/beatles.reut/index.html |accessdate=26 February 2012 |ref={{sfnRef|CNN.com|2000}}}} * {{cite book |last=Davies |first=Hunter |year=1968 |title=The Beatles |url=https://books.google.com/books?id=WpsszVLFsMEC&lpg=PP1 |edition=Revised 2009 |location=New York & London |publisher=[[W. W. Norton & Company|W. W. Norton]] |authorlink=Hunter Davies |isbn=978-0-393-33874-4 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Dillon |first=Mark |title=Fifty Sides of the Beach Boys: The Songs That Tell Their Story |url=https://books.google.com/books?id=QAP0yVAVq3YC |year=2012 |publisher=[[ECW Press]] |isbn=978-1-77090-198-8 |ref=harv}} * {{cite book |last=Doggett |first=Peter |year=2009 |title=You Never Give Me Your Money: The Beatles After the Breakup |url=https://books.google.com/books?id=luOMJFxe-bYC |edition=1st US hardcover |location=New York |publisher=[[Harper (publisher)|Harper]] |isbn=978-0-06-177446-1 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Doggett |first=Peter |title=You Never Give Me Your Money: The Beatles After the Breakup |publisher=It Books |location=New York |year=2011 |isbn=978-0-06-177418-8 |ref=harv}} * {{cite news |last=Eccleston |first=Danny |title=Beatles Remasters Reviewed |work=Mojo |date=9 September 2009 |url=https://www.mojo4music.com/blog/2009/09/beatles_remasters_reviewed.html |accessdate=13 October 2009 |ref=harv |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091007072418/https://www.mojo4music.com/blog/2009/09/beatles_remasters_reviewed.html |archivedate=7 October 2009}} * {{cite book |last=Emerick |first=Geoff |year=2006 |authorlink=Geoff Emerick |last2=Massey |first2=Howard |title=Here, There and Everywhere: My Life Recording the Music of The Beatles |location=New York |publisher=[[Gotham Books|Gotham]] |isbn=978-1-59240-179-6 |ref=harv}} * {{cite news |last=Emerson |first=Bo |title=Beatles Atlanta Show Made History in More Ways than One |work=[[Atlanta Journal-Constitution]] |date=6 August 2009 |url=https://www.accessatlanta.com/news/entertainment/music/beatles-atlanta-show-made-history-in-more-ways-tha/nQyrz/ |accessdate=27 October 2012 |ref=harv}} * {{cite press release |publisher=EMI |title=The Beatles' Entire Original Recorded Catalogue Remastered by Apple Corps Ltd. |date=7 April 2009 |url=https://www.emimusic.com/news/2009/the-beatles-entire-original-recorded-catalogue-remastered-by-apple-corps-ltd-and-emi-music-for-worldwide-release-on-september-9-2009-9-9-09/ |accessdate=25 March 2011 |ref={{sfnRef|EMI|7 April 2009}} |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120401100034/http://www.emimusic.com/news/2009/the-beatles-entire-original-recorded-catalogue-remastered-by-apple-corps-ltd-and-emi-music-for-worldwide-release-on-september-9-2009-9-9-09/ |archivedate=1 April 2012 |df=}} * {{cite web |last=Erlewine |first=Stephen Thomas |year=2009a |title=Please Please Me |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/please-please-me-mw0000649873 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Erlewine |first=Stephen Thomas |year=2009b |title=With the Beatles |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/with-the-beatles-mw0000192941 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Erlewine |first=Stephen Thomas |year=2009c |title=A Hard Day's Night |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/a-hard-days-night-mw0001948685 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Erlewine |first=Stephen Thomas |year=2009d |title=The Beatles (White Album) |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/the-beatles-white-album-mw0000418113 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite book |last=Everett |first=Walter |year=1999 |title=The Beatles as Musicians: Revolver through the Anthology |url=https://books.google.com/books?id=eTkHAldi4bEC&lpg=PP1 |publisher=[[Oxford University Press]] |location=Oxford and New York |isbn=978-0-19-512941-0 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Everett |first=Walter |year=2001 |title=The Beatles As Musicians: The Quarry Men through Rubber Soul |url=https://books.google.com/books?id=UmrVa2U7jB0C&lpg=PP1 |publisher=Oxford University Press |location=Oxford and New York |isbn=978-0-19-514105-4 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Fisher |first=Marc |year=2007 |title=Something in the Air |url=https://books.google.com/books?id=KLNVmbXDZIcC&lpg=PP1 |publisher=[[Random House]] |location=New York |isbn=978-0-375-50907-0 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last = Frontani |first = Michael R.|year =2007 |title =The Beatles: Image and the Media |url = https://books.google.com/books?id=QHtMYEl4QxsC&lpg=PP1 |publisher=University Press of Mississippi |isbn= 978-1-57806-965-1 |accessdate= 31 March 2014|ref=harv}} * {{cite web |last=Gaffney |first=Dennis |title=The Beatles' "Butcher" Cover |work=[[Antiques Roadshow|Antiques Roadshow Online]] |publisher=[[Public Broadcasting Service]] |url=https://www.pbs.org/wgbh/roadshow/fts/chicago_200302A14.html |date=5 January 2004 |ref=harv}} * {{Gilliland |show=27 |title=The British Are Coming! The British Are Coming!: The U.S.A. is invaded by a wave of long-haired English rockers |ref=harv}} * {{cite book |last=Goodman |first=Fred |location=Boston, New York |year=2015 |title=Allen Klein: The Man Who Bailed Out the Beatles, Made the Stones, and Transformed Rock & Roll |publisher=[[Houghton Mifflin Harcourt]] |isbn=978-0-547-89686-1 |ref=harv}} * {{cite book |last=Gould |first=Jonathan |year=2007 |title=Can't Buy Me Love: The Beatles, Britain and America |publisher=Three Rivers Press |location=New York |isbn=978-0-307-35338-2 |ref=harv}} * {{cite book |last=Granata |first=Charles L. |title=I Just Wasn't Made for These Times: Brian Wilson and the Making of the Beach Boys' Pet Sounds |date=2003 |publisher=Unanimous |location=London |isbn=978-1556525070 |ref=harv}} * {{cite news |last=Gross |first=Doug |url=https://www.cnn.com/2009/SHOWBIZ/Music/09/04/beatles.999/index.html |title=Still Relevant After Decades, The Beatles Set to Rock 9&nbsp;September&nbsp;2009 |date=4 September 2009 |publisher=CNN |accessdate=6 September 2009 |ref=harv}} * {{cite web |publisher=[[National Academy of Recording Arts and Sciences]] |title=Grammy Past Winners Search |url=https://www.grammy.com/nominees/search?artist=Beatles&title=&year=All&genre=All |accessdate=25 March 2011 |ref={{sfnRef|Grammy.com}}}} * {{cite web |work=[[Guinness World Records]] |title=Best Selling Group |url=https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/10000/best-selling-group |accessdate=3 May 2012 |ref={{sfnRef|Guinness|2012}}}} * {{cite web |work=Guinness World Records |title=Most Recorded Song |url=https://www.guinnessworldrecords.com/content_pages/record.asp?recordid=50867 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060910071729/https://www.guinnessworldrecords.com/content_pages/record.asp?recordid=50867 |archivedate=10 September 2006 |accessdate=29 October 2009 |ref={{sfnRef|Guinness World Records}}}} * {{cite book |last=Harris |first=Jonathan |year=2005 |chapter=Introduction: Abstraction and Empathy – Psychedelic Distortion and the Meaning of the 1960s |editor-last=Grunenberg |editor-first=Christoph, and Jonathan Harris, eds |title=Summer of Love: Psychedelic Art, Social Crisis and Counterculture in the 1960s |publisher=[[Liverpool University Press]] |location=Liverpool |isbn=978-0-85323-919-2 |ref=harv}} * {{cite book |last=Harry |first=Bill |year=2000a |authorlink=Bill Harry |title=The Beatles Encyclopedia: Revised and Updated |publisher=[[Virgin Books|Virgin]] |location=London |isbn=978-0-7535-0481-9 |ref=harv}} * {{cite book |last=Harry |first=Bill |year=2003 |title=The George Harrison Encyclopedia |publisher=Virgin |location=London |isbn=978-0-7535-0822-0 |ref=harv}} * {{cite book |last=Harry |first=Bill |year=2000b |title=The John Lennon Encyclopedia |publisher=Virgin |location=London |isbn=978-0-7535-0404-8 |ref=harv}} * {{cite book |last=Harry |first=Bill |year=2002 |title=The Paul McCartney Encyclopedia |publisher=Virgin |location=London |isbn=978-0-7535-0716-2 |ref=harv}} * {{cite book |last=Hertsgaard |first=Mark |authorlink=Mark Hertsgaard |year=1995 |chapter=We All Want to Change the World: Drugs, Politics, and Spirituality |title=A Day in the Life:The Music and Artistry of the Beatles |chapter-url=https://www.scribd.com/doc/67755284/We-All-Want-to-Change-the-World-Drugs-Politics-and-Spirituality |isbn=978-0-385-31517-3 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite web |title=The Naked Truth About The Beatles' Let It BeNaked [sic] |url=https://mixonline.com/recording/interviews/audio_naked_truth_beatles/ |last=Hurwitz |first=Matt |work=[[Mix (magazine)|Mix]] |date=1 January 2004 |accessdate=21 May 2013 |ref=harv |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130530202935/http://mixonline.com/recording/interviews/audio_naked_truth_beatles/ |archivedate=30 May 2013 |df=dmy-all }} * {{cite book |last=Ingham |first=Chris |year=2006 |title=The Rough Guide to The Beatles |location=London |publisher=[[Rough Guides]] |isbn=978-1-84353-720-5 |ref=harv}} * {{cite book |last=Inglis |first=Ian |year=2008 |chapter=Cover Story: Magic, Myth and Music |title=Sgt. Pepper and the Beatles: It Was Forty Years Ago Today |editor-last=Julien |editor-first=Olivier |location=Aldershot, UK, and Burlington, VT |publisher=[[Ashgate Publishing|Ashgate]] |isbn=978-0-7546-6249-5 |ref=harv}} * {{cite news |last=Kaplan |first=David |title=PDA Digital Content Blog: Beatles Tracks Not Coming to iTunes Any Time Soon; McCartney: Talks at an Impasse |work=[[The Guardian]] |date=25 November 2008 |location=London |url=https://www.theguardian.com/media/pda/2008/nov/25/thebeatles-apple |accessdate=16 September 2009 |ref=harv}} * {{cite news |last=Kozinn |first=Allan |title=Beatles and Record Label Reach Pact and End Suit |work=[[The New York Times]] |date=10 November 1989 |url=https://www.nytimes.com/1989/11/10/arts/beatles-and-record-label-reach-pact-and-end-suit.html |accessdate=27 September 2009 |ref=harv}} * {{cite news |last=La Monica |first=Paul R. |title=Hey iTunes, Don't Make It Bad&nbsp;... |publisher=CNNMoney.com |date=7 September 2005 |url=https://money.cnn.com/2005/09/07/technology/personaltech/beatles/index.htm |accessdate=25 July 2009 |ref=harv |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090904070136/http://money.cnn.com/2005/09/07/technology/personaltech/beatles/index.htm |archivedate=4 September 2009 |df=dmy-all }} * {{cite book |last=Lavezzoli |first=Peter |year=2006 |title=The Dawn of Indian Music in the West: Bhairavi |location=New York and London |publisher=[[Continuum International Publishing Group|Continuum]] |isbn=978-0-8264-1815-9 |url=https://books.google.com/books?id=OSZKCXtx-wEC |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite web |last=Levine |first=Robert |title=Paul McCartney: The Billboard Q&A |date=4 September 2009 |work=Billboard |location=New York |url=https://www.billboard.com/articles/news/267481/paul-mccartney-the-billboard-qa |accessdate=14 April 2012 |ref=harv}} * {{cite news |last=Lewis |first=Randy |url=https://www.latimes.com/entertainment/la-et-beatles8-2009apr08,0,242705.story |title=Beatles' Catalog Will Be Reissued Sept.&nbsp;9 in Remastered Versions |date=8 April 2009 |work=[[Los Angeles Times]] |accessdate=2 May 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090411024440/http://www.latimes.com/entertainment/la-et-beatles8-2009apr08%2C0%2C242705.story |archivedate=11 April 2009 |ref=harv |deadurl=yes |df=}} * {{cite news |last=Lewis |first=Randy |url=https://articles.latimes.com/2012/sep/27/entertainment/la-et-ms-beatles-vinyl-album-catalog-reissue-20120927 |title=Beatles album catalog will get back to vinyl Nov. 13 |work=Los Angeles Times |date=27 September 2012 |accessdate=29 September 2012 |ref=harv |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130208143637/http://articles.latimes.com/2012/sep/27/entertainment/la-et-ms-beatles-vinyl-album-catalog-reissue-20120927 |archivedate=8 February 2013 |df=dmy-all }} * {{cite book |last=Lewisohn |first=Mark |year=1988 |authorlink=Mark Lewisohn |title=The Complete Beatles Recording Sessions |publisher=Harmony |location=New York |isbn=978-0-517-57066-1 |ref=harv}} * {{cite book |last=Lewisohn |first=Mark |year=1992 |edition=2010 |location=Chicago |title=The Complete Beatles Chronicle:The Definitive Day-By-Day Guide To the Beatles' Entire Career |publisher=[[Chicago Review Press]] |isbn=978-1-56976-534-0 |url= |ref=harv}} * {{cite book |author=Lewisohn, Mark |authorlink=Mark Lewisohn |title=The Beatles: All These Years, Vol. 1: Tune In |publisher=[[Crown Archetype]] |year=2013 |isbn=978-1-4000-8305-3 |ref={{SfnRef|Lewisohn|2013}}}} * {{cite news |last=Loder |first=Kurt |author-link=Kurt Loder |title=The Time 100 |url=https://www.time.com/time/time100/artists/profile/beatles.html |date=8 June 1998 |work=[[Time (magazine)|Time]] |location=New York |accessdate=31 July 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080822101414/http://www.time.com/time/time100/artists/profile/beatles.html |archivedate=22 August 2008 |ref=harv}} * {{cite news |last=Lustig |first=Jay |title=Paul McCartney, Ringo Starr Perform Together in Support of Transcendental Meditation |work=[[The Star-Ledger]] |date=5 April 2009 |url=https://www.nj.com/entertainment/music/index.ssf/2009/04/paul_mccartney_ringo_starr_sin.html |accessdate=6 June 2012 |ref=harv}} * {{cite book |last=MacDonald |first=Ian |year=2005 |authorlink=Ian MacDonald |title=Revolution in the Head: The Beatles' Records and the Sixties |edition=2nd revised |publisher=Pimlico |location=London |isbn=978-1-84413-828-9 |ref=harv}} * {{cite news |last=Martens |first=Todd |title=Meet the Beatles' USB Drive; EMI Files Suit Against BlueBeat for Selling Beatles Downloads |date=4 November 2009 |work=Los Angeles Times |url=https://latimesblogs.latimes.com/music_blog/2009/11/meet-the-beatles-usb-drive-emi-files-suit-against-bluebeat-for-selling-beatles-downloads.html |accessdate=5 November 2009 |ref=harv |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091106052411/http://latimesblogs.latimes.com/music_blog/2009/11/meet-the-beatles-usb-drive-emi-files-suit-against-bluebeat-for-selling-beatles-downloads.html |archivedate=6 November 2009 |df=dmy-all }} * {{cite book |last=Martin |first=George |author-link=George Martin |year=1979 |title=All You Need Is Ears |publisher=St. Marten's Press |location=New York |isbn=978-0-312-11482-4 |url=https://books.google.com/books?id=4Yoio9MewhcC |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=McNeil |first=Alex |year=1996 |title=Total Television: The Comprehensive Guide to Programming From 1948 to the Present |location=New York City |publisher=Penguin Books |edition=4th |isbn=978-0-14-024916-3 |ref=harv}} * {{cite book |last=Miles |first=Barry |year=1997 |authorlink=Barry Miles |title=Paul McCartney: Many Years from Now |publisher=[[Henry Holt and Company]] |location=New York |isbn=978-0-8050-5249-7 |ref=harv|title-link=Paul McCartney: Many Years from Now }} * {{cite book |last=Miles |first=Barry |year=1998 |title=The Beatles: A Diary – An Intimate Day by Day History |location=London |publisher=Omnibus |isbn=978-0-7119-9196-5 |ref=harv}} * {{cite book |last=Miles |first=Barry |title=The Beatles Diary Volume 1: The Beatles Years |publisher=Omnibus Press |location=London |year=2001 |isbn=978-0-7119-8308-3 |ref=harv}} * {{cite web |work=NME |title=Beatles to Release New Album |date=2 October 2006 |url=https://www.nme.com/news/beatles/24534 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111011185624/https://www.nme.com/news/beatles/24534 |archivedate=11 October 2011 |ref={{sfnRef|NME|2006}}}} * {{cite book |last=Norman |first=Philip |authorlink=Philip Norman (author) |title=Shout!: The Beatles in Their Generation |location=New York |publisher=Fireside |year=1996 |isbn=978-0-684-43254-0 |ref=harv}} * {{cite book |last=Norman |first=Philip |title=John Lennon: The Life |location=New York |publisher=Ecco/HarperCollins |year=2008 |isbn=978-0-06-075401-3 |ref=harv}} * {{cite web |title=The Beatles |publisher=[[Official Charts Company]] |accessdate=16 February 2017 |url=https://www.officialcharts.com/artist/10363/beatles/ |ref={{sfnRef|Official Chart Company|2017}}}} * {{cite web |publisher=Official Chart Company |title=The Official Singles Charts' Biggest Selling Artists of All Time Revealed |url=https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-singles-charts-biggest-selling-artists-of-all-time-revealed-1431/ |date=4 June 2012 |accessdate=24 June 2012 |ref={{sfnRef|Official Chart Company|2012}}}} * {{cite book |last=Pedler |first=Dominic |year=2003 |title=The Songwriting Secrets of The Beatles |url=https://books.google.com/?id=fts1uK4ceJ8C&lpg=PP1 |publisher=Omnibus |location=London |isbn=978-0-7119-8167-6 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite web |last=Plagenhoef |first=Scott |title=Revolver |date=9 September 2009 |work=Pitchfork Media |url=https://pitchfork.com/reviews/albums/13434-revolver/ |accessdate=31 October 2009 |ref=harv}} * {{cite web |publisher=[[Recording Industry Association of America]] |year=2009a |title=Top Selling Artists |url=https://www.riaa.com/goldandplatinum.php?content_selector=top-selling-artists |accessdate=10 October 2009 |ref={{sfnRef|RIAA|2009a}}}} * {{cite web |publisher=Recording Industry Association of America |year=2009b |url=https://www.riaa.com/goldandplatinumdata.php?table=tblArtTal |title=Gold &amp; Platinum Artist Tallies |accessdate=10 October 2009 |ref={{sfnRef|RIAA|2009b}} |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130711195722/https://riaa.com/goldandplatinumdata.php?table=tblArtTal |archivedate=11 July 2013 |df=}} * {{cite web |publisher=Recording Industry Association of America |year=2009c |title=Diamond Awards |url=https://www.riaa.com/goldandplatinumdata.php?table=tblDiamond |accessdate=10 October 2009 |ref={{sfnRef|RIAA|2009c}} |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130725044833/https://www.riaa.com/goldandplatinumdata.php?table=tblDiamond |archivedate=25 July 2013 |df=}} * {{cite web |last=Richardson |first=Mark |title=The Beatles |date=10 September 2009 |work=Pitchfork Media |url=https://pitchfork.com/reviews/albums/13432-the-beatles/ |accessdate=31 October 2009 |ref=harv}} * {{cite web |publisher=[[Rock and Roll Hall of Fame]] |title=Inductees: The Beatles |url=https://rockhall.com/inductees/the-beatles/ |accessdate=14 April 2012 |ref={{sfnRef|Rock and Roll Hall of Fame|2009}}}} * {{cite book |last=Rodriguez |first=Robert |year=2010 |title=Fab Four FAQ 2.0: The Beatles' Solo Years, 1970–1980 |location=New York |publisher=Backbeat |isbn=978-0-87930-968-8 |ref=harv}} * {{cite news |newspaper=Rolling Stone |location=New York |title=The 500 Greatest Albums of All Time |date=18 November 2003 |url=https://www.rollingstone.com/news/story/5938174/the_rs_500_greatest_albums_of_all_time |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080623212750/https://www.rollingstone.com/news/story/5938174/the_rs_500_greatest_albums_of_all_time |archivedate=23 June 2008 |accessdate=13 September 2009 |ref={{sfnRef|Rolling Stone|2003}}}} * {{cite book |last=Sandford |first=Christopher |year=2006 |title=McCartney |location=New York |publisher=[[Carroll & Graf Publishers|Carroll & Graf]] |isbn=978-0-7867-1614-2 |ref=harv}} * {{cite book |last1=Schinder |first1=Scott |year=2007 |last2=Schwartz |first2=Andy |title=Icons of Rock: An Encyclopedia of the Legends Who Changed Music Forever |publisher=[[Greenwood Publishing Group|Greenwood Press]] |location=Westport, CT |isbn=978-0-313-33845-8 |ref=harv}} * {{cite book |last=Southall |first=Brian |first2=Rupert (contributor) |last2=Perry |year=2006 |title=Northern Songs: The True Story of the Beatles Song Publishing Empire |publisher=Omnibus |location=London |url=https://books.google.com/books?id=HWSRvGfa3-sC |isbn=978-1-84609-237-4 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Sheff |first=David |editor-last=Golson |editor-first=G. Barry |publisher=Playboy |year=1981 |title=The Playboy Interviews with John Lennon and Yoko Ono |isbn=978-0-87223-705-6 |ref=harv}} * {{cite web |url=https://www.thesmokinggun.com/documents/crime/george-harrisons-death-certificate |title=George Harrison's Death Certificate |work=[[The Smoking Gun]] |accessdate=22 June 2012 |ref={{sfnRef|The Smoking Gun|2001}} |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120628104956/http://www.thesmokinggun.com/documents/crime/george-harrisons-death-certificate |archivedate=28 June 2012 |df=dmy-all }} * {{cite book |last=Spitz |first=Bob |year=2005 |authorlink=Bob Spitz |title=The Beatles: The Biography |publisher=[[Little, Brown and Company|Little, Brown]] |location=New York |isbn=978-0-316-80352-6 |ref=harv|title-link=The Beatles: The Biography }} * {{cite book |last=Spizer |first=Bruce |year=2004 |title=The Beatles Are Coming! The Birth of Beatlemania in America |publisher=498 Productions |location=New Orleans |isbn=978-0-9662649-9-9 |ref=harv}} * {{cite book |last=Strong |first=Martin |year=2004 |title=The Great Rock Discography |publisher=[[Canongate Books|Canongate]] |location=Edinburgh and New York |url=https://books.google.com/books?id=_WoRAPJQ58sC&printsec=frontcover |isbn=978-1-84195-615-2 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009a |title=Biography of The Beatles |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/artist/the-beatles-mn0000754032 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009b |title=Rubber Soul |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/rubber-soul-mw0000192940 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009c |title=Magical Mystery Tour |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/magical-mystery-tour-mw0000651227 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009d |title=Abbey Road |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/abbey-road-mw0000192938 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009e |title=Let It Be |publisher=AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/let-it-be-mw0000192939 |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite web |last=Unterberger |first=Richie |year=2009 |last2=Eder |first2=Bruce |url=https://www.allmusic.com/album/yellow-submarine-mw0000668441 |title=Yellow Submarine |publisher=AllMusic |accessdate=21 December 2011 |ref=harv}} * {{cite book |last=Winn |first=John C. |year=2008 |title=Way Beyond Compare: The Beatles' Recorded Legacy, Volume One, 1957–1965 |url=https://books.google.com/books?id=UwvYhxcBr5oC |publisher=Three Rivers Press |location=New York |isbn=978-0-307-45157-6 |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Winn |first=John C. |year=2009 |title=That Magic Feeling: The Beatles' Recorded Legacy, Volume Two, 1966–1970 |publisher=Three Rivers Press |location=New York |isbn=978-0-307-45239-9 |url=https://books.google.com/books?id=LdsMqbAQJWgC |ref=harv |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book |last=Womack |first=Kenneth |year=2007 |title=Long and Winding Roads: The Evolving Artistry of the Beatles |url= |publisher=Continuum |location=London & New York |isbn=978-0-8264-1746-6 |ref=harv}} {{refend}} == Further reading == {{refbegin|30em}} * {{cite book|last=Astley |first=John |year=2006 | title = Why Don't We Do It In The Road? The Beatles Phenomenon|url=https://books.google.com/?id=JZzwWc6bOlIC&lpg=PP1&dq=Why%20Don't%20We%20Do%20It%20In%20The%20Road%3F%20The%20Beatles%20Phenomenon&pg=PP1#v=onepage |publisher=The Company of Writers |isbn=978-0-9551834-7-8}} * {{cite book|last=Barrow |first=Tony |year=2005 | title = John, Paul, George, Ringo & Me: The Real Beatles Story |publisher=Thunder's Mouth |location=New York|isbn=978-1-56025-882-7 }} * {{cite book|last=Bramwell |first=Tony |year=2006|last2=Kingsland |first2=Rosemary | title = Magical Mystery Tours: My Life with the Beatles |location=New York |publisher=St. Martin's Press|isbn=978-0-312-33044-6 }} * {{cite book|last=Braun |first=Michael |year=1964 | title = Love Me Do: The Beatles' Progress |location=London |publisher=Penguin |edition=1995 reprint |isbn=978-0-14-002278-0}} * {{cite book|last=Carr |first=Roy |year=1975 |last2=Tyler |first2=Tony |location=New York | title = The Beatles: An Illustrated Record |publisher=Harmony Books |isbn=978-0-517-52045-1}} * {{cite book | title = A Cellarful of Noise | last = Epstein | first = Brian | authorlink = Brian Epstein | year = 1964 | publisher = [[Byron Preiss]] | isbn = 978-0-671-01196-3 | oclc = 39211052| title-link = A Cellarful of Noise }} * {{cite book |work=Federal Bureau of Investigation |year =2007 |title =The Beatles: The FBI Files |url= https://books.google.com/books?id=yqeIM3MY3gAC&lpg=PA1 |publisher=Filibust |isbn=978-1-59986-256-9 |accessdate=31 March 2014 }} * {{cite book|last=Harry |first=Bill |location=Poole, Dorset | title = The Book Of Beatle Lists |publisher=Javelin |year=1985 |isbn=978-0-7137-1521-7}} * {{cite book|last=Kirchherr |first=Astrid |authorlink=Astrid Kirchherr |author2=[[Klaus Voormann|Voormann, Klaus]] | title = Hamburg Days |location=Guildford, Surrey |publisher=Genesis Publications |year=1999 |isbn=978-0-904351-73-6}} * {{cite book|last=Lennon |first=Cynthia |year=2005 |authorlink=Cynthia Lennon | title = John |location=New York |publisher=Crown Publishers |isbn=978-0-307-33855-6 }} * {{cite book|last=Lewisohn |first=Mark |authorlink=Mark Lewisohn |title=The Beatles – All These Years: Volume One: Tune In |publisher=Little, Brown Book Group |year=2013 |isbn=978-0-316-72960-4}} * {{cite book|last=Mansfield |first=Ken |authorlink=Ken Mansfield | title = The White Book |url=https://books.google.com/books?id=Je7C3JHRs7UC&pg=PP1&dq=The%20White%20Book#v=onepage|publisher=Thomas Nelson |location=Nashville, TN |year=2007 |isbn=978-1-59555-101-6 |accessdate=31 March 2014}} * {{cite book|last=Martin |first=George |authorlink=George Martin |last2=Pearson |first2=William | title = Summer of Love: The Making of Sgt. Pepper |publisher=Macmillan |location=London |year=1994 |isbn=978-0-333-60398-7}} * {{cite book|last=Riley |first=Tim | title = Lennon: The Man, the Myth, the Music – The Definitive Life |location=New York |publisher=Hyperion/HarperCollins |year=2011|isbn=978-1-4013-2452-0}} * {{cite book|last=Schaffner |first=Nicholas | title = The Beatles Forever |location=Harrisburg, PA |publisher=Cameron House |year=1977 |isbn=978-0-8117-0225-6}} * {{cite book|last1=Sheffield|first1=Rob|title=Dreaming the Beatles|date=2017|publisher=Harper Collins|location=New York|isbn=978-0-06-220765-4}} * {{cite book|last=Turner |first=Steve |authorlink=Steve Turner (writer) | title = A Hard Day's Write: The Stories Behind Every Beatles Song |edition=3rd |publisher=Harper Paperbacks |location=New York |year=2005 |isbn=978-0-06-084409-7 }} {{refend}} == External links == {{Spoken Wikipedia-3|3 July 2015|The Beatles, Part 1.ogg|The Beatles, Part 2.ogg|The Beatles - Part 3.ogg}} {{Sister project links |b= no|c= Category:The Beatles|d= Q1299|m= no|mw= no|n= Category:The Beatles|q= The Beatles|s=no |species=no |v=no |voy=no |wikt=Beatles}} * {{official website}} * {{Britannica|57495}} * {{DMOZ|Arts/Music/Bands_and_Artists/B/Beatles/}} * [https://vault.fbi.gov/The%20Beatles The Beatles&nbsp;– FBI file]. * {{citation|hdl=1903.1/4593|title=The Hugo Keesing Collection on the Beatles|publisher=University of Maryland}} <!--Please discuss on the talk page before adding any more links. Thank you. --> {{navboxes | title = The Beatles – links to related articles | state = expanded | list = {{The Beatles main|state=expanded}} {{Ex-members}} {{The Beatles albums}} {{The Beatles compilations}} {{The Beatles singles}} {{Filmography and Videography}} {{George Harrison}} {{John Lennon}} {{Paul McCartney main}} {{Ringo Starr main}} {{1988 Rock and Roll Hall of Fame}} {{Brit British Group}} }} {{Authority control}} {{Featured article}} {{DEFAULTSORT:Beatles, The}} [[Category:The Beatles| ]] [[Category:English pop music groups]] [[Category:English rock music groups]] [[Category:English psychedelic rock music groups]] [[Category:Psychedelic pop music groups]] [[Category:British Invasion artists]] [[Category:Beat groups]] [[Category:Proto-prog musicians]] [[Category:Musical quartets]] [[Category:Musical groups established in 1960]] [[Category:Musical groups disestablished in 1970]] [[Category:George Harrison]] [[Category:John Lennon]] [[Category:Paul McCartney]] [[Category:Ringo Starr]] [[Category:Rock and Roll Hall of Fame inductees]] [[Category:Grammy Lifetime Achievement Award winners]] [[Category:Grammy Award winners]] [[Category:Best Original Music Score Academy Award winners]] [[Category:Brit Award winners]] [[Category:World Music Awards winners]] [[Category:Apple Records artists]] [[Category:Atco Records artists]] [[Category:Capitol Records artists]] [[Category:Parlophone artists]] [[Category:Swan Records artists]] [[Category:United Artists Records artists]] [[Category:Vee-Jay Records artists]] [[Category:Apple Corps]] [[Category:Musical groups from Liverpool]] [[Category:1960 establishments in England]] [[Category:1970 disestablishments in England]] 8t9t1rolptc35hskivga1lowikwgd3y Մասնակից:Անուշ Մկրտյան/Ավազարկղ 2 905772 8496220 8264712 2022-08-27T10:00:00Z Անուշ Մկրտյան 82579 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = Ամայա Պերես Օրոսկո | բնագիր ԱԱՀ = Amaia Pérez Orozco | background-color = #ededed | պատկեր = (Amaia Pérez Orozco) Justa Revolta. 'Subversió feminista de l'economia'.jpg | չափ = | նկարագրում = Իսպանացի տնտեսագետ | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգություն = [[Իսպանացի]] | ալմա մատեր = Մադրիդի Չարլզ III համալսարան, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = | կարողություն = | մասնագիտություն = | գործունեություն = Ֆեմինիստական տնտեսագիտություն, [[Զարգացման տնտեսագիտություն]], Միջազգային տնտեսագիտություն | աշխատավայր = [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = | կայք = | ստորագրություն = | Վիքիպահեստ = }} '''Ամայա Պերես Օրոսկո,''' իսպանացիա տնտեսագետ և ֆեմինիստ է։ Մանսագիտացել է [[ֆեմինիստական տնտեսագիտության]] և [[կայուն ապրելակերպ]]<nowiki/>ի տնտեսական տեսության մեջ։ ==Կյանք և գործունեություն == Սովորել է տնտեսագիտություն [[Մադրիդ]]<nowiki/>ի [[Չարլզ Երրորդ]]<nowiki/>ի համալսարանում, որտեղ կենտրոնացել է ֆեմինիստական և բնապահպանական տնտեսագիտության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.diagonalperiodico.net/global/deberiamos-plantearnos-idea-vida-merece-la-pena-ser-vivida-manera-colectiva-y-democratica |title="Deberíamos plantearnos qué idea de vida merece la pena ser vivida de manera colectiva y democrática" |language=es |work=Diagonal Periodico |author=Silvia Arjona Martín |date=7 March 2013 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այնուհետև, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան|Մադրիդի Կոմպլուտենսեի համալսարանում]]<ref name=profile>{{cite web |language=es |url=https://diari.uib.es/arxiu/Mujeres-que-inspiran-Conferencia-de-Amaia-Perez.cid568344 |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=Universitat de les Illes Balears |date=21 November 2018 |access-date=16 August 2020}}</ref> ստացել է միջազգային և զարգացման տնտեսագիտության դոկտորի կոչում։ Դոկտրոական թեզի թեման էր՝ ուշադրությունը ֆեմինիստական տնտեսագիտության տեսանկյունից<ref name=dialnet/>։ Այն վերնագրված էր՝ տնտեսագիտության վերաբերյալ ֆեմինիստական տեսակետներ։ ''Հոգատարության դեպքը''<ref name=dialnet/>։ Մադրիդի Կոմպլուտեսնսեի համալսարանում իր թեկնածությունը ստանալուց հետո, Պերես Օրոսկոն դարձավ կիրառական տնտեսագիտության դասախոս<ref>{{cite news |language=es |url=https://www.europapress.es/epsocial/igualdad/noticia-experta-avisa-congreso-cuanto-mayor-valor-social-trabajo-menor-valor-mercado-20200529164230.html |title=Una experta avisa en el Congreso: "Cuanto mayor valor social de un trabajo, menor valor de mercado" |work=Europa Press |date=29 May 2020 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Աշխատել է նաև խնամքի ինտենսիվ կազմակերպության աշխատաշուկաներում [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]–ի [[Կանանց առաջխաղացման միջազգային հետազոտական և ուսուցման ինստիտուտ|կանանց առաջխաղացման միջազգային և հետազոտական ուսուցման ինստիտուտի]] հետ՝ հրատարակելով աշխատություններ ՄԱԿ–ի համար այնպիսի թեմաներով, ինչպիսիք են [[Համշխարհային խնամքի շղթաներ|համաշխարհային խնամքի շղթաներ]]<nowiki/>ը<ref name=profile/>։ Pérez Orozco's academic work largely focuses on the economic theory of sustainable living and markets, and feminist economic theory.<ref>{{cite news |url=https://www.traficantes.net/resena/entrevista-amaia-perez-orozco-economista-que-acaba-de-publicar-subversion-feminista-de-la-eco |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=Traficantes de sueños |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref> In 2014, she published ''Subversión feminista de la economía'' (A feminist subversion of the economy), in which she argues for a re-imagining and restructuring of labour markets to prioritize the sustainability of human life.<ref>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/economia/igualdad-mercado-laboral-replantearse-limpia_1_4715573.html |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=El Diario |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref> A core part of this project would be to pay workers for the types of labour that are essential to the continuation of human life, such as food preparation and child care, but which are very often unpaid in contemporary labour markets.<ref name=pereda19>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/euskadi/euskadi/economia/miradas-feministas-situacion-urgencia_1_1517043.html |language=es |title=Amaia Pérez Orozco, una mirada feminista para una situación de urgencia |work=El Diario |first=Rubén |last=Pereda |date=9 June 2019 |access-date=16 August 2020}}</ref> ''Subversión feminista de la economía'' was also a work of feminist economics, since these unpaid but essential categories of labour are disproportionately performed by women worldwide.<ref name=pereda19/> ==Selected works== *''Perspectivas feministas en torno a la economía: el caso de los cuidados'' (2006)<ref name=dialnet>{{cite web |url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=1344762 |language=es |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=dialnet |access-date=16 August 2020}}</ref> *''Subversión feminista de la economía'' (2014)<ref name=pereda19/> ==References== {{reflist}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Pérez Orozco, Amaia}} [[:Կատեգորիա:Living people]] [[:Կատեգորիա:Spanish economists]] [[:Կատեգորիա:Spanish women economists]] [[:Կատեգորիա:Spanish feminist writers]] [[:Կատեգորիա:Spanish feminists]] [[:Կատեգորիա:Spanish non-fiction writers]] [[:Կատեգորիա:Spanish women writers]] [[:Կատեգորիա:21st-century non-fiction writers]] [[:Կատեգորիա:Year of birth missing (living people)]] c6gm4fw31ic345qxw1cjmmtqg68crjj 8496234 8496220 2022-08-27T10:23:55Z Անուշ Մկրտյան 82579 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = Ամայա Պերես Օրոսկո | բնագիր ԱԱՀ = Amaia Pérez Orozco | background-color = #ededed | պատկեր = (Amaia Pérez Orozco) Justa Revolta. 'Subversió feminista de l'economia'.jpg | չափ = | նկարագրում = Իսպանացի տնտեսագետ | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգություն = [[Իսպանացի]] | ալմա մատեր = Մադրիդի Չարլզ III համալսարան, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = | կարողություն = | մասնագիտություն = | գործունեություն = Ֆեմինիստական տնտեսագիտություն, [[Զարգացման տնտեսագիտություն]], Միջազգային տնտեսագիտություն | աշխատավայր = [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = | կայք = | ստորագրություն = | Վիքիպահեստ = }} '''Ամայա Պերես Օրոսկո,''' իսպանացիա տնտեսագետ և ֆեմինիստ է։ Մանսագիտացել է [[ֆեմինիստական տնտեսագիտության]] և [[կայուն ապրելակերպ]]<nowiki/>ի տնտեսական տեսության մեջ։ ==Կյանք և գործունեություն == Սովորել է տնտեսագիտություն [[Մադրիդ]]<nowiki/>ի [[Չարլզ Երրորդ]]<nowiki/>ի համալսարանում, որտեղ կենտրոնացել է ֆեմինիստական և բնապահպանական տնտեսագիտության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.diagonalperiodico.net/global/deberiamos-plantearnos-idea-vida-merece-la-pena-ser-vivida-manera-colectiva-y-democratica |title="Deberíamos plantearnos qué idea de vida merece la pena ser vivida de manera colectiva y democrática" |language=es |work=Diagonal Periodico |author=Silvia Arjona Martín |date=7 March 2013 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այնուհետև, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան|Մադրիդի Կոմպլուտենսեի համալսարանում]]<ref name=profile>{{cite web |language=es |url=https://diari.uib.es/arxiu/Mujeres-que-inspiran-Conferencia-de-Amaia-Perez.cid568344 |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=Universitat de les Illes Balears |date=21 November 2018 |access-date=16 August 2020}}</ref> ստացել է միջազգային և զարգացման տնտեսագիտության դոկտորի կոչում։ Դոկտրոական թեզի թեման էր՝ ուշադրությունը ֆեմինիստական տնտեսագիտության տեսանկյունից<ref name=dialnet/>։ Այն վերնագրված էր՝ տնտեսագիտության վերաբերյալ ֆեմինիստական տեսակետներ։ ''Խնամքի'' ''դեպքը''<ref name=dialnet/>։ Մադրիդի Կոմպլուտեսնսեի համալսարանում իր թեկնածությունը ստանալուց հետո, Պերես Օրոսկոն դարձավ կիրառական տնտեսագիտության դասախոս<ref>{{cite news |language=es |url=https://www.europapress.es/epsocial/igualdad/noticia-experta-avisa-congreso-cuanto-mayor-valor-social-trabajo-menor-valor-mercado-20200529164230.html |title=Una experta avisa en el Congreso: "Cuanto mayor valor social de un trabajo, menor valor de mercado" |work=Europa Press |date=29 May 2020 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Աշխատել է նաև խնամքի ինտենսիվ կազմակերպության աշխատաշուկաներում [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]–ի [[Կանանց առաջխաղացման միջազգային հետազոտական և ուսուցման ինստիտուտ|կանանց առաջխաղացման միջազգային և հետազոտական ուսուցման ինստիտուտի]] հետ՝ հրատարակելով աշխատություններ ՄԱԿ–ի համար այնպիսի թեմաներով, ինչպիսիք են [[Համշխարհային խնամքի շղթաներ|համաշխարհային խնամքի շղթաներ]]<nowiki/>ը<ref name=profile/>։ Նրա ակադեմիական աշխատանքը հիմնականում կենտրոնանում է կայուն կյանքի, շուկայագիտության, և ֆեմինիստական տնտեսական տեսության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.traficantes.net/resena/entrevista-amaia-perez-orozco-economista-que-acaba-de-publicar-subversion-feminista-de-la-eco |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=Traficantes de sueños |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ 2014 թվականին, հրատարակեց ''Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'', որտեղ պնդում է աշխատաշուկաների վերաիմաստավորման և վերակառուցման համար՝ առաջնահերթություն տալով մարդկանց կյանքի կայունությանը<ref>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/economia/igualdad-mercado-laboral-replantearse-limpia_1_4715573.html |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=El Diario |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այս ծրագրի հիմնական մասը կլինի վճարել աշխատողներին աշխատանքի այն տեսակների համար, ինչպիսիք են սննդի պատրաստումը և երեխաների խնամքը, բայց որոնք շատ հաճախ չեն վարձատրվում ժամանակակից աշխատաշուկաներում<ref name=pereda19>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/euskadi/euskadi/economia/miradas-feministas-situacion-urgencia_1_1517043.html |language=es |title=Amaia Pérez Orozco, una mirada feminista para una situación de urgencia |work=El Diario |first=Rubén |last=Pereda |date=9 June 2019 |access-date=16 August 2020}}</ref>''։ Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'' նաև ֆեմինիստական տնտեսագիտության գործ էր, քանի որ աշխատանիք այս չվարձատրվող, բայց հիմնական կատոգորիաները անհամաչափորեն կատարում են կանայք ամբողջ աշխարհում<ref name=pereda19/>։ ==Ընտրված աշխատանքներ== *''Ֆեմինիստական ​​հեռանկարներ տնտեսության վերաբերյալ. խնամքի դեպք'' (2006)<ref name=dialnet>{{cite web |url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=1344762 |language=es |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=dialnet |access-date=16 August 2020}}</ref> *''Տնտեսության ֆեմինիստական ​​դիվերսիա'' (2014)<ref name=pereda19/> =='''Հղումներ'''== {{reflist}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Pérez Orozco, Amaia}} [[:Կատեգորիա:Living people]] [[:Կատեգորիա:Spanish economists]] [[:Կատեգորիա:Spanish women economists]] [[:Կատեգորիա:Spanish feminist writers]] [[:Կատեգորիա:Spanish feminists]] [[:Կատեգորիա:Spanish non-fiction writers]] [[:Կատեգորիա:Spanish women writers]] [[:Կատեգորիա:21st-century non-fiction writers]] [[:Կատեգորիա:Year of birth missing (living people)]] p9k4dzg9id7dgwt0x1kef8zy1skjvg0 8496236 8496234 2022-08-27T10:30:27Z Անուշ Մկրտյան 82579 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = Ամայա Պերես Օրոսկո | բնագիր ԱԱՀ = Amaia Pérez Orozco | background-color = #ededed | պատկեր = (Amaia Pérez Orozco) Justa Revolta. 'Subversió feminista de l'economia'.jpg | չափ = | նկարագրում = Իսպանացի տնտեսագետ | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգություն = [[Իսպանացի]] | ալմա մատեր = Մադրիդի Չարլզ III համալսարան, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = | կարողություն = | մասնագիտություն = | գործունեություն = Ֆեմինիստական տնտեսագիտություն, [[Զարգացման տնտեսագիտություն]], Միջազգային տնտեսագիտություն | աշխատավայր = [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = | կայք = | ստորագրություն = | Վիքիպահեստ = }} '''Ամայա Պերես Օրոսկո,''' իսպանացիա տնտեսագետ և ֆեմինիստ է։ Մանսագիտացել է [[ֆեմինիստական տնտեսագիտության]] և [[կայուն ապրելակերպ]]<nowiki/>ի տնտեսական տեսության մեջ։ ==Կյանք և գործունեություն == Սովորել է տնտեսագիտություն [[Մադրիդ]]<nowiki/>ի [[Չարլզ Երրորդ]]<nowiki/>ի համալսարանում, որտեղ կենտրոնացել է ֆեմինիստական և բնապահպանական տնտեսագիտության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.diagonalperiodico.net/global/deberiamos-plantearnos-idea-vida-merece-la-pena-ser-vivida-manera-colectiva-y-democratica |title="Deberíamos plantearnos qué idea de vida merece la pena ser vivida de manera colectiva y democrática" |language=es |work=Diagonal Periodico |author=Silvia Arjona Martín |date=7 March 2013 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այնուհետև, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան|Մադրիդի Կոմպլուտենսեի համալսարանում]]<ref name=profile>{{cite web |language=es |url=https://diari.uib.es/arxiu/Mujeres-que-inspiran-Conferencia-de-Amaia-Perez.cid568344 |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=Universitat de les Illes Balears |date=21 November 2018 |access-date=16 August 2020}}</ref> ստացել է միջազգային և զարգացման տնտեսագիտության դոկտորի կոչում։ Դոկտրոական թեզի թեման էր՝ ուշադրությունը ֆեմինիստական տնտեսագիտության տեսանկյունից<ref name=dialnet/>։ Այն վերնագրված էր՝ տնտեսագիտության վերաբերյալ ֆեմինիստական տեսակետներ։ ''Խնամքի'' ''դեպքը''<ref name=dialnet/>։ Մադրիդի Կոմպլուտեսնսեի համալսարանում իր թեկնածությունը ստանալուց հետո, Պերես Օրոսկոն դարձավ կիրառական տնտեսագիտության դասախոս<ref>{{cite news |language=es |url=https://www.europapress.es/epsocial/igualdad/noticia-experta-avisa-congreso-cuanto-mayor-valor-social-trabajo-menor-valor-mercado-20200529164230.html |title=Una experta avisa en el Congreso: "Cuanto mayor valor social de un trabajo, menor valor de mercado" |work=Europa Press |date=29 May 2020 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Աշխատել է նաև խնամքի ինտենսիվ կազմակերպության աշխատաշուկաներում [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]–ի [[Կանանց առաջխաղացման միջազգային հետազոտական և ուսուցման ինստիտուտ|կանանց առաջխաղացման միջազգային և հետազոտական ուսուցման ինստիտուտի]] հետ՝ հրատարակելով աշխատություններ ՄԱԿ–ի համար այնպիսի թեմաներով, ինչպիսիք են [[Համշխարհային խնամքի շղթաներ|համաշխարհային խնամքի շղթաներ]]<nowiki/>ը<ref name=profile/>։ Նրա ակադեմիական աշխատանքը հիմնականում կենտրոնանում է կայուն կյանքի, շուկայագիտության, և ֆեմինիստական տնտեսական տեսության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.traficantes.net/resena/entrevista-amaia-perez-orozco-economista-que-acaba-de-publicar-subversion-feminista-de-la-eco |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=Traficantes de sueños |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ 2014 թվականին, հրատարակեց ''Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'', որտեղ պնդում է աշխատաշուկաների վերաիմաստավորման և վերակառուցման համար՝ առաջնահերթություն տալով մարդկանց կյանքի կայունությանը<ref>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/economia/igualdad-mercado-laboral-replantearse-limpia_1_4715573.html |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=El Diario |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այս ծրագրի հիմնական մասը կլինի վճարել աշխատողներին աշխատանքի այն տեսակների համար, ինչպիսիք են սննդի պատրաստումը և երեխաների խնամքը, բայց որոնք շատ հաճախ չեն վարձատրվում ժամանակակից աշխատաշուկաներում<ref name=pereda19>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/euskadi/euskadi/economia/miradas-feministas-situacion-urgencia_1_1517043.html |language=es |title=Amaia Pérez Orozco, una mirada feminista para una situación de urgencia |work=El Diario |first=Rubén |last=Pereda |date=9 June 2019 |access-date=16 August 2020}}</ref>''։ Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'' նաև ֆեմինիստական տնտեսագիտության գործ էր, քանի որ աշխատանիք այս չվարձատրվող, բայց հիմնական կատոգորիաները անհամաչափորեն կատարում են կանայք ամբողջ աշխարհում<ref name=pereda19/>։ ==Ընտրված աշխատանքներ== *''Ֆեմինիստական ​​հեռանկարներ տնտեսության վերաբերյալ. խնամքի դեպք'' (2006)<ref name=dialnet>{{cite web |url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=1344762 |language=es |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=dialnet |access-date=16 August 2020}}</ref> *''Տնտեսության ֆեմինիստական ​​դիվերսիա'' (2014)<ref name=pereda19/> =='''Հղումներ'''== {{reflist}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Pérez Orozco, Amaia}} [[:Կատեգորիա:Ապրող անձինք]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի տնտեսագետներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի կին տնտեսագետներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ֆեմինիստ գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ֆեմինիստներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ոչ գեղարվեստական գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի կին գրողներ]] [[:Կատեգորիա:21-րդ դարի ոչ գեղարվեստական գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի շրջանավարտներ]] lkam41nfsr5w8kj8edn4lsilnkoxi50 8496247 8496236 2022-08-27T11:01:36Z Անուշ Մկրտյան 82579 wikitext text/x-wiki {{Portuguese name|Carvalho Rodrigues|dos Anjos}} {{Infobox writer | name = Augusto dos Anjos | image = Augusto_Anjos.jpg | imagesize = | alt = | caption = | pseudonym = | birth_name = Augusto de Carvalho Rodrigues dos Anjos | birth_date = {{birth date|1884|4|20|mf=y}} | birth_place = [[Cruz do Espírito Santo]], [[Paraíba]], Brazil | death_date = {{death date and age|1914|11|12|1884|4|20|mf=y}} | death_place = [[Leopoldina, Minas Gerais|Leopoldina]], [[Minas Gerais]], Brazil | occupation = Poet, professor | nationality = {{flagicon|Brazil}} Brazilian | citizenship = | education = | alma_mater = [[Faculdade de Direito do Recife]] | period = | genre = | subject = | movement = [[Parnassianism]], [[Symbolism (arts)|Symbolism]], Pre-[[Modernism]] | notableworks = ''[[Eu e Outras Poesias]]'' | spouse = {{marriage|Ester Fialho|1910}} | partner = | children = | relatives = | awards = | signature = | website = | portaldisp = }} '''Augusto de Carvalho Rodrigues dos Anjos''' (April 20, 1884 – November 12, 1914) was a Brazilian poet and professor. His poems speak mostly of sickness and death, and are considered the forerunners of [[Modernism]] in Brazil.<ref>{{Cite web|title=Augusto dos Anjos: Biography and Poems {{!}} Brazilian Poetry|url=https://www.brazilianpoetry.com/2021/05/augusto-dos-anjos-biography-and-poems.html|access-date=2021-05-28}}</ref> He is the patron of the first chair of the [[Academia Paraibana de Letras|Paraiban Academy of Letters]]. ==Biography== Augusto dos Anjos was born in 1884, in an ''[[engenho]]'' named Pau d'Arco, at the city of [[Cruz do Espírito Santo]], in the Brazilian state of [[Paraíba]]. (Nowadays, the ''engenho'' is located in [[Sapé, Paraíba|Sapé]], also in Paraíba.) He was initially homeschooled by his father, until he was admitted at the [[Lyceu Paraibano]], where he would become a teacher in 1908. Augusto wrote poems since he was 7 years old. In 1903 he was admitted at [[Law]] course at the [[Faculdade de Direito do Recife]], graduating in 1907. In 1910 he married Ester Fialho. Starting a career as a [[magistrate]], he moved to [[Rio de Janeiro]], where he served as teacher for many educational institutions and started to publish his poems in [[periodical literature|periodicals]] and newspapers. In 1912 he published his first and only poetry book, ''Eu'' (in {{lang-en|Me}}), that received mixed reviews by the time it was published. (Órris Soares, lifelong friend of Augusto dos Anjos, would republish ''Eu'' in 1919, adding then-unpublished poems to it and re-releasing it under the title ''Eu e Outras Poesias'', and since then the book has received better reviews.) As he was serving as a headmaster at a school in the city of [[Leopoldina, Minas Gerais]], he died on November 12, 1914, a victim of [[pneumonia]]. ==Work== Augusto dos Anjos published only one book during his lifetime, named ''Eu''. The themes of its poems, that are impregnated with a heavily [[scatology|scatological]] medical, scientific and philosophical vocabulary, are mostly sickness, death, heavy morbidity and pessimism. Literary critics are not sure to which literary movement Augusto dos Anjos belong: some say he was a [[Symbolism (arts)|Symbolist]] and some say he was a [[Parnassianism|Parnassian]], although [[Ferreira Gullar]] classifies him as being a [[Pre-Modernism|Pre-Modernist]]. ==Trivia== * A recurring character in most of his poems is a [[tamarind]] tree, that exists to this day at the remains of the ''engenho'' Pau d'Arco. * According to Órris Soares, Augusto dos Anjos used to make his poems in his head, walking around, gesticulating and saying its verses out loud, before putting them into paper. * Eudes Barros told that, while living with his sister in Rio de Janeiro, he used to make up poems by sitting in his house's yard and screaming the verses, a habit that made his sister think he was mentally ill. * It is believed that he had [[asthma]].<ref>[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=9221161&dopt=AbstractPlus Asthma among the famous. Brazilian literary figures. Augusto dos Anjos (1884-1914)]</ref> ==References== {{Reflist}} ==External links== {{wikisourcelang|pt|Autor:Augusto dos Anjos|Augusto dos Anjos (original works in Portuguese)}} * [https://web.archive.org/web/20051225145251/http://www.vidaslusofonas.pt/augusto_dos_anjos.htm Article about Augusto dos Anjos] {{in lang|pt}} * {{Internet Archive author |sname=Augusto dos Anjos}} * {{Librivox author |id=2993}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Anjos, Augusto Dos}} [[Category:1884 births]] [[Category:1914 deaths]] [[Category:Brazilian male poets]] [[Category:People from Paraíba]] [[Category:Deaths from pneumonia in Minas Gerais]] [[Category:20th-century Brazilian poets]] [[Category:20th-century Brazilian male writers]] 19onf6ag2avgyciy6d121wiybae6170 Գրիգորիս (սուրբ) 0 910186 8495887 8008440 2022-08-26T14:07:09Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Սուրբ}} '''Սուրբ Գրիգորիս կամ Գրիգորիս Աղվանացի'''<ref>[http://www.pravenc.ru/text/168085.html Православная Энциклопедия. Григорис Албанский]</ref>, [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ առաքելական եկեղեցու]] սուրբ, հայոց կաթողիկոս [[Վրթանես Ա|սուրբ Վրթանեսի]] որդին և [[Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ|սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի]] թոռը, Աղվանքի առաջին եպիսկոպոս<ref>Титул «католикос албанский» применяется по отношению к св. Григорису в следующих источниках: * ''[[Фавстос Бузанд|Бузанд Ф.]]'' [http://www.vostlit.info/Texts/rus14/Buzand/frametext3.htm История Армении].— Кн. 3. Гл.6. * ''[[Мовсес Каганкатваци|Каланкатуаци М.]]'' История страны Алуанк.— Кн. 3, Гл. 9, 14, 20, 27. (пер. Ш.&nbsp;В.&nbsp;Смбатяна) — Ряд источников полагает, что титул появился в VI в., см. напр.: * {{книга |автор = Петрушевский И. П.|заглавие = Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XVI — начале XIX вв |место = Л.|год= 1949 |страницы = 28}}<br />«''Титул католикоса албанского известен с 552 года н. э.''»</ref>։ == Ընդհանուր տեղեկություններ == Սուրբ Գրիգորիսը ծնվել է [[Կապադովկիա]]յի [[Կեսարիա]]յում ([[Թուրքիա]]) և վաղ տարիքում<ref name="b3-5">''[[Фавстос Бузанд|Бузанд Ф.]]'' [http://www.vostlit.info/Texts/rus14/Buzand/frametext3.htm История Армении] / Пер. М. А. Геворгяна.— Кн. 3. Гл.5.<br />«…Потом старший сын Григорис, обладавший прекрасной наружностью, исполненный духовных добродетельных достоинств и сведущий в божественном знании, получил епископство стран Иверии и Албании. Он не женился и '''уже в пятнадцатилетнем возрасте''' достиг степени епископа над иверской и албанской странами…»</ref><ref name="kh3-3">''[[Мовсес Хоренаци|Хоренаци М.]]'' [http://www.vehi.net/istoriya/armenia/khorenaci/03.html История Армении] / Пер. Г. Саркисяна.— Кн. 3, Гл. 3.<br />«…Блаженный Трдат соглашается и дает им в епископы '''юного''' Григориса, старшего сына Вртанеса. Хотя у царя и были сомнения в правильности этого шага, вызванные '''несовершеннолетним возрастом''' (Григориса)…»</ref> ձեռնադրվել է եպիսկոպոս իր հորեղբոր՝ սուրբ Արիստակեսի կողմից<ref name="penc">{{Православная энциклопедия|168085|Григорис Албанский|13|86—87|Никоноров А.}}</ref> (մեկ այլ վարկածի համաձայն՝ պապի՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի կողմից<ref name="penc"/>): 4-րդ դարի սկզբին նա քրիստոնեություն էր տարածում Կովկասում Հայաստանին մոտ երկու երկրներում՝ [[Վրաստան]]ում և [[Աղվանք]]ում<ref name="b3-5"/>։ Այնտեղ ծառայելը նրան հասցրեց վախճանի։ Ըստ [[կասպիական արշավանքներ]]ի հեթանոս արքայի՝ ([[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]] ավանդությունը նրան անվանում է Սանատրուկ, Փայտակարանի տիրակալ<ref name="kh3-3"/>, ըստ [[Փավստոս Բուզանդ]]ի, մազքութների Սանեսան թագավորն էր<ref name="b3-5"/>) սուրբ Գրիգորիսին բռնել էին, կապել ձիերին և քարշ տվել առափնյա քարերի վրայով, մինչև նրա մահանալը։  Խորենացին և Բուզանդը հայտնում են, որ Գրիգորիսը նահատակվել է [[Կասպից ծով]]ի ափին գտնվող Վատնեան կոչվող դաշտում<ref>Поле Ватнеан (Ватнеан дашт) — находилось в долине низовьев Аракса и Куры. См. ''[[Мовсес Хоренаци|Хоренаци М.]]'' История Армении / Пер. Г. Саркисяна.— Кн. 3, Гл. 3., [http://www.vehi.net/istoriya/armenia/khorenaci/03.html#_ftn7 прим. 8]</ref>, Կասպից ծովի ափին։ Նրա աշակերտները սրբի մարմինը բերեցին Ամարասի վանք, որը կառուցվել էր Ս. Գրիգոր Լուսավորչի հրահանգով<ref name="MK">''[[Мовсес Каганкатваци|Каланкатуаци М.]]'' История страны Алуанк.— Кн. 3, Гл. 20.</ref>, և թաղել այնտեղ։ == Գրիգորիսի թաղման վայրը == [[Պատկեր:Amaras-church.jpeg|thumb|left|230px|[[Ամարասի վանք]], Ս. Գրիգորիսի գերեզմանոցի ենթադրյալ վայր]] Հեթանոսների կողմից անարգանքից խուսափելու համար, թաղման ճշգրիտ վայրը չի նշվել, և այն ժամանակի ընթացքում մոռացվել է։ Ամարասում, որտեղ ըստ ավանդության թաղված է Սուրբ Գրիգորիսը, գրված է եղել. «Այստեղ թաղված է Սուրբ Գրիգորիսը՝ Աղվանքի կաթողիկոսը, Գրիգոր Լուսավորչի թոռը, որ նա նահատակվել է 348 թվականի ամռանը [[Դերբենդ]]ում, մասկուտների արքա Սանեսանի կողմից, իսկ նրա սուրբ մասունքները Ամարաս են բերվել իր սաների՝ Արցախի սարկավագների կողմից»<ref>''Мкртчян Б.'' Дорога к древним Храмам // «Планета диаспор», 15.07.2000.</ref>։ Սուրբ մասունքները ձեռք են բերվել Ամարասում 489 թվականին, պարթևական ծագում ունեցող մազքթաց [[Արշակունիներ (մազքթաց)|Արշակունիների դինաստիայի]]՝ աղվանացի [[Վաչագան Բարեպաշտ|Վաչագան III (Բարեպաշտ)]] արքայի կողմից<ref name="penc"/><ref name="gev"/>։ 1992 թվականին [[Ղարաբաղյան պատերազմ]]ի ընթացքում [[Ամարասի վանք]]ը գրավվեց ադրբեջանական զորքերի կողմից և Սուրբ Գրիգորիսի դամբարանը քանդվեց<ref>{{cite web|url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/albanskymif.html#_ftn14|title=«Албанский миф». Прим. 14|author=[[Шнирельман, Виктор Александрович|Шнирельман В. А.]]|date=|work=|publisher=/ В.А.Шнирельман // Войны памяти. Мифы, идентичность и политика в Закавказье.— М.: ИКЦ, «Академкнига», 2003|accessdate=2013-03-14|lang=|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F8zCLcdT?url=http://www.vehi.net/istoriya/armenia/albanskymif.html#_ftn14|archivedate=2013-03-15}}</ref>։ Ներկայումս այդ վանքում վերականգնողական աշխատանքներ են տարվում։ == Գրիգորիսի մահվան վայր == [[Պատկեր:Часовня Св. Григориса.jpg|thumb|250px|[[Սուրբ Գրիգորիսի եկեղեցի (Նյուգդի)|Սուրբ Գրիգորիս եկեղեցի Նյուգդիում]], Դաղստան, Ռուսաստան]] Պատմաբանները հակված են այն կարծիքին, որ Սուրբ Գրիգորիսի նահատակության վայրը, որը թվագրվում է IV դարի 30-40-ական թվականներին, գտնվում է Դաղստանի ժամանակակից Հանրապետության տարածքում, Դերբենտից և Բելիջիից հարավ, Նյուգդի գյուղի մոտ (Մոլլա-Հալիլ)<ref>''[[Шихсаидов, Амри Рзаевич|Шихсаидов А. Р.]]'' О проникновении христианства и ислама в Дагестан // Ученые записки Института истории, языка и литературы Дагестанского филиала АН СССР.— Т. III.— Махачкала, 1957.— с. 54-76.</ref>։ Այդ վայրում կանգնեցվել է մատուռ, որի կառուցման ճշգրիտ ամսաթիվը հայտնի չէ։ Դաղստանի ժողովուրդների պատմության և կենցաղի հայտնի հրապարակախոս և հետազոտող Ռոստոմ-Բեկ Երզինկյանը 1857 թվականի աշնանը, լինելով ռուսական բանակի սպա, այցելել է Մոլլա-Հալիլ (գյուղ Նյուգդի)։ Այս մասին նա գրել է «Աբասովի լեռը և Սուրբ Գրիգորիսի մատուռը» հոդվածում, որը հրապարակվել է 1859 թվականին Թիֆլիսում լույս տեսած հայկական «Հայաստանի մեղու» թերթում<ref>''Гаджиев В. Г., Григорян В.'' Дагестан в армянской дореволюционной литературе. Ростом-бек Ерзинкян о стране гор // Историография истории Дагестана досоветского периода. Сборник статей.— Махачкала, 1986.— С.132.</ref>։ Դաղստանցի պատմաբան-երկրաբան Եվգենի Կոզուբսկին 1906 թվականին Դերբենտի պատմության մեջ գրում է, որ Գրիգորիսը սպանվել է Վատիկանյան հարթավայրում, որը, ըստ ավանդության, գտնվում էր Դերբենտից 30 վերստ դեպի հյուսիս, Մոլլա-Հալիլ գյուղի մոտ, որտեղ մատուռ է կանգնած Գրիգորիսի անունով։ Դերբենդահայերը, Կոզուբսկու վկայությամբ, տարին մեկ անգամ երկրպագում են Գրիգորիսի մատուռին, նա գրում է, որ մուսուլմաններն էլ այդ տեղը սրբության համար են հարգում»<ref>''Козубский Е. И.'' История Дербента. Темир-Хан-Шура, 1906. С.12.</ref>։ Ըստ Դաղստանում կրոնի պատմության ժամանակակից հետազոտող Կ․ Խանբաբաևի (1956-2011) տվյալների, Սուրբ Գրիգորիսի մահվան վայրը տեղայնացվում է Դերբենդից ոչ հեռու (Դերբենդի շրջանի Բելիջի ժամանակակից գյուղի մոտ)<... > Այստեղ կառուցվել է մատուռ բազմաթիվ ուխտավորների համար»<ref>''Ханбабаев К. М.'' Христианство в Дагестане в IV—XVIII вв. // Собрание трудов Центра системных региональных исследований и прогнозирования ИСПИ РАН. Южнороссийское обозрение, 2004.— Вып. 20.</ref>։ Գրիգորիսի մահվան ենթադրյալ վայրում կառուցված մատուռը դարձել է եկեղեցի, ինչի մասին վկայում է մուտքի մոտ հայերեն գրությունը։ «Տաճարը կառուցվել է Գրիգոր Լուսավորչի նահատակության վայրում, վերանորոգվել է Վանեցյանց եղբայրների՝  Գրիգորի և Լազարի միջոցներով,  Աստծու օրը 1916 թվականին»<ref name="gev"/>։Քարե պատերը դեռ կանգնած են, սակայն տաճարի ներքին հարդարումը չի պահպանվել։ Խորհրդային ժամանակաշրջանում եկեղեցին ճանաչվել է պատմության հուշարձան, սակայն եկեղեցու ներսում պետական աթեիզմի տասնամյակներ շարունակ ավերակ էր տիրում։  Միևնույն ժամանակ Նյուգդի գյուղի բնակիչները չեն քանդել հուշարձանը, ընդհակառակը, նրանք հարգել են այն<ref name="gev"/>։ Վերջին մի քանի տարիների ընթացքում սրբավայրի վերականգնման աշխատանքները գլխավորել է Ռուսաստանի հայերի միության Դաղստանի տարածաշրջանային բաժանմունքի նախագահ և Դերբենդի հայկական համայնքի առաջնորդ Վիկտոր Դանիլյանը՝ տեղական իշխանությունների և համախոհների խմբի աջակցությամբ։ Ամրացվել են եկեղեցու պատերը, տանիքը և գմբեթը, վերականգնվել են դռներն ու պատուհանները։  Ավարտվում են ներքին հարդարման աշխատանքները<ref name="gev"/>։ Վերածնվեց մի ավանդույթ, որով Դերբենդի հայկական համայնքը և Դաղստանի, Ռուսաստանի հարավի և արտերկրի այլ վայրերից հայ ընտանիքներն ամեն տարի գալիս են եկեղեցի՝ երկրպագելու Սուրբ Գրիգորիսին օգոստոսի նախավերջին կիրակի օրը (խորհրդային ժամանակներում Սրբին երկրպագելու էին գալիս միայն Դերբենդի հայերի առանձին ընտանիքներ)։ Այս երկրպագությանը մասնակցում են Հայ Առաքելական եկեղեցու Հարավային Ռուսաստանի թեմի հոգևոր ներկայացուցիչները։ 2008 թվականին նկարահանվել է «Ճանապարհ դեպի տաճար» վավերագրական ֆիլմը (Դաղստանի հեռուստատեսություն, հեղինակներ՝ Կարեն Արզումանով և Գուլլեր Կամիլովա)՝  նվիրված Սուրբ Գրիգորիսի պատմությանը և նրա եկեղեցու վերածննդին Նյուգդի գյուղի մոտ՝ Դաղստանի հայկական էթնոսի պատմության համատեքստում։ 2010 թվականին «[[Նոյան տապան (թերթ)|Նոյան տապան]]» թերթում տպագրվել է «Մեր հավատքի ակունքներում գտնվող տաճարը» ամփոփ հոդվածը<ref name="gev">''Геворкьян Д.'' [http://www.noev-kovcheg.ru/issue.php?id=2222&search_str=%F5%F0%E0%EC+%F3+%E8%F1%F2%EE%EA%EE%E «Храм у истоков нашей веры»] // [[Ноев Ковчег (газета)|«Ноев ковчег»]], 2010.— № 10 (157).</ref>, որում պատմվում է Դաղստանում Ս.Գրիգորիսի և նրա եկեղեցու պատմության մասին։ == Լեգենդներ և տարբերակներ == * Սուրբ Կարապետ եկեղեցու (Դոնի Ռոստով) վանահայր Թադեոս Ավագյանը 36 տարի իր մոտ պահել է երկու հնագույն հայերեն Ավետարաններ, որոնք հրատարակվել են Վենետիկում 1661 թվականին։ 1975 թվականին Ավետարանն իրեն է հանձնել անհայտ մի կին։ Դրանցից մեկի շապիկին պատկերված քարում, ըստ ավանդության, գտնվում են Սուրբ Գրիգորիսի՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի թոռան մասունքները։ Հովհաննես Թադեոսը 2011 թվականին տեսիլք էր ունեցել, որտեղ նրան առաջ հայտնվել էր Սուրբ Գրիգորիսը և նշել, որ ժամանակն է վերադարձնել գրքերը։ Այդ ժամանակ նա սուրբ գրքերը բերեց Էջմիածին և դրանք փոխանցեց Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ-ին՝ որպես նվեր իր ծննդյան և գահակալության տոնակատարությանը<ref>''Арутюнян К.'' Евангелия для его Святейшества // «Веруем». Газета армянской общины Санкт-Петербурга, 2011.— № 11 (221).— С. 1</ref>։ * Մուրադ Աջիևի կեղծ գիտական<ref name="folk-pseudo">Термин [[Фолк-хистори|«фолк-хистори»]] по отношению к произведениям Аджиева применяется в следующих работах: * {{статья|автор=Петров А. Е.|ссылка=http://vivovoco.astronet.ru/VV/PAPERS/HISTORY/PETROFOM.HTM|заглавие=Перевернутая история. Лженаучные модели прошлого|издание=[[Новая и новейшая история]]|номер=3|год=2004|ref=Петров А. Е.}} * {{статья|автор=[[Володихин, Дмитрий Михайлович|Володихин Д. М.]]|ссылка=http://www.scepsis.ru/library/id_148.html|заглавие=Феномен Фольк-Хистори|издание=Международный исторический журнал|номер=5|год=1999|ref=Володихин}} * {{статья|автор=[[Володихин, Дмитрий Михайлович|Володихин Д. М.]]|ссылка=http://vivovoco.astronet.ru/VV/PAPERS/HISTORY/FOLKHIST.HTM|заглавие=«Новая хронология» как авангард фольк-хистори|издание=[[Новая и новейшая история]]|номер=3|год=2000|ref=Володихин}} * {{книга|автор=Олейников Д.|ссылка часть=http://www.adfontes.veles.lv/stirup_seen/rus_peas/olejnikov.htm|часть=КНИГА — ПОЛЫНЬ|заглавие=''Володихин Д., Елисеева О., Олейников Д.'' История России в мелкий горошек|место=М.|издательство=ЗАО «Мануфактура», ООО «Издательство „Единство“»|год=1998|страниц=256|ref=Олейников}} ** Переизд. в сборнике: ''Володихин Д., Елисеева О., Олейников Д.'' История на продажу. Тупики псевдоисторической мысли.— М.: Вече, 2005. * ''Елисеев Г. А.'' [http://udod.www3.50megs.com/murad.html Выдумки, ложь. Великая Степь] // Русское Средневековье.— М.: Восток, 1999. ISBN 5-93084-008-3, ISBN 978-5-93084-008-7. Также опубл. в сборниках: ** ''Володихин Д. М.'' Духовный мир.— М.: Мануфактура, 1999.— 169 с.— ISBN 5-93084-008-3, ISBN 978-5-93084-008-7. ** ''Лаушкин А. В.'' Ложь «новых хронологий»: как воюют с христианством А. Т. Фоменко и его единомышленники.— М.: Паломник, 2001.— 173 с.— ISBN 5-87468-011-X, ISBN 978-5-87468-011-4. * {{статья|заглавие=Конференция, посвященная проблеме фольк-хистори|ссылка=http://history.machaon.ru/all/number_06/anonsvak/6/index.html|издание=Международный исторический журнал|год=1999|номер=6|deadlink=да|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090405042448/http://history.machaon.ru/all/number_06/anonsvak/6/index.html|archivedate=2009-04-05}} * ''[[Ажгихина, Надежда Ильинична|Ажгихина Н.]]'' Терминатор мировой истории // [[Независимая газета|НГ]]-Наука, 19.01.2000.— [https://web.archive.org/web/20110404112202/http://scireg.informika.ru/text/magaz/newpaper/messedu/cour0002/500.html Архивная копия от 17.02.2012] * ''Бисенбаев А. К.'' [http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/bisenb/05.php Глава XI. Центральноазиатский феномен фольк-хистори] // Другая Центральная Азия.— Алматы: Аркасс, 2003.— 300 с.— ISBN 9965-25-049-9 * ''Никитин Н.'' [http://nash-sovremennik.ru/p.php?y=2006&n=3&id=5 Паранаука на марше. Мурад Аджи против «официальных» историков] // «Наш современник», № 3, 2006. [http://www.adfontes.veles.lv/stirup_seen/m_adzi/nikitin.htm Версия — «Феномен Мурада Аджи»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120319112440/http://www.adfontes.veles.lv/stirup_seen/m_adzi/nikitin.htm |date=2012-03-19 }} * ''Лучанский А.'' [http://www.ctt.sbras.ru/HBC/hbc.phtml?14+382+1 Мракобесие в эфире Первого канала] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140303230431/http://www.ctt.sbras.ru/HBC/hbc.phtml?14+382+1 |date=2014-03-03 }} // Наука в Сибири, № 28-29 (2563—2564). 20.07.2006. * ''Колодяжный И.'' [http://www.litrossia.ru/article.php?article=126 Разоблачение фолк-хистори] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120415060747/http://www.litrossia.ru/article.php?article=126 |date=2012-04-15 }} // [[Литературная Россия]], № 11. — 17 марта 2006 года. * ''Юрченко И. Ю.'' Казачество как феномен в жанре «фолк-хистори» постсоветской псевдоисториографии // Сборники конференций НИЦ «Социосфера», 2012.— № 15.<br />«''Отдельного упоминания заслуживают произведения в жанре фолк-хистори Мурада Аджи (М. Э. Аджиева)…''»<br />— По отношению к сочинениям Аджиева или к его гипотезе термины «лженаука (лжеистория)», «псевдонаука (псевдоистория)», «квазинаука (квазиистория)», «паранаука» и аналогичные применяются в следующих работах: * {{книга|автор=Гаджиев М. С., Кузнецов В. А., Чеченов И. М.|часть=Глава III. Мифы о «великих предках»|заглавие=История в зеркале паранауки: Критика современной этноцентристской историографии Северного Кавказа|место=М.|издательство=Ин-т этнологии и антропологии РАН им. Н. Н. Миклухо-Маклая|год=2006|страницы=61—100|страниц=300}} * {{sfn0|Петров А. Е.|2004}} * {{sfn0|Володихин|1999}} * ''Семёнов Ю.'' [http://scepsis.ru/library/id_155.html История (историология) как строгая наука] * ''Петров В. Б.'' [http://hbar.phys.msu.ru/fat/sc&kvazy.html История о квазиистории] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180821172137/http://hbar.phys.msu.ru/fat/sc%26kvazy.html |date=2018-08-21 }} // ''Найдыш В. М., РУДН.'' Наука и квазинаучные формы культуры.— М.: МПУ Сигналъ, 1999.— 306 с. (автор — кандидат философских наук, доцент РУДН, см. {{cite web|url=http://web-local.rudn.ru/web-local/prep/prep_1478/|title=Петров Василий Борисович. Личные данные|publisher=// Учебный портал РУДН|archiveurl=https://www.webcitation.org/65AAtHFB0?url=http://web-local.rudn.ru/web-local/prep/prep_1478/|archivedate=2012-02-02|accessdate=2011-12-21|author=|datepublished=}}) * ''Кошеленко Г. А., Маринович Л. П.'' [http://hbar.phys.msu.ru/gorm/fomenko/koshel2.htm Лысенковщина, фоменковщина — далее везде?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722031210/http://hbar.phys.msu.ru/gorm/fomenko/koshel2.htm |date=2011-07-22 }} // Мифы «новой хронологии». Материалы конференции на историческом факультете МГУ имени М. В. Ломоносова 21 декабря 1999 года.— М.: Русская панорама, 2000. {{ISBN с опечаткой|номер_с_опечаткой=5-93165-046x|номер_по_стандарту=5-93165-046-6}} * ''Бисенбаев А. К.'' [http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/bisenb/05.php Глава XI. Центральноазиатский феномен фольк-хистори] // Другая Центральная Азия.— Алматы: Аркасс, 2003.— 300 с.— ISBN 9965-25-049-9 * ''Никитин Н.'' [http://nash-sovremennik.ru/p.php?y=2006&n=3&id=5 Паранаука на марше. Мурад Аджи против «официальных» историков] // «Наш современник», № 3, 2006. [http://www.adfontes.veles.lv/stirup_seen/m_adzi/nikitin.htm Версия — «Феномен Мурада Аджи»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120319112440/http://www.adfontes.veles.lv/stirup_seen/m_adzi/nikitin.htm |date=2012-03-19 }}</ref> ակնարկներում տարածվող վարկածի համաձայն՝ Սուրբ Գրիգորիսի գերեզմանը գտնվում է Դաղստանում՝ Ջալգան գյուղում։  Իսկ Գրիգորիսն այդ տարբերակում նույնացվում է [[Սուրբ Գևորգ|Գեորգի Պոբեդոնոսեցի]] հետ<ref name="mogila">— Версия Аджиева о могиле св. Григориса вблизи Дербента и отождествление Григориса и Георгия Победоносца встречается, например, в следующих публикациях: * ''Аджиев М. Э.'' Тайна святого Георгия, или подаренное Тенгри: Из духовного наследия тюрков.— М., 1997.— 150с. * ''Аджиев М. Э.'' Европа. Тюрки. Великая Степь.— М.: «Мысль», 1998.— 334 с. (см. главу «Григорис — Георгий» в [http://www.adji.ru/ap01_00.html Приложении] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120510113549/http://www.adji.ru/ap01_00.html |date=2012-05-10 }}) * ''Меликов В.'' [http://www.riadagestan.ru/news/2008/3/7/63660/ Могила Святого Георгия, возможно, находится в Дагестане] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304141027/http://www.riadagestan.ru/news/2008/3/7/63660/ |date=2016-03-04 }} // Республиканское информационное агентство «Дагестан», 7.03.2008.<br />— См. также критику данной версии: * ''Гаджиев М. С.'' Могила Святого Георгия Победоносца в Дагестане — миф, а не открытие // Новое дело, 07.06.1996. * ''Гаджиев М. С.'' Блеф о Святом Георгии // Дагестанская правда, 22.05.1997. * ''Гаджиев М. С.'' Блеф о святом Георгии, или Христос — сын Тенгри-хана (об очередной фальсификации истории и культуры тюрков) // Этническая история тюркских народов Сибири и сопредельных регионов.— Омск, 1998.— С. 132—137. * {{книга|автор=Гаджиев М. С., Кузнецов В. А., Чеченов И. М.|часть=Глава III. Мифы о «великих предках»|заглавие=История в зеркале паранауки: Критика современной этноцентристской историографии Северного Кавказа|место=М.|издательство=Ин-т этнологии и антропологии РАН им. Н. Н. Миклухо-Маклая|год=2006|страницы=61—100|страниц=300}}</ref>։ == Տես նաև == * [[Սուրբ Գրիգորիսի եկեղեցի (Նյուգդի)]] * [[Աղվանից կաթողիկոսների անվանացանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|3}} [[Կատեգորիա:Հայ Առաքելական Եկեղեցու սրբեր]] [[Կատեգորիա:Հայ հոգևոր գործիչներ]] [[Կատեգորիա:4-րդ դարի քրիստոնեական սրբեր]] [[Կատեգորիա:Անձինք Կեսարիայից]] dtrhtnllmv1ok0oi0n3ceocu5p0g2hu Տնփեսա (հեռուստասերիալ) 0 910281 8496144 8495625 2022-08-27T07:59:11Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Տնփեսա | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Տնփեսա (հեռուստասերիալ).png | նկարագրություն = Տնփեսա հեռուստասերիալի պաստառը | տեսակ =սիթքոմ | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]] | ձևաչափ = | ստեղծող = | զարգացնող = | սցենարիստ =Սարգիս Կալպակյան Նարեկ Ավագյան | ռեժիսոր = Հարություն Խալաֆյան | պրոդյուսերներ = | գեղարվեստական ռեժիսոր = | կատարող պրոդյուսեր =Դավիթ Բաբախանյան | ներկայացնող = | դերերում = Մկրտիչ Արզումանյան Հովհաննես Ազոյան Շուշաննա Թովմասյան | ժյուրի = | ձայներ = | պատմող = | թեմայի երաժշտության երգահան = Duetro Studio | սկզբի երաժշտություն = | վերջի երաժշտություն = | երգահան = | արտադրող երկիր = | լեզու = Հայերեն | սեզոնների քանակ = 4 | սերիաների քանակ = 96 | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = | գործողության վայր = | կինեմատոգրաֆիա = | տեսախցիկ = | տևողություն = 25-32 րոպե | ընկերություն = | ներկայացուցիչ = | ալիք = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]] | հեռուստաընկերություն = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն]] | պատկերի ձևաչափ = 16:9 HDTV | ձայնային ձևաչափ = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = [[հոկտեմբերի 9]], [[2013]] | վերջին եթեր = [[մայիսի 30]], [[2015]] | կարգավիճակ = | նախորդ = | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''«Տնփեսա»''' հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] սիթքոմ։ Պրեմիերան տեղի է ունեցել [[2013]] թվականի [[հոկտեմբերի 9]]-ին [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա ՀԸ»]] եթերում։ Եվ ավարտվել է [[2015]] թվականի [[մայիսի 30]]-ին։ == Սյուժե == === 2-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչը Մանուկին ասում է, որ նա կարող է գնալ տուն։ Նրանք պայմանավորվում են, որ մոտ ապագայում Մանուկը պետք է իրենց ծանոթացնի ծնողների հետ։ Բայց հանկարծ Կորյունի մանկության ընկեր Վիլենը որդու՝ Դավիթի հետ, այցելում է նրան։ Վերջին 15 տարիների ընթացքում նրանք ապրում էին արտասահմանում։ Դավիթին տեսնելով՝ Կորյունը փոխում է իր որոշումը և հետաձգում Մանուկի ծնողների հետ հանդիպումը<ref>{{Cite web |url=https://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |title=https://armeniatv.am |accessdate=2019-02-24 |archive-date=2016-12-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161206065722/http://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |dead-url=yes }}</ref>։ === 3-րդ եթերաշրջան === Մանուկը և Անուշիկը վերադառնում են մեղրամսից։ Կորյուն Անուշավանիչն անակնկալ է պատրաստել հարսի և փեսայի համար։ Նա զույգին է նվիրում իր բիզնեսներից մեկը և Մանուկին վստահում իր գլխավոր հաշվապահի պաշտոնը։ === 4-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչի գործընկերները ծուղակն են գցում նրան և գողանում ողջ հարստությունը։ Երբ Կորյունը լիովին հուսահատված էր, ինչ-որ մեկը հայտնվում է և խոստանում վերադարձնել կորցրածը։ Կորյունի դժբախտության մասին գիտեն ընտանիքի բոլոր անդամները, բացի Անուշիկից, որը 3 ամիս հետո պետք է մայր դառնա։ Ընտանիքի անդամները պետք է ամեն ինչ անեն, որպեսզի նրան հեռու պահեն հոգսերից։ Սակայն խնդիրն ավելի է բարդանում, երբ հայտնվում է անշարժ գույքի գործակալը և ցանկանում ցանկացած գնով վաճառել Կորյունի՝ գրավի տակ գտնվող բնակարանը։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերակատար !Կերպար !Եթերաշրջան !Նկարագրություն |- |Մկրտիչ Արզումանյան |Կորյուն Անուշավանիչ, Անուշավան պապիկ |1-4 |Անուշիկի հայրը, Անուշիկի պապիկը |- |Հովհաննես Ազոյան |Մանուկ |1-4 |Անուշիկի ընկերը |- |Շուշաննա Թովմասյան |Անուշիկ |1-4 |Մանուկի ընկերուհին |- |Վահագն Գալստյան |Սարգիս |1-4 |Վարորդ |- |Ալինա Մարտիրոսյան |Էդիթա |1-3 |Կորյունի նախկին կինը |- |Նաիրա Շահիրյան |Ռիմա |1-4 |Կորյունի աշխատողը |- |Լուսինե Արշակյան |Սիլվա |1-3 |Տան խոհարարը |- |Կառլոս Մուրադյան |Դավիթ |2 |Անուշիկի նոր ընկերը |- | |Սաքո |3 |Նոր աշխատողը |- |Վանիկ Մկրտչյան |Պարոն Միսակ |3-4 |Մանուկի հայրը |- |Հասմիկ Վերդյան |Աննա |4 |Այն աղջիկը, որ օգնում է Կորյուն Անուշավանիչին, որ վերադարձնի իր ունեցվածքը։ |- |Տիգրան Գյուլումյան |Աշոտ |4 |Բրոքեր |- |Թինա Ղավալյան |Նունե |4 |Նոր աշխատողը |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} 0gafnr6u4r9lf1m4xaoi0mesq1qlfu9 8496160 8496144 2022-08-27T08:37:38Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Տնփեսա | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Տնփեսա (հեռուստասերիալ).png | նկարագրություն = Տնփեսա հեռուստասերիալի պաստառը | տեսակ =սիթքոմ | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]] | ձևաչափ = | ստեղծող = | զարգացնող = | սցենարիստ =Սարգիս Կալպակյան Նարեկ Ավագյան | ռեժիսոր = Հարություն Խալաֆյան | պրոդյուսերներ = | գեղարվեստական ռեժիսոր = | կատարող պրոդյուսեր =Դավիթ Բաբախանյան | ներկայացնող = | դերերում = Մկրտիչ Արզումանյան Հովհաննես Ազոյան Շուշաննա Թովմասյան | ժյուրի = | ձայներ = | պատմող = | թեմայի երաժշտության երգահան = Duetro Studio | սկզբի երաժշտություն = | վերջի երաժշտություն = | երգահան = | արտադրող երկիր = | լեզու = Հայերեն | սեզոնների քանակ = 4 | սերիաների քանակ = 96 | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = | գործողության վայր = | կինեմատոգրաֆիա = | տեսախցիկ = | տևողություն = 25-32 րոպե | ընկերություն = | ներկայացուցիչ = | ալիք = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]] | հեռուստաընկերություն = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն]] | պատկերի ձևաչափ = 16:9 HDTV | ձայնային ձևաչափ = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = [[հոկտեմբերի 9]], [[2013]] | վերջին եթեր = [[մայիսի 30]], [[2015]] | կարգավիճակ = | նախորդ = | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''«Տնփեսա»''' հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] սիթքոմ։ Պրեմիերան տեղի է ունեցել [[2013]] թվականի [[հոկտեմբերի 9]]-ին [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա ՀԸ»]] եթերում։ Եվ ավարտվել է [[2015]] թվականի [[մայիսի 30]]-ին։ == Սյուժե == === 2-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչը Մանուկին ասում է, որ նա կարող է գնալ տուն։ Նրանք պայմանավորվում են, որ մոտ ապագայում Մանուկը պետք է իրենց ծանոթացնի ծնողների հետ։ Բայց հանկարծ Կորյունի մանկության ընկեր Վիլենը որդու՝ Դավիթի հետ, այցելում է նրան։ Վերջին 15 տարիների ընթացքում նրանք ապրում էին արտասահմանում։ Դավիթին տեսնելով՝ Կորյունը փոխում է իր որոշումը և հետաձգում Մանուկի ծնողների հետ հանդիպումը<ref>{{Cite web |url=https://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |title=https://armeniatv.am |accessdate=2019-02-24 |archive-date=2016-12-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161206065722/http://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |dead-url=yes }}</ref>։ === 3-րդ եթերաշրջան === Մանուկը և Անուշիկը վերադառնում են մեղրամսից։ Կորյուն Անուշավանիչն անակնկալ է պատրաստել հարսի և փեսայի համար։ Նա զույգին է նվիրում իր բիզնեսներից մեկը և Մանուկին վստահում իր գլխավոր հաշվապահի պաշտոնը։ === 4-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչի գործընկերները ծուղակն են գցում նրան և գողանում ողջ հարստությունը։ Երբ Կորյունը լիովին հուսահատված էր, ինչ-որ մեկը հայտնվում է և խոստանում վերադարձնել կորցրածը։ Կորյունի դժբախտության մասին գիտեն ընտանիքի բոլոր անդամները, բացի Անուշիկից, որը 3 ամիս հետո պետք է մայր դառնա։ Ընտանիքի անդամները պետք է ամեն ինչ անեն, որպեսզի նրան հեռու պահեն հոգսերից։ Սակայն խնդիրն ավելի է բարդանում, երբ հայտնվում է անշարժ գույքի գործակալը և ցանկանում ցանկացած գնով վաճառել Կորյունի՝ գրավի տակ գտնվող բնակարանը։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերակատար !Կերպար !Եթերաշրջան !Նկարագրություն |- |Մկրտիչ Արզումանյան |Կորյուն Անուշավանիչ, Անուշավան Կորյունիչ |1-4 |Անուշիկի հայրը, Անուշիկի պապիկը |- |Հովհաննես Ազոյան |Մանուկ |1-4 |Անուշիկի ընկերը |- |Շուշաննա Թովմասյան |Անուշիկ |1-4 |Մանուկի ընկերուհին |- |Վահագն Գալստյան |Սարգիս |1-4 |Վարորդ |- |Ալինա Մարտիրոսյան |Էդիթա |1-3 |Կորյունի նախկին կինը |- |Նաիրա Շահիրյան |Ռիմա |1-4 |Կորյունի աշխատողը |- |Լուսինե Արշակյան |Սիլվա |1-3 |Տան խոհարարը |- |Կառլոս Մուրադյան |Դավիթ |2 |Անուշիկի նոր ընկերը |- | |Սաքո |3 |Նոր աշխատողը |- |Վանիկ Մկրտչյան |Միսակ |3-4 |Մանուկի հայրը |- |Հասմիկ Վերդյան |Աննա |4 |Այն աղջիկը, որ օգնում է Կորյուն Անուշավանիչին, որ վերադարձնի իր ունեցվածքը։ |- |Տիգրան Գյուլումյան |Աշոտ |4 |Բրոքեր |- |Թինա Ղավալյան |Նունե |4 |Նոր աշխատողը |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} bjjx3w4eefmmrw85pao94u7dgryuv3b 8496164 8496160 2022-08-27T08:39:44Z 37.252.82.137 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Տնփեսա | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Տնփեսա (հեռուստասերիալ).png | նկարագրություն = Տնփեսա հեռուստասերիալի պաստառը | տեսակ =սիթքոմ | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]] | ձևաչափ = | ստեղծող = | զարգացնող = | սցենարիստ =Սարգիս Կալպակյան Նարեկ Ավագյան | ռեժիսոր = Հարություն Խալաֆյան | պրոդյուսերներ = | գեղարվեստական ռեժիսոր = | կատարող պրոդյուսեր =Դավիթ Բաբախանյան | ներկայացնող = | դերերում = Մկրտիչ Արզումանյան Հովհաննես Ազոյան Շուշաննա Թովմասյան | ժյուրի = | ձայներ = | պատմող = | թեմայի երաժշտության երգահան = Duetro Studio | սկզբի երաժշտություն = | վերջի երաժշտություն = | երգահան = | արտադրող երկիր = | լեզու = Հայերեն | սեզոնների քանակ = 4 | սերիաների քանակ = 96 | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = | գործողության վայր = | կինեմատոգրաֆիա = | տեսախցիկ = | տևողություն = 25-32 րոպե | ընկերություն = | ներկայացուցիչ = | ալիք = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|Արմենիա]] | հեռուստաընկերություն = [[Արմենիա հեռուստաընկերություն]] | պատկերի ձևաչափ = 16:9 HDTV | ձայնային ձևաչափ = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = [[հոկտեմբերի 9]], [[2013]] | վերջին եթեր = [[մայիսի 30]], [[2015]] | կարգավիճակ = | նախորդ = | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''«Տնփեսա»''' հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] սիթքոմ։ Պրեմիերան տեղի է ունեցել [[2013]] թվականի [[հոկտեմբերի 9]]-ին [[Արմենիա հեռուստաընկերություն|«Արմենիա ՀԸ»]] եթերում։ Եվ ավարտվել է [[2015]] թվականի [[մայիսի 30]]-ին։ == Սյուժե == === 2-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչը Մանուկին ասում է, որ նա կարող է գնալ տուն։ Նրանք պայմանավորվում են, որ մոտ ապագայում Մանուկը պետք է իրենց ծանոթացնի ծնողների հետ։ Բայց հանկարծ Կորյունի մանկության ընկեր Վիլենը որդու՝ Դավիթի հետ, այցելում է նրան։ Վերջին 15 տարիների ընթացքում նրանք ապրում էին արտասահմանում։ Դավիթին տեսնելով՝ Կորյունը փոխում է իր որոշումը և հետաձգում Մանուկի ծնողների հետ հանդիպումը<ref>{{Cite web |url=https://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |title=https://armeniatv.am |accessdate=2019-02-24 |archive-date=2016-12-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161206065722/http://armeniatv.am/hy/530-tnpesa-530 |dead-url=yes }}</ref>։ === 3-րդ եթերաշրջան === Մանուկը և Անուշիկը վերադառնում են մեղրամսից։ Կորյուն Անուշավանիչն անակնկալ է պատրաստել հարսի և փեսայի համար։ Նա զույգին է նվիրում իր բիզնեսներից մեկը և Մանուկին վստահում իր գլխավոր հաշվապահի պաշտոնը։ === 4-րդ եթերաշրջան === Կորյուն Անուշավանիչի գործընկերները ծուղակն են գցում նրան և գողանում ողջ հարստությունը։ Երբ Կորյունը լիովին հուսահատված էր, ինչ-որ մեկը հայտնվում է և խոստանում վերադարձնել կորցրածը։ Կորյունի դժբախտության մասին գիտեն ընտանիքի բոլոր անդամները, բացի Անուշիկից, որը 3 ամիս հետո պետք է մայր դառնա։ Ընտանիքի անդամները պետք է ամեն ինչ անեն, որպեսզի նրան հեռու պահեն հոգսերից։ Սակայն խնդիրն ավելի է բարդանում, երբ հայտնվում է անշարժ գույքի գործակալը և ցանկանում ցանկացած գնով վաճառել Կորյունի՝ գրավի տակ գտնվող բնակարանը։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերակատար !Կերպար !Եթերաշրջան !Նկարագրություն |- |Մկրտիչ Արզումանյան |Կորյուն Անուշավանիչ, Անուշավան Կորյունիչ |1-4 |Անուշիկի հայրը, Անուշիկի պապիկը, Էդիթայի նախկին ամուսինը |- |Հովհաննես Ազոյան |Մանուկ |1-4 |Անուշիկի ընկերը |- |Շուշաննա Թովմասյան |Անուշիկ |1-4 |Մանուկի ընկերուհին |- |Վահագն Գալստյան |Սարգիս |1-4 |Վարորդ |- |Ալինա Մարտիրոսյան |Էդիթա |1-3 |Կորյունի նախկին կինը |- |Նաիրա Շահիրյան |Ռիմա |1-4 |Կորյունի աշխատողը |- |Լուսինե Արշակյան |Սիլվա |1-3 |Տան խոհարարը |- |Կառլոս Մուրադյան |Դավիթ |2 |Անուշիկի նոր ընկերը |- | |Սաքո |3 |Նոր աշխատողը |- |Վանիկ Մկրտչյան |Միսակ |3-4 |Մանուկի հայրը |- |Հասմիկ Վերդյան |Աննա |4 |Այն աղջիկը, որ օգնում է Կորյուն Անուշավանիչին, որ վերադարձնի իր ունեցվածքը։ |- |Տիգրան Գյուլումյան |Աշոտ |4 |Բրոքեր |- |Թինա Ղավալյան |Նունե |4 |Նոր աշխատողը |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} tmvowe2hgo7m7esl1o9yzl28c6z5nhi Գևորգ Նաջարյան 0 914342 8495976 7765939 2022-08-26T18:52:41Z Nik311 8427 Լուսանկարի ավելացում wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլիստ|պատկեր=Gevorg Najaryan.jpg}} '''Գևորգ Արսենի Նաջարյան''' ({{ԱԾ}}), ղազախահայ ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/gevorg-najaryan/386641/|title=Kazakhstan - G. Najaryan - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|website=us.soccerway.com |accessdate=դեկտեմբերի 17, 2016}}</ref>։ == Ակումբային կարիերա == === Կարագանդայի «Շախտյոր» === 2015 թվականի մարտի 11-ին «Մետալուրգ» մարզադաշտում Նաջարյանը Ղազախստանի Պրեմիեր լիգայի ավագ թիմի կազմում նորամուտը նշեց «Օրդաբասիի» դեմ խաղում՝ 83-րդ րոպեին փոխարինելով Վլադիսլավ Վասիլևին<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2015/03/11/kazakhstan/premier-league/fc-shakhter-karagandy/fc-ordabasy-shymkent/2010825/|title=Shakhter Karagandy vs. Ordabasy - 11 March 2015 - Soccerway|accessdate=դեկտեմբերի 17, 2016}}</ref>։ 2015 թվականի ապրիլի 5-ին 59-րդ րոպեին Նաջարյանը խփեց իր առաջին գոլը «Տոբոլի»-ի դարպասը։ Նրա հեղինակած գոլն առաջինն էր խաղում, սակայն «Շախտյորը» պարտվեց 4-1 հաշվով<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2015/04/05/kazakhstan/premier-league/fc-tobyl-kostanai/fc-shakhter-karagandy/2010843/|title=Tobol vs. Shakhter Karagandy - 5 April 2015 - Soccerway|accessdate=դեկտեմբերի 17, 2016}}</ref>։ Նաջարյանը մասնակցել է 8 մրցաշարի և դարձել գոլի հեղինակ Կարագանդայի «Շախտյորի» հավաքականի համար։ === Աստանա === 2016 թվականի հունվարին Նաջարյանը տեղափոխվել է ղազախական «Աստանա»<ref>{{cite web|title=Столичный клуб пополнился первым новичком в нынешнем|url=http://fca.kz/rus/news/4678/|website=fca.kz/|publisher=[[FC Astana]]|accessdate=դեկտեմբերի 14, 2015|language=Russian|date=դեկտեմբերի 14, 2015|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305011801/http://fca.kz/rus/news/4678/|dead-url=yes}}</ref>։ Նաջարյանը 2017 թվականի հուլիսի 6-ին վարձավճարով վերադարձել է [[Կարագանդա]]յի «[[Շախտյոր ՖԱ|Շախտյոր]]» մինչև 2017 թվականի մրցաշրջանի ավարտը<ref>{{cite web|title=ГЕВОРГ НАДЖАРЯН – ИГРОК ФК ШАХТЕР|url=http://shahter.kz/main.php?mod=news&lang=rus&newsid=4247|website=shahter.kz|publisher=FC Shakhter Karagandy|accessdate=հուլիսի 6, 2017|language=Russian|date=հուլիսի 6, 2017}}</ref>։ == Միջազգային խաղեր == 2018 թվականի մայիսին Նաջարյանը հնարավորություն է ստացել ներկայացնել Հայաստանը 2018 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում<ref>{{cite web|title=Western Armenia|url=http://www.conifa.org/en/wp-content/uploads/2018/05/Paddy-Power-CONIFA-WFC-2018-Team-List-Western-Armenia.pdf|website=conifa.org|publisher=ConIFA|accessdate=մայիսի 11, 2018|archive-date=2018-05-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20180511214936/http://www.conifa.org/en/wp-content/uploads/2018/05/Paddy-Power-CONIFA-WFC-2018-Team-List-Western-Armenia.pdf|dead-url=yes}}</ref>։ == Կարիերայի վիճակագրություն == ''2018 թվականի նոյեմբերի 11-ի դրությամբ''<ref>{{cite web|title=G.Najaryan|url=https://int.soccerway.com/players/gevorg-najaryan/386641/|website=soccerway.com|publisher=Soccerway|accessdate=փետրվարի 17, 2017}}</ref>։ {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+ |- !rowspan="2"|Ակումբ !rowspan="2"|Մրցաշար !colspan="3"|Լիգա !colspan="2"|Ազգային գավաթ !colspan="2"|Կոնտինետալ !colspan="2"|Այլ !colspan="2"|Ընդհանուր |- !Դիվիզիոն!!Գոլային փոխանցում!!Գոլեր!!Գոլային փոխանցում!!Գոլեր!!Գոլային փոխանցում!!Գոլեր!!Գոլային փոխանցում!!Գոլեր!!Գոլային փոխանցում!!Goals |- |valign="center"|Շախտյոր |2015 |Ղազախստանի Պրեմիեր Լիգա |8||1||1||0||colspan="2"|–||colspan="2"|–||9||1 |- |rowspan="3" valign="center"|[[Աստանա ՖԱ|Աստանա]] |2016 |rowspan="2" valign="center"|Ղազախստանի Պրեմիեր Լիգա |1||0||4||0||2||0||0||0||7||0 |- |2017 |1||0||1||0||0||0||0||0||2||0 |- !colspan="2"|Ընդհանուր !2!!0!!5!!0!!2!!0!!0!!0!!9!!0 |- |valign="center"|Շախտյոր |2017 |Ղազախստանի Պրեմիեր Լիգա |9||0||0||0||colspan="2"|–||colspan="2"|–||9||0 |- |valign="center"|Շախտյոր |2018 |Ղազախստանի Պրեմիեր Լիգա |25||2||3||0||colspan="2"|–||colspan="2"|–||28||2 |- !colspan="3"|Ամբողջ կարիերայի ընթացքում !44!!3!!9!!0!!2!!0!!0!!0!!55!!3 |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Նաջարյան, Գևորգ}} [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի կիսապաշտպաններ]] [[Կատեգորիա:Հայ ֆուտբոլիստներ]] mr8fyjpsc221lfnbdlo1pfahvymxjqt Մասնակից:Թրվանց Արա/Ավազարկղ 2 914641 8495986 8493543 2022-08-26T19:12:15Z Թրվանց Արա 84561 wikitext text/x-wiki '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականին [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել նաև ամենահայտնի օպերային ներկայացումներում։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ a8nsi5wnqxtku2dtqwlbwvbzb9lf5c3 8495987 8495986 2022-08-26T19:12:46Z Թրվանց Արա 84561 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականին [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել նաև ամենահայտնի օպերային ներկայացումներում։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ h2mellp6s9majm518eentsj3hxjwkci 8495991 8495987 2022-08-26T19:24:29Z Թրվանց Արա 84561 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել Մոսկվայի, Բուդապեշտի, Պրահայի, Մյունխենի, Ցյուրիխի, Բեռնի, Վիեննայի, Թուրինի, Բերգամոյի և Զալցբուրգի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == ipjc2xmgd35vf07ajid499btd4qp1vm Քաղաքում (հեռուստասերիալ) 0 927510 8495979 8460645 2022-08-26T19:03:38Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Քաղաքում (հեռուստասերիալ) | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Քաղաքում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրություն = | տեսակ = | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]], [[դրամա]] | դերերում = [[Հայկ Պետրոսյան]], Էմիլ Գալստյան, Վահե Պետրոսյան, Հովհանես Դավթյան, Մովսես Նիկողոսյան, Հակոբ Հակոբյան, Դիանա Գրիգորյան, [[Արա Կարագյան]], Լևոն Մուրադյան, Թամարա Չարխիֆալաքյան, Անաիս Սարդարյան, Տիգրան Գյուլումյան, Արթուր Պետրոսյան, Սիրանուշ Եսայան, Համլետ Ադիյան, Սոնա Մելքոնյան, Սոնա Մաթևոսյան, Գոռ Հարութունյան, [[Անահիտ Կիրակոսյան]], Գևորգ Մանուկյան, Սարգիս Վարդանյան, Արմեն Միքայելյան, Վահագն Սարգսյան | արտադրող երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | սեզոնների քանակ = | սերիաների քանակ = | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | գործողության վայր = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = հոկտեմբերի 1, 2012 թ. | վերջին եթեր = դեկտեմբերի 31, 2014 թ. | կարգավիճակ = ավարտված | նախորդ = | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''Քաղաքում''' ({{lang-en|In the City}}), հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] [[Դրամատիկական սեռ|դրամատիկ]] հեռուստասերիալ։ «[[Բանակում (հեռուստասերիալ)|Բանակում]]» հեռուստասերիալի շարունակությունն է ([[սիքվել]])<ref>https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում</ref>։ «Քաղաքում» հեռուստասերիալի պրեմիերան կայացել է «[[Շանթ ՀԸ|Շանթ]]» հեռուստաընկերության եթերում [[2012]] թվականի [[հոկտեմբերի 1]]-ին<ref>{{Official website|http://www.shanttv.com/en/serials/qaghaqum}}</ref>։ Նկարահանումներն իրականացվել են [[Հայաստան]]ում՝ [[Երևան]]ում։ == Դերասաններ և կերպարներ == * [[Հայկ Պետրոսյան]] - Նարեկ * [[Էմիլ Գալստյան]] - Համբարձում Համբարձումյան * [[Վահե Պետրոսյան]] - Քաջիկ Ասլանյան * [[Հովհաննես Դավթյան]] - Մեխակ (Մխո) Արևշատյան * [[Մովսես Նիկողոսյան]] - Կարբիտ * [[Հակոբ Հակոբյան]] - Կարո<ref>{{cite web|url=https://style.news.am/arm/news/11743/ur-e-anhetacel-qaxaqum-herustaseriali-karbity-foto.html|title=Ու՞ր է անհետացել «Քաղաքում» հեռուստասերիալի Կարբիտը (ֆոտո)|first1=|last1=|first2=|last2=|date=April 5, 2015|publisher=style.news.am}}</ref> * [[Վիգեն Թադեվոսյան]] - Լոմիկ * [[Գեվորգ Կալեմդարյան]] - Սմբուլիկ * [[Անդրանիկ Անտոնյան]] - Ծյապիկ * [[Քրիստինե Եղոյան]] - Ալվարդիկ * [[Դիանա Գրիգորյան]] - Իռեն Արևշատյան * [[Արա Կարագյան]] - Զորիկ * [[Արմինե Գաբրիելյան]] - Ժաննա * [[Լևոն Մուրադյան]] - Վռամ Արևշատյան * [[Գրիգոր Բաղդասարյան]] - Աշոտ * [[Թամարա Չարխիֆալաքյան]] - Մարգարիտա Արևշատյան * [[Անաիս Սարդարյան]] - Անուշիկ * [[Տիգրան Գյուլումյան]] - Վրեժ * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Մկրտիչ * [[Սիրանուշ Եսայան]] - Սրբուհի * [[Համլետ Ադիյան]] - Ռշտուն Ռշտոյան * [[Սոնա Մելքոնյան]] - Լիլիթ * [[Սոնա Մաթևոսյան]] - Սոֆա * [[Գոռ Հարութունյան]] - Վարուժ Դանիելյան * [[Վահագն Խաչատրյան]] - Վարոս * [[Մանանա Գեվորգյան]] - Նիկա * [[Անահիտ Կիրակոսյան]] - Սուսիկ * [[Գևորգ Մանուկյան]] - Մելո * [[Սարգիս Վարդանյան]] - Արտյոմ * [[Արմեն Միքայելյան]] - Գագո * [[Վահագն Սարգսյան]] - Համո * [[Լաուրա Ավագյան]] - Հովո * [[Կարապետ Հովհանիսյան]] - Ժան Օտյան * [[Գոհար Մուրադյան]] - Հասմիկ * [[Արմինա Ասրյան]] - Նատաշա * [[Սամսոն Ստեփանյան]] - Վարդան * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Կոլյա * [[Սերգեյ Դանիելյան]] - Կարեն * [[Գոռ Մարտիրոսյան]] - Թոռնիկ Ջամշոյան * [[Նարեկ Զոհրաբյան]] - Վալերի * [[Հռիփսիմե Հովհաննիսյան]] - Գաբրիելա * [[Անուշիկ Առաքելյան]] - Մարգարիտա == Տես նաև == * [[Բանակում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://hayojax.am/en/serials/shant-tv/qaghaqum/ ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Hayojax կայքում * [https://www.imdb.com/title/tt5720706/?ref_=nm_flmg_act_2 ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Internet Movie Database կայքում [[Կատեգորիա:2010-ականների հայկական հեռուստասերիալներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] 2uyapqdy487cdpqhvs49pth3xq0m8ux 8495985 8495979 2022-08-26T19:10:05Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Քաղաքում (հեռուստասերիալ) | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Քաղաքում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրություն = | տեսակ = | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]], [[դրամա]] | դերերում = [[Հայկ Պետրոսյան]], Էմիլ Գալստյան, Վահե Պետրոսյան, Հովհանես Դավթյան, Մովսես Նիկողոսյան, Հակոբ Հակոբյան, Դիանա Գրիգորյան, [[Արա Կարագյան]], Լևոն Մուրադյան, Թամարա Չարխիֆալաքյան, Անաիս Սարդարյան, Տիգրան Գյուլումյան, Արթուր Պետրոսյան, Սիրանուշ Եսայան, Համլետ Ադիյան, Սոնա Մելքոնյան, Սոնա Մաթևոսյան, Գոռ Հարութունյան, [[Անահիտ Կիրակոսյան]], Գևորգ Մանուկյան, Սարգիս Վարդանյան, Արմեն Միքայելյան, Վահագն Սարգսյան | արտադրող երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | սեզոնների քանակ = | սերիաների քանակ = | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | գործողության վայր = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = հոկտեմբերի 1, 2012 թ. | վերջին եթեր = դեկտեմբերի 31, 2014 թ. | կարգավիճակ = ավարտված | նախորդ = [[Բանակում (հեռուստասերիալ)|Բանակում]] | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''Քաղաքում''' ({{lang-en|In the City}}), հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] [[Դրամատիկական սեռ|դրամատիկ]] հեռուստասերիալ։ «[[Բանակում (հեռուստասերիալ)|Բանակում]]» հեռուստասերիալի շարունակությունն է ([[սիքվել]])<ref>https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում</ref>։ «Քաղաքում» հեռուստասերիալի պրեմիերան կայացել է «[[Շանթ ՀԸ|Շանթ]]» հեռուստաընկերության եթերում [[2012]] թվականի [[հոկտեմբերի 1]]-ին<ref>{{Official website|http://www.shanttv.com/en/serials/qaghaqum}}</ref>։ Նկարահանումներն իրականացվել են [[Հայաստան]]ում՝ [[Երևան]]ում։ == Դերասաններ և կերպարներ == * [[Հայկ Պետրոսյան]] - Նարեկ * [[Էմիլ Գալստյան]] - Համբարձում Համբարձումյան * [[Վահե Պետրոսյան]] - Քաջիկ Ասլանյան * [[Հովհաննես Դավթյան]] - Մեխակ (Մխո) Արևշատյան * [[Մովսես Նիկողոսյան]] - Կարբիտ * [[Հակոբ Հակոբյան]] - Կարո<ref>{{cite web|url=https://style.news.am/arm/news/11743/ur-e-anhetacel-qaxaqum-herustaseriali-karbity-foto.html|title=Ու՞ր է անհետացել «Քաղաքում» հեռուստասերիալի Կարբիտը (ֆոտո)|first1=|last1=|first2=|last2=|date=April 5, 2015|publisher=style.news.am}}</ref> * [[Վիգեն Թադեվոսյան]] - Լոմիկ * [[Գեվորգ Կալեմդարյան]] - Սմբուլիկ * [[Անդրանիկ Անտոնյան]] - Ծյապիկ * [[Քրիստինե Եղոյան]] - Ալվարդիկ * [[Դիանա Գրիգորյան]] - Իռեն Արևշատյան * [[Արա Կարագյան]] - Զորիկ * [[Արմինե Գաբրիելյան]] - Ժաննա * [[Լևոն Մուրադյան]] - Վռամ Արևշատյան * [[Գրիգոր Բաղդասարյան]] - Աշոտ * [[Թամարա Չարխիֆալաքյան]] - Մարգարիտա Արևշատյան * [[Անաիս Սարդարյան]] - Անուշիկ * [[Տիգրան Գյուլումյան]] - Վրեժ * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Մկրտիչ * [[Սիրանուշ Եսայան]] - Սրբուհի * [[Համլետ Ադիյան]] - Ռշտուն Ռշտոյան * [[Սոնա Մելքոնյան]] - Լիլիթ * [[Սոնա Մաթևոսյան]] - Սոֆա * [[Գոռ Հարութունյան]] - Վարուժ Դանիելյան * [[Վահագն Խաչատրյան]] - Վարոս * [[Մանանա Գեվորգյան]] - Նիկա * [[Անահիտ Կիրակոսյան]] - Սուսիկ * [[Գևորգ Մանուկյան]] - Մելո * [[Սարգիս Վարդանյան]] - Արտյոմ * [[Արմեն Միքայելյան]] - Գագո * [[Վահագն Սարգսյան]] - Համո * [[Լաուրա Ավագյան]] - Հովո * [[Կարապետ Հովհանիսյան]] - Ժան Օտյան * [[Գոհար Մուրադյան]] - Հասմիկ * [[Արմինա Ասրյան]] - Նատաշա * [[Սամսոն Ստեփանյան]] - Վարդան * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Կոլյա * [[Սերգեյ Դանիելյան]] - Կարեն * [[Գոռ Մարտիրոսյան]] - Թոռնիկ Ջամշոյան * [[Նարեկ Զոհրաբյան]] - Վալերի * [[Հռիփսիմե Հովհաննիսյան]] - Գաբրիելա * [[Անուշիկ Առաքելյան]] - Մարգարիտա == Տես նաև == * [[Բանակում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://hayojax.am/en/serials/shant-tv/qaghaqum/ ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Hayojax կայքում * [https://www.imdb.com/title/tt5720706/?ref_=nm_flmg_act_2 ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Internet Movie Database կայքում [[Կատեգորիա:2010-ականների հայկական հեռուստասերիալներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] n6g03yraoljv7b0g507somgxkqj7fnu 8495988 8495985 2022-08-26T19:16:51Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու | անվանում = Քաղաքում (հեռուստասերիալ) | բնագիր անվանում = | պատկերանիշ = | պատկեր = Քաղաքում (հեռուստասերիալ).jpg | նկարագրություն = | տեսակ = | նաև հայտնի է որպես = | ժանր = [[կատակերգություն]], [[դրամա]] | դերերում = [[Հայկ Պետրոսյան]], Էմիլ Գալստյան, Վահե Պետրոսյան, Հովհանես Դավթյան, Մովսես Նիկողոսյան, Հակոբ Հակոբյան, Դիանա Գրիգորյան, [[Արա Կարագյան]], Լևոն Մուրադյան, Թամարա Չարխիֆալաքյան, Անաիս Սարդարյան, Տիգրան Գյուլումյան, Արթուր Պետրոսյան, Սիրանուշ Եսայան, Համլետ Ադիյան, Սոնա Մելքոնյան, Սոնա Մաթևոսյան, Գոռ Հարութունյան, [[Անահիտ Կիրակոսյան]], Գևորգ Մանուկյան, Սարգիս Վարդանյան, Արմեն Միքայելյան, Վահագն Սարգսյան | արտադրող երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | սեզոնների քանակ = 4 | սերիաների քանակ = 211 (1)<br> 93 (2)<br> 85 (3)<br> 80 (4) | էպիզոդների քանակ = | էպիզոդների ցանկ = | կերպարներ = | կատարողական բեմադրող = | բեմադրող = | խմբագիր = | վայր = [[Երևան]], [[Հայաստան]] | գործողության վայր = | առաջին ցուցադրման երկիր = | առաջին ցուցադրում = | առաջին եթեր = հոկտեմբերի 1, 2012 թ. | վերջին եթեր = դեկտեմբերի 31, 2014 թ. | կարգավիճակ = ավարտված | նախորդ = [[Բանակում (հեռուստասերիալ)|Բանակում]] | հաջորդ = | կապված = | IMDb = | կայք = }} '''Քաղաքում''' ({{lang-en|In the City}}), հայկական [[Կատակերգություն|կատակերգական]] [[Դրամատիկական սեռ|դրամատիկ]] հեռուստասերիալ։ «[[Բանակում (հեռուստասերիալ)|Բանակում]]» հեռուստասերիալի շարունակությունն է ([[սիքվել]])<ref>https://www.shanttv.com/serials/in-the-army.html «Բանակում»-ի էջը «Շանթ» հեռուստաընկերության կայքում</ref>։ «Քաղաքում» հեռուստասերիալի պրեմիերան կայացել է «[[Շանթ ՀԸ|Շանթ]]» հեռուստաընկերության եթերում [[2012]] թվականի [[հոկտեմբերի 1]]-ին<ref>{{Official website|http://www.shanttv.com/en/serials/qaghaqum}}</ref>։ Նկարահանումներն իրականացվել են [[Հայաստան]]ում՝ [[Երևան]]ում։ == Դերասաններ և կերպարներ == * [[Հայկ Պետրոսյան]] - Նարեկ * [[Էմիլ Գալստյան]] - Համբարձում Համբարձումյան * [[Վահե Պետրոսյան]] - Քաջիկ Ասլանյան * [[Հովհաննես Դավթյան]] - Մեխակ (Մխո) Արևշատյան * [[Մովսես Նիկողոսյան]] - Կարբիտ * [[Հակոբ Հակոբյան]] - Կարո<ref>{{cite web|url=https://style.news.am/arm/news/11743/ur-e-anhetacel-qaxaqum-herustaseriali-karbity-foto.html|title=Ու՞ր է անհետացել «Քաղաքում» հեռուստասերիալի Կարբիտը (ֆոտո)|first1=|last1=|first2=|last2=|date=April 5, 2015|publisher=style.news.am}}</ref> * [[Վիգեն Թադեվոսյան]] - Լոմիկ * [[Գեվորգ Կալեմդարյան]] - Սմբուլիկ * [[Անդրանիկ Անտոնյան]] - Ծյապիկ * [[Քրիստինե Եղոյան]] - Ալվարդիկ * [[Դիանա Գրիգորյան]] - Իռեն Արևշատյան * [[Արա Կարագյան]] - Զորիկ * [[Արմինե Գաբրիելյան]] - Ժաննա * [[Լևոն Մուրադյան]] - Վռամ Արևշատյան * [[Գրիգոր Բաղդասարյան]] - Աշոտ * [[Թամարա Չարխիֆալաքյան]] - Մարգարիտա Արևշատյան * [[Անաիս Սարդարյան]] - Անուշիկ * [[Տիգրան Գյուլումյան]] - Վրեժ * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Մկրտիչ * [[Սիրանուշ Եսայան]] - Սրբուհի * [[Համլետ Ադիյան]] - Ռշտուն Ռշտոյան * [[Սոնա Մելքոնյան]] - Լիլիթ * [[Սոնա Մաթևոսյան]] - Սոֆա * [[Գոռ Հարութունյան]] - Վարուժ Դանիելյան * [[Վահագն Խաչատրյան]] - Վարոս * [[Մանանա Գեվորգյան]] - Նիկա * [[Անահիտ Կիրակոսյան]] - Սուսիկ * [[Գևորգ Մանուկյան]] - Մելո * [[Սարգիս Վարդանյան]] - Արտյոմ * [[Արմեն Միքայելյան]] - Գագո * [[Վահագն Սարգսյան]] - Համո * [[Լաուրա Ավագյան]] - Հովո * [[Կարապետ Հովհանիսյան]] - Ժան Օտյան * [[Գոհար Մուրադյան]] - Հասմիկ * [[Արմինա Ասրյան]] - Նատաշա * [[Սամսոն Ստեփանյան]] - Վարդան * [[Արթուր Պետրոսյան]] - Կոլյա * [[Սերգեյ Դանիելյան]] - Կարեն * [[Գոռ Մարտիրոսյան]] - Թոռնիկ Ջամշոյան * [[Նարեկ Զոհրաբյան]] - Վալերի * [[Հռիփսիմե Հովհաննիսյան]] - Գաբրիելա * [[Անուշիկ Առաքելյան]] - Մարգարիտա == Տես նաև == * [[Բանակում (հեռուստասերիալ)]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://hayojax.am/en/serials/shant-tv/qaghaqum/ ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Hayojax կայքում * [https://www.imdb.com/title/tt5720706/?ref_=nm_flmg_act_2 ''Քաղաքում''] հեռուստասերիալը Internet Movie Database կայքում [[Կատեգորիա:2010-ականների հայկական հեռուստասերիալներ]] [[Կատեգորիա:Հայկական հեռուստասերիալներ]] mf9hripzfb0wqu1s31juexgrnblirab Մաքսիմ Գլուշենկով 0 927645 8495867 7821318 2022-08-26T13:03:03Z A.arpi.a 23940 catSuggest-ով +[[Կատեգորիա:Կռիլյա Սովետովի ֆուտբոլիստներ]], [[Կատեգորիա:Խիմկիի ֆուտբոլիստներ]], [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի հարձակվողներ]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլիստ | բնագիր անուն = | պատկեր = | պատկերի չափ = | alt = | պատկերի նկարագիր = | նկարագրություն = | նկարագիր = | ամբողջական անուն = | ծննդյան ամասիվ = | մահվան ամսաթիվ = | ծննդավայր = | մահվան վայր = | հասակ = | դիրք = | ազգությունը = | քաղաքացիությունը = | մականուն = | քաշ = | ներկա ակումբ = | ակումբի համար = | երիտ ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա ||{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Դնեպր (ֆուտբոլայի ակումբ, Սմոլենսկ)|Սմոլենսկ]]| |2010-2013|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Յուրի Կոնոպլյովի անվան ֆուտբոլային ակադեմիա|Կոնոպլյովի անվան ակադեմիա]]| |2013-2014|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Լոկոմոտիվ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Լոկոմոտիվ (Մոսկվա)]]| |2014-2016|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Չերտանովո ՖԱ|Չերտանովո]] }} | ակումբ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2016—2018|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Չերտանովո ՖԱ|Չերտանովո]]|65 (26) |2018|{{ֆարմ-ակումբ}}{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Չերտանովո ՖԱ|Չերտանովո-2]]|2 (2) |2019—մ.հ.|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Սպարտակ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Սպարտակ (Մոսկվա)]]|5 (0) |2019—մ.հ.|{{ֆարմ-ակումբ}}{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Սպարտակ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Սպարտակ-2 (Մոսկվա)]]|2 (1) }} | ընդհանուր տարիներ = | ընդհանուր խաղեր = | ընդհանուր գոլեր = | ազգային թիմ = {{Ֆուտբոլային կարիերա |2017|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի պատանեկան հավաքական|Ռուսաստան (մինչև 18)]]|12 (7) |2017|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի պատանեկան հավաքական|Ռուսաստան (մինչև 19)]]|2 (0) |2017-2018|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի պատանեկան հավաքական|Ռուսաստան (մինչև 20]])|6 (5) |2019—մ.հ.|{{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի երիտասարդական հավաքական|Ռուսաստան (մինչև 21]])|2 (0 }} | պարգևների փոխարեն = | մեդալ = | մեդալ-ծալել = | մասնագիտական ըստ = 26.5.2019 | հավաքականի ըստ = 25.3.2019 }} '''Մաքսիմ Ալեքսանդրովիչ Գլուշենկով''' ({{lang-ru|Максим Александрович Глушенков}}, {{ԱԾ}}), [[Ռուսներ|ռուս]] [[ֆուտբոլ]]իստ, [[Մոսկվա]]յի «[[Սպարտակ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Սպարտակի]]» և [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի երիտասարդական հավաքական|Ռուսաստանի երիտասարդական հավաքականի]] [[Կիսապաշտպան (ֆուտբոլ)|կիսապաշտպան]]։ == Կենսագրություն == === Կարիերայի սկիզբ === Ֆուտբոլով սկսել է զբաղվել 5 տարեկանում «[[Սմոլենսկ ՖԱ|Սմոլենսկ]]» ֆուտբոլային ակումբի տեղի խմբակում. առաջին մարզիչը եղել է Սերգեյ Պուչկովը։ Հոր պնդմամբ 11 տարեկանում տեղափոխվել է ավելի հեռանկարային [[Յուրի Կոնոպլյովի անվան ֆուտբոլային ակադեմիա|Կոնոպլյովի ֆուտբոլային ակադեմիա]] (Տոլյատի)։ Երեք տարի հետո տեղափոխվել է [[Մոսկվա]]յի «[[Լոկոմոտիվ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Լոկոմոտիվ]]», բայց հաճախակի վնասվածքների պատճառով չի կարողացել ամրապնդել տեղը թիմում և շուտով հայտնվել է մայրաքաղաքային մեկ այլ դպրոցում՝ «[[Չերտանովո ՖԱ|Չերտանովո]]»<ref>[https://www.rabochy-put.ru/sport/81712-maksim-glushenkov-pytayus-ne-otstavat-ot-ottsa.html Максим Глушенков: «Пытаюсь не отставать от отца»], ''Газета «Рабочий Путь»'' (6 февраля 2017)</ref>։ Սկսել է խաղալ [[Հարձակվող (ֆուտբոլ)|կենտրոնական հարձակվողի]] դիրքում, բայց ոչ բարձրահասակ լինելու պատճառով աստիճանաբար վերաորակավորվել է որպես եզրային հարձակվող և [[Կիսապաշտպան (ֆուտբոլ)|եզրային կիսապաշտպան]]։ 2016 թվականի հուլիսի 29-ին «Չերտանովոյի» կազմում անցկացրել է իր նորամուտային խաղը ՊՖԼ առաջնությունում ընդդեմ «[[Կալուգա ՖԱ|Կալուգայի]]»<ref>[https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Russia/2nd_division/stats/turnir_12962/game_1380600875 Калуга — Чертаново (2:0). Первенство ПФЛ 2016-17. Зона Центр. Протокол матча], ''Sportbox.ru'' (29 июля 2016)</ref>, իսկ օգոստոսի 18-ին խփել է առաջին գոլը պրոֆեսիոնալ մակարդակում՝ աչքի ընկնելով «[[Էներգոմաշ ՖԱ|Էներգոմաշ]]» ակումբի դեմ խաղում<ref>[https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Russia/2nd_division/stats/turnir_12962/game_1380600996 Чертаново — Энергомаш (1:4). Первенство ПФЛ 2016-17. Зона Центр. Протокол матча], ''Sportbox.ru'' (18 августа 2016)</ref>։ Իր առաջին մրցաշրջանում անցկացրել է 22 խաղ և խփել 7 գնդակ։ 2017/18 մրցաշրջանում խփել է արդեն 9 գնդակ՝ անցկացնելով 25 խաղ և օգնել է թիմին հաղթել ՊՖԼ առաջնությունում (Արևմուտք տարածաշրջան) և դուրս գալ [[Ֆուտբոլի ազգային լիգա (Ռուսաստան)|Ֆուտբոլի ազգային լիգա]]։ 2018/19 ՖԱԼ առաջնության աշնանային հատվածում խփել է 11 գնդակ՝ դառնալով մրցաշարի երկրորդ ռմբարկուն։ 2019 թվականի հունվարի 4-ին իր թիմակից [[Նաիլ Ումյարով]]ի հետ միասին պաշտոնապես տեղափոխվել է Մոսկվայի «[[Սպարտակ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Սպարտակ]]» ակումբ<ref>[https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Russia/premier_league/spbnews_NI951145_Oficialno_Umarov_i_Glushenkov_stali_igrokami_Spartaka Официально: Умяров и Глушенков стали игроками «Спартака»], ''Sportbox.ru'' (4 января 2019)</ref>։ 2019 թվականի մարտի 11-ին կատարել է իր նորամուտը «[[Սպարտակ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)|Սպարտակ-2]]»-ի կազմում՝ [[Ֆուտբոլի Ազգային Լիգա (Ռուսաստան)|ՖԱԼ առաջնության]]՝ [[Զենիթ (ֆուտբոլային ակումբ, Սանկտ Պետերբուրգ)|Զենիթ-2]] [[ֆարմ-ակումբ]]ի դեմ խաղում (1:1) խաղադաշտ դուրս գալով թիմի մեկնարկային կազմում և գոլ խփելով հանդիպման 51-րդ րոպեին<ref>[http://1fnl.ru/champioship/results/639/641/667/4252/ Спартак-2 VS. Зенит-2 — ФНЛ], ''1fnl.ru'' (11 марта 2019)</ref>։ 2019 թվականի մարտի 17-ին կատարել է իր նորամուտը «Սպարտակի» հիմնական կազմում՝ [[Պրեմիեր Լիգա (Ռուսաստան)|Պրեմիեր լիգայի]]՝ «[[Զենիթ (ֆուտբոլային ակումբ, Սանկտ Պետերբուրգ)|Զենիթի]]» դեմ խաղի 73-րդ րոպեին փոխարինելով [[Ալեքսանդր Տաշաև]]ին<ref>[https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Russia/premier_league/stats/turnir_14586/game_1380660452 Спартак — Зенит (1:1). Премьер-Лига 2018-19. Протокол матча], ''Sportbox.ru'' (17 марта 2019)</ref>։ === Կարիերան հավաքականում === 2017 թվականից հրավիրվել է տարբեր տարիքային խմբերի պատանեկան հավաքականներ։ 2019 թվականի մարտին առաջին անգամ հրավիրվել է [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի երիտասարդական հավաքական|Ռուսաստանի երիտասարդական հավաքական]]<ref>[https://www.sovsport.ru/football/news/2:890981 Максименко, Ломовицкий, Сулейманов и Игнатьев вызваны в молодежную сборную России], ''Советский Спорт'' (7 марта 2019)</ref>։ Մարտի 22-ին իր նորամուտն է կատարել երիտասարդական հավաքականում՝ մասնակցելով [[Շվեդիայի ֆուտբոլի երիտասարդական հավաքական|Շվեդիայի երիտասարդական (մինչև 21) հավաքականի]] դեմ ընկերական խաղին (2:0)<ref>[https://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/stats/turnir_15630/game_1380696304 Россия (U-21) — Швеция (U-21) (2:0). Товарищеские матчи 2019-21. Протокол матча], ''Sportbox.ru'' (22 марта 2019)</ref>։ == Անձնական կյանք == Հայրը՝ Ալեքսանդր Անատոլևիչ Գլուշենկով (ծնվել 1971 թվականին), նախկին ֆուտբոլիստ, պաշտպան<ref>{{FootballFacts.ru|15388}}</ref>։ Հայտնի է [[Սմոլենսկ]]ի «[[Կրիստալ ՖԱ|Կրիստալ]]», «[[Սմոլենսկ ՖԱ|Սմոլենսկ]]» և [[Բրյանսկ]]ի «[[Դինամո (ֆուտբոլային ակումբ, Բրյանսկ)|Դինամո]]» ակումբներում իր ելույթներով։ 2019 թվականի մարտի տվյալներով՝ Սմոլենսկի «[[Դնեպր ՖԱ|Դնեպր]]» ակումբի ադմինիստատոր։ == Ձեռքբերումներ == === Ակումբային === {{Դրոշ|Ռուսաստան|20px}} '''«Չերտանովո»''' *[[ՊՖԼ առաջնություն|ՊՖԼ առաջնության]] հաղթող - 2017/18 (Արևմուտք տարածաշրջան) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|2}} {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Գլուշենկով, Մաքսիմ}} [[Կատեգորիա:Ռուս ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Սպարտակ Մոսկվայի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի կիսապաշտպաններ]] [[Կատեգորիա:Կռիլյա Սովետովի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Խիմկիի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ֆուտբոլի հարձակվողներ]] 7wnaawdcflvvo9zr00wewgdtohwt67p Գյուլաղասի Միրզաև 0 932649 8495870 7762546 2022-08-26T13:04:38Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Թատերական գործիչ | Բնօրինակ անուն ={{lang-az|Gülağası Mirzəyev}} | Ի ծնե տրված անունը = Գյուլաղասի Աղահյուսեյն օկլի Միրզաև | Պատկերի նկարագիրը = բալետի մենակատար, բալետմայստեր | Քաղաքացիություն = {{Դրոշավորում|Ադրբեջան}} | Թատրոն = [[Ադրբեջանի օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոն]] }} '''Գյուլաղասի Աղահյուսեյն օղլի Միրզաև''' ({{lang-az|Gülağası Ağahüseyn oğlu Mirzəyev}}, {{ԱԾ}}), [[Ադրբեջան]]ի բալետի մենակատար, Ադրբեջանի Հանրապետության ժողովրդական արտիստ<ref>{{Cite web |url=http://www.tob.az/ |title=Ադրբեջանի օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոն |accessdate=2020-09-29 |archive-date=2020-06-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200602160311/http://www.tob.az/ |dead-url=yes }}</ref>; == Կենսագրություն == Գյուլաղասի Միրզաևը ծնվել է [[1978]] թվականի [[ապրիլի 18]]-ին [[Բաքու|Բաքվում]]։ [[1984]]-[[1987]] թվականներին սովորել է Բաքվի թիվ 6 միջնակարգ դպրոցում։ 1987 թվականին ընդունվել է Բաքվի [[Խորեոգրաֆիա]] դպրոցի դասական բաժինը։ 1995-ին ավարտել է նույն դպրոցը `բալետի արտիստի մասնագիտությամբ։ Աշխատանքային գործունեությունը սկսվել է [[1994]] թվականին, որպես բալետի արտիստ ՛[[Ադրբեջանի օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոն]]ում։ [[1999]] թվականից աշխատում է օպերայի և բալետի թատրոնում։ [[2000]] թվականին նա արժանացել է դիպլոմի, [[Ադրբեջանի Հանրապետության երիտասարդության և սպորտի նախարարություն|Ադրբեջանի Հանրապետության երիտասարդության և սպորտի նախարարության]] կողմից։ 2002 թվականին պարգևատրվել է «Ադրբեջանի Հանրապետության վաստակավոր արտիստ» պատվավոր կոչումը<ref>[http://www.legalacts.az/Ru/document/7148/32078 Указ Президента Азербайджанской Республики]</ref>։ [[2013]] թվականին արժանացել է «Ադրբեջանի Հանրապետության ժողովրդական արտիստ»ի պատվավոր կոչմանը<ref>[https://ru.president.az/articles/8529 Распоряжение Президента Азербайджанской Республики o присвоении почетных званий театральным деятелям Азербайджанской Республики]</ref>։ 2006-[[2012]] թվականներին աշխատել է [[Ադրբեջանի մշակույթի և արվեստի պետական համալսարան]]ում։ 2015 թվականին ավարտել է Մոսկվայի ժամանակակից հումանիտար ակադեմիան։ [[2015]] թվականի նոյեմբերից մինչև փետրվարի [[2016]]-ը եղել է Բաքվի [[Խորեոգրաֆիա]] ակադեմիայի գեղարվեստական ղեկավարը։ == Բալետային ներկայացումներ == {| class="wikitable" |- ! Հեղինակ !! Ստեղծագործություն !! Դեր |- |-[[Լյուդվիգ Մինկուս]] || «Դոն Կիխոտ» ||Էսպադա |- |[[Ադոլֆ Ադան]] ||«[[Ժիզել]]» ||Կոմս Ալբերտ |- | [[Ժորժ Բիզե]], Ռ. Շչեդրին ||«Կարմեն» ||Թորրերո |- |[[Կարա Կարաև]] || «Յոթ գեղեցկուհիներ» ||Բախրամ շախ |- | Կարա Կարաև ||«Դոն Քիխոթ» ||Դոն Քիխոթ |- |[[Պյոտր Չայկովսկի]] || «[[Ռոմեո և Ջուլիետ (Պրոկոֆև)|Ռոմեո և Ջուլիետ]]»||Ռոմեո |- |[[Պյոտր Չայկովսկի]]||«[[Մարդուկ-Ջարդուկը (բալետ)|Մարդուկ-Ջարդուկը]]» ||Արքայազն |- | Պյոտր Չայկովսկի ||«[[Քնած գեղեցկուհի (բալետ)|Քնած գեղեցկուհի]]» ||Արքայազն Դեզիրի |- |Կարա Կարաև || «Լեյլի և Մաջնուն» ||Մաջնուն |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Միրզաև, Գյուլաղասի}} [[Կատեգորիա:Ադրբեջանցի բալետի արտիստներ‎]] ld1o7pz4u9axx3t8gfe3b67fo61pq4r Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/ֆիլմեր 2 934527 8496107 8492680 2022-08-27T00:44:04Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki Այս էջում կարող եք գտնել «Ֆիլմեր այբբենական կարգով» կատեգորիայի հոդվածներում կատեգորիա ավելացնելու առաջարկներ։ Եթե կարծում եք, որ ինչ-որ հոդված չպետք է հայտնվի այս էջում,․ խնդրում ենք հոդվածի անունը ավելացնել [[Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/ֆիլմեր/անտեսված հոդվածներ]] էջում այնտեղ նշված ֆորմատով։ Եթե կարծում եք, որ ինչ-որ կատեգորիա չպետք է հայտնվի այս էջում, խնդրում ենք կատեգորիայի անունը ավելացնել [[Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/ֆիլմեր/անտեսված կատեգորիաներ]] էջում այնտեղ նշված ֆորմատով։ ==Ֆիլմեր_այբբենական_կարգով== # [[:en:Category:2010s English-language films]] - 1061 # [[:en:Category:2000s English-language films]] - 656 # [[:en:Category:1990s English-language films]] - 342 # [[:en:Category:1980s English-language films]] - 144 # [[:en:Category:Films about dysfunctional families]] - 122 # [[:en:Category:English-language German films]] - 121 # [[:en:Category:1960s Russian-language films]] - 117 # [[:en:Category:2020s English-language films]] - 111 # [[:en:Category:Films using motion capture]] - 99 # [[:en:Category:1970s English-language films]] - 94 # [[:en:Category:1970s Russian-language films]] - 91 # [[:en:Category:1950s Russian-language films]] - 90 # [[:en:Category:Dune Entertainment films]] - 87 # [[:en:Category:1980s Russian-language films]] - 85 # [[:en:Category:American black comedy films]] - 83 # [[:en:Category:English-language Canadian films]] - 81 # [[:en:Category:Films whose cinematographer won the Best Cinematography Academy Award]] - 72 # [[:en:Category:American nonlinear narrative films]] - 71 # [[:en:Category:2010s French-language films]] - 71 # [[:en:Category:Films whose art director won the Best Art Direction Academy Award]] - 70 # [[:en:Category:Golden Raspberry Award winning films]] - 69 # [[:en:Category:1960s English-language films]] - 66 # [[:en:Category:Films about writers]] - 65 # [[:en:Category:American children's comedy films]] - 65 # [[:en:Category:2000s French-language films]] - 63 # [[:en:Category:British biographical drama films]] - 63 # [[:en:Category:2010s Russian-language films]] - 63 # [[:en:Category:Censored films]] - 62 # [[:en:Category:1950s English-language films]] - 62 # [[:en:Category:Films that won the Best Original Score Academy Award]] - 62 # [[:en:Category:American high school films]] - 60 # [[:en:Category:American science fiction adventure films]] - 60 # [[:en:Category:American psychological thriller films]] - 59 # [[:en:Category:1950s American films]] - 59 # [[:en:Category:American teen romance films]] - 58 # [[:en:Category:Films set in the 1950s]] - 57 # [[:en:Category:Films shot in Montreal]] - 57 # [[:en:Category:Gay-related films]] - 57 # [[:en:Category:Films based on short fiction]] - 56 # [[:en:Category:Films set in country houses]] - 56 # [[:en:Category:Films set in the 1970s]] - 56 # [[:en:Category:Films set in Manhattan]] - 56 # [[:en:Category:Films set in Moscow]] - 55 # [[:en:Category:Films that won the Best Costume Design Academy Award]] - 54 # [[:en:Category:Films shot in New Mexico]] - 54 # [[:en:Category:Films based on non-fiction books]] - 54 # [[:en:Category:1940s Russian-language films]] - 54 # [[:en:Category:American chase films]] - 53 # [[:en:Category:Films set in the Soviet Union]] - 53 # [[:en:Category:Films whose director won the Best Directing Academy Award]] - 53 # [[:en:Category:American war drama films]] - 53 # [[:en:Category:Films whose writer won the Best Adapted Screenplay Academy Award]] - 52 # [[:en:Category:Films adapted into comics]] - 52 # [[:en:Category:1940s English-language films]] - 52 # [[:en:Category:Films set in the 1980s]] - 52 # [[:en:Category:British sequel films]] - 52 # [[:en:Category:Films based on biographies]] - 52 # [[:en:Category:Films based on romance novels]] - 52 # [[:en:Category:American heist films]] - 52 # [[:en:Category:1970s American films]] - 51 # [[:en:Category:2010s fantasy adventure films]] - 51 # [[:en:Category:Village Roadshow Pictures films]] - 51 # [[:en:Category:American dystopian films]] - 50 # [[:en:Category:DreamWorks Pictures films]] - 50 # [[:en:Category:2000s Russian-language films]] - 50 # [[:en:Category:Sony Pictures Classics films]] - 50 # [[:en:Category:American superhero films]] - 50 # [[:en:Category:Films featuring a Best Actor Academy Award-winning performance]] - 49 # [[:en:Category:American neo-noir films]] - 49 # [[:en:Category:Films that won the Best Sound Mixing Academy Award]] - 49 # [[:en:Category:English-language Netflix original films]] - 49 # [[:en:Category:Best Drama Picture Golden Globe winners]] - 48 # [[:en:Category:Films set in the 1990s]] - 48 # [[:en:Category:Films shot in Moscow]] - 48 # [[:en:Category:Films based on adaptations]] - 48 # [[:en:Category:Films about actors]] - 48 # [[:en:Category:American films with live action and animation]] - 48 # [[:en:Category:Films shot in San Francisco]] - 48 # [[:en:Category:Films set in Germany]] - 47 # [[:en:Category:Films whose director won the Best Director Golden Globe]] - 47 # [[:en:Category:Films shot in Italy]] - 47 # [[:en:Category:1960s Soviet film stubs]] - 47 # [[:en:Category:Films scored by Hans Zimmer]] - 47 # [[:en:Category:American satirical films]] - 47 # [[:en:Category:Films shot in Hertfordshire]] - 47 # [[:en:Category:American teen drama films]] - 47 # [[:en:Category:Films based on science fiction novels]] - 47 # [[:en:Category:Films set in Florida]] - 46 # [[:en:Category:Magic realism films]] - 46 # [[:en:Category:American adventure drama films]] - 46 # [[:en:Category:Films about time travel]] - 46 # [[:en:Category:Films set in Hong Kong]] - 46 # [[:en:Category:Films featuring a Best Actress Academy Award-winning performance]] - 46 # [[:en:Category:1930s English-language films]] - 46 # [[:en:Category:TSG Entertainment films]] - 46 # [[:en:Category:Films postponed due to the COVID-19 pandemic]] - 46 # [[:en:Category:Films set in Italy]] - 45 # [[:en:Category:Films featuring a Best Supporting Actor Academy Award-winning performance]] - 45 # [[:en:Category:British independent films]] - 45 # [[:en:Category:American science fiction thriller films]] - 45 # [[:en:Category:Films about father–son relationships]] - 45 # [[:en:Category:Films set in the Las Vegas Valley]] - 45 # [[:en:Category:French black-and-white films]] - 45 # [[:en:Category:1940s Soviet film stubs]] - 45 # [[:en:Category:LGBT-related drama films]] - 45 # [[:en:Category:Films whose editor won the Best Film Editing Academy Award]] - 45 # [[:en:Category:Films shot in Rome]] - 45 # [[:en:Category:Regency Enterprises films]] - 45 # [[:en:Category:1930s American films]] - 45 # [[:en:Category:American mystery thriller films]] - 45 # [[:en:Category:Films set in the 19th century]] - 45 # [[:en:Category:2010s monster movies]] - 45 # [[:en:Category:American romantic fantasy films]] - 44 # [[:en:Category:Films scored by James Newton Howard]] - 44 # [[:en:Category:Films set in Mexico]] - 44 # [[:en:Category:Films set in Rome]] - 44 # [[:en:Category:English-language Italian films]] - 44 # [[:en:Category:Working Title Films films]] - 44 # [[:en:Category:Films that won the Best Visual Effects Academy Award]] - 43 # [[:en:Category:Films shot in New York (state)]] - 43 # [[:en:Category:Films set in New York (state)]] - 43 # [[:en:Category:American serial killer films]] - 43 # [[:en:Category:American monster movies]] - 43 # [[:en:Category:Films featuring a Best Supporting Actress Academy Award-winning performance]] - 43 # [[:en:Category:Films based on multiple works]] - 43 # [[:en:Category:Obscenity controversies in film]] - 42 # [[:en:Category:1960s American films]] - 42 # [[:en:Category:Films set in castles]] - 42 # [[:en:Category:Films about royalty]] - 42 # [[:en:Category:Films adapted into television shows]] - 42 # [[:en:Category:Films set in Texas]] - 42 # [[:en:Category:American dark fantasy films]] - 42 # [[:en:Category:Kung fu films]] - 42 # [[:en:Category:Russian World War II films]] - 42 # [[:en:Category:Russian film stubs]] - 42 # [[:en:Category:Shōnen manga]] - 41 # [[:en:Category:American children's fantasy films]] - 41 # [[:en:Category:Best Film BAFTA Award winners]] - 41 # [[:en:Category:Films shot in Florida]] - 41 # [[:en:Category:Films about mother–son relationships]] - 41 # [[:en:Category:Best Foreign Language Film Academy Award winners]] - 41 # [[:en:Category:American coming-of-age drama films]] - 41 # [[:en:Category:Films based on children's books]] - 41 # [[:en:Category:Lesbian-related films]] - 40 # [[:en:Category:American disaster films]] - 40 # [[:en:Category:1950s Soviet film stubs]] - 40 # [[:en:Category:American historical drama films]] - 40 # [[:en:Category:American vigilante films]] - 40 # [[:en:Category:Films shot at Shepperton Studios]] - 40 # [[:en:Category:Focus Features films]] - 40 # [[:en:Category:Soviet teen films]] - 40 # [[:en:Category:Miramax films]] - 39 # [[:en:Category:1940s American films]] - 39 # [[:en:Category:American survival films]] - 39 # [[:en:Category:Films set in Berlin]] - 39 # [[:en:Category:Films about rape]] - 39 # [[:en:Category:Films scored by John Debney]] - 39 # [[:en:Category:American multilingual films]] - 39 # [[:en:Category:American romantic musical films]] - 39 # [[:en:Category:American female buddy films]] - 39 # [[:en:Category:Films based on French novels]] - 39 # [[:en:Category:Films shot in the Czech Republic]] - 39 # [[:en:Category:Films based on young adult literature]] - 39 # [[:en:Category:1970s Soviet film stubs]] - 39 # [[:en:Category:Films based on Russian novels]] - 39 # [[:en:Category:Films shot in Utah]] - 38 # [[:en:Category:American musical comedy films]] - 38 # [[:en:Category:Films about brothers]] - 38 # [[:en:Category:Films about Christianity]] - 38 # [[:en:Category:Films about shapeshifting]] - 38 # [[:en:Category:2010s action adventure films]] - 38 # [[:en:Category:Incest in film]] - 38 # [[:en:Category:Films about children]] - 38 # [[:en:Category:American ghost films]] - 38 # [[:en:Category:Films about journalists]] - 38 # [[:en:Category:Films about weddings]] - 38 # [[:en:Category:Films shot in Hawaii]] - 38 # [[:en:Category:Films produced by Eric Fellner]] - 38 # [[:en:Category:2016 drama films]] - 38 # [[:en:Category:2010s historical drama films]] - 37 # [[:en:Category:Icon Productions films]] - 37 # [[:en:Category:American police detective films]] - 37 # [[:en:Category:1990s French-language films]] - 37 # [[:en:Category:Films shot in Louisiana]] - 37 # [[:en:Category:American historical romance films]] - 37 # [[:en:Category:Films shot in Russia]] - 37 # [[:en:Category:Films about educators]] - 37 # [[:en:Category:Films produced by Tim Bevan]] - 37 # [[:en:Category:Eastern Front of World War II films]] - 37 # [[:en:Category:Films set in Japan]] - 36 # [[:en:Category:Films about mother–daughter relationships]] - 36 # [[:en:Category:Film controversies]] - 36 # [[:en:Category:Films shot in North Carolina]] - 36 # [[:en:Category:Films shot in Massachusetts]] - 36 # [[:en:Category:2000s fantasy adventure films]] - 36 # [[:en:Category:American sex comedy films]] - 36 # [[:en:Category:Biographical films about writers]] - 36 # [[:en:Category:American science fiction comedy films]] - 36 # [[:en:Category:Films shot in Surrey]] - 36 # [[:en:Category:4DX films]] - 36 # [[:en:Category:Treasure hunt films]] - 35 # [[:en:Category:Films shot in Georgia (U.S. state)]] - 35 # [[:en:Category:Films featuring a Best Drama Actor Golden Globe winning performance]] - 35 # [[:en:Category:Films shot in Morocco]] - 35 # [[:en:Category:Films set on ships]] - 35 # [[:en:Category:English-language Spanish films]] - 35 # [[:en:Category:Films shot in Germany]] - 35 # [[:en:Category:War epic films]] - 35 # [[:en:Category:Films based on television series]] - 35 # [[:en:Category:American post-apocalyptic films]] - 35 # [[:en:Category:Films set in Boston]] - 35 # [[:en:Category:Films about interracial romance]] - 35 # [[:en:Category:American Christmas comedy films]] - 35 # [[:en:Category:Films set in New Jersey]] - 35 # [[:en:Category:Films set in Tokyo]] - 35 # [[:en:Category:World War II films based on actual events]] - 35 # [[:en:Category:Soviet war drama films]] - 35 # [[:en:Category:Crime films based on actual events]] - 35 # [[:en:Category:American buddy films]] - 35 # [[:en:Category:2012 drama films]] - 35 # [[:en:Category:Films shot in New Zealand]] - 34 # [[:en:Category:Films set in Miami]] - 34 # [[:en:Category:2004 drama films]] - 34 # [[:en:Category:Films about friendship]] - 34 # [[:en:Category:Films whose writer won the Best Original Screenplay Academy Award]] - 34 # [[:en:Category:Films about race and ethnicity]] - 34 # [[:en:Category:Films featuring a Best Supporting Actress Golden Globe-winning performance]] - 34 # [[:en:Category:British historical drama films]] - 34 # [[:en:Category:2010s feminist films]] - 34 # [[:en:Category:Russian black-and-white films]] - 34 # [[:en:Category:American musical drama films]] - 34 # [[:en:Category:American psychological horror films]] - 33 # [[:en:Category:Coming-of-age romance films]] - 33 # [[:en:Category:High fantasy films]] - 33 # [[:en:Category:TriStar Pictures films]] - 33 # [[:en:Category:Live-action films based on comics]] - 33 # [[:en:Category:British epic films]] - 33 # [[:en:Category:Films set in Massachusetts]] - 33 # [[:en:Category:2007 drama films]] - 33 # [[:en:Category:Film4 Productions films]] - 33 # [[:en:Category:European Film Awards winners (films)]] - 33 # [[:en:Category:Films set in a fictional country]] - 33 # [[:en:Category:Films scored by John Williams]] - 33 # [[:en:Category:2010s teen romance films]] - 33 # [[:en:Category:2000s teen comedy films]] - 32 # [[:en:Category:Films shot in Mexico]] - 32 # [[:en:Category:European film stubs]] - 32 # [[:en:Category:Films about capital punishment]] - 32 # [[:en:Category:Films set on fictional islands]] - 32 # [[:en:Category:Films set in Scotland]] - 32 # [[:en:Category:Japan in non-Japanese culture]] - 32 # [[:en:Category:Films scored by Alan Silvestri]] - 32 # [[:en:Category:Films whose director won the Best Direction BAFTA Award]] - 32 # [[:en:Category:Films about alcoholism]] - 32 # [[:en:Category:Films set in the 1910s]] - 32 # [[:en:Category:2011 drama films]] - 32 # [[:en:Category:Casting controversies in film]] - 32 # [[:en:Category:Films shot at Warner Bros. Studios, Leavesden]] - 32 # [[:en:Category:Anime series based on manga]] - 32 # [[:en:Category:Funimation]] - 31 # [[:en:Category:Seinen manga]] - 31 # [[:en:Category:Films scored by James Horner]] - 31 # [[:en:Category:American mystery films]] - 31 # [[:en:Category:Films scored by Marco Beltrami]] - 31 # [[:en:Category:Films shot in Budapest]] - 31 # [[:en:Category:British fantasy adventure films]] - 31 # [[:en:Category:Films set in hotels]] - 31 # [[:en:Category:American children's adventure films]] - 31 # [[:en:Category:Films set in the San Francisco Bay Area]] - 31 # [[:en:Category:Films set in Connecticut]] - 31 # [[:en:Category:Films set on islands]] - 31 # [[:en:Category:Films produced by Luc Besson]] - 31 # [[:en:Category:Golden Harvest films]] - 31 # [[:en:Category:BBC Film films]] - 31 # [[:en:Category:Dentsu films]] - 30 # [[:en:Category:Asian film stubs]] - 30 # [[:en:Category:Films that won the Best Sound Editing Academy Award]] - 30 # [[:en:Category:Techno-thriller films]] - 30 # [[:en:Category:American sports drama films]] - 30 # [[:en:Category:Films set in Spain]] - 30 # [[:en:Category:Films set in Virginia]] - 30 # [[:en:Category:American Christmas films]] - 30 # [[:en:Category:British LGBT-related films]] - 30 # [[:en:Category:American buddy cop films]] - 30 # [[:en:Category:American courtroom films]] - 30 # [[:en:Category:Hong Kong martial arts films]] - 30 # [[:en:Category:Alien invasions in films]] - 30 # [[:en:Category:American space adventure films]] - 30 # [[:en:Category:Entertainment One films]] - 30 # [[:en:Category:Soviet World War II films]] - 30 # [[:en:Category:2010s Spanish-language films]] - 30 # [[:en:Category:2010s drama film stubs]] - 30 # [[:en:Category:Disney Channel Original Movie films]] - 29 # [[:Կատեգորիա:Մանգաներ]] - 29 # [[:en:Category:Films about father–daughter relationships]] - 29 # [[:en:Category:1980s Soviet film stubs]] - 29 # [[:en:Category:2000s fantasy-comedy films]] - 29 # [[:en:Category:American action drama films]] - 29 # [[:en:Category:Films set in 1995]] - 29 # [[:en:Category:Films about nuclear war and weapons]] - 29 # [[:en:Category:Films produced by Scott Rudin]] - 29 # [[:en:Category:Films shot in Hong Kong]] - 29 # [[:en:Category:Films featuring a Best Drama Actress Golden Globe-winning performance]] - 29 # [[:en:Category:2009 drama films]] - 29 # [[:en:Category:Films set in 1996]] - 29 # [[:en:Category:Films that won the Best Original Song Academy Award]] - 29 # [[:en:Category:American aviation films]] - 29 # [[:en:Category:Soviet film stubs]] - 29 # [[:en:Category:Films set in 2012]] - 29 # [[:en:Category:2010s high school films]] - 29 # [[:en:Category:Films shot in Oxfordshire]] - 29 # [[:en:Category:Hong Kong action comedy films]] - 29 # [[:en:Category:Films set in 2014]] - 29 # [[:en:Category:Best Musical or Comedy Picture Golden Globe winners]] - 29 # [[:en:Category:Films featuring a Best Musical or Comedy Actress Golden Globe winning performance]] - 29 # [[:en:Category:Films based on fairy tales]] - 29 # [[:en:Category:Films scored by Alexandre Desplat]] - 28 # [[:en:Category:Films that won the Academy Award for Best Makeup]] - 28 # [[:en:Category:2010 drama films]] - 28 # [[:en:Category:Best Foreign Language Film Golden Globe winners]] - 28 # [[:en:Category:Films set in the White House]] - 28 # [[:en:Category:Films shot in Pennsylvania]] - 28 # [[:en:Category:American dance films]] - 28 # [[:en:Category:Films about lawyers]] - 28 # [[:en:Category:Films about old age]] - 28 # [[:en:Category:Films shot in the Las Vegas Valley]] - 28 # [[:en:Category:Films about kidnapping]] - 28 # [[:en:Category:Films set on beaches]] - 28 # [[:en:Category:Films about the Central Intelligence Agency]] - 28 # [[:en:Category:British historical romance films]] - 28 # [[:en:Category:2010s teen comedy films]] - 27 # [[:en:Category:Russian biographical drama films]] - 27 # [[:Կատեգորիա:Անավարտ հոդվածներ Հայաստանի մասին]] - 27 # [[:en:Category:Films shot in Spain]] - 27 # [[:en:Category:Films set in Africa]] - 27 # [[:en:Category:Drone films]] - 27 # [[:en:Category:Films about curses]] - 27 # [[:en:Category:Italian black-and-white films]] - 27 # [[:en:Category:1920s American films]] - 27 # [[:en:Category:American films based on actual events]] - 27 # [[:en:Category:Films set in the 1900s]] - 27 # [[:en:Category:2000s German-language films]] - 27 # [[:en:Category:British war drama films]] - 27 # [[:en:Category:Films scored by Thomas Newman]] - 27 # [[:en:Category:West German films]] - 27 # [[:en:Category:1990s Russian-language films]] - 27 # [[:en:Category:Films produced by Jason Blum]] - 27 # [[:en:Category:Original Film films]] - 27 # [[:en:Category:Hong Kong martial arts comedy films]] - 27 # [[:en:Category:British romantic comedy films]] - 27 # [[:en:Category:Films shot in South Africa]] - 27 # [[:en:Category:French LGBT-related films]] - 27 # [[:en:Category:Anime with original screenplays]] - 26 # [[:en:Category:Films shot in Berlin]] - 26 # [[:en:Category:Films set in Greece]] - 26 # [[:en:Category:Race-related controversies in film]] - 26 # [[:en:Category:Historical epic films]] - 26 # [[:en:Category:Scott Free Productions films]] - 26 # [[:en:Category:Hood films]] - 26 # [[:en:Category:Soviet multilingual films]] - 26 # [[:en:Category:Films set in psychiatric hospitals]] - 26 # [[:en:Category:Epic films based on actual events]] - 26 # [[:en:Category:French multilingual films]] - 26 # [[:en:Category:American martial arts films]] - 26 # [[:en:Category:Films set in Brooklyn]] - 26 # [[:en:Category:Films shot in Madrid]] - 26 # [[:en:Category:Films featuring a Best Supporting Actor Golden Globe winning performance]] - 26 # [[:en:Category:Armenian drama films]] - 26 # [[:en:Category:Films scored by Christophe Beck]] - 26 # [[:en:Category:Films about missing people]] - 26 # [[:en:Category:Films about music and musicians]] - 26 # [[:en:Category:Films about cancer]] - 26 # [[:en:Category:American fantasy action films]] - 26 # [[:en:Category:Films set in 2003]] - 26 # [[:en:Category:2010s science fiction adventure films]] - 26 # [[:en:Category:2010s coming-of-age drama films]] - 26 # [[:en:Category:Russian war drama films]] - 26 # [[:en:Category:A24 (company) films]] - 26 # [[:en:Category:2010s supernatural horror films]] - 26 # [[:en:Category:Blumhouse Productions films]] - 26 # [[:en:Category:Films set in a movie theatre]] - 25 # [[:en:Category:Prequel films]] - 25 # [[:en:Category:Soviet-era Armenian films]] - 25 # [[:en:Category:1960s French-language films]] - 25 # [[:en:Category:Self-reflexive films]] - 25 # [[:en:Category:American silent feature films]] - 25 # [[:Կատեգորիա:IMAX ֆիլմեր]] - 25 # [[:en:Category:Films set in New Mexico]] - 25 # [[:en:Category:Films shot in Texas]] - 25 # [[:en:Category:Films shot in Buckinghamshire]] - 25 # [[:en:Category:French comedy-drama films]] - 25 # [[:en:Category:Films about the Federal Bureau of Investigation]] - 25 # [[:en:Category:1930s Soviet film stubs]] - 25 # [[:en:Category:Films about bullying]] - 25 # [[:en:Category:Films about grieving]] - 25 # [[:en:Category:Films set in India]] - 25 # [[:en:Category:Films about sisters]] - 25 # [[:en:Category:Midlife crisis films]] - 25 # [[:en:Category:Reboot films]] - 25 # [[:en:Category:Eon Productions films]] - 25 # [[:en:Category:Films set in 1944]] - 25 # [[:en:Category:Films scored by Mark Isham]] - 25 # [[:en:Category:1970s French-language films]] - 25 # [[:en:Category:American science fiction horror films]] - 25 # [[:en:Category:Films scored by Brian Tyler]] - 25 # [[:en:Category:2010s heist films]] - 25 # [[:en:Category:American pregnancy films]] - 25 # [[:en:Category:Films set in Pennsylvania]] - 25 # [[:en:Category:2015 comedy films]] - 25 # [[:en:Category:American drama television films]] - 24 # [[:en:Category:Films shot in Los Angeles County, California]] - 24 # [[:en:Category:Lakeshore Entertainment films]] - 24 # [[:en:Category:2010s disaster films]] - 24 # [[:en:Category:Patricide in fiction]] - 24 # [[:en:Category:Girls with guns films]] - 24 # [[:en:Category:Films set in 2006]] - 24 # [[:en:Category:Films produced by Joel Silver]] - 24 # [[:en:Category:Films about siblings]] - 24 # [[:en:Category:Films featuring a Best Musical or Comedy Actor Golden Globe winning performance]] - 24 # [[:en:Category:2010s mystery thriller films]] - 24 # [[:en:Category:Films about vacationing]] - 24 # [[:en:Category:Films set in prison]] - 24 # [[:en:Category:American psychological drama films]] - 24 # [[:en:Category:Cross-dressing in American films]] - 24 # [[:en:Category:American World War II films]] - 24 # [[:en:Category:Films set in 1942]] - 24 # [[:en:Category:2010s teen drama films]] - 24 # [[:en:Category:Films scored by Harry Gregson-Williams]] - 24 # [[:en:Category:Films set in Seattle]] - 24 # [[:en:Category:Films set in 2013]] - 24 # [[:en:Category:Films set on fictional planets]] - 24 # [[:en:Category:American comedy road movies]] - 24 # [[:en:Category:World War II film stubs]] - 24 # [[:en:Category:2016 3D films]] - 24 # [[:en:Category:Films set in forests]] - 23 # [[:en:Category:Babelsberg Studio films]] - 23 # [[:en:Category:Films set in Armenia]] - 23 # [[:en:Category:Uxoricide in fiction]] - 23 # [[:en:Category:2000s Spanish-language films]] - 23 # [[:en:Category:Films involved in plagiarism controversies]] - 23 # [[:en:Category:Films set in 1997]] - 23 # [[:en:Category:Films scored by Howard Shore]] - 23 # [[:en:Category:National Society of Film Critics Award for Best Film winners]] - 23 # [[:en:Category:Films set in 1968]] - 23 # [[:en:Category:Films set in China]] - 23 # [[:en:Category:Films set in Louisiana]] - 23 # [[:en:Category:Film spin-offs]] - 23 # [[:en:Category:Films shot in Washington, D.C.]] - 23 # [[:en:Category:Films based on American horror novels]] - 23 # [[:en:Category:Films set in the 1890s]] - 23 # [[:en:Category:1959 drama films]] - 23 # [[:en:Category:2008 drama films]] - 23 # [[:en:Category:Films set in 1988]] - 23 # [[:en:Category:Gaumont Film Company films]] - 23 # [[:en:Category:American screwball comedy films]] - 23 # [[:en:Category:Films about murderers]] - 23 # [[:en:Category:Films set in Switzerland]] - 23 # [[:en:Category:Films shot in Norway]] - 23 # [[:en:Category:Films produced by Neal H. Moritz]] - 23 # [[:en:Category:2006 drama films]] - 23 # [[:en:Category:1980s action comedy films]] - 23 # [[:en:Category:2010s buddy comedy films]] - 23 # [[:en:Category:Films set in Ukraine]] - 23 # [[:en:Category:Films shot in Sydney]] - 23 # [[:en:Category:Films set in New Orleans]] - 23 # [[:en:Category:2010s adventure comedy films]] - 23 # [[:en:Category:2010s fantasy-comedy films]] - 23 # [[:en:Category:Films with screenplays by Woody Allen]] - 23 # [[:en:Category:2015 3D films]] - 23 # [[:en:Category:2019 drama films]] - 23 # [[:en:Category:Films produced by Wyck Godfrey]] - 22 # [[:en:Category:Films shot in Arizona]] - 22 # [[:en:Category:American teen musical films]] - 22 # [[:en:Category:Films based on fantasy novels]] - 22 # [[:en:Category:Films set in 1945]] - 22 # [[:en:Category:Soviet biographical drama films]] - 22 # [[:en:Category:Georgia (country) film stubs]] - 22 # [[:en:Category:Films set in 1941]] - 22 # [[:en:Category:War romance films]] - 22 # [[:en:Category:2000s action adventure films]] - 22 # [[:en:Category:2005 drama films]] - 22 # [[:en:Category:Biographical film stubs]] - 22 # [[:en:Category:French independent films]] - 22 # [[:en:Category:Fiction with unreliable narrators]] - 22 # [[:en:Category:Films set in 1999]] - 22 # [[:en:Category:Films shot in Miami]] - 22 # [[:en:Category:Films shot in Boston]] - 22 # [[:en:Category:Films set on trains]] - 22 # [[:en:Category:Films set in the 2000s]] - 22 # [[:en:Category:English-language Irish films]] - 22 # [[:en:Category:Films adapted into plays]] - 22 # [[:en:Category:American fantasy drama films]] - 22 # [[:en:Category:Films about depression]] - 22 # [[:en:Category:Films shot in Pittsburgh]] - 22 # [[:en:Category:Films set in deserts]] - 22 # [[:en:Category:Films partially in color]] - 22 # [[:en:Category:Films about widowhood]] - 22 # [[:en:Category:Films about terrorism in the United States]] - 22 # [[:en:Category:Gambling films]] - 22 # [[:en:Category:Films about murder]] - 22 # [[:en:Category:American action horror films]] - 22 # [[:en:Category:2010s romantic fantasy films]] - 22 # [[:en:Category:Cold War films]] - 22 # [[:en:Category:Films about con artists]] - 22 # [[:en:Category:Direct-to-video sequel films]] - 22 # [[:en:Category:African-American films]] - 22 # [[:en:Category:Films produced by Roger Birnbaum]] - 22 # [[:en:Category:Films about automobiles]] - 22 # [[:en:Category:American spy action films]] - 22 # [[:en:Category:Films set in Vienna]] - 22 # [[:en:Category:Films about size change]] - 22 # [[:en:Category:Films about spirit possession]] - 22 # [[:en:Category:Films set in universities and colleges]] - 22 # [[:en:Category:Films with live action and animation]] - 22 # [[:en:Category:Manga adapted into films]] - 22 # [[:en:Category:American coming-of-age comedy-drama films]] - 21 # [[:en:Category:Films set in 2009]] - 21 # [[:en:Category:Fictional-language films]] - 21 # [[:en:Category:British films about revenge]] - 21 # [[:en:Category:Plan B Entertainment films]] - 21 # [[:en:Category:Films set in 1998]] - 21 # [[:en:Category:Films produced by Arnon Milchan]] - 21 # [[:en:Category:Castle Rock Entertainment films]] - 21 # [[:en:Category:Films shot in Virginia]] - 21 # [[:en:Category:Heyday Films films]] - 21 # [[:en:Category:Films set in 2008]] - 21 # [[:en:Category:American business films]] - 21 # [[:en:Category:Films about filmmaking]] - 21 # [[:en:Category:Films about wish fulfillment]] - 21 # [[:en:Category:2000s buddy comedy films]] - 21 # [[:en:Category:Western Front (World War I) films]] - 21 # [[:en:Category:2010s female buddy films]] - 21 # [[:en:Category:Best Foreign Film César Award winners]] - 21 # [[:en:Category:Films set in Europe]] - 21 # [[:en:Category:Films about fictional presidents of the United States]] - 21 # [[:en:Category:Films produced by Jerry Bruckheimer]] - 21 # [[:en:Category:Films set in 2016]] - 21 # [[:en:Category:French action thriller films]] - 21 # [[:en:Category:French sequel films]] - 21 # [[:en:Category:Films produced by Brian Grazer]] - 21 # [[:en:Category:Films about terrorism in Europe]] - 21 # [[:en:Category:Films shot in Iceland]] - 21 # [[:en:Category:Films scored by Michael Giacchino]] - 21 # [[:en:Category:Films scored by John Barry (composer)]] - 21 # [[:en:Category:1966 drama films]] - 21 # [[:en:Category:Russian romantic comedy films]] - 21 # [[:en:Category:Films about amnesia]] - 21 # [[:en:Category:American teen horror films]] - 21 # [[:en:Category:LGBT-related romantic drama films]] - 21 # [[:en:Category:Films set in Washington (state)]] - 20 # [[:en:Category:Adventure anime and manga]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 1989]] - 20 # [[:en:Category:Films shot in Michigan]] - 20 # [[:en:Category:Films produced by Gary Lucchesi]] - 20 # [[:en:Category:2000s action thriller films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 2007]] - 20 # [[:en:Category:Films about bank robbery]] - 20 # [[:en:Category:Films whose writer won the Best Original Screenplay BAFTA Award]] - 20 # [[:en:Category:1990s biographical drama films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 1993]] - 20 # [[:en:Category:Screen Gems films]] - 20 # [[:en:Category:Films about coups d'état]] - 20 # [[:en:Category:Films shot in Colorado]] - 20 # [[:en:Category:LGBT-related controversies in film]] - 20 # [[:en:Category:Films about television]] - 20 # [[:en:Category:British films based on plays]] - 20 # [[:en:Category:2010s German-language films]] - 20 # [[:en:Category:Films shot in Scotland]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 1991]] - 20 # [[:en:Category:2010s crime comedy films]] - 20 # [[:en:Category:Silver Pictures films]] - 20 # [[:en:Category:2010s science fiction drama films]] - 20 # [[:en:Category:American computer-animated films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 2017]] - 20 # [[:en:Category:Thriller films based on actual events]] - 20 # [[:en:Category:Cold War spy films]] - 20 # [[:en:Category:Giant monster films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in Detroit]] - 20 # [[:en:Category:2000s adventure comedy films]] - 20 # [[:en:Category:2007 comedy films]] - 20 # [[:en:Category:2000s superhero films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 2005]] - 20 # [[:en:Category:Films about parallel universes]] - 20 # [[:en:Category:1977 drama films]] - 20 # [[:en:Category:Films set in Philadelphia]] - 20 # [[:en:Category:American robot films]] - 20 # [[:en:Category:Viz Media manga]] - 20 # [[:en:Category:2010s biographical films]] - 20 # [[:en:Category:2010s Korean-language films]] - 20 # [[:en:Category:2000s Hindi-language films]] - 20 # [[:en:Category:Drama films from Georgia (country)]] - 20 # [[:en:Category:Films set in 2015]] - 20 # [[:en:Category:Superhero crossover films]] - 20 # [[:en:Category:2000s teen romance films]] - 19 # [[:en:Category:Films set in Arizona]] - 19 # [[:en:Category:Films set in Egypt]] - 19 # [[:en:Category:Romance anime and manga]] - 19 # [[:en:Category:Films about dreams]] - 19 # [[:en:Category:Action anime and manga]] - 19 # [[:en:Category:Existentialist films]] - 19 # [[:en:Category:2000s chase films]] - 19 # [[:en:Category:Walden Media films]] - 19 # [[:en:Category:Films set in 2010]] - 19 # [[:en:Category:LGBT-related coming-of-age films]] - 19 # [[:en:Category:Films shot in British Columbia]] - 19 # [[:en:Category:Films about film directors and producers]] - 19 # [[:en:Category:Dimension Films films]] - 19 # [[:en:Category:Films about Jews and Judaism]] - 19 # [[:en:Category:Films set in 1963]] - 19 # [[:en:Category:Films produced by David Heyman]] - 19 # [[:en:Category:Films set in Colorado]] - 19 # [[:en:Category:2003 comedy films]] - 19 # [[:en:Category:1997 drama films]] - 19 # [[:en:Category:British black-and-white films]] - 19 # [[:en:Category:American spy comedy films]] - 19 # [[:en:Category:2010s psychological horror films]] - 19 # [[:en:Category:Independent Spirit Award for Best Film winners]] - 19 # [[:en:Category:2000s children's fantasy films]] - 19 # [[:en:Category:Films set in 2011]] - 19 # [[:en:Category:Films shot in India]] - 19 # [[:en:Category:American teen comedy-drama films]] - 19 # [[:en:Category:American legal drama films]] - 19 # [[:en:Category:2002 drama films]] - 19 # [[:en:Category:Films shot in Connecticut]] - 19 # [[:en:Category:Films whose writer won the Best Adapted Screenplay BAFTA Award]] - 19 # [[:en:Category:Films set in Nevada]] - 19 # [[:en:Category:Films about security and surveillance]] - 19 # [[:en:Category:Films produced by Lauren Shuler Donner]] - 19 # [[:en:Category:Films shot in Hungary]] - 19 # [[:en:Category:Films shot in Switzerland]] - 19 # [[:en:Category:Films scored by Henry Jackman]] - 19 # [[:en:Category:American science fiction drama films]] - 19 # [[:en:Category:Films scored by Mark Mothersbaugh]] - 19 # [[:en:Category:LGBT-related films based on actual events]] - 19 # [[:en:Category:ScreenX films]] - 19 # [[:en:Category:Film productions suspended due to the COVID-19 pandemic]] - 19 # [[:en:Category:2013 independent films]] - 18 # [[:en:Category:Films about organized crime in the United States]] - 18 # [[:en:Category:2000s high school films]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Washington (state)]] - 18 # [[:en:Category:American alternate history films]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Bulgaria]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Malta]] - 18 # [[:en:Category:Cyborg films]] - 18 # [[:en:Category:Films set in Atlanta]] - 18 # [[:en:Category:Fictional portrayals of the Los Angeles Police Department]] - 18 # [[:en:Category:Edgar Award-winning works]] - 18 # [[:en:Category:Golden Eagle Award (Russia) for Best Foreign Language Film winners]] - 18 # [[:en:Category:Films about assassinations]] - 18 # [[:en:Category:Films based on newspaper and magazine articles]] - 18 # [[:en:Category:Films about paraplegics or quadriplegics]] - 18 # [[:en:Category:Films set in 1969]] - 18 # [[:en:Category:Films about adoption]] - 18 # [[:en:Category:1975 drama films]] - 18 # [[:en:Category:Films about psychiatry]] - 18 # [[:en:Category:2000s war drama films]] - 18 # [[:en:Category:Police detective films]] - 18 # [[:en:Category:World War I films based on actual events]] - 18 # [[:en:Category:Films scored by Randy Edelman]] - 18 # [[:en:Category:Films scored by John Powell]] - 18 # [[:en:Category:Participant (company) films]] - 18 # [[:en:Category:Films set in 2002]] - 18 # [[:en:Category:1957 drama films]] - 18 # [[:en:Category:Films set in North Carolina]] - 18 # [[:en:Category:2012 3D films]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Thailand]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Detroit]] - 18 # [[:en:Category:Films set in 1943]] - 18 # [[:en:Category:Films set in Poland]] - 18 # [[:en:Category:American science fiction war films]] - 18 # [[:en:Category:Films shot in Tokyo]] - 18 # [[:en:Category:2013 3D films]] - 18 # [[:en:Category:Films set in 1994]] - 18 # [[:en:Category:Films set in Saint Petersburg]] - 18 # [[:en:Category:2010s science fiction thriller films]] - 18 # [[:en:Category:American science fantasy films]] - 18 # [[:en:Category:French romantic comedy films]] - 18 # [[:en:Category:2014 independent films]] - 18 # [[:en:Category:Films scored by Theodore Shapiro]] - 18 # [[:en:Category:Open Road Films films]] - 18 # [[:en:Category:2017 3D films]] - 18 # [[:en:Category:American vampire films]] - 17 # [[:en:Category:American werewolf films]] - 17 # [[:en:Category:Android (robot) films]] - 17 # [[:en:Category:Medical-themed films]] - 17 # [[:en:Category:Films scored by Carter Burwell]] - 17 # [[:en:Category:Teen adventure films]] - 17 # [[:en:Category:2011 3D films]] - 17 # [[:en:Category:Independent Spirit Award for Best Foreign Film winners]] - 17 # [[:en:Category:Vertigo Entertainment films]] - 17 # [[:en:Category:Films set in 1992]] - 17 # [[:en:Category:Films about the United States Army]] - 17 # [[:en:Category:2006 comedy films]] - 17 # [[:en:Category:American haunted house films]] - 17 # [[:en:Category:Films about domestic violence]] - 17 # [[:en:Category:British action thriller films]] - 17 # [[:en:Category:African-American drama films]] - 17 # [[:en:Category:Reliance Entertainment films]] - 17 # [[:en:Category:2011 comedy films]] - 17 # [[:en:Category:Films produced by Marc E. Platt]] - 17 # [[:en:Category:Films set on airplanes]] - 17 # [[:en:Category:1940s war drama films]] - 17 # [[:en:Category:Russian Civil War films]] - 17 # [[:en:Category:2010s coming-of-age comedy-drama films]] - 17 # [[:en:Category:2000s monster movies]] - 17 # [[:en:Category:American political drama films]] - 17 # [[:en:Category:2010s psychological drama films]] - 17 # [[:en:Category:Films about aviation accidents or incidents]] - 17 # [[:en:Category:1997 comedy films]] - 17 # [[:en:Category:2000s Japanese-language films]] - 17 # [[:en:Category:Films set in Hawaii]] - 17 # [[:en:Category:Fratricide in fiction]] - 17 # [[:en:Category:Films about computing]] - 17 # [[:en:Category:2000s action films]] - 17 # [[:en:Category:British multilingual films]] - 17 # [[:en:Category:Films shot in Illinois]] - 17 # [[:en:Category:Films whose director won the Best Director César Award]] - 17 # [[:en:Category:American political thriller films]] - 17 # [[:en:Category:Films based on musicals]] - 17 # [[:en:Category:Films based on classical mythology]] - 17 # [[:en:Category:2010s historical romance films]] - 17 # [[:en:Category:British 3D films]] - 17 # [[:en:Category:2000s historical drama films]] - 17 # [[:en:Category:1999 drama films]] - 17 # [[:en:Category:Films about child abuse]] - 17 # [[:en:Category:Horror film remakes]] - 17 # [[:en:Category:Films scored by Dario Marianelli]] - 17 # [[:en:Category:Kodansha manga]] - 17 # [[:en:Category:2010s ghost films]] - 17 # [[:en:Category:Biographical films about LGBT people]] - 17 # [[:en:Category:Best Foreign Language Film BAFTA Award winners]] - 17 # [[:en:Category:Romantic period films]] - 17 # [[:en:Category:Films set in Norway]] - 17 # [[:en:Category:2017 science fiction action films]] - 17 # [[:en:Category:2018 biographical drama films]] - 17 # [[:en:Category:2000s romantic fantasy films]] - 16 # [[:en:Category:Films shot in Oregon]] - 16 # [[:en:Category:Films set in Maine]] - 16 # [[:en:Category:1992 comedy films]] - 16 # [[:en:Category:Steampunk films]] - 16 # [[:en:Category:Films about princesses]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by Jon Kilik]] - 16 # [[:en:Category:Films about altered memories]] - 16 # [[:en:Category:Hugo Award for Best Dramatic Presentation winning works]] - 16 # [[:en:Category:1973 drama films]] - 16 # [[:en:Category:American coming-of-age comedy films]] - 16 # [[:en:Category:Jungle adventure films]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by Tom Rosenberg]] - 16 # [[:en:Category:Films set in South Africa]] - 16 # [[:en:Category:Constantin Film films]] - 16 # [[:en:Category:Films set in Austria]] - 16 # [[:en:Category:IFC Films films]] - 16 # [[:en:Category:Films based on thriller novels]] - 16 # [[:en:Category:Films using stop-motion animation]] - 16 # [[:en:Category:1990s chase films]] - 16 # [[:Կատեգորիա:Ֆիլմեր ապոկալիպսիսի մասին]] - 16 # [[:en:Category:Revisionist Western (genre) films]] - 16 # [[:en:Category:Films set in 2004]] - 16 # [[:en:Category:2010s adventure drama films]] - 16 # [[:en:Category:Best British Film BAFTA Award winners]] - 16 # [[:en:Category:1991 drama films]] - 16 # [[:en:Category:1960s Italian-language films]] - 16 # [[:en:Category:2010s sex comedy films]] - 16 # [[:en:Category:Films set in Alabama]] - 16 # [[:en:Category:Films set in Georgia (U.S. state)]] - 16 # [[:en:Category:Golden Lion winners]] - 16 # [[:en:Category:Films scored by Mychael Danna]] - 16 # [[:en:Category:Films shot in Alberta]] - 16 # [[:en:Category:Films about cannibalism]] - 16 # [[:en:Category:Films scored by Maurice Jarre]] - 16 # [[:en:Category:British crime thriller films]] - 16 # [[:en:Category:American crossover films]] - 16 # [[:en:Category:Films about Hollywood, Los Angeles]] - 16 # [[:en:Category:Films based on crime novels]] - 16 # [[:en:Category:Home invasions in film]] - 16 # [[:en:Category:1990s black comedy films]] - 16 # [[:en:Category:LGBT-related comedy-drama films]] - 16 # [[:en:Category:Films scored by Rupert Gregson-Williams]] - 16 # [[:en:Category:2000s mystery thriller films]] - 16 # [[:en:Category:Films scored by Éric Serra]] - 16 # [[:en:Category:Films set in apartment buildings]] - 16 # [[:en:Category:Films set in museums]] - 16 # [[:en:Category:Films shot in China]] - 16 # [[:en:Category:1980s Cantonese-language films]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by Albert R. Broccoli]] - 16 # [[:en:Category:Hyperlink films]] - 16 # [[:en:Category:Films about cloning]] - 16 # [[:en:Category:Films shot in Crimea]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by John Davis]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by Denise Di Novi]] - 16 # [[:en:Category:2000s children's comedy films]] - 16 # [[:en:Category:2010s musical drama films]] - 16 # [[:en:Category:Films produced by Lorenzo di Bonaventura]] - 16 # [[:en:Category:Films set in 1985]] - 16 # [[:en:Category:Films set in Venice]] - 16 # [[:en:Category:Films scored by David Newman]] - 16 # [[:en:Category:Films about the upper class]] - 16 # [[:en:Category:2014 3D films]] - 16 # [[:en:Category:2014 directorial debut films]] - 16 # [[:en:Category:Films set in 2018]] - 16 # [[:en:Category:2003 drama films]] - 16 # [[:en:Category:Shueisha manga]] - 16 # [[:en:Category:Canadian independent films]] - 16 # [[:en:Category:Russian children's fantasy films]] - 16 # [[:en:Category:2015 independent films]] - 16 # [[:en:Category:1930s Russian-language films]] - 16 # [[:en:Category:Temple Hill Entertainment films]] - 15 # [[:en:Category:Religious horror films]] - 15 # [[:en:Category:2010s Japanese-language films]] - 15 # [[:en:Category:Annie Award winners]] - 15 # [[:en:Category:Soviet-era films from Georgia (country)]] - 15 # [[:en:Category:Erotic romance films]] - 15 # [[:en:Category:French thriller drama films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in 2019]] - 15 # [[:en:Category:Triad films]] - 15 # [[:en:Category:Features based on short films]] - 15 # [[:en:Category:Films shot in Barcelona]] - 15 # [[:en:Category:Film controversies in the United States]] - 15 # [[:en:Category:2000s French film stubs]] - 15 # [[:en:Category:2001 drama films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in 1980]] - 15 # [[:en:Category:2010s mystery films]] - 15 # [[:en:Category:2004 comedy films]] - 15 # [[:en:Category:Live-action films based on video games]] - 15 # [[:en:Category:Films about contract killing]] - 15 # [[:en:Category:2010s buddy films]] - 15 # [[:en:Category:British World War II films]] - 15 # [[:en:Category:Czech Lion Awards winners (films)]] - 15 # [[:en:Category:2000s crime comedy films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in 1981]] - 15 # [[:en:Category:2010s Mandarin-language films]] - 15 # [[:en:Category:Films shot at Cinecittà Studios]] - 15 # [[:en:Category:German black-and-white films]] - 15 # [[:en:Category:American road movies]] - 15 # [[:en:Category:Films shot at EMI-Elstree Studios]] - 15 # [[:en:Category:American horror drama films]] - 15 # [[:en:Category:Puppet films]] - 15 # [[:en:Category:Films shot in Jordan]] - 15 # [[:en:Category:Films set in the Netherlands]] - 15 # [[:en:Category:Films set in the 1880s]] - 15 # [[:en:Category:Swedish drama films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in Alaska]] - 15 # [[:en:Category:Resurrection in film]] - 15 # [[:en:Category:Films set in 1914]] - 15 # [[:en:Category:Films produced by Frank Marshall]] - 15 # [[:en:Category:Films set in the Pacific Ocean]] - 15 # [[:en:Category:Films about divorce]] - 15 # [[:en:Category:1971 drama films]] - 15 # [[:en:Category:American mystery drama films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in farms]] - 15 # [[:en:Category:2010s Italian-language films]] - 15 # [[:en:Category:1970s historical drama films]] - 15 # [[:en:Category:German independent films]] - 15 # [[:en:Category:2012 comedy films]] - 15 # [[:en:Category:Films about road accidents and incidents]] - 15 # [[:en:Category:Films about elections]] - 15 # [[:en:Category:2010s teen fantasy films]] - 15 # [[:en:Category:Films based on American comics]] - 15 # [[:en:Category:Films about marriage]] - 15 # [[:en:Category:Films with screenplays by Luc Besson]] - 15 # [[:en:Category:Juvenile sexuality in films]] - 15 # [[:en:Category:1998 comedy films]] - 15 # [[:en:Category:American remakes of French films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in amusement parks]] - 15 # [[:en:Category:Films about dragons]] - 15 # [[:en:Category:PolyGram Filmed Entertainment films]] - 15 # [[:en:Category:Films about infidelity]] - 15 # [[:en:Category:Films about secret societies]] - 15 # [[:en:Category:2010s coming-of-age films]] - 15 # [[:en:Category:Films about classical music and musicians]] - 15 # [[:en:Category:German war drama films]] - 15 # [[:en:Category:American slapstick comedy films]] - 15 # [[:en:Category:2000s heist films]] - 15 # [[:en:Category:British nonlinear narrative films]] - 15 # [[:en:Category:2010s chase films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in Mumbai]] - 15 # [[:en:Category:2000s Korean-language films]] - 15 # [[:en:Category:Black-and-white documentary films]] - 15 # [[:en:Category:Films about astronauts]] - 15 # [[:en:Category:American children's animated fantasy films]] - 15 # [[:en:Category:American boxing films]] - 15 # [[:en:Category:Mandeville Films films]] - 15 # [[:en:Category:Live-action films based on Disney's animated films]] - 15 # [[:en:Category:Films shot in Austin, Texas]] - 15 # [[:en:Category:Live-action films based on animated series]] - 15 # [[:en:Category:Soviet romantic comedy films]] - 15 # [[:en:Category:Films set in the Victorian era]] - 15 # [[:en:Category:Films about viral outbreaks]] - 15 # [[:en:Category:Aniplex]] - 15 # [[:en:Category:2015 directorial debut films]] - 15 # [[:en:Category:French-language Belgian films]] - 15 # [[:en:Category:Santa Claus in film]] - 15 # [[:en:Category:2010s Hindi-language films]] - 15 # [[:en:Category:2016 directorial debut films]] - 15 # [[:en:Category:Soviet fantasy films]] - 15 # [[:en:Category:1955 drama films]] - 15 # [[:en:Category:Films impacted by the COVID-19 pandemic]] - 15 # [[:en:Category:Drama anime and manga]] - 14 # [[:en:Category:1990s fantasy-comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in 1918]] - 14 # [[:en:Category:Madhouse (company)]] - 14 # [[:en:Category:Toonami]] - 14 # [[:en:Category:Films shot in Edinburgh]] - 14 # [[:en:Category:Science fiction adventure films]] - 14 # [[:en:Category:Cultural depictions of the Mafia]] - 14 # [[:en:Category:Films about the American Mafia]] - 14 # [[:en:Category:Films scored by Nino Rota]] - 14 # [[:en:Category:American erotic drama films]] - 14 # [[:en:Category:Metaphysical fiction films]] - 14 # [[:en:Category:FilmNation Entertainment films]] - 14 # [[:en:Category:Survival films]] - 14 # [[:en:Category:2000s science fiction action films]] - 14 # [[:en:Category:2009 directorial debut films]] - 14 # [[:en:Category:American historical action films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in Rio de Janeiro (city)]] - 14 # [[:en:Category:American gangster films]] - 14 # [[:en:Category:1990s science fiction action films]] - 14 # [[:en:Category:Alternate timeline films]] - 14 # [[:en:Category:Films produced by Brad Pitt]] - 14 # [[:en:Category:German action adventure films]] - 14 # [[:en:Category:Films shot at Elstree Film Studios]] - 14 # [[:en:Category:War films based on actual events]] - 14 # [[:en:Category:2008 comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in 2001]] - 14 # [[:en:Category:Films à clef]] - 14 # [[:en:Category:Gothic horror films]] - 14 # [[:en:Category:French biographical drama films]] - 14 # [[:en:Category:1994 comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Films about post-traumatic stress disorder]] - 14 # [[:en:Category:Films about telekinesis]] - 14 # [[:en:Category:1993 drama films]] - 14 # [[:en:Category:RKO Pictures films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in the Mediterranean Sea]] - 14 # [[:en:Category:French war drama films]] - 14 # [[:en:Category:2002 comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in Ohio]] - 14 # [[:en:Category:Films about social class]] - 14 # [[:en:Category:Torture in films]] - 14 # [[:en:Category:1960s war drama films]] - 14 # [[:en:Category:Films scored by Max Steiner]] - 14 # [[:en:Category:2010 independent films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in 1947]] - 14 # [[:en:Category:2010s sports drama films]] - 14 # [[:en:Category:2000s psychological drama films]] - 14 # [[:en:Category:2010s science fiction films]] - 14 # [[:en:Category:Circus films]] - 14 # [[:en:Category:1980s French-language films]] - 14 # [[:en:Category:American road comedy-drama films]] - 14 # [[:en:Category:Films shot in Nevada]] - 14 # [[:en:Category:African-American comedy films]] - 14 # [[:en:Category:1985 drama films]] - 14 # [[:en:Category:Films about fraternities and sororities]] - 14 # [[:en:Category:Pacific War films]] - 14 # [[:en:Category:Rail transport films]] - 14 # [[:en:Category:2010s teen comedy-drama films]] - 14 # [[:en:Category:Best Foreign Film Guldbagge Award winners]] - 14 # [[:en:Category:British comedy-drama films]] - 14 # [[:en:Category:Southern Gothic films]] - 14 # [[:en:Category:2000s sex comedy films]] - 14 # [[:en:Category:The Kennedy/Marshall Company films]] - 14 # [[:en:Category:American slasher films]] - 14 # [[:en:Category:2010s American animated films]] - 14 # [[:Կատեգորիա:2012 ֆիլմեր]] - 14 # [[:en:Category:1990s crime comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Films about anti-LGBT sentiment]] - 14 # [[:en:Category:Films set in Shanghai]] - 14 # [[:en:Category:2000s serial killer films]] - 14 # [[:en:Category:Films set in ancient Egypt]] - 14 # [[:en:Category:Films with screenplays by Richard Maibaum]] - 14 # [[:en:Category:American prison films]] - 14 # [[:en:Category:2010 comedy films]] - 14 # [[:en:Category:2009 horror films]] - 14 # [[:en:Category:Seafaring films]] - 14 # [[:en:Category:Films about Mexican drug cartels]] - 14 # [[:en:Category:Films scored by George Fenton]] - 14 # [[:en:Category:Films set in 1973]] - 14 # [[:en:Category:British action adventure films]] - 14 # [[:en:Category:Films produced by Roy Lee]] - 14 # [[:en:Category:Films scored by Rachel Portman]] - 14 # [[:en:Category:2000s historical romance films]] - 14 # [[:en:Category:Jukebox musical films]] - 14 # [[:en:Category:Annapurna Pictures films]] - 14 # [[:en:Category:American teen films]] - 14 # [[:en:Category:2000s feminist films]] - 14 # [[:en:Category:Films shot in Hamilton, Ontario]] - 14 # [[:en:Category:American feminist films]] - 14 # [[:en:Category:2000s female buddy films]] - 14 # [[:en:Category:Biographical films about sportspeople]] - 14 # [[:en:Category:2015 romantic drama films]] - 14 # [[:Կատեգորիա:Անգլալեզու հեռուստասերիալներ]] - 14 # [[:en:Category:2014 comedy films]] - 14 # [[:en:Category:Sentai Filmworks]] - 14 # [[:en:Category:Mad scientist films]] - 14 # [[:en:Category:Biographical films about musicians]] - 14 # [[:en:Category:1981 drama films]] - 14 # [[:en:Category:Biographical films about painters]] - 14 # [[:en:Category:American musical fantasy films]] - 14 # [[:en:Category:Yen Press titles]] - 14 # [[:en:Category:American teen LGBT-related films]] - 14 # [[:en:Category:2015 science fiction action films]] - 14 # [[:en:Category:Films scored by Daniel Pemberton]] - 14 # [[:en:Category:2015 action thriller films]] - 14 # [[:en:Category:French erotic drama films]] - 14 # [[:en:Category:German multilingual films]] - 14 # [[:en:Category:1958 drama films]] - 14 # [[:en:Category:2015 biographical drama films]] - 14 # [[:en:Category:Shueisha franchises]] - 14 # [[:en:Category:Amazon Studios films]] - 14 # [[:en:Category:2017 directorial debut films]] - 14 # [[:en:Category:2010s musical comedy films]] - 13 # [[:en:Category:Great Depression films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1933]] - 13 # [[:en:Category:Light novels]] - 13 # [[:en:Category:English-language Belgian films]] - 13 # [[:en:Category:Armenian black-and-white films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Sicily]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1940]] - 13 # [[:en:Category:Cyberpunk films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in the 2010s]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Rolfe Kent]] - 13 # [[:en:Category:Armenian comedy films]] - 13 # [[:en:Category:Films shot at Village Roadshow Studios]] - 13 # [[:en:Category:2010s survival films]] - 13 # [[:en:Category:Survival thriller films]] - 13 # [[:en:Category:Films based on German novels]] - 13 # [[:en:Category:Pathé films]] - 13 # [[:en:Category:Fiction about familicide]] - 13 # [[:en:Category:Male bisexuality in film]] - 13 # [[:en:Category:Films about the illegal drug trade]] - 13 # [[:en:Category:1970s multilingual films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1984]] - 13 # [[:en:Category:Films produced by Graham King]] - 13 # [[:en:Category:American sword and sorcery films]] - 13 # [[:en:Category:2006 directorial debut films]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Glasgow]] - 13 # [[:en:Category:Rating controversies in film]] - 13 # [[:en:Category:1995 drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in the 14th century]] - 13 # [[:en:Category:British action comedy films]] - 13 # [[:en:Category:1990s French film stubs]] - 13 # [[:en:Category:Martial arts tournament films]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Venice]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Israel]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1974]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Alabama]] - 13 # [[:en:Category:Works subject to a lawsuit]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Rhode Island]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Almería]] - 13 # [[:en:Category:French nonlinear narrative films]] - 13 # [[:en:Category:2000s drama film stubs]] - 13 # [[:en:Category:Films set in the Russian Empire]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Jerry Goldsmith]] - 13 # [[:en:Category:Films about survivors of seafaring accidents or incidents]] - 13 # [[:en:Category:Seafaring films based on actual events]] - 13 # [[:en:Category:1976 drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Aaron Zigman]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Ohio]] - 13 # [[:en:Category:1980s multilingual films]] - 13 # [[:en:Category:Gun fu films]] - 13 # [[:en:Category:Films about autism]] - 13 # [[:en:Category:20th Century Fox franchises]] - 13 # [[:en:Category:British mystery thriller films]] - 13 # [[:en:Category:Films based on autobiographies]] - 13 # [[:en:Category:CinemaScope films]] - 13 # [[:en:Category:Films about blind people]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in the Bahamas]] - 13 # [[:en:Category:American swashbuckler films]] - 13 # [[:en:Category:Films about summer camps]] - 13 # [[:en:Category:Films about trans women]] - 13 # [[:en:Category:Films about impact events]] - 13 # [[:en:Category:Films produced by Kathleen Kennedy]] - 13 # [[:en:Category:Films produced by Steven Spielberg]] - 13 # [[:en:Category:Films about stalking]] - 13 # [[:en:Category:2010s children's comedy films]] - 13 # [[:en:Category:1968 drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films shot in Kent]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1958]] - 13 # [[:en:Category:Lucasfilm films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1978]] - 13 # [[:en:Category:American zombie films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Yugoslavia]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Michael Kamen]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Afghanistan]] - 13 # [[:en:Category:1990s Cantonese-language films]] - 13 # [[:en:Category:Interquel films]] - 13 # [[:en:Category:American splatter films]] - 13 # [[:en:Category:Overbrook Entertainment films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Siberia]] - 13 # [[:en:Category:Davis Entertainment films]] - 13 # [[:en:Category:Atlas Entertainment films]] - 13 # [[:en:Category:Films about fairies and sprites]] - 13 # [[:en:Category:2013 action thriller films]] - 13 # [[:en:Category:Cooking films]] - 13 # [[:en:Category:Films about reincarnation]] - 13 # [[:en:Category:1990s romantic comedy-drama films]] - 13 # [[:en:Category:1998 drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Patrick Doyle]] - 13 # [[:en:Category:2013 biographical drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films produced by David Hoberman]] - 13 # [[:en:Category:British romantic comedy-drama films]] - 13 # [[:en:Category:Cannes Grand Prix winners]] - 13 # [[:en:Category:African-American biographical dramas]] - 13 # [[:en:Category:2000s supernatural horror films]] - 13 # [[:en:Category:American films about Halloween]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Graeme Revell]] - 13 # [[:en:Category:Films set in 1987]] - 13 # [[:en:Category:2010s erotic drama films]] - 13 # [[:en:Category:2010s comedy thriller films]] - 13 # [[:en:Category:American comedy thriller films]] - 13 # [[:en:Category:American spy thriller films]] - 13 # [[:en:Category:Films about parenting]] - 13 # [[:en:Category:1990s Spanish-language films]] - 13 # [[:en:Category:School life in anime and manga]] - 13 # [[:en:Category:French historical drama films]] - 13 # [[:en:Category:American fantasy comedy-drama films]] - 13 # [[:en:Category:Time loop films]] - 13 # [[:en:Category:2015 comedy-drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films about abortion]] - 13 # [[:en:Category:American supernatural thriller films]] - 13 # [[:en:Category:Films set in Michigan]] - 13 # [[:en:Category:1972 drama films]] - 13 # [[:en:Category:Live Action Short Film Academy Award winners]] - 13 # [[:en:Category:Soviet war films]] - 13 # [[:en:Category:2017 horror films]] - 13 # [[:en:Category:2018 3D films]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Benjamin Wallfisch]] - 13 # [[:en:Category:2020s superhero films]] - 13 # [[:en:Category:2018 romantic drama films]] - 13 # [[:en:Category:Soviet historical drama films]] - 13 # [[:en:Category:Films scored by Trevor Rabin]] - 12 # [[:en:Category:2010 television films]] - 12 # [[:en:Category:Fantasy adventure films]] - 12 # [[:en:Category:Environmental films]] - 12 # [[:en:Category:Soviet silent feature films]] - 12 # [[:en:Category:Films based on poems]] - 12 # [[:en:Category:2000s Italian-language films]] - 12 # [[:en:Category:1960 drama films]] - 12 # [[:en:Category:French crime thriller films]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Bruce Davey]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1982]] - 12 # [[:en:Category:Films about giants]] - 12 # [[:en:Category:Siege films]] - 12 # [[:en:Category:2000 drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films about child death]] - 12 # [[:en:Category:2001 comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 2000]] - 12 # [[:en:Category:Appian Way Productions films]] - 12 # [[:en:Category:Filicide in fiction]] - 12 # [[:en:Category:Films about technological impact]] - 12 # [[:en:Category:Orion Pictures films]] - 12 # [[:en:Category:British crime drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films based on historical novels]] - 12 # [[:en:Category:Films set in palaces]] - 12 # [[:en:Category:American crime action films]] - 12 # [[:en:Category:Murder–suicide in films]] - 12 # [[:en:Category:Films about amputees]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1962]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1964]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1967]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1976]] - 12 # [[:en:Category:American children's drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films about pets]] - 12 # [[:en:Category:Stage 6 Films films]] - 12 # [[:en:Category:American Civil War films]] - 12 # [[:en:Category:Films about miscarriage of justice]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1990]] - 12 # [[:en:Category:Religious controversies in film]] - 12 # [[:en:Category:Romance films based on actual events]] - 12 # [[:en:Category:Romantic epic films]] - 12 # [[:en:Category:Films set in the Ottoman Empire]] - 12 # [[:en:Category:Photoplay Awards film of the year winners]] - 12 # [[:en:Category:2010s dance films]] - 12 # [[:en:Category:Bisexuality-related films]] - 12 # [[:en:Category:Films about sexual repression]] - 12 # [[:en:Category:Films based on military novels]] - 12 # [[:en:Category:2011 independent films]] - 12 # [[:en:Category:Films about prison escapes]] - 12 # [[:en:Category:Films set in 1965]] - 12 # [[:en:Category:Sports films based on actual events]] - 12 # [[:en:Category:2000s sports drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films about self-harm]] - 12 # [[:en:Category:2010s French film stubs]] - 12 # [[:en:Category:1982 drama films]] - 12 # [[:en:Category:1950s French-language films]] - 12 # [[:en:Category:Hugo Award for Best Dramatic Presentation, Long Form winning works]] - 12 # [[:en:Category:1986 drama films]] - 12 # [[:en:Category:Golden Bear winners]] - 12 # [[:en:Category:Films set on boats]] - 12 # [[:en:Category:French films about revenge]] - 12 # [[:en:Category:Adventure horror films]] - 12 # [[:en:Category:1947 drama films]] - 12 # [[:en:Category:1980s buddy comedy films]] - 12 # [[:en:Category:2010 romantic comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Films about virginity]] - 12 # [[:en:Category:2010s pregnancy films]] - 12 # [[:en:Category:2010s mystery drama films]] - 12 # [[:en:Category:British thriller drama films]] - 12 # [[:en:Category:Female bisexuality in film]] - 12 # [[:en:Category:CJ Entertainment films]] - 12 # [[:en:Category:Matricide in fiction]] - 12 # [[:en:Category:2000s Christmas comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Films about Catholicism]] - 12 # [[:en:Category:Films about narcissism]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Scott Stuber]] - 12 # [[:en:Category:Films set in the 12th century]] - 12 # [[:en:Category:Films with screenplays by John Hughes (filmmaker)]] - 12 # [[:en:Category:Films about Native Americans]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Bedfordshire]] - 12 # [[:en:Category:Films set in the 18th century]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Puerto Rico]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Austria]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Edward Shearmur]] - 12 # [[:en:Category:2010s spy comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Films set in Kansas]] - 12 # [[:en:Category:2009 comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Poland]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Charles Roven]] - 12 # [[:en:Category:Films about rebellions]] - 12 # [[:en:Category:Action films based on actual events]] - 12 # [[:en:Category:Science fantasy films]] - 12 # [[:en:Category:Films set in Houston]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by John Ottman]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Mumbai]] - 12 # [[:en:Category:Films shot at Longcross Studios]] - 12 # [[:en:Category:1990s romantic drama films]] - 12 # [[:en:Category:1996 drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Wiltshire]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Christopher Young]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Steve Jablonsky]] - 12 # [[:en:Category:Di Bonaventura Pictures films]] - 12 # [[:en:Category:Neo-Western films]] - 12 # [[:en:Category:Films set in Colombia]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Michael G. Wilson]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Hampshire]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Beau Flynn]] - 12 # [[:en:Category:2012 directorial debut films]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Ukraine]] - 12 # [[:en:Category:Films about couples]] - 12 # [[:en:Category:2000s musical drama films]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Joe Roth]] - 12 # [[:en:Category:Films shot in Saint Petersburg]] - 12 # [[:en:Category:Live-action films based on manga]] - 12 # [[:en:Category:2013 LGBT-related films]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Junkie XL]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Avi Arad]] - 12 # [[:en:Category:1984 drama films]] - 12 # [[:en:Category:2014 action thriller films]] - 12 # [[:en:Category:Cultural depictions of American men]] - 12 # [[:en:Category:Films about death games]] - 12 # [[:en:Category:American comedy television films]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Rob Simonsen]] - 12 # [[:en:Category:1965 drama films]] - 12 # [[:en:Category:Malpaso Productions films]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Simon Kinberg]] - 12 # [[:en:Category:Films set in Westchester County, New York]] - 12 # [[:en:Category:X-Men (film series)]] - 12 # [[:en:Category:Films set in Pittsburgh]] - 12 # [[:en:Category:Comedy-drama films based on actual events]] - 12 # [[:en:Category:Films scored by Lorne Balfe]] - 12 # [[:en:Category:French-language Canadian films]] - 12 # [[:en:Category:2015 thriller drama films]] - 12 # [[:en:Category:1989 comedy films]] - 12 # [[:en:Category:Chernin Entertainment films]] - 12 # [[:en:Category:2013 comedy films]] - 12 # [[:en:Category:French silent short films]] - 12 # [[:en:Category:1970s Italian-language films]] - 12 # [[:en:Category:Films produced by Letty Aronson]] - 12 # [[:en:Category:2010s Christmas films]] - 12 # [[:en:Category:1972 comedy films]] - 12 # [[:en:Category:2016 romantic drama films]] - 12 # [[:en:Category:1983 drama films]] - 12 # [[:en:Category:Italian multilingual films]] - 12 # [[:en:Category:Coming-of-age anime and manga]] - 11 # [[:en:Category:Japanese animated fantasy films]] - 11 # [[:en:Category:Studio Ghibli animated films]] - 11 # [[:en:Category:Dark fantasy anime and manga]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Clint Mansell]] - 11 # [[:en:Category:2014 anime television series debuts]] - 11 # [[:en:Category:Biographical films about poets]] - 11 # [[:en:Category:Films set in 1960]] - 11 # [[:en:Category:2009 romantic comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Marcelo Zarvos]] - 11 # [[:en:Category:HBO Films films]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by David Arnold]] - 11 # [[:en:Category:2011 action thriller films]] - 11 # [[:en:Category:Australian action adventure films]] - 11 # [[:en:Category:Apartheid films]] - 11 # [[:en:Category:2000s action drama films]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Douglas Wick]] - 11 # [[:en:Category:Films about immigration to the United States]] - 11 # [[:en:Category:Films about cults]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Missouri]] - 11 # [[:en:Category:2005 directorial debut films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in 1939]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Yorkshire]] - 11 # [[:en:Category:Films set in 1955]] - 11 # [[:en:Category:Films shot in South Carolina]] - 11 # [[:en:Category:Vietnam War films]] - 11 # [[:Կատեգորիա:Pinewood Studios-ում նկարահանված ֆիլմեր]] - 11 # [[:en:Category:Cultural depictions of Adolf Hitler]] - 11 # [[:en:Category:Films based on American thriller novels]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Illinois]] - 11 # [[:en:Category:1990s coming-of-age drama films]] - 11 # [[:en:Category:1962 drama films]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Aram Khachaturian]] - 11 # [[:en:Category:Anti-war films about World War I]] - 11 # [[:en:Category:American legal films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Ireland]] - 11 # [[:en:Category:2000s teen drama films]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Chris Columbus]] - 11 # [[:en:Category:1980s crime comedy films]] - 11 # [[:en:Category:D-Box motion-enhanced films]] - 11 # [[:en:Category:American docudrama films]] - 11 # [[:en:Category:2010s serial killer films]] - 11 # [[:en:Category:Films shot in Croatia]] - 11 # [[:en:Category:French avant-garde and experimental films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in the 1860s]] - 11 # [[:en:Category:2004 romantic comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films about dissociative identity disorder]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Cuba]] - 11 # [[:en:Category:American children's animated comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Monaco]] - 11 # [[:en:Category:Films shot in Cologne]] - 11 # [[:en:Category:Films set in hospitals]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Michael Bay]] - 11 # [[:en:Category:Homophobia in fiction]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Adam Sandler]] - 11 # [[:en:Category:Happy Madison Productions films]] - 11 # [[:en:Category:Revolution Studios films]] - 11 # [[:en:Category:CBS Films films]] - 11 # [[:en:Category:Films about Nazis]] - 11 # [[:en:Category:Films with screenplays by George Lucas]] - 11 # [[:en:Category:Films about child abduction in the United States]] - 11 # [[:en:Category:Films about anti-fascism]] - 11 # [[:en:Category:Films about ancient astronauts]] - 11 # [[:en:Category:Films with screenplays by David Koepp]] - 11 # [[:en:Category:Films with screenplays by Akiva Goldsman]] - 11 # [[:en:Category:Films about child abduction]] - 11 # [[:en:Category:Films set in the Caribbean]] - 11 # [[:en:Category:2010s fantasy action films]] - 11 # [[:en:Category:1990s buddy cop films]] - 11 # [[:en:Category:1999 comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Walter F. Parkes]] - 11 # [[:en:Category:Films shot in Prague]] - 11 # [[:en:Category:1990s action comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in South America]] - 11 # [[:en:Category:1996 comedy films]] - 11 # [[:en:Category:2010s science fiction comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films set in Long Island]] - 11 # [[:en:Category:Films set in the 22nd century]] - 11 # [[:en:Category:2013 horror films]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Craig Armstrong (composer)]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Ilan Eshkeri]] - 11 # [[:en:Category:2008 romantic comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films about animal rights]] - 11 # [[:en:Category:British science fiction action films]] - 11 # [[:en:Category:Films about weddings in the United States]] - 11 # [[:en:Category:British mystery films]] - 11 # [[:en:Category:Films about activists]] - 11 # [[:en:Category:American sports comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films shot in Philadelphia]] - 11 # [[:en:Category:1990 drama films]] - 11 # [[:en:Category:2012 independent films]] - 11 # [[:en:Category:Films about artificial intelligence]] - 11 # [[:en:Category:1990s feminist films]] - 11 # [[:en:Category:Fiction about mind control]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Aleksandr Zatsepin]] - 11 # [[:en:Category:Historical action films]] - 11 # [[:en:Category:2010s comedy film stubs]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Trevor Jones]] - 11 # [[:en:Category:Crunchyroll anime]] - 11 # [[:en:Category:Trading films]] - 11 # [[:en:Category:Films based on Italian novels]] - 11 # [[:en:Category:Films set in schools]] - 11 # [[:en:Category:2010s teen horror films]] - 11 # [[:en:Category:2010 directorial debut films]] - 11 # [[:en:Category:2000s musical comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Films about child sexual abuse]] - 11 # [[:en:Category:2005 comedy films]] - 11 # [[:en:Category:Roadside Attractions films]] - 11 # [[:en:Category:2010s comedy road movies]] - 11 # [[:en:Category:Films about social media]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Steve Golin]] - 11 # [[:en:Category:HIV/AIDS in American films]] - 11 # [[:en:Category:American direct-to-video films]] - 11 # [[:en:Category:2010s science fiction horror films]] - 11 # [[:en:Category:2016 biographical drama films]] - 11 # [[:en:Category:1987 drama films]] - 11 # [[:en:Category:Soviet comedy-drama films]] - 11 # [[:en:Category:1964 drama films]] - 11 # [[:en:Category:1950s war drama films]] - 11 # [[:en:Category:1970 drama films]] - 11 # [[:en:Category:Perfect World Pictures films]] - 11 # [[:en:Category:Films scored by Dmitri Shostakovich]] - 11 # [[:en:Category:2017 action thriller films]] - 11 # [[:en:Category:Soviet romance films]] - 11 # [[:en:Category:2018 LGBT-related films]] - 11 # [[:en:Category:2020 drama films]] - 11 # [[:en:Category:Films produced by Karen Rosenfelt]] - 10 # [[:en:Category:American prison drama films]] - 10 # [[:en:Category:Morgan Creek Productions films]] - 10 # [[:en:Category:Television sequel films]] - 10 # [[:en:Category:Films based on Japanese novels]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Joe Hisaishi]] - 10 # [[:en:Category:Toho animated films]] - 10 # [[:en:Category:British black comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Works banned in China]] - 10 # [[:en:Category:Films about puberty]] - 10 # [[:en:Category:Films about pianos and pianists]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Georges Delerue]] - 10 # [[:en:Category:French black comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Films about genetic engineering]] - 10 # [[:en:Category:Scanbox Entertainment films]] - 10 # [[:Կատեգորիա:2005 ֆիլմեր]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Ramin Djawadi]] - 10 # [[:en:Category:Films adapted into operas]] - 10 # [[:en:Category:Films about immigration]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Tyler Bates]] - 10 # [[:en:Category:Fiction about regicide]] - 10 # [[:en:Category:2000s coming-of-age drama films]] - 10 # [[:en:Category:Malware in fiction]] - 10 # [[:en:Category:Films set in 1986]] - 10 # [[:en:Category:American Sign Language films]] - 10 # [[:en:Category:Films about deaf people]] - 10 # [[:en:Category:Paramount Vantage films]] - 10 # [[:en:Category:British adventure drama films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Highland (council area)]] - 10 # [[:en:Category:1963 drama films]] - 10 # [[:en:Category:2011 romantic comedy films]] - 10 # [[:en:Category:1979 drama films]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Eduard Artemyev]] - 10 # [[:en:Category:2000s ghost films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in 1971]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Savannah, Georgia]] - 10 # [[:en:Category:Films with screenplays by Eric Roth]] - 10 # [[:en:Category:American parody films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Romania]] - 10 # [[:en:Category:American remakes of Japanese films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Rhode Island]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Iraq]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Toronto]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Elmer Bernstein]] - 10 # [[:en:Category:Films set in 1912]] - 10 # [[:en:Category:Sea adventure films]] - 10 # [[:en:Category:2000s buddy cop films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Oklahoma]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in 16mm]] - 10 # [[:en:Category:American rape and revenge films]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Michael Barnathan]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Michael De Luca]] - 10 # [[:en:Category:Films about striptease]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Houston]] - 10 # [[:en:Category:American Zoetrope films]] - 10 # [[:en:Category:Films about United States Army Special Forces]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Dino De Laurentiis]] - 10 # [[:en:Category:Metafictional works]] - 10 # [[:en:Category:Films set in the Indian Ocean]] - 10 # [[:en:Category:American political satire films]] - 10 # [[:en:Category:Films about technology]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Thailand]] - 10 # [[:en:Category:Films about Nazi Germany]] - 10 # [[:en:Category:Films about Romani people]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Budapest]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Atticus Ross]] - 10 # [[:en:Category:German LGBT-related films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Iran]] - 10 # [[:en:Category:Films set in the 1870s]] - 10 # [[:en:Category:2009 LGBT-related films]] - 10 # [[:en:Category:Disaster films based on actual events]] - 10 # [[:en:Category:Independence Day (United States) films]] - 10 # [[:en:Category:1990s action films]] - 10 # [[:en:Category:Films featuring a Best Actor César Award-winning performance]] - 10 # [[:en:Category:Films about mind control]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Berkshire]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Robert De Niro]] - 10 # [[:en:Category:Films based on horror novels]] - 10 # [[:en:Category:Films set in 1913]] - 10 # [[:en:Category:1990s science fiction comedy films]] - 10 # [[:en:Category:2000s science fiction comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Hong Kong action films]] - 10 # [[:en:Category:Martial arts fantasy films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Maryland]] - 10 # [[:en:Category:Films about the Russian Mafia]] - 10 # [[:en:Category:Films based on mystery novels]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Egypt]] - 10 # [[:en:Category:Films with screenplays by Terry Rossio]] - 10 # [[:en:Category:1960s action films]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Nathan Wang]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Australia]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Australia]] - 10 # [[:en:Category:Films set in airports]] - 10 # [[:en:Category:Universal Pictures direct-to-video films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Warsaw]] - 10 # [[:en:Category:French World War II films]] - 10 # [[:en:Category:Musical films based on actual events]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Belgrade]] - 10 # [[:en:Category:French science fiction action films]] - 10 # [[:en:Category:1990s children's comedy films]] - 10 # [[:en:Category:2000 comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Emma Thomas]] - 10 # [[:en:Category:Films with screenplays by Christopher Nolan]] - 10 # [[:en:Category:Syncopy Inc. films]] - 10 # [[:en:Category:Fast & Furious films]] - 10 # [[:en:Category:Films about magic and magicians]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Brazil]] - 10 # [[:en:Category:Films about mathematics]] - 10 # [[:en:Category:Skydance Media films]] - 10 # [[:en:Category:Mars in film]] - 10 # [[:en:Category:Films based on Romeo and Juliet]] - 10 # [[:en:Category:Films produced by Ian Bryce]] - 10 # [[:en:Category:American romantic thriller films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Monaco]] - 10 # [[:en:Category:2003 directorial debut films]] - 10 # [[:en:Category:American spy films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Vienna]] - 10 # [[:en:Category:The Devil in film]] - 10 # [[:en:Category:2010s satirical films]] - 10 # [[:en:Category:Media Rights Capital films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Montreal]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Moscow Oblast]] - 10 # [[:en:Category:2000s dance films]] - 10 # [[:en:Category:2000s romantic musical films]] - 10 # [[:en:Category:Films about sexuality]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Asia]] - 10 # [[:en:Category:Adventure films based on actual events]] - 10 # [[:en:Category:Troublemaker Studios films]] - 10 # [[:en:Category:2005 horror films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in the Arctic]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in the Republic of Ireland]] - 10 # [[:en:Category:Films about organized crime in France]] - 10 # [[:en:Category:Films about composers]] - 10 # [[:en:Category:2010s dystopian films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in West Germany]] - 10 # [[:en:Category:2008 directorial debut films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Indiana]] - 10 # [[:en:Category:BDSM in films]] - 10 # [[:en:Category:2010s teen films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Portland, Oregon]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Gabriel Yared]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in the Canary Islands]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Serbia]] - 10 # [[:en:Category:ADV Films]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Bear McCreary]] - 10 # [[:en:Category:1992 drama films]] - 10 # [[:en:Category:Sundance Film Festival award winners]] - 10 # [[:en:Category:2014 biographical drama films]] - 10 # [[:en:Category:2009 biographical drama films]] - 10 # [[:en:Category:1960s romantic drama films]] - 10 # [[:en:Category:Superhero adventure films]] - 10 # [[:en:Category:Nu Image films]] - 10 # [[:en:Category:Sidney Kimmel Entertainment films]] - 10 # [[:en:Category:American feminist comedy films]] - 10 # [[:en:Category:English-language Dutch films]] - 10 # [[:en:Category:2015 horror films]] - 10 # [[:en:Category:Films set in Iowa]] - 10 # [[:en:Category:French historical romance films]] - 10 # [[:en:Category:2010s superhero comedy films]] - 10 # [[:en:Category:War drama film stubs]] - 10 # [[:en:Category:American comedy mystery films]] - 10 # [[:en:Category:2010s war films]] - 10 # [[:en:Category:Russian sequel films]] - 10 # [[:en:Category:Post-apocalyptic anime and manga]] - 10 # [[:en:Category:Films shot in Yorkshire]] - 10 # [[:en:Category:1967 drama films]] - 10 # [[:en:Category:2000s biographical films]] - 10 # [[:en:Category:1974 drama films]] - 10 # [[:en:Category:Historical film stubs]] - 10 # [[:en:Category:Films set in 1916]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Andrey Petrov]] - 10 # [[:en:Category:Biographical films about singers]] - 10 # [[:en:Category:Films based on Polish novels]] - 10 # [[:en:Category:British television films]] - 10 # [[:en:Category:2016 comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Films scored by Marc Shaiman]] - 10 # [[:en:Category:2016 horror films]] - 10 # [[:en:Category:1980s biographical drama films]] - 10 # [[:en:Category:Marvel Cinematic Universe: Phase Three films]] - 10 # [[:en:Category:2017 comedy films]] - 10 # [[:en:Category:Films shot at Pinewood Atlanta Studios]] - 10 # [[:en:Category:2018 directorial debut films]] - 10 # [[:en:Category:2019 3D films]] - 10 # [[:en:Category:Russian historical drama films]] - 10 # [[:en:Category:Films about veterans]] - 9 # [[:en:Category:2000s psychological horror films]] - 9 # [[:en:Category:Films about competitions]] - 9 # [[:en:Category:1980s adventure films]] - 9 # [[:en:Category:Mecha anime and manga]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1927]] - 9 # [[:en:Category:2011 manga]] - 9 # [[:en:Category:Kadokawa Dwango franchises]] - 9 # [[:en:Category:English-language Scottish films]] - 9 # [[:en:Category:English-language Swedish films]] - 9 # [[:en:Category:Mystery anime and manga]] - 9 # [[:en:Category:Films based on American crime novels]] - 9 # [[:en:Category:1969 drama films]] - 9 # [[:en:Category:Flying cars in fiction]] - 9 # [[:en:Category:Hong Kong action thriller films]] - 9 # [[:en:Category:Postmodern films]] - 9 # [[:en:Category:2010 biographical drama films]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Antônio Pinto]] - 9 # [[:en:Category:1960s comedy film stubs]] - 9 # [[:en:Category:1910s American films]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Christopher Markus and Stephen McFeely]] - 9 # [[:en:Category:Underwater action films]] - 9 # [[:en:Category:2009 independent films]] - 9 # [[:en:Category:WingNut Films films]] - 9 # [[:en:Category:The Stone Quarry films]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Rio de Janeiro (city)]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1983]] - 9 # [[:en:Category:Martial arts science fiction films]] - 9 # [[:en:Category:Media Asia films]] - 9 # [[:en:Category:Silver Bear for outstanding artistic contribution]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Atli Örvarsson]] - 9 # [[:en:Category:French action comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Underground fighting films]] - 9 # [[:en:Category:Religious epic films]] - 9 # [[:en:Category:2000s thriller films]] - 9 # [[:en:Category:1994 drama films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1972]] - 9 # [[:en:Category:1975 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Oregon]] - 9 # [[:en:Category:2010s road movies]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in North Yorkshire]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Steve Kloves]] - 9 # [[:en:Category:Films directed by Lasse Hallström]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Bernard Herrmann]] - 9 # [[:en:Category:Films about angels]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1919]] - 9 # [[:en:Category:Crime horror films]] - 9 # [[:en:Category:1970s biographical drama films]] - 9 # [[:en:Category:1984 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:1990s German-language films]] - 9 # [[:en:Category:2000s spy comedy films]] - 9 # [[:en:Category:1995 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in New Hampshire]] - 9 # [[:en:Category:1920s English-language films]] - 9 # [[:en:Category:2010 LGBT-related films]] - 9 # [[:en:Category:2010 horror films]] - 9 # [[:en:Category:Films based on Irish novels]] - 9 # [[:en:Category:Films with atheism-related themes]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Ingmar Bergman]] - 9 # [[:en:Category:1994 directorial debut films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1966]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in the Philippines]] - 9 # [[:en:Category:War adventure films]] - 9 # [[:en:Category:HanWay Films films]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Kentucky]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in the United States]] - 9 # [[:en:Category:1985 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:1950s Italian-language films]] - 9 # [[:en:Category:1956 drama films]] - 9 # [[:en:Category:American crime comedy-drama films]] - 9 # [[:en:Category:1980s comedy film stubs]] - 9 # [[:en:Category:1983 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:German avant-garde and experimental films]] - 9 # [[:en:Category:German thriller drama films]] - 9 # [[:en:Category:American drama road movies]] - 9 # [[:en:Category:Films about farmers]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Alfred Newman]] - 9 # [[:en:Category:LGBT-related romantic comedy films]] - 9 # [[:en:Category:2006 romantic comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films that won the Academy Award for Best Story]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Sweden]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Sweden]] - 9 # [[:en:Category:English-language Danish films]] - 9 # [[:en:Category:1970s French film stubs]] - 9 # [[:en:Category:French crime drama films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1959]] - 9 # [[:en:Category:Films set in the 1840s]] - 9 # [[:en:Category:1990s psychological thriller films]] - 9 # [[:en:Category:Best Film Lumières Award winners]] - 9 # [[:en:Category:Films about fictional painters]] - 9 # [[:en:Category:Films about adultery in the United States]] - 9 # [[:en:Category:Films about gender]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1917]] - 9 # [[:en:Category:2011 romantic drama films]] - 9 # [[:en:Category:2006 horror films]] - 9 # [[:en:Category:1980 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Michael Mann]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1938]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by A. R. Rahman]] - 9 # [[:en:Category:1960s French film stubs]] - 9 # [[:en:Category:1967 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films about World War II resistance movements]] - 9 # [[:en:Category:World War II films made in wartime]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Ted Elliott]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Harry Saltzman]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Beijing]] - 9 # [[:en:Category:Fictional portrayals of the New York City Police Department]] - 9 # [[:en:Category:Parkour in film]] - 9 # [[:en:Category:Films set in the Atlantic Ocean]] - 9 # [[:en:Category:1995 directorial debut films]] - 9 # [[:en:Category:1980s martial arts comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Chris Morgan]] - 9 # [[:en:Category:German World War II films]] - 9 # [[:en:Category:German biographical drama films]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Klaus Badelt]] - 9 # [[:en:Category:2000s action comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Films about nannies]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by John Hughes (filmmaker)]] - 9 # [[:en:Category:American Western (genre) comedy films]] - 9 # [[:en:Category:Chinese-American films]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Cesare Zavattini]] - 9 # [[:en:Category:Mixed martial arts films]] - 9 # [[:en:Category:American anthology films]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Lawrence Bender]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Christopher Nolan]] - 9 # [[:en:Category:Films about telepresence]] - 9 # [[:en:Category:Films about consciousness transfer]] - 9 # [[:en:Category:Arthurian films]] - 9 # [[:en:Category:Cultural depictions of Richard I of England]] - 9 # [[:en:Category:2000s science fiction adventure films]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Tom Cruise]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Kent]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Sydney]] - 9 # [[:en:Category:Films based on works by Nicholas Sparks]] - 9 # [[:en:Category:Films based on Charles Perrault's Cinderella]] - 9 # [[:en:Category:Estudios Churubusco films]] - 9 # [[:en:Category:Voltage Pictures films]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Matthew Vaughn]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Norfolk]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Richard D. Zanuck]] - 9 # [[:en:Category:The Zanuck Company films]] - 9 # [[:en:Category:American gang films]] - 9 # [[:en:Category:Films with screenplays by Guillermo del Toro]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Barbara Broccoli]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Shanghai]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Kentucky]] - 9 # [[:en:Category:Films set in the Bahamas]] - 9 # [[:en:Category:Films based on multiple works of a series]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Oxford]] - 9 # [[:en:Category:2013 science fiction action films]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Tennessee]] - 9 # [[:en:Category:2013 directorial debut films]] - 9 # [[:en:Category:Films about psychic powers]] - 9 # [[:en:Category:Films about prostitution in the United States]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Dan Lin]] - 9 # [[:en:Category:1960s drama film stubs]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Todd Lieberman]] - 9 # [[:en:Category:Films about food and drink]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Alberto Iglesias]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Don Murphy]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Elizabeth Avellán]] - 9 # [[:en:Category:Films set in 1961]] - 9 # [[:en:Category:Canadian LGBT-related films]] - 9 # [[:en:Category:2014 science fiction action films]] - 9 # [[:en:Category:British science fiction thriller films]] - 9 # [[:en:Category:Vertigo Films films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in the 1790s]] - 9 # [[:en:Category:Central Intelligence Agency in fiction]] - 9 # [[:en:Category:1997 television films]] - 9 # [[:en:Category:2011 directorial debut films]] - 9 # [[:en:Category:French films based on plays]] - 9 # [[:en:Category:Spanish independent films]] - 9 # [[:en:Category:Fantasy anime and manga]] - 9 # [[:en:Category:TV Tokyo original programming]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Baltimore]] - 9 # [[:en:Category:2014 romantic drama films]] - 9 # [[:en:Category:British supernatural horror films]] - 9 # [[:en:Category:American auto racing films]] - 9 # [[:en:Category:2010s action war films]] - 9 # [[:en:Category:2014 comedy-drama films]] - 9 # [[:en:Category:Biographical films about scientists]] - 9 # [[:en:Category:Killer Films films]] - 9 # [[:en:Category:Biographical action films]] - 9 # [[:en:Category:World War II spy films]] - 9 # [[:en:Category:Italian historical drama films]] - 9 # [[:en:Category:Polish black-and-white films]] - 9 # [[:en:Category:American musical comedy-drama films]] - 9 # [[:en:Category:3 Arts Entertainment films]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Buenos Aires]] - 9 # [[:en:Category:Films based on Canadian novels]] - 9 # [[:en:Category:Films shot in Melbourne]] - 9 # [[:en:Category:Gold Circle Films films]] - 9 # [[:en:Category:Films set in the 20th century]] - 9 # [[:en:Category:Teen superhero films]] - 9 # [[:en:Category:Mandalay Pictures films]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Matthew Margeson]] - 9 # [[:en:Category:Films about proms]] - 9 # [[:en:Category:Films about singers]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Peter Chernin]] - 9 # [[:en:Category:21 Laps Entertainment films]] - 9 # [[:en:Category:Science fiction anime and manga]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by Michael Andrews]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Stephen Tenenbaum]] - 9 # [[:en:Category:Soviet musical films]] - 9 # [[:en:Category:Louis Delluc Prize winners]] - 9 # [[:en:Category:Films about diseases]] - 9 # [[:en:Category:Films produced by Robert Greenhut]] - 9 # [[:en:Category:1950s drama film stubs]] - 9 # [[:en:Category:Films about women's sports]] - 9 # [[:en:Category:Films scored by George S. Clinton]] - 9 # [[:en:Category:Films set in Montana]] - 9 # [[:en:Category:Supernatural anime and manga]] - 9 # [[:en:Category:BBC television dramas]] - 9 # [[:en:Category:2012 television films]] - 9 # [[:en:Category:Best Documentary Feature Academy Award winners]] - 9 # [[:en:Category:Polish film stubs]] - 9 # [[:en:Category:1990s comedy horror films]] - 9 # [[:en:Category:Disney film remakes]] - 9 # [[:en:Category:1990s Hindi-language films]] - 9 # [[:en:Category:British psychological thriller films]] - 9 # [[:en:Category:2017 independent films]] - 9 # [[:en:Category:Bron Studios films]] - 9 # [[:en:Category:2017 horror thriller films]] - 9 # [[:en:Category:2017 romantic drama films]] - 9 # [[:en:Category:2017 biographical drama films]] - 9 # [[:en:Category:2018 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:2019 comedy films]] - 9 # [[:en:Category:2020s feminist films]] - 9 # [[:en:Category:Films based on Western (genre) novels]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Lalo Schifrin]] - 8 # [[:en:Category:Musical television films]] - 8 # [[:en:Category:1980s fantasy films]] - 8 # [[:en:Category:Animated coming-of-age films]] - 8 # [[:en:Category:1990s Japanese-language films]] - 8 # [[:en:Category:1990s adventure comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Milan]] - 8 # [[:en:Category:Animated films about friendship]] - 8 # [[:en:Category:Anti-war films about World War II]] - 8 # [[:en:Category:Films set in 1932]] - 8 # [[:en:Category:Bones (studio)]] - 8 # [[:en:Category:Kadokawa Shoten manga]] - 8 # [[:en:Category:2002 manga]] - 8 # [[:en:Category:Fuji TV original programming]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Edinburgh]] - 8 # [[:en:Category:Anime and manga about revenge]] - 8 # [[:Կատեգորիա:2014 ֆիլմեր]] - 8 # [[:en:Category:Films set in the Bronx]] - 8 # [[:en:Category:Films about cruelty to animals]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Herbert Stothart]] - 8 # [[:en:Category:Supernatural drama films]] - 8 # [[:en:Category:English-language South African films]] - 8 # [[:en:Category:French psychological thriller films]] - 8 # [[:en:Category:German psychological thriller films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in ancient Greece]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by William Nicholson]] - 8 # [[:en:Category:Films shot from the first-person perspective]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by James Cameron]] - 8 # [[:en:Category:Carolco Pictures films]] - 8 # [[:en:Category:2007 biographical drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Paul Haslinger]] - 8 # [[:en:Category:1990s historical films]] - 8 # [[:en:Category:Italian comedy-drama films]] - 8 # [[:en:Category:1980s Italian-language films]] - 8 # [[:en:Category:Cruise/Wagner Productions films]] - 8 # [[:en:Category:Films about the afterlife]] - 8 # [[:en:Category:Venice Grand Jury Prize winners]] - 8 # [[:en:Category:Children's fantasy films]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Japan]] - 8 # [[:en:Category:Films about exorcism]] - 8 # [[:en:Category:Films about atonement]] - 8 # [[:en:Category:Best Picture Genie and Canadian Screen Award winners]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Dimitri Tiomkin]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Tunisia]] - 8 # [[:en:Category:Transgender-related films]] - 8 # [[:en:Category:Gangster films]] - 8 # [[:en:Category:Films about interclass romance]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Belgium]] - 8 # [[:Կատեգորիա:Ամերիկյան բադի մուվի կինոկատակերգություններ]] - 8 # [[:en:Category:American adventure thriller films]] - 8 # [[:en:Category:Films about shot-down aviators]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Irving Thalberg]] - 8 # [[:en:Category:2010s horror drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films about ballet]] - 8 # [[:en:Category:2010 romantic comedy-drama films]] - 8 # [[:en:Category:2007 directorial debut films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Mississippi]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by Steven Zaillian]] - 8 # [[:en:Category:1970s war drama films]] - 8 # [[:en:Category:Comedy short films]] - 8 # [[:en:Category:Silent American comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films about dwarfs]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Fran Walsh]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Peter Jackson]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by Fran Walsh]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by Peter Jackson]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by Philippa Boyens]] - 8 # [[:en:Category:1951 drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Carlo Ponti]] - 8 # [[:en:Category:British spy thriller films]] - 8 # [[:en:Category:1990s film stubs]] - 8 # [[:en:Category:American films about cannabis]] - 8 # [[:en:Category:Disney controversies]] - 8 # [[:en:Category:Films set in studio lots]] - 8 # [[:en:Category:2005 romantic comedy films]] - 8 # [[:en:Category:1950s biographical drama films]] - 8 # [[:en:Category:2007 romantic comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Vatican City]] - 8 # [[:en:Category:World War II prisoner of war films]] - 8 # [[:en:Category:Ostern films]] - 8 # [[:en:Category:2010 action comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films about police misconduct]] - 8 # [[:en:Category:1920s Soviet film stubs]] - 8 # [[:en:Category:1961 drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films about the aftermath of the Holocaust]] - 8 # [[:en:Category:Films about the labor movement]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Ivan Reitman]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Darryl F. Zanuck]] - 8 # [[:en:Category:2000s avant-garde and experimental films]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Greece]] - 8 # [[:en:Category:Films about prejudice]] - 8 # [[:en:Category:Canal+ films]] - 8 # [[:en:Category:2006 independent films]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Georges Auric]] - 8 # [[:en:Category:2010 action thriller films]] - 8 # [[:en:Category:2004 independent films]] - 8 # [[:en:Category:French psychological drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films scored by Philippe Sarde]] - 8 # [[:en:Category:Films set in the 1830s]] - 8 # [[:en:Category:Ukrainian drama films]] - 8 # [[:en:Category:Ukrainian film stubs]] - 8 # [[:en:Category:Biographical films about actors]] - 8 # [[:en:Category:Films set in department stores]] - 8 # [[:en:Category:Silver Bear Grand Jury Prize winners]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Tennessee]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Cambridgeshire]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Gloucestershire]] - 8 # [[:en:Category:Impact of the September 11 attacks on cinema]] - 8 # [[:en:Category:2012 horror films]] - 8 # [[:en:Category:2006 comedy-drama films]] - 8 # [[:en:Category:1990s teen drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films about pedophilia]] - 8 # [[:en:Category:Films based on Norse mythology]] - 8 # [[:en:Category:Biographical films about businesspeople]] - 8 # [[:en:Category:2012 action thriller films]] - 8 # [[:en:Category:1993 comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in the British Raj]] - 8 # [[:en:Category:1960s crime comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Baltimore]] - 8 # [[:en:Category:Films set in 1957]] - 8 # [[:en:Category:1965 comedy films]] - 8 # [[:en:Category:1990s buddy comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in the Alps]] - 8 # [[:en:Category:2000s screwball comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Wushu films]] - 8 # [[:en:Category:Bazelevs Company films]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Will Smith]] - 8 # [[:en:Category:Romantic horror films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Madrid]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Serbia]] - 8 # [[:en:Category:Moon in film]] - 8 # [[:en:Category:2000s buddy films]] - 8 # [[:en:Category:Commedia all'italiana]] - 8 # [[:en:Category:Films directed by Vittorio De Sica]] - 8 # [[:en:Category:1999 romantic comedy films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Saint-Tropez]] - 8 # [[:en:Category:Films shot in Rajasthan]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by David S. Goyer]] - 8 # [[:en:Category:British heist films]] - 8 # [[:en:Category:Escape Artists films]] - 8 # [[:en:Category:British action drama films]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Israel]] - 8 # [[:en:Category:Films set in Barcelona]] - 8 # [[:en:Category:Films about slavery]] - 8 # [[:Կատեգորիա:Ֆիլմեր գիտնականների մասին]] - 8 # [[:en:Category:Films about computer hacking]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by The Wachowskis]] - 8 # [[:en:Category:Films with screenplays by Christopher McQuarrie]] - 8 # [[:en:Category:Mission: Impossible (film series)]] - 8 # [[:en:Category:Films produced by Art Linson]] - 8 # [[:en:Category:2010s romantic musical films]] - 8 # [[:en:Category:IM Global films]] - 8 bgjv383liahmqkuu4h2qugka57lfddw Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/սինգլներ 2 939645 8495933 8492179 2022-08-26T16:12:48Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki Այս էջում կարող եք գտնել «Սինգլներ այբբենական կարգով» կատեգորիայի հոդվածներում կատեգորիա ավելացնելու առաջարկներ։ Եթե կարծում եք, որ ինչ-որ հոդված չպետք է հայտնվի այս էջում,․ խնդրում ենք հոդվածի անունը ավելացնել [[Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/սինգլներ/անտեսված հոդվածներ]] էջում այնտեղ նշված ֆորմատով։ Եթե կարծում եք, որ ինչ-որ կատեգորիա չպետք է հայտնվի այս էջում, խնդրում ենք կատեգորիայի անունը ավելացնել [[Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/պակասող կատեգորիաներ/սինգլներ/անտեսված կատեգորիաներ]] էջում այնտեղ նշված ֆորմատով։ ==Սինգլներ_այբբենական_կարգով== # [[:en:Category:Pop ballads]] - 221 # [[:en:Category:Number-one singles in Australia]] - 196 # [[:en:Category:Number-one singles in New Zealand]] - 194 # [[:en:Category:Interscope Records singles]] - 192 # [[:en:Category:Number-one singles in Scotland]] - 174 # [[:en:Category:Columbia Records singles]] - 161 # [[:en:Category:2010s ballads]] - 153 # [[:en:Category:Number-one singles in Switzerland]] - 143 # [[:en:Category:Number-one singles in Norway]] - 143 # [[:en:Category:RCA Records singles]] - 138 # [[:en:Category:Dutch Top 40 number-one singles]] - 137 # [[:en:Category:Number-one singles in Sweden]] - 134 # [[:en:Category:Number-one singles in Israel]] - 127 # [[:en:Category:Canadian Hot 100 number-one singles]] - 126 # [[:en:Category:Number-one singles in Germany]] - 125 # [[:en:Category:Atlantic Records singles]] - 122 # [[:en:Category:Number-one singles in Austria]] - 119 # [[:en:Category:Number-one singles in Poland]] - 118 # [[:en:Category:Number-one singles in Denmark]] - 118 # [[:en:Category:European Hot 100 Singles number-one singles]] - 109 # [[:en:Category:Number-one singles in Greece]] - 96 # [[:en:Category:Ultratop 50 Singles (Flanders) number-one singles]] - 95 # [[:en:Category:Number-one singles in Finland]] - 94 # [[:en:Category:Republic Records singles]] - 94 # [[:en:Category:2000s ballads]] - 91 # [[:en:Category:Contemporary R&B ballads]] - 90 # [[:en:Category:Number-one singles in Italy]] - 88 # [[:en:Category:Rock ballads]] - 84 # [[:en:Category:Songs written by Max Martin]] - 82 # [[:en:Category:Epic Records singles]] - 81 # [[:en:Category:RPM Top Singles number-one singles]] - 81 # [[:en:Category:Cashbox number-one singles]] - 80 # [[:en:Category:Number-one singles in Spain]] - 77 # [[:en:Category:SNEP Top Singles number-one singles]] - 73 # [[:en:Category:Song recordings produced by Max Martin]] - 73 # [[:en:Category:Number-one singles in Hungary]] - 72 # [[:en:Category:Number-one singles in Romania]] - 72 # [[:Կատեգորիա:2016 երգեր]] - 71 # [[:en:Category:Number-one singles in Iceland]] - 70 # [[:en:Category:Black-and-white music videos]] - 67 # [[:en:Category:Warner Records singles]] - 65 # [[:en:Category:Ultratop 50 Singles (Wallonia) number-one singles]] - 64 # [[:en:Category:Capitol Records singles]] - 64 # [[:en:Category:1990s ballads]] - 59 # [[:Կատեգորիա:2019 երգեր]] - 58 # [[:en:Category:Number-one singles in Portugal]] - 57 # [[:en:Category:Def Jam Recordings singles]] - 55 # [[:en:Category:Songs written for films]] - 55 # [[:en:Category:2021 songs]] - 55 # [[:en:Category:Songs involved in plagiarism controversies]] - 54 # [[:en:Category:2009 songs]] - 50 # [[:en:Category:2008 songs]] - 50 # [[:Կատեգորիա:2011 երգեր]] - 49 # [[:en:Category:Male–female vocal duets]] - 49 # [[:en:Category:Island Records singles]] - 49 # [[:en:Category:Sony Music singles]] - 48 # [[:Կատեգորիա:2020 երգեր]] - 48 # [[:en:Category:Soul ballads]] - 47 # [[:en:Category:Reprise Records singles]] - 45 # [[:en:Category:2010s hip hop song stubs]] - 45 # [[:en:Category:Songs about loneliness]] - 44 # [[:Կատեգորիա:Billboard Hot 100 գլխավորած սինգլներ]] - 43 # [[:en:Category:Electropop songs]] - 43 # [[:en:Category:Trap music songs]] - 43 # [[:Կատեգորիա:2017 երգեր]] - 43 # [[:en:Category:Hollywood Records singles]] - 42 # [[:Կատեգորիա:2015 երգեր]] - 42 # [[:en:Category:Parlophone singles]] - 42 # [[:en:Category:Elektra Records singles]] - 41 # [[:en:Category:Number-one singles in Malaysia]] - 41 # [[:en:Category:Songs written by Dr. Luke]] - 40 # [[:en:Category:Number-one singles in Russia]] - 40 # [[:en:Category:Songs about dancing]] - 39 # [[:en:Category:Number-one singles in Singapore]] - 39 # [[:en:Category:Korean-language songs]] - 39 # [[:en:Category:Music video controversies]] - 37 # [[:en:Category:Music videos directed by Dave Meyers (director)]] - 37 # [[:en:Category:Song recordings produced by Dr. Luke]] - 37 # [[:en:Category:Music videos directed by Anthony Mandler]] - 36 # [[:en:Category:Songs about heartache]] - 33 # [[:en:Category:Songs written by Taylor Swift]] - 33 # [[:en:Category:Song recordings produced by Stargate (record producers)]] - 32 # [[:Կատեգորիա:2006 երգեր]] - 32 # [[:en:Category:Songs written by Mikkel Storleer Eriksen]] - 31 # [[:en:Category:Songs written by Tor Erik Hermansen]] - 31 # [[:en:Category:Polydor Records singles]] - 31 # [[:en:Category:Macaronic songs]] - 31 # [[:en:Category:1999 songs]] - 31 # [[:en:Category:2000 songs]] - 30 # [[:en:Category:Songs written by Billie Joe Armstrong]] - 30 # [[:en:Category:Songs written by Katy Perry]] - 30 # [[:en:Category:Songs written by Nicki Minaj]] - 30 # [[:en:Category:2004 songs]] - 30 # [[:en:Category:Record Report Pop Rock General number-one singles]] - 29 # [[:en:Category:Song recordings produced by Shellback (record producer)]] - 29 # [[:en:Category:Songs written by Ryan Tedder]] - 29 # [[:Կատեգորիա:Ֆեմինիստական երգեր]] - 29 # [[:en:Category:Songs written by Ed Sheeran]] - 29 # [[:en:Category:EMI Records singles]] - 28 # [[:en:Category:Songs written by Shellback (record producer)]] - 28 # [[:en:Category:Music videos directed by Colin Tilley]] - 28 # [[:en:Category:Syco Music singles]] - 27 # [[:en:Category:Songs written by Lady Gaga]] - 27 # [[:en:Category:Song recordings produced by Cirkut (record producer)]] - 27 # [[:en:Category:Cash Money Records singles]] - 27 # [[:en:Category:Songs written by Benny Blanco]] - 27 # [[:Կատեգորիա:2018 երգեր]] - 27 # [[:en:Category:Songs in memory of deceased persons]] - 26 # [[:en:Category:Funk songs]] - 26 # [[:en:Category:Universal Music Group singles]] - 26 # [[:en:Category:Song recordings produced by Benny Blanco]] - 26 # [[:en:Category:Virgin Records singles]] - 26 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rob Cavallo]] - 25 # [[:en:Category:Songs written by Savan Kotecha]] - 25 # [[:en:Category:Songs written by Cirkut (record producer)]] - 25 # [[:en:Category:Country ballads]] - 25 # [[:en:Category:Songs written by Jacob Kasher]] - 25 # [[:en:Category:Animated music videos]] - 25 # [[:en:Category:Songs written by Sia (musician)]] - 25 # [[:en:Category:Music videos directed by Joseph Kahn]] - 25 # [[:en:Category:Number-one singles in the Czech Republic]] - 25 # [[:en:Category:Big Machine Records singles]] - 24 # [[:en:Category:Electronic dance music songs]] - 24 # [[:en:Category:2020s ballads]] - 24 # [[:en:Category:Obscenity controversies in music]] - 23 # [[:en:Category:Songs written by the Weeknd]] - 23 # [[:en:Category:Songs written by Justin Bieber]] - 23 # [[:en:Category:Songs written by Chris Brown]] - 23 # [[:en:Category:Music videos directed by Hannah Lux Davis]] - 23 # [[:en:Category:1980s ballads]] - 23 # [[:en:Category:Songs written by Cardi B]] - 23 # [[:en:Category:Music videos directed by Sophie Muller]] - 22 # [[:en:Category:Arista Records singles]] - 22 # [[:en:Category:1985 singles]] - 22 # [[:en:Category:1984 songs]] - 22 # [[:en:Category:Synth-pop ballads]] - 21 # [[:en:Category:Songs written by Mike Dirnt]] - 21 # [[:en:Category:Warner Music Group singles]] - 21 # [[:en:Category:2002 songs]] - 21 # [[:en:Category:South African Airplay Chart number-one singles]] - 21 # [[:en:Category:Disco songs]] - 21 # [[:en:Category:1970s ballads]] - 21 # [[:en:Category:Songs written by Future (rapper)]] - 21 # [[:en:Category:Jive Records singles]] - 21 # [[:en:Category:1997 songs]] - 21 # [[:en:Category:2003 songs]] - 21 # [[:en:Category:Songs written by Beyoncé]] - 21 # [[:en:Category:Songs written by Chris Martin]] - 21 # [[:en:Category:Songs written by Louis Bell]] - 21 # [[:en:Category:Motown singles]] - 20 # [[:en:Category:Songs written by Tré Cool]] - 20 # [[:en:Category:Song recordings produced by Taylor Swift]] - 20 # [[:en:Category:Songs written by Drake (musician)]] - 20 # [[:en:Category:Songs containing the I–V-vi-IV progression]] - 20 # [[:en:Category:UK Independent Singles Chart number-one singles]] - 20 # [[:en:Category:Folk ballads]] - 20 # [[:en:Category:Songs written by Madonna]] - 20 # [[:en:Category:Number-one singles in South Africa]] - 20 # [[:Կատեգորիա:2007 երգեր]] - 19 # [[:en:Category:MTV Video of the Year Award]] - 19 # [[:en:Category:American pop rock songs]] - 19 # [[:en:Category:Bubblegum pop songs]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Adam Levine]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Justin Timberlake]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Ariana Grande]] - 19 # [[:en:Category:Anti-war songs]] - 19 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ryan Tedder]] - 19 # [[:en:Category:Pop-rap songs]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Justin Tranter]] - 19 # [[:en:Category:Coldplay songs]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Guy Berryman]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Jonny Buckland]] - 19 # [[:en:Category:Songs written by Will Champion]] - 19 # [[:en:Category:1995 songs]] - 19 # [[:en:Category:Sony BMG singles]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by will.i.am]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by Rihanna]] - 18 # [[:en:Category:Song recordings produced by Timbaland]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by Timbaland]] - 18 # [[:en:Category:A&M Records singles]] - 18 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mustard (record producer)]] - 18 # [[:en:Category:Song recordings produced by Greg Kurstin]] - 18 # [[:en:Category:Aftermath Entertainment singles]] - 18 # [[:en:Category:Mercury Records singles]] - 18 # [[:en:Category:Songs about infidelity]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by Bruno Mars]] - 18 # [[:en:Category:Spanglish songs]] - 18 # [[:en:Category:Song recordings produced by Beyoncé]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by Mariah Carey]] - 18 # [[:en:Category:Songs written by Andrew Watt (record producer)]] - 18 # [[:en:Category:Eurodance songs]] - 17 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mike Will Made It]] - 17 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ilya Salmanzadeh]] - 17 # [[:en:Category:Grammy Hall of Fame Award recipients]] - 17 # [[:en:Category:XL Recordings singles]] - 17 # [[:en:Category:Canadian Singles Chart number-one singles]] - 17 # [[:en:Category:Song recordings produced by Madonna]] - 17 # [[:en:Category:Songs written by Selena Gomez]] - 17 # [[:en:Category:Protest songs]] - 17 # [[:en:Category:Songs written by James Blunt]] - 17 # [[:en:Category:Songs written by Sam Smith (singer)]] - 17 # [[:en:Category:Song recordings produced by Lady Gaga]] - 17 # [[:Կատեգորիա:2010 երգեր]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Christina Aguilera]] - 16 # [[:en:Category:2001 songs]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Miley Cyrus]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Pharrell Williams]] - 16 # [[:en:Category:Number-one singles in Belgium]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Mustard (record producer)]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Adele]] - 16 # [[:en:Category:Songs about alcohol]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Quavo]] - 16 # [[:en:Category:Music videos directed by Hype Williams]] - 16 # [[:en:Category:Charity singles]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Julia Michaels]] - 16 # [[:en:Category:Mute Records singles]] - 16 # [[:en:Category:Songs released posthumously]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Teddy Park]] - 16 # [[:en:Category:Songs written by Dua Lipa]] - 16 # [[:en:Category:Hybe Corporation singles]] - 16 # [[:en:Category:American disco songs]] - 15 # [[:en:Category:Music videos directed by Jonas Åkerlund]] - 15 # [[:en:Category:2005 songs]] - 15 # [[:en:Category:Dancehall songs]] - 15 # [[:en:Category:American synth-pop songs]] - 15 # [[:en:Category:Songs written by Philip Lawrence (songwriter)]] - 15 # [[:en:Category:Songs written by Eminem]] - 15 # [[:en:Category:Songs written by Pink (singer)]] - 15 # [[:en:Category:Number-one singles in France]] - 15 # [[:en:Category:1991 songs]] - 15 # [[:Կատեգորիա:Իսպաներեն երգեր]] - 15 # [[:en:Category:Songs written by Ali Tamposi]] - 15 # [[:en:Category:Gaon Digital Chart number-one singles]] - 15 # [[:en:Category:Songs based on actual events]] - 14 # [[:en:Category:MTV Video Music Award for Best Female Video]] - 14 # [[:en:Category:American contemporary R&B songs]] - 14 # [[:en:Category:Music videos directed by Diane Martel]] - 14 # [[:en:Category:Music videos directed by Director X]] - 14 # [[:en:Category:Song recordings produced by Justin Timberlake]] - 14 # [[:en:Category:Oricon International Singles Chart number-one singles]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Lil Wayne]] - 14 # [[:en:Category:Grand Hustle Records singles]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Calvin Harris]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by ASAP Rocky]] - 14 # [[:en:Category:Asylum Records singles]] - 14 # [[:en:Category:Music videos directed by Samuel Bayer]] - 14 # [[:en:Category:Electropop ballads]] - 14 # [[:en:Category:Music videos directed by Wayne Isham]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Kanye West]] - 14 # [[:en:Category:Music videos directed by Francis Lawrence]] - 14 # [[:en:Category:1994 songs]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Greg Kurstin]] - 14 # [[:en:Category:Tropical house songs]] - 14 # [[:en:Category:Billboard Global 200 number-one singles]] - 14 # [[:en:Category:Billboard Global Excl. U.S. number-one singles]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Rami Yacoub]] - 14 # [[:en:Category:YG Entertainment singles]] - 14 # [[:en:Category:Depeche Mode songs]] - 14 # [[:en:Category:Songs written by Martin Gore]] - 14 # [[:en:Category:Song recordings produced by will.i.am]] - 13 # [[:en:Category:Song recordings produced by RedOne]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by RedOne]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Lana Del Rey]] - 13 # [[:en:Category:APRA Award winners]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Mike Will Made It]] - 13 # [[:en:Category:Music controversies]] - 13 # [[:en:Category:MTV Video Music Award for Best Direction]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Ilya Salmanzadeh]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Robby Krieger]] - 13 # [[:en:Category:The Doors songs]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Ty Dolla Sign]] - 13 # [[:en:Category:Hard rock ballads]] - 13 # [[:Կատեգորիա:2004 սինգլներ]] - 13 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mark Ronson]] - 13 # [[:en:Category:Reggae fusion songs]] - 13 # [[:en:Category:1996 songs]] - 13 # [[:en:Category:Kelly Clarkson songs]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Camila Cabello]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Michael Jackson]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by Post Malone]] - 13 # [[:en:Category:Song recordings produced by Louis Bell]] - 13 # [[:en:Category:Songs written by XXXTentacion]] - 13 # [[:en:Category:Sire Records singles]] - 13 # [[:Կատեգորիա:2012 երգեր]] - 12 # [[:en:Category:Song recordings produced by Kuk Harrell]] - 12 # [[:en:Category:Music videos directed by Rich Lee]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Brian May]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by 2 Chainz]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Kendrick Lamar]] - 12 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance]] - 12 # [[:en:Category:Song recordings produced by Paul A. Rothchild]] - 12 # [[:en:Category:Best Original Song Academy Award-winning songs]] - 12 # [[:en:Category:Brit Award for British Single]] - 12 # [[:en:Category:Songs about cannabis]] - 12 # [[:en:Category:Song recordings produced by Kanye West]] - 12 # [[:en:Category:Mosley Music Group singles]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Steve Mac]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Diplo]] - 12 # [[:en:Category:Viral videos]] - 12 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Weeknd]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Shakira]] - 12 # [[:en:Category:Shady Records singles]] - 12 # [[:Կատեգորիա:Էդ Շիրանի սինգլներ]] - 12 # [[:en:Category:Music videos directed by Marc Webb]] - 12 # [[:en:Category:Songs about nostalgia]] - 12 # [[:en:Category:Music videos directed by Jake Nava]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by Frank Dukes]] - 12 # [[:en:Category:Songs written by RM (rapper)]] - 12 # [[:en:Category:Number-one singles in Lebanon]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Theron Thomas]] - 11 # [[:Կատեգորիա:Լեդի Գագայի սինգլներ]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Rick Nowels]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Demi Lovato]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Jason Evigan]] - 11 # [[:en:Category:Roc Nation singles]] - 11 # [[:en:Category:Music videos directed by Melina Matsoukas]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by James Fauntleroy]] - 11 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Short Form Music Video]] - 11 # [[:en:Category:Christmas number-one singles in the United Kingdom]] - 11 # [[:en:Category:Number-one singles in Zimbabwe]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Charli XCX]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Juicy J]] - 11 # [[:en:Category:A&M Octone Records singles]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Big Sean]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by French Montana]] - 11 # [[:en:Category:2014 debut singles]] - 11 # [[:en:Category:Best Original Song Golden Globe winning songs]] - 11 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Rap/Sung Collaboration]] - 11 # [[:en:Category:1960s ballads]] - 11 # [[:en:Category:Music videos directed by Paul Hunter (director)]] - 11 # [[:en:Category:Number-one singles in Turkey]] - 11 # [[:en:Category:Kidinakorner singles]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Ben McKee]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Dan Reynolds (musician)]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Daniel Platzman]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Wayne Sermon]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Ne-Yo]] - 11 # [[:en:Category:Young Money Entertainment singles]] - 11 # [[:en:Category:Song recordings produced by Diplo]] - 11 # [[:en:Category:Music videos directed by Marc Klasfeld]] - 11 # [[:en:Category:Song recordings produced by Steve Mac]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Travis Scott]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Ricky Reed]] - 11 # [[:en:Category:Songs against racism and xenophobia]] - 11 # [[:en:Category:1979 songs]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Jack Antonoff]] - 11 # [[:en:Category:CBS Records singles]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Charlie Puth]] - 11 # [[:en:Category:LaFace Records singles]] - 11 # [[:en:Category:Geffen Records singles]] - 11 # [[:en:Category:Metallica songs]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by James Hetfield]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Lars Ulrich]] - 11 # [[:en:Category:Music videos shot in New York City]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Jordan Johnson (songwriter)]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Stefan Johnson]] - 11 # [[:en:Category:Song recordings produced by Nathan Chapman (record producer)]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Poo Bear]] - 11 # [[:en:Category:2018 debut singles]] - 11 # [[:en:Category:1987 songs]] - 11 # [[:en:Category:Linkin Park songs]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Jimmy Napes]] - 11 # [[:en:Category:1990 singles]] - 11 # [[:en:Category:Song recordings produced by Frank Dukes]] - 11 # [[:en:Category:Song recordings produced by Michael Jackson]] - 11 # [[:en:Category:Male–male vocal duets]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by J-Hope]] - 11 # [[:en:Category:Songs written by Suga (rapper)]] - 11 # [[:Կատեգորիա:UK Singles Chart գլխավորած սինգլներ]] - 10 # [[:en:Category:Universal Records singles]] - 10 # [[:en:Category:House music songs]] - 10 # [[:Կատեգորիա:2007 սինգլներ]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Antonina Armato]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Timothy Thomas]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Emile Haynie]] - 10 # [[:en:Category:Rap rock songs]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Iggy Azalea]] - 10 # [[:en:Category:Juno Award for Single of the Year singles]] - 10 # [[:en:Category:Kemosabe Records singles]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Young Thug]] - 10 # [[:en:Category:Electronic rock songs]] - 10 # [[:Կատեգորիա:Նիքի Մինաժի երգեր]] - 10 # [[:en:Category:Synth-pop songs]] - 10 # [[:en:Category:OneRepublic songs]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Offset (rapper)]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Tricky Stewart]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Cashmere Cat]] - 10 # [[:en:Category:Novelty songs]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Jon Bellion]] - 10 # [[:en:Category:Fueled by Ramen singles]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Tricky Stewart]] - 10 # [[:Կատեգորիա:Ամերիկյան ռոք երգեր]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Freddie Mercury]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Smeezingtons]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Ari Levine]] - 10 # [[:en:Category:Avril Lavigne songs]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Avril Lavigne]] - 10 # [[:en:Category:Travis Scott songs]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Tom Rothrock]] - 10 # [[:Կատեգորիա:1998 երգեր]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Walter Afanasieff]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Starrah]] - 10 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jack Antonoff]] - 10 # [[:en:Category:1990 songs]] - 10 # [[:en:Category:J Balvin songs]] - 10 # [[:en:Category:Female–female vocal duets]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Mike Shinoda]] - 10 # [[:en:Category:Billboard Korea K-Pop number-one singles]] - 10 # [[:en:Category:Songs about kissing]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Scott Harris (songwriter)]] - 10 # [[:en:Category:Khalid (singer) songs]] - 10 # [[:en:Category:Juice Wrld songs]] - 10 # [[:en:Category:Songs written by Juice Wrld]] - 10 # [[:Կատեգորիա:Irish Singles Chart գլխավորած սինգլներ]] - 9 # [[:Կատեգորիա:1993 երգեր]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Ester Dean]] - 9 # [[:en:Category:British hard rock songs]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by T.I.]] - 9 # [[:en:Category:Music videos directed by Warren Fu]] - 9 # [[:en:Category:XO (record label)]] - 9 # [[:en:Category:Songs about musicians]] - 9 # [[:Կատեգորիա:Ջիմ Մորիսոնի երգեր]] - 9 # [[:en:Category:Cherrytree Records singles]] - 9 # [[:en:Category:222 Records singles]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by Danja (record producer)]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Danja (record producer)]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by B.o.B]] - 9 # [[:en:Category:Kesha songs]] - 9 # [[:en:Category:Songs about dreams]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Sir Nolan]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Belly (rapper)]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Cashmere Cat]] - 9 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Pop Solo Performance]] - 9 # [[:en:Category:Sampling controversies]] - 9 # [[:en:Category:Songs about parting]] - 9 # [[:en:Category:American soft rock songs]] - 9 # [[:en:Category:American country music songs]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by George Martin]] - 9 # [[:en:Category:Music videos shot in Los Angeles]] - 9 # [[:en:Category:Custard Records singles]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ken Nelson (British record producer)]] - 9 # [[:en:Category:American folk songs]] - 9 # [[:en:Category:Songs about the media]] - 9 # [[:en:Category:American power pop songs]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by BloodPop]] - 9 # [[:en:Category:Metasongs]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Shawn Mendes]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Brian Lee (songwriter)]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by Quincy Jones]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Harry Styles]] - 9 # [[:en:Category:Songs written by Khalid (singer)]] - 9 # [[:en:Category:Song recordings produced by George Michael]] - 9 # [[:en:Category:Japanese-language songs]] - 9 # [[:Կատեգորիա:2009 սինգլներ]] - 8 # [[:Կատեգորիա:2012 սինգլներ]] - 8 # [[:en:Category:Ministry of Sound singles]] - 8 # [[:en:Category:1992 songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Mark Ronson]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Tim James (musician)]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Fergie (singer)]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Zedd]] - 8 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Remixed Recording, Non-Classical]] - 8 # [[:Կատեգորիա:Սենտիմենտալ սիրային երգեր]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Chris Rowe]] - 8 # [[:en:Category:2013 debut singles]] - 8 # [[:en:Category:Songs about casual sex]] - 8 # [[:Կատեգորիա:Դրեյքի երգեր]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by David Foster]] - 8 # [[:en:Category:United States National Recording Registry recordings]] - 8 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Male Pop Vocal Performance]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by John Densmore]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Ray Manzarek]] - 8 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Song Written for Visual Media]] - 8 # [[:en:Category:Songs about fame]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Kesha]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Alex da Kid]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Alex da Kid]] - 8 # [[:en:Category:Snoop Dogg songs]] - 8 # [[:en:Category:MTV Video Music Award for Best Male Video]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Scott Storch]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Scott Storch]] - 8 # [[:en:Category:DJ Khaled songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by DJ Khaled]] - 8 # [[:en:Category:Music videos directed by Cameron Duddy]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Ali Payami]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Peter Svensson]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by The-Dream]] - 8 # [[:Կատեգորիա:2003 սինգլներ]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Swae Lee]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Joel Little]] - 8 # [[:en:Category:Music videos directed by Vaughan Arnell]] - 8 # [[:en:Category:Gospel songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Jeff Bhasker]] - 8 # [[:en:Category:Pop rock songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Kid Harpoon]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jeff Bhasker]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Lennon–McCartney]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rick Rubin]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Metro Boomin]] - 8 # [[:Կատեգորիա:1997 սինգլներ]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Monsters & Strangerz]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Giorgio Tuinfort]] - 8 # [[:en:Category:1980 songs]] - 8 # [[:en:Category:ABBA songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Benny Andersson and Björn Ulvaeus]] - 8 # [[:en:Category:1978 songs]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rik Simpson]] - 8 # [[:en:Category:Celine Dion songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Labrinth]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mattman & Robin]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by BloodPop]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by J Balvin]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rick Nowels]] - 8 # [[:en:Category:Songs about music]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Johnny McDaid]] - 8 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mark Ralph (record producer)]] - 8 # [[:en:Category:SM Entertainment singles]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Halsey (singer)]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Tyler Johnson (musician)]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by George Michael]] - 8 # [[:en:Category:American hard rock songs]] - 8 # [[:en:Category:1983 songs]] - 8 # [[:en:Category:Vertically-oriented music videos]] - 8 # [[:en:Category:Destiny's Child songs]] - 8 # [[:en:Category:1985 songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs with music by Elton John]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Tommy Brown (record producer)]] - 8 # [[:en:Category:Music videos directed by Lumpens]] - 8 # [[:en:Category:2022 songs]] - 8 # [[:en:Category:Songs written by Ina Wroldsen]] - 7 # [[:en:Category:Songs about California]] - 7 # [[:en:Category:2011 debut singles]] - 7 # [[:en:Category:Virgin EMI Records singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs about telephone calls]] - 7 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Pop Duo/Group Performance]] - 7 # [[:en:Category:1982 singles]] - 7 # [[:en:Category:RCA Victor singles]] - 7 # [[:Կատեգորիա:The Weeknd երգեր]] - 7 # [[:en:Category:Bertelsmann Music Group singles]] - 7 # [[:en:Category:Dirty rap songs]] - 7 # [[:Կատեգորիա:Ջասթին Բիբերի երգեր]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Jay-Z]] - 7 # [[:en:Category:Songs about depression]] - 7 # [[:Կատեգորիա:Ամերիկյան հիփ հոփ երգեր]] - 7 # [[:en:Category:Songs inspired by deaths]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Schoolboy Q]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Wiz Khalifa]] - 7 # [[:en:Category:American dance-pop songs]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Snoop Dogg]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Pitbull (rapper)]] - 7 # [[:en:Category:Music videos directed by Nabil Elderkin]] - 7 # [[:en:Category:300 Entertainment singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Takeoff (rapper)]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Meghan Trainor]] - 7 # [[:en:Category:British disco songs]] - 7 # [[:en:Category:Monitor Latino Top Inglés number-one singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Bebe Rexha]] - 7 # [[:en:Category:Monitor Latino Top General number-one singles]] - 7 # [[:en:Category:FIFA World Cup songs]] - 7 # [[:en:Category:Diss tracks]] - 7 # [[:en:Category:Vertigo Records singles]] - 7 # [[:en:Category:Number-one singles in Slovakia]] - 7 # [[:en:Category:Songs published by Northern Songs]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Bob Rock]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Metro Boomin]] - 7 # [[:en:Category:Music videos directed by Anton Corbijn]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Sting (musician)]] - 7 # [[:en:Category:2002 debut singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Boi-1da]] - 7 # [[:en:Category:Songs about bullying]] - 7 # [[:en:Category:Polar Music singles]] - 7 # [[:en:Category:Moombahton songs]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Avicii]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Dr. Dre]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Labrinth]] - 7 # [[:en:Category:American Christmas songs]] - 7 # [[:en:Category:2016 debut singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Mattias Larsson]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Robin Fredriksson]] - 7 # [[:en:Category:Dance-rock songs]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by David Guetta]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by David Guetta]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rami Yacoub]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Carl Falk]] - 7 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Dance Recording]] - 7 # [[:en:Category:Latin pop songs]] - 7 # [[:en:Category:Decca Records singles]] - 7 # [[:en:Category:1977 singles]] - 7 # [[:en:Category:1977 songs]] - 7 # [[:en:Category:Ricky Martin songs]] - 7 # [[:en:Category:Billboard Japan Hot 100 number-one singles]] - 7 # [[:en:Category:Reggaeton songs]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Reinhold Mack]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by John Deacon]] - 7 # [[:en:Category:Anne-Marie (singer) songs]] - 7 # [[:en:Category:Clean Bandit songs]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Noonie Bao]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Leland (musician)]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Oscar Holter]] - 7 # [[:en:Category:American pop songs]] - 7 # [[:en:Category:British Christmas songs]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Pardison Fontaine]] - 7 # [[:en:Category:MCA Records singles]] - 7 # [[:en:Category:Songs with lyrics by Bernie Taupin]] - 7 # [[:en:Category:Lil Nas X songs]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Lil Nas X]] - 7 # [[:en:Category:Songs about fictional male characters]] - 7 # [[:en:Category:Song recordings produced by Tommy Brown (record producer)]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Bang Si-hyuk]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Pdogg]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Fred Again]] - 7 # [[:en:Category:2019 single stubs]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Michael Pollack (musician)]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Barry Gibb]] - 7 # [[:en:Category:Songs written by Robin Gibb]] - 7 # [[:en:Category:Wanna One songs]] - 7 # [[:Կատեգորիա:2006 սինգլներ]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Floria Sigismondi]] - 6 # [[:Կատեգորիա:Դանս-փոփ երգեր]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Chris Robinson (director)]] - 6 # [[:en:Category:Black Eyed Peas songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Sacha Skarbek]] - 6 # [[:Կատեգորիա:Թեյլոր Սվիֆթի երգեր]] - 6 # [[:en:Category:Songs about poverty]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by George Astasio]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jason Pebworth]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jon Shave]] - 6 # [[:en:Category:Contemporary R&B songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Pharrell Williams]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Nasri (musician)]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Guy-Manuel de Homem-Christo]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Nile Rodgers]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Thomas Bangalter]] - 6 # [[:en:Category:Alternative hip hop songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Ammar Malik]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jerome "J-Roc" Harmon]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jerome "J-Roc" Harmon]] - 6 # [[:Կատեգորիա:2014 սինգլներ]] - 6 # [[:en:Category:Songs about Los Angeles]] - 6 # [[:en:Category:1966 songs]] - 6 # [[:en:Category:Gangsta rap songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Detail (record producer)]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Detail (record producer)]] - 6 # [[:en:Category:1968 songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Brent Kutzle]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Ellie Goulding]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Claude Kelly]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Tyga]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Nic Nac]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Daniel Askill]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Enrique Iglesias]] - 6 # [[:en:Category:GOOD Music singles]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Toby Gad]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jeremih]] - 6 # [[:en:Category:Comedy rap songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Robert John "Mutt" Lange]] - 6 # [[:en:Category:Grunge songs]] - 6 # [[:en:Category:Ryan Adams songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by DaHeala]] - 6 # [[:en:Category:Lava Records singles]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rock Mafia]] - 6 # [[:en:Category:Songs critical of religion]] - 6 # [[:en:Category:Body image in popular culture]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings with Wall of Sound arrangements]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Ammo (record producer)]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Mike Dean (record producer)]] - 6 # [[:en:Category:Songs about parenthood]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Stromae]] - 6 # [[:en:Category:Stromae songs]] - 6 # [[:en:Category:Glam rock songs]] - 6 # [[:en:Category:2015 debut singles]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Amy Winehouse]] - 6 # [[:en:Category:Charlie Puth songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs about jealousy]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Andrew Wyatt]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Bonnie McKee]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Howard Benson]] - 6 # [[:en:Category:Songs about fictional female characters]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Clarence Coffee Jr.]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Lasse Hallström]] - 6 # [[:en:Category:1970 songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Butch Vig]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Avicii]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Dr. Dre]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Kara DioGuardi]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jason Derulo]] - 6 # [[:en:Category:Gwen Stefani songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Macklemore]] - 6 # [[:en:Category:American reggae songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Walter Afanasieff]] - 6 # [[:en:Category:Quavo songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Christopher Brody Brown]] - 6 # [[:en:Category:David Guetta songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Eminem]] - 6 # [[:en:Category:Songs about parties]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Rodney Jerkins]] - 6 # [[:en:Category:Cube Entertainment singles]] - 6 # [[:en:Category:Number-one singles in the Commonwealth of Independent States]] - 6 # [[:en:Category:Number-one singles in Brazil]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Tyler Joseph]] - 6 # [[:en:Category:All-star recordings]] - 6 # [[:en:Category:Alessia Cara songs]] - 6 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ed Sheeran]] - 6 # [[:en:Category:Bebe Rexha songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by MNEK]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Kevin Gomringer]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Tim Gomringer]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Andy Morahan]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Jack Patterson (Clean Bandit)]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Kelly Rowland]] - 6 # [[:en:Category:Internet memes introduced in 2018]] - 6 # [[:en:Category:British dance-pop songs]] - 6 # [[:en:Category:ARIA Award-winning songs]] - 6 # [[:en:Category:Empire Distribution singles]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Nick Mira]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Ava Max]] - 6 # [[:en:Category:Music videos directed by Cole Bennett]] - 6 # [[:en:Category:Doja Cat songs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Doja Cat]] - 6 # [[:en:Category:Barbra Streisand songs]] - 6 # [[:en:Category:Music videos shot in London]] - 6 # [[:en:Category:2020s song stubs]] - 6 # [[:en:Category:Songs written by Maurice Gibb]] - 6 # [[:en:Category:2010 debut singles]] - 5 # [[:en:Category:2012 debut singles]] - 5 # [[:Կատեգորիա:2000 սինգլներ]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Jean-Baptiste (songwriter)]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Քեթի Փերրիի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Sandy Vee]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Sandy Vee]] - 5 # [[:en:Category:J Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Alicia Keys]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Robert Hales]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by apl.de.ap]] - 5 # [[:en:Category:604 Records singles]] - 5 # [[:en:Category:1973 songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Roy Thomas Baker]] - 5 # [[:en:Category:Songs involved in royalties controversies]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by 40 (record producer)]] - 5 # [[:en:Category:Songs about nights]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Քենդրիկ Լամարի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Doc McKinney]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Sarah Hudson (singer)]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Լիլ Ուեյնի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Trey Songz]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Noel Zancanella]] - 5 # [[:en:Category:Roc-A-Fella Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Noel Zancanella]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by London on da Track]] - 5 # [[:en:Category:Top Dawg Entertainment singles]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Benny Boom]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Rick Ross]] - 5 # [[:en:Category:Songs about stalking]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by ASAP Ferg]] - 5 # [[:en:Category:Dubstep songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs about BDSM]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Emile Haynie]] - 5 # [[:en:Category:Zedd songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Polow da Don]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Polow da Don]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Muni Long]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Waka Flocka Flame]] - 5 # [[:en:Category:Cultural depictions of Britney Spears]] - 5 # [[:en:Category:Christmas number-one single downloads in the United Kingdom]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Alesso]] - 5 # [[:en:Category:Synthwave songs]] - 5 # [[:en:Category:Radiohead songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Colin Greenwood]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Ed O'Brien]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Jonny Greenwood]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Philip Selway]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Thom Yorke]] - 5 # [[:en:Category:Satirical songs]] - 5 # [[:en:Category:Fifty Shades film music]] - 5 # [[:en:Category:Southern hip hop songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Jimmy Jam and Terry Lewis]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by LunchMoney Lewis]] - 5 # [[:en:Category:Lorde songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Lorde]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Steve Kipner]] - 5 # [[:en:Category:2008 debut singles]] - 5 # [[:en:Category:Backstreet Boys songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by John Hill (record producer)]] - 5 # [[:en:Category:Astralwerks singles]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Բիյոնսեի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Bad Boy Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Oz (record producer)]] - 5 # [[:en:Category:My Chemical Romance songs]] - 5 # [[:en:Category:1965 songs]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Բիթլզ խմբի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Glam metal ballads]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Desmond Child]] - 5 # [[:Կատեգորիա:2017 սինգլներ]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Chance the Rapper]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jason Evigan]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Marcus Lomax]] - 5 # [[:en:Category:British soft rock songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by DJ Snake]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Jr Blender]] - 5 # [[:en:Category:1999 debut singles]] - 5 # [[:en:Category:American Idiot]] - 5 # [[:en:Category:Chrysalis Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Sarah Connor (singer) songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jimmy Jam and Terry Lewis]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rudy Pérez]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Diane Warren]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jim Abbiss]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Trey Fanjoy]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mike Elizondo]] - 5 # [[:en:Category:Ultra Music singles]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Matthew Rolston]] - 5 # [[:en:Category:Walt Disney Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Shane Drake]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Hayley Williams]] - 5 # [[:en:Category:2006 debut singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Pop Wansel]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Ryan Lewis]] - 5 # [[:en:Category:A-Teens songs]] - 5 # [[:en:Category:Zayn Malik songs]] - 5 # [[:en:Category:Post-disco songs]] - 5 # [[:en:Category:Scorpions (band) songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Kelly Clarkson]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Benjamin Diehl]] - 5 # [[:en:Category:Cher songs]] - 5 # [[:en:Category:Love themes]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by DJ White Shadow]] - 5 # [[:Կատեգորիա:Մայքլ Ջեքսոնի երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rodney Jerkins]] - 5 # [[:en:Category:Number-one singles in the Netherlands]] - 5 # [[:en:Category:Fergie (singer) songs]] - 5 # [[:en:Category:Dr. Dre songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Jared Leto]] - 5 # [[:en:Category:Thirty Seconds to Mars songs]] - 5 # [[:en:Category:British pop rock songs]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Nigel Dick]] - 5 # [[:Կատեգորիա:1976 երգեր]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Lauren Christy]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Kandi Burruss]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Kevin "She'kspere" Briggs]] - 5 # [[:en:Category:Songs about cross-dressing]] - 5 # [[:en:Category:Safehouse Records singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Emily Warren]] - 5 # [[:en:Category:Psychedelic songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Digital Farm Animals]] - 5 # [[:en:Category:Folktronica songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs about friendship]] - 5 # [[:en:Category:Environmental songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Joel Little]] - 5 # [[:en:Category:SZA songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Cubeatz]] - 5 # [[:en:Category:Wham! songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Klenord Raphael]] - 5 # [[:en:Category:Oricon Weekly number-one singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by John Ryan (musician)]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Bryan Adams]] - 5 # [[:en:Category:George Michael songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Gus Dudgeon]] - 5 # [[:en:Category:1972 singles]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Melanie Fontana]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Taylor Swift]] - 5 # [[:en:Category:Music videos directed by Tanu Muino]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Madison Love]] - 5 # [[:en:Category:LSD (group) songs]] - 5 # [[:en:Category:Electronica songs]] - 5 # [[:en:Category:DaBaby songs]] - 5 # [[:en:Category:Songs about New York City]] - 5 # [[:en:Category:Diana Ross songs]] - 5 # [[:en:Category:Song recordings produced by Nile Rodgers]] - 5 # [[:en:Category:Songs written by Chad Hugo]] - 5 # [[:en:Category:Bee Gees songs]] - 5 # [[:en:Category:Twice (group) songs]] - 5 # [[:en:Category:Iz*One songs]] - 5 # [[:en:Category:English-language Romanian songs]] - 4 # [[:en:Category:James Arthur songs]] - 4 # [[:en:Category:The X Factor (British TV series)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Sebastian Ingrosso]] - 4 # [[:en:Category:Funk rock songs]] - 4 # [[:en:Category:Religious controversies in music]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Alle Benassi]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Benny Benassi]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Dallas Austin]] - 4 # [[:en:Category:2003 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Mozella]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Bilal Hajji]] - 4 # [[:en:Category:Carly Rae Jepsen songs]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Bruce Gowers]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Sean Douglas (songwriter)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Adam Messinger]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Justin Parker]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1992 սինգլներ]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1995 սինգլներ]] - 4 # [[:en:Category:Dolly Parton songs]] - 4 # [[:en:Category:Nu-disco songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Wale (rapper)]] - 4 # [[:en:Category:Wale (rapper) songs]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1968 սինգլներ]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1983 սինգլներ]] - 4 # [[:en:Category:Songs about weather]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Jeezy]] - 4 # [[:en:Category:1967 songs]] - 4 # [[:en:Category:East West Records singles]] - 4 # [[:Կատեգորիա:2014 երգեր]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Jessie J]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Paul Epworth]] - 4 # [[:en:Category:1969 songs]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by The-Dream]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Kurt Cobain]] - 4 # [[:en:Category:Chamber pop songs]] - 4 # [[:en:Category:Timbaland songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Sean Combs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by the Notorious B.I.G.]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by T-Minus (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by T-Minus (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by London on da Track]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Usher (musician)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Verse Simmonds]] - 4 # [[:Կատեգորիա:Էնրիկե Իգլեսիասի երգեր]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Paul Barry (songwriter)]] - 4 # [[:en:Category:Hip house songs]] - 4 # [[:en:Category:2007 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:Casablanca Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Aaquil Brown]] - 4 # [[:en:Category:Songs about cars]] - 4 # [[:en:Category:Hozier (musician) songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Hozier (musician)]] - 4 # [[:en:Category:Doo-wop songs]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Greg Wells]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Eddie Fisher (drummer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Alesso]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Kid Ink]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Tayla Parx]] - 4 # [[:en:Category:Soft rock songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs about consumerism]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Danny O'Donoghue]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Mark Sheehan]] - 4 # [[:en:Category:The Script songs]] - 4 # [[:en:Category:British soul songs]] - 4 # [[:en:Category:Number-one singles in Honduras]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Nate Ruess]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1976 սինգլներ]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Jonas Jeberg]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Nick Monson]] - 4 # [[:en:Category:Country rock songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Gerard Way]] - 4 # [[:en:Category:The Rolling Stones songs]] - 4 # [[:en:Category:Leona Lewis songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Kirk Hammett]] - 4 # [[:en:Category:2000s rock song stubs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Steve Robson]] - 4 # [[:en:Category:V2 Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Allen Ritter]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1996 սինգլներ]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Dann Huff]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by DJ Spinz]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Southside (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Maybach Music Group singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Omarion]] - 4 # [[:en:Category:1988 songs]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by David Mallet (director)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Eskeerdo]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Eg White]] - 4 # [[:Կատեգորիա:1980 սինգլներ]] - 4 # [[:en:Category:Cultural depictions of George W. Bush]] - 4 # [[:en:Category:Maverick Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs about mental health]] - 4 # [[:en:Category:Songs about crime]] - 4 # [[:en:Category:Apple Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Phil Spector]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Freddie Perren]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Kay Denar]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Rob Tyger]] - 4 # [[:en:Category:X-Cell Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs with lyrics by Yasushi Akimoto]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Mark Romanek]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Liz Rose]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Bryan Barber]] - 4 # [[:en:Category:1998 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:1963 songs]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by David LaChapelle]] - 4 # [[:en:Category:Dream pop songs]] - 4 # [[:en:Category:Deep house songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Oak Felder]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ammo (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Universal Republic Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Nineteen85]] - 4 # [[:Կատեգորիա:Մաքլեմորի երգեր]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Ross Golan]] - 4 # [[:Կատեգորիա:Մրայա Քերիի երգեր]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Boi-1da]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Busta Rhymes]] - 4 # [[:en:Category:2009 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:Internet memes introduced in 2021]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Roman White]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Frédéric Riesterer]] - 4 # [[:en:Category:Songs about teenagers]] - 4 # [[:en:Category:Songs about fathers]] - 4 # [[:en:Category:Songs written for animated films]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Narada Michael Walden]] - 4 # [[:en:Category:Atco Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Rap Solo Performance]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Johan Carlsson (musician)]] - 4 # [[:en:Category:Songs about nightclubs]] - 4 # [[:en:Category:Film theme songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Tchami]] - 4 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Rap Performance]] - 4 # [[:en:Category:Rhythm and blues ballads]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by LaShawn Daniels]] - 4 # [[:en:Category:Phonogram Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Alexander Kronlund]] - 4 # [[:en:Category:Football songs and chants]] - 4 # [[:en:Category:All Around the World Productions singles]] - 4 # [[:en:Category:Official championship anthems]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Draco Rosa]] - 4 # [[:en:Category:Donna Summer songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Jonny Coffer]] - 4 # [[:en:Category:MTV Video Music Award for Best Video with a Social Message]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Flood (producer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Stevie Wonder]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Anne-Marie (singer)]] - 4 # [[:en:Category:Exo songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Bernard Edwards]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Oren Yoel]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Oren Yoel]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ian Kirkpatrick (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Ian Kirkpatrick (record producer)]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Stereotypes]] - 4 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Rock Song]] - 4 # [[:en:Category:Sony Music Latin singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Teddy Geiger]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Lorde]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Caroline Ailin]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Alessia Cara]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Mood Melodies]] - 4 # [[:en:Category:Gucci Mane songs]] - 4 # [[:en:Category:2010s fads and trends]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Digital Farm Animals]] - 4 # [[:en:Category:Martin Garrix songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Martin Garrix]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Troye Sivan]] - 4 # [[:en:Category:Stmpd Rcrds singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Andrew Taggart]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Pablo Bowman]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Lana Del Rey]] - 4 # [[:en:Category:2017 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:LMFAO songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Redfoo]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by SZA]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by J. White Did It]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by J. White Did It]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ben Hillier]] - 4 # [[:en:Category:1984 debut singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Robert John "Mutt" Lange]] - 4 # [[:en:Category:Songs about diseases and disorders]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Josh Abraham]] - 4 # [[:en:Category:Avicii songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Ilsey Juber]] - 4 # [[:en:Category:Marshmello songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Marshmello]] - 4 # [[:en:Category:Becky G songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Tainy]] - 4 # [[:en:Category:DJM Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Brett Ratner]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Michael Masser]] - 4 # [[:en:Category:Novelty and fad dances]] - 4 # [[:en:Category:Aretha Franklin songs]] - 4 # [[:en:Category:6ix9ine songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by 6ix9ine]] - 4 # [[:en:Category:Ozuna (singer) songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Ozuna (singer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Roger Taylor (Queen drummer)]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Happy Perez]] - 4 # [[:en:Category:(G)I-dle songs]] - 4 # [[:Կատեգորիա:Ֆինիս Օ'Քոնելի պրոդյուսերավորած երգեր]] - 4 # [[:en:Category:Jonas Brothers songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Nija Charles]] - 4 # [[:en:Category:British synth-pop songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs from television series]] - 4 # [[:en:Category:American pop punk songs]] - 4 # [[:en:Category:Music videos directed by Steve Barron]] - 4 # [[:en:Category:Lauv songs]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Take a Daytrip]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by DaBaby]] - 4 # [[:en:Category:Eurovision songs of 2020]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Stephen Bray]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Stephen Bray]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Babyface (musician)]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Neptunes]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Albhy Galuten]] - 4 # [[:en:Category:Song recordings produced by Barry Gibb]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Lionel Richie]] - 4 # [[:en:Category:Rosalía songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Rosalía]] - 4 # [[:en:Category:Melanie C songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Melanie C]] - 4 # [[:en:Category:Megan Thee Stallion songs]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Megan Thee Stallion]] - 4 # [[:en:Category:RSO Records singles]] - 4 # [[:en:Category:Songs written by Omer Fedi]] - 4 # [[:en:Category:Romanian songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Eva Simons]] - 3 # [[:en:Category:Spinnin' Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Farin Urlaub]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1994 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Linda Perry]] - 3 # [[:Կատեգորիա:2008 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Basto (musician)]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Մայլի Սայրուսի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Taboo (rapper)]] - 3 # [[:en:Category:Reggae songs]] - 3 # [[:en:Category:Trip hop songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Dallas Austin]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Ամերիկյան ալտերնատիվ ռոք երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Evanescence songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Amy Lee]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ben Moody]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by David Hodges]] - 3 # [[:en:Category:Wind-up Records singles]] - 3 # [[:en:Category:2010s pop song stubs]] - 3 # [[:en:Category:Rebecca Black songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Stephan Moccio]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by AJ Junior]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Mohombi]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Chris Applebaum]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Robin Thicke]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Daft Punk երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Adam Levine songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Robopop]] - 3 # [[:en:Category:OVO Sound singles]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by David Fincher]] - 3 # [[:en:Category:Columbia Nashville Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Music videos credited to Alan Smithee]] - 3 # [[:en:Category:RCA Records Nashville singles]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Ուիթնի Հյուսթոնի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Illangelo]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Illangelo]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Invisible Men]] - 3 # [[:en:Category:Songs about socialites]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Kurtis Mckenzie]] - 3 # [[:en:Category:The Collective (band) songs]] - 3 # [[:en:Category:19 Recordings singles]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1971 երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Meek Mill]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1988 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Jessy Terrero]] - 3 # [[:en:Category:Music videos shot in Miami]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Dre Moon]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jennifer Lopez]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Soundz]] - 3 # [[:en:Category:Songs about the military]] - 3 # [[:en:Category:Songs from James Bond films]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Ռիտա Օրայի երգեր]] - 3 # [[:Կատեգորիա:ASAP Rocky երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Bobby Brackins]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Rico Love]] - 3 # [[:en:Category:2010s rhythm and blues song stubs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jesse Shatkin]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sean Paul]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tinashe]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Bangladesh (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Bangladesh (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mike Dean (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Emeli Sandé songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Emeli Sandé]] - 3 # [[:Կատեգորիա:2001 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mark Taylor (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Mark Taylor (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:American electronic songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Alle Benassi]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Benny Benassi]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Brian Kennedy (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Magne Furuholmen]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Morten Harket]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by John Legend]] - 3 # [[:en:Category:Ludacris songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ludacris]] - 3 # [[:en:Category:Music videos shot in the United States]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Gil Green]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Lee on the Beats]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tove Lo]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Needlz]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jesse Carmichael]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by YG (rapper)]] - 3 # [[:en:Category:YG (rapper) songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Skrillex]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Skrillex]] - 3 # [[:en:Category:Disney songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Nigel Godrich]] - 3 # [[:en:Category:Music videos featuring puppetry]] - 3 # [[:en:Category:Pentatonix songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Rickard Göransson]] - 3 # [[:en:Category:Songs about school]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Cory Rooney]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Zach Filkins]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Axwell]] - 3 # [[:en:Category:Sanremo Music Festival songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Hit-Boy]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Mike Posner]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Asheton Hogan]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Paul McCartney]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Fatima Robinson]] - 3 # [[:en:Category:Phonogenic Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Andrew Frampton (songwriter)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Martin Johnson (musician)]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Համացանցային մեմեր]] - 3 # [[:en:Category:The Hunger Games music]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Էմինեմի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs about monsters]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Billboard (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Bob Ezrin]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Փինքի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jacquire King]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jake Gosling]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Եվրատեսիլ երգի մրցույթում հաղթած երգեր]] - 3 # [[:en:Category:English-language Albanian songs]] - 3 # [[:en:Category:1972 songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Steven Tyler]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by James Valentine (musician)]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by DJ Frank E]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by DJ Frank E]] - 3 # [[:en:Category:Songs about bicycles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Skylar Grey]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Makeba Riddick]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by TMS (production team)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ben Kohn]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Peter Kelleher (songwriter)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tom Barnes (songwriter)]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Liz Friedlander]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Butch Walker]] - 3 # [[:en:Category:Baroque pop songs]] - 3 # [[:en:Category:Bob Dylan songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs of the Iraq War]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1998 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Grammy Award for Best Metal Performance]] - 3 # [[:en:Category:Moby songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Moby]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by The Malloys]] - 3 # [[:en:Category:Capitol Records Nashville singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sean Garrett]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Breyan Isaac]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jim Jonsin]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jim Jonsin]] - 3 # [[:en:Category:Westlife songs]] - 3 # [[:en:Category:Music videos shot in Spain]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Vinylz]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Vinylz]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Axident]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Akon]] - 3 # [[:en:Category:Universal Motown Records singles]] - 3 # [[:en:Category:2000s pop song stubs]] - 3 # [[:en:Category:2004 debut singles]] - 3 # [[:en:Category:Franglais songs]] - 3 # [[:en:Category:Parlophone albums]] - 3 # [[:en:Category:Music medleys]] - 3 # [[:en:Category:American folk rock songs]] - 3 # [[:en:Category:DJ Snake songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs about the United States]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Jacknife Lee]] - 3 # [[:en:Category:U2 songs]] - 3 # [[:en:Category:John Lennon songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by John Lennon]] - 3 # [[:en:Category:Robbie Williams songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs with lyrics by Will Jennings]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1986 սինգլներ]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jason White (musician)]] - 3 # [[:en:Category:Dance-punk songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Azealia Banks]] - 3 # [[:en:Category:Live singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Mike Elizondo]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Daron Malakian]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Philip Andelman]] - 3 # [[:en:Category:Songs about marriage]] - 3 # [[:en:Category:Vocal jazz songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Rudy Pérez]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Sanaa Hamri]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by J. R. Rotem]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by J. R. Rotem]] - 3 # [[:en:Category:Paramore songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Taylor York]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tom Odell]] - 3 # [[:en:Category:Tom Odell songs]] - 3 # [[:en:Category:1963 singles]] - 3 # [[:en:Category:Zara Larsson songs]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Yoann Lemoine]] - 3 # [[:en:Category:Little Mix songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Cataracs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by David Singer-Vine]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Kshmr]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Nineteen85]] - 3 # [[:en:Category:Songs from Spider-Man films]] - 3 # [[:en:Category:Busta Rhymes songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mariah Carey]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Bryson Tiller]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jermaine Dupri]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Johntá Austin]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Ապրող անձինք]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Gregory Dark]] - 3 # [[:en:Category:Roadrunner Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Ray Kay]] - 3 # [[:en:Category:American soul songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tobias Jesso Jr.]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Zayn Malik]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Klaus Meine]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Freddy Wexler]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Carl Sturken and Evan Rogers]] - 3 # [[:en:Category:2016 single stubs]] - 3 # [[:en:Category:Eurovision Song Contest stubs]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1986 երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by George Merrill (songwriter)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Shannon Rubicam]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Fernando Garibay]] - 3 # [[:en:Category:1961 songs]] - 3 # [[:en:Category:Otis Redding songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Luis Resto (musician)]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by the Runners]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Andrew Harr]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jermaine Jackson (hip hop producer)]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Giorgio Moroder]] - 3 # [[:en:Category:Andy Williams songs]] - 3 # [[:en:Category:Hi-NRG songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Britney Spears]] - 3 # [[:en:Category:DC Extended Universe music]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Patrick Leonard]] - 3 # [[:en:Category:Billboard Hot Country Songs number-one singles of the year]] - 3 # [[:en:Category:Curb Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Answer songs]] - 3 # [[:en:Category:John Mayer songs]] - 3 # [[:en:Category:1981 songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs about sexual assault]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Howard Greenhalgh]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Amy Wadge]] - 3 # [[:en:Category:Comic Relief singles]] - 3 # [[:en:Category:2000s fads and trends]] - 3 # [[:en:Category:Line dances]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Mike "Clay" Stone]] - 3 # [[:en:Category:Carrere Records singles]] - 3 # [[:en:Category:G-funk songs]] - 3 # [[:en:Category:UK garage songs]] - 3 # [[:en:Category:1990s fads and trends]] - 3 # [[:en:Category:Tori Amos songs]] - 3 # [[:en:Category:LGBT-related controversies in music]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Steve Lillywhite]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by RuthAnne]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Lester Mendez]] - 3 # [[:en:Category:London Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jagger–Richards]] - 3 # [[:en:Category:Songs about fictional characters]] - 3 # [[:en:Category:Steve Aoki songs]] - 3 # [[:en:Category:Elvis Presley songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Hillary Lindsey]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tameka Cottle]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Miley Cyrus]] - 3 # [[:en:Category:Daddy Yankee songs]] - 3 # [[:en:Category:Internet memes introduced in 2017]] - 3 # [[:en:Category:Latin Grammy Award for Best Urban Fusion/Performance]] - 3 # [[:en:Category:Luis Fonsi songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Daddy Yankee]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Luis Fonsi]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jeremy Reeves]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jonathan Yip]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ray Charles McCullough II]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ray Romulus]] - 3 # [[:en:Category:Latin Grammy Award for Best Urban Song]] - 3 # [[:en:Category:Number-one singles in Colombia]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Դուա Լիպայի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sarah Aarons]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Berry Gordy]] - 3 # [[:en:Category:Songs about childhood]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Gucci Mane]] - 3 # [[:en:Category:Internet memes introduced in 2016]] - 3 # [[:en:Category:Troye Sivan songs]] - 3 # [[:en:Category:Disruptor Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Future bass songs]] - 3 # [[:en:Category:The Chainsmokers songs]] - 3 # [[:en:Category:Universal Music Australia singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Pebe Sebert]] - 3 # [[:en:Category:Tropical songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Louis Tomlinson]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Richard Boardman]] - 3 # [[:en:Category:Vocal collaborations]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Ferras]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Brian Eno]] - 3 # [[:en:Category:Playboi Carti songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Playboi Carti]] - 3 # [[:en:Category:Trance songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Andrew Wyatt]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by GoonRock]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sky Blu (rapper)]] - 3 # [[:Կատեգորիա:1982 երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Alan Walker (music producer)]] - 3 # [[:en:Category:Aid songs for Africa]] - 3 # [[:en:Category:Psychedelic pop songs]] - 3 # [[:en:Category:British contemporary R&B songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sermstyle]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Julian Bunetta]] - 3 # [[:en:Category:Pete Waterman Entertainment singles]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Aaron A]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Sebastian Kole]] - 3 # [[:en:Category:Janet Jackson songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Janet Jackson]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Bill Bottrell]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Supa Dups]] - 3 # [[:en:Category:21 Savage songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by 21 Savage]] - 3 # [[:en:Category:Chris Stapleton songs]] - 3 # [[:en:Category:Rudimental songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Rudimental]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Amir Amor]] - 3 # [[:en:Category:Nicky Jam songs]] - 3 # [[:en:Category:Bad Bunny songs]] - 3 # [[:en:Category:Alternative R&B songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Ben Rice (producer)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Raye (singer)]] - 3 # [[:en:Category:1974 songs]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Էլթոն Ջոնի երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs about flowers]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Murda Beatz]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Lisa Lopes]] - 3 # [[:en:Category:TLC (group) songs]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Stuart Price]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Bob Giraldi]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Dave Hall (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Limp Bizkit songs]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Fred Durst]] - 3 # [[:en:Category:Songs with lyrics by Gerry Goffin]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Taz Taylor (record producer)]] - 3 # [[:en:Category:Lil Pump songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Edgar Barrera]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Lil Pump]] - 3 # [[:en:Category:Swae Lee songs]] - 3 # [[:en:Category:Kikki Danielsson songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Charles Anderson]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Victoria Monét]] - 3 # [[:en:Category:Benny Blanco songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Natalie Hemby]] - 3 # [[:Կատեգորիա:Ֆինիս Օ'Քոնելի գրած երգեր]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Joe Jonas]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Kevin Jonas]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Nick Jonas]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Fred Again]] - 3 # [[:en:Category:DreamWorks Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Positiva Records singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Kamille (musician)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by King Henry (producer)]] - 3 # [[:en:Category:Internet memes introduced in 2020]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Bille Woodruff]] - 3 # [[:en:Category:Lizzo songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Lizzo]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Babyface (musician)]] - 3 # [[:en:Category:Emo songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Shinsadong Tiger]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Yeti Beats]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Tay Keith]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Rogét Chahayed]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Tainy]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Jean-Baptiste Mondino]] - 3 # [[:en:Category:Songs about the COVID-19 pandemic]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Jeon So-yeon]] - 3 # [[:en:Category:Kylie Minogue songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Billy Steinberg]] - 3 # [[:en:Category:Music videos directed by Darren Grant]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by el Guincho]] - 3 # [[:en:Category:Hip hop song stubs]] - 3 # [[:en:Category:English-language South Korean songs]] - 3 # [[:en:Category:Prince (musician) songs]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Prince (musician)]] - 3 # [[:en:Category:JYP Entertainment singles]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Park Jin-young]] - 3 # [[:en:Category:Barry Gibb songs]] - 3 # [[:en:Category:2021 debut singles]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Dan Nigro]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Dan Nigro]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Olivia Rodrigo]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Hui (singer)]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Wooseok]] - 3 # [[:en:Category:Song recordings produced by Bomb the Bass]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Becky G]] - 3 # [[:en:Category:Songs written by Tiësto]] - 3 # [[:en:Category:Tiësto songs]] - 3 kroww4tvtayv96y9swnxr8mak18bge8 Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/կարևորագույն հոդվածներ/ֆիզիկա 2 939871 8495974 8495594 2022-08-26T18:43:43Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:Top-importance physics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Absolute zero]]||36600||[[Բացարձակ զրո]]||27800|| ||76 |- |[[:en:Acceleration]]||21600||[[Արագացում]]||46400|| ||131 |- |[[:en:Acoustics]]||38100||[[Ձայնագիտություն]]||2600|| ||91 |- |[[:en:Age of the universe]]||32300||[[Տիեզերքի տարիք]]||6700|| ||48 |- |[[:en:André-Marie Ampère]]||19800||[[Անդրե Մարի Ամպեր]]||5100|| ||111 |- |[[:en:Angular momentum]]||86300||[[Իմպուլսի մոմենտ]]||23200|| ||75 |- |[[:en:Angular velocity]]||31300||[[Անկյունային արագություն]]||17000||այո||69 |- |[[:en:Antimatter]]||74500|| || || ||81 |- |[[:en:Astronomy]]||100700||[[Աստղագիտություն]]||34300|| ||286 |- |[[:en:Astrophysics]]||29700||[[Աստղաֆիզիկա]]||54000|| ||104 |- |[[:en:Atmospheric physics]]||16200|| || || ||28 |- |[[:en:Atom]]||125700||[[Ատոմ]]||58400|| ||214 |- |[[:en:Atomic nucleus]]||31400||[[Միջուկ (ատոմ)]]||13600|| ||114 |- |[[:en:Atomic physics]]||9100||[[Ատոմային ֆիզիկա]]||32800|| ||77 |- |[[:en:Atomic theory]]||44200|| || || ||60 |- |[[:en:Azimuthal quantum number]]||14000|| || || ||35 |- |[[:en:Background radiation]]||51800||[[Ճառագայթային ֆոն]]||76200|| ||27 |- |[[:en:John Bardeen]]||39800||[[Ջոն Բարդին]]||2600|| ||90 |- |[[:en:Big Bang]]||150600||[[Մեծ պայթյուն]]||4900|| ||159 |- |[[:en:Biophysics]]||15800||[[Կենսաֆիզիկա]]||9800|| ||91 |- |[[:en:Black body]]||47100||[[Բացարձակ սև մարմին]]||12600|| ||69 |- |[[:en:Black hole]]||164200||[[Սև խոռոչ]]||183300|| ||174 |- |[[:en:Niels Bohr]]||95700||[[Նիլս Բոր]]||7600|| ||170 |- |[[:en:Boltzmann constant]]||23000||[[Բոլցմանի հաստատուն]]||11400|| ||66 |- |[[:en:Ludwig Boltzmann]]||35300||[[Լյուդվիգ Բոլցման]]||2400|| ||84 |- |[[:en:Boson]]||9200||[[Բոզոն]]||7800|| ||88 |- |[[:en:Bubble chamber]]||7200||[[Բշտիկային խցիկ]]||3000|| ||46 |- |[[:en:Capacitance]]||34100||[[Ունակություն]]||4400|| ||72 |- |[[:en:Causality (physics)]]||15900||[[Պատճառականության սկզբունք]]||8800|| ||13 |- |[[:en:Cavendish experiment]]||23200|| || || ||31 |- |[[:en:CERN]]||102800||[[ՑԵՌՆ]]||3500|| ||97 |- |[[:en:Chaos theory]]||110300|| || || ||68 |- |[[:en:Charge conservation]]||18800||[[Լիցքի պահպանման օրենք]]||2900|| ||35 |- |[[:en:Chemical potential]]||28200||[[Քիմիական պոտենցիալ]]||9400|| ||37 |- |[[:en:Classical electromagnetism]]||12600||[[Էլեկտրադինամիկա]]||17400|| ||60 |- |[[:en:Classical mechanics]]||47300||[[Դասական մեխանիկա]]||9400||այո||117 |- |[[:en:Classical physics]]||8500||[[Դասական ֆիզիկա]]||7300|| ||61 |- |[[:en:Collider]]||12500|| || || ||24 |- |[[:en:Color charge]]||12100|| || || ||40 |- |[[:en:Computational physics]]||13700||[[Հաշվողական ֆիզիկա]]||7900|| ||32 |- |[[:en:Condensed matter physics]]||61100||[[Խտացված նյութի ֆիզիկա]]||4300|| ||53 |- |[[:en:Conservation law]]||18700||[[Պահպանման օրենքներ]]||8400|| ||52 |- |[[:en:Conservation of energy]]||39700||[[Էներգիայի պահպանման օրենք]]||69000|| ||96 |- |[[:en:Copenhagen interpretation]]||81300||[[Կոպենհագենյան մեկնաբանություն]]||21600|| ||38 |- |[[:en:Cosmological constant]]||44800||[[Կոսմոլոգիական հաստատուն]]||4200|| ||52 |- |[[:en:Cosmology]]||43400||[[Տիեզերագիտություն]]||7400|| ||104 |- |[[:en:Charles-Augustin de Coulomb]]||13700||[[Շառլ Օգյուստեն Կուլոն]]||2200|| ||94 |- |[[:en:Coulomb's law]]||43500||[[Կուլոնի օրենք]]||8600|| ||79 |- |[[:en:Marie Curie]]||120600||[[Մարի Կյուրի]]||129500|| ||214 |- |[[:en:Dark matter]]||131200|| || || ||94 |- |[[:en:Davisson–Germer experiment]]||16300||[[Դեյվիսոն-Ջերմերի փորձ]]||15200|| ||23 |- |[[:en:Diffraction]]||47400||[[Դիֆրակցիա]]||4900|| ||76 |- |[[:en:Paul Dirac]]||63400||[[Պոլ Դիրակ]]||4200|| ||117 |- |[[:en:Discovery of the neutron]]||74600|| || || ||6 |- |[[:en:Doppler effect]]||36700||[[Դոպլերի էֆեկտ]]||8200|| ||86 |- |[[:en:Double-slit experiment]]||60800||[[Կրկնակի ճեղքով փորձ]]||14800|| ||36 |- |[[:en:Down quark]]||11900||[[D-քվարկ]]||16600|| ||52 |- |[[:en:Albert Einstein]]||208900||[[Ալբերտ Այնշտայն]]||215800|| ||290 |- |[[:en:Electric charge]]||41500||[[Էլեկտրական լիցք]]||13300|| ||115 |- |[[:en:Electric current]]||35000||[[Էլեկտրական հոսանք]]||8600|| ||123 |- |[[:en:Electric field]]||35600||[[Էլեկտրական դաշտ]]||7400|| ||97 |- |[[:en:Electricity]]||88000||[[Էլեկտրականություն]]||7800|| ||182 |- |[[:en:Electromagnetic radiation]]||90400||[[Էլեկտրամագնիսական ճառագայթում]]||11500|| ||108 |- |[[:en:Electromagnetic spectrum]]||47400|| || || ||75 |- |[[:en:Electromagnetism]]||30200||[[Էլեկտրամագնիսականություն]]||15900|| ||105 |- |[[:en:Electron]]||155300||[[Էլեկտրոն]]||2300|| ||161 |- |[[:en:Electronic band structure]]||35800|| || || ||27 |- |[[:en:Elementary charge]]||19500||[[Տարրական էլեկտրական լիցք]]||11600|| ||49 |- |[[:en:Elementary particle]]||36100||[[Տարրական մասնիկներ]]||26000|| ||98 |- |[[:en:Energy]]||57500||[[Էներգիա]]||13200|| ||196 |- |[[:en:Entropy]]||114500||[[Էնտրոպիա]]||4500|| ||91 |- |[[:en:Equinox]]||39800||[[Գիշերահավասար]]||9700|| ||99 |- |[[:en:Experimental physics]]||14300|| || || ||41 |- |[[:en:Enrico Fermi]]||96900||[[Էնրիկո Ֆերմի]]||26600|| ||150 |- |[[:en:Feynman diagram]]||92700|| || || ||42 |- |[[:en:Richard Feynman]]||128300||[[Ռիչարդ Ֆեյնման]]||14400|| ||145 |- |[[:en:Field (physics)]]||33700||[[Դաշտ (ֆիզիկա)]]||6500|| ||58 |- |[[:en:First law of thermodynamics]]||96500||[[Թերմոդինամիկայի առաջին օրենք]]||13600|| ||65 |- |[[:en:First observation of gravitational waves]]||69200|| || || ||22 |- |[[:en:Fluid mechanics]]||20200||[[Հիդրոմեխանիկա]]||6200|| ||76 |- |[[:en:Force]]||91200||[[Ուժ]]||9900|| ||159 |- |[[:en:Friction]]||69500||[[Շփում (ֆիզիկա)]]||31200|| ||86 |- |[[:en:Galileo Galilei]]||132200||[[Գալիլեո Գալիլեյ]]||64800|| ||243 |- |[[:en:Gas]]||50400||[[Գազ]]||15100|| ||158 |- |[[:en:Gauge theory]]||46400|| || || ||34 |- |[[:en:Carl Friedrich Gauss]]||72200||[[Կառլ Գաուս]]||69700|| ||178 |- |[[:en:Geiger–Marsden experiments]]||35900|| || || ||35 |- |[[:en:Murray Gell-Mann]]||43800||[[Մարի Գել-Ման]]||3300|| ||82 |- |[[:en:General relativity]]||194800||[[Հարաբերականության ընդհանուր տեսություն]]||176500|| ||111 |- |[[:en:Geophysics]]||42500|| || || ||88 |- |[[:en:Glossary of physics]]||111300|| || || ||7 |- |[[:en:Gluon]]||24200||[[Գլյուոն]]||14900|| ||77 |- |[[:en:Grand Unified Theory]]||33100|| || || ||36 |- |[[:en:Gravitational wave]]||96600||[[Գրավիտացիոն ալիքներ]]||35200|| ||73 |- |[[:en:Gravity]]||63300||[[Ձգողականություն]]||34200|| ||166 |- |[[:en:William Rowan Hamilton]]||41300||[[Ուիլյամ Համիլտոն]]||84900|| ||79 |- |[[:en:Harmonic oscillator]]||34200|| || || ||49 |- |[[:en:Stephen Hawking]]||186500||[[Սթիվեն Հոքինգ]]||22200|| ||185 |- |[[:en:Heat]]||70400||[[Ջերմաքանակ]]||10900|| ||119 |- |[[:en:Werner Heisenberg]]||118700||[[Վերներ Հայզենբերգ]]||9100|| ||126 |- |[[:en:Heliocentrism]]||98900||[[Արևակենտրոն համակարգ]]||11100|| ||79 |- |[[:en:Higgs boson]]||240500||[[Հիգսի բոզոն]]||14000|| ||96 |- |[[:en:Higgs mechanism]]||54300|| || || ||29 |- |[[:en:History of physics]]||117100||[[Ֆիզիկայի պատմություն]]||189400|| ||51 |- |[[:en:Christiaan Huygens]]||134200||[[Քրիստիան Հյույգենս]]||4600|| ||111 |- |[[:en:Hydrogen atom]]||39900|| || || ||35 |- |[[:en:Imperial and US customary measurement systems]]||85300|| || || ||26 |- |[[:en:Inertia]]||26300||[[Իներցիա]]||2100|| ||87 |- |[[:en:Inertial frame of reference]]||66200||[[Իներցիալ հաշվարկման համակարգ]]||9300|| ||52 |- |[[:en:Infrared]]||77600||[[Ինֆրակարմիր ճառագայթներ]]||5300|| ||112 |- |[[:en:International System of Units]]||189400||[[Միավորների միջազգային համակարգ]]||16400|| ||137 |- |[[:en:Introduction to gauge theory]]||31700|| || || ||2 |- |[[:en:Kelvin]]||29300||[[Կելվին (չափման միավոր)]]||3000|| ||120 |- |[[:en:Kilogram]]||65900||[[Կիլոգրամ]]||5200|| ||139 |- |[[:en:Kinematics]]||56400||[[Կինեմատիկա]]||12900|| ||80 |- |[[:en:Kinetic energy]]||36600||[[Կինետիկ էներգիա]]||2000|| ||93 |- |[[:en:Lev Landau]]||35700||[[Լև Լանդաու]]||10800|| ||89 |- |[[:en:Laser]]||99300||[[Լազեր]]||13400|| ||115 |- |[[:en:Laws of thermodynamics]]||20300|| || || ||39 |- |[[:en:Lepton]]||42700||[[Լեպտոն]]||22500|| ||79 |- |[[:en:Light]]||47300||[[Լույս]]||10800|| ||196 |- |[[:en:Liquid]]||37000||[[Հեղուկ]]||2000|| ||130 |- |[[:en:List of baryons]]||58600|| || || ||12 |- |[[:en:List of mesons]]||54100|| || || ||10 |- |[[:en:List of particles]]||31500|| || || ||28 |- |[[:en:List of physical constants]]||18700|| || || ||3 |- |[[:en:List of unsolved problems in physics]]||95300||[[Ֆիզիկայի չլուծված խնդիրների ցանկ]]||7300||այո||29 |- |[[:en:M-theory]]||63300|| || || ||43 |- |[[:en:Magnetic field]]||94200||[[Մագնիսական դաշտ]]||11600||այո||109 |- |[[:en:Magnetism]]||45200||[[Մագնիսականություն]]||9500||այո||89 |- |[[:en:Mass]]||71500||[[Զանգված]]||21600|| ||153 |- |[[:en:Mass–energy equivalence]]||94500||[[Զանգվածի և էներգիայի համարժեքություն]]||8700|| ||78 |- |[[:en:Matter]]||84100||[[Մատերիա (ֆիզիկա)]]||5000|| ||144 |- |[[:en:Matter wave]]||39900||[[Դը Բրոյլի ալիք]]||14400|| ||46 |- |[[:en:Maxwell–Boltzmann distribution]]||35000||[[Մաքսվելի բաշխում]]||3500|| ||40 |- |[[:en:James Clerk Maxwell]]||84300||[[Ջեյմս Մաքսվել]]||171600|| ||143 |- |[[:en:Maxwell's equations]]||82900||[[Մաքսվելի հավասարումներ]]||8000|| ||78 |- |[[:en:Measurement]]||31800||[[Չափումներ]]||6400||այո||130 |- |[[:en:Mechanics]]||23300||[[Մեխանիկա]]||19300|| ||110 |- |[[:en:Meteorology]]||71300||[[Օդերևութաբանություն]]||5400|| ||152 |- |[[:en:Michelson–Morley experiment]]||89900||[[Մայքելսոնի փորձ]]||4100|| ||51 |- |[[:en:Modern physics]]||5900||[[Ժամանակակից ֆիզիկա]]||1500||այո||40 |- |[[:en:Molecular orbital]]||34000|| || || ||40 |- |[[:en:Molecule]]||34100||[[Մոլեկուլ]]||44100|| ||153 |- |[[:en:Momentum]]||69100||[[Իմպուլս (շարժման քանակ)]]||13000|| ||100 |- |[[:en:Motion]]||31200||[[Շարժում (ֆիզիկա)]]||4000|| ||109 |- |[[:en:Muon]]||48200||[[Մյուոն]]||17000|| ||70 |- |[[:en:Nature]]||85800||[[Բնություն]]||104900|| ||205 |- |[[:en:Neutrino]]||137200||[[Նեյտրինո]]||14500|| ||92 |- |[[:en:Neutron]]||100100||[[Նեյտրոն]]||1400|| ||132 |- |[[:en:Isaac Newton]]||140400||[[Իսահակ Նյուտոն]]||147500|| ||277 |- |[[:en:Newton's law of universal gravitation]]||43000||[[Նյուտոնի դասական ձգողության տեսություն]]||22500|| ||90 |- |[[:en:Newton's laws of motion]]||115600||[[Նյուտոնի օրենքներ]]||4200|| ||113 |- |[[:en:List of Nobel laureates in Physics]]||108700||[[Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ]]||204000|| ||49 |- |[[:en:Nobel Prize in Physics]]||24300||[[Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ]]||5800|| ||104 |- |[[:en:Nuclear fission]]||73800||[[Միջուկի ճեղքում]]||87100|| ||100 |- |[[:en:Nuclear force]]||28100||[[Միջուկային ուժեր]]||3400|| ||44 |- |[[:en:Nuclear physics]]||37100||[[Միջուկային ֆիզիկա]]||10800|| ||99 |- |[[:en:Nucleon]]||33900||[[Նուկլոն]]||1100|| ||80 |- |[[:en:Oil drop experiment]]||24500|| || || ||36 |- |[[:en:J. Robert Oppenheimer]]||142500||[[Ռոբերտ Օպենհեյմեր]]||5200|| ||104 |- |[[:en:Optics]]||108000||[[Օպտիկա]]||14500||այո||119 |- |[[:en:Outline of physics]]||35300|| || || ||14 |- |[[:en:Particle]]||18100|| || || ||55 |- |[[:en:Particle accelerator]]||60200|| || || ||70 |- |[[:en:Particle physics]]||41100||[[Տարրական մասնիկների ֆիզիկա]]||18600|| ||93 |- |[[:en:Pauli exclusion principle]]||25600||[[Պաուլիի սկզբունք]]||24300|| ||67 |- |[[:en:Wolfgang Pauli]]||37600||[[Վոլֆգանգ Պաուլի]]||11900|| ||100 |- |[[:en:Philosophy of physics]]||29000|| || || ||27 |- |[[:en:Photon]]||102000||[[Ֆոտոն]]||113100|| ||112 |- |[[:en:Physical chemistry]]||14600||[[Ֆիզիկական քիմիա]]||7200|| ||105 |- |[[:en:Physical constant]]||24600||[[Ֆիզիկական հաստատուններ]]||19600|| ||65 |- |[[:en:Physical cosmology]]||75900|| || || ||42 |- |[[:en:Physical property]]||6400|| || || ||38 |- |[[:en:Physical quantity]]||17900||[[Ֆիզիկական մեծություն]]||5300||այո||71 |- |[[:en:Physicist]]||18400||[[Ֆիզիկոս]]|| || ||82 |- |[[:en:Physics]]||87000||[[Ֆիզիկա]]||32400|| ||285 |- |[[:en:Planck constant]]||47500||[[Պլանկի հաստատուն]]||27700|| ||79 |- |[[:en:Max Planck]]||54800||[[Մաքս Պլանկ]]||141900|| ||162 |- |[[:en:Plasma (physics)]]||70900||[[Պլազմա (ֆիզիկա)]]||10500|| ||116 |- |[[:en:Potential energy]]||44500||[[Պոտենցիալ էներգիա]]||4600|| ||80 |- |[[:en:Pressure]]||44700||[[Ճնշում]]||5400|| ||107 |- |[[:en:Principal quantum number]]||7900|| || || ||33 |- |[[:en:Proton]]||60800||[[Պրոտոն]]||8000|| ||148 |- |[[:en:Quantum computing]]||99200|| || || ||19 |- |[[:en:Quantum electrodynamics]]||46800||[[Քվանտային էլեկտրադինամիկա]]||4700|| ||58 |- |[[:en:Quantum field theory]]||105500||[[Դաշտի քվանտային տեսություն]]||30100|| ||67 |- |[[:en:Quantum mechanics]]||93100||[[Քվանտային մեխանիկա]]||24900|| ||152 |- |[[:en:Quantum number]]||28000||[[Քվանտային թվեր]]||3700|| ||55 |- |[[:en:Quark]]||78300||[[Քվարկ]]||7200|| ||97 |- |[[:en:Rutherford model]]||10300||[[Ատոմի մոլորակային մոդել]]||7700|| ||42 |- |[[:en:Ernest Rutherford]]||51200||[[Էռնեստ Ռեզերֆորդ]]||40600|| ||157 |- |[[:en:Scalar (physics)]]||7600||[[Սկալյար մեծություն]]||1400||այո||37 |- |[[:en:Schrödinger equation]]||71000||[[Շրյոդինգերի հավասարում]]||22700|| ||74 |- |[[:en:Erwin Schrödinger]]||55900||[[Էրվին Շրյոդինգեր]]||131400|| ||141 |- |[[:en:Schwarzschild radius]]||21900|| || || ||47 |- |[[:en:Scientific method]]||162700|| || || ||103 |- |[[:en:Second law of thermodynamics]]||91600||[[Ջերմադինամիկայի երկրորդ օրենք]]||5900|| ||65 |- |[[:en:Semiconductor]]||44400||[[Կիսահաղորդիչներ]]||6500|| ||108 |- |[[:en:William Shockley]]||63600||[[Ուիլյամ Շոկլի]]||2600|| ||81 |- |[[:en:SI base unit]]||14400||[[ՄՀ հիմնական միավորներ]]||20200|| ||48 |- |[[:en:Solid]]||40700||[[Պինդ մարմին]]||6800|| ||122 |- |[[:en:Solid angle]]||26900||[[Մարմնային անկյուն]]||1000|| ||45 |- |[[:en:Solid-state physics]]||9500|| || || ||44 |- |[[:en:Sound]]||36900||[[Ձայն]]||17500|| ||165 |- |[[:en:Space]]||34700||[[Տարածություն]]||40500|| ||104 |- |[[:en:Spacetime]]||198500||[[Տարածաժամանակ]]||15800|| ||92 |- |[[:en:Special relativity]]||137600||[[Հարաբերականության հատուկ տեսություն]]||23900|| ||110 |- |[[:en:Speed]]||19900|| || || ||79 |- |[[:en:Speed of light]]||143900||[[Լույսի արագություն]]||4300|| ||125 |- |[[:en:Spin (physics)]]||65000||[[Սպին]]||29600|| ||76 |- |[[:en:Standard Model]]||56900||[[Ստանդարտ մոդել]]||35400|| ||80 |- |[[:en:Star]]||146600||[[Աստղ]]||24000|| ||242 |- |[[:en:Statistical mechanics]]||37400||[[Վիճակագրական մեխանիկա]]||4100|| ||63 |- |[[:en:Statistical physics]]||8500||[[Վիճակագրական ֆիզիկա]]||8000|| ||35 |- |[[:en:Stellar evolution]]||49600|| || || ||54 |- |[[:en:Stern–Gerlach experiment]]||25300||[[Շտեռն-Գեռլախի փորձ]]||1900|| ||38 |- |[[:en:String theory]]||125300||[[Լարերի տեսություն]]||39800|| ||67 |- |[[:en:Strong interaction]]||17900||[[Ուժեղ փոխազդեցություն]]||50500|| ||96 |- |[[:en:Subatomic particle]]||33200||[[Ներատոմային մասնիկ]]||8400|| ||78 |- |[[:en:Sun]]||161600||[[Արեգակ]]||34300|| ||321 |- |[[:en:Symmetry (physics)]]||25100||[[Սիմետրիա (ֆիզիկա)]]||4300||այո||25 |- |[[:en:Telescope]]||35500||[[Աստղադիտակ]]||31800|| ||134 |- |[[:en:Temperature]]||102000||[[Ջերմաստիճան]]||39300|| ||144 |- |[[:en:Nikola Tesla]]||151900||[[Նիկոլա Տեսլա]]||166400|| ||192 |- |[[:en:Theoretical physics]]||25800||[[Տեսական ֆիզիկա]]||9200|| ||80 |- |[[:en:Theory of relativity]]||30500||[[Հարաբերականության տեսություն]]||15200|| ||124 |- |[[:en:Thermodynamic temperature]]||102600|| || || ||38 |- |[[:en:Thermodynamics]]||44500||[[Ջերմադինամիկա]]||4300|| ||136 |- |[[:en:Time]]||108100||[[Ժամանակ]]||101300|| ||228 |- |[[:en:Ultraviolet]]||108500||[[Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ]]||11100|| ||109 |- |[[:en:Uncertainty principle]]||132100||[[Անորոշությունների սկզբունք]]||21500|| ||71 |- |[[:en:Unit of measurement]]||25400||[[Չափման միավորներ]]||4300|| ||90 |- |[[:en:Universe]]||143100||[[Տիեզերք]]||8600||այո||207 |- |[[:en:Up quark]]||12000||[[U-քվարկ]]||16500|| ||54 |- |[[:en:Vacuum]]||68000||[[Վակուում]]||11200|| ||121 |- |[[:en:Velocity]]||17500||[[Արագություն]]||3600|| ||133 |- |[[:en:Visible spectrum]]||20600||[[Տեսանելի ճառագայթում]]||5400|| ||72 |- |[[:en:W and Z bosons]]||38300||[[W- և Z-բոզոններ]]||17900|| ||51 |- |[[:en:Water]]||160000||[[Ջուր]]||13400||այո||302 |- |[[:en:Watt]]||28900||[[Վատտ (չափման միավոր)]]||1400||այո||107 |- |[[:en:Wave]]||53700||[[Ալիքներ]]||15300|| ||114 |- |[[:en:Wave function]]||92100||[[Ալիքային ֆունկցիա]]||37300|| ||56 |- |[[:en:Weak interaction]]||41800||[[Թույլ փոխազդեցություն]]||1600|| ||91 |- |[[:en:Weight]]||34700||[[Կշիռ]]||10700|| ||116 |- |[[:en:Steven Weinberg]]||39900||[[Սթիվեն Վայնբերգ]]||3300|| ||89 |- |[[:en:X-ray]]||101900||[[Ռենտգենյան ճառագայթներ]]||10900||այո||119 |- |[[:en:Yang Chen-Ning]]||26500||[[Չժեննին Յանգ]]||3500|| ||74 |- |[[:en:Zeroth law of thermodynamics]]||21100||[[Թերմոդինամիկայի զրոերորդ օրենք]]||11800|| ||48 |} == [[:en:Category:High-importance physics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:3D rotation group]]||68700|| || || ||13 |- |[[:en:Alexei Abrikosov (physicist)]]||12700||[[Ալեքսեյ Աբրիկոսով]]||31200|| ||77 |- |[[:en:Absolute magnitude]]||47400||[[Բացարձակ աստղային մեծություն]]||4400|| ||70 |- |[[:en:Absolute space and time]]||17800||[[Տարածություն և ժամանակ, Նյուտոնյան տեսություն]]||6300|| ||25 |- |[[:en:Absorption (electromagnetic radiation)]]||8300||[[Լույսի կլանում]]||6300|| ||29 |- |[[:en:Absorption band]]||11300|| || || ||19 |- |[[:en:Accelerometer]]||42100||[[Աքսելերոմետր]]||1600|| ||46 |- |[[:en:Acoustic resonance]]||23100|| || || ||15 |- |[[:en:Outline of acoustics]]||9900|| || || ||1 |- |[[:en:Action (physics)]]||19800||[[Գործողություն (ֆիզիկա)]]||12800|| ||35 |- |[[:en:AdS/CFT correspondence]]||54700|| || || ||20 |- |[[:en:Aerodynamics]]||40700||[[Աերոդինամիկա]]||4300|| ||77 |- |[[:en:Aeronautics]]||22900||[[Օդագնացություն]]||13400|| ||64 |- |[[:en:Jean le Rond d'Alembert]]||29900||[[Ժան Լը Ռոն Դ'Ալամբեր]]||4800|| ||101 |- |[[:en:Zhores Alferov]]||22800||[[Ժորես Ալֆյորով]]||4000|| ||77 |- |[[:en:Hannes Alfvén]]||28800||[[Հանես Ալֆվեն]]||4600|| ||74 |- |[[:en:Alpha decay]]||18800||[[Ալֆա-տրոհում]]||7900|| ||61 |- |[[:en:Alpha Magnetic Spectrometer]]||53900|| || || ||27 |- |[[:en:Alpha particle]]||30000||[[Ալֆա-մասնիկ]]||11200|| ||77 |- |[[:en:Luis Walter Alvarez]]||53000||[[Լուիս Ուոլթեր Ալվարես]]||2700|| ||73 |- |[[:en:American Institute of Physics]]||6900|| || || ||16 |- |[[:en:American Physical Society]]||20900|| || || ||30 |- |[[:en:Amorphous solid]]||14100|| || || ||53 |- |[[:en:Amount of substance]]||26600||[[Նյութի քանակ]]||8700|| ||59 |- |[[:en:Ampere]]||15700||[[Ամպեր (չափման միավոր)]]||1800|| ||114 |- |[[:en:Ampère's circuital law]]||31800|| || || ||58 |- |[[:en:Ampère's force law]]||17200||[[Ամպերի օրենք]]||4900|| ||24 |- |[[:en:Amplitude]]||12900||[[Ամպլիտուդ]]||1100|| ||72 |- |[[:en:Analytical dynamics]]||9300|| || || ||2 |- |[[:en:Carl David Anderson]]||8800||[[Կառլ Անդերսոն]]||1900|| ||76 |- |[[:en:Philip W. Anderson]]||31100||[[Ֆիլիպ Անդերսոն]]||6700|| ||66 |- |[[:en:Angstrom]]||17800||[[Անգստրեմ]]||1100|| ||85 |- |[[:en:Anders Jonas Ångström]]||10100||[[Անդերս Յոնաս Անգստրեմ]]||1800|| ||58 |- |[[:en:Angular displacement]]||14000|| || || ||15 |- |[[:en:Angular frequency]]||7700||[[Անկյունային հաճախություն]]||2700||այո||45 |- |[[:en:Angular momentum operator]]||48000|| || || ||16 |- |[[:en:Annalen der Physik]]||13800|| || || ||30 |- |[[:en:Annus mirabilis papers]]||28400|| || || ||14 |- |[[:en:Anomaly (physics)]]||21700|| || || ||10 |- |[[:en:Antiparticle]]||20100||[[Հակամասնիկներ]]||3000|| ||67 |- |[[:en:Antiproton]]||16300||[[Հակապրոտոն]]||9200|| ||51 |- |[[:en:Apparent magnitude]]||61400||[[Տեսանելի աստղային մեծություն]]||6200|| ||77 |- |[[:en:Edward Victor Appleton]]||22900||[[Էդուարդ Վիկտոր Էփլթոն]]||2200|| ||79 |- |[[:en:Applications of quantum mechanics]]||10600|| || || ||1 |- |[[:en:Applied mechanics]]||22600|| || || ||36 |- |[[:en:Archimedes]]||104100||[[Արքիմեդես]]||92200|| ||220 |- |[[:en:Archimedes' principle]]||23500||[[Արքիմեդի օրենք]]||4100|| ||75 |- |[[:en:Argonne National Laboratory]]||36700|| || || ||18 |- |[[:en:Svante Arrhenius]]||36300||[[Սվանտե Արենիուս]]||4400|| ||96 |- |[[:en:ArXiv]]||23600||[[ArXiv]]||11100|| ||54 |- |[[:en:Arthur Ashkin]]||18200||[[Արթուր Էշկին]]||8100|| ||62 |- |[[:en:Astronomia nova]]||28400|| || || ||23 |- |[[:en:Astronomical spectroscopy]]||48400|| || || ||31 |- |[[:en:Astroparticle physics]]||12500|| || || ||19 |- |[[:en:Atacama Large Millimeter Array]]||43500|| || || ||45 |- |[[:en:John Vincent Atanasoff]]||29000||[[Ջոն Աթանասով]]||4400|| ||44 |- |[[:en:Atmosphere]]||17600||[[Մթնոլորտ]]||15000|| ||123 |- |[[:en:Atmospheric science]]||13700||[[Մթնոլորտի գիտություն]]||23300|| ||38 |- |[[:en:Atomic clock]]||133500||[[Ատոմային ժամացույց]]||3400|| ||66 |- |[[:en:Atomic force microscopy]]||76200||[[Ատոմական ուժային մանրադիտակ]]||3700||այո||45 |- |[[:en:Atomic number]]||14000||[[Ատոմական համար]]||2100|| ||129 |- |[[:en:Atomic orbital]]||82900||[[Ատոմային օրբիտալ]]||4900|| ||73 |- |[[:en:Avogadro's law]]||10500||[[Ավոգադրոյի օրենք]]||8800|| ||66 |- |[[:en:B Reactor]]||23900|| || || ||9 |- |[[:en:Ballistics]]||21700||[[Ձգաբանություն]]||2100|| ||64 |- |[[:en:Band gap]]||22300|| || || ||27 |- |[[:en:Charles Glover Barkla]]||10100||[[Չարլզ Գլովեր Բարկլա]]||3600|| ||73 |- |[[:en:Barn (unit)]]||13200||[[Բառն]]||3100|| ||40 |- |[[:en:Baryon]]||29700||[[Բարիոն]]||1800|| ||74 |- |[[:en:Baryon asymmetry]]||19000|| || || ||18 |- |[[:en:Baryon number]]||7400|| || || ||37 |- |[[:en:Nikolay Basov]]||9600||[[Նիկոլայ Բասով]]||5900|| ||70 |- |[[:en:Henri Becquerel]]||22100||[[Անրի Բեքերել]]||3600|| ||103 |- |[[:en:Georg Bednorz]]||7300||[[Գեորգ Բեդնորց]]||7300|| ||66 |- |[[:en:Beer–Lambert law]]||22200|| || || ||38 |- |[[:en:Bell test]]||58600|| || || ||10 |- |[[:en:Alexander Graham Bell]]||142100||[[Ալեքսանդր Բելլ]]||11800|| ||145 |- |[[:en:John Stewart Bell]]||33300|| || || ||43 |- |[[:en:Bell's theorem]]||81100|| || || ||30 |- |[[:en:Berman flow]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Bernoulli's principle]]||75500||[[Բեռնուլիի հավասարում]]||2300|| ||63 |- |[[:en:Michael Berry (physicist)]]||11200|| || || ||20 |- |[[:en:Beta decay]]||59100||[[Բետա-տրոհում]]||19800|| ||68 |- |[[:en:Beta particle]]||13300||[[Բետա-մասնիկներ]]||8600|| ||73 |- |[[:en:Hans Bethe]]||66200||[[Հանս Բետե]]||17100|| ||86 |- |[[:en:Big Bang nucleosynthesis]]||33800|| || || ||35 |- |[[:en:Binding energy]]||14400||[[Կապի էներգիա]]||1800|| ||35 |- |[[:en:Gerd Binnig]]||9500||[[Գերդ Բինինգ]]||5800|| ||69 |- |[[:en:Biological thermodynamics]]||13800|| || || ||9 |- |[[:en:Biot–Savart law]]||20100||[[Բիո-Սավար-Լապլասի օրենք]]||17300|| ||63 |- |[[:en:Kristian Birkeland]]||18800|| || || ||30 |- |[[:en:BKS theory]]||16900|| || || ||1 |- |[[:en:Joseph Black]]||20600||[[Ջոզեֆ Բլեք]]||6300|| ||59 |- |[[:en:Patrick Blackett]]||27400||[[Պատրիկ Բլեկետ]]||3100|| ||68 |- |[[:en:Felix Bloch]]||15800||[[Ֆելիքս Բլոխ]]||6000|| ||73 |- |[[:en:Nicolaas Bloembergen]]||27100||[[Նիկոլաս Բլոմբերգեն]]||4900|| ||70 |- |[[:en:Hendrik Wade Bode]]||47600|| || || ||20 |- |[[:en:Nikolay Bogolyubov]]||37600||[[Նիկոլայ Բոգոլյուբով]]||6600|| ||40 |- |[[:en:Bohr magneton]]||9000||[[Բորի մագնետոն]]||12600|| ||35 |- |[[:en:Bohr model]]||63700||[[Բորի մոդել]]||14500|| ||71 |- |[[:en:Bohr radius]]||7100|| || || ||40 |- |[[:en:Aage Bohr]]||23300||[[Օգե Բոր]]||8200|| ||72 |- |[[:en:Boiling point]]||18300||[[Եռման ջերմաստիճան]]||6500|| ||88 |- |[[:en:Boiling water reactor]]||53300|| || || ||33 |- |[[:en:Boltzmann distribution]]||19200|| || || ||26 |- |[[:en:Boltzmann equation]]||36000||[[Բոլցմանի հավասարում]]||16000|| ||25 |- |[[:en:Boltzmann factor]]||100|| || || ||26 |- |[[:en:Boltzmann's entropy formula]]||10800|| || || ||16 |- |[[:en:Bonding in solids]]||12300|| || || ||7 |- |[[:en:Born rule]]||14900|| || || ||16 |- |[[:en:Max Born]]||63700||[[Մաքս Բոռն]]||48400|| ||108 |- |[[:en:Bose–Einstein condensate]]||77700||[[Բոզե-Այնշտայնի կոնդենսատ]]||25100|| ||60 |- |[[:en:Bose–Einstein statistics]]||38300||[[Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրություն]]||10000|| ||49 |- |[[:en:Satyendra Nath Bose]]||32500||[[Շատենդրանաթ Բոզե]]||4100|| ||74 |- |[[:en:Walther Bothe]]||33800||[[Վալտեր Բոթե]]||4500|| ||69 |- |[[:en:Bottom quark]]||10400||[[B-քվարկ]]||9700|| ||46 |- |[[:en:Bound state]]||13200|| || || ||12 |- |[[:en:Boundary layer]]||47000||[[Սահմանային շերտ]]||1500|| ||30 |- |[[:en:Willard Boyle]]||11900||[[Վիլլարդ Բոյլ]]||2700|| ||62 |- |[[:en:Bra–ket notation]]||43300|| || || ||40 |- |[[:en:William Henry Bragg]]||31100||[[Ուիլյամ Հենրի Բրեգ]]||1900|| ||95 |- |[[:en:Lawrence Bragg]]||33300||[[Ուիլյամ Լորենս Բրեգ]]||2600|| ||82 |- |[[:en:Walter Houser Brattain]]||27100||[[Վոլտր Բրատեյն]]||8200|| ||72 |- |[[:en:Karl Ferdinand Braun]]||13800||[[Ֆերդինանդ Բրաուն]]||3000|| ||90 |- |[[:en:Auguste Bravais]]||4900||[[Օգյուստ Բրավե]]||3200|| ||36 |- |[[:en:Percy Williams Bridgman]]||18600||[[Պերսի Ուիլյամս Բրիջմեն]]||4500|| ||73 |- |[[:en:Brillouin zone]]||10600|| || || ||22 |- |[[:en:Bertram Brockhouse]]||7300||[[Բերթրամ Բրոքհաուզ]]||5600|| ||59 |- |[[:en:Louis de Broglie]]||33800||[[Լուի դը Բրոյլ]]||4300|| ||91 |- |[[:en:Brookhaven National Laboratory]]||27800|| || || ||32 |- |[[:en:Robert Brout]]||8000|| || || ||24 |- |[[:en:Brownian motion]]||52700||[[Բրոունյան շարժում]]||9900|| ||68 |- |[[:en:Buoyancy]]||28100|| || || ||56 |- |[[:en:Calorimeter (particle physics)]]||3700||[[Իոնացման կալորիմետր]]||2700|| ||14 |- |[[:en:Calorimetric Electron Telescope]]||8000|| || || ||5 |- |[[:en:Canonical ensemble]]||23500|| || || ||17 |- |[[:en:Carbon nanotube]]||121000||[[Ածխածնային նանոխողովակներ]]||12100|| ||55 |- |[[:en:Carnot heat engine]]||20600|| || || ||19 |- |[[:en:Cathode]]||24000||[[Կատոդ (այլ կիրառումներ)]]||1500|| ||65 |- |[[:en:Cauchy stress tensor]]||57300||[[Լարումների թենզոր]]||6100|| ||19 |- |[[:en:Causality]]||87700|| || || ||66 |- |[[:en:Celestial mechanics]]||17100||[[Երկնային մեխանիկա]]||11400|| ||59 |- |[[:en:Center of mass]]||34900||[[Զանգվածների կենտրոն]]||11100|| ||54 |- |[[:en:Centimetre]]||4300||[[Սանտիմետր]]||800|| ||94 |- |[[:en:Central force]]||4800|| || || ||29 |- |[[:en:Centrifugal force]]||41300||[[Կենտրոնախույս ուժ]]||1500|| ||68 |- |[[:en:Centripetal force]]||53700||[[Կենտրոնաձիգ ուժ]]||1500|| ||68 |- |[[:en:James Chadwick]]||65300||[[Ջեյմս Չադվիկ]]||3400|| ||93 |- |[[:en:Chain reaction]]||17300||[[Շղթայական ռեակցիաներ]]||13500|| ||47 |- |[[:en:Owen Chamberlain]]||8400||[[Օուեն Չեմբեռլեն]]||2200|| ||65 |- |[[:en:Subrahmanyan Chandrasekhar]]||57600||[[Սուբռահմանյան Չանդրասեկհար]]||4300|| ||84 |- |[[:en:Charge density]]||22800||[[Լիցքի խտություն]]||2900|| ||33 |- |[[:en:Charm quark]]||7600||[[C-քվարկ]]||9600|| ||49 |- |[[:en:Georges Charpak]]||14700||[[Ժորժ Շարպակ]]||10800|| ||73 |- |[[:en:Chemical physics]]||4700|| || || ||27 |- |[[:en:Cherenkov radiation]]||35300||[[Վավիլով-Չերենկովի էֆեկտ]]||6600|| ||57 |- |[[:en:Pavel Cherenkov]]||6200||[[Պավել Չերենկով]]||3500|| ||72 |- |[[:en:Chiral media]]||29900|| || || ||1 |- |[[:en:Chirality]]||31200|| || || ||14 |- |[[:en:Chronology of the universe]]||139500||[[Տիեզերքի ժամանակագրություն]]||13000|| ||31 |- |[[:en:Steven Chu]]||47400||[[Սթիվեն Չու]]||8800|| ||71 |- |[[:en:Circular motion]]||31600|| || || ||46 |- |[[:en:Circular polarization]]||37700|| || || ||9 |- |[[:en:Circulation (physics)]]||7700|| || || ||11 |- |[[:en:Benoît Paul Émile Clapeyron]]||7100||[[Բենուա Պոլ Էմիլ Կլապեյրոն]]||2000|| ||49 |- |[[:en:Classical field theory]]||27700||[[Դաշտի դասական տեսություն]]||9800|| ||22 |- |[[:en:Classical limit]]||12400|| || || ||7 |- |[[:en:Classical unified field theories]]||15800|| || || ||7 |- |[[:en:Rudolf Clausius]]||16900||[[Ռուդոլֆ Կլաուզիուս]]||9200|| ||74 |- |[[:en:Closed system]]||7000|| || || ||32 |- |[[:en:CNO cycle]]||35500|| || || ||44 |- |[[:en:COBRA Experiment]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Cockcroft–Walton generator]]||10900|| || || ||18 |- |[[:en:John Cockcroft]]||47800||[[Ջոն Կոկրոֆտ]]||2300|| ||73 |- |[[:en:Claude Cohen-Tannoudji]]||12300||[[Կլոդ Կոեն-Թուննիջի]]||7400|| ||64 |- |[[:en:Samuel T. Cohen]]||23900|| || || ||19 |- |[[:en:Coherence (physics)]]||30100||[[Կոհերենտություն]]||5100|| ||43 |- |[[:en:Coherence (units of measurement)]]||20700|| || || ||2 |- |[[:en:Cold fusion]]||146300|| || || ||34 |- |[[:en:Collider Detector at Fermilab]]||25300|| || || ||9 |- |[[:en:Colloid]]||44100||[[Կոլոիդների համակարգեր]]||8900|| ||67 |- |[[:en:Combustion]]||49700||[[Այրում (երևույթ)]]||81000|| ||84 |- |[[:en:Communicating vessels]]||2900||[[Հաղորդակից անոթներ]]||1300|| ||32 |- |[[:en:Compton Gamma Ray Observatory]]||19700|| || || ||34 |- |[[:en:Compton wavelength]]||11800|| || || ||22 |- |[[:en:Arthur Compton]]||37300||[[Արթուր Քոմփթոն]]||2800|| ||82 |- |[[:en:Karl Taylor Compton]]||16100|| || || ||19 |- |[[:en:Computational fluid dynamics]]||66200|| || || ||33 |- |[[:en:Computational science]]||33200|| || || ||27 |- |[[:en:Conformal field theory]]||40800|| || || ||17 |- |[[:en:Conservation of mass]]||24900||[[Զանգվածի պահպանման օրենք]]||2800||այո||67 |- |[[:en:Conservative force]]||11200|| || || ||38 |- |[[:en:Constant of motion]]||9700|| || || ||13 |- |[[:en:Contact mechanics]]||66800||[[Կոնտակտային լարումներ]]||3600|| ||18 |- |[[:en:Convection]]||54200||[[Կոնվեկցիա]]||4300|| ||69 |- |[[:en:Cooper pair]]||9900|| || || ||28 |- |[[:en:Leon Cooper]]||9700||[[Լեոն Կուպեր]]||2100|| ||69 |- |[[:en:Nicolaus Copernicus]]||157300||[[Նիկոլայ Կոպեռնիկոս]]||28000|| ||193 |- |[[:en:Coriolis force]]||82300||[[Կորիոլիսի ուժ]]||2300|| ||73 |- |[[:en:Allan MacLeod Cormack]]||5700|| || || ||52 |- |[[:en:Eric Allin Cornell]]||9700|| || || ||60 |- |[[:en:Correspondence principle]]||19900||[[Համապատասխանության սկզբունք]]||13900|| ||30 |- |[[:en:Cosmic Background Explorer]]||33700|| || || ||32 |- |[[:en:Cosmic microwave background]]||107100||[[Մնացորդային ճառագայթում]]||19200|| ||76 |- |[[:en:Cosmic ray]]||94700||[[Տիեզերական ճառագայթներ]]||5400|| ||84 |- |[[:en:Cosmic variance]]||7800|| || || ||3 |- |[[:en:Cosmological principle]]||28100||[[Կոսմոլոգիական սկզբունք]]||20100|| ||36 |- |[[:en:Cosmos]]||35500||[[Տիեզերք (փիլիսոփայություն)]]||9300|| ||56 |- |[[:en:Coulomb]]||7900||[[Կուլոն (չափման միավոր)]]||600||այո||90 |- |[[:en:Cowan–Reines neutrino experiment]]||13500|| || || ||11 |- |[[:en:Clyde Cowan]]||9000|| || || ||23 |- |[[:en:CP violation]]||34400|| || || ||25 |- |[[:en:CPT symmetry]]||11200||[[Լյուդերս-Պաուլիի թեորեմ]]||5700|| ||28 |- |[[:en:Critical mass]]||19500||[[Կրիտիկական զանգված]]||600|| ||49 |- |[[:en:Critical point (thermodynamics)]]||21200||[[Կրիտիկական կետ]]||1000|| ||60 |- |[[:en:James Cronin]]||15600||[[Ջեյմս Կրոնին]]||11600|| ||63 |- |[[:en:Cross section (physics)]]||37200||[[Էֆեկտիվ լայնական կտրվածք]]||2200|| ||35 |- |[[:en:Crystal]]||29800||[[Բյուրեղ]]||6700|| ||104 |- |[[:en:Crystal structure]]||45300||[[Բյուրեղային կառուցվածք]]||5700|| ||61 |- |[[:en:Crystallization]]||30700||[[Բյուրեղացում]]||3300|| ||57 |- |[[:en:Crystallography]]||25600||[[Բյուրեղագիտություն]]||3900|| ||82 |- |[[:en:Curie temperature]]||46300||[[Կյուրիի ջերմաստիճան]]||2100|| ||48 |- |[[:en:Pierre Curie]]||33000||[[Պիեռ Կյուրի]]||3500|| ||117 |- |[[:en:Curved mirror]]||17700|| || || ||29 |- |[[:en:Cyclic model]]||13400|| || || ||19 |- |[[:en:Cyclotron radiation]]||5900|| || || ||12 |- |[[:en:D-brane]]||22300|| || || ||17 |- |[[:en:D'Alembert's principle]]||12400||[[Դ'Ալամբերի սկզբունք]]||1600|| ||29 |- |[[:en:Gustaf Dalén]]||9600||[[Նիլս Դալեն]]||1900|| ||77 |- |[[:en:Dalton (unit)]]||34000||[[Զանգվածի ատոմական միավոր]]||3400|| ||75 |- |[[:en:Dark energy]]||80300||[[Մութ էներգիա]]||2400||այո||72 |- |[[:en:Data analysis]]||84400|| || || ||37 |- |[[:en:Data science]]||17000||[[Տվյալների գիտություն]]||39200|| ||44 |- |[[:en:Raymond Davis Jr.]]||11400||[[Ռայմոնդ Դեյվիս]]||4000|| ||60 |- |[[:en:Clinton Davisson]]||8100||[[Քլինտոն Դևիսոն]]||2100|| ||77 |- |[[:en:John M. Dawson]]||9000|| || || ||5 |- |[[:en:Daylight]]||5000|| || || ||44 |- |[[:en:De revolutionibus orbium coelestium]]||40500|| || || ||34 |- |[[:en:Debye length]]||19400|| || || ||22 |- |[[:en:Peter Debye]]||36700||[[Պետեր Դեբայ]]||4300|| ||76 |- |[[:en:Decay energy]]||4600|| || || ||30 |- |[[:en:Decay product]]||3400|| || || ||31 |- |[[:en:Decibel]]||76500||[[Դեցիբել]]||2800|| ||66 |- |[[:en:Defining equation (physics)]]||32700|| || || ||3 |- |[[:en:Deformation (engineering)]]||16600|| || || ||11 |- |[[:en:Degenerate energy levels]]||39300|| || || ||21 |- |[[:en:Hans Georg Dehmelt]]||9400||[[Հանս Գեորգ Դեմելտ]]||3100|| ||59 |- |[[:en:Delta potential]]||16800|| || || ||8 |- |[[:en:Density]]||33000||[[Խտություն]]||10200|| ||119 |- |[[:en:Density functional theory]]||76600|| || || ||28 |- |[[:en:Density of states]]||37000|| || || ||18 |- |[[:en:Deposition (phase transition)]]||3200|| || || ||38 |- |[[:en:DESY]]||28400|| || || ||24 |- |[[:en:Determinism]]||84100||[[Դետերմինիզմ]]||3700|| ||72 |- |[[:en:Deterministic simulation]]||8500|| || || ||2 |- |[[:en:Detonation]]||16700||[[Դետոնացում]]||3100|| ||32 |- |[[:en:James Dewar]]||18400||[[Ջեյմս Դյուար]]||2300|| ||57 |- |[[:en:Diamagnetism]]||20400||[[Դիամագնիսականություն]]||8700|| ||55 |- |[[:en:Dielectric]]||37100||[[Դիէլեկտրիկներ]]||11800|| ||59 |- |[[:en:Diffraction grating]]||46100||[[Դիֆրակցիոն ցանց]]||9700|| ||38 |- |[[:en:Diffuse sky radiation]]||19000|| || || ||17 |- |[[:en:Diffusion]]||58200||[[Դիֆուզիա]]||9200|| ||81 |- |[[:en:Diffusion equation]]||6700|| || || ||17 |- |[[:en:Dimensional analysis]]||95100||[[Չափայնություն]]||1700|| ||33 |- |[[:en:Diode]]||65500||[[Դիոդ]]||3700|| ||120 |- |[[:en:Dirac delta function]]||89400|| || || ||47 |- |[[:en:Dirac equation]]||74800||[[Դիրակի հավասարում]]||2100|| ||46 |- |[[:en:Discovery of nuclear fission]]||97900|| || || ||5 |- |[[:en:Dispersion (optics)]]||34100||[[Լույսի դիսպերսիա]]||6200|| ||62 |- |[[:en:Dispersion (water waves)]]||30700|| || || ||4 |- |[[:en:Dispersive prism]]||13400|| || || ||9 |- |[[:en:Displacement (geometry)]]||4700|| || || ||53 |- |[[:en:Displacement current]]||28900|| || || ||33 |- |[[:en:Distance]]||25700||[[Հեռավորություն (երկրաչափություն)]]||43000|| ||104 |- |[[:en:Distance modulus]]||6700|| || || ||18 |- |[[:en:Divergence]]||31600||[[Տարամիտություն]]||8300|| ||51 |- |[[:en:Divergence theorem]]||45800||[[Գաուս-Օստոգրադսկու թեորեմ]]||5400|| ||34 |- |[[:en:Doping (semiconductor)]]||34500|| || || ||36 |- |[[:en:Doppler cooling]]||18300|| || || ||7 |- |[[:en:Drag (physics)]]||41900||[[Ճակատային դիմադրություն]]||10600|| ||50 |- |[[:en:Ductility]]||24600|| || || ||51 |- |[[:en:Dye-sensitized solar cell]]||75500|| || || ||22 |- |[[:en:Dynamics (mechanics)]]||6500||[[Դինամիկա (մեխանիկա)]]||9300|| ||81 |- |[[:en:Freeman Dyson]]||83100||[[Ֆրիմեն Դայսոն]]||11000|| ||65 |- |[[:en:Eddington number]]||7000|| || || ||8 |- |[[:en:Arthur Eddington]]||53000||[[Արթուր Էդինգտոն]]||3000|| ||70 |- |[[:en:Effusion]]||7700|| || || ||23 |- |[[:en:Ehrenfest theorem]]||17300|| || || ||27 |- |[[:en:Paul Ehrenfest]]||22600||[[Պաուլ Էրենֆեստ]]||137200|| ||45 |- |[[:en:Eightfold way (physics)]]||19100|| || || ||15 |- |[[:en:Einstein coefficients]]||25600|| || || ||8 |- |[[:en:Einstein field equations]]||35000||[[Այնշտայնի դաշտի հավասարումներ]]||41100|| ||49 |- |[[:en:Einstein notation]]||14000|| || || ||30 |- |[[:en:Artur Ekert]]||14000|| || || ||14 |- |[[:en:Elastic collision]]||24100|| || || ||26 |- |[[:en:Elastic scattering]]||4100|| || || ||10 |- |[[:en:Elasticity (physics)]]||19600||[[Առաձգականություն]]||1800|| ||65 |- |[[:en:Electric battery]]||67100|| || || ||101 |- |[[:en:Electric dipole spin resonance]]||22000|| || || ||1 |- |[[:en:Electric displacement field]]||11800|| || || ||35 |- |[[:en:Electric flux]]||4700|| || || ||46 |- |[[:en:Electric generator]]||31400||[[Էլեկտրական գեներատոր]]||8400|| ||78 |- |[[:en:Electric heating]]||25600|| || || ||26 |- |[[:en:Electric motor]]||119200||[[Էլեկտրական շարժիչ]]||3500|| ||90 |- |[[:en:Electric potential]]||17800|| || || ||66 |- |[[:en:Electric potential energy]]||21800|| || || ||24 |- |[[:en:Electric power]]||16700||[[Էլեկտրական հզորություն]]||800|| ||67 |- |[[:en:Electric susceptibility]]||11700|| || || ||26 |- |[[:en:Electrical impedance]]||30800||[[Էլեկտրական իմպեդանս]]||6900|| ||62 |- |[[:en:Electrical resistivity and conductivity]]||71500|| || || ||16 |- |[[:en:Electromagnetic field]]||30100||[[Էլեկտրամագնիսական դաշտ]]||11000|| ||74 |- |[[:en:Electromagnetic induction]]||25900||[[Էլեկտրամագնիսական ինդուկցիա]]||9400|| ||74 |- |[[:en:Electromagnetic wave equation]]||21900|| || || ||17 |- |[[:en:Electromotive force]]||52300||[[Էլեկտրաշարժ ուժ]]||3000|| ||64 |- |[[:en:Electron configuration]]||60500|| || || ||68 |- |[[:en:Electron diffraction]]||43300||[[Էլեկտրոնների դիֆրակցիա]]||12500|| ||29 |- |[[:en:Electron hole]]||14300|| || || ||38 |- |[[:en:Electron microscope]]||57000||[[Էլեկտրոնային մանրադիտակ]]||8900|| ||74 |- |[[:en:Electron neutrino]]||9900||[[Էլեկտրոնային նեյտրինո]]||8500|| ||33 |- |[[:en:Electron shell]]||28800|| || || ||60 |- |[[:en:Electron-beam lithography]]||33500|| || || ||19 |- |[[:en:Electron–positron annihilation]]||6900|| || || ||17 |- |[[:en:Electrospray ionization]]||44100|| || || ||12 |- |[[:en:Electrostatic generator]]||36400|| || || ||21 |- |[[:en:Electrostatic induction]]||17600|| || || ||42 |- |[[:en:Electrostatics]]||33700||[[Էլեկտրաստատիկա]]||8900|| ||79 |- |[[:en:Electroweak interaction]]||23000||[[Էլեկտրաթույլ փոխազդեցություն]]||11400|| ||42 |- |[[:en:George F. R. Ellis]]||15800||[[Ջորջ Էլլիս]]||9300|| ||20 |- |[[:en:Embodied energy]]||28400|| || || ||11 |- |[[:en:Emission spectrum]]||22900|| || || ||48 |- |[[:en:Endothermic process]]||6500|| || || ||16 |- |[[:en:Energy conversion efficiency]]||29700||[[Օգտակար գործողության գործակից]]||3300|| ||41 |- |[[:en:Energy density]]||59200|| || || ||27 |- |[[:en:Energy level]]||22900|| || || ||42 |- |[[:en:Ensemble (mathematical physics)]]||24500|| || || ||20 |- |[[:en:Ensemble interpretation]]||52100|| || || ||8 |- |[[:en:Enthalpy]]||43800||[[Էնտալպիա]]||15400|| ||71 |- |[[:en:Entropy (classical thermodynamics)]]||16700||[[Էնտրոպիա (թերմոդինամիկա)]]||12400|| ||5 |- |[[:en:Entropy (energy dispersal)]]||20100|| || || ||1 |- |[[:en:Entropy (order and disorder)]]||23900|| || || ||1 |- |[[:en:Entropy (statistical thermodynamics)]]||18300|| || || ||10 |- |[[:en:Entropy as an arrow of time]]||34100|| || || ||4 |- |[[:en:Entropy of mixing]]||30900|| || || ||7 |- |[[:en:Environmental impact of wind power]]||136100|| || || ||7 |- |[[:en:Equation of state]]||37300||[[Վիճակի հավասարումներ]]||42300|| ||47 |- |[[:en:Equations for a falling body]]||12100|| || || ||11 |- |[[:en:Equilibrium thermodynamics]]||3300|| || || ||6 |- |[[:en:Equipartition theorem]]||92400|| || || ||25 |- |[[:en:Equipotential]]||5100|| || || ||10 |- |[[:en:Equivalence principle]]||60900||[[Համարժեքության սկզբունք]]||15700|| ||44 |- |[[:en:Leo Esaki]]||13200||[[Լեո Էսակի]]||3100|| ||67 |- |[[:en:Escape velocity]]||27400||[[Երկրորդ տիեզերական արագություն]]||3200||այո||71 |- |[[:en:Euclidean vector]]||61300|| || || ||91 |- |[[:en:Euler equations (fluid dynamics)]]||77400|| || || ||22 |- |[[:en:Leonhard Euler]]||96700||[[Լեոնարդ Էյլեր]]||188100|| ||173 |- |[[:en:Event horizon]]||25900||[[Իրադարձությունների հորիզոն]]||10200|| ||68 |- |[[:en:Exchange symmetry]]||100|| || || ||24 |- |[[:en:Excited state]]||8400||[[Գրգռում (ֆիզիկա)]]||3900|| ||38 |- |[[:en:Exoplanet]]||142300||[[Էկզոմոլորակ]]||30700|| ||99 |- |[[:en:Exothermic process]]||7400|| || || ||18 |- |[[:en:Expansion of the universe]]||67000||[[Տիեզերքի ընդլայնում]]||9300|| ||42 |- |[[:en:Expectation value (quantum mechanics)]]||13100|| || || ||6 |- |[[:en:Farad]]||14000||[[Ֆարադ]]||1300||այո||75 |- |[[:en:Faraday effect]]||24000||[[Ֆարադեյի երևույթ]]||1400|| ||33 |- |[[:en:Michael Faraday]]||66100||[[Մայքլ Ֆարադեյ]]||22700|| ||162 |- |[[:en:Faster-than-light neutrino anomaly]]||59600|| || || ||3 |- |[[:en:Fermat's principle]]||59600||[[Ֆերմայի սկզբունք]]||2100|| ||41 |- |[[:en:Fermi level]]||23900|| || || ||16 |- |[[:en:Fermi surface]]||11700|| || || ||13 |- |[[:en:Fermi–Dirac statistics]]||30800||[[Ֆերմի-Դիրակի վիճակագրություն]]||18500|| ||43 |- |[[:en:Fermi's golden rule]]||27700|| || || ||20 |- |[[:en:Fermilab]]||62100|| || || ||40 |- |[[:en:Fermion]]||7100||[[Ֆերմիոն]]||5400||այո||90 |- |[[:en:Ferromagnetism]]||33400||[[Ֆեռոմագնիսականություն]]||8000|| ||61 |- |[[:en:Albert Fert]]||10500||[[Ալբեր Ֆերտ]]||4900|| ||72 |- |[[:en:Fictitious force]]||67200||[[Իներցիայի ուժ]]||1000|| ||39 |- |[[:en:Fine structure]]||17200|| || || ||27 |- |[[:en:Fine-structure constant]]||60700||[[Նուրբ կառուցվածքի հաստատուն]]||20300|| ||43 |- |[[:en:Val Logsdon Fitch]]||20000||[[Վալ Ֆիտչ]]||5500|| ||60 |- |[[:en:Fizeau–Foucault apparatus]]||27600|| || || ||12 |- |[[:en:Flame]]||21400|| || || ||69 |- |[[:en:Flavour (particle physics)]]||24500|| || || ||32 |- |[[:en:Flight]]||35100||[[Սավառնում]]||1300|| ||69 |- |[[:en:Flow visualization]]||5600|| || || ||5 |- |[[:en:Fluctuation theorem]]||23200|| || || ||8 |- |[[:en:Fluctuation-dissipation theorem]]||28700|| || || ||11 |- |[[:en:Fluid]]||9400|| || || ||71 |- |[[:en:Fluid dynamics]]||35500|| || || ||51 |- |[[:en:Fluorescence]]||92100||[[Ֆլուորեսցենցիա]]||11000||այո||62 |- |[[:en:Flux]]||29000||[[Վեկտորական դաշտի հոսք]]||2000|| ||41 |- |[[:en:Focal length]]||15700|| || || ||52 |- |[[:en:Focus (optics)]]||4200||[[Կիզակետ]]||1000|| ||53 |- |[[:en:Force carrier]]||6000|| || || ||15 |- |[[:en:Foucault pendulum]]||32800||[[Ֆուկոյի ճոճանակ]]||4500||այո||64 |- |[[:en:Léon Foucault]]||13400||[[Լեոն Ֆուկո]]||3000|| ||76 |- |[[:en:Four-momentum]]||20200|| || || ||23 |- |[[:en:Four-vector]]||46700|| || || ||29 |- |[[:en:Fourier optics]]||75600|| || || ||15 |- |[[:en:William Alfred Fowler]]||18000||[[Ուիլյամ Ալֆրեդ Ֆաուլեր]]||3100|| ||66 |- |[[:en:Franck–Hertz experiment]]||33200||[[Ֆրանկ-Հերցի փորձ]]||5700||այո||34 |- |[[:en:James Franck]]||34700||[[Ջեյմս Ֆրանկ]]||3500|| ||80 |- |[[:en:Ilya Frank]]||7100||[[Իլյա Ֆրանկ]]||4100|| ||67 |- |[[:en:Rosalind Franklin]]||144400||[[Ռոզալինդ Ֆրանկլին]]||4800|| ||91 |- |[[:en:Franklin's electrostatic machine]]||27200|| || || ||3 |- |[[:en:Fraunhofer diffraction]]||23200|| || || ||20 |- |[[:en:Fraunhofer lines]]||11000||[[Ֆրաունհոֆերյան գծեր]]||1400|| ||44 |- |[[:en:Joseph von Fraunhofer]]||21500|| || || ||66 |- |[[:en:Free body diagram]]||14100|| || || ||19 |- |[[:en:Freezing]]||13500|| || || ||59 |- |[[:en:Frequency]]||20900||[[Հաճախություն]]||9000|| ||119 |- |[[:en:Fresnel equations]]||69600|| || || ||24 |- |[[:en:Augustin-Jean Fresnel]]||207400||[[Օգյուստեն Ֆրենել]]||2200|| ||68 |- |[[:en:Jerome Isaac Friedman]]||9400||[[Ջերոմ Այզեկ Ֆրիդման]]||2200|| ||63 |- |[[:en:Friedmann equations]]||22500||[[Ֆրիդմանի հավասարումներ]]||11400|| ||31 |- |[[:en:Functional integration]]||9100|| || || ||4 |- |[[:en:Fundamental interaction]]||40900||[[Հիմնարար փոխազդեցություններ]]||12100|| ||72 |- |[[:en:Fundamental thermodynamic relation]]||14300|| || || ||9 |- |[[:en:Fusibility]]||2200|| || || ||7 |- |[[:en:Fusion power]]||171000||[[Ջերմամիջուկային կառավարվող սինթեզ]]||16700|| ||36 |- |[[:en:Dennis Gabor]]||21400||[[Դենիս Գաբոր]]||2300|| ||82 |- |[[:en:Galaxy formation and evolution]]||25600|| || || ||29 |- |[[:en:Galilean invariance]]||11800|| || || ||21 |- |[[:en:Galilean transformation]]||17600||[[Գալիլեյի ձևափոխություններ]]||8100|| ||41 |- |[[:en:Gamma ray]]||56100||[[Գամմա ճառագայթներ]]||7100|| ||94 |- |[[:en:Gamma-ray burst]]||102100|| || || ||53 |- |[[:en:George Gamow]]||38800|| || || ||59 |- |[[:en:Crispin Gardiner]]||20100|| || || ||3 |- |[[:en:Gas laws]]||8900|| || || ||30 |- |[[:en:Gauge boson]]||6100||[[Տրամաչափային բոզոն]]||6500|| ||57 |- |[[:en:Gauss's law]]||28000||[[Գաուսի օրենք]]||6700||այո||71 |- |[[:en:Gay-Lussac's law]]||14000||[[Գեյ-Լյուսակի օրենք]]||5000|| ||45 |- |[[:en:Geiger counter]]||21900|| || || ||62 |- |[[:en:Geiger–Müller tube]]||32200|| || || ||11 |- |[[:en:Andre Geim]]||45800||[[Անդրեյ Գեյմ]]||25800|| ||67 |- |[[:en:General covariance]]||6000|| || || ||15 |- |[[:en:Generalized coordinates]]||27900||[[Ընդհանրացված կոորդինատներ]]||1900|| ||25 |- |[[:en:Generator (mathematics)]]||5400|| || || ||9 |- |[[:en:Pierre-Gilles de Gennes]]||11600||[[Պիեռ-Ժիլ դը Ժեն]]||5400|| ||60 |- |[[:en:Reinhard Genzel]]||15100||[[Ռայնհարդ Գենցել]]||4700|| ||54 |- |[[:en:Geodesic]]||27100||[[Գեոդեզիկ գծեր]]||1000|| ||43 |- |[[:en:Geodesics in general relativity]]||27700|| || || ||9 |- |[[:en:Geophysical survey (archaeology)]]||18300|| || || ||5 |- |[[:en:Riccardo Giacconi]]||7400||[[Ռիկարդո Ջակոնի]]||21300|| ||72 |- |[[:en:Ivar Giaever]]||17000||[[Այվար Ջայևեր]]||5100|| ||61 |- |[[:en:Gibbs free energy]]||34100||[[Գիբսի էներգիա]]||10100|| ||54 |- |[[:en:Josiah Willard Gibbs]]||90600||[[Ջոզայա Գիբս]]||4500|| ||72 |- |[[:en:William Gilbert (physician)]]||25900||[[Ուիլյամ Գիլբերտ]]||15100|| ||67 |- |[[:en:Vitaly Ginzburg]]||18200||[[Վիտալի Գինզբուրգ]]||3700|| ||82 |- |[[:en:Donald A. Glaser]]||16300||[[Դոնալդ Արթուր Գլեզեր]]||2100|| ||69 |- |[[:en:Sheldon Glashow]]||16100||[[Շելդոն Գլեշոու]]||3000|| ||66 |- |[[:en:Roy J. Glauber]]||19900||[[Ռոյ Գլաուբեր]]||7000|| ||66 |- |[[:en:Glossary of classical physics]]||100|| || || ||7 |- |[[:en:God's units]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Gods units]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Sergei K. Godunov]]||4700|| || || ||10 |- |[[:en:Maria Goeppert Mayer]]||30400||[[Մարիա Գյոպերտ-Մայեր]]||2400|| ||94 |- |[[:en:Eugen Goldstein]]||7700|| || || ||27 |- |[[:en:William E. Gordon]]||10700|| || || ||6 |- |[[:en:Gram]]||13800||[[Գրամ]]||3200|| ||100 |- |[[:en:Grand canonical ensemble]]||37100|| || || ||16 |- |[[:en:Granular material]]||27100|| || || ||19 |- |[[:en:Graphane]]||8700|| || || ||8 |- |[[:en:Graphene]]||242100||[[Գրաֆեն]]||18500|| ||66 |- |[[:en:Graphyne]]||9300|| || || ||7 |- |[[:en:Gravitational collapse]]||12200||[[Գրավիտացիոն կոլապս]]||4000|| ||44 |- |[[:en:Gravitational energy]]||7200||[[Գրավիտացիոն էներգիա]]||4200|| ||22 |- |[[:en:Gravitational field]]||10600||[[Գրավիտացիոն դաշտ]]||1500|| ||56 |- |[[:en:Gravitational microlensing]]||52600|| || || ||16 |- |[[:en:Gravitational potential]]||20000||[[Գրավիտացիոն պոտենցիալ]]||14700|| ||27 |- |[[:en:Gravitational time dilation]]||16700|| || || ||23 |- |[[:en:Gravitational two-body problem]]|| || || || ||36 |- |[[:en:Gravitoelectromagnetism]]||26100|| || || ||25 |- |[[:en:Graviton]]||20800||[[Գրավիտոն]]||1100|| ||66 |- |[[:en:Gravity of Earth]]||29400||[[Ծանրության ուժ]]||11500|| ||37 |- |[[:en:Gray (unit)]]||18300||[[Գրեյ (չափման միավոր)]]||700|| ||60 |- |[[:en:Brian Greene]]||25100|| || || ||48 |- |[[:en:David Gross]]||20200||[[Դեյվիդ Գրոս]]||10000|| ||71 |- |[[:en:Ground state]]||11600|| || || ||31 |- |[[:en:Group velocity]]||25100||[[Խմբային արագություն]]||2200|| ||30 |- |[[:en:Peter Grünberg]]||16700||[[Պետեր Գրունբերգ]]||6400|| ||73 |- |[[:en:Otto von Guericke]]||42400|| || || ||62 |- |[[:en:Charles Édouard Guillaume]]||8700||[[Շառլ Էդուար Գիյոմ]]||2500|| ||75 |- |[[:en:Gyromagnetic ratio]]||19500|| || || ||26 |- |[[:en:Gyroscope]]||49800||[[Գիրոսկոպ]]||8300|| ||77 |- |[[:en:H-alpha]]||7700|| || || ||16 |- |[[:en:Hadron]]||15800||[[Հադրոն]]||800|| ||83 |- |[[:en:Hagen–Poiseuille equation]]||38100|| || || ||26 |- |[[:en:Otto Hahn]]||111400|| || || ||87 |- |[[:en:Half-life]]||17500|| || || ||81 |- |[[:en:Hall effect]]||42200||[[Հոլի էֆեկտ]]||3600|| ||50 |- |[[:en:Edwin Hall]]||6100|| || || ||32 |- |[[:en:John L. Hall]]||8600||[[Ջոն Հոլ]]||2800|| ||61 |- |[[:en:Hamiltonian (quantum mechanics)]]||26800||[[Համիլտոնյան (քվանտային մեխանիկա)]]||8300|| ||37 |- |[[:en:Hamiltonian fluid mechanics]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:Hamiltonian mechanics]]||40700|| || || ||40 |- |[[:en:Theodor W. Hänsch]]||11900||[[Թեոդոր Հենշ]]||4400|| ||62 |- |[[:en:Serge Haroche]]||17800||[[Սերժ Արոշ]]||5200|| ||60 |- |[[:en:Hartree atomic units]]||25100|| || || ||19 |- |[[:en:Akira Hasegawa]]||28000|| || || ||5 |- |[[:en:Herbert A. Hauptman]]||10600|| || || ||51 |- |[[:en:Hawking radiation]]||48600|| || || ||52 |- |[[:en:Heat capacity]]||17200||[[Ջերմունակություն]]||7000|| ||69 |- |[[:en:Heat capacity ratio]]||19300|| || || ||25 |- |[[:en:Heat death of the universe]]||29900|| || || ||38 |- |[[:en:Heat engine]]||28200||[[Ջերմային շարժիչներ]]||100|| ||64 |- |[[:en:Heat equation]]||59000|| || || ||31 |- |[[:en:Heat pump]]||53900||[[Ջերմային պոմպ]]||2200|| ||54 |- |[[:en:Heat pump and refrigeration cycle]]||15100|| || || ||12 |- |[[:en:Heat transfer]]||50100||[[Ջերմափոխանակություն]]||2200|| ||68 |- |[[:en:Heavy water]]||79400||[[Ծանր ջուր]]||3000|| ||68 |- |[[:en:Alan J. Heeger]]||9500|| || || ||53 |- |[[:en:Helium atom]]||29200|| || || ||9 |- |[[:en:Helium flash]]||12800|| || || ||26 |- |[[:en:Helmholtz free energy]]||22900||[[Հելմհոլցի ազատ էներգիա]]||6600|| ||33 |- |[[:en:Hermann von Helmholtz]]||33600||[[Հերման Հելմհոլց]]||3400|| ||77 |- |[[:en:Henry (unit)]]||5300||[[Հենրի (չափման միավոր)]]||1400|| ||70 |- |[[:en:Hertz]]||16000||[[Հերց (չափման միավոր)]]||2800|| ||95 |- |[[:en:Gustav Ludwig Hertz]]||16900||[[Գուստավ Հերց]]||4000|| ||78 |- |[[:en:Hertzsprung–Russell diagram]]||23300||[[Հերցեպրունգ-Ռեսելի դիագրամ]]||3400|| ||68 |- |[[:en:Victor Francis Hess]]||9900||[[Վիկտոր Հեսս]]||2000|| ||74 |- |[[:en:Antony Hewish]]||16800||[[Անտոնի Հյուիշ]]||2000|| ||64 |- |[[:en:Hierarchy problem]]||26000|| || || ||15 |- |[[:en:High-energy nuclear physics]]||9500|| || || ||6 |- |[[:en:High-temperature superconductivity]]||91600|| || || ||32 |- |[[:en:Hilbert space]]||122100||[[Հիլբերտյան տարածություն]]||1000|| ||56 |- |[[:en:David Hilbert]]||53900||[[Դավիթ Հիլբերտ]]||48900|| ||143 |- |[[:en:Archibald Hill]]||23500|| || || ||57 |- |[[:en:History of classical mechanics]]||17000|| || || ||15 |- |[[:en:History of electromagnetic theory]]||166400|| || || ||20 |- |[[:en:History of entropy]]||22700|| || || ||5 |- |[[:en:History of fluid mechanics]]||39500|| || || ||6 |- |[[:en:History of general relativity]]||36000|| || || ||14 |- |[[:en:History of geophysics]]||26900|| || || ||3 |- |[[:en:History of gravitational theory]]||61200|| || || ||7 |- |[[:en:History of materials science]]||28800|| || || ||4 |- |[[:en:History of optics]]||47000|| || || ||14 |- |[[:en:History of radio]]||79200||[[Ռադիոյի պատմություն]]||9400|| ||21 |- |[[:en:History of spectroscopy]]||50600|| || || ||6 |- |[[:en:History of the Big Bang theory]]||20900|| || || ||11 |- |[[:en:History of the periodic table]]||89500|| || || ||18 |- |[[:en:History of thermodynamics]]||28200|| || || ||15 |- |[[:en:Alan Hodgkin]]||38600||[[Ալան Լլոյդ Հոջկին]]||3400|| ||58 |- |[[:en:Robert Hofstadter]]||14200||[[Ռոբերտ Հոֆստեդտեր]]||29300|| ||61 |- |[[:en:Homestake experiment]]||6100|| || || ||7 |- |[[:en:Pervez Hoodbhoy]]||46100|| || || ||12 |- |[[:en:Gerard 't Hooft]]||28900|| || || ||71 |- |[[:en:Robert Hooke]]||78400||[[Ռոբերտ Հուկ]]||5700|| ||99 |- |[[:en:Hooke's law]]||57700||[[Հուկի օրենք]]||3500|| ||67 |- |[[:en:Horizon problem]]||13300|| || || ||16 |- |[[:en:Fred Hoyle]]||54100||[[Հոյլ Ֆրեդ]]||7200|| ||67 |- |[[:en:Hubble Legacy Field]]||4300|| || || ||4 |- |[[:en:Hubble Space Telescope]]||218600||[[Հաբլ (աստղադիտակ)]]||100300|| ||111 |- |[[:en:Edwin Hubble]]||47000||[[Էդվին Հաբլ]]||3600|| ||101 |- |[[:en:Hubble's law]]||108400||[[Հաբլի օրենք]]||9400|| ||64 |- |[[:en:Hulse–Taylor binary]]||10900|| || || ||22 |- |[[:en:Russell Alan Hulse]]||4600||[[Ռասել Ալան Հալս]]||2600|| ||61 |- |[[:en:Andrew Huxley]]||24600||[[Էնդրյու Ֆիլդինգ Հաքսլի]]||2600|| ||63 |- |[[:en:Huygens–Fresnel principle]]||24600||[[Հյույգենս-Ֆրենելի սկզբունք]]||4200|| ||50 |- |[[:en:Hydraulics]]||23300||[[Հիդրավլիկա]]||10100|| ||70 |- |[[:en:Hydrogen ion]]||11200|| || || ||20 |- |[[:en:Hydrogen spectral series]]||19100|| || || ||29 |- |[[:en:Hydrostatics]]||18000||[[Հիդրոստատիկա]]||3500|| ||66 |- |[[:en:Hysteresis]]||57600||[[Հիստերեզիս]]||1800|| ||49 |- |[[:en:Ice]]||74100||[[Սառույց]]||7300|| ||162 |- |[[:en:Ideal gas]]||24400||[[Իդեալական գազ]]||2400|| ||66 |- |[[:en:Ideal gas law]]||31900||[[Իդեալական գազի վիճակի հավասարում]]||9900|| ||66 |- |[[:en:Identical particles]]||33000|| || || ||24 |- |[[:en:Illuminance]]||6400||[[Լուսավորվածություն]]||1400|| ||45 |- |[[:en:Impact (mechanics)]]||8400|| || || ||11 |- |[[:en:Impedance of free space]]||7800||[[Վակուումի դիմադրություն]]||9700|| ||18 |- |[[:en:Impulse (physics)]]||7700||[[Ուժի իմպուլս]]||5100|| ||55 |- |[[:en:Inductance]]||56800||[[Ինդուկտիվություն]]||2000|| ||66 |- |[[:en:Inelastic collision]]||7800|| || || ||20 |- |[[:en:Inelastic scattering]]||4300|| || || ||8 |- |[[:en:Inflation (cosmology)]]||107500||[[Տիեզերքի ինֆլյացիոն մոդել]]||6200|| ||55 |- |[[:en:Inflationary epoch]]||10800|| || || ||12 |- |[[:en:Instability]]||9800|| || || ||15 |- |[[:en:Institut Laue–Langevin]]||7400|| || || ||11 |- |[[:en:Institute of Electrical and Electronics Engineers]]||24400|| || || ||64 |- |[[:en:Intensive and extensive properties]]||19600|| || || ||22 |- |[[:en:Interferometry]]||94100|| || || ||41 |- |[[:en:Intermolecular force]]||24900|| || || ||42 |- |[[:en:Internal energy]]||32500||[[Ներքին էներգիա]]||4800||այո||66 |- |[[:en:International Heliophysical Year]]||4000|| || || ||5 |- |[[:en:International Prototype of the Kilogram]]||42200|| || || ||9 |- |[[:en:Interpretations of quantum mechanics]]||68900|| || || ||20 |- |[[:en:Introduction to electromagnetism]]||33200|| || || ||3 |- |[[:en:Introduction to entropy]]||32000|| || || ||2 |- |[[:en:Introduction to general relativity]]||73700|| || || ||17 |- |[[:en:Introduction to M-theory]]||11200|| || || ||6 |- |[[:en:Introduction to quantum mechanics]]||99000|| || || ||21 |- |[[:en:Invariant (physics)]]||4200||[[Ինվարիանտություն]]||3900|| ||21 |- |[[:en:Ion]]||30400||[[Իոն]]||1400|| ||118 |- |[[:en:Ionization]]||41000||[[Իոնացում]]||2500|| ||69 |- |[[:en:Ionizing radiation]]||60900||[[Իոնացնող ճառագայթում]]||3500|| ||70 |- |[[:en:Irradiance]]||7400|| || || ||22 |- |[[:en:Irreversible process]]||20200|| || || ||25 |- |[[:en:Ising model]]||105000|| || || ||21 |- |[[:en:Isospin]]||24800||[[Իզոտոպ սպին]]||6700|| ||33 |- |[[:en:Isotope]]||47800||[[Իզոտոպներ]]||10300|| ||116 |- |[[:en:ITER]]||139200||[[Միջազգային ջերմամիջուկային փորձնական ռեակտոր]]||9100|| ||54 |- |[[:en:James Jeans]]||20400||[[Ջեյմս Հոփվուդ Ջինս]]||2400|| ||54 |- |[[:en:Jeffery–Hamel flow]]||13100|| || || ||1 |- |[[:en:J. Hans D. Jensen]]||13800||[[Հանս Ենսեն]]||1800|| ||67 |- |[[:en:Jet Propulsion Laboratory]]||36200||[[Ռեակտիվ շարժման լաբորատորիա]]||2700||այո||55 |- |[[:en:Brian Josephson]]||62400||[[Բրայան Ջոզեֆսոն]]||7800|| ||67 |- |[[:en:Joule]]||23200||[[Ջոուլ]]||20000|| ||106 |- |[[:en:Joule heating]]||20800||[[Ջոուլ-Լենցի օրենք]]||1800|| ||49 |- |[[:en:James Prescott Joule]]||32200||[[Ջեյմս Ջոուլ]]||27100|| ||124 |- |[[:en:KAGRA]]||8000|| || || ||12 |- |[[:en:Michio Kaku]]||36700||[[Միցիո Կակու]]||9000|| ||67 |- |[[:en:Heike Kamerlingh Onnes]]||16000||[[Հեյկե Կամերլինգ Օնես]]||3200|| ||86 |- |[[:en:Charles K. Kao]]||103000||[[Չարլզ Կաո]]||5400|| ||64 |- |[[:en:Pyotr Kapitsa]]||18600||[[Պյոտր Կապիցա]]||9300|| ||83 |- |[[:en:Kármán line]]||24800|| || || ||53 |- |[[:en:Theodore von Kármán]]||29600|| || || ||44 |- |[[:en:Alfred Kastler]]||7000||[[Ալֆրեդ Կաստլեր]]||3100|| ||70 |- |[[:en:Kelvin's circulation theorem]]||6000|| || || ||9 |- |[[:en:Henry Way Kendall]]||11600||[[Հենրի Քենդալ]]||3800|| ||56 |- |[[:en:Kepler problem]]||8300|| || || ||11 |- |[[:en:Johannes Kepler]]||101700||[[Յոհան Կեպլեր]]||17400|| ||171 |- |[[:en:Kepler's laws of planetary motion]]||56400||[[Կեպլերի օրենքներ]]||5600|| ||82 |- |[[:en:Kerr–Newman metric]]||28700|| || || ||15 |- |[[:en:Wolfgang Ketterle]]||12200|| || || ||61 |- |[[:en:Jack Kilby]]||18100||[[Ջեք Քիլբի]]||4500|| ||71 |- |[[:en:Kinetic theory of gases]]||42300||[[Մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն]]||6800|| ||52 |- |[[:en:Kirchhoff's circuit laws]]||12700||[[Կիրխհոֆի կանոններ]]||4300|| ||67 |- |[[:en:Oskar Klein]]||4900|| || || ||30 |- |[[:en:Klaus von Klitzing]]||9400||[[Քլաուս Ֆոն Քլիտցինգ]]||5000|| ||64 |- |[[:en:Aaron Klug]]||19500|| || || ||61 |- |[[:en:Makoto Kobayashi (physicist)]]||10400||[[Մակոտո Կոբայաշի]]||5900|| ||59 |- |[[:en:Andrey Kolmogorov]]||27700||[[Անդրեյ Կոլմոգորով]]||7000|| ||71 |- |[[:en:Masatoshi Koshiba]]||16600||[[Մասատոշի Կոշիբա]]||6600|| ||68 |- |[[:en:Kramers–Kronig relations]]||19700|| || || ||17 |- |[[:en:Herbert Kroemer]]||8000|| || || ||59 |- |[[:en:Igor Kurchatov]]||20500||[[Իգոր Կուրչատով]]||107100|| ||60 |- |[[:en:Polykarp Kusch]]||7700||[[Պոլիկարպ Կաշ]]||2900|| ||61 |- |[[:en:Joseph-Louis Lagrange]]||47600||[[Ժոզեֆ Լուի Լագրանժ]]||4000|| ||99 |- |[[:en:Lagrangian mechanics]]||83500|| || || ||42 |- |[[:en:Horace Lamb]]||15600|| || || ||23 |- |[[:en:Willis Lamb]]||8600||[[Ուիլլիս Լեմբ]]||5000|| ||64 |- |[[:en:Lambda-CDM model]]||80900|| || || ||33 |- |[[:en:Paul Langevin]]||12200||[[Պոլ Լանժևեն]]||4400|| ||54 |- |[[:en:Large Hadron Collider]]||111600||[[Մեծ հադրոնային բախիչ]]||13700|| ||93 |- |[[:en:Laser cooling]]||18200|| || || ||25 |- |[[:en:Latent heat]]||12300|| || || ||51 |- |[[:en:Max von Laue]]||41900||[[Մաքս Լաուե]]||2800|| ||84 |- |[[:en:Robert B. Laughlin]]||6700||[[Ռոբերտ Լաֆլին]]||3000|| ||65 |- |[[:en:Ernest Lawrence]]||56200||[[Էռնեստ Լոուրենս]]||2400|| ||84 |- |[[:en:Least-squares spectral analysis]]||25900|| || || ||4 |- |[[:en:Leon M. Lederman]]||31500||[[Լեոն Լեդերման]]||5600|| ||68 |- |[[:en:David Lee (physicist)]]||9100||[[Դեյվիդ Լի (ֆիզիկոս)]]||4900|| ||60 |- |[[:en:Tsung-Dao Lee]]||19700||[[Ցզուն Դաո Լի]]||2500|| ||67 |- |[[:en:Anthony James Leggett]]||17800||[[Էնթոնի Ջեյմս Լեգետ]]||6100|| ||65 |- |[[:en:Georges Lemaître]]||43500|| || || ||75 |- |[[:en:Philipp Lenard]]||23100||[[Ֆիլիպ Լենարդ]]||7100|| ||89 |- |[[:en:Length contraction]]||34700||[[Երկարության կրճատում]]||7800|| ||37 |- |[[:en:Lens]]||47100||[[Ոսպնյակներ]]||15300|| ||98 |- |[[:en:Lenz's law]]||11300||[[Լենցի կանոն]]||4600|| ||54 |- |[[:en:Lepton epoch]]||2800|| || || ||16 |- |[[:en:Gilbert N. Lewis]]||35900|| || || ||59 |- |[[:en:Lie algebra extension]]||100300|| || || ||3 |- |[[:en:Lie superalgebra]]||14300|| || || ||7 |- |[[:en:Evgeny Lifshitz]]||6000||[[Եվգենի Լիֆշից]]||10100|| ||22 |- |[[:en:Light-emitting diode physics]]||32200|| || || ||1 |- |[[:en:Light-year]]||25000||[[Լուսային տարի]]||8800|| ||146 |- |[[:en:LIGO]]||74600|| || || ||53 |- |[[:en:Andrei Linde]]||17300|| || || ||28 |- |[[:en:Linear density]]||6400|| || || ||16 |- |[[:en:Linear motion]]||13300|| || || ||31 |- |[[:en:Linear particle accelerator]]||41300|| || || ||26 |- |[[:en:Linearization]]||9400|| || || ||16 |- |[[:en:Gabriel Lippmann]]||22900||[[Գաբրիել Լիպման]]||2400|| ||87 |- |[[:en:Liquid crystal]]||88900||[[Հեղուկ բյուրեղներ]]||12200|| ||54 |- |[[:en:List of accelerators in particle physics]]||33000|| || || ||7 |- |[[:en:List of American Physical Society prizes and awards]]||19400|| || || ||1 |- |[[:en:List of common physics notations]]||19400||[[Ֆիզիկական մեծությունների նշանակումների ցանկ]]||45500|| ||8 |- |[[:en:List of fluid flows named after people]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:List of German physicists]]||20100|| || || ||1 |- |[[:en:List of important publications in physics]]||132400|| || || ||6 |- |[[:en:List of materials properties]]||9500||[[Նյութերի հատկությունների ցանկ]]||19100|| ||15 |- |[[:en:List of neutrino experiments]]||33300|| || || ||4 |- |[[:en:List of nominees for the Nobel Prize in Physics]]||285500|| || || ||2 |- |[[:en:List of physical quantities]]||25800||[[Ֆիզիկական մեծությունների ցանկ]]||10000|| ||17 |- |[[:en:List of physics awards]]||33300|| || || ||2 |- |[[:en:List of quasiparticles]]||6200|| || || ||6 |- |[[:en:List of topics characterized as pseudoscience]]||354700|| || || ||12 |- |[[:en:List of unsolved problems in astronomy]]||28600|| || || ||6 |- |[[:en:Litre]]||32000||[[Լիտր]]||8300|| ||125 |- |[[:en:Local hidden-variable theory]]||19700|| || || ||4 |- |[[:en:Lorentz covariance]]||21300|| || || ||22 |- |[[:en:Lorentz factor]]||12000||[[Լորենց-գործոն]]||11900|| ||37 |- |[[:en:Lorentz force]]||58000||[[Լորենցի ուժ]]||3300|| ||71 |- |[[:en:Lorentz group]]||63900|| || || ||19 |- |[[:en:Lorentz transformation]]||104000||[[Լորենցի ձևափոխություններ]]||3200|| ||52 |- |[[:en:Hendrik Lorentz]]||45000||[[Հենդրիկ Լորենց]]||142100|| ||106 |- |[[:en:Lumen (unit)]]||12100||[[Լյումեն (չափման միավոր)]]||800|| ||67 |- |[[:en:Luminance]]||9100||[[Պայծառություն]]||3300|| ||41 |- |[[:en:Luminosity]]||24000||[[Լուսատվություն]]||1300|| ||67 |- |[[:en:Luminous flux]]||6500||[[Լուսային հոսք]]||1600|| ||49 |- |[[:en:Luminous intensity]]||8300||[[Լույսի ուժ]]||1500|| ||60 |- |[[:en:Lux]]||15700||[[Լյուքս (չափման միավոր)]]||1100|| ||63 |- |[[:en:Ernst Mach]]||36600||[[Էռնստ Մախ]]||13900|| ||84 |- |[[:en:Macroscopic scale]]||8800|| || || ||30 |- |[[:en:Magnet]]||59800||[[Մագնիս]]||4500|| ||122 |- |[[:en:Magnetic flux]]||10000||[[Մագնիսական հոսք]]||1600|| ||67 |- |[[:en:Magnetic flux quantum]]||11700|| || || ||10 |- |[[:en:Magnetic moment]]||52300||[[Մագնիսական մոմենտ]]||2400|| ||52 |- |[[:en:Magnetic monopole]]||77400||[[Մագնիսական մոնոպոլ]]||4400|| ||45 |- |[[:en:Magnetic quantum number]]||8000|| || || ||28 |- |[[:en:Magnetic resonance]]||800|| || || ||4 |- |[[:en:Magnetic resonance imaging]]||87900||[[Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն]]||15800|| ||88 |- |[[:en:Magnetic semiconductor]]||18800|| || || ||7 |- |[[:en:Magnetic susceptibility]]||27500|| || || ||39 |- |[[:en:Magnetization]]||12600|| || || ||42 |- |[[:en:Magnetometer]]||73700||[[Մագնիսամետր]]||3000|| ||45 |- |[[:en:Magnetosphere]]||16000||[[Մագնիսոլորտ]]||15100|| ||61 |- |[[:en:Magnetostatics]]||8300|| || || ||49 |- |[[:en:Magnitude (astronomy)]]||24800||[[Աստղային մեծություն]]||3900|| ||44 |- |[[:en:Ettore Majorana]]||25800|| || || ||36 |- |[[:en:Manhattan Project]]||189100||[[Մանհեթենյան նախագիծ]]||8100||այո||78 |- |[[:en:Guglielmo Marconi]]||82500||[[Գուլիելմո Մարկոնի]]||2300|| ||116 |- |[[:en:Toshihide Maskawa]]||11300||[[Տոշիհիդե Մասկավա]]||4200|| ||60 |- |[[:en:Mass number]]||8700||[[Զանգվածային թիվ]]||9000|| ||74 |- |[[:en:Massless particle]]||2400|| || || ||19 |- |[[:en:Materials science]]||55800|| || || ||73 |- |[[:en:Mathematical formulation of quantum mechanics]]||49100|| || || ||28 |- |[[:en:Mathematical model]]||33200||[[Մաթեմատիկական մոդել]]||4800||այո||55 |- |[[:en:Mathematical physics]]||48300||[[Մաթեմատիկական ֆիզիկա]]||4400|| ||64 |- |[[:en:Mathematics of general relativity]]||43400|| || || ||15 |- |[[:en:John C. Mather]]||14300||[[Ջոն Քրոմվել Մադեր]]||6100|| ||64 |- |[[:en:Matrix mechanics]]||65300|| || || ||26 |- |[[:en:Maxwell relations]]||15400|| || || ||24 |- |[[:en:Maxwell–Boltzmann statistics]]||22000|| || || ||20 |- |[[:en:Maxwell's demon]]||36700||[[Մաքսվելի հրեշ]]||17400|| ||44 |- |[[:en:Mean-field theory]]||18100|| || || ||13 |- |[[:en:Measurement in quantum mechanics]]||64500|| || || ||14 |- |[[:en:Measurement problem]]||19700|| || || ||12 |- |[[:en:Measurement uncertainty]]||29500|| || || ||25 |- |[[:en:Mechanical equilibrium]]||8300||[[Հավասարակշռում]]||3000|| ||47 |- |[[:en:Mechanical resonance]]||11100|| || || ||4 |- |[[:en:Melting point]]||26400||[[Հալման ջերմաստիճան]]||10100|| ||91 |- |[[:en:Meson]]||46500||[[Մեզոն]]||3800|| ||69 |- |[[:en:Mesoscopic physics]]||11100|| || || ||18 |- |[[:en:Metallic hydrogen]]||33400|| || || ||38 |- |[[:en:Metallic microlattice]]||10300|| || || ||10 |- |[[:en:Metallization pressure]]||9000|| || || ||2 |- |[[:en:Metamaterial]]||86900||[[Մետանյութ]]||2400||այո||33 |- |[[:en:Metamaterial antennas]]||100|| || || ||2 |- |[[:en:Metamaterial cloaking]]||66800|| || || ||3 |- |[[:en:Metastability]]||14900||[[Մետաստաբիլ վիճակ]]||2700|| ||32 |- |[[:en:Michelson interferometer]]||36400|| || || ||31 |- |[[:en:Albert A. Michelson]]||46100||[[Ալբերտ Մայքելսոն]]||3100|| ||97 |- |[[:en:Microcanonical ensemble]]||28200|| || || ||19 |- |[[:en:Microgram]]||3300|| || || ||32 |- |[[:en:Microscope]]||31500||[[Մանրադիտակ]]||7900|| ||130 |- |[[:en:Microwave]]||67200|| || || ||77 |- |[[:en:Robert Andrews Millikan]]||42900||[[Ռոբերտ Միլիկեն]]||3200|| ||96 |- |[[:en:Minimal Supersymmetric Standard Model]]||40700|| || || ||9 |- |[[:en:Minkowski space]]||78800||[[Մինկովսկու տարածություն]]||10600|| ||45 |- |[[:en:Hermann Minkowski]]||20700||[[Հերման Մինկովսկի]]||2400|| ||69 |- |[[:en:MKS system of units]]||7400|| || || ||22 |- |[[:en:Mole (unit)]]||25600||[[Մոլ]]||1100|| ||99 |- |[[:en:Molecular diffusion]]||16100|| || || ||7 |- |[[:en:Molecular dynamics]]||79200||[[Մոլեկուլային դինամիկա]]||5100|| ||30 |- |[[:en:Molecular physics]]||2300||[[Մոլեկուլային ֆիզիկա]]||6600|| ||46 |- |[[:en:Moment (physics)]]||22900|| || || ||21 |- |[[:en:Moment of inertia]]||93700||[[Իներցիայի մոմենտ]]||4400|| ||67 |- |[[:en:Momentum operator]]||13300|| || || ||11 |- |[[:en:Monte Carlo method in statistical physics]]||11900|| || || ||1 |- |[[:en:Rudolf Mössbauer]]||8600||[[Ռուդոլֆ Մյոսբաուեր]]||3600|| ||68 |- |[[:en:Mott insulator]]||13400|| || || ||12 |- |[[:en:Nevill Francis Mott]]||16900||[[Նևիլ Մոտտ]]||2900|| ||62 |- |[[:en:Ben Roy Mottelson]]||13300||[[Բեն Ռոյ Մոտելսոն]]||2600|| ||58 |- |[[:en:Gérard Mourou]]||15900||[[Ժերար Մուրու]]||14800|| ||54 |- |[[:en:Moving magnet and conductor problem]]||20400|| || || ||6 |- |[[:en:MRI sequence]]||31100|| || || ||3 |- |[[:en:K. Alex Müller]]||8600||[[Կարլ Մյուլլեր]]||4800|| ||62 |- |[[:en:Multiverse]]||56500||[[Բազմատիեզերք]]||17400|| ||63 |- |[[:en:Muon neutrino]]||7100||[[Մյուոնային նեյտրինո]]||5500|| ||30 |- |[[:en:N-body problem]]||67300|| || || ||21 |- |[[:en:Naïve physics]]||10700|| || || ||2 |- |[[:en:Shuji Nakamura]]||21100|| || || ||65 |- |[[:en:Yoichiro Nambu]]||15500||[[Յոիչիրո Նամբու]]||7100|| ||65 |- |[[:en:Nanoparticle]]||120700|| || || ||42 |- |[[:en:Nanotechnology]]||86400||[[Նանոտեխնոլոգիա]]||33900|| ||114 |- |[[:en:National High Magnetic Field Laboratory]]||18000|| || || ||4 |- |[[:en:Natural science]]||48200||[[Բնագիտություն]]||1600|| ||146 |- |[[:en:Navier–Stokes equations]]||86400||[[Նավիե-Ստոքսի հավասարում]]||2600|| ||45 |- |[[:en:Claude-Louis Navier]]||6300||[[Անրի Նավիե]]||2500|| ||41 |- |[[:en:Near and far field]]||34900|| || || ||7 |- |[[:en:Louis Néel]]||10200||[[Լուի Նեել]]||4100|| ||67 |- |[[:en:Yuval Ne'eman]]||12500||[[Յուվալ Նեեման]]||11200|| ||26 |- |[[:en:Negative-index metamaterial]]||74500|| || || ||1 |- |[[:en:Net force]]||18200|| || || ||24 |- |[[:en:John von Neumann]]||282800||[[Ջոն ֆոն Նոյման]]||5500|| ||109 |- |[[:en:Neutral particle oscillation]]||48500|| || || ||4 |- |[[:en:Neutrino astronomy]]||32200|| || || ||28 |- |[[:en:Neutrino oscillation]]||55200||[[Նեյտրինային տատանումներ]]||10800|| ||29 |- |[[:en:Neutron radiation]]||20700|| || || ||25 |- |[[:en:Neutron star]]||103900||[[Նեյտրոնային աստղ]]||27000|| ||87 |- |[[:en:Newton (unit)]]||8100||[[Նյուտոն (չափման միավոր)]]||2400|| ||109 |- |[[:en:Newton-metre]]||4700||[[Նյուտոն-մետր (չափման միավոր)]]||1100||այո||43 |- |[[:en:Newton's law of cooling]]||18100|| || || ||22 |- |[[:en:No-hair theorem]]||13200|| || || ||16 |- |[[:en:Node (physics)]]||9000|| || || ||12 |- |[[:en:Emmy Noether]]||123500||[[Էմմի Նյոթեր]]||164000|| ||86 |- |[[:en:Noether's theorem]]||65100||[[Նյոթերի թեորեմ]]||25400|| ||35 |- |[[:en:Noise (electronics)]]||16600|| || || ||24 |- |[[:en:Nonlinear metamaterial]]||23800|| || || ||1 |- |[[:en:Nonlinear partial differential equation]]||8600|| || || ||2 |- |[[:en:Nonlinear system]]||20700|| || || ||37 |- |[[:en:Normal force]]||9500|| || || ||36 |- |[[:en:Normal mode]]||21000||[[Սեփական տատանումներ]]||1800|| ||21 |- |[[:en:Nova]]||22400|| || || ||66 |- |[[:en:Konstantin Novoselov]]||35100||[[Կոնստանտին Նովոսյոլով]]||38500|| ||67 |- |[[:en:Nuclear binding energy]]||54100||[[Միջուկային էներգիա]]||7900|| ||38 |- |[[:en:Nuclear fallout]]||81800||[[Ճառագայթային աղտոտում]]||1100|| ||36 |- |[[:en:Nuclear fuel cycle information system]]||6300|| || || ||2 |- |[[:en:Nuclear fusion]]||78700||[[Ջերմամիջուկային ռեակցիա]]||15200|| ||94 |- |[[:en:Nuclear isomer]]||29100||[[Միջուկային իզոմերիա]]||2000|| ||35 |- |[[:en:Nuclear magnetic resonance]]||76100||[[Միջուկային մագնիսական ռեզոնանս]]||7500|| ||53 |- |[[:en:Nuclear magnetic resonance spectroscopy]]||43900|| || || ||31 |- |[[:en:Nuclear power]]||204900||[[Միջուկային էներգետիկա]]||4500|| ||129 |- |[[:en:Nuclear power plant]]||43300||[[Ատոմակայան]]||9400|| ||95 |- |[[:en:Nuclear reaction]]||21400||[[Միջուկային ռեակցիաներ]]||6900|| ||65 |- |[[:en:Nuclear structure]]||30900|| || || ||8 |- |[[:en:Nuclear warfare]]||108200||[[Միջուկային պատերազմ]]||1700|| ||58 |- |[[:en:Nuclear weapon]]||103000||[[Միջուկային զենք]]||18500|| ||134 |- |[[:en:Observable]]||12400|| || || ||19 |- |[[:en:Observational cosmology]]||24300|| || || ||13 |- |[[:en:Ohm]]||27500||[[Օհմ (չափման միավոր)]]||1000||այո||89 |- |[[:en:Ohm's law]]||46300||[[Օհմի օրենք]]||9100||այո||102 |- |[[:en:Ohmic contact]]||12900|| || || ||11 |- |[[:en:On Physical Lines of Force]]||7300|| || || ||4 |- |[[:en:Operator (physics)]]||28000|| || || ||16 |- |[[:en:Optical coating]]||14500|| || || ||6 |- |[[:en:Optical path length]]||3300|| || || ||18 |- |[[:en:Optical phenomenon]]||100||[[Օպտիկական երևույթներ]]||2100|| ||19 |- |[[:en:Optical pumping]]||3300|| || || ||17 |- |[[:en:Optical spectrometer]]||16500|| || || ||29 |- |[[:en:Orbit]]||56800||[[Ուղեծիր]]||3700||այո||108 |- |[[:en:Orbital mechanics]]||42000||[[Աստղադինամիկա]]||2700|| ||45 |- |[[:en:Hans Christian Ørsted]]||22200||[[Հանս Քրիստիան Էրստեդ]]||18400|| ||94 |- |[[:en:Douglas Osheroff]]||10100||[[Դուգլաս Օշերոֆ]]||4400|| ||58 |- |[[:en:Outgoing longwave radiation]]||12900|| || || ||13 |- |[[:en:Outline of applied physics]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:Outline of black holes]]||19100|| || || ||1 |- |[[:en:Outline of physical science]]||43400|| || || ||30 |- |[[:en:P–n junction]]||20800|| || || ||41 |- |[[:en:Pair production]]||10500||[[Զույգի առաջացում]]||3900|| ||45 |- |[[:en:Salvatore Pais]]||16000|| || || ||2 |- |[[:en:Giorgio Parisi]]||20800|| || || ||43 |- |[[:en:Partial pressure]]||20000||[[Պարցիալ ճնշում]]||2000|| ||47 |- |[[:en:Particle decay]]||10300|| || || ||13 |- |[[:en:Particle detector]]||11200||[[Տարրական մասնիկների դետեկտորներ]]||3700|| ||34 |- |[[:en:Particle in a box]]||38200|| || || ||29 |- |[[:en:Particle number]]||3700|| || || ||10 |- |[[:en:Particle statistics]]||4000|| || || ||12 |- |[[:en:Partition function (statistical mechanics)]]||28900|| || || ||26 |- |[[:en:Parton (particle physics)]]||18000||[[Փարթոններ]]||1800|| ||18 |- |[[:en:Pascal (unit)]]||14300||[[Պասկալ (չափման միավոր)]]||1600||այո||86 |- |[[:en:Blaise Pascal]]||52100||[[Բլեզ Պասկալ]]||5400|| ||185 |- |[[:en:Path integral formulation]]||86000||[[Քվանտային մեխանիկայի ձևակերպումն ըստ հետագծերով ինտեգրալների]]||20300|| ||24 |- |[[:en:Wolfgang Paul]]||6400||[[Վոլֆգանգ Պաուլ]]||4600|| ||60 |- |[[:en:Pauli matrices]]||43600|| || || ||34 |- |[[:en:Linus Pauling]]||138100||[[Լայնուս Փոլինգ]]||32200|| ||105 |- |[[:en:Rudolf Peierls]]||42200|| || || ||34 |- |[[:en:Pendulum]]||122000||[[Ճոճանակ]]||4200|| ||80 |- |[[:en:Penrose diagram]]||9200|| || || ||17 |- |[[:en:Penrose–Hawking singularity theorems]]||20900|| || || ||15 |- |[[:en:Roger Penrose]]||89100||[[Ռոջեր Փենռոուզ]]||41600|| ||78 |- |[[:en:Arno Allan Penzias]]||12400||[[Առնո Փենզիաս]]||2200|| ||71 |- |[[:en:Perfect gas]]||8000|| || || ||7 |- |[[:en:Martin Lewis Perl]]||13600||[[Մարտին Լյուիս Փեռլ]]||9300|| ||67 |- |[[:en:Permeability (electromagnetism)]]||22000||[[Մագնիսական թափանցելիություն]]||16800|| ||53 |- |[[:en:Permittivity]]||32200||[[Դիէլեկտրական թափանցելիություն]]||7900|| ||46 |- |[[:en:Perpetual motion]]||43800||[[Հավերժական շարժիչ]]||3900|| ||49 |- |[[:en:Jean Baptiste Perrin]]||13800||[[Ժան Բատիստ Պերրեն]]||3000|| ||82 |- |[[:en:Perturbation theory]]||20600||[[Խոտորումների տեսություն]]||2500|| ||24 |- |[[:en:Perturbation theory (quantum mechanics)]]||69000|| || || ||19 |- |[[:en:Max Perutz]]||28300||[[Մաքս Ֆերդինանդ Պերուց]]||2700|| ||57 |- |[[:en:Phase (matter)]]||13500|| || || ||63 |- |[[:en:Phase (waves)]]||19100||[[Տատանումների փուլ]]||2000|| ||47 |- |[[:en:Phase rule]]||12800|| || || ||27 |- |[[:en:Phase space]]||16400|| || || ||28 |- |[[:en:Phase transition]]||48100||[[Փուլային անցում]]||16400|| ||58 |- |[[:en:Phase velocity]]||8200||[[Փուլային արագություն]]||1900||այո||34 |- |[[:en:William Daniel Phillips]]||9300||[[Ուիլիամ Դենիել Ֆիլիպս]]||4600|| ||61 |- |[[:en:Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]]||96900|| || || ||73 |- |[[:en:Phonon]]||41900||[[Ֆոնոն]]||5200|| ||52 |- |[[:en:Photoelectric effect]]||55200||[[Ֆոտոէֆեկտ]]||4400|| ||83 |- |[[:en:Photolithography]]||43900|| || || ||36 |- |[[:en:Photon gas]]||9400|| || || ||10 |- |[[:en:Photonic crystal]]||58900||[[Ֆոտոնային բյուրեղներ]]||16700|| ||23 |- |[[:en:Photonic metamaterial]]||44800|| || || ||3 |- |[[:en:Photonics]]||21400||[[Ֆոտոնիկա]]||14400|| ||43 |- |[[:en:Physical system]]||2200|| || || ||39 |- |[[:en:List of physicists]]||60200|| || || ||33 |- |[[:en:Physics beyond the Standard Model]]||41700|| || || ||16 |- |[[:en:Physics education]]||20700|| || || ||5 |- |[[:en:Piezoelectricity]]||84500||[[Պիեզոէլեկտրականություն]]||3200|| ||54 |- |[[:en:Planck (spacecraft)]]||48000|| || || ||35 |- |[[:en:Planck electrical inductance]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck era]]||100||[[Տիեզերքի ժամանակագրություն]]||13000|| ||31 |- |[[:en:Planck fluid flow rate]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck inductance]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck magnetic field strength]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck magnetic inductance]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck postulate]]||2200|| || || ||8 |- |[[:en:Planck relation]]||6200|| || || ||11 |- |[[:en:Planck Scale]]||100||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck unit]]||100||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck units]]||58500||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck Units]]||100||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck viscosity]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck volume flow rate]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck volume velocity]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck volumetric flow]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck volumetric flow rate]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck-Stoney units]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Planck's law]]||142300||[[Պլանկի ճառագայթման օրենք]]||2800|| ||45 |- |[[:en:Plane wave]]||6700|| || || ||25 |- |[[:en:Plank unit]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Plank units]]||100||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Plasticity (physics)]]||29500||[[Պլաստիկություն (մեխանիկա)]]||4100|| ||44 |- |[[:en:Plutonium]]||146200||[[Պլուտոնիում]]||700||այո||144 |- |[[:en:Poincaré group]]||16600|| || || ||26 |- |[[:en:Point particle]]||10800|| || || ||39 |- |[[:en:Point source]]||7300|| || || ||8 |- |[[:en:Poisson bracket]]||19500|| || || ||19 |- |[[:en:Siméon Denis Poisson]]||34400||[[Սիմեոն Պուասոն]]||4400|| ||60 |- |[[:en:Poisson's equation]]||16200|| || || ||31 |- |[[:en:Polarization (waves)]]||82300||[[Ալիքների բևեռացում]]||7300|| ||57 |- |[[:en:Polarization density]]||23800|| || || ||29 |- |[[:en:Polaron]]||48000|| || || ||21 |- |[[:en:Hugh David Politzer]]||7400||[[Հյու Դեյվիդ Փոլիտցեր]]||5400|| ||61 |- |[[:en:Polymer physics]]||21500||[[Պոլիմերների ֆիզիկա]]||2800|| ||17 |- |[[:en:Polymer science]]||14600|| || || ||5 |- |[[:en:Position (geometry)]]||9400||[[Շառավիղ-վեկտոր]]||2800||այո||47 |- |[[:en:Position and momentum spaces]]||16000|| || || ||8 |- |[[:en:Position operator]]||18900|| || || ||10 |- |[[:en:Positron]]||33000||[[Պոզիտրոն]]||26800|| ||89 |- |[[:en:Potential energy surface]]||12400|| || || ||11 |- |[[:en:Potential well]]||9800||[[Պոտենցիալ հոր]]||8200|| ||24 |- |[[:en:C. F. Powell]]||15600||[[Սեսիլ Փաուել]]||2000|| ||69 |- |[[:en:Power (physics)]]||14500||[[Հզորություն]]||3900|| ||101 |- |[[:en:Poynting's theorem]]||13100||[[Պոյնտինգի թեորեմ]]||5800||այո||18 |- |[[:en:Ludwig Prandtl]]||16500||[[Լյուդվիգ Պրանդտլ]]||3000|| ||36 |- |[[:en:Precession]]||20500||[[Պրեցեսիա]]||10200|| ||58 |- |[[:en:Present]]||13000|| || || ||90 |- |[[:en:Primordial black hole]]||42500|| || || ||27 |- |[[:en:Principle of maximum entropy]]||31300|| || || ||9 |- |[[:en:Principle of relativity]]||14100||[[Հարաբերականության սկզբունք]]||1300|| ||38 |- |[[:en:Prism]]||13700||[[Պրիզմա (օպտիկա)]]||11600|| ||73 |- |[[:en:Probability amplitude]]||30200|| || || ||19 |- |[[:en:Alexandru Proca]]||12100|| || || ||7 |- |[[:en:Projectile]]||11400|| || || ||50 |- |[[:en:Alexander Prokhorov]]||18700||[[Ալեքսանդր Պրոխորով]]||6400|| ||73 |- |[[:en:Propagator]]||34900|| || || ||15 |- |[[:en:Proper time]]||21900|| || || ||24 |- |[[:en:Properties of water]]||81200|| || || ||32 |- |[[:en:Proton–proton chain]]||21200||[[Պրոտոն-պրոտոնային ցիկլ]]||14500|| ||43 |- |[[:en:Pulsar]]||56200||[[Պուլսարներ]]||3400|| ||81 |- |[[:en:Pulsed laser]]||6400|| || || ||9 |- |[[:en:Edward Mills Purcell]]||9700||[[Էռնեստ Միլս Պարսել]]||3000|| ||67 |- |[[:en:Pv=nkt]]|| ||[[Իդեալական գազի վիճակի հավասարում]]||9900|| ||66 |- |[[:en:Pv=nt]]|| ||[[Իդեալական գազի վիճակի հավասարում]]||9900|| ||66 |- |[[:en:QCD matter]]||24700|| || || ||10 |- |[[:en:QCD vacuum]]||32400|| || || ||4 |- |[[:en:Quadrupole ion trap]]||25500|| || || ||13 |- |[[:en:Quantization (physics)]]||10000|| || || ||29 |- |[[:en:Quantum]]||9000||[[Քվանտ]]||7400|| ||67 |- |[[:en:Quantum biology]]||51000|| || || ||23 |- |[[:en:Quantum chemistry]]||15600||[[Քվանտային քիմիա]]||6400||այո||64 |- |[[:en:Quantum chromodynamics]]||45300|| || || ||50 |- |[[:en:Quantum contextuality]]||40500|| || || ||1 |- |[[:en:Quantum entanglement]]||106000||[[Քվանտային խճճվածություն]]||5200|| ||61 |- |[[:en:Quantum fluctuation]]||9600||[[Քվանտային ֆլուկտուացիա]]||13600|| ||27 |- |[[:en:Quantum gravity]]||49000||[[Քվանտային ձգողություն]]||3400||այո||52 |- |[[:en:Quantum harmonic oscillator]]||40000||[[Քվանտային ներդաշնակ օսցիլյատոր]]||6400|| ||35 |- |[[:en:Quantum hydrodynamics]]||1800|| || || ||3 |- |[[:en:Quantum indeterminacy]]||18200|| || || ||2 |- |[[:en:Quantum information science]]||5900|| || || ||23 |- |[[:en:Quantum logic]]||33200||[[Քվանտային տրամաբանություն]]||4500|| ||18 |- |[[:en:Quantum nonlocality]]||62000|| || || ||4 |- |[[:en:Quantum optics]]||12900||[[Քվանտային օպտիկա]]||3800|| ||40 |- |[[:en:Quantum potential]]||58100|| || || ||5 |- |[[:en:Quantum spin Hall effect]]||10100|| || || ||2 |- |[[:en:Quantum state]]||36700||[[Քվանտային վիճակ]]||11100|| ||40 |- |[[:en:Quantum superposition]]||41000||[[Քվանտային վերադրում]]||8500|| ||33 |- |[[:en:Quantum teleportation]]||75900||[[Քվանտային տելեպորտացիա]]||20000|| ||38 |- |[[:en:Quantum tunnelling]]||50700||[[Թունելային երևույթ]]||26500|| ||59 |- |[[:en:Quark model]]||19100|| || || ||15 |- |[[:en:Quasar]]||65800||[[Քվազար]]||19200|| ||84 |- |[[:en:Quasiparticle]]||24800||[[Քվազիմասնիկներ]]||5900|| ||35 |- |[[:en:Qubit]]||33300|| || || ||44 |- |[[:en:Isidor Isaac Rabi]]||49700||[[Իզիդոր Այզեկ Ռաբի]]||3500|| ||77 |- |[[:en:Radiance]]||8400|| || || ||20 |- |[[:en:Radio frequency]]||14300|| || || ||34 |- |[[:en:Radio wave]]||34100||[[Ռադիոալիքներ]]||13000||այո||84 |- |[[:en:Radioactive decay]]||84700||[[Ռադիոակտիվություն]]||7300|| ||107 |- |[[:en:Radioactive source]]||8800|| || || ||7 |- |[[:en:Radiography]]||36200||[[Ռենտգենագրություն]]||1400|| ||53 |- |[[:en:James Rainwater]]||16200||[[Լեո Ջեյմս Ռեյնուոթեր]]||2100|| ||56 |- |[[:en:C. V. Raman]]||131200||[[Չանդրասեկհարա Վենկատա Ռաման]]||4100|| ||99 |- |[[:en:Norman Foster Ramsey Jr.]]||25900||[[Նորման Ֆոսթեր Ռամզեյ]]||10700|| ||59 |- |[[:en:Randall–Sundrum model]]||7600|| || || ||7 |- |[[:en:Range of a projectile]]||9800|| || || ||11 |- |[[:en:William Rankine]]||20800|| || || ||59 |- |[[:en:Rapidity]]||16800|| || || ||13 |- |[[:en:Ray (optics)]]||12600|| || || ||34 |- |[[:en:Rayleigh problem]]||4400|| || || ||1 |- |[[:en:Rayleigh scattering]]||23700|| || || ||51 |- |[[:en:John William Strutt, 3rd Baron Rayleigh]]||25900||[[Ջոն Ուիլյամ Ռելեյ]]||6100|| ||88 |- |[[:en:Reaction (physics)]]||13900|| || || ||17 |- |[[:en:Recombination (cosmology)]]||19300||[[Ռեկոմբինացիա (տիեզերագիտություն)]]||21400|| ||15 |- |[[:en:Redshift]]||86800||[[Կարմիր շեղում]]||8100|| ||79 |- |[[:en:Reflection (physics)]]||16400||[[Ալիքների անդրադարձում և բեկում]]||5200|| ||76 |- |[[:en:Refraction]]||21400||[[Լույսի անդրադարձում]]||10900|| ||86 |- |[[:en:Refractive index]]||72100||[[Բեկման ցուցիչ]]||2800|| ||69 |- |[[:en:Refrigeration]]||75000|| || || ||35 |- |[[:en:Frederick Reines]]||27300||[[Ֆրեդերիկ Ռեյնես]]||5400|| ||64 |- |[[:en:Relative velocity]]||10700|| || || ||18 |- |[[:en:Relativistic Doppler effect]]||45500||[[Հարաբերական Դոպլերի էֆեկտ]]||66300|| ||16 |- |[[:en:Relativistic Heavy Ion Collider]]||40900|| || || ||20 |- |[[:en:Relativistic mechanics]]||36100|| || || ||17 |- |[[:en:Relativistic quantum mechanics]]||85900|| || || ||11 |- |[[:en:Relativity of simultaneity]]||19400||[[Միաժամանակության հարաբերականություն]]||14600|| ||19 |- |[[:en:Renormalization]]||60000|| || || ||25 |- |[[:en:Renormalization group]]||49200|| || || ||15 |- |[[:en:Representation theory of the Lorentz group]]||153200|| || || ||5 |- |[[:en:Resonance]]||56900||[[Ռեզոնանս]]||52900|| ||66 |- |[[:en:Restoring force]]||2800|| || || ||22 |- |[[:en:Resultant force]]||9000|| || || ||16 |- |[[:en:Reversible process (thermodynamics)]]||12900|| || || ||29 |- |[[:en:Reynolds transport theorem]]||12000|| || || ||14 |- |[[:en:Owen Willans Richardson]]||8300||[[Օուեն Ուիլանս Ռիչարդսոն]]||2900|| ||73 |- |[[:en:Robert Coleman Richardson]]||7500||[[Ռոբերտ Քոլման Ռիչարդսոն]]||3800|| ||63 |- |[[:en:Burton Richter]]||16200||[[Բարտոն Ռիխտեր]]||2100|| ||61 |- |[[:en:Right-hand rule]]||13600||[[Աջ ձեռքի կանոն]]||1100|| ||49 |- |[[:en:Rock magnetism]]||16100|| || || ||3 |- |[[:en:Heinrich Rohrer]]||7500||[[Հենրիխ Ռորեր]]||4300|| ||66 |- |[[:en:Wilhelm Röntgen]]||21700||[[Վիլհելմ Ռենտգեն]]||8600|| ||147 |- |[[:en:Rotation]]||22300|| || || ||69 |- |[[:en:Rotation operator (quantum mechanics)]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Rotational spectroscopy]]||51800|| || || ||12 |- |[[:en:Carlo Rovelli]]||26100|| || || ||28 |- |[[:en:Carlo Rubbia]]||17200||[[Կառլո Ռուբիա]]||5300|| ||70 |- |[[:en:Ernst Ruska]]||5900||[[Էռնստ Ռուսկա]]||5400|| ||68 |- |[[:en:Rutherford scattering]]||12700||[[Ռեզերֆորդի բանաձև]]||2500|| ||30 |- |[[:en:RX J1856.5−3754]]||9000|| || || ||22 |- |[[:en:Rydberg constant]]||12300||[[Ռիդբերգի հաստատուն]]||10900|| ||39 |- |[[:en:Rydberg formula]]||11900||[[Ռիդբերգի բանաձև]]||12400|| ||29 |- |[[:en:Martin Ryle]]||18200||[[Մարտին Ռայլ]]||2400|| ||67 |- |[[:en:Carl Sagan]]||140400||[[Կարլ Սագան]]||3900|| ||135 |- |[[:en:Andrei Sakharov]]||106700||[[Անդրեյ Սախարով]]||12100|| ||104 |- |[[:en:Abdus Salam]]||100100||[[Աբդուս Սալամ]]||6300|| ||82 |- |[[:en:Mayly Sánchez]]||13300|| || || ||8 |- |[[:en:Scalar field theory]]||29700|| || || ||7 |- |[[:en:Scalar potential]]||14000||[[Սկալյար պոտենցիալ]]||6500|| ||16 |- |[[:en:Scale invariance]]||36600|| || || ||11 |- |[[:en:Scanning probe microscopy]]||27200|| || || ||23 |- |[[:en:Scanning tunneling microscope]]||47100|| || || ||44 |- |[[:en:Scattering]]||21500|| || || ||42 |- |[[:en:Arthur Leonard Schawlow]]||12800||[[Արթուր Լեոնարդ Շավլով]]||3900|| ||65 |- |[[:en:Schiehallion experiment]]||32300|| || || ||14 |- |[[:en:Brian Schmidt]]||32600||[[Բրայան Շմիդտ]]||7200|| ||63 |- |[[:en:John Robert Schrieffer]]||9900||[[Ջոն Ռոբերտ Շրիֆեր]]||2500|| ||59 |- |[[:en:Schrödinger's cat]]||40400||[[Շրյոդինգերի կատու]]||16700|| ||81 |- |[[:en:Melvin Schwartz]]||7800||[[Մելվին Շվարց]]||5000|| ||61 |- |[[:en:Julian Schwinger]]||23400||[[Յուլիան Շվինգեր]]||3100|| ||68 |- |[[:en:Schwinger's quantum action principle]]||2100|| || || ||2 |- |[[:en:Scientific law]]||57100|| || || ||48 |- |[[:en:Scintillation (physics)]]||5800||[[Սցինտիլյացիա]]||2400|| ||16 |- |[[:en:Scintillator]]||65500|| || || ||22 |- |[[:en:Screw axis]]||20100|| || || ||3 |- |[[:en:Glenn T. Seaborg]]||55400||[[Գլեն Սիբորգ]]||4000|| ||67 |- |[[:en:Emilio Segrè]]||33900||[[Էմիլիո Սեգրե]]||1700|| ||74 |- |[[:en:Seismic metamaterial]]||11600|| || || ||1 |- |[[:en:Self-organized criticality]]||24600|| || || ||9 |- |[[:en:Nikolay Semyonov]]||9700||[[Նիկոլայ Սեմյոնով]]||5800|| ||62 |- |[[:en:Shadow]]||16200||[[Ստվեր]]||2100|| ||98 |- |[[:en:Shape of the universe]]||35300|| || || ||23 |- |[[:en:Shear modulus]]||12100|| || || ||36 |- |[[:en:Shear stress]]||13400|| || || ||38 |- |[[:en:Shock (mechanics)]]||12100|| || || ||8 |- |[[:en:Clifford Shull]]||10200||[[Կլիֆորդ Շալլ]]||9400|| ||55 |- |[[:en:SI electromagnetism units]]||400|| || || ||10 |- |[[:en:Kai Siegbahn]]||4200||[[Կայ Սիգբան]]||3300|| ||61 |- |[[:en:Manne Siegbahn]]||8600||[[Կարլ Սիգբան]]||3300|| ||73 |- |[[:en:Siemens (unit)]]||6600||[[Սիմենս (չափման միավոր)]]||800||այո||58 |- |[[:en:Sievert]]||69800||[[Զիվերտ (չափման միավոր)]]||800|| ||61 |- |[[:en:Signal frequency spectrum]]||100|| || || ||20 |- |[[:en:Signal-to-noise ratio]]||23100|| || || ||37 |- |[[:en:Simple harmonic motion]]||15800||[[Ներդաշնակ տատանումներ]]||9800|| ||43 |- |[[:en:Simple machine]]||32400||[[Պարզ մեխանիզմ]]||9500|| ||63 |- |[[:en:Single-layer materials]]||61500|| || || ||9 |- |[[:en:Single-phase generator]]||20000|| || || ||4 |- |[[:en:Willem de Sitter]]||10700|| || || ||45 |- |[[:en:SLAC National Accelerator Laboratory]]||26200|| || || ||25 |- |[[:en:Slosh dynamics]]||14500|| || || ||6 |- |[[:en:George E. Smith]]||6300||[[Ջորջ Էլվուդ Սմիթ]]||4800|| ||62 |- |[[:en:George Smoot]]||24800||[[Ջորջ Սմութ]]||12500|| ||68 |- |[[:en:Snell's law]]||25000||[[Սնելիուսի օրենք]]||3700||այո||53 |- |[[:en:Soft matter]]||9700|| || || ||16 |- |[[:en:Solar cell efficiency]]||37700|| || || ||6 |- |[[:en:Solar flare]]||37100|| || || ||56 |- |[[:en:Solar phenomena]]||50600|| || || ||8 |- |[[:en:Solar thermal energy]]||69300||[[Հելիոթերմային էներգիա]]||3600|| ||38 |- |[[:en:Solar wind]]||51400||[[Արեգակնային քամի]]||11100|| ||80 |- |[[:en:Solubility]]||50600||[[Լուծելիություն]]||5300|| ||63 |- |[[:en:Solvay Conference]]||20600|| || || ||31 |- |[[:en:Arnold Sommerfeld]]||53000||[[Առնոլդ Զոմմերֆելդ]]||3400|| ||69 |- |[[:en:Sonar]]||101700||[[Էխոլոտ]]||3400|| ||76 |- |[[:en:Sonic boom]]||27600|| || || ||35 |- |[[:en:Sound pressure]]||27800||[[Ձայնի ճնշում]]||1100|| ||33 |- |[[:en:Space physics]]||5300|| || || ||15 |- |[[:en:Spaceflight]]||61800||[[Տիեզերական թռիչք]]||18900|| ||98 |- |[[:en:Spacetime diagram]]||47600||[[Մինկովսկու դիագրամ]]||13700|| ||24 |- |[[:en:Specific heat capacity]]||51500||[[Տեսակարար ջերմունակություն]]||11500|| ||60 |- |[[:en:Spectral line]]||20800||[[Սպեկտրալ գիծ]]||2800|| ||44 |- |[[:en:Spectroscopy]]||38600||[[Սպեկտրասկոպիա]]||5400|| ||81 |- |[[:en:Speed of sound]]||55800||[[Ձայնի արագություն]]||5400|| ||79 |- |[[:en:Spin-1/2]]||14600|| || || ||7 |- |[[:en:Spin–orbit interaction]]||26100|| || || ||18 |- |[[:en:Spinor]]||73100|| || || ||24 |- |[[:en:Spinthariscope]]||5900||[[Սպինտարիսկոպ]]||1400|| ||17 |- |[[:en:Spontaneous emission]]||18400||[[Ինքնակամ ճառագայթում]]||10100|| ||30 |- |[[:en:Spontaneous symmetry breaking]]||29800|| || || ||31 |- |[[:en:Square metre]]||4800||[[Քառակուսի մետր]]||2900|| ||97 |- |[[:en:Standing wave]]||44800||[[Կանգուն ալիքներ]]||3400|| ||55 |- |[[:en:Stark effect]]||18700||[[Շտարկի երևույթ]]||3500|| ||33 |- |[[:en:Johannes Stark]]||16600||[[Յոհանես Շտարկ]]||2100|| ||79 |- |[[:en:State of matter]]||38600||[[Ագրեգատային վիճակ]]||59400|| ||111 |- |[[:en:Statics]]||14300||[[Ստատիկա]]||6200|| ||71 |- |[[:en:Stationary-action principle]]||25300||[[Փոքրագույն գործողության սկզբունք]]||2100|| ||28 |- |[[:en:Steady state]]||11200|| || || ||19 |- |[[:en:Steam]]||13300|| || || ||34 |- |[[:en:Stefan–Boltzmann constant]]||6400||[[Ստեֆան-Բոլցմանի հաստատուն]]||3600|| ||34 |- |[[:en:Stefan–Boltzmann law]]||28400||[[Ստեֆան-Բոլցմանի օրենք]]||2100|| ||54 |- |[[:en:Jack Steinberger]]||35300||[[Ջեք Շտեյնբերգեր]]||5000|| ||59 |- |[[:en:Stellar black hole]]||27300|| || || ||38 |- |[[:en:Stellar nucleosynthesis]]||36100|| || || ||35 |- |[[:en:Steradian]]||6300||[[Ստեռադիան]]||1200|| ||71 |- |[[:en:Otto Stern]]||9100||[[Օտտո Շտեռն]]||2400|| ||83 |- |[[:en:Stimulated emission]]||20100||[[Հարկադրական ճառագայթում]]||3000|| ||32 |- |[[:en:Stirling engine]]||95900||[[Ստիռլինգի շարժիչ]]||9000||այո||51 |- |[[:en:Stochastic cooling]]||10700|| || || ||8 |- |[[:en:Stokes problem]]||10800|| || || ||1 |- |[[:en:Sir George Stokes, 1st Baronet]]||48000||[[Ջորջ Գաբրիել Ստոքս]]||2900|| ||53 |- |[[:en:George Johnstone Stoney]]||14900|| || || ||32 |- |[[:en:Horst Ludwig Störmer]]||6700||[[Հորստ Շտորմեր]]||2900|| ||63 |- |[[:en:Strange quark]]||14200||[[S-քվարկ]]||16800|| ||48 |- |[[:en:Stress (mechanics)]]||51400||[[Մեխանիկական լարում]]||3000|| ||63 |- |[[:en:Stress–energy tensor]]||24100||[[Էներգիա-իմպուլսի թենզոր]]||22800|| ||29 |- |[[:en:Donna Strickland]]||24800||[[Դոննա Սթրիքլենդ]]||7700|| ||76 |- |[[:en:String (physics)]]||4800||[[Լար (ֆիզիկա)]]||6400||այո||21 |- |[[:en:Structure formation]]||30000|| || || ||13 |- |[[:en:Sublimation (phase transition)]]||18700||[[Սուբլիմացիա (ֆիզիկա)]]||2000|| ||75 |- |[[:en:Subplanck]]|| ||[[Պլանկի միավորներ]]||24200|| ||45 |- |[[:en:Sunlight]]||51600||[[Արեգակնային ճառագայթում]]||4100|| ||61 |- |[[:en:Superconducting magnet]]||28700|| || || ||16 |- |[[:en:Superconductivity]]||71000||[[Գերհաղորդականություն]]||8700|| ||77 |- |[[:en:Superfluid helium-4]]||39600||[[Գերհոսուն հելիում-4]]||62100|| ||7 |- |[[:en:Superheated steam]]||11200|| || || ||15 |- |[[:en:Superheating]]||7200|| || || ||22 |- |[[:en:Superlens]]||99200|| || || ||5 |- |[[:en:Supernova]]||177900||[[Գերնոր աստղեր]]||6000|| ||98 |- |[[:en:Superposition principle]]||20400||[[Վերադրման սկզբունք]]||6100|| ||39 |- |[[:en:Superstring theory]]||25400|| || || ||32 |- |[[:en:Supersymmetry]]||63600||[[Սուպերսիմետրիա]]||10800|| ||51 |- |[[:en:Surface plasmon]]||13700|| || || ||12 |- |[[:en:Surface plasmon polariton]]||39100|| || || ||4 |- |[[:en:Surface science]]||22300|| || || ||23 |- |[[:en:Surface tension]]||72700||[[Մակերևութային լարվածություն]]||1300|| ||67 |- |[[:en:Symmetry]]||38900||[[Համաչափություն]]||51200|| ||94 |- |[[:en:Symmetry in quantum mechanics]]||64000|| || || ||5 |- |[[:en:Synchrotron]]||19800|| || || ||42 |- |[[:en:Synchrotron radiation]]||17600|| || || ||43 |- |[[:en:Tachyon]]||33500||[[Տախիոն]]||5700|| ||56 |- |[[:en:Toshiki Tajima]]||14600|| || || ||4 |- |[[:en:Igor Tamm]]||13900||[[Իգոր Տամմ]]||4700|| ||73 |- |[[:en:Tau (particle)]]||12900||[[Տաու (մասնիկ)]]||11300|| ||55 |- |[[:en:Tau neutrino]]||3500||[[Տաու-նեյտրինո]]||3100|| ||28 |- |[[:en:G. I. Taylor]]||15400|| || || ||31 |- |[[:en:Joseph Hooton Taylor Jr.]]||13000||[[Ջոզեֆ Հուտոն Թայլոր]]||4300|| ||63 |- |[[:en:Richard E. Taylor]]||11500||[[Ռիչարդ Թեյլոր]]||10900|| ||62 |- |[[:en:Edward Teller]]||96300||[[Էդվարդ Թելլեր]]||24600|| ||78 |- |[[:en:Temperature measurement]]||11400||[[Ջերմաչափություն]]||5500|| ||24 |- |[[:en:Tension (physics)]]||8300|| || || ||32 |- |[[:en:Tensor derivative (continuum mechanics)]]||45500|| || || ||1 |- |[[:en:Terahertz metamaterial]]||51700|| || || ||2 |- |[[:en:Tesla (unit)]]||13900||[[Տեսլա (չափման միավոր)]]||1100||այո||70 |- |[[:en:Tesla coil]]||91300|| || || ||41 |- |[[:en:Test particle]]||4500|| || || ||12 |- |[[:en:Tevatron]]||23200|| || || ||34 |- |[[:en:Texture (chemistry)]]||20500|| || || ||13 |- |[[:en:Theory of everything]]||51200|| || || ||46 |- |[[:en:The Theory of Everything (2014 film)]]||51400||[[Ամեն ինչի տեսություն (ֆիլմ, 2014)]]||9900|| ||60 |- |[[:en:Thermal conduction]]||34600||[[Ջերմահաղորդականություն]]||8200|| ||52 |- |[[:en:Thermal conductivity]]||59400|| || || ||64 |- |[[:en:Thermal energy]]||7700||[[Ջերմային էներգիա]]||12000|| ||53 |- |[[:en:Thermal energy storage]]||52300|| || || ||15 |- |[[:en:Thermal equilibrium]]||17300|| || || ||25 |- |[[:en:Thermal expansion]]||48100||[[Ջերմային ընդարձակում]]||1900|| ||56 |- |[[:en:Thermal fluctuations]]||11800|| || || ||19 |- |[[:en:Thermal mass]]||16100|| || || ||8 |- |[[:en:Thermal radiation]]||40300||[[Ջերմային ճառագայթում]]||6800|| ||60 |- |[[:en:Thermocouple]]||59700|| || || ||48 |- |[[:en:Thermodynamic cycle]]||18500|| || || ||38 |- |[[:en:Thermodynamic equations]]||24400|| || || ||7 |- |[[:en:Thermodynamic equilibrium]]||56200||[[Ջերմադինամիկական հավասարակշռություն]]||4100||այո||49 |- |[[:en:Thermodynamic free energy]]||28400||[[Ազատ էներգիա]]||1700|| ||28 |- |[[:en:Thermodynamic limit]]||6100|| || || ||10 |- |[[:en:Thermodynamic potential]]||24500||[[Թերմոդինամիկական պոտենցիալ]]||18700|| ||28 |- |[[:en:Thermodynamic process]]||16000|| || || ||37 |- |[[:en:Thermodynamic state]]||11300|| || || ||26 |- |[[:en:Thermodynamic system]]||35100||[[Թերմոդինամիկական համակարգ]]||29000|| ||46 |- |[[:en:Thermometer]]||48100||[[Ջերմաչափ]]||8100|| ||99 |- |[[:en:Thomson scattering]]||9400|| || || ||25 |- |[[:en:George Paget Thomson]]||10000||[[Ջորջ Փաջեթ Թոմսոն]]||4700|| ||73 |- |[[:en:J. J. Thomson]]||44700||[[Ջոզեֆ Ջոն Թոմսոն]]||2000|| ||109 |- |[[:en:William Thomson, 1st Baron Kelvin]]||97900||[[Ուիլյամ Թոմսոն]]||5100|| ||92 |- |[[:en:Thorium-based nuclear power]]||72700|| || || ||7 |- |[[:en:Three-dimensional space]]||32700||[[Եռաչափ տարածություն]]||5000|| ||67 |- |[[:en:Tidal force]]||22800|| || || ||43 |- |[[:en:Tide]]||99800||[[Մակընթացություն և տեղատվություն]]||5600|| ||96 |- |[[:en:Time derivative]]||8700|| || || ||14 |- |[[:en:Time dilation]]||52400||[[Ժամանակի դանդաղում]]||33200|| ||53 |- |[[:en:Time in physics]]||46200|| || || ||9 |- |[[:en:Time travel]]||67200||[[Ճանապարհորդություն ժամանակի միջով]]||3700|| ||70 |- |[[:en:Timeline of chemical element discoveries]]||87000|| || || ||25 |- |[[:en:Timeline of cosmic microwave background astronomy]]||100||[[Մնացորդային ճառագայթում]]||19200|| ||76 |- |[[:en:Timeline of cosmological theories]]||47000|| || || ||14 |- |[[:en:Timeline of discovery of Solar System planets and their moons]]||129000|| || || ||26 |- |[[:en:Timeline of fundamental physics discoveries]]||13600|| || || ||4 |- |[[:en:Samuel C. C. Ting]]||34500||[[Սեմյուել Թինգ]]||3900|| ||61 |- |[[:en:Shin'ichirō Tomonaga]]||10400||[[Սինյիտիրո Տոմոնագա]]||3300|| ||69 |- |[[:en:Top quark]]||33200||[[T-քվարկ]]||8500|| ||51 |- |[[:en:Topological order]]||43500|| || || ||3 |- |[[:en:Torque]]||33600||[[Ուժի մոմենտ]]||3100|| ||78 |- |[[:en:Torsion (mechanics)]]||6200||[[Ոլորում (դեֆորմացիա)]]||2200|| ||39 |- |[[:en:Charles H. Townes]]||33800||[[Չարլզ Հարդ Թաունս]]||4900|| ||74 |- |[[:en:Transformation optics]]||28500|| || || ||1 |- |[[:en:Transistor]]||95400||[[Տրանզիստոր]]||9700|| ||123 |- |[[:en:Transmission coefficient]]||8000|| || || ||10 |- |[[:en:Transparency and translucency]]||33400|| || || ||47 |- |[[:en:Transport phenomena]]||17600|| || || ||30 |- |[[:en:Transverse mode]]||12300|| || || ||9 |- |[[:en:Triple point]]||17200||[[Եռակի կետ]]||2000|| ||67 |- |[[:en:Tritium]]||63100||[[Տրիտիում]]||1900|| ||74 |- |[[:en:Daniel C. Tsui]]||12700||[[Դենիել Ցուի]]||5900|| ||59 |- |[[:en:Tsunami warning system]]||17000|| || || ||13 |- |[[:en:Tunable metamaterial]]||43300|| || || ||1 |- |[[:en:Turbulence]]||43500||[[Մրրկային շարժում]]||3100|| ||58 |- |[[:en:John Tyndall]]||94700|| || || ||47 |- |[[:en:Type Ia supernova]]||47000|| || || ||28 |- |[[:en:Type-II superconductor]]||10900|| || || ||8 |- |[[:en:Ultraviolet catastrophe]]||8300|| || || ||27 |- |[[:en:Uncertainty]]||32400|| || || ||42 |- |[[:en:Unified field theory]]||11600||[[Դաշտի միասնական տեսություն]]||6800|| ||27 |- |[[:en:Unit of length]]||12200|| || || ||35 |- |[[:en:Unitary operator]]||8900|| || || ||18 |- |[[:en:Unitary transformation (quantum mechanics)]]||13500|| || || ||1 |- |[[:en:Uranium]]||107500||[[Ուրան (տարր)]]||34400|| ||164 |- |[[:en:Vacuum energy]]||12000|| || || ||20 |- |[[:en:Vacuum permeability]]||16700||[[Մագնիսական հաստատուն]]||5700|| ||27 |- |[[:en:Vacuum permittivity]]||17500||[[Էլեկտրական հաստատուն]]||6300|| ||28 |- |[[:en:Valence electron]]||16100|| || || ||54 |- |[[:en:Van de Graaff generator]]||28500|| || || ||44 |- |[[:en:Simon van der Meer]]||10500||[[Սիմոն վան դեր Մեեր]]||4100|| ||71 |- |[[:en:Van der Waals equation]]||45600|| || || ||38 |- |[[:en:John Hasbrouck Van Vleck]]||18000||[[Ջոն Հազբրուկ վան Ֆլեք]]||2900|| ||63 |- |[[:en:Petr Vaníček]]||12600|| || || ||3 |- |[[:en:Vaporization]]||5300|| || || ||43 |- |[[:en:Variational method (quantum mechanics)]]||13000|| || || ||18 |- |[[:en:Variational principle]]||5600||[[Մեխանիկայի վարիացիոն սկզբունքներ]]||5100|| ||15 |- |[[:en:Vector (mathematics and physics)]]||8900||[[Վեկտոր]]||15100|| ||21 |- |[[:en:Vector potential]]||2900||[[Վեկտորական պոտենցիալ]]||1700||այո||23 |- |[[:en:Martinus J. G. Veltman]]||10900|| || || ||63 |- |[[:en:Vertical pressure variation]]||10900|| || || ||3 |- |[[:en:Vibration]]||46900|| || || ||45 |- |[[:en:Virtual image]]||3500|| || || ||23 |- |[[:en:Virtual particle]]||22200||[[Վիրտուալ մասնիկներ]]||2100|| ||29 |- |[[:en:Virtual state]]||6500|| || || ||3 |- |[[:en:Viscosity]]||95400||[[Մածուցիկություն]]||3200|| ||78 |- |[[:en:Vlasov equation]]||15100|| || || ||9 |- |[[:en:Volatility (chemistry)]]||9500||[[Ցնդելիություն]]||1600|| ||25 |- |[[:en:Volt]]||15900||[[Վոլտ (չափման միավոր)]]||2100|| ||110 |- |[[:en:Voltage]]||20000||[[Էլեկտրական լարում]]||9300|| ||99 |- |[[:en:Wernher von Braun]]||123700||[[Վերներ ֆոն Բրաուն]]||9100|| ||101 |- |[[:en:Johannes Diderik van der Waals]]||25400||[[Յոհանես Դիդերիկ վան դեր Վալս]]||3200|| ||92 |- |[[:en:Friedrich Wagner]]||10300|| || || ||3 |- |[[:en:Ernest Walton]]||19700||[[Էռնեստ Ուոլտոն]]||2000|| ||74 |- |[[:en:James Watson]]||92700||[[Ջեյմս Ուոթսոն]]||4200|| ||91 |- |[[:en:Wave equation]]||60800||[[Ալիքային հավասարում]]||1800|| ||50 |- |[[:en:Wave function collapse]]||21100|| || || ||30 |- |[[:en:Wave interference]]||34500||[[Ալիքների ինտերֆերենցիա]]||4600|| ||72 |- |[[:en:Wave packet]]||33200||[[Ալիքային փաթեթ]]||2200|| ||23 |- |[[:en:Wave propagation]]||6300|| || || ||16 |- |[[:en:Wave vector]]||14600|| || || ||27 |- |[[:en:Wave–particle duality]]||58100||[[Մասնիկ-ալիքային երկվություն]]||36100|| ||60 |- |[[:en:Waveguide]]||23800||[[Ալիքատար]]||51000|| ||25 |- |[[:en:Wavelength]]||35700||[[Ալիքի երկարություն]]||4800|| ||97 |- |[[:en:Wavenumber]]||12500||[[Ալիքային թիվ]]||12700|| ||40 |- |[[:en:Weak isospin]]||9400|| || || ||18 |- |[[:en:Weber (unit)]]||9900||[[Վեբեր (չափման միավոր)]]||2000|| ||64 |- |[[:en:Carl Friedrich von Weizsäcker]]||31000|| || || ||46 |- |[[:en:Wheeler–Feynman absorber theory]]||24400|| || || ||7 |- |[[:en:John Archibald Wheeler]]||54800|| || || ||58 |- |[[:en:White dwarf]]||154500||[[Սպիտակ թզուկ]]||55100|| ||85 |- |[[:en:White hole]]||18300||[[Սպիտակ խոռոչ]]||3000|| ||56 |- |[[:en:Carl Wieman]]||13600|| || || ||58 |- |[[:en:Wien approximation]]||6200|| || || ||16 |- |[[:en:Wilhelm Wien]]||10800||[[Վիլհելմ Վին]]||2700|| ||87 |- |[[:en:Wien's displacement law]]||18700||[[Վինի ճառագայթման օրենք]]||2000|| ||46 |- |[[:en:Eugene Wigner]]||46800||[[Յուջին Վիգներ]]||3200|| ||85 |- |[[:en:Frank Wilczek]]||41200||[[Ֆրենկ Վիլչեկ]]||4500|| ||68 |- |[[:en:Wilkinson Microwave Anisotropy Probe]]||51000|| || || ||41 |- |[[:en:Charles Thomson Rees Wilson]]||15200||[[Չառլզ Թոմսոն Ռիս Վիլսոն]]||2000|| ||83 |- |[[:en:Kenneth G. Wilson]]||17200||[[Քենետ Վիլսոն]]||2100|| ||62 |- |[[:en:Robert Woodrow Wilson]]||8200||[[Ռոբերտ Վիլսոն]]||6400|| ||74 |- |[[:en:Wind wave]]||46600|| || || ||85 |- |[[:en:David J. Wineland]]||12400||[[Դեյվիդ Ուայնլենդ]]||7100|| ||66 |- |[[:en:Edward Witten]]||31400|| || || ||53 |- |[[:en:Wittenberg interpretation of Copernicus]]||30900|| || || ||1 |- |[[:en:WKB approximation]]||24100|| || || ||18 |- |[[:en:Women in physics]]||36100|| || || ||5 |- |[[:en:Work (physics)]]||46000||[[Աշխատանք (ֆիզիկա)]]||2300|| ||102 |- |[[:en:Work (thermodynamics)]]||47400||[[Թերմոդինամիկական աշխատանք]]||3500|| ||22 |- |[[:en:World Year of Physics 2005]]||5200|| || || ||22 |- |[[:en:Wormhole]]||55600||[[Որդնախոռոչ]]||10400|| ||69 |- |[[:en:Wu experiment]]||29700|| || || ||14 |- |[[:en:X-ray crystallography]]||148900||[[Ռենտգենակառուցվածքային վերլուծություն]]||2600|| ||48 |- |[[:en:Yang–Mills existence and mass gap]]||12800|| || || ||9 |- |[[:en:Yang–Mills theory]]||24100|| || || ||20 |- |[[:en:Hideki Yukawa]]||11600||[[Հիդեկի Յուկավա]]||3300|| ||83 |- |[[:en:Pieter Zeeman]]||16600||[[Պիտեր Զեեման]]||9600|| ||94 |- |[[:en:Frits Zernike]]||9800||[[Ֆրից Ցերնիկե]]||2300|| ||68 |- |[[:en:Zero-point energy]]||212300||[[Զրոյական տատանումների էներգիա]]||9400|| ||41 |} ghvwjpnwy8o8pf05hj3f3ywcbihjzyp Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/կարևորագույն հոդվածներ/բժշկություն 2 939933 8495962 8495560 2022-08-26T18:11:40Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:Top-importance medicine articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Abortion]]||193900||[[Աբորտ]]||174400|| ||170 |- |[[:en:Addiction]]||179200||[[Ադդիկցիա]]||37800|| ||98 |- |[[:en:Alcoholism]]||136000||[[Հարբեցողություն]]||33900||այո||117 |- |[[:en:Allergy]]||107500||[[Ալերգիա]]||118700|| ||113 |- |[[:en:Alzheimer's disease]]||162200||[[Ալցհայմերի հիվանդություն]]||184400|| ||124 |- |[[:en:Anaphylaxis]]||56500||[[Անաֆիլաքսիա]]||67100|| ||74 |- |[[:en:Antimicrobial]]||45600||[[Հակամանրէային դեղամիջոցներ]]||26300|| ||25 |- |[[:en:Antiseptic]]||16200||[[Անտիսեպտիկա]]||10000|| ||54 |- |[[:en:Anxiety disorder]]||65100||[[Տագնապային խանգարում]]||43500|| ||56 |- |[[:en:Asthma]]||160200||[[Բրոնխիալ ասթմա]]||152200|| ||116 |- |[[:en:Attention deficit hyperactivity disorder]]||191300||[[Ուշադրության պակասի և հիպերակտիվության համախտանիշ]]||4500|| ||73 |- |[[:en:Bipolar disorder]]||151100||[[Երկբևեռ աֆեկտիվ խանգարում]]||163800|| ||86 |- |[[:en:Birth control]]||148300||[[Բեղմնականխում]]||76200|| ||105 |- |[[:en:Bone fracture]]||43800||[[Կոտրվածք]]||7700|| ||77 |- |[[:en:Breast cancer]]||178200||[[Կրծքագեղձի քաղցկեղ]]||147200|| ||96 |- |[[:en:Breastfeeding]]||229500||[[Կրծքով կերակրում]]||16600|| ||84 |- |[[:en:Burn]]||80300||[[Այրվածք]]||15000|| ||76 |- |[[:en:Cancer]]||181200||[[Քաղցկեղ]]||223100|| ||173 |- |[[:en:Cardiovascular disease]]||135100||[[Սիրտ-անոթային հիվանդություն]]||116000|| ||67 |- |[[:en:Cataract]]||60700||[[Կատարակտ]]||54900|| ||89 |- |[[:en:Cervical cancer]]||98700||[[Արգանդի վզիկի քաղցկեղ]]||107600|| ||74 |- |[[:en:Childbirth]]||148000||[[Ծննդաբերություն]]||7900|| ||104 |- |[[:en:Choking]]||63400|| || || ||23 |- |[[:en:Chronic obstructive pulmonary disease]]||151300||[[Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդություն]]||182600|| ||87 |- |[[:en:Chronic pain]]||72100|| || || ||24 |- |[[:en:Cirrhosis]]||104700||[[Լյարդի ցիռոզ]]||36200|| ||85 |- |[[:en:Colorectal cancer]]||124400||[[Կոլոռեկտալ քաղցկեղ]]||132900|| ||71 |- |[[:en:Common cold]]||60700||[[Մրսածություն]]||65100|| ||132 |- |[[:en:COVID-19]]||268100||[[COVID-19]]||69300|| ||204 |- |[[:en:COVID-19 pandemic]]||303900||[[COVID-19 համավարակ]]||137600|| ||195 |- |[[:en:Croup]]||26600||[[Կռուպ]]||27000|| ||53 |- |[[:en:Dementia]]||186600||[[Դեմենցիա]]||18700|| ||94 |- |[[:en:Dengue fever]]||82500||[[Մլակային տենդ]]||2100|| ||99 |- |[[:en:Department of Health and Social Care]]||37400|| || || ||12 |- |[[:en:Diabetes]]||116300||[[Շաքարային դիաբետ]]||131800|| ||154 |- |[[:en:Disease]]||58900||[[Հիվանդություն]]||3600|| ||192 |- |[[:en:Drug class]]||8800||[[Դեղերի տեսակներ]]||10300|| ||5 |- |[[:en:Epilepsy]]||161300||[[Էպիլեպսիա]]||143400|| ||114 |- |[[:en:Fever]]||77400||[[Տենդ]]||21300|| ||124 |- |[[:en:Gastroenteritis]]||66200||[[Սուր գաստրոէնտերիտ]]||9100|| ||78 |- |[[:en:Gout]]||72400||[[Հոդատապ]]||59900|| ||80 |- |[[:en:Health]]||58500||[[Առողջություն]]||10700|| ||224 |- |[[:en:Health care]]||39400||[[Առողջապահություն]]||6700|| ||71 |- |[[:en:Health effects of tobacco]]||179100||[[Ծխախոտի ազդեցությունն առողջության վրա]]||8100|| ||28 |- |[[:en:Hearing loss]]||95600|| || || ||28 |- |[[:en:Hemorrhoid]]||49600||[[Թութք]]||54600|| ||101 |- |[[:en:Hepatitis]]||164900||[[Հեպատիտ]]||65400|| ||87 |- |[[:en:Hepatitis A]]||44300||[[Հեպատիտ Ա]]||8700|| ||94 |- |[[:en:Hepatitis B]]||85000||[[Հեպատիտ Բ]]||101600|| ||87 |- |[[:en:Hepatitis C]]||108500||[[Հեպատիտ Ց]]||60700|| ||75 |- |[[:en:Herpes simplex]]||80400||[[Հասարակ հերպես]]||49900|| ||69 |- |[[:en:HIV/AIDS]]||203000||[[ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ]]||238100|| ||189 |- |[[:en:Hypercholesterolemia]]||55800|| || || ||30 |- |[[:en:Hypertension]]||131700||[[Գերճնշում]]||115400|| ||98 |- |[[:en:Infection]]||102900||[[Վարակ]]||9600|| ||93 |- |[[:en:Influenza]]||103000||[[Գրիպ]]||15500|| ||156 |- |[[:en:International Classification of Diseases]]||35900||[[Հիվանդությունների միջազգային դասակարգում]]||6200|| ||70 |- |[[:en:Liver cancer]]||55100||[[Լյարդի քաղցկեղ]]||53400|| ||52 |- |[[:en:Low back pain]]||107200|| || || ||52 |- |[[:en:Lung cancer]]||144300||[[Թոքի քաղցկեղ]]||127200|| ||93 |- |[[:en:Major depressive disorder]]||180600||[[Մեծ դեպրեսիվ խանգարում]]||18800|| ||87 |- |[[:en:Major trauma]]||59900|| || || ||25 |- |[[:en:Malaria]]||203100||[[Մալարիա]]||55700|| ||170 |- |[[:en:Malnutrition]]||148000||[[Թերսնուցում]]||11300|| ||104 |- |[[:en:Medicine]]||91100||[[Բժշկություն]]||28400|| ||234 |- |[[:en:Meningitis]]||89100||[[Մենինգիտ]]||141500|| ||101 |- |[[:en:Mental disorder]]||182000||[[Հոգեկան հիվանդություններ]]||19100|| ||110 |- |[[:en:Migraine]]||129500||[[Միգրեն]]||117300|| ||86 |- |[[:en:Multiple sclerosis]]||123900||[[Ցրված սկլերոզ]]||146200|| ||72 |- |[[:en:Myocardial infarction]]||131300||[[Սրտամկանի ինֆարկտ]]||144900|| ||114 |- |[[:en:Myopia]]||75800||[[Կարճատեսություն]]||6400|| ||83 |- |[[:en:National health insurance]]||12900|| || || ||6 |- |[[:en:Obesity]]||176700||[[Ճարպակալում]]||185400|| ||126 |- |[[:en:Osteoarthritis]]||120000||[[Օստեոարթրոզ]]||41300|| ||64 |- |[[:en:Pain]]||96700||[[Ցավ]]||27800|| ||128 |- |[[:en:Parkinson's disease]]||148500||[[Պարկինսոնի հիվանդություն]]||116200|| ||103 |- |[[:en:Physician]]||40500||[[Բժիշկ]]||8500|| ||163 |- |[[:en:Pneumonia]]||119000||[[Թոքաբորբ]]||55000|| ||132 |- |[[:en:Polio]]||119000||[[Պոլիոմիելիտ]]||7600|| ||111 |- |[[:en:Pregnancy]]||147700||[[Հղիություն (մարդ)]]||150300|| ||160 |- |[[:en:Prostate cancer]]||217000||[[Շագանակագեղձի քաղցկեղ]]||76300|| ||73 |- |[[:en:Refractive error]]||31800|| || || ||31 |- |[[:en:Sanitation]]||52500|| || || ||43 |- |[[:en:SARS-CoV-2]]||123800||[[SARS-CoV-2 (կորոնավիրուս)]]||53500|| ||126 |- |[[:en:Schizophrenia]]||165600||[[Շիզոֆրենիա]]||315400|| ||115 |- |[[:en:Sepsis]]||126500||[[Սեպսիս]]||6200|| ||73 |- |[[:en:Sexually transmitted infection]]||84000||[[Սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակներ]]||91600|| ||113 |- |[[:en:Skin cancer]]||55400||[[Մաշկի քաղցկեղ]]||46200|| ||66 |- |[[:en:Stomach cancer]]||75100||[[Ստամոքսի քաղցկեղ]]||30400|| ||60 |- |[[:en:Stroke]]||176700||[[Կաթված]]||225600|| ||113 |- |[[:en:Suicide]]||156200||[[Ինքնասպանություն]]||93900|| ||175 |- |[[:en:Surgery]]||89100||[[Վիրաբուժություն]]||17400||այո||116 |- |[[:en:Tooth decay]]||125800||[[Ատամների ոսկրափուտ]]||21400|| ||83 |- |[[:en:Tuberculosis]]||161400||[[Տուբերկուլոզ]]||33600|| ||164 |- |[[:en:Type 2 diabetes]]||102900||[[2-րդ տիպի շաքարային դիաբետ]]||70100|| ||52 |- |[[:en:Urinary tract infection]]||72400||[[Միզուղիների ինֆեկցիաներ]]||54600|| ||54 |- |[[:en:Vaccination]]||87000||[[Պատվաստումներ]]||6200|| ||101 |- |[[:en:Vaccine]]||130400||[[Պատվաստանյութ]]||5100|| ||130 |- |[[:en:Visual impairment]]||89700||[[Տեսողության խանգարում]]||100400|| ||44 |- |[[:en:Vitamin]]||66900||[[Վիտամին]]||34900|| ||128 |} == [[:en:Category:High-importance medicine articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:List of countries by hospital beds]]||31000|| || || ||8 |- |[[:en:9-1-1]]||31700|| || || ||21 |- |[[:en:2009 swine flu pandemic by country]]||197600|| || || ||10 |- |[[:en:2022 monkeypox outbreak in Spain]]||15100|| || || ||2 |- |[[:en:Abdominal pain]]||29300||[[Որովայնային ցավ]]||38100|| ||48 |- |[[:en:Abscess]]||31600||[[Թարախակույտ]]||51800|| ||84 |- |[[:en:Access to medicines]]||24600|| || || ||2 |- |[[:en:Acne]]||162300||[[Ակնե]]||154900|| ||88 |- |[[:en:Actinic keratosis]]||72200|| || || ||15 |- |[[:en:Activities of daily living]]||21800|| || || ||19 |- |[[:en:Acute coronary syndrome]]||43300||[[Սուր կորոնար համախտանիշ]]||39900|| ||37 |- |[[:en:Acute lymphoblastic leukemia]]||79700||[[Սուր լիմֆոբլաստային լեյկոզ]]||90300|| ||38 |- |[[:en:Acute myeloid leukemia]]||67500|| || || ||41 |- |[[:en:Adenocarcinoma of the lung]]||43900||[[Թոքի ադենոկարցինոմա]]||45400|| ||10 |- |[[:en:Adenoidectomy]]||11100|| || || ||16 |- |[[:en:Adhesion (medicine)]]||17900||[[Կպում (բժշկություն)]]||23900|| ||14 |- |[[:en:Adrenergic blocking agent]]||39000|| || || ||1 |- |[[:en:Advanced airway management]]||23100|| || || ||3 |- |[[:en:Adverse drug reaction]]||22100|| || || ||30 |- |[[:en:Aedes albopictus]]||73300|| || || ||50 |- |[[:en:African trypanosomiasis]]||73000||[[Քնախտ]]||3000|| ||74 |- |[[:en:Ageing]]||145600||[[Ծերացման գործընթաց]]||150800|| ||67 |- |[[:en:Air pollution]]||187600||[[Մթնոլորտի աղտոտում]]||12700|| ||95 |- |[[:en:Airway management]]||41200|| || || ||10 |- |[[:en:Alcohol and cancer]]||101900|| || || ||7 |- |[[:en:Alcohol withdrawal syndrome]]||41100||[[Ալկոհոլային զրկանքի համախտանիշ]]||66900|| ||25 |- |[[:en:Aliskiren]]||12700|| || || ||20 |- |[[:en:Allergen]]||32900||[[Ալերգեն]]||31500|| ||54 |- |[[:en:Allergic rhinitis]]||50200||[[Ալերգիկ ռինիտ]]||43500|| ||53 |- |[[:en:Allow natural death]]||9000|| || || ||2 |- |[[:en:Alteplase]]||33200|| || || ||11 |- |[[:en:Alternate care site]]||14500|| || || ||1 |- |[[:en:Amantadine]]||46700|| || || ||33 |- |[[:en:Amnesia]]||53400||[[Ամնեզիա]]||5700|| ||70 |- |[[:en:Amniocentesis]]||29000|| || || ||34 |- |[[:en:Amphetamine]]||247100||[[Ամֆետամին]]||59800|| ||62 |- |[[:en:Amyotrophic lateral sclerosis]]||154200||[[Կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզ]]||59100|| ||66 |- |[[:en:Analgesic]]||111800||[[Ցավազրկող դեղամիջոցներ]]||1900|| ||72 |- |[[:en:Anatomy]]||77600||[[Անատոմիա]]||13400|| ||172 |- |[[:en:Anemia]]||84400||[[Սակավարյունություն]]||92600|| ||99 |- |[[:en:Anesthesia]]||76100||[[Անզգայացում]]||1700|| ||81 |- |[[:en:Anesthesiology]]||35900||[[Անեսթեզիոլոգիա]]||8400|| ||51 |- |[[:en:Aneuploidy]]||34900||[[Անէուպլոիդիա]]||6800|| ||35 |- |[[:en:Aneurysm]]||48800||[[Անոթալայնանք]]||3200|| ||63 |- |[[:en:Angioplasty]]||34300||[[Անգիոպլաստիկա]]||42200|| ||35 |- |[[:en:Animal testing]]||169400|| || || ||36 |- |[[:en:Anomaly scan]]||8800|| || || ||3 |- |[[:en:Anorexia (symptom)]]||17200||[[Անորեքսիա]]||7700||այո||38 |- |[[:en:Anorexia nervosa]]||138400||[[Նյարդային անորեքսիա]]||99000|| ||77 |- |[[:en:Anterior cruciate ligament injury]]||46800||[[Առաջային խաչաձև կապանի վնասվածք]]||63800|| ||14 |- |[[:en:Anti-anxiety medication]]||18800|| || || ||1 |- |[[:en:Antibiotic]]||141500||[[Հակաբիոտիկներ]]||167600|| ||121 |- |[[:en:Antibiotic misuse]]||35000||[[Հակաբիոտիկների սխալ օգտագործում]]||36400|| ||9 |- |[[:en:Anticonvulsant]]||53400||[[Հակացնցումային դեղեր]]||56700|| ||35 |- |[[:en:Antidepressant]]||141700||[[Հակադեպրեսանտներ]]||156200|| ||60 |- |[[:en:Antidote]]||8100||[[Հակաթույներ]]||4200|| ||47 |- |[[:en:Antihistamine]]||30500||[[Հակահիստամինային դեղեր]]||36200|| ||45 |- |[[:en:Antimicrobial copper-alloy touch surfaces]]||14800|| || || ||5 |- |[[:en:Antimicrobial resistance]]||150300|| || || ||52 |- |[[:en:Antiparasitic]]||9900||[[Հակապարազիտային դեղեր]]||10600|| ||16 |- |[[:en:Antipsychotic]]||195600||[[Հոգեմետ դեղեր]]||19200|| ||53 |- |[[:en:Antiviral drug]]||57400||[[Հակավիրուսային դեղեր]]||8200|| ||44 |- |[[:en:Anxiety]]||91700||[[Տագնապ]]||12700|| ||94 |- |[[:en:Anxiolytic]]||22900|| || || ||31 |- |[[:en:Appendicitis]]||76800||[[Որդանման ելունի բորբոքում]]||88900|| ||78 |- |[[:en:Arachidonic acid]]||35900||[[Արախիդոնաթթու]]||44600|| ||42 |- |[[:en:Arrhythmia]]||41400||[[Առիթմիա]]||50700|| ||67 |- |[[:en:Arterial occlusion]]||31200|| || || ||1 |- |[[:en:Arteriosclerosis]]||11000||[[Արտերիոսկլերոզ]]||13800|| ||60 |- |[[:en:Arthritis]]||60100||[[Հոդաբորբ]]||6400|| ||80 |- |[[:en:Artificial limb]]|| ||[[Պրոթեզներ]]||8300|| ||59 |- |[[:en:Asbestosis]]||26400||[[Ազբեստոզ]]||25900|| ||36 |- |[[:en:Asperger syndrome]]||112300||[[Ասպերգերի համախտանիշ]]||52400|| ||74 |- |[[:en:Aspirin]]||150200||[[Ասպիրին]]||96700|| ||103 |- |[[:en:Assessment of kidney function]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Astigmatism]]||35600||[[Աստիգմատիզմ]]||31800|| ||64 |- |[[:en:Atherosclerosis]]||97600||[[Աթերոսկլերոզ]]||16900|| ||49 |- |[[:en:Atopic dermatitis]]||48200||[[Ատոպիկ մաշկաբորբ]]||48400|| ||42 |- |[[:en:Atrial fibrillation]]||155900||[[Նախասրտերի ֆիբրիլյացիա]]||66800|| ||46 |- |[[:en:Attenuated vaccine]]||34500||[[Թուլացված պատվաստանյութ]]||8500|| ||23 |- |[[:en:Atypical anorexia nervosa]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Atypical antipsychotic]]||93300|| || || ||21 |- |[[:en:Autism]]||200||[[Աուտիզմի սպեկտր]]||227600|| ||48 |- |[[:en:Autoimmune disease]]||48600||[[Աուտոիմուն հիվանդություն]]||26200|| ||53 |- |[[:en:Autoimmune thyroiditis]]||7700||[[Աուտոիմուն թիրեոիդիտ]]||10000|| ||8 |- |[[:en:Autoimmunity]]||47200||[[Աուտոիմունություն]]||67800|| ||31 |- |[[:en:Automated external defibrillator]]||30000|| || || ||32 |- |[[:en:Autosomal dominant polycystic kidney disease]]||55100|| || || ||15 |- |[[:en:Avicenna]]||114400||[[Ավիցեննա]]||42400|| ||167 |- |[[:en:Bachelor of Medical Sciences]]||13200|| || || ||3 |- |[[:en:Bachelor of Medicine, Bachelor of Surgery]]||57200|| || || ||19 |- |[[:en:Back pain]]||54800||[[Մեջքի ցավ]]||51400|| ||35 |- |[[:en:Bacteria]]||152800||[[Բակտերիաներ]]||38400|| ||176 |- |[[:en:Bacterial therapy]]||14300|| || || ||3 |- |[[:en:Bacterial vaginosis]]||44600||[[Բակտերիալ վագինոզ]]||47000|| ||49 |- |[[:en:Bariatric surgery]]||54700||[[Բարիատիկ վիրաբուժություն]]||60700|| ||20 |- |[[:en:Basal-cell carcinoma]]||54100||[[Բազալ բջջային կարցինոմա]]||64600|| ||31 |- |[[:en:Basic reproduction number]]||46500|| || || ||38 |- |[[:en:Bed bug]]||59500|| || || ||19 |- |[[:en:Bell's palsy]]||42200||[[Բելլի պարալիչ]]||43100|| ||42 |- |[[:en:Benign prostatic hyperplasia]]||76100||[[Շագանակագեղձի բարորակ գերաճ]]||19500|| ||44 |- |[[:en:Benign tumor]]||27500||[[Բարորակ ուռուցքներ]]||37000|| ||33 |- |[[:en:Benzodiazepine]]||157600||[[Բենզոդիազեպիններ]]||40300|| ||51 |- |[[:en:Benzodiazepine dependence]]||72000|| || || ||10 |- |[[:en:Benzodiazepine withdrawal syndrome]]||98300|| || || ||13 |- |[[:en:Bifidobacterium]]||27500|| || || ||28 |- |[[:en:Big Pharma conspiracy theories]]||24500|| || || ||11 |- |[[:en:Theodor Bilharz]]||53600|| || || ||15 |- |[[:en:Binge drinking]]||83100|| || || ||16 |- |[[:en:Biogerontology]]||23600|| || || ||3 |- |[[:en:Biosafety level]]||70100|| || || ||19 |- |[[:en:Birth]]||24200|| || || ||93 |- |[[:en:Birth defect]]||82500||[[Բնածին արատներ]]||11400|| ||44 |- |[[:en:Birth weight]]||35900|| || || ||11 |- |[[:en:Bladder cancer]]||136700||[[Միզապարկի քաղցկեղ]]||14900|| ||41 |- |[[:en:Bleeding]]||21900||[[Արյունահոսություն]]||29200|| ||76 |- |[[:en:Blood]]||61500||[[Արյուն]]||55400|| ||212 |- |[[:en:Blood compatibility testing]]||51400|| || || ||4 |- |[[:en:Blood culture]]||53000||[[Արյան միջավայր]]||7700|| ||20 |- |[[:en:Blood in stool]]||29200|| || || ||7 |- |[[:en:Blood pressure]]||69800||[[Արյան ճնշում]]||17400|| ||83 |- |[[:en:Blood pressure measurement]]||36100|| || || ||9 |- |[[:en:Blood test]]||16300||[[Արյան բիոքիմիական քննություն]]||22900|| ||50 |- |[[:en:Blood transfusion]]||100600||[[Արյան փոխներարկում]]||11900|| ||68 |- |[[:en:Blood type]]||56600||[[Արյան խումբ]]||20100|| ||92 |- |[[:en:Bloodstream infections]]||32400|| || || ||29 |- |[[:en:Blue baby syndrome]]||29200||[[Կապույտ երեխայի համախտանիշ]]||22800|| ||10 |- |[[:en:Blunt trauma]]||30800|| || || ||12 |- |[[:en:Body image disturbance]]||93100|| || || ||2 |- |[[:en:Bone density]]||13900||[[Ոսկրի հանքային խտություն]]||14500|| ||21 |- |[[:en:Bone marrow examination]]||12000||[[Ոսկրածուծի քննություն]]||15500|| ||20 |- |[[:en:Bone metastasis]]||24400||[[Ոսկրային մետաստազներ]]||25000|| ||11 |- |[[:en:Borderline personality disorder]]||177900||[[Սահմանային անձնային խանգարում]]||13800|| ||54 |- |[[:en:Botulism]]||68000||[[Բոտուլիզմ]]||71400|| ||69 |- |[[:en:Bowel resection]]||2800|| || || ||5 |- |[[:en:Bradycardia]]||17200||[[Հազվասրտություն]]||25600|| ||49 |- |[[:en:Brain damage]]||41700||[[Ուղեղի վնասվածք]]||13000|| ||28 |- |[[:en:Brain injury]]||100||[[Ուղեղի վնասվածք]]||13000|| ||28 |- |[[:en:Brain tumor]]||86900||[[Գլխուղեղի ուռուցք]]||108200|| ||63 |- |[[:en:Breast cancer screening]]||51100|| || || ||2 |- |[[:en:Breathing gas]]||61700|| || || ||17 |- |[[:en:Bronchiectasis]]||57600||[[Բրոնխոէկտազ]]||41600|| ||41 |- |[[:en:Bronchiolitis obliterans]]||37800||[[Օբլիտերացնող բրոնխիոլիտ]]||38300|| ||16 |- |[[:en:Bronchitis]]||46900||[[Բրոնխաբորբ]]||24900|| ||81 |- |[[:en:Bulimia nervosa]]||74700||[[Նյարդային բուլիմիա]]||87400|| ||34 |- |[[:en:Cachexia]]||29400||[[Հյուծանք]]||42300|| ||39 |- |[[:en:Caesarean section]]||114500||[[Կեսարյան հատում]]||36900|| ||72 |- |[[:en:Candidiasis]]||63300||[[Կանդիդոզ]]||63400|| ||50 |- |[[:en:Cannabis]]||97800||[[Կանեփ]]||7600|| ||110 |- |[[:en:Carbamazepine]]||32600||[[Կարբամազեպին]]||32500|| ||44 |- |[[:en:Carbon monoxide poisoning]]||107300||[[Շմոլ գազով թունավորումներ]]||106200|| ||43 |- |[[:en:Carcinogenesis]]||115000||[[Քաղցկեղածնություն]]||151500|| ||26 |- |[[:en:Cardiac arrest]]||118400||[[Սրտի կանգ]]||86100|| ||63 |- |[[:en:Cardiac catheterization]]||25600||[[Սրտի կաթետերիզացիա]]||39200|| ||26 |- |[[:en:Cardiac cycle]]||23400||[[Սրտային ցիկլ]]||31100|| ||29 |- |[[:en:Cardiac surgery]]||29000||[[Սրտային վիրաբուժություն]]||33400|| ||42 |- |[[:en:Cardiomyopathy]]||24900||[[Կարդիոմիոպաթիա]]||24400|| ||41 |- |[[:en:Cardiopulmonary bypass]]||35000||[[Արյան արհեստական շրջանառություն]]||4400|| ||29 |- |[[:en:Cardiopulmonary resuscitation]]||119300||[[Սիրտ-թոքային վերակենդանացում]]||154800|| ||66 |- |[[:en:Cardiovascular disease in women]]||97600|| || || ||2 |- |[[:en:Caregiver]]||58400|| || || ||16 |- |[[:en:Carpal tunnel syndrome]]||78500||[[Դաստակային թունելի համախտանիշ]]||29400|| ||45 |- |[[:en:Cataract surgery]]||56700|| || || ||18 |- |[[:en:Catheter]]||27200|| || || ||47 |- |[[:en:Catholic Church and HIV/AIDS]]||67500|| || || ||3 |- |[[:en:Cause (medicine)]]||9300||[[Պատճառագիտություն]]||32000|| ||17 |- |[[:en:Cause of death]]||11300||[[Մահվան պատճառ]]||12300|| ||19 |- |[[:en:Causes of cancer]]||59600|| || || ||5 |- |[[:en:Cauterization]]||17600||[[Խարանում]]||1300|| ||25 |- |[[:en:Centers for Disease Control and Prevention]]||85400|| || || ||44 |- |[[:en:Central nervous system disease]]||24400||[[Կենտրոնական նյարդային համակարգի հիվանդություններ]]||34000|| ||10 |- |[[:en:Central venous catheter]]||46300|| || || ||23 |- |[[:en:Cerebral palsy]]||166600||[[Մանկական ուղեղային կաթված]]||10300|| ||54 |- |[[:en:Cerebrovascular disease]]||39700|| || || ||21 |- |[[:en:Cervical screening]]||38000|| || || ||5 |- |[[:en:Chagas disease]]||66900||[[Շագասի հիվանդություն]]||23300|| ||66 |- |[[:en:Chemotherapy]]||154800||[[Քիմիաթերապիա]]||46100|| ||76 |- |[[:en:Chest pain]]||38400||[[Կրծքավանդակի ցավ]]||53900|| ||42 |- |[[:en:Chickenpox]]||59900||[[Ջրծաղիկ]]||6200|| ||103 |- |[[:en:Chikungunya]]||70300||[[Չիկուգունյայի վիրուս]]||10700|| ||59 |- |[[:en:Child abuse]]||201100||[[Բռնություն երեխաների նկատմամբ]]||27300|| ||48 |- |[[:en:Child development stages]]||69200|| || || ||12 |- |[[:en:Childhood blindness]]||13300|| || || ||3 |- |[[:en:Childhood cancer]]||28500||[[Մանկական ուռուցքներ]]||36500|| ||17 |- |[[:en:Childhood chronic illness]]||11500|| || || ||1 |- |[[:en:Childhood leukemia]]||36700|| || || ||5 |- |[[:en:Childhood obesity]]||76300||[[Մանկական ճարպակալում]]||91400|| ||19 |- |[[:en:Children's hospice]]||17500|| || || ||4 |- |[[:en:Chlamydia]]||38900||[[Քլամիդիա]]||43600|| ||54 |- |[[:en:Cholecystectomy]]||49000||[[Խոլեցիստէկտոմիա]]||66400|| ||31 |- |[[:en:Cholecystitis]]||36600||[[Խոլեցիստիտ]]||42400|| ||46 |- |[[:en:Cholera]]||124000||[[Խոլերա]]||25600|| ||143 |- |[[:en:Cholesterol]]||76000||[[Խոլեսթերին]]||1700|| ||101 |- |[[:en:Chronic care management]]||16500|| || || ||1 |- |[[:en:Chronic kidney disease]]||71700||[[Երիկամի քրոնիկ հիվանդություն]]||78100|| ||40 |- |[[:en:Chronic lymphocytic leukemia]]||72000||[[Քրոնիկ լիմֆոցիտար լեյկեմիա]]||67200|| ||37 |- |[[:en:Chronic myelogenous leukemia]]||33500|| || || ||36 |- |[[:en:Circadian rhythm]]||107400|| || || ||51 |- |[[:en:Classic autism]]||46200|| || || ||11 |- |[[:en:Cleft lip and cleft palate]]||95800||[[Նապաստակի շրթունք]]||700|| ||56 |- |[[:en:Climate change and infectious diseases]]||86100|| || || ||2 |- |[[:en:Clinical death]]||23200||[[Կլինիկական մահ]]||6900|| ||35 |- |[[:en:Clonus]]||9100||[[Կլոնուս]]||6500|| ||19 |- |[[:en:Clostridioides difficile infection]]||92600|| || || ||28 |- |[[:en:Clostridium]]||35400|| || || ||40 |- |[[:en:Clubfoot]]||34600||[[Ծուռթաթություն]]||34700|| ||37 |- |[[:en:Coagulation]]||47800||[[Արյան մակարդում]]||63000|| ||63 |- |[[:en:Cocaine]]||162500||[[Կոկաին]]||179600|| ||108 |- |[[:en:Cocaine (data page)]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:Cochlear implant]]||65400|| || || ||34 |- |[[:en:Coeliac disease]]||137300||[[Ցելիակիա]]||166500|| ||69 |- |[[:en:Cognitive behavioral therapy]]||144500||[[Կոգնիտիվ-վարքային թերապիա]]||3000|| ||46 |- |[[:en:Cognitive disorder]]||18600|| || || ||9 |- |[[:en:Cognitive therapy]]||28600||[[Կոգնիտիվ թերապիա]]||3000|| ||23 |- |[[:en:Colonoscopy]]||53200||[[Աղեդիտում]]||2900|| ||45 |- |[[:en:Colorectal polyp]]||30000||[[Կոլոռեկտալ պոլիպ]]||37500|| ||16 |- |[[:en:Coma]]||49700||[[Կոմա]]||8500|| ||76 |- |[[:en:Combined hormonal contraception]]||31500|| || || ||1 |- |[[:en:Combined oral contraceptive pill]]||141100|| || || ||45 |- |[[:en:Complications of hypertension]]||45800||[[Գերճնշման բարդություններ]]||48500|| ||4 |- |[[:en:Complications of pregnancy]]||40500|| || || ||10 |- |[[:en:Concussion]]||111400||[[Ուղեղի ցնցում]]||101300|| ||44 |- |[[:en:Condom]]||131200||[[Պահպանակ]]||63800|| ||117 |- |[[:en:Congenital heart defect]]||45900||[[Սրտի բնածին արատներ]]||48300|| ||44 |- |[[:en:Conjugate vaccine]]||9200|| || || ||13 |- |[[:en:Conjunctivitis]]||33100||[[Շաղկապենաբորբ]]||46200|| ||75 |- |[[:en:Constipation]]||47200||[[Փորկապություն]]||58800|| ||81 |- |[[:en:Contact dermatitis]]||25000||[[Կոնտակտային դերմատիտ]]||7400|| ||19 |- |[[:en:Contaminated blood scandal in the United Kingdom]]||42500|| || || ||2 |- |[[:en:Corneal cross-linking]]||12300||[[Եղջերաթաղանթի կոլագենի քրոսլինկինգ]]||16600|| ||5 |- |[[:en:Corneal opacity]]||24600|| || || ||3 |- |[[:en:Coronary artery bypass surgery]]||55600||[[Աորտոկորոնար շունտավորման վիրահատություն]]||79200|| ||36 |- |[[:en:Coronary artery disease]]||96600||[[Պսակային զարկերակային հիվանդություն]]||100300|| ||55 |- |[[:en:Coronary catheterization]]||24100||[[Կորոնար կաթետերիզացիա]]||26000|| ||8 |- |[[:en:Coronary disease]]|| ||[[Պսակային զարկերակային հիվանդություն]]||100300|| ||55 |- |[[:en:Coronary ischemia]]||33400||[[Կորոնար իշեմիա]]||15100|| ||5 |- |[[:en:Coronavirus]]||97800|| || || ||126 |- |[[:en:Coroner]]||36700|| || || ||26 |- |[[:en:Cortisone]]||15400||[[Կորտիզոն]]||15200|| ||41 |- |[[:en:Cough]]||25000||[[Հազ]]||4700||այո||112 |- |[[:en:COVID-19 pandemic by country and territory]]||64100|| || || ||38 |- |[[:en:COVID-19 pandemic in India]]||334500|| || || ||44 |- |[[:en:COVID-19 pandemic in Singapore]]||244500|| || || ||23 |- |[[:en:COVID-19 pandemic on cruise ships]]||351500|| || || ||17 |- |[[:en:COVID-19 pandemic on naval ships]]||96200|| || || ||5 |- |[[:en:COVID-19 testing]]||181400|| || || ||52 |- |[[:en:COVID-19 vaccine]]||171900|| || || ||80 |- |[[:en:COVID-19 vaccine misinformation and hesitancy]]||114700|| || || ||3 |- |[[:en:Crack cocaine]]||34600||[[Կռեկ-կոկաին]]||31200|| ||41 |- |[[:en:Creutzfeldt–Jakob disease]]||67400||[[Կրեյտցֆելդտ-Յակոբի հիվանդություն]]||68500|| ||50 |- |[[:en:Crisis plan]]||5200|| || || ||3 |- |[[:en:Cryptosporidiosis]]||69100|| || || ||24 |- |[[:en:Cushing's syndrome]]||43400||[[Կուշինգի համախտանիշ]]||53300|| ||48 |- |[[:en:Cyanosis]]||15400||[[Ցիանոզ]]||12300|| ||46 |- |[[:en:Cystic fibrosis]]||142600||[[Ցիստիկ ֆիբրոզ]]||172800|| ||63 |- |[[:en:Cytomegalovirus]]||14500||[[Ցիտոմեգալովիրուս]]||19700|| ||38 |- |[[:en:Thomas Kennedy Dalziel]]||9400|| || || ||1 |- |[[:en:Dandruff]]||18200||[[Գլխի թեփոտում]]||2700|| ||71 |- |[[:en:Death]]||78700||[[Մահ]]||115100|| ||210 |- |[[:en:Deathcare]]||11800|| || || ||1 |- |[[:en:Deep vein thrombosis]]||146100||[[Խորանիստ երակների թրոմբոզ]]||124600|| ||31 |- |[[:en:Defibrillation]]||49500|| || || ||36 |- |[[:en:Dehydration]]||19200||[[Ջրազրկում]]||22400|| ||61 |- |[[:en:Delayed puberty]]||44400||[[Ուշացած սեռական հասունացում]]||60800|| ||16 |- |[[:en:Delirium]]||85100|| || || ||49 |- |[[:en:Delirium tremens]]||25800||[[Հարբեցատենդ]]||4000|| ||49 |- |[[:en:Dementia with Lewy bodies]]||134600|| || || ||20 |- |[[:en:Dentistry]]||51600||[[Ատամնաբուժություն]]||66800|| ||110 |- |[[:en:Depersonalization-derealization disorder]]||62500|| || || ||19 |- |[[:en:Dermatitis]]||68000||[[Մաշկաբորբ]]||20100|| ||52 |- |[[:en:Dermatology]]||24200||[[Մաշկաբանություն]]||6600||այո||83 |- |[[:en:Destination therapy]]||8800|| || || ||1 |- |[[:en:Diabetes management]]||85200||[[Շաքարային դիաբետի ինքնավերահսկում]]||34100|| ||10 |- |[[:en:Diabetes medication]]||48000|| || || ||26 |- |[[:en:Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders]]||90800|| || || ||48 |- |[[:en:Diarrhea]]||82700||[[Փորլուծություն]]||89700|| ||116 |- |[[:en:Diastole]]||11900||[[Դիաստոլա]]||1700|| ||38 |- |[[:en:Diazepam]]||93100||[[Դիազեպամ]]||16600|| ||54 |- |[[:en:Diet (nutrition)]]||18100||[[Դիետա]]||11400|| ||64 |- |[[:en:Dietary Guidelines for Americans]]||43000|| || || ||2 |- |[[:en:Dietary Reference Intake]]||26600|| || || ||22 |- |[[:en:Dietary supplement]]||99000|| || || ||50 |- |[[:en:Digoxin]]||42200||[[Դիգոքսին]]||38800|| ||40 |- |[[:en:Diphtheria]]||52000||[[Դիֆթերիա]]||60600|| ||88 |- |[[:en:Diplopia]]||14900||[[Երկտեսություն]]||20700|| ||37 |- |[[:en:Disability]]||117200||[[Հաշմանդամություն]]||48000|| ||105 |- |[[:en:Diseases of affluence]]||40800|| || || ||23 |- |[[:en:Diseases of poverty]]||71200|| || || ||10 |- |[[:en:Diverticulitis]]||33700||[[Դիվերտիկուլիտ]]||38300|| ||32 |- |[[:en:Diverticulum]]||14000|| || || ||26 |- |[[:en:Dizziness]]||13700|| || || ||30 |- |[[:en:Do not resuscitate]]||86100|| || || ||16 |- |[[:en:Dobbs v. Jackson Women's Health Organization]]||251800|| || || ||22 |- |[[:en:Doctor of Medicine]]||102500|| || || ||28 |- |[[:en:Doctor of Physical Therapy]]||26100|| || || ||2 |- |[[:en:Doctor's visit]]||6200||[[Բժշկական խորհրդատվություն]]||5900|| ||8 |- |[[:en:Domperidone]]||61700|| || || ||27 |- |[[:en:Down syndrome]]||118800||[[Դաունի համախտանիշ]]||23000|| ||90 |- |[[:en:DPT vaccine]]||50400|| || || ||27 |- |[[:en:Dracunculiasis]]||41500||[[Դրակունկուլոզ]]||14200|| ||51 |- |[[:en:Drowning]]||106200||[[Ջրահեղձություն]]||17700|| ||49 |- |[[:en:Drug]]||31000||[[Կենսաբանական ակտիվ նյութեր]]||8100|| ||102 |- |[[:en:Drug abuse]]|| || || || ||41 |- |[[:en:Drug eruption]]||13600|| || || ||12 |- |[[:en:Drug injection]]||29900|| || || ||11 |- |[[:en:Drug interaction]]||43400|| || || ||25 |- |[[:en:Drug liberalization]]||102500|| || || ||12 |- |[[:en:Drug policy reform]]|| || || || ||12 |- |[[:en:Drug rehabilitation]]||64400|| || || ||13 |- |[[:en:Drug resistance]]||27800|| || || ||24 |- |[[:en:Drugs for acid-related disorders]]||9700|| || || ||3 |- |[[:en:DSM-5]]||74200|| || || ||19 |- |[[:en:Ductus deferens]]||100|| || || ||56 |- |[[:en:Dying]]||4400|| || || ||14 |- |[[:en:Dysentery]]||33000||[[Դիզենտերիա]]||7900|| ||85 |- |[[:en:Dyslexia]]||83000||[[Դիսլեքսիա]]||45700|| ||79 |- |[[:en:Dysphagia]]||24800||[[Դիսֆագիա]]||37500|| ||38 |- |[[:en:Dysplasia]]||6900||[[Դիսպլազիա]]||7700|| ||28 |- |[[:en:Dyspnea]]||100||[[Հևոց]]||1800|| ||69 |- |[[:en:Ear pain]]||40800|| || || ||18 |- |[[:en:Early pregnancy bleeding]]||16900||[[Վաղ հղիության արյունահոսություն]]||8700|| ||10 |- |[[:en:Ebers Papyrus]]||13100|| || || ||30 |- |[[:en:Ebola]]||186000||[[Էբոլա վիրուսային հիվանդություն]]||212400|| ||141 |- |[[:en:Ebola virus disease treatment research]]||34400|| || || ||3 |- |[[:en:Echinococcus]]||10000||[[Էխինոկոկ]]||5000|| ||25 |- |[[:en:Eclampsia]]||42600||[[Էկլամպսիա]]||46000|| ||43 |- |[[:en:Economic impact of HIV/AIDS]]||11400|| || || ||5 |- |[[:en:Ectopic pregnancy]]||69100||[[Արտարգանդային հղիություն]]||57100|| ||53 |- |[[:en:EEG analysis]]||16700|| || || ||3 |- |[[:en:Electrocardiography]]||80000||[[Էլեկտրասրտագրություն]]||27400|| ||83 |- |[[:en:Electroencephalography]]||130500||[[Էլեկտրաուղեղագրություն]]||4000|| ||62 |- |[[:en:Electrolyte imbalance]]||34900||[[Էլեկտրոլիտային անհավասարակշռություն]]||35800|| ||22 |- |[[:en:Embolus]]||12000||[[Էմբոլ]]||9800|| ||14 |- |[[:en:Emergency bleeding control]]||19100|| || || ||8 |- |[[:en:Emergency childbirth]]||31200|| || || ||3 |- |[[:en:Emergency contraception]]||94700||[[Անհետաձգելի բեղմնականխում]]||27600|| ||27 |- |[[:en:Emergency medical services]]||83300||[[Շտապ բժշկական օգնություն]]||3900|| ||33 |- |[[:en:Emergency medicine]]||82400|| || || ||47 |- |[[:en:Emergency telephone number]]||28600||[[Արտակարգ իրավիճակների հեռախոսահամարներ]]||18500|| ||36 |- |[[:en:Emphysema]]||39800||[[Թոքերի լայնացում]]||2300|| ||52 |- |[[:en:End-of-life care]]||52600|| || || ||11 |- |[[:en:Endocrine disease]]||8700||[[Էնդոկրին հիվանդություններ]]||15500|| ||15 |- |[[:en:Endocrine disruptor]]||141800|| || || ||24 |- |[[:en:Endocrinology]]||22800||[[Ներզատաբանություն]]||5000|| ||77 |- |[[:en:Endometrial ablation]]||10700|| || || ||8 |- |[[:en:Endometriosis]]||136600||[[Էնդոմետրիոզ]]||130300|| ||54 |- |[[:en:Environmental enteropathy]]||19900|| || || ||5 |- |[[:en:Epidemic]]||21600||[[Համաճարակ]]||5100|| ||112 |- |[[:en:Epidemic typhus]]||42100|| || || ||26 |- |[[:en:Epidemiology of attention deficit hyperactive disorder]]||12000|| || || ||6 |- |[[:en:Epidemiology of HIV/AIDS]]||73300|| || || ||12 |- |[[:en:Epidemiology of measles]]||87800|| || || ||1 |- |[[:en:Erectile dysfunction]]||56400||[[Էրեկտիլ դիսֆունկցիա]]||52700|| ||77 |- |[[:en:Erythropoiesis]]||13000||[[Էրիթրոպոեզ]]||20200|| ||36 |- |[[:en:Esomeprazole]]||28200|| || || ||32 |- |[[:en:Esophageal cancer]]||69000||[[Կերակրափողի քաղցկեղ]]||92200|| ||47 |- |[[:en:Estrogen]]||66000||[[Էստրոգեններ]]||64000|| ||74 |- |[[:en:Estrogen (medication)]]||131700|| || || ||3 |- |[[:en:Euthanasia]]||68900||[[Էֆթանազիա]]||26700|| ||95 |- |[[:en:Evidence-based medicine]]||71500|| || || ||34 |- |[[:en:Excretion]]||6700||[[Արտազատում]]||8700|| ||61 |- |[[:en:Executive functions]]||93300|| || || ||28 |- |[[:en:Exercise]]||86400||[[Ֆիզիկական վարժություն]]||900||այո||72 |- |[[:en:External beam radiotherapy]]||17500|| || || ||6 |- |[[:en:Eye chart]]||15800|| || || ||11 |- |[[:en:Failure to thrive]]||54300|| || || ||9 |- |[[:en:Family medicine]]||57000|| || || ||30 |- |[[:en:Family planning]]||91600||[[Ընտանիքի պլանավորում]]||27200|| ||50 |- |[[:en:Far-sightedness]]||23600||[[Հեռատեսություն]]||3200|| ||67 |- |[[:en:Fatigue]]||36000||[[Գերհոգնածություն]]||31500|| ||66 |- |[[:en:Fear of medical procedures]]||26600|| || || ||2 |- |[[:en:Fellowship of the Royal Colleges of Surgeons]]||6500|| || || ||6 |- |[[:en:Fentanyl]]||119200|| || || ||45 |- |[[:en:Fetal alcohol spectrum disorder]]||105200|| || || ||6 |- |[[:en:Fetal circulation]]||16400||[[Պտղի արյան շրջանառություն]]||19500|| ||14 |- |[[:en:Fetal distress]]||12500|| || || ||10 |- |[[:en:FFP standards]]||14900|| || || ||13 |- |[[:en:Fibrinogen]]||37300||[[Ֆիբրինոգեն]]||4300|| ||40 |- |[[:en:Fibromyalgia]]||134100||[[Ֆիբրոմիալգիա]]||43000|| ||48 |- |[[:en:Fibrosis]]||11300|| || || ||36 |- |[[:en:First aid]]||40200||[[Առաջին օգնություն]]||14100|| ||95 |- |[[:en:First responder]]||7600||[[Առաջին արձագանքող]]||6900|| ||6 |- |[[:en:Brenda Fitzgerald]]||14700|| || || ||2 |- |[[:en:Flavivirus]]||49000|| || || ||25 |- |[[:en:Flea]]||41600||[[Լվեր]]||4700|| ||124 |- |[[:en:William Fleming (governor)]]||15100|| || || ||10 |- |[[:en:Flexner Report]]||25600|| || || ||4 |- |[[:en:Abraham Flexner]]||24200|| || || ||15 |- |[[:en:Flu season]]||43500|| || || ||11 |- |[[:en:Fluoxetine]]||105500|| || || ||45 |- |[[:en:Folate]]||97700||[[Վիտամին B9]]||75400|| ||73 |- |[[:en:Food allergy]]||97100||[[Սննդային ալերգիա]]||105500|| ||41 |- |[[:en:Food and Drug Administration]]||108900||[[Սննդի և դեղերի վարչություն]]||141200|| ||52 |- |[[:en:Food intolerance]]||66300|| || || ||23 |- |[[:en:Foodborne illness]]||71000||[[Սննդային թունավորումներ]]||7900|| ||57 |- |[[:en:Foreign body aspiration]]||25500||[[Օտար մարմնի ասպիրացիա]]||19600|| ||6 |- |[[:en:Friedreich's ataxia]]||44800|| || || ||24 |- |[[:en:Frostbite]]||34900||[[Ցրտահարություն (բժշկություն)]]||15200|| ||56 |- |[[:en:Fungal infection]]||27200||[[Միկոզ]]||10600|| ||44 |- |[[:en:Gallstone]]||41100||[[Լեղային քար]]||46700|| ||44 |- |[[:en:Gangrene]]||27100||[[Փտախտ]]||31500|| ||81 |- |[[:en:Gardasil]]||72300||[[Գարդասիլ]]||19200|| ||17 |- |[[:en:Gastric bypass surgery]]||73500|| || || ||17 |- |[[:en:Gastritis]]||31000||[[Գաստրիտ]]||33200|| ||73 |- |[[:en:Gastrointestinal cancer]]||23500||[[Աղեստամոքսային տրակտի քաղցկեղ]]||30700|| ||6 |- |[[:en:Gastrointestinal disease]]||22700||[[Աղեստամոքսային տրակտի հիվանդություններ]]||24700|| ||18 |- |[[:en:General anaesthesia]]||54600||[[Թմրաքուն]]||13000|| ||38 |- |[[:en:General practitioner]]||53100||[[Ընդհանուր պրակտիկայի բժիշկ]]||10800|| ||42 |- |[[:en:Generalized anxiety disorder]]||104400||[[Ընդհանրացված տագնապային խանգարում]]||5200|| ||36 |- |[[:en:Generalized tonic–clonic seizure]]||15300||[[Գեներալիզացված տոնիկ-կլոնիկ ցնցում]]||19500|| ||15 |- |[[:en:Generic drug]]||49300|| || || ||44 |- |[[:en:Genetic disorder]]||30200||[[Գենետիկ հիվանդություններ]]||46800|| ||52 |- |[[:en:Genetic testing]]||48500|| || || ||26 |- |[[:en:Genetics]]||96600||[[Գենետիկա]]||54300|| ||148 |- |[[:en:Genital herpes]]||19100||[[Սեռական հերպես]]||28000|| ||31 |- |[[:en:Genital wart]]||24200|| || || ||44 |- |[[:en:Geriatrics]]||37600|| || || ||52 |- |[[:en:Gerontology]]||31200|| || || ||53 |- |[[:en:Gestational diabetes]]||79600||[[Հղիության դիաբետ]]||76400|| ||40 |- |[[:en:Gigantism]]||20900||[[Գիգանտիզմ]]||24300|| ||41 |- |[[:en:Gilbert's syndrome]]||31300||[[Ժիլբերտի համախտանիշ]]||31500|| ||34 |- |[[:en:John Gillies (anaesthetist)]]||11700|| || || ||1 |- |[[:en:Glanders]]||13200||[[Խլախտ]]||3200|| ||24 |- |[[:en:Glaucoma]]||95800||[[Գլաուկոմա]]||110200|| ||83 |- |[[:en:Global health]]||70100|| || || ||10 |- |[[:en:Glossary of clinical research]]||79700|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of communication disorders]]||34900|| || || ||1 |- |[[:en:Gravidity and parity]]||13300|| || || ||10 |- |[[:en:Group A streptococcal infection]]||32600|| || || ||8 |- |[[:en:Group B streptococcal infection]]||112700|| || || ||6 |- |[[:en:Gynecomastia]]||52000||[[Գինեկոմաստիա]]||63500|| ||44 |- |[[:en:Haemophilus influenzae]]||32200|| || || ||35 |- |[[:en:Head lice infestation]]||29800|| || || ||21 |- |[[:en:Headache]]||77600||[[Գլխացավ]]||79500|| ||118 |- |[[:en:Health care quality]]||35100|| || || ||2 |- |[[:en:Health economics]]||37700|| || || ||28 |- |[[:en:Health effects of pesticides]]||22300|| || || ||5 |- |[[:en:Health effects of salt]]||38900|| || || ||6 |- |[[:en:Health effects of sunlight exposure]]||34200|| || || ||3 |- |[[:en:Health equity]]||137000|| || || ||8 |- |[[:en:Health informatics]]||109700|| || || ||34 |- |[[:en:Health insurance]]||90300||[[Բժշկական ապահովագրություն]]||4600|| ||49 |- |[[:en:Health policy]]||25000||[[Առողջապահական քաղաքականություն]]||43200|| ||19 |- |[[:en:Health promotion]]||60500||[[Առողջ ապրելակերպ]]||71400|| ||27 |- |[[:en:Heart]]||137100||[[Սիրտ]]||142500|| ||224 |- |[[:en:Heart failure]]||137100||[[Սրտային անբավարարություն]]||109000|| ||73 |- |[[:en:Heart murmur]]||25800||[[Սրտի աղմուկներ]]||27500|| ||24 |- |[[:en:Heart rate]]||74400||[[Սրտի կծկումների հաճախականություն]]||112400|| ||38 |- |[[:en:Heart transplantation]]||28300||[[Սրտի փոխպատվաստում]]||6800|| ||36 |- |[[:en:Heartburn]]||27200||[[Այրոց]]||3400|| ||54 |- |[[:en:Heavy menstrual bleeding]]||22600|| || || ||28 |- |[[:en:Helicobacter pylori]]||132400||[[Հելիկոբակտեր պիլորի վարակ]]||4500||այո||64 |- |[[:en:Hematocrit]]||23300||[[Հեմատոկրիտ]]||4800|| ||40 |- |[[:en:Hematopoietic stem cell transplantation]]||69300|| || || ||27 |- |[[:en:Hematuria]]||24700||[[Արյունամիզություն]]||21900|| ||46 |- |[[:en:Hemodialysis]]||48200|| || || ||47 |- |[[:en:Hepatitis E]]||57300|| || || ||39 |- |[[:en:Hepatocellular carcinoma]]||83100|| || || ||34 |- |[[:en:Hernia]]||36200||[[Ճողվածք]]||44900|| ||77 |- |[[:en:Heroin]]||123700||[[Հերոին]]||31800|| ||91 |- |[[:en:Herpes labialis]]||36600||[[Շրթունքի հերպես]]||26300|| ||30 |- |[[:en:Hiatal hernia]]||21000||[[Ստոծանիական ճողվածք]]||23700|| ||32 |- |[[:en:High-grade serous carcinoma]]||45400|| || || ||3 |- |[[:en:High-risk pregnancy]]||30200|| || || ||5 |- |[[:en:Hip fracture]]||53100|| || || ||20 |- |[[:en:Hirsutism]]||18300||[[Հիրսուտիզմ]]||28000|| ||31 |- |[[:en:History of birth control]]||42900|| || || ||4 |- |[[:en:History of cancer]]||15400|| || || ||3 |- |[[:en:History of general anesthesia]]||104700|| || || ||5 |- |[[:en:History of leprosy]]||53800|| || || ||4 |- |[[:en:History of medicine in the United States]]||37000|| || || ||2 |- |[[:en:History of the COVID-19 pandemic in the United Kingdom]]||185100|| || || ||1 |- |[[:en:History of tracheal intubation]]||61200|| || || ||2 |- |[[:en:HIV]]||128100||[[ՄԻԱՎ]]||32700||այո||103 |- |[[:en:HIV and pregnancy]]||74900|| || || ||6 |- |[[:en:Hodgkin lymphoma]]||78200||[[Հոջկինի լիմֆոմա]]||80100|| ||54 |- |[[:en:Home care in the United States]]||22600|| || || ||1 |- |[[:en:Hormonal contraception]]||49400|| || || ||14 |- |[[:en:Hormone]]||37800||[[Հորմոններ]]||4000|| ||121 |- |[[:en:Hormone replacement therapy]]||105400|| || || ||19 |- |[[:en:Hospice]]||44700|| || || ||36 |- |[[:en:Hospital]]||54200||[[Հիվանդանոց]]||2200||այո||138 |- |[[:en:Hospital-acquired infection]]||53800|| || || ||38 |- |[[:en:Human coronavirus HKU1]]||11400||[[Մարդու կորոնավիրուս HKU1]]||4300|| ||24 |- |[[:en:Human feces]]||32700|| || || ||16 |- |[[:en:Human nutrition]]||168300|| || || ||20 |- |[[:en:Human papillomavirus infection]]||148600|| || || ||62 |- |[[:en:Human reproduction]]||17000|| || || ||20 |- |[[:en:Human T-lymphotropic virus 1]]||21700|| || || ||11 |- |[[:en:Huntington's disease]]||129100||[[Հենտինգտոնի հիվանդություն]]||81200|| ||59 |- |[[:en:Hydronephrosis]]||22000||[[Երիկամի ջրակալում]]||2200|| ||35 |- |[[:en:Hygiene]]||87100||[[Հիգիենա]]||3600|| ||99 |- |[[:en:Hyperlipidemia]]||37000||[[Հիպերլիպիդեմիա]]||31400|| ||25 |- |[[:en:Hypersensitivity]]||17100||[[Գերզգայունություն]]||9000|| ||36 |- |[[:en:Hypertensive heart disease]]||24800|| || || ||9 |- |[[:en:Hypoglycemia]]||59500||[[Հիպոգլիկեմիա]]||56600|| ||51 |- |[[:en:Hyponatremia]]||39300||[[Հիպոնատրեմիա]]||54600|| ||40 |- |[[:en:Hypotension]]||41600||[[Հիպոտոնիա]]||3200|| ||51 |- |[[:en:Hypothyroidism]]||75500||[[Հիպոթիրեոզ]]||38800|| ||59 |- |[[:en:Hypovolemic shock]]||38700|| || || ||18 |- |[[:en:Hypoxemia]]||25200||[[Թերթթվածնարյունություն]]||28600|| ||26 |- |[[:en:Hypoxia (medical)]]||35200||[[Թթվածնաքաղց]]||12500|| ||61 |- |[[:en:Hysterectomy]]||70700|| || || ||36 |- |[[:en:ICD-10]]||26600|| || || ||41 |- |[[:en:Immunity (medical)]]||30400||[[Իմունիտետ]]||25700|| ||66 |- |[[:en:Immunization]]||19900|| || || ||33 |- |[[:en:Indication (medicine)]]||15800|| || || ||17 |- |[[:en:Indigestion]]||32500||[[Դիսպեպսիա]]||3900|| ||46 |- |[[:en:Infection prevention and control]]||42700|| || || ||14 |- |[[:en:Infectious diarrhea]]|| ||[[Սուր գաստրոէնտերիտ]]||9100|| ||78 |- |[[:en:Infectious diseases (medical specialty)]]||8000||[[Վարակիչ հիվանդություններ]]||27000|| ||32 |- |[[:en:Infectious mononucleosis]]||53800||[[Ինֆեկցիոն մոնոնուկլեոզ]]||65100|| ||54 |- |[[:en:Infective endocarditis]]||62100||[[Ինֆեկցիոն էնդոկարդիտ]]||78900|| ||19 |- |[[:en:Infertility]]||73500||[[Անպտղություն]]||8100|| ||66 |- |[[:en:Infestation]]||4100|| || || ||21 |- |[[:en:Inflammation]]||93000||[[Բորբոքում]]||159000|| ||89 |- |[[:en:Influenza A virus subtype H1N1]]||55300|| || || ||43 |- |[[:en:Influenza A virus subtype H5N1]]||89000|| || || ||42 |- |[[:en:Influenza B virus]]||11400||[[Գրիպի B վիրուս]]||8900|| ||17 |- |[[:en:Influenza pandemic]]||121100|| || || ||13 |- |[[:en:Influenza-like illness]]||15900|| || || ||11 |- |[[:en:Inguinal hernia surgery]]||50700|| || || ||6 |- |[[:en:Inhaler]]||30200|| || || ||26 |- |[[:en:Injection (medicine)]]||49300|| || || ||48 |- |[[:en:Innate resistance to HIV]]||14600|| || || ||3 |- |[[:en:Insect bites and stings]]||7800|| || || ||17 |- |[[:en:Insect repellent]]||43100|| || || ||31 |- |[[:en:Insomnia]]||110600||[[Անքնություն]]||13500|| ||90 |- |[[:en:Insulin (medication)]]||101000|| || || ||20 |- |[[:en:Insulin resistance]]||48900|| || || ||32 |- |[[:en:Integrated care]]||7200|| || || ||3 |- |[[:en:Intensive care medicine]]||35200|| || || ||29 |- |[[:en:Internal bleeding]]||16400||[[Արյունազեղում]]||4700|| ||23 |- |[[:en:Internal medicine]]||22700||[[Ներքին հիվանդություններ]]||14600|| ||61 |- |[[:en:International health]]||18200|| || || ||5 |- |[[:en:Intrauterine device]]||55800||[[Ներարգանդային պարույր]]||30200|| ||40 |- |[[:en:Introduction to viruses]]||58400|| || || ||15 |- |[[:en:Invasive test]]||4700|| || || ||2 |- |[[:en:Involuntary treatment]]||49600|| || || ||8 |- |[[:en:Ionizing radiation]]||60900||[[Իոնացնող ճառագայթում]]||3500|| ||70 |- |[[:en:Iron-deficiency anemia]]||60400||[[Երկաթ պակասորդային սակավարյունություն]]||53800|| ||38 |- |[[:en:Irritable bowel syndrome]]||129900||[[Հաստ աղիքի գրգռման համախտանիշ]]||6900|| ||51 |- |[[:en:Ischaemic heart disease]]|| ||[[Պսակային զարկերակային հիվանդություն]]||100300|| ||55 |- |[[:en:Ischemia]]||21500||[[Իշեմիա]]||18900|| ||49 |- |[[:en:Edward Jenner]]||55300||[[Էդվարդ Ջեններ]]||2600|| ||108 |- |[[:en:Joint dislocation]]||26200|| || || ||45 |- |[[:en:Jugular venous pressure]]||13800|| || || ||8 |- |[[:en:Kaposi's sarcoma]]||36900||[[Կապոշիի սարկոմա]]||43800|| ||39 |- |[[:en:Ketamine]]||109200|| || || ||59 |- |[[:en:Ketotic hypoglycemia]]||8500|| || || ||3 |- |[[:en:Kidney cancer]]||48100||[[Երիկամի քաղցկեղ]]||54300|| ||30 |- |[[:en:Kidney dialysis]]||35300|| || || ||49 |- |[[:en:Kidney disease]]||23300|| || || ||31 |- |[[:en:Kidney failure]]||31000||[[Երիկամային անբավարարություն]]||38200|| ||55 |- |[[:en:Kidney stone disease]]||131800||[[Երիկամաքարային հիվանդություն]]||118800|| ||72 |- |[[:en:Kidney transplantation]]||84300|| || || ||33 |- |[[:en:Kivu Ebola epidemic]]||185500||[[Էբոլայի բռնկում Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում]]||16900|| ||21 |- |[[:en:Knee replacement]]||66700||[[Ծնկան հոդի էնդոպրոթեզավորում]]||77800|| ||11 |- |[[:en:Lactose intolerance]]||71300||[[Լակտոզային անտանելիություն]]||30900|| ||53 |- |[[:en:Large-cell lung carcinoma]]||6100|| || || ||6 |- |[[:en:LASIK]]||65200|| || || ||35 |- |[[:en:Late life depression]]||30000|| || || ||4 |- |[[:en:Late termination of pregnancy]]||46100|| || || ||4 |- |[[:en:Laxative]]||22700|| || || ||44 |- |[[:en:Lead poisoning]]||186000||[[Կապարով թունավորում]]||23200|| ||43 |- |[[:en:Legionella]]||45600|| || || ||33 |- |[[:en:Legionellosis]]||100|| || || ||44 |- |[[:en:Legionnaires' disease]]||55100|| || || ||44 |- |[[:en:Rudolph Leibel]]||75300|| || || ||5 |- |[[:en:Leishmaniasis]]||49100||[[Լեշմանիոզ]]||63300|| ||74 |- |[[:en:Leprosy]]||107600||[[Բոր (հիվանդություն)]]||6100|| ||136 |- |[[:en:Leukemia]]||80300||[[Լեյկեմիա]]||105800|| ||94 |- |[[:en:Levonorgestrel]]||85300|| || || ||26 |- |[[:en:Licensed practical nurse]]||28600|| || || ||7 |- |[[:en:Limb-sparing techniques]]||8900|| || || ||2 |- |[[:en:Lipid hypothesis]]||18100|| || || ||4 |- |[[:en:List of cancer types]]||10900|| || || ||10 |- |[[:en:List of circulatory system conditions]]||5200|| || || ||4 |- |[[:en:List of deaths due to COVID-19]]||302200|| || || ||23 |- |[[:en:List of epidemics]]||150000||[[Համաճարակների ցանկ]]||84800|| ||21 |- |[[:en:List of fracture patterns in bone]]||100||[[Կոտրվածք]]||7700|| ||77 |- |[[:en:List of medical abbreviations]]||17700|| || || ||13 |- |[[:en:List of medical mnemonics]]||48600|| || || ||2 |- |[[:en:List of medicine contamination incidents]]||14400|| || || ||2 |- |[[:en:List of mental disorders]]||16400|| || || ||11 |- |[[:en:List of psychiatric medications]]||2600|| || || ||3 |- |[[:en:List of skin conditions]]||202000|| || || ||9 |- |[[:en:List of unsolved problems in medicine]]||11700|| || || ||2 |- |[[:en:Lists of health topics]]|| || || || ||2 |- |[[:en:Liver disease]]||29000||[[Լյարդի հիվանդություններ]]||31600|| ||19 |- |[[:en:Living medicine]]||14600|| || || ||1 |- |[[:en:Long-term effects of alcohol]]||139200|| || || ||11 |- |[[:en:Low birth weight]]||29700|| || || ||10 |- |[[:en:Low-molecular-weight heparin]]||27400|| || || ||13 |- |[[:en:Lower gastrointestinal series]]||9000|| || || ||15 |- |[[:en:Lower respiratory tract infection]]||25200|| || || ||13 |- |[[:en:Lower urinary tract symptoms]]||17100|| || || ||8 |- |[[:en:Lumbar puncture]]||45500||[[Գոտկային պունկցիա]]||3800|| ||40 |- |[[:en:Lupus]]||110600||[[Համակարգային կարմիր գայլախտ]]||18700|| ||68 |- |[[:en:Lyme disease]]||221900||[[Լայմի հիվանդություն]]||162700|| ||65 |- |[[:en:Lymphoma]]||67600||[[Լիմֆոմա]]||56800|| ||56 |- |[[:en:Magnetic resonance imaging]]||87900||[[Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն]]||15800|| ||88 |- |[[:en:Major depressive episode]]||42400|| || || ||6 |- |[[:en:Malaria prophylaxis]]||17900|| || || ||3 |- |[[:en:Management of drug-resistant epilepsy]]||29500|| || || ||3 |- |[[:en:Marburgvirus]]||16100|| || || ||11 |- |[[:en:Mass vaccination]]||39600|| || || ||1 |- |[[:en:Mastectomy]]||24500|| || || ||30 |- |[[:en:Master of Medicine]]||19400|| || || ||3 |- |[[:en:Maternal health]]||89700|| || || ||15 |- |[[:en:Maternal mortality in the United States]]||68800|| || || ||2 |- |[[:en:Maternal physiological changes in pregnancy]]||44300|| || || ||7 |- |[[:en:Measles]]||124300||[[Կարմրուկ]]||41100|| ||130 |- |[[:en:Measles morbillivirus]]||16900|| || || ||21 |- |[[:en:Mebendazole]]||18300|| || || ||37 |- |[[:en:Mechanical ventilation]]||45900|| || || ||28 |- |[[:en:Medical diagnosis]]||29000||[[Ախտորոշագիտություն]]||4400|| ||82 |- |[[:en:Medical error]]||88200|| || || ||19 |- |[[:en:Medical ethics]]||85800||[[Բժշկական էթիկա]]||4400|| ||37 |- |[[:en:Medical prescription]]||40200||[[Դեղատոմս]]||1200|| ||44 |- |[[:en:Medical privacy]]||63100||[[Բժշկական գաղտնիք]]||4700|| ||7 |- |[[:en:Medical psychology]]||15100|| || || ||14 |- |[[:en:Medical specialty]]||42500|| || || ||38 |- |[[:en:Medical toxicology]]||3900|| || || ||5 |- |[[:en:Medical ultrasound]]||117500||[[Ուլտրաձայնային հաստոց]]||2500|| ||56 |- |[[:en:Medication]]||62400||[[Դեղանյութեր]]||77300|| ||143 |- |[[:en:Mediterranean diet]]||42400||[[Միջերկրածովյան սննդակարգ]]||13300|| ||41 |- |[[:en:Melanoma]]||149300||[[Մելանոմա]]||163300|| ||68 |- |[[:en:Membership of the Royal Colleges of Physicians of the United Kingdom]]||6600|| || || ||3 |- |[[:en:Menopause]]||109500||[[Դաշտանադադար]]||74000|| ||79 |- |[[:en:Menstrual cycle]]||52600||[[Դաշտանային ցիկլ]]||14400|| ||67 |- |[[:en:Mental health]]||93700||[[Հոգեկան առողջություն]]||24200|| ||64 |- |[[:en:Mental Health Act 1983]]||40700|| || || ||2 |- |[[:en:Mercury poisoning]]||79600|| || || ||31 |- |[[:en:Merkel-cell carcinoma]]||50100|| || || ||14 |- |[[:en:MERS]]||76400|| || || ||40 |- |[[:en:MERS-related coronavirus]]||42900|| || || ||42 |- |[[:en:Mesothelioma]]||93800|| || || ||34 |- |[[:en:Metabolic disorder]]||8200||[[Մետաբոլիկ խանգարում]]||8900|| ||19 |- |[[:en:Metabolic syndrome]]||52400||[[Մետաբոլիկ համախտանիշ]]||31100|| ||37 |- |[[:en:Metastasis]]||40500||[[Մետաստազ]]||2200|| ||62 |- |[[:en:Methamphetamine]]||140800||[[Մեթամֆետամին]]||27600|| ||66 |- |[[:en:Methylphenidate]]||137200|| || || ||38 |- |[[:en:Microorganism]]||73300||[[Միկրոօրգանիզմներ]]||7900|| ||114 |- |[[:en:Midwifery]]||43700||[[Մանկաբարձություն]]||7800|| ||38 |- |[[:en:Milk allergy]]||72300|| || || ||28 |- |[[:en:Mineral (nutrient)]]||36300|| || || ||45 |- |[[:en:Miscarriage]]||107500|| || || ||58 |- |[[:en:MMR vaccine]]||54900|| || || ||38 |- |[[:en:Monkeypox]]||70800||[[Կապիկի ծաղիկ (հիվանդություն)]]||40000|| ||72 |- |[[:en:Mosquito-borne disease]]||44600|| || || ||8 |- |[[:en:Motor neuron disease]]||22100|| || || ||24 |- |[[:en:Mouth infection]]||21900|| || || ||2 |- |[[:en:Mouth-to-mouth resuscitation]]||13200|| || || ||10 |- |[[:en:MRI sequence]]||31100|| || || ||3 |- |[[:en:MRNA vaccine]]||77100|| || || ||37 |- |[[:en:Multidrug-resistant tuberculosis]]||70600|| || || ||11 |- |[[:en:Multiple drug resistance]]||15400|| || || ||16 |- |[[:en:Multisystem inflammatory syndrome in children]]||131100|| || || ||23 |- |[[:en:Myalgia]]||7000||[[Միալգիա]]||3700|| ||36 |- |[[:en:Naegleria fowleri]]||23400|| || || ||37 |- |[[:en:Narcissistic personality disorder]]||75600||[[Նարցիստիկ անձնային խանգարում]]||14900|| ||47 |- |[[:en:Nasal irrigation]]||9600|| || || ||22 |- |[[:en:Nasal polyp]]||18800||[[Քթի պոլիպ]]||28400|| ||24 |- |[[:en:National Cancer Institute]]||30100||[[Քաղցկեղի ազգային ինստիտուտ]]||4600|| ||24 |- |[[:en:National Center for Immunization and Respiratory Diseases]]||8600|| || || ||1 |- |[[:en:National Health Service]]||76400|| || || ||40 |- |[[:en:National Institute for Health and Care Excellence]]||39300|| || || ||12 |- |[[:en:Nausea]]||29000||[[Սրտխառնոց]]||1400|| ||68 |- |[[:en:Needle sharing]]||16200|| || || ||4 |- |[[:en:Neisseria gonorrhoeae]]||41200|| || || ||37 |- |[[:en:Neonatal infection]]||53900|| || || ||7 |- |[[:en:Neonatology]]||18200||[[Նեոնատոլոգիա]]||17900|| ||34 |- |[[:en:Neoplasm]]||50300|| || || ||48 |- |[[:en:Nephritis]]||10200||[[Երիկամաբորբ]]||2300|| ||35 |- |[[:en:Nephrotic syndrome]]||57600||[[Նեֆրոտիկ համախտանիշ]]||78700|| ||45 |- |[[:en:Nervous system disease]]||11800||[[Նյարդային համակարգի հիվանդություններ]]||17900|| ||7 |- |[[:en:Neural tube defect]]||48000|| || || ||13 |- |[[:en:Neurocysticercosis]]||8500|| || || ||10 |- |[[:en:Neurology]]||23900||[[Նյարդաբանություն]]||6100|| ||90 |- |[[:en:Neuropsychology]]||35400||[[Նյարդահոգեբանություն]]||3000|| ||50 |- |[[:en:Neurotoxin]]||91300|| || || ||43 |- |[[:en:Nevus]]||13400||[[Խալ]]||2400|| ||40 |- |[[:en:Niacin (nutrient)]]||37700||[[Վիտամին B3]]||6600|| ||49 |- |[[:en:NIAID/GSK ebolavirus vaccine]]|| || || || ||5 |- |[[:en:James Henderson Nicoll]]||10500|| || || ||2 |- |[[:en:Nicotine replacement therapy]]||55200|| || || ||20 |- |[[:en:Nipah virus infection]]||42600|| || || ||32 |- |[[:en:Nitazoxanide]]||31100|| || || ||14 |- |[[:en:Nocturnal enuresis]]||51300||[[Գիշերամիզություն]]||2700|| ||43 |- |[[:en:Non-small-cell lung carcinoma]]||45900|| || || ||14 |- |[[:en:Nuclear medicine]]||39500|| || || ||43 |- |[[:en:Nutrition]]||32200|| || || ||66 |- |[[:en:Obstetric fistula]]||63800|| || || ||13 |- |[[:en:Obstetric ultrasonography]]||33600|| || || ||12 |- |[[:en:Obstetrics and gynaecology]]||26600|| || || ||25 |- |[[:en:Occupational safety and health]]||130400|| || || ||33 |- |[[:en:Omega-3 fatty acid]]||103200||[[Օմեգա 3 պոլիչհագեցած ճարպաթթուներ]]||12400||այո||54 |- |[[:en:Omega-6 fatty acid]]||8300|| || || ||31 |- |[[:en:Oncology]]||22100||[[Ուռուցքաբանություն]]||4000|| ||91 |- |[[:en:Oophorectomy]]||32000|| || || ||19 |- |[[:en:Open fracture]]||22300||[[Բաց կոտրվածք]]||40600|| ||6 |- |[[:en:Operation Warp Speed]]||72900|| || || ||12 |- |[[:en:Ophthalmology]]||43600||[[Ակնաբանություն]]||9200|| ||88 |- |[[:en:Opioid epidemic]]||64500|| || || ||11 |- |[[:en:Opioid use disorder]]||86400|| || || ||11 |- |[[:en:Opportunistic infection]]||30600||[[Օպորտունիստական հիվանդություններ]]||3500|| ||39 |- |[[:en:Oral cancer]]||64500||[[Լեզվի քաղցկեղ]]||6900|| ||35 |- |[[:en:Oral rehydration therapy]]||50000|| || || ||31 |- |[[:en:Organ donation]]||153800|| || || ||41 |- |[[:en:Organ transplantation]]||132200||[[Տրանսպլանտացիա]]||3500|| ||76 |- |[[:en:Orthopedic surgery]]||31700||[[Օրթոպեդիա]]||12100|| ||70 |- |[[:en:Orthostatic intolerance]]||12900|| || || ||3 |- |[[:en:Osteoporosis]]||115900||[[Օստեոպորոզ]]||51000|| ||79 |- |[[:en:Otitis externa]]||32700||[[Արտաքին օտիտ]]||6200|| ||28 |- |[[:en:Otitis media]]||64400||[[Միջին ականջի բորբոքում]]||68500|| ||49 |- |[[:en:Otoplasty]]||56500|| || || ||11 |- |[[:en:Outcome measure]]||4600|| || || ||2 |- |[[:en:Outline of health]]||6900|| || || ||2 |- |[[:en:Outline of health sciences]]||8000|| || || ||40 |- |[[:en:Outline of public health]]||2400|| || || ||1 |- |[[:en:Ovarian cancer]]||173800||[[Ձվարանի քաղցկեղ]]||30200|| ||56 |- |[[:en:Ovarian cyst]]||36300||[[Ձվարանի կիստա]]||33200|| ||35 |- |[[:en:Overdiagnosis]]||30500|| || || ||12 |- |[[:en:Overweight]]||24800|| || || ||32 |- |[[:en:Oxford–AstraZeneca COVID-19 vaccine]]||213500|| || || ||52 |- |[[:en:Pain management during childbirth]]||21800|| || || ||10 |- |[[:en:Pain management in children]]||44600|| || || ||3 |- |[[:en:Palliative care]]||85800||[[Պալիատիվ օգնություն]]||16000|| ||40 |- |[[:en:Pancreatic cancer]]||121300||[[Ենթաստամոքսային գեղձի ուռուցք]]||22400|| ||57 |- |[[:en:Pancreatitis]]||40800||[[Ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքում]]||53200|| ||57 |- |[[:en:Pandemic]]||126900||[[Համավարակ]]||2000|| ||144 |- |[[:en:Panic attack]]||56400||[[Խուճապային գրոհ]]||59800|| ||48 |- |[[:en:Pantoprazole]]||34800||[[Պանտոպրազոլ]]||26400|| ||31 |- |[[:en:Pap test]]||50100||[[Պապ թեստ]]||11300|| ||42 |- |[[:en:Parasitism]]||117700||[[Մակաբուծություն]]||7800|| ||86 |- |[[:en:Passive antibody therapy]]||28000|| || || ||1 |- |[[:en:Passive smoking]]||136600|| || || ||36 |- |[[:en:Pathogen]]||36700||[[Հարուցիչ]]||6700|| ||78 |- |[[:en:Pathogen transmission]]||33800|| || || ||30 |- |[[:en:Pathology]]||49900||[[Ախտաբանություն]]||13200|| ||102 |- |[[:en:Patient]]||14900|| || || ||72 |- |[[:en:Patient education]]||18000|| || || ||9 |- |[[:en:Patient safety]]||138500|| || || ||14 |- |[[:en:Peanut allergy]]||64700||[[Գետնանուշային ալերգիա]]||22500|| ||12 |- |[[:en:Pediatrics]]||39400||[[Մանկաբուժություն]]||7200|| ||80 |- |[[:en:Penicillin]]||99200||[[Պենիցիլիններ]]||3000|| ||108 |- |[[:en:Peptic ulcer disease]]||55600||[[Պեպտիկ խոց]]||62200|| ||71 |- |[[:en:Performance-enhancing substance]]||46500|| || || ||10 |- |[[:en:Pericarditis]]||25800||[[Սրտակրանքի բորբոքում]]||24300|| ||47 |- |[[:en:Peripheral artery disease]]||67000||[[Ծայրամասային զարկերակների հիվանդություն]]||77800|| ||30 |- |[[:en:Peritonitis]]||22500||[[Որովայնամզի բորբոքում]]||2000|| ||49 |- |[[:en:Perseveration]]||11100||[[Պերսևերացիա]]||1400|| ||17 |- |[[:en:Personal genomics]]||40000|| || || ||5 |- |[[:en:Pervasive developmental disorder]]||15600|| || || ||23 |- |[[:en:Pfizer–BioNTech COVID-19 vaccine]]||227500|| || || ||55 |- |[[:en:Phage therapy]]||98800|| || || ||22 |- |[[:en:Pharmacology]]||46100||[[Դեղագիտություն]]||2900|| ||100 |- |[[:en:Pharmacology of antidepressants]]||52800|| || || ||3 |- |[[:en:Pharmacy]]||63900||[[Դեղաբանություն]]||8300|| ||88 |- |[[:en:Pharyngitis]]||25400||[[Ֆարինգիտ]]||28300|| ||49 |- |[[:en:Phenobarbital]]||50000||[[Լյումինալ]]||58400|| ||43 |- |[[:en:Phenylketonuria]]||57000||[[Ֆենիլկետոնուրիա]]||28700|| ||54 |- |[[:en:Phenytoin]]||45700|| || || ||40 |- |[[:en:Phosphene]]||19900|| || || ||25 |- |[[:en:Physical examination]]||33900|| || || ||39 |- |[[:en:Physicians in Canada]]||42300|| || || ||1 |- |[[:en:Physiology]]||34100||[[Ֆիզիոլոգիա]]||1500||այո||120 |- |[[:en:Plantar fasciitis]]||34600|| || || ||28 |- |[[:en:Plastic surgery]]||47200||[[Պլաստիկ վիրաբուժություն]]||48800|| ||69 |- |[[:en:Pleural effusion]]||30900||[[Թոքամզային արտաքիրտ]]||60600|| ||30 |- |[[:en:Pneumothorax]]||65500||[[Պնևմոթորաքս]]||4400|| ||51 |- |[[:en:Podiatrist]]||22500|| || || ||7 |- |[[:en:Podiatry]]||47700|| || || ||13 |- |[[:en:Poison]]||34600||[[Թույն]]||40500|| ||118 |- |[[:en:Poisoning]]||7500|| || || ||43 |- |[[:en:Polycystic ovary syndrome]]||108000||[[Ձվարանների պոլիկիստոզ համախտանիշ]]||41000|| ||48 |- |[[:en:Polypharmacy]]||39700|| || || ||14 |- |[[:en:Pontiac fever]]||9200|| || || ||7 |- |[[:en:Post-nasal drip]]||13600|| || || ||11 |- |[[:en:Post-traumatic stress disorder]]||189300||[[Հետտրավմատիկ սթրեսային խանգարում]]||28500|| ||75 |- |[[:en:Postpartum depression]]||139000||[[Հետծննդաբերական դեպրեսիա]]||37200|| ||43 |- |[[:en:Pre-eclampsia]]||83000||[[Պրեէկլամպսիա]]||88000|| ||50 |- |[[:en:Pre-existing disease in pregnancy]]||28500|| || || ||4 |- |[[:en:Precautionary principle]]||66500|| || || ||31 |- |[[:en:Prednisolone]]||26700|| || || ||36 |- |[[:en:Pregnancy category]]||14400|| || || ||26 |- |[[:en:Pregnancy loss]]||500|| || || ||1 |- |[[:en:Pregnancy test]]||31200||[[Հղիության թեստ]]||14100|| ||32 |- |[[:en:Prehypertension]]||14100||[[Նախահիպերտենզիա]]||22200|| ||6 |- |[[:en:Prelabor rupture of membranes]]||42200|| || || ||17 |- |[[:en:Premenstrual dysphoric disorder]]||59700|| || || ||22 |- |[[:en:Premenstrual syndrome]]||26200||[[Նախադաշտանային համախտանիշ]]||32400|| ||49 |- |[[:en:Prenatal development]]||42900|| || || ||19 |- |[[:en:Prenatal testing]]||62000||[[Նախածննդյան ախտորոշում]]||6300|| ||35 |- |[[:en:Presbyopia]]||22000|| || || ||42 |- |[[:en:Prescription drug]]||32200|| || || ||21 |- |[[:en:Prescription drug addiction]]||45700|| || || ||1 |- |[[:en:Preterm birth]]||169200||[[Անհասություն]]||1200|| ||37 |- |[[:en:Preventive healthcare]]||117500||[[Կանխարգելում]]||2600|| ||33 |- |[[:en:Primary care physician]]||21000|| || || ||3 |- |[[:en:Primidone]]||91800|| || || ||23 |- |[[:en:Morton Prince]]||12600|| || || ||9 |- |[[:en:Private medicine in the United Kingdom]]||29800|| || || ||1 |- |[[:en:Procedural sedation and analgesia]]||20000|| || || ||2 |- |[[:en:Progesterone]]||102200||[[Պրոգեստերոն]]||3200|| ||56 |- |[[:en:Progesterone (medication)]]||186300|| || || ||3 |- |[[:en:Project 4.1]]||19100|| || || ||3 |- |[[:en:Prostate cancer screening]]||43400|| || || ||4 |- |[[:en:Prostate cancer staging]]||13700|| || || ||1 |- |[[:en:Prostate-specific antigen]]||51400|| || || ||27 |- |[[:en:Prosthesis]]||116300||[[Պրոթեզներ]]||8300|| ||59 |- |[[:en:Proximal humerus fracture]]||14000|| || || ||8 |- |[[:en:Pseudomonas aeruginosa]]||77600|| || || ||37 |- |[[:en:Psoriasis]]||108800||[[Փսորիազ]]||33400|| ||74 |- |[[:en:Psychopathology]]||18000|| || || ||48 |- |[[:en:Psychopathy]]||175400||[[Անձի խանգարում]]||5100|| ||65 |- |[[:en:Psychosis]]||132300||[[Փսիխոզ]]||19800|| ||76 |- |[[:en:Public health]]||108600||[[Հանրային առողջապահություն]]||71100|| ||66 |- |[[:en:Pulmonary drug delivery]]||27900|| || || ||1 |- |[[:en:Pulmonary embolism]]||87000||[[Թոքային էմբոլիա]]||105000|| ||50 |- |[[:en:Pulse]]||18200||[[Անոթազարկ]]||6400|| ||79 |- |[[:en:Pyramidal tracts]]||15900|| || || ||27 |- |[[:en:Quality of life (healthcare)]]||30300|| || || ||8 |- |[[:en:Rabies]]||79600||[[Կատաղություն]]||103100|| ||137 |- |[[:en:Race and health]]||86200|| || || ||4 |- |[[:en:Radial keratotomy]]||13000|| || || ||5 |- |[[:en:Radiation therapy]]||106600||[[Ռադիոթերապիա]]||7800|| ||70 |- |[[:en:Radiography]]||36200||[[Ռենտգենագրություն]]||1400|| ||53 |- |[[:en:Radiology]]||43900|| || || ||72 |- |[[:en:Ranitidine]]||95100||[[Ռանիտիդին]]||38000|| ||40 |- |[[:en:Rapid plasma reagin]]||5700|| || || ||6 |- |[[:en:Rat-tailed maggot]]||4000|| || || ||8 |- |[[:en:Reactive hypoglycemia]]||21600|| || || ||9 |- |[[:en:Recreational drug use]]||97300|| || || ||22 |- |[[:en:Reduction (orthopedic surgery)]]||3000|| || || ||5 |- |[[:en:Reference Daily Intake]]||18900|| || || ||10 |- |[[:en:Reperfusion therapy]]||30600||[[Ռեպերֆուզիոն թերապիա]]||37100|| ||6 |- |[[:en:Reproductive medicine]]||17600|| || || ||10 |- |[[:en:Respirator]]||70600|| || || ||42 |- |[[:en:Respiratory arrest]]||32500|| || || ||8 |- |[[:en:Respiratory disease]]||30500||[[Շնչառական հիվանդություններ]]||25600|| ||27 |- |[[:en:Respiratory sounds]]||12900|| || || ||11 |- |[[:en:Respiratory syncytial virus]]||62800|| || || ||29 |- |[[:en:Respiratory therapist]]||58800|| || || ||7 |- |[[:en:Retinopathy]]||19600||[[Ռետինոպաթիա]]||28200|| ||27 |- |[[:en:Reuptake inhibitor]]||19600|| || || ||11 |- |[[:en:Rh disease]]||25700|| || || ||14 |- |[[:en:Rheumatic fever]]||50700||[[Ռևմատիկ տենդ]]||51000|| ||46 |- |[[:en:Rheumatoid arthritis]]||157100||[[Ռևմատոիդ արթրիտ]]||146500|| ||62 |- |[[:en:Rhinitis]]||30400||[[Քթաբորբ]]||25800|| ||51 |- |[[:en:Rhinorrhea]]||13500|| || || ||21 |- |[[:en:Rhythm interpretation]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Risk factor]]||11800|| || || ||27 |- |[[:en:Risperidone]]||54100|| || || ||38 |- |[[:en:Rituximab]]||47900||[[Ռիտուքսիմաբ]]||47700|| ||33 |- |[[:en:Roseola]]||20300||[[Վարդացան]]||12100|| ||41 |- |[[:en:Rotaviral gastroenteritis]]||51000||[[Աղիքների բորբոքում]]||900|| ||11 |- |[[:en:Rotavirus]]||85800||[[Ռոտավիրուս]]||9900|| ||51 |- |[[:en:Rubella]]||46000||[[Կարմրախտ]]||54200|| ||78 |- |[[:en:Safe sex]]||44400|| || || ||51 |- |[[:en:Salmeterol]]||17300|| || || ||28 |- |[[:en:Salmonella]]||66300||[[Սալմոնելլա]]||4900||այո||63 |- |[[:en:Sapovirus]]||17000|| || || ||7 |- |[[:en:Sarcoma]]||33200||[[Սարկոմա]]||54500|| ||43 |- |[[:en:SARS-CoV-2 Omicron variant]]||204100|| || || ||51 |- |[[:en:Saturated fat]]||31000|| || || ||29 |- |[[:en:Scarlet fever]]||52200||[[Քութեշ]]||63200|| ||70 |- |[[:en:Charles Schepens]]||9000|| || || ||5 |- |[[:en:Schistosoma]]||43200|| || || ||27 |- |[[:en:Schistosomiasis]]||91000||[[Շիստոսոմոզ]]||8900|| ||70 |- |[[:en:Sciatica]]||38000|| || || ||44 |- |[[:en:Scientific method]]||162700|| || || ||103 |- |[[:en:Scoliosis]]||63600||[[Ողնաշարի ծռումներ]]||14100|| ||63 |- |[[:en:Screening (medicine)]]||34900||[[Դիսպանսերացում]]||1000|| ||34 |- |[[:en:Seal finger]]||5000|| || || ||4 |- |[[:en:Seborrheic keratosis]]||13400|| || || ||18 |- |[[:en:Seizure]]||64700||[[Էպիլեպտիկ նոպա]]||42500|| ||26 |- |[[:en:Selective serotonin reuptake inhibitor]]||125200|| || || ||40 |- |[[:en:Sexual and reproductive health]]||106700||[[Վերարտադրողական առողջություն]]||12000|| ||42 |- |[[:en:Sexual anomalies]]||24600|| || || ||2 |- |[[:en:Sexual violence]]||79000||[[Սեռական բռնություն]]||77100|| ||42 |- |[[:en:Shark attack]]||58800||[[Շնաձկների հարձակումներ]]||37600|| ||21 |- |[[:en:Shingles]]||80200|| || || ||62 |- |[[:en:Shock (circulatory)]]||44300||[[Շոկ]]||61000|| ||67 |- |[[:en:Short-term effects of alcohol consumption]]||45400|| || || ||13 |- |[[:en:Shortness of breath]]||41700||[[Հևոց]]||1800|| ||69 |- |[[:en:Shoulder dystocia]]||16000|| || || ||13 |- |[[:en:Sickle cell disease]]||127800||[[Մանգաղաբջջային սակավարյունություն]]||8200|| ||61 |- |[[:en:Side effect]]||13700|| || || ||22 |- |[[:en:SIDS]]||57700||[[Նորածինների հանկարծակի մահվան համախտանիշ]]||24900|| ||38 |- |[[:en:Signs and symptoms of pregnancy]]||26800|| || || ||3 |- |[[:en:Sinusitis]]||60500||[[Սինուսիտ]]||69500|| ||71 |- |[[:en:Skin condition]]||27800|| || || ||32 |- |[[:en:Skin infection]]||22000|| || || ||7 |- |[[:en:Sleep apnea]]||81500||[[Քնի ապնոէ]]||86300|| ||51 |- |[[:en:Sleep deprivation]]||110600|| || || ||26 |- |[[:en:Sleep disorder]]||72800|| || || ||32 |- |[[:en:Small-cell carcinoma]]||51100|| || || ||18 |- |[[:en:Smallpox]]||154500||[[Բնական ծաղիկ]]||14500|| ||126 |- |[[:en:Smoking]]||89400||[[Ծխել]]||81400|| ||59 |- |[[:en:Snakebite]]||81500||[[Օձի խայթոց]]||81000|| ||46 |- |[[:en:Snellen chart]]||10900|| || || ||22 |- |[[:en:Snoring]]||20800||[[Խռմփոց]]||8800|| ||59 |- |[[:en:Social immunity]]||118600|| || || ||4 |- |[[:en:Somatic symptom disorder]]||16900|| || || ||35 |- |[[:en:Specific developmental disorder]]||8000|| || || ||9 |- |[[:en:Spina bifida]]||75300|| || || ||39 |- |[[:en:Spinal cord injury]]||109200||[[Ողնուղեղի վնասվածքներ]]||139100|| ||25 |- |[[:en:Spinal disc herniation]]||51600|| || || ||41 |- |[[:en:Spinal disease]]||10000||[[Ողնաշարի հիվանդություններ]]||13700|| ||3 |- |[[:en:Spinal fusion]]||29500|| || || ||10 |- |[[:en:Splinter]]||13600|| || || ||18 |- |[[:en:Sports injury]]||54700|| || || ||21 |- |[[:en:Sprain]]||25500||[[Կապանի վնասում]]||18700|| ||42 |- |[[:en:Squamous cell skin cancer]]||52500||[[Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղ]]||41300|| ||14 |- |[[:en:Standard of care]]||16300|| || || ||4 |- |[[:en:Staphylococcal infection]]||12600|| || || ||6 |- |[[:en:Starvation]]||28200||[[Սովամահություն]]||8800|| ||39 |- |[[:en:Statin]]||124000||[[Ստատին]]||76400|| ||46 |- |[[:en:Alan M. Steinman]]||19000||[[Ալան Մ․ Շտայնման]]||15800|| ||2 |- |[[:en:Stem-cell therapy]]||78000||[[Ցողունաբջջային թերապիա]]||81000|| ||25 |- |[[:en:Stethoscope]]||25200||[[Ստետոսկոպ]]||4700|| ||72 |- |[[:en:Stillbirth]]||57300||[[Մեռելածնություն]]||28700|| ||33 |- |[[:en:Stratum basale]]||2700|| || || ||11 |- |[[:en:Stratum corneum]]||9500|| || || ||17 |- |[[:en:Stratum granulosum]]||2300|| || || ||11 |- |[[:en:Stratum lucidum]]||2200|| || || ||12 |- |[[:en:Stratum spinosum]]||3600|| || || ||11 |- |[[:en:Streptococcal pharyngitis]]||31900||[[Ստրեպտոկոկային ֆարինգիտ]]||33400|| ||50 |- |[[:en:Streptococcus pyogenes]]||36800|| || || ||36 |- |[[:en:Stress (biology)]]||62900||[[Սթրես]]||11400|| ||81 |- |[[:en:Stretcher]]||11100||[[Պատգարակ]]||2100|| ||38 |- |[[:en:Substance dependence]]||58700||[[Թմրամոլություն]]||3700||այո||54 |- |[[:en:Substance use disorder]]||40000|| || || ||10 |- |[[:en:Suicide in colleges in the United States]]||19600|| || || ||1 |- |[[:en:Suicide prevention]]||51100|| || || ||14 |- |[[:en:Sunburn]]||42700|| || || ||38 |- |[[:en:Sunscreen]]||97600|| || || ||40 |- |[[:en:Surgeon]]||15200||[[Վիրաբույժ]]||19100|| ||59 |- |[[:en:Surgical instrument]]||5700||[[Վիրաբուժական գործիքներ]]||5300|| ||21 |- |[[:en:Surgical stress]]||21100|| || || ||4 |- |[[:en:Sushruta]]||15800||[[Սուշրուտա]]||54300|| ||42 |- |[[:en:Syndrome]]||15700||[[Համախտանիշ]]||19800|| ||68 |- |[[:en:Syphilis]]||86000||[[Սիֆիլիս]]||79800|| ||104 |- |[[:en:Systemic circulation]]||200||[[Արյան շրջանառություն]]||72000|| ||109 |- |[[:en:Systole]]||20700|| || || ||34 |- |[[:en:Systolic hypertension]]||8000||[[Սիստոլիկ գերճնշում]]||7400|| ||5 |- |[[:en:Tablet (pharmacy)]]||28300|| || || ||56 |- |[[:en:Tachycardia]]||20700||[[Հաճախասրտություն]]||23200|| ||54 |- |[[:en:Tedros Adhanom Ghebreyesus]]||113000||[[Թեդրոս Հեբրեյեսուս]]||10000|| ||71 |- |[[:en:Teenage pregnancy]]||100800|| || || ||26 |- |[[:en:Telehealth]]||170800|| || || ||41 |- |[[:en:Telemedicine]]||200|| || || ||41 |- |[[:en:Tendinopathy]]||31500|| || || ||14 |- |[[:en:Tension headache]]||35000||[[Լարվածության գլխացավ]]||5900|| ||34 |- |[[:en:Terminal illness]]||47000|| || || ||24 |- |[[:en:Termination for medical reasons]]||13800|| || || ||1 |- |[[:en:Testicular self-examination]]||15100|| || || ||7 |- |[[:en:Testosterone]]||132600||[[Տեստոստերոն]]||7700|| ||82 |- |[[:en:Testosterone (medication)]]||100700|| || || ||9 |- |[[:en:Tetanus]]||47100||[[Փայտացում]]||27000|| ||90 |- |[[:en:Tetrahydrocannabinol]]||42100|| || || ||46 |- |[[:en:Tetralogy of Fallot]]||79600||[[Ֆալլոյի տետրադա]]||40100|| ||34 |- |[[:en:Thalidomide]]||68900||[[Թալիդոմիդ]]||62000|| ||51 |- |[[:en:Therapeutic index]]||21100|| || || ||27 |- |[[:en:Therapeutic relationship]]||9100|| || || ||8 |- |[[:en:Therapy]]||28900||[[Թերապիա (բուժում)]]||5300|| ||79 |- |[[:en:Thoracic aorta injury]]||15900||[[Կրծքային աորտայի վնասվածք]]||21600|| ||3 |- |[[:en:Thought disorder]]||81700|| || || ||19 |- |[[:en:Threshold of pain]]||6400|| || || ||14 |- |[[:en:Thrombin]]||25900||[[Թրոմբին]]||8700|| ||34 |- |[[:en:Thrombophlebitis]]||8500||[[Թրոմբոֆլեբիտ]]||3900|| ||25 |- |[[:en:Thrombosis]]||46900||[[Թրոմբոզ]]||33000|| ||53 |- |[[:en:Thrombus]]||19600||[[Թրոմբ]]||3200|| ||36 |- |[[:en:Thyroid disease]]||42500|| || || ||11 |- |[[:en:Tianeptine]]||59700|| || || ||23 |- |[[:en:Timeline of psychology]]||96200|| || || ||7 |- |[[:en:Timeline of the 2022 monkeypox outbreak]]||59300|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of the COVID-19 pandemic]]||34000|| || || ||24 |- |[[:en:Tinnitus]]||74900||[[Աղմուկ ականջներում]]||79000|| ||67 |- |[[:en:Tobacco]]||95000|| || || ||144 |- |[[:en:Tobacco smoking]]||122700|| || || ||58 |- |[[:en:Tonsillitis]]||31800||[[Նշիկաբորբ]]||30700|| ||73 |- |[[:en:Topical antifungal drugs]]||31200|| || || ||1 |- |[[:en:Topical drug delivery]]||25900|| || || ||1 |- |[[:en:Toxic shock syndrome]]||33000||[[Տոքսիկ շոկի համախտանիշ]]||41300|| ||34 |- |[[:en:Toxicity]]||24300||[[Թունավորություն]]||3000|| ||47 |- |[[:en:Toxicology]]||33400||[[Թունագիտություն]]||2200|| ||73 |- |[[:en:Toxin]]||27900||[[Տոքսիններ]]||2800|| ||65 |- |[[:en:Toxocariasis]]||40900||[[Տոքսոկարոզ]]||8800|| ||23 |- |[[:en:Toxoplasma gondii]]||88800||[[Տոքսոպլազմա]]||3600||այո||49 |- |[[:en:Toxoplasmosis]]||132000||[[Տոքսոպլազմոզ]]||164300|| ||50 |- |[[:en:Tracheal intubation]]||108100||[[Շնչափողի ինտուբացիա]]||45600|| ||27 |- |[[:en:Tracheobronchial injury]]||43600|| || || ||4 |- |[[:en:Tracheotomy]]||53000||[[Շնչափողահատում]]||2100|| ||37 |- |[[:en:Transcultural nursing]]||5100|| || || ||5 |- |[[:en:Transduction (genetics)]]||12200||[[Տրանսդուկցիա (գենետիկա)]]||2200|| ||34 |- |[[:en:Transient ischemic attack]]||46300||[[Տրանզիտոր իշեմիկ գրոհ]]||56300|| ||32 |- |[[:en:Transmission of COVID-19]]||56000|| || || ||13 |- |[[:en:Transplant rejection]]||29900||[[Տրանսպլանտատի մերժում]]||50800|| ||25 |- |[[:en:Traumatic brain injury]]||147800||[[Գանգուղեղային վնասվածք]]||13200|| ||34 |- |[[:en:Trazodone]]||105200|| || || ||29 |- |[[:en:Triage]]||70600||[[Բժշկական տեսակավորում]]||17100|| ||34 |- |[[:en:Trichomoniasis]]||31700||[[Տրիխոմոնոզ]]||4300|| ||45 |- |[[:en:Trichophagia]]||6000|| || || ||16 |- |[[:en:Tubal ligation]]||35200||[[Արգանդափողերի կապում]]||12100|| ||25 |- |[[:en:Tuberculoma]]||7600||[[Տուբերկուլոմա]]||10500|| ||8 |- |[[:en:Tuberculosis in China]]||52700|| || || ||3 |- |[[:en:Tuberculosis in relation to HIV]]||16500|| || || ||2 |- |[[:en:Tuberculosis management]]||168400|| || || ||10 |- |[[:en:Tuberculosis vaccines]]||7500|| || || ||3 |- |[[:en:Turner syndrome]]||76900||[[Տերների համախտանիշ]]||64400|| ||54 |- |[[:en:Type 1 diabetes]]||93100||[[1-ին տիպի շաքարային դիաբետ]]||69500|| ||42 |- |[[:en:Typhoid fever]]||94200||[[Որովայնային տիֆ]]||8900||այո||96 |- |[[:en:Typhus]]||28500||[[Բծավոր տիֆ]]||5400|| ||72 |- |[[:en:Typical antipsychotic]]||22200|| || || ||15 |- |[[:en:Ulcer]]||2900|| || || ||14 |- |[[:en:Ulcerative colitis]]||113400||[[Ոչ սպեցիֆիկ խոցային կոլիտ]]||25200|| ||44 |- |[[:en:Ultraviolet index]]||21300|| || || ||29 |- |[[:en:Umbilical cord prolapse]]||16600|| || || ||16 |- |[[:en:Umbrella review]]||2400|| || || ||1 |- |[[:en:Unassisted childbirth]]||27600|| || || ||3 |- |[[:en:Undernutrition in children]]||26900|| || || ||5 |- |[[:en:Unintended pregnancy]]||56300|| || || ||14 |- |[[:en:Upper gastrointestinal bleeding]]||25000|| || || ||13 |- |[[:en:Upper respiratory tract infection]]||26900|| || || ||19 |- |[[:en:Urinary incontinence]]||60400||[[Անմիզապահություն]]||6000|| ||40 |- |[[:en:Urine flow rate]]||2600|| || || ||8 |- |[[:en:Urogenital fistula]]||14000|| || || ||3 |- |[[:en:Urologic disease]]||32400|| || || ||3 |- |[[:en:Uroscopy]]||12300|| || || ||9 |- |[[:en:Uterine cancer]]||25400||[[Արգանդի քաղցկեղ]]||13100|| ||27 |- |[[:en:Vaccine hesitancy]]||225900|| || || ||41 |- |[[:en:Vaccine misinformation]]||47800|| || || ||5 |- |[[:en:Vaccine trial]]||10100|| || || ||8 |- |[[:en:Vagal maneuver]]||11700|| || || ||3 |- |[[:en:Vaginal delivery]]||15400|| || || ||10 |- |[[:en:Valproate]]||82500|| || || ||41 |- |[[:en:Valvular heart disease]]||41000||[[Սրտի փականային հիվանդություն]]||60800|| ||30 |- |[[:en:Varicella zoster virus]]||25900|| || || ||35 |- |[[:en:Varicose veins]]||42300|| || || ||53 |- |[[:en:Variolation]]||32700|| || || ||20 |- |[[:en:Vas deferens]]||12400|| || || ||56 |- |[[:en:Vascular dementia]]||32700|| || || ||26 |- |[[:en:Vasectomy]]||59800||[[Վազէկտոմիա]]||21200|| ||43 |- |[[:en:Vasoconstriction]]||14200|| || || ||28 |- |[[:en:Ventricular fibrillation]]||30500||[[Փորոքային ֆիբրիլյացիա]]||35200|| ||39 |- |[[:en:Vestibular schwannoma]]||56700|| || || ||24 |- |[[:en:Veterinarian]]||50900||[[Անասնաբույժ]]||8000|| ||72 |- |[[:en:Violence]]||132200||[[Բռնություն]]||3100|| ||116 |- |[[:en:Viral disease]]||36600|| || || ||37 |- |[[:en:Viral hemorrhagic fever]]||19600||[[Վիրուսային հեմոռագիկ տենդեր]]||24400|| ||44 |- |[[:en:Viral hepatitis]]||25500||[[Վիրուսային հեպատիտ]]||23200|| ||31 |- |[[:en:Viral meningitis]]||26500||[[Վիրուսային մենինգիտ]]||25500|| ||10 |- |[[:en:Viral pharyngitis]]|| ||[[Ֆարինգիտ]]||28300|| ||49 |- |[[:en:Virulence]]||9800||[[Վիրուլենտություն]]||1400|| ||40 |- |[[:en:Virus]]||150300||[[Վիրուսներ]]||216700|| ||176 |- |[[:en:Visceral leishmaniasis]]||63100||[[Վիսցերալ լեյշմանիոզ]]||41600|| ||32 |- |[[:en:Vision disorder]]||8400|| || || ||7 |- |[[:en:Vitamin A deficiency]]||29500|| || || ||15 |- |[[:en:Vitamin B6]]||56200||[[Վիտամին B6]]||10300||այո||56 |- |[[:en:Vitamin B12]]||109500||[[Վիտամին B12]]||9900|| ||68 |- |[[:en:Vitamin D]]||156600||[[Վիտամին D]]||20400|| ||83 |- |[[:en:Vitamin D deficiency]]||65300||[[Վիտամին D-ի անբավարարություն]]||67700|| ||19 |- |[[:en:Vitamin K]]||70200||[[Վիտամին K]]||11500|| ||67 |- |[[:en:Vivisection]]||25000|| || || ||35 |- |[[:en:Vomiting]]||39000||[[Փսխում]]||3700|| ||100 |- |[[:en:Vulnerable plaque]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Wart]]||36300||[[Գորտնուկներ]]||4500|| ||78 |- |[[:en:Water–electrolyte imbalance]]||100||[[Էլեկտրոլիտային անհավասարակշռություն]]||35800|| ||22 |- |[[:en:Waterborne diseases]]||29000|| || || ||15 |- |[[:en:Weaning]]||34200|| || || ||30 |- |[[:en:Weight loss]]||45800||[[Քաշի կորուստ]]||39100|| ||40 |- |[[:en:Weight management]]||39200|| || || ||3 |- |[[:en:West Nile fever]]||63800||[[Արևմտյան Նեղոսի տենդ]]||14500|| ||34 |- |[[:en:West Nile virus]]||41900|| || || ||40 |- |[[:en:Western African Ebola virus epidemic]]||326600|| || || ||58 |- |[[:en:Wheelchair]]||52300|| || || ||59 |- |[[:en:WHO Model List of Essential Medicines]]||69700|| || || ||40 |- |[[:en:Whooping cough]]||56000||[[Կապույտ հազ]]||58500|| ||96 |- |[[:en:Women's health]]||148400||[[Կանանց առողջություն]]||144100|| ||31 |- |[[:en:World Health Organization]]||175600||[[Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն]]||30600|| ||184 |- |[[:en:Wound]]||24700||[[Վերք]]||8600|| ||98 |- |[[:en:X-ray]]||101900||[[Ռենտգենյան ճառագայթներ]]||10900||այո||119 |- |[[:en:Xenotransplantation]]||64800||[[Քսենոտրանսպլանտացիա]]||84800|| ||31 |- |[[:en:Yellow fever]]||111000||[[Դեղին տենդ]]||8900|| ||79 |- |[[:en:Zaire ebolavirus]]||47600|| || || ||15 |- |[[:en:Zika virus]]||72300||[[Զիկա վիրուս]]||82900|| ||95 |- |[[:en:Zinc deficiency]]||45100|| || || ||12 |} 9vve8nveosv4n5bxowbv77p8gi43s24 Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/ոչ ազատ պատկերներ հոդվածից դուրս 2 942396 8496073 8495662 2022-08-27T00:02:19Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" !Պատկեր!!Էջ!!Բեռնման ամսաթիվ |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Beko]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:ArshakMessi]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Արշակ]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Beko/Մասնակցային_էջեր]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Vadgt/Մասնակցի_Էջերը]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Շահէն]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Խորեն_Ամիրխանյան]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-hylogo.gif]] |[[Մասնակից:Davh2000]] |20100306161704 |- |[[:Պատկեր:Wikipedia-logo-hy-1915.png]] |[[Մասնակից:Pandukht/Արխիվ/2010]] |20100321165535 |- |[[:Պատկեր:Գոլդեն_Սթեյթ_Ուորիորս.png]] |[[Վիքիպեդիա:Նորություններ]] |20110919192310 |- |[[:Պատկեր:Գոլդեն_Սթեյթ_Ուորիորս.png]] |[[Կաղապար:ԸԻ/Շաբաթ_25,_2022_թ.]] |20110919192310 |- |[[:Պատկեր:Գոլդեն_Սթեյթ_Ուորիորս.png]] |[[Կաղապար:ԸԻ/Շաբաթ_26,_2022_թ.]] |20110919192310 |- |[[:Պատկեր:Սամվել_Ալեքսանյան_(ազատամարտիկ).jpg]] |[[Մասնակից:Voskanyan/Սամվել_Ալեքսանյան_(ազատամարտիկ)]] |20140220105338 |- |[[:Պատկեր:Wiki-2015.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Դեկտեմբեր/2014]] |20141221140908 |- |[[:Պատկեր:Wiki.png]] |[[Վիքիպեդիա:Ինչպես_խմբագրել_էջը]] |20170102090448 |- |[[:Պատկեր:Wiki.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Հունվար,_2009_-_Հունիս,_2009]] |20170102090448 |- |[[:Պատկեր:Wiki.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Օգոստոս_-_Հոկտեմբեր,_2010]] |20170102090448 |- |[[:Պատկեր:Wiki.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Հոկտեմբեր_2011_-_Դեկտեմբեր_2011]] |20170102090448 |- |[[:Պատկեր:Wiki.png]] |[[Օգնություն:Դասընթաց/Հոդվածի_կառուցվածք]] |20170102090448 |- |[[:Պատկեր:Եբրայերեն_ու_հայերեն,_նոյեմբերի_1_-_2015.jpg]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Նոյեմբեր_2015]] |20190912005401 |- |[[:Պատկեր:Վերջին_փոփոխություններ.jpg]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/տեխնիկական/Արխիվ/-_2016]] |20190912005553 |- |[[:Պատկեր:Screenshot_2021-01-09_Wikipédia,_l'encyclopédie_libre.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Փետրվար_2021]] |20210109065635 |- |[[:Պատկեր:Screenshot_2021-02-02_Wikipédia,_l'encyclopédie_libre.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Փետրվար_2021]] |20210202072612 |- |[[:Պատկեր:345px-Արցախի_շրջաններ.png]] |[[Վիքիպեդիա:Մռավից_հարավ_տարածաշրջան/Արցախին_վերաբերող_քննարկումներ,_խորհրդատվություն]] |20210223143520 |- |[[:Պատկեր:345px-Արցախի_շրջաններ.png]] |[[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Փետրվար_2021]] |20210223143520 |- |[[:Պատկեր:Հայ_Ավետարանական_Փիթեր_և_Ելիզաբեթ_Թորոսյան_դպրոց.jpg]] |[[Մասնակից:Son_Melkumyan/Հայ_Աւետարանական_Փիթր_և_Էլիզապէթ_Թորոսեան_Վարժարան]] |20220617123540 |} g11qlahmsbirrb39q8tnmz1qgaperoh Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/գրեթե անկատեգորիա հոդվածներ 2 942844 8496070 8495085 2022-08-27T00:01:15Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki # [[2022 Ֆորմուլա 1-ի աշխարհի առաջնություն]] # [[2022 թվականի ապրիլին մահացածներ]] # [[2022 թվականի հուլիսին մահացածներ]] # [[2022 թվականի հունիսին մահացածներ]] # [[2022 թվականի հունվարին մահացածներ]] # [[2022 թվականի մայիսին մահացածներ]] # [[2022 թվականի մարտին մահացածներ]] # [[2022 թվականի փետրվարին մահացածներ]] # [[2022 թվականին մահացածների ցանկ]] # [[85-մմ դիվիզիոնային հրանոթ Դ-44]] # [[ARMA: Armed Assault]] # [[Ace of Base]] # [[Agar.io]] # [[BB Talk]] # [[Baa, Baa, Black Sheep]] # [[Banana Fish]] # [[Bandicam]] # [[Berlin Chemie]] # [[Bet You Wanna]] # [[Black Mamba]] # [[Blender]] # [[Bully (2006, տեսախաղ)]] # [[Burn the Stage: The Movie]] # [[Camtasia]] # [[Cimorelli]] # [[Codagenix պատվաստանյութը COVID-19-ի դեմ]] # [[Constantine (2005, տեսախաղ)]] # [[Core Design]] # [[Counter-Strike: Condition Zero]] # [[C՝ շրջանագծի մեջ]] # [[Daredevil (հեռուստասերիալ)]] # [[Dark Chronicle]] # [[Dark Paradise]] # [[Dear Socks, Dear Buddy]] # [[Disney XD]] # [[Doom 3]] # [[Doom engine]] # [[Driver (1999, տեսախաղ)]] # [[EXO-ի սկավառակագրություն]] # [[Eidos Interactive]] # [[Fancy You]] # [[Far Cry (2004, տեսախաղ)]] # [[Fly Arna]] # [[Fraps]] # [[Freedom (երգ, Kygo)]] # [[GOT7 խմբի սկավառակագրություն]] # [[Gangstar: Crime City]] # [[Gangstar 2: Kings of L.A.]] # [[Garry’s Mod]] # [[Gazgolder]] # [[Gearbox Software]] # [[Give It to Me (երգ, Թիմբալենդ)]] # [[GoldSrc]] # [[Gran Turismo 3: A-Spec]] # [[Grand Theft Auto: Liberty City Stories]] # [[Grand Theft Auto: London 1961]] # [[Grand Theft Auto: Vice City Stories]] # [[Grand Theft Auto (1997, տեսախաղ)]] # [[Grand Theft Auto 2]] # [[Grand Theft Auto Advance]] # [[H.O.T.]] # [[Halcyon Digest]] # [[Half-Life 2]] # [[Happier Than Ever (ալբոմ, Բիլլի Այլիշ)]] # [[Hardwell]] # [[Harry Potter and the Philosopher’s Stone (2001, տեսախաղ)]] # [[Havok]] # [[Hells Angels (մանգա)]] # [[HeroCraft]] # [[Hitman: Codename 47]] # [[Hollywood]] # [[Honda Clarity]] # [[Hydrogenics]] # [[I'll Wait]] # [[IOS 15]] # [[IPad mini]] # [[IPhone (առաջին սերունդ)]] # [[IPhone 12 Pro]] # [[IPhone SE (2-րդ սերունդ)]] # [[IU-ի սկավառակագություն]] # [[I Love It]] # [[I Want to Know What Love Is]] # [[I motif կառուցվածք]] # [[Incredibox]] # [[Jah Khalib]] # [[JayDaYoungan]] # [[K-Lite Codec Pack]] # [[KTurtle]] # [[Kay One]] # [[Konfuz]] # [[Kygo]] # [[Kylie Cosmetics]] # [[LIZER]] # [[Lalala]] # [[Loco (երգ)]] # [[Lotta Sea Lice]] # [[Love Again]] # [[Manhunt]] # [[Marmok]] # [[Max Payne (2001, տեսախաղ)]] # [[MiHoYo]] # [[Mnet]] # [[Mod DB]] # [[Mozgi]] # [[MrBeast]] # [[Nara Dreamland]] # [[National Geographic Magazine]] # [[Nexus Mods]] # [[Nothing Happens]] # [[O!RUL8,2?]] # [[Occidental Petroleum]] # [[Oh My Girl-ի սկավառակագրություն]] # [[One-reeler / Act IV]] # [[One More Time (երգ, Twice)]] # [[Onimusha 3: Demon Siege]] # [[Open Broadcaster Software]] # [[Our Love]] # [[Overlord (2007, տեսախաղ)]] # [[Overwatch]] # [[POSTAL (2009, տեսախաղ)]] # [[PandaMR]] # [[Parallel]] # [[Patriots: A Nation Under Fire]] # [[Piëch Automotive]] # [[Postal 2]] # [[Prime World]] # [[Quake II]] # [[Quake engine]] # [[RSAC]] # [[Ralf Ringer]] # [[Realme]] # [[RenderWare]] # [[Resident Evil (1996, տեսախաղ)]] # [[Roblox]] # [[Rubius]] # [[Rush (Monsta X-ի ալբոմ)]] # [[S.T.A.L.K.E.R Clear Sky]] # [[SK8 the Infinity]] # [[Safe with Me]] # [[Sidewalks (երգ)]] # [[Signs]] # [[Silent Hill (1999, տեսախաղ)]] # [[SketchUp]] # [[Slither.io]] # [[So Far Gone]] # [[Soldier of Fortune (2000, տեսախաղ)]] # [[Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit]] # [[Source]] # [[Source 2]] # [[Source Filmmaker]] # [[Southwest Airlines]] # [[Spacewar!]] # [[Stray Kids-ի սկավառակագրություն]] # [[Surviv.io]] # [[Table Tennis Touch]] # [[Takashinga Cricket Club]] # [[Tchibo]] # [[Team Fortress 2]] # [[Team Fortress Classic]] # [[Thank Me Later]] # [[The Bell]] # [[The Birthday Party]] # [[The Clan Pt. 2 Guilty]] # [[The Darkness (2007, տեսախաղ)]] # [[The Legend of Zelda (1986, տեսախաղ)]] # [[The ReVe Festival: Day 2]] # [[The Thing (2002, տեսախաղ)]] # [[This Christmas - Winter Is Coming]] # [[This Love]] # [[Tom Clancy's Splinter Cell]] # [[Toyota Corolla (E170)]] # [[Treasure EP.Fin: All to Action]] # [[True Crime: New York City]] # [[True Crime: Streets of LA]] # [[Tsuritama]] # [[Twice-ի սկավառակագրություն]] # [[Twicecoaster: Lane 1]] # [[Twicecoaster: Lane 2]] # [[Unchain My Heart (ալբոմ)]] # [[Unreal Engine]] # [[Upside Down]] # [[WV22]] # [[Watch the Throne (երգ)]] # [[Weki Meki]] # [[Welcome Back (iKon-ի ալբոմ)]] # [[Wii]] # [[Windows 95]] # [[Windows 98]] # [[Windows 9x]] # [[Windows Me]] # [[Wylsacom]] # [[XO (ձայնագրման լեյբլ)]] # [[Xbox]] # [[XxxՀոլիք]] # [[Yerevan-Avia]] # [[Yes? No?]] # [[Yuri on Ice]] # [[ZombsRoyale.io]] # [[«Անկախ ոգի» մրցանակ տղամարդու լավագույն դերակատարման համար]] # [[«Ձայն» Լիբերթար Պահպանողական Կուսակցություն]] # [[«Պատանի երկրապահ» ճամբար]] # [[С-- (Ծրագրավորման լեզու)]] # [[Черника (ալբոմ)]] # [[ԱՐԻ գրական և տաղանդի գործակալություն]] # [[Աբբա Պանտալևոն]] # [[Աբդուլֆաթահ Ասիրի]] # [[Ագրեսիայի գործողություն]] # [[Ադոնիզիդ]] # [[Ադրիան Ագրեստ]] # [[Ազգային հիշողության թանգարան]] # [[Ազեմմուր]] # [[Աթաուալպա]] # [[Ալ-Ռակկայի թանգարան]] # [[Ալ Ահրամ]] # [[Ալանտոին]] # [[Ալառա]] # [[Ալբերտ Էյլեր]] # [[Ալբերտ Թուրգուդ]] # [[Ալբերտ Հերոյան]] # [[Ալբերտ Ֆեյսի]] # [[Ալեն Ռու]] # [[Ալեքսանդր Անանչենկո]] # [[Ալեքսանդր Գյոր]] # [[Ալեքսանդր Ուվարով]] # [[Ալեքսանդր Վերյովկին]] # [[Ալեքսանդր Տորմասով]] # [[Ալի Լիմոնադի]] # [[Ալինա Սանկո]] # [[Ալկասար դե Կոլոն]] # [[Ալմագեստ]] # [[Ալմագրո]] # [[Ալմետևսկ]] # [[Ալյա ալ-Հուսեյն]] # [[Ալյանս առաջադիմական ցենտրիստական կուսակցություն]] # [[Ալտո դել Կարմեն]] # [[Ալֆրեդ Փիթ]] # [[Ախթար Մանսուր]] # [[Ակսու (շրջան)]] # [[Ահաբեկչություն Բուրգասում]] # [[Ահարոն Սահակյան]] # [[Աղվես (կաթնասուն)]] # [[Ամալիա Օլդենբուրգացի (Հունաստանի թագուհի)]] # [[Ամանդին Լեյնո]] # [[Ամարաթների քարայր]] # [[Ամբրոուս Դադլի]] # [[Ամերիկայի թռչուններ]] # [[Ամերիկյան սարսափ պատմության դերասանական կազմ]] # [[Ամերիկյան սարսափ պատմություն։ Երկակի տեսակ]] # [[Ամչուր]] # [[Ամպրոպի ժամանակ (ֆիլմ)]] # [[Ամրոց-Աստաֆյան առանցք]] # [[Ամրոցի հնագիտական-ազգագրական թանգարանային համալիր]] # [[Այ Յազավա]] # [[Այա Մացուրա]] # [[Այն, ինչ ես պետք է ասեմ]] # [[Այնբո. Ամազոնի սիրտը]] # [[Այսպես են դասավորվել աստղերը]] # [[Անանդա Դեվի]] # [[Անանկենդան]] # [[Անասնաբուժական տեղամաս]] # [[Անաստասիա Կլիմովա]] # [[Անաստասիա Շպագինա]] # [[Անատոլի Յանի]] # [[Անգելա Վոդե]] # [[Անգլո-շոտլանդական պատերազմ (1650–1652)]] # [[Անդալուզյան սոուս]] # [[Անդրե Շառլ Բուլ]] # [[Անդրեա Գվարների]] # [[Անդրեա դա Մուրանո]] # [[Անժելլա Էմուրվոն]] # [[Անի Քոչար]] # [[Անծանոթուհին Ուայլդֆել-Հոլլից]] # [[Անհպում վճարումներ]] # [[Անձնական թվային օգնական]] # [[Անձնական հարց (գիրք)]] # [[Անն Անդերսոն (դիվանագետ)]] # [[Աննա Բեշնովայի սպանություն]] # [[Աննա Գրիգորյան]] # [[Աննա Պավլովնա]] # [[Աննե Մարգրեթե Հաուսքեն Նուրբերգ]] # [[Անորոշ Ինտեգրալ AH]] # [[Անջատական լեզուներ]] # [[Անվտանգության համակարգերի արդյունավետությունը համակարգչային գիտության մեջ]] # [[Անվտանգության և տեղեկատվության ապահովում]] # [[Անտառային հրդեհներ Ռուսաստանում (2021)]] # [[Անտոն Կասիպովիչ]] # [[Անտոն Շապուրմա]] # [[Անտուան Ժոզեֆ Վիրց]] # [[Անտուն կենդանիներ]] # [[Աշխատասեղանի հավելվածների մշակում]] # [[Աշխատավարձը]] # [[Աշոտ Հակոբջանյան]] # [[Ապաթեիզմ]] # [[Ապատե (աստվածություն)]] # [[Ապիքսաբան]] # [[Ապոլին Տրաորե]] # [[Ապուշը (հեռուստասերիալ)]] # [[Աջայ Բհաթ]] # [[Առաքել Ծատուրյան]] # [[Առողջապահական կետ]] # [[Ասիայի աշխարհագրություն]] # [[Ասիայի հիվանդ մարդ]] # [[Ասլանդուզի ճակատամարտ]] # [[Աստղաթափ (երգ)]] # [[Աստղաինֆորմատիկա]] # [[Աստոր]] # [[Աստրախանի պետական բժշկական համալսարան]] # [[Ավազուտի գեներալները]] # [[Ավանգարդ 1]] # [[Ավգուստա Գրոներ]] # [[Ավետ]] # [[Ավիցեննայի դամբարան]] # [[Ավհատ Աբդուլին]] # [[Ավտոբուսի հրդեհ Բուլղարիայում (2021)]] # [[Ավտոբուսի պայթյուն Բալիգոլիում]] # [[Ավտոմատացված քլիրինգային տուն]] # [[Ատոմային կլանման սպեկտրաչափություն]] # [[Արայիկ Ոսկանյան]] # [[Արբալետ ԴՄ]] # [[Արբիտրաժային համաձայնություն]] # [[Արդյունաբերական Երրորդ հեղափոխություն (գիրք)]] # [[Արթուր Գրիշայի Սարգսյան]] # [[Արթուր Մոլիտվին]] # [[Արիստակես Սեդրակյան]] # [[Արիստամբուլոս I]] # [[Արիստոն (Սպարտայի թագավոր)]] # [[Արհեստական բանականությունը կինոինդուստրիայում]] # [[Արհեստական բանականությունը հոգեբանությունում]] # [[Արման Բադեյան]] # [[Արմավիրի պետական մանակավարժական համալսարան]] # [[Արմատանա]] # [[Արմատոտանիներ]] # [[Արմեն Ավանեսյան (փիլիսոփա)]] # [[Արյան դեպո]] # [[Արյանա (քաղաք)]] # [[Արշակ Սիվասլյան]] # [[Արուտ]] # [[Արջունա]] # [[Արսաբիա]] # [[Արտադրության ինտերնացիոնալացում]] # [[Արտավազդ Բ]] # [[Արցախի Հանրապետության կենդանական աշխարհ]] # [[Արցունքները կաթում էին]] # [[Արքայադուստր Դոքհե]] # [[Արքայադուստր Հոենլո-Լանգենբուրգցի]] # [[Արքայազն Ջորջ]] # [[Արևելյան Ջերսի]] # [[Արևմտյան Ավստրալիայի համալսարան]] # [[Արևմտյան Հայաստան պետության դրոշ]] # [[Արևմտյան Հայաստան պետության զինանշան]] # [[Արևմտյան Հայաստան պետության օրհներգ]] # [[Արևմտյան Հայաստանի Ազգային ժողով]] # [[Արևմտյան Հայաստանի հայերի ազգային խորհուրդ]] # [[Ացիս և Գալատեա (բալետ)]] # [[Աքերմանի դաշտերում (Թումանյանի թարգմանություն)]] # [[Աֆթեր]] # [[Աֆրոդիտե, Պան և Էրոս]] # [[Աֆրոսամուրայ]] # [[Բաբերդի լեռներ]] # [[Բաբը]] # [[Բաբի տաճարը Հայֆայում]] # [[Բաբուլ (լեռ)]] # [[Բազիլիկա Դոլոչոպի]] # [[Բազմակառավարելի խաղ]] # [[Բազուկա]] # [[Բաթիալ նստվածքներ]] # [[Բալանտիդիազ]] # [[Բալշա I]] # [[Բալշա II]] # [[Բախչիսարայի շատրվան (բալետ)]] # [[Բախտիար Վահաբզադեի տուն-թանգարան]] # [[Բակեթաթոն]] # [[Բաղչաձոր]] # [[Բաղրու Քուհ]] # [[Բամբակի լեռ]] # [[Բայազետ Աղա Դաշլարի]] # [[Բանգլադեշի տնտեսություն]] # [[Բանպո]] # [[Բանտային աշտարակ]] # [[Բաշ Օլուկ (լեռ)]] # [[Բաշյուրդ (լեռնահամակարգ)]] # [[Բասբի Բերկլի]] # [[Բասկետբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2019 (կանայք, եզրափակիչ փուլ)]] # [[Բասկետբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2019 (կանայք, խումբ A)]] # [[Բասկետբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2019 (կանայք, խումբ B)]] # [[Բասկետբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2019 (կանայք, խումբ C)]] # [[Բասկետբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2019 (կանայք, խումբ D)]] # [[Բարբարա Կվյատկովսկայա-Լաս]] # [[Բարբարա Պրավի]] # [[Բարբարա Վիլյերս]] # [[Բարբին և Շելկունչիկը]] # [[Բարձունքային հիվանդություն]] # [[Բարձրագույն դասարան (հեռուստասերիալ)]] # [[Բարրիդեյլ]] # [[Բեգդաղ]] # [[Բելառուսի գիտությունների ազգային ակադեմիայի Կենտրոնական բուսաբանական այգի]] # [[Բելգիական վաֆլի]] # [[Բելկա և Ստրելկա: Կարիբյան գաղտնիք]] # [[Բեկորներ]] # [[Բեհրուզ Վոսուգի]] # [[Բեն Չիֆլի]] # [[Բենզոդիազեպիններ]] # [[Բենջամին Բրիգս]] # [[Բենջամին Հոչքիս]] # [[Բենջամին Ռոբերտս-Սմիթ]] # [[Բենջամին Ֆորսթներ]] # [[Բենսհայմ]] # [[Բենտ-Անատ]] # [[Բեռնար Ժոզեֆ «Բեն» Ռիդեր]] # [[Բերնար Բինլին Դադե]] # [[Բզոուդաղ]] # [[Բժեգյան ամրոց]] # [[Բիբկի լեռ]] # [[Բիդիրգի]] # [[Բիզանդաղ]] # [[Բիլ Աթկինսոն]] # [[Բիլ Բուլան]] # [[Բիլան (լեռ)]] # [[Բիոտեխնոլոգիա]] # [[Բիսարա]] # [[Բիրդաշու]] # [[Բլանկա I (Նավարրայի թագուհի)]] # [[Բլաս Վալերա]] # [[Բյուզանդական միջմշակութային զարգացումներ]] # [[Բո Միրչոֆ]] # [[Բոբր]] # [[Բոլդուին Լոնսդեյլ]] # [[Բոլեսլավ Բարլոգ]] # [[Բոն (քաղաք, Ֆրանսիա)]] # [[Բոռնել]] # [[Բորբոսասնկեր]] # [[Բորիս Բաղդասարով]] # [[Բորիս Բլյումին]] # [[Բորչալա (լեռ)]] # [[Բուա դյու Կազիե]] # [[Բուալեմ Բեսսաիխ]] # [[Բուալեմ Սանսալ]] # [[Բութանի ազգային թանգարան]] # [[Բուլբիտ]] # [[Բուկա (ընկերություն)]] # [[Բուղատենես]] # [[Բունյուելը կրիաների լաբիրինթոսում]] # [[Բուսականության աստվածություններ]] # [[Բուֆֆալոյի պատմության թանգարան]] # [[Բջջային կապ]] # [[Բջջային հավելվածների դասակարգում]] # [[Բռնցքամարտի համաշխարհային ասոցիացիա]] # [[Բրաուզերներ]] # [[Բրդաձորի քարակոթող]] # [[Բրդի ազգային թանգարան (Ջիլոնգ)]] # [[Բրեդ Ֆալչեք]] # [[Բրուգիոզ]] # [[Բրոքեր]] # [[Գաթանախշիչ]] # [[Գալայի հնաոճ իրերի թանգարան]] # [[Գալինա Իվանովա]] # [[Գաղտնի շրջան (հեռուստասերիալ)]] # [[Գամալ ալ-Բաննա]] # [[Գամբիայի Ազգային թանգարան]] # [[Գայանե Չիլոյան]] # [[Գայոս Գանիկոս]] # [[Գայոս Սեքստոս Կալվին]] # [[Գանձափարախ (լեռ)]] # [[Գավառա Գյադուկ]] # [[Գեբելեյն]] # [[Գելլերի զոհասեղան]] # [[Գելյանլի]] # [[Գեղամ Բեգջանյան]] # [[Գեղամ Ստեփանյան]] # [[Գեղարվեստական գրականության կանանց մրցանակ]] # [[Գեղարվեստի դպրոց (Մանհեթեն)]] # [[Գեյզերիխ]] # [[Գեյր Հադլգրիմսոն]] # [[Գենադի Ցիպկալով]] # [[Գենետաներ]] # [[Գեներալ Թոմ-Թամ]] # [[Գեորգի IV Լաշա]] # [[Գեորգի IX]] # [[Գեորգի Էրիստով]] # [[Գեորգյան ճարտարապետություն]] # [[Գերակա հանրային շահ]] # [[Գերսոն Գու-Կոնու]] # [[Գի Լե Գոֆե]] # [[Գիդեոնը ապստամբում է]] # [[Գիլդա]] # [[Գլիկա Ներա]] # [[Գլինա Բելայա]] # [[Գլխավոր էջ]] # [[Գլխատուն (կառույց)]] # [[Գլոբալ արեգակնային ատլաս]] # [[Գլոգուվյան ամրոց]] # [[Գլուխ Ծակ]] # [[Գծատարում]] # [[Գյավուրդաղ (լեռ, Ամանոսի լեռնաշղթա)]] # [[Գյավուրկալասի (լեռ, Զանգեզուրի լեռներ)]] # [[Գյոգ (լեռ)]] # [[Գյուզել Բաբա Դաղ]] # [[Գյուղատնտեսական քարտեզ]] # [[Գյունեյ Բաշի (լեռ, Անտիպոնտական լեռնահամակարգ)]] # [[Գյոքչա]] # [[Գոգնոց]] # [[Գոշքար Թահմազլի]] # [[Գոչան (լեռ)]] # [[Գու Վեյցզյուն]] # [[Գուրզ]] # [[Գուրու Արջան Դև]] # [[Գրամշի]] # [[Գրանադա (Նիկարագուա)]] # [[Գրանդ Կուրոն]] # [[Գրասիլիանու Ռամոս դե Օլիվեյրա]] # [[Գրեյս Մերա Մոլիսա]] # [[Գրեսոր]] # [[Գրիգոր XVI]] # [[Գրիգոր Հարությունի Հարությունյան]] # [[Գրինչ]] # [[Գրոդնոյի պետական բժշկական համալսարան]] # [[Գրևենա]] # [[Դալայ Լամա 13]] # [[Դայան Քենոն]] # [[Դաշտավլուկ]] # [[Դաշրատհ Մանջհին]] # [[Դավադրություն (գաղտնի միաբանություն)]] # [[Դավիդ Գիրլանդայո]] # [[Դավիթ Համբարձումյան (քաղաքական գործիչ)]] # [[Դավիթ Սարգսյան (ֆիզիոլոգ)]] # [[Դավիթ Վարդանյան (բալետի արտիստ)]] # [[Դավուդ Քազիմով]] # [[Դատական ակտերի իրավաբանական բնույթը վարչական դատավարությունում]] # [[Դարանջ]] # [[Դարշիլ Սաֆարի]] # [[Դափնին և Քլոեն (բալետ)]] # [[Դաքի Թոթ]] # [[ԴեՕբիա Օպարեյ]] # [[Դեգուի մետրոպոլիտենի հրդեհ]] # [[Դելիմ (թանգարան)]] # [[Դեմոկրատական այլընտրանք կուսակցություն]] # [[Դեմքի ճանաչումը առողջապահության ոլորտում]] # [[Դեյվիդ Բրետ]] # [[Դեյվիդ Էյմիս]] # [[Դեյվիդ Մեդյանիկ]] # [[Դենիս վան Աարսսեն]] # [[Դենպասար]] # [[Դեոնտեյ Ուայլդեր]] # [[Դետ (լեռ)]] # [[Դիանա Հարությունովա]] # [[Դիեգո դե Ալմագրո (Չիլի)]] # [[Դին Քեյմեն]] # [[Դինա Սաևա]] # [[Դիսնեյի անիմացիոն ֆիլմերի խաղարկային ռիմեյքերի ցանկ]] # [[Դիվնա Վեկովիչ]] # [[Դիրան Թավիջյան]] # [[Դիֆայ]] # [[Դմիտրի Բորտնիկով]] # [[Դմիտրի Բորտնյանսկի]] # [[Դորինա Բյոցոգիո]] # [[Դորոթեա Դանիացի (Բրաունշվայգ-Լյունեբուրգի դքսուհի)]] # [[Դորոթեա Սաքսեն-Լաուենբուրգացի]] # [[Դուարնենե]] # [[Դունաշ բեն Լաբրատ]] # [[Դուպնիցա]] # [[Դուքս Ալեքսանդր Սոդերմանլանդացի]] # [[Դրակունկուլոզ]] # [[Դրոտավերին]] # [[Եբրանց]] # [[Եգիպտա-իսրայելական հարաբերություններ]] # [[Եգիպտացորենի հաց]] # [[Ելենա Ռիբալկո]] # [[Ելենա Վերեյսկայա]] # [[Ելենա Ցագրինու]] # [[Ելիզավետա, Հարավսլավիայի արքայադուստր]] # [[Ելիզավետա Դանիացի (1485-1555)]] # [[Ելիզավետա Դանիացի (դքսուհի Բրաունշվայգ-Վոլֆենբյութելացի)]] # [[Ելիզավետա Յարոսլավնա]] # [[Եկատերինա Գելաձե]] # [[Եկատերինա Կերն]] # [[Եկատերինա Կորնարո]] # [[Եկատերինա Շերեմետևա]] # [[Եկատերինա Սվանիձե]] # [[Եղբայր (1997, ֆիլմ)]] # [[Եղբայր 2։ Վերադարձ դեպի Ամերիկա (2000, տեսախաղ)]] # [[Եղջերախոռ]] # [[Ենիջե]] # [[Ես կարմրում եմ]] # [[Եվպրաքսիա Վսեվոլոդովնա Կիևից]] # [[Եվրոպական պարտքային ճգնաժամ]] # [[Երազանքների երկիր]] # [[Երեք հաստլիկները]] # [[Երլան Կոժասբայ]] # [[Երկաթի (II) օքսիդ]] # [[Երկար Վապեր]] # [[Երկար տաքդեղ]] # [[Երկրաշարժ Հայիթիում (2021)]] # [[Երկրների ցանկ ըստ աղի արտադրության]] # [[Երկրների ցանկ ըստ պաշտոնական լեզուների]] # [[Երկրների ցանկ ըստ պողպատի արտադրության]] # [[Երկրների ցուցակ ըստ բնակչության (ՄԱԿ)]] # [[Երմոնիա]] # [[Երևանի Ֆ. Նանսենի անվան N 150 հիմնական դպրոց]] # [[Երևանի նուրբ բրդյա գործվածքների կոմբինատ]] # [[Երևանցոց Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Թբիլիսի)]] # [[Եփրեմ Սարգսյան]] # [[Զանգվածային սպանություն Յոկելայում]] # [[Զառա Յաքոբ]] # [[Զարեչնոյե (գյուղ, Օկտյաբրսկի շրջան)]] # [[Զարնի-Պարնի]] # [[Զդենեկ Կեպակ]] # [[Զոլինգեր-Էլիսոնի համախտանիշ]] # [[Զոյա Լորիե]] # [[Զուղուլբա (գյուղ)]] # [[Զրինսկի]] # [[Էգալիտարիզմ]] # [[Էգբերթ, Ուեսեքսների թագավոր]] # [[Էդմոնդ Ախթար]] # [[Էդմունդ Շոտլանդացի]] # [[Էդուարդ Ազրոյանց]] # [[Էդուարդ Չիչյան]] # [[Էդուարդ Սեյմուր Հարթֆորդի 1-ին կոմս]] # [[Էդուարդա Օ’Բարա]] # [[Էդուարդո Ֆրանկո]] # [[Էդվին Էբոթ Էբոթ]] # [[Էլ-Պենոն-դե-Գուատապե]] # [[Էլ Կարմեն դե Բոլիվար]] # [[Էլ Ռայս]] # [[Էլդար Ջարախով]] # [[Էլեանոր Անգլիացի]] # [[Էլեկտրական բաշխիչ հարմարանք]] # [[Էլեկտրոնային աղյուսակ]] # [[Էլեոնորա Հաբսբուրգ]] # [[Էլզա Սկիապարելլի]] # [[Էլիզաբեթ Բրյուս]] # [[Էլիյահու Հանավի սինագոգ]] # [[Էլիսա Զաքարիա Խուրի]] # [[Էլչին Ալիև]] # [[Էլսիու Ալվարեշ]] # [[Էլվիրա Սորոկինա]] # [[Էկտոր Խիմենես-Բրավո]] # [[Էմանուելե Պեսարեզի]] # [[Էմեթ Չափման]] # [[Էմերիխ Յուտներ]] # [[Էմմա Անդիևսկա]] # [[Էնեայի ծառի թանգարան]] # [[Էներգաաշտարակ]] # [[Էներգետիկան Հունաստանում]] # [[Էնլիլ]] # [[Էնկանտո (մուլտֆիլմ)]] # [[Էնն-Մարի Թոմասսեն]] # [[Էնն Սոֆի Ռևենթլոու]] # [[Էնոլա Հոլմսի առեղծվածները]] # [[Էնջի Ցան]] # [[Էուխենիո Դերբես]] # [[Էռնեստ Հեմինգուեյ (լուսանկար, Քարշ)]] # [[Էսթեր]] # [[Էստոնիայի Էներգետիկա]] # [[Էսքիզ (Սկետչ)]] # [[Էվե Քիվի]] # [[Էվրան]] # [[Էվրի]] # [[Էրիկ Ուիթնի]] # [[Էրիկ Ֆլեմինգ]] # [[Էրկին Օնգարբաև]] # [[Էրմեսի ճակատամարտ]] # [[Էրմինիա դել Օրո]] # [[Էրվին Ամիրյան]] # [[Թալալ Իբն Աբդուլազիզ Ալ Սաուդ]] # [[Թալիբանի հարձակում (2021)]] # [[Թակա Թոնի]] # [[Թայյուան]] # [[Թայփի]] # [[Թաուերի արքայազններ]] # [[Թաուֆիկ Համիդ]] # [[Թավջութակի սուիտներ (Բախ)]] # [[Թատրոն կամ Թշվառներ]] # [[Թարիմյան մումիաներ]] # [[Թեթֆորդ]] # [[Թել Սիթի]] # [[Թելմա Ռիտեր]] # [[Թեյմուր Մուսաև]] # [[Թենիոզ]] # [[Թեո Բրաուն]] # [[Թեոդոր Գյոյոկ]] # [[Թեոդորա]] # [[Թերեքի մարզ]] # [[Թերթերի համաշխարհային ասոցիացիա]] # [[Թերի ՄքԼոուլին]] # [[Թերմոպիլեի ճակատամարտ]] # [[Թիա (արքայադուստր)]] # [[Թիմ Արմսթրոնգ]] # [[Թիմային պայքարի մարտավարություն (TFT)]] # [[Թիմուր Ռոդրիգես]] # [[Թղթադրամների թանգարան]] # [[Թղթե տուն. Կորեա – Համատեղ տնտեսական տարածք]] # [[Թոլեդոյի արվեստի թանգարան]] # [[Թոնյե Անգելսեն]] # [[Թործում]] # [[Թուղչե Ալբայրաքի սպանություն]] # [[Թունավորություն]] # [[Թուրքիայի հեղաշրջումը (1960)]] # [[Թոֆիգ Ագաբաբաև]] # [[Թվային հումանիտար գիտություններ]] # [[Թրապոչեր]] # [[Թրիլլեր]] # [[Թրիպտի]] # [[Ժամանակակից արվեստի թանգարան (Ֆլորինա)]] # [[Ժամանակավոր մայրաքաղաքի հիշատակի թանգարան]] # [[Ժամանակի ծուղակ]] # [[Ժան Բատիստ Լե Գրեյ]] # [[Ժան Լուի Բերտո]] # [[Ժան Պլիյա]] # [[Ժան Տոմազինի]] # [[Ժիզելա Ֆրանսացի]] # [[Ժողովրդավարական համախմբում կուսակցություն]] # [[Իբրահիմ Մարաաշլի]] # [[Իգոր Վոյտենկո]] # [[Իդա (փոթորիկ, 2021)]] # [[Իդրիսա Ուեդրաոգո]] # [[Իենգ Սարի]] # [[Իերապետրա (դիմոս)]] # [[Իզաբելլա (Դանիայի արքայադուստր)]] # [[Իզաբելլա Մեդիչի]] # [[Իզաբելլա Նարդոնիի սպանություն]] # [[Իզաբելլա Պորտուգալացի]] # [[Իզանամի]] # [[Իզոֆլուրան]] # [[Իթան Ալեն]] # [[Իլյա Պոմազուն]] # [[Իմպուլսային համակարգ]] # [[Իյո Արակի]] # [[Ինգա Ստանիտե-Տոլոչկիենե]] # [[Ինգեբորգա Էրիկսդաթթեր]] # [[Ինգրիդ Ալեքսանդրա (Նորվեգիայի արքայադուստր)]] # [[Ինդրա]] # [[Ինեսա Կրավեց]] # [[Իննա Ռազումիխինա]] # [[Ինտոնացիա]] # [[Ինքը և իր կատուն]] # [[Ինֆանտա Մարիա Պորտուգալացի]] # [[Ինֆորմացիոն անվտանգություն]] # [[Իշի]] # [[Իոնացման ազդեցությունը բջիջների վրա]] # [[Իոսիֆ Կուկոլևսկի]] # [[Իոսիֆ Ռեուտ]] # [[Իպ Ման]] # [[Իսահակ Զիդա]] # [[Իսայաս Աֆեվերկի]] # [[Իսաֆյորդուր]] # [[Իսիդոր Բականժա]] # [[Իսլամ Մախաչև]] # [[Իսլամական օլիմպիական խաղեր]] # [[Իսկանդար Մուդա]] # [[Իսրայելա-արաբական հարաբերություններ]] # [[Իսրայելա-շվեյցարական հարաբերություններ]] # [[Իվ Անրի]] # [[Իվան Ագուելի]] # [[Իվան Սուսանին]] # [[Իվան Ֆիլիպ Վեզդին]] # [[Իվանգայ]] # [[Իվետտ Գոնդա]] # [[Իրագործելիության ուսումնասիրություն]] # [[Իրադա Ռովշան]] # [[Իրանի հեղաշրջումը (1953)]] # [[Իրավահաջորդության ճգնաժամ Անգլիայում (1553)]] # [[Իրինա Դոբրյակովա]] # [[Լագերտա]] # [[Լան Պին]] # [[Լանգտոկ Գյաստո]] # [[Լավ Ռադիո]] # [[Լավ տրամադրությամբ կանայք]] # [[Լավրելիոպսիս]] # [[Լատվիայի նախարարների կաբինետ]] # [[Լարիսայի քաղաքային պատկերասրահ]] # [[Լեգիզմ]] # [[Լեգիտիմություն]] # [[Լեդի Մակբեթի էֆեկտ]] # [[Լեզուն կտրած ծիտիկը (Թումանյանի թարգմանություն)]] # [[Լեզվի կենսունակության աստիճան]] # [[Լելե Թեփեի օպերացիա]] # [[Լեհական խոհանոց]] # [[Լեյա Ալբորն]] # [[Լեյլա Աֆուա Ջանսին]] # [[Լեյլա Յոզեֆովիչ]] # [[Լեոն Գոստիշա]] # [[Լեոնիդ Բալակլավ]] # [[Լեոնիդ Բլյումեր]] # [[Լեոնիդ Պասեչնիկ]] # [[Լեոնին]] # [[Լեոպոլդ Հոֆման]] # [[Լեոպոլդ Քուպելվիզեր]] # [[Լեոքարես]] # [[Լեսլի Գրոսման]] # [[Լի Չժուն Իկ]] # [[Լի Սան-Յոլ]] # [[Լի Սոլ Չժու]] # [[Լի Ցինյուն]] # [[Լիբանանի ճգնաժամ (1958)]] # [[Լիլ Փիփի մահ]] # [[Լիլիան Ստայլզ-Ալեն]] # [[Լին Ի]] # [[Լիշտ]] # [[Լիպոֆիլ]] # [[Լիսե Մյուրե]] # [[Լյու Յան]] # [[Լյուդմիլա Զեման]] # [[Լյուդմիլա Վինոգրադովա]] # [[Լյուդովիկո Լիպպարինի]] # [[Լյուդովիկոս 2-րդ]] # [[Լյուկ Քերբի]] # [[Լյուսի Ռայթ]] # [[Լոթայ Ցերինգ]] # [[Լողակտցարներ]] # [[Լովատի Սիմոն Ֆրեյզեր]] # [[Լորի Էրիկա Ռաֆ]] # [[Լուբոշ Բարտոն]] # [[Լուի Դոֆին Ֆրանսիացի]] # [[Լուի Վեստենենկ]] # [[Լուիզա Մակլենբուրգցի]] # [[Լուիջի Ադեմոլո]] # [[Լուկիուս Կլոդիուս Մակեր]] # [[Լուկրեցիա Մարինելլա]] # [[Լուսավորման տեղակայանք]] # [[Լուսինե Խառատյան]] # [[Լուսնային դեսպանատուն]] # [[Լուցիոս Կվինկտիոս Ցինցինատոս]] # [[Լրագրության և նորությունների թանգարան]] # [[Լրացված իրականության ապագան]] # [[Լրացված իրականության կիրառումը սպասարկման ոլորտում]] # [[Լրացված իրականություն: Ծագում]] # [[Լևոն Պուչինյան]] # [[Խաթրավանքի կամուրջ]] # [[Խալիլ Իբրահիմ]] # [[Խաղադաշտով սեղանի խաղ]] # [[Խաղային հարթակներ]] # [[Խաղի մեխանիկա]] # [[Խան Սոլ Յա]] # [[Խաչենի հովտի հուշարձաններ]] # [[Խոհեմության այլաբանություն (նկար)]] # [[Խոպանի տեսություն]] # [[Խոսքի զարգացում]] # [[Խորտկարան]] # [[Խուան Կառլոս Ագիլերա]] # [[Խուղակ]] # [[Խուսափանք]] # [[Ծաղկաման]] # [[Ծիսամատյան]] # [[Ծովային ազգային թանգարան]] # [[Ծովերի տիրակալը]] # [[Ծրագրակազմի անվտանգության էթիկա]] # [[Ծրագրակազմի փորձարկում]] # [[Կաթնուկ (հիվանդություն)]] # [[Կաիետեուր ջրվեժ]] # [[Կաիրի]] # [[Կալիֆոռնիայի հովիտ]] # [[Կալմունայ]] # [[Կախարդական կրպակ]] # [[Կախարդուհու առաքման ծառայությունը (վեպ)]] # [[Կակաչների հեղափոխություն]] # [[Կաղամբով աղցան]] # [[Կամա Սիվոր Կամանդա]] # [[Կամաու]] # [[Կամեհամեհա IV]] # [[Կամիլ Աբիլի]] # [[Կամինյա]] # [[Կամֆորա (դեղանյութ)]] # [[Կայսր Նորթոն]] # [[Կապտոպրիլ]] # [[Կառլ Էմանուել Մեծ]] # [[Կառլան և Կատրինը]] # [[Կառլո Բուոնապարտ]] # [[Կատալին Մակրայ]] # [[Կատալինա Միկելա Ավստրիացի]] # [[Կատենստուտ]] # [[Կատերինա Ջիննազի]] # [[Կատերինա Տրայկովա Նուրջիևա]] # [[Կարամայ]] # [[Կարապետ Հարություն Դաուդյան]] # [[Կարեն Փարեմուզյան]] # [[Կարին Միյամոտո]] # [[Կարինա Կրոս]] # [[Կարինա Սարկիսովա]] # [[Կարլ Յունգի ինստիտուտ]] # [[Կարլսբերգ թանգարան]] # [[Կարմեն Սահակյան]] # [[Կարմիր ապարանջաններ]] # [[Կարմրափորիկ կարմրատուտ]] # [[Կարնիվալ Ռոու]] # [[Կարոլինա Կուրկովա]] # [[Կարպաս]] # [[Կարպո Աչիմովիչ-Գոդինա]] # [[Կարրարա ակադեմիա]] # [[Կարցեր]] # [[Կեյձյո կայսերական համալսարան]] # [[Կենզա Ֆոուրաթի]] # [[Կենտո Մասուդա]] # [[Կեսարիանի]] # [[Կետային օրագիր]] # [[Կեփալոս և Պրոկրիս]] # [[Կիկլադյան արվեստի թանգարան]] # [[Կիմ Օկ]] # [[Կին մարտնչողները]] # [[Կինոպարկ]] # [[Կիչանի անապատ]] # [[Կիսումու]] # [[Կիրիլ Ալյոշին]] # [[ԿիևՄուզիկՖեստ]] # [[Կիևի ջրամբար]] # [[Կլանման սպեկտր]] # [[Կլաուս Արմշտրոֆ]] # [[Կլաուս Գրոտի տուն-թանգարան]] # [[Կլարա Զամենհոֆ]] # [[Կլեբեր հրապարակ]] # [[Կլեմենտինա Վոլկինշոու]] # [[Կլոնկարի (կոմսություն)]] # [[Կլոր սեղանի ասպետներ]] # [[Կղեմենս Խոդիկևիչ]] # [[Կղզու շշուկը]] # [[Կյանքից դեպի կյանք]] # [[Կնեժ]] # [[Կո Յոն Հի]] # [[Կոզիմո II Մեդիչի]] # [[Կոլաչկի]] # [[Կոլլո Դանիել Սանու]] # [[Կոլոմբո յոգուրտ]] # [[Կոլումբոսի ասպետները]] # [[Կոլչանե]] # [[Կոխլեար իմպլանտ]] # [[Կոմինֆորմ]] # [[Կոնստանդինա (Բյուզանդիայի կայսրուհի)]] # [[Կոնստանտին Ենկոյան]] # [[Կոշտուկ]] # [[Կոռնետ]] # [[Կոռուպցիա]] # [[Կոսովոյի միջազգային կառավարական խումբ]] # [[Կոտորած Պիրգիում]] # [[Կոտրած կամուրջ]] # [[Կորդիլլերա]] # [[Կորպորատիվ իրավահարաբերություններից բխող վեճեր]] # [[Կուերնավակա]] # [[Կուկ եղբայրներ]] # [[Կումարագուպտա I]] # [[Կույր Հարրի]] # [[Կունեդա ապ Էդերն]] # [[Կուրանդա]] # [[Կուրմանբեկ Բակիև]] # [[Կռունկի կապպա]] # [[Կրասնոդարի բալետի թատրոն]] # [[Կրեոլ լեզու]] # [[Կրետե (պերիֆերիա)]] # [[Կրետեի ծովային թանգարան]] # [[Կրետեի պաշտպանության թանգարան]] # [[Կրետեի պատմության թանգարան]] # [[Կրիանգսակ Չամանան]] # [[Կրկնակի ցնցում]] # [[Կրոնեկերյան արտադրյալ]] # [[Կրոնը Բելառուսում]] # [[Կրոնի պատմություն]] # [[Կրուպկի]] # [[ՀԹԳՄ ԼՄ թատերական ստուդիա]] # [[ՀՀ ԳԱԱ գիտակրթական միջազգային կենտրոն]] # [[Հաաբեռստի]] # [[Հաբիբուլլա Խան]] # [[Հագեն]] # [[Հազարան բլբուլ (բալետ)]] # [[Հալիմե սուլթան]] # [[Հակասոցիալականություն]] # [[Հակաօքսիդանտ]] # [[Հակոբ և Արմեն]] # [[Համախառն ազգային եկամուտ]] # [[Համակարգչային խաղերի մշակում]] # [[Համակարգչային տեխնիկայի վերամշակում]] # [[Համակարգչային ցանցի տեսակներ]] # [[Համեմատական առավելություն]] # [[Համերկրացիները]] # [[Համիլթոն - Հայթս]] # [[Համիլկար Առաջին]] # [[Համլետավան]] # [[Հայ Ավետարանական Փիթեր և Ելիզաբեթ Թորոսյան դպրոց]] # [[Հայ ազգային երիտասարդական միություն (ՀԱԵՄ)]] # [[Հայ ավետարանական կենտրոնական ավագ դպրոց]] # [[Հայաստանը հռոմեա-պարսկական հակամարտության ծիրում]] # [[Հայաստանի բահայիների Ազգային Հոգևոր Ժողովը]] # [[Հայաստանի կանաչների կուսակցություն]] # [[Հայաստանի պաուերլիֆտինգի ֆեդերացիա]] # [[Հայաստանում հեղաշրջման ենթադրյալ փորձ 2021]] # [[Հայերը Գորիում]] # [[Հայիթիի արտաքին պարտքը]] # [[Հայկ Կարապետյան (Հայփոստի տնօրեն)]] # [[Հայկական Փի Ար ասոցիացիա]] # [[Հայկե Մակաչ]] # [[Հայկո Մկո]] # [[Հայրաքս Հիլլի թանգարան]] # [[Հայրո Ուլկինակու]] # [[Հան Սնսու]] # [[Հանզա (երգիչ)]] # [[Հանթսվիլ (Տեխաս)]] # [[Հաշիվների պաշտպանություն]] # [[Հապսալի ամրոց]] # [[Հաջի Մուհամեդ Չամկանի]] # [[Հաջիմե Իսայամա]] # [[Հասան Նազեր]] # [[Հասան Ուայթսայդ]] # [[Հաստակտուց երաշտահավեր]] # [[Հաստաոտիկ էյխորնիա]] # [[Հավայան խոհանոց]] # [[Հավայան վերնաշապիկ]] # [[Հավայերեն]] # [[Հավատ]] # [[Հավատարմություն]] # [[Հատուկ դասարան]] # [[Հարաբերական գերբնակչություն]] # [[Հարալդ Հարդրադա]] # [[Հարակցում]] # [[Հարավաֆրիկյան Միություն (Առաջին համաշխարհային պատերազմ)]] # [[Հարբեցողները (նկար, Յան Ստեն)]] # [[Հարբուխ (վեպ)]] # [[Հարթատերև ձնծաղիկ]] # [[Հարթֆորդ (Վերմոնտ)]] # [[Հարկաբյուջետային քաղաքականության փոխանցումային մեխանիզմը նորքեյնսյան ենթադրություններով DSGE մոդելներում]] # [[Հարյուրամյա կամուրջ (Պանամա)]] # [[Հարություն Կիվիրյան]] # [[Հարսանիք թիկունքում (ֆիլմ)]] # [[Հացի թանգարան]] # [[Հեգեմոնիկ առնականություն]] # [[Հեկտոր Հոդլեր]] # [[Հեյդար Ալիևի մահ և հուղարկավորություն]] # [[Հեյզել Մայներ]] # [[Հենութմիրե]] # [[Հենրի I (Ֆրանսիայի թագավոր)]] # [[Հենրի Գոլդինգ]] # [[Հենրի Նորիս]] # [[Հենրիետա Մարիա ֆրանսուհի]] # [[Հիդրավլիկական կարգավորիչ]] # [[Հիդրոպնևմատիկ խողովակ]] # [[Հիզեր Միլլս]] # [[Հիլդե Յերմուննսյոուգ Փեդերսոն]] # [[Հիմենոլեպիդոզ]] # [[Հինթոն (Արևմտյան Վիրջինիա)]] # [[Հիջուելաս]] # [[Հիվանդի համաշխարհային օր]] # [[Հիրկան Երկրորդ]] # [[Հմայակ Բադալյան]] # [[Հյուսիսային Ամերիկայի միջազգային ավտոցուցասրահ]] # [[Հյուսիսային Մակեդոնիայում դիվանագիտական առաքելությունների ցանկ]] # [[Հյուսիսային Ցի]] # [[Հյուքումեթություն]] # [[Հնդկացիական խոհանոց]] # [[Հնչույթ]] # [[Հոբարթի կամուրջ]] # [[Հոգ տար մայրիկի մասին]] # [[Հոկտեմբեր (ժողովածու)]] # [[Հողի աղակալում]] # [[Հոնիական ապստամբություն]] # [[Հոնկոնգի պատմության ժամանակագրություն]] # [[Հոնորիոս I]] # [[Հոսքի էներգիայի մարիչ]] # [[Հովիկ Աֆյան]] # [[Հովհան Վիլհելմ]] # [[Հուբեյ]] # [[Հրաձգություն Լա Լոշի դպրոցում]] # [[Հրանուշ Եղոյան]] # [[Հրաշագործի գլխարկը]] # [[Հրդեհ Գաոսյուն քաղաքի բնակելի տանը]] # [[Հրդեհ լաստանավի վրա Բանգլադեշում (2021)]] # [[Հրեական հնություններ]] # [[Հրեշտակները ընկնում են]] # [[Ձմեռային Ասիական խաղեր 2011]] # [[Ձմեռային երազանքներ]] # [[Ձմեռը Տանտորում]] # [[Ձյուդոյի միջազգային ֆեդերացիա]] # [[Ձյունիտիրո Կոիձումի]] # [[Ձուլաթերթավորներ]] # [[Ղազախստանի Հանրապետության խորհրդարան]] # [[Ղազախստանի տնտեսություն]] # [[Ղորտինա]] # [[Ղուկաս Ուլիխանյան]] # [[Ճան Ցիան]] # [[Ճանապարհաամբարձիչ]] # [[Ճապոնիայի մարզերի ցուցակ]] # [[Ճավշիր]] # [[Ճարպ-սեռական սնուցախանգարում]] # [[Մ-46 130-մմ հրանոթ]] # [[ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխության համաժողով (2021)]] # [[Մաբոկո]] # [[Մադակինա]] # [[Մադոննան և երեխան Սբ Դոմինիկի և Սբ Թովմաս Աքվինացու հետ]] # [[Մակարիմ Մագադեև]] # [[Մակեթաթոն]] # [[Մակերևույթի մակերես]] # [[Մակրի Յալոս (դիմոս)]] # [[Մամլամայր]] # [[Մայրեհավեր]] # [[Մանվել Իսկանդարյան]] # [[Մանրապատում]] # [[Մաշակայունություն]] # [[Մասոնական ուղենիշներ]] # [[Մասոնական օթյակ]] # [[Մարգագետնաբուծություն]] # [[Մարթա Ջեֆերսոն Ռենդոլֆ]] # [[Մարի ալ-Ատրաշ]] # [[Մարիա Բերտիլա Բոսկարդին]] # [[Մարիա Դավիդսոն]] # [[Մարիա Թերեզա Իսպանացի]] # [[Մարիա Ժոզեֆի Սաքսոնացի]] # [[Մարիա Յորք]] # [[Մարինա Բերբերյան]] # [[Մարկ Ջեյկոբս]] # [[Մարջա-է թաղլիդի սկզբունքը շիայական գաղափարախոսության մեջ]] # [[Մաքս և Հարվեյ]] # [[Մեդին (կոմպոզիտոր եղբայրներ)]] # [[Մեթիլամին]] # [[Մեթոլ]] # [[Մելանի Ֆլորենս]] # [[Մելեքխանըմ Էյուբովա]] # [[Մեծ բիզնես (ֆիլմ)]] # [[Մեծ պանդա և փոքր պանդա]] # [[Մեծ փոքր ստեր (վեպ)]] # [[Մեծ քաղաք (կտավ)]] # [[Մեկ Հայաստան կուսակցություն]] # [[Մեկուսարան]] # [[Մեհերրեմ Ալիև]] # [[Մեղմոց]] # [[Մեղվաթուփ]] # [[Մեղվապահության թանգարան]] # [[Մեյ Լան Ֆանի տուն-թանգարան]] # [[Մեյբլ Պայնս]] # [[Մետաղածնական դարաշրջան]] # [[Մետաղափորձական վերլուծություն]] # [[Մետաօբյեկտ]] # [[Մեր թաղի տղերքը]] # [[Մեքենաժամանակ]] # [[Մի անգամ դպրոցում (ֆիլմ)]] # [[Միասին երջանիկ (հեռուստասերիալ)]] # [[Միդազոլամ]] # [[Միդիաներ]] # [[Միլտինո]] # [[Միխել Վարգա]] # [[Միկո Օլավի Նուսիայնեն]] # [[Մին Աուն Հլայն]] # [[Մինդելու (Կաբո Վերդե)]] # [[Միշա Ստեփանյան]] # [[Միշել Ալլիո-Մարի]] # [[Միշել Բոլսոնարու]] # [[Միության բանակ]] # [[Միջազգային Կանաչ խաչ]] # [[Միջազգային ավտոցուցասրահ]] # [[Միջաձիգ հաստոց]] # [[Միջերկրածովյան սննդակարգ]] # [[Միջերկրածովյան և Մերձավորարևելյան ճակատների ռազմական գործողություններ]] # [[Միջին դաս]] # [[Միջհարկային ծածկ]] # [[Միսակ Թերզիբաշյան]] # [[Միստր Սմիթը մեկնում է Վաշինգտոն]] # [[Միքայել Խորենի Հակոբյան]] # [[Միքսոբակտերիաներ]] # [[Մլակներ]] # [[Մկնափուշ]] # [[Մկունդ]] # [[Մշակութային արժեքների փորձագիտական կենտրոն]] # [[Մոլլա Փանահ Վագիհի և Մոլլա Վալի Վիդադիի հիշատակի թանգարան]] # [[Մոնստերա ակումինատա]] # [[Մոշ (հատապտուղ)]] # [[Մումթազ Մահալ]] # [[Մումի դոլ (մուլտֆիլմերի շարք)]] # [[Մումինջոն Գադոյբոև]] # [[Յան Վեյն]] # [[Յուջին]] # [[Յուջին Քլայն (ֆիլատելիստ)]] # [[Յուսիֆ Հուսեյնով]] # [[Յուրե Ռոբիչ]] # [[Յուրի Լոսսման]] # [[Յստադ]] # [[Նաբուգոդոնոսոր I]] # [[Նաբուգոդոնոսոր II]] # [[Նադեժդա (հեռուստասերիալ)]] # [[Նադեժդա Պոլովցովա]] # [[Նազիկ Բաղդասարյան]] # [[Նազիմ Բեյքիշիև]] # [[Նազրան]] # [[Նաիլյա Ալլահվերդիևա]] # [[Նախիջևանի արվեստի պետական ​​պատկերասրահ]] # [[Նախիջևանի դրոշի հրապարակ թանգարան]] # [[Նահատակների հիշատակի թանգարան]] # [[Նամակ համագումարին]] # [[Նամդև]] # [[Նաոկո Տակեուչի]] # [[Նապոլեոնի դամբարան]] # [[Նաջմեդդին Սադիխով]] # [[Նաջրան]] # [[Նասիր Իմանկուլիև]] # [[Նասրին Օրյակհիլ]] # [[Նավաշինարան]] # [[Նավաորդ]] # [[Նավաստի Ջերրի]] # [[Նատալյա Նարիշկինա]] # [[Նատաշա Խիմենես]] # [[Նելլի Քերշոու]] # [[Նելսոն (գետ)]] # [[Նեկտոն]] # [[Նեմանյա Մայդով]] # [[Նեմատիկ հեղուկ բյուրեղ]] # [[Նեյրոլեպտիկ դեղամիջոցներ]] # [[Նենսի Էդբերգ]] # [[Նենսի Սփեքթոր]] # [[Նեսլիհան Յիջիթ]] # [[Ներգալ]] # [[Ներդրումային ֆոնդ]] # [[Ներքնակ]] # [[Նեֆերտարի]] # [[Նեֆրուրա]] # [[Նիանզա (նահանգ)]] # [[Նիգերիայի տնտեսություն]] # [[Նիգյար հանըմ]] # [[Նիգուլ Մաատսոո]] # [[Նիկ Հոլոնյակ]] # [[Նիկոլ Շմիդհոֆեր]] # [[Նիկոլայ Ակուլով]] # [[Նիկոլայ Բելյակով]] # [[Նիկոլայ Լուկաշենկո]] # [[Նիկոլայ Պանարին]] # [[Նիկոլայ Սոբոլև]] # [[Նիկոս Վետուլաս]] # [[Նինա Բալագուրովա]] # [[Նինա Ֆոքս]] # [[Նինո Ֆեռեր]] # [[Նիշել Նիկոլս]] # [[Նիշկա Բանիա]] # [[Նիրմալա Սիտհարաման]] # [[Նյա]] # [[Նյոման (ապակեգործարան)]] # [[Նյու Յորքի միջազգային ավտոցուցասրահ]] # [[Նյութըն Մորթոն]] # [[Նոդար Կումարիտաշվիլի]] # [[Նովի դիսկ]] # [[Նոր Զելանդիայի նորաձևության թանգարան]] # [[Նոր թայվանական դոլար]] # [[Նորա Ասևալ]] # [[Նորթոն Սաունդ]] # [[Նորման Վինսենտ Պիլ]] # [[Նորման Ֆերքլո]] # [[Նորվիչի նկարիչների դպրոց]] # [[Նույնանիշություն]] # [[Նունցիա Կատալֆո]] # [[Նոքսիրոն]] # [[Շահարբի Էբզեև]] # [[Շարոց]] # [[Շելդա]] # [[Շեխլեր]] # [[Շեյխ Համիդու Կանե]] # [[Շենունցզյա]] # [[Շերի Սամբա]] # [[Շերիֆ Արբուզ]] # [[Շերոն Թեյթի սպանություն]] # [[Շեքիի պատմության թանգարան]] # [[Շիճուկային հիվանդություն]] # [[Շիմկենդ]] # [[Շիմոն Կեզացի]] # [[Շինարարական կառույցների մոնտաժ]] # [[Շիոֆոկ]] # [[Շիրին բինթ Շամուն]] # [[Շղթայական փոխանցումներ]] # [[Շոլա Ալիսոն]] # [[Շոհրե Բայաթ]] # [[Շոպենիանա (բալետ)]] # [[Շոտլանդիայի ազգային թանգարան]] # [[Շուբերտը կլավիրի մոտ]] # [[Շուգ Նայթ]] # [[Շուշիի հռչակագիր]] # [[Շուվալան]] # [[Շվեյցարական խոհանոց]] # [[Շրի Մուլանի Ինդրավաթի]] # [[Շրինխալա Խաթիվադա]] # [[Ոչ օտար]] # [[Ոսկե կամուրջ (Վիետնամ)]] # [[Ոսկեուս տամարին]] # [[Ոսկրակակղանք]] # [[Որակական տեսություն]] # [[Որքին]] # [[Ու Դունյի]] # [[Ուգանդայի թանգարան]] # [[Ուժիցե]] # [[Ուիլթոն Գբակոլո Սենգբե Սանկավուլո]] # [[Ուիլիս Օ'Բրայեն]] # [[Ուիլյամ Բոյդ Ուոթերսոն]] # [[Ուիլյամ Բրյուս (ճարտարապետ)]] # [[Ուիլյամ Գոպալլավա]] # [[Ուիլյամ Դելրիմփլ]] # [[Ուիլյամ Մեսսի]] # [[Ուիլյամ Ուոլաս]] # [[Ուիլյամսոն արվեստի պատկերասրահ և թանգարան]] # [[Ուլիս (Կանզաս)]] # [[Ուկի Աժիև]] # [[Ուշաթռիչք մաշկեղ չղջիկ]] # [[Ուոլթ Լլոյդ]] # [[Ուոլքամին]] # [[Ուտե Բոկ]] # [[Չաղրի բեկ]] # [[Չայնաթաուն և Փոքր քաղաք]] # [[Չան Չոնգ Քիմ]] # [[Չան Վան Կհե]] # [[Չանգ և Էնգ Բանկերներ]] # [[Չանշու]] # [[Չարլզ Դոնալդ Բեյթմեն]] # [[Չարլզ Կաման]] # [[Չարլզ Ֆլոյդ]] # [[Չափ (տաղաչափություն)]] # [[Չե Կյու Հա]] # [[Չեկան (զինատեսակ)]] # [[Չեն Ցզինժուն]] # [[Չժան Ժույֆան]] # [[Չժան Չժի]] # [[Չժաո Չանձզին]] # [[Չժեն Չենգուն]] # [[Չժոու Ցզըյու]] # [[Չժունշան (քաղաք)]] # [[Չի ցույլյան]] # [[Չիլագո]] # [[Չիկլայո]] # [[Չիկուգունյայի վիրուս]] # [[Չինաստանի օրհներգ]] # [[Չինգիզ Գուրբանով]] # [[Չմարդը]] # [[Չոն Հոնվոն]] # [[Չոուդրի Շուջաթ Հուսեյն]] # [[Չորս տարերքներ (Արչիմբոլդո)]] # [[Չուկ և Գեկ (ֆիլմ)]] # [[Պաբլո Կլարիս]] # [[Պագանինիի թեմայով ռապսոդիա]] # [[Պալեկաստրոն]] # [[Պալյանների Չրաղան պալատը]] # [[Պակ Սո Յոն]] # [[Պակսե]] # [[Պայթյուններ Բատա քաղաքում (2021)]] # [[Պանագիա Խալկեոն]] # [[Պանքրոմային լուսանկարչական նյութեր]] # [[Պաշարում]] # [[Պաուլինա Շիզիանե]] # [[Պաչակուտեկ Յուպանկի]] # [[Պապադոպուլոս Տասսոս]] # [[Պասվան]] # [[Պավել Կալմիկով]] # [[Պավել Կարյագին]] # [[Պավել Կորչագին]] # [[Պավլիկ Անանիկյան]] # [[Պատանեկան ստեղծագործության թատրոն]] # [[Պատերազմ Բատա դպրոցում]] # [[Պատերազմների սերունդներ]] # [[Պատկերակալ]] # [[Պատկերների ճանաչում]] # [[Պատկերների սեգմենտավորում]] # [[Պատկերուսույց գիրք]] # [[Պատճառ (ժանր)]] # [[Պատշաճ արտադրական գործունեություն (ՊԱԳ)]] # [[Պատրիկ Գեդդես]] # [[Պարադոքսալ մտադրություն]] # [[Պարկ Յու Նա]] # [[Պարկ Պատրիսիոս]] # [[Պեգգի Գուգենհայմ]] # [[Պեդրո I (Արագոնի թագավոր)]] # [[Պելգուլին]] # [[Պեկինի միջազգային ավտոցուցասրահ]] # [[Պեղիոն]] # [[Պետր Կելներ]] # [[Պերմանգանաչափություն]] # [[Պերմի պետական մանկավարժական համալսարան]] # [[Պերպետյու Նշիմիրիմանա]] # [[Պիեռ-Օգյուստ Շարդինյի]] # [[Պիեռ Ալար]] # [[Պիետրո Լիբերի]] # [[Պիզիթ Պիլիկա]] # [[Պիպին Լանդենացի]] # [[Պիտեր Պաու]] # [[Պիրաբադիլի պատմության թանգարան]] # [[Պլայա դել Կարմեն]] # [[Պլեշևսկի գավառ]] # [[Պյատիգորսկի բժշկակադեղագործական ինստիտուտ]] # [[Պյոտր Կոտլյարևսկի]] # [[Պյոտր Յան]] # [[Պյոտր Ռադչենկո]] # [[Պշչինա]] # [[Պոզո Ալմոնտե]] # [[Պոլ Բատլին]] # [[Պոլ Դյուրան Ռուել]] # [[Պոլ Ուոթսոն]] # [[Պոլ Ռոբերտ Միլգրոմ]] # [[Պոլ Քաբա Թիեբա]] # [[Պողոս Պետրոսյան]] # [[Պոմարե II]] # [[Պոնչո]] # [[Պովիլաս Լուկշիս]] # [[Պոտ Սարասին]] # [[Պորտֆելի արդյունավետ սահման]] # [[Պուերտո Մոնտ]] # [[Պուլչինելլա]] # [[Պունտա Արենաս]] # [[Պսամետիհ II]] # [[Պսամետիհ III]] # [[Պրահլադ Ջանի]] # [[Պրան Դիտ]] # [[Պրատիմա Կազմի]] # [[Պրիմորսկ (Դաղստան)]] # [[Պֆայզեր]] # [[Ջաբբար Գասիմով]] # [[Ջալիլ Մամեդկուլիզադեի տուն-թանգարան (Նախիջևան)]] # [[Ջահանգիր Ռուստամով]] # [[Ջամիլյա (ֆիլմ)]] # [[Ջանալի Աքբարով]] # [[Ջանգ Գյե Հյանգ]] # [[Ջանեթ Բանանա]] # [[Ջասթին Գեյջի]] # [[Ջեմիլյա Բենաբիբ]] # [[Ջեյդ Թրիուոլ]] # [[Ջեյմի Լի Քերթիս]] # [[Ջեյմս Սքոթ (Մոնմութի առաջին դուքս)]] # [[Ջեյմս Օջիլվի, Էյրլիի 1-ին կոմս]] # [[Ջեյսոն Դոլլի]] # [[Ջեյք Էդվարդ Թուրներ]] # [[Ջեյքոբին պաշտպանելով]] # [[Ջեսահ (արձակագիր)]] # [[Ջեքսոն (Կալիֆոռնիա)]] # [[Ջիգմե Դորոջի Վանգչուկ]] # [[Ջիմ Քարթեր]] # [[Ջիմի Ուայթ]] # [[Ջիմմի Կլիֆֆ]] # [[Ջհամակ Գիմիրե]] # [[Ջո Մոնտանա]] # [[Ջոզեֆ Բեյթս]] # [[Ջոզեֆ Կոլոմբո]] # [[Ջոզեֆ Կոնի]] # [[Ջոզեֆ Շուստեր]] # [[Ջոկո Վիլինկ]] # [[Ջոյս Վինսենթ]] # [[Ջոն Ալեն Մուհամմադ]] # [[Ջոն Գոտտի]] # [[Ջոն Մագուֆուլի]] # [[Ջոն Մեյման]] # [[Ջոն Միդլթոն, Միդլթոնի 1-ին կոմս]] # [[Ջոն Ռոսելի]] # [[Ջոնաթան Գոլդ]] # [[Ջոշ Դասիլվա]] # [[Ջոշ Վագենար]] # [[Ջորդան Բելֆորտ]] # [[Ջորջ Աուլթ]] # [[Ջորջ Բալանդիեր]] # [[Ջորջ Դոու]] # [[Ջորջ Լեզենբի]] # [[Ջորջ Կարստենսեն]] # [[Ջորջ Սեթոն, 6-րդ լորդ Սեթոն]] # [[Ջորջ Քլեյն]] # [[Ջուզեպպե Պազոտտո]] # [[Ջուլի Չայկեն]] # [[Ջուլիանո դա Սանգալո]] # [[Ջուլիետ Կապուլետ]] # [[Ջուլիետ Վուդ]] # [[Ջուլիո Կլովիո]] # [[Ջուն Էդիթ Սմիթ]] # [[Ջուստինիանո Պարտեչիպացիո]] # [[Ջրահովվիկներ]] # [[Ջրաքիսներ]] # [[Ջրհեղեղներ Հնդկաստանում (2021)]] # [[Ռադիոածխածնային թվագրում]] # [[Ռադհա Պաուդել]] # [[Ռադչենկո]] # [[Ռազմական քաղաք]] # [[Ռաիսա Օդինցովա]] # [[Ռախման Զիլուր]] # [[Ռահիմ Ղազիև]] # [[Ռայան Ուայթ]] # [[Ռայան Ֆոգլ]] # [[Ռայման (բժիշկ)]] # [[Ռանչի]] # [[Ռաշել Մվանզա]] # [[Ռաուլ դե Կրեկի]] # [[Ռասիմ Բաբաև]] # [[Ռասսել Բերգման]] # [[Ռատկո Վարդա]] # [[Ռաֆիկ Մեհտիև]] # [[Ռեբեկա Զլոտովսկի]] # [[Ռեգդոլ]] # [[Ռեգին]] # [[Ռեզոլյուտ, Ռեզոլյուտ–Բեյ]] # [[Ռեկետիր (ֆիլմ)]] # [[Ռեհման Մալիկ]] # [[Ռեյկյավիկի զինանշան]] # [[Ռեյնոսա]] # [[Ռեյվենսհո]] # [[Ռիզա Օնտիվերոս]] # [[Ռիխարդ Ռետի]] # [[Ռիկարդո Ագիռե Մարտինես-Վալդիվիեսո]] # [[Ռիկի Նելսոն]] # [[Ռիկիսա Բիրգերսդոթթեր]] # [[Ռիկսա Լոթարինգացի]] # [[Ռինատ Գազիզով]] # [[Ռիո-Սալադո]] # [[Ռիչարդ Դով Ուիլիամս]] # [[Ռիչարդ Նևիլ (Ուորիքի 16-րդ կոմս)]] # [[Ռիսսա Ագ Բուլա]] # [[Ռիվ Գոշ]] # [[Ռյո Յամամատո]] # [[Ռոբերտ Բերդելլա]] # [[Ռոբերտ Կիպչումբա]] # [[Ռոբերտ Հանսեն]] # [[Ռոբերտ Հրեշ]] # [[Ռոբերտ Նեմով]] # [[Ռոբերտ Նոքս (դերասան)]] # [[Ռոբերտ Փիրս]] # [[Ռոբերտո Կոզակ]] # [[Ռոբոտային վիրաբուժություն]] # [[Ռոդա Դիլեյվըլ]] # [[Ռոզ ՄակԱյվեր]] # [[Ռոզի Ալֆարո]] # [[Ռոման Շտենբերգ]] # [[Ռոման Ռոմանյուկ]] # [[Ռոմուալդ Հազումե]] # [[Ռոյ Թոմաս Բեյքեր]] # [[Ռոնալդ Բեյթս]] # [[Ռոշեն գործարան (Լիպեցկ)]] # [[Ռոջեր Սեյվորի]] # [[Ռոսինի (կոկտեյլ)]] # [[Ռոսիտա Մելո]] # [[Ռոսո Ֆիորենտինո]] # [[Ռոսսո Ֆորենտինո]] # [[Ռուբեն Օլիվերա]] # [[Ռուդոլֆ Ադլեր]] # [[Ռուդոլֆ Գորման]] # [[Ռուդոլֆ Իսրայելյան]] # [[Ռուզվելտ Սկերիտ]] # [[Ռուլ Բումստրա]] # [[Ռուշամա Շայն]] # [[Ռուջեր Բոշկովիչի ինստիտուտ]] # [[Ռուջերո Պասկարելի]] # [[Ռուս-մոլդովական հարաբերություններ]] # [[Ռուսինգա (կղզի)]] # [[Ռուսլան և Լյուդմիլա (բալետ)]] # [[Ռուստամ Ռախմատուլին]] # [[Ռոքֆելլերների ընտանիք]] # [[Սաադ Աբդուլ-Ամիր]] # [[Սաբուր]] # [[Սադգուրու]] # [[Սադիղջան]] # [[Սաիդ Բենռահմա]] # [[Սալավաթ Գայսին]] # [[Սալուն]] # [[Սակագների և առևտրի ընդհանուր համաձայնագիր]] # [[Սահակ Մռուտ]] # [[Սահարանպուր]] # [[Սամատան]] # [[Սամարայի պետական բժշկական համալսարան]] # [[Սամի Յուսուֆ]] # [[Սամիր Աբդուլով]] # [[Սամսոն Սարգսյան]] # [[Սայակա Օհարա]] # [[Սայրուս Հոլլ Մակկորմիկ]] # [[Սան-Ֆրանսիսկո-դե-Մակորիս]] # [[Սան Անդրեսի բարձրագույն համալսարան]] # [[Սան Լորենցո]] # [[Սան Մարկոյի զոհասեղան]] # [[Սանդեյ (դեսերտ)]] # [[Սանդի Սայլենս]] # [[Սանդուխտ (ողբերգություն)]] # [[Սանդրա Բեզիկ]] # [[Սանդրո Նիսևիչ]] # [[Սանչո IV (Նավարրայի թագավոր)]] # [[Սանտա Կլաուսն ու ծախսերի գիրքը]] # [[Սանտա Քրուզ դե Մոմպոքս]] # [[Սանտոնին]] # [[Սաշա Այս]] # [[Սաշա Քոեն]] # [[Սառա Անդերսեն]] # [[Սառա Լի Բոլջեր]] # [[Սառա Նազարբաևա]] # [[Սառա Ռեկտոր]] # [[Սառա Ֆորեստիե]] # [[Սասկաչևանի պատմություն]] # [[Սատոսի Տաձիրի]] # [[Սարիբեկ Խաչատրյան]] # [[Սարինա Քրոս]] # [[Սաֆետ Զեց]] # [[Սաֆիե սուլթան]] # [[Սեբաստիան Գոմես]] # [[Սեբաստիանո Սերլիո]] # [[Սելենա Գոմեսի սկավառակագրություն]] # [[Սելիմ Զիլխա]] # [[Սելֆիի թանգարան]] # [[Սեհմետ]] # [[Սեմկա Սոկոլովիչ-Բերտոկ]] # [[Սեյբա]] # [[Սեյդու Կեյտա (լուսանկարիչ)]] # [[Սեյդու Կույատե]] # [[Սեյկիլի տապանագիրը]] # [[Սեյնթ Վինսենթ ծոց]] # [[Սեն Պիեռ (Սեն Պիեռ և Միքելոն)]] # [[Սենդրոֆ Քոուֆաքս]] # [[Սենտ Հելինա Բեյ]] # [[Սեռական տիկնիկ]] # [[Սեսիլ Կենգե Կեշետու]] # [[Սեսիլիա Յորք]] # [[Սետեպենրա]] # [[Սերաֆիմա Սախանովիչ]] # [[Սերբիայի գիտությունների և արվեստի ակադեմիայի նախագահների ցուցակ]] # [[Սերգեյ Դոբրին]] # [[Սերգեյ Մավրոդի (պրոֆեսոր)]] # [[Սերգեյ Յակիմով]] # [[Սերգեյ Պոպով]] # [[Սերգեյ Սահակյան]] # [[Սերգեյ Տերյան]] # [[Սերգեյ Տուչկով]] # [[Սերենա Ռոսսի]] # [[Սերիդո էկոլոգիական կայան]] # [[Սերիցիտ]] # [[Սթայնբեք]] # [[Սթեյթլայն]] # [[Սթիվ Մատին]] # [[Սիգրիդ Հպարտ]] # [[Սիդքափ]] # [[Սիլիա Սավադոգո]] # [[Սիլյե Նորենդալ]] # [[Սիլվա Շահակյան]] # [[Սիմեոն Առաջին]] # [[Սիմո Հյայուհյա]] # [[Սիմոնետա Վեսպուչի]] # [[Սինգապուրի սպորտի թանգարան]] # [[Սիսեռո Մոռայիս]] # [[Սիրակուզա (Նյու Յորք)]] # [[Սիրաքյուս (քաղաք)]] # [[Սիրիայի հեղաշրջումը (1963)]] # [[Սիրողական աստղագիտություն]] # [[Սիրտ (քաղաք)]] # [[Սիփան Պետրոսյան]] # [[Սղինանետ]] # [[Սղոցում]] # [[Սյոն Սիգուրդսոն]] # [[Սյուզեն Քելվին]] # [[Սյուննյովա Սուլեմդալ]] # [[Սյուրբրակ]] # [[Սյուրռեալիստական կոմպոզիցիա]] # [[Սնդիկաօրգանական միացություններ]] # [[Սնդիկի հանքանյութեր]] # [[Սննդային տոքսիկո-ինֆեկցիաներ]] # [[Սնունդ]] # [[Սոլա Սոբովալե]] # [[Սոլապուր]] # [[Սոկչո]] # [[Սողնակ]] # [[Սոմալիի ազգային թանգարան]] # [[Սոմնիա]] # [[Սոմչայ Վոնգսավատ]] # [[Սոյայի սոուս]] # [[Սոնիի նկարների կոտրելը]] # [[Սոննամ]] # [[Սոնոբուդոյո թանգարան]] # [[Սոչիի ծովային առևտրային նավահանգիստ]] # [[Սոսի հայ]] # [[Սովորության ուժը]] # [[Սոցիալական արդարության մարտիկ]] # [[Սոցիալական իրավունքներ]] # [[Սոցիալական կարգավիճակ]] # [[Սոցիալիստական ​​սեփականության գողության դեմ պայքարի վարչություն]] # [[Սուբեդեյ]] # [[Սուբլիմում]] # [[Սուգուրի Ֆումիե]] # [[Սուդանի խոտ]] # [[Սուլեյկա Ռիվերա]] # [[Սուն Վեն]] # [[Սունդարբան (ազգային պարկ)]] # [[Սուշիլա Կարկի]] # [[Սուչինդա Կրապրայուն]] # [[Սուսեդգրադ]] # [[Սուսիլո Բամբանգ Յուդոյոնո]] # [[Սուվա Պլանինա]] # [[Սուրբ Ամենափրկիչ վանք (Պողոսագոմեր)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Գավազ)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Թելավ)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Լագոդեխ)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Լալիսղուր)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ծինանդալ)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ղվարել)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Նափառեուլ)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Սանավարդո)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Սանիորե)]] # [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Փշավել)]] # [[Սուրբ Գրիգորի լեռնաշղթա]] # [[Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Թելավ)]] # [[Սուրբ Հրեշտակապետաց եկեղեցի (Ծիրա գյուղ)]] # [[Սուրբ Ղազարոս եկեղեցի]] # [[Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի (Սաութհեմփթոն)]] # [[Սուրբ Յոհանի հիվանդանոց]] # [[Սուրբ Նիկողայոսի հին եկեղեցի]] # [[Սուրբ Նշան եկեղեցի (Եվպատորիա)]] # [[Սուրբ Շուշանավանք]] # [[Սուրբ Ֆինա]] # [[Սուրբ երրորդություն եկեղեցի (Թելավ)]] # [[Սոֆյա Պոմերանիացի]] # [[Սոֆյա Տոլստայա-Եսենինա]] # [[Սպառողի հոգեբանություն]] # [[Սպառում]] # [[Սպեկտրալուսաչափական վերլուծություն]] # [[Սպիտակ վիշապը]] # [[Սվյատոպոլկ I (Մեծ Մորավիայի իշխան)]] # [[Ստավրոպոլյան բարձրավայր]] # [[Ստելլա ՄաքՔարթնի]] # [[Ստեփան Մարյանյան]] # [[Ստեֆանիա Պրեստիջակոմո]] # [[Ստեֆանո Դոմենիկալի]] # [[Ստիչ]] # [[Ստյուարտ Բեբիջ]] # [[Ստյուարտ Մեյս]] # [[Ստուկյան դպրոց]] # [[Ստուպլե վանք]] # [[Ստուպոր]] # [[Սրապիոն Տմուիտցի]] # [[Սրետեն Ասանովիչ]] # [[Սֆակիա]] # [[Սևիլ Շհայդե]] # [[Վադիմ Բասին]] # [[Վազող ալիքներ]] # [[Վալերի Զալուժնի]] # [[Վալերի Խաիտ]] # [[Վալերի Սոկոլով]] # [[Վակֆ]] # [[Վահե Վանոյան]] # [[Վաղր]] # [[Վայտիմ]] # [[Վայրի բնության համաշխարհային օր]] # [[Վան Ի]] # [[Վան Չժեն]] # [[Վանադիումի օքսիդ (III)]] # [[Վասիլի Ակսյոնով]] # [[Վասիլի Ստեֆանովիչ (եպիսկոպոս)]] # [[Վասյա Բանկովա]] # [[Վարդան Բախշյան]] # [[Վարդան Դեմիրճյան]] # [[Վարդգես Հովսեփյան]] # [[Վարենդրա գիտահետազոտական թանգարան]] # [[Վարեսինոբու]] # [[Վարունա]] # [[Վարչարարության և կառավարման Ֆրանկոֆոնիայի մասնագիտացված հաստատություն]] # [[Վելիսցիխե գյուղի դպրոց]] # [[Վեհը (գեղագիտություն)]] # [[Վենեսուելացիներ]] # [[Վետերան Ավիա]] # [[Վերադարձ (սերիալ)]] # [[Վերածնվող Հայաստան կուսակցություն]] # [[Վերականգնվող էներգիա Ավստրալիայում]] # [[Վերարկու բաճկոն]] # [[Վերգելդ]] # [[Վերելք կուսակցություն]] # [[Վերշիկերեն]] # [[Վերջնական արտադրանք]] # [[Վեց Ագռավներ]] # [[Վիգեն Գևորգյան]] # [[Վիդա]] # [[Վիժում (հղիության կրելախախտ)]] # [[Վիիմսի (թերակղզի)]] # [[Վիլհելմ II Օրանսկի]] # [[Վիլյամ Բուլոկար]] # [[Վիկ Բագրատունի]] # [[Վիկտոր Գրաշենկով]] # [[Վիկտոր Օստորոգորսկի]] # [[Վիկտորյա Էմ]] # [[Վինչենցո Կատենա]] # [[Վիջենիցա]] # [[Վիսարիոն Ջուղաշվիլի]] # [[Վիտտորիա Թեզի]] # [[Վիրուսային մարքեթինգ]] # [[Վլադիմիր Ագեև]] # [[Վլադիմիր Արինին]] # [[Վլադիմիր Յակովլև (գրող)]] # [[Վլադիմիր Պլախոտնյուկ]] # [[Վլադիմիր Վիսոցկու թանգարան]] # [[Վլադիսլավ Դեյնեգո]] # [[Վճարային հաշվեկշիռ]] # [[Վոյտեկ]] # [[Վոյցեխ Բուգասլավսկի]] # [[Վոստոկ-1]] # [[Վուլկան (Ռումինիա)]] # [[Վուսալ Հուսեյնով]] # [[Վուքիպեդիա]] # [[Տադասի Գոյինո]] # [[Տակայասուի արտերիտ]] # [[Տահար Ջաուտ]] # [[Տայն Դեյլի]] # [[Տան Ցզյասյուան]] # [[Տանելլա Բոնի]] # [[Տանուգու ջրվեժ]] # [[Տանտունի]] # [[Տապիո Ռաուտավաառա]] # [[Տարածաշրջանային համաձայնագրեր]] # [[Տարբեր քաշային կարգերում բռնցքամարտի աշխարհի չեմպիոնների ցուցակ]] # [[Տարեկան հրատարակված գրքերի քանակ ըստ երկրների]] # [[Տարիկ Ալ-Հաշիմի]] # [[Տափակաթաթություն]] # [[Տելեպորտացիա]] # [[Տեխնոլոգիական սարքավորումների մոնտաժ]] # [[Տեղանվաբանություն]] # [[Տեղեկատվական համակարգեր]] # [[Տեմպերս]] # [[Տետրացիկլիններ]] # [[Տերպինհիդրատ]] # [[Տիարա]] # [[Տիբեստի բարձրավանդակ]] # [[Տիգրան Սարգսյան (բալետի արտիստ)]] # [[Տիմոթեոս (նկար, Վան Էյկ)]] # [[Տինգիր]] # [[Տիտանի օքսիդ(II)]] # [[Տյերնո Մոնենեմբո]] # [[Տնամերձ հողամաս]] # [[Տնտեսական կարգավորում]] # [[Տնփեսա (հեռուստասերիալ)]] # [[Տո Նգոք Վան]] # [[Տոկիոյի վրիժառուները]] # [[Տոյոհարա Տիկանոբու]] # [[Տոնիկա]] # [[Տոնկացու]] # [[Տոնուս]] # [[Տոտինոսին Ցույոսի]] # [[Տորաջներ]] # [[Տորպեդային ապարատ]] # [[Տունլյաո]] # [[Տուրֆանի իջվածք]] # [[Տպատախտակ]] # [[Տսոնգա]] # [[Տվրդոշ վանք]] # [[Տրեպակ]] # [[Ցայ Մինլյան]] # [[Ցանցային ծրագրավորում]] # [[Ցանցային վիրուսներ և հակավիրուսներ]] # [[Ցարիցնո]] # [[Ցեղասպանություններ պատմության ընթացքում]] # [[Ցեյա Ստոյկա]] # [[Ցերեկային ֆիլմ]] # [[Ցինխոֆեն]] # [[Ցինկի համաձուլվածքներ]] # [[Ցորենի արտադրության միջազգային վիճակագրություն]] # [[Ցու]] # [[Ցուկեմեն]] # [[Ցուկույոմի-նո-Միկոտո]] # [[Ցրման ամպլիտուդ]] # [[Փանջիհուա]] # [[Փանջշերի դիմադրություն]] # [[Փաստերի ստուգման հարթակ]] # [[Փարկ Հվան հի]] # [[Փարսման I]] # [[Փափուկ խաղալիք (սիթքոմ)]] # [[Փիթեր Թեյլոր վան դեր Հյուլսթ]] # [[Փիթըր Քուք]] # [[Փշապոչ]] # [[Փշավոր արքայախնձոր]] # [[Փշուրիկներ]] # [[Փոլ Մայքլ Ռոմեր]] # [[Փոխադարձ ուսուցում]] # [[Փոխակերպիչ էլեկտրակայան]] # [[Փոխանակային արժեք]] # [[Փոխհրաձգություն Մինսկում 2021 թվականի սեպտեմբերի 28-ին]] # [[Փորձարկային ջրվազան]] # [[Փոքրիկ խաչակիրը]] # [[Փոքրիկ քաոս]] # [[Փոքրիկի շուրթերով]] # [[Քագույա արքայադստեր հեքիաթը]] # [[Քաղաքական բողոք]] # [[Քաղաքական բռնաճնշումների զոհերի թանգարան]] # [[Քաղաքային թանգարան Բոլոնիայում]] # [[Քամիլ Խանլարով]] # [[Քամրան Ալիև]] # [[Քաշի կորուստ]] # [[Քառակուսային բանաձև]] # [[Քավարան (հայկական հեռուստասերիալ)]] # [[Քարավազի Հին (Խուդափերինի) կամուրջ]] # [[Քարեջի]] # [[Քարշիչ հաստոն]] # [[Քեթրին Յորք]] # [[Քելլի Հու]] # [[Քեյ-քար]] # [[Քեյթ Քորի]] # [[Քեյփ Յորք]] # [[Քեյ֊օն]] # [[Քենեթ Հեգին]] # [[Քենիայի ազգային թանգարան]] # [[Քերոթ Թոփ]] # [[Քիմ Հյոն Սիկ]] # [[Քիմ Ջեուկ]] # [[Քիմիական նշաններ]] # [[Քին Սան-յուն]] # [[Քլարենս Հադսոն Ուայթ]] # [[Քլինթ Ուոքեր]] # [[Քննադատություն]] # [[Քոպի (նկարիչ, գրող)]] # [[Քուենսլենդ]] # [[Քսենյա Գարանինա]] # [[Քրեական աստիճանակարգության բարձրագույն կարգավիճակ տալը կամ ստանալը կամ պահպանելը]] # [[Քրեյ երկվորյակներ]] # [[Քրիս Բերնարդ]] # [[Քրիստա Այն]] # [[Քրիստեն Անդերսոն-Լոպես]] # [[Քրիստին Բաուեր]] # [[Քրիստինա Բրյուս]] # [[Քրիստինե Սահակյան]] # [[Քրիստոնեությունն Ալբանիայում]] # [[Քրիստոսի փորձությունները (որմնանկար, Բոտիչելլի)]] # [[Քրիստոֆեր Բեյլի]] # [[Քրիստոֆեր Իշերվուդ]] # [[Քրոմոսկոպ]] # [[Քևին Բիշոփ]] # [[Օգթայ Շիխալիև]] # [[Օգտակար հանածոների երկրաբանությունը և երկրաքիմիան Հայաստանում]] # [[Օգտատերերի վարքագծի վերլուծություն]] # [[Օդեթ]] # [[Օդիլո Գլոբոչնիկ]] # [[Օզոնացում]] # [[Օլգա Բոգդանովա]] # [[Օլգա Մարկովա]] # [[Օլգա Օրբան]] # [[Օլինգո]] # [[Օլիվեր Լանգ]] # [[Օլիվեր Նասսեն]] # [[Օլստերի կամավորական ուժեր]] # [[Օհայոյի համալսարան]] # [[Օմար Նաբեր]] # [[Օմար Ռահման]] # [[Օնեսիմոս Նեսիբ]] # [[Օնեքս]] # [[Օպոլ-Ռատիբորյան իշխանություն]] # [[Օպտիկական պատրանքների թանգարան]] # [[Օստրակիզմ]] # [[Օվերի մոտակայքից Վեսնոյի տեսարանը]] # [[Օտտո «Աբբադաբբա» Բերման]] # [[Օտտո Ադո]] # [[Օրենքի առաջ հավասարության իրավունք]] # [[Օրի-Քելլի]] # [[Օրինո (Լեսիթիոն)]] # [[Օրխան Սուլթանով]] # [[Ֆագոտ (զենք)]] # [[Ֆաթեմեհ Ռահբար]] # [[Ֆայզաբադ (Աֆղանստան)]] # [[Ֆայսոլ Գնոնլոնֆին]] # [[Ֆայրֆլայ Էսթեյթ]] # [[Ֆան-արտ]] # [[Ֆան Տհի Կիմ Ֆուկ]] # [[Ֆարիդ Գայիբով]] # [[Ֆարիդ Շաֆիև]] # [[Ֆարհադ Աբդուլլաև]] # [[Ֆարհադ Մոլլազադե]] # [[Ֆելիքս Կուշորո]] # [[Ֆերնանդո Գոմես]] # [[Ֆիզուլիի միջազգային օդանավակայան]] # [[Ֆիլիպ Ասթլեյ]] # [[Ֆինանսական առողջացումը սնանկության վարույթում]] # [[Ֆլաուեր]] # [[Ֆլորենս Բեյքեր]] # [[Ֆյոկլա Բիկովա]] # [[Ֆոլքսվագեն Գոլֆ]] # [[Ֆուադ Նագիև]] # [[Ֆրունզե Եսայան]] mhvbvww5oje2ikypefmyg83165sodkv Յուլիանա Նոյհուբեր 0 944191 8495935 8167920 2022-08-26T16:14:04Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ավստրիացի նկարչուհիներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ռեժիսոր}} '''Յուլիանա Նոյհուբեր''' ([[գերմաներեն]]՝ '''Juliana Neuhuber''', {{ԱԾ}}), ժամանակակից [[ավստրիա]]ցի [[կինոռեժիսոր]], [[սցենարիստ]], նկարչուհի։ Ապրում է ստեղծագործում է Ավստրիայի մայրաքաղաք [[Վիեննա]]յում։ Ստեղծագործական իր գործունեությունը Յուլիանան սկսել է ծավալել [[1998 թվական]]ից և արդեն հասցրել է իրագործել մի ամբողջ շարք նկարչական ու արտիստական նախագծեր<ref>{{cite web |title=Schön be-hütet durch die Zeit |url=https://www.meinbezirk.at/kirchdorf/c-freizeit/schoen-be-huetet-durch-die-zeit_a1608286 |website=meinbezirk.at |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref><ref>{{cite web |last1=Winter |first1=Susanne |title=Geschichte trifft Moderne |url=https://www.tips.at/news/steinbach-an-der-steyr/land-leute/337196-geschichte-trifft-moderne |website=tips.at |accessdate=դեկտեմբերի 30, 2018}}</ref>, ինչպես նաև՝ նկարահանել բազմաթիվ կարճամետրաժ կինոնկարներ, որոնցից շատերն արժանացել են թե՛ կինոհանդիսատեսների և թե՛ կինոքննադատների ջերմ ընդունելությանն ու բարձր գնահատականին<ref>{{cite web |last1=Bruckmüller |first1=Nora |title=Am Anfang bist du eben einer unter tausenden Filmemachern – Junge Regisseure aus Oberösterreich nutzen die Einladung zum Filmfest in Cannes |url=https://www.nachrichten.at/nachrichten/kultur/Am-Anfang-bist-du-eben-einer-unter-tausenden-Filmemachern;art16,1799976 |website=Oberösterreichische Nachrichten |accessdate=դեկտեմբերի 30, 2018}}</ref><ref>{{cite web |title=Preisverleihung des 1. Smartphone Filmfestivals |url=https://ooe.gruene.at/smart-up-your-life-preisverleihung-des-1-smartphone-filmfestivals-verspricht-kreativitaet-pur-zu-einem-essentiellen-thema |website=OÖ Grüne |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018 |archive-date=2018-12-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181230025850/https://ooe.gruene.at/smart-up-your-life-preisverleihung-des-1-smartphone-filmfestivals-verspricht-kreativitaet-pur-zu-einem-essentiellen-thema |dead-url=yes }}</ref><ref>{{cite web |title=Short Shakespeare: Games |url=http://augohr.de/catalogue/short-shakespeare-games |website=Augohr |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref><ref>{{cite web |title=Short Shakespeare: Love |url=https://www.edugroup.at/praxis/movie-moments/filme-zum-weiterdenken/shortshakespeare-love.html |website=EduGroup |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref><ref>{{cite web |title=Grenzwache |url=https://www.edugroup.at/praxis/movie-moments/filme-zum-weiterdenken/grenzwache.html |website=EduGroup |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref>։ Նրա առաջին գեղարվեստական կինոնկարը ''Je Suis Auto'' վերնագիրը կրող ֆիլմն է, որ նա նկարահանել է մեկ այլ կինոռեժիսորի՝ Յոհանես Գրենցֆյուրտների հեղինակակցությամբ<ref>{{cite web |title=Je Suis Auto |url=http://www.monochrom.at/jesuisauto |website=monochrom |publisher=monochrom |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref>։ Այդ ֆիլմում գլխավոր հերոսների դերերի մարմնավորմամբ հանդես են եկել ամերիկացի անվանի կինոդերասաններ Չեյզ Մասթերսոնը<ref>{{Cite tweet |user=ChaseMasterson |number=1065617231248277504 |date = 22 November 2018 |title=Je Suis Auto, announcement}}</ref> և Ջեյսոն Սքոթը<ref>{{cite web |title=Je Suis Auto – Premiere in April 2019 |url=http://www.monochrom.at/jesuisauto/Je_Suis_Auto__Press-Release.pdf |website=monochrom |accessdate=դեկտեմբերի 19, 2018}}</ref>։ [[2018 թվական]]ին կայացած ավստրիական կինոյի փառատոնում Յուլիանա Նոյհուբերն արժանացել է ''Austrian Indie Adler'' պատվավոր մրցանակի<ref>{{cite web |title=Award Winners 2018 |url=http://austrianfilmfestival.com/ |website=Austrian Filmfestival |publisher=AFF |accessdate=դեկտեմբերի 29, 2018}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category}} *{{IMDb name|nm4488756}} * [https://www.juliananeuhuber.com/ Պաշտոնական կայքէջը] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Նոյհուբեր, Յուլիանա}} [[Կատեգորիա:Ավստրիացի կին արվեստագետներ]] [[Կատեգորիա:Ավստրիացի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:Ավստրիացի սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Ավստրիացի կինոռեժիսորներ]] [[Կատեգորիա:Ֆեմինիստ արվեստագետներ]] [[Կատեգորիա:Ավստրիացի նկարչուհիներ]] r1l175iuwdx5mex8l7p4wir7p94lykp Անգելինա (կանացի անուն) 0 947442 8496076 7734453 2022-08-27T00:02:59Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Անգելինա]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Անգելինա]] 1xrdowvbvpnbaqbfzh4pu66zwi2ctsx Մանկական Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ 0 954930 8496024 8263138 2022-08-26T20:48:55Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Եվրատեսիլ | Անվանում = Մանկական Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ | Թվական = 2020 | Կարգախոս = Move the world! ''(Շարժիր աշխարհը)'' | Պատկերանիշ = | Կիսաեզրափակիչ = | 1-ին կիսաեզրափակիչ = | 2-րդ կիսաեզրափակիչ = | Եզրափակիչ = Նոյեմբերի 29, 2020 | Անցկացման վայր = {{դրոշավորում|Լեհաստան}}, [[Վարշավա]] | Հյուրընկալող հեռուստաալիք = [[Telewizja Polska|TVP]] | Կիսաեզրափակիչների հաղորդավարներ = | Եզրափակչի հաղորդավարներ = | Հաղորդավարներ = TBD | Բացում = | Ընդմիջման ելույթ = | Գործադիր տնօրեն = {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Մարտին Օսթերդալ]] | Գործադիր պրոդյուսեր = | Երաժշտավար = | Ռեժիսոր = | Երկրների թիվ = 12 (առայժմ) | Առաջնելույթ = {{դրոշավորում|Գերմանիա}} | Վերադարձել են = | Մեկնել են = {{դրոշավորում|Ալբանիա}}<br>{{դրոշավորում|Ավստրալիա}}<br>{{դրոշավորում|Իռլանդիա}}<br>{{դրոշավորում|Իտալիա}}<br>{{դրոշավորում|Մակեդոնիա}}<br>{{դրոշավորում|Հայաստան}}<br>{{դրոշավորում|Պորտուգալիա}}<br>{{դրոշավորում|Ուելս}} |հաղթական երգ=}} '''«Մանկական Եվրատեսիլ 2020» երգի մրցույթ''' ({{lang-en|Junior Eurovision Song Contest 2020}}, {{lang-pl|Konkurs Piosenki Eurowizji dla Dzieci 2020}}) 18-րդ [[Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթ|«Մանկական Եվրատեսիլ»]] երգի մրցույթ, որը տեղի կունենա նոյեմբերի 29-ին [[Լեհաստան]]ի մայրաքաղաք Վարշավայում ։ 2020 թվականի հոկտեմբերի 11-ի դրությամբ մրցույթին մասնակցելու մասին հայտարարել է 13 երկիր։ == Բեմ == [[Պատկեր:Siedziba Telewizji Polskiej w Warszawie 2017.jpg|ձախից|մինի|TVP-ի գլխամասային գրասենյակ, 2020 թվականի Մանկական Եվրատեսիլի անցկացման վայրը]] «Մանկական Եվրատեսիլ 2020» երգի մրցույթը տեղի ունեցավ Լեհաստանի Վարշավայում գտնվող TVP-ի գլխավոր գրասենյակի 5-րդ ստուդիայում, այն բանից հետո, երբ երկիրը հաղթեց 2019 թվականի թողարկումը հայրենի հողում [[Գլիվիցե]]ում՝ [[Վիկտորյա Գաբոր|Վիկի Գաբորի]] «[[Superhero (երգ)|Superhero]]» երգով։ Այնուամենայնիվ, [[COVID-19 համավարակ|COVID-19 համաճարակի]] պատճառով առաջին անգամ բոլոր մրցող երգերը կատարվեցին յուրաքանչյուր մասնակից երկրի ստուդիայում։ Դա երրորդ անգամն էր, որ Վարշավան հյուրընկալում էր Եվրատեսիլ միջոցառումը ([[Պատանի երաժիշտների Եվրատեսիլ 1994|Եվրատեսիլ 1994 թվականի «Պատանի երաժիշտներ»]] և «Պատանի պարողներ 2005» Եվրատեսիլից հետո), և առաջին անգամն էր, որ մրցույթն անցկացվում է նույն երկրում երկու տարի անընդմեջ։ == Ֆորմատ == [[COVID-19|Կորոնավիրուսային]] համաճարակի պայմաններում Մանկական եվրատեսիլ 2020֊ը տեղի կունենա կամրջային ձևաչափով պատմության մեջ առաջին անգամ։ Յուրաքանչյուր մասնակից ելույթ կունենա իր երկրում հատուկ ստեղծված ստուդիայում, որտեղից ուղիղ եթերով կմիանա [[Վարշավա]]։ Չնայած այս ամենին կառուցվելու է յուրահատուկ բեմ, որտեղ տեղի է ունենալու քվերակությունը, ինտերվալ ակտը, քվեարկությանը նախորդող և հաջորդող ելույթները։ քվեարկության համակարգը մնալու է նույնը 50/50 հարաբերակցությամբ։ Յուրաքանչյուր երկիր կարող է քվերակել իր նախընտրած մասնակցի օգտին բացառությամբ իր երկրի, սակայն արդեն 4֊րդ տարին է որ կգործի օնլայն քվեարկություն և յուրաքանչյուր երկիր հնարավորություն կունենա քվերակել իր երկրի օգտին։ == Կայանալու վայրը == * {{Դրոշ|Լեհաստան}} [[Լեհաստան]] — [[Գլիվիցե]] քաղաքում տեղի ունեցած [[Մանկական Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|2019 թվականի մրցույթում]] հաղթելուց հետո [[Telewizja Polska|Լեհաստանի ազգային հեռուստատեսության]] հաղորդավար Յացեկ Կուրսկին հայտարարել է, որ Լեհաստանը կանցկացնի [[2020]] թվականի երգի մրցույթը<ref name="logo">{{cite web|url=https://junioreurovision.tv/story/junior-eurovision-2019-winner-viki-gabor-talks-to-press|title="Poland is so proud of you": 2019 Winner Viki Gabor talks to the press|website=junioreurovision.pl|date=նոյեմբերի 24, 2019|accessdate=նոյեմբերի 24, 2019}}</ref>։ [[2020]] թվականի մայիս ամսին 《[[լուսարձակիր Եվրոպա]]》հեռուստաշոուի ընթացքում հայտնի դարձավ, որ մրցույթը անց է կացվելու [[Լեհաստան|Լեհաստանի]] մայրաքաղաք [[Վարշավա|Վարշավայում]]։ == Մասնակից երկրներ== {| class="sortable wikitable" !Երկիր !Արտիստ !Երգ !Լեզու !Թարգմանություն !Հորիզոնական !Միավորներ |- |{{Դրոշավորում|Բելառուս}} |Arina Pehtereva |Aliens | |Այլմոլորակայիններ |5 |130 |- |{{Դրոշավորում|Գերմանիա}}<ref>{{Cite web|url=https://escxtra.com/2020/07/08/germany-announces-debut-in-junior-eurovision-2020/|title=Germany announces debut in Junior Eurovision 2020|last=|first=|date=2020-07-08|website=ESCXTRA.com|publisher=|language=en-GB|accessdate=2020-09-07}}</ref> |Susan |Stronger with you | գերմաներեն |Ավելի ուժեղ քեզ հետ |12 |66 |- bgcolor="#CC9966" | |{{Դրոշավորում|Իսպանիա}}<ref>{{Cite web|url=https://www.escplus.es/television-espanola-desmiente-los-rumores-de-una-posible-retirada-de-eurovision-junior-2020/|title=Televisión Española desmiente los rumores de una posible retirada de Eurovisión Junior 2020|last=Carros|first=David|date=2019-11-29|website=ESCplus España|language=es|access-date=2019-11-29}}</ref> |Solea |Palante |իսպաներեն | |3 |133 |- bgcolor="silver" | |{{Դրոշավորում|Ղազախստան}} |Karakat Bashanova |Forever | |հավերժ |2 |152 |- |{{Դրոշավորում|Լեհաստան}}<ref> {{cite web|url=https://junioreurovision.tv/story/junior-eurovision-2019-winner-viki-gabor-talks-to-press|title="Poland is so proud of you": 2019 Winner Viki Gabor talks to the press|website=junioreurovision.pl|date=նոյեմբերի 24, 2019|accessdate=նոյեմբերի 24, 2019}}</ref> |Alicja Tracz |I’ll Be Standing | | |9 |90 |- |{{MLT}} |Chanel Monseigneur |Chasing Sunsets | | |8 |100 |- |{{Դրոշավորում|Նիդեռլանդներ}}<ref>{{cite web|url=https://eurovoix.com/2019/09/28/the-netherlands-confirms-junior-eurovision-2020-participation/|title=The Netherlands: Confirms Junior Eurovision 2020 Participation |last=Granger|first=Anthony|access-date=2019-09-28|website=Eurovoix}}</ref> |Unity |Best Friends | |Լավագույն ընկերներ |4 |132 |- |{{Դրոշավորում|Ռուսաստան}} |Sofia Feskova |My New Day | |Իմ նոր օրը |10 |88 |- |{{Դրոշավորում|Վրաստան}} <ref>{{cite web|url=https://eurovoix.com/2019/11/13/georgia-junior-eurovision-2020-participation-confirmed/|title=Georgia: Confirms Junior Eurovision 2020 Participation |last=Granger|first=Anthony|access-date=2019-11-13|website=Eurovoix}}</ref> |Sandra Gadelia |You Are Not Alone | |Դու միայնակ չես |6 |111 |- |{{Դրոշավորում|Սերբիա}} |Petar Anicic |Heartbeat | |Սրտի զարկեր |11 |85 |- |{{Դրոշավորում|Ուկրաինա}} <ref>{{cite web|url=https://eurofestivales.blogspot.com/2019/11/ucrania-esperamos-volver-este-pais.html?m=1|title=Ucrania: "Esperamos volver a este país hospitalario el año que viene"|website=eurofestivales.blogspot.com|date=նոյեմբերի 27, 2019|accessdate=նոյեմբերի 27, 2019}}</ref> |Oleksnandr Balabanov |vidkrivay (open up) | |բացիր |7 |106 |- bgcolor="gold" | |{{Դրոշավորում|Ֆրանսիա}} |Valentina |J’imagine |ֆրանսերեն | |1 |200 |- |} == Երկրներ որոնք հրաժարվել են մասնակցել == Որպեսզի երկիրն իրավունք ունենա մասնակցելու մրցույթին, այն պետք է լինի [[Եվրոպական հեռարձակողների միություն|ԵՀՄ-ի]] ակտիվ անդամ։ *{{դրոշավորում|Ավստրալիա}} — Հուլիսին Ավստրալիան հայտարարեց, որ չի մասնակցելու COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Ուելս}} — Ապրիլին Ուելսը հայտարարեց, որ չի մասնակցելու COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Հյուսիսային Մակեդոնիա}} — Հուլիսին Հյուսիսային Մակեդոնիան հայտարարեց, որ չի մասնակցելու COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Իտալիա}} — Հեռարձակող [[Rai Gulp]]-ը հայտարարեց, որ իրենք դեռ չեն կողմնորոշվել իրենց մասնակցության մասին, սակայն նման հայտարարություն չի արվել, և մրցույթին չի մասնակցել իտալացիների մասնակցությունը։ *{{դրոշավորում|Պորտուգալիա}} — Ավելի ուշ [[Rádio e Televisão de Portugal|RTP]]-ն պարզեց, որ նրանք չեն մտել COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Ալբանիա}} — [[Ալբանիայի հանրային հեռուստառադիոընկերություն|RTSH]]-ը ավելի ուշ պարզեց, որ նրանք չեն մտել COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Իռլանդիա}} — Օգոստոսին Իռլանդիան հայտարարեց, որ չի մասնակցելու COVID-19 համաճարակի պատճառով։ *{{դրոշավորում|Հայաստան}} — 2020 թվականի նոյեմբերի 5-ին Հայաստանը դուրս եկավ մրցույթից՝ [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] պատճառով։ === <code><u>Առաջնելույթ</u></code> === * {{Դրոշ|Գերմանիա}} [[Գերմանիա]] — 2019 թվականի նոյեմբերին Եվրոպական հեռարձակողների միությանը հայտարարեց, որ [[KIKA]] գերմանական մանկական հեռարձակման պատվիրակությունը կնայի և կհետևի մրցույթի նորություններին ։ Հուլիսի 8-ին պաշտոնապես հաստատվել է Գերմանիայի մասնակցությունը <ref>{{cite news|url=https://eurovoix.com/2019/11/22/germany-delegation-observing-junior-eurovision-2019/|title=Germany: Delegation Observing Junior Eurovision 2019|lang=en |publisher=Eurovoix|date=նոյեմբերի 22, 2019}}</ref>։ [[Շոտլանդիա|Շոտլանդիա]] == Տես նաև == * [[Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթ|Եվրատեսիլ 2020]] * [[Մանկական Եվրատեսիլ 2019 երգի մրցույթ|Մանկական եվրատեսիլ 2019]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{URL|http://www.junioreurovision.tv/|Պաշտոնական կայք}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթն ըստ տարեթվի]] [[Կատեգորիա:Մանկական Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]] [[Կատեգորիա:Սպասվող իրադարձություններ]] gl91i3295fu7n0w9z74d0tcux54fvhv Սիլհեթ 0 961458 8496272 6756461 2022-08-27T11:25:18Z Slava Sahakyan70 65321 /* Հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Սիլհետ''' ({{Lang-bn|সিলেট}}) [[Բանգլադեշ]]ի խողոր քաղաքներից։ Գտնվում է Բանգլադեշի հյուսիս-արևելքի Սիլեթ շրջանում, [[Հնդկաստան]]ի հետ պետական սահմանի երկայնքով։ Համայնքի բնակչությունը՝ 463 198 մարդ (2008 թ.)։ Տարածքը՝ 26,50 կմ² է։ Բնակչության խտությունը՝ 17,479 մարդ/կմ²։ == Բնակչություն == {{Wikidata/Population}} {| align="center" | {| class="wikitable" !Տարի ! colspan="2" |Թվաքանակ |- !<span class="wikidata-snak " data-wikidata-hash="547e8b5851f897e5290f20e065f51a75cf81391d"><span class="nowrap">[[2008 год|2008]]</span></span> | style="text-align: right; border-right: none;padding-right: 0;" |<span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">463 198</span> | style="text-align: left; border-left: none;padding-left: 0;" | |- !<span class="wikidata-snak " data-wikidata-hash="1277780215cd5ca03e85ca9c50830783b4fedfe1"><span class="nowrap">[[2011 год|2011]]</span></span> | style="text-align: right; border-right: none;padding-right: 0;" |<span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">479 837</span> | style="text-align: left; border-left: none;padding-left: 0;" |<ref name="_5e306e64d5bbb2c6">http://www.citypopulation.info/Bangladesh-Mun.html</ref> |} |} == Քույր քաղաքներ == * {{դրոշ|Հորդանան}} [[Ամման]], [[Հորդանան]] * {{դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} [[Լոնդոն]], [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]] * {{դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} [[Մարլիբոն]], [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]] * {{դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} [[Թաուեր-Հեմլեթս]], [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]] * {{դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} [[Рочдейл|Ռոչդեյլ]], [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]] * {{դրոշ|Թուրքիա}} [[Քոնյա]], [[Թուրքիա]] * {{դրոշ|Իտալիա}} [[Մեսինա]], [[Իտալիա]] * {{դրոշ|Բանգլադեշ}} [[Չիտագոնգ]], [[Բանգլադեշ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * [https://web.archive.org/web/20120414145100/http://www.banglapedia.org/httpdocs/HT/S_0654.HTM Բանգլապեդիա] {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Վիքիտվյալների արժեքների վերաձևակերպմամբ հոդվածներ]] [[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Module:URL-ի բարդ մուտքով]] 45zq5c0zb8jrhiysw4ffrskaxzu5zfn Մարդը պարանի վրա (ֆիլմ, 2008) 0 966697 8496202 8257191 2022-08-27T09:25:45Z Valen1988 29239 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Մարդը պարանի վրա»''' ({{lang-en|Man on Wire}}), ամերիկական [[վավերագրական ֆիլմ]]՝ նկարահանված [[2008]] թվականին։ 2009 թվականին ֆիլմը [[Օսկար|«Օսկարի»]] է արժանացել «լավագույն լիամետրաժ վավերագրական ֆիլմ» անվանակարգում<ref name="imdb-a">[http://www.imdb.com/title/tt1155592/awards Man on Wire (2008) — Awards<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ == Սյուժե == [[Պատկեր:PhilippePetitAAFeb09.jpg|link=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:PhilippePetitAAFeb09.jpg|մինի|Ֆիլիպպ{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} Փեթի]] [[Գովազդային կարգախոս]].''1974. 1350 feet up. The artistic crime of the century.''<ref name="imdb">{{Imdb title|1155592|Man on Wire (2008)}} <!-- Заголовок добавлен ботом --></ref> Ֆիլմը պատմում է 1974 թվականի օգոստոսի 7-ին ֆրանսիացի [[լարախաղաց]] ֆիլիպպ Փեթիի համարձակ ու ճարպիկ արարքի մասին։ Փեթին, առանց ամրագոտիների, անցնում է [[Համաշխարհային առևտրի կենտրոն]]ի երկու զույգ շենքի միջև կապված պարանի վրայով<ref>На то время самые высокие здания в мире</ref>։ Բարձրությունը գետնից 415 մետր էր։ Ավարտից հետո նրան ձերբակալում են։ Ֆիլմում ցուցադրվում է նաև բացառիկ սիրողական նկարներ, իրական իրադարձության նկարներ, ինչպես նաև հարցազրույց ականատեսների հետ (մեր օրեր)։ Ֆիլմը նկարահանվել է հենց իր՝ ֆիլիպպ Փեթիի «Հասնել ամպերին» (''To Reach the Clouds'') գրքի հիման վրա։ == Ֆիլմի ստեղծում == Ֆիլմի պրոդյուսեր Սայմոն Չիննը Ֆիլիպպ Փեթիի հետ ծանոթացել է 2005 թվականին ''BBC Radio 4'' ռադիոկայանում՝ ''Desert Island Discs'' հաղորդման ժամանակ։ Չիննը փորձում է լարախաղացից գնել «Հասնել ամպերին» գրքի հեղինակային իրավունքները։ Մի քանի ամիս մտորումներից հետո Փեթին համաձայնվում է այն պայմանով, որ ինքը պետք է ֆիլմում խաղա գլխավոր և ակտիվ դեր<ref>{{Cite web|url=http://www.screadow.ru/?page_id=123|title=Screadow " Человек на канате / Man on Wire<!-- Заголовок добавлен ботом -->|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100212002302/http://www.screadow.ru/?page_id=123|archivedate=2010-02-12|accessdate=2010-03-19|deadlink=yes}}</ref>։ Հետագայում այն հարցին, թե ինչու ֆիլմում չի խոսվում [[Սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչական հարձակումներ|շենքերի՝ ահաբեկչական հարձակումների հետևանքով փլուզման մասին]], ռեժիսորը պատասխանել է, որ Փեթիի հնարքն այնքան գեղեցիկ էր, որ արդար չէր լինի ֆիլմում խոսել այդ մասին, մանավանդ, որ իրական հնարքը կատարելու ժամանակ շենքերը փլուզված չէին<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7498364.stm|title=BBC NEWS: Wire walk film omits 9/11 tragedy|date=օգոստոսի 2, 2008|archiveurl=https://www.webcitation.org/674KJkDHI?url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7498364.stm|archivedate=2012-04-20|accessdate=2008-08-03|author=Neil Smith|dead-url=no}}</ref>։ Երիտասարդ Ֆիլիպպ Փեթիի կերպարը մարմնավորել է Փոլ Մակգիլլը<ref name="imdb-fc">[http://www.imdb.com/title/tt1155592/fullcredits#cast Man on Wire (2008) — Full cast and crew<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ == Սաունդթրեք == # "Fish Beach" – Մայքլ Նայման (''Drowning by Numbers)'' # "History of the Insipid" –Մայքլ Նայման (''The Libertine)'' # "Albatross" – Fleetwood Mac # "Dreams of a Journey" – Մայքլ Նայման (հատված [[Դաշնամուր (ֆիլմ)|«Դաշնամուր» ֆիլմից]]) # "Time Lapse" – Մայքլ Նայման ( ''A Zed & Two Noughts'') # "The Disposition of Linen" – Մայքլ Նայման ( ''The Draughtsman's Contract'') # "A Fifth of Beethoven" – Walter Murphy # "Chasing Sheep Is Best Left To Shepherds" – Մայքլ Նայման (''The Draughtsman's Contract'') # "An Eye For Optical Theory" – Մայքլ Նայման(''The Draughtsman's Contract'') # ''The Lark Ascending'' – English Northern Philharmonia (ըստ [[Ռալֆ Վոան Ուիլյամս]]ի) # "A Ramble in St. James's Park" – Մայքլ Նայման (''The Libertine'') # "Passage de L'Egalité" – Մայքլ Նայման (''La Traversée de Paris'') # "In the Hall of the Mountain King" – Philadelphia Orchestra (composed by Edvard Grieg) # "Drowning By Number 2" – Մայքլ Նայման(''Drowning by Numbers'') # "Trysting Fields/Sheep 'n' Tides" – Մայքլ Նայման ( ''Drowning by Numbers'') # "Memorial" – Մայքլ Նայման # "Leaving Home" (Opening Titles) – J. Ralph # "Leaving Home Sunday Exploration" (End Credits) – J. Ralph # "Gnossienne No. 1" – Gheorghe Constantinescu, pianist (composed by Erik Satie) # [[Պատկեր:Մարդը պարանի վրա. ֆիլմ.jpg|մինի|246x246փքս]]"Gymnopédie No. 1" – Anne Queffélec, pianist (composed by Erik Satie), this music also used for the DVD menu == Առաջադրումներ և մրցանակներ == 2009 թվականի փետրվարին ստացած «Օսկարից» բացի, ֆիլմն առաջադրվել է ևս 34 մրցանակի և շահել 26-ը<ref name="imdb-a" />։ == Փաստեր == * Ֆիլմի հիմնական սաունթրեքը ընտրվել է Մայքլ Նայմանի «The Composer's Cut Series Vol. II: Nyman/Greenaway Revisited» երաժշտական ալբոմից<ref>[http://www.imdb.com/title/tt1155592/soundtrack Man on Wire (2008) — Soundtracks<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ * 2003 թվականին հրատարակվել է Մորդիքայ Գերշտեյնի [[Մարդը, որ քայլում էր աշտարակների միջև|«Մարդը, որ քայլում էր աշտարակ]][[Մարդը, որ քայլում էր աշտարակների միջև|ների միջև»]] վերնագրով մանկական գիրքը,որը պատմում է նույն հնարքի մասին։ 2005 թվականին գրքի հիման վրա նկարահանվել է մուլտֆիլմ։ Գիրքը<ref>[http://www.ala.org/ala/mgrps/divs/alsc/awardsgrants/bookmedia/caldecottmedal/caldecottwinners/caldecottmedal.cfm ALA |<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> և մուլտֆիլմը<ref>{{Cite web|url=http://www.trulymovingpictures.org/FilmFestival/About%20Us/Pages/Winners2.aspx|title=Heartland Truly Moving Pictures — 2000—2005 Award Winners<!-- Заголовок добавлен ботом -->|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100628173526/http://www.trulymovingpictures.org/FilmFestival/About%20Us/Pages/Winners2.aspx|archivedate=2010-06-28|accessdate=2010-03-19|deadlink=yes}}</ref> մրցանակների են արժանացել։ * Ֆիլմի դրամամուտքերը կազմել են մոտ 5 մլն դոլար<ref name="kn">{{Cite web |url=http://www.kinonews.ru/movie_13285/man-on-wire |title=ФИЛЬМ: «Канатоходец» / Man on Wire (2008)<!-- Заголовок добавлен ботом --> |accessdate=2020-02-16 |archive-date=2020-02-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200215190821/https://www.kinonews.ru/movie_13285/man-on-wire |dead-url=yes }}</ref>։ * Ֆիլմը ռուսական վարձույթ դուրս չի եկել,այդ պատճառով հնարավոր է նաև «Լարախաղաց» անվան թարգմանությունը<ref name="kn" />։ == Պրեմիերային ցուցադրում տարբեր երկրներում<ref name="imdb-ri">[http://www.imdb.com/title/tt1155592/releaseinfo Man on Wire (2008) — Release dates<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> == * [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]] — 2008 թվականի հունվարի 22 «Արևային պար»''( [[Անգլերեն|անգլ.՝]] Sundance Film Festival)'' կինոփառատոն (ապրիլ, մային հունիս ամիսներին ՝ այլ կինոփառատոներում), մեծ էկրան (միայն [[Նյու Յորք|Նյու-Յորք]]) — 2008 թվականի հուլիսի 25 * [[Գերմանիա]] — 2008 թվականի փետրվարի 8 («Եվրոպական կինոշուկա»), մեծ էկրան — 2009 հունվարի 22 * [[Չեխիա]] — 2008 թվականի հուլիսի 6 ([[Կառլովի Վարի]] կինոփառատոն) * [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]] — 2008 թվականի օգոստոսի 1 * [[Իտալիա]] — 2008 թվականի սեպտեմբերի 24 (Հռոմի կինոփառատոն ), 2009 թվականի սեպտեմբերի 21 - ցուցադրություն հեռուտատեսությամբ * [[Բրազիլիա]] — 2008 թվականի սեպտեմբերի 26 (Ռիո-դե-Ժանեյրոյի կինոփառատոն), մեծ էկրան 2009 թվականի ապրիլի 9 (միայն Սան Պաոլո) * [[Կանադա]] — 2008 թվականի սեպտեմբերի 30 2008 (Էդմոնտե միջազգային կինոփառատոն) * [[Բելգիա]] — 2008 թվականի հոկտեմբերի 16 ([[Գենտ]]ի միջազգային կինոփառատոն) * [[Ավստրիա]] — 2008 թվականի հոկտեմբերի 21 ([[Վիեննա]]յի միջազգային կինոփառատոն) * [[Նորվեգիա]] — 2008 թվականի հոկտեմբերի 21 ([[Բերգեն]] միջազգային կինոփառատոն), 2008 թվականի նոյեմբերի 24 ([[Օսլո]] միջազգային կինոփառատոն), մեծ էկրան 2009 թվականի փետրվարի 20 * [[Դանիա]] — 2008 թվականի նոյեմբերի 13 (կինոփառատոն ''CPHDOX'') * [[Ֆրանսիա]] — 2008 թվականի դեկտեմբերի 4 2008 (DVD) * [[Նոր Զելանդիա]] — 2009 թվականի հունվարի 29 * [[Թայվան]] — 2009 թվականի փետրվարի 6 * [[Պորտուգալիա]] 2009 — մարտի 5 * [[Թուրքիա]] — 2009 մարտի 13 * [[Լեհաստան]] — 2009 մարտի 27 * [[Հունգարիա]] — 2009 թվականի մարտի 28 (Միջազգային կինոփառատոն ''Titanic Filmpresence'') * [[Իսլանդիա]] — 2009 թվականի ապրիլի 17 ( «Կանաչ լույս» կինոփառատոն) * [[Իսպանիա]] — 2009 թվականի ապրիլի 17 * [[Սինգապուր]] — 2009 թվականի հուլիսի 4 * [[Ճապոնիա]] — 2009 թվականի հունիսի 13 * [[Շվեդիա]] — 2010 թվականի հունվարի 22 * [[Հարավային Կորեա]] — 2010 թվականի փետրվարի 4 * [[Հունաստան]] — 2010 թվականի մարտի 25 * [[Ֆինլանդիա]] — 2010 թվականի ապրիլի 7 (ցուցադրություն հեռուստատեսությամբ) * [[Մեքսիկա]] — 2010 թվականի ապրիլի 30 * [[Ռուսաստան]] — 2011 թվականի փետրվարի 19 (ցուցադրություն հեռուստատեսությամբ) == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.manonwire.com/ Официальный сайт] фильма {{ref-en}} <small>Проверено 19-03-2010</small> * [http://movies.ign.com/articles/895/895054p1.html Интервью] с Ф. Пети на [[:ru:IGN|IGN]] {{ref-en}} <small>Проверено 19-03-2010</small> * [http://www.lookatme.ru/flows/kino/posts/62924-man-on-wire О фильме] + фото + два трейлера на ''lookatme.ru'' <small>Проверено 19-03-2010</small> {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆրանսերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2009 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական վավերագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան վավերագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան անկախ ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:BAFTA մրցանակի դափնեկիր ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2008 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Ֆրանսիայում]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կենսագրական ֆիլմեր]] rq00ebgbyy7m5x3meu93k9hmvvldo7b Մասնակից:Գարիկ Ավագյան/Ավազարկղ3 2 970280 8495874 6799954 2022-08-26T13:11:17Z Գարիկ Ավագյան 7147 wikitext text/x-wiki ==== Semi Final ==== {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="references-big sortable" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse; float: center; width:100%"; |- ! Year !! Country !! Artist !! Title !! Translation !! SMS |- | [[2009]] || {{դրոշ|Իսրայել}} Israel || || || || 1 |- | [[2010]] || {{դրոշ|Իսրայել}} Israel <br> {{դրոշ|Թուրքիա}} Turkey || || || || 1 <br> 1 |- | [[2011]] || {{դրոշ|Վրաստան}} Georgia <br> {{դրոշ|Հունաստան}} Greece <br> {{դրոշ|Լեհաստան}} Poland <br> {{դրոշ|Ռուսաստան}} Russia || || || || 1 <br> 1 <br> 1 <br> 1 |- | [[2013]] || {{դրոշ|Սան Մարինո}} San Marino <br> {{դրոշ|Իսրայել}} Israel || || || || 2 <br> 1 |- | [[2014]] || {{դրոշ|Սան Մարինո}} San Marino <br> {{դրոշ|Հունգարիա}} Hungary <br> {{դրոշ|Շվեդիա}} Sweden || || || || 5 <br> 1 <br> 1 |- | [[2015]] || {{դրոշ|Ալբանիա}} Albania <br> {{դրոշ|Վրաստան}} Georgia || || || || 1 <br> 1 |- | [[2016]] || {{դրոշ|Չեխիա}} Czech Republic <br> {{դրոշ|Ռուսաստան}} Russia || || || || 1 <br> 1 |- | [[2017]] || {{դրոշ|Բելգիա}} Belgium || || || || 1 |- | [[2018]] || {{դրոշ|Իսրայել}} Israel || || || || 4 |- || [[2019]] || {{դրոշ|Ադրբեջան}} Azerbaijan <br> {{դրոշ|Ալբանիա}} Albania || || || || 4 <br> 2 |} 5a2mujs8qm2urv26v77zk8d8fek9po1 Լիպեցկ 0 984841 8496237 8375884 2022-08-27T10:32:17Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Լիպեցկ''' ({{lang-ru|Ли́пецк}}), քաղաք Ռուսաստանում (սկսած 1779 թվականից<ref>СССР. Административно-территориальное деление союзных республик на 1 января 1980 года / Сост. В. А. Дударев, Н. А. Евсеева. — М.: Известия, 1980. — 702 с. — С. 165.</ref>), [[Լիպեցկի մարզ]]ի վարչական կենտրոնը<ref name="БРЭ-ТОМ-17">{{книга|автор= Горячко М.Д., Жирова И.А. и др |заглавие=Липецк |ссылка=https://bigenc.ru/geography/text/2147040|ответственный=председ. Ю.С. Осипов и др., отв. ред. С.Л. Кравец|издание=Большая Российская Энциклопедия (в 30 т.)|место=Москва|издательство=Научное издательство «Большая российская энциклопедия» |год=2010 |том=17. Лас-Тунас - Ломонос |страницы= 538—540 |страниц=782 |isbn=978-5-85270-350-7 |тираж=60 000|language=ru}}</ref>։ Ռուսական ամենամեծ ագլոմերացիաներից մեկն է և սև մետաղագործության ամբողջական ցիկլի<ref>[https://cyberleninka.ru/article/n/problemy-formirovaniya-i-prioritety-razvitiya-gorodskih-promyshlennyh-aglomeratsiy Проблемы формирования и приоритеты развития городских промышленных агломераций — тема научной статьи по экономике и экономическим наукам читайте бесплатно текст научно-исследо…]</ref>, արդյունաբերության, ագրոտեխնոլոգիական, ավիացիոն, առողջարանային կենտրոնը։ Բնակչությունը, 2019 թվականի դրությամբ, կազմում է 509 420 մարդ։ Հեռավորությունը մայրաքաղաք [[Մոսկվա]]յից 450 կիլոմետր է, իսկ [[Վորոնեժ]]ից՝ 130 կիլոմետր<ref>{{Cite web |url=http://www.nnov-airport.ru/rus/wokzal_lipezk.html |title=Train Station in Lipetsk {{in lang{{!}}ru}} |access-date=դեկտեմբերի 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130929093905/http://www.nnov-airport.ru/rus/wokzal_lipezk.html |archive-date=սեպտեմբերի 29, 2013 |url-status= }}</ref>։ Լիպեցկը բնակչությամբ ամենամեծ քաղաքներից մեկն է<ref name="2014Est">Lipetsk Oblast Territorial Branch of the Federal State Statistics Service. [http://lipstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/lipstat/resources/d487c2004c58872cb8a2bd4fa2e024d5/%D0%9E%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0+%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC_+%D0%BD%D0%B0+1+%D1%8F%D0%BD%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8F+2014+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.htm Оценка численности городского и сельского населения по городским округам и муниципальным районам] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304115536/http://lipstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/lipstat/resources/d487c2004c58872cb8a2bd4fa2e024d5/%D0%9E%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0+%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%BF%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BC_+%D0%BD%D0%B0+1+%D1%8F%D0%BD%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8F+2014+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.htm |date=March 4, 2016 }} {{ref-ru}}</ref>․ ըստ բնակչության՝ [[Չենոզեմիե]]ում զբաղեցնում է 2-րդ տեղը, [[Կենտրոնական դաշնային շրջան (ՌԴ)|Կենտրոնական դաշնային շրջանում]]՝ 5-րդը, իսկ [[Ռուսաստան]]ում՝ 36-րդը։ Քաղաքը գտնվում է [[Վորոնեժ (գետ)|Վորոնեժի գետի]] վրա, անտառային գոտում, [[Միջին ռուսական բարձրություն|միջին ռուսական բարձրության]] վրա։ Ագլոմերացիոն և տարածաշրջանային կարևոր նշանակություն ունեցող ավտոտրանսպորտային հանգույց է, որը գտնվում է «Դոն» և «Կասպից» մայրուղիների միջև։ Ունի արդյունաբերական երկաթուղիների զարգացած ցանց։ Արդյունաբերական-արտադրական հատուկ տիպի տնտեսական գոտու կենտրոն է։ Ռուսաստանի ամենաերիտասարդ տարածաշրջանային կենտրոններից մեկը։ == Ստուգաբանություն == 1702 թվականին [[Վորոնեժ (գետ)|Վորոնեժ գետի]] վրա սկսվել է մետաղագործական գործարանների շինարարությունը։ Գործարանների ստեղծման ժամանակ առաջացած գյուղն սկսել է կոչվել ''Լիպսկի'' (հետագայում՝ ''Լիպեցկ'') երկաթե գործարաններ․ անունը գալիս է [[Լիպովկա գետ (Վորոնեժի վտակ)|Լիպովկա գետի]] անունից։ 1779 թվականին անվանել է Լիպեցկ<ref>Поспелов, 2002, с. 244.</ref><ref>{{cite web |url=http://www.ebrd.com/pages/news/press/2011/110330a.shtml |title=Archived copy |accessdate=2013-01-02 |url-status=dead |archiveurl=https://archive.is/20130121192558/http://www.ebrd.com/pages/news/press/2011/110330a.shtml |archivedate=հունվարի 21, 2013 |df=mdy-all }}</ref>։ == Պատմություն == === Առաջին բնակավայրեր === Ժամանակակից քաղաքի տարածքում եղած ամենահին բնակավայրերը ներկայացված են հնագիտական հուշարձաններով, ինչպիսիք են օրինակ՝ «[[Լիպեցկի ավերակատեղ]]» և «Լիպեցկյան լիճ»։ Վերոնշյալ երկու հուշարձաններն էլ այս պահին գրեթե ամբողջությամբ ավերվել են կառուցապատման հետևանքով։ Ըստ Լիպեցկի երկրաբաններից մեկի վարկածի<ref name=":0" />՝ ժամանակակից քաղաքի տեղում գոյություն ունեցած սլավոնական բնակավայրը հիմնադրվել է դեռևս [[Մոնղոլական ներխուժումը Ռուսաստան|մոնղոլական ներխուժումից]] առաջ։ Այն գտնվել է մի ուղղաձիգ բլրի վրա, և հյուսիսից, արևմուտքից ու հարավից պաշտպանված է եղել անառիկ լանջերով։ Բնակավայրի կենտրոնում գտնվել է իշխանական տունը, իսկ դրա շուրջը՝ արհեստավորների։ Այլ հետազոտողներ այս վայրում հիշատակում են 19-րդ դարի մշակույթին բնորոշ բնաավայր<ref>{{cite web|url=https://historylib.org/historybooks/Valentin-Sedov_Drevnerusskaya-narodnost--Istoriko-arkheologicheskoe-issledovanie/6|title=Русы. Валентин Седов. Древнерусская народность. Историко-археологическое исследование. Книги по истории онлайн. Электронная библиотека|publisher=historylib.org|lang=ru|accessdate=2017-07-16}}</ref>, որին բնորոշ չէին իշխանական իշխանության հզորացումն ու այլ հատկանիշներ։ Տարեգրություններում ''«Լիպովիչսկ»'' անունով<ref>{{cite web|url=http://litopys.org.ua/lavrlet/lavr29.htm|title=Въ лЂто 6792 [1284] - 6813 [1305]. Лаврентіївський літопис.|publisher=litopys.org.ua|accessdate=2017-07-16}}</ref> քաղաքն առաջին անգամ հիշատակվում է 1283-1284 թվականներին՝ մոնղոլական լծի դեմ [[Ռուսաստան]]ի պայքարի հետ կապված իրադարձությունների համատեքստում։ 1284 թվականին քաղաքը լիովին ավերվել է բասկակ Ախմատի կողմից և հետագա մի քանի հարյուրամյակների ընթացքում դրա մասին ոչ մի հիշատակում չկա։ Մի շարք հեղինակներ, պատմաբաններ, հնագետներ, վիճարկում են Լիպովիչսկի կապը ներկայիս Լիպեցկի հետ<ref>{{cite web|url=http://old-kursk.ru/events/lipino.html|title=В.В.Енуков: ОБ ИСТОРИИ ЛИПИНСКОГО АРХЕОЛОГИЧЕСКОГО КОМПЛЕКСА|author=Vladimir Vetchinov, 2:5035/61,vvet@yandex.ru|publisher=old-kursk.ru|accessdate=2017-07-16}}</ref>․ երկրագիտական աշխատանքներում հաճախ նման նույնացումներ չկան<ref name=":1">{{cite web|url=http://textarchive.ru/c-1350194-p6.html|title=История исследования липецкого городища - стр. 6|publisher=textarchive.ru|accessdate=2017-07-16}}</ref><ref>{{cite web|url=http://vorgol.ru/istoriya-eltsa/istoriya-lipetskogo-kraya/lip-kraj-glava-2/|title=Степная окраина Руси|publisher=vorgol.ru|lang=ru|accessdate=2017-07-16}}</ref><ref>{{cite web|url=http://lipetsk.tambovwolf.ru/arhy05.html|title=Из истории археологических исследований Верхнего Дона|publisher=lipetsk.tambovwolf.ru|accessdate=2017-07-16|archive-date=2018-04-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180410221352/http://lipetsk.tambovwolf.ru/arhy05.html|dead-url=yes}}</ref><ref name=":7">{{cite web|url=https://statehistory.ru/books/YA--E--Vodarskiy_Issledovaniya-po-istorii-russkogo-goroda--Fakty--obobshcheniya--aspekty/5|title=Я. Е. Водарский. Основание Липецка. Исследования по истории русского города. Факты, обобщения, аспекты. История России. Библиотека.|publisher=statehistory.ru|accessdate=2017-07-16}}</ref><ref>{{Книга|автор=Рудаков Л. Е.|заглавие=По следам легенд|ответственный=|издание=|место=Воронеж|издательство=Центрально-чернозёмное книжное издательство|год=1980|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Քաղաքի պատմության այն աշխատություններում, որտեղ այս համատեքստում հիշատակվում է Լիպովիչյան իշխանության պատմությունը, սովորաբար բացակայում են Լիպեցկ քաղաքի հնագիտական հետազոտությունների տվյալները<ref name=":0">{{cite web|title=Территория Липецкого края в первых веках нашей эры - История Липецка|url=http://openlip.ru/topic/1019-territoriia-lipetckogo-kraia-v-pervykh-vekakh-nashei/|website = Открытый Липецк|accessdate=2017-07-16|lang = ru}}</ref>։ === 17-րդ դար։ Վայրի դաշտի բնակեցումը և առաջին քաղաքներ === Թաթար-մոնղոլական ժամանակաշրջանի ավարտը և հյուսիսարևելյան ռուսական հողերի համախմբումը հանգեցրել են Ռուսաստանի հարավային սահմանների աստիճանական յուրացմանը և վերաբնակեցմանը։ [[Մալիե Ստուդյոնկի Լիպսկիե]] գյուղը, որը գտնվել է ժամանակակից քաղաքի վայրում, առաջին անգամ հիշատակվել է 17-րդ դարի առաջին կեսին։ Նշվել է, որ մարդիկ այդ տարածքը բնակեցրել են «[[Անորոշ ժամանակաշրջան (1598-1613)|անորոշ ժամանակաշրջանում]]»՝ գաղթելով [[Ռյազան]]ի երկրամասերից<ref>{{cite web|url=http://vorgol.ru/istoriya-eltsa/verxnij-don-16-17-v/velikij-boyarin-ivan-nikitich/|title=Великий боярин Иван Никитич|publisher=vorgol.ru|lang=ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ Վորոնեժ գետից ներքև ընկած բնակավայրերի հետ Ռոմանովների տոհմային կալվածքն էր։ Այդ ժամանակ բնակավայրերի մի մասը ստացել է մերձքաղաքային և ռազմական կարգավիճակ՝ դառնալով քաղաք։ 18-րդ դարում Սկոլսկ և Ռոմանով քաղաքները աստիճանաբար կորցրել են իրենց նշանակությունը և դարձել գյուղեր՝ 20-րդ դարում արդեն մտնելով քաղաքի կազմի մեջ<ref>{{cite web|url=http://rustemple.narod.ru/lp_lipetsk_drevne_uspenskaya.html|title=Русские Церкви|author=Alexey Fadeev|publisher=rustemple.narod.ru|accessdate=2017-07-17|archive-date=2017-08-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20170815235845/http://rustemple.narod.ru/lp_lipetsk_drevne_uspenskaya.html|dead-url=yes}}</ref>։ Ենթադրվում է, որ 17-րդ դարի վերջից [[Մալիե Ստուդյոնկի Լիպսկիե]] գյուղի շրջանում սկսվել է երկաթի հանքաքարերի մշակումը, իսկ 1700 թվականից (այլ տվյալներով՝ 1703 թվականից)՝ Լիպեցկի երկաթի գործարանների շինարարությունը<ref name=":7" />։ === 18-րդ դար։ Գործարանային հիմնական կարգավորում և քաղաքի կարգավիճակի ստացում === 1703 թվականը Լիպեցկի հիմնադրման տարին է (քաղաքի օրը նշվում է հուլիսի 19-ին)։ Այն ժամանակ Լիպովկա գետի վրա՝ այն տեղում, որտեղ Լիպովկան միանում է [[Վորոնեժ (գետ)|Վորոնեժ գետին]], ռուսական նավատորմի և բանակի կարիքների համար սկսվել էր երկաթագործական գործարանի շինարարությունը։ [[Հյուսիսային պատերազմ]]ի ժամանակ այդ գործարանը մեծ աջակցություն է ցուցաբերել։ Այդ ժամանակ գործարաններն էլ ավելի են մեծացել՝ այդ ժամանակ չուգունի ձուլման ծավալներով [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսաստանում]] զբաղեցնելով երկրորդ տեղը<ref>{{cite web|url=http://endic.ru/enc_sie/Lipeck-15719.html|title=Липецк - Советская историческая энциклопедия - Словари и Энциклопедии|publisher=endic.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ Այստեղ էր գտնվում [[Պետրոս I]]-ի ճամփորդական պալատը և մի շարք եկեղեցիներ։ Արտադրության արագ ընդլայնումը հանգեցրել է եզակի և խոշորագույն կառույցի՝ արհեստական [[Պետրոսի լճակ (Լիպեցկ)|լճակի]] կառուցման<ref>{{Книга|автор=|заглавие=Судостроение и металлургия в Липецком крае: История. Традиции. Современность|ответственный=Л. Катеринкина|издание=|место=Липецк|издательство=Ориус|год=1998|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Պատերազմ ժամանակ գործարանները ռազմական նավատորմին ապահովել են թնդանոթներով, հրացաններով, ատրճանակներով, ռումբերով, իսկ խաղաղ ժամանակ գործարանները արտադրել են կաթսաներ, չուգուններ, թավաներ։ Առաջին անգամ սլոբոդայում բացվել են մասնավոր դարբնոցներ և հրահալոցային վառարաններ, բայց չդիմանալով մրցակցությանը՝ դրանք փակվել են։ Բացի երկաթաձուլական գործարաններից, այնտեղ եղել են կաշվիների, գուլպաների, գլխարկների գործարաններ։ Լիպեցկն ամբողջ մետալուրգիական համալիրի արտադրական-լոգիստիկ կենտրոնն էր<ref>{{cite web|url=http://www.arsvo.ru/informacionnaya_deyatelnost/istoriya_admtert_deleniya_voronezhskoj_oblasti/dogubernskij_perod/|title=Догубернский период &#124; АРХИВНАЯ СЛУЖБА ВОРОНЕЖСКОЙ ОБЛАСТИ|publisher=www.arsvo.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref><ref>{{Книга|автор=Черменский П. Н.|заглавие=Прошлое Тамбовского края|ответственный=|издание=|место=Тамбов|издательство=|год=1961|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1779 թվականի սեպտեմբերի 16-ին [[Եկատերինա II]]-ի հրամանով քաղաքի գործարանները պաշտոնապես ստացել են քաղաքի կարգավիճակ, որը, մտնելով Տամբովյան նահանգի կազմի մեջ, ստացել է ''Լիպեցկ'' անունը։ Քաղաքում եղել են գործարաններ և Դիկինսկի դաշտը։ [[Սոկոլսկի շրջան]]ը լուծարվել է. այդ ժամանակ այստեղ բնակվել է մոտ 6 հազար մարդ։ 1781 թվականի օգոստոսի 16-ին Լիպեցկին տրվել է սեփական զինանշանը․ [[Տամբովյան նահանգ]]ի զինանշանի տակ (փեթակ և երեք ոսկե մեղու) տարածվում է լորենի, որը խորհրդանշում էր քաղաքի անվանումը<ref>{{Книга|автор=Винклер П. П|заглавие=Гербы городов, губерний, областей и посадов Российской Империи, внесенные в Полное Собрание законов с 1649 по 1900 год|ответственный=|издание=Издание книготорговца Ив. Ив. Иванова|место=С.-Петербург|издательство=Типография И.М. Комелова, Пряжка д.3|год=1899|страницы=|страниц=312|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1789 թվականին քաղաքը ստացել է իր առաջին գլխավոր հատակագիծը։ 1789 թվականին քաղաքում հայտնվել է առաջին ուսումնական հաստատությունը՝ ժողովրդական փոքր ուսումնարանը։ 1791-1803 թվականներին կառուցվել է քաղաքի ամենաբարձր հուշարձանը՝ [[Սուրբ Ծննդյան տաճար (Լիպեցկ)|Սուրբ Ծննդյան տաճարը]]<ref>{{Книга|автор=Клоков А. Ю., Найдёнов А. А.|заглавие=Храмы и монастыри Липецкой епархии. Храмы Липецка|ответственный=|издание=|место=Липецк|издательство=Липецкое обл. краеведч. общ-во|год=2006|страницы=|страниц=384|isbn=|isbn2=}}</ref>։ === 19-րդ դար։ Քաղաք-առողջարան և դեինդուստրացում === [[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1787-1791)|1787-1791 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմի]] ավարտը կնքվել է [[Յսիի հաշտության պայմանագիր|Յսիի հաշտության պայմանագրով]], որն ամրապնդել է ռուսական սահմանները Հյուսիսային [[Սև ծով|Մերձսևծովյան]] տարածաշրջանում և Վորոնեժի նավաշինարարական գործարաննիներին աջակցելու անհրաժեշտությունը վերացել։ Այս փաստը վառելիքի համար օգտագործվող անտառների սպառման հետ միասին հանգեցրել է շրջանի կենտրոնում արտադրական կյանքի անկման։ 1795 թվականին [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] հարավում նոր, ավելի կատարյալ, չուգունի և պողպատի ձուլման տեխնոլոգիայով կոքսից նոր չուգուն և պողպատե ձուլակտորներ հայտնաբերելուց հետո, Լիպյան գործարանները, հնացած տեխնոլոգիական գործընթացով, որոնք չէին դիմանում մրցակցությանը, վերացվել են, իսկ սարքավորումների և աշխատողների հիմնական մասը տեղափոխվել է Լուգանսկի գործարան։ Գործարանների փակումից հետո քաղաքի արդյունաբերական զարգացումը դանդաղել է<ref>{{cite web|url=http://www.lpgzt.ru/aticle/34012.htm|title=Была когда-то слобода. История . Издательский дом|publisher=www.lpgzt.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ Գործարանի կարիքների համար կառուցված արհեստական լճակն առանձնանում էր ոչ միայն չափերով, այլ նաև ձկների բացակայությամբ։ Այդ փաստը նկատվել է տեղական բնակչության կողմից։ 1800 թվականին շրջանային Լիպեցկ քաղաքի բժիշկ Վանդերը բժշկական կոլեգիային տեղեկացրել է բուժիչ հատկությունների և տեղական հանքային ջրի բուժման դեպքերի մասին։ 1801 թվականից սկսած, աղբյուրի հայտնիությունը սկսել է աճել, հարևան նահանգապետարաններից սկսում էին այստեղ գալ՝ բուժվելու նպատակով։ 1803 թվականին տամբովի կառավարությունը սկսում էին խարխլել հանքային ջրհորի շուրջը գտնվող տարածքը, որտեղ տեղակայված էին երկաթե գործարանների ավերակները։ Կառուցվել է փայտե վրան և պատկերասրահ։ Հետագայում կատարված քիմիական վերլուծությունը ցույց է տվել հայտնի արևմտաեվրոպական առողջարանների ջրերի հետ հանքային ջրերի նմանությունը, 1805 թվականին մամուլում այս թեման ստացել է լայն լուսաբանումը։ Նապոլեոնյան պատերազմների և սոցիալական լարվածության պայմաններում Եվրոպայում առողջարանը բարձրագույն հասարակությունում հայտնիություն է ստացել՝ որպես ներքին անալոգային բելգիական սպա։ Մեկ տարի անց նախկին գործարանի տարածքում «անգլիական այգի» է բացվել, որը հետագայում կոչվել է «Ստորին այգի»։ Այգու մուտքը և առողջարանի վճարովի էին և անհասանելի էին շատ հասարակ մարդկանց համար<ref>{{Книга|автор=В. М. Петров, Ю. В. Панкратов|заглавие=Старейший курорт России|ответственный=|издание=|место=Липецк|издательство=ИГ "ИНФОЛ"|год=2005|страницы=|страниц=160|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1806 թվականին փայտե կառուցապատված Լիպեցկում մեծ հրդեհ է բռնկվել, որից հետո քաղաքի կառուցապատումն արդեն սկսել է իրականացվել գլխավոր հատակագծով, քարից ու աղյուսից՝ ուղիղ լայն փողոցներով ու շենքերով։ Կառուցվել են առողջարանային շենքեր, հյուրանոց, ժամանցի սրահ։ Պալատական փողոցում (այժմ՝ Լենինի փողոց) հայտնվել էին ազնվական և վաճառական առանձնատներ։ Քաղաքում Լիպովկի գետի տարբեր ափերի վրա գտնվում էին երկու հրապարակ՝ Կենտրոնական և առևտրային (տոնավաճառային)։ Ծայրամասային հատվածում գտնվում էր զբոսանքի համար նախատեսված «Վորոնեժի պուրակ» զբոսայգին։ Անհետացած այգու պատվին կրում էր Գուլբիշենի փողոց անունը։ Քաղաքի պարագծով գտնվում էին վալ, ռով և չորս դարպաս։ 1809 թվականին քաղաքի առաջին ճարտարապետն է դարձել հանքային ջրերի հանգստավայրի ճարտարապետ Ա. Սլավինսկին։ Նույն տարում այնտեղ կառուցվում է հանրային գրադարան, որի հատորների ընդամենը 3%-ն է գրված ռուսերեն լեզվով<ref>{{cite web|url=http://lounb.ru/ads/121-projects/lipetsk-vzglyad-skvoz-vremya/1664-1803-1812|title=1803-1812|publisher=lounb.ru|lang=ru|accessdate=2018-07-14|archive-date=2018-07-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20180715010931/http://lounb.ru/ads/121-projects/lipetsk-vzglyad-skvoz-vremya/1664-1803-1812|dead-url=yes}}</ref>։ 1811 թվականին կառուցվել է Վերին (պալատական) այգին։ 1820 թվականին քաղաքն այցելել է [[Ալեքսանդր I]]-ը։ Նրա պատվին առողջարանային շենքում կազմակերպվել են պարահանդեսներ, որոնք շուտով ավանդույթ են դարձել այստեղ ժամանող ազնվականների շրջանում։ Առողջարանային դահլիճի բեմի վրա բեմադրություններ ու հրավառություններ էին կազմակերպվում, քաղաք են այցելում կայսրության ողջ տարածքում հայտնի երաժիշտներ ու դերասաններ, իսկ 1837 թվականին թագաժառանգ [[Ալեքսանդր II]]-ը։ 1839 թվականին հանքային ջրերով բուժված պետերբուրգյան վաճառականի պատվերով կառուցվել է Պետրոս I-ի կոթողը<ref>{{Книга|автор=Костина, О|заглавие=История создания памятника Петру I в Липецке в XIX веке|ответственный=|издание=|место=|издательство=Де-факто|год=2000|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1862 թվականին քաղաքում հաշվվում էր 834 բակ՝ 11659 բնակչությամբ (6072 արական սեռի և 5587՝ իգական)։ Քաղաքում գտնվել են 8 ուղղափառ եկեղեցի, 3 ուսումնարան (գավառական, հոգևոր և ծխական), հիվանդանոց և փոստային կայան։ Գործում էին երեք տոնավաճառներ և հինգ գործարաններ (երկու օճառագործի, երկու մոմակալների, սալոտոպային)<ref>{{книга |автор = |заглавие = Список населённых мест по сведениям 1862 года |оригинал = |ссылка = |ответственный = А. Артемьев |место = СПб. |издательство = Центральный статистический комитет министерства внутренних дел |год = 1866 |том = XLII Тамбовская губерния |страницы = 2 |страниц = 186}}</ref>։ Ավելի ուշ, 1863 թվականին կառուցվել է գինու գործարան, որը հետագայում դարձել է ամենամեծ գործարանը։ 1858 թվականից մինչև 1972 թվականը ապագա Տրակտորաշինարարների գյուղի տարածքում գոյություն է ունեցել Լիպեցկի եգերյան ուսումնարանը։ 1868 թվականից մինչև 1869 թվականը քաղաքի միջով անցնում է Ելեցկո-Գրյազինսկի երկաթուղին, կառուցվել է «Լիպեցկ» կայանը, և իր ուղևորներով հայտնի (Ի. Ա. Բունինից մինչև Գ. Վ. Պլեխանով) Գրիազինսկի երկաթուղային հանգույցը<ref>{{Книга|автор=Тонких В. Б.|заглавие=Грязи|ответственный=2003|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1869 թվականին լույս է տեսել առաջին քաղաքային թերթը՝ «Լիպեցկի ամառային թերթիկը», որտեղ լուսաբանվում էին տեղական նորությունները և հրապարակվում էին գովազդային առաջարկություններ<ref>{{cite web|url=http://lipetskmedia.ru/news/view/36618-Pyervaya_lipyetskaya_gazyeta.html|title=Первая липецкая газета|publisher=LipetskMedia.ru|lang=ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ 1870-ական թվականներին առողջարանային ծառայությունների պրոֆիլն ընդլայնվել է՝ հայտնվել են ցեխաբուժություն (բուժիչ ցեխը արդյունահանել էին Պետրովի լճակ հատակից), տորֆաբուժություն (երկաթե տորֆ հայտնաբերվել է Ստորին այգու տարածքում) և [[կումիս]]աբուժությունը։ Առողջարանային քաղաքն այդ պահին գրավել է ոչ միայն ազնվականության աշխարհիկ հասարակությանը, այլև ազգագոհների թվիմ քաղաքական բոհեմին։ 1879 թվականին այստեղ տեղի է ունեցել «Երկիր և կամք» միավորման և մի շարք այլ ժողովրդական կազմակերպությունների համագումարը, որտեղ քննարկվել են պայքարի ահաբեկչական և քաղաքական մեթոդները, այդ թվում՝ Ալեքսանդր II-ի դեմ մահափորձի կազմակերպումը։ Այդ օրերի հիշատակին Ստորին այգում հետագայում կանգնեցվել է ազգագոհերի հուշարձան։ Հատկանշական է, որ համագումարի աշխատանքներին չի մասնակցել Գ. Վ. Պլեխանովը՝ ծնված Լիպեցկի շրջանում, որն այդ ժամանակ ավելի մեղմ դիրքորոշում ուներ։ Հենց Լիպեցկում ձևավորվել է «Ժողովրդական կամք» կազմակերպությունը<ref>{{Книга|автор=Фроленко М. Ф|заглавие=Липецкий и Воронежский съезды|ответственный=|издание=Собр. соч. т.2|место=Москва|издательство=|год=1932|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref><ref>{{Книга|автор=С. С. Волк|заглавие=Народная воля. 1879—1882|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство="Наука"|год=1966|страницы=490|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Չնայած առողջարանի փառքին և «եվրոպական» ոճով կառուցված գեղեցիկ առեևտրական ճարտարապետությամբ քաղաքներից քաղաքներից մեկին, դեռ շարունակում է պահպանվել արդյունաբերությունը։ Երկաթե գործարանների նախկին տարածքում եղել է Միլովանով եղբայրների ձուլման փոքր գործարան<ref>{{cite web|url=http://lounb.ru/projects/121-projects/lipetsk-vzglyad-skvoz-vremya/1683-1873-1882|title=1873-1882|publisher=lounb.ru|lang=ru|accessdate=2018-07-14|archive-date=2018-07-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20180714224922/http://lounb.ru/projects/121-projects/lipetsk-vzglyad-skvoz-vremya/1683-1873-1882|dead-url=yes}}</ref>։ === Արդյունաբերության վերածնունդ և սոցիալական ցնցումներ === ==== Նախահեղափոխական պատմություն ==== Արդյունաբերական քաղաքի վերածնունդը մեկնարկել է 19-րդ դարի վերջից մինչև 20-րդ դարի սկիզբը, երբ, երկաթուղային շինարարության ընդլայնման հետ կապված, ռուսական և օտարերկրյա ձեռնարկատերերը որոշել էին կրկին օգտագործել Լիպեցկի մոտ գտնվող հանքավայրերը։ Այդ ժամանակ քաղաքում աշխատում էին ծխախոտի, ճակնդեղի, կաշվի, գինեգործական, օճառի, շաքարի և երկու չուգունի ձուլման գործարաններ։ Այդ ժամանակվա կրթական հաստատությունների թվում հայտնի էին կանանց վարժարանը և իսկական ուսումնարանը։ Համառուսաստանյան մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ քաղաքում այդ պահին ապրել են 20 հազարից մի քիչ ավելի մարդ, ընդ որում բնակչության մեծ մասը (63 %) անգրագետ էր։ [[1899 թվական]]ին, ազնվական և հողատեր, ստատի խորհրդական Ա. Մ. Կոժինը սկսել է հողի հետգնման և ռուս և օտարերկրյա կապիտալիստների շինարարության մետալուրգիական գործարանի հետ բանակցություններ։ Շուտով պլանները պետք է իրագործվեին, քանի որ 1899 թվականի հունվարի 28-ին Բելգիայի Լյեժե քաղաքում ստեղծվել էր Տամբովի անանուն լեռնային և մետաղագործական ընկերությունը։ 1902 թվականին բելգիական բյուջեի մասնակցությամբ ավարտվել է երկու դոմենային վառարանների շինարարությունը, որոնք սկիզբ են դրել «Ազատ բազե» մետալուրգիական գործարանի աշխատանքին, որը 1902 թվականի հուլիսի 15-ին արտադրել է առաջին չուգունը։ Արդեն առաջին տարիներին ձեռնարկությունը խնդրահարույց է դարձել. գործարանը դադարեցրել է աշխատանքը, բանվորները հեռացվել են աշխատանքից, իսկ բաժնետիրական ընկերությունը ներքաշվել է լուրջ ճգնաժամի մեջ։ [[Ռուսաստանում 1905-1907 թվականների հեղափոխության|1905-1907 թվականների հեղափոխության]] իրադարձությունները նաև չեն շրջանցել արդյունաբերական Լիպեցկը։ 1903 թվականին քաղաքում հայտնվել է է [[Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն|Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցության]] առաջին մասնիկը, որը կապեր է հաստատել արտադրական կոլեկտիվների հետ։ Հեղափոխության տարիներին այստեղ տեղի են ունեցել բանվորների ելույթներն ու հանրահավաքները, 1906 թվականին կուսակցական խմբի գործունեության արդյունքում տեղի են ունեցել հացթուխների, երկաթուղայինների, կաշվի և կրաքարի գործարանների աշխատողների գործադուլները<ref name=":2">{{Книга|автор=Е. Маханько|заглавие=Липецк. Взгляд сквозь время: прогулки по городу и области|ответственный=|издание=|место=Воронеж|издательство=Новый взгляд|год=2012|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1909 թվականի փետրվարի 12-ին քաղաքում հայտնվել է առաջին գիտա-լուսավորչական և երկրագիտական հասարակությունը՝ «Լիպեցկի Պետրովսկի գիտական և գործնական գիտելիքների տարածման հասարակություն» անվանմամբ։ Այն իր մեջ ներառել է թանգարան, գրախանութ, գրադարան, ընթերցասրահ։ Լիպեցկի հանգստավայրը (Ստորին այգին դրա հետ միասին) այդ տարիներին կապիտալ վերանորգվել են, և ստացել երկու բարձր մրցանակներ (գրան պրի բելգիական Սպա քաղաքի ցուցահանդեսում և Սանկտ Պետերբուրգի համառուսական հիգիենիկ ցուցահանդեսում ճանաչման ամենաբարձր աստիճան)։ 1913 թվականին քաղաքում առաջինը էլեկտրականություն է ստացել առողջարանը։ 1910 թվականից մինչև 1911 թվականն Էրվերի գլխավորությամբ բելգիացի գործարարները գնել են նախկին սեփականատերերի այրված բաժնետոմսերը և վերսկսել Բազե գործարանի աշխատանքները։ Ձեռնարկության աշխատողների դրությունը շատ ծանր էր։ Սուր կանգնած էր վառելիքի խնդիրը։ Աշխատանքի դիմաց տրվող վարձատրությունը բավականին ցածր էր, տուգանային համակարգը՝ խստագույն, բարձր էր տրավմատիզմը և վարչական կամայականության աստիճանը։ 1912 թվականին քաղաքում դասավորվել է ուժեղագույն դասային շերտավորման պատկերը։ Այգիներով և զբոսայգիներով հարուստ առևտրական թաղամասերը, որոնք ապահովված էին էլեկտրականությամբ և ջրատարով, հարևանում էին աշխատանքային և գյուղական ծայրամասերում առանց ջրի մատակարարման (դա բերում էին ձիերի օգնությամբ) և լույսի սովորական խրճիթների և բարաքների հետ։ Նույն թվականին Բազե գործարանում տեղի է ունեցել առաջին համընդհանուր գործադուլը և վարչակազմը որոշում է ընդունել զիջումների գնալ։ Բողոքը գլխավորողները հեռացվել էին աշխատանքից։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի տարիներին քաղաքում մետալուրգիական արտադրությունն անցել է ռազմական տնտեսության։ Զարգացել է նաև ավիաշինությունը։ 1916 թվականին բացվել են [[ֆրանսիա]]կան «Morane-Saulnier» տեսակի աերոպլանների հավաքման արհեստանոցներ։ Մինչ հեղափոխությունը նրանցում հավաքվել են 5 թռչող սարք։ Տարին հագեցած էր քաղաքի կյանքի համար. բացվել էր առաջին կինոթատրոնը՝ «Ունիոն» անվանմամբ։ Եղել էին նաև մասնավոր «սինեմատոգրաֆներ», օրինակ՝ «Մոդեռնը»։ Շուտով քաղաքը ծածկվել էր 1917 թվականի [[Փետրվարյան հեղափոխություն|փետրվարյան հեղափոխության]] իրադարձություններով։ 191-րդ գնդի զինվորների միջև պառակտում և ընդվզում է տեղի ունեցել։ Նրանց մեծ մասը պաշտպանել է [[Բռնապետություն|բռնապետության]] տապալումը։ Փետրվարին Լիպեցկի բանվորները զինաթափել են ոստիկանությանը և ազատել բանտարկյալներին, աճել է Բազե գործարանի, հանքավայրերի և մի շարք այլ քաղաքային ձեռնարկությունների աշխատակիցների միջև քարոզչությունը։ Մարտին ստեղծվել է Բանվորների և զինվորական պատգամավորների տեղի խորհուրդը։ Ապրիլին տեղի է ունեցել զանգվածային ցույց, որն իր մեջ ներառել է երթ ամբողջ քաղաքով և հին ռեժիմի խորհրդանշական հուղարկավորություններ։ Քաղաքի գլխավոր հրապարակում «Մարսելեզայի» հնչյունների ներքո այրվել է սև դագաղը՝ «Ռոմանովների տան հավերժական անեծքը» գրությամբ։ Մայրաքաղաքում Հոկտեմբերյան ապստամբության հաղթանակից հետո, Լիպեցկում շարունակել են գործել ժամանակավոր կառավարության բոլոր հաստատությունները։ Դեկտեմբերին նախագահության վերընտրություններից հետո Լիպեցկի խորհուրդը հռչակել է [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային իշխանությունը]]։ ==== Հեղափոխությունից հետո ==== Քաղաքում 1918 թվականին ստեղծվել է ավիակենտրոն, վեց հանրապետական ավիաջոկատներից մեկի բազան, «Իլյա Մուրոմեց» ծանր ռմբակոծիչների էսկադրան<ref name=":4">{{Книга|автор=Соболев Д.А., Хазанов Д.Б.|заглавие=Немецкий след в истории отечественной авиации|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=«Русское авиационное акционерное общество» (РУСАВИА)|год=2000|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ [[Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ|Քաղաքացիական պատերազմի]] վերջին տարիներին քաղաքում խաղաղ կյանք է սկսվել և վերսկսվել է մշակութային գործունեությունը։ 1921 թվականին բացվոել է դրամատիկական թատրոն, իսկ 1922 թվականին սկսվել է Լիպեցկի քաղաքային խորհրդի աշխատանքը։ Սկսվել է խորհրդային [[ԽՍՀՄ ինդուստրացում|ինդուստրացման]] շրջանը։ 1923 թվականին վերսկսել է Բազե գործարանի գործունեությունը, որը հետագայում ժողովրդավարական վերափոխումների և ազգայնացման պատվին վերանվանվել է «Ազատ բազե» գործարան։ 1925 թվականին նրա հետ միավորվել է «Հոկտեմբերյան հեղափոխություն» չուգունի ձուլման գործարանը (այդ ժամանակ Միլովանովների նախկին գործարանի տեղում գտնվող)։ Առաջին տարիներին հիմնականում զբաղվել է խոհանոցային ձուլմամբ, և միայն 1927 թվականին է սկսել արտադրել չուգուն։ 1924 թվականին բացվել է Լիպեցկի զանգվածային շինարարության կարիքների համար ջեռուցման մարտկոցների արտադրության չուգունի ձուլման գործարանը, որը 1931 թվականին վերանվանվել է «Լիպեցկի ռադիատորային գործարան»։ Լիպեցկը շարունակել է զարգանալ որպես ավիացիոն կենտրոն։ 1923 թվականին նախկին գինեգործական գործարանի տարածքում ստեղծվել է խորհրդային ավիադպրոց։ Այն զբաղվել է խորհրդային ավիատորների նոր սերնդի ուսուցմամբ, սակայն գոյություն ունեցող գիտելիքները, տեխնոլոգիաները և ֆինանսական միջոցները բավարար չեն եղել, ինչի պատճառով որոշում է ընդունվել 1925 թվականին խորհրդային-գերմանական գաղտնի ավիացիոն դպրոցի կառուցման մասին։ Հետազոտական աշխատանքների համար բոլոր սարքավորումների և նյութերի (որոնք հաճախ արտասահմանից գաղտնի էին գալիս) ծախսերը մարել է գերմանական կողմի հաշիվը։ [[Ադոլֆ Հիտլեր|Հիտլերի]] իշխանության գալուց հետո գերմանական դպրոցը փակվել է, իսկ նրա տեղում 1934 թվականին բացվել է ռազմաօդային ուժերի բարձրագույն թռիչքային-տակտիկական դպրոց։ Շարունակվել է ինդուստրացումը։ 1928 թվականին բացվել է Լիպեցկի մսի կոմբինատը, Լիպեցկի կրաքարային գործարանը, իսկ 1929 թվականին սկսվել է Լիպեցկի սիլիկատային գործարանի կառուցման աշխատանքները։ «Վորոնեժի պուրակ» այգու տեղում կառուցվել է «Մեխանիկական գործարան», որը հանդիսանում էր քաղաքում առաջին մեքենաշինական ձեռնարկությունը։ Գործարանը 1933 թվականին վերանվանվել է Վերանորոգա-տրակտորային։ Սկզբնապես թողարկել է դիզելային և գյուղատնտեսական տեխնիկայի շարժիչներ, իսկ անվանափոխվելուց հետո՝ հաստոցներ<ref name=":5">{{Книга|автор=Соломин В. Х|часть=Т. 1.|заглавие=Созидатели|ответственный=Соломин В. Х.|издание=|место=Липецк|издательство=|год=2001|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ 1929 թվականից մինչև 1931 թվականը քաղաքն ընդգրկել է միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների զանգվածային բացման ալիքը։ Սկսվել էին բացվել արդյունաբերական տեխնիկումը, բժշկական և մանկավարժական ուսումնարանը։ Ուսումնական հաստատությունները քիչ էին, քանի որ քաղաքը 1928 թվականից ընդամենը հանդիսացել է Կենտրոնա-սևահողային մարզի, իսկ 1936 թվականից՝ [[Վորոնեժի մարզ|Վորոնեժի]] շրջանային կենտրոնը։ 1931 թվականին ձախ ափում հիմնադրվել է Նովոլիպեցկի մետաղագործական գործարանը (ՆԼՄԳ, այժմ՝ Նովոլիպեցկի մետաղագործական կոմբինատ՝ ՆԼՄԿ), որն իր գործունեությունը սկսել է ծավալել 1934 թվականի նոյեմբերի 7-ից։ Այս ձեռնարկության կառուցումը Լիպեցկի պատմության մեջ բեկումնային է դարձել։ Հենց Նովոլիպեցկի մետաղագործական կոմբինատն է Լիպեցկին բերել արդյունաբերական կենտրոնի համաշխարհային փառքը։ 1930-ական թվականներից Լիպեցկը կանաչի մեջ խեղդվող փոքրիկ քաղաքից վերածվել է Սևահողի մարզի խոշոր արդյունաբերական կենտրոններից մեկի։ Շինարարության համար նախատեսված հիմնական հրապարակ է դարձել Նովոլիպեցկ բնակավայրը։ Այդ ժամանակ այն այլ քաղաքային բնակավայրերից ավելի արագ էր զարգանում, և 1950-ական թվականներին այստեղ ստեղծվել է քաղաքի մոնումենտալ շենքերի առավել տպավորիչ անսամբլը։ 1932 թվականից մինչև 1936 թվականը քաղաքի ձախ ափի ծայրամասում կառուցվել է երկրորդ մեքենաշինական ձեռնարկությունը՝ «Ստանկոստրոյ» ձուլաման-մեխանիկական գործարան (սկզբնապես 1929 թվականին մտահղացված է եղել որպես տրակտորային, սակայն 1936 թվականին անցել է պաշտպանական արդյունաբերություն), մոտակայքում տեղակյաված է եղել սոցիալական կրթության ինֆրակառուցվածքով բանվորական բնակվայրը։ 1933 թվականին քաղաքի կենտրոն հետ աշխատանքային տարածքաների, առողջարանի և երկաթուղային կայարանի կապի համար քաղաքում հայտնվել է ավտոբուսի հասարակական տրանսպորտը, որը սկզբնապես ունեցել է 3 ավտոբուս<ref>{{cite web|url=http://transport.lipetsk.ru/bus/?act=history|title=Липецкий автобус &#124; История|publisher=transport.lipetsk.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ === Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներ ու Ստալինյան դարաշրջանի ավարտ === [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի տարիներին Լիպեցկի օդանավակայանը և պաշտպանական կարիքների համար աշխատող Բազե գործարանը ռմբակոծությունների են ենթարկվել, որոնք ընթացքում զոհվել է 328 խաղաղ բնակիչ<ref>{{cite web|title=Липецк — фронту|url=http://lipetsk.rusplt.ru/index/Kak-lipchane-uchastvovali-v-Pobede-Nad-fashizmom-17599.html|deadlink=yes|accessdate=2017-07-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170728122803/http://lipetsk.rusplt.ru/index/Kak-lipchane-uchastvovali-v-Pobede-Nad-fashizmom-17599.html|archivedate=2017-07-28}}</ref>, մոտ 6000-ը պատերազմից տուն չի վերադարձել։ Լիպեցկի առողջարանի տարածքում տարհանման հիվանդանոցներ են կառուցվել։ Պատերազմի տարիներին քաղաքում ընդհանուր առմամբ գործել են մինչև 40 հիվանդանոց։ Հիվանդանոցներում շատ մահացածներ թաղվել են [[Եվդոկիևյան գերեզմանատուն (Լիպեցկ)|Եվդոկիևյան գերեզմանոցում]]։ Բնակչությունն աշխատանքային մեղավորություն էր կրում և մոբիլիզացվել էր պաշտպանական կառույցների շինարարության համար, տարհանվածների ներհոսքի պատճառով չի բավականացրել բնակման համար նախատեսված տարածքը։ 1941 թվականից մինչև 1942 թվականը, իսկ դրանից հետո մինչև պատերազմի ավարտը սարքավորումները, մի քանի արտադրամասեր և ՆԼՄԶ-ի դոմենային վառարանը տեղափոխվել են [[Չելյաբինսկ]] և ետ չեն վերադարձվել։ «Ստանկոստրոյ» գործարանի արտադրական հաստատությունների մի մասը տարհանվել է Քասլի քաղաք ([[Չելյաբինսկի մարզ]]) և ավելի ուշ ևս մեկ անգամ Մոսկվայի Վոյկովի անվան գործարան։ Ընկերություններն անցել էին պաշտպանական պատվերների, այդ տարիների քարտեզներում կարելի է նկատել, թե ինչպես են արդյունաբերական գոտիները ծածկվում միաբևեռ երկաթուղիների ցանցով<ref>{{cite web|url=http://www.retromap.ru/m.php#l=161943&z=12&y=52.608863&x=39.595375|title=Старые карты городов России - от древних времен до наших дней|publisher=www.retromap.ru|accessdate=2017-07-20}}</ref>։ Արտադրել են ականներ, ռնակներ, պարկուճներ, կրակայրիչ բրիկետներ, խրամատային վառարաններ, ականանետների համար նրբաններ, դահուկներ, [[Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակ|ԲԳԿԲ]]-ի համար նախատեսված սահնակներ<ref>{{cite web|title=Липецк — фронту|url=http://lipetsk.rusplt.ru/index/Kak-lipchane-uchastvovali-v-Pobede-Nad-fashizmom-17599.html|deadlink=yes|accessdate=2017-07-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170728122803/http://lipetsk.rusplt.ru/index/Kak-lipchane-uchastvovali-v-Pobede-Nad-fashizmom-17599.html|archivedate=2017-07-28}}</ref>։ Նվիրատվությունների շնորհիվ կառուցվել են «Լիպեցկի բոլշևիկ» և «Լիպեցկի կոմսոմոլեց» ռազմական ինքնաթիռները, որոնք փոխանցվել են օդաչու Սերգեյ Լիտվինին (նրա պատվին քաղաքում փողոց կա), որոնցով նա հետագայում ոչնչացրել է 19 թշնամական ինքնաթիռ՝ ստանալով [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] հերոսի կոչում։ Այն ժամանակ գաղտնի № 61 գործարանը՝ «Ստանկոստրոյը» զբաղվել է տանկային տեխնիկայի վերանորոգմամբ։ 1942 թվականին դրա հիման վրա Կատուկովի (նրա անունով նաև փողոց է անվանվել) հրամանատարությամբ կազմավորվել է առաջին տանկային կորպուսը։ 1943 թվականին «Ստանկոստրոյի» բազայում ռեկորդային կարճ ժամանակահատվածում կառուցվել է Լիպեցկի տրակտորի գործարանը (այժմ՝ «Լիպեցկի տրակտոր» գործարան)։ Հետպատերազմյա առաջին տարիներին արդյունաբերությունը ինտենսիվորեն վերականգնվել է, կառուցվել են արտադրական հաստատություններ, 1949 թվականին սկսել է աշխատել Նովոլիպեցկի [[Ջերմաէլեկտրակայան|ջէկ]]ը։ 1947 թվականին մեկնարկել է Լիպեցկի տրամվայի առաջին գիծը, որի երթուղին ամբողջությամբ տեղակայված էր ձախ ափին՝ «ԼՏԶ - Սպիրտի գործարարան» վերջնական կանգառներով<ref>{{cite web|url=http://transport.lipetsk.ru/tram/?act=history|title=Липецкий трамвай &#124; История|publisher=transport.lipetsk.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ Հետագայում № 1 երթուղին գետի երկայնքով կապել է երկու ափերը՝ 3-րդ հատվածից ձգվելով մինչև հեղափոխության հրապարակ։ 1952 թվականին երկար շինարարությունից հետո գործարկվել է Կոյուղու խողովակների կառուցման գործարանը։ 1949 թվականին մանկավարժական ուսումնարանը կազմավորվել է քաղաքի առաջին [[Բարձրագույն ուսումնական հաստատություն|բուհը]]՝ Լիպեցկի մանկավարժական ինստիտուտը<ref>{{cite web|url=http://lspu-lipetsk.ru/modules.php?name=History|title=ЛГПУ -- История университета|author=Ехлаков Олег Вячеславович|publisher=lspu-lipetsk.ru|accessdate=2018-07-14}}</ref>։ === Մարզկենտրոն և ժամանակակից պատմություն === ==== Խորհրդային արդյունաբերական կենտրոն ==== ==== Ճգնաժամ, կապիտալիզմի վերելք և նոր զարգացում ==== 1990-ականների սկզբին՝ [[ԽՍՀՄ փլուզում]]ից հետո, քաղաքում շատ արդյունաբերական ձեռնարկություններ ընկել են անախորժությունների մեջ, զանգվածային բնույթ են ստանում աշխատավարձերի չվճարելը։ Չնայած դրան քաղաքի զարգացումը շարունակվել է. 1993 թվականին սկսվել է «Սթինոլ» սառնարանների արտադրության գործարանի աշխատանքները, իսկ 1996 թվականին քաղաքում բացվել է [[Պետրոս I]]-ի երկրորդ հուշարձանը, որը դարձել է քաղաքի կենտրոնի կարևոր տեսարժան վայրը։ 2002 թվականից մինչև 2005 թվականը տեղի է ունեցել տրամվայի տրանսպորտի կրճատում. ոչնչացվել են Պետրովի կամրջի (կենտրոնից մինչև ՆԼՄԿ ուղղությամբ), Բազեի ուղղությամբ, Նեդելինայի և Գագարինի փողոցների, ինչպես նաև կենտրոնի ([[Կառլ Մարքս]]ի հրապարակ) ճանապարհները, փակվել են ութ երթուղիներ և ձախափնյա առաջին դեպոն։ 2004 թվականի աշնանը հայտնի է դարձել քաղաքի կարևորագույն գործարանի՝ ԼՏԶ-ի սնանկ ճանաչվելու փաստը։ «Սթինոլ» գործարանի իտալացի սեփականատերերն այդ տարի կառուցել են «Indesit» լվացքի մեքենաների գործարանը։ 2005 թվականին պայթեցվել է «Յուբիլեյնի» մարզադահլիճը (երկու տարի անց այդ շրջանում կառուցվել է «METRO» առևտրային կենտրոնը և գետի մոտ հետիոտնային գոտի «Նաբերեժնայա» լողափով)<ref>{{cite web|url=https://www.1tv.ru/news/2005-08-03/231182-v_lipetske_vzryvom_snesen_samyy_bolshoy_v_gorode_dvorets_sporta_yubileynyy|title=В Липецке взрывом снесён самый большой в городе дворец спорта «Юбилейный»,. Новости. Первый канал|accessdate=2017-07-22}}</ref>։ Քաղաքի կենտրոնը փոխում է տեսքը՝ 2006 թվականին կառուցվել է [[Պետրոս Մեծ]]ի հրապարակի լուսավորվող շատրվանը և 2007 թվականին՝ Պետրովի գավառում կասկադային շատրվանը։ 2008 թվականին իտալացի դեսպան Վիտտորիե Կլաուդիո Սուրդոյի մասնակցությամբ հանդիսավորությամբ բացվել է «Լիպեցկ» հատուկ տնտեսական գոտին, որն օտարերկրյա կապիտալի համար արտոնություններով արտադրական շրջան էր։ == Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագիր == === Աշխարհագրական դիրք === [[Պատկեր:Река Воронеж в Липецке.jpg|thumb|250px|Վորոնեժ գետը Լիպեցկում]] Քաղաքը տեղակայված է [[չափավոր կլիմա|չափավոր գոտու]] անտառային շրջանում՝ [[Միջին ռուսական բարձրություն|Միջին ռուսական բարձրության]] և Օկա-Դոնյան հարթավայրի սահմանին, [[Վորոնեժ (գետ)|Վորոնեժ գետի]] միջին հոսանքի երկու ափերին, [[Ռուսաստան]]ի մայրաքաղաք [[Մոսկվա]]յից 428 կմ հարավ-արևելք։ Լիպեցկի երկաթուղային կայարանից մինչև Մոսկվայի երկաթուղային կայարանն ընկած հեռավորությունը կազմում է 504 կմ։ Քաղաքի կենտրոնի բարձրությունը ծովի մակարդակից կազմում է մոտավորապես 160 մ։ Քաղաքի պատմական կենտրոնը գտնվում է Կամենի լոգի բլուրների շուրջ և Լիպովկ գետի Վորոնեժ թափվելու ստորին հոսանքում, [[աշխարհագրական կոորդինատներ]]ն են 52,605°N 39,597°E (Հեղափոխության հրապարակ)<ref name="trans">{{cite web |url=http://www.ati.su/Trace |title=Расчёт расстояний между городами |publisher="АвтоТрансИнфо |author= |date= |accessdate=2011-09-11}}</ref>։ {{Հարևան երկրներ |Կենտրոն = Լիպեցկ |Հյուսիս = [[Ռյազան]] ~ 243 կմ <br> Վլադիմիր ~ 466 կմ <br> [[Յարոսլավլ]] ~ 656 կմ |Հյուսիս-արևելք = Սարանսկ ~ 537 կմ <br> [[Նիժնի Նովգորոդ]] ~ 559 կմ <br> [[Ուլյանովսկ]] ~ 720 կմ <br> [[Կազան]] ~ 908 կմ |Արևելք = [[Տամբով]] ~ 133 կմ <br> [[Պենզա]] ~ 422 կմ <br> [[Սամարա]] ~ 818 կմ |Հարավ-արևելք = [[Սարատով]] ~ 517 կմ <br> [[Վոլգոգրադ]] ~ 631 կմ <br> [[Աստրախան]] ~ 1045 կմ <br> [[Օրենբուրգ]] ~ 1193 կմ |Հարավ = [[Վորոնեժ]] ~ 120 կմ <br> [[Լուգանսկ]] ~ 536 կմ <br> [[Ռոստով-նա-Դոնու]] ~ 674 կմ <br> [[Դոնեցկ]] ~ 674 կմ <br> [[Կրասնոդար]] ~ 957 կմ |Հարավ-արևմուտք = [[Կուրսկ]] ~ 304 կմ <br> [[Բելգորոդ]] ~ 370 կմ <br> [[Խարկով]] ~ 445 կմ <br> [[Սումի]] ~ 452 կմ <br> [[Կիև]] ~ 770 կմ |Արևմուտք = Ելեց ~ 78 կմ <br> [[Օրյոլ]] ~ 264 կմ <br> [[Բրյանսկ]] ~ 387 կմ <br> Գոմել ~ 648 կմ <br> [[Մինսկ]] ~ 924 կմ |Հյուսիս-արևմուտք = Նովոմոսկովսկ ~ 221 կմ <br> [[Տուլա]] ~ 253 կմ <br> [[Կալուգա]] ~ 354 կմ <br> [[Մոսկվա]] ~ 400 կմ <br> [[Սանկտ Պետերբուրգ]] ~ 1092 կմ }} Քաղաքը հյուսիսից հարավ ունի 22 կմ ձգվածություն, իսկ արևմուտքից արևելք՝ 27 կմ։ === Ժամանային գոտի === [[Պատկեր:Map of Russia - Moscow time zone.svg|մինի|ձախից|Լիպեցկի ժամային գոտին Ռուսաստանի Դաշնության քարտեզի վրա]] Լիպեցկը գտնվում է մոսկովյան ժամանային գոտում։ UTC-ի հանդեպ կիրառվող ժամանակի տեղահանումը կազմում է +3:00<ref>Федеральный закон от 03.06.2011 № 107-ФЗ «Об исчислении времени», статья 5 (3 июня 2011).</ref>: Ըստ [[UTC+3|կիրառվող ժամանակի]] և [[Աշխարհագրական երկայնություն|աշխարհագրական երկայնության]]<ref>{{cite web|url=https://dateandtime.info/ru/city.php?id=535121|title=Время в Липецке, Липецкая область, Россия. Сколько сейчас времени в Липецке|publisher=dateandtime.info|lang=ru|accessdate=2017-10-19}}</ref>` Լիպեցկում միջին արևային կեսօրը լինում է 12:22-ին: === Կլիմա === Կլիման չափավոր մայրցամաքային է։ Չնայած նրան, որ Լիպեցկը գտնվում է [[Բեռլին]]ի և [[Ամստերդամ]]ի լայնությունը, ձմեռն այստեղ լինում է ձյան կայուն ծածկույթով, հունվարի միջին ջերմաստիճանը՝ −7.3 °C: Տաք ամառով, հուլիսի միջին ջերմաստիճանը՝ մոտ +20 °C: Տարեկան թափվում են մոտ 500 մմ տեղումներ, առավելագույնը՝ հուլիս ամսին։ 2008 թվականից մինչև 2009 թվականը ձմեռային միջին ջերմաստիճանը Լիպեցկում գրանցվել է -5 °C<ref>{{cite web |author = |authorlink = |date = 2009-03-18 |url = http://regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1138623.html |title = Липецкие синоптики: подъём воды в реке Воронеж в паводок не превысит полуметра |format = |website = |publisher = Информационное агентство «Reqnum» |accessdate = 2010-05-13 |lang = ru |description = |archiveurl = https://www.webcitation.org/682ZDmp3l?url=http://regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1138623.html |archivedate = 2012-05-30 |deadlink = yes }}</ref>: Այս ցուցանիշը տարբերվում է բազմամյա նշումները՝ +3.2 աստիճանով։ Այդ ձմեռների ընթացքում տեղացած տեղումների քանակը միջինից քիչ էր։ Սակայն 2009-2010 և 2010-2011 թվականների ձմեռները եղել են միջինից սառը։ {{Եղանակի աղյուսակ | վայր = Լիպեցկի (1961-1990 թթ.) | աղբյուր = [https://meteoinfo.ru/climate/klimatgorod/1705-1246618396 Ռուսաստանի հիդրոմետկենտրոն] | հունվ_միջ=-9.7 | հունվ_միջ_տեղ =38 | փետ_միջ=-9 | փետ_միջ_տեղ =30 | մարտ_միջ=-2.9 | մարտ_միջ_տեղ =31 | ապր_միջ=7.2 | ապր_միջ_տեղ =37 | մայ_միջ=14.5 | մայ_միջ_տեղ =49 | հուն_միջ=17.9| հուն_միջ_տեղ =62 | հուլ_միջ=19.5 | հուլ_միջ_տեղ =71 | օգոս_միջ=18.2 | օգոս_միջ_տեղ =54 | սեպ_միջ=12.6 | սեպ_միջ_տեղ =51 | հոկ_միջ=5.7 | հոկ_միջ_տեղ =43 | նոյ_միջ=-0.9 | նոյ_միջ_տեղ =51 | դեկ_միջ=-6.1 | դեկ_միջ_տեղ =50 | տարի_միջ=5.6 | տարի_միջ_տեղ =567 | հունվ_միջ_նվազ = -12.9 | հունվ_միջ_առավ = -6.5 | փետ_միջ_նվազ = -12.6 | փետ_միջ_առավ = -5.5 | մարտ_միջ_նվազ = -6.3 | մարտ_միջ_առավ = 0.4 | ապր_միջ_նվազ = 2.6 | ապր_միջ_առավ = 11.9 | մայ_միջ_նվազ = 8.8 | մայ_միջ_առավ = 20.2 | հուն_միջ_նվազ = 12.4 | հուն_միջ_առավ = 23.5 | հուլ_միջ_նվազ = 14.2 | հուլ_միջ_առավ = 24.8 | օգոս_միջ_նվազ = 12.7 | օգոս_միջ_առավ = 23.7 | սեպ_միջ_նվազ = 7.7 | սեպ_միջ_առավ = 17.6 | հոկ_միջ_նվազ = 2.0 | հոկ_միջ_առավ = 9.4 | նոյ_միջ_նվազ = -3.5 | նոյ_միջ_առավ = 1.6 | դեկ_միջ_նվազ = -8.9 | դեկ_միջ_առավ = -3.3 | տարի_միջ_նվազ = 1.4 | տարի_միջ_առավ = 9.8 | հունվ_բ_նվազ = | հունվ_բ_առավ = | փետ_բ_նվազ = | փետ_բ_առավ = | մարտ_բ_նվազ = | մարտ_բ_առավ = | ապր_բ_նվազ = | ապր_բ_առավ = | մայ_բ_նվազ = | մայ_բ_առավ = | հուն_բ_նվազ = | հուն_բ_առավ = | հուլ_բ_նվազ = | հուլ_բ_առավ = | օգոս_բ_նվազ = | օգոս_բ_առավ = | սեպ_բ_նվազ = | սեպ_բ_առավ = | հոկ_բ_նվազ = | հոկ_բ_առավ = | նոյ_բ_նվազ = | նոյ_բ_առավ = | դեկ_բ_նվազ = | դեկ_բ_առավ = | տարի_բ_նվազ = | տարի_բ_առավ = }} {{Եղանակի աղյուսակ | վայր = Լիպեցկի (1981-2010 թթ.) | աղբյուր = [https://meteoinfo.ru/climate/klimatgorod/1705-1246618396 Ռուսաստանի հիդրոմետկենտրոն] | հունվ_միջ=-7.3 | հունվ_միջ_առավ = 34 | փետ_միջ=-7.8 | փետ_միջ_առավ = 29 | մարտ_միջ=-2.4 | մարտ_միջ_առավ = 25 | ապր_միջ=7.1 | ապր_միջ_առավ = 33 | մայ_միջ=13.7 | մայ_միջ_առավ = 42 | հուն_միջ=17.8| հուն_միջ_առավ = 64 | հուլ_միջ=19.7 | հուլ_միջ_առավ = 70 | օգոս_միջ=18.2 | օգոս_միջ_առավ = 48 | սեպ_միջ=12.4 | սեպ_միջ_առավ = 49 | հոկ_միջ=5.9 | հոկ_միջ_առավ = 50 | նոյ_միջ=-1.4 | նոյ_միջ_առավ = 40 | դեկ_միջ=-6.1 | դեկ_միջ_առավ = 36 | տարի_միջ=5.8 | տարի_միջ_առավ = 520 | հունվ_միջ_նվազ = | հունվ_միջ_առավ = | փետ_միջ_նվազ = | փետ_միջ_առավ = | մարտ_միջ_նվազ = | մարտ_միջ_առավ = | ապր_միջ_նվազ = | ապր_միջ_առավ = | մայ_միջ_նվազ = | մայ_միջ_առավ = | հուն_միջ_նվազ = | հուն_միջ_առավ = | հուլ_միջ_նվազ = | հուլ_միջ_առավ = | օգոս_միջ_նվազ = | օգոս_միջ_առավ = | սեպ_միջ_նվազ = | սեպ_միջ_առավ = | հոկ_միջ_նվազ = | հոկ_միջ_առավ = | նոյ_միջ_նվազ = | նոյ_միջ_առավ = | դեկ_միջ_նվազ = | դեկ_միջ_առավ = | տարի_միջ_նվազ = | տարի_միջ_առավ = | հունվ_բ_նվազ = | հունվ_բ_առավ = | փետ_բ_նվազ = | փետ_բ_առավ = | մարտ_բ_նվազ = | մարտ_բ_առավ = | ապր_բ_նվազ = | ապր_բ_առավ = | մայ_բ_նվազ = | մայ_բ_առավ = | հուն_բ_նվազ = | հուն_բ_առավ = | հուլ_բ_նվազ = | հուլ_բ_առավ = | օգոս_բ_նվազ = | օգոս_բ_առավ = | սեպ_բ_նվազ = | սեպ_բ_առավ = | հոկ_բ_նվազ = | հոկ_բ_առավ = | նոյ_բ_նվազ = | նոյ_բ_առավ = | դեկ_բ_նվազ = | դեկ_բ_առավ = | տարի_բ_նվազ = | տարի_բ_առավ = }} == Կարգավիճակ և վարչատարածքային միավոր == Բացի մարզային կենտրոնի գործառույթներից, քաղաքը նաև Լիպեցկի շրջանի վարչական կենտրոնն է<ref name="АТУ">[http://docs.cntd.ru/document/872612997 Закон Липецкой области от 28.04.2010 № 382-ОЗ «Об административно-территориальном устройстве Липецкой области и порядке его изменения»]</ref><ref>[http://lipetskcity.ru/gorod/ustav_goroda Устав города]</ref><ref>Согласно уставу города: наименование муниципального образования: городской округ город Липецк Липецкой области Российской Федерации; сокращённое наименование муниципального образования: город Липецк.</ref>։ [[Պատկեր:Липецк - Областная администрация.JPG|thumb|250px|Լիպեցկի մարզպետարան]] Ժամանակակից սահմաններում Լիպեցկի տարածքը 330,15 կմ² է։ === Վարչական բաժանում === Քաղաքը բաժանված է 4 տարածքային շրջանի․ {| class="standard sortable" !'''Անվանում''' ! Համառուսաստանյան կոդ |- | align="center" |Լևոբրեժնի | align="center" |42401365 |- | align="center" |Օկտյաբրսկի | align="center" |42401368 |- | align="center" |Պրավոբերեժնիյ | align="center" |42401370 |- | align="center" |Սովետսկի | align="center" |42401375 |} === Միկրոշրջաններ և փողոցներ === Տարածքային շրջանները ներառում են պատմականորեն ձևավորված թաղամասեր (պատմական շրջաններ), այդ թվում, նախկին բնակավայրեր։ Նաև կառուցվում են նոր միկրոշրջաններ անվանական անուններով («Աստղային», «Ելեցկի», «Ունիվերսիտսկի», «Օկտյաբրսկի»)։ Հիմնական (պրավոբերեժնայա) մասը քաղաքի բաժանվում է (բացի հին եռամսյակային կառուցապատման կենտրոնը) 33 համարային բնակելի թաղամասերի։ Որոշ համարային միկրոշրջաններ ունեն այլընտրանքային անուններ։ 17-րդ «Հյուսիսային», 30-րդ և 31-րդ «Հաղթանակ», 32-րդ և 33-րդ «Եվրոպական»։ 2012 թվականի դրությամբ Լիպեցկում կա 739 փողոց (այդ թվում՝ 3 պողոտա, 111 նրբանցք, 23 հրապարակ, 20 երթևեկություն, 2 բուլվար, 5 մայրուղի, ինչպես նաև կարգավիճակին հավասար 4-րդ թաղամասի փողոցներ և 3 ավան)։ == Բնակչություն == {{Wikidata/Population}} Վերջին 60 տարվա ընթացքում քաղաքի բնակչությունն աճել է ավելի քան 4 անգամ և գերազանցել կես միլիոնը։ Ներկայումս Լիպեցկը երկրորդ քաղաքն է Կենտրոնական Սևծովյան տնտեսական շրջանում Վորոնեժից հետո (1 054 111 մարդ)։ == Առողջապահություն == Քաղաքում և նրա մոտակա շրջակայքում կա պետական առողջապահական 36 հաստատություն, որոնք ունեն ինչպես մարզային, այնպես էլ քաղաքային կարգավիճակ<ref name=":3">{{cite web|url=http://uzalo48.lipetsk.ru/%D0%B2%D1%81%D0%B5_%D0%BE_%D0%9C%D0%9E|title=Медицинские организации области &#124; uzalo48.lipetsk|publisher=uzalo48.lipetsk.ru|lang=ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ Նրանցից 32-ը զբաղվում են ուղղակիորեն բժշկական օգնություն ցուցաբերելով։ Ներկայումս մարզային կենտրոնում է գտնվում 5 մասնագիտացված դիսպանսերներ, 10 մեծահասակ և մանկական շուրջօրյա հիվանդանոցային ստացիոնար, 29 համաթերապևտիկ, ատամնաբուժական և այլ հատուկ պրոֆիլի պոլիկլինիկաներ (այդ թվում՝ դիսպանսերների և հիվանդանոցների ամբուլատորիաներ), արյան փոխներարկման կայան, շտապ օգնության կայան, 2 առողջարան, ծննդատուն և պերինատալ կենտրոն և 4 կանանցի խորհրդատվական կենտրոն<ref name=":3" />։ Քաղաքի առողջապահության պատմությունը սկիզբ է առնում 18-րդ դարի սկզբին երկաթի արտադրամասերում փոքր լազարեթի կառուցումից հետո, որն իր մեջ ներառում էր մի քանի մահճակալ, դեղամիջոց և դեղատուն<ref>{{cite web|url=http://www.tstu.ru/win/kultur/museum/istmed/z2.htm|title=Музей истории медицины Тамбовской области|publisher=www.tstu.ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ Միներալնիե Վոդի քաղաքում բացվելուց հետո ցարական իշխան Խրիստոֆոր Պաուլսենը սկսել է «բանդերական բաղնիքներ» կազմակերպության վրա աշխատանքներ իրականացնել, որտեղ բուժվում էին հանքային ջրերով<ref name=":2" />։ XIX դարի սկզբին բաղնիքները վերածվել են էլիտար ցեխաբուժարաններով հանգստավայրի։ 19-րդ դարի կեսերին քաղաքում արդեն եղել է քաղաքային հիվանդանոց<ref>{{cite web|url=https://cyberleninka.ru/article/v/k-istorii-stanovleniya-i-razvitiya-zemskoy-meditsiny-i-sanitarnogo-dela-v-tambovskoy-gubernii-v-kontse-hix-nachale-xx-stoletiy|title=К истории становления и развития земской медицины и санитарного дела в Тамбовской губернии в конце XIX начале XX столетий|publisher=cyberleninka.ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ Այսպիսով, 19-րդ դարի վերջում գավառում կար ընդամենը 4 բժիշկ, ընդամենը 1 հիվանդանոց, որը միայն Լիպեցկում էր, 3 պարամեդիկ քաղաք և 3 մանկաբարձներ շրջանի համար<ref>{{cite web|url=https://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%BA|title=ЭСБЕ/Липецк — Викитека|publisher=ru.wikisource.org|lang=ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ Լիպեցկի զեմյան հիվանդանոցի հետ փոխկապակցված են մի քանի նախահեղափոխական շենքեր։ Դատելով նկարագրություններից և հնագույն քարտեզներից՝ քաղաքում մի քանի մասնաշենքեր են եղել, որոնք ներառում էին բուն հիվանդանոցային մահճակալները և ամբուլատորիան<ref>{{cite web|url=http://lounb.ru/calendar/all-dates/lipetskaya-oblastnaya-klinicheskaya-infektsionnaya-bolnitsa-1938|title=Липецкая областная клиническая инфекционная больница (1938)|publisher=lounb.ru|lang=ru|accessdate=2018-06-22|archive-date=2018-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20180622165012/http://lounb.ru/calendar/all-dates/lipetskaya-oblastnaya-klinicheskaya-infektsionnaya-bolnitsa-1938|dead-url=yes}}</ref>։ Լիպեցկի հանգստավայրի հյուրանոցի շենքում տեղակայված է եղել նաև Կարմիր խաչի ընկերության ամբուլատորիան<ref>{{cite web|url=https://cyberleninka.ru/article/v/obschiny-sester-miloserdiya-i-pravoslavnaya-tserkov-russkoy-provintsii-v-xix-veke|title=Общины сестер милосердия и православная церковь русской провинции в XIX веке|publisher=cyberleninka.ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ 20-րդ դարի սկզբին քաղաքում արդեն եղել է երեք հիվանդանոց, երկու ամբուլատորիա և ատամնաբուժական կաբինետ<ref>{{cite web|url=http://lipetskcity.ru/iblock/struktura_administracii/glava_goroda_lipecka/upr_delami/arhivnoe_upravlenie/|title=Архивное управление администрации города Липецка &#124; Официальный сайт города Липецка|publisher=lipetskcity.ru|lang=ru|accessdate=2018-06-22|archive-date=2018-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20180622164840/http://lipetskcity.ru/iblock/struktura_administracii/glava_goroda_lipecka/upr_delami/arhivnoe_upravlenie/|dead-url=yes}}</ref>։ 50-60-ական թվականներին կառուցվել է մարզային հիվանդանոցների և առողջապահության այլ հաստատությունների մեծ մասը<ref>{{cite web|url=http://uzalo48.lipetsk.ru/node/2595|title=60 лет липецкому здравоохранению &#124; uzalo48.lipetsk|publisher=uzalo48.lipetsk.ru|lang=ru|accessdate=2018-06-22}}</ref>։ 2009 թվականի փետրվարի 17-ին Լիպեցկի վիրաբույժ և էնդոսկոպիստ Գերման Յուրիի Ժուրավլյովը 23 անվանակարգերից մեկում ճանաչվել է Ռուսաստանի լավագույն բժիշկ<ref>{{cite web |url=http://regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1126606.html |title=Хирург из Липецка стал лучшим врачом России |accessdate=2009-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121205061750/http://www.regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1126606.html |archivedate=2012-12-05 |deadlink=yes }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.minzdravsoc.ru/health/med-service/40 |title=На торжественной церемонии объявлены победители VIII Всероссийского конкурса на звание «Лучший врач года» |accessdate=2009-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090911032745/http://www.minzdravsoc.ru/health/med-service/40 |archivedate=2009-09-11 |deadlink=yes }}</ref>։ == Տնտեսություն և ենթակառուցվածք == === Արդյունաբերություն === [[Պատկեր:У проходной НМЛК 190117.jpg|մինի|Արձան Նովոլիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատի մոտ]] Քաղաքի հիմնական ձեռնարկությունը Նովոլիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատն է, գործում է նաև «Ազատ բազե» մետալուրգիական ձեռնարկությունը (աշխատում է միայն խողովակների արտադրամասը)։ «Լիպեցկի տրակտոր» ԲԲԸ (չի գործում), «Լիպեցկի թրթուրավոր տրակտորների գործարան» ՍՊԸ, «Լիպեցկի հաստոցաշինական գործարան» ԲԸ (գոյություն չունի), մեկնարկային շարժիչների գործարան (գոյություն չունի), Indesit Company սառնարանների և լվացքի մեքենաների արտադրության գործարաններ և այլն։ Առկա են շինարարական նյութերի արտադրության ձեռնարկություններ՝ ցեմենտի արտադրություն (Լիպեցկի ցեմենտի գործարան), սիլիկատային աղյուսների արտադրություն (սիլիկատային արտադրանքի Լիպեցկի կոմբինատ), Երկաթբետոնե Կոնստրուկցիաների արտադրություն (երկաթբետոնե կոնստրուկցիաների գործարան , Լիպեցկի գործարան), «Նովտեխստրոյ» ՍՊԸ-ի<ref>{{cite web|url=https://lipetsknews.ru/today/?id=7520|title=В Липецке начал работать ещё один завод|date=2008-05-22|publisher=lipetsknews.ru|accessdate=2012-01-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140506102957/http://www.lipetsknews.ru/today/?id=7520|archivedate=2014-05-06}}</ref> ոչ շարժական կաղապարամածների արտադրության գործարան և այլն։ Քիմիական արդյունաբերություն. ազոտական գործարաններ (անարդյունավետ, դադարեցված և ապամոնտաժված՝ բնակելի հատվածի անմիջական հարևանությամբ ամոնիակի արտադրության բարձր ռիսկի պատճառով և շատ հնացած արտադրությամբ շրջակա միջավայրի բարձր աղտոտվածությամբ)։ Բացի այդ, կան սննդի արդյունաբերության բազմաթիվ ձեռնարկություններ՝ հրուշակեղենի ֆաբրիկա (Ռոշեն կորպորացիա (լուծարվել է դատարանի որոշմամբ), «Պրոգրես» ԲԲԸ, «Լիպեցկմոլոկո» ԲԲԸ («ՅՈՒՆԻՄԻԼԿ» ընկերություն), «Լիպեցկխլեբմակարոնպրոմ» ԲԲԸ)։ 2006 թվականին սկսել է կառուցվել «Լիպեցկ» հատուկ տնտեսական գոտին։ Այն ընդհուպ հարում է քաղաքի արևելյան սահմանին և նրա արդյունաբերական գոտու շարունակությունն է, որտեղ արդեն գտնվում են իտալական Indesit Company ընկերության ձեռնարկությունները՝ Indesit և Hotpoint-Ariston բրենդների ներքո գտնվող սառնարանների և լվացքի մեքենաների թողարկման երկու գործարան։ 2008 թվականին ծավալը առաքվել է ապրանքների սեփական արտադրության, կատարված աշխատանքների և ծառայությունների սեփական ուժերի կողմից տեսակների գործունեության մշակման արտադրության (ըստ խոշոր և միջին կազմակերպությունների), առաքված ապրանքների ծավալը կազմել է 259,1 միլիարդ ռուբլի։ === Առևտուր === Լիպեցկը առևտրի ներդրման տեսանկյունից համարվում է Կենտրոնական Սևծովյան տարածաշրջանի ամենագրավիչ քաղաքը։ Քաղաքում զարգանում են ժամանակակից ձևաչափերի առևտրի ձեռնարկություններ<ref name="Metro">{{cite web |url=http://www.metro-cc.ru/servlet/PB/menu/1064010_l7/index.html |title=Торговый центр МЕТРО — Липецк, улица 50 лет НЛМК |website=METRO-cc.ru |accessdate=2018-10-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110901215018/http://www.metro-cc.ru/servlet/PB/menu/1064010_l7/index.html |archivedate=2011-09-01 |deadlink=yes }}</ref><ref name="Перекрёсток">[http://www.perekrestok.ru/ Перекрёсток]</ref><ref name="itogi2018">{{статья|автор = Стройландия |заглавие = Подводя итоги года. Стройландия - 2018 | ответственный = |ссылка= https://www.retail.ru/rbc/pressreleases/172650/?sphrase_id=437251 |издательство= |тип = |год = 2018 |месяц = 12 |число = 28 |volume = |номер= |страницы = | ISBN=}}</ref><ref name="Линия">{{cite web |url=http://www.grinn-corp.ru/content/view/2/42/ |title=Корпорация «ГРИНН» — Сеть магазинов «ЛИНИЯ» |accessdate=2011-07-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110806051929/http://www.grinn-corp.ru/content/view/2/42 |archivedate=2011-08-06 |deadlink=yes }}</ref>։ 2007 թվականի օգոստոսին Լիպեցկում բացվել է «Մոսկվա» հնգաստիճան առևտրի կենտրոնը՝ 15 000 մ² ընդհանուր մակերեսով<ref>[http://www.moskvacenter.ru/ Торгово-развлекательный центр «Москва»]</ref>։ Լիպեցկում կան մի քանի շուկաներ, որոնցից հիմնականը Կենտրոնական, Պետրովսկի, Ունիվերսալ և Խորհրդային միկրոշրջաններում։ === Տրանսպորտ === [[Պատկեր:Липецкий автовокзал.jpg|thumb|left|250 px|«Լիպեցկ» ավտոկայան]] Լիպեցկն ունի զարգացած տրանսպորտային ենթակառուցվածք, այլ տարածաշրջանների հետ քաղաքին կապում է երկաթուղային, օդային և ավտոմոբիլային տրանսպորտը։ Լիպեցկում մի քանի երկաթուղային կայաններ և պլատֆորմներ, որոնք գտնվում են Ելեց Գրյազ գծի վրա։ 2020 թվականին կառուցապատման համար նախատեսված արագընթաց Մոսկվա-Սոչի երկաթուղին ըստ նախատեսվածի պետք է անցնի Լիպեցկի մարզով։ Լիպեցկում գործում է նաև էլեկտրաֆիկացված նեղ օղակաձև երկաթուղի, որը պատկանում է Լիպեցկի սիլիկատային արտադրատեսակների կոմբինատին։ Ավտոճանապարհներն ունեն ելք դեպի «Դոն» և «Կասպիյ» դաշնային մայրուղիներ, ինչպես նաև Ռ (Օրել — Լիպեցկ — Տամբով) մայրուղի։ Տարածաշրջանի ինտենսիվ զարգացման, «Լիպեցկ» հատուկ տնտեսական գոտու բացման կապակցությամբ քաղաքի տրանսպորտային ենթակառուցվածքներին մեծ փոփոխություններ են սպասվում։ Այսպես, Լիպեցկի օդանավակայանում (գտնվում է քաղաքից 10 կմ հեռավորության վրա, 2008 թվականից ունի միջազգային կարգավիճակ), 2013 թվականին սկսվել են լայնածավալ վերակառուցման աշխատանքներ, առաջին հերթին, նոր թռիչքուղու կառուցման համար, այդ նպատակով ներդրումները մինչև 2015 թվականը կկազմեն ավելի քան 1 միլիարդ ռուբլի։ Լիպեցկի օղակաձև ճանապարհի (LKAD) շինարարությունը ընթանում է Մատիր ջրամբարի կամուրջով և SEZ- ի հարևանությամբ գտնվող միջանցքներով։ Միայն 7.9 միլիարդ ռուբլի պետք է ծախսվի LCAD- ի արևելյան պարագծի կառուցապատման համար` անցուղիներով և կամուրջով։ Այս կայքում աշխատանքներն ավարտվել են 2013 թվականի աշնանը։ Քաղաքային հասարակական տրանսպորտը ներկայացված է ավտոբուսներով և տրամվայներով։ Ամեն օր լիպչանին տեղափոխում են տրամվայի 27 վագոններ։ Այգին բաղկացած է 47 միավորից։ Տրամվայը գրեթե հեռացել է Լիպեցկի կենտրոնական մասից, բայց ակտիվորեն օգտագործվում է քաղաքի նորակառույց շրջաններում և ձախ ափին<ref>{{cite web|url=http://long.gorod48.ru/tram|title=«Рогатый» транспорт отмечает юбилей.|publisher=long.gorod48.ru|accessdate=2019-01-16|archive-date=2019-01-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20190116201129/http://long.gorod48.ru/tram|dead-url=yes}}</ref>։ Ներկայումս մշակման փուլում է արագության տրամվայի ներդրման հարցը։ Տրոլեյբուսի երթևեկությունը փակվել էր 2017 թվականի օգոստոսի 15-ին։ === Կապ === Տեղական Էլեկտրակապի շուկան դեռևս բարձր մենաշնորհացված է. հիմնական բաժինը վերահսկում է "Ռոստելեկոմ" ԲԲԸ մասնաճյուղը։ Ընկերությունը տրամադրում է ֆիքսված հեռախոսակապի ծառայություններ և ինտերնետ հասանելիության ծառայություններ։ Բջջային կապ * ՄեգաՖոն * МТС * TELE2 * Yota <ref>[https://itlip.ru/ Обзор предложений интернет-провайдеров Липецка]</ref>։ Ինտերնետ (FTTB): * ТТК * Ռոստելեկոմ * ЛКС * ЛИС, * Puzzle (Netbynet), * МТТ * Պրոմսվյազ (Ինֆոդոմ ապրանքանիշ) * Дом.ru.[https://lipetsk.domru.ru/] * Կանաչ կետ<ref>{{cite web|url=http://www.lan48.ru|title=Медиасеть - Липецкий Интернет провайдер|publisher=www.lan48.ru|accessdate=2017-03-28}}</ref> == Բնապահպանություն == Մթնոլորտի աղտոտվածության ընդհանուր ինդեքսը (ISA) 2000 թվականին աղետալի էր՝ 24,43 միավոր, սակայն 2009 թվականին նվազել է մինչև 7,5 միավոր, ինչը մի փոքր ավելի է նորմայից, որը կազմում է 4-7 միավոր։ Հիմնական բնակելի շենքերը գտնվում են Վորոնեժի աջ ափին և Նովոլիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատի ձախ կողմում<ref>[http://www.new-garbage.com/?id=9488&page=2&part=13 Липецк вышел из компании «грязных» городов]</ref><ref>{{cite web |author = |authorlink = |date = |url = https://lipetsknews.ru/today/?id=7234 |title = Липецк вошёл в число «относительно благополучных»] |format = |website = |publisher = Липецкие новости |accessdate = 2009-03-13 |lang = ru |description = |archiveurl = https://www.webcitation.org/682ZH5tlu?url=https://lipetsknews.ru/today/?id=7234 |archivedate = 2012-05-30 |deadlink = yes |dead-url = yes }}</ref>։ Ըստ 2008 թվականի պաշտոնական տվյալների՝ քաղաքի մթնոլորտ է արտանետվել ավելի քան 750 կգ-անոց 366 հազար տոննա աղտոտում յուրաքանչյուր բնակչի համար, որոնց թվում ծանր մետաղների, դիօքսինների, բենզապիրենի և ֆենոլի պարունակությունը գերազանցել է նորմերը<ref>{{cite web |author = |authorlink = |date = 2009-03-17 |url = http://regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1138126.html |title = Липчане за год выбросили в воздух 366 тыс. тонн «летучих» отходов |format = |website = |publisher = Информационное агентство «Regnum» |accessdate = 2009-03-18 |lang = ru |description = |archiveurl = https://www.webcitation.org/682ZO9xeL?url=http://regnum.ru/news/fd-central/lipetsk/1138126.html |archivedate = 2012-05-30 |deadlink = yes |dead-url = yes }}</ref>։ Լիպեցկն ընդգրկվել է 12 արդյունաբերական քաղաքների ցանկում, որոնցում մինչև 2024 թվականը մթնոլորտային օդ աղտոտող նյութերի արտանետումները կնվազեցնեն 22 %-ով<ref>{{cite web|url=http://www.mnr.gov.ru/activity/directions/natsionalnyy_proekt_ekologiya/index.php?SECTION_CODE=natsionalnyy_proekt_ekologiya|title=Паспорт Национального проекта «Экология»|publisher=www.mnr.gov.ru|accessdate=2019-01-16|archive-date=2019-01-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20190116200917/http://www.mnr.gov.ru/activity/directions/natsionalnyy_proekt_ekologiya/index.php?SECTION_CODE=natsionalnyy_proekt_ekologiya|dead-url=yes}}</ref>։ == Կրթություն և գիտություն == [[Պատկեր:Lgtu center corpus foto.jpg|thumb|250px]] === Բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ և գիտահետազոտական ​​ինստիտուտներ === [[Պատկեր:Главный корпус ЛГПУ.JPG|thumb|250px]] Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների մեծ մասը տեղակայված է մարզկենտրոնում, և մարզում գործում է 21 բարձրագույն ուսումնական հաստատություն, այդ թվում՝ 3 պետական համալսարան, 2 ոչ պետական համալսարան և 15 մասնաճյուղ (7 պետական և 8 ոչ պետական)։ Ավելի քան 30 հազար ուսանող սովորում է պետական և քաղաքային համալսարաններում և մասնաճյուղերում։ *'''Քաղաքի բուհեր․''' ** Լիպեցկի պետական տեխնիկական համալսարան<ref>[http://www.stu.lipetsk.ru/ ЛГТУ]</ref> ** Լիպեցկի Պ. Պ. Սեմյոնով Տյան Շանսկու անվան պետական մանկավարժական համալսարան<ref>[http://lspu.lipetsk.ru/ ЛГПУ]</ref> ** Լիպեցկի էկոլոգա-հումանիտար ինստիտուտ<ref>{{cite web |url = http://www.legi.lipetsk.ru/ |deadlink = no |website = |date = |lang = |author = |title = {title} |accessdate = }}</ref> ** Լիպեցկի կառավարման ինստիտուտ<ref>[http://www.lmi48.ru/ Липецкий Институт Управления]</ref> *'''Տեղական բուհերի մասնաճյուղեր''' ** Տարածաշրջանային բաց սոցիալական ինստիտուտ<ref>[http://www.rosi-edu.ru/ Официальный сайт НОУ ВПО «РОСИ»] {{cite web |url = http://www.rosi48.ru/ |title = Официальный сайт филиала НОУ ВПО «РОСИ» в г. Липецк |archiveurl = https://web.archive.org/web/20140331180034/http://www.rosi48.ru/ |archivedate = 2014-03-31 }}</ref> ** Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությանը կից ֆինանսական համալսարան<ref>{{cite web |url=http://website.vzfei.ru/lipetsk/ |title=Официальный сайт филиала в г. Липецке |accessdate=2012-10-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121021101446/http://website.vzfei.ru/lipetsk/ |archivedate=2012-10-21 |deadlink=yes }}</ref> ** Համակարգչային տեխնոլոգիաների միջազգային ինստիտուտ<ref>{{cite web |url=http://www.lfmikt.ru/ |title=Новости — Липецкий филиал Международного института компьютерных технологий |accessdate=2018-10-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180419204817/http://lfmikt.ru/ |archivedate=2018-04-19 |deadlink=yes }}</ref> ** Մոսկվայի տեխնոլոգիական և կառավարման պետական համալսարան, մասնաճյուղ<ref>{{Cite web |url=http://www.mgutm.ru/contacts/branches.php?phrase_id=28429 |title=Филиалы МГУТУ |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2017-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170827000623/http://www.mgutm.ru/contacts/branches.php?phrase_id=28429 |dead-url=yes }}</ref> ** Բելգորոդի սպառողական կոոպերացիայի համալսարան, մասնաճյուղ<ref>{{cite web |url=http://www.bupk.ru/index.php?id=46 |title=Белгородский университет потребительской кооперации — Липецкий филиал |accessdate=2011-01-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101120155428/http://bupk.ru/index.php?id=46 |archivedate=2010-11-20 |deadlink=yes }}</ref> ** Պատիժների կատարման դաշնային ծառայության Վորոնեժի ինստիտուտ, մասնաճյուղ<ref>{{cite web |url=http://lfvifsin.ru/ |title=Липецкий филиал Воронежского института ФСИН России |accessdate=2018-10-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170530194602/http://lfvifsin.ru/ |archivedate=2017-05-30 |deadlink=yes }}</ref> ** Կառավարման, մարքեթինգի և ֆինանսների ինստիտուտ, մասնաճյուղ<ref>[http://lipetsk.immf.ru/ Липецкий филиал Института менеджмента, маркетинга и финансов]</ref> ** Միջազգային իրավունքի և տնտեսագիտության ինստիտուտ, մասնաճյուղ<ref>{{Cite web |url=http://www.iile.ru/lipetsk.html |title=Филиал Импэ В Липецке |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2020-06-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200603073945/http://www.iile.ru/lipetsk.html |dead-url=yes }}</ref> ** Վորոնեժի տնտեսա-իրավական ինստիտուտ, մասնաճյուղ<ref>{{cite web |url=http://vepi.ru/information/filials |title=ВЭПИ / Воронежский экономико-правовой институт / Филиалы |accessdate=2011-01-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090430030843/http://vepi.ru/information/filials |archivedate=2009-04-30 |deadlink=yes }}</ref> ** Ռուսաստանի Դաշնության նախագահին առընթեր Ժողովրդական տնտեսության և պետական ծառայության ռուսական ակադեմիա ** Վորոնեժի բարձր տեխնոլոգիաների ինստիտուտ, մասնաճյուղ<ref>{{cite web |url = http://www.vivt.ru/252/filialy/ |title = Филиалы :: Воронежский Институт высоких технологий — ВИВТ — ВУЗ Воронеж, высшее, среднепрофессиональное, дополнительное, IT образование Воронеж, заочное и дистанционное обучени… |deadlink = yes }}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref> ** Մոսկվայի հումանիտար և տեխնիկական ակադեմիա<ref>{{cite web|url=http://www.mgta.ru/|title=МГТА, Московская гуманитарно-техническая академия|publisher=МГТА|lang=ru|accessdate=2016-05-13|archive-date=2016-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20160508041132/http://www.mgta.ru/|dead-url=yes}}</ref> ** Նիժնի Նովգորոդի Ն. Ա. Դոբրոլյուբովի անվան պետական լեզվաբանական համալսարանի Լիպեցկի մասնաճյուղ<ref>{{cite web |url=http://lipvuz.ru/lipetskiy_filial_nizhegorodskogo_gosudarstvennogo_lingvisticheskogo_universiteta_im_na_dobrolyubova__343_7752.html |title=Липецкий филиал Нижегородского государственного лингвистического университета им. Н. А. Добролюбова |accessdate=2017-07-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170625024926/http://lipvuz.ru/lipetskiy_filial_nizhegorodskogo_gosudarstvennogo_lingvisticheskogo_universiteta_im_na_dobrolyubova__343_7752.html |archivedate=2017-06-25 |deadlink=yes }}</ref> Լիպեցկում '''գիտական գործունեությունն''' իրականացվում է հիմնականում հետևյալ ուղղություններով՝ մետալուրգիա, գյուղատնտեսություն, մեքենաշինություն և մշակում, ինչպես վերոնշյալ բուհերի ամբիոններում, այնպես էլ մասնագիտացված գիտահետազոտական ինստիտուտներում (ԳՀԻ)։ Քաղաքում գտնվում են հետևյալ ԳՀԻ-ները։ * Գիտաարտադրական ինստիտուտ * Համառուսաստանյան ռապսայի գիտահետազոտական ինստիտուտ<ref>{{cite web |url=http://rapslipetsk.ru/modules/news/ |title=Институт рапса |accessdate=2012-12-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130316205458/http://rapslipetsk.ru/modules/news/ |archivedate=2013-03-16 |deadlink=yes }}</ref> * Մետալուրգիայի բնապահպանական խնդիրների ԳՀԻ === Լիպեցկի դպրոցներ === 2012 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ Լիպեցկում գործում է 66 հանրակրթական հաստատություն, որոնցից 6 վարժարան, 2 վարժարան, 51 միջին, մեկ հիմնական (ութամյա), մեկ կադետական, մեկ նախնական, մեկ օտար լեզուների խորացված ուսուցմամբ, երկու հատուկ ուղղման և երկու հերթափոխային դպրոցներ։ == Զանգվածային լրատվամիջոցներ == Լիպեցկում հեռուստառադիոհեռարձակումն իր զարգացումն սկսել է 20-րդ դարի կեսերին` մարզային կենտրոնի ձ7ավորման շրջանից։ 1960 թվականին Պոդգորնոյե գյուղում կառուցվել է հեռուստակենտրոն, 1991 թվականին հեռուստահաղորդումը տեղափոխվել է նոր մարզային հեռուստակենտրոն՝ [[Կուզմինսկիե Օտվերժկի]] գյուղ, հինն անցել է ռադիոհեռարձակման<ref>{{cite web|url=https://lipetsk.rtrs.ru/prof/rtrs-region/history/|title=Российская телевизионная и радиовещательная сеть &#124; Российская телевизионная и радиовещательная сеть|publisher=lipetsk.rtrs.ru|lang=ru|accessdate=2018-07-13}}</ref>։ Լիպեցկ քաղաքի և Լիպեցկի շրջանի զանգվածային լրատվամիջոցները ներկայացված են մի շարք դաշնային հեռուստաալիքներով և տարածաշրջանային հեռուստաալիքներով՝ ГТРК «Липецк», Липецкое время, ТВК (փակված), «Канал 5» գովազդային գործակալություն, «ВОТ-ТВ» զվարճալի հեռուստաալիքը, հետևյալ ռադիոկայանները՝ Дорожное радио, Народное радио, Ретро FM, Липецк FM, Восток FM, Studio 21, Юмор FM, Вести FM, Европа Плюс, Радио России, Русское Радио, Радио Маяк, Эхо Москвы, Радио 7, Авторадио, Love Radio, Радио Вера, Радио Орфей, Комсомольская Правда, Новое радио<ref>{{cite web|url=http://online-red.com/radio/city/lipetsk.html|title=Радиостанции Липецка — слушать онлайн|publisher=online-red.com|accessdate=2018-07-13}}</ref>, հետևյալ ինտերնետ-հարթակները՝ LipetskMedia.ru, Gorod48.ru, Gzt.ru, Most.tv առցանց հեռուստաալիքը, Կենտրոնական Չեռնոզեմիեի տեղեկատվական հարթակը՝ Abireg.ru, որը հիմնված է «Газета первый номер», «Липецкий строитель», «Липецкие известия», «Липецкая газета», «Новый липецкий репортёр», «Регион.Вести» և ֆեդերալ մամուլի տեղական հրատարակումները։ == Հուշարձաններ == Լիպեցկի Կենտրոնական անսամբլը ձևավորվել է 1950-ական թվականներին Համաժողովրդական հրապարակում (Լենինի հրապարակ)։ Այն ներառել է մարզպետարանի նոր շենքերը (նախկին Խորհրդային տներ), «Կենտրոնական» հյուրանոցները և 1791 թվականին կառուցված Քրիստոսի Ծննդյան տաճարը։ Տաճարի զանգակատունը նրբագեղ կերպով գտնվում է քաղաքի վերին հատվածում։ Լիպեցկի Կենտրոնական անսամբլի կողքին գտնվում է «ստորին պարկը», որտեղ, ըստ ավանդության, [[Պետրոս I]]-ն Ազովյան արշավանքների ժամանակ բացել է բուժիչ աղբյուրներ։ Այգու գոյության ողջ ընթացքում նրան այցելել են այնպիսի հայտնի մարդիկ, ինչպիսիք են Ն. Մ. Կարամզինը, Ա. Ս. Գրիբոեդովը, Գոնչարովների ընտանիքը Ա. Ս. Պուշկինի ապագա կնոջ՝ Նատալյա Նիկոլաևնայի հետ, Մ. Յ. Լերմոնտովի հայրը՝ Յուրի Պետրովիչ Լերմոնտովը։ 1837 թվականին «Ստորին պարկ» է այցելել ապագա կայսր [[Ալեքսանդր II]]-ը՝ ռուս բանաստեղծ Վ. Ա.Ժուկովսկու ուղեկցությամբ<ref>{{cite web|url=https://parki48.ru/|title=Нижний парк|publisher=www.parki48.ru|accessdate=2018-11-23}}</ref>։ == Քաղաքային տոներ == Քաղաքի օրը Լիպեցկի գլխավոր տոնն է։ Նշվում է հուլիսի 3-րդ կիրակի օրը։ Լիպեցկի հիմնադրման տարին համարվում է 1703 թվականը։ 1979 թվականին քաղաքային վարչակազմը նախատեսել է Քաղաքի օրը նշել Լիպեցկ քաղաքի կարգավիճակ շնորհելու օրը։ Սակայն գավառագետներն ու պատմաբանները նամակ են գրել Մոսկվա, որ դա սխալ է։ Հետո քաղաքի գլխավոր տոնը սկսել են նշել մայիսի 3-րդ կիրակի օրը, սակայն, Լիպեցկի քաղաքի վարչակազմի աշխատակազմի ղեկավար Ի. Ն.Կոշելևի խոսքերով, «այդ պահին մարդիկ պարզապես հոգնել էին տոներից, և քաղաքի օրն աննկատ էր ընթանում»։ Մենք որոշեցինք համատեղել տոնը Լիպեցկում ոչ պակաս նշանակալի մետալուրգի օրվա հետ։ 2003 թվականից Քաղաքի օրը նշվում է հուլիսի 3-րդ կիրակի օրը (ինչպես նաև առաջիկա ուրբաթ և շաբաթ օրերին)<ref>«Удобный для липчан город европейского типа» (''интервью'') // Газета МГ. — 16 июля 2008. — № 8575</ref>։ Լիպեցկի պատմությունը զարմանալի է նրանով, որ դարից դար քաղաքի զարգացման վեկտորը, նրա բրենդն արմատապես փոխվել է։ Լիպեցկը եղել է նաև Կիևյան Ռուսիայի արևելյան ֆորպոստը և սև մետալուրգիայի կայացման ու զարգացման կենտրոնը, առողջարանային, ինչպես նաև ավիատորների քաղաք։ 2013 թվականին Լիպեցկ քաղաքի 310-ամյակի օրն առաջին անգամ տեղի է ունեցել «Լիպեցկյան ավերավայր» պատմական վերակառուցման և ազգամշակութային փառատոնը։ Դրան մասնակցել է մոտ 70 հազար մարդ։ «Լիպեցկյան ավետավայրը» պատմության և մշակույթի տոն է, որտեղ բեմական ձևով վերստեղծվում է քաղաքի ամբողջ պատմությունը։ Պատմական «Ստորին այգում» ընդարձակ տարածքում վերակառուցվել են Հին Ռուսիայի արհեստագործական արհեստները։ Լիպեցկի բնակիչները և քաղաքի հյուրերը կարող են իրենց փորձել կավագործների դերում և այլն։ Այգու միանգամից մի քանի բեմահարթակներում տեղի են ունեցել միջնադարյան երգերի ու գործիքային ժողովրդական ստեղծագործության վերակառուցմամբ զբաղվող ինքնատիպ կոլեկտիվների ելույթներ։ Բոլոր ցանկացողները կարող էին մասնակցել 19-րդ դարի ավանդական կոստյումով պարահանդեսին և լուսանկարվել 20-րդ դարասկզբի Պատմական լուսանկարչական ստուդիայում։ == Լիպեցկի մշակույթ == [[Պատկեր:ЛипМузей.jpg|thumb|250px|Լիպեցկի տարածքային գավառագիտական թանգարան]] '''<big>Հյուրանոցներ</big>''' * [[Mercure Լիպեցկ կենտրոն]] (Mercure Lipetsk Center) 178 սենյակ<ref>{{cite web|url=www.mercure.com/8579|title=Mercure Lipetsk Center|author=Sylvia Znachko|website=Mercure Lipetsk Center Hotel|date=2018-11-15|publisher=AccorHotels}}</ref> * «Սովետսկայա» հյուրանոց * «Լագունա Լիպեցկ» հյուրանոց * «Կոմֆորտ» հյուրանոց * «Պալերմո» հյուրանոց * «Սպուտնիկ» հյուրանոց * «Լիպեցկ» հյուրանոց === Թանգարաններ === * Լիպեցկի տարածքային գավառագիտական թանգարան * Լիպեցկի տարածքային գեղարվեստական թանգարան<ref>{{Cite web |url=http://www.lokg.ru/ |title=Новости |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2020-06-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200609025342/https://lokg.ru/ |dead-url=yes }}</ref> * Գ. Վ. Պլեխանովայի տուն-թանգարան * Լիպեցկի մշակույթի և ժողովրդական ստեղծագործության մարզային կենտրոն<ref>[https://ocknt48.ru/ Липецкий Областной Центр Культуры и Народного Творчества]</ref> * Ռուսաստանի ԱԻՆ-ի Լիպեցկի մարզի հրշեջ-տեխնիկական ցուցահանդես<ref>{{cite web |url=http://48.mchs.gov.ru/kbzhd/?SECTION_ID=176 |title=Пожарно-техническая выставка ГУ МЧС России по Липецкой области |accessdate=2011-01-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120718141444/http://www.48.mchs.gov.ru/kbzhd/?SECTION_ID=176 |archivedate=2012-07-18 |deadlink=yes }}</ref> * Լիպեցկի ավիակենտրոնի թանգարան<ref>[https://www.aviaport.ru/digest/2008/12/02/162352.html Музей Липецкого авиацентра пополнился новыми экспонатами // АвиаПорт. Дайджест]</ref> * Музей С. Есенина «Пространство поэзии» в Центральной городской библиотеке<ref>[http://www.publiclibrary.ru/librarians/sunduchok/12_museum_Esenina.htm Музей С. Есенина на Липецкой земле «ПРОСТРАНСТВО ПОЭЗИИ». Сундучок инноваций Центральной публичной библиотеки Новоуральского городского округа]</ref> * Նոր Լիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատի թանգարան<ref>{{cite web|url=https://lipetsk.nlmk.com/ru/about/history/nlmk-museum/|title=Музей НЛМК|publisher=lipetsk.nlmk.com|lang=ru|accessdate=2018-07-15|archive-date=2017-06-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20170601181108/http://lipetsk.nlmk.com/ru/about/history/nlmk-museum/|dead-url=yes}}</ref> * Լիպեցկի ժողովրդական և դեկորատիվ արվեստի թանգարան (Կոսմոնավտովի փողոց, 2)<ref>{{Cite web|url=http://museum-lip.ru|title=Липецкий музей народного и декоративно-прикладного искусства|publisher=Официальный сайт музея народного и декоративно-прикладного искусства|date=|accessdate=2020-02-17}}</ref>։ * Պատմամշակութային թանգարան - ժողովրդական և դեկորատիվ-կիրառական արվեստի թանգարանի Լիպեցկի մասնաճյուղ (Օկտյաբրսկի փողոց, 57)<ref>{{Cite web|url=http://saratov-news.net/culture/2017/10/25/168294.html|title=Историко-культурный музей открылся в Липецке|publisher=ТРК «Липецкое время»|date=2020-02-16|accessdate=2020-02-17}}</ref>։ === Թատրոններ === * Լիպեցկի Լ. Ն. Տոլստոյի անվան պետական ակադեմիական դրամատիկական թատրոն * Լիպեցկի քաղաքային թատրոն * Լիպեցկի պետական տիկնիկային թատրոն === Համերգասրահներ === * Տ. Ն. Խրենիկովի համերգասրահ * Մշակույթի և ժողովրդական արվեստի մարզային կենտրոն * «Հոկտեմբեր»<ref>{{cite web|url=http://www.гдм48.рф/index.php|title=Сайт ГДМ "Октябрь"|author=|website=|date=|publisher=}}</ref> === Պատկերասրահներ և ցուցահանդեսի սրահներ === * Լիպեցկի շրջանային պատկերասրահ<ref>{{Cite web |url=http://www.lokg.ru/ |title=Липецкая областная картинная галерея |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2020-06-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200609025342/https://lokg.ru/ |dead-url=yes }}</ref> * Լիպեցկի շրջանային ցուցահանդեսի սրահ<ref>[http://www.admlr.lipetsk.ru/rus/cul/vist_zal.php Администрация Липецкой области]</ref> * Վ. Ս. Սորոկինի անվան գեղարվեստական թանգարան՝ «Վարպետի տուն»<ref>{{cite web |url = http://www.lokg.ru/ru/news/215-xudozhestvennyj-muzej-im-vssorokina-dom-mastera |title = Художественный музей им. В. С. Сорокина — Дом Мастера |deadlink = yes }}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref> * Կերպարվեստի կենտրոն<ref>{{cite web |url=https://gorod48.ru/catalog/94/4956/ |title=Центр изобразительных искусств |accessdate=2011-05-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304114303/http://gorod48.ru/catalog/94/4956/ |archivedate=2016-03-04 |deadlink=yes }}</ref> == Կրոնական հիմնարկներ == * Սուրբ Պայծառակերպության տաճար<ref>{{Cite web |url=https://tv-soyuz.ru/videonews/allvideos/10-diocesanlife/28248-prihojane-svyato-preobrajenskogo-hrama-lipetska-otmetili-prestolnyiy-prazdnik |title=Прихожане Свято-Преображенского храма Липецка отметили престольный праздник |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2012-09-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120906121025/http://www.tv-soyuz.ru/videonews/allvideos/10-diocesanlife/28248-prihojane-svyato-preobrajenskogo-hrama-lipetska-otmetili-prestolnyiy-prazdnik |dead-url=yes }}</ref> * Սուրբ Ամբրոս Օպտինսկի անվան ուղղափառ գիմնազիա<ref>{{Cite web |url=https://tv-soyuz.ru/videonews/allvideos/10-diocesanlife/28333-sovsem-skoro-nachnutsya-zanyatiya-v-gimnazii-prepodobnogo-amvrosiya-optinskogo-v-lipetske |title=Совсем скоро начнутся занятия в гимназии преподобного Амвросия Оптинского в Липецке |accessdate=2020-05-12 |archive-date=2012-09-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120914003005/http://www.tv-soyuz.ru/videonews/allvideos/10-diocesanlife/28333-sovsem-skoro-nachnutsya-zanyatiya-v-gimnazii-prepodobnogo-amvrosiya-optinskogo-v-lipetske |dead-url=yes }}</ref> == Սպորտ == * «Լիպեցկ» վոլեյբոլի թիմը հանդես է եկել Ռուսաստանի կանանց վոլեյբոլի սուպերլիգայում մինչև 2010 թվականը («Մագիա», «Ստինոլ», «Ինդեզիտ» անվանումներով)։ 2010 թվականից հանդես է եկել Ռուսաստանի առաջնության «Ա» բարձրագույն լիգայում։ 2013 թվականին նվաճել է սուպերլիգա վերադառնալու իրավունքը։ Նույն տարվա հոկտեմբերին ստիպված է եղել դուրս գալ մրցումներից ֆինանսավորման բացակայության պատճառով։ 2015 թվականից կրկին հանդես է գալիս Ռուսաստանի առաջնության «Ա»-ի բարձրագույն խմբում։ 2018 թվականից կրում է ներկայիս անվանումը։ * «Էներկոմ» մինի ֆուտբոլային ակումբը հանդես է գալիս Բարձրագույն խմբում՝ երկրորդ դիվիզիոնում՝ ռուսական մինի-ֆուտբոլի կառուցվածքում։ * Հոկեյի «Lipetsk» ակումբը 2013-2014 մրցաշրջանից սկսել է հանդես գալ Հոկեյի բարձրագույն լիգայում։ * «Մետալուրգ Լիպեցկ» ֆուտբոլային ակումբը հանդես է գալիս Ռուսաստանի առաջնության երկրորդ դիվիզիոնում։ 2018/2019 մրցաշրջանի արդյունքներով՝ «Կենտրոն» գոտում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը։ == Հանգիստ և զբոսաշրջություն == Արդյունաբերական ձեռնարկությունների առատությունը և Նովոլիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատի աշխատանքը բնապահպանական պատճառներով փոքր-ինչ նվազեցրել են Լիպեցկի զբոսաշրջական և ռեկրեացիոն գրավչությունը։ Այնուամենայնիվ, շարունակելով 19-րդ դարի հանգստավայրի ավանդույթները՝ մարզային կենտրոնում գործում է նրա հաջորդողը՝ «Լիպեցկ» առողջարանը։ Քաղաքի շրջակայքում (մեծ մասամբ Լիպեցկի արգելավայրում՝ Մատիրա և Վորոնեժ գետերի ափերին) գտնվում են «Лесная сказка» առողջարանը, «Мечта» մանկական առողջարանը, «Парус» առողջարան-պրոֆիլակտորիումը, «Парус», «Сухоборье» առողջարանը, «Зелёная долина», «Улыбка», «Чайка», «Радуга», «Сосновый бор», «Сокол», «Лесной дом», «Русская усадьба», «Осинки», «Берёзка» հանգստի տները, «Индезит» գործարանը, սիլիկաթթվի գործարանը, «Орлёнок», «Прометей», «Звёздный» մանկական առողջարանային համալիրները (ճամբարները), «Альтаир» առողջարանային համալիրը։ Քաղաքում կան մի քանի զբոսայգիներ` «Парк Победы», հնամյա «Нижний парк» և «Верхний парк», «Быханов сад», «Парк Металлургов», «Молодёжный», «Свободный сокол» այգին, Կամեննի Լոգի հանգստատները։ Օկտյաբրսկի կամրջի մոտ՝ Վորոնեժ գետի աջ ափին, տեղակայված է էքստրիմ պարկը, լեռնադահուկային կայանը՝ վերելակով և մոտոարգելարշավի դաշտով։ Քաղաքի հյուսիսում գտնվող «Մետալուրգ-1» СНТ-ի տարածքում կա ևս մեկ լեռնադահուկային բազա և ավտոարգելարշավի մայրուղի։ Ամառային ամիսներին լողափնյա հանգիստը կազմակերպվում է Վորոնեժ գետի մի քանի լողափերում՝ «Центральном», «Городском», «Сокольском», Տրակտորային և Նովոլիպեցկի գործարաններում, սիլիկատային լճերի շրջանում, ինչպես նաև Մատրայի ջրամբարի ափերին, գետակայաններում և հրվանդաններում։ Սիրողական և վերապատրաստական լեռնագնացությունը զարգացած է ОАО «Стагдок»-ի լքված տարածքում։ == Քաղաքի և նրա պատմության հետ կապված հայտնի մարդիկ == === Ռուսաստանի և արտասահմանյան երկրների՝ Լիպեցկ այցելած կառավարիչներ === * [[Պետրոս I]], Ռուսաստանի ցար և կայսր (17-րդ դարի վերջ (առաջին անգամ, հնարավոր է, 1696 թվականին) - 18-րդ դարի սկիզբ), Լիպեցկի գործարանների կառուցում, հանքային ջրի աղբյուրի բացում, * [[Ալեքսանդր I]], Ռուսաստանի կայսր (1820), Լիպեցկի հանգստավայրի հավաքասրահի բացում և պարահանդեսին մասնակցություն, * [[Ալեքսանդր II]], Ռուսաստանի կայսր (1837, տվյալ պահին գահաժառանգ), այցելություն Լիպեցկի հանգստավայր, * [[Բորիս Ելցին]], ՌԴ նախագահ (1995), այցելություն մի շարք արդյունաբերական ձեռնարկություններ՝ АО «Липецккомплекс», НЛМК, «Стинол», * [[Վլադիմիր Պուտին]], ՌԴ նախագահ (2004), «Индезит» լվացքի մեքենաների գործարանի բացում, * [[Սիլվիո Բերլուսկոնի]], Իտալիայի վարչապետ (2004), «Индезит» լվացքի մեքենաների գործարանի բացում, * [[Դմիտրի Մեդվեդև]], ՌԴ նախագահ (2010), այցելություն «Бекарт Липецк» [[Ազատ տնտեսական գոտի|ԱՏԳ]]-ի գործարան։ == Միջազգային հարաբերություններ == '''[[Քույր քաղաքներ]]''' {|class="wikitable" |- ! Երկիր || Քաղաք || Տարի |- | {{Դրոշավորում|Գերմանիա}}<ref name="Cottbus twinning">{{cite web|url=http://www.cottbus.de/buerger/leben/cbinternational/our_twin_cities,255001242.en.html |title=Our twin cities- Cottbus |accessdate=2013-06-24 |publisher=http://www.cottbus.de/ |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131104002625/http://www.cottbus.de/buerger/leben/cbinternational/our_twin_cities%2C255001242.en.html |archivedate=նոյեմբերի 4, 2013 }}</ref> || [[Կոտբուս]] || [[1974]] |- | {{Դրոշավորում|Չինաստան}} || [[Անշան]] || [[1992]] |- | {{Դրոշավորում|Իտալիա}} || [[Ֆաբրիանո]] || [[2003]] |- | {{Դրոշավորում|Սերբիա}} || [[Կրուշևաց]] || [[2016]]<ref>[http://lipetskcity.ru/iblock/news/e/podpisano_soglashenie_o_pobratimstve_lipecka_i_serbskogo_krushevaca_ Подписано соглашение о побратимстве Липецка и сербского Крушеваца]</ref> |} == Պատկերասրահ == === Հին Լիպեցկի լուսանկարներ === <gallery mode=packed class=center caption=""> Պատկեր:Lipetsk_old_1_1.jpg|Լիպեցկ քաղաքի վերին հատված Պատկեր:Lipetsk_old_1_10.jpg|Հին Լիպեցկ Պատկեր:Lipetsk old 1 13.jpg|Հին քաղաք Պատկեր:Вид на центр города.jpg|Քաղաքի կենտրո Պատկեր:Petrovsky spusk.jpg|Պետրովսկի զառիվայր Պատկեր:Река_липовка.jpg|Լիպովկա գետ Պատկեր:Ул первомайская.jpg|Մայիսմեկյան փողոց Պատկեր:Ул усманская.jpg|Ուսմանսկի փողոց Պատկեր:Читальня в нижнем.jpg|Ընթերցարան «Նիժնի» այգում </gallery> === Ժամանակակից Լիպեցկի լուսանկարներ === <gallery mode=packed class=center caption=""> Պատկեր:Соборная площадь (Липецк) 4.jpg|Մարզպետարանի շենք Պատկեր:Водопьянова (Липецк).jpg|Վոդոպյանովի փողոց Պատկեր:Советская улица в Липецке.jpg|Սովետսկայայի փողոց Պատկեր:Улица Меркулова.JPG|Մերկուլովայի փողոց Պատկեր:Монумент «Основателям Липецка» (Липецк).jpg|Պլեխանովայի հրապարակ Պատկեր:Монумент авиаторам (Липецк) 6.jpg|Ավիատորների կոթող Պատկեր:Обелиск на площади Победы (Липецк).jpg|Հաղթանակի հրապարակ Պատկեր:Арбитражный суд (Липецк).jpg|Արբիտրաժային դատարան Պատկեր:Памятник Петру I (Липецк) 2.jpg|Պետրոս Մեծի հրապարակ Պատկեր:Улица Космонавтов (Липецк).jpg|Կոսմոնավտների փողոց Պատկեր:Железнодорожная станция Липецк 3.jpg|Երկաթուղային կայարան Պատկեր:Фонтан на плащади Петра Великого (Липецк).jpg|Պետրոս Մեծի հրապարակ Պատկեր:NLMK, Lipetsk.jpg| Նովոլիպեցկի մետալուրգիական կոմբինատ Պատկեր:Быханов сад в начале мая.jpg|Բիխանով այգի Պատկեր:Minerwater NP Lipetsk 001.jpg|Նիժնի այգի Պատկեր:Гостиница «Липецк».jpg|«Լիպեցկ» հյուրանոց Պատկեր:Соборная площадь (Липецк) 2.jpg|Սուրբծննդյան տաճար Պատկեր:Привокзальная площадь (Липецк) 1.jpg|Կայարանամերձ հրապարակ Պատկեր:Памятник металлургам (Липецк).jpg|Մետալուրգների հուշարձան </gallery> == Ձոներ == Լիպեցկ քաղաքին նվիրված է մոսկվացի բանաստեղծ, հեղինակ-կատարող և ռոք-բարդ Ալեքսանդրա Պավլովայի (բեմական կեղծանունը՝ Кошка Сашка) «Тени» երգը։ Երգն ընդգրկվել է 2013 թվականին թողարկված «Моё междугородье» ալբոմի կազմում։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ2}} == Գրականություն == * {{ВТ-ЭСБЕ|Липецк}} * {{книга |автор=Поспелов Е. М. |заглавие=Географические названия мира. Топонимический словарь |издание=2-е изд., стереотип |ответственный=отв. ред. Р. А. Агеева |ссылка= |место=М. |издательство=Русские словари, Астрель, АСТ |год=2002 |том= |страниц=512 |страницы= |isbn=5-17-001389-2 |тираж=3&nbsp;000 |ref=Поспелов}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.lipetskcity.ru Официальный сайт администрации города] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170215213258/http://lipetskcity.ru/ |date=2017-02-15 }} * [http://www.maplip.ru/glipetsk.html Интерактивная карта Липецка] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200129181309/http://www.maplip.ru/glipetsk.html |date=2020-01-29 }} * [http://photolipetsk.ru/list.php?favaid=2&sort=1 Фотографии города Липецка] * Липецкий туристический портал ;Հավելյալ տեղեկություն * [http://www.e48.ru/ История Липецка, фотографии] * [http://www.mojgorod.ru/lipeck_obl/lipeck/index.html Липецк в справочнике городов «Мой город»] == Աղբյուրներ == * Воротникова Р. В. Из истории Липецкого края — Воронеж: Центрально-Чернозёмное издательство., 1965 * Христорождественский кафедральный собор города Липецка. Изд-во Липецкой и Елецкой епархии. * Е. Маханько''.'' Липецк. Взгляд сквозь время: прогулки по городу и области. — Воронеж: Новый взгляд, 2012. * Рудаков, Леонид Ефимович. По следам легенд — Воронеж: Центрально-чернозёмное книжное издательство, 1980 * Черменский, Пётр Николаевич. Прошлое Тамбовского края. — Тамбов, 1961 * Созидатели / гл. ред. Соломин, Владилен Харитонович — Липецк: Липец. изд-во, 2001. — 703 с. — Т.1 * Созидатели / гл. ред. В. Х. Соломин. — Липецк: Ориус, 2004. — 975 с. — Т.2 * Созидатели / гл. ред. В. Х. Соломин. — Липецк: Неоновый город, 2009. — 565 с. — Т.3 * Медведев В. А. Знаете ли вы свой край? Краеведческая викторина по Липецкой области. — Воронеж, Центр.-Чернозёмное кн. изд-во, 1982. * Липецкий городской Совет депутатов. Решение №990 от 24 февраля 2015 г. «Устав городского округа город Липецк Липецкой области Российской Федерации», в ред. Решения №116 от 26 апреля 2016 г «О внесении изменений в Устав городского округа город Липецк Липецкой области Российской Федерации». Вступил в силу 21 марта 2015 г. (за исключением отдельных положений). Опубликован: "Липецкая газета", №55, 21 марта 2015 г. (Lipetsk City Council of Deputies. Decision #990 of February 24, 2015 Charter of the Urban Okrug of the City of Lipetsk of Lipetsk Oblast of the Russian Federation, as amended by the Decision #116 of April 26, 2016 On Amending the Charter of the Urban Okrug of the City of Lipetsk of Lipetsk Oblast of the Russian Federation. Effective as of March 21, 2015 (with the exception of certain clauses).). * Липецкий областной Совет депутатов. Закон №382-ОЗ от 28 апреля 2010 г. «Об административно-территориальном устройстве Липецкой области и порядке его изменения», в ред. Закона №343-ОЗ от 5 декабря 2014 г. «О внесении изменений в некоторые Законы Липецкой области в связи с объединением сельских поселений Добринский сельсовет и Сафоновский сельсовет Добринского муниципального района Липецкой области». Вступил в силу по истечении 10 дней со дня официального опубликования. Опубликован: "Липецкая газета", №88, 7 мая 2010 г. (Lipetsk Oblast Council of Deputies. Law #382-OZ of April 28, 2010 On the Administrative-Territorial Structure of Lipetsk Oblast and on the Procedures for Its Change, as amended by the Law #343-OZ of December 5, 2014 On Amending Various Laws of Lipetsk Oblast Due to the Merger of the Rural Settlements of Dobrinsky Selsoviet and Safonovsky Selsoviet in Dobrinsky Municipal District of Lipetsk Oblast. Effective as of the day which is 10 days after the day of the official publication.). * Липецкий областной Совет депутатов. Закон №114-ОЗ от 2 июля 2004 г. «О наделении муниципальных образований в Липецкой области статусом городского округа, муниципального района, городского и сельского поселения», в ред. Закона №343-ОЗ от 5 декабря 2014 г. «О внесении изменений в некоторые Законы Липецкой области в связи с объединением сельских поселений Добринский сельсовет и Сафоновский сельсовет Добринского муниципального района Липецкой области». Вступил в силу со дня официального опубликования. Опубликован: "Липецкая газета", №131, 8 июля 2004 г. (Lipetsk Oblast Council of Deputies. Law #536-OZ of August 18, 2011 On Granting Urban Okrug, Municipal District, Urban and Rural Settlement Status to the Municipal Formations of Lipetsk Oblast, as amended by the Law #343-OZ of December 5, 2014 On Amending Various Laws of Lipetsk Oblast Due to the Merger of the Rural Settlements of Dobrinsky Selsoviet and Safonovsky Selsoviet in Dobrinsky Municipal District of Lipetsk Oblast. Effective as of the day of the official publication.). {{Արտաքին հղումներ}} {{ՎՊԵ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=620}} [[Կատեգորիա:Ռուսաստանի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Լիպեցկի մարզ]] [[Կատեգորիա:1703 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]] nitgkwkbw3aonrkfvqex0fzl8cm8t5m Վիքիպեդիա:Ադմինիստրատոր/Վիճակագրություն 4 987253 8496108 8495676 2022-08-27T01:06:34Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" |- !Խմբագրումներ!!23artashes!!Beko!!GeoO!!Lilitik22!!Samo04!!Sigma'am!!Voskanyan!!Xelgen!!ԱշբոտՏՆՂ!!ԱշոտՏՆՂ |- |Հիմնական||5236||1451||3433||216||456||165||3123||81||5357||94 |- |Պատկեր||39||18||135||0||0||2||21||3||19||0 |- |Կաղապար||16||360||318||1||11||19||7||3||207||43 |- |Կատեգորիա||499||1000||192||0||307||11||8||0||0||0 |- |patrol||2||610||123||0||0||6||224||0||0||0 |- |Ընդամենը||style="background: #33f85f;"|5792||style="background: #33f85f;"|3439||style="background: #33f85f;"|4201||style="background: #33f85f;"|217||style="background: #33f85f;"|774||style="background: #33f85f;"|203||style="background: #33f85f;"|3383||style="background: #33f85f;"|87||style="background: #33f85f;"|5583||style="background: #33f85f;"|137 |} {| class="wikitable sortable" |- !Գործողություն!!23artashes!!Beko!!GeoO!!Lilitik22!!Samo04!!Sigma'am!!Voskanyan!!Xelgen!!ԱշբոտՏՆՂ!!ԱշոտՏՆՂ |- |delete||886||166||124||4||21||65||662||58||101||5 |- |block||199||28||24||0||2||9||188||5||0||2 |- |abusefilter||0||0||0||0||0||0||0||7||0||1 |- |rights||0||0||0||0||0||0||0||0||0||0 |- |merge||0||0||0||0||0||0||0||0||0||0 |- |protect||28||2||8||0||0||5||10||3||0||1 |- |MediaWiki||2||1||1||0||0||0||0||0||0||2 |- |contentmodel||0||0||0||0||0||0||0||0||0||0 |- |Ընդամենը||style="background: #33f85f;"|1115||style="background: #33f85f;"|197||style="background: #33f85f;"|157||style="background: #ff0000;"|4||style="background: #ff0000;"|23||style="background: #33f85f;"|79||style="background: #33f85f;"|860||style="background: #33f85f;"|73||style="background: #33f85f;"|101||style="background: #ff0000;"|11 |} 88gc61mdg4hcd8up5pzetd8nifqh1ms Ապարան (Արցախ) 0 989349 8496183 8445397 2022-08-27T08:52:56Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 44f3sfpsgebrdpw95smpplphoc1vf6p Դոն Ամիչի 0 989989 8495919 7980536 2022-08-26T16:08:24Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան}} '''Դոն Ամիչի''' ({{lang-en|Don Ameche}}, [[1908|1908 թվական]] [[մայիսի 31]]-[[1993 թվական]] [[դեկտեմբերի 6]]{{ԱԾ}}), ամերիկյան [[դերասան]], [[Օսկար|«Օսկար»]] մրցանակի դափնեկիր<ref>{{cite news|title=Oscar-winning Actor Don Ameche, 85|work=Chicago Tribune|date=1993-12-08|url=http://articles.chicagotribune.com/1993-12-08/news/9312080183_1_mr-ameche-international-showtime-silk-stockings|accessdate=2010-11-07|first=Kenan|last=Heise}}</ref><ref>{{cite news|title=Don Ameche Is Dead at 85; Oscar Winner for 'Cocoon'|work=The New York Times|date=1993-12-08|url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F00612F83A550C7B8CDDAB0994DB494D81|accessdate=2010-11-07|first=Peter B.|last=Flint}}</ref>։ == Կենսագրություն == [[Պատկեր:Don Ameche 1964.JPG|ձախից|մինի|265x265փքս]] Դոմենիկի Ֆելիքս Ամիչի նախնիները՝ (Իտալիա.՝ Dominic Felix Amici) իտալացիներ, գերմանացիներ և իռլանդացիներ էին։ Ամիչին պատրաստվում էր ուսումնասիրել իրավունքը, սակայն ընտրեց բեմական կարիերան։ Նա սկսել է ելույթ ունենալ [[վոդևիլ]]ներում, իսկ 1935 թվականին նորամուտը նշել է կինոյում՝ տասնամյակի ավարտին դառնալով [[Հոլիվուդ]]ի առաջատար [[դերասան]]ներից մեկը ։ Նրա վաղ աշխատանքների թվում են «Մեկը միլիոնին» (1936), «Հին Չիկագոյում» (1937), [[Երեք հրացանակիրներ|«Երեք հրացանակիրները»]] (1939) և «Ալեքսանդր Գրեհեմ Բելլի պատմությունը» (1939) [[Կինոնկար|ֆիլմերի]] դերերը։ Նրա համար մեծ բեկումնային է դարձել նաև «Օսկարի» համար առաջադրված "Երկինքը կարող է սպասել" ֆիլմի դերը 1943 թվականին։ Ֆիլմում Ամիչիի դերը այնքան բազմազան և իրական էր, որ կատակերգու [[Ֆրեդ Ալեն]]ը մի անգամ նույնիսկ կատակով ասաց. «Շուտով Դոն Ամիչին կխաղա ինքը Դոն Ամիչին», ինչը նա, իրականում, շուտով կատարեց ՝ հայտնվելով «Դա մի ճամպրուկի մեջ է» ֆիլմում։ (1945)։ Դոն Ամիչին հաջողությամբ ելույթ ունեցավ նաև [[ռադիո]]յով, խաղում էր մի քանի նշանավոր դերեր [[Բրոդվեյ (փողոց)|Բրոդվեում]] և հաճախակի հյուր էր տարբեր հեռուստատեսային շոուներում [[Պատկեր:Don ameche ragtime1.jpg|մինի|234x234փքս|alt=]] 1983 թվականին Ամիչին ամերիկյան կինոյի ևս մեկ վետերան Ռալֆ Բելամիի հետ հաջողությամբ վերադարձել է մեծ էկրան՝ Դուկ եղբայրներից մեկի դերում "տեղերով փոխվեք " ֆիլմում։ Հետագայում նա շարունակել է կինոկարիերան՝ հայտնվելով "Կոկոն" (1985) ֆիլմերում, որտեղ իր դերի համար արժանացել է [[Օսկար|«Օսկար»]], «Հարրի և Հենդերսոններ» (1987), «Ուղեւորություն Ամերիկա» (1988), "Կոկոն 2.Վերադարձ" (1988) եւ "Օսկար" (1991) մրցանակների։ Նրա վերջին դերերն են եղել Շեդոուի «Ճանապարհ տուն. անհավանական ճանապարհորդություն» (1993) Շեդոուի երգը ֆիլմում և Հարրի պապի դերը «Կորրինա, Կորրինա» (1994) ֆիլմում։ Կինոարտադրության մեջ ունեցած ավանդի համար դերասանը արժանացել է աստղի [[Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի|Հոլիվուդի Փառքի ծառուղում]]։ Դոն Ամիչին 85 տարեկան հասակում մահացել է Արիզոնայի փոքրիկ քաղաքում՝ [[շագանակագեղձի քաղցկեղ]]ից<ref>{{cite news|last=Henkel|first=John|title=Prostate Cancer: New Tests Create Treatment Dilemmas|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1370/is_n10_v28/ai_15955600/|date=December 1994|work=[[FDA Consumer]]|publisher=[[BNET]]|accessdate=2009-06-16|archive-date=2012-07-08|archive-url=https://archive.today/20120708120551/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1370/is_n10_v28/ai_15955600/|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=FOHgDAAAQBAJ&pg=PA424&lpg=PA424#v=onepage&q=Don+Ameche|title=Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons, 3d ed.|last=Wilson|first=Scott|date=օգոստոսի 19, 2016|publisher=McFarland|accessdate=դեկտեմբերի 16, 2018|via=Google Books}}</ref>։ == Մրցանակներ == 1986 թվական [[Օսկար]] - [[Օսկար երկրորդ պլանի լավագույն դերասանի համար|«Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան»]] ([[Կոկոն նախքան Շանելը (ֆիլմ)|«Կոկոն»]]) [[Վենետիկի կինոփառատոն]] - «Վոլպիի գավաթ լավագույն տղամարդու դերը» («Ամեն ինչ փոխվում է») == Ծանոթագրություններ == <br /> {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ամիչի, Դոն}} [[Կատեգորիա:Ամերիկացի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի]] [[Կատեգորիա:Օսկարակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոռեժիսորներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տղամարդ կինոդերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Քաղցկեղից մահացածներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացիներ իռլանդական ծագմամբ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տղամարդ թատերական դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան Օսկարի մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի երգիչներ]] jl681m4l1wr4ga1e9pb3d65yrunadwc Էուգեն Ռաննետ 0 990205 8496062 8436289 2022-08-26T23:48:19Z ERJANIK 12604 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Էուգեն (Էգոն) Ռաննետ''' ({{lang-et| Eugen (Egon) Rannet}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և էստոնացի դրամատուրգ, արձակագիր և սցենարիստ, Էստոնական ԽՍՀ վաստակավոր գրող, Էստոնիայի գրողների միության անդամ։ == Կենսագրություն == Էուգեն Ռաննետը ծնվել է 1911 թվականի նոյեմբերի 16-ին, [[Էստոնիա]]յի մայրաքաղաք [[Տալլին]]ում, երկաթուղագործի ընտանիքում։ Ծննդավայրում կրթություն ստանալուց հետո աշխատել է որպես քարագործ, ներկարար, սևագործ բանվոր։ Գրել սկսել է 1940 թվականից<ref>Բ. Հովակիմյան, Թատերական օրացույց, Երևան, 2011, էջ 69-70</ref>։ 1941 թվականին, [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի [[Արևելյան ռազմաճակատ (Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ)|Արևելյան ռազմաճակատ]]ի (''«[[Հայրենական մեծ պատերազմ (տերմին)|Հայրենական մեծ պատերազմ]]»'', [[1941]]-[[1945]]) գործողությունների սկսվելուն պես կամավոր մեկնել է ռազմաճակատ։ == Անձնական կյանք == Էուգեն Ռաննետը ամուսնացել է երկու անգամ։ * Առաջին կին` Լեյդա Փուլ (1920-՞), 1944 թվականին գաղթել է [[Արևմտյան Եվրոպա]], այնուհետև ապրել [[Ավստրալիա]]յում։ * Երկրորդ կին` Վայկ Ռանետ, [[գրող]]։ == Ստեղծագործական կյանք == Զորացրվելուց հետո սկսել է գրել ակնարկներ, պիեսներ, պատմվածքներ։ 1950 թվականին Վ. Կինգիսեպի անվան թատրոնում բեմադրվել է նրա «Խիղճը» պիեսը, որը նրան ճանաչում է բերել։ Գրել է մի շարք պիեսներ, որոնցից են «Անառակ որդին», «Որսագողեր», «Քրեական տանգո» և այլն։ Գրողի ստեղծագործություններում ներկայացված են էստոնական գյուղական սովորույթները։ Հեղինակել է «Արևին ու անձրևին» և «Երգի ընկեր» ֆիլմերի սցենարները։ 1959 թվականից Ռաննետի պիեսները սկսել է տեղ գտնել նաև Հայաստանի տարբեր թատրոններում։ === Հայկական թատրոններում բեմադրված պիեսներ === * «Անառակ որդին»` Նոր Բայազետի (Գավառ), Արտաշատի, Ստեփանակերտի. Լենինականի (Գյումրիի), Կապանի, Ապարանի, Կիրովականի (Վանաձորի) թատրոններ * «Քրեական տանգո»` Արտաշատի, Կամոյի (Գավառի), Կապանի, Գորիսի, Ստեփանակերտի, Թբիլիսիի պետթատրոններ, Սպիտակի, Իջևանի, Նոյեմբերյանի, Արթիկի, Էջմիածնի Շամշադինի ժողովրդական թատրոններ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ== * [https://vslovar.org.ru/cult/4412.html Ամբողջական կենսագրություն] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210825102030/https://vslovar.org.ru/cult/4412.html |date=2021-08-25 }} * [http://istoriya-teatra.ru/theatre/item/f00/s08/e0008105/index.shtml Ամբողջական կենսագրություն] * [http://www.вокабула.рф/энциклопедии/театральная-энциклопедия/раннет40 Ամբողջական կենսագրություն] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ռաննետ, Էուգեն}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային դրամատուրգներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնացի արձակագիրներ]] [[Կատեգորիա:Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնիայի գրողների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնական ԽՍՀ վաստակավոր գրողներ]] kfo84jhk5ffb734bsn56a0eekpfecbf 8496063 8496062 2022-08-26T23:49:09Z ERJANIK 12604 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Էուգեն (Էգոն) Ռաննետ''' ({{lang-et| Eugen (Egon) Rannet}}, {{ԱԾ}}), խորհրդային և էստոնացի դրամատուրգ, արձակագիր և սցենարիստ, Էստոնական ԽՍՀ վաստակավոր գրող, Էստոնիայի գրողների միության անդամ։ == Կենսագրություն == Էուգեն Ռաննետը ծնվել է 1911 թվականի նոյեմբերի 16-ին, [[Էստոնիա]]յի մայրաքաղաք [[Տալլին]]ում, երկաթուղագործի ընտանիքում։ Ծննդավայրում կրթություն ստանալուց հետո աշխատել է որպես քարագործ, ներկարար, սևագործ բանվոր։ Գրել սկսել է 1940 թվականից<ref>Բ. Հովակիմյան, Թատերական օրացույց, Երևան, 2011, էջ 69-70</ref>։ 1941 թվականին, [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի [[Արևելյան ռազմաճակատ (Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ)|Արևելյան ռազմաճակատ]]ի (''«[[Հայրենական մեծ պատերազմ (տերմին)|Հայրենական մեծ պատերազմ]]»'', [[1941]]-[[1945]]) գործողությունների սկսվելուն պես կամավոր մեկնել է ռազմաճակատ և անցել է ամբողջ պատերազմը։ Զորացումից անմիջապես հետո նա սկսել է իր գրական կարիերան և գրել է մի շարք [[էսսե]]ներ, [[պիես]]ներ և [[պատմվածք]]ներ (հիմնականում նվիրված կոլեկտիվ և պետական ​​տնտեսություններին), ինչպես նաև գրել է մի շարք սցենարներ որպես սցենարիստ։ 1957 թվականին գրական գործունեության մեջ մատուցած ծառայությունների համար (մասնավորապես, «Խիղճ» պիեսի ստեղծման համար) պարգևատրվել է Պատվո նշան շքանշանով։ «Խիղճ» պիեսը շատ արագ բեմադրվել է Վ. Կինգիսեպի անվան թատրոնում, որի պրեմիերայի հաջողությունից հետո այս թատրոնը բեմադրել է նրա հետագա բոլոր պիեսները, նրա հաջորդ՝ «Անառակ որդին» պիեսը, որը բեմադրվել է ԽՍՀՄ շատ թատրոնների կողմից, նույնիսկ արտասահմանում, հսկայական հաջողություն է ունեցել։ Մինչև 1980-ականների սկիզբը զբաղվել է գրական գործունեությամբ։ Մահացել է 1983 թվականի նոյեմբերի 1-ին, Տալլինում։ == Անձնական կյանք == Էուգեն Ռաննետը ամուսնացել է երկու անգամ։ * Առաջին կին` Լեյդա Փուլ (1920-՞), 1944 թվականին գաղթել է [[Արևմտյան Եվրոպա]], այնուհետև ապրել [[Ավստրալիա]]յում։ * Երկրորդ կին` Վայկ Ռանետ, [[գրող]]։ == Ստեղծագործական կյանք == Զորացրվելուց հետո սկսել է գրել ակնարկներ, պիեսներ, պատմվածքներ։ 1950 թվականին Վ. Կինգիսեպի անվան թատրոնում բեմադրվել է նրա «Խիղճը» պիեսը, որը նրան ճանաչում է բերել։ Գրել է մի շարք պիեսներ, որոնցից են «Անառակ որդին», «Որսագողեր», «Քրեական տանգո» և այլն։ Գրողի ստեղծագործություններում ներկայացված են էստոնական գյուղական սովորույթները։ Հեղինակել է «Արևին ու անձրևին» և «Երգի ընկեր» ֆիլմերի սցենարները։ 1959 թվականից Ռաննետի պիեսները սկսել է տեղ գտնել նաև Հայաստանի տարբեր թատրոններում։ === Հայկական թատրոններում բեմադրված պիեսներ === * «Անառակ որդին»` Նոր Բայազետի (Գավառ), Արտաշատի, Ստեփանակերտի. Լենինականի (Գյումրիի), Կապանի, Ապարանի, Կիրովականի (Վանաձորի) թատրոններ * «Քրեական տանգո»` Արտաշատի, Կամոյի (Գավառի), Կապանի, Գորիսի, Ստեփանակերտի, Թբիլիսիի պետթատրոններ, Սպիտակի, Իջևանի, Նոյեմբերյանի, Արթիկի, Էջմիածնի Շամշադինի ժողովրդական թատրոններ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ== * [https://vslovar.org.ru/cult/4412.html Ամբողջական կենսագրություն] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210825102030/https://vslovar.org.ru/cult/4412.html |date=2021-08-25 }} * [http://istoriya-teatra.ru/theatre/item/f00/s08/e0008105/index.shtml Ամբողջական կենսագրություն] * [http://www.вокабула.рф/энциклопедии/театральная-энциклопедия/раннет40 Ամբողջական կենսագրություն] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ռաննետ, Էուգեն}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային դրամատուրգներ]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային սցենարիստներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնացի արձակագիրներ]] [[Կատեգորիա:Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնիայի գրողների միության անդամներ]] [[Կատեգորիա:Էստոնական ԽՍՀ վաստակավոր գրողներ]] j8yap29z9sw6232qqzl78vetp6lalfu Մզկիթների քաղաք Բախերհատ 0 994032 8496276 7823315 2022-08-27T11:34:18Z Slava Sahakyan70 65321 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Բաղերհատ մզկիթների պատմական քաղաք''' ({{lang-bn|মসজিদের শহর বাগেরহাট}}), հնագույն քաղաքը, որը կառուցվել է 15-րդ դարում, մինչև վերջերս համարվում էր կորած, [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկ|ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ]] է։ Այն գտնվում է ժամանակակից Բաղերհաթ քաղաքի մերձակայքում, որը պատկանում է Խուլնա շրջանին, Բանգլադեշից հարավ-արևմուտք, Հուլնա քաղաքից մոտավորապես 25 կմ հարավ-արևելք և Դակայից 320 կմ հարավ-արևմուտք։ Նաև հայտնի է որպես Հալիֆաթաբադ<ref name="Environs">{{Cite web|url=http://unesdoc.unesco.org/images/0004/000426/042656eo.pdf|title=Buildings and Recommendations|year=1980|work=Practical Survey of Individual Historic for Their Repair: a) Bagerhat and its environs|publisher=Unesco.org|pages=16–22|accessdate=2011-05-15}}</ref>։ == Պատմություն == Քաղաքի հիմնադիրը համարվում է [[Թյուրքեր|թուրք]] հրամանատար [[Ուլուգ խան Ջահան]]ը, որը մահացել է 1459 թվականին<ref name="Banglapedia">{{книга|год=2012|часть=Shatgumbad Mosque|ссылка часть=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Shatgumbad_Mosque|заглавие=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|издание=Second|издательство={{Нп3|Asiatic Society of Bangladesh}}|ref=Bari|язык=en|автор=Bari, M. A.|ответственный={{Нп3|Sirajul Islam|Islam, Sirajul|en|Sirajul Islam}}; Jamal, Ahmed A.}}</ref>։ Ճարտարապետական ​​համալիրի տարածքը ավելի քան 50 կմ² է, հնագույն քաղաքի ավերակները կենտրոնացած էին [[Գանգես]]ի և [[Բրահմապուտրա]] գետերի միախառնման վայրում։ Համալիրում ընդգրկված են մզկիթների, պալատների, դամբարանների, բնակելի և հասարակական օբյեկտների, քաղցրահամ ջրի բաքերի 360 շենքեր, որոնք կապված են կամուրջների և սալահատակված ճանապարհների ցանցով, որոնք ժամանակին Բաղերհաթը կապում էին այլ քաղաքների հետ։ Քաղաքի ավերակները և նրա իսլամական հուշարձանները համատեղում են ժամանակի շատ տարբեր ճարտարապետական ​​ոճեր։ Այս փաստի զուգահեռ առանձնանում է իր բնօրինակ ճարտարապետական ​​ոճը, որը կոչվում էր Խան-է-Ջահան և եզակի բացառություն էր քաղաքի համար։ Մզկիթների մնացորդների շարքում կարելի է առանձնացնել Գյունբադի մզկիթը՝ առանց ճարտարապետական ​​զարդարանքների, բայց շատ գմբեթներով (կան 77) և ընդարձակ աղոթասրահով, որը բաժանված է յոթ [[Նավ (ճարտարապետություն)|նավերի]]։ Մզկիթը ունի հաստ պատեր և տասնյակ բարակ սյուներ, որոնք ներքին տարածքը բաժանում են մի շարք նեղ նավերի։ Այն Բանգլադեշի ամենահին մզկիթներից մեկն է։ Ճարտարապետական ​​օբյեկտների կենտրոնացման յուրահատուկ տարածք է Ուլուգ խան Ջահանի դամբարանի ավերակների հարևանությամբ գտնվող տարածքը, որտեղ պահպանվել է ընդունելությունների մեծ պալատ։ Խան Ջահան Ալիի դամբարանը գտնվում է բարձր արհեստական ​​բլրի վրա՝ շրջապատված պարսպապատերով։ Բացի միջնադարյան ճարտարապետության և իսլամական մշակույթի հուշարձաններից՝ Խալիֆաթաբադ համալիրում ընդգրկված են Սինգարի, Բիբի Բեգնիի և Չունախոլայի, Ռեզա Խոդա, Զինդավիր և Ռանվիջոյպուր մզկիթները։ 1973 թվականից ի վեր ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն մշակել և ֆինանսավորում է տարբեր նախագծեր՝ պատմական Բաղերհատ մզկիթների պատմական քաղաքի պահպանման համար։ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն Բաղերհաթի տարածքում առանձնարվել է հնագույն մշակույթի և ճարտարապետության ավելի քան 50 հուշարձաններ, բոլորն էլ մասամբ կամ ամբողջությամբ կլանված են ջունգլիների կողմից, և այժմ աշխատանքներ են տարվում ավերակները մաքրելու և վերականգնելու համար<ref>[https://chrontime.com/object-istoricheskiiy-gorod-mecheteiy-bagerhat Исторический город мечетей Багерхат]</ref>։ == Պատկերասրահ == <gallery> Shat Gombuj Mosque (ষাট গম্বুজ মসজিদ) 002.jpg Shat Gambuj Mosque (1).jpg সিংগার মসজিদ,খুলনা.jpg Shat Gambuj Mosque (15).jpg স্বপ্নীল চুনাখোলা মসজিদ।.jpg Shat Gambuj Mosque (12).jpg </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://amitguha.blog/ Подробное описание памятника] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200815140639/https://amitguha.blog/ |date=2020-08-15 }}{{ref-en}} * {{YouTube|id=3YowRmzwN8M|title= Historic Mosque City of Bagerhat - The Majesty of Khan Jahan)}}{{ref-en}} * {{YouTube|id=_k16BE5qOHc|title= The Mosque City of Bagerhat}}{{ref-en}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Համաշխարհային ժառանգություն Բանգլադեշում]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի մզկիթներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի տեսարժան վայրեր]] ckpu2rn4p2z8nudekllsbhllr997ko5 Մասնակից:Armenmir/Turkey 2 999668 8495977 8495602 2022-08-26T18:53:40Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:Top-importance Turkey articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Anatolia]]||[[:ru:Малая Азия]]||[[Անատոլիա]]|| ||140 |- |[[:en:Ankara]]||[[:ru:Анкара]]||[[Անկարա]]|| ||224 |- |[[:en:Armenian genocide]]||[[:ru:Геноцид армян]]||[[Հայոց ցեղասպանություն]]|| ||109 |- |[[:en:Assyrian people]]||[[:ru:Ассирийцы]]||[[Ասորիներ]]|| ||84 |- |[[:en:Mustafa Kemal Atatürk]]||[[:ru:Ататюрк, Мустафа Кемаль]]||[[Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]||այո||231 |- |[[:en:Battle of Manzikert]]||[[:ru:Битва при Манцикерте]]||[[Մանազկերտի ճակատամարտ]]|| ||58 |- |[[:en:Byzantine Anatolia]]|| || || ||1 |- |[[:en:Byzantine Empire]]||[[:ru:Византия]]||[[Բյուզանդական կայսրություն]]|| ||164 |- |[[:en:Constantinople]]||[[:ru:Константинополь]]||[[Կոստանդնուպոլիս]]|| ||116 |- |[[:en:Constitution of Turkey]]||[[:ru:Конституция Турецкой Республики]]||[[Թուրքիայի սահմանադրություն]]|| ||27 |- |[[:en:Culture of Istanbul]]|| || || ||3 |- |[[:en:Culture of Turkey]]||[[:ru:Культура Турции]]||[[Թուրքիայի մշակույթ]]|| ||27 |- |[[:en:Cyprus]]||[[:ru:Республика Кипр]]||[[Կիպրոս]]|| ||302 |- |[[:en:Cyprus problem]]||[[:ru:Кипрский конфликт]]||[[Կիպրոսի հիմնախնդիր]]|| ||27 |- |[[:en:Demographics of Turkey]]||[[:ru:Население Турции]]||[[Թուրքիայի բնակչություն]]|| ||26 |- |[[:en:Economy of Turkey]]||[[:ru:Экономика Турции]]||[[Թուրքիայի տնտեսություն]]|| ||47 |- |[[:en:Education in Turkey]]||[[:ru:Образование в Турции]]|| || ||14 |- |[[:en:Environmental issues in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Fall of Constantinople]]||[[:ru:Падение Константинополя (1453)]]||[[Կոստանդնուպոլսի անկում]]|| ||72 |- |[[:en:Foreign relations of Turkey]]||[[:ru:Внешняя политика Турции]]|| || ||18 |- |[[:en:Gallipoli campaign]]||[[:ru:Дарданелльская операция]]||[[Դարդանելի օպերացիա]]|| ||74 |- |[[:en:Geography of Turkey]]||[[:ru:География Турции]]|| || ||37 |- |[[:en:Geology of Turkey]]||[[:ru:Геология Турции]]|| || ||4 |- |[[:en:Government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Health care in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:History of Anatolia]]||[[:ru:История Анатолии]]|| || ||17 |- |[[:en:History of the Republic of Turkey]]|| ||[[Թուրքիայի Հանրապետության պատմություն]]|| ||10 |- |[[:en:History of Turkey]]||[[:ru:История Турции]]||[[Թուրքիայի պատմություն]]|| ||60 |- |[[:en:Istanbul]]||[[:ru:Стамбул]]||[[Ստամբուլ]]|| ||264 |- |[[:en:İzmir]]||[[:ru:Измир]]||[[Իզմիր]]|| ||149 |- |[[:en:Judicial system of Turkey]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kurds]]||[[:ru:Курды]]||[[Քրդեր]]|| ||118 |- |[[:en:Mehmed VI]]||[[:ru:Мехмед VI]]||[[Մեհմեդ VI]]|| ||81 |- |[[:en:Northern Cyprus]]||[[:ru:Турецкая Республика Северного Кипра]]||[[Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետություն]]|| ||161 |- |[[:en:Ottoman Empire]]||[[:ru:Османская империя]]||[[Օսմանյան կայսրություն]]|| ||176 |- |[[:en:Outline of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Politics of Turkey]]|| || || ||33 |- |[[:en:Prehistory of Anatolia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Religion in Turkey]]||[[:ru:Религия в Турции]]||[[Կրոնը Թուրքիայում]]|| ||26 |- |[[:en:Science and technology in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Seljuk Empire]]||[[:ru:Государство Сельджукидов]]||[[Սելջուկյան սուլթանություն]]|| ||72 |- |[[:en:Seljuk dynasty]]||[[:ru:Сельджукиды]]|| || ||76 |- |[[:en:Suleiman the Magnificent]]||[[:ru:Сулейман I]]||[[Սուլեյման I]]|| ||126 |- |[[:en:Sultanate of Rum]]||[[:ru:Конийский султанат]]||[[Իկոնիայի սուլթանություն]]|| ||70 |- |[[:en:List of sultans of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Список султанов Османской империи]]||[[Օսմանյան սուլթանների ցանկ]]|| ||58 |- |[[:en:Turkey]]||[[:ru:Турция]]||[[Թուրքիա]]|| ||379 |- |[[:en:Turkish language]]||[[:ru:Турецкий язык]]||[[Թուրքերեն]]|| ||221 |- |[[:en:Turkish lira]]||[[:ru:Турецкая лира]]||[[Թուրքական լիրա]]|| ||83 |- |[[:en:Turkish literature]]||[[:ru:Литература Турции]]||[[Թուրքական գրականություն]]|| ||38 |- |[[:en:Turkish people]]||[[:ru:Турки]]||[[Թուրքեր]]|| ||100 |- |[[:en:Turkish population]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish War of Independence]]||[[:ru:Война за независимость Турции]]||[[Թուրքիայի անկախության պատերազմ]]|| ||62 |- |[[:en:Western Asia]]||[[:ru:Передняя Азия]]||[[Հարավարևմտյան Ասիա]]|| ||115 |} == [[:en:Category:High-importance Turkey articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:3rd Corps (Turkey)]]|| || || ||4 |- |[[:en:5th Justice and Development Party Ordinary Congress]]|| || || ||1 |- |[[:en:12th Nationalist Movement Party Ordinary Congress]]|| || || ||1 |- |[[:en:57th Infantry Regiment (Ottoman Empire)]]||[[:ru:57-й пехотный полк (Османская империя)]]|| || ||5 |- |[[:en:1983 Turkish general election]]|| || || ||7 |- |[[:en:1987 Turkish general election]]|| || || ||7 |- |[[:en:1991 Turkish general election]]|| || || ||7 |- |[[:en:1999 İzmit earthquake]]||[[:ru:Измитское землетрясение]]||[[Իզմիթի երկրաշարժ]]|| ||32 |- |[[:en:2008 Turkish incursion into northern Iraq]]||[[:ru:Вторжение Турции в Ирак (2007—2008)]]||[[Թուրքիայի ներխուժումը Իրաք (2007-2008)]]|| ||15 |- |[[:en:2009 swine flu pandemic in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:2010 Turkish constitutional referendum]]||[[:ru:Референдум в Турции (2010)]]|| || ||12 |- |[[:en:2015 Ankara bombings]]||[[:ru:Теракт в Анкаре (2015)]]|| || ||36 |- |[[:en:2015 Russian Sukhoi Su-24 shootdown]]||[[:ru:Уничтожение российского Су-24 в Сирии]]||[[Սու-24 ինքնաթիռի կործանում]]||այո||48 |- |[[:en:2016 Turkish coup d'état attempt]]||[[:ru:Попытка военного переворота в Турции (2016)]]||[[Հեղաշրջման փորձ Թուրքիայում (2016)]]|| ||76 |- |[[:en:2016–present purges in Turkey]]||[[:ru:Политические чистки в Турции после военного путча 2016 года]]|| || ||18 |- |[[:en:Accession of Turkey to the European Union]]||[[:ru:Вступление Турции в Европейский союз]]||[[Թուրքիայի ԵՄ անդամակցության հարց]]|| ||21 |- |[[:en:Achaemenid Empire]]||[[:ru:Держава Ахеменидов]]||[[Աքեմենյան պետություն]]|| ||96 |- |[[:en:Aegean Sea]]||[[:ru:Эгейское море]]||[[Եգեյան ծով]]|| ||135 |- |[[:en:Air pollution in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mustafa Akıncı]]||[[:ru:Акынджи, Мустафа]]||[[Մուստաֆա Աքինջի]]|| ||35 |- |[[:en:Akkadian Empire]]||[[:ru:Аккад]]||[[Աքքադ]]|| ||78 |- |[[:en:Meral Akşener]]||[[:ru:Акшенер, Мераль]]||[[Մերալ Աքշեներ]]|| ||32 |- |[[:en:Ekrem Akurgal]]||[[:ru:Акургал, Экрем]]||[[Էքրեմ Աքուրգալ]]|| ||15 |- |[[:en:Alanya]]||[[:ru:Аланья]]||[[Ալանիա (Թուրքիա)]]||այո||78 |- |[[:en:Alexander the Great]]||[[:ru:Александр Македонский]]||[[Ալեքսանդր Մակեդոնացի]]|| ||232 |- |[[:en:Alliance for Shared Values]]|| || || ||2 |- |[[:en:Amasya Protocol]]|| || || ||4 |- |[[:en:Anatolian beyliks]]||[[:ru:Бейлик (Анатолия)]]|| || ||35 |- |[[:en:Anatolian peoples]]|| || || ||10 |- |[[:en:Anatolian rug]]||[[:ru:Турецкий ковёр]]|| || ||22 |- |[[:en:Ankara Agreement]]||[[:ru:Соглашение об ассоциации Турции и Европейского экономического сообщества]]|| || ||12 |- |[[:en:Ankara Province]]||[[:ru:Анкара (ил)]]||[[Անկարայի մարզ]]||այո||83 |- |[[:en:Antalya]]||[[:ru:Анталья]]||[[Անթալիա]]||այո||118 |- |[[:en:Antalya Golden Orange Film Festival]]||[[:ru:Международный антальский кинофестиваль]]||[[Անթալիայի միջազգային կինոփառատոն]]|| ||18 |- |[[:en:Antioch]]||[[:ru:Антиохия]]||[[Անտիոք]]|| ||72 |- |[[:en:Architecture of Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:Architecture of Turkey]]|| || || ||9 |- |[[:en:Armenia–Turkey border]]|| ||[[Հայ-թուրքական սահման]]|| ||12 |- |[[:en:Armenian genocide denial]]||[[:ru:Отрицание геноцида армян]]||[[Հայոց ցեղասպանության ժխտում]]|| ||25 |- |[[:en:Armenian Kingdom of Cilicia]]||[[:ru:Киликийское армянское царство]]||[[Կիլիկիայի հայկական թագավորություն]]|| ||46 |- |[[:en:Armenians in the Ottoman Empire]]|| ||[[Արևմտյան Հայաստանն Օսմանյան կայսրության կազմում]]|| ||20 |- |[[:en:Arnaut]]||[[:ru:Арнауты]]|| || ||13 |- |[[:en:Ashik]]||[[:ru:Ашуг]]||[[Աշուղ]]|| ||30 |- |[[:en:Association for the Support of Contemporary Living]]||[[:ru:Ассоциация в поддержку современной жизни (Турция)]]|| || ||3 |- |[[:en:Military career of Mustafa Kemal Atatürk]]|| || || ||3 |- |[[:en:Atatürk's nationalism]]||[[:ru:Кемализм]]||[[Քեմալականություն]]|| ||44 |- |[[:en:Atatürk's reforms]]||[[:ru:Реформы Ататюрка]]||[[Աթաթուրքի բարեփոխումներ]]|| ||23 |- |[[:en:Baba Dağı]]||[[:ru:Мадранбаба]]|| || ||6 |- |[[:en:Baig]]|| || || ||4 |- |[[:en:Bala Turkvision Song Contest]]|| || || ||5 |- |[[:en:Banknotes of Turkey]]||[[:ru:Банкноты турецкой лиры]]|| || ||5 |- |[[:en:Barbary pirates]]||[[:ru:Берберские пираты]]|| || ||45 |- |[[:en:Battle of Dragashani]]||[[:ru:Сражение при Драгашани]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Kosovo]]||[[:ru:Битва на Косовом поле (1389)]]||[[Կոսովոյի ճակատամարտ (1389)]]|| ||59 |- |[[:en:Battle of Lalas]]|| || || ||4 |- |[[:en:Beşiktaş J.K.]]||[[:ru:Бешикташ (футбольный клуб)]]||[[Բեշիկթաշ ՖԱ]]|| ||75 |- |[[:en:Beyoğlu]]||[[:ru:Бейоглу]]||[[Բեյօղլու]]|| ||50 |- |[[:en:Billboard Türkiye]]||[[:ru:Billboard Türkiye]]|| || ||7 |- |[[:en:Black Sea]]||[[:ru:Чёрное море]]||[[Սև ծով]]|| ||211 |- |[[:en:Bloody Christmas (1963)]]||[[:ru:Кровавое Рождество (1963)]]||[[1963-1964 թվականների միջհամայնքային խռովություններ]]|| ||14 |- |[[:en:Bodrum]]||[[:ru:Бодрум]]||[[Բոդրում]]|| ||81 |- |[[:en:Borsa Istanbul]]||[[:ru:Стамбульская фондовая биржа]]||[[Ստամբուլի ֆոնդային բորսա]]||այո||23 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Justinian dynasty]]|| ||[[Բյուզանդիան Հուստինիանոսների օրոք]]||այո||12 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Komnenos dynasty]]|| ||[[Բյուզանդիան Կոմնենոսների օրոք]]|| ||15 |- |[[:en:Byzantine–Ottoman wars]]||[[:ru:Византийско-османские войны]]|| || ||30 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Heraclian dynasty]]|| || || ||7 |- |[[:en:Çankaya Mansion]]||[[:ru:Дворец Чанкая]]||[[Չանքայա ամրոց]]|| ||10 |- |[[:en:Caucasus Mountains]]||[[:ru:Кавказские горы]]|| || ||107 |- |[[:en:Chios massacre]]||[[:ru:Хиосская резня]]||[[Քիոսյան կոտորած]]|| ||21 |- |[[:en:Cilician Gates]]||[[:ru:Киликийские Ворота]]||[[Կիլիկիայի դարպասներ]]|| ||31 |- |[[:en:Cinema of Turkey]]||[[:ru:Кинематограф Турции]]|| || ||23 |- |[[:en:Classical Anatolia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Climate change in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:Conspiracy theories in Turkey]]||[[:ru:Конспирологические теории в Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Constitutional process in Turkey]]||[[:ru:Конституционная история Турции]]||[[Թուրքիայի սահմանադրական պատմություն]]|| ||13 |- |[[:en:Çoruh]]||[[:ru:Чорох]]||[[Ճորոխ]]|| ||34 |- |[[:en:Cretan Turks]]||[[:ru:Критские мусульмане]]|| || ||10 |- |[[:en:Dardanelles Fortified Area Command]]|| || || ||3 |- |[[:en:The Day of the Siege: September Eleven 1683]]||[[:ru:Одиннадцатое сентября 1683 года]]|| || ||13 |- |[[:en:Democrat Party (Turkey, current)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Denmark–Turkey relations]]||[[:ru:Датско-турецкие отношения]]||[[Թուրք-դանիական հարաբերություններ]]|| ||8 |- |[[:en:Hrant Dink]]||[[:ru:Динк, Грант]]||[[Հրանտ Դինք]]|| ||50 |- |[[:en:Dissolution of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Распад Османской империи]]||[[Օսմանյան կայսրության տրոհում]]|| ||24 |- |[[:en:Dondurma]]||[[:ru:Дондурма]]||[[Դոնդուրմա]]|| ||36 |- |[[:en:East Thrace]]||[[:ru:Восточная Фракия]]||[[Արևելյան Թրակիա]]|| ||50 |- |[[:en:Bülent Ecevit]]||[[:ru:Эджевит, Бюлент]]||[[Բյուլենթ Էջևիթ]]|| ||64 |- |[[:en:Economic history of Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:Elections in Turkey]]|| || || ||9 |- |[[:en:Semih Erden]]||[[:ru:Эрден, Семих]]|| || ||26 |- |[[:en:Aslı Erdoğan]]||[[:ru:Эрдоган, Аслы]]||[[Ասլը Էրդողան]]|| ||31 |- |[[:en:Recep Tayyip Erdoğan]]||[[:ru:Эрдоган, Реджеп Тайип]]||[[Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան]]|| ||166 |- |[[:en:Ergenekon (allegation)]]||[[:ru:Эргенекон (организация)]]||[[Էրգենեկոն]]|| ||23 |- |[[:en:Ergenekon trials]]|| || || ||7 |- |[[:en:Fenerbahçe S.K.]]|| || || ||27 |- |[[:en:Football in Turkey]]||[[:ru:Футбол в Турции]]|| || ||11 |- |[[:en:Fourth Crusade]]||[[:ru:Четвёртый крестовый поход]]||[[Խաչակրաց չորրորդ արշավանք]]||այո||70 |- |[[:en:Galatasaray S.K.]]||[[:ru:Галатасарай (спортивное общество)]]|| || ||36 |- |[[:en:Galatasaray S.K. (football)]]||[[:ru:Галатасарай (футбольный клуб)]]||[[Գալաթասարայ ՖԱ]]||այո||83 |- |[[:en:Orhan Gencebay]]||[[:ru:Генджебай, Орхан]]||[[Օրհան Գենջեբայ]]|| ||17 |- |[[:en:Georgians in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Göbekli Tepe]]||[[:ru:Гёбекли-Тепе]]||[[Պորտասար]]|| ||67 |- |[[:en:Government of the Grand National Assembly]]||[[:ru:Правительство Великого национального собрания]]|| || ||19 |- |[[:en:Grand Bazaar, Istanbul]]||[[:ru:Большой базар]]||[[Գրանդ բազար]]||այո||41 |- |[[:en:Grand National Assembly of Turkey]]||[[:ru:Великое национальное собрание Турции]]||[[Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողով]]||այո||55 |- |[[:en:Greater Armenia]]|| || || ||8 |- |[[:en:Greco-Turkish War (1919–1922)]]||[[:ru:Вторая греко-турецкая война]]||[[Հույն-թուրքական պատերազմ (1919-1922)]]|| ||51 |- |[[:en:Greece–Turkey relations]]||[[:ru:Греко-турецкие отношения]]|| || ||16 |- |[[:en:Greek genocide]]||[[:ru:Геноцид греков]]||[[Հույների ցեղասպանություն]]|| ||27 |- |[[:en:Greek Muslims]]||[[:ru:Греки-мусульмане]]||[[Մուսուլման հույներ]]|| ||12 |- |[[:en:Greenhouse gas emissions by Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gülen movement]]||[[:ru:Движение Гюлена]]|| || ||24 |- |[[:en:Fethullah Gülen]]||[[:ru:Гюлен, Фетхуллах]]||[[Ֆեթուլլահ Գյուլեն]]|| ||77 |- |[[:en:Hakkari Mountain and Commando Brigade]]|| || || ||2 |- |[[:en:Abdul Hamid II]]||[[:ru:Абдул-Хамид II]]||[[Աբդուլ Համիդ II]]|| ||91 |- |[[:en:Hatay Büyükşehir Belediye Gençlik ve Spor Kulübü]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mimar Hayruddin]]|| || || ||6 |- |[[:en:Health in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Herki (tribe)]]|| || || ||7 |- |[[:en:History of Istanbul]]||[[:ru:История Стамбула]]||[[Ստամբուլի պատմություն]]|| ||20 |- |[[:en:History of Turkish football]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hittites]]||[[:ru:Хетты]]||[[Խեթեր]]|| ||91 |- |[[:en:Human rights in Cyprus]]|| || || ||4 |- |[[:en:Human rights in Turkey]]|| || || ||17 |- |[[:en:Imbros]]||[[:ru:Гёкчеада]]|| || ||52 |- |[[:en:Imia]]||[[:ru:Иммия]]|| || ||21 |- |[[:en:Index of Turkey-related articles]]|| || || ||3 |- |[[:en:Iran–Turkey relations]]||[[:ru:Ирано-турецкие отношения]]||[[Թուրք-իրանական հարաբերություններ]]|| ||14 |- |[[:en:Iranian peoples]]||[[:ru:Иранские народы]]|| || ||58 |- |[[:en:Iraqi Turkmen]]||[[:ru:Иракские туркмены]]|| || ||33 |- |[[:en:Irreligion in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Istanbul Airport]]||[[:ru:Стамбул (новый аэропорт)]]|| || ||50 |- |[[:en:Istanbul Canal]]||[[:ru:Стамбульский канал]]|| || ||26 |- |[[:en:Istanbul Museum of the History of Science and Technology in Islam]]|| || || ||4 |- |[[:en:Istanbul Province]]||[[:ru:Стамбул]]||[[Ստամբուլ]]|| ||264 |- |[[:en:Istanbul Sunday League]]||[[:ru:Стамбульская футбольная лига]]|| || ||10 |- |[[:en:Istanbul World Political Forum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Italian War of 1521–1526]]||[[:ru:Итальянская война (1521—1526)]]|| || ||26 |- |[[:en:Iznik pottery]]||[[:ru:Изникская керамика]]|| || ||18 |- |[[:en:Jem (Alevism)]]|| || || ||6 |- |[[:en:June 2015 Turkish general election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Турции (июнь 2015)]]|| || ||29 |- |[[:en:Justice and Development Party (Turkey)]]||[[:ru:Партия справедливости и развития (Турция)]]||[[Արդարություն և զարգացում կուսակցություն (Թուրքիա)]]|| ||76 |- |[[:en:Deniz Kandiyoti]]|| || || ||7 |- |[[:en:Karun Treasure]]||[[:ru:Карунское сокровище]]||[[Կարունի գանձեր]]|| ||21 |- |[[:en:Kaykaus I]]||[[:ru:Кей-Кавус I]]||[[Քեյքավուս I]]|| ||22 |- |[[:en:Kaykhusraw II]]||[[:ru:Кей-Хосров II]]|| || ||23 |- |[[:en:Kaymaklı Manastırı]]|| ||[[Ամենափրկիչ վանք (Տրապիզոն)]]||այո||8 |- |[[:en:Kayqubad II]]|| || || ||13 |- |[[:en:Kazaziye]]|| || || ||2 |- |[[:en:Serpil Kemalbay]]||[[:ru:Кемальбай, Серпиль]]|| || ||7 |- |[[:en:Kemalism]]||[[:ru:Кемализм]]||[[Քեմալականություն]]|| ||44 |- |[[:en:Keşkek]]||[[:ru:Кешкек]]||[[Քեշկեք]]|| ||19 |- |[[:en:Kilij Arslan I]]||[[:ru:Кылыч-Арслан I]]||[[Կիլիջ-Արսլան I]]|| ||33 |- |[[:en:Kilij Arslan II]]||[[:ru:Кылыч-Арслан II]]|| || ||24 |- |[[:en:Kingdom of Pontus]]||[[:ru:Понтийское царство]]||[[Պոնտոսի թագավորություն]]|| ||37 |- |[[:en:Kırkpınar]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kosovo–Turkey relations]]||[[:ru:Косовско-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Kurdish separatism in Turkey]]||[[:ru:Турецко-курдский конфликт]]|| || ||20 |- |[[:en:Kurdistan]]||[[:ru:Курдистан]]||[[Քուրդիստան]]|| ||117 |- |[[:en:Kurdistan Workers' Party]]||[[:ru:Рабочая партия Курдистана]]||[[Քրդական բանվորական կուսակցություն]]|| ||75 |- |[[:en:Kurds in Turkey]]||[[:ru:Курды в Турции]]||[[Քրդերը Թուրքիայում]]|| ||16 |- |[[:en:Languages of Turkey]]||[[:ru:Языки Турции]]||[[Թուրքիայի լեզուներ]]|| ||21 |- |[[:en:Lavash]]||[[:ru:Лаваш]]||[[Լավաշ]]|| ||51 |- |[[:en:Levant]]||[[:ru:Левант]]||[[Լևանտ]]|| ||96 |- |[[:en:List of ancient settlements in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:List of battles of the Turkish War of Independence]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of cities conquered by the Ottoman Empire]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of political parties in Northern Cyprus]]|| || || ||6 |- |[[:en:List of suicide attacks in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Turkish desserts]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of Turkish scientists]]|| || || ||3 |- |[[:en:Zülfü Livaneli]]||[[:ru:Ливанели, Зюльфю]]|| || ||23 |- |[[:en:MANAŞ]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mass media in Turkey]]|| || || ||10 |- |[[:en:Mehmed II]]||[[:ru:Мехмед II]]||[[Մեհմեդ II]]|| ||110 |- |[[:en:Mesir macunu]]|| || || ||9 |- |[[:en:Mevlevi Order]]||[[:ru:Мевлеви]]|| || ||39 |- |[[:en:Middle Bronze Age migrations (ancient Near East)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Middle East]]||[[:ru:Средний Восток]]||[[Միջին Արևելք]]|| ||216 |- |[[:en:Military history of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Military of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Вооружённые силы Османской империи]]|| || ||31 |- |[[:en:Mount Güllük-Termessos National Park]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mushki]]||[[:ru:Мушки]]||[[Մուշքեր]]|| ||14 |- |[[:en:Music of Turkey]]||[[:ru:Турецкая музыка]]|| || ||20 |- |[[:en:Mustafa Kemal Atatürk's leadership of the independence war]]|| || || ||3 |- |[[:en:My Name Is Red]]||[[:ru:Имя мне — Красный]]||[[Իմ անունը Կարմիր է]]|| ||37 |- |[[:en:National debt of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:National Intelligence Organization]]||[[:ru:Национальная разведывательная организация]]||[[Ազգային հետախուզական կազմակերպություն (Թուրքիա)]]|| ||26 |- |[[:en:Near East]]||[[:ru:Ближний Восток]]||[[Մերձավոր Արևելք]]|| ||108 |- |[[:en:Neo-Ottomanism]]||[[:ru:Неоосманизм]]||[[Նեոօսմանիզմ]]|| ||25 |- |[[:en:Nowruz]]||[[:ru:Новруз]]||[[Նոռուզ]]|| ||87 |- |[[:en:Abdullah Öcalan]]||[[:ru:Оджалан, Абдулла]]||[[Աբդուլլահ Օջալան]]|| ||62 |- |[[:en:Occhiali]]||[[:ru:Улуч Али]]|| || ||25 |- |[[:en:Oghuz Turks]]||[[:ru:Огузы]]||[[Օղուզներ]]|| ||53 |- |[[:en:Operation Euphrates Shield]]||[[:ru:Операция «Щит Евфрата»]]||[[«Եփրատի վահան» ռազմագործողություն]]|| ||28 |- |[[:en:Osman I]]||[[:ru:Осман I]]||[[Օսման I]]|| ||95 |- |[[:en:Ottoman casualties of World War I]]||[[:ru:Потери Османской империи в Первой мировой войне]]|| || ||3 |- |[[:en:Ottoman cuisine]]|| || || ||15 |- |[[:en:Ottoman dynasty]]||[[:ru:Османы]]||[[Օսմաններ]]|| ||55 |- |[[:en:Ottoman family tree]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ottoman family tree (simplified)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Ottoman minelayer Nusret]]||[[:ru:Нусрет (минный заградитель)]]|| || ||9 |- |[[:en:Ottoman Navy]]||[[:ru:Османский флот]]|| || ||26 |- |[[:en:Outline of the Ottoman Empire]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nimet Özgüç]]|| || || ||6 |- |[[:en:Orhan Pamuk]]||[[:ru:Памук, Орхан]]||[[Օրհան Փամուք]]|| ||130 |- |[[:en:Pan-Turkism]]||[[:ru:Пантюркизм]]||[[Պանթյուրքիզմ]]|| ||45 |- |[[:en:Paphlagonia]]||[[:ru:Пафлагония]]||[[Պաֆլագոնիա]]|| ||39 |- |[[:en:Parliamentary terms of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of party leaders in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:People of Turkey]]||[[:ru:Население Турции]]||[[Թուրքիայի բնակչություն]]|| ||26 |- |[[:en:Peoples' Democratic Party (Turkey)]]||[[:ru:Демократическая партия народов]]|| || ||39 |- |[[:en:Pergamon]]||[[:ru:Пергам]]||[[Պերգամոն]]||այո||69 |- |[[:en:Persecution of Muslims during the Ottoman contraction]]|| || || ||5 |- |[[:en:Personal life of Mustafa Kemal Atatürk]]|| || || ||3 |- |[[:en:Place name changes in Turkey]]||[[:ru:Переименования географических названий в Турции]]||[[Աշխարհագրական անվանումների փոփոխությունը Թուրքիայում]]|| ||13 |- |[[:en:Politics of Northern Cyprus]]|| || || ||4 |- |[[:en:President of Turkey]]||[[:ru:Президент Турции]]||[[Թուրքիայի նախագահ]]||այո||44 |- |[[:en:List of Ottoman princesses]]|| || || ||5 |- |[[:en:Qizilbash]]||[[:ru:Кызылбаши]]||[[Ղզլբաշներ]]|| ||39 |- |[[:en:Radiomonitor Türkiye]]|| || || ||4 |- |[[:en:Refugees of the Syrian civil war in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Reşadiye shooting]]|| || || ||2 |- |[[:en:Roman Empire]]||[[:ru:Римская империя]]||[[Հռոմեական կայսրություն]]|| ||183 |- |[[:en:Rumi]]||[[:ru:Джалаладдин Руми]]||[[Ռումի]]|| ||138 |- |[[:en:Russia–Turkey relations]]||[[:ru:Российско-турецкие отношения]]||[[Ռուս-թուրքական հարաբերություններ]]|| ||21 |- |[[:en:Hülya Şahin]]|| || || ||5 |- |[[:en:Salep]]||[[:ru:Салеп]]|| || ||33 |- |[[:en:Samsun]]||[[:ru:Самсун]]||[[Սամսուն]]|| ||84 |- |[[:en:Sarukhanids]]||[[:ru:Саруханогуллары]]|| || ||15 |- |[[:en:Sasanian Empire]]||[[:ru:Государство Сасанидов]]||[[Սասանյան Պարսկաստան]]|| ||101 |- |[[:en:Sayfo]]||[[:ru:Геноцид ассирийцев]]||[[Ասորիների ցեղասպանություն]]|| ||48 |- |[[:en:Science and technology in the Ottoman Empire]]|| || || ||7 |- |[[:en:Secession in Turkey]]||[[:ru:Сепаратизм в Турции]]|| || ||5 |- |[[:en:Senate of the Republic (Turkey)]]||[[:ru:Сенат республики (Турция)]]|| || ||6 |- |[[:en:Fikret Şeneş]]|| || || ||3 |- |[[:en:Shusha Declaration]]||[[:ru:Шушинская декларация]]||[[Շուշիի հռչակագիր]]|| ||14 |- |[[:en:Siege of Tripolitsa]]||[[:ru:Осада Триполицы]]|| || ||9 |- |[[:en:Social Democratic Populist Party (Turkey)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kenan Sofuoğlu]]||[[:ru:Софуоглу, Кенан]]|| || ||15 |- |[[:en:Solar power in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Somalia–Turkey relations]]||[[:ru:Сомалийско-турецкие отношения]]|| || ||8 |- |[[:en:South Caucasus]]||[[:ru:Закавказье]]||[[Հարավային Կովկաս]]|| ||74 |- |[[:en:Southeast Europe]]||[[:ru:Юго-Восточная Европа]]||[[Հարավարևելյան Եվրոպա]]|| ||51 |- |[[:en:Soviet Union–Turkey relations]]|| || || ||2 |- |[[:en:Zeki Rıza Sporel]]||[[:ru:Спорель, Зеки Рыза]]|| || ||17 |- |[[:en:Sport in Turkey]]|| || || ||18 |- |[[:en:St. Stepanos Church]]|| ||[[Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Իզմիր)]]||այո||5 |- |[[:en:St. Stepanos Church, Smyrna]]|| ||[[Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Իզմիր)]]||այո||5 |- |[[:en:State Hydraulic Works (Turkey)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Süper Lig]]||[[:ru:Чемпионат Турции по футболу]]||[[Թուրքիայի ֆուտբոլի առաջնություն]]|| ||56 |- |[[:en:Syrian civil war]]||[[:ru:Гражданская война в Сирии]]||[[Սիրիական ճգնաժամ]]|| ||104 |- |[[:en:Kıvanç Tatlıtuğ]]||[[:ru:Татлытуг, Кыванч]]||[[Քըվանչ Թաթլըթուղ]]|| ||44 |- |[[:en:Terrorism in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:The Blight of Asia]]||[[:ru:Хортон, Джордж]]|| || ||7 |- |[[:en:The Washington Institute for Near East Policy]]|| || || ||9 |- |[[:en:Thrace]]||[[:ru:Фракия]]||[[Թրակիա]]|| ||97 |- |[[:en:Timeline of the Kurdish–Turkish conflict (1978–2015)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Timeline of the Turkish War of Independence]]|| || || ||3 |- |[[:en:Traditional Sohbet meetings]]|| || || ||3 |- |[[:en:Treaty of Zuhab]]||[[:ru:Зухабский мир]]||[[Հայաստանի չորրորդ բաժանում]]|| ||23 |- |[[:en:Turkey and the United Nations]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkey at the Paralympics]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkey at the Summer Paralympics]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkey at the Winter Paralympics]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkey national football team]]||[[:ru:Сборная Турции по футболу]]||[[Թուրքիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]|| ||72 |- |[[:en:Turkey national football team head to head]]||[[:ru:Сборная Турции по футболу]]||[[Թուրքիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]|| ||72 |- |[[:en:Turkey national football team records and statistics]]||[[:ru:Сборная Турции по футболу]]||[[Թուրքիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]|| ||72 |- |[[:en:Turkey–United Arab Emirates relations]]||[[:ru:Турецко-эмиратские отношения]]|| || ||6 |- |[[:en:Turkic languages]]||[[:ru:Тюркские языки]]||[[Թյուրքական լեզվախումբ]]||այո||118 |- |[[:en:Turkic peoples]]||[[:ru:Тюрки]]||[[Թյուրքեր]]|| ||87 |- |[[:en:Turkish Armed Forces]]||[[:ru:Вооружённые силы Турции]]||[[Թուրքիայի զինված ուժեր]]|| ||54 |- |[[:en:Turkish art]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turkish cuisine]]||[[:ru:Турецкая кухня]]||[[Թուրքական խոհանոց]]|| ||45 |- |[[:en:Turkish Cypriots]]||[[:ru:Турки-киприоты]]||[[Թուրք կիպրացիներ]]||այո||33 |- |[[:en:Turkish diaspora]]||[[:ru:Турецкая диаспора]]|| || ||10 |- |[[:en:List of Turkish people]]||[[:ru:Портал:Турция/Список турок]]|| || ||5 |- |[[:en:Türkiye Top 20]]||[[:ru:Türkiye Top 20]]||[[Türkiye Top 20]]||այո||8 |- |[[:en:Turkoman (ethnonym)]]||[[:ru:Туркоманы]]||[[Թուրքոմաններ]]|| ||10 |- |[[:en:Turks in Europe]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turks in the Arab world]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkvision Song Contest]]||[[:ru:Тюрквидение]]|| || ||32 |- |[[:en:Ubykh language]]||[[:ru:Убыхский язык]]|| || ||46 |- |[[:en:Visa policy of Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:Visa requirements for Turkish citizens]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of Ottoman grand viziers]]||[[:ru:Список великих визирей Османской империи]]|| || ||31 |- |[[:en:Wildlife of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Women in Turkey]]||[[:ru:Права женщин в Турции]]|| || ||13 |- |[[:en:Women in Turkish politics]]||[[:ru:Женщины в турецкой политике]]|| || ||13 |- |[[:en:World War I]]||[[:ru:Первая мировая война]]||[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]|| ||236 |- |[[:en:World War I naval ships of the Ottoman Empire]]|| || || ||1 |- |[[:en:Yıldız Palace]]||[[:ru:Йылдыз]]||[[Յըլդըզ]]|| ||30 |- |[[:en:Young Turks]]||[[:ru:Младотурки]]||[[Երիտասարդ թուրքեր]]|| ||58 |- |[[:en:Zaza–Gorani languages]]||[[:ru:Заза-горани]]|| || ||12 |} == [[:en:Category:Mid-importance Turkey articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:1st cabinet of the Executive Ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1st government of Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:1st Justice and Development Party Extraordinary Congress]]|| || || ||2 |- |[[:en:1st Parliament of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:2nd cabinet of the Executive Ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:2nd government of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:2nd Justice and Development Party Ordinary Congress]]|| || || ||2 |- |[[:en:2nd Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:3rd cabinet of the Executive Ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:3rd government of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:3rd Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:4th cabinet of the Executive Ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:4th government of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:4th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:5th cabinet of the Executive Ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:5th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:5th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:6th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:6th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:7th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:7th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:8th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:8th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:9th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:9th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:10th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:10th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:11th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:11th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:12th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:13th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:13th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:13th Republican People's Party Extraordinary Convention]]|| || || ||1 |- |[[:en:14th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:14th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:15th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:15th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:16 Great Turkic Empires]]||[[:ru:16 великих тюркских империй]]|| || ||10 |- |[[:en:16th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:16th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:17th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:17th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:18th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:18th Parliament of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:18th Republican People's Party Extraordinary Convention]]|| || || ||2 |- |[[:en:19th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:20th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:21st government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:22nd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:23rd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:24th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:25th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:26th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:27th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:28th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:29th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:30th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:31 March Incident]]||[[:ru:Инцидент 31 марта]]|| || ||16 |- |[[:en:31st government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:32nd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:33rd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:34th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:35th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:35th Republican People's Party Ordinary Convention]]|| || || ||2 |- |[[:en:36th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:37th government of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:38th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:39th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:40th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:41st government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:42nd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:43rd government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:44th Antalya Golden Orange Film Festival]]|| || || ||2 |- |[[:en:44th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:45th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:46th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:47th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:48th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:49th government of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:50th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:51st government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:52nd government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:53rd government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:54th government of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:55th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:56th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:57th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:100th Anniversary (Gümüşkum) Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:150 personae non gratae of Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:262 Southwest Anatolia earthquake]]|| || || ||2 |- |[[:en:1688 Smyrna earthquake]]|| || || ||4 |- |[[:en:1913 Ottoman coup d'état]]||[[:ru:Государственный переворот в Османской империи (1913)]]||[[Պետական հեղաշրջում Օսմանյան կայսրությունում (1913)]]|| ||15 |- |[[:en:1923 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1924 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1925 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1926 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1927 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1928 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1929 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1930 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1931 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1932 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1933 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1933 Turkish Football Championship]]|| || || ||2 |- |[[:en:1934 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1934 Turkish Football Championship]]|| || || ||2 |- |[[:en:1935 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1936 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1937 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1938 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1939 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1940 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1941 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1942 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1943 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1944 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1945 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1946 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1947 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1948 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1949 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1950 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1951 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1952 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1953 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1953 Yenice–Gönen earthquake]]|| || || ||3 |- |[[:en:1954 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1955 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1956 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1957 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1958 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1959 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1960 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1960 Turkish coup d'état]]||[[:ru:Государственный переворот в Турции (1960)]]||[[Թուրքիայի հեղաշրջումը (1960)]]|| ||22 |- |[[:en:1961 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1961 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1962 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1963 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1963 Turkish local elections]]|| || || ||5 |- |[[:en:1964 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1964 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1965 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1965 Turkish census]]||[[:ru:Перепись населения Турции (1965)]]|| || ||7 |- |[[:en:1966 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1966 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1967 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1968 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1968 Turkish local elections]]|| || || ||3 |- |[[:en:1968 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1969 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1970 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1971 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1972 in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:1973 Biltmore Hotel attack]]||[[:ru:Яникян, Гурген]]||[[Գուրգեն Յանիկյան]]|| ||11 |- |[[:en:1973 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1973 Turkish general election]]|| || || ||6 |- |[[:en:1973 Turkish local elections]]|| || || ||3 |- |[[:en:1973 Turkish presidential election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1973 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1974 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1975 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1975 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1976 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1977 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1977 Turkish local elections]]|| || || ||3 |- |[[:en:1977 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1978 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1979 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1979 Turkish Senate election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1980 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1980 Turkish coup d'état]]||[[:ru:Государственный переворот в Турции (1980)]]|| || ||26 |- |[[:en:1981 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1982 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1983 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1984 in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:1984 Turkish local elections]]|| || || ||3 |- |[[:en:1985 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1986 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1987 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1988 in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:1989 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1989 Turkish local elections]]|| || || ||3 |- |[[:en:1990 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1991 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1992 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1993 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:1993 Turkish presidential election]]|| || || ||4 |- |[[:en:1994 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1995 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1996 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1997 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1997 Turkish military memorandum]]||[[:ru:Военный меморандум в Турции (1997)]]|| || ||11 |- |[[:en:1998 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:1999 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:2000 Turkish presidential election]]|| || || ||4 |- |[[:en:2000'e Doğru]]|| || || ||2 |- |[[:en:2002 Turkish general election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Турции (2002)]]|| || ||11 |- |[[:en:2003 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:2004 attack on Istanbul restaurant]]|| || || ||2 |- |[[:en:2004 Istanbul summit]]||[[:ru:Саммит НАТО в Стамбуле (2004)]]|| || ||10 |- |[[:en:2005 Turkish Grand Prix]]||[[:ru:Гран-при Турции 2005 года]]|| || ||26 |- |[[:en:2005–06 Süper Lig]]||[[:ru:Чемпионат Турции по футболу 2005/2006]]|| || ||15 |- |[[:en:2006 Turkish Grand Prix]]||[[:ru:Гран-при Турции 2006 года]]|| || ||28 |- |[[:en:2006–07 in Turkish football]]|| || || ||1 |- |[[:en:2006–07 Süper Lig]]||[[:ru:Чемпионат Турции по футболу 2006/2007]]|| || ||15 |- |[[:en:2007 Ankara bombing]]|| || || ||5 |- |[[:en:2007 Turkish constitutional referendum]]||[[:ru:Референдум в Турции (2007)]]|| || ||6 |- |[[:en:2007 Turkish general election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Турции (2007)]]|| || ||13 |- |[[:en:2007 Turkish Grand Prix]]||[[:ru:Гран-при Турции 2007 года]]|| || ||31 |- |[[:en:2007 Turkish presidential election]]|| || || ||11 |- |[[:en:2007–08 in Turkish football]]|| || || ||1 |- |[[:en:2007–08 Süper Lig]]||[[:ru:Чемпионат Турции по футболу 2007/2008]]|| || ||17 |- |[[:en:2008 Turkish Grand Prix]]||[[:ru:Гран-при Турции 2008 года]]|| || ||35 |- |[[:en:2008–09 Mersin İdmanyurdu season]]|| || || ||1 |- |[[:en:2008–09 Süper Lig]]||[[:ru:Чемпионат Турции по футболу 2008/2009]]|| || ||15 |- |[[:en:2009–10 Mersin İdmanyurdu season]]|| || || ||1 |- |[[:en:2010 FIBA World Championship]]||[[:ru:Чемпионат мира по баскетболу 2010]]|| || ||37 |- |[[:en:2010s in Syria political history]]|| || || ||1 |- |[[:en:2011 Cypriot legislative election]]||[[:ru:Парламентские выборы на Кипре (2011)]]|| || ||11 |- |[[:en:2011 Kütahya earthquake]]|| || || ||13 |- |[[:en:2011 Turkish football match-fixing scandal]]|| || || ||3 |- |[[:en:2011 Van earthquakes]]||[[:ru:Землетрясение в Турции (2011)]]|| || ||39 |- |[[:en:2011 Winter Universiade]]||[[:ru:Зимняя Универсиада 2011]]|| || ||23 |- |[[:en:2011–12 Mersin İdmanyurdu season]]|| || || ||2 |- |[[:en:2012 Gaziantep bombing]]|| || || ||2 |- |[[:en:2012 WTA Tour Championships]]||[[:ru:Итоговый чемпионат WTA 2012]]|| || ||15 |- |[[:en:2013 corruption scandal in Turkey]]|| || || ||11 |- |[[:en:2013 Mediterranean Games medal table]]|| || || ||4 |- |[[:en:2013 Turkish local government reorganisation]]|| || || ||2 |- |[[:en:2013 WTA Tour Championships]]||[[:ru:Итоговый чемпионат WTA 2013]]|| || ||13 |- |[[:en:2013–2015 PKK–Turkey peace process]]|| || || ||4 |- |[[:en:2014 Turkish local elections]]||[[:ru:Муниципальные выборы в Турции (2014)]]|| || ||10 |- |[[:en:2014 Turkish presidential election]]||[[:ru:Президентские выборы в Турции (2014)]]|| || ||24 |- |[[:en:2015 G20 Antalya summit]]||[[:ru:Саммит G-20 в Анталье (2015)]]||[[Մեծ քսանյակի Անթալիայի գագաթնաժողով]]|| ||16 |- |[[:en:2015 Istanbul suicide bombing]]||[[:ru:Теракт в Стамбуле 6 января 2015 года]]|| || ||6 |- |[[:en:2016 Atatürk Airport attack]]||[[:ru:Теракт в аэропорту имени Ататюрка]]||[[Ահաբեկչություն Աթաթուրքի անվան օդանավակայանում]]|| ||48 |- |[[:en:2017 Dutch–Turkish diplomatic incident]]|| ||[[Թուրք-նիդերլանդական դիվանագիտական լարվածություն (2017)]]|| ||11 |- |[[:en:2017 March for Justice]]|| ||[[Արդարության երթ (2017)]]|| ||8 |- |[[:en:2017 Turkish constitutional referendum]]||[[:ru:Конституционный референдум в Турции (2017)]]||[[Սահմանադրական հանրաքվե Թուրքիայում (2017)]]|| ||36 |- |[[:en:2018 Muharrem İnce presidential campaign]]|| || || ||2 |- |[[:en:2018 Recep Tayyip Erdoğan presidential campaign]]|| || || ||2 |- |[[:en:2018 Selahattin Demirtaş presidential campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:2018 Temel Karamollaoğlu presidential campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:2018 Turkish general election]]|| || || ||17 |- |[[:en:2018 Turkish parliamentary election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Турции (2018)]]|| || ||16 |- |[[:en:2018 Turkish presidential election]]||[[:ru:Президентские выборы в Турции (2018)]]|| || ||22 |- |[[:en:2018 Turkish presidential election candidate nominations]]|| || || ||2 |- |[[:en:2018–2022 Turkish currency and debt crisis]]|| || || ||14 |- |[[:en:2019 Turkish offensive into north-eastern Syria]]||[[:ru:Операция «Источник мира»]]||[[«Խաղաղության աղբյուր» ռազմագործողություն]]|| ||41 |- |[[:en:2019 Turkish Women's Cup]]|| || || ||1 |- |[[:en:2021 in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:2021–2022 inflation surge]]|| || || ||5 |- |[[:en:2022 in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Muazzez Abacı]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yunus Nadi Abalıoğlu]]|| || || ||10 |- |[[:en:Abdi İpekçi Arena]]||[[:ru:Абди Ипекчи Арена]]|| || ||27 |- |[[:en:Abdulaziz]]||[[:ru:Абдул-Азиз]]||[[Աբդուլ Ազիզ]]|| ||73 |- |[[:en:Abdul Hamid I]]||[[:ru:Абдул-Хамид I]]||[[Աբդուլ Համիդ I]]|| ||71 |- |[[:en:Abdülkerim Nadir Pasha]]||[[:ru:Абдулкерим Надир-паша]]|| || ||21 |- |[[:en:Abdulmejid I]]||[[:ru:Абдул-Меджид I]]||[[Աբդուլ Մեջիդ]]|| ||70 |- |[[:en:Abolition of the Caliphate]]|| || || ||8 |- |[[:en:Abortion in Turkey]]||[[:ru:Аборты в Турции]]|| || ||5 |- |[[:en:Abzar iyesi]]||[[:ru:Абзар иясе]]|| || ||5 |- |[[:en:Feride Acar]]|| || || ||2 |- |[[:en:ACS Mersin]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ada Express]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ada Kaleh]]||[[:ru:Ада-Кале]]|| || ||28 |- |[[:en:Ada of Caria]]||[[:ru:Ада Карийская]]|| || ||26 |- |[[:en:Adana]]||[[:ru:Адана]]||[[Ադանա]]|| ||116 |- |[[:en:Adana Cinema Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Adana Conference]]||[[:ru:Аданская конференция]]||[[Ադանայի կոնֆերանս]]|| ||8 |- |[[:en:Adana Province]]||[[:ru:Адана (ил)]]||[[Ադանայի մարզ]]||այո||90 |- |[[:en:Adapazarı]]||[[:ru:Адапазары]]||[[Ադափազար]]|| ||72 |- |[[:en:Halide Edib Adıvar]]||[[:ru:Адывар, Халиде Эдиб]]||[[Հալիդե Էդիբ]]|| ||39 |- |[[:en:Adıyaman Province]]||[[:ru:Адыяман (ил)]]||[[Ադըյամանի մարզ]]||այո||89 |- |[[:en:Administrative divisions of Turkey]]||[[:ru:Административное деление Турции]]||[[Թուրքիայի վարչական բաժանում]]||այո||37 |- |[[:en:Adnan Menderes Boulevard]]|| || || ||1 |- |[[:en:Advisory Parliament of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aegean and Western Turkey sclerophyllous and mixed forests]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aegean dispute]]||[[:ru:Эгейский вопрос]]||[[Եգեյան հիմնահարց]]|| ||17 |- |[[:en:Aegean Region]]||[[:ru:Эгейский регион]]||[[Եգեյան տարածաշրջան]]|| ||59 |- |[[:en:Afghanistan–Turkey relations]]||[[:ru:Афгано-турецкие отношения]]|| || ||8 |- |[[:en:Esin Afşar]]||[[:ru:Афшар, Эсин]]|| || ||5 |- |[[:en:Afshar Beylik]]|| || || ||1 |- |[[:en:Afşin]]||[[:ru:Афшин]]|| || ||28 |- |[[:en:Aftermath of World War I]]||[[:ru:Последствия Первой мировой войны]]||[[Առաջին համաշխարհային պատերազմի հետևանքներ]]|| ||21 |- |[[:en:Afuzhiluo]]|| || || ||2 |- |[[:en:Afyonkarahisar]]||[[:ru:Афьонкарахисар]]||[[Աֆյոնքարահիսար]]|| ||78 |- |[[:en:Afyonkarahisar Province]]||[[:ru:Афьонкарахисар (ил)]]||[[Աֆյոնքարահիսարի մարզ]]|| ||86 |- |[[:en:Agani Murutsxi]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mehmet Ali Ağca]]||[[:ru:Агджа, Мехмет Али]]||[[Մեհմեդ Ալի Աղջա]]|| ||55 |- |[[:en:Güllü Agop]]||[[:ru:Вардовян, Акоп]]||[[Հակոբ Վարդովյան]]|| ||10 |- |[[:en:Agos]]||[[:ru:Агос]]||[[Ակոս (ամսաթերթ)]]||այո||15 |- |[[:en:Fuat Ağralı]]|| || || ||4 |- |[[:en:Agreement on Strategic Partnership and Mutual Support]]|| || || ||3 |- |[[:en:Agriculture in Turkey]]||[[:ru:Сельское хозяйство Турции]]||[[Գյուղատնտեսությունը Թուրքիայում]]|| ||9 |- |[[:en:Ağrı]]||[[:ru:Агры]]||[[Աղրը]]|| ||65 |- |[[:en:Ağrı Province]]||[[:ru:Агры (иль)]]||[[Աղրըի մարզ]]||այո||87 |- |[[:en:Ah Dede Vah Dede]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ahcik]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ahis]]|| || || ||10 |- |[[:en:Feroz Ahmad]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ahmed III]]||[[:ru:Ахмед III]]||[[Ահմեդ III]]|| ||66 |- |[[:en:Ahmed I]]||[[:ru:Ахмед I]]||[[Ահմեդ I]]|| ||72 |- |[[:en:Ahmed II]]||[[:ru:Ахмед II]]||[[Ահմեդ II]]|| ||66 |- |[[:en:Ahmed Resmî Efendi]]|| || || ||13 |- |[[:en:Köprülüzade Fazıl Ahmed Pasha]]||[[:ru:Фазыл Ахмед-паша]]|| || ||31 |- |[[:en:Ahmet İzzet]]||[[:ru:Фургач, Ахмед Иззет]]|| || ||29 |- |[[:en:Ahmet of Karaman]]|| || || ||6 |- |[[:en:Barış Akarsu]]||[[:ru:Акарсу, Барыш]]||[[Բարըշ Աքարսու]]|| ||10 |- |[[:en:Akbaba (periodical)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Akbank Sanat]]|| || || ||4 |- |[[:en:Yıldırım Akbulut]]||[[:ru:Акбулут, Йылдырым]]||[[Յըլդըրըմ Աքբուլութ]]|| ||25 |- |[[:en:İsmail Akçay]]|| || || ||6 |- |[[:en:Yusuf Akçura]]||[[:ru:Акчурин, Юсуф Хасанович]]|| || ||26 |- |[[:en:Akdamar Island]]||[[:ru:Ахтамар]]||[[Աղթամար կղզի]]|| ||31 |- |[[:en:Akdeniz (sculpture)]]||[[:ru:Средиземное море (скульптура)]]|| || ||9 |- |[[:en:Akdeniz University]]|| || || ||12 |- |[[:en:Akdeniz, Mersin]]||[[:ru:Акдениз]]|| || ||18 |- |[[:en:Lale Akgün]]|| || || ||9 |- |[[:en:Akhayat sinkhole]]|| || || ||6 |- |[[:en:Akhisar]]||[[:ru:Акхисар]]|| || ||52 |- |[[:en:Akhisar Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Azra Akın]]||[[:ru:Акын, Азра]]||[[Ազրա Աքըն]]|| ||35 |- |[[:en:Hüseyin Cemal Akın]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sunay Akın]]|| || || ||6 |- |[[:en:Akis (periodical)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Akkale]]|| || || ||4 |- |[[:en:Akkerman Convention]]||[[:ru:Аккерманская конвенция]]||[[Աքքերմանի կոնվենցիա]]|| ||28 |- |[[:en:Aksa (company)]]|| || || ||3 |- |[[:en:İsmail Rüştü Aksal]]||[[:ru:Аксал, Исмаил Рюштю]]|| || ||5 |- |[[:en:Aksaray]]||[[:ru:Аксарай]]||[[Աքսարայ]]|| ||74 |- |[[:en:Aksaray Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aksaray Province]]||[[:ru:Аксарай (ил)]]||[[Աքսարայի մարզ]]||այո||81 |- |[[:en:Somuncu Baba]]|| || || ||6 |- |[[:en:Akşehir Grand Mosque]]|| || || ||4 |- |[[:en:Akşehir Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Akşehir railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cihangir Akşit]]|| || || ||4 |- |[[:en:Behiye Aksoy]]|| || || ||4 |- |[[:en:Muammer Aksoy]]||[[:ru:Аксой, Муаммер]]|| || ||10 |- |[[:en:Abdülkadir Aksu]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aksu, Antalya]]||[[:ru:Аксу (Анталья)]]|| || ||18 |- |[[:en:Sezen Aksu]]||[[:ru:Сезен Аксу]]||[[Սեզեն Աքսու]]|| ||48 |- |[[:en:Cengiz Aktar]]||[[:ru:Актар, Дженгиз]]||[[Ջենգիզ Աքթար]]|| ||6 |- |[[:en:Akyaka, Ula]]|| || || ||14 |- |[[:en:Mete Akyol]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kadi Burhan al-Din]]||[[:ru:Кади Бурханеддин Ахмед]]|| || ||16 |- |[[:en:Ala Bridge]]|| || || ||2 |- |[[:en:Alaattin Ali of Karaman]]||[[:ru:Алаэддин-бей I Караманид]]|| || ||6 |- |[[:en:Alaca Höyük]]||[[:ru:Аладжа-Хююк]]|| || ||24 |- |[[:en:Alaçam Population Exchange Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aladağlar National Park]]|| || || ||6 |- |[[:en:Alahan Monastery]]||[[:ru:Алахан]]||[[Ալահան]]|| ||9 |- |[[:en:Alan Gua]]||[[:ru:Алан-гоа]]|| || ||12 |- |[[:en:Mazhar Alanson]]|| || || ||8 |- |[[:en:Alanya Archaeological Museum]]||[[:ru:Археологический музей Аланьи]]|| || ||5 |- |[[:en:Alata Research Institute of Horticulture]]|| || || ||2 |- |[[:en:Alata River]]|| || || ||3 |- |[[:en:Albanians in Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:Nebahat Albayrak]]|| || || ||9 |- |[[:en:Alemdar (ship)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Alevism]]||[[:ru:Алевиты]]|| || ||55 |- |[[:en:Algeria–Turkey relations]]||[[:ru:Алжиро-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Giritli Ali Aziz Efendi]]||[[:ru:Али Азиз Гириди]]|| || ||6 |- |[[:en:Ali Demirsoy Natural History Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ali Sami Yen Stadium]]||[[:ru:Али Сами Ен (стадион)]]|| || ||18 |- |[[:en:Safiye Ali]]|| || || ||11 |- |[[:en:Aliağa Petkim]]||[[:ru:Алиага Петким]]|| || ||8 |- |[[:en:Ekrem Alican]]||[[:ru:Алиджан, Экрем]]|| || ||4 |- |[[:en:Alişar Hüyük]]||[[:ru:Алишар-Хююк]]|| || ||14 |- |[[:en:Alişar, Sorgun]]|| || || ||7 |- |[[:en:Sadri Alışık]]||[[:ru:Садри Алышик]]|| || ||9 |- |[[:en:Allianoi]]|| || || ||10 |- |[[:en:Orhan Alp]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ayşe Saffet Rıza Alpar]]|| || || ||4 |- |[[:en:Isa Alptekin]]||[[:ru:Альптекин, Иса Юсуф]]|| || ||12 |- |[[:en:Alsancak]]|| || || ||6 |- |[[:en:Alsancak Ferry Terminal]]|| || || ||3 |- |[[:en:Altaic languages]]||[[:ru:Алтайские языки]]||[[Ալթայան լեզուներ]]|| ||104 |- |[[:en:Altay S.K.]]||[[:ru:Алтай (футбольный клуб, Измир)]]|| || ||27 |- |[[:en:Leman Altınçekiç]]||[[:ru:Алтынчекич, Леман]]|| || ||9 |- |[[:en:Sabire Aydemir]]|| || || ||4 |- |[[:en:Selami Altınok]]||[[:ru:Алтынок, Селами]]|| || ||5 |- |[[:en:Mehmet Altınsoy]]|| || || ||5 |- |[[:en:Altıeylül]]|| || || ||9 |- |[[:en:Altından geçme]]|| || || ||2 |- |[[:en:Altınordu, Ordu]]|| || || ||10 |- |[[:en:Amasra]]||[[:ru:Амасра]]|| || ||35 |- |[[:en:Amasra Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Amasya]]||[[:ru:Амасья]]||[[Ամասիա (քաղաք)]]|| ||83 |- |[[:en:Amasya Circular]]|| || || ||7 |- |[[:en:Amasya Province]]||[[:ru:Амасья (ил)]]||[[Ամասիայի մարզ]]|| ||86 |- |[[:en:Amasya railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:Amasya trials]]|| || || ||5 |- |[[:en:Amed nesîm-i subh-dem]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ana Ardıç monumental tree]]|| || || ||3 |- |[[:en:Anadolu Agency]]||[[:ru:Информационное агентство Анадолу]]|| || ||23 |- |[[:en:Anadolu Efes S.K.]]||[[:ru:Анадолу Эфес]]||[[Անադոլու Էֆես]]||այո||28 |- |[[:en:Anadolu University]]||[[:ru:Анатолийский университет]]||[[Անատոլիական համալսարան]]|| ||21 |- |[[:en:Anadoluhisarı]]||[[:ru:Анадолухисар]]||[[Անադոլուհիսար]]|| ||30 |- |[[:en:Anadolukavağı]]||[[:ru:Анадолукавагы]]|| || ||9 |- |[[:en:Anamur Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anası Kızından]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anatolia Party]]|| || || ||4 |- |[[:en:Anatolian conifer and deciduous mixed forests]]|| || || ||6 |- |[[:en:Anatolian High School]]|| || || ||4 |- |[[:en:Anatolian Plate]]||[[:ru:Анатолийская плита]]|| || ||25 |- |[[:en:Anatolian rock]]||[[:ru:Анатолийский рок]]||[[Անատոլիական ռոք]]|| ||15 |- |[[:en:Anatolian Seljuks family tree]]|| || || ||3 |- |[[:en:Anavarza Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anchiale]]||[[:ru:Анхиал (Киликия)]]|| || ||5 |- |[[:en:Ancient road in Tarsus]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ancoz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anemurium]]||[[:ru:Анемуриум]]|| || ||9 |- |[[:en:Rafet Angın]]|| || || ||2 |- |[[:en:Angora goat]]||[[:ru:Ангорская коза]]||[[Անգորական այծ]]|| ||34 |- |[[:en:Ani]]||[[:ru:Ани (город)]]||[[Անի]]|| ||53 |- |[[:en:Anıtkabir]]||[[:ru:Аныткабир]]||[[Անըթքաբիր]]|| ||45 |- |[[:en:Ankara Aviation Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ankara Esenboğa Airport]]||[[:ru:Анкара Эсенбога (аэропорт)]]|| || ||39 |- |[[:en:Ankara Güvercinlik Army Air Base]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ankara International Music Festival]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ankara Metro]]||[[:ru:Анкарский метрополитен]]|| || ||35 |- |[[:en:Ankara Music and Fine Arts University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ankara Opera House]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ankara Radio]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ankara Tren Garı]]||[[:ru:Железнодорожный вокзал Анкары]]|| || ||6 |- |[[:en:Ankara University]]||[[:ru:Анкарский университет]]||[[Անկարայի համալսարան]]|| ||33 |- |[[:en:Ankara Vakıf Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ankara'dan Abim Geldi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Annan Plan]]||[[:ru:План Аннана]]|| || ||21 |- |[[:en:Ant (magazine)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Antakya]]||[[:ru:Антакья]]||[[Անթաքիա]]|| ||105 |- |[[:en:Antalya Airport]]||[[:ru:Анталья (аэропорт)]]|| || ||44 |- |[[:en:Antalya Diplomacy Forum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Antalya Festival]]|| || || ||3 |- |[[:en:Antalya Museum]]||[[:ru:Музей Антальи]]|| || ||11 |- |[[:en:Antalya Province]]||[[:ru:Анталья (ил)]]||[[Անթալիայի մարզ]]||այո||91 |- |[[:en:Antalya State Symphony Orchestra]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anti-Turkish sentiment]]|| ||[[Թուրքոֆոբիա]]|| ||12 |- |[[:en:Antikristos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Antisemitism in Turkey]]||[[:ru:Антисемитизм в Турции]]||[[Հակասեմականությունը Թուրքիայում]]|| ||8 |- |[[:en:Hamdi Apaydın]]|| || || ||3 |- |[[:en:Zekai Apaydın]]|| || || ||6 |- |[[:en:Aq Qoyunlu]]||[[:ru:Ак-Коюнлу]]||[[Ակ-Կոյունլուների պետություն]]|| ||49 |- |[[:en:Arabesque (Turkish music)]]||[[:ru:Арабеска (турецкая музыка)]]|| || ||12 |- |[[:en:Arabs in Turkey]]||[[:ru:Арабы в Турции]]||[[Արաբները Թուրքիայում]]|| ||17 |- |[[:en:İnci Aral]]|| || || ||10 |- |[[:en:Arap Islet]]|| || || ||1 |- |[[:en:Oya Araslı]]|| || || ||2 |- |[[:en:Arayış]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ardahan]]||[[:ru:Ардахан]]||[[Արդահան]]|| ||67 |- |[[:en:Ardahan Province]]||[[:ru:Ардахан (ил)]]||[[Արդահանի մարզ]]||այո||84 |- |[[:en:Sadun Aren]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cahit Arf]]||[[:ru:Арф, Джахит]]|| || ||19 |- |[[:en:Erdoğan Arıca]]|| || || ||4 |- |[[:en:Celalettin Arif]]|| || || ||4 |- |[[:en:Arifiye]]|| || || ||15 |- |[[:en:Kemal Arıkan]]|| ||[[Քեմալ Արըքան]]|| ||3 |- |[[:en:Saffet Arıkan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Suha Arın]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bülent Arınç]]||[[:ru:Арынч, Бюлент]]|| || ||18 |- |[[:en:Koray Ariş]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aristarchus of Thessalonica]]||[[:ru:Аристарх (апостол от 70)]]|| || ||26 |- |[[:en:Şarık Arıyak]]|| || || ||5 |- |[[:en:Cüneyt Arkın]]||[[:ru:Аркын, Джюнейт]]||[[Ջունեյթ Արքըն]]|| ||30 |- |[[:en:Armenia–Turkey relations]]||[[:ru:Армяно-турецкие отношения]]||[[Հայ-թուրքական հարաբերություններ]]|| ||17 |- |[[:en:Armenian genocide recognition]]||[[:ru:Признание геноцида армян]]||[[Հայոց ցեղասպանության ճանաչում]]|| ||13 |- |[[:en:Armenian highlands]]||[[:ru:Армянское нагорье]]||[[Հայկական լեռնաշխարհ]]|| ||53 |- |[[:en:Armenian national awakening]]||[[:ru:Армянское национальное возрождение]]||[[Հայոց ազգային վերածնունդ]]|| ||7 |- |[[:en:Armenian Revolutionary Army]]||[[:ru:Армянская революционная армия]]||[[Հայ հեղափոխական բանակ]]|| ||13 |- |[[:en:Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia]]||[[:ru:Армянская секретная армия освобождения Армении]]||[[Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակ]]|| ||35 |- |[[:en:Armenian volunteer units]]||[[:ru:Армянский корпус (Российская империя)]]||[[Հայկական կորպուս]]|| ||15 |- |[[:en:Armenians in Turkey]]||[[:ru:Армяне в Турции]]||[[Հայերը Թուրքիայում]]|| ||20 |- |[[:en:Armistice of Mudros]]||[[:ru:Мудросское перемирие]]||[[Մուդրոսի զինադադար]]|| ||44 |- |[[:en:Armutlu Peninsula]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of arrested mayors in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Arslan Eyce Private Amphora Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Alp Arslan]]||[[:ru:Алп-Арслан]]||[[Ալփ-Արսլան]]|| ||64 |- |[[:en:Alparslan Arslan]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kilij Arslan IV]]||[[:ru:Кылыч-Арслан IV]]|| || ||17 |- |[[:en:Arslanköy Pond]]|| || || ||2 |- |[[:en:Article 301 (Turkish Penal Code)]]||[[:ru:Статья 301 (Уголовный кодекс Турции)]]||[[301-րդ հոդված (Թուրքիայի քրեական օրենսգիրք)]]|| ||10 |- |[[:en:Artuklu Palace]]|| || || ||2 |- |[[:en:Artuklu, Mardin]]|| || || ||10 |- |[[:en:Artuqids]]||[[:ru:Артукогуллары]]|| || ||30 |- |[[:en:Artvin]]||[[:ru:Артвин]]||[[Արդվին]]|| ||65 |- |[[:en:Artvin Province]]||[[:ru:Артвин (ил)]]||[[Արդվինի մարզ]]|| ||91 |- |[[:en:Oruç Reis]]||[[:ru:Арудж Барбаросса]]|| || ||30 |- |[[:en:Asansör]]||[[:ru:Асансёр]]|| || ||12 |- |[[:en:Asena]]||[[:ru:Арсена]]||[[Ասենա]]|| ||16 |- |[[:en:İnci Asena]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aspendos]]||[[:ru:Аспендос]]||[[Ասպենդոս]]|| ||30 |- |[[:en:Aspendos International Opera and Ballet Festival]]||[[:ru:Международный фестиваль оперы и балета в Аспендосе]]|| || ||3 |- |[[:en:Assassination of Andrei Karlov]]||[[:ru:Убийство Андрея Карлова]]||[[Անդրեյ Կառլովի սպանություն]]|| ||38 |- |[[:en:Assassination of Hrant Dink]]|| ||[[Հրանտ Դինքի սպանություն]]|| ||8 |- |[[:en:Assassination of Jamal Khashoggi]]||[[:ru:Убийство Джамаля Хашогги]]||[[Ջամալ Խաշոգջիի սպանություն]]|| ||14 |- |[[:en:Assassination of Talaat Pasha]]|| || || ||7 |- |[[:en:David Asseo]]|| || || ||7 |- |[[:en:Association for Defence of National Rights]]|| || || ||2 |- |[[:en:Assos]]||[[:ru:Ассос]]||[[Ասոս]]|| ||32 |- |[[:en:Assyria]]||[[:ru:Ассирия]]||[[Ասորեստան]]|| ||106 |- |[[:en:Assyrian Americans]]|| || || ||3 |- |[[:en:Assyrian homeland]]|| || || ||10 |- |[[:en:AŞTİ]]|| || || ||8 |- |[[:en:Nurullah Ataç]]||[[:ru:Атач, Нурулла]]|| || ||6 |- |[[:en:Beşir Atalay]]|| || || ||9 |- |[[:en:Sırrı Atalay]]|| || || ||2 |- |[[:en:ATAŞ (Refinery)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Atatürk Airport]]||[[:ru:Стамбульский аэропорт имени Ататюрка]]||[[Աթաթուրքի անվան միջազգային օդանավակայան]]||այո||74 |- |[[:en:Atatürk and Şerife Bacı Monument]]|| || || ||2 |- |[[:en:Atatürk Boulevard]]|| || || ||4 |- |[[:en:Atatürk Cultural Center]]||[[:ru:Культурный центр Ататюрка]]|| || ||12 |- |[[:en:Atatürk Cultural Center in Mersin]]|| || || ||3 |- |[[:en:Atatürk Dam]]||[[:ru:Ататюрк (ГЭС)]]|| || ||23 |- |[[:en:Atatürk Mask]]||[[:ru:Маска Ататюрка]]|| || ||10 |- |[[:en:Atatürk Monument (İzmir)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Atatürk Monument (Mersin)]]|| ||[[Աթաթուրքի արձան (Մերսին)]]|| ||5 |- |[[:en:Atatürk Museum (Adana)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Atatürk Museum Mansion]]|| || || ||4 |- |[[:en:Atatürk Museums in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Atatürk Reservoir]]|| || || ||6 |- |[[:en:Atatürkist Thought Association]]|| || || ||3 |- |[[:en:Oğuz Atay]]||[[:ru:Атай, Огуз]]|| || ||17 |- |[[:en:Atik Mustafa Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Святой Фёклы]]|| || ||13 |- |[[:en:Can Atilla]]|| || || ||12 |- |[[:en:Atılım University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Atlas (magazine)]]|| || || ||2 |- |[[:en:ATO Congresium]]|| || || ||3 |- |[[:en:Atsiapat]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nihal Atsız]]||[[:ru:Атсыз, Нихаль]]|| || ||22 |- |[[:en:ATV (Turkish TV channel)]]||[[:ru:ATV (Турция)]]||[[ATV (Թուրքիա)]]|| ||23 |- |[[:en:August 2011 Turkey–Iraq cross-border raids]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aulae (Cilicia)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Austro-Turkish War (1716–1718)]]||[[:ru:Австро-турецкая война (1716—1718)]]|| || ||21 |- |[[:en:Austro-Turkish War (1788–1791)]]||[[:ru:Австро-турецкая война (1787—1791)]]|| || ||26 |- |[[:en:Avanos]]||[[:ru:Аванос]]||[[Ավանոս]]|| ||37 |- |[[:en:Doğan Avcıoğlu]]|| || || ||7 |- |[[:en:Nazmi Avluca]]||[[:ru:Авлуджа, Назми]]|| || ||15 |- |[[:en:Avrasya Anı Evi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Avshar Turkmen]]||[[:ru:Афшары]]||[[Աֆշարներ]]|| ||23 |- |[[:en:Aya Tekla Church]]|| || || ||6 |- |[[:en:Emre Aydın]]||[[:ru:Айдын, Эмре]]|| || ||22 |- |[[:en:Mehmet Aydın (fraudster)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aydın]]||[[:ru:Айдын]]||[[Այդըն]]|| ||73 |- |[[:en:Aydın Büyükşehir Belediyespor]]|| || || ||12 |- |[[:en:Aydın Karşılaması]]|| || || ||1 |- |[[:en:Aydın Province]]||[[:ru:Айдын (ил)]]||[[Այդընի մարզ]]|| ||87 |- |[[:en:Aydıncık Islands]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aydıncık mosaic]]|| || || ||4 |- |[[:en:Aydıncık Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aydınids]]||[[:ru:Айдыногуллары]]|| || ||19 |- |[[:en:Süreyya Ayhan]]|| || || ||18 |- |[[:en:Ayran]]||[[:ru:Айран]]||[[Թան (ըմպելիք)]]|| ||61 |- |[[:en:Sineperver Sultan]]||[[:ru:Айше Сениепервер-султан]]|| || ||19 |- |[[:en:Ayvacık, Çanakkale]]||[[:ru:Айваджык]]|| || ||23 |- |[[:en:Ayvalık]]||[[:ru:Айвалык]]||[[Այվալըք]]|| ||47 |- |[[:en:Ayvalık Islands Nature Park]]||[[:ru:Моско]]|| || ||6 |- |[[:en:Azerbaijan–Turkey relations]]||[[:ru:Азербайджано-турецкие отношения]]||[[Թուրք-ադրբեջանական հարաբերություններ]]|| ||15 |- |[[:en:Azerbaijanis in Turkey]]||[[:ru:Азербайджанцы в Турции]]||[[Ադրբեջանցիները Թուրքիայում]]|| ||8 |- |[[:en:Aziziye]]||[[:ru:Азизие]]||[[Ազիզիե (Էրզրումի մարզ)]]|| ||15 |- |[[:en:Yusuf al-Azma]]|| || || ||14 |- |[[:en:Azmak Creek]]|| || || ||3 |- |[[:en:Babadıl Creek]]|| || || ||1 |- |[[:en:Babadıl Islands]]|| || || ||2 |- |[[:en:Babaeski]]||[[:ru:Бабаэски]]|| || ||35 |- |[[:en:Babai revolt]]||[[:ru:Восстание бабаи]]|| || ||6 |- |[[:en:Baç Bridge]]|| || || ||4 |- |[[:en:Bafra]]||[[:ru:Бафра]]||[[Բաֆռա]]|| ||28 |- |[[:en:Bağdat Avenue]]||[[:ru:Багдадский проспект]]||[[Բաղդադի պողոտա]]||այո||13 |- |[[:en:Bağlama]]||[[:ru:Саз (музыкальный инструмент)]]||[[Սազ]]|| ||43 |- |[[:en:Bahçe railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:Devlet Bahçeli]]||[[:ru:Бахчели, Девлет]]||[[Դևլեթ Բահչելի]]|| ||32 |- |[[:en:Bahçelievler massacre]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bahçelievler, Ankara]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bahçeşehir University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Bakhchysarai]]||[[:ru:Бахчисарай]]||[[Բախչիսարայ]]|| ||77 |- |[[:en:Bâkî]]||[[:ru:Бакы]]|| || ||27 |- |[[:en:Bakırköy]]||[[:ru:Бакыркёй]]||[[Բաքըրքյոյ]]||այո||38 |- |[[:en:Baklahorani]]||[[:ru:Баклахорани]]|| || ||8 |- |[[:en:Baku–Tbilisi–Ceyhan pipeline]]||[[:ru:Нефтепровод Баку — Тбилиси — Джейхан]]||[[Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղ]]|| ||39 |- |[[:en:Baku–Tbilisi–Kars railway]]||[[:ru:Железная дорога Баку — Тбилиси — Карс]]||[[«Բաքու-Թբիլիսի-Կարս» երկաթուղի]]|| ||21 |- |[[:en:Balabolu]]|| || || ||2 |- |[[:en:Balçova]]|| || || ||20 |- |[[:en:Balık Sisters]]|| || || ||4 |- |[[:en:Balıkesir]]||[[:ru:Балыкесир]]||[[Բալըքեսիր]]|| ||72 |- |[[:en:Balıkesir Province]]||[[:ru:Балыкесир (ил)]]||[[Բալըքեսիրի մարզ]]|| ||88 |- |[[:en:Balkans]]||[[:ru:Балканский полуостров]]||[[Բալկանյան թերակղզի]]|| ||172 |- |[[:en:Balyan family]]||[[:ru:Бальяны]]||[[Բալյան ընտանիք]]|| ||15 |- |[[:en:Bandırma]]||[[:ru:Бандырма]]||[[Բանդրմա]]|| ||48 |- |[[:en:Bandırma Gulf]]|| || || ||3 |- |[[:en:Banking in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ali Hadi Bara]]|| || || ||4 |- |[[:en:Murat Bardakçı]]|| || || ||8 |- |[[:en:Cemil Sait Barlas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Bartholomew I of Constantinople]]||[[:ru:Варфоломей I (патриарх Константинопольский)]]|| || ||61 |- |[[:en:Bartın]]||[[:ru:Бартын]]||[[Բարթըն]]||այո||53 |- |[[:en:Faik Ahmet Barutçu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Rasim Başak]]|| || || ||9 |- |[[:en:Başakşehir]]||[[:ru:Башакшехир]]||[[Բաշաքշեհիր]]||այո||30 |- |[[:en:İlker Başbuğ]]||[[:ru:Башбуг, Илькер]]|| || ||16 |- |[[:en:Bashi-bazouk]]||[[:ru:Башибузуки]]||[[Բաշիբոզուկներ]]|| ||35 |- |[[:en:Bashlyk]]||[[:ru:Башлык]]|| || ||19 |- |[[:en:Başkale]]||[[:ru:Башкале]]||[[Ադամակերտ]]|| ||32 |- |[[:en:Basketbol Süper Ligi]]||[[:ru:Чемпионат Турции по баскетболу]]|| || ||22 |- |[[:en:Başpınar Nature Park]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yıldıray Baştürk]]||[[:ru:Баштюрк, Йылдырай]]|| || ||33 |- |[[:en:Batman, Turkey]]||[[:ru:Батман (город)]]||[[Բաթման]]|| ||81 |- |[[:en:Battle of Abukir (1799)]]||[[:ru:Битва при Абукире (1799)]]||[[Աբուքիրի ճակատամարտ (1799)]]|| ||25 |- |[[:en:Battle of Aleppo (1918)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Arachova]]||[[:ru:Битва при Арахове]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Aydın]]||[[:ru:Резня в Айдыне]]|| || ||4 |- |[[:en:Battle of Baku]]||[[:ru:Битва за Баку (1918)]]|| || ||23 |- |[[:en:Battle of Bapheus]]||[[:ru:Бафейская битва]]|| || ||28 |- |[[:en:Battle of Bolchu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Battle of Chaldiran]]||[[:ru:Чалдыранская битва]]||[[Չալդրանի ճակատամարտ]]|| ||38 |- |[[:en:Battle of Çıldır]]||[[:ru:Чилдырская битва]]||[[Չըլդըրի ճակատամարտ]]|| ||10 |- |[[:en:Battle of Djerba]]||[[:ru:Сражение у острова Джерба]]|| || ||21 |- |[[:en:Battle of Dorylaeum (1097)]]||[[:ru:Битва при Дорилее (1097)]]|| || ||33 |- |[[:en:Battle of Dorylaeum (1147)]]||[[:ru:Битва при Дорилее (1147)]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Dumlupınar]]||[[:ru:Битва при Думлупынаре]]||[[Դումլուփընարի ճակատամարտ]]|| ||16 |- |[[:en:Battle of Grocka]]|| || || ||12 |- |[[:en:Battle of Hill 60 (Gallipoli)]]|| || || ||7 |- |[[:en:Battle of Kamatero]]||[[:ru:Битва при Каматеро]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Karpenisi]]||[[:ru:Битва при Карпениси]]|| || ||9 |- |[[:en:Battle of Kars]]||[[:ru:Осада Карса (1877)]]||[[Կարսի պաշարում (1877)]]|| ||10 |- |[[:en:Battle of Kars (1920)]]|| ||[[Կարսի անկում]]|| ||8 |- |[[:en:Battle of Kosovo (1448)]]||[[:ru:Битва на Косовом поле (1448)]]|| || ||29 |- |[[:en:Battle of Krbava Field]]||[[:ru:Битва при Крбаве]]|| || ||27 |- |[[:en:Battle of Kumkale]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Lone Pine]]||[[:ru:Битва у одинокой сосны]]|| || ||7 |- |[[:en:Battle of Marash]]|| || || ||8 |- |[[:en:Battle of Maritsa]]||[[:ru:Битва на Марице]]|| || ||36 |- |[[:en:Battle of Mohács]]||[[:ru:Битва при Мохаче (1526)]]||[[Մոհաչի ճակատամարտ (1526)]]|| ||65 |- |[[:en:Battle of Myriokephalon]]||[[:ru:Битва при Мириокефале]]||[[Միրիոկեֆալոնի ճակատամարտ]]|| ||30 |- |[[:en:Battle of Navarino]]||[[:ru:Наваринское сражение]]|| || ||41 |- |[[:en:Battle of Otlukbeli]]||[[:ru:Сражение при Отлукбели]]|| || ||14 |- |[[:en:Battle of Párkány]]||[[:ru:Битва под Парканами]]|| || ||13 |- |[[:en:Battle of Pelekanon]]||[[:ru:Битва при Пелеканоне]]|| || ||22 |- |[[:en:Battle of Rovine]]||[[:ru:Битва при Ровине]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Saint Gotthard (1664)]]||[[:ru:Битва при Сентготхарде]]|| || ||27 |- |[[:en:Battle of Sari Bair]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Sarikamish]]||[[:ru:Сарыкамышская операция]]||[[Սարիղամիշի ճակատամարտ]]|| ||32 |- |[[:en:Battle of Sarikamish (1920)]]|| ||[[Սարիղամիշի ճակատամարտ (1920)]]|| ||7 |- |[[:en:Battle of Sokhoista]]||[[:ru:Битва при Сохоисте]]|| || ||7 |- |[[:en:Battle of the Nek]]|| || || ||8 |- |[[:en:Battle of the Sakarya]]||[[:ru:Битва при Сакарье]]||[[Սաքարյայի ճակատամարտ]]|| ||16 |- |[[:en:Battle of Torches]]||[[:ru:Битва с факелами]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Turnadağ]]|| || || ||3 |- |[[:en:Battle of Urfa]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Valtetsi]]||[[:ru:Сражение при Валтеци]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Varna]]||[[:ru:Битва при Варне]]|| || ||43 |- |[[:en:Battle of Vaslui]]||[[:ru:Васлуйская битва]]|| || ||19 |- |[[:en:Battle of Vienna]]||[[:ru:Венская битва (1683)]]||[[Վիեննայի ճակատամարտ (1683)]]|| ||63 |- |[[:en:Battle of Wawon]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Yassıçemen]]|| || || ||8 |- |[[:en:Celâl Bayar]]||[[:ru:Баяр, Махмуд Джеляль]]||[[Ջելալ Բայար]]|| ||69 |- |[[:en:Bayat (tribe)]]||[[:ru:Баяты (огузы)]]|| || ||16 |- |[[:en:Bayburt]]||[[:ru:Байбурт]]||[[Բաբերդ]]|| ||61 |- |[[:en:Bayezid I]]||[[:ru:Баязид I]]||[[Բայազիդ I]]|| ||82 |- |[[:en:Deniz Baykal]]||[[:ru:Байкал, Дениз]]|| || ||24 |- |[[:en:Bedri Baykam]]|| || || ||9 |- |[[:en:Baykar Bayraktar TB2]]||[[:ru:Bayraktar TB2]]||[[Բայրաքթար ՏԲ2]]|| ||46 |- |[[:en:Ümit Haluk Bayülken]]||[[:ru:Байюлкен, Халук]]|| || ||9 |- |[[:en:Hikmet Bayur]]||[[:ru:Баюр, Юсуф Хикмет]]|| || ||7 |- |[[:en:Elyesa Bazna]]||[[:ru:Базна, Эльяс]]|| || ||21 |- |[[:en:Beçin]]|| || || ||4 |- |[[:en:Bedia Muvahhit]]||[[:ru:Муваххит, Бедиа]]||[[Բեդիա Մուվահհիթ]]|| ||11 |- |[[:en:Bahaettin Rahmi Bediz]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sheikh Bedreddin]]||[[:ru:Бедреддин Махмуд]]|| || ||15 |- |[[:en:Beer in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Begzada]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hulusi Behçet]]||[[:ru:Бехчет, Хулуси]]|| || ||18 |- |[[:en:Bekir Fikri]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bektashi Order]]||[[:ru:Бекташи]]||[[Բեքթաշյան միաբանություն]]|| ||49 |- |[[:en:Belceğiz Bay]]|| || || ||1 |- |[[:en:Belde]]|| || || ||8 |- |[[:en:Belenkeşlik Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Belkıs Tombolo]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sabiha Bengütaş]]||[[:ru:Бенгюташ, Сабиха]]||[[Սաբիհա Բենգյութաշ]]|| ||22 |- |[[:en:Berdan River]]|| ||[[Կյուդնոս]]|| ||17 |- |[[:en:Bergama]]||[[:ru:Бергама]]||[[Բերգամա]]|| ||44 |- |[[:en:Bergama Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Suat Berk]]|| || || ||4 |- |[[:en:Muazzez Tahsin Berkand]]|| || || ||3 |- |[[:en:Berkant]]|| || || ||3 |- |[[:en:Semiha Berksoy]]||[[:ru:Берксой, Семиха]]|| || ||10 |- |[[:en:Berlin–Baghdad railway]]||[[:ru:Багдадская железная дорога]]||[[Բեռլին-Բաղդադ երկաթգիծ]]|| ||36 |- |[[:en:Beşadalar]]|| ||[[Բեշադալար]]|| ||5 |- |[[:en:Beşiktaş]]||[[:ru:Бешикташ (район)]]||[[Բեշիքթաշ (շրջան)]]|| ||56 |- |[[:en:Beth Nahrain]]|| || || ||4 |- |[[:en:Bey]]||[[:ru:Бей]]||[[Բեյ]]|| ||69 |- |[[:en:Artuk Bey]]||[[:ru:Артук бен Эксюк]]|| || ||15 |- |[[:en:Chaghri Beg]]||[[:ru:Чагры-бек]]||[[Չաղրի բեկ]]|| ||23 |- |[[:en:İsfendiyar Bey]]||[[:ru:Исфендияр-бей]]|| || ||5 |- |[[:en:Kaymakam Kemal Bey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mazhar Müfit Bey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Osman Hamdi Bey]]||[[:ru:Осман Хамди-бей]]||[[Օսման Համդի Բեյ]]||այո||28 |- |[[:en:Savcı Bey]]|| || || ||12 |- |[[:en:Yusuf Kemal Bey]]||[[:ru:Тенгиршенк, Юсуф Кемаль-бей]]|| || ||8 |- |[[:en:Bayezid II]]||[[:ru:Баязид II]]||[[Բայազիդ II]]|| ||75 |- |[[:en:Beycesultan]]||[[:ru:Бейджесултан]]|| || ||8 |- |[[:en:Beykoz]]||[[:ru:Бейкоз]]||[[Բեյքոզ]]|| ||32 |- |[[:en:Beylerbeyi event]]||[[:ru:Инцидент с бейлербеем]]|| || ||5 |- |[[:en:Beylerbeyi Palace]]||[[:ru:Дворец Бейлербейи]]||[[Բեյլերբեյի պալատ]]||այո||27 |- |[[:en:Beylik of Hacıemir]]||[[:ru:Хаджимирогуллары]]|| || ||5 |- |[[:en:Beylik of Tadjeddin]]||[[:ru:Таджеддиногуллары]]|| || ||7 |- |[[:en:Beyliks of Canik]]||[[:ru:Бейлики Джаник]]|| || ||9 |- |[[:en:Beyoğluspor]]|| || || ||9 |- |[[:en:Beypazarı, Ankara]]||[[:ru:Бейпазары]]|| || ||38 |- |[[:en:Bülent Bezdüz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bible translations into Turkish]]|| ||[[Աստվածաշնչի թուրքերեն թարգմանություն]]|| ||3 |- |[[:en:Biga Peninsula]]|| || || ||1 |- |[[:en:Biga, Çanakkale]]||[[:ru:Бига]]|| || ||31 |- |[[:en:Bilecik]]||[[:ru:Биледжик]]||[[Բիլեջիք]]|| ||62 |- |[[:en:Bilecik Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Üstün Bilgen-Reinart]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bilkent University]]|| || || ||19 |- |[[:en:Ali Rıza Binboğa]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bingöl]]||[[:ru:Бингёль]]||[[Ճապաղջուր]]|| ||73 |- |[[:en:Yusuf İzzet Birand]]||[[:ru:Биранд, Юсуф Иззет]]|| || ||3 |- |[[:en:Birecik Bridge]]|| || || ||3 |- |[[:en:İdil Biret]]||[[:ru:Бирет, Идиль]]||[[Իդիլ Բիրեթ]]|| ||31 |- |[[:en:Birgi Grand Mosque]]|| || || ||3 |- |[[:en:Birkapılı HES]]|| || || ||1 |- |[[:en:Bitlis Province]]||[[:ru:Битлис (ил)]]||[[Բիթլիսի մարզ]]||այո||82 |- |[[:en:BJK İnönü Stadium]]||[[:ru:Инёню (стадион)]]|| || ||26 |- |[[:en:Black Sea Region]]||[[:ru:Черноморский регион]]||[[Սևծովյան տարածաշրջան]]||այո||60 |- |[[:en:Block of Wikipedia in Turkey]]||[[:ru:Блокирование Википедии в Турции]]||[[Վիքիպեդիայի արգելափակումը Թուրքիայում (2017)]]|| ||36 |- |[[:en:Blue Cruise]]|| || || ||4 |- |[[:en:Blue Mosque, Istanbul]]||[[:ru:Голубая мечеть (Стамбул)]]||[[Կապույտ մզկիթ (Ստամբուլ)]]||այո||85 |- |[[:en:BMC (Turkey)]]||[[:ru:BMC (турецкая автомобилестроительная компания)]]|| || ||13 |- |[[:en:Bodrum Castle]]||[[:ru:Замок Святого Петра]]||[[Սուրբ Պետրոսի ամրոց]]|| ||25 |- |[[:en:Bodrum Mosque]]||[[:ru:Мирелейон]]|| || ||20 |- |[[:en:Bodrumkale]]|| || || ||3 |- |[[:en:Boğatepe Cheese Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Boğaziçi University]]||[[:ru:Босфорский университет]]||[[Բոսֆորի համալսարան]]|| ||34 |- |[[:en:Boğsak Islet]]|| ||[[Բոգսակ կղզի]]||այո||4 |- |[[:en:Bolu]]||[[:ru:Болу]]||[[Բոլու]]||այո||67 |- |[[:en:Bolu Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Bolu Province]]||[[:ru:Болу (ил)]]||[[Բոլուի մարզ]]||այո||83 |- |[[:en:Rıza Tevfik Bölükbaşı]]||[[:ru:Бёлюкбаши, Рыза Тевфик]]|| || ||10 |- |[[:en:Zerrin Bölükbaşı]]|| || || ||2 |- |[[:en:Claude Alexandre de Bonneval]]||[[:ru:Бонневаль, Клод Александр де]]|| || ||19 |- |[[:en:Book of Dede Korkut]]||[[:ru:Книга моего деда Коркута]]||[[Գորգուդ պապի գիրքը]]|| ||34 |- |[[:en:Orhan Boran]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bosnia and Herzegovina–Turkey relations]]||[[:ru:Боснийско-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Bosphorus Bridge]]||[[:ru:Мост Мучеников 15 Июля]]||[[Բոսֆորի կամուրջ]]|| ||60 |- |[[:en:Bosporus]]||[[:ru:Босфор]]||[[Բոսֆոր]]|| ||121 |- |[[:en:Bostancı]]|| || || ||6 |- |[[:en:Bostanlı Open-air Archaeological Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Boyoz]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aydın Boysan]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ferruh Bozbeyli]]||[[:ru:Бозбейли, Феррух]]|| || ||4 |- |[[:en:Bozburun]]|| || || ||9 |- |[[:en:Bozcaada Castle]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bozcaada, Çanakkale]]||[[:ru:Бозджаада (район)]]|| || ||9 |- |[[:en:Bekir Bozdağ]]|| || || ||10 |- |[[:en:Bozkır Oyun Havası]]||[[:ru:Тамзара]]||[[Թամզարա (պար)]]|| ||6 |- |[[:en:Bozkurt of Dulkadir]]||[[:ru:Алауддевле Бозкурт]]|| || ||6 |- |[[:en:Mahmut Esat Bozkurt]]||[[:ru:Бозкурт, Махмут Эсат]]|| || ||7 |- |[[:en:Bozoklu Mustafa Pasha]]|| || || ||7 |- |[[:en:Boztepe Peninsula]]|| || || ||3 |- |[[:en:Bozyazı]]||[[:ru:Бозязы]]|| || ||28 |- |[[:en:Bozyazı Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Carmelite Brewer Christie]]|| || || ||1 |- |[[:en:British Institute in Ankara]]||[[:ru:Британский институт археологии в Анкаре]]|| || ||6 |- |[[:en:British Turks]]||[[:ru:Турки в Великобритании]]|| || ||8 |- |[[:en:Buca]]|| || || ||22 |- |[[:en:Bucak (administrative unit)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bülbülün Kanadı Sarı]]|| || || ||1 |- |[[:en:Fuat Bulca]]|| || || ||7 |- |[[:en:Bulgarian Turks]]||[[:ru:Турки в Болгарии]]|| || ||26 |- |[[:en:Bulgarian Turks in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bulgarian–Ottoman wars]]||[[:ru:Болгаро-османские войны]]|| || ||13 |- |[[:en:Burak-class corvette]]|| || || ||3 |- |[[:en:Burdur]]||[[:ru:Бурдур]]||[[Բուրդուր]]|| ||54 |- |[[:en:Burdur Archaeological Museum]]||[[:ru:Археологический музей Бурдура]]|| || ||5 |- |[[:en:Burdur Province]]||[[:ru:Бурдур (ил)]]||[[Բուրդուրի մարզ]]||այո||81 |- |[[:en:Burhaniye National Forces Culture Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Burning of Smyrna]]||[[:ru:Резня в Смирне]]||[[Զմյուռնիայի աղետ (1922)]]|| ||28 |- |[[:en:Bursa]]||[[:ru:Бурса (город)]]||[[Բուրսա]]|| ||123 |- |[[:en:Bursa Atatürk Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bursa Energy Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Bursa Province]]||[[:ru:Бурса (ил)]]||[[Բուրսայի մարզ]]|| ||88 |- |[[:en:Bütün Dünya]]|| || || ||1 |- |[[:en:Büyük Ada]]|| || || ||5 |- |[[:en:Büyük Doğu (magazine)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Büyük Ilyosta Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Büyük Maden Island]]||[[:ru:Маден (остров)]]|| || ||4 |- |[[:en:Büyükada]]||[[:ru:Бююкада]]||[[Բյույուքադա]]|| ||32 |- |[[:en:Yaşar Büyükanıt]]||[[:ru:Бююканыт, Яшар]]|| || ||16 |- |[[:en:Erol Büyükburç]]||[[:ru:Бююкбурч, Эрол]]||[[Էրոլ Բյույուքբուրչ]]|| ||10 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Doukas dynasty]]|| || || ||7 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Palaiologos dynasty]]||[[:ru:История Византийской империи (1261—1453)]]|| || ||11 |- |[[:en:Byzantine–Seljuk wars]]||[[:ru:Византийско-сельджукские войны]]|| || ||20 |- |[[:en:Cabotage Day]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cacık]]||[[:ru:Дзадзики]]||[[Ձաձիկի]]||այո||47 |- |[[:en:Çağ University]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cağaloğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cahit Sıtkı Tarancı Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aslı Çakır Alptekin]]||[[:ru:Альптекин, Аслы]]|| || ||19 |- |[[:en:Çakırağa Mansion]]|| || || ||3 |- |[[:en:Fevzi Çakmak]]||[[:ru:Чакмак, Мустафа Февзи]]||[[Ֆևզի Չաքմաք]]|| ||30 |- |[[:en:Çalık Ali Pasha]]|| || || ||6 |- |[[:en:Şadi Çalık]]|| || || ||4 |- |[[:en:Çalıkuşu]]||[[:ru:Королёк — птичка певчая (роман)]]|| || ||9 |- |[[:en:İbrahim Çallı]]|| || || ||7 |- |[[:en:Necdet Calp]]||[[:ru:Джальп, Недждет]]|| || ||4 |- |[[:en:Cambazlı ruins]]|| || || ||3 |- |[[:en:Çanakkale]]||[[:ru:Чанаккале]]||[[Չանաքքալե]]|| ||87 |- |[[:en:Çanakkale 1915]]|| || || ||4 |- |[[:en:Çanakkale Archaeological Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çanakkale Naval Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çanakkale Onsekiz Mart University]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çanakkale Province]]||[[:ru:Чанаккале (ил)]]||[[Չանաքքալեի մարզ]]|| ||85 |- |[[:en:Yaman Candar]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çandarlı]]||[[:ru:Чандарлы (город)]]|| || ||13 |- |[[:en:Çandır Castle]]|| ||[[Պապեռոն]]|| ||7 |- |[[:en:Çankaya University]]||[[:ru:Университет Чанкая]]|| || ||25 |- |[[:en:Çankaya, Ankara (district)]]||[[:ru:Чанкая (район Анкары)]]|| || ||34 |- |[[:en:Çankırı]]||[[:ru:Чанкыры]]||[[Չանքըրը]]|| ||57 |- |[[:en:Çankırı Province]]||[[:ru:Чанкыры (ил)]]||[[Չանքըրըի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Capital punishment in Turkey]]||[[:ru:Смертная казнь в Турции]]||[[Մահապատիժը Թուրքիայում]]|| ||10 |- |[[:en:Capitulations of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Капитуляции Османской империи]]||[[Օսմանյան կայսրության կապիտուլյացիա]]|| ||15 |- |[[:en:Cappadocia]]||[[:ru:Каппадокия]]||[[Կապադովկիա]]|| ||99 |- |[[:en:Cappadocian Greek]]||[[:ru:Каппадокийский диалект греческого языка]]|| || ||24 |- |[[:en:Capture of Baghdad (1638)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Capture of Cairo (1517)]]||[[:ru:Бои за Каир (1517)]]|| || ||5 |- |[[:en:Caracalla's inscription]]|| || || ||2 |- |[[:en:Emmanuel Carasso]]||[[:ru:Карассо, Эммануил]]|| || ||11 |- |[[:en:Carousel Shopping Center]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çarşaf (magazine)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çarşıya Vardım]]|| || || ||1 |- |[[:en:Cartel (rap group)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Casemates of İbrahim Pasha]]|| || || ||2 |- |[[:en:Castle Plan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Berkay Çatak]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çatalca Peninsula]]||[[:ru:Пашаэли]]||[[Չաթալջա թերակղզի]]|| ||10 |- |[[:en:Çatalsu, Gülagaç, Aksaray]]|| || || ||8 |- |[[:en:Cathedral of Ani]]||[[:ru:Анийский собор]]||[[Սուրբ Աստվածածին Կաթողիկե եկեղեցի (Անի)]]|| ||19 |- |[[:en:Cathedral of the Holy Cross, Aghtamar]]||[[:ru:Церковь Святого Креста (Ахтамар)]]||[[Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Աղթամար)]]|| ||17 |- |[[:en:Cathedral of the Holy Spirit]]|| || || ||17 |- |[[:en:Catholic archdiocese of Ephesus]]||[[:ru:Эфесская архиепархия]]|| || ||4 |- |[[:en:Catholic Church in Turkey]]||[[:ru:Католицизм в Турции]]|| || ||12 |- |[[:en:Çatıören]]|| || || ||4 |- |[[:en:Caucasus]]||[[:ru:Кавказ]]||[[Կովկաս]]|| ||152 |- |[[:en:Caucasus campaign]]||[[:ru:Кавказский фронт Первой мировой войны]]||[[Կովկասյան ճակատ]]|| ||41 |- |[[:en:Caucasus mixed forests]]||[[:ru:Кавказские смешанные леса]]|| || ||11 |- |[[:en:İlhan Cavcav]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mehmed Cavid]]||[[:ru:Мехмет Джавид-бей]]||[[Մեհմեթ Ջավիդ բեյ]]|| ||14 |- |[[:en:Halime Çavuş]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mevlüt Çavuşoğlu]]||[[:ru:Чавушоглу, Мевлют]]||[[Մևլյութ Չավուշօղլու]]|| ||45 |- |[[:en:Çayyolu]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ali Fuat Cebesoy]]||[[:ru:Джебесой, Али Фуат]]||[[Ալի Ֆուաթ Ջեբեսոյ]]|| ||16 |- |[[:en:Celali rebellions]]||[[:ru:Джелали]]||[[Ջալալիններ]]|| ||13 |- |[[:en:Çelebi Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Noman Çelebicihan]]||[[:ru:Челебиджихан, Номан]]|| || ||19 |- |[[:en:Cem (magazine)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cemal Reşit Rey Concert Hall]]||[[:ru:Концертный зал Джемаль Решит Рей]]|| || ||5 |- |[[:en:Cemil Topuzlu Open-Air Theatre]]||[[:ru:Театр на открытом воздухе Джемиль Топузлу]]|| || ||6 |- |[[:en:Cemilli Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cenaze Hasan Pasha]]||[[:ru:Кетхюда Хасан-паша]]|| || ||7 |- |[[:en:Çenebaz Osman Efendi]]|| || || ||1 |- |[[:en:Çeng]]||[[:ru:Ченг]]|| || ||10 |- |[[:en:Çengelhan Rahmi M. Koç Museum]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mustafa Cengiz]]||[[:ru:Дженгиз, Мустафа]]|| || ||3 |- |[[:en:Cennet and Cehennem]]|| || || ||6 |- |[[:en:Censorship in Turkey]]||[[:ru:Цензура в Турции]]||[[Գրաքննությունը Թուրքիայում]]|| ||12 |- |[[:en:Central Anatolia Region]]||[[:ru:Центральная Анатолия]]||[[Կենտրոնական Անատոլիա]]||այո||61 |- |[[:en:Central Anatolian deciduous forests]]|| || || ||4 |- |[[:en:Central Anatolian steppe]]|| || || ||1 |- |[[:en:Central Army (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Central Bank of the Republic of Turkey]]||[[:ru:Центральный банк Турецкой Республики]]||[[Թուրքիայի կենտրոնական բանկ]]|| ||22 |- |[[:en:Centre for Turkey Studies]]|| || || ||2 |- |[[:en:Centre Party (Turkey)]]||[[:ru:Партия центра (Турция)]]|| || ||5 |- |[[:en:Çerkezköy]]||[[:ru:Черкезкёй]]|| || ||31 |- |[[:en:Çeşme]]||[[:ru:Чешме]]||[[Չեշմե]]||այո||49 |- |[[:en:Çeşme Castle]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çeşme Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ceyhan]]||[[:ru:Джейхан]]||[[Ջեյհան (քաղաք)]]||այո||55 |- |[[:en:Cezayirli Gazi Hasan Paşa Monument]]|| || || ||3 |- |[[:en:Engin Cezzar]]|| || || ||4 |- |[[:en:Chaka of Smyrna]]||[[:ru:Чака-бей]]|| || ||18 |- |[[:en:Chamber of Computer Engineers of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Chamber of Electrical Engineers of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Chanak Crisis]]|| || || ||11 |- |[[:en:Çandarlı family]]||[[:ru:Чандарлы (семья)]]|| || ||12 |- |[[:en:Chief of the Turkish General Staff]]|| ||[[Թուրքիայի գլխավոր շտաբի պետերի ցանկ]]|| ||9 |- |[[:en:Chobanids (beylik)]]||[[:ru:Чобаногуллары]]|| || ||13 |- |[[:en:Chora Church]]||[[:ru:Монастырь Хора]]||[[Խորայի եկեղեցի]]|| ||39 |- |[[:en:Christianity in Turkey]]||[[:ru:Христианство в Турции]]|| || ||15 |- |[[:en:Chufut-Kale]]||[[:ru:Чуфут-Кале]]|| || ||28 |- |[[:en:Church of Saint Jacob of Nisibis]]|| ||[[Մար-Յակուբ]]|| ||7 |- |[[:en:Church of Saint Mary of the Mongols]]||[[:ru:Церковь Марии Монгольской]]|| || ||14 |- |[[:en:Church of St. Anthony of Padua, Istanbul]]||[[:ru:Церковь Святого Антония Падуанского (Стамбул)]]||[[Սուրբ Անտոնիոս Պադուացու եկեղեցի]]|| ||21 |- |[[:en:Church of St. Mary of Blachernae]]||[[:ru:Влахернская церковь]]|| || ||18 |- |[[:en:Church-Mosque of Vefa]]||[[:ru:Церковь Святого Феодора (Константинополь)]]|| || ||13 |- |[[:en:Churches of Göreme]]|| || || ||6 |- |[[:en:Cibyra]]|| || || ||10 |- |[[:en:Çiçek Island]]||[[:ru:Чичек (остров)]]|| || ||3 |- |[[:en:Cici Kızlar]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çifte Minareli Medrese (Erzurum)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Çiğ köfte]]||[[:ru:Чиг-кёфте]]|| || ||17 |- |[[:en:Muazzez İlmiye Çığ]]||[[:ru:Чиг, Муаззез Илмие]]||[[Մուազզեզ Իլմիե Չըղ]]|| ||26 |- |[[:en:Çiğli]]|| || || ||21 |- |[[:en:Cilandiras Bridge]]||[[:ru:Мост Джиландирас]]|| || ||4 |- |[[:en:Tansu Çiller]]||[[:ru:Чиллер, Тансу]]||[[Թանսու Չիլլեր]]|| ||70 |- |[[:en:Çimsataş]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yıldıray Çınar]]|| || || ||5 |- |[[:en:Cinci Hoca]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hüsamettin Cindoruk]]|| || || ||12 |- |[[:en:Cingöz Recai]]|| || || ||3 |- |[[:en:Circassian genocide]]||[[:ru:Черкесское мухаджирство]]||[[Չերքեզների ցեղասպանություն]]|| ||33 |- |[[:en:Circassians in Turkey]]||[[:ru:Черкесы в Турции]]|| || ||10 |- |[[:en:Citizen's Party (Turkey)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Civilian casualties and displacements during the Cyprus conflict]]|| || || ||1 |- |[[:en:Cıfıtkalesi Islet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çıplak Island]]|| || || ||2 |- |[[:en:Classical Age of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Рост Османской империи]]||[[Օսմանյան կայսրության դասական ժամանակաշրջան]]|| ||21 |- |[[:en:Cleopatra's Gate]]|| || || ||6 |- |[[:en:Climate Change and Air Management Coordination Board (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Climate of Turkey]]||[[:ru:Климат Турции]]|| || ||10 |- |[[:en:CNN Türk]]||[[:ru:CNN Türk]]||[[CNN Türk]]|| ||20 |- |[[:en:Co-Cathedral of St. Anthony of Padua (Mersin)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Coal in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Coal power in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Coalition governments in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Coast Guard Command (Turkey)]]||[[:ru:Турецкая береговая охрана]]|| || ||11 |- |[[:en:Çoban Yıldızı]]|| || || ||1 |- |[[:en:Husam al-Din Choban]]||[[:ru:Хусамеддин Чобан-бей]]|| || ||6 |- |[[:en:Çobandede Bridge]]|| ||[[Հովվի կամուրջ]]|| ||5 |- |[[:en:Coca-Cola İçecek]]|| || || ||6 |- |[[:en:Adnan Çolak]]|| || || ||5 |- |[[:en:Emin Çölaşan]]|| || || ||6 |- |[[:en:Committee of Inquest]]||[[:ru:Комитет дознания]]|| || ||4 |- |[[:en:Committee of Representation]]|| || || ||4 |- |[[:en:Committee of Union and Progress]]||[[:ru:Единение и прогресс]]||[[Միություն և առաջադիմություն]]|| ||33 |- |[[:en:Committee on Conservation of Cultural Assets in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Communist Party of Turkey (historical)]]||[[:ru:Коммунистическая партия Турции (1920)]]|| || ||11 |- |[[:en:Communist Party of Turkey/Marxist–Leninist]]||[[:ru:Коммунистическая партия Турции/Марксистско-ленинская]]|| || ||20 |- |[[:en:Complex of Sultan Bayezid II]]|| || || ||6 |- |[[:en:Confederation of Public Employees' Unions]]|| || || ||5 |- |[[:en:Confederation of Revolutionary Trade Unions of Turkey]]||[[:ru:Конфедерация революционных профсоюзов Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Confederation of Turkish Real Trade Unions]]|| || || ||3 |- |[[:en:Confederation of Turkish Trade Unions]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nuri Conker]]|| || || ||6 |- |[[:en:Conscription in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Constituent Assembly of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Constitutional Court of Turkey]]|| || || ||16 |- |[[:en:Constitutional history of Turkey]]||[[:ru:Конституционная история Турции]]||[[Թուրքիայի սահմանադրական պատմություն]]|| ||13 |- |[[:en:Consulate General of the United States, Istanbul]]|| || || ||3 |- |[[:en:Corduene]]||[[:ru:Кордуена]]||[[Կորդուք]]|| ||25 |- |[[:en:Çorlu]]||[[:ru:Чорлу]]||[[Չորլու]]|| ||56 |- |[[:en:Çorlulu Ali Pasha]]||[[:ru:Чорлулу Дамат Али-паша]]|| || ||12 |- |[[:en:Çorum]]||[[:ru:Чорум]]||[[Չորում]]||այո||71 |- |[[:en:Çorum Archaeological Museum]]|| || || ||6 |- |[[:en:Corycus]]||[[:ru:Корикос]]||[[Կոռիկոս]]|| ||16 |- |[[:en:Gürkan Coşkun]]|| || || ||4 |- |[[:en:Olgay Coşkun]]|| || || ||4 |- |[[:en:Council of State (Turkey)]]||[[:ru:Государственный совет Турции]]|| || ||11 |- |[[:en:Court of Cassation (Turkey)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Crime in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Crimean Tatars]]||[[:ru:Крымские татары]]||[[Ղրիմի թաթարներ]]|| ||80 |- |[[:en:Crimean War]]||[[:ru:Крымская война]]||[[Ղրիմի պատերազմ]]|| ||93 |- |[[:en:Crusade of Varna]]||[[:ru:Крестовый поход на Варну]]||[[Վառնայի խաչակրաց արշավանք]]|| ||21 |- |[[:en:Crusades]]||[[:ru:Крестовые походы]]||[[Խաչակրաց արշավանքներ]]|| ||152 |- |[[:en:Çubuklu]]|| || || ||5 |- |[[:en:Çukurbağ Peninsula]]|| || || ||2 |- |[[:en:Çukurova]]||[[:ru:Чукурова (низменность)]]|| || ||18 |- |[[:en:Çukurova Motorway]]|| || || ||1 |- |[[:en:Çukurova Regional Airport]]|| || || ||4 |- |[[:en:Çukurova University]]|| ||[[Չուկուրովայի համալսարան]]|| ||7 |- |[[:en:Çukurova, Adana]]||[[:ru:Чукурова (район)]]|| || ||22 |- |[[:en:Culture of the Ottoman Empire]]|| || || ||12 |- |[[:en:Gülzura Cumakunova]]|| || || ||4 |- |[[:en:Necati Cumalı]]||[[:ru:Джумалы, Неджати]]|| || ||13 |- |[[:en:Meltem Cumbul]]||[[:ru:Джумбул, Мельтем]]|| || ||19 |- |[[:en:Cümbüş]]|| || || ||13 |- |[[:en:Cumhuriyet]]||[[:ru:Cumhuriyet]]||[[Ջումհուրիյեթ]]|| ||24 |- |[[:en:Cumhuriyet Square (İzmir)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Erli Çupi]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cypriot intercommunal violence]]|| || || ||8 |- |[[:en:Cypriot S-300 crisis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Cypriot Turkish]]||[[:ru:Кипрский диалект турецкого языка]]||[[Կիպրոսի թուրքերեն]]|| ||11 |- |[[:en:Cyprus (island)]]||[[:ru:География Кипра]]|| || ||33 |- |[[:en:Cyprus Memorial Forest in Silifke]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cyprus reunification negotiations]]||[[:ru:Кипрский конфликт]]||[[Կիպրոսի հիմնախնդիր]]|| ||27 |- |[[:en:Cyprus Turkish Unions Federation]]|| || || ||2 |- |[[:en:D Grubu]]|| || || ||2 |- |[[:en:Dadaloğlu]]|| || || ||7 |- |[[:en:Sevim Dağdelen]]||[[:ru:Дагделен, Севим]]||[[Սևիմ Դագդալեն]]|| ||12 |- |[[:en:Canan Dağdeviren]]|| || || ||8 |- |[[:en:Fazıl Hüsnü Dağlarca]]||[[:ru:Дагларджа, Фазыл Хюсню]]|| || ||19 |- |[[:en:Dağlı Castle]]|| || || ||4 |- |[[:en:Dalaman]]||[[:ru:Даламан]]||[[Դալաման]]||այո||42 |- |[[:en:Dalaman Airport]]||[[:ru:Даламан (аэропорт)]]|| || ||25 |- |[[:en:Dam Başında Oturur]]|| || || ||1 |- |[[:en:Damlataş Cave]]||[[:ru:Дамлаташ]]|| || ||14 |- |[[:en:Dana Island]]|| ||[[Դանա կղզի]]||այո||12 |- |[[:en:Danishmendids]]||[[:ru:Данышмендиды]]||[[Դանեշմանդի ամիրայություն]]|| ||42 |- |[[:en:Dara (Mesopotamia)]]||[[:ru:Дара (крепость в Месопотамии)]]||[[Դարա (Մարդինի գավառ)]]|| ||26 |- |[[:en:Dardanelles]]||[[:ru:Дарданеллы]]||[[Դարդանելի նեղուց]]|| ||101 |- |[[:en:Dardanelles Gun]]|| || || ||15 |- |[[:en:Aylin Daşdelen]]||[[:ru:Дашделен, Айлин]]|| || ||10 |- |[[:en:Datça]]||[[:ru:Датча]]||[[Դաթչա]]||այո||29 |- |[[:en:Ahmet Davutoğlu]]||[[:ru:Давутоглу, Ахмет]]||[[Ահմեդ Դավութօղլու]]|| ||84 |- |[[:en:Tara De Vries]]|| || || ||4 |- |[[:en:Decline and modernization of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Упадок Османской империи]]|| || ||19 |- |[[:en:Defne]]|| || || ||8 |- |[[:en:Deliçay]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ekin Deligöz]]||[[:ru:Делигёз, Экин]]|| || ||14 |- |[[:en:Süleyman Demirel]]||[[:ru:Демирель, Сулейман]]||[[Սուլեյման Դեմիրել]]|| ||82 |- |[[:en:Volkan Demirel]]||[[:ru:Демирель, Волкан]]|| || ||47 |- |[[:en:Demirkazık Peak]]||[[:ru:Демирказик]]|| || ||16 |- |[[:en:Selahattin Demirtaş]]||[[:ru:Демирташ, Селахаттин]]||[[Սելահաթին Դեմիրթաշ]]||այո||38 |- |[[:en:Democrat Party (Turkey, 1946–1961)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Democratic initiative]]|| || || ||2 |- |[[:en:Democratic Left Party (Turkey)]]||[[:ru:Демократическая левая партия]]|| || ||15 |- |[[:en:Democratic Party (Turkey, 1970)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Democratic Progress Party]]|| || || ||3 |- |[[:en:Democratic Society Party]]||[[:ru:Партия демократического общества]]|| || ||18 |- |[[:en:Ordal Demokan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Deniz Altı Horasan]]|| || || ||1 |- |[[:en:Denizli]]||[[:ru:Денизли]]||[[Դենիզլի]]|| ||84 |- |[[:en:Denizli Atatürk and Ethnography Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Denizli Province]]||[[:ru:Денизли (ил)]]||[[Դենիզլիի մարզ]]|| ||79 |- |[[:en:Mustafa Denizli]]||[[:ru:Денизли, Мустафа]]|| || ||24 |- |[[:en:Deportations of Kurds]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dergâh]]|| || || ||2 |- |[[:en:Derinkuyu underground city]]||[[:ru:Деринкую (подземный город)]]||[[Դերինքույու (ստորգետնյա քաղաք)]]|| ||25 |- |[[:en:Dersim Province]]||[[:ru:Тунджели (ил)]]||[[Թունջելիի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Kemal Derviş]]||[[:ru:Дервиш, Кемаль]]|| || ||14 |- |[[:en:Desert Column]]|| || || ||1 |- |[[:en:Destruction of Psara]]||[[:ru:Резня на острове Псара]]|| || ||14 |- |[[:en:Devrim]]||[[:ru:Devrim]]||[[Դևրիմ]]|| ||15 |- |[[:en:Devşirme]]||[[:ru:Девширме]]||[[Դևշիրմե]]|| ||39 |- |[[:en:Dicle University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Didim]]||[[:ru:Дидим]]|| || ||38 |- |[[:en:Didyma]]||[[:ru:Дидима]]|| || ||29 |- |[[:en:Diken (newspaper)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Dikili Gulf]]||[[:ru:Дикили (бухта)]]|| || ||5 |- |[[:en:Dikmen Vadisi]]|| || || ||5 |- |[[:en:Dikyamaç Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Agop Dilâçar]]||[[:ru:Дилячар, Агоп]]||[[Հակոբ Մարթայան]]|| ||17 |- |[[:en:Dilek Peninsula-Büyük Menderes Delta National Park]]||[[:ru:Национальный парк полуострова Дилек и дельты реки Большой Мендерес]]||[[Դիլեք թերակղզու և Մեծ Մենդերես գետի հովտի ազգային պարկ]]|| ||17 |- |[[:en:Ali Dinçer]]|| || || ||6 |- |[[:en:Abidin Dino]]|| || || ||14 |- |[[:en:Dipat]]|| || || ||3 |- |[[:en:Directorate of Religious Affairs]]|| || || ||16 |- |[[:en:Diriliş: Ertuğrul]]||[[:ru:Возрождение: Эртугрул]]||[[Վերածնունդ. Էրթուղրուլ]]|| ||33 |- |[[:en:Diyanet Center of America]]|| || || ||4 |- |[[:en:Diyarbakır]]||[[:ru:Диярбакыр]]||[[Դիարբեքիր]]|| ||92 |- |[[:en:Diyarbakır Province]]||[[:ru:Диярбакыр (ил)]]||[[Դիարբեքիրի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Djemal Pasha]]||[[:ru:Ахмед Джемаль-паша]]||[[Ջեմալ փաշա]]|| ||42 |- |[[:en:Doğan Kardeş]]|| || || ||2 |- |[[:en:Doğan Media Group]]|| ||[[Դողան Մեդիա հոլդինգ]]|| ||8 |- |[[:en:Doğan-class fast attack craft]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aydın Doğan]]||[[:ru:Доган, Айдын]]|| || ||11 |- |[[:en:Ziya Doğan]]|| || || ||6 |- |[[:en:Doğubayazıt]]||[[:ru:Догубаязит]]||[[Բայազետ]]|| ||43 |- |[[:en:Kenan Doğulu]]||[[:ru:Доулу, Кенан]]|| || ||20 |- |[[:en:Doğuş University]]|| || || ||5 |- |[[:en:Dokuz Eylül University]]||[[:ru:Университет Девятого сентября]]|| || ||10 |- |[[:en:Sulhi Dölek]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dolma]]||[[:ru:Долма]]||[[Տոլմա]]|| ||44 |- |[[:en:Dolmabahçe Palace]]||[[:ru:Долмабахче]]||[[Դոլմաբահչե պալատ]]|| ||51 |- |[[:en:Domuz Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Doner kebab]]|| || || ||40 |- |[[:en:Dönmeh]]||[[:ru:Дёнме]]|| || ||20 |- |[[:en:Şebnem Dönmez]]|| || || ||5 |- |[[:en:Donuktaş]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dörtayak]]|| || || ||2 |- |[[:en:Belgin Doruk]]||[[:ru:Дорук, Бельгин]]|| || ||11 |- |[[:en:Döşemealtı]]||[[:ru:Дёшемеалты]]|| || ||15 |- |[[:en:DÖSİMM]]|| || || ||2 |- |[[:en:Dragon Creek (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Drama Köprüsü]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dulkadiroğlu, Kahramanmaraş]]|| || || ||8 |- |[[:en:Düm Tek Tek]]||[[:ru:Düm Tek Tek]]|| || ||13 |- |[[:en:Dündar Bey Madrasa]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dündar of Hamidoğlu]]||[[:ru:Дюндар-бей Хамидид]]|| || ||4 |- |[[:en:Dünya Müzeleri Müzesi]]|| || || ||1 |- |[[:en:Osman Durmuş]]|| || || ||5 |- |[[:en:Gürdal Duyar]]|| || || ||6 |- |[[:en:Engin Altan Düzyatan]]||[[:ru:Дюзьятан, Энгин Алтан]]|| || ||19 |- |[[:en:E-memorandum]]||[[:ru:Военный меморандум в Турции (2007)]]|| || ||6 |- |[[:en:Early life and career of Recep Tayyip Erdoğan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eastern Anatolia Region]]||[[:ru:Восточная Анатолия]]||[[Արևելյան Անատոլիա]]|| ||59 |- |[[:en:Eastern Anatolian deciduous forests]]|| || || ||5 |- |[[:en:Eastern Anatolian montane steppe]]|| || || ||5 |- |[[:en:Eastern Front (Turkey)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Eastern Mediterranean]]|| ||[[Արևելյան Միջերկրական]]|| ||22 |- |[[:en:Eastern Mediterranean conifer–sclerophyllous–broadleaf forests]]|| || || ||8 |- |[[:en:Eastern question]]||[[:ru:Восточный вопрос]]||[[Արևելյան հարց]]|| ||33 |- |[[:en:Nazan Eckes]]||[[:ru:Назан Эккес]]|| || ||12 |- |[[:en:Economic Cooperation Organization]]||[[:ru:Организация экономического сотрудничества]]|| || ||42 |- |[[:en:Economic Cooperation Organization Trade Agreement]]|| || || ||2 |- |[[:en:Economic history of the Ottoman Empire]]||[[:ru:История экономики Османской империи]]|| || ||9 |- |[[:en:Economy of Northern Cyprus]]||[[:ru:Экономика Турецкой Республики Северного Кипра]]|| || ||8 |- |[[:en:Ecumenical Patriarch of Constantinople]]||[[:ru:Патриарх Константинопольский]]|| || ||43 |- |[[:en:Eczacıbaşı]]|| || || ||10 |- |[[:en:Edirne]]||[[:ru:Эдирне]]||[[Ադրիանապոլիս]]|| ||286 |- |[[:en:Edirne event]]||[[:ru:Эдирнский индицент]]|| || ||8 |- |[[:en:Edirne Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Edirne Province]]||[[:ru:Эдирне (ил)]]||[[Էդիրնեի մարզ]]|| ||82 |- |[[:en:Edremit Gulf]]||[[:ru:Эдремит (залив)]]|| || ||9 |- |[[:en:Efeler]]|| || || ||12 |- |[[:en:Ali Rıza Efendi]]||[[:ru:Али Рыза-эфенди]]||[[Ալի Ռըզա էֆենդի]]|| ||16 |- |[[:en:Abu Bakr Effendi]]|| || || ||4 |- |[[:en:Efrenk River]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ege University]]||[[:ru:Эгейский университет (Турция)]]|| || ||10 |- |[[:en:Egebank]]|| || || ||2 |- |[[:en:Egemen HES]]|| || || ||1 |- |[[:en:Egeray]]||[[:ru:İZBAN]]|| || ||7 |- |[[:en:Eğirdir Castle]]|| || || ||4 |- |[[:en:Eğribük]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sökmen el-Kutbî]]||[[:ru:Сукман аль-Кутби]]|| || ||3 |- |[[:en:Elazığ]]||[[:ru:Элязыг]]||[[Մեզիրե]]|| ||75 |- |[[:en:Elazığ Archaeology and Ethnography Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Elazığ dik halay]]|| || || ||2 |- |[[:en:Elazığ Province]]||[[:ru:Элязыг (ил)]]||[[Էլազըղի մարզ]]||այո||77 |- |[[:en:Elections for Metropolitan municipalities in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Electricity sector in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Elmalıya Yangınım]]|| || || ||1 |- |[[:en:Elmayı top top yapalım]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turan Emeksiz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eminönü]]||[[:ru:Эминёню]]||[[Էմինյոնյու]]|| ||33 |- |[[:en:Selma Emiroğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Emirzeli]]|| || || ||4 |- |[[:en:Emlak Kredi Bank]]|| || || ||4 |- |[[:en:Yunus Emre]]||[[:ru:Юнус Эмре]]||[[Յունուս Էմրե]]|| ||47 |- |[[:en:Energy in Turkey]]||[[:ru:Энергетика Турции]]||[[Թուրքիայի էներգետիկա]]|| ||11 |- |[[:en:Energy policy of Turkey]]||[[:ru:Энергетика Турции]]||[[Թուրքիայի էներգետիկա]]|| ||11 |- |[[:en:Enosis]]||[[:ru:Энозис]]||[[Էնոզիս]]||այո||28 |- |[[:en:Kemani Tatyos Ekserciyan]]|| ||[[Թադեոս Էքսերճյան]]|| ||9 |- |[[:en:Enver Pasha]]||[[:ru:Энвер-паша]]||[[Էնվեր փաշա]]|| ||59 |- |[[:en:EOKA]]||[[:ru:ЭОКА]]||[[ԷՕԿԱ]]|| ||24 |- |[[:en:Ephesus]]||[[:ru:Эфес (город)]]||[[Եփեսոս]]|| ||92 |- |[[:en:Epic of Koroghlu]]||[[:ru:Кёроглы (эпос)]]||[[Քյոռօղլի (վիպերգ)]]|| ||23 |- |[[:en:Necmettin Erbakan]]||[[:ru:Эрбакан, Неджметтин]]||[[Նեջմեթթին Էրբաքան]]|| ||58 |- |[[:en:Candan Erçetin]]||[[:ru:Эрчетин, Джандан]]|| || ||25 |- |[[:en:Erciyes University]]|| || || ||7 |- |[[:en:Erdek Gulf]]|| || || ||4 |- |[[:en:Erdemir]]||[[:ru:Erdemir]]|| || ||10 |- |[[:en:Erdemli]]||[[:ru:Эрдемли]]|| || ||31 |- |[[:en:Erdemli Pine Groove]]|| || || ||3 |- |[[:en:Etem Erdinç]]|| || || ||2 |- |[[:en:Emine Erdoğan]]||[[:ru:Эрдоган, Эмине]]||[[Էմինե Էրդողան]]|| ||30 |- |[[:en:Yılmaz Erdoğan]]|| || || ||20 |- |[[:en:Sertab Erener]]||[[:ru:Эренер, Сертаб]]||[[Սերթաբ Էրեներ]]|| ||51 |- |[[:en:Erenler, Sakarya]]|| || || ||10 |- |[[:en:Eretnids]]||[[:ru:Эретнаогуллары]]|| || ||13 |- |[[:en:Ergene, Tekirdağ]]|| || || ||6 |- |[[:en:Ergenekon]]||[[:ru:Эргунэ-кун]]|| || ||12 |- |[[:en:Azra Erhat]]|| || || ||6 |- |[[:en:Erimtan Archaeology and Arts Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Erkenek Dam]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hüseyin Hüsnü Emir Erkilet]]||[[:ru:Эркилет, Хюсейн Хюсню Эмир]]|| || ||8 |- |[[:en:Behiç Erkin]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ferhunde Erkin]]||[[:ru:Эркин, Ферхунде]]|| || ||5 |- |[[:en:Ulvi Cemal Erkin]]||[[:ru:Эркин, Ульви Джемаль]]|| || ||15 |- |[[:en:Elza Erkip]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hayrettin Erkmen]]||[[:ru:Эркмен, Хайреттин]]|| || ||5 |- |[[:en:Ermenek mine accident]]|| || || ||2 |- |[[:en:İclal Ersin]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mehmet Akif Ersoy]]||[[:ru:Эрсой, Мехмет Акиф]]||[[Մեհմեդ Աքիֆ Էրսոյ]]|| ||40 |- |[[:en:Metin Ersoy]]|| || || ||2 |- |[[:en:Uğur Ersoy]]|| || || ||2 |- |[[:en:Munir Ertegun]]||[[:ru:Эртегюн, Мехмет Мюнир]]|| || ||6 |- |[[:en:Ertuğrul]]||[[:ru:Эртогрул]]||[[Էրթուղրուլ]]|| ||55 |- |[[:en:Eryaman Stadium]]|| || || ||9 |- |[[:en:Şenes Erzik]]|| || || ||6 |- |[[:en:Erzincan]]||[[:ru:Эрзинджан]]||[[Երզնկա]]|| ||74 |- |[[:en:Erzincan Province]]||[[:ru:Эрзинджан (ил)]]||[[Էրզինջանի մարզ]]|| ||77 |- |[[:en:Erzurum]]||[[:ru:Эрзурум]]||[[Էրզրում]]|| ||88 |- |[[:en:Erzurum Congress]]||[[:ru:Эрзурумский конгресс]]||[[Էրզրումի կոնգրես]]|| ||13 |- |[[:en:Erzurum Province]]||[[:ru:Эрзурум (ил)]]||[[Էրզրումի մարզ]]||այո||82 |- |[[:en:Semiha Es]]|| || || ||5 |- |[[:en:Markar Esayan]]||[[:ru:Есаян, Маркар]]||[[Մարգար Եսայան]]|| ||10 |- |[[:en:Esbank]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eşen River]]|| || || ||7 |- |[[:en:Tevfik Esenç]]||[[:ru:Эсенч, Тевфик]]|| || ||22 |- |[[:en:Eshab-ı Kehf Cave]]|| || || ||3 |- |[[:en:Eshab-ı Kehf Kulliye]]|| || || ||3 |- |[[:en:Eshrefids]]||[[:ru:Эшрефогуллары]]|| || ||12 |- |[[:en:Eski Imaret Mosque]]||[[:ru:Церковь Христа Пантепопта]]|| || ||19 |- |[[:en:Eskişehir]]||[[:ru:Эскишехир]]||[[Էսքիշեհիր]]|| ||90 |- |[[:en:Eskişehir Caricature Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eskişehir Eti Archaeology Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Eskişehir Osmangazi University]]|| || || ||6 |- |[[:en:Eskişehir Province]]||[[:ru:Эскишехир (ил)]]||[[Էսքիշեհիրի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Eskişehir Technical University]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eskişehir Zoo]]|| || || ||4 |- |[[:en:Eşrefpaşa]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ethnic groups in the Middle East]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ethnography Museum of Ankara]]||[[:ru:Этнографический музей (Анкара)]]|| || ||13 |- |[[:en:Euphrates]]||[[:ru:Евфрат]]||[[Եփրատ]]|| ||127 |- |[[:en:Eurasianism]]||[[:ru:Евразийство]]|| || ||34 |- |[[:en:European Union–Turkey Customs Union]]||[[:ru:Таможенный союз между Европейским союзом и Турцией]]|| || ||12 |- |[[:en:Euxine–Colchic deciduous forests]]|| || || ||13 |- |[[:en:Evliya Çelebi]]||[[:ru:Эвлия Челеби]]||[[Էվլիյա Չելեբի]]|| ||59 |- |[[:en:Kenan Evren]]||[[:ru:Эврен, Кенан]]||[[Քենան Էվրեն]]|| ||65 |- |[[:en:Expulsion of Istanbul Greeks]]|| || || ||1 |- |[[:en:Eren Eyüboğlu]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ezgi Eyüboğlu]]||[[:ru:Эйюбоглу, Эзги]]|| || ||11 |- |[[:en:Eyüp]]||[[:ru:Эюп (район)]]||[[Էյուփ]]||այո||36 |- |[[:en:Eyyübiye]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ezginin Günlüğü]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ezine, Çanakkale]]||[[:ru:Эзине (Чанаккале)]]|| || ||25 |- |[[:en:F-type Prisons]]|| || || ||3 |- |[[:en:Famagusta]]||[[:ru:Фамагуста]]||[[Ֆամագուստա]]|| ||68 |- |[[:en:Fantezi]]|| || || ||3 |- |[[:en:Al-Farabi]]||[[:ru:Аль-Фараби]]||[[Ալ-Ֆարաբի]]|| ||86 |- |[[:en:Nermin Farukî]]|| || || ||2 |- |[[:en:Fatih]]||[[:ru:Фатих]]||[[Ֆաթիհ]]|| ||53 |- |[[:en:Fatih Mosque (Istanbul)]]||[[:ru:Фатих (мечеть)]]||[[Ֆաթիհ (մզկիթ)]]|| ||34 |- |[[:en:Fatih Sultan Mehmet Bridge]]||[[:ru:Мост Султана Мехмеда Фатиха]]||[[Սուլթան Մեհմեդ Ֆաթիհի կամուրջ]]|| ||40 |- |[[:en:Fatih University]]|| || || ||4 |- |[[:en:Fatma of the Forest]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kara Fatma]]||[[:ru:Кара Фатьма]]|| || ||15 |- |[[:en:Fatsa]]||[[:ru:Фатса]]||[[Ֆաթսա]]|| ||33 |- |[[:en:Fatwa of Ankara]]||[[:ru:Война за независимость Турции]]||[[Թուրքիայի անկախության պատերազմ]]|| ||62 |- |[[:en:Fauna of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:February 2016 Ankara bombing]]||[[:ru:Теракт в Анкаре (февраль 2016)]]|| || ||29 |- |[[:en:Feke]]||[[:ru:Феке]]||[[Վահկա]]|| ||29 |- |[[:en:Fenari Isa Mosque]]||[[:ru:Монастырь Липса]]|| || ||18 |- |[[:en:Fener Island]]|| || || ||2 |- |[[:en:Fenerbahçe S.K. (women's volleyball)]]||[[:ru:Фенербахче (женский волейбольный клуб)]]|| || ||19 |- |[[:en:Fenerbahçe Ülkerspor]]||[[:ru:Фенербахче (мужской баскетбольный клуб)]]|| || ||33 |- |[[:en:Şebnem Ferah]]||[[:ru:Ферах, Шебнем]]|| || ||20 |- |[[:en:Fertile Crescent]]||[[:ru:Плодородный полумесяц]]||[[Բարեբեր մահիկ]]|| ||76 |- |[[:en:Fethiye]]||[[:ru:Фетхие]]||[[Ֆեթհիե]]|| ||54 |- |[[:en:Fez (hat)]]||[[:ru:Феска]]||[[Ֆես (գլխարկ)]]||այո||59 |- |[[:en:Feza Gürsey Science Center]]|| || || ||4 |- |[[:en:Fifty civil engineering feats in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Fil Bridge]]|| || || ||3 |- |[[:en:Finike]]||[[:ru:Финике]]|| || ||35 |- |[[:en:Dengir Mir Mehmet Fırat]]||[[:ru:Фырат, Денгир Мир Мехмет]]|| || ||10 |- |[[:en:First Army (Turkey)]]||[[:ru:1-я армия (Турция)]]|| || ||9 |- |[[:en:First Battle of İnönü]]||[[:ru:Первая битва при Инёню]]|| || ||9 |- |[[:en:First Constitutional Era]]|| || || ||16 |- |[[:en:First Council of Nicaea]]||[[:ru:Первый Никейский собор]]||[[Նիկիայի Ա տիեզերական ժողով]]||այո||79 |- |[[:en:First national architectural movement]]|| || || ||3 |- |[[:en:First Serbian Uprising]]||[[:ru:Первое сербское восстание]]||[[Սերբական առաջին ապստամբություն]]|| ||35 |- |[[:en:Fitnat Hanım]]|| || || ||6 |- |[[:en:Flag of Turkey]]||[[:ru:Флаг Турции]]||[[Թուրքիայի դրոշ]]|| ||76 |- |[[:en:Flags of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Флаг Османской империи]]|| || ||25 |- |[[:en:Foça]]||[[:ru:Фоча (Турция)]]|| || ||35 |- |[[:en:Foça Castle]]|| || || ||4 |- |[[:en:Forum of Constantine]]||[[:ru:Форум Константина]]|| || ||19 |- |[[:en:Forum of Theodosius]]||[[:ru:Форум Феодосия]]|| || ||14 |- |[[:en:Defne Joy Foster]]||[[:ru:Фостер, Дефни Джой]]||[[Դեֆնե Ջոյ Ֆոստեր]]|| ||11 |- |[[:en:Foundation of Ottoman Empire]]||[[:ru:Образование Османской империи]]|| || ||21 |- |[[:en:Fox (Turkish TV channel)]]||[[:ru:Fox (Турция)]]||[[FOX (Թուրքիա)]]|| ||17 |- |[[:en:France–Turkey relations]]||[[:ru:Турецко-французские отношения]]||[[Թուրք-ֆրանսիական հարաբերություններ]]|| ||10 |- |[[:en:Franco-Turkish War]]||[[:ru:Французская интервенция в Киликию]]||[[Ֆրանս-թուրքական պատերազմ]]|| ||22 |- |[[:en:Sami Frashëri]]||[[:ru:Фрашери, Сами]]|| || ||32 |- |[[:en:Frederick Barbarossa Memorial (Silifke)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Free Cause Party]]|| || || ||9 |- |[[:en:Free Democratic Party (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Freedom and Constitution Day]]|| || || ||3 |- |[[:en:Freedom of religion in Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:From the Village to the City]]|| || || ||3 |- |[[:en:Fuat Avni]]||[[:ru:Фуат Авни]]|| || ||7 |- |[[:en:Fuzuli (writer)]]||[[:ru:Физули]]||[[Ֆիզուլի (բանաստեղծ)]]|| ||81 |- |[[:en:G20]]||[[:ru:Большая двадцатка]]||[[Մեծ քսանյակ]]||այո||96 |- |[[:en:G33 (developing countries)]]|| || || ||7 |- |[[:en:Gagauz people]]||[[:ru:Гагаузы]]||[[Գագաուզներ]]|| ||67 |- |[[:en:Galata]]||[[:ru:Галата]]||[[Գալաթա]]|| ||36 |- |[[:en:Galata Bridge]]||[[:ru:Галатский мост]]||[[Գալաթայի կամուրջ]]||այո||34 |- |[[:en:Galata Tower]]||[[:ru:Галатская башня]]||[[Գալաթայի աշտարակ]]|| ||50 |- |[[:en:Galatasaray High School]]||[[:ru:Галатасарайский лицей]]||[[Գալաթասարայի վարժարան]]||այո||19 |- |[[:en:Galatasaray University]]||[[:ru:Галатасарайский университет]]||[[Գալաթասարայի համալսարան]]|| ||13 |- |[[:en:Galatia]]||[[:ru:Галатия]]||[[Գաղատա]]|| ||55 |- |[[:en:Reşit Galip]]||[[:ru:Галип, Решит]]|| || ||6 |- |[[:en:Gallipoli]]||[[:ru:Галлипольский полуостров]]||[[Գալիպոլի]]||այո||61 |- |[[:en:Gallipoli (2005 film)]]||[[:ru:Гелиболу (фильм, 2005)]]|| || ||10 |- |[[:en:Garip]]|| || || ||6 |- |[[:en:Gaza flotilla raid]]||[[:ru:Конфликт у берегов Газы (2010)]]|| || ||36 |- |[[:en:Gaza Freedom Flotilla]]|| || || ||4 |- |[[:en:Gazi Anatolian High School]]|| || || ||2 |- |[[:en:Gazi Hüseyin Pasha]]||[[:ru:Гази Хусейн-паша]]|| || ||13 |- |[[:en:Gazi Mustafa Kemal Boulevard]]|| || || ||2 |- |[[:en:Gazi Umur Bey Monument]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gazi University]]||[[:ru:Университет Гази]]||[[Գազի համալսարան]]|| ||17 |- |[[:en:Danishmend Gazi]]||[[:ru:Данышменд Гази]]||[[Դանեշմանդ Ղազի]]|| ||22 |- |[[:en:Gaziantep]]||[[:ru:Газиантеп]]||[[Այնթապ]]|| ||110 |- |[[:en:Gaziantep Basketbol]]|| || || ||12 |- |[[:en:Gaziantep Castle]]|| || || ||6 |- |[[:en:Gaziantep Province]]||[[:ru:Газиантеп (ил)]]||[[Գազիանթեփի մարզ]]||այո||77 |- |[[:en:Gaziantep Zoo]]|| || || ||4 |- |[[:en:Emel Gazimihal]]|| || || ||2 |- |[[:en:Gaziosmanpaşa]]||[[:ru:Газиосманпаша]]||[[Գազիօսմանփաշա]]||այո||37 |- |[[:en:Gebze Technical University]]|| || || ||6 |- |[[:en:Namık Gedik]]|| || || ||3 |- |[[:en:Erol Gelenbe]]|| || || ||7 |- |[[:en:Gelibolu]]||[[:ru:Гелиболу]]||[[Գելիբոլու]]|| ||50 |- |[[:en:Gelibolu War Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Gemlik]]||[[:ru:Гемлик]]|| || ||33 |- |[[:en:Leyla Gencer]]||[[:ru:Генджер, Лейла]]|| || ||23 |- |[[:en:Gençlerbirliği S.K.]]||[[:ru:Генчлербирлиги]]|| || ||39 |- |[[:en:Gendarmerie General Command]]||[[:ru:Турецкая жандармерия]]|| || ||18 |- |[[:en:General Directorate of the Infrastructural Investment]]|| || || ||1 |- |[[:en:General Staff Building (Ankara)]]|| || || ||2 |- |[[:en:General Staff of the Turkish Armed Forces]]|| ||[[Թուրքիայի Գլխավոր շտաբ]]||այո||14 |- |[[:en:Generations of Noah]]||[[:ru:Таблица народов]]|| || ||17 |- |[[:en:Genetic history of the Middle East]]||[[:ru:Генетическая история Ближнего Востока]]||[[Մերձավոր Արևելքի գենետիկական պատմություն]]|| ||6 |- |[[:en:Erkan Geniş]]|| || || ||1 |- |[[:en:Geographical name changes in Greece]]|| || || ||11 |- |[[:en:Geographical regions of Turkey]]||[[:ru:Регионы Турции]]||[[Թուրքիայի աշխարհագրական շրջաններ]]|| ||53 |- |[[:en:Geography and cartography in medieval Islam]]|| || || ||14 |- |[[:en:German–Ottoman alliance]]||[[:ru:Германо-турецкий союз]]|| || ||16 |- |[[:en:German–Turkish Treaty of Friendship]]|| || || ||10 |- |[[:en:Işıl German]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tülay German]]||[[:ru:Герман, Тюлай]]|| || ||5 |- |[[:en:Ali Teoman Germaner]]|| || || ||3 |- |[[:en:Germany–Turkey relations]]||[[:ru:Германско-турецкие отношения]]|| || ||12 |- |[[:en:Oya Germen]]|| || || ||2 |- |[[:en:Germiyanids]]||[[:ru:Гермияногуллары]]|| || ||15 |- |[[:en:Hüseyin Gezer]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gezi Park protests]]||[[:ru:Волнения в Турции (2013)]]||[[Լարվածություն Թուրքիայում (2013)]]|| ||40 |- |[[:en:Belek Ghazi]]||[[:ru:Балак бен Бахрам]]|| || ||12 |- |[[:en:Selim I Giray]]||[[:ru:Селим I Герай]]|| || ||17 |- |[[:en:Giresun]]||[[:ru:Гиресун]]||[[Գիրեսուն]]|| ||65 |- |[[:en:Giresun Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Giresun University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Göcek Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Göcek, Fethiye]]|| || || ||12 |- |[[:en:Ali İhsan Göğüş]]||[[:ru:Гёгюш, Али Ихсан]]|| || ||4 |- |[[:en:Gök Medrese (Sivas)]]||[[:ru:Гёк медресе (Сивас)]]|| || ||11 |- |[[:en:Ziya Gökalp]]||[[:ru:Зия Гёкальп]]||[[Զիա Գյոքալփ]]|| ||39 |- |[[:en:Melih Gökçek]]||[[:ru:Гёкчек, Мелих]]||[[Մելիհ Գյոքչեք]]|| ||15 |- |[[:en:Gökçen Efe]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sabiha Gökçen]]||[[:ru:Гёкчен, Сабиха]]||[[Սաբիհա Գյոքչեն]]|| ||52 |- |[[:en:Gökkale]]|| || || ||4 |- |[[:en:Göktaş Dam]]|| || || ||1 |- |[[:en:Göktürk family tree]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gölbaşı]]|| ||[[Գյոլբաշի (այլ կիրառումներ)]]|| ||11 |- |[[:en:Gölbaşı, Ankara]]||[[:ru:Гёльбаши (Анкара)]]|| || ||31 |- |[[:en:Golden Horn]]||[[:ru:Золотой Рог (Стамбул)]]||[[Ոսկեղջյուր]]|| ||55 |- |[[:en:Golden Microphone]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gönül Bridge]]|| || || ||1 |- |[[:en:Gordion Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Görecek Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Göreme]]||[[:ru:Гёреме]]|| || ||43 |- |[[:en:Şerif Gören]]||[[:ru:Гёрен, Шериф]]|| || ||15 |- |[[:en:Yavuz Görey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Government of the classical Ottoman Empire]]||[[:ru:Государственная организация Османской империи]]|| || ||10 |- |[[:en:Government of the late Ottoman Empire]]|| || || ||5 |- |[[:en:Gözleme]]||[[:ru:Гёзлеме]]|| || ||20 |- |[[:en:Gözlükule]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gözlükule Research Center]]|| || || ||1 |- |[[:en:Gözne Castle]]|| || || ||6 |- |[[:en:Grand vizier]]||[[:ru:Великий визирь]]||[[Մեծ վեզիր]]|| ||47 |- |[[:en:Great Anatolia Party]]|| || || ||2 |- |[[:en:Great Eastern Crisis]]||[[:ru:Восточный кризис]]|| || ||19 |- |[[:en:Great Offensive]]|| || || ||12 |- |[[:en:Great Palace Mosaic Museum]]||[[:ru:Музей мозаики Большого дворца]]|| || ||11 |- |[[:en:Great Palace of Constantinople]]||[[:ru:Большой дворец (Константинополь)]]|| || ||26 |- |[[:en:Great Turkey Party]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greek landing at Smyrna]]|| || || ||10 |- |[[:en:Greek refugees]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek War of Independence]]||[[:ru:Греческая революция]]||[[Հունաստանի անկախության պատերազմ]]|| ||66 |- |[[:en:Greek–Turkish earthquake diplomacy]]||[[:ru:Греко-турецкая дипломатия землетрясений]]||[[Հույն-թուրքական երկրաշարժերի դիվանագիտություն]]|| ||7 |- |[[:en:Greeks in Turkey]]||[[:ru:Греки в Турции]]|| || ||12 |- |[[:en:Greenway CSP Mersin Solar Tower]]|| || || ||3 |- |[[:en:Grey Wolves (organization)]]||[[:ru:Бозкурт]]||[[Գորշ գայլեր (կազմակերպություն)]]|| ||36 |- |[[:en:Gül Mosque]]||[[:ru:Церковь Святой Феодосии]]|| || ||20 |- |[[:en:Gülbahar Hatun (mother of Bayezid II)]]||[[:ru:Гюльбахар-хатун (мать Баязида II)]]|| || ||21 |- |[[:en:Abdullah Gül]]||[[:ru:Гюль, Абдуллах]]||[[Աբդուլա Գյուլ]]|| ||107 |- |[[:en:Zeki Gülay]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ara Güler]]||[[:ru:Гюлер, Ара]]||[[Արա Գյուլեր]]|| ||23 |- |[[:en:Birgül Ayman Güler]]|| || || ||7 |- |[[:en:Cemal Nadir Güler]]||[[:ru:Гюлер, Джемаль Надир]]|| || ||6 |- |[[:en:Muammer Güler]]||[[:ru:Гюлер, Муаммер]]||[[Մուամեր Գյուլեր]]|| ||11 |- |[[:en:Ferda Güley]]|| || || ||2 |- |[[:en:Gulf of Erenköy]]|| || || ||1 |- |[[:en:Gulf of Gemlik]]||[[:ru:Гемликский залив]]|| || ||9 |- |[[:en:Gulf of İzmir]]||[[:ru:Измирский залив]]|| || ||21 |- |[[:en:Gulf of Mersin]]|| || || ||4 |- |[[:en:Güllük Gulf]]||[[:ru:Мандалья]]|| || ||4 |- |[[:en:Gülnar Hatun]]|| || || ||4 |- |[[:en:Gümüşhane]]||[[:ru:Гюмюшхане]]||[[Գյումյուշհանե]]|| ||54 |- |[[:en:Gümüşhane Province]]||[[:ru:Гюмюшхане (ил)]]||[[Գյումյուշհանեի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Grup Gündoğarken]]|| || || ||4 |- |[[:en:Güneri of Karaman]]||[[:ru:Гюнери-бей]]|| || ||7 |- |[[:en:Hasan Fehmi Güneş]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turan Güneş (politician)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Yusuf Güney]]|| || || ||6 |- |[[:en:Zerrin Güngör]]|| || || ||2 |- |[[:en:Reşat Nuri Güntekin]]||[[:ru:Гюнтекин, Решат Нури]]||[[Ռեշաթ Նուրի Գյունթեքին]]|| ||32 |- |[[:en:Gürcütepe]]|| || || ||3 |- |[[:en:Şükrü Sina Gürel]]|| || || ||6 |- |[[:en:Gencay Gürün]]|| || || ||3 |- |[[:en:Melda Bayer]]|| || || ||2 |- |[[:en:Aydın Güven Gürkan]]||[[:ru:Гюркан, Айдын Гювен]]|| || ||6 |- |[[:en:Cemal Gürsel]]||[[:ru:Гюрсель, Джемаль]]||[[Ջեմալ Գյուրսել]]|| ||65 |- |[[:en:Feza Gürsey]]|| || || ||14 |- |[[:en:Reşit Süreyya Gürsey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hatice Kumbaracı Gürsöz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kemal Güven]]|| || || ||4 |- |[[:en:Güvercin Islet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hacettepe University]]|| || || ||19 |- |[[:en:Hacettepe University Ankara State Conservatory]]||[[:ru:Анкарская консерватория]]|| || ||9 |- |[[:en:Hacivat]]||[[:ru:Карагёз]]||[[Քարագյոզ]]|| ||25 |- |[[:en:Hadım Sinan Pasha]]||[[:ru:Хадым Синан-паша]]|| || ||17 |- |[[:en:Hafsa Sultan Caravanserai]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hagia Irene]]||[[:ru:Церковь Святой Ирины]]|| || ||33 |- |[[:en:Hagia Sophia]]||[[:ru:Собор Святой Софии (Константинополь)]]||[[Սուրբ Սոֆիայի տաճար (Ստամբուլ)]]|| ||129 |- |[[:en:Hakkâri (city)]]||[[:ru:Хаккяри (город)]]||[[Հաքյարի]]||այո||61 |- |[[:en:Hakkâri Province]]||[[:ru:Хаккяри (ил)]]||[[Հաքյարիի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Hala Sultan Tekke]]||[[:ru:Мечеть Хала Султан Текке]]|| || ||23 |- |[[:en:Halay]]||[[:ru:Халай (танец)]]||[[Յայլի]]|| ||10 |- |[[:en:Halepçe Massacre]]||[[:ru:Газовая атака в Халабдже]]|| || ||34 |- |[[:en:Ishak Haleva]]|| || || ||7 |- |[[:en:Haliç Bridge]]|| ||[[Հալիչ կամուրջ]]|| ||9 |- |[[:en:Halicarnassus]]||[[:ru:Галикарнас]]||[[Հալիկառնաս]]|| ||47 |- |[[:en:Haliliye]]|| || || ||8 |- |[[:en:Halkevleri]]||[[:ru:Халкевлери]]|| || ||8 |- |[[:en:Halki seminary]]||[[:ru:Халкинская богословская школа]]|| || ||15 |- |[[:en:Tunç Hamarat]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hamidids]]||[[:ru:Хамидогуллары]]|| || ||15 |- |[[:en:Hammam]]||[[:ru:Хаммам]]||[[Համամ]]|| ||51 |- |[[:en:Hamsilos Bay]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hamzabeyli, Lalapaşa]]|| || || ||10 |- |[[:en:Harbour of Eleutherios]]||[[:ru:Гавань Феодосия]]|| || ||11 |- |[[:en:Harkuşta]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hasan (Janissary secretary)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hasan Ali (Kara Koyunlu)]]||[[:ru:Хасан Али-хан]]|| || ||9 |- |[[:en:Tiryaki Hasan Pasha]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hasankeyf]]||[[:ru:Хасанкейф]]||[[Հասանքեյֆ]]|| ||38 |- |[[:en:Uzun Hasan]]||[[:ru:Узун Хасан]]|| || ||32 |- |[[:en:Hatay Province]]||[[:ru:Хатай (ил)]]||[[Հաթայի մարզ]]||այո||87 |- |[[:en:Hatay State]]||[[:ru:Государство Хатай]]|| || ||31 |- |[[:en:Hatt-i humayun]]||[[:ru:Хатт]]||[[Հաթթը Հումայուն]]|| ||16 |- |[[:en:Hattusa]]||[[:ru:Хаттуса]]||[[Հատտուսա]]|| ||67 |- |[[:en:Haydarpaşa]]|| || || ||10 |- |[[:en:Haydarpaşa Cemetery]]|| || || ||5 |- |[[:en:Haydarpaşa High School]]|| || || ||2 |- |[[:en:Haydarpaşa railway station]]||[[:ru:Вокзал Хайдарпаша]]||[[Հայդարփաշա կայարան]]|| ||27 |- |[[:en:Headscarf rights in Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hebilli Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hekim Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellespont]]||[[:ru:Дарданеллы]]||[[Դարդանելի նեղուց]]|| ||101 |- |[[:en:Hemshin peoples]]||[[:ru:Амшенцы]]||[[Համշենցիներ]]|| ||32 |- |[[:en:Hersek Headland]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hesen Begê Cemetery]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hey (magazine)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Heybeliada]]||[[:ru:Хейбелиада]]||[[Հեյբելիադա]]|| ||21 |- |[[:en:Hicaz Buselik Jewish Kanto]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hierapolis]]||[[:ru:Иераполь]]|| || ||50 |- |[[:en:High-speed rail in Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:Nâzım Hikmet]]||[[:ru:Назым Хикмет]]||[[Նազըմ Հիքմեթ]]|| ||78 |- |[[:en:Hilya]]||[[:ru:Хилья]]|| || ||9 |- |[[:en:Hirami Ahmet Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Иоанна Предтечи (Константинополь)]]|| || ||19 |- |[[:en:Remziye Hisar]]||[[:ru:Хисар, Ремзие]]||[[Ռեմզիե Հիսար]]|| ||12 |- |[[:en:Hisarın Castle]]|| || || ||4 |- |[[:en:Historic Areas of Istanbul]]|| ||[[Ստամբուլի պատմական շրջաններ]]|| ||18 |- |[[:en:Historical Tarsus hydroelectric power plant]]|| || || ||1 |- |[[:en:History of Ankara]]|| || || ||3 |- |[[:en:History of Cyprus]]||[[:ru:История Кипра]]||[[Կիպրոսի պատմություն]]|| ||40 |- |[[:en:History of Islam]]||[[:ru:История ислама]]|| || ||66 |- |[[:en:History of the Jews in Turkey]]||[[:ru:История евреев в Турции]]|| || ||15 |- |[[:en:History of the Ottoman Empire]]||[[:ru:История Османской империи]]|| || ||22 |- |[[:en:History of the Russo-Turkish wars]]||[[:ru:Русско-турецкие войны]]||[[Ռուս-թուրքական պատերազմներ]]|| ||39 |- |[[:en:History of the Turkish people]]||[[:ru:История Турции]]||[[Թուրքիայի պատմություն]]|| ||60 |- |[[:en:Hittite language]]||[[:ru:Хеттский язык]]||[[Խեթերեն]]|| ||69 |- |[[:en:Holy See–Turkey relations]]||[[:ru:Ватикано-турецкие отношения]]|| || ||6 |- |[[:en:Homeland Party (Turkey, 2021)]]|| || || ||7 |- |[[:en:Hood event]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hop De Bakim]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hopa]]||[[:ru:Хопа]]||[[Հոփա]]|| ||36 |- |[[:en:Horon (dance)]]|| || || ||6 |- |[[:en:House of Mengüjek]]||[[:ru:Менгюджекогуллары]]|| || ||13 |- |[[:en:House of the Virgin Mary]]||[[:ru:Дом Богородицы (Эфес)]]|| || ||27 |- |[[:en:How happy is the one who says I am a Turk]]|| ||[[Ի՜նչ բախտավոր է «թուրք եմ» ասողը]]|| ||13 |- |[[:en:Hoynat Islet]]|| || || ||3 |- |[[:en:Human chain against nuclear plant in Turkey]]||[[:ru:АЭС «Аккую»]]||[[Աքքույուի միջուկային էլեկտրակայան]]|| ||22 |- |[[:en:Human Rights Monument]]|| || || ||4 |- |[[:en:Human rights of Kurdish people in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hürriyet]]||[[:ru:Hürriyet]]||[[Հուրիեթ]]|| ||33 |- |[[:en:Hüseyin Hilmi Pasha]]||[[:ru:Хусейн Хильми-паша]]|| || ||18 |- |[[:en:Hüseyin Rahmi Gürpınar Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hüseyin Tevfik Pasha]]|| || || ||8 |- |[[:en:Hypaepa]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ibn Bibi]]||[[:ru:Ибн Биби]]|| || ||11 |- |[[:en:Ibrahim of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Ибрагим I]]||[[Իբրահիմ I]]|| ||71 |- |[[:en:Ibrahim I of Karaman]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ibrahim II of Karaman]]||[[:ru:Ибрагим-бей II]]|| || ||10 |- |[[:en:Mehmet II of Karaman]]||[[:ru:Мехмет-бей II Караманид]]|| || ||7 |- |[[:en:Ibrahim Pasha Palace]]||[[:ru:Дворец Ибрагим-паши]]|| || ||9 |- |[[:en:İçerenköy]]|| || || ||4 |- |[[:en:İçil]]|| ||[[Իչելի գավառ]]|| ||4 |- |[[:en:İçmeler]]|| || || ||9 |- |[[:en:Iğdır]]||[[:ru:Ыгдыр]]||[[Իգդիր]]|| ||77 |- |[[:en:Iğdır Province]]||[[:ru:Ыгдыр (ил)]]||[[Իգդիրի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Ihlamur Pavilion]]||[[:ru:Ыхламур]]|| || ||12 |- |[[:en:Ekmeleddin İhsanoğlu]]||[[:ru:Ихсаноглу, Экмеледдин]]||[[Էքմելեդին Իհսանօղլու]]|| ||29 |- |[[:en:Masatoshi Gündüz Ikeda]]||[[:ru:Икэда, Масатоси Гюндюз]]|| || ||6 |- |[[:en:Füruzan İkincioğulları]]|| || || ||2 |- |[[:en:İkiz Islands]]||[[:ru:Икиз]]|| || ||3 |- |[[:en:İktisat Bankası]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tevfik İleri]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ilgaz Mountains]]||[[:ru:Ылгаз (горы)]]||[[Իլգազի լեռնաշղթա]]|| ||17 |- |[[:en:Ilghazi]]||[[:ru:Иль-Гази бен Артук]]|| || ||16 |- |[[:en:Attilâ İlhan]]||[[:ru:Ильхан, Аттила]]||[[Աթիլա Իլհան]]|| ||21 |- |[[:en:Çolpan İlhan]]||[[:ru:Ильхан, Чолпан]]||[[Չոլփան Իլհան]]|| ||15 |- |[[:en:Müfide İlhan]]||[[:ru:Ильхан, Мюфиде]]||[[Մյուֆիդե Իլհան]]|| ||14 |- |[[:en:Ilısu Dam]]||[[:ru:Илису (ГЭС)]]||[[Իլիսուի ամբարտակ]]|| ||17 |- |[[:en:İlkadım]]|| || || ||13 |- |[[:en:Ilkhanate]]||[[:ru:Государство Хулагуидов]]||[[Իլխանություն]]|| ||70 |- |[[:en:İlyas Bey of Saruhan]]||[[:ru:Ильяс-бей Саруханоглу]]|| || ||3 |- |[[:en:İmam bayıldı]]||[[:ru:Имам баялды]]||[[Իմամ բայալդի]]|| ||28 |- |[[:en:İmam Hatip school]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ekrem İmamoğlu]]||[[:ru:Имамоглу, Экрем]]||[[Էքրեմ Իմամօղլու]]|| ||42 |- |[[:en:Immigration to Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:Afet İnan]]||[[:ru:Инан, Афет]]||[[Աֆեթ Ինան]]|| ||23 |- |[[:en:Jale İnan]]||[[:ru:Инан, Жале]]||[[Ժալե Ինան]]|| ||16 |- |[[:en:Mustafa İnan]]||[[:ru:Инан, Мустафа]]|| || ||4 |- |[[:en:Kadir İnanır]]|| || || ||15 |- |[[:en:Ince Minaret Medrese]]||[[:ru:Медресе Тонкого минарета]]|| || ||9 |- |[[:en:İnceburun Lighthouse]]|| || || ||3 |- |[[:en:İnceğiz Cave Monastery]]|| || || ||2 |- |[[:en:İncekaya Aqueduct]]|| || || ||2 |- |[[:en:İncekum Nature Park]]|| || || ||2 |- |[[:en:İnciraltı]]|| || || ||4 |- |[[:en:İncirlik]]|| ||[[Ինջիրլիկ]]|| ||12 |- |[[:en:Incirlik Air Base]]||[[:ru:Авиабаза Инджирлик]]||[[Ինջիրլիք]]|| ||32 |- |[[:en:İncirliova]]|| || || ||25 |- |[[:en:Independent Group (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Index of Turkey biography-related articles]]|| || || ||1 |- |[[:en:India–Turkey relations]]||[[:ru:Индийско-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:İnebolu]]|| || || ||25 |- |[[:en:İnegöl]]||[[:ru:Инегёль]]|| || ||40 |- |[[:en:İnönü Military Quarter and War Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:İnönü University]]|| || || ||6 |- |[[:en:Erdal İnönü]]||[[:ru:Инёню, Эрдал]]||[[Էլդար Ինյոնյու]]|| ||14 |- |[[:en:İsmet İnönü]]||[[:ru:Инёню, Исмет]]||[[Իսմեթ Ինյոնյու]]|| ||77 |- |[[:en:International Istanbul Film Festival]]||[[:ru:Международный стамбульский кинофестиваль]]||[[Ստամբուլի կինոփառատոն]]|| ||23 |- |[[:en:International Labor Film Festival]]|| || || ||2 |- |[[:en:International Organization of Turkic Culture]]||[[:ru:Международная организация тюркской культуры]]||[[Թյուրքական մշակույթի միջազգային կազմակերպություն]]|| ||38 |- |[[:en:Ionia]]||[[:ru:Иония]]||[[Հոնիա]]|| ||62 |- |[[:en:Abdi İpekçi]]||[[:ru:Ипекчи, Абди]]||[[Աբդի Իփեքչի]]|| ||14 |- |[[:en:İsmail Cem]]|| || || ||14 |- |[[:en:İpekyolu]]|| || || ||8 |- |[[:en:Iranian languages]]||[[:ru:Иранские языки]]||[[Իրանական լեզուներ]]|| ||94 |- |[[:en:Iraq–Turkey relations]]||[[:ru:Ирако-турецкие отношения]]|| || ||10 |- |[[:en:Iraqi Turkmen Front]]|| || || ||16 |- |[[:en:Irgandı Bridge]]|| || || ||5 |- |[[:en:Sadi Irmak]]||[[:ru:Ырмак, Сади]]|| || ||17 |- |[[:en:İş Bank commercial featuring Atatürk]]|| || || ||4 |- |[[:en:İsa Çelebi]]||[[:ru:Иса Челеби]]|| || ||20 |- |[[:en:İşbank Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:İşbank Museum (Ankara)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Isfendiyarids]]||[[:ru:Джандарогуллары]]|| || ||14 |- |[[:en:Ishak Pasha Palace]]||[[:ru:Дворец Исхак-паши]]||[[Իսհակ փաշայի պալատ]]|| ||16 |- |[[:en:Ayhan Işık]]||[[:ru:Айхан Ышик]]|| || ||11 |- |[[:en:Ahmet Mete Işıkara]]|| || || ||3 |- |[[:en:Işık University]]|| || || ||6 |- |[[:en:Işıkkale]]|| || || ||4 |- |[[:en:İskender kebap]]||[[:ru:Искендер кебаб]]|| || ||20 |- |[[:en:İskenderun]]||[[:ru:Искендерун]]||[[Ալեքսանդրետտա]]|| ||73 |- |[[:en:İskenderun Harbor]]|| || || ||2 |- |[[:en:İskenderun Naval Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:İskenderun railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:İskilip]]|| || || ||27 |- |[[:en:Islam in Turkey]]||[[:ru:Ислам в Турции]]|| || ||17 |- |[[:en:Islamic Development Bank]]||[[:ru:Исламский банк развития]]||[[Իսլամական զարգացման բանկ]]|| ||37 |- |[[:en:Islamic Gunpowder empires]]||[[:ru:Пороховые империи]]|| || ||16 |- |[[:en:Islamic State-related terrorist attacks in Turkey]]||[[:ru:Конфликт между Турцией и ИГИЛ]]|| || ||7 |- |[[:en:İsmet İnönü Boulevard]]|| || || ||1 |- |[[:en:İsmet İnönü Boulevard (Ankara)]]|| || || ||2 |- |[[:en:İsmet İnönü House Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Isparta]]||[[:ru:Ыспарта]]||[[Ըսփարթա]]|| ||72 |- |[[:en:Isparta Atatürk Stadium]]|| || || ||4 |- |[[:en:Isparta Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Israel–Turkey relations]]||[[:ru:Израильско-турецкие отношения]]||[[Իսրայելա-թուրքական հարաբերություններ]]|| ||17 |- |[[:en:Istanbul Archaeology Museums]]||[[:ru:Археологический музей Стамбула]]||[[Ստամբուլի հնագիտական թանգարան]]|| ||33 |- |[[:en:Istanbul Aviation Museum]]||[[:ru:Музей авиации (Стамбул)]]|| || ||8 |- |[[:en:İstanbul Bank]]|| || || ||3 |- |[[:en:İstanbul Başakşehir F.K.]]||[[:ru:Истанбул Башакшехир]]||[[Իստանբուլ Բաշակշեհիր]]|| ||45 |- |[[:en:Istanbul Biennial]]||[[:ru:Стамбульская биеннале]]||[[Ստամբուլի բիեննալե]]|| ||13 |- |[[:en:Istanbul Bilgi University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Istanbul Chamber of Commerce]]|| || || ||3 |- |[[:en:Istanbul Commerce University Faculty of Law]]|| || || ||3 |- |[[:en:Istanbul Contemporary Art Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:İstanbul Cup]]||[[:ru:Кубок Стамбула по теннису]]|| || ||20 |- |[[:en:Istanbul High School]]|| || || ||5 |- |[[:en:Istanbul International Music Festival]]||[[:ru:Стамбульский международный музыкальный фестиваль]]|| || ||5 |- |[[:en:Istanbul Jazz Festival]]||[[:ru:Международный Стамбульский джазовый фестиваль]]|| || ||9 |- |[[:en:Istanbul Metro]]||[[:ru:Стамбульский метрополитен]]||[[Ստամբուլի մետրոպոլիտեն]]||այո||48 |- |[[:en:Istanbul Military Museum]]||[[:ru:Стамбульский военный музей]]|| || ||8 |- |[[:en:İstanbul Modern]]||[[:ru:Истанбул Модерн]]|| || ||20 |- |[[:en:Istanbul Park]]||[[:ru:Истанбул Парк]]|| || ||40 |- |[[:en:Istanbul pogrom]]||[[:ru:Стамбульский погром]]||[[Ստամբուլի ջարդեր]]|| ||31 |- |[[:en:Istanbul Sabiha Gökçen International Airport]]||[[:ru:Стамбульский аэропорт имени Сабихи Гёкчен]]||[[Սաբիհա Գյոքչենի անվան միջազգային օդանավակայան]]|| ||49 |- |[[:en:İstanbul State Art and Sculpture Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Istanbul Technical University]]||[[:ru:Стамбульский технический университет]]||[[Ստամբուլի տեխնիկական համալսարան]]|| ||37 |- |[[:en:Istanbul University]]||[[:ru:Стамбульский университет]]||[[Ստամբուլի համալսարան]]|| ||51 |- |[[:en:Istanbul University-Cerrahpaşa]]|| || || ||2 |- |[[:en:Istanbul Unveiled]]|| || || ||2 |- |[[:en:Istanbul Zoology Museum]]||[[:ru:Стамбульский зоологический музей]]|| || ||6 |- |[[:en:İstanbulspor]]||[[:ru:Истанбулспор]]|| || ||22 |- |[[:en:İstasyon Bridge]]|| || || ||4 |- |[[:en:İstiklal Avenue]]||[[:ru:Истикляль (Стамбул)]]||[[Իսթիքլյալ պողոտա]]|| ||33 |- |[[:en:İstiklal Marşı]]||[[:ru:Гимн Турции]]||[[Անկախության երթ]]|| ||74 |- |[[:en:Italian Levantine]]|| || || ||2 |- |[[:en:Italian War of 1542–1546]]||[[:ru:Итальянская война (1542—1546)]]|| || ||17 |- |[[:en:İye]]||[[:ru:Ийе]]|| || ||8 |- |[[:en:İZBAN]]||[[:ru:İZBAN]]|| || ||7 |- |[[:en:Hafız Selman İzbeli]]|| || || ||1 |- |[[:en:İZDENİZ]]|| || || ||3 |- |[[:en:Adıyaman]]||[[:ru:Адыяман]]||[[Ադըյաման]]|| ||76 |- |[[:en:İzmir Atatürk Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:İzmir Coach Terminal]]|| || || ||3 |- |[[:en:İzmir Economic Congress]]|| || || ||3 |- |[[:en:İzmir European Jazz Festival]]|| || || ||2 |- |[[:en:İzmir Institute of Technology]]||[[:ru:Измирский технологический институт]]|| || ||9 |- |[[:en:Izmir International Fair]]|| || || ||4 |- |[[:en:İzmir Metro]]||[[:ru:Измирский метрополитен]]|| || ||30 |- |[[:en:İzmir Province]]||[[:ru:Измир (ил)]]||[[Իզմիրի մարզ]]|| ||78 |- |[[:en:İzmir Toy Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:İzmir University of Economics]]|| || || ||4 |- |[[:en:İzmir Women's Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:İzmit]]||[[:ru:Измит]]||[[Իզմիթ]]|| ||84 |- |[[:en:İznik]]||[[:ru:Изник]]|| || ||68 |- |[[:en:İztuzu Beach]]||[[:ru:Черепаший берег Изтузу]]|| || ||11 |- |[[:en:J-600T Yıldırım]]|| || || ||5 |- |[[:en:Jamanak]]|| ||[[Ժամանակ (թերթ)]]|| ||9 |- |[[:en:Janissary]]||[[:ru:Янычары]]||[[Ենիչերիներ]]|| ||73 |- |[[:en:Janissary Music]]|| || || ||17 |- |[[:en:Janissary revolts]]||[[:ru:Янычары]]||[[Ենիչերիներ]]|| ||73 |- |[[:en:January 2016 Istanbul bombing]]||[[:ru:Взрыв в Стамбуле 12 января 2016 года]]||[[Պայթյուն Ստամբուլում (2016)]]|| ||33 |- |[[:en:Gunnar Jarring]]|| || || ||14 |- |[[:en:Junayd of Aydın]]||[[:ru:Джунейд-бей Измироглу]]|| || ||7 |- |[[:en:June 2015 Justice and Development Party election campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:June 2015 Nationalist Movement Party election campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:June 2015 Peoples' Democratic Party election campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:June 2015 Republican People's Party election campaign]]|| || || ||1 |- |[[:en:June 2016 Istanbul bombing]]|| || || ||16 |- |[[:en:Justice Party (Turkey)]]||[[:ru:Партия справедливости (Турция)]]|| || ||10 |- |[[:en:Cevat Şakir Kabaağaçlı]]||[[:ru:Кабаагачлы, Джеват Шакир]]|| || ||11 |- |[[:en:Kabaçam]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kabardian language]]||[[:ru:Кабардино-черкесский язык]]||[[Կաբարդա-չերքեզերեն]]|| ||70 |- |[[:en:Kaç Kaç incident]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kaçkar Mountains]]||[[:ru:Лазистанский хребет]]||[[Արևելապոնտական լեռնաշղթա]]|| ||16 |- |[[:en:Kadir Has University]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kadıköy]]||[[:ru:Кадыкёй]]||[[Քադըքյոյ]]||այո||53 |- |[[:en:Kadınca]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kadıncık 1 hydroelectric power plant]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kadıncık 2 hydroelectric power plant]]|| || || ||2 |- |[[:en:İsmail Kahraman]]||[[:ru:Кахраман, Исмаил]]|| || ||14 |- |[[:en:Kahramanmaraş Archaeology Museum]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kahramanmaraş Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kahramanmaraş Liberation Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kahramanmaraş Province]]||[[:ru:Кахраманмараш (ил)]]||[[Քահրամանմարաշի մարզ]]||այո||77 |- |[[:en:Kaklık Cave]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kalan Müzik]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kaledran Creek]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kalem Island]]||[[:ru:Калем (остров)]]|| || ||3 |- |[[:en:Kalenderhane Mosque]]||[[:ru:Церковь Богородицы Кириотиссы]]|| || ||20 |- |[[:en:Kalkan]]|| || || ||16 |- |[[:en:Abdurrahman Yavuz Kalkan]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kangal Shepherd Dog]]|| || || ||24 |- |[[:en:Kanıt (TV series)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kanlıdivane]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ceyhun Atuf Kansu]]|| || || ||5 |- |[[:en:Fulya Kantarcıoğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kanto (music)]]|| || || ||2 |- |[[:en:KAOS GL]]|| || || ||5 |- |[[:en:Bedros Kapamajian]]|| ||[[Պետրոս Կապամաճյան]]|| ||6 |- |[[:en:Kapıkaya Canyon]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kara Ada (Bodrum)]]||[[:ru:Караада]]|| || ||11 |- |[[:en:Kara Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kara Musa Pasha]]||[[:ru:Кара Муса-паша]]|| || ||9 |- |[[:en:Rasim Kara]]||[[:ru:Кара, Расим]]|| || ||9 |- |[[:en:Kazım Karabekir]]||[[:ru:Карабекир, Кязым Муса]]||[[Քյազըմ Կարաբեքիր]]|| ||25 |- |[[:en:Kâzım Karabekir]]||[[:ru:Карабекир, Кязым Муса]]||[[Քյազըմ Կարաբեքիր]]|| ||25 |- |[[:en:Karabük]]||[[:ru:Карабюк]]|| || ||65 |- |[[:en:Karabük Kardemir Iron-Steel Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Karabük Province]]||[[:ru:Карабюк (ил)]]||[[Քարաբյուքի մարզ]]||այո||73 |- |[[:en:Karaburun]]|| || || ||25 |- |[[:en:Karaca Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Cem Karaca]]||[[:ru:Караджа, Джем]]|| || ||17 |- |[[:en:Karacaahmet Cemetery]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ali Naci Karacan]]|| || || ||3 |- |[[:en:Karacaoğlan River]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tuğba Karademir]]||[[:ru:Карадемир, Туба]]|| || ||13 |- |[[:en:Karadeniz Ereğli]]||[[:ru:Эрегли (Зонгулдак)]]|| || ||37 |- |[[:en:Karadeniz Ereğli Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Karadeniz Technical University]]|| || || ||9 |- |[[:en:Karadır kaşların ferman yazdırır]]|| || || ||1 |- |[[:en:Karaekşi Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Bedri Karafakıoğlu]]|| || || ||2 |- |[[:en:Karagiozis]]||[[:ru:Карагиозис]]|| || ||11 |- |[[:en:Karagöl (Toros)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Karagöl Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Karagöz]]|| || || ||5 |- |[[:en:Karagöz (magazine)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yener Karahanoğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nil Karaibrahimgil]]||[[:ru:Караибрахимгил, Нил]]|| || ||10 |- |[[:en:Karakabaklı]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cahit Karakaş]]||[[:ru:Каракаш, Джахит]]|| || ||5 |- |[[:en:Karaköprü]]|| ||[[Ղարաքյոփրի]]|| ||14 |- |[[:en:Karaköy]]|| ||[[Քարաքյոյ]]|| ||19 |- |[[:en:Karaman]]||[[:ru:Караман (город)]]||[[Քարաման (քաղաք)]]|| ||71 |- |[[:en:Karaman Bey]]||[[:ru:Караман-бей]]|| || ||6 |- |[[:en:Karaman Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Karaman Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Karaman Province]]||[[:ru:Караман (ил)]]||[[Քարամանի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Karamania]]|| || || ||5 |- |[[:en:Karamanids]]||[[:ru:Караманогуллары]]|| || ||29 |- |[[:en:Karamanlides]]||[[:ru:Караманлиды]]|| || ||21 |- |[[:en:Ümit Karan]]||[[:ru:Каран, Юмит]]|| || ||16 |- |[[:en:Karantina Island]]|| || || ||4 |- |[[:en:Karaoğlan]]|| || || ||5 |- |[[:en:Atilla Karaosmanoğlu]]||[[:ru:Караосманоглу, Атилла]]||[[Աթիլա Քարաօսմանօղլու]]|| ||7 |- |[[:en:Yakup Kadri Karaosmanoğlu]]|| || || ||19 |- |[[:en:Karasids]]||[[:ru:Карасыогуллары]]|| || ||15 |- |[[:en:Karataş Islets]]|| || || ||1 |- |[[:en:Karataş, Konak]]|| || || ||5 |- |[[:en:Karatepe-Aslantaş Open-Air Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Orhan Karaveli]]|| || || ||5 |- |[[:en:Refik Halit Karay]]|| || || ||10 |- |[[:en:Murat Karayalçın]]|| ||[[Մուրատ Քարայալչըն]]|| ||7 |- |[[:en:Murat Karayılan]]||[[:ru:Карайылан, Мурат]]|| || ||18 |- |[[:en:Karboğazı]]|| || || ||2 |- |[[:en:Karboğazı ambush]]||[[:ru:Битва за Карбогазы]]|| || ||3 |- |[[:en:Kardemir]]|| || || ||6 |- |[[:en:Karesi, Balıkesir]]|| || || ||6 |- |[[:en:Tawakkol Karman]]||[[:ru:Карман, Тавакуль]]||[[Թավաքքուլ Քարման]]|| ||86 |- |[[:en:Karotseris]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kars]]||[[:ru:Карс]]||[[Կարս]]|| ||83 |- |[[:en:Kars Province]]||[[:ru:Карс (ил)]]||[[Կարսի մարզ (Թուրքիա)]]||այո||79 |- |[[:en:Karsilamas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Karşıyaka]]||[[:ru:Каршияка]]|| || ||28 |- |[[:en:Karşıyaka Basket]]||[[:ru:Каршияка (баскетбольный клуб)]]|| || ||17 |- |[[:en:Karşıyaka Ferry Terminal]]|| || || ||3 |- |[[:en:Karşıyaka S.K.]]||[[:ru:Каршияка (футбольный клуб)]]|| || ||19 |- |[[:en:Kartal]]||[[:ru:Картал (Стамбул)]]||[[Քարթալ]]|| ||30 |- |[[:en:Kartal-class fast attack craft]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cezmi Kartay]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kartepe, Kocaeli]]||[[:ru:Картепе]]|| || ||22 |- |[[:en:Karum (trade post)]]|| || || ||15 |- |[[:en:Kaş]]||[[:ru:Каш]]||[[Քաշ (քաղաք)]]|| ||42 |- |[[:en:Gencay Kasapçı]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mahmud al-Kashgari]]||[[:ru:Махмуд аль-Кашгари]]|| || ||47 |- |[[:en:Kasım of Karaman]]||[[:ru:Касым-бей Караманид]]|| || ||7 |- |[[:en:Kasımiye Medrese]]||[[:ru:Медресе Гасымия]]|| || ||6 |- |[[:en:Kastamonu]]||[[:ru:Кастамону]]||[[Քասթամոնու]]|| ||62 |- |[[:en:Kastamonu Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kastamonu Ethnography Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kastamonu Governor's Office]]|| || || ||2 |- |[[:en:Katıverelim Rakıyı Da Şaraba Katıverelim]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kaval]]||[[:ru:Кавал]]||[[Բլուլ]]|| ||28 |- |[[:en:Osman Kavala]]||[[:ru:Кавала, Осман]]|| || ||22 |- |[[:en:Neslihan Kavas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kavurma]]||[[:ru:Каварма]]||[[Ղավուրմա]]|| ||16 |- |[[:en:Ahmet Kaya]]||[[:ru:Кая, Ахмет]]||[[Ահմեդ Քայա]]|| ||28 |- |[[:en:Kaygusuz Abdal]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kayı (tribe)]]||[[:ru:Кайи]]|| || ||26 |- |[[:en:Kaykaus II]]||[[:ru:Кей-Кавус II]]|| || ||18 |- |[[:en:Kaykhusraw I]]||[[:ru:Кей-Хосров I]]||[[Քեյխոսրով Ա]]|| ||24 |- |[[:en:Kaykhusraw III]]||[[:ru:Кей-Хосров III]]|| || ||14 |- |[[:en:Kaymakli Underground City]]||[[:ru:Каймаклы]]||[[Քայմաքլու]]|| ||22 |- |[[:en:Kayraktepe Dam]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kayseri]]||[[:ru:Кайсери]]||[[Կեսարիա]]|| ||107 |- |[[:en:Kayseri Archaeology Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kayseri Kadir Has Stadyumu]]||[[:ru:Кадир Хас (стадион)]]|| || ||16 |- |[[:en:Kayseri Province]]||[[:ru:Кайсери (ил)]]||[[Կայսերիի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Kayserispor]]||[[:ru:Кайсериспор]]|| || ||40 |- |[[:en:Hagop Kazazian Pasha]]||[[:ru:Акоп Казазян-паша]]||[[Հակոբ Գազազյան փաշա]]|| ||7 |- |[[:en:Kazıklı Bay]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kebab]]||[[:ru:Кебаб]]||[[Քաբաբ]]||այո||82 |- |[[:en:Keban Dam]]|| || || ||19 |- |[[:en:Kefeli Mosque]]||[[:ru:Церковь Святого Николая (Константинополь)]]|| || ||13 |- |[[:en:Sibel Kekilli]]||[[:ru:Кекилли, Сибель]]||[[Սիբել Քեքիլի]]|| ||46 |- |[[:en:Kekova]]||[[:ru:Кекова (остров)]]|| || ||13 |- |[[:en:Kemal Atatürk Memorial, Canberra]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yaşar Kemal]]||[[:ru:Яшар Кемаль]]||[[Յաշար Քեմալ]]|| ||50 |- |[[:en:Kemankeş Kara Mustafa Pasha]]||[[:ru:Кеманкеш Кара Мустафа-паша]]|| || ||14 |- |[[:en:Kemenche]]||[[:ru:Кеманча]]||[[Քամանչա]]|| ||16 |- |[[:en:Kemer]]||[[:ru:Кемер]]||[[Քեմեր (Անթալիայի մարզ)]]||այո||47 |- |[[:en:Kemere Bridge]]|| || || ||2 |- |[[:en:Udi Hrant Kenkulian]]|| || || ||3 |- |[[:en:Muhtar Kent]]||[[:ru:Кент, Мухтар]]||[[Մուհթար Քենթ]]|| ||18 |- |[[:en:Necdet Kent]]||[[:ru:Кент, Недждет]]|| || ||11 |- |[[:en:Kepez, Antalya]]||[[:ru:Кепез]]|| || ||20 |- |[[:en:Elnara Kerimova]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kemal Kerinçsiz]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hakkı Keskin]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kestel, Bursa]]||[[:ru:Кестель (Бурса)]]|| || ||24 |- |[[:en:Emin Fuat Keyman]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kutluk Yabgu Khagan]]||[[:ru:Кутлуг-ябгу]]|| || ||9 |- |[[:en:Khanate]]||[[:ru:Ханство]]||[[Խանություն]]|| ||45 |- |[[:en:Jamal Khashoggi]]||[[:ru:Хашогги, Джамаль]]||[[Ջամալ Խաշոգջի]]|| ||80 |- |[[:en:Osman Kibar]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kibbeh]]||[[:ru:Киббех]]|| || ||31 |- |[[:en:Kıbrıslı Mehmed Emin Pasha]]||[[:ru:Кыбрыслы Мехмед Эмин-паша]]|| || ||10 |- |[[:en:Suat Kılıç]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kilij]]||[[:ru:Килич]]|| || ||15 |- |[[:en:Kilij Arslan III]]||[[:ru:Кылыч-Арслан III]]|| || ||19 |- |[[:en:Kilis Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kilise Tepe]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nuri Killigil]]||[[:ru:Киллигиль, Нури]]|| || ||17 |- |[[:en:Kingdom of Armenia (antiquity)]]||[[:ru:Великая Армения]]||[[Մեծ Հայք]]|| ||52 |- |[[:en:Kiosk]]||[[:ru:Киоск]]||[[Կրպակ]]|| ||45 |- |[[:en:Kirkuk–Ceyhan Oil Pipeline]]||[[:ru:Нефтепровод Киркук — Джейхан]]|| || ||8 |- |[[:en:Kirpi (film)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kisecik Canyon]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ahmet Taner Kışlalı]]||[[:ru:Кышлалы, Ахмет Танер]]|| || ||10 |- |[[:en:Hüseyin Kıvrıkoğlu]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kizil Kilise]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kılıç-class fast attack craft]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kınalıada]]||[[:ru:Кыналыада]]|| || ||21 |- |[[:en:Kırcasalih]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kırıkkale]]||[[:ru:Кырыккале]]|| || ||60 |- |[[:en:Kırıkkale MKE Weapons Industry Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kırkgeçit Tunnels]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kırkkaşık Bedesten]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kırklareli]]||[[:ru:Кыркларели]]|| || ||61 |- |[[:en:Kırklareli Province]]||[[:ru:Кыркларели (ил)]]||[[Քըրքլարելիի մարզ]]|| ||77 |- |[[:en:Kırşehir]]||[[:ru:Кыршехир]]||[[Քըրշեհիր]]|| ||61 |- |[[:en:Kırşehir Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kızılay Square]]||[[:ru:Площадь Кызылай]]|| || ||11 |- |[[:en:Kızılbağ Pond]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kızılliman]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kızkalesi (castle)]]||[[:ru:Кызкалеси]]|| || ||10 |- |[[:en:Kızlar Castle]]|| || || ||1 |- |[[:en:Koç Holding]]||[[:ru:Koç Holding]]|| || ||19 |- |[[:en:Koç School]]|| || || ||4 |- |[[:en:Koç University]]|| || || ||16 |- |[[:en:Haluk Koç]]|| || || ||4 |- |[[:en:Vehbi Koç]]||[[:ru:Коч, Вехби]]|| || ||13 |- |[[:en:Koca Mustafa Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Святого Андрея в Крисе]]|| || ||17 |- |[[:en:Koca Ragıp Pasha]]||[[:ru:Коджа Мехмед Рагып-паша]]|| || ||14 |- |[[:en:Kocaeli Museum]]||[[:ru:Музей Коджаэли]]|| || ||5 |- |[[:en:Kocaeli Peninsula]]||[[:ru:Вифинский полуостров]]|| || ||11 |- |[[:en:Kocaeli Province]]||[[:ru:Коджаэли (ил)]]||[[Քոջայելիի մարզ]]|| ||79 |- |[[:en:Ümmiye Koçak]]|| || || ||10 |- |[[:en:Aziz Kocaoğlu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kochari]]|| || || ||11 |- |[[:en:Hülya Koçyiğit]]|| || || ||16 |- |[[:en:Sami Kohen]]|| || || ||8 |- |[[:en:Konak Ferry Terminal]]|| || || ||3 |- |[[:en:Konak Square]]|| || || ||9 |- |[[:en:Konak, İzmir]]|| || || ||23 |- |[[:en:Konuralp Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Konya]]||[[:ru:Конья]]||[[Քոնյա]]|| ||112 |- |[[:en:Konya Archaeological Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Konya Ereğli Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Konya Ethnography Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Konya Plain]]|| || || ||2 |- |[[:en:Konya Province]]||[[:ru:Конья (ил)]]||[[Քոնյայի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Konyalım Yaman Çalar Şak Şak Kaşığı]]|| || || ||1 |- |[[:en:Konyalıya Güzel Derler]]|| || || ||1 |- |[[:en:Köprüağzı railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:Köprüler Yaptırdım Gelip Geçmeye]]|| || || ||2 |- |[[:en:Köprülü family]]||[[:ru:Кёпрюлю]]|| || ||30 |- |[[:en:Bülent Korkmaz]]||[[:ru:Коркмаз, Бюлент]]|| || ||30 |- |[[:en:Korkuteli]]||[[:ru:Коркутели]]|| || ||27 |- |[[:en:Koroghlu]]||[[:ru:Кёроглы (эпос)]]||[[Քյոռօղլի (վիպերգ)]]|| ||23 |- |[[:en:Emel Korutürk]]||[[:ru:Корутюрк, Эмель]]|| || ||6 |- |[[:en:Fahri Korutürk]]||[[:ru:Корутюрк, Фахри]]||[[Ֆահրի Քորություրք]]|| ||59 |- |[[:en:Assassination of Kösem Sultan]]||[[:ru:Кёсем-султан]]||[[Քյոսեմ սուլթան]]|| ||52 |- |[[:en:Kösem Sultan]]||[[:ru:Кёсем-султан]]||[[Քյոսեմ սուլթան]]|| ||52 |- |[[:en:Koyun Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kozan Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kravga Bridge]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kubadabad Palace]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kubat (singer)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mustafa Fehmi Kubilay]]|| || || ||6 |- |[[:en:Fazıl Küçük]]||[[:ru:Кючюк, Фазыл]]|| || ||20 |- |[[:en:Lefter Küçükandonyadis]]||[[:ru:Кючюкандонядис, Лефтер]]|| || ||22 |- |[[:en:Küçükçekmece Bridge]]||[[:ru:Мост Кючюкчекмедже]]|| || ||4 |- |[[:en:İdris Küçükömer]]||[[:ru:Кючюкёмер, Идрис]]|| || ||4 |- |[[:en:Kuleli Military High School]]|| || || ||5 |- |[[:en:Külliye]]|| || || ||15 |- |[[:en:Kültürpark]]||[[:ru:Культурпарк]]|| || ||7 |- |[[:en:Onur Kumbaracıbaşı]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kumluca]]||[[:ru:Кумлуджа]]|| || ||27 |- |[[:en:Kura–Araxes culture]]||[[:ru:Куро-араксская культура]]||[[Կուր-Արաքսյան մշակույթ]]|| ||22 |- |[[:en:Kurdish dialects]]||[[:ru:Курдский язык]]||[[Քրդերեն]]|| ||135 |- |[[:en:Kurdish Hezbollah]]||[[:ru:Хизболла (Турция)]]|| || ||16 |- |[[:en:Kurdish languages]]||[[:ru:Курдский язык]]||[[Քրդերեն]]|| ||135 |- |[[:en:Kurdish refugees]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kurdish villages depopulated by Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kurdish–Turkish conflict (1978–present)]]|| ||[[Թուրք-քրդական հակամարտություն]]|| ||26 |- |[[:en:Kurdistan Freedom Hawks]]||[[:ru:Соколы свободы Курдистана]]|| || ||19 |- |[[:en:Kurdistan Region–Turkey relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Küre Mountains National Park]]|| || || ||7 |- |[[:en:Konca Kuriş]]|| || || ||11 |- |[[:en:Kurmanji]]||[[:ru:Курманджи (диалект курдского языка)]]|| || ||44 |- |[[:en:Kürşat (hero)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Behram Kurşunoğlu]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kurt Seyit ve Şura]]||[[:ru:Курт Сеит и Александра]]||[[Քուրթ Սեիթ և Շուրա]]|| ||16 |- |[[:en:Kurtkulağı Caravanserai]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kurtuluş]]|| ||[[Քուրթուլուշ]]|| ||7 |- |[[:en:Kurtuluş S.K.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kuruçeşme]]|| || || ||7 |- |[[:en:Kuşadası]]||[[:ru:Кушадасы]]||[[Քուշադասը]]|| ||59 |- |[[:en:Kushimoto Street]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kuşkonar and Koçağılı massacre]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kutadgu Bilig]]|| || || ||17 |- |[[:en:Kütahya]]||[[:ru:Кютахья]]||[[Քյութահյա]]|| ||78 |- |[[:en:Kütahya Archaeology Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kütahya Dumlupınar University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kütahya Province]]||[[:ru:Кютахья (ил)]]||[[Քյութահյայի մարզ]]|| ||77 |- |[[:en:Akagündüz Kutbay]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sadık Kutlay]]|| || || ||2 |- |[[:en:İbrahim Kutluay]]||[[:ru:Кутлуай, Ибрагим]]|| || ||21 |- |[[:en:Kuva-yi Milliye]]|| || || ||10 |- |[[:en:Kuyuluk Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kuzucubelen Castle]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kwangjin Park]]|| || || ||1 |- |[[:en:Kyrgyz community in Turkey]]||[[:ru:Киргизы в Турции]]|| || ||7 |- |[[:en:Labour Party (Turkey)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Lake Acıgöl]]||[[:ru:Аджыгёль (озеро)]]|| || ||13 |- |[[:en:Lake Akyayan]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lake Arin]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake Balık]]|| ||[[Գայլատու]]|| ||10 |- |[[:en:Lake Bolluk]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake Boraboy]]|| || || ||9 |- |[[:en:Lake Çavuşçu]]|| || || ||6 |- |[[:en:Lake Çıldır]]||[[:ru:Чылдыр]]||[[Ծովակ լիճ]]|| ||22 |- |[[:en:Lake Çöl]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lake Dil]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lake Düden]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake Durusu]]||[[:ru:Дурусу (озеро)]]|| || ||8 |- |[[:en:Lake Eber]]|| || || ||10 |- |[[:en:Lake Eşen]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lake Haçlı]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake İznik]]||[[:ru:Изник (озеро)]]|| || ||25 |- |[[:en:Lake Karamık]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lake Karataş]]|| || || ||6 |- |[[:en:Lake Kömüşini]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lake Palas Tuzla]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake Tuz]]||[[:ru:Туз (озеро)]]||[[Թուզ լիճ]]|| ||46 |- |[[:en:Lake Tuzla]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lake Van]]||[[:ru:Ван (озеро)]]||[[Վանա լիճ]]|| ||81 |- |[[:en:Lake Yarışlı]]|| || || ||7 |- |[[:en:Lake Yay]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lake Yenişehir]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lale Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lamba Da Şişesiz Yanmaz Mı]]|| || || ||1 |- |[[:en:Land ownership in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Landing at Anzac Cove]]||[[:ru:Высадка в бухте Анзак]]|| || ||8 |- |[[:en:Landing at Cape Helles]]||[[:ru:Высадка на мысе Геллес]]|| || ||8 |- |[[:en:Late Bronze Age Troy]]|| || || ||4 |- |[[:en:Latin Empire]]||[[:ru:Латинская империя]]||[[Լատինական կայսրություն]]|| ||72 |- |[[:en:Law enforcement in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:Laz people]]||[[:ru:Лазы]]||[[Լազեր (ազգ)]]|| ||45 |- |[[:en:Le Stamboul]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ledra Street]]||[[:ru:Ледра (улица)]]|| || ||12 |- |[[:en:Left of Center (Turkey)]]||[[:ru:Левее центра]]|| || ||4 |- |[[:en:Left Party (Turkey)]]||[[:ru:Партия свободы и солидарности]]|| || ||12 |- |[[:en:Lesbian and Gay Inter-University Organization]]|| || || ||3 |- |[[:en:Letters from Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Levantine mansions of İzmir]]|| || || ||3 |- |[[:en:Levent]]||[[:ru:Левент]]||[[Լևենտ (Ստամբուլ)]]|| ||24 |- |[[:en:LGBT rights in Turkey]]||[[:ru:Права ЛГБТ в Турции]]|| || ||23 |- |[[:en:Liberalism in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Liberty Party (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Libraries in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Library of Celsus]]||[[:ru:Библиотека Цельса]]||[[Ցելսուսի գրադարան]]|| ||35 |- |[[:en:Hampartsoum Limondjian]]||[[:ru:Лимонджян, Амбарцум]]||[[Համբարձում Լիմոնջյան]]|| ||12 |- |[[:en:Limonlu, Mersin]]|| ||[[Լամոս]]|| ||8 |- |[[:en:List of 2015 box office number-one films in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of active coal-fired power stations in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of airports in Turkey]]|| || || ||15 |- |[[:en:List of alluvial plains of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of ambassadors of Malaysia to Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of amphibious warfare vessels of the Turkish Navy]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of ancient amphitheatres in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of ancient kingdoms of Anatolia]]|| || || ||6 |- |[[:en:List of ancient peoples of Anatolia]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Ankara University rectors]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of arrested journalists in Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:List of assassinated people from Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of attacks by ASALA]]||[[:ru:Список террористических операций АСАЛА]]||[[ՀԱՀԳԲ-ի ռազմագործողությունների ցանկ]]|| ||6 |- |[[:en:List of banks in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of battles involving the Ottoman Empire]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of bridges in Ankara]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of bridges in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of campaigns of Suleiman the Magnificent]]|| || || ||6 |- |[[:en:List of cathedrals in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:List of cemeteries in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of cities and towns on the Euphrates River]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of cities besieged by the Ottoman Empire]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of commanders of the Turkish Land Forces]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of companies listed on the Istanbul Stock Exchange]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of companies of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of contemporary Turkish poets]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of dams and reservoirs in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of defunct newspapers of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of deputy prime ministers of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of diplomatic missions in Turkey]]|| ||[[Թուրքիայում գործող դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ցանկ]]|| ||10 |- |[[:en:List of diplomatic missions of Turkey]]||[[:ru:Список дипломатических миссий Турции]]||[[Թուրքիայի դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ցանկ]]|| ||16 |- |[[:en:List of districts in Turkey]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of English words of Turkic origin]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of ferry quays in Istanbul]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of ferry quays in İzmir]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of festivals in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of field marshals of the Ottoman Empire]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of football clubs in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of free zones of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of high schools in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of historical parties in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of hospitals in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of illegal political parties in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:List of international presidential trips made by Recep Tayyip Erdoğan]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of international prime ministerial trips made by Recep Tayyip Erdoğan]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of islands of Turkey]]|| || || ||9 |- |[[:en:List of Istanbul landmarks]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of İZBAN stations]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of largest cities and towns in Turkey]]||[[:ru:Список населённых пунктов Турции]]||[[Թուրքիայի քաղաքներ]]|| ||66 |- |[[:en:List of magazines in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of magazines in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of mammals of Turkey]]||[[:ru:Список млекопитающих Турции]]|| || ||4 |- |[[:en:List of massacres of Turkish people]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of mayors of Adana]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of mayors of Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of Middle East Technical University rectors]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Ministers of Culture and Tourism of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of Ministers of Transport and Infrastructure of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of mosques commissioned by the Ottoman dynasty]]|| || || ||8 |- |[[:en:List of mosques in Turkey]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of mountains in Turkey]]||[[:ru:Горы Турции]]|| || ||13 |- |[[:en:List of museums and monuments in Istanbul]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of national parks of Turkey]]|| || || ||9 |- |[[:en:List of new districts of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of newspapers in Turkey]]|| || || ||10 |- |[[:en:List of Ottoman battles in the 20th century]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of Ottoman battles in World War I]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Ottoman Empire territories]]||[[:ru:Административное деление Османской империи]]|| || ||26 |- |[[:en:List of Ottoman Ministers of Finance]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of Ottoman poets]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of people from Istanbul]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of political parties in Turkey]]||[[:ru:Политические партии Турции]]||[[Թուրքիայի քաղաքական կուսակցություններ]]|| ||19 |- |[[:en:List of populated places in Aksaray Province]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of populated places in Ardahan Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Artvin Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Aydın Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Balıkesir Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Bartın Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Batman Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Bayburt Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Bilecik Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Bingöl Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Bitlis Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Bolu Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Burdur Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Bursa Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Çanakkale Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Çankırı Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Çorum Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Denizli Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Düzce Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Edirne Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Elazığ Province]]|| ||[[Խարբերդի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր]]|| ||4 |- |[[:en:List of populated places in Erzincan Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Erzurum Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Eskişehir Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Gaziantep Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Giresun Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Gümüşhane Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Hakkari Province]]||[[:ru:Хаккяри (ил)]]||[[Հաքյարիի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:List of populated places in Hatay Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Iğdır Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Isparta Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Istanbul Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in İzmir Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Karabük Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Karaman Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Kars Province]]|| ||[[Կարսի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր]]|| ||4 |- |[[:en:List of populated places in Kastamonu Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Kilis Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Kırıkkale Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Kırklareli Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Kırşehir Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Kocaeli Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Malatya Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Manisa Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Mardin Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Mersin Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Muğla Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Muş Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Nevşehir Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Niğde Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Ordu Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Osmaniye Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Rize Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Sakarya Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Samsun Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Siirt Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Sinop Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Tekirdağ Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Tokat Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Trabzon Province]]|| ||[[Տրապիզոնի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր]]|| ||4 |- |[[:en:List of populated places in Tunceli Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Uşak Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Yalova Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of populated places in Yozgat Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of populated places in Zonguldak Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of ports in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of power stations in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of presidents of Turkey]]||[[:ru:Список президентов Турции]]||[[Թուրքիայի նախագահների ցանկ]]|| ||49 |- |[[:en:List of prime ministers of Turkey]]||[[:ru:Список премьер-министров Турции]]|| || ||30 |- |[[:en:List of prisons in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of prosecuted writers in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of railway stations in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of rebellions in the Ottoman Empire]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of recipients of the Medal of Independence with Red-Green Ribbon (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of rivers of Turkey]]||[[:ru:Реки Турции]]||[[Թուրքիայի գետեր]]|| ||15 |- |[[:en:List of rulers of Qara Qoyunlu]]||[[:ru:Правители Кара-Коюнлу]]|| || ||6 |- |[[:en:List of Seljuk hans and kervansarays in Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:List of solidarity rallies with the Gezi Park protests]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of states in late medieval Anatolia]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of tallest buildings in Istanbul]]||[[:ru:Список самых высоких зданий Стамбула]]||[[Ստամբուլի ամենաբարձր շենքերի ցանկ]]|| ||9 |- |[[:en:List of tallest buildings in İzmir]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of the main opposition leaders of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of mothers of the Ottoman sultans]]||[[:ru:Список матерей султанов Османской империи]]||[[Օսմանյան կայսրության սուլթանների մայրերի ցուցակ]]|| ||14 |- |[[:en:List of treaties of the Ottoman Empire]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of treaties of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of Turkic-languages poets]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Turkish academics]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Turkish diplomats]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Turkish musicians]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Turkish people by net worth]]|| || || ||5 |- |[[:en:List of Turkish politicians]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Turkish pop musicians]]||[[:ru:Поп-музыка]]||[[Փոփ երաժշտություն]]|| ||118 |- |[[:en:List of Turkish ships sunk or damaged during World War II]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Turkish weightlifters]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Turkish women who won international beauty pageants]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Turkish women writers]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of Turkish writers]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of universities in Ankara]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of universities in Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of universities in İzmir]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of universities in Turkey]]|| || || ||10 |- |[[:en:List of wars involving the Ottoman Empire]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of waterfalls in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of World Heritage Sites in Turkey]]||[[:ru:Список объектов всемирного наследия ЮНЕСКО в Турции]]||[[Թուրքիայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ]]|| ||42 |- |[[:en:List of yaylas in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Little Hagia Sophia]]||[[:ru:Церковь Святых Сергия и Вакха]]||[[Սերգիոս և Բաքոս սրբերի եկեղեցի]]|| ||29 |- |[[:en:Long Turkish War]]||[[:ru:Тринадцатилетняя война в Венгрии]]|| || ||34 |- |[[:en:Lower Seyhan Irrigation Project]]|| || || ||2 |- |[[:en:Giota Lydia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lydian alphabet]]||[[:ru:Лидийский алфавит]]|| || ||11 |- |[[:en:Macit Özcan Sports Complex]]|| || || ||1 |- |[[:en:Macun]]||[[:ru:Маджун]]|| || ||10 |- |[[:en:Mahmud I]]||[[:ru:Махмуд I]]||[[Մահմուդ I]]|| ||68 |- |[[:en:Mahmud II]]||[[:ru:Махмуд II]]||[[Մահմուդ II]]|| ||78 |- |[[:en:Mahmud Nedim Pasha]]||[[:ru:Махмуд Недим-паша]]|| || ||17 |- |[[:en:Mahmut Bey Mosque]]|| || || ||6 |- |[[:en:Nasuh Mahruki]]|| || || ||5 |- |[[:en:Maiden's Tower]]||[[:ru:Девичья башня (Стамбул)]]||[[Կույսի աշտարակ (Ստամբուլ)]]||այո||40 |- |[[:en:Malatya]]||[[:ru:Малатья]]||[[Մալաթիա]]|| ||77 |- |[[:en:Malatya Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Malatya Province]]||[[:ru:Малатья (ил)]]||[[Մալաթիայի մարզ]]||այո||74 |- |[[:en:Malatyaspor]]||[[:ru:Малатьяспор]]|| || ||18 |- |[[:en:Malaysia–Turkey relations]]||[[:ru:Малайзийско-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Malkoçoğlu family]]||[[:ru:Малкочоглу (род)]]|| || ||5 |- |[[:en:Maltepe University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mamluk]]||[[:ru:Мамлюки]]||[[Մամլուքներ]]|| ||73 |- |[[:en:Mamure Castle]]||[[:ru:Крепость Мамуре]]||[[Անամուրի բերդ]]||այո||13 |- |[[:en:Manavgat]]||[[:ru:Манавгат]]|| || ||43 |- |[[:en:Mancınık Castle]]|| || || ||4 |- |[[:en:Barış Manço]]||[[:ru:Манчо, Барыш]]|| || ||31 |- |[[:en:Mandilatos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hami Mandıralı]]||[[:ru:Мандыралы, Хами]]|| || ||16 |- |[[:en:Mandıra Filozofu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mangiko]]|| || || ||1 |- |[[:en:Andrew Mango]]|| || || ||13 |- |[[:en:Manisa Province]]||[[:ru:Маниса (ил)]]||[[Մանիսայի մարզ]]|| ||78 |- |[[:en:Manisaspor]]||[[:ru:Манисаспор]]|| || ||26 |- |[[:en:Matild Manukyan]]|| ||[[Մաթիլդ Մանուկյան]]|| ||12 |- |[[:en:Manyas]]||[[:ru:Маньяс (Турция)]]|| || ||22 |- |[[:en:Marash]]||[[:ru:Кахраманмараш]]||[[Մարաշ]]||այո||78 |- |[[:en:March 2016 Ankara bombing]]|| || || ||28 |- |[[:en:March 2016 Istanbul bombing]]||[[:ru:Взрыв в Стамбуле 19 марта 2016 года]]|| || ||22 |- |[[:en:Mardaliç Island]]||[[:ru:Мардалыч]]|| || ||3 |- |[[:en:Mardin]]||[[:ru:Мардин]]||[[Մարդին]]|| ||68 |- |[[:en:Mardin Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mardin Province]]||[[:ru:Мардин (ил)]]||[[Մարդինի մարզ]]||այո||74 |- |[[:en:Arif Mardin]]||[[:ru:Мардин, Ариф]]|| || ||19 |- |[[:en:Şerif Mardin]]||[[:ru:Мардин, Шериф]]||[[Շերիֆ Մարդին]]|| ||11 |- |[[:en:Maritsa]]||[[:ru:Марица]]||[[Մարիցա (գետ)]]|| ||58 |- |[[:en:Marko Paşa]]|| || || ||2 |- |[[:en:Francesco Marmaggi]]||[[:ru:Мармаджи, Франческо]]|| || ||14 |- |[[:en:Marmara Region]]||[[:ru:Мраморноморский регион]]||[[Մարմարածովյան տարածաշրջան]]||այո||72 |- |[[:en:Marmara University]]||[[:ru:Университет Мармара]]||[[Մարմարա համալսարան]]||այո||30 |- |[[:en:Marmaray]]||[[:ru:Мармарай]]|| || ||44 |- |[[:en:Marmaris]]||[[:ru:Мармарис]]||[[Մարմարիս]]|| ||64 |- |[[:en:Martial law and state of emergency in Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Maşat Höyük]]|| || || ||7 |- |[[:en:Maslak]]|| || || ||18 |- |[[:en:Massacres during the Greek War of Independence]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mausoleum at Halicarnassus]]||[[:ru:Мавзолей в Галикарнасе]]||[[Հալիկառնասոսի դամբարան]]|| ||87 |- |[[:en:Mausoleum of Danyal]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mawlawi (Islamic title)]]||[[:ru:Мавлави]]|| || ||18 |- |[[:en:MFÖ]]|| || || ||17 |- |[[:en:Measuring, Selection and Placement Center]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mecelle]]||[[:ru:Маджалла]]|| || ||17 |- |[[:en:Medal of Independence (Turkey)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mediterranean Opera and Ballet Club]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mediterranean Region, Turkey]]||[[:ru:Средиземноморский регион (Турция)]]||[[Միջերկրածովյան տարածաշրջան]]||այո||61 |- |[[:en:Medrese of Mehmet Şakir Paşa]]|| || || ||3 |- |[[:en:Megali Idea]]||[[:ru:Великая идея (Греция)]]|| || ||37 |- |[[:en:Mehmed I]]||[[:ru:Мехмед I]]||[[Մեհմեդ I]]|| ||72 |- |[[:en:Mehmed V]]||[[:ru:Мехмед V]]||[[Մեհմեդ V]]|| ||75 |- |[[:en:Mehmed III]]||[[:ru:Мехмед III]]||[[Մեհմեդ III]]|| ||72 |- |[[:en:Mehmed IV]]||[[:ru:Мехмед IV]]||[[Մեհմեդ IV]]|| ||72 |- |[[:en:Karamani Mehmet Pasha]]||[[:ru:Караманлы Мехмед-паша]]|| || ||13 |- |[[:en:Mehmet I of Karaman]]||[[:ru:Караманоглу Мехмет-бей]]|| || ||11 |- |[[:en:Mehmetçik Monument]]|| || || ||4 |- |[[:en:Melek Ahmed Pasha]]||[[:ru:Мелек Ахмед-паша]]|| || ||10 |- |[[:en:Ferit Melen]]||[[:ru:Мелен, Феррит]]|| || ||16 |- |[[:en:Melid]]||[[:ru:Арслантепе]]|| || ||25 |- |[[:en:Malik Shah (Rûm)]]||[[:ru:Мелик-шах I (султан Коньи)]]|| || ||18 |- |[[:en:Memed, My Hawk]]|| || || ||9 |- |[[:en:Adnan Menderes]]||[[:ru:Мендерес, Аднан]]||[[Ադնան Մենդերես]]|| ||55 |- |[[:en:Menemen]]||[[:ru:Менёмен]]|| || ||32 |- |[[:en:Menemen Gediz Bridge]]|| || || ||1 |- |[[:en:Menemen Incident]]|| || || ||7 |- |[[:en:Menemen massacre]]||[[:ru:Резня в Менемене]]|| || ||10 |- |[[:en:Hüseyin Numan Menemencioğlu]]|| || || ||9 |- |[[:en:Menteşe (district)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Seha Meray]]|| || || ||2 |- |[[:en:Baki Mercimek]]|| || || ||7 |- |[[:en:Merkez Efendi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Merkez Türkiye]]|| || || ||1 |- |[[:en:Merkezefendi]]|| || || ||9 |- |[[:en:Mersin]]||[[:ru:Мерсин]]||[[Մերսին]]|| ||90 |- |[[:en:Mersin Aquapark]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Archaeological Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Arena]]|| || || ||10 |- |[[:en:Mersin Atatürk Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin Bus Terminus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Citrus Festival]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin Free Zone]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin Halkevi]]||[[:ru:Культурный центр Мерсина]]|| || ||3 |- |[[:en:Mersin Interfaith Cemetery]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin International Music Festival]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Marina]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Martyrs' Memorial]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mersin Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mersin Naval Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mersin Orthodox Church]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mersin Province]]||[[:ru:Мерсин (ил)]]||[[Մերսինի մարզ]]||այո||77 |- |[[:en:Mersin railway station]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin State Art and Sculpture Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mersin Tennis Complex]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mersin University]]|| ||[[Մերսինի համալսարան]]|| ||7 |- |[[:en:Mersin Urban History Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mersin Water Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Orhan Mersinli]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mertim]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mesopotamia]]||[[:ru:Месопотамия]]||[[Միջագետք]]|| ||157 |- |[[:en:Mesud II]]||[[:ru:Масуд II]]|| || ||18 |- |[[:en:Mesut of Menteshe]]|| || || ||3 |- |[[:en:Metropolitan municipalities in Turkey]]|| || || ||14 |- |[[:en:METU Science and Technology Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mevlana Boulevard]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mevlâna Museum]]||[[:ru:Музей Мевляны]]|| || ||16 |- |[[:en:Meydan Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Meyhane]]||[[:ru:Мейхане]]|| || ||9 |- |[[:en:Meze]]||[[:ru:Мезе]]|| || ||39 |- |[[:en:Mezgitkale]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mezitli]]||[[:ru:Мезитли]]|| || ||20 |- |[[:en:Mezitli Producer Women's Market]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mezitli River]]|| || || ||3 |- |[[:en:Middle East Technical University]]||[[:ru:Ближневосточный технический университет]]|| || ||29 |- |[[:en:Middle Eastern theatre of World War I]]||[[:ru:Ближневосточный театр военных действий Первой мировой войны]]|| || ||34 |- |[[:en:Middle Turkic languages]]|| || || ||9 |- |[[:en:Midnight Express (film)]]||[[:ru:Полуночный экспресс]]||[[Կեսգիշերային ճեպընթաց]]|| ||42 |- |[[:en:Milas]]||[[:ru:Миляс]]||[[Միլաս]]|| ||38 |- |[[:en:Milas Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Milas–Bodrum Airport]]||[[:ru:Миляс-Бодрум (аэропорт)]]|| || ||23 |- |[[:en:Miletus]]||[[:ru:Милет]]||[[Միլեթ]]|| ||68 |- |[[:en:MILGEM project]]||[[:ru:Проект MILGEM]]|| || ||5 |- |[[:en:Milion]]||[[:ru:Милий]]|| || ||19 |- |[[:en:Military operations during the Turkish invasion of Cyprus]]|| || || ||3 |- |[[:en:Milli Aydın Bank]]|| || || ||3 |- |[[:en:Millî Görüş]]|| || || ||10 |- |[[:en:Milliyet Çocuk]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mimar Sinan Fine Arts University]]||[[:ru:Университет изящных искусств имени Мимара Синана]]||[[Միմար Սինանի անվան գեղարվեստի համալսարան]]||այո||15 |- |[[:en:Miniatürk]]||[[:ru:Миниатюрк]]||[[Մինիաթյուրք]]|| ||19 |- |[[:en:Minister of State (Turkey)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ministry of Agriculture and Forestry (Turkey)]]||[[:ru:Министерство сельского и лесного хозяйства Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Construction and Settlement (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Coordination]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Customs and Monopolies (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Energy and Natural Resources]]||[[:ru:Министерство энергетики и природных ресурсов Турции]]|| || ||3 |- |[[:en:Ministry of Enterprises (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Environment, Urbanisation and Climate Change]]||[[:ru:Министерство окружающей среды, градостроительства и изменения климата (Турция)]]|| || ||5 |- |[[:en:Ministry of Food, Agriculture and Livestock (Turkey)]]||[[:ru:Министерство сельского и лесного хозяйства Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Foreign Affairs (Turkey)]]||[[:ru:Министерство иностранных дел Турции]]|| || ||16 |- |[[:en:Ministry of General Staff]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Health (Turkey)]]||[[:ru:Министерство здравоохранения Турции]]|| || ||7 |- |[[:en:Ministry of Industry and Technology]]||[[:ru:Министерство промышленности и технологий Турции]]|| || ||5 |- |[[:en:Ministry of Interior (Turkey)]]||[[:ru:Министерство внутренних дел Турции]]|| || ||9 |- |[[:en:Ministry of Justice (Turkey)]]||[[:ru:Министерство юстиции Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Labour and Social Security (Turkey)]]||[[:ru:Министерство труда и социального обеспечения Турции]]|| || ||4 |- |[[:en:Ministry of Local Governments (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of National Defense (Turkey)]]||[[:ru:Министерство национальной обороны Турции]]|| || ||11 |- |[[:en:Ministry of National Education (Turkey)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ministry of Sharia and the Foundations]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of the Navy (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ministry of Treasury and Finance]]||[[:ru:Министерство казначейства и финансов Турции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Village Affairs]]|| || || ||2 |- |[[:en:Minorities in Turkey]]|| || || ||7 |- |[[:en:MINT (economics)]]||[[:ru:МИНТ]]|| || ||9 |- |[[:en:Mirahor, Mut]]|| || || ||5 |- |[[:en:Misak-ı Millî]]||[[:ru:Национальный обет Турции]]||[[Ազգային ուխտ (Թուրքիա)]]|| ||15 |- |[[:en:Misis Bridge]]||[[:ru:Римский мост (Адана)]]||[[Միսիս կամուրջ]]|| ||6 |- |[[:en:Miss Turkey]]||[[:ru:Мисс Турция]]||[[Միսս Թուրքիա]]|| ||10 |- |[[:en:Mitanni]]||[[:ru:Митанни]]||[[Միտաննի]]||այո||68 |- |[[:en:Midhat Pasha]]||[[:ru:Мидхат-паша]]||[[Միդհաթ փաշա]]|| ||31 |- |[[:en:Mithatpaşa Avenue]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kadir Mısıroğlu]]|| || || ||14 |- |[[:en:MKE Ankaragücü]]||[[:ru:Анкарагюджю (футбольный клуб)]]|| || ||42 |- |[[:en:MKE MPT]]|| || || ||9 |- |[[:en:List of modern conflicts in the Middle East]]|| || || ||8 |- |[[:en:Modern Folk Üçlüsü]]|| || || ||7 |- |[[:en:3 Hürel]]|| || || ||4 |- |[[:en:Moğollar]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ignác Molnár]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mongol invasions of Anatolia]]||[[:ru:Монгольское завоевание Анатолии]]|| || ||12 |- |[[:en:Monument of Liberty, Istanbul]]||[[:ru:Монумент Свободы (Стамбул)]]|| || ||12 |- |[[:en:Monument of Sivrihisar Airplane]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mordoğan]]|| || || ||8 |- |[[:en:Morean War]]||[[:ru:Турецко-венецианская война (1684—1699)]]|| || ||23 |- |[[:en:Darío Moreno]]||[[:ru:Дарио Морено]]|| || ||17 |- |[[:en:Mosul question]]||[[:ru:Мосульский конфликт]]||[[Մոսուլի հիմնահարց]]|| ||14 |- |[[:en:Motherland Party (Turkey)]]||[[:ru:Партия Отечества]]|| || ||19 |- |[[:en:Mothers of Diyarbakır]]|| || || ||6 |- |[[:en:Motion with four signatures]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mount Ararat]]||[[:ru:Арарат]]||[[Արարատ]]|| ||101 |- |[[:en:Mount Bolu Tunnel]]|| || || ||4 |- |[[:en:Mount Erciyes]]||[[:ru:Эрджиес]]||[[Արգեոս (լեռ)]]|| ||46 |- |[[:en:Mount Ilgaz National Park]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mount Medetsiz]]|| ||[[Մեդեդսիզ]]|| ||6 |- |[[:en:Mount Nemrut]]||[[:ru:Немрут-Даг (гора)]]||[[Նեմրութ (լեռ)]]|| ||55 |- |[[:en:Moussaka]]||[[:ru:Мусака]]||[[Մուսակա]]|| ||62 |- |[[:en:MTV (Turkish TV channel)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mudanya]]||[[:ru:Муданья]]|| || ||36 |- |[[:en:Mudanya Armistice House]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mudurnu]]|| || || ||22 |- |[[:en:Muğla]]||[[:ru:Мугла (город)]]||[[Մուղլա]]||այո||57 |- |[[:en:Muğla Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Muğla Province]]||[[:ru:Мугла (ил)]]||[[Մուղլայի մարզ]]|| ||79 |- |[[:en:Muğla Sıtkı Koçman University]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yujiulü Mugulü]]||[[:ru:Юйцзюлюй Мугулюй]]|| || ||10 |- |[[:en:Multi-party period of the Republic of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Erkan Mumcu]]|| || || ||8 |- |[[:en:Güldal Mumcu]]||[[:ru:Мумджу, Гюльдал]]||[[Գյուլդալ Մումջու]]|| ||5 |- |[[:en:Uğur Mumcu]]||[[:ru:Мумджу, Угур]]||[[Ուղուր Մումջու]]|| ||15 |- |[[:en:Murad I]]||[[:ru:Мурад I]]||[[Մուրադ I]]|| ||77 |- |[[:en:Murad II]]||[[:ru:Мурад II]]||[[Մուրադ II]]|| ||73 |- |[[:en:Murad III]]||[[:ru:Мурад III]]||[[Մուրադ III]]|| ||75 |- |[[:en:Murad V]]||[[:ru:Мурад V]]||[[Մուրադ V]]|| ||65 |- |[[:en:Murad IV]]||[[:ru:Мурад IV]]||[[Մուրադ IV]]|| ||73 |- |[[:en:Muratlı, Tarsus]]|| || || ||6 |- |[[:en:Zeki Müren]]||[[:ru:Мюрен, Зеки]]|| || ||23 |- |[[:en:Zühtü Müridoğlu]]||[[:ru:Мюридоглу, Зюхтю]]|| || ||7 |- |[[:en:Muş]]||[[:ru:Муш]]||[[Մուշ]]||այո||69 |- |[[:en:Muş Province]]||[[:ru:Муш (ил)]]||[[Մուշի նահանգ]]||այո||77 |- |[[:en:Musa Dagh]]||[[:ru:Муса-Даг]]||[[Մուսա լեռ]]||այո||18 |- |[[:en:Musa of Karaman]]||[[:ru:Муса-бей Караманид]]|| || ||7 |- |[[:en:Museum of Anatolian Civilizations]]||[[:ru:Музей анатолийских цивилизаций]]|| || ||34 |- |[[:en:Museum of Ottoman House]]|| || || ||2 |- |[[:en:Museum of the Nationalist Forces in Balıkesir]]||[[:ru:Музей националистических сил в Балыкесире]]|| || ||4 |- |[[:en:Museum of the Princes' Islands]]|| ||[[Իշխանաց կղզիների թանգարան]]|| ||4 |- |[[:en:Museum of Woodworking]]|| || || ||3 |- |[[:en:Museums in Turkey]]|| || || ||7 |- |[[:en:Mustafa Çelebi]]||[[:ru:Мустафа Челеби (сын Баязида I)]]|| || ||15 |- |[[:en:Mustafa I]]||[[:ru:Мустафа I]]||[[Մուստաֆա I]]|| ||72 |- |[[:en:Mustafa II]]||[[:ru:Мустафа II]]||[[Մուստաֆա II]]|| ||67 |- |[[:en:Mustafa III]]||[[:ru:Мустафа III]]||[[Մուստաֆա III]]|| ||67 |- |[[:en:Mustafa IV]]||[[:ru:Мустафа IV]]||[[Մուստաֆա IV]]|| ||64 |- |[[:en:Kara Mustafa Pasha]]||[[:ru:Мерзифонлу Кара Мустафа-паша]]|| || ||42 |- |[[:en:Şehzade Mustafa]]||[[:ru:Шехзаде Мустафа]]||[[Շեհզադե Մուստաֆա]]|| ||39 |- |[[:en:Mut Castle]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mut Wind Farm]]|| || || ||1 |- |[[:en:Özcan Mutlu]]|| || || ||7 |- |[[:en:Hasan Mutlucan]]|| || || ||2 |- |[[:en:MV Savarona]]||[[:ru:MV Savarona]]|| || ||9 |- |[[:en:MV Yasa Neslihan]]|| || || ||2 |- |[[:en:My Dear Brother]]|| || || ||3 |- |[[:en:Myra]]||[[:ru:Мира (город)]]|| || ||38 |- |[[:en:Muallim Naci]]||[[:ru:Муаллим Наджи]]|| || ||11 |- |[[:en:Asil Nadir]]|| || || ||7 |- |[[:en:Kerime Nadir]]||[[:ru:Надир, Кериме]]|| || ||9 |- |[[:en:Mehmet Nadir]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nam-ı Kemal jokes]]|| || || ||2 |- |[[:en:Name of Turkey]]||[[:ru:Название Турции]]|| || ||10 |- |[[:en:Names of Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:Narlıkuyu]]|| || || ||10 |- |[[:en:Narlıkuyu Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nasreddin]]||[[:ru:Ходжа Насреддин]]||[[Խոջա Նասրեդին]]|| ||78 |- |[[:en:Nasrullah Bridge]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nation and Justice Party]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nation's school]]||[[:ru:Школа нации (Турция)]]|| || ||5 |- |[[:en:National emblem of Turkey]]||[[:ru:Эмблема Турции]]||[[Թուրքիայի զինանշան]]|| ||50 |- |[[:en:National Library of Turkey]]||[[:ru:Национальная библиотека Турции]]||[[Թուրքիայի ազգային գրադարան]]|| ||20 |- |[[:en:National Order Party]]|| || || ||4 |- |[[:en:National remnant]]|| || || ||2 |- |[[:en:National Salvation Party]]|| || || ||9 |- |[[:en:National Security Council (Turkey)]]||[[:ru:Совет национальной безопасности (Турция)]]||[[Թուրքիայի ազգային անվտանգության խորհուրդ]]|| ||14 |- |[[:en:National Unity Committee]]||[[:ru:Комитет национального единства]]|| || ||5 |- |[[:en:National Women's Party of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nationalist Democracy Party]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nationalist Movement Party]]||[[:ru:Партия националистического движения]]||[[Ազգայնական շարժում կուսակցություն (Թուրքիա)]]||այո||43 |- |[[:en:Natural History Museum of Ege University]]|| || || ||1 |- |[[:en:Naval operations in the Dardanelles campaign]]|| || || ||11 |- |[[:en:Esma Nayman]]||[[:ru:Найман, Фатма Эсма]]|| || ||5 |- |[[:en:Nazar (amulet)]]||[[:ru:Назар (амулет)]]||[[Նազար (թալիսման)]]|| ||31 |- |[[:en:Nazilli]]||[[:ru:Назилли]]|| || ||45 |- |[[:en:Mustafa Necati]]||[[:ru:Мустафа Неджати]]|| || ||8 |- |[[:en:Necatibey Faculty of Education]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nedîm]]||[[:ru:Ахмед Недим]]|| || ||17 |- |[[:en:Nemrut (volcano)]]||[[:ru:Немрут (вулкан)]]||[[Նեմրութ (հրաբուխ)]]|| ||29 |- |[[:en:Aziz Nesin]]||[[:ru:Азиз Несин]]||[[Ազիզ Նեսին]]|| ||45 |- |[[:en:Nevin Yanıt Athletics Complex]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nevşehir]]||[[:ru:Невшехир]]||[[Նևշեհիր]]|| ||63 |- |[[:en:Nevşehir Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nevşehir Province]]||[[:ru:Невшехир (ил)]]||[[Նևշեհիրի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:New Turkey Party (1961)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Niğde]]||[[:ru:Нигде]]||[[Նիղդե]]|| ||60 |- |[[:en:Niğde Province]]||[[:ru:Нигде (ил)]]||[[Նիղդեի մարզ]]||այո||72 |- |[[:en:Night Attack at Târgoviște]]||[[:ru:Ночная атака под Тырговиште]]|| || ||16 |- |[[:en:Nişancı Süleyman Pasha]]||[[:ru:Силахдар Сулейман-паша]]|| || ||7 |- |[[:en:Nişantaşı]]||[[:ru:Нишанташи]]||[[Նիշանթաշը]]|| ||17 |- |[[:en:Noah's Ark]]||[[:ru:Ноев ковчег]]||[[Նոյյան տապան]]|| ||81 |- |[[:en:North Anatolian Fault]]||[[:ru:Северо-Анатолийский разлом]]|| || ||24 |- |[[:en:Northern Anatolian conifer and deciduous forests]]|| || || ||6 |- |[[:en:Petar Čardaklija]]||[[:ru:Новакович, Петар]]|| || ||4 |- |[[:en:Ntilim Ntilim]]|| || || ||1 |- |[[:en:NTV (Turkish TV channel)]]||[[:ru:NTV (телеканал, Турция)]]||[[NTV (Թուրքիա)]]|| ||16 |- |[[:en:Nuclear power in Turkey]]||[[:ru:Атомная энергетика Турции]]|| || ||12 |- |[[:en:Vâlâ Nureddin]]|| || || ||2 |- |[[:en:Said Nursî]]||[[:ru:Саид Нурси]]|| || ||36 |- |[[:en:Nusaybin]]||[[:ru:Нусайбин]]||[[Մծբին]]|| ||51 |- |[[:en:Nutuk]]||[[:ru:Nutuk (речь Ататюрка)]]|| || ||18 |- |[[:en:Imprisonment of Abdullah Öcalan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Occupation of Constantinople]]||[[:ru:Оккупация Константинополя]]|| || ||26 |- |[[:en:Occupation of Smyrna]]||[[:ru:Оккупация Смирны]]|| || ||18 |- |[[:en:Kübra Öçsoy Korkut]]|| || || ||5 |- |[[:en:October 2007 clashes in Hakkâri]]|| || || ||4 |- |[[:en:Od iyesi]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ödemiş]]|| || || ||29 |- |[[:en:Ödemiş Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ödemiş Urban Archives and Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mahmut of Karaman]]|| || || ||6 |- |[[:en:Official Gazette of the Republic of Turkey]]||[[:ru:Официальная газета Турецкой Республики]]|| || ||10 |- |[[:en:Vural Öger]]|| || || ||9 |- |[[:en:Oghuz languages]]||[[:ru:Огузские языки]]|| || ||52 |- |[[:en:Ümit Yaşar Oğuzcan]]|| || || ||5 |- |[[:en:Oğuzname]]|| || || ||2 |- |[[:en:Oil wrestling]]||[[:ru:Масляная борьба]]|| || ||29 |- |[[:en:Mustafa Ok]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tanju Okan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ahmet Gündüz Ökçün]]|| || || ||5 |- |[[:en:Okey]]|| || || ||7 |- |[[:en:Mümtaz Ökmen]]|| || || ||3 |- |[[:en:Adnan Oktar]]||[[:ru:Октар, Аднан]]|| || ||43 |- |[[:en:Metin Oktay]]||[[:ru:Октай, Метин]]|| || ||21 |- |[[:en:Mehmet Okur]]||[[:ru:Окур, Мехмет]]||[[Մեհմեթ Օկուր]]||այո||31 |- |[[:en:Öküz Mehmet Pasha Complex]]|| || || ||1 |- |[[:en:Öküzlü]]|| || || ||4 |- |[[:en:Fethi Okyar]]||[[:ru:Окьяр, Али Фетхи]]||[[Ֆեթհի Օքյար]]|| ||31 |- |[[:en:Olba Aqueduct]]|| || || ||1 |- |[[:en:Olba Kingdom]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bilge Olgaç]]|| || || ||3 |- |[[:en:Olmaz Olsun (song)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ölüdeniz]]||[[:ru:Олюдениз]]||[[Օլյուդենիզ]]|| ||24 |- |[[:en:Omal]]||[[:ru:Омал (танец)]]|| || ||4 |- |[[:en:Sıddık Sami Onar]]||[[:ru:Онар, Сыддык Сами]]|| || ||6 |- |[[:en:Arzum Onan]]|| || || ||9 |- |[[:en:Önder Sisters]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ahmet Önder]]||[[:ru:Ондер, Ахмет]]|| || ||10 |- |[[:en:Sırrı Süreyya Önder]]||[[:ru:Ондер, Сырры Сюрейя]]|| || ||18 |- |[[:en:One-party period of the Republic of Turkey]]||[[:ru:Однопартийный период в истории Турции]]||[[Թուրքիայի պատմության միակուսակցական ժամանակաշրջան]]|| ||14 |- |[[:en:İpek Ongun]]|| || || ||5 |- |[[:en:Onikişubat]]|| || || ||7 |- |[[:en:Huriye Baha Öniz]]|| || || ||5 |- |[[:en:Operation Claw (2019–2020)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Operation Claw-Eagle 2]]|| || || ||8 |- |[[:en:Operation Martyr Yalçın]]|| || || ||4 |- |[[:en:Operation Murat]]|| ||[[Մուրատ (ռազմագործողություն)]]|| ||3 |- |[[:en:Operation Olive Branch]]||[[:ru:Операция «Оливковая ветвь»]]||[[Ձիթենու ճյուղ (գործողություն)]]|| ||35 |- |[[:en:Operation Spring Shield]]||[[:ru:Операция «Весенний щит»]]||[[Գարնանային վահան (գործողություն)]]|| ||13 |- |[[:en:Orak Island (Çanakkale)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Orak Island (İzmir)]]||[[:ru:Орак (остров, Измир)]]|| || ||5 |- |[[:en:Orak Island (Muğla)]]||[[:ru:Орак (остров, Мугла)]]|| || ||4 |- |[[:en:Hüdai Oral]]|| || || ||3 |- |[[:en:Zeynep Oral]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kâzım Orbay]]||[[:ru:Орбай, Кязым]]|| || ||9 |- |[[:en:Rauf Orbay]]||[[:ru:Орбай, Рауф]]||[[Ռաուֆ Օրբայ]]|| ||26 |- |[[:en:Order of the State of Republic of Turkey]]||[[:ru:Орден Турецкой Республики]]|| || ||11 |- |[[:en:Ordu]]||[[:ru:Орду]]||[[Օրդու]]|| ||66 |- |[[:en:Ordu Ethnographical Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ordu Province]]||[[:ru:Орду (ил)]]||[[Օրդուի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Organization of the Black Sea Economic Cooperation]]||[[:ru:Организация черноморского экономического сотрудничества]]||[[Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն]]|| ||45 |- |[[:en:Organized industrial zone]]|| || || ||2 |- |[[:en:Orhan]]||[[:ru:Орхан Гази]]||[[Օրհան I]]|| ||81 |- |[[:en:Orhangazi]]||[[:ru:Орхангази]]|| || ||28 |- |[[:en:Orhangazi Tunnel]]|| || || ||3 |- |[[:en:Orient Express]]||[[:ru:Восточный экспресс]]||[[Արևելյան ճեպընթաց]]|| ||59 |- |[[:en:Ortahisar]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ortaköy]]||[[:ru:Ортакёй (Стамбул)]]||[[Օրթաքյոյ (Ստամբուլ)]]|| ||27 |- |[[:en:Ortam]]|| || || ||1 |- |[[:en:Oruç Bey]]|| || || ||7 |- |[[:en:Osman Aga of Temesvar]]|| || || ||6 |- |[[:en:Osman II]]||[[:ru:Осман II]]||[[Օսման II]]|| ||75 |- |[[:en:Osman III]]||[[:ru:Осман III]]||[[Օսման III]]||այո||64 |- |[[:en:Osman Kocaoğlu]]||[[:ru:Усман Ходжа]]|| || ||5 |- |[[:en:Topal Osman]]|| ||[[Թոփալ Օսման]]|| ||10 |- |[[:en:Osmaniye]]||[[:ru:Османие]]||[[Օսմանիե]]|| ||71 |- |[[:en:Osmaniye City Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Osmaniye Province]]||[[:ru:Османие (ил)]]||[[Օսմանիեի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Osmanlı Stadium]]|| || || ||9 |- |[[:en:Osmanoğlu family]]|| || || ||6 |- |[[:en:Osroene]]||[[:ru:Осроена]]||[[Օսրոյենե]]|| ||43 |- |[[:en:Leon Walerian Ostroróg]]|| || || ||3 |- |[[:en:Otluca HES]]|| || || ||1 |- |[[:en:Otoyol 5]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ottoman archives]]||[[:ru:Османские архивы]]|| || ||19 |- |[[:en:Ottoman Bank]]||[[:ru:Оттоманский банк]]|| || ||21 |- |[[:en:Ottoman Bulgaria]]||[[:ru:Османская Болгария]]|| || ||21 |- |[[:en:Ottoman Caliphate]]|| || || ||24 |- |[[:en:Ottoman court]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ottoman decline thesis]]||[[:ru:Тезис об упадке Османской империи]]|| || ||10 |- |[[:en:Ottoman destroyer Muavenet-i Milliye]]||[[:ru:Муавенет-и Миллие]]|| || ||6 |- |[[:en:Ottoman Land Code of 1858]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman military band]]|| || || ||17 |- |[[:en:Ottoman military reforms]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ottoman miniature]]||[[:ru:Османская миниатюра]]|| || ||23 |- |[[:en:Ottoman music]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ottoman naval expeditions in the Indian Ocean]]|| || || ||14 |- |[[:en:Ottoman Old Regime]]||[[:ru:Стагнация Османской империи]]|| || ||16 |- |[[:en:Ottoman poetry]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman torpedo boat Sultanhisar]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ottoman Turkish]]||[[:ru:Османский язык]]||[[Օսմաներեն]]||այո||85 |- |[[:en:Ottoman Turkish alphabet]]||[[:ru:Османская письменность]]|| || ||28 |- |[[:en:Ottoman wars in Africa]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman wars in Asia]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman–Egyptian invasion of Mani]]||[[:ru:Турецко-египетское вторжение в Мани]]|| || ||8 |- |[[:en:Ottoman–Hungarian wars]]||[[:ru:Османо-венгерские войны]]|| || ||17 |- |[[:en:Ottoman–Persian Wars]]||[[:ru:Турецко-персидские войны]]||[[Թուրք-պարսկական պատերազմ (այլ կիրառումներ)]]|| ||24 |- |[[:en:Ottoman–Safavid relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Oud]]||[[:ru:Уд (музыкальный инструмент)]]||[[Ուդ]]|| ||59 |- |[[:en:Outline of Istanbul]]|| || || ||1 |- |[[:en:Altan Öymen]]|| || || ||6 |- |[[:en:Fakihe Öymen]]|| || || ||4 |- |[[:en:Faruk Nafız Özak]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turgut Özakman]]|| || || ||8 |- |[[:en:Turgut Özal]]||[[:ru:Озал, Тургут]]||[[Թուրգութ Օզալ]]||այո||77 |- |[[:en:Tuğba Özay]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ferdi Özbeğen]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mustafa Yücel Özbilgin]]|| || || ||3 |- |[[:en:Asuman Özdağlar]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ali Talip Özdemir]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cem Özdemir]]||[[:ru:Оздемир, Джем]]||[[Ջեմ Օզդեմիր]]|| ||40 |- |[[:en:Sedat Özden]]|| || || ||6 |- |[[:en:Özgür Gündem]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hilmi Özkök]]|| || || ||9 |- |[[:en:Özkonak Underground City]]|| || || ||9 |- |[[:en:Nurser Öztunalı]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pala (Anatolia)]]||[[:ru:Пала (Малая Азия)]]|| || ||11 |- |[[:en:Palace of the Porphyrogenitus]]||[[:ru:Малый Влахернский дворец]]|| || ||21 |- |[[:en:Palandöken, Erzurum]]|| || || ||13 |- |[[:en:Pammakaristos Church]]||[[:ru:Церковь Богородицы Паммакаристы]]|| || ||23 |- |[[:en:Pamphylia]]||[[:ru:Памфилия]]||[[Պամփիլիա]]|| ||46 |- |[[:en:Pamukkale]]||[[:ru:Памуккале (источники)]]||[[Փամուքկալե]]||այո||53 |- |[[:en:Pamukkale University]]|| || || ||5 |- |[[:en:Pamukkale, Denizli]]|| || || ||19 |- |[[:en:Pamukluk Dam]]|| || || ||2 |- |[[:en:Panayır Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Panthera pardus tulliana]]|| || || ||24 |- |[[:en:Para (currency)]]||[[:ru:Пара (денежная единица)]]|| || ||20 |- |[[:en:Paradeniz]]|| || || ||5 |- |[[:en:Paraschistura chrysicristinae]]|| || || ||9 |- |[[:en:Partition of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Раздел Османской империи]]|| || ||21 |- |[[:en:Paşa Türbesi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Paşabahçe, Beykoz]]|| || || ||8 |- |[[:en:Pasaport Ferry Terminal]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pasha]]||[[:ru:Паша (титул)]]||[[Փաշա]]|| ||64 |- |[[:en:Ahmed Cevdet Pasha]]||[[:ru:Ахмед Джевдет-паша]]||[[Ահմեդ-Ջևդեթ փաշա]]|| ||24 |- |[[:en:Alaeddin Pasha (vizier)]]||[[:ru:Алаэддин-паша (визирь)]]|| || ||11 |- |[[:en:Alemdar Mustafa Pasha]]||[[:ru:Алемдар Мустафа-паша]]|| || ||18 |- |[[:en:Baltacı Mehmet Pasha]]||[[:ru:Балтаджи Мехмед-паша]]|| || ||17 |- |[[:en:Bayram Pasha]]||[[:ru:Байрам-паша]]|| || ||12 |- |[[:en:Bekri Mustafa Pasha]]|| || || ||7 |- |[[:en:Elmas Mehmed Pasha]]|| || || ||12 |- |[[:en:Emin Pasha]]||[[:ru:Эмин-паша]]|| || ||29 |- |[[:en:Hafız Ahmed Pasha]]|| || || ||14 |- |[[:en:Gazi Hüsrev Pasha]]|| || || ||12 |- |[[:en:Gedik Ahmed Pasha]]||[[:ru:Гедик Ахмед-паша]]|| || ||24 |- |[[:en:Hekimoğlu Ali Pasha]]||[[:ru:Хекимоглу Али-паша]]|| || ||14 |- |[[:en:Seyyid Hasan Pasha]]||[[:ru:Сейид Хасан-паша]]|| || ||9 |- |[[:en:Ali Rıza Pasha]]||[[:ru:Али Рыза-паша]]|| || ||15 |- |[[:en:Salih Hulusi Pasha]]||[[:ru:Кезрак, Салих Хулуси]]|| || ||11 |- |[[:en:Ibrahim Edhem Pasha]]||[[:ru:Ибрагим Эдхем-паша]]|| || ||15 |- |[[:en:Ivaz Mehmed Pasha]]||[[:ru:Хаджи Иваз Мехмед-паша]]|| || ||12 |- |[[:en:Kâmil Pasha]]||[[:ru:Мехмед Камиль-паша]]||[[Մեհմեդ Քյամիլ փաշա]]|| ||18 |- |[[:en:Koca Sinan Pasha]]||[[:ru:Коджа Синан-паша]]|| || ||23 |- |[[:en:Köprülü Mehmed Pasha]]||[[:ru:Кёпрюлю Мехмед-паша]]|| || ||25 |- |[[:en:Mehmed Said Pasha]]||[[:ru:Кючюк Мехмед Саид-паша]]||[[Սայիդ փաշա]]|| ||17 |- |[[:en:Kuyucu Murad Pasha]]||[[:ru:Куюджу Мурат-паша]]|| || ||15 |- |[[:en:Mahmud Shevket Pasha]]||[[:ru:Махмуд Шевкет-паша]]||[[Մահմուդ Շևքեթ փաշա]]|| ||26 |- |[[:en:Mehmed Emin Rauf Pasha]]||[[:ru:Мехмед Эмин Рауф-паша]]|| || ||12 |- |[[:en:Mustafa Reşid Pasha]]||[[:ru:Мустафа Решид-паша]]||[[Մուստաֆա Ռեշիդ փաշա]]|| ||23 |- |[[:en:Nevşehirli Damat Ibrahim Pasha]]||[[:ru:Невшехирли Ибрагим-паша]]|| || ||19 |- |[[:en:Nureddin Pasha]]||[[:ru:Нуреддин-паша]]|| || ||17 |- |[[:en:Öküz Mehmed Pasha]]|| || || ||16 |- |[[:en:Osman Nuri Pasha]]||[[:ru:Осман Нури-паша]]||[[Օսման Նուրի փաշա]]|| ||27 |- |[[:en:Özdemiroğlu Osman Pasha]]||[[:ru:Осман-паша Оздемироглу]]|| || ||14 |- |[[:en:Said Halim Pasha]]||[[:ru:Саид Халим-паша]]||[[Սայիդ Հալիմ փաշա]]|| ||18 |- |[[:en:Süleyman Şefik Pasha]]||[[:ru:Сюлейман Шефик-паша]]|| || ||5 |- |[[:en:Tarhoncu Ahmed Pasha]]|| || || ||8 |- |[[:en:Tayyar Mehmed Pasha]]||[[:ru:Тайяр Мехмед-паша]]|| || ||8 |- |[[:en:Zagan Pasha]]||[[:ru:Заганос]]|| || ||19 |- |[[:en:Pastirma]]||[[:ru:Бастурма]]||[[Բաստուրմա]]|| ||30 |- |[[:en:Paul the Apostle]]||[[:ru:Апостол Павел]]||[[Պողոս առաքյալ]]|| ||173 |- |[[:en:Payas]]||[[:ru:Паяс]]||[[Բայաս]]|| ||23 |- |[[:en:Payas River]]||[[:ru:Паяс (река)]]|| || ||5 |- |[[:en:Peace at Home Council]]|| || || ||13 |- |[[:en:Peace of Amasya]]||[[:ru:Мир в Амасье]]||[[Ամասիայի պայմանագիր]]||այո||26 |- |[[:en:Peace of Szeged]]||[[:ru:Сегедский мирный договор]]|| || ||9 |- |[[:en:İbrahim Peçevi]]||[[:ru:Ибрахим Печеви]]|| || ||16 |- |[[:en:Ajda Pekkan]]||[[:ru:Пеккан, Ажда]]|| || ||32 |- |[[:en:List of peninsulas of Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Peoples of the Caucasus in Turkey]]||[[:ru:Кавказские этнические меньшинства в Турции]]||[[Կովկասյան էթնիկ փոքրամասնությունները Թուրքիայում]]|| ||4 |- |[[:en:Pera Museum]]||[[:ru:Музей Пера]]||[[Պերա թանգարան]]|| ||20 |- |[[:en:Pergamon Altar]]||[[:ru:Пергамский алтарь]]|| || ||34 |- |[[:en:Permanent Representative of Turkey to the United Nations]]|| || || ||2 |- |[[:en:Persian language]]||[[:ru:Персидский язык]]||[[Պարսկերեն]]||այո||252 |- |[[:en:Persian literature]]||[[:ru:Персидская литература]]||[[Պարսից գրականություն]]|| ||58 |- |[[:en:Persians]]||[[:ru:Персы]]||[[Պարսիկներ]]|| ||82 |- |[[:en:Mu'in al-Din Parwana]]|| || || ||9 |- |[[:en:Pervane Medrese]]|| || || ||5 |- |[[:en:Phaselis]]||[[:ru:Фаселис]]|| || ||24 |- |[[:en:Pink certificate]]|| || || ||1 |- |[[:en:Pink Life QueerFest]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pir Ahmad of Karaman]]||[[:ru:Пир Ахмет Караманид]]|| || ||7 |- |[[:en:Pir Sultan Abdal]]||[[:ru:Пир Султан Абдал]]|| || ||23 |- |[[:en:Kemal Pir]]|| || || ||4 |- |[[:en:Piri Reis map]]||[[:ru:Карта Пири-реиса]]||[[Փիրի Ռեիսի քարտեզ]]|| ||39 |- |[[:en:Piyer Loti Museum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Pınargözü Cave]]||[[:ru:Пинаргёзю]]|| || ||12 |- |[[:en:Pırnarlı Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Places of interest in Bursa]]|| || || ||1 |- |[[:en:Poetry of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Polish–Cossack–Tatar War (1666–1671)]]||[[:ru:Польско-казацко-татарская война (1666—1671)]]|| || ||11 |- |[[:en:Political violence in Turkey (1976–1980)]]||[[:ru:Политическое насилие в Турции (1976―1980)]]||[[Քաղաքական բռնություննները Թուրքիայում (1976–1980)]]|| ||9 |- |[[:en:Polygamy in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pomaks]]||[[:ru:Помаки]]|| || ||47 |- |[[:en:Pomaks in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Pontic Greeks]]||[[:ru:Понтийцы]]||[[Պոնտացիներ]]|| ||40 |- |[[:en:Population exchange between Greece and Turkey]]||[[:ru:Греко-турецкий обмен населением]]||[[Հույն-թուրքական բնակչության փոխանակություն]]|| ||34 |- |[[:en:Population of Turkish provinces]]||[[:ru:Иль Турции]]|| || ||70 |- |[[:en:Populist Party (Turkey)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Porsuk Inscription]]|| || || ||3 |- |[[:en:Porsuk, Çarşamba]]|| ||[[Փորսուղ (Չարշամբայի գավառ)]]|| ||7 |- |[[:en:Port of İzmir]]|| || || ||6 |- |[[:en:Post–Armenian genocide timeline]]|| ||[[Հայաստանի նորագույն պատմության ժամանակագրություն]]|| ||3 |- |[[:en:Presidential Complex (Turkey)]]||[[:ru:Президентский комплекс]]|| || ||10 |- |[[:en:Presidential Seal of Turkey]]||[[:ru:Штандарт президента Турции]]|| || ||13 |- |[[:en:Prime Minister of Turkey]]|| || || ||28 |- |[[:en:Princes' Islands]]||[[:ru:Принцевы острова]]||[[Իշխանաց կղզիներ]]|| ||58 |- |[[:en:Prisons in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Progressive Republican Party (Turkey)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Prose of the Ottoman Empire]]|| || || ||2 |- |[[:en:Prose of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Prosecution of Ottoman war criminals]]||[[:ru:Преследование военных преступников Османской империи]]||[[Առաջին համաշխարհային պատերազմի օսմանյան ռազմական հանցագործների պատժի փորձ]]|| ||9 |- |[[:en:Provinces of Turkey]]||[[:ru:Иль Турции]]|| || ||70 |- |[[:en:Provisional Government of Western Thrace]]||[[:ru:Гюмюрджинская республика]]|| || ||17 |- |[[:en:Pruth River Campaign]]||[[:ru:Русско-турецкая война (1710—1713)]]|| || ||33 |- |[[:en:PTT (Turkey)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Public holidays in Turkey]]||[[:ru:Праздники Турции]]||[[Թուրքիայի տոներ]]||այո||11 |- |[[:en:Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority]]|| || || ||2 |- |[[:en:Public parks in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Public transport in Istanbul]]||[[:ru:Общественный транспорт Стамбула]]|| || ||15 |- |[[:en:Puğkaracadağ]]|| || || ||7 |- |[[:en:Pullu I Nature Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pursuit of Goeben and Breslau]]||[[:ru:Прорыв «Гёбена» и «Бреслау»]]|| || ||16 |- |[[:en:Purushanda]]||[[:ru:Пурусханда]]|| || ||12 |- |[[:en:Qanun (instrument)]]||[[:ru:Канун (музыкальный инструмент)]]||[[Քանոն (երաժշտական գործիք)]]|| ||36 |- |[[:en:Qara Qoyunlu]]||[[:ru:Кара-Коюнлу]]||[[Կարա-Կոյունլուներ]]|| ||53 |- |[[:en:Qatar diplomatic crisis]]||[[:ru:Катарский дипломатический кризис]]||[[Կատարի դիվանագիտական ճգնաժամ (2017)]]|| ||44 |- |[[:en:Qatar–Turkey relations]]||[[:ru:Катаро-турецкие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Qavurt]]||[[:ru:Кавурд-бек]]|| || ||11 |- |[[:en:Qiniq (tribe)]]||[[:ru:Кынык]]|| || ||11 |- |[[:en:Racism-Turanism trials]]||[[:ru:Процесс расистов-туранистов]]||[[Ռասիստ թուրանիստների դատավարություն]]|| ||6 |- |[[:en:Radio and Television Supreme Council]]|| || || ||6 |- |[[:en:Radio and television technology in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Radyo 1]]|| || || ||4 |- |[[:en:Radyo 2]]|| || || ||2 |- |[[:en:Radyo 3]]|| || || ||2 |- |[[:en:Radyo Çukurova]]|| || || ||2 |- |[[:en:Radyo Nağme]]|| || || ||2 |- |[[:en:Radyo Türkü]]|| || || ||2 |- |[[:en:Rakı]]||[[:ru:Ракы]]||[[Ռաքը]]|| ||42 |- |[[:en:Ramadanid Emirate]]||[[:ru:Рамазаногуллары]]|| || ||13 |- |[[:en:Raybank]]|| || || ||2 |- |[[:en:Reactions to the assassination of Jamal Khashoggi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Rüştü Reçber]]||[[:ru:Речбер, Рюштю]]|| || ||52 |- |[[:en:Refah tragedy]]||[[:ru:Трагедия «Рефаха»]]|| || ||4 |- |[[:en:Aydın Reis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kemal Reis]]||[[:ru:Кемаль-реис]]|| || ||19 |- |[[:en:Kurtoğlu Muslihiddin Reis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Piri Reis]]||[[:ru:Пири-реис]]|| || ||57 |- |[[:en:Seydi Ali Reis]]||[[:ru:Сейди Али-реис]]|| || ||15 |- |[[:en:Religion in Istanbul]]|| || || ||3 |- |[[:en:Abdülhalik Renda]]||[[:ru:Ренда, Мустафа Абдулхалик]]||[[Մուստաֆա Աբդուլհալիք Ռենդա]]|| ||14 |- |[[:en:Renewable energy in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Replacement of loanwords in Turkish]]|| || || ||5 |- |[[:en:Republic Monument]]||[[:ru:Республика (монумент)]]|| || ||18 |- |[[:en:Republic Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Republic Protests]]||[[:ru:Республиканские протесты в Турции (2007)]]|| || ||10 |- |[[:en:Republican Nation Party]]|| || || ||2 |- |[[:en:Republican Party (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Republican People's Party]]||[[:ru:Республиканская народная партия (Турция)]]||[[Ժողովրդահանրապետական կուսակցություն (Թուրքիա)]]|| ||66 |- |[[:en:Republican Reliance Party]]||[[:ru:Республиканская партия доверия]]|| || ||4 |- |[[:en:Republican Villagers Nation Party]]||[[:ru:Республиканская крестьянская национальная партия]]|| || ||4 |- |[[:en:Resimli Perşembe]]|| || || ||1 |- |[[:en:Respect to Mehmetçik Monument]]|| || || ||3 |- |[[:en:Results breakdown of the June 2015 Turkish general election]]|| || || ||1 |- |[[:en:Revaluation of the Turkish lira]]|| || || ||11 |- |[[:en:Revolt of Ahmet Anzavur]]|| || || ||5 |- |[[:en:Revolts during the Turkish War of Independence]]|| || || ||2 |- |[[:en:Revolutionary People's Liberation Party/Front]]||[[:ru:Революционная народно-освободительная партия-фронт]]|| || ||28 |- |[[:en:Cemal Reşit Rey]]||[[:ru:Рей, Джемаль Решит]]|| || ||15 |- |[[:en:Rhodes blood libel]]||[[:ru:Кровавый навет на Родосе]]|| || ||14 |- |[[:en:Rise of nationalism in the Ottoman Empire]]|| || || ||3 |- |[[:en:Rise of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Образование Османской империи]]|| || ||21 |- |[[:en:Selma Rıza]]||[[:ru:Сельма Рыза]]||[[Սելմա Ռըզա]]|| ||31 |- |[[:en:Rize]]||[[:ru:Ризе (город)]]||[[Ռիզե]]||այո||70 |- |[[:en:Rize Atatürk Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Rize Province]]||[[:ru:Ризе (ил)]]||[[Ռիզեի մարզ]]||այո||74 |- |[[:en:Road Water Electricity]]|| || || ||1 |- |[[:en:Robert College]]|| ||[[Ռոբերտ քոլեջ]]|| ||16 |- |[[:en:Rock-cut architecture of Cappadocia]]|| || || ||6 |- |[[:en:RockIstanbul]]|| || || ||3 |- |[[:en:Roman Republic]]||[[:ru:Римская республика]]||[[Հռոմեական հանրապետություն]]|| ||107 |- |[[:en:Roman road in Cilicia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Roman–Seleucid War]]||[[:ru:Антиохова война]]||[[Հռոմեա-սելևկյան պատերազմ]]|| ||31 |- |[[:en:Romani people in Turkey]]||[[:ru:Цыгане в Турции]]|| || ||12 |- |[[:en:Hurrem Sultan]]||[[:ru:Роксолана]]||[[Ռոքսելանա]]||այո||76 |- |[[:en:Royal Road]]||[[:ru:Царская дорога]]||[[Արքայական ճանապարհ]]|| ||45 |- |[[:en:Nükhet Ruacan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Rumelia]]||[[:ru:Румелия]]||[[Ռումելիա]]|| ||48 |- |[[:en:Rumelihisarı]]||[[:ru:Румелихисар]]||[[Ռումելիհիսար]]||այո||31 |- |[[:en:Rumelikavağı]]|| || || ||6 |- |[[:en:Russo-Circassian War]]||[[:ru:Черкесская война за независимость]]|| || ||17 |- |[[:en:Russo-Turkish War (1568–1570)]]||[[:ru:Русско-турецкая война (1568—1570)]]||[[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1568-1570)]]||այո||34 |- |[[:en:Russo-Turkish War (1806–1812)]]||[[:ru:Русско-турецкая война (1806—1812)]]||[[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1806-1812)]]|| ||41 |- |[[:en:Russo-Turkish War (1828–1829)]]||[[:ru:Русско-турецкая война (1828—1829)]]||[[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1828-1829)]]|| ||42 |- |[[:en:Russo-Turkish War (1877–1878)]]||[[:ru:Русско-турецкая война (1877—1878)]]||[[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1877-1878)]]|| ||66 |- |[[:en:Rüstem Pasha]]||[[:ru:Рустем-паша]]|| || ||36 |- |[[:en:Rüsumat No 4]]|| || || ||2 |- |[[:en:Rüzgar-class fast attack craft]]|| || || ||3 |- |[[:en:Güler Sabancı]]||[[:ru:Сабанджи, Гюлер]]|| || ||19 |- |[[:en:Sakıp Sabancı]]||[[:ru:Сабанджи, Сакып]]|| || ||11 |- |[[:en:Sabancı Holding]]||[[:ru:Sabancı Holding]]|| || ||12 |- |[[:en:Sabbateans]]||[[:ru:Саббатианство]]|| || ||15 |- |[[:en:Peyami Safa]]||[[:ru:Сафа, Пеями]]||[[Փեյամի Սաֆա]]|| ||14 |- |[[:en:Safranbolu]]||[[:ru:Сафранболу]]||[[Սաֆրանբոլու]]|| ||60 |- |[[:en:Safranbolulu Izzet Mehmet Pasha]]||[[:ru:Сафранболулу Иззет Мехмед-паша]]|| || ||7 |- |[[:en:Esat Sagay]]|| || || ||6 |- |[[:en:Gülsün Sağlamer]]||[[:ru:Сагламер, Гюльсюн]]||[[Գյուլսյուն Սաղլամեր]]|| ||18 |- |[[:en:Celal Şahin]]|| || || ||3 |- |[[:en:Fatma Şahin]]|| || || ||13 |- |[[:en:Ramazan Şahin]]||[[:ru:Шахин, Рамазан]]|| || ||16 |- |[[:en:Sahip Ata Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şahkulu rebellion]]||[[:ru:Восстание Шахкулу]]|| || ||10 |- |[[:en:Şahruh Bridge]]|| || || ||4 |- |[[:en:Saint John's Church, Gülşehir]]|| || || ||4 |- |[[:en:Saint Paul's Church, Tarsus]]|| || || ||8 |- |[[:en:Saint Paul's Well]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sait Faik Abasıyanık Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sakarya Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Sakarya Province]]||[[:ru:Сакарья (ил)]]||[[Սաքարյայի մարզ]]||այո||80 |- |[[:en:Sakarya University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Bahaeddin Şakir]]||[[:ru:Шакир, Бехаэддин]]||[[Բեհաեդդին Շաքիր]]|| ||14 |- |[[:en:Sakız house]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hasan Saltık]]|| || || ||5 |- |[[:en:Saltuk II]]||[[:ru:Иззеддин Салтук II]]|| || ||3 |- |[[:en:Saltukids]]||[[:ru:Салтукогуллары]]|| || ||18 |- |[[:en:Samanyolu]]|| || || ||1 |- |[[:en:Samsun Gazi Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Samsun Province]]||[[:ru:Самсун (ил)]]||[[Սամսունի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Samsun–Kalın railway]]|| || || ||3 |- |[[:en:İlhami Sancar]]|| || || ||5 |- |[[:en:Feriha Sanerk]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şanlıurfa Archaeology and Mosaic Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şanlıurfa Irrigation Tunnels]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şanlıurfa Province]]||[[:ru:Шанлыурфа (ил)]]||[[Շանլըուրֆայի մարզ]]||այո||75 |- |[[:en:Saplı Islet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şükrü Saracoğlu]]||[[:ru:Сараджоглу, Шюкрю]]|| || ||25 |- |[[:en:Sarayburnu]]||[[:ru:Сарайбурну]]||[[Սարայբուրնու]]|| ||19 |- |[[:en:Sardis]]||[[:ru:Сарды]]|| || ||49 |- |[[:en:Ayşegül Sarıca]]|| || || ||4 |- |[[:en:Yağmur Sarıgül]]||[[:ru:Сарыгюль, Ямур]]|| || ||8 |- |[[:en:Sarıçam]]||[[:ru:Сарычам]]|| || ||22 |- |[[:en:Sarıkavak, Çamlıyayla]]|| ||[[Սարի Գավակ]]|| ||9 |- |[[:en:Sarıyer]]||[[:ru:Сарыер]]||[[Սարըյեր]]||այո||35 |- |[[:en:Sarma (food)]]|| || || ||22 |- |[[:en:Saros Islands]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hasan Şaş]]||[[:ru:Шаш, Хасан]]|| || ||37 |- |[[:en:Kemal Satır]]||[[:ru:Сатыр, Кемаль]]|| || ||6 |- |[[:en:Âşık Veysel]]||[[:ru:Ашик Вейсель]]||[[Աշիկ Վեյսել]]|| ||22 |- |[[:en:Halil Savda]]|| || || ||2 |- |[[:en:Refik Saydam]]||[[:ru:Сайдам, Рефик]]|| || ||17 |- |[[:en:Semih Saygıner]]||[[:ru:Сайгынер, Семих]]|| || ||14 |- |[[:en:Ahmet Adnan Saygun]]||[[:ru:Сайгун, Ахмед Аднан]]||[[Ահմեդ Ադնան Սայգուն]]|| ||22 |- |[[:en:Emel Sayın]]|| || || ||11 |- |[[:en:Leyla Saz]]|| || || ||6 |- |[[:en:Gün Sazak]]||[[:ru:Сазак, Гюн]]|| || ||3 |- |[[:en:Sazova Park]]|| || || ||3 |- |[[:en:Jennifer Şebnem Schaefer]]|| || || ||3 |- |[[:en:Şehrazat]]||[[:ru:Шахерезада (композитор)]]||[[Շեհրազադե]]||այո||21 |- |[[:en:School of Language and History – Geography]]|| || || ||2 |- |[[:en:Scientific and Technological Research Council of Turkey]]||[[:ru:Совет Турции по научно-техническим исследованиям]]|| || ||15 |- |[[:en:Scouting and Guiding Federation of Turkey]]|| || || ||5 |- |[[:en:Sea of Marmara]]||[[:ru:Мраморное море]]||[[Մարմարա ծով]]|| ||113 |- |[[:en:Süleyman Seba]]||[[:ru:Себа, Сулейман]]|| || ||7 |- |[[:en:Horace François Bastien Sébastiani de La Porta]]||[[:ru:Себастьяни де Ла Порта, Орас Франсуа Бастьен]]|| || ||21 |- |[[:en:Şebinkarahisar]]||[[:ru:Шебинкарахисар]]||[[Շապին Գարահիսար]]|| ||26 |- |[[:en:Şebinkarahisar District]]|| || || ||6 |- |[[:en:İlyas Seçkin]]|| || || ||3 |- |[[:en:Second Army (Turkey)]]||[[:ru:2-я армия (Турция)]]|| || ||6 |- |[[:en:Second Battle of İnönü]]||[[:ru:Вторая битва при Инёню]]|| || ||12 |- |[[:en:Second Constitutional Era]]||[[:ru:Эпоха второй Конституции]]|| || ||15 |- |[[:en:Second Group (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Second Spring (TV series)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Secularism in Turkey]]||[[:ru:Секуляризм в Турции]]|| || ||13 |- |[[:en:Sedef Island]]|| || || ||16 |- |[[:en:Sefâretnâme]]|| || || ||9 |- |[[:en:Cenâb Şehâbeddîn]]||[[:ru:Дженап Шахабеттин]]|| || ||10 |- |[[:en:Şehzadeler]]|| || || ||11 |- |[[:en:Şekerpınarı Bridge]]|| || || ||2 |- |[[:en:Selamsız Bandosu]]|| || || ||2 |- |[[:en:Selçuk]]||[[:ru:Сельчук]]|| || ||45 |- |[[:en:Selçuk University]]|| || || ||7 |- |[[:en:Selge]]||[[:ru:Сельге]]|| || ||13 |- |[[:en:Selim I]]||[[:ru:Селим I]]||[[Սելիմ I]]|| ||87 |- |[[:en:Selim II]]||[[:ru:Селим II]]||[[Սելիմ II]]|| ||74 |- |[[:en:Selim III]]||[[:ru:Селим III]]||[[Սելիմ III]]|| ||75 |- |[[:en:Selimiye Mosque, Üsküdar]]|| || || ||6 |- |[[:en:Seljuk (warlord)]]||[[:ru:Сельджук]]||[[Սելջուկ]]|| ||39 |- |[[:en:Seljuks in Dobruja]]|| || || ||1 |- |[[:en:Şemdinli incident]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ali Haydar Şen]]|| || || ||5 |- |[[:en:Gülhan Şen]]|| || || ||5 |- |[[:en:Şenay (singer)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Abdüllatif Şener]]|| || || ||8 |- |[[:en:Erman Şener]]|| || || ||3 |- |[[:en:İpek Şenoğlu]]||[[:ru:Шеноглу, Ипек]]|| || ||10 |- |[[:en:Septinsular Republic]]||[[:ru:Республика Семи Соединённых Островов]]|| || ||30 |- |[[:en:Serdivan]]||[[:ru:Сердиван]]|| || ||12 |- |[[:en:Şerefe (minaret)]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aşık Mahzuni Şerif]]|| || || ||10 |- |[[:en:Serik]]||[[:ru:Серик]]|| || ||29 |- |[[:en:Zekeriya Sertel]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nur Serter]]|| || || ||4 |- |[[:en:Servet-i Fünun]]|| || || ||6 |- |[[:en:Sevda-Cenap And Music Foundation]]|| || || ||1 |- |[[:en:Seyahatnâme]]||[[:ru:Сейяхатнаме]]|| || ||17 |- |[[:en:Seydikemer]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ömer Seyfettin]]||[[:ru:Омер Сейфеддин]]|| || ||23 |- |[[:en:Seyhan Dam]]|| || || ||10 |- |[[:en:Seyhan River]]||[[:ru:Сейхан (река)]]||[[Սեյհան]]|| ||30 |- |[[:en:Ahmet Necdet Sezer]]||[[:ru:Сезер, Ахмет Недждет]]||[[Ահմեդ Նեդջեթ Սեզեր]]|| ||69 |- |[[:en:Shah Budak]]||[[:ru:Шахбудак-бей]]|| || ||5 |- |[[:en:Shah-Armens]]||[[:ru:Шах-Армениды]]||[[Շահ Արմեններ]]|| ||17 |- |[[:en:Sharbat]]||[[:ru:Шербет (напиток)]]||[[Օշարակ (շարբաթ)]]|| ||41 |- |[[:en:Shawarma]]||[[:ru:Шаурма]]||[[Շաուրմա]]||այո||61 |- |[[:en:Sheikh Said rebellion]]||[[:ru:Восстание шейха Саида]]|| || ||20 |- |[[:en:Shish kebab]]|| || || ||18 |- |[[:en:Shish taouk]]|| || || ||12 |- |[[:en:Should I Really Do It?]]|| || || ||1 |- |[[:en:Siege of Aintab]]|| || || ||6 |- |[[:en:Siege of Belgrade (1456)]]||[[:ru:Осада Белграда (1456)]]|| || ||40 |- |[[:en:Siege of Eger (1552)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Siege of Nicaea]]||[[:ru:Осада Никеи (1097)]]|| || ||34 |- |[[:en:Siege of Plevna]]||[[:ru:Осада Плевны]]|| || ||21 |- |[[:en:Siege of Rhodes (1480)]]||[[:ru:Осада Родоса (1480)]]||[[Հռոդոսի պաշարում (1480)]]|| ||21 |- |[[:en:Siege of Rhodes (1522)]]||[[:ru:Осада Родоса (1522)]]|| || ||33 |- |[[:en:Siege of Szigetvár]]||[[:ru:Сигетварская битва]]|| || ||30 |- |[[:en:Siege of Vienna (1529)]]||[[:ru:Осада Вены (1529)]]||[[Վիեննայի պաշարում (1529)]]|| ||46 |- |[[:en:Siirt]]||[[:ru:Сиирт]]||[[Սղերդ]]|| ||69 |- |[[:en:Siirt Province]]||[[:ru:Сиирт (ил)]]||[[Սիիրթի մարզ]]|| ||74 |- |[[:en:Ahmet Şık]]|| || || ||11 |- |[[:en:Silahdar Damat Ali Pasha]]||[[:ru:Силахдар Али-паша]]|| || ||17 |- |[[:en:Silifke]]||[[:ru:Силифке]]||[[Սելևկիա]]|| ||44 |- |[[:en:Silifke Atatürk Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Silifke Castle]]|| || || ||7 |- |[[:en:Silifke HES]]|| || || ||1 |- |[[:en:Silifke Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Silivri]]||[[:ru:Силиври]]||[[Սիլիվրի]]|| ||44 |- |[[:en:Silivri (district)]]||[[:ru:Силиври]]||[[Սիլիվրի]]|| ||44 |- |[[:en:Silüetler]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sedat Simavi]]|| || || ||6 |- |[[:en:Simit]]||[[:ru:Симит]]||[[Սիմիթ]]|| ||32 |- |[[:en:Hikmet Şimşek]]|| || || ||5 |- |[[:en:Sinai and Palestine campaign]]||[[:ru:Синайско-Палестинская кампания]]|| || ||30 |- |[[:en:Mimar Sinan]]||[[:ru:Синан]]||[[Միմար Սինան]]|| ||117 |- |[[:en:Sinap Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sinekkale]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sini Creek]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sinop Province]]||[[:ru:Синоп (ил)]]||[[Սինոփի մարզ]]||այո||72 |- |[[:en:Sinop, Turkey]]||[[:ru:Синоп]]||[[Սինոպ]]|| ||76 |- |[[:en:Nesrin Sipahi]]||[[:ru:Сипахи, Несрин]]||[[Նեսրին Սիփահի]]|| ||8 |- |[[:en:Nijat Sirel]]|| || || ||2 |- |[[:en:Şirinyer Racecourse]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sirkeci railway station]]||[[:ru:Вокзал Сиркеджи]]|| || ||23 |- |[[:en:Fuat Sirmen]]|| || || ||5 |- |[[:en:Şişli]]||[[:ru:Шишли]]||[[Շիշլի]]|| ||39 |- |[[:en:Şahap Sıtkı]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sivas]]||[[:ru:Сивас]]||[[Սեբաստիա]]||այո||81 |- |[[:en:Sivas bar]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sivas Congress and Ethnography Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sivas massacre]]||[[:ru:Поджог отеля в Сивасе]]|| || ||18 |- |[[:en:Sivas Province]]||[[:ru:Сивас (ил)]]||[[Սիվասի մարզ]]|| ||76 |- |[[:en:Sivas railway station]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sivriada]]||[[:ru:Сивриада]]|| || ||15 |- |[[:en:Sıçan Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sıçan Islet]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sığacık]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sıhhiye Square]]|| || || ||6 |- |[[:en:Şırnak]]||[[:ru:Ширнак]]||[[Շերնակ]]|| ||56 |- |[[:en:Şırnak province]]||[[:ru:Ширнак (ил)]]||[[Շըրնաքի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Şırnak Province]]||[[:ru:Ширнак (ил)]]||[[Շըրնաքի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Sıt areas in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Skirmish at Bender]]||[[:ru:Калабалык]]|| || ||12 |- |[[:en:Sledgehammer (alleged coup plan)]]||[[:ru:Кувалда (операция)]]|| || ||11 |- |[[:en:Smoking in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:SMS Goeben]]||[[:ru:SMS Goeben (1911)]]|| || ||24 |- |[[:en:Smyrna]]||[[:ru:Смирна]]|| || ||21 |- |[[:en:Smyrna Trilogy]]|| || || ||1 |- |[[:en:Social Democracy Party (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Socialist Revolution Party (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Socioeconomics of the Ottoman enlargement era]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sociology in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Soda Industry Inc.]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nure Sofi]]|| || || ||4 |- |[[:en:Softa Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Söğüt Ertuğrul Gazi Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sökmen (Artuqid)]]||[[:ru:Сукман бен Артук]]|| || ||12 |- |[[:en:Sokollu Mehmet Pasha Caravanserai]]|| || || ||2 |- |[[:en:Lyubov Sokolova (volleyball)]]||[[:ru:Соколова, Любовь Владимировна]]|| || ||15 |- |[[:en:Sokollu Mehmed Pasha]]||[[:ru:Соколлу Мехмед-паша]]|| || ||41 |- |[[:en:SoloTürk]]|| || || ||5 |- |[[:en:Soma mine disaster]]||[[:ru:Взрыв на шахте в Соме]]|| || ||31 |- |[[:en:Tarık Galip Somer]]|| || || ||1 |- |[[:en:South Caucasus Pipeline]]||[[:ru:Южно-Кавказский газопровод]]||[[Հարավկովկասյան գազատար]]|| ||19 |- |[[:en:Southeastern Anatolia Project]]||[[:ru:Проект Юго-Восточной Анатолии]]|| || ||17 |- |[[:en:Southeastern Anatolia Region]]||[[:ru:Юго-Восточная Анатолия]]||[[Հարավարևելյան Անատոլիա]]||այո||59 |- |[[:en:Southern Anatolian montane conifer and deciduous forests]]|| || || ||6 |- |[[:en:Ahmet Zeki Soydemir]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mümtaz Soysal]]||[[:ru:Сойсал, Мюмтаз]]|| || ||10 |- |[[:en:Sevgi Soysal]]||[[:ru:Сойсал, Севги]]||[[Սևգի Սոյսալ]]|| ||10 |- |[[:en:Space program of Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Speaker of the Grand National Assembly]]|| || || ||9 |- |[[:en:Special Forces Command (Turkey)]]||[[:ru:Командование сил специального назначения (Турция)]]|| || ||13 |- |[[:en:Spice Bazaar]]||[[:ru:Египетский базар]]||[[Եգիպտական շուկա]]|| ||30 |- |[[:en:SS Bandırma]]||[[:ru:Бандырма (корабль)]]|| || ||8 |- |[[:en:SS Kurtuluş]]||[[:ru:Куртулуш (пароход)]]|| || ||8 |- |[[:en:Stamp Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:State Art and Sculpture Museum]]||[[:ru:Государственный музей изобразительного искусства и скульптуры]]||[[Կերպարվեստի և քանդակի պետական թանգարան (Անկարա, Թուրքիա)]]|| ||16 |- |[[:en:State production farms]]|| || || ||1 |- |[[:en:State road D.100 (Turkey)]]|| || || ||5 |- |[[:en:State road D.300 (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:State road D.400 (Turkey)]]|| || || ||5 |- |[[:en:State road D.550 (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:State road D.650 (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:State road D.715 (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:State road D.750 (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:State road D.850 (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:State road D.915 (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:State road D.950 (Turkey)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Statue of Diogenes]]|| || || ||3 |- |[[:en:STFA Group]]|| || || ||3 |- |[[:en:Stis Triantafilias Ta Fila]]|| || || ||1 |- |[[:en:Despina Storch]]|| || || ||5 |- |[[:en:Strained yogurt]]||[[:ru:Греческий йогурт]]|| || ||33 |- |[[:en:Student Oath (Turkey)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Şu Gelen Atlımıdır]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sublime Porte]]||[[:ru:Порта]]||[[Բարձր դուռ]]|| ||48 |- |[[:en:Sudan–Turkey relations]]||[[:ru:Судано-турецкие отношения]]|| || ||5 |- |[[:en:Sufi whirling]]|| || || ||8 |- |[[:en:Faruk Sükan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Şükrü Saracoğlu Stadium]]||[[:ru:Фенербахче Шюкрю Сараджоглу]]|| || ||43 |- |[[:en:Hakan Şükür]]||[[:ru:Шукюр, Хакан]]||[[Հական Շուքյուր]]|| ||54 |- |[[:en:Suleiman II of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Сулейман II]]||[[Սուլեյման II]]|| ||70 |- |[[:en:Süleyman Demirel University]]|| || || ||8 |- |[[:en:Suleiman ibn Qutalmish]]||[[:ru:Сулейман ибн Кутулмыш]]|| || ||29 |- |[[:en:Süleyman of Germiyan]]|| || || ||3 |- |[[:en:Süleyman of Karaman]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kaya Alp]]|| || || ||10 |- |[[:en:Suleyman Shah]]||[[:ru:Сулейман Шах]]||[[Սուլեյման Շահ]]|| ||31 |- |[[:en:Süleyman's Tower]]|| || || ||3 |- |[[:en:Naim Süleymanoğlu]]||[[:ru:Сулейманоглу, Наим]]||[[Նայիմ Սուլեյմանօղլու]]|| ||38 |- |[[:en:Süleymanpaşa]]|| || || ||11 |- |[[:en:Sultan Mahmut Fountain]]|| || || ||1 |- |[[:en:Cem Sultan]]||[[:ru:Джем (султан)]]|| || ||32 |- |[[:en:Safiye Sultan (Haseki of Murad III)]]||[[:ru:Сафие-султан]]||[[Սաֆիե սուլթան]]|| ||38 |- |[[:en:Sultanahmet Square]]||[[:ru:Султанахмет (площадь)]]|| || ||44 |- |[[:en:Sultanzade Mehmed Pasha]]||[[:ru:Султанзаде Мехмед-паша]]|| || ||14 |- |[[:en:Suluada]]|| || || ||1 |- |[[:en:Suluhan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Naciye Suman]]||[[:ru:Суман, Наджие]]||[[Նաջիե Սուման]]|| ||13 |- |[[:en:Nusret Suman]]|| || || ||4 |- |[[:en:Meriç Sümen]]||[[:ru:Сюмен, Мерич]]|| || ||3 |- |[[:en:Sun Language Theory]]|| ||[[Արևի լեզվի տեսություն]]|| ||14 |- |[[:en:Kemal Sunal]]||[[:ru:Сунал, Кемаль]]|| || ||21 |- |[[:en:Cevdet Sunay]]||[[:ru:Сунай, Джевдет]]||[[Ջևդեթ Սունայ]]|| ||57 |- |[[:en:Sürmeli Ali Pasha]]|| || || ||7 |- |[[:en:Surname Law (Turkey)]]|| ||[[Ազգանվան մասին օրենք]]|| ||13 |- |[[:en:Suruç bombing]]||[[:ru:Теракт в Суруче]]|| || ||22 |- |[[:en:Gülriz Sururi]]||[[:ru:Сурури, Гюльриз]]|| || ||8 |- |[[:en:Susurluk]]||[[:ru:Сусурлук]]|| || ||27 |- |[[:en:Susurluk car crash]]|| || || ||1 |- |[[:en:Susurluk scandal]]||[[:ru:Сусурлукский скандал]]|| || ||11 |- |[[:en:Syria (region)]]||[[:ru:Сирия (регион)]]|| || ||31 |- |[[:en:Syria–Turkey relations]]||[[:ru:Турецко-сирийские отношения]]|| || ||12 |- |[[:en:Syrian Liberation Front]]||[[:ru:Фронт освобождения Сирии]]|| || ||7 |- |[[:en:Syrian Turkmen]]||[[:ru:Сирийские туркмены]]|| || ||26 |- |[[:en:Tahtakuşlar Ethnography Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tahtalı Dağı]]||[[:ru:Тахталыдаг]]||[[Թախտալի]]|| ||15 |- |[[:en:TAI TF-X]]||[[:ru:TF-X]]|| || ||20 |- |[[:en:Taipei Economic and Cultural Mission in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Taka (boat)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Taksim (politics)]]||[[:ru:Таксим (политика)]]|| || ||13 |- |[[:en:Taksim Square]]||[[:ru:Таксим (площадь)]]||[[Թաքսիմ հրապարակ]]|| ||44 |- |[[:en:İstemihan Talay]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tayfun Talipoğlu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ercüment Ekrem Talu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tamzara]]||[[:ru:Тамзара]]||[[Թամզարա (պար)]]|| ||6 |- |[[:en:Tan (newspaper)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Suna Tanaltay]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cinuçen Tanrıkorur]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hamdullah Suphi Tanrıöver]]||[[:ru:Танрыовер, Хамдуллах Супхи]]|| || ||8 |- |[[:en:Tanzimat]]||[[:ru:Танзимат]]||[[Թանզիմաթ]]|| ||54 |- |[[:en:Tapureli ruins]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tarabya]]||[[:ru:Тарабья]]|| || ||13 |- |[[:en:Ali Rana Tarhan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tarhana]]||[[:ru:Тархана]]||[[Թարխանա]]|| ||21 |- |[[:en:Tarkan (singer)]]||[[:ru:Таркан]]||[[Թարքան]]||այո||59 |- |[[:en:Tarsus Çanakkale Park Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tarsus Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tarsus railway station]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tarsus University]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tarsus Zoo]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tarsus, Mersin]]||[[:ru:Тарсус]]||[[Տարսոն]]|| ||80 |- |[[:en:Taşgeçit Bridge]]|| || || ||2 |- |[[:en:Taşhan, Mut]]|| || || ||2 |- |[[:en:Taşköprü (Silifke)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Taşmedrese]]|| || || ||2 |- |[[:en:Taşucu Seka Harbor]]|| || || ||4 |- |[[:en:Gülsüm Tatar]]|| || || ||4 |- |[[:en:İbrahim Tatlıses]]||[[:ru:Татлысес, Ибрахим]]|| || ||29 |- |[[:en:Tatlıca Waterfalls]]|| || || ||2 |- |[[:en:Taurus Mountains]]||[[:ru:Тавр (хребет)]]||[[Տավրոսյան լեռնահամակարգ]]|| ||75 |- |[[:en:İstemihan Taviloğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tavşan Islet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tavuk göğsü]]||[[:ru:Тавук-гёксу]]|| || ||14 |- |[[:en:TCG Atılay]]|| || || ||3 |- |[[:en:TCG Değirmendere]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tea in Turkey]]||[[:ru:Турецкий чай]]||[[Թուրքական թեյ]]|| ||31 |- |[[:en:Tece Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tece Creek]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ahmet Ferit Tek]]||[[:ru:Тек, Ахмед Ферит]]|| || ||7 |- |[[:en:Tekfur ambarı]]|| || || ||5 |- |[[:en:Tekgöz Bridge]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tekirdağ]]||[[:ru:Текирдаг]]||[[Թեքիրդաղ]]|| ||70 |- |[[:en:Tekirdağ Province]]||[[:ru:Текирдаг (ил)]]||[[Թեքիրդաղի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Tekkadın ruins]]|| || || ||4 |- |[[:en:Telecommunications in Turkey]]||[[:ru:Телекоммуникации в Турции]]|| || ||3 |- |[[:en:Telephone services in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Television in Turkey]]||[[:ru:Телевидение в Турции]]||[[Հեռուստատեսությունը Թուրքիայում]]||այո||7 |- |[[:en:Telgrafın Tellerine Kuşlar Mı Konar]]|| || || ||2 |- |[[:en:Temelli Airfield]]|| || || ||2 |- |[[:en:Temple of Artemis]]||[[:ru:Храм Артемиды Эфесской]]||[[Արտեմիսի տաճարը Եփեսոսում]]||այո||90 |- |[[:en:Temple of Jupiter (Silifke)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Tenedos]]||[[:ru:Бозджаада]]||[[Տենեդոս]]|| ||47 |- |[[:en:Tengrism]]||[[:ru:Тенгрианство]]|| || ||53 |- |[[:en:Tentative list of World Heritage Sites in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Teoman (singer)]]||[[:ru:Теоман]]|| || ||16 |- |[[:en:Teos]]||[[:ru:Теос]]|| || ||25 |- |[[:en:Tepebaşı, Eskişehir]]|| || || ||19 |- |[[:en:Tepeköy, Mersin]]|| || || ||6 |- |[[:en:Tercüman]]|| || || ||5 |- |[[:en:Fatih Terim]]||[[:ru:Терим, Фатих]]|| || ||50 |- |[[:en:Territorial evolution of the Ottoman Empire]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tersane Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tevfik Fikret]]||[[:ru:Тевфик Фикрет]]|| || ||23 |- |[[:en:Tevfik Sırrı Gür High School]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tevfik Sırrı Gür Stadium]]|| || || ||7 |- |[[:en:Erdoğan Teziç]]|| || || ||4 |- |[[:en:TFF First League]]||[[:ru:Первая лига Турции по футболу]]|| || ||24 |- |[[:en:TFF Second League]]|| || || ||11 |- |[[:en:The Remaining Documents of Talaat Pasha]]|| ||[[Թալեաթ փաշայի սև նոթատետր]]|| ||3 |- |[[:en:The Science Academy Society of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:The Tombstones of Ahlat the Urartian and Ottoman citadel]]|| || || ||5 |- |[[:en:The Turks Today]]|| || || ||1 |- |[[:en:The underground city and Monasteries of Derinkuyu]]||[[:ru:Деринкую (подземный город)]]||[[Դերինքույու (ստորգետնյա քաղաք)]]|| ||25 |- |[[:en:Theatre at Halicarnassus]]|| || || ||8 |- |[[:en:Theatre of Turkey]]|| || || ||6 |- |[[:en:Third Army (Ottoman Empire)]]||[[:ru:3-я армия (Османская империя)]]||[[III բանակ (Օսմանյան կայսրություն)]]|| ||13 |- |[[:en:Third Army (Turkey)]]||[[:ru:3-я армия (Турция)]]|| || ||8 |- |[[:en:Thracia]]||[[:ru:Фракия (римская провинция)]]|| || ||31 |- |[[:en:Kartal Tibet]]||[[:ru:Тибет, Картал]]|| || ||14 |- |[[:en:Tigris]]||[[:ru:Тигр (река)]]||[[Տիգրիս]]|| ||118 |- |[[:en:Tigris–Euphrates river system]]|| || || ||13 |- |[[:en:Timar]]||[[:ru:Тимар]]|| || ||21 |- |[[:en:Timeline of broadcasting in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of Mustafa Kemal Atatürk]]|| || || ||3 |- |[[:en:Timeline of the Gezi Park protests]]|| || || ||4 |- |[[:en:Timeline of the Seljuk Sultanate of Rum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of the Syrian civil war]]||[[:ru:Хронология гражданской войны в Сирии]]|| || ||10 |- |[[:en:Timeline of the Turkic peoples (500–1300)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Timeline of Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:Naci Tınaz]]|| || || ||5 |- |[[:en:Tire City Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tırmıl]]|| || || ||2 |- |[[:en:Töbank]]|| || || ||3 |- |[[:en:Togan Arslan]]||[[:ru:Тоган Арслан-бей]]|| || ||2 |- |[[:en:Tokat]]||[[:ru:Токат]]||[[Թոքաթ]]|| ||74 |- |[[:en:Tokat Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tokat Province]]||[[:ru:Токат (ил)]]||[[Թոքաթի մարզ]]||այո||73 |- |[[:en:Metin Toker]]||[[:ru:Токер, Метин]]|| || ||4 |- |[[:en:Cemal Tollu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tomb of Ahi Evren]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tomb of Karyağdı Hatun]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mahir Tomruk]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tömük Creek]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tonyukuk inscriptions]]|| || || ||11 |- |[[:en:Cengiz Topel]]||[[:ru:Топель, Дженгиз]]|| || ||8 |- |[[:en:Topkapı Palace]]||[[:ru:Топкапы]]||[[Թոփքափը ամրոց]]||այո||69 |- |[[:en:Toprak Island]]|| || || ||2 |- |[[:en:Fatma Aliye Topuz]]||[[:ru:Топуз, Алие Фатьма]]||[[Ֆաթմա Ալիյե Թոփուզ]]|| ||31 |- |[[:en:Seyhun Topuz]]|| || || ||3 |- |[[:en:TOROS artillery rocket system]]|| || || ||3 |- |[[:en:Toros University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Toroslar]]||[[:ru:Торослар]]|| || ||18 |- |[[:en:Torture in Turkey]]|| || || ||3 |- |[[:en:Toumazou v. Republic of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tourism in Turkey]]||[[:ru:Туризм в Турции]]||[[Զբոսաշրջությունը Թուրքիայում]]|| ||26 |- |[[:en:Tower of Gömeç]]|| || || ||4 |- |[[:en:Toycular yarcan]]|| || || ||1 |- |[[:en:TPAO Batman]]|| || || ||1 |- |[[:en:Trabzon]]||[[:ru:Трабзон]]||[[Տրապիզոն]]|| ||109 |- |[[:en:Trabzon Province]]||[[:ru:Трабзон (ил)]]||[[Տրապիզոնի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Trabzonspor]]||[[:ru:Трабзонспор (футбольный клуб)]]|| || ||55 |- |[[:en:Trabzonspor B.K.]]||[[:ru:Трабзонспор (баскетбольный клуб)]]|| || ||16 |- |[[:en:Trams in Antalya]]||[[:ru:Трамвай Антальи]]|| || ||10 |- |[[:en:Trams in Istanbul]]||[[:ru:Стамбульский трамвай]]|| || ||11 |- |[[:en:Trams in İzmir]]|| || || ||4 |- |[[:en:Trans-Anatolian gas pipeline]]||[[:ru:Трансанатолийский газопровод]]|| || ||19 |- |[[:en:Trans-Anatolian railway]]|| || || ||1 |- |[[:en:Transformation of the Ottoman Empire]]|| || || ||8 |- |[[:en:Transport in Mersin Province]]|| || || ||2 |- |[[:en:Transport in Turkey]]||[[:ru:Транспорт в Турции]]||[[Տրանսպորտը Թուրքիայում]]|| ||16 |- |[[:en:Treaty of Adrianople (1829)]]||[[:ru:Адрианопольский мирный договор (1829)]]||[[Ադրիանապոլսի պայմանագիր]]|| ||41 |- |[[:en:Treaty of Athens]]||[[:ru:Афинский договор]]|| || ||9 |- |[[:en:Treaty of Balta Liman]]|| || || ||15 |- |[[:en:Treaty of Belgrade]]||[[:ru:Белградский мирный договор (1739)]]|| || ||33 |- |[[:en:Treaty of Bucharest (1812)]]||[[:ru:Бухарестский мирный договор (1812)]]||[[Բուխարեստի պայմանագիր (1812)]]|| ||35 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1590)]]||[[:ru:Стамбульский мирный договор (1590)]]|| || ||15 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1736)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1897)]]||[[:ru:Константинопольский договор (1897)]]|| || ||12 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1913)]]||[[:ru:Константинопольский мирный договор (1913)]]|| || ||19 |- |[[:en:Treaty of Jassy]]||[[:ru:Ясский мирный договор]]|| || ||33 |- |[[:en:Treaty of Kars]]||[[:ru:Карсский договор]]||[[Կարսի պայմանագիր]]|| ||40 |- |[[:en:Treaty of Kerden]]|| || || ||8 |- |[[:en:Treaty of Lausanne]]||[[:ru:Лозаннский мирный договор]]||[[Լոզանի պայմանագիր]]|| ||66 |- |[[:en:Treaty of London (1827)]]||[[:ru:Лондонская конвенция (1827)]]|| || ||15 |- |[[:en:Treaty of Nagyvárad]]||[[:ru:Орадский договор]]|| || ||14 |- |[[:en:Treaty of Nasuh Pasha]]||[[:ru:Договор Насух-паши]]|| || ||12 |- |[[:en:Treaty of Neuilly-sur-Seine]]||[[:ru:Нёйиский договор]]|| || ||37 |- |[[:en:Treaty of Reichenbach (1790)]]||[[:ru:Рейхенбахская конвенция (1790)]]|| || ||10 |- |[[:en:Treaty of Sèvres]]||[[:ru:Севрский мирный договор]]||[[Սևրի պայմանագիր]]|| ||61 |- |[[:en:Treaty of the Dardanelles]]|| || || ||12 |- |[[:en:Treaty with Tunis (1797)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Tripe soup]]|| || || ||14 |- |[[:en:Trojan language]]||[[:ru:Троянский язык]]|| || ||7 |- |[[:en:Trojan War]]||[[:ru:Троянская война]]||[[Տրոյական պատերազմ]]||այո||98 |- |[[:en:Tromakton]]|| || || ||1 |- |[[:en:Troy]]||[[:ru:Троя]]||[[Տրոյա]]|| ||113 |- |[[:en:TRT World]]|| || || ||16 |- |[[:en:Truce of Constantinople (1533)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Tsestos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tsifteteli]]|| || || ||7 |- |[[:en:Tüllüce Islet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tülomsaş Museum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tunca Bridge]]|| || || ||3 |- |[[:en:Tuncay Şanlı]]||[[:ru:Шанлы, Тунджай]]|| || ||36 |- |[[:en:Bedrettin Tuncel]]|| || || ||3 |- |[[:en:Funda İyce Tuncel]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tunceli]]||[[:ru:Тунджели]]||[[Թունջելի]]|| ||65 |- |[[:en:Tunceli Province]]||[[:ru:Тунджели (ил)]]||[[Թունջելիի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Tünel]]||[[:ru:Тюнель]]|| || ||30 |- |[[:en:Tüpraş]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turahanoğlu family]]|| || || ||2 |- |[[:en:Arda Turan]]||[[:ru:Туран, Арда]]||[[Արդա Թուրան]]|| ||67 |- |[[:en:Turanism]]||[[:ru:Туранизм]]|| || ||29 |- |[[:en:Türbe]]||[[:ru:Тюрбе]]||[[Թյուրբե]]|| ||30 |- |[[:en:Turco-Persian]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turco-Persian tradition]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turgutlu]]||[[:ru:Тургутлу]]|| || ||35 |- |[[:en:Turgutreis]]|| || || ||16 |- |[[:en:Türk Telekom (mobile operator division)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Vedat Türkali]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mirsad Türkcan]]||[[:ru:Туркан, Мирсад]]|| || ||25 |- |[[:en:Turkcell]]||[[:ru:Turkcell]]||[[Turkcell]]|| ||30 |- |[[:en:Berç Türker Keresteciyan]]|| || || ||9 |- |[[:en:Alparslan Türkeş]]||[[:ru:Тюркеш, Алпарслан]]||[[Ալփարսլան Թյուրքեշ]]|| ||27 |- |[[:en:Turkey in the Eurovision Song Contest]]||[[:ru:Турция на «Евровидении»]]||[[Թուրքիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]]||այո||36 |- |[[:en:Turkey men's national basketball team]]||[[:ru:Мужская сборная Турции по баскетболу]]|| || ||35 |- |[[:en:Turkey men's national ice hockey team]]||[[:ru:Сборная Турции по хоккею с шайбой]]|| || ||18 |- |[[:en:Turkey national beach handball team]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkey national under-21 football team]]||[[:ru:Сборная Турции по футболу (до 21 года)]]|| || ||17 |- |[[:en:Turkey women's national basketball team]]||[[:ru:Женская сборная Турции по баскетболу]]|| || ||21 |- |[[:en:Turkey women's national beach handball team]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkey women's national ice hockey team]]|| || || ||9 |- |[[:en:Turkey-Iran relations]]||[[:ru:Ирано-турецкие отношения]]||[[Թուրք-իրանական հարաբերություններ]]|| ||14 |- |[[:en:Turkey–European Union relations]]|| ||[[Եվրոպական Միություն-Թուրքիա հարաբերություններ]]|| ||10 |- |[[:en:Turkey–United Kingdom relations]]||[[:ru:Британско-турецкие отношения]]|| || ||12 |- |[[:en:Turkey–United States relations]]||[[:ru:Американо-турецкие отношения]]|| || ||13 |- |[[:en:12th government of Turkey]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkey's membership of international organizations]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkey's migrant crisis]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkic alphabets]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of Turkic dynasties and countries]]|| || || ||18 |- |[[:en:Turkic history]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkic History]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkic migration]]|| || || ||15 |- |[[:en:Turkification]]||[[:ru:Тюркизация]]||[[Թյուրքացում]]|| ||27 |- |[[:en:Türkische Post]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish Academy of Sciences]]||[[:ru:Академия наук Турции]]||[[Թուրքիայի գիտությունների ակադեմիա]]|| ||11 |- |[[:en:Turkish Aeronautical Association]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish Air Force]]||[[:ru:Военно-воздушные силы Турции]]||[[Թուրքիայի ռազմաօդային ուժեր]]|| ||31 |- |[[:en:Turkish Airlines]]||[[:ru:Turkish Airlines]]||[[Turkish Airlines]]|| ||81 |- |[[:en:Turkish Airlines Flight 1476]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish Airlines Flight 1951]]||[[:ru:Катастрофа Boeing 737 под Амстердамом]]||[[Ավիավթար Ամստերդամի մոտ (2009)]]|| ||32 |- |[[:en:Turkish alphabet]]||[[:ru:Турецкая письменность]]|| || ||43 |- |[[:en:Turkish Americans]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkish and Islamic Arts Museum]]||[[:ru:Музей турецкого и исламского искусства]]||[[Թուրքական և իսլամական արվեստի թանգարան]]||այո||23 |- |[[:en:Turkish archery]]||[[:ru:Турецкий лук]]|| || ||14 |- |[[:en:Turkish Australians]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkish Basketball Federation]]|| || || ||9 |- |[[:en:Turkish civil code (1926)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish coffee]]||[[:ru:Кофе по-турецки]]||[[Թուրքական սուրճ]]|| ||60 |- |[[:en:Turkish Constitution of 1921]]||[[:ru:Конституция Турции (1921)]]|| || ||7 |- |[[:en:Turkish Constitution of 1924]]||[[:ru:Конституция Турции (1924)]]|| || ||8 |- |[[:en:Turkish Cultural Center]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish Cup]]||[[:ru:Кубок Турции по футболу]]|| || ||36 |- |[[:en:Turkish Cypriot diaspora]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish Cypriot nationalism]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish delight]]||[[:ru:Рахат-лукум]]||[[Լոխում]]|| ||53 |- |[[:en:Turkish economic boom of the 2000s]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish exonyms]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish folk literature]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish folk music]]|| || || ||9 |- |[[:en:Turkish folklore]]||[[:ru:Турецкий фольклор]]|| || ||4 |- |[[:en:Turkish Football Federation]]||[[:ru:Турецкая футбольная федерация]]|| || ||36 |- |[[:en:Turkish football league system]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish general elections after 1980]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish general elections before 1980]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish General Staff]]|| ||[[Թուրքիայի Գլխավոր շտաբ]]||այո||14 |- |[[:en:Turkish grammar]]||[[:ru:Морфология турецкого языка]]|| || ||11 |- |[[:en:Turkish Grand Prix]]||[[:ru:Гран-при Турции]]|| || ||44 |- |[[:en:Turkish Hearths]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish hip hop]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish Historical Society]]||[[:ru:Турецкая историческая организация]]|| || ||8 |- |[[:en:Turkish identity card]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkish Informatics Olympiad]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish invasion of Cyprus]]||[[:ru:Турецкое вторжение на Кипр]]||[[Թուրքական ներխուժումը Կիպրոս]]|| ||43 |- |[[:en:Turkish involvement in the Syrian civil war]]|| || || ||11 |- |[[:en:Turkish Kurdistan]]||[[:ru:Северный Курдистан]]||[[Թուրքական Քուրդիստան]]||այո||40 |- |[[:en:Turkish Land Forces]]||[[:ru:Сухопутные войска Турции]]|| || ||21 |- |[[:en:Turkish Language Association]]||[[:ru:Турецкое лингвистическое общество]]|| || ||21 |- |[[:en:Turkish lira sign]]||[[:ru:Турецкая лира]]||[[Թուրքական լիրա]]|| ||83 |- |[[:en:Turkish local elections after 1980]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish local elections before 1980]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish makam]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish Military Academy]]|| || || ||10 |- |[[:en:Turkish Military Cemetery]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish military operation in Idlib Governorate]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish music charts]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkish musical instruments]]||[[:ru:Турецкая музыка]]|| || ||20 |- |[[:en:Turkish National Movement]]||[[:ru:Турецкое национальное движение]]||[[Քեմալական շարժում]]|| ||22 |- |[[:en:Turkish nationalism]]||[[:ru:Турецкий национализм]]||[[Թուրքական ազգայնականություն]]|| ||17 |- |[[:en:Turkish Naval Academy]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turkish Naval Forces]]||[[:ru:Военно-морские силы Турции]]|| || ||25 |- |[[:en:Turkish participation in 2012 Olympics]]||[[:ru:Турция на летних Олимпийских играх 2012]]|| || ||23 |- |[[:en:Turkish passport]]||[[:ru:Паспорт гражданина Турции]]||[[Թուրքական անձնագիր]]|| ||17 |- |[[:en:Turkish Passport (film)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish phonology]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turkish pop music]]||[[:ru:Поп-музыка]]||[[Փոփ երաժշտություն]]|| ||118 |- |[[:en:Turkish Psychological Association]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish Radio and Television Corporation]]||[[:ru:Турецкая телерадиокомпания]]||[[TRT]]|| ||39 |- |[[:en:Turkish Red Crescent]]||[[:ru:Турецкий Красный Полумесяц]]||[[Թուրքական Կարմիր կիսալուսին]]|| ||16 |- |[[:en:Turkish Riviera]]||[[:ru:Турецкая ривьера]]||[[Թուրքական ռիվիերա]]|| ||25 |- |[[:en:Turkish Sign Language]]|| || || ||15 |- |[[:en:Turkish Stars]]||[[:ru:Турецкие Звёзды]]|| || ||15 |- |[[:en:Turkish State Cemetery]]||[[:ru:Турецкое государственное кладбище]]|| || ||11 |- |[[:en:Turkish State Mint]]|| ||[[Թուրքիայի դրամահատարան]]|| ||4 |- |[[:en:Turkish State Opera and Ballet]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish State Railways]]||[[:ru:Турецкая железная дорога]]|| || ||29 |- |[[:en:Turkish State Theatres]]||[[:ru:Главное управление по государственным театрам (Турция)]]|| || ||4 |- |[[:en:Turkish Straits crisis]]||[[:ru:Кризис из-за черноморских проливов (1946)]]||[[Թուրքական նեղուցների ճգնաժամ]]|| ||20 |- |[[:en:Turkish tambur]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish television drama]]||[[:ru:Турецкая телевизионная драма]]|| || ||15 |- |[[:en:Turkish Trade Office in Taipei]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish Union of Clubs]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turkish Villagers' Party]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish vocabulary]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish women academics]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish women in cinema]]|| || || ||3 |- |[[:en:Turkish women in fine arts]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish women in music]]|| || || ||1 |- |[[:en:Turkish women in public service]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish–Armenian War]]||[[:ru:Армяно-турецкая война (1920)]]||[[Հայ-թուրքական պատերազմ (1920)]]|| ||34 |- |[[:en:Türkiyemspor Berlin]]|| || || ||12 |- |[[:en:Hedo Türkoğlu]]||[[:ru:Тюркоглу, Хедо]]||[[Հեդո Թուրքօղլու]]||այո||42 |- |[[:en:Turkology]]||[[:ru:Тюркология]]||[[Թյուրքագիտություն]]|| ||40 |- |[[:en:Turkovac]]|| || || ||10 |- |[[:en:Turks in Austria]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turks in Belgium]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turks in France]]|| || || ||7 |- |[[:en:Turks in Germany]]||[[:ru:Турки в Германии]]|| || ||24 |- |[[:en:Turks in Kazakhstan]]||[[:ru:Турки в Казахстане]]|| || ||9 |- |[[:en:Turks in Libya]]|| || || ||6 |- |[[:en:Turks in North Macedonia]]||[[:ru:Турки в Северной Македонии]]|| || ||10 |- |[[:en:Turks in Switzerland]]|| || || ||5 |- |[[:en:Turks in the former Soviet Union]]|| || || ||2 |- |[[:en:Turks in the Netherlands]]|| || || ||8 |- |[[:en:Turks in Uzbekistan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Turks of Romania]]||[[:ru:Турки в Румынии]]|| || ||14 |- |[[:en:Turks of the Dodecanese]]||[[:ru:Додеканесские турки]]|| || ||7 |- |[[:en:Turks of Western Thrace]]||[[:ru:Турки Западной Фракии]]|| || ||9 |- |[[:en:Türksat (satellite)]]|| || || ||7 |- |[[:en:TurkStream]]||[[:ru:Турецкий поток]]||[[Թուրքական հոսք]]|| ||22 |- |[[:en:Türkü]]|| || || ||9 |- |[[:en:Tuşba]]|| || || ||8 |- |[[:en:Tütünbank]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ubykh people]]||[[:ru:Убыхи]]|| || ||21 |- |[[:en:Ubykh phonology]]|| || || ||3 |- |[[:en:Üçadalar]]|| || || ||1 |- |[[:en:Üçayaklı ruins]]|| || || ||4 |- |[[:en:Zeynep Üçbaşaran]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ufuk University]]|| || || ||4 |- |[[:en:Necdet Uğur]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ulah Havasi]]|| || || ||1 |- |[[:en:Osman Murat Ülke]]||[[:ru:Ульке, Осман Мурат]]|| || ||5 |- |[[:en:Ülkü (magazine)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ulus (newspaper)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ulus Square]]|| || || ||6 |- |[[:en:Ulus, Ankara]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ümraniye]]||[[:ru:Умрание]]||[[Ումրանիե]]||այո||31 |- |[[:en:Ümraniye massacre]]|| || || ||2 |- |[[:en:Birol Ünel]]||[[:ru:Унел, Бирол]]|| || ||19 |- |[[:en:Osman Zeki Üngör]]||[[:ru:Унгёр, Осман Зеки]]|| || ||12 |- |[[:en:Union of Chambers of Turkish Engineers and Architects]]|| || || ||3 |- |[[:en:United States recognition of the Armenian genocide]]|| || || ||3 |- |[[:en:Upper Mesopotamia]]||[[:ru:Бадият-эль-Джазира]]||[[Ջեզիրե]]|| ||35 |- |[[:en:Ural-Altaic languages]]||[[:ru:Урало-алтайская гипотеза]]|| || ||35 |- |[[:en:Gülkız Ürbül]]|| || || ||3 |- |[[:en:Urfa]]||[[:ru:Шанлыурфа]]||[[Ուռհա]]|| ||90 |- |[[:en:Urfa Man]]|| || || ||11 |- |[[:en:Mina Urgan]]||[[:ru:Урган, Мина]]|| || ||9 |- |[[:en:Uşak]]||[[:ru:Ушак]]||[[Ուշաք]]|| ||62 |- |[[:en:Uşak Province]]||[[:ru:Ушак (ил)]]||[[Ուշաքի մարզ]]|| ||75 |- |[[:en:Ushak carpet]]|| || || ||4 |- |[[:en:Üsküdar]]||[[:ru:Ускюдар]]||[[Սկյուտար]]|| ||53 |- |[[:en:USS Boarfish]]|| || || ||8 |- |[[:en:Latife Uşaki]]||[[:ru:Ушаклыгиль, Латифе]]||[[Լաթիֆե Ուշաքլըգիլ]]|| ||27 |- |[[:en:Mustafa Üstündağ (politician)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Alperen Uysal]]||[[:ru:Уйсал, Алперен]]|| || ||8 |- |[[:en:Behçet Uz]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cem Uzan]]|| || || ||8 |- |[[:en:Uzuncaburç (Diokaisareia)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Vakıflı, Samandağ]]||[[:ru:Вакыфлы]]||[[Վաքըֆ]]|| ||20 |- |[[:en:Valide sultan]]||[[:ru:Валиде-султан]]||[[Վալիդե սուլթան]]||այո||42 |- |[[:en:List of valide sultans]]||[[:ru:Валиде-султан]]||[[Վալիդե սուլթան]]||այո||42 |- |[[:en:Vallahades]]||[[:ru:Валахады]]|| || ||9 |- |[[:en:Alexander Vallaury]]|| || || ||8 |- |[[:en:Van papuri]]|| || || ||2 |- |[[:en:Van Province]]||[[:ru:Ван (ил)]]||[[Վանի մարզ]]||այո||83 |- |[[:en:Van Yüzüncü Yıl University]]|| || || ||3 |- |[[:en:Van, Turkey]]||[[:ru:Ван (город, Турция)]]||[[Վան]]||այո||86 |- |[[:en:Mustafa Varank]]|| || || ||6 |- |[[:en:Vartan Pasha]]|| ||[[Հովսեփ Վարդանյան]]|| ||9 |- |[[:en:Vassal and tributary states of the Ottoman Empire]]||[[:ru:Вассальные и даннические государства Османской империи]]|| || ||13 |- |[[:en:Vatan (former newspaper)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Vehbi Koç Foundation]]|| || || ||3 |- |[[:en:Haji Bayram Veli]]|| || || ||9 |- |[[:en:Veyselli rock reliefs]]|| || || ||3 |- |[[:en:Vice President of Turkey]]||[[:ru:Вице-президент Турции]]|| || ||16 |- |[[:en:Victory Monument (Ankara)]]||[[:ru:Памятник Победы (Анкара)]]|| || ||11 |- |[[:en:Vilayet Law]]|| || || ||5 |- |[[:en:Village Institutes]]||[[:ru:Сельские институты]]|| || ||7 |- |[[:en:Villages of Turkey]]|| || || ||8 |- |[[:en:Virtue Party]]||[[:ru:Партия добродетели]]|| || ||13 |- |[[:en:Vision 2023]]||[[:ru:Видение 2023]]|| || ||3 |- |[[:en:Vişnezade]]|| || || ||5 |- |[[:en:VitrA (sanitaryware)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Wahhabi War]]||[[:ru:Османо-саудовская война]]||[[Օսմանա-սաուդյան պատերազմ]]|| ||25 |- |[[:en:Haji Bektash Veli]]||[[:ru:Хаджи Бекташ]]|| || ||25 |- |[[:en:War of Independence Museum]]|| || || ||5 |- |[[:en:Waste management in Turkey]]|| || || ||1 |- |[[:en:Water supply and sanitation in Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Women's Basketball Super League]]||[[:ru:Чемпионат Турции по баскетболу среди женщин]]|| || ||9 |- |[[:en:Women's Library and Information Centre Foundation]]||[[:ru:Фонд женских библиотек и информационных центров]]|| || ||5 |- |[[:en:Women's Museum İstanbul]]|| ||[[Կանանց թանգարան (Ստամբուլ)]]|| ||5 |- |[[:en:Workers' Party (Turkey)]]||[[:ru:Рабочая партия (Турция)]]|| || ||10 |- |[[:en:Xanthos]]||[[:ru:Ксанф (город)]]||[[Կսանֆ (քաղաք)]]|| ||42 |- |[[:en:XV Corps (Ottoman Empire)]]||[[:ru:15-й корпус (Османская империя)]]||[[XV կորպուս (Օսմանյան կայսրություն)]]|| ||7 |- |[[:en:Yağısıyan]]||[[:ru:Яги-Сиян]]|| || ||17 |- |[[:en:Yağıbasan]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yahya bey Dukagjini]]||[[:ru:Ташлыджалы Яхья-бей]]|| || ||10 |- |[[:en:Yaka Castle]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yakup I of Germiyan]]||[[:ru:Якуб-бей Гермияноглу]]|| || ||3 |- |[[:en:Yakup II of Germiyan]]||[[:ru:Якуб-бей II Гермияноглу]]|| || ||4 |- |[[:en:Sergen Yalçın]]||[[:ru:Ялчин, Серген]]|| || ||17 |- |[[:en:Ertuğrul Yalçınbayır]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yalı]]||[[:ru:Ялы]]|| || ||15 |- |[[:en:Yalova]]||[[:ru:Ялова]]||[[Յալովա]]|| ||66 |- |[[:en:Yalova Peninsula massacres]]||[[:ru:Резня в регионе Ялова-Гемлик-Орхангази]]|| || ||10 |- |[[:en:Yalova Province]]||[[:ru:Ялова (ил)]]||[[Յալովայի մարզ]]||այո||78 |- |[[:en:Yandım Tokat Yandım]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yanıkhan]]|| || || ||4 |- |[[:en:Yansımalar]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yar demedin]]|| || || ||1 |- |[[:en:Duygun Yarsuvat]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gazi Yaşargil]]||[[:ru:Яшаргил, Гази]]|| || ||15 |- |[[:en:Yassıca Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yavuz Sultan Selim Bridge]]||[[:ru:Мост Султана Селима Явуза]]||[[Սելիմ Ահեղի կամուրջ]]|| ||41 |- |[[:en:Fehmi Yavuz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yayla (resort)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yaylak]]||[[:ru:Джайляу]]|| || ||13 |- |[[:en:Yazidis]]||[[:ru:Езиды]]||[[Եզդիներ]]|| ||75 |- |[[:en:Yediadalar]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yedigün]]|| || || ||1 |- |[[:en:Yeditepe University]]|| || || ||9 |- |[[:en:Yelbiz Castle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yelkenli Island]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yemenimde hare var]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hande Yener]]||[[:ru:Йенер, Ханде]]||[[Հանդե Եներ]]||այո||80 |- |[[:en:Yeni Dergi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yeni Kavaflar Market]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yenifoça]]|| || || ||8 |- |[[:en:Yenişehir, Mersin]]||[[:ru:Енишехир (Мерсин)]]|| || ||18 |- |[[:en:Yeniyurt Castle]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yerköprü Waterfall (Mersin)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hamza Yerlikaya]]||[[:ru:Ерликая, Хамза]]|| || ||20 |- |[[:en:Yesemek Quarry and Sculpture Workshop]]|| || || ||10 |- |[[:en:Yeşilçam]]||[[:ru:Кинематограф Турции]]|| || ||23 |- |[[:en:Yeşilçay Drinking Water Plant]]|| ||[[Եշիլչայի ջրամբար]]|| ||2 |- |[[:en:Yeşilovacık Fishing Port]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yildirim Army Group]]||[[:ru:Группа армий «Йылдырым»]]||[[«Յըլդըրըմ» բանակախումբ]]|| ||8 |- |[[:en:Binali Yıldırım]]||[[:ru:Йылдырым, Бинали]]||[[Բինալի Յըլդըրըմ]]|| ||69 |- |[[:en:Burak Yılmaz]]||[[:ru:Йылмаз, Бурак]]|| || ||51 |- |[[:en:Cem Yılmaz]]||[[:ru:Йылмаз, Джем]]||[[Ջեմ Յըլմազ]]|| ||25 |- |[[:en:Engin Yılmaz]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mesut Yılmaz]]||[[:ru:Йылмаз, Месут]]||[[Մեսութ Յըլմազ]]|| ||35 |- |[[:en:Sabri Yirmibeşoğlu]]|| || || ||4 |- |[[:en:Yirmisekiz Mehmed Çelebi]]|| || || ||11 |- |[[:en:Yılan Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Yılan Island (Urla)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yılanlı Island]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yıldız Park]]||[[:ru:Парк Йылдыз]]||[[Յըլդըզ զբոսայգի]]|| ||17 |- |[[:en:Yıldız Technical University]]||[[:ru:Технический университет Йылдыз]]||[[Յըլդըզ տեխնիկական համալսարան]]|| ||22 |- |[[:en:Yıldız-class fast attack craft]]|| || || ||6 |- |[[:en:Yılmaz Büyükerşen Wax Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Dilek Akagün Yılmaz]]|| || || ||2 |- |[[:en:Namık Kemal Yolga]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yön]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kenan Yontunç]]|| || || ||5 |- |[[:en:Yörüks]]||[[:ru:Юрюки]]||[[Յուրյուքներ]]|| ||34 |- |[[:en:Young Party]]|| || || ||9 |- |[[:en:Yozgat]]||[[:ru:Йозгат]]||[[Յոզգաթ]]|| ||61 |- |[[:en:Yozgat Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yozgat Province]]||[[:ru:Йозгат (ил)]]||[[Յոզգաթի մարզ]]|| ||78 |- |[[:en:Mehmet Yozgatlı]]||[[:ru:Йозгатлы, Мехмет]]|| || ||10 |- |[[:en:Işıl Yücesoy]]|| || || ||7 |- |[[:en:Metin Yüksel]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nazmi Yükselen]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yumuktepe]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yumurtalık]]||[[:ru:Юмурталык]]|| || ||28 |- |[[:en:Yumurtalık Island]]|| || || ||1 |- |[[:en:Yunus Emre Institute]]||[[:ru:Институт имени Юнуса Эмре]]||[[Յունուս Էմրեի ինստիտուտ]]|| ||15 |- |[[:en:Yunusemre]]|| || || ||8 |- |[[:en:Lebit Yurdoğlu]]|| || || ||3 |- |[[:en:Yüreğir]]||[[:ru:Юрегир]]|| || ||28 |- |[[:en:Zafer Hanım]]|| || || ||6 |- |[[:en:Zafer Square]]|| || || ||4 |- |[[:en:Zagros Mountains forest steppe]]|| || || ||7 |- |[[:en:Sabbatai Zevi]]||[[:ru:Шабтай Цви]]||[[Սաբաթայ Զևի]]|| ||43 |- |[[:en:Zeybek dance]]|| || || ||7 |- |[[:en:Zeybeks]]||[[:ru:Зейбеки]]||[[Զեյբեքներ]]|| ||15 |- |[[:en:Zeyrek Mosque]]||[[:ru:Монастырь Пантократора]]|| || ||25 |- |[[:en:Zeytinburnu]]||[[:ru:Зейтинбурну]]||[[Զեյթինբուրնու]]|| ||33 |- |[[:en:Zile]]||[[:ru:Зиле (Токат)]]||[[Զելա]]|| ||33 |- |[[:en:Zilkale]]||[[:ru:Зилкале]]||[[Զիլքալե]]|| ||9 |- |[[:en:Zincirbozan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Zirve Publishing House murders]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ziya Gökalp Museum]]|| || || ||3 |- |[[:en:Zonguldak Province]]||[[:ru:Зонгулдак (ил)]]||[[Զոնգուլդաքի մարզ]]||այո||76 |- |[[:en:Zorlu Center]]||[[:ru:Зорлу-центр]]|| || ||8 |- |[[:en:Zübeyde Hanım]]||[[:ru:Зюбейде-ханым]]||[[Զյուբեյդե հանըմ]]|| ||14 |- |[[:en:Zurna]]||[[:ru:Зурна]]||[[Զուռնա]]|| ||41 |} fvzme3ckp8paauazd0iqwi2bh5sb6jk Էմմա (ֆիլմ, 2020) 0 1004637 8496015 8340232 2022-08-26T20:08:06Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Էմմա»''' ({{lang-en|Emma.}}), բրիտանական [[կատակերգական դրամա]] ֆիլմ, որի ռեժիսորն է Օտեմ դե Ուայլդը, նկարահանված [[Էլեանոր Քաթթոն|Էլեանոր Քաթթոնի]] սցենարով, [[Ջեյն Օսթին|Ջեյն Օսթինի]] [[Էմմա (վեպ)|նույնանուն վեպի]] վրա հիմնված ։ == Սյուժե == Երիտասարդ գեղեցկուհի Էմմա Վուդհաուսը կարծում է, որ լավ է տիրապետում մարդկային բնավորություններին և, հետևաբար, կարող է խնամախոսի դեր տանել իր ընկերների և երիտասարդների համար։ Նա իր ընկերուհուն՝ համեստ ու խոնարհ Հարրիեթ Սմիթին տարհամոզում է ամուսնանալ [[Ֆերմեր|ֆերմերի]] հետ և նրա համար փոխանորդ է ընտրում [[վիկարիոս]] պարոն Էտալոնին։ Սակայն վերջինս հենց սիրահարվում է Էմմային։ Մերժվելուց հետո նա հեռանում է, և Հարիեթ Սմիթը մնում է առանց փեսացուի։ Այնուհետև Էմման փորձում է վերադարձնել Հարիեթին իր նոր ծանոթի` Ֆրենչ Չերչիլի միջոցով։ == Դերասաններ == *[[Անյա Թեյլոր Ջոյ]] ՝ Էմմա Վուդհաուս *[[Ջոնի Ֆլին]]՝ [[Ջորջ Նայթլի]] *[[Բիլ Նայի]]՝ պարուն Վուդհաուս *[[Միա Գոթ]]՝ Հարրիեթ Սմիթ *[[Միրանդա Հարթ]]՝ օրիորդ Բեյթս *[[Ջոշ Օ’Քոնոր]]՝ պարոն Էլթոն *[[Քալում Թըրներ]]՝ Ֆրենկ Չերչիլ *[[Ռուպերտ Գրեյվս]]՝ պարոն Ուեսթոն *[[Ջեմմա Ուիլան]]՝ տիկին Ուեսթոն * Էմբեր Անդերսոն՝ Ջեյն Ֆերֆաքս * Տանյա Ռեյնոլդս՝ տիկին Էլթոն *[[Քոնոր Սուինդելս]]՝ [[Ռոբերտ Մարտին]] *[[Օլիվեր Քրիս]]՝ Ջոն Նայթլի * Քլոյա Փիրի՝ Իզաբելա Այթլի == Արտադրություն == Առաջին հաղորդագրությունները [[Ջեյն Օսթին|Ջեյն Օսթինի]] [[Էմմա (վեպ)|«Էմմայի»]] հերթական կինոնկարի էկրանավորման աշխատանքների մեկնարկի մասին հայտնվեցին 2018-ի հոկտեմբերին. այդ ժամանակ հայտնի դարձավ, որ գլխավոր դերը կկատարի [[Անյա Թեյլոր Ջոյ|Անյա Թեյլոր-Ջոյը]]<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/anya-taylor-joy-star-jane-austen-adaptation-emma-1155172|title= Anya Taylor-Joy to Star in Jane Austen Adaptation 'Emma' (Exclusive)|lang=en}}</ref>. 2018 թվականի դեկտեմբերին տղամարդու գլխավոր դերը՝ պարոն Նայթլիի, հասավ Ջոնի Ֆլինին<ref>[https://deadline.com/2018/12/johnny-flynn-joins-focus-features-emma-with-anya-taylor-joy-1202523879/ Johnny Flynn Joins Focus Features-Working Title’s ‘Emma’]</ref>։ Ավելի ուշ տեղեկատվություն հայտնվեց այլ դերերի քասթինգների արդյունքների մասին<ref>{{cite web|url=https://www.screendaily.com/news/bill-nighy-mia-goth-josh-oconnor-callum-turner-board-emma-for-working-title-blueprint-exclusive/5137916.article|title= Bill Nighy, Mia Goth, Josh O’Connor, Callum Turner board 'Emma' for Working Title, Blueprint (exclusive)|lang=en}}</ref>:Ռեժիսորը դարձավ լուսանկարիչ Օտեմ դե Ուայլդ, որի համար ֆիլմը դարձավ ռեժիսորական դեբյուտ։ Նկարահանումները սկսվել են [[2019]] թվականի [[մարտի 18]]-ից։ == Քննադատություն և շահույթ == Ֆիլմի պրեմիերան [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ում տեղի է ունեցել [[2020]] թվականի [[փետրվարի 21]]-ին<ref>[https://www.the-numbers.com/movie/Emma-(2020)#tab=summary Emma (2020)]</ref>, [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիայում]]՝ մեկ շաբաթ շուտ՝ [[փետրվարի 14]]-ին<ref>{{cite web|url=https://www.launchingfilms.com/release-schedule?filmSearch=Emma|title=Emma|lang=en|website=Launching Films|accessdate=August 22, 2019|archive-date=August 24, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220824204644/https://www.launchingfilms.com/release-schedule/?filmSearch=Emma|dead-url=yes}}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան հանգստյան օրերին 5 կինոթատրոնում բերեց 230,000 [[ԱՄՆ դոլար|դոլար]], մեկ կինոթատրոնում՝ 46000 դոլար, որն այդ ժամանակ ամենաբարձր միջինն էր 2020 թվին<ref>{{Cite web |url= https://deadline.com/2020/02/emma-impractical-jokers-seberg-once-were-brothers-catvideofest-impractical-jokers-specialty-box-office-1202866269/ |title=‘Emma’ Delivers Charming Opening, ‘Impractical Jokers: The Movie’ Laughs Its Way To $2M Debut – Specialty Box Office|lang=en |last=Ramos |first=Dino-Ray |date=February 23, 2020 |website=[[Deadline Hollywood]] |access-date=February 23, 2020}}</ref>։ 2020 թվականի [[մարտի 17]]-ի դրությամբ ֆիլմը ԱՄՆ-ում և [[Կանադա|Կանադայում]] հավաքել է 10,1 միլիոն դոլար՝ ընդհանուր 25.2 միլիոն դոլար<ref name="BOM">{{cite web|url= https://www.boxofficemojo.com/title/tt9214832/credits/?ref_=bo_tt_tab|title=Emma. (2020)|website=[[Box Office Mojo]]|accessdate=March 18, 2020}}</ref><ref name="NUM">{{cite web|url= https://www.the-numbers.com/movie/Emma-(UK)#tab=summary|title=Emma.|website= The Numbers|accessdate=March 18, 2020}}</ref>։ === Քննադատություն === Քննադատները բարձր գնահատեցին ժապավենը։ [[Rotten Tomatoes]] կայքում հաստատված գնահատականը 85% է (191 վերանայում), միջին գնահատականը՝ 7.19/10: [[Metacritic]] կայքում 45 արդյունքի հիման վրա նկարահանված կինոնկարը գնահատվել է 100-ից 71 բալով, ինչը նշանակում է «հիմնականում բարեհաջող վարկանիշ»<ref>{{cite web|url=https://www.metacritic.com/movie/emma-2020|title=Emma. Reviews|lang=en |website=[[Metacritic]]|accessdate=March 7, 2020}}</ref>։ ''Common Sense Media'' կայքի քննադատի կարծիքը. «Զարմանալի մանրամասներ, զուգորդված ավելի զվարճալի սցենարով, քան կարող ես սպասել, և հիանալի դերասանական անսամբլը տվեց Ջեյն Օսթինի վերջին տարիների լավագույն էկրանավորումը»<ref>{{cite web|url=https://www.commonsensemedia.org/movie-reviews/emma-0|title= Emma. Movie review by Sandie Angulo Chen, Common Sense Media|website=Common Sense Media|author=Sandie Angulo Chen|lang=en|access-date=19 марта 2020}}</ref>։ [[The Guardian]]-ից Փիթեր Բրեդշոուն ֆիլմին 5 աստղից 5-ն է տվել՝ ֆիլմը անվանելով «գեղեցիկ և բարեսիրտ», իսկ Թեյլոր-Ջոյին գլխավոր դերակատար ընտրելը՝ «հետաքրքիր»<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/film/2020/feb/14/emma-review-jane-austen-anya-taylor-joy|title=Emma review|lang=en |website=[[The Guardian]]|date=14 Feb 2020|accessdate=March 21, 2020}}</ref>։ CinemaScore- ի կողմից հարցված հեռուստադիտողները տվել են «B» գնահատականը A+ մասշտաբով մինչև F: PostTrak կայքը հայտնում է, որ կինոնկարի միջին գնահատականը 5 աստղից 3 է եղել, մինչդեռ հարցվածների 44% -ը նշել է, որ անպայման խորհուրդ կտան դիտել այն։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://style.rbc.ru/impressions/5e9088b79a7947d3ea514032?from=center Легкая комедия в твердом переплете: зачем смотреть фильм «Эмма» прямо сейчас] // РБК, 11 апреля 2020 {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:2020 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Անգլերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Անգլիայում]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական վեպերի էկրանավորումներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական կինոկատակերգություններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան կինոկատակերգություններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան ռոմանտիկ կինոկատակերգություններ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանական ռոմանտիկ ֆիլմեր]] ca8kywywnbyfepwvihaj3b0kumejnza Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/կարևորագույն հոդվածներ/ֆիլմեր 2 1005189 8495959 8495549 2022-08-26T18:06:29Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:WikiProject Film core articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:8½]]||47200||[[Ութ ու կես]]||6600|| ||56 |- |[[:en:300 (film)]]||112500||[[300 սպարտացիները (ֆիլմ, 2006)]]||5700|| ||77 |- |[[:en:1900 (film)]]||19200|| || || ||40 |- |[[:en:2001: A Space Odyssey (film)]]||169800||[[2001 թվականի տիեզերական ոդիսականը (ֆիլմ)]]||13000|| ||89 |- |[[:en:A Brighter Summer Day]]||18700|| || || ||16 |- |[[:en:A Canterbury Tale]]||22400|| || || ||14 |- |[[:en:A City of Sadness]]||32300|| || || ||20 |- |[[:en:A Clockwork Orange (film)]]||88400||[[Լարովի նարինջ (ֆիլմ)]]||18700|| ||67 |- |[[:en:A Man Escaped]]||16800|| || || ||22 |- |[[:en:A Matter of Life and Death (film)]]||34900|| || || ||17 |- |[[:en:A Moment of Innocence]]||5200|| || || ||14 |- |[[:en:A Separation]]||48800||[[Նադերի և Սիմինի ամուսնալուծությունը]]||4700|| ||44 |- |[[:en:A Trip to the Moon]]||65400||[[Ճանապարհորդություն դեպի Լուսին]]||17000|| ||50 |- |[[:en:A Woman Under the Influence]]||19900|| || || ||26 |- |[[:en:Academy Awards]]||139100||[[Օսկար]]||13900|| ||140 |- |[[:en:Academy of Motion Picture Arts and Sciences]]||60700||[[Կինոարվեստի և գիտության ակադեմիա]]||7800||այո||56 |- |[[:en:Aguirre, the Wrath of God]]||46400|| || || ||46 |- |[[:en:Alexander Nevsky (film)]]||23800|| || || ||41 |- |[[:en:Ali: Fear Eats the Soul]]||20900|| || || ||27 |- |[[:en:Alice in the Cities]]||14700|| || || ||27 |- |[[:en:Alien (film)]]||152200||[[Օտարը (ֆիլմ)]]||64400|| ||73 |- |[[:en:Alien vs. Predator (film)]]||53100|| || || ||39 |- |[[:en:All About Eve]]||54300||[[Ամեն ինչ Եվայի մասին]]||8900|| ||61 |- |[[:en:All About My Mother]]||24300||[[Ամեն ինչ մորս մասին]]||15900|| ||47 |- |[[:en:All That Heaven Allows]]||15500|| || || ||26 |- |[[:en:Amarcord]]||24500||[[Ամարկորդ]]||6300|| ||50 |- |[[:en:Amores perros]]||21500|| || || ||33 |- |[[:en:An Angel at My Table]]||9900|| || || ||14 |- |[[:en:An Autumn Afternoon]]||10400|| || || ||20 |- |[[:en:And Life Goes On]]||5200|| || || ||15 |- |[[:en:Andrei Rublev (film)]]||60500||[[Անդրեյ Ռուբլյով (ֆիլմ)]]||6200|| ||48 |- |[[:en:Animation]]||69000||[[Մուլտիպլիկացիա]]||20800|| ||124 |- |[[:en:Annie Hall]]||83300||[[Էննի Հոլլ]]||15300|| ||63 |- |[[:en:Aparajito]]||30400|| || || ||27 |- |[[:en:Apocalypse Now]]||114500||[[Ապոկալիպսիսը հիմա]]||43400|| ||76 |- |[[:en:Army of Shadows]]||14600|| || || ||28 |- |[[:en:Arrebato]]||6600|| || || ||10 |- |[[:en:Ashes and Diamonds (film)]]||35100|| || || ||32 |- |[[:en:Au Hasard Balthazar]]||24500|| || || ||27 |- |[[:en:AVN Awards]]||86800||[[AVN մրցանակ]]||3600|| ||38 |- |[[:en:L'Avventura]]||38700||[[Արկած (ֆիլմ)]]||8900|| ||33 |- |[[:en:Back to the Future]]||204700||[[Հետ դեպի ապագա (ֆիլմ)]]||41000|| ||96 |- |[[:en:Badlands (film)]]||24900|| || || ||30 |- |[[:en:Barry Lyndon]]||51800||[[Բարրի Լինդոն]]||6400|| ||54 |- |[[:en:Batman (1989 film)]]||89900||[[Բեթմեն (ֆիլմ, 1989)]]||22100|| ||62 |- |[[:en:Batman Begins]]||114700||[[Բեթմեն։ Սկիզբը]]||12300|| ||79 |- |[[:en:The Battle of Algiers]]||38200|| || || ||39 |- |[[:en:Battleship Potemkin]]||47100|| || || ||63 |- |[[:en:Beau Travail]]||8100|| || || ||13 |- |[[:en:Beauty and the Beast (1946 film)]]||19700|| || || ||27 |- |[[:en:Belle de Jour (film)]]||10500|| || || ||36 |- |[[:en:Ben-Hur (1959 film)]]||107500||[[Բեն Հուր (ֆիլմ, 1959)]]||7000|| ||72 |- |[[:en:Ben-Hur: A Tale of the Christ (1925 film)]]||19500|| || || ||27 |- |[[:en:Berlin Alexanderplatz (miniseries)]]||22800|| || || ||16 |- |[[:en:Berlin International Film Festival]]||40100||[[Բեռլինի կինոփառատոն]]||1800||այո||77 |- |[[:en:Bicycle Thieves]]||33100||[[Հեծանիվ հափշտակողները]]||8700|| ||58 |- |[[:en:The Big Lebowski]]||79100||[[Մեծ Լեբովսկի]]||10500|| ||58 |- |[[:en:The Birth of a Nation]]||120600|| || || ||53 |- |[[:en:Black God, White Devil]]||8600|| || || ||13 |- |[[:en:Black Narcissus]]||31900||[[Սև նարգիզ]]||5300|| ||29 |- |[[:en:Blade Runner]]||134900||[[Շեղբի վրայով վազողը]]||11200|| ||80 |- |[[:en:The Blind Side (film)]]||33600||[[Անտեսանելի կողմը (ֆիլմ)]]||5000|| ||47 |- |[[:en:Blissfully Yours]]||8900|| || || ||9 |- |[[:en:Blowup]]||39000|| || || ||43 |- |[[:en:Blue Velvet (film)]]||64200|| || || ||46 |- |[[:en:Bonnie and Clyde (film)]]||54300|| || || ||49 |- |[[:en:The Book of Eli]]||18800||[[Եղիայի գիրքը]]||4100|| ||45 |- |[[:en:Bowling for Columbine]]||41100|| || || ||32 |- |[[:en:Braveheart]]||76300||[[Քաջ սիրտը (ֆիլմ)]]||9100|| ||86 |- |[[:en:Brazil (1985 film)]]||56900|| || || ||47 |- |[[:en:Breaking the Waves]]||30500||[[Ճեղքելով ալիքները]]||9900|| ||33 |- |[[:en:Breathless (1960 film)]]||35400|| || || ||47 |- |[[:en:Bride of Frankenstein]]||63100|| || || ||35 |- |[[:en:Brief Encounter]]||38000|| || || ||33 |- |[[:en:Bringing Up Baby]]||44200|| || || ||40 |- |[[:en:British Academy of Film and Television Arts]]||37200||[[BAFTA]]||2900||այո||60 |- |[[:en:Broken Blossoms]]||14600|| || || ||26 |- |[[:en:The Cabinet of Dr. Caligari]]||130000||[[Բժիշկ Քալիգարիի առանձնասենյակը (ֆիլմ)]]||21200|| ||48 |- |[[:en:Cannes Film Festival]]||49400||[[Կաննի կինոփառատոն]]||10600|| ||105 |- |[[:en:Casablanca (film)]]||107400||[[Կասաբլանկա (ֆիլմ)]]||41300|| ||95 |- |[[:en:Celine and Julie Go Boating]]||12700|| || || ||12 |- |[[:en:Chariots of Fire]]||66500|| || || ||54 |- |[[:en:Charulata]]||16500|| || || ||22 |- |[[:en:Chelsea Girls]]||15400|| || || ||14 |- |[[:en:Children of Paradise]]||28600|| || || ||37 |- |[[:en:Chimes at Midnight]]||62400|| || || ||20 |- |[[:en:Chinatown (1974 film)]]||52000||[[Չինական թաղամաս]]||9700|| ||57 |- |[[:en:The Chronicles of Narnia: Prince Caspian]]||87400||[[Նարնիայի ժամանակագրություններ։ Արքայազն Կասպիանը]]||8200|| ||49 |- |[[:en:Chungking Express]]||27800|| || || ||34 |- |[[:en:Cinema Paradiso]]||24400|| || || ||50 |- |[[:en:Cinematography]]||51000||[[Կինեմատոգրաֆիա]]||9800|| ||107 |- |[[:en:Citizen Kane]]||240900||[[Քաղաքացի Քեյնը]]||8700|| ||77 |- |[[:en:City Lights]]||53600||[[Մեծ քաղաքի լույսերը]]||11300|| ||55 |- |[[:en:Close Encounters of the Third Kind]]||85200|| || || ||48 |- |[[:en:Close-Up (1990 film)]]||13400|| || || ||23 |- |[[:en:Come and See]]||51300|| || || ||41 |- |[[:en:Contempt (film)]]||15100|| || || ||34 |- |[[:en:The Conversation]]||27000|| || || ||39 |- |[[:en:The Cranes Are Flying]]||9900||[[Թռչում են կռունկները]]||12100|| ||39 |- |[[:en:Crash (1996 film)]]||28600|| || || ||27 |- |[[:en:Cries and Whispers]]||68100||[[Շշուկներ և ճիչեր]]||7600||այո||40 |- |[[:en:Crimes and Misdemeanors]]||26800|| || || ||37 |- |[[:en:Crouching Tiger, Hidden Dragon]]||62400|| || || ||59 |- |[[:en:The Dark Knight]]||274400||[[Խավարի ասպետը (ֆիլմ)]]||19100|| ||98 |- |[[:en:Dawn of the Dead (1978 film)]]||57400|| || || ||30 |- |[[:en:Day of Wrath]]||15300|| || || ||17 |- |[[:en:Days of Being Wild]]||13700|| || || ||16 |- |[[:en:Days of Heaven]]||45500||[[Երկնային օրեր (ֆիլմ)]]||17100|| ||34 |- |[[:en:Dead Ringers (film)]]||26500|| || || ||27 |- |[[:en:Death in Venice (film)]]||19900||[[Մահ Վենետիկում]]||7700|| ||37 |- |[[:en:The Deer Hunter]]||97400|| || || ||56 |- |[[:en:Dekalog]]||20800|| || || ||30 |- |[[:en:Dersu Uzala (1975 film)]]||14300||[[Դերսու Ուզալա (ֆիլմ, 1975)]]||6000|| ||51 |- |[[:en:Diary of a Country Priest]]||17200|| || || ||20 |- |[[:en:Distant Voices, Still Lives]]||13100|| || || ||14 |- |[[:en:Do the Right Thing]]||44100|| || || ||29 |- |[[:en:Documentary film]]||59500||[[Վավերագրական ֆիլմ]]||62800|| ||86 |- |[[:en:Dog Day Afternoon]]||84000|| || || ||46 |- |[[:en:Don't Look Now]]||81200|| || || ||34 |- |[[:en:Dont Look Back]]||12800|| || || ||15 |- |[[:en:Double Indemnity]]||62200|| || || ||45 |- |[[:en:Dr. Mabuse the Gambler]]||20600|| || || ||23 |- |[[:en:Dr. Strangelove]]||87100|| || || ||63 |- |[[:en:Dream of Light]]||3700|| || || ||12 |- |[[:en:Duck Soup (1933 film)]]||48800|| || || ||42 |- |[[:en:E.T. the Extra-Terrestrial]]||127600|| || || ||64 |- |[[:en:Earth (1930 film)]]||18600||[[Երկիր (ֆիլմ, 1930)]]||16100|| ||32 |- |[[:en:Edvard Munch (film)]]||4900|| || || ||11 |- |[[:en:Él (film)]]||10500|| || || ||20 |- |[[:en:El Sur (film)]]||5400|| || || ||14 |- |[[:en:Eraserhead]]||49500|| || || ||43 |- |[[:en:The Exorcist]]||137100||[[Սատանա քշողը]]||12000|| ||58 |- |[[:en:Exotica (film)]]||31300|| || || ||19 |- |[[:en:Eyes Without a Face (film)]]||37300||[[Աչքեր առանց դեմքի]]||2500|| ||29 |- |[[:en:F for Fake]]||23000|| || || ||16 |- |[[:en:Faces (1968 film)]]||10700|| || || ||20 |- |[[:en:Fanny and Alexander]]||101100||[[Ֆաննին և Ալեքսանդրը]]||10500|| ||44 |- |[[:en:Farewell My Concubine (film)]]||39500|| || || ||31 |- |[[:en:Fargo (1996 film)]]||63800|| || || ||56 |- |[[:en:Faust (1926 film)]]||18700|| || || ||28 |- |[[:en:Fellini Satyricon]]||26300|| || || ||29 |- |[[:en:Festen]]||18000|| || || ||30 |- |[[:en:Film director]]||33000||[[Ռեժիսոր]]||10200||այո||98 |- |[[:en:Film festival]]||32200|| || || ||58 |- |[[:en:Film producer]]||23400|| || || ||76 |- |[[:en:Film]]||69700||[[Կինոնկար]]||20800|| ||221 |- |[[:en:Fitzcarraldo]]||25900|| || || ||38 |- |[[:en:Floating Clouds]]||6600|| || || ||11 |- |[[:en:Flowers of Shanghai]]||11300|| || || ||16 |- |[[:en:Forrest Gump]]||89500||[[Ֆորեսթ Գամփ]]||12900|| ||120 |- |[[:en:Freaks (1932 film)]]||59100|| || || ||36 |- |[[:en:Fritz the Cat (film)]]||66100|| || || ||23 |- |[[:en:Full Metal Jacket]]||69100||[[Ամբողջապես մետաղական թաղանթ]]||9300|| ||57 |- |[[:en:Germany, Year Zero]]||13500|| || || ||27 |- |[[:en:Gertie the Dinosaur]]||46300|| || || ||26 |- |[[:en:Gertrud (film)]]||14900|| || || ||17 |- |[[:en:Gladiator (2000 film)]]||91700||[[Գլադիատոր (ֆիլմ)]]||6800|| ||96 |- |[[:en:The Gold Rush]]||27100||[[Ոսկու տենդ (ֆիլմ)]]||13100|| ||53 |- |[[:en:Golden Globe Awards]]||72200||[[Ոսկե գլոբուս]]||6200||այո||92 |- |[[:en:Golden Lion]]||36600|| || || ||52 |- |[[:en:Gone with the Wind (film)]]||131700||[[Քամուց քշվածները (ֆիլմ)]]||8300|| ||88 |- |[[:en:The Good, the Bad and the Ugly]]||93200||[[Լավը, վատը, չարը]]||2400|| ||85 |- |[[:en:Goodfellas]]||68600||[[Փառավոր տղաներ]]||6700|| ||62 |- |[[:en:Greed (1924 film)]]||80200|| || || ||27 |- |[[:en:Grizzly Man]]||17800|| || || ||18 |- |[[:en:Groundhog Day (film)]]||183700||[[Արջամկան օրը (ֆիլմ)]]||189600|| ||58 |- |[[:en:Happy Together (1997 film)]]||35200|| || || ||22 |- |[[:en:Harold and Maude]]||34900|| || || ||33 |- |[[:en:Heat (1995 film)]]||44700||[[Տապ (ֆիլմ, 1995)]]||16400|| ||52 |- |[[:en:High and Low (1963 film)]]||12900|| || || ||29 |- |[[:en:Hiroshima mon amour]]||18300|| || || ||36 |- |[[:en:His Girl Friday]]||51600|| || || ||36 |- |[[:en:Histoire(s) du cinéma]]||18600|| || || ||14 |- |[[:en:Hotel Rwanda]]||56200||[[Հյուրանոց «Ռուանդա» (ֆիլմ)]]||8100|| ||52 |- |[[:en:Hour of the Wolf]]||51100||[[Գայլի ժամը]]||7500||այո||30 |- |[[:en:How Green Was My Valley (film)]]||23700|| || || ||48 |- |[[:en:Husbands (film)]]||12000|| || || ||16 |- |[[:en:I Am Cuba]]||14700|| || || ||27 |- |[[:en:I Know Where I'm Going!]]||19600|| || || ||16 |- |[[:en:I Was Born, But...]]||11000|| || || ||16 |- |[[:en:I'm Going to Tell You a Secret]]||34200||[[Մադոննա։ Ես ուզում եմ ձեզ պատմել իմ գաղտնիքները (ֆիլմ)]]||9000|| ||16 |- |[[:en:If....]]||19500|| || || ||28 |- |[[:en:Ikiru]]||33100|| || || ||45 |- |[[:en:Imitation of Life (1959 film)]]||22000|| || || ||29 |- |[[:en:In a Lonely Place]]||27600|| || || ||27 |- |[[:en:In a Year of 13 Moons]]||3400|| || || ||16 |- |[[:en:In the Mood for Love]]||37500|| || || ||41 |- |[[:en:In the Realm of the Senses]]||18200|| || || ||34 |- |[[:en:Inglourious Basterds]]||108700||[[Անփառունակ սրիկաները (ֆիլմ, 2009)]]||3000|| ||74 |- |[[:en:Intolerance (film)]]||30200|| || || ||42 |- |[[:en:The Irishman]]||133300||[[Իռլանդացին]]||14600|| ||48 |- |[[:en:It Happened One Night]]||40800||[[Դա տեղի է ունեցել մի անգամ գիշերը]]||7200|| ||53 |- |[[:en:It's a Wonderful Life]]||89700||[[Այս հրաշալի կյանքը]]||101900|| ||63 |- |[[:en:Ivan the Terrible (1944 film)]]||26500|| || || ||30 |- |[[:en:Ivan's Childhood]]||15800|| || || ||48 |- |[[:en:Jalsaghar]]||15400|| || || ||21 |- |[[:en:Jaws (film)]]||153500||[[Ծնոտներ (ֆիլմ)]]||9500|| ||63 |- |[[:en:Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles]]||12400|| || || ||24 |- |[[:en:Johnny Guitar]]||20700|| || || ||32 |- |[[:en:Journey to Italy]]||22300|| || || ||21 |- |[[:en:Jules and Jim]]||13000||[[Ժյուլ և Ջիմ]]||8700|| ||36 |- |[[:en:Kaagaz Ke Phool]]||18800|| || || ||12 |- |[[:en:Kagemusha]]||22600|| || || ||36 |- |[[:en:Karlovy Vary International Film Festival]]||22600|| || || ||38 |- |[[:en:Kes (film)]]||23300|| || || ||21 |- |[[:en:The Kid (1921 film)]]||18100||[[Փոքրիկը (ֆիլմ)]]||8200|| ||53 |- |[[:en:Killer of Sheep]]||16000|| || || ||10 |- |[[:en:Kind Hearts and Coronets]]||32300|| || || ||25 |- |[[:en:King Kong (1933 film)]]||83700||[[Քինգ-Քոնգ (ֆիլմ, 1933)]]||6000|| ||52 |- |[[:en:Kings of the Road]]||10200|| || || ||20 |- |[[:en:Kiss Me Deadly]]||25100|| || || ||25 |- |[[:en:Koyaanisqatsi]]||42900|| || || ||35 |- |[[:en:L'Age d'Or]]||13400|| || || ||32 |- |[[:en:L'Argent (1983 film)]]||10400|| || || ||16 |- |[[:en:L'Arrivée d'un train en gare de La Ciotat]]||8700||[[Գնացքի ժամանումը Լա-Սյոտի կայարան]]||5400|| ||41 |- |[[:en:L'Atalante]]||24700|| || || ||31 |- |[[:en:L'Eclisse]]||17800|| || || ||26 |- |[[:en:La ciénaga (film)]]||12100|| || || ||9 |- |[[:en:La Dolce Vita]]||55600||[[Քաղցր կյանք]]||6300|| ||55 |- |[[:en:La Grande Illusion]]||34200||[[Մեծ պատրանք]]||16100|| ||36 |- |[[:en:La Jetée]]||17100||[[Թռիչքուղի (ֆիլմ)]]||11800|| ||27 |- |[[:en:La Notte]]||19700|| || || ||34 |- |[[:en:La Région Centrale]]||8500|| || || ||4 |- |[[:en:La Strada]]||64400||[[Ճանապարհ (ֆիլմ, 1954)]]||3000|| ||50 |- |[[:en:Land Without Bread]]||9000|| || || ||19 |- |[[:en:Landscape in the Mist]]||10000|| || || ||27 |- |[[:en:Last Year at Marienbad]]||31700|| || || ||35 |- |[[:en:Late Spring]]||113900|| || || ||25 |- |[[:en:Lawrence of Arabia (film)]]||89400||[[Լոուրենս Արաբացի (ֆիլմ)]]||10200|| ||70 |- |[[:en:Le Samouraï]]||18100|| || || ||33 |- |[[:en:Les Vacances de Monsieur Hulot]]||10000|| || || ||26 |- |[[:en:Letter from an Unknown Woman (1948 film)]]||14400||[[Անծանոթուհու նամակը (ֆիլմ)]]||8100|| ||26 |- |[[:en:Listen to Britain]]||14500|| || || ||4 |- |[[:en:Locarno Festival]]||11800|| || || ||38 |- |[[:en:Lola Montès]]||18800|| || || ||16 |- |[[:en:The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring]]||75100||[[Մատանիների տիրակալը։ Մատանու եղբայրություն]]||34400|| ||90 |- |[[:en:Los Cabos International Film Festival]]||6000|| || || ||3 |- |[[:en:Los Olvidados]]||16000|| || || ||27 |- |[[:en:Love Streams (film)]]||7800|| || || ||22 |- |[[:en:M (1931 film)]]||41000||[[M (ֆիլմ, 1931)]]||4000|| ||46 |- |[[:en:Mad Max 2]]||37700|| || || ||38 |- |[[:en:Magnolia (film)]]||67800|| || || ||44 |- |[[:en:Make Way for Tomorrow]]||15300|| || || ||19 |- |[[:en:Man of Aran]]||23100|| || || ||13 |- |[[:en:Man on Wire]]||20400||[[Մարդը պարանի վրա (ֆիլմ, 2008)]]||13500|| ||21 |- |[[:en:Man with a Movie Camera]]||29500|| || || ||39 |- |[[:en:Manhattan (1979 film)]]||35800||[[Մանհեթեն (ֆիլմ)]]||5600|| ||50 |- |[[:en:Māoriland Film Festival]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:March of the Penguins]]||45700|| || || ||36 |- |[[:en:Marketa Lazarová]]||36900||[[Մարկետա Լազարովա (ֆիլմ)]]||6200|| ||25 |- |[[:en:Marnie (film)]]||27900|| || || ||38 |- |[[:en:The Matrix]]||142300||[[Մատրիցա]]||5200|| ||105 |- |[[:en:McCabe & Mrs. Miller]]||33800||[[ՄակՔեյբը և միսիս Միլլերը]]||9800|| ||28 |- |[[:en:Mean Streets]]||14300|| || || ||42 |- |[[:en:Meet Me in St. Louis]]||30500|| || || ||29 |- |[[:en:Meghe Dhaka Tara]]||12500||[[Աստղը մութ ամպի հետևում]]||3400|| ||11 |- |[[:en:Memories of Murder]]||28000|| || || ||31 |- |[[:en:Memories of Underdevelopment]]||9800|| || || ||17 |- |[[:en:Meshes of the Afternoon]]||18500|| || || ||20 |- |[[:en:Metropolis (1927 film)]]||93900|| || || ||59 |- |[[:en:Miracle in Milan]]||12100||[[Հրաշք Միլանում (ֆիլմ)]]||3400|| ||27 |- |[[:en:Mirror (1975 film)]]||25900|| || || ||43 |- |[[:en:Modern Times (film)]]||31100||[[Նոր Ժամանակներ (ֆիլմ, 1936)]]||5600|| ||54 |- |[[:en:Monsieur Verdoux]]||18900||[[Մըսյե Վերդու]]||7800|| ||37 |- |[[:en:Monty Python's Life of Brian]]||87400|| || || ||58 |- |[[:en:The Mother and the Whore]]||14100|| || || ||17 |- |[[:en:Mouchette]]||10900|| || || ||18 |- |[[:en:MTV Movie & TV Awards]]||39700|| || || ||39 |- |[[:en:Mulholland Drive (film)]]||127200|| || || ||53 |- |[[:en:My Darling Clementine]]||22800|| || || ||32 |- |[[:en:My Life as a Dog]]||19400|| || || ||23 |- |[[:en:My Neighbor Totoro]]||71400||[[Իմ հարևան Տոտորոն]]||10900||այո||64 |- |[[:en:My Night at Maud's]]||11400|| || || ||23 |- |[[:en:Nanook of the North]]||24300|| || || ||36 |- |[[:en:Napoléon (1927 film)]]||58500||[[Նապոլեոն (ֆիլմ, 1927)]]||10700|| ||25 |- |[[:en:Nashville (film)]]||52400|| || || ||30 |- |[[:en:Nazarín]]||8300|| || || ||23 |- |[[:en:Network (1976 film)]]||49800|| || || ||45 |- |[[:en:Night and Fog (1956 film)]]||35400|| || || ||19 |- |[[:en:Night of the Living Dead]]||112700|| || || ||49 |- |[[:en:Nights of Cabiria]]||19200||[[Կաբիրիայի գիշերները]]||6000|| ||42 |- |[[:en:North by Northwest]]||60100|| || || ||52 |- |[[:en:Nosferatu]]||43500||[[Նոսֆերատու]]||12100|| ||52 |- |[[:en:Nostalghia]]||15900||[[Նոստալգիա (ֆիլմ)]]||10600|| ||39 |- |[[:en:Notorious (1946 film)]]||51000|| || || ||45 |- |[[:en:October: Ten Days That Shook the World]]||16200|| || || ||35 |- |[[:en:Oldboy (2003 film)]]||45600||[[Օլդբոյ (ֆիլմ, 2003)]]||2900|| ||50 |- |[[:en:On the Waterfront]]||30900||[[Նավահանգստում]]||7100|| ||57 |- |[[:en:Once Upon a Time in America]]||57600||[[Մի անգամ Ամերիկայում]]||5400|| ||56 |- |[[:en:Once Upon a Time in the West]]||46800|| || || ||55 |- |[[:en:One Flew Over the Cuckoo's Nest (film)]]||40400||[[Թռիչք կկվի բնի վրայով (ֆիլմ)]]||11700|| ||72 |- |[[:en:Only Angels Have Wings]]||19100|| || || ||25 |- |[[:en:Opening Night (1977 film)]]||13800||[[Պրեմիերա (ֆիլմ)]]||8600|| ||18 |- |[[:en:Ordet]]||22200|| || || ||21 |- |[[:en:Orizzonti]]||10500|| || || ||5 |- |[[:en:Orpheus (film)]]||13800||[[Օրփևս (ֆիլմ)]]||8200|| ||17 |- |[[:en:Out 1]]||32600|| || || ||8 |- |[[:en:Out of the Past]]||17900|| || || ||24 |- |[[:en:Paisan]]||15600|| || || ||25 |- |[[:en:Pakeezah]]||75300|| || || ||17 |- |[[:en:Palme d'Or]]||60400||[[Ոսկյա արմավենու ճյուղ]]||4500|| ||65 |- |[[:en:Pan's Labyrinth]]||67500||[[Ֆավնի լաբիրինթոսը]]||17500|| ||55 |- |[[:en:Pandora's Box (1929 film)]]||24100|| || || ||21 |- |[[:en:Paris, Texas (film)]]||51300||[[Փարիզ, Տեխաս (ֆիլմ)]]||8700|| ||37 |- |[[:en:Partie de campagne]]||5800|| || || ||14 |- |[[:en:Pather Panchali]]||83600|| || || ||40 |- |[[:en:Paths of Glory]]||68700||[[Փառքի արահետներ]]||5700|| ||47 |- |[[:en:Peeping Tom (1960 film)]]||39200|| || || ||26 |- |[[:en:Performance (film)]]||24700|| || || ||15 |- |[[:en:Persona (1966 film)]]||101700||[[Անձնավորություն (ֆիլմ)]]||4800|| ||42 |- |[[:en:The Phantom of the Opera (1925 film)]]||54200|| || || ||37 |- |[[:en:Pickpocket (film)]]||12700|| || || ||22 |- |[[:en:Picnic at Hanging Rock (film)]]||28500|| || || ||31 |- |[[:en:Pierrot le Fou]]||12300|| || || ||34 |- |[[:en:Plácido (film)]]||5600|| || || ||13 |- |[[:en:Platoon (film)]]||42900|| || || ||61 |- |[[:en:Playtime]]||14400|| || || ||30 |- |[[:en:Pornographic film]]||50300|| || || ||70 |- |[[:en:The Power of Nightmares]]||45700|| || || ||15 |- |[[:en:The Prince of Egypt]]||56700|| || || ||56 |- |[[:en:Psycho (1960 film)]]||136900||[[Պսիխո]]||7100|| ||73 |- |[[:en:Pulp Fiction]]||149900||[[Քրեական ընթերցվածք]]||27300|| ||99 |- |[[:en:Pyaasa]]||34900|| || || ||16 |- |[[:en:Raging Bull]]||69100|| || || ||54 |- |[[:en:Raiders of the Lost Ark]]||208000||[[Ինդիանա Ջոնս։ Կորուսյալ տապանը որոնելիս]]||12000|| ||73 |- |[[:en:Raise the Red Lantern]]||33900|| || || ||26 |- |[[:en:Ran (film)]]||45400|| || || ||47 |- |[[:en:Rashomon]]||45500||[[Ռասյոմոն]]||3300||այո||62 |- |[[:en:Rear Window]]||36500||[[Պատուհան դեպի բակ (ֆիլմ)]]||10900|| ||59 |- |[[:en:Red Desert (film)]]||14500|| || || ||31 |- |[[:en:Red River (1948 film)]]||23300|| || || ||31 |- |[[:en:Reservoir Dogs]]||56200||[[Կատաղի շներ]]||7200|| ||67 |- |[[:en:The Revolution Will Not Be Televised (film)]]||74200|| || || ||10 |- |[[:en:Rio Bravo (film)]]||25500|| || || ||32 |- |[[:en:Rocco and His Brothers]]||19700|| || || ||37 |- |[[:en:Rome, Open City]]||27300|| || || ||41 |- |[[:en:Rosemary's Baby (film)]]||39100||[[Ռոզմարիի երեխան (ֆիլմ)]]||18800|| ||45 |- |[[:en:Roundhay Garden Scene]]||7400|| || || ||46 |- |[[:en:Russian Ark]]||15700|| || || ||29 |- |[[:en:Salò, or the 120 Days of Sodom]]||62200||[[Սալո, կամ Սոդոմի 120 օրը]]||8100|| ||39 |- |[[:en:Salvatore Giuliano (film)]]||7500|| || || ||16 |- |[[:en:Sans Soleil]]||10600||[[Առանց արևի (ֆիլմ, 1983)]]||6100|| ||17 |- |[[:en:Sansho the Bailiff]]||13600|| || || ||28 |- |[[:en:Sátántangó]]||22900|| || || ||19 |- |[[:en:Saturn Awards]]||16400||[[Սատուրն (մրցանակ)]]||10800|| ||53 |- |[[:en:Saved from the Titanic]]||18300|| || || ||17 |- |[[:en:Saving Private Ryan]]||95600||[[Փրկել շարքային Ռայանին]]||26700|| ||79 |- |[[:en:Scenes from a Marriage]]||37200||[[Տեսարաններ ամուսնական կյանքից]]||5400|| ||30 |- |[[:en:Schindler's List]]||104300||[[Շինդլերի ցուցակը]]||8900|| ||87 |- |[[:en:Screenwriter]]||14300||[[Սցենարիստ]]||1600||այո||80 |- |[[:en:Seven Samurai]]||61600||[[Յոթ սամուրայներ]]||6300|| ||64 |- |[[:en:Sherlock Jr.]]||20300|| || || ||27 |- |[[:en:The Shining (film)]]||177000||[[Փայլատակում (ֆիլմ)]]||11900|| ||70 |- |[[:en:Shoah (film)]]||38900|| || || ||21 |- |[[:en:The Shop Around the Corner]]||15300|| || || ||27 |- |[[:en:Short film]]||12100||[[Կարճամետրաժ ֆիլմ]]||2100|| ||63 |- |[[:en:Sicko]]||58700|| || || ||30 |- |[[:en:Silent film]]||71500||[[Համր կինո]]||19300|| ||69 |- |[[:en:Silent Light]]||15100|| || || ||18 |- |[[:en:Simon of the Desert]]||11300|| || || ||19 |- |[[:en:Singin' in the Rain]]||57400|| || || ||47 |- |[[:en:Snow White and the Seven Dwarfs (1937 film)]]||98300||[[Սպիտակաձյունիկը և յոթ թզուկները]]||9400|| ||118 |- |[[:en:Solaris (1972 film)]]||38700|| || || ||55 |- |[[:en:Some Like It Hot]]||52600||[[Ջազում միայն աղջիկներ են]]||6000|| ||70 |- |[[:en:Songs from the Second Floor]]||6900|| || || ||18 |- |[[:en:The Sorrow and the Pity]]||19000|| || || ||12 |- |[[:en:South by Southwest]]||115600|| || || ||28 |- |[[:en:Special effects of The Empire Strikes Back]]||79800|| || || ||1 |- |[[:en:Spider-Man 3]]||142900||[[Սարդ-Մարդ 3]]||7300|| ||63 |- |[[:en:Spirited Away]]||109100||[[Ուրվականներից քշվածները]]||33000|| ||99 |- |[[:en:Stagecoach (1939 film)]]||29100||[[Դիլիժանս (ֆիլմ)]]||6000|| ||45 |- |[[:en:Stalker (1979 film)]]||51900||[[Ստալկեր (ֆիլմ)]]||69200|| ||56 |- |[[:en:Star Wars (film)]]||268000||[[Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ IV։ Նոր հույս]]||13900|| ||91 |- |[[:en:Strike (1925 film)]]||10300|| || || ||32 |- |[[:en:Stromboli (film)]]||14700|| || || ||25 |- |[[:en:Subarnarekha (film)]]||8400|| || || ||8 |- |[[:en:Sullivan's Travels]]||22600|| || || ||29 |- |[[:en:Sundance Film Festival]]||26300|| || || ||56 |- |[[:en:Sunrise: A Song of Two Humans]]||18200||[[Արևածագ (ֆիլմ)]]||6900|| ||38 |- |[[:en:Sunset Boulevard (film)]]||68300|| || || ||54 |- |[[:en:Sweet Smell of Success]]||33600|| || || ||29 |- |[[:en:Syndromes and a Century]]||18100|| || || ||6 |- |[[:en:Tabu: A Story of the South Seas]]||13700||[[Տաբու (ֆիլմ, 1931)]]||4900|| ||22 |- |[[:en:Tale of Tales (1979 film)]]||11000||[[Հեքիաթների հեքիաթ (մուլտֆիլմ)]]||5100||այո||17 |- |[[:en:Talk to Her]]||18100||[[Խոսիր նրա հետ]]||50000|| ||42 |- |[[:en:Taste of Cherry]]||14300||[[Բալի համը]]||5500|| ||33 |- |[[:en:Taxi Driver]]||76900||[[Տաքսու վարորդ]]||2100|| ||70 |- |[[:en:Tender Mercies]]||79300|| || || ||26 |- |[[:en:The Texas Chain Saw Massacre]]||99400|| || || ||38 |- |[[:en:The 400 Blows]]||21400|| || || ||44 |- |[[:en:The Apartment]]||29800|| || || ||54 |- |[[:en:The Band Wagon]]||20700|| || || ||24 |- |[[:en:The Best Years of Our Lives]]||33800||[[Մեր կյանքի լավագույն տարիները]]||8700|| ||46 |- |[[:en:The Big Sleep (1946 film)]]||24500|| || || ||39 |- |[[:en:The Birds (film)]]||47100|| || || ||53 |- |[[:en:The Blue Angel]]||24200|| || || ||36 |- |[[:en:The Bridge on the River Kwai]]||64000||[[Կամուրջ Քվայ գետի վրայով]]||9700|| ||65 |- |[[:en:The Cat and the Canary (1927 film)]]||30700|| || || ||24 |- |[[:en:The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe]]||58400||[[Նարնիայի ժամանակագրություններ։ Առյուծը, կախարդը և զգեստապահարանը]]||7400|| ||57 |- |[[:en:The Circus (1928 film)]]||20700||[[Կրկես (ֆիլմ, 1928)]]||9900||այո||42 |- |[[:en:The Color of Pomegranates]]||19700||[[Նռան գույնը]]||7000|| ||30 |- |[[:en:The Conformist (1970 film)]]||27300|| || || ||32 |- |[[:en:The Criminal Life of Archibaldo de la Cruz]]||8500|| || || ||18 |- |[[:en:The Crowd (1928 film)]]||13500|| || || ||28 |- |[[:en:The Discreet Charm of the Bourgeoisie]]||21400||[[Բուրժուազիայի համեստ հմայքը]]||1400||այո||45 |- |[[:en:The Double Life of Veronique]]||25700|| || || ||35 |- |[[:en:The Earrings of Madame de…]]||14800|| || || ||21 |- |[[:en:The Empire Strikes Back]]||210800||[[Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ V։ Կայսրությունը հասցնում է պատասխան հարված]]||9700|| ||82 |- |[[:en:The Enigma of Kaspar Hauser]]||20200||[[Ամեն ոք իր համար, իսկ Աստված՝ բոլորին դեմ]]||5900|| ||30 |- |[[:en:The Executioner (1963 film)]]||5000|| || || ||15 |- |[[:en:The Exterminating Angel]]||18800||[[Կործանիչ հրեշտակ (ֆիլմ)]]||6100|| ||27 |- |[[:en:The Flowers of St. Francis]]||17100|| || || ||21 |- |[[:en:The General (1926 film)]]||33400|| || || ||41 |- |[[:en:The Godfather]]||142700||[[Կնքահայրը (ֆիլմ)]]||10900|| ||122 |- |[[:en:The Godfather Part II]]||56900||[[Կնքահայրը 2]]||28300|| ||80 |- |[[:en:The Gospel According to St. Matthew (film)]]||22300|| || || ||31 |- |[[:en:The Graduate]]||62400|| || || ||56 |- |[[:en:The Grapes of Wrath (film)]]||29200||[[Ցասման ողկույզները (ֆիլմ)]]||5600|| ||42 |- |[[:en:The Great Dictator]]||52800||[[Մեծ բռնապետը]]||22000|| ||75 |- |[[:en:The Great Escape (film)]]||69300||[[Մեծ փախուստ (ֆիլմ, 1963)]]||54000|| ||42 |- |[[:en:The Green Ray (film)]]||7300|| || || ||22 |- |[[:en:The Hart of London]]||4000|| || || ||2 |- |[[:en:The Holy Mountain (1973 film)]]||14900||[[Սրբազան լեռը]]||2900|| ||24 |- |[[:en:The Hour of the Furnaces]]||8800|| || || ||14 |- |[[:en:The House Is Black]]||4000|| || || ||11 |- |[[:en:The Idiots]]||17700|| || || ||22 |- |[[:en:The Innocents (1961 film)]]||45600|| || || ||21 |- |[[:en:The Killing of a Chinese Bookie]]||14600|| || || ||14 |- |[[:en:The King of Comedy (film)]]||41900||[[Կատակերգության արքան (ֆիլմ)]]||8900|| ||40 |- |[[:en:The Lady Eve]]||22500|| || || ||29 |- |[[:en:The Land Before Time (film)]]||35900|| || || ||42 |- |[[:en:The Last Laugh (1924 film)]]||18900|| || || ||27 |- |[[:en:The Last Picture Show]]||29200|| || || ||40 |- |[[:en:The Leopard (1963 film)]]||25700|| || || ||47 |- |[[:en:The Life and Death of Colonel Blimp]]||26200|| || || ||18 |- |[[:en:The Life of Oharu]]||7800|| || || ||22 |- |[[:en:The Lion King]]||168400||[[Առյուծ արքան]]||2500|| ||126 |- |[[:en:The Little Mermaid (1989 film)]]||111700||[[Ջրահարսը (մուլտֆիլմ, 1989)]]||36100|| ||108 |- |[[:en:The Lodger: A Story of the London Fog]]||20300|| || || ||31 |- |[[:en:The Magnificent Ambersons (film)]]||41300|| || || ||30 |- |[[:en:The Maltese Falcon (1941 film)]]||34100|| || || ||49 |- |[[:en:The Mountain Eagle]]||17100|| || || ||21 |- |[[:en:The Night of the Hunter (film)]]||42100||[[Որսորդի գիշերը]]||8300|| ||35 |- |[[:en:The Passenger (1975 film)]]||18100|| || || ||27 |- |[[:en:The Passion of Joan of Arc]]||46600|| || || ||36 |- |[[:en:The Passion of the Christ]]||88900||[[Քրիստոսի չարչարանքները]]||51200|| ||58 |- |[[:en:The Philadelphia Story (film)]]||28800|| || || ||39 |- |[[:en:The Pianist (2002 film)]]||27600||[[Դաշնակահարը]]||51900|| ||70 |- |[[:en:The Piano]]||44100||[[Դաշնամուր (ֆիլմ)]]||4500|| ||47 |- |[[:en:The Puppetmaster (film)]]||11900|| || || ||12 |- |[[:en:The Quiet Man]]||33100|| || || ||42 |- |[[:en:The Red Shoes (1948 film)]]||52600|| || || ||32 |- |[[:en:The River (1951 film)]]||11300|| || || ||19 |- |[[:en:The Rules of the Game]]||73800|| || || ||34 |- |[[:en:The Sacrifice (1986 film)]]||24400||[[Զոհաբերություն (ֆիլմ)]]||2600|| ||38 |- |[[:en:The Seventh Seal]]||42300||[[Յոթերորդ կնիքը]]||22400|| ||59 |- |[[:en:The Silence (1963 film)]]||24700|| || || ||30 |- |[[:en:The Sound of Music (film)]]||112000|| || || ||66 |- |[[:en:The Spirit of the Beehive]]||20700|| || || ||25 |- |[[:en:The Story of the Last Chrysanthemums]]||10500|| || || ||11 |- |[[:en:The Thin Blue Line (1988 film)]]||34800|| || || ||15 |- |[[:en:The Thin Red Line (1998 film)]]||62300|| || || ||49 |- |[[:en:The Third Man]]||47000|| || || ||55 |- |[[:en:The Time to Live and the Time to Die]]||6000|| || || ||11 |- |[[:en:The Travelling Players]]||10000|| || || ||21 |- |[[:en:The Wages of Fear]]||18000|| || || ||36 |- |[[:en:The World of Apu]]||19500|| || || ||26 |- |[[:en:This Is Spinal Tap]]||56200|| || || ||25 |- |[[:en:Three Colours: Blue]]||14500|| || || ||37 |- |[[:en:Three Colours: Red]]||22700|| || || ||36 |- |[[:en:Throne of Blood]]||36700|| || || ||40 |- |[[:en:Through the Olive Trees]]||5800|| || || ||18 |- |[[:en:Tie Xi Qu: West of the Tracks]]||4900|| || || ||5 |- |[[:en:To Be or Not to Be (1942 film)]]||21200|| || || ||29 |- |[[:en:To Kill a Mockingbird (film)]]||41500||[[Սպանել ծաղրասարյակին (ֆիլմ)]]||7400|| ||50 |- |[[:en:Tokyo Story]]||30600|| || || ||41 |- |[[:en:Toronto International Film Festival]]||44100||[[Տորոնտոյի կինոփառատոն]]||5800|| ||53 |- |[[:en:Touch of Evil]]||49900||[[Չարի կնիք]]||4900|| ||34 |- |[[:en:A Touch of Zen]]||27000|| || || ||15 |- |[[:en:Touki Bouki]]||9200|| || || ||13 |- |[[:en:Toy Story]]||111800||[[Խաղալիքների պատմություն]]||10900|| ||106 |- |[[:en:Toy Story 2]]||80400||[[Խաղալիքների պատմություն 2]]||14600|| ||84 |- |[[:en:Transformers (film)]]||82100||[[Տրանսֆորմերները (ֆիլմ)]]||68900|| ||66 |- |[[:en:The Treasure of the Sierra Madre (film)]]||32100|| || || ||39 |- |[[:en:The Tree of Wooden Clogs]]||6700|| || || ||33 |- |[[:en:Tribeca Festival]]||32400|| || || ||37 |- |[[:en:Triumph of the Will]]||53600||[[Կամքի հաղթանակը (ֆիլմ)]]||20100|| ||43 |- |[[:en:Tropical Malady]]||13400|| || || ||16 |- |[[:en:Trouble in Paradise (1932 film)]]||10800|| || || ||24 |- |[[:en:Two or Three Things I Know About Her]]||11900|| || || ||15 |- |[[:en:Ugetsu]]||44700|| || || ||30 |- |[[:en:Umberto D.]]||9600|| || || ||29 |- |[[:en:The Umbrellas of Cherbourg]]||25600||[[Շերբուրյան հովանոցներ]]||12000|| ||36 |- |[[:en:Un Chien Andalou]]||29600||[[Անդալուզյան շուն]]||12800|| ||49 |- |[[:en:Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives]]||27000|| || || ||28 |- |[[:en:Underground (1995 film)]]||29200||[[Ընդհատակ (ֆիլմ)]]||58600|| ||39 |- |[[:en:Unforgiven]]||51500||[[Չներվածը (ֆիլմ, 1992)]]||10700|| ||59 |- |[[:en:V for Vendetta (film)]]||69700||[[V նշանակում է Վենդետա (ֆիլմ)]]||12700|| ||90 |- |[[:en:Vampyr]]||36500|| || || ||22 |- |[[:en:Venice Film Festival]]||31100||[[Վենետիկի կինոփառատոն]]||2200||այո||73 |- |[[:en:Vertigo (film)]]||81300|| || || ||61 |- |[[:en:Videodrome]]||34300|| || || ||31 |- |[[:en:Viridiana]]||10500||[[Վիրիդիանա]]||10400|| ||35 |- |[[:en:Vivre sa vie]]||14500||[[Ապրել իր կյանքով]]||2100|| ||28 |- |[[:en:Walkabout (film)]]||20200|| || || ||20 |- |[[:en:Waltz with Bashir]]||35000||[[Վալս Բաշիրի հետ (ֆիլմ)]]||5300|| ||36 |- |[[:en:Watchmen (film)]]||98700||[[Հսկիչները (ֆիլմ)]]||19800|| ||50 |- |[[:en:Wavelength (1967 film)]]||13500|| || || ||6 |- |[[:en:Weekend (1967 film)]]||6800|| || || ||24 |- |[[:en:Werckmeister Harmonies]]||11100|| || || ||14 |- |[[:en:West Side Story (1961 film)]]||54700|| || || ||51 |- |[[:en:Where Is the Friend's House?]]||6200||[[Որտե՞ղ է ընկերոջ տունը]]||5300|| ||26 |- |[[:en:Who Framed Roger Rabbit]]||99300||[[Ով է դավել Ռոջեր ճագարին]]||4800|| ||55 |- |[[:en:The Wild Bunch]]||46300||[[Վայրի ավազակախումբը]]||8400|| ||46 |- |[[:en:Wild Strawberries (film)]]||26300||[[Մորու բացատը]]||5400||այո||54 |- |[[:en:Wings of Desire]]||73200|| || || ||44 |- |[[:en:Winter Light]]||23600||[[Ձմեռային լույս (ֆիլմ)]]||8200|| ||27 |- |[[:en:The Wizard of Oz (1939 film)]]||121800|| || || ||60 |- |[[:en:Wolfwalkers]]||62500|| || || ||23 |- |[[:en:Woman in the Dunes]]||15200|| || || ||26 |- |[[:en:Written on the Wind]]||23600|| || || ||31 |- |[[:en:X-Men Origins: Wolverine]]||110900||[[Իքս մարդիկ. Սկիզբ. Կուղխ]]||16300|| ||53 |- |[[:en:Y tu mamá también]]||29600||[[Եվ քո մորը նույնպես]]||3300||այո||34 |- |[[:en:Yellow Earth]]||25500|| || || ||14 |- |[[:en:Yi Yi]]||14400|| || || ||21 |- |[[:en:Yojimbo]]||32900|| || || ||48 |- |[[:en:Young Artist Award]]||25100|| || || ||33 |- |[[:en:Zero for Conduct]]||9600|| || || ||20 |} b3cstyodzdyvmulhr13kf4fqfybuwhd Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/Հունաստան 2 1005450 8495980 8495607 2022-08-26T19:05:57Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:Top-importance Greek articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Abacus]]||[[:ru:Абак]]||[[Աբակ (տախտակ)]]|| ||111 |- |[[:en:Achaemenid Empire]]||[[:ru:Держава Ахеменидов]]||[[Աքեմենյան պետություն]]|| ||96 |- |[[:en:Acropolis of Athens]]||[[:ru:Афинский Акрополь]]||[[Աթենքի Ակրոպոլիս]]|| ||80 |- |[[:en:Aegean civilization]]||[[:ru:Эгейская цивилизация]]||[[Եգեյան մշակույթ]]|| ||48 |- |[[:en:Aesop's Fables]]|| || || ||53 |- |[[:en:Alexander the Great]]||[[:ru:Александр Македонский]]||[[Ալեքսանդր Մակեդոնացի]]|| ||232 |- |[[:en:Ancient Greece]]||[[:ru:Древняя Греция]]||[[Հին Հունաստան]]|| ||158 |- |[[:en:Ancient Greek architecture]]||[[:ru:Архитектура Древней Греции]]||[[Հին Հունաստանի ճարտարապետություն]]|| ||43 |- |[[:en:Ancient Greek folklore]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ancient Greek religion]]||[[:ru:Древнегреческая религия]]|| || ||43 |- |[[:en:Ancient Olympic Games]]||[[:ru:Античные Олимпийские игры]]||[[Անտիկ օլիմպիական խաղեր]]|| ||64 |- |[[:en:Aristotle]]||[[:ru:Аристотель]]||[[Արիստոտել]]|| ||283 |- |[[:en:Athens]]||[[:ru:Афины]]||[[Աթենք]]|| ||261 |- |[[:en:Black Sea]]||[[:ru:Чёрное море]]||[[Սև ծով]]|| ||211 |- |[[:en:Byzantine Empire]]||[[:ru:Византия]]||[[Բյուզանդական կայսրություն]]|| ||164 |- |[[:en:Byzantine Greece]]|| || || ||11 |- |[[:en:Church of Greece]]||[[:ru:Элладская православная церковь]]|| || ||51 |- |[[:en:Classical Athens]]||[[:ru:Древние Афины]]||[[Հին Աթենք]]|| ||48 |- |[[:en:Classics]]||[[:ru:Антиковедение]]||[[Դասական]]|| ||52 |- |[[:en:Colonies in antiquity]]|| || || ||14 |- |[[:en:Constantine the Great]]||[[:ru:Константин I Великий]]||[[Կոստանդիանոս Ա Մեծ]]|| ||139 |- |[[:en:Constantinople]]||[[:ru:Константинополь]]||[[Կոստանդնուպոլիս]]|| ||116 |- |[[:en:Constitution of Greece]]||[[:ru:Конституция Греции]]||[[Հունաստանի Սահմանադրություն]]|| ||23 |- |[[:en:Corpus Aristotelicum]]|| || || ||14 |- |[[:en:Crete]]||[[:ru:Крит]]||[[Կրետե]]|| ||145 |- |[[:en:Culture of Greece]]||[[:ru:Культура Греции]]||[[Հունաստանի մշակույթ]]|| ||28 |- |[[:en:Cycladic culture]]||[[:ru:Кикладская цивилизация]]||[[Կիկլադյան քաղաքակրթություն]]|| ||41 |- |[[:en:Cyprus]]||[[:ru:Республика Кипр]]||[[Կիպրոս]]|| ||302 |- |[[:en:Cyprus problem]]||[[:ru:Кипрский конфликт]]||[[Կիպրոսի հիմնախնդիր]]|| ||27 |- |[[:en:Delphi]]||[[:ru:Дельфы]]||[[Դելֆի]]|| ||81 |- |[[:en:Demosthenes]]||[[:ru:Демосфен]]||[[Դեմոսթենես]]|| ||105 |- |[[:en:Demosthenes's Funeral Oration]]|| || || ||4 |- |[[:en:Demotic Greek]]||[[:ru:Димотика]]|| || ||23 |- |[[:en:Deucalion]]||[[:ru:Девкалион (сын Прометея)]]||[[Դևկալիոն]]|| ||37 |- |[[:en:Dorian invasion]]||[[:ru:Дорийское вторжение]]|| || ||25 |- |[[:en:Economy of Greece]]||[[:ru:Экономика Греции]]||[[Հունաստանի տնտեսություն]]|| ||39 |- |[[:en:Ecumenical Patriarchate of Constantinople]]||[[:ru:Константинопольская православная церковь]]||[[Կոստանդնուպոլսի տիեզերական պատրիարքություն]]|| ||66 |- |[[:en:Education in Greece]]||[[:ru:Образование в Греции]]||[[Կրթությունը Հունաստանում]]|| ||15 |- |[[:en:Enosis]]||[[:ru:Энозис]]||[[Էնոզիս]]||այո||28 |- |[[:en:Euclid]]||[[:ru:Евклид]]||[[Էվկլիդես]]|| ||178 |- |[[:en:European debt crisis]]||[[:ru:Европейский долговой кризис]]||[[Եվրոպական պարտքային ճգնաժամ]]|| ||52 |- |[[:en:Eusebius]]||[[:ru:Евсевий Кесарийский]]||[[Եվսեբիոս Կեսարացի]]|| ||74 |- |[[:en:Fall of Constantinople]]||[[:ru:Падение Константинополя (1453)]]||[[Կոստանդնուպոլսի անկում]]|| ||72 |- |[[:en:Fifth-century Athens]]|| ||[[Պերիկլեսի դարաշրջան]]|| ||22 |- |[[:en:Funeral oration (ancient Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Geography of Greece]]||[[:ru:География Греции]]||[[Հունաստանի աշխարհագրություն]]|| ||43 |- |[[:en:Greco-Persian Wars]]||[[:ru:Греко-персидские войны]]||[[Հույն-պարսկական պատերազմներ]]|| ||70 |- |[[:en:Greco-Roman world]]|| || || ||20 |- |[[:en:Greece]]||[[:ru:Греция]]||[[Հունաստան]]|| ||347 |- |[[:en:Greece in the Roman era]]||[[:ru:Римская Греция]]|| || ||31 |- |[[:en:Greek diaspora]]||[[:ru:Греческая диаспора]]||[[Հունական սփյուռք]]|| ||16 |- |[[:en:Greek government-debt crisis timeline]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greek language]]||[[:ru:Греческий язык]]||[[Հունարեն]]|| ||245 |- |[[:en:Greek literature]]||[[:ru:Греческая литература]]||[[Հունական գրականություն]]|| ||45 |- |[[:en:Greek mathematics]]||[[:ru:Математика в Древней Греции]]||[[Մաթեմատիկան Հին Հունաստանում]]|| ||30 |- |[[:en:Greek Merchant Marine]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek mythology]]||[[:ru:Древнегреческая мифология]]||[[Հունական դիցաբանություն]]|| ||126 |- |[[:en:Greek Revival architecture]]||[[:ru:Неогреческий стиль]]|| || ||17 |- |[[:en:Greek shipping]]||[[:ru:Греческое судоходство]]||[[Հունական նավագնացություն]]|| ||8 |- |[[:en:Greek tragedy]]||[[:ru:Древнегреческая трагедия]]|| || ||28 |- |[[:en:Greek War of Independence]]||[[:ru:Греческая революция]]||[[Հունաստանի անկախության պատերազմ]]|| ||66 |- |[[:en:Greeks]]||[[:ru:Греки]]||[[Հույներ]]|| ||101 |- |[[:en:Hellenic Army]]||[[:ru:Сухопутные войска Греции]]|| || ||20 |- |[[:en:Hellenic Organization for Standardization]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hellenistic Greece]]||[[:ru:Эллинистическая Греция]]|| || ||18 |- |[[:en:Hellenistic period]]||[[:ru:Эллинизм]]||[[Հելլենականություն]]|| ||83 |- |[[:en:History of Anatolia]]||[[:ru:История Анатолии]]|| || ||17 |- |[[:en:History of Athens]]||[[:ru:История Афин]]|| || ||17 |- |[[:en:History of Greece]]||[[:ru:История Греции]]||[[Հունաստանի պատմություն]]||այո||66 |- |[[:en:History of modern Greece]]||[[:ru:История современной Греции]]|| || ||16 |- |[[:en:History of the Hellenic Republic]]|| || || ||3 |- |[[:en:Homer]]||[[:ru:Гомер]]||[[Հոմերոս]]|| ||247 |- |[[:en:Homeric Hymns]]||[[:ru:Гомеровские гимны]]|| || ||38 |- |[[:en:Hymn to Liberty]]||[[:ru:Гимн свободе]]||[[Հունաստանի Հանրապետության օրհներգ]]|| ||69 |- |[[:en:Iliad]]||[[:ru:Илиада]]||[[Իլիական]]|| ||152 |- |[[:en:Ionians]]||[[:ru:Ионийцы]]|| || ||37 |- |[[:en:Ionic order]]||[[:ru:Ионический ордер]]||[[Հոնիական օրդեր]]|| ||55 |- |[[:en:John of Damascus]]||[[:ru:Иоанн Дамаскин]]||[[Հովհաննես Դամասկոսցի]]|| ||79 |- |[[:en:Julian (emperor)]]||[[:ru:Юлиан Отступник]]||[[Հուլիանոս Ուրացող]]|| ||90 |- |[[:en:Kingdom of Greece]]||[[:ru:Королевство Греция]]||[[Հունաստանի թագավորություն]]|| ||55 |- |[[:en:Koine Greek]]||[[:ru:Койне]]|| || ||65 |- |[[:en:List of archives in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of countries' positions in the Macedonia naming dispute]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Greek inventions and discoveries]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Roman emperors]]||[[:ru:Список римских императоров]]||[[Հռոմի կայսրերի ցանկ]]|| ||77 |- |[[:en:Macedonia (ancient kingdom)]]||[[:ru:Древняя Македония]]||[[Հին Մակեդոնիա]]||այո||90 |- |[[:en:Macedonia naming dispute]]||[[:ru:Спор об именовании Македонии]]||[[Մակեդոնիայի անվան վիճարկում]]|| ||40 |- |[[:en:Macedonian Wars]]||[[:ru:Македонские войны]]|| || ||38 |- |[[:en:Pavlos Melas]]||[[:ru:Мелас, Павлос]]|| || ||13 |- |[[:en:Minoan civilization]]||[[:ru:Минойская цивилизация]]|| || ||75 |- |[[:en:Modern Greek]]||[[:ru:Новогреческий язык]]|| || ||61 |- |[[:en:Molon labe]]||[[:ru:Приди и возьми]]||[[Molon labe]]|| ||22 |- |[[:en:Mount Olympus]]||[[:ru:Олимп]]||[[Օլիմպոս]]|| ||98 |- |[[:en:Mycenaean Greece]]||[[:ru:Микенская цивилизация]]||[[Միկենյան քաղաքակրթություն]]|| ||69 |- |[[:en:Names of the Greeks]]||[[:ru:Этнонимы греков]]|| || ||13 |- |[[:en:Odysseus]]||[[:ru:Одиссей]]||[[Ոդիսևս]]|| ||89 |- |[[:en:Odyssey]]||[[:ru:Одиссея]]||[[Ոդիսական]]|| ||131 |- |[[:en:Ottoman Greece]]||[[:ru:Османская Греция]]||[[Օսմանյան Հունաստան]]|| ||29 |- |[[:en:Panhellenic Games]]||[[:ru:Панэллинские игры]]|| || ||28 |- |[[:en:Andreas Papandreou]]||[[:ru:Папандреу, Андреас]]||[[Անդրեաս Պապանդրեու]]|| ||51 |- |[[:en:Parthenon]]||[[:ru:Парфенон]]||[[Պարթենոն]]|| ||123 |- |[[:en:Penelope]]||[[:ru:Пенелопа]]||[[Պենելոպե]]|| ||55 |- |[[:en:Pericles]]||[[:ru:Перикл]]||[[Պերիկլես]]||այո||111 |- |[[:en:Pericles' Funeral Oration]]||[[:ru:Надгробная речь Перикла]]|| || ||16 |- |[[:en:Philhellenism]]||[[:ru:Филэллины]]||[[Ֆիլհելեններ]]|| ||25 |- |[[:en:Plato]]||[[:ru:Платон]]||[[Պլատոն]]|| ||274 |- |[[:en:Politics of Greece]]||[[:ru:Государственный строй Греции]]|| || ||29 |- |[[:en:President of Greece]]||[[:ru:Президент Греции]]||[[Հունաստանի նախագահ]]|| ||32 |- |[[:en:Prespa agreement]]|| || || ||28 |- |[[:en:Prime Minister of Greece]]||[[:ru:Премьер-министр Греции]]||[[Հունաստանի վարչապետ]]|| ||25 |- |[[:en:Red-figure pottery]]||[[:ru:Краснофигурная вазопись]]|| || ||27 |- |[[:en:Roman Empire]]||[[:ru:Римская империя]]||[[Հռոմեական կայսրություն]]|| ||183 |- |[[:en:Roman Republic]]||[[:ru:Римская республика]]||[[Հռոմեական հանրապետություն]]|| ||107 |- |[[:en:Sasanian Empire]]||[[:ru:Государство Сасанидов]]||[[Սասանյան Պարսկաստան]]|| ||101 |- |[[:en:Second Hellenic Republic]]||[[:ru:Вторая Греческая республика]]|| || ||29 |- |[[:en:Sparta]]||[[:ru:Спарта]]||[[Սպարտա]]|| ||97 |- |[[:en:Sport in Greece]]|| || || ||10 |- |[[:en:State church of the Roman Empire]]|| || || ||11 |- |[[:en:Thessaloniki]]||[[:ru:Салоники]]||[[Սալոնիկ]]|| ||137 |- |[[:en:Third Hellenic Republic]]||[[:ru:Третья Греческая республика]]|| || ||8 |- |[[:en:Timeline of ancient Greek mathematicians]]||[[:ru:Шаблон:Хронологическая таблица греческих математиков]]|| || ||4 |- |[[:en:Tourism in Greece]]||[[:ru:Туризм в Греции]]||[[Զբոսաշրջությունը Հունաստանում]]|| ||23 |- |[[:en:Trial of Socrates]]||[[:ru:Суд над Сократом]]|| || ||13 |- |[[:en:Twelve Olympians]]||[[:ru:Олимпийские боги]]||[[Օլիմպոսի աստվածներ]]|| ||82 |- |[[:en:Wars of Alexander the Great]]||[[:ru:Сражения Александра Македонского]]||[[Ալեքսանդր Մակեդոնացու արշավանքներ]]|| ||24 |- |[[:en:Women in Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:World War I]]||[[:ru:Первая мировая война]]||[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]|| ||236 |} == [[:en:Category:High-importance Greek articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:3 September 1843 Revolution]]||[[:ru:Восстание 3 сентября]]||[[Հունական ազգային-ազատագրական հեղափոխություն (1821-1829)]]|| ||15 |- |[[:en:4th of August Regime]]||[[:ru:Режим 4 августа]]|| || ||15 |- |[[:en:23 October 1862 Revolution]]|| || || ||5 |- |[[:en:1896 Summer Olympics]]||[[:ru:Летние Олимпийские игры 1896]]||[[Ամառային օլիմպիական խաղեր 1896]]|| ||96 |- |[[:en:1906 Intercalated Games]]||[[:ru:Внеочередные летние Олимпийские игры 1906]]|| || ||56 |- |[[:en:1923 Greek legislative election]]|| || || ||4 |- |[[:en:1981 enlargement of the European Communities]]|| || || ||3 |- |[[:en:2004 Summer Olympics]]||[[:ru:Летние Олимпийские игры 2004]]||[[Ամառային օլիմպիական խաղեր 2004]]|| ||92 |- |[[:en:2008 Greek riots]]||[[:ru:Массовые беспорядки в Греции (2008)]]||[[Զանգվածային անկարգություններ Հունաստանում (2008)]]|| ||34 |- |[[:en:2011 Greek economy referendum attempt]]|| || || ||7 |- |[[:en:2015 Greek bailout referendum]]||[[:ru:Референдум в Греции по финансовой политике]]|| || ||27 |- |[[:en:2018 Attica wildfires]]||[[:ru:Лесные пожары в Аттике (2018)]]||[[Հրդեհներ Հունաստանում (2018)]]|| ||27 |- |[[:en:Academy]]||[[:ru:Академия]]||[[Ակադեմիա]]|| ||79 |- |[[:en:Achaeans (Homer)]]|| || || ||7 |- |[[:en:The Acharnians]]||[[:ru:Ахарняне]]|| || ||27 |- |[[:en:Achilles]]||[[:ru:Ахилл]]||[[Աքիլլես]]|| ||102 |- |[[:en:Acropolis]]||[[:ru:Акрополь]]||[[Ակրոպոլիս]]|| ||71 |- |[[:en:Acropolis Museum]]||[[:ru:Музей Акрополя]]||[[Հին Ակրոպոլիս թանգարան]]|| ||33 |- |[[:en:Ada Adler]]|| || || ||15 |- |[[:en:Administrative divisions of Greece]]||[[:ru:Административное деление Греции]]||[[Հունաստանի վարչական բաժանում]]||այո||32 |- |[[:en:Administrative regions of Greece]]||[[:ru:Периферии Греции]]|| || ||51 |- |[[:en:Adriatic Sea]]||[[:ru:Адриатическое море]]||[[Ադրիատիկ ծով]]|| ||138 |- |[[:en:Aegean Sea]]||[[:ru:Эгейское море]]||[[Եգեյան ծով]]|| ||135 |- |[[:en:Aeschylus]]||[[:ru:Эсхил]]||[[Էսքիլես]]|| ||144 |- |[[:en:Aesop]]||[[:ru:Эзоп]]||[[Եզոպոս]]|| ||149 |- |[[:en:Aethiopis]]||[[:ru:Эфиопида]]|| || ||19 |- |[[:en:Aetolia-Acarnania]]||[[:ru:Этолия и Акарнания]]||[[Էտոլիա և Ակարնանիա]]|| ||47 |- |[[:en:Aetolian campaign]]||[[:ru:Этолийский поход]]|| || ||7 |- |[[:en:Against Androtion]]|| || || ||2 |- |[[:en:Against Leptines]]|| || || ||1 |- |[[:en:Against Meidias]]|| || || ||4 |- |[[:en:Against Timocrates]]|| || || ||2 |- |[[:en:Agia Lavra]]||[[:ru:Святая лавра]]||[[Սուրբ Լավրայի վանք]]|| ||15 |- |[[:en:Agriculture in Greece]]||[[:ru:Сельское хозяйство Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:George Akropolites]]||[[:ru:Георгий Акрополит]]|| || ||36 |- |[[:en:Alekos Alavanos]]||[[:ru:Алаванос, Алекос]]|| || ||11 |- |[[:en:Alcaeus of Mytilene]]||[[:ru:Алкей]]||[[Ալքայոս]]|| ||62 |- |[[:en:Alcibiades]]||[[:ru:Алкивиад]]||[[Ալքիբիադես]]|| ||67 |- |[[:en:Alcman]]||[[:ru:Алкман]]||[[Ալկման]]|| ||44 |- |[[:en:Alexander I of Macedon]]||[[:ru:Александр I (царь Македонии)]]||[[Ալեքսանդր I Մակեդոնացի]]|| ||36 |- |[[:en:Alpha]]||[[:ru:Альфа (буква)]]||[[Ալֆա (տառ)]]||այո||100 |- |[[:en:Amphitryon]]||[[:ru:Амфитрион]]|| || ||39 |- |[[:en:Amykles]]|| || || ||8 |- |[[:en:Anacreon]]||[[:ru:Анакреонт]]||[[Անակրեոն]]|| ||74 |- |[[:en:Ancient Agora of Athens]]||[[:ru:Афинская агора]]||[[Աթենքի ագորա]]|| ||30 |- |[[:en:Ancient Corinth]]|| || || ||33 |- |[[:en:Ancient Greece and wine]]||[[:ru:Вина Древней Греции]]|| || ||10 |- |[[:en:Ancient Greek]]||[[:ru:Древнегреческий язык]]||[[Հին հունարեն]]|| ||127 |- |[[:en:Ancient Greek art]]||[[:ru:Искусство Древней Греции]]|| || ||46 |- |[[:en:Ancient Greek comedy]]||[[:ru:Древнегреческая комедия]]||[[Ատտիկյան կատակերգություն]]|| ||27 |- |[[:en:Ancient Greek cuisine]]||[[:ru:Древнегреческая кухня]]|| || ||21 |- |[[:en:Ancient Greek grammar]]|| || || ||11 |- |[[:en:Ancient Greek literature]]||[[:ru:Древнегреческая литература]]|| || ||46 |- |[[:en:Ancient Greek medicine]]||[[:ru:Медицина Древней Греции]]|| || ||20 |- |[[:en:Ancient Greek temple]]|| || || ||32 |- |[[:en:Ancient Greek units of measurement]]|| || || ||11 |- |[[:en:Ancient history of Cyprus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ancient Macedonian calendar]]|| || || ||15 |- |[[:en:Ancient Thebes (Boeotia)]]||[[:ru:Фивы (Беотия)]]||[[Թեբե (Հունաստան)]]|| ||69 |- |[[:en:Peter Andre]]||[[:ru:Андре, Питер]]||[[Անդրե Պիտեր]]|| ||21 |- |[[:en:Andrew the Apostle]]||[[:ru:Андрей Первозванный]]||[[Անդրեաս առաքյալ]]|| ||95 |- |[[:en:Isaac II Angelos]]||[[:ru:Исаак II Ангел]]|| || ||46 |- |[[:en:Anti-austerity movement in Greece]]||[[:ru:Общенациональная забастовка и акции протеста в Греции (2010—2012)]]|| || ||16 |- |[[:en:Anti-paganism policies of the early Byzantine Empire]]|| || || ||1 |- |[[:en:Antigonid dynasty]]||[[:ru:Антигониды]]|| || ||45 |- |[[:en:Antigonos (son of Callas)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Antioch]]||[[:ru:Антиохия]]||[[Անտիոք]]|| ||72 |- |[[:en:Mark Antony]]||[[:ru:Марк Антоний]]||[[Մարկոս Անտոնիոս]]|| ||90 |- |[[:en:Aorist]]||[[:ru:Аорист]]|| || ||38 |- |[[:en:Apelles]]||[[:ru:Апеллес]]||[[Ապելլես]]|| ||51 |- |[[:en:Apollo]]||[[:ru:Аполлон]]||[[Ապոլլոն]]|| ||113 |- |[[:en:Apollodorus (runner)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Apology (Plato)]]||[[:ru:Апология Сократа (Платон)]]||[[Սոկրատեսի պաշտպանականը (Պլատոն)]]|| ||57 |- |[[:en:Apostasia of 1965]]||[[:ru:Апостасия (1965)]]|| || ||6 |- |[[:en:Apoxyomenos]]||[[:ru:Апоксиомен]]|| || ||21 |- |[[:en:Arab–Byzantine wars]]||[[:ru:Арабо-византийские войны]]||[[Բյուզանդա-արաբական պատերազմներ]]|| ||43 |- |[[:en:Archaic Greece]]||[[:ru:Архаическая Греция]]||[[Արխաիկ Հունաստան]]|| ||51 |- |[[:en:Archbishopric of Ohrid]]||[[:ru:Охридская архиепископия (историческая)]]|| || ||19 |- |[[:en:Archimedes]]||[[:ru:Архимед]]||[[Արքիմեդես]]|| ||220 |- |[[:en:Archon of Pella]]||[[:ru:Архон (сатрап)]]|| || ||15 |- |[[:en:Ares]]||[[:ru:Арес]]||[[Արես]]|| ||99 |- |[[:en:Argos, Peloponnese]]||[[:ru:Аргос]]||[[Արգոս (քաղաք)]]|| ||72 |- |[[:en:Ariadne]]||[[:ru:Ариадна]]||[[Արիադնե]]|| ||58 |- |[[:en:Aristophanes]]||[[:ru:Аристофан]]||[[Արիստոփանես]]|| ||136 |- |[[:en:Aristotelianism]]||[[:ru:Аристотелизм]]||[[Արիստոտելականություն]]|| ||43 |- |[[:en:Aristotle University of Thessaloniki]]||[[:ru:Университет Аристотеля в Салониках]]||[[Սալոնիկի Արիստոտելի համալսարան]]|| ||34 |- |[[:en:Aromanian language]]||[[:ru:Арумынский язык]]|| || ||82 |- |[[:en:Greek art]]|| || || ||16 |- |[[:en:Artemis]]||[[:ru:Артемида]]||[[Արտեմիս]]|| ||102 |- |[[:en:Asclepeion]]||[[:ru:Асклепион]]||[[Ասկլեպիոն]]|| ||18 |- |[[:en:Asclepius]]||[[:ru:Асклепий]]||[[Ասկլեպիոս]]||այո||78 |- |[[:en:Astylos of Croton]]|| || || ||11 |- |[[:en:Athena]]||[[:ru:Афина]]||[[Աթենաս]]|| ||112 |- |[[:en:Athenian sacred ships]]||[[:ru:Теорида (корабль)]]|| || ||8 |- |[[:en:Athens Charter (preservation)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Athens Olympic Sports Complex]]||[[:ru:Афинский олимпийский спортивный комплекс]]|| || ||17 |- |[[:en:Athens Polytechnic uprising]]||[[:ru:Восстание в Афинском Политехническом университете]]|| || ||18 |- |[[:en:Augeas]]||[[:ru:Авгий]]||[[Ավգիաս]]|| ||41 |- |[[:en:Authorship of the Bible]]||[[:ru:Авторство Библии]]|| || ||12 |- |[[:en:Avar–Byzantine wars]]||[[:ru:Аваро-византийские войны]]|| || ||9 |- |[[:en:Axis occupation of Greece]]||[[:ru:Оккупация Греции странами «оси»]]|| || ||25 |- |[[:en:The Bacchae]]||[[:ru:Вакханки (пьеса)]]||[[Բաքոսուհիներ (Եվրիպիդես)]]|| ||36 |- |[[:en:Dora Bakoyannis]]||[[:ru:Бакоянни, Дора]]||[[Դորա Բակոյաննի]]|| ||30 |- |[[:en:Balkan Wars]]||[[:ru:Балканские войны]]||[[Բալկանյան պատերազմներ (1912-1913)]]|| ||78 |- |[[:en:Balkans]]||[[:ru:Балканский полуостров]]||[[Բալկանյան թերակղզի]]|| ||172 |- |[[:en:Bank of Greece]]||[[:ru:Банк Греции]]||[[Հունաստանի բանկ]]|| ||23 |- |[[:en:Bartholomew I of Constantinople]]||[[:ru:Варфоломей I (патриарх Константинопольский)]]|| || ||61 |- |[[:en:Basil I]]||[[:ru:Василий I Македонянин]]||[[Բարսեղ Ա Մակեդոնացի]]|| ||54 |- |[[:en:Basil II]]||[[:ru:Василий II Болгаробойца]]||[[Բարսեղ Բ Բուլղարասպան]]|| ||66 |- |[[:en:Basileus]]||[[:ru:Басилевс]]||[[Բասիլևս]]|| ||40 |- |[[:en:Basketball in Greece]]||[[:ru:Баскетбол в Греции]]|| || ||5 |- |[[:en:Bassae Frieze]]|| || || ||5 |- |[[:en:Battle of Achelous (917)]]||[[:ru:Битва при Ахелое]]|| || ||20 |- |[[:en:Battle of Actium]]||[[:ru:Сражение при Акциуме]]||[[Ակցիումի ճակատամարտ]]|| ||66 |- |[[:en:Battle of Alamana]]||[[:ru:Битва при Аламане]]|| || ||13 |- |[[:en:Battle of Arachova]]||[[:ru:Битва при Арахове]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Chaeronea (338 BC)]]||[[:ru:Битва при Херонее (338 до н. э.)]]||[[Քերոնեայի ճակատամարտ]]|| ||46 |- |[[:en:Battle of Dervenakia]]||[[:ru:Битва при Дервенакии]]|| || ||8 |- |[[:en:Battle of Dragashani]]||[[:ru:Сражение при Драгашани]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Dyrrhachium (1081)]]||[[:ru:Битва при Диррахии (1081)]]|| || ||28 |- |[[:en:Battle of Gaugamela]]||[[:ru:Битва при Гавгамелах]]||[[Գավգամելայի ճակատամարտ]]|| ||59 |- |[[:en:Battle of Gravia Inn]]||[[:ru:Битва при Гравье]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Kamatero]]||[[:ru:Битва при Каматеро]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Karpenisi]]||[[:ru:Битва при Карпениси]]|| || ||9 |- |[[:en:Battle of Kleidion]]||[[:ru:Битва на Клейдионе]]|| || ||30 |- |[[:en:Battle of Lalas]]|| || || ||4 |- |[[:en:Battle of Manzikert]]||[[:ru:Битва при Манцикерте]]||[[Մանազկերտի ճակատամարտ]]|| ||58 |- |[[:en:Battle of Marathon]]||[[:ru:Битва при Марафоне]]||[[Մարաթոնի ճակատամարտ]]|| ||73 |- |[[:en:Battle of Navarino]]||[[:ru:Наваринское сражение]]|| || ||41 |- |[[:en:Battle of Petra]]||[[:ru:Битва при Петре]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Phaleron]]||[[:ru:Битва при Фалероне]]|| || ||8 |- |[[:en:Battle of Plataea]]||[[:ru:Битва при Платеях]]|| || ||48 |- |[[:en:Battle of Pliska]]||[[:ru:Битва в Вырбишском ущелье]]|| || ||26 |- |[[:en:Battle of Sculeni]]||[[:ru:Битва под Скулянами]]|| || ||5 |- |[[:en:Battle of the Granicus]]||[[:ru:Битва при Гранике]]||[[Գրանիկոսի ճակատամարտ]]|| ||44 |- |[[:en:Battle of the Hydaspes]]||[[:ru:Битва на Гидаспе]]||[[Հյուդասպի ճակատամարտ]]||այո||48 |- |[[:en:Battle of the Yarmuk]]||[[:ru:Битва при Ярмуке]]||[[Յարմուք գետի ճակատամարտ]]||այո||53 |- |[[:en:Battle of Thermopylae]]||[[:ru:Фермопильское сражение]]||[[Թերմոպիլեի ճակատամարտ]]|| ||77 |- |[[:en:Battle of Thermopylae in popular culture]]|| || || ||1 |- |[[:en:Belgrade]]||[[:ru:Белград]]||[[Բելգրադ]]|| ||214 |- |[[:en:Bellerophon]]||[[:ru:Беллерофонт]]|| || ||51 |- |[[:en:Benaki Museum]]||[[:ru:Музей Бенаки]]||[[Բենակի թանգարան]]|| ||24 |- |[[:en:Berezan Island]]||[[:ru:Березань (остров)]]||[[Բերեզան (կղզի)]]||այո||23 |- |[[:en:Berlin Foundry Cup]]|| || || ||3 |- |[[:en:Bethlehem]]||[[:ru:Вифлеем]]||[[Բեթղեհեմ]]|| ||147 |- |[[:en:Bibliotheca (Pseudo-Apollodorus)]]||[[:ru:Библиотека (Псевдо-Аполлодор)]]|| || ||31 |- |[[:en:Bilistiche]]|| || || ||14 |- |[[:en:The Birds (play)]]||[[:ru:Птицы (комедия)]]|| || ||30 |- |[[:en:Black-figure pottery]]||[[:ru:Чернофигурная вазопись]]|| || ||28 |- |[[:en:Books of the Bible]]||[[:ru:Библейский канон]]||[[Կանոնական գրքեր]]|| ||46 |- |[[:en:Boustrophedon]]||[[:ru:Бустрофедон]]||[[Բուստրոֆեդոն]]||այո||42 |- |[[:en:Bucephalus]]||[[:ru:Буцефал]]||[[Բուկեփալոս]]|| ||56 |- |[[:en:Bulgaria–Greece relations]]||[[:ru:Болгаро-греческие отношения]]|| || ||8 |- |[[:en:Byzantine Anatolia]]|| || || ||1 |- |[[:en:Byzantine architecture]]||[[:ru:Архитектура Византии]]||[[Բյուզանդիայի ճարտարապետություն]]|| ||51 |- |[[:en:Byzantine art]]||[[:ru:Искусство Византии]]|| || ||52 |- |[[:en:Byzantine conquest of Bulgaria]]|| || || ||11 |- |[[:en:Byzantine cuisine]]||[[:ru:Византийская кухня]]|| || ||14 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Constantinian and Valentinianic dynasties]]|| || || ||7 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Isaurian dynasty]]|| || || ||5 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Justinian dynasty]]|| ||[[Բյուզանդիան Հուստինիանոսների օրոք]]||այո||12 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Macedonian dynasty]]|| || || ||8 |- |[[:en:Byzantine Greeks]]||[[:ru:Греки в Византии]]|| || ||22 |- |[[:en:Byzantine literature]]||[[:ru:Византийская литература]]|| || ||33 |- |[[:en:Byzantine Revival architecture]]||[[:ru:Неовизантийский стиль]]|| || ||27 |- |[[:en:Byzantine Rite]]||[[:ru:Византийский обряд]]|| || ||36 |- |[[:en:Byzantine studies]]||[[:ru:Византинистика]]|| || ||26 |- |[[:en:Byzantine–Arab wars (780–1180)]]|| ||[[Բյուզանդա-արաբական պատերազմներ (780–1180)]]|| ||10 |- |[[:en:Byzantine–Bulgarian war of 894–896]]||[[:ru:Болгаро-византийская война (894—896)]]|| || ||9 |- |[[:en:Byzantine–Bulgarian wars]]||[[:ru:Болгаро-византийские войны]]|| || ||31 |- |[[:en:Byzantine–Ottoman wars]]||[[:ru:Византийско-османские войны]]|| || ||30 |- |[[:en:Byzantine–Sasanian War of 602–628]]||[[:ru:Ирано-византийская война (602—628)]]||[[Բյուզանդա-պարսկական պատերազմ (602-628)]]|| ||29 |- |[[:en:Byzantium]]||[[:ru:Византий]]||[[Բյուզանդիոն]]|| ||74 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Heraclian dynasty]]|| || || ||7 |- |[[:en:Cappadocian Greeks]]||[[:ru:Каппадокийские греки]]|| || ||13 |- |[[:en:Caria]]||[[:ru:Кария]]||[[Կարիա]]|| ||50 |- |[[:en:Carian language]]||[[:ru:Карийский язык]]|| || ||31 |- |[[:en:Carneian festival]]||[[:ru:Карнеи]]|| || ||22 |- |[[:en:Castor and Pollux]]||[[:ru:Диоскуры]]||[[Դիոսկուրոսներ]]|| ||65 |- |[[:en:Cornelius Castoriadis]]||[[:ru:Касториадис, Корнелиус]]|| || ||37 |- |[[:en:Catholic Church in Greece]]||[[:ru:Католицизм в Греции]]|| || ||13 |- |[[:en:Cerberus]]||[[:ru:Цербер]]||[[Կերբերոս]]||այո||79 |- |[[:en:Ceryneian Hind]]||[[:ru:Керинейская лань]]||[[Կերինյան եղջերու]]|| ||38 |- |[[:en:Laonikos Chalkokondyles]]||[[:ru:Лаоник Халкокондил]]|| || ||25 |- |[[:en:Sotiris Charalampis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Chares of Athens]]||[[:ru:Харес (военачальник)]]|| || ||14 |- |[[:en:Charioteer of Delphi]]||[[:ru:Дельфийский возничий]]|| || ||25 |- |[[:en:Chi (letter)]]||[[:ru:Хи]]||[[Խի (տառ)]]||այո||86 |- |[[:en:Child refugees of the Greek Civil War]]||[[:ru:Беженцы гражданской войны в Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Children of Heracles]]||[[:ru:Гераклиды (Еврипид)]]|| || ||20 |- |[[:en:China–Greece relations]]||[[:ru:Греко-китайские отношения]]||[[Հույն-չինական հարաբերություններ]]|| ||9 |- |[[:en:Chionis of Sparta]]|| || || ||8 |- |[[:en:Michael Choniates]]||[[:ru:Михаил Хониат]]|| || ||25 |- |[[:en:Christ (title)]]||[[:ru:Христос]]|| || ||49 |- |[[:en:Chrysostomos of Smyrna]]||[[:ru:Хризостом (Калафатис)]]|| || ||12 |- |[[:en:Church of the Holy Apostles]]||[[:ru:Церковь Апостолов]]|| || ||26 |- |[[:en:Church of the Nativity]]||[[:ru:Базилика Рождества Христова]]||[[Սուրբծննդյան տաճար]]|| ||57 |- |[[:en:Cimon]]||[[:ru:Кимон]]||[[Կիմոն]]|| ||42 |- |[[:en:Cinema of Greece]]||[[:ru:Кинематограф Греции]]||[[Հունական կինեմատոգրաֆ]]|| ||19 |- |[[:en:Classical Anatolia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Classical antiquity]]||[[:ru:Античность]]||[[Անտիկ աշխարհ]]|| ||82 |- |[[:en:Classical Greece]]||[[:ru:Классическая Греция]]||[[Դասական Հունաստան]]|| ||48 |- |[[:en:Classical sculpture]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cleisthenes]]||[[:ru:Клисфен]]||[[Կլիսթենես]]|| ||50 |- |[[:en:Cleopatra of Macedon]]||[[:ru:Клеопатра (сестра Александра Македонского)]]|| || ||31 |- |[[:en:The Clouds]]||[[:ru:Облака (комедия)]]|| || ||29 |- |[[:en:The Cock and the Jewel]]|| || || ||9 |- |[[:en:Colchis]]||[[:ru:Колхида]]||[[Կողքիս]]|| ||57 |- |[[:en:Colossus of Rhodes]]||[[:ru:Колосс Родосский]]||[[Հռոդոսի կոթող]]|| ||90 |- |[[:en:George Colvocoresses]]||[[:ru:Калвокорессис, Георгиос]]|| || ||3 |- |[[:en:Constantine I of Greece]]||[[:ru:Константин I (король Греции)]]||[[Կոնստանտինոս I]]|| ||54 |- |[[:en:Constantine III (Western Roman emperor)]]||[[:ru:Константин III (узурпатор)]]|| || ||41 |- |[[:en:Constantine VII]]||[[:ru:Константин VII Багрянородный]]||[[Կոստանդին Ծիրանածին]]|| ||64 |- |[[:en:Constantine IX Monomachos]]||[[:ru:Константин IX Мономах]]||[[Կոստանդին IX Մոնոմախոս]]|| ||51 |- |[[:en:Constantine the Great and Christianity]]||[[:ru:Константин Великий и христианство]]|| || ||9 |- |[[:en:Constantinian dynasty]]||[[:ru:Династия Константина]]|| || ||29 |- |[[:en:Corfu]]||[[:ru:Керкира]]||[[Կերկիրա]]|| ||89 |- |[[:en:Corinth]]||[[:ru:Коринф]]||[[Կորինթոս]]|| ||89 |- |[[:en:Corinth Canal]]||[[:ru:Коринфский канал]]|| || ||60 |- |[[:en:Corinthian bronze]]|| || || ||6 |- |[[:en:Coroebus of Elis]]||[[:ru:Кореб Элидский]]|| || ||21 |- |[[:en:Cosmas Indicopleustes]]||[[:ru:Козьма Индикоплов]]|| || ||34 |- |[[:en:COVID-19 vaccination in Greece]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cretan Bull]]||[[:ru:Критский бык]]||[[Կրետական ցուլ]]|| ||36 |- |[[:en:Cretan Greek]]||[[:ru:Критский диалект греческого языка]]|| || ||11 |- |[[:en:Cretan School]]||[[:ru:Итало-критская школа]]|| || ||14 |- |[[:en:Crimean Goths]]||[[:ru:Крымские готы]]|| || ||25 |- |[[:en:Crito]]||[[:ru:Критон (Платон)]]||[[Կրիտոն (Պլատոն)]]|| ||50 |- |[[:en:Cronus]]||[[:ru:Кронос]]||[[Կռոնոս]]|| ||90 |- |[[:en:Crotalum]]||[[:ru:Кроталы]]|| || ||12 |- |[[:en:Greek cuisine]]||[[:ru:Греческая кухня]]||[[Հունական խոհանոց]]|| ||46 |- |[[:en:Cumans]]||[[:ru:Половцы]]|| || ||59 |- |[[:en:Cyclops Cave (Youra)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Cyme (Aeolis)]]||[[:ru:Кима]]|| || ||20 |- |[[:en:Cynisca]]||[[:ru:Киниска]]|| || ||27 |- |[[:en:Cypria]]||[[:ru:Киприи]]|| || ||21 |- |[[:en:Cyprus–Greece relations]]||[[:ru:Греко-кипрские отношения]]|| || ||7 |- |[[:en:Cyril and Methodius]]||[[:ru:Кирилл и Мефодий]]||[[Կյուրեղ և Մեթոդիոս]]|| ||56 |- |[[:en:Cyril of Alexandria]]||[[:ru:Кирилл Александрийский]]||[[Կյուրեղ Ալեքսանդրացի]]|| ||69 |- |[[:en:Daedalus]]||[[:ru:Дедал]]||[[Դեդալոս]]|| ||65 |- |[[:en:Danake]]|| || || ||5 |- |[[:en:Decline of the Byzantine Empire]]|| || || ||7 |- |[[:en:Dekemvriana]]||[[:ru:Декабрьские события в Афинах]]|| || ||19 |- |[[:en:Delian League]]||[[:ru:Первый Афинский морской союз]]||[[Աթենական ծովային միություն]]|| ||56 |- |[[:en:Delphi Archaeological Museum]]|| || || ||14 |- |[[:en:Delta (letter)]]||[[:ru:Дельта (буква)]]||[[Դելտա (տառ)]]||այո||90 |- |[[:en:Demeter]]||[[:ru:Деметра]]||[[Դեմետրա]]||այո||94 |- |[[:en:Ali Demi]]||[[:ru:Деми, Аль]]|| || ||6 |- |[[:en:Democratic Alliance (Greece)]]||[[:ru:Демократический альянс (Греция)]]|| || ||14 |- |[[:en:Demographics of Greece]]||[[:ru:Население Греции]]||[[Հունաստանի ժողովրդագրություն]]|| ||26 |- |[[:en:Desmon of Corinth]]|| || || ||6 |- |[[:en:Despotate of Epirus]]||[[:ru:Эпирское царство]]||[[Էպիրոսի բռնապետություն]]|| ||51 |- |[[:en:Despotate of the Morea]]||[[:ru:Морейский деспотат]]||[[Մորեայի բռնապետություն]]|| ||42 |- |[[:en:Destruction of Psara]]||[[:ru:Резня на острове Псара]]|| || ||14 |- |[[:en:Dimini]]|| || || ||17 |- |[[:en:Diocles of Corinth]]|| || || ||10 |- |[[:en:Diocles of Messenia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Diogenes]]||[[:ru:Диоген]]||[[Դիոգենես Սինոպացի]]|| ||112 |- |[[:en:Diolkos]]||[[:ru:Диолк]]|| || ||23 |- |[[:en:Diomedes]]||[[:ru:Диомед]]|| || ||45 |- |[[:en:Dionysian Mysteries]]|| || || ||14 |- |[[:en:Dionysos, Greece]]||[[:ru:Дионисос (Аттика)]]||[[Դիոնիսոս (Ատտիկա)]]|| ||20 |- |[[:en:Dionysus]]||[[:ru:Дионис]]||[[Դիոնիսոս]]|| ||94 |- |[[:en:Discourse to the Greeks concerning Hades]]|| || || ||2 |- |[[:en:Dodecanese]]||[[:ru:Додеканес]]||[[Դոդեկանես]]|| ||73 |- |[[:en:Dodona]]||[[:ru:Додона]]|| || ||34 |- |[[:en:Doric order]]||[[:ru:Дорический ордер]]||[[Դորիական օրդեր]]|| ||53 |- |[[:en:Dorus (Deucalionid)]]||[[:ru:Дор (сын Эллина)]]|| || ||24 |- |[[:en:Theodore Komnenos Doukas]]||[[:ru:Феодор Комнин Дука]]|| || ||25 |- |[[:en:Dreros]]|| || || ||9 |- |[[:en:Early Muslim conquests]]||[[:ru:Арабские завоевания]]||[[Արաբական արշավանքներ]]|| ||55 |- |[[:en:Eastern Christianity]]||[[:ru:Восточное христианство]]|| || ||53 |- |[[:en:Eastern Mediterranean]]|| ||[[Արևելյան Միջերկրական]]|| ||22 |- |[[:en:Eastern Orthodox Church]]||[[:ru:Православная церковь]]|| || ||133 |- |[[:en:Eastern Orthodoxy]]||[[:ru:Православие]]||[[Ուղղափառություն]]||այո||50 |- |[[:en:Eastern Orthodoxy in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Economic history of Greece and the Greek world]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ecumenical Patriarch of Constantinople]]||[[:ru:Патриарх Константинопольский]]|| || ||43 |- |[[:en:Egyptiotes]]||[[:ru:Египетские греки]]||[[Հույները Եգիպտոսում]]|| ||10 |- |[[:en:ELAS]]||[[:ru:Народно-освободительная армия Греции]]||[[ԷԼԱՍ]]|| ||21 |- |[[:en:Elections in Greece]]||[[:ru:Выборы в Греции]]|| || ||10 |- |[[:en:Electra (Sophocles play)]]||[[:ru:Электра (Софокл)]]|| || ||37 |- |[[:en:Eleftheria i thanatos]]||[[:ru:Элефтерия и танатос]]|| || ||19 |- |[[:en:Ellinikon International Airport]]||[[:ru:Элиникон (аэропорт)]]|| || ||24 |- |[[:en:Odysseas Elytis]]||[[:ru:Элитис, Одисеас]]||[[Օդիսեաս Էլիտիս]]|| ||80 |- |[[:en:Empire of Nicaea]]||[[:ru:Никейская империя]]||[[Նիկիայի կայսրություն]]||այո||60 |- |[[:en:Empúries]]||[[:ru:Эмпорион]]||[[Էմպորիոն]]|| ||27 |- |[[:en:Endorsements in the 2015 Greek bailout referendum]]|| || || ||1 |- |[[:en:Energy in Greece]]||[[:ru:Энергетика Греции]]||[[Էներգետիկան Հունաստանում]]|| ||11 |- |[[:en:Epaminondas]]||[[:ru:Эпаминонд]]||[[Էպամինոնդաս]]|| ||55 |- |[[:en:Ephesus]]||[[:ru:Эфес (город)]]||[[Եփեսոս]]|| ||92 |- |[[:en:Ephorus]]||[[:ru:Эфор Кимский]]|| || ||34 |- |[[:en:Epimachus of Athens]]|| || || ||4 |- |[[:en:Epirus]]||[[:ru:Эпир]]||[[Էպիրուս]]|| ||50 |- |[[:en:Epitaphios (Ritsos)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Epsilon]]||[[:ru:Эпсилон]]||[[Էպսիլոն (տառ)]]||այո||87 |- |[[:en:Ermoupoli]]||[[:ru:Эрмуполис]]||[[Էրմուպոլիս]]|| ||46 |- |[[:en:Erofili]]|| || || ||4 |- |[[:en:Erotic Essay]]|| || || ||1 |- |[[:en:Erotokritos]]||[[:ru:Эротокрит]]||[[Էրոտոկրիտոս]]|| ||18 |- |[[:en:Erymanthian boar]]||[[:ru:Эриманфский вепрь]]||[[Էրիմանթոսյան վարազ]]|| ||37 |- |[[:en:Erythrae]]||[[:ru:Эрифры (Иония)]]|| || ||19 |- |[[:en:Eta]]||[[:ru:Эта]]||[[Էտա (տառ)]]||այո||86 |- |[[:en:Eteocretan language]]||[[:ru:Этеокритский язык]]|| || ||23 |- |[[:en:Ethnikos Piraeus F.C.]]|| || || ||15 |- |[[:en:Euboea]]||[[:ru:Эвбея]]||[[Եվբեա]]|| ||72 |- |[[:en:Euboean alphabet]]|| || || ||12 |- |[[:en:Euclidean geometry]]||[[:ru:Евклидова геометрия]]||[[Էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]|| ||80 |- |[[:en:Eudemus (general)]]||[[:ru:Эвдам]]|| || ||15 |- |[[:en:Eupatridae]]||[[:ru:Эвпатриды]]||[[Եվպատրիդներ]]|| ||17 |- |[[:en:Euphronios]]||[[:ru:Евфроний]]|| || ||25 |- |[[:en:Eupolis]]||[[:ru:Евполид]]|| || ||26 |- |[[:en:EuroBasket 1987]]||[[:ru:Чемпионат Европы по баскетболу 1987]]|| || ||29 |- |[[:en:EuroBasket 2005]]||[[:ru:Чемпионат Европы по баскетболу 2005]]|| || ||30 |- |[[:en:Eustathius of Thessalonica]]||[[:ru:Евстафий Солунский]]|| || ||29 |- |[[:en:Euthyphro]]||[[:ru:Евтифрон]]|| || ||42 |- |[[:en:Evagrius Scholasticus]]||[[:ru:Евагрий Схоластик]]||[[Եվագրիոս Սքոլաստիկոս]]|| ||30 |- |[[:en:Evzones]]||[[:ru:Эвзоны]]||[[Էվզոններ]]|| ||21 |- |[[:en:Rigas Feraios]]||[[:ru:Фереос, Ригас]]||[[Ռիգաս Ֆերայոս]]|| ||41 |- |[[:en:Feta]]||[[:ru:Фета]]||[[Ֆետա]]||այո||56 |- |[[:en:Filiki Eteria]]||[[:ru:Филики Этерия]]||[[Ֆիլիկի Էթերիա]]|| ||29 |- |[[:en:First Balkan War]]||[[:ru:Первая Балканская война]]||[[Առաջին Բալկանյան պատերազմ]]|| ||72 |- |[[:en:First Economic Adjustment Programme for Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:First Hellenic Republic]]||[[:ru:Первая Греческая республика]]||[[Հունաստանի առաջին հանրապետություն]]|| ||35 |- |[[:en:First Peloponnesian War]]||[[:ru:Малая Пелопоннесская война]]|| || ||22 |- |[[:en:First Persian invasion of Greece]]||[[:ru:Греко-персидская война (492—490 до н. э.)]]||[[Պարսկական առաջին ներխուժում Հունաստան]]|| ||20 |- |[[:en:First Philippic]]|| || || ||5 |- |[[:en:First plague pandemic]]|| || || ||3 |- |[[:en:First siege of Missolonghi]]||[[:ru:Первая осада Месолонгиона]]|| || ||7 |- |[[:en:Flag of Greece]]||[[:ru:Флаг Греции]]||[[Հունաստանի դրոշ]]||այո||66 |- |[[:en:For the Megalopolitans]]|| || || ||3 |- |[[:en:Foreign relations of Greece]]||[[:ru:Внешняя политика Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Fourth Crusade]]||[[:ru:Четвёртый крестовый поход]]||[[Խաչակրաց չորրորդ արշավանք]]||այո||70 |- |[[:en:Fourth Philippic]]|| || || ||2 |- |[[:en:François Vase]]||[[:ru:Ваза Франсуа]]|| || ||23 |- |[[:en:Frankokratia]]||[[:ru:Франкократия]]|| || ||28 |- |[[:en:Frederick II, Holy Roman Emperor]]||[[:ru:Фридрих II (император Священной Римской империи)]]||[[Ֆրիդրիխ II Հոհենշտաուֆեն]]|| ||85 |- |[[:en:Frederick the Simple]]||[[:ru:Федериго III (король Сицилии)]]|| || ||24 |- |[[:en:The Frogs]]||[[:ru:Лягушки (комедия)]]|| || ||36 |- |[[:en:Juan de Fuca]]||[[:ru:Фука, Хуан де]]||[[Խուան դե Ֆուկա]]|| ||21 |- |[[:en:Fustanella]]||[[:ru:Фустанелла]]||[[Ֆուստանելա]]|| ||24 |- |[[:en:Galen]]||[[:ru:Гален]]||[[Գալեն Կլավդիոս]]|| ||117 |- |[[:en:Nikos Galis]]||[[:ru:Галис, Никос]]|| || ||26 |- |[[:en:Gamma]]||[[:ru:Гамма (буква)]]||[[Գամմա (տառ)]]||այո||91 |- |[[:en:Genos]]|| || || ||11 |- |[[:en:George I of Greece]]||[[:ru:Георг I (король Греции)]]||[[Գեորգիոս I (Հունաստանի թագավոր)]]|| ||62 |- |[[:en:George II of Greece]]||[[:ru:Георг II (король Греции)]]||[[Գեորգիոս II (Հունաստանի թագավոր)]]|| ||54 |- |[[:en:German invasion of Greece]]||[[:ru:Греческая операция]]|| || ||37 |- |[[:en:Panagiotis Giannakis]]||[[:ru:Яннакис, Панайотис]]|| || ||22 |- |[[:en:Golden bull]]||[[:ru:Золотая булла]]|| || ||35 |- |[[:en:Thomas Gordon (British Army officer)]]||[[:ru:Гордон, Томас (филэллин)]]|| || ||6 |- |[[:en:Gorgon]]||[[:ru:Горгоны]]||[[Գորգոններ]]|| ||62 |- |[[:en:Gortyn]]||[[:ru:Гортина (дим)]]|| || ||20 |- |[[:en:Gortyn code]]||[[:ru:Гортинские законы]]|| || ||23 |- |[[:en:Gothic War (535–554)]]||[[:ru:Византийско-готские войны]]||[[Գոթական պատերազմ (535-554)]]|| ||39 |- |[[:en:Goulandris Museum of Cycladic Art]]||[[:ru:Музей кикладского искусства]]||[[Կիկլադյան արվեստի թանգարան]]|| ||18 |- |[[:en:Government of Macedonia (ancient kingdom)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Graecus]]|| || || ||10 |- |[[:en:Greco-Italian War]]||[[:ru:Итало-греческая война]]||[[Հույն-իտալական պատերազմ]]|| ||43 |- |[[:en:El Greco]]||[[:ru:Эль Греко]]||[[Էլ Գրեկո]]|| ||106 |- |[[:en:Greece at the Olympics]]||[[:ru:Греция на Олимпийских играх]]||[[Հունաստանն օլիմպիական խաղերում]]|| ||34 |- |[[:en:Greece in the 5th century BC]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greece in the Balkan Wars]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greece men's national basketball team]]||[[:ru:Мужская сборная Греции по баскетболу]]||[[Հունաստանի բասկետբոլի ազգային հավաքական]]|| ||36 |- |[[:en:Greece national football team]]||[[:ru:Сборная Греции по футболу]]||[[Հունաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական]]|| ||74 |- |[[:en:Greece–Ottoman Empire relations]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greece–Serbia relations]]||[[:ru:Греко-сербские отношения]]||[[Հույն-սերբական հարաբերություններ]]|| ||11 |- |[[:en:Greece–Turkey relations]]||[[:ru:Греко-турецкие отношения]]|| || ||16 |- |[[:en:Greek – United States relations]]||[[:ru:Американо-греческие отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Greek Anthology]]|| || || ||19 |- |[[:en:Greek Civil War]]||[[:ru:Гражданская война в Греции]]|| || ||48 |- |[[:en:Greek colonisation]]||[[:ru:Греческая колонизация]]||[[Հունական գաղութացում]]|| ||30 |- |[[:en:Greek Constitution of 1844]]|| || || ||9 |- |[[:en:Greek Constitution of 1864]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greek Constitution of 1911]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek constitutional amendment of 2001]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek cruiser Georgios Averof]]||[[:ru:Георгиос Авероф (крейсер)]]|| || ||18 |- |[[:en:Greek Cypriots]]||[[:ru:Греки-киприоты]]||[[Հույն կիպրացիներ]]|| ||30 |- |[[:en:Greek Dark Ages]]||[[:ru:Тёмные века (Древняя Греция)]]||[[Հոմերոսյան դարաշրջան]]|| ||51 |- |[[:en:Greek drachma]]||[[:ru:Греческая драхма]]||[[Հունական դրախմա]]|| ||58 |- |[[:en:Greek dress]]||[[:ru:Греческий национальный костюм]]|| || ||4 |- |[[:en:Greek euro coins]]||[[:ru:Монеты евро Греции]]|| || ||29 |- |[[:en:Greek fire]]||[[:ru:Греческий огонь]]||[[Հունական կրակ]]||այո||57 |- |[[:en:Greek genocide]]||[[:ru:Геноцид греков]]||[[Հույների ցեղասպանություն]]|| ||27 |- |[[:en:Greek government-debt crisis]]||[[:ru:Долговой кризис в Греции]]|| || ||41 |- |[[:en:Greek government-debt crisis countermeasures]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greek Heroic Age]]|| || || ||7 |- |[[:en:Greek junta]]||[[:ru:Чёрные полковники]]|| || ||42 |- |[[:en:Greek junta trials]]|| || || ||6 |- |[[:en:Greek military junta of 1967–74]]||[[:ru:Чёрные полковники]]|| || ||42 |- |[[:en:Greek minuscule]]|| || || ||7 |- |[[:en:Greek numerals]]||[[:ru:Греческая система счисления]]||[[Հունական թվային համակարգ]]|| ||49 |- |[[:en:Greek orthography]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greek salad]]||[[:ru:Греческий салат]]||[[Հունական աղցան]]||այո||46 |- |[[:en:Greek scholars in the Renaissance]]||[[:ru:Греческие учёные Возрождения]]|| || ||12 |- |[[:en:Greek Senate]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greek terracotta figurines]]|| || || ||7 |- |[[:en:Greek to me]]|| || || ||10 |- |[[:en:Greek underworld]]||[[:ru:Загробный мир в древнегреческой мифологии]]|| || ||31 |- |[[:en:Greek wine]]||[[:ru:Виноделие в Греции]]|| || ||18 |- |[[:en:Greek withdrawal from the eurozone]]||[[:ru:Выход Греции из еврозоны]]||[[Հունաստանի հավանական հեռացումը Եվրագոտուց]]|| ||34 |- |[[:en:Greektown]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gregory V of Constantinople]]||[[:ru:Григорий V (патриарх Константинопольский)]]|| || ||23 |- |[[:en:Gregory of Nazianzus]]||[[:ru:Григорий Богослов]]||[[Գրիգոր Նազիանզացի]]|| ||83 |- |[[:en:Gregory Palamas]]||[[:ru:Григорий Палама]]|| || ||46 |- |[[:en:Grenade]]||[[:ru:Граната]]||[[Նռնակ]]|| ||78 |- |[[:en:Tzanetos Grigorakis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Griko language]]||[[:ru:Итало-румейский язык]]|| || ||24 |- |[[:en:Georgios Grivas]]||[[:ru:Гривас, Георгиос]]|| || ||18 |- |[[:en:Hades]]||[[:ru:Аид]]||[[Հադես]]|| ||98 |- |[[:en:Hagia Sophia]]||[[:ru:Собор Святой Софии (Константинополь)]]||[[Սուրբ Սոֆիայի տաճար (Ստամբուլ)]]|| ||129 |- |[[:en:Halicarnassus]]||[[:ru:Галикарнас]]||[[Հալիկառնաս]]|| ||47 |- |[[:en:Halloumi]]||[[:ru:Халлуми]]|| || ||37 |- |[[:en:George Hamartolos]]||[[:ru:Георгий Амартол]]|| || ||27 |- |[[:en:Health in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hecate]]||[[:ru:Геката]]||[[Հեկատա (աստվածուհի)]]|| ||58 |- |[[:en:Helepolis]]||[[:ru:Элеполис]]|| || ||17 |- |[[:en:Helladic chronology]]||[[:ru:Элладская цивилизация]]|| || ||34 |- |[[:en:Hellen]]||[[:ru:Эллин]]|| || ||35 |- |[[:en:Hellenic Air Force]]||[[:ru:Военно-воздушные силы Греции]]||[[Հունաստանի ռազմաօդային ուժեր]]|| ||26 |- |[[:en:Hellenic Armed Forces]]||[[:ru:Вооружённые силы Греции]]||[[Հունաստանի զինված ուժեր]]|| ||24 |- |[[:en:Hellenic Football Federation]]||[[:ru:Греческая федерация футбола]]|| || ||35 |- |[[:en:Hellenic languages]]||[[:ru:Греческая группа языков]]|| || ||37 |- |[[:en:Hellenic Navy]]||[[:ru:Военно-морские силы Греции]]|| || ||23 |- |[[:en:Hellenikon Air Base]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenistic art]]|| ||[[Հելլենիստական մշակույթ]]|| ||25 |- |[[:en:Hellenistic civilization]]||[[:ru:Эллинизм]]||[[Հելլենականություն]]|| ||83 |- |[[:en:Hellenistic philosophy]]||[[:ru:Эллинистическая философия]]||[[Հելլենիստական փիլիսոփայություն]]|| ||37 |- |[[:en:Hellenistic religion]]|| || || ||12 |- |[[:en:Hephaestus]]||[[:ru:Гефест]]||[[Հեփեստոս]]|| ||88 |- |[[:en:Hera]]||[[:ru:Гера]]||[[Հերա]]|| ||99 |- |[[:en:Heracleia (festival)]]||[[:ru:Гераклеи (праздник)]]|| || ||5 |- |[[:en:Heracles]]||[[:ru:Геракл]]||[[Հերակլես]]|| ||94 |- |[[:en:Heraion of Samos]]||[[:ru:Герейон (Самос)]]|| || ||34 |- |[[:en:Heraklion]]||[[:ru:Ираклион]]||[[Հերակլիոն]]|| ||92 |- |[[:en:Hercules of the Forum Boarium]]||[[:ru:Геркулес с Бычьего форума]]|| || ||9 |- |[[:en:Hermonax]]||[[:ru:Гермонакс]]|| || ||10 |- |[[:en:Hero of Byzantium]]|| || || ||9 |- |[[:en:Herodotus]]||[[:ru:Геродот]]||[[Հերոդոտոս]]|| ||181 |- |[[:en:Hesiod]]||[[:ru:Гесиод]]||[[Հեսիոդոս]]|| ||117 |- |[[:en:Hesperides]]||[[:ru:Геспериды]]||[[Հեսպերիդներ]]|| ||51 |- |[[:en:Hestia]]||[[:ru:Гестия]]||[[Հեստիա]]|| ||88 |- |[[:en:Hexamilion wall]]||[[:ru:Гексамилион]]|| || ||18 |- |[[:en:Hipparchus]]||[[:ru:Гиппарх]]||[[Հիպարքոս]]|| ||79 |- |[[:en:Hippias Major]]||[[:ru:Гиппий больший (Платон)]]|| || ||26 |- |[[:en:Hippocrates]]||[[:ru:Гиппократ]]||[[Հիպոկրատ]]|| ||163 |- |[[:en:Hippocratic Oath]]||[[:ru:Клятва Гиппократа]]||[[Հիպոկրատի երդում]]|| ||82 |- |[[:en:Hippolyta]]||[[:ru:Ипполита]]|| || ||44 |- |[[:en:Hippos]]||[[:ru:Гиппос]]||[[Հիպպոս]]|| ||21 |- |[[:en:Histories (Herodotus)]]||[[:ru:История (Геродот)]]|| || ||48 |- |[[:en:History of Alexandria]]||[[:ru:История Александрии]]|| || ||6 |- |[[:en:History of Crete]]||[[:ru:История Крита]]||[[Կրետե (հնագույն պետություն)]]|| ||14 |- |[[:en:History of Cyprus]]||[[:ru:История Кипра]]||[[Կիպրոսի պատմություն]]|| ||40 |- |[[:en:History of Macedonia (ancient kingdom)]]|| || || ||4 |- |[[:en:History of Sparta]]||[[:ru:История Спарты]]|| || ||13 |- |[[:en:History of the Byzantine Empire]]||[[:ru:История Византии]]|| || ||14 |- |[[:en:History of the Cyclades]]|| || || ||4 |- |[[:en:History of the Eastern Orthodox Church]]|| || || ||4 |- |[[:en:History of the Greek alphabet]]||[[:ru:История греческого алфавита]]|| || ||8 |- |[[:en:History of the Hellenic Navy]]|| || || ||2 |- |[[:en:History of the Jews in Greece]]||[[:ru:Иудаизм в Греции]]|| || ||12 |- |[[:en:History of the Peloponnesian War]]||[[:ru:История (Фукидид)]]|| || ||39 |- |[[:en:History of Thessaloniki]]|| || || ||6 |- |[[:en:History of wound care]]|| || || ||2 |- |[[:en:George Hourmouziadis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hubris]]||[[:ru:Гибрис]]||[[Հուբրիս]]|| ||49 |- |[[:en:Human rights in Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hyllus]]||[[:ru:Гилл (сын Геракла)]]|| || ||33 |- |[[:en:Ice hockey in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Icon]]||[[:ru:Икона]]||[[Սրբապատկեր]]|| ||84 |- |[[:en:Ieronymos II of Athens]]||[[:ru:Иероним II (архиепископ Афинский)]]|| || ||24 |- |[[:en:Imbros]]||[[:ru:Гёкчеада]]|| || ||52 |- |[[:en:Imia]]||[[:ru:Иммия]]|| || ||21 |- |[[:en:Indian campaign of Alexander the Great]]||[[:ru:Индийский поход Александра Македонского]]|| || ||11 |- |[[:en:Internet in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ioannina]]||[[:ru:Янина (город)]]||[[Յանինա]]|| ||72 |- |[[:en:Ion (dialogue)]]||[[:ru:Ион (Платон)]]|| || ||27 |- |[[:en:Ionian Enlightenment]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ionian Revolt]]||[[:ru:Ионийское восстание]]||[[Հոնիական ապստամբություն]]|| ||43 |- |[[:en:Iota]]||[[:ru:Йота]]||[[Յոտա (տառ)]]||այո||86 |- |[[:en:Iron Age Greek migrations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Death of Tassos Isaac]]|| || || ||9 |- |[[:en:Isis]]||[[:ru:Исида]]||[[Իսիդա]]|| ||89 |- |[[:en:Issus (Cilicia)]]||[[:ru:Исс]]||[[Իսոս]]|| ||21 |- |[[:en:January 2015 Greek legislative election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Греции (январь 2015)]]|| || ||28 |- |[[:en:Jason]]||[[:ru:Ясон]]||[[Յասոն]]|| ||70 |- |[[:en:Jesus]]||[[:ru:Иисус Христос]]||[[Հիսուս]]|| ||308 |- |[[:en:John II Komnenos]]||[[:ru:Иоанн II Комнин]]||[[Հովհաննես II Կոմնենոս]]|| ||55 |- |[[:en:John Chrysostom]]||[[:ru:Иоанн Златоуст]]||[[Հովհաննես Ոսկեբերան]]|| ||98 |- |[[:en:John I Tzimiskes]]||[[:ru:Иоанн I Цимисхий]]||[[Հովհաննես Չմշկիկ]]|| ||55 |- |[[:en:John of Brienne]]||[[:ru:Иоанн де Бриенн]]||[[Ժան I (Երուսաղեմի արքա)]]|| ||39 |- |[[:en:Judiciary of Greece]]|| ||[[Հունաստանի դատաիրավական համակարգ]]|| ||5 |- |[[:en:June 2012 Greek legislative election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Греции (июнь 2012)]]|| || ||25 |- |[[:en:Justinian I]]||[[:ru:Юстиниан I]]||[[Հուստինիանոս Ա]]|| ||108 |- |[[:en:Kalamatianos]]|| || || ||11 |- |[[:en:Kalavryta massacre]]||[[:ru:Резня в Калаврите]]|| || ||10 |- |[[:en:Kaloyan of Bulgaria]]||[[:ru:Калоян (царь Болгарии)]]|| || ||40 |- |[[:en:Konstantinos Kanaris]]||[[:ru:Канарис, Константин]]||[[Կոնստանտինոս Կանարիս]]|| ||30 |- |[[:en:Kanathos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Manuel Kantakouzenos]]||[[:ru:Мануил Кантакузин]]|| || ||21 |- |[[:en:Matthew Kantakouzenos]]||[[:ru:Матфей Кантакузин]]|| || ||30 |- |[[:en:Ioannis Kapodistrias]]||[[:ru:Каподистрия, Иоанн]]||[[Իոանիս Կապոդիստրիաս]]|| ||50 |- |[[:en:Kappa]]||[[:ru:Каппа (буква)]]||[[Կապպա (տառ)]]||այո||87 |- |[[:en:Karamanlides]]||[[:ru:Караманлиды]]|| || ||21 |- |[[:en:Konstantinos Karamanlis]]||[[:ru:Караманлис, Константинос]]||[[Կոնստանտինոս Կարամանլիս]]|| ||52 |- |[[:en:Kostas Karamanlis]]||[[:ru:Караманлис, Костас]]||[[Կոստաս Կարամանլիս]]|| ||48 |- |[[:en:Kostas Karamanlis (politician, born 1974)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kasta Tomb]]||[[:ru:Гробница в Амфиполе]]|| || ||19 |- |[[:en:Kastellorizo]]||[[:ru:Кастелоризон]]|| || ||48 |- |[[:en:Nikos Kazantzakis]]||[[:ru:Казандзакис, Никос]]||[[Նիկոս Կազանձակիս]]|| ||79 |- |[[:en:Kazaziye]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kerameikon]]||[[:ru:Керамик]]|| || ||26 |- |[[:en:Khosrow I]]||[[:ru:Хосров I Ануширван]]||[[Խոսրով Ա Սասանյան]]|| ||57 |- |[[:en:Khosrow II]]||[[:ru:Хосров II Парвиз]]||[[Խոսրով Բ Փարվեզ]]|| ||56 |- |[[:en:Kirra, Phocis]]||[[:ru:Кира (Фокида)]]|| || ||13 |- |[[:en:Kleitomachos (athlete)]]|| || || ||6 |- |[[:en:The Knights]]||[[:ru:Всадники (комедия)]]|| || ||26 |- |[[:en:Knossos]]||[[:ru:Кносс]]||[[Կնոսոս]]|| ||68 |- |[[:en:George Kodinos]]||[[:ru:Георгий Кодин]]|| || ||16 |- |[[:en:Sokratis Kokkalis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Theodoros Kolokotronis]]||[[:ru:Колокотронис, Теодорос]]||[[Թեոդորոս Կոլոկոտրոնիս]]|| ||35 |- |[[:en:Alexios I Komnenos]]||[[:ru:Алексей I Комнин]]||[[Ալեքսիոս Ա Կոմնենոս]]|| ||67 |- |[[:en:Andronikos I Komnenos]]||[[:ru:Андроник I Комнин]]||[[Անդրոնիկոս Ա Կոմնենոս]]|| ||53 |- |[[:en:Manuel I Komnenos]]||[[:ru:Мануил I Комнин]]||[[Մանուիլ I Կոմնենոս]]|| ||68 |- |[[:en:Koppa (letter)]]||[[:ru:Коппа (буква греческого алфавита)]]|| || ||63 |- |[[:en:Adamantios Korais]]||[[:ru:Кораис, Адамантиос]]||[[Ադամանտիոս Կորաիս]]|| ||36 |- |[[:en:Kos]]||[[:ru:Кос]]||[[Կոս (կղզի)]]|| ||71 |- |[[:en:Koukonesi]]||[[:ru:Кукониси]]|| || ||9 |- |[[:en:Kourion]]||[[:ru:Курион]]|| || ||29 |- |[[:en:Kouros]]||[[:ru:Курос]]|| || ||28 |- |[[:en:Kri-kri]]||[[:ru:Кри-кри]]||[[Կրի-կրի]]|| ||29 |- |[[:en:Kyrenia ship]]||[[:ru:Киренийский корабль]]|| || ||18 |- |[[:en:Kythnos]]||[[:ru:Китнос]]|| || ||41 |- |[[:en:Lambda]]||[[:ru:Лямбда]]||[[Լամբդա (տառ)]]||այո||87 |- |[[:en:Languages of Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Larissa]]||[[:ru:Лариса (город)]]||[[Լարիսա (քաղաք)]]|| ||79 |- |[[:en:Late Greek]]|| || || ||1 |- |[[:en:Latin Empire]]||[[:ru:Латинская империя]]||[[Լատինական կայսրություն]]|| ||72 |- |[[:en:Lausanne Conference of 1922–1923]]||[[:ru:Лозаннская конференция]]||[[Լոզանի կոնֆերանս]]|| ||24 |- |[[:en:Lelantine War]]||[[:ru:Лелантская война]]|| || ||21 |- |[[:en:Lemnian language]]|| || || ||21 |- |[[:en:Lemnos]]||[[:ru:Лемнос]]||[[Լեմնոս]]|| ||64 |- |[[:en:Leochares of Messenia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Leonidas I]]||[[:ru:Леонид I]]||[[Լեոնիդաս I]]|| ||79 |- |[[:en:Leonidas of Rhodes]]||[[:ru:Леонид Родосский]]|| || ||19 |- |[[:en:Lernaean Hydra]]||[[:ru:Лернейская гидра]]||[[Լերնեյան հիդրա]]|| ||66 |- |[[:en:Lesbos]]||[[:ru:Лесбос]]||[[Լեսբոս]]|| ||90 |- |[[:en:Leucippus]]||[[:ru:Левкипп]]||[[Լևկիպոս]]|| ||76 |- |[[:en:Liberal Party (Greece)]]||[[:ru:Либеральная партия (Греция)]]|| || ||9 |- |[[:en:Limantepe]]||[[:ru:Лимантепе]]|| || ||3 |- |[[:en:List of Byzantine emperors]]||[[:ru:Список византийских императоров]]||[[Բյուզանդական կայսրերի անվանացանկ]]||այո||71 |- |[[:en:List of cabinets of Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of islands of Greece]]||[[:ru:Список островов Греции]]||[[Հունաստանի կղզիների ցանկ]]|| ||45 |- |[[:en:List of modern Greek poets]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of museums in Greece]]||[[:ru:Проект:Греция/Список музеев Греции]]|| || ||6 |- |[[:en:List of World Heritage Sites in Greece]]||[[:ru:Список объектов всемирного наследия ЮНЕСКО в Греции]]||[[Հունաստանում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ]]||այո||33 |- |[[:en:Little Iliad]]||[[:ru:Малая Илиада]]|| || ||18 |- |[[:en:Logographer (history)]]||[[:ru:Логографы]]||[[Լոգոգրաֆներ]]|| ||26 |- |[[:en:Spyridon Louis]]||[[:ru:Луис, Спиридон]]||[[Լուիս Սպիրիդոն]]|| ||45 |- |[[:en:Lucian]]||[[:ru:Лукиан]]||[[Լուկիանոս]]|| ||96 |- |[[:en:Lycosura]]||[[:ru:Ликосура]]|| || ||14 |- |[[:en:Lycurgus (lawgiver)]]||[[:ru:Ликург Спартанский]]||[[Լիկուրգոս]]|| ||47 |- |[[:en:Lysistrata]]||[[:ru:Лисистрата]]|| || ||39 |- |[[:en:Macedonia (Greece)]]||[[:ru:Македония (Греция)]]||[[Մակեդոնիա (Հունաստան)]]||այո||82 |- |[[:en:Macedonia (region)]]||[[:ru:Македония (область)]]|| || ||73 |- |[[:en:Macedonia (terminology)]]|| ||[[Մակեդոնիա (տերմինաբանություն)]]|| ||7 |- |[[:en:Macedonian art (Byzantine)]]|| || || ||10 |- |[[:en:Macedonians (Greeks)]]|| || || ||17 |- |[[:en:Madrid Skylitzes]]||[[:ru:Мадридский Скилица]]|| || ||19 |- |[[:en:Magic in the Greco-Roman world]]|| || || ||7 |- |[[:en:Magna Graecia]]||[[:ru:Великая Греция]]||[[Մեծ Հունաստան]]|| ||62 |- |[[:en:Marathon, Greece]]||[[:ru:Марафон (город)]]||[[Մարաթոն]]|| ||52 |- |[[:en:Mares of Diomedes]]||[[:ru:Кони Диомеда]]||[[Դիոմեդեսի նժույգներ]]|| ||29 |- |[[:en:Maria, Queen of Sicily]]||[[:ru:Мария (королева Сицилии)]]|| || ||23 |- |[[:en:Marion, Cyprus]]||[[:ru:Марион (Кипр)]]|| || ||10 |- |[[:en:Market Gate of Miletus]]|| || || ||12 |- |[[:en:Petrobey Mavromichalis]]||[[:ru:Мавромихалис, Петрос]]||[[Պետրոս Մավրոմիխալիս]]|| ||21 |- |[[:en:Mazaris]]||[[:ru:Мазарис]]|| || ||8 |- |[[:en:William Andrew McDonald]]|| || || ||3 |- |[[:en:Meander (art)]]||[[:ru:Меандр (орнамент)]]||[[Մեանդր (զարդանախշ)]]|| ||36 |- |[[:en:Medieval Greek]]||[[:ru:Среднегреческий язык]]|| || ||39 |- |[[:en:Medma]]|| || || ||12 |- |[[:en:Medusa]]||[[:ru:Горгона Медуза]]||[[Գորգոն Մեդուզա]]||այո||81 |- |[[:en:Megali Idea]]||[[:ru:Великая идея (Греция)]]|| || ||37 |- |[[:en:Megara Hyblaea]]|| || || ||22 |- |[[:en:Meidias Painter]]||[[:ru:Мидий (вазописец)]]|| || ||12 |- |[[:en:Menesaechmus]]|| || || ||4 |- |[[:en:Melina Mercouri]]||[[:ru:Меркури, Мелина]]||[[Մելինա Մերկուրի]]|| ||53 |- |[[:en:Metapolitefsi]]||[[:ru:Метаполитефси]]|| || ||11 |- |[[:en:Metastaseis (Xenakis)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Michael I Komnenos Doukas]]||[[:ru:Михаил I Комнин Дука]]|| || ||26 |- |[[:en:Michael VIII Palaiologos]]||[[:ru:Михаил VIII Палеолог]]||[[Միքայել VIII Պալեոլոգոս]]|| ||52 |- |[[:en:Middle Bronze Age migrations (ancient Near East)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Milan Papyrus]]|| || || ||5 |- |[[:en:Military history of Greece during World War II]]||[[:ru:Греция во Второй мировой войне]]|| || ||12 |- |[[:en:Military of ancient Greece]]|| || || ||9 |- |[[:en:Milo of Croton]]||[[:ru:Милон Кротонский]]|| || ||30 |- |[[:en:Miltiades]]||[[:ru:Мильтиад Младший]]||[[Միլտիադես]]|| ||48 |- |[[:en:Mimnermus]]||[[:ru:Мимнерм]]||[[Միմներմոս]]|| ||41 |- |[[:en:Mindarus]]||[[:ru:Миндар]]|| || ||13 |- |[[:en:Ministry of National Defence (Greece)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Minoan pottery]]||[[:ru:Минойская керамика]]|| || ||12 |- |[[:en:Minos]]||[[:ru:Минос]]||[[Մինոս]]|| ||69 |- |[[:en:Minotaur]]||[[:ru:Минотавр]]||[[Մինոտավրոս]]||այո||75 |- |[[:en:Missolonghi]]||[[:ru:Месолонгион]]||[[Մեսոլոնգիոն]]|| ||44 |- |[[:en:Modern Greek Enlightenment]]|| || || ||9 |- |[[:en:Modern Greek literature]]||[[:ru:Новогреческая литература]]|| || ||13 |- |[[:en:Modern Greek phonology]]|| || || ||9 |- |[[:en:Modern Greek studies]]|| || || ||2 |- |[[:en:Modern understanding of Greek mythology]]|| || || ||4 |- |[[:en:Monastery of Iviron]]||[[:ru:Иверский монастырь (Афон)]]||[[Իվերական վանք]]|| ||32 |- |[[:en:Jean Moréas]]||[[:ru:Мореас, Жан]]||[[Ժան Մորեաս]]|| ||35 |- |[[:en:Nana Mouskouri]]||[[:ru:Мускури, Нана]]||[[Նանա Մուսխուրի]]|| ||66 |- |[[:en:Mu (letter)]]||[[:ru:Мю]]||[[Մյու (տառ)]]||այո||85 |- |[[:en:Municipal Theatre of Corfu]]||[[:ru:Муниципальный театр Корфу]]|| || ||9 |- |[[:en:Music of Greece]]||[[:ru:Музыка Греции]]|| || ||19 |- |[[:en:Mycenae]]||[[:ru:Микены]]||[[Միկեններ]]|| ||83 |- |[[:en:Mycenaean Greek]]||[[:ru:Микенский язык]]|| || ||36 |- |[[:en:Mysia]]||[[:ru:Мисия]]||[[Մյուսիա]]|| ||35 |- |[[:en:Mystras]]||[[:ru:Мистра]]|| || ||50 |- |[[:en:Myth]]||[[:ru:Миф]]||[[Առասպել]]|| ||103 |- |[[:en:National and Kapodistrian University of Athens]]||[[:ru:Афинский университет]]||[[Աթենքի համալսարան]]|| ||43 |- |[[:en:National Archaeological Museum, Athens]]||[[:ru:Национальный археологический музей (Афины)]]||[[Աթենքի Ազգային հնագիտական թանգարան]]|| ||35 |- |[[:en:National Bank of Greece]]||[[:ru:Национальный банк Греции]]|| || ||19 |- |[[:en:National Gallery (Athens)]]||[[:ru:Национальная художественная галерея (Афины)]]||[[Աթենքի ազգային պատկերասրահ]]||այո||17 |- |[[:en:National Historical Museum, Athens]]||[[:ru:Национальный исторический музей Греции]]||[[Հունաստանի պատմության ազգային թանգարան]]|| ||14 |- |[[:en:National Liberation Front (Greece)]]||[[:ru:Национально-освободительный фронт Греции]]||[[ԷԱՄ]]|| ||25 |- |[[:en:National parks of Greece]]||[[:ru:Список национальных парков Греции]]||[[Հունաստանի ազգային պարկերի ցանկ]]|| ||19 |- |[[:en:National Technical University of Athens]]||[[:ru:Афинский политехнический университет]]||[[Հունաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարան]]|| ||23 |- |[[:en:Neaira (hetaera)]]||[[:ru:Неера (гетера)]]|| || ||12 |- |[[:en:Nemean lion]]||[[:ru:Немейский лев]]||[[Նեմեյան առյուծ]]|| ||54 |- |[[:en:Neolithic Greece]]||[[:ru:Неолитическая Греция]]|| || ||8 |- |[[:en:New Democracy (Greece)]]||[[:ru:Новая демократия (Греция)]]||[[Նոր ժողովրդավարություն (Հունաստան)]]|| ||41 |- |[[:en:Nicene Creed]]||[[:ru:Никейский Символ веры]]||[[Նիկիական հանգանակ]]||այո||62 |- |[[:en:Nikephoros II Phokas]]||[[:ru:Никифор II Фока]]||[[Նիկեփորոս Փոկաս]]|| ||51 |- |[[:en:Nisyros]]||[[:ru:Нисирос]]||[[Նիսիրոս]]|| ||42 |- |[[:en:North Aegean islands]]||[[:ru:Северо-Эгейские острова]]|| || ||20 |- |[[:en:North Africa during Antiquity]]||[[:ru:Античный период в истории Северной Африки]]|| || ||6 |- |[[:en:Northern Epirus]]||[[:ru:Северный Эпир]]|| || ||23 |- |[[:en:Northern Epirus Liberation Front]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nostoi]]||[[:ru:Возвращения]]|| || ||15 |- |[[:en:Nu (letter)]]||[[:ru:Ню (буква)]]||[[Նյու (տառ)]]||այո||84 |- |[[:en:Nusaybin]]||[[:ru:Нусайбин]]||[[Մծբին]]|| ||51 |- |[[:en:Occupation of Smyrna]]||[[:ru:Оккупация Смирны]]|| || ||18 |- |[[:en:Oebotas of Dyme]]|| || || ||9 |- |[[:en:Oedipus Rex]]||[[:ru:Царь Эдип]]||[[Էդիպուս արքա]]|| ||60 |- |[[:en:Ohi Day]]||[[:ru:День Охи]]||[['Οχι-ի օր]]|| ||31 |- |[[:en:Old Acropolis Museum]]|| || || ||4 |- |[[:en:Old Parliament House, Athens]]||[[:ru:Старое здание парламента (Афины)]]|| || ||8 |- |[[:en:Olive (fruit)]]||[[:ru:Олива европейская]]||[[Ձիթենի եվրոպական]]|| ||134 |- |[[:en:Olympia, Greece]]||[[:ru:Олимпия]]||[[Օլիմպիա բնակավայր]]|| ||85 |- |[[:en:Olynthiacs]]|| || || ||3 |- |[[:en:Omega]]||[[:ru:Омега]]||[[Օմեգա (տառ)]]||այո||88 |- |[[:en:Omicron]]||[[:ru:Омикрон]]||[[Օմիկրոն (տառ)]]||այո||88 |- |[[:en:On the Chersonese]]|| || || ||3 |- |[[:en:On the Crown]]|| || || ||9 |- |[[:en:On the False Embassy]]|| || || ||2 |- |[[:en:On the Halonnesus]]||[[:ru:О Галоннесе]]|| || ||3 |- |[[:en:On the Liberty of the Rhodians]]|| || || ||3 |- |[[:en:On the Navy Boards]]|| || || ||3 |- |[[:en:On the Peace]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aristotle Onassis]]||[[:ru:Онассис, Аристотель]]||[[Արիստոտել Օնասիս]]|| ||73 |- |[[:en:Opa (Giorgos Alkaios song)]]|| ||[[OPA!]]|| ||14 |- |[[:en:Orchomenus (Boeotia)]]||[[:ru:Орхоменос]]||[[Օրխոմենոս]]|| ||36 |- |[[:en:Orphism (religion)]]||[[:ru:Орфизм]]||[[Օրփեոսականություն]]|| ||44 |- |[[:en:Orseis]]||[[:ru:Орсеида]]|| || ||15 |- |[[:en:Orsippus]]||[[:ru:Орсипп]]|| || ||11 |- |[[:en:Ostomachion]]||[[:ru:Стомахион]]|| || ||14 |- |[[:en:Otto of Greece]]||[[:ru:Оттон I (король Греции)]]||[[Օտտոն I (Հունաստանի թագավոր)]]|| ||55 |- |[[:en:Ottoman Empire]]||[[:ru:Османская империя]]||[[Օսմանյան կայսրություն]]|| ||176 |- |[[:en:Oxythemis of Coroneia]]|| || || ||5 |- |[[:en:Paeonia (kingdom)]]||[[:ru:Пеония]]|| || ||33 |- |[[:en:Maria Angelina Doukaina Palaiologina]]||[[:ru:Мария Ангелина Дукена Палеологина]]|| || ||19 |- |[[:en:Sophia Palaiologina]]||[[:ru:Софья Палеолог]]|| || ||33 |- |[[:en:Michael IX Palaiologos]]||[[:ru:Михаил IX Палеолог]]|| || ||38 |- |[[:en:Pan (god)]]||[[:ru:Пан (мифология)]]||[[Պան]]|| ||67 |- |[[:en:Michael Panaretos]]||[[:ru:Панарет, Михаил]]||[[Միխայիլ Պանարետոս]]|| ||16 |- |[[:en:Panathinaikos B.C.]]||[[:ru:Панатинаикос (баскетбольный клуб)]]|| || ||31 |- |[[:en:Pankration]]||[[:ru:Панкратион]]||[[Պանկրատիոն]]|| ||44 |- |[[:en:Panteion University]]||[[:ru:Университет Пантеон]]||[[Պանթեոնի համալսարան]]|| ||20 |- |[[:en:Alexandros Papadiamantis]]||[[:ru:Пападиамандис, Александрос]]||[[Ալեքսանդրոս Պապադիամանտիս]]|| ||29 |- |[[:en:Theodoros Papaloukas]]||[[:ru:Папалукас, Теодорос]]||[[Թեոդորոս Պապալուկաս]]||այո||29 |- |[[:en:Helena Paparizou]]||[[:ru:Папаризу, Елена]]||[[Ելենա Պապարիզու]]|| ||57 |- |[[:en:Karolos Papoulias]]||[[:ru:Папульяс, Каролос]]||[[Կարոլոս Պապուլիաս]]|| ||65 |- |[[:en:Papyrus 14]]|| || || ||10 |- |[[:en:Parnitha]]||[[:ru:Парнис]]|| || ||26 |- |[[:en:Parrhasius (painter)]]||[[:ru:Паррасий из Эфеса]]||[[Պառասիոս Եփեսոսցի]]|| ||21 |- |[[:en:Parthenon Frieze]]||[[:ru:Ионический фриз Парфенона]]|| || ||9 |- |[[:en:Partition of Babylon]]||[[:ru:Вавилонский раздел]]|| || ||21 |- |[[:en:Reşid Mehmed Pasha]]||[[:ru:Решид Мехмед-паша]]|| || ||15 |- |[[:en:PASOK]]||[[:ru:Всегреческое социалистическое движение]]||[[Համահունական սոցիալիստական ​​շարժում]]|| ||45 |- |[[:en:Pasokification]]|| || || ||5 |- |[[:en:Patras]]||[[:ru:Патры]]||[[Պատրաս]]|| ||93 |- |[[:en:Paul of Greece]]||[[:ru:Павел I (король Греции)]]|| || ||50 |- |[[:en:Katina Paxinou]]||[[:ru:Катина Паксину]]||[[Կատինա Պաքսինու]]|| ||44 |- |[[:en:Peace (play)]]||[[:ru:Мир (комедия)]]|| || ||22 |- |[[:en:Pediments of the Parthenon]]|| || || ||7 |- |[[:en:Pelasgians]]||[[:ru:Пеласги]]||[[Պելասգներ]]|| ||40 |- |[[:en:Pella]]||[[:ru:Пелла (город)]]||[[Պելլա (քաղաք)]]|| ||48 |- |[[:en:Pella curse tablet]]|| || || ||9 |- |[[:en:Peloponnese]]||[[:ru:Пелопоннес]]||[[Պելոպոնես]]|| ||93 |- |[[:en:Peloponnesian War]]||[[:ru:Пелопоннесская война]]|| || ||71 |- |[[:en:Peloponnesians (Greek)]]||[[:ru:Пелопоннес]]||[[Պելոպոնես]]|| ||93 |- |[[:en:Pergamon]]||[[:ru:Пергам]]||[[Պերգամոն]]||այո||69 |- |[[:en:Phanariotes/Archive 3]]|| || || ||1 |- |[[:en:Phanariots]]||[[:ru:Фанариоты]]|| || ||36 |- |[[:en:Philip II of Macedon]]||[[:ru:Филипп II Македонский]]||[[Փիլիպոս II Մակեդոնացի]]|| ||86 |- |[[:en:Philistines]]||[[:ru:Филистимляне]]||[[Փղշտացիներ]]|| ||63 |- |[[:en:Phratry]]||[[:ru:Фратрия]]|| || ||20 |- |[[:en:Pi (letter)]]||[[:ru:Пи (буква)]]||[[Պի (տառ)]]||այո||88 |- |[[:en:Piraeus]]||[[:ru:Пирей]]||[[Պիրեյոս]]|| ||89 |- |[[:en:Place name changes in Turkey]]||[[:ru:Переименования географических названий в Турции]]||[[Աշխարհագրական անվանումների փոփոխությունը Թուրքիայում]]|| ||13 |- |[[:en:Plague of Athens]]||[[:ru:Афинская чума]]|| || ||30 |- |[[:en:Plague of Justinian]]||[[:ru:Юстинианова чума]]||[[Հուստինիանոսի ժանտախտ]]||այո||47 |- |[[:en:Sophie de Marbois-Lebrun, Duchess of Plaisance]]||[[:ru:Марбуа, Софи де]]|| || ||7 |- |[[:en:Maximus Planudes]]||[[:ru:Плануд, Максим]]|| || ||26 |- |[[:en:Nikolaos Plastiras]]||[[:ru:Пластирас, Николаос]]|| || ||23 |- |[[:en:Platonism]]||[[:ru:Платонизм]]||[[Պլատոնականություն]]|| ||60 |- |[[:en:Plotinus]]||[[:ru:Плотин]]||[[Պլոտինոս]]|| ||90 |- |[[:en:Plutarch]]||[[:ru:Плутарх]]||[[Պլուտարքոս]]|| ||147 |- |[[:en:Plutus (play)]]||[[:ru:Плутос (комедия)]]|| || ||24 |- |[[:en:Pnyx]]||[[:ru:Пникс]]|| || ||25 |- |[[:en:Political mutilation in Byzantine culture]]||[[:ru:Нанесение увечий по политическим причинам в Византии]]|| || ||9 |- |[[:en:Polychares of Messenia]]|| || || ||10 |- |[[:en:Polydamas of Skotoussa]]||[[:ru:Полидам из Скотусс]]|| || ||12 |- |[[:en:Pontic Greek]]||[[:ru:Понтийский язык]]|| || ||44 |- |[[:en:Pontic Greeks]]||[[:ru:Понтийцы]]||[[Պոնտացիներ]]|| ||40 |- |[[:en:Poseidon]]||[[:ru:Посейдон]]||[[Պոսեյդոն]]|| ||107 |- |[[:en:Posthomerica]]||[[:ru:После Гомера (Квинт Смирнский)]]|| || ||11 |- |[[:en:Pottery of ancient Greece]]||[[:ru:Вазопись Древней Греции]]|| || ||34 |- |[[:en:Prefectures of Greece]]||[[:ru:Номы Греции]]||[[Հունաստանի նոմոսներ]]|| ||47 |- |[[:en:Prehistory of Anatolia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Presidential Mansion, Athens]]||[[:ru:Президентский дворец (Афины)]]|| || ||17 |- |[[:en:Prodicus]]||[[:ru:Продик]]||[[Պրոդիկոս]]|| ||42 |- |[[:en:Prometheus Unbound (Aeschylus)]]||[[:ru:Прометей освобождаемый]]|| || ||4 |- |[[:en:Prostitution in ancient Greece]]||[[:ru:Проституция в Древней Греции]]|| || ||21 |- |[[:en:Proto-Greek language]]||[[:ru:Протогреческий язык]]||[[Նախահունարեն]]|| ||24 |- |[[:en:Protogeometric style]]||[[:ru:Протогеометрический стиль]]|| || ||15 |- |[[:en:Providence Painter]]|| || || ||5 |- |[[:en:Provisional Government of National Defence]]|| || || ||10 |- |[[:en:Psi (Greek)]]||[[:ru:Пси (буква греческого алфавита)]]||[[Փսի (տառ)]]||այո||85 |- |[[:en:Ptolemaic dynasty]]||[[:ru:Птолемеи]]||[[Պտղոմեոսներ]]|| ||75 |- |[[:en:Ptolemaic Kingdom]]||[[:ru:Эллинистический Египет]]||[[Պտղոմեոսյան Եգիպտոս]]|| ||49 |- |[[:en:Ptolemy I Soter]]||[[:ru:Птолемей I Сотер]]||[[Պտղոմեոս Լագոս]]|| ||77 |- |[[:en:Pyli]]||[[:ru:Пили (дим)]]|| || ||17 |- |[[:en:Pyrrhichios]]|| || || ||10 |- |[[:en:Pyrrho]]||[[:ru:Пиррон]]||[[Պիհռոն]]|| ||52 |- |[[:en:Pyrrhus of Epirus]]||[[:ru:Пирр]]||[[Պյուռոս]]|| ||71 |- |[[:en:Pytheas]]||[[:ru:Пифей]]||[[Պիթեաս]]|| ||57 |- |[[:en:Quintus Smyrnaeus]]||[[:ru:Квинт Смирнский]]||[[Քվինտոս Զմյուռնիացի]]||այո||33 |- |[[:en:Rail transport in Greece]]||[[:ru:Железнодорожный транспорт в Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Rebetiko]]||[[:ru:Ребетика]]|| || ||31 |- |[[:en:Refugees of the Greek Civil War]]||[[:ru:Беженцы гражданской войны в Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Religion in Greece]]||[[:ru:Религия в Греции]]||[[Կրոնը Հունաստանում]]|| ||20 |- |[[:en:Rho]]||[[:ru:Ро (буква)]]||[[Ռո (տառ)]]||այո||85 |- |[[:en:Rhodes]]||[[:ru:Родос]]||[[Հռոդոս]]|| ||109 |- |[[:en:Rhodes (city)]]||[[:ru:Родос (город)]]||[[Հռոդոս (քաղաք)]]|| ||66 |- |[[:en:Rio–Antirrio Bridge]]||[[:ru:Рион — Андирион]]||[[Ռիո-Անտիրիո կամուրջ]]|| ||40 |- |[[:en:Yiannis Ritsos]]||[[:ru:Рицос, Яннис]]||[[Յաննիս Ռիցոս]]|| ||44 |- |[[:en:Roman consul]]||[[:ru:Консул (Древний Рим)]]||[[Կոնսուլ]]|| ||69 |- |[[:en:Roman Cyprus]]||[[:ru:Кипр (римская провинция)]]|| || ||29 |- |[[:en:Family tree of Roman emperors]]||[[:ru:Семейное древо римских императоров]]|| || ||5 |- |[[:en:Roman imperial cult]]|| || || ||22 |- |[[:en:Roman law]]||[[:ru:Римское право]]||[[Հռոմեական իրավունք]]||այո||69 |- |[[:en:Roman people]]||[[:ru:Римляне]]|| || ||21 |- |[[:en:Roman–Greek wars]]|| || || ||1 |- |[[:en:Roman–Iranian relations]]||[[:ru:Отношения Византии с государством Сасанидов]]|| || ||4 |- |[[:en:Roman–Persian Wars]]||[[:ru:Римско-персидские войны]]||[[Հռոմեա-պարսկական պատերազմներ]]|| ||44 |- |[[:en:Romani people in Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Romanization of Greek]]|| || || ||16 |- |[[:en:Romanos I Lekapenos]]||[[:ru:Роман I Лакапин]]||[[Ռոմանոս I Լեկափենոս]]|| ||50 |- |[[:en:Romanos IV Diogenes]]||[[:ru:Роман IV Диоген]]|| || ||50 |- |[[:en:Sakis Rouvas]]||[[:ru:Рувас, Сакис]]||[[Սակիս Ռուվաս]]||այո||51 |- |[[:en:Sabines]]||[[:ru:Сабины]]|| || ||44 |- |[[:en:Antonis Samaras]]||[[:ru:Самарас, Антонис]]||[[Ադոնիս Սամարաս]]|| ||55 |- |[[:en:Samos]]||[[:ru:Самос]]||[[Սամոս (կղզի)]]|| ||77 |- |[[:en:Samothrace temple complex]]||[[:ru:Храмовый комплекс Самофракии]]|| || ||13 |- |[[:en:Santorini]]||[[:ru:Тира (остров)]]||[[Սանտորինի]]|| ||86 |- |[[:en:Sappho]]||[[:ru:Сапфо]]||[[Սապփո]]|| ||139 |- |[[:en:Sarakatsani]]||[[:ru:Каракачаны]]||[[Կարակաչաններ]]|| ||28 |- |[[:en:Heinrich Schliemann]]||[[:ru:Шлиман, Генрих]]||[[Հենրիխ Շլիման]]|| ||70 |- |[[:en:Scopas]]||[[:ru:Скопас]]||[[Սկոպաս]]|| ||37 |- |[[:en:Second Balkan War]]||[[:ru:Вторая Балканская война]]||[[Երկրորդ Բալկանյան պատերազմ]]|| ||68 |- |[[:en:Second Economic Adjustment Programme for Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Second Persian invasion of Greece]]||[[:ru:Греко-персидская война (480—479 до н. э.)]]||[[Պարսկական երկրորդ ներխուժում Հունաստան]]|| ||25 |- |[[:en:Second Philippic]]|| || || ||5 |- |[[:en:Seleucus I Nicator]]||[[:ru:Селевк I Никатор]]||[[Սելևկոս I Նիկատոր]]|| ||67 |- |[[:en:Semonides]]||[[:ru:Семонид Аморгский]]||[[Սիմոնիդես Ամորգացի]]|| ||26 |- |[[:en:Septuagint manuscripts]]||[[:ru:Септуагинтовые манускрипты]]|| || ||6 |- |[[:en:Serfdom]]||[[:ru:Крепостное право]]||[[Ճորտատիրություն]]|| ||70 |- |[[:en:Sesklo]]||[[:ru:Сескло]]|| || ||22 |- |[[:en:Seven Sages of Greece]]||[[:ru:Семь мудрецов]]||[[Յոթ իմաստուն]]|| ||52 |- |[[:en:Severe style]]||[[:ru:Строгий стиль]]|| || ||16 |- |[[:en:Shapur II]]||[[:ru:Шапур II]]||[[Շապուհ II Երկարակյաց]]||այո||55 |- |[[:en:Sicilian Expedition]]||[[:ru:Сицилийская экспедиция]]|| || ||31 |- |[[:en:Sicyon]]||[[:ru:Сикион]]||[[Սիկիոն]]|| ||39 |- |[[:en:Siege of Constantinople (626)]]||[[:ru:Осада Константинополя (626)]]||[[Կոստանդնուպոլսի պաշարում (626)]]||այո||30 |- |[[:en:Siege of Constantinople (674–678)]]||[[:ru:Осада Константинополя (674—678)]]||[[Կոստանդնուպոլսի պաշարում (674-678)]]||այո||32 |- |[[:en:Siege of Constantinople (717–718)]]||[[:ru:Осада Константинополя (717—718)]]||[[Կոստանդնուպոլսի պաշարում (717-718)]]||այո||40 |- |[[:en:Siege of Tripolitsa]]||[[:ru:Осада Триполицы]]|| || ||9 |- |[[:en:Sigma]]||[[:ru:Сигма (буква)]]||[[Սիգմա (տառ)]]||այո||84 |- |[[:en:Slavery in ancient Greece]]||[[:ru:Рабство в Древней Греции]]|| || ||27 |- |[[:en:Slavic speakers of Greek Macedonia]]||[[:ru:Славяне в Греции]]|| || ||9 |- |[[:en:Slavs]]||[[:ru:Славяне]]||[[Սլավոններ]]|| ||102 |- |[[:en:Smyrna]]||[[:ru:Смирна]]|| || ||21 |- |[[:en:Socrates]]||[[:ru:Сократ]]||[[Սոկրատես]]|| ||251 |- |[[:en:Socratic method]]||[[:ru:Метод Сократа]]|| || ||31 |- |[[:en:Dionysios Solomos]]||[[:ru:Соломос, Дионисиос]]||[[Սոլոմոս Դիոնիսիոս]]|| ||34 |- |[[:en:Death of Solomos Solomou]]|| || || ||6 |- |[[:en:Solon]]||[[:ru:Солон]]||[[Սոլոն]]|| ||108 |- |[[:en:Sophocles]]||[[:ru:Софокл]]||[[Սոֆոկլես]]|| ||192 |- |[[:en:Souliotes]]||[[:ru:Сулиоты]]|| || ||13 |- |[[:en:Elena Souliotis]]||[[:ru:Сулиоти, Элена]]||[[Ելենա Սուլիոտիս]]|| ||11 |- |[[:en:Sounion]]||[[:ru:Сунион]]|| || ||30 |- |[[:en:Southeast Europe]]||[[:ru:Юго-Восточная Европа]]||[[Հարավարևելյան Եվրոպա]]|| ||51 |- |[[:en:Stephanus of Byzantium]]||[[:ru:Стефан Византийский]]|| || ||33 |- |[[:en:Stesichorus]]||[[:ru:Стесихор]]||[[Ստեսիքոր]]|| ||41 |- |[[:en:Stoa of Attalos]]||[[:ru:Стоя Аттала]]||[[Ատտալոսի ստոա]]|| ||23 |- |[[:en:Strabo]]||[[:ru:Страбон]]||[[Ստրաբոն]]|| ||105 |- |[[:en:Strained yogurt]]||[[:ru:Греческий йогурт]]|| || ||33 |- |[[:en:Stymphalian birds]]||[[:ru:Стимфалийские птицы]]||[[Ստիմփալոսյան թռչուններ]]|| ||41 |- |[[:en:Super League Greece]]||[[:ru:Чемпионат Греции по футболу]]||[[Հունաստանի Սուպերլիգա]]|| ||46 |- |[[:en:Syllogae minores]]|| || || ||4 |- |[[:en:Syracuse, Sicily]]||[[:ru:Сиракузы (город)]]||[[Սիրաքյուս]]|| ||112 |- |[[:en:Syriza]]||[[:ru:СИРИЗА]]||[[Սիրիզա]]|| ||54 |- |[[:en:Tabor Light]]||[[:ru:Фаворский свет]]|| || ||13 |- |[[:en:Talos]]||[[:ru:Талос (витязь)]]|| || ||32 |- |[[:en:Tartarus]]||[[:ru:Тартар]]||[[Տարտարոս]]|| ||66 |- |[[:en:Tatoi Palace]]||[[:ru:Татой]]||[[Տատոյ]]||այո||19 |- |[[:en:Tau]]||[[:ru:Тау]]||[[Տաու (տառ)]]||այո||85 |- |[[:en:Telegony]]||[[:ru:Телегония (эпос)]]|| || ||20 |- |[[:en:Temple of Hephaestus]]||[[:ru:Храм Гефеста]]||[[Հեփեստոսի տաճար]]|| ||34 |- |[[:en:Temple of Zeus, Olympia]]||[[:ru:Храм Зевса в Олимпии]]||[[Զևսի տաճար (Օլիմպիա)]]|| ||30 |- |[[:en:Vassiliki Thanou-Christophilou]]||[[:ru:Тану-Христофилу, Василики]]||[[Վասիլիկի Թանու-Խրիստոֆիլու]]|| ||33 |- |[[:en:Thasian rebellion]]||[[:ru:Фасосское восстание]]|| || ||9 |- |[[:en:The Disrobing of Christ]]||[[:ru:Совлечение одежд с Христа]]|| || ||18 |- |[[:en:The Free Besieged]]|| || || ||5 |- |[[:en:Theaetetus (dialogue)]]||[[:ru:Теэтет (Платон)]]|| || ||31 |- |[[:en:Themistocles]]||[[:ru:Фемистокл]]||[[Թեմիստոկլես]]|| ||76 |- |[[:en:Theodora (wife of Justinian I)]]||[[:ru:Феодора]]||[[Թեոդորա]]|| ||54 |- |[[:en:Mikis Theodorakis]]||[[:ru:Теодоракис, Микис]]||[[Միկիս Թեոդորակիս]]|| ||60 |- |[[:en:Theodoric the Great]]||[[:ru:Теодорих Великий]]|| || ||74 |- |[[:en:Theogony]]||[[:ru:Теогония]]|| || ||63 |- |[[:en:Theophrastus]]||[[:ru:Теофраст]]||[[Թեոփրաստես]]|| ||91 |- |[[:en:Thespis]]||[[:ru:Феспис]]||[[Թեսպիս Իկարիացի]]|| ||32 |- |[[:en:Thessaloniki (regional unit)]]||[[:ru:Салоники (периферийная единица)]]||[[Սալոնիկ (նոմոս)]]|| ||33 |- |[[:en:Thessaly]]||[[:ru:Фессалия (периферия)]]|| || ||56 |- |[[:en:Theta]]||[[:ru:Тета]]||[[Թետա (տառ)]]||այո||89 |- |[[:en:Third Philippic]]|| || || ||6 |- |[[:en:Third siege of Missolonghi]]||[[:ru:Третья осада Месолонгиона]]|| || ||12 |- |[[:en:Thrace]]||[[:ru:Фракия]]||[[Թրակիա]]|| ||97 |- |[[:en:Thracians]]||[[:ru:Фракийцы]]||[[Թրակիացիներ]]|| ||62 |- |[[:en:Thracology]]|| || || ||7 |- |[[:en:Thucydides]]||[[:ru:Фукидид]]||[[Թուկիդիդես]]|| ||125 |- |[[:en:Timasitheus of Delphi]]|| || || ||6 |- |[[:en:Timeline of İzmir]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tiryns]]||[[:ru:Тиринф]]||[[Տիրինս]]|| ||51 |- |[[:en:Titormus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Iakovos Tombazis]]||[[:ru:Томбазис, Яковос]]|| || ||6 |- |[[:en:The Town Mouse and the Country Mouse]]|| || || ||15 |- |[[:en:Transport in Greece]]||[[:ru:Транспорт в Греции]]||[[Տրանսպորտը Հունաստանում]]|| ||14 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1832)]]||[[:ru:Константинопольский договор (1832)]]|| || ||18 |- |[[:en:Treaty of Küçük Kaynarca]]||[[:ru:Кючук-Кайнарджийский мир]]|| || ||43 |- |[[:en:Treaty of Lausanne]]||[[:ru:Лозаннский мирный договор]]||[[Լոզանի պայմանագիր]]|| ||66 |- |[[:en:Charilaos Trikoupis]]||[[:ru:Трикупис, Харилаос]]||[[Խարիլաոս Տրիկուպիս]]|| ||27 |- |[[:en:Tripe soup]]|| || || ||14 |- |[[:en:Tripiti (archaeological site)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Trireme]]||[[:ru:Трирема]]|| || ||54 |- |[[:en:Trojan Horse]]||[[:ru:Троянский конь]]||[[Տրոյական ձի]]|| ||82 |- |[[:en:Trojan War]]||[[:ru:Троянская война]]||[[Տրոյական պատերազմ]]||այո||98 |- |[[:en:Alexis Tsipras]]||[[:ru:Ципрас, Алексис]]||[[Ալեքսիս Ցիպրաս]]|| ||91 |- |[[:en:Tunnel of Eupalinos]]||[[:ru:Эвпалинов тоннель]]|| || ||22 |- |[[:en:Turkish War of Independence]]||[[:ru:Война за независимость Турции]]||[[Թուրքիայի անկախության պատերազմ]]|| ||62 |- |[[:en:Tylissos]]||[[:ru:Тилисос]]|| || ||15 |- |[[:en:Uranus (mythology)]]||[[:ru:Уран (мифология)]]||[[Ուրանոս]]|| ||84 |- |[[:en:Eleftherios Venizelos]]||[[:ru:Венизелос, Элефтериос]]||[[Էլեֆթերիոս Վենիզելոս]]|| ||59 |- |[[:en:Vergina Sun]]||[[:ru:Вергинская звезда]]||[[Վերգինայի աստղ]]|| ||30 |- |[[:en:Vido]]||[[:ru:Птихия]]||[[Պտիխիյա]]|| ||18 |- |[[:en:Visa requirements for Greek citizens]]|| || || ||3 |- |[[:en:Vlachs]]||[[:ru:Валахи]]||[[Վալախներ]]|| ||41 |- |[[:en:War against Nabis]]||[[:ru:Война против Набиса]]|| || ||20 |- |[[:en:Wars of the Delian League]]||[[:ru:Войны Делосского союза]]|| || ||13 |- |[[:en:Wars of the Diadochi]]||[[:ru:Войны диадохов]]|| || ||23 |- |[[:en:The Wasps]]||[[:ru:Осы (комедия)]]|| || ||23 |- |[[:en:Water supply and sanitation in Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Western Thrace]]||[[:ru:Западная Фракия]]||[[Արևմտյան Թրակիա]]|| ||41 |- |[[:en:White Tower of Thessaloniki]]||[[:ru:Белая башня (Салоники)]]||[[Սպիտակ աշտարակ (Սալոնիկ)]]|| ||30 |- |[[:en:World War II]]||[[:ru:Вторая мировая война]]||[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]|| ||261 |- |[[:en:World War II casualties]]||[[:ru:Потери во Второй мировой войне]]||[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի կորուստներ]]|| ||35 |- |[[:en:Xanthippe]]||[[:ru:Ксантиппа]]|| || ||43 |- |[[:en:Xi (letter)]]||[[:ru:Кси (буква греческого алфавита)]]||[[Քսի (տառ)]]||այո||82 |- |[[:en:Xuthus]]||[[:ru:Ксуф]]|| || ||25 |- |[[:en:Zeno of Citium]]||[[:ru:Зенон Китийский]]||[[Զենոն Կիտիոնացի]]|| ||78 |- |[[:en:Zeppelin LZ 55]]|| || || ||2 |- |[[:en:Joannes Zonaras]]||[[:ru:Иоанн Зонара]]|| || ||47 |- |[[:en:Zorba the Greek]]||[[:ru:Грек Зорба (роман)]]||[[Հույն Զոռբան (վեպ)]]|| ||34 |- |[[:en:Zorba the Greek (film)]]||[[:ru:Грек Зорба (фильм)]]||[[Հույն Զոռբա (ֆիլմ)]]|| ||45 |} == [[:en:Category:Mid-importance Greek articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!Ռուսերեն հոդված!!Հայերեն հոդված!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:-phil-]]|| || || ||4 |- |[[:en:11 September 1922 Revolution]]||[[:ru:Восстание 11 сентября 1922 года]]|| || ||14 |- |[[:en:11th World Scout Jamboree]]|| || || ||9 |- |[[:en:21os Akatallilos]]||[[:ru:21os Akatallilos]]||[[21os Akatallilos]]||այո||3 |- |[[:en:22 July 1943 Athens protest]]|| || || ||3 |- |[[:en:75 mm Schneider-Danglis 06/09]]||[[:ru:76-мм горная пушка образца 1909 года]]|| || ||9 |- |[[:en:526 Antioch earthquake]]||[[:ru:Антиохийское землетрясение]]|| || ||16 |- |[[:en:1862 Greek head of state referendum]]||[[:ru:Референдум в Греции (1862)]]|| || ||7 |- |[[:en:1920 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1920 Greek referendum]]||[[:ru:Референдум в Греции (1920)]]|| || ||9 |- |[[:en:1921 in Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:1924 Greek republic referendum]]||[[:ru:Республиканский референдум в Греции (1924)]]|| || ||10 |- |[[:en:1928 Greek legislative election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1932 Greek legislative election]]|| || || ||3 |- |[[:en:1933 Greek legislative election]]|| || || ||4 |- |[[:en:1936 Greek legislative election]]|| || || ||6 |- |[[:en:1946 Greek legislative election]]|| || || ||6 |- |[[:en:1946 Greek referendum]]||[[:ru:Референдум о сохранении монархии в Греции (1946)]]|| || ||7 |- |[[:en:1950 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1951 Greek legislative election]]|| || || ||4 |- |[[:en:1952 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1956 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1958 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1961 Greek legislative election]]|| || || ||5 |- |[[:en:1963 Greek legislative election]]|| || || ||6 |- |[[:en:1964 Greek legislative election]]|| || || ||7 |- |[[:en:1968 Greek constitutional referendum]]|| || || ||5 |- |[[:en:1971 European Cup Final]]||[[:ru:Финал Кубка европейских чемпионов 1971]]||[[Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի եզրափակիչ 1971]]||այո||25 |- |[[:en:1972–1973 Cypriot ecclesiastical coup attempt]]|| || || ||4 |- |[[:en:1973 Greek republic referendum]]||[[:ru:Республиканский референдум в Греции (1973)]]|| || ||11 |- |[[:en:1974 Greek legislative election]]|| || || ||9 |- |[[:en:1974 Greek republic referendum]]||[[:ru:Республиканский референдум в Греции (1974)]]|| || ||15 |- |[[:en:1977 Greek legislative election]]|| || || ||9 |- |[[:en:1981 Greek legislative election]]|| || || ||8 |- |[[:en:1985 Greek legislative election]]|| || || ||8 |- |[[:en:1990–91 Greek Football Cup]]|| || || ||5 |- |[[:en:1993 Greek legislative election]]|| || || ||11 |- |[[:en:1996 Greek legislative election]]|| || || ||11 |- |[[:en:1999 Athens earthquake]]||[[:ru:Афинское землетрясение (1999)]]|| || ||11 |- |[[:en:2000 Greek legislative election]]|| || || ||11 |- |[[:en:2002 Greek local elections]]|| || || ||2 |- |[[:en:2004 Summer Olympics opening ceremony]]||[[:ru:Церемония открытия летних Олимпийских игр 2004]]|| || ||8 |- |[[:en:2004 Summer Olympics torch relay]]||[[:ru:Эстафета олимпийского огня летних Олимпийских игр 2004]]|| || ||9 |- |[[:en:2004 Summer Paralympics]]||[[:ru:Летние Паралимпийские игры 2004]]|| || ||29 |- |[[:en:2006 Greece earthquake]]|| || || ||5 |- |[[:en:2006 Greek local elections]]|| || || ||2 |- |[[:en:2007 Greek forest fires]]||[[:ru:Лесные пожары в Греции (2007)]]|| || ||20 |- |[[:en:2007 PASOK leadership election]]|| || || ||3 |- |[[:en:2007–08 Greek Football Cup]]||[[:ru:Кубок Греции по футболу 2007/2008]]|| || ||8 |- |[[:en:2009 European Parliament election in Greece]]||[[:ru:Выборы в Европейский парламент в Греции (2009)]]|| || ||14 |- |[[:en:2009 Greek forest fires]]|| || || ||8 |- |[[:en:2009 Greek legislative election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Греции (2009)]]|| || ||22 |- |[[:en:2009 New Democracy leadership election]]|| || || ||3 |- |[[:en:2010 Greek local elections]]|| || || ||5 |- |[[:en:2014 Greek local elections]]|| || || ||4 |- |[[:en:2015 European migrant crisis]]||[[:ru:Европейский миграционный кризис]]||[[Եվրոպայի միգրացիոն ճգնաժամ]]|| ||72 |- |[[:en:A True Story]]||[[:ru:Правдивая история (Лукиан)]]|| || ||17 |- |[[:en:A1 Ethniki Volleyball]]||[[:ru:Чемпионат Греции по волейболу среди мужчин]]|| || ||8 |- |[[:en:Abae]]||[[:ru:Абы]]|| || ||19 |- |[[:en:Abaris the Hyperborean]]||[[:ru:Абарис]]||[[Աբարիս]]|| ||26 |- |[[:en:Abdera, Thrace]]||[[:ru:Авдира (дим)]]||[[Ավդիրա (դիմա)]]|| ||15 |- |[[:en:Abolla]]||[[:ru:Аболла]]|| || ||14 |- |[[:en:Abortion in Greece]]||[[:ru:Аборты в Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Abrupolis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Academy (educational institution)]]||[[:ru:Академия]]||[[Ակադեմիա]]|| ||79 |- |[[:en:Academy of Athens (modern)]]||[[:ru:Афинская академия]]||[[Աթենքի ակադեմիա]]|| ||20 |- |[[:en:Acanthus of Sparta]]|| || || ||13 |- |[[:en:Acesas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Achaea]]||[[:ru:Ахея]]||[[Ախեյա]]|| ||55 |- |[[:en:Achaea (ancient region)]]|| || || ||15 |- |[[:en:Achaean Federation]]||[[:ru:Ахейский союз]]|| || ||47 |- |[[:en:Achaean Leaders]]|| || || ||1 |- |[[:en:Achaean War]]||[[:ru:Ахейская война]]|| || ||11 |- |[[:en:Achaeans (tribe)]]||[[:ru:Ахейцы]]||[[Աքայացիներ]]|| ||58 |- |[[:en:Achaemenid destruction of Athens]]|| || || ||6 |- |[[:en:Achaeus (general)]]||[[:ru:Ахей (полководец)]]|| || ||16 |- |[[:en:Achaeus (son of Poseidon)]]||[[:ru:Ахей (сын Посейдона)]]|| || ||2 |- |[[:en:Achaia (Roman province)]]||[[:ru:Ахея (римская провинция)]]|| || ||50 |- |[[:en:Acharnes]]||[[:ru:Ахарне]]||[[Ախարնես]]|| ||31 |- |[[:en:Acharnes Railway Center]]|| || || ||5 |- |[[:en:Acheloos Painter]]||[[:ru:Вазописец Ахелоя]]|| || ||6 |- |[[:en:Achilleis (trilogy)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Achilles Painter]]||[[:ru:Вазописец Ахилла]]|| || ||21 |- |[[:en:Achilles' heel]]||[[:ru:Ахиллесова пята]]||[[Աքիլեսյան գարշապար]]|| ||32 |- |[[:en:Achlys]]||[[:ru:Ахлис]]|| || ||13 |- |[[:en:Acritic songs]]|| || || ||3 |- |[[:en:Acroceraunian School]]|| || || ||1 |- |[[:en:Acrocorinth]]||[[:ru:Акрокоринф]]||[[Ակրոկորնթոս]]|| ||33 |- |[[:en:Acrolith]]||[[:ru:Акролит]]|| || ||24 |- |[[:en:Acropolis Rally]]||[[:ru:Ралли Греции]]|| || ||21 |- |[[:en:Actaeon]]||[[:ru:Актеон]]||[[Ակտեոն]]|| ||41 |- |[[:en:Actium]]||[[:ru:Акциум]]|| || ||37 |- |[[:en:Adeimantus]]||[[:ru:Адимант]]|| || ||7 |- |[[:en:Adonia]]||[[:ru:Садики Адониса]]|| || ||10 |- |[[:en:Adonis]]||[[:ru:Адонис]]||[[Ադոնիս]]|| ||62 |- |[[:en:Adranus]]||[[:ru:Адран]]|| || ||14 |- |[[:en:Adriatic campaign of 1807–1814]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aeacides of Epirus]]||[[:ru:Эакид]]|| || ||18 |- |[[:en:Aeacus]]||[[:ru:Эак]]||[[Էակոս]]||այո||50 |- |[[:en:Aegean and Western Turkey sclerophyllous and mixed forests]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aegean art]]|| ||[[Եգեյան արվեստ]]|| ||13 |- |[[:en:Aegean dispute]]||[[:ru:Эгейский вопрос]]||[[Եգեյան հիմնահարց]]|| ||17 |- |[[:en:Aegean languages]]||[[:ru:Тирренские языки]]|| || ||26 |- |[[:en:Aegeus]]||[[:ru:Эгей]]|| || ||48 |- |[[:en:Aegina]]||[[:ru:Эгина (остров)]]|| || ||64 |- |[[:en:Aegis]]||[[:ru:Эгида]]|| || ||45 |- |[[:en:Aegisthus]]||[[:ru:Эгисф]]|| || ||43 |- |[[:en:Aegles]]|| || || ||1 |- |[[:en:AEK Athens F.C.]]||[[:ru:АЕК (футбольный клуб, Афины)]]||[[ԱԵԿ Աթենք ՖԱ]]|| ||52 |- |[[:en:AEK B.C.]]||[[:ru:АЕК (баскетбольный клуб)]]|| || ||23 |- |[[:en:AEKKEA-RAAB]]|| || || ||3 |- |[[:en:AEKKEA-RAAB R-29]]|| || || ||3 |- |[[:en:Claudius Aelianus]]||[[:ru:Клавдий Элиан]]|| || ||46 |- |[[:en:Aeneas]]||[[:ru:Эней]]||[[Էնեաս]]|| ||81 |- |[[:en:Aeolians]]||[[:ru:Эолийцы]]|| || ||31 |- |[[:en:Aeolic Greek]]||[[:ru:Эолийский диалект древнегреческого языка]]|| || ||31 |- |[[:en:Aeolis]]||[[:ru:Эолида]]|| || ||36 |- |[[:en:Aeschines]]||[[:ru:Эсхин]]|| || ||45 |- |[[:en:Aeson]]||[[:ru:Эсон (мифология)]]|| || ||34 |- |[[:en:Aesymnetes]]||[[:ru:Эсимнет]]|| || ||10 |- |[[:en:Aetna (city)]]||[[:ru:Этна (город)]]|| || ||9 |- |[[:en:Aetolian League]]||[[:ru:Этолийский союз]]|| || ||40 |- |[[:en:The Affecter]]||[[:ru:Вычурный вазописец]]|| || ||6 |- |[[:en:Afgeio]]|| || || ||3 |- |[[:en:Afqa]]|| || || ||9 |- |[[:en:African Greeks]]|| || || ||2 |- |[[:en:Georgios Afroudakis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Agamemnon]]||[[:ru:Агамемнон]]||[[Ագամեմնոն]]|| ||81 |- |[[:en:Agatharchides]]||[[:ru:Агатархид]]|| || ||27 |- |[[:en:Agathocles of Syracuse]]||[[:ru:Агафокл]]|| || ||41 |- |[[:en:Agathodaemon]]||[[:ru:Агатодемон (божество)]]|| || ||18 |- |[[:en:Agathokleia]]||[[:ru:Агафоклея]]|| || ||16 |- |[[:en:Agave (daughter of Cadmus)]]||[[:ru:Агава (дочь Кадма)]]||[[Ագավա (Կադմոսի դուստր)]]|| ||34 |- |[[:en:Agave (mythology)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Agde]]||[[:ru:Агд]]|| || ||65 |- |[[:en:AGEH Gymnastikos B.C.]]|| || || ||2 |- |[[:en:Agesilaus II]]||[[:ru:Агесилай II]]|| || ||48 |- |[[:en:Agia Mavra, Elis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Agia Paraskevi, Chalkidiki]]|| || || ||6 |- |[[:en:Agioi Theodoroi, Elis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Agios Georgios, Andravida]]||[[:ru:Андравида]]|| || ||19 |- |[[:en:Agios Kirykos]]|| ||[[Այոս Կիրիկոս]]|| ||20 |- |[[:en:Agios Konstantinos, East Attica]]||[[:ru:Айос-Констандинос (Лавреотики)]]|| || ||16 |- |[[:en:Agios Minas Cathedral]]||[[:ru:Собор Святого Мины]]||[[Սուրբ Մինասի տաճար]]|| ||18 |- |[[:en:Agios Nikitas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Agios Nikolaos, Chalkidiki]]||[[:ru:Айос-Николаос (Халкидики)]]||[[Այոս Նիկոլաոս (Խալկիդիկի)]]|| ||14 |- |[[:en:Agios Stefanos, Achaea]]|| || || ||5 |- |[[:en:Agios Stefanos, Attica]]||[[:ru:Айос-Стефанос (Аттика)]]|| || ||19 |- |[[:en:Agios Vlasios, Magnesia]]|| || || ||9 |- |[[:en:Agistri]]||[[:ru:Ангистрион]]||[[Անգիստրի]]|| ||36 |- |[[:en:Agistri (song)]]||[[:ru:Каппадокийские греки]]|| || ||13 |- |[[:en:Aglaurus]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aglaurus, daughter of Cecrops]]||[[:ru:Аглавра (дочь Кекропса)]]||[[Ագլավրա (Կեկրոպսի դուստր)]]|| ||21 |- |[[:en:Aglianico]]||[[:ru:Альянико]]|| || ||18 |- |[[:en:Agnes of Durazzo]]|| || || ||10 |- |[[:en:Spiro Agnew]]||[[:ru:Агню, Спиро]]||[[Սպիրո Ագնյու]]|| ||67 |- |[[:en:Agoge]]||[[:ru:Спартанское воспитание]]||[[Սպարտական դաստիարակություն]]|| ||31 |- |[[:en:Tellos Agras]]||[[:ru:Агапинос, Сарантос]]|| || ||11 |- |[[:en:Agria]]|| || || ||20 |- |[[:en:Agricultural University of Athens]]||[[:ru:Афинский аграрный университет]]|| || ||14 |- |[[:en:Helene Ahrweiler]]||[[:ru:Гликадзи-Арвелер, Элени]]|| || ||15 |- |[[:en:Aianteio]]||[[:ru:Саламин]]||[[Սալամին]]|| ||60 |- |[[:en:Kostas Aidiniou]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aigosthena]]|| || || ||10 |- |[[:en:Air operations during the Greek Civil War]]|| || || ||1 |- |[[:en:Aison (vase painter)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Aisonia]]|| || || ||7 |- |[[:en:Aitoliko]]||[[:ru:Этоликон (Этолия и Акарнания)]]|| || ||16 |- |[[:en:Ajax (play)]]||[[:ru:Аякс (Софокл)]]|| || ||29 |- |[[:en:Ajax the Great]]||[[:ru:Аякс Великий]]|| || ||57 |- |[[:en:Ajax the Lesser]]||[[:ru:Аякс Малый]]|| || ||38 |- |[[:en:Akanthos (Greece)]]||[[:ru:Аканф]]|| || ||19 |- |[[:en:Akkerman Convention]]||[[:ru:Аккерманская конвенция]]||[[Աքքերմանի կոնվենցիա]]|| ||28 |- |[[:en:Akoli, Greece]]|| || || ||11 |- |[[:en:Akra, Crimea]]||[[:ru:Акра (Крым)]]|| || ||5 |- |[[:en:Akrotiri (prehistoric city)]]||[[:ru:Акротири (Тира)]]|| || ||30 |- |[[:en:Alabastron]]||[[:ru:Алабастрон]]|| || ||27 |- |[[:en:Alazon]]|| || || ||6 |- |[[:en:Albania–Greece relations]]||[[:ru:Албано-греческие отношения]]||[[Հույն-ալբանական հարաբերություններ]]|| ||10 |- |[[:en:Albanian Vilayet]]|| || || ||8 |- |[[:en:Albanians in Greece]]|| || || ||7 |- |[[:en:Albanians of Western Thrace]]|| || || ||3 |- |[[:en:Alcamenes]]||[[:ru:Алкамен (скульптор)]]||[[Ալկամենես]]|| ||26 |- |[[:en:Alcetas I of Epirus]]||[[:ru:Алкет I]]|| || ||18 |- |[[:en:Alcetas II of Epirus]]||[[:ru:Алкет II]]|| || ||17 |- |[[:en:Alcmaeon in Corinth]]||[[:ru:Алкмеон в Коринфе]]|| || ||5 |- |[[:en:Alcmaeonidae]]||[[:ru:Алкмеониды]]|| || ||25 |- |[[:en:Alcmene]]||[[:ru:Алкмена]]||[[Ալկմենե (Հերակլեսի մայր)]]|| ||48 |- |[[:en:Alcmeonis]]||[[:ru:Алкмеонида]]|| || ||12 |- |[[:en:Alepou]]|| || || ||8 |- |[[:en:Alexander of Abonoteichus]]||[[:ru:Александр Пафлагонец]]|| || ||15 |- |[[:en:Alexander of Greece]]||[[:ru:Александр I (король Греции)]]||[[Ալեքսանդր (Հունաստանի թագավոր)]]|| ||48 |- |[[:en:Alexander of Myndus]]|| || || ||7 |- |[[:en:Alexander of Pherae]]||[[:ru:Александр Ферский]]|| || ||17 |- |[[:en:Alexander Polyhistor]]||[[:ru:Александр Полигистор]]||[[Ալեքսանդր Բազմավեպ]]|| ||24 |- |[[:en:Alexander Romance]]||[[:ru:История Александра Великого]]||[[Ալեքսանդրի վեպը]]|| ||31 |- |[[:en:Alexander Technological Educational Institute of Thessaloniki]]|| ||[[Սալոնիկի Ալեքսանդր տեխնոլոգիական կրթության ինստիտուտ]]|| ||3 |- |[[:en:Alexandria Troas]]||[[:ru:Александрия Троадская]]|| || ||21 |- |[[:en:Alexandros, Greece]]|| || || ||4 |- |[[:en:Alexandroupoli]]||[[:ru:Александруполис]]||[[Ալեքսանդրուպոլիս]]|| ||61 |- |[[:en:Alexarchus of Macedon]]||[[:ru:Алексарх Македонянин]]|| || ||7 |- |[[:en:Alexiares and Anicetus]]|| || || ||6 |- |[[:en:Alexios I of Trebizond]]||[[:ru:Алексей I Великий Комнин]]|| || ||33 |- |[[:en:Alexios II of Trebizond]]||[[:ru:Алексей II Великий Комнин]]|| || ||27 |- |[[:en:Alexios III Angelos]]||[[:ru:Алексей III Ангел]]|| || ||47 |- |[[:en:Alexios III of Trebizond]]||[[:ru:Алексей III Великий Комнин]]|| || ||26 |- |[[:en:Alexios II Komnenos]]||[[:ru:Алексей II Комнин]]|| || ||45 |- |[[:en:Alexios V Doukas]]||[[:ru:Алексей V Дука]]|| || ||47 |- |[[:en:Haris Alexiou]]||[[:ru:Алексиу, Харис]]||[[Հարիս Ալեքսիու]]|| ||27 |- |[[:en:Alexis (poet)]]||[[:ru:Алексид]]|| || ||18 |- |[[:en:Alfeios]]||[[:ru:Алфиос]]|| || ||31 |- |[[:en:Ali Pasha of Ioannina]]||[[:ru:Али-паша Тепеленский]]|| || ||39 |- |[[:en:Alifeira]]|| || || ||10 |- |[[:en:Alkimachos of Pydna]]|| || || ||1 |- |[[:en:Alkyonides Gulf]]||[[:ru:Алкионидес (залив)]]|| || ||8 |- |[[:en:Leo Allatius]]||[[:ru:Аллаций, Лев]]|| || ||19 |- |[[:en:Allegory of the cave]]||[[:ru:Миф о пещере]]||[[Քարանձավի այլաբանություն]]|| ||57 |- |[[:en:Georgios Alogoskoufis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Alonnisos Marine Park]]||[[:ru:Национальный морской парк Алонисос]]||[[Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ]]|| ||17 |- |[[:en:Alpha Bank]]||[[:ru:Alpha Bank]]|| || ||20 |- |[[:en:Alpha TV]]||[[:ru:Alpha TV]]||[[Alpha TV]]|| ||14 |- |[[:en:Althaea (mythology)]]||[[:ru:Алфея]]|| || ||27 |- |[[:en:Althaemenes]]||[[:ru:Алфемен]]|| || ||16 |- |[[:en:Fragiskos Alvertis]]||[[:ru:Алвертис, Фрагискос]]|| || ||12 |- |[[:en:Alytarches]]|| || || ||5 |- |[[:en:Amadeus, Prince of Achaea]]|| || || ||8 |- |[[:en:Duke of Amalfi]]|| || || ||6 |- |[[:en:Amalthea (mythology)]]||[[:ru:Амалфея]]|| || ||41 |- |[[:en:Ioannis Amanatidis]]||[[:ru:Аманатидис, Яннис]]|| || ||28 |- |[[:en:Amasis Painter]]||[[:ru:Мастер Амасиса]]|| || ||18 |- |[[:en:Amasis (potter)]]||[[:ru:Амасис (гончар)]]|| || ||12 |- |[[:en:Amazon statue types]]||[[:ru:Раненая амазонка]]|| || ||5 |- |[[:en:Amazonomachy]]||[[:ru:Амазономахия]]|| || ||17 |- |[[:en:Amazons]]||[[:ru:Амазонки]]||[[Ամազոնուհիներ]]|| ||73 |- |[[:en:Ambracian Gulf]]||[[:ru:Амвракикос]]|| || ||35 |- |[[:en:Ambrosia]]||[[:ru:Амброзия (мифология)]]||[[Ամբրոսիա]]|| ||46 |- |[[:en:Ambrosian Iliad]]||[[:ru:Амброзианская Илиада]]|| || ||17 |- |[[:en:Amfilochia]]||[[:ru:Амфилохия]]||[[Ամֆիլոխիա (քաղաք)]]|| ||23 |- |[[:en:Amores (Lucian)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Amorgos]]||[[:ru:Аморгос]]|| || ||50 |- |[[:en:Ampelokampos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Amphiareion of Oropos]]||[[:ru:Храм Амфиарая]]|| || ||14 |- |[[:en:Amphidromia]]|| || || ||10 |- |[[:en:Amphipole]]|| || || ||1 |- |[[:en:Amphipolis]]||[[:ru:Амфиполис]]|| || ||43 |- |[[:en:Amphitrite]]||[[:ru:Амфитрита]]||[[Ամփիտրիտե]]||այո||59 |- |[[:en:Amphora]]||[[:ru:Амфора]]||[[Ամֆորա]]|| ||63 |- |[[:en:Amphoterus (admiral)]]||[[:ru:Амфотер (военачальник)]]|| || ||10 |- |[[:en:Amyntas III of Macedon]]||[[:ru:Аминта III]]|| || ||31 |- |[[:en:Amyntor (mythology)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anafi]]||[[:ru:Анафи]]||[[Անաֆի]]|| ||41 |- |[[:en:Manolis Anagnostakis]]||[[:ru:Анагностакис, Манолис]]|| || ||11 |- |[[:en:Panagiotis Anagnostopoulos]]||[[:ru:Анагностопулос, Панайотис (политик)]]|| || ||4 |- |[[:en:Sia Anagnostopoulou]]|| || || ||5 |- |[[:en:Anarchism in Greece]]|| || || ||8 |- |[[:en:Anası Kızından]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anastasios of Albania]]||[[:ru:Анастасий (архиепископ Тиранский)]]|| || ||23 |- |[[:en:Anastasius I Dicorus]]||[[:ru:Анастасий I]]||[[Անաստասիոս Ա (կայսր)]]|| ||57 |- |[[:en:Anastasius of Constantinople]]||[[:ru:Анастасий (патриарх Константинопольский)]]|| || ||13 |- |[[:en:Anasyrma]]||[[:ru:Анасирма]]|| || ||18 |- |[[:en:Anathema]]||[[:ru:Анафема]]|| || ||45 |- |[[:en:Anatolia]]||[[:ru:Малая Азия]]||[[Անատոլիա]]|| ||140 |- |[[:en:Anavryta Classical Lyceum]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anax (Greek)]]||[[:ru:Анакс]]|| || ||14 |- |[[:en:Anaximander]]||[[:ru:Анаксимандр]]||[[Անաքսիմանդրոս]]|| ||106 |- |[[:en:Ancient Elis]]||[[:ru:Элида]]||[[Էլիդա]]|| ||16 |- |[[:en:Ancient Greek astronomy]]||[[:ru:Астрономия Древней Греции]]||[[Աստղագիտությունը հին Հունաստանում]]|| ||29 |- |[[:en:Ancient Greek coinage]]||[[:ru:Древнегреческие монеты]]|| || ||17 |- |[[:en:Ancient Greek dialects]]|| || || ||16 |- |[[:en:Ancient Greek eros]]|| || || ||16 |- |[[:en:Ancient Greek flood myths]]||[[:ru:Древнегреческие мифы о потопе]]|| || ||3 |- |[[:en:Ancient Greek law]]||[[:ru:Право Древней Греции]]||[[Հին հունական իրավունք]]|| ||18 |- |[[:en:Ancient Greek Olympic festivals]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ancient Greek philosophy]]||[[:ru:Древнегреческая философия]]||[[Անտիկ հունական փիլիսոփայություն]]||այո||55 |- |[[:en:Ancient Greek phonology]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ancient Greek sculpture]]||[[:ru:Скульптура Древней Греции]]||[[Հին հունական քանդակագործություն]]|| ||29 |- |[[:en:Ancient Greek technology]]||[[:ru:Древнегреческие технологии]]|| || ||14 |- |[[:en:Ancient Greek warfare]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ancient history]]||[[:ru:Древний мир]]||[[Հին աշխարհ]]|| ||127 |- |[[:en:Ancient Macedonian army]]||[[:ru:Армия Древней Македонии]]||[[Հին Մակեդոնիայի բանակ]]|| ||20 |- |[[:en:Ancient Macedonian language]]||[[:ru:Древнемакедонский язык]]|| || ||31 |- |[[:en:Ancient Macedonians]]||[[:ru:Македоняне]]|| || ||28 |- |[[:en:List of ancient Macedonians]]||[[:ru:Македонские цари]]|| || ||31 |- |[[:en:Ancient Serbia]]||[[:ru:Доисторическая Сербия]]|| || ||5 |- |[[:en:Ancient Thera]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ancient Thessaly]]|| || || ||11 |- |[[:en:List of ancient tribes in Illyria]]|| || || ||9 |- |[[:en:Andokides (vase painter)]]||[[:ru:Андокид (вазописец)]]||[[Անդոկիդես]]|| ||17 |- |[[:en:Andravida]]||[[:ru:Андравида]]|| || ||19 |- |[[:en:Nikolaos Andriakopoulos]]||[[:ru:Андриакопулос, Николаос]]|| || ||28 |- |[[:en:Andromache (play)]]||[[:ru:Андромаха (Еврипид)]]|| || ||24 |- |[[:en:Andromeda (mythology)]]||[[:ru:Андромеда (мифология)]]||[[Անդրոմեդա (դիցաբանություն)]]|| ||68 |- |[[:en:Andromeda (play)]]||[[:ru:Андромеда (Еврипид)]]|| || ||7 |- |[[:en:Andronicus of Rhodes]]||[[:ru:Андроник Родосский]]|| || ||34 |- |[[:en:Andronikos I of Trebizond]]||[[:ru:Андроник I Гид]]|| || ||26 |- |[[:en:Andronikos III Palaiologos]]||[[:ru:Андроник III Палеолог]]||[[Անդրոնիկոս III Կրտսեր]]|| ||47 |- |[[:en:Andros]]||[[:ru:Андрос (остров, Греция)]]||[[Անդրոս (կղզի)]]|| ||57 |- |[[:en:Mimis Androulakis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nikos Androulakis]]||[[:ru:Андрулакис, Никос]]|| || ||11 |- |[[:en:Odysseas Androutsos]]||[[:ru:Андруцос, Одиссей]]|| || ||12 |- |[[:en:Anemodouri]]|| || || ||4 |- |[[:en:Anemurium]]||[[:ru:Анемуриум]]|| || ||9 |- |[[:en:George-Marios Angeletos]]||[[:ru:Ангелетос, Георгиос-Мариос]]|| || ||3 |- |[[:en:Angelokastro (Corfu)]]|| || || ||12 |- |[[:en:Vasiliki Angelopoulou]]|| || || ||2 |- |[[:en:Angelos]]||[[:ru:Ангелы (династия)]]||[[Անգելոսներ]]|| ||32 |- |[[:en:Ani]]||[[:ru:Ани (город)]]||[[Անի]]|| ||53 |- |[[:en:Ankara]]||[[:ru:Анкара]]||[[Անկարա]]|| ||224 |- |[[:en:Anna of Hungary (Byzantine empress)]]||[[:ru:Анна Венгерская (императрица Византии)]]|| || ||21 |- |[[:en:Ano Lechonia]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ano Liosia]]||[[:ru:Ано-Льосия]]||[[Անո-Լիոսիա]]|| ||23 |- |[[:en:Anteros]]||[[:ru:Антерос]]|| || ||33 |- |[[:en:Pope Anterus]]||[[:ru:Антер (папа римский)]]||[[Անտերոս (Հռոմի պապ)]]|| ||75 |- |[[:en:Anthedon (mythology)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anthemius]]||[[:ru:Прокопий Антемий]]|| || ||51 |- |[[:en:Anthology of Planudes]]||[[:ru:Антология Плануда]]|| || ||10 |- |[[:en:Anthousa, Attica]]||[[:ru:Антуса (Аттика)]]||[[Անթոուսա]]|| ||16 |- |[[:en:Antichasia, Greece]]|| || || ||7 |- |[[:en:Antigonus II Gonatas]]||[[:ru:Антигон II Гонат]]|| || ||34 |- |[[:en:Antikristos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Antikyra]]||[[:ru:Андикира]]||[[Անդիկիրա]]|| ||16 |- |[[:en:Antikythera]]||[[:ru:Андикитира (остров)]]||[[Անտիկիթիրա]]|| ||43 |- |[[:en:Antikythera mechanism]]||[[:ru:Антикитерский механизм]]||[[Անտիկիթերայի սարք]]|| ||67 |- |[[:en:Antikythera wreck]]||[[:ru:Антикитерский корабль]]|| || ||15 |- |[[:en:Antiochus VII Sidetes]]||[[:ru:Антиох VII Сидет]]|| || ||36 |- |[[:en:Antiparos]]||[[:ru:Андипарос]]|| || ||38 |- |[[:en:Antipater of Tarsus]]||[[:ru:Антипатр из Тарса]]|| || ||20 |- |[[:en:Antipater of Thessalonica]]||[[:ru:Антипатр Фессалоникский]]|| || ||17 |- |[[:en:Antiphon (orator)]]||[[:ru:Антифон из Рамнунта]]|| || ||34 |- |[[:en:Antisemitism in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:E. M. Antoniadi]]||[[:ru:Антониади, Эжен Мишель]]|| || ||35 |- |[[:en:Rania Antonopoulou]]|| || || ||5 |- |[[:en:Aornos]]|| || || ||7 |- |[[:en:Apagorevmeno]]|| || || ||2 |- |[[:en:Apega of Nabis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Apemosyne]]||[[:ru:Апемосина]]|| || ||12 |- |[[:en:Aphrodite]]||[[:ru:Афродита]]||[[Աֆրոդիտե]]|| ||112 |- |[[:en:Aphrodite of Knidos]]||[[:ru:Афродита Книдская]]|| || ||31 |- |[[:en:Apidima Cave]]||[[:ru:Апидима]]||[[Ապիդիմա]]|| ||18 |- |[[:en:APOEL FC]]||[[:ru:АПОЭЛ (футбольный клуб)]]||[[ԱՊՕԷԼ ՖԱ]]|| ||55 |- |[[:en:Apollo of Piombino]]||[[:ru:Аполлон из Пьомбино]]|| || ||9 |- |[[:en:Apollodoros (vase painter)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Apollodorus of Athens]]||[[:ru:Аполлодор Афинский]]|| || ||49 |- |[[:en:Apollodotus I]]|| || || ||16 |- |[[:en:Apollon of Olympia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Apollon Patras]]|| || || ||2 |- |[[:en:Apollon Smyrnis F.C.]]||[[:ru:Аполлон Смирнис]]|| || ||27 |- |[[:en:Apollonia (Illyria)]]||[[:ru:Аполлония Иллирийская]]||[[Ապոլոնիա]]|| ||40 |- |[[:en:Apollonius of Rhodes]]||[[:ru:Аполлоний Родосский]]||[[Ապոլլոնիոս Հռոդոսացի]]|| ||64 |- |[[:en:Evangelos Apostolou]]|| || || ||4 |- |[[:en:Aratus of Sicyon]]||[[:ru:Арат Сикионский]]|| || ||26 |- |[[:en:Arcadia (regional unit)]]||[[:ru:Аркадия (ном)]]||[[Արկադիա]]|| ||68 |- |[[:en:Arcadian League]]|| || || ||10 |- |[[:en:Arch of Galerius and Rotunda]]||[[:ru:Арка и гробница Галерия]]|| || ||24 |- |[[:en:Archaeanactid dynasty]]||[[:ru:Археанактиды]]|| || ||10 |- |[[:en:Archaeological Museum of Delos]]|| || || ||11 |- |[[:en:Archaeological Museum of Epidaurus]]|| || || ||7 |- |[[:en:Archaeological Museum of Eretria]]|| || || ||7 |- |[[:en:Archaeological Museum of Naxos]]|| || || ||9 |- |[[:en:Archaeological Museum of Olympia]]||[[:ru:Археологический музей Олимпии]]||[[Օլիմպիայի հնագիտական թանգարան]]|| ||16 |- |[[:en:Archaeological Museum of Rhodes]]|| || || ||11 |- |[[:en:Archaeological Museum of Thebes]]|| || || ||11 |- |[[:en:Archaeological Museum of Thera]]|| ||[[Սանտորինիի հնագիտական թանգարան]]|| ||9 |- |[[:en:Archaeological Museum of Thessaloniki]]||[[:ru:Археологический музей Салоник]]||[[Սալոնիկի հնագիտական թանգարան]]|| ||22 |- |[[:en:Archaeological Museum of Volos]]||[[:ru:Археологический музей Волоса]]|| || ||10 |- |[[:en:Archaeological Society of Athens]]||[[:ru:Афинское археологическое общество]]|| || ||10 |- |[[:en:Archaic Greek alphabets]]|| || || ||12 |- |[[:en:Archelaus (play)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Archestratus]]||[[:ru:Архестрат]]|| || ||23 |- |[[:en:Architecture of Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:Arctinus of Miletus]]||[[:ru:Арктин Милетский]]|| || ||19 |- |[[:en:Ardashir II]]||[[:ru:Арташир II]]|| || ||35 |- |[[:en:Areopagus]]||[[:ru:Ареопаг]]||[[Արեոպագոս]]|| ||54 |- |[[:en:Areopagus sermon]]|| || || ||7 |- |[[:en:Areopoli]]||[[:ru:Ареополис]]||[[Արեոպոլիս]]|| ||21 |- |[[:en:Aretaeus of Cappadocia]]||[[:ru:Аретей из Каппадокии]]|| || ||28 |- |[[:en:Aretas III]]||[[:ru:Арета III Филэллин]]|| || ||18 |- |[[:en:Arete]]||[[:ru:Арете]]|| || ||22 |- |[[:en:Areti, Elis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Argead dynasty]]||[[:ru:Аргеады]]|| || ||35 |- |[[:en:Argentina–Greece relations]]|| || || ||5 |- |[[:en:Argonautica]]||[[:ru:Аргонавтика]]|| || ||32 |- |[[:en:Argonauts]]||[[:ru:Аргонавты]]||[[Արգոնավորդներ]]|| ||69 |- |[[:en:Argostoli]]||[[:ru:Аргостолион]]||[[Արգոստոլիոն]]|| ||38 |- |[[:en:John Argyropoulos]]||[[:ru:Иоанн Аргиропул]]|| || ||28 |- |[[:en:Romanos III Argyros]]||[[:ru:Роман III Аргир]]|| || ||48 |- |[[:en:Ariadne (empress)]]||[[:ru:Ариадна (дочь Льва I)]]|| || ||25 |- |[[:en:Arion]]||[[:ru:Арион (поэт)]]||[[Արիոն (բանաստեղծ)]]|| ||35 |- |[[:en:Aristaeus]]||[[:ru:Аристей (мифология)]]||[[Արիստես]]|| ||36 |- |[[:en:Aristander]]||[[:ru:Аристандр]]|| || ||12 |- |[[:en:Aristarchus of Samos]]||[[:ru:Аристарх Самосский]]||[[Արիստարքոս Սամոսցի]]||այո||70 |- |[[:en:Aristides]]||[[:ru:Аристид]]||[[Արիստիդես]]|| ||44 |- |[[:en:Aelius Aristides]]||[[:ru:Элий Аристид]]|| || ||27 |- |[[:en:Aristippus]]||[[:ru:Аристипп]]|| || ||67 |- |[[:en:Aristogeiton (orator)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Aristophanes (vase painter)]]||[[:ru:Аристофан (вазописец)]]|| || ||9 |- |[[:en:Aristotelous Square]]||[[:ru:Площадь Аристотеля]]||[[Արիստոտելի հրապարակ (Սալոնիկ)]]|| ||18 |- |[[:en:Aristotle's views on women]]|| || || ||10 |- |[[:en:Aristoxenus]]||[[:ru:Аристоксен]]|| || ||37 |- |[[:en:Arkadi Monastery]]||[[:ru:Аркади]]||[[Արկադի]]|| ||21 |- |[[:en:Arkalochori Axe]]||[[:ru:Лабрис из Аркалохори]]|| || ||12 |- |[[:en:Arkas]]|| || || ||5 |- |[[:en:Arkesilas Painter]]|| || || ||6 |- |[[:en:Josef Ludwig von Armansperg]]||[[:ru:Армансперг, Йозеф Людвиг]]||[[Յոզեֆ Լյուդվիգ Արմանսպերգ]]|| ||20 |- |[[:en:Armatoloi]]||[[:ru:Арматолы]]|| || ||14 |- |[[:en:Armenia–Greece relations]]||[[:ru:Армяно-греческие отношения]]||[[Հայ-հունական հարաբերություններ]]|| ||9 |- |[[:en:Armenians in Greece]]||[[:ru:Армяне в Греции]]||[[Հայերը Հունաստանում]]|| ||9 |- |[[:en:Armistice of Salonica]]||[[:ru:Салоникское перемирие]]|| || ||23 |- |[[:en:Aromanian nationalism]]|| || || ||1 |- |[[:en:Aromanian question]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aromanians]]||[[:ru:Аромуны]]||[[Առումիններ]]|| ||47 |- |[[:en:Aromanians in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Gerasimos Arsenis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Modern Greek art]]|| ||[[Հունական ժամանակակից արվեստ]]|| ||7 |- |[[:en:Arta (regional unit)]]|| || || ||16 |- |[[:en:Arta–Volos line]]|| || || ||4 |- |[[:en:Arta, Greece]]||[[:ru:Арта (город, Греция)]]|| || ||51 |- |[[:en:Artemidorus]]||[[:ru:Артемидор Далдианский]]|| || ||27 |- |[[:en:Artemisia II of Caria]]||[[:ru:Артемисия II]]|| || ||27 |- |[[:en:Artemision Bronze]]||[[:ru:Посейдон с мыса Артемисион]]|| || ||21 |- |[[:en:Arts in Rome]]|| || || ||1 |- |[[:en:Arvanites]]||[[:ru:Арваниты]]|| || ||28 |- |[[:en:Arvanitika]]||[[:ru:Арнаутский диалект]]|| || ||23 |- |[[:en:Aryballos]]||[[:ru:Арибалл]]||[[Արիբալլոս]]|| ||26 |- |[[:en:Arybbas of Epirus]]||[[:ru:Арриб]]|| || ||20 |- |[[:en:Asclepiades of Bithynia]]||[[:ru:Асклепиад Вифинский]]||[[Ասկլեպիադես Բյութանացի]]|| ||22 |- |[[:en:Asi Gonia]]||[[:ru:Аси-Гонья]]|| || ||11 |- |[[:en:Alexandra Asimaki]]|| || || ||8 |- |[[:en:Askio, Kozani]]|| || || ||6 |- |[[:en:Askos (pottery vessel)]]||[[:ru:Аскос]]|| || ||22 |- |[[:en:Asopus]]||[[:ru:Асоп (мифология)]]|| || ||33 |- |[[:en:Aspasia]]||[[:ru:Аспасия]]||[[Ասպասիա]]|| ||56 |- |[[:en:Aspis]]||[[:ru:Гоплон]]|| || ||21 |- |[[:en:Aspropyrgos]]||[[:ru:Аспропиргос]]||[[Ասպրոպիրգոս]]|| ||25 |- |[[:en:Assemblywomen]]||[[:ru:Женщины в народном собрании]]|| || ||29 |- |[[:en:Asteas]]||[[:ru:Астей (вазописец)]]|| || ||11 |- |[[:en:Asteria (mythology)]]|| || || ||16 |- |[[:en:Astypalaia]]||[[:ru:Астипалея]]|| || ||40 |- |[[:en:Ateas]]||[[:ru:Атей]]||[[Աթեոս]]|| ||16 |- |[[:en:ATEbank]]|| || || ||5 |- |[[:en:Athanasius of Alexandria]]||[[:ru:Афанасий Великий]]||[[Աթանաս Ալեքսանդրացի]]|| ||74 |- |[[:en:Athena Parthenos]]||[[:ru:Афина Парфенос]]|| || ||28 |- |[[:en:Athena Promachos]]||[[:ru:Афина Промахос]]||[[Աթենաս Պրոմաքոսի արձան]]|| ||27 |- |[[:en:Athenagoras I of Constantinople]]||[[:ru:Афинагор (патриарх Константинопольский)]]|| || ||36 |- |[[:en:Athenian coup of 411 BC]]||[[:ru:Переворот Четырёхсот]]|| || ||19 |- |[[:en:Athenian pederasty]]|| || || ||12 |- |[[:en:Athenian Treasury]]|| || || ||12 |- |[[:en:Athens Charter]]||[[:ru:Афинская хартия]]|| || ||27 |- |[[:en:Athens Exchange]]||[[:ru:Фондовая биржа Афин]]|| || ||22 |- |[[:en:Athens International Airport]]||[[:ru:Элефтериос Венизелос (аэропорт)]]|| || ||54 |- |[[:en:Athens Mass Transit System]]|| || || ||9 |- |[[:en:Athens Metro]]||[[:ru:Афинский метрополитен]]|| || ||45 |- |[[:en:Athens Prefecture]]||[[:ru:Афины (ном)]]||[[Աթենք (նոմոս)]]|| ||32 |- |[[:en:Athens railway station]]|| || || ||14 |- |[[:en:Athens School of Fine Arts]]||[[:ru:Афинская школа изящных искусств]]||[[Աթենքի գեղարվեստի դպրոց]]|| ||13 |- |[[:en:Athens University of Economics and Business]]||[[:ru:Афинский университет экономики и бизнеса]]||[[Աթենքի էկոնոմիկայի և բիզնեսի համալսարան]]|| ||18 |- |[[:en:Athens War Museum]]||[[:ru:Военный музей (Афины)]]||[[Պատերազմների թանգարան (Աթենք)]]|| ||16 |- |[[:en:Athens–Piraeus Electric Railways]]||[[:ru:ISAP]]|| || ||7 |- |[[:en:Athletics at the 2004 Summer Olympics – Women's shot put]]|| || || ||9 |- |[[:en:Athonite Academy]]||[[:ru:Афониад]]|| || ||6 |- |[[:en:Athryilatus]]|| || || ||4 |- |[[:en:Atik Mustafa Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Святой Фёклы]]|| || ||13 |- |[[:en:Atlantis]]||[[:ru:Атлантида]]||[[Ատլանտիդա]]|| ||96 |- |[[:en:Atsiapat]]|| || || ||3 |- |[[:en:Michael Attaleiates]]||[[:ru:Михаил Атталиат]]|| || ||28 |- |[[:en:Kingdom of Pergamon]]||[[:ru:Пергамское царство]]|| || ||22 |- |[[:en:Attalus II Philadelphus]]||[[:ru:Аттал II]]||[[Ատտալոս II]]||այո||34 |- |[[:en:Attalus I]]||[[:ru:Аттал I Сотер]]||[[Ատտալոս I Սոտեր]]|| ||38 |- |[[:en:Attic numerals]]||[[:ru:Аттическая система счисления]]||[[Աթենական թվային համակարգ]]|| ||14 |- |[[:en:Attic orators]]||[[:ru:Канон десяти аттических ораторов]]|| || ||22 |- |[[:en:Attic talent]]|| || || ||8 |- |[[:en:Attica]]||[[:ru:Аттика]]||[[Ատտիկե]]||այո||78 |- |[[:en:Attica (region)]]||[[:ru:Аттика (периферия)]]||[[Ատտիկա]]|| ||50 |- |[[:en:Atticism]]||[[:ru:Аттикизм]]||[[Ատտիկիզմ]]|| ||21 |- |[[:en:Herodes Atticus]]||[[:ru:Герод Аттик]]||[[Հերովդես Ատտիկացի]]|| ||35 |- |[[:en:Attis]]||[[:ru:Аттис]]|| || ||38 |- |[[:en:Romulus Augustulus]]||[[:ru:Ромул Август]]||[[Հռոմուլոս Օգոստուլոս]]|| ||77 |- |[[:en:Australia–Greece relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Australian Archaeological Institute at Athens]]|| || || ||4 |- |[[:en:Austrian Archaeological Institute at Athens]]|| || || ||4 |- |[[:en:Autolycus]]||[[:ru:Автолик]]||[[Ավտոլիկոս]]|| ||33 |- |[[:en:Autolycus of Pitane]]||[[:ru:Автолик из Питаны]]|| || ||31 |- |[[:en:Autonomous Republic of Northern Epirus]]||[[:ru:Автономная Республика Северного Эпира]]||[[Հյուսիսային Էպիրոսի Ինքնավար Հանրապետություն]]|| ||24 |- |[[:en:Arsenios Autoreianos]]||[[:ru:Арсений Авториан]]|| || ||15 |- |[[:en:Evangelos Averoff]]|| || || ||9 |- |[[:en:Axioupoli]]||[[:ru:Аксьюполис]]||[[Աքսյուպոլիս]]|| ||19 |- |[[:en:Aydın Karşılaması]]|| || || ||1 |- |[[:en:Bacchic art]]||[[:ru:Дионис]]||[[Դիոնիսոս]]|| ||94 |- |[[:en:Bacchylides]]||[[:ru:Вакхилид]]||[[Բակքիլիդես]]|| ||44 |- |[[:en:Background of the Greek War of Independence]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bahram V]]||[[:ru:Бахрам V]]||[[Վռամ Ե]]||այո||46 |- |[[:en:Baiounitai]]||[[:ru:Ваюниты]]|| || ||10 |- |[[:en:Amalia Bakas]]|| || || ||1 |- |[[:en:Baklahorani]]||[[:ru:Баклахорани]]|| || ||8 |- |[[:en:Balkan Jews]]|| || || ||1 |- |[[:en:Balkan League]]||[[:ru:Балканский союз]]||[[Բալկանյան դաշինք]]|| ||52 |- |[[:en:Balkans campaign (World War II)]]||[[:ru:Балканская кампания]]|| || ||36 |- |[[:en:Ballos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Aristides Baltas]]||[[:ru:Балтас, Аристидис]]|| || ||7 |- |[[:en:Baltimore Painter]]||[[:ru:Балтиморский вазописец]]|| || ||8 |- |[[:en:Ioannis Banias]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bank of Cyprus]]||[[:ru:Банк Кипра]]||[[Կիպրոսի բանկ]]|| ||17 |- |[[:en:Banking in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Barbayianakis]]|| || || ||1 |- |[[:en:Barberini ivory]]||[[:ru:Диптих Барберини]]|| || ||13 |- |[[:en:Philippikos Bardanes]]||[[:ru:Филиппик]]||[[Փիլիպպիկոս Վարդան]]|| ||49 |- |[[:en:Bardas]]||[[:ru:Варда]]||[[Վարդաս Մամիկոնյան]]|| ||23 |- |[[:en:Francesco Barozzi]]||[[:ru:Бароцци, Франческо]]|| || ||17 |- |[[:en:Basiliscus]]||[[:ru:Василиск (император)]]||[[Վասիլիսկոս]]|| ||51 |- |[[:en:Bassae]]|| || || ||23 |- |[[:en:Cassianus Bassus]]|| || || ||9 |- |[[:en:Batea (mythology)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Batsi]]||[[:ru:Саламин]]||[[Սալամին]]|| ||60 |- |[[:en:Battle of Abydos]]||[[:ru:Битва при Абидосе]]|| || ||14 |- |[[:en:Battle of Aegospotami]]||[[:ru:Сражение при Эгоспотамах]]|| || ||28 |- |[[:en:Battle of Ajnadayn]]|| || || ||23 |- |[[:en:Battle of Akroinon]]||[[:ru:Битва при Акроиноне]]|| || ||22 |- |[[:en:Battle of Amioun]]|| || || ||2 |- |[[:en:Battle of Anchialus (763)]]|| || || ||13 |- |[[:en:Battle of Artemisium]]||[[:ru:Битва при Артемисии]]|| || ||32 |- |[[:en:Battle of Asculum]]||[[:ru:Битва при Аускуле (279 до н. э.)]]|| || ||25 |- |[[:en:Battle of Bapheus]]||[[:ru:Бафейская битва]]|| || ||28 |- |[[:en:Battle of Beroia]]||[[:ru:Битва при Берое]]|| || ||18 |- |[[:en:Battle of Bizani]]||[[:ru:Битва при Бизани]]||[[Բիզանիի ճակատամարտ]]|| ||12 |- |[[:en:Battle of Bosra]]|| || || ||13 |- |[[:en:Battle of Boulgarophygon]]||[[:ru:Битва при Булгарофигоне]]|| || ||18 |- |[[:en:Battle of Carthage (698)]]||[[:ru:Битва при Карфагене (698)]]|| || ||14 |- |[[:en:Battle of Corinth (146 BC)]]||[[:ru:Битва при Левкопетре]]|| || ||22 |- |[[:en:Battle of Crete]]||[[:ru:Критская операция]]||[[Կրետեի ռազմագործողություն]]|| ||44 |- |[[:en:Battle of Ctesiphon (363)]]|| || || ||16 |- |[[:en:Battle of Dara]]||[[:ru:Сражение при Даре]]|| || ||27 |- |[[:en:Battle of Demetritzes]]|| || || ||8 |- |[[:en:Battle of Deres]]|| || || ||4 |- |[[:en:Battle of Dumlupınar]]||[[:ru:Битва при Думлупынаре]]||[[Դումլուփընարի ճակատամարտ]]|| ||16 |- |[[:en:Battle of Elaia–Kalamas]]||[[:ru:Сражение при Элея-Каламас]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Elli]]||[[:ru:Сражение у Элли]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Haliartus]]||[[:ru:Битва при Галиарте]]|| || ||15 |- |[[:en:Battle of Halmyros]]||[[:ru:Битва при Кефиссе]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Heliopolis]]|| || || ||13 |- |[[:en:Battle of Hill 731]]|| || || ||4 |- |[[:en:Battle of Himara]]||[[:ru:Сражение при Химаре]]|| || ||4 |- |[[:en:Battle of Himera (480 BC)]]||[[:ru:Битва при Гимере]]|| || ||25 |- |[[:en:Battle of Ipsus]]||[[:ru:Битва при Ипсе]]|| || ||36 |- |[[:en:Battle of Katasyrtai]]|| || || ||7 |- |[[:en:Battle of Kilkis–Lachanas]]||[[:ru:Битва под Килкисом]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Klokotnitsa]]||[[:ru:Битва при Клокотнице]]|| || ||20 |- |[[:en:Battle of Kos]]|| || || ||7 |- |[[:en:Battle of Kresna Gorge]]||[[:ru:Сражение в Кресненском ущелье]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Lade]]||[[:ru:Битва при Ладе]]|| || ||25 |- |[[:en:Battle of Lalakaon]]||[[:ru:Битва при Лалакаоне]]||[[Լալակաոնի ճակատամարտ]]|| ||18 |- |[[:en:Battle of Lechaeum]]||[[:ru:Битва при Лехее]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Lemnos (1913)]]||[[:ru:Сражение при Лемносе (1913)]]|| || ||13 |- |[[:en:Battle of Leros]]|| || || ||8 |- |[[:en:Battle of Leuctra]]||[[:ru:Битва при Левктрах]]|| || ||36 |- |[[:en:Battle of Levounion]]||[[:ru:Битва при Левунионе]]|| || ||19 |- |[[:en:Battle of Litosoria]]|| || || ||8 |- |[[:en:Battle of Makryplagi]]||[[:ru:Битва при Макри-Плаги]]|| || ||7 |- |[[:en:Battle of Maleme]]|| || || ||1 |- |[[:en:Battle of Mantinea (362 BC)]]||[[:ru:Битва при Мантинее (362 до н. э.)]]|| || ||21 |- |[[:en:Battle of Mantinea (418 BC)]]||[[:ru:Битва при Мантинее (418 до н. э.)]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Maraj-al-Debaj]]|| || || ||6 |- |[[:en:Battle of Marcellae]]|| || || ||10 |- |[[:en:Battle of Megalopolis]]||[[:ru:Битва при Мегалополе]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Meligalas]]||[[:ru:Бой за Мелигалас]]|| || ||4 |- |[[:en:Battle of Messene]]||[[:ru:Взятие Мессаны]]|| || ||10 |- |[[:en:Battle of Morava–Ivan]]||[[:ru:Сражение при Морова-Иван]]|| || ||3 |- |[[:en:Battle of Mount Olympus]]|| || || ||5 |- |[[:en:Battle of Mu'tah]]||[[:ru:Битва при Муте]]|| || ||34 |- |[[:en:Battle of Mycale]]||[[:ru:Битва при Микале]]|| || ||38 |- |[[:en:Battle of Myonessus]]|| || || ||13 |- |[[:en:Battle of Myriokephalon]]||[[:ru:Битва при Мириокефале]]||[[Միրիոկեֆալոնի ճակատամարտ]]|| ||30 |- |[[:en:Battle of Nemea]]||[[:ru:Битва при Немее]]|| || ||16 |- |[[:en:Battle of Nikiou]]|| || || ||9 |- |[[:en:Battle of Nineveh (627)]]||[[:ru:Битва при Ниневии]]||[[Նինվեի ճակատամարտ (627)]]||այո||32 |- |[[:en:Battle of Ongal]]||[[:ru:Битва при Онгале]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Pelagonia]]||[[:ru:Битва при Пелагонии]]|| || ||20 |- |[[:en:Battle of Pelekanon]]||[[:ru:Битва при Пелеканоне]]|| || ||22 |- |[[:en:Battle of Pindus]]||[[:ru:Сражение на Пинде]]|| || ||8 |- |[[:en:Battle of Piraeus]]||[[:ru:Битва при Пирее]]|| || ||7 |- |[[:en:Battle of Potidaea]]||[[:ru:Осада Потидеи]]|| || ||20 |- |[[:en:Battle of Prinitza]]||[[:ru:Битва при Принице]]|| || ||7 |- |[[:en:Battle of Pylos]]||[[:ru:Битва при Пилосе]]|| || ||17 |- |[[:en:Battle of Rusokastro]]||[[:ru:Битва при Русокастро]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Salamis]]||[[:ru:Битва при Саламине]]||[[Սալամինի ճակատամարտ]]|| ||61 |- |[[:en:Battle of Sarantaporo]]||[[:ru:Битва при Сарантапоро]]|| || ||12 |- |[[:en:Battle of Shirimni]]||[[:ru:Битва у Ширимни]]|| || ||9 |- |[[:en:Battle of Sirmium]]||[[:ru:Сирмианская битва]]|| || ||14 |- |[[:en:Battle of Sphacteria]]||[[:ru:Битва на острове Сфактерия]]|| || ||20 |- |[[:en:Battle of Taginae]]||[[:ru:Битва при Тагине]]|| || ||24 |- |[[:en:Battle of the Eurymedon]]||[[:ru:Битва при Эвримедонте]]|| || ||23 |- |[[:en:Battle of the Gates of Trajan]]||[[:ru:Битва у Траяновых ворот]]|| || ||19 |- |[[:en:Battle of the Metaxas Line]]|| || || ||2 |- |[[:en:Battle of the Persian Gate]]||[[:ru:Битва при Персидских воротах]]|| || ||26 |- |[[:en:Battle of the Uxian Defile]]|| || || ||3 |- |[[:en:Battle of the Volturnus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Battle of Thermopylae (1941)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Battle of Trahili]]|| || || ||2 |- |[[:en:Battle of Tricamarum]]||[[:ru:Битва при Трикамаре]]|| || ||21 |- |[[:en:Battle of Valtetsi]]||[[:ru:Сражение при Валтеци]]|| || ||6 |- |[[:en:Battle of Yenidje]]||[[:ru:Битва при Яннице]]|| || ||12 |- |[[:en:Beatrice of Sicily, Latin Empress]]||[[:ru:Беатриса Сицилийская (1252—1275)]]|| || ||13 |- |[[:en:Belgian School at Athens]]|| || || ||5 |- |[[:en:Belly Amphora by the Andokides Painter (Munich 2301)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Belus (Egyptian)]]||[[:ru:Бел (сын Посейдона)]]||[[Բել (Պոսեյդոնի որդի)]]|| ||26 |- |[[:en:Emmanouil Benakis]]|| ||[[Էմանուիլ Բենակիս]]|| ||5 |- |[[:en:Bendidia]]|| || || ||4 |- |[[:en:Benitses]]|| || || ||9 |- |[[:en:Berlin Painter]]||[[:ru:Берлинский вазописец]]|| || ||13 |- |[[:en:Bessarion]]||[[:ru:Виссарион Никейский]]|| || ||38 |- |[[:en:Beyoğluspor]]|| || || ||9 |- |[[:en:Antonis Bezas]]|| || || ||2 |- |[[:en:Biamax]]|| || || ||6 |- |[[:en:Bias of Priene]]||[[:ru:Биант Приенский]]|| || ||50 |- |[[:en:Billboard Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:Bion of Abdera]]||[[:ru:Бион из Абдеры]]|| || ||13 |- |[[:en:Bithynia]]||[[:ru:Вифиния]]||[[Բյութանիա]]|| ||62 |- |[[:en:Blachernae]]||[[:ru:Влахерны]]|| || ||16 |- |[[:en:Carl Blegen]]||[[:ru:Блеген, Карл]]|| || ||19 |- |[[:en:Bodrum Mosque]]||[[:ru:Мирелейон]]|| || ||20 |- |[[:en:Boeotia]]||[[:ru:Беотия]]||[[Բեոտիա]]|| ||57 |- |[[:en:Basil Boioannes]]|| || || ||18 |- |[[:en:Bomolochus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Boniface I, Marquis of Montferrat]]||[[:ru:Бонифаций I Монферратский]]|| || ||33 |- |[[:en:Bonteika]]|| || || ||8 |- |[[:en:Bosporan Kingdom]]||[[:ru:Боспорское царство]]|| || ||45 |- |[[:en:Kitsos Botsaris]]|| || || ||3 |- |[[:en:Markos Botsaris]]||[[:ru:Боцарис, Маркос]]|| || ||18 |- |[[:en:Laskarina Bouboulina]]||[[:ru:Бубулина, Ласкарина]]||[[Լասկարինա Բուբուլինա]]|| ||28 |- |[[:en:Boule (ancient Greece)]]||[[:ru:Буле]]|| || ||33 |- |[[:en:Bouleuterion]]||[[:ru:Булевтерий]]||[[Բուլեվտերիա]]|| ||28 |- |[[:en:Bouleutic oath]]||[[:ru:Клятва булевта]]|| || ||5 |- |[[:en:Charles-Denis Bourbaki]]||[[:ru:Бурбаки, Шарль Дени]]|| || ||18 |- |[[:en:Bourtzi Castle]]||[[:ru:Бурдзион]]|| || ||15 |- |[[:en:Brauroneion]]||[[:ru:Бравронейон]]|| || ||17 |- |[[:en:Brides (2004 film)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Brigandage]]||[[:ru:Разбой]]|| || ||23 |- |[[:en:British School at Athens]]||[[:ru:Британская школа в Афинах]]|| || ||12 |- |[[:en:Broteas]]||[[:ru:Бротей]]|| || ||17 |- |[[:en:Olga Broumas]]|| || || ||8 |- |[[:en:Robert Browning (Byzantinist)]]||[[:ru:Браунинг, Роберт (историк)]]|| || ||8 |- |[[:en:Bryges]]||[[:ru:Бриги]]|| || ||11 |- |[[:en:Brygos]]|| || || ||13 |- |[[:en:Brygos Painter]]||[[:ru:Бриг (вазописец)]]|| || ||15 |- |[[:en:Bryn Mawr Painter]]|| || || ||2 |- |[[:en:Bryson of Heraclea]]||[[:ru:Брисон Гераклейский]]|| || ||12 |- |[[:en:Bulgari]]||[[:ru:Bulgari]]||[[Bulgari]]|| ||43 |- |[[:en:Esau de' Buondelmonti]]||[[:ru:Исав де Буондельмонти]]|| || ||17 |- |[[:en:Christophoros Burgaris]]|| || || ||7 |- |[[:en:Burgas–Alexandroupoli pipeline]]||[[:ru:Трансбалканский трубопровод]]|| || ||7 |- |[[:en:Burning of Smyrna]]||[[:ru:Резня в Смирне]]||[[Զմյուռնիայի աղետ (1922)]]|| ||28 |- |[[:en:Buskin]]||[[:ru:Котурн]]|| || ||23 |- |[[:en:Byllis]]|| || || ||16 |- |[[:en:Lord Byron]]||[[:ru:Байрон, Джордж Гордон]]||[[Ջորջ Բայրոն]]|| ||202 |- |[[:en:Lord Byron in popular culture]]|| || || ||1 |- |[[:en:Byzantine army]]||[[:ru:Армия Византийской империи]]||[[Բյուզանդական կայսրության բանակ]]|| ||25 |- |[[:en:Byzantine Bath (Thessaloniki)]]||[[:ru:Византийские бани (Фессалоники)]]|| || ||15 |- |[[:en:Byzantine calendar]]||[[:ru:Византийский календарь]]||[[Բյուզանդական շրջան]]|| ||38 |- |[[:en:Byzantine civil war of 1341–1347]]||[[:ru:Гражданская война в Византии (1341—1347)]]|| || ||19 |- |[[:en:Byzantine civil war of 1352–1357]]||[[:ru:Гражданская война в Византии (1352—1357)]]|| || ||10 |- |[[:en:Byzantine civilisation in the 12th century]]|| || || ||2 |- |[[:en:Byzantine coinage]]||[[:ru:Византийские монеты]]|| || ||17 |- |[[:en:Byzantine commonwealth]]|| || || ||9 |- |[[:en:Byzantine Crete]]|| || || ||9 |- |[[:en:Byzantine dance]]||[[:ru:Византийский танец]]|| || ||7 |- |[[:en:Byzantine Dark Ages]]||[[:ru:Тёмные века (Византия)]]|| || ||5 |- |[[:en:Byzantine diplomacy]]||[[:ru:Византийская дипломатия]]|| || ||12 |- |[[:en:Byzantine dress]]||[[:ru:Византийский светский костюм]]|| || ||13 |- |[[:en:Byzantine economy]]|| || || ||8 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Amorian dynasty]]|| || || ||10 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Angelos dynasty]]|| || || ||6 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Doukas dynasty]]|| || || ||7 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Leonid dynasty]]|| || || ||10 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Nikephorian dynasty]]|| || || ||4 |- |[[:en:Byzantine Empire under the Palaiologos dynasty]]||[[:ru:История Византийской империи (1261—1453)]]|| || ||11 |- |[[:en:Byzantine glass]]|| || || ||1 |- |[[:en:Byzantine Iconoclasm]]||[[:ru:Иконоборчество в Византии]]|| || ||37 |- |[[:en:Byzantine law]]||[[:ru:Византийское право]]||[[Բյուզանդական իրավունք]]|| ||14 |- |[[:en:Byzantine lyra]]||[[:ru:Византийская лира]]|| || ||10 |- |[[:en:Byzantine medicine]]||[[:ru:Византийская медицина]]|| || ||10 |- |[[:en:Byzantine music]]||[[:ru:Византийская музыка]]|| || ||19 |- |[[:en:Byzantine navy]]||[[:ru:Византийский флот]]|| || ||24 |- |[[:en:Byzantine science]]||[[:ru:Византийская наука]]|| || ||11 |- |[[:en:Byzantine senate]]||[[:ru:Сенат Византии]]|| || ||24 |- |[[:en:Byzantine-Mongol Alliance]]||[[:ru:Византийско-монгольские отношения]]|| || ||7 |- |[[:en:Byzantine–Bulgarian treaty of 716]]|| || || ||8 |- |[[:en:Byzantine–Bulgarian treaty of 815]]||[[:ru:Болгаро-византийский договор (815/816)]]|| || ||9 |- |[[:en:Byzantine–Bulgarian war of 913–927]]|| ||[[913–927 թվականների բյուզանդա-բուլղարական պատերազմ]]|| ||8 |- |[[:en:Byzantine–Georgian wars]]||[[:ru:Византийско-грузинская война (1014—1023)]]||[[Բյուզանդա-վրացական պատերազմ]]|| ||13 |- |[[:en:Byzantine–Sasanian War of 572–591]]||[[:ru:Ирано-византийская война (572—591)]]|| || ||17 |- |[[:en:Byzantine–Seljuk wars]]||[[:ru:Византийско-сельджукские войны]]|| || ||20 |- |[[:en:Byzantine–Venetian treaty of 1082]]|| || || ||10 |- |[[:en:Byzas]]||[[:ru:Визант]]|| || ||25 |- |[[:en:Cabinet of Antonis Samaras]]|| || || ||9 |- |[[:en:Cabinet of George Papandreou]]||[[:ru:Правительство Йоргоса Папандреу]]|| || ||10 |- |[[:en:Cabinet of Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Cabinet of Kyriakos Mitsotakis]]||[[:ru:Кабинет Мицотакиса]]|| || ||9 |- |[[:en:Cabinet of Lucas Papademos]]||[[:ru:Правительство Лукаса Пападимоса]]|| || ||11 |- |[[:en:Cabriole leg]]||[[:ru:Кабриоль (стиль)]]||[[Կաբրիոլ (ոճ)]]|| ||7 |- |[[:en:Caeneus]]||[[:ru:Кеней]]|| || ||26 |- |[[:en:Caesarea Philippi]]|| || || ||17 |- |[[:en:Calamis (5th century BC)]]||[[:ru:Каламид]]|| || ||18 |- |[[:en:Call Me (Anna Vissi song)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Maria Callas]]||[[:ru:Мария Каллас]]||[[Մարիա Կալաս]]|| ||84 |- |[[:en:Callimachus (sculptor)]]||[[:ru:Каллимах (скульптор)]]|| || ||18 |- |[[:en:Calliope]]||[[:ru:Каллиопа]]||[[Կալլիոպե]]|| ||54 |- |[[:en:Callippus]]||[[:ru:Каллипп]]|| || ||29 |- |[[:en:Calocaerus]]||[[:ru:Калокер]]||[[Կալոկեր]]|| ||13 |- |[[:en:Caloyers]]|| || || ||6 |- |[[:en:Calydon]]||[[:ru:Калидон]]|| || ||26 |- |[[:en:Campaspe]]||[[:ru:Кампаспа]]|| || ||16 |- |[[:en:Canadian Institute in Greece]]|| || || ||4 |- |[[:en:Canephoria]]||[[:ru:Канефора]]|| || ||12 |- |[[:en:Capaneus]]||[[:ru:Капаней]]|| || ||26 |- |[[:en:Cape Matapan]]||[[:ru:Тенарон]]|| || ||34 |- |[[:en:Capitulary]]||[[:ru:Капитулярии]]||[[Կապիտուլարներ]]|| ||16 |- |[[:en:Cappadocia]]||[[:ru:Каппадокия]]||[[Կապադովկիա]]|| ||99 |- |[[:en:Cappadocia (Roman province)]]||[[:ru:Каппадокия (римская провинция)]]|| || ||22 |- |[[:en:Cappadocian Greek]]||[[:ru:Каппадокийский диалект греческого языка]]|| || ||24 |- |[[:en:Capture of Klisura Pass]]||[[:ru:Занятие ущелья Кельцюра]]|| || ||5 |- |[[:en:Caradja]]|| || || ||7 |- |[[:en:Constantin Carathéodory]]||[[:ru:Каратеодори, Константин]]||[[Կոնստանտին Կարատեոդորի]]|| ||37 |- |[[:en:Caretaker Cabinet of Panagiotis Pikrammenos]]||[[:ru:Правительство Панайотиса Пикрамменоса]]|| || ||6 |- |[[:en:Carian alphabets]]|| || || ||9 |- |[[:en:Carians]]||[[:ru:Карийцы]]|| || ||14 |- |[[:en:Carlo I Tocco]]||[[:ru:Карло I Токко]]|| || ||16 |- |[[:en:Carmagnola (Venice)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Carneades]]||[[:ru:Карнеад]]|| || ||41 |- |[[:en:Caryatid]]||[[:ru:Кариатида]]||[[Կարիատիդ]]|| ||48 |- |[[:en:Caspian expeditions of the Rus']]||[[:ru:Каспийские походы русов]]|| || ||17 |- |[[:en:Cassandreia]]||[[:ru:Кассандрия]]|| || ||14 |- |[[:en:John Cassavetes]]||[[:ru:Кассаветис, Джон]]|| || ||47 |- |[[:en:Catalan Company]]||[[:ru:Каталонская компания Востока]]|| || ||22 |- |[[:en:Catalogue of Women]]||[[:ru:Каталог женщин]]|| || ||19 |- |[[:en:Catania]]||[[:ru:Катания]]||[[Կատանիա]]|| ||124 |- |[[:en:Catherine of Bulgaria]]||[[:ru:Екатерина Болгарская]]|| || ||15 |- |[[:en:Catholic Church]]||[[:ru:Католическая церковь]]||[[Կաթոլիկ եկեղեցի]]|| ||188 |- |[[:en:Catreus]]||[[:ru:Катрей]]|| || ||25 |- |[[:en:Caucasus Greeks]]|| || || ||6 |- |[[:en:Caucones]]||[[:ru:Кавконы]]|| || ||10 |- |[[:en:Constantine P. Cavafy]]||[[:ru:Кавафис, Константинос]]||[[Կոնստանտինոս Կավաֆիս]]|| ||63 |- |[[:en:Cave of Euripides]]||[[:ru:Пещера Еврипида]]||[[Եվրիպիդեսի քարանձավ]]|| ||19 |- |[[:en:Cave of the Apocalypse]]||[[:ru:Пещера Апокалипсиса]]||[[Ապոկալիպսիսի քարանձավ]]|| ||23 |- |[[:en:Cecrops I]]||[[:ru:Кекропс (сын Геи)]]|| || ||30 |- |[[:en:Celestyal Cruises]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cella]]||[[:ru:Целла]]|| || ||32 |- |[[:en:Celtic settlement of Southeast Europe]]||[[:ru:Галльское нашествие на Балканы]]||[[Գալերի ներխուժումը Բալկանյան թերակղզի]]|| ||25 |- |[[:en:Central Greece]]||[[:ru:Средняя Греция]]|| || ||26 |- |[[:en:Central Greece (region)]]||[[:ru:Центральная Греция]]||[[Կենտրոնական Հունաստան (պերիֆերիա)]]|| ||63 |- |[[:en:Central Macedonia]]||[[:ru:Центральная Македония]]||[[Կենտրոնական Մակեդոնիա (Հունաստան)]]|| ||72 |- |[[:en:Centre Union]]|| || || ||8 |- |[[:en:Cornelius the Centurion]]||[[:ru:Корнилий (сотник)]]|| || ||27 |- |[[:en:Centurione II Zaccaria]]||[[:ru:Чентурионе II Дзаккария]]|| || ||10 |- |[[:en:Cephalonia]]||[[:ru:Кефалиния]]|| || ||65 |- |[[:en:Cephalonia Prefecture]]||[[:ru:Кефалиния (ном)]]|| || ||24 |- |[[:en:Cephalus]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cephissus (Boeotia)]]||[[:ru:Кифисос (река, впадает в Илики)]]|| || ||17 |- |[[:en:Ceremonies of ancient Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:Chaeronea]]||[[:ru:Херония]]|| || ||37 |- |[[:en:Chainides]]|| || || ||3 |- |[[:en:Chaldean Oracles]]||[[:ru:Халдейские оракулы]]|| || ||13 |- |[[:en:Yannoulis Chalepas]]||[[:ru:Халепас, Яннулис]]||[[Յանուլիս Հալեպաս]]|| ||8 |- |[[:en:Kostas Chalkias]]||[[:ru:Халкиас, Константинос]]||[[Կոնստանտինոս Խալկիաս]]|| ||38 |- |[[:en:Chalkotheke]]||[[:ru:Халкотека]]|| || ||14 |- |[[:en:Cham Albanian collaboration with the Axis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Cham Albanians]]|| || || ||20 |- |[[:en:Cham issue]]|| || || ||5 |- |[[:en:Chameria Battalion]]|| || || ||3 |- |[[:en:Chania]]||[[:ru:Ханья]]||[[Խանիա]]|| ||70 |- |[[:en:Chaniotis]]|| || || ||15 |- |[[:en:Chaonia]]|| || || ||11 |- |[[:en:Chaonians]]|| || || ||11 |- |[[:en:Peter Charanis]]||[[:ru:Харанис, Питер]]||[[Պիտեր Խարանիս]]|| ||9 |- |[[:en:Charax Spasinu]]|| || || ||15 |- |[[:en:Charidemus]]||[[:ru:Харидем]]|| || ||9 |- |[[:en:Charition mime]]|| || || ||2 |- |[[:en:Charlemagne]]||[[:ru:Карл Великий]]||[[Կառլոս Մեծ]]|| ||166 |- |[[:en:Charles I of Anjou]]||[[:ru:Карл I Анжуйский]]||[[Կառլ I (Երուսաղեմի արքա)]]|| ||55 |- |[[:en:Charmides (dialogue)]]||[[:ru:Хармид (Платон)]]|| || ||29 |- |[[:en:Charon]]||[[:ru:Харон (мифология)]]||[[Քարոն (դիցաբանություն)]]|| ||61 |- |[[:en:Chartophylax]]||[[:ru:Хартофилакс]]|| || ||7 |- |[[:en:Chatsworth Head]]|| || || ||6 |- |[[:en:Chiflik]]||[[:ru:Чифтлик]]|| || ||10 |- |[[:en:Panagiotis Chinofotis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Chios (regional unit)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Chios massacre]]||[[:ru:Хиосская резня]]||[[Քիոսյան կոտորած]]|| ||21 |- |[[:en:Chipita]]|| || || ||8 |- |[[:en:Chiron]]||[[:ru:Хирон]]||[[Քիրոն]]|| ||56 |- |[[:en:Chlamys]]||[[:ru:Хламида]]|| || ||24 |- |[[:en:Chlemoutsi]]||[[:ru:Хлемуци]]|| || ||11 |- |[[:en:Cholargos]]||[[:ru:Холаргос]]||[[Խոլարղոս]]|| ||26 |- |[[:en:Chora Church]]||[[:ru:Монастырь Хора]]||[[Խորայի եկեղեցի]]|| ||39 |- |[[:en:Georgios Chortatzis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Chorto]]|| || || ||7 |- |[[:en:Nikephoros Choumnos]]||[[:ru:Хумн, Никифор]]|| || ||13 |- |[[:en:Nikolaos Chountis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Chourmouzios the Archivist]]|| || || ||3 |- |[[:en:Chremonidean War]]||[[:ru:Хремонидова война]]|| || ||23 |- |[[:en:Christos Christovasilis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Chrispa]]||[[:ru:Хриспа]]|| || ||6 |- |[[:en:Christian views on the classics]]|| || || ||2 |- |[[:en:Christianization of Kievan Rus']]||[[:ru:Крещение Руси]]||[[Քրիստոնեության ընդունումը Ռուսաստանում]]|| ||32 |- |[[:en:Christianization of the Roman Empire as diffusion of innovation]]|| || || ||1 |- |[[:en:Nikos Christodoulakis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Christodoulos of Athens]]||[[:ru:Христодул (архиепископ Афинский)]]|| || ||18 |- |[[:en:Anastasios Christodoulou]]|| || || ||1 |- |[[:en:Fanis Christodoulou]]||[[:ru:Христодулу, Фанис]]||[[Ֆանիս Քրիստոդուլու]]|| ||12 |- |[[:en:Chromia]]|| || || ||7 |- |[[:en:Chronicle of Monemvasia]]||[[:ru:Монемвасийская хроника]]|| || ||13 |- |[[:en:Chronicle of the Morea]]||[[:ru:Морейская хроника]]|| || ||19 |- |[[:en:Chronicon Paschale]]||[[:ru:Пасхальная хроника]]|| || ||21 |- |[[:en:Chronology]]||[[:ru:Хронология]]||[[Ժամանակագրություն]]|| ||81 |- |[[:en:Chropi GP10 submachine gun]]|| || || ||2 |- |[[:en:Chropi rifle]]|| || || ||2 |- |[[:en:Archbishop Chrysanthus of Athens]]||[[:ru:Хрисанф (архиепископ Афинский)]]||[[Ֆիլիպպիդիս Խրիսանթոս]]|| ||13 |- |[[:en:Chryselephantine sculpture]]||[[:ru:Хрисоэлефантинная скульптура]]||[[Խրիսոէլեֆանտինային քանդակագործություն]]|| ||25 |- |[[:en:Chryses of Troy]]||[[:ru:Хрис]]|| || ||29 |- |[[:en:Chrysippus of Elis]]||[[:ru:Хрисипп (сын Пелопа)]]|| || ||25 |- |[[:en:Manuel Chrysoloras]]||[[:ru:Мануил Хрисолор]]|| || ||26 |- |[[:en:Dio Chrysostom]]||[[:ru:Дион Хрисостом]]|| || ||40 |- |[[:en:Chrysostomos II of Athens]]||[[:ru:Хризостом II (архиепископ Афинский)]]|| || ||9 |- |[[:en:Chryssa]]|| || || ||8 |- |[[:en:Church of Hosios David]]||[[:ru:Монастырь Латому]]|| || ||15 |- |[[:en:Church of Panagia Chalkeon]]||[[:ru:Панагия Халкеон]]||[[Պանագիա Խալկեոն]]|| ||16 |- |[[:en:Church of Panagia Kapnikarea]]||[[:ru:Капникарея]]|| || ||17 |- |[[:en:Church of Prophet Elijah (Thessaloniki)]]||[[:ru:Церковь Пророка Илии (Салоники)]]|| || ||12 |- |[[:en:Church of Saint Catherine, Thessaloniki]]|| || || ||13 |- |[[:en:Church of Saint Mary of the Mongols]]||[[:ru:Церковь Марии Монгольской]]|| || ||14 |- |[[:en:Church of Saint Nicholas Orphanos]]||[[:ru:Церковь Святого Николая Орфаноса]]||[[Սուրբ Նիկողայոս Զմյուռնացու եկեղեցի]]|| ||16 |- |[[:en:Church of Saint Panteleimon (Thessaloniki)]]||[[:ru:Церковь Святого Пантелеимона (Салоники)]]|| || ||14 |- |[[:en:Church of St. George of Samatya]]|| ||[[Սամաթիայի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի]]|| ||10 |- |[[:en:Church of St. Mary of Blachernae]]||[[:ru:Влахернская церковь]]|| || ||18 |- |[[:en:Church of St. Mary of the Spring (Istanbul)]]||[[:ru:Храм Живоносного Источника (Стамбул)]]|| || ||13 |- |[[:en:Church of the Acheiropoietos]]||[[:ru:Базилика Ахиропиитос]]|| || ||16 |- |[[:en:Church of the Holy Apostles (Thessaloniki)]]||[[:ru:Церковь Святых Апостолов (Салоники)]]|| || ||13 |- |[[:en:Church-Mosque of Vefa]]||[[:ru:Церковь Святого Феодора (Константинополь)]]|| || ||13 |- |[[:en:Richard Church (general)]]||[[:ru:Чёрч, Ричард]]|| || ||10 |- |[[:en:Cichyrus]]|| || || ||7 |- |[[:en:Cicones]]||[[:ru:Киконы]]|| || ||16 |- |[[:en:Cilix]]||[[:ru:Килик (мифология)]]|| || ||28 |- |[[:en:Circe]]||[[:ru:Кирка (мифология)]]|| || ||53 |- |[[:en:Cithaeron]]||[[:ru:Китерон]]|| || ||27 |- |[[:en:Civilian casualties and displacements during the Cyprus conflict]]|| || || ||1 |- |[[:en:Classical mythology]]||[[:ru:Классическая мифология]]|| || ||18 |- |[[:en:Classical order]]||[[:ru:Архитектурный ордер]]||[[Օրդերներ]]|| ||47 |- |[[:en:Cleanthes]]||[[:ru:Клеанф]]|| || ||42 |- |[[:en:Cleomedes]]||[[:ru:Клеомед]]|| || ||26 |- |[[:en:Cleomenean War]]||[[:ru:Клеоменова война]]|| || ||23 |- |[[:en:Cleon]]||[[:ru:Клеон]]|| || ||40 |- |[[:en:Cleopatra]]||[[:ru:Клеопатра]]||[[Կլեոպատրա]]|| ||144 |- |[[:en:Early life of Cleopatra]]|| || || ||3 |- |[[:en:Reign of Cleopatra]]|| || || ||7 |- |[[:en:Cleopatra race controversy]]|| || || ||3 |- |[[:en:Cleopatra Thea]]||[[:ru:Клеопатра Тея]]|| || ||35 |- |[[:en:Cleostratus]]||[[:ru:Клеострат Тенедосский]]|| || ||20 |- |[[:en:Clio]]||[[:ru:Клио]]||[[Կլիո]]|| ||58 |- |[[:en:Clothing in ancient Greece]]||[[:ru:Костюм Древней Греции]]|| || ||15 |- |[[:en:Cloudy Sunday]]|| || || ||2 |- |[[:en:Clovis I]]||[[:ru:Хлодвиг I]]||[[Քլոդվիգ I]]|| ||85 |- |[[:en:Coat of arms of Greece]]||[[:ru:Герб Греции]]||[[Հունաստանի զինանշան]]|| ||51 |- |[[:en:Codex Petropolitanus Purpureus]]||[[:ru:Петербургский Пурпурный кодекс]]|| || ||12 |- |[[:en:Codex Radziwiłł]]|| || || ||1 |- |[[:en:Codex Sangallensis 18]]|| || || ||5 |- |[[:en:Codex Sinaiticus]]||[[:ru:Синайский кодекс]]|| || ||46 |- |[[:en:Codex Tischendorfianus I]]|| || || ||4 |- |[[:en:Codex Tischendorfianus II]]|| || || ||7 |- |[[:en:Codex Veronensis (R)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Common Peace]]||[[:ru:Всеобщий мир]]|| || ||10 |- |[[:en:Communist Party of Greece]]||[[:ru:Коммунистическая партия Греции]]|| || ||40 |- |[[:en:Conference of Poros]]||[[:ru:Конференция на Поросе]]|| || ||6 |- |[[:en:Conon of Samos]]||[[:ru:Конон Самосский]]||[[Կոնոն]]||այո||33 |- |[[:en:Conope]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of empresses of the Byzantine successor states]]|| || || ||3 |- |[[:en:Demetrios Constantelos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Constantina (empress)]]||[[:ru:Константина (императрица)]]||[[Կոնստանդինա (Բյուզանդիայի կայսրուհի)]]|| ||17 |- |[[:en:Constantine II of Greece]]||[[:ru:Константин II (король Греции)]]||[[Կոնստանտինոս II]]|| ||63 |- |[[:en:Constantine IV]]||[[:ru:Константин IV]]||[[Կոստանդին Դ (Բյուզանդիայի կայսր)]]||այո||55 |- |[[:en:Constantine V]]||[[:ru:Константин V]]||[[Կոստանդին V]]|| ||54 |- |[[:en:Constantine VI]]||[[:ru:Константин VI Слепой]]|| || ||50 |- |[[:en:Constantine X Doukas]]||[[:ru:Константин X Дука]]|| || ||48 |- |[[:en:Constantine VIII]]||[[:ru:Константин VIII]]||[[Կոստանդին VIII]]|| ||51 |- |[[:en:Constantius Chlorus]]||[[:ru:Констанций I Хлор]]||[[Կոնստանդիոս I Քլոր]]|| ||73 |- |[[:en:Constantius II]]||[[:ru:Констанций II]]||[[Կոստանդիոս II]]|| ||71 |- |[[:en:Constantius III]]||[[:ru:Констанций III]]|| || ||50 |- |[[:en:Constitution of the Lacedaemonians]]||[[:ru:Лакедемонская полития (Ксенофонт)]]|| || ||12 |- |[[:en:Constitutional history of Greece]]|| || || ||7 |- |[[:en:Contemporary Greek art]]|| || || ||1 |- |[[:en:Convention of Constantinople (1881)]]||[[:ru:Константинопольская конвенция (1881)]]|| || ||9 |- |[[:en:Corax of Syracuse]]||[[:ru:Коракс]]|| || ||17 |- |[[:en:Corfiot Italians]]|| || || ||2 |- |[[:en:Corfu (city)]]||[[:ru:Керкира (город)]]||[[Կերկիրա (քաղաք)]]|| ||60 |- |[[:en:Corinthian War]]||[[:ru:Коринфская война]]||[[Կորնթոսյան պատերազմ]]|| ||37 |- |[[:en:Coronis (mythology)]]|| || || ||7 |- |[[:en:Coronis (textual symbol)]]||[[:ru:Коронис (знак препинания)]]|| || ||6 |- |[[:en:Coryphaeus]]||[[:ru:Корифей]]|| || ||17 |- |[[:en:Cosmas of Aetolia]]||[[:ru:Косма Этолийский]]|| || ||16 |- |[[:en:Cosmogony]]||[[:ru:Космогония]]||[[Կոսմոգոնիա]]|| ||68 |- |[[:en:Cosmote Sport]]|| || || ||3 |- |[[:en:John Cottistis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Cotyla]]||[[:ru:Котила]]|| || ||15 |- |[[:en:Cotys I (Odrysian)]]||[[:ru:Котис I]]|| || ||16 |- |[[:en:Council of Chalcedon]]||[[:ru:Халкидонский собор]]||[[Քաղկեդոնի ժողով]]|| ||65 |- |[[:en:Council of Constantinople (1923)]]||[[:ru:Всеправославный конгресс (1923)]]|| || ||3 |- |[[:en:Council of Ephesus]]||[[:ru:Эфесский собор]]||[[Եփեսոսի Գ տիեզերական ժողով]]|| ||60 |- |[[:en:Council of State (Greece)]]||[[:ru:Государственный совет Греции]]|| || ||12 |- |[[:en:County Palatine of Cephalonia and Zakynthos]]||[[:ru:Графство Кефалонии и Закинфа]]|| || ||15 |- |[[:en:Court of Audit (Greece)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Crates of Mallus]]||[[:ru:Кратет Малльский]]|| || ||25 |- |[[:en:Crates of Thebes]]||[[:ru:Кратет Фиванский]]|| || ||37 |- |[[:en:Cratylus (dialogue)]]||[[:ru:Кратил (Платон)]]|| || ||31 |- |[[:en:Crepidoma]]||[[:ru:Крепида]]|| || ||22 |- |[[:en:Cretan lyra]]||[[:ru:Критская лира]]|| || ||13 |- |[[:en:Cretan Muslims]]||[[:ru:Критские мусульмане]]|| || ||10 |- |[[:en:Cretan revolt (1866–1869)]]||[[:ru:Критское восстание (1866—1869)]]||[[Կրետեի ապստամբություն]]|| ||14 |- |[[:en:Cretan War (205–200 BC)]]||[[:ru:Критская война (205—200 до н. э.)]]|| || ||19 |- |[[:en:Cretan War (1645–1669)]]||[[:ru:Критская война (1645—1669)]]|| || ||30 |- |[[:en:Cretan wine]]|| || || ||3 |- |[[:en:Creusa]]||[[:ru:Креуса]]|| || ||20 |- |[[:en:Crime in Greece]]||[[:ru:Преступность в Греции]]||[[Հանցավորությունը Հունաստանում]]|| ||8 |- |[[:en:Crius]]||[[:ru:Крий (титан)]]||[[Կրիոս]]||այո||51 |- |[[:en:Croesus]]||[[:ru:Крёз (царь Лидии)]]||[[Կրեսոս]]|| ||63 |- |[[:en:Cross-in-square]]||[[:ru:Крестово-купольный храм]]|| || ||18 |- |[[:en:Crypteia]]||[[:ru:Криптия]]|| || ||25 |- |[[:en:Cumaean Sibyl]]||[[:ru:Кумская сивилла]]|| || ||21 |- |[[:en:Cybele]]||[[:ru:Кибела]]||[[Կիբելա]]|| ||50 |- |[[:en:Cyclades]]||[[:ru:Киклады]]||[[Կիկլադներ]]|| ||79 |- |[[:en:Cycladic art]]|| || || ||14 |- |[[:en:Cyclic Poets]]||[[:ru:Киклики]]|| || ||7 |- |[[:en:Cyclone Numa]]|| || || ||7 |- |[[:en:Cyclops (play)]]||[[:ru:Киклоп (Еврипид)]]|| || ||24 |- |[[:en:Cynicism (philosophy)]]||[[:ru:Киники]]||[[Կինիկներ]]|| ||73 |- |[[:en:Cypriot Greek]]||[[:ru:Кипрский диалект греческого языка]]||[[Կիպրական հունարեն]]||այո||21 |- |[[:en:Cypriot intercommunal violence]]|| || || ||8 |- |[[:en:Cypriot S-300 crisis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Cypriot syllabary]]||[[:ru:Кипрское письмо]]||[[Կիպրոսյան գիր]]|| ||26 |- |[[:en:Cypro-Minoan syllabary]]||[[:ru:Кипро-минойское письмо]]|| || ||20 |- |[[:en:Cyprus (island)]]||[[:ru:География Кипра]]|| || ||33 |- |[[:en:Cyprus reunification negotiations]]||[[:ru:Кипрский конфликт]]||[[Կիպրոսի հիմնախնդիր]]|| ||27 |- |[[:en:Cyrene, Libya]]||[[:ru:Кирена (город)]]|| || ||62 |- |[[:en:Magas of Cyrene]]||[[:ru:Магас Киренский]]|| || ||22 |- |[[:en:Cyril Lucaris]]||[[:ru:Кирилл I (патриарх Константинопольский)]]|| || ||31 |- |[[:en:Cyzicus]]||[[:ru:Кизик (город)]]|| || ||31 |- |[[:en:Daemon (classical mythology)]]|| || || ||25 |- |[[:en:Dafni, Attica]]||[[:ru:Дафни (Аттика)]]||[[Դաֆնի (Ատտիկա)]]|| ||22 |- |[[:en:Dafnis B.C.]]|| || || ||5 |- |[[:en:George Dalaras]]||[[:ru:Даларас, Йоргос]]|| || ||26 |- |[[:en:Hatzimichalis Dalianis]]||[[:ru:Далианис, Михалис]]|| || ||4 |- |[[:en:Dalmatia]]||[[:ru:Далмация]]||[[Դալմաթիա]]|| ||94 |- |[[:en:Jacques Damala]]|| || || ||6 |- |[[:en:Maria Damanaki]]||[[:ru:Даманаки, Мария]]||[[Մարիա Դամանակի]]|| ||17 |- |[[:en:Damaskinos of Athens]]||[[:ru:Дамаскин (архиепископ Афинский)]]|| || ||25 |- |[[:en:Damon of Thessalonica]]|| || || ||1 |- |[[:en:Danais (epic)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Danaus]]||[[:ru:Данай]]||[[Դանայոս]]|| ||36 |- |[[:en:Dance of Zalongo]]||[[:ru:Танец Залонго]]|| || ||9 |- |[[:en:Eleni Daniilidou]]||[[:ru:Данилиду, Элени]]|| || ||31 |- |[[:en:Danish Institute at Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:Daphni Monastery]]||[[:ru:Дафни]]||[[Դաֆնի (վանք)]]|| ||38 |- |[[:en:Dardanelles]]||[[:ru:Дарданеллы]]||[[Դարդանելի նեղուց]]|| ||101 |- |[[:en:Darius the Great]]||[[:ru:Дарий I]]||[[Դարեհ I Մեծ]]|| ||97 |- |[[:en:Constantinos Daskalakis]]||[[:ru:Даскалакис, Константинос]]|| || ||8 |- |[[:en:Daskalogiannis]]||[[:ru:Даскалояннис]]||[[Դասկալոյաննիս]]|| ||13 |- |[[:en:David of Trebizond]]||[[:ru:Давид Великий Комнин]]|| || ||31 |- |[[:en:Kostas Davourlis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dayuan]]||[[:ru:Давань]]||[[Տայյուան]]|| ||24 |- |[[:en:De Administrando Imperio]]||[[:ru:Об управлении империей]]|| || ||35 |- |[[:en:December 1915 Greek legislative election]]|| || || ||6 |- |[[:en:Decentralized Administration of the Aegean]]||[[:ru:Эгейские острова (децентрализованная администрация)]]|| || ||8 |- |[[:en:Decolonization]]||[[:ru:Деколонизация]]||[[Ապագաղութայնացում]]|| ||65 |- |[[:en:Decree of Themistocles]]|| || || ||7 |- |[[:en:Deileon]]|| || || ||2 |- |[[:en:Delos]]||[[:ru:Дилос]]||[[Դելոս]]|| ||75 |- |[[:en:Delphic Hymns]]|| || || ||13 |- |[[:en:Delphic Sibyl]]||[[:ru:Дельфийская сивилла]]|| || ||14 |- |[[:en:Demades]]||[[:ru:Демад]]|| || ||24 |- |[[:en:Deme]]||[[:ru:Дем]]|| || ||26 |- |[[:en:Demetrius II Aetolicus]]||[[:ru:Деметрий II Этолийский]]|| || ||26 |- |[[:en:Demetrius Chalcondylas]]||[[:ru:Димитрий Халкокондил]]|| || ||17 |- |[[:en:Demetrius of Montferrat]]||[[:ru:Деметрий Монферратский]]|| || ||18 |- |[[:en:Demochares]]|| || || ||13 |- |[[:en:Democracy]]||[[:ru:Демократия]]||[[Ժողովրդավարություն]]|| ||235 |- |[[:en:Democratic Defense]]|| || || ||3 |- |[[:en:Democritus]]||[[:ru:Демокрит]]||[[Դեմոկրիտես]]|| ||141 |- |[[:en:Democritus University of Thrace]]|| || || ||11 |- |[[:en:Demographic history of modern Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Demosthenes (general)]]||[[:ru:Демосфен (военачальник)]]|| || ||22 |- |[[:en:Dendra panoply]]|| || || ||10 |- |[[:en:Denial (poem)]]|| || || ||1 |- |[[:en:DEPA]]||[[:ru:DEPA (компания)]]|| || ||6 |- |[[:en:Deportation of the Soviet Greeks]]||[[:ru:Депортация греков в СССР]]|| || ||5 |- |[[:en:Deputy Minister for Macedonia and Thrace]]|| || || ||1 |- |[[:en:Deputy Prime Minister of Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Derby of the eternal enemies]]||[[:ru:Дерби вечных врагов (Греция)]]|| || ||17 |- |[[:en:Derveni Krater]]|| || || ||14 |- |[[:en:Derveni papyrus]]||[[:ru:Папирус из Дервени]]|| || ||27 |- |[[:en:Desfina]]||[[:ru:Десфина]]||[[Դեսֆինա]]|| ||14 |- |[[:en:Dexagoridas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dexaroi]]|| || || ||13 |- |[[:en:Diadochi]]||[[:ru:Диадохи]]||[[Դիադոքոսներ]]|| ||49 |- |[[:en:Diagoras of Melos]]||[[:ru:Диагор Мелосский]]||[[Դիագորաս Մելոսացի]]|| ||26 |- |[[:en:Diagoras of Rhodes]]||[[:ru:Диагор Родосский]]|| || ||18 |- |[[:en:Athanasios Diakos]]||[[:ru:Дьякос, Атанасиос]]|| || ||18 |- |[[:en:Dimitris Diamantidis]]||[[:ru:Диамантидис, Димитрис]]|| || ||26 |- |[[:en:Anna Diamantopoulou]]||[[:ru:Диамандопулу, Анна]]|| || ||17 |- |[[:en:Diaulos (architecture)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Diaulos (running race)]]|| || || ||15 |- |[[:en:Dictionnaire des Antiquités Grecques et Romaines]]|| || || ||9 |- |[[:en:Didyma]]||[[:ru:Дидима]]|| || ||29 |- |[[:en:Didymoteicho]]||[[:ru:Дидимотихон]]||[[Դիդիմոտիխոն]]|| ||37 |- |[[:en:Dienekes]]|| || || ||13 |- |[[:en:Digenes Akritas]]||[[:ru:Дигенис Акрит]]||[[Դիգենիս Ակրիտաս]]|| ||29 |- |[[:en:Dikastes]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dimitra, Elis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kiki Dimoula]]||[[:ru:Димула, Кики]]||[[Կիկի Դիմուլա]]|| ||24 |- |[[:en:Dinarchus]]||[[:ru:Динарх (оратор)]]|| || ||25 |- |[[:en:Dinos Painter]]||[[:ru:Вазописец диносов]]|| || ||8 |- |[[:en:Diocese of the East]]||[[:ru:Диоцез Восток]]|| || ||19 |- |[[:en:Diocles of Carystus]]||[[:ru:Диокл Каристский]]|| || ||15 |- |[[:en:Diocletian]]||[[:ru:Диоклетиан]]||[[Դիոկղետիանոս]]|| ||90 |- |[[:en:Dion, Pieria]]||[[:ru:Дион (Пиерия)]]|| || ||30 |- |[[:en:Dionysia]]||[[:ru:Дионисии]]|| || ||35 |- |[[:en:Dionysius (Athenian commander)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Dionysius I of Syracuse]]||[[:ru:Дионисий Старший]]||[[Դիոնիսոս Ավագ]]|| ||42 |- |[[:en:Dionysius Chalcus]]|| || || ||6 |- |[[:en:Dionysius of Halicarnassus]]||[[:ru:Дионисий Галикарнасский]]||[[Դիոնիսիոս Հալիկառնասցի]]|| ||55 |- |[[:en:Diopeithes]]|| || || ||4 |- |[[:en:Diophantus]]||[[:ru:Диофант Александрийский]]||[[Դիոֆանտ]]|| ||74 |- |[[:en:Pedanius Dioscorides]]||[[:ru:Диоскорид]]||[[Դիոսկորիդես]]|| ||51 |- |[[:en:Diotima of Mantinea]]||[[:ru:Диотима]]|| || ||32 |- |[[:en:Dioxippus]]|| || || ||10 |- |[[:en:Dipat]]|| || || ||3 |- |[[:en:Diphilus]]||[[:ru:Дифил (комедиограф)]]|| || ||17 |- |[[:en:Dipylon inscription]]||[[:ru:Дипилонская надпись]]|| || ||12 |- |[[:en:Disciples of Plotinus]]|| || || ||3 |- |[[:en:Discobolus]]||[[:ru:Дискобол (статуя)]]||[[Սկավառականետորդ (քանդակ)]]|| ||36 |- |[[:en:Dispilio]]||[[:ru:Диспилио]]|| || ||17 |- |[[:en:Dispilio Tablet]]||[[:ru:Табличка из Диспилио]]|| || ||17 |- |[[:en:Distomo massacre]]||[[:ru:Резня в Дистомо]]|| || ||15 |- |[[:en:Dora d'Istria]]||[[:ru:Кольцова-Мосальская, Елена Михайловна]]||[[Ելենա Կոլցովա-Մոսալսկայա]]|| ||28 |- |[[:en:Dithyramb]]||[[:ru:Дифирамб]]||[[Դիֆիրամբ]]|| ||42 |- |[[:en:Dodecanese campaign]]||[[:ru:Додеканесская операция]]|| || ||18 |- |[[:en:Dolichos (race)]]|| || || ||15 |- |[[:en:Dolon (mythology)]]||[[:ru:Долон (сын Евмела)]]|| || ||26 |- |[[:en:Dolopia]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mimis Domazos]]|| || || ||17 |- |[[:en:Domninus of Larissa]]||[[:ru:Домнин (философ)]]|| || ||12 |- |[[:en:Don Pacifico affair]]||[[:ru:Дело Пасифико]]|| || ||10 |- |[[:en:Donatism]]||[[:ru:Донатизм]]|| || ||46 |- |[[:en:Donatus of Euroea]]||[[:ru:Донат Эврийский]]|| || ||8 |- |[[:en:Donousa]]||[[:ru:Донуса]]||[[Դոնուսա]]|| ||29 |- |[[:en:Dorians]]||[[:ru:Дорийцы]]||[[Դորիացիներ]]|| ||55 |- |[[:en:Doric Greek]]||[[:ru:Дорийский диалект древнегреческого языка]]|| || ||28 |- |[[:en:Doris (Greece)]]||[[:ru:Дорида]]|| || ||20 |- |[[:en:Dory (spear)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Dospat (river)]]||[[:ru:Доспат (река)]]||[[Դոսպատ (գետ)]]||այո||24 |- |[[:en:Dotades of Messenia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Doukas]]||[[:ru:Дуки]]|| || ||26 |- |[[:en:John Komnenos Doukas]]||[[:ru:Иоанн Комнин Дука]]|| || ||14 |- |[[:en:Konstantios Doukas]]||[[:ru:Констанций Дука]]|| || ||15 |- |[[:en:Neophytos Doukas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Nikephoros Dokeianos]]|| || || ||8 |- |[[:en:Christos G. Doumas]]|| || || ||7 |- |[[:en:Douris (vase painter)]]||[[:ru:Дурис (вазописец)]]|| || ||15 |- |[[:en:Duris of Samos]]||[[:ru:Дурид Самосский]]|| || ||18 |- |[[:en:Nikolaos Douvas]]|| || || ||2 |- |[[:en:Konstantinos Dovas]]||[[:ru:Довас, Константинос]]|| || ||16 |- |[[:en:Draco (lawgiver)]]||[[:ru:Дракон (греческий законодатель)]]|| || ||47 |- |[[:en:Helena Dragaš]]||[[:ru:Елена Драгаш]]|| || ||26 |- |[[:en:Dragoman of the Fleet]]|| || || ||4 |- |[[:en:Dragoman of the Porte]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ion Dragoumis]]||[[:ru:Драгумис, Ион]]|| || ||19 |- |[[:en:Stefanos Dragoumis]]||[[:ru:Драгумис, Стефанос]]|| || ||19 |- |[[:en:Dreamer's Bay]]|| || || ||2 |- |[[:en:Dryad]]||[[:ru:Дриады]]||[[Դրիասներ]]|| ||48 |- |[[:en:Duchy of Athens]]||[[:ru:Афинское герцогство]]||[[Աթենքի դքսություն]]|| ||41 |- |[[:en:Duke of Naples]]|| || || ||11 |- |[[:en:Dynatoi]]||[[:ru:Динаты]]|| || ||9 |- |[[:en:Dyskolos]]|| || || ||18 |- |[[:en:Dystos]]|| || || ||10 |- |[[:en:E.A. Patras]]|| || || ||4 |- |[[:en:Eagle of Zeus]]||[[:ru:Орёл Зевса]]|| || ||5 |- |[[:en:Earliest Greek democracies]]|| || || ||1 |- |[[:en:Early Greek parties]]|| || || ||2 |- |[[:en:Early life of Plato]]|| || || ||5 |- |[[:en:East Mani]]||[[:ru:Анатолики-Мани]]|| || ||14 |- |[[:en:East Roman army]]|| || || ||2 |- |[[:en:East–West Schism]]||[[:ru:Разделение Католической и Православной церквей]]|| || ||82 |- |[[:en:Eastern Macedonia and Thrace]]||[[:ru:Восточная Македония и Фракия]]||[[Արևելյան Մակեդոնիա և Թրակիա]]|| ||69 |- |[[:en:Eastern Orthodox liturgical calendar]]||[[:ru:Православный календарь]]|| || ||19 |- |[[:en:EBIAM]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ecclesia (Sparta)]]||[[:ru:Апелла]]|| || ||23 |- |[[:en:Echecrates of Phlius]]||[[:ru:Эхекрат]]|| || ||13 |- |[[:en:Echetus]]||[[:ru:Эхет]]|| || ||10 |- |[[:en:Echidna (mythology)]]||[[:ru:Ехидна (мифология)]]|| || ||53 |- |[[:en:Economy of ancient Greece]]||[[:ru:Экономика Древней Греции]]|| || ||13 |- |[[:en:Ecthesis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Ecumenical Hellenism (program)]]|| || || ||1 |- |[[:en:EDES]]||[[:ru:Народная республиканская греческая лига]]|| || ||12 |- |[[:en:Edessa]]||[[:ru:Эдесса]]||[[Եդեսիա]]|| ||35 |- |[[:en:Edessa, Greece]]||[[:ru:Эдеса]]||[[Էդեսա]]|| ||50 |- |[[:en:Edict of Milan]]||[[:ru:Миланский эдикт]]||[[Միլանի հրովարտակ]]|| ||62 |- |[[:en:Edict on Maximum Prices]]||[[:ru:Эдикт Диоклетиана о ценах]]|| || ||17 |- |[[:en:Efimeris]]|| || || ||7 |- |[[:en:Egypt–Greece relations]]||[[:ru:Греко-египетские отношения]]||[[Հույն-եգիպտական հարաբերություններ]]|| ||8 |- |[[:en:Eileithyia]]||[[:ru:Илифия]]||[[Իլիփիա]]|| ||47 |- |[[:en:Eion]]||[[:ru:Эион (Македония)]]|| || ||14 |- |[[:en:Eiron]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ekali]]||[[:ru:Экали (Аттика)]]|| || ||17 |- |[[:en:Ekeines Kai Ego]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nikos Oikonomou]]||[[:ru:Иконому, Никос]]|| || ||10 |- |[[:en:Elafonisos]]||[[:ru:Элафонисос]]||[[Էլաֆոնիսոս]]|| ||26 |- |[[:en:Elassona]]||[[:ru:Эласон]]||[[Էլասոն]]|| ||25 |- |[[:en:Electra (Euripides play)]]||[[:ru:Электра (Еврипид)]]|| || ||29 |- |[[:en:Elefsina]]||[[:ru:Элефсис]]||[[Էլեֆսիս]]|| ||52 |- |[[:en:Dimitrios Eleftheropoulos]]||[[:ru:Элефтеропулос, Димитриос]]|| || ||13 |- |[[:en:Elephantis]]||[[:ru:Элефантида]]|| || ||14 |- |[[:en:Eleutherae]]||[[:ru:Элевферы]]|| || ||12 |- |[[:en:Pope Eleutherius]]||[[:ru:Елевферий (папа римский)]]||[[Ելևթերոս (Հռոմի պապ)]]|| ||78 |- |[[:en:Elgin Marbles]]||[[:ru:Мраморы Элгина]]||[[Էլգինի մարմարները]]|| ||39 |- |[[:en:Elis]]||[[:ru:Элида (ном)]]|| || ||42 |- |[[:en:Elissonas (Corinthia)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ellaktor]]|| || || ||4 |- |[[:en:Elliniko, Arcadia]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ellinitsa]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ellomenos]]|| || || ||8 |- |[[:en:Elos]]|| || || ||10 |- |[[:en:Elpenor]]||[[:ru:Элпенор]]|| || ||22 |- |[[:en:Elpeus]]|| || || ||1 |- |[[:en:Elysium]]||[[:ru:Элизий]]|| || ||46 |- |[[:en:Embassy of the United States, Athens]]|| || || ||6 |- |[[:en:Emirate of Crete]]||[[:ru:Критский эмират]]|| || ||32 |- |[[:en:Emmones Idees]]|| || || ||1 |- |[[:en:Empire of Thessalonica]]||[[:ru:Фессалоникская империя]]|| || ||15 |- |[[:en:Empire of Trebizond]]||[[:ru:Трапезундская империя]]||[[Տրապիզոնի կայսրություն]]||այո||59 |- |[[:en:Emporiki Autokiniton]]|| || || ||4 |- |[[:en:Emporium (antiquity)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Endeïs]]||[[:ru:Эндеида]]|| || ||14 |- |[[:en:Endelekheia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Endymion (mythology)]]||[[:ru:Эндимион]]|| || ||34 |- |[[:en:English Party]]||[[:ru:Английская партия (Греция)]]|| || ||6 |- |[[:en:English words of Greek origin]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nikos Engonopoulos]]||[[:ru:Энгонопулос, Никос]]|| || ||15 |- |[[:en:Enneads]]||[[:ru:Эннеады]]|| || ||22 |- |[[:en:Environmental Centre ARCTUROS]]|| || || ||2 |- |[[:en:EOKA]]||[[:ru:ЭОКА]]||[[ԷՕԿԱ]]|| ||24 |- |[[:en:Eos]]||[[:ru:Эос]]||[[Էոս]]|| ||63 |- |[[:en:Epeius]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ephialtes]]||[[:ru:Эфиальт (сын Софонида)]]|| || ||24 |- |[[:en:Ephor]]||[[:ru:Эфоры]]|| || ||36 |- |[[:en:Vasilis Efraimidis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Epic Cycle]]||[[:ru:Эпический цикл]]|| || ||27 |- |[[:en:Epicrates of Ambracia]]|| || || ||5 |- |[[:en:Epictetus]]||[[:ru:Эпиктет]]||[[Էպիկտետոս]]|| ||107 |- |[[:en:Epicureanism]]||[[:ru:Эпикуреизм]]||[[Էպիկուրականություն]]|| ||60 |- |[[:en:Epicurus]]||[[:ru:Эпикур]]||[[Էպիկուրոս]]|| ||136 |- |[[:en:Epidaurus]]||[[:ru:Эпидавр]]||[[Էպիդավրոս]]|| ||56 |- |[[:en:Epigenes of Byzantium]]|| || || ||7 |- |[[:en:Epigoni]]||[[:ru:Эпигоны (мифология)]]|| || ||27 |- |[[:en:Epigonus of Ambracia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Epikleros]]|| || || ||5 |- |[[:en:Epiktetos]]||[[:ru:Эпиктет (вазописец)]]|| || ||14 |- |[[:en:Epimenides]]||[[:ru:Эпименид]]|| || ||33 |- |[[:en:Epinetron]]||[[:ru:Эпинетрон]]|| || ||17 |- |[[:en:Epinikion]]||[[:ru:Эпиникий]]|| || ||15 |- |[[:en:Epirot Islands]]|| || || ||1 |- |[[:en:Epirotes]]||[[:ru:Древнеэпирское царство]]|| || ||23 |- |[[:en:Epirus (ancient state)]]||[[:ru:Древнеэпирское царство]]|| || ||23 |- |[[:en:Epirus (mythology)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Epirus (region)]]||[[:ru:Эпир (периферия)]]||[[Էպիրոս (պերիֆերիա)]]|| ||75 |- |[[:en:Epirus nova]]||[[:ru:Эпир (римская провинция)]]|| || ||18 |- |[[:en:Epirus Revolt of 1854]]|| || || ||7 |- |[[:en:Epirus Revolt of 1878]]|| || || ||4 |- |[[:en:Epirus vetus]]||[[:ru:Эпир (римская провинция)]]|| || ||18 |- |[[:en:Equites]]||[[:ru:Эквиты]]||[[Հեծյալներ]]|| ||34 |- |[[:en:Erastes]]|| || || ||2 |- |[[:en:Erato]]||[[:ru:Эрато]]||[[Էրատո (մուսա)]]|| ||54 |- |[[:en:Erechtheus]]||[[:ru:Эрехтей]]|| || ||29 |- |[[:en:Eretria]]||[[:ru:Эретрия]]|| || ||42 |- |[[:en:Eretria Painter]]||[[:ru:Вазописец Эретрии]]|| || ||9 |- |[[:en:Erichthonius of Athens]]||[[:ru:Эрихтоний (царь Афин)]]|| || ||32 |- |[[:en:Erichthonius of Dardania]]||[[:ru:Эрихтоний (сын Дардана)]]|| || ||16 |- |[[:en:Erineos]]|| || || ||9 |- |[[:en:Eris (mythology)]]||[[:ru:Эрида (мифология)]]||[[Էրիս (դիցաբանություն)]]|| ||54 |- |[[:en:Eromenos]]|| || || ||12 |- |[[:en:Eros]]||[[:ru:Эрот]]||[[Էրոս]]|| ||86 |- |[[:en:ERT Digital]]|| || || ||2 |- |[[:en:ERT World]]|| || || ||7 |- |[[:en:ERT3]]||[[:ru:ERT3]]|| || ||8 |- |[[:en:Eski Imaret Mosque]]||[[:ru:Церковь Христа Пантепопта]]|| || ||19 |- |[[:en:Eteocypriot language]]||[[:ru:Этеокипрский язык]]|| || ||20 |- |[[:en:Etesian]]||[[:ru:Мельтеми]]|| || ||21 |- |[[:en:Euclid's Elements]]||[[:ru:Начала (Евклид)]]||[[Սկզբունքներ]]|| ||81 |- |[[:en:Euclidean algorithm]]||[[:ru:Алгоритм Евклида]]||[[Էվկլիդեսի ալգորիթմ]]|| ||62 |- |[[:en:Eudemus of Rhodes]]||[[:ru:Евдем Родосский]]||[[Եվդեմոս Հռոդոսցի]]|| ||30 |- |[[:en:Eudoxus of Cnidus]]||[[:ru:Евдокс Книдский]]||[[Եվդոքս]]|| ||63 |- |[[:en:Eugenios Eugenidis]]||[[:ru:Эвгенидис, Эвгениос]]|| || ||4 |- |[[:en:Eumenes I]]||[[:ru:Эвмен I]]||[[Եվմենոս I]]|| ||29 |- |[[:en:Eumenes II]]||[[:ru:Эвмен II]]||[[Եվմենոս II]]||այո||37 |- |[[:en:Euphemia (empress)]]||[[:ru:Евфимия (супруга Юстина I)]]|| || ||19 |- |[[:en:Euphemius (Sicily)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Euphorbus]]||[[:ru:Евфорб]]|| || ||21 |- |[[:en:Euphorion of Chalcis]]||[[:ru:Евфорион (поэт)]]|| || ||13 |- |[[:en:Euphrosyne]]||[[:ru:Евфросина (харита)]]|| || ||33 |- |[[:en:Euripides]]||[[:ru:Еврипид]]||[[Եվրիպիդես]]|| ||140 |- |[[:en:Euro gold and silver commemorative coins (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Eurobank Ergasias]]||[[:ru:Eurobank Ergasias]]|| || ||16 |- |[[:en:Europa (consort of Zeus)]]||[[:ru:Европа (мифология)]]||[[Եվրոպա (դիցաբանություն)]]|| ||73 |- |[[:en:European Parliament elections in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eurovision Song Contest 2006]]||[[:ru:Евровидение-2006]]||[[Եվրատեսիլ 2006 երգի մրցույթ]]||այո||55 |- |[[:en:Eurybiades]]||[[:ru:Эврибиад]]|| || ||18 |- |[[:en:Eurydice]]||[[:ru:Эвридика]]|| || ||36 |- |[[:en:Eurymachus]]|| || || ||5 |- |[[:en:Eurymedon (strategos)]]||[[:ru:Эвримедон (стратег)]]|| || ||15 |- |[[:en:Eurystheus]]||[[:ru:Еврисфей]]||[[Եվրիսթևս]]|| ||43 |- |[[:en:Eurytus]]|| || || ||10 |- |[[:en:Antiochus X Eusebes]]||[[:ru:Антиох X Евсеб Филопатор]]|| || ||34 |- |[[:en:Eusebia (empress)]]||[[:ru:Флавия Аврелия Евсевия]]|| || ||16 |- |[[:en:Euterpe]]||[[:ru:Эвтерпа]]||[[Եվտերպե]]|| ||50 |- |[[:en:Euthydemid dynasty]]||[[:ru:Евтидемиды]]|| || ||5 |- |[[:en:Euthydemus (Socratic literature)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Euthymides]]||[[:ru:Евфимид]]|| || ||17 |- |[[:en:Arthur Evans]]||[[:ru:Эванс, Артур]]||[[Արթուր Էվանս]]|| ||55 |- |[[:en:Evdilos]]|| || || ||12 |- |[[:en:Evinochori]]|| || || ||6 |- |[[:en:Evosmos]]||[[:ru:Эвозмон]]||[[Էվոզմոն]]|| ||23 |- |[[:en:Evridiki]]||[[:ru:Эвридики]]|| || ||24 |- |[[:en:Evropouloi]]|| || || ||4 |- |[[:en:Exarcheia]]||[[:ru:Экзархия]]||[[Էքսարխիա]]|| ||18 |- |[[:en:Exekias]]||[[:ru:Эксекий]]||[[Էքսեկիաս]]|| ||30 |- |[[:en:Exodus of Ethnic Macedonians from Greece]]||[[:ru:Беженцы гражданской войны в Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Exomis]]||[[:ru:Экзомис]]|| || ||8 |- |[[:en:Expansion of Macedonia under Philip II]]||[[:ru:Фессалийские походы Филиппа II]]|| || ||12 |- |[[:en:Expulsion of Cham Albanians]]|| || || ||3 |- |[[:en:Expulsion of Istanbul Greeks]]|| || || ||1 |- |[[:en:EYDAP]]|| || || ||2 |- |[[:en:Falakro]]||[[:ru:Фалакрон]]|| || ||21 |- |[[:en:Faliro Coastal Zone Olympic Complex]]|| || || ||9 |- |[[:en:Fall of the Serbian Empire]]|| || || ||3 |- |[[:en:Jakob Philipp Fallmerayer]]||[[:ru:Фальмерайер, Якоб Филипп]]|| || ||16 |- |[[:en:Famagusta]]||[[:ru:Фамагуста]]||[[Ֆամագուստա]]|| ||68 |- |[[:en:Farsala]]||[[:ru:Фарсала]]||[[Ֆարսալա]]|| ||33 |- |[[:en:Faustina (wife of Constantius II)]]||[[:ru:Фаустина (супруга Констанция II)]]|| || ||18 |- |[[:en:Fayum alphabet]]|| || || ||2 |- |[[:en:Feminism in Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Fenari Isa Mosque]]||[[:ru:Монастырь Липса]]|| || ||18 |- |[[:en:Feodosia]]||[[:ru:Феодосия]]||[[Թեոդոսիա]]|| ||80 |- |[[:en:Gian Pietro Ferretti]]|| || || ||1 |- |[[:en:Fifth austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Fifth National Assembly at Nafplion]]|| || || ||4 |- |[[:en:Filipinos in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:George Finlay]]||[[:ru:Финлей, Джордж]]|| || ||16 |- |[[:en:Finnish Institute at Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:Fira]]||[[:ru:Тира (город)]]||[[Թիրա (քաղաք)]]|| ||30 |- |[[:en:First Athenian School]]|| || || ||3 |- |[[:en:First Battle of İnönü]]||[[:ru:Первая битва при Инёню]]|| || ||9 |- |[[:en:First Cabinet of Alexis Tsipras]]||[[:ru:Правительство Алексиса Ципраса (январь 2015 года)]]|| || ||13 |- |[[:en:First Council of Nicaea]]||[[:ru:Первый Никейский собор]]||[[Նիկիայի Ա տիեզերական ժողով]]||այո||79 |- |[[:en:First Macedonian War]]||[[:ru:Первая Македонская война]]|| || ||30 |- |[[:en:First National Assembly at Epidaurus]]|| ||[[Հունաստանի առաջին էպիդավրոսյան ժողով]]|| ||8 |- |[[:en:Flag of the Sarakatsani]]|| || || ||2 |- |[[:en:Charilaos Florakis]]||[[:ru:Флоракис, Харилаос]]||[[Խարիլաոս Ֆլորակիս]]|| ||9 |- |[[:en:Florina]]||[[:ru:Флорина]]||[[Ֆլորինա]]|| ||51 |- |[[:en:Florina pepper]]|| || || ||4 |- |[[:en:Jean Focas]]|| || || ||5 |- |[[:en:Follis]]||[[:ru:Фоллис]]||[[Ֆոլլիս]]|| ||28 |- |[[:en:Football League (Greece)]]||[[:ru:Греческая футбольная лига]]|| || ||17 |- |[[:en:Fortifications of Rhodes]]|| || || ||9 |- |[[:en:Theano Fotiou]]||[[:ru:Фотиу, Теано]]|| || ||10 |- |[[:en:Foundation for Research & Technology – Hellas]]||[[:ru:Foundation for Research & Technology – Hellas]]|| || ||6 |- |[[:en:Foundry Painter]]|| || || ||5 |- |[[:en:Fourth austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Fourth Council of Constantinople (Catholic Church)]]||[[:ru:Четвёртый Константинопольский собор (869—870)]]|| || ||38 |- |[[:en:Fourth Macedonian War]]||[[:ru:Четвёртая Македонская война]]|| || ||22 |- |[[:en:Fourth National Assembly at Argos]]|| || || ||3 |- |[[:en:France–Greece relations]]||[[:ru:Греко-французские отношения]]|| || ||9 |- |[[:en:Francesco I Gattilusio]]||[[:ru:Франческо I Гаттилузио]]|| || ||14 |- |[[:en:Franchthi Cave]]||[[:ru:Франхти]]|| || ||17 |- |[[:en:French rule in the Ionian Islands (1797–1799)]]|| || || ||11 |- |[[:en:French rule in the Ionian Islands (1807–1814)]]|| || || ||2 |- |[[:en:French School at Athens]]|| || || ||14 |- |[[:en:Fres]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kimon Friar]]||[[:ru:Фрайер, Кимон]]|| || ||6 |- |[[:en:Frontistirio]]|| || || ||2 |- |[[:en:FTSE/Athex Large Cap]]|| || || ||8 |- |[[:en:G.S. Iraklis B.C.]]||[[:ru:Ираклис (баскетбольный клуб)]]|| || ||15 |- |[[:en:Gaida]]||[[:ru:Гайда (музыкальный инструмент)]]|| || ||17 |- |[[:en:Galanthis]]||[[:ru:Галанфида]]|| || ||18 |- |[[:en:Galata]]||[[:ru:Галата]]||[[Գալաթա]]|| ||36 |- |[[:en:Gallipoli]]||[[:ru:Галлипольский полуостров]]||[[Գալիպոլի]]||այո||61 |- |[[:en:Ganymede (mythology)]]||[[:ru:Ганимед]]||[[Գանիմեդես]]|| ||67 |- |[[:en:Katy Garbi]]||[[:ru:Гарби, Кэти]]||[[Քեթի Գարբի]]|| ||21 |- |[[:en:Garum]]||[[:ru:Гарум]]|| || ||37 |- |[[:en:Gastouri]]|| || || ||11 |- |[[:en:Gastraphetes]]|| || || ||15 |- |[[:en:Nikos Gatsos]]||[[:ru:Гатсос, Никос]]||[[Նիկոս Գատսոս]]|| ||14 |- |[[:en:Gattilusio]]||[[:ru:Гаттилузио]]|| || ||15 |- |[[:en:Gavoustema]]|| || || ||1 |- |[[:en:Costa-Gavras]]||[[:ru:Коста-Гаврас]]||[[Կոստա Գավրաս]]|| ||50 |- |[[:en:GEK Terna]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gelonians]]||[[:ru:Гелонцы]]|| || ||10 |- |[[:en:Geminus]]||[[:ru:Гемин (математик)]]|| || ||26 |- |[[:en:Generation of the '30s]]|| || || ||5 |- |[[:en:Genitive absolute]]|| || || ||5 |- |[[:en:Gennadius Scholarius]]||[[:ru:Геннадий Схоларий]]|| || ||30 |- |[[:en:Fofi Gennimata]]||[[:ru:Геннимата, Фофи]]||[[Ֆոֆի Գեննիմատա]]|| ||25 |- |[[:en:Geoffrey I of Villehardouin]]||[[:ru:Жоффруа I де Виллардуэн]]|| || ||17 |- |[[:en:Geoffrey II of Villehardouin]]||[[:ru:Жоффруа II де Виллардуэн]]|| || ||16 |- |[[:en:Geographic regions of Greece]]|| ||[[Հունաստանի աշխարհագրական երկրամասեր]]|| ||23 |- |[[:en:Geographical name changes in Greece]]|| || || ||11 |- |[[:en:Kostas Georgakis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Konstantinos Georgakopoulos]]||[[:ru:Георгакопулос, Константинос]]|| || ||16 |- |[[:en:Grigoris Georgatos]]||[[:ru:Георгатос, Григорис]]|| || ||13 |- |[[:en:George of Trebizond]]||[[:ru:Георгий Трапезундский]]|| || ||23 |- |[[:en:Ioannis Georgiadis]]||[[:ru:Георгиадис, Иоаннис]]|| || ||27 |- |[[:en:Georgian Institute at Athens]]|| || || ||5 |- |[[:en:Geraneia]]||[[:ru:Ерания]]|| || ||12 |- |[[:en:German Archaeological Institute at Athens]]|| || || ||8 |- |[[:en:Germanus I of Constantinople]]||[[:ru:Герман I (патриарх Константинопольский)]]|| || ||26 |- |[[:en:Germany–Greece relations]]||[[:ru:Германо-греческие отношения]]||[[Հույն-գերմանական հարաբերություններ]]|| ||8 |- |[[:en:Gerousia]]||[[:ru:Герусия]]|| || ||34 |- |[[:en:Getae]]||[[:ru:Геты]]|| || ||35 |- |[[:en:Getty kouros]]|| || || ||4 |- |[[:en:Grigore IV Ghica]]||[[:ru:Григорий IV Гика]]|| || ||12 |- |[[:en:Marietta Giannakou]]||[[:ru:Яннаку, Мариэтта]]|| || ||18 |- |[[:en:Giannitsa]]||[[:ru:Яница]]||[[Յաննիցա]]|| ||32 |- |[[:en:Alexi Giannoulias]]||[[:ru:Яннулиас, Алекси]]|| || ||8 |- |[[:en:Giants (Greek mythology)]]||[[:ru:Гиганты]]||[[Գիգանտներ]]|| ||46 |- |[[:en:Steve Giatzoglou]]|| || || ||6 |- |[[:en:Saint Giles]]||[[:ru:Святой Эгидий]]|| || ||31 |- |[[:en:Assassination of Sokratis Giolias]]||[[:ru:Убийство Сократиса Гиолиаса]]||[[Սոկրատիս Գիոլիասի սպանություն]]|| ||9 |- |[[:en:Giresun]]||[[:ru:Гиресун]]||[[Գիրեսուն]]|| ||65 |- |[[:en:Damian Gjini]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gjirokastër]]||[[:ru:Гирокастра]]||[[Գիրոկաստրա]]|| ||75 |- |[[:en:Gla]]|| || || ||17 |- |[[:en:Glaucon]]|| || || ||17 |- |[[:en:Manolis Glezos]]||[[:ru:Глезос, Манолис]]||[[Մանոլիս Գլեզոս]]|| ||31 |- |[[:en:Dimitris Glinos]]||[[:ru:Глинос, Димитрис]]|| || ||6 |- |[[:en:Glossary of the Greek military junta]]|| || || ||1 |- |[[:en:Glyfada]]||[[:ru:Глифада]]||[[Գլիֆադա]]|| ||35 |- |[[:en:Gnomic aspect]]|| || || ||4 |- |[[:en:Golden Dawn (magazine)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Golden Horde]]||[[:ru:Золотая Орда]]||[[Ոսկե հորդա]]|| ||85 |- |[[:en:Golden Horn]]||[[:ru:Золотой Рог (Стамбул)]]||[[Ոսկեղջյուր]]|| ||55 |- |[[:en:Gomosto]]|| || || ||3 |- |[[:en:Stylianos Gonatas]]||[[:ru:Гонатас, Стилианос]]|| || ||20 |- |[[:en:Gorgias]]||[[:ru:Горгий]]||[[Գորգիաս]]|| ||83 |- |[[:en:Gorgias (dialogue)]]||[[:ru:Горгий (Платон)]]|| || ||34 |- |[[:en:Gorgoneion]]||[[:ru:Горгонейон]]|| || ||21 |- |[[:en:Gorgythion]]||[[:ru:Горгифион]]|| || ||10 |- |[[:en:Gorytos]]||[[:ru:Горит]]|| || ||9 |- |[[:en:Demetris Th. Gotsis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Goudi coup]]||[[:ru:Афинское восстание (1909)]]|| || ||13 |- |[[:en:Goumenissa]]||[[:ru:Гумениса]]||[[Գումենիսա]]|| ||18 |- |[[:en:Government Council for Foreign Affairs and Defence]]|| || || ||3 |- |[[:en:Government of Greece]]||[[:ru:Правительство Греции]]||[[Հունաստանի կառավարություն]]|| ||17 |- |[[:en:Graeco-Armenian]]||[[:ru:Греко-армянская гипотеза]]||[[Հայերի ծագման հունական վարկած]]|| ||13 |- |[[:en:Graeco-Aryan]]||[[:ru:Греко-арийская гипотеза]]|| || ||7 |- |[[:en:Palace of the Grand Master of the Knights of Rhodes]]||[[:ru:Родосская крепость]]||[[Հռոդոսի ամրոց]]|| ||24 |- |[[:en:Graphe paranomon]]||[[:ru:Графэ параномон]]|| || ||10 |- |[[:en:Dimitrios Grapsas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Gratian]]||[[:ru:Грациан]]|| || ||57 |- |[[:en:Grave Circle A, Mycenae]]|| || || ||7 |- |[[:en:Great Famine (Greece)]]||[[:ru:Великий голод в Греции]]|| || ||12 |- |[[:en:Great Lavra]]||[[:ru:Великая Лавра]]|| || ||28 |- |[[:en:Great Offensive]]|| || || ||12 |- |[[:en:Greater Albania]]||[[:ru:Великая Албания]]|| || ||43 |- |[[:en:Greco-Bactrian Kingdom]]||[[:ru:Греко-Бактрийское царство]]||[[Հունա-բակտրիական թագավորություն]]|| ||49 |- |[[:en:Greco-Buddhism]]||[[:ru:Греко-буддизм]]|| || ||26 |- |[[:en:Greco-Persian art]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greco-Roman relations in classical antiquity]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greco-Turkish War (1897)]]||[[:ru:Первая греко-турецкая война]]|| || ||37 |- |[[:en:Greco-Turkish War (1919–1922)]]||[[:ru:Вторая греко-турецкая война]]||[[Հույն-թուրքական պատերազմ (1919-1922)]]|| ||51 |- |[[:en:Grecoman]]|| || || ||9 |- |[[:en:Greece – United Kingdom relations]]||[[:ru:Британско-греческие отношения]]|| || ||7 |- |[[:en:Greece (European Parliament constituency)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greece at the 1896 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1896]]|| || ||29 |- |[[:en:Greece at the 1900 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1900]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece at the 1904 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1904]]|| || ||20 |- |[[:en:Greece at the 1906 Intercalated Games]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greece at the 1908 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1908]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1912 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1912]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1920 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1920]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1924 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1924]]|| || ||15 |- |[[:en:Greece at the 1928 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1928]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1932 Summer Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1936 Summer Olympics]]|| || || ||15 |- |[[:en:Greece at the 1936 Winter Olympics]]||[[:ru:Греция на зимних Олимпийских играх 1936]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1948 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1948]]|| || ||15 |- |[[:en:Greece at the 1948 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1952 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1952]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1952 Winter Olympics]]||[[:ru:Греция на зимних Олимпийских играх 1952]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1956 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1956]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1956 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1960 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1960]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1964 Summer Olympics]]|| || || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1964 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1968 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1968]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1968 Winter Olympics]]|| || || ||15 |- |[[:en:Greece at the 1972 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1972]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece at the 1972 Winter Olympics]]|| || || ||15 |- |[[:en:Greece at the 1976 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1976]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1976 Winter Olympics]]||[[:ru:Греция на зимних Олимпийских играх 1976]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1980 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1980]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece at the 1980 Winter Olympics]]|| || || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1984 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1984]]|| || ||17 |- |[[:en:Greece at the 1984 Winter Olympics]]|| || || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1988 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1988]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece at the 1988 Winter Olympics]]||[[:ru:Греция на зимних Олимпийских играх 1988]]|| || ||16 |- |[[:en:Greece at the 1992 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1992]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece at the 1992 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1994 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 1996 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 1996]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece at the 1996 Summer Paralympics]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greece at the 1998 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 2000 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 2000]]|| || ||20 |- |[[:en:Greece at the 2002 Winter Olympics]]|| || || ||15 |- |[[:en:Greece at the 2004 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 2004]]|| || ||21 |- |[[:en:Greece at the 2006 Winter Olympics]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greece at the 2006 Winter Paralympics]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greece at the 2008 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 2008]]|| || ||23 |- |[[:en:Greece at the 2016 Summer Olympics]]||[[:ru:Греция на летних Олимпийских играх 2016]]|| || ||29 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest]]||[[:ru:Греция на «Евровидении»]]||[[Հունաստանը Եվրատեսիլ երգի մրցույթում]]||այո||39 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2005]]||[[:ru:Греция на «Евровидении-2005»]]|| || ||7 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2006]]||[[:ru:Греция на «Евровидении-2006»]]|| || ||5 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2007]]||[[:ru:Греция на «Евровидении-2007»]]|| || ||5 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2008]]||[[:ru:Греция на «Евровидении-2008»]]|| || ||7 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2010]]|| || || ||8 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2011]]|| || || ||9 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2012]]|| || || ||6 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2013]]|| || || ||7 |- |[[:en:Greece in the Eurovision Song Contest 2014]]||[[:ru:Греция на «Евровидении-2014»]]|| || ||9 |- |[[:en:Greece national rugby league team]]||[[:ru:Сборная Греции по регбилиг]]|| || ||8 |- |[[:en:Greece national under-21 football team]]||[[:ru:Сборная Греции по футболу (до 21 года)]]|| || ||19 |- |[[:en:Greece on the Ruins of Missolonghi]]||[[:ru:Греция на руинах Месолонгиона]]|| || ||15 |- |[[:en:Greece runestones]]|| || || ||13 |- |[[:en:Greece women's national football team]]||[[:ru:Женская сборная Греции по футболу]]|| || ||23 |- |[[:en:Greece women's national volleyball team]]||[[:ru:Женская сборная Греции по волейболу]]|| || ||18 |- |[[:en:Greece-Iraq relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greece–Bosnia and Herzegovina Friendship Building]]|| || || ||13 |- |[[:en:Greece–Holy See relations]]||[[:ru:Ватикано-греческие отношения]]|| || ||4 |- |[[:en:Greece–India relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greece–Iran relations]]||[[:ru:Греко-иранские отношения]]||[[Հույն-իրանական հարաբերություններ]]|| ||8 |- |[[:en:Greece–Israel relations]]||[[:ru:Израильско-греческие отношения]]||[[Հույն-իսրաելական հարաբերություններ]]|| ||10 |- |[[:en:Greece–Italy relations]]||[[:ru:Греко-итальянские отношения]]|| || ||8 |- |[[:en:Greece–Philippines relations]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greece–Russia relations]]||[[:ru:Российско-греческие отношения]]||[[Հույն-ռուսական հարաբերություններ]]|| ||13 |- |[[:en:Greek academic art of the 19th century]]||[[:ru:Мюнхенская школа греческой живописи]]|| || ||4 |- |[[:en:Greek Americans]]||[[:ru:Греки в США]]|| || ||14 |- |[[:en:Greek Archaeological Service]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greek Argentines]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek austerity packages]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greek Australians]]|| || || ||7 |- |[[:en:Greek Basket League]]||[[:ru:Чемпионат Греции по баскетболу]]|| || ||25 |- |[[:en:Greek campaigns in India]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek Canadians]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greek citron]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek civil wars of 1823–1825]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greek community of Melbourne]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek Constitution of 1822]]|| ||[[Հունաստանի սահմանադրություն (1822)]]|| ||6 |- |[[:en:Greek Constitution of 1823]]|| ||[[Հունաստանի սահմանադրություն (1823)]]|| ||5 |- |[[:en:Greek Constitution of 1827]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek Constitution of 1927]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek Constitution of 1968]]|| || || ||6 |- |[[:en:Greek constitutional amendment of 1986]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek constitutional amendment of 2008]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek cruiser Elli (1912)]]||[[:ru:Элли (крейсер)]]|| || ||12 |- |[[:en:Greek destroyer Adrias (L67)]]||[[:ru:Адриас (эсминец)]]|| || ||10 |- |[[:en:Greek destroyer Vasilissa Olga]]||[[:ru:Василисса Ольга (эсминец)]]|| || ||12 |- |[[:en:Greek diacritics]]|| || || ||15 |- |[[:en:Greek East and Latin West]]|| || || ||11 |- |[[:en:Greek economic miracle]]||[[:ru:Греческое экономическое чудо]]|| || ||17 |- |[[:en:Greek Expeditionary Force (Korea)]]||[[:ru:Греческий экспедиционный корпус в Корее]]|| || ||7 |- |[[:en:Greek financial audits 2009–2010]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greek Football Cup]]||[[:ru:Кубок Греции по футболу]]|| || ||32 |- |[[:en:Greek frigate Hellas]]||[[:ru:Эллада (фрегат)]]|| || ||6 |- |[[:en:Greek government-in-exile]]|| || || ||11 |- |[[:en:Greek Guiding Association]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greek hero cult]]||[[:ru:Культ героев в Древней Греции]]||[[Հերոսների պաշտամունքը Հին Հունաստանում]]|| ||16 |- |[[:en:Greek Idol]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek landing at Smyrna]]|| || || ||10 |- |[[:en:Greek language question]]||[[:ru:Греческая диглоссия]]|| || ||15 |- |[[:en:Greek League for Women's Rights]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek lepton]]||[[:ru:Лепта]]|| || ||23 |- |[[:en:Greek letters used in mathematics, science, and engineering]]|| || || ||9 |- |[[:en:Greek lyric]]||[[:ru:Мелика]]|| || ||13 |- |[[:en:Greek Macedonian cuisine]]||[[:ru:Кухня Македонии (Греция)]]|| || ||4 |- |[[:en:Greek Military Police]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek name]]||[[:ru:Греческое имя]]||[[Հունական անուն]]|| ||7 |- |[[:en:Greek national assemblies]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek National Opera]]||[[:ru:Национальная опера Греции]]||[[Հունաստանի ազգային օպերա]]|| ||13 |- |[[:en:Greek National Road 8a]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek National Road 33]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek National Tourism Organization]]||[[:ru:Греческая национальная туристическая организация]]|| || ||5 |- |[[:en:Greek nationalism]]||[[:ru:Греческий национализм]]|| || ||15 |- |[[:en:Greek Operation of the NKVD]]||[[:ru:Греческая операция НКВД]]|| || ||8 |- |[[:en:Greek Orthodox Archdiocese of America]]||[[:ru:Американская архиепископия]]|| || ||14 |- |[[:en:Greek Orthodox Archdiocese of Canada]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek Orthodox Church]]||[[:ru:Греческое православие]]||[[Հույն ուղղափառ եկեղեցիներ]]|| ||41 |- |[[:en:Greek Orthodox Church of Saint Mary, Tehran]]||[[:ru:Благовещенская церковь (Тегеран)]]|| || ||5 |- |[[:en:Greek passport]]||[[:ru:Паспорт гражданина Греции]]|| || ||19 |- |[[:en:Greek primordial gods]]||[[:ru:Изначальные божества греческой мифологии]]||[[Հունական դիցաբանության առաջին աստվածություններ]]|| ||37 |- |[[:en:Greek pyramids]]|| || || ||14 |- |[[:en:Greek Rally]]|| || || ||4 |- |[[:en:Greek refugees]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greek resistance]]||[[:ru:Движение Сопротивления (Греция)]]|| || ||17 |- |[[:en:Greek revolt of 1567–1572]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greek royal family]]|| || || ||13 |- |[[:en:Greek sea gods]]||[[:ru:Древнегреческие морские боги]]||[[Հին հունական ծովային աստվածություններ]]|| ||19 |- |[[:en:Greek Sign Language]]||[[:ru:Греческий жестовый язык]]|| || ||11 |- |[[:en:Greek traditional music]]|| || || ||5 |- |[[:en:Greek–Turkish earthquake diplomacy]]||[[:ru:Греко-турецкая дипломатия землетрясений]]||[[Հույն-թուրքական երկրաշարժերի դիվանագիտություն]]|| ||7 |- |[[:en:Greeks in Albania]]||[[:ru:Греки в Албании]]|| || ||17 |- |[[:en:Greeks in Armenia]]||[[:ru:Греки в Армении]]||[[Հույները Հայաստանում և Արցախում]]|| ||6 |- |[[:en:Greeks in Bulgaria]]||[[:ru:Греки в Болгарии]]||[[Հույները Բուլղարիայում]]|| ||8 |- |[[:en:Greeks in Denmark]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greeks in Ethiopia]]||[[:ru:Греки в Эфиопии]]|| || ||5 |- |[[:en:Greeks in Georgia]]||[[:ru:Греки в Грузии]]|| || ||6 |- |[[:en:Greeks in Germany]]|| ||[[Հույները Գերմանիայում]]|| ||6 |- |[[:en:Greeks in Hungary]]||[[:ru:Греки в Венгрии]]||[[Հույները Հունգարիայում]]|| ||13 |- |[[:en:Greeks in Italy]]||[[:ru:Греки в Италии]]|| || ||9 |- |[[:en:Greeks in Kazakhstan]]||[[:ru:Греки в Казахстане]]||[[Հույները Ղազախստանում]]|| ||13 |- |[[:en:Greeks in Kyrgyzstan]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greeks in Lebanon]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greeks in Moldova]]||[[:ru:Греки в Молдавии]]||[[Հույները Մոլդովայում]]|| ||6 |- |[[:en:Greeks in North Macedonia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Greeks in Omaha, Nebraska]]||[[:ru:Греки в Омахе (Небраска)]]|| || ||2 |- |[[:en:Greeks in pre-Roman Gaul]]|| || || ||6 |- |[[:en:Greeks in Russia and the Soviet Union]]||[[:ru:Греки в России и СССР]]|| || ||7 |- |[[:en:Greeks in Sudan]]|| || || ||1 |- |[[:en:Greeks in Syria]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greeks in the Democratic Republic of the Congo]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greeks in the United Kingdom]]|| || || ||2 |- |[[:en:Greeks in Turkey]]||[[:ru:Греки в Турции]]|| || ||12 |- |[[:en:Greeks in Uzbekistan]]|| || || ||3 |- |[[:en:Greeks in Zimbabwe]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of people from Greece]]|| || || ||7 |- |[[:en:Absinthe Green]]|| || || ||1 |- |[[:en:Gregoria]]||[[:ru:Григория]]|| || ||18 |- |[[:en:Griko people]]|| || || ||10 |- |[[:en:Gül Mosque]]||[[:ru:Церковь Святой Феодосии]]|| || ||20 |- |[[:en:Gulf of Argostoli]]|| || || ||5 |- |[[:en:Gulf of Corinth]]||[[:ru:Коринфский залив]]|| || ||47 |- |[[:en:Gulf of Euboea]]|| || || ||15 |- |[[:en:Robert H. Gundry]]|| || || ||4 |- |[[:en:Guneus]]|| || || ||4 |- |[[:en:Gymnasium (ancient Greece)]]||[[:ru:Гимнасий]]||[[Գիմնասիոն]]|| ||42 |- |[[:en:Gymnopaedia]]||[[:ru:Гимнопедия]]|| || ||11 |- |[[:en:Gyros]]||[[:ru:Гирос]]||[[Գիրոս]]|| ||37 |- |[[:en:Hadrian]]||[[:ru:Адриан]]||[[Հադրիանոս]]|| ||98 |- |[[:en:Hagia Sophia, İznik]]||[[:ru:Софийский собор (Никея)]]|| || ||12 |- |[[:en:Hagia Sophia, Thessaloniki]]||[[:ru:Храм Святой Софии (Салоники)]]||[[Սուրբ Սոֆիայի տաճար (Սալոնիկ)]]|| ||24 |- |[[:en:Hagia Sophia, Trabzon]]||[[:ru:Храм Святой Софии (Трабзон)]]|| || ||22 |- |[[:en:Hagios Demetrios]]||[[:ru:Базилика Святого Димитрия]]|| || ||32 |- |[[:en:Halay]]||[[:ru:Халай (танец)]]||[[Յայլի]]|| ||10 |- |[[:en:Haliacmon]]||[[:ru:Альякмон]]|| || ||40 |- |[[:en:Halieia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Halizones]]||[[:ru:Алазоны]]|| || ||10 |- |[[:en:Halki (Greece)]]||[[:ru:Халки (Додеканес)]]||[[Խալկի (Դոդեկանես)]]|| ||34 |- |[[:en:Halki seminary]]||[[:ru:Халкинская богословская школа]]|| || ||15 |- |[[:en:Halteres (ancient Greece)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Hamadryad]]||[[:ru:Гамадриады]]||[[Համադրիասներ]]|| ||31 |- |[[:en:Harmodius and Aristogeiton (sculpture)]]||[[:ru:Тираноборцы (памятник)]]|| || ||14 |- |[[:en:Harpocrates]]||[[:ru:Гарпократ]]|| || ||32 |- |[[:en:Harrow Painter]]|| || || ||1 |- |[[:en:Manos Hatzidakis]]||[[:ru:Хадзидакис, Манос]]|| || ||28 |- |[[:en:Michalis Hatzigiannis]]||[[:ru:Хадзияннис, Михалис]]|| || ||20 |- |[[:en:Theophilos Hatzimihail]]||[[:ru:Хадзимихаил, Теофилос]]|| || ||10 |- |[[:en:Vasilis Hatzipanagis]]||[[:ru:Хадзипанагис, Василис Кирьякович]]|| || ||17 |- |[[:en:Dimitrios Hatzis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Georgios Hatzis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Heaven Music]]||[[:ru:Heaven Music]]|| || ||5 |- |[[:en:Hebe (mythology)]]||[[:ru:Геба]]||[[Հեբե]]|| ||64 |- |[[:en:Hector]]||[[:ru:Гектор]]||[[Հեկտոր]]|| ||68 |- |[[:en:Hecuba]]||[[:ru:Гекуба]]||[[Հեկաբե]]|| ||46 |- |[[:en:Hegetorides]]|| || || ||2 |- |[[:en:Harmodius and Aristogeiton]]||[[:ru:Гармодий и Аристогитон]]|| || ||26 |- |[[:en:Helen of Greece and Denmark]]||[[:ru:Елена Греческая и Датская]]|| || ||33 |- |[[:en:Helen of Troy]]||[[:ru:Елена Прекрасная]]||[[Հեղինե Չքնաղ]]|| ||83 |- |[[:en:Helena, mother of Constantine I]]||[[:ru:Елена Равноапостольная]]|| || ||68 |- |[[:en:Helena Palaiologina, Despotess of Serbia]]||[[:ru:Елена Палеолог Бранкович]]|| || ||12 |- |[[:en:Helena Paparizou discography]]|| || || ||6 |- |[[:en:Heliaia]]||[[:ru:Дикастерий]]|| || ||28 |- |[[:en:Heliastic oath]]|| || || ||4 |- |[[:en:Helike]]||[[:ru:Гелика]]||[[Էլիկա]]|| ||22 |- |[[:en:Heliopolis (ancient Egypt)]]||[[:ru:Гелиополь (Древний Египет)]]|| || ||58 |- |[[:en:Helios]]||[[:ru:Гелиос]]||[[Հելիոս]]|| ||74 |- |[[:en:Helios Airways Flight 522]]||[[:ru:Катастрофа Boeing 737 под Афинами]]||[[Boeing 737-ի ավիավթար Աթենքում]]|| ||29 |- |[[:en:Hellanodikai]]||[[:ru:Элланодик]]|| || ||14 |- |[[:en:Hellas (theme)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Hellenic Air Force Academy]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenic Air Force Aircraft Depot]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenic arc]]|| || || ||10 |- |[[:en:Hellenic Arms Industry]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hellenic Army First Army]]||[[:ru:1-я армия (Греция)]]|| || ||6 |- |[[:en:Hellenic Army General Staff]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenic Basketball Clubs Association]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenic Broadcasting Corporation]]||[[:ru:Греческая корпорация телерадиовещания]]|| || ||29 |- |[[:en:Hellenic Capital Market Commission]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hellenic Civil Aviation Authority]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hellenic Coast Guard]]|| || || ||12 |- |[[:en:Hellenic Electricity Distribution Network Operator]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hellenic Financial Stability Fund]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hellenic Fire Service]]|| || || ||3 |- |[[:en:Hellenic Force in Cyprus]]||[[:ru:ЭЛДИК]]||[[ԷԼԴԻԿ]]|| ||9 |- |[[:en:Hellenic Gendarmerie]]||[[:ru:Жандармерия Греции]]|| || ||5 |- |[[:en:Hellenic Imperial Airways]]||[[:ru:Hellenic Imperial Airways]]|| || ||7 |- |[[:en:Hellenic Military Academy]]||[[:ru:Военное училище эвэлпидов]]|| || ||7 |- |[[:en:Hellenic National Defence General Staff]]|| || || ||6 |- |[[:en:Hellenic Naval Academy]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hellenic Open University]]||[[:ru:Греческий открытый университет]]||[[Հունական բաց համալսարան]]|| ||10 |- |[[:en:Hellenic Parliament]]||[[:ru:Парламент Греции]]||[[Հունաստանի խորհրդարան]]|| ||40 |- |[[:en:Hellenic Police]]||[[:ru:Полиция Греции]]||[[Հունական ոստիկանություն]]|| ||17 |- |[[:en:Hellenic Post]]||[[:ru:Греческая почта]]|| || ||16 |- |[[:en:Hellenic Railways Organisation]]||[[:ru:Организация железных дорог Греции]]|| || ||20 |- |[[:en:Hellenic Red Cross]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hellenic Shipyards Co.]]||[[:ru:Hellenic Shipyards]]|| || ||11 |- |[[:en:Hellenic State (1941–1944)]]||[[:ru:Греческое государство]]|| || ||24 |- |[[:en:Hellenic studies]]|| || || ||7 |- |[[:en:Hellenic Train]]||[[:ru:Hellenic Train]]|| || ||9 |- |[[:en:Hellenic Vehicle Industry]]||[[:ru:ELBO]]||[[ELBO]]|| ||46 |- |[[:en:Hellenikon Metropolitan Park]]||[[:ru:Столичный парк Элиникон]]||[[Հելլինիկոն (մայրաքաղաքային այգի)]]|| ||11 |- |[[:en:Hellenistic armies]]||[[:ru:Эллинистические армии]]|| || ||7 |- |[[:en:Hellenistic-era warships]]|| || || ||9 |- |[[:en:Hellenization]]|| || || ||27 |- |[[:en:Hellenocentrism]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hellenotamiae]]||[[:ru:Эллинотамий]]|| || ||9 |- |[[:en:Hellespont]]||[[:ru:Дарданеллы]]||[[Դարդանելի նեղուց]]|| ||101 |- |[[:en:Helots]]||[[:ru:Илоты]]||[[Հելոտներ]]|| ||43 |- |[[:en:Henry of Flanders]]||[[:ru:Генрих I Фландрский]]|| || ||35 |- |[[:en:Heptanese School (painting)]]||[[:ru:Семиостровная школа живописи]]|| || ||5 |- |[[:en:Heptapyrgion (Thessaloniki)]]|| || || ||12 |- |[[:en:Heraclea]]||[[:ru:Гераклея]]|| || ||27 |- |[[:en:Heraclea Lucania]]|| || || ||16 |- |[[:en:Heraclea Lyncestis]]||[[:ru:Гераклея Линкестис]]|| || ||21 |- |[[:en:Heraclea Minoa]]||[[:ru:Гераклея Минойская]]|| || ||22 |- |[[:en:Heracleidae]]||[[:ru:Гераклиды]]|| || ||31 |- |[[:en:Heraclitus]]||[[:ru:Гераклит]]||[[Հերակլիտ]]|| ||140 |- |[[:en:Heraclius]]||[[:ru:Ираклий I]]||[[Հերակլիոս Ա]]|| ||79 |- |[[:en:Heraclius Constantine]]||[[:ru:Константин III Ираклий]]||[[Հերակլիոս-Կոստանդին Գ]]|| ||54 |- |[[:en:Heraclius the Elder]]||[[:ru:Ираклий Старший]]||[[Հերակլիոս Ավագ]]|| ||22 |- |[[:en:Heraion of Perachora]]||[[:ru:Герейон (Перахора)]]|| || ||9 |- |[[:en:Heraklion Archaeological Museum]]||[[:ru:Археологический музей Ираклиона]]||[[Հերակլիոնի հնագիտական թանգարան]]|| ||20 |- |[[:en:Heraklion International Airport]]||[[:ru:Никос Казандзакис (аэропорт)]]|| || ||34 |- |[[:en:Hermaeus]]|| || || ||11 |- |[[:en:Saint Hermes]]|| || || ||10 |- |[[:en:Hermes Fastening his Sandal]]||[[:ru:Гермес, завязывающий сандалию]]|| || ||5 |- |[[:en:Hermes Ludovisi]]|| || || ||11 |- |[[:en:Hermes o Logios]]|| || || ||4 |- |[[:en:Hero and Leander]]||[[:ru:Геро и Леандр]]|| || ||25 |- |[[:en:Herodicus]]|| || || ||13 |- |[[:en:Heroic nudity]]||[[:ru:Героическая нагота]]|| || ||14 |- |[[:en:Heroön]]||[[:ru:Героон]]|| || ||24 |- |[[:en:Hesperus]]||[[:ru:Геспер]]||[[Հեսպեր]]|| ||28 |- |[[:en:Hesychius of Miletus]]||[[:ru:Гесихий Милетский]]|| || ||16 |- |[[:en:Hicaz Buselik Jewish Kanto]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hierapolis]]||[[:ru:Иераполь]]|| || ||50 |- |[[:en:Hierophant]]||[[:ru:Иерофант]]|| || ||15 |- |[[:en:Hilandar]]||[[:ru:Хиландар]]|| || ||33 |- |[[:en:Hill Memorial School]]|| || || ||2 |- |[[:en:Frances M. Hill]]|| || || ||2 |- |[[:en:Himara]]|| || || ||3 |- |[[:en:Himariote dialect]]|| || || ||3 |- |[[:en:Himation]]||[[:ru:Гиматий]]|| || ||25 |- |[[:en:Himera]]||[[:ru:Гимера (город)]]|| || ||28 |- |[[:en:Hipparchia of Maroneia]]||[[:ru:Гиппархия]]|| || ||34 |- |[[:en:Hippeis]]||[[:ru:Гиппеи]]|| || ||15 |- |[[:en:Hippias]]||[[:ru:Гиппий Элидский]]|| || ||42 |- |[[:en:Hippias (tyrant)]]||[[:ru:Гиппий (тиран)]]|| || ||33 |- |[[:en:Hippias Minor]]||[[:ru:Гиппий меньший]]|| || ||25 |- |[[:en:Hippocampus (mythology)]]||[[:ru:Гиппокампус (мифология)]]|| || ||31 |- |[[:en:Hippocrates, father of Peisistratos]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hippodamia (daughter of Oenomaus)]]||[[:ru:Гипподамия (дочь Эномая)]]|| || ||34 |- |[[:en:Hippodamia (wife of Pirithous)]]||[[:ru:Гипподамия (жена Пирифоя)]]|| || ||15 |- |[[:en:Hippolochus (writer)]]||[[:ru:Гипполох Македонский]]|| || ||6 |- |[[:en:Hippolytus of Athens]]||[[:ru:Ипполит (сын Тесея)]]|| || ||37 |- |[[:en:Hipponous]]|| || || ||7 |- |[[:en:Hirami Ahmet Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Иоанна Предтечи (Константинополь)]]|| || ||19 |- |[[:en:Historical Museum of Crete]]||[[:ru:Исторический музей Крита]]||[[Կրետեի պատմության թանգարան]]|| ||11 |- |[[:en:Historicity of the Homeric epics]]|| || || ||5 |- |[[:en:History of Eastern Orthodox Churches in the 20th century]]|| || || ||4 |- |[[:en:History of Greeks in Baltimore]]||[[:ru:Греки в Балтиморе]]|| || ||3 |- |[[:en:History of Patras]]|| || || ||3 |- |[[:en:History of Pieria (regional unit)]]|| || || ||2 |- |[[:en:History of Ptolemaic Egypt]]||[[:ru:Эллинистический Египет]]||[[Պտղոմեոսյան Եգիպտոս]]|| ||49 |- |[[:en:History of rail transport in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:History of Samos]]||[[:ru:Самос]]||[[Սամոս (կղզի)]]|| ||77 |- |[[:en:History of the Aromanians]]|| || || ||3 |- |[[:en:History of the Eastern Orthodox Church under the Ottoman Empire]]|| || || ||1 |- |[[:en:History of the Indo-Greek Kingdom]]|| || || ||3 |- |[[:en:History of the Jews in the Byzantine Empire]]||[[:ru:Евреи в Византии]]||[[Հրեաները Բյուզանդիայում]]||այո||7 |- |[[:en:History of the Jews in Thessaloniki]]|| || || ||15 |- |[[:en:History of the Ottoman Empire]]||[[:ru:История Османской империи]]|| || ||22 |- |[[:en:History of Thessaly]]|| || || ||4 |- |[[:en:Histria (ancient city)]]||[[:ru:Гистрия]]|| || ||22 |- |[[:en:Holidays in Greece TV]]|| || || ||1 |- |[[:en:The Holocaust in Greece]]||[[:ru:Холокост в Греции]]||[[Հոլոքոստը Հունաստանում]]|| ||11 |- |[[:en:Holocaust of Kedros]]|| || || ||4 |- |[[:en:Holy Roman Empire]]||[[:ru:Священная Римская империя]]||[[Սրբազան Հռոմեական կայսրություն]]|| ||154 |- |[[:en:Homer's Ithaca]]|| || || ||2 |- |[[:en:Homonoia]]|| || || ||4 |- |[[:en:Homosexuality in ancient Greece]]||[[:ru:Гомосексуальность в Древней Греции]]|| || ||24 |- |[[:en:Homosexuality in the militaries of ancient Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Justa Grata Honoria]]||[[:ru:Юста Грата Гонория]]|| || ||29 |- |[[:en:Hop De Bakim]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hoplite]]||[[:ru:Гоплит]]|| || ||65 |- |[[:en:Hoplitodromos]]||[[:ru:Гоплитодром]]|| || ||20 |- |[[:en:Dimitris Horn]]||[[:ru:Хорн, Димитрис]]|| || ||8 |- |[[:en:Pantelis Horn]]|| || || ||4 |- |[[:en:Horon (dance)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Horses of Saint Mark]]||[[:ru:Квадрига святого Марка]]||[[Սուրբ Մարկոսի քառաձի (քանդակ)]]|| ||27 |- |[[:en:Hosios Loukas]]||[[:ru:Осиос-Лукас]]|| || ||35 |- |[[:en:Hotel Grande Bretagne]]|| || || ||9 |- |[[:en:Human trafficking in Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Hyacinthia]]|| || || ||10 |- |[[:en:Hyas]]||[[:ru:Гиант]]|| || ||14 |- |[[:en:Hydria]]||[[:ru:Гидрия]]|| || ||33 |- |[[:en:Pope Hyginus]]||[[:ru:Гигин (папа римский)]]||[[Հյուգենոս (Հռոմի պապ)]]|| ||76 |- |[[:en:Hymettus]]||[[:ru:Имитос]]|| || ||28 |- |[[:en:Hypaethros]]||[[:ru:Гипефр]]|| || ||10 |- |[[:en:Hypatia]]||[[:ru:Гипатия]]||[[Հիպատիա]]|| ||102 |- |[[:en:Hyperborea]]||[[:ru:Гиперборея]]|| || ||37 |- |[[:en:Hypereides]]||[[:ru:Гиперид]]|| || ||33 |- |[[:en:Hyperion (Titan)]]||[[:ru:Гиперион (титан)]]||[[Հիպերիոն]]|| ||59 |- |[[:en:Hypodiastole]]|| || || ||2 |- |[[:en:Hypotrachelium]]|| || || ||1 |- |[[:en:Hypsicles]]||[[:ru:Гипсикл]]|| || ||20 |- |[[:en:Ialysos]]||[[:ru:Трианда]]|| || ||23 |- |[[:en:Ialysus (mythology)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Iamblichus]]||[[:ru:Ямвлих]]||[[Յամբլիքոս]]|| ||51 |- |[[:en:Iambus (genre)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Iasius]]|| || || ||9 |- |[[:en:Iatromantis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ibycus]]||[[:ru:Ивик]]||[[Իբիկոս]]|| ||37 |- |[[:en:Icaria]]||[[:ru:Икария]]||[[Իկարիա (կղզի)]]|| ||53 |- |[[:en:Ichor]]||[[:ru:Ихор (мифология)]]|| || ||18 |- |[[:en:Icon of Christ of Latomos]]|| || || ||1 |- |[[:en:Idas of Messene]]||[[:ru:Идас]]|| || ||22 |- |[[:en:Idionymon]]|| || || ||2 |- |[[:en:Idomeni]]||[[:ru:Идомени]]|| || ||21 |- |[[:en:IEK]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ietas]]||[[:ru:Иета]]|| || ||9 |- |[[:en:IFPI Greece]]||[[:ru:IFPI Greece]]||[[IFPI Greece]]|| ||19 |- |[[:en:Ignatios of Constantinople]]||[[:ru:Игнатий (патриарх Константинопольский)]]|| || ||26 |- |[[:en:Ikariotikos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Iklaina]]||[[:ru:Иклаина]]|| || ||9 |- |[[:en:Illyria]]||[[:ru:Иллирия]]||[[Իլլիրիա]]||այո||66 |- |[[:en:Illyrian deciduous forests]]|| || || ||10 |- |[[:en:Illyrius]]||[[:ru:Иллирий]]|| || ||17 |- |[[:en:Ilysiakos B.C.]]|| || || ||9 |- |[[:en:Immigration to Greece]]||[[:ru:Иммиграция в Грецию]]|| || ||8 |- |[[:en:Inachus]]||[[:ru:Инах (мифология)]]|| || ||33 |- |[[:en:Independent Albania]]|| || || ||20 |- |[[:en:Indo-Corinthian capital]]|| || || ||3 |- |[[:en:Indo-Greek Kingdom]]||[[:ru:Индо-греческое царство]]|| || ||51 |- |[[:en:Pope Innocent VIII]]||[[:ru:Иннокентий VIII]]|| || ||77 |- |[[:en:Institute for Aegean Prehistory Study Center for East Crete]]|| || || ||4 |- |[[:en:International Financial Control]]|| || || ||6 |- |[[:en:Dimitrios Ioannidis]]||[[:ru:Иоаннидис, Димитриос]]|| || ||20 |- |[[:en:Giannis Ioannidis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ioannina Eyalet]]||[[:ru:Янина (эялет)]]|| || ||12 |- |[[:en:Iobates]]||[[:ru:Иобат]]|| || ||25 |- |[[:en:Iolcos]]||[[:ru:Иолк]]|| || ||26 |- |[[:en:Iole]]||[[:ru:Иола]]|| || ||26 |- |[[:en:Ionia]]||[[:ru:Иония]]||[[Հոնիա]]|| ||62 |- |[[:en:Ionian Islands]]||[[:ru:Ионические острова]]|| || ||80 |- |[[:en:Ionian Islands (region)]]||[[:ru:Ионические острова (периферия)]]||[[Հոնիական կղզիներ]]|| ||42 |- |[[:en:Ionian League]]||[[:ru:Ионийский союз]]|| || ||19 |- |[[:en:Ionian University]]|| || || ||13 |- |[[:en:Ionian University of Smyrna]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ionikos Lamias B.C.]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ionikos N.F. B.C.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ionikos Nikaias B.C.]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ios]]||[[:ru:Иос]]||[[Իոս (կղզի)]]|| ||50 |- |[[:en:Iota subscript]]||[[:ru:Подстрочная йота]]|| || ||13 |- |[[:en:Iphicrates]]||[[:ru:Ификрат]]||[[Իփիկրատես]]|| ||24 |- |[[:en:Ipofero]]|| || || ||1 |- |[[:en:Iraklio B.C.]]|| || || ||4 |- |[[:en:Iraklis F.C. (Thessaloniki)]]||[[:ru:Ираклис (футбольный клуб)]]|| || ||30 |- |[[:en:Iraqis in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Irene of Athens]]||[[:ru:Ирина (византийская императрица)]]||[[Իրինա (բյուզանդական կայսրուհի)]]|| ||59 |- |[[:en:Irish Institute of Hellenic Studies at Athens]]|| || || ||4 |- |[[:en:Isabella of Majorca]]||[[:ru:Изабелла Мальоркская]]|| || ||14 |- |[[:en:Isaeus]]||[[:ru:Исей]]|| || ||23 |- |[[:en:Islam in Greece]]|| || || ||16 |- |[[:en:Ismene]]||[[:ru:Исмена]]|| || ||33 |- |[[:en:Ismenias]]|| || || ||9 |- |[[:en:Isocrates]]||[[:ru:Исократ]]|| || ||70 |- |[[:en:Istanbul]]||[[:ru:Стамбул]]||[[Ստամբուլ]]|| ||264 |- |[[:en:Istanbul pogrom]]||[[:ru:Стамбульский погром]]||[[Ստամբուլի ջարդեր]]|| ||31 |- |[[:en:Isthmus of Corinth]]||[[:ru:Коринфский перешеек]]||[[Կորնթոսի պարանոց]]|| ||55 |- |[[:en:Italian School of Archaeology at Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:Italian spring offensive]]||[[:ru:Итальянское весеннее наступление]]|| || ||5 |- |[[:en:Italiotes]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ithaca]]||[[:ru:Итака]]||[[Իթակե]]|| ||67 |- |[[:en:Georgios Jakobides]]||[[:ru:Яковидис, Георгиос]]||[[Գեորգիոս Յակովիդիս]]|| ||14 |- |[[:en:Janina vilayet]]||[[:ru:Вилайет Янина]]|| || ||14 |- |[[:en:January 2015 Greek government formation]]|| || || ||1 |- |[[:en:Marko Jarić]]||[[:ru:Ярич, Марко]]|| || ||21 |- |[[:en:Javelin]]||[[:ru:Дротик]]||[[Աշտե]]|| ||37 |- |[[:en:Jeremias II of Constantinople]]||[[:ru:Иеремия II (патриарх Константинопольский)]]||[[Երեմիա II]]|| ||21 |- |[[:en:Jewish revolt against Heraclius]]|| || || ||18 |- |[[:en:John I Doukas of Thessaly]]||[[:ru:Иоанн I Дука]]|| || ||20 |- |[[:en:John II of Trebizond]]||[[:ru:Иоанн II Великий Комнин]]|| || ||25 |- |[[:en:John II, Marquis of Montferrat]]||[[:ru:Джованни II (маркиз Монферратский)]]|| || ||13 |- |[[:en:John III, Marquis of Montferrat]]||[[:ru:Джованни III (маркиз Монферратский)]]|| || ||12 |- |[[:en:John IV of Trebizond]]||[[:ru:Иоанн IV Великий Комнин]]|| || ||28 |- |[[:en:Pope John VI]]||[[:ru:Иоанн VI (папа римский)]]||[[Հովհաննես VI]]|| ||72 |- |[[:en:John of Patmos]]|| || || ||20 |- |[[:en:Jordanes]]||[[:ru:Иордан (историк)]]||[[Հորդանես (պատմագիր)]]|| ||64 |- |[[:en:June 1989 Greek legislative election]]|| || || ||9 |- |[[:en:Jupiter and Thetis]]||[[:ru:Юпитер и Фетида]]|| || ||12 |- |[[:en:Justin II]]||[[:ru:Юстин II]]||[[Հուստինոս Բ]]||այո||52 |- |[[:en:Justinian dynasty]]|| ||[[Բյուզանդիան Հուստինիանոսների օրոք]]||այո||12 |- |[[:en:Justinian II]]||[[:ru:Юстиниан II]]||[[Հուստինիանոս Բ Ռինոտմետոս]]|| ||58 |- |[[:en:K.A.O.D. B.C.]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kadifekale]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kafkania pebble]]|| || || ||5 |- |[[:en:Theophilos Kairis]]||[[:ru:Каирис, Теофилос]]|| || ||10 |- |[[:en:Kaisariani Monastery]]||[[:ru:Монастырь Кесариани]]||[[Կեսարիանի վանք]]|| ||11 |- |[[:en:Michalis Kakiouzis]]||[[:ru:Какиузис, Михалис]]|| || ||16 |- |[[:en:Apostolos Kaklamanis]]|| || || ||9 |- |[[:en:Michael Cacoyannis]]||[[:ru:Какояннис, Михалис]]||[[Միխալիս Կակոյանիս]]|| ||33 |- |[[:en:Kala Nera]]|| || || ||10 |- |[[:en:Kalamata]]||[[:ru:Каламата]]||[[Կալամատա]]|| ||56 |- |[[:en:Kalamata olive]]|| || || ||14 |- |[[:en:Kalamos]]||[[:ru:Каламос (мифология)]]|| || ||9 |- |[[:en:Kalaureia]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kalenderhane Mosque]]||[[:ru:Церковь Богородицы Кириотиссы]]|| || ||20 |- |[[:en:Dimitrios Kallergis]]||[[:ru:Каллергис, Димитриос]]|| || ||9 |- |[[:en:Kallikantzaros]]||[[:ru:Караконджул]]|| || ||14 |- |[[:en:Kallikratis Programme]]||[[:ru:Программа «Калликратис»]]||[[«Կալլիկրատիս» ծրագիր]]|| ||17 |- |[[:en:Sevasti Kallisperi]]||[[:ru:Каллиспери, Севасти]]|| || ||6 |- |[[:en:Kallithea]]||[[:ru:Калитея]]||[[Կալիտեյա]]|| ||41 |- |[[:en:Filippos Kalogiannidis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kalomira]]||[[:ru:Каломира]]||[[Կալոմիրա]]|| ||35 |- |[[:en:Kalos inscription]]||[[:ru:Надпись любимца]]|| || ||13 |- |[[:en:Iakovos Kambanellis]]||[[:ru:Камбанеллис, Яковос]]||[[Յակովոս Կամբանելիս]]|| ||13 |- |[[:en:Kaminia, Achaea]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kanalia (Corfu)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kandila, Aetolia-Acarnania]]|| || || ||9 |- |[[:en:Panagiotis Kanellopoulos]]||[[:ru:Канеллопулос, Панайотис]]|| || ||19 |- |[[:en:Kanephoros]]||[[:ru:Канефора]]|| || ||12 |- |[[:en:Yanis Kanidis]]||[[:ru:Каниди, Иван Константинович]]|| || ||5 |- |[[:en:Anna Palaiologina Kantakouzene]]||[[:ru:Анна Кантакузина]]|| || ||10 |- |[[:en:Kantakouzenos]]||[[:ru:Кантакузины]]|| || ||18 |- |[[:en:John VI Kantakouzenos]]||[[:ru:Иоанн VI Кантакузин]]|| || ||49 |- |[[:en:Kantharos]]||[[:ru:Канфар]]|| || ||31 |- |[[:en:Kapeli]]|| || || ||3 |- |[[:en:Stefanos Kapino]]||[[:ru:Капино, Стефанос]]|| || ||29 |- |[[:en:Kaplaneios School]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kapodistrias reform]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kapsas]]|| || || ||4 |- |[[:en:Michalis Kapsis]]||[[:ru:Капсис, Михалис]]|| || ||25 |- |[[:en:Maria Karagiannopoulou]]|| || || ||5 |- |[[:en:Karagiozis]]||[[:ru:Карагиозис]]|| || ||11 |- |[[:en:Karaiskakis Stadium]]||[[:ru:Караискакис (стадион)]]|| || ||42 |- |[[:en:Georgios Karaiskakis]]||[[:ru:Караискакис, Георгиос]]||[[Գեորգիոս Կարայիսկակիս]]|| ||23 |- |[[:en:Anastasios Karatasos]]||[[:ru:Каратасос, Анастасиос]]|| || ||7 |- |[[:en:Dimitrios Karatasos]]||[[:ru:Каратасос, Цамис]]|| || ||8 |- |[[:en:Germanos Karavangelis]]||[[:ru:Герман (Каравангелис)]]|| || ||8 |- |[[:en:Kardiakafti]]|| || || ||4 |- |[[:en:Tzeni Karezi]]||[[:ru:Карези, Дженни]]||[[Ձենի Կարեզի]]|| ||14 |- |[[:en:Kostandin Kariqi]]|| || || ||3 |- |[[:en:Andreas Karkavitsas]]||[[:ru:Каркавицас, Андреас]]|| || ||7 |- |[[:en:Karotseris]]|| || || ||1 |- |[[:en:Karpathos]]||[[:ru:Карпатос]]|| || ||55 |- |[[:en:Karpos]]||[[:ru:Карпос]]|| || ||9 |- |[[:en:Karsilamas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Karyes, Mount Athos]]||[[:ru:Карье]]|| || ||34 |- |[[:en:Kostas Karyotakis]]||[[:ru:Кариотакис, Костас]]||[[Կոստաս Կարիոտակիս]]|| ||21 |- |[[:en:Kassia]]||[[:ru:Кассия Константинопольская]]|| || ||35 |- |[[:en:Mihal Kasso]]|| || || ||2 |- |[[:en:Katabasis]]||[[:ru:Катабасис]]|| || ||14 |- |[[:en:Katharevousa]]||[[:ru:Кафаревуса]]||[[Կաթարևուսա]]|| ||34 |- |[[:en:Kathekon]]|| || || ||11 |- |[[:en:Kathisma]]||[[:ru:Кафизма]]|| || ||10 |- |[[:en:Katıverelim Rakıyı Da Şaraba Katıverelim]]|| || || ||1 |- |[[:en:Charalambos Katsimitros]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lambros Katsonis]]||[[:ru:Кацонис, Ламброс]]|| || ||8 |- |[[:en:Kausia]]|| || || ||14 |- |[[:en:Kavad I]]||[[:ru:Кавад I]]||[[Կավադ I]]|| ||42 |- |[[:en:Kavala B.C.]]|| || || ||11 |- |[[:en:Theodore Kavalliotis]]||[[:ru:Каваллиотис, Теодорос]]|| || ||9 |- |[[:en:Kavasila, Elis]]|| || || ||10 |- |[[:en:Stelios Kazantzidis]]||[[:ru:Казандзидис, Стелиос]]|| || ||16 |- |[[:en:George Kedrenos]]||[[:ru:Георгий Кедрин]]||[[Գեորգիոս Կեդրենոս]]|| ||30 |- |[[:en:Manolis Kefalogiannis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Kefeli Mosque]]||[[:ru:Церковь Святого Николая (Константинополь)]]|| || ||13 |- |[[:en:Kekaumenos]]||[[:ru:Кекавмен]]|| || ||17 |- |[[:en:Kemane of Cappadocia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Kemenche]]||[[:ru:Кеманча]]||[[Քամանչա]]|| ||16 |- |[[:en:Kepoi]]||[[:ru:Кепы]]|| || ||8 |- |[[:en:Kerameikos]]||[[:ru:Керамик]]|| || ||26 |- |[[:en:Keratsa of Bulgaria]]||[[:ru:Кераца-Мария]]|| || ||20 |- |[[:en:Keres]]||[[:ru:Керы]]|| || ||31 |- |[[:en:Kerkis]]||[[:ru:Керкис (гора)]]|| || ||11 |- |[[:en:Leo IV the Khazar]]||[[:ru:Лев IV Хазар]]|| || ||50 |- |[[:en:Al-Khazini]]||[[:ru:Абдуррахман аль-Хазини]]|| || ||23 |- |[[:en:Mustapha Khaznadar]]|| || || ||8 |- |[[:en:Kileler]]||[[:ru:Килелер (дим)]]|| || ||16 |- |[[:en:Kileler uprising]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kimolos]]||[[:ru:Кимолос]]||[[Կիմոլոս]]|| ||34 |- |[[:en:King Teucer]]||[[:ru:Тевкр]]|| || ||15 |- |[[:en:Jonas King]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kingdom of Candia]]||[[:ru:Королевство Кандия]]|| || ||21 |- |[[:en:Kingdom of Cappadocia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Kingdom of Pontus]]||[[:ru:Понтийское царство]]||[[Պոնտոսի թագավորություն]]|| ||37 |- |[[:en:Kingdom of the Morea]]|| || || ||9 |- |[[:en:Kingdom of Thessalonica]]||[[:ru:Королевство Фессалоники]]|| || ||37 |- |[[:en:John Kinnamos]]||[[:ru:Иоанн Киннам]]|| || ||28 |- |[[:en:Kissamos]]||[[:ru:Кисамос]]||[[Կիսամոս]]|| ||32 |- |[[:en:Kissos]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kleitias]]||[[:ru:Клитий (вазописец)]]|| || ||17 |- |[[:en:Kleophrades Painter]]||[[:ru:Мастер Клеофрада]]|| || ||13 |- |[[:en:Knossos (modern history)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Know thyself]]||[[:ru:Познай самого себя]]|| || ||31 |- |[[:en:Koca Mustafa Pasha Mosque]]||[[:ru:Церковь Святого Андрея в Крисе]]|| || ||17 |- |[[:en:Kochari]]|| || || ||11 |- |[[:en:Koftos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Koine Greek grammar]]|| || || ||1 |- |[[:en:Koine Greek phonology]]|| || || ||4 |- |[[:en:Vladimir Kokkinaki]]||[[:ru:Коккинаки, Владимир Константинович]]|| || ||20 |- |[[:en:Elli Kokkinou]]|| || || ||12 |- |[[:en:Ioannis Kolettis]]||[[:ru:Колеттис, Иоаннис]]||[[Իոաննիս Կոլետտիս]]|| ||26 |- |[[:en:Gennaios Kolokotronis]]||[[:ru:Колокотронис, Иоаннис Геннеос]]|| || ||16 |- |[[:en:Kolonaki]]||[[:ru:Колонаки]]|| || ||13 |- |[[:en:Kolossos Rodou B.C.]]|| || || ||12 |- |[[:en:Kolymvari]]|| || || ||13 |- |[[:en:Kolyva]]||[[:ru:Коливо]]|| || ||17 |- |[[:en:Anna Komnene]]||[[:ru:Анна Комнина]]||[[Աննա Կոմնենե]]|| ||62 |- |[[:en:Komnenian restoration]]||[[:ru:Комниновское возрождение]]|| || ||14 |- |[[:en:Komnenos]]||[[:ru:Комнины]]||[[Կոմնենոսների հարստություն]]||այո||44 |- |[[:en:Isaac Komnenos of Cyprus]]||[[:ru:Исаак Комнин (император Кипра)]]|| || ||25 |- |[[:en:Isaac I Komnenos]]||[[:ru:Исаак I Комнин]]|| || ||50 |- |[[:en:Komotini]]||[[:ru:Комотини]]||[[Կոմոտինի]]|| ||58 |- |[[:en:Georgios Kondylis]]||[[:ru:Кондилис, Георгиос]]|| || ||25 |- |[[:en:Konitsa]]||[[:ru:Коница]]|| || ||27 |- |[[:en:Giorgos Konstantinou]]|| || || ||4 |- |[[:en:Zoe Konstantopoulou]]||[[:ru:Константопулу, Зои]]||[[Զոյի Կոնստանտոպուլու]]|| ||14 |- |[[:en:Dimitris Kontominas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Korkyra (polis)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Koroivos]]|| || || ||6 |- |[[:en:Koropi, Magnesia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Assassination of Kösem Sultan]]||[[:ru:Кёсем-султан]]||[[Քյոսեմ սուլթան]]|| ||52 |- |[[:en:Kösem Sultan]]||[[:ru:Кёсем-султан]]||[[Քյոսեմ սուլթան]]|| ||52 |- |[[:en:George Koskotas]]|| || || ||5 |- |[[:en:Anastasia Kostaki]]||[[:ru:Костаки, Анастасия]]|| || ||7 |- |[[:en:Marika Kotopouli]]||[[:ru:Котопули, Марика]]|| || ||9 |- |[[:en:Kottabos]]||[[:ru:Коттаб]]|| || ||17 |- |[[:en:Ioannis Kottounios]]||[[:ru:Коттуниос, Иоаннис]]|| || ||5 |- |[[:en:Nikos Kotzias]]||[[:ru:Кодзиас, Никос]]|| || ||22 |- |[[:en:Giorgos Koudas]]||[[:ru:Кудас, Гиоргос]]|| || ||17 |- |[[:en:Konstandinos Koukodimos]]|| || || ||9 |- |[[:en:Stefanos Koumanoudis]]||[[:ru:Куманудис, Стефанос]]|| || ||5 |- |[[:en:Kounoupitsa]]||[[:ru:Кунупица (Метана)]]|| || ||5 |- |[[:en:Lazaros Kountouriotis]]||[[:ru:Кундуриотис, Лазарь]]|| || ||6 |- |[[:en:Pavlos Kountouriotis]]||[[:ru:Кунтуриотис, Павлос]]|| || ||22 |- |[[:en:Kourabies]]||[[:ru:Курабье]]||[[Ղուրաբիե]]|| ||21 |- |[[:en:Tasos Kourakis]]|| || || ||6 |- |[[:en:John Kourkouas]]||[[:ru:Иоанн Куркуас]]||[[Հովհաննես Կուրկուաս Բ]]|| ||17 |- |[[:en:John Kourkouas (catepan)]]|| || || ||13 |- |[[:en:Panagiotis Kouroumblis]]||[[:ru:Курумблис, Панайотис]]|| || ||11 |- |[[:en:Kourtesi]]|| || || ||4 |- |[[:en:Koustogerako]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sotiris Kouvelas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kozani]]||[[:ru:Козани]]||[[Կոզանի]]|| ||58 |- |[[:en:Failos Kranidiotis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kremasta Dam]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kremasti]]||[[:ru:Кремасти]]|| || ||11 |- |[[:en:Krifo scholio]]|| || || ||4 |- |[[:en:Krokees]]|| || || ||12 |- |[[:en:Krokinas of Larissa]]|| || || ||5 |- |[[:en:KTEL (Greece)]]||[[:ru:КТЕЛ]]|| || ||6 |- |[[:en:Kurtuluş S.K.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Kyathos]]||[[:ru:Киаф]]|| || ||19 |- |[[:en:Kynodesme]]||[[:ru:Кинодесма]]|| || ||12 |- |[[:en:Spyros Kyprianou]]||[[:ru:Киприану, Спирос]]||[[Սպիրոս Կիպրիանու]]|| ||30 |- |[[:en:Kythira]]||[[:ru:Китира]]||[[Կիտիրա]]|| ||54 |- |[[:en:Labours of Hercules]]|| ||[[Հերակլեսի սխրագործություններ]]|| ||34 |- |[[:en:Qazim Laçi]]|| || || ||9 |- |[[:en:Laconia]]||[[:ru:Лакония]]||[[Լակոնիա]]|| ||51 |- |[[:en:Laconophilia]]||[[:ru:Лаконофильство]]|| || ||5 |- |[[:en:Panagiotis Lafazanis]]||[[:ru:Лафазанис, Панайотис]]|| || ||15 |- |[[:en:Lagana (bread)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Laganas]]|| || || ||14 |- |[[:en:Lake Kerkini]]||[[:ru:Керкини]]||[[Կերկինի]]|| ||23 |- |[[:en:Lake Kournas]]||[[:ru:Курна (озеро)]]||[[Կուրնա (լիճ)]]|| ||17 |- |[[:en:Ellie Lambeti]]||[[:ru:Ламбети, Элли]]||[[Էլլի Լամբետի]]|| ||10 |- |[[:en:Lambrakis Press Group]]||[[:ru:Lambrakis Press Group]]|| || ||5 |- |[[:en:Lamia]]||[[:ru:Ламия]]||[[Լամիա]]|| ||47 |- |[[:en:Lamia (city)]]||[[:ru:Ламия (город)]]||[[Լամիա (քաղաք)]]|| ||53 |- |[[:en:Lampeti]]||[[:ru:Пиргос (Элида)]]||[[Պիրգոս]]|| ||41 |- |[[:en:Lampsacus]]||[[:ru:Лампсак]]|| || ||23 |- |[[:en:Lamus (see)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Landscape in the Mist]]||[[:ru:Пейзаж в тумане]]|| || ||27 |- |[[:en:Language of the New Testament]]|| || || ||2 |- |[[:en:Laodice VII Thea]]||[[:ru:Митридат I (царь Коммагены)]]|| || ||22 |- |[[:en:Laonic Chalcocondil]]||[[:ru:Лаоник Халкокондил]]|| || ||25 |- |[[:en:Napoleon Lapathiotis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Laphria]]|| || || ||1 |- |[[:en:Larissa railway station]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lasithi]]||[[:ru:Ласитион]]||[[Լեսիթիոն]]|| ||45 |- |[[:en:Zoe Laskari]]|| || || ||6 |- |[[:en:Laskaris]]||[[:ru:Ласкарисы]]||[[Լասկարիսներ]]|| ||24 |- |[[:en:Constantine Laskaris]]||[[:ru:Константин XI Ласкарис]]|| || ||34 |- |[[:en:John IV Laskaris]]||[[:ru:Иоанн IV Ласкарис]]|| || ||46 |- |[[:en:Late antiquity]]||[[:ru:Поздняя античность]]||[[Ուշ անտիկ ժամանակաշրջան]]||այո||52 |- |[[:en:Late Bronze Age collapse]]||[[:ru:Катастрофа бронзового века]]|| || ||36 |- |[[:en:Latin]]||[[:ru:Латинский язык]]||[[Լատիներեն]]|| ||287 |- |[[:en:Latins (Middle Ages)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Latinus]]||[[:ru:Латин]]|| || ||27 |- |[[:en:Laüs]]|| || || ||9 |- |[[:en:Law court (ancient Athens)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Law School of the Aristotle University of Thessaloniki]]|| || || ||3 |- |[[:en:A. W. Lawrence]]||[[:ru:Лоуренс, Арнольд Уолтер]]|| || ||7 |- |[[:en:Lazarata]]||[[:ru:Лазарата]]|| || ||9 |- |[[:en:Lazaretto Island]]||[[:ru:Лазарето]]|| || ||12 |- |[[:en:Leader of the Opposition (Greece)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Vicky Leandros]]||[[:ru:Вики Леандрос]]|| || ||40 |- |[[:en:Lebanon Conference]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lebes]]||[[:ru:Лебес]]|| || ||18 |- |[[:en:Lebes Gamikos]]||[[:ru:Лебес гамикос]]||[[Լեբես գամիկոս]]|| ||15 |- |[[:en:Lechaina]]||[[:ru:Лехена]]|| || ||14 |- |[[:en:Lechaio]]||[[:ru:Лехеон]]|| || ||15 |- |[[:en:Lectionary 2]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 3]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 5]]|| || || ||6 |- |[[:en:Lectionary 6]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lectionary 7]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 10]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 11]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 12]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 13]]|| || || ||5 |- |[[:en:Lectionary 19]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lectionary 20]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lectionary 100]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lectionary 139]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lefka Ori]]||[[:ru:Лефка-Ори]]||[[Լեֆկա Օրի]]|| ||26 |- |[[:en:Lefkochori]]|| || || ||4 |- |[[:en:Legacy of the Indo-Greeks]]|| || || ||1 |- |[[:en:Korina Legaki]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lekapenos]]||[[:ru:Лакапины]]||[[Լեկափենոսներ]]|| ||10 |- |[[:en:Lekythos]]||[[:ru:Лекиф]]|| || ||30 |- |[[:en:Lelex (king of Sparta)]]||[[:ru:Лелег]]|| || ||22 |- |[[:en:Lemnian Athena]]||[[:ru:Афина Лемния]]|| || ||16 |- |[[:en:Lentini]]||[[:ru:Лентини]]|| || ||57 |- |[[:en:Leo I (emperor)]]||[[:ru:Лев I Макелла]]||[[Լևոն I (Բյուզանդիայի կայսր)]]|| ||55 |- |[[:en:Leo III the Isaurian]]||[[:ru:Лев III Исавр]]||[[Լևոն III Իսավրացի]]|| ||66 |- |[[:en:Leo V the Armenian]]||[[:ru:Лев V Армянин]]||[[Լևոն Ե Հայ (Բյուզանդիայի կայսր)]]|| ||51 |- |[[:en:Leo VI the Wise]]||[[:ru:Лев VI]]||[[Լևոն VI Իմաստասեր]]|| ||56 |- |[[:en:Leo Bible]]|| || || ||3 |- |[[:en:Leo the Mathematician]]||[[:ru:Лев Математик]]||[[Լեո Մաթեմատիկոս]]|| ||18 |- |[[:en:Leonid dynasty]]||[[:ru:Династия Львов]]|| || ||21 |- |[[:en:Leon of Salamis]]||[[:ru:Леонт Саламинский]]|| || ||6 |- |[[:en:Leonardo III Tocco]]||[[:ru:Леонардо III Токко]]|| || ||17 |- |[[:en:Sappho Leontias]]|| || || ||3 |- |[[:en:Leontios]]||[[:ru:Леонтий (византийский император)]]|| || ||49 |- |[[:en:Leosthenes]]||[[:ru:Леосфен]]|| || ||16 |- |[[:en:Leros]]||[[:ru:Лерос]]|| || ||42 |- |[[:en:Lesvos Petrified Forest]]||[[:ru:Окаменелый лес Лесбоса]]||[[Լեսբոսի քարացած անտառ]]|| ||19 |- |[[:en:Lethe]]||[[:ru:Лета]]||[[Լեթա]]|| ||42 |- |[[:en:Leto]]||[[:ru:Лето (мифология)]]||[[Լետո]]|| ||59 |- |[[:en:Letoon trilingual]]|| || || ||9 |- |[[:en:Leucippus (mythology)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Levidis family]]|| || || ||1 |- |[[:en:Constantine Levidis]]|| || || ||2 |- |[[:en:LGBT history in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:LGBT rights in Greece]]||[[:ru:Права ЛГБТ в Греции]]|| || ||14 |- |[[:en:Nikos Liberopoulos]]||[[:ru:Либеропулос, Никос]]||[[Նիկոս Լիբերոպուլոս]]|| ||32 |- |[[:en:Library of Celsus]]||[[:ru:Библиотека Цельса]]||[[Ցելսուսի գրադարան]]|| ||35 |- |[[:en:Life of Apollonius of Tyana]]||[[:ru:Жизнь Аполлония Тианского]]|| || ||8 |- |[[:en:Limnochori, Achaea]]|| || || ||6 |- |[[:en:Lindos]]||[[:ru:Линдос]]|| || ||39 |- |[[:en:Linear A]]||[[:ru:Линейное письмо А]]||[[Գծային Ա]]|| ||46 |- |[[:en:Linear B]]||[[:ru:Линейное письмо Б]]|| || ||52 |- |[[:en:Lingiades massacre]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lion Gate]]||[[:ru:Львиные ворота]]|| || ||23 |- |[[:en:List of ancient cities in Thrace and Dacia]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of ancient tribes in Thrace and Dacia]]|| || || ||6 |- |[[:en:List of Byzantine composers]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of cities in ancient Epirus]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of earthquakes in Greece]]||[[:ru:Список землетрясений в Греции]]||[[Հունաստանի երկրաշարժերի ցանկ]]|| ||12 |- |[[:en:List of electric power companies in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Greek films of the 2010s]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Greek Resistance organizations]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Greek women writers]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Greeks by net worth]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of Latin and Greek words commonly used in systematic names]]|| || || ||9 |- |[[:en:List of mosques in Greece]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of mountains in Greece]]||[[:ru:Список гор Греции]]|| || ||9 |- |[[:en:List of municipalities of Greece (2011)]]||[[:ru:Список димов Греции (2011)]]|| || ||10 |- |[[:en:List of Mycenaean deities]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1–100)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1–1000)]]||[[:ru:Список минускульных рукописей Нового Завета]]|| || ||11 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (101–200)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (201–300)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (301–400)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (401–500)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (501–600)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (601–700)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (701–800)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (801–900)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (901–1000)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1001–1100)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1001–2000)]]|| || || ||4 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1101–1200)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1201–1300)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1301–1400)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1401–1500)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1501–1600)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1601–1700)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1701–1800)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1801–1900)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (1901–2000)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2001–)]]|| || || ||2 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2001–2100)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2101–2200)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2201–2300)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2301–2400)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2401–2500)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2501–2600)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2601–2700)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2701–2800)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2801–2900)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of New Testament minuscules (2901–)]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of oracular statements from Delphi]]|| || || ||3 |- |[[:en:List of political families in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of political parties in Greece]]||[[:ru:Политические партии Греции]]|| || ||20 |- |[[:en:List of power stations in Greece]]||[[:ru:Список электростанций Греции]]|| || ||3 |- |[[:en:List of rivers of Greece]]|| || || ||17 |- |[[:en:List of rulers of Thrace and Dacia]]||[[:ru:Список правителей Дакии]]|| || ||11 |- |[[:en:Seleucid dynasty]]||[[:ru:Селевкиды]]|| || ||20 |- |[[:en:List of states during Late Antiquity]]|| || || ||1 |- |[[:en:List of Trapezuntine emperors]]||[[:ru:Список императоров Трапезунда]]|| || ||12 |- |[[:en:Lists of rulers of Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Litochoro]]||[[:ru:Литохорон]]||[[Լիտոխորոն]]|| ||29 |- |[[:en:Little Hagia Sophia]]||[[:ru:Церковь Святых Сергия и Вакха]]||[[Սերգիոս և Բաքոս սրբերի եկեղեցի]]|| ||29 |- |[[:en:Liturgy (ancient Greece)]]||[[:ru:Литургия (Древняя Греция)]]||[[Լիտուրգիա]]||այո||11 |- |[[:en:Livadeia]]||[[:ru:Левадия]]||[[Լևադիա]]|| ||45 |- |[[:en:Stavros G. Livanos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lives and Opinions of Eminent Philosophers]]||[[:ru:Диоген Лаэртский]]||[[Դիոգենես Լայերտացի]]|| ||66 |- |[[:en:Locrians]]|| || || ||8 |- |[[:en:Logothete]]||[[:ru:Логофет]]|| || ||24 |- |[[:en:Logothetes ton sekreton]]|| || || ||5 |- |[[:en:Logothetes tou dromou]]||[[:ru:Дромологофет]]|| || ||14 |- |[[:en:Lykourgos Logothetis]]||[[:ru:Логофет, Ликург]]|| || ||4 |- |[[:en:London Conference of 1832]]||[[:ru:Лондонская конференция (1832)]]|| || ||19 |- |[[:en:London Protocol (1828)]]|| || || ||3 |- |[[:en:London Protocol (1829)]]|| || || ||4 |- |[[:en:London Protocol (1830)]]||[[:ru:Лондонский протокол (1830)]]||[[Լոնդոնյան արձանագրություն]]|| ||15 |- |[[:en:Andreas Londos]]||[[:ru:Лондос, Андреас]]|| || ||7 |- |[[:en:Long Walls]]||[[:ru:Длинные стены]]|| || ||26 |- |[[:en:On the Sublime]]|| || || ||10 |- |[[:en:Longinus of Cardala]]|| || || ||4 |- |[[:en:Lountza]]|| || || ||3 |- |[[:en:Loutrophoros]]||[[:ru:Лутрофор]]|| || ||20 |- |[[:en:Loutropoli Thermis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Lovers' Legends: The Gay Greek Myths]]|| || || ||2 |- |[[:en:Ocellus Lucanus]]|| || || ||11 |- |[[:en:Giovanni Battista Lusieri]]|| || || ||8 |- |[[:en:Lycaon (son of Priam)]]||[[:ru:Ликаон (сын Приама)]]|| || ||14 |- |[[:en:Lycaon (king of Arcadia)]]||[[:ru:Ликаон]]|| || ||29 |- |[[:en:Lyceus]]||[[:ru:Аполлон Ликейский]]|| || ||12 |- |[[:en:Lycomedes of Scyros]]||[[:ru:Ликомед]]|| || ||24 |- |[[:en:Lyctus]]||[[:ru:Литос]]|| || ||16 |- |[[:en:Lycurgus of Arcadia]]||[[:ru:Ликург (сын Алея)]]|| || ||19 |- |[[:en:Giota Lydia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Lydos]]||[[:ru:Лидос (вазописец)]]|| || ||10 |- |[[:en:John the Lydian]]||[[:ru:Иоанн Лид]]|| || ||17 |- |[[:en:Lygkos]]|| || || ||7 |- |[[:en:Lykaia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Lynceus of Samos]]||[[:ru:Линкей Самосский]]|| || ||9 |- |[[:en:Lynkestis]]||[[:ru:Линкестида]]|| || ||19 |- |[[:en:Lyrcus]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lyre arm]]|| || || ||1 |- |[[:en:Lysias]]||[[:ru:Лисий]]||[[Լիսիաս]]|| ||45 |- |[[:en:Lysimachus]]||[[:ru:Лисимах]]|| || ||46 |- |[[:en:Lysippos]]||[[:ru:Лисипп]]||[[Լիսիպոս]]|| ||49 |- |[[:en:Lysis (dialogue)]]||[[:ru:Лисид (Платон)]]|| || ||27 |- |[[:en:Lyssarea]]|| || || ||3 |- |[[:en:M.E.N.T. B.C.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Macedonia (Roman province)]]||[[:ru:Македония (римская провинция)]]|| || ||48 |- |[[:en:Macedonian Committee]]|| || || ||4 |- |[[:en:Macedonian front]]||[[:ru:Салоникский фронт]]||[[Սալոնիկի ռազմաճակատ]]|| ||32 |- |[[:en:Macedonian Renaissance]]||[[:ru:Македонский ренессанс]]|| || ||24 |- |[[:en:Macedonian Struggle]]||[[:ru:Борьба за Македонию]]|| || ||14 |- |[[:en:Macedonian–Carthaginian Treaty]]||[[:ru:Договор Македонии с Карфагеном]]|| || ||6 |- |[[:en:Leontios Machairas]]||[[:ru:Леонтий Махера]]|| || ||9 |- |[[:en:Machos]]|| || || ||3 |- |[[:en:MAD TV (TV channel)]]||[[:ru:MAD TV]]||[[MAD TV]]||այո||12 |- |[[:en:Vasilios Magginas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Magnesia (regional unit)]]|| ||[[Մագնեսիա (նոմոս)]]||այո||20 |- |[[:en:Magoula]]||[[:ru:Магула (пригород Спарты)]]|| || ||10 |- |[[:en:Nikolaos Makarezos]]||[[:ru:Макарезос, Николаос]]|| || ||12 |- |[[:en:Makedonia (dance)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Makedonikos B.C.]]||[[:ru:Македоникос (баскетбольный клуб)]]|| || ||11 |- |[[:en:Makhaira]]|| || || ||14 |- |[[:en:Makri (island)]]|| || || ||12 |- |[[:en:Makrinitsa]]||[[:ru:Макриница (Магнисия)]]|| || ||19 |- |[[:en:Yannis Makriyannis]]||[[:ru:Макрияннис, Иоаннис]]||[[Յաննիս Մակրիյանիս]]|| ||16 |- |[[:en:Makriyialos]]||[[:ru:Макри-Ялос]]||[[Մակրի Յալոս (դիմոս)]]|| ||13 |- |[[:en:Makron (vase painter)]]||[[:ru:Макрон (вазописец)]]|| || ||12 |- |[[:en:Makronisos]]||[[:ru:Макронисос]]|| || ||27 |- |[[:en:Malakas]]|| || || ||4 |- |[[:en:John Malalas]]||[[:ru:Иоанн Малала]]||[[Հովհաննես Մալալաս]]|| ||40 |- |[[:en:Sokratis Malamas]]|| || || ||4 |- |[[:en:Malchus (historian)]]||[[:ru:Малх Филадельфиец]]|| || ||16 |- |[[:en:Malia, Crete]]||[[:ru:Малия]]||[[Մալիա]]|| ||24 |- |[[:en:Malians (Greek tribe)]]||[[:ru:Малии]]|| || ||14 |- |[[:en:Malkotsis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Mamertines]]||[[:ru:Мамертинцы]]|| || ||22 |- |[[:en:Mandilatos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mangiko]]|| || || ||1 |- |[[:en:Mani Peninsula]]||[[:ru:Мани (полуостров)]]||[[Մանի թերակղզի]]|| ||30 |- |[[:en:George Maniakes]]||[[:ru:Георгий Маниак]]||[[Գևորգ Մանիակես]]|| ||31 |- |[[:en:Maniots]]||[[:ru:Маниоты]]|| || ||6 |- |[[:en:Mantinada]]|| || || ||6 |- |[[:en:Manuel I of Trebizond]]||[[:ru:Мануил I Великий Комнин]]|| || ||27 |- |[[:en:Manuel III of Trebizond]]||[[:ru:Мануил III Великий Комнин]]|| || ||23 |- |[[:en:Marathia, Evrytania]]|| || || ||2 |- |[[:en:Marathon Boy]]||[[:ru:Марафонский юноша]]|| || ||15 |- |[[:en:Marcian (cousin of Justin II)]]||[[:ru:Маркиан (полководец)]]|| || ||8 |- |[[:en:Dimitris Mardas]]|| || || ||7 |- |[[:en:Maria of Antioch]]||[[:ru:Мария Антиохийская]]|| || ||29 |- |[[:en:Maria of Calabria]]||[[:ru:Мария Калабрийская]]|| || ||11 |- |[[:en:Spyridon Marinatos]]||[[:ru:Маринатос, Спиридон]]|| || ||19 |- |[[:en:Marinella]]||[[:ru:Маринелла]]|| || ||20 |- |[[:en:Stergos Marinos]]|| || || ||13 |- |[[:en:Maritsa]]||[[:ru:Марица]]||[[Մարիցա (գետ)]]|| ||58 |- |[[:en:Mariupol Greek]]||[[:ru:Румейский язык]]|| || ||8 |- |[[:en:Spyros Markezinis]]||[[:ru:Маркезинис, Спирос]]|| || ||20 |- |[[:en:Marousi]]||[[:ru:Амарусион]]||[[Ամարուսիոն]]|| ||34 |- |[[:en:Maroutsaia School]]|| || || ||2 |- |[[:en:Marpessa]]|| || || ||1 |- |[[:en:Marsyas of Pella]]||[[:ru:Марсий из Пеллы]]|| || ||16 |- |[[:en:Marsyas Painter]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nikolaos Martis]]||[[:ru:Мартис, Николаос]]|| || ||6 |- |[[:en:Massacre of Kommeno]]||[[:ru:Резня в Коммено]]|| || ||6 |- |[[:en:Massacre of Kondomari]]||[[:ru:Расстрел в Кондомари]]|| || ||12 |- |[[:en:Massacres against Muslims during the Dissolution of the Ottoman Empire]]|| || || ||5 |- |[[:en:Massacres during the Greek War of Independence]]|| || || ||4 |- |[[:en:Dipylon Master]]|| || || ||13 |- |[[:en:Maurice (emperor)]]||[[:ru:Маврикий (император)]]||[[Մորիկ]]|| ||59 |- |[[:en:Maurice's Balkan campaigns]]||[[:ru:Кампании Маврикия на Балканах]]|| || ||16 |- |[[:en:Mauro-Roman Kingdom]]||[[:ru:Мавро-Римское царство]]|| || ||8 |- |[[:en:John Mauropous]]||[[:ru:Иоанн Евхаитский]]|| || ||15 |- |[[:en:MAVA-Renault]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mavria]]|| || || ||3 |- |[[:en:Alexandros Mavrokordatos]]||[[:ru:Маврокордатос, Александр]]||[[Ալեքսանդրոս Մավրոկորդատոս]]|| ||30 |- |[[:en:Nicholas Mavrocordatos]]||[[:ru:Маврокордато, Николай]]|| || ||13 |- |[[:en:Mavrodafni]]||[[:ru:Мавродафни]]|| || ||11 |- |[[:en:Kyriakoulis Mavromichalis]]||[[:ru:Мавромихалис, Кирьякулис (политик)]]|| || ||13 |- |[[:en:Kyriakoulis Mavromichalis (military commander)]]||[[:ru:Мавромихалис, Кирьякулис]]|| || ||4 |- |[[:en:Stylianos Mavromichalis]]||[[:ru:Мавромихалис, Стилианос]]|| || ||14 |- |[[:en:George Mavrotas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Maximus the Confessor]]||[[:ru:Максим Исповедник]]||[[Մաքսիմոս Խոստովանող]]||այո||55 |- |[[:en:May 1915 Greek legislative election]]|| || || ||8 |- |[[:en:May 2012 Greek government formation]]|| || || ||1 |- |[[:en:May 2012 Greek legislative election]]||[[:ru:Парламентские выборы в Греции (май 2012)]]|| || ||24 |- |[[:en:Medea]]||[[:ru:Медея]]||[[Մեդեա]]|| ||64 |- |[[:en:Mega Channel]]||[[:ru:Mega Channel]]||[[Mega Channel]]|| ||16 |- |[[:en:Megacles]]||[[:ru:Мегакл]]|| || ||15 |- |[[:en:Megalochori, Methana]]|| || || ||8 |- |[[:en:Megas logothetes]]|| || || ||8 |- |[[:en:Megasthenes]]||[[:ru:Мегасфен]]|| || ||42 |- |[[:en:Megleno-Romanian language]]||[[:ru:Мегленорумынский язык]]|| || ||37 |- |[[:en:Mehmed II]]||[[:ru:Мехмед II]]||[[Մեհմեդ II]]|| ||110 |- |[[:en:Meidias]]|| || || ||5 |- |[[:en:Meilichios]]|| || || ||3 |- |[[:en:Vangelis Meimarakis]]||[[:ru:Меймаракис, Вангелис]]||[[Վագելիս Մեյմարակիս]]|| ||21 |- |[[:en:Meleager Painter]]|| || || ||5 |- |[[:en:Meletius III, IV and II Metaxakis]]||[[:ru:Мелетий (Метаксакис)]]|| || ||22 |- |[[:en:Meletius Metaxakis]]||[[:ru:Мелетий (Метаксакис)]]|| || ||22 |- |[[:en:Meletus]]||[[:ru:Мелет]]|| || ||13 |- |[[:en:Melpomene]]||[[:ru:Мельпомена]]||[[Մելպոմենե]]|| ||56 |- |[[:en:Members of the Delian League]]|| || || ||4 |- |[[:en:Menaechmus]]||[[:ru:Менехм]]||[[Մենայխմոս]]|| ||30 |- |[[:en:Mende (Chalcidice)]]|| || || ||13 |- |[[:en:Eleni Menegaki]]|| || || ||4 |- |[[:en:Menelaus]]||[[:ru:Менелай]]||[[Մենելայոս]]||այո||63 |- |[[:en:Menippus]]||[[:ru:Менипп Гадарский]]|| || ||28 |- |[[:en:Meno]]||[[:ru:Менон (Платон)]]|| || ||34 |- |[[:en:George S. Mercouris]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mesazon]]||[[:ru:Месазон]]|| || ||8 |- |[[:en:Messenia]]||[[:ru:Месиния]]|| || ||52 |- |[[:en:Messenia (ancient region)]]|| || || ||13 |- |[[:en:Messenian Gulf]]||[[:ru:Месиниакос]]|| || ||26 |- |[[:en:Messenian Wars]]||[[:ru:Мессенские войны]]|| || ||28 |- |[[:en:Meta]]||[[:ru:Мета-]]|| || ||25 |- |[[:en:Metaxas Line]]||[[:ru:Линия Метаксаса]]|| || ||18 |- |[[:en:Andreas Metaxas]]||[[:ru:Метаксас, Андреас]]|| || ||18 |- |[[:en:Metaxism]]||[[:ru:Метаксизм]]|| || ||13 |- |[[:en:Meteora]]||[[:ru:Метеора]]||[[Մետեորա]]|| ||65 |- |[[:en:Methoni, Messenia]]||[[:ru:Метони (Месиния)]]||[[Մեթոնի]]|| ||28 |- |[[:en:Metka]]|| || || ||8 |- |[[:en:Theodore Metochites]]||[[:ru:Феодор Метохит]]|| || ||26 |- |[[:en:Metopes of the Parthenon]]|| || || ||8 |- |[[:en:Metousiosis]]|| || || ||1 |- |[[:en:Metropolis of Thessaloniki]]||[[:ru:Фессалоникийская митрополия]]|| || ||8 |- |[[:en:Metropolitan Cathedral of Athens]]||[[:ru:Собор Благовещения Пресвятой Богородицы (Афины)]]|| || ||23 |- |[[:en:Metsovo]]||[[:ru:Мецовон]]|| || ||37 |- |[[:en:Mi-verbs]]|| || || ||1 |- |[[:en:Michael I Rangabe]]||[[:ru:Михаил I Рангаве]]||[[Միքայել I Ռանգաբե]]|| ||52 |- |[[:en:Michael II]]||[[:ru:Михаил II Травл]]||[[Միքայել II Թլվատ Ամորացի]]|| ||49 |- |[[:en:Michael II Komnenos Doukas]]||[[:ru:Михаил II Комнин Дука]]|| || ||23 |- |[[:en:Michael III]]||[[:ru:Михаил III]]||[[Միքայել III]]|| ||52 |- |[[:en:Michael IV the Paphlagonian]]||[[:ru:Михаил IV Пафлагонский]]|| || ||44 |- |[[:en:Michael V Kalaphates]]||[[:ru:Михаил V Калафат]]||[[Միքայել V Կալաֆաթոս]]|| ||45 |- |[[:en:Michael VII Doukas]]||[[:ru:Михаил VII Дука]]|| || ||46 |- |[[:en:Michael of Trebizond]]||[[:ru:Михаил Великий Комнин]]|| || ||24 |- |[[:en:Enea Mihaj]]||[[:ru:Михай, Энеа]]|| || ||12 |- |[[:en:Thanos Mikroutsikos]]||[[:ru:Микруцикос, Танос]]|| || ||15 |- |[[:en:Milesian tale]]||[[:ru:Милетские рассказы]]|| || ||5 |- |[[:en:Miletus]]||[[:ru:Милет]]||[[Միլեթ]]|| ||68 |- |[[:en:Milion]]||[[:ru:Милий]]|| || ||19 |- |[[:en:Military of the Sasanian Empire]]||[[:ru:Войско Сасанидов]]|| || ||12 |- |[[:en:Military operations during the Turkish invasion of Cyprus]]|| || || ||3 |- |[[:en:Milos]]||[[:ru:Милос]]||[[Միլոս]]|| ||62 |- |[[:en:Miltiades the Elder]]||[[:ru:Мильтиад Старший]]|| || ||17 |- |[[:en:Bartolomeo Minio]]|| || || ||2 |- |[[:en:Minister for Foreign Affairs (Greece)]]||[[:ru:Министр иностранных дел Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Minister for Infrastructure, Transport and Networks (Greece)]]||[[:ru:Министерство инфраструктуры и транспорта Греции]]|| || ||5 |- |[[:en:Minister for Justice, Transparency and Human Rights (Greece)]]||[[:ru:Министерство юстиции Греции]]|| || ||6 |- |[[:en:Minister for National Defence (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ministry for the Aegean]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ministry of Citizen Protection (Greece)]]||[[:ru:Министерство защиты граждан Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Ministry of Culture and Sports (Greece)]]||[[:ru:Министерство культуры и спорта Греции]]|| || ||9 |- |[[:en:Ministry of Development (Greece)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ministry of Development and Investment (Greece)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ministry of Development, Competitiveness, Infrastructure, Transport and Networks (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ministry of Digital Governance (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ministry of Education and Religious Affairs (Greece)]]||[[:ru:Министерство образования и по делам религий Греции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Finance (Greece)]]||[[:ru:Министерство финансов Греции]]|| || ||8 |- |[[:en:Ministry of Foreign Affairs (Greece)]]|| || || ||10 |- |[[:en:Ministry of Health (Greece)]]||[[:ru:Министерство здравоохранения и социальной солидарности Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Ministry of Justice (Greece)]]||[[:ru:Министерство юстиции Греции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Labour and Social Affairs (Greece)]]||[[:ru:Министерство труда и социального обеспечения Греции]]|| || ||4 |- |[[:en:Ministry of the Environment and Energy (Greece)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ministry of the Environment, Urban Planning and Public Works]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ministry of the Interior (Greece)]]||[[:ru:Министерство внутренних дел Греции]]|| || ||6 |- |[[:en:Ministry of Trade (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Minoan Bull-leaper]]|| || || ||6 |- |[[:en:Minoan chronology]]|| || || ||3 |- |[[:en:Minorities in Greece]]||[[:ru:Народы Греции]]|| || ||4 |- |[[:en:Minos EMI]]|| || || ||3 |- |[[:en:Mintilogli]]|| || || ||11 |- |[[:en:Minyades]]||[[:ru:Миниады]]|| || ||14 |- |[[:en:Minyan ware]]||[[:ru:Минийская керамика]]|| || ||7 |- |[[:en:Misko]]|| || || ||2 |- |[[:en:Misopogon]]|| || || ||7 |- |[[:en:Miss Star Hellas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Mississippi-class battleship]]||[[:ru:Броненосцы типа «Миссисипи»]]|| || ||12 |- |[[:en:Misthi, Cappadocia]]||[[:ru:Мисти (Турция)]]|| || ||8 |- |[[:en:Mithridates IV of Pontus]]||[[:ru:Митридат IV Филопатр]]|| || ||25 |- |[[:en:Mithridates V Euergetes]]||[[:ru:Митридат V Эвергет]]|| || ||28 |- |[[:en:Mithridates VI Eupator]]||[[:ru:Митридат VI]]||[[Միհրդատ VI Եվպատոր]]||այո||61 |- |[[:en:Kostas Mitroglou]]||[[:ru:Митроглу, Константинос]]||[[Կոնստանտինոս Միտրոգլու]]|| ||43 |- |[[:en:Dimitris Mitropanos]]||[[:ru:Митропанос, Димитрис]]|| || ||11 |- |[[:en:Dimitri Mitropoulos]]||[[:ru:Митропулос, Димитрис]]||[[Դիմիտրիոս Միրտոպուլոս]]|| ||33 |- |[[:en:Mitrou]]|| || || ||2 |- |[[:en:Konstantinos Mitsotakis]]||[[:ru:Мицотакис, Константинос]]||[[Կոնստանտինոս Միցոտակիս]]|| ||44 |- |[[:en:Mizithra]]|| || || ||14 |- |[[:en:Mochlos]]||[[:ru:Мохлос]]|| || ||15 |- |[[:en:Modern architecture in Athens]]|| || || ||3 |- |[[:en:Modern Greek architecture]]|| || || ||4 |- |[[:en:Modern Greek grammar]]|| || || ||7 |- |[[:en:Moirai]]||[[:ru:Мойры]]||[[Մոյրաներ]]||այո||55 |- |[[:en:Iosipos Moisiodax]]||[[:ru:Мисиодакс, Иосипос]]|| || ||6 |- |[[:en:Molossians]]||[[:ru:Молосцы]]|| || ||22 |- |[[:en:MOMus–Museum of Modern Art–Costakis Collection]]||[[:ru:Музей искусства модернизма]]||[[Ժամանակակից արվեստի պետական թանգարան (Սալոնիկ)]]|| ||11 |- |[[:en:Monarchy of Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Monastery of Saint John the Theologian]]||[[:ru:Монастырь Иоанна Богослова (Патмос)]]|| || ||28 |- |[[:en:Monastery of Stoudios]]||[[:ru:Студийский монастырь]]|| || ||24 |- |[[:en:Monastery of the Temptation]]||[[:ru:Монастырь Искушения]]|| || ||15 |- |[[:en:Monastiraki]]||[[:ru:Монастираки]]|| || ||19 |- |[[:en:Monemvasia]]||[[:ru:Монемвасия]]||[[Մոնեմվասիա]]|| ||45 |- |[[:en:Monime]]||[[:ru:Монима]]|| || ||9 |- |[[:en:Monodendri]]|| || || ||4 |- |[[:en:Battle of Mons Lactarius]]||[[:ru:Битва при Везувии (552)]]||[[Վեզուվի լեռան ճակատամարտ]]|| ||22 |- |[[:en:Monuments of Athens]]|| || || ||1 |- |[[:en:Moralia]]||[[:ru:Моралии (Плутарх)]]|| || ||23 |- |[[:en:Morea]]||[[:ru:Морея]]|| || ||23 |- |[[:en:Morea expedition]]||[[:ru:Третья Архипелагская экспедиция]]|| || ||11 |- |[[:en:Morea Eyalet]]||[[:ru:Морея (эялет)]]|| || ||15 |- |[[:en:Morean War]]||[[:ru:Турецко-венецианская война (1684—1699)]]|| || ||23 |- |[[:en:Moria refugee camp]]|| || || ||14 |- |[[:en:Morpheus]]||[[:ru:Морфей]]||[[Մորփեոս]]|| ||48 |- |[[:en:Moschus]]||[[:ru:Мосх]]|| || ||32 |- |[[:en:Motorway 5 (Greece)]]|| || || ||11 |- |[[:en:Motorway 8 (Greece)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Anna Mouglalis]]||[[:ru:Муглалис, Анна]]||[[Աննա Մուգլալիս]]|| ||21 |- |[[:en:Aristeidis Moumoglou]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mount Athos]]||[[:ru:Афон]]||[[Աթոս]]|| ||89 |- |[[:en:Mount Helicon]]||[[:ru:Геликон (горы)]]||[[Հելիկոն (լեռ)]]|| ||41 |- |[[:en:Mount Lycabettus]]||[[:ru:Ликавит]]||[[Լիկավիտոս]]|| ||33 |- |[[:en:Mount Othrys]]||[[:ru:Отрис]]||[[Օթրիս լեռ]]|| ||23 |- |[[:en:Mount Parnassus]]||[[:ru:Парнас]]||[[Պառնաս]]|| ||60 |- |[[:en:Kostas Mountakis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mouresi (village)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Mourouzis family]]||[[:ru:Мурузи]]|| || ||10 |- |[[:en:Mousouroi]]|| || || ||8 |- |[[:en:Moussaka]]||[[:ru:Мусака]]||[[Մուսակա]]|| ||62 |- |[[:en:Movri]]|| || || ||5 |- |[[:en:Municipalities and communities of Greece]]||[[:ru:Общины Греции]]|| || ||19 |- |[[:en:Musaeus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Muscat Blanc à Petits Grains]]||[[:ru:Мускат белый]]|| || ||10 |- |[[:en:Muses]]||[[:ru:Музы]]||[[Մուսաներ]]|| ||89 |- |[[:en:Museum of Ancient Eleutherna]]|| || || ||6 |- |[[:en:Museum of Greek Folk Art]]||[[:ru:Музей современной греческой культуры]]|| || ||7 |- |[[:en:Music of ancient Greece]]||[[:ru:Музыка Древней Греции]]|| || ||26 |- |[[:en:Music of Crete]]|| || || ||4 |- |[[:en:Music of Cyprus]]|| ||[[Կիպրոսի երաժշտություն]]||այո||7 |- |[[:en:Music of Epirus (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Music of Macedonia]]|| || || ||1 |- |[[:en:Music of Macedonia (Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Music of Thrace]]|| || || ||3 |- |[[:en:Muslim conquest of Egypt]]||[[:ru:Арабское завоевание Египта]]|| || ||27 |- |[[:en:Muslim conquest of the Levant]]||[[:ru:Арабское завоевание Сирии и Палестины]]|| || ||26 |- |[[:en:Muslim minority of Greece]]||[[:ru:Мусульмане в Греции]]||[[Իսլամը Հունաստանում]]|| ||9 |- |[[:en:Muzaka family]]||[[:ru:Музака (род)]]|| || ||8 |- |[[:en:My Number One]]||[[:ru:My Number One]]||[[My Number One]]||այո||24 |- |[[:en:Mycenaean pottery]]||[[:ru:Микенская керамика]]|| || ||8 |- |[[:en:Mycenaean religion]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mykonos]]||[[:ru:Миконос]]||[[Միկոնոս]]|| ||64 |- |[[:en:Mylonas rifle]]||[[:ru:Винтовка Милонаса]]|| || ||3 |- |[[:en:George E. Mylonas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Georgios Mylonas]]|| || || ||3 |- |[[:en:Stratis Myrivilis]]||[[:ru:Миривилис, Стратис]]|| || ||18 |- |[[:en:Myron]]||[[:ru:Мирон из Елевфер]]||[[Միրոն]]|| ||51 |- |[[:en:Mythimna]]|| || || ||8 |- |[[:en:Mytilene]]||[[:ru:Митилини]]||[[Միտիլինի (քաղաք)]]|| ||60 |- |[[:en:Mytilenean revolt]]||[[:ru:Митиленское восстание]]|| || ||9 |- |[[:en:Mytilineos Holdings]]|| || || ||6 |- |[[:en:Nafpaktos]]||[[:ru:Навпакт]]||[[Նաֆպակտոս]]|| ||46 |- |[[:en:Nafplio]]||[[:ru:Нафплион]]||[[Նաֆպլիոն]]|| ||65 |- |[[:en:Naiskos]]||[[:ru:Наиск]]|| || ||14 |- |[[:en:Name of Greece]]||[[:ru:Название Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Names of Istanbul]]|| || || ||7 |- |[[:en:Naples]]||[[:ru:Неаполь]]||[[Նեապոլ]]|| ||190 |- |[[:en:Narcissus (mythology)]]||[[:ru:Нарцисс (мифология)]]||[[Նարկիսոս]]|| ||72 |- |[[:en:Elena Nathanael]]|| || || ||6 |- |[[:en:National and Social Liberation]]|| || || ||7 |- |[[:en:National Centre of Scientific Research "Demokritos"]]||[[:ru:Центр ядерных исследований «Демокрит»]]||[[ԳՀԱԿ Դեմոկրիտոս]]|| ||9 |- |[[:en:National colours of Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:National Garden, Athens]]||[[:ru:Национальный сад (Афины)]]||[[Աթենքի ազգային պարտեզ]]|| ||20 |- |[[:en:National Hellenic Research Foundation]]|| || || ||4 |- |[[:en:National Intelligence Service (Greece)]]||[[:ru:Национальная разведывательная служба (Греция)]]|| || ||13 |- |[[:en:National Liberation Front (Macedonia)]]||[[:ru:Народно-освободительный фронт]]|| || ||12 |- |[[:en:National Library of Greece]]||[[:ru:Национальная библиотека Греции]]||[[Հունաստանի ազգային գրադարան]]|| ||34 |- |[[:en:National Museum of Contemporary Art, Athens]]||[[:ru:Национальный музей современного искусства (Афины)]]|| || ||8 |- |[[:en:National Progressive Center Union]]|| || || ||4 |- |[[:en:National Schism]]||[[:ru:Национальный раскол]]|| || ||15 |- |[[:en:National Solidarity (Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:National Theatre of Greece]]|| || || ||7 |- |[[:en:National Theatre of Northern Greece]]||[[:ru:Национальный театр Северной Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Nationalist Party (Greece)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Naval Air Service (Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Naxos]]||[[:ru:Наксос]]||[[Նաքսոս]]|| ||74 |- |[[:en:Naxos (city)]]||[[:ru:Наксос (город)]]||[[Նաքսոս (քաղաք)]]|| ||27 |- |[[:en:Nea Ekklesia]]||[[:ru:Неа Экклесиа]]||[[Նեա]]|| ||15 |- |[[:en:Nea Kameni]]||[[:ru:Неа-Камени]]|| || ||25 |- |[[:en:Nea Kydonia]]|| || || ||10 |- |[[:en:Nea Moni of Chios]]||[[:ru:Неа-Мони]]|| || ||35 |- |[[:en:Nea Moudania]]||[[:ru:Неа-Муданья]]|| || ||25 |- |[[:en:Nea Nikomedeia]]||[[:ru:Неа-Никомидия]]|| || ||16 |- |[[:en:Nea Roda]]|| || || ||12 |- |[[:en:Nea Skioni]]|| || || ||9 |- |[[:en:Near East B.C.]]|| || || ||6 |- |[[:en:Necromanteion of Acheron]]|| || || ||12 |- |[[:en:Nelly's]]||[[:ru:Суюлдзоглу, Нелли]]|| || ||8 |- |[[:en:Nemesis]]||[[:ru:Немезида]]||[[Նեմեսիս (դիցաբանություն)]]|| ||57 |- |[[:en:Neochori, Zacharo]]|| || || ||3 |- |[[:en:Neoplatonism]]||[[:ru:Неоплатонизм]]||[[Նեոպլատոնականություն]]|| ||66 |- |[[:en:Neoptolemus]]||[[:ru:Неоптолем]]|| || ||40 |- |[[:en:Neorion]]|| || || ||3 |- |[[:en:Neorion (ancient Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Neos Marmaras]]||[[:ru:Неос-Мармарас]]|| || ||22 |- |[[:en:Nephele]]||[[:ru:Нефела]]|| || ||34 |- |[[:en:Nerio I Acciaioli]]||[[:ru:Нерио I]]|| || ||15 |- |[[:en:Nestorius]]||[[:ru:Несторий]]||[[Նեստորիուս]]|| ||65 |- |[[:en:Netherlands Institute in Athens]]|| || || ||3 |- |[[:en:Never on Sunday]]||[[:ru:Только не в воскресенье]]|| || ||27 |- |[[:en:New Academy (Moscopole)]]|| || || ||5 |- |[[:en:New Athenian School]]|| || || ||2 |- |[[:en:New Hellenic Radio, Internet and Television]]||[[:ru:НЕРИТ]]|| || ||18 |- |[[:en:New Party (Greece, 1873)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ni ke Dre]]|| || || ||1 |- |[[:en:Stavros Niarchos]]||[[:ru:Ниархос, Ставрос]]|| || ||18 |- |[[:en:Nicaean–Latin wars]]|| || || ||6 |- |[[:en:Nicander]]||[[:ru:Никандр Колофонский]]|| || ||27 |- |[[:en:Nicesipolis]]||[[:ru:Никесиполида]]|| || ||13 |- |[[:en:Saint Nicholas]]||[[:ru:Николай Чудотворец]]||[[Սուրբ Նիկողայոս Զմյուռնացի]]||այո||97 |- |[[:en:Nicolaus of Damascus]]||[[:ru:Николай Дамасский]]||[[Նիկողայոս Դամասկոսցի]]||այո||38 |- |[[:en:Nicopolis]]||[[:ru:Никополь (Эпир)]]||[[Նիկոպոլիս (Էպիրոս)]]|| ||30 |- |[[:en:Nicoteles of Cyrene]]|| || || ||5 |- |[[:en:Nigrita]]||[[:ru:Нигрита]]|| || ||19 |- |[[:en:Nika riots]]||[[:ru:Ника (восстание)]]|| || ||43 |- |[[:en:Nikephoritzes]]||[[:ru:Никифорица]]|| || ||10 |- |[[:en:Nikephoros I of Constantinople]]||[[:ru:Никифор (патриарх Константинопольский)]]|| || ||34 |- |[[:en:Nikephoros III Botaneiates]]||[[:ru:Никифор III Вотаниат]]|| || ||46 |- |[[:en:Niketas Choniates]]||[[:ru:Никита Хониат]]|| || ||45 |- |[[:en:Elena Nikolaidi]]||[[:ru:Николаиди, Элена]]|| || ||6 |- |[[:en:Niobid Painter]]||[[:ru:Вазописец Ниобы]]|| || ||11 |- |[[:en:Nikos Nioplias]]||[[:ru:Ниоплиас, Никос]]|| || ||12 |- |[[:en:Nisos]]||[[:ru:Нис (сын Пандиона)]]|| || ||27 |- |[[:en:Nobile Teatro di San Giacomo di Corfù]]||[[:ru:Благородный театр Сан-Джакомо (Керкира)]]|| || ||7 |- |[[:en:Noemvriana]]|| || || ||10 |- |[[:en:Nomisma]]|| || || ||12 |- |[[:en:Nonnus]]||[[:ru:Нонн Панополитанский]]||[[Նոննուս]]||այո||39 |- |[[:en:Nordic Library at Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:North Aegean]]||[[:ru:Северные Эгейские острова]]||[[Հյուսիսային Եգեյան կղզիներ]]|| ||67 |- |[[:en:North Nicosia]]||[[:ru:Северная Никосия]]||[[Հյուսիսային Նիկոսիա]]||այո||46 |- |[[:en:Northern Epirote Declaration of Independence]]|| || || ||2 |- |[[:en:Norwegian Institute at Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:Nostradamos (band)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Loukas Notaras]]||[[:ru:Лука Нотарас]]|| || ||16 |- |[[:en:Nova Cinema (Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:November 1989 Greek legislative election]]|| || || ||8 |- |[[:en:Ntilim Ntilim]]|| || || ||1 |- |[[:en:Numismatic Museum of Athens]]||[[:ru:Нумизматический музей Афин]]|| || ||18 |- |[[:en:Nymphaion (Crimea)]]||[[:ru:Нимфей (Крым)]]|| || ||12 |- |[[:en:Nymphodorus of Abdera]]||[[:ru:Нимфодор Абдерский]]|| || ||6 |- |[[:en:Nysa (wife of Pharnaces I of Pontus)]]||[[:ru:Ниса (жена Фарнака I)]]|| || ||8 |- |[[:en:Nyx]]||[[:ru:Нюкта]]||[[Նիքս]]|| ||67 |- |[[:en:Obesity in Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Obol (coin)]]||[[:ru:Обол]]|| || ||38 |- |[[:en:Oceanids]]||[[:ru:Океаниды]]||[[Օվկիանուհիներ]]|| ||54 |- |[[:en:Oceanus]]||[[:ru:Океан (мифология)]]||[[Օվկիանոս (դիցաբանություն)]]|| ||70 |- |[[:en:Ocyrhoe]]||[[:ru:Окироя]]|| || ||7 |- |[[:en:Odeon of Athens]]|| || || ||12 |- |[[:en:Odeon of Herodes Atticus]]||[[:ru:Одеон Герода Аттика]]||[[Հերովդես Ատտիկացու օդեոն]]|| ||29 |- |[[:en:Odesa]]||[[:ru:Одесса]]||[[Օդեսա]]|| ||156 |- |[[:en:Odoacer]]||[[:ru:Одоакр]]||[[Օդոակր]]|| ||68 |- |[[:en:Odrysian kingdom]]||[[:ru:Одрисское царство]]||[[Օդրիսյան թագավորություն]]|| ||33 |- |[[:en:Oenomaus]]||[[:ru:Эномай]]|| || ||30 |- |[[:en:Oenotrus]]||[[:ru:Энотр]]|| || ||13 |- |[[:en:Ogyges]]||[[:ru:Огиг]]|| || ||16 |- |[[:en:Ogygia]]||[[:ru:Огигия]]|| || ||21 |- |[[:en:Oikos]]|| || || ||12 |- |[[:en:Oinousses]]||[[:ru:Инусе]]|| || ||26 |- |[[:en:Nikos Karouzos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Old Great Bulgaria]]||[[:ru:Великая Болгария]]|| || ||44 |- |[[:en:Old Royal Palace]]||[[:ru:Королевский дворец (Афины)]]|| || ||18 |- |[[:en:Old Temple of Athena]]||[[:ru:Гекатомпедон]]||[[Աթենասի հին տաճար]]|| ||19 |- |[[:en:Older Parthenon]]||[[:ru:Древний Парфенон]]|| || ||13 |- |[[:en:Olga Constantinovna of Russia]]||[[:ru:Ольга Константиновна]]||[[Օլգա Կոնստանտինովնա]]|| ||41 |- |[[:en:Olive branch]]|| || || ||21 |- |[[:en:Olive wreath]]|| || || ||11 |- |[[:en:Olympia Master]]|| || || ||6 |- |[[:en:Olympia Odos]]|| || || ||6 |- |[[:en:Olympiacos B.C.]]||[[:ru:Олимпиакос (баскетбольный клуб)]]|| || ||29 |- |[[:en:Olympiacos CFP (men's water polo)]]|| || || ||9 |- |[[:en:Olympiacos F.C.]]||[[:ru:Олимпиакос (футбольный клуб, Пирей)]]||[[Օլիմպիակոս ՖԱ]]|| ||66 |- |[[:en:Olympiacos SFP (men's volleyball)]]||[[:ru:Олимпиакос (волейбольный клуб)]]|| || ||13 |- |[[:en:Olympias]]||[[:ru:Олимпиада Эпирская]]||[[Օլիմպիադա Էպիրոսցի]]|| ||52 |- |[[:en:Olympic Airlines]]||[[:ru:Olympic Airlines]]||[[Օլիմպիք Էյրլայնս]]|| ||30 |- |[[:en:Olympic Stadium (Athens)]]||[[:ru:Олимпийский стадион (Афины)]]|| || ||50 |- |[[:en:Olympiodorus the Younger]]||[[:ru:Олимпиодор Младший]]|| || ||22 |- |[[:en:Giorgakis Olympios]]||[[:ru:Олимпиос, Георгакис]]|| || ||9 |- |[[:en:Olynthus]]||[[:ru:Олинф (город)]]|| || ||29 |- |[[:en:Omal]]||[[:ru:Омал (танец)]]|| || ||4 |- |[[:en:Omfori]]|| || || ||4 |- |[[:en:Omiroupoli]]|| || || ||9 |- |[[:en:Omonoia (organization)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Omonoia Square]]|| || || ||17 |- |[[:en:Omorfokklisia]]|| || || ||4 |- |[[:en:Omphalos of Delphi]]|| || || ||5 |- |[[:en:On Weights and Measures]]|| || || ||1 |- |[[:en:ONAR]]|| || || ||2 |- |[[:en:Oneirocritica]]|| || || ||4 |- |[[:en:Onesicritus]]||[[:ru:Онесикрит]]|| || ||22 |- |[[:en:Onesimos (vase painter)]]||[[:ru:Онесим]]|| || ||10 |- |[[:en:Opening of the Fifth Seal]]||[[:ru:Снятие пятой печати]]|| || ||15 |- |[[:en:Operation Harling]]||[[:ru:Взрыв моста Горгопотамоса]]|| || ||7 |- |[[:en:Operation Lustre]]|| || || ||7 |- |[[:en:Operation Niki]]|| || || ||5 |- |[[:en:Operation Pyrsos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ophion]]||[[:ru:Офион]]||[[Օփիոն]]|| ||27 |- |[[:en:Oppian]]||[[:ru:Оппиан]]||[[Օպպիանոս]]|| ||18 |- |[[:en:Orchomenus (Arcadia)]]||[[:ru:Орхоменос (Аркадия)]]|| || ||17 |- |[[:en:Order of the Phoenix (Greece)]]||[[:ru:Орден Феникса (Греция)]]|| || ||18 |- |[[:en:Orders, decorations, and medals of Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Oresteia]]||[[:ru:Орестея]]||[[Օրեստիա]]|| ||37 |- |[[:en:Orestes]]||[[:ru:Орест]]||[[Օրեսթես]]||այո||48 |- |[[:en:Orestiada]]||[[:ru:Орестиас]]||[[Օրեստիաս]]|| ||28 |- |[[:en:Organization of the Black Sea Economic Cooperation]]||[[:ru:Организация черноморского экономического сотрудничества]]||[[Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն]]|| ||45 |- |[[:en:Orichalcum]]||[[:ru:Орихалк]]|| || ||29 |- |[[:en:Oricum]]|| || || ||16 |- |[[:en:Orion (mythology)]]||[[:ru:Орион (мифология)]]|| || ||58 |- |[[:en:Orpheus]]||[[:ru:Орфей]]||[[Օրփեոս]]|| ||66 |- |[[:en:Orpheus and Eurydice]]||[[:ru:Орфей и Эвридика]]|| || ||8 |- |[[:en:Orthrus]]||[[:ru:Орф]]|| || ||38 |- |[[:en:Ostracon]]||[[:ru:Остракон]]|| || ||34 |- |[[:en:OTE]]||[[:ru:OTE]]|| || ||16 |- |[[:en:OTEnet]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ottoman Greeks]]||[[:ru:Греки в Османской империи]]|| || ||9 |- |[[:en:Ottoman invasion of Mani (1770)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman invasion of Mani (1803)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Ottoman invasion of Mani (1807)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ottoman invasion of Mani (1815)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ottoman–Egyptian invasion of Mani]]||[[:ru:Турецко-египетское вторжение в Мани]]|| || ||8 |- |[[:en:Ottoman–Venetian War (1463–1479)]]||[[:ru:Турецко-венецианская война (1463—1479)]]|| || ||21 |- |[[:en:Ottoman–Venetian War (1537–1540)]]||[[:ru:Турецко-венецианская война (1537—1540)]]|| || ||17 |- |[[:en:Ottoman–Venetian War (1714–1718)]]||[[:ru:Турецко-венецианская война (1714—1718)]]|| || ||26 |- |[[:en:Ottoman–Venetian wars]]||[[:ru:Турецко-венецианские войны]]|| || ||29 |- |[[:en:Oudola]]|| || || ||1 |- |[[:en:Our Lady of Tinos]]||[[:ru:Церковь Благовещения (Тинос)]]|| || ||10 |- |[[:en:Outline of Athens]]|| || || ||1 |- |[[:en:Oxford Dictionary of Byzantium]]||[[:ru:Оксфордский словарь Византии]]||[[Բյուզանդիայի օքսֆորդյան բառարան]]|| ||24 |- |[[:en:P.A.O.K.]]|| || || ||10 |- |[[:en:Pactum Sicardi]]|| || || ||1 |- |[[:en:PAE Kerkyra]]||[[:ru:Керкира (футбольный клуб)]]|| || ||24 |- |[[:en:Paeonian language]]||[[:ru:Пеонийский язык]]|| || ||13 |- |[[:en:Paeonius of Mende]]||[[:ru:Пеоний]]|| || ||20 |- |[[:en:Paestum]]||[[:ru:Пестум]]||[[Պեստում]]|| ||52 |- |[[:en:Pagrati B.C.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Antimenes Painter]]||[[:ru:Вазописец Антимена]]|| || ||8 |- |[[:en:Darius Painter]]||[[:ru:Вазописец Дария]]|| || ||11 |- |[[:en:Jena Painter]]||[[:ru:Йенский вазописец]]|| || ||8 |- |[[:en:Nessos Painter]]||[[:ru:Вазописец Несса]]|| || ||9 |- |[[:en:Pan Painter]]||[[:ru:Вазописец Пана]]|| || ||13 |- |[[:en:Pistoxenos Painter]]||[[:ru:Пистоксен (вазописец)]]|| || ||8 |- |[[:en:Paisios of Mount Athos]]||[[:ru:Паисий Святогорец]]|| || ||18 |- |[[:en:Palace of Nestor]]||[[:ru:Дворец Нестора]]|| || ||15 |- |[[:en:Palace of the Porphyrogenitus]]||[[:ru:Малый Влахернский дворец]]|| || ||21 |- |[[:en:Palaephatus]]||[[:ru:Палефат]]|| || ||20 |- |[[:en:Palaio Faliro]]||[[:ru:Палеон-Фалирон]]|| || ||27 |- |[[:en:Palaio Faliro B.C.]]|| || || ||2 |- |[[:en:Eudokia Palaiologina]]||[[:ru:Евдокия Палеолог]]|| || ||14 |- |[[:en:Palaiologos]]||[[:ru:Палеологи]]||[[Պալեոլոգոսների հարստություն]]||այո||45 |- |[[:en:Andronikos IV Palaiologos]]||[[:ru:Андроник IV Палеолог]]|| || ||43 |- |[[:en:Demetrios Palaiologos]]||[[:ru:Димитрий Палеолог]]|| || ||20 |- |[[:en:John V Palaiologos]]||[[:ru:Иоанн V Палеолог]]||[[Հովհաննես Ե Պալեոլոգոս]]|| ||49 |- |[[:en:John VIII Palaiologos]]||[[:ru:Иоанн VIII Палеолог]]|| || ||48 |- |[[:en:Manuel II Palaiologos]]||[[:ru:Мануил II Палеолог]]|| || ||56 |- |[[:en:Thomas Palaiologos]]||[[:ru:Фома Палеолог]]|| || ||28 |- |[[:en:Palamedes (mythology)]]||[[:ru:Паламед]]|| || ||33 |- |[[:en:Palamidi]]||[[:ru:Паламиди]]|| || ||17 |- |[[:en:Paleochristian and Byzantine monuments of Thessaloniki]]|| || || ||26 |- |[[:en:Paliouri, Chalkidiki]]|| || || ||9 |- |[[:en:Palladium (classical antiquity)]]||[[:ru:Палладиум]]|| || ||27 |- |[[:en:Pallas (daughter of Triton)]]||[[:ru:Паллада]]|| || ||19 |- |[[:en:Pallas (Giant)]]||[[:ru:Паллант (гигант)]]|| || ||14 |- |[[:en:Pallas (son of Pandion)]]||[[:ru:Паллант (сын Пандиона)]]|| || ||18 |- |[[:en:Pallas (Titan)]]||[[:ru:Паллант (титан)]]||[[Պալանտոս]]|| ||37 |- |[[:en:Pallas of Arcadia]]|| || || ||6 |- |[[:en:Guy Pallavicini]]||[[:ru:Паллавичини, Гвидо]]|| || ||10 |- |[[:en:Isabella Pallavicini]]||[[:ru:Изабелла Паллавичини]]|| || ||6 |- |[[:en:Pallene (Chalcidice)]]||[[:ru:Касандра (дим)]]|| || ||25 |- |[[:en:Palmyra]]||[[:ru:Пальмира]]||[[Պալմիրա]]|| ||98 |- |[[:en:Pammakaristos Church]]||[[:ru:Церковь Богородицы Паммакаристы]]|| || ||23 |- |[[:en:Pan, Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Panachaiki F.C.]]||[[:ru:Панахаики]]|| || ||17 |- |[[:en:Panachaiki G.C.]]||[[:ru:Панахаики]]|| || ||17 |- |[[:en:Panagia Ekatontapiliani]]||[[:ru:Церковь Богородицы Стовратной]]||[[Պանագիա եկեղեցի]]|| ||16 |- |[[:en:Panathenaic amphora]]||[[:ru:Панафинейские амфоры]]|| || ||17 |- |[[:en:Panathenaic Games]]||[[:ru:Панафинеи]]|| || ||31 |- |[[:en:Panathenaic Stadium]]||[[:ru:Панатинаикос (стадион)]]||[[Պանաթինաիկոս (մարզադաշտ)]]|| ||43 |- |[[:en:Panathinaikos F.C.]]||[[:ru:Панатинаикос (футбольный клуб)]]||[[Պանաթինաիկոս (ֆուտբոլային ակումբ)]]||այո||61 |- |[[:en:Panathinaikos Movement]]|| || || ||2 |- |[[:en:Dimitrios Pandermalis]]||[[:ru:Пандермалис, Димитриос]]|| || ||7 |- |[[:en:Pandora]]||[[:ru:Пандора]]||[[Պանդորա]]|| ||72 |- |[[:en:Pandroseion]]||[[:ru:Пандросейон]]|| || ||13 |- |[[:en:Panepistimiou Street]]||[[:ru:Улица Панепистимиу]]||[[Պանեպիստիմիու (փողոց)]]||այո||10 |- |[[:en:Pangaion Hills]]||[[:ru:Пангеон]]|| || ||24 |- |[[:en:Theodoros Pangalos (general)]]||[[:ru:Пангалос, Теодорос]]|| || ||24 |- |[[:en:Theodoros Pangalos (politician)]]||[[:ru:Пангалос, Теодорос (политик)]]|| || ||19 |- |[[:en:Panhellenic Championship]]||[[:ru:Чемпионат Греции по футболу]]||[[Հունաստանի Սուպերլիգա]]|| ||46 |- |[[:en:Panhellenic Liberation Movement]]|| || || ||2 |- |[[:en:Panhellenic sanctuary]]|| || || ||2 |- |[[:en:Panhellenic Union of Fighting Youths]]|| || || ||2 |- |[[:en:Panionios B.C.]]||[[:ru:Паниониос (баскетбольный клуб)]]|| || ||20 |- |[[:en:Pannonian Basin]]||[[:ru:Среднедунайская низменность]]||[[Միջինդանուբյան դաշտավայր]]|| ||61 |- |[[:en:Panopeus]]||[[:ru:Панопея (город)]]|| || ||8 |- |[[:en:Alexis Panselinos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Panticapaeum]]||[[:ru:Пантикапей]]|| || ||23 |- |[[:en:Lucas Papademos]]||[[:ru:Пападимос, Лукас]]||[[Լուկաս Պապադեմոս]]|| ||59 |- |[[:en:Dimitrios Papadimoulis]]|| || || ||13 |- |[[:en:Georgios Papadopoulos]]||[[:ru:Пападопулос, Георгиос]]|| || ||45 |- |[[:en:Kyriakos Papadopoulos]]||[[:ru:Пападопулос, Кириакос]]||[[Կիրիակոս Պապադոպուլոս]]|| ||35 |- |[[:en:Lazaros Papadopoulos]]||[[:ru:Пападопулос, Лазарос]]|| || ||19 |- |[[:en:Nikos Papadopoulos (footballer, born 1971)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Alexandra Papadopoulou]]|| || || ||1 |- |[[:en:Alexandros Papagos]]||[[:ru:Папагос, Александрос]]|| || ||33 |- |[[:en:Frosso Papacharalambous]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dimitris Papaioannou]]|| || || ||8 |- |[[:en:Anastasios Papaligouras]]|| || || ||5 |- |[[:en:Alexandros Papanastasiou]]||[[:ru:Папанастасиу, Александрос]]|| || ||17 |- |[[:en:Georgios Papandreou]]||[[:ru:Папандреу, Георгиос (старший)]]||[[Գեորգիոս Պապանդրեու]]|| ||39 |- |[[:en:Dimitrios Papanikolis]]||[[:ru:Папаниколис, Димитриос]]|| || ||4 |- |[[:en:Yiannos Papantoniou]]|| || || ||8 |- |[[:en:Constantine Paparrigopoulos]]||[[:ru:Папарригопулос, Константинос]]|| || ||18 |- |[[:en:Irene Papas]]||[[:ru:Папас, Ирен]]||[[Իրեն Պապաս]]|| ||47 |- |[[:en:Papastratos]]|| || || ||5 |- |[[:en:Stelios Papathemelis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Paphlagonian expedition of the Rus']]||[[:ru:Поход руси против Византии (830-е годы)]]|| || ||9 |- |[[:en:Georgios Papoulias]]||[[:ru:Папульяс, Йоргос]]|| || ||7 |- |[[:en:Alexis Pappas]]|| || || ||2 |- |[[:en:Pappus of Alexandria]]||[[:ru:Папп Александрийский]]||[[Պապուս Ալեքսանդրիացի]]|| ||51 |- |[[:en:Papyrus 40]]|| || || ||9 |- |[[:en:Papyrus 110]]|| || || ||8 |- |[[:en:Paragraphos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Parallel Lives]]||[[:ru:Сравнительные жизнеописания]]|| || ||38 |- |[[:en:Paramythia executions]]||[[:ru:Расстрелы в Парамитьи]]|| || ||5 |- |[[:en:John S. Paraskevopoulos]]||[[:ru:Параскевопулос, Иоаннис (астроном)]]|| || ||9 |- |[[:en:Nikos Paraskevopoulos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Parian Chronicle]]||[[:ru:Паросская хроника]]|| || ||21 |- |[[:en:Paris (mythology)]]||[[:ru:Парис]]||[[Պարիս]]|| ||67 |- |[[:en:Parliamentary Committees (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Parmenides]]||[[:ru:Парменид]]||[[Պարմենիդես]]|| ||108 |- |[[:en:Parmenides (dialogue)]]||[[:ru:Парменид (Платон)]]|| || ||29 |- |[[:en:Paros]]||[[:ru:Парос]]||[[Պարոս (կղզի)]]|| ||66 |- |[[:en:Parrhesia]]|| || || ||15 |- |[[:en:Partitio terrarum imperii Romaniae]]|| || || ||14 |- |[[:en:Pasas, Oinousses]]|| || || ||6 |- |[[:en:Zagan Pasha]]||[[:ru:Заганос]]|| || ||19 |- |[[:en:Pashalik of Yanina]]|| || || ||7 |- |[[:en:Patmos]]||[[:ru:Патмос]]||[[Պատմոս]]|| ||68 |- |[[:en:Patras Province]]|| || || ||3 |- |[[:en:Patrician (ancient Rome)]]||[[:ru:Патриции (Древний Рим)]]||[[Պատրիկներ]]|| ||68 |- |[[:en:Patrician (post-Roman Europe)]]||[[:ru:Патрициат (Средние века)]]|| || ||12 |- |[[:en:Patriotic Alliance (Greece)]]|| || || ||3 |- |[[:en:Stylianos Pattakos]]||[[:ru:Паттакос, Стилианос]]|| || ||14 |- |[[:en:Paul of Aegina]]||[[:ru:Павел Эгинский]]|| || ||24 |- |[[:en:Paul the Apostle]]||[[:ru:Апостол Павел]]||[[Պողոս առաքյալ]]|| ||173 |- |[[:en:Pausanias the Regent]]||[[:ru:Павсаний (полководец)]]|| || ||35 |- |[[:en:Pavlopetri]]|| || || ||17 |- |[[:en:Nikolaos Pavlopoulos]]||[[:ru:Павлопулос, Николаос]]|| || ||4 |- |[[:en:Prokopis Pavlopoulos]]||[[:ru:Павлопулос, Прокопис]]||[[Պրոկոպիս Պավլոպուլոս]]|| ||62 |- |[[:en:Pavlos, Crown Prince of Greece]]||[[:ru:Павел (наследный принц Греческий)]]|| || ||32 |- |[[:en:Paxi]]||[[:ru:Пакси]]||[[Պաքսոս]]|| ||43 |- |[[:en:Peace of Antalcidas]]||[[:ru:Анталкидов мир]]|| || ||25 |- |[[:en:Peace of Philocrates]]||[[:ru:Филократов мир]]|| || ||15 |- |[[:en:Pederasty in ancient Greece]]|| || || ||12 |- |[[:en:Pefkochori]]||[[:ru:Пефкохори]]|| || ||15 |- |[[:en:Pegasus]]||[[:ru:Пегас]]||[[Պեգաս]]|| ||80 |- |[[:en:Peiraiki-Patraiki]]|| || || ||3 |- |[[:en:Pisistratus]]||[[:ru:Писистрат]]||[[Պիսիստրատոս]]|| ||44 |- |[[:en:Pelagon]]|| || || ||4 |- |[[:en:Pelasgian creation myth]]|| || || ||10 |- |[[:en:Peleiades]]||[[:ru:Пелиады]]|| || ||9 |- |[[:en:Pelekanos]]|| || || ||8 |- |[[:en:Peleus]]||[[:ru:Пелей]]|| || ||50 |- |[[:en:Pella (municipality)]]||[[:ru:Пела (дим)]]|| || ||18 |- |[[:en:Pella (regional unit)]]||[[:ru:Пела (ном)]]|| || ||41 |- |[[:en:Peloponnesian League]]||[[:ru:Пелопоннесский союз]]||[[Պելոպոնեսյան միություն]]|| ||41 |- |[[:en:Peloponnesian Senate]]|| || || ||5 |- |[[:en:Pelops]]||[[:ru:Пелоп]]|| || ||44 |- |[[:en:Peltast]]||[[:ru:Пельтасты]]|| || ||35 |- |[[:en:Pentathlon]]|| || || ||17 |- |[[:en:Penthesilea Painter]]|| || || ||6 |- |[[:en:Pentheus]]||[[:ru:Пенфей]]|| || ||34 |- |[[:en:Antonios Pepanos]]||[[:ru:Пепанос, Антониос]]|| || ||19 |- |[[:en:Peplos]]||[[:ru:Пеплос]]|| || ||25 |- |[[:en:Peramatos Ermis B.C.]]|| || || ||1 |- |[[:en:Perdiccas]]||[[:ru:Пердикка (диадох)]]||[[Պերդիկա]]|| ||41 |- |[[:en:Peripatetic school]]||[[:ru:Перипатетики]]||[[Պերիպատետիկյան դպրոց]]|| ||44 |- |[[:en:Periplus of Pseudo-Scylax]]||[[:ru:Перипл Псевдо-Скилака]]|| || ||13 |- |[[:en:Perivoli, Grevena]]|| || || ||11 |- |[[:en:Perivolia, Arcadia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Persecution of Muslims during the Ottoman contraction]]|| || || ||5 |- |[[:en:Persephone]]||[[:ru:Персефона]]||[[Պերսեփոնե]]||այո||79 |- |[[:en:The Persians]]||[[:ru:Персы (Эсхил)]]|| || ||35 |- |[[:en:Perso-Roman wars of 337–361]]|| || || ||4 |- |[[:en:Konstantinos Petimezas]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anagnostis Petimezas]]|| || || ||2 |- |[[:en:Thanos Petrelis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Ioane Petritsi]]||[[:ru:Иоанэ Петрици]]||[[Իոանե Պետրիցի]]|| ||14 |- |[[:en:Elias Petropoulos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Petroupoli]]||[[:ru:Петруполис]]|| || ||27 |- |[[:en:Peucestas]]||[[:ru:Певкест]]|| || ||24 |- |[[:en:Pezhetairos]]|| || || ||13 |- |[[:en:Phaedo]]||[[:ru:Федон (Платон)]]|| || ||47 |- |[[:en:Phaedrus (dialogue)]]||[[:ru:Федр (Платон)]]|| || ||36 |- |[[:en:Phaethon]]||[[:ru:Фаэтон]]||[[Ֆայետոն]]||այո||45 |- |[[:en:Phalanx]]||[[:ru:Фаланга (строй)]]||[[Փաղանգ]]|| ||52 |- |[[:en:Phanagoria]]||[[:ru:Фанагория]]|| || ||27 |- |[[:en:Phaenias of Eresus]]||[[:ru:Фаний Эресский]]|| || ||15 |- |[[:en:Pharmakos]]||[[:ru:Фармак]]|| || ||15 |- |[[:en:Pharnabazus II]]||[[:ru:Фарнабаз]]|| || ||27 |- |[[:en:Pharnaces II of Pontus]]||[[:ru:Фарнак II]]|| || ||29 |- |[[:en:Phaselis]]||[[:ru:Фаселис]]|| || ||24 |- |[[:en:Phemonoe]]||[[:ru:Фемоноя]]|| || ||13 |- |[[:en:Jason of Pherae]]||[[:ru:Ясон Ферский]]|| || ||18 |- |[[:en:Pherecydes of Syros]]||[[:ru:Ферекид]]|| || ||36 |- |[[:en:Phiale (libation vessel)]]||[[:ru:Патера (сосуд)]]|| || ||18 |- |[[:en:Phiale of Megara]]|| || || ||4 |- |[[:en:Phiale Painter]]||[[:ru:Вазописец фиал]]|| || ||9 |- |[[:en:Phidias]]||[[:ru:Фидий]]||[[Ֆիդիաս]]||այո||69 |- |[[:en:Philagrius of Epirus]]|| || || ||6 |- |[[:en:Philanthropenos]]||[[:ru:Филантропены]]|| || ||5 |- |[[:en:Manuel Philes]]||[[:ru:Мануил Фил]]|| || ||11 |- |[[:en:Philetaerus]]||[[:ru:Филетер]]||[[Փիլետերոս]]||այո||31 |- |[[:en:Philinna]]||[[:ru:Филинна]]|| || ||15 |- |[[:en:Philinus of Athens]]|| || || ||7 |- |[[:en:Philip V of Macedon]]||[[:ru:Филипп V Македонский]]|| || ||42 |- |[[:en:Prince Philip, Duke of Edinburgh]]||[[:ru:Филипп, герцог Эдинбургский]]||[[Արքայազն Ֆիլիպ]]|| ||118 |- |[[:en:Philippi]]||[[:ru:Филиппы]]|| || ||45 |- |[[:en:Philippopolis (Thrace)]]||[[:ru:Филиппополь]]||[[Ֆիլիպպոպոլիս]]|| ||7 |- |[[:en:Philippus of Thessalonica]]|| || || ||12 |- |[[:en:Philistine Bichrome ware]]|| || || ||3 |- |[[:en:Philitas of Cos]]||[[:ru:Филит Косский]]|| || ||24 |- |[[:en:Philoctetes]]||[[:ru:Филоктет]]|| || ||41 |- |[[:en:Philokalia]]||[[:ru:Добротолюбие]]|| || ||29 |- |[[:en:Philolaus]]||[[:ru:Филолай]]|| || ||53 |- |[[:en:Philopappos]]|| || || ||17 |- |[[:en:Philopoemen]]||[[:ru:Филопемен]]|| || ||29 |- |[[:en:Phintias (painter)]]||[[:ru:Финтий]]|| || ||11 |- |[[:en:Phoebus (songwriter)]]||[[:ru:Фивос]]|| || ||9 |- |[[:en:Phlegyas]]||[[:ru:Флегий]]|| || ||22 |- |[[:en:Phlyax play]]||[[:ru:Флиаки]]|| || ||8 |- |[[:en:Phobos (mythology)]]||[[:ru:Фобос (мифология)]]||[[Փոբոս (դիցաբանություն)]]|| ||51 |- |[[:en:Phocaea]]||[[:ru:Фокея (город)]]|| || ||31 |- |[[:en:Phocis]]||[[:ru:Фокида]]|| || ||47 |- |[[:en:Phocis (ancient region)]]||[[:ru:Фокидский союз]]|| || ||23 |- |[[:en:The Phoenician Women]]||[[:ru:Финикиянки (Еврипид)]]|| || ||24 |- |[[:en:Phokas (Byzantine family)]]|| ||[[Փոկասներ]]|| ||12 |- |[[:en:Phorbas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Phormio]]||[[:ru:Формион]]|| || ||18 |- |[[:en:Lambros Photiadis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Photian schism]]||[[:ru:Фотиева схизма]]|| || ||14 |- |[[:en:Photios I of Constantinople]]||[[:ru:Фотий I (патриарх Константинопольский)]]||[[Փոտ պատրիարք]]|| ||53 |- |[[:en:Phrygia]]||[[:ru:Фригия]]||[[Փռյուգիա]]||այո||68 |- |[[:en:Phrygian cap]]||[[:ru:Фригийский колпак]]|| || ||45 |- |[[:en:Phthia of Epirus]]||[[:ru:Фтия Эпирская (жена Эакида)]]|| || ||13 |- |[[:en:Phthia of Macedon]]||[[:ru:Фтия Македонская]]|| || ||14 |- |[[:en:Phthiotis]]||[[:ru:Фтиотида]]|| || ||44 |- |[[:en:Phyle Campaign]]||[[:ru:Поход Фрасибула]]|| || ||8 |- |[[:en:Panagiotis Pikrammenos]]||[[:ru:Пикрамменос, Панайотис]]|| || ||33 |- |[[:en:Pilos]]||[[:ru:Пилос (шлем)]]|| || ||21 |- |[[:en:Pinakes]]|| || || ||12 |- |[[:en:Pindar]]||[[:ru:Пиндар]]||[[Պինդարոս]]|| ||96 |- |[[:en:Pindus National Park]]||[[:ru:Пинд (национальный парк)]]||[[Պինդ (ազգային պարկ)]]|| ||25 |- |[[:en:Pioneer Group]]||[[:ru:Вазописцы-пионеры]]|| || ||12 |- |[[:en:Piraeus Bank]]||[[:ru:Piraeus Bank]]|| || ||16 |- |[[:en:Piraeus Lion]]||[[:ru:Пирейский лев]]|| || ||14 |- |[[:en:Piraeus station]]||[[:ru:Пирей (станция метро)]]|| || ||14 |- |[[:en:Piraeus–Platy railway]]||[[:ru:Железная дорога Пирей — Салоники]]|| || ||6 |- |[[:en:Pirotehnimata]]|| || || ||4 |- |[[:en:George of Pisidia]]||[[:ru:Георгий Писида]]||[[Գեորգիոս Պիսիդես]]|| ||27 |- |[[:en:Pithos]]||[[:ru:Пифос]]||[[Պիֆոս]]|| ||29 |- |[[:en:Pitsa panels]]||[[:ru:Таблички из Пицы]]|| || ||13 |- |[[:en:Pittacus of Mytilene]]||[[:ru:Питтак]]|| || ||50 |- |[[:en:Galla Placidia]]||[[:ru:Галла Плацидия]]|| || ||45 |- |[[:en:John Plagis]]||[[:ru:Плагис, Яннис]]|| || ||5 |- |[[:en:Plaka]]||[[:ru:Плака (район Афин)]]|| || ||22 |- |[[:en:Platanias]]||[[:ru:Платаньяс (дим)]]|| || ||20 |- |[[:en:Plateia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Nikolaos Platon]]||[[:ru:Платон, Николаос]]|| || ||10 |- |[[:en:Platonic Academy]]||[[:ru:Платоновская Академия]]||[[Պլատոնյան ակադեմիա]]|| ||64 |- |[[:en:Plava grobnica]]|| || || ||5 |- |[[:en:Pleistarchus]]||[[:ru:Плистарх]]|| || ||28 |- |[[:en:Gemistos Plethon]]||[[:ru:Плифон]]|| || ||40 |- |[[:en:Thanos Plevris]]|| || || ||6 |- |[[:en:Filippos Pliatsikas]]||[[:ru:Плиацикас, Филиппос]]|| || ||7 |- |[[:en:Plomari]]||[[:ru:Пломарион]]||[[Պլոմարիոն]]|| ||17 |- |[[:en:Poetics (Aristotle)]]||[[:ru:Поэтика (Аристотель)]]||[[Պոետիկա (Արիստոտել)]]|| ||50 |- |[[:en:Basil Poledouris]]||[[:ru:Поледурис, Бэзил]]|| || ||27 |- |[[:en:Polis]]||[[:ru:Полис (античность)]]||[[Պոլիս]]||այո||71 |- |[[:en:Politeia]]|| || || ||19 |- |[[:en:Polybius]]||[[:ru:Полибий]]||[[Պոլիբիոս]]||այո||86 |- |[[:en:Polybius square]]||[[:ru:Квадрат Полибия]]|| || ||20 |- |[[:en:Polychrono]]|| || || ||11 |- |[[:en:Polydendri]]|| || || ||10 |- |[[:en:Polydorus of Troy]]||[[:ru:Полидор (сын Приама)]]|| || ||25 |- |[[:en:Polyidus (poet)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Polyhymnia]]||[[:ru:Полигимния]]||[[Պոլիհիմնիա]]|| ||51 |- |[[:en:Polyidus of Thessaly]]|| || || ||7 |- |[[:en:Polykleitos]]||[[:ru:Поликлет]]||[[Պոլիկլետոս]]||այո||47 |- |[[:en:Polykleitos the Younger]]||[[:ru:Поликлет Младший]]|| || ||17 |- |[[:en:Polyphemos Painter]]|| || || ||6 |- |[[:en:Polyphemus]]||[[:ru:Полифем]]|| || ||45 |- |[[:en:Polytechnic (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Anastasios Polyzoidis]]||[[:ru:Полизоидис, Анастасиос]]|| || ||6 |- |[[:en:Pomaks]]||[[:ru:Помаки]]|| || ||47 |- |[[:en:Pompeius (consul 501)]]|| || || ||10 |- |[[:en:Pontus (region)]]||[[:ru:Понт]]||[[Պոնտոս]]|| ||57 |- |[[:en:Popular Fighters Group]]|| || || ||1 |- |[[:en:Popular Orthodox Rally]]||[[:ru:Народный православный призыв]]|| || ||24 |- |[[:en:Population exchange between Greece and Turkey]]||[[:ru:Греко-турецкий обмен населением]]||[[Հույն-թուրքական բնակչության փոխանակություն]]|| ||34 |- |[[:en:Population of the Byzantine Empire]]|| || || ||5 |- |[[:en:Porphyrion]]||[[:ru:Порфирион]]|| || ||22 |- |[[:en:Port of Piraeus]]||[[:ru:Пирейский порт]]|| || ||19 |- |[[:en:Port of Thessaloniki]]|| ||[[Սալոնիկի նավահանգիստ]]|| ||11 |- |[[:en:Portaria]]|| || || ||15 |- |[[:en:Posidippus (epigrammatic poet)]]||[[:ru:Посидипп]]|| || ||18 |- |[[:en:Posidonius]]||[[:ru:Посидоний]]||[[Պոսիդոնիոս]]||այո||52 |- |[[:en:Postage stamps and postal history of Greece]]||[[:ru:История почты и почтовых марок Греции]]|| || ||3 |- |[[:en:Potamos (Corfu)]]|| || || ||10 |- |[[:en:Potnia Theron]]||[[:ru:Госпожа зверей]]|| || ||17 |- |[[:en:Potone]]|| || || ||11 |- |[[:en:Aris Poulianos]]||[[:ru:Пулианос, Арис]]|| || ||9 |- |[[:en:Praetorian prefecture of the East]]||[[:ru:Преторианская префектура Востока]]|| || ||21 |- |[[:en:Praxiteles]]||[[:ru:Пракситель]]||[[Պրաքսիտելես]]|| ||53 |- |[[:en:Praxithea]]|| || || ||7 |- |[[:en:Prehistoric Cyprus]]||[[:ru:Доисторический Кипр]]||[[Նախապատմական Կիպրոս]]|| ||7 |- |[[:en:Prehistoric sites in Serbia]]||[[:ru:Доисторическая Сербия]]|| || ||5 |- |[[:en:Presidential Departments (Greece)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Priam]]||[[:ru:Приам]]||[[Պրիամոս]]|| ||59 |- |[[:en:Priapus]]||[[:ru:Приап]]|| || ||48 |- |[[:en:Prince Achileas-Andreas of Greece and Denmark]]|| || || ||11 |- |[[:en:Prince Constantine Alexios of Greece and Denmark]]||[[:ru:Константин-Алексиос, принц Греции и Дании]]|| || ||15 |- |[[:en:Princely Academy of Bucharest]]||[[:ru:Княжеская академия в Бухаресте]]|| || ||5 |- |[[:en:Princely Academy of Iași]]|| || || ||3 |- |[[:en:Principality of Achaea]]||[[:ru:Ахейское княжество]]|| || ||44 |- |[[:en:Principality of the Pindus]]||[[:ru:Пиндское княжество]]|| || ||39 |- |[[:en:Prinias]]|| || || ||13 |- |[[:en:Prinos oil field]]|| || || ||3 |- |[[:en:Problem of Apollonius]]||[[:ru:Задача Аполлония]]|| || ||24 |- |[[:en:Eutychius Proclus]]|| || || ||9 |- |[[:en:Procopius]]||[[:ru:Прокопий Кесарийский]]||[[Պրոկոպիոս Կեսարացի]]|| ||62 |- |[[:en:Prometheus]]||[[:ru:Прометей]]||[[Պրոմեթևս]]|| ||89 |- |[[:en:Prometheus Bound]]||[[:ru:Прометей прикованный]]||[[Պրոմեթևսը շղթայված]]||այո||43 |- |[[:en:Pronunciation of Ancient Greek in teaching]]|| || || ||5 |- |[[:en:Propylaia (Acropolis of Athens)]]|| || || ||18 |- |[[:en:Prosfygika]]|| || || ||3 |- |[[:en:Prosymnus]]||[[:ru:Просимн]]|| || ||6 |- |[[:en:Protagoras]]||[[:ru:Протагор]]||[[Պրոտագորաս]]|| ||99 |- |[[:en:Protagoras (dialogue)]]||[[:ru:Протагор (Платон)]]|| || ||32 |- |[[:en:Protereotita]]|| || || ||9 |- |[[:en:Proto-Gnosticism]]|| || || ||1 |- |[[:en:Protocol of Corfu]]||[[:ru:Корфский протокол]]|| || ||11 |- |[[:en:Protocol of St. Petersburg (1826)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Petros Protopapadakis]]||[[:ru:Протопападакис, Петрос]]|| || ||19 |- |[[:en:Provinces of Greece]]|| || || ||10 |- |[[:en:Provisional Government of Northern Epirus]]||[[:ru:Автономная Республика Северного Эпира]]||[[Հյուսիսային Էպիրոսի Ինքնավար Հանրապետություն]]|| ||24 |- |[[:en:Provisional Government of Western Thrace]]||[[:ru:Гюмюрджинская республика]]|| || ||17 |- |[[:en:Psathi, Arcadia]]||[[:ru:Мегалополис (город)]]||[[Մեգալոպոլիս (քաղաք)]]|| ||40 |- |[[:en:Michael Psellos]]||[[:ru:Михаил Пселл]]|| || ||46 |- |[[:en:Psiax]]||[[:ru:Псиакс (вазописец)]]|| || ||10 |- |[[:en:Yiannis Psychopedis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Psophis]]|| || || ||10 |- |[[:en:Psyttaleia]]||[[:ru:Пситалия]]|| || ||16 |- |[[:en:Pteruges]]||[[:ru:Птеруги]]|| || ||9 |- |[[:en:Ptolemaic Empire]]||[[:ru:Эллинистический Египет]]||[[Պտղոմեոսյան Եգիպտոս]]|| ||49 |- |[[:en:Ptolemaida]]||[[:ru:Птолемаис]]||[[Պտղոմայիս (Հունաստան)]]|| ||36 |- |[[:en:Ptolemy II Philadelphus]]||[[:ru:Птолемей II Филадельф]]||[[Պտղոմեոս II Եղբայրասեր]]|| ||65 |- |[[:en:Ptolemy V Epiphanes]]||[[:ru:Птолемей V Эпифан]]|| || ||53 |- |[[:en:Ptolemy VI Philometor]]||[[:ru:Птолемей VI Филометор]]|| || ||46 |- |[[:en:Ptolemy VIII Physcon]]||[[:ru:Птолемей VIII Эвергет]]|| || ||43 |- |[[:en:Ptolemy X Alexander I]]||[[:ru:Птолемей X Александр I]]|| || ||38 |- |[[:en:Ptolemy XII Auletes]]||[[:ru:Птолемей XII Неос Дионис]]||[[Պտղոմեոս XII Աուլետես]]|| ||48 |- |[[:en:Caesarion]]||[[:ru:Птолемей XV Цезарион]]||[[Պտղոմեոս XV Կեսարիոն]]|| ||56 |- |[[:en:Ptolemy of Epirus]]||[[:ru:Птолемей (царь Эпира)]]|| || ||14 |- |[[:en:Public Power Corporation]]||[[:ru:Государственная энергетическая корпорация Греции]]|| || ||12 |- |[[:en:Pulcheria]]||[[:ru:Пульхерия]]|| || ||42 |- |[[:en:Pygmy (Greek mythology)]]||[[:ru:Пигмеи (мифология)]]|| || ||13 |- |[[:en:Pylaros]]|| || || ||8 |- |[[:en:Pylos]]||[[:ru:Пилос]]||[[Պիլոս]]|| ||54 |- |[[:en:Pylos Combat Agate]]||[[:ru:Агат с боевой сценой из Пилоса]]|| || ||7 |- |[[:en:Pyrrhic War]]||[[:ru:Пиррова война]]|| || ||32 |- |[[:en:Pythagoras]]||[[:ru:Пифагор]]||[[Պյութագորաս]]|| ||193 |- |[[:en:Pythagoras (sculptor)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Pythagorean comma]]||[[:ru:Пифагорейская комма]]|| || ||18 |- |[[:en:Pythagoreanism]]||[[:ru:Пифагореизм]]||[[Պյութագորասականություն]]|| ||53 |- |[[:en:Pythagoreion]]||[[:ru:Пифагорея]]||[[Պյութագորիո]]|| ||23 |- |[[:en:Pythia]]||[[:ru:Пифия]]||[[Պիթիա]]||այո||46 |- |[[:en:Python (mythology)]]||[[:ru:Пифон]]|| || ||44 |- |[[:en:Rainbow (Greece)]]|| || || ||8 |- |[[:en:Rakia]]||[[:ru:Ракия]]|| || ||39 |- |[[:en:Michalis Rakintzis]]|| || || ||11 |- |[[:en:Razing of Anogeia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Razing of Kandanos]]||[[:ru:Уничтожение Канданоса]]|| || ||5 |- |[[:en:Razing of Vorizia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Stella Isaacs, Marchioness of Reading]]|| || || ||4 |- |[[:en:Recognition of same-sex unions in Greece]]||[[:ru:Гражданские партнёрства в Греции]]|| || ||7 |- |[[:en:Regional units of Greece]]||[[:ru:Список периферийных единиц Греции]]|| || ||29 |- |[[:en:Regions of ancient Greece]]|| || || ||12 |- |[[:en:Religion in ancient Rome]]||[[:ru:Римская религия]]|| || ||52 |- |[[:en:Mary Renault]]||[[:ru:Рено, Мэри]]||[[Մերի Ռենո]]|| ||30 |- |[[:en:Renewable energy in Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:Efthimios Rentzias]]|| || || ||8 |- |[[:en:Republic (Plato)]]||[[:ru:Государство (Платон)]]||[[Պետություն (Պլատոն)]]|| ||90 |- |[[:en:Resinated wine]]|| || || ||1 |- |[[:en:Rethymno]]||[[:ru:Ретимнон]]||[[Ռեթիմնո]]|| ||56 |- |[[:en:Rethymno (regional unit)]]|| || || ||18 |- |[[:en:Rethymno Cretan Kings B.C.]]|| || || ||11 |- |[[:en:Retsina]]||[[:ru:Рецина]]||[[Ռեցինա]]|| ||24 |- |[[:en:Stamata Revithi]]||[[:ru:Ревити, Стамата]]|| || ||18 |- |[[:en:Revolutionary Struggle]]||[[:ru:Революционная борьба (организация)]]|| || ||17 |- |[[:en:Rhea (mythology)]]||[[:ru:Рея (мифология)]]||[[Հռեա]]|| ||75 |- |[[:en:Rhodes blood libel]]||[[:ru:Кровавый навет на Родосе]]|| || ||14 |- |[[:en:Rhoditis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Rhodope (regional unit)]]||[[:ru:Родопи (периферийная единица)]]|| || ||15 |- |[[:en:Rhodope Mountains]]||[[:ru:Родопы]]||[[Ռոդոպներ]]|| ||64 |- |[[:en:Rhodos]]||[[:ru:Рода (дочь Посейдона)]]|| || ||30 |- |[[:en:Rhyton]]||[[:ru:Ритон]]|| || ||37 |- |[[:en:Richard I of England]]||[[:ru:Ричард I Львиное Сердце]]||[[Ռիչարդ I Առյուծասիրտ]]|| ||99 |- |[[:en:Costas Rigas]]|| || || ||6 |- |[[:en:Right of return]]||[[:ru:Право на возвращение]]|| || ||13 |- |[[:en:Rioni]]||[[:ru:Риони]]||[[Ռիոն]]|| ||62 |- |[[:en:Rise of nationalism in the Ottoman Empire]]|| || || ||3 |- |[[:en:The River (Greece)]]||[[:ru:Река (партия)]]|| || ||22 |- |[[:en:Ro, Greece]]||[[:ru:Ро (остров)]]|| || ||21 |- |[[:en:John I de la Roche]]||[[:ru:Жан I де ла Рош]]|| || ||16 |- |[[:en:Othon de la Roche]]||[[:ru:Оттон де ла Рош]]|| || ||17 |- |[[:en:Georgios Roilos]]||[[:ru:Ройлос, Георгиос]]|| || ||7 |- |[[:en:Roitika]]|| || || ||7 |- |[[:en:List of Roman and Byzantine empresses]]||[[:ru:Список супруг римских императоров]]|| || ||14 |- |[[:en:Roman navy]]||[[:ru:Древнеримский флот]]|| || ||24 |- |[[:en:Roman Senate]]||[[:ru:Сенат (Древний Рим)]]||[[Հռոմեական սենատ]]||այո||68 |- |[[:en:Roman temple]]||[[:ru:Древнеримский храм]]|| || ||32 |- |[[:en:Romaniote Jews]]||[[:ru:Романиоты]]|| || ||20 |- |[[:en:Romanos II]]||[[:ru:Роман II (император Византии)]]||[[Ռոմանոս II (Բյուզանդիայի կայսր)]]|| ||47 |- |[[:en:Rome]]||[[:ru:Рим]]||[[Հռոմ]]|| ||316 |- |[[:en:Vassilis Rotas]]||[[:ru:Ротас, Василис]]|| || ||3 |- |[[:en:Rough breathing]]||[[:ru:Дасия]]|| || ||20 |- |[[:en:Roupaki]]|| || || ||4 |- |[[:en:Routsi]]|| || || ||2 |- |[[:en:Royal Hellenic Navy in 1917]]|| || || ||1 |- |[[:en:Rumelia]]||[[:ru:Румелия]]||[[Ռումելիա]]|| ||48 |- |[[:en:Runic inscriptions in Hagia Sophia]]||[[:ru:Рунические надписи в соборе Святой Софии]]|| || ||13 |- |[[:en:Rus'–Byzantine Treaty (907)]]||[[:ru:Русско-византийский договор (907)]]|| || ||13 |- |[[:en:Rus'–Byzantine Treaty (911)]]||[[:ru:Русско-византийский договор (911)]]|| || ||11 |- |[[:en:Rus'–Byzantine Treaty (945)]]||[[:ru:Русско-византийский договор (944)]]|| || ||10 |- |[[:en:Rus'–Byzantine War (907)]]||[[:ru:Русско-византийская война (907)]]||[[Ռուս-բյուզանդական պատերազմ (907)]]|| ||14 |- |[[:en:Rus'–Byzantine War (941)]]||[[:ru:Русско-византийская война (941—944)]]|| || ||19 |- |[[:en:Rus'–Byzantine War (1043)]]||[[:ru:Русско-византийская война (1043)]]|| || ||11 |- |[[:en:Sabazios]]||[[:ru:Сабазий]]||[[Սաբասիոս]]|| ||26 |- |[[:en:Sack of Amorium]]||[[:ru:Осада Амория]]||[[Ամորիումի պաշարում]]|| ||20 |- |[[:en:Sack of Athens (267 AD)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Sack of Constantinople]]||[[:ru:Осада и падение Константинополя (1204)]]||[[Կոստանդնուպոլսի գրավում (1204)]]|| ||31 |- |[[:en:Sack of Thessalonica (904)]]|| ||[[Սալոնիկի գրավում (904)]]|| ||16 |- |[[:en:Sacred Band (1821)]]||[[:ru:Священный отряд (1821)]]|| || ||5 |- |[[:en:Sacred Band (World War II)]]||[[:ru:Священный отряд (1942)]]|| || ||9 |- |[[:en:SAE – World Council of Hellenes Abroad]]||[[:ru:Совет греков зарубежья]]|| || ||5 |- |[[:en:Gabriel Sakellaridis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Salamis Island]]||[[:ru:Саламин]]||[[Սալամին]]|| ||60 |- |[[:en:Salamis Naval Base]]|| || || ||5 |- |[[:en:Dimitris Salpingidis]]||[[:ru:Салпингидис, Димитрис]]||[[Դիմիտրիս Սալպինգիդիս]]|| ||46 |- |[[:en:Zissis Samaras]]|| || || ||1 |- |[[:en:Same (Homer)]]||[[:ru:Сама (Гомер)]]|| || ||4 |- |[[:en:Samos Prefecture]]||[[:ru:Самос (ном)]]||[[Սամոս (նոմոս)]]||այո||31 |- |[[:en:Samothrace]]||[[:ru:Самотраки]]||[[Սամոթրակի]]|| ||60 |- |[[:en:Leonidas Sabanis]]|| || || ||13 |- |[[:en:San (letter)]]||[[:ru:Сан (буква)]]|| || ||56 |- |[[:en:Sanjak of Albania]]||[[:ru:Санджак Албания]]|| || ||8 |- |[[:en:Apostolos Santas]]||[[:ru:Сантас, Апостолос]]|| || ||7 |- |[[:en:Marco I Sanudo]]||[[:ru:Санудо, Марко]]|| || ||18 |- |[[:en:Stefanos Sarafis]]||[[:ru:Сарафис, Стефанос]]|| || ||6 |- |[[:en:Sarandë]]||[[:ru:Саранда]]||[[Սարանդա]]|| ||61 |- |[[:en:Paul Sarbanes]]||[[:ru:Сарбейнз, Пол]]|| || ||20 |- |[[:en:Sarbel]]||[[:ru:Сарбель]]||[[Սարբել]]|| ||24 |- |[[:en:Viktor Sarianidi]]||[[:ru:Сарианиди, Виктор Иванович]]|| || ||12 |- |[[:en:Sarissophoroi]]||[[:ru:Сариссофор]]|| || ||6 |- |[[:en:Sarpedon]]|| || || ||16 |- |[[:en:Christos Sartzetakis]]||[[:ru:Сардзетакис, Христос]]||[[Խրիստոս Սարձետակիս]]|| ||31 |- |[[:en:Sasanian art]]|| || || ||9 |- |[[:en:Satyr]]||[[:ru:Сатиры]]||[[Սատիրներ]]|| ||67 |- |[[:en:Savatiano]]|| || || ||6 |- |[[:en:Scheria]]||[[:ru:Схерия]]|| || ||12 |- |[[:en:School of Pedagogical and Technological Education]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sclaveni]]||[[:ru:Склавины]]|| || ||23 |- |[[:en:Scouts of Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Scylax of Caryanda]]||[[:ru:Скилак]]|| || ||28 |- |[[:en:Scylla]]||[[:ru:Скилла (мифология)]]|| || ||49 |- |[[:en:Sea of Crete]]||[[:ru:Критское море]]|| || ||57 |- |[[:en:Second Athenian League]]||[[:ru:Второй Афинский морской союз]]|| || ||20 |- |[[:en:Second austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Second Battle of İnönü]]||[[:ru:Вторая битва при Инёню]]|| || ||12 |- |[[:en:Second Council of Constantinople]]||[[:ru:Второй Константинопольский собор]]|| || ||48 |- |[[:en:Second Greek colonisation]]||[[:ru:Греческая колонизация]]||[[Հունական գաղութացում]]|| ||30 |- |[[:en:Second Macedonian War]]||[[:ru:Вторая Македонская война]]|| || ||33 |- |[[:en:Second National Assembly at Astros]]|| || || ||3 |- |[[:en:Secret Combination (song)]]||[[:ru:Secret Combination]]||[[Secret Combination]]|| ||11 |- |[[:en:Sect of Revolutionaries]]|| || || ||8 |- |[[:en:Giorgos Seferis]]||[[:ru:Сеферис, Йоргос]]||[[Յորգոս Սեֆերիս]]|| ||88 |- |[[:en:Seisachtheia]]|| || || ||12 |- |[[:en:Giourkas Seitaridis]]||[[:ru:Сейтаридис, Юркас]]|| || ||38 |- |[[:en:Selene]]||[[:ru:Селена]]||[[Սելենե]]|| ||68 |- |[[:en:Seleucid army]]||[[:ru:Армия Селевкидов]]|| || ||9 |- |[[:en:Seleucid Dynastic Wars]]|| || || ||2 |- |[[:en:Seleucid Empire]]||[[:ru:Государство Селевкидов]]||[[Սելևկյան տերություն]]|| ||87 |- |[[:en:Selinunte]]||[[:ru:Селинунт]]|| || ||40 |- |[[:en:Semele]]||[[:ru:Семела]]|| || ||46 |- |[[:en:Semonides of Amorgos]]||[[:ru:Семонид Аморгский]]||[[Սիմոնիդես Ամորգացի]]|| ||26 |- |[[:en:Septinsular Republic]]||[[:ru:Республика Семи Соединённых Островов]]|| || ||30 |- |[[:en:Septuagint]]||[[:ru:Септуагинта]]||[[Յոթանասնից թարգմանություն]]||այո||76 |- |[[:en:Seraphim II of Constantinople]]||[[:ru:Серафим II]]|| || ||12 |- |[[:en:Serapis]]||[[:ru:Серапис]]||[[Սերապիս]]|| ||43 |- |[[:en:Serbian Empire]]||[[:ru:Сербо-Греческое царство]]|| || ||38 |- |[[:en:Sergius I of Constantinople]]||[[:ru:Сергий I (патриарх Константинопольский)]]|| || ||23 |- |[[:en:Serres]]||[[:ru:Сере (город, Греция)]]||[[Սերես (քաղաք)]]|| ||53 |- |[[:en:Serres (regional unit)]]||[[:ru:Сере (ном)]]||[[Սերե (նոմոս)]]|| ||40 |- |[[:en:Seskli]]|| || || ||7 |- |[[:en:Seven Against Thebes (play)]]||[[:ru:Семеро против Фив (Эсхил)]]||[[Յոթն ընդդեմ Թեբեի]]||այո||36 |- |[[:en:Seventh austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Marina Severa]]||[[:ru:Марина Севира]]|| || ||15 |- |[[:en:Sfakia]]||[[:ru:Сфакья (дим)]]||[[Սֆակիա]]|| ||18 |- |[[:en:Sfakians]]|| || || ||4 |- |[[:en:Kyriakos Sfetsas]]|| || || ||1 |- |[[:en:Shahrbaraz]]||[[:ru:Фаррухан Шахрвараз]]|| || ||35 |- |[[:en:Shake It (Sakis Rouvas song)]]||[[:ru:Shake It (песня Сакиса Руваса)]]|| || ||9 |- |[[:en:Shield of Heracles]]||[[:ru:Щит Геракла]]|| || ||16 |- |[[:en:John Spata]]||[[:ru:Гин Буа Шпата]]|| || ||15 |- |[[:en:Shuvalov Painter]]|| || || ||7 |- |[[:en:Georgios Siantos]]||[[:ru:Сиантос, Йоргис]]|| || ||4 |- |[[:en:Samian Sibyl]]|| || || ||4 |- |[[:en:Siceliotes]]|| || || ||6 |- |[[:en:Sidirokastro, Serres]]||[[:ru:Сидирокастрон (Сере)]]|| || ||23 |- |[[:en:Siege of Aleppo (637)]]||[[:ru:Осада Алеппо (637)]]|| || ||13 |- |[[:en:Siege of Athens]]|| || || ||3 |- |[[:en:Siege of Bari]]|| || || ||19 |- |[[:en:Siege of Candia]]||[[:ru:Осада Кандии]]|| || ||17 |- |[[:en:Siege of Chandax]]|| || || ||7 |- |[[:en:Siege of Constantinople (860)]]||[[:ru:Поход руси на Царьград (860)]]|| || ||24 |- |[[:en:Siege of Constantinople (1203)]]||[[:ru:Осада Константинополя (1203)]]||[[Կոստանդնուպոլսի պաշարում (1203)]]|| ||24 |- |[[:en:Siege of Constantinople (1235)]]||[[:ru:Осада Константинополя (1235)]]|| || ||16 |- |[[:en:Siege of Emesa]]|| || || ||9 |- |[[:en:Siege of Eretria]]||[[:ru:Осада Эретрии]]|| || ||14 |- |[[:en:Siege of Gythium]]||[[:ru:Осада Гифия]]|| || ||8 |- |[[:en:Siege of Jerusalem (636–637)]]||[[:ru:Осада Иерусалима (637)]]||[[Երուսաղեմի պաշարում (637)]]|| ||27 |- |[[:en:Siege of Melos]]||[[:ru:Осада Мелоса]]|| || ||13 |- |[[:en:Siege of Negroponte (1470)]]|| || || ||12 |- |[[:en:Siege of Nicaea]]||[[:ru:Осада Никеи (1097)]]|| || ||34 |- |[[:en:Siege of Nicaea (1328–1331)]]||[[:ru:Осада Никеи (1331)]]|| || ||18 |- |[[:en:Siege of Rhodes (305–304 BC)]]||[[:ru:Осада Родоса (305—304 годы до н. э.)]]|| || ||16 |- |[[:en:Siege of Syracuse (311–309 BC)]]||[[:ru:Осада Сиракуз (311—309 до н. э.)]]|| || ||7 |- |[[:en:Siege of the Acropolis (1687)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Siege of Thessalonica (1422–1430)]]||[[:ru:Осада Салоник (1422—1430)]]||[[Սալոնիկի պաշարում (1422-1430)]]|| ||23 |- |[[:en:Siege of Trebizond (1222–1223)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Siemens Greek bribery scandal]]||[[:ru:Коррупционный скандал с компанией «Siemens» в Греции]]||[[Կոռուպցիոն սկանդալ Հունաստանում «Siemens» ընկերության հետ]]|| ||5 |- |[[:en:Sieve of Eratosthenes]]||[[:ru:Решето Эратосфена]]||[[Էրատոսթենեսի մաղ]]|| ||59 |- |[[:en:Giorgos Sigalas]]||[[:ru:Сигалас, Йоргос]]|| || ||10 |- |[[:en:Angelos Sikelianos]]||[[:ru:Сикелианос, Ангелос]]|| || ||24 |- |[[:en:Sikyona]]||[[:ru:Сикиония]]|| || ||15 |- |[[:en:Silenus]]||[[:ru:Силен]]|| || ||31 |- |[[:en:Simeon I of Bulgaria]]||[[:ru:Симеон I]]||[[Սիմեոն Առաջին]]|| ||55 |- |[[:en:Costas Simitis]]||[[:ru:Симитис, Костас]]||[[Կոստաս Սիմիտիս]]|| ||41 |- |[[:en:Simonides of Ceos]]||[[:ru:Симонид]]||[[Սիմոնիդես Քիոսացի]]|| ||60 |- |[[:en:Simon Sinas]]||[[:ru:Сина, Симон Георг фон]]|| || ||13 |- |[[:en:Sinis (mythology)]]||[[:ru:Синис]]|| || ||23 |- |[[:en:Takis Sinopoulos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Dimitris Sioufas]]|| || || ||9 |- |[[:en:Siren (mythology)]]||[[:ru:Сирены]]||[[Սիրեններ]]|| ||63 |- |[[:en:George Sirian]]||[[:ru:Сириан, Георгиос]]|| || ||3 |- |[[:en:Sirmpa]]|| || || ||2 |- |[[:en:Georgios Sisinis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sisyphus]]||[[:ru:Сизиф]]||[[Սիզիփոս]]|| ||76 |- |[[:en:Sisyphus fragment]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sitalces]]||[[:ru:Ситалк]]|| || ||18 |- |[[:en:Sithonia]]||[[:ru:Ситония]]|| || ||34 |- |[[:en:Sixth austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Pope Sixtus II]]||[[:ru:Сикст II]]||[[Սիքստոս II (Հռոմի պապ)]]|| ||79 |- |[[:en:Kostas Skarvelis]]|| || || ||2 |- |[[:en:Skiathos]]||[[:ru:Скиатос]]||[[Սկիաթոս]]|| ||40 |- |[[:en:Nikolaos Skoufas]]||[[:ru:Скуфас, Николаос]]|| || ||10 |- |[[:en:Stefanos Skouloudis]]||[[:ru:Скулудис, Стефанос]]|| || ||17 |- |[[:en:Eleni Skoura]]||[[:ru:Скура, Елени]]|| || ||5 |- |[[:en:Spyros Skouras]]||[[:ru:Скурас, Спирос]]|| || ||10 |- |[[:en:Vassilios Skouris]]|| || || ||16 |- |[[:en:Panos Skourletis]]|| || || ||10 |- |[[:en:Skudra]]||[[:ru:Скудра (сатрапия)]]|| || ||10 |- |[[:en:Slavic migrations to the Balkans]]||[[:ru:Славянская колонизация Балкан]]|| || ||18 |- |[[:en:Smikros]]|| || || ||9 |- |[[:en:Smoking in Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Smolikas]]||[[:ru:Змоликас]]||[[Սմոլիկաս]]||այո||30 |- |[[:en:Smuggling of silkworm eggs into the Byzantine Empire]]|| || || ||11 |- |[[:en:Smyrna Trilogy]]|| || || ||1 |- |[[:en:Social Insurance Institute]]|| || || ||4 |- |[[:en:Social War (357–355 BC)]]||[[:ru:Союзническая война (357—355 до н. э.)]]|| || ||19 |- |[[:en:Socialist Democratic Union]]|| || || ||1 |- |[[:en:Socialist Workers' Federation]]|| || || ||6 |- |[[:en:Sogdian Rock]]||[[:ru:Горная война Александра Македонского]]|| || ||15 |- |[[:en:Solar power in Greece]]||[[:ru:Гелиоэнергетика Греции]]|| || ||5 |- |[[:en:Sophia (wisdom)]]||[[:ru:София (философия)]]|| || ||19 |- |[[:en:Sophia of Montferrat]]||[[:ru:София Монферратская]]|| || ||15 |- |[[:en:Sophia of Prussia]]||[[:ru:София Прусская]]|| || ||37 |- |[[:en:Sophilos]]|| || || ||10 |- |[[:en:Sophist (dialogue)]]||[[:ru:Софист (Платон)]]|| || ||27 |- |[[:en:Sortition]]||[[:ru:Выборы по жребию]]|| || ||21 |- |[[:en:Sotirios Sotiropoulos]]||[[:ru:Сотиропулос, Сотириос]]|| || ||15 |- |[[:en:Soufli]]||[[:ru:Суфлион]]||[[Սուֆլիոն]]|| ||21 |- |[[:en:Georgios Souflias]]|| || || ||5 |- |[[:en:Mariam Soulakiotis]]||[[:ru:Сулакиоти, Мариам]]||[[Մարիամ Սուլակիոտի]]|| ||9 |- |[[:en:Souli, Arcadia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Souliote War (1803)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Sources of Indo-Greek history]]|| || || ||1 |- |[[:en:Anwar Soussa]]|| || || ||1 |- |[[:en:South Aegean]]||[[:ru:Южные Эгейские острова]]||[[Հարավային Եգեյան կղզիներ]]|| ||65 |- |[[:en:Souvlaki]]||[[:ru:Сувлаки]]||[[Սուվլակի]]||այո||34 |- |[[:en:Vassilis Spanoulis]]||[[:ru:Спанулис, Василис]]||[[Վասիլիս Սպանուլիս]]|| ||26 |- |[[:en:Spartan army]]||[[:ru:Армия Спарты]]|| || ||17 |- |[[:en:Spartiate]]||[[:ru:Спартиаты]]|| || ||20 |- |[[:en:Elisavet Spathari]]|| || || ||1 |- |[[:en:Evgenios Spatharis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Special Highest Court]]||[[:ru:Особый высший суд Греции]]||[[Հունաստանի Գերագույն հատուկ դատարան]]|| ||8 |- |[[:en:Speusippus]]||[[:ru:Спевсипп]]|| || ||35 |- |[[:en:Spilios Spiliotopoulos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Spiritual Meadow]]||[[:ru:Лимонарь]]|| || ||4 |- |[[:en:Georgia Spiropoulos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Christos Spirtzis]]|| || || ||3 |- |[[:en:Sporades]]|| ||[[Սպորադներ]]|| ||50 |- |[[:en:Sporting B.C.]]|| || || ||6 |- |[[:en:Carl Ludwig Sprenger]]|| || || ||9 |- |[[:en:Saint Spyridon]]||[[:ru:Спиридон Тримифунтский]]|| || ||26 |- |[[:en:Spyros disaster]]|| || || ||2 |- |[[:en:Squid as food]]|| || || ||14 |- |[[:en:St. Demetrios Greek Orthodox Church (Seattle)]]|| || || ||2 |- |[[:en:St. Nicholas Greek Orthodox Church]]||[[:ru:Свято-Никольский национальный храм-памятник]]|| || ||16 |- |[[:en:Stadium at Olympia]]||[[:ru:Стадион в Олимпии]]|| || ||13 |- |[[:en:Stagira (ancient city)]]||[[:ru:Стагир]]|| || ||34 |- |[[:en:Spyridon Stais]]|| || || ||2 |- |[[:en:Stamnos]]||[[:ru:Стамнос]]||[[Ստամնոս]]|| ||19 |- |[[:en:Stater]]||[[:ru:Статер]]|| || ||35 |- |[[:en:Giorgos Stathakis]]|| || || ||8 |- |[[:en:Statue of Zeus at Olympia]]||[[:ru:Статуя Зевса в Олимпии]]||[[Զևսի արձանն Օլիմպոսում]]||այո||87 |- |[[:en:Staurakios (eunuch)]]||[[:ru:Ставракий (евнух)]]|| || ||12 |- |[[:en:Stavroupoli]]|| || || ||19 |- |[[:en:Marie Spartali Stillman]]||[[:ru:Спартали Стиллман, Мария]]||[[Մարիա Սպարտալի Սթիլման]]|| ||22 |- |[[:en:Stis Triantafilias Ta Fila]]|| || || ||1 |- |[[:en:Stoa]]||[[:ru:Стоа]]||[[Ստոա]]|| ||39 |- |[[:en:Stoa Poikile]]||[[:ru:Расписная стоя]]|| || ||21 |- |[[:en:Stoicism]]||[[:ru:Стоицизм]]||[[Ստոիցիզմ]]|| ||98 |- |[[:en:Strategos]]||[[:ru:Стратег]]||[[Ստրատեգոս]]|| ||41 |- |[[:en:Dora Stratou]]||[[:ru:Страту, Дора]]|| || ||7 |- |[[:en:Georgios Streit]]|| || || ||8 |- |[[:en:Strovolos]]||[[:ru:Строволос]]|| || ||24 |- |[[:en:Structural history of the Roman military]]|| || || ||9 |- |[[:en:Struma (river)]]||[[:ru:Струма (река)]]||[[Ստրումա (գետ)]]|| ||46 |- |[[:en:Strymonian Gulf]]||[[:ru:Орфанос]]|| || ||22 |- |[[:en:Stylobate]]||[[:ru:Стилобат]]||[[Ստիլոբատ]]|| ||36 |- |[[:en:Stymfalia]]|| || || ||14 |- |[[:en:Styra, Greece]]|| || || ||11 |- |[[:en:Successions of Philosophers]]|| || || ||5 |- |[[:en:Suda]]||[[:ru:Суда (энциклопедия)]]||[[Սուդա (հանրագիտարան)]]||այո||46 |- |[[:en:Sukhumi]]||[[:ru:Сухум]]||[[Սուխում]]|| ||120 |- |[[:en:Sumela Monastery]]||[[:ru:Панагия Сумела]]||[[Սումելա վանք]]|| ||25 |- |[[:en:Super-prefectures of Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:The Suppliants (Aeschylus)]]||[[:ru:Просительницы (Эсхил)]]|| || ||23 |- |[[:en:Supreme Civil and Criminal Court of Greece]]||[[:ru:Верховный суд Греции]]|| || ||9 |- |[[:en:Swedish Institute at Athens]]|| || || ||8 |- |[[:en:Symi]]||[[:ru:Сими]]||[[Սիմի]]|| ||44 |- |[[:en:Symmathites]]|| || || ||2 |- |[[:en:Sympoliteia]]|| || || ||7 |- |[[:en:Symposium]]||[[:ru:Симпосий]]|| || ||41 |- |[[:en:Symposium (Plato)]]||[[:ru:Пир (Платон)]]||[[Խրախճանք]]|| ||44 |- |[[:en:Synaspismos]]||[[:ru:Синаспизмос]]|| || ||18 |- |[[:en:George Syncellus]]||[[:ru:Георгий Синкелл]]|| || ||33 |- |[[:en:Syntagma Square]]||[[:ru:Синтагматос]]||[[Սինտագմա]]|| ||33 |- |[[:en:Syros]]||[[:ru:Сирос]]||[[Սիրոս (կղզի)]]|| ||55 |- |[[:en:Tainia (costume)]]|| || || ||10 |- |[[:en:Talent (measurement)]]||[[:ru:Талант (единица измерения)]]||[[Տաղանդ (չափի միավոր)]]|| ||49 |- |[[:en:Talos in popular culture]]||[[:ru:Талос (витязь)]]|| || ||32 |- |[[:en:Talthybius]]||[[:ru:Талфибий]]|| || ||18 |- |[[:en:Tamil loanwords in Ancient Greek]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tamzara]]||[[:ru:Тамзара]]||[[Թամզարա (պար)]]|| ||6 |- |[[:en:Tanagra figurine]]||[[:ru:Танагрские статуэтки]]|| || ||17 |- |[[:en:Tantalus]]||[[:ru:Тантал (мифология)]]||[[Տանտալոս]]|| ||53 |- |[[:en:Taphians]]|| || || ||9 |- |[[:en:Giannis Taralidis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Tarasios of Constantinople]]||[[:ru:Тарасий (патриарх Константинопольский)]]|| || ||27 |- |[[:en:Gregory Tarchaneiotes]]|| || || ||8 |- |[[:en:Tarhana]]||[[:ru:Тархана]]||[[Թարխանա]]|| ||21 |- |[[:en:Tarporley Painter]]||[[:ru:Тарпорлийский вазописец]]|| || ||7 |- |[[:en:Tarquinia Painter]]|| || || ||4 |- |[[:en:Taverna]]||[[:ru:Греческая таверна]]|| || ||11 |- |[[:en:Taxation in Greece]]||[[:ru:Налоговая система Греции]]|| || ||4 |- |[[:en:Taygetus]]||[[:ru:Тайгет]]|| || ||37 |- |[[:en:Technical Chamber of Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Technical University of Crete]]|| || || ||8 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Athens]]|| || || ||3 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Crete]]||[[:ru:Критский институт технологического образования]]|| || ||3 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Eastern Macedonia and Thrace]]|| || || ||3 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Piraeus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Western Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Technological Educational Institute of Western Macedonia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tegea]]||[[:ru:Тегея]]|| || ||32 |- |[[:en:Telegonus]]||[[:ru:Телегон]]|| || ||3 |- |[[:en:Telemachus]]||[[:ru:Телемах]]||[[Տելեմաքոս]]|| ||51 |- |[[:en:Telephus]]||[[:ru:Телеф]]||[[Տելեփոս]]|| ||28 |- |[[:en:Telesilla]]||[[:ru:Телесилла]]|| || ||23 |- |[[:en:Television in Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Temple of Aphaea]]||[[:ru:Храм Афайи]]|| || ||22 |- |[[:en:Temple of Hera, Olympia]]|| || || ||17 |- |[[:en:Temple of Olympian Zeus, Athens]]||[[:ru:Храм Зевса Олимпийского]]||[[Օլիմպիական Զևսի տաճար]]|| ||34 |- |[[:en:Tenea]]|| || || ||10 |- |[[:en:Tenedos]]||[[:ru:Бозджаада]]||[[Տենեդոս]]|| ||47 |- |[[:en:Tenth austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Teos]]||[[:ru:Теос]]|| || ||25 |- |[[:en:Tereus (play)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Terpsichore]]||[[:ru:Терпсихора]]||[[Տերփսիքորա]]||այո||53 |- |[[:en:Territorial evolution of Greece]]|| || || ||6 |- |[[:en:Terrorism in Greece]]|| || || ||5 |- |[[:en:Tetradrachm]]||[[:ru:Тетрадрахма]]|| || ||28 |- |[[:en:Tetrarchy]]||[[:ru:Тетрархия]]||[[Տետրարխիա]]||այո||54 |- |[[:en:Tha 'Mai Allios]]|| || || ||5 |- |[[:en:Thaïs]]||[[:ru:Таис]]||[[Թայիս]]|| ||27 |- |[[:en:Thales of Miletus]]||[[:ru:Фалес Милетский]]||[[Թալես Միլեթացի]]|| ||148 |- |[[:en:Thalia (Muse)]]||[[:ru:Талия (муза)]]||[[Թալիա]]||այո||55 |- |[[:en:Thanatos]]||[[:ru:Танатос]]||[[Թանատոս]]|| ||56 |- |[[:en:Thasos]]||[[:ru:Тасос]]||[[Թասոս]]|| ||56 |- |[[:en:The Day the Fish Came Out]]|| || || ||7 |- |[[:en:The Dead Brother's Song]]|| || || ||3 |- |[[:en:The Frog and the Ox]]|| || || ||8 |- |[[:en:The Last Temptation of Christ (novel)]]|| || || ||18 |- |[[:en:The Mall Athens]]|| || || ||4 |- |[[:en:The North Wind and the Sun]]|| || || ||23 |- |[[:en:The Spicy Effect]]|| || || ||2 |- |[[:en:The X Factor (Greek series 1)]]|| || || ||1 |- |[[:en:The X Factor (Greek TV series)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Theagenes of Megara]]||[[:ru:Феаген]]|| || ||16 |- |[[:en:Theatre of ancient Greece]]||[[:ru:Театр в Древней Греции]]||[[Հին հունական թատրոն]]|| ||53 |- |[[:en:Theatre of Dionysus]]||[[:ru:Театр Диониса]]||[[Դիոնիսոսի թատրոն]]|| ||32 |- |[[:en:Theban pederasty]]|| || || ||12 |- |[[:en:Theban–Spartan War]]|| || || ||4 |- |[[:en:Thebes tablets]]|| || || ||1 |- |[[:en:Thebes, Greece]]||[[:ru:Фивы (Беотия)]]||[[Թեբե (Հունաստան)]]|| ||69 |- |[[:en:Theme (Byzantine district)]]||[[:ru:Фема]]||[[Թեմ (Բյուզանդիայի վարչական միավոր)]]|| ||43 |- |[[:en:Themistoclean Wall]]|| ||[[Թեմիստոկլեսյան պարիսպ]]|| ||7 |- |[[:en:Theocritus]]||[[:ru:Феокрит]]|| || ||66 |- |[[:en:Theodora of Arta]]||[[:ru:Феодора Петралифа]]|| || ||15 |- |[[:en:Theodora of Trebizond]]||[[:ru:Феодора Великая Комнина]]|| || ||27 |- |[[:en:Theodora Porphyrogenita]]||[[:ru:Феодора (дочь Константина VIII)]]||[[Թեոդորա (Բյուզանդիայի կայսրուհի)]]|| ||47 |- |[[:en:Theodora (empress)]]||[[:ru:Феодора (супруга Феофила)]]||[[Թեոդորա (Թեոփիլոսի կինը)]]|| ||41 |- |[[:en:Theodora (11th century)]]||[[:ru:Феодора (дочь Константина VIII)]]||[[Թեոդորա (Բյուզանդիայի կայսրուհի)]]|| ||47 |- |[[:en:Theodora (daughter of Constantine VII)]]||[[:ru:Феодора (дочь Константина VII)]]|| || ||18 |- |[[:en:Theodora (wife of Romanos I)]]||[[:ru:Феодора (супруга Романа I)]]|| || ||20 |- |[[:en:Stavros Theodorakis]]|| || || ||17 |- |[[:en:Theodore II Laskaris]]||[[:ru:Феодор II Ласкарис]]|| || ||43 |- |[[:en:Theodore II Palaiologos]]||[[:ru:Феодор II Палеолог]]|| || ||22 |- |[[:en:Theodore I Palaiologos]]||[[:ru:Феодор I Палеолог (деспот Мореи)]]|| || ||20 |- |[[:en:Theodore Psalter]]|| || || ||3 |- |[[:en:Natasa Theodoridou]]||[[:ru:Феодориду, Наташа]]|| || ||10 |- |[[:en:Theodosian dynasty]]||[[:ru:Династия Феодосия]]|| || ||33 |- |[[:en:Maria Theofili]]|| || || ||3 |- |[[:en:Theoktistos]]|| || || ||9 |- |[[:en:Theophanes Continuatus]]||[[:ru:Продолжатель Феофана]]|| || ||15 |- |[[:en:Theophanes the Greek]]||[[:ru:Феофан Грек]]||[[Ֆեոֆան Գրեկ]]|| ||31 |- |[[:en:Theophilos (emperor)]]||[[:ru:Феофил (император)]]|| || ||52 |- |[[:en:Theophylact of Ohrid]]||[[:ru:Феофилакт Болгарский]]|| || ||19 |- |[[:en:Theoroi]]|| || || ||6 |- |[[:en:Georgios Theotokis]]||[[:ru:Теотокис, Георгиос]]|| || ||17 |- |[[:en:Theramenes]]||[[:ru:Ферамен]]|| || ||23 |- |[[:en:Theriso]]|| || || ||11 |- |[[:en:Theriso revolt]]|| || || ||6 |- |[[:en:Theseus]]||[[:ru:Тесей]]||[[Թեսևս]]|| ||82 |- |[[:en:Thesmophoriazusae]]||[[:ru:Женщины на празднике Фесмофорий]]|| || ||23 |- |[[:en:Thesprotians]]|| || || ||14 |- |[[:en:Thessalonike of Macedon]]||[[:ru:Фессалоника (сестра Александра Македонского)]]|| || ||22 |- |[[:en:Thessaloniki (municipality)]]||[[:ru:Салоники (дим)]]|| || ||8 |- |[[:en:Thessaloniki Inner Ring Road]]|| || || ||4 |- |[[:en:Thessaloniki International Fair]]||[[:ru:Международная выставка в Салониках]]|| || ||5 |- |[[:en:Thessaloniki International Film Festival]]||[[:ru:Международный кинофестиваль в Салониках]]|| || ||17 |- |[[:en:Thessaloniki Metro]]||[[:ru:Салоникский метрополитен]]|| || ||24 |- |[[:en:Thessaloniki metropolitan area]]|| || || ||4 |- |[[:en:Thessaly Railway Museum]]||[[:ru:Железнодорожный музей Фессалии]]|| || ||4 |- |[[:en:Thetis-class gunboat]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ludwig Thiersch]]||[[:ru:Тирш, Людвиг]]|| || ||10 |- |[[:en:Third austerity package (Greece)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Third Economic Adjustment Programme for Greece]]|| || || ||2 |- |[[:en:Third Sacred War]]||[[:ru:Третья Священная война]]|| || ||16 |- |[[:en:Thirty Years' Peace]]||[[:ru:Тридцатилетний мир]]|| || ||14 |- |[[:en:This Is Our Night]]|| || || ||13 |- |[[:en:Tholos of Delphi]]|| || || ||9 |- |[[:en:Thomas I Komnenos Doukas]]||[[:ru:Фома I Комнин Дука]]|| || ||17 |- |[[:en:Thomas the Slav]]||[[:ru:Фома Славянин]]||[[Թովմա Սլավոն]]|| ||32 |- |[[:en:Thracia]]||[[:ru:Фракия (римская провинция)]]|| || ||31 |- |[[:en:Thracian horseman]]||[[:ru:Фракийский всадник]]|| || ||14 |- |[[:en:Thrasybulus]]||[[:ru:Фрасибул]]|| || ||28 |- |[[:en:Thrasymachus]]||[[:ru:Фрасимах]]|| || ||31 |- |[[:en:Dionysius Thrax]]||[[:ru:Дионисий Фракийский]]||[[Դիոնիսիոս Թրակացի]]|| ||36 |- |[[:en:Thriae]]||[[:ru:Фрии]]|| || ||14 |- |[[:en:Throne Room, Knossos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Thucydides, son of Melesias]]||[[:ru:Фукидид (сын Мелесия)]]|| || ||14 |- |[[:en:Thyreophoroi]]||[[:ru:Туреофоры]]|| || ||8 |- |[[:en:Tiberius III]]||[[:ru:Тиверий III]]|| || ||49 |- |[[:en:Tiberius II Constantine]]||[[:ru:Тиберий II]]||[[Տիբերիոս Բ (Բյուզանդիայի կայսր)]]||այո||51 |- |[[:en:Tigranes the Great]]||[[:ru:Тигран II]]||[[Տիգրան Մեծ]]|| ||71 |- |[[:en:Tilos]]||[[:ru:Тилос]]|| || ||36 |- |[[:en:Timaeus (dialogue)]]||[[:ru:Тимей (Платон)]]|| || ||43 |- |[[:en:Timarete]]||[[:ru:Тимарет]]|| || ||15 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (33–717)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (717–1204)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (1204–1453)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (1453–1821)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (1821–1924)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (1924–1974)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (1974–2008)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of Eastern Orthodoxy in Greece (from 2008)]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of the Latin Empire]]|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of the Republic of Venice]]||[[:ru:Хронология истории Венеции]]|| || ||4 |- |[[:en:Timon of Athens (person)]]|| || || ||15 |- |[[:en:Timotheus (sculptor)]]||[[:ru:Тимофей (скульптор)]]|| || ||15 |- |[[:en:Timotheus (general)]]||[[:ru:Тимофей (военачальник)]]|| || ||18 |- |[[:en:Timycha]]|| || || ||9 |- |[[:en:Tinos]]||[[:ru:Тинос]]||[[Թինոս]]|| ||55 |- |[[:en:Tisias]]||[[:ru:Тисий]]|| || ||10 |- |[[:en:Titan Cement]]||[[:ru:Titan Cement]]|| || ||14 |- |[[:en:Titanomachy]]||[[:ru:Титаномахия]]||[[Տիտանների ճակատամարտ]]|| ||45 |- |[[:en:Titans]]||[[:ru:Титаны]]||[[Տիտաններ (դիցաբանություն)]]|| ||90 |- |[[:en:To Nisi]]||[[:ru:Остров (телесериал, Греция)]]|| || ||6 |- |[[:en:To Vima]]||[[:ru:Вима (газета)]]|| || ||13 |- |[[:en:Tocco family]]||[[:ru:Токко (династия)]]|| || ||11 |- |[[:en:Dimitrios Tofalos]]||[[:ru:Тофалос, Димитриос]]||[[Դիմիտրիոս Տոֆալոս]]|| ||8 |- |[[:en:Ardit Toli]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tomb of the Diver]]|| || || ||12 |- |[[:en:Tomb of the Unknown Soldier (Athens)]]||[[:ru:Могила Неизвестного солдата (Афины)]]|| || ||7 |- |[[:en:Toumazou v. Republic of Turkey]]|| || || ||2 |- |[[:en:Toumba (Thessaloniki)]]|| || || ||6 |- |[[:en:Bardanes Tourkos]]||[[:ru:Вардан Турк]]|| || ||16 |- |[[:en:Tower of the Winds]]||[[:ru:Башня Ветров]]||[[Քամիների աշտարակ]]|| ||34 |- |[[:en:Trachilos footprints]]|| || || ||7 |- |[[:en:Tractatus coislinianus]]||[[:ru:Коаленовский трактат]]|| || ||6 |- |[[:en:Trade unions in Greece]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tragasus]]|| || || ||2 |- |[[:en:TrainOSE rolling stock]]|| || || ||4 |- |[[:en:Treasury of Atreus]]||[[:ru:Сокровищница Атрея]]|| || ||25 |- |[[:en:Treaty of Adrianople (1829)]]||[[:ru:Адрианопольский мирный договор (1829)]]||[[Ադրիանապոլսի պայմանագիր]]|| ||41 |- |[[:en:Treaty of Athens]]||[[:ru:Афинский договор]]|| || ||9 |- |[[:en:Treaty of Berlin (1878)]]||[[:ru:Берлинский трактат]]||[[Բեռլինի պայմանագիր (1878)]]|| ||38 |- |[[:en:Treaty of Bucharest (1913)]]||[[:ru:Бухарестский мирный договор (1913)]]|| || ||42 |- |[[:en:Treaty of Chernomen]]|| || || ||4 |- |[[:en:Treaty of Constance (1153)]]|| || || ||4 |- |[[:en:Treaty of Constantinople (1897)]]||[[:ru:Константинопольский договор (1897)]]|| || ||12 |- |[[:en:Treaty of Devol]]||[[:ru:Девольский договор]]|| || ||24 |- |[[:en:Treaty of Karlowitz]]||[[:ru:Карловицкий мир]]|| || ||52 |- |[[:en:Treaty of London (1827)]]||[[:ru:Лондонская конвенция (1827)]]|| || ||15 |- |[[:en:Treaty of London (1864)]]||[[:ru:Лондонский договор (1864)]]|| || ||9 |- |[[:en:Treaty of Neuilly-sur-Seine]]||[[:ru:Нёйиский договор]]|| || ||37 |- |[[:en:Treaty of Nymphaeum (1214)]]||[[:ru:Нимфейский договор (1214)]]|| || ||12 |- |[[:en:Treaty of Nymphaeum (1261)]]||[[:ru:Нимфейский договор (1261)]]|| || ||16 |- |[[:en:Treaty of Passarowitz]]||[[:ru:Пожаревацкий мир]]|| || ||41 |- |[[:en:Treaty of Phoenice]]|| || || ||16 |- |[[:en:Treaty of Sèvres]]||[[:ru:Севрский мирный договор]]||[[Սևրի պայմանագիր]]|| ||61 |- |[[:en:Treaty of Varkiza]]||[[:ru:Варкизское соглашение]]|| || ||10 |- |[[:en:Treaty of Viterbo]]|| || || ||8 |- |[[:en:Trial of the Six]]||[[:ru:Процесс шести]]|| || ||11 |- |[[:en:Triandria]]||[[:ru:Триандрия]]|| || ||17 |- |[[:en:Makis Triantafyllopoulos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Nikolaos Triantafyllakos]]||[[:ru:Триандафиллакос, Николаос]]|| || ||14 |- |[[:en:Dimitrios Trichopoulos]]||[[:ru:Трихопулос, Димитриос]]||[[Դիմիտրիոս Տրիխոպուլոս]]|| ||5 |- |[[:en:Trierarch]]|| || || ||7 |- |[[:en:Valando Tryfonos]]||[[:ru:Трифонос, Валанто]]|| || ||6 |- |[[:en:Trikala]]||[[:ru:Трикала]]||[[Տրիկալա]]|| ||49 |- |[[:en:Trikala (regional unit)]]|| || || ||14 |- |[[:en:Trikala 2000 B.C.]]|| || || ||7 |- |[[:en:Spyridon Trikoupis]]||[[:ru:Трикупис, Спиридон]]||[[Սպիրիդոն Տրիկուպիս]]|| ||24 |- |[[:en:Tripotamia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tripotamo, Arcadia]]|| || || ||2 |- |[[:en:Triptolemos Painter]]||[[:ru:Мастер Триптолема]]|| || ||8 |- |[[:en:Antonis Tritsis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Troilus of Elis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Trojan language]]||[[:ru:Троянский язык]]|| || ||7 |- |[[:en:Tromakton]]|| || || ||1 |- |[[:en:Tros (mythology)]]||[[:ru:Трос (сын Эрихтония)]]|| || ||27 |- |[[:en:Troullos]]|| || || ||1 |- |[[:en:Troy]]||[[:ru:Троя]]||[[Տրոյա]]|| ||113 |- |[[:en:Trypes]]|| || || ||9 |- |[[:en:Euclid Tsakalotos]]||[[:ru:Цакалотос, Эвклид]]||[[Էվկլիդիս Ցակալոտոս]]|| ||30 |- |[[:en:Athanasios Tsakalov]]||[[:ru:Цакалоф, Атанасиос]]|| || ||12 |- |[[:en:Tsakonia]]|| || || ||9 |- |[[:en:Tsakonian language]]||[[:ru:Цаконский язык]]|| || ||32 |- |[[:en:Tsakonians]]|| || || ||9 |- |[[:en:Tsakonikos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Eleni Tsaligopoulou]]||[[:ru:Цалигопулу, Элени]]||[[Էլենի Ցալիգոպուլու]]|| ||12 |- |[[:en:Konstantinos Tsatsos]]||[[:ru:Цацос, Константинос]]|| || ||32 |- |[[:en:Tsestos]]|| || || ||2 |- |[[:en:Tsifteteli]]|| || || ||7 |- |[[:en:Tsimiski Street]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ilias Tsirimokos]]||[[:ru:Циримокос, Илиас]]|| || ||16 |- |[[:en:Savvas Tsitouridis]]|| || || ||4 |- |[[:en:Vassilis Tsitsanis]]|| || || ||14 |- |[[:en:Georgios Tsolakoglou]]||[[:ru:Цолакоглу, Георгиос]]|| || ||19 |- |[[:en:Emmanouil Tsouderos]]||[[:ru:Цудерос, Эммануил]]|| || ||16 |- |[[:en:Christos Tsountas]]||[[:ru:Цундас, Христос]]|| || ||11 |- |[[:en:Tunic]]||[[:ru:Туника]]|| || ||44 |- |[[:en:Turkish coffee]]||[[:ru:Кофе по-турецки]]||[[Թուրքական սուրճ]]|| ||60 |- |[[:en:Turkish invasion of Cyprus]]||[[:ru:Турецкое вторжение на Кипр]]||[[Թուրքական ներխուժումը Կիպրոս]]|| ||43 |- |[[:en:TWA Flight 841 (1974)]]||[[:ru:Взрыв Boeing 707 над Ионическим морем]]|| || ||8 |- |[[:en:Twenty Years' Anarchy]]||[[:ru:Двадцатилетняя анархия]]|| || ||16 |- |[[:en:Tymfristos]]||[[:ru:Велухи]]|| || ||18 |- |[[:en:Tyrant]]||[[:ru:Тиран]]|| || ||60 |- |[[:en:Tyras]]||[[:ru:Тира (древний город)]]|| || ||18 |- |[[:en:Tyrsenian languages]]||[[:ru:Тирренские языки]]|| || ||26 |- |[[:en:Konstantinos Tzechanis]]||[[:ru:Дзеханис, Константинос]]|| || ||5 |- |[[:en:Eleni Tzoka]]|| || || ||7 |- |[[:en:Ullah Millet]]|| || || ||1 |- |[[:en:Ulysses' Gaze]]||[[:ru:Взгляд Улисса]]|| || ||20 |- |[[:en:United Democratic Left]]||[[:ru:Единая демократическая левая партия]]|| || ||12 |- |[[:en:United Macedonia]]||[[:ru:Великая Македония]]||[[Մեծն Մակեդոնիա]]||այո||23 |- |[[:en:United Panhellenic Organization of Youth]]||[[:ru:Единая всегреческая организация молодёжи]]|| || ||5 |- |[[:en:United States of the Ionian Islands]]||[[:ru:Ионическая республика]]||[[Հոնիական հանրապետություն]]|| ||34 |- |[[:en:University of Ioannina]]|| || || ||12 |- |[[:en:University of Macedonia]]||[[:ru:Университет Македонии]]||[[Մակեդոնիայի համալսարան]]|| ||18 |- |[[:en:University of Peloponnese]]|| || || ||13 |- |[[:en:University of Piraeus]]||[[:ru:Университет Пирея]]||[[Պիրեյոսի համալսարան]]|| ||19 |- |[[:en:University of Thessaly]]||[[:ru:Университет Фессалии]]|| || ||11 |- |[[:en:University of West Attica]]|| || || ||5 |- |[[:en:Unknown God]]||[[:ru:Неведомый бог]]|| || ||15 |- |[[:en:Urania]]||[[:ru:Урания (муза)]]||[[Ուրանիա]]|| ||53 |- |[[:en:Utica, Tunisia]]||[[:ru:Утика]]|| || ||32 |- |[[:en:Markos Vafeiadis]]||[[:ru:Вафиадис, Маркос]]|| || ||29 |- |[[:en:Nanos Valaoritis]]|| || || ||6 |- |[[:en:Vale of Tempe]]||[[:ru:Темпейская долина]]|| || ||25 |- |[[:en:Valens]]||[[:ru:Валент II]]||[[Վաղես]]|| ||65 |- |[[:en:Valentinian I]]||[[:ru:Валентиниан I]]|| || ||69 |- |[[:en:Valentinianic dynasty]]||[[:ru:Династия Валентиниана]]|| || ||29 |- |[[:en:Vallahades]]||[[:ru:Валахады]]|| || ||9 |- |[[:en:Valle dei Templi]]|| || || ||35 |- |[[:en:Zinovios Valvis]]||[[:ru:Валвис, Зиновиос]]|| || ||15 |- |[[:en:Markos Vamvakaris]]||[[:ru:Вамвакарис, Маркос]]|| || ||19 |- |[[:en:Despina Vandi]]||[[:ru:Ванди, Деспина]]||[[Դեսպինա Վանդի]]|| ||29 |- |[[:en:Vangelis]]||[[:ru:Вангелис]]||[[Վանգելիս]]|| ||71 |- |[[:en:Vangos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Varangians]]||[[:ru:Варяги]]||[[Վարյագներ]]|| ||55 |- |[[:en:Vardar]]||[[:ru:Вардар]]||[[Վարդար]]|| ||56 |- |[[:en:Vardar offensive]]||[[:ru:Вардарское наступление]]|| || ||16 |- |[[:en:Vardousia]]||[[:ru:Вардусия]]|| || ||14 |- |[[:en:Varieties of Modern Greek]]|| || || ||5 |- |[[:en:Kostas Varnalis]]||[[:ru:Варналис, Костас]]||[[Կոստաս Վառնալիս]]|| ||21 |- |[[:en:Yanis Varoufakis]]||[[:ru:Варуфакис, Янис]]||[[Յանիս Վարուֆակիս]]|| ||55 |- |[[:en:Varrese Painter]]||[[:ru:Варрезский вазописец]]|| || ||7 |- |[[:en:Ioannis Varvakis]]||[[:ru:Варваци, Иван Андреевич]]|| || ||10 |- |[[:en:Vasilikos, Zakynthos]]|| || || ||5 |- |[[:en:Vasilopita]]||[[:ru:Василопита]]|| || ||9 |- |[[:en:Vasta]]||[[:ru:Васта (значения)]]|| || ||5 |- |[[:en:Vatatzes]]|| || || ||7 |- |[[:en:John III Doukas Vatatzes]]||[[:ru:Иоанн III Дука Ватац]]|| || ||48 |- |[[:en:Vathy, Ithaca]]||[[:ru:Итаки (город)]]||[[Իտակի]]|| ||16 |- |[[:en:Vathy, Samos]]||[[:ru:Вати (Самос)]]|| || ||26 |- |[[:en:Kostas Vaxevanis]]|| || || ||9 |- |[[:en:Ioannis Velissariou]]||[[:ru:Велиссариу, Иоаннис]]|| || ||4 |- |[[:en:Aris Velouchiotis]]||[[:ru:Велухиотис, Арис]]||[[Արիս Վելուխիոտիս]]|| ||19 |- |[[:en:Yiorgos Veltsos]]|| || || ||3 |- |[[:en:Venetian rule in the Ionian Islands]]|| || || ||9 |- |[[:en:Venizelism]]|| ||[[Վենիզելիզմ]]|| ||10 |- |[[:en:Evangelos Venizelos]]||[[:ru:Венизелос, Евангелос]]||[[Էվանգելոս Վենիզելոս]]|| ||32 |- |[[:en:Michael Ventris]]||[[:ru:Вентрис, Майкл]]|| || ||34 |- |[[:en:Venus Anadyomene]]||[[:ru:Афродита Анадиомена]]|| || ||15 |- |[[:en:Venus Callipyge]]||[[:ru:Венера Каллипига]]|| || ||19 |- |[[:en:Venus of Arles]]||[[:ru:Венера Арльская]]|| || ||15 |- |[[:en:Vergina]]||[[:ru:Вергина]]||[[Վերգինա]]|| ||46 |- |[[:en:Veria]]||[[:ru:Верия]]||[[Վերիա]]|| ||46 |- |[[:en:Via Egnatia]]||[[:ru:Эгнатиева дорога]]|| || ||37 |- |[[:en:Viannos massacres]]||[[:ru:Холокост Вьяноса]]|| || ||6 |- |[[:en:Demetrios Vikelas]]||[[:ru:Викелас, Деметриус]]|| || ||47 |- |[[:en:Vikos–Aoös National Park]]||[[:ru:Викос-Аоос]]||[[Վիկոս-Աոոս ազգային պարկ]]|| ||19 |- |[[:en:Ioannis Vilaras]]|| || || ||7 |- |[[:en:Vino Greco]]|| || || ||2 |- |[[:en:Anna Vissi]]||[[:ru:Висси, Анна]]||[[Աննա Վիսսի]]||այո||37 |- |[[:en:Lia Vissi]]|| || || ||14 |- |[[:en:Vitsa]]||[[:ru:Вица (Янина)]]|| || ||9 |- |[[:en:Vivartia]]|| || || ||7 |- |[[:en:Vjosa]]||[[:ru:Вьоса]]||[[Վյոսա]]|| ||43 |- |[[:en:Volcanic winter of 536]]||[[:ru:Похолодание 535—536 годов]]|| || ||29 |- |[[:en:Volos]]||[[:ru:Волос (город)]]||[[Վոլոս]]|| ||73 |- |[[:en:Makis Voridis]]|| || || ||7 |- |[[:en:Votanikos Mosque]]||[[:ru:Афинская мечеть]]|| || ||8 |- |[[:en:Voukolies]]|| || || ||11 |- |[[:en:Georgios Voulgarakis]]|| || || ||5 |- |[[:en:Petros Voulgaris]]||[[:ru:Вулгарис, Петрос]]|| || ||14 |- |[[:en:Vouliagmeni]]||[[:ru:Вулиагмени (Аттика)]]||[[Վուլիագմենի (Ատտիկա)]]|| ||19 |- |[[:en:Kostas Voutsas]]|| || || ||7 |- |[[:en:Andreas Voutsinas]]|| || || ||8 |- |[[:en:Nikos Voutsis]]|| || || ||10 |- |[[:en:Omer Vrioni]]||[[:ru:Омер-паша Вриони]]|| || ||11 |- |[[:en:Vrysochori]]|| || || ||3 |- |[[:en:Theodoros Vryzakis]]||[[:ru:Вризакис, Теодорос]]|| || ||14 |- |[[:en:Alan Wace]]||[[:ru:Уэйс, Алан]]|| || ||13 |- |[[:en:Walls of Constantinople]]||[[:ru:Стены Константинополя]]||[[Կոստանդնուպոլսի պարիսպներ]]||այո||39 |- |[[:en:Krzysztof Warzycha]]||[[:ru:Важиха, Кшиштоф]]|| || ||17 |- |[[:en:Water polo at the 2004 Summer Olympics]]||[[:ru:Водное поло на летних Олимпийских играх 2004]]|| || ||27 |- |[[:en:Western Greece]]||[[:ru:Западная Греция]]||[[Արևմտյան Հունաստան]]|| ||69 |- |[[:en:Western Macedonia]]||[[:ru:Западная Македония]]|| || ||71 |- |[[:en:Western text-type]]||[[:ru:Западный тип текста]]|| || ||13 |- |[[:en:Wildlife of Greece]]|| || || ||3 |- |[[:en:William of Champlitte]]||[[:ru:Гильом I де Шамплит]]|| || ||19 |- |[[:en:William of Villehardouin]]||[[:ru:Гильом II де Виллардуэн]]|| || ||23 |- |[[:en:Wine and Vine Institutes]]|| || || ||1 |- |[[:en:Winged Victory of Samothrace]]||[[:ru:Ника Самофракийская]]||[[Նիկե Սամոթրակյան]]|| ||49 |- |[[:en:Women in the Byzantine Empire]]||[[:ru:Женщины в Византии]]||[[Կանայք Բյուզանդիայում]]|| ||4 |- |[[:en:Women of Trachis]]||[[:ru:Трахинянки (Софокл)]]|| || ||28 |- |[[:en:Works and Days]]||[[:ru:Труды и дни]]||[[Աշխատանք և օրեր]]|| ||44 |- |[[:en:Xanthi]]||[[:ru:Ксанти]]||[[Քսանթի]]|| ||49 |- |[[:en:Xanthi B.C.]]|| || || ||3 |- |[[:en:Xanthos]]||[[:ru:Ксанф (город)]]||[[Կսանֆ (քաղաք)]]|| ||42 |- |[[:en:Emmanuil Xanthos]]||[[:ru:Ксантос, Эммануил]]|| || ||9 |- |[[:en:Xekina Mia Psaropoula]]|| || || ||1 |- |[[:en:Iannis Xenakis]]||[[:ru:Ксенакис, Янис]]||[[Յանիս Քսենակիս]]|| ||46 |- |[[:en:Xenocles of Messenia]]|| || || ||3 |- |[[:en:Xenophon]]||[[:ru:Ксенофонт]]||[[Քսենոփոն]]|| ||116 |- |[[:en:Xenos (Greek)]]|| || || ||2 |- |[[:en:Xerxes I]]||[[:ru:Ксеркс I]]||[[Քսերքսես I]]|| ||84 |- |[[:en:Alexios Xiphias]]|| || || ||8 |- |[[:en:John Xiphilinus]]|| || || ||19 |- |[[:en:Xoanon]]||[[:ru:Ксоан]]|| || ||16 |- |[[:en:Xorychti]]|| || || ||3 |- |[[:en:Nikos Xydakis (journalist)]]|| || || ||5 |- |[[:en:Xylokastro]]||[[:ru:Ксилокастрон]]||[[Քսիլոկաստրոն]]|| ||18 |- |[[:en:Nikos Xilouris]]||[[:ru:Ксилурис, Никос]]||[[Նիկոս Քսիլուրիս]]|| ||16 |- |[[:en:Xynisteri]]||[[:ru:Ксинистери (виноград)]]|| || ||9 |- |[[:en:Xyston]]|| || || ||16 |- |[[:en:Yalova Peninsula massacres]]||[[:ru:Резня в регионе Ялова-Гемлик-Орхангази]]|| || ||10 |- |[[:en:Yanni]]||[[:ru:Хрисомаллис, Янни]]||[[Յաննի]]|| ||45 |- |[[:en:Yassou Maria]]|| || || ||6 |- |[[:en:Yazdegerd I]]||[[:ru:Йездегерд I]]||[[Հազկերտ Ա]]|| ||39 |- |[[:en:Yemenimde hare var]]|| || || ||2 |- |[[:en:Yevpatoria]]||[[:ru:Евпатория]]||[[Եվպատորիա]]|| ||76 |- |[[:en:Maldin Ymeraj]]|| || || ||3 |- |[[:en:Ymittos]]||[[:ru:Имитос (Аттика)]]|| || ||17 |- |[[:en:Nikos Zachariadis]]||[[:ru:Захариадис, Никос]]|| || ||27 |- |[[:en:Pope Zachary]]||[[:ru:Захарий (папа римский)]]|| || ||75 |- |[[:en:Zagora, Greece]]|| || || ||14 |- |[[:en:Zagori]]||[[:ru:Загори]]|| || ||19 |- |[[:en:Zaharoula]]|| || || ||1 |- |[[:en:Andreas Zaimis]]||[[:ru:Заимис, Андрей]]||[[Անդրեաս Զայմիս]]|| ||15 |- |[[:en:Zakros]]||[[:ru:Закрос]]||[[Զակրոս]]|| ||24 |- |[[:en:Zakynthos]]||[[:ru:Закинф]]||[[Զակինթոս]]|| ||69 |- |[[:en:Zakynthos (city)]]||[[:ru:Закинтос]]||[[Զակինթոս (քաղաք)]]|| ||34 |- |[[:en:Zakynthos Marine Park]]||[[:ru:Национальный морской парк Закинфа]]||[[Զակինթոս ազգային պարկ]]|| ||15 |- |[[:en:Zamanfou]]|| || || ||4 |- |[[:en:Zanclus]]|| || || ||2 |- |[[:en:Zappas Olympics]]||[[:ru:Пангреческие Олимпийские игры]]|| || ||15 |- |[[:en:Zappeion]]||[[:ru:Заппион]]||[[Զափփեյոն]]|| ||31 |- |[[:en:Zealots of Thessalonica]]||[[:ru:Зилоты (XIV век)]]||[[Զիլոտներ]]|| ||12 |- |[[:en:Zeibekiko]]|| || || ||7 |- |[[:en:Zeleia]]|| || || ||9 |- |[[:en:Zeno (emperor)]]||[[:ru:Зинон (император)]]||[[Զենոն (Բյուզանդիայի կայսր)]]|| ||60 |- |[[:en:Zeno of Elea]]||[[:ru:Зенон Элейский]]||[[Զենոն Էլեացի]]|| ||94 |- |[[:en:Leonidas Zervas]]||[[:ru:Зервас, Леонидас]]|| || ||4 |- |[[:en:Napoleon Zervas]]||[[:ru:Зервас, Наполеон]]|| || ||11 |- |[[:en:Zeta]]||[[:ru:Дзета]]||[[Ձետա (տառ)]]||այո||87 |- |[[:en:Zeus]]||[[:ru:Зевс]]||[[Զևս]]|| ||134 |- |[[:en:Zeyrek Mosque]]||[[:ru:Монастырь Пантократора]]|| || ||25 |- |[[:en:Akis Zikos]]||[[:ru:Зикос, Акис]]|| || ||14 |- |[[:en:Peggy Zina]]||[[:ru:Зина, Пегги]]||[[Պեգի Զինա]]|| ||14 |- |[[:en:Nikos Zisis]]||[[:ru:Зисис, Никос]]|| || ||28 |- |[[:en:Zoë Porphyrogenita]]||[[:ru:Зоя (византийская императрица)]]||[[Զոյա (բյուզանդական կայսրուհի)]]|| ||51 |- |[[:en:Christakis Zografos]]|| || || ||4 |- |[[:en:Zographeion College]]|| || || ||2 |- |[[:en:George Zorbas]]||[[:ru:Зорбас, Йоргис]]|| || ||5 |- |[[:en:Francis Zorzi]]||[[:ru:Цорци, Франческо]]|| || ||6 |- |[[:en:Zosimaia School]]|| ||[[Զոսիմայա դպրոց]]|| ||10 |- |[[:en:Pope Zosimus]]||[[:ru:Зосима (папа римский)]]||[[Զոսիմոս (Հռոմի պապ)]]|| ||74 |- |[[:en:Zygovisti]]|| || || ||3 |} c86rho7q87xf7wyxbgr0biwz1og22e9 Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Անգլերեն Վիքիպեդիայից/ԸՀ կարգավիճակի 102 1009869 8495963 8495561 2022-08-26T18:12:30Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:FA-Class mathematics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:0.999...]]||92100||[[0,(9)]]||12800|| ||61 |- |[[:en:1 − 2 + 3 − 4 + ⋯]]||25900|| || || ||42 |- |[[:en:Actuary]]||63000||[[Ապահովագրության վիճակագիր]]||1900||այո||50 |- |[[:en:Archimedes]]||104100||[[Արքիմեդես]]||92200|| ||220 |- |[[:en:Georg Cantor]]||83000||[[Գեորգ Կանտոր]]||106400|| ||110 |- |[[:en:Euclidean algorithm]]||122200||[[Էվկլիդեսի ալգորիթմ]]||10200|| ||62 |- |[[:en:Leonhard Euler]]||96700||[[Լեոնարդ Էյլեր]]||188100|| ||173 |- |[[:en:General relativity]]||194800||[[Հարաբերականության ընդհանուր տեսություն]]||176500|| ||111 |- |[[:en:Josiah Willard Gibbs]]||90600||[[Ջոզայա Գիբս]]||4500|| ||72 |- |[[:en:Group (mathematics)]]||98400||[[Խումբ]]||8300|| ||81 |- |[[:en:Robert Hues]]||57100|| || || ||8 |- |[[:en:Introduction to general relativity]]||73700|| || || ||17 |- |[[:en:Johannes Kepler]]||101700||[[Յոհան Կեպլեր]]||17400|| ||171 |- |[[:en:Laplace–Runge–Lenz vector]]||76100|| || || ||21 |- |[[:en:Émile Lemoine]]||22400|| || || ||19 |- |[[:en:Logarithm]]||98700||[[Լոգարիթմ]]||16100|| ||113 |- |[[:en:Emery Molyneux]]||70700|| || || ||13 |- |[[:en:Emmy Noether]]||123500||[[Էմմի Նյոթեր]]||164000|| ||86 |- |[[:en:Parity of zero]]||59400||[[Զրոյի զույգություն]]||34800|| ||31 |- |[[:en:Pi]]||157500||[[Պի թիվ]]||44100|| ||161 |- |[[:en:Problem of Apollonius]]||101500|| || || ||24 |- |[[:en:Marian Rejewski]]||73000|| || || ||39 |- |[[:en:Edward Wright (mathematician)]]||69700|| || || ||15 |} f03rruhbtxbibote96qljs9821l07c5 Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Անգլերեն Վիքիպեդիայից/ԼՀ կարգավիճակի 102 1009872 8495964 8495563 2022-08-26T18:13:24Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:GA-Class mathematics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Addition]]||77600||[[Գումարում]]||38600|| ||123 |- |[[:en:Affine symmetric group]]||59600|| || || ||2 |- |[[:en:Alexandrov's uniqueness theorem]]||13800|| || || ||4 |- |[[:en:Antiparallelogram]]||16600|| || || ||15 |- |[[:en:AP Statistics]]||21700|| || || ||2 |- |[[:en:Aristotle]]||158800||[[Արիստոտել]]||21400|| ||283 |- |[[:en:Ars Conjectandi]]||31500|| || || ||7 |- |[[:en:Binary logarithm]]||41100||[[Երկուական լոգարիթմ]]||12000|| ||25 |- |[[:en:Book embedding]]||67700|| || || ||4 |- |[[:en:Borromean rings]]||43800|| || || ||23 |- |[[:en:Cairo pentagonal tiling]]||22600|| || || ||9 |- |[[:en:Cantor's first set theory article]]||103900|| || || ||4 |- |[[:en:Cistercian numerals]]||16600|| || || ||10 |- |[[:en:Clique problem]]||85600|| || || ||17 |- |[[:en:Commutative property]]||20100||[[Տեղափոխականություն]]||1400|| ||71 |- |[[:en:Component (graph theory)]]||27600|| || || ||19 |- |[[:en:Constructible number]]||33000|| || || ||17 |- |[[:en:Convex hull]]||61100|| || || ||30 |- |[[:en:Cop-win graph]]||22400|| || || ||2 |- |[[:en:Curve of constant width]]||29800|| || || ||12 |- |[[:en:Curve-shortening flow]]||75600|| || || ||3 |- |[[:en:De Bruijn–Erdős theorem (graph theory)]]||27600|| || || ||6 |- |[[:en:De quinque corporibus regularibus]]||17400|| || || ||5 |- |[[:en:Derivative]]||53800||[[Ածանցյալ]]||18400|| ||89 |- |[[:en:Dirac delta function]]||89400|| || || ||47 |- |[[:en:Directed acyclic graph]]||45700|| || || ||23 |- |[[:en:Donkey Kong Jr. Math]]||16000|| || || ||12 |- |[[:en:Double bubble theorem]]||22400|| || || ||2 |- |[[:en:Dual graph]]||51700|| || || ||19 |- |[[:en:Dyadic rational]]||35700|| || || ||13 |- |[[:en:E (mathematical constant)]]||43700||[[E (թիվ)]]||21700|| ||90 |- |[[:en:Albert Einstein]]||208900||[[Ալբերտ Այնշտայն]]||215800|| ||290 |- |[[:en:Erdős–Straus conjecture]]||31800|| || || ||14 |- |[[:en:Euclid–Euler theorem]]||10700|| || || ||8 |- |[[:en:Euclidean distance]]||22900|| || || ||34 |- |[[:en:Factorial]]||71500||[[Ֆակտորիալ]]||2900|| ||81 |- |[[:en:Fast inverse square root]]||34100|| || || ||11 |- |[[:en:Ronald Fedkiw]]||12500|| || || ||9 |- |[[:en:Feedback arc set]]||54200|| || || ||5 |- |[[:en:Fermat's Last Tango]]||17200|| || || ||1 |- |[[:en:Fermat's right triangle theorem]]||16300|| || || ||7 |- |[[:en:Fibonacci nim]]||10000|| || || ||3 |- |[[:en:Field (mathematics)]]||88700|| || || ||63 |- |[[:en:Final stellation of the icosahedron]]||13300||[[Եքիդնաեդր]]||16800|| ||8 |- |[[:en:Finite subdivision rule]]||21700|| || || ||2 |- |[[:en:Free abelian group]]||50100|| || || ||14 |- |[[:en:Andrew M. Gleason]]||51700|| || || ||14 |- |[[:en:Ronald Graham]]||52200|| || || ||26 |- |[[:en:Graph homomorphism]]||37300|| || || ||11 |- |[[:en:Greedy coloring]]||32800|| || || ||8 |- |[[:en:Group testing]]||62200|| || || ||3 |- |[[:en:Halin graph]]||18700|| || || ||5 |- |[[:en:Richard Hamming]]||30500|| || || ||40 |- |[[:en:Handshaking lemma]]||29100||[[Ձեռքսեղմումների լեմմա]]||7100|| ||15 |- |[[:en:Harmonic series (mathematics)]]||48100||[[Հարմոնիկ շարք]]||1200|| ||41 |- |[[:en:Heilbronn triangle problem]]||19900|| || || ||1 |- |[[:en:Hilbert space]]||122100||[[Հիլբերտյան տարածություն]]||1000|| ||56 |- |[[:en:Bernt Michael Holmboe]]||13800|| || || ||22 |- |[[:en:Homotopy groups of spheres]]||84200|| || || ||5 |- |[[:en:Christiaan Huygens]]||134200||[[Քրիստիան Հյույգենս]]||4600|| ||111 |- |[[:en:Hypatia]]||95100||[[Հիպատիա]]||3200|| ||102 |- |[[:en:Ideal polyhedron]]||27500|| || || ||2 |- |[[:en:Infinity symbol]]||24500||[[Անվերջության խորհրդանիշ]]||9100|| ||19 |- |[[:en:International Mathematical Olympiad]]||50400||[[Մաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադա]]||54000|| ||58 |- |[[:en:Isosceles triangle]]||37100||[[Հավասարասրուն եռանկյուն]]||1000||այո||58 |- |[[:en:Vojtěch Jarník]]||20800|| || || ||14 |- |[[:en:Jessen's icosahedron]]||16200|| || || ||5 |- |[[:en:Kawasaki's theorem]]||17800|| || || ||5 |- |[[:en:Keller's conjecture]]||25400|| || || ||4 |- |[[:en:Kepler triangle]]||17800||[[Կեպլերի եռանկյուն]]||8000|| ||26 |- |[[:en:Emanuel Lasker]]||114000||[[Էմանուել Լասկեր]]||3200|| ||77 |- |[[:en:Lonely runner conjecture]]||19800|| || || ||6 |- |[[:en:Malfatti circles]]||44400|| || || ||11 |- |[[:en:Mathematical economics]]||121800|| || || ||38 |- |[[:en:Mathematics and architecture]]||78300|| || || ||12 |- |[[:en:Mathematics and art]]||117200|| || || ||15 |- |[[:en:Matrix (mathematics)]]||106500||[[Մատրից]]||26100|| ||97 |- |[[:en:Maximum spacing estimation]]||25800|| || || ||1 |- |[[:en:James Clerk Maxwell]]||84300||[[Ջեյմս Մաքսվել]]||171600|| ||143 |- |[[:en:Mayer–Vietoris sequence]]||26500|| || || ||12 |- |[[:en:Möbius strip]]||88300||[[Մյոբիուսի թերթ]]||1300|| ||65 |- |[[:en:John von Neumann]]||282800||[[Ջոն ֆոն Նոյման]]||5500|| ||109 |- |[[:en:Isaac Newton]]||140400||[[Իսահակ Նյուտոն]]||147500|| ||277 |- |[[:en:No-three-in-line problem]]||29900|| || || ||2 |- |[[:en:Opaque set]]||31600|| || || ||3 |- |[[:en:Paterson's worms]]||11500|| || || ||5 |- |[[:en:Patterns in nature]]||60600||[[Բնության օրինաչափություններ]]||66200|| ||16 |- |[[:en:Pell's equation]]||47200|| || || ||28 |- |[[:en:Penrose tiling]]||50300|| || || ||26 |- |[[:en:Pick's theorem]]||19800||[[Փիքի թեորեմ]]||2800|| ||27 |- |[[:en:Prime number]]||118300||[[Պարզ թիվ]]||3300|| ||138 |- |[[:en:Prince Rupert's cube]]||20000|| || || ||10 |- |[[:en:Pseudoforest]]||31100|| || || ||6 |- |[[:en:Pythagoras]]||111900||[[Պյութագորաս]]||6600|| ||193 |- |[[:en:Pythagorean theorem]]||93900||[[Պյութագորասի թեորեմ]]||7300|| ||123 |- |[[:en:Pythagorean tiling]]||15300|| || || ||7 |- |[[:en:Quadrisecant]]||17600|| || || ||1 |- |[[:en:Quantum electrodynamics]]||46800||[[Քվանտային էլեկտրադինամիկա]]||4700|| ||58 |- |[[:en:Quantum mechanics]]||93100||[[Քվանտային մեխանիկա]]||24900|| ||152 |- |[[:en:Quine–Putnam indispensability argument]]||63400|| || || ||1 |- |[[:en:Rado graph]]||35500|| || || ||5 |- |[[:en:Srinivasa Ramanujan]]||95300||[[Սրինիվասա Ռամանուջան]]||18700|| ||102 |- |[[:en:Regular number]]||25200|| || || ||6 |- |[[:en:Representation theory of the Lorentz group]]||153200|| || || ||5 |- |[[:en:Reuleaux triangle]]||57600||[[Ռյոլոյի եռանկյուն]]||48600|| ||34 |- |[[:en:Reversible cellular automaton]]||71700|| || || ||3 |- |[[:en:Arnold Ross]]||25200|| || || ||10 |- |[[:en:Klaus Roth]]||30200|| || || ||31 |- |[[:en:Rule 184]]||28200|| || || ||7 |- |[[:en:SAS Institute]]||39200||[[SAS Institute]]||1500||այո||20 |- |[[:en:Schwarz lantern]]||24700|| || || ||4 |- |[[:en:Shapley–Folkman lemma]]||81100|| || || ||7 |- |[[:en:Snark (graph theory)]]||23100|| || || ||9 |- |[[:en:Square pyramidal number]]||18900|| || || ||19 |- |[[:en:Square-difference-free set]]||14600|| || || ||2 |- |[[:en:Squaring the circle]]||43800||[[Շրջանի քառակուսացում]]||2300|| ||49 |- |[[:en:Hugo Steinhaus]]||26500|| || || ||40 |- |[[:en:Steinitz's theorem]]||50400|| || || ||4 |- |[[:en:Carl Størmer]]||20000|| || || ||24 |- |[[:en:Summa de arithmetica]]||12200|| || || ||8 |- |[[:en:Sylvester–Gallai theorem]]||41200|| || || ||14 |- |[[:en:Sylvester's sequence]]||21200|| || || ||17 |- |[[:en:Taylor series]]||41900||[[Թեյլորի շարք]]||52200|| ||66 |- |[[:en:Tessellation]]||57800||[[Մանրահատակ (երկրաչափություն)]]||6500|| ||41 |- |[[:en:Three utilities problem]]||25300||[[Ջուր, գազ և էլեկտրականություն]]||3300|| ||17 |- |[[:en:Three-gap theorem]]||25300|| || || ||2 |- |[[:en:Transfer function matrix]]||22600|| || || ||3 |- |[[:en:Turán's brick factory problem]]||13200|| || || ||3 |- |[[:en:Alan Turing]]||138700||[[Ալան Թյուրինգ]]||111900|| ||169 |- |[[:en:Stanislaw Ulam]]||83400||[[Ստանիսլավ Ուլամ]]||5300|| ||53 |- |[[:en:Vector space]]||94800||[[Վեկտորական տարածություն]]||5300|| ||82 |- |[[:en:Vedic Mathematics]]||23100|| || || ||16 |- |[[:en:Viète's formula]]||19800|| || || ||14 |- |[[:en:Francis Amasa Walker]]||62400|| || || ||13 |- |[[:en:Jean Walton]]||25900|| || || ||1 |- |[[:en:Alfred North Whitehead]]||119800||[[Ալֆրեդ Նորթ Ուայթհեդ]]||3500|| ||92 |- |[[:en:E. T. Whittaker]]||62100|| || || ||16 |- |[[:en:Widest path problem]]||23800|| || || ||5 |- |[[:en:Wieferich prime]]||65800|| || || ||13 |- |[[:en:Eugene Wigner]]||46800||[[Յուջին Վիգներ]]||3200|| ||85 |- |[[:en:Witch of Agnesi]]||25700|| || || ||27 |- |[[:en:YBC 7289]]||9200|| || || ||11 |- |[[:en:Znám's problem]]||12300|| || || ||8 |} q10woa0x6s0tuufczax0tlpfpc4cnmt Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Անգլերեն Վիքիպեդիայից/Բ կարգավիճակի 102 1009875 8495965 8495567 2022-08-26T18:18:30Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:B-Class mathematics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:−1]]||6300||[[−1]]||8700|| ||49 |- |[[:en:1]]||22500||[[1 (թիվ)]]||1600||այո||195 |- |[[:en:1/3–2/3 conjecture]]||17800|| || || ||1 |- |[[:en:4-manifold]]||15000|| || || ||7 |- |[[:en:5-polytope]]||9400|| || || ||4 |- |[[:en:24-cell]]||124900|| || || ||14 |- |[[:en:24-cell honeycomb]]||13000|| || || ||3 |- |[[:en:97.5th percentile point]]||10700|| || || ||2 |- |[[:en:A Beautiful Mind (film)]]||54800||[[Բանականության խաղեր]]||9400|| ||85 |- |[[:en:A* search algorithm]]||36500||[[Ա*]]||24900|| ||32 |- |[[:en:A4 polytope]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Abacus]]||50900||[[Աբակ (տախտակ)]]||17000|| ||111 |- |[[:en:Abel transform]]||9300|| || || ||7 |- |[[:en:Abel–Jacobi map]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Abelian category]]||18300|| || || ||18 |- |[[:en:Abelian group]]||34600||[[Աբելյան խումբ]]||9200|| ||54 |- |[[:en:Abelian variety]]||21100|| || || ||12 |- |[[:en:Shreeram Shankar Abhyankar]]||8000|| || || ||15 |- |[[:en:Absolute convergence]]||29400|| || || ||24 |- |[[:en:Absolute value]]||25300||[[Բացարձակ արժեք]]||1200|| ||79 |- |[[:en:Ackermann function]]||50000|| || || ||27 |- |[[:en:Action (physics)]]||19800||[[Գործողություն (ֆիզիկա)]]||12800|| ||35 |- |[[:en:Actuarial credentialing and exams]]||27500|| || || ||1 |- |[[:en:Actuarial science]]||33600|| || || ||31 |- |[[:en:ADE classification]]||20300|| || || ||4 |- |[[:en:Adjoint functors]]||65200|| || || ||13 |- |[[:en:Adjugate matrix]]||28900|| || || ||23 |- |[[:en:Adrastus of Cyzicus]]||2300|| || || ||3 |- |[[:en:Affine connection]]||59000|| || || ||13 |- |[[:en:Affine space]]||42400|| || || ||27 |- |[[:en:Maria Gaetana Agnesi]]||18100||[[Մարիա Գաետանա Անեզի]]||11000|| ||68 |- |[[:en:Airy function]]||18800|| || || ||16 |- |[[:en:Ibn al-Haytham]]||119000|| || || ||94 |- |[[:en:Alexander polynomial]]||16900|| || || ||12 |- |[[:en:Algebraic curve]]||49500|| || || ||24 |- |[[:en:Algebraic geometry]]||60200||[[Հանրահաշվական երկրաչափություն]]||3600|| ||61 |- |[[:en:Algebraic K-theory]]||77800|| || || ||8 |- |[[:en:Algebraic number field]]||52900|| || || ||35 |- |[[:en:Algebraic number theory]]||40700|| || || ||36 |- |[[:en:Algebraic topology]]||18900||[[Հանրահաշվական տոպոլոգիա]]||4400|| ||43 |- |[[:en:Algebraic torus]]||24000|| || || ||2 |- |[[:en:Algebraic variety]]||39100|| || || ||34 |- |[[:en:Algorithm characterizations]]||74000|| || || ||1 |- |[[:en:Aliquot sequence]]||10800|| || || ||14 |- |[[:en:Almagest]]||30400||[[Ալմագեստ]]||1500|| ||58 |- |[[:en:Alpha–beta pruning]]||19600|| || || ||20 |- |[[:en:Alternating polynomial]]||6900|| || || ||2 |- |[[:en:Alternating-direction implicit method]]||22800|| || || ||3 |- |[[:en:American Mathematics Competitions]]||13600|| || || ||3 |- |[[:en:Ampersand]]||32800||[[Ամպերսանդ]]||2700|| ||43 |- |[[:en:Analog computer]]||53200||[[Անալոգային հաշվողական մեքենա]]||5300|| ||49 |- |[[:en:Analytic geometry]]||39200||[[Անալիտիկ երկրաչափություն]]||1200||այո||77 |- |[[:en:Analytic number theory]]||26500|| || || ||35 |- |[[:en:Analytical Dynamics of Particles and Rigid Bodies]]||49400|| || || ||1 |- |[[:en:Analytical hierarchy]]||8800|| || || ||4 |- |[[:en:Angle of parallelism]]||7400|| || || ||8 |- |[[:en:Angular velocity]]||31300||[[Անկյունային արագություն]]||17000||այո||69 |- |[[:en:Anscombe's quartet]]||9900|| || || ||22 |- |[[:en:Antimatroid]]||36500|| || || ||2 |- |[[:en:Antiphon (orator)]]||7600|| || || ||34 |- |[[:en:Aperiodic tiling]]||23000|| || || ||8 |- |[[:en:Apex graph]]||24600|| || || ||5 |- |[[:en:Apollonian network]]||41700|| || || ||2 |- |[[:en:Applied mathematics]]||20300||[[Կիրառական մաթեմատիկա]]||8800|| ||80 |- |[[:en:Apportionment in the Hellenic Parliament]]||29500|| || || ||1 |- |[[:en:Approximate Bayesian computation]]||77300|| || || ||3 |- |[[:en:Arc length]]||28100|| || || ||35 |- |[[:en:Arithmetic function]]||54400|| || || ||27 |- |[[:en:Arithmetical hierarchy]]||24900|| || || ||12 |- |[[:en:Vladimir Arnold]]||45800|| || || ||57 |- |[[:en:Arrow's impossibility theorem]]||57300|| || || ||24 |- |[[:en:Art gallery problem]]||21800|| || || ||16 |- |[[:en:Michael Artin]]||9600||[[Մայքլ Արթին]]||9000|| ||23 |- |[[:en:Assembly map]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Associated Legendre polynomials]]||31700|| || || ||17 |- |[[:en:Associated prime]]||6500|| || || ||7 |- |[[:en:Association for Women in Mathematics]]||10500|| || || ||9 |- |[[:en:Asymptotic equipartition property]]||16300|| || || ||1 |- |[[:en:Asymptotic gain model]]||20100|| || || ||2 |- |[[:en:Asymptotically flat spacetime]]||11100|| || || ||5 |- |[[:en:Atiyah–Singer index theorem]]||53700|| || || ||20 |- |[[:en:Michael Atiyah]]||84700|| || || ||51 |- |[[:en:Axiom of choice]]||58100||[[Ընտրության աքսիոմ]]||6000|| ||47 |- |[[:en:Axiom of pairing]]||7400|| || || ||17 |- |[[:en:Axiom of regularity]]||22000|| || || ||17 |- |[[:en:Axiom schema of replacement]]||18900|| || || ||15 |- |[[:en:Axiom schema of specification]]||10900|| || || ||12 |- |[[:en:B-spline]]||30200|| || || ||18 |- |[[:en:B4 polytope]]||13700|| || || ||1 |- |[[:en:Baby-step giant-step]]||7100|| || || ||7 |- |[[:en:Babylonian mathematics]]||25600||[[Բաբելոնյան մաթեմատիկա]]||16300|| ||28 |- |[[:en:Baker–Campbell–Hausdorff formula]]||35400|| || || ||9 |- |[[:en:Banach fixed-point theorem]]||14700|| || || ||25 |- |[[:en:Banach space]]||101100|| || || ||38 |- |[[:en:Banach–Tarski paradox]]||47900|| || || ||33 |- |[[:en:Banff International Research Station]]||10800|| || || ||2 |- |[[:en:Basel problem]]||33300|| || || ||32 |- |[[:en:Bass diffusion model]]||10600|| || || ||5 |- |[[:en:Bass–Serre theory]]||39100|| || || ||3 |- |[[:en:Bayes' theorem]]||57600|| || || ||58 |- |[[:en:Beeman's algorithm]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Bell number]]||29700|| || || ||26 |- |[[:en:Bell's theorem]]||81100|| || || ||30 |- |[[:en:Bellman–Ford algorithm]]||19000|| || || ||30 |- |[[:en:Alexandra Bellow]]||22500|| || || ||11 |- |[[:en:Beltrami equation]]||62600|| || || ||1 |- |[[:en:Benford's law]]||64200|| || || ||35 |- |[[:en:Bernoulli number]]||92800|| || || ||36 |- |[[:en:Bernoulli polynomials]]||17700||[[Բեռնուլիի բազմանդամներ]]||5400||այո||18 |- |[[:en:Bernoulli process]]||26200|| || || ||14 |- |[[:en:Bertrand's ballot theorem]]||14800|| || || ||10 |- |[[:en:Bertrand's box paradox]]||7500|| || || ||8 |- |[[:en:Bessel function]]||62700||[[Բեսելի ֆունկցիաներ]]||10200||այո||40 |- |[[:en:Best response]]||13600|| || || ||10 |- |[[:en:Beta distribution]]||248200|| || || ||28 |- |[[:en:Beta function]]||16900|| || || ||38 |- |[[:en:Bézier curve]]||48600|| || || ||46 |- |[[:en:Bifurcation theory]]||15200|| || || ||22 |- |[[:en:Big data]]||156300||[[Մեծ տվյալներ]]||38100|| ||64 |- |[[:en:Big O notation]]||60800|| || || ||38 |- |[[:en:Bijection, injection and surjection]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Binary icosahedral group]]||11800|| || || ||2 |- |[[:en:Binary number]]||54000||[[Հաշվարկման երկուական համակարգ]]||2100|| ||97 |- |[[:en:Binary octahedral group]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:Binary relation]]||60700|| || || ||41 |- |[[:en:Binary tetrahedral group]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:Binary tree]]||33600|| || || ||42 |- |[[:en:Binomial distribution]]||47000|| || || ||53 |- |[[:en:Binomial series]]||11400|| || || ||16 |- |[[:en:Bipartite double cover]]||11200|| || || ||2 |- |[[:en:Bipartite graph]]||33100|| || || ||32 |- |[[:en:Biquaternion]]||21800|| || || ||11 |- |[[:en:Birectified 16-cell honeycomb]]||4400|| || || ||1 |- |[[:en:Birkhoff's representation theorem]]||21500|| || || ||1 |- |[[:en:Birthday problem]]||52500||[[Ծննդյան օրերի պարադոքս]]||35500|| ||40 |- |[[:en:Bitruncated 16-cell honeycomb]]||4300|| || || ||1 |- |[[:en:Bitruncated tesseractic honeycomb]]||3800|| || || ||1 |- |[[:en:Bivector]]||64900|| || || ||9 |- |[[:en:Bivector (complex)]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Block design]]||40500|| || || ||7 |- |[[:en:Blockchain]]||117200||[[Բլոկչեյն]]||57300|| ||84 |- |[[:en:George Boole]]||57000||[[Ջորջ Բուլ]]||12600|| ||88 |- |[[:en:Boolean algebra]]||72700||[[Բուլյան հանրահաշիվ]]||9500|| ||73 |- |[[:en:Boolean algebra (structure)]]||46700|| || || ||16 |- |[[:en:Boolean algebras canonically defined]]||66100|| || || ||1 |- |[[:en:Boolean-valued model]]||17200|| || || ||3 |- |[[:en:Borel determinacy theorem]]||13500|| || || ||1 |- |[[:en:Borel hierarchy]]||9400|| || || ||3 |- |[[:en:Borel–Cantelli lemma]]||11800|| || || ||20 |- |[[:en:Borel–Kolmogorov paradox]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Bose–Einstein statistics]]||38300||[[Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրություն]]||10000|| ||49 |- |[[:en:Satyendra Nath Bose]]||32500||[[Շատենդրանաթ Բոզե]]||4100|| ||74 |- |[[:en:Boundary (topology)]]||21100|| || || ||29 |- |[[:en:Bounded variation]]||62400|| || || ||10 |- |[[:en:Box–Jenkins model]]||100|| || || ||6 |- |[[:en:Box–Muller transform]]||13300|| || || ||13 |- |[[:en:Boy's surface]]||10700|| || || ||10 |- |[[:en:Bra–ket notation]]||43300|| || || ||40 |- |[[:en:Bracket (mathematics)]]||12900|| || || ||2 |- |[[:en:Braid group]]||36300|| || || ||12 |- |[[:en:Branch-decomposition]]||21100|| || || ||6 |- |[[:en:Bregman divergence]]||25000|| || || ||3 |- |[[:en:David Bressoud]]||10500|| || || ||6 |- |[[:en:Carl Anton Bretschneider]]||3600|| || || ||10 |- |[[:en:Bricard octahedron]]||10400|| || || ||3 |- |[[:en:Bridge and torch problem]]||9700|| || || ||5 |- |[[:en:Bring radical]]||38900|| || || ||10 |- |[[:en:Brouwer fixed-point theorem]]||62200|| || || ||22 |- |[[:en:Brunnian link]]||8100|| || || ||7 |- |[[:en:Buckingham π theorem]]||28600|| || || ||18 |- |[[:en:Budan's theorem]]||13800|| || || ||3 |- |[[:en:Edward Burger]]||21200|| || || ||4 |- |[[:en:Burst error-correcting code]]||47400|| || || ||1 |- |[[:en:Busy beaver]]||48000|| || || ||13 |- |[[:en:Butterfly effect]]||38100||[[Թիթեռի էֆեկտ]]||3300|| ||59 |- |[[:en:C*-algebra]]||20000|| || || ||16 |- |[[:en:Calculator]]||70200|| || || ||106 |- |[[:en:Calculus of variations]]||56800|| || || ||44 |- |[[:en:Calkin–Wilf tree]]||15800|| || || ||6 |- |[[:en:Camellia (cipher)]]||16500||[[Կամելիա (ալգորիթմ)]]||15000|| ||10 |- |[[:en:James W. Cannon]]||23800|| || || ||6 |- |[[:en:Canonical basis]]||14700|| || || ||5 |- |[[:en:Canonical singularity]]||5300|| || || ||2 |- |[[:en:Cantor set]]||43300|| || || ||35 |- |[[:en:Cantor's diagonal argument]]||23300|| || || ||33 |- |[[:en:Cantor's paradox]]||5500|| || || ||19 |- |[[:en:Cantor's theorem]]||19800|| || || ||38 |- |[[:en:Cap set]]||15100|| || || ||1 |- |[[:en:Constantin Carathéodory]]||43900||[[Կոնստանտին Կարատեոդորի]]||3200|| ||37 |- |[[:en:Cardinal number]]||26700||[[Կարդինալ թվեր]]||45100|| ||47 |- |[[:en:Cardinality of the continuum]]||15700|| || || ||17 |- |[[:en:Carleson's theorem]]||15100|| || || ||5 |- |[[:en:Cartan connection]]||47000|| || || ||4 |- |[[:en:Cartesian coordinate system]]||43400||[[Դեկարտյան կոորդինատների համակարգ]]||4100|| ||77 |- |[[:en:Casson handle]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Casting out nines]]||18200|| || || ||14 |- |[[:en:Catalan number]]||37500|| || || ||39 |- |[[:en:Category (mathematics)]]||20300||[[Կատեգորիա (մաթեմատիկա)]]||15200||այո||32 |- |[[:en:Category theory]]||30900||[[Կատեգորիաների տեսություն]]||7500|| ||53 |- |[[:en:Catenary]]||50200|| || || ||36 |- |[[:en:Cauchy sequence]]||20500|| || || ||45 |- |[[:en:Cauchy–Kowalevski theorem]]||7300|| || || ||10 |- |[[:en:Cauchy–Schwarz inequality]]||43700|| || || ||44 |- |[[:en:Augustin-Louis Cauchy]]||42500||[[Օգյուստեն Լուի Կոշի]]||5900|| ||78 |- |[[:en:Cauchy's integral formula]]||20600||[[Կոշիի ինտեգրալ]]||1800|| ||37 |- |[[:en:Bonaventura Cavalieri]]||20100||[[Բոնավենտուրա Կավալիերի]]||1900|| ||54 |- |[[:en:Cavalieri's quadrature formula]]||16900|| || || ||3 |- |[[:en:Cayley transform]]||13100|| || || ||6 |- |[[:en:Cayley–Hamilton theorem]]||63000|| || || ||29 |- |[[:en:Arthur Cayley]]||20200||[[Արթուր Քելի]]||12400|| ||52 |- |[[:en:Cellular automaton]]||64700|| || || ||35 |- |[[:en:Celsius]]||32800||[[Ցելսիուսի սանդղակ]]||5200|| ||104 |- |[[:en:Center of mass]]||34900||[[Զանգվածների կենտրոն]]||11100|| ||54 |- |[[:en:Central limit theorem]]||64500|| || || ||40 |- |[[:en:Central series]]||13900|| || || ||1 |- |[[:en:Centrality]]||45500|| || || ||12 |- |[[:en:Chaos theory]]||110300|| || || ||68 |- |[[:en:Characteristic function (probability theory)]]||37000|| || || ||27 |- |[[:en:Characterizations of the exponential function]]||20400|| || || ||3 |- |[[:en:Ruth Charney]]||7900|| || || ||9 |- |[[:en:Chebyshev distance]]||6700|| || || ||20 |- |[[:en:Chebyshev function]]||12100|| || || ||12 |- |[[:en:Chebyshev polynomials]]||60300|| || || ||25 |- |[[:en:Pafnuty Chebyshev]]||14400||[[Պաֆնուտի Չեբիշև]]||4500|| ||47 |- |[[:en:Chebyshev's inequality]]||50100|| || || ||29 |- |[[:en:Chemical graph generator]]||27500|| || || ||2 |- |[[:en:Chern class]]||42000|| || || ||12 |- |[[:en:Shiing-Shen Chern]]||55300|| || || ||31 |- |[[:en:Chirality]]||31200|| || || ||14 |- |[[:en:Chordal graph]]||19000|| || || ||17 |- |[[:en:Chow group]]||26100|| || || ||5 |- |[[:en:Christoffel symbols]]||38500|| || || ||26 |- |[[:en:Chromatic polynomial]]||29000|| || || ||11 |- |[[:en:Church encoding]]||40400|| || || ||9 |- |[[:en:Circles of Apollonius]]||15100|| || || ||7 |- |[[:en:Circuit rank]]||13500|| || || ||10 |- |[[:en:Circular motion]]||31600|| || || ||46 |- |[[:en:Circular section]]||12600|| || || ||2 |- |[[:en:Circumscribed circle]]||31000||[[Արտագծյալ շրջանագիծ]]||1500||այո||46 |- |[[:en:Class formation]]||18400|| || || ||2 |- |[[:en:Classical Electrodynamics (book)]]||17000|| || || ||2 |- |[[:en:Classical Mechanics (Goldstein)]]||14100|| || || ||2 |- |[[:en:Classical orthogonal polynomials]]||35700|| || || ||1 |- |[[:en:Classical Wiener space]]||5600|| || || ||3 |- |[[:en:Classification of finite simple groups]]||41500|| || || ||25 |- |[[:en:Claw-free graph]]||29400|| || || ||5 |- |[[:en:Clebsch–Gordan coefficients]]||34200|| || || ||16 |- |[[:en:Clifford algebra]]||62800|| || || ||18 |- |[[:en:Clifford torus]]||12300|| || || ||7 |- |[[:en:Clique complex]]||13500|| || || ||3 |- |[[:en:Closed graph theorem (functional analysis)]]||26000|| || || ||1 |- |[[:en:Closed-subgroup theorem]]||23500|| || || ||3 |- |[[:en:CMA-ES]]||46400|| || || ||4 |- |[[:en:Coefficient of determination]]||40800|| || || ||19 |- |[[:en:Cofinality]]||7100|| || || ||16 |- |[[:en:Cograph]]||21900|| || || ||8 |- |[[:en:Cohen–Macaulay ring]]||22800|| || || ||9 |- |[[:en:Paul Cohn]]||15600|| || || ||11 |- |[[:en:Cohn's irreducibility criterion]]||5500|| || || ||4 |- |[[:en:Coin flipping]]||28000|| || || ||34 |- |[[:en:Coin problem]]||22200|| || || ||8 |- |[[:en:Collatz conjecture]]||56200|| || || ||38 |- |[[:en:Combination]]||29000||[[Ընտրույթ]]||3300||այո||56 |- |[[:en:Combinatorial design]]||33900|| || || ||6 |- |[[:en:Combinatorial game theory]]||24400|| || || ||15 |- |[[:en:Combinatory logic]]||42700||[[Կոմբինատորային տրամաբանություն]]||1500|| ||21 |- |[[:en:Common integrals in quantum field theory]]||28900|| || || ||2 |- |[[:en:Commutative algebra]]||17800|| || || ||34 |- |[[:en:Commutative ring]]||42000|| || || ||35 |- |[[:en:Compact operator on Hilbert space]]||29300|| || || ||3 |- |[[:en:Compact space]]||43500|| || || ||37 |- |[[:en:Comparability graph]]||13100|| || || ||6 |- |[[:en:Competitive Lotka–Volterra equations]]||21300|| || || ||5 |- |[[:en:Complemented lattice]]||8500|| || || ||6 |- |[[:en:Complete graph]]||12900|| || || ||36 |- |[[:en:Complete lattice]]||18900|| || || ||8 |- |[[:en:Complex logarithm]]||27100||[[Կոմպլեքս լոգարիթմ]]||18500|| ||14 |- |[[:en:Complex plane]]||30500||[[Կոմպլեքս հարթություն]]||1900|| ||45 |- |[[:en:Complexification]]||14000|| || || ||5 |- |[[:en:Complexification (Lie group)]]||53400|| || || ||1 |- |[[:en:Compound interest]]||24300||[[Բարդ տոկոս]]||30900|| ||36 |- |[[:en:Compound matrix]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Compound of dodecahedron and icosahedron]]||4500|| || || ||5 |- |[[:en:Computability theory]]||55400|| || || ||41 |- |[[:en:Computable function]]||24000|| || || ||21 |- |[[:en:Computational complexity of mathematical operations]]||22400|| || || ||5 |- |[[:en:Computational complexity theory]]||50000|| || || ||35 |- |[[:en:Computational finance]]||7900|| || || ||6 |- |[[:en:Computational fluid dynamics]]||66200|| || || ||33 |- |[[:en:Concrete category]]||11700|| || || ||12 |- |[[:en:Conformal geometry]]||21600|| || || ||7 |- |[[:en:Congruence (general relativity)]]||15600|| || || ||3 |- |[[:en:Congruence lattice problem]]||44000|| || || ||1 |- |[[:en:Congruence relation]]||11700|| || || ||21 |- |[[:en:Conjecture]]||23700||[[Հիպոթեզ (մաթեմատիկա)]]||23000|| ||47 |- |[[:en:Conjugacy class]]||17400|| || || ||20 |- |[[:en:Connected relation]]||10900|| || || ||14 |- |[[:en:Connected space]]||26700|| || || ||29 |- |[[:en:Connected sum]]||11800|| || || ||13 |- |[[:en:Connection (mathematics)]]||19000|| || || ||17 |- |[[:en:Consistent estimator]]||11600|| || || ||11 |- |[[:en:Constant-recursive sequence]]||32800|| || || ||6 |- |[[:en:Constructible universe]]||31900|| || || ||13 |- |[[:en:Continuous function]]||62700||[[Անընդհատ արտապատկերում]]||3100|| ||62 |- |[[:en:Continuous mapping theorem]]||6900|| || || ||6 |- |[[:en:Continuous uniform distribution]]||24800|| || || ||40 |- |[[:en:Continuum hypothesis]]||28900||[[Կոնտինուումի վարկած]]||3600||այո||39 |- |[[:en:Control theory]]||55600|| || || ||43 |- |[[:en:Controversy over Cantor's theory]]||23900|| || || ||1 |- |[[:en:Convergence of Fourier series]]||21300|| || || ||3 |- |[[:en:Convergence of random variables]]||38600|| || || ||22 |- |[[:en:Convergent matrix]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Convex cone]]||24200|| || || ||10 |- |[[:en:Convex uniform honeycomb]]||66600|| || || ||4 |- |[[:en:John Horton Conway]]||34800|| || || ||47 |- |[[:en:Conway's Game of Life]]||53000|| || || ||36 |- |[[:en:Cook–Levin theorem]]||17100|| || || ||21 |- |[[:en:Copula (probability theory)]]||70800|| || || ||17 |- |[[:en:CORDIC]]||70000|| || || ||11 |- |[[:en:Core damage frequency]]||8100|| || || ||3 |- |[[:en:Core model]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Correlation]]||37000||[[Կոռելյացիա (մաթեմատիկա)]]||1500|| ||63 |- |[[:en:Cotangent space]]||9100|| || || ||9 |- |[[:en:Courant bracket]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Courant Institute of Mathematical Sciences]]||45000|| || || ||17 |- |[[:en:Courcelle's theorem]]||24800|| || || ||5 |- |[[:en:Covariance and contravariance of vectors]]||34300||[[Կովարիանտ և կոնտրավարիանտ թենզոր]]||7000|| ||18 |- |[[:en:Covariant derivative]]||36200|| || || ||17 |- |[[:en:Covering space]]||31400|| || || ||16 |- |[[:en:Coxeter group]]||35700|| || || ||17 |- |[[:en:Coxeter–Dynkin diagram]]||112900|| || || ||15 |- |[[:en:Cramér–Rao bound]]||24500|| || || ||15 |- |[[:en:Cross product]]||74700||[[Վեկտորական արտադրյալ]]||12800|| ||66 |- |[[:en:Crossing number (graph theory)]]||24800|| || || ||8 |- |[[:en:Crown graph]]||10800|| || || ||6 |- |[[:en:Crystalline cohomology]]||14900|| || || ||4 |- |[[:en:Crystallographic restriction theorem]]||17200|| || || ||4 |- |[[:en:Cubic equation]]||67100||[[Խորանարդ հավասարում]]||6900|| ||43 |- |[[:en:Cubic reciprocity]]||26700|| || || ||7 |- |[[:en:Curl (mathematics)]]||30700||[[Ռոտոր (դիֆերենցման օպերատոր)]]||14700|| ||43 |- |[[:en:Cycle double cover]]||13200|| || || ||2 |- |[[:en:Cycle space]]||17800|| || || ||4 |- |[[:en:Cyclic group]]||35500|| || || ||32 |- |[[:en:D4 polytope]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:George Dantzig]]||25600||[[Ջորջ Դանցիգ]]||11200|| ||37 |- |[[:en:Data analysis]]||84400|| || || ||37 |- |[[:en:Augustus De Morgan]]||50700||[[Օգաստես դե Մորգան]]||3200|| ||55 |- |[[:en:DE-9IM]]||39300|| || || ||2 |- |[[:en:Decimal]]||40100||[[Տասնորդական հաշվման համակարգեր]]||3100|| ||87 |- |[[:en:Decomposition of spectrum (functional analysis)]]||21300|| || || ||6 |- |[[:en:Dedekind group]]||3700|| || || ||10 |- |[[:en:Dedekind–MacNeille completion]]||22500|| || || ||1 |- |[[:en:Degasperis–Procesi equation]]||16700|| || || ||2 |- |[[:en:Degenerate conic]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Dehn function]]||30000|| || || ||3 |- |[[:en:Dehn invariant]]||37400|| || || ||2 |- |[[:en:Deligne–Lusztig theory]]||28700|| || || ||1 |- |[[:en:W. Edwards Deming]]||48500||[[Ուիլյամ Էդվարդս Դեմինգ]]||18500|| ||38 |- |[[:en:Density on a manifold]]||9400|| || || ||4 |- |[[:en:Department of Mathematics, University of Manchester]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Dependence logic]]||28700|| || || ||1 |- |[[:en:Derivative of the exponential map]]||31600|| || || ||2 |- |[[:en:Derived category]]||29400|| || || ||6 |- |[[:en:Dessin d'enfant]]||30600|| || || ||5 |- |[[:en:Determinant]]||87000||[[Որոշիչ (մաթեմատիկա)]]||29100|| ||72 |- |[[:en:Diagonal lemma]]||10800|| || || ||5 |- |[[:en:Difference engine]]||40600|| || || ||31 |- |[[:en:Differentiable manifold]]||67300|| || || ||21 |- |[[:en:Differential calculus]]||30800||[[Դիֆերենցիալ հաշիվ]]||18700|| ||72 |- |[[:en:Differential equation]]||28000||[[Դիֆերենցիալ հավասարումներ]]||26900|| ||98 |- |[[:en:Differential geometry]]||46600||[[Դիֆերենցիալ երկրաչափություն]]||1600|| ||61 |- |[[:en:Differential geometry of surfaces]]||130400|| || || ||8 |- |[[:en:Differential of a function]]||30300|| || || ||36 |- |[[:en:Dilworth's theorem]]||18500|| || || ||9 |- |[[:en:Dimension]]||40700||[[Չափականություն]]||2500|| ||84 |- |[[:en:Dimensional analysis]]||95100||[[Չափայնություն]]||1700|| ||33 |- |[[:en:Diophantine equation]]||34900||[[Դիոֆանտյան հավասարում]]||11800|| ||50 |- |[[:en:Diophantus]]||24800||[[Դիոֆանտ]]||1700|| ||74 |- |[[:en:Dirac bracket]]||29100|| || || ||4 |- |[[:en:Dirac equation]]||74800||[[Դիրակի հավասարում]]||2100|| ||46 |- |[[:en:Paul Dirac]]||63400||[[Պոլ Դիրակ]]||4200|| ||117 |- |[[:en:Direct integral]]||16900|| || || ||2 |- |[[:en:Direct stiffness method]]||14900|| || || ||8 |- |[[:en:Dirichlet integral]]||13700|| || || ||8 |- |[[:en:Discontinuous linear map]]||15500|| || || ||3 |- |[[:en:Discrete calculus]]||38500|| || || ||3 |- |[[:en:Discrete Fourier transform]]||69000|| || || ||27 |- |[[:en:Discrete mathematics]]||26100||[[Դիսկրետ մաթեմատիկա]]||7500||այո||78 |- |[[:en:Discrete sine transform]]||13800|| || || ||6 |- |[[:en:Discrete time and continuous time]]||10100|| || || ||8 |- |[[:en:Discriminant of an algebraic number field]]||23700|| || || ||8 |- |[[:en:Distance-hereditary graph]]||19700|| || || ||5 |- |[[:en:Distribution (mathematics)]]||128000||[[Ընդհանրացված ֆունկցիա]]||4200|| ||26 |- |[[:en:Divergent series]]||31300|| || || ||27 |- |[[:en:Division by zero]]||32500||[[Բաժանում զրոյի վրա]]||9200|| ||38 |- |[[:en:Dominated convergence theorem]]||12400|| || || ||17 |- |[[:en:Double pendulum]]||11700||[[Կրկնակի ճոճանակներ]]||10000|| ||20 |- |[[:en:Jacques du Chevreul]]||27300|| || || ||1 |- |[[:en:Dual quaternion]]||28600|| || || ||3 |- |[[:en:Dual space]]||43100|| || || ||26 |- |[[:en:Duodecimal]]||78200|| || || ||44 |- |[[:en:Dynamic programming]]||65000|| || || ||40 |- |[[:en:Dynamical system]]||53100|| || || ||50 |- |[[:en:Dynkin diagram]]||77900|| || || ||11 |- |[[:en:Freeman Dyson]]||83100||[[Ֆրիմեն Դայսոն]]||11000|| ||65 |- |[[:en:Ear decomposition]]||15000|| || || ||4 |- |[[:en:Earth's rotation]]||43700||[[Երկրի օրապտույտ]]||26400|| ||58 |- |[[:en:Edge coloring]]||66300|| || || ||16 |- |[[:en:Efficient approximately-fair item allocation]]||38400|| || || ||1 |- |[[:en:Egorov's theorem]]||19400|| || || ||13 |- |[[:en:Ehresmann connection]]||23100|| || || ||4 |- |[[:en:Eigenvalue perturbation]]||18700|| || || ||1 |- |[[:en:Eigenvalues and eigenvectors]]||100200|| || || ||48 |- |[[:en:Eight queens puzzle]]||33700|| || || ||32 |- |[[:en:Einstein notation]]||14000|| || || ||30 |- |[[:en:Elementary algebra]]||45700||[[Տարրական հանրահաշիվ]]||14200|| ||55 |- |[[:en:Gustav Elfving]]||17200|| || || ||8 |- |[[:en:Elliptic curve]]||50000|| || || ||38 |- |[[:en:Elliptic geometry]]||18900||[[Ռիմանի երկրաչափություն]]||11700|| ||27 |- |[[:en:Elliptic integral]]||28700|| || || ||27 |- |[[:en:Endomorphism ring]]||8800|| || || ||7 |- |[[:en:Enriques–Kodaira classification]]||30700|| || || ||6 |- |[[:en:Ensemble Kalman filter]]||25900|| || || ||3 |- |[[:en:Entropy]]||114500||[[Էնտրոպիա]]||4500|| ||91 |- |[[:en:Entropy (information theory)]]||61800|| || || ||45 |- |[[:en:Envy-free item allocation]]||27000|| || || ||2 |- |[[:en:Epimorphism]]||17200|| || || ||19 |- |[[:en:Equals sign]]||23800|| || || ||46 |- |[[:en:Equation]]||33300||[[Հավասարում]]||47100|| ||130 |- |[[:en:Equidissection]]||30200|| || || ||4 |- |[[:en:Equipollence (geometry)]]||6000|| || || ||7 |- |[[:en:Equitable coloring]]||18900|| || || ||4 |- |[[:en:Equivalence relation]]||30500|| || || ||59 |- |[[:en:Eratosthenes]]||35500||[[Էրատոսթենես Կիրենացի]]||6000|| ||101 |- |[[:en:Erdős number]]||30600|| || || ||36 |- |[[:en:Erdős–Szekeres theorem]]||10500|| || || ||12 |- |[[:en:Paul Erdős]]||48500||[[Պաուլ Էրդոշ]]||14300|| ||78 |- |[[:en:Erlangen program]]||14500|| || || ||20 |- |[[:en:Étale cohomology]]||33700|| || || ||7 |- |[[:en:Étale morphism]]||15700|| || || ||4 |- |[[:en:Euclid's Elements]]||43900||[[Սկզբունքներ]]||7800|| ||81 |- |[[:en:Euclidean geometry]]||50300||[[Էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]||2200|| ||80 |- |[[:en:Euclidean plane isometry]]||23400|| || || ||6 |- |[[:en:Euclidean space]]||45900|| || || ||63 |- |[[:en:Euclidean tilings by convex regular polygons]]||31800|| || || ||10 |- |[[:en:Euclidean vector]]||61300|| || || ||91 |- |[[:en:Eudoxus of Cnidus]]||22300||[[Եվդոքս]]||1600|| ||63 |- |[[:en:Euler angles]]||46400|| || || ||30 |- |[[:en:Euler characteristic]]||27500||[[Էյլերի բնութագիր]]||10500|| ||37 |- |[[:en:Euler class]]||10900|| || || ||7 |- |[[:en:Euler method]]||23200|| || || ||29 |- |[[:en:Euler–Lagrange equation]]||23100|| || || ||27 |- |[[:en:Euler–Maclaurin formula]]||19300|| || || ||20 |- |[[:en:Euler's constant]]||43000||[[Էյլեր-Մասկերոնի հաստատուն]]||6400|| ||43 |- |[[:en:Euler's formula]]||23600||[[Էյլերի բանաձև]]||13200|| ||67 |- |[[:en:Euler's identity]]||15900||[[Էյլերի նույնություն]]||19200|| ||53 |- |[[:en:Euler's theorem]]||9100|| || || ||39 |- |[[:en:Euler's totient function]]||44300|| || || ||41 |- |[[:en:Exact category]]||8500|| || || ||3 |- |[[:en:Exponential distribution]]||40100|| || || ||37 |- |[[:en:Exponential function]]||42700||[[Ցուցչային ֆունկցիա]]||7300|| ||44 |- |[[:en:Exponential growth]]||23700|| || || ||39 |- |[[:en:Exsecant]]||30200|| || || ||9 |- |[[:en:Ext functor]]||18700|| || || ||9 |- |[[:en:Exterior algebra]]||79600|| || || ||17 |- |[[:en:Factorization]]||41600|| || || ||63 |- |[[:en:Fair item allocation]]||22200|| || || ||2 |- |[[:en:Fano plane]]||21700|| || || ||15 |- |[[:en:Farey sequence]]||36600|| || || ||18 |- |[[:en:Fast Fourier transform]]||60600|| || || ||30 |- |[[:en:Fermat number]]||43000||[[Ֆերմայի թիվ]]||4500||այո||41 |- |[[:en:Fermat's Last Theorem]]||103400||[[Ֆերմայի մեծ թեորեմ]]||6500|| ||80 |- |[[:en:Fiber bundle]]||28300|| || || ||19 |- |[[:en:Fibonacci number]]||83000||[[Ֆիբոնաչիի թվեր]]||10700|| ||70 |- |[[:en:Fibonacci word]]||14200|| || || ||9 |- |[[:en:Fibred category]]||27200|| || || ||4 |- |[[:en:Field with one element]]||32000|| || || ||4 |- |[[:en:Fields Medal]]||69100||[[Ֆիլդսյան մրցանակ]]||3300|| ||77 |- |[[:en:Louis Napoleon George Filon]]||6500|| || || ||2 |- |[[:en:Finite difference]]||30800||[[Վերջավոր տարբերությունների հաշիվ]]||3500|| ||22 |- |[[:en:Finite field]]||44700||[[Վերջավոր դաշտ]]||44300|| ||35 |- |[[:en:Finite mathematics]]||3700||[[Վերջավոր մաթեմատիկա]]||5200|| ||3 |- |[[:en:First-order logic]]||91700||[[Պրեդիկատների տրամաբանություն]]||3700|| ||33 |- |[[:en:Fisher information metric]]||23300|| || || ||2 |- |[[:en:Ronald Fisher]]||70500||[[Ռոնալդ Ֆիշեր]]||17800|| ||54 |- |[[:en:Fisher's noncentral hypergeometric distribution]]||16600|| || || ||2 |- |[[:en:Fitting length]]||6100|| || || ||2 |- |[[:en:Five color theorem]]||10000|| || || ||15 |- |[[:en:Flat module]]||29400|| || || ||13 |- |[[:en:Floer homology]]||37200|| || || ||6 |- |[[:en:Floor and ceiling functions]]||35300||[[Ամբողջ մաս]]||21700|| ||26 |- |[[:en:Flow network]]||19000||[[Հոսքային ցանց]]||15200|| ||22 |- |[[:en:Floyd–Warshall algorithm]]||22400|| || || ||24 |- |[[:en:Fluid mechanics]]||20200||[[Հիդրոմեխանիկա]]||6200|| ||76 |- |[[:en:Fluxion]]||5300|| || || ||3 |- |[[:en:Folium of Descartes]]||6200|| || || ||29 |- |[[:en:Forcing (mathematics)]]||45700|| || || ||15 |- |[[:en:Formula]]||11500||[[Մաթեմատիկական բանաձև]]||1700||այո||69 |- |[[:en:Foundations of mathematics]]||49200|| || || ||37 |- |[[:en:Four color theorem]]||47200||[[Չորս գույների թեորեմ]]||2600||այո||59 |- |[[:en:Fourier analysis]]||38300|| || || ||32 |- |[[:en:Fourier series]]||72700||[[Ֆուրիեի շարք]]||16400|| ||67 |- |[[:en:Fourier transform]]||168900|| || || ||64 |- |[[:en:Fourier–Bros–Iagolnitzer transform]]||7700|| || || ||1 |- |[[:en:Fractal]]||70500||[[Ֆրակտալ]]||51800|| ||79 |- |[[:en:Fractal dimension]]||44300|| || || ||23 |- |[[:en:Fractional Fourier transform]]||25000|| || || ||7 |- |[[:en:Frame (linear algebra)]]||21200|| || || ||9 |- |[[:en:Frame bundle]]||14600|| || || ||7 |- |[[:en:Fréchet distance]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Gottlob Frege]]||49000||[[Գոտլոբ Ֆրեգե]]||2600|| ||86 |- |[[:en:Freiling's axiom of symmetry]]||10300|| || || ||2 |- |[[:en:Frenet–Serret formulas]]||33100|| || || ||16 |- |[[:en:Frequency analysis]]||16100|| || || ||25 |- |[[:en:Frieze group]]||10100|| || || ||12 |- |[[:en:Fubini–Study metric]]||27600|| || || ||6 |- |[[:en:Function composition]]||41600||[[Ֆունկցիայի համադրույթ]]||7800|| ||49 |- |[[:en:Functional analysis]]||19600|| || || ||49 |- |[[:en:Functional completeness]]||15000||[[Ամբողջ ֆունկցիա]]||1400|| ||11 |- |[[:en:Functor]]||23700|| || || ||26 |- |[[:en:Fundamental group]]||53600|| || || ||28 |- |[[:en:Fundamental lemma of sieve theory]]||6300|| || || ||3 |- |[[:en:Fundamental theorem of algebra]]||50900||[[Հանրահաշվի հիմնական թեորեմ]]||12300|| ||59 |- |[[:en:Fundamental theorem of arithmetic]]||20600||[[Թվաբանության հիմնական թեորեմ]]||18100|| ||68 |- |[[:en:Fundamental theorem of calculus]]||35000|| || || ||58 |- |[[:en:Gallai–Hasse–Roy–Vitaver theorem]]||15000|| || || ||3 |- |[[:en:Galois theory]]||31900|| || || ||41 |- |[[:en:Évariste Galois]]||40900||[[Էվարիստ Գալուա]]||2400|| ||94 |- |[[:en:Galton–Watson process]]||16700|| || || ||9 |- |[[:en:Francis Galton]]||70700|| || || ||64 |- |[[:en:Gamma distribution]]||50100|| || || ||30 |- |[[:en:Gamma function]]||78000||[[Գամմա ֆունկցիա]]||25700|| ||64 |- |[[:en:Gamma matrices]]||58400|| || || ||16 |- |[[:en:Gammoid]]||10200|| || || ||1 |- |[[:en:Martin Gardner]]||81600||[[Մարտին Գարդներ]]||2200|| ||49 |- |[[:en:Gauge theory (mathematics)]]||73300|| || || ||1 |- |[[:en:Gauss's law for gravity]]||15300|| || || ||8 |- |[[:en:Gauss's lemma (number theory)]]||17300|| || || ||11 |- |[[:en:Gauss's Pythagorean right triangle proposal]]||9200|| || || ||2 |- |[[:en:Gaussian curvature]]||18900|| || || ||21 |- |[[:en:Gaussian elimination]]||30100||[[Գաուսի մեթոդ]]||41500|| ||49 |- |[[:en:General recursive function]]||17900|| || || ||18 |- |[[:en:General Relativity (book)]]||10600|| || || ||3 |- |[[:en:General topology]]||42500|| || || ||29 |- |[[:en:Generalized continued fraction]]||50300|| || || ||6 |- |[[:en:Generalized eigenvector]]||38500|| || || ||9 |- |[[:en:Generalized hypergeometric function]]||33600|| || || ||6 |- |[[:en:Generalized inverse]]||15400|| || || ||13 |- |[[:en:Generalized Stokes theorem]]||34400|| || || ||32 |- |[[:en:Genus of a multiplicative sequence]]||14200|| || || ||4 |- |[[:en:Geodesic]]||27100||[[Գեոդեզիկ գծեր]]||1000|| ||43 |- |[[:en:Geodesics on an ellipsoid]]||72600|| || || ||3 |- |[[:en:Geodetic graph]]||8600|| || || ||1 |- |[[:en:Geometric group theory]]||38700|| || || ||12 |- |[[:en:Geometric magic square]]||14800|| || || ||3 |- |[[:en:Geometrical properties of polynomial roots]]||32900|| || || ||5 |- |[[:en:Geometrization conjecture]]||29800|| || || ||12 |- |[[:en:Sophie Germain]]||36900||[[Սոֆի Ժերմեն]]||9400|| ||65 |- |[[:en:Gersonides]]||23100|| || || ||27 |- |[[:en:Gibbs phenomenon]]||30000|| || || ||16 |- |[[:en:Kurt Gödel]]||47100||[[Կուրտ Գյոդել]]||4300|| ||104 |- |[[:en:Gödel's incompleteness theorems]]||89600|| || || ||55 |- |[[:en:Golden ratio]]||130200||[[Ոսկե հատում]]||5100|| ||94 |- |[[:en:Gömböc]]||22200|| || || ||21 |- |[[:en:Graded poset]]||13900|| || || ||2 |- |[[:en:Gradshteyn and Ryzhik]]||136700|| || || ||6 |- |[[:en:Graph (discrete mathematics)]]||27800||[[Գրաֆներ]]||5600||այո||67 |- |[[:en:Graph automorphism]]||13900|| || || ||9 |- |[[:en:Graph coloring]]||65300||[[Գրաֆների ներկում]]||70100|| ||36 |- |[[:en:Graph drawing]]||30500|| || || ||9 |- |[[:en:Graph minor]]||36200|| || || ||12 |- |[[:en:Graph power]]||11500|| || || ||5 |- |[[:en:Graph structure theorem]]||25200|| || || ||5 |- |[[:en:Graph theory]]||51900||[[Գրաֆների տեսություն]]||22300|| ||78 |- |[[:en:Graphic matroid]]||16100|| || || ||3 |- |[[:en:Hermann Grassmann]]||26000|| || || ||43 |- |[[:en:Gravitation (book)]]||13500|| || || ||8 |- |[[:en:Gray code]]||168300|| || || ||32 |- |[[:en:Green's function]]||37000||[[Գրինի ֆունկցիա]]||3200|| ||26 |- |[[:en:Grigorchuk group]]||18600|| || || ||4 |- |[[:en:GRIM test]]||6400|| || || ||3 |- |[[:en:Alexander Grothendieck]]||71500|| || || ||55 |- |[[:en:Grötzsch graph]]||8400|| || || ||5 |- |[[:en:Group action]]||39700|| || || ||26 |- |[[:en:Group representation]]||15000|| || || ||28 |- |[[:en:Group theory]]||40600|| || || ||79 |- |[[:en:H-cobordism]]||11500|| || || ||5 |- |[[:en:H-vector]]||13900|| || || ||1 |- |[[:en:H4 polytope]]||13800|| || || ||1 |- |[[:en:Haar measure]]||29700|| || || ||20 |- |[[:en:Jacques Hadamard]]||20500||[[Ժակ Ադամար]]||2400|| ||53 |- |[[:en:Hadwiger conjecture (graph theory)]]||19000|| || || ||6 |- |[[:en:Hadwiger–Nelson problem]]||13900|| || || ||11 |- |[[:en:Hairy ball theorem]]||12000|| || || ||20 |- |[[:en:Halting problem]]||43600|| || || ||34 |- |[[:en:Ham sandwich theorem]]||19300|| || || ||11 |- |[[:en:Hamilton–Jacobi equation]]||41300|| || || ||20 |- |[[:en:William Rowan Hamilton]]||41300||[[Ուիլյամ Համիլտոն]]||84900|| ||79 |- |[[:en:Happy ending problem]]||16100|| || || ||15 |- |[[:en:Hardy space]]||31400|| || || ||11 |- |[[:en:Harmonic divisor number]]||7200|| || || ||10 |- |[[:en:Harmonic function]]||22300|| || || ||29 |- |[[:en:Harmonic map]]||37900|| || || ||4 |- |[[:en:Thomas Harriot]]||34000|| || || ||35 |- |[[:en:Hausdorff dimension]]||24200|| || || ||27 |- |[[:en:Hausdorff space]]||15700|| || || ||33 |- |[[:en:Felix Hausdorff]]||55200|| || || ||45 |- |[[:en:Haven (graph theory)]]||15700|| || || ||3 |- |[[:en:Stephen Hawking]]||186500||[[Սթիվեն Հոքինգ]]||22200|| ||185 |- |[[:en:Hearing the shape of a drum]]||14300|| || || ||5 |- |[[:en:Heat equation]]||59000|| || || ||31 |- |[[:en:Oliver Heaviside]]||39000||[[Օլիվեր Հևիսայդ]]||11600|| ||62 |- |[[:en:Heawood graph]]||9300|| || || ||14 |- |[[:en:Herschel graph]]||10300|| || || ||4 |- |[[:en:Federico Rodriguez Hertz]]||10100|| || || ||5 |- |[[:en:Hexadecimal]]||64100||[[Հաշվարկման տասնվեցական համակարգ]]||900|| ||81 |- |[[:en:Hexagonal Efficient Coordinate System]]||12400|| || || ||1 |- |[[:en:Hexagram]]||24900|| || || ||31 |- |[[:en:Heyting algebra]]||44700|| || || ||14 |- |[[:en:Hilbert transform]]||58700|| || || ||19 |- |[[:en:Hilbert's problems]]||33600||[[Հիլբերտի խնդիրներ]]||23500|| ||46 |- |[[:en:Hilbert's syzygy theorem]]||13500|| || || ||4 |- |[[:en:Hilbert's tenth problem]]||25300|| || || ||13 |- |[[:en:Hilbert's theorem (differential geometry)]]||9500|| || || ||6 |- |[[:en:Hindu–Arabic numeral system]]||23600|| || || ||26 |- |[[:en:Hipparchus]]||84900||[[Հիպարքոս]]||2300|| ||79 |- |[[:en:Histogram]]||26000|| || || ||52 |- |[[:en:History of algebra]]||117900|| || || ||9 |- |[[:en:History of geometry]]||52400||[[Երկրաչափության պատմություն]]||10100|| ||20 |- |[[:en:History of mathematical notation]]||147200||[[Մաթեմատիկական նշանակումների պատմություն]]||14900|| ||8 |- |[[:en:History of randomness]]||36500|| || || ||4 |- |[[:en:History of the Church–Turing thesis]]||61600|| || || ||2 |- |[[:en:History of the function concept]]||79900|| || || ||2 |- |[[:en:History of trigonometry]]||49700||[[Եռանկյունաչափության պատմություն]]||118400|| ||17 |- |[[:en:Hodge conjecture]]||22400|| || || ||24 |- |[[:en:Hodge star operator]]||38100|| || || ||10 |- |[[:en:Robert V. Hogg]]||17400|| || || ||3 |- |[[:en:Hole]]||23600|| || || ||16 |- |[[:en:Holomorphic function]]||24100|| || || ||45 |- |[[:en:Holonomy]]||41900|| || || ||10 |- |[[:en:Hom functor]]||9400|| || || ||7 |- |[[:en:Homeomorphism]]||12900||[[Հոմեոմորֆիզմ]]||1000|| ||48 |- |[[:en:Homological algebra]]||28200|| || || ||33 |- |[[:en:Hopcroft–Karp algorithm]]||25200||[[Հապքրոֆթ-Կարպ ալգորիթմ]]||21000|| ||12 |- |[[:en:Hopf algebra]]||35300|| || || ||12 |- |[[:en:Hopf fibration]]||35600|| || || ||12 |- |[[:en:Pao-Lu Hsu]]||9400|| || || ||7 |- |[[:en:Hyperbola]]||71100||[[Հիպերբոլ]]||3700||այո||74 |- |[[:en:Hyperbolic angle]]||16300|| || || ||9 |- |[[:en:Hyperbolic sector]]||6100|| || || ||9 |- |[[:en:Hypercomplex number]]||25700||[[Հիպերկոմպլեքս թվեր]]||2800|| ||33 |- |[[:en:Hypergeometric distribution]]||24600|| || || ||29 |- |[[:en:Hyperreal number]]||29800|| || || ||26 |- |[[:en:Hypersurface]]||9300|| || || ||21 |- |[[:en:Image functors for sheaves]]||5200|| || || ||1 |- |[[:en:Imaginary unit]]||21500||[[Կեղծ միավոր]]||9400|| ||62 |- |[[:en:Immersion (mathematics)]]||23800|| || || ||17 |- |[[:en:Implementation of mathematics in set theory]]||60800|| || || ||1 |- |[[:en:Inaccessible cardinal]]||15000|| || || ||13 |- |[[:en:Incircle and excircles of a triangle]]||33100|| || || ||28 |- |[[:en:Incomplete gamma function]]||41500|| || || ||14 |- |[[:en:Indian mathematics]]||104000||[[Մաթեմատիկայի պատմությունը Հնդկաստանում]]||16700|| ||33 |- |[[:en:Indifference graph]]||17000|| || || ||4 |- |[[:en:Infinite monkey theorem]]||51100|| || || ||45 |- |[[:en:Infinite monkey theorem in popular culture]]||30400|| || || ||2 |- |[[:en:Information security]]||191800||[[Տեղեկատվական անվտանգություն]]||9500|| ||50 |- |[[:en:Information theory]]||49100||[[Ինֆորմացիայի տեսություն]]||30200|| ||74 |- |[[:en:Injective module]]||28600|| || || ||12 |- |[[:en:Integer]]||36300||[[Ամբողջ թիվ]]||1500||այո||131 |- |[[:en:Integer factorization]]||23500|| || || ||34 |- |[[:en:Integer triangle]]||40200|| || || ||6 |- |[[:en:Integral]]||66600||[[Ինտեգրալ]]||1000|| ||93 |- |[[:en:Integral curve]]||6000|| || || ||13 |- |[[:en:Integral of the secant function]]||20600|| || || ||3 |- |[[:en:Interior algebra]]||30400|| || || ||2 |- |[[:en:International Linear Algebra Society]]||17300|| || || ||1 |- |[[:en:Interpolation]]||20400|| || || ||48 |- |[[:en:Interval (mathematics)]]||23300||[[Միջակայք (մաթեմատիկա)]]||12500|| ||65 |- |[[:en:Interval arithmetic]]||55000|| || || ||11 |- |[[:en:Introduction to gauge theory]]||31700|| || || ||2 |- |[[:en:Inverse semigroup]]||28200|| || || ||4 |- |[[:en:Inverse transform sampling]]||12900|| || || ||11 |- |[[:en:Inverse trigonometric functions]]||79400||[[Հակադարձ եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ]]||29500|| ||50 |- |[[:en:Invertible matrix]]||42500|| || || ||35 |- |[[:en:Irrational number]]||40700||[[Իռացիոնալ թիվ]]||29200|| ||89 |- |[[:en:Isomorphism]]||22800||[[Իզոմորֆություն (մաթեմատիկա)]]||5400|| ||59 |- |[[:en:Iterative method]]||9700|| || || ||17 |- |[[:en:James–Stein estimator]]||16000|| || || ||3 |- |[[:en:Jeep problem]]||24200|| || || ||4 |- |[[:en:Jeffery–Hamel flow]]||13100|| || || ||1 |- |[[:en:Jensen's inequality]]||29200||[[Ենսենի անհավասարություն]]||6500|| ||28 |- |[[:en:Jet (mathematics)]]||23800|| || || ||8 |- |[[:en:Jet bundle]]||34500|| || || ||3 |- |[[:en:Johnson solid]]||52500|| || || ||23 |- |[[:en:Jordan normal form]]||43600|| || || ||22 |- |[[:en:Julia (programming language)]]||79800|| || || ||27 |- |[[:en:Julia Robinson Mathematics Festival]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Julia set]]||35300|| || || ||29 |- |[[:en:K-set (geometry)]]||15700|| || || ||1 |- |[[:en:Kähler manifold]]||31500|| || || ||13 |- |[[:en:Kalman filter]]||124200|| || || ||33 |- |[[:en:Kantorovich theorem]]||9700|| || || ||4 |- |[[:en:Karnaugh map]]||28900|| || || ||37 |- |[[:en:Karp–Lipton theorem]]||13700|| || || ||2 |- |[[:en:Kazhdan–Lusztig polynomial]]||25700|| || || ||3 |- |[[:en:Kepler conjecture]]||21700|| || || ||21 |- |[[:en:Kepler–Poinsot polyhedron]]||31400|| || || ||25 |- |[[:en:Kerala school of astronomy and mathematics]]||25800|| || || ||16 |- |[[:en:Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi]]||71700||[[Ալ-Խորեզմի]]||40000|| ||144 |- |[[:en:Kinematics]]||56400||[[Կինեմատիկա]]||12900|| ||80 |- |[[:en:Kinetic energy]]||36600||[[Կինետիկ էներգիա]]||2000|| ||93 |- |[[:en:Klein bottle]]||20500||[[Կլայնի շիշ]]||3600|| ||47 |- |[[:en:Klein four-group]]||10200|| || || ||30 |- |[[:en:Felix Klein]]||28600||[[Ֆելիքս Կլայն]]||7700|| ||68 |- |[[:en:Klein's Encyclopedia of Mathematical Sciences]]||14600|| || || ||6 |- |[[:en:Knapsack problem]]||43700||[[Ուսապարկի խնդիր]]||4400|| ||31 |- |[[:en:Knight's tour]]||21100|| || || ||34 |- |[[:en:Knot theory]]||49300|| || || ||39 |- |[[:en:Donald Knuth]]||64200||[[Դոնալդ Կնուտ]]||11500|| ||85 |- |[[:en:Kolmogorov complexity]]||40800|| || || ||25 |- |[[:en:Kolmogorov structure function]]||16900|| || || ||1 |- |[[:en:Korteweg–De Vries equation]]||23500|| || || ||17 |- |[[:en:Sofya Kovalevskaya]]||28800||[[Սոֆյա Կովալևսկայա]]||3800|| ||82 |- |[[:en:Krull dimension]]||11400|| || || ||14 |- |[[:en:Kullback–Leibler divergence]]||66500|| || || ||18 |- |[[:en:Kurtosis]]||33300|| || || ||35 |- |[[:en:L-estimator]]||13200|| || || ||1 |- |[[:en:Lack-of-fit sum of squares]]||9700|| || || ||1 |- |[[:en:Lagrange multiplier]]||45000|| || || ||31 |- |[[:en:Joseph-Louis Lagrange]]||47600||[[Ժոզեֆ Լուի Լագրանժ]]||4000|| ||99 |- |[[:en:Lagrange's theorem (group theory)]]||17400|| || || ||32 |- |[[:en:Lambda calculus]]||81400||[[Լամբդա արտահայտություն]]||9500|| ||46 |- |[[:en:Lambert W function]]||67200|| || || ||22 |- |[[:en:Serge Lang]]||24400|| || || ||26 |- |[[:en:Laplace transform]]||67400||[[Լապլասի ձևափոխություն]]||2300|| ||64 |- |[[:en:Laplace–Beltrami operator]]||20100|| || || ||9 |- |[[:en:Pierre-Simon Laplace]]||103300||[[Պիեռ Սիմոն Լապլաս]]||11500|| ||118 |- |[[:en:Laplace's equation]]||32200||[[Լապլասի հավասարում]]||1600|| ||45 |- |[[:en:Large countable ordinal]]||35100|| || || ||3 |- |[[:en:The Large Scale Structure of Space–Time]]||8500|| || || ||7 |- |[[:en:Largest known prime number]]||23600||[[Մեծագույն հայտնի պարզ թիվը]]||19800|| ||22 |- |[[:en:Ron Larson]]||37800|| || || ||3 |- |[[:en:Latitude]]||47300||[[Աշխարհագրական լայնություն]]||5600|| ||119 |- |[[:en:Lattice (order)]]||39600||[[Կավարի տեսություն]]||8200|| ||33 |- |[[:en:Law of total variance]]||10100|| || || ||5 |- |[[:en:Least squares]]||37900|| || || ||42 |- |[[:en:Least-squares spectral analysis]]||25900|| || || ||4 |- |[[:en:Lebesgue integration]]||37900||[[Լեբեգի ինտեգրալ]]||4300|| ||30 |- |[[:en:Lebesgue measure]]||16800|| || || ||27 |- |[[:en:Henri Lebesgue]]||17800||[[Անրի Լեբեգ]]||5100|| ||45 |- |[[:en:Tom Lehrer]]||55900|| || || ||31 |- |[[:en:Gerrit Lekkerkerker]]||3800|| || || ||4 |- |[[:en:Letter frequency]]||38900|| || || ||16 |- |[[:en:William J. LeVeque]]||6800|| || || ||2 |- |[[:en:Anders Johan Lexell]]||25200|| || || ||26 |- |[[:en:Lie algebra extension]]||100300|| || || ||3 |- |[[:en:Lie algebroid]]||42200|| || || ||4 |- |[[:en:Lie derivative]]||36000|| || || ||15 |- |[[:en:Lie group]]||65100|| || || ||34 |- |[[:en:Lie groupoid]]||44600|| || || ||4 |- |[[:en:Lie sphere geometry]]||29000|| || || ||2 |- |[[:en:Lillian Rosanoff Lieber]]||12300|| || || ||10 |- |[[:en:Limit (mathematics)]]||21200||[[Սահման (մաթեմատիկա)]]||10000|| ||80 |- |[[:en:Limit inferior and limit superior]]||35700|| || || ||20 |- |[[:en:Lindelöf hypothesis]]||12600|| || || ||7 |- |[[:en:Lindemann–Weierstrass theorem]]||27800|| || || ||17 |- |[[:en:Line graph]]||43700|| || || ||19 |- |[[:en:Linear algebra]]||61500||[[Գծային հանրահաշիվ]]||42300|| ||113 |- |[[:en:Linear canonical transformation]]||20200|| || || ||2 |- |[[:en:Linear equation]]||13100||[[Գծային հավասարում]]||2500|| ||79 |- |[[:en:Linear independence]]||25400|| || || ||39 |- |[[:en:Linear least squares]]||27100|| || || ||3 |- |[[:en:Linear map]]||42800||[[Գծային արտապատկերում]]||22500|| ||53 |- |[[:en:Linear programming]]||58300||[[Գծային ծրագրավորում]]||16500|| ||51 |- |[[:en:Linear regression]]||59100||[[Գծային ռեգրեսիա]]||51600|| ||38 |- |[[:en:Linear search problem]]||5500|| || || ||2 |- |[[:en:Linear-feedback shift register]]||36700|| || || ||18 |- |[[:en:Linking number]]||16300|| || || ||14 |- |[[:en:Linkless embedding]]||29600|| || || ||4 |- |[[:en:Liouville number]]||35700|| || || ||20 |- |[[:en:List of Euclidean uniform tilings]]||15100|| || || ||7 |- |[[:en:List of F4 polytopes]]||12300|| || || ||1 |- |[[:en:List of first-order theories]]||37200|| || || ||3 |- |[[:en:List of people by Erdős number]]||59400|| || || ||2 |- |[[:en:Lists of statistics topics]]||1900|| || || ||1 |- |[[:en:Liu Hui's π algorithm]]||15300|| || || ||5 |- |[[:en:Local ring]]||15100|| || || ||17 |- |[[:en:Locally connected space]]||21100|| || || ||10 |- |[[:en:Locally convex topological vector space]]||53800|| || || ||12 |- |[[:en:Locally nilpotent derivation]]||27200|| || || ||1 |- |[[:en:Location arithmetic]]||71000|| || || ||1 |- |[[:en:Lode coordinates]]||15100|| || || ||2 |- |[[:en:Log-logistic distribution]]||17800|| || || ||3 |- |[[:en:Logic]]||149800||[[Տրամաբանություն]]||103700|| ||187 |- |[[:en:Logic of graphs]]||38400|| || || ||1 |- |[[:en:Lovász conjecture]]||7900|| || || ||4 |- |[[:en:Löwenheim–Skolem theorem]]||22100|| || || ||18 |- |[[:en:Lp space]]||52200|| || || ||25 |- |[[:en:Lucas–Lehmer primality test]]||21000|| || || ||17 |- |[[:en:Lune (geometry)]]||3500|| || || ||13 |- |[[:en:Aleksandr Lyapunov]]||14200||[[Ալեքսանդր Լյապունով]]||2400|| ||42 |- |[[:en:Machine learning]]||104500||[[Մեքենայական ուսուցում]]||48400|| ||72 |- |[[:en:Madhava of Sangamagrama]]||28100|| || || ||24 |- |[[:en:Magic square]]||283300||[[Մոգական քառակուսի]]||55500|| ||55 |- |[[:en:Magma (algebra)]]||16300||[[Խմբոիդ]]||800||այո||32 |- |[[:en:Vivienne Malone-Mayes]]||9900|| || || ||10 |- |[[:en:Mandelbrot set]]||51500|| || || ||50 |- |[[:en:Benoit Mandelbrot]]||51400|| || || ||77 |- |[[:en:Manifold Destiny]]||19800|| || || ||4 |- |[[:en:Map projection]]||58800|| || || ||51 |- |[[:en:Margin of error]]||13000|| || || ||24 |- |[[:en:Markov chain]]||95700||[[Մարկովի շղթա]]||3200||այո||46 |- |[[:en:Martingale (probability theory)]]||20400|| || || ||18 |- |[[:en:Matching (graph theory)]]||22900|| || || ||22 |- |[[:en:Math 55]]||23200|| || || ||3 |- |[[:en:Mathematica: A World of Numbers... and Beyond]]||9700|| || || ||2 |- |[[:en:Mathematical analysis]]||50600||[[Մաթեմատիկական անալիզ]]||31900|| ||118 |- |[[:en:Mathematical diagram]]||13600|| || || ||4 |- |[[:en:Mathematical induction]]||44500||[[Մաթեմատիկական ինդուկցիա]]||2000|| ||70 |- |[[:en:Mathematical logic]]||69200||[[Մաթեմատիկական տրամաբանություն]]||1100|| ||89 |- |[[:en:Mathematical optimization]]||50000||[[Մաթեմատիկական օպտիմիզացիա]]||7400|| ||54 |- |[[:en:Mathematical physics]]||48300||[[Մաթեմատիկական ֆիզիկա]]||4400|| ||64 |- |[[:en:Mathematical proof]]||37700||[[Մաթեմատիկական ապացույց]]||49900|| ||98 |- |[[:en:Mathematical Reviews]]||8200|| || || ||21 |- |[[:en:Mathematician]]||20400||[[Մաթեմատիկոս]]||28200|| ||106 |- |[[:en:Mathematics education]]||45300|| || || ||24 |- |[[:en:Mathematics of apportionment]]||34300|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematics of cyclic redundancy checks]]||19700|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematics of Sudoku]]||22400|| || || ||4 |- |[[:en:Mathieu group M24]]||26900|| || || ||1 |- |[[:en:MathML]]||33800|| || || ||32 |- |[[:en:Matrix exponential]]||55400|| || || ||16 |- |[[:en:Matrix multiplication]]||38100||[[Մատրիցների արտադրյալ]]||19100|| ||34 |- |[[:en:Matrix splitting]]||13800|| || || ||4 |- |[[:en:Matroid]]||56900|| || || ||22 |- |[[:en:Matroid parity problem]]||20400|| || || ||1 |- |[[:en:Matroid representation]]||14500|| || || ||1 |- |[[:en:Maximal ideal]]||9500|| || || ||16 |- |[[:en:Maximal independent set]]||39500|| || || ||6 |- |[[:en:Maximum cut]]||21700|| || || ||10 |- |[[:en:Maximum likelihood estimation]]||68100|| || || ||34 |- |[[:en:Maxwell's equations]]||82900||[[Մաքսվելի հավասարումներ]]||8000|| ||78 |- |[[:en:Mean]]||14900||[[Միջին մեծություններ]]||1600|| ||40 |- |[[:en:Measure (mathematics)]]||34200|| || || ||40 |- |[[:en:Median]]||59200||[[Միջնարժեք]]||1400|| ||67 |- |[[:en:Median graph]]||47300|| || || ||5 |- |[[:en:Mellin transform]]||30700|| || || ||19 |- |[[:en:Memorylessness]]||8700|| || || ||10 |- |[[:en:Ménage problem]]||17200|| || || ||4 |- |[[:en:Mereology]]||49700|| || || ||15 |- |[[:en:Method of analytic tableaux]]||71600|| || || ||8 |- |[[:en:Metric space]]||79800||[[Մետրիկական տարածություն]]||2200||այո||58 |- |[[:en:Solomon Mikhlin]]||41900|| || || ||6 |- |[[:en:Minimal model program]]||9900|| || || ||5 |- |[[:en:Minkowski space]]||78800||[[Մինկովսկու տարածություն]]||10600|| ||45 |- |[[:en:Minor (linear algebra)]]||15400||[[Մինոր (գծային հանրահաշիվ)]]||3100||այո||30 |- |[[:en:Maryam Mirzakhani]]||50900||[[Մարիամ Միրզախանի]]||15800|| ||86 |- |[[:en:Ratan Shankar Mishra]]||16100|| || || ||1 |- |[[:en:Möbius ladder]]||15000|| || || ||7 |- |[[:en:Möbius transformation]]||70500|| || || ||20 |- |[[:en:Modal matrix]]||6800|| || || ||2 |- |[[:en:Mode (statistics)]]||15300||[[Մոդա (վիճակագրություն)]]||3500|| ||60 |- |[[:en:Model theory]]||62400|| || || ||36 |- |[[:en:Modes of convergence]]||7100|| || || ||2 |- |[[:en:Modes of convergence (annotated index)]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:Modular arithmetic]]||29700|| || || ||51 |- |[[:en:Modular form]]||30500|| || || ||22 |- |[[:en:Modular multiplicative inverse]]||24700|| || || ||14 |- |[[:en:Module (mathematics)]]||21700||[[Մոդուլ օղակի վրա]]||11100|| ||42 |- |[[:en:Edwin E. Moise]]||8400|| || || ||6 |- |[[:en:Moment curve]]||7400|| || || ||4 |- |[[:en:Momentum]]||69100||[[Իմպուլս (շարժման քանակ)]]||13000|| ||100 |- |[[:en:Monoid]]||33900|| || || ||44 |- |[[:en:Monotone comparative statics]]||43100|| || || ||1 |- |[[:en:Monotone convergence theorem]]||20100|| || || ||15 |- |[[:en:Monte Carlo method]]||88700||[[Մոնտե-Կարլոյի մեթոդ]]||2800|| ||52 |- |[[:en:Monty Hall problem]]||79800||[[Մոնտի Հոլի պարադոքս]]||23800|| ||44 |- |[[:en:Motor variable]]||13900|| || || ||1 |- |[[:en:Mountain climbing problem]]||11500|| || || ||3 |- |[[:en:Multi-objective optimization]]||72000|| || || ||11 |- |[[:en:Multidimensional network]]||53600|| || || ||1 |- |[[:en:Multinomial theorem]]||8700|| || || ||22 |- |[[:en:Multiscroll attractor]]||10400|| || || ||2 |- |[[:en:Multivariate kernel density estimation]]||32600|| || || ||1 |- |[[:en:Gerard Murphy (mathematician)]]||20300|| || || ||1 |- |[[:en:Mutation (Jordan algebra)]]||116300|| || || ||1 |- |[[:en:N-body problem]]||67300|| || || ||21 |- |[[:en:Nash equilibrium]]||56800|| || || ||48 |- |[[:en:Natural number]]||45500||[[Բնական թիվ]]||8200|| ||150 |- |[[:en:Navier–Stokes equations]]||86400||[[Նավիե-Ստոքսի հավասարում]]||2600|| ||45 |- |[[:en:Caryn Navy]]||12900|| || || ||2 |- |[[:en:Negative number]]||43600||[[Բացասական թիվ]]||8200|| ||64 |- |[[:en:Neighbourhood (graph theory)]]||9000|| || || ||13 |- |[[:en:Nested radical]]||18500|| || || ||15 |- |[[:en:New Foundations]]||43300|| || || ||10 |- |[[:en:Max Newman]]||23400|| || || ||20 |- |[[:en:Religious views of Isaac Newton]]||38200|| || || ||6 |- |[[:en:Newton's identities]]||35600|| || || ||12 |- |[[:en:Newton's method]]||54400|| || || ||44 |- |[[:en:Non-Euclidean geometry]]||43200||[[Ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]||5000|| ||54 |- |[[:en:Nonabelian Hodge correspondence]]||31400|| || || ||1 |- |[[:en:Noncentral chi-squared distribution]]||20500|| || || ||6 |- |[[:en:Noncentral hypergeometric distributions]]||16200|| || || ||2 |- |[[:en:Nondeterministic finite automaton]]||29800|| || || ||25 |- |[[:en:Nonparametric skew]]||29100|| || || ||1 |- |[[:en:Normal distribution]]||137000||[[Նորմալ բաշխում]]||18500|| ||71 |- |[[:en:Normal number]]||35500||[[Նորմալ թիվ]]||6100|| ||22 |- |[[:en:Nth root]]||30700||[[Արմատ (մաթեմատիկա)]]||41700|| ||72 |- |[[:en:Number theory]]||84100||[[Թվերի տեսություն]]||83500|| ||120 |- |[[:en:Numeral system]]||19000||[[Հաշվարկման համակարգ (մաթեմատիկա)]]||8200|| ||83 |- |[[:en:Numerical analysis]]||38000||[[Թվային մեթոդներ]]||38400|| ||97 |- |[[:en:Numerical digit]]||35900||[[Թվանշաններ]]||9500|| ||100 |- |[[:en:Numerical integration]]||26900|| || || ||34 |- |[[:en:Numerical methods for ordinary differential equations]]||28100|| || || ||11 |- |[[:en:Nyquist–Shannon sampling theorem]]||48300||[[Կոտելնիկովի թեորեմ]]||13000|| ||34 |- |[[:en:Octahedron]]||23300||[[Օկտաէդր]]||26500|| ||25 |- |[[:en:On-Line Encyclopedia of Integer Sequences]]||44000|| || || ||37 |- |[[:en:One-seventh area triangle]]||3000|| || || ||6 |- |[[:en:Orbifold]]||74300|| || || ||11 |- |[[:en:Order theory]]||31600|| || || ||25 |- |[[:en:Ordinal arithmetic]]||31200|| || || ||9 |- |[[:en:Ordinal number]]||48000|| || || ||42 |- |[[:en:Ordinary differential equation]]||44000||[[Սովորական դիֆերենցիալ հավասարումներ]]||5000|| ||45 |- |[[:en:Ordinary least squares]]||63300|| || || ||10 |- |[[:en:Nicole Oresme]]||39100||[[Նիկոլայ Օրեսմ]]||8300|| ||47 |- |[[:en:Orthogonal array]]||20800|| || || ||5 |- |[[:en:Orthogonal group]]||56400|| || || ||20 |- |[[:en:Orthogonal matrix]]||36300|| || || ||31 |- |[[:en:Orthogonality]]||23900||[[Ուղղանկյունություն]]||2400|| ||37 |- |[[:en:Outer product]]||18200|| || || ||9 |- |[[:en:P versus NP problem]]||62600|| || || ||42 |- |[[:en:P-adic number]]||39400|| || || ||28 |- |[[:en:P-value]]||45400|| || || ||36 |- |[[:en:Pacific Institute for the Mathematical Sciences]]||6400|| || || ||3 |- |[[:en:Paul Painlevé]]||25000|| || || ||39 |- |[[:en:Paraconsistent logic]]||38400|| || || ||16 |- |[[:en:Paradoxes of set theory]]||17700|| || || ||4 |- |[[:en:Parallelogram law]]||8900|| || || ||27 |- |[[:en:Parameter]]||20500|| || || ||40 |- |[[:en:Pareto distribution]]||46000|| || || ||28 |- |[[:en:Parity problem (sieve theory)]]||11300|| || || ||1 |- |[[:en:Parseval's theorem]]||9700|| || || ||14 |- |[[:en:Partial function]]||14900|| || || ||20 |- |[[:en:Blaise Pascal]]||52100||[[Բլեզ Պասկալ]]||5400|| ||185 |- |[[:en:Pascal's theorem]]||17700||[[Պասկալի թեորեմ]]||8100|| ||25 |- |[[:en:Pathwidth]]||66900|| || || ||6 |- |[[:en:Pauli matrices]]||43600|| || || ||34 |- |[[:en:PDIFF]]||5000|| || || ||2 |- |[[:en:Peano axioms]]||46300|| || || ||37 |- |[[:en:Karl Pearson]]||55600|| || || ||49 |- |[[:en:Charles Sanders Peirce]]||139500||[[Չարլզ Սանդերս Պերս]]||7200|| ||73 |- |[[:en:Pell number]]||28100||[[Պելի թիվ]]||19200|| ||21 |- |[[:en:Penrose graphical notation]]||8700|| || || ||8 |- |[[:en:Pentagram]]||36400||[[Հնգագիծ]]||1200||այո||57 |- |[[:en:Percentage]]||17000||[[Տոկոս]]||2500|| ||98 |- |[[:en:Perfect group]]||9700|| || || ||7 |- |[[:en:Perfect number]]||37400||[[Կատարյալ թիվ]]||5000|| ||63 |- |[[:en:Periodic continued fraction]]||16900|| || || ||6 |- |[[:en:Periodic travelling wave]]||28500|| || || ||4 |- |[[:en:Permutation]]||74200|| || || ||63 |- |[[:en:Permutation pattern]]||32500|| || || ||3 |- |[[:en:Perturbation theory (quantum mechanics)]]||69000|| || || ||19 |- |[[:en:Petri net]]||54800|| || || ||27 |- |[[:en:Ilya Piatetski-Shapiro]]||21200|| || || ||20 |- |[[:en:Pigeonhole principle]]||29600|| || || ||46 |- |[[:en:Ping-pong lemma]]||17600|| || || ||8 |- |[[:en:Pisot–Vijayaraghavan number]]||18000|| || || ||10 |- |[[:en:Planar graph]]||32000|| || || ||32 |- |[[:en:Planar separator theorem]]||73800|| || || ||7 |- |[[:en:Plane (geometry)]]||22400||[[Հարթություն]]||2100|| ||88 |- |[[:en:Planigon]]||34000|| || || ||1 |- |[[:en:Plato]]||168900||[[Պլատոն]]||24600|| ||274 |- |[[:en:Platonic solid]]||54500||[[Կանոնավոր բազմանիստ]]||53600|| ||61 |- |[[:en:Plücker coordinates]]||28200|| || || ||8 |- |[[:en:Poincaré conjecture]]||36000|| || || ||46 |- |[[:en:Henri Poincaré]]||86600||[[Անրի Պուանկարե]]||6600|| ||119 |- |[[:en:Point groups in four dimensions]]||53700|| || || ||1 |- |[[:en:Poisson distribution]]||75400||[[Պուասոնի բաշխում]]||2400|| ||50 |- |[[:en:Poisson manifold]]||39100|| || || ||9 |- |[[:en:Poisson point process]]||120100|| || || ||21 |- |[[:en:Poisson process]]|| || || || ||21 |- |[[:en:Siméon Denis Poisson]]||34400||[[Սիմեոն Պուասոն]]||4400|| ||60 |- |[[:en:Polarization identity]]||21300|| || || ||11 |- |[[:en:Polite number]]||16800|| || || ||6 |- |[[:en:Pólya enumeration theorem]]||15400|| || || ||10 |- |[[:en:Polyhedron]]||69200||[[Բազմանիստ]]||7200|| ||72 |- |[[:en:Polylogarithm]]||59500|| || || ||16 |- |[[:en:Polynomial]]||58800||[[Բազմանդամ]]||5000|| ||84 |- |[[:en:Polynomial interpolation]]||37300|| || || ||14 |- |[[:en:Polyomino]]||40700|| || || ||18 |- |[[:en:Jean-Victor Poncelet]]||15100||[[Ժան Վիկտոր Պոնսելե]]||2400|| ||51 |- |[[:en:Pons asinorum]]||15700|| || || ||16 |- |[[:en:Pontryagin class]]||9800|| || || ||9 |- |[[:en:Post–Turing machine]]||22500|| || || ||6 |- |[[:en:Post's lattice]]||15400|| || || ||2 |- |[[:en:PostBQP]]||20000|| || || ||3 |- |[[:en:Power law]]||59100|| || || ||21 |- |[[:en:Power of 10]]||14600|| || || ||19 |- |[[:en:Power series]]||18500||[[Աստիճանային շարք]]||10400|| ||47 |- |[[:en:Prediction interval]]||20300|| || || ||9 |- |[[:en:Prenex normal form]]||13200|| || || ||13 |- |[[:en:Presentation of a group]]||21300|| || || ||14 |- |[[:en:Prestack]]||21900|| || || ||1 |- |[[:en:Prime number theorem]]||57400||[[Պարզ թվերի թեորեմ]]||20800|| ||42 |- |[[:en:Prime signature]]||4200|| || || ||1 |- |[[:en:Primitive element theorem]]||10300|| || || ||11 |- |[[:en:Primitive notion]]||6900|| || || ||13 |- |[[:en:Primitive recursive function]]||39300|| || || ||16 |- |[[:en:Principal homogeneous space]]||11500|| || || ||3 |- |[[:en:The Prisoner of Benda]]||21700|| || || ||6 |- |[[:en:Probability]]||35700||[[Հավանականություն]]||49200|| ||123 |- |[[:en:Probability density function]]||30400||[[Հավանականության խտություն]]||800|| ||45 |- |[[:en:Probability distribution]]||46700||[[Հավանականության բաշխում]]||17500|| ||55 |- |[[:en:Probability interpretations]]||37300|| || || ||6 |- |[[:en:Probability space]]||24100|| || || ||38 |- |[[:en:Probability theory]]||25400||[[Հավանականությունների տեսություն]]||14600|| ||87 |- |[[:en:Product (mathematics)]]||17800||[[Արտադրյալ]]||7200|| ||33 |- |[[:en:Product rule]]||17800|| || || ||34 |- |[[:en:Project Euler]]||5700|| || || ||22 |- |[[:en:Projective geometry]]||39100||[[Պրոյեկտիվ երկրաչափություն]]||5300|| ||40 |- |[[:en:Projective linear group]]||42300|| || || ||10 |- |[[:en:Projective module]]||21400|| || || ||12 |- |[[:en:Projective space]]||35800|| || || ||24 |- |[[:en:Proof of the Euler product formula for the Riemann zeta function]]||7100|| || || ||4 |- |[[:en:Proof that 22/7 exceeds π]]||13600|| || || ||13 |- |[[:en:Proof that π is irrational]]||26200|| || || ||13 |- |[[:en:Proof theory]]||19900||[[Ապացույցների տեսություն]]||3800|| ||27 |- |[[:en:Propositional calculus]]||88800||[[Ասույթների տրամաբանություն]]||6900|| ||52 |- |[[:en:Pseudotriangle]]||19500|| || || ||4 |- |[[:en:Pullback (differential geometry)]]||12600|| || || ||10 |- |[[:en:Pure mathematics]]||14900||[[Մաքուր մաթեմատիկա]]||15900|| ||55 |- |[[:en:Pushforward (differential)]]||10800|| || || ||9 |- |[[:en:Pythagorean triple]]||83100||[[Պյութագորասի եռյակ]]||23300|| ||55 |- |[[:en:Q–Q plot]]||20800|| || || ||14 |- |[[:en:Quadratic equation]]||50100||[[Քառակուսային հավասարում]]||52800|| ||85 |- |[[:en:Quadratic formula]]||28200||[[Քառակուսային բանաձև]]||33700|| ||19 |- |[[:en:Quadratic knapsack problem]]||24100|| || || ||1 |- |[[:en:Quadratic reciprocity]]||83700|| || || ||26 |- |[[:en:Quadratic sieve]]||27600|| || || ||14 |- |[[:en:Quadric (algebraic geometry)]]||21100|| || || ||1 |- |[[:en:Quantum computing]]||99200|| || || ||19 |- |[[:en:Quantum field theory]]||105500||[[Դաշտի քվանտային տեսություն]]||30100|| ||67 |- |[[:en:Quantum group]]||30200|| || || ||13 |- |[[:en:Quartic reciprocity]]||30100|| || || ||3 |- |[[:en:Quasigroup]]||27700|| || || ||21 |- |[[:en:Quasiregular polyhedron]]||30900|| || || ||9 |- |[[:en:Quasisymmetric function]]||14900|| || || ||1 |- |[[:en:Radius of convergence]]||16300|| || || ||17 |- |[[:en:Ramanujan's master theorem]]||7000|| || || ||4 |- |[[:en:Frank Ramsey (mathematician)]]||36900||[[Ֆրենկ Ռեմսի]]||6700|| ||36 |- |[[:en:Ramsey's theorem]]||56000|| || || ||20 |- |[[:en:Random binary tree]]||15500|| || || ||4 |- |[[:en:Random variable]]||39900|| || || ||59 |- |[[:en:Randomness]]||33900|| || || ||47 |- |[[:en:Rayleigh distribution]]||15800|| || || ||20 |- |[[:en:Reaction–diffusion system]]||28500|| || || ||10 |- |[[:en:Real analysis]]||49200|| || || ||42 |- |[[:en:Real number]]||43500||[[Իրական թվեր]]||4300|| ||116 |- |[[:en:Real projective line]]||12000|| || || ||3 |- |[[:en:Rectified 24-cell honeycomb]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Rectified tesseractic honeycomb]]||4500|| || || ||1 |- |[[:en:Recurrence plot]]||9400|| || || ||3 |- |[[:en:Recurrence relation]]||25300|| || || ||36 |- |[[:en:Reform mathematics]]||14200|| || || ||3 |- |[[:en:Register machine]]||47600|| || || ||12 |- |[[:en:Regular polyhedron]]||31200|| || || ||26 |- |[[:en:Regular polytope]]||38600|| || || ||17 |- |[[:en:Regular tuning]]||42400|| || || ||1 |- |[[:en:Repeating decimal]]||49000|| || || ||33 |- |[[:en:Representation (mathematics)]]||10800|| || || ||4 |- |[[:en:Representation theory]]||55400|| || || ||30 |- |[[:en:Representation theory of finite groups]]||107900|| || || ||5 |- |[[:en:Reverse mathematics]]||32900|| || || ||7 |- |[[:en:Rhombicuboctahedron]]||19500|| || || ||26 |- |[[:en:Ricci calculus]]||43400|| || || ||3 |- |[[:en:Ricci flow]]||52900|| || || ||12 |- |[[:en:Riemann hypothesis]]||121000|| || || ||58 |- |[[:en:Riemann integral]]||41800||[[Ռիմանի ինտեգրալ]]||13300|| ||39 |- |[[:en:Riemann sphere]]||21800|| || || ||33 |- |[[:en:Riemann surface]]||26000||[[Ռիմանյան մակերևույթ]]||2300|| ||37 |- |[[:en:Riemann zeta function]]||61400||[[Ռիմանի զետա ֆունկցիա]]||6700|| ||53 |- |[[:en:Riemann–Hurwitz formula]]||6500|| || || ||6 |- |[[:en:Riemann–Lebesgue lemma]]||6200|| || || ||14 |- |[[:en:Riemannian geometry]]||13200||[[Ռիմանյան երկրաչափություն]]||4400|| ||39 |- |[[:en:Riesz–Fischer theorem]]||11000|| || || ||8 |- |[[:en:Rigidity matroid]]||15900|| || || ||1 |- |[[:en:Ring (mathematics)]]||97800||[[Օղակ (մաթեմատիկա)]]||3900|| ||67 |- |[[:en:Ring of symmetric functions]]||26500|| || || ||1 |- |[[:en:Ring theory]]||24700|| || || ||35 |- |[[:en:Nicholas Franklin Roberts]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Robertson–Seymour theorem]]||19400|| || || ||7 |- |[[:en:Gary Robinson]]||18400|| || || ||3 |- |[[:en:Julia Robinson]]||20000|| || || ||28 |- |[[:en:Rodrigues' rotation formula]]||16700|| || || ||8 |- |[[:en:Rook polynomial]]||24000|| || || ||5 |- |[[:en:Rook's graph]]||27200|| || || ||5 |- |[[:en:Root of unity]]||38400||[[Միավորից n աստիճանի արմատներ]]||7300|| ||31 |- |[[:en:Root system]]||52800|| || || ||16 |- |[[:en:Rotation matrix]]||98100|| || || ||22 |- |[[:en:Rotation of axes]]||12400|| || || ||3 |- |[[:en:Rough set]]||48900|| || || ||5 |- |[[:en:Rounding]]||57900|| || || ||40 |- |[[:en:Row space]]|| || || || ||12 |- |[[:en:Rubik's Cube]]||80600||[[Ռուբիկի խորանարդ]]||10700|| ||105 |- |[[:en:Bertrand Russell]]||143700||[[Բերտրան Ռասել]]||23100|| ||171 |- |[[:en:Russell's paradox]]||28300||[[Ռասելի պարադոքս]]||54900|| ||48 |- |[[:en:Russo–Dye theorem]]||2500|| || || ||2 |- |[[:en:Lee Sallows]]||7500|| || || ||2 |- |[[:en:Paul Sally]]||12400|| || || ||6 |- |[[:en:Sample maximum and minimum]]||8700|| || || ||2 |- |[[:en:Sampling (statistics)]]||53000|| || || ||32 |- |[[:en:Scalar field theory]]||29700|| || || ||7 |- |[[:en:Schauder basis]]||25200|| || || ||11 |- |[[:en:Leila Schneps]]||26700|| || || ||8 |- |[[:en:Schröder's equation]]||11700|| || || ||5 |- |[[:en:Schrödinger equation]]||71000||[[Շրյոդինգերի հավասարում]]||22700|| ||74 |- |[[:en:Schuette–Nesbitt formula]]||23100|| || || ||1 |- |[[:en:Issai Schur]]||28800|| || || ||30 |- |[[:en:Schwarzian derivative]]||35700|| || || ||5 |- |[[:en:Scientific notation]]||45100|| || || ||44 |- |[[:en:Second-order arithmetic]]||28100|| || || ||4 |- |[[:en:Second-order logic]]||31700|| || || ||15 |- |[[:en:Secondary measure]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Corrado Segre]]||9800||[[Կորրադո Սեգրե]]||8400|| ||19 |- |[[:en:Seifert fiber space]]||19500|| || || ||8 |- |[[:en:Seifert–Van Kampen theorem]]||20800|| || || ||14 |- |[[:en:Zlil Sela]]||16700|| || || ||7 |- |[[:en:Self-adjoint operator]]||57000|| || || ||13 |- |[[:en:Semi-implicit Euler method]]||6800|| || || ||5 |- |[[:en:Semimartingale]]||12200|| || || ||7 |- |[[:en:Separable space]]||14400|| || || ||23 |- |[[:en:Separation axiom]]||18800|| || || ||23 |- |[[:en:Sequent calculus]]||53200|| || || ||14 |- |[[:en:Series (mathematics)]]||60100|| || || ||80 |- |[[:en:Jean-Pierre Serre]]||17800|| || || ||42 |- |[[:en:Set (mathematics)]]||40200||[[Բազմություն]]||47000|| ||104 |- |[[:en:Set theory]]||44800||[[Բազմությունների տեսություն]]||50700|| ||124 |- |[[:en:Seven Bridges of Königsberg]]||14100||[[Քյոնիգսբերգի յոթ կամուրջները]]||6600||այո||57 |- |[[:en:Seven-dimensional cross product]]||33700|| || || ||5 |- |[[:en:Igor Shafarevich]]||23700|| || || ||29 |- |[[:en:Sheaf (mathematics)]]||62800|| || || ||27 |- |[[:en:Shor's algorithm]]||40800|| || || ||29 |- |[[:en:William James Sidis]]||35300||[[Վիլյամ Ջեյմս Սիդիս]]||3300|| ||44 |- |[[:en:Signalizer functor]]||12000|| || || ||1 |- |[[:en:Signature (logic)]]||9100|| || || ||9 |- |[[:en:Nate Silver]]||121600|| || || ||19 |- |[[:en:Simplex]]||48700||[[Սիմպլեքս]]||4000|| ||34 |- |[[:en:Simpson's paradox]]||26400|| || || ||31 |- |[[:en:Simulated annealing]]||34900|| || || ||24 |- |[[:en:Sine and cosine]]||48500|| || || ||7 |- |[[:en:Singular value decomposition]]||83400|| || || ||25 |- |[[:en:Skew-symmetric graph]]||17500|| || || ||4 |- |[[:en:Skolem's paradox]]||16900|| || || ||9 |- |[[:en:Slutsky's theorem]]||4400|| || || ||12 |- |[[:en:Small cancellation theory]]||32100|| || || ||2 |- |[[:en:Smith–Minkowski–Siegel mass formula]]||15400|| || || ||2 |- |[[:en:Smooth function]]||100|| || || ||21 |- |[[:en:J. Laurie Snell]]||10200|| || || ||5 |- |[[:en:Snow plow routing problem]]||3000|| || || ||1 |- |[[:en:Sobolev space]]||35800|| || || ||19 |- |[[:en:Solovay–Strassen primality test]]||10100|| || || ||12 |- |[[:en:Solution of the Poincaré conjecture]]|| || || || ||46 |- |[[:en:Sophomore's dream]]||8600|| || || ||14 |- |[[:en:Spaces of test functions and distributions]]||99100|| || || ||1 |- |[[:en:Spacetime]]||198500||[[Տարածաժամանակ]]||15800|| ||92 |- |[[:en:Spanning tree]]||26100|| || || ||28 |- |[[:en:Sparse dictionary learning]]||24100|| || || ||2 |- |[[:en:Sparse matrix]]||25800|| || || ||24 |- |[[:en:Special relativity]]||137600||[[Հարաբերականության հատուկ տեսություն]]||23900|| ||110 |- |[[:en:Special unitary group]]||32900|| || || ||18 |- |[[:en:Spectral sequence]]||51800|| || || ||8 |- |[[:en:Spectral theorem]]||22500|| || || ||16 |- |[[:en:Spectral theory]]||32200|| || || ||13 |- |[[:en:Spectrum of a C*-algebra]]||12000|| || || ||1 |- |[[:en:Sperner's lemma]]||28100|| || || ||9 |- |[[:en:Sphere]]||41100|| || || ||109 |- |[[:en:Sphere eversion]]||11200|| || || ||9 |- |[[:en:Sphere packing]]||26700|| || || ||14 |- |[[:en:Spherical coordinate system]]||38100|| || || ||49 |- |[[:en:Spherical harmonics]]||75500||[[Գնդային ֆունկցիաներ]]||10700|| ||26 |- |[[:en:Spherical lune]]||5900|| || || ||7 |- |[[:en:Spin representation]]||34100|| || || ||2 |- |[[:en:Spinor]]||73100|| || || ||24 |- |[[:en:Split graph]]||15000|| || || ||7 |- |[[:en:Split-complex number]]||27600|| || || ||18 |- |[[:en:Split-quaternion]]||20500|| || || ||6 |- |[[:en:Square root]]||44400||[[Քառակուսի արմատ]]||9600|| ||94 |- |[[:en:Square root of 2]]||39700||[[Քառակուսի արմատ երկուսից]]||15400|| ||43 |- |[[:en:Square triangular number]]||13400|| || || ||19 |- |[[:en:Stable count distribution]]||27400|| || || ||1 |- |[[:en:Stable distribution]]||48600|| || || ||9 |- |[[:en:John R. Stallings]]||31500|| || || ||6 |- |[[:en:Standard deviation]]||52800|| || || ||75 |- |[[:en:Standard Model]]||56900||[[Ստանդարտ մոդել]]||35400|| ||80 |- |[[:en:Standard probability space]]||29100|| || || ||2 |- |[[:en:Stationary point]]||8200|| || || ||17 |- |[[:en:Statistical hypothesis testing]]||85100|| || || ||43 |- |[[:en:Statistics]]||77500||[[Վիճակագրություն]]||10000|| ||185 |- |[[:en:Steiner chain]]||20900|| || || ||11 |- |[[:en:Steinmetz solid]]||9600|| || || ||9 |- |[[:en:Stellation]]||18400|| || || ||15 |- |[[:en:Stereographic projection]]||42000|| || || ||26 |- |[[:en:Stericated 5-cubes]]||15500|| || || ||1 |- |[[:en:Stiefel manifold]]||11900|| || || ||3 |- |[[:en:Stiefel–Whitney class]]||23200|| || || ||9 |- |[[:en:Stieltjes constants]]||32300|| || || ||10 |- |[[:en:Stiff equation]]||25800|| || || ||9 |- |[[:en:Stirling number]]||22200|| || || ||21 |- |[[:en:Stochastic]]||28400|| || || ||22 |- |[[:en:Stochastic dominance]]||17400|| || || ||2 |- |[[:en:Stochastic geometry models of wireless networks]]||60400|| || || ||1 |- |[[:en:Stochastic process]]||166000||[[Պատահական պրոցես]]||43200|| ||45 |- |[[:en:Stoic logic]]||33800|| || || ||2 |- |[[:en:Sir George Stokes, 1st Baronet]]||48000||[[Ջորջ Գաբրիել Ստոքս]]||2900|| ||53 |- |[[:en:Stokes' theorem]]||28900|| || || ||5 |- |[[:en:Stone–Čech compactification]]||20500|| || || ||12 |- |[[:en:Stone–Weierstrass theorem]]||26500|| || || ||17 |- |[[:en:Straightedge and compass construction]]||35500|| || || ||38 |- |[[:en:Streamlines, streaklines, and pathlines]]||13900|| || || ||4 |- |[[:en:String theory]]||125300||[[Լարերի տեսություն]]||39800|| ||67 |- |[[:en:Structure (mathematical logic)]]||30100|| || || ||13 |- |[[:en:Structure theorem for finitely generated modules over a principal ideal domain]]||15500|| || || ||7 |- |[[:en:Student's t-distribution]]||59000|| || || ||36 |- |[[:en:Student's t-test]]||43300|| || || ||36 |- |[[:en:Sturm separation theorem]]||3700|| || || ||1 |- |[[:en:Sturm–Liouville theory]]||30600|| || || ||17 |- |[[:en:Sturm's theorem]]||18400|| || || ||12 |- |[[:en:Subgroup series]]||9400|| || || ||4 |- |[[:en:Subtraction]]||26800||[[Հանում]]||40800|| ||112 |- |[[:en:Sudoku]]||39100||[[Սուդոկու]]||4100||այո||93 |- |[[:en:Sufficient statistic]]||34900|| || || ||14 |- |[[:en:Sum of squares function]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Sums of three cubes]]||34400|| || || ||10 |- |[[:en:Toshikazu Sunada]]||9200|| || || ||4 |- |[[:en:Support (measure theory)]]||10800|| || || ||8 |- |[[:en:Surface (topology)]]||32400||[[Մակերևույթ]]||22700|| ||70 |- |[[:en:Surface of general type]]||9400|| || || ||2 |- |[[:en:Surgery theory]]||22500|| || || ||6 |- |[[:en:Surjective function]]||18700|| || || ||54 |- |[[:en:Surreal number]]||76400|| || || ||26 |- |[[:en:Marcia P. Sward]]||8300|| || || ||1 |- |[[:en:Swinging Atwood's machine]]||23300|| || || ||4 |- |[[:en:Sylow theorems]]||33200|| || || ||25 |- |[[:en:Pope Sylvester II]]||27200|| || || ||78 |- |[[:en:Sylvester matrix]]||6000|| || || ||15 |- |[[:en:James Joseph Sylvester]]||19400|| || || ||43 |- |[[:en:Symmetric cone]]||111900|| || || ||2 |- |[[:en:Symmetric group]]||43200|| || || ||26 |- |[[:en:Symmetry (geometry)]]||30200|| || || ||8 |- |[[:en:Symmetry in mathematics]]||22100|| || || ||13 |- |[[:en:System of linear equations]]||34600||[[Գծային հավասարումների համակարգ]]||8100|| ||74 |- |[[:en:Systolic geometry]]||26200|| || || ||6 |- |[[:en:Szemerédi's theorem]]||19800|| || || ||12 |- |[[:en:T-norm]]||18700|| || || ||3 |- |[[:en:Tangent bundle]]||16600|| || || ||17 |- |[[:en:Tangent half-angle substitution]]||16000|| || || ||10 |- |[[:en:Tangent space]]||19900|| || || ||24 |- |[[:en:Tangential quadrilateral]]||33700||[[Արտագծյալ քառանկյուն]]||5000|| ||27 |- |[[:en:Tangram]]||17900||[[Թանգրամ]]||15100|| ||49 |- |[[:en:Alfred Tarski]]||47600||[[Ալֆրեդ Տարսկի]]||3100|| ||50 |- |[[:en:Tarski's undefinability theorem]]||13700|| || || ||9 |- |[[:en:Taxicab geometry]]||10800|| || || ||25 |- |[[:en:Taylor's theorem]]||50500|| || || ||33 |- |[[:en:Tesseract]]||24700|| || || ||34 |- |[[:en:Tetrahedron]]||70600||[[Քառանիստ]]||21600||այո||75 |- |[[:en:Tetration]]||53400|| || || ||27 |- |[[:en:Theorem]]||34400||[[Թեորեմ]]||3000|| ||94 |- |[[:en:Theoretical computer science]]||43200|| || || ||39 |- |[[:en:Theory of relativity]]||30500||[[Հարաբերականության տեսություն]]||15200|| ||124 |- |[[:en:Theta function]]||36900|| || || ||19 |- |[[:en:Three subgroups lemma]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:Tikhonov regularization]]||24100|| || || ||11 |- |[[:en:Time complexity]]||44700|| || || ||23 |- |[[:en:Timeline of mathematics]]||61600|| || || ||11 |- |[[:en:Topological geometry]]||30900|| || || ||1 |- |[[:en:Topological space]]||29600|| || || ||54 |- |[[:en:Topology]]||38300||[[Տոպոլոգիա]]||3800|| ||119 |- |[[:en:Torsion (algebra)]]||11600|| || || ||11 |- |[[:en:Torsion tensor]]||22300|| || || ||12 |- |[[:en:Torsion-free abelian group]]||2800|| || || ||1 |- |[[:en:Torus]]||35100||[[Տոր (մակերևույթ)]]||5600|| ||68 |- |[[:en:Total derivative]]||15500|| || || ||17 |- |[[:en:Total order]]||19700|| || || ||27 |- |[[:en:Train track map]]||23300|| || || ||1 |- |[[:en:Transcendental number]]||39100||[[Տրանսցենդենտ թվեր]]||1600|| ||65 |- |[[:en:Translation of axes]]||9400|| || || ||1 |- |[[:en:Travelling salesman problem]]||87100|| || || ||40 |- |[[:en:Tree decomposition]]||12700|| || || ||10 |- |[[:en:Treewidth]]||39700|| || || ||7 |- |[[:en:Trémaux tree]]||17400|| || || ||4 |- |[[:en:Triangle inequality]]||32500||[[Եռանկյան անհավասարություն]]||6300|| ||41 |- |[[:en:Triangulated category]]||37300|| || || ||5 |- |[[:en:Tricolorability]]||5400|| || || ||7 |- |[[:en:Trigonometric functions]]||67100||[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ]]||65000|| ||80 |- |[[:en:Trigonometric integral]]||16500|| || || ||13 |- |[[:en:Trigonometric substitution]]||15400|| || || ||14 |- |[[:en:Trigonometry]]||50900||[[Եռանկյունաչափություն]]||55900|| ||143 |- |[[:en:Trisectrix of Maclaurin]]||4500|| || || ||10 |- |[[:en:Truncated 24-cell honeycomb]]||5900|| || || ||1 |- |[[:en:Tsirelson space]]||13100|| || || ||1 |- |[[:en:Edward Tufte]]||32100|| || || ||14 |- |[[:en:John Tukey]]||25300|| || || ||31 |- |[[:en:Turán graph]]||10000|| || || ||11 |- |[[:en:Turing degree]]||18300|| || || ||8 |- |[[:en:Turing machine]]||72200||[[Թյուրինգի մեքենա]]||5800|| ||68 |- |[[:en:Turing reduction]]||12100|| || || ||7 |- |[[:en:Turing's proof]]||42400|| || || ||2 |- |[[:en:Tutte polynomial]]||39200|| || || ||6 |- |[[:en:Two-body Dirac equations]]||49700|| || || ||1 |- |[[:en:Two-body problem in general relativity]]||47800|| || || ||12 |- |[[:en:Two-dimensional Euclidean space]]||15700||[[Երկչափ տարածություն]]||7100|| ||46 |- |[[:en:Type (model theory)]]||13800|| || || ||7 |- |[[:en:Type I and type II errors]]||33100|| || || ||24 |- |[[:en:Karen Uhlenbeck]]||25900|| || || ||48 |- |[[:en:Ultrafilter]]||19600|| || || ||14 |- |[[:en:Umbral calculus]]||10300|| || || ||10 |- |[[:en:Uniform 4-polytope]]||134300|| || || ||5 |- |[[:en:Uniform 5-polytope]]||78200|| || || ||1 |- |[[:en:Uniform continuity]]||25900|| || || ||33 |- |[[:en:Uniform polyhedron]]||66500|| || || ||16 |- |[[:en:Uniform polytope]]||54600|| || || ||3 |- |[[:en:Uniform space]]||26200|| || || ||12 |- |[[:en:Unitary matrix]]||9000|| || || ||33 |- |[[:en:Universal enveloping algebra]]||53100|| || || ||12 |- |[[:en:Valuation (algebra)]]||18400|| || || ||13 |- |[[:en:Van Kampen diagram]]||22700|| || || ||1 |- |[[:en:Petr Vaníček]]||12600|| || || ||3 |- |[[:en:Variance]]||55300||[[Դիսպերսիա (վիճակագրություն)]]||16300|| ||63 |- |[[:en:Vector bundle]]||30200|| || || ||23 |- |[[:en:Vector calculus]]||21600||[[Վեկտորական հաշիվ]]||14200|| ||55 |- |[[:en:Vector logic]]||20700|| || || ||3 |- |[[:en:Vector projection]]||12800|| || || ||10 |- |[[:en:Venn diagram]]||30300||[[Վեննի դիագրամ]]||6700|| ||54 |- |[[:en:Verdier duality]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Veronese surface]]||5100|| || || ||10 |- |[[:en:Versine]]||55000|| || || ||19 |- |[[:en:Vertex cover]]||20600|| || || ||12 |- |[[:en:Vietoris–Rips complex]]||11400|| || || ||4 |- |[[:en:Karen Vogtmann]]||25900|| || || ||13 |- |[[:en:Volume of an n-ball]]||28200|| || || ||8 |- |[[:en:Von Kármán swirling flow]]||17900|| || || ||1 |- |[[:en:Von Mises distribution]]||15200|| || || ||5 |- |[[:en:Von Neumann algebra]]||42300|| || || ||12 |- |[[:en:Von Neumann universal constructor]]||26500|| || || ||4 |- |[[:en:Robert Wald]]||13200|| || || ||11 |- |[[:en:Hubert Stanley Wall]]||7100|| || || ||5 |- |[[:en:Wallenius' noncentral hypergeometric distribution]]||15200|| || || ||2 |- |[[:en:Watts–Strogatz model]]||10700|| || || ||8 |- |[[:en:Wave]]||53700||[[Ալիքներ]]||15300|| ||114 |- |[[:en:Wavelength]]||35700||[[Ալիքի երկարություն]]||4800|| ||97 |- |[[:en:Wavelet]]||50600|| || || ||29 |- |[[:en:Weak derivative]]||6600|| || || ||15 |- |[[:en:Weierstrass elliptic function]]||24900|| || || ||14 |- |[[:en:Weierstrass transform]]||15600|| || || ||4 |- |[[:en:Karl Weierstrass]]||14600||[[Կառլ Վայերշտրաս]]||4800|| ||72 |- |[[:en:Weighted correlation network analysis]]||27900|| || || ||3 |- |[[:en:André Weil]]||31700|| || || ||41 |- |[[:en:Well-covered graph]]||25900|| || || ||2 |- |[[:en:Well-order]]||11400|| || || ||28 |- |[[:en:Hermann Weyl]]||37200||[[Հերման Վեյլ]]||3500|| ||71 |- |[[:en:Whitehead product]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:Whitehead torsion]]||11700|| || || ||1 |- |[[:en:Whitehead's algorithm]]||26800|| || || ||1 |- |[[:en:William Allen Whitworth]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Whitney embedding theorem]]||12500|| || || ||7 |- |[[:en:Norbert Wiener]]||38600||[[Նորբերտ Վիներ]]||11600|| ||71 |- |[[:en:Wigner quasiprobability distribution]]||36200|| || || ||10 |- |[[:en:Wigner's theorem]]||29600|| || || ||10 |- |[[:en:Winding number]]||15100|| || || ||17 |- |[[:en:Wirtinger derivatives]]||31800|| || || ||5 |- |[[:en:Stephen Wolfram]]||31700|| || || ||41 |- |[[:en:Word problem for groups]]||28300|| || || ||4 |- |[[:en:Word-representable graph]]||30000|| || || ||1 |- |[[:en:Christopher Wren]]||63700||[[Քրիստոֆեր Ռեն]]||2800|| ||75 |- |[[:en:Xkcd]]||57300||[[Xkcd]]||6400|| ||41 |- |[[:en:Yang–Mills theory]]||24100|| || || ||20 |- |[[:en:Young–Fibonacci lattice]]||8100|| || || ||2 |- |[[:en:Yuktibhāṣā]]||20300|| || || ||7 |- |[[:en:Z function]]||7800|| || || ||5 |- |[[:en:Z-transform]]||35500|| || || ||29 |- |[[:en:Z* theorem]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:Zeno's paradoxes]]||39600|| || || ||47 |- |[[:en:Zermelo set theory]]||14000|| || || ||10 |- |[[:en:Zero to the power of zero]]||31500|| || || ||15 |- |[[:en:Zipf's law]]||33900|| || || ||37 |- |[[:en:Zonohedron]]||24100||[[Զոնոնիստ]]||11100|| ||14 |- |[[:en:Ε-quadratic form]]||11900|| || || ||1 |- |[[:en:Μ operator]]||32300|| || || ||6 |} 1eoom2otp3uv9vypmy8po16vvwymhn4 Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Անգլերեն Վիքիպեդիայից/Գ կարգավիճակի 102 1009880 8495968 8495573 2022-08-26T18:29:26Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:C-Class mathematics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:*-algebra]]||11200|| || || ||12 |- |[[:en:♯P-completeness of 01-permanent]]||25100|| || || ||1 |- |[[:en:0]]||64300||[[0 (թիվ)]]||11600|| ||156 |- |[[:en:1 + 2 + 3 + 4 + ⋯]]||32900|| || || ||27 |- |[[:en:1-planar graph]]||23700|| || || ||7 |- |[[:en:2]]||14900||[[2 (թիվ)]]||2800||այո||179 |- |[[:en:2 + 2 = 5]]||23000|| || || ||24 |- |[[:en:2.5D (visual perception)]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:3]]||31400||[[3 (թիվ)]]||2200|| ||171 |- |[[:en:3-manifold]]||45700|| || || ||11 |- |[[:en:3-sphere]]||28100|| || || ||14 |- |[[:en:3D rotation group]]||68700|| || || ||13 |- |[[:en:4]]||78300||[[Չորս]]||2200||այո||167 |- |[[:en:5]]||65500||[[Հինգ]]||1600||այո||161 |- |[[:en:5-cell]]||33100|| || || ||18 |- |[[:en:6]]||54300||[[Վեց]]||2400||այո||156 |- |[[:en:7]]||20100||[[Յոթ]]||10200|| ||164 |- |[[:en:8]]||62400||[[Ութ]]||1600||այո||153 |- |[[:en:9]]||25800||[[Ինը]]||2500||այո||154 |- |[[:en:10]]||19100||[[Տասը]]||4100||այո||151 |- |[[:en:68–95–99.7 rule]]||18700|| || || ||17 |- |[[:en:100 prisoners problem]]||24600|| || || ||7 |- |[[:en:120-cell]]||20700|| || || ||17 |- |[[:en:1000 (number)]]||107300||[[1000 (թիվ)]]||1800||այո||108 |- |[[:en:Angle]]||51000||[[Անկյուն]]||64300|| ||133 |- |[[:en:Aanderaa–Karp–Rosenberg conjecture]]||26400|| || || ||4 |- |[[:en:Scott Aaronson]]||17000||[[Սքոթ Աարոնսոն]]||12900|| ||13 |- |[[:en:Abc conjecture]]||41000|| || || ||26 |- |[[:en:Abdus Salam School of Mathematical Sciences]]||16600|| || || ||2 |- |[[:en:Abel elliptic functions]]||10300|| || || ||2 |- |[[:en:Abel Prize]]||28800||[[Աբելի մրցանակ]]||18500|| ||69 |- |[[:en:Abel–Ruffini theorem]]||28200|| || || ||22 |- |[[:en:Niels Henrik Abel]]||28700||[[Նիլս Հենրիկ Աբել]]||35200|| ||94 |- |[[:en:Abelian sandpile model]]||32700|| || || ||5 |- |[[:en:Absolute continuity]]||17900|| || || ||19 |- |[[:en:Absolute Galois group]]||6400|| || || ||11 |- |[[:en:Abstract differential equation]]||10200|| || || ||1 |- |[[:en:Abstract polytope]]||35300|| || || ||7 |- |[[:en:Abstract rewriting system]]||14300|| || || ||4 |- |[[:en:Abstract simplicial complex]]||14500|| || || ||2 |- |[[:en:Abstraction]]||38200||[[Աբստրակցիա]]||18800|| ||78 |- |[[:en:Abu Kamil]]||18600|| || || ||21 |- |[[:en:Abundant number]]||7900|| || || ||43 |- |[[:en:ACC0]]||9100|| || || ||4 |- |[[:en:Acceleration]]||21600||[[Արագացում]]||46400|| ||131 |- |[[:en:Accessible category]]||7900|| || || ||3 |- |[[:en:Accuracy and precision]]||20900|| || || ||43 |- |[[:en:Actuarial present value]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Acute and obtuse triangles]]||12900|| || || ||10 |- |[[:en:Additive process]]||14000|| || || ||2 |- |[[:en:Adequality]]||16900|| || || ||2 |- |[[:en:Adian–Rabin theorem]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Adjacency matrix]]||19000|| || || ||32 |- |[[:en:Adjoint representation]]||20900|| || || ||10 |- |[[:en:ADMB]]||14500|| || || ||2 |- |[[:en:Adomian decomposition method]]||22200|| || || ||3 |- |[[:en:Adventures Among the Toroids]]||7400|| || || ||1 |- |[[:en:Tatyana Afanasyeva]]||9800||[[Տատյանա Աֆանասևա]]||7300|| ||28 |- |[[:en:Affine arithmetic]]||17600|| || || ||6 |- |[[:en:Affine curvature]]||16700|| || || ||3 |- |[[:en:Affine geometry]]||20000|| || || ||35 |- |[[:en:African Women in Mathematics Association]]||7600|| || || ||2 |- |[[:en:Aggregated indices randomization method]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Ahlfors theory]]||7800|| || || ||1 |- |[[:en:Lars Ahlfors]]||11300|| || || ||42 |- |[[:en:Aitken's delta-squared process]]||11100|| || || ||4 |- |[[:en:Akaike information criterion]]||43400|| || || ||15 |- |[[:en:AKS primality test]]||20600|| || || ||20 |- |[[:en:Albertson conjecture]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:Grace Alele-Williams]]||26300|| || || ||16 |- |[[:en:Aleph number]]||15900|| || || ||30 |- |[[:en:Algebra over a field]]||22000|| || || ||28 |- |[[:en:Algebraic combinatorics]]||13400|| || || ||8 |- |[[:en:Algebraic equation]]||14400||[[Հանրահաշվական հավասարում]]||1300|| ||36 |- |[[:en:Algebraic function field]]||7300|| || || ||4 |- |[[:en:Algebraic normal form]]||8100|| || || ||7 |- |[[:en:Algebraic number]]||12600||[[Հանրահաշվական թիվ]]||1000|| ||62 |- |[[:en:Algebraic operation]]||11800|| || || ||10 |- |[[:en:Algebraically closed field]]||12600|| || || ||21 |- |[[:en:Algorithm]]||113400||[[Ալգորիթմ]]||32100|| ||134 |- |[[:en:Algorithmic Combinatorics on Partial Words]]||5000|| || || ||1 |- |[[:en:Alhazen's problem]]||7800|| || || ||7 |- |[[:en:Alignments of random points]]||8700|| || || ||3 |- |[[:en:Almost all]]||25400|| || || ||10 |- |[[:en:Almost complex manifold]]||16300|| || || ||10 |- |[[:en:Almost periodic function]]||16200|| || || ||10 |- |[[:en:Almost surely]]||10200|| || || ||16 |- |[[:en:Alphabetic numeral system]]||24400|| || || ||3 |- |[[:en:Franz Alt (mathematician)]]||17000|| || || ||9 |- |[[:en:Altitude (triangle)]]||21800||[[Եռանկյան բարձրություն]]||10400||այո||31 |- |[[:en:American Mathematical Society]]||18700|| || || ||29 |- |[[:en:Amicable numbers]]||17800|| || || ||47 |- |[[:en:Analysis of Boolean functions]]||29400|| || || ||1 |- |[[:en:Analysis of variance]]||54700||[[Դիսպերս վերլուծություն]]||5900|| ||47 |- |[[:en:Analytic Combinatorics]]||6800|| || || ||1 |- |[[:en:Analytic function]]||15000||[[Անալիտիկ ֆունկցիա]]||4600|| ||37 |- |[[:en:Analytic function of a matrix]]||12400|| || || ||12 |- |[[:en:Analytic hierarchy process]]||52400|| || || ||19 |- |[[:en:Analytic network process]]||11600|| || || ||3 |- |[[:en:Analytic space]]||7200|| || || ||4 |- |[[:en:Nalini Anantharaman]]||6700|| || || ||11 |- |[[:en:The Ancient Tradition of Geometric Problems]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:Anderson acceleration]]||17700|| || || ||2 |- |[[:en:Anderson–Darling test]]||14900|| || || ||11 |- |[[:en:Andreu Mas-Colell]]||17400|| || || ||10 |- |[[:en:Angle trisection]]||26400||[[Անկյան եռատում]]||1500|| ||33 |- |[[:en:Angles between flats]]||18900|| || || ||1 |- |[[:en:Angular resolution (graph drawing)]]||14800|| || || ||3 |- |[[:en:Anisohedral tiling]]||6100|| || || ||3 |- |[[:en:Annals of Mathematics]]||7300|| || || ||17 |- |[[:en:Ant on a rubber rope]]||15200|| || || ||4 |- |[[:en:Antichain]]||7900|| || || ||16 |- |[[:en:Antichamber]]||20600|| || || ||10 |- |[[:en:Apollonius of Perga]]||78200||[[Ապոլլոնիոս Պերգացի]]||1800|| ||68 |- |[[:en:Appell series]]||15800|| || || ||2 |- |[[:en:Appell's equation of motion]]||9400|| || || ||4 |- |[[:en:Approximation]]||12500||[[Ապրոքսիմացիա]]||24900|| ||44 |- |[[:en:Approximation error]]||5400|| || || ||23 |- |[[:en:Approximations of π]]||77300|| || || ||9 |- |[[:en:Archimedean group]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:Archimedean property]]||16200||[[Արքիմեդի աքսիոմ]]||14000|| ||39 |- |[[:en:Archimedean solid]]||26200|| || || ||36 |- |[[:en:Archimedean spiral]]||13300|| || || ||43 |- |[[:en:Archimedes Palimpsest]]||31000|| || || ||25 |- |[[:en:Archimedes's cattle problem]]||16600|| || || ||15 |- |[[:en:Area]]||45100||[[Մակերես]]||9700||այո||161 |- |[[:en:Area of a circle]]||37500|| || || ||14 |- |[[:en:Argument (complex analysis)]]||13200|| || || ||21 |- |[[:en:Aristotelian realist philosophy of mathematics]]||13600|| || || ||1 |- |[[:en:Arithmetic]]||39700||[[Թվաբանություն]]||136300|| ||163 |- |[[:en:Arithmetic billiards]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Arithmetic dynamics]]||14800|| || || ||3 |- |[[:en:Arithmetic mean]]||13700||[[Միջին թվաբանական]]||13600|| ||62 |- |[[:en:Arithmetic–geometric mean]]||15900|| || || ||22 |- |[[:en:Arithmetico–geometric sequence]]||8200|| || || ||6 |- |[[:en:Arithmologia]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Arithmometer]]||29800|| || || ||21 |- |[[:en:Arity]]||12900|| || || ||33 |- |[[:en:Arnold tongue]]||21800|| || || ||4 |- |[[:en:Arnoldi iteration]]||14100|| || || ||3 |- |[[:en:Aronszajn tree]]||7300|| || || ||5 |- |[[:en:Arrangement of hyperplanes]]||12900|| || || ||3 |- |[[:en:Ars Magna (Cardano book)]]||7100|| || || ||14 |- |[[:en:Art Gallery Theorems and Algorithms]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Artin group]]|| || || || ||4 |- |[[:en:Artin reciprocity law]]||15400|| || || ||6 |- |[[:en:Artin–Hasse exponential]]||7000|| || || ||3 |- |[[:en:Artin–Tits group]]||20400|| || || ||4 |- |[[:en:Artin–Verdier duality]]||5400|| || || ||2 |- |[[:en:Emil Artin]]||45800||[[Էմիլ Արթին]]||5200|| ||36 |- |[[:en:Aryabhata]]||43500|| || || ||89 |- |[[:en:Ascending chain condition on principal ideals]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Attia Ashour]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Association scheme]]||18000|| || || ||2 |- |[[:en:Associative property]]||25900||[[Զուգորդականություն]]||1000|| ||66 |- |[[:en:Asymmetric numeral systems]]||29200|| || || ||7 |- |[[:en:Asymptote]]||29400||[[Ասիմպտոտ]]||1700|| ||58 |- |[[:en:Asymptotic analysis]]||17100|| || || ||16 |- |[[:en:Asymptotic distribution]]||4800|| || || ||4 |- |[[:en:Atan2]]||31500|| || || ||12 |- |[[:en:Atomic model (mathematical logic)]]||2800|| || || ||2 |- |[[:en:Attractor]]||34000|| || || ||26 |- |[[:en:Augmented matrix]]||5500|| || || ||19 |- |[[:en:Automatic differentiation]]||28400|| || || ||11 |- |[[:en:Automatically Tuned Linear Algebra Software]]||9200|| || || ||4 |- |[[:en:Automorphic form]]||12600|| || || ||10 |- |[[:en:Auxiliary normed space]]||26600|| || || ||1 |- |[[:en:Auxiliary particle filter]]||9100|| || || ||1 |- |[[:en:Average]]||26700|| || || ||45 |- |[[:en:Tamara Awerbuch-Friedlander]]||16100|| || || ||12 |- |[[:en:Ax–Kochen theorem]]||7100|| || || ||2 |- |[[:en:Axiom]]||35600||[[Աքսիոմ]]||3100|| ||109 |- |[[:en:Axiom of determinacy]]||11200|| || || ||8 |- |[[:en:Axiom of infinity]]||10400|| || || ||21 |- |[[:en:Axiom of reducibility]]||39300|| || || ||1 |- |[[:en:Axiomatic system]]||14000|| || || ||21 |- |[[:en:Azimuth]]||14800||[[Ազիմուտ]]||7500|| ||75 |- |[[:en:Back-of-the-envelope calculation]]||11400|| || || ||7 |- |[[:en:Backward differentiation formula]]||5800|| || || ||4 |- |[[:en:Ann E. Bailie]]||12400|| || || ||1 |- |[[:en:Baillie–PSW primality test]]||19000|| || || ||4 |- |[[:en:Walter Lewis Baily, Jr.]]||6600|| || || ||4 |- |[[:en:Baire set]]||9100|| || || ||4 |- |[[:en:Alan Baker (mathematician)]]||7300|| || || ||39 |- |[[:en:Baker's theorem]]||21100|| || || ||7 |- |[[:en:Bakhshali manuscript]]||21500|| || || ||20 |- |[[:en:Jennifer Balakrishnan]]||15000|| || || ||4 |- |[[:en:Balanced hypergraph]]||10000|| || || ||1 |- |[[:en:Balanced ternary]]||36300|| || || ||10 |- |[[:en:Ball (mathematics)]]||11800||[[Գունդ]]||10000|| ||44 |- |[[:en:Hans Werner Ballmann]]||3700||[[Վերներ Բալման]]||5000|| ||5 |- |[[:en:Banach algebra]]||16800|| || || ||17 |- |[[:en:The Banach–Tarski Paradox (book)]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Stefan Banach]]||25600||[[Ստեֆան Բանախ]]||13700|| ||75 |- |[[:en:Mahmoud Reza Banki]]||22600|| || || ||1 |- |[[:en:John Banzhaf]]||27400|| || || ||4 |- |[[:en:Barabási–Albert model]]||21400|| || || ||11 |- |[[:en:Barbier's theorem]]||5400||[[Բարբիեի թեորեմ]]||7400|| ||14 |- |[[:en:Charlotte Barnum]]||8600|| || || ||7 |- |[[:en:Barrett reduction]]||8900|| || || ||5 |- |[[:en:Isaac Barrow]]||22600|| || || ||50 |- |[[:en:Thomas Bartholin]]||10600|| || || ||27 |- |[[:en:Base change theorems]]||26200|| || || ||1 |- |[[:en:Base36]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:Isabella Bashmakova]]||10400||[[Իզաբելլա Բաշմակովա]]||11200|| ||16 |- |[[:en:Basic Number Theory]]||19100|| || || ||1 |- |[[:en:Basis (linear algebra)]]||35000|| || || ||48 |- |[[:en:Bateman–Horn conjecture]]||7100|| || || ||3 |- |[[:en:Baum–Welch algorithm]]||27500|| || || ||10 |- |[[:en:Bayes estimator]]||22300|| || || ||8 |- |[[:en:Bayesian inference]]||64200|| || || ||31 |- |[[:en:Bayesian linear regression]]||18600|| || || ||4 |- |[[:en:Bayesian network]]||51700||[[Բայեսյան ցանց]]||4100|| ||30 |- |[[:en:Bayesian probability]]||32300|| || || ||27 |- |[[:en:Beatty sequence]]||13000|| || || ||9 |- |[[:en:Beckman–Quarles theorem]]||9500|| || || ||2 |- |[[:en:Behrens–Fisher problem]]||19000|| || || ||4 |- |[[:en:Alexander Beilinson]]||10800|| || || ||16 |- |[[:en:Belinfante–Rosenfeld stress–energy tensor]]||10700|| || || ||1 |- |[[:en:Prakash Belkale]]||5600|| || || ||2 |- |[[:en:Bell triangle]]||9900|| || || ||6 |- |[[:en:Eric Temple Bell]]||17800|| || || ||26 |- |[[:en:Giusto Bellavitis]]||6000|| || || ||14 |- |[[:en:Bellman equation]]||27100|| || || ||11 |- |[[:en:Richard E. Bellman]]||16200|| || || ||27 |- |[[:en:Georgia Benkart]]||19700|| || || ||11 |- |[[:en:Bent function]]||23500|| || || ||3 |- |[[:en:Lothar Berg]]||6500|| || || ||5 |- |[[:en:Berge equilibrium]]||11300|| || || ||1 |- |[[:en:Bergman's diamond lemma]]||15400|| || || ||1 |- |[[:en:Berlekamp–Welch algorithm]]||6500|| || || ||3 |- |[[:en:Bernoulli polynomials of the second kind]]||8500|| || || ||1 |- |[[:en:Daniel Bernoulli]]||18100||[[Դանիել Բեռնուլի]]||10400|| ||81 |- |[[:en:Jacob Bernoulli]]||19300||[[Յակոբ Բեռնուլի]]||13000|| ||76 |- |[[:en:Dorothy Lewis Bernstein]]||8200|| || || ||8 |- |[[:en:Joseph Bernstein]]||5700|| || || ||12 |- |[[:en:Lipman Bers]]||22200|| || || ||14 |- |[[:en:Andrea Bertozzi]]||13700|| || || ||7 |- |[[:en:Bertrand paradox (probability)]]||16000||[[Բերտրանի պարադոքս]]||13900|| ||22 |- |[[:en:Best worst method]]||1600|| || || ||1 |- |[[:en:Beta rectangular distribution]]||7200|| || || ||2 |- |[[:en:Beta skeleton]]||16100|| || || ||3 |- |[[:en:Betti number]]||15800|| || || ||13 |- |[[:en:Károly Bezdek]]||17300|| || || ||4 |- |[[:en:Bézout domain]]||9300|| || || ||9 |- |[[:en:Bézout's theorem]]||19700|| || || ||18 |- |[[:en:Manjul Bhargava]]||24300|| || || ||36 |- |[[:en:Bhāskara II]]||33000|| || || ||57 |- |[[:en:Bianchi classification]]||48000|| || || ||5 |- |[[:en:Biarc]]||10000|| || || ||3 |- |[[:en:Bias of an estimator]]||33100|| || || ||12 |- |[[:en:Biased graph]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Bicircular matroid]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Bicomplex number]]||11000|| || || ||13 |- |[[:en:Bidomain model]]||24500|| || || ||3 |- |[[:en:Michel Bierlaire]]||22500|| || || ||2 |- |[[:en:Giuseppina Masotti Biggiogero]]||12000|| || || ||3 |- |[[:en:Biham–Middleton–Levine traffic model]]||14800|| || || ||5 |- |[[:en:Biharmonic map]]||15300|| || || ||1 |- |[[:en:Bijection]]||18500||[[Փոխմիարժեք համապատասխանություն]]||1400|| ||55 |- |[[:en:Heinz Billing]]||11900|| || || ||10 |- |[[:en:Bimetric gravity]]||24900|| || || ||4 |- |[[:en:Binomial coefficient]]||66000|| || || ||48 |- |[[:en:Binomial theorem]]||34900||[[Նյուտոնի երկանդամ]]||7100|| ||74 |- |[[:en:Biordered set]]||12700|| || || ||1 |- |[[:en:Biorthogonal nearly coiflet basis]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Jean-Baptiste Biot]]||18100||[[Ժան Բատիստ Բիո]]||4100|| ||63 |- |[[:en:Bipartite dimension]]||14600|| || || ||8 |- |[[:en:Bipolar orientation]]||15100|| || || ||2 |- |[[:en:Biracks and biquandles]]||4500|| || || ||1 |- |[[:en:Birational geometry]]||20100|| || || ||12 |- |[[:en:Birch and Swinnerton-Dyer conjecture]]||19700|| || || ||22 |- |[[:en:Joan Birman]]||18200|| || || ||15 |- |[[:en:Birth process]]||7700|| || || ||1 |- |[[:en:Bitwise operation]]||31400|| || || ||28 |- |[[:en:Gertrude Blanch]]||14400|| || || ||13 |- |[[:en:Blanuša snarks]]||4400|| || || ||4 |- |[[:en:Blaschke–Lebesgue theorem]]||10400|| || || ||4 |- |[[:en:Blind deconvolution]]||10100|| || || ||4 |- |[[:en:Block graph]]||8400|| || || ||5 |- |[[:en:Blossom algorithm]]||17100|| || || ||7 |- |[[:en:Blow-up lemma]]||18100|| || || ||1 |- |[[:en:Blowing up]]||22200|| || || ||9 |- |[[:en:Maxime Bôcher]]||7900|| || || ||13 |- |[[:en:Fedor Bogomolov]]||8100|| || || ||8 |- |[[:en:Georg Bohlmann]]||7800|| || || ||6 |- |[[:en:Béla Bollobás]]||16000|| || || ||15 |- |[[:en:Boltzmann distribution]]||19200|| || || ||26 |- |[[:en:Oskar Bolza]]||13100|| || || ||12 |- |[[:en:Bernard Bolzano]]||38500||[[Բեռնարդ Բոլցանո]]||21600|| ||57 |- |[[:en:Boolean network]]||24300|| || || ||6 |- |[[:en:Boolean satisfiability problem]]||52600|| || || ||24 |- |[[:en:Bootstrapping (statistics)]]||55800|| || || ||21 |- |[[:en:Richard Borcherds]]||9400|| || || ||31 |- |[[:en:Borel functional calculus]]||9800|| || || ||2 |- |[[:en:Borel measure]]||8700|| || || ||11 |- |[[:en:Borel set]]||12600|| || || ||16 |- |[[:en:Borel–de Siebenthal theory]]||23600|| || || ||1 |- |[[:en:Borel–Weil–Bott theorem]]||13500|| || || ||2 |- |[[:en:Émile Borel]]||13300|| || || ||56 |- |[[:en:Bornological space]]||26200|| || || ||4 |- |[[:en:Borsuk–Ulam theorem]]||13000|| || || ||19 |- |[[:en:Liouba Bortniker]]||6100|| || || ||2 |- |[[:en:Borůvka's algorithm]]||11000|| || || ||17 |- |[[:en:Raoul Bott]]||14300||[[Ռաուլ Բոտ]]||4400|| ||25 |- |[[:en:Boundary value problem]]||9100|| || || ||21 |- |[[:en:Bounding volume]]||14700|| || || ||8 |- |[[:en:Brian Bowditch]]||17800|| || || ||6 |- |[[:en:Box plot]]||19800|| || || ||28 |- |[[:en:George E. P. Box]]||10900|| || || ||19 |- |[[:en:Boy or Girl paradox]]||31200|| || || ||11 |- |[[:en:Peter Braam]]||16900|| || || ||1 |- |[[:en:Brachistochrone curve]]||37100|| || || ||34 |- |[[:en:Braess's paradox]]||23400|| || || ||24 |- |[[:en:Brahmagupta]]||45500||[[Բրահմագուպտա]]||35900|| ||105 |- |[[:en:Braid theory]]||200|| || || ||12 |- |[[:en:Joseph Brain (academic)]]||10600|| || || ||2 |- |[[:en:Brascamp–Lieb inequality]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Thomas Brattle]]||16100|| || || ||1 |- |[[:en:Joel Lee Brenner]]||18400|| || || ||4 |- |[[:en:Henry Briggs (mathematician)]]||12900|| || || ||35 |- |[[:en:Henri Brocard]]||14000|| || || ||21 |- |[[:en:Bronshtein and Semendyayev]]||104900|| || || ||5 |- |[[:en:Robert W. Brooks]]||4100|| || || ||5 |- |[[:en:L. E. J. Brouwer]]||19300|| || || ||37 |- |[[:en:Brownian excursion]]||12200|| || || ||3 |- |[[:en:Broyden–Fletcher–Goldfarb–Shanno algorithm]]||16600|| || || ||8 |- |[[:en:Bruun Rule]]||24700|| || || ||2 |- |[[:en:Robert Bryant (mathematician)]]||16500|| || || ||6 |- |[[:en:Johannes Buchmann]]||12000|| || || ||6 |- |[[:en:Building (mathematics)]]||25200|| || || ||5 |- |[[:en:Bunyakovsky conjecture]]||12100|| || || ||11 |- |[[:en:Burali-Forti paradox]]||6500|| || || ||18 |- |[[:en:Bures metric]]||13200|| || || ||1 |- |[[:en:Dan Burghelea]]||17500|| || || ||1 |- |[[:en:Burnside problem]]||15800|| || || ||12 |- |[[:en:Busemann function]]||92300|| || || ||3 |- |[[:en:Abu al-Wafa' Buzjani]]||12700|| || || ||48 |- |[[:en:Luis Caffarelli]]||7700|| || || ||19 |- |[[:en:Russel E. Caflisch]]||5200|| || || ||4 |- |[[:en:Calculator input methods]]||29300|| || || ||2 |- |[[:en:Calculus]]||71400|| || || ||105 |- |[[:en:Erika Tatiana Camacho]]||8400|| || || ||4 |- |[[:en:Jessie Forbes Cameron]]||7000|| || || ||5 |- |[[:en:Campanus of Novara]]||8600|| || || ||18 |- |[[:en:Maria Antònia Canals]]||11300|| || || ||7 |- |[[:en:Canonical bundle]]||12200|| || || ||5 |- |[[:en:Canonical form]]||19000|| || || ||17 |- |[[:en:Canonical Huffman code]]||9200|| || || ||5 |- |[[:en:Canonical normal form]]||25300|| || || ||12 |- |[[:en:Cantellated 5-cubes]]||8900|| || || ||1 |- |[[:en:Cantellated 5-orthoplexes]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Cantellated 7-orthoplexes]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Cantic 5-cube]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Cantor space]]||5400|| || || ||7 |- |[[:en:Cantor's isomorphism theorem]]||14600|| || || ||1 |- |[[:en:Capelli's identity]]||36400|| || || ||5 |- |[[:en:Olivia Caramello]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:Caratheodory-π solution]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:Gerolamo Cardano]]||41600||[[Ջերոլամո Կարդանո]]||3100|| ||73 |- |[[:en:Cardinality]]||21800||[[Բազմության հզորություն]]||2400|| ||54 |- |[[:en:Cardioid]]||25400||[[Սրտարդ]]||1100|| ||43 |- |[[:en:Carl B. Allendoerfer Award]]||8300|| || || ||2 |- |[[:en:Torsten Carleman]]||17700|| || || ||14 |- |[[:en:Carlson symmetric form]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Carmichael function]]||18500|| || || ||15 |- |[[:en:Carmichael number]]||25100|| || || ||24 |- |[[:en:Carmichael's totient function conjecture]]||8000|| || || ||4 |- |[[:en:Lazare Carnot]]||27100||[[Լազար Նիկոլա Կառնո]]||3400|| ||58 |- |[[:en:Lewis Carroll]]||80000||[[Լուիս Քերոլ]]||10800|| ||146 |- |[[:en:Carrying capacity]]||35800|| || || ||34 |- |[[:en:Cartan–Ambrose–Hicks theorem]]||7700|| || || ||2 |- |[[:en:Cartan–Hadamard conjecture]]||6700|| || || ||1 |- |[[:en:Anna Cartan]]||4800|| || || ||3 |- |[[:en:Élie Cartan]]||28200||[[Էլի Ժոզեֆ Կարտան]]||3100|| ||42 |- |[[:en:Henri Cartan]]||32400||[[Անրի Պոլ Կարտան]]||2000|| ||41 |- |[[:en:Cartesian closed category]]||17200|| || || ||9 |- |[[:en:Cartesian product]]||20400|| || || ||67 |- |[[:en:Cartogram]]||40900|| || || ||22 |- |[[:en:Mary Cartwright]]||13700|| || || ||32 |- |[[:en:Case–control study]]||15900|| || || ||20 |- |[[:en:Giovanni Domenico Cassini]]||23400|| || || ||72 |- |[[:en:Carlos Castillo-Chavez]]||24400|| || || ||5 |- |[[:en:Catastrophe theory]]||19400|| || || ||20 |- |[[:en:Catastrophic cancellation]]||11600|| || || ||3 |- |[[:en:Categorical logic]]||8000|| || || ||4 |- |[[:en:Caterpillar tree]]||9700|| || || ||6 |- |[[:en:Cauchy–Binet formula]]||18100|| || || ||14 |- |[[:en:Cauchy–Euler equation]]||9000|| || || ||19 |- |[[:en:Cauchy–Kovalevskaya theorem]]||100|| || || ||10 |- |[[:en:Cauchy–Riemann equations]]||31000|| || || ||33 |- |[[:en:Cauchy's integral theorem]]||10100|| || || ||26 |- |[[:en:Catherine Cavagnaro]]||9100|| || || ||1 |- |[[:en:Cavalieri's principle]]||12000|| || || ||23 |- |[[:en:Cayley's theorem]]||13000|| || || ||21 |- |[[:en:CC system]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Ceiling effect (statistics)]]||16800|| || || ||7 |- |[[:en:Celestial mechanics]]||17100||[[Երկնային մեխանիկա]]||11400|| ||59 |- |[[:en:Cellular algebra]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Center for Undergraduate Research in Mathematics]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Centroid]]||25600|| || || ||29 |- |[[:en:Cereceda's conjecture]]||10200|| || || ||1 |- |[[:en:Ceyuan haijing]]||31400|| || || ||2 |- |[[:en:ChaCha20-Poly1305]]||11600|| || || ||1 |- |[[:en:Chain complex]]||13600|| || || ||18 |- |[[:en:Chain rule]]||35700||[[Բարդ ֆունկցիայի դիֆերենցում]]||8800|| ||41 |- |[[:en:Chaitin's constant]]||17400|| || || ||13 |- |[[:en:Subrahmanyan Chandrasekhar]]||57600||[[Սուբռահմանյան Չանդրասեկհար]]||4300|| ||84 |- |[[:en:Sun-Yung Alice Chang]]||11900|| || || ||16 |- |[[:en:Change of variables]]||11500|| || || ||16 |- |[[:en:Chaotic mixing]]||24600|| || || ||3 |- |[[:en:Sydney Chapman (mathematician)]]||16200|| || || ||27 |- |[[:en:William Chapple (surveyor)]]||7600|| || || ||2 |- |[[:en:Character theory]]||24300|| || || ||14 |- |[[:en:Characteristic class]]||10200|| || || ||11 |- |[[:en:Characteristic equation (calculus)]]||13400|| || || ||9 |- |[[:en:Characterization (mathematics)]]||6100|| || || ||6 |- |[[:en:Chases and Escapes]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Chasles' theorem (kinematics)]]||8600|| || || ||5 |- |[[:en:Chebyshev center]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Cheeger constant (graph theory)]]||6100|| || || ||4 |- |[[:en:Eugenia Cheng]]||17100|| || || ||7 |- |[[:en:Chennai Mathematical Institute]]||23100|| || || ||9 |- |[[:en:Chi-squared distribution]]||41000|| || || ||39 |- |[[:en:Chi-squared test]]||21200|| || || ||38 |- |[[:en:Chinese mathematics]]||62900||[[Մաթեմատիկան Հին Չինաստանում]]||11300|| ||16 |- |[[:en:Chinese numerals]]||63600|| || || ||32 |- |[[:en:Chinese remainder theorem]]||42500||[[Մնացորդների մասին չինական թեորեմ]]||29600|| ||41 |- |[[:en:Chirp]]||14100|| || || ||14 |- |[[:en:Chirp Z-transform]]||10700|| || || ||6 |- |[[:en:Chirplet transform]]||10200|| || || ||4 |- |[[:en:Choi's theorem on completely positive maps]]||7800|| || || ||2 |- |[[:en:Cholesky decomposition]]||46200|| || || ||20 |- |[[:en:Zu Chongzhi]]||13400|| || || ||34 |- |[[:en:Gustav S. Christensen]]||32600|| || || ||2 |- |[[:en:Christofides algorithm]]||9800|| || || ||16 |- |[[:en:Igor Chueshov]]||9000|| || || ||4 |- |[[:en:Chung Kai-lai]]||9400|| || || ||6 |- |[[:en:Church–Turing thesis]]||57100|| || || ||35 |- |[[:en:Alonzo Church]]||21700||[[Ալոնզո Չըրչ]]||19600|| ||50 |- |[[:en:Chvátal–Sankoff constants]]||13000|| || || ||1 |- |[[:en:Circle]]||42500||[[Շրջանագիծ]]||22000|| ||151 |- |[[:en:Circle graph]]||14000|| || || ||5 |- |[[:en:Circle Limit III]]||9900|| || || ||4 |- |[[:en:Circle packing]]||10600|| || || ||8 |- |[[:en:Circle packing theorem]]||30100|| || || ||4 |- |[[:en:Circuit complexity]]||20400|| || || ||6 |- |[[:en:Circulant matrix]]||14800|| || || ||12 |- |[[:en:Circular layout]]||15400|| || || ||3 |- |[[:en:Circumscription (logic)]]||20200|| || || ||1 |- |[[:en:Alexis Clairaut]]||16800|| || || ||51 |- |[[:en:James A. Clarkson]]||9900|| || || ||4 |- |[[:en:Class field theory]]||16300|| || || ||21 |- |[[:en:Classical group]]||48800|| || || ||9 |- |[[:en:Classical mechanics]]||47300||[[Դասական մեխանիկա]]||9400||այո||117 |- |[[:en:Christopher Clavius]]||16500|| || || ||40 |- |[[:en:Clenshaw–Curtis quadrature]]||24400|| || || ||3 |- |[[:en:Clifford analysis]]||22300|| || || ||1 |- |[[:en:William Kingdon Clifford]]||36900|| || || ||38 |- |[[:en:Clifford's theorem on special divisors]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Clique (graph theory)]]||20300|| || || ||22 |- |[[:en:Clique cover]]||8100|| || || ||9 |- |[[:en:Clock angle problem]]||5300|| || || ||9 |- |[[:en:Clopen set]]||5600|| || || ||16 |- |[[:en:Closed graph theorem]]||9200|| || || ||18 |- |[[:en:Closed-form expression]]||13400|| || || ||15 |- |[[:en:Closure (mathematics)]]||12500|| || || ||30 |- |[[:en:Closure (topology)]]||25600|| || || ||24 |- |[[:en:Closure operator]]||17500|| || || ||6 |- |[[:en:CLs method (particle physics)]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Cluster algebra]]||13600|| || || ||3 |- |[[:en:Coalgebra]]||20600|| || || ||10 |- |[[:en:Coastline paradox]]||16100||[[Ջրափնյա գծի պարադոքս]]||1700|| ||25 |- |[[:en:Anne Cobbe]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Cobham's theorem]]||17600|| || || ||2 |- |[[:en:Cobordism]]||34100|| || || ||14 |- |[[:en:Cocoloring]]||3700|| || || ||3 |- |[[:en:Code of the Quipu]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Coding theory]]||27700|| || || ||31 |- |[[:en:Coefficient of variation]]||28600|| || || ||30 |- |[[:en:Coffman–Graham algorithm]]||14200|| || || ||2 |- |[[:en:Paul Cohen]]||14300|| || || ||37 |- |[[:en:Coherent states in mathematical physics]]||34800|| || || ||1 |- |[[:en:Coherent topology]]||9000|| || || ||3 |- |[[:en:Cohomology]]||44100|| || || ||16 |- |[[:en:Michiel Coignet]]||12200|| || || ||8 |- |[[:en:Caroline Colijn]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:Collineation]]||14300|| || || ||5 |- |[[:en:Edward Collingwood]]||7000|| || || ||8 |- |[[:en:Coralie Colmez]]||8400|| || || ||5 |- |[[:en:Color-coding]]||13800|| || || ||3 |- |[[:en:Combinatorial optimization]]||18700|| || || ||15 |- |[[:en:Combinatorics on words]]||19700|| || || ||4 |- |[[:en:Commitment scheme]]||46500|| || || ||10 |- |[[:en:Common logarithm]]||14700||[[Տասնորդական լոգարիթմներ]]||10200|| ||33 |- |[[:en:Communication theory]]||34400|| || || ||22 |- |[[:en:Commutative diagram]]||8900|| || || ||24 |- |[[:en:Commutator subspace]]||14500|| || || ||1 |- |[[:en:Compact group]]||30300|| || || ||9 |- |[[:en:Compact operator]]||16500|| || || ||18 |- |[[:en:Comparability]]||5200|| || || ||2 |- |[[:en:Comparison of electoral systems]]||107700|| || || ||2 |- |[[:en:The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing]]||16100|| || || ||23 |- |[[:en:Complement graph]]||9500|| || || ||24 |- |[[:en:Complementary sequences]]||9500|| || || ||2 |- |[[:en:Complete category]]||5500|| || || ||7 |- |[[:en:Complete homogeneous symmetric polynomial]]||13800|| || || ||1 |- |[[:en:Complete metric space]]||16800||[[Լրիվ մետրիկական տարածություն]]||1500|| ||29 |- |[[:en:Complete topological vector space]]||93000|| || || ||1 |- |[[:en:Completeness (logic)]]||6500||[[Լրիվություն]]||3300|| ||12 |- |[[:en:Completeness of the real numbers]]||10200|| || || ||14 |- |[[:en:Completing the square]]||15400|| || || ||28 |- |[[:en:Complex analysis]]||26900|| || || ||60 |- |[[:en:Complex differential form]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Complex number]]||103500||[[Կոմպլեքս թիվ]]||11600|| ||133 |- |[[:en:Complex polytope]]||157400|| || || ||4 |- |[[:en:Complex projective space]]||26200|| || || ||4 |- |[[:en:Complexities: Women in Mathematics]]||7300|| || || ||2 |- |[[:en:Complexity and Real Computation]]||6600|| || || ||1 |- |[[:en:Complexity class]]||75000|| || || ||24 |- |[[:en:Composition algebra]]||10400|| || || ||8 |- |[[:en:Compositional data]]||12400|| || || ||3 |- |[[:en:Compound of three octahedra]]||10500|| || || ||4 |- |[[:en:Compressed sensing]]||46800|| || || ||11 |- |[[:en:Computable topology]]||20200|| || || ||1 |- |[[:en:Computational complexity]]||20100|| || || ||15 |- |[[:en:Computational science]]||33200|| || || ||27 |- |[[:en:Computing the permanent]]||28500|| || || ||1 |- |[[:en:Concave function]]||8100|| || || ||26 |- |[[:en:Concyclic points]]||10600|| || || ||14 |- |[[:en:Conditional expectation]]||29300|| || || ||18 |- |[[:en:Conditional probability]]||34200|| || || ||36 |- |[[:en:Conditioning (probability)]]||36100|| || || ||1 |- |[[:en:Cone (category theory)]]||6400|| || || ||4 |- |[[:en:Confidence interval]]||35000||[[Վստահության միջակայք]]||14800|| ||44 |- |[[:en:Configuration (geometry)]]||15200|| || || ||6 |- |[[:en:Conformal geometric algebra]]||26300|| || || ||2 |- |[[:en:Conformal group]]||10800|| || || ||5 |- |[[:en:Confounding]]||31000|| || || ||20 |- |[[:en:Congruence (geometry)]]||17500|| || || ||58 |- |[[:en:Congruum]]||8100|| || || ||3 |- |[[:en:Conic section]]||70500||[[Կոնական հատույթ]]||2800|| ||78 |- |[[:en:Conjugate gradient method]]||40100|| || || ||14 |- |[[:en:Connected dominating set]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:Connected Mathematics]]||17300|| || || ||2 |- |[[:en:Connection (vector bundle)]]||46100|| || || ||6 |- |[[:en:Connection form]]||27200|| || || ||5 |- |[[:en:Connectivity (graph theory)]]||17200|| || || ||5 |- |[[:en:Alain Connes]]||8100|| || || ||35 |- |[[:en:Conservation form]]||3000|| || || ||1 |- |[[:en:Conservation law]]||18700||[[Պահպանման օրենքներ]]||8400|| ||52 |- |[[:en:Conservative force]]||11200|| || || ||38 |- |[[:en:Conservative vector field]]||23000||[[Պոտենցիալ դաշտ]]||2400|| ||16 |- |[[:en:Constant (mathematics)]]||8100|| || || ||59 |- |[[:en:Constraint satisfaction problem]]||20800|| || || ||14 |- |[[:en:Construction of the real numbers]]||28200|| || || ||10 |- |[[:en:Constructions in hyperbolic geometry]]||13800|| || || ||1 |- |[[:en:Constructivism (philosophy of mathematics)]]||19600||[[Կոնստրուկտիվ մաթեմատիկա]]||4000|| ||21 |- |[[:en:Container method]]||23100|| || || ||1 |- |[[:en:Continued fraction]]||68200||[[Շղթայական կոտորակ]]||3000|| ||42 |- |[[:en:Continuous Bernoulli distribution]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Continuous linear operator]]||27600|| || || ||8 |- |[[:en:Continuous-time Markov chain]]||24000|| || || ||7 |- |[[:en:Contorsion tensor]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:Contour integration]]||45900|| || || ||11 |- |[[:en:Contourlet]]||14800|| || || ||1 |- |[[:en:Contraction (operator theory)]]||17600|| || || ||1 |- |[[:en:Contraharmonic mean]]||9900|| || || ||1 |- |[[:en:Contraposition]]||18900|| || || ||24 |- |[[:en:Contributions of Leonhard Euler to mathematics]]||17600|| || || ||2 |- |[[:en:Control chart]]||30400|| || || ||21 |- |[[:en:Convection–diffusion equation]]||24900|| || || ||15 |- |[[:en:Convergent series]]||11200|| || || ||25 |- |[[:en:Converse relation]]||11700|| || || ||13 |- |[[:en:Convex analysis]]||16700|| || || ||12 |- |[[:en:Convex cap]]||9200|| || || ||1 |- |[[:en:Convex conjugate]]||16400|| || || ||8 |- |[[:en:Convex function]]||33900|| || || ||37 |- |[[:en:Convex hull algorithms]]||16500|| || || ||8 |- |[[:en:Convex optimization]]||27200|| || || ||12 |- |[[:en:Convex polytope]]||20800|| || || ||13 |- |[[:en:Convex Polytopes]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Convex set]]||24900||[[Ուռուցիկ բազմություն]]||7500|| ||44 |- |[[:en:Convexity (algebraic geometry)]]||8800|| || || ||1 |- |[[:en:Convolution]]||60900|| || || ||41 |- |[[:en:Conway chained arrow notation]]||15600|| || || ||13 |- |[[:en:Conway criterion]]||7000|| || || ||4 |- |[[:en:Stephen Cook]]||15000||[[Սթիվեն Արթուր Կուկ]]||7400|| ||33 |- |[[:en:Cooley–Tukey FFT algorithm]]||37100|| || || ||7 |- |[[:en:Coordinate system]]||18900||[[Կոորդինատային համակարգ]]||39400|| ||91 |- |[[:en:Coprime integers]]||15100||[[Փոխադարձ պարզ թվեր]]||900|| ||55 |- |[[:en:Coproduct]]||11900|| || || ||15 |- |[[:en:Correlation (projective geometry)]]||5200|| || || ||2 |- |[[:en:Coset]]||27500|| || || ||26 |- |[[:en:Cotangent complex]]||23000|| || || ||1 |- |[[:en:Countable set]]||28400|| || || ||53 |- |[[:en:Covariance]]||27900|| || || ||40 |- |[[:en:Covariance mapping]]||100|| || || ||23 |- |[[:en:Covariant formulation of classical electromagnetism]]||24200|| || || ||9 |- |[[:en:Cox's theorem]]||13300|| || || ||7 |- |[[:en:Harold Scott MacDonald Coxeter]]||14800||[[Հարոլդ Քոքսեթեր]]||15500|| ||26 |- |[[:en:Cramer's rule]]||28800||[[Կրամերի մեթոդ]]||7100|| ||41 |- |[[:en:Crank–Nicolson method]]||21400|| || || ||9 |- |[[:en:Criss-cross algorithm]]||24400|| || || ||2 |- |[[:en:Critical mathematics pedagogy]]||22500|| || || ||1 |- |[[:en:Critical point (mathematics)]]||20000|| || || ||23 |- |[[:en:Nancy Crooker]]||12500|| || || ||2 |- |[[:en:Cross-correlation]]||27900|| || || ||19 |- |[[:en:Cross-ratio]]||26200||[[Կրկնակի հարաբերություն]]||2100|| ||25 |- |[[:en:Cross-validation (statistics)]]||41400|| || || ||25 |- |[[:en:Crossing number inequality]]||10900|| || || ||4 |- |[[:en:Cryptography]]||92300||[[Գաղտնագրություն]]||13800||այո||103 |- |[[:en:Crystal system]]||29700|| || || ||39 |- |[[:en:Cube]]||17100||[[Խորանարդ]]||2000|| ||102 |- |[[:en:Cube root]]||13300||[[Խորանարդ աստիճանի արմատ]]||6000|| ||48 |- |[[:en:Cubic crystal system]]||52300||[[Խորանարդային համակարգ]]||1600|| ||42 |- |[[:en:Cubic field]]||15700|| || || ||2 |- |[[:en:Cubic function]]||12000||[[Խորանարդ ֆունկցիա]]||3900|| ||33 |- |[[:en:Cubic Hermite spline]]||17400|| || || ||10 |- |[[:en:Cuboctahedron]]||20300|| || || ||28 |- |[[:en:Marc Culler]]||6300|| || || ||4 |- |[[:en:Cumulant]]||43300|| || || ||16 |- |[[:en:Cumulative distribution function]]||24800|| || || ||39 |- |[[:en:Susan Jane Cunningham]]||8500|| || || ||7 |- |[[:en:Curry–Howard correspondence]]||58100|| || || ||14 |- |[[:en:Curry's paradox]]||23600|| || || ||16 |- |[[:en:Currying]]||31100|| || || ||16 |- |[[:en:Curse of dimensionality]]||30600|| || || ||14 |- |[[:en:Carina Curto]]||12200|| || || ||2 |- |[[:en:Curvature]]||43700|| || || ||44 |- |[[:en:Curvature of Riemannian manifolds]]||12300|| || || ||3 |- |[[:en:Curve]]||25400||[[Կոր]]||7500|| ||75 |- |[[:en:Curve fitting]]||18100|| || || ||23 |- |[[:en:Curvilinear coordinates]]||53400|| || || ||16 |- |[[:en:CW complex]]||22100|| || || ||16 |- |[[:en:Cycle basis]]||25700|| || || ||3 |- |[[:en:Cycle index]]||26800|| || || ||6 |- |[[:en:Cyclic number]]||15600|| || || ||19 |- |[[:en:Cyclic order]]||53800|| || || ||7 |- |[[:en:Cyclic quadrilateral]]||30300||[[Ներգծյալ քառանկյուն]]||10300|| ||36 |- |[[:en:Cycloid]]||25000|| || || ||48 |- |[[:en:Cyclotomic polynomial]]||27300|| || || ||15 |- |[[:en:Cylinder]]||22400||[[Գլան]]||4900|| ||96 |- |[[:en:Cylindrical coordinate system]]||17400|| || || ||35 |- |[[:en:D-module]]||17300|| || || ||4 |- |[[:en:Damping]]||17400||[[Մարող տատանումներ]]||6100|| ||28 |- |[[:en:Germinal Pierre Dandelin]]||2300|| || || ||17 |- |[[:en:Data and information visualization]]||75300||[[Տվյալների վիզուալիզացիա]]||14900|| ||32 |- |[[:en:Data model]]||42000|| || || ||24 |- |[[:en:Data structure]]||12400|| || || ||74 |- |[[:en:Data-driven control system]]||16200|| || || ||1 |- |[[:en:Davenport–Schinzel sequence]]||13400|| || || ||4 |- |[[:en:Clive Selwyn Davis]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:De Branges's theorem]]||16400|| || || ||12 |- |[[:en:De Bruijn sequence]]||31600|| || || ||13 |- |[[:en:De Bruijn's theorem]]||8200|| || || ||2 |- |[[:en:De Moivre–Laplace theorem]]||11800|| || || ||11 |- |[[:en:De Moivre's formula]]||12800||[[Մուավրի բանաձև]]||15100|| ||45 |- |[[:en:De Morgan's laws]]||19900||[[Դե Մորգանի բանաձևեր]]||3300|| ||47 |- |[[:en:De Rham cohomology]]||19100|| || || ||14 |- |[[:en:Decidability (logic)]]||16300|| || || ||16 |- |[[:en:Decimal separator]]||53100|| || || ||34 |- |[[:en:Decision EXpert]]||9300|| || || ||1 |- |[[:en:Decision theory]]||28900||[[Որոշումների տեսություն]]||39000|| ||41 |- |[[:en:Dedekind cut]]||12300|| || || ||29 |- |[[:en:Dedekind domain]]||23900|| || || ||18 |- |[[:en:Dedekind eta function]]||16700|| || || ||13 |- |[[:en:Dedekind number]]||14100|| || || ||7 |- |[[:en:Dedekind zeta function]]||11400|| || || ||14 |- |[[:en:Dedekind-infinite set]]||12300|| || || ||6 |- |[[:en:Dedekind–Hasse norm]]||2500|| || || ||2 |- |[[:en:Richard Dedekind]]||15700||[[Ռիխարդ Դեդեկինդ]]||1700|| ||67 |- |[[:en:Definable real number]]||10700|| || || ||4 |- |[[:en:Definite matrix]]||47000|| || || ||5 |- |[[:en:Definition]]||31300||[[Սահմանում]]||5700|| ||86 |- |[[:en:Definitions of mathematics]]||16100|| || || ||1 |- |[[:en:Degeneracy (graph theory)]]||29000|| || || ||8 |- |[[:en:Degree (angle)]]||15000||[[Աստիճան (երկրաչափություն)]]||8200|| ||75 |- |[[:en:Degrees of freedom (statistics)]]||30100|| || || ||25 |- |[[:en:Italo Jose Dejter]]||40700|| || || ||4 |- |[[:en:Del]]||18000||[[Նաբլա օպերատոր]]||13200|| ||38 |- |[[:en:Delaunay triangulation]]||28400|| || || ||25 |- |[[:en:Pierre Deligne]]||21300|| || || ||36 |- |[[:en:Jean-Pierre Demailly]]||13300|| || || ||5 |- |[[:en:Density estimation]]||12500|| || || ||4 |- |[[:en:Density matrix]]||34600||[[Խառը վիճակ]]||8800|| ||27 |- |[[:en:Depth-first search]]||19700||[[Փնտրում դեպի խորություն]]||3300||այո||42 |- |[[:en:Derangement]]||27800|| || || ||22 |- |[[:en:Derived set (mathematics)]]||8900|| || || ||9 |- |[[:en:Derrick's theorem]]||7400|| || || ||2 |- |[[:en:Desargues's theorem]]||15900|| || || ||27 |- |[[:en:René Descartes]]||119900||[[Ռենե Դեկարտ]]||41700|| ||226 |- |[[:en:Descendant tree (group theory)]]||48900|| || || ||1 |- |[[:en:Descriptive complexity theory]]||18400|| || || ||4 |- |[[:en:Descriptive set theory]]||10000|| || || ||13 |- |[[:en:Design of experiments]]||41200|| || || ||24 |- |[[:en:Determinacy]]||29700|| || || ||8 |- |[[:en:Deterministic rendezvous problem]]||9400|| || || ||1 |- |[[:en:Developable roller]]||7500|| || || ||1 |- |[[:en:Jean Dieudonné]]||12400||[[Ժան Դյոդոնե]]||3000|| ||29 |- |[[:en:Diffeology]]||17800|| || || ||3 |- |[[:en:Diffeomorphism]]||25600|| || || ||22 |- |[[:en:Difference quotient]]||21100|| || || ||9 |- |[[:en:Differentiable curve]]||22500|| || || ||9 |- |[[:en:Differentiable vector–valued functions from Euclidean space]]||21100|| || || ||1 |- |[[:en:Differential (infinitesimal)]]||100|| || || ||6 |- |[[:en:Differential algebra]]||10400|| || || ||12 |- |[[:en:Differential entropy]]||22500|| || || ||8 |- |[[:en:Differential form]]||67500|| || || ||23 |- |[[:en:Differential forms on a Riemann surface]]||79600|| || || ||1 |- |[[:en:Differential operator]]||16200|| || || ||24 |- |[[:en:Diffiety]]||25900|| || || ||2 |- |[[:en:Thomas Digges]]||11100|| || || ||22 |- |[[:en:Dihedral angle]]||18400||[[Երկնիստ անկյուն]]||5600|| ||34 |- |[[:en:Dihedral group]]||27200|| || || ||29 |- |[[:en:Dijkstra's algorithm]]||47700||[[Դեքստրայի ալգորիթմ]]||3600||այո||51 |- |[[:en:Dimension (vector space)]]||9300|| || || ||28 |- |[[:en:Diophantine approximation]]||30000|| || || ||20 |- |[[:en:Dirac measure]]||5700|| || || ||13 |- |[[:en:Direct product]]||16600|| || || ||16 |- |[[:en:Direct product of groups]]||26200|| || || ||8 |- |[[:en:Directed graph]]||15900|| || || ||29 |- |[[:en:Directional-change intrinsic time]]||5700|| || || ||1 |- |[[:en:Dirichlet character]]||49300|| || || ||17 |- |[[:en:Dirichlet L-function]]||10400|| || || ||17 |- |[[:en:Dirichlet problem]]||13600|| || || ||14 |- |[[:en:Dirichlet process]]||33900|| || || ||3 |- |[[:en:Dirichlet series]]||25100|| || || ||25 |- |[[:en:Peter Gustav Lejeune Dirichlet]]||30400||[[Պետեր Գուստավ Լըժյոն Դիրիխլե]]||2400|| ||62 |- |[[:en:Dirichlet's unit theorem]]||13400|| || || ||13 |- |[[:en:Discrete choice]]||45100|| || || ||7 |- |[[:en:Discrete cosine transform]]||105600|| || || ||30 |- |[[:en:Discrete element method]]||23100|| || || ||9 |- |[[:en:Discrete geometry]]||15600|| || || ||22 |- |[[:en:Discrete group]]||6800|| || || ||13 |- |[[:en:Discrete logarithm]]||14800|| || || ||24 |- |[[:en:Discrete measure]]||4000||[[Դիսկրետ չափ]]||3000|| ||4 |- |[[:en:Discrete-time Markov chain]]||24300|| || || ||1 |- |[[:en:Discriminant]]||34400||[[Դիսկրիմինանտ]]||1000|| ||44 |- |[[:en:Disjoint sets]]||9600|| || || ||40 |- |[[:en:Disquisitiones Arithmeticae]]||9600|| || || ||22 |- |[[:en:Distance]]||25700||[[Հեռավորություն (երկրաչափություն)]]||43000|| ||104 |- |[[:en:Distance from a point to a line]]||15500|| || || ||15 |- |[[:en:Distance geometry]]||19400|| || || ||6 |- |[[:en:Distinguishing coloring]]||11400|| || || ||2 |- |[[:en:Distributed constraint optimization]]||30300|| || || ||2 |- |[[:en:Distribution (differential geometry)]]||24200|| || || ||4 |- |[[:en:Distributive property]]||19800||[[Բաշխականություն]]||1300|| ||56 |- |[[:en:Divergence]]||31600||[[Տարամիտություն]]||8300|| ||51 |- |[[:en:Divergence theorem]]||45800||[[Գաուս-Օստոգրադսկու թեորեմ]]||5400|| ||34 |- |[[:en:Divided differences]]||13800|| || || ||12 |- |[[:en:Divina proportione]]||11300|| || || ||14 |- |[[:en:DiVincenzo's criteria]]||14400|| || || ||2 |- |[[:en:Divisibility rule]]||69600||[[Բաժանելիության հայտանիշներ]]||29100|| ||33 |- |[[:en:Division (mathematics)]]||24900||[[Բաժանում (մաթեմատիկա)]]||11200|| ||120 |- |[[:en:Division algorithm]]||35200|| || || ||5 |- |[[:en:Divisor]]||10800||[[Բաժանելիություն]]||13900|| ||63 |- |[[:en:Dixon elliptic functions]]||20600|| || || ||1 |- |[[:en:Dodecahedron]]||28600||[[Դոդեկաեդր]]||10200|| ||55 |- |[[:en:Yvonne Dold-Samplonius]]||8900|| || || ||10 |- |[[:en:Domain (mathematical analysis)]]||16500|| || || ||8 |- |[[:en:Domain coloring]]||13900|| || || ||13 |- |[[:en:Dominance order]]||8600|| || || ||2 |- |[[:en:Dominance-based rough set approach]]||23400|| || || ||1 |- |[[:en:Simon Donaldson]]||21500|| || || ||33 |- |[[:en:Doomsday argument]]||43300|| || || ||14 |- |[[:en:DOT (graph description language)]]||11700|| || || ||14 |- |[[:en:Dot product]]||26500||[[Սկալյար արտադրյալ]]||9600|| ||70 |- |[[:en:Double exponential function]]||9100|| || || ||9 |- |[[:en:Doubling time]]||13600|| || || ||8 |- |[[:en:Dragon curve]]||12700|| || || ||19 |- |[[:en:Vladimir Drinfeld]]||8000|| || || ||29 |- |[[:en:Dual basis]]||9400|| || || ||9 |- |[[:en:Dual lattice]]||13000|| || || ||1 |- |[[:en:Dual polyhedron]]||19300|| || || ||24 |- |[[:en:Dual-phase evolution]]||16100|| || || ||1 |- |[[:en:Duality (mathematics)]]||50800|| || || ||14 |- |[[:en:Duality (optimization)]]||23800|| || || ||12 |- |[[:en:Duality (projective geometry)]]||47500|| || || ||11 |- |[[:en:Dummy variable (statistics)]]||31400|| || || ||10 |- |[[:en:Olive Jean Dunn]]||8300|| || || ||9 |- |[[:en:Samuel Dunn (mathematician)]]||16700|| || || ||5 |- |[[:en:Duopyramid]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:Dynamic discrete choice]]||18400|| || || ||1 |- |[[:en:Dynamic time warping]]||27600|| || || ||13 |- |[[:en:Eugene Dynkin]]||12200|| || || ||19 |- |[[:en:E8 (mathematics)]]||34200|| || || ||14 |- |[[:en:E8 lattice]]||21800|| || || ||5 |- |[[:en:Earnshaw's theorem]]||18800|| || || ||19 |- |[[:en:Peter Eccles (mathematician)]]||12400|| || || ||2 |- |[[:en:Econometrics]]||21300||[[Էկոնոմետրիկա]]||24800|| ||71 |- |[[:en:Effect size]]||57700|| || || ||18 |- |[[:en:Efficient cake-cutting]]||12300|| || || ||2 |- |[[:en:Hettie Belle Ege]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Egyptian geometry]]||12400|| || || ||4 |- |[[:en:Ehrenfeucht–Fraïssé game]]||9800|| || || ||7 |- |[[:en:Eilenberg–Moore spectral sequence]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:Eilenberg–Steenrod axioms]]||5100|| || || ||7 |- |[[:en:Eisenbud–Levine–Khimshiashvili signature formula]]||13300|| || || ||1 |- |[[:en:Ivar Ekeland]]||27100|| || || ||8 |- |[[:en:Elastic pendulum]]||7100|| || || ||2 |- |[[:en:Electoral system]]||44700|| || || ||62 |- |[[:en:ÉLECTRE]]||4400|| || || ||4 |- |[[:en:Elementary arithmetic]]||38600|| || || ||30 |- |[[:en:Elementary mathematics]]||21400||[[Տարրական մաթեմատիկա]]||3800|| ||29 |- |[[:en:Elementary Number Theory, Group Theory and Ramanujan Graphs]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Yakov Eliashberg]]||17300|| || || ||15 |- |[[:en:Ellipse]]||83900||[[Էլիպս]]||4900|| ||99 |- |[[:en:Ellipsoid]]||35000||[[Էլիպսոիդ]]||4100|| ||54 |- |[[:en:Elliptic boundary value problem]]||18900|| || || ||1 |- |[[:en:Elliptic curve point multiplication]]||16800|| || || ||3 |- |[[:en:Elliptic function]]||16200|| || || ||26 |- |[[:en:Elliptic operator]]||10400|| || || ||11 |- |[[:en:Elliptic rational functions]]||11800|| || || ||3 |- |[[:en:Elliptic-curve cryptography]]||40100|| || || ||22 |- |[[:en:ELSV formula]]||14300|| || || ||1 |- |[[:en:Embedding]]||18400|| || || ||20 |- |[[:en:Empirical measure]]||6000|| || || ||2 |- |[[:en:Empty set]]||14600||[[Դատարկ բազմություն]]||4000|| ||72 |- |[[:en:Endomorphism]]||5500|| || || ||20 |- |[[:en:Per Enflo]]||41800|| || || ||9 |- |[[:en:Engel expansion]]||10800|| || || ||12 |- |[[:en:Enneadecagon]]||100||[[Բազմանկյուն]]||4600|| ||107 |- |[[:en:Enriched category]]||14700|| || || ||7 |- |[[:en:Ensemble (mathematical physics)]]||24500|| || || ||20 |- |[[:en:Ensemble forecasting]]||27200|| || || ||7 |- |[[:en:Entire function]]||17000|| || || ||26 |- |[[:en:Entropy in thermodynamics and information theory]]||28300|| || || ||2 |- |[[:en:Entscheidungsproblem]]||11100|| || || ||20 |- |[[:en:Envelope (category theory)]]||17600|| || || ||1 |- |[[:en:Envelope theorem]]||25500|| || || ||7 |- |[[:en:Equality (mathematics)]]||14300|| || || ||43 |- |[[:en:Equation solving]]||16800||[[Հավասարման լուծում]]||91700|| ||31 |- |[[:en:Equichordal point problem]]||6900|| || || ||3 |- |[[:en:Equicontinuity]]||25500|| || || ||16 |- |[[:en:Equilateral triangle]]||25100||[[Կանոնավոր եռանկյուն]]||5700|| ||75 |- |[[:en:Equivalence class]]||17900|| || || ||23 |- |[[:en:Erdős–Borwein constant]]||3500|| || || ||17 |- |[[:en:Erdős–Gallai theorem]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:Erdős–Rényi model]]||14800||[[Էռդոշ-Ռենյի մոդել]]||11300|| ||10 |- |[[:en:Erdős–Turán conjecture on additive bases]]||10200|| || || ||3 |- |[[:en:Ergodic theory]]||26000|| || || ||18 |- |[[:en:Ergodicity]]||50100|| || || ||16 |- |[[:en:Error analysis (mathematics)]]||7400||[[Սխալների տեսություն]]||1600|| ||7 |- |[[:en:Error function]]||43300||[[Սխալների ֆունկցիա]]||19800|| ||30 |- |[[:en:Errors and residuals]]||16100|| || || ||18 |- |[[:en:Esscher transform]]||2800|| || || ||1 |- |[[:en:Estimation of covariance matrices]]||25600|| || || ||1 |- |[[:en:Estimator]]||22000||[[Վիճակագրական գնահատական]]||800|| ||30 |- |[[:en:Alison Etheridge]]||13800|| || || ||5 |- |[[:en:Christina Eubanks-Turner]]||11000|| || || ||1 |- |[[:en:Euclid]]||34500||[[Էվկլիդես]]||40100|| ||178 |- |[[:en:Euclid's lemma]]||15100|| || || ||23 |- |[[:en:Euclid's Optics]]||7100|| || || ||4 |- |[[:en:Euclid's theorem]]||20700|| || || ||24 |- |[[:en:Euclidean domain]]||19000|| || || ||24 |- |[[:en:Euclidean group]]||16100|| || || ||10 |- |[[:en:Euclidean minimum spanning tree]]||54300|| || || ||6 |- |[[:en:Euler brick]]||15700|| || || ||13 |- |[[:en:Euler diagram]]||33600|| || || ||28 |- |[[:en:Euler spiral]]||18900|| || || ||28 |- |[[:en:Euler's rotation theorem]]||29300|| || || ||12 |- |[[:en:Eulerian path]]||27500|| || || ||29 |- |[[:en:European Working Group on Multiple Criteria Decision Aiding]]||5200|| || || ||1 |- |[[:en:Even and odd functions]]||15600||[[Զույգ և կենտ ֆունկցիաներ]]||1300|| ||47 |- |[[:en:Event (probability theory)]]||7600|| || || ||43 |- |[[:en:Evidential reasoning approach]]||4300|| || || ||2 |- |[[:en:Evolutionary multimodal optimization]]||12100|| || || ||2 |- |[[:en:Ex-tangential quadrilateral]]||10000|| || || ||7 |- |[[:en:Exclusive or]]||23100|| || || ||31 |- |[[:en:Exercise (mathematics)]]||15900|| || || ||3 |- |[[:en:Expander graph]]||33600|| || || ||10 |- |[[:en:Expected value]]||51500||[[Մաթեմատիկական սպասում]]||2000|| ||54 |- |[[:en:Experimental mathematics]]||15500|| || || ||14 |- |[[:en:Exponential decay]]||17500|| || || ||30 |- |[[:en:Exponential family]]||81800|| || || ||10 |- |[[:en:Exponential integral]]||17800|| || || ||19 |- |[[:en:Exponential map (Lie theory)]]||13500|| || || ||6 |- |[[:en:Exponential map (Riemannian geometry)]]||9500|| || || ||4 |- |[[:en:Exponential response formula]]||20800|| || || ||1 |- |[[:en:Exponential smoothing]]||25400|| || || ||11 |- |[[:en:Exponential sum]]||7300|| || || ||7 |- |[[:en:Exponentiation]]||103000||[[Աստիճան (հանրահաշիվ)]]||140800|| ||90 |- |[[:en:Extended Euclidean algorithm]]||28200|| || || ||18 |- |[[:en:Extended real number line]]||13600||[[Ընդլայնված թվային ուղիղ]]||7600|| ||18 |- |[[:en:Extended side]]||3000||[[Ընդլայնված կողմ]]||7000|| ||4 |- |[[:en:Exterior calculus identities]]||29600|| || || ||1 |- |[[:en:Exterior derivative]]||21300|| || || ||12 |- |[[:en:Extremal graph theory]]||10000|| || || ||8 |- |[[:en:Extremal length]]||19400|| || || ||2 |- |[[:en:Extreme value theorem]]||22600|| || || ||27 |- |[[:en:F-divergence]]||22600|| || || ||2 |- |[[:en:F-test]]||11800|| || || ||20 |- |[[:en:Faà di Bruno's formula]]||20900|| || || ||10 |- |[[:en:Face (geometry)]]||10200|| || || ||32 |- |[[:en:Factor-critical graph]]||15800|| || || ||3 |- |[[:en:Factorial number system]]||18000|| || || ||10 |- |[[:en:Factorization of polynomials]]||24600|| || || ||12 |- |[[:en:Faddeev–LeVerrier algorithm]]||12400|| || || ||3 |- |[[:en:Vera Faddeeva]]||9100|| || || ||10 |- |[[:en:Fair cake-cutting]]||26600|| || || ||5 |- |[[:en:Fair division]]||17600|| || || ||12 |- |[[:en:Falconer's conjecture]]||7500|| || || ||1 |- |[[:en:Falling and rising factorials]]||17800|| || || ||10 |- |[[:en:Gerd Faltings]]||7200|| || || ||34 |- |[[:en:Fang Kaitai]]||17800|| || || ||2 |- |[[:en:Fat object (geometry)]]||28900|| || || ||1 |- |[[:en:Faulhaber's formula]]||19700|| || || ||13 |- |[[:en:Philippa Fawcett]]||11500|| || || ||14 |- |[[:en:Feedback vertex set]]||14800|| || || ||8 |- |[[:en:Charles Fefferman]]||15800|| || || ||32 |- |[[:en:Feigenbaum constants]]||12100|| || || ||20 |- |[[:en:Feit–Thompson theorem]]||21100|| || || ||9 |- |[[:en:William Feller]]||10700|| || || ||20 |- |[[:en:Feller's coin-tossing constants]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:Female education in STEM]]||21100|| || || ||9 |- |[[:en:Fence (mathematics)]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Pierre de Fermat]]||21400||[[Պիեռ դը Ֆերմա]]||5800|| ||112 |- |[[:en:Fermat's theorem (stationary points)]]||16000|| || || ||17 |- |[[:en:Feuerbach hyperbola]]||5900|| || || ||1 |- |[[:en:Feuerbach point]]||8700|| || || ||7 |- |[[:en:Fiber product of schemes]]||8500|| || || ||1 |- |[[:en:Fibonacci]]||20400||[[Ֆիբոնաչի]]||3400|| ||118 |- |[[:en:Fibonacci polynomials]]||8400|| || || ||11 |- |[[:en:Fibonacci word fractal]]||8700|| || || ||4 |- |[[:en:Gaetano Fichera]]||106400|| || || ||10 |- |[[:en:Field extension]]||18900|| || || ||26 |- |[[:en:Alessio Figalli]]||11100|| || || ||23 |- |[[:en:Figure-eight knot (mathematics)]]||9100|| || || ||10 |- |[[:en:Damir Filipović]]||23100|| || || ||1 |- |[[:en:Filter (mathematics)]]||26700|| || || ||21 |- |[[:en:Filters in topology]]||214700|| || || ||1 |- |[[:en:Filtration (mathematics)]]||13300||[[Զտիչ (պատահական գործընթացներ)]]||2200|| ||10 |- |[[:en:Caroline Finch]]||25800|| || || ||1 |- |[[:en:Finger binary]]||11900|| || || ||8 |- |[[:en:Finger-counting]]||16900|| || || ||15 |- |[[:en:Finitary relation]]||17700|| || || ||49 |- |[[:en:Finite element method]]||51000|| || || ||40 |- |[[:en:Finite geometry]]||22400|| || || ||15 |- |[[:en:Finite group]]||15800|| || || ||22 |- |[[:en:Finite lattice representation problem]]||4400|| || || ||1 |- |[[:en:Finite ring]]||10900|| || || ||6 |- |[[:en:Finite set]]||21500|| || || ||46 |- |[[:en:Finitely generated abelian group]]||12400|| || || ||13 |- |[[:en:Finsler's lemma]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:Sebastian Finsterwalder]]||18900|| || || ||9 |- |[[:en:Mario Fiorentini]]||21000|| || || ||4 |- |[[:en:Fixed-point combinator]]||34100|| || || ||8 |- |[[:en:Fixed-point theorems]]||11300|| || || ||14 |- |[[:en:Flag algebra]]||20200|| || || ||1 |- |[[:en:Flexagon]]||19900|| || || ||12 |- |[[:en:Flip graph]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:Fluid queue]]||23700|| || || ||1 |- |[[:en:FO (complexity)]]||100|| || || ||4 |- |[[:en:Emanuele Foà]]||25600|| || || ||2 |- |[[:en:Focused proof]]||8500|| || || ||1 |- |[[:en:Fokas method]]||35300|| || || ||1 |- |[[:en:Fokker–Planck equation]]||33400|| || || ||18 |- |[[:en:Foliation]]||71800|| || || ||11 |- |[[:en:François Folie]]||6400|| || || ||7 |- |[[:en:Force-directed graph drawing]]||17700|| || || ||7 |- |[[:en:Form factor (electronics)]]||9600|| || || ||7 |- |[[:en:Formal power series]]||51200|| || || ||19 |- |[[:en:Formal proof]]||5200|| || || ||10 |- |[[:en:Jeffrey Yi-Lin Forrest]]||17600|| || || ||3 |- |[[:en:Foundations of geometry]]||77700|| || || ||6 |- |[[:en:Four-dimensional space]]||35200||[[Քառաչափ տարածություն]]||27000|| ||40 |- |[[:en:Joseph Fourier]]||22800||[[Ժոզեֆ Ֆուրիե]]||5000|| ||127 |- |[[:en:Girolamo Fracastoro]]||13900||[[Ջիրոլամո Ֆրակաստորո]]||2600|| ||43 |- |[[:en:Fractal-generating software]]||24700|| || || ||5 |- |[[:en:Fraction]]||65300||[[Կոտորակ (մաթեմատիկա)]]||16400|| ||100 |- |[[:en:Fractional Brownian motion]]||13300|| || || ||5 |- |[[:en:Fractional calculus]]||60100|| || || ||15 |- |[[:en:Abraham Fraenkel]]||13500|| || || ||27 |- |[[:en:Fraïssé limit]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Frank–Wolfe algorithm]]||8500|| || || ||6 |- |[[:en:Fréchet derivative]]||23200|| || || ||11 |- |[[:en:Fréchet inception distance]]||8500|| || || ||1 |- |[[:en:Fréchet inequalities]]||16500|| || || ||1 |- |[[:en:Fréchet space]]||30000|| || || ||13 |- |[[:en:René Maurice Fréchet]]||12700|| || || ||30 |- |[[:en:Free group]]||17500|| || || ||19 |- |[[:en:Free lattice]]||5500|| || || ||2 |- |[[:en:Michael Freedman]]||8700|| || || ||35 |- |[[:en:Frequency]]||20900||[[Հաճախություն]]||9000|| ||119 |- |[[:en:Frequency (statistics)]]||13100|| || || ||25 |- |[[:en:Frequency distribution]]||100|| || || ||25 |- |[[:en:Fresnel integral]]||19900|| || || ||25 |- |[[:en:Kurt Otto Friedrichs]]||8800|| || || ||10 |- |[[:en:David Friesenhausen]]||8500|| || || ||6 |- |[[:en:Frobenius group]]||9000|| || || ||6 |- |[[:en:Frobenius matrix]]||3100|| || || ||8 |- |[[:en:Frobenius method]]||9600|| || || ||15 |- |[[:en:Frobenius normal form]]||16300|| || || ||9 |- |[[:en:Frobenius theorem (differential topology)]]||20600|| || || ||7 |- |[[:en:Ferdinand Georg Frobenius]]||14100|| || || ||33 |- |[[:en:Frucht's theorem]]||8600|| || || ||5 |- |[[:en:Frustum]]||10900|| || || ||24 |- |[[:en:Fubini's theorem]]||23600|| || || ||19 |- |[[:en:Fuchsian group]]||10800|| || || ||8 |- |[[:en:Fully polynomial-time approximation scheme]]||34600|| || || ||1 |- |[[:en:Function (mathematics)]]||74700||[[Ֆունկցիա (մաթեմատիկա)]]||43300|| ||120 |- |[[:en:Function of a real variable]]||21700|| || || ||8 |- |[[:en:Function of several real variables]]||47900|| || || ||4 |- |[[:en:Functional (mathematics)]]||9700||[[Ֆունկցիոնալ]]||1400|| ||32 |- |[[:en:Functional determinant]]||15400|| || || ||3 |- |[[:en:Functional differential equation]]||14000|| || || ||1 |- |[[:en:Functional regression]]||18100|| || || ||1 |- |[[:en:Fundamental lemma (Langlands program)]]||14400|| || || ||2 |- |[[:en:Fundamental solution]]||7600|| || || ||9 |- |[[:en:Fundamental theorem of Galois theory]]||15400|| || || ||11 |- |[[:en:Fundamental theorem of Riemannian geometry]]||13900|| || || ||7 |- |[[:en:Fundamental theorem of tessarine algebra]]|| || || || ||13 |- |[[:en:Howard G. Funkhouser]]||11400|| || || ||3 |- |[[:en:Future of mathematics]]||20200|| || || ||3 |- |[[:en:Fuzzy logic]]||54900||[[Ոչ հստակ տրամաբանություն]]||17100|| ||50 |- |[[:en:Fuzzy mathematics]]||7200|| || || ||3 |- |[[:en:G-module]]||5100|| || || ||4 |- |[[:en:G-network]]||9200|| || || ||1 |- |[[:en:G-structure on a manifold]]||20100|| || || ||3 |- |[[:en:Gale–Ryser theorem]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Galerkin method]]||17500|| || || ||12 |- |[[:en:Zvi Galil]]||17000|| || || ||6 |- |[[:en:Galileo Galilei]]||132200||[[Գալիլեո Գալիլեյ]]||64800|| ||243 |- |[[:en:Galois extension]]||7600|| || || ||19 |- |[[:en:Galois group]]||18000||[[Գալուայի խումբ]]||12400|| ||23 |- |[[:en:Gambling and information theory]]||12100|| || || ||1 |- |[[:en:Game theory]]||128300||[[Խաղերի տեսություն]]||10300|| ||91 |- |[[:en:Gan–Gross–Prasad conjecture]]||14000|| || || ||1 |- |[[:en:Annie Marie Watkins Garraway]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:Gateaux derivative]]||15300|| || || ||9 |- |[[:en:Gauss circle problem]]||10900|| || || ||10 |- |[[:en:Gauss curvature flow]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Gauss–Bonnet theorem]]||12200|| || || ||18 |- |[[:en:Gauss–Markov theorem]]||26000|| || || ||18 |- |[[:en:Gauss–Seidel method]]||22700||[[Գաուս-Զեյդելի մեթոդ]]||11400|| ||25 |- |[[:en:Carl Friedrich Gauss]]||72200||[[Կառլ Գաուս]]||69700|| ||178 |- |[[:en:Gauss's continued fraction]]||15600|| || || ||4 |- |[[:en:Gaussian correlation inequality]]||5000|| || || ||2 |- |[[:en:Gaussian integer]]||35000|| || || ||30 |- |[[:en:Gaussian isoperimetric inequality]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Gaussian quadrature]]||39400|| || || ||19 |- |[[:en:Gekko (optimization software)]]||17000|| || || ||1 |- |[[:en:Gelfand pair]]||30300|| || || ||1 |- |[[:en:Israel Gelfand]]||23800|| || || ||38 |- |[[:en:Genaille–Lucas rulers]]||3600|| || || ||5 |- |[[:en:General linear group]]||22400|| || || ||20 |- |[[:en:Generalizations of Pauli matrices]]||15900|| || || ||1 |- |[[:en:Generalized Clifford algebra]]||13600|| || || ||1 |- |[[:en:Generalized complex structure]]||20800|| || || ||3 |- |[[:en:Generalized flag variety]]||16900|| || || ||4 |- |[[:en:Generalized function]]||17300|| || || ||5 |- |[[:en:Generalized method of moments]]||23300|| || || ||9 |- |[[:en:Generalized minimal residual method]]||18000|| || || ||5 |- |[[:en:Generalized Riemann hypothesis]]||9500|| || || ||14 |- |[[:en:Generalized structure tensor]]||11800|| || || ||1 |- |[[:en:Generating function]]||83500|| || || ||26 |- |[[:en:Generating function transformation]]||63600|| || || ||1 |- |[[:en:Generating set of a group]]||9800|| || || ||15 |- |[[:en:Generator (mathematics)]]||5400|| || || ||9 |- |[[:en:Christian Genest]]||12700|| || || ||6 |- |[[:en:Genus (mathematics)]]||8900|| || || ||26 |- |[[:en:Geometric algebra]]||81200|| || || ||8 |- |[[:en:Geometric calculus]]||14900|| || || ||2 |- |[[:en:Geometric function theory]]||12800|| || || ||1 |- |[[:en:Geometric invariant theory]]||16600|| || || ||3 |- |[[:en:Geometric lattice]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Geometric mean]]||30900||[[Միջին երկրաչափական]]||7900|| ||56 |- |[[:en:Geometric mean theorem]]||8300|| || || ||16 |- |[[:en:Geometric morphometrics in anthropology]]||35100|| || || ||1 |- |[[:en:Geometric progression]]||17700||[[Երկրաչափական պրոգրեսիա]]||4300||այո||62 |- |[[:en:Geometric rigidity]]||36400|| || || ||1 |- |[[:en:Geometric series]]||63100|| || || ||33 |- |[[:en:Geometric topology]]||13300|| || || ||14 |- |[[:en:Geometry]]||99000||[[Երկրաչափություն]]||70300|| ||200 |- |[[:en:Geometry From Africa]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:The Geometry of Musical Rhythm]]||7800|| || || ||1 |- |[[:en:Geometry of numbers]]||8900|| || || ||11 |- |[[:en:Geostatistics]]||15400|| || || ||24 |- |[[:en:Germ (mathematics)]]||16500|| || || ||11 |- |[[:en:German tank problem]]||37000|| || || ||12 |- |[[:en:Edgar Gilbert]]||16100|| || || ||4 |- |[[:en:Gini coefficient]]||85500||[[Ջինիի գործակից]]||4400|| ||78 |- |[[:en:Annibale Giordano]]||10000|| || || ||4 |- |[[:en:Glide reflection]]||7400|| || || ||15 |- |[[:en:Global field]]||7000|| || || ||12 |- |[[:en:Global optimization]]||21500|| || || ||3 |- |[[:en:Giovanni Camillo Glorioso]]||6500|| || || ||6 |- |[[:en:GNU Octave]]||29700|| || || ||49 |- |[[:en:God's algorithm]]||12100|| || || ||10 |- |[[:en:Gödel numbering]]||10300|| || || ||18 |- |[[:en:Goldbach's conjecture]]||24700||[[Գոլդբախի խնդիր]]||14600|| ||58 |- |[[:en:Goldberg–Coxeter construction]]||21500|| || || ||1 |- |[[:en:Goldfeld–Quandt test]]||8800|| || || ||5 |- |[[:en:Shafi Goldwasser]]||18000|| || || ||37 |- |[[:en:Gomory–Hu tree]]||17700|| || || ||3 |- |[[:en:Goodstein's theorem]]||21600|| || || ||13 |- |[[:en:Googolplex]]||7600|| || || ||50 |- |[[:en:Gorenstein ring]]||11600|| || || ||9 |- |[[:en:Gould's sequence]]||8700|| || || ||2 |- |[[:en:Timothy Gowers]]||23000|| || || ||34 |- |[[:en:Grade (slope)]]||29000|| || || ||31 |- |[[:en:Gradient]]||33600||[[Գրադիենտ]]||6000|| ||64 |- |[[:en:Gradient descent]]||34800|| || || ||25 |- |[[:en:Graham–Pollak theorem]]||10300|| || || ||2 |- |[[:en:Graham's number]]||23200|| || || ||36 |- |[[:en:Gram–Schmidt process]]||24500|| || || ||35 |- |[[:en:Grandi's series]]||13800|| || || ||26 |- |[[:en:Grandi's series in education]]|| || || || ||26 |- |[[:en:Evelyn Boyd Granville]]||19600|| || || ||19 |- |[[:en:Graph (abstract data type)]]||13500|| || || ||25 |- |[[:en:Graph cut optimization]]||26600|| || || ||2 |- |[[:en:Graph Fourier transform]]||12700|| || || ||1 |- |[[:en:Graph of a function]]||7400||[[Ֆունկցիայի գրաֆիկ]]||2800|| ||56 |- |[[:en:Graph partition]]||30500|| || || ||9 |- |[[:en:Graphing calculator]]||22200|| || || ||13 |- |[[:en:Graphon]]||33800|| || || ||4 |- |[[:en:Orazio Grassi]]||13000|| || || ||10 |- |[[:en:Grassmann number]]||22200|| || || ||12 |- |[[:en:Grassmannian]]||35500|| || || ||13 |- |[[:en:Graver basis]]||14000|| || || ||2 |- |[[:en:Greater-than sign]]||9900|| || || ||9 |- |[[:en:Greatest common divisor]]||35100||[[Ամենամեծ ընդհանուր բաժանարար]]||1700||այո||78 |- |[[:en:Greedy algorithm]]||15300|| || || ||33 |- |[[:en:Greedy algorithm for Egyptian fractions]]||15800|| || || ||4 |- |[[:en:Greek numerals]]||29800||[[Հունական թվային համակարգ]]||4200|| ||49 |- |[[:en:George Green (mathematician)]]||23100||[[Ջորջ Գրին]]||1700|| ||36 |- |[[:en:Green's identities]]||18000|| || || ||13 |- |[[:en:Green's relations]]||16100|| || || ||7 |- |[[:en:Green's theorem]]||23100||[[Գրինի բանաձևեր]]||1300|| ||39 |- |[[:en:James Gregory (mathematician)]]||19600||[[Ջեյմս Գրեգորի (մաթեմատիկոս)]]||16400|| ||42 |- |[[:en:Grey box model]]||13500|| || || ||5 |- |[[:en:Grid bracing]]||10600|| || || ||1 |- |[[:en:Grid method multiplication]]||12500|| || || ||1 |- |[[:en:Lois Wilfred Griffiths]]||10800|| || || ||7 |- |[[:en:Gröbner basis]]||58600|| || || ||14 |- |[[:en:Gromov–Hausdorff convergence]]||7500|| || || ||7 |- |[[:en:Mikhael Gromov (mathematician)]]||48700||[[Միխայիլ Գրոմով]]||25200|| ||37 |- |[[:en:Grönwall's inequality]]||17800|| || || ||14 |- |[[:en:Grothendieck group]]||23800|| || || ||12 |- |[[:en:Groundwater flow equation]]||13300|| || || ||3 |- |[[:en:Group cohomology]]||51400|| || || ||8 |- |[[:en:Group homomorphism]]||9600|| || || ||29 |- |[[:en:Group with operators]]||4900|| || || ||7 |- |[[:en:Groupoid]]||39300|| || || ||16 |- |[[:en:Growth curve (statistics)]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Grünbaum–Rigby configuration]]||8300|| || || ||1 |- |[[:en:Gudermannian function]]||37000|| || || ||21 |- |[[:en:Guillotine partition]]||10700|| || || ||1 |- |[[:en:Alice Guionnet]]||11700|| || || ||12 |- |[[:en:Edmund Gunter]]||9900|| || || ||21 |- |[[:en:Richard K. Guy]]||30200|| || || ||19 |- |[[:en:Gyrovector space]]||30100|| || || ||3 |- |[[:en:H tree]]||8600|| || || ||7 |- |[[:en:Uffe Haagerup]]||9400|| || || ||7 |- |[[:en:Violet B. Haas]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Hadamard code]]||24000|| || || ||7 |- |[[:en:Hadamard matrix]]||22600|| || || ||20 |- |[[:en:Hadamard product (matrices)]]||18400|| || || ||15 |- |[[:en:Hadwiger number]]||11400|| || || ||4 |- |[[:en:Hahn–Banach theorem]]||61300|| || || ||22 |- |[[:en:Martin Hairer]]||19700|| || || ||24 |- |[[:en:Hajós construction]]||12600|| || || ||2 |- |[[:en:Wolfgang Haken]]||4700|| || || ||14 |- |[[:en:Hall word]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Hall's marriage theorem]]||23200|| || || ||18 |- |[[:en:Edmond Halley]]||47200||[[Էդմունդ Հալլեյ]]||2500|| ||93 |- |[[:en:Halley's method]]||6600|| || || ||5 |- |[[:en:Paul Halmos]]||16200|| || || ||32 |- |[[:en:Hamilton–Jacobi–Bellman equation]]||14300|| || || ||7 |- |[[:en:Hugh Hamilton (bishop)]]||12800|| || || ||2 |- |[[:en:Hamiltonian (control theory)]]||21600|| || || ||6 |- |[[:en:Hamiltonian mechanics]]||40700|| || || ||40 |- |[[:en:Hamiltonian path]]||18400|| || || ||33 |- |[[:en:Hamming weight]]||32600|| || || ||8 |- |[[:en:Hamming(7,4)]]||26800|| || || ||9 |- |[[:en:Hanner polytope]]||11400|| || || ||3 |- |[[:en:G. H. Hardy]]||29000||[[Գոդֆրի Հարոլդ Հարդի]]||2500|| ||78 |- |[[:en:Harmonic Maass form]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Harmonic mean]]||35900||[[Միջին հարմոնիկ]]||6900|| ||47 |- |[[:en:Harmonic measure]]||11500|| || || ||3 |- |[[:en:Harmonic number]]||39300|| || || ||20 |- |[[:en:Harmonious set]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Charles Haros]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Pamela E. Harris]]||11600|| || || ||5 |- |[[:en:Jenny Harrison]]||7700|| || || ||8 |- |[[:en:Hartley transform]]||9400|| || || ||8 |- |[[:en:Hartman–Grobman theorem]]||9200|| || || ||10 |- |[[:en:Douglas Hartree]]||22200|| || || ||24 |- |[[:en:Hasse principle]]||10000|| || || ||7 |- |[[:en:Hasse–Minkowski theorem]]||4700|| || || ||5 |- |[[:en:Hatch mark]]||4900|| || || ||1 |- |[[:en:Haversine formula]]||17300|| || || ||12 |- |[[:en:Hedetniemi's conjecture]]||15200|| || || ||3 |- |[[:en:Hedgehog (geometry)]]||11600|| || || ||1 |- |[[:en:Height]]||7800|| || || ||69 |- |[[:en:Height function]]||16900|| || || ||1 |- |[[:en:Eduard Heine]]||5600|| || || ||30 |- |[[:en:Heisenberg group]]||32500|| || || ||13 |- |[[:en:Held–Karp algorithm]]||14100|| || || ||2 |- |[[:en:Sigurður Helgason (mathematician)]]||9000|| || || ||5 |- |[[:en:Charles Hellaby]]||7100|| || || ||2 |- |[[:en:Ernst Hellinger]]||4500|| || || ||7 |- |[[:en:Hemipolyhedron]]||14000|| || || ||5 |- |[[:en:Hensel's lemma]]||43000|| || || ||10 |- |[[:en:Henstock–Kurzweil integral]]||17500|| || || ||13 |- |[[:en:Heptagon]]||13400|| || || ||64 |- |[[:en:Hermite polynomials]]||53800|| || || ||29 |- |[[:en:Charles Hermite]]||13600||[[Շառլ Հերմիտ]]||6400|| ||49 |- |[[:en:Hermitian symmetric space]]||52800|| || || ||2 |- |[[:en:Norma Hernández]]||10200|| || || ||2 |- |[[:en:Hero of Alexandria]]||22000||[[Հերոն Ալեքսանդրիացի]]||3400|| ||74 |- |[[:en:Heronian triangle]]||31100|| || || ||19 |- |[[:en:Maximilian Herzberger]]||8200|| || || ||7 |- |[[:en:Heterogeneous relation]]||100|| || || ||41 |- |[[:en:Heteroscedasticity]]||100|| || || ||22 |- |[[:en:Heteroskedasticity-consistent standard errors]]||15900|| || || ||2 |- |[[:en:Hewlett-Packard Voyager series]]||14000|| || || ||5 |- |[[:en:Hexagon]]||30900||[[Վեցանկյուն]]||8000|| ||83 |- |[[:en:Hexagonal crystal family]]||19100|| || || ||33 |- |[[:en:Hexagonal fast Fourier transform]]||8500|| || || ||1 |- |[[:en:Hexagonal sampling]]||14400|| || || ||1 |- |[[:en:Hierarchy]]||58100||[[Հիերարխիա]]||1700|| ||70 |- |[[:en:Higher local field]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Hilbert class field]]||6800|| || || ||5 |- |[[:en:Hilbert–Huang transform]]||36900||[[Հիլբերտ-Հուանգի ձևափոխություն]]||3100|| ||5 |- |[[:en:David Hilbert]]||53900||[[Դավիթ Հիլբերտ]]||48900|| ||143 |- |[[:en:Stephen Hilbert]]||5700|| || || ||2 |- |[[:en:Hilbert's axioms]]||16500||[[Հիլբերտի աքսիոմատիկա]]||11600|| ||24 |- |[[:en:Hilbert's basis theorem]]||8100|| || || ||15 |- |[[:en:Hilbert's fourth problem]]||22700|| || || ||7 |- |[[:en:Hilbert's Nullstellensatz]]||16300|| || || ||18 |- |[[:en:Hilbert's paradox of the Grand Hotel]]||16800|| || || ||29 |- |[[:en:Hilbert's second problem]]||13100|| || || ||7 |- |[[:en:Hilbert's third problem]]||11000|| || || ||11 |- |[[:en:Hill climbing]]||12100|| || || ||17 |- |[[:en:Mike Hill (mathematician)]]||3800|| || || ||3 |- |[[:en:Hippasus]]||12000|| || || ||44 |- |[[:en:History of combinatorics]]||19100||[[Կոմբինատորիկայի պատմություն]]||14800|| ||6 |- |[[:en:History of group theory]]||27500|| || || ||7 |- |[[:en:A History of Mathematical Notations]]||9400|| || || ||2 |- |[[:en:History of mathematics]]||124200||[[Մաթեմատիկայի պատմություն]]||19800||այո||65 |- |[[:en:History of Maxwell's equations]]||29600|| || || ||2 |- |[[:en:History of quaternions]]||18900|| || || ||1 |- |[[:en:History of statistics]]||63200|| || || ||13 |- |[[:en:History of the Hindu–Arabic numeral system]]||22800|| || || ||3 |- |[[:en:Catherine Hobbs]]||12200|| || || ||2 |- |[[:en:Hodge theory]]||26900|| || || ||12 |- |[[:en:Hoffman's packing puzzle]]||14400|| || || ||3 |- |[[:en:Hofstadter points]]||6000|| || || ||2 |- |[[:en:Hölder's inequality]]||39000|| || || ||24 |- |[[:en:Alexander Holevo]]||6300|| || || ||7 |- |[[:en:Holonomic function]]||13200|| || || ||1 |- |[[:en:Betty W. Holz]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:Homogeneous coordinates]]||27800|| || || ||20 |- |[[:en:Homogeneous relation]]||22400|| || || ||1 |- |[[:en:Homogeneous space]]||14000|| || || ||13 |- |[[:en:Homology (mathematics)]]||44400|| || || ||28 |- |[[:en:Homomorphic encryption]]||36500|| || || ||17 |- |[[:en:Homomorphism]]||33900||[[Հոմոմորֆիզմ]]||2000|| ||42 |- |[[:en:Homomorphism density]]||12800|| || || ||2 |- |[[:en:Homoscedasticity and heteroscedasticity]]||25400|| || || ||22 |- |[[:en:Homotopy]]||23800|| || || ||33 |- |[[:en:Homotopy category]]||12900|| || || ||4 |- |[[:en:Homotopy group]]||19900|| || || ||14 |- |[[:en:Homotopy principle]]||11200|| || || ||3 |- |[[:en:Homotopy type theory]]||39000|| || || ||8 |- |[[:en:Hook length formula]]||27200|| || || ||2 |- |[[:en:Hooke's atom]]||11600|| || || ||3 |- |[[:en:Ivy Hooks]]||9600|| || || ||2 |- |[[:en:Reinhold Hoppe]]||7800|| || || ||4 |- |[[:en:Horizontal line test]]||3200|| || || ||7 |- |[[:en:Lars Hörmander]]||16300|| || || ||34 |- |[[:en:Rudy Horne]]||12200|| || || ||2 |- |[[:en:How to Solve It]]||11700|| || || ||10 |- |[[:en:HP 20b]]||9700|| || || ||2 |- |[[:en:HP 48 series]]||24300|| || || ||9 |- |[[:en:HP 49/50 series]]||31400|| || || ||6 |- |[[:en:HP-35]]||11700|| || || ||13 |- |[[:en:HP-41C]]||38400|| || || ||8 |- |[[:en:HP-65]]||8100|| || || ||16 |- |[[:en:Leetsch C. Hsu]]||7000|| || || ||4 |- |[[:en:Hua Luogeng]]||15100|| || || ||16 |- |[[:en:Verena Huber-Dyson]]||17200|| || || ||6 |- |[[:en:Huffman coding]]||35300|| || || ||36 |- |[[:en:Hungarian algorithm]]||27800||[[Հունգարական ալգորիթմ]]||900||այո||19 |- |[[:en:Louise Stokes Hunter]]||8100|| || || ||2 |- |[[:en:Ted Hurley]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:Hurst exponent]]||21800|| || || ||4 |- |[[:en:Hurwitz's automorphisms theorem]]||17800|| || || ||4 |- |[[:en:Hurwitz's theorem (composition algebras)]]||28700|| || || ||8 |- |[[:en:Joan Hutchinson]]||11100|| || || ||3 |- |[[:en:Charles Hutton]]||12000|| || || ||18 |- |[[:en:Huzita–Hatori axioms]]||16300|| || || ||8 |- |[[:en:Hyperbolastic functions]]||41900|| || || ||1 |- |[[:en:Hyperbolic functions]]||29100||[[Հիպերբոլական ֆունկցիաներ]]||19200|| ||62 |- |[[:en:Hyperbolic geometry]]||56200|| || || ||44 |- |[[:en:Hyperbolic law of cosines]]||11000|| || || ||1 |- |[[:en:Hyperbolic quaternion]]||14500|| || || ||5 |- |[[:en:Hyperboloid]]||18700||[[Հիպերբոլոիդ]]||2000|| ||46 |- |[[:en:Hyperconnected space]]||11000|| || || ||9 |- |[[:en:Hypercube]]||25400||[[Հիպերխորանարդ]]||5600|| ||39 |- |[[:en:Hypergeometric function]]||38400|| || || ||14 |- |[[:en:Hypergraph]]||43000||[[Հիպերգրաֆ]]||3600|| ||28 |- |[[:en:Hyperharmonic number]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:HyperLogLog]]||13200|| || || ||2 |- |[[:en:Hyperoperation]]||43000|| || || ||18 |- |[[:en:Hyperplane separation theorem]]||14100|| || || ||5 |- |[[:en:Hypocycloid]]||10000|| || || ||36 |- |[[:en:Icositrigon]]||5600|| || || ||6 |- |[[:en:Ideal (ring theory)]]||37300|| || || ||40 |- |[[:en:Ideal triangle]]||5500|| || || ||8 |- |[[:en:Idempotence]]||20000|| || || ||31 |- |[[:en:Idempotent (ring theory)]]||16300|| || || ||7 |- |[[:en:Identity (mathematics)]]||12400||[[Նույնություն (մաթեմատիկա)]]||3500||այո||40 |- |[[:en:Identity component]]||7300|| || || ||3 |- |[[:en:Identity function]]||6200|| || || ||42 |- |[[:en:Iitaka dimension]]||6900|| || || ||3 |- |[[:en:Illegal number]]||14900|| || || ||12 |- |[[:en:IM 67118]]||24300|| || || ||1 |- |[[:en:Image (mathematics)]]||17700|| || || ||31 |- |[[:en:Imaginary number]]||12500||[[Բացարձակ կեղծ թիվ]]||16500|| ||63 |- |[[:en:Implicit curve]]||17700|| || || ||7 |- |[[:en:Implicit function]]||17300|| || || ||26 |- |[[:en:Implicit function theorem]]||22800|| || || ||21 |- |[[:en:Implicit surface]]||11700|| || || ||4 |- |[[:en:Imprecise probability]]||20300|| || || ||1 |- |[[:en:Improper integral]]||20500|| || || ||36 |- |[[:en:In Pursuit of the Traveling Salesman]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Incenter]]||15200||[[Ներգծյալ շրջանագծի կենտրոն]]||3400|| ||18 |- |[[:en:Incidence coloring]]||28300|| || || ||1 |- |[[:en:Incidence geometry]]||27200|| || || ||10 |- |[[:en:Incidence structure]]||19600|| || || ||6 |- |[[:en:Inclusion–exclusion principle]]||38900|| || || ||29 |- |[[:en:Independence (probability theory)]]||26100|| || || ||37 |- |[[:en:Index of dispersion]]||10700|| || || ||6 |- |[[:en:Indexed family]]||9100|| || || ||23 |- |[[:en:Indicator function]]||16300||[[Վեկտորի ինդիկատոր]]||3200|| ||33 |- |[[:en:Induced path]]||12900|| || || ||5 |- |[[:en:Inequality (mathematics)]]||26600||[[Անհավասարություն (մաթեմատիկա)]]||3900|| ||71 |- |[[:en:Inequality of arithmetic and geometric means]]||36500|| || || ||24 |- |[[:en:Infinite compositions of analytic functions]]||25500|| || || ||1 |- |[[:en:Infinite continued fraction]]|| ||[[Շղթայական կոտորակ]]||3000|| ||42 |- |[[:en:Infinitesimal]]||37300||[[Անվերջ փոքր]]||1000||այո||40 |- |[[:en:Infinity]]||55800||[[Անվերջություն (մաթեմատիկա)]]||10000|| ||125 |- |[[:en:Inflection point]]||10200|| || || ||40 |- |[[:en:Information]]||37100||[[Ինֆորմացիա]]||40400|| ||145 |- |[[:en:Information bottleneck method]]||21300|| || || ||3 |- |[[:en:Information field theory]]||31900|| || || ||1 |- |[[:en:Information geometry]]||7100|| || || ||8 |- |[[:en:Ingleton's inequality]]||13400|| || || ||1 |- |[[:en:Injective function]]||15700|| || || ||56 |- |[[:en:Injective tensor product]]||46100|| || || ||2 |- |[[:en:Inner automorphism]]||9400|| || || ||13 |- |[[:en:Inner product space]]||56600|| || || ||30 |- |[[:en:Inscribed square problem]]||14200|| || || ||15 |- |[[:en:Institut des Hautes Études Scientifiques]]||8200|| || || ||40 |- |[[:en:Institute for Advanced Study]]||46000||[[Հեռանկարային հետազոտությունների ինստիտուտ]]||4700|| ||34 |- |[[:en:Instrumental variables estimation]]||40300|| || || ||16 |- |[[:en:Integer programming]]||26400|| || || ||19 |- |[[:en:Integrable system]]||28900|| || || ||10 |- |[[:en:Integral domain]]||19400|| || || ||33 |- |[[:en:Integral element]]||32400|| || || ||13 |- |[[:en:Integral equation]]||9400||[[Ինտեգրալ հավասարումներ]]||3100|| ||36 |- |[[:en:Integral of inverse functions]]||8700|| || || ||5 |- |[[:en:Integral of secant cubed]]||7400|| || || ||4 |- |[[:en:Integral polytope]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Integral test for convergence]]||9400|| || || ||18 |- |[[:en:Integrally closed domain]]||12200|| || || ||8 |- |[[:en:Integration by parts]]||34300||[[Մասերով ինտեգրում]]||1300||այո||42 |- |[[:en:Integration by substitution]]||18700|| || || ||31 |- |[[:en:Integration using Euler's formula]]||5200|| || || ||5 |- |[[:en:Inter-rater reliability]]||18100|| || || ||9 |- |[[:en:International Association for Mathematical Geosciences]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:International Congress of Mathematicians]]||20900|| || || ||32 |- |[[:en:International Mathematical Union]]||19500||[[Միջազգային մաթեմատիկական միություն]]||8000|| ||37 |- |[[:en:Intersection (Euclidean geometry)]]||16600|| || || ||15 |- |[[:en:Intersection (set theory)]]||11400|| || || ||58 |- |[[:en:Intersection graph]]||8900|| || || ||8 |- |[[:en:Intersection homology]]||15600|| || || ||1 |- |[[:en:Intersection Non-Emptiness Problem]]||4400|| || || ||1 |- |[[:en:Intersection number]]||18200|| || || ||6 |- |[[:en:Interval edge coloring]]||11700||[[Գրաֆների միջակայքային կողային ներկումներ]]||600|| ||2 |- |[[:en:Interval graph]]||20700|| || || ||13 |- |[[:en:Interval predictor model]]||11800|| || || ||1 |- |[[:en:Introductio in analysin infinitorum]]||6700|| || || ||10 |- |[[:en:Introduction to 3-Manifolds]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Introduction to the mathematics of general relativity]]||27100|| || || ||5 |- |[[:en:Intuitionism]]||20200||[[Ինտուիցիոնիզմ]]||3600|| ||35 |- |[[:en:Intuitionistic logic]]||32500||[[Կոնստրուկտիվ տրամաբանություն]]||2800|| ||22 |- |[[:en:Invariant (mathematics)]]||22200||[[Ինվարիանտ (մաթեմատիկա)]]||3100|| ||30 |- |[[:en:Invariant subspace problem]]||16800|| || || ||3 |- |[[:en:Invariant theory]]||19500|| || || ||12 |- |[[:en:Inverse function]]||43600||[[Հակադարձ ֆունկցիա]]||1900|| ||58 |- |[[:en:Inverse function theorem]]||37900|| || || ||21 |- |[[:en:Inverse limit]]||15300|| || || ||10 |- |[[:en:Inverse mean curvature flow]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Inversion (discrete mathematics)]]||14700|| || || ||10 |- |[[:en:Inversive geometry]]||28600|| || || ||6 |- |[[:en:Irreducible ring]]||3700|| || || ||1 |- |[[:en:Ishango bone]]||13600|| || || ||30 |- |[[:en:Isometry]]||16600|| || || ||35 |- |[[:en:Isomorphism theorems]]||24400|| || || ||17 |- |[[:en:Isospectral]]||9800|| || || ||2 |- |[[:en:Isothermal coordinates]]||13200|| || || ||5 |- |[[:en:Iterated function]]||40000|| || || ||11 |- |[[:en:Iterated function system]]||12400|| || || ||18 |- |[[:en:Itô calculus]]||30400|| || || ||12 |- |[[:en:Itô diffusion]]||30200|| || || ||4 |- |[[:en:Kiyosi Itô]]||10700|| || || ||27 |- |[[:en:ITP method]]||12400|| || || ||2 |- |[[:en:Alexey Ivakhnenko]]||20900|| || || ||6 |- |[[:en:Iverson bracket]]||9200|| || || ||12 |- |[[:en:Iwasawa theory]]||10000|| || || ||16 |- |[[:en:Jacobi elliptic functions]]||66200|| || || ||16 |- |[[:en:Jacobi method]]||12600||[[Յակոբիի մեթոդ]]||7300|| ||21 |- |[[:en:Jacobian matrix and determinant]]||24300|| || || ||31 |- |[[:en:Jacobson density theorem]]||8800|| || || ||4 |- |[[:en:Jade Mirror of the Four Unknowns]]||12900|| || || ||5 |- |[[:en:Karel Janeček]]||12400|| || || ||5 |- |[[:en:Janko group J1]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Janko group J2]]||9100|| || || ||2 |- |[[:en:Janko group J4]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Japanese numerals]]||28200|| || || ||30 |- |[[:en:Ralph Lent Jeffery]]||2000|| || || ||2 |- |[[:en:Johnson's algorithm]]||7400|| || || ||16 |- |[[:en:Join and meet]]||13500|| || || ||7 |- |[[:en:Vaughan Jones]]||15600|| || || ||32 |- |[[:en:Jordan operator algebra]]||19700|| || || ||1 |- |[[:en:Joukowsky transform]]||11300|| || || ||9 |- |[[:en:K-epsilon turbulence model]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:K-means clustering]]||53200||[[K-միջիններով կլաստերինգ]]||21600|| ||29 |- |[[:en:K-minimum spanning tree]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:K-stability]]||47500|| || || ||1 |- |[[:en:K-stability of Fano varieties]]||56000|| || || ||1 |- |[[:en:K-theory]]||26800|| || || ||12 |- |[[:en:K-trivial set]]||11500|| || || ||2 |- |[[:en:K3 surface]]||34900|| || || ||8 |- |[[:en:Kähler–Einstein metric]]||29000|| || || ||4 |- |[[:en:Margarethe Kahn]]||12800|| || || ||11 |- |[[:en:Kakutani fixed-point theorem]]||24200|| || || ||14 |- |[[:en:Kaleidocycle]]||5200|| || || ||6 |- |[[:en:Kaplan–Meier estimator]]||25800|| || || ||12 |- |[[:en:Wilfred Kaplan]]||19100|| || || ||3 |- |[[:en:Karatsuba algorithm]]||13600|| || || ||19 |- |[[:en:Richard M. Karp]]||12300||[[Ռիչարդ Կարպ]]||10000|| ||35 |- |[[:en:Karush–Kuhn–Tucker conditions]]||26500|| || || ||18 |- |[[:en:Amalie Kass]]||9100|| || || ||1 |- |[[:en:Kelly criterion]]||28900|| || || ||12 |- |[[:en:Kelmans–Seymour conjecture]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Kempner function]]||6100|| || || ||6 |- |[[:en:Patrick Brendan Kennedy]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Kepler's laws of planetary motion]]||56400||[[Կեպլերի օրենքներ]]||5600|| ||82 |- |[[:en:Kernel perceptron]]||9400|| || || ||1 |- |[[:en:Boualem Khouider]]||14700|| || || ||1 |- |[[:en:Killing vector field]]||26800|| || || ||15 |- |[[:en:Ki-Hang Kim]]||12300|| || || ||1 |- |[[:en:Minhyong Kim]]||6600|| || || ||4 |- |[[:en:Kirchberger's theorem]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Thomas Kirkman]]||11500|| || || ||13 |- |[[:en:Kite (geometry)]]||15300|| || || ||60 |- |[[:en:Kleene's recursion theorem]]||19400|| || || ||9 |- |[[:en:Kleiber's law]]||23500|| || || ||10 |- |[[:en:Klein polyhedron]]||13600|| || || ||2 |- |[[:en:Klein–Gordon equation]]||35500||[[Կլայն-Գորդոնի հավասարում]]||22100|| ||30 |- |[[:en:Kleinian group]]||18700|| || || ||7 |- |[[:en:Kleisli category]]||6600|| || || ||4 |- |[[:en:Stanisław Knapowski]]||11000|| || || ||2 |- |[[:en:Knaster–Kuratowski–Mazurkiewicz lemma]]||14900|| || || ||4 |- |[[:en:Knaster–Tarski theorem]]||11800|| || || ||11 |- |[[:en:Alfred Kneschke]]||6300|| || || ||2 |- |[[:en:Knizhnik–Zamolodchikov equations]]||16400|| || || ||3 |- |[[:en:Knowledge space]]||9500|| || || ||2 |- |[[:en:Knuth–Bendix completion algorithm]]||21700|| || || ||3 |- |[[:en:Kobayashi–Hitchin correspondence]]||30500|| || || ||2 |- |[[:en:Koch snowflake]]||20000|| || || ||35 |- |[[:en:Kodaira dimension]]||20300|| || || ||5 |- |[[:en:Kunihiko Kodaira]]||10100|| || || ||34 |- |[[:en:Kolmogorov–Smirnov test]]||31600|| || || ||23 |- |[[:en:Andrey Kolmogorov]]||27700||[[Անդրեյ Կոլմոգորով]]||7000|| ||71 |- |[[:en:Kőnig's theorem (graph theory)]]||24300|| || || ||10 |- |[[:en:Koopman–von Neumann classical mechanics]]||34400|| || || ||3 |- |[[:en:Nancy Kopell]]||18700|| || || ||9 |- |[[:en:Kostant polynomial]]||12600|| || || ||1 |- |[[:en:Gottfried Köthe]]||6000|| || || ||8 |- |[[:en:Anton Kotzig]]||7800|| || || ||5 |- |[[:en:Donald Kreider]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:Krein–Milman theorem]]||20100|| || || ||10 |- |[[:en:Krein's condition]]||2900|| || || ||2 |- |[[:en:Jakub Kresa]]||9100|| || || ||8 |- |[[:en:Kripke semantics]]||34400|| || || ||10 |- |[[:en:Kronecker delta]]||21600||[[Կրոնեկերի սիմվոլ]]||4300|| ||47 |- |[[:en:Leopold Kronecker]]||14700||[[Լեոպոլդ Կրոնեկեր]]||7500|| ||58 |- |[[:en:Anand Kumar]]||35800|| || || ||11 |- |[[:en:Kummer surface]]||9300|| || || ||4 |- |[[:en:Ernst Kummer]]||7100||[[Էռնստ Էդուարդ Կումմեր]]||2300|| ||42 |- |[[:en:Künneth theorem]]||10100|| || || ||6 |- |[[:en:Kuratowski's theorem]]||8900|| || || ||14 |- |[[:en:Đuro Kurepa]]||9800||[[Դուրո Կուրեպա]]||7000|| ||21 |- |[[:en:Thomas G. Kurtz]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:Kuṭṭaka]]||21200|| || || ||2 |- |[[:en:L-function]]||8100|| || || ||17 |- |[[:en:L-theory]]||6600|| || || ||3 |- |[[:en:L'Hôpital's rule]]||35800||[[Լոպիտալի կանոն]]||4600|| ||53 |- |[[:en:L1-norm principal component analysis]]||19000||[[L1-նորմ հիմնական բաղադրիչների վերլուծություն]]||16800|| ||2 |- |[[:en:Charles Marie de La Condamine]]||13900||[[Շառլ Մարի դե լա Քոնդամին]]||5700|| ||36 |- |[[:en:Lacunarity]]||18700|| || || ||6 |- |[[:en:Lagrange's identity]]||19400|| || || ||11 |- |[[:en:Laguerre formula]]||2900|| || || ||2 |- |[[:en:Laguerre polynomials]]||28400|| || || ||22 |- |[[:en:Laguerre transformations]]||21100|| || || ||2 |- |[[:en:Horace Lamb]]||15600|| || || ||23 |- |[[:en:Lambda calculus definition]]||29800|| || || ||1 |- |[[:en:Lanchester's laws]]||12000|| || || ||15 |- |[[:en:Lanczos algorithm]]||43500|| || || ||8 |- |[[:en:Edmund Landau]]||7300||[[Էդմունդ Լանդաու]]||11500|| ||33 |- |[[:en:Eric Lander]]||39800|| || || ||23 |- |[[:en:Langevin equation]]||29300|| || || ||13 |- |[[:en:Langlands program]]||24300|| || || ||18 |- |[[:en:Langlands–Deligne local constant]]||6200|| || || ||1 |- |[[:en:Robert Langlands]]||20300||[[Ռոբերտ Լենգլենդս]]||11300|| ||33 |- |[[:en:Laplace expansion]]||12500|| || || ||20 |- |[[:en:Laplace operator]]||27500||[[Լապլասի օպերատոր]]||8100||այո||44 |- |[[:en:Laplace's method]]||32100|| || || ||10 |- |[[:en:Laplacian of the indicator]]||30300|| || || ||1 |- |[[:en:Large cardinal]]||10400|| || || ||16 |- |[[:en:Large deviations theory]]||14500|| || || ||4 |- |[[:en:Lasso (statistics)]]||45900|| || || ||6 |- |[[:en:Latin rectangle]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Latin square]]||29900|| || || ||32 |- |[[:en:Lattice (discrete subgroup)]]||31000|| || || ||4 |- |[[:en:Lattice (group)]]||17000|| || || ||21 |- |[[:en:Lattice multiplication]]||10600|| || || ||5 |- |[[:en:Laurent polynomial]]||4200|| || || ||9 |- |[[:en:Laurent series]]||16000||[[Լորանի շարք]]||1600|| ||33 |- |[[:en:Laves graph]]||21400|| || || ||1 |- |[[:en:Law of cosines]]||31600||[[Կոսինուսների թեորեմ]]||3900||այո||66 |- |[[:en:Law of large numbers]]||36900||[[Մեծ թվերի օրենք]]||5400|| ||48 |- |[[:en:Law of sines]]||23500||[[Սինուսների թեորեմ]]||1700||այո||66 |- |[[:en:Law of total expectation]]||10700|| || || ||10 |- |[[:en:Law of total probability]]||6700|| || || ||20 |- |[[:en:Ruth Lawrence]]||7100||[[Ռութ Լոուրենս]]||7100|| ||14 |- |[[:en:Laws of Form]]||61100|| || || ||6 |- |[[:en:Lax–Friedrichs method]]||6200|| || || ||4 |- |[[:en:Peter Lax]]||16400||[[Փիթեր Լաքս]]||6900|| ||35 |- |[[:en:Layered graph drawing]]||19900|| || || ||3 |- |[[:en:LCF notation]]||10700|| || || ||6 |- |[[:en:Jacques Alexandre Le Tenneur]]||8100|| || || ||5 |- |[[:en:Lê Vũ Anh]]||9300|| || || ||2 |- |[[:en:Leaf power]]||10900|| || || ||2 |- |[[:en:Leapfrog integration]]||8000|| || || ||9 |- |[[:en:Least common multiple]]||20300||[[Ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկ]]||1700||այո||71 |- |[[:en:Least-upper-bound property]]||12700|| || || ||5 |- |[[:en:Leaving Certificate Mathematics]]||9900|| || || ||1 |- |[[:en:Lebesgue differentiation theorem]]||11300|| || || ||10 |- |[[:en:Alice Lee (mathematician)]]||10800|| || || ||7 |- |[[:en:Leech lattice]]||28000|| || || ||8 |- |[[:en:Lefschetz fixed-point theorem]]||9000|| || || ||9 |- |[[:en:Solomon Lefschetz]]||14200|| || || ||27 |- |[[:en:Left and right derivative]]||100|| || || ||2 |- |[[:en:Legendre transformation]]||36500|| || || ||23 |- |[[:en:Adrien-Marie Legendre]]||17000||[[Ադրիեն-Մարի Լեժանդր]]||10100|| ||54 |- |[[:en:Lehmer code]]||13400|| || || ||3 |- |[[:en:Lehmer's conjecture]]||13100|| || || ||2 |- |[[:en:Leibniz formula for π]]||8200||[[Լայբնիցի շարք]]||8500|| ||18 |- |[[:en:Leibniz integral rule]]||52800|| || || ||16 |- |[[:en:Gottfried Wilhelm Leibniz]]||152800||[[Գոթֆրիդ Լայբնից]]||257000|| ||192 |- |[[:en:Leibniz's notation]]||21700|| || || ||16 |- |[[:en:Lemniscate]]||8700|| || || ||26 |- |[[:en:Lemniscate elliptic functions]]||77000|| || || ||6 |- |[[:en:John Lennox]]||21900|| || || ||24 |- |[[:en:Oswald Leroy]]||9200|| || || ||3 |- |[[:en:Less-than sign]]||6200|| || || ||8 |- |[[:en:Levenberg–Marquardt algorithm]]||22400|| || || ||13 |- |[[:en:Levi-Civita symbol]]||29800|| || || ||29 |- |[[:en:Sophia Levy]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Leximin order]]||18700|| || || ||1 |- |[[:en:Wilhelm Lexis]]||14800|| || || ||19 |- |[[:en:Guillaume de l'Hôpital]]||11500||[[Գիյոմ Ֆրանսուա Լոպիտալ]]||4600|| ||48 |- |[[:en:Liar paradox]]||31800||[[Ստախոսի պարադոքս]]||13700|| ||33 |- |[[:en:Liberal arts education]]||50100||[[Ազատ արվեստներ]]||5200|| ||56 |- |[[:en:Paulette Libermann]]||8400|| || || ||7 |- |[[:en:André Lichnerowicz]]||26100|| || || ||15 |- |[[:en:Lie algebra]]||46200|| || || ||31 |- |[[:en:Lie bialgebroid]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:Lie bracket of vector fields]]||9900|| || || ||6 |- |[[:en:Lie group–Lie algebra correspondence]]||25600|| || || ||4 |- |[[:en:Lie point symmetry]]||19500|| || || ||1 |- |[[:en:Lie superalgebra]]||14300|| || || ||7 |- |[[:en:Sophus Lie]]||17000||[[Սոֆուս Լի]]||7000|| ||50 |- |[[:en:Lie's theorem]]||14000|| || || ||6 |- |[[:en:James Lighthill]]||13900|| || || ||18 |- |[[:en:Likelihood function]]||64000|| || || ||22 |- |[[:en:Likelihood-ratio test]]||17000|| || || ||15 |- |[[:en:Limit of a function]]||42400|| || || ||45 |- |[[:en:Limit of a sequence]]||18100|| || || ||46 |- |[[:en:Limit ordinal]]||7700|| || || ||11 |- |[[:en:Limiting absorption principle]]||9100|| || || ||2 |- |[[:en:Liñán's equation]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Line (geometry)]]||30200||[[Ուղիղ]]||7200|| ||110 |- |[[:en:Line element]]||10400|| || || ||6 |- |[[:en:Line integral]]||20000||[[Կորագիծ ինտեգրալ]]||3500|| ||36 |- |[[:en:Line integral convolution]]||12400|| || || ||3 |- |[[:en:Linear approximation]]||9300|| || || ||19 |- |[[:en:Linear combination]]||18300|| || || ||36 |- |[[:en:Linear continuum]]||9400|| || || ||8 |- |[[:en:Linear differential equation]]||30100|| || || ||24 |- |[[:en:Linear extension]]||9800|| || || ||2 |- |[[:en:Linear function]]||5000|| || || ||7 |- |[[:en:Linear function (calculus)]]||12300||[[Գծային ֆունկցիա]]||7300|| ||53 |- |[[:en:Linear interpolation]]||10400|| || || ||20 |- |[[:en:Linear logic]]||33200|| || || ||9 |- |[[:en:Linear multistep method]]||22800|| || || ||10 |- |[[:en:Linear programming relaxation]]||17200|| || || ||6 |- |[[:en:Linear recurrence with constant coefficients]]||24200|| || || ||4 |- |[[:en:Linear relation]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Linear subspace]]||35200|| || || ||27 |- |[[:en:Linear time-invariant system]]||36700|| || || ||21 |- |[[:en:Linearity]]||13100|| || || ||21 |- |[[:en:Link prediction]]||20000|| || || ||1 |- |[[:en:Jacques-Louis Lions]]||9800|| || || ||15 |- |[[:en:Liouville's theorem (complex analysis)]]||11800|| || || ||25 |- |[[:en:List of integrals of rational functions]]||27200||[[Ռացիոնալ ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||6000|| ||34 |- |[[:en:Literal (mathematical logic)]]||3600|| || || ||11 |- |[[:en:Littlewood–Richardson rule]]||28900|| || || ||2 |- |[[:en:John Edensor Littlewood]]||14700|| || || ||30 |- |[[:en:Nikolai Lobachevsky]]||21200||[[Նիկոլայ Լոբաչևսկի]]||2700|| ||90 |- |[[:en:Lobb number]]||3100|| || || ||1 |- |[[:en:Local class field theory]]||9100|| || || ||2 |- |[[:en:Local regression]]||18900|| || || ||5 |- |[[:en:Localization (commutative algebra)]]||30100|| || || ||11 |- |[[:en:Localization of a category]]||8900|| || || ||4 |- |[[:en:Locally compact space]]||17300|| || || ||19 |- |[[:en:James Lockhart (banker)]]||13700|| || || ||1 |- |[[:en:Locus (mathematics)]]||10700|| || || ||42 |- |[[:en:Loewy decomposition]]||34400|| || || ||1 |- |[[:en:Log-polar coordinates]]||10700|| || || ||3 |- |[[:en:Logarithm of a matrix]]||13400|| || || ||10 |- |[[:en:Logarithmic mean]]||7700|| || || ||11 |- |[[:en:Logarithmic scale]]||12700|| || || ||31 |- |[[:en:Logarithmic spiral]]||16900|| || || ||40 |- |[[:en:Logical conjunction]]||17000||[[Կոնյունկցիա]]||1600|| ||46 |- |[[:en:Logistic distribution]]||12100|| || || ||18 |- |[[:en:Logistic function]]||43600|| || || ||27 |- |[[:en:Longest path problem]]||22200||[[Ամենաերկար ճանապարհի խնդիր]]||11300|| ||13 |- |[[:en:Look-and-say sequence]]||15600|| || || ||16 |- |[[:en:Lorenz system]]||28200|| || || ||30 |- |[[:en:Edward Norton Lorenz]]||23800||[[Էդվարդ Նորթոն Լորենց]]||10600|| ||41 |- |[[:en:Loss function]]||20200|| || || ||20 |- |[[:en:Loss functions for classification]]||23500|| || || ||4 |- |[[:en:Lossless compression]]||34800|| || || ||31 |- |[[:en:Low-dimensional topology]]||19000|| || || ||10 |- |[[:en:Low-discrepancy sequence]]||25100|| || || ||4 |- |[[:en:Low-rank approximation]]||22500|| || || ||1 |- |[[:en:Low-rank matrix approximations]]||14700|| || || ||1 |- |[[:en:LU decomposition]]||32900||[[LU-մասնատում]]||9800|| ||27 |- |[[:en:Lu Jiaxi (mathematician)]]||23700|| || || ||2 |- |[[:en:Lucas number]]||13500|| || || ||26 |- |[[:en:Luhn algorithm]]||6800||[[Լունայի ալգորիթմ]]||7000||այո||29 |- |[[:en:Łukasiewicz–Moisil algebra]]||8900|| || || ||2 |- |[[:en:Lyapunov exponent]]||25300|| || || ||11 |- |[[:en:Lyapunov–Schmidt reduction]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Lyndon word]]||21200|| || || ||5 |- |[[:en:M/M/c queue]]||15000|| || || ||4 |- |[[:en:Saunders Mac Lane]]||16300||[[Սաունդերս Մակլեյն]]||9500|| ||27 |- |[[:en:Mac Lane's planarity criterion]]||9400|| || || ||4 |- |[[:en:Macbeath region]]||6700|| || || ||1 |- |[[:en:Angus MacFarlane-Grieve]]||9700|| || || ||2 |- |[[:en:Colin Maclaurin]]||16300||[[Քոլին ՄաքԼորին]]||2400|| ||44 |- |[[:en:MacMahon's master theorem]]||8600|| || || ||2 |- |[[:en:Isabel Maddison]]||8800|| || || ||8 |- |[[:en:Odo Van Maelcote]]||6000|| || || ||6 |- |[[:en:Michael Maestlin]]||38400|| || || ||27 |- |[[:en:Magnitude (mathematics)]]||7800|| || || ||24 |- |[[:en:Andrew Majda]]||7200|| || || ||8 |- |[[:en:Malgrange preparation theorem]]||6100|| || || ||2 |- |[[:en:Rogemar Mamon]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Manifold]]||68700||[[Բազմաձևություն]]||2800||այո||50 |- |[[:en:Manin matrix]]||27800|| || || ||1 |- |[[:en:Map (mathematics)]]||6500|| || || ||24 |- |[[:en:Map folding]]||12900|| || || ||2 |- |[[:en:Map projection of the triaxial ellipsoid]]||3300|| || || ||1 |- |[[:en:Grigory Margulis]]||13100||[[Գրիգորի Մարգուլիս]]||5500|| ||34 |- |[[:en:Markov Chains and Mixing Times]]||8900|| || || ||1 |- |[[:en:Markov chains on a measurable state space]]||4900|| || || ||1 |- |[[:en:Markov number]]||9800|| || || ||15 |- |[[:en:Markov property]]||8100|| || || ||22 |- |[[:en:Andrey Markov]]||10500||[[Անդրեյ Մարկով]]||3100|| ||52 |- |[[:en:Markov's principle]]||7300|| || || ||5 |- |[[:en:Per Martin-Löf]]||27000|| || || ||11 |- |[[:en:Martin's axiom]]||5700|| || || ||11 |- |[[:en:Carlo Masi]]||27400|| || || ||10 |- |[[:en:David Masser]]||5000|| || || ||11 |- |[[:en:Massey product]]||12300|| || || ||2 |- |[[:en:Matching polytope]]||10200|| || || ||1 |- |[[:en:Matchstick graph]]||13300|| || || ||8 |- |[[:en:Math Prize for Girls]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Mathcounts]]||30200|| || || ||6 |- |[[:en:Mathematical and theoretical biology]]||42800|| || || ||42 |- |[[:en:Mathematical anxiety]]||44000|| || || ||11 |- |[[:en:Mathematical Association of America]]||18400|| || || ||15 |- |[[:en:Mathematical coincidence]]||27900|| || || ||9 |- |[[:en:Mathematical constant]]||45100||[[Մաթեմատիկական հաստատուն]]||9400|| ||67 |- |[[:en:Mathematical joke]]||22300||[[Մաթեմատիկական կատակ]]||11300|| ||11 |- |[[:en:Mathematical manuscripts of Karl Marx]]||11000|| || || ||9 |- |[[:en:Mathematical Methods of Classical Mechanics]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematical model]]||33200||[[Մաթեմատիկական մոդել]]||4800||այո||55 |- |[[:en:Mathematical modelling of infectious disease]]||29300||[[Վարակիչ հիվանդությունների մաթեմատիկական մոդել]]||11700|| ||10 |- |[[:en:Mathematical Models (Cundy and Rollett)]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematical sociology]]||46600|| || || ||11 |- |[[:en:Mathematical statistics]]||15900||[[Մաթեմատիկական վիճակագրություն]]||13300|| ||38 |- |[[:en:Mathematical table]]||11700|| || || ||17 |- |[[:en:Mathematics]]||90500||[[Մաթեմատիկա]]||80600|| ||305 |- |[[:en:Mathematics and the Imagination]]||6900|| || || ||3 |- |[[:en:Mathematics education in the United States]]||17500|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematics in India (book)]]||15900|| || || ||1 |- |[[:en:Mathematics in medieval Islam]]||29300|| || || ||26 |- |[[:en:Mathematics of general relativity]]||43400|| || || ||15 |- |[[:en:Mathematics of paper folding]]||37300|| || || ||18 |- |[[:en:Mathematics of the Incas]]||17400|| || || ||6 |- |[[:en:Mathematics: The Loss of Certainty]]||14100|| || || ||3 |- |[[:en:Mathieu function]]||42700|| || || ||11 |- |[[:en:Mathieu group]]||21600|| || || ||11 |- |[[:en:Mathieu group M12]]||13500|| || || ||1 |- |[[:en:Mathieu group M23]]||10500|| || || ||1 |- |[[:en:Alexander Mathis]]||12000|| || || ||1 |- |[[:en:Matrix addition]]||7400||[[Մատրիցների գումարում]]||9200|| ||22 |- |[[:en:Matrix decomposition]]||26200|| || || ||18 |- |[[:en:Matrix product state]]||9400|| || || ||2 |- |[[:en:Matrix regularization]]||14800|| || || ||1 |- |[[:en:Matrix representation of conic sections]]||19100|| || || ||3 |- |[[:en:Matroid minor]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Matroid oracle]]||34000|| || || ||1 |- |[[:en:Matroid partitioning]]||12800|| || || ||1 |- |[[:en:Maurer–Cartan form]]||13100|| || || ||9 |- |[[:en:Maxima and minima]]||16900||[[Ֆունկցիայի էքստրեմում]]||5000|| ||53 |- |[[:en:Maximal entropy random walk]]||17800|| || || ||2 |- |[[:en:Maximum flow problem]]||40600|| || || ||15 |- |[[:en:Maximum theorem]]||18200|| || || ||1 |- |[[:en:Maximum-entropy random graph model]]||11000|| || || ||1 |- |[[:en:Maxwell–Boltzmann distribution]]||35000||[[Մաքսվելի բաշխում]]||3500|| ||40 |- |[[:en:Marie McCormick]]||16400|| || || ||1 |- |[[:en:McDiarmid's inequality]]||17500|| || || ||1 |- |[[:en:Dusa McDuff]]||18100|| || || ||20 |- |[[:en:Camille McKayle]]||18000|| || || ||3 |- |[[:en:McMullen problem]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:Paul McNicholas (statistician)]]||7000|| || || ||2 |- |[[:en:Mean curvature]]||10500|| || || ||12 |- |[[:en:Mean value analysis]]||12000|| || || ||1 |- |[[:en:Mean value theorem]]||35200|| || || ||55 |- |[[:en:Measurable function]]||9000|| || || ||19 |- |[[:en:Medcouple]]||25200|| || || ||1 |- |[[:en:Mehrotra predictor–corrector method]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Meijer G-function]]||49500|| || || ||5 |- |[[:en:Ioan Mire Melik]]||21900|| || || ||6 |- |[[:en:Mersenne prime]]||71300||[[Մերսենի թիվ]]||6000|| ||56 |- |[[:en:Marin Mersenne]]||22500|| || || ||58 |- |[[:en:Meshulam's game]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Meta-optimization]]||9100|| || || ||2 |- |[[:en:Metamath]]||20200|| || || ||6 |- |[[:en:Metamathematics]]||13500||[[Մետամաթեմատիկա]]||2800|| ||21 |- |[[:en:Method of steepest descent]]||31600|| || || ||4 |- |[[:en:Metric (mathematics)]]||30800|| || || ||30 |- |[[:en:Metric interval temporal logic]]||8600|| || || ||1 |- |[[:en:Metric tensor]]||57500|| || || ||27 |- |[[:en:Midpoint]]||10600||[[Միջնակետ]]||8600|| ||28 |- |[[:en:Midsphere]]||11300||[[Միջնագծած գնդային մակերևույթ]]||11100|| ||12 |- |[[:en:Midy's theorem]]||7900|| || || ||7 |- |[[:en:Azat Miftakhov]]||13500|| || || ||4 |- |[[:en:Millennium Prize Problems]]||23400||[[Հազարամյակի մրցանակային խնդիրներ]]||8300|| ||41 |- |[[:en:Milnor number]]||10800|| || || ||2 |- |[[:en:John Milnor]]||21500|| || || ||40 |- |[[:en:Minakshisundaram–Pleijel zeta function]]||6300|| || || ||2 |- |[[:en:George Minchin]]||19600|| || || ||1 |- |[[:en:Minimal polynomial of 2cos(2pi/n)]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:Minimal surface of revolution]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Minimum bottleneck spanning tree]]||15300|| || || ||2 |- |[[:en:Minimum spanning tree]]||44400||[[Նվազագույն ակնթարթային ծառ]]||22200|| ||29 |- |[[:en:Minimum-distance estimation]]||6100|| || || ||2 |- |[[:en:Minkowski addition]]||21800||[[Մինկովսկու գումար]]||6500|| ||15 |- |[[:en:Hermann Minkowski]]||20700||[[Հերման Մինկովսկի]]||2400|| ||69 |- |[[:en:Minkowski's theorem]]||19200|| || || ||13 |- |[[:en:Mirifici Logarithmorum Canonis Descriptio]]||26500|| || || ||3 |- |[[:en:Mirror symmetry conjecture]]||23200|| || || ||2 |- |[[:en:Mirsky's theorem]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Missing data]]||24400|| || || ||11 |- |[[:en:Missing square puzzle]]||6700||[[Կորած քառակուսու հանելուկ]]||4400||այո||24 |- |[[:en:Mixing (mathematics)]]||22600|| || || ||4 |- |[[:en:Mizar system]]||12500|| || || ||7 |- |[[:en:Mnemonics in trigonometry]]||10200|| || || ||3 |- |[[:en:Möbius configuration]]||11800|| || || ||4 |- |[[:en:Möbius function]]||20400||[[Մյոբիուսի ֆունկցիա]]||8600|| ||33 |- |[[:en:Möbius–Kantor configuration]]||8700|| || || ||3 |- |[[:en:Modern elementary mathematics]]||18300|| || || ||2 |- |[[:en:Modes of variation]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Modular elliptic curve]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Modular group]]||25300|| || || ||13 |- |[[:en:Modular lattice]]||18000|| || || ||8 |- |[[:en:Modularity theorem]]||18800|| || || ||22 |- |[[:en:Moduli space]]||28800|| || || ||9 |- |[[:en:Mohr–Mascheroni theorem]]||21200|| || || ||15 |- |[[:en:Abraham de Moivre]]||42400||[[Աբրահամ դը Մուավր]]||6400|| ||57 |- |[[:en:Victor Moll]]||11200|| || || ||3 |- |[[:en:Mollifier]]||16800|| || || ||8 |- |[[:en:Moment (mathematics)]]||22300|| || || ||31 |- |[[:en:Monad (category theory)]]||24500|| || || ||11 |- |[[:en:Monge–Ampère equation]]||5900|| || || ||7 |- |[[:en:Gaspard Monge]]||18500||[[Գասպար Մոնժ]]||3400|| ||55 |- |[[:en:Monodromy]]||11100|| || || ||13 |- |[[:en:Monoidal t-norm logic]]||23200|| || || ||1 |- |[[:en:Monotonic function]]||18600||[[Մոնոտոն ֆունկցիա]]||2000|| ||43 |- |[[:en:Monster group]]||29600|| || || ||16 |- |[[:en:Monstrous moonshine]]||32400|| || || ||9 |- |[[:en:Monte Carlo integration]]||17200|| || || ||12 |- |[[:en:Montgomery modular multiplication]]||28100|| || || ||5 |- |[[:en:Montgomery's pair correlation conjecture]]||7200|| || || ||4 |- |[[:en:Ramon E. Moore]]||7900|| || || ||4 |- |[[:en:Cathleen Synge Morawetz]]||16300|| || || ||21 |- |[[:en:Frank Vigor Morley]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:Morphism]]||11700|| || || ||22 |- |[[:en:Rosa M. Morris]]||26200|| || || ||1 |- |[[:en:Morse homology]]||10500|| || || ||3 |- |[[:en:Morse theory]]||21700|| || || ||12 |- |[[:en:Moser–de Bruijn sequence]]||17700|| || || ||1 |- |[[:en:Most-perfect magic square]]||5800|| || || ||6 |- |[[:en:Motion (geometry)]]||10400|| || || ||6 |- |[[:en:Motive (algebraic geometry)]]||33300|| || || ||7 |- |[[:en:Rajeev Motwani]]||12600|| || || ||11 |- |[[:en:Hervé Moulin]]||15300|| || || ||5 |- |[[:en:Moy–Prasad filtration]]||21700|| || || ||1 |- |[[:en:Multi-armed bandit]]||67900|| || || ||6 |- |[[:en:Multicanonical ensemble]]||17100|| || || ||2 |- |[[:en:Multicomplex number]]||2500|| || || ||5 |- |[[:en:Multicriteria classification]]||14100|| || || ||1 |- |[[:en:Multidimensional scaling]]||19700|| || || ||13 |- |[[:en:Multidimensional transform]]||24800|| || || ||2 |- |[[:en:Multilateration]]||76600|| || || ||11 |- |[[:en:Multilinear form]]||22300|| || || ||8 |- |[[:en:Multiple integral]]||44800|| || || ||36 |- |[[:en:Multiple kernel learning]]||16300|| || || ||1 |- |[[:en:Multiple-criteria decision analysis]]||48600|| || || ||9 |- |[[:en:Multiplication]]||41900||[[Բազմապատկում]]||45000|| ||117 |- |[[:en:Multiplication algorithm]]||43200|| || || ||12 |- |[[:en:Multiplication sign]]||10700||[[Բազմապատկման նշան]]||3800|| ||24 |- |[[:en:Multiplication theorem]]||9700|| || || ||5 |- |[[:en:Multiplicative group]]||3700|| || || ||4 |- |[[:en:Multiplicative group of integers modulo n]]||26100|| || || ||8 |- |[[:en:Multiplicative inverse]]||15100|| || || ||52 |- |[[:en:Multipole expansion]]||29600|| || || ||15 |- |[[:en:Multiscale Green's function]]||20700|| || || ||1 |- |[[:en:Multiset]]||34100|| || || ||25 |- |[[:en:Multisymplectic integrator]]||8300|| || || ||1 |- |[[:en:Multivariable calculus]]||10900|| || || ||24 |- |[[:en:Mumford–Shah functional]]||7200|| || || ||3 |- |[[:en:David Mumford]]||20000|| || || ||37 |- |[[:en:Randall Munroe]]||31500|| || || ||28 |- |[[:en:Music and mathematics]]||27000|| || || ||9 |- |[[:en:Nikoloz Muskhelishvili]]||20100||[[Նիկոլայ Մուսխելիշվիլի]]||4600|| ||17 |- |[[:en:Mutual information]]||54500|| || || ||20 |- |[[:en:Mutually orthogonal Latin squares]]||44700|| || || ||13 |- |[[:en:Myriad]]||11900|| || || ||26 |- |[[:en:N-dimensional sequential move puzzle]]||28100|| || || ||3 |- |[[:en:N-sphere]]||43600|| || || ||22 |- |[[:en:Nachbin's theorem]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Mitio Nagumo]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Naive set theory]]||35000|| || || ||30 |- |[[:en:Names of large numbers]]||31900|| || || ||23 |- |[[:en:John Napier]]||27500||[[Ջոն Նեփյեր]]||2400|| ||79 |- |[[:en:Napier's bones]]||35300|| || || ||21 |- |[[:en:Napoleon points]]||13900|| || || ||7 |- |[[:en:M. S. Narasimhan]]||13400|| || || ||14 |- |[[:en:Narrow escape problem]]||19600|| || || ||1 |- |[[:en:John Forbes Nash Jr.]]||45100||[[Ջոն Նեշ]]||11600|| ||100 |- |[[:en:Nastran]]||14100|| || || ||11 |- |[[:en:Melvyn B. Nathanson]]||13700|| || || ||5 |- |[[:en:National Math and Science Initiative]]||15200|| || || ||1 |- |[[:en:Natural deduction]]||55800|| || || ||16 |- |[[:en:Natural density]]||10300|| || || ||13 |- |[[:en:Natural logarithm]]||35800||[[Բնական լոգարիթմ]]||21800|| ||60 |- |[[:en:Natural numbers object]]||6800|| || || ||1 |- |[[:en:Natural transformation]]||34600|| || || ||18 |- |[[:en:Navier–Stokes existence and smoothness]]||17000|| || || ||10 |- |[[:en:Nearly completely decomposable Markov chain]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:Negation]]||17900||[[Ժխտում (տրամաբանություն)]]||2000|| ||50 |- |[[:en:Negative base]]||27700|| || || ||11 |- |[[:en:Neighbourhood (mathematics)]]||9200|| || || ||40 |- |[[:en:John Nelder]]||8900|| || || ||7 |- |[[:en:Néron model]]||5600|| || || ||2 |- |[[:en:Nets within Nets]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Network theory]]||28500|| || || ||20 |- |[[:en:Hanna Neumann]]||11500|| || || ||19 |- |[[:en:Peter M. Neumann]]||7700|| || || ||12 |- |[[:en:Neural network Gaussian process]]||20700|| || || ||3 |- |[[:en:Nevanlinna theory]]||17100|| || || ||4 |- |[[:en:Nevanlinna's criterion]]||6300|| || || ||2 |- |[[:en:New Math]]||17300|| || || ||12 |- |[[:en:Virginia Newell]]||10000|| || || ||1 |- |[[:en:Newman's conjecture]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Mary Frances Winston Newson]]||10400|| || || ||8 |- |[[:en:Newton polynomial]]||23800|| || || ||12 |- |[[:en:Newton–Cotes formulas]]||9200|| || || ||18 |- |[[:en:Newton–Gauss line]]||12800|| || || ||1 |- |[[:en:Newton's laws of motion]]||115600||[[Նյուտոնի օրենքներ]]||4200|| ||113 |- |[[:en:Ngô Bảo Châu]]||14000|| || || ||39 |- |[[:en:Aoibhinn Ní Shúilleabháin]]||15400|| || || ||3 |- |[[:en:Jean François Niceron]]||8600|| || || ||9 |- |[[:en:George E. Nicholson Jr.]]||5100|| || || ||1 |- |[[:en:Nicolas Bourbaki]]||101600||[[Նիկոլա Բուրբակի]]||2300|| ||46 |- |[[:en:Nielsen–Schreier theorem]]||12600|| || || ||5 |- |[[:en:Stanisława Nikodym]]||8500|| || || ||2 |- |[[:en:Nilmanifold]]||11400|| || || ||4 |- |[[:en:Nilpotent group]]||15100|| || || ||17 |- |[[:en:Nim]]||30500|| || || ||27 |- |[[:en:Nimber]]||11600|| || || ||7 |- |[[:en:Nine-point center]]||7000|| || || ||10 |- |[[:en:Nine-point circle]]||16600||[[Ինը կետերի շրջանագիծ]]||8500|| ||40 |- |[[:en:Nine-point conic]]||3400|| || || ||4 |- |[[:en:NIST Post-Quantum Cryptography Standardization]]||23500|| || || ||3 |- |[[:en:Nodal decomposition]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Noether's theorem]]||65100||[[Նյոթերի թեորեմ]]||25400|| ||35 |- |[[:en:Nomogram]]||18000||[[Նոմոգրաֆիա]]||2800|| ||32 |- |[[:en:Non-convexity (economics)]]||41700|| || || ||4 |- |[[:en:Non-measurable set]]||7500|| || || ||10 |- |[[:en:Non-negative matrix factorization]]||66900|| || || ||6 |- |[[:en:Non-surveyable proof]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Nonblocker]]||5000|| || || ||1 |- |[[:en:Noncommutative geometry]]||18700|| || || ||14 |- |[[:en:Noncommutative ring]]||20000|| || || ||5 |- |[[:en:Noncommutative signal-flow graph]]||11900|| || || ||1 |- |[[:en:Nondeterministic Turing machine]]||12300|| || || ||20 |- |[[:en:Nonlinear partial differential equation]]||8600|| || || ||2 |- |[[:en:Nonlinear programming]]||9500||[[Ոչ գծային ծրագրավորում]]||5500||այո||26 |- |[[:en:Nonlinear system]]||20700|| || || ||37 |- |[[:en:Nonlinear tides]]||41200|| || || ||1 |- |[[:en:Nonparametric regression]]||6300|| || || ||3 |- |[[:en:Nonstandard analysis]]||32200|| || || ||18 |- |[[:en:Norm (mathematics)]]||32700|| || || ||42 |- |[[:en:Normal (geometry)]]||15100||[[Նորմալ]]||2200|| ||40 |- |[[:en:Normal operator]]||10100|| || || ||13 |- |[[:en:Normal subgroup]]||16300|| || || ||31 |- |[[:en:Normed vector space]]||17700|| || || ||33 |- |[[:en:Nowhere-zero flow]]||10900|| || || ||4 |- |[[:en:NP (complexity)]]||19400|| || || ||30 |- |[[:en:NP-completeness]]||30100|| || || ||31 |- |[[:en:NP-hardness]]||8900|| || || ||24 |- |[[:en:Null hypothesis]]||40600|| || || ||34 |- |[[:en:Number]]||62900||[[Թիվ]]||80600|| ||199 |- |[[:en:Number line]]||18600||[[Թվային առանցք]]||2100|| ||53 |- |[[:en:Numbers (TV series)]]||52900|| || || ||32 |- |[[:en:Numbers: The Universal Language]]||8400|| || || ||3 |- |[[:en:Numeral prefix]]||43300|| || || ||21 |- |[[:en:Numerical differentiation]]||17100|| || || ||13 |- |[[:en:Numerical linear algebra]]||18900|| || || ||17 |- |[[:en:Numerical methods for partial differential equations]]||16900|| || || ||6 |- |[[:en:Numerical methods in fluid mechanics]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Numerical solution of the convection–diffusion equation]]||7400|| || || ||1 |- |[[:en:Numerical stability]]||8000|| || || ||19 |- |[[:en:Numerical weather prediction]]||68200|| || || ||24 |- |[[:en:John Nunn]]||15000|| || || ||23 |- |[[:en:Obelus]]||10100||[[Օբելիուս]]||4000|| ||22 |- |[[:en:Oberwolfach problem]]||11600|| || || ||3 |- |[[:en:Octal]]||39800||[[Հաշվարկման ութական համակարգ]]||3000|| ||63 |- |[[:en:Octant projection]]||11400|| || || ||5 |- |[[:en:Odd–even rationing]]||11500|| || || ||2 |- |[[:en:Odds ratio]]||38100|| || || ||22 |- |[[:en:Ogee]]||14400|| || || ||17 |- |[[:en:Oh Yong-Geun]]||12100|| || || ||1 |- |[[:en:Théodore Olivier]]||5300|| || || ||10 |- |[[:en:Kathleen Ollerenshaw]]||12300|| || || ||18 |- |[[:en:One-relator group]]||27900|| || || ||1 |- |[[:en:Shmuel Onn]]||16100|| || || ||2 |- |[[:en:Melih Onuş]]||6900|| || || ||3 |- |[[:en:Open and closed maps]]||31000|| || || ||12 |- |[[:en:Open set]]||28800|| || || ||44 |- |[[:en:Operad]]||34000|| || || ||7 |- |[[:en:Operand]]||8500|| || || ||43 |- |[[:en:Operational calculus]]||12200|| || || ||7 |- |[[:en:Operations research]]||48700||[[Գործողությունների հետազոտում]]||16900|| ||48 |- |[[:en:Operator (mathematics)]]||11100||[[Օպերատոր (մաթեմատիկա)]]||2300|| ||36 |- |[[:en:Operator norm]]||13700|| || || ||16 |- |[[:en:Operator theory]]||11800|| || || ||15 |- |[[:en:Optic equation]]||8700|| || || ||1 |- |[[:en:Optical heterodyne detection]]||27800|| || || ||2 |- |[[:en:Optimal control]]||32100||[[Օպտիմալ կառավարում]]||3000|| ||17 |- |[[:en:Optimal design]]||45100|| || || ||4 |- |[[:en:Optimal stopping]]||15500|| || || ||3 |- |[[:en:Oracle machine]]||12100|| || || ||17 |- |[[:en:Orbit method]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Order of integration (calculus)]]||13400|| || || ||6 |- |[[:en:Order of magnitude]]||15800|| || || ||36 |- |[[:en:Order of operations]]||34200|| || || ||41 |- |[[:en:Order polytope]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:Order-4 octagonal tiling]]||6100|| || || ||3 |- |[[:en:Order-5 octahedral honeycomb]]||11000|| || || ||1 |- |[[:en:Order-8 triangular tiling]]||7200|| || || ||4 |- |[[:en:Ordered pair]]||24000|| || || ||48 |- |[[:en:Ordered ring]]||4300|| || || ||8 |- |[[:en:Ordinal collapsing function]]||69100|| || || ||2 |- |[[:en:Orientability]]||25600|| || || ||18 |- |[[:en:Orientation (geometry)]]||14500|| || || ||13 |- |[[:en:Orientation (vector space)]]||14400|| || || ||6 |- |[[:en:Oriented matroid]]||30000|| || || ||3 |- |[[:en:Ornstein–Uhlenbeck operator]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Orthogonal convex hull]]||12900|| || || ||2 |- |[[:en:Orthogonal coordinates]]||28100|| || || ||12 |- |[[:en:Orthonormal basis]]||14000|| || || ||22 |- |[[:en:Orthonormality]]||9000|| || || ||15 |- |[[:en:Oscillator representation]]||108200|| || || ||1 |- |[[:en:William Oughtred]]||27700|| || || ||40 |- |[[:en:Oum Sang-il]]||9500|| || || ||1 |- |[[:en:Outerplanar graph]]||18500|| || || ||5 |- |[[:en:Overlapping circles grid]]||25900|| || || ||3 |- |[[:en:P (complexity)]]||12800|| || || ||27 |- |[[:en:P-adic analysis]]||10900|| || || ||7 |- |[[:en:P-group]]||21200|| || || ||19 |- |[[:en:Luca Pacioli]]||18300||[[Լուկա Պաչոլի]]||15700|| ||64 |- |[[:en:Packing problems]]||22100|| || || ||6 |- |[[:en:Harriet Padberg]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Padé approximant]]||16200|| || || ||19 |- |[[:en:Padovan sequence]]||11900|| || || ||10 |- |[[:en:Paley graph]]||12600|| || || ||9 |- |[[:en:Pancake sorting]]||22000||[[Նրբաբլիթային տեսակավորում]]||9000|| ||16 |- |[[:en:Pancyclic graph]]||13400|| || || ||5 |- |[[:en:Paolo Dagomari di Prato]]||4900|| || || ||7 |- |[[:en:Pappus's hexagon theorem]]||17500|| || || ||20 |- |[[:en:Parabola]]||80400||[[Պարաբոլ]]||6100||այո||85 |- |[[:en:Parabolic coordinates]]||7400|| || || ||10 |- |[[:en:Paracompact space]]||21900|| || || ||16 |- |[[:en:Parallel (geometry)]]||22700||[[Զուգահեռ ուղիղներ]]||1600|| ||54 |- |[[:en:Parallel all-pairs shortest path algorithm]]||17900|| || || ||2 |- |[[:en:Parallel postulate]]||25700|| || || ||41 |- |[[:en:Parallel projection]]||17700|| || || ||11 |- |[[:en:Parallelogram]]||15400||[[Զուգահեռագիծ]]||6100|| ||97 |- |[[:en:Parametric equation]]||17700|| || || ||32 |- |[[:en:Parity (mathematics)]]||21500||[[Զույգ և կենտ թվեր]]||3600|| ||66 |- |[[:en:Parity of a permutation]]||18600|| || || ||17 |- |[[:en:Karen Parshall]]||11400|| || || ||7 |- |[[:en:Partial cube]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Partial derivative]]||22500|| || || ||51 |- |[[:en:Partial differential equation]]||47700||[[Մասնակի ածանցյալներով դիֆերենցիալ հավասարումներ]]||3900|| ||52 |- |[[:en:Partial fraction decomposition]]||34700|| || || ||24 |- |[[:en:Partially ordered set]]||36700|| || || ||32 |- |[[:en:Particular values of the gamma function]]||17500|| || || ||3 |- |[[:en:Partition (number theory)]]||28700|| || || ||21 |- |[[:en:Partition function (mathematics)]]||19900|| || || ||3 |- |[[:en:Partition matroid]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:Partition of a set]]||12800|| || || ||37 |- |[[:en:Partition of an interval]]||5900|| || || ||12 |- |[[:en:Partition problem]]||18900|| || || ||13 |- |[[:en:Pascal's triangle]]||54300||[[Պասկալի եռանկյուն]]||4100|| ||66 |- |[[:en:Path integrals in polymer science]]||38800|| || || ||2 |- |[[:en:Barbara Paulson]]||10300|| || || ||8 |- |[[:en:Paving matroid]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:PCP theorem]]||12700|| || || ||7 |- |[[:en:George Peacock]]||23400|| || || ||19 |- |[[:en:Peakon]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:Giuseppe Peano]]||15600||[[Ջուզեպե Պեանո]]||1800|| ||61 |- |[[:en:Pearson correlation coefficient]]||56500|| || || ||24 |- |[[:en:Pearson distribution]]||23900|| || || ||5 |- |[[:en:Peaucellier–Lipkin linkage]]||12000|| || || ||10 |- |[[:en:Pedal curve]]||13800|| || || ||18 |- |[[:en:John Pell (mathematician)]]||15600||[[Ջոն Փել]]||8800|| ||26 |- |[[:en:Pencil (geometry)]]||18700|| || || ||8 |- |[[:en:Pendulum (mechanics)]]||35600||[[Մաթեմատիկական ճոճանակ]]||4800|| ||30 |- |[[:en:Penny graph]]||18000|| || || ||3 |- |[[:en:Roger Penrose]]||89100||[[Ռոջեր Փենռոուզ]]||41600|| ||78 |- |[[:en:Pentagonal number theorem]]||14000|| || || ||10 |- |[[:en:Pentagonal tiling]]||37200|| || || ||11 |- |[[:en:Pentagram map]]||41500|| || || ||1 |- |[[:en:Pentic 6-cubes]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Pentomino]]||16500|| || || ||27 |- |[[:en:Grigori Perelman]]||68400||[[Գրիգորի Պերելման]]||3600|| ||74 |- |[[:en:Vicumpriya Perera]]||13100|| || || ||1 |- |[[:en:Perfect graph]]||17200|| || || ||16 |- |[[:en:Perfect graph theorem]]||12900|| || || ||4 |- |[[:en:Perfect matching in high-degree hypergraphs]]||12800|| || || ||1 |- |[[:en:Perfectly orderable graph]]||10300|| || || ||3 |- |[[:en:Henry Perigal]]||7500|| || || ||5 |- |[[:en:Perimeter]]||10800||[[Պարագիծ]]||2900||այո||79 |- |[[:en:Periodic function]]||11800||[[Պարբերական ֆունկցիա]]||5600|| ||57 |- |[[:en:Periodic graph (crystallography)]]||22600|| || || ||3 |- |[[:en:Periodic graph (geometry)]]||18200|| || || ||1 |- |[[:en:Teri Perl]]||9100|| || || ||1 |- |[[:en:Permanent (mathematics)]]||26200|| || || ||13 |- |[[:en:Permutation graph]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Permutation group]]||24000|| || || ||18 |- |[[:en:Permutational analysis of variance]]||3900|| || || ||1 |- |[[:en:Perrin number]]||9800|| || || ||16 |- |[[:en:Perron–Frobenius theorem]]||59000|| || || ||14 |- |[[:en:Perspectiva corporum regularium]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Rózsa Péter]]||8400|| || || ||18 |- |[[:en:Petersen graph]]||22800|| || || ||24 |- |[[:en:Petersen's theorem]]||13000|| || || ||4 |- |[[:en:Petr–Douglas–Neumann theorem]]||13000|| || || ||3 |- |[[:en:Pfaffian]]||19200|| || || ||12 |- |[[:en:Phase retrieval]]||17000|| || || ||2 |- |[[:en:Phase space]]||16400|| || || ||28 |- |[[:en:Phase-space formulation]]||26900|| || || ||8 |- |[[:en:Phase-type distribution]]||18400|| || || ||3 |- |[[:en:Robert Phelps]]||12200|| || || ||7 |- |[[:en:Philosophy of mathematics]]||85700|| || || ||54 |- |[[:en:Phragmén–Lindelöf principle]]||11600|| || || ||6 |- |[[:en:Physics]]||87000||[[Ֆիզիկա]]||32400|| ||285 |- |[[:en:Pi Day]]||16500||[[Պի թվի օր]]||18600|| ||71 |- |[[:en:Pi-system]]||15900|| || || ||6 |- |[[:en:Picard group]]||8200|| || || ||5 |- |[[:en:Picard–Lindelöf theorem]]||15500|| || || ||19 |- |[[:en:Ramon Picarte Mujica]]||16300|| || || ||3 |- |[[:en:Lisa Piccirillo]]||9100|| || || ||6 |- |[[:en:Jonathan Pila]]||7700|| || || ||5 |- |[[:en:Alberto Pinto (mathematician)]]||15400|| || || ||3 |- |[[:en:Pioneering Women in American Mathematics]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Piphilology]]||39200|| || || ||8 |- |[[:en:Elena Cornaro Piscopia]]||22200||[[Ելենա Կոռնարո Պիսկոպիա]]||15100|| ||45 |- |[[:en:Pitteway triangulation]]||5100|| || || ||2 |- |[[:en:Pizza theorem]]||9800|| || || ||12 |- |[[:en:Planar Riemann surface]]||38200|| || || ||1 |- |[[:en:Plancherel theorem for spherical functions]]||68600|| || || ||2 |- |[[:en:Plimpton 322]]||44600|| || || ||22 |- |[[:en:Poincaré duality]]||16900|| || || ||12 |- |[[:en:Poincaré–Birkhoff–Witt theorem]]||14400|| || || ||7 |- |[[:en:Louis Poinsot]]||7800|| || || ||31 |- |[[:en:Point (geometry)]]||10000||[[Կետ]]||1900|| ||104 |- |[[:en:Point groups in three dimensions]]||59100|| || || ||8 |- |[[:en:Point process]]||29500|| || || ||6 |- |[[:en:Point-set topology]]|| || || || ||29 |- |[[:en:Poisson bracket]]||19500|| || || ||19 |- |[[:en:Polar coordinate system]]||46800|| || || ||68 |- |[[:en:Polar decomposition]]||23200|| || || ||14 |- |[[:en:Polarization (Lie algebra)]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Polygon]]||37800||[[Բազմանկյուն]]||4600|| ||107 |- |[[:en:Polyhedral combinatorics]]||18100|| || || ||5 |- |[[:en:Polyhedral group]]||8100|| || || ||7 |- |[[:en:Polynomial greatest common divisor]]||49800|| || || ||3 |- |[[:en:Polynomial long division]]||13300||[[Բազմանդամների սյունակով բաժանում]]||5000|| ||24 |- |[[:en:Polynomial regression]]||13200|| || || ||10 |- |[[:en:Polynomial remainder theorem]]||4100||[[Բեզուի թեորեմ]]||3000|| ||27 |- |[[:en:Polynomial ring]]||52300|| || || ||23 |- |[[:en:Polyominoes: Puzzles, Patterns, Problems, and Packings]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:Polytope]]||25000|| || || ||32 |- |[[:en:Poncelet–Steiner theorem]]||40900|| || || ||10 |- |[[:en:Pontryagin duality]]||39700|| || || ||17 |- |[[:en:Lev Pontryagin]]||9800||[[Լև Պոնտրյագին]]||3200|| ||32 |- |[[:en:Pontryagin's maximum principle]]||11000|| || || ||8 |- |[[:en:Porism]]||10400|| || || ||3 |- |[[:en:Poset game]]||5500|| || || ||2 |- |[[:en:Position and momentum spaces]]||16000|| || || ||8 |- |[[:en:Positional notation]]||51300|| || || ||36 |- |[[:en:Positive and negative predictive values]]||13700|| || || ||9 |- |[[:en:Positive real numbers]]||8800|| || || ||33 |- |[[:en:Positive-definite kernel]]||23100|| || || ||2 |- |[[:en:Potentially all pairwise rankings of all possible alternatives]]||77000|| || || ||1 |- |[[:en:Marian Pour-El]]||14600|| || || ||2 |- |[[:en:Power set]]||18000|| || || ||47 |- |[[:en:Practical number]]||23300|| || || ||17 |- |[[:en:Pre-abelian category]]||9900|| || || ||3 |- |[[:en:Preconditioner]]||22200|| || || ||6 |- |[[:en:Presheaf with transfers]]||14000|| || || ||1 |- |[[:en:Prim's algorithm]]||18400|| || || ||33 |- |[[:en:Prime element]]||4800|| || || ||14 |- |[[:en:Prime factor]]||100||[[Պարզ թիվ]]||3300|| ||138 |- |[[:en:Prime ideal]]||18900|| || || ||25 |- |[[:en:Prime-counting function]]||30000|| || || ||33 |- |[[:en:Primitive part and content]]||11700|| || || ||6 |- |[[:en:Primitive root modulo n]]||28700|| || || ||21 |- |[[:en:Princeton Lectures in Analysis]]||11500|| || || ||1 |- |[[:en:Principal component analysis]]||107100|| || || ||37 |- |[[:en:Principia Mathematica]]||69200|| || || ||34 |- |[[:en:Principle of permanence]]||5700|| || || ||4 |- |[[:en:Prisoner's dilemma]]||79000|| || || ||57 |- |[[:en:Probability bounds analysis]]||24000|| || || ||1 |- |[[:en:Probability box]]||34200|| || || ||1 |- |[[:en:Problem of points]]||9600|| || || ||11 |- |[[:en:Problem Solving Through Recreational Mathematics]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Product (category theory)]]||14200|| || || ||16 |- |[[:en:Project Jupyter]]||13200|| || || ||14 |- |[[:en:Projection (linear algebra)]]||32100|| || || ||21 |- |[[:en:Projection matrix]]||13200|| || || ||2 |- |[[:en:Projective plane]]||51000|| || || ||20 |- |[[:en:Projective range]]||2800|| || || ||1 |- |[[:en:Projective tensor product]]||51000|| || || ||2 |- |[[:en:Projective variety]]||45800|| || || ||6 |- |[[:en:Projectively extended real line]]||18600|| || || ||5 |- |[[:en:Promise problem]]||3800|| || || ||3 |- |[[:en:Proof by infinite descent]]||14900|| || || ||17 |- |[[:en:Proof sketch for Gödel's first incompleteness theorem]]||22800|| || || ||2 |- |[[:en:Proof that e is irrational]]||10700|| || || ||14 |- |[[:en:Proofs of trigonometric identities]]||25400|| || || ||4 |- |[[:en:Proper forcing axiom]]||6000|| || || ||3 |- |[[:en:Proportional cake-cutting]]||24600|| || || ||2 |- |[[:en:Proth prime]]||14500|| || || ||1 |- |[[:en:Prüfer sequence]]||7100|| || || ||19 |- |[[:en:Pseudo-differential operator]]||10000|| || || ||8 |- |[[:en:Pseudo-Euclidean space]]||19500|| || || ||8 |- |[[:en:Pseudo-R-squared]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Pseudo-reductive group]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Pseudovector]]||30600|| || || ||20 |- |[[:en:Ptolemy]]||61400||[[Կլավդիոս Պտղոմեոս]]||2600|| ||129 |- |[[:en:Ptolemy's theorem]]||27300||[[Պտղոմեոսի թեորեմ]]||3200|| ||34 |- |[[:en:Pumping lemma for regular languages]]||15200|| || || ||17 |- |[[:en:Puppe sequence]]||8000|| || || ||5 |- |[[:en:Purity (algebraic geometry)]]||2900|| || || ||1 |- |[[:en:Push–relabel maximum flow algorithm]]||35600|| || || ||9 |- |[[:en:Pyramid (geometry)]]||14800||[[Բուրգ (երկրաչափություն)]]||18400|| ||78 |- |[[:en:Pythagorean comma]]||12700|| || || ||18 |- |[[:en:Pythagorean trigonometric identity]]||13400|| || || ||14 |- |[[:en:Q.E.D.]]||13700||[[Q.E.D.]]||3100|| ||46 |- |[[:en:QR algorithm]]||16200|| || || ||10 |- |[[:en:Quadratic form]]||30400|| || || ||29 |- |[[:en:Quadratic function]]||16900|| || || ||24 |- |[[:en:Quadratic pseudo-Boolean optimization]]||12700|| || || ||2 |- |[[:en:Quadratic residue]]||54800|| || || ||25 |- |[[:en:Quadrilateral]]||47400||[[Քառանկյուն]]||8900|| ||100 |- |[[:en:Quantification]]||300|| || || ||5 |- |[[:en:Quantifier (logic)]]||31500||[[Քվանտորներ]]||9400|| ||36 |- |[[:en:Quantized state systems method]]||8400|| || || ||2 |- |[[:en:Quantum algorithm for linear systems of equations]]||29800|| || || ||2 |- |[[:en:Quantum annealing]]||29600|| || || ||8 |- |[[:en:Quantum chromodynamics]]||45300|| || || ||50 |- |[[:en:Quantum finite automaton]]||22400|| || || ||7 |- |[[:en:Quantum logic]]||33200||[[Քվանտային տրամաբանություն]]||4500|| ||18 |- |[[:en:Quantum neural network]]||18100|| || || ||8 |- |[[:en:Quantum phase estimation algorithm]]||11100|| || || ||5 |- |[[:en:Quantum stochastic calculus]]||19200|| || || ||1 |- |[[:en:Quantum Trajectory Theory]]||12500|| || || ||2 |- |[[:en:Quartic function]]||45300|| || || ||16 |- |[[:en:Quartic plane curve]]||8100|| || || ||12 |- |[[:en:Quasi-Newton method]]||17800|| || || ||7 |- |[[:en:Quasi-quotation]]||9000|| || || ||1 |- |[[:en:Quasicircle]]||16200|| || || ||2 |- |[[:en:Quasiprobability distribution]]||20300|| || || ||1 |- |[[:en:Quasirandom group]]||10900|| || || ||1 |- |[[:en:Quasitoric manifold]]||15300|| || || ||1 |- |[[:en:Quaternion]]||95100||[[Քվատերնիոններ]]||6100||այո||62 |- |[[:en:Quaternion Society]]||12000|| || || ||2 |- |[[:en:Quaternions and spatial rotation]]||61100|| || || ||9 |- |[[:en:Queen's graph]]||12100|| || || ||2 |- |[[:en:Queue area]]||13500|| || || ||24 |- |[[:en:Queueing theory]]||35300|| || || ||27 |- |[[:en:Quillen metric]]||12700|| || || ||1 |- |[[:en:Daniel Quillen]]||10900|| || || ||29 |- |[[:en:Quincunx]]||15400|| || || ||21 |- |[[:en:Quintic function]]||25300|| || || ||7 |- |[[:en:Quotient]]||4800|| || || ||40 |- |[[:en:Quotient rule]]||5300|| || || ||26 |- |[[:en:Radar chart]]||30900|| || || ||16 |- |[[:en:Radial basis function network]]||30300|| || || ||8 |- |[[:en:Radian]]||36400||[[Ռադիան]]||17400|| ||84 |- |[[:en:Radical axis]]||22000|| || || ||19 |- |[[:en:Radical symbol]]||9000|| || || ||16 |- |[[:en:Radius]]||9700||[[Շառավիղ]]||1500||այո||101 |- |[[:en:Radon measure]]||18900|| || || ||14 |- |[[:en:Radon–Nikodym theorem]]||23400|| || || ||14 |- |[[:en:Hans Rådström]]||15100|| || || ||4 |- |[[:en:Virginia Ragsdale]]||8000|| || || ||8 |- |[[:en:Rainbow coloring]]||8200|| || || ||1 |- |[[:en:Raising and lowering indices]]||16500|| || || ||7 |- |[[:en:Ramanujan–Petersson conjecture]]||19900|| || || ||9 |- |[[:en:Ramanujan–Sato series]]||35400|| || || ||4 |- |[[:en:Ramification (mathematics)]]||7900|| || || ||7 |- |[[:en:Ramiro Rampinelli]]||7900|| || || ||3 |- |[[:en:Random element]]||13500|| || || ||6 |- |[[:en:Random graph]]||15200|| || || ||17 |- |[[:en:Random matrix]]||31600|| || || ||14 |- |[[:en:Random walk]]||51600|| || || ||30 |- |[[:en:Randomized algorithm]]||26800|| || || ||21 |- |[[:en:S. R. Ranganathan]]||16700|| || || ||33 |- |[[:en:Range of a function]]||5100||[[Ֆունկցիայի արժեքների տիրույթ]]||3900|| ||26 |- |[[:en:Rank (linear algebra)]]||29300||[[Մատրիցի ռանգ]]||9100||այո||40 |- |[[:en:Rank 3 permutation group]]||10600|| || || ||2 |- |[[:en:Rank–nullity theorem]]||16400|| || || ||16 |- |[[:en:Rate of convergence]]||17000|| || || ||13 |- |[[:en:Rate–distortion theory]]||13400|| || || ||6 |- |[[:en:Ratio]]||23400||[[Հարաբերություններ (մաթեմատիկա)]]||1800||այո||60 |- |[[:en:Rational function]]||15100||[[Ռացիոնալ ֆունկցիա]]||7700|| ||42 |- |[[:en:Rational number]]||25600||[[Ռացիոնալ թիվ]]||1900||այո||115 |- |[[:en:Rayleigh–Ritz method]]||15500|| || || ||6 |- |[[:en:Reachability]]||16100|| || || ||6 |- |[[:en:Real coordinate space]]||29700|| || || ||3 |- |[[:en:Real projective plane]]||18600|| || || ||12 |- |[[:en:Real projective space]]||11600|| || || ||4 |- |[[:en:Rectangle]]||18400||[[Ուղղանկյուն]]||2800|| ||116 |- |[[:en:Rectified 5-cubes]]||4200|| || || ||1 |- |[[:en:Recursion]]||27300||[[Ռեկուրսիա]]||39200|| ||64 |- |[[:en:Recursion (computer science)]]||59000||[[Ռեկուրսիա (ինֆորմատիկա)]]||8200|| ||29 |- |[[:en:Recursive largest first algorithm]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Redheffer star product]]||19200|| || || ||1 |- |[[:en:Reduced ring]]||4900|| || || ||8 |- |[[:en:Reductive group]]||55900|| || || ||9 |- |[[:en:Ree group]]||17200|| || || ||3 |- |[[:en:Reed–Muller code]]||22900|| || || ||6 |- |[[:en:Reed–Muller expansion]]||11300|| || || ||1 |- |[[:en:Refinable function]]||12100|| || || ||2 |- |[[:en:Regenerative process]]||5200|| || || ||3 |- |[[:en:Regiomontanus]]||18900|| || || ||51 |- |[[:en:Regression analysis]]||36800|| || || ||49 |- |[[:en:Regression toward the mean]]||40700|| || || ||19 |- |[[:en:Regula falsi]]||34400|| || || ||22 |- |[[:en:Regular category]]||8600|| || || ||3 |- |[[:en:Regular complex polygon]]||37800|| || || ||1 |- |[[:en:Regular continued fraction]]|| ||[[Շղթայական կոտորակ]]||3000|| ||42 |- |[[:en:Regular dodecahedron]]||30900||[[Կանոնավոր դոդեկաեդր]]||13300|| ||19 |- |[[:en:Regular icosahedron]]||41800||[[Կանոնավոր իկոսաեդր]]||11400|| ||22 |- |[[:en:Regular language]]||27900|| || || ||26 |- |[[:en:Regular numerical predicate]]||12200|| || || ||1 |- |[[:en:Regular polygon]]||30500||[[Կանոնավոր բազմանկյուն]]||1400|| ||48 |- |[[:en:Regular Polytopes (book)]]||10600|| || || ||3 |- |[[:en:Regularized least squares]]||23400|| || || ||1 |- |[[:en:Karl Reinhardt (mathematician)]]||7700|| || || ||6 |- |[[:en:Relation (mathematics)]]||40300|| || || ||1 |- |[[:en:Relational algebra]]||49900|| || || ||29 |- |[[:en:Remainder]]||10400|| || || ||34 |- |[[:en:Renewal theory]]||21500|| || || ||6 |- |[[:en:Repeated measures design]]||20200|| || || ||3 |- |[[:en:Representation theory of semisimple Lie algebras]]||27300|| || || ||1 |- |[[:en:Representation up to homotopy]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Representations of classical Lie groups]]||14100|| || || ||1 |- |[[:en:Reproducing kernel Hilbert space]]||31600|| || || ||5 |- |[[:en:Repunit]]||53200|| || || ||19 |- |[[:en:Reshetikhin–Turaev invariant]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:Residual intersection]]||14900|| || || ||1 |- |[[:en:Residue field]]||4500|| || || ||7 |- |[[:en:Residue number system]]||13700|| || || ||7 |- |[[:en:Resolution of singularities]]||41200|| || || ||4 |- |[[:en:Resolvent cubic]]||21200|| || || ||2 |- |[[:en:Restriction (mathematics)]]||11700|| || || ||18 |- |[[:en:Resultant]]||45400|| || || ||21 |- |[[:en:Reuleaux polygon]]||6600|| || || ||3 |- |[[:en:Reverse Polish notation]]||57900|| || || ||34 |- |[[:en:Revised simplex method]]||11400|| || || ||1 |- |[[:en:Rewriting]]||31900|| || || ||14 |- |[[:en:Rhind Mathematical Papyrus]]||85200||[[Մաթեմատիկական պապիրուսներ]]||4100|| ||42 |- |[[:en:Rhombitetrahexagonal tiling]]||4700|| || || ||2 |- |[[:en:Rhombitetraoctagonal tiling]]||3800|| || || ||2 |- |[[:en:Rhombus]]||15600||[[Շեղանկյուն]]||4600||այո||101 |- |[[:en:Ricci curvature]]||44100|| || || ||19 |- |[[:en:Marjorie Rice]]||19300|| || || ||11 |- |[[:en:Rice's theorem]]||20600|| || || ||13 |- |[[:en:Riemann curvature tensor]]||19200|| || || ||23 |- |[[:en:Riemann sum]]||18700|| || || ||20 |- |[[:en:Riemann–Roch theorem]]||32900|| || || ||11 |- |[[:en:Riemann–Stieltjes integral]]||19100||[[Ստիլտյեսի ինտեգրալ]]||1400|| ||19 |- |[[:en:Bernhard Riemann]]||24600||[[Բեռնարդ Ռիման]]||12800|| ||106 |- |[[:en:Riemannian manifold]]||31900|| || || ||26 |- |[[:en:Right angle]]||7700||[[Ուղիղ անկյուն]]||1800|| ||66 |- |[[:en:Right triangle]]||17100||[[Ուղղանկյուն եռանկյուն]]||11500|| ||73 |- |[[:en:Ring homomorphism]]||12800|| || || ||19 |- |[[:en:Ring learning with errors]]||20200|| || || ||1 |- |[[:en:Ring lemma]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Ring of modular forms]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Risch algorithm]]||13700|| || || ||12 |- |[[:en:Robust principal component analysis]]||14600|| || || ||2 |- |[[:en:Margaret Rock]]||7200|| || || ||5 |- |[[:en:R. Tyrrell Rockafellar]]||20900|| || || ||6 |- |[[:en:Rolle's theorem]]||16100||[[Ռոլլի թեորեմ]]||3300|| ||45 |- |[[:en:Roman abacus]]||14900|| || || ||5 |- |[[:en:Roman numerals]]||70900||[[Հռոմեական թվեր]]||2600||այո||103 |- |[[:en:Romberg's method]]||12800|| || || ||13 |- |[[:en:Thomas Gerald Room]]||13200|| || || ||5 |- |[[:en:Root-finding algorithms]]||27300|| || || ||17 |- |[[:en:Rope-burning puzzle]]||10900|| || || ||2 |- |[[:en:I. Michael Ross]]||16100|| || || ||1 |- |[[:en:Rota's basis conjecture]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Rota's conjecture]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:Rotation]]||22300|| || || ||69 |- |[[:en:Rotation (mathematics)]]||24800||[[Պտույտ]]||5000|| ||29 |- |[[:en:Rotation formalisms in three dimensions]]||69100|| || || ||5 |- |[[:en:Rotation operator (quantum mechanics)]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Rotation system]]||8800|| || || ||1 |- |[[:en:Rotations in 4-dimensional Euclidean space]]||37700|| || || ||8 |- |[[:en:Roth's theorem on arithmetic progressions]]||25500|| || || ||2 |- |[[:en:Rouché's theorem]]||9700|| || || ||15 |- |[[:en:Route inspection problem]]||9700|| || || ||21 |- |[[:en:Routhian mechanics]]||40400|| || || ||4 |- |[[:en:Row and column spaces]]||25200|| || || ||12 |- |[[:en:Thomas Royen]]||10000|| || || ||3 |- |[[:en:Rubik's Cube group]]||13900|| || || ||8 |- |[[:en:Daniel Rudolph]]||16900|| || || ||4 |- |[[:en:Rule of product]]||3800|| || || ||18 |- |[[:en:Rule of twelfths]]||7400|| || || ||3 |- |[[:en:Runcic 5-cubes]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:Runcinated 5-cubes]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Runge–Kutta methods]]||40700||[[Ռունգե-Կուտտայի մեթոդ]]||29700|| ||33 |- |[[:en:Iris Runge]]||7500|| || || ||7 |- |[[:en:Runge's phenomenon]]||13600|| || || ||18 |- |[[:en:John Daniel Runkle]]||5200|| || || ||3 |- |[[:en:Mary Beth Ruskai]]||5700|| || || ||3 |- |[[:en:Vyacheslav Rychkov]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:S-matrix theory]]||6900|| || || ||6 |- |[[:en:Donald G. Saari]]||29500|| || || ||9 |- |[[:en:Sacred Mathematics]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:Eduardo Sáenz de Cabezón]]||7300|| || || ||3 |- |[[:en:Safe and Sophie Germain primes]]||20600|| || || ||1 |- |[[:en:Giovanni Francesco Sagredo]]||14600|| || || ||9 |- |[[:en:Victor Săhleanu]]||6900|| || || ||3 |- |[[:en:George Salmon]]||18900|| || || ||24 |- |[[:en:Giovanni Salvemini]]||8800|| || || ||9 |- |[[:en:Sample (statistics)]]||100|| || || ||32 |- |[[:en:Sample size determination]]||23100|| || || ||10 |- |[[:en:Sampling frame]]||9000|| || || ||3 |- |[[:en:Edward Sang]]||52000|| || || ||2 |- |[[:en:Donald Sarason]]||10000|| || || ||7 |- |[[:en:Satisfaction equilibrium]]||24700|| || || ||1 |- |[[:en:Nicholas Saunderson]]||13100|| || || ||13 |- |[[:en:Savitzky–Golay filter]]||53000|| || || ||6 |- |[[:en:Scalar (mathematics)]]||8700|| || || ||57 |- |[[:en:Scalar multiplication]]||8100|| || || ||24 |- |[[:en:Scale analysis (mathematics)]]||10800|| || || ||4 |- |[[:en:Scale-free network]]||50500|| || || ||16 |- |[[:en:Scaled inverse chi-squared distribution]]||12700|| || || ||1 |- |[[:en:Schanuel's conjecture]]||10500|| || || ||6 |- |[[:en:Scheme (mathematics)]]||32500|| || || ||19 |- |[[:en:Schläfli graph]]||7000|| || || ||5 |- |[[:en:Schläfli symbol]]||38000|| || || ||26 |- |[[:en:Ludwig Schläfli]]||13800|| || || ||16 |- |[[:en:Eckehard Schöll]]||9000|| || || ||4 |- |[[:en:Schottky group]]||10500|| || || ||2 |- |[[:en:Julius Anatolyevich Schrader]]||5500|| || || ||5 |- |[[:en:Schramm–Loewner evolution]]||21500|| || || ||7 |- |[[:en:Oded Schramm]]||15300|| || || ||11 |- |[[:en:Alexander Schrijver]]||9500|| || || ||8 |- |[[:en:Schröder–Bernstein theorem]]||18000|| || || ||21 |- |[[:en:Ernst Schröder (mathematician)]]||12400|| || || ||28 |- |[[:en:Schur orthogonality relations]]||13900|| || || ||5 |- |[[:en:Schur polynomial]]||20600|| || || ||5 |- |[[:en:Schur–Horn theorem]]||11500|| || || ||5 |- |[[:en:Schur–Zassenhaus theorem]]||10000|| || || ||4 |- |[[:en:Schwarz lemma]]||7800|| || || ||13 |- |[[:en:Schwarz triangle]]||80800|| || || ||8 |- |[[:en:Schwarz triangle tessellation]]||24500|| || || ||1 |- |[[:en:Schwarzschild geodesics]]||62400|| || || ||2 |- |[[:en:Julian Schwinger]]||23400||[[Յուլիան Շվինգեր]]||3100|| ||68 |- |[[:en:Science, technology, engineering, and mathematics]]||84000||[[STEM]]||40900|| ||44 |- |[[:en:Scientific law]]||57100|| || || ||48 |- |[[:en:Charlotte Scott]]||14200|| || || ||13 |- |[[:en:Seasonality]]||20900|| || || ||7 |- |[[:en:Secant method]]||8500|| || || ||25 |- |[[:en:Second partial derivative test]]||7500|| || || ||3 |- |[[:en:Secretary problem]]||40200||[[Ընտրող հարսնացուի առաջադրանք]]||5000|| ||14 |- |[[:en:Secular variation]]||9900|| || || ||9 |- |[[:en:Segal–Bargmann space]]||13200|| || || ||1 |- |[[:en:Segal's conjecture]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:Segre's theorem]]||10000|| || || ||2 |- |[[:en:Seiberg–Witten invariants]]||16100|| || || ||6 |- |[[:en:Seki Takakazu]]||16600|| || || ||32 |- |[[:en:Selberg class]]||10900|| || || ||6 |- |[[:en:Atle Selberg]]||11800||[[Ալթե Սելբերգ]]||7800|| ||40 |- |[[:en:Self-avoiding walk]]||10700|| || || ||7 |- |[[:en:Konstantin Adolfovic Semendyayev]]||8400|| || || ||6 |- |[[:en:Semi-reflexive space]]||12100|| || || ||2 |- |[[:en:Semi-simplicity]]||13600|| || || ||1 |- |[[:en:Semi-Thue system]]||14000|| || || ||6 |- |[[:en:Semiconductor luminescence equations]]||24700|| || || ||1 |- |[[:en:Semicubical parabola]]||8400|| || || ||12 |- |[[:en:Semigroup]]||38300||[[Կիսախումբ]]||3500||այո||44 |- |[[:en:Semilattice]]||17400|| || || ||8 |- |[[:en:Semilinear map]]||12600|| || || ||4 |- |[[:en:Semiorder]]||17500|| || || ||1 |- |[[:en:Semiprime]]||5900|| || || ||30 |- |[[:en:Semiring]]||33400|| || || ||18 |- |[[:en:Semisimple representation]]||23100|| || || ||2 |- |[[:en:Separable algebra]]||10700|| || || ||4 |- |[[:en:Separable extension]]||20800|| || || ||13 |- |[[:en:Separation of variables]]||21500|| || || ||20 |- |[[:en:Sequence]]||38900||[[Հաջորդականություն (մաթեմատիկա)]]||26300||այո||75 |- |[[:en:Serial concatenated convolutional codes]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Serial relation]]||5200|| || || ||2 |- |[[:en:Caroline Series]]||10000|| || || ||14 |- |[[:en:Series-parallel partial order]]||18100|| || || ||3 |- |[[:en:Series–parallel graph]]||8600|| || || ||6 |- |[[:en:Serre's modularity conjecture]]||7900|| || || ||5 |- |[[:en:Set-builder notation]]||17000|| || || ||7 |- |[[:en:Set-theoretic topology]]||11800|| || || ||3 |- |[[:en:Sexagesimal]]||28400||[[Հաշվարկման վաթսունական համակարգ]]||13500|| ||44 |- |[[:en:Joseph Sgro]]||28400|| || || ||2 |- |[[:en:Shannon capacity of a graph]]||12100|| || || ||2 |- |[[:en:Shannon wavelet]]||2400|| || || ||3 |- |[[:en:Shape]]||17800||[[Ուրվապատկեր]]||1600|| ||61 |- |[[:en:Shape optimization]]||11600|| || || ||2 |- |[[:en:Shapiro's lemma]]||4800|| || || ||3 |- |[[:en:Sheaf cohomology]]||36300|| || || ||7 |- |[[:en:Sheaf of modules]]||17600|| || || ||7 |- |[[:en:Sherman function]]||12200|| || || ||2 |- |[[:en:Shift matrix]]||6600|| || || ||5 |- |[[:en:Sally Shlaer]]||5600|| || || ||5 |- |[[:en:Short division]]||6800|| || || ||4 |- |[[:en:Short-time Fourier transform]]||22000|| || || ||17 |- |[[:en:Shortest Path Faster Algorithm]]||9100|| || || ||4 |- |[[:en:Shortest path problem]]||40100|| || || ||23 |- |[[:en:Francesco Siacci]]||5700|| || || ||10 |- |[[:en:M. Vali Siadat]]||13000|| || || ||1 |- |[[:en:Siegel domain]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Sierpiński space]]||12300|| || || ||14 |- |[[:en:Sierpiński triangle]]||24000||[[Սիերպինսկիի գրաֆ]]||4300|| ||36 |- |[[:en:Wacław Sierpiński]]||12500|| || || ||37 |- |[[:en:Sieve of Eratosthenes]]||24800||[[Էրատոսթենեսի մաղ]]||11400|| ||59 |- |[[:en:Sieve of Sundaram]]||9500|| || || ||11 |- |[[:en:Sign (mathematics)]]||28400||[[Նշան (մաթեմատիկա)]]||26400|| ||35 |- |[[:en:Sign function]]||10200||[[Sgn]]||6600|| ||41 |- |[[:en:Signal processing]]||17500|| || || ||51 |- |[[:en:Signed graph]]||23600|| || || ||3 |- |[[:en:Significant figures]]||36100||[[Իմաստալից թվանշաններ]]||700|| ||37 |- |[[:en:Signorini problem]]||26500|| || || ||2 |- |[[:en:Silver ratio]]||8500|| || || ||19 |- |[[:en:Similarity (geometry)]]||28100|| || || ||55 |- |[[:en:Similarity system of triangles]]||6600|| || || ||1 |- |[[:en:Similitude]]||14500|| || || ||9 |- |[[:en:Simmons–Su protocols]]||14600|| || || ||2 |- |[[:en:Lao Genevra Simons]]||8700|| || || ||3 |- |[[:en:Simple group]]||14700|| || || ||25 |- |[[:en:Simple linear regression]]||26600|| || || ||11 |- |[[:en:Simplex algorithm]]||42300||[[Սիմպլեքս մեթոդ]]||6900|| ||36 |- |[[:en:Simplicial homology]]||15600|| || || ||6 |- |[[:en:Simplicial set]]||23500|| || || ||8 |- |[[:en:Simply typed lambda calculus]]||26400|| || || ||6 |- |[[:en:Simpson's rule]]||21300|| || || ||30 |- |[[:en:SimRank]]||15900|| || || ||2 |- |[[:en:Sinc function]]||20000|| || || ||27 |- |[[:en:Isadore Singer]]||16100|| || || ||30 |- |[[:en:Singular homology]]||19300|| || || ||13 |- |[[:en:Singular integral]]||11900|| || || ||4 |- |[[:en:Singular integral operators of convolution type]]||71300|| || || ||1 |- |[[:en:Singular trace]]||28100|| || || ||1 |- |[[:en:Siteswap]]||28800|| || || ||14 |- |[[:en:Situation calculus]]||20200|| || || ||4 |- |[[:en:Yum-Tong Siu]]||8900|| || || ||10 |- |[[:en:Skew and direct sums of permutations]]||5100|| || || ||2 |- |[[:en:Skew partition]]||15100|| || || ||3 |- |[[:en:Skewes's number]]||17300|| || || ||26 |- |[[:en:Skewness]]||27400|| || || ||37 |- |[[:en:SKI combinator calculus]]||15700|| || || ||5 |- |[[:en:Skinny triangle]]||12300|| || || ||1 |- |[[:en:Sleeping Beauty problem]]||13200|| || || ||13 |- |[[:en:David Slepian]]||7200|| || || ||7 |- |[[:en:Slicing the Truth]]||6500|| || || ||1 |- |[[:en:Slim lattice]]||1700|| || || ||1 |- |[[:en:Stephen Smale]]||14400|| || || ||35 |- |[[:en:Small Latin squares and quasigroups]]||26100|| || || ||2 |- |[[:en:Small-bias sample space]]||14900|| || || ||1 |- |[[:en:Small-world network]]||36400|| || || ||14 |- |[[:en:Smallest-circle problem]]||20100|| || || ||8 |- |[[:en:Stanislav Smirnov]]||6500|| || || ||29 |- |[[:en:Adelaide Smith]]||12300|| || || ||1 |- |[[:en:Henry John Stephen Smith]]||16800|| || || ||18 |- |[[:en:Karen E. Smith]]||9500|| || || ||13 |- |[[:en:Smooth maximum]]||4500|| || || ||3 |- |[[:en:Smoothness]]||25500|| || || ||21 |- |[[:en:Maria Adelaide Sneider]]||15600|| || || ||3 |- |[[:en:Snellius–Pothenot problem]]||10300|| || || ||4 |- |[[:en:Snub 24-cell honeycomb]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Snub disphenoid]]||14100|| || || ||14 |- |[[:en:Snub polyhedron]]||13800|| || || ||4 |- |[[:en:SO (complexity)]]||100|| || || ||4 |- |[[:en:Ilya M. Sobol]]||10300|| || || ||3 |- |[[:en:Sobolev inequality]]||19600|| || || ||4 |- |[[:en:Sobolev spaces for planar domains]]||59200|| || || ||1 |- |[[:en:Society for Industrial and Applied Mathematics]]||24400|| || || ||11 |- |[[:en:Frederick Soddy]]||22200||[[Ֆրեդերիկ Սոդդի]]||4200|| ||79 |- |[[:en:Softmax function]]||30500|| || || ||13 |- |[[:en:Alan Sokal]]||9700|| || || ||30 |- |[[:en:Solid angle]]||26900||[[Մարմնային անկյուն]]||1000|| ||45 |- |[[:en:Solid harmonics]]||15300|| || || ||3 |- |[[:en:Solution of triangles]]||23500||[[Եռանկյունների լուծում]]||61900|| ||14 |- |[[:en:Solvable group]]||16300|| || || ||21 |- |[[:en:Space (mathematics)]]||70600||[[Տարածություն (մաթեմատիկա)]]||1700|| ||33 |- |[[:en:Spaghetti plot]]||9200|| || || ||8 |- |[[:en:Spatial Mathematics: Theory and Practice through Mapping]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:Spearman's rank correlation coefficient]]||28300|| || || ||29 |- |[[:en:Spectral density]]||35500|| || || ||20 |- |[[:en:Spectral graph theory]]||14900|| || || ||13 |- |[[:en:Spectral radius]]||15400|| || || ||12 |- |[[:en:Spectral theory of ordinary differential equations]]||57000|| || || ||1 |- |[[:en:Spectrum (functional analysis)]]||28400|| || || ||19 |- |[[:en:Sphere theorem]]||3700|| || || ||5 |- |[[:en:Spherical multipole moments]]||11300|| || || ||2 |- |[[:en:Spherical trigonometry]]||37600||[[Ոլորտային եռանկյունաչափություն]]||4400|| ||35 |- |[[:en:Spheroid]]||13800|| || || ||45 |- |[[:en:Spieker circle]]||6700|| || || ||5 |- |[[:en:Spin group]]||23300|| || || ||12 |- |[[:en:Spin structure]]||29900|| || || ||5 |- |[[:en:Spin-weighted spherical harmonics]]||13200|| || || ||1 |- |[[:en:Spinors in three dimensions]]||16400|| || || ||2 |- |[[:en:Spiral]]||31900|| || || ||51 |- |[[:en:Spiral similarity]]||8600|| || || ||3 |- |[[:en:Spline interpolation]]||14200|| || || ||13 |- |[[:en:Spline wavelet]]||33500|| || || ||1 |- |[[:en:Split Lie algebra]]||5300|| || || ||2 |- |[[:en:Splitting circle method]]||11400|| || || ||3 |- |[[:en:SPQR tree]]||13500|| || || ||5 |- |[[:en:Sprague–Grundy theorem]]||20000|| || || ||11 |- |[[:en:Spray (mathematics)]]||12600|| || || ||1 |- |[[:en:Square]]||18200||[[Քառակուսի]]||4000|| ||140 |- |[[:en:Square (algebra)]]||17700||[[Թվի քառակուսի]]||6000|| ||54 |- |[[:en:Square matrix]]||15600||[[Քառակուսի մատրից]]||4600||այո||38 |- |[[:en:Square root of 3]]||7100|| || || ||26 |- |[[:en:Square root of 5]]||18500|| || || ||18 |- |[[:en:Squared triangular number]]||13900|| || || ||10 |- |[[:en:Sivaguru S. Sritharan]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:Stability spectrum]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Stabilizer code]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Stable theory]]||14700|| || || ||1 |- |[[:en:Stack (mathematics)]]||34900|| || || ||4 |- |[[:en:Stack-sortable permutation]]||11800|| || || ||1 |- |[[:en:Gigliola Staffilani]]||10200|| || || ||4 |- |[[:en:Guido Stampacchia]]||10200|| || || ||10 |- |[[:en:Simon von Stampfer]]||10200|| || || ||18 |- |[[:en:Standard conjectures on algebraic cycles]]||11400|| || || ||2 |- |[[:en:Standard error]]||18700|| || || ||36 |- |[[:en:Standard part function]]||6600|| || || ||6 |- |[[:en:Zvezdelina Stankova]]||11100|| || || ||9 |- |[[:en:Star polygon]]||15300|| || || ||28 |- |[[:en:Stars and bars (combinatorics)]]||12400|| || || ||9 |- |[[:en:Statistical inference]]||45400|| || || ||32 |- |[[:en:Statistical learning theory]]||9700|| || || ||7 |- |[[:en:Statistical mechanics]]||37400||[[Վիճակագրական մեխանիկա]]||4100|| ||63 |- |[[:en:Statistical significance]]||38500|| || || ||34 |- |[[:en:Statistical significance (estimation statistics)]]|| || || || ||34 |- |[[:en:Statistics education]]||62100|| || || ||2 |- |[[:en:Karl Georg Christian von Staudt]]||12400|| || || ||20 |- |[[:en:Stefan problem]]||21300|| || || ||6 |- |[[:en:Stein–Strömberg theorem]]||2500|| || || ||2 |- |[[:en:Elias M. Stein]]||12200|| || || ||22 |- |[[:en:Stein's method]]||20900|| || || ||3 |- |[[:en:Steiner ellipse]]||9900|| || || ||7 |- |[[:en:Steiner system]]||27700|| || || ||8 |- |[[:en:Steiner's conic problem]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Stereotype space]]||100|| || || ||12 |- |[[:en:Steric 5-cubes]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:Stericated 7-orthoplexes]]||15900|| || || ||1 |- |[[:en:Stern–Brocot tree]]||15600|| || || ||12 |- |[[:en:Shlomo Sternberg]]||20000|| || || ||8 |- |[[:en:Stirling numbers of the first kind]]||44700|| || || ||5 |- |[[:en:Stirling numbers of the second kind]]||22500|| || || ||7 |- |[[:en:Stirling's approximation]]||23800|| || || ||37 |- |[[:en:Stochastic block model]]||16700|| || || ||3 |- |[[:en:Stochastic differential equation]]||21200|| || || ||17 |- |[[:en:Stochastic simulation]]||27400|| || || ||4 |- |[[:en:Stochastic tunneling]]||4700|| || || ||2 |- |[[:en:Ruth Stokes]]||7400|| || || ||1 |- |[[:en:Stone–von Neumann theorem]]||27100|| || || ||1 |- |[[:en:Alicia Boole Stott]]||8700||[[Ալիշա Բուլ Սթոթ]]||4400|| ||19 |- |[[:en:Pauls Stradiņš Jr]]||2900|| || || ||1 |- |[[:en:Strassen algorithm]]||23400|| || || ||20 |- |[[:en:Volker Strassen]]||7400|| || || ||18 |- |[[:en:Streamline upwind Petrov–Galerkin pressure-stabilizing Petrov–Galerkin formulation for incompressible Navier–Stokes equations]]||37100|| || || ||1 |- |[[:en:Anne Penfold Street]]||10400|| || || ||4 |- |[[:en:String graph]]||9900|| || || ||3 |- |[[:en:Strip packing problem]]||48900|| || || ||1 |- |[[:en:Stromquist moving-knives procedure]]||4300|| || || ||2 |- |[[:en:Cornelia Strong]]||10600|| || || ||2 |- |[[:en:Strong perfect graph theorem]]||15600|| || || ||4 |- |[[:en:Theodore Strong]]||9100|| || || ||5 |- |[[:en:Strongly chordal graph]]||11000|| || || ||2 |- |[[:en:Strongly connected component]]||12900||[[Ամուր կապակցված բաղադրիչներ]]||13500||այո||19 |- |[[:en:Structural complexity theory]]||6000|| || || ||3 |- |[[:en:Structural Ramsey theory]]||15500|| || || ||1 |- |[[:en:Structural rigidity]]||9600|| || || ||5 |- |[[:en:Structure constants]]||16700|| || || ||7 |- |[[:en:Eduard Study]]||16200|| || || ||11 |- |[[:en:Subbase]]||17800|| || || ||9 |- |[[:en:Subcategory]]||5800|| || || ||9 |- |[[:en:Subfactor]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:Subset]]||10100||[[Ենթաբազմություն]]||8600|| ||67 |- |[[:en:Substructure (mathematics)]]||6100|| || || ||5 |- |[[:en:Successive over-relaxation]]||20100||[[Ռելակսացիայի մեթոդ]]||6400|| ||10 |- |[[:en:Bogdan Suceavă]]||19400|| || || ||2 |- |[[:en:Dennis Sullivan]]||23800|| || || ||30 |- |[[:en:Summation]]||23700||[[Գումար (մաթեմատիկա)]]||9400|| ||51 |- |[[:en:Summation of Grandi's series]]||11700|| || || ||4 |- |[[:en:Super vector space]]||11000|| || || ||1 |- |[[:en:Superformula]]||6000|| || || ||9 |- |[[:en:Superior highly composite number]]||7900|| || || ||7 |- |[[:en:Superparabola]]||10100|| || || ||1 |- |[[:en:Supersingular K3 surface]]||11600|| || || ||1 |- |[[:en:Superstring theory]]||25400|| || || ||32 |- |[[:en:Supersymmetric theory of stochastic dynamics]]||61600|| || || ||1 |- |[[:en:Support function]]||7600||[[Հենման ֆունկցիա]]||5300|| ||6 |- |[[:en:Surface]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Surface (mathematics)]]||21800|| || || ||6 |- |[[:en:Surface area]]||12700||[[Մակերևույթի մակերես]]||18000|| ||22 |- |[[:en:Surface integral]]||15200||[[Մակերևութային ինտեգրալ]]||2100|| ||33 |- |[[:en:Surface of revolution]]||8800|| || || ||27 |- |[[:en:Surgery exact sequence]]||16800|| || || ||1 |- |[[:en:Surgery obstruction]]||5700|| || || ||1 |- |[[:en:Surjunctive group]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Thyrsa Frazier Svager]]||12100|| || || ||7 |- |[[:en:Swendsen–Wang algorithm]]||13500|| || || ||4 |- |[[:en:Sylvester's criterion]]||16600|| || || ||10 |- |[[:en:Symbolic regression]]||18700|| || || ||4 |- |[[:en:Symmetric algebra]]||13100|| || || ||9 |- |[[:en:Symmetric fair cake-cutting]]||13400|| || || ||2 |- |[[:en:Symmetric space]]||43800|| || || ||7 |- |[[:en:Symmetric tensor]]||11300|| || || ||8 |- |[[:en:Symmetrization methods]]||8100|| || || ||3 |- |[[:en:Symmetry]]||38900||[[Համաչափություն]]||51200|| ||94 |- |[[:en:Symmetry group]]||17800|| || || ||24 |- |[[:en:Symmetry of second derivatives]]||34800|| || || ||15 |- |[[:en:Symplectic integrator]]||20500|| || || ||4 |- |[[:en:Syntactic predicate]]||15400|| || || ||1 |- |[[:en:Synthetic division]]||21600|| || || ||6 |- |[[:en:System of imprimitivity]]||18000|| || || ||1 |- |[[:en:System of polynomial equations]]||33700|| || || ||3 |- |[[:en:System size expansion]]||14600|| || || ||2 |- |[[:en:Szemerédi–Trotter theorem]]||16700|| || || ||7 |- |[[:en:Endre Szemerédi]]||14500|| || || ||24 |- |[[:en:Zofia Szmydt]]||7600|| || || ||2 |- |[[:en:T-norm fuzzy logics]]||22000|| || || ||2 |- |[[:en:Tamagawa number]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Tamil numerals]]||27600|| || || ||5 |- |[[:en:Tan Eng Chye]]||13800|| || || ||3 |- |[[:en:Tangent]]||24800||[[Շոշափող]]||6200|| ||64 |- |[[:en:Tangent circles]]||3400|| || || ||5 |- |[[:en:Tangential trapezoid]]||6800|| || || ||10 |- |[[:en:Terence Tao]]||78100|| || || ||46 |- |[[:en:Tape correction (surveying)]]||13400|| || || ||1 |- |[[:en:Tarjan's strongly connected components algorithm]]||12300|| || || ||12 |- |[[:en:Tate module]]||7500|| || || ||1 |- |[[:en:John Tate (mathematician)]]||18400|| || || ||29 |- |[[:en:Tau function (integrable systems)]]||31600|| || || ||1 |- |[[:en:Tautology (logic)]]||21700|| || || ||39 |- |[[:en:G. I. Taylor]]||15400|| || || ||31 |- |[[:en:Harold Taylor (polymath)]]||8400|| || || ||1 |- |[[:en:Tensor]]||67500||[[Տենզոր]]||72800|| ||58 |- |[[:en:Tensor algebra]]||23100|| || || ||15 |- |[[:en:Tensor operator]]||40500|| || || ||1 |- |[[:en:Tensor product]]||47700|| || || ||25 |- |[[:en:Tensor product of representations]]||15800|| || || ||1 |- |[[:en:Tensor sketch]]||27000|| || || ||3 |- |[[:en:Ternary numeral system]]||17900|| || || ||34 |- |[[:en:Ternary plot]]||13600|| || || ||10 |- |[[:en:Tetrahexagonal tiling]]||4000|| || || ||2 |- |[[:en:Thales of Miletus]]||84000||[[Թալես Միլեթացի]]||10000|| ||148 |- |[[:en:Thales's theorem]]||14000|| || || ||46 |- |[[:en:The Fifty-Nine Icosahedra]]||25900|| || || ||4 |- |[[:en:The Geometry of an Art]]||7800|| || || ||1 |- |[[:en:The History of Mathematics: A Very Short Introduction]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:The Man Who Loved Only Numbers]]||6000|| || || ||3 |- |[[:en:The monkey and the coconuts]]||40900|| || || ||2 |- |[[:en:The Nine Chapters on the Mathematical Art]]||17500|| || || ||26 |- |[[:en:The Sand Reckoner]]||16700|| || || ||14 |- |[[:en:Theorem of the three geodesics]]||11200|| || || ||3 |- |[[:en:Theoretical physics]]||25800||[[Տեսական ֆիզիկա]]||9200|| ||80 |- |[[:en:Theory of computation]]||18300|| || || ||37 |- |[[:en:René Thom]]||15500|| || || ||42 |- |[[:en:Llewellyn Thomas]]||9800|| || || ||11 |- |[[:en:Valerie Thomas]]||12300|| || || ||13 |- |[[:en:Abigail Thompson]]||12700|| || || ||12 |- |[[:en:Gerald L. Thompson]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:Jack Thorne (mathematician)]]||8600|| || || ||5 |- |[[:en:Three-body problem]]||34000|| || || ||38 |- |[[:en:Three-dimensional space]]||32700||[[Եռաչափ տարածություն]]||5000|| ||67 |- |[[:en:Threshold graph]]||7100|| || || ||6 |- |[[:en:Thue–Morse sequence]]||30200|| || || ||15 |- |[[:en:Thue's lemma]]||5200|| || || ||6 |- |[[:en:William Thurston]]||20700|| || || ||36 |- |[[:en:TI-89 series]]||20700|| || || ||14 |- |[[:en:TI-92 series]]||11900|| || || ||8 |- |[[:en:Tightness of measures]]||6400|| || || ||6 |- |[[:en:Tilting theory]]||14500|| || || ||2 |- |[[:en:Time]]||108100||[[Ժամանակ]]||101300|| ||228 |- |[[:en:Time derivative]]||8700|| || || ||14 |- |[[:en:Time hierarchy theorem]]||14600|| || || ||5 |- |[[:en:Time series]]||38400|| || || ||45 |- |[[:en:Time–frequency analysis]]||17200|| || || ||5 |- |[[:en:Toads and Frogs]]||6500|| || || ||2 |- |[[:en:Toeplitz matrix]]||15300|| || || ||27 |- |[[:en:Otto Toeplitz]]||8600|| || || ||22 |- |[[:en:Mark Tomforde]]||9900|| || || ||1 |- |[[:en:Tomita–Takesaki theory]]||15200|| || || ||3 |- |[[:en:Topological data analysis]]||83400|| || || ||6 |- |[[:en:Topological group]]||51800||[[Անընդհատ խումբ]]||1800|| ||23 |- |[[:en:Topological K-theory]]||8600|| || || ||8 |- |[[:en:Topological manifold]]||17300|| || || ||16 |- |[[:en:Topological property]]||16800|| || || ||11 |- |[[:en:Topological recursion]]||18700|| || || ||1 |- |[[:en:Topological vector space]]||102300|| || || ||23 |- |[[:en:Topos]]||32300|| || || ||14 |- |[[:en:Toric code]]||29000|| || || ||2 |- |[[:en:Toroid]]||2500|| || || ||20 |- |[[:en:Evangelista Torricelli]]||26800||[[Էվանջելիստա Տորիչելլի]]||10700|| ||88 |- |[[:en:Torsion of a curve]]||4700|| || || ||15 |- |[[:en:Barnaba Tortolini]]||11000|| || || ||6 |- |[[:en:Total operating characteristic]]||23900|| || || ||1 |- |[[:en:Totally bounded space]]||13400|| || || ||12 |- |[[:en:László Fejes Tóth]]||26700|| || || ||13 |- |[[:en:Tower of Hanoi]]||50100||[[Հանոյի աշտարակ]]||17400|| ||45 |- |[[:en:Trace (linear algebra)]]||36600|| || || ||38 |- |[[:en:Trace inequality]]||24500|| || || ||2 |- |[[:en:Tractatus Logico-Philosophicus]]||56200||[[Տրամաբանական-փիլիսոփայական տրակտատ]]||4400|| ||42 |- |[[:en:Tracy–Widom distribution]]||16800|| || || ||3 |- |[[:en:Transcendental number theory]]||29000|| || || ||9 |- |[[:en:Transfer principle]]||18800|| || || ||1 |- |[[:en:Transfinite induction]]||8500|| || || ||21 |- |[[:en:Transformation matrix]]||24300|| || || ||20 |- |[[:en:Transitive closure]]||16400|| || || ||15 |- |[[:en:Transitive reduction]]||12300|| || || ||5 |- |[[:en:Translation surface]]||27500|| || || ||2 |- |[[:en:Translation surface (differential geometry)]]||9700|| || || ||3 |- |[[:en:Transpose]]||19700||[[Շրջված մատրից]]||4800|| ||40 |- |[[:en:Transseries]]||30500|| || || ||1 |- |[[:en:Transversal (geometry)]]||10900|| || || ||15 |- |[[:en:Trapezoid]]||24500||[[Սեղան (երկրաչափություն)]]||6600||այո||99 |- |[[:en:Trapezoid graph]]||10400|| || || ||3 |- |[[:en:Tree (graph theory)]]||25000|| || || ||38 |- |[[:en:Triangle]]||71500||[[Եռանկյուն]]||16200|| ||162 |- |[[:en:Triangle center]]||34600||[[Եռանկյան նշանավոր կետեր]]||6300|| ||21 |- |[[:en:Triangle-free graph]]||18400|| || || ||8 |- |[[:en:Triangular distribution]]||10700|| || || ||14 |- |[[:en:Triangular matrix]]||20000|| || || ||36 |- |[[:en:Triangular number]]||20100|| || || ||46 |- |[[:en:Tridecagon]]||6700|| || || ||38 |- |[[:en:Tridiagonal matrix algorithm]]||17500|| || || ||11 |- |[[:en:Trigonometric constants expressed in real radicals]]|| || || || ||7 |- |[[:en:Trigonometric tables]]||11300|| || || ||8 |- |[[:en:Trivially perfect graph]]||10900|| || || ||4 |- |[[:en:Johannes Tropfke]]||5900|| || || ||7 |- |[[:en:Tropical semiring]]||4700|| || || ||2 |- |[[:en:True arithmetic]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:Truncated 5-orthoplexes]]||6000|| || || ||1 |- |[[:en:Truncated cuboctahedron]]||13900|| || || ||23 |- |[[:en:Truncated infinite-order square tiling]]||4900|| || || ||2 |- |[[:en:Truncated infinite-order triangular tiling]]||2500|| || || ||2 |- |[[:en:Truncated octahedron]]||16900|| || || ||26 |- |[[:en:Truncated order-4 apeirogonal tiling]]||7100|| || || ||2 |- |[[:en:Truncated order-6 octagonal tiling]]||3600|| || || ||3 |- |[[:en:Truncated order-7 triangular tiling]]||3800|| || || ||4 |- |[[:en:Truncated order-8 octagonal tiling]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:Truncated rhombicuboctahedron]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Truncated tetrahexagonal tiling]]||9400|| || || ||2 |- |[[:en:Truncated trihexagonal tiling]]||9800|| || || ||6 |- |[[:en:Mary Tsingou]]||8300|| || || ||12 |- |[[:en:Olga Tsuberbiller]]||15700|| || || ||5 |- |[[:en:Tube lemma]]||6600|| || || ||5 |- |[[:en:Tuple]]||18400|| || || ||41 |- |[[:en:Turán number]]||2700|| || || ||2 |- |[[:en:Turing completeness]]||27600|| || || ||29 |- |[[:en:Turing machine examples]]||18900|| || || ||2 |- |[[:en:Turkish Mathematical Society]]||5000|| || || ||2 |- |[[:en:Tutte embedding]]||14800|| || || ||2 |- |[[:en:W. T. Tutte]]||42800|| || || ||19 |- |[[:en:Alexander Tuzhilin]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Twin prime]]||18900||[[Երկվորյակներ (մաթեմատիկա)]]||4900|| ||43 |- |[[:en:Tychonoff's theorem]]||14800|| || || ||18 |- |[[:en:Type theory]]||58100|| || || ||24 |- |[[:en:Ulam number]]||12600|| || || ||12 |- |[[:en:Ultrafilter (set theory)]]||47400|| || || ||1 |- |[[:en:Ultraparallel theorem]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Ultraproduct]]||10000|| || || ||11 |- |[[:en:Umbilical point]]||10800|| || || ||4 |- |[[:en:Kristin Umland]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Unbounded operator]]||32800|| || || ||5 |- |[[:en:Ungula]]||12900|| || || ||2 |- |[[:en:Unification (computer science)]]||67500|| || || ||17 |- |[[:en:Uniform 10-polytope]]||23300|| || || ||1 |- |[[:en:Uniform convergence]]||28500|| || || ||20 |- |[[:en:Uniform integrability]]||12300|| || || ||6 |- |[[:en:Uniform matroid]]||6500|| || || ||2 |- |[[:en:Uniformly bounded representation]]||21300|| || || ||1 |- |[[:en:Unimodality]]||15400|| || || ||4 |- |[[:en:Unit disk graph]]||11400|| || || ||6 |- |[[:en:Unit distance graph]]||31500|| || || ||9 |- |[[:en:Unit fraction]]||9600|| || || ||25 |- |[[:en:Unit hyperbola]]||9500|| || || ||7 |- |[[:en:Unit vector]]||17300|| || || ||49 |- |[[:en:Unitary group]]||21100|| || || ||15 |- |[[:en:Unitary transformation (quantum mechanics)]]||13500|| || || ||1 |- |[[:en:Universal algebra]]||24000|| || || ||33 |- |[[:en:Universal hashing]]||29800|| || || ||7 |- |[[:en:Universal property]]||22800|| || || ||12 |- |[[:en:Universal set]]||9100|| || || ||14 |- |[[:en:Up-and-Down Designs]]||26700|| || || ||1 |- |[[:en:Upward planar drawing]]||19600|| || || ||2 |- |[[:en:Urelement]]||8200|| || || ||9 |- |[[:en:Fritz Ursell]]||6100|| || || ||8 |- |[[:en:Utilitarian cake-cutting]]||15600|| || || ||2 |- |[[:en:Utility functions on indivisible goods]]||12500|| || || ||2 |- |[[:en:Valuation (geometry)]]||34700|| || || ||1 |- |[[:en:Valuation ring]]||23700|| || || ||9 |- |[[:en:Vandermonde matrix]]||17500|| || || ||24 |- |[[:en:S. R. Srinivasa Varadhan]]||13800|| || || ||29 |- |[[:en:Variation of parameters]]||21900|| || || ||15 |- |[[:en:Variational inequality]]||18900|| || || ||4 |- |[[:en:Variational multiscale method]]||30300|| || || ||1 |- |[[:en:Dorothy Vaughan]]||16000||[[Դորոթի Վոն]]||3900|| ||31 |- |[[:en:Vector (mathematics and physics)]]||8900||[[Վեկտոր]]||15100|| ||21 |- |[[:en:Vector field]]||26000||[[Վեկտորական դաշտ]]||8800|| ||51 |- |[[:en:Vector notation]]||22800|| || || ||3 |- |[[:en:Vector optimization]]||3200|| || || ||1 |- |[[:en:Vector spherical harmonics]]||25600|| || || ||4 |- |[[:en:Vector-valued differential form]]||13000|| || || ||4 |- |[[:en:Velocity]]||17500||[[Արագություն]]||3600|| ||133 |- |[[:en:John Venn]]||18400|| || || ||54 |- |[[:en:Verbal arithmetic]]||10400||[[Թվային ռեբուս]]||5100|| ||15 |- |[[:en:Verhoeff algorithm]]||14700|| || || ||4 |- |[[:en:Verlet integration]]||28200|| || || ||11 |- |[[:en:Versor]]||16000|| || || ||7 |- |[[:en:Vertex (geometry)]]||9100|| || || ||48 |- |[[:en:Vertex configuration]]||15700|| || || ||11 |- |[[:en:Vertical bar]]||25600||[[Կանգնակ]]||3700|| ||31 |- |[[:en:Maryna Viazovska]]||21100||[[Մարինա Վյազովսկայա]]||10900|| ||44 |- |[[:en:Vieta's formulas]]||7900||[[Վիետի թեորեմ]]||2500|| ||36 |- |[[:en:François Viète]]||48500||[[Ֆրանսուա Վիետ]]||7200|| ||64 |- |[[:en:Vigesimal]]||43800|| || || ||39 |- |[[:en:VIKOR method]]||7900|| || || ||1 |- |[[:en:Villarceau circles]]||10800|| || || ||10 |- |[[:en:Vincent's theorem]]||62500|| || || ||2 |- |[[:en:Virasoro conformal block]]||32400|| || || ||1 |- |[[:en:Nina Virchenko]]||10300|| || || ||2 |- |[[:en:Viscosity solution]]||16700|| || || ||4 |- |[[:en:Visual Turing Test]]||25100|| || || ||1 |- |[[:en:Vitali covering lemma]]||21200|| || || ||9 |- |[[:en:Vitali set]]||6500|| || || ||19 |- |[[:en:Vizing's theorem]]||20700|| || || ||10 |- |[[:en:Voigt profile]]||15400|| || || ||10 |- |[[:en:Voltage graph]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:Volume]]||29800||[[Ծավալ]]||8900|| ||112 |- |[[:en:Volume element]]||9000|| || || ||3 |- |[[:en:Volume form]]||14500|| || || ||10 |- |[[:en:Von Neumann universe]]||18200|| || || ||10 |- |[[:en:Von Neumann–Bernays–Gödel set theory]]||99100|| || || ||14 |- |[[:en:Voronoi diagram]]||43700||[[Վորոնեի դիագրամ]]||38100|| ||30 |- |[[:en:Wald test]]||17200|| || || ||8 |- |[[:en:Walk-on-spheres method]]||15200|| || || ||1 |- |[[:en:Erica N. Walker]]||9100|| || || ||2 |- |[[:en:C. T. C. Wall]]||7200|| || || ||10 |- |[[:en:Wallis product]]||9000||[[Վալլիսի բանաձև]]||3700|| ||22 |- |[[:en:John Wallis]]||33100||[[Ջոն Վալլիս]]||11900|| ||49 |- |[[:en:Wallpaper group]]||75800|| || || ||15 |- |[[:en:Léon Walras]]||25300||[[Լեոն Վալրաս]]||9400|| ||49 |- |[[:en:Marion Walter]]||20000|| || || ||6 |- |[[:en:Waring's problem]]||20400|| || || ||28 |- |[[:en:Talitha Washington]]||11000|| || || ||3 |- |[[:en:Wasserstein metric]]||28000|| || || ||5 |- |[[:en:Water pouring puzzle]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Watt's curve]]||6800|| || || ||8 |- |[[:en:Wave equation]]||60800||[[Ալիքային հավասարում]]||1800|| ||50 |- |[[:en:Wave interference]]||34500||[[Ալիքների ինտերֆերենցիա]]||4600|| ||72 |- |[[:en:Wavelet for multidimensional signals analysis]]||13800|| || || ||1 |- |[[:en:Wavelet transform]]||26200|| || || ||13 |- |[[:en:Weaire–Phelan structure]]||15400|| || || ||11 |- |[[:en:Weak equivalence (homotopy theory)]]||6700|| || || ||3 |- |[[:en:Weak ordering]]||30400|| || || ||6 |- |[[:en:Johanna Weber]]||12500|| || || ||9 |- |[[:en:Werner Weber (mathematician)]]||10500|| || || ||4 |- |[[:en:Webster/Sainte-Laguë method]]||19300|| || || ||24 |- |[[:en:Weil conjectures]]||40400|| || || ||13 |- |[[:en:Weil–Brezin Map]]||12700|| || || ||1 |- |[[:en:Weil's conjecture on Tamagawa numbers]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Roland Weitzenböck]]||6200|| || || ||6 |- |[[:en:Well-quasi-ordering]]||13300|| || || ||3 |- |[[:en:Roger J-B Wets]]||10900|| || || ||4 |- |[[:en:Weyl algebra]]||11100|| || || ||7 |- |[[:en:Weyl character formula]]||19900|| || || ||5 |- |[[:en:Weyl metrics]]||21000|| || || ||2 |- |[[:en:Sarah Whatmore (geographer)]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:J. H. C. Whitehead]]||9000|| || || ||17 |- |[[:en:Whitening transformation]]||4700|| || || ||3 |- |[[:en:Whitney topologies]]||4600|| || || ||1 |- |[[:en:Whittaker–Shannon interpolation formula]]||6000|| || || ||7 |- |[[:en:Peter Whittle (mathematician)]]||19700|| || || ||10 |- |[[:en:William Whyburn]]||10800|| || || ||1 |- |[[:en:Wiener process]]||32600|| || || ||19 |- |[[:en:Wiener–Khinchin theorem]]||13000|| || || ||10 |- |[[:en:Wigner semicircle distribution]]||15000|| || || ||7 |- |[[:en:Raymond Louis Wilder]]||10700|| || || ||10 |- |[[:en:Andrew Wiles]]||24700|| || || ||64 |- |[[:en:Wiles's proof of Fermat's Last Theorem]]||55900|| || || ||4 |- |[[:en:Amie Wilkinson]]||10500|| || || ||12 |- |[[:en:Emily Willbanks]]||9200|| || || ||1 |- |[[:en:Jan Camiel Willems]]||6100|| || || ||3 |- |[[:en:Margaret Willerding]]||11600|| || || ||1 |- |[[:en:William Lowell Putnam Mathematical Competition]]||51200|| || || ||9 |- |[[:en:Patrick Wilson (astronomer)]]||8400|| || || ||2 |- |[[:en:Ulrica Wilson]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Windmill graph]]||5400|| || || ||5 |- |[[:en:Window function]]||15900|| || || ||17 |- |[[:en:Winograd schema challenge]]||16600|| || || ||4 |- |[[:en:Witten conjecture]]||7700|| || || ||2 |- |[[:en:Edward Witten]]||31400|| || || ||53 |- |[[:en:Wold's decomposition]]||7500|| || || ||2 |- |[[:en:Wolfram's 2-state 3-symbol Turing machine]]||15700|| || || ||2 |- |[[:en:Wolstenholme prime]]||11100|| || || ||8 |- |[[:en:Nancy Farley Wood]]||14200|| || || ||1 |- |[[:en:Robert Woodhouse]]||11100|| || || ||13 |- |[[:en:Writing of Principia Mathematica]]||11400|| || || ||2 |- |[[:en:Wythoff symbol]]||11900|| || || ||9 |- |[[:en:Sergey Yablonsky]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Akiva Yaglom]]||9500|| || || ||10 |- |[[:en:Yang–Mills existence and mass gap]]||12800|| || || ||9 |- |[[:en:Shing-Tung Yau]]||115400|| || || ||37 |- |[[:en:Hamid Naderi Yeganeh]]||51900|| || || ||9 |- |[[:en:Youden's J statistic]]||7400|| || || ||4 |- |[[:en:Young tableau]]||21400|| || || ||15 |- |[[:en:Young's inequality]]||400|| || || ||2 |- |[[:en:Adriaan Cornelis Zaanen]]||8100|| || || ||4 |- |[[:en:Zarankiewicz problem]]||26500|| || || ||3 |- |[[:en:Zariski topology]]||18200|| || || ||17 |- |[[:en:Oscar Zariski]]||15400|| || || ||30 |- |[[:en:Zariski's main theorem]]||11500|| || || ||1 |- |[[:en:Zeckendorf's theorem]]||11200|| || || ||17 |- |[[:en:Christopher Zeeman]]||16800|| || || ||16 |- |[[:en:Eberhard Zeidler (mathematician)]]||14700|| || || ||3 |- |[[:en:Zermelo–Fraenkel set theory]]||42600|| || || ||31 |- |[[:en:Ernst Zermelo]]||11400|| || || ||40 |- |[[:en:Zermelo's navigation problem]]||9700|| || || ||1 |- |[[:en:Zero element]]||7300|| || || ||10 |- |[[:en:Zero-based numbering]]||23200|| || || ||5 |- |[[:en:Zero-symmetric graph]]||5200|| || || ||3 |- |[[:en:Zeros and poles]]||9400|| || || ||28 |- |[[:en:Zeta function regularization]]||13700|| || || ||6 |- |[[:en:Zhang Luping]]||8000|| || || ||1 |- |[[:en:Shou-Wu Zhang]]||17200|| || || ||6 |- |[[:en:Zig-zag lemma]]||4000|| || || ||5 |- |[[:en:Zilber-Pink conjecture]]||7500|| || || ||1 |- |[[:en:Zonal spherical function]]||49900|| || || ||1 |- |[[:en:Zorn's lemma]]||25400|| || || ||35 |- |[[:en:Enrique Zuazua]]||14400|| || || ||8 |- |[[:en:Antoni Zygmund]]||8300|| || || ||14 |- |[[:en:Σ-algebra]]||26800|| || || ||36 |- |[[:en:Χ-bounded]]||11000|| || || ||1 |} 30plrpl4ewv41r3fs307mopw6dse3mn Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Անգլերեն Վիքիպեդիայից/ցանկ կարգավիճակի 102 1009881 8495969 8495576 2022-08-26T18:30:37Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:List-Class mathematics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:300,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:400,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:500,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:600,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:700,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:800,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:900,000]]||100|| || || ||35 |- |[[:en:Alfréd Rényi Prize]]||3500|| || || ||5 |- |[[:en:Algorithms and Combinatorics]]||4500|| || || ||2 |- |[[:en:Apeirotope]]||3900|| || || ||3 |- |[[:en:Areas of mathematics]]||100||[[Մաթեմատիկա]]||80600|| ||305 |- |[[:en:Askey scheme]]||7700|| || || ||4 |- |[[:en:Bibliography of E. T. Whittaker]]||149700|| || || ||1 |- |[[:en:Center (algebra)]]||2300|| || || ||14 |- |[[:en:Comparison of linear algebra libraries]]||10200|| || || ||2 |- |[[:en:Comparison test]]||300|| || || ||2 |- |[[:en:Compound of cubes]]||400|| || || ||1 |- |[[:en:Compound of octahedra]]||600|| || || ||1 |- |[[:en:Compound of tetrahedra]]||400|| || || ||1 |- |[[:en:Correspondence (mathematics)]]||100|| || || ||16 |- |[[:en:Coxeter notation]]||176300|| || || ||5 |- |[[:en:Cyclic (mathematics)]]||1600|| || || ||3 |- |[[:en:Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics]]||4100|| || || ||17 |- |[[:en:Del in cylindrical and spherical coordinates]]||29100|| || || ||13 |- |[[:en:Enumerations of specific permutation classes]]||25000|| || || ||1 |- |[[:en:Gauss Lectureship]]||5300|| || || ||5 |- |[[:en:George Pólya Award]]||8700|| || || ||3 |- |[[:en:Glossary of algebraic geometry]]||74700|| || || ||4 |- |[[:en:Glossary of algebraic topology]]||47300|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of areas of mathematics]]||73300|| || || ||2 |- |[[:en:Glossary of arithmetic and diophantine geometry]]||37500|| || || ||2 |- |[[:en:Glossary of calculus]]||88400|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of classical algebraic geometry]]||82900|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of differential geometry and topology]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of field theory]]||15600|| || || ||3 |- |[[:en:Glossary of functional analysis]]||17200|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of graph theory]]||106500|| || || ||19 |- |[[:en:Glossary of invariant theory]]||39800|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of Lie groups and Lie algebras]]||23600|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of linear algebra]]||7700|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of mathematical symbols]]||73300||[[Մաթեմատիկական նշաններ]]||28800|| ||59 |- |[[:en:Glossary of mathematics]]||3800|| || || ||6 |- |[[:en:Glossary of order theory]]||29400|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of Principia Mathematica]]||20700|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of representation theory]]||34800|| || || ||1 |- |[[:en:Glossary of set theory]]||68500|| || || ||1 |- |[[:en:Gödel Lecture]]||4900|| || || ||1 |- |[[:en:Graduate Studies in Mathematics]]||27700|| || || ||5 |- |[[:en:Graduate Texts in Mathematics]]||34800|| || || ||10 |- |[[:en:List of Greek mathematicians]]||10700|| || || ||7 |- |[[:en:ICTP Ramanujan Prize]]||8800|| || || ||7 |- |[[:en:International Mathematical Olympiad selection process]]||39300|| || || ||1 |- |[[:en:List of Iranian mathematicians]]||7000|| || || ||2 |- |[[:en:ISO 31-11]]||17600|| || || ||6 |- |[[:en:List of Jewish mathematicians]]||182800|| || || ||2 |- |[[:en:Krieger–Nelson Prize]]||3100|| || || ||7 |- |[[:en:List of abstract algebra topics]]||12100|| || || ||4 |- |[[:en:List of actuaries]]||6800|| || || ||1 |- |[[:en:List of algebraic constructions]]||1400|| || || ||1 |- |[[:en:List of algebraic geometry topics]]||6700|| || || ||2 |- |[[:en:List of algebraic number theory topics]]||2100|| || || ||4 |- |[[:en:List of algebraic topology topics]]||3800|| || || ||2 |- |[[:en:List of algebras]]||2200|| || || ||1 |- |[[:en:List of aperiodic sets of tiles]]||35000|| || || ||3 |- |[[:en:List of axioms]]||2700|| || || ||4 |- |[[:en:List of Banach spaces]]||2400|| || || ||2 |- |[[:en:List of books about polyhedra]]||57000|| || || ||1 |- |[[:en:List of books in computational geometry]]||18900|| || || ||3 |- |[[:en:List of Boolean algebra topics]]||6400|| || || ||4 |- |[[:en:List of calculus topics]]||4400|| || || ||5 |- |[[:en:List of centroids]]||11700|| || || ||10 |- |[[:en:List of circle topics]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:List of combinatorial computational geometry topics]]||3800|| || || ||1 |- |[[:en:List of commutative algebra topics]]||3800|| || || ||1 |- |[[:en:List of complex analysis topics]]||4700|| || || ||3 |- |[[:en:List of complex and algebraic surfaces]]||7300|| || || ||2 |- |[[:en:List of complexity classes]]||8100|| || || ||11 |- |[[:en:List of computability and complexity topics]]||5200|| || || ||1 |- |[[:en:List of computer algebra systems]]||31100|| || || ||4 |- |[[:en:List of conjectures]]||28100|| || || ||5 |- |[[:en:List of conjectures by Paul Erdős]]||11700|| || || ||7 |- |[[:en:List of continuity-related mathematical topics]]||1800|| || || ||1 |- |[[:en:List of contributors to general relativity]]||20300|| || || ||3 |- |[[:en:List of convex regular-faced polyhedra]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:List of convexity topics]]||8100|| || || ||1 |- |[[:en:List of countries by medal count at International Mathematical Olympiad]]||8800|| || || ||2 |- |[[:en:List of curves]]||7100|| || || ||7 |- |[[:en:List of curves topics]]||3400|| || || ||3 |- |[[:en:List of definite integrals]]||13700|| || || ||10 |- |[[:en:List of differential geometry topics]]||8700|| || || ||4 |- |[[:en:List of dimensionless quantities]]||39400|| || || ||1 |- |[[:en:List of disproved mathematical ideas]]||4200|| || || ||2 |- |[[:en:List of examples of lengths]]||35300|| || || ||1 |- |[[:en:List of exceptional set concepts]]||1300|| || || ||1 |- |[[:en:List of exponential topics]]||6100|| || || ||4 |- |[[:en:List of fellows of the American Statistical Association]]||69600|| || || ||1 |- |[[:en:List of Fields medalists affiliated with the Institute for Advanced Study]]||4500|| || || ||2 |- |[[:en:List of fields of application of statistics]]||5400|| || || ||5 |- |[[:en:List of films about mathematicians]]||12700|| || || ||4 |- |[[:en:List of finite simple groups]]||46700|| || || ||6 |- |[[:en:List of finite spherical symmetry groups]]||15400|| || || ||6 |- |[[:en:List of forcing notions]]||16600|| || || ||1 |- |[[:en:List of formal systems]]||1700|| || || ||1 |- |[[:en:List of formulae involving π]]||31100|| || || ||7 |- |[[:en:List of formulas in Riemannian geometry]]||20000|| || || ||1 |- |[[:en:List of Fourier analysis topics]]||3100|| || || ||3 |- |[[:en:List of Fourier transforms]]||100|| || || ||64 |- |[[:en:List of Fourier-related transforms]]||7000|| || || ||5 |- |[[:en:List of functional analysis topics]]||5500|| || || ||3 |- |[[:en:List of general topology topics]]||5000|| || || ||2 |- |[[:en:List of geodesic polyhedra and Goldberg polyhedra]]||31100|| || || ||1 |- |[[:en:List of geometers]]||14700|| || || ||8 |- |[[:en:List of geometric topology topics]]||3300|| || || ||2 |- |[[:en:List of geometry topics]]||9900|| || || ||2 |- |[[:en:List of Graph Theory Problems]]||5300|| || || ||1 |- |[[:en:List of graph theory topics]]||7600|| || || ||2 |- |[[:en:List of graphs by edges and vertices]]||7300|| || || ||2 |- |[[:en:List of group theory topics]]||10200|| || || ||10 |- |[[:en:List of harmonic analysis topics]]||2600|| || || ||1 |- |[[:en:List of Hilbert systems]]||17900|| || || ||3 |- |[[:en:List of Hungarian mathematicians]]||5400|| || || ||4 |- |[[:en:List of important publications in mathematics]]||96600|| || || ||3 |- |[[:en:List of impossible puzzles]]||1600|| || || ||3 |- |[[:en:List of Indian mathematicians]]||6800|| || || ||10 |- |[[:en:List of inequalities]]||8900|| || || ||7 |- |[[:en:List of integer sequences]]||27800|| || || ||4 |- |[[:en:List of integrals of Gaussian functions]]||6300|| || || ||8 |- |[[:en:List of integrals of hyperbolic functions]]||5800||[[Հիպերբոլական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||7800|| ||31 |- |[[:en:List of integrals of inverse trigonometric functions]]||6000||[[Հակադարձ եռանկյունաչափական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||7200|| ||30 |- |[[:en:List of integrals of irrational functions]]||13700|| || || ||32 |- |[[:en:List of integrals of trigonometric functions]]||17400||[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||15500|| ||37 |- |[[:en:List of International Congresses of Mathematicians Plenary and Invited Speakers]]||122900|| || || ||4 |- |[[:en:List of irreducible Tits indices]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:List of isotoxal polyhedra and tilings]]||15100|| || || ||2 |- |[[:en:List of Italian mathematicians]]||19600|| || || ||5 |- |[[:en:List of Johnson solids]]||60000|| || || ||3 |- |[[:en:List of k-uniform tilings]]||72200|| || || ||1 |- |[[:en:List of knapsack problems]]||11100|| || || ||4 |- |[[:en:List of knot theory topics]]||7400|| || || ||1 |- |[[:en:List of Laplace transforms]]||9700|| || || ||2 |- |[[:en:List of large cardinal properties]]||5800|| || || ||2 |- |[[:en:List of largest known primes and probable primes]]||26500|| || || ||1 |- |[[:en:List of lemmas]]||8300|| || || ||3 |- |[[:en:List of Lie groups topics]]||4100|| || || ||2 |- |[[:en:List of logarithmic identities]]||29700|| || || ||22 |- |[[:en:List of logic symbols]]||22300|| || || ||18 |- |[[:en:List of manifolds]]||3700|| || || ||3 |- |[[:en:List of Martin Gardner Mathematical Games columns]]||32300|| || || ||3 |- |[[:en:List of mathematical abbreviations]]||18200|| || || ||6 |- |[[:en:List of mathematical artists]]||25800|| || || ||1 |- |[[:en:List of mathematical constants]]||81100|| || || ||10 |- |[[:en:List of mathematical functions]]||9900|| || || ||21 |- |[[:en:List of mathematical jargon]]||37700|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematical knots and links]]||3400|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematical logic topics]]||14000|| || || ||3 |- |[[:en:List of mathematical proofs]]||6000|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematical properties of points]]||3300|| || || ||1 |- |[[:en:List of mathematical series]]||17300|| || || ||12 |- |[[:en:List of mathematical shapes]]||46800|| || || ||5 |- |[[:en:List of mathematical societies]]||3900|| || || ||4 |- |[[:en:List of mathematical symbols by subject]]||143300|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematical theories]]||2100|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematical topics in quantum theory]]||4400|| || || ||3 |- |[[:en:List of mathematical uses of Latin letters]]||32400|| || || ||1 |- |[[:en:List of mathematics competitions]]||11600||[[Մաթեմատիկական օլիմպիադա]]||3400||այո||14 |- |[[:en:List of mathematics history topics]]||1500|| || || ||2 |- |[[:en:List of mathematics journals]]||14100|| || || ||3 |- |[[:en:List of multivariable calculus topics]]||1900|| || || ||1 |- |[[:en:List of named differential equations]]||15400|| || || ||1 |- |[[:en:List of nonlinear ordinary differential equations]]||7000|| || || ||1 |- |[[:en:List of nonlinear partial differential equations]]||22400|| || || ||2 |- |[[:en:List of NP-complete problems]]||28600|| || || ||3 |- |[[:en:List of number fields with class number one]]||15400|| || || ||1 |- |[[:en:List of numeral systems]]||35300|| || || ||4 |- |[[:en:List of numerical analysis topics]]||71800|| || || ||4 |- |[[:en:List of open-source software for mathematics]]||13100|| || || ||1 |- |[[:en:List of order structures in mathematics]]||1600|| || || ||8 |- |[[:en:List of order theory topics]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:List of Polish mathematicians]]||5100|| || || ||2 |- |[[:en:List of polygons]]||18600|| || || ||3 |- |[[:en:List of polygons, polyhedra and polytopes]]||29600|| || || ||2 |- |[[:en:List of polyhedral stellations]]||3500|| || || ||1 |- |[[:en:List of PPAD-complete problems]]||2000|| || || ||1 |- |[[:en:List of prime knots]]||26200|| || || ||3 |- |[[:en:List of prime numbers]]||116300||[[Պարզ թվերի ցանկ]]||22300|| ||35 |- |[[:en:List of properties of sets of reals]]||1500|| || || ||1 |- |[[:en:List of PSPACE-complete problems]]||18500|| || || ||1 |- |[[:en:List of q-analogs]]||2100|| || || ||1 |- |[[:en:List of real analysis topics]]||14300|| || || ||2 |- |[[:en:List of regular polytopes and compounds]]||121100|| || || ||7 |- |[[:en:List of representation theory topics]]||2600|| || || ||1 |- |[[:en:List of representations of e]]||8200|| || || ||5 |- |[[:en:List of Runge–Kutta methods]]||26600|| || || ||6 |- |[[:en:List of self-intersecting polygons]]||1100|| || || ||2 |- |[[:en:List of set identities and relations]]||155800|| || || ||1 |- |[[:en:List of set theory topics]]||9100|| || || ||3 |- |[[:en:List of small groups]]||29800|| || || ||15 |- |[[:en:List of small polyhedra by vertex count]]||8600|| || || ||2 |- |[[:en:List of solids derived from the sphere]]||900|| || || ||1 |- |[[:en:List of spirals]]||7900|| || || ||3 |- |[[:en:List of statements independent of ZFC]]||17800|| || || ||4 |- |[[:en:List of statisticians]]||39800|| || || ||8 |- |[[:en:List of surfaces]]||1600|| || || ||3 |- |[[:en:List of tessellations]]||15000|| || || ||1 |- |[[:en:List of textbooks in electromagnetism]]||46000|| || || ||1 |- |[[:en:List of textbooks in thermodynamics and statistical mechanics]]||47800|| || || ||2 |- |[[:en:List of textbooks on classical mechanics and quantum mechanics]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:List of theorems called fundamental]]||4500|| || || ||8 |- |[[:en:List of things named after Adrien-Marie Legendre]]||1500|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Alan Turing]]||3400|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Alexander Grothendieck]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Alfred Tarski]]||1800|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after André Weil]]||1300|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Archimedes]]||2200|| || || ||3 |- |[[:en:List of things named after Arthur Cayley]]||1200|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Bernhard Riemann]]||3600|| || || ||4 |- |[[:en:List of things named after Carl Friedrich Gauss]]||11200|| || || ||8 |- |[[:en:List of things named after Carl Gustav Jacob Jacobi]]||2500|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Charles Hermite]]||3900|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Eduard Heine]]||600|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Élie Cartan]]||2400|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Emil Artin]]||1100|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Erich Hecke]]||700|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Ernst Witt]]||800|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Euclid]]||2200|| || || ||3 |- |[[:en:List of things named after Felix Klein]]||1600|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Ferdinand Georg Frobenius]]||1500|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Gottfried Leibniz]]||3800|| || || ||7 |- |[[:en:List of things named after Henri Poincaré]]||7900|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Hermann Weyl]]||2800|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Isaac Newton]]||3900|| || || ||4 |- |[[:en:List of things named after Jacques Hadamard]]||2500|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after James Joseph Sylvester]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Jean-Pierre Serre]]||1600|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Johannes Kepler]]||1700|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after John Horton Conway]]||5900|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Joseph-Louis Lagrange]]||2800|| || || ||4 |- |[[:en:List of things named after Karl Weierstrass]]||1600|| || || ||3 |- |[[:en:List of things named after Leonhard Euler]]||13900||[[Լեոնարդ Էյլերի պատվին անվանված օբյեկտների ցանկ]]||5700|| ||15 |- |[[:en:List of things named after Niels Henrik Abel]]||2100|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Paul Erdős]]||2400|| || || ||6 |- |[[:en:List of things named after Peter Gustav Lejeune Dirichlet]]||2700|| || || ||3 |- |[[:en:List of things named after Pierre Deligne]]|| || || || ||36 |- |[[:en:List of things named after Pythagoras]]||3100|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after Richard Dedekind]]||1200|| || || ||1 |- |[[:en:List of things named after Srinivasa Ramanujan]]||2500|| || || ||3 |- |[[:en:List of things named after Thomas Bayes]]||4400|| || || ||2 |- |[[:en:List of things named after W. V. D. Hodge]]||700|| || || ||1 |- |[[:en:List of topics related to π]]||3300|| || || ||2 |- |[[:en:List of topologies]]||12500|| || || ||2 |- |[[:en:List of topologies on the category of schemes]]||1900|| || || ||1 |- |[[:en:List of transforms]]||3100|| || || ||7 |- |[[:en:List of transitive finite linear groups]]||6700|| || || ||1 |- |[[:en:List of triangle inequalities]]||45200|| || || ||2 |- |[[:en:List of triangle topics]]||11700|| || || ||4 |- |[[:en:List of trigonometric identities]]||76300||[[Եռանկյունաչափական նույնություններ]]||19900|| ||37 |- |[[:en:List of two-dimensional geometric shapes]]||4900|| || || ||2 |- |[[:en:List of undecidable problems]]||12200|| || || ||3 |- |[[:en:List of uniform polyhedra]]||39500||[[Համասեռ բազմանիստ]]||47400|| ||8 |- |[[:en:List of uniform polyhedra by Schwarz triangle]]||65200|| || || ||3 |- |[[:en:List of unsolved problems in fair division]]||25700|| || || ||1 |- |[[:en:List of unsolved problems in information theory]]||5200|| || || ||2 |- |[[:en:List of unsolved problems in mathematics]]||172300|| || || ||28 |- |[[:en:List of variational topics]]||1000|| || || ||1 |- |[[:en:List of vector spaces in mathematics]]||700|| || || ||2 |- |[[:en:List of wavelet-related transforms]]||1600|| || || ||1 |- |[[:en:List of window functions]]||56100|| || || ||1 |- |[[:en:List of winners of the Mathcounts competition]]|| || || || ||6 |- |[[:en:List of works by Petr Vaníček]]||92500|| || || ||1 |- |[[:en:List of zeta functions]]||3000|| || || ||4 |- |[[:en:Lists of integrals]]||29300|| || || ||46 |- |[[:en:Lists of mathematics topics]]||21700||[[Մաթեմատիկայի մասին հոդվածների ցանկեր]]||14700||այո||16 |- |[[:en:Lists of shapes]]||1100|| || || ||8 |- |[[:en:Lists of uniform tilings on the sphere, plane, and hyperbolic plane]]||55800|| || || ||1 |- |[[:en:Lists of unsolved problems in mathematics]]||100|| || || ||28 |- |[[:en:Louise Hay Award]]||6700|| || || ||4 |- |[[:en:MAA Certificate of Merit]]||1200|| || || ||1 |- |[[:en:Manifold decomposition]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Map of lattices]]||5800|| || || ||1 |- |[[:en:Martin Gardner bibliography]]||32300|| || || ||2 |- |[[:en:Mathematical Alphanumeric Symbols]]||108800|| || || ||9 |- |[[:en:Mathematical operators and symbols in Unicode]]||13300|| || || ||3 |- |[[:en:Mathematical software]]||5500|| || || ||11 |- |[[:en:List of mathematician-politicians]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Lists of mathematicians]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:List of Chinese mathematicians]]||2500|| || || ||6 |- |[[:en:Mathematics education in the United Kingdom]]||15400|| || || ||1 |- |[[:en:Max Noether's theorem]]||900|| || || ||2 |- |[[:en:List of members of the National Academy of Sciences (Applied mathematical sciences)]]||4100|| || || ||2 |- |[[:en:Miscellaneous Mathematical Symbols-B]]||11000|| || || ||8 |- |[[:en:Morgan Prize]]||12300|| || || ||6 |- |[[:en:Names of small numbers]]||5000|| || || ||4 |- |[[:en:Noether Lecture]]||7700|| || || ||5 |- |[[:en:Emmy Noether bibliography]]||27100|| || || ||2 |- |[[:en:Noise (spectral phenomenon)]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:List of numbers]]||56400|| || || ||40 |- |[[:en:Order (mathematics)]]||3900|| || || ||9 |- |[[:en:Ordered set operators]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Orders of magnitude (numbers)]]||88200|| || || ||12 |- |[[:en:Outline of actuarial science]]||4200|| || || ||1 |- |[[:en:Outline of algebra]]||8000|| || || ||2 |- |[[:en:Outline of discrete mathematics]]||8400|| || || ||2 |- |[[:en:Outline of linear algebra]]||4500|| || || ||3 |- |[[:en:Outline of logic]]||22600|| || || ||1 |- |[[:en:Outline of mathematics]]||14900|| || || ||7 |- |[[:en:Outline of probability]]||7800|| || || ||1 |- |[[:en:Outline of trigonometry]]||8700|| || || ||2 |- |[[:en:Paracompact uniform honeycombs]]||259400|| || || ||1 |- |[[:en:Paul Erdős Prize]]||2100|| || || ||6 |- |[[:en:Polytope families]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Poncelet Prize]]||8900|| || || ||8 |- |[[:en:Popular mathematics]]||9100|| || || ||6 |- |[[:en:Regular skew apeirohedron]]||16600|| || || ||4 |- |[[:en:Regular skew polyhedron]]||14000|| || || ||3 |- |[[:en:Rouse Ball Professor of Mathematics]]||3300|| || || ||3 |- |[[:en:Séminaire Nicolas Bourbaki (1960–1969)]]||10800|| || || ||2 |- |[[:en:Senior Wrangler]]||70500|| || || ||2 |- |[[:en:Snedecor Award]]||1300|| || || ||2 |- |[[:en:Special classes of semigroups]]||36000|| || || ||1 |- |[[:en:Srinivasa Ramanujan Medal]]||1200|| || || ||3 |- |[[:en:Sums of powers]]||5300|| || || ||3 |- |[[:en:Table of bases]]||43000||[[Հիմքերի աղյուսակ]]||90800||այո||10 |- |[[:en:Table of Clebsch–Gordan coefficients]]||42100|| || || ||4 |- |[[:en:Table of divisors]]||94200||[[Բաժանարարների աղյուսակ]]||115900||այո||18 |- |[[:en:Table of Lie groups]]||13800|| || || ||4 |- |[[:en:Table of prime factors]]||49700|| || || ||16 |- |[[:en:Tarski Lectures]]||3600|| || || ||4 |- |[[:en:List of things named after Joseph Fourier]]||2400|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of abelian varieties]]||9700|| || || ||1 |- |[[:en:Timeline of algebra]]||27500|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of algorithms]]||17600|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of ancient Greek mathematicians]]||25100|| || || ||4 |- |[[:en:Timeline of information theory]]||8800|| || || ||3 |- |[[:en:Timeline of women in mathematics]]||44300|| || || ||4 |- |[[:en:Timeline of women in mathematics in the United States]]||15700|| || || ||3 |- |[[:en:Undergraduate Texts in Mathematics]]||35100|| || || ||6 |- |[[:en:Uniform honeycombs in hyperbolic space]]||86700|| || || ||2 |- |[[:en:Uniform polyhedron compound]]||23600|| || || ||6 |- |[[:en:Uniform tiling symmetry mutations]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:Vector algebra relations]]||10200|| || || ||4 |- |[[:en:Vector calculus identities]]||27500||[[Վեկտորական անալիզի բանաձևեր]]||5700|| ||11 |- |[[:en:Whitehead Prize]]||7500|| || || ||12 |- |[[:en:Wolf Prize in Mathematics]]||16100|| || || ||27 |- |[[:en:Ε-net]]||300|| || || ||2 |- |[[:en:Ξ function]]||300|| || || ||1 |} ajw58mnsrak56pfhbqp77w4fs9j4oym Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Ռուսերեն Վիքիպեդիայից/կարևորագույն 102 1009883 8495970 8495579 2022-08-26T18:31:07Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:ru:Category:Статьи проекта Математика высшей важности]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:ru:1 (число)]]||13000||[[1 (թիվ)]]||1600||այո||195 |- |[[:ru:Аксиома]]||14800||[[Աքսիոմ]]||3100|| ||109 |- |[[:ru:Аксиома параллельности Евклида]]||71400|| || || ||41 |- |[[:ru:Алгебра]]||40400||[[Հանրահաշիվ]]||36100|| ||178 |- |[[:ru:Алгебраическая геометрия]]||41900||[[Հանրահաշվական երկրաչափություն]]||3600|| ||61 |- |[[:ru:Алгебраическое многообразие]]||29200|| || || ||34 |- |[[:ru:Анализ (раздел математики)]]||52000||[[Մաթեմատիկական անալիզ]]||31900|| ||118 |- |[[:ru:Аналитическая геометрия]]||19400||[[Անալիտիկ երկրաչափություն]]||1200||այո||77 |- |[[:ru:Арифметика]]||134800||[[Թվաբանություն]]||136300|| ||163 |- |[[:ru:Бесконечность]]||108200||[[Անվերջություն (մաթեմատիկա)]]||10000|| ||125 |- |[[:ru:Векторное пространство]]||31900||[[Վեկտորական տարածություն]]||5300|| ||82 |- |[[:ru:Великая теорема Ферма]]||41700||[[Ֆերմայի մեծ թեորեմ]]||6500|| ||80 |- |[[:ru:Вычислительная математика]]||52600|| || || ||27 |- |[[:ru:Галуа, Эварист]]||21200||[[Էվարիստ Գալուա]]||2400|| ||94 |- |[[:ru:Гаусс, Карл Фридрих]]||63800||[[Կառլ Գաուս]]||69700|| ||178 |- |[[:ru:Геометрия]]||43100||[[Երկրաչափություն]]||70300|| ||200 |- |[[:ru:Гильберт, Давид]]||52900||[[Դավիթ Հիլբերտ]]||48900|| ||143 |- |[[:ru:Гипотеза Пуанкаре]]||15300|| || || ||46 |- |[[:ru:Гипотеза Римана]]||64200|| || || ||58 |- |[[:ru:Группа (математика)]]||58800||[[Խումբ]]||8300|| ||81 |- |[[:ru:Дифференциальное уравнение]]||42000||[[Դիֆերենցիալ հավասարումներ]]||26900|| ||98 |- |[[:ru:Евклидово пространство]]||22700|| || || ||63 |- |[[:ru:Знаки плюса и минуса]]||16100||[[Պլյուս և մինուս նշաններ]]||14100|| ||23 |- |[[:ru:История математики]]||172400||[[Մաթեմատիկայի պատմություն]]||19800||այո||65 |- |[[:ru:Классификация простых конечных групп]]||73200|| || || ||25 |- |[[:ru:Колмогоров, Андрей Николаевич]]||118400||[[Անդրեյ Կոլմոգորով]]||7000|| ||71 |- |[[:ru:Кольцо (математика)]]||43000||[[Օղակ (մաթեմատիկա)]]||3900|| ||67 |- |[[:ru:Комплексное число]]||121400||[[Կոմպլեքս թիվ]]||11600|| ||133 |- |[[:ru:Комплексный анализ]]||42600|| || || ||60 |- |[[:ru:Коши, Огюстен Луи]]||18200||[[Օգյուստեն Լուի Կոշի]]||5900|| ||78 |- |[[:ru:Лейбниц, Готфрид Вильгельм]]||258600||[[Գոթֆրիդ Լայբնից]]||257000|| ||192 |- |[[:ru:Линейная алгебра]]||78500||[[Գծային հանրահաշիվ]]||42300|| ||113 |- |[[:ru:Лобачевский, Николай Иванович]]||98900||[[Նիկոլայ Լոբաչևսկի]]||2700|| ||90 |- |[[:ru:Логарифм]]||114700||[[Լոգարիթմ]]||16100|| ||113 |- |[[:ru:Манин, Юрий Иванович]]||27700|| || || ||20 |- |[[:ru:Математика]]||61300||[[Մաթեմատիկա]]||80600|| ||305 |- |[[:ru:Математическая индукция]]||10600||[[Մաթեմատիկական ինդուկցիա]]||2000|| ||70 |- |[[:ru:Математическая логика]]||42500||[[Մաթեմատիկական տրամաբանություն]]||1100|| ||89 |- |[[:ru:Математический анализ]]||79900|| || || ||105 |- |[[:ru:Математическое доказательство]]||52500||[[Մաթեմատիկական ապացույց]]||49900|| ||98 |- |[[:ru:Матрица (математика)]]||64000||[[Մատրից]]||26100|| ||97 |- |[[:ru:Международный конгресс математиков]]||111200|| || || ||32 |- |[[:ru:Многообразие]]||18600||[[Բազմաձևություն]]||2800||այո||50 |- |[[:ru:Многочлен]]||16900||[[Բազմանդամ]]||5000|| ||84 |- |[[:ru:Множество]]||29100||[[Բազմություն]]||47000|| ||104 |- |[[:ru:Неевклидова геометрия]]||6000||[[Ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]||5000|| ||54 |- |[[:ru:Нётер, Эмми]]||157000||[[Էմմի Նյոթեր]]||164000|| ||86 |- |[[:ru:Ноль]]||50600||[[0 (թիվ)]]||11600|| ||156 |- |[[:ru:Ньютон, Исаак]]||250900||[[Իսահակ Նյուտոն]]||147500|| ||277 |- |[[:ru:Окружность]]||51000||[[Շրջանագիծ]]||22000|| ||151 |- |[[:ru:Основания математики]]||119400|| || || ||37 |- |[[:ru:Основная теорема алгебры]]||18100||[[Հանրահաշվի հիմնական թեորեմ]]||12300|| ||59 |- |[[:ru:Пи (число)]]||82900||[[Պի թիվ]]||44100|| ||161 |- |[[:ru:Плоскость]]||19700||[[Հարթություն]]||2100|| ||88 |- |[[:ru:Площадь]]||41900||[[Մակերես]]||9700||այո||161 |- |[[:ru:Подмножество]]||13900||[[Ենթաբազմություն]]||8600|| ||67 |- |[[:ru:Подпространство]]||6600|| || || ||16 |- |[[:ru:Поле (алгебра)]]||17400|| || || ||63 |- |[[:ru:Преобразование Фурье]]||44400|| || || ||64 |- |[[:ru:Прикладная математика]]||32300||[[Կիրառական մաթեմատիկա]]||8800|| ||80 |- |[[:ru:Производная функции]]||59100||[[Ածանցյալ]]||18400|| ||89 |- |[[:ru:Простое число]]||108100||[[Պարզ թիվ]]||3300|| ||138 |- |[[:ru:Прямая]]||26700||[[Ուղիղ]]||7200|| ||110 |- |[[:ru:Прямоугольная система координат]]||29200||[[Դեկարտյան կոորդինատների համակարգ]]||4100|| ||77 |- |[[:ru:Риман, Бернхард]]||35300||[[Բեռնարդ Ռիման]]||12800|| ||106 |- |[[:ru:Ряд (математика)]]||49900|| || || ||80 |- |[[:ru:Ряд Тейлора]]||46900||[[Թեյլորի շարք]]||52200|| ||66 |- |[[:ru:Синай, Яков Григорьевич]]||21600|| || || ||30 |- |[[:ru:Система координат]]||42700||[[Կոորդինատային համակարգ]]||39400|| ||91 |- |[[:ru:Система линейных алгебраических уравнений]]||15600||[[Գծային հավասարումների համակարգ]]||8100|| ||74 |- |[[:ru:Соболев, Сергей Львович]]||34200||[[Սերգեյ Սոբոլև]]||4100|| ||27 |- |[[:ru:Список пленарных докладов на Международных конгрессах математиков]]||160100|| || || ||5 |- |[[:ru:Статистика]]||46400||[[Վիճակագրություն]]||10000|| ||185 |- |[[:ru:Теорема]]||38200||[[Թեորեմ]]||3000|| ||94 |- |[[:ru:Теорема Пифагора]]||58500||[[Պյութագորասի թեորեմ]]||7300|| ||123 |- |[[:ru:Теория графов]]||390400||[[Գրաֆների տեսություն]]||22300|| ||78 |- |[[:ru:Теория групп]]||48500|| || || ||79 |- |[[:ru:Теория категорий]]||28300||[[Կատեգորիաների տեսություն]]||7500|| ||53 |- |[[:ru:Теория множеств]]||71300||[[Բազմությունների տեսություն]]||50700|| ||124 |- |[[:ru:Теория функций вещественной переменной]]||8100|| || || ||42 |- |[[:ru:Теория хаоса]]||56800|| || || ||68 |- |[[:ru:Теория чисел]]||40100||[[Թվերի տեսություն]]||83500|| ||120 |- |[[:ru:Трапеция]]||16200||[[Սեղան (երկրաչափություն)]]||6600||այո||99 |- |[[:ru:Треугольник]]||90000||[[Եռանկյուն]]||16200|| ||162 |- |[[:ru:Тригонометрические функции]]||73100||[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ]]||65000|| ||80 |- |[[:ru:Тригонометрия]]||36000||[[Եռանկյունաչափություն]]||55900|| ||143 |- |[[:ru:Угол]]||66000||[[Անկյուն]]||64300|| ||133 |- |[[:ru:Фрактал]]||35200||[[Ֆրակտալ]]||51800|| ||79 |- |[[:ru:Функция (математика)]]||45400||[[Ֆունկցիա (մաթեմատիկա)]]||43300|| ||120 |- |[[:ru:Фурье, Жан-Батист Жозеф]]||40000||[[Ժոզեֆ Ֆուրիե]]||5000|| ||127 |- |[[:ru:Хаос]]||9100|| || || ||37 |- |[[:ru:Цифры]]||9900||[[Թվանշաններ]]||9500|| ||100 |- |[[:ru:Число]]||41100||[[Թիվ]]||80600|| ||199 |- |[[:ru:Шафаревич, Игорь Ростиславович]]||64800|| || || ||29 |- |[[:ru:Эйлер, Леонард]]||204000||[[Լեոնարդ Էյլեր]]||188100|| ||173 |- |[[:ru:Элементарная алгебра]]||20600||[[Տարրական հանրահաշիվ]]||14200|| ||55 |} 2nk95ah17xvcdlddajzflqvwl1p8dha Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Ռուսերեն Վիքիպեդիայից/միջին կարևորության 102 1009886 8495971 8495583 2022-08-26T18:34:16Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:ru:Category:Статьи проекта Математика средней важности]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:ru:«O» большое и «o» малое]]||20400|| || || ||38 |- |[[:ru:0,(9)]]||29700||[[0,(9)]]||12800|| ||61 |- |[[:ru:Абелев интеграл]]||3000||[[Աբելի ինտեգրալ]]||1500|| ||14 |- |[[:ru:Абстракция отождествления]]||3400|| || || ||1 |- |[[:ru:Аддитивность]]||1500|| || || ||15 |- |[[:ru:Аксиальный вектор]]||13500|| || || ||20 |- |[[:ru:Алгебра Жегалкина]]||3000|| || || ||2 |- |[[:ru:Алгебраическая группа]]||6700|| || || ||16 |- |[[:ru:Алгебраическая функция]]||5200||[[Հանրահաշվական ֆունկցիա]]||1000|| ||32 |- |[[:ru:Алгебраическое число]]||15100||[[Հանրահաշվական թիվ]]||1000|| ||62 |- |[[:ru:Алгоритм Беллмана — Форда]]||10000|| || || ||30 |- |[[:ru:Алгоритм Бернштейна — Вазирани]]||18700|| || || ||5 |- |[[:ru:Алгоритм Бурникеля — Циглера]]||4100|| || || ||2 |- |[[:ru:Алгоритм Дейкстры]]||25300||[[Դեքստրայի ալգորիթմ]]||3600||այո||51 |- |[[:ru:Алгоритм Флойда — Уоршелла]]||28200|| || || ||24 |- |[[:ru:Алгоритм Форда — Фалкерсона]]||13500||[[Ֆորդ-ֆալկերսոնի ալգորիթմ]]||12800|| ||21 |- |[[:ru:Алгоритм Харви — ван дер Хувена]]||7200|| || || ||1 |- |[[:ru:Алгоритм Шрайера — Симса]]||46600|| || || ||3 |- |[[:ru:Амортизационный анализ]]||9400|| || || ||15 |- |[[:ru:Амплитуда рассеяния]]||5800|| || || ||13 |- |[[:ru:Анализ данных]]||4200|| || || ||37 |- |[[:ru:Аналитическая теория чисел]]||8100|| || || ||35 |- |[[:ru:Аналитическая функция]]||1500||[[Անալիտիկ ֆունկցիա]]||4600|| ||37 |- |[[:ru:Аналитическое продолжение]]||20700||[[Անալիտիկ շարունակություն]]||4400|| ||26 |- |[[:ru:Апостериорная вероятность]]||2200|| || || ||17 |- |[[:ru:Арифметическая прогрессия]]||18600||[[Թվաբանական պրոգրեսիա]]||4000|| ||67 |- |[[:ru:Асимптота]]||10500||[[Ասիմպտոտ]]||1700|| ||58 |- |[[:ru:Асимптотическое разложение]]||6400|| || || ||15 |- |[[:ru:Атлас (топология)]]||3500|| || || ||15 |- |[[:ru:Аффинная геометрия]]||3200|| || || ||35 |- |[[:ru:Аффинное преобразование]]||9600||[[Աֆինական ձևափոխություն]]||3400|| ||34 |- |[[:ru:Аффинное пространство]]||11100|| || || ||27 |- |[[:ru:Банахова алгебра]]||17500|| || || ||17 |- |[[:ru:Бану Муса]]||4400|| || || ||28 |- |[[:ru:Бент-функция]]||9100|| || || ||3 |- |[[:ru:Бесконечно малая и бесконечно большая]]||24300||[[Անվերջ փոքր]]||1000||այո||40 |- |[[:ru:Бета-распределение]]||7900|| || || ||28 |- |[[:ru:Бета-функция Дирихле]]||8900|| || || ||15 |- |[[:ru:Биекция]]||5900||[[Փոխմիարժեք համապատասխանություն]]||1400|| ||55 |- |[[:ru:Бикватернион]]||12100|| || || ||11 |- |[[:ru:Билинейное отображение]]||3100|| || || ||17 |- |[[:ru:Биметрические теории гравитации]]||11500|| || || ||4 |- |[[:ru:Бинарная циклическая группа]]||2500|| || || ||2 |- |[[:ru:Бином]]||1100||[[Երկանդամ]]||1300|| ||44 |- |[[:ru:Биномиальная теорема Абеля]]||2600|| || || ||10 |- |[[:ru:Биссектриса]]||23600||[[Կիսորդ]]||4600|| ||41 |- |[[:ru:Бицентрическая система координат]]||3400|| || || ||5 |- |[[:ru:Блюменталь, Отто]]||11900|| || || ||13 |- |[[:ru:Бомбелли, Рафаэль]]||14400|| || || ||30 |- |[[:ru:Булева функция]]||47200||[[Բուլյան ֆունկցիա]]||43700|| ||23 |- |[[:ru:Бута]]||14100|| || || ||8 |- |[[:ru:Вариация функции]]||12100|| || || ||9 |- |[[:ru:Вектор-функция]]||10000|| || || ||21 |- |[[:ru:Векторный оператор Лапласа]]||9000|| || || ||8 |- |[[:ru:Вероятностная рекурсия]]||2300|| || || ||1 |- |[[:ru:Вероятность]]||85500||[[Հավանականություն]]||49200|| ||123 |- |[[:ru:Вершина (теория графов)]]||9600|| || || ||32 |- |[[:ru:Весовая матрица]]||4900|| || || ||4 |- |[[:ru:Взаимнокорреляционная функция]]||4400|| || || ||19 |- |[[:ru:Вневписанная окружность]]||15100|| || || ||11 |- |[[:ru:Вписанная окружность]]||20800||[[Ներգծյալ շրջանագիծ]]||4000||այո||32 |- |[[:ru:Врис, Густав де]]||4500|| || || ||14 |- |[[:ru:Вронскиан]]||8100|| || || ||23 |- |[[:ru:Вторая теорема о среднем]]||2400|| || || ||3 |- |[[:ru:Вулих, Борис Захарович]]||10900|| || || ||3 |- |[[:ru:Выпуклый многоугольник]]||3300|| || || ||34 |- |[[:ru:Вырождение (математика)]]||6400|| || || ||21 |- |[[:ru:Гамильтон, Уильям Роуэн]]||103900||[[Ուիլյամ Համիլտոն]]||84900|| ||79 |- |[[:ru:Гамильтонов граф]]||22500|| || || ||13 |- |[[:ru:Гамильтонова механика]]||23000|| || || ||40 |- |[[:ru:Гамма-распределение]]||12600|| || || ||30 |- |[[:ru:Геометрическая прогрессия]]||11200||[[Երկրաչափական պրոգրեսիա]]||4300||այո||62 |- |[[:ru:Геометрические закономерности в природе]]||107100||[[Բնության օրինաչափություններ]]||66200|| ||16 |- |[[:ru:Геометрическое место точек]]||4900|| || || ||42 |- |[[:ru:Гиперболические уравнения]]||7800|| || || ||14 |- |[[:ru:Гиперболоид]]||9200||[[Հիպերբոլոիդ]]||2000|| ||46 |- |[[:ru:Гиперкомплексное число]]||3600||[[Հիպերկոմպլեքս թվեր]]||2800|| ||33 |- |[[:ru:Гиперкуб]]||6000||[[Հիպերխորանարդ]]||5600|| ||39 |- |[[:ru:Гиперплоскость]]||2700|| || || ||32 |- |[[:ru:Гиперэкспоненциальное распределение]]||4500|| || || ||5 |- |[[:ru:Гипотеза ван дер Вардена]]||4300|| || || ||3 |- |[[:ru:Гипотеза Хадвигера (теория графов)]]||6200|| || || ||6 |- |[[:ru:Гипотеза H]]||3800|| || || ||6 |- |[[:ru:Гипоэллиптический оператор]]||6500|| || || ||7 |- |[[:ru:Гладкая функция]]||6000|| || || ||7 |- |[[:ru:Гладкое расслоение]]||4100|| || || ||2 |- |[[:ru:Гомологическая зеркальная симметрия]]||11100|| || || ||5 |- |[[:ru:Группа Ли]]||17000|| || || ||34 |- |[[:ru:Дарвин, Джордж Говард]]||61200||[[Ջորջ Դարվին]]||2900|| ||37 |- |[[:ru:Дважды стохастическая матрица]]||4600|| || || ||9 |- |[[:ru:Двенадцатигранники]]||4000||[[Դոդեկաեդր]]||10200|| ||55 |- |[[:ru:Двойная точка]]||2800|| || || ||2 |- |[[:ru:Двойное векторное произведение]]||6100|| || || ||3 |- |[[:ru:Двойственный симплекс-метод]]||100||[[Սիմպլեքս մեթոդ]]||6900|| ||36 |- |[[:ru:Двудольный граф]]||5900|| || || ||32 |- |[[:ru:Двумерное пространство]]||7700||[[Երկչափ տարածություն]]||7100|| ||46 |- |[[:ru:Дедекиндово сечение]]||13000|| || || ||29 |- |[[:ru:Декартов лист]]||14600|| || || ||29 |- |[[:ru:Деление многочленов]]||20300||[[Բազմանդամների սյունակով բաժանում]]||5000|| ||24 |- |[[:ru:Делимость]]||14000||[[Բաժանելիություն]]||13900|| ||63 |- |[[:ru:Дерево палиндромов]]||26900|| || || ||4 |- |[[:ru:Дзета-функция Римана]]||29400||[[Ռիմանի զետա ֆունկցիա]]||6700|| ||53 |- |[[:ru:Диагональное преобладание]]||2500|| || || ||14 |- |[[:ru:Диаметр]]||18400||[[Տրամագիծ]]||1600|| ||101 |- |[[:ru:Дискретная теорема Грина]]||10900|| || || ||3 |- |[[:ru:Дискриминантный анализ]]||3600|| || || ||14 |- |[[:ru:Дисперсия случайной величины]]||15600||[[Դիսպերսիա (վիճակագրություն)]]||16300|| ||63 |- |[[:ru:Дифференциалы высших порядков]]||8800|| || || ||1 |- |[[:ru:Дифференциальная форма]]||18700|| || || ||23 |- |[[:ru:Дифференциальные уравнения Лагранжа и Клеро]]||11000|| || || ||18 |- |[[:ru:Дифференцирование сложной функции]]||6700||[[Բարդ ֆունկցիայի դիֆերենցում]]||8800|| ||41 |- |[[:ru:Домики и колодцы]]||11600||[[Ջուր, գազ և էլեկտրականություն]]||3300|| ||17 |- |[[:ru:Дополнение Шура]]||3000|| || || ||13 |- |[[:ru:Дюйм]]||33400||[[Դյույմ]]||900|| ||94 |- |[[:ru:Евдокс Книдский]]||33300||[[Եվդոքս]]||1600|| ||63 |- |[[:ru:Евклидово поле]]||2300|| || || ||6 |- |[[:ru:Единичная матрица]]||4200|| || || ||49 |- |[[:ru:Единичная окружность]]||6400||[[Միավոր շրջանագիծ]]||1100||այո||58 |- |[[:ru:Единичный вектор]]||2200|| || || ||49 |- |[[:ru:Единичный круг]]||5000|| || || ||17 |- |[[:ru:Задача Дирихле]]||6600|| || || ||14 |- |[[:ru:Задача Неймана]]||8200||[[Նեյմանի խնդիր]]||2000|| ||15 |- |[[:ru:Задача Нелсона — Эрдёша — Хадвигера]]||9800|| || || ||11 |- |[[:ru:Задача о семи кёнигсбергских мостах]]||38500||[[Քյոնիգսբերգի յոթ կամուրջները]]||6600||այո||57 |- |[[:ru:Задача Фаньяно]]||2400|| || || ||8 |- |[[:ru:Задача Штурма — Лиувилля]]||24500|| || || ||17 |- |[[:ru:Задачи тысячелетия]]||10100||[[Հազարամյակի մրցանակային խնդիրներ]]||8300|| ||41 |- |[[:ru:Законы де Моргана]]||5700||[[Դե Մորգանի բանաձևեր]]||3300|| ||47 |- |[[:ru:Замкнутое множество]]||3800|| || || ||32 |- |[[:ru:Заряд (теория меры)]]||5300|| || || ||12 |- |[[:ru:Зоммерфельд, Арнольд]]||147300||[[Առնոլդ Զոմմերֆելդ]]||3400|| ||69 |- |[[:ru:Идеал (алгебра)]]||25600|| || || ||40 |- |[[:ru:Идеальный тепловой контакт]]||2200|| || || ||4 |- |[[:ru:Изоморфизм]]||17300||[[Իզոմորֆություն (մաթեմատիկա)]]||5400|| ||59 |- |[[:ru:Изотропный вектор]]||10100|| || || ||6 |- |[[:ru:Инвариантная производная по времени]]||6700|| || || ||1 |- |[[:ru:Интеграл Лебега]]||15300||[[Լեբեգի ինտեգրալ]]||4300|| ||30 |- |[[:ru:Интеграл Римана — Стилтьеса]]||3200||[[Ստիլտյեսի ինտեգրալ]]||1400|| ||19 |- |[[:ru:Интегральная показательная функция]]||9700|| || || ||19 |- |[[:ru:Интегральная теорема Коши]]||4600|| || || ||26 |- |[[:ru:Интегральная формула Коши]]||14800||[[Կոշիի ինտեգրալ]]||1800|| ||37 |- |[[:ru:Интегральное уравнение Вольтерры]]||4500|| || || ||12 |- |[[:ru:Интегральный признак Коши — Маклорена]]||6200|| || || ||18 |- |[[:ru:Интерполяционные формулы]]||8400|| || || ||3 |- |[[:ru:Интерполяционный многочлен Лагранжа]]||15400|| || || ||23 |- |[[:ru:История арифметики]]||121500|| || || ||6 |- |[[:ru:История криптографии]]||195200||[[Կրիպտոգրաֆիայի պատմություն]]||35200|| ||21 |- |[[:ru:История математики в Армении]]||96000||[[Մաթեմատիկայի պատմությունը Հայաստանում]]||88500|| ||3 |- |[[:ru:Каноническая форма Вейра]]||10000|| || || ||2 |- |[[:ru:Канторово множество]]||9200|| || || ||35 |- |[[:ru:Капелли, Альфредо]]||5700|| || || ||14 |- |[[:ru:Кари, Яркко]]||5700|| || || ||4 |- |[[:ru:Карно, Лазар]]||23400||[[Լազար Նիկոլա Կառնո]]||3400|| ||58 |- |[[:ru:Квадрат (алгебра)]]||6400||[[Թվի քառակուսի]]||6000|| ||54 |- |[[:ru:Квадратичная функция одной переменной]]||46500||[[Մեկ փոփոխականի քառակուսային ֆունկցիա]]||12500|| ||36 |- |[[:ru:Квадратное пирамидальное число]]||8200|| || || ||19 |- |[[:ru:Квадратура круга]]||18600||[[Շրջանի քառակուսացում]]||2300|| ||49 |- |[[:ru:Квадратурная формула Гаусса — Лагерра]]||2100|| || || ||3 |- |[[:ru:Квантиль]]||9700|| || || ||28 |- |[[:ru:Квантовая группа]]||6000|| || || ||13 |- |[[:ru:Класс (математика)]]||3400||[[Դաս (բազմությունների տեսություն)]]||2300|| ||29 |- |[[:ru:Клейн, Виллем]]||4900|| || || ||10 |- |[[:ru:Когомологии де Рама]]||12100|| || || ||14 |- |[[:ru:Коллинеарность]]||5400|| || || ||30 |- |[[:ru:Компланарность]]||4000|| || || ||21 |- |[[:ru:Конвей, Джон Хортон]]||102500|| || || ||47 |- |[[:ru:Кониашвили, Михаил Григорьевич]]||4800|| || || ||1 |- |[[:ru:Коническое сечение]]||34100||[[Կոնական հատույթ]]||2800|| ||78 |- |[[:ru:Константа Миллса]]||5800|| || || ||12 |- |[[:ru:Континуум (теория множеств)]]||13400|| || || ||17 |- |[[:ru:Кортевег, Дидерик]]||5700|| || || ||16 |- |[[:ru:Коэффициент]]||5400||[[Գործակիցներ]]||2100|| ||58 |- |[[:ru:Красота математики]]||32000|| || || ||26 |- |[[:ru:Кратность критической точки]]||12700|| || || ||1 |- |[[:ru:Кривая Безье]]||24700|| || || ||46 |- |[[:ru:Кривая Урысона]]||9700|| || || ||2 |- |[[:ru:Кривизна]]||16800|| || || ||44 |- |[[:ru:Криволинейный интеграл]]||16600||[[Կորագիծ ինտեգրալ]]||3500|| ||36 |- |[[:ru:Круг]]||8500||[[Շրջան (երկրաչափություն)]]||4300|| ||62 |- |[[:ru:Круг сходимости]]||3500|| || || ||17 |- |[[:ru:Куб (алгебра)]]||13600|| || || ||43 |- |[[:ru:Левитин, Карл Ефимович]]||54300|| || || ||1 |- |[[:ru:Лемма Адамара]]||6800|| || || ||4 |- |[[:ru:Лемма Морса]]||7500|| || || ||4 |- |[[:ru:Линейная независимость]]||5800|| || || ||39 |- |[[:ru:Линейное приближение]]||3600|| || || ||19 |- |[[:ru:Линейный непрерывный оператор]]||9500|| || || ||8 |- |[[:ru:Логарифмическая производная]]||3200|| || || ||15 |- |[[:ru:Логарифмическая система счисления]]||10300|| || || ||3 |- |[[:ru:Логарифмический признак сходимости]]||2100|| || || ||2 |- |[[:ru:Логнормальное распределение]]||8200|| || || ||25 |- |[[:ru:Локально связное пространство]]||2400|| || || ||10 |- |[[:ru:Лоэв, Мишель]]||4700|| || || ||10 |- |[[:ru:Лямбда-матрица]]||8900|| || || ||9 |- |[[:ru:Малая теорема Ферма]]||34400|| || || ||52 |- |[[:ru:Математическая абстракция]]||3700|| || || ||17 |- |[[:ru:Математическое ожидание]]||21400||[[Մաթեմատիկական սպասում]]||2000|| ||54 |- |[[:ru:Матрица Лемера]]||2700|| || || ||3 |- |[[:ru:Матрица мер конвергенции]]||9800|| || || ||5 |- |[[:ru:Матрица Паскаля]]||16100|| || || ||7 |- |[[:ru:Матрица перехода]]||7800|| || || ||20 |- |[[:ru:Матрица расстояний]]||8800|| || || ||11 |- |[[:ru:Матрица сдвига]]||7400|| || || ||5 |- |[[:ru:Матричный метод]]||6600|| || || ||2 |- |[[:ru:Метод бисопряжённых градиентов]]||5500|| || || ||4 |- |[[:ru:Метод Галёркина]]||12700|| || || ||12 |- |[[:ru:Метод Гаусса (численное интегрирование)]]||5600|| || || ||19 |- |[[:ru:Метод граничного элемента]]||11900|| || || ||10 |- |[[:ru:Метод итерации]]||7000|| || || ||1 |- |[[:ru:Метод конечных объёмов]]||5700|| || || ||13 |- |[[:ru:Метод конечных разностей]]||11600|| || || ||23 |- |[[:ru:Метод конечных элементов]]||21500|| || || ||40 |- |[[:ru:Метод Лобачевского — Греффе]]||13300|| || || ||6 |- |[[:ru:Метод неделимых]]||22900|| || || ||23 |- |[[:ru:Метод перевала]]||5500|| || || ||4 |- |[[:ru:Метод прогонки]]||15200|| || || ||11 |- |[[:ru:Метод прямоугольников]]||7300|| || || ||10 |- |[[:ru:Метод разделения переменных]]||16300|| || || ||20 |- |[[:ru:Метод релаксации]]||2400||[[Ռելակսացիայի մեթոդ]]||6400|| ||10 |- |[[:ru:Метод решёточных уравнений Больцмана]]||3700|| || || ||10 |- |[[:ru:Метод Рунге — Кутты]]||32200||[[Ռունգե-Կուտտայի մեթոդ]]||29700|| ||33 |- |[[:ru:Метод сопряжённых градиентов]]||10900|| || || ||3 |- |[[:ru:Метод сопряжённых градиентов (для решения СЛАУ)]]||7000|| || || ||14 |- |[[:ru:Метод стрельбы]]||4400|| || || ||9 |- |[[:ru:Метод характеристик]]||9500|| || || ||10 |- |[[:ru:Метод Якоби для собственных значений]]||4700|| || || ||9 |- |[[:ru:Минимальная форма автомата]]||8800|| || || ||2 |- |[[:ru:Минимальный многочлен матрицы]]||3100|| || || ||18 |- |[[:ru:Минимизация ДКА]]||3500|| || || ||10 |- |[[:ru:Минуции (математика)]]||6400|| || || ||1 |- |[[:ru:Многомасштабный метод конечных элементов]]||7500|| || || ||1 |- |[[:ru:Многочлены Лагерра]]||4900|| || || ||22 |- |[[:ru:Многочлены Полачека]]||2000|| || || ||1 |- |[[:ru:Множество Мандельброта]]||31700|| || || ||50 |- |[[:ru:Мухаммад ибн Муса ибн Шакир]]||6500|| || || ||1 |- |[[:ru:Наибольшее известное простое число]]||11000||[[Մեծագույն հայտնի պարզ թիվը]]||19800|| ||22 |- |[[:ru:Недоопределённая система]]||1600|| || || ||5 |- |[[:ru:Нейман, Карл Готфрид]]||5500|| || || ||22 |- |[[:ru:Необходимое условие сходимости рядов]]||2400|| || || ||18 |- |[[:ru:Непер, Джон]]||28800||[[Ջոն Նեփյեր]]||2400|| ||79 |- |[[:ru:Неравенство о среднем арифметическом, геометрическом и гармоническом]]||11500|| || || ||24 |- |[[:ru:Неравенство Птолемея]]||7600||[[Պտղոմեոսի թեորեմ]]||3200|| ||34 |- |[[:ru:Неравенство Сильвестра]]||1700|| || || ||1 |- |[[:ru:Норма (теория полей)]]||5400|| || || ||11 |- |[[:ru:Нормаль]]||14100||[[Նորմալ]]||2200|| ||40 |- |[[:ru:Нормальная форма дифференциальных уравнений]]||8900|| || || ||1 |- |[[:ru:Нормальная форма Смита]]||3600|| || || ||6 |- |[[:ru:Нулевой вектор]]||2600|| || || ||29 |- |[[:ru:Нуль функции]]||8500||[[Ֆունկցիայի զրո]]||4800|| ||46 |- |[[:ru:Область целостности]]||10000|| || || ||33 |- |[[:ru:Обобщённое гиперболическое распределение]]||4000|| || || ||5 |- |[[:ru:Обратная матрица]]||16700|| || || ||18 |- |[[:ru:Обратная параболическая интерполяция]]||4700|| || || ||5 |- |[[:ru:Обратное число]]||13800|| || || ||52 |- |[[:ru:Общая тауберова теорема Винера]]||2600|| || || ||3 |- |[[:ru:Объём]]||10200||[[Ծավալ]]||8900|| ||112 |- |[[:ru:Однородное дифференциальное уравнение]]||2900|| || || ||12 |- |[[:ru:Однородный многочлен]]||2500||[[Ձևեր (մաթեմատիկա)]]||4000|| ||19 |- |[[:ru:Одноугольник]]||1400|| || || ||24 |- |[[:ru:Ортогональные функции]]||3500||[[Օրթոգոնալ ֆունկցիաներ]]||2000|| ||10 |- |[[:ru:Особое решение]]||7000||[[Հատուկ լուծում]]||1800|| ||5 |- |[[:ru:Отелбаев, Мухтарбай Отелбаевич]]||11000|| || || ||5 |- |[[:ru:Отражающая функция Мироненко]]||4700|| || || ||5 |- |[[:ru:Оценка сложности песен]]||8700|| || || ||3 |- |[[:ru:Панин, Иван Александрович (математик)]]||10800|| || || ||3 |- |[[:ru:Параболическое уравнение]]||7300||[[Պարաբոլիկ հավասարումներ]]||7200|| ||14 |- |[[:ru:Парадокс Рассела]]||60100||[[Ռասելի պարադոքս]]||54900|| ||48 |- |[[:ru:Пентикяйнен, Тейво]]||9100|| || || ||3 |- |[[:ru:Перечислительная комбинаторика]]||2800|| || || ||11 |- |[[:ru:Перцептрон]]||96100|| || || ||30 |- |[[:ru:Поверхность второго порядка]]||17500|| || || ||4 |- |[[:ru:Поверхность Дарбу]]||4500|| || || ||1 |- |[[:ru:Поворот Гивенса]]||7000|| || || ||11 |- |[[:ru:Показатели центра распределения]]||4800|| || || ||45 |- |[[:ru:Поле направлений]]||1800|| || || ||8 |- |[[:ru:Полный граф]]||3700|| || || ||36 |- |[[:ru:Полукруговой закон Вигнера]]||3300|| || || ||7 |- |[[:ru:Полупростая алгебра Ли]]||17400|| || || ||13 |- |[[:ru:Полярный треугольник]]||5700|| || || ||1 |- |[[:ru:Порядковая статистика]]||5700|| || || ||13 |- |[[:ru:Порядок элемента]]||9900|| || || ||2 |- |[[:ru:Послание монаха Роджера Бэкона]]||96800|| || || ||3 |- |[[:ru:Постоянная Хинчина]]||19600|| || || ||11 |- |[[:ru:Поток векторного поля]]||7300||[[Վեկտորական դաշտի հոսք]]||2000|| ||41 |- |[[:ru:Правильные многомерные многогранники]]||8900|| || || ||17 |- |[[:ru:Правильный многогранник]]||26200||[[Կանոնավոր բազմանիստ]]||53600|| ||61 |- |[[:ru:Предельные теоремы Сегё]]||3800|| || || ||2 |- |[[:ru:Предобуславливание]]||10200|| || || ||6 |- |[[:ru:Премия Веблена по геометрии]]||4700|| || || ||14 |- |[[:ru:Преобразование Вигнера — Вилла]]||11400|| || || ||1 |- |[[:ru:Преобразование Лагерра]]||2000|| || || ||1 |- |[[:ru:Признак Гаусса]]||1700|| || || ||3 |- |[[:ru:Признак д’Аламбера]]||9100||[[Դ'Ալամբերի հայտանիշ]]||3500|| ||29 |- |[[:ru:Признак Куммера]]||5400|| || || ||4 |- |[[:ru:Признак Раабе]]||3700|| || || ||8 |- |[[:ru:Признак сравнения]]||6500|| || || ||18 |- |[[:ru:Признаки подобия треугольников]]||19200|| || || ||9 |- |[[:ru:Пример Адамара]]||2100|| || || ||2 |- |[[:ru:Примитивные уравнения]]||1900|| || || ||10 |- |[[:ru:Принцип Гарнака]]||5200|| || || ||12 |- |[[:ru:Приращение функции]]||1900|| || || ||2 |- |[[:ru:Проекционные методы решения СЛАУ]]||14600|| || || ||1 |- |[[:ru:Произведение Кронекера]]||14400||[[Կրոնեկերյան արտադրյալ]]||8800|| ||23 |- |[[:ru:Производная Дини]]||3800|| || || ||8 |- |[[:ru:Производная обратной функции]]||3700|| || || ||10 |- |[[:ru:Производная Пинкерле]]||5700|| || || ||5 |- |[[:ru:Пространство Браунера]]||7100|| || || ||3 |- |[[:ru:Пространство Минковского]]||16100||[[Մինկովսկու տարածություն]]||10600|| ||45 |- |[[:ru:Пространство Смит]]||4500|| || || ||3 |- |[[:ru:Пространство Соболева]]||19100|| || || ||19 |- |[[:ru:Пространство столбцов]]||22500|| || || ||12 |- |[[:ru:Пространство циклов]]||24000|| || || ||4 |- |[[:ru:Процедура Кэли — Диксона]]||15000|| || || ||15 |- |[[:ru:Пятиугольное число]]||6500|| || || ||25 |- |[[:ru:Радикальный признак Коши]]||8400|| || || ||24 |- |[[:ru:Радиус-вектор]]||4600||[[Շառավիղ-վեկտոր]]||2800||այո||47 |- |[[:ru:Разложение Холецкого]]||9500|| || || ||20 |- |[[:ru:Разрывный метод Галёркина]]||21300|| || || ||3 |- |[[:ru:Распределение Вейбулла]]||25900|| || || ||26 |- |[[:ru:Распределение Дирихле]]||8200|| || || ||15 |- |[[:ru:Распределение Коши]]||9000|| || || ||28 |- |[[:ru:Распределение Лапласа]]||12300|| || || ||15 |- |[[:ru:Распределение Максвелла]]||30000||[[Մաքսվելի բաշխում]]||3500|| ||40 |- |[[:ru:Распределение Парето]]||8100|| || || ||28 |- |[[:ru:Распределение Пуассона]]||15500||[[Պուասոնի բաշխում]]||2400|| ||50 |- |[[:ru:Распределение Райса]]||5000|| || || ||9 |- |[[:ru:Распределение Рэлея]]||5400|| || || ||20 |- |[[:ru:Распределение хи-квадрат]]||21100|| || || ||39 |- |[[:ru:Распределение variance-gamma]]||3200|| || || ||3 |- |[[:ru:Расстояние Махаланобиса]]||10900|| || || ||19 |- |[[:ru:Расстояние Минковского]]||3200|| || || ||11 |- |[[:ru:Расстояние Чебышёва]]||3400|| || || ||20 |- |[[:ru:Регулярное семейство распределений]]||2700|| || || ||2 |- |[[:ru:Редко используемые тригонометрические функции]]||12300|| || || ||3 |- |[[:ru:Решение задачи с конца]]||3600|| || || ||2 |- |[[:ru:Римские цифры]]||52800||[[Հռոմեական թվեր]]||2600||այո||103 |- |[[:ru:Ряд Гаусса]]||3900|| || || ||6 |- |[[:ru:Ряд из натуральных чисел]]||30400|| || || ||27 |- |[[:ru:Ряд обратных квадратов]]||40800|| || || ||32 |- |[[:ru:Саломаа, Арто]]||15000|| || || ||10 |- |[[:ru:Свойство замкнутости регулярных языков]]||1700|| || || ||1 |- |[[:ru:Сглаживающий сплайн]]||11100|| || || ||3 |- |[[:ru:Сектор круга]]||1300||[[Սեկտոր (երկրաչափություն)]]||1700||այո||48 |- |[[:ru:Семейство (математика)]]||7500|| || || ||23 |- |[[:ru:Сепарабельное пространство]]||7300|| || || ||23 |- |[[:ru:Сертификат простоты]]||13000|| || || ||4 |- |[[:ru:Сжимающее отображение]]||3200|| || || ||17 |- |[[:ru:Сигнатура (линейная алгебра)]]||3400|| || || ||11 |- |[[:ru:Символ Якоби]]||15300|| || || ||25 |- |[[:ru:Скользящая средняя]]||30700|| || || ||27 |- |[[:ru:Слабая производная]]||7300|| || || ||15 |- |[[:ru:Сложение]]||153500||[[Գումարում]]||38600|| ||123 |- |[[:ru:Смешанное произведение]]||7700||[[Խառն արտադրյալ]]||1900|| ||28 |- |[[:ru:Собственный вектор]]||32500|| || || ||48 |- |[[:ru:Соотношение Безу]]||21000|| || || ||34 |- |[[:ru:Сопряжённый корень]]||2600|| || || ||1 |- |[[:ru:Спектральная теорема]]||26400|| || || ||16 |- |[[:ru:Спектральная теория]]||8600|| || || ||13 |- |[[:ru:Список интегралов от гиперболических функций]]||6500||[[Հիպերբոլական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||7800|| ||31 |- |[[:ru:Список интегралов от иррациональных функций]]||9100|| || || ||32 |- |[[:ru:Список интегралов от логарифмических функций]]||2400||[[Լոգարիթմական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||4500|| ||32 |- |[[:ru:Список интегралов от обратных тригонометрических функций]]||4500||[[Հակադարձ եռանկյունաչափական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||7200|| ||30 |- |[[:ru:Список интегралов от рациональных функций]]||4700||[[Ռացիոնալ ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||6000|| ||34 |- |[[:ru:Список интегралов от тригонометрических функций]]||13900||[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||15500|| ||37 |- |[[:ru:Список интегралов от экспоненциальных функций]]||4500||[[Էքսպոնենցիալ ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||7400|| ||33 |- |[[:ru:Список интегралов элементарных функций]]||13000|| || || ||46 |- |[[:ru:Список квадратурных формул]]||36900||[[Քառակուսացման բանաձևերի ցանկ]]||29100|| ||2 |- |[[:ru:Список матриц]]||28100|| || || ||9 |- |[[:ru:Список объектов, названных в честь Исаака Ньютона]]||4900|| || || ||4 |- |[[:ru:Список объектов, названных в честь Леонарда Эйлера]]||22400||[[Լեոնարդ Էյլերի պատվին անվանված օբյեկտների ցանկ]]||5700|| ||15 |- |[[:ru:Спор о струне]]||35300|| || || ||3 |- |[[:ru:Стабилизированный метод бисопряжённых градиентов]]||4300|| || || ||4 |- |[[:ru:Статистическая оценка]]||5800||[[Վիճակագրական գնահատական]]||800|| ||30 |- |[[:ru:Стилтьес, Томас Иоаннес]]||16700||[[Թոմաս Ստիլտյես]]||1700|| ||24 |- |[[:ru:Стохастический интеграл]]||9800|| || || ||18 |- |[[:ru:Ступенчатый вид матрицы]]||2900|| || || ||17 |- |[[:ru:Суперпростое число]]||1800|| || || ||8 |- |[[:ru:Суперсимметрия]]||32600||[[Սուպերսիմետրիա]]||10800|| ||51 |- |[[:ru:Суслин, Андрей Александрович]]||15800|| || || ||9 |- |[[:ru:Суффиксный автомат]]||80500|| || || ||5 |- |[[:ru:Сфеническое число]]||5400|| || || ||21 |- |[[:ru:Сферическая теорема синусов]]||5000|| || || ||2 |- |[[:ru:Сферические теоремы косинусов]]||13700|| || || ||8 |- |[[:ru:Схема Эйткена]]||5800|| || || ||3 |- |[[:ru:Счастливое число (lucky number)]]||9300|| || || ||22 |- |[[:ru:Телескопический ряд]]||5000|| || || ||21 |- |[[:ru:Тело (алгебра)]]||3000|| || || ||29 |- |[[:ru:Тензор Дарбу]]||3400|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Абеля]]||3700|| || || ||25 |- |[[:ru:Теорема Абеля о неразрешимости уравнений в радикалах]]||8500|| || || ||22 |- |[[:ru:Теорема Адамара о лакунах]]||1800|| || || ||5 |- |[[:ru:Теорема Адамара о степенном ряде]]||7200||[[Կոշի-Ադամարի թեորեմ]]||7300|| ||18 |- |[[:ru:Теорема Александера о предбазе]]||8900|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Александрова о выпуклой функции]]||1600|| || || ||6 |- |[[:ru:Теорема Александрова о развёртке]]||6100|| || || ||4 |- |[[:ru:Теорема Аполлония]]||3500||[[Ապոլոնիուսի թեորեմ]]||3200|| ||25 |- |[[:ru:Теорема Ауманна о согласии]]||4800|| || || ||4 |- |[[:ru:Теорема Больцано — Вейерштрасса]]||23100|| || || ||35 |- |[[:ru:Теорема Бондаревой — Шепли]]||3300|| || || ||5 |- |[[:ru:Теорема Брахмагупты]]||7600|| || || ||20 |- |[[:ru:Теорема Ван-Обеля о четырёхугольнике]]||3000|| || || ||17 |- |[[:ru:Теорема Вариньона (геометрия)]]||5300||[[Վարինյոնի թեորեմ (երկրաչափություն)]]||5400||այո||16 |- |[[:ru:Теорема Вейерштрасса о функции на компакте]]||8000|| || || ||27 |- |[[:ru:Теорема Вивиани]]||4700||[[Վիվիանիի թեորեմ]]||2500|| ||27 |- |[[:ru:Теорема Виртингера]]||2000|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Витта]]||2900|| || || ||3 |- |[[:ru:Теорема Волда]]||3100|| || || ||5 |- |[[:ru:Теорема вращения Эйлера]]||3300|| || || ||12 |- |[[:ru:Теорема Гаусса — Маркова]]||12500|| || || ||18 |- |[[:ru:Теорема Гильберта — Шмидта]]||4900|| || || ||4 |- |[[:ru:Теорема Грина]]||13200||[[Գրինի բանաձևեր]]||1300|| ||39 |- |[[:ru:Теорема де Гуа]]||8600||[[Դե Գուայի թեորեմ]]||3300|| ||17 |- |[[:ru:Теорема Егорова]]||4500|| || || ||13 |- |[[:ru:Теорема Жордана]]||9400||[[Ժորդանյան կոր]]||2400|| ||25 |- |[[:ru:Теорема Клини о неподвижной точке]]||2700|| || || ||7 |- |[[:ru:Теорема Колмогорова]]||3500|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема косинусов]]||18000||[[Կոսինուսների թեորեմ]]||3900||այո||66 |- |[[:ru:Теорема котангенсов]]||3600||[[Կոտանգենսների թեորեմ]]||2900|| ||18 |- |[[:ru:Теорема Коши — Ковалевской]]||6400|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема Коши — Пуанкаре]]||2700|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Коши о многогранниках]]||4600|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема Крейна — Мильмана]]||3800|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема Кронекера — Капелли]]||4900|| || || ||22 |- |[[:ru:Теорема Лапласа]]||14700|| || || ||20 |- |[[:ru:Теорема Лебега о мажорируемой сходимости]]||4500|| || || ||17 |- |[[:ru:Теорема Лебега о разложении меры]]||3500|| || || ||6 |- |[[:ru:Теорема Лежандра (сферическая тригонометрия)]]||4700|| || || ||7 |- |[[:ru:Теорема Лейбница (геометрия)]]||3400|| || || ||3 |- |[[:ru:Теорема Лейбница о сходимости знакочередующихся рядов]]||400|| || || ||27 |- |[[:ru:Теорема Линделёфа о многограннике]]||3800|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Лузина]]||4200|| || || ||12 |- |[[:ru:Теорема Ляпунова]]||100|| || || ||40 |- |[[:ru:Теорема Мазура — Улама]]||3300|| || || ||6 |- |[[:ru:Теорема Мансиона]]||100|| || || ||9 |- |[[:ru:Теорема Мардена]]||3300|| || || ||9 |- |[[:ru:Теорема Менелая]]||9300|| || || ||38 |- |[[:ru:Теорема Меньшова]]||3100|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Минковского о выпуклом теле]]||5300|| || || ||13 |- |[[:ru:Теорема Минковского о многогранниках]]||6700|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Монжа]]||6700||[[Մոնժի թեորեմ]]||2200||այո||13 |- |[[:ru:Теорема Морли о трисектрисах]]||4600|| || || ||24 |- |[[:ru:Теорема Нагумо]]||12800|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Наполеона]]||6900||[[Նապոլեոնի թեորեմ]]||2800||այո||26 |- |[[:ru:Теорема Ньютона (планиметрия)]]||2400|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема Нэша — Кёйпера]]||4900|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Нэша о регулярных вложениях]]||6000|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема о бабочке]]||5800|| || || ||20 |- |[[:ru:Теорема о биссектрисе]]||8800|| || || ||19 |- |[[:ru:Теорема о замкнутом графике]]||2500|| || || ||18 |- |[[:ru:Теорема о неявной функции]]||9100|| || || ||21 |- |[[:ru:Теорема о перестановке ряда]]||2200|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема о промежуточном значении]]||7000|| || || ||43 |- |[[:ru:Теорема о равномерной непрерывности]]||5600|| || || ||19 |- |[[:ru:Теорема о секущих]]||100|| || || ||25 |- |[[:ru:Теорема о сумме углов многоугольника]]||2500|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема о сумме углов треугольника]]||9000||[[Եռանկյան անկյունների գումար]]||5300|| ||12 |- |[[:ru:Теорема о трёх перпендикулярах]]||5500|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема об ограниченности интегрируемой функции]]||2400|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема об открытом отображении]]||2700|| || || ||20 |- |[[:ru:Теорема отсчётов в частотной области]]||2500|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Польке ― Шварца]]||1800|| || || ||7 |- |[[:ru:Теорема Радемахера]]||1100|| || || ||11 |- |[[:ru:Теорема Радона — Никодима]]||6000|| || || ||14 |- |[[:ru:Теорема разложения Гельмгольца]]||30800|| || || ||16 |- |[[:ru:Теорема Риса — Фишера]]||5400|| || || ||8 |- |[[:ru:Теорема Сазонова]]||2600|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Сальмона]]||1700|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Сарда]]||12500|| || || ||10 |- |[[:ru:Теорема Сильвестра]]||7100|| || || ||14 |- |[[:ru:Теорема синусов]]||9100||[[Սինուսների թեորեմ]]||1700||այո||66 |- |[[:ru:Теорема Стеклова]]||3200|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Степанова]]||1400|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Стилтьеса]]||3100|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Стоуна о группах унитарных операторов в гильбертовом пространстве]]||3400|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Стюарта]]||8500||[[Ստյուարտի թեորեմ]]||3100|| ||31 |- |[[:ru:Теорема Таубера]]||4200|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Тебо]]||4200|| || || ||9 |- |[[:ru:Теорема Тонелли — Фубини]]||7100|| || || ||19 |- |[[:ru:Теорема Фалеса о пропорциональных отрезках]]||10000||[[Հատման թեորեմ]]||4800|| ||31 |- |[[:ru:Теорема Фейербаха]]||8300|| || || ||5 |- |[[:ru:Теорема Фихтенгольца]]||2500|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Хадвигера]]||3700|| || || ||7 |- |[[:ru:Теорема Хана — Банаха]]||8500|| || || ||22 |- |[[:ru:Теорема Харди — Литтлвуда]]||1600|| || || ||5 |- |[[:ru:Теорема Хеллингера — Тёплица]]||2500|| || || ||7 |- |[[:ru:Теорема Хольмгрена]]||2100|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Шаудера — Тихонова]]||1200|| || || ||9 |- |[[:ru:Теорема Шварца о второй производной]]||3200|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Штейнера — Лемуса]]||4500|| || || ||16 |- |[[:ru:Теорема Штейнера (планиметрия)]]||2600|| || || ||1 |- |[[:ru:Теорема Штольца]]||7800|| || || ||19 |- |[[:ru:Теорема Шура о постоянной кривизне]]||1900|| || || ||2 |- |[[:ru:Теорема Эйлера для многогранников]]||5000|| || || ||14 |- |[[:ru:Теорема Эйлера о треугольнике]]||9700|| || || ||22 |- |[[:ru:Теоремы Паппа — Гульдина]]||9100|| || || ||23 |- |[[:ru:Теория массового обслуживания]]||15100|| || || ||27 |- |[[:ru:Теория потенциала]]||15400||[[Պոտենցիալի տեսություն]]||4400|| ||19 |- |[[:ru:Теория Ходжа]]||10000|| || || ||12 |- |[[:ru:Тест Агравала — Каяла — Саксены]]||24200|| || || ||20 |- |[[:ru:Тождество Эйлера (комплексный анализ)]]||17800||[[Էյլերի նույնություն]]||19200|| ||53 |- |[[:ru:Томография]]||41000||[[Տոմոգրաֆիա]]||1400|| ||40 |- |[[:ru:Топология Зарисского]]||21600|| || || ||17 |- |[[:ru:Точка Микеля]]||9500|| || || ||1 |- |[[:ru:Точная верхняя и нижняя границы]]||16900|| || || ||21 |- |[[:ru:Трансверсальность]]||2700|| || || ||10 |- |[[:ru:Транспонированная матрица]]||4400||[[Շրջված մատրից]]||4800|| ||40 |- |[[:ru:Третья краевая задача]]||6000|| || || ||9 |- |[[:ru:Треугольник Рёло]]||105900||[[Ռյոլոյի եռանկյուն]]||48600|| ||34 |- |[[:ru:Ультраметрическое пространство]]||4900|| || || ||15 |- |[[:ru:Универсальная тригонометрическая подстановка]]||11100|| || || ||10 |- |[[:ru:Универсум фон Неймана]]||19500|| || || ||10 |- |[[:ru:Уравнение Лакса]]||2400|| || || ||7 |- |[[:ru:Уравнение переноса]]||2200|| || || ||15 |- |[[:ru:Уравнение Риккати]]||10700||[[Ռիկատիի հավասարում]]||8900|| ||22 |- |[[:ru:Устранимая особая точка]]||2100|| || || ||14 |- |[[:ru:Фигурные числа]]||111900|| || || ||25 |- |[[:ru:Фильтр Чебышёва]]||34900|| || || ||17 |- |[[:ru:Форма Бовиля — Богомолова]]||3500|| || || ||2 |- |[[:ru:Формула Бернулли]]||5000|| || || ||5 |- |[[:ru:Формула Герона]]||13100||[[Հերոնի բանաձև]]||2000||այո||65 |- |[[:ru:Формула Карно]]||4900||[[Կառնոյի թեորեմ]]||2100||այո||22 |- |[[:ru:Формула конечных приращений]]||12300|| || || ||55 |- |[[:ru:Формула Муавра]]||3100||[[Մուավրի բանաձև]]||15100|| ||45 |- |[[:ru:Формула Якоби]]||2000|| || || ||5 |- |[[:ru:Фрактальная размерность]]||63900|| || || ||23 |- |[[:ru:Французская железнодорожная метрика]]||9500|| || || ||4 |- |[[:ru:Фундаментальная последовательность]]||3500|| || || ||45 |- |[[:ru:Функционал Минковского]]||5400|| || || ||10 |- |[[:ru:Функция Гомпертца]]||4700|| || || ||10 |- |[[:ru:Функция Дирихле]]||6000|| || || ||28 |- |[[:ru:Хадвигер, Гуго]]||8100|| || || ||8 |- |[[:ru:Центр вписанной окружности]]||9700||[[Ներգծյալ շրջանագծի կենտրոն]]||3400|| ||18 |- |[[:ru:Цингер, Василий Яковлевич]]||83400|| || || ||10 |- |[[:ru:Численное интегрирование]]||28500|| || || ||34 |- |[[:ru:Численные методы]]||50900||[[Թվային մեթոդներ]]||38400|| ||97 |- |[[:ru:Шапиро, Зоря Яковлевна]]||14900|| || || ||3 |- |[[:ru:Шур, Исай]]||6000|| || || ||30 |- |[[:ru:Экзотические тригонометрические функции]]||100|| || || ||3 |- |[[:ru:Эконометрика]]||76600||[[Էկոնոմետրիկա]]||24800|| ||71 |- |[[:ru:Экспонента]]||12000||[[Էքսպոնենտ]]||6800|| ||44 |- |[[:ru:Экспоненциальное распределение]]||9600|| || || ||37 |- |[[:ru:Экспоненциальный рост]]||4400|| || || ||39 |- |[[:ru:Экстремаль]]||2500|| || || ||1 |- |[[:ru:Экстремально несвязное пространство]]||3500|| || || ||6 |- |[[:ru:Эллиптические функции Якоби]]||18500|| || || ||16 |- |[[:ru:Эллиптический оператор]]||4200|| || || ||11 |- |[[:ru:Эллиптическое уравнение]]||5700|| || || ||11 |- |[[:ru:Эргодическая теорема Биркгофа — Хинчина]]||5000|| || || ||2 |- |[[:ru:Эрмитова нормальная форма]]||14000|| || || ||5 |- |[[:ru:Эрмитова форма]]||3900|| || || ||8 |- |[[:ru:Эрмитово-сопряжённая матрица]]||6700|| || || ||30 |- |[[:ru:Эшер, Мауриц Корнелис]]||97200||[[Մաուրից Կոռնելիս Էշեր]]||99400|| ||85 |- |[[:ru:Якобиан]]||10400|| || || ||4 |- |[[:ru:D с чертой-преобразование]]||4700|| || || ||1 |- |[[:ru:H-кобордизм]]||3700|| || || ||5 |- |[[:ru:IDEA]]||71900|| || || ||26 |- |[[:ru:SAFER]]||81200|| || || ||9 |- |[[:ru:Sgn]]||7100||[[Sgn]]||6600|| ||41 |} i5ry03pzfykz21u2l59fvyvhpy16wmb Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Ռուսերեն Վիքիպեդիայից/ԸՀ կարգավիճակի 102 1009888 8495972 8495585 2022-08-26T18:34:53Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:ru:Category:Избранные статьи проекта Математика]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:ru:Аксиома параллельности Евклида]]||71400|| || || ||41 |- |[[:ru:Арифметика]]||134800||[[Թվաբանություն]]||136300|| ||163 |- |[[:ru:Архимед]]||145800||[[Արքիմեդես]]||92200|| ||220 |- |[[:ru:Гамильтон, Уильям Роуэн]]||103900||[[Ուիլյամ Համիլտոն]]||84900|| ||79 |- |[[:ru:Зоммерфельд, Арнольд]]||147300||[[Առնոլդ Զոմմերֆելդ]]||3400|| ||69 |- |[[:ru:История арифметики]]||121500|| || || ||6 |- |[[:ru:История криптографии]]||195200||[[Կրիպտոգրաֆիայի պատմություն]]||35200|| ||21 |- |[[:ru:История математических обозначений]]||248100||[[Մաթեմատիկական նշանակումների պատմություն]]||14900|| ||8 |- |[[:ru:История теории вероятностей]]||122400||[[Հավանականությունների տեսության պատմություն]]||123600|| ||16 |- |[[:ru:История тригонометрии]]||118700||[[Եռանկյունաչափության պատմություն]]||118400|| ||17 |- |[[:ru:Кипу]]||260700||[[Կիպու (գիր)]]||24000||այո||52 |- |[[:ru:Комплексное число]]||121400||[[Կոմպլեքս թիվ]]||11600|| ||133 |- |[[:ru:Конвей, Джон Хортон]]||102500|| || || ||47 |- |[[:ru:Леви бен Гершом]]||155900|| || || ||27 |- |[[:ru:Лейбниц, Готфрид Вильгельм]]||258600||[[Գոթֆրիդ Լայբնից]]||257000|| ||192 |- |[[:ru:Лемма Шепли — Фолкмана]]||103800|| || || ||7 |- |[[:ru:Логарифм]]||114700||[[Լոգարիթմ]]||16100|| ||113 |- |[[:ru:Основания математики]]||119400|| || || ||37 |- |[[:ru:Парадокс Рассела]]||60100||[[Ռասելի պարադոքս]]||54900|| ||48 |- |[[:ru:Перцептрон]]||96100|| || || ||30 |- |[[:ru:Послание монаха Роджера Бэкона]]||96800|| || || ||3 |- |[[:ru:Суффиксный автомат]]||80500|| || || ||5 |- |[[:ru:Треугольник Рёло]]||105900||[[Ռյոլոյի եռանկյուն]]||48600|| ||34 |- |[[:ru:Фигурные числа]]||111900|| || || ||25 |- |[[:ru:Чебышёв, Пафнутий Львович]]||134700||[[Պաֆնուտի Չեբիշև]]||4500|| ||47 |- |[[:ru:Эйлер, Леонард]]||204000||[[Լեոնարդ Էյլեր]]||188100|| ||173 |- |[[:ru:Эконометрика]]||76600||[[Էկոնոմետրիկա]]||24800|| ||71 |- |[[:ru:Эшер, Мауриц Корнелис]]||97200||[[Մաուրից Կոռնելիս Էշեր]]||99400|| ||85 |} dawg2797y8vladpzs8k730e8oonot9l Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հոդվածներ Ռուսերեն Վիքիպեդիայից/ԼՀ կարգավիճակի 102 1009891 8495973 8492991 2022-08-26T18:35:24Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:ru:Category:Хорошие статьи проекта Математика]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:ru:Алгоритм Шрайера — Симса]]||46600|| || || ||3 |- |[[:ru:Апории Зенона]]||101300|| || || ||47 |- |[[:ru:Атака по сторонним каналам]]||55000|| || || ||17 |- |[[:ru:Борн, Макс]]||142400||[[Մաքս Բոռն]]||48400|| ||108 |- |[[:ru:Гауссовы целые числа]]||62100|| || || ||30 |- |[[:ru:Геометрия (Декарт)]]||55800||[[Երկրաչափություն (Դեկարտ)]]||31300|| ||17 |- |[[:ru:Дарвин, Джордж Говард]]||61200||[[Ջորջ Դարվին]]||2900|| ||37 |- |[[:ru:Дерево палиндромов]]||26900|| || || ||4 |- |[[:ru:Дифференциальная приватность]]||27900|| || || ||10 |- |[[:ru:Ехиднаэдр]]||24900||[[Եքիդնաեդր]]||16800|| ||8 |- |[[:ru:Задача о рюкзаке]]||52600||[[Ուսապարկի խնդիր]]||4400|| ||31 |- |[[:ru:История математики]]||172400||[[Մաթեմատիկայի պատմություն]]||19800||այո||65 |- |[[:ru:История математики в Армении]]||96000||[[Մաթեմատիկայի պատմությունը Հայաստանում]]||88500|| ||3 |- |[[:ru:Кеплер, Иоганн]]||69800||[[Յոհան Կեպլեր]]||17400|| ||171 |- |[[:ru:Корень (математика)]]||62400||[[Արմատ (մաթեմատիկա)]]||41700|| ||72 |- |[[:ru:Лемма о малом искажении]]||17100|| || || ||8 |- |[[:ru:Лобачевский, Николай Иванович]]||98900||[[Նիկոլայ Լոբաչևսկի]]||2700|| ||90 |- |[[:ru:Математическая экономика]]||193200|| || || ||38 |- |[[:ru:Международный конгресс математиков]]||111200|| || || ||32 |- |[[:ru:Множественное выравнивание последовательностей]]||55000|| || || ||18 |- |[[:ru:Ньютон, Исаак]]||250900||[[Իսահակ Նյուտոն]]||147500|| ||277 |- |[[:ru:Передискретизация]]||46400|| || || ||9 |- |[[:ru:Протокол Нидхема — Шрёдера]]||43100|| || || ||14 |- |[[:ru:Протоколы тайного голосования]]||72900|| || || ||2 |- |[[:ru:Пуанкаре, Анри]]||131200||[[Անրի Պուանկարե]]||6600|| ||119 |- |[[:ru:Решение треугольников]]||63400||[[Եռանկյունների լուծում]]||61900|| ||14 |- |[[:ru:Ряд обратных квадратов]]||40800|| || || ||32 |- |[[:ru:Сеть Фейстеля]]||51600|| || || ||22 |- |[[:ru:Спор о струне]]||35300|| || || ||3 |- |[[:ru:Тест ассоциативности]]||25300|| || || ||4 |- |[[:ru:Тест Люка — Лемера]]||29300|| || || ||17 |- |[[:ru:Трофей (архитектура)]]||35700|| || || ||8 |- |[[:ru:Турбокод]]||37000|| || || ||15 |- |[[:ru:Тьюринг, Алан]]||91900||[[Ալան Թյուրինգ]]||111900|| ||169 |- |[[:ru:Цингер, Василий Яковлевич]]||83400|| || || ||10 |- |[[:ru:Шифр Бэкона]]||31700|| || || ||11 |- |[[:ru:Erlang]]||158600|| || || ||33 |- |[[:ru:SAFER]]||81200|| || || ||9 |} 6av77voruy21teotyippz7t6fcmaw6r Լուիջի Ադեմոլո 0 1010913 8496082 8381236 2022-08-27T00:05:41Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Նկարիչ}} '''Լուիջի Ադեմոլո''' ({{lang-it|Luigi Ademollo}}, {{ԱԾ}}), իտալացի նկարիչ։ [[File:Ademollo, The Menorah 02.jpg|thumb|''[[Ուխտի տապանակ]]ի տեղափոխումը, [[Պիտտի]], 1816]] == Կենսագրություն == Ծնվել է [[Միլան]]ում։ Սովորել է [[Բրերա ակադեմիա]]յում, որտեղ նրան դասավանդել են Ջուլիո Տրաբալեսին, Ջոգոնդո Ալբերտոլին և [[Ջուզեպպե Պիերմարինի]]ն։ Նա լքել է Միլանը 1783 թվականին և ճանապարհորդել և աշխատել է [[Հռոմ]]ում և [[Ֆլորենցիա]]յում։ 1792 թվականին ամուսնացել է Մարգարետ Չիմբալի Ֆերրարայի հետ Հռոմում և ունեցել է մի քանի երեխա։ Ադեմոլոն հիմնականում նկարում էր որմնանկարներ աստվածաշնչյան տեսարաններով՝ Հին և Նոր կտակարաններից։ 1789 թվականին նա նշանակվել է [[Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա]]յի պրոֆեսոր։ Նա նկարում էր թատրոններում, այդ թվում` զբաղվում էր վարագույրների ձևավորմամբ։ Մասնակցել է [[Պիտտի]]ի Ռոյալ եկեղեցու որմնանկարների աշխատանքներին, ինչպես նաև` պատկերազարդել է Սանտիցիմա Անունցիատայի և Սանտ Ամբրոջոյի Եկեղեցիները<ref>{{cite book|last= Saltini|first=Guglielmo Enrico|title= ''Le Arti Belle in Toscana da Mezzo il Secolo VIII ai di Nostri, Memoria Storica.''|publisher=Tipografia Le Monnier|location=Florence, Italy |year=1862|pages= 48|url= https://books.google.com/books?id=mvoqAAAAYAAJ}}</ref>։ Սիեննայում որմնանկարներ է նկարել Վենտուրի Գալերանի և Սեգարդի պալատներում։ Մահացել է Ֆլորենցիայում, 1849 թվականին։ Նրա որդին` Ագոստինո Ադեմոլոն, վեպերի, այդ թվում՝ «Մարիետա դի Ռիչի» վեպի հեղինակն է։ Նրա զարմիկը` Կարլո Ադեմոլոն, պատմական և մարտական տեսարանների նկարիչ էր։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * G. Mellini, Opening for Louis Ademollo, in "Art Illustrated", 57, 1974 * Bolaffi Encyclopedic Dictionary of painters and engravers Italian eleventh to the twentieth century, vol. I, Turin 1972 * P. Bucarelli, voice Ademollo, Louis, in the Biographical Dictionary of Italian, 1, Rome 1960 * E. Lavagnino, Modern art from the neo-classical to contemporary, I, Turin 1956 {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Ադեմոլո, Լուիջի}} 1la75waoq4b3lvnf20qipaegzb3z6xz Օրանժ (Կալիֆոռնիա) 0 1028255 8496084 7547203 2022-08-27T00:10:11Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր }} '''Օրանժ (Կալիֆոռնիա)''' [[քաղաք]] [[Կալիֆոռնիա]]յի հարավում, Օրինջ շրջանում: Քաղաքը մի մաս է կազմում [[Լոս Անջելես]]ի մայրաքաղաքային տարածքում: Օրանժի տարածքը 69.9 կմ² է, որից 60,6 կմ² պատկանում է արվարձաններին: Բնակչության քանակը կազմում է 141 634 մարդ ([[2009]] թվականի տվյալներով): Բնակչության խտությունը ՝ 2337 մարդ/կմ²: Քաղաքը գտնվում է ծովի մակարդակից 59 մետր բարձրության վրա: == Պատմությունը == Քաղաքը հիմնադրվել է [[1869 թվական]]ին [[Էնդրյու Գասել]]ի և [[Ալֆրեդ Չեփման]]ի կողմից: [[1888 թվական]]ին [[բնակավայր]]ը ստացել է քաղաքի կարգավիճակ: Լոս Անջելեսի արագ ընդլայնվող մայրաքաղաքի հարևանությունը և Օրանժի տարածքում տրանսպորտային կապի հարմարավետությունն իսկական շինարարական բում առաջացրեցին, որը շարունակվում է մինչ օրս: == Ժողովրդագրություն == Բնակչությունը [[2010]] թվականին [[ԱՄՆ]] մարդահամարի համաձայն կազմում էր 136 416 մարդ: Բնակչության խտությունը կազմում է 2086,8 մարդ/կմ²:Ռասայական` 67.1% սպիտակ, 11.3% ասիացի, 1.6% սև, 0.7% բնիկ ամերիկացի, 0.3% հավայի և խաղաղօվկիանոսյան կղզի, 15.1% այլ, 4% երկու սերունդ և ավելի շատ ցեղեր: == Քույր քաղաք == * {{դրոշ|Նոր Զելանդիա}} [[Թիմարու]] {{Արտաքին հղումներ}} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կալիֆոռնիայի քաղաքներ]] i2bap50b1r5o58fhft59y3nybhm88cw Վիքինախագիծ:Մաթեմատիկա/Հաճախ դիտվող 102 1034126 8496112 8495678 2022-08-27T02:03:49Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki {| class="wikitable sortable" !Հոդված!!Դիտումներ (վերջին 60 օրվա ընթացքում) |- |[[Պարզ թիվ]]||1955 |- |[[Սեղան (երկրաչափություն)]]||1825 |- |[[Բնական թիվ]]||1748 |- |[[Թվաբանական պրոգրեսիա]]||1627 |- |[[Զուգահեռագիծ]]||1519 |- |[[Շեղանկյուն]]||1478 |- |[[Մակերես]]||1396 |- |[[Ուղղանկյուն եռանկյուն]]||1275 |- |[[Հավասարասրուն սեղան]]||1204 |- |[[Եռանկյուն]]||1179 |- |[[Ծավալ]]||1158 |- |[[Նյուտոնի օրենքներ]]||1152 |- |[[Ալբերտ Այնշտայն]]||1144 |- |[[Բաժանարարների աղյուսակ]]||1138 |- |[[Խորանարդ]]||1035 |- |[[Կոտորակ (մաթեմատիկա)]]||1031 |- |[[Ամբողջ թիվ]]||1028 |- |[[Պյութագորասի թեորեմ]]||1003 |- |[[Մաթեմատիկա]]||928 |- |[[Թիվ]]||864 |- |[[Պարագիծ]]||839 |- |[[Փոխադարձ պարզ թվեր]]||834 |- |[[Պրիզմա]]||814 |- |[[Երկրաչափական պրոգրեսիա]]||777 |- |[[Կոն]]||772 |- |[[Աստիճան (հանրահաշիվ)]]||737 |- |[[Ածանցյալ]]||731 |- |[[Ինը]]||715 |- |[[Բուրգ (երկրաչափություն)]]||699 |- |[[Հռոմեական թվեր]]||688 |- |[[Ֆիբոնաչիի թվեր]]||676 |- |[[Մաթեմատիկական նշաններ]]||671 |- |[[Շրջանագիծ]]||655 |- |[[Պարզ թվերի ցանկ]]||639 |- |[[Միջին թվաբանական]]||630 |- |[[Ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկ]]||629 |- |[[Եռանկյան բարձրություն]]||622 |- |[[Եռանկյան միջնագիծ]]||622 |- |[[Ալգորիթմ]]||616 |- |[[Քառակուսային հավասարում]]||594 |- |[[Ամենամեծ ընդհանուր բաժանարար]]||590 |- |[[Հավասարասրուն եռանկյուն]]||585 |- |[[Ֆիզիկա]]||584 |- |[[Իռացիոնալ թիվ]]||577 |- |[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ]]||574 |- |[[Լոգարիթմ]]||553 |- |[[Կոսինուսների թեորեմ]]||528 |- |[[Արմատ (մաթեմատիկա)]]||498 |- |[[Արիստոտել]]||488 |- |[[Բաժանելիության հայտանիշներ]]||486 |- |[[Իրական թվեր]]||472 |- |[[Քառանկյուն]]||470 |- |[[Սթիվեն Հոքինգ]]||467 |- |[[Ռացիոնալ թիվ]]||453 |- |[[Եռանկյունաչափական նույնություններ]]||442 |- |[[Կոորդինատային համակարգ]]||440 |- |[[Բաղադրյալ թիվ]]||439 |- |[[Արքիմեդես]]||437 |- |[[Կանոնավոր եռանկյուն]]||430 |- |[[Իսահակ Նյուտոն]]||427 |- |[[Տրամագիծ]]||417 |- |[[Քառակուսի]]||417 |- |[[Արագություն]]||411 |- |[[Տոկոս]]||408 |- |[[Հարաբերականության տեսություն]]||365 |- |[[Ֆունկցիա (մաթեմատիկա)]]||365 |- |[[Շառավիղ]]||362 |- |[[Մատրից]]||360 |- |[[Զուգահեռանիստ]]||359 |- |[[Պի թիվ]]||358 |- |[[Տրամաբանություն]]||346 |- |[[Զույգ և կենտ թվեր]]||343 |- |[[Գլան]]||342 |- |[[Ժամանակ]]||336 |- |[[Պլատոն]]||335 |- |[[Պյութագորաս]]||333 |- |[[Գունդ]]||332 |- |[[Բաժանում (մաթեմատիկա)]]||329 |- |[[Ինֆորմացիա]]||327 |- |[[Գալիլեո Գալիլեյ]]||322 |- |[[Հերոնի բանաձև]]||320 |- |[[Ազիմուտ]]||317 |- |[[Անկյուն]]||315 |- |[[Վեցանկյուն]]||312 |- |[[Բազմապատկում]]||302 |- |[[Տասը]]||296 |- |[[Ոսկե հատում]]||294 |- |[[Բազմությունների տեսություն]]||293 |- |[[Ֆակտորիալ]]||292 |- |[[Հաշվարկման դիրքային համակարգ]]||286 |- |[[Արագացում]]||281 |- |[[Բարդ տոկոս]]||280 |- |[[Հարաբերականության ընդհանուր տեսություն]]||280 |- |[[Հաշվարկման համակարգ (մաթեմատիկա)]]||278 |- |[[Վեկտոր]]||274 |- |[[Թվի քառակուսի]]||268 |- |[[Հավանականություն]]||264 |- |[[Ներգծյալ քառանկյուն]]||254 |- |[[Կանոնավոր բազմանկյուն]]||252 |- |[[Արաբական թվեր]]||251 |- |[[Հաշվարկման երկուական համակարգ]]||246 |- |[[Ալիքներ]]||241 |- |[[Համաչափություն]]||241 |- |[[Բազմություն]]||236 |- |[[Բազմանկյուն]]||235 |- |[[Հիերարխիա]]||233 |- |[[Աքսիոմ]]||230 |- |[[Քվանտային մեխանիկա]]||230 |- |[[Գծային ֆունկցիա]]||228 |- |[[Հավանականությունների տեսություն]]||224 |- |[[Ներքնաձիգ]]||222 |- |[[Շոշափող]]||222 |- |[[Վիճակագրություն]]||221 |- |[[Երկրաչափություն]]||219 |- |[[Ֆիբոնաչի]]||215 |- |[[Ենթաբազմություն]]||211 |- |[[Ուղղանկյուն]]||209 |- |[[Պրոյեկցիա]]||206 |- |[[Ալան Թյուրինգ]]||202 |- |[[Ռենե Դեկարտ]]||200 |- |[[Սկալյար արտադրյալ]]||199 |- |[[Բուլյան ֆունկցիա]]||198 |- |[[Մաթեմատիկոս]]||197 |- |[[Թվաբանություն]]||194 |- |[[Մոգական քառակուսի]]||190 |- |[[Միջին երկրաչափական]]||189 |- |[[Ուղիղ]]||187 |- |[[Կիրառական մաթեմատիկա]]||186 |- |[[Սահման (մաթեմատիկա)]]||185 |- |[[Հաշվարկման ութական համակարգ]]||184 |- |[[Դեկարտյան կոորդինատների համակարգ]]||182 |- |[[Կինետիկ էներգիա]]||178 |- |[[Քառանիստ]]||177 |- |[[Անվերջության խորհրդանիշ]]||174 |- |[[Իմպուլս (շարժման քանակ)]]||174 |- |[[Ամբողջ մաս]]||170 |- |[[Աստիճան (երկրաչափություն)]]||165 |- |[[Կոմբինատորիկա]]||163 |- |[[Դիսպերսիա (վիճակագրություն)]]||162 |- |[[Եռանկյունների լուծում]]||161 |- |[[Վիետի թեորեմ]]||161 |- |[[Սեկտոր (երկրաչափություն)]]||157 |- |[[Կոմպլեքս թիվ]]||156 |- |[[Հավասարում]]||156 |- |[[Ռուբիկի խորանարդ]]||156 |- |[[Կատարյալ թիվ]]||155 |- |[[Հաջորդականություն (մաթեմատիկա)]]||155 |- |[[Ալիքի երկարություն]]||154 |- |[[Սուդոկու]]||153 |- |[[Շրջան (երկրաչափություն)]]||149 |- |[[Արտագծյալ շրջանագիծ]]||148 |- |[[Էլիպս]]||148 |- |[[Աբակ (տախտակ)]]||147 |- |[[Դիֆերենցիալ հավասարումներ]]||146 |- |[[Դիսկրետ մաթեմատիկա]]||145 |- |[[Բեզուի թեորեմ]]||140 |- |[[Անհավասարություն (մաթեմատիկա)]]||139 |- |[[Նաիրի Սեդրակյան]]||138 |- |[[Կինեմատիկա]]||137 |- |[[Պարաբոլ]]||137 |- |[[Վեննի դիագրամ]]||137 |- |[[Լեոնարդ Էյլեր]]||134 |- |[[Հակադարձ եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ]]||133 |- |[[Քառակուսի արմատ]]||133 |- |[[Գրաֆների տեսություն]]||131 |- |[[Ինտեգրալ]]||131 |- |[[Սինուսների թեորեմ]]||131 |- |[[Էվկլիդես]]||130 |- |[[Գաուսի մեթոդ]]||129 |- |[[Էվկլիդեսի ալգորիթմ]]||125 |- |[[Ջինիի գործակից]]||123 |- |[[Ածանցման կանոններ]]||122 |- |[[Թեորեմ]]||122 |- |[[Գաղտնագրություն]]||121 |- |[[Հարաբերականության հատուկ տեսություն]]||121 |- |[[Զույգ և կենտ ֆունկցիաներ]]||120 |- |[[Ռադիան]]||120 |- |[[STEM]]||119 |- |[[Էնտրոպիա]]||118 |- |[[Գծային ռեգրեսիա]]||115 |- |[[Թվանշաններ]]||114 |- |[[Բլեզ Պասկալ]]||112 |- |[[Հաշվարկման տասնվեցական համակարգ]]||111 |- |[[Հավասարման լուծում]]||111 |- |[[Հատված]]||110 |- |[[Անկյունագիծ]]||109 |- |[[Հանրահաշիվ]]||109 |- |[[Տասնորդական հաշվման համակարգեր]]||108 |- |[[Բուլյան հանրահաշիվ]]||105 |- |[[Կառլ Գաուս]]||105 |- |[[Դասական մեխանիկա]]||104 |- |[[Մաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադա]]||104 |- |[[Աշխարհագրական լայնություն]]||103 |- |[[Զրոյի զույգություն]]||103 |- |[[Ֆունկցիայի արժեքների տիրույթ]]||103 |- |[[Թվերի տեսություն]]||102 |- |[[Գումարում]]||101 |- |[[Լուիս Քերոլ]]||101 |- |[[Մաթեմատիկական ճոճանակ]]||100 |- |[[Ռեկուրսիա]]||98 |- |[[Գոթֆրիդ Լայբնից]]||97 |- |[[Էկոնոմետրիկա]]||97 |- |[[Միանդամ]]||97 |- |[[Անվերջություն (մաթեմատիկա)]]||96 |- |[[Խաղերի տեսություն]]||96 |- |[[Պարբերական ֆունկցիա]]||96 |- |[[Որոշիչ (մաթեմատիկա)]]||95 |- |[[Գծային հանրահաշիվ]]||93 |- |[[Գումար (մաթեմատիկա)]]||93 |- |[[Բացարձակ արժեք]]||92 |- |[[Կրամերի մեթոդ]]||92 |- |[[Անկյունային արագություն]]||91 |- |[[Դաշտի քվանտային տեսություն]]||91 |- |[[Հավանականության բաշխում]]||91 |- |[[Արտագծյալ քառանկյուն]]||90 |- |[[Դիֆերենցիալ հաշիվ]]||89 |- |[[Բերտրան Ռասել]]||88 |- |[[Միջակայք (մաթեմատիկա)]]||88 |- |[[Յոթ]]||88 |- |[[Ութանկյուն]]||88 |- |[[Երկարություն]]||87 |- |[[Հանում]]||87 |- |[[Հնգանկյուն]]||87 |- |[[Աբստրակցիա]]||86 |- |[[Ջեյմս Մաքսվել]]||86 |- |[[Սահմանում]]||86 |- |[[Թիթեռի էֆեկտ]]||84 |- |[[Մաթեմատիկայի պատմություն]]||84 |- |[[Բնության օրինաչափություններ]]||82 |- |[[Պյութագորասի եռյակ]]||80 |- |[[Փոփոխական մեծություն]]||80 |- |[[Մաթեմատիկական անալիզ]]||79 |- |[[Տարածաժամանակ]]||79 |- |[[Գրաֆներ]]||78 |- |[[Վեկտորական հաշիվ]]||78 |- |[[Սյունակով բաժանում]]||77 |- |[[Գծագրական երկրաչափություն]]||76 |- |[[Ինֆորմացիայի տեսություն]]||75 |- |[[Հարթություն]]||75 |- |[[Տեսական ֆիզիկա]]||74 |- |[[Նյուտոնի երկանդամ]]||73 |- |[[Ֆունկցիայի էքստրեմում]]||73 |- |[[Գրադիենտ]]||72 |- |[[Մոնոտոն ֆունկցիա]]||72 |- |[[Բնական լոգարիթմ]]||71 |- |[[Գծային հավասարում]]||71 |- |[[Եռանկյունաչափություն]]||71 |- |[[1000 (թիվ)]]||69 |- |[[E (թիվ)]]||69 |- |[[Ֆրակտալ]]||69 |- |[[1 (թիվ)]]||68 |- |[[Բազմանդամ]]||67 |- |[[Կանոնավոր բազմանիստ]]||67 |- |[[Կլավդիոս Պտղոմեոս]]||67 |- |[[3 (թիվ)]]||66 |- |[[Ալիքանշան]]||65 |- |[[Մեծագույն հայտնի պարզ թիվը]]||65 |- |[[Յոհան Կեպլեր]]||65 |- |[[Ոչ էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]||64 |- |[[Մաթեմատիկական սպասում]]||63 |- |[[Ասույթների տրամաբանություն]]||62 |- |[[Բացասական թիվ]]||62 |- |[[Գծային հավասարումների համակարգ]]||61 |- |[[Դիզյունկցիա]]||61 |- |[[Եռանկյան անկյունների գումար]]||61 |- |[[Հակադարձ ֆունկցիա]]||61 |- |[[Ներգծյալ շրջանագծի կենտրոն]]||61 |- |[[Ուղիղների հատում]]||61 |- |[[Թվային մեթոդներ]]||60 |- |[[Ջոն Նեշ]]||60 |- |[[0,(9)]]||59 |- |[[Թեյլորի շարք]]||59 |- |[[Հիպերբոլ]]||59 |- |[[Կոռելյացիա (մաթեմատիկա)]]||58 |- |[[Բաժանում զրոյի վրա]]||57 |- |[[Հանրահաշվի հիմնական թեորեմ]]||57 |- |[[Ֆուրիեի շարք]]||57 |- |[[Դիսկրիմինանտ]]||56 |- |[[Հատման թեորեմ]]||56 |- |[[Միջնակետ]]||56 |- |[[Տոպոլոգիա]]||56 |- |[[2 (թիվ)]]||55 |- |[[Կեպլերի օրենքներ]]||55 |- |[[Կետ]]||55 |- |[[Հավանականությունների տեսության պատմություն]]||55 |- |[[Հնգագիծ]]||55 |- |[[Ուղղահայացություն]]||55 |- |[[Ցուցչային ֆունկցիա]]||55 |- |[[Գծային ծրագրավորում]]||54 |- |[[Էջ (երկրաչափություն)]]||53 |- |[[Շրյոդինգերի հավասարում]]||53 |- |[[Ֆունկցիայի զրո]]||53 |- |[[Կոնյունկցիա]]||52 |- |[[Մնացորդով բաժանում]]||52 |- |[[Պտղոմեոսի թեորեմ]]||52 |- |[[Վստահության միջակայք]]||52 |- |[[Ֆունկցիայի գրաֆիկ]]||52 |- |[[Ապահովագրության վիճակագիր]]||51 |- |[[Վեկտորական արտադրյալ]]||51 |- |[[Ալ-Խորեզմի]]||50 |- |[[Երկանդամ]]||50 |- |[[Մաթեմատիկական տրամաբանություն]]||50 |- |[[Պի թվի օր]]||50 |- |[[Էվկլիդեսյան երկրաչափություն]]||49 |- |[[Էրատոսթենեսի մաղ]]||49 |- |[[Թալես Միլեթացի]]||48 |- |[[Թյուրինգի մեքենա]]||48 |- |[[Լարերի տեսություն]]||48 |- |[[Ֆրանսուա Վիետ]]||48 |- |[[Բանականության խաղեր]]||47 |- |[[Մաթեմատիկական բանաձև]]||47 |- |[[Մակերևույթ]]||47 |- |[[Էմանուել Լասկեր]]||46 |- |[[Կոր]]||46 |- |[[Քվանտային համակարգիչ]]||46 |- |[[Աստիճանային շարք]]||45 |- |[[Գրիգորի Պերելման]]||45 |- |[[Թվային առանցք]]||45 |- |[[Կատարյալ թվերի ցանկ]]||45 |- |[[Նշան (մաթեմատիկա)]]||45 |- |[[Մաքսվելի հավասարումներ]]||44 |- |[[Դիոֆանտյան հավասարում]]||43 |- |[[Կոշի-Ադամարի թեորեմ]]||43 |- |[[Չորս]]||43 |- |[[Արտագծած գնդային մակերևույթ]]||42 |- |[[Դիրակի հավասարում]]||42 |- |[[Էմիլ Արթին]]||42 |- |[[Էրատոսթենես Կիրենացի]]||42 |- |[[Իմպլիկացիա]]||42 |- |[[Մաթեմատիկական ապացույց]]||42 |- |[[Մաթեմատիկական օպտիմիզացիա]]||42 |- |[[Մոդա (վիճակագրություն)]]||42 |- |[[Էյլերի բանաձև]]||41 |- |[[Մարիամ Միրզախանի]]||41 |- |[[Ստախոսի պարադոքս]]||41 |- |[[Գառնիկ Կարապետյան]]||40 |- |[[Գուգոլ]]||40 |- |[[Ժխտում (տրամաբանություն)]]||40 |- |[[Միջին հարմոնիկ]]||40 |- |[[Էվանջելիստա Տորիչելլի]]||39 |- |[[Խորանարդ հավասարում]]||39 |- |[[Հիպոթեզ (մաթեմատիկա)]]||39 |- |[[Անալիտիկ երկրաչափություն]]||38 |- |[[Դե Մորգանի բանաձևեր]]||38 |- |[[Ուղիղ անկյուն]]||38 |- |[[Քառակուսի մատրից]]||38 |- |[[Օպերատոր (մաթեմատիկա)]]||38 |- |[[Ալիքների ինտերֆերենցիա]]||37 |- |[[Զանգվածների կենտրոն]]||37 |- |[[Խորանարդ աստիճանի արմատ]]||37 |- |[[Հինգ]]||37 |- |[[Վեկտորական տարածություն]]||37 |- |[[Քառակուսի արմատ երկուսից]]||37 |- |[[Էմմի Նյոթեր]]||36 |- |[[Հանրահաշվական գործողություններ]]||36 |- |[[Մաթեմատիկական գլուխկոտրուկ]]||36 |- |[[Մաթեմատիկական սոփեստություն]]||36 |- |[[Մաթեմատիկական ֆիզիկա]]||36 |- |[[Մատրիցի ռանգ]]||36 |- |[[Ստանդարտ մոդել]]||36 |- |[[Քառաչափ տարածություն]]||36 |- |[[Բազմության հզորություն]]||35 |- |[[Թանգրամ]]||35 |- |[[Իզոտրոպություն]]||35 |- |[[Հազարամյակի մրցանակային խնդիրներ]]||35 |- |[[Նորայր Առաքելյան]]||35 |- |[[Ութ]]||35 |- |[[Ֆունկցիայի համադրույթ]]||35 |- |[[Բաժանելիություն]]||34 |- |[[Մաթեմատիկական մոդել]]||34 |- |[[Մատրիցների արտադրյալ]]||34 |- |[[Մեծ թվերի օրենք]]||34 |- |[[Պտույտ]]||34 |- |[[Ֆերմայի մեծ թեորեմ]]||34 |- |[[Ազատ արվեստներ]]||33 |- |[[Հունական թվային համակարգ]]||33 |- |[[Տարածաչափություն]]||33 |- |[[Տարրական մաթեմատիկա]]||33 |- |[[Անալոգային հաշվողական մեքենա]]||32 |- |[[Բազմանիստ]]||32 |- |[[Էվարիստ Գալուա]]||32 |- |[[Թվաբանության հիմնական թեորեմ]]||32 |- |[[Կանգնակ]]||32 |- |[[Մաթեմատիկական վիճակագրություն]]||32 |- |[[Միջնարժեք]]||32 |- |[[Մոնտե-Կարլոյի մեթոդ]]||32 |- |[[Շառավիղ-վեկտոր]]||32 |- |[[Օղակ (մաթեմատիկա)]]||32 |- |[[Աբստրակտ հանրահաշիվ]]||31 |- |[[Ասիմպտոտ]]||31 |- |[[Աքսիոմատիկ մեթոդ]]||31 |- |[[Դեքստրայի ալգորիթմ]]||31 |- |[[Լունայի ալգորիթմ]]||31 |- |[[Մաթեմատիկական ինդուկցիա]]||31 |- |[[Շեղանկյունանիստ]]||31 |- |[[Պիեռ դը Ֆերմա]]||31 |- |[[Պոլ Դիրակ]]||31 |- |[[Ռասելի պարադոքս]]||31 |- |[[Ռյոլոյի եռանկյուն]]||31 |- |[[Տարրական հանրահաշիվ]]||31 |- |[[Անրի Պուանկարե]]||30 |- |[[Բարդ ֆունկցիայի դիֆերենցում]]||30 |- |[[Իսկության աղյուսակ]]||30 |- |[[Կոշիի խնդիր]]||30 |- |[[Բազմանդամների սյունակով բաժանում]]||29 |- |[[Լուկա Պաչոլի]]||29 |- |[[Նորբերտ Վիներ]]||29 |- |[[Ամպերսանդ]]||28 |- |[[Գործողությունների հետազոտում]]||28 |- |[[Կիսապարագիծ]]||28 |- |[[Նիկոլայ Լոբաչևսկի]]||28 |- |[[Պելի թիվ]]||28 |- |[[Պիեռ Սիմոն Լապլաս]]||28 |- |[[Զուգահեռ ուղիղներ]]||27 |- |[[Հարաբերություններ (մաթեմատիկա)]]||27 |- |[[Մաթեմատիկական հաստատուն]]||27 |- |[[Վեց]]||27 |- |[[Տրամաբանական գործողություն]]||27 |- |[[Տրանսպորտային խնդիր]]||27 |- |[[Դիֆերենցիալ երկրաչափություն]]||26 |- |[[Ծննդյան օրերի պարադոքս]]||26 |- |[[Մաթեմատիկան Հին Եգիպտոսում]]||26 |- |[[Նորմալ]]||26 |- |[[Շղթայական կոտորակ]]||26 |- |[[Պահպանման օրենքներ]]||26 |- |[[Պարզ թվերի թեորեմ]]||26 |- |[[Պրեդիկատ]]||26 |- |[[Տենզոր]]||26 |- |[[Ֆիլդսյան մրցանակ]]||26 |- |[[Դատարկ բազմություն]]||25 |- |[[Դիզյունկտիվ նորմալ ձև]]||25 |- |[[Եռանկյան անհավասարություն]]||25 |- |[[Եռանկյունաչափական ֆունկցիաների ինտեգրալների ցանկ]]||25 |- |[[Էլեմենտ (մաթեմատիկա)]]||25 |- |[[Լամբդա արտահայտություն]]||25 |- |[[Հարմոնիկ շարք]]||25 |- |[[Մոնտի Հոլի պարադոքս]]||25 |- |[[Յակոբիի մեթոդ]]||25 |- |[[Ռեկուրսիա (ինֆորմատիկա)]]||25 |- |[[Տասնորդական լոգարիթմներ]]||25 |- |[[Օգյուստեն Լուի Կոշի]]||25 |- |[[Էյլերի նույնություն]]||24 |- |[[Լեմմա]]||24 |- |[[Լեոնարդ Էյլերի պատվին անվանված օբյեկտների ցանկ]]||24 |- |[[Հեռանկարային հետազոտությունների ինստիտուտ]]||24 |- |[[Օկտաէդր]]||24 |- |[[Էքսցենտրիսիտետ]]||23 |- |[[Նյոթերի թեորեմ]]||23 |- |[[Պասկալի եռանկյուն]]||23 |- |[[Արքիմեդի աքսիոմ]]||22 |- |[[Դավիթ Հիլբերտ]]||22 |- |[[Մաթեմատիկայի պատմությունը Հնդկաստանում]]||22 |- |[[Մնացորդների մասին չինական թեորեմ]]||22 |- |[[Շախմատի տախտակի վրա ցորենի խնդիր]]||22 |- |[[Սկզբունքներ]]||22 |- |[[Տրամաբանական-փիլիսոփայական տրակտատ]]||22 |- |[[Քրիստիան Հյույգենս]]||22 |- |[[Ֆունկցիոնալ]]||22 |- |[[Բացասման օրենք]]||21 |- |[[Դոդեկաեդր]]||21 |- |[[Եռանկյան նշանավոր կետեր]]||21 |- |[[Ընտրույթ]]||21 |- |[[Խորանարդային համակարգ]]||21 |- |[[Հանրահաշվական արտահայտություն]]||21 |- |[[Ոչ հստակ տրամաբանություն]]||21 |- |[[Փոխմիարժեք համապատասխանություն]]||21 |- |[[Ադրիեն-Մարի Լեժանդր]]||20 |- |[[Գամմա ֆունկցիա]]||20 |- |[[Գործողություն (ֆիզիկա)]]||20 |- |[[Կող (երկրաչափություն)]]||20 |- |[[Մյոբիուսի թերթ]]||20 |- |[[Պրոյեկտիվ երկրաչափություն]]||20 |- |[[Ջոն ֆոն Նոյման]]||20 |- |[[Ստեֆան Բանախ]]||20 |- |[[Օպտիմալ կառավարում]]||20 |- |[[Օրթոգոնալ ֆունկցիաներ]]||20 |- |[[Գաուս-Օստոգրադսկու թեորեմ]]||19 |- |[[Գծային արտապատկերում]]||19 |- |[[Դոնալդ Կնուտ]]||19 |- |[[Զուգորդականություն]]||19 |- |[[Լոպիտալի կանոն]]||19 |- |[[Կոնական հատույթ]]||19 |- |[[Կոշիի ինտեգրալ]]||19 |- |[[Մերսենի թիվ]]||19 |- |[[Մինոր (գծային հանրահաշիվ)]]||19 |- |[[Ուղղանկյունություն]]||19 |- |[[Չափականություն]]||19 |- |[[Ռոջեր Փենռոուզ]]||19 |- |[[Սրինիվասա Ռամանուջան]]||19 |- |[[Վիլյամ Ջեյմս Սիդիս]]||19 |- |[[Աբելյան խումբ]]||18 |- |[[Բազմապատկման նշան]]||18 |- |[[Գեորգ Կանտոր]]||18 |- |[[Դաս (բազմությունների տեսություն)]]||18 |- |[[Դիոֆանտ]]||18 |- |[[Դիքրան Թահթա]]||18 |- |[[Եռանկյունաչափության պատմություն]]||18 |- |[[Ինտուիցիոնիզմ]]||18 |- |[[Կորած քառակուսու հանելուկ]]||18 |- |[[Հիլբերտի խնդիրներ]]||18 |} 0tyj6zjcbkdc67cokkkg27d3temw6ub Նարնջագույն թզուկ 0 1037668 8495898 8476620 2022-08-26T15:03:26Z Սահակ 24 wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Planetary_System_Around_HD_69830.jpg|աջից|մինի|250x250փքս|HD 69830, նկարչի պատկերմամբ նարնջագույն գաճաճ համակարգ]] '''Նարնջագույն թզուկը''' սպեկտրալային '''K''' դասի և լուսավորության '''V''' դասի հիմնական հաջորդականության աստղն է։ Սրանք աստղեր են, որոնք միջանկյալ դիրք են զբաղեցնում M կարգի կարմիր թզուկների և G կարգի դեղին թզուկների միջև։ Նարնջագույն թզուկներն ունեն 0,5-ից 0,8 [[Արեգակ|արևային]] զանգվածներ և 3900-5200 K արդյունավետ ջերմաստիճան <ref name="hh">. M. H. J.; Heintze, J. R. W. Empirical bolometric corrections for the main-sequence // Astronomy and Astrophysics : journal. — 1981. — Vol. 46. — P. 193. — Bibc</ref>։ Նարնջագույն թզուկների միջին լուսավորությունը 0,1-ից 0,6 արեգակնային լուսավորություն է։ Բնորոշ նարնջագույն թզուկներն են՝ [[Կենտավրոսի ալֆա|Alpha Centauri B- ն]] և Epsilon Indian- ը։ == Հետաքրքրությունը գիտության համար == Նարնջագույն թզուկները հետաքրքրություն են առաջացնում այլմոլորակային քաղաքակրթությունների [[Արտաերկրային բանականության որոնում|որոնման]] համար ([[Արտաերկրային բանականության որոնում|SETI]]), քանի որ դրանք հիմնական հաջորդականության վրա կայուն են 15-30 միլիարդ տարվա ընթացքում (սա 1,5-3 անգամ ավելի է, քան [[Դեղին թզուկ|դեղին թզուկների]], մասնավորապես՝ Արևի նույն ժամանակահատվածը)։ Դրա պատճառը [[Ջրածին|ջրածնի]] ավելի ամբողջական սպառումն է, քան [[Արեգակ|Արեգակի վրա]], ինչպես նաև ավելի ցածր [[Լուսատվություն|լուսավորությունը]]։ Այս գործոնները նպաստում են մշտական պայմանների ավելի երկար պահպանմանը [[Մոլորակ|մոլորակների]] ձևավորման և [[Մոլորակ|մոլորակների]] [[Էվոլյուցիա|կյանքի]] ընթացքում։ Հետաքրքիր է, որ նարնջագույն թզուկների մեծ մասում աստղային ակտիվությունը (բծեր, բռնկումներ և զանգվածային արտանետումներ) զգալիորեն թույլ է, քան պայծառ դեղին և մութ կարմիր թզուկների մոտ։ Հիմնական հաջորդականությունից հետո նարնջագույն թզուկները նաև ընդարձակվում են [[Կարմիր հսկա|կարմիր հսկայի]] և թափում իրենց պատյանները՝ կազմելով [[սպիտակ թզուկ]], բայց այդ գործընթացները շատ ավելի դանդաղ են, քան Արևի և մյուս դեղին թզուկների վրա։ Բացի այդ, հաշվի առնելով [[Տիեզերք|տիեզերքի]] տարիքը (13 միլիարդ տարի), ոչ մի նարնջագույն թզուկ դեռ չի դարձել [[կարմիր հսկա]]։ == Տես նաև == * [[Դեղին թզուկ]] * [[Կարմիր թզուկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * {{Cite web|url=http://www.pas.rochester.edu/~emamajek/EEM_dwarf_UBVIJHK_colors_Teff.txt|title=A Modern Mean Stellar Color and Effective Temperatures (Teff) # Sequence for O9V-Y0V Dwarf Stars|last=E. Mamajek|date=2011|accessdate=2019-06-05}} * Habets, G. M. H. J.; Heintze, J. R. W. Empirical bolometric corrections for the main-sequence (англ.) // Astronomy and Astrophysics : journal. — 1981. — Vol. 46. — P. 193. — Bibcode: 1981A&AS...46..193H. {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Նարնջագույն թզուկներ]] kas1jvsuta453jcdpuk5szz6zg6ymyz 8495899 8495898 2022-08-26T15:03:41Z Սահակ 24 /* Հղումներ */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Planetary_System_Around_HD_69830.jpg|աջից|մինի|250x250փքս|HD 69830, նկարչի պատկերմամբ նարնջագույն գաճաճ համակարգ]] '''Նարնջագույն թզուկը''' սպեկտրալային '''K''' դասի և լուսավորության '''V''' դասի հիմնական հաջորդականության աստղն է։ Սրանք աստղեր են, որոնք միջանկյալ դիրք են զբաղեցնում M կարգի կարմիր թզուկների և G կարգի դեղին թզուկների միջև։ Նարնջագույն թզուկներն ունեն 0,5-ից 0,8 [[Արեգակ|արևային]] զանգվածներ և 3900-5200 K արդյունավետ ջերմաստիճան <ref name="hh">. M. H. J.; Heintze, J. R. W. Empirical bolometric corrections for the main-sequence // Astronomy and Astrophysics : journal. — 1981. — Vol. 46. — P. 193. — Bibc</ref>։ Նարնջագույն թզուկների միջին լուսավորությունը 0,1-ից 0,6 արեգակնային լուսավորություն է։ Բնորոշ նարնջագույն թզուկներն են՝ [[Կենտավրոսի ալֆա|Alpha Centauri B- ն]] և Epsilon Indian- ը։ == Հետաքրքրությունը գիտության համար == Նարնջագույն թզուկները հետաքրքրություն են առաջացնում այլմոլորակային քաղաքակրթությունների [[Արտաերկրային բանականության որոնում|որոնման]] համար ([[Արտաերկրային բանականության որոնում|SETI]]), քանի որ դրանք հիմնական հաջորդականության վրա կայուն են 15-30 միլիարդ տարվա ընթացքում (սա 1,5-3 անգամ ավելի է, քան [[Դեղին թզուկ|դեղին թզուկների]], մասնավորապես՝ Արևի նույն ժամանակահատվածը)։ Դրա պատճառը [[Ջրածին|ջրածնի]] ավելի ամբողջական սպառումն է, քան [[Արեգակ|Արեգակի վրա]], ինչպես նաև ավելի ցածր [[Լուսատվություն|լուսավորությունը]]։ Այս գործոնները նպաստում են մշտական պայմանների ավելի երկար պահպանմանը [[Մոլորակ|մոլորակների]] ձևավորման և [[Մոլորակ|մոլորակների]] [[Էվոլյուցիա|կյանքի]] ընթացքում։ Հետաքրքիր է, որ նարնջագույն թզուկների մեծ մասում աստղային ակտիվությունը (բծեր, բռնկումներ և զանգվածային արտանետումներ) զգալիորեն թույլ է, քան պայծառ դեղին և մութ կարմիր թզուկների մոտ։ Հիմնական հաջորդականությունից հետո նարնջագույն թզուկները նաև ընդարձակվում են [[Կարմիր հսկա|կարմիր հսկայի]] և թափում իրենց պատյանները՝ կազմելով [[սպիտակ թզուկ]], բայց այդ գործընթացները շատ ավելի դանդաղ են, քան Արևի և մյուս դեղին թզուկների վրա։ Բացի այդ, հաշվի առնելով [[Տիեզերք|տիեզերքի]] տարիքը (13 միլիարդ տարի), ոչ մի նարնջագույն թզուկ դեռ չի դարձել [[կարմիր հսկա]]։ == Տես նաև == * [[Դեղին թզուկ]] * [[Կարմիր թզուկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ == * {{Cite web|url=http://www.pas.rochester.edu/~emamajek/EEM_dwarf_UBVIJHK_colors_Teff.txt|title=A Modern Mean Stellar Color and Effective Temperatures (Teff) # Sequence for O9V-Y0V Dwarf Stars|last=E. Mamajek|date=2011|accessdate=2019-06-05}} * Habets, G. M. H. J.; Heintze, J. R. W. Empirical bolometric corrections for the main-sequence // Astronomy and Astrophysics : journal. — 1981. — Vol. 46. — P. 193. — Bibcode: 1981A&AS...46..193H. {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Նարնջագույն թզուկներ]] 1l0y93ppf8udoujr5jpzg637iu5idem Փոլ Միլգրոմ 0 1038572 8496085 8262565 2022-08-27T00:15:13Z ERJANIK 12604 /* Մրցանակներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} '''Փոլ Միլգրոմ''' ({{lang-en|Paul Robert Milgrom}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի տնտեսագետ, տնտեսագիտության գծով [[Նոբելյան մրցանակ|Նոբելյան մրցանակի]] դափնեկիր (2020) (Ռոբերտ Ուիլսոնի հետ միասին) «աճուրդների տեսության կատարելագործման և դրանց նոր ձևաչափերի գյուտի համար»։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1948 թվականի ապրիլի 20-ին [[Դետրոյթ]]ում ([[Միչիգան (նահանգ)|Միչիգան նահանգ]])։ Նրա հայրը՝ Աբրամ Իսահակ Միլգրոմը (1914-1989)<ref>[https://digital.bentley.umich.edu/djnews/djn.1989.03.03.001/122 Abraham Isaac Milgrom: Obituary. The Detroit Jewish News, March 3, 1989]</ref>, ծնունդով [[Տորոնտո|Տորոնտոյից]], ներկարար էր<ref>[http://www.columbia.edu/itc/sipa/u8213-03/packet/milgrom-600.pdf Paul Milgrom. Auctions and Bidding. The Journal of Economic Perspectives, Volume 3, Issue 3, 1989; p. 3—22.]</ref><ref>[http://www.econ.ucla.edu/sboard/teaching/strategy_05/strategy_slides8_05.pdf Simon Board. Bidding for Contracts]</ref>, մայրը՝ Աննա Լիլիան Միլգրոմը (ծնված Ֆինկելշտեյնում, 1917-1997), տնային տնտեսուհի էր<ref>[https://digital.bentley.umich.edu/djnews/djn.1997.08.22.001/164 Anne Lillian Milgrom (née Finkelstein): Obituary. The Detroit Jewish News, August 22, 1997]</ref>։ Ծնողները սերում էին [[Ռուսաստան]]ի հրեա գաղթականների ընտանիքներից<ref>[https://www.ancestry.com/1940-census/usa/Michigan/Rose-Finkelstein_2t4d0p Семья Милгром-Финкельштейн в переписи населения США 1940 года]</ref>։ Ընտանիքն ուներ չորս որդի։ Երբ նա երեխա էր, ընտանիքը տեղափոխվել է Օուք Պարկ, որտեղ Փոլն ավարտել է ավագ դպրոցը։ 1970 թվականին [[Միչիգանի համալսարան]]ից ստացել է մաթեմատիկայի (A.B.) բակալավրի աստիճան, իսկ 1978 թվակակին [[Սթենֆորդի համալսարան]]ից` վիճակագրության մագիստրոսի աստիճան։ 1979 թվականին Սթենֆորդի համալսարանից ստացել է բիզնեսի գծով դոկտորի աստիճան։ Հյուսիսարևմտյան համալսարանի Քելլոգի Կառավարման դպրոցի կառավարման տնտեսագիտության և որոշումների կայացման ֆակուլտետում 1979-1981 թվականներին սկսել է դասախոսական գործունեությունը պրոֆեսորի ասիստենտի պաշտոնում, 1981-1982 թվականներին եղել է ասոցիացված պրոֆեսոր, 1982-1983 թվականներին՝ պրոֆեսոր։ Այնուհետև 1982-1983 թվականներին դասավանդել է [[Յեյլի համալսարան]]ում որպես հրավիրյալ պրոֆեսոր, 1983-1985 թվականներին՝ Տնտեսագիտության և կառավարման պրոֆեսոր, 1985-1987 թվականներին Ուիլյամս եղբայրների կառավարման պրոֆեսոր և տնտեսագիտության պրոֆեսոր։ 1987 թվականից Սթենֆորդի համալսարանում եղել է որպես տնտեսագիտության պրոֆեսոր, 1989-1991 թվականներին՝ Սթենֆորդի տեսական տնտեսագիտության ինստիտուտի տնօրեն, 1993 թվականից՝ Շիրլին և Լեոնարդ Էլի կրտսեր հումանիտար գիտությունների և գիտությունների պրոֆեսոր, 1993 թվականից՝ Սթենֆորդի տնտեսական քաղաքականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող<ref name =":1">[https://www.dropbox.com/s/wt0lm85pb0k9c23/Paul%20Milgrom%20CV%20%28Vita%29.pdf?dl=0 Paul Robert Milgrom CV]//Stanford University, 11.06.2020</ref>։ 1996 թվականին Նոբելյան մրցանակի հանձնման արարողության ժամանակ կարդացել է Վ. Վիկրիի փոխարեն դասախոսություն։ 2007 թվականին եղել է միջազգային արևմտյան տնտեսական ասոցիացիայի նախագահ<ref name =":1"/>։ 1992 թվականից Ամերիկյան արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամ է, 2006 թվականին ընտրվել է ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ, 1980 թվականին՝ գիտաշխատող, իսկ 2020 թվականից Ամերիկյան տնտեսական ասոցիացիայի անդամ է, 2017 թվականից՝ «Խաղերի տեսության հասարակության» անդամ, 2017 թվականից՝ Ֆինանսական տեսության խմբի անդամ, 1984 թվականից՝ Էկոնոմետրիկ ընկերության անդամ, 1974 թվականից՝ Ակտուարների հասարակության անդամ<ref name =":1"/>։ == Ընտանիք == Երկրորդ անգամ (2000 թվականին) ամուսնացել է Եվա Մեյերսոն Միլգրոմի հետ։ Առաջին ամուսնությունից ունի երկու երեխա՝ Ջոշուա Թերսթոն Միլգրոմը և Էլանա Թերսթոն Միլգրոմը<ref name =":1"/>։ == Մրցանակներ == Իր ձեռքբերումների համար բազմիցս պարգևատրվել է<ref name=":1"/>։ * 2007 - Ազգային գիտական հիմնադրամի «շուկայական դիզայն» աշխատանքի համար դրամաշնորհ, * 2007 - Clarivate Citation Laureates, * 2008 - էրվին Պլեյն Նեմերս մրցանակ տնտեսագիտության ոլորտում, * 2012 - BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award տնտեսագիտության, ֆինանսների և կառավարման գծով, * 2014 - Golden Goose Awardruen; * 2015 - Ազգային գիտական հիմնադրամի կողմից «աճուրդի շուկայի դիզայն» աշխատանքի համար դրամաշնորհ, * 2017 - Ստենֆորդի համալսարանի հումանիտար և բնական գիտությունների դպրոցից «բարձրագույն կրթության բնագավառում ակնառու մանկավարժական նվաճումների համար» դեկանի մրցանակ, * 2017 - Չիկագոյի ապրանքային բորսայի և մաթեմատիկական գիտությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի նորարարական քանակական կիրառման մրցանակ, * 2018 - ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայից Ջոն Քարտիի «գիտության զարգացման համար» մրցանակ, * 2020 - Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակ<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economic-sciences/2020/press-release/ Пресс-релиз Нобелевского комитета по экономике - 2020 год]</ref>։ == Մատենագրություն== *{{cite book|author=Milgrom, Paul|title=The Structure of Information in Competitive Bidding|year=1979a|publisher=New York: Garland Press}} (Ph.D. Dissertation) *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=A Convergence Theorem for Competitive Bidding with Differential Information|journal=Econometrica|year=1979b|volume=47|issue=3|pages=679–88|doi=10.2307/1910414|jstor=1910414}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=An Axiomatic Characterization of Common Knowledge|journal=Econometrica|year=1981a|volume=49|issue=1|pages=219–222|doi=10.2307/1911137|jstor=1911137|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/393.pdf}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Rational Expectations, Information Acquisition, and Competitive Bidding|journal=Econometrica|year=1981b|volume=49|pages=921–943|doi=10.2307/1912511|issue=4|jstor=1912511}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Good News and Bad News: Representation Theorems and Applications|journal=Bell Journal of Economics|year=1981c|volume=12|pages=380–91|doi=10.2307/3003562|issue=2|jstor=3003562|citeseerx=10.1.1.465.6331}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Limit Pricing and Entry Under Incomplete Information: An Equilibrium Analysis|journal=Econometrica|year=1982|volume=50|pages=443–59|doi=10.2307/1912637|issue=2|jstor=1912637|url=http://www.dklevine.com/archive/refs4245.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John Roberts|title=Predation, Reputation, and Entry Deterrence|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=27|pages=280–312|doi=10.1016/0022-0531(82)90031-X|issue=2|issn=0022-0531|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/427.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Stokey, Nancy|title=Information, Trade and Common Knowledge|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=26|issue=1|pages=17–27|doi=10.1016/0022-0531(82)90046-1|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/377.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=The Value of Information in a Sealed Bid Auction|journal=Journal of Mathematical Economics|year=1982a|volume=10|issue=1|pages=105–14|doi=10.1016/0304-4068(82)90008-8|issn=0304-4068|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/462.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=A Theory of Auctions and Competitive Bidding|journal=Econometrica|year=1982b|volume=50|pages=1089–1122|doi=10.2307/1911865|issue=5|jstor=1911865|citeseerx=10.1.1.186.4633}} *{{cite journal|authors=Kreps, David; Milgrom, Paul; Roberts, John; Wilson, Robert|title=Rational Cooperation in the Finitely‑Repeated Prisoners' Dilemma|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=27|pages=245‑252|doi=10.1016/0022-0531(82)90029-1|issue=2|url=http://www.dklevine.com/archive/refs4239.pdf}} *{{cite journal|author1=Engelbrecht-Wiggans, R.|author2=Milgrom, Paul R.|author3=Weber, Robert J.|title=Competitive bidding and proprietary information|journal=Journal of Mathematical Economics|year=1983|volume=11|issue=2|pages=161–169|doi=10.1016/0304-4068(83)90034-4|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d05/d0531.pdf}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Axelrod's "The Evolution of Cooperation"|url=https://archive.org/details/sim_rand-journal-of-economics_summer-1984_15_2/page/305|journal=The RAND Journal of Economics|year=1984|volume=15|issue=2|pages=305–309|doi=10.2307/2555683|jstor=2555683}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=Distributional Strategies for Games with Incomplete Information|journal=Mathematics of Operations Research|year=1985|volume=10|pages=619–32|doi=10.1287/moor.10.4.619|issue=4|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/428.pdf}} *{{cite journal|author1=Glosten, Larry|author2=Milgrom, Paul|title=Bid, Ask and Transactions Prices in a Specialist Market with Insider Trading|journal=Journal of Financial Economics|year=1985|volume=14|pages=71‑100|doi=10.1016/0304-405X(85)90044-3|issue=1|citeseerx=10.1.1.460.947|issn=0304-405X}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Price and Advertising Signals of Product Quality|journal=Journal of Political Economy|year=1986a|volume=94|pages=796–821|jstor=1833203|issue=4|doi=10.1086/261408|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0709.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Relying on the Information of Interested Parties|journal=The RAND Journal of Economics|year=1986b|volume=17|issue=1|pages=18–32|jstor=2555625|doi=10.2307/2555625|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0749.pdf}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=Aggregation and Linearity in the Provision of Intertemporal Incentives|journal=Econometrica|year=1987|volume=55|pages=303–328|doi=10.2307/1913238|jstor=1913238|issue=2|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0742.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Informational Asymmetries, Strategic Behavior, and Industrial Organization|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1987-05_77_2/page/184|journal=The American Economic Review|year=1987|volume=77|issue=2|pages=184–193|jstor=1805448}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Oster, Sharon|title=Job Discrimination, Market Forces and the Invisibility Hypothesis|journal=Quarterly Journal of Economics|year=1987|volume=102|issue=3|pages=453–476|doi=10.2307/1884213|jstor=1884213|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0708-r.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=An Economic Approach to Influence Activities and Organizational Responses|journal=American Journal of Sociology|year=1988|volume=94|pages=S154–S179|doi=10.1086/228945|jstor=2780245}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Employment Contracts, Influence Activities, and Efficient Organization Design|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1988-02_96_1/page/42|journal=Journal of Political Economy|year=1988|volume=96|pages=42–60|jstor=1830709|issue=1|doi=10.1086/261523}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul and John Roberts|title=Communication and Inventories as Substitutes in Organizing Production|url=https://archive.org/details/sim_scandinavian-journal-of-economics_1988_90_3/page/275|journal=Scandinavian Journal of Economics|year=1988|volume=90|issue=3|pages=275–289|doi=10.2307/3440309|jstor=3440309}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Auctions and Bidding: A Primer|journal=The Journal of Economic Perspectives|year=1989|volume=3|issue=3|pages=3–22|jstor=1942756|doi=10.1257/jep.3.3.3}} *{{cite journal|authors=Fudenberg, Drew; Holmstrom, Bengt and Paul Milgrom|title=Short-term contracts and long-term agency relationships|journal=Journal of Economic Theory|year=1990|volume=51|issue=1|pages=154–159|jstor=2006561|doi=10.1016/0022-0531(90)90048-O|hdl=1721.1/64269|hdl-access=free}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Efficiency of Equity in Organizational Decision Processes|journal=The American Economic Review|year=1990a|volume=80|issue=2|pages=1–31|doi=10.1016/0022-0531(90)90048-O|jstor=2006561|issn=0022-0531|hdl=1721.1/64269|hdl-access=free}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Economics of Modern Manufacturing: Technology, Strategy and Organization|journal=American Economic Review|year=1990b|volume=80|pages=511–28|issue=3|jstor=2006681}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Rationalizability, Learning and Equilibrium in Games With Strategic Complementarities|journal=Econometrica|year=1990c|volume=58|pages=1255–1278|jstor=2938316|issue=6|doi=10.2307/2938316}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=North, Douglass C.|author3=Weingast, Barry R.|title=The role of institutions in the revival of trade: the law merchant, private judges, and the champagne fairs|journal=Economics and Politics|year=1990|volume=2|issue=1|pages=1–23|doi=10.1111/j.1468-0343.1990.tb00020.x|citeseerx=10.1.1.669.1678}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=Multitask Principal-Agent Analyses: Incentive Contracts, Asset Ownership and Job Design|journal=Journal of Law, Economics, & Organization|year=1991|volume=7|pages=303–328|jstor=764957|doi=10.1093/jleo/7.special_issue.24|citeseerx=10.1.1.715.3715}} *{{cite journal|author1=Abreu, D.|author2=Milgrom, Paul|author3=Pearce, David|title=Information and Timing in Repeated Partnerships|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_1991-11_59_6/page/1713|journal=Econometrica|year=1991|volume=59|pages=1713–1733|jstor=2938286|issue=6|doi=10.2307/2938286|citeseerx=10.1.1.295.1370}} *{{cite journal|authors=Milgrom, Paul; Qian, Yingi; Roberts, John|title=Complementarities, Momentum, and the Evolution of Modern Manufacturing|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1991-05_81_2/page/84|journal=The American Economic Review|year=1991|volume=81|issue=2|pages=84–88|jstor=2006831}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Adaptive and sophisticated learning in normal form games|journal=Games and Economic Behavior|year=1991|volume=82|issue=100|pages=82–100|doi=10.1016/0899-8256(91)90006-Z|issn=0899-8256}} *{{cite book|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Economics, Organization and Management|year=1992|publisher=Prentice Hall|isbn=978-0132246507|url-access=registration|url=https://archive.org/details/economicsorganiz00milg}} *{{cite journal|author=[[Бреснахан, Тимоти|Bresnahan, Timothy F.]]|author2=Milgrom, Paul|author3=Paul, Jonathan|title=The Real Output of the Stock Exchange|journal=Output Measurement in the Services Sectors|year=1992|pages=195–216}} *{{cite journal|author=Meyer, Margaret|author1-link= Margaret A. Meyer |author2=Paul Milgrom|author3=Roberts, John|title=Organizational Prospects, Influence Costs, and Ownership Changes|journal=Journal of Economics & Management Strategy|year=1992|volume=1|pages=9–35|doi=10.1111/j.1430-9134.1992.00009.x|issue=1}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Comparing Optima: Do Simplifying Assumptions Affect Conclusions?|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1994-06_102_3/page/607|journal=Journal of Political Economy|year=1994|volume=102|issue=3|pages=607–615|doi=10.1086/261948|jstor=2138625}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Comparing Equilibria|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1994-06_84_3/page/441|journal=The American Economic Review|year=1994|volume=84|issue=3|pages=441–459|jstor=2118061}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Shannon, Chris|title=Monotone Comparative Statics|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_1994-01_62_1/page/157|journal=Econometrica|year=1994|volume=62|pages=157–180|jstor=2951479|issue=1|doi=10.2307/2951479}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=The Firm as an Incentive System|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1994-09_84_4/page/972|journal=The American Economic Review|year=1994|volume=84|pages=972–991|jstor=2118041|issue=4}} *{{cite journal|authors=Greif, Avner; Milgrom, Paul; Weingast, Barry R.|title=Coordination, Commitment, and Enforcement: The Case of the Merchant Guild|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1994-08_102_4/page/745|journal=Journal of Political Economy|year=1994|volume=102|issue=4|pages=745–776|jstor=2138763|doi=10.1086/261953}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Complementarities and Fit: Strategy, Structure and Organizational Change in Manufacturing|journal=Journal of Accounting and Economics|year=1994|volume=19|issue=2–3|pages=179–208|doi=10.1016/0165-4101(94)00382-f|issn=0165-4101}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Economics of Modern Manufacturing: Reply|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1995-09_85_4/page/997|journal=The American Economic Review|year=1995|volume=85|issue=4|pages=997–999|jstor=2118249}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The LeChatelier Principle|journal= The American Economic Review|year=1996a|volume=86|issue=1|pages=113–128|jstor=2118261}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Coalition-Proofness and Correlation with Arbitrary Communication Possibilities|journal= Games and Economic Behavior|year=1996b|volume=17|issue=1|pages=173–179|doi=10.1006/game.1996.0096}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Game theory and the spectrum auctions|journal=European Economic Review|year=1998|volume=42|issue=3–5|pages=771–778|doi=10.1016/S0014-2921(97)00146-3|issn=0014-2921}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Putting Auction Theory to Work: The Simulteneous Ascending Auction|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_2000-04_108_2/page/245|journal=Journal of Political Economy|year=2000|volume=108|issue=2|pages=245–272|doi=10.1086/262118|jstor=262118|citeseerx=10.1.1.195.7314}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=Ascending Auctions with Package Bidding|journal=The B.E. Journal of Theoretical Economics|year=2002|volume=1|issue=1|doi=10.2202/1534-5963.1019|citeseerx=10.1.1.528.8990|s2cid=1083684|issn=1534-5963}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Segal, Ilya|title=Envelope Theorems for Arbitrary Choice Sets|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_2002-03_70_2/page/583|journal=Econometrica|year=2002|volume=70|pages=583–601|jstor=2692283|issue=2|doi=10.1111/1468-0262.00296|citeseerx=10.1.1.217.4736|ssrn=312251}} *{{cite book|author=Milgrom, Paul|title=Putting Auction Theory to Work|year=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-53672-1}} *{{cite journal|author1=Hatfield, John W.|author2=Milgrom, Paul|title=Matching with Contracts|journal=The American Economic Review|year=2005|volume=95|issue=4|pages=913–935|doi=10.1257/0002828054825466|jstor=4132699|url=http://www.aeaweb.org/articles.php?doi=10.1257/0002828054825466}} *{{cite journal|author=Ausubel, Lawrence M.; Cramton, Peter; Milgrom, Paul|title=The Clock-Proxy Auction: A Practical Combinatorial Auction Design|journal=In Combinatorial Auctions, Edited by Cramton, P., Shoham, Y., and Steinberg, R.|publisher=MIT Press|year=2006|doi=10.7551/mitpress/9780262033428.001.0001|isbn=978-0-2620-3342-8|editor1-last=Cramton|editor1-first=Peter|editor2-last=Shoham|editor2-first=Yoav|editor3-last=Steinberg|editor3-first=Richard}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=The Lovely but Lonely Vickrey Auction|journal=In Combinatorial Auctions|pages=17–40|editor1=Cramton, P.|editor2=Shoham, Y.|editor3=Steinberg, R.|year=2006a|publisher=MIT press|doi=10.7551/mitpress/9780262033428.003.0002|citeseerx=10.1.1.120.7158|isbn=9780262033428}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=Ascending Proxy Auctions|journal=In Combinatorial Auctions|editor1=Cramton, P.|editor2=Shoham, Y.|editor3=Steinberg, R.|year=2006b}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Package Auctions and Exchanges|journal=Econometrica|year=2007|volume=75|issue=4|pages=935–965|doi=10.1111/j.1468-0262.2007.00778.x|jstor=4502017}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=What the Seller Won't Tell You: Persuasion and Disclosure in Markets|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-economic-perspectives_spring-2008_22_2/page/115|journal=Journal of Economic Perspectives|year=2008|volume=22|issue=2|pages=115–131|doi=10.1257/jep.22.2.115|jstor=27648244|doi-access=free}} *{{cite journal|author1=Hall, Robert E.|author2=Milgrom, Paul R.|title=The Limited Influence of Unemployment on the Wage Bargain|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_2008-09_98_4/page/1653|journal=The American Economic Review|year=2008|volume=98|issue=4|pages=1653–1674|jstor=29730140|doi=10.1257/aer.98.4.1653|citeseerx=10.1.1.516.6267|s2cid=18040832}} *{{cite journal|author1=Day, R.|author2=Milgrom, Paul|title=Core-selecting package auctions|journal=International Journal of Game Theory|year=2008|volume=36|issue=3–4|pages=393–407|doi=10.1007/s00182-007-0100-7|citeseerx=10.1.1.529.9950|s2cid=7593117}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Assignment Messages and Exchanges|journal=American Economic Journal: Microeconomics|year=2009|volume=1|issue=2|pages=95–113|doi=10.1257/mic.1.2.95|citeseerx=10.1.1.487.2981}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Bruno Strulovici|title=Substitute goods, auctions, and equilibrium|journal=Journal of Economic Theory|year=2009|volume=144|issue=1|pages=212–247|doi=10.1016/j.jet.2008.05.002|citeseerx=10.1.1.497.9686}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Ascending Prices and Package Bidding: A Theoretical and Experimental Analysis|journal=American Economic Journal: Microeconomics|year=2010|volume=2|issue=3|pages=160–185|doi=10.1257/mic.2.3.160|citeseerx=10.1.1.727.4004}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Simplified mechanisms with an application to sponsored-search auctions|journal=Games and Economic Behavior|year=2010|volume=70|issue=1|pages=62–70|doi=10.1016/j.geb.2008.12.003|citeseerx=10.1.1.151.6989|ssrn=1022220}} *{{cite journal|author1=Levin, Jonathan|author2=Milgrom, Paul|title=Online Advertising: Heterogeneity and Conflation in Market Design|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_2010-05_100_2/page/603|journal=American Economic Review|year=2010|volume=100|issue=2|pages=603–607|doi=10.1257/aer.100.2.603|citeseerx=10.1.1.727.1750}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Critical Issues in the Practice of Market Design|journal=Economic Inquiry|year=2011|volume=49|issue=2|pages=311–320|doi=10.1111/j.1465-7295.2010.00357.x|s2cid=153765277}} *{{cite journal|author1=Budish, E.|author2=Che, Y.-K.|author3=Kojima, F.|author4=Milgrom, Paul|title=Designing Random Allocation Mechanisms: Theory and Applications|journal=American Economic Review|year=2013|volume=103|issue=2|pages=585–623|doi=10.1257/aer.103.2.585|citeseerx=10.1.1.649.5582 *[https://news98.info/to-improve-auction-theory-paul-r-milgrom-and-robert-b-wilson-got-nobel-in-economics/ To Improve Auction Theory Paul R. Milgrom and Robert B. Wilson got Nobel in economics]}} на русском языке: * ''Милгром П., {{нп4|Робертс, Дональд Джон|Робертс Дж.||Donald John Roberts}}'' Экономика, организация и менеджмент: в двух томах. = Economics, Organization and Management. В 2 тт. — {{СПб}}: Библиотека «Экономической школы», 2001.  == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://web.archive.org/web/20061231024216/http://www-econ.stanford.edu/faculty/milgrom.html Страница П. Милгрома на сайте Стэнфордского университета] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Միլգրոմ, Փոլ}} [[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տնտեսագետներ]] 1okbxoaffm5ghfq3wsi89lynzddy8ju 8496086 8496085 2022-08-27T00:15:58Z ERJANIK 12604 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական}} '''Փոլ Միլգրոմ''' ({{lang-en|Paul Robert Milgrom}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի տնտեսագետ, տնտեսագիտության գծով [[Նոբելյան մրցանակ|Նոբելյան մրցանակի]] դափնեկիր (2020) (Ռոբերտ Ուիլսոնի հետ միասին) «աճուրդների տեսության կատարելագործման և դրանց նոր ձևաչափերի գյուտի համար»։ == Կենսագրություն == Ծնվել է 1948 թվականի ապրիլի 20-ին [[Դետրոյթ]]ում ([[Միչիգան (նահանգ)|Միչիգան նահանգ]])։ Նրա հայրը՝ Աբրամ Իսահակ Միլգրոմը (1914-1989)<ref>[https://digital.bentley.umich.edu/djnews/djn.1989.03.03.001/122 Abraham Isaac Milgrom: Obituary. The Detroit Jewish News, March 3, 1989]</ref>, ծնունդով [[Տորոնտո|Տորոնտոյից]], ներկարար էր<ref>[http://www.columbia.edu/itc/sipa/u8213-03/packet/milgrom-600.pdf Paul Milgrom. Auctions and Bidding. The Journal of Economic Perspectives, Volume 3, Issue 3, 1989; p. 3—22.]</ref><ref>[http://www.econ.ucla.edu/sboard/teaching/strategy_05/strategy_slides8_05.pdf Simon Board. Bidding for Contracts]</ref>, մայրը՝ Աննա Լիլիան Միլգրոմը (ծնված Ֆինկելշտեյնում, 1917-1997), տնային տնտեսուհի էր<ref>[https://digital.bentley.umich.edu/djnews/djn.1997.08.22.001/164 Anne Lillian Milgrom (née Finkelstein): Obituary. The Detroit Jewish News, August 22, 1997]</ref>։ Ծնողները սերում էին [[Ռուսաստան]]ի հրեա գաղթականների ընտանիքներից<ref>[https://www.ancestry.com/1940-census/usa/Michigan/Rose-Finkelstein_2t4d0p Семья Милгром-Финкельштейн в переписи населения США 1940 года]</ref>։ Ընտանիքն ուներ չորս որդի։ Երբ նա երեխա էր, ընտանիքը տեղափոխվել է Օուք Պարկ, որտեղ Փոլն ավարտել է ավագ դպրոցը։ 1970 թվականին [[Միչիգանի համալսարան]]ից ստացել է մաթեմատիկայի (A.B.) բակալավրի աստիճան, իսկ 1978 թվակակին [[Սթենֆորդի համալսարան]]ից` վիճակագրության մագիստրոսի աստիճան։ 1979 թվականին Սթենֆորդի համալսարանից ստացել է բիզնեսի գծով դոկտորի աստիճան։ Հյուսիսարևմտյան համալսարանի Քելլոգի Կառավարման դպրոցի կառավարման տնտեսագիտության և որոշումների կայացման ֆակուլտետում 1979-1981 թվականներին սկսել է դասախոսական գործունեությունը պրոֆեսորի ասիստենտի պաշտոնում, 1981-1982 թվականներին եղել է ասոցիացված պրոֆեսոր, 1982-1983 թվականներին՝ պրոֆեսոր։ Այնուհետև 1982-1983 թվականներին դասավանդել է [[Յեյլի համալսարան]]ում որպես հրավիրյալ պրոֆեսոր, 1983-1985 թվականներին՝ Տնտեսագիտության և կառավարման պրոֆեսոր, 1985-1987 թվականներին Ուիլյամս եղբայրների կառավարման պրոֆեսոր և տնտեսագիտության պրոֆեսոր։ 1987 թվականից Սթենֆորդի համալսարանում եղել է որպես տնտեսագիտության պրոֆեսոր, 1989-1991 թվականներին՝ Սթենֆորդի տեսական տնտեսագիտության ինստիտուտի տնօրեն, 1993 թվականից՝ Շիրլին և Լեոնարդ Էլի կրտսեր հումանիտար գիտությունների և գիտությունների պրոֆեսոր, 1993 թվականից՝ Սթենֆորդի տնտեսական քաղաքականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող<ref name =":1">[https://www.dropbox.com/s/wt0lm85pb0k9c23/Paul%20Milgrom%20CV%20%28Vita%29.pdf?dl=0 Paul Robert Milgrom CV]//Stanford University, 11.06.2020</ref>։ 1996 թվականին Նոբելյան մրցանակի հանձնման արարողության ժամանակ կարդացել է Վ. Վիկրիի փոխարեն դասախոսություն։ 2007 թվականին եղել է միջազգային արևմտյան տնտեսական ասոցիացիայի նախագահ<ref name =":1"/>։ 1992 թվականից Ամերիկյան արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամ է, 2006 թվականին ընտրվել է ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ, 1980 թվականին՝ գիտաշխատող, իսկ 2020 թվականից Ամերիկյան տնտեսական ասոցիացիայի անդամ է, 2017 թվականից՝ «Խաղերի տեսության հասարակության» անդամ, 2017 թվականից՝ Ֆինանսական տեսության խմբի անդամ, 1984 թվականից՝ Էկոնոմետրիկ ընկերության անդամ, 1974 թվականից՝ Ակտուարների հասարակության անդամ<ref name =":1"/>։ == Ընտանիք == Երկրորդ անգամ (2000 թվականին) ամուսնացել է Եվա Մեյերսոն Միլգրոմի հետ։ Առաջին ամուսնությունից ունի երկու երեխա՝ Ջոշուա Թերսթոն Միլգրոմը և Էլանա Թերսթոն Միլգրոմը<ref name =":1"/>։ == Մրցանակներ == Իր ձեռքբերումների համար բազմիցս պարգևատրվել է<ref name=":1"/>։ * 2007 - Ազգային գիտական հիմնադրամի «շուկայական դիզայն» աշխատանքի համար դրամաշնորհ, * 2007 - Clarivate Citation Laureates, * 2008 - էրվին Պլեյն Նեմերս մրցանակ տնտեսագիտության ոլորտում, * 2012 - BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award տնտեսագիտության, ֆինանսների և կառավարման գծով, * 2014 - Golden Goose Awardruen; * 2015 - Ազգային գիտական հիմնադրամի կողմից «աճուրդի շուկայի դիզայն» աշխատանքի համար դրամաշնորհ, * 2017 - Ստենֆորդի համալսարանի հումանիտար և բնական գիտությունների դպրոցից «բարձրագույն կրթության բնագավառում ակնառու մանկավարժական նվաճումների համար» դեկանի մրցանակ, * 2017 - Չիկագոյի ապրանքային բորսայի և մաթեմատիկական գիտությունների գիտահետազոտական ինստիտուտի նորարարական քանակական կիրառման մրցանակ, * 2018 - ԱՄՆ Գիտությունների ազգային ակադեմիայից Ջոն Քարտիի «գիտության զարգացման համար» մրցանակ, * 2020 - Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակ<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economic-sciences/2020/press-release/ Пресс-релиз Нобелевского комитета по экономике - 2020 год]</ref>։ == Մատենագրություն== *{{cite book|author=Milgrom, Paul|title=The Structure of Information in Competitive Bidding|year=1979a|publisher=New York: Garland Press}} (Ph.D. Dissertation) *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=A Convergence Theorem for Competitive Bidding with Differential Information|journal=Econometrica|year=1979b|volume=47|issue=3|pages=679–88|doi=10.2307/1910414|jstor=1910414}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=An Axiomatic Characterization of Common Knowledge|journal=Econometrica|year=1981a|volume=49|issue=1|pages=219–222|doi=10.2307/1911137|jstor=1911137|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/393.pdf}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Rational Expectations, Information Acquisition, and Competitive Bidding|journal=Econometrica|year=1981b|volume=49|pages=921–943|doi=10.2307/1912511|issue=4|jstor=1912511}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Good News and Bad News: Representation Theorems and Applications|journal=Bell Journal of Economics|year=1981c|volume=12|pages=380–91|doi=10.2307/3003562|issue=2|jstor=3003562|citeseerx=10.1.1.465.6331}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Limit Pricing and Entry Under Incomplete Information: An Equilibrium Analysis|journal=Econometrica|year=1982|volume=50|pages=443–59|doi=10.2307/1912637|issue=2|jstor=1912637|url=http://www.dklevine.com/archive/refs4245.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John Roberts|title=Predation, Reputation, and Entry Deterrence|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=27|pages=280–312|doi=10.1016/0022-0531(82)90031-X|issue=2|issn=0022-0531|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/427.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Stokey, Nancy|title=Information, Trade and Common Knowledge|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=26|issue=1|pages=17–27|doi=10.1016/0022-0531(82)90046-1|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/377.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=The Value of Information in a Sealed Bid Auction|journal=Journal of Mathematical Economics|year=1982a|volume=10|issue=1|pages=105–14|doi=10.1016/0304-4068(82)90008-8|issn=0304-4068|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/462.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=A Theory of Auctions and Competitive Bidding|journal=Econometrica|year=1982b|volume=50|pages=1089–1122|doi=10.2307/1911865|issue=5|jstor=1911865|citeseerx=10.1.1.186.4633}} *{{cite journal|authors=Kreps, David; Milgrom, Paul; Roberts, John; Wilson, Robert|title=Rational Cooperation in the Finitely‑Repeated Prisoners' Dilemma|journal=Journal of Economic Theory|year=1982|volume=27|pages=245‑252|doi=10.1016/0022-0531(82)90029-1|issue=2|url=http://www.dklevine.com/archive/refs4239.pdf}} *{{cite journal|author1=Engelbrecht-Wiggans, R.|author2=Milgrom, Paul R.|author3=Weber, Robert J.|title=Competitive bidding and proprietary information|journal=Journal of Mathematical Economics|year=1983|volume=11|issue=2|pages=161–169|doi=10.1016/0304-4068(83)90034-4|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d05/d0531.pdf}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Axelrod's "The Evolution of Cooperation"|url=https://archive.org/details/sim_rand-journal-of-economics_summer-1984_15_2/page/305|journal=The RAND Journal of Economics|year=1984|volume=15|issue=2|pages=305–309|doi=10.2307/2555683|jstor=2555683}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Weber, Robert|title=Distributional Strategies for Games with Incomplete Information|journal=Mathematics of Operations Research|year=1985|volume=10|pages=619–32|doi=10.1287/moor.10.4.619|issue=4|url=http://www.kellogg.northwestern.edu/research/math/papers/428.pdf}} *{{cite journal|author1=Glosten, Larry|author2=Milgrom, Paul|title=Bid, Ask and Transactions Prices in a Specialist Market with Insider Trading|journal=Journal of Financial Economics|year=1985|volume=14|pages=71‑100|doi=10.1016/0304-405X(85)90044-3|issue=1|citeseerx=10.1.1.460.947|issn=0304-405X}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Price and Advertising Signals of Product Quality|journal=Journal of Political Economy|year=1986a|volume=94|pages=796–821|jstor=1833203|issue=4|doi=10.1086/261408|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0709.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Relying on the Information of Interested Parties|journal=The RAND Journal of Economics|year=1986b|volume=17|issue=1|pages=18–32|jstor=2555625|doi=10.2307/2555625|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0749.pdf}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=Aggregation and Linearity in the Provision of Intertemporal Incentives|journal=Econometrica|year=1987|volume=55|pages=303–328|doi=10.2307/1913238|jstor=1913238|issue=2|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0742.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Informational Asymmetries, Strategic Behavior, and Industrial Organization|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1987-05_77_2/page/184|journal=The American Economic Review|year=1987|volume=77|issue=2|pages=184–193|jstor=1805448}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Oster, Sharon|title=Job Discrimination, Market Forces and the Invisibility Hypothesis|journal=Quarterly Journal of Economics|year=1987|volume=102|issue=3|pages=453–476|doi=10.2307/1884213|jstor=1884213|url=http://cowles.yale.edu/sites/default/files/files/pub/d07/d0708-r.pdf}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=An Economic Approach to Influence Activities and Organizational Responses|journal=American Journal of Sociology|year=1988|volume=94|pages=S154–S179|doi=10.1086/228945|jstor=2780245}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Employment Contracts, Influence Activities, and Efficient Organization Design|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1988-02_96_1/page/42|journal=Journal of Political Economy|year=1988|volume=96|pages=42–60|jstor=1830709|issue=1|doi=10.1086/261523}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul and John Roberts|title=Communication and Inventories as Substitutes in Organizing Production|url=https://archive.org/details/sim_scandinavian-journal-of-economics_1988_90_3/page/275|journal=Scandinavian Journal of Economics|year=1988|volume=90|issue=3|pages=275–289|doi=10.2307/3440309|jstor=3440309}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Auctions and Bidding: A Primer|journal=The Journal of Economic Perspectives|year=1989|volume=3|issue=3|pages=3–22|jstor=1942756|doi=10.1257/jep.3.3.3}} *{{cite journal|authors=Fudenberg, Drew; Holmstrom, Bengt and Paul Milgrom|title=Short-term contracts and long-term agency relationships|journal=Journal of Economic Theory|year=1990|volume=51|issue=1|pages=154–159|jstor=2006561|doi=10.1016/0022-0531(90)90048-O|hdl=1721.1/64269|hdl-access=free}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Efficiency of Equity in Organizational Decision Processes|journal=The American Economic Review|year=1990a|volume=80|issue=2|pages=1–31|doi=10.1016/0022-0531(90)90048-O|jstor=2006561|issn=0022-0531|hdl=1721.1/64269|hdl-access=free}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Economics of Modern Manufacturing: Technology, Strategy and Organization|journal=American Economic Review|year=1990b|volume=80|pages=511–28|issue=3|jstor=2006681}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Rationalizability, Learning and Equilibrium in Games With Strategic Complementarities|journal=Econometrica|year=1990c|volume=58|pages=1255–1278|jstor=2938316|issue=6|doi=10.2307/2938316}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=North, Douglass C.|author3=Weingast, Barry R.|title=The role of institutions in the revival of trade: the law merchant, private judges, and the champagne fairs|journal=Economics and Politics|year=1990|volume=2|issue=1|pages=1–23|doi=10.1111/j.1468-0343.1990.tb00020.x|citeseerx=10.1.1.669.1678}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=Multitask Principal-Agent Analyses: Incentive Contracts, Asset Ownership and Job Design|journal=Journal of Law, Economics, & Organization|year=1991|volume=7|pages=303–328|jstor=764957|doi=10.1093/jleo/7.special_issue.24|citeseerx=10.1.1.715.3715}} *{{cite journal|author1=Abreu, D.|author2=Milgrom, Paul|author3=Pearce, David|title=Information and Timing in Repeated Partnerships|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_1991-11_59_6/page/1713|journal=Econometrica|year=1991|volume=59|pages=1713–1733|jstor=2938286|issue=6|doi=10.2307/2938286|citeseerx=10.1.1.295.1370}} *{{cite journal|authors=Milgrom, Paul; Qian, Yingi; Roberts, John|title=Complementarities, Momentum, and the Evolution of Modern Manufacturing|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1991-05_81_2/page/84|journal=The American Economic Review|year=1991|volume=81|issue=2|pages=84–88|jstor=2006831}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Adaptive and sophisticated learning in normal form games|journal=Games and Economic Behavior|year=1991|volume=82|issue=100|pages=82–100|doi=10.1016/0899-8256(91)90006-Z|issn=0899-8256}} *{{cite book|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Economics, Organization and Management|year=1992|publisher=Prentice Hall|isbn=978-0132246507|url-access=registration|url=https://archive.org/details/economicsorganiz00milg}} *{{cite journal|author=[[Бреснахан, Тимоти|Bresnahan, Timothy F.]]|author2=Milgrom, Paul|author3=Paul, Jonathan|title=The Real Output of the Stock Exchange|journal=Output Measurement in the Services Sectors|year=1992|pages=195–216}} *{{cite journal|author=Meyer, Margaret|author1-link= Margaret A. Meyer |author2=Paul Milgrom|author3=Roberts, John|title=Organizational Prospects, Influence Costs, and Ownership Changes|journal=Journal of Economics & Management Strategy|year=1992|volume=1|pages=9–35|doi=10.1111/j.1430-9134.1992.00009.x|issue=1}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Comparing Optima: Do Simplifying Assumptions Affect Conclusions?|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1994-06_102_3/page/607|journal=Journal of Political Economy|year=1994|volume=102|issue=3|pages=607–615|doi=10.1086/261948|jstor=2138625}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Comparing Equilibria|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1994-06_84_3/page/441|journal=The American Economic Review|year=1994|volume=84|issue=3|pages=441–459|jstor=2118061}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Shannon, Chris|title=Monotone Comparative Statics|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_1994-01_62_1/page/157|journal=Econometrica|year=1994|volume=62|pages=157–180|jstor=2951479|issue=1|doi=10.2307/2951479}} *{{cite journal|author1=Holmstrom, Bengt|author2=Milgrom, Paul|title=The Firm as an Incentive System|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1994-09_84_4/page/972|journal=The American Economic Review|year=1994|volume=84|pages=972–991|jstor=2118041|issue=4}} *{{cite journal|authors=Greif, Avner; Milgrom, Paul; Weingast, Barry R.|title=Coordination, Commitment, and Enforcement: The Case of the Merchant Guild|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_1994-08_102_4/page/745|journal=Journal of Political Economy|year=1994|volume=102|issue=4|pages=745–776|jstor=2138763|doi=10.1086/261953}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Complementarities and Fit: Strategy, Structure and Organizational Change in Manufacturing|journal=Journal of Accounting and Economics|year=1994|volume=19|issue=2–3|pages=179–208|doi=10.1016/0165-4101(94)00382-f|issn=0165-4101}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The Economics of Modern Manufacturing: Reply|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_1995-09_85_4/page/997|journal=The American Economic Review|year=1995|volume=85|issue=4|pages=997–999|jstor=2118249}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=The LeChatelier Principle|journal= The American Economic Review|year=1996a|volume=86|issue=1|pages=113–128|jstor=2118261}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Roberts, John|title=Coalition-Proofness and Correlation with Arbitrary Communication Possibilities|journal= Games and Economic Behavior|year=1996b|volume=17|issue=1|pages=173–179|doi=10.1006/game.1996.0096}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Game theory and the spectrum auctions|journal=European Economic Review|year=1998|volume=42|issue=3–5|pages=771–778|doi=10.1016/S0014-2921(97)00146-3|issn=0014-2921}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Putting Auction Theory to Work: The Simulteneous Ascending Auction|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-political-economy_2000-04_108_2/page/245|journal=Journal of Political Economy|year=2000|volume=108|issue=2|pages=245–272|doi=10.1086/262118|jstor=262118|citeseerx=10.1.1.195.7314}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=Ascending Auctions with Package Bidding|journal=The B.E. Journal of Theoretical Economics|year=2002|volume=1|issue=1|doi=10.2202/1534-5963.1019|citeseerx=10.1.1.528.8990|s2cid=1083684|issn=1534-5963}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Segal, Ilya|title=Envelope Theorems for Arbitrary Choice Sets|url=https://archive.org/details/sim_econometrica_2002-03_70_2/page/583|journal=Econometrica|year=2002|volume=70|pages=583–601|jstor=2692283|issue=2|doi=10.1111/1468-0262.00296|citeseerx=10.1.1.217.4736|ssrn=312251}} *{{cite book|author=Milgrom, Paul|title=Putting Auction Theory to Work|year=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-53672-1}} *{{cite journal|author1=Hatfield, John W.|author2=Milgrom, Paul|title=Matching with Contracts|journal=The American Economic Review|year=2005|volume=95|issue=4|pages=913–935|doi=10.1257/0002828054825466|jstor=4132699|url=http://www.aeaweb.org/articles.php?doi=10.1257/0002828054825466}} *{{cite journal|author=Ausubel, Lawrence M.; Cramton, Peter; Milgrom, Paul|title=The Clock-Proxy Auction: A Practical Combinatorial Auction Design|journal=In Combinatorial Auctions, Edited by Cramton, P., Shoham, Y., and Steinberg, R.|publisher=MIT Press|year=2006|doi=10.7551/mitpress/9780262033428.001.0001|isbn=978-0-2620-3342-8|editor1-last=Cramton|editor1-first=Peter|editor2-last=Shoham|editor2-first=Yoav|editor3-last=Steinberg|editor3-first=Richard}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=The Lovely but Lonely Vickrey Auction|journal=In Combinatorial Auctions|pages=17–40|editor1=Cramton, P.|editor2=Shoham, Y.|editor3=Steinberg, R.|year=2006a|publisher=MIT press|doi=10.7551/mitpress/9780262033428.003.0002|citeseerx=10.1.1.120.7158|isbn=9780262033428}} *{{cite journal|author1=Ausubel, Lawrence M.|author2=Milgrom, Paul|title=Ascending Proxy Auctions|journal=In Combinatorial Auctions|editor1=Cramton, P.|editor2=Shoham, Y.|editor3=Steinberg, R.|year=2006b}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Package Auctions and Exchanges|journal=Econometrica|year=2007|volume=75|issue=4|pages=935–965|doi=10.1111/j.1468-0262.2007.00778.x|jstor=4502017}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=What the Seller Won't Tell You: Persuasion and Disclosure in Markets|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-economic-perspectives_spring-2008_22_2/page/115|journal=Journal of Economic Perspectives|year=2008|volume=22|issue=2|pages=115–131|doi=10.1257/jep.22.2.115|jstor=27648244|doi-access=free}} *{{cite journal|author1=Hall, Robert E.|author2=Milgrom, Paul R.|title=The Limited Influence of Unemployment on the Wage Bargain|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_2008-09_98_4/page/1653|journal=The American Economic Review|year=2008|volume=98|issue=4|pages=1653–1674|jstor=29730140|doi=10.1257/aer.98.4.1653|citeseerx=10.1.1.516.6267|s2cid=18040832}} *{{cite journal|author1=Day, R.|author2=Milgrom, Paul|title=Core-selecting package auctions|journal=International Journal of Game Theory|year=2008|volume=36|issue=3–4|pages=393–407|doi=10.1007/s00182-007-0100-7|citeseerx=10.1.1.529.9950|s2cid=7593117}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Assignment Messages and Exchanges|journal=American Economic Journal: Microeconomics|year=2009|volume=1|issue=2|pages=95–113|doi=10.1257/mic.1.2.95|citeseerx=10.1.1.487.2981}} *{{cite journal|author1=Milgrom, Paul|author2=Bruno Strulovici|title=Substitute goods, auctions, and equilibrium|journal=Journal of Economic Theory|year=2009|volume=144|issue=1|pages=212–247|doi=10.1016/j.jet.2008.05.002|citeseerx=10.1.1.497.9686}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Ascending Prices and Package Bidding: A Theoretical and Experimental Analysis|journal=American Economic Journal: Microeconomics|year=2010|volume=2|issue=3|pages=160–185|doi=10.1257/mic.2.3.160|citeseerx=10.1.1.727.4004}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Simplified mechanisms with an application to sponsored-search auctions|journal=Games and Economic Behavior|year=2010|volume=70|issue=1|pages=62–70|doi=10.1016/j.geb.2008.12.003|citeseerx=10.1.1.151.6989|ssrn=1022220}} *{{cite journal|author1=Levin, Jonathan|author2=Milgrom, Paul|title=Online Advertising: Heterogeneity and Conflation in Market Design|url=https://archive.org/details/sim_american-economic-review_2010-05_100_2/page/603|journal=American Economic Review|year=2010|volume=100|issue=2|pages=603–607|doi=10.1257/aer.100.2.603|citeseerx=10.1.1.727.1750}} *{{cite journal|author=Milgrom, Paul|title=Critical Issues in the Practice of Market Design|journal=Economic Inquiry|year=2011|volume=49|issue=2|pages=311–320|doi=10.1111/j.1465-7295.2010.00357.x|s2cid=153765277}} *{{cite journal|author1=Budish, E.|author2=Che, Y.-K.|author3=Kojima, F.|author4=Milgrom, Paul|title=Designing Random Allocation Mechanisms: Theory and Applications|journal=American Economic Review|year=2013|volume=103|issue=2|pages=585–623|doi=10.1257/aer.103.2.585|citeseerx=10.1.1.649.5582 *[https://news98.info/to-improve-auction-theory-paul-r-milgrom-and-robert-b-wilson-got-nobel-in-economics/ To Improve Auction Theory Paul R. Milgrom and Robert B. Wilson got Nobel in economics]}} на русском языке: * ''Милгром П., {{нп4|Робертс, Дональд Джон|Робертс Дж.||Donald John Roberts}}'' Экономика, организация и менеджмент: в двух томах. = Economics, Organization and Management. В 2 тт. — {{СПб}}: Библиотека «Экономической школы», 2001.  == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://web.archive.org/web/20061231024216/http://www-econ.stanford.edu/faculty/milgrom.html Պոլ Միլգրոմի Էջը Սթենֆորդի համալսարանի կայքում] {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Միլգրոմ, Փոլ}} [[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի տնտեսագետներ]] tvws2460jozh64u5xil4o1aqzb8qxrn Պոլ Ռոբերտ Միլգրոմ 0 1038602 8496087 8466561 2022-08-27T00:16:16Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Փոլ Միլգրոմ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Փոլ Միլգրոմ]] d1shkuy6rjl5hze6iuds9ev31ch3tre Թայն Դեյլի 0 1038983 8496089 7728634 2022-08-27T00:17:21Z ERJANIK 12604 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Թայն Դեյլի''' ({{lang-en|Tyne Daly}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի դերասան, առավել հայտնի է «Կեգնի և Լեսլի» դետեկտիվ սերիալի և «Արդարացի Էմմի» հեռուստասերիալի շնորհիվ։ Իր կարիերայի ընթացքում տասնվեց անգամ առաջադրվել է «[[Էմմի (մրցանակաբաշխություն)|Էմմի]]» մրցանակ ստանալու համար և վեց անգամ դարձել մրցանակակիր<ref name="emmywins">{{cite web|url=http://www.emmys.com/award_history_search?person=Tyne+Daly&program=&start_year=1961&end_year=2009&network=All&web_category=All&winner=Y|title=Primetime Emmy Award Database (Awards)|accessdate=2010-03-19|publisher=Academy of Television Arts and Sciences|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Bi9qFbOO?url=http://www.emmys.com/award_history_search?person=Tyne+Daly|archivedate=2012-10-26}}</ref>։ 1999 թվականին ստացել է «Թոնի» մրցանակ, «[[Դրամա Դեսկ]]», ինչպես նաև հինգ անգամ առաջադրվել է «[[Ոսկե գլոբուս]]» մրցանակ ստանալու համար և երկու անգամ ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակի։ 1995 թվականին [[Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի|Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում]] նրա անունով աստղ է դրվել<ref name="awards">{{cite web|url=http://www.imdb.com/name/nm0002033/awards|title=Awards for Tyne Daly|work=[[Internet Movie Database]]|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzCx3pB?url=http://www.imdb.com/name/nm0002033/awards|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ == Կյանք և գործունեություն == Էլեն Թայն Դեյլին ծնվել է Մեդիսոնում ([[Վիսկոնսին]] նահանգ)՝ դերասաններ Ջեյմս Դեյլիի և Մերի Հոուպ Նյուելլի ընտանիքում<ref name="yahoo">{{cite web|url=https://movies.yahoo.com/person/tyne-daly/biography.html|title=Tyne Daly- Biography|work=[[Yahoo!]]|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzE2IDH?url=http://movies.yahoo.com/person/tyne-daly/biography.html|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ Փոքր եղբայրը՝ Թիմ Դեյլին, նույնպես դերասան է։ Մեծացել է [[Վեսթչեսթեր շրջան (Նյու Յորք)|Վեսթչեսթեր]] շրջանում, կրթությունը ստացել է Բրանդեյան համալսարանում։ Կարիերան սկսել է թատրոնի բեմից<ref name="yahoo" />։ Նկարահանվել է տարբեր ֆիլմերում՝ «Ջոնը և Մերին», «Հեռախոս»։ Մեծ էկրանին նրա ամենահայտնի դերը եղել է «Օրենքի պահապան» ֆիլմում<ref name="yahoo" />։ Մեկ տարի անց «Մոտիկ անծանոթը» ֆիլմի շնորհիվ ստացել է իր առաջին «Էմմի» մրցանակը՝ ֆիլմում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում<ref name="yahoo" />։ 1981 թվականին ստացել է իր կարիերայի ամենահաջողակ դերը՝ «Կեգնի և Լեյսի» ֆիլմում դետեկտիվ Մերի Բեթ Լեյսիի դերը։ Այս դերի շնորհիվ չորս անգամ արժանացել է Էմմի մրցանակի՝ դրամատիկական սերիալում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։ Երբ սերիալը ավարտվել է, նա Բրոդվեյի հեռուստաէկրանից տեղափոխվել է, հետո «Գնչուհի» բեմականացման շնորհիվ ստացել Թոնի մրցանակ՝ մյուզիքլում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։ 1991 թվականին «Ռոզի Օ’նիլի փորձությունը» սերիալի էպիզոդում վերամիավորվել է Շերոն Գլեսսի հետ։ Այնուհետև խաղացել է «Թևեր» սիթքոմում, որի արդյունքում արժանացել է ևս մեկ Էմմի մրցանակի<ref name="awards" />։ Նա հայտնվել է ևս մեկ բրոդվեյան մյուզիքլում, սակայն ձախողվել է, իսկ 1994 թվականին վերադարձել է հեռուստատեսություն և նկարահանվել Քելլի Մարտինի հետ «Քրիստի» պատմական սերիալում, որտեղ կատարել է երկրորդ պլանի դեր։ Ստացել է հինգերորդ Էմմի մրցանակը՝ այս անգամ դրամատիկական հեռուստասերիալում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար։ 1995 թվականին Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում նրա անունով դրվել է աստղ։ Այդժամ նա նկարահանվում էր Վենեսա Ուիլյամսի հետ «Հաջողություն թռչնակ» մյուզիքլում։ Նա շարունակել է նկարահանվել հեռուստաֆիլմերում, իսկ 1999-2005 թվականների ընթացքում «Արդարացի Էմի» սերիալում խաղացել է Էմի Բրենեմանի մոր դերը։ Դեյլին կրկին վեց անգամ առաջադրվել է Էմմի մրցանակի՝ 2003 թվականին ստանալով մրցանակը։ 2006 թվականին վերադարձել է Բրոդվեյի դահլիճ՝ խաղալով Սինտի Նիկսոնի հետ «[[Նապաստակի բույն|Նապաստակի բույնը]]» պիեսում։ Նույն թվականին արժանացել է Թոնի մրցանակի՝ պիեսում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար<ref name="brdw">{{cite web|url=http://www.ibdb.com/person.php?id=37213|title=Tyne Daly|work=Internet Broadway Database|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzEqEfi?url=http://www.ibdb.com/person.php?id=37213|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ 2015 թվականին Սեյլին Սալի Ֆիլդի հետ նկարահանվել է «Ողջույն, իմ անունը Դորիս է» ֆիլմում՝ խաղալով նրա ընկերուհու դերը<ref name="vrt">{{cite web|url=http://variety.com/2015/film/reviews/sxsw-film-review-sally-field-in-hello-my-name-is-doris-1201452997/|title=SXSW Film Review: ‘Hello, My Name Is Doris’|author=Joe Leydon|date=14 марта 2015|work=Variety|accessdate=2015-03-21}}</ref>։ Խաղացել է «[[Սարդ-մարդ։ Տունդարձ|Սարդ֊մարդ։ Տունդարձ]]» ֆիլմում։ == Ֆիլմագրություն == === Կինո === {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում !Բնօրինակ անվանում !Դեր !Նշումներ |- |[[1969 թվականը կինոյում|1969]] |Ջոնն ու Մերին |''John and Mary'' |Հիլարի | |- |[[1970 թվականը կինոյում|1970]] |Ազատված հրեշտակը |''Angel Unchained'' |Մերիլի | |- |[[1972 թվականը կինոյում|1972]] |Խաղացեք ինչպես գրված է |''Play It as It Lays'' |Լրագրողուհի | |- |[[1973 թվականը կինոյում|1973]] |Շնացողուհին |''The Adulteress'' |Ինեզ Սթայներ | |- |[[1976 թվականը կինոյում|1976]] |Օրենքի պահապան |''The Enforcer'' |Քեյթ Մուռ | |- |rowspan=2|[[1977 թվականը կինոյում|1977]] |— |''Speedtrap'' |Նիֆթի Նոլան | |- |Հեռախոս |''Telefon'' |Դորոտի Փաթերման | |- |[[1981 թվականը կինոյում|1981]] |«Զուտ» ոճի հանդերձանք |''Zoot Suit'' |Էլիս Բուլումֆիլդ | |- |rowspan=2|[[1985 թվականը կինոյում|1985]] |Ավիատոր |''The Aviator'' |Էվելին Սթիլեր | |- |Մղողներ և խաբեբաներ |''Movers & Shakers'' |Նենսի Դերման | |- |[[1997 թվականը կինոյում|1997]] |Սերը չար է |''The Lay of the Land'' |բժիշկ Գուտմահեր | |- |[[1999 թվականը կինոյում|1999]] |Աշնանային սիրտ |''The Autumn Heart'' |Աննա | |- |rowspan=2|[[2000 թվականը կինոյում|2000]] |Կապիկների նախնիները |''The Simian Line'' |Արնիտա | |- |Էդեմից մի կտոր |''A Piece of Eden'' |Աուրելյա | |- |[[2015 թվականը կինոյում|2015]] |[[Բարև ձեզ, իմ անունը Դորիս է]] |''Hello, My Name Is Doris'' |Ռոզ | |- |rowspan=2|[[2017 թվականը կինոյում|2017]] |[[Սարդ-մարդ։ Տունդարձ]] |''Spider-Man: Homecoming'' |Աննա Մարի Հյոգ | |- |Արևելյան Հեքիաթ |''Basmati Blues'' |Էվելին | |- |rowspan=3|[[2018 թվականը կինոյում|2018]] |[[Բաստեր Սքրագսի բալլադը]] |''The Ballad of Buster Scruggs'' |Լեդի |''The Mortal Remains'' նովել |- |— |''A Bread Factory, Part One'' |rowspan=2|Դորոթեա | |- |— |''A Bread Factory, Part Two'' | |} == Ծանոթագրություններ == <references group="" responsive="1"></references> == Արտաքին հղումներ == {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Դեյլի, Թայն}} [[Կատեգորիա:«Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:«Էմմի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացիներ իռլանդական ծագմամբ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի ֆեմինիստներ]] [[Կատեգորիա:Կին]] [[Կատեգորիա:Ֆեմինիստ արվեստագետներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասաններ]] 4hu1i8oumefpmdl985a0orxclmvocon 8496090 8496089 2022-08-27T00:17:39Z ERJANIK 12604 /* Ֆիլմագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Թայն Դեյլի''' ({{lang-en|Tyne Daly}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի դերասան, առավել հայտնի է «Կեգնի և Լեսլի» դետեկտիվ սերիալի և «Արդարացի Էմմի» հեռուստասերիալի շնորհիվ։ Իր կարիերայի ընթացքում տասնվեց անգամ առաջադրվել է «[[Էմմի (մրցանակաբաշխություն)|Էմմի]]» մրցանակ ստանալու համար և վեց անգամ դարձել մրցանակակիր<ref name="emmywins">{{cite web|url=http://www.emmys.com/award_history_search?person=Tyne+Daly&program=&start_year=1961&end_year=2009&network=All&web_category=All&winner=Y|title=Primetime Emmy Award Database (Awards)|accessdate=2010-03-19|publisher=Academy of Television Arts and Sciences|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Bi9qFbOO?url=http://www.emmys.com/award_history_search?person=Tyne+Daly|archivedate=2012-10-26}}</ref>։ 1999 թվականին ստացել է «Թոնի» մրցանակ, «[[Դրամա Դեսկ]]», ինչպես նաև հինգ անգամ առաջադրվել է «[[Ոսկե գլոբուս]]» մրցանակ ստանալու համար և երկու անգամ ԱՄՆ կինոդերասանների գիլդիայի մրցանակի։ 1995 թվականին [[Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի|Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում]] նրա անունով աստղ է դրվել<ref name="awards">{{cite web|url=http://www.imdb.com/name/nm0002033/awards|title=Awards for Tyne Daly|work=[[Internet Movie Database]]|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzCx3pB?url=http://www.imdb.com/name/nm0002033/awards|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ == Կյանք և գործունեություն == Էլեն Թայն Դեյլին ծնվել է Մեդիսոնում ([[Վիսկոնսին]] նահանգ)՝ դերասաններ Ջեյմս Դեյլիի և Մերի Հոուպ Նյուելլի ընտանիքում<ref name="yahoo">{{cite web|url=https://movies.yahoo.com/person/tyne-daly/biography.html|title=Tyne Daly- Biography|work=[[Yahoo!]]|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzE2IDH?url=http://movies.yahoo.com/person/tyne-daly/biography.html|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ Փոքր եղբայրը՝ Թիմ Դեյլին, նույնպես դերասան է։ Մեծացել է [[Վեսթչեսթեր շրջան (Նյու Յորք)|Վեսթչեսթեր]] շրջանում, կրթությունը ստացել է Բրանդեյան համալսարանում։ Կարիերան սկսել է թատրոնի բեմից<ref name="yahoo" />։ Նկարահանվել է տարբեր ֆիլմերում՝ «Ջոնը և Մերին», «Հեռախոս»։ Մեծ էկրանին նրա ամենահայտնի դերը եղել է «Օրենքի պահապան» ֆիլմում<ref name="yahoo" />։ Մեկ տարի անց «Մոտիկ անծանոթը» ֆիլմի շնորհիվ ստացել է իր առաջին «Էմմի» մրցանակը՝ ֆիլմում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում<ref name="yahoo" />։ 1981 թվականին ստացել է իր կարիերայի ամենահաջողակ դերը՝ «Կեգնի և Լեյսի» ֆիլմում դետեկտիվ Մերի Բեթ Լեյսիի դերը։ Այս դերի շնորհիվ չորս անգամ արժանացել է Էմմի մրցանակի՝ դրամատիկական սերիալում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։ Երբ սերիալը ավարտվել է, նա Բրոդվեյի հեռուստաէկրանից տեղափոխվել է, հետո «Գնչուհի» բեմականացման շնորհիվ ստացել Թոնի մրցանակ՝ մյուզիքլում լավագույն կանացի դեր կատեգորիայում։ 1991 թվականին «Ռոզի Օ’նիլի փորձությունը» սերիալի էպիզոդում վերամիավորվել է Շերոն Գլեսսի հետ։ Այնուհետև խաղացել է «Թևեր» սիթքոմում, որի արդյունքում արժանացել է ևս մեկ Էմմի մրցանակի<ref name="awards" />։ Նա հայտնվել է ևս մեկ բրոդվեյան մյուզիքլում, սակայն ձախողվել է, իսկ 1994 թվականին վերադարձել է հեռուստատեսություն և նկարահանվել Քելլի Մարտինի հետ «Քրիստի» պատմական սերիալում, որտեղ կատարել է երկրորդ պլանի դեր։ Ստացել է հինգերորդ Էմմի մրցանակը՝ այս անգամ դրամատիկական հեռուստասերիալում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար։ 1995 թվականին Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում նրա անունով դրվել է աստղ։ Այդժամ նա նկարահանվում էր Վենեսա Ուիլյամսի հետ «Հաջողություն թռչնակ» մյուզիքլում։ Նա շարունակել է նկարահանվել հեռուստաֆիլմերում, իսկ 1999-2005 թվականների ընթացքում «Արդարացի Էմի» սերիալում խաղացել է Էմի Բրենեմանի մոր դերը։ Դեյլին կրկին վեց անգամ առաջադրվել է Էմմի մրցանակի՝ 2003 թվականին ստանալով մրցանակը։ 2006 թվականին վերադարձել է Բրոդվեյի դահլիճ՝ խաղալով Սինտի Նիկսոնի հետ «[[Նապաստակի բույն|Նապաստակի բույնը]]» պիեսում։ Նույն թվականին արժանացել է Թոնի մրցանակի՝ պիեսում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար<ref name="brdw">{{cite web|url=http://www.ibdb.com/person.php?id=37213|title=Tyne Daly|work=Internet Broadway Database|accessdate=2013-06-15|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HOzEqEfi?url=http://www.ibdb.com/person.php?id=37213|archivedate=2013-06-15}}</ref>։ 2015 թվականին Սեյլին Սալի Ֆիլդի հետ նկարահանվել է «Ողջույն, իմ անունը Դորիս է» ֆիլմում՝ խաղալով նրա ընկերուհու դերը<ref name="vrt">{{cite web|url=http://variety.com/2015/film/reviews/sxsw-film-review-sally-field-in-hello-my-name-is-doris-1201452997/|title=SXSW Film Review: ‘Hello, My Name Is Doris’|author=Joe Leydon|date=14 марта 2015|work=Variety|accessdate=2015-03-21}}</ref>։ Խաղացել է «[[Սարդ-մարդ։ Տունդարձ|Սարդ֊մարդ։ Տունդարձ]]» ֆիլմում։ == Ֆիլմագրություն == {| class="wikitable sortable" !Տարի !Անվանում !Բնօրինակ անվանում !Դեր !Նշումներ |- |[[1969 թվականը կինոյում|1969]] |Ջոնն ու Մերին |''John and Mary'' |Հիլարի | |- |[[1970 թվականը կինոյում|1970]] |Ազատված հրեշտակը |''Angel Unchained'' |Մերիլի | |- |[[1972 թվականը կինոյում|1972]] |Խաղացեք ինչպես գրված է |''Play It as It Lays'' |Լրագրողուհի | |- |[[1973 թվականը կինոյում|1973]] |Շնացողուհին |''The Adulteress'' |Ինեզ Սթայներ | |- |[[1976 թվականը կինոյում|1976]] |Օրենքի պահապան |''The Enforcer'' |Քեյթ Մուռ | |- |rowspan=2|[[1977 թվականը կինոյում|1977]] |— |''Speedtrap'' |Նիֆթի Նոլան | |- |Հեռախոս |''Telefon'' |Դորոտի Փաթերման | |- |[[1981 թվականը կինոյում|1981]] |«Զուտ» ոճի հանդերձանք |''Zoot Suit'' |Էլիս Բուլումֆիլդ | |- |rowspan=2|[[1985 թվականը կինոյում|1985]] |Ավիատոր |''The Aviator'' |Էվելին Սթիլեր | |- |Մղողներ և խաբեբաներ |''Movers & Shakers'' |Նենսի Դերման | |- |[[1997 թվականը կինոյում|1997]] |Սերը չար է |''The Lay of the Land'' |բժիշկ Գուտմահեր | |- |[[1999 թվականը կինոյում|1999]] |Աշնանային սիրտ |''The Autumn Heart'' |Աննա | |- |rowspan=2|[[2000 թվականը կինոյում|2000]] |Կապիկների նախնիները |''The Simian Line'' |Արնիտա | |- |Էդեմից մի կտոր |''A Piece of Eden'' |Աուրելյա | |- |[[2015 թվականը կինոյում|2015]] |[[Բարև ձեզ, իմ անունը Դորիս է]] |''Hello, My Name Is Doris'' |Ռոզ | |- |rowspan=2|[[2017 թվականը կինոյում|2017]] |[[Սարդ-մարդ։ Տունդարձ]] |''Spider-Man: Homecoming'' |Աննա Մարի Հյոգ | |- |Արևելյան Հեքիաթ |''Basmati Blues'' |Էվելին | |- |rowspan=3|[[2018 թվականը կինոյում|2018]] |[[Բաստեր Սքրագսի բալլադը]] |''The Ballad of Buster Scruggs'' |Լեդի |''The Mortal Remains'' նովել |- |— |''A Bread Factory, Part One'' |rowspan=2|Դորոթեա | |- |— |''A Bread Factory, Part Two'' | |} == Ծանոթագրություններ == <references group="" responsive="1"></references> == Արտաքին հղումներ == {{Արտաքին հղումներ}} {{DEFAULTSORT:Դեյլի, Թայն}} [[Կատեգորիա:«Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:«Էմմի» մրցանակի դափնեկիրներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ]] [[Կատեգորիա:Հոլիվուդյան փառքի ծառուղի]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացիներ իռլանդական ծագմամբ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի ֆեմինիստներ]] [[Կատեգորիա:Կին]] [[Կատեգորիա:Ֆեմինիստ արվեստագետներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի հեռուստատեսային դերասաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի կինոդերասաններ]] kbsvvsjathxpsysqx0gshifib1k6gfo Տայն Դեյլի 0 1039653 8496091 7869456 2022-08-27T00:18:03Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Թայն Դեյլի]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Թայն Դեյլի]] ezahlh42e7xqhee0am0bidihaf09fm2 Ջովաննի Գաբրիելի 0 1043179 8496044 7848220 2022-08-26T23:10:23Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Ջովանի Գաբրիելի]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ջովանի Գաբրիելի]] 8z0c27gu771cpaw821mgajx8eoimcir Ջովանի Գաբրիելի 0 1044132 8496043 8168184 2022-08-26T23:10:06Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Ջովանի Գաբրիելի''' ({{lang-it|Giovanni Gabrieli}}, {{ԱԾ}}), [[Իտալիա|իտալացի]] [[կոմպոզիտոր]] և [[Վերածնունդ|Վերածննդի]] դարաշրջանի [[երգեհոն]]ահար։ == Կենսագրություն == Գաբրիելին ծնվել է [[Վենետիկ]]ում։ Նա ընտանիքի հինգ երեխաներից մեկն է։ Հայրը եկել է Կարնիայի մարզից և Ջովանիի ծնվելուց անմիջապես առաջ մեկնել է Վենետիկ։ Չնայած Ջովաննիի վաղ կյանքի մասին շատ բան հայտնի չէ, նա հավանաբար սովորել է իր հորեղբոր՝ կոմպոզիտոր Անդրեա Գաբրիելիի մոտ, որը 1560-ականներից մինչև իր մահը՝ 1585թվականը, աշխատել է [[Սուրբ Մարկոսի տաճար]]ում<ref name="auto">Bryant, Grove online</ref>։ Ջովաննին նաև մեկնել է [[Մյունխեն]], որպեսզի սովորի հայտնի Օրլանդո դե Լասուսի մոտ` դուքս Ալբերտ V-ի արքունիքում։ Ամենայն հավանականությամբ, նա այնտեղ է մնացել մինչև [[1579 թվական]]ը։ Լասուսը պետք է դառնար իր երաժշտական ոճի զարգացման հիմնական ազդակներից մեկը<ref name="auto"/>։ [[1584 թվական]]ին նա վերադարձավ Վենետիկ, որտեղ [[1585 թվական]]ին դարձավ Սուրբ Մարկոսի տաճարի երգեհոնահար, իսկ հորեղբոր մահից հետո նա զբաղեցրեց նաև գլխավոր կոմպոզիտորի պաշտոնը։ Բացի այդ, նա սկսեց նաև խմբագրել հորեղբոր երաժշտական ստեղծագործությունների մեծ մասը։ Անդրեան, ակնհայտորեն, շատ քիչ հակում ուներ տպագրելու իր սեփական երաժշտությունը, բայց Ջովաննիի կարծիքը դրա վերաբերյալ բավական բարձր էր և նա իր իսկ ժամանակի մեծ մասը տրամադրեց այն խմբագրելու և տպագրելու համար։ Գաբրիելիի կարիերան ավելի մեծ վերելք ապրեց, երբ նա ստացավ երգեհոնահարի պաշտոն Scuola Grande di San Rocco-ում, որը նա պահպանեց իր ողջ կյանքի ընթացքում։ Սան Ռոկոն ամենահեղինակավորն էր վենետիկյան բոլոր հաստատություններից և իր շքեղությամբ զիջում էր միայն Սան Մարկոյին։ Ջովաննիի երաժշտական գործունեության վառ նկարագրությունը պահպանվում է անգլիացի գրող Թոմաս Կորյատի ճանապարհորդական հուշերում։ Նրա երաժշտության մեծ մասը գրված էր հատուկ Սան Ռոկոյի համար<ref name="gramo">{{Cite magazine |last=Knighton |first=Tess |year=1997 |title=G.Gabrieli Music for San Rocco (record review) |url=https://www.gramophone.co.uk/review/ggabrieli-music-for-san-rocco |magazine=[[Gramophone (magazine)|Gramophone]]}}</ref>, չնայած նա հավանաբար էլ ավելի շատ ստեղծագործեց Սան Մարկոյի համար։ Գաբրիելիի աշխատանքները նրան դարձնում էին Եվրոպայի ամենանշանավոր կոմպոզիտորներից մեկը։ Նորարարությունները, որն սկսվեց նրա ազդեցիկ «Սակրայի սիմֆոնիա» հատորով (1597), այնպիսին էր, որ կոմպոզիտորներ՝ ամբողջ Եվրոպայից, հատկապես [[Գերմանիա]]յից, գալիս էին [[Վենետիկ]]՝ ուսանելու։ Ակնհայտ է, որ նա նաև իր նոր աշակերտներին հանձնարարեց ուսումնասիրել Իտալիայում գրված [[մադրիգալ]]ները, այնպես որ նրանք ոչ միայն հետ բերեցին վենետիկյան մեծ պոլիխորալական ոճը իրենց հայրենիք, այլ նաև մանդրիգալի ոճը։ [[Հենրիխ Շյուց]]ը և մյուսները օգնեցին բարոկկոյի վաղ շրջանի երաժշտությունը հասցնել հյուսիս՝ [[Գերմանիա]], որը վճռականորեն ազդեց հետագա երաժշտության պատմության վրա։ Հենց այս արմատների վրա են հիմնված գերմանական բարոկկոյի գագաթնակետի՝ [[Յոհան Սեբաստիան Բախ|Բախի]] ստեղծագործությունները։ Գաբրիելիի առողջական վիճակը սկսեց վատթարանալ [[1606 թվական]]ից հետո, այդ ժամանակ նա թողեց եկեղեցու ղեկավարությունը՝ այլևս չկարողանալով կատարել իր պարտականությունները։ Նա մահացավ 1612 թվականին Վենետիկում՝ երիկամի քարի բարդություններից։ == Երաժշտությունը և ոճը == [[Պատկեր:Gabrieli Canzon Septimi Toni 01.png|մինի|Ջովաննի Գաբրիելի - Կանցոնա]] Չնայած Գաբրիելին ստեղծագործում էր ժամանակին բնորոշ շատ ոճերում, նա նախընտրում էր հոգևոր երգերն ու գործիքային երաժշտությունը։ Նրա ամբողջ աշխարհիկ վոկալ երաժշտությունը պատկանում են իր կարիերայի համեմատաբար վաղ շրջանին։ Նա երբեք չի գրել ավելի թեթև ոճերում, ինչպիսիք են պարերը, իսկ ավելի ուշ ամբողջությամբ կենտրոնացավ հոգևոր վոկալ և գործիքային երաժշտության վրա<ref>Selfridge-Field, p. 81</ref>։ Նրան վերագրվող նորարությունների շարքում, և չնայած նա միշտ չէ, որ առաջինն էր օգտագործում դրանք, մեծ կարևորություն ունի [[Դինամիկա (երաժշտություն)|դինամիկան]], որը պետք է լիներ բարոկկո կոնցերտի հիմքը, և որը արագորեն տարածվեց դեպի հյուսիսային Եվրոպա՝ ինչպես Վենետիկ այցելուների զեկույցներով, այնպես էլ Գաբրիելիի ուսանողների կողմից, ովքեր էին Հանս Լեոն Հասլերը և Հենրիխ Շյուցը<ref>Grout, pp. 289–291</ref><ref>Selfridge-Field, p. 81, p. 99</ref>։ Ինչպես մյուս կոմպոզիտորները, նա նույնպես օգտագործեց Սան Մարկոյի եկեղեցու անսովոր դասավորությունը՝ իր երկու երգչախմբային վերնահարկերով՝ միմյանց դիմաց, տպավորիչ տարածական էֆեկտներ ստեղծելու համար։ Նրա երաժշտական ստեղծագործությունների մեծ մասը գրված է այնպես, որ մի կողմում նախ [[երգչախումբ]] կամ [[նվագախումբ]] լսվի, իսկ մյուս կողմում հնչի պատասխանը։ Հաճախ եկեղեցու կենտրոնի բեմում գտնվում էր մի երրորդ խումբ<ref>Ongaro et al., ''Venice'', Grove online</ref>։ Այստեղ մեծ ուշադրության է արժանի հստակ ու ճիշտ գործիքավորումը։ Եկեղեցում ակուստիկան այնպիսին էր, որ գործիքները կատարյալ պարզությամբ լսվում էին հեռավոր կետերում։ Այսպիսով, գործիքավորումը, որը տարօրինակ է թվում թղթի վրա, օրինակ՝ մեկ լարային գործիքը, որը դրված է փողային գործիքների մեծ խմբի դեմ, կարող է Սան Մարկոյում հնչել կատարյալ հավասարակշռությամբ։ Գաբրիելիի առաջին ստեղծագործությունները հրատարակվել են հորեղբոր՝ Անդրեայի ստեղծագործությունների կողքին, իր «Համերգներ» հատորում (1587)։ Այս ստեղծագործություններում զգացվում է հորեղբոր ոճի մեծ ազդեցությունը երկխոսության և արձագանքման էֆեկտների օգտագործման գործում<ref name="auto1">Arnold, Grove (1980)</ref>։ Կան ցածր և բարձր երգչախմբեր, և դրանց բարձրության տարբերությունը երևում է գործիքային նվագակցությամբ։ Ջովաննիի 1597թվականի Sacrae Symphonia-ում տպագրված [[մոտետ]]ները կարծես հեռանում են այս տեխնիկայից՝ հասնելով մի մոդելի, որի երաժշտական նյութը զարգանում է երգչախմբում։ Որոշ մոտետների մեջ, ինչպիսիք են Omnes Gentes-ը, գործիքային կազմը երաժշտական նյութի բաղկացուցիչ մասն է կազմում<ref name="auto1"/>։ 1605թվականից հետո Գաբրիելիի ստեղծագործությունները շատ ավելի [[Հոմոֆոնիա|հոմոֆոնիկ]] ոճով էին։ Նա գրեց գործիքային ստեղծագործություններ ([[սիմֆոնիա]]), մենակատար գործիքների համար ստեղծագործություններ, մոտետներ, որոնց մեջ կա սերտ երկխոսություն երգչախմբերի և մենակատարների միջև։ Նրա ամենահայտնի ստեղծագործություններից մեկում՝ «Ecclesiis»-ում, օգտագործվել է գործիքային կազմի և երգչախմբի 4առանձին խմբեր, որոնք հնչում են [[երգեհոն]]ի և continuo-ի շարունակական նվագակցությամբ։ == Canzon բառը == Իտալական '''canzon''' տերմինը ('''canzoni'''-հոգնակի), ինչպես օգտագործել են Գաբրիելին և այլք, բխում է ֆրանսիական '''«շանսոն»''' բառից, և Գաբրիելիի ժամանակից անմիջապես հետո այն ամբողջությամբ ներգրավվում է իտալերենի մեջ '''canzona''' ձևով ('''canzone'''-հոգնակի)։ Անգլերենում օգտագործվում է իտալական երկրորդ ձևը՝ '''canzone''': == Ստեղծագործություն == Հոգևոր երաժշտություն. * 93 մոտետ * պիեսներ ''Simphoniae sacrae'' ժողովածուից * 7 մագնիֆիկատ Աշխարհիկ երաժշտություն. * 30 մագնիֆիկատ Գործիքային երաժշտություն. * 50 անսամբլ կանցոն և սոնատ * 60 ռիչերկարներ, կանցոն, տոկկատ երգեհոնի համար === Concerti (1587) === «Concerti di Andrea, et di Giovanni Gabrieli, organisti della Serenissima Signori di Venetia». 77 ստեղծագործությունների հավաքածու, որոնց մեծ մասը Ջովաննիի հորեղբորը՝ Անդրեա Գաբրիելիի գործերն են, բայց պարունակում է նաև կրտսեր Գաբրիելիի մոտետներից մի քանիսը` *9.) Inclina Domine aurem a 6 *19.) Ego dixi Domine a 7 *33.) O magnum mysterium a 8 *37.) Deus meus ad te de luce a 10 *40.) Angelus ad pastores ait a 12 *77.) Sacri di Giove augei a 12 === Sacrae Symphoniae (1597) === Հավաքածու, որի մեջ ներառված է 45 մոտետ 6, 7, 8, 10, 12, 14, 15 կամ 16 ձայների համար,14 կանցոնա 8, 10, 12 կամ 15 երաժշտական տողերի համար և երկու սոնատ երաժշտական 8 և 12տողերի համար։ # Motet “Cantate Domino” a 6, Ch. 6 # Exaudi Domine, justitiam meam, Ch.7 # Motet “Beata es virgo Maria” a 6, Ch. 8 # Motet “Miserere mei Deus” (Psalm 51) a 6, Ch. 9 # O quam suavis est, Domine, Ch.10 # Benedixisti Domine terram tuam, Ch.11 # Motet “Exaudi Deus orationem meam” (Psalm 55) a 7, Ch. 12 # Motet “Sancta Maria succurre miseris” a 7, Ch. 13 # O Domine Jesu Christe, Ch.14 # Domine exaudi orationem meam, Ch.15 # Jubilate Deo, omnis terr, Ch.16 # Misericordias Domin, Ch.17 # Beati immaculati, Ch.18 # Laudate nomen Domini, Ch.19 # Jam non dicam vos servos, Ch.20 # Beati omnes, Ch.21 # Domine, Dominus noster, Ch.22 # Angelus Domini descendit, Ch.23 # Motet “O Jesu mi dulcissime” a 8, Ch. 24 # Motet “Sancta et immaculata virginitas” a 8, Ch. 25 # Diligam te, Domine, Ch.26 # Exultate justi in Domino, Ch.27 # Hoc tegitur, Ch.28 # Ego sum qui sum, Ch.29 # In te Domine speravi, Ch.30 # Jubilemus singuli, Ch.31 # Magnificat, Ch.32 # Canzon per sonar primi toni a 8, Ch.170 # Canzon per sonar septimi toni a 8, Ch.171 # Canzon per sonar septimi toni a 8, Ch.172 # Canzon per sonar noni toni a 8, Ch.173 # Canzon per sonar duodecimi toni a 8, Ch.174 # Sonata pian e forte, Ch.175 # Benedicam Dominum, Ch.33 # Domine exaudi orationem meam, Ch.34 # Motet “Maria virgo” a 10, Ch. 35 # Motet “Deus qui beatum Marcum” a 10, Ch. 36 # Surrexit Pastor bonus, Ch.37 # Judica me, Domine, Ch.38 # Quis est iste qui venit, Ch.39 # Motet “Hodie Christus natus est” a 10, Ch. 40 # Canzon per sonar primi toni a 10, Ch.176 # Canzon per sonar duodecimi toni a 10, Ch.177 # Canzon per sonar duodecimi toni a 10, Ch.178 # Canzon per sonar duodecimi toni a 10, Ch.179 # Canzon in echo duodecimi toni à 10, Ch.180 # Canzon sudetta accommodata per concertar con l’Organo a 10, Ch.181 # Plaudite, psallite, jubilate Deo omnis terra, Ch.41 # Virtute magna, Ch.42 # Kyrie (primus), Ch.43 # Christe, Ch.44 # Kyrie (tertius), Ch.45 (Ch.43–45 are a single composition) # Gloria, Ch.46 # Sanctus, Ch.47 # Magnificat, Ch.48 # Regina cœli, lætare, Ch.49 # Canzon per sonar septimi & octavi toni a 12, Ch.182 # Canzon per sonar noni toni a 12, Ch.183 # Sonata octavi toni a 12, Ch.184 # Nunc dimittis, Ch.50 # Jubilate Deo, omnis terra, Ch.51 # Canzon quarti toni a 15, Ch.185 # Omnes gentes plaudite manibus, Ch.52 === Canzoni per sonare (1608) === Հավաքածու, որն իր մեջ ներառում է Գաբրիելիի, Ջիրոլամո Ֆրեսկոբալդիի և այլոց 36 կարճ գործերը։ Ցիկլի առաջին 4, ինչպես նաև 27-րդ և 28-րդ համարները պատկանում են Գաբրիելիի գրչին<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=uS8eTggXg_gC|title=Canzoni per sonare con ogni sorte di stromenti|author=|date=6 June 2018|publisher=Alessandro Raverii|via=Google Books}}</ref><ref>{{cite web|url=http://imslp.org/wiki/Canzoni_per_sonare_con_ogni_sorte_di_stromenti_(Raverii,_Alessandro)|title=Canzoni per sonare con ogni sorte di stromenti (Raverii, Alessandro) - IMSLP/Petrucci Music Library: Free Public Domain Sheet Music|author=|date=|website=imslp.org}}</ref>։ * Canzon (I) a 4 “La spiritata,” Ch. 186 * Canzon (II) a 4, Ch. 187 * Canzon (III) a 4, Ch. 188 * Canzon (IV) a 4, Ch. 189 * Canzon (XXVII) a 8 “Fa sol la re,” Ch. 190 * Canzon (XXVIII) a 8 “Sol sol la sol fa mi,” Ch. 191 === Canzoni e Sonate (written nlt. 1612, publ. 1615) === 16 կանցոնի և 5 սոնատների հավաքածու։ Հրատարակվել է [[1615 թվական]]ին՝ հետմահու։ # Canzon prima (item I) a 5, Ch. 195 # Canzon (II) a 6, Ch. 196 # Canzon (III) a 6, Ch. 197 # Canzon (IV) a 6, Ch. 198 # Canzon (V) a 7, Ch. 199 # Canzon (VI) a 7, Ch. 200 # Canzon (VII) a 7, Ch. 201 # Canzon (VIII) a 8, Ch. 202 # Canzon (IX)† a 8 # Canzon (X)† a 8 # Canzon (XI)† a 8 # Canzon (XII) a 8, Ch. 205 # Sonata (item XIII) a 8, Ch. 206 # Canzon (item XIV) a 10, Ch. 207 # Canzon (XV) a 10, Ch. 208 # Canzon (XVI) a 12, Ch. 209 # Canzon (XVII) a 12, Ch. 210 # Sonata (item XVIII) a 14, Ch. 211 # Sonata (XIX) a 15, Ch. 212 # Sonata (XX) a 22, Ch. 213 # Sonata (XXI) per tre violini e basso (a 4), Ch. 214 === Sacrae Symphoniae II (written nlt. 1612, publ. 1615) === ''Sacrae symphoniae Liber secundus.'' Լույս է տեսել 1612 թվականին՝ հետմահու։ # Exultavit cor meum # Congratulamini mihi # Ego dixi Domine # Sancta et immaculata # O Jesu mi dulcissime # Hodie completi sunt # O quam suavis # Deus in nomine tuo # Attendite popule meus # Cantate Domino # Benedictus es Dominus # Litania Beatae Mariae Virginis # Deus Deus meus # Vox Domini # Iubilate Deo # Motet “Surrexit Christus” a 11, Ch. 66 # Exaudi Deus # O gloriosa virgo # Misericordia tua Domine # Suscipe clementissime Deus # Kyrie # Sanctus # Magnificat 12 vocum # Confitebor tibi Domine # Motet “Quem vidistis pastores” a 14 # Motet “In ecclesiis” a 14 # Magnificat 14 vocum # Salvator noster # O quam gloriosa # Exaudi me Domine # Magnificat 17 vocum # Buccinate == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=2|էջ=634}} {{DEFAULTSORT:Գաբրիելի, Ջովանի}} [[Կատեգորիա:Իտալացի կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:Իտալացի երգեհոնահարներ]] 5aap4mlsycuvnqfninjkzua6p7zaygb Ընկերուհիներ (մանգա) 0 1051846 8496018 8418570 2022-08-26T20:12:43Z Սահակ 24 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''Ընկերուհիներ''' ({{lang-ja|ガールフレンズ}} {{lang-en|«Girl Friends»}}), Միլկ Մորինագիի յուրի մանգան, որը 2006-ից 2010 թվականներին թողարկվել է Futabasha հրատարակչության կողմից<ref name="futabasha">{{cite web|url=http://www.futabasha.co.jp/booksdb/book/bookfind/?type=t&word=girl+friends|title=Girl Friends|publisher=Futabasha|lang=ja|accessdate=3.2.2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/67WM6GQCw?url=http://www.futabasha.co.jp/booksdb/book/bookview/978-4-575-83780-3.html?c=20398|archivedate=2012-05-09|dead-url=no}}</ref>։ Թողարկվել է հինգ հատորով<ref name=autogenerated1>{{cite web | url=http://www.futabasha.co.jp/booksdb/book/bookfind/?type=t&word=girl+friends | title=Girl Friends | publisher=Futabasha|lang=ja | accessdate=8 December 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2008/02/08/yuri-manga-girl-friends-volume-1/|title=GIRL FRIENDS (1)|date=8 февраля 2008 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2008/12/21/yuri-manga-girl-friends-volume-2/|title=GIRL FRIENDS (2)|date=21 декабря 2008 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2009/11/18/yuri-manga-girl-friends-volume-3/|title=GIRL FRIENDS (3)|date=18 ноября 2009 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2010/08/19/yuri-manga-girl-friends-volume-4/|title=GIRL FRIENDS (4)|date=19 августа 2010 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2011/02/16/yuri-manga-girl-friends-volume-5/|title=GIRL FRIENDS (5)|date=16 февраля 2011 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref>։ ԱՄՆ-ում մանգան լիցենզավորվել է Seven Seas Entertainment ընկերության կողմից, իսկ մանգան թողարկվել է երկու միացյալ հատորներով<ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2013/02/03/girl-friends-the-complete-collection-volume-1-english/|title=GIRL FRIENDS, The Complete Collection (1)|date=3 февраля 2013 года|publisher=Okazu|lang=en|accessdate=2014-12-08|archiveurl=|archivedate=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2013/03/10/yuri-manga-girl-friends-the-complete-collection-volume-2-english/|title=GIRL FRIENDS, The Complete Collection (2)|date=10 марта 2013 года|publisher=Okazu|lang=en |accessdate=2014-12-08 |archiveurl=|archivedate=}}</ref>, Թայվանում լիցենզավորվել է Sharp Point Press ընկերության կողմից<ref>{{cite web|url=http://www.spp.com.tw/spp2006/all/asp/search/bookfile.asp?bc=21216026&vch=comic|title=Girl Friend (01)|publisher=Sharp Point Press|lang=zh|accessdate=3.2.2011|archiveurl=https://www.webcitation.org/67WM7guzV?url=http://www.spp.com.tw/spp2006/all/asp/search/bookfile.asp?bc=21216026|archivedate=2012-05-09|dead-url=no}}</ref>, Ֆրանսիայում` Taifu Comics ընկերության<ref>{{cite web |title=GIRLS FRIENDS |url=http://www.taifu-comics.com/index.php/serie/GIRLS-FRIENDS |publisher=Taifu Comics |lang=fr |accessdate=16 October 2010}}</ref>, Գերմանիայում` Carlsen ընկերության<ref>{{cite web |title=Wir beide! |url=http://www.carlsen.de/web/manga/serie?id=46030953 |publisher=Carlsen |lang=de |accessdate=21 June 2012 |archive-date=16 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120416182215/http://www.carlsen.de/web/manga/serie?id=46030953 |dead-url=yes }}</ref>, իսկ Ռուսաստանում` «Պալմա Պրեսս» հրատարակչության կողմից<ref>{{cite web |script-title=ru:Подружки, том 1 |url=http://mangaz.ru/catalog.php?id=35&tvr=1 |title=Подружки (01) |publisher=Palma Press |lang=ru |accessdate=8 December 2010 |archive-date=2 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101002233832/http://mangaz.ru/catalog.php?id=35&tvr=1 |dead-url=yes }}</ref>։ 2011 թվականի հունվարի 28-ին մանգայի մոտիվներով թողարկվել է համանուն Drama CD-ն<ref>{{cite web|url=http://www.s-prism.net/pb2/dramacd/girlfrends.html|title=ドラマCD「GIRL FRIENDS -ガールフレンズ-」|publisher=PB2|accessdate=23 February 2011|trans_title=Drama CD "Girl Friends"|lang=ja}}</ref><ref>{{cite web|url=http://okazu.yuricon.com/2011/09/29/yuri-drama-cd-girl-friends/|title=GIRL FRIENDS Drama CD|date=29 сентября 2011 года|publisher=Okazu|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2014-12-08|lang=en}}</ref>։ == Սյուժե == Հեղինակի խոսքով, առաջին հատորը, որը նա գրել է, իր կյանքի այն հատվածի վրա է հիմնված, երբ նա սովորում էր [[միջին դպրոց]]ում, սակայն սյուժեում հաշվի է առնվել տեխնիկական առաջընթացը, օրինակ, կան [[բջջային հեռախոս]]ներ։ Պատմությունը Մարիկո Կումակուրայի մասին է։ Իր ընկերուհի Ակիկոյի շնորհիվ նա դառնում է դպրոցի ամենահայտնի աղջիկներից մեկը, բայց չի նկատում, որ իր և նրա հարաբերություններն անցնում են ռոմանտիկ կատեգորիայի։ == Կերպարներ == * '''Մարիկո Կումակուրա'''({{lang-ja|熊倉 真理子}} Կումակուրա Մարիկո), նաև` ուղղակի Մարի։ : Պատմության գլխավոր հերոսը։ Քաղաքավարի ու ամաչկոտ աղջիկ, ով իր ազատ ժամանակն անց է կացնում գիրքը ձեռքին։ Սակայն Ակիկոյի հետ ընկերությունը փոխում է նրան և աղջկա մարդկային հատկությունները սկսում են զարգանալ նոր ձևով։ * '''Ակիկո Օհասի'''({{lang-ja|大橋 亜希子}} Օհասի Ակիկո), նաև ուղղակի Ակիկո։ : Նրա կերպարը ներառում է կարծրատիպային պատկերացումներ դեռահաս աղջկների մասին, ինչպիսիք են օրինակ` հետաքրքրվածությունը «հարկավոր» ծանոթությունների մեջ, [[Նորաձևություն|նորաձևությամբ]] և [[դիետա]]ներով հետաքրքրվելը։ * '''Սատոկո Սուգիյամա'''({{lang-ja|杉山 里子}} Սուգիյամա Սատոկո), նաև Սուգի-սան։ : Ուրախ ու խմել սիրող աղջիկ։ Հենց նա է առաջինը նկատել, որ Մարիի և Ակիկոյի հարաբերություններն անցնում են ռոմանտիկ հարաբերությունների։ Եվ չնայած, որ դա նրան անհանգստացնում էր, նա նախընտրում էր միշտ հեռու մնալ։ * '''Տամամի Սեկինե'''({{lang-ja|関根 珠実}} Սեկինե Տամամի)։ : Սատոկոյի լավագույն ընկերուհին։ Օտակու (շատ է սիրում [[մանգա]]ներ և [[անիմե]], այդ թվում նաև` յուրի թեմայով)։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.animenewsnetwork.com/encyclopedia/manga.php?id=10702 Մանգա «Ընկերուհիներ»] Anime News Network's encyclopedia կայքում * [http://www.futabasha.co.jp/booksdb/book/bookfind/?type=t&word=GIRL+FRIENDS&btnG=検索 Մանգա «Ընկերուհիներ»]{{ref-ja}} ճապոնական Futabasha հրատարակչության կայքում։ {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Մանգաներ]] e9paaifscuuft5uuqm93l1ar8r03p5p Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/ցանկեր/կարևորագույն հոդվածներ/լեզվաբանություն 2 1053390 8495958 8495547 2022-08-26T18:04:07Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 թարմացում wikitext text/x-wiki == [[:en:Category:Top-importance Linguistics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Noam Chomsky]]||192300||[[Նոամ Չոմսկի]]||46400|| ||163 |- |[[:en:Communication]]||76600||[[Շփում]]||115400|| ||168 |- |[[:en:Communication studies]]||24700|| || || ||21 |- |[[:en:Cyrillic script]]||83700||[[Կյուրեղագիր]]||67000|| ||158 |- |[[:en:Dialect]]||61100||[[Բարբառ]]||9300|| ||130 |- |[[:en:List of endangered languages in Mexico]]||35700|| || || ||1 |- |[[:en:English as a second or foreign language]]||103300|| || || ||11 |- |[[:en:Etymology]]||17700||[[Ստուգաբանություն]]||900||այո||125 |- |[[:en:Fluency]]||17200|| || || ||8 |- |[[:en:Grammar]]||24200||[[Քերականություն]]||36700|| ||176 |- |[[:en:Grammatical gender]]||98600||[[Սեռ (անվանական)]]||3300|| ||72 |- |[[:en:International Phonetic Alphabet chart]]||12500|| || || ||6 |- |[[:en:Interpersonal communication]]||73400||[[Միջանձնային հաղորդակցություն]]||11000|| ||23 |- |[[:en:Language]]||136800||[[Լեզու]]||19500|| ||295 |- |[[:en:Language acquisition]]||93400||[[Լեզվի յուրացում]]||130400|| ||46 |- |[[:en:Language family]]||21700||[[Լեզվաընտանիք]]||34300|| ||113 |- |[[:en:Lexicology]]||11300||[[Բառագիտություն]]||18500|| ||72 |- |[[:en:Linguistics]]||82900||[[Լեզվաբանություն]]||83400|| ||204 |- |[[:en:List of countries by literacy rate]]||67600||[[Երկրների ցանկ ըստ գրագիտության մակարդակի]]||29800|| ||31 |- |[[:en:List of endangered languages in Canada]]||36900|| || || ||1 |- |[[:en:List of endangered languages in Colombia]]||10900|| || || ||2 |- |[[:en:List of endangered languages in the United States]]||33400|| || || ||1 |- |[[:en:List of multilingual countries and regions]]||140800|| || || ||9 |- |[[:en:List of official languages]]||140100|| || || ||30 |- |[[:en:List of official languages by country and territory]]||57600|| || || ||22 |- |[[:en:List of official languages by institution]]||17800|| || || ||5 |- |[[:en:List of revived languages]]||28200|| || || ||4 |- |[[:en:Loanword]]||26400||[[Փոխառություն]]||12300|| ||80 |- |[[:en:Meaning (linguistics)]]|| ||[[Իմաստաբանություն (այլ կիրառումներ)]]||700|| ||17 |- |[[:en:Morphological typology]]||21200|| || || ||16 |- |[[:en:Natural language]]||5400||[[Բնական լեզուներ]]||4900|| ||61 |- |[[:en:Noun]]||21700||[[Գոյական անուն]]||29500|| ||142 |- |[[:en:Phonetics]]||82400||[[Հնչյունաբանություն]]||3400|| ||119 |- |[[:en:Phonology]]||29300||[[Հնչույթաբանություն]]||4400|| ||108 |- |[[:en:Pidgin]]||16000||[[Փիջին (լեզու)]]||16300|| ||77 |- |[[:en:Pragmatics]]||35800|| || || ||58 |- |[[:en:Reading]]||278600||[[Ընթերցանություն]]||11900|| ||99 |- |[[:en:Semantics]]||22700||[[Իմաստաբանություն (այլ կիրառումներ)]]||700|| ||17 |- |[[:en:Semiotics]]||83700||[[Նշանագիտություն]]||44100||այո||92 |- |[[:en:Semiotics of culture]]||3700|| || || ||12 |- |[[:en:Social science]]||73500||[[Հասարակական գիտություններ]]||12500|| ||132 |- |[[:en:Stylistics]]||18800||[[Ոճաբանություն]]||25300|| ||60 |- |[[:en:Synonym]]||10800||[[Հոմանիշ]]||5800|| ||90 |- |[[:en:Systemic functional grammar]]||18500|| || || ||8 |- |[[:en:Transcription (linguistics)]]||12900||[[Տառադարձություն]]||4300|| ||49 |- |[[:en:Universal grammar]]||35000||[[Համընդհանուր քերականություն]]||56300|| ||40 |- |[[:en:Verb]]||19300||[[Բայ]]||14600|| ||151 |} == [[:en:Category:High-importance Linguistics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:Active voice]]||5900||[[Ներգործական սեռ]]||3300|| ||21 |- |[[:en:Adjective]]||29700||[[Ածական անուն]]||9800|| ||125 |- |[[:en:Affect (linguistics)]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:Affirmation and negation]]||22500|| || || ||9 |- |[[:en:Affricate]]||29500||[[Կիսաշփականներ]]||1600|| ||57 |- |[[:en:Ageism]]||120100||[[Էյջիզմ]]||4500|| ||42 |- |[[:en:Agglutination]]||40800|| || || ||29 |- |[[:en:Agglutinative language]]||10400||[[Կցական լեզուներ]]||1700|| ||70 |- |[[:en:Agreement (linguistics)]]||32000|| || || ||29 |- |[[:en:Alaska Native languages]]||14500|| || || ||2 |- |[[:en:Anagram]]||33600||[[Անագրամա]]||3700|| ||69 |- |[[:en:Analytic language]]||7400||[[Վերլուծական լեզուներ]]||2100|| ||30 |- |[[:en:Aorist]]||22600|| || || ||38 |- |[[:en:Arabic]]||196000||[[Արաբերեն]]||79100|| ||278 |- |[[:en:Arabic numerals]]||30900||[[Արաբական թվեր]]||15600|| ||69 |- |[[:en:Lilias Armstrong]]||109500||[[Լիլիաս Արմսթրոնգ]]||38800|| ||10 |- |[[:en:Artificial intelligence]]||219900||[[Արհեստական բանականություն]]||294300|| ||150 |- |[[:en:Auditory phonetics]]||8700|| || || ||10 |- |[[:en:Augmented reality]]||174300||[[Լրացված իրականություն]]||54800|| ||60 |- |[[:en:Auxiliary verb]]||22700||[[Օժանդակ բայ]]||2300||այո||42 |- |[[:en:Back-formation]]||9000|| || || ||16 |- |[[:en:Dany Bébel-Gisler]]||12000|| || || ||3 |- |[[:en:Bible translations into the languages of China]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:Bilingual lexical access]]||43100|| || || ||3 |- |[[:en:Biolinguistics]]||70900|| || || ||14 |- |[[:en:Leonard Bloomfield]]||32700||[[Լեոնարդ Բլումֆիլդ]]||4300|| ||41 |- |[[:en:Lera Boroditsky]]||14200|| || || ||9 |- |[[:en:Buzzword]]||49400|| || || ||23 |- |[[:en:Calque]]||11600||[[Պատճենում (լեզվաբանություն)]]||8000|| ||52 |- |[[:en:Catchphrase]]||5200||[[Խոսքային կլիշե]]||6200|| ||24 |- |[[:en:Coercion (linguistics)]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:Cognitive linguistics]]||29200||[[Կոգնիտիվ լեզվաբանություն]]||8800|| ||38 |- |[[:en:Comminatory]]||700|| || || ||1 |- |[[:en:Communicative competence]]||4400|| || || ||14 |- |[[:en:Comparative case]]||4500|| || || ||5 |- |[[:en:Comparative linguistics]]||19200||[[Պատմահամեմատական լեզվաբանություն]]||11400|| ||46 |- |[[:en:Comparison (grammar)]]||30300||[[Ածականի համեմատության աստիճաններ]]||11200|| ||29 |- |[[:en:Computer-assisted translation]]||12000|| || || ||39 |- |[[:en:Concept]]||36600||[[Հասկացություն]]||10200|| ||87 |- |[[:en:Consonant]]||19300||[[Բաղաձայններ]]||12100|| ||118 |- |[[:en:Context (language use)]]||6200||[[Համատեքստ]]||2000|| ||49 |- |[[:en:Continuous and progressive aspects]]||40100|| || || ||10 |- |[[:en:Contrastive analysis]]||7900|| || || ||8 |- |[[:en:Conversation]]||17800|| || || ||67 |- |[[:en:Counterfactual conditional]]||47200|| || || ||11 |- |[[:en:Creole language]]||71000||[[Կրեոլ լեզու]]||99900|| ||81 |- |[[:en:Critical discourse analysis]]||18700|| || || ||20 |- |[[:en:Critical period]]||70000|| || || ||8 |- |[[:en:Cross-Linguistic Linked Data]]||5800|| || || ||2 |- |[[:en:Cross-linguistic onomatopoeias]]||150700|| || || ||5 |- |[[:en:Crosslinguistic influence]]||27900|| || || ||1 |- |[[:en:Gülzura Cumakunova]]||7600|| || || ||4 |- |[[:en:Declension]]||26500||[[Հոլովում]]||5500|| ||54 |- |[[:en:Demonstrative]]||22000||[[Ցուցական դերանուն]]||7500|| ||26 |- |[[:en:Dependency grammar]]||33400|| || || ||17 |- |[[:en:Diachrony and synchrony]]||4200||[[Համաժամանակյա և տարաժամանակյա մոտեցումներ]]||5600|| ||21 |- |[[:en:Dictionary]]||38900||[[Բառարան]]||9600|| ||164 |- |[[:en:Discourse]]||20100||[[Տրամասություն]]||51900|| ||57 |- |[[:en:Duns Scotus]]||65400||[[Յոհաննես Դունս Սկոտ]]||2200|| ||74 |- |[[:en:Dynamic semantics]]||16000|| || || ||2 |- |[[:en:Ellipsis (linguistics)]]||16200||[[Զեղչում (քերականություն)]]||1700|| ||47 |- |[[:en:English grammar]]||87400|| || || ||47 |- |[[:en:Errors in early word use]]||16300|| || || ||2 |- |[[:en:Ethnologue]]||19400|| || || ||68 |- |[[:en:Eurasiatic languages]]||31200||[[Եվրասիական լեզուներ]]||15600|| ||21 |- |[[:en:Explanatory Dictionary of the Living Great Russian Language]]||8700|| || || ||9 |- |[[:en:Face-to-face interaction]]||21900|| || || ||4 |- |[[:en:Figure of speech]]||36500|| || || ||3 |- |[[:en:Fluid construction grammar]]||6200|| || || ||1 |- |[[:en:Foreign language anxiety]]||20900||[[Օտար լեզվի տագնապ]]||21500|| ||4 |- |[[:en:Form of life (philosophy)]]||5800|| || || ||4 |- |[[:en:Formal semantics (natural language)]]||20900|| || || ||4 |- |[[:en:Fortis and lenis]]||17800|| || || ||8 |- |[[:en:Functional illiteracy]]||8800|| || || ||30 |- |[[:en:Fusion (phonetics)]]||10100|| || || ||12 |- |[[:en:Fusional language]]||10300||[[Թեքական լեզուներ]]||2600|| ||43 |- |[[:en:Hans-Georg Gadamer]]||34600|| || || ||69 |- |[[:en:Generative grammar]]||27200|| || || ||40 |- |[[:en:Glottolog]]||29800|| || || ||32 |- |[[:en:Go (verb)]]||10700|| || || ||1 |- |[[:en:Grammatical aspect]]||66600|| || || ||44 |- |[[:en:Grammatical category]]||7700||[[Քերականական կարգ]]||1800|| ||27 |- |[[:en:Grammatical tense]]||38300|| || || ||64 |- |[[:en:Grammaticality]]||42300|| || || ||11 |- |[[:en:Grammaticalization]]||39100|| || || ||29 |- |[[:en:Joseph Greenberg]]||37300||[[Ջոզեֆ Գրինբերգ]]||14800|| ||38 |- |[[:en:Brothers Grimm]]||57100||[[Գրիմ եղբայրներ]]||9600|| ||118 |- |[[:en:Jacob Grimm]]||29500||[[Յակոբ Գրիմ]]||6200|| ||72 |- |[[:en:Grimm's law]]||22600|| || || ||46 |- |[[:en:Jürgen Habermas]]||70500|| || || ||90 |- |[[:en:Hapax legomenon]]||31600|| || || ||38 |- |[[:en:Hedge (linguistics)]]||13600|| || || ||6 |- |[[:en:Hindi–Urdu controversy]]||27200|| || || ||7 |- |[[:en:Historical linguistics]]||22700|| || || ||61 |- |[[:en:History of sign language]]||14900|| || || ||4 |- |[[:en:I Have a Dream]]||54300||[[Ես երազանք ունեմ]]||8500|| ||67 |- |[[:en:Imperfective aspect]]||17900|| || || ||7 |- |[[:en:Interjection]]||16200||[[Ձայնարկություն (խոսքի մաս)]]||6600||այո||89 |- |[[:en:International auxiliary language]]||57600||[[Միջազգային օժանդակ լեզու]]||85500|| ||51 |- |[[:en:International Phonetic Alphabet for English]]|| || || || ||21 |- |[[:en:Irrealis mood]]||29900||[[Անիրական եղանակ]]||4800|| ||10 |- |[[:en:Isotopy (semiotics)]]||7600|| || || ||5 |- |[[:en:Ray Jackendoff]]||12300||[[Ռեյ Ջակենդոֆֆ]]||11200|| ||14 |- |[[:en:Jagoff]]||12200|| || || ||2 |- |[[:en:Roman Jakobson]]||21800||[[Ռոման Յակոբսոն]]||28200|| ||61 |- |[[:en:Jargon]]||21700||[[Ժարգոն]]||4100||այո||55 |- |[[:en:Daniel Jones (phonetician)]]||11200|| || || ||18 |- |[[:en:Braj Kachru]]||8700|| || || ||8 |- |[[:en:Michael E. Krauss]]||12500|| || || ||13 |- |[[:en:Language acquisition by deaf children]]||74300|| || || ||2 |- |[[:en:Language acquisition device]]||4400||[[Լեզվական ունակություն]]||4800|| ||10 |- |[[:en:Language delay]]||46500||[[Լեզվի թերզարգացվածություն]]||10000||այո||7 |- |[[:en:Language immersion]]||33400|| || || ||25 |- |[[:en:Language isolate]]||70600||[[Մեկուսացած լեզու]]||1200||այո||67 |- |[[:en:Language model]]||22200|| || || ||13 |- |[[:en:Language module]]||22700|| || || ||2 |- |[[:en:Language processing in the brain]]||114900|| || || ||7 |- |[[:en:Language school]]||7200||[[Լեզվի դպրոց]]||13700||այո||10 |- |[[:en:Latin syntax]]||73100|| || || ||3 |- |[[:en:Latin tenses]]||194800|| || || ||1 |- |[[:en:Winfred P. Lehmann]]||30700|| || || ||7 |- |[[:en:Lenition]]||33500|| || || ||28 |- |[[:en:Lexeme]]||6200||[[Բառույթ]]||3500|| ||47 |- |[[:en:Lexibank]]||32400|| || || ||1 |- |[[:en:Lexical semantics]]||41600|| || || ||15 |- |[[:en:Lexicography]]||13600||[[Բառարանագրություն]]||7500|| ||71 |- |[[:en:Lexicon]]||12800||[[Բառապաշար]]||7300|| ||56 |- |[[:en:Linguistic demography]]||4400|| || || ||8 |- |[[:en:Linguistic development of Genie]]||150600|| || || ||1 |- |[[:en:Linguistic relativity]]||93200||[[Լեզվական հարաբերականություն]]||127300|| ||53 |- |[[:en:Linguistic Society of America]]||33300|| || || ||12 |- |[[:en:List of linguists]]||74700|| || || ||23 |- |[[:en:List of animal names]]||84900|| || || ||15 |- |[[:en:List of countries by English-speaking population]]||50000|| || || ||10 |- |[[:en:List of English animal nouns]]|| || || || ||15 |- |[[:en:List of English irregular verbs]]||61800|| || || ||6 |- |[[:en:List of Latin verbs with English derivatives]]||255600|| || || ||1 |- |[[:en:List of Latin words with English derivatives]]||324300|| || || ||2 |- |[[:en:List of unsolved problems in linguistics]]||13600|| || || ||10 |- |[[:en:Literacy]]||184700||[[Գրագիտություն]]||4900|| ||111 |- |[[:en:Mainland Southeast Asia linguistic area]]||18300|| || || ||4 |- |[[:en:Meaning–text theory]]||16600|| || || ||4 |- |[[:en:Meitei language]]||52300|| || || ||67 |- |[[:en:Meitei Language Day]]||31800|| || || ||1 |- |[[:en:Message]]||5800||[[Հաղորդագրություն]]||4800||այո||51 |- |[[:en:Metonymy]]||32700|| || || ||69 |- |[[:en:Minimalist program]]||72500|| || || ||15 |- |[[:en:Montague grammar]]||10800|| || || ||8 |- |[[:en:Morpheme]]||18600||[[Ձևույթ]]||5800|| ||87 |- |[[:en:Multilingual inscription]]||13300|| || || ||12 |- |[[:en:Multilingualism]]||92500||[[Բազմալեզվություն]]||24800|| ||75 |- |[[:en:Myth]]||70100||[[Առասպել]]||3300|| ||103 |- |[[:en:Name]]||19800|| || || ||118 |- |[[:en:Neuroscience of multilingualism]]||68200|| || || ||1 |- |[[:en:North-Central American English]]||24300|| || || ||1 |- |[[:en:Northwest Semitic languages]]||30500|| || || ||29 |- |[[:en:Notation]]||9500|| || || ||12 |- |[[:en:Noun phrase]]||17100|| || || ||22 |- |[[:en:Numeral prefix]]||43300|| || || ||21 |- |[[:en:Online Etymology Dictionary]]||6100|| || || ||17 |- |[[:en:Onomastics]]||5100|| || || ||64 |- |[[:en:Optimality Theory]]||39800|| || || ||22 |- |[[:en:Origin of speech]]||155100|| || || ||5 |- |[[:en:Oxymoron]]||15300||[[Օքսիմորոն]]||11900|| ||65 |- |[[:en:Palindrome]]||40500||[[Դյուրադարձուկ]]||3800|| ||86 |- |[[:en:Pāṇini]]||49200||[[Պանինի]]||2800|| ||71 |- |[[:en:Parsing]]||32700||[[Շարահյուսական վերլուծություն (ինֆորմատիկա)]]||11600||այո||45 |- |[[:en:Part of speech]]||28400||[[Խոսքի մասեր]]||31800|| ||84 |- |[[:en:Passive voice]]||22400||[[Կրավորական սեռ]]||4300|| ||28 |- |[[:en:Perfect (grammar)]]||24900|| || || ||30 |- |[[:en:Perfective aspect]]||13300|| || || ||12 |- |[[:en:Phonation]]||23800|| || || ||32 |- |[[:en:Phonetic transcription]]||23200|| || || ||31 |- |[[:en:Phonics]]||176000|| || || ||9 |- |[[:en:Phonological development]]||36300|| || || ||2 |- |[[:en:Phonological rule]]||17400|| || || ||4 |- |[[:en:Plural]]||14700|| || || ||69 |- |[[:en:Political correctness]]||62300||[[Քաղաքական կոռեկտություն]]||69500|| ||64 |- |[[:en:Edgar C. Polomé]]||36100|| || || ||7 |- |[[:en:Principle of compositionality]]||10500|| || || ||9 |- |[[:en:Pronoun]]||31800||[[Դերանուն]]||10000|| ||107 |- |[[:en:Prosody (linguistics)]]||26200||[[Տաղաչափություն]]||1400|| ||41 |- |[[:en:Proto-Indo-European homeland]]||112700|| || || ||14 |- |[[:en:Proto-Romance language]]||21300|| || || ||6 |- |[[:en:Question]]||22400||[[Հարց]]||29600|| ||67 |- |[[:en:Realis mood]]||6600|| || || ||2 |- |[[:en:Relexification]]||9700|| || || ||12 |- |[[:en:Repetition (rhetorical device)]]||6700|| || || ||17 |- |[[:en:Revival of the Hebrew language]]||53800||[[Եբրայերենի վերածնունդ]]||64700|| ||17 |- |[[:en:Roget's Thesaurus]]||7200|| || || ||11 |- |[[:en:Romance languages]]||197900||[[Ռոմանական լեզուներ]]||5900|| ||145 |- |[[:en:Russian alphabet]]||57900||[[Ռուսական այբուբեն]]||2900|| ||64 |- |[[:en:SAMPA]]||5600|| || || ||19 |- |[[:en:Ferdinand de Saussure]]||53400||[[Ֆերդինանդ դը Սոսյուր]]||11700||այո||101 |- |[[:en:Scottish English]]||31700|| || || ||28 |- |[[:en:Semantic change]]||26200|| || || ||20 |- |[[:en:Semantic prosody]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Sentence (linguistics)]]||12300||[[Նախադասություն]]||7200|| ||115 |- |[[:en:Sentence processing]]||21900|| || || ||3 |- |[[:en:Serbian Cyrillic alphabet]]||29800||[[Սերբական կիրիլիցա]]||8900|| ||40 |- |[[:en:Silbo Gomero]]||25900||[[Սիլբո Գոմերյո]]||27100|| ||36 |- |[[:en:Silent letter]]||39700|| || || ||14 |- |[[:en:Simplified Chinese characters]]||62400||[[Պարզեցված հիերոգլիֆներ]]||20000|| ||74 |- |[[:en:Sociolinguistics]]||34800||[[Հանրալեզվաբանություն]]||17400|| ||83 |- |[[:en:South Asian ethnic groups]]||18800|| || || ||9 |- |[[:en:Speech]]||30700||[[Խոսք]]||14900|| ||98 |- |[[:en:Speech community]]||14200|| || || ||12 |- |[[:en:Speech production]]||32600|| || || ||7 |- |[[:en:Speech recognition]]||103100||[[Խոսքի Ճանաչում]]||30400|| ||46 |- |[[:en:Spoken dialog system]]||5200|| || || ||1 |- |[[:en:Spoken language]]||6100||[[Բանավոր խոսք]]||7300|| ||44 |- |[[:en:Subjunctive mood]]||85400||[[Ստորադասական եղանակ]]||2100|| ||40 |- |[[:en:Syntactic Structures]]||96300||[[Շարահյուսական կառույցներ]]||139300|| ||17 |- |[[:en:Syntax]]||26000||[[Շարահյուսություն]]||9500||այո||115 |- |[[:en:The Chaos]]||5600|| || || ||8 |- |[[:en:Thematic relation]]||16900|| || || ||23 |- |[[:en:Theoretical linguistics]]||4900||[[Տեսական լեզվաբանություն]]||7800|| ||27 |- |[[:en:Theories of second-language acquisition]]||35200|| || || ||2 |- |[[:en:Timeline of the name Palestine]]||322900|| || || ||3 |- |[[:en:Variation (linguistics)]]||24100|| || || ||12 |- |[[:en:Verb phrase]]||10200|| || || ||24 |- |[[:en:Verbal intelligence]]||18500|| || || ||8 |- |[[:en:Virtual reality]]||93800||[[Վիրտուալ իրականություն]]||10700||այո||81 |- |[[:en:Vocabulary]]||25800||[[Անձի բառապաշար]]||22900|| ||51 |- |[[:en:Vocabulary development]]||54500|| || || ||5 |- |[[:en:Vocal cords]]||48100|| || || ||53 |- |[[:en:Vowel]]||57300||[[Ձայնավորներ]]||7100|| ||123 |- |[[:en:Vulgarity]]||4900|| || || ||12 |- |[[:en:Webster's Dictionary]]||42100|| || || ||16 |- |[[:en:Word-sense disambiguation]]||52800|| || || ||24 |- |[[:en:Written language]]||3000|| || || ||42 |} == [[:en:Category:Mid-importance Linguistics articles]] == {| class="wikitable sortable" !Անգլերեն հոդված!!en չափ!!Հայերեն հոդված!!hy չափ!!Անաղբյուր (hy)!!մլ N |- |[[:en:23 skidoo (phrase)]]||28300|| || || ||1 |- |[[:en:Abbreviation]]||32100||[[Հապավում]]||2300|| ||94 |- |[[:en:Abecediary]]|| || || || ||7 |- |[[:en:Ablative case]]||14400||[[Բացառական հոլով]]||3400|| ||59 |- |[[:en:Abstraction (linguistics)]]||5300|| || || ||2 |- |[[:en:Accent (phonetics)]]|| || || || ||61 |- |[[:en:Accent perception]]||22500|| || || ||3 |- |[[:en:Accidental gap]]||10000|| || || ||10 |- |[[:en:Accumulatio]]||1900|| || || ||8 |- |[[:en:Acoustic phonetics]]||7500|| || || ||19 |- |[[:en:Acronym]]||122600|| || || ||75 |- |[[:en:Adage]]||5200||[[Առած]]||1500|| ||30 |- |[[:en:Adjacency pairs]]||10200|| || || ||1 |- |[[:en:Adnoun]]||1700|| || || ||1 |- |[[:en:Advanced and retracted tongue root]]||7500|| || || ||5 |- |[[:en:Adverb]]||18600||[[Մակբայ]]||4500|| ||101 |- |[[:en:Affective filter]]|| ||[[Քրաշենի հիպոթեզները լեզվի յուրացման մասին]]||12700|| ||6 |- |[[:en:Affix]]||11900||[[Ածանց]]||41800|| ||80 |- |[[:en:African-American English]]||51300||[[Աֆրոամերիկյան անգլերեն]]||31700|| ||3 |- |[[:en:African-American Vernacular English]]||95700|| || || ||31 |- |[[:en:Afroasiatic homeland]]||42700|| || || ||5 |- |[[:en:Age-graded variation]]||9600|| || || ||1 |- |[[:en:AI winter]]||46100|| || || ||9 |- |[[:en:Ain't]]||31500|| || || ||5 |- |[[:en:Airstream mechanism]]||15600|| || || ||8 |- |[[:en:Allophone]]||24400|| || || ||61 |- |[[:en:Alveolar click]]||11800|| || || ||11 |- |[[:en:Alveolar consonant]]||8600||[[Վերատամնային բաղաձայններ]]||7300|| ||59 |- |[[:en:Alveolar ejective fricative]]||2400|| || || ||13 |- |[[:en:Alveolar lateral ejective affricate]]||2900|| || || ||5 |- |[[:en:Alveolar lateral ejective fricative]]||1900|| || || ||6 |- |[[:en:Ambiguity]]||30800|| || || ||36 |- |[[:en:Ambitransitive verb]]||6300|| || || ||4 |- |[[:en:American and British English spelling differences]]||147800|| || || ||7 |- |[[:en:American Name Society]]||11500|| || || ||3 |- |[[:en:Americanization]]||29000||[[Ամերիկանացում]]||10700|| ||45 |- |[[:en:Analogy]]||69600||[[Անալոգիա (տրամաբանություն)]]||3300|| ||59 |- |[[:en:Anaphora (linguistics)]]||18300|| || || ||23 |- |[[:en:Anatolian hypothesis]]||21000|| || || ||25 |- |[[:en:Antecedent (grammar)]]||9700|| || || ||11 |- |[[:en:Anti-Hindi agitations of Tamil Nadu]]||79600|| || || ||10 |- |[[:en:Anti-literacy laws in the United States]]||11600|| || || ||2 |- |[[:en:Apophony]]||25900||[[Աբլաուտ]]||2900|| ||25 |- |[[:en:Appraisal (discourse analysis)]]||3700|| || || ||3 |- |[[:en:Areal feature]]||12600|| || || ||8 |- |[[:en:Argument (linguistics)]]||19800|| || || ||24 |- |[[:en:Aristotle]]||158800||[[Արիստոտել]]||21400|| ||283 |- |[[:en:Article (grammar)]]||47600|| || || ||76 |- |[[:en:Articulatory phonetics]]||41500||[[Արտիկուլյար հնչյունաբանություն]]||5700|| ||26 |- |[[:en:Articulatory phonology]]||6300|| || || ||1 |- |[[:en:Attraction (grammar)]]||6100|| || || ||5 |- |[[:en:Attributive verb]]||8300|| || || ||6 |- |[[:en:Audio mining]]||18900|| || || ||2 |- |[[:en:Peter Auer]]||2400|| || || ||4 |- |[[:en:Austronesian Basic Vocabulary Database]]||3000|| || || ||2 |- |[[:en:Author profiling]]||33200|| || || ||1 |- |[[:en:Autonomy of syntax]]||4000|| || || ||1 |- |[[:en:A. J. Ayer]]||39800||[[Ալֆրեդ Ջուլս Էյեր]]||9400|| ||53 |- |[[:en:Ayin]]||19900|| || || ||16 |- |[[:en:Babbling]]||37400|| || || ||16 |- |[[:en:Baby sign language]]||34700||[[Մանկական ժեստերի լեզու]]||51200|| ||15 |- |[[:en:Back vowel]]||2900|| || || ||34 |- |[[:en:Back-released velar click]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:Backronym]]||9400|| || || ||28 |- |[[:en:Hardev Bahri]]||4300|| || || ||2 |- |[[:en:Bak Tongsa]]||5700|| || || ||3 |- |[[:en:Mona Baker]]||17600||[[Մոնա Բեյքեր]]||22000|| ||13 |- |[[:en:Balkanization]]||11900|| || || ||42 |- |[[:en:Bank of English]]||1500|| || || ||2 |- |[[:en:Katherine Barber]]||6100|| || || ||3 |- |[[:en:Elizabeth Bates]]||16800|| || || ||3 |- |[[:en:Robert de Beaugrande]]||2500|| || || ||7 |- |[[:en:Alton L. Becker]]||12900|| || || ||5 |- |[[:en:Bengali language movement]]||44600|| || || ||31 |- |[[:en:John P. Bennett]]||12700|| || || ||2 |- |[[:en:Gotthelf Bergsträsser]]||5500|| || || ||8 |- |[[:en:Between you and I]]||19600|| || || ||2 |- |[[:en:Bible translations into the languages of Europe]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Bible translations into Turkish]]||8900||[[Աստվածաշնչի թուրքերեն թարգմանություն]]||9500|| ||3 |- |[[:en:Bible translations into Uto-Aztecan languages]]||13500|| || || ||1 |- |[[:en:Biblical grammarians]]||5200|| || || ||1 |- |[[:en:Bigram]]||4500|| || || ||12 |- |[[:en:Bilingual memory]]||45800|| || || ||1 |- |[[:en:Black American Sign Language]]||23100|| || || ||5 |- |[[:en:Blend word]]||19300|| || || ||18 |- |[[:en:Jan Blommaert]]||10800|| || || ||9 |- |[[:en:Bongo-Bongo (linguistics)]]||2600|| || || ||1 |- |[[:en:Bootstrapping (linguistics)]]||35100|| || || ||2 |- |[[:en:Franz Bopp]]||16000||[[Ֆրանց Բոպպ]]||10500|| ||55 |- |[[:en:Botanical nomenclature]]||14200|| || || ||9 |- |[[:en:Simon Boyanus]]||11300|| || || ||2 |- |[[:en:Breton grammar]]||36000|| || || ||4 |- |[[:en:Brevitas]]||1800|| || || ||2 |- |[[:en:Stefan Brink]]||3400|| || || ||2 |- |[[:en:British National Corpus]]||31900||[[Բրիտանական ազգային կորպուս]]||50400|| ||9 |- |[[:en:Brugmann's law]]||10200|| || || ||5 |- |[[:en:Business speak]]|| || || || ||2 |- |[[:en:Buyla inscription]]||16900|| || || ||4 |- |[[:en:C-command]]||38100|| || || ||10 |- |[[:en:Cahitan languages]]||1200|| || || ||1 |- |[[:en:Cambridge Assessment English]]||49600|| || || ||11 |- |[[:en:Camfranglais]]||8900|| || || ||10 |- |[[:en:Lyle Campbell]]||10200|| || || ||16 |- |[[:en:Suresh Canagarajah]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:Ana Cano]]||1700|| || || ||6 |- |[[:en:Cardinal numeral]]||2500|| || || ||18 |- |[[:en:Catena (linguistics)]]||22900|| || || ||6 |- |[[:en:Causative]]||66100|| || || ||16 |- |[[:en:Causative alternation]]||29800|| || || ||1 |- |[[:en:Celticisation]]||12900|| || || ||1 |- |[[:en:Center embedding]]||7300|| || || ||1 |- |[[:en:Centum and satem languages]]||48000|| || || ||32 |- |[[:en:CertTESOL]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Chain shift]]||11100|| || || ||3 |- |[[:en:Characteristics of dyslexia]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:Carole Chaski]]||15100||[[Քերոլ Չասկի]]||22100|| ||2 |- |[[:en:Checked tone]]||20600|| || || ||9 |- |[[:en:Chicano English]]||21200|| || || ||2 |- |[[:en:Paul Chilton]]||2400|| || || ||2 |- |[[:en:Chinese classifier]]||78100||[[Հաշվողական բառերը չինարենում]]||20100|| ||20 |- |[[:en:Chinese school]]||7800|| || || ||6 |- |[[:en:Circumfix]]||7900|| || || ||21 |- |[[:en:Classical language]]||20600||[[Դասական լեզու]]||8900||այո||30 |- |[[:en:Classifier (linguistics)]]||48000|| || || ||19 |- |[[:en:Clause]]||23800|| || || ||38 |- |[[:en:Click consonant]]||69200|| || || ||35 |- |[[:en:Clinical linguistics]]||16300|| || || ||6 |- |[[:en:Clipped compound]]||6200|| || || ||1 |- |[[:en:Clusivity]]||25300|| || || ||13 |- |[[:en:Cluttered speech]]|| || || || ||8 |- |[[:en:Code-mixing]]||11600|| || || ||8 |- |[[:en:Code-switching]]||71100|| || || ||41 |- |[[:en:Cognate]]||9900|| || || ||38 |- |[[:en:Cognate object]]||3100|| || || ||10 |- |[[:en:Cognitive science]]||63300||[[Կոգնիտիվ գիտություն]]||15000|| ||65 |- |[[:en:Cohesion (linguistics)]]||4700|| || || ||19 |- |[[:en:Cohort model]]||12500||[[Համախմբման մոդել]]||18100|| ||3 |- |[[:en:Collaborative model]]||10300|| || || ||1 |- |[[:en:Collapsing sequence]]||2000|| || || ||1 |- |[[:en:College English Test]]||7800|| || || ||3 |- |[[:en:Collocation]]||11600||[[Կոլոկացիա]]||15100|| ||30 |- |[[:en:Collocation extraction]]||1700|| || || ||2 |- |[[:en:Colloquial Welsh prepositions]]||67000|| || || ||1 |- |[[:en:Colloquialism]]||8800||[[Խոսակցական լեզու]]||4500|| ||33 |- |[[:en:Collostructional analysis]]||5300|| || || ||1 |- |[[:en:Comma splice]]||8200|| || || ||5 |- |[[:en:Commodilla catacomb inscription]]||4100|| || || ||4 |- |[[:en:Common European Framework of Reference for Languages]]||56500|| || || ||48 |- |[[:en:Community language learning]]||1500|| || || ||6 |- |[[:en:Comparative method]]||63900|| || || ||19 |- |[[:en:Comparison of Portuguese and Spanish]]||198000|| || || ||8 |- |[[:en:Comparison of triplestores]]||18600|| || || ||1 |- |[[:en:Competency evaluation (language)]]||1400|| || || ||3 |- |[[:en:Competition model]]||36300|| || || ||2 |- |[[:en:Compound (linguistics)]]||41800|| || || ||53 |- |[[:en:Comprehensible output]]||7800|| || || ||1 |- |[[:en:Comprehension approach]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Computational lexicology]]||6800|| || || ||4 |- |[[:en:Computational semantics]]||3900|| || || ||4 |- |[[:en:Computer-supported collaboration]]||23000|| || || ||5 |- |[[:en:Computers and writing]]||17900|| || || ||2 |- |[[:en:Concepticon]]||3500|| || || ||1 |- |[[:en:Conceptual dependency theory]]||2600|| || || ||4 |- |[[:en:Conceptual metaphor]]||31400||[[Կոնցեպտուալ փոխաբերություն]]||11000|| ||14 |- |[[:en:Conditional mood]]||24500||[[Պայմանական եղանակ]]||2600|| ||29 |- |[[:en:Conjunction (grammar)]]||23200||[[Շաղկապ]]||2500|| ||87 |- |[[:en:Conservative and innovative (linguistics)]]||6800|| || || ||6 |- |[[:en:Conservativity]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Constructed language]]||45700||[[Արհեստական լեզուներ]]||10300|| ||117 |- |[[:en:Construction grammar]]||38200||[[Կառուցվածքային քերականություն]]||54300|| ||13 |- |[[:en:Content and language integrated learning]]||9200|| || || ||15 |- |[[:en:Content determination]]||5300|| || || ||1 |- |[[:en:Content word]]||2800|| || || ||13 |- |[[:en:Content-based instruction]]||10000|| || || ||3 |- |[[:en:Context change potential]]|| || || || ||2 |- |[[:en:Context-sensitive grammar]]||27100|| || || ||22 |- |[[:en:Contraction (grammar)]]||33600|| || || ||22 |- |[[:en:Contractions of negated auxiliary verbs in English]]|| || || || ||4 |- |[[:en:Contrastive distribution]]||2900|| || || ||3 |- |[[:en:Contrastive rhetoric]]||10900|| || || ||4 |- |[[:en:Conversion (word formation)]]||5800|| || || ||23 |- |[[:en:Cooperative principle]]||20400|| || || ||12 |- |[[:en:Copenhagen School (linguistics)]]||11000||[[Կոպենհագենի լեզվաբանական դպրոց]]||14100|| ||11 |- |[[:en:Ann Copestake]]||6900|| || || ||1 |- |[[:en:Copula (linguistics)]]||64500|| || || ||36 |- |[[:en:Copy editing]]||42500|| || || ||15 |- |[[:en:Corporate jargon]]||7500|| || || ||2 |- |[[:en:Corpus linguistics]]||19000||[[Կորպուսային լեզվաբանություն]]||31000|| ||35 |- |[[:en:Cosmogony]]||9900||[[Կոսմոգոնիա]]||27300|| ||68 |- |[[:en:Cotter (farmer)]]||11300|| || || ||3 |- |[[:en:Covert prestige]]||37400|| || || ||1 |- |[[:en:Elizabeth Cowper]]||4100|| || || ||2 |- |[[:en:Cranberry morpheme]]||3300|| || || ||7 |- |[[:en:Critical language awareness]]||5600|| || || ||2 |- |[[:en:Crossover effects]]||14800|| || || ||1 |- |[[:en:Culturomics]]||19500|| || || ||8 |- |[[:en:Dahl's law]]||3200|| || || ||2 |- |[[:en:Danglish]]||6200|| || || ||2 |- |[[:en:Danish language]]||91600||[[Դանիերեն]]||6100|| ||194 |- |[[:en:Daughter language]]||4200|| || || ||9 |- |[[:en:Donald Davidson (philosopher)]]||15300|| || || ||34 |- |[[:en:Defeasibility (linguistics)]]||2300|| || || ||1 |- |[[:en:Defective verb]]||27500|| || || ||10 |- |[[:en:Defining vocabulary]]||5300|| || || ||3 |- |[[:en:Degree of endangerment]]||3200||[[Լեզվի կենսունակության աստիճան]]||12400|| ||6 |- |[[:en:Dené–Yeniseian languages]]||30400|| || || ||32 |- |[[:en:Dental and alveolar ejective stops]]||8000|| || || ||14 |- |[[:en:Dependent and independent verb forms]]||19400|| || || ||3 |- |[[:en:Dependent clause]]||9600|| || || ||30 |- |[[:en:Dependent-marking language]]||3300|| || || ||6 |- |[[:en:Jacques Derrida]]||138300||[[Ժակ Դերիդա]]||9800|| ||86 |- |[[:en:Suniti Ashok Deshpande]]||12900|| || || ||1 |- |[[:en:Developmental dysfluency]]||27200|| || || ||1 |- |[[:en:Dialect card]]||3400|| || || ||6 |- |[[:en:Dialect levelling]]||32500|| || || ||8 |- |[[:en:Diary studies in TESOL]]||4500|| || || ||1 |- |[[:en:Diasystem]]||24000|| || || ||18 |- |[[:en:A Dictionary of the English Language]]||35800|| || || ||15 |- |[[:en:Dictionary of the Russian Language (Ozhegov)]]||3100||[[Օժեգովի բառարան]]||9600|| ||8 |- |[[:en:Dictionnaire de l'Académie française]]||8200|| || || ||17 |- |[[:en:Dictogloss]]||2800|| || || ||1 |- |[[:en:Digraphia]]||35200|| || || ||12 |- |[[:en:Dilbilim Araştırmaları]]||4700|| || || ||1 |- |[[:en:Diploma in Teaching English to Speakers of Other Languages]]||41600|| || || ||1 |- |[[:en:Direct method (education)]]||13500|| || || ||10 |- |[[:en:J. B. Disanayake]]||7000|| || || ||2 |- |[[:en:Discontinuity (linguistics)]]||17800|| || || ||1 |- |[[:en:Discourse marker]]||5900|| || || ||12 |- |[[:en:Discourse topic]]||1200|| || || ||1 |- |[[:en:Distancing language]]||7300|| || || ||2 |- |[[:en:Distinctive feature]]||16300|| || || ||18 |- |[[:en:Dogme language teaching]]||17500|| || || ||3 |- |[[:en:Mahir Domi]]||8200|| || || ||8 |- |[[:en:Dorset dialect]]||29400|| || || ||1 |- |[[:en:Double copula]]||5500|| || || ||1 |- |[[:en:DRESS lexical set]]|| || || || ||2 |- |[[:en:John Dryden]]||40700||[[Ջոն Դրայդեն]]||1800|| ||90 |- |[[:en:Dual language]]||27400|| || || ||3 |- |[[:en:Dyslexia]]||83000||[[Դիսլեքսիա]]||45700|| ||79 |- |[[:en:Dysphemism]]||15200||[[Կոպտասացություն]]||16200|| ||26 |- |[[:en:Eastern Iranian peoples]]||100|| || || ||58 |- |[[:en:Penelope Eckert]]||28200|| || || ||3 |- |[[:en:Educating Eve]]||10700|| || || ||2 |- |[[:en:EF English Proficiency Index]]||20100|| || || ||12 |- |[[:en:Eisegesis]]||5900|| || || ||9 |- |[[:en:Elision]]||29500|| || || ||35 |- |[[:en:Emergent grammar]]||100|| || || ||1 |- |[[:en:Emotive conjugation]]||4000|| || || ||2 |- |[[:en:English as a lingua franca]]||42300|| || || ||5 |- |[[:en:English interjections]]||24600|| || || ||1 |- |[[:en:English noun phrase]]|| || || || ||47 |- |[[:en:English nouns]]||62300|| || || ||9 |- |[[:en:English passive voice]]||58000|| || || ||2 |- |[[:en:English personal pronouns]]||25200|| || || ||7 |- |[[:en:English phrasal verbs]]||25800|| || || ||21 |- |[[:en:English prefix]]||21500|| || || ||4 |- |[[:en:English verbs]]||38000|| || || ||19 |- |[[:en:English Word-Formation]]||4300||[[Անգլերենի բառակազմություն (գիրք)]]||6500|| ||2 |- |[[:en:English words of Greek origin]]||40900|| || || ||2 |- |[[:en:English-language learner]]||41200|| || || ||1 |- |[[:en:English-language spelling reform]]||46000|| || || ||6 |- |[[:en:Eskimo]]||69900||[[Էսկիմոս]]||17800|| ||86 |- |[[:en:Et cetera]]||15100||[[Et cetera]]||2300|| ||34 |- |[[:en:Ethnography of communication]]||12200|| || || ||5 |- |[[:en:Ethnolect]]||22100|| || || ||16 |- |[[:en:Etymological dictionary]]||24100||[[Ստուգաբանական բառարան]]||7700|| ||20 |- |[[:en:Europarl Corpus]]||6500|| || || ||1 |- |[[:en:Evidentiality]]||31800|| || || ||16 |- |[[:en:Evolution of Human Languages]]||12400|| || || ||1 |- |[[:en:Existential clause]]||7000|| || || ||3 |- |[[:en:Explanatory combinatorial dictionary]]||14400|| || || ||2 |- |[[:en:Extensive reading]]||24600|| || || ||4 |- |[[:en:Eye dialect]]||16700|| || || ||3 |- |[[:en:Eye movement in reading]]||19600|| || || ||5 |- |[[:en:Faultless disagreement]]||1900|| || || ||2 |- |[[:en:Fewer versus less]]||10400|| || || ||1 |- |[[:en:Fictive motion]]||6200|| || || ||1 |- |[[:en:Filler (linguistics)]]||27000||[[Մակաբույծ բառեր]]||5800|| ||14 |- |[[:en:Folk linguistics]]||6900|| || || ||5 |- |[[:en:Formalism (linguistics)]]||22800|| || || ||2 |- |[[:en:Fossil word]]||7500|| || || ||10 |- |[[:en:Four-field approach]]||3500|| || || ||2 |- |[[:en:Frame-based terminology]]||5000|| || || ||2 |- |[[:en:Fricative]]||18700||[[Շփական հնչյուններ]]||1200|| ||59 |- |[[:en:Fronting (sound change)]]||2800|| || || ||1 |- |[[:en:Gaelic revival]]||15300|| || || ||10 |- |[[:en:Gaelicisation]]||9000|| || || ||2 |- |[[:en:Gag]]||3900|| || || ||15 |- |[[:en:Gaj's Latin alphabet]]||23300||[[Գաևիցա]]||5300|| ||32 |- |[[:en:Gentoo Code]]||3500|| || || ||3 |- |[[:en:Georgian grammar]]||43900|| || || ||4 |- |[[:en:Elena Georgieva]]||7400||[[Ելենա Գեորգիևա]]||8100|| ||7 |- |[[:en:German orthography reform of 1996]]||46700|| || || ||15 |- |[[:en:Germanic languages]]||88100||[[Գերմանական լեզուներ]]||1900|| ||140 |- |[[:en:Ghost skin]]||7500|| || || ||2 |- |[[:en:Ghost word]]||15200|| || || ||8 |- |[[:en:Jean Berko Gleason]]||44500|| || || ||9 |- |[[:en:Global language system]]||30200|| || || ||7 |- |[[:en:Gotzon Garate Goihartzun]]||5000|| || || ||6 |- |[[:en:Susan Goldin-Meadow]]||15400|| || || ||2 |- |[[:en:André Goosse]]||3500|| || || ||7 |- |[[:en:Graduate Record Examinations]]||51700|| || || ||24 |- |[[:en:Grammar–translation method]]||10100||[[Քերականական-թարգմանական մեթոդ]]||15300|| ||11 |- |[[:en:Grammatical case]]||73400||[[Հոլով]]||3800|| ||96 |- |[[:en:Grammatical mood]]||32300||[[Եղանակի քերականական կարգ]]||4600|| ||49 |- |[[:en:Grammatical number]]||57600||[[Թվի քերականական կարգ]]||10100|| ||62 |- |[[:en:Grammatical particle]]||26500||[[Մասնիկներ]]||2000||այո||61 |- |[[:en:Graphetics]]||2100|| || || ||3 |- |[[:en:Great Vowel Shift]]||29400|| || || ||26 |- |[[:en:Dennis Howard Green]]||18700|| || || ||1 |- |[[:en:H₂e-conjugation theory]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Handwriting]]||10800|| || || ||25 |- |[[:en:Have a nice day]]||54200|| || || ||2 |- |[[:en:Eric A. Havelock]]||34300|| || || ||17 |- |[[:en:Head-marking language]]||7400|| || || ||8 |- |[[:en:Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament]]||2500|| || || ||1 |- |[[:en:James Curtis Hepburn]]||9800|| || || ||31 |- |[[:en:Heteroglossia]]||16000|| || || ||8 |- |[[:en:Hindustani grammar]]||131900|| || || ||10 |- |[[:en:Hindustani phonology]]||34800|| || || ||11 |- |[[:en:History of English grammars]]||34300||[[Անգլերենի քերականության պատմություն]]||50800|| ||3 |- |[[:en:History of linguistic prescription in English]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:History of natural language processing]]||11800|| || || ||3 |- |[[:en:History of the Slovak language]]||39100|| || || ||5 |- |[[:en:Louis Hjelmslev]]||15500||[[Լուի Ելմսլև]]||1800|| ||30 |- |[[:en:Homograph]]||9000|| || || ||34 |- |[[:en:Homonym]]||16100||[[Համանուններ]]||5500|| ||58 |- |[[:en:Lou Henry Hoover]]||18900||[[Լու Հուվեր]]||8800|| ||45 |- |[[:en:Jens Høysgaard]]||2700|| || || ||4 |- |[[:en:Milena Hübschmannová]]||20200||[[Միլենա Հյուբշմանովա]]||21700|| ||16 |- |[[:en:Huzzah]]||4900|| || || ||14 |- |[[:en:Hydronym]]||7100|| || || ||27 |- |[[:en:Hypercorrection]]||19700|| || || ||33 |- |[[:en:Hypocognition]]||4400|| || || ||1 |- |[[:en:I (pronoun)]]||11900|| || || ||31 |- |[[:en:IBM Watson]]||101200||[[Վաթսոն (արհեստական բանականություն)]]||71000|| ||36 |- |[[:en:Icelandic phonology]]||45000|| || || ||6 |- |[[:en:Idiolect]]||10100||[[Իդիոլեկտ]]||14000|| ||46 |- |[[:en:Idiom]]||22600||[[Դարձվածք]]||7300|| ||79 |- |[[:en:Imperative mood]]||40700||[[Հրամայական եղանակ]]||3300|| ||52 |- |[[:en:Implicature]]||44500|| || || ||22 |- |[[:en:Inchoative aspect]]||3400|| || || ||6 |- |[[:en:Indian English]]||66600|| || || ||23 |- |[[:en:Indigenous language]]||12300|| || || ||14 |- |[[:en:Individual variation in second-language acquisition]]||23700|| || || ||1 |- |[[:en:Infinitive]]||33500||[[Անորոշ դերբայ]]||7200|| ||65 |- |[[:en:Information structure]]||10200|| || || ||6 |- |[[:en:Inland Northern American English]]||44800|| || || ||1 |- |[[:en:Input enhancement]]||3700|| || || ||1 |- |[[:en:Institut d'Estudis Catalans]]||100|| || || ||26 |- |[[:en:Institute of Linguistics of the Russian Academy of Sciences]]||9000|| || || ||6 |- |[[:en:Intension]]||8100|| || || ||11 |- |[[:en:Interaction hypothesis]]||20400|| || || ||1 |- |[[:en:Interactional linguistics]]||11700|| || || ||1 |- |[[:en:Interdiscourse]]||5900|| || || ||3 |- |[[:en:Interface position]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Interlanguage]]||21100|| || || ||14 |- |[[:en:Interlocutor (linguistics)]]||2700|| || || ||4 |- |[[:en:International Association of Applied Linguistics]]||14000|| || || ||5 |- |[[:en:International Computer Archive of Modern and Medieval English]]||5300|| || || ||1 |- |[[:en:International Linguistics Olympiad]]||70000||[[Լեզվաբանության միջազգային օլիմպիադա]]||21200|| ||17 |- |[[:en:International Mother Language Day]]||29500||[[Մայրենի լեզվի միջազգային օր]]||5300|| ||128 |- |[[:en:Internet slang]]||43700||[[Համացանցային ժարգոն]]||3100||այո||36 |- |[[:en:Intransitive verb]]||13700|| || || ||28 |- |[[:en:IPA Braille]]||27300|| || || ||5 |- |[[:en:IPA vowel chart with audio]]||1400|| || || ||6 |- |[[:en:Irish grammar]]||31600|| || || ||6 |- |[[:en:Isochrony]]||17500|| || || ||12 |- |[[:en:Isolating language]]||4500||[[Անջատական լեզուներ]]||1500|| ||35 |- |[[:en:Lis Jacobsen]]||5400|| || || ||9 |- |[[:en:Jakobson's functions of language]]||4400|| || || ||19 |- |[[:en:Japanese particles]]||60500||[[Ճապոներենի մասնիկներ]]||10100|| ||13 |- |[[:en:Japanese profanity]]||15700|| || || ||2 |- |[[:en:Jay Jasanoff]]||17700|| || || ||2 |- |[[:en:Frederick Jelinek]]||28900|| || || ||8 |- |[[:en:Otto Jespersen]]||12300||[[Օտտո Եսպերսեն]]||2000|| ||48 |- |[[:en:JET Programme]]||31900|| || || ||4 |- |[[:en:Jew (word)]]||12300|| || || ||5 |- |[[:en:Joint attention]]||36600|| || || ||9 |- |[[:en:William Jones (anthropologist)]]||11200|| || || ||3 |- |[[:en:William Jones (philologist)]]||36500|| || || ||51 |- |[[:en:Journal of Language Relationship]]||3000|| || || ||2 |- |[[:en:Juncture]]||8000|| || || ||3 |- |[[:en:Juxtaposition]]||7100|| || || ||9 |- |[[:en:Khasi–Palaungic languages]]||1900|| || || ||5 |- |[[:en:KIT lexical set]]|| || || || ||2 |- |[[:en:Sándor Kőrösi Csoma]]||20900||[[Շանդոր Կյորյոշի Չոմա]]||10300|| ||30 |- |[[:en:Saul Kripke]]||49700||[[Սոլ Կրիպկե]]||34300|| ||43 |- |[[:en:Labial–velar consonant]]||8200|| || || ||12 |- |[[:en:George Lakoff]]||33700||[[Ջորջ Լակոֆֆ]]||23800|| ||34 |- |[[:en:Language and gender]]||75000||[[Լեզու և գենդեր]]||109000|| ||12 |- |[[:en:Language and history in the early Germanic world]]||6100|| || || ||1 |- |[[:en:Language attrition]]||51300|| || || ||16 |- |[[:en:Language exchange]]||8900||[[Լեզվի փոխանակում]]||7200|| ||10 |- |[[:en:Language Log]]||9600|| || || ||2 |- |[[:en:Language policy in Latvia]]||52900||[[Լեզվական քաղաքականությունը Լատվիայում]]||36200|| ||8 |- |[[:en:Laryngeal theory]]||93000|| || || ||23 |- |[[:en:Latin grammar]]||92000|| || || ||36 |- |[[:en:Legal writing]]||19800|| || || ||12 |- |[[:en:Lemma (morphology)]]||11300|| || || ||30 |- |[[:en:August Leskien]]||5900|| || || ||28 |- |[[:en:Letting the cat out of the bag]]||1900|| || || ||2 |- |[[:en:Jiří Levý]]||6700|| || || ||6 |- |[[:en:Lexical set]]||20000|| || || ||2 |- |[[:en:Lexicographic order]]||23700|| || || ||21 |- |[[:en:LGBT slang]]||74700|| || || ||20 |- |[[:en:Linguistic description]]||13000|| || || ||25 |- |[[:en:Linguistic diversity index]]||20100|| || || ||5 |- |[[:en:Linguistic landscape]]||38100|| || || ||8 |- |[[:en:Linguistic map]]||3200|| || || ||18 |- |[[:en:Linguistic prescription]]||47600|| || || ||18 |- |[[:en:Linguistic rights]]||66400|| || || ||24 |- |[[:en:Linguistic typology]]||28900||[[Լեզվաբանական տիպաբանություն]]||8200|| ||50 |- |[[:en:Liquid consonant]]||7700|| || || ||27 |- |[[:en:List of common misconceptions about language learning]]||10200||[[Լեզու սովորելու մասին տարածված սխալների ցանկ]]||10000|| ||3 |- |[[:en:List of dialects of English]]||20200|| || || ||10 |- |[[:en:List of English determiners]]||5100|| || || ||1 |- |[[:en:List of English prepositions]]||86200|| || || ||2 |- |[[:en:List of flags with Arabic-language text]]||17600|| || || ||2 |- |[[:en:List of flags with Latin-language text]]||31600|| || || ||1 |- |[[:en:List of Indo-European languages]]||439800|| || || ||15 |- |[[:en:List of international literacy prizes]]||1900|| || || ||1 |- |[[:en:List of largest languages without official status]]||7300|| || || ||3 |- |[[:en:List of linguistic example sentences]]||36700|| || || ||1 |- |[[:en:List of most commonly learned foreign languages in the United States]]||7500|| || || ||1 |- |[[:en:List of placeholder names by language]]||116300|| || || ||1 |- |[[:en:List of prestige dialects]]||14100|| || || ||1 |- |[[:en:List of state and territory name etymologies of the United States]]||54700|| || || ||9 |- |[[:en:Literacy in India]]||53100|| || || ||11 |- |[[:en:Literary language]]||31200|| || || ||30 |- |[[:en:Litotes]]||11600|| || || ||42 |- |[[:en:Logical consequence]]||17300|| || || ||27 |- |[[:en:Longest words]]||72600|| || || ||9 |- |[[:en:LRE Map]]||10500|| || || ||2 |- |[[:en:Fred Lukoff]]||2700|| || || ||2 |- |[[:en:Lajla Mattsson Magga]]||3600||[[Լայլա Մագգա]]||4400|| ||11 |- |[[:en:Malapropism]]||20400|| || || ||17 |- |[[:en:Manual babbling]]||13600|| || || ||1 |- |[[:en:Pablo Xuan Manzano Rodríguez]]||4900|| || || ||5 |- |[[:en:Gjekë Marinaj]]||51500|| || || ||15 |- |[[:en:Nikolai Marr]]||11300||[[Նիկողայոս Մառ]]||8000|| ||42 |- |[[:en:Vilém Mathesius]]||18700|| || || ||23 |- |[[:en:Matica srpska]]||17900||[[Սերբական մատիցա]]||15700|| ||20 |- |[[:en:Marshall McLuhan]]||101600||[[Մարշալ Մաքլյուեն]]||32200|| ||83 |- |[[:en:Media linguistics]]||21500|| || || ||5 |- |[[:en:Media stylistics]]|| || || || ||1 |- |[[:en:Mediated stylistics]]||12400|| || || ||1 |- |[[:en:Lise Menn]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Merge (linguistics)]]||28900|| || || ||3 |- |[[:en:Merism]]||7500|| || || ||6 |- |[[:en:Metalepsis]]||7100|| || || ||9 |- |[[:en:Metaphorical code-switching]]||9800|| || || ||1 |- |[[:en:George Métivier]]||3600|| || || ||7 |- |[[:en:Meyer v. Nebraska]]||13000|| || || ||3 |- |[[:en:Mildly context-sensitive grammar formalism]]||17800|| || || ||5 |- |[[:en:Minor syllable]]||4400|| || || ||4 |- |[[:en:William Chester Minor]]||14600|| || || ||19 |- |[[:en:Minority group]]||33100|| || || ||71 |- |[[:en:Minority language]]||19600|| || || ||47 |- |[[:en:Mnemonic]]||36900||[[Մնեմոնիկա]]||8400||այո||43 |- |[[:en:Mobile-assisted language learning]]||12500|| || || ||4 |- |[[:en:Mock Spanish]]||12600|| || || ||3 |- |[[:en:Modality (linguistics)]]||13500|| || || ||21 |- |[[:en:Morphology (linguistics)]]||36700||[[Ձևաբանություն (լեզվաբանություն)]]||3400||այո||97 |- |[[:en:John Morris-Jones]]||6700|| || || ||7 |- |[[:en:Moscow School of Comparative Linguistics]]||8300||[[Մոսկվայի պատմահամեմատական լեզվաբանության դպրոց]]||10800|| ||3 |- |[[:en:Mother Tongue (journal)]]||1700|| || || ||4 |- |[[:en:Move α]]||2900|| || || ||2 |- |[[:en:Name of the Czech Republic]]||31700|| || || ||7 |- |[[:en:Name of the Goths]]||42600|| || || ||1 |- |[[:en:Names of Easter]]||16200|| || || ||1 |- |[[:en:National Museum of Language]]||7200|| || || ||1 |- |[[:en:Natural approach]]||11900|| || || ||6 |- |[[:en:Natural language processing]]||51500||[[Բնական լեզվի մշակում]]||10900|| ||58 |- |[[:en:Navajo grammar]]||40100|| || || ||2 |- |[[:en:William Allan Neilson]]||5600|| || || ||5 |- |[[:en:Neologism]]||20600||[[Նորաբանություն]]||2100|| ||80 |- |[[:en:Nepal Bhasa movement]]||32300|| || || ||1 |- |[[:en:New England English]]||18700|| || || ||2 |- |[[:en:New York accent]]||31000|| || || ||1 |- |[[:en:Eugene Nida]]||13900||[[Յուջին Նայդա]]||9500|| ||24 |- |[[:en:NNEST]]||13800|| || || ||2 |- |[[:en:Nominative case]]||6800||[[Ուղղական հոլով]]||3200|| ||80 |- |[[:en:Nonverbal autism]]||18100|| || || ||4 |- |[[:en:Adolf Noreen]]||5200|| || || ||16 |- |[[:en:Dudleya North]]||5000|| || || ||4 |- |[[:en:Noticing hypothesis]]||9500|| || || ||1 |- |[[:en:Numeral (linguistics)]]||50200||[[Թվական անուն]]||4200|| ||77 |- |[[:en:Observational techniques]]||6400|| || || ||2 |- |[[:en:Official bilingualism in Canada]]||130000|| || || ||9 |- |[[:en:Officialese]]||6600|| || || ||9 |- |[[:en:Onomatopoeia]]||28000|| || || ||70 |- |[[:en:Open vowel]]||2700|| || || ||32 |- |[[:en:Ordinal numeral]]||7200|| || || ||29 |- |[[:en:Ormulum]]||22400|| || || ||14 |- |[[:en:Orthography]]||14100||[[Ուղղագրություն]]||5400|| ||98 |- |[[:en:P600 (neuroscience)]]||15600|| || || ||1 |- |[[:en:Palatal ejective stop]]||1700|| || || ||6 |- |[[:en:Pandanus language]]||8300|| || || ||5 |- |[[:en:Panegyrici Latini]]||22200|| || || ||11 |- |[[:en:Paronym]]||1500||[[Հարանուն]]||1400|| ||36 |- |[[:en:Parse tree]]||10400|| || || ||25 |- |[[:en:Pearl in the Palm]]||3800|| || || ||4 |- |[[:en:Pegon script]]||29000|| || || ||16 |- |[[:en:James W. Pennebaker]]||12700|| || || ||5 |- |[[:en:Perception of English /r/ and /l/ by Japanese speakers]]||16700|| || || ||3 |- |[[:en:Laura-Ann Petitto]]||35900|| || || ||4 |- |[[:en:Philadelphia English]]||52400|| || || ||1 |- |[[:en:Phone (phonetics)]]||5700|| || || ||49 |- |[[:en:Phoneme]]||44300||[[Հնչույթ]]||2400|| ||107 |- |[[:en:Phonological history of Scots]]||26500|| || || ||1 |- |[[:en:Phonological word]]||900|| || || ||5 |- |[[:en:Phrase structure rules]]||10700|| || || ||6 |- |[[:en:Picture dictionary]]||1300|| || || ||3 |- |[[:en:Pied-piping]]||22300|| || || ||3 |- |[[:en:Steven Pinker]]||80400||[[Ստիվեն Փինքեր]]||19200|| ||57 |- |[[:en:Place of articulation]]||22300|| || || ||40 |- |[[:en:Placeholder name]]||19500|| || || ||18 |- |[[:en:Plains Indian Sign Language]]||19800|| || || ||17 |- |[[:en:Pleonasm]]||54200||[[Պլեոնազմ]]||10100|| ||51 |- |[[:en:Plurale tantum]]||7600||[[Անեզական գոյականներ]]||3500|| ||24 |- |[[:en:Pluriculturalism]]||3500|| || || ||3 |- |[[:en:Plurilingualism]]||10700|| || || ||1 |- |[[:en:Poetics]]||6300||[[Պոետիկա]]||3200|| ||46 |- |[[:en:Polemic]]||9900|| || || ||44 |- |[[:en:Polysynthetic language]]||36800|| || || ||32 |- |[[:en:Portmanteau]]||39800||[[Հիբրիդային բառ]]||7600|| ||54 |- |[[:en:Possessive affix]]||15500|| || || ||12 |- |[[:en:Prague linguistic circle]]||9800||[[Պրահայի լեզվաբանական խմբակ]]||2000|| ||34 |- |[[:en:Pre-stopped consonant]]||8300|| || || ||1 |- |[[:en:Predicative expression]]||8300|| || || ||22 |- |[[:en:Preposition and postposition]]||40300||[[Նախադրություն]]||2500|| ||42 |- |[[:en:Presupposition]]||19800|| || || ||24 |- |[[:en:PRO (linguistics)]]||35100|| || || ||2 |- |[[:en:Pro-verb]]||3100|| || || ||6 |- |[[:en:Productivity (linguistics)]]||9900|| || || ||10 |- |[[:en:Prop-word]]||4100|| || || ||1 |- |[[:en:Prophetic perfect tense]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Proto-writing]]||10300|| || || ||16 |- |[[:en:Prototype theory]]||27900|| || || ||17 |- |[[:en:Proverb]]||137700||[[Ասացվածք]]||800|| ||148 |- |[[:en:Pseudogapping]]||11100|| || || ||2 |- |[[:en:Psycholinguist]]|| ||[[Հոգելեզվաբանություն]]||25400|| ||66 |- |[[:en:Public speaking]]||42300||[[Հանրային ելույթ]]||12200|| ||47 |- |[[:en:Jaan Puhvel]]||15900|| || || ||9 |- |[[:en:Q-principle]]||1400|| || || ||1 |- |[[:en:Quantitative comparative linguistics]]||60600|| || || ||1 |- |[[:en:R-principle]]||1500|| || || ||1 |- |[[:en:Rasmus Rask]]||18200||[[Ռասմուս Ռասկ]]||4400|| ||44 |- |[[:en:Readability]]||60900|| || || ||19 |- |[[:en:Readability test]]|| || || || ||19 |- |[[:en:Reappropriation]]||33200|| || || ||9 |- |[[:en:Rebracketing]]||27600|| || || ||10 |- |[[:en:Recast (language teaching)]]||3100|| || || ||1 |- |[[:en:Redundancy (linguistics)]]||8300|| || || ||12 |- |[[:en:Reference work]]||12400|| || || ||39 |- |[[:en:Referring expression]]||9000|| || || ||3 |- |[[:en:Reforms of Russian orthography]]||24600|| || || ||8 |- |[[:en:Regional differences and dialects in Indian English]]||14400|| || || ||1 |- |[[:en:Register (sociolinguistics)]]||12300|| || || ||38 |- |[[:en:Regularization (linguistics)]]||3300|| || || ||2 |- |[[:en:Relative articulation]]||18300|| || || ||6 |- |[[:en:Relative pronoun]]||7600|| || || ||23 |- |[[:en:Reply (linguistics)]]|| ||[[Հարց]]||29600|| ||67 |- |[[:en:Alain Rey]]||8000|| || || ||14 |- |[[:en:Rhetoric]]||136400||[[Հռետորություն]]||20000|| ||105 |- |[[:en:Role and reference grammar]]||3100|| || || ||6 |- |[[:en:Romanization]]||42900||[[Ռոմանիզացիա]]||7900||այո||40 |- |[[:en:Ruiju Myōgishō]]||5400|| || || ||3 |- |[[:en:Bertrand Russell]]||143700||[[Բերտրան Ռասել]]||23100|| ||171 |- |[[:en:Russian Language Institute]]||12900|| || || ||17 |- |[[:en:Sacred language]]||41900|| || || ||40 |- |[[:en:Salmon problem]]||5200|| || || ||8 |- |[[:en:Peter H. Salus]]||9500|| || || ||2 |- |[[:en:SAMPA chart]]||22700|| || || ||4 |- |[[:en:SAMPA chart for English]]||5800|| || || ||2 |- |[[:en:Edward Sapir]]||51700||[[Էդուարդ Սեպիր]]||2500|| ||62 |- |[[:en:Roger Schank]]||15200|| || || ||12 |- |[[:en:Scheme (linguistics)]]||3300|| || || ||4 |- |[[:en:Screaming]]||20500|| || || ||30 |- |[[:en:Second-language phonology]]||14800|| || || ||2 |- |[[:en:Larry Selinker]]||5000|| || || ||1 |- |[[:en:Semantic primes]]||9600|| || || ||6 |- |[[:en:Semantic query]]||8200|| || || ||3 |- |[[:en:Semantic search]]||2900|| || || ||9 |- |[[:en:Elena Semino]]||7400|| || || ||2 |- |[[:en:Sentence-final particle]]||11700|| || || ||1 |- |[[:en:Malohat Shahobova]]||2600|| || || ||2 |- |[[:en:Lev Shcherba]]||6700||[[Լև Շչերբա]]||2100|| ||21 |- |[[:en:Shifting (syntax)]]||10900|| || || ||1 |- |[[:en:Shinsen Jikyō]]||4100|| || || ||4 |- |[[:en:Sic]]||14100|| || || ||48 |- |[[:en:Signified and signifier]]||19900||[[Նշանակյալ և նշանակիչ]]||9900|| ||11 |- |[[:en:Silent Way]]||19900|| || || ||5 |- |[[:en:Simile]]||7200|| || || ||67 |- |[[:en:Sir]]||31300||[[Սըր]]||5200|| ||46 |- |[[:en:Situational code-switching]]||14800|| || || ||1 |- |[[:en:Skunked term]]||5900|| || || ||3 |- |[[:en:Slavic studies]]||27600|| || || ||41 |- |[[:en:Sniglet]]||15600|| || || ||2 |- |[[:en:Catherine E. Snow]]||19600|| || || ||2 |- |[[:en:Sociophonetics]]||5400|| || || ||1 |- |[[:en:Spanish-based creole languages]]||10800|| || || ||6 |- |[[:en:Speak Good English Movement]]||56000|| || || ||5 |- |[[:en:Speech acquisition]]||12000|| || || ||2 |- |[[:en:Speech processing]]||10000|| || || ||17 |- |[[:en:Speech–language pathology]]||32800||[[Լոգոպեդիա]]||58800|| ||51 |- |[[:en:Speeches of Barack Obama]]||56100|| || || ||2 |- |[[:en:Spelling]]||16500|| || || ||31 |- |[[:en:Spelling bee]]||26200|| || || ||21 |- |[[:en:Spelling suggestion]]||6400|| || || ||1 |- |[[:en:Split infinitive]]||52300|| || || ||7 |- |[[:en:Stance (linguistics)]]||7100|| || || ||1 |- |[[:en:Standard English]]||44300|| || || ||10 |- |[[:en:Statistical language acquisition]]||37900|| || || ||1 |- |[[:en:Ilan Stavans]]||24100|| || || ||9 |- |[[:en:George Steiner]]||30100|| || || ||44 |- |[[:en:Stonewalling]]||8100|| || || ||2 |- |[[:en:Structural linguistics]]||35100||[[Կառուցվածքային լեզվաբանություն]]||13100|| ||25 |- |[[:en:Subjacency]]||3600|| || || ||2 |- |[[:en:Subsective modifier]]||7600|| || || ||1 |- |[[:en:Suffix]]||8200||[[Վերջածանց]]||1800||այո||83 |- |[[:en:Suicide terminology]]||24400|| || || ||2 |- |[[:en:Šumadija–Vojvodina dialect]]||4500|| || || ||5 |- |[[:en:Swadesh list]]||23400|| || || ||69 |- |[[:en:Sycophancy]]||16000|| || || ||21 |- |[[:en:Symbol]]||19000||[[Խորհրդանիշ]]||6600|| ||107 |- |[[:en:Symbole]]||5600|| || || ||8 |- |[[:en:Symbolic interactionism]]||46300||[[Սիմվոլիկ ինտերակցիոնիզմ]]||7500|| ||28 |- |[[:en:Syntax–semantics interface]]||11200|| || || ||1 |- |[[:en:Systemic functional linguistics]]||13500|| || || ||6 |- |[[:en:Table of vowels]]||7400|| || || ||6 |- |[[:en:Taiwanese Phonetic Symbols]]||23800|| || || ||4 |- |[[:en:Tamil Lexicon dictionary]]||10000|| || || ||3 |- |[[:en:Tatoeba]]||9100|| || || ||25 |- |[[:en:Telicity]]||14600|| || || ||9 |- |[[:en:Tense confusion]]||2300|| || || ||1 |- |[[:en:Tense–aspect–mood]]||50800|| || || ||11 |- |[[:en:Term of endearment]]||6800|| || || ||8 |- |[[:en:TESOL International Association]]||4100|| || || ||5 |- |[[:en:Text corpus]]||8500||[[Տեքստի կորպուս]]||10600|| ||42 |- |[[:en:Text linguistics]]||21400|| || || ||19 |- |[[:en:Text Retrieval Conference]]||21300|| || || ||7 |- |[[:en:The enemy of my enemy is my friend]]||13400|| || || ||13 |- |[[:en:The North/South Language Body]]||2400|| || || ||2 |- |[[:en:Theodiscus]]||27300|| || || ||7 |- |[[:en:Theories of rhetoric and composition pedagogy]]||30700|| || || ||1 |- |[[:en:Theory of language]]||31900||[[Լեզվի տեսություն]]||40300|| ||3 |- |[[:en:Toastmaster]]||5200|| || || ||5 |- |[[:en:Tongue twister]]||19000||[[Շուտասելուկ]]||1400|| ||78 |- |[[:en:Toponymy of England]]||27600|| || || ||2 |- |[[:en:Traditional grammar]]||25900|| || || ||8 |- |[[:en:Traditional transmission]]||13900|| || || ||2 |- |[[:en:Transformational grammar]]||39000|| || || ||24 |- |[[:en:Transitive verb]]||13000|| || || ||26 |- |[[:en:Translation studies]]||33800||[[Թարգմանության տեսություն]]||10000|| ||40 |- |[[:en:True name]]||21100|| || || ||4 |- |[[:en:Truthiness]]||38200|| || || ||10 |- |[[:en:Turn-taking]]||28700|| || || ||4 |- |[[:en:Uerdingen line]]||2900|| || || ||14 |- |[[:en:Ulster-Scots Agency]]||6200|| || || ||5 |- |[[:en:Uncial script]]||15100||[[Ունցիալ գիր]]||900|| ||36 |- |[[:en:Unidirectionality hypothesis]]||4800|| || || ||1 |- |[[:en:Unity of the proposition]]||6700|| || || ||1 |- |[[:en:Ural-Altaic languages]]||30200|| || || ||35 |- |[[:en:Use–mention distinction]]||12400|| || || ||8 |- |[[:en:Ushakov Dictionary]]||1500|| || || ||4 |- |[[:en:Matrena Vakhrusheva]]||18000|| || || ||3 |- |[[:en:Valency (linguistics)]]||20200|| || || ||27 |- |[[:en:Varieties of Chinese]]||87200|| || || ||15 |- |[[:en:Max Vasmer]]||4600|| || || ||27 |- |[[:en:Verbnoun]]||1800|| || || ||2 |- |[[:en:Viktor Vinogradov]]||4500||[[Վիկտոր Վինոգրադով]]||4000|| ||15 |- |[[:en:Charles F. Voegelin]]||12800|| || || ||6 |- |[[:en:Voice (grammar)]]||63300||[[Բայի սեռ]]||3600|| ||52 |- |[[:en:Voice break]]||700|| || || ||3 |- |[[:en:Voiced alveolar and postalveolar approximants]]||19600|| || || ||26 |- |[[:en:Voiced dental and alveolar lateral flaps]]||5700|| || || ||19 |- |[[:en:Voiced dental fricative]]||23000|| || || ||38 |- |[[:en:Voiced dental, alveolar and postalveolar lateral approximants]]||47400|| || || ||31 |- |[[:en:Voiced labiodental flap]]||8700|| || || ||20 |- |[[:en:Voiced uvular tap and flap]]||5800|| || || ||6 |- |[[:en:Voiceless alveolar fricative]]||73300|| || || ||36 |- |[[:en:Voiceless alveolar non-sibilant fricative]]||100|| || || ||36 |- |[[:en:Voiceless velar fricative]]||27200|| || || ||39 |- |[[:en:Weasel word]]||17100|| || || ||14 |- |[[:en:Well-formedness]]||5600|| || || ||1 |- |[[:en:Wernicke–Geschwind model]]||2500|| || || ||7 |- |[[:en:Douglas Whalen]]||3300|| || || ||1 |- |[[:en:When have we eaten from the same dish?]]||7300|| || || ||2 |- |[[:en:Benjamin Lee Whorf]]||77000||[[Բենջամին Լի Ուորֆ]]||1600|| ||40 |- |[[:en:Ludwig Wittgenstein]]||190300||[[Լյուդվիգ Վիտգենշթայն]]||5100|| ||152 |- |[[:en:List of women linguists]]||20300|| || || ||2 |- |[[:en:Kathryn Woolard]]||11900||[[Քեթրին Վուդարդ]]||10700|| ||7 |- |[[:en:Word]]||31100||[[Բառ]]||40500|| ||188 |- |[[:en:Word count]]||8600|| || || ||5 |- |[[:en:Word formation]]||6600|| || || ||38 |- |[[:en:Working language]]||6100|| || || ||24 |- |[[:en:Joseph Wright (linguist)]]||22500|| || || ||12 |- |[[:en:Writeprint]]||3800|| || || ||3 |- |[[:en:X-bar theory]]||29700|| || || ||16 |- |[[:en:Xiandai Hanyu Cidian]]||20500|| || || ||5 |- |[[:en:Xu Lin (Hanban)]]||24700|| || || ||3 |- |[[:en:Zero (linguistics)]]||4400|| || || ||5 |- |[[:en:Zeugma and syllepsis]]||16200|| || || ||25 |- |[[:en:Zhou Youguang]]||22500|| || || ||41 |- |[[:en:Zipf's law]]||33900|| || || ||37 |} elzb5f8lrgpce2b6nzma3j8gq1u303t Եգիպտոսի ճգնաժամը (2011-2014) 0 1054251 8495942 8416896 2022-08-26T16:50:00Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki '''Եգիպտական ճգնաժամը''' սկսվել է 2011 թվականի [[Եգիպտական հեղափոխություն (2011)|Եգիպտական հեղափոխությունից]], երբ հարյուր հազարավոր եգիպտացիներ փողոց են դուրս եկել գաղափարապես և սոցիալապես բազմազան զանգվածային բողոքի շարժման մեջ, որը, ի վերջո, ստիպել է նախագահ [[Հոսնի Մուբարաք]]ին լքել իր պաշտոնը<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2011/01/26/world/middleeast/26egypt.html?pagewanted=all|agency=The New York Times|title=Violent Clashes Mark Protests Against Mubarak's Rule|date=25 January 2011|access-date=8 January 2015}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/02/201121125158705862.html|agency=Al Jazeera|title=Hosni Mubarak resigns as president|date=11 February 2011|access-date=8 January 2015|archive-date=9 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180209134257/http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/02/201121125158705862.html|dead-url=yes}}</ref>։ Հետևեց երկարատև քաղաքական ճգնաժամը, երբ զինված ուժերի գերագույն խորհուրդը իր վերահսկողության տակ վերցրեց երկիրը մինչև համաժողովրդական ընտրությունները, որը հանգեցրել է [[Մուսուլման եղբայրներ|«Մուսուլման եղբայրների»]] իշխանության գալուն<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2012/mar/27/egypt-scaf-safe-exit-deal|agency=The Guardian|title=Egypt told to give military leaders 'safe exit' by western governments|date=27 March 2012|access-date=8 January 2015}}</ref>։ Սակայն ընտրված նախագահ-իսլամիստ [[Մուհամմեդ Մուրսի|Մուհամեդ Մուրսիի]] և սեկուլյարիստների միջև վեճերը շարունակվել են ընդհուպ մինչև հակակառավարական ցույցերը 2013 թվականի հունիսին, որոնք հանգեցրել են Մուրսիի տապալմանը 2013 թվականին, ինչը տարբեր կերպ նկարագրվել է որպես պետական հեղաշրջում կամ որպես երկրորդ հեղափոխության ավարտ<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2013/07/03/is-what-happened-in-egypt-a-coup-or-a-revolution-its-both/|agency=The Washington Post|title=Is what happened in Egypt a coup or a revolution? It's both.|date=3 July 2013|access-date=8 January 2015}}</ref>։ [[Աբդել Ֆաթահ աս-Սիսի]]ն, որը հայտարարել է Մուրսիի տապալման մասին, հաջորդ տարի Եգիպտոսի առաջնորդ է դարձել ՝ վստահ հաղթանակ տանելով նախագահական ընտրություններում, որը ԵՄ դիտորդները բնութագրել են որպես ազատ և մասամբ արդար<ref>{{cite news|url=http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/102492/Egypt/Politics-/Egypts-vote-free-but-not-necessarily-fair-EU-elect.aspx|agency=Ahram Online|title=Egypt's vote free but not necessarily fair: EU official|date=29 May 2014|access-date=4 February 2016}}</ref>։ Սիսիի ընտրությունը լայնորեն ճանաչվել է, և քաղաքական իրավիճակը հիմնականում կայունացել է, քանի որ նա պաշտոնապես իշխանության եկավ։ Սակայն մի քանի բողոքներ շարունակվեցին ՝ չնայած կառավարության ճնշումներին։ Ճգնաժամը նաև խորացրել է շարունակվող ապստամբական շարժումը ՝ [[Սինայի թերակղզի|Սինայի թերակղզում]] [[Անսար Բեյթ ալ Մաքդիս|«Անսար Բեյթ ալ Մաքդիսի»]] գլխավորությամբ, որը 2014 թվականի վերջին ավելի ու ավելի էր միահյուսվել տարածաշրջանային հակամարտությանը [[Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետություն|«Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետության»]] դեմ<ref>{{cite news|url=http://time.com/3612225/william-henderson-sinai-egypt/|title=Sinai Insurgency Shows Signs of Spreading after ISIS-Linked Militants Say They Killed U.S. Engineer|date=1 December 2014|access-date=9 January 2015|agency=TIME}}</ref>։ ==Նախապատմություն== {{main|Եգիպտոսը Հոսնի Մուբարաքի ժամանակ|«Մուսուլման եղբայրները» Եգիպտոսում}} Մինչ [[Եգիպտոս]]ի կառավարությունը գլխավորելը ՝ Եգիպտոսի երրորդ նախագահ [[Անվար Սադաթ]]ն այդ պաշտոնը զբաղեցնում էր 1970 թվականից։ Նախագահ Սադաթն էապես փոխել է Եգիպտոսի ընթացքը ՝ վերականգնելով բազմակուսակցական համակարգը և թույլ տալով, ի թիվս այլ բաների, ավելացնել օտարերկրյա ներդրումները։ Բացի այդ, Սադաթի նախագահության ընթացքում Եգիպտոսը մասնակցել է [[Իսրայել]]ի դեմ [[Դատաստանի օրվա պատերազմ]]ին և հինգ տարի անց բանակցություններ վարել [[Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագրեր|Քեմփ Դևիդյան համաձայնագրերի]] շուրջ, ինչը թույլ է տվել երկրին վերականգնել ինքնիշխանությունը [[Սինայի թերակղզի|Սինայի թերակղզու]] նկատմամբ, որը Իսրայելը վերահսկում էր [[Վեցօրյա պատերազմ|1967 թվականից]]։ Այդ բանակցությունների և դրանց արդյունքների շնորհիվ նա և Իսրայելի վարչապետ [[Մենախեմ Բեգին|Մենահեմ Բեգինը]] [[Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ]]ի են արժանացել 1978 թվականին, ինչը Սադաթին դարձրել է առաջին մահմեդական Նոբելյան դափնեկիրը։ 1981 թվականի հոկտեմբերի 6-ին նախագահ Սադաթը սպանվել է [[Կահիրե]]ում [[Բադր|«Բադր»]] գործողության ամենամյա տոնակատարության ժամանակ եգիպտական [[Իսլամական ջիհադի միություն|Իսլամական ջիհադի]] ՝ իսլամիստական ահաբեկչական խմբավորման անդամների կողմից։ Սադաթի սպանությունից մոտ մեկ շաբաթ անց այն ժամանակվա փոխնախագահ Հոսնի Մուբարաքը ստանձնեց նախագահի պաշտոնը, ինչը հավանության արժանացավ Ժողովրդական ժողովի հանրաքվեում։ Իր նախագահության ընթացքում Մուբարաքը վարում էր իր նախորդի քաղաքականությանը նման քաղաքականություն, ներառյալ Քեմփ Դևիդյան համաձայնություններին հավատարիմ լինելը․ այդ բանակցությունները համարվում են այն պատճառներից մեկը, որով Եգիպտական Իսլամական ջիհադի անդամները որոշել են սպանել նախագահ Սադաթին<ref>{{Cite web|title = 30 years later, questions remain over Sadat killing, peace with Israel - CNN.com|url = http://www.cnn.com/2011/10/06/world/meast/egypt-sadat-assassination/index.html|website = CNN|access-date = 2016-02-01}}</ref><ref>{{Cite news|title = 1981: Egypt's President Sadat assassinated|url = http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/6/newsid_2515000/2515841.stm|newspaper = BBC|date = 1981-10-06|access-date = 2016-02-01}}</ref>։ Բացի այդ, Մուբարաքը շարունակել է աշխատել, որպեսզի ապահովի զինվորականների ազդեցության աստիճանական նվազեցումը և վերահսկողությունը եգիպտական քաղաքականության նկատմամբ, որը սկսվել էր Անվար Սադաթի օրոք, երբ Մուբարաքը շատ ռազմական վերնախավերի փոխարինեց ներքին գործերի նախարարության նշանակումներով։ Մուբարաքի օրոք Եգիպտոսի տնտեսության զգալի տնտեսական ազատականացումը նույնպես հանգեցրել է պաշտպանական ծախսերի կտրուկ կրճատման մինչև 2010 թվականը ՝ նախորդ տասնամյակների համեմատությամբ, դրանով իսկ զգալիորեն նվազեցնելով զինվորականների դերը տնտեսության մեջ։ Իշխանության աստիճանական փոփոխությունը Սադաթի և Մուբարաքի վարչակարգերի օրոք լարվածության պատճառ դարձավ Մուբարաքի կառավարության և զինվորականների միջև<ref>{{Cite web|url=https://web-a-ebscohost-com.uea.idm.oclc.org/ehost/ebookviewer/ebook/bmxlYmtfXzEzODAwOThfX0FO0?sid=3400ef3a-8ef0-4581-84af-005627f2af9a@sdc-v-sessmgr02&vid=1&format=EB&rid=1|title=Momani, B & Mohamed E, 2016, Egypt Beyond Tahrir Square, UPCC Book Collections on Project MUSE, Indiana University Press, Bloomington [Accessed 29th December 2019]|website=login.uea.idm.oclc.org|access-date=2019-12-29}}</ref>։ Եգիպտոսի քաղաքացիների դժգոհության ևս մեկ պատճառ Է դարձել մարդու իրավունքների ոլորտում Մուբարաքի վարչակազմի վիճելի գրառումը և արդյունքները<ref>{{Cite web|title = Mubarak's Horrific Human Rights Legacy|url = https://www.motherjones.com/mojo/2011/01/mubaraks-human-rights-record|website = Mother Jones|access-date = 2016-02-01}}</ref>։ Այդ համատեքստում Մուբարաքի մոտ 30-ամյա կառավարումից հետո նախագահը պաշտոնանկ արվեց 2011-ի եգիպտական հեղափոխության ժամանակ [[Թահրիր հրապարակ]]ում 18-օրյա ցույցերից հետո։ == Իրադարձություններ == === Հեղափոխությունը === {{main|Եգիպտոսի հեղափոխությունը}} {{multiple image | width1 = 185 | caption1 = | width2 = 185 | caption2 = | align = | direction = vertical | width = | footer = '''Վերևում:''' Ցուցարարները Թահրիր հրապարակում փետրվարի 9-ին, '''Ներքևում:''' Ազգային դեմոկրատական կուսակցության գլխավոր շտաբը հրդեհի մեջ | image1 = Tahrir Square - February 9, 2011.png | image2 = NDP HQ on fire.jpg }} Եգիպտացիներից շատերի դժգոհությունը նախագահ Հոսնի Մուբարաքի ավտոկրատական 30-ամյա բռնապետությունից 2011 թվականի հունվարի վերջին հանգեցրել էր արաբական գարնան ժամանակ, ողջ տարածաշրջանի ժողովրդական բողոքների և ապստամբությունների ֆոնի վրա։ Հարյուր հազարավոր եգիպտացիներ ամբողջ Եգիպտոսում զբաղեցրել են մի քանի հասարակական վայրեր, ներառյալ Կահիրեի Թահրիր հրապարակը ՝ չնայած Մուբարաքի կողմնակիցների և ոստիկանության կողմից նրանց դուրս մղելու փորձերին, հատկապես տխրահռչակ «ուղտի ճակատամարտի» ժամանակ։ Սկզբում ոստիկանության և ցուցարարների միջև լարվածությունը բարձր էր․ բռնությունը սկսվել է Սուեզում և Ալեքսանդրիայում<ref>{{cite web | url=https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12272836 | title=Egypt protests: Three killed in 'day of revolt' | publisher=BBC | date=26 January 2011 | access-date=8 March 2015}}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.dailynewsegypt.com/2011/01/27/violent-clashes-in-suez-police-department-set-on-fire/ | title=Violent clashes in Suez, police station set on fire | newspaper=Daily News Egypt | date=27 January 2011 | access-date=8 March 2015 | author=Al-A’asar, Marwa}}</ref>։ Կառավարությունը կոշտ դիրքորոշում է որդեգրել ՝ օգտագործելով անկարգությունները ճնշելու մարտավարությունը և փակելով համացանցը ու հեռահաղորդակցային ցանցերը։ Բայց 28-րդ օրը բողոքի ցույցերը շարունակվեցին, և ոստիկանությունը նահանջեց<ref>{{cite news | url=http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/114/32352/Egypt/-January-Revolution-continues/Timeline-Egypts-year-of-revolution.aspx | title=Timeline: Egypt's year of revolution | newspaper=Al-Ahram | date=24 January 2012 | access-date=8 March 2015 |author1=Maher, Hatem |author2=Eskandar, Wael }}</ref>։ Մուբարաքը որոշ զիջումներ է առաջարկել, ինչպիսիք են [[Օմար Սուլեյման (քաղաքական գործիչ)|Օմար Սուլեյմանի]] նշանակումը փոխնախագահի երկարամյա թափուր պաշտոնում։ Նա նաև հայտարարել է, որ չի ուզում վերընտրվել։ Դրանցից ոչ մեկը չբավարարեց ցուցարարներին, ընդ որում ՝ միջազգային ճնշման տակ և առանց Եգիպտոսի հզոր զինվորականների աջակցության։ 2011 թվականի փետրվարի 10-ին Մուբարաքը իշխանությունը փոխանցեց Սուլեյմանին և հաջորդ օրը հրաժարական տվեց նախագահի պաշտոնից։ Փաստերի հաստատման կառավարական առաքելության հաշվետվության համաձայն ՝ 18-օրյա ապստամբության արդյունքում զոհվել է առնվազն 846 խաղաղ բնակիչ, ավելի քան 6400-ը վիրավորվել է<ref>{{cite web | url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-13134956 | title=Egypt unrest: 846 killed in protests - official toll | publisher=BBC | date=19 April 2011 | access-date=9 January 2015}}</ref>։ == Բողոքների սկիզբը == «Մուսուլման եղբայրների» աջակցությունը և նրանց մասնակցությունը Եգիպտական հեղափոխությանը ոչ թե պատահականություն էր, այլ ռեժիմի փոփոխությանը աջակցելու ծրագրված և կազմակերպված փորձ, որը կմոտեցներ նրանց նպատակին ՝ [[իսլամ]]ը դնել երկրի քաղաքական օրակարգի կենտրոնում։ [[Արմբրուստ Կառլ|Արմբրուսթը]] (834-864) իր հոդվածում ենթադրել է, որ 2011-ի եգիպտական հեղափոխության ժամանակ Մուբարաքի ռեժիմի տապալումը, հնարավոր է, անմիջականորեն չի ձեռնարկվել «Մուսուլման եղբայրների» կողմից, սակայն նրանց մասնակցությունը հաշվարկված էր, ինչի մասին վկայում են հակամարտության ընթացքում նրանց հաջողված գործողությունները։ Մեկ այլ ուսումնասիրության մեջ, որը հրապարակվել Է [[Մերձավոր Արևելք]]ի մասին զեկույցում, [[էլ Գոբաշի]]ն (2-13) ենթադրել է, որ եգիպտական հեղափոխությունը պետք է դառնար քաղաքական քայլ, որը պետք է վերադարձներ ժողովրդի դերը իրական քաղաքականության մեջ, հաստատեր իր իշխանությունը իր առաջնորդի ընտրության մեջ։ Սակայն, ինչպես նշել Է Էլ-Գոբաշին (2-13), դա տեղի չի ունեցել բազմաթիվ օպորտունիստական խմբերի և ուժերի պատճառով, որոնք օգտվել են կառավարության և հեղափոխական ուժերի թուլացումից ՝ Եգիպտոսի և տարածաշրջանի նկատմամբ իրենց շահերն ու ձգտումները առաջ մղելու համար։ Գործողությունների այս փաթեթը հիանալի նկարագրում է այն, ինչ արել են «Մուսուլման եղբայրները» եգիպտական հեղափոխության ժամանակ։ Էությունն այն է, որ հեղափոխության ելքը պետք է ավելի մեծ օգուտ տար եգիպտացի ժողովրդին, եթե չմիջամտեին իսլամիստական խմբավորումները։ Երբ ցուցարարների թիվն աճում էր, նրանք ստիպված են եղել նահանջել Կահիրեի մի քանի շրջաններից ՝ ի վերջո կորցնելով երկրի նկատմամբ վերահսկողությունը։ Հիմնականում դա կապված էր բանտից փախչելու և անկարգությունների ժամանակ ոստիկանների շրջանում խուճապի հետ։ Ոստիկանության դաժանությունն ու ցուցարարների նկատմամբ չափից ավելի ուժի կիրառումը նույնպես նպաստեցին ներքին գործերի նախարարության վերացմանը<ref name="Reuters Special Report">{{cite news | url=https://www.reuters.com/article/2013/10/10/us-egypt-interior-specialreport-idUSBRE99908D20131010 | title=Special Report: The real force behind Egypt's 'revolution of the state' | work=Reuters | date=10 October 2013 | access-date=28 June 2014 | author1=Al Sharif, Asma | author2=Saleh, Yasmine | archive-date=27 June 2014 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140627182335/http://www.reuters.com/article/2013/10/10/us-egypt-interior-specialreport-idUSBRE99908D20131010 | dead-url=yes }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.nation.co.ke/News/africa/-/1066/1097492/-/1247kmq/-/index.html | title=Egypt police struggle to crush protests against Mubarak rule | publisher=Daily Nation | work=Agence France-Presse | date=28 January 2011 | access-date=29 June 2014}}</ref>։ Միաժամանակ կառավարությունը բանակն է հանել ՝ ի պատասխան այդ օրը աճող անօրինականության։ Զինվորականները, սակայն, որոշել են չեզոքություն պահպանել ապստամբության ժամանակ ՝ չնայած փողոցներում, հատկապես [[Կահիրե (մուհաֆազա)|Կահիրեում]] և [[Սուեզ (մուհաֆազա)|Սուեզում]] զորքերի մեծ ներկայությանը<ref>{{cite web | url=http://edition.cnn.com/2011/WORLD/africa/02/05/egypt.protests/index.html?hpt=T1 | title=Key members of Egypt's ruling party resign | publisher=CNN | date=5 February 2011 | access-date=29 June 2014 | author1=Ahmed, Amir | author2=Pleitgen, Frederik | author3=Watson, Ivan}}</ref>։ == Մուսուլման եղբայրներ == «Մուսուլման եղբայրները» բազմազգ կազմակերպություն է, որը ներկայացնում է [[սուննի]] իսլամական համայնքը և նրա շահերը։ ՄԵ-ն Եգիպտոսում հիմնադրվել է Հասան Ալ բաննա անունով մի մարդու կողմից 1928 թվականին։ Ալ-Բաննան դպրոցական ուսուցիչ էր, ով իր կյանքի մեծ մասը նվիրել էր իսլամին։ Ինչով էր տարբերվում Ալ Բաննին այլ իսլամական գիտնականներից․ դա նրա իդեալիզմն է։ Կարելի է ենթադրել, թե որքան հեշտ է ընկալել Ալ-Բաննի ուսմունքը սուննի իսլամի մասին, և ինչպես այն պետք է տարածվի և ընդգրկվի երկրի իրավասության սահմաններից դուրս, որտեղ այն հիմնադրվել է, նույնիսկ նրա մահից հետո։ Կարելի է հիշել, որ «Մուսուլման եղբայրները» հիմնվել է այն ժամանակ, երբ Եգիպտոսը գտնվում էր գաղութային տիրապետության և [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] վերահսկողության ներքո։ Կազմակերպությունը աճելու հնարավորություն տալու համար նրա առաջնորդները պատկերել են այն (ինչպես բառերով, այնպես էլ գործողություններով) որպես պարզ կրոնական կազմակերպություն, որը աջակցում է քաղաքացիական և սոցիալական նպատակների համար։ Սա բացատրում է, թե ինչու է ՄԵ-ն իր պատմության զգալի մասի ընթացքում մասնակցել հասարակական և ազգին աջակցող բազմաթիվ ծրագրերին։ Այս ծրագրերի ավելի կոնկրետ օրինակներ ներառում են (բայց չեն սահմանափակվում) հիվանդանոցների ստեղծումը և կրթական ծրագրերի նախաձեռնումը, ապրուստի ապահովումը։ Ավելի ուշ պարզ դարձավ, որ «Մուսուլման եղբայրների» գլխավոր նպատակներից մեկը եղել է վերջ դնել [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական]] ազդեցությանը և Եգիպտոսի նկատմամբ վերահսկողությանը։ Հետ նայելով ՝ պարզ է դառնում, որ" մահմեդական եղբայրները «Իսկապես կարողացել են հասնել այդ նպատակին, ինչի մասին վկայում է [[Եգիպտոսի հեղափոխություն (1952)|Եգիպտոսի Հանրապետության ստեղծումը 1952 թվականին]] Եգիպտական միապետության դեմ պետական հեղաշրջումից հետո, որը հանգեցրել է երկրում բրիտանական ռազմական ներկայության ոչնչացմանը։ Այդ հարցը մինչ օրս թեժ քննարկվում է, քանի որ Բրիտանական կայսրությունից Եգիպտոսի անկախության պաշտոնական հռչակումը տեղի է ունեցել 1922 թվականին։ «Մուսուլման եղբայրները» ստեղծվել է 1928 թվականին, և նրա կազմավորման պատճառներից մեկը Բրիտանական կայսրության շարունակական ազդեցությունն էր եգիպտական քաղաքականության վրա, նույնիսկ այն բանից հետո, երբ նա արդեն հռչակեց իր անկախությունը։ Դա ՄԵ-ին դուր չի եկել. 1952 թվականին Բրիտանական գաղութատիրությունից Եգիպտոսի իրական անջատումից հետո կազմակերպությունը պետք է կենտրոնանար նոր քաղաքական նպատակի վրա։ Այդ նպատակն էր ստեղծել եգիպտական կառավարություն, որը կառավարվում է [[Շարիաթ|շարիաթի օրենքներով]]։ 2011 թվականի Եգիպտական հեղափոխությունից հետո «Մուսուլման եղբայրները» բարձրաձայն հայտարարել է այն ժամանակվա նախագահ Հոսնի Մուբարաքի տապալմանը իր աջակցության մասին ՝ հօգուտ իսլամիստ նախագահ Մուհամեդ Մուրսիի, որին ի վերջո փոխարինել է Աբդել Ֆաթահ աս Սիսին (Եգիպտոսի զինված ուժերի գերագույն գլխավոր հրամանատար)։ Հաշվի առնելով «Մուսուլման եղբայրների» ծագման և Եգիպտոսում ու տարածաշրջանում (Մերձավոր Արևելք և Հյուսիսային Աֆրիկա) նրա երկարաժամկետ նպատակների մասին տեղեկատվությունը, այն գաղափարը, որ եգիպտական հեղափոխությունը ոչ թե ինքնաբուխ քաղաքացիական ցույց էր, այլ լավ ծրագրված և կազմակերպված քայլ Եգիպտոսի քաղաքական կառուցվածքը փոխելու ուղղությամբ, համաձայն էր Եգիպտոսում սուննի իսլամիստական կառավարություն հաստատելու «Մուսուլման եղբայրների» երկարաժամկետ ծրագրի։ === ՍՔԱՖ-ի ռեժիմը === 2011 թվականի փետրվարի 11-ի գիշերը Հոսնի Մուբարաքի հրաժարականից հետո Զինված ուժերի բարձրագույն խորհուրդը ֆելդմարշալ [[Մոհամմեդ Հուսեյն Տանտավի]]ի հրամանատարության ներքո իր հսկողության տակ է վերցրել երկիրը։ Այդ ժամանակաշրջանը նշանավորվեց խոշոր բողոքի ակցիաներով, որոնք կոչ արեցին դադարեցնել ռազմական կառավարումը, և բազմաթիվ ողբերգություններով, որոնցից վատագույնը [[Պորտ Սաիդ]]ի մարզադաշտում տեղի ունեցած աղետն էր։ Չնայած Եգիպտոսում անցումային շրջանի անհանգիստ լինելուն, հարցումները ցույց են տվել, որ ՍՔԱՖ-ը լայն լեգիտիմություն էր վայելում եգիպտացի ժողովրդի կողմից և ընդհանուր վստահություն վայելում ազատ ընտրություններ ապահովելու իր ունակության նկատմամբ։ 2011-ի հոկտեմբերին անցկացված հարցումը ցույց է տվել, որ եգիպտացիների 91,7 տոկոսը վստահ է, որ ՍՔԱՖ-ը պայմաններ կապահովի ազատ ընտրությունների համար։ ՍՔԱՖ-ը այն ժամանակ ուներ ընդհանուր վարկանիշի հաստատման 40,6%<ref>{{cite web|last=Raman |first=Suby |title=Poll- Do the Egyptians really want to overthrow the military government? |url=http://subyraman.com/poll-do-egyptians-really-want-to-overthrow-the-military-government/ |work=Tabeer |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130601064948/http://subyraman.com/poll-do-egyptians-really-want-to-overthrow-the-military-government/ |archive-date=1 June 2013 }}</ref>։ Խորհրդարանական ընտրությունները կայացել են 2011 թվականի վերջին և լայնորեն ճանաչվել ժամանակակից եգիպտական պատմության շատ հազվադեպ ազատ և արդար ընտրություններից մեկը։ «Մուսուլման եղբայրների» «Ազատություն և արդարություն» կուսակցությունը ստացել է տեղերի 44 տոկոսը, իսկ «Ալ-Նուր» սալաֆիական կուսակցությունը ՝ 25 տոկոսը ՝ այդպիսով ապահովելով խորհրդարանի ավելի քան 69 տոկոս «իսլամիստական» գերիշխանությունը։ === Մուհամեդ Մուրսիի նախագահությունը === {{Main|2012 թվականի Եգիպտոսի նախագահական ընտրությունները|Եգիպտական ճգնաժամի ժամանակագրությունը Մոհամմեդ Մուրսիի օրոք|Եգիպտոսի բողոքի ցույցերը 2012-2013 թվականներին}} 2012 թվականի հունիսին կայացել են նախագահական ընտրություններ, որտեղ Մուհամեդ Մուրսին, հավաքել է ձայների 51,7 տոկոսը [[Ահմեդ Շաֆիկ]]ի 48,3 տոկոսի դիմաց։ Նախագահ Մուրսին ՝ «Մուսուլման եղբայրների» «Ազատություն և արդարություն» կուսակցության առաջատար անդամներից մեկը, հրաժարական է տվել երկու կազմակերպություններից և պաշտոնը ստանձնել 2012 թվականի հունիսի 30-ին։ Սա նշանավորեց զինված ուժերի գերագույն խորհրդի անցումային շրջանի ավարտը։ Հատկանշական է, որ 2012 թվականի հունիսի 14-ին ՝ նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլից ընդամենը 2 օր առաջ, Եգիպտոսի Գերագույն Սահմանադրական դատարանը, որը չի փոխվել Մուբարաքի ռեժիմի նշանակումից ի վեր, որոշում է կայացրել հեղափոխությունից հետո ընտրված խորհրդարանը ցրելու մասին և որոշել է, որ բանակի կողմից աջակցվող թեկնածուն կարող է մնալ մրցավազքում, ինչը լայնորեն գնահատվել է որպես կրկնակի հարված «Մուսուլման եղբայրներին»։ ՍՔԱՖ-ը 2012 թվականի հունիսի 16-ին իր որոշումը կատարել է և իր անդամներին արգելել ուժով մտնել խորհրդարանի շենք։ ՔՍԱՖ-ը-ը նաև թողարկել է «սահմանադրական հռչակագիր», որը բանակային պաշտոնյաներին է տվել բացառիկ քաղաքական լիազորություններ, որոնք նույնպես չեն փոփոխվել Մուբարաքի ռեժիմի ժամանակներից։ Այդ գործողությունները դատապարտվել են որպես պետական հեղաշրջում ընդդիմության առաջնորդների և «Մուսուլման եղբայրների» որոշ անդամների կողմից, որոնք վախենում էին, որ նրանք կկորցնեն քաղաքական հողի մեծ մասը, որը նրանք ձեռք են բերել, քանի որ Հոսնի Մուբարաքը տապալվեց 16 ամիս առաջ։ 2012 թվականի նոյեմբերի 22-ին, իրեն լիազորություն տալով «պաշտպանել» սահմանադրություն գրելու կոմիտեն և օրենքներ ընդունելու իրավունքը ՝ առանց դատական հսկողության կամ իր ակտերի վերանայման, քանի դեռ չի ընտրվել նոր խորհրդարանը<ref>{{cite news|last1=Kirkpatrick|first1=David|title=Citing Deadlock, Egypt's Leader Seizes New Power and Plans Mubarak Retrial|url=https://www.nytimes.com/2012/11/23/world/middleeast/egypts-president-morsi-gives-himself-new-powers.html?_r=0|newspaper=The New York Times}}</ref>, Մոհամեդ Մուրսին հետևել է իր հրամանագրերին ՝ փորձելով հանրաքվե անցկացնել իսլամիստների կողմից աջակցվող Սահմանադրության նախագծի շուրջ, որը մշակվել է հետհեղափոխական խորհրդարանի կողմից ընտրված սահմանադրությունը գրող կոմիտեի կողմից<ref>{{cite web|last1=Beaumont|first1=Peter|title=Mohamed Morsi signs Egypt's new constitution into law|url=https://www.theguardian.com/world/2012/dec/26/mohamed-morsi-egypt-constitution-law|work=The Guardian|access-date=26 September 2014}}</ref>։ Այդ քայլը քննադատության է ենթարկվել [[Մոհամեդ Էլ Բարադեյ]]ի կողմից, որն իր [[Թվիթթեր|Թվիթերում]] հայտարարել է, որ «Մուրսին այսօր յուրացրել է բոլոր պետական լիազորությունները և իրեն նշանակել Եգիպտոսի նոր [[Փարավոն]]»։ Այս քայլը հանգեցրել է զանգվածային բողոքների և բռնի գործողությունների ամբողջ երկրում<ref>{{cite AV media |title=Story of the Egyptian Revolution 2011–2013 |medium=Documentary |language=en, ar |url=https://archive.org/details/EgyptRevolution |date=15 November 2013 |minutes=17 |publisher=[[Internet Archive]]}}</ref>։ === Մասսայական ցույցերը և հեղաշրջումը === {{Main|2013 թվականի հունիսի եգիպտական ցույցերը|Եգիպտոսի հեղաշրջումը (2013)}} Երիտասարդական խումբը, որը հայտնի է որպես Թամարոդ, պնդում է, որ հավաքել է միլիոնավոր ստորագրություններ, որոնք կոչ են անում Մուրսիին հրաժարական տալ<ref>{{cite news|last1=Handawi|first1=Hamza|title=Egypt group: 22 million signatures against Morsi|url=https://news.yahoo.com/egypt-group-22-million-signatures-against-morsi-125919145.html|agency=Associated Press|access-date=26 September 2014}}</ref>։ Մինչև հունիսի 30-ը ՝ Մուրսիի ընտրության առաջին տարեդարձի օրը, հազարավոր ցուցարարներ շրջապատել են նախագահական պալատը [[Հելիուպոլիս|Հելիոպոլիսի]] արվարձանում ՝ պահանջելով Մուրսիի հրաժարականը։ Ռազմական աղբյուրը պնդում էր, որ ցուցարարների թիվը հասել է 33 միլիոնի<ref>{{cite news|last1=Saleh|first1=Yasmine|last2=Fayed|first2=Shaimaa|title=Millions flood Egypt's streets to demand Mursi quit|url=https://www.reuters.com/article/2013/06/30/us-egypt-protests-idUSBRE95Q0NO20130630|work=Reuters|access-date=26 September 2014|archive-date=6 October 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141006065318/http://www.reuters.com/article/2013/06/30/us-egypt-protests-idUSBRE95Q0NO20130630|dead-url=yes}}</ref>, սակայն անկախ դիտորդները մտահոգություն են հայտնել Մուրսիի դեմ ցուցարարների իրական թվի չափազանցության մասին։ Ամբոխի վիճակագրական փորձագիտական մեկ այլ ուսումնասիրություն ցույց է տվել, որ Մուրսիի դեմ ընդհանուր առմամբ բողոքել է ամբողջ երկրում ավելի քան 1 մլն մարդ<ref>{{cite web|title=How Egypt's generals used street protests to stage a coup|url=https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2017/07/03/how-egypts-generals-used-street-protests-to-stage-a-coup/|access-date=7 March 2018|work=Washington Post|date=3 July 2017}}</ref><ref>{{cite news|last1=Elmasry|first1=Mohamad|title=Morsi myths: Re-examining justifications for Egypt's coup|url=http://www.middleeasteye.net/columns/myths-about-morsi-examining-justifications-egypt-s-2013-cou-1248467631|access-date=7 March 2018|work=Middle East Eye|date=3 July 2015|language=en}}</ref>։ Հուլիսի 3-ին եգիպտական զինված ուժերը ՝ Աբդել Ֆաթահ աս Սիսի գլխավորությամբ, կատարեցին իրենց 48-ժամյա վերջնագիրը<ref name=aj0307>{{cite web|url=http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2013/07/20137319828176718.html|title=President Morsi overthrown in Egypt|access-date=25 June 2015}}</ref> ՝ պետական հեղաշրջում կատարելով, տապալելով նախագահ Մուհամեդ Մուրսիին, կասեցնելով Սահմանադրության գործողությունը, Սահմանադրական դատարանի ղեկավարին նշանակելով ժամանակավոր ազգային առաջնորդ և արտահերթ ընտրությունների կոչ անելով<ref name=aj0307/>։ === Անկարգություններ հեղաշրջումից հետո === {{main|Անկարգություններ Եգիպտոսի հեղաշրջումից հետո(2013–2014)}} {{multiple image|width1=185|width2=219|direction=horizontal|footer=Ռաբիա ալ-Ադավիա հրապարակում կանգնած հակահեղաշրջման աջակիցները.jpg}} Կատաղի բախումներ են բռնկվել պետական հեղաշրջումից հետո<ref>{{cite news|first=Quentin |last=Sommerville |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-23474645 |title=BBC News - Egypt crisis: 'Scores killed' at Cairo protest |publisher=Bbc.co.uk |date=1970-01-01 |access-date=2013-07-29}}</ref><ref>{{cite web|author=Metro UK |url=http://metro.co.uk/2013/07/27/egypt-crisis-dozens-of-mohammed-morsi-supporters-killed-in-deadly-protests-3900747/ |title=Egypt crisis: Hundreds killed in violent Cairo clashes|publisher=Metro.co.uk |date=2013-07-10 |access-date=2013-07-29}}</ref>, որը հաջորդել է 2013 թվականի հուլիսի 3-ին նախագահ Մուհամեդ Մուրսիի պաշտոնանկությանը զինվորականների կողմից ՝ Մուրսիի կառավարության դեմ և կողմ ցույցերի ֆոնին։ Մինչ հակակառավարական ցույցերի ժամանակ Մուրսիի շատ կողմնակիցներ հավաքվել էին Ռաբիա ալ Ադավիա մզկիթի մոտ ի սկզբանե Մուրսիի երդմնակալության մեկամյա տարեդարձը նշելու համար, ռազմական հեղաշրջումից հետո նրանց նպատակը փոխվել է, և նրանք կոչ են արել Մուրսիին վերադառնալ իշխանության և դատապարտել են զինվորականներին։ 2013 թվականի հուլիսի 8-ին Հանրապետական գվարդիայի կենտրոնակայանում զինվորականների կողմից 61 ցուցարարների սպանության և 2013 թվականի հուլիսի 27-ին տեղի ունեցած առանձին միջադեպի հետևանքով ավելի քան 100 ցուցարարներ են սպանվել անվտանգության ուժերի կողմից<ref>{{cite web |url=http://www.bdlive.co.za/africa/africannews/2013/07/08/cairo-death-toll-rises-after-clash-at-republican-guard-headquarters |title=Cairo death toll rises after clash at Republican Guard headquarters &#124; African News |publisher=BDlive |access-date=2013-07-28}}</ref><ref name="asharq">{{cite news|url=http://www.aawsat.net/2013/07/article55311336|title=Egypt: More than 100 killed in Cairo massacre|date=27 July 2013|access-date=27 July 2013|agency=Asharq al-Awsat|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130730211401/http://www.aawsat.net/2013/07/article55311336|archive-date=30 July 2013|df=dmy-all}}</ref>։ 2013 թվականի օգոստոսի 14-ին Անվտանգության ուժերը հարձակում գործեցին Ռաբաա և Նահդա քաղաքներում նստացույց անողների վրա, ինչի հետևանքով սպանվեցին Մուրսիի առնվազն 904 կողմնակիցներ<ref>{{cite news|last1=McElroy|first1=Damien|last2=Loveluck|first2=Louisa|title=Egypt crisis: Cairo death toll 'could rise significantly'|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/egypt/10244882/Egypt-crisis-Cairo-death-toll-could-rise-significantly.html|newspaper=The Telegraph|access-date=26 September 2014}}</ref><ref name="DeathToll-16-8-13">{{Cite news|author=Mohsen, Manar |url=http://www.dailynewsegypt.com/2013/08/16/health-ministry-raises-death-toll-of-wednesdays-clashes-to-638/ |title=Health Ministry raises death toll of Wednesday's clashes to 638 |newspaper=Daily News Egypt |date=16 August 2013 |access-date=19 August 2013 |archive-url=https://www.webcitation.org/6Iz4po5fD?url=http://www.dailynewsegypt.com/2013/08/16/health-ministry-raises-death-toll-of-wednesdays-clashes-to-638/ |archive-date=19 August 2013 |url-status=dead |df=dmy }}</ref><ref>{{cite web|title=Death toll from Egypt violence rises to 638: Health ministry|url=http://english.ahram.org.eg/News/79160.aspx|publisher=Ahram Online|access-date=26 September 2014}}</ref>։ Human Right Watch-ը այս իրադարձությունը անվանել է մարդկության դեմ հանցագործություն<ref>{{cite web |url=https://www.hrw.org/news/2014/08/12/egypt-rab-killings-likely-crimes-against-humanity |title=Egypt: Rab'a Killings Likely Crimes against Humanity &#124; Human Rights Watch |publisher=Human Rights Watch |access-date=2014-08-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140816131321/http://www.hrw.org/news/2014/08/12/egypt-rab-killings-likely-crimes-against-humanity |archive-date=16 August 2014 |url-status=live }}</ref>, իսկ զինվորականների նշանակած ժամանակավոր կառավարությունը հայտարարել է մեկամսյա գիշերային պարետային ժամ, որը երկարաձգվել է ևս երկու ամսով<ref>{{cite web|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/israeli-prison-service-process-releasing-26-palestinian-prisoners-19948982 |title=International News &#124; World News - ABC News |publisher=Abcnews.go.com |access-date=2013-10-02}}</ref>։ 2014 թվականի մարտի 24-ին Եգիպտոսի դատարանը մահապատժի Էր դատապարտել 529 կասկածյալ-«Մուսուլման եղբայրների» անդամներին, որոնք մեղադրվում էին ոստիկանական բաժանմունքի վրա հարձակման մեջ<ref>{{cite web|url=http://www.dawn.com/news/1095268/egypt-sentences-529-morsi-supporters-to-death|title=Egyptian Court ordered Death sentence to 529 Members|publisher=Dawn.com|date=24 March 2014|access-date=24 March 2014}}</ref>։ 2017 թվականին անկախ հաշվարկների 7 իրավապաշտպան խմբերի համաձայն շուրջ 60 հազար քաղբանտարկյալներ են բանտարկվել հեղաշրջումից հետո<ref>[https://www.economist.com/news/middle-east-and-africa/21603071-president-abdel-fattah-al-sisi-fails-bring-enough-voters-ballot-box A coronation flop: President Abdel Fattah al-Sisi fails to bring enough voters to the ballot box], economist.com.</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.hrw.org/news/2017/09/06/egypt-torture-epidemic-may-be-crime-against-humanity|title=Egypt: Torture Epidemic May Be Crime Against Humanity|date=6 September 2017|website=Human Rights Watch}}</ref><ref>"[https://www.theguardian.com/world/2014/mar/24/egypt-death-sentence-529-morsi-supporters Egypt sentences to death 529 supporters of Mohamed Morsi]". ''The Guardian''. 24 March 2014.</ref>։ ==Եգիպտոսը հեղափոխությունից հետո== Մինչ այժմ վիճելի է ՝ Մուբարաքի ռեժիմի տապալումը լավ էր Եգիպտոսի համար, թե ոչ։ Պարզ է, սակայն, որ դա հանգեցրել է երկրի պատմության մեջ նոր դարասկզբին, որը նշանավորվեց նրա քաղաքական և սոցիալական կարգի հեղափոխական վերակառուցմամբ։ «Մուսուլման եղբայրների» մասնակցությունը Եգիպտական հեղափոխությանը կարևոր դեր խաղաց, քանի որ հանգեցրեց իսլամիզմի վերածնմանը եգիպտական քաղաքականության մեջ։ Հարկ է նշել, որ այդ արդյունքը չափազանց կանխատեսելի էր, քանի որ «Մուսուլման եղբայրները» արդեն մեծ ազդեցություն է ունեցել ոչ միայն որպես կազմակերպություն, այլև որպես գաղափարական շարժում, նույնիսկ մինչև Մուբարաքի ռեժիմի տապալումը։ [[Գիրգիրա|Գիրգիի]] (187-226) հոդվածում նա նաև նկարագրել է, թե ինչպես է «Մուսուլման եղբայրները» օգտվել Մուբարաքի ռեժիմի տապալումից իր նպատակին հասնելու համար, շարիաթի օրենքների հիման վրա նոր կառավարություն հաստատելու համար։ Մի կողմից, Եգիպտոսը Մուբարաքից հետո հանգեցրեց դրական իրադարձությունների, ներառյալ, բայց չսահմանափակվելով, քաղաքական կուսակցությունների աճը, ինչը թույլ տվեց ստեղծել լրացուցիչ զսպումներ և հակակշիռներ ավտորիտարիզմի դեմ, առևտրի և տնտեսության ազատականացում, ինչպես նաև անկախ սոցիալական խմբերի և միությունների ստեղծում, ինչը հանգեցրեց ավելի ամուր և դինամիկ ժողովրդավարական հասարակության։ «Մահմեդական եղբայրների» և դրա առաջնորդների շուկայական քաղաքականությունը իրեն շատ սիրված է դարձրել Եգիպտոսի բնակչության շրջանում։ Կազմակերպությունը վաղուց հայտնի է իր քաղաքականությամբ, որն աջակցում է ազատ շուկաների զարգացմանը և Եգիպտոսի բավական հնացած առևտրատնտեսական քաղաքականության ազատականացմանը։ Միակ խնդիրը, որը մնում է Եգիպտոսում Մուբարաքից հետո, այն է, թե ում (կամ ավելի շուտ, որ կազմակերպությանը) պետք է տալ իշխանությունը ՝ վերահսկելու կառավարությանը և առաջնորդելու իր ժողովրդին դեպի բարգավաճում և ազատություն։ [[Սելիմ]]ի հոդվածում (177-199) նա պնդում էր, որ ներկայումս կան երեք բլոկներ, որոնք պայքարում են այս դիրքորոշման համար, ինչը նա անվանում է հակահեղափոխական եռանկյունի։ Այս երեք բլոկները ներկայացված են «Մուսուլման եղբայրների», Եգիպտոսի զինված ուժերի բարձրագույն խորհրդի և Միացյալ Նահանգների կողմից։ Սելիմը (177-199) առաջարկել է, որ այդ երեք բլոկները ներկայումս ներգրավված լինեն Եգիպտոսում միմյանց դեմ հակահեղափոխական հակամարտության․ զարգացում, որը խանգարում է ազգին առաջ շարժվել եգիպտական հեղափոխությունից հետո։ === Աբդել Ֆաթթահ ալ Սիսիի ընտրությունը === {{Main|Եգիպտոսի նախագահական ընտրությունները 2014-ին}} Գեներալ [[Աբդել Ֆաթթահ Ալ-Սիսի|Աբդել Ֆաթահ ալ-Սիսին]], որը գլխավորել է ռազմական հեղաշրջումը նախագահ Մուհամեդ Մուրսիի դեմ, հայտնի ֆիգուր է դարձել Եգիպտոսում իր կողմնակիցների շրջանում<ref>{{cite news|url=http://poy.time.com/2013/12/06/how-egypts-gen-al-sisi-won-times-person-of-the-year-poll/|agency=TIME|title=How Egypt's Gen. al-Sisi Won TIME's Person of the Year Poll|date=6 December 2013|access-date=4 June 2014}}</ref>, և 2014 թվականի ընտրություններում առաջադրել է իր թեկնածությունը նախագահի պաշտոնում։ Եգիպտոսի ընտրական վարչության արդյունքների համաձայն ՝ նա հավաքել է ձայների 96,9 տոկոսը, սակայն դիտորդներն այդ արդյունքները դատապարտել են որպես կեղծ ընտրություններ, որոնք նման են նրանց, որոնք գրանցվել են Հոսնի Մուբարաքի համար պարբերական ընտրությունների և նրա նախագահության ընթացքում հանրաքվեների ժամանակ<ref>{{Cite web|url=https://www.middleeastmonitor.com/20140127-what-is-there-in-common-between-gen-musharraf-and-gen-al-sisi/|title=What is there in common between Gen. Musharraf and Gen. Al Sisi?|date=27 January 2014|website=Middle East Monitor}}</ref>։ Այնուամենայնիվ, ալ-Սիսիի ընտրությունը միջազգային լայն ճանաչում ստացավ։ == Հետևանքները == === Սինայի օպերացիան === {{Main|Սինայիի ապստամբությունը}} Իսլամիստների ռազմատենչ ակտիվության աճը, որը սկսվել է 2011 թվականի եգիպտական հեղափոխության արդյունքում, առաջացրել է 2011 թվականի կեսերին ժամանակավոր կառավարության կտրուկ արձագանքին, որը հայտնի է որպես [[«Արծիվ» գործողություն]]։ Սակայն 2012 թվականի կեսերին կառավարական և օտարերկրյա օբյեկտների վրա հարձակումները այդ շրջանում շարունակվել են, ինչը հանգեցրել է զանգվածային բռնաճնշումների եգիպտական նոր կառավարության կողմից, որն ստացել է [[«Սինայիի գործողություն»]] անվանումը։ === Համաժողովրդական ապստամբություն === {{Main|Ապստամբություն Եգիպտոսում (2013–ից մինչև հիմա)}} 2013 թվականի անցումային շրջանից հետո ահաբեկչության նոր ալիք է նկատվում։ === Զոհեր === Առնվազն 7000 մարդ Է զոհվել այս շրջանում (2011-ից մինչև 2014 թվականը) և դրան հետևած դեռևս շարունակվող խռովությունների ժամանակ․ *[[Եգիպտոսի հեղափոխություն (2011)|Հեղափոխության ժամանակ]]։ 846 մարդ <ref name="autogenerated3">{{cite web|url=http://www.haaretz.com/news/international/government-fact-finding-mission-shows-846-killed-in-egypt-uprising-1.356885|title=846 killed in Egypt uprising|date=20 April 2011|access-date=20 April 2011|archive-url= https://web.archive.org/web/20110420102838/http://www.haaretz.com/news/international/government-fact-finding-mission-shows-846-killed-in-egypt-uprising-1.356885|archive-date= 20 April 2011|url-status= live}}</ref><ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://elbadil.net/%D9%87%D8%A4%D9%84%D8%A7%D8%A1-%D8%B6%D8%AD%D9%88%D8%A7-%D9%85%D9%86-%D8%A3%D8%AC%D9%84%D9%86%D8%A7-%D9%81%D9%8A-2011-%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A8%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%B4%D9%87/|title=924 killed in Egyptian Revolution|date=31 December 2011|access-date=31 December 2011 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120106234947/http://elbadil.net/%D9%87%D8%A4%D9%84%D8%A7%D8%A1-%D8%B6%D8%AD%D9%88%D8%A7-%D9%85%D9%86-%D8%A3%D8%AC%D9%84%D9%86%D8%A7-%D9%81%D9%8A-2011-%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A8%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%B4%D9%87/ | archive-date=2012-01-06}}</ref> * Անցումային շրջան։ 300+ <ref name="tahrirnews1">{{cite web |url=http://tahrirnews.com/?p=106867 |title=Activists on Facebook: the military killed 99 and wounded 2702 in 10 months |publisher=Tahrirnews.com |date=30 December 2011 |access-date=6 January 2012 |archive-date=5 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150905154542/http://www.tahrirnews.com/?p=106867 |dead-url=yes }}</ref> * [[Սինայիի ապստամբությունը]]։ 1627 մարդ * [[Եգիպտոսի ցույցերը (2012-2013)]]։ 127+ * [[Ցույցեր Եգիպտոսում հեղաշրջումից հետո (2013-2014)]]։ 3143+ * [[Ապստամբություն Եգիպտոսում (2013–ից մինչև հիմա)]]։ 570+ === Տնտեսությունը === Եգիպտոսի տնտեսությունը դեռևս տառապում է 2011-ի հեղափոխությունից հետո լուրջ անկման հետևանքով, և կառավարությունը բազմաթիվ մարտահրավերների առաջ է կանգնած, թե ինչպես վերականգնել շուկայի աճը և ներդրողների վստահությունը։ Քաղաքական և ինստիտուցիոնալ անորոշությունը, աճող անապահովության զգացողությունը և հատուկենտ անկարգությունները շարունակում են բացասաբար անդրադառնալ տնտեսական աճի վրա<ref name="WBApr13">[http://www.worldbank.org/en/country/egypt/overview Egypt Overview] worldbank.org, April 2013</ref>։ ՀՆԱ–ի իրական աճը 2012–ի հոկտեմբեր-դեկտեմբերին տարեկան կտրվածքով դանդաղել է մինչև ընդամենը 2,2 տոկոս, իսկ ներդրումները 2012-ի հուլիս-դեկտեմբերին նվազել են մինչև ՀՆԱ-ի 13 տոկոսը։ Տնտեսական անկումը նպաստել է գործազրկության աճին, որը 2012 թվականի դեկտեմբերի վերջին կազմել է 13 տոկոս, իսկ 3,5 մլն մարդ մնացել է առանց աշխատանքի<ref name="WBApr13"/>։ == Տես նաև == * [[Արաբական գարուն]] * [[Եգիպտոսի պատմություն]] * [http://digitalcollections.aucegypt.edu/cdm/landingpage/collection/p15795coll7 University on the Square: Documenting Egypt's 21st century Revolution] == Հղումներ == *Armbrust, Walter. "The Trickster in Egypt's January 25th Revolution." Comparative Studies in Society and History (2013): Print. 834–864. June 2019. *El-Ghobashy, Mona. "The Praxis of the Egyptian Revolution." Middle East Report (2011): Print. 2-13. June 2019. *Ghattas, Kim. "Profile: Egypt's Muslim Brotherhood." BBC (2001): Web. [https://www.bbc.com/news/world-middle-east-12313405 Profile: Egypt's Muslim Brotherhood]. June 2019. *Guirguis, Max. "Islamic resurgence and its consequences in the Egyptian experience." Mediterranean Studies (2012): Print. 187–226. June 2019. *Joya, Angela. "The Egyptian revolution: crisis of neoliberalism and the potential for democratic politics." Review of African Political Economy (2011): Print. 367–386. June 2019. *Migiro, Geoffrey. "When Did Egypt Become Independent." World Atlas (2018): Web. [https://www.worldatlas.com/articles/when-did-egypt-gain-its-independence.html When Did Egypt Become Independent?]. June 2019. *Selim, Gamal. "Egypt under SCAF and the Muslim Brotherhood: The triangle of counter-revolution." Arab Studies Quarterly (2015): Print. 177–199. June 2019. *Sowners, Jeannie and Chris Toensing. "The journey to Tahrir: revolution, protest, and social change in Egypt." Verso Books (2012): Print. 1–320. June 2019. {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Egyptian Crisis (2011-2014)}} [[Կատեգորիա:Եգիպտոսի ճգնաժամը (2011–2014)| ]] [[Կատեգորիա:2010-ականները Եգիպտոսում]] [[Կատեգորիա:Եգիպտոսի պատմությունը]] [[Կատեգորիա:Արաբական ձմեռը Եգիպտոսում]] kbnilw0rdqzj0jeegtv2meetjo5gnzw Իմանի Բրաուն 0 1064066 8495889 8336362 2022-08-26T14:14:55Z Armineaghayan 25187 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ամերիկացի արվեստագետներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Իմանի Ջեքլին Բրաուն''' ({{ԱԾ}}), Նոր Օռլեանի հետազոտող և արվեստագետ։ 2017 թվականին մասնակցել է Ուիթնի Բիենալեին<ref name=":6">{{Cite web|title=people - Sharjah Art Foundation|url=http://sharjahart.org/sharjah-art-foundation/people/imani-jacqueline-brown|access-date=2021-04-24|website=sharjahart.org}}</ref>։ 2017 թվականին Վարշավայում եղել է [[Ույազդովսկի ամրոց (Վարշավա)|Ույազդովսկի ամրոցի]] ռեզիդենտ<ref>{{Cite web|title=Imani Jacqueline Brown (USA) – the Ujazdowski Castle Centre for Contemporary Art|url=https://u-jazdowski.pl/en/programme/residencies/residents/archiwum-rezydentow/imani-jacqueline-brown|access-date=2021-04-24|website=– the Ujazdowski Castle Centre for Contemporary Art|language=en}}</ref>։ էքստրակտիվիզմի տնտեսական, սոցիալական և բնապահպանական հանցագործությունների նկատմամբ իր հետաքրքրության միջոցով նա ավելի խորն է ընկղմվել ակտիվիզմի մեջ<ref name=":0" />։ == Գործունեություն == Իմանի Բրաունին ավարտել է [[Կոլումբիայի համալսարան|Կոլումբիայի]]<ref name=":6" /> և Լոնդոնի [[Գոլդսմիթի համալսարան|Գոլդսմիթի]] համալսարանները։ Նա Դատական ճարտարապետություն հետազոտական խմբի անդամ է<ref>{{Cite web|title=Forensic Architecture|url=https://forensic-architecture.org/about/team/member/imani-jacqueline-brown|access-date=2021-04-24|website=forensic-architecture.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Imani Jacqueline Brown|url=https://www.gold.ac.uk/our-people/profile-hub/visual-cultures/imani-jacqueline-brown/|access-date=2021-04-24|website=Goldsmiths, University of London|language=en}}</ref>։ Բրաունը ներգրավված է հետևյալ կազմակերպություններում/հաստատություններում՝ [[Բաց հասարակություն հիմնադրամ|Բաց հասարակության հիմնադրամ]], Fossil Free Fest փառատոն (FFF), Դատական ճարտարապետություն, Արվեստի թագավորական քոլեջ<ref name=":0">{{Cite web|last=Brown|first=Imani Jacqueline|date=|title=bio — Imani Jacqueline Brown|url=https://imanijacquelinebrown.net/bio|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=imanijacquelinebrown.net|language=en}}</ref> և Occupy թանգարաններ<ref name=":2">{{Cite web|last=|first=|date=|title=Imani Jacqueline Brown|url=https://www.thealliance.media/profile/imani-jacqueline-brown/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=The Alliance|language=en-US}}</ref>։ === Բաց հասարակության հիմնադրամներ՝ Հետազոտություն === 2019 թվականին նա եղել է բաց հասարակության հիմնադրամների հետազոտող<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Open Society Fellowship|url=https://www.opensocietyfoundations.org/grants/open-society-fellowship?current=1|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=www.opensocietyfoundations.org|language=en}}</ref>։ Շարունակել է կենտրոնանալ իր շահերի վրա, որոնք ներառում են տնտեսական անհավասարության դեմ պայքարը, որը ստեղծվել է հանածո վառելիքի ավելորդ օգտագործմամբ։ Նա ուսումնասիրում է այդ անհավասարությունը քարտեզագրական մեթոդների միջոցով, որոնք սովորել է ուսանողական տարիներին<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Open Society Fellowship|url=https://www.opensocietyfoundations.org/grants/open-society-fellowship?fellow=imani-jacqueline-brown|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=www.opensocietyfoundations.org|language=en}}</ref>։ Բրաունը մտահոգված է այս անհավասարությունից՝ կապված այն բանի հետ, թե ինչպես է այն թույլ տալիս, որ կորպորացիաները ֆինանսական առումով շարունակեն օգուտ քաղել ուրիշներից։ === Fossil Free Fest === Նա ''Fossil Free Fest''-ի հիմնադիրն և գեղարվեստական ղեկավարը։ Fossil Free Fest-ը (FFF) փառատոն է, որն ապահովում է անվտանգ տարածք՝ քննարկելու համար, թե այսօրվա կարիքների որ մասն է ֆինանսավորվում հանածո վառելիքի արդյունահանման միջոցների հաշվին<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Fossil Free Fest – #fossilfreeculture|url=https://www.fossilfreefest.org/fff2020/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=www.fossilfreefest.org}}</ref>։ Բրաունը կարծում է, որ «Վերադարձը» ճնշում է գործադրում հասարակության վրա, քանի որ այդ ընկերությունները վերցնում են շրջակա միջավայրից, սակայն նրանք տալիս են հասարակությանը։ «Բարեգործության» այս մեթոդը վիճելի է, և այդ պատճառով Բրաունը ստեղծել է Fossil Free Fest փառատոնը (FFF)<ref name=":1">{{Cite web|last=|first=|date=|title=Imani Jacqueline Brown|url=https://www.rca.ac.uk/more/staff/imani-jacqueline-brown/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=}}</ref>: 2019 թվականին Բրաունը ստացել է AFIELD կրթաթոշակ իր աշխատանքի համար<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Imani Jacqueline Brown - Fellowship - Council|url=http://www.council.art/fellowship/1324/imani-jacqueline-brown|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=www.council.art|language=en}}</ref>։ Բացի այդ, Բրաունը ղեկավարում է այս փառատոնը որպես «Ալեհավաք» կազմակերպության մի մաս<ref name=":4">{{Cite web|last=|first=|date=|title=Goldsmith, University of London|url=https://www.gold.ac.uk/our-people/profile-hub/visual-cultures/mohamad-safa/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=|language=en-US}}</ref>։ === Դատական ճարտարապետություն՝ տնտեսական անհավասարություն === Դատական ճարտարապետությունն ուսումնասիրում և գնահատում է մարդու իրավունքների հարցերը ամբողջ աշխարհում<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Forensic Architecture|url=https://forensic-architecture.org/about/agency|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=forensic-architecture.org}}</ref>։ Որպես տնտեսական անհավասարության հետազոտող՝ նրա ուսումնասիրություններից մի քանիսը ոստիկանության դաժանության, հանածո վառելիքի արտադրության, կորպորացիաների անարդար իշխանության օրինակներ են<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Forensic Architecture|url=https://forensic-architecture.org/about/team/member/imani-jacqueline-brown|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=forensic-architecture.org}}</ref>։ Իր հետազոտությունների շնորհիվ Բրաունը բացահայտել է հասարակության մեջ գոյություն ունեցող անհավասարությունը։ Նրա վերջին աշխատանքը՝ «Ոստիկանության դաժանությունը [[Black Lives Matter]]-ի բողոքի ակցիաների վրա», ուսումնասիրում է այն բռնությունը, որը ոստիկանությունը կիրառել է Black Lives Matter-ի բողոքների ժամանակ<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Forensic Architecture|url=https://forensic-architecture.org/investigation/police-brutality-at-the-black-lives-matter-protests|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=forensic-architecture.org}}</ref>։ Նա նաև պնդում է, որ անհրաժեշտ է փոփոխություններ կատարել անհավասարությունը գոյություն ունեցող հասարակության մեջ նվազեցնելու համար։ === Արվեստի թագավորական քոլեջ՝ Էկոլոգիական ճարտարապետության ծրագիր === Բրաունի բաժինը՝ Արվեստի թագավորական քոլեջի բնապահպանական ճարտարապետությունը, հիմնականում կենտրոնանում է այն բանի վրա, թե ինչպես են բոլոր բնապահպանական, կենսական և երկրային համակարգերը միմյանց հետ կապվում<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Environmental Architecture|url=https://www.rca.ac.uk/study/programme-finder/environmental-architecture-ma/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=RCA Website|language=en-GB}}</ref>։ Այդ պատճառով Բրաունը շարունակում է հանածո վառելիքի արդյունահանման միջոցով ընկերությունների շարունակական օգուտը հասկանալու ճանապարհը։ Որպես այցելու դասախոս՝ Բրաունն ուսումնասիրում և քննարկում է, թե ինչպես է էքստրակտիվիզմը ցուցադրում ամերիկյան հասարակության ճշմարտությունը։ Այս «ճշմարտությունը» շարունակական կապիտալիստական ​​շահն է, որը ստեղծվում է բնական ռեսուրսների արդյունահանման միջոցով։ Նա նշում է, որ իր ուսումնասիրությունները կատարվել են իր «հասարակական գործողությունների ուսումնասիրության» միջոցով<ref name=":1" />։ === Occupy Museums === Occupy Museums-ի անդամ է։ «Occupy Museums» արվեստագետների միավորում է, ովքեր «Occupy Wall Street»-ի շարժման մի մասն են։ Բրաունը Debtfair-ի համատեղ նախագիծ վրա աշխատել է այլ արվեստագետների հետ։ Այս նախագիծը ցույց է տալիս ֆինանսների ազդեցությունը նկարիչների արվեստի վրա<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Occupy Museums, Introduction|url=https://whitney.org/media/1438|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=whitney.org|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2017-03-17|title=Occupy Museums on Artists and Debt|url=https://freshartinternational.com/2017/03/16/occupy-museums-artists-debt/|access-date=2021-04-24|website=Fresh Art International|language=en-US}}</ref>։ == Նախկին ծրագրեր == Նախկինում Բրաունը «Blights Out»-ի և «Ալհավաքի» մի մասն էր<ref name=":3" /><ref name=":5">{{Cite web|last=|first=|date=|title=About Antenna|url=https://www.antenna.works/history/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-23|website=Antenna.Works|language=en-US}}</ref>։ === Blights Out === Բրաունը Blights Out-ի համահիմնադիր է<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=About|url=http://www.blightsout.org/about|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=Blights Out|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=Home Court Crawl/Blights Out|url=https://creative-capital.org/projects/view/729|url-status=live|website=Creative Capital|accessdate=2021-04-27|archive-date=2016-04-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20160423111936/http://creative-capital.org/projects/view/729|dead-url=yes}}</ref>։ Blights Out-ը ակտիվիստների, ճարտարապետների և արվեստագետների միավորում է, ովքեր ցանկանում են փոփոխություններ բնակարանային շինարարության զարգացման և բնակչության տեղաշարժի հետ<ref name=":3">{{Cite web|last=|first=|date=|title=Home|url=http://www.blightsout.org/home|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-11-22|website=Blights Out|language=en-US}}</ref>։ Այս անհատները ցանկանում են ցույց տալ ջենտրիֆիզացիայի իրականությունն ու ազդեցությունը<ref>{{Cite web|title=Yxta Maya Murray on Imani Jacqueline Brown|url=https://www.artforum.com/print/201905/yxta-maya-murray-on-imani-jacqueline-brown-79517|access-date=2021-04-24|website=www.artforum.com|language=en-US}}</ref>։ Ի վերջո, Բրաունը կարողացել է դառնալ կազմակերպության ներսում իրականացվող ծրագրերի մաս։ Այդ նախագծերում ներառված էին հետևյալ ծրագրերը՝ 1731-2001, Կենդանի բառարան, Անկում քաղաքապետի համար և Անկում նախագահի համար<ref name=":0" />։ === «Ալեհավաք» === «Ալեհավաք» ընկերության ծրագրերի տնօրենն է։ «Ալեհավաքն» այն կազմակերպությունն է, որն ակտիվորեն օգնում է [[Նոր Օռլեան]]<nowiki/>ում գտնվող գրողներին և նկարիչներին<ref name=":5" />։ Հենց այդպես էլ կազմակերպությունը մտադիր է աջակցել Նոր Օռլեան քաղաքի մշակույթին։ Որպես ծրագրերի տնօրեն՝ նա հիմնադրել է ''Fuel Free Fest'' փառատոնը (FFF)<ref name=":4" />: == Անձնական կյանք == Բրաունը հետաքրքրվում է կինո լուսանկարչությամբ<ref name=":2" />։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ2}} == Արտաքին հղումներ == * [https://imanijacquelinebrown.net/ Պաշտոնական կյանք] *[http://pelicanbomb.com/art-review/2017/the-power-of-place-a-conversation-on-living-and-working-in-new-orleans Նոր Օռլեանում կյանքի և աշխատանքի մասին], Պելիքան Բոմբ, 2017 թվականի հոկտեմբերի 19 {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Բրաուն, Իմանի}} [[Կատեգորիա:Ամերիկացի գրողներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի բնապահպաններ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկացի արվեստագետներ]] 41ruhpo89nsy47r1fu28hn8bljdd5hx Ալեն Ռու 0 1064329 8496103 7931831 2022-08-27T00:27:18Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ֆրանսիացի խոհարարներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Ալեն Ռու''' ({{lang-fr|Alain Roux}}, {{ԱԾ}})<ref name=debretts>{{cite web |title=Alain Roux, Esq's Biography |url=http://www.debretts.com/people/biographies/browse/r/26269/Alain+ROUX.aspx |publisher=Debrett's |accessdate=11 August 2012 |deadlink=yes |archiveurl=https://archive.is/20130121161700/http://www.debretts.com/people/biographies/browse/r/26269/Alain+ROUX.aspx |archivedate=2013-01-21 }}</ref>, բրիտանացի շեֆ խոհարար, ''The Waterside Inn'' ռեստորանի սեփականատեր, Ռու հայտնի ընտանիքի անդամ, [[Միշել Ռու]]ի որդին։ == Կենսագրություն == Ալենը Ռու հայտնի ընտանիքի անդամ է։ Միշել Ռուի որդին է՝ [[Ալբեր Ռու]]ի եղբորորդին և Ալբերի որդու՝ [[Միշել Ռու (կրտսեր)|Միշել Ռու]]ի խորթ եղբայրը<ref name=profile />։ Ալենն առաջին անգամ որոշել է խոհարար դառնալ 14 տարեկան հասակում։ Նրա հայրը՝ խոհարար Միշել Ռուն, ինչպես ինքն է խոստովանել, եղել է «յոթերորդ երկնքում» և միևնույն ժամանակ «անհանգստացած»<ref name=profile />։ Ալենը ութ տարի ապրել է [[Ֆրանսիա]]յում՝ սովորելով տարբեր ռեստորաններում։ 1984 թվականին նրան ուղարկել են [[Փարիզ]]ի ''Pâtisserie Millet'', որտեղ նա պետք է փորձաշրջան անցներ որպես հրուշագործ։ Նա այնտեղ է մնացել մինչև 1986 թվականը։ Իր կարիերայի ֆրանսիական շրջանի մնացած մասը Ալենն անցկացրել է տարբեր հեղինակավոր ռեստորաններում, այդ թվում՝ ''Restaurant Pic''-ում, ''Le Domaine d’Orvault''-ում, ''La Bonne Etape''-ում, ''Château de Montreuil''-ում և ''La Côte Saint-Jacques''-ում։ Սրանք բոլորն էլ ունեցել են երեք աստղ «Միշլենի կարմիր գիդ»-ում<ref name=debretts/><ref name=fineinvterview2009>{{cite news|last=Carter|first=Simon|author2=Darwood, Daniel|title=Chef Interview: Alain Roux (November 2009)|url=http://www.fine-dining-guide.com/alain-roux-interview-2009|accessdate=11 August 2012|newspaper=Fine Dining Guide|date=27 November 2009}}</ref>։ Գտնվելով Ֆրանսիայում՝ նա կատարել է զինվորական ծառայություն՝ աշխատելով որպես շեֆ խոհարար [[Ելիսեյան պալատ]]ում<ref name=fineinvterview2009 />։ 1992 թվականին՝ 23 տարեկան հասակում, վերադարձել է ընտանիքի մոտ՝ [[Բերքշիր]]ի կոմսություն՝ ''Waterside Inn'', որտեղ դարձել է դեմի շեֆ (շեֆ խոհարարի օգնական)։ 1995 թվականին դարձել է սու-շեֆ, իսկ 2002 թվականին ''Waterside Inn'' սեփականատիրության պաշտոնում փոխարինել է հորը<ref name=debretts/><ref name=profile>{{cite news|last=Wood|first=Joanna|title=Michel and Alain Roux: A profile|url=http://www.caterersearch.com/Articles/23/08/2007/315580/michel-and-alain-roux-a-profile.htm|accessdate=11 August 2012|newspaper=Caterer and Hotelkeeper|date=23 August 2007|archive-date=18 January 2013|archive-url=https://archive.today/20130118213126/http://www.caterersearch.com/Articles/23/08/2007/315580/michel-and-alain-roux-a-profile.htm|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite news|last=Ruddick|first=Peter|title=Alain Roux on three Michelin stars: Things are never for life|url=http://www.bighospitality.co.uk/People/Alain-Roux-on-three-Michelin-stars-Things-are-never-for-life|accessdate=11 August 2012|newspaper=Big Hospitality|date=16 May 2012}}</ref>։ 2000 թվականին դարձել է ''Relais Desserts'' հրուշակագործների միջազգային միության անդամ<ref name=fineinvterview2009/>։ 2010 թվականին նրա ''Waterside Inn''-ը դարձել է վերջին 25 տարվա ընթացքում Ֆրանսիայի սահմաններից դուրս առաջին ռեստորանը, որը ստացել է Միշլենի երեք աստղ<ref>{{cite news|title=Michel and Alain Roux celebrate 25 years of three Michelin stars at the Waterside Inn|url=http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/05/michel-and-alain-roux-celebrate-25-years-of-three-michelin-stars-at-the-waterside-inn-1.html|accessdate=11 August 2012|newspaper=Guide Girl|date=19 May 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816090924/http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/05/michel-and-alain-roux-celebrate-25-years-of-three-michelin-stars-at-the-waterside-inn-1.html|archivedate=2012-08-16}}</ref>։ Ալենը հանդիսանում է ''Roux Scholarship'' խոհարարական մրցախաղի դատավորներից մեկը<ref>{{cite news|title=The Roux Scholarship 2011 — judges Alain Roux and Michel Roux Jnr|url=http://www.caterersearch.com/tabletalk/media/rouxscholarship2011/the-roux-scholarship-2011-judges-alain-roux-and-14155.aspx|accessdate=11 August 2012|newspaper=Table Talk|date=19 April 2011|archive-date=18 January 2013|archive-url=https://archive.today/20130118183234/http://www.caterersearch.com/tabletalk/media/rouxscholarship2011/the-roux-scholarship-2011-judges-alain-roux-and-14155.aspx|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|title=Alain Roux|url=http://www.rouxscholarship.co.uk/judges/judge_alain_roux.php|publisher=The Roux Scholarship|accessdate=11 August 2012|archive-date=1 May 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130501105840/http://www.rouxscholarship.co.uk/judges/judge_alain_roux.php|dead-url=yes}}</ref> և ''MasterChef: The Professionals''-ում մասնակցել է որպես խոհարար-դատավոր<ref>{{cite news|title=Claire Lara wins Masterchef: The Professionals 2010|url=http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/11/claire-lara-wins-masterchef-the-professionals-2010.html|accessdate=11 August 2012|newspaper=Guide Girl|date=2 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120819084327/http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/11/claire-lara-wins-masterchef-the-professionals-2010.html|archivedate=2012-08-19}}</ref>։ 2011 թվականին ''Eurostar'' գնացքի բիզնես պրեմիերայի համար նա մշակել է նոր մենյու<ref>{{cite news|title=Eurostar upgrades its Business Premier Class|url=http://www.easyvoyage.co.uk/travel-headlines/eurostar-upgrades-its-business-premier-class-5503|accessdate=11 August 2012|newspaper=Easy Voyage|date=14 April 2011}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{IMDb name|2585941}} [[Կատեգորիա:Ֆրանսիացի խոհարարներ]] p2pq447t6f9a2r3ur3e2o1hnu8eqzuo 8496104 8496103 2022-08-27T00:27:44Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանացի խոհարարներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Ալեն Ռու''' ({{lang-fr|Alain Roux}}, {{ԱԾ}})<ref name=debretts>{{cite web |title=Alain Roux, Esq's Biography |url=http://www.debretts.com/people/biographies/browse/r/26269/Alain+ROUX.aspx |publisher=Debrett's |accessdate=11 August 2012 |deadlink=yes |archiveurl=https://archive.is/20130121161700/http://www.debretts.com/people/biographies/browse/r/26269/Alain+ROUX.aspx |archivedate=2013-01-21 }}</ref>, բրիտանացի շեֆ խոհարար, ''The Waterside Inn'' ռեստորանի սեփականատեր, Ռու հայտնի ընտանիքի անդամ, [[Միշել Ռու]]ի որդին։ == Կենսագրություն == Ալենը Ռու հայտնի ընտանիքի անդամ է։ Միշել Ռուի որդին է՝ [[Ալբեր Ռու]]ի եղբորորդին և Ալբերի որդու՝ [[Միշել Ռու (կրտսեր)|Միշել Ռու]]ի խորթ եղբայրը<ref name=profile />։ Ալենն առաջին անգամ որոշել է խոհարար դառնալ 14 տարեկան հասակում։ Նրա հայրը՝ խոհարար Միշել Ռուն, ինչպես ինքն է խոստովանել, եղել է «յոթերորդ երկնքում» և միևնույն ժամանակ «անհանգստացած»<ref name=profile />։ Ալենը ութ տարի ապրել է [[Ֆրանսիա]]յում՝ սովորելով տարբեր ռեստորաններում։ 1984 թվականին նրան ուղարկել են [[Փարիզ]]ի ''Pâtisserie Millet'', որտեղ նա պետք է փորձաշրջան անցներ որպես հրուշագործ։ Նա այնտեղ է մնացել մինչև 1986 թվականը։ Իր կարիերայի ֆրանսիական շրջանի մնացած մասը Ալենն անցկացրել է տարբեր հեղինակավոր ռեստորաններում, այդ թվում՝ ''Restaurant Pic''-ում, ''Le Domaine d’Orvault''-ում, ''La Bonne Etape''-ում, ''Château de Montreuil''-ում և ''La Côte Saint-Jacques''-ում։ Սրանք բոլորն էլ ունեցել են երեք աստղ «Միշլենի կարմիր գիդ»-ում<ref name=debretts/><ref name=fineinvterview2009>{{cite news|last=Carter|first=Simon|author2=Darwood, Daniel|title=Chef Interview: Alain Roux (November 2009)|url=http://www.fine-dining-guide.com/alain-roux-interview-2009|accessdate=11 August 2012|newspaper=Fine Dining Guide|date=27 November 2009}}</ref>։ Գտնվելով Ֆրանսիայում՝ նա կատարել է զինվորական ծառայություն՝ աշխատելով որպես շեֆ խոհարար [[Ելիսեյան պալատ]]ում<ref name=fineinvterview2009 />։ 1992 թվականին՝ 23 տարեկան հասակում, վերադարձել է ընտանիքի մոտ՝ [[Բերքշիր]]ի կոմսություն՝ ''Waterside Inn'', որտեղ դարձել է դեմի շեֆ (շեֆ խոհարարի օգնական)։ 1995 թվականին դարձել է սու-շեֆ, իսկ 2002 թվականին ''Waterside Inn'' սեփականատիրության պաշտոնում փոխարինել է հորը<ref name=debretts/><ref name=profile>{{cite news|last=Wood|first=Joanna|title=Michel and Alain Roux: A profile|url=http://www.caterersearch.com/Articles/23/08/2007/315580/michel-and-alain-roux-a-profile.htm|accessdate=11 August 2012|newspaper=Caterer and Hotelkeeper|date=23 August 2007|archive-date=18 January 2013|archive-url=https://archive.today/20130118213126/http://www.caterersearch.com/Articles/23/08/2007/315580/michel-and-alain-roux-a-profile.htm|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite news|last=Ruddick|first=Peter|title=Alain Roux on three Michelin stars: Things are never for life|url=http://www.bighospitality.co.uk/People/Alain-Roux-on-three-Michelin-stars-Things-are-never-for-life|accessdate=11 August 2012|newspaper=Big Hospitality|date=16 May 2012}}</ref>։ 2000 թվականին դարձել է ''Relais Desserts'' հրուշակագործների միջազգային միության անդամ<ref name=fineinvterview2009/>։ 2010 թվականին նրա ''Waterside Inn''-ը դարձել է վերջին 25 տարվա ընթացքում Ֆրանսիայի սահմաններից դուրս առաջին ռեստորանը, որը ստացել է Միշլենի երեք աստղ<ref>{{cite news|title=Michel and Alain Roux celebrate 25 years of three Michelin stars at the Waterside Inn|url=http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/05/michel-and-alain-roux-celebrate-25-years-of-three-michelin-stars-at-the-waterside-inn-1.html|accessdate=11 August 2012|newspaper=Guide Girl|date=19 May 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816090924/http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/05/michel-and-alain-roux-celebrate-25-years-of-three-michelin-stars-at-the-waterside-inn-1.html|archivedate=2012-08-16}}</ref>։ Ալենը հանդիսանում է ''Roux Scholarship'' խոհարարական մրցախաղի դատավորներից մեկը<ref>{{cite news|title=The Roux Scholarship 2011 — judges Alain Roux and Michel Roux Jnr|url=http://www.caterersearch.com/tabletalk/media/rouxscholarship2011/the-roux-scholarship-2011-judges-alain-roux-and-14155.aspx|accessdate=11 August 2012|newspaper=Table Talk|date=19 April 2011|archive-date=18 January 2013|archive-url=https://archive.today/20130118183234/http://www.caterersearch.com/tabletalk/media/rouxscholarship2011/the-roux-scholarship-2011-judges-alain-roux-and-14155.aspx|dead-url=yes}}</ref><ref>{{cite web|title=Alain Roux|url=http://www.rouxscholarship.co.uk/judges/judge_alain_roux.php|publisher=The Roux Scholarship|accessdate=11 August 2012|archive-date=1 May 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130501105840/http://www.rouxscholarship.co.uk/judges/judge_alain_roux.php|dead-url=yes}}</ref> և ''MasterChef: The Professionals''-ում մասնակցել է որպես խոհարար-դատավոր<ref>{{cite news|title=Claire Lara wins Masterchef: The Professionals 2010|url=http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/11/claire-lara-wins-masterchef-the-professionals-2010.html|accessdate=11 August 2012|newspaper=Guide Girl|date=2 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120819084327/http://www.caterersearch.com/blogs/guide-girl/2010/11/claire-lara-wins-masterchef-the-professionals-2010.html|archivedate=2012-08-19}}</ref>։ 2011 թվականին ''Eurostar'' գնացքի բիզնես պրեմիերայի համար նա մշակել է նոր մենյու<ref>{{cite news|title=Eurostar upgrades its Business Premier Class|url=http://www.easyvoyage.co.uk/travel-headlines/eurostar-upgrades-its-business-premier-class-5503|accessdate=11 August 2012|newspaper=Easy Voyage|date=14 April 2011}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{IMDb name|2585941}} [[Կատեգորիա:Ֆրանսիացի խոհարարներ]] [[Կատեգորիա:Բրիտանացի խոհարարներ]] 7eor61rt1s04msikt43xad9ht5ng0cs Լևոն Ադամյան 0 1068342 8496066 8456293 2022-08-26T23:57:59Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:1929 ծնունդներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ|Անունը հայերեն=Ադամյան Լևոն Իվանի|ծննդյան օր=[[1929]] թվական|ծննդավայր=[[ՀՍՍՀ]] [[Շամշադինի շրջան]]ի [[Ներքին Կարմիրաղբյուր]] [[գյուղ]] (այժմ` [[Տավուշի մարզ]])|վախճանի օր=[[1989]] թվական|նկարագրում=[[Հայ]] [[տնտեսագետ]], տնտեսագիտության դոկտոր [[պրոֆեսոր]]|քաղաքացիություն=[[Հայ]]|լեզու=[[Հայերեն]]|կրթություն=Բարձրագույն|ալմա մատեր=[[Մոսկվա]]յի Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական [[ակադեմիա]]յի շրջանավարտ|background-color=yellow|գրքեր=Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները Հայկական ՍՍՀ-ում / Экономические проблемы оценки в Армянской ССР Ն.Մ. Մանասերյան, Լ.Ի. Ադամյան ; ՀՍՍՀ ԳԱ, Տնտեսագիտության ինստիտուտ. - Եր. : ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1979. - 218 էջ։|աշխատանք=ՀՍՍՀ պետագրոարդի կառավարման բարձրագույն դպրոցում` էկոնոմիկայի ամբիոնի վարիչ|մասնագիտություն=[[Տնտեսագետ]]}} '''Ադամյան Լևոն Իվանի''', ([[1929]] թվական, [[ՀՍՍՀ]], [[Շամշադինի շրջան]]ի [[Ներքին Կարմիրաղբյուր]] [[գյուղ]] (այժմ՝ [[Տավուշի մարզ]])-[[1989]] թվական), [[հայ]] [[տնտեսագետ]], տնտեսագիտության դոկտոր, [[պրոֆեսոր]]<ref name="Աղբյուր 1" />։ == Կենսագրություն == [[Կրթություն]] ստանալով [[Մոսկվա]]յի Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիայում<ref>https://www.timacad.ru/</ref>, Լևոն Ադամյանն այն ավարտել է [[1953]] թվականին։ Տնտեսագիտության դոկտորի աստիճանը ստացել է [[1980]] թվականին, իսկ [[1982]] թվականին՝ [[պրոֆեսոր]]ի կոչում։ [[ՀՍՍՀ]] պետագրոարդի կառավարման բարձրագույն [[դպրոց]]ում զբաղեցրել է էկոնոմիկայի [[ամբիոն]]ի վարիչի պաշտոնը ([[1985]] թվականից)։ == Գիտական գործունեություն == Լևոն Ադամյանի գիտական հետաքրքրությունները վերաբերում են [[հող]]ի տնտեսական [[գնահատում|գնահատ]]ման հարցերին։ Խորհրդային տնտեսագիտական [[Գրականություն|գրականությ]]ան մեջ տասնամյակներ տիրապետում էր այն կարծիքը, համաձայն որի, եթե [[սոցիալիզմ]]ի պայմաններում ընդունվի տնտեսական գնահատման անհրաժեշտությունը, ապա պետք է ընդունվի նաև կապիտալիստական տնտեսաձևին բնորոշ հողի նկատմամբ մասնավոր սեփականությանը բնորոշ բոլոր կատեգորիաների գոյությունը։ Սակայն, հատկապես [[1960]]-ական թվականների կեսերից սկսած խորհրդային երկրում ընդունվեցին մի շարք տնտեսական ակտեր ու իրավական վարչական միջոցառումներ՝ ուղղված [[բնական ռեսուրս]]ների պահպանման ու ռացիոնալ օգտագործման ուղղություններին։ Վերջինս ինտենսիվ [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտ]]եսական արտադրություն վարելու պահանջն է։ Իսկ դա հնարավոր է, եթե գործի դրվեն բնական հարստությունների ռացիոնալ օգտագործման տնտեսական լծակները։ Սույն հարցերը, որոնք արծարծվել են Ադամյանի «Экономическая оценка земли» գրքում, իրենց հետագա շարունակությունը ստացել են «Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները [[Հայկական ՍՍՀ|Հայկական ՍՍՀ-]]ում» (համահեղինակ՝ [[Մանասերյան Նորայր|Մանասերյան Նորայր Մարգարի]]) աշխատության մեջ<ref name="Աղբյուր 1">{{Cite web |url=https://economics.sci.am/wp-content/uploads/2020/06/sarinyan_harutyunyan_book_2017.pdf |title=«Հայ տնտեսագիտական մտքի երկու դարը» գիտակենսագրական հանրագիտարան}}</ref>։<br>Չնայած [[ԽՍՀՄ]]-ում հողն ազգայնացված էր և վաճառքի ենթակա չէր, Ադամյանի կարծիքով հողային հարաբերությունները չեն կարող դուրս լինել հողի օբյեկտիվ տնտեսական գնահատման ազդեցությունից։ Հնարավոր չէ որոշել նաև պահպանման հանրորեն անհրաժեշտ [[ծախս]]երը և լուծել [[Բնության պահպանություն|բնության պահպան]]ման խնդիրը տնտեսական առումով, եթե հայտնի չեն, օրինակ՝ դիտարկվող հողամասի դրամական գնահատականը, գինը։ Լևոն Ադամյանի կողմից առաջարկվել են [[ՀՍՍՀ]] գյուղատնտեսության օգտագործելի հողերի [[Գնահատում|գնահատ]]ման կոնկրետ սկզբունքներ և ներկայացվել հանրապետության կարևորագույն հողատեսքերի համեմատական և բացարձակ դրամական գնահատման որոշ արդյունքներ։<br>Լևոն Ադամյանը գտնում էր, որ հողի գնահատման իր առաջարկած և կիրառած եղանակները գրեթե լիովին համապատասխանում են համամիութենական մեթոդիկայի սկզբունքներին։ Նա առաջարկում է հողի գնահատման լրացուցիչ տարբերակներ, որոնք արդյունավետ էին հարցի բազմակողմանի լուծման տեսակետից։ Ադամյանն անդրադարձել է նաև [[հողային ֆոնդ]]ի պահպանմանը, հաշվենկատ օգտագործման գործնական, կիրառական նշանակությանը։ Ադամյանն առաջնակարգ է համարել կատարելագործված գների պայմաններում հողի տնտեսական գնահատումը՝ զուտ [[եկամուտ]]ի ցուցանիշով։ Նա գրում է. {{Քաղվածք|Զուտ եկամտի գործնական նշանակությունը միանգամայն ակնհայտ է։ Այն անհրաժեշտ է ոչ միայն առանձին ճյուղերի, այլև այս կամ այն մթերքների արտադրության [[Տնտեսական արդյունավետություն|տնտեսական արդյունավետությ]]ան որոշման բնագավառում։ Զուտ եկամտի հետ են կապված գյուղատնտեսական [[ձեռնարկություն]]ների ճիշտ մասնագիտացման և տեղաբաշխման հարցերը։ Զուտ եկամտի մակարդակն արտացոլում է նյութական և աշխատանքային միջոցների և ընդհանրապես [[Արտադրություն|արտադրությ]]ան վարման մակարդակը, որը վերջին հաշվով բնութագրում է որակապես տարբեր հողերի ազդեցությունն [[Աշխատանքի արտադրողականություն (գյուղատնտեսություն)|աշխատանքի արտադրողականությ]]ան վրա։ Ներտնտեսային հաշվարկի և տնտհաշվարկային հարաբերությունների կազմակերպումն ու կատարելագործումը սերտորեն առնչվում են զուտ եկամտի հետ}}{{փաստ}}: == Մատենագիտություն == * Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները [[Հայկական ՍՍՀ]]-ում / Экономические проблемы оценки в Армянской ССР [[Նորայր Մանասերյան|Ն.Մ. Մանասերյան]], Լ.Ի. Ադամյան; ՀՍՍՀ ԳԱ, Տնտեսագիտության ինստիտուտ. - Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ [[Հրատարակչություն|հրատ]]., [[1979]]. - 218 էջ * Адамян, Левон Иванович: Экономическая оценка сельскохозяйственного земельного фонда Армянской ССР : диссертация доктора экономических наук: 08.00.05. - Ереван, [[1979]]. - 379 с. * Посошникова, Клавдия Порфирьевна: Экономическая оценка земли [Текст] / К. П. Посошникова, Л. И. Адамян ; АН АрмССР. Ин-т экономики. - Ереван: Изд-во АН АрмССР, 1970 [вып. дан. 1971]. - 215 с. == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Ադամյան, Լևոն}} [[Կատեգորիա:Հայ տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Տնտեսագիտական գիտությունների դոկտորներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոֆեսորներ]] [[Կատեգորիա:1929 ծնունդներ]] j1sgkrq2qcy0rd6l71gaozm99zxnxj4 8496067 8496066 2022-08-26T23:58:12Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:1989 մահեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ|Անունը հայերեն=Ադամյան Լևոն Իվանի|ծննդյան օր=[[1929]] թվական|ծննդավայր=[[ՀՍՍՀ]] [[Շամշադինի շրջան]]ի [[Ներքին Կարմիրաղբյուր]] [[գյուղ]] (այժմ` [[Տավուշի մարզ]])|վախճանի օր=[[1989]] թվական|նկարագրում=[[Հայ]] [[տնտեսագետ]], տնտեսագիտության դոկտոր [[պրոֆեսոր]]|քաղաքացիություն=[[Հայ]]|լեզու=[[Հայերեն]]|կրթություն=Բարձրագույն|ալմա մատեր=[[Մոսկվա]]յի Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական [[ակադեմիա]]յի շրջանավարտ|background-color=yellow|գրքեր=Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները Հայկական ՍՍՀ-ում / Экономические проблемы оценки в Армянской ССР Ն.Մ. Մանասերյան, Լ.Ի. Ադամյան ; ՀՍՍՀ ԳԱ, Տնտեսագիտության ինստիտուտ. - Եր. : ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1979. - 218 էջ։|աշխատանք=ՀՍՍՀ պետագրոարդի կառավարման բարձրագույն դպրոցում` էկոնոմիկայի ամբիոնի վարիչ|մասնագիտություն=[[Տնտեսագետ]]}} '''Ադամյան Լևոն Իվանի''', ([[1929]] թվական, [[ՀՍՍՀ]], [[Շամշադինի շրջան]]ի [[Ներքին Կարմիրաղբյուր]] [[գյուղ]] (այժմ՝ [[Տավուշի մարզ]])-[[1989]] թվական), [[հայ]] [[տնտեսագետ]], տնտեսագիտության դոկտոր, [[պրոֆեսոր]]<ref name="Աղբյուր 1" />։ == Կենսագրություն == [[Կրթություն]] ստանալով [[Մոսկվա]]յի Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիայում<ref>https://www.timacad.ru/</ref>, Լևոն Ադամյանն այն ավարտել է [[1953]] թվականին։ Տնտեսագիտության դոկտորի աստիճանը ստացել է [[1980]] թվականին, իսկ [[1982]] թվականին՝ [[պրոֆեսոր]]ի կոչում։ [[ՀՍՍՀ]] պետագրոարդի կառավարման բարձրագույն [[դպրոց]]ում զբաղեցրել է էկոնոմիկայի [[ամբիոն]]ի վարիչի պաշտոնը ([[1985]] թվականից)։ == Գիտական գործունեություն == Լևոն Ադամյանի գիտական հետաքրքրությունները վերաբերում են [[հող]]ի տնտեսական [[գնահատում|գնահատ]]ման հարցերին։ Խորհրդային տնտեսագիտական [[Գրականություն|գրականությ]]ան մեջ տասնամյակներ տիրապետում էր այն կարծիքը, համաձայն որի, եթե [[սոցիալիզմ]]ի պայմաններում ընդունվի տնտեսական գնահատման անհրաժեշտությունը, ապա պետք է ընդունվի նաև կապիտալիստական տնտեսաձևին բնորոշ հողի նկատմամբ մասնավոր սեփականությանը բնորոշ բոլոր կատեգորիաների գոյությունը։ Սակայն, հատկապես [[1960]]-ական թվականների կեսերից սկսած խորհրդային երկրում ընդունվեցին մի շարք տնտեսական ակտեր ու իրավական վարչական միջոցառումներ՝ ուղղված [[բնական ռեսուրս]]ների պահպանման ու ռացիոնալ օգտագործման ուղղություններին։ Վերջինս ինտենսիվ [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտ]]եսական արտադրություն վարելու պահանջն է։ Իսկ դա հնարավոր է, եթե գործի դրվեն բնական հարստությունների ռացիոնալ օգտագործման տնտեսական լծակները։ Սույն հարցերը, որոնք արծարծվել են Ադամյանի «Экономическая оценка земли» գրքում, իրենց հետագա շարունակությունը ստացել են «Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները [[Հայկական ՍՍՀ|Հայկական ՍՍՀ-]]ում» (համահեղինակ՝ [[Մանասերյան Նորայր|Մանասերյան Նորայր Մարգարի]]) աշխատության մեջ<ref name="Աղբյուր 1">{{Cite web |url=https://economics.sci.am/wp-content/uploads/2020/06/sarinyan_harutyunyan_book_2017.pdf |title=«Հայ տնտեսագիտական մտքի երկու դարը» գիտակենսագրական հանրագիտարան}}</ref>։<br>Չնայած [[ԽՍՀՄ]]-ում հողն ազգայնացված էր և վաճառքի ենթակա չէր, Ադամյանի կարծիքով հողային հարաբերությունները չեն կարող դուրս լինել հողի օբյեկտիվ տնտեսական գնահատման ազդեցությունից։ Հնարավոր չէ որոշել նաև պահպանման հանրորեն անհրաժեշտ [[ծախս]]երը և լուծել [[Բնության պահպանություն|բնության պահպան]]ման խնդիրը տնտեսական առումով, եթե հայտնի չեն, օրինակ՝ դիտարկվող հողամասի դրամական գնահատականը, գինը։ Լևոն Ադամյանի կողմից առաջարկվել են [[ՀՍՍՀ]] գյուղատնտեսության օգտագործելի հողերի [[Գնահատում|գնահատ]]ման կոնկրետ սկզբունքներ և ներկայացվել հանրապետության կարևորագույն հողատեսքերի համեմատական և բացարձակ դրամական գնահատման որոշ արդյունքներ։<br>Լևոն Ադամյանը գտնում էր, որ հողի գնահատման իր առաջարկած և կիրառած եղանակները գրեթե լիովին համապատասխանում են համամիութենական մեթոդիկայի սկզբունքներին։ Նա առաջարկում է հողի գնահատման լրացուցիչ տարբերակներ, որոնք արդյունավետ էին հարցի բազմակողմանի լուծման տեսակետից։ Ադամյանն անդրադարձել է նաև [[հողային ֆոնդ]]ի պահպանմանը, հաշվենկատ օգտագործման գործնական, կիրառական նշանակությանը։ Ադամյանն առաջնակարգ է համարել կատարելագործված գների պայմաններում հողի տնտեսական գնահատումը՝ զուտ [[եկամուտ]]ի ցուցանիշով։ Նա գրում է. {{Քաղվածք|Զուտ եկամտի գործնական նշանակությունը միանգամայն ակնհայտ է։ Այն անհրաժեշտ է ոչ միայն առանձին ճյուղերի, այլև այս կամ այն մթերքների արտադրության [[Տնտեսական արդյունավետություն|տնտեսական արդյունավետությ]]ան որոշման բնագավառում։ Զուտ եկամտի հետ են կապված գյուղատնտեսական [[ձեռնարկություն]]ների ճիշտ մասնագիտացման և տեղաբաշխման հարցերը։ Զուտ եկամտի մակարդակն արտացոլում է նյութական և աշխատանքային միջոցների և ընդհանրապես [[Արտադրություն|արտադրությ]]ան վարման մակարդակը, որը վերջին հաշվով բնութագրում է որակապես տարբեր հողերի ազդեցությունն [[Աշխատանքի արտադրողականություն (գյուղատնտեսություն)|աշխատանքի արտադրողականությ]]ան վրա։ Ներտնտեսային հաշվարկի և տնտհաշվարկային հարաբերությունների կազմակերպումն ու կատարելագործումը սերտորեն առնչվում են զուտ եկամտի հետ}}{{փաստ}}: == Մատենագիտություն == * Հողի գնահատման տնտեսական պրոբլեմները [[Հայկական ՍՍՀ]]-ում / Экономические проблемы оценки в Армянской ССР [[Նորայր Մանասերյան|Ն.Մ. Մանասերյան]], Լ.Ի. Ադամյան; ՀՍՍՀ ԳԱ, Տնտեսագիտության ինստիտուտ. - Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ [[Հրատարակչություն|հրատ]]., [[1979]]. - 218 էջ * Адамян, Левон Иванович: Экономическая оценка сельскохозяйственного земельного фонда Армянской ССР : диссертация доктора экономических наук: 08.00.05. - Ереван, [[1979]]. - 379 с. * Посошникова, Клавдия Порфирьевна: Экономическая оценка земли [Текст] / К. П. Посошникова, Л. И. Адамян ; АН АрмССР. Ин-т экономики. - Ереван: Изд-во АН АрмССР, 1970 [вып. дан. 1971]. - 215 с. == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{DEFAULTSORT:Ադամյան, Լևոն}} [[Կատեգորիա:Հայ տնտեսագետներ]] [[Կատեգորիա:Տնտեսագիտական գիտությունների դոկտորներ]] [[Կատեգորիա:Հայ պրոֆեսորներ]] [[Կատեգորիա:1929 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:1989 մահեր]] lod4zruh8l5xlux3mnuvruzzlxs1f8i Լոաոզ 0 1069500 8496065 8089088 2022-08-26T23:53:04Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն | անվանում = Լոաոզ | լատիներեն անվանում = Loaosis | պատկեր = | նկարագրում = | տեսակ = հելմինթոզ | պատճառ = | փոխանցման ձև = օբլիգատ տրանսմիսիվ | ախտանիշ = ալերգիա, ուռուցք, անոթների այտուց, կոնյուկտիվիտ | հետևանք = | վնասում է = աչք, անոթներ, ենթամշկային բջջանք | վարակ տարածող = Chrysops ցեղի պիծակ | օժանդակող տարածող = | բուժաքննություն = արյան քսուքի հետազոտություն՝ միկրոֆիլարիաների հայտնաբերմամբ | բուժում = | դեղամիջոց = | մասնագիտություն = | հայտնաբերող = | ՀՄԴ9 = | ՀՄԴ10 = | անվանվել է = | հոմանիշներ = | Վիքիպասեստ = | բարդություն = | ռիսկ = | ախտորոշում = | տարբերակում = | կանխարգելում = | հաճախություն = | մահացություն = | սկիզբը = | տևողություն = | կանխատեսում = | հաճախականություն = | մահեր = |}} '''Լոաոզ''' ({{Lang-la|Loaosis}}), [[Ֆիլարիաներ|ֆիլարիատոզների]] խմբի մակաբուծային հիվանդություն։ Հիվանդությունը տարածված է Արևմտյան և Կենտրոնական Աֆրիկայի արևադարձային անտառներում։ 2009 թվականի դրությամբ լոաոզը էնդեմիկ հիվանդություն է 11 երկրներում։ [[Պատկեր:Filariasis_Loa_loa_LifeCycle(French_version).GIF|աջից|մինի|Կենսական ցիկլ]] == Պատճառագիտություն և համաճարակաբանություն == Հիվանդության հարուցիչն է հանդիսանում ''[[Loa loa]]'' [[Կլոր որդեր|կլոր որդը]] (նեմատոդ). Որդերը բաժանասեռ են։ Սեռահասուն էգերի երկարությունը 50-70 մմ է, արուներինը՝ 25-35 մմ։ Նրանք ունեն մոտ 0,25 մմ հաստություն։ Սեռահասուն մակաբույծները ապրում են ենթամաշկային ճարպային հյուսվածքում, հիվանդությունը պատկանում է [[Ֆիլարիաներ|ֆիլարիատոզների]] խմբին։ Էգերը ծնում են կենդանի թրթուրներ՝ միկրոֆիլարիաներ, որոնք գաղթում են թոքերի մազանոթներ, և մի քանի շաբաթ անց սկսում են տեղաշարժվել դեպի ծայրամասային անոթներ։ Ծայրամասային անոթներում միկրոֆիլարիաների առավելագույն թիվը հայտնաբերվում է ցերեկը՝ ժամը 12-ից մինչև 14-ը ընկած ժամանակահատվածում, որի դեպքում մեծանում է փոխանցողների հետ հանդիպման հավանականությունը․ դասվում են ցերեկային պարբերական հելմինթոզների խմբին։ Թրթուրները մարդուն փոխանցվում են միջատների խայթոցից՝ Chrysops ցեղի [[Մոզեր|պիծակներից]], որոնք ակտիվ են ցերեկային ժամերին։ Համաձայն 2009 թվականի առկա գնահատականների, լոաոզով վարակվել են մոտ 12-13 միլիոն մարդ։ Լոաոզի փոխանցողները հանդիսանում են ''Chrysops'' ցեղի [[Մոզեր|պիծակները]]։ == Կլինիկական պատկեր == Հիվանդության դրսևորումները տարբեր են էնդեմիկ օջախների բնակիչների և եկվորների մոտ։ Բնիկ բնակչության որոշ մասերում այն ընթանում է ասիմպտոմատիկ՝ միկրոֆիլարիեմիայով։ Այս իրավիճակում ախտորոշումը հաստատվում է միայն շաղղկապենու տակ չափահաս մակաբույծի հայտնաբերումով՝ միգրացիայից հետո։ Հիվանդի մնացած մասի մոտ պարբերաբար զարգանում է ուռուցքային երևույթներ, վերջույթների [[անոթային այտուց]], ինչպես նաև մարմնի այլ մասերի էրիթեմիա։ Կարող են առաջանալ նեֆրոպաթիա, էնցեֆալոպաթիա և ընդլայնված կարդիոմիոպաթիա։ Եկվորների մոտ հաճախ գերակշռում են ալերգիկ ախտանիշները․ ուռուցքները առաջանում են ավելի հաճախ և ընթանում են ավելի ծանր։ Միկրոֆիլարիեմիան հազվադեպ է։ Լաբորատոր նախանշաններ․ էոզինոֆիլիա, ֆիլարիաների հակամարմինների բարձր տոկոսը։ Ենթադրվում է, որ ուռուցքի առաջացման պատճառը [[Ալերգիա|ալերգիան]] է չափահաս մակաբույծների հանդեպ։ Աչքերում մակաբույծների տեղակայման դեպքում կարող է առաջանալ [[Շաղկապենաբորբ|կոնյուկտիվիտ]]։ == Ախտորոշում == Ախտորոշում կատարելու համար անհրաժեշտ է արյան մեջ հայտնաբերել միկրոֆիլարիաներ կամ աչքի կամ ենթամաշկային հյուսվածքներից մեկուսացնել հասունացած հելմինթները։ Ուռուցքի տեղում կատարվում է բիոպսիա։ Եթե ​​մակաբույծները հնարավոր չէ մեկուսացնել, ախտորոշումը կատարվում է [[Անամնեզ|անամնեզի]], կլինիկայի, լաբորատոր տվյալների հիման վրա, ներառյալ հիպերգամագլոբուլինեմիան, շիճուկի IgE-ի բարձր մակարդակը։ == Բուժում == Դիէթիլկարբամազին (8-10 մգ/կգ/օր ներքին 21 օրվա ընթացքում)։ Դեղը ազդում է ինչպես սեռահասուն որդերի, այնպես էլ նրանց թրթուրների վրա։ Անհրաժեշտ է բուժման մի քանի կուրս անցնել։ Մեծ թվով միկրոֆիլարիաների դեպքում բուժումը կարող է ուղեկցվել ալերգիկ դրսևորումների աճով, կողմնակի ռեակցիաներով, ներառյալ [[Կենտրոնական նյարդային համակարգ|ԿՆՀ]]-ի։ Ծանր ախտահարման դեպքում բուժումը խորհուրդ է տրվում սկսել գլյուկոկորտիկոիդներով (պրեդնիզոլոն, օրական 40-60 մգ, ներքին) և դիէթիլկարբամազինի փոքր քանակներով (0.5 մգ / կգ / օր)։ Դիէթիլկարբամազինի կանխարգելիչ ընդունումը (շաբաթական մեկ անգամ՝ 300 մգ, ներքին) կանխում է վարակը։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Արևադարձային հիվանդություններ]] [[Կատեգորիա:Հիվանդություններ այբբենական կարգով]] [[Կատեգորիա:Էնդեմիկ հիվանդություններ]] a97x69f6f4s5mydsfa3fov10y8hwim7 Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան) 0 1071149 8496215 8470958 2022-08-27T09:56:07Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)]]»-ից «[[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]»: Ավելի հստակ լինելու համար։ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Ամիրյան (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Ամիրյան | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Երիցվանք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = 3829,7 | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 151 | մարդահամարի թվական = | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = Հայեր | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Ամիրյան''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] և [[Կրմեն]] գյուղերի հետ միասին կազմում է [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Պատմություն == 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] արդյունքում գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Բնակչություն == 2015 թվականին Ամիրյան համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 34 մարդ, կար 10 տնտեսություն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության աշխարհագրություն]] 0gtx3s32fi605ceza6pmhqhc0tm3cy9 Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան) 0 1071278 8496224 8470955 2022-08-27T10:06:45Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Երվանդակերտ (այլ կիրառումներ)}} {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = Գյուղ | հայերեն անվանում = Երվանդակերտ | բնօրինակ անվանում = - | ենթարկում = | երկիր = Արցախ | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 | lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = | երկրամաս = | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = Արցախի Հանրապետության վարչական բաժանում {{!}} Շրջան | շրջան = Քաշաթաղի շրջան {{!}} Քաշաթաղ | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) {{!}} Երիցվանք | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = | բնակչություն = 46 | մարդահամարի թվական = 2015 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = Հայեր | կրոնական կազմ = | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Երվանդակերտ''', գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref>։ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Կրմեն]] և [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] գյուղերի հետ միասին կազմում է [[Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք համայնքը]]<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Պատմություն == 2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|Արցախյան երկրորդ պատերազմի]] հետևանքով բնակավայրը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ}} {{Քաշաթաղի շրջան}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության բնակավայրեր]] tj62xedkez56h11ultx700s9ws46wji Ջո Ռոգան 0 1074328 8496039 8275586 2022-08-26T22:05:44Z Սահակ 24 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ |Անունը հայերեն=Ջոզեֆ Ջեյմս Ռոգան |Անունը մայրենի լեզվով=Joseph James "Joe" Rogan |պատկեր=[[պատկեր:Joerogan.jpg|thumb|Ռոգանը երգում է ակումբում UFC 70]]|ծննդյան օր=11 օգոստոսի 1967 թվական (53 տարեկան)|ծննդավայր=Նյուարկ, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ |քաղաքացիություն=ԱՄՆ |գործունեություն=հեռուստահաղորդավար, սպորտային մեկնաբան, |կրթություն=Մասաչուսեթսի համալսարան, Բոստոն {{դրոշավորում|ԱՄՆ}} }} '''Ջոզեֆ Ջեյմս Ռոգան''' ({{lang-en|Joseph James «Joe» Rogan}}. ({{ԱԾ}}), ամերիկյան կատակերգու, դերասան, մարտարվեստի վարպետ, սպորտային մեկնաբան և հեռուստահաղորդավար<ref>{{cite web|url=http://www.mensfitness.com/leisure/entertainment/ufc-host-joe-rogan-trains-like-a-fighter|title=UFC Host Joe Rogan Trains Like a Fighter|publisher=Men's Fitness|accessdate=2013-12-02:|author=Hyson, Sean:}}</ref><ref name=Astonishing>{{статья |заглавие=An Astonishing Mixed-Martial-Arts Podcast |ссылка=http://www.newyorker.com/news/sporting-scene/astonishing-mixed-martial-arts-podcast |издание=[[The New Yorker]] |accessdate=2015-01-11 |язык=en |автор=Sanneh, Kelefa |число=12 |месяц=12 |год=2014 |тип=magazine |издательство=[[Condé Nast]] }}</ref>։ 1997 թվականից [[UFC]]-ում մեկնաբան։ == Մասնագիտություն == === Հեռուստահաղորդավար === Ռոգանն աշխատել է «Վախի գործոն» («Fear Factor») հեռուստաշոուում որպես ծրագրի ամերիկյան տարբերակի վարող։ Հաղորդման վրա աշխատել է 2001 թվականի հուլիսի 11-ից մինչև 2006 թվականի սեպտեմբերի 12-ը։ 2011 թվականի դեկտեմբերի 12-ին հաղորդման վերաթողարկումից հետո նա վերադարձել է շոու և աշխատել այնտեղ մինչև 2012 թվականի հունիսի 16-ը [[NBC]] հեռուստաալիքում<nowiki/>: Վերջին անգամ հեռուստահաղորդավար Ջոն աշխատել է սեփական «Ջո Ռոգանն ամեն ինչ կասկածի տակ է դնում» («''Joe Rogan Questions Everything»'']]) շոուում, որտեղ նա իր ընկեր Դունկան Տրասսելի հետ քննադատորեն հետազոտում էր գերբնական և միստիկ թեմաներ, ինչպիսիք են՝ այլմոլորակայինները և այլն։ Շոուի բոլոր 6 էպիզոդները ցուցադրվեցին 2013 թվականին «Syfy» ալիքով։ === Մեկնաբան === Ռոգանը սկսեց աշխատել [[UFC]]-ում 1997 թվականին, մեկնաբան դառնալուց առաջ սկսել է որպես թղթակից UFC-ում. հարցազրույցներ էր վերցնում մարզիկներց ''UFC 12-ում:'' === Սթենդափ === Ռոգանը հյուրախաղերով հանդես էր գալիս նաև որպես երգիծաբան, և թողարկել է մի քանի ալբոմ, այդ թվում և «Shiny Happy Jihad Ջո Ռոգանի հետ. Խոսող կապիկները տիեզերքում»։ === Փոդքասթ === 2009 թվականի դեկտեմբերից Ռոգանը սկսեց [[փոդքասթ]] վարել, որը մինչև 2020 թվականի մայիս հեռարձակվում էր [[Յուսթրիմ]]-ով և [[ՅուԹյուբ]]-ով:Փոդքասթին մասնակցում էին տարբեր հերոսներ, որոնց հետ Ջոն քննարկում էր ընթացիկ իրադարձությունները, քաղաքականության, փիլիսոփայության, հումորի, հոբբիի, պատմության վերաբերյալ հարցեր և այլն։ Հաղորդումը հատկանշական է նաև նրանով, որ երկու-երեք ժամյա զրույցը սովորաբար ընթանում է երկխոսության տեսքով և սովորաբար առանց նախապատրաստած թեմաների կամ սցենարի։ Հյուրերը հայտնի թղթակիցներ, գիտնականներ, գրողներ, մարտարվեստի վարպետներ էին և նույնիսկ ուղղակի Ջոի ընկերներն էին։ Փոդքասթի անունն է՝ «The Joe Rogan Experience», և ունի հազարից ավելի թողարկումներ։ 2020 թվականին Ջոն վաճառեց «The Joe Rogan Experience» փոդքասթը [[Spotify]]-ին։ «Wall Street Journal» -ը գնահատում է գործարքը 100 միլիոն դոլար<ref>{{Cite web|url=https://www.eurosport.ru/mixed-martial-arts/story_sto7755021.shtml|title=Комментатор UFC Джо Роган продал подкаст Spotify за 100 млн долларов|date=2020-05-22|publisher=Eurosport|accessdate=2020-05-24:}}</ref>։ <gallery> Պատկեր:JoeRogan-USMCPhoto-Cropped.PNG|Ջո Ռոգանտ մեկնաբանում է UFC 2006—ը Պատկեր:Joe Rogan.png|Ջո Ռոգանը 2017 թվականին </gallery> == Անձնական կյանք == Նա ապրել է [[Կալիֆոռնիա (Փենսիլվանիա)|Կալիֆորնիա]] նահանգի Բելլ-Կանյոնում։ Հիմա ապրում է Տեխասում։ 2007 թվականին Ռոգանն աղջիկ է ունենում։ Նա և իր ընկերուհին ամուսնացան հաջորդ տարի։ 2010 թվականին Ռոգանը հայտարարեց երկրորդ երեխայի ծնունդի մասին։ 2010 թվականի սեպտեմբերին [[Ալեքս Ջոնս]]ի ռադիոշոուին հյուր լինելու ժամանակ Ռոգանը հայտարարեց, որ չի դավանում որևէ կրոն։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{IMDb name|736579|Joe Rogan}} * [https://www.youtube.com/user/PowerfulJRE YouTube profile] {{ՎՊԵ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ամերիկացի աթեիստներ]] l2bkvqxt5qlftcaabfn68ojrf4pbhks Էգոն Ռանետ 0 1076279 8496064 8417750 2022-08-26T23:50:50Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Էուգեն Ռաննետ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Էուգեն Ռաննետ]] dzny3xwccjpbzapsyobr8kjq95mat0f Կուերնավակա 0 1078320 8496059 8119639 2022-08-26T23:42:20Z ERJANIK 12604 /* Պատկերասրահ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Աշխքարտ}} '''Կուերնավակա''' ({{lang-en|Cuernavaca}}), քաղաք [[Մեքսիկա]]յում, Մորելոս նահանգի մայրաքաղաքը և Կուերնավակա մունիցիպալիտետի վարչական կենտրոնը։ 2010 թվականի մարդահամարի տվյալներով՝ բնակչության թվաքանակը կազմել է 338 650 մարդ։ ==Ընդհանուր տեղեկություններ== Կուերնավակա (կովի եղջյուր) անվանումը լեզվի իսպաներեն արտասանությունն է՝ (կողք կողքի), որը նշանակում է «ծառերով շրջապատված» կամ «ծառերի կողքին»։ Քաղաքապետարանի զինանշանի վրա պատկերված է նախակոլումբիական ժամանակաշրջանի խորհրդանիշը, որը պարունակում է ծառը երեք ճյուղերով, տերևներով և չորս կարմիր արմատներով։ Ծառի բնի վրա նշվում է բերանի տեսքով կտրվածք, որը հավանաբար խորհրդանշում է նաուատլ լեզուն։ Գտնվում է [[Մեխիկո]]յից մոտավորապես 85 կիլոմետր հարավ [[Մեխիկո]] m-95 մայրուղու վրա։ Շրջապատված քաղաքի շատ գեղեցիկ և երկրի մշակութային հարուստ շրջաններում։ Կլիմայի պատճառով քաղաքը ստացել է «Հավերժական գարնան քաղաք» մականունը։ ==Պատմություն == Գլխավոր մշակութը որը ստեղծված էր քաղաքի տարածքում, ացտեկների մշակույթն էր<ref name="rumbo">{{cite web |title= Cuernavaca, Mexico Caminando sin rumbo |url= http://www.caminandosinrumbo.com/mexico/cuernavaca/ |lang=es |date=July 2006 |accessdate=2009-09-28}}</ref>։ Միայն կային [[օլմեկներ]]ի և [[տոլտեկներ]]ի առավել վաղ շրջանի կենցաղի հետքեր։ Հյուսիսից ժողովուրդների առաջին ներխուժումները Մեխիկոյի հովիտ եղել է 12-րդ դարում<ref name="machistoria">{{cite web |author=Municipality of Cuernavaca |title=Historia |url=http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php |publisher=Municipality of Cuernavaca |location=Cuernavaca, Mexico |lang=es |trans_title=History |accessdate=2009-09-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091012202546/http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php |archivedate=2009-10-12 }}</ref>։ Առաջին [[ացտեկներ|ացտեկ]] կայսր Ակամապիչտլին 1370-ական թվականներին սկսում է ընդարձակել իր կայսրությունը Մեխիկոյից դեպի հարավ։ Նրա հաջորդը Ուիտցիլիուիտլը ուզում էր նաև գրավել Կուերնավակիի շրջակայքը՝ բամբակի առատության համար այն վայրերում, որոնք այդ ժամանակ կոչվում էին Տլալնաուաթլ (Tlalnahuatl): Նա ցանկանում էր ամուսնանալ Տլալնաուաթլի տիրակալի դստեր հետ, սակայն մերժում է ստանում։ Այս հանգամանքը հանգեցնում է պատերազմի, որն ավարտվում է 1396 թվականին ացտեկների հաղթանակով։ Ուիցիլիուիթլը ամուսնանում է արքայադստեր հետ, և այդ միության արդյունքում ծնվում է ացտեկների ապագա կայսրը [[Մոնթեսումա I]]-ը։ Կուերնավակիի նվաճման թույլտվությունը տրվել է Akamapichtli-ին։ Բռնազավթված տարածքը գրեթե հավասար էր ժամանակակից Մորելոս նահանգի հրապարակին և շուտով վերանվանվում է ացտեկների կողմից<ref name="machistoria"/>։ 1403-1426 թվականներին այդ նահանգը ամրացվում է հարևան ժողովուրդների կողմից։ Վերջ ի վերջո  նահանգը, որը այդ ժամանակ կառավարում էր Միքիուշին, ոտքի է կանգնում ընդդեմ Ացտեկների կայսրության։ Ապստամբությունը 1433 թվականին  ճնշվում է Տոտոկիուացինի կողմից<ref name="machistoria"/>։ [[Պատկեր:Palacio de cortez 9.jpg|thumb|left|Կորտեսի պալատի տեսքը։ Պահպանված հնագույն քաղաքացիական շենք Ամերիկայում գաղութային ժամանակաշրջանից]] Հիմնական մշակույթը, որը հաստատվել է քաղաքի տարածքում, ացտեկների մշակույթն էր<ref name="Diaz">Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239</ref>{{rp|338–340}} հետո միանում է Կորտեսի տիրապետությանը, որը այստեղ թողել է իր նստավայրը<ref name="machistoria"/><ref name="encmuc">{{cite web |title=Enciclopedia de los Municipios de México Estado de Morelos Cuernavaca |url=http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos |lang=es |accessdate=2009-09-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081119042652/http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos |archivedate=2008-11-19 }}</ref>։ Իսպանական նվաճման ժամանակ Կուերնավական ղեկավարել է Իցոուացին։ Դա եղել է հարուստ և խիտ բնակեցված քաղաք՝ խոշոր գյուղացիական տնտեսություններով։ Նույնիսկ մինչև Տենոչտիտլանի նվաճումը Կուերնավական գրավել է Սանդովալը<ref name="Diaz"/> հետո այն միացվել է Կորտեսի տիրապետությանը, որը այստեղ հիմնել է իր նստավայրը<ref name="machistoria"/><ref name="encmuc"/>։ 1529 թվականին ֆրանցիսկյանները հիմնադրել է Կուերնավակա վանքը՝ թվով հինգերորդը Նոր Իսպանիայում։ XVII և XVIII դարում այս նահանգը այս նահանգը մի քանի անգամ վերակազմավորվել է։  Մեքսիկայի անկախության և հաստատման հասնելուց հետո 1824 թվականին ընդունվում է Մեքսիկայի սահմանադրությունը։ Ժամանակակից Մորելոս նահանգի տարածքը դառնում է Մեխիկո քաղաքի շրջանը.<ref name="machistoria"/>: 1827-1829-թվականները Կուերնավակի շրջանը այս նահանգի շրջանն էր։ 1829-1833 թվականներին այն վերածվել է պրեֆեկտուրայի։ 1834 թվականին Կուերնավակին շնորհվել է քաղաքի կարգավիճակ<ref name="machistoria"/>։ Ամերիկա-մեքսիկական պատերազմի ժամանակ քաղաքը գրավել է Կադվալադերի բրիգադը, և նա ստիպված է եղել վճարել ամերիկյան բանակի ռետրիբուցիաները։ 1854 թվականին Այութլայի ապստամբության ժամանակ Մեքսիկայի նախագահը Անտոնիո Լոպես դե Սանտա Աննան ստիպված է լինում հեռանալ Մեխիկոյից և 1855 թվականին տեղափոխվում է Կուերնավակ՝ հույս ունենալով քաղաքն օգտագործել որպես բազա իշխանության վերադառնալու համար, բայց անհաջող<ref name="machistoria"/>։ 1856 թվականին Կուերնավակայի շրջակայքը առանձնանում է Մեխիկոյի շրջակայքից<ref name="machistoria"/>։ [[1861 թվական]]ին Կուերնավականան վերապրել է նոր վերակազմավորում, որի ընթացքում Մեխիկոյի նահանգի կառավարությունը ստեղծել է Կուերնավակա, Մորելոս, Հոնակատեպեկ, Տաուտեպեկ և Տետեկալա շրջանները<ref name="encmuc"/>։ [[1869 թվական]]ին Մորելոս նահանգի ստեղծումից հետո Կուերնավական դառնում է նրա մայրաքաղաքը։ [[1877 թվական]]ին կառուցվել է Կուերնավակայի Տոլուկա դե Լերդո մայրուղին, ինչպես նաև կազմակերպվել է երկաթուղային հաղորդակցություն քաղաքի և Մեխիկոյի միջև։ [[1903 թվական]]ին հիմնադրվել է Մորելոսի բանկը։ 20-րդ դարի առաջին տասնամյակներում իսկ Կուերնավաքան դառնում է հանգստի վայր և խաղային բիզնեսի օջախ։ == Ժողովրդագրություն և հանցագործություն == Մեխիկո մայրաքաղաքին կից տեղակայված Կուերնավական 2010-ական թվականների դրությամբ հանցագործության` բացառապես մեծ ցուցանիշ ուներ, ինչը նույնիսկ բարձր էր Սինալոա նահանգի տխրահռչակ կարգավիճակից<ref>[http://mexicodailyreview.com.mx/cuernavaca-dangerous-city-mexico-says-ngo/ Site Suspended - This site has stepped out for a bit<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ == Քույր-քաղաքները == * {{դրոշ|Արգենտինա}} Խեներալ-Վիլեգաս, [[Արգենտինա]] == Հռչակավոր մարդիկ == * Ռեուտեր Վալտեր (1906-2005), գերմանացի լուսանկարիչ, կինոօպերատոր։ ==Պատկերասրահ== <gallery heights=160px widths=220px caption=Կուերնավական կադրում> JardinJuarez1.JPG|Քաղաքային հրապարակ Cuernavaca Palacio Cortes.JPG|Կորտեսի նախկին պալատը HidalgoStCVEast.JPG|Հիդալգոյի փողոց TouristtrolleyCV.JPG|Զբոսաշրջային տրամվայ CarpTankChapEcoPark.JPG|Էկոլոգիական գազանանոց InsideAviaryChapEcoPark.JPG|Էկոլոգիական գազանանոց </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ== * [https://web.archive.org/web/20090430182648/http://www.cuernavaca.gob.mx/ Официальный сайт муниципалитета Куэрнаваки] * [https://web.archive.org/web/20070311032058/http://www.1001fotos.com/veralbum.asp?album=2163834147 Фотографии Куэрнаваки] [[:Կատեգորիա:Քաղաքներ]] hlay78vnpaiie6tvsfmcrjwr6ea42cv 8496060 8496059 2022-08-26T23:42:43Z ERJANIK 12604 /* Ընդհանուր տեղեկություններ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Աշխքարտ}} '''Կուերնավակա''' ({{lang-en|Cuernavaca}}), քաղաք [[Մեքսիկա]]յում, Մորելոս նահանգի մայրաքաղաքը և Կուերնավակա մունիցիպալիտետի վարչական կենտրոնը։ 2010 թվականի մարդահամարի տվյալներով՝ բնակչության թվաքանակը կազմել է 338 650 մարդ։ ==Ընդհանուր տեղեկություններ== ''Cuernavaca'' («կովի եղջյուր») անվանումը արտասանությունն է ''cuauhnāhuac'' (''cuahuitl'', «ծառ» + ''-nāhuac'', «մոտակայքում»)-ի իսպաներեն տարբերակն է նաուտալ լեզվով, ինչն էլ նշանակում է «ծառերով շրջապատված» կամ «ծառերի մոտ»։ Քաղաքային համայնքի զինանշանի վրա պատկերված է նախակոլումբիական ժամանակաշրջանի ժայռապատկեր, որն ունի երեք ճյուղերով և չորս կարմիր արմատներով ծառի բուն։ Ծառի բնի վրա կա բերանաձև կտրվածք, որի միջից դուրս է գալիս պարուրաջև մագաղաթյա թերթ, որը հավանաբար նաուատալ լեզվի խորհրդանիշն է։ ==Պատմություն == Գլխավոր մշակութը որը ստեղծված էր քաղաքի տարածքում, ացտեկների մշակույթն էր<ref name="rumbo">{{cite web |title= Cuernavaca, Mexico Caminando sin rumbo |url= http://www.caminandosinrumbo.com/mexico/cuernavaca/ |lang=es |date=July 2006 |accessdate=2009-09-28}}</ref>։ Միայն կային [[օլմեկներ]]ի և [[տոլտեկներ]]ի առավել վաղ շրջանի կենցաղի հետքեր։ Հյուսիսից ժողովուրդների առաջին ներխուժումները Մեխիկոյի հովիտ եղել է 12-րդ դարում<ref name="machistoria">{{cite web |author=Municipality of Cuernavaca |title=Historia |url=http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php |publisher=Municipality of Cuernavaca |location=Cuernavaca, Mexico |lang=es |trans_title=History |accessdate=2009-09-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091012202546/http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php |archivedate=2009-10-12 }}</ref>։ Առաջին [[ացտեկներ|ացտեկ]] կայսր Ակամապիչտլին 1370-ական թվականներին սկսում է ընդարձակել իր կայսրությունը Մեխիկոյից դեպի հարավ։ Նրա հաջորդը Ուիտցիլիուիտլը ուզում էր նաև գրավել Կուերնավակիի շրջակայքը՝ բամբակի առատության համար այն վայրերում, որոնք այդ ժամանակ կոչվում էին Տլալնաուաթլ (Tlalnahuatl): Նա ցանկանում էր ամուսնանալ Տլալնաուաթլի տիրակալի դստեր հետ, սակայն մերժում է ստանում։ Այս հանգամանքը հանգեցնում է պատերազմի, որն ավարտվում է 1396 թվականին ացտեկների հաղթանակով։ Ուիցիլիուիթլը ամուսնանում է արքայադստեր հետ, և այդ միության արդյունքում ծնվում է ացտեկների ապագա կայսրը [[Մոնթեսումա I]]-ը։ Կուերնավակիի նվաճման թույլտվությունը տրվել է Akamapichtli-ին։ Բռնազավթված տարածքը գրեթե հավասար էր ժամանակակից Մորելոս նահանգի հրապարակին և շուտով վերանվանվում է ացտեկների կողմից<ref name="machistoria"/>։ 1403-1426 թվականներին այդ նահանգը ամրացվում է հարևան ժողովուրդների կողմից։ Վերջ ի վերջո  նահանգը, որը այդ ժամանակ կառավարում էր Միքիուշին, ոտքի է կանգնում ընդդեմ Ացտեկների կայսրության։ Ապստամբությունը 1433 թվականին  ճնշվում է Տոտոկիուացինի կողմից<ref name="machistoria"/>։ [[Պատկեր:Palacio de cortez 9.jpg|thumb|left|Կորտեսի պալատի տեսքը։ Պահպանված հնագույն քաղաքացիական շենք Ամերիկայում գաղութային ժամանակաշրջանից]] Հիմնական մշակույթը, որը հաստատվել է քաղաքի տարածքում, ացտեկների մշակույթն էր<ref name="Diaz">Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239</ref>{{rp|338–340}} հետո միանում է Կորտեսի տիրապետությանը, որը այստեղ թողել է իր նստավայրը<ref name="machistoria"/><ref name="encmuc">{{cite web |title=Enciclopedia de los Municipios de México Estado de Morelos Cuernavaca |url=http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos |lang=es |accessdate=2009-09-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081119042652/http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos |archivedate=2008-11-19 }}</ref>։ Իսպանական նվաճման ժամանակ Կուերնավական ղեկավարել է Իցոուացին։ Դա եղել է հարուստ և խիտ բնակեցված քաղաք՝ խոշոր գյուղացիական տնտեսություններով։ Նույնիսկ մինչև Տենոչտիտլանի նվաճումը Կուերնավական գրավել է Սանդովալը<ref name="Diaz"/> հետո այն միացվել է Կորտեսի տիրապետությանը, որը այստեղ հիմնել է իր նստավայրը<ref name="machistoria"/><ref name="encmuc"/>։ 1529 թվականին ֆրանցիսկյանները հիմնադրել է Կուերնավակա վանքը՝ թվով հինգերորդը Նոր Իսպանիայում։ XVII և XVIII դարում այս նահանգը այս նահանգը մի քանի անգամ վերակազմավորվել է։  Մեքսիկայի անկախության և հաստատման հասնելուց հետո 1824 թվականին ընդունվում է Մեքսիկայի սահմանադրությունը։ Ժամանակակից Մորելոս նահանգի տարածքը դառնում է Մեխիկո քաղաքի շրջանը.<ref name="machistoria"/>: 1827-1829-թվականները Կուերնավակի շրջանը այս նահանգի շրջանն էր։ 1829-1833 թվականներին այն վերածվել է պրեֆեկտուրայի։ 1834 թվականին Կուերնավակին շնորհվել է քաղաքի կարգավիճակ<ref name="machistoria"/>։ Ամերիկա-մեքսիկական պատերազմի ժամանակ քաղաքը գրավել է Կադվալադերի բրիգադը, և նա ստիպված է եղել վճարել ամերիկյան բանակի ռետրիբուցիաները։ 1854 թվականին Այութլայի ապստամբության ժամանակ Մեքսիկայի նախագահը Անտոնիո Լոպես դե Սանտա Աննան ստիպված է լինում հեռանալ Մեխիկոյից և 1855 թվականին տեղափոխվում է Կուերնավակ՝ հույս ունենալով քաղաքն օգտագործել որպես բազա իշխանության վերադառնալու համար, բայց անհաջող<ref name="machistoria"/>։ 1856 թվականին Կուերնավակայի շրջակայքը առանձնանում է Մեխիկոյի շրջակայքից<ref name="machistoria"/>։ [[1861 թվական]]ին Կուերնավականան վերապրել է նոր վերակազմավորում, որի ընթացքում Մեխիկոյի նահանգի կառավարությունը ստեղծել է Կուերնավակա, Մորելոս, Հոնակատեպեկ, Տաուտեպեկ և Տետեկալա շրջանները<ref name="encmuc"/>։ [[1869 թվական]]ին Մորելոս նահանգի ստեղծումից հետո Կուերնավական դառնում է նրա մայրաքաղաքը։ [[1877 թվական]]ին կառուցվել է Կուերնավակայի Տոլուկա դե Լերդո մայրուղին, ինչպես նաև կազմակերպվել է երկաթուղային հաղորդակցություն քաղաքի և Մեխիկոյի միջև։ [[1903 թվական]]ին հիմնադրվել է Մորելոսի բանկը։ 20-րդ դարի առաջին տասնամյակներում իսկ Կուերնավաքան դառնում է հանգստի վայր և խաղային բիզնեսի օջախ։ == Ժողովրդագրություն և հանցագործություն == Մեխիկո մայրաքաղաքին կից տեղակայված Կուերնավական 2010-ական թվականների դրությամբ հանցագործության` բացառապես մեծ ցուցանիշ ուներ, ինչը նույնիսկ բարձր էր Սինալոա նահանգի տխրահռչակ կարգավիճակից<ref>[http://mexicodailyreview.com.mx/cuernavaca-dangerous-city-mexico-says-ngo/ Site Suspended - This site has stepped out for a bit<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ == Քույր-քաղաքները == * {{դրոշ|Արգենտինա}} Խեներալ-Վիլեգաս, [[Արգենտինա]] == Հռչակավոր մարդիկ == * Ռեուտեր Վալտեր (1906-2005), գերմանացի լուսանկարիչ, կինոօպերատոր։ ==Պատկերասրահ== <gallery heights=160px widths=220px caption=Կուերնավական կադրում> JardinJuarez1.JPG|Քաղաքային հրապարակ Cuernavaca Palacio Cortes.JPG|Կորտեսի նախկին պալատը HidalgoStCVEast.JPG|Հիդալգոյի փողոց TouristtrolleyCV.JPG|Զբոսաշրջային տրամվայ CarpTankChapEcoPark.JPG|Էկոլոգիական գազանանոց InsideAviaryChapEcoPark.JPG|Էկոլոգիական գազանանոց </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Հղումներ== * [https://web.archive.org/web/20090430182648/http://www.cuernavaca.gob.mx/ Официальный сайт муниципалитета Куэрнаваки] * [https://web.archive.org/web/20070311032058/http://www.1001fotos.com/veralbum.asp?album=2163834147 Фотографии Куэрнаваки] [[:Կատեգորիա:Քաղաքներ]] fs5p6d91komvwqdjjk0alptc4to0ndi Կուերնավակա (Մեքսիկա) 0 1080251 8496058 8243848 2022-08-26T23:41:30Z ERJANIK 12604 /* Քույր-քազաքները */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Կուերնավակա (Մեքսիկա)''' ([[Անգլերեն|անգլ]]․ C''uernavaca''), քաղաք [[Մեքսիկա|Մեքսիկայում]]։ [[Մորելոս (նահանգ)|Մորելոս]] նահանգի մայրաքաղաքն ու վարչական կենտրոնը։ Բնակչությունն ըստ 2010 թվականի մարդահամարի կազմել է 338 650 մարդ։ == Ընդհանուր տեղեկություններ == ''Cuernavaca'' («կովի եղջյուր») անվանումը արտասանությունն է ''cuauhnāhuac'' (''cuahuitl'', «ծառ» + ''-nāhuac'', «մոտակայքում»)-ի իսպաներեն տարբերակն է նաուտալ լեզվով, ինչն էլ նշանակում է «ծառերով շրջապատված» կամ «ծառերի մոտ»։ Քաղաքային համայնքի զինանշանի վրա պատկերված է նախակոլումբիական ժամանակաշրջանի ժայռապատկեր, որն ունի երեք ճյուղերով և չորս կարմիր արմատներով ծառի բուն։ Ծառի բնի վրա կա բերանաձև կտրվածք, որի միջից դուրս է գալիս պարուրաջև մագաղաթյա թերթ, որը հավանաբար նաուատալ լեզվի խորհրդանիշն է։ Գտնվում է [[Մեխիկո|Մեխիկոյից]] մոտ 85 կիլոմետր հարավ գտնվող M-95 մայրուղու վրա։ Քաղաքը շրջապատված է երկրի բազմաթիվ գեղեցրկ և մշակութային հարուստ շրջաններով։ Կլիմայի պատճառով քաղաքը ստացել է «Հավերժական գարնան քաղաք» մականունը։ == Պատմություն == Քաղաքում հաստատված գլխավոր մշակույթը եղել է ացտեկների մշակույթը։ Նրանք այս տարածքում բնակվել են առնվազն [[12-րդ դար|XII դարից]] սկսած<ref name="rumbo">{{cite web|url=http://www.caminandosinrumbo.com/mexico/cuernavaca/|title=Cuernavaca, Mexico Caminando sin rumbo|date=July 2006|accessdate=2009-09-28|lang=es}}</ref>։ Այնուամենայնիվ, կան հետքեր, որոնք պատկանում են վաղ ժամանակաշրջանի [[Օլմեկներ|օլմեկներին]] և [[Տոլտեկներ|տոլտեկներին]]։ Առաջին ներխուժումները հյուսիսից դեպի Մեքսիկայի դաշտավայրային տարածքներ տեղի ունեցան XII դարում, երբ Շոլոտլ անունով մի ցեղապետ (Տեքսկոկոյի տիրակալը) գրավեց դաշտավայրի մեծ մասը։ [[Չիչեմեկներ|Չիչեմեկների]] միավորված ցեղերը նույնպես ներխուժեցին նահանգի հյուսիսային տարածք` Տեչինտեկուիտլային դարձնելով Կուերնավակա շրջանի տիրակալ։ Ըստ Տլատելոլկոյի տարեգրությունների, 1365 թվականին Կուերնավակայի տիրակալ Մակյուիլքսոչիտլը փորձել է գրավել Մեխիկոյից հեռու գտնվող տարածքները, սակայն հանդիպել է Չալկո տիրակալին, ով ուներ տարածքները գրավելու մտադրություններ<ref name="machistoria">{{cite web|url=http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php|title=Historia|publisher=Municipality of Cuernavaca|location=Cuernavaca, Mexico|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091012202546/http://mac.cuernavaca.gob.mx/portal/secciones/historia/index.php|archivedate=2009-10-12|accessdate=2009-09-28|author=Municipality of Cuernavaca|lang=es|trans_title=History}}</ref>։ Ացտեկների առաջին կայսր Ակամապիչտլին, 137-ական թվականներին սկսեց ընդլայնել իր կայսրությունը Մեխիկոյի հարավային գոտում։ Նրա իրավահաջորդ Ուիտցիլիուիտլը նույնպես ցանկանում էր տիրանալ Կուերնավակայի շրջակայքին, որտեղ առատորեն աճեցվում էր [[Բամբակենի|բամբակ]]։ Նա ցանկանում էր ամուսնանալ Տլալնաուատլի տիրակալի դստեր հետ, սակայն մերժում ստացավ։ Այս հանգամանքը հանգեցրեց պատերազմի բռնկմանը, որն ավարտվեց 1396 թվականին ացտեկների հաղթանակով։ Ուիտցիլիուիլն ամուսնացավ արքայադստեր հետ, և այդ միության արդյունքում ծնվեց ացտեկների ապագա կայսր [[Մոնթեսումա I|Մոնթեսումա I-ը]]։ Կուերնավական նվաճելու թույլտվությունը տրվեց Ակամապիչտլիին։ Գրավված ունեցվածքն իր տարածքով գրեթե հավասար էր ժամանակակից [[Մորելոս (նահանգ)|Մորելոս]] նահանգին, և շուտով ացտեկների կողմից վերանվանվեց Կուաունաուակ։ 1403-1426 թվականներին այդ գավառն ուժեղացավ և իրեն ենթարկեց հարևան ժողովուրդներին, ինչպիսիք են Կոաուկաները։ Ի վերջո, այդ նահանգը, որն այն ժամանակ կառավարում էր Միկիյուիշը, ապստամբեց Ացտեկների կայսրության դեմ։ Ապստամբությունը ճնշվել է Տոտոկիհուացինի և Նեցահուալկոյոտլի կողմից 1433 թվականին։ Ավելի ուշ ացտեկները նվաճեցին և միացրեցին իրար այն տարածքները, որոնք այժմ հայտնի են Տասկո, Տեպեկոակուիլյկո և Օկուիլան անուններով։ Հարգանքի տուրք մատուցելու համար հարմար շրջանը բաժանվել է երկու գոտիների, որոնցից մեկը տեղակայված է Կուերնավակայում, իսկ մյուսը Յաուտեպեկում<ref name="machistoria" />։ [[Պատկեր:Palacio_de_cortez_9.jpg|ձախից|մինի|225x225փքս|Կորտեսի պալատի տեսարանը([[Իսպաներեն|իսպ]].) [[Ամերիկա|Ամերիկայի]] գաղութատիրական ժամանակաշրջանից պահպանված ամենահին քաղաքացիական վայրից]] Մեքսիկան իսպանացիների կողմից նվաճելու ժամանակ Կուերնավական գլխավորում էր Իցոուացինը։ Այն խոշոր տնտեսությամբ հարուստ ու խիտ բնակեցված քաղաք էր։ Նույնիսկ [[Տենոչտիտլան|Տենոչտիտլանի]] նվաճումից առաջ Կուերնավական գրավեց Գոնսալո դե Սանդովալը<ref name="Diaz">Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239</ref>։ 338–340 թվականներից հետո այն միացվեց [[Էռնան Կորտես|Էռնան Կորտեսի]] ունեցվածքին, ով այստեղ հիմնեց իր նստավայրը<ref name="machistoria" /><ref name="encmuc">{{cite web|url=http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos|title=Enciclopedia de los Municipios de México Estado de Morelos Cuernavaca|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081119042652/http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_morelos|archivedate=2008-11-19|accessdate=2009-09-28|lang=es}}</ref>։ 1529 թվականին [[Ֆրանցիսկյան միաբանություն|Ֆրանցիսկյան միաբանները]] իրենց [[Մենաստան|մենաստանը]] հիմնեցին Կուերնավակայում, որը թվով հինգերորդն էր [[Նոր Իսպանիայի փոխարքայություն|Նոր Իսպանիայում]]։ [[17-րդ դար|XVII]]-[[18-րդ դար|XVIII]] դարերում այս նահանգը մի քանի անգամ վերակազմավորվել է։ 1815 թվականի նոյեմբերին [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ|Մեքսիկայի անկախության պատերազմի]] ժամանակ, Իսպանիայից անջատվելու շարժման առաջնորդ Խոսե Մարիա Մորելոսը բանտարկվեց Պալասիո դե Կորտեսի տեղական բանտում։ Մեքսիկայի ապագա կայսր Ագուստին դը Իտուրբիդը երկու անգամ իր բանակով անցել է Կուերնավակայի միջով, առաջին անգամ 1820 թվականին կռվել է Վիսենտե Գերերոյի պարտիզանների դեմ, իսկ երկրորդ անգամ, 1821 թվականին արդեն ղեկավարել է Երեք երաշխիքների բանակը։ Այն բանից հետո, երբ Մեքսիկան ձեռք բերեց անկախություն և հաստատեց 1824 թվականի սահմանադրությունը, ժամանակակից Մորելոս նահանգի տարածքը դարձավ Մեխիկո քաղաքի շրջանը<ref name="machistoria" />։ 1827-1829 թվականների կեսերին Կուերնավակային տրվեց քաղաքի կարգավիճակ։ 1829-1833 թվականներին այն վերածվեց պրեֆեկտուրայի։ 1834 թվականին Կուերնավական ստացավ քաղաքի կարգավիճակ<ref name="machistoria" />։ Ամերիկա-մեքսիկական պատերազմի ժամանակ քաղաքը գրավեց Կադվալադերի խումբը, և նա ստիպված եղավ հատուցել ամերիկյան բանակին։ 1854 թվականին Այուտլայի ապստամբության ժամանակ [[Մեքսիկայի նախագահ]] Սանտա Աննան ստիպված եղավ լքել Մեխիկո քաղաքը, և 1855 թվականին տեղափոխվեց Կուերնավակա` հուսալով քաղաքն օգտագործել որպես հիմք իշխանության վերադառնալու համար, բայց չհաջողվեց<ref name="machistoria" />։ 1856 թվականին Կուերնավակա շրջանն անջատվեց Մեխիկոյի շրջանից<ref name="machistoria" />։ 1861 թվականին Կուերնավական ենթարկվեց նոր վերակազմավորման, որի ընթացքում Մեխիկոյի կառավարությունը ստեղծեց Կուերնավակա, Մորելոս, Հոնակատեպեկ, Տաուտեպեկ և Տետեկալա շրջանները<ref name="encmuc" />։ 1869 թվականին Մորելոս նահանգի ստեղծումից հետո Կուերնավական դարձավ նրա մայրաքաղաքը։ 1877 թվականին կառուցվեց [[Տոլուկա դե Լերդո|Տոլուկա դե Լերդո-]]Կուերնավակա մայրուղին, ինչպես նաև կազմակերպվեց երկաթուղային հաղորդակցություն քաղաքի և Մեխիկոյի միջև։ 1903 թվականին հիմնադրվեց Մորելոսի բանկը։ [[20-րդ դար|XX դարի]] սկզբին Կուերնավական դարձավ հանգստի և [[Խաղատուն|խաղատների]] վայր, երբ Hotel de la Selva-ը վերածվեց Դե լա Սելվա խաղատան` գրավելով այնպիսի հայտնի մարդկանց, ինչպիսիք են [[Ռիտա Հեյուորթ|Ռիտա Հեյուորթը]], Բագսի Սիգելը և [[Ալ Կապոնե|Ալ Կապոնեն]]։ Այնուամենայնիվ, 1934 թվականին խաղատունը փակվեց [[Լասարո Կարդենաս]] նախագահի կողմից։ 1960-1980 թվականների ժամանակաշրջանում քաղաքի բնակչությունը 85620-ից հասել է 368166-ի։ 1970 թվականից սկսած տասնամյակների ընթացքում Կուերնավակա շրջանը տնտեսապես և սոցիալապես ընդգրկվել է Մեծ Մեխիկոյի կազմի մեջ։ == Ժողովրդագրություն և հանցագործություն == Մեխիկո մայրաքաղաքին կից տեղակայված Կուերնավական 2010-ական թվականների դրությամբ հանցագործության` բացառապես մեծ ցուցանիշ ուներ, ինչը նույնիսկ բարձր էր Սինալոա նահանգի տխրահռչակ կարգավիճակից<ref>[http://mexicodailyreview.com.mx/cuernavaca-dangerous-city-mexico-says-ngo/ Site Suspended - This site has stepped out for a bit<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։ == Քույր-քաղաքները == * {{դրոշ|Արգենտինա}} Խեներալ-Վիլեգաս, [[Արգենտինա]] == Հռչակավոր մարդիկ == * Ռեուտեր Վալտեր (1906-2005), գերմանացի լուսանկարիչ, կինոօպերատոր։ == Արտաքին հղումներ == * [https://web.archive.org/web/20090430182648/http://www.cuernavaca.gob.mx/ Կուերնավակայի պաշտոնական կայք] * [https://web.archive.org/web/20070311032058/http://www.1001fotos.com/veralbum.asp?album=2163834147 Կուերնավակայի լուսանկարներ] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} 7np1e55qrqyj3e8t1jyypu3pzzxvd0m 8496061 8496058 2022-08-26T23:42:55Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Կուերնավակա]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Կուերնավակա]] nm2bvhdqjravitbu5b5r28r7rcqiaja Ալեքսանդր Վերյովկին 0 1080286 8496101 8224103 2022-08-27T00:25:51Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ }} '''Ալեքսանդր Վերյովկին''' ({{lang-ru|Александр Верёвкин}}, [[1960]] թվական - [[հոկտեմբերի 4]], [[1983]] թվական, Սու-Ական քարանձավ, [[Կաբարդա-Բալկարական Ինքնավար Սոցիալիստական Հանրապետություն|Կաբարդա-Բալկարական ԻՍՀ]], [[Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|ՌԽՖՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]]), խորհրդային քարանձավագետ<ref name="incave.org տեղեկություններ 1"/>։ Վերյովկինը զոհվել է 1983 թվականին [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] կազմում գտնվող [[Կաբարդա-Բալկարական Ինքնավար Սոցիալիստական Հանրապետություն|Կաբարդա-Բալկարական ԻՍՀ-ի]] Սարի Թալա լեռնազանգվածում գտնվող Սու-Ական քարանձավի սիֆոնն անցնելիս<ref>[http://kbrria.ru/blogi/tengiz-mokaev/16974 Спелеологическая экспедиция «Сары-Тала-2017»․] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201020225229/http://kbrria.ru/blogi/tengiz-mokaev/16974 |date=2020-10-20 }}{{ref-ru}}</ref><ref name="incave.org տեղեկություններ 1"/>։ Նրա պատվին է վերանվանվել 2021 թվականի դրությամբ [[Վերյովկինի քարանձավ|աշխարհի ամենախորը քարանձավը]], որը գտնվում է [[Արևմտյան Կովկաս]] լեռների [[Գագրայի լեռնաշղթա]]յի [[Արաբիկա (լեռնաշղթա)|Արաբիկա]] լեռնազանգվածում՝ [[Աբխազիայի Հանրապետություն|Աբխազիա]]յի տարածքում։ Քարանձավը հայտնաբերվել է 1968 թվականին և անվանվել Ս-155 (С-115)։ Վերյովկին է վերանվանվել 1986 թվականին, երբ քարանձավի հայտնաբերված խորությունը 440 մ էր<ref name="incave.org տեղեկություններ 1">[http://incave.org/otkrytie-i-istoriya-issledovaniya-peshhery-im-a-verevkina-1968-1986-g/ «История исследования пещеры Веревкина (1968—1986 гг)»․]{{ref-ru}}</ref>։ == Կենսագրական տվյալներ == Վերյովկինը դպրոցական տարիներին հաճախել է [[Սպորտային մարմնամարզություն|սպորտային մարմնամարզության]] խմբակ։ Պատանի հասակում սկսել է ինքնուրույն այցելել քարանձավներ։ Հետագայում հիմնադրել է քարանզավախույզների խմբակ։ Մինչև 1979 թվականը Վերյովկինը ապրել է [[Սիմֆերոպոլ]] քաղաքում, որից հետո տեղափոխվել է [[Մոսկվա]]։ Այնտեղ ընդունվում է Հողօգտագործման ինժեներների մոսկովյան ինստիտուտի գեոդեզիայի ֆակուլտետ։ == Տես նաև == * [[Վերյովկինի քարանձավ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} 385gn9u6hwe0dvaqdzk4h3sl7zcu2zp 8496102 8496101 2022-08-27T00:26:19Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Մարզիկներ այբբենական կարգով]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ }} '''Ալեքսանդր Վերյովկին''' ({{lang-ru|Александр Верёвкин}}, [[1960]] թվական - [[հոկտեմբերի 4]], [[1983]] թվական, Սու-Ական քարանձավ, [[Կաբարդա-Բալկարական Ինքնավար Սոցիալիստական Հանրապետություն|Կաբարդա-Բալկարական ԻՍՀ]], [[Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|ՌԽՖՍՀ]], [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ]]), խորհրդային քարանձավագետ<ref name="incave.org տեղեկություններ 1"/>։ Վերյովկինը զոհվել է 1983 թվականին [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] կազմում գտնվող [[Կաբարդա-Բալկարական Ինքնավար Սոցիալիստական Հանրապետություն|Կաբարդա-Բալկարական ԻՍՀ-ի]] Սարի Թալա լեռնազանգվածում գտնվող Սու-Ական քարանձավի սիֆոնն անցնելիս<ref>[http://kbrria.ru/blogi/tengiz-mokaev/16974 Спелеологическая экспедиция «Сары-Тала-2017»․] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201020225229/http://kbrria.ru/blogi/tengiz-mokaev/16974 |date=2020-10-20 }}{{ref-ru}}</ref><ref name="incave.org տեղեկություններ 1"/>։ Նրա պատվին է վերանվանվել 2021 թվականի դրությամբ [[Վերյովկինի քարանձավ|աշխարհի ամենախորը քարանձավը]], որը գտնվում է [[Արևմտյան Կովկաս]] լեռների [[Գագրայի լեռնաշղթա]]յի [[Արաբիկա (լեռնաշղթա)|Արաբիկա]] լեռնազանգվածում՝ [[Աբխազիայի Հանրապետություն|Աբխազիա]]յի տարածքում։ Քարանձավը հայտնաբերվել է 1968 թվականին և անվանվել Ս-155 (С-115)։ Վերյովկին է վերանվանվել 1986 թվականին, երբ քարանձավի հայտնաբերված խորությունը 440 մ էր<ref name="incave.org տեղեկություններ 1">[http://incave.org/otkrytie-i-istoriya-issledovaniya-peshhery-im-a-verevkina-1968-1986-g/ «История исследования пещеры Веревкина (1968—1986 гг)»․]{{ref-ru}}</ref>։ == Կենսագրական տվյալներ == Վերյովկինը դպրոցական տարիներին հաճախել է [[Սպորտային մարմնամարզություն|սպորտային մարմնամարզության]] խմբակ։ Պատանի հասակում սկսել է ինքնուրույն այցելել քարանձավներ։ Հետագայում հիմնադրել է քարանզավախույզների խմբակ։ Մինչև 1979 թվականը Վերյովկինը ապրել է [[Սիմֆերոպոլ]] քաղաքում, որից հետո տեղափոխվել է [[Մոսկվա]]։ Այնտեղ ընդունվում է Հողօգտագործման ինժեներների մոսկովյան ինստիտուտի գեոդեզիայի ֆակուլտետ։ == Տես նաև == * [[Վերյովկինի քարանձավ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Մարզիկներ այբբենական կարգով]] mrba3xy9h77u51vxuk74p6od3vk5lmy Սոմբրա Նեգրա 0 1082472 8496156 8247397 2022-08-27T08:31:14Z Gardmanahay 25102 /* Уголовное дело и подражатели */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Խմբակցություն | անվանում = Սոմբրա Նեգրա | բնագիր անվանում = {{lang-es|Sombra Negra}} | պատկերանիշ = | նկարագրում1 = | պատկեր = | նկարագրում2 = | տեսակ = Ռազմականացված խմբավորում | մասն է = | էթնիկ կազմ = | կրոնական կազմ = | գաղափարախոսություն = | հիմնադիր = | ղեկավար = Անհայտ | ղեկավար կենտրոն = Անհայտ | առաջացման երկիր = {{դրոշ|Սալվադոր}} Սալվադոր | գործունեության տարածք = | ստեղծման տարեթիվ = (1989թ․) [[1994]]թ․ | լուծարման տարեթիվ = | լուծարման պատճառ = | նախորդ = | կարգախոս = | ենթարկվող խմբակցություններ = | համախոհներ = Սալվադորի աջ ծայրահեղ ռազմականացված խմբավորումներ | հակառակորդներ = • [[Mara Salvatrucha|«Մարա Սալվատրուչա»]] հանցավոր խմբավորում, <br> • [[18-րդ փողոցի հրոսակախումբ]] հանցավոր խմբավորում, <br> • [[Ֆարաբունդո Մարտիի անվան ազգային ազատագրական ճակատ|ՖՄԼՆ կուսակցություն]] • [[Սալվադորի կառավարություն]] | անդամների քանակ = | գործողություններ = | կայք = | կոորդինատներ = | ծանոթագրություններ = | Վիքիպահեստ = }} '''«Սոմբրա Նեգրա»''' («Սև ստվեր» {{lang-es|Sombra Negra}}, նաև հայտնի է '''«Էլ Կլան դե Պլանտա»''' ({{lang-es|El Clan de Planta}}), [[Սալվադոր]]ում կազմակերպված հանցավոր խմբավորումների ներկայացուցիչների նկատմամբ [[ինքնադատաստան]] իրականացնող մի քանի «[[մահվան ջոկատներ]]ից» կազմված ռազմականացված խմբավորում<ref name=InsightCrime>{{cite web|url=http://www.insightcrime.org/news-briefs/gang-violence-el-salvador-sparked-death-squad-revival|title=Has Gang Violence in El Salvador Sparked a Death Squad Revival?|publisher=Insight Crime|date=2014-05-23|accessdate=2020-11-09|lang=|author=James Bargent|archiveurl==https://web.archive.org/web/20150404140517/http://www.insightcrime.org/news-briefs/gang-violence-el-salvador-sparked-death-squad-revival|archivedate=2015-04-04}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.laprensagrafica.com/elsalvador/PNC-niega--estar-involucrada--en-grupos-exterminio-20140523-0087.html|title=PNC niega estar involucrada en grupos exterminio|date=2014-05-23|publisher=La Prensa Grafica|lang=es|accessdate=2020-11-09}}{{ref-es}}</ref>։ Խմբավորման կազմում ընդգրկված են Սալվադորի ուժային կառույցների՝ [[Սալվադորի զինված ուժեր|զինված ուժերի]] և [[Սալվադորի ոստիկանություն|ոստիկանության]] նախկին ներկայացուցիչներ, որոնք որդեգրել և հավատարիմ են ինքնադատաստանի գաղափարախոսությանը՝ համարելով, որ ոստիկանությունն ու զինված ուժերն ամբողջությամբ ներծծված են կոռուպցիայով և ի վիճակի չեն վերացնել հանցավորությունը<ref name="sun">{{cite web|url=http://articles.baltimoresun.com/1995-05-25/news/1995145176_1_el-salvador-black-shadow-san-salvador|title='Black Shadow' vigilante group creates new climate of fear in El Salvador|date=1995-05-25|publisher=The Baltimore Sun|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140201230342/http://articles.baltimoresun.com/1995-05-25/news/1995145176_1_el-salvador-black-shadow-san-salvador|archivedate=2014-02-01|lang=}}{{ref-en}}</ref>։ [[Սալվադորի կառավարություն]]ը ամեն կերպ հերքել է իր կապը «Սոմբրա Նեգրա» ռազմականացված խմբավորման հետ<ref name=LAru>{{cite web|url=http://latino-america.ru/central_america/salvador/gangs_maras_latinoamericanos.html|title=Латиноамериканские банды|publisher=latino-america.ru|accessdate=2020-09-11|lang={{ref-ru}}}}</ref>։ Միևնույն ժամանակ իրենց իրավապաշտպան հռչակած կազմակերպությունները, ինչպիսին է «Տուտելա Լեգալ» (Tutela Legal) կաթոլիկ հումանիտար օգնության կազմակերպությունը, պնդում են, որ խմբավորումը հասարակության համար վտանգավոր է, քանի որ որդեգրել է ինքնադատաստանի գաղափարախոսությունը<ref name="sun"/>, սակայն, ըստ պնդման, ստանում է Սալվադորի զինված ուժերի և ոստիկանության բարձրաստիճան որոշ պաշտոնյաների հավանությունն ու լուռ աջակցությունը<ref name="uscis"/>, ինչպես նաև երկրի շարքային բնակիչների համակրանքը, որոնք հավանություն են տալիս «հասարակության անցանկալի տարրերի» ոչնչացմանը<ref name=LAru/>։ == Պատմություն == «Սոմբրա Նեգրա» ռազմականացված խմբավորման գոյության մասին առաջին անգամ հայտնի է դարձել 1994 թվականի դեկտեմբերին [[Սան Միգել (դեպարտամենտ)|Սան Միգել դեպարտամենտում]], որտեղ նկատվում էր հանցավորության մակարդակի աճ և բռնությունների հերթական ալիք։ 1995 թվականի դրությամբ ռազմականացված խմբավորման որոշ անդամներ հայտնել են, որ իրենց կողմից սպանվել է 17 մարդ, ովքեր կատարել են լրջագույն հանցագործություններ և խուսափել քրեական պատասխանատվությունից<ref name="uscis">{{cite web|url=http://www.uscis.gov/files/nativedocuments/QASLV99-001.pdf|title=Question and Answer Series – El Salvador: Re-emergence Of "Social Cleansing" Death Squads|publisher=USCIS|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090627001817/http://www.uscis.gov/files/nativedocuments/QASLV99-001.pdf|archivedate=2009-06-27|lang=}}{{ref-en}}</ref>։ Միևնույն ժամանակ, համաձայն «Դը Բալթիմոր Սան» (The Baltimore Sun) պարբերականի՝ «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորումն իրականացրել է նվազագույնը 36 սպանություն։ Ըստ պարբերականի պնդման՝ խմբավորման ներկայացուցիչները հաճախ սպառնում էին նաև դատավորներին<ref name="sun"/>։ «Սոմբրա Նեգրա» ռազմականացված խմբավորման բնութագրիչներից է սպանվածի կապված ձեռքերը կամ մատները, աչքերը կտորով փակելը։ Բոլոր կրակոցներն իրականացվել են ծոծրակին, որպեսզի մահը [[Գթասրտության հարված|արագ լինի]]։ Խմբավորման անդամները գործողությունների ընթացքում կրում են սև դիմակ, որպեսզի հնարավոր չլինի նրանց ճանաչել։ Նրանք Գործողության վայր են մեկնում առանց պետհամարանիշի ավտոմեքենաներով, որոնց ապակիները մգեցված են<ref name="uscis"/>։ Որոշ անհատներ, ովքեր իրենց ներկայացնում էին «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորման ներկայացուցիչ, հայտնել են, որ խմբավորման անդամներ են հանդիսանում նաև բանակային դիպուկահարներ և պայթուցիչների մասնագետներ<ref name="sun"/>։ Իրականացված բոլոր սպանությունները «Սոմբրա Նեգրան» պատճառաբանվում է այն հանգամանքով, որ Սալվադորի ոստիկանությունը ի վիճակի չէ պայքարել հանցավորության դեմ և պարտադրել քաղաքացիներին պահպանել օրենքը, իսկ իրենք «մաքրում» են հասարակությունը «անցանկալի տարրերից» ի դեմս հանցավոր խմբավորումների<ref name="uscis"/><ref name=InsightCrime/>։ «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորման երդվյալ թշնամիների թվում են «Մարա Սալվատրուչա» (հայտնի նաև MS-13 անունով), «18-րդ փողոցի հրոսակախումբ» հանցավոր խմբավորումները<ref name="uscis" />։ MS-13 հանցավոր խմբավորման անդամները մարմնի վրա ունենում են դաջվաձքներ, ինչը նրանց «Սոմբրա Նեգրայի» համար դարձնում է հեշտ բացահայտվող թիրախ։՝ «Մարա Սալվատրուչայի» անդամներից Ֆերնանդո Ռամիրեսը, ում պետք է արտահանձնեին [[Սան Սալվադոր]], անհանգստանալով, որ իրեն դաջվաձքներից կբացահայտեն ու հաշվեհարդար կտեսնեն, խնդրել էր մարմնի վրայից հեռացնել դրանք<ref>{{cite web|url=http://www.justice.gov/opa/pr/2009/May/09-crm-433.html|title=MS-13 Leader Sentenced to 60 Years in Federal Prison for Racketeering Conspiracy, Armed Robbery and Gun Violation|date=2009-05-04|publisher=United States Department of Justice|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130413011121/http://www.justice.gov/opa/pr/2009/May/09-crm-433.html|archivedate=2013-04-13|lang=}}{{ref-en}}</ref>։ === Քրեական գործեր === 1995 թվականին Սան Միգելում ձերբակալվում է 16 անձ, այդ թվում՝ ոստիկանության բարձրաստիճան 4 պաշտոնյա, որոնց մեղսագրվում էր «Սոմբրա Նեգրայի» անդամ լինել։ 1995 թվականի նոյեմբերին նրանցից 7-ը, այդ թվում՝ 2 ոստիկան, ապացույցների բացակայության պայմաններում ամբողջությամբ արդարացվեցին։ 1996 թվականի հունիսին ևս 6-ը, այդ թվում՝ 2 ոստիկան, նույնպես արդարացվեցին։ Մնացած 3-ը կանգնեցին դատարանի առաջ և 1997 թվականին ամբողջությամբ արդարացվեցին։ 1997 թվականին Սալվադորի ոստիկանությունը հայտնում է, որ հաջողվել է դադարեցնել ռազմական խմբավորման գործունեությունը և որ սպանությունները հետագա տարիներին կտրուկ նվազել են<ref name="uscis"/>. Սակայն 1998 թվականի դեկտեմբերից մինչև 1999 թվականի հունվար ամիսը Սալվադորում գրանցվել են անչափահասների հանցավոր խմբերի մի քանի տասնյակ անդամի սպանություններ, որոնց իրականացումը վերագրում են «Սոմբրա Նեգրային»։ Այդ սպանությունների հետ իրենց առնչության մասին հայտնել են միանգամից [[Վիգիլանտիզմ|վիգիլանտիստական]] երկու խումբ, որոնք ներկայացել են «Բնաջնջման խումբ» ({{lang-es|Grupo de Exterminio}}) և «Ժողովրդի աչք» ({{lang-es|La Voz del Pueblo}}) անուններով։ 1998 թվականի սեպտեմբերին Սանտա Անա դեպարտամենտում սկսվել են անչափահաս հանցագործների նկատմամբ հարձակումներ։ Այդ սպանությունների պատասխանատվությունը ստանձնել է «Լոս Չիկոս Բուենոս 666» ({{lang-es|Los Chicos Buenos 666}}) անունը կրող խմբավորումը՝ հանցագործ տարրերից սպառնալից ձևով պահանջելով վայր դնել զենքերը։ Այդ սպանությունները հետաքննելիս ոստիկանությունը սկզբնական շրջանում ենթադրում էր, որ դրանք հանցավոր երկու խմբավորումների վիճաբանությունների հետևանք են։ Սակայն Սալվադորի դատախազությունը այլ կարծիքի էր՝ վերագրելով դրանք վիգիլանտիստներին։ Դատախազության այդպիսի դիրքորոշումը հայտնել էր Մեխիկանոս ենթաշրջանի գլխավոր դատախազ Դուգլաս Մելենդեսը<ref name="uscis"/>։ === Մեր օրեր === Երկարատև դադարից հետո՝ 2014 թվականին Սալվադորում կրկին սկսվեցին հանցագործների նկատմամբ զինված հարձակումներ և սպանություններ, իսկ փողոցների շինությունների պատերին հայտնվեցին «Մահ գանգստերներին» ({{lang-es|Muerte para mareros}}) գրություններ<ref name=InsightCrime/>։ Հարձակումներից մեկը տեղի է ունեցել տներից մեկի վրա, որտեղ գտնվել են յոթ մարդ, այդ թվում՝ [[Mara Salvatrucha|«Մարա Սալվատրուչա»]] խմբավորման չորս անդամ։ Հարձակումն իրականացվել է [[M16]] ինքնաձիգներով զինված անհայտ անձանց կողմից, որոնց հագին եղել է սև գույնի համազգեստ։ Տանը գտնվող յոթ անձանցից չորսը ենթարկվել է կտտանքների, այնուհետև բոլորը սպանվել են գլխին արձակած կրակոցից։ Հարձակման հաջորդ օրը ամբողջ Սալվադորի տարածքում տարածվեցին տեղեկատվական թերթոններ, որոնց մեջ կոչ էր արվում «Մարա Սալվատրուչա» հանցավոր խմբավորմանը հինգ օրվա ընթացքում դադարեցնել իրենց գործունեությունը՝ հակառակ դեպքում սպառնալով սպանություններով<ref name=interesting/>։ Սալվադորի գլխավոր դատախազ և մարդու իրավունքների պաշտպանության լիազոր ներկայացուցիչ Դավիդ Մորալեսը հայտնել է, որ հնարավոր է հարձակման հետ կապ ունի «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորումը։ Նա նաև հայտնել էր, որ հանցավոր շրջանակներում հաճախակիացել են ռազմականացված խմբավորման հետ համագործակցության մեջ մեղադրվողների բռնաբարությունները<ref>{{cite web|url=http://www.elfaro.net/es/201507/noticias/17212/Procurador-de-Derechos-Humanos-El-reportaje-de-El-Faro-vuelve-inexcusable-que-la-Polic%C3%ADa-y-la-Fiscal%C3%ADa-investiguen-la-matanza-de-San-Blas.htm|title=Procurador de Derechos Humanos: "El reportaje de El Faro vuelve inexcusable que la Policía y la Fiscalía investiguen la matanza de San Blas"|lang=|date=2015-07-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160202083631/http://www.elfaro.net/es/201507/noticias/17212/Procurador-de-Derechos-Humanos-El-reportaje-de-El-Faro-vuelve-inexcusable-que-la-Polic%C3%ADa-y-la-Fiscal%C3%ADa-investiguen-la-matanza-de-San-Blas.htm|archivedate=2016-02-02}}{{ref-es}}</ref>։ 2016 թվականի մարտ ամսին «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորումը «Մարա Սալվատրուչա» հանցավոր խմբավորման չոր անդամների բռնում է, բեռնատարով տեղափոխում Սան Անտոնիո Սիլվա և ֆուտբոլի դաշտում գնդակահարում<ref>{{cite web|url=https://www.foxnews.com/world/ms-13-doesnt-fear-trump-rival-gangs-or-the-police-but-they-are-terrified-of-la-sombra-negra|title=MS-13 Doesn’t Fear Trump, Rival Gangs, or the Police, But They are Terrified of la Sombra Negra|access-date=2020-01-07}}{{ref-en}}</ref><ref name=interesting/>։ 2019 թվականի հունվար ամսվա 19 օրերի ընթացքում տեղի ունեցան ավելի քան 200 սպանություն, որոնց իրականացման պատասխանատվությունը ստանձնեց «Սոմբրա Նեգրան»։ Վերջինը հայտարարել է, որ այդ կերպ փորձում է օգնել շարքային քաղաքացիներին հաղթահարել վախի մթնոլորտը։ Նրանք նաև հայտարարել են, որ սպանված հանցագործները իրենց կողմից հավասարեցվում են ահաբեկիչներին<ref>{{cite web|url=https://noticiasya.com/los-angeles/2019/01/25/reaparece-la-sombra-negra-para-vengarse-de-pandilleros-en-el-salvador/|date=2019-01-25|lang=es|title=Reaparece la Sombra Negra para Vengarse de Pandilleros en El Salvador|accessdate=2020-01-07}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}{{ref-es}}</ref>։ Նույն թվականի հունվարի 25-ին Լա Պաս դեպարտամենտի Պարաիսո դե Օսորիո բնակավայրում հայտնաբերվել է «Մարա Սալվատրուչա» հանցավոր խմբավորման անդամի դիակ, որի ձեռքերը կապված էին, բերանում կտորե գունդ և մարմնի վրա հանցագործների հասցեին սպառնալիքներով գրություններ։ Նրան սպանել էին գլխին կրակոցով<ref name="автоссылка1">{{cite web|url=https://www.elsalvadortimes.com/articulo/la-nota-roja/sombra-negra-adjudica-muerte-hombre-vinculos-pandillas-cuando-salia-unidad-salud-paz/20190126090913054173.html|title=Sombra Negra Adjudica Muerte Hombre Vinculos Pandillas Cuando Salia Unidad Salud Paz|access-date=2020-01-07}}{{ref-es}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.lapagina.com.sv/nacionales/sombra-negra-se-adjudica-otra-ejecucion-en-el-pais/|title=Sombra Negra se Adjudcia Otra Ejecución en el País|access-date=2020-01-07}}{{ref-es}}</ref>։ Նմանատիպ դեպք է գրանցվել Սան Միգել դեպարտամենտի Սան Խորխե բնակավայրում<ref name="автоссылка1" />։ == Միջազգային կապեր == Ենթադրվում է, որ «Սոմբրա Նեգրա» խմբավորումը գործունեություն է իրականացնում ոչ միայն Սալվադորի տարածքում, այլ հարևան [[Հոնդուրաս]]ում և [[Գվատեմալա]]յում՝ փորձելով վերացնել կազմակերպված հանցավորությունը «Կենտրոնական Ամերիկայի հյուսիսային եռանկյունու» երկրների տարածքում<ref name=interesting>{{cite web|url=https://allthatsinteresting.com/sombra-negra|title=Sombra Negra, The Vigilante Group That’s Taking Back The Streets From MS-13|access-date=2020-01-07}}{{ref-en}}</ref>։ Սակայն կա նաև վարկած, որ Հոնդուրասում կազմակերպված հանցավորության դեպ պայքարում են տեղացիներից կազմված խմբերն առանց «Սոմբրա Նեգրայի» օգնության։ Այդպիսով, Հոնդուրասի երկու բանտերում առաջացած հրդեհի հետևանքով մահանում են 164 բանտարկյալ, ովքեր «Մարա Սալվատրուչա» հանցավոր խմբավորման անդամներ էին։ Կենդանի մնացածները մեղադրում էին բանտի պահակախմբին դիտավորության մեջ, իսկ իրենց իրավապաշտպան համարող գործիչները պնդում, որ հանցագործներին չօգնելու հրամանը տվել է կառավարությունը<ref name=LAru/>։ == Թեմատիկան մասսայական մշակույթի մեջ == «Սոմբրա Նեգրայի» գործունեությունը թափանցել է նաև մասսայական մշակույթ։ Ամերիկյան «[[Վախեցեք քայլող մեռյալներից]]» հեռուստասերիալի հերոսներից մեկը՝ Դանիել Սալազարը, հանդիսանում էր «Սոմբրա Նեգրա» ռազմականացված խմբավորման նախկին անդամ<ref>{{cite web|url=https://heavy.com/entertainment/2017/06/fear-the-walking-dead-what-is-sombra-negra-daniel-salazar-cia/|author=Stephanie Dube Dwilson|title=Fear the Walking Dead: What Is Sombra Negra?|date=2017-06-18|publisher=heavy.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180215083726/https://heavy.com/entertainment/2017/06/fear-the-walking-dead-what-is-sombra-negra-daniel-salazar-cia/|archivedate=2018-02-15}}{{ref-en}}</ref>։ == Տես նաև == * [[Լոս Պեպես]] * [[Mara Salvatrucha|«Մարա Սալվատրուչա»]] * [[18-րդ փողոցի հրոսակախումբ]] * [[Սալվադորի ոստիկանություն]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Սալվադորի պատմություն]] llkzu5uyk2tohif6hvkuunvjqtd2g5p Համմ 0 1082969 8496053 8426098 2022-08-26T23:37:17Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Համմ''' ({{lang-de|Hamm}}), քաղաք [[Գերմանիա]]<nowiki/>յի արևմուքում՝ [[Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա]] նահանգում։ Բնակչությունը 183,3 հազար մարդ է ([[2007]] թվականի տվյալներով)<ref>{{cite web |url=https://www.regionalstatistik.de/genesis/GIS/12111-01-01-4__1525352780979.png |title=Hamm, Kreisfreie Stadt |website=Regionaldatenbank Deutschland |accessdate=2018-05-02 }}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ [[Ունտրոպ]] շրջանում գտնվում է ջերմաէլեկտրակայան A, B, C գործող և D, E կառուցվող էներգոբլոկներով։ == Պատմություն == === Սիմվոլիկա === Քաղաքի զինանշանին ոսկեգույն ֆոնի վրա կարմիրով և արծաթագույնով պատկերված են երեք շախմատային շարքեր։ Քաղաքի գույները և դրոշը կարմիր-սպիտակ են։ [[1934]] թվականին Համմը վերափոխվել է, սակայն 13-րդ դարի ոճից շատ քիչ է փոփոխվել։ Քաղաքի զինանշանը պատկանել է ֆոն դեր Մարկ գրաֆական տոհմին, որն էլ հիմնադրել է Համմը [[1226]] թվականին։ [[1968]] և [[1975]] թվականներին ևս կատարվել են բարեփոխումներ, սակայն քաղաքի տեսարժան վայերերը զինանշանում չեն ընդգրկվել։ == Աշխարհագրական դիրք == Համմը տեղակայված է [[Ռուր]]<nowiki/>ի արևելքում՝ Վեսթֆալիայի սրտում, Լիպե գետի երկու ափերին, որը 31,7 կմ հոսում է քաղաքի արևելքից արևմուտք։ == Քաղաքի շրջաններ == [[Պատկեր:Bahnhof_Hamm_(Westfalen).jpg|մինի|220x220փքս|Գլխավոր երկաթգծային կայարան]] Քաղաքը բաժանված է յոթ շրջանների՝ կենտրոն, Ունտրոպ, Ռիներն, Պելկում, Հերինգեն, Բոկում Հյոֆլ և Հեսսեն։ Յուրաքանչյուր շրջան ներկայացված է 19 պատգամավորի՝ շրջանային ներկայացուցիչների (Bezirksvertretung) կողմից, որոնք ընտրվում են քաղաքի բնակիչների կողմից կոմունալ ընտրություններում։ Շրջանային պատգամավորները ընտրում են նախագահին ''(Bezirksvorsteher)'' և ներկայացուցիչներին ''(Repräsentanten)''։ Վիճակագրության համար քաղաքի շրջանները բաժանված են այսպես կոչված «վիճակագրական շրջանների», որոնք էլ իրենց հերթին, բաժանված են «բլոկ շենքերի»։ Վիճակագրական շրջանները համարակալվել են երկնիշ թվերով և ստացել հատուկ անուններ։ '''Քաղաքի շրջանները''' և նրանց վիճակագրական շրջանները․ # '''Համմ կենտրոն'''՝ կենտրոն, կենտրոնի հարավ, կենտրոնի արևելք, Վերլյան փողոցի հարավ-արևելք, Լանգե փողոցի հյուսիս-արևելք, Լանգե փողոցի հարավ-արևելք, Տոնավաճառ՝ ներառյալ արևելյան առևտրային կայարանը # '''Ռիներն'''՝ Բերգե, Վեստյունեն Հայդեի արևմտյան փողոցներ, Ռիներն կենտրոն, Օստյունեն, Ֆրայսկե, Օստերֆլիրիխ, Վամբելն, Ալլեն # '''Պելկում'''՝ Վիշերհոֆեն/Դաբերգ, Լոհաուզերհոլց, Զելմիգերհայդե/Վիթֆելդ, Ցեխենզիդլյունգ, Հերինգհոլց, Պելկում կենտրոն, Վեսթերհայդե, Լերհե # '''Հերինգեն'''՝ Վեստենֆելդմարկ, Օստֆելդ, Հայդհոֆ, Հերինգեն կենտրոն, Նորդհերինգեն, Հերինգեր Հայդե, Զանդբոհում # '''Բոկում Հյոֆլ'''՝ Նորդենֆելդմարկի արևմուտք, Հյոֆլ կենտրոն, Հյոֆլի հյուսիս, Հյոֆլ Ռադբոտ, Բոկում, Բարզեն, Համմ հյուսսիս, Հոլզեն, Գայնեգե, Հյոլտեր # '''Հեսսեն'''՝ Նորդենֆելդմարկի արևելք, Մատենբեկե, Ցեհե Զակսեն, Հեսսեներ Գարտենշտադ, Հեսսեներ Դորֆ, Վեսթհյուզեն, Դասբեկ, Ֆրիլիկ {| | valign="top" | {| class="standard" !Տարի !Բնակչություն |- |1995 | align="right" |184 020 |- |2000 | align="right" |181 804 |- |2005 | align="right" |184 926 |- |2010 | align="right" |181 741 |- |} |} == Տնտեսություն == Քաղաքում է գտնվում [[SMT Sharf]] ընկերությունը։ == Քույր քաղաքներ == Համմը քույր քաղաք է համարվում հետևյալ քաղաքների համար<ref>{{cite web |title=Hamms Partnerstädte|url=https://www.hamm.de/partnerstaedte.html|website=hamm.de|publisher=Hamm|language=de|access-date=2021-02-12}}</ref>․ * {{Դրոշ|Ֆրանսիա}} [[Նյոշատո (Ֆարնսիա)|Նյոշատո]], [[Ֆրանսիա]] (1967) * {{Դրոշ|ԱՄՆ}} [[Սանտա Մոնիկա]], [[ԱՄՆ]] (1969) * {{Դրոշ|Մեծ Բրիտանիա}} [[Բրեդֆորդ]], [[Մեծ Բրիտանիա]] (1976) * {{Դրոշ|ԱՄՆ}} [[Չաթանուգա]], [[ԱՄՆ]] (1977) * {{Դրոշ|Մեքսիկա}} [[Մասատլան]], [[Մեքսիկա]] (1978) * {{Դրոշ|Ֆրանսիա}} [[Տուլ]], [[Ֆրանսիա]] (1987) * {{Դրոշ|Գերմանիա}} [[Օրանիքենբուրգ]], [[Գերմանիա]] (1990) * {{Դրոշ|Լեհաստան}} [[Կալիշ]], [[Լեհաստան]] (1991) * {{Դրոշ|Թուրքիա}} [[Աֆյոնքարահիսար]], [[Թուրքիա]] (2005) == Անվանի մարդիկ == * Կլաուս Ակերման (1946 թվականի մարտի 20, Համմ)՝ գերմանացի ֆուտբոլիստ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.hamm.de/startseite.html Համմ քաղաքի պաշտոնական կայքը]{{ref-de}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Գերմանիայի բնակավայրեր]] 0kekf9n89985sgpypx2vud6tsqqq7jf Տոնկացու 0 1086276 8495875 8438498 2022-08-26T13:17:59Z A.arpi.a 23940 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ ուտեստ | անուն = Տոնկացու | անվան բնօրինակ = 豚カツ | պատկեր = Tonkatsu_of_Kimukatsu.jpg | պատկերի չափ = | նկարագրություն = | տեսակ = | ենթատեսակ = | ազգային խոհանոց = Ճապոնական խոհանոց | առաջացման երկիր = {{JAP}} | վայր = | արտադրող = | հեղինակ = | տարի = | հիմնական բաղադրամասեր = խոզի միս | հնարավոր բաղադրամասեր = | նույնական ուտեստներ = | բաղադրատոմս = | կալորիականություն = | սպիտակուցներ = | ճարպեր = | ածխաջրեր = | վիքիպահեստ = }} '''Տոնկացու''' (ճապ. 豚カツ խոզի մսով կոտլետ), ճապոնական խոհանոցի ուտեստ, հալած ճարպի մեջ տապակած խոզի միս։ Տեմպուրայի հետ մեկտեղ սա Ճապոնիայում արևմտյան խոհանոցի յոսեկուի բավականին հայտնի ներկայացուցիչն է։ == Պատրաստման եղանակ == [[Պատկեր:Tonkatsu_mashita_spb.jpg|Տոկացուի սպասքավորման տարբերակ|250px|left]] Խոզի ֆիլեի ծեծած կտորները թաթախում են ալյուրի, ձվի մեջ, ապա լցնում պանկոյի տարայի մեջ։ Ստացված [[Կոտլետ|կոտլետները]] տապակում են հալած ճարպի մեջ կամ ավելի դիետիկ տարբերակով կարմրացնում են ջեռոցում<ref name="NKD_Katsuretsu">{{Cite encyclopedia|title=Katsuretsu|script-title=ja:カツレツ|encyclopedia=[[Nihon Kokugo Daijiten]] Concise edition, web version (精選版 日本国語大辞典)|publisher=Shogakukan|url=https://kotobank.jp/word/%E3%82%AB%E3%83%84%E3%83%AC%E3%83%84-45433|access-date=2021-08-16|via=kotobank.jp|language=ja|trans-title=cutlet|quote=cutlet {{interp|... shortened form is}} "katsu".}}</ref>։ Կոտլետները հիմնականում մատուցում են մանրացված կաղամբի, կիտրոնի շերտի և տոնկացուի սոուսի հետ (վուստերական սոուս, մրգային և բանջարեղենային [[խյուս]])։ Ռեստորաններում որպես սննդային հավելում խորը ափսեների մեջ մատուցում են եփած բրինձ և միսոսիրու։ == Գրականություն == * {{книга|ссылка=https://books.google.com/books?id=fby2Er0seMMC&pg=PA240&dq=Tonkatsu#v=onepage&q=Tonkatsu&f=false|страницы=240|заглавие=Japanese Cooking: A Simple Art|издательство=[[Коданся|Kodansha]]|год=2007|isbn=4-7700-3049-5|язык=und|автор=Tsuji, Shizuo; Fisher, M.F.K.}} == Ծանոթագրություններ == 1872yumn257vlhdx5ecxsq2y5iigpxf Մասնակցի քննարկում:Sigma'am/Պահոց/2022 3 1086352 8496054 8474694 2022-08-26T23:39:28Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Ռոբոտ։ Արխիվացվում է 1 քննարկման բաժին [[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am]]-ից wikitext text/x-wiki {{ՔՎ}} == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> 18:15, 4 Հունվարի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(4)&oldid=22532508 --> == Reminder to participate in the ratification vote of ther UCoC Enforcement Guidelines == Hello Sigma'am, The [[:m:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|Ratification vote]] of [[:m:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/ko|Universal Code of Conduct Enforcement Guideline]] is currently taking place until March 21. As of 19 March 14:40 UTC, no votes from hywiki registrants have been casted. While I'm keeping in mind that homewiki isn't always indicative of where an editor is active, I want to remind everyone that local opinions are sought in this global decision. Even if your homewiki is not hywiki, commenting on the guidelines from the perspective of this project will be beneficial. If you didn't vote yet, please take a few minutes to participate in the ratification vote! Your voice is important. Regards, [[Մասնակից:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Մասնակցի քննարկում:AAkhmedova (WMF)|քննարկում]]) 16:28, 19 Մարտի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Վահե Քառյան|Վահե Քառյան]]-ից (12:02, 7 Ապրիլի 2022) == Բարև Ձեզ, նախապես շնորհակալություն եմ հայտնում, հարցս հետևյալն է` ինչպե՞ս մտնեմ սևագիր և կատարեմ խմբագրումներ։ --[[Մասնակից:Վահե Քառյան|Վահե Քառյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Վահե Քառյան|քննարկում]]) 12:02, 7 Ապրիլի 2022 (UTC) :Ողջույն, [[Մասնակից:Վահե Քառյան|Ձեր]] սևագրության էջն [[Մասնակից:Վահե Քառյան/Ավազարկղ|այստեղ]] է։--[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 15:55, 7 Ապրիլի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Մարիամ1996|Մարիամ1996]]-ից (21:59, 20 Ապրիլի 2022) == Ես հոդված եմ ստեղծել, Հայաստանումմ միակ Ալոե ջերմատնտեսություն ունեցող մեր հայրենակից Կարապետ Ավագյանի մասին Вы отправили Հնարավոր է հոդվածը հեռացվի և ինչ պատճառով --[[Մասնակից:Մարիամ1996|Մարիամ1996]] ([[Մասնակցի քննարկում:Մարիամ1996|քննարկում]]) 21:59, 20 Ապրիլի 2022 (UTC) == Հարց [[User:JEONAREV|JEONAREV]]-ից (15:57, 10 Մայիսի 2022) == Ողջույն,իսկ հնարավոր է այս հարթակում գումար աշխատել: --[[Մասնակից:JEONAREV|JEONAREV]] ([[Մասնակցի քննարկում:JEONAREV|քննարկում]]) 15:57, 10 Մայիսի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Զարուհի Կիրակոսյան|Զարուհի Կիրակոսյան]]-ից (11:08, 13 Մայիսի 2022) == Բարև ձեզ, ինչպե՞ս կարող եմ մասնակցել մրցույթին։ --[[Մասնակից:Զարուհի Կիրակոսյան|Զարուհի Կիրակոսյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Զարուհի Կիրակոսյան|քննարկում]]) 11:08, 13 Մայիսի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Էրիկիս|Էրիկիս]]-ից (18:52, 9 Հունիսի 2022) == Բարև Ձեզ , այսօր խմբագրում էի կատարել,որը կարծես թե չի ընդո ւնվել։Նորմալ է,որ մարդկանց կենսագրությունների մեջ lragir.am-ին հղումներ են տալիս? --[[Մասնակից:Էրիկիս|Էրիկիս]] ([[Մասնակցի քննարկում:Էրիկիս|քննարկում]]) 18:52, 9 Հունիսի 2022 (UTC) :Այո՛, ինչո՞ւ նորմալ չպետք է լինի: Իսկ Ձեր խմբագրումները հետ են շրջվել, քանի որ Դուք հոդվածից մեծ ծավալով ջնջումներ եք արել: [[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 20:56, 9 Հունիսի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Գրիգոր Ալավերդյան|Գրիգոր Ալավերդյան]]-ից (07:30, 16 Հունիսի 2022) == Ստեղծեցի Կորի կորության կենտրոն, կորության շառավիղ հոդվածը, սակայն հնարավոր չեղավ տեքստին կցել պարզաբանող նկարը: Ինչպե՞ս վարվել --[[Մասնակից:Գրիգոր Ալավերդյան|Գրիգոր Ալավերդյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Գրիգոր Ալավերդյան|քննարկում]]) 07:30, 16 Հունիսի 2022 (UTC) :Նկարը պետք է բեռնված լինի Վիքիպեդիա կամ Վիքիպահեստ: [[Մասնակից:Sigma'am|∑ίγμα]] <sup>([[Մասնակցի քննարկում:Sigma'am|քնն.]])</sup> 15:23, 16 Հունիսի 2022 (UTC) == Borgward == @[[Մասնակից:Sigma'am|Sigma'am]] Բարև, ես տեսել եմ, որ դուք խմբագրում եք Mercedes-Benz-ի մասին հոդված: Ինձ պետք է, որ դուք ստեղծեք այս հոդվածը, որը բացակայում է Borgward ընկերության համար: - Վերնագիր՝ '''Բոռգւառդ''' կամ '''Բորգվարդ''' կամ '''Բոռգվառդ''' կամ '''Բորգւարդ''' Ես ստեղծել եմ այն, բայց չի ընդունվել, քանի որ օգտագործել եմ թարգմանիչ: Այն ջնջվել է։ Ես շատ շնորհակալ կլինեմ, եթե դուք ստեղծեք այն: կամ կարող եք օգտագործել - '''Բoռգւառդ''' - '''Բoրգվարդ''' - '''Բoռգվառդ''' - '''Բoրգւարդ''' [[Մասնակից:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Մասնակցի քննարկում:SSHTALBI|քննարկում]]) 21:26, 22 Հունիսի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Ջեկլին|Ջեկլին]]-ից (15:09, 24 Հունիսի 2022) == Բարև Ձեզ, ինչպե՞ս եք։ --[[Մասնակից:Ջեկլին|Ջեկլին]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ջեկլին|քննարկում]]) 15:09, 24 Հունիսի 2022 (UTC) == Հարց [[User:Հայա Ենգոյան|Հայա Ենգոյան]]-ից (06:54, 27 Հուլիսի 2022) == Բարև Ձեզ Ինչպե՞ս լուսանկար ավելացնեմ: --[[Մասնակից:Հայա Ենգոյան|Հայա Ենգոյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Հայա Ենգոյան|քննարկում]]) 06:54, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) cfv1njfixtbm9mze1scena15qwksaf2 Մասնակից:Dimarkam/Ավազարկղ 2 1087510 8496138 8385266 2022-08-27T06:11:11Z CommonsDelinker 212 "Gagik_Harutyunyan_photographer.jpg" Ֆայլը Ջնջվել է: Վիքիպահեստում՝ [[commons:User:Krd|Krd]] մասնակցի կողմից: Պատճառը սա է՝ No ticket permission achieved for more than 30 days: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | պատկեր = }} '''Գագիկ Հարությունյան''' ({{ԱԾ}}), նորաձևության հայ [[լուսանկարիչ]]։ == Կենսագրություն == Գագիկ Հարությունյանը ծնվել է 1984 թվականի հունվարի 27-ին Երևանում: Սովորել է [[Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարան|Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի]] հաշվողական մեքենաներ բաժնում: Ունի երաժշտական կրթություն, տիրապետում է մի շարք գործիքների, հեղինակում է երաժշտություն էմբիենտ, դիփ հաուս, լոնջ ոճերով<ref name=":0" />: == Աշխատանքային գործունեություն == Գագիկ Հարությունյանը թեև հիմնականում լուսանկարում է [[Նորաձևություն|նորաձևության]] թեմայով, նրա աշխատանքների շարքում կարելի է գտնել նաև [[Դիմանկար|դիմանկարներ]] և բնապատկերներ: Հեղինակը գլխավորապես ստեղծում է սև և սպիտակ լուսանկարներ՝ պատճառաբանելով, որ այդ կերպ նկարում է մարդկանց հոգիները։ Մոդելների հետ աշխատելիս լուսանկարչի համար սկզբունքային է, որ նրանք լինեն առանց դիմահարդարման։ Կողմնակից չէ նաև նկարները մշակելու ժամանակ մեծ փոփոխությունների՝ նշելով, որ յուրաքանչյուր լուսանկար ունի իր պատմությունն ու երաժշտությունը<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.aravot.am/2021/12/02/1232890/|title=Եվրոպական պատկերասրահներում ցուցադրվող հայ լուսանկարչի գործը «Vogue Italia»-ի կողմից համեմատվել է հռչակավոր ֆիլմերի որոշ կադրերի հետ|last=Դանիելյան|first=Սամվել|date=01․12․2021|website=aravot.am}}</ref>։ Իր գործունեության մասին Հարությունյանը նշում է․{{քաղվածք|Լուսանկարչությունը տեսնելու հնարավորություն է: Կարծում եմ՝ դա հնարավորություն է տալիս տեսնել այն, ինչ ուրիշները չեն տեսնում։ Լուսանկարչությունն իմ ներշնչանքն է, ես ապրում եմ դրանով<ref>{{Cite web|url=https://www.tert.am/am/news/2021/12/15/gagik-harutyunyan-photography/3742385|title=«Լուսանկարչությունը տեսնելու հնարավորություն է»․ Գագիկ Հարությունյանի՝ աշխարհի տարբեր պատկերասրահներում ցուցադրված աշխատանքները հասանելի են մի շարք հարթակներում|website=www.tert.am|language=hy|accessdate=2022-04-04}}</ref>։|Գագիկ Հարությունյան}} Գագիկ Հարությունյանի լուսանկարներն առաջին անգամ տպագրվել են [[2013]] թվականին «EL Style» ամսագրում: Նրա աշխատանքները տպագրվել են նաև «Luxury», «Design Deluxe» և այլ ամսագրերում<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.gagikharutyunyan.net/am/pages/index/aboutme/|title=Կենսագրություն - Նորաձևության լուսանկարիչ Գագիկ Հարությունյան|last=Harutyunyan|first=Gagik|website=Gagik Harutyunyan|language=hy|accessdate=2022-02-16}}</ref>: Լուսանկարիչը նպաստել է Հայաստանում նորաձևության և գեղեցկության առաջատար տների հաջողությանը՝ ստեղծելով կերպարներ, պատկերներ «Nikolyan Fashion», «Harmony Yerevan», «Shadoyan Fashion», «Kivera Naynomis», «Oriflame Armenia» ապրանքանիշների համար<ref>{{Cite web|url=https://media-cis.oriflame.com/-/media/AM/Files/Press/Press-releases/Oriflame-Fashion-Trendbook1.ashx?la=ru-AM&u=1506020805&fbclid=IwAR1Vj1RCrx3JHfhTjcIq58A8bboMXW6fV1EXQdBCmKclq3bvD-EwfOw1RLg|title=Oriflame Fashion Night Trendbook}}</ref><ref name=":1" />: Համագործակցել է Հայաստանում հայտնի մոդելների, դերասանների, երգչուհիների, արտիստների հետ<ref>{{Cite web|url=https://www.tert.am/am/news/2021/12/15/gagik-harutyunyan-photography/3742385|title=«Լուսանկարչությունը տեսնելու հնարավորություն է»․ Գագիկ Հարությունյանի՝ աշխարհի տարբեր պատկերասրահներում ցուցադրված աշխատանքները հասանելի են մի շարք հարթակներում|website=www.tert.am|language=hy|accessdate=2022-04-04}}</ref>: === Լուսանկարների ցուցադրություն === Գագիկ Հարությունյանի աշխատանքները ցուցադրվել են եվրոպական մի շարք երկրների պատկերասրահներում: 2012 թվականին մասնակցել է «Vogue Italia»-ի կողմից կազմակերպված «A Glimpse at Photo Vogue - 101 Photographers/101 Pictures» ցուցահանդեսին<ref>{{Cite web|url=https://www.vogue.it/people-are-talking-about/vogue-arts/2012/06/101-photographers|title=101 photographers - Vogue.it|website=www.vogue.it|language=it|accessdate=2022-02-16}}</ref>։ Նրա լուսանկարները ներկայացվել են «Corso Como Milan 2012 - Carla Sozzani Gallery»-ում ([[Իտալիա]]): Նույն տարի Գագիկ Հարությունյանը մասնակցել է նաև «Gallery Sakura»-ի կազմակերպած «Exhibition of 60 photographic artists Paris 2012» ցուցահանդեսին։ Լուսանկարը ներկայացվել է «Bercy Village Gallery»-ում և «Gallery Sakura»-ում ([[Ֆրանսիա]])<ref>{{Cite web|url=https://www.galerie-sakura.com/en/gagik-harutyunyan?fbclid=IwAR3_0RIpomXZcMd8qPYdv50gGXIbr_4Uc6iVRQzjux0YNCMTxxlaeSBQsnk|title=Gagik Harutyunyan {{!}} Galerie Sakura|website=www.galerie-sakura.com|accessdate=2022-02-16}}</ref>: Գագիկ Հարությունյանի լուսանկարներից մեկը՝ «Պողոտան», «Vogue Italia» խմբագրության կողմից համեմատվել է մի շարք հռչակավոր ֆիլմերի՝ «Blade Runner»-ի, «Brazil»-ի, «Metropolis»-ի, «The Day After Tomorrow»-ի և «Fuga da New York»-ի հետ<ref>{{Cite web|url=https://www.vogue.it/people-are-talking-about/vogue-arts/2012/08/metropolis-da-photo-vogue|title=Metropolis da Photo Vogue|last=Nast|first=Condé|date=2012-08-21|website=Vogue Italia|language=it-IT|accessdate=2022-02-16}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.galerie-sakura.com/en/gagik-harutyunyan/on-the-beach-329.html|title=On the beach, Gagik Harutyunyan - Photographie d’art {{!}} Galerie Sakura|website=www.galerie-sakura.com|accessdate=2022-04-04}}</ref>: Լուսանկարիչը համագործակցում է «Galerie Sakura» պատկերասրահի հետ, որը նրա աշխատանքների ցուցահանդես-վաճառքներ է կազմակերպում եվրոպական մի շարք պատկերասրահներում: === «Harutyunyan Gallery» === 2021 թվականին Գագիկ Հարությունյանը հիմնադրել է «Harutyunyan Gallery» ապրանքանիշը, ստեղծվել է [https://www.gagikharutyunyan.net/ www.gagikharutyunyan.net] կայքը: Վերջինս ներկայացնում է լուսանկարչի ստեղծած արվեստի գործերը՝ հնարավորություն տալով ձեռք բերել դրանք<ref name=":0" />: == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [https://www.gagikharutyunyan.net/ Գագիկ Հարությունյանի աշխատանքները] * [https://www.facebook.com/gagikphotography Էջը ֆեյսբուքում] jqaw9ol57cvw3jcjgomrawf18cdodru Մասնակից:Վանիկ Մեժլումյան/Ավազարկղ 10 2 1088071 8495896 8462930 2022-08-26T14:41:36Z Վանիկ Մեժլումյան 116712 Ջնջվում է էջի ամբողջ պարունակությունը wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Տոնկե Դրախտ 0 1089628 8496050 8363752 2022-08-26T23:34:20Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{վիքիֆիկացում}} {{անաղբյուր}} {{կատեգորիա չկա}} {{Տեղեկաքարտ գրող |պատկեր = Tonke Dragt (1963).jpg |նկարագրում = Տոնկե Դրախտ |ծնվել է = 1930 նոյեմբերի 12 |ծննդավայր = Բատավի, [[Նիդերլանդական Արևելահնդկաստան]] |ազգություն = հունգարացի |մասնագիտություն = գրող, նկարազարդող |ժանր = [[Մանկական գրականություն]] |աշխատանք = [[Նամակ թագավորին]] |կայք = https://www.kinderboeken.nl/auteur/tonke-dragt/ |վիքիդարան = |վիքիքաղվածք = |վիքիպահեստ = }} Անտոնիա Տոնկե Յոհաննա Վիլեմինա Դրախտը( առավել հայտնի Տոնկե Դրախտ անվանումով) հոլանդացի հայտնի մանկագիր և մանկական գրքերի նկարազարդող է՝ ծնված 1930 թվականի նոյեմբերի 12-ին Բատավիում(հիմա՝ [[Ջակարտա]], Ինդոնեզիայի մայրաքաղաքը)։ Տոնկեն ընտանիքում եղել է մեծը։ Ընտանիքի անդամները ևս հետաքրքրված են եղել գրականությամբ։ Տոնկեն ունեցել է երջանիկ մանկություն մինչև 1942 թվականը, երբ պատերազմի հետևենաքով քույրերի ու մոր հետ հայտնում է ճապոնական ճամբարում , իսկ հայրը՝ մեկ այլ –ճամբարում։ Անսահման սերը ընթերցանության նկատմամբ և գրքերի պակասը դրդում են Տոնկեին անձամբ գրքեր գրել այդ տարիներին․ թղթի պակասի պատճառով նա գրում էր հնարավոր ամեն բանի վրա։ [https://www.trouw.nl/cultuur-media/de-brief-voor-de-koning-krijgt-een-netflix-serie-nu-moet-ik-nog-een-poosje-blijven-leven~bd94ad7c/] Պատերազմից հետո ազատություն ստանալով՝ ընտանիքը վերամիավորվում է և տեղափոխվում է Նիդերլանդներ։ Տոնկե Դրախտը այլևս երբեք չի վերադառնում հայրենի Ինդոնեզիա։ Տոնկեն սկսում է սովորել Հաագա քաղաքի Կերպարվեստի պետական ակադեմիայում, որից հետո աշխատանքի է անցնում Ռեյսվեյկի միջնակարգ դպրոցում։ [https://www.kinderboeken.nl/auteur/tonke-dragt/] Դասավանդելու տարիներին Տոնկեն հասկանում է, որ պատմություններ պատմելով՝ երեխաներին կարելի է հանգստացնել։ Շուտով այդ պատմությունները տպագրվում են ամսագրերում։ 1961 թվականին լույս է տեսնում նրա առաջին գիրքը՝ «Պատմություններ երկվորյակ եղբայրների մասին»։ Իսկ հաջորդ տարի՝ 1962 թվականին, լույս է տեսնում նրա՝ «Նամակ թագավորին» գիրքը, որը հեղինակին բերում է մեծ հաջողություն։[https://www.kinderboeken.nl/auteur/tonke-dragt/] == Հղումներ == * https://www.kinderboeken.nl/auteur/tonke-dragt/ * https://www.trouw.nl/cultuur-media/de-brief-voor-de-koning-krijgt-een-netflix-serie-nu-moet-ik-nog-een-poosje-blijven-leven~bd94ad7c/?utm_source=link&utm_medium=social&utm_campaign=shared_earned == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} 8dh9ji2t2ds2nn44sxen2etx078xtaa Էջազանգ (Փեյջեր) 0 1092913 8496030 8435923 2022-08-26T20:58:49Z Զոր Ջան 117664 /* top */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Dme motorola.jpg|200px|մինի|աջից|Motorola LX2 փեյջեր]] '''Փեյջեր''' ([[անգլերեն]]՛ Pager) կամ '''Էջազանգ''' անձնական զանգի ընդունիչ։ Դրան ուղղված հաղորդագրությունները փոխանցվում են էջերի ցանցի միջոցով։ Փեյջերին փոստ ուղարկելու համար անհրաժեշտ է հավաքել օպերատորի հեռախոսը, նշել բաժանորդի համարը կամ անունը և գրել հաղորդագրությունը։ Փեյջերները գործում են որպես էջի համակարգի մաս, որը ներառում է մեկ կամ մի քանի ֆիքսված հաղորդիչներ (կամ պատասխան փեյջերների և երկկողմանի փեյջերների դեպքում՝ մեկ կամ մի քանի բազային կայաններ), ինչպես նաև շարժական օգտատերերի կողմից տեղափոխվող մի շարք փեյջերներ։ Այս համակարգերը կարող են տատանվել ռեստորանային համակարգից մեկ ցածր էներգիայի հաղորդիչով մինչև համազգային համակարգ՝ հազարավոր բարձր հզորության բազային կայաններով։ Փեյջերները մշակվել են [[1950-ական]] և [[1960-ական]] թվականներին և լայնորեն կիրառվել [[1980-ական]] թվականներին։ [[21-րդ դար]]ում [[բջջային հեռախոս]]ների և խելախոսների լայն հասանելիությունը զգալիորեն նվազեցրել է փեյջերի արդյունաբերությունը։ Այնուամենայնիվ, փեյջերները շարունակում են օգտագործվել որոշ արտակարգ իրավիճակների ծառայությունների և հանրային անվտանգության անձնակազմի կողմից, քանի որ ժամանակակից փեյջեր համակարգերի ծածկույթի համընկնումը, զուգորդված արբանյակային կապի օգտագործման հետ, կարող է որոշ դեպքերում էջերի վրա հիմնված [[բջջային ցանց]]երից ավելի հուսալի դարձնել էջերի վրա հիմնված բջջային ցանցերը, այդ թվում՝ բնական։ և տեխնածին աղետներ<ref name="fcc-katrina">{{cite web |author=Independent Panel Reviewing the Impact of Hurricane Katrina on Communications Networks |title=Report and Recommendations to the Federal Communications Commission |publisher=[[Federal Communications Commission]] |date=12 June 2006 |page=24|access-date=14 January 2018 |url=http://transition.fcc.gov/pshs/docs/advisory/hkip/karrp.pdf}}</ref>։ Այս ճկունությունը ստիպել է հանրային անվտանգության գործակալություններին ընդունել փեյջեր բջջային և այլ առևտրային ծառայությունների համար՝ կարևոր հաղորդագրությունների փոխանակման համար<ref name="london ambulance procedure">[http://www.londonambulance.nhs.uk/talking_with_us/freedom_of_information/classes_of_information/idoc.ashx?docid=679d5048-2d40-44d8-bf01-60bffb6cf2ac&version=-1 London Ambulance Service – Pager and SMS Procedure] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140222015300/http://www.londonambulance.nhs.uk/talking_with_us/freedom_of_information/classes_of_information/idoc.ashx?docid=679d5048-2d40-44d8-bf01-60bffb6cf2ac&version=-1 |date=22 February 2014 }} Section 3.0. March 2007.</ref><ref name="nfpa-1221">NFPA 1221: Standard for the Installation, Maintenance, and Use of Emergency Services Communications Systems, 2002 edition, at 1221–23 section 8.4.2.1</ref>։ Ճապոներեն այն սովորաբար կոչվում է գրպանի զանգ (ポケットベル, poketto beru) կամ pokeberu (ポケベル)<ref>{{cite news |title=Japan's last pagers beep for the final time |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-49888869 |access-date=21 March 2021 |work=BBC News |date=1 October 2019}}</ref>, որը wasei-eigo-ի օրինակ է։ ==Պատմություն== Առաջին [[հեռախոս]]ային փեյջերի համակարգը արտոնագրվել է [[1949]] թվականին [[Ալֆրեդ Ջ. Գրոսս]]ի կողմից<ref>{{cite web|url=https://www.thoughtco.com/history-of-pagers-and-beepers-1992315|title=When Pagers and Beepers Were All the Rage|website=thoughtco.com}}</ref>։ Էջավորման առաջին գործնական ծառայություններից մեկը գործարկվել է [[1950]] թվականին Նյու Յորքի շրջանի բժիշկների համար։ Բժիշկները վճարում էին ամսական 12 ԱՄՆ դոլար ծառայության համար և տեղափոխում էին 200 գրամանոց փեյջեր, որը կարող էր հեռախոսային հաղորդագրություններ ստանալ մեկ հաղորդիչ աշտարակից 40 կիլոմետրի (25 մղոն) հեռավորության վրա։ Համակարգը արտադրվել է [[Reevesound]] ընկերության կողմից և շահագործվում է [[Telanswerphone]]-ի կողմից։ [[1960]] թվականին Ջոն Ֆրենսիս Միտչելը միավորեց [[Motorola]]-ի քայլախոսի և ավտոմոբիլային ռադիո տեխնոլոգիաների տարրերը՝ ստեղծելով առաջին տրանզիստորացված փեյջերը, և այդ ժամանակվանից էջերի տեխնոլոգիան շարունակեց առաջադիմել, և փեյջերի ընդունումը շտապ օգնության անձնակազմի շրջանում։ [[2016]] թվականի հուլիսի դրությամբ դեռ հայտնի է։ [[1962]] թվականին [[Bell System]]-ը, [[ԱՄՆ]].հեռախոսային մենաշնորհը, ներկայացրեց իր Bellboy ռադիո էջերի համակարգը Սիեթլի համաշխարհային ցուցահանդեսում։ Bellboy-ն առաջին կոմերցիոն համակարգն էր անձնական էջերի համար։ Այն նաև նշանավորեց տրանզիստորի առաջին սպառողական կիրառություններից մեկը (հայտնագործվել է Bell Labs-ի կողմից 1947թ.-ին), որի համար երեք Bell Labs գյուտարարներ ստացան ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակ 1956 թվականին։ Պինդ վիճակի սխեման հնարավորություն տվեց Bellboy փեյջերին, մոտավորապես մեկ չափի։ փոքր հեռուստացույցի հեռակառավարման սարք, որը տեղավորվում է հաճախորդի գրպանում կամ դրամապանակում, որն այդ ժամանակ բավականին մեծ հաջողություն էր։ Bellboy-ը տերմինալ էր, որը ծանուցում էր օգտատիրոջը, երբ ինչ-որ մեկը փորձում էր զանգահարել նրան։ Երբ անձը ձայնային ազդանշան է ստացել (բզզոց) փեյջերի վրա, օգտատերը գտել է հեռախոս և զանգահարել սպասարկման կենտրոն, որն օգտատիրոջը տեղեկացրել է զանգահարողի հաղորդագրության մասին։ 1980-ականների կեսերին ձայնային և ձայնային ռադիո էջերը հայտնի դարձան շտապ օգնության աշխատակիցների և մասնագետների շրջանում։ Հնչյունային և ձայնային փեյջերներն ակտիվանում էին կա՛մ տեղական բազային կայանի կողմից, կա՛մ յուրաքանչյուր առանձին փեյջերի համար հատկացված հեռախոսահամարի միջոցով։ Bell System Bellboy ռադիոփեյջերներից յուրաքանչյուրն օգտագործում էր երեք եղեգի ընդունիչ ռելեներ, որոնցից յուրաքանչյուրը հարմարեցված էր 33 տարբեր հաճախականություններից մեկին, ընտրողաբար զանգահարում էր որոշակի հաճախորդին, երբ բոլոր երեք ռելեները միաժամանակ ակտիվանում էին, ինչը DTMF-ի նախադրյալն է։ ReFLEX արձանագրությունը մշակվել է 1990-ականների կեսերին։ Մինչ Motorola-ն հայտարարեց իր նոր փեյջերների արտադրության ավարտի մասին 2001 թվականին, փեյջերները շարունակում էին օգտագործվել խոշոր հիվանդանոցային համալիրներում։ Անբավարար բջջային ծածկույթով գյուղական վայրերում առաջին արձագանքողներին հաճախ թողարկվում են էջեր։ 2005 թվականի Լոնդոնի ռմբակոծությունները հանգեցրին արտակարգ իրավիճակների ծառայությունների կողմից TETRA համակարգերի ծանրաբեռնվածությանը և ցույց տվեցին, որ փեյջերները, հաղորդագրությունը ցույց տալուց առաջ ճանաչողություն փոխանցելու անհրաժեշտության բացակայությամբ և ազդանշանի շատ ցածր մակարդակներում գործելու համապատասխան կարողությամբ, ամբողջությամբ չեն դասակարգվում։ նրանց իրավահաջորդները։ Կամավոր հրշեջները, EMS պարամեդիկները և փրկարարական ջոկատի անդամները սովորաբար ունենում են փեյջերներ, որպեսզի զգուշացնեն նրանց իրենց բաժանմունքում շտապ օգնության կանչերի մասին։ Այս էջերը հատուկ հնչերանգ են ստանում հրշեջ ծառայության ռադիոհաճախականությունից։ Ռեստորանային փեյջերները լայնորեն օգտագործվում էին 2000-ականներին։ Հաճախորդներին տրվեց շարժական ընդունիչ, որը սովորաբար թրթռում էր, բռնկվում կամ ազդանշան էր տալիս, երբ սեղանն ազատ էր դառնում կամ երբ նրանց ճաշը պատրաստ էր։ Փեյջերները տարածված են եղել Բրիտանիայի և Իռլանդիայի թռչունների շրջանում 1991 թվականից, Rare Bird Alert և Birdnet Information ընկերություններով, որոնք առաջարկում են հազվագյուտ թռչունների մասին լուրեր, որոնք ուղարկվում են փեյջերներին, որոնք նրանք վաճառում են։ ԱՄՆ - ն. Էջավորման արդյունաբերությունը 2008 թվականին ստեղծեց 2,1 միլիարդ դոլարի եկամուտ՝ 2003 թվականի 6,2 միլիարդ դոլարի դիմաց։ Կանադայում 161,500 կանադացիներ 2013 թվականին վճարել են 18,5 միլիոն դոլար փեյջեր ծառայության համար։ Telus-ը, երեք հիմնական բջջային օպերատորներից մեկը, հայտարարեց իր կանադական փեյջեր ծառայության ավարտի մասին 2015 թվականի մարտի 31-ին, սակայն մրցակիցներ Bell-ը, Rogers-ը և PageNet-ը մտադիր են շարունակել ծառայությունը։ [տասնհինգ] Այսօր այնպիսի ընկերություններ, ինչպիսին Visiplex-ն է, նմանատիպ լուծումներ են առաջարկում բժշկական, կրթական և առևտրային ոլորտներում տեղային փեյջեր համակարգերի համար։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կենցաղային էլեկտրոնիկա]] [[Կատեգորիա:Բջջային տեխնոլոգիա]] [[Կատեգորիա:Հեռահաղորդակցություն]] [[Կատեգորիա:Ամերիկյան հայտնագործություններ]] nlo9cwyzcgg6hgfhi8p4cwsnykzmtb0 Աբբա Պանտալևոն 0 1093232 8496098 8475344 2022-08-27T00:23:07Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ուղղափառ վանքեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց}} '''Աբբա Պանտալևոն''', [[եթովպական ուղղափառ միաբնակ եկեղեցի|եթովպական ուղղափառ եկեղեցու]] վանք, [[Եթովպիա]]յի [[Տիգրայ]] շրջանի [[Աքսում (քաղաք)|Աքսում]] քաղաքի մոտ գտնվող նախաքրիստոնեական բնակավայրի տեղում։ == Պատմություն == Աբբա Պանտալևոն վանքը, եթովպական ավանդույթի համաձայն, հիմնադրել է աբբա (հայր) Պանտալևոնը։ Նա «Ինը մեծարգո» վանականներից մեկն էր, որը 5-րդ դարի վերջին և 6-րդ դարի սկզբին [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդիա]]յից ժամանեց Եթովպիա և, ըստ տեղական եկեղեցական ավանդույթի, որոշիչ դեր խաղաց երկրում քրիստոնեության տարածման գործում<ref>https://www.worldometers.info/world-population/ethiopia-population/</ref><ref>https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=15</ref>։ Եթովպական ավանդույթի համաձայն՝ Պանտալևոնը և Զա Միքայել Արագավին սերում են «հռոմեական ազնվականների» ընտանիքից։ 451 թվականի [[Քաղկեդոնի ժողով]]ի որոշումների հետ համաձայնության չգալու պատճառով, նրանք գնացին Աքսում և Ալամեդայի թագավորության 5-րդ տարում հասան թագավորական արքունիք։ Պանտալևոնը Սալադոբայի որդին էր, որը նույնացվում է Ուսանասի հետ։ Քրիստոնեությունը շտկելու կամ բարելավելու համար՝ աբբա (հայր) Պանտալևոնի գլխավորությամբ «ինը սրբազաններ» ժամանեցին Աքսում{{sfn|Берзина, Куббель|1990|c=247}}։ Այդ ինը սրբազանները արքունիքում ապրել են 12 տարի։ Էլլա Ացբեկիի (Քալեբ) հոր՝ Թազենայի կառավարման 6-րդ տարում «ինը սրբերը» բաժանվեցին՝ հիմնելով վանքեր Եթովպիայի տարբեր շրջաններում։ Պանտալևոնը խուց է կառուցել Բեթ-Կաթին բլրի վրա՝ Աքսումի մոտ, ժամանակակից Տիգրայի շրջանի տարածքում{{sfn|Берзина, Куббель|1990|c=229}}։ Պանտելևոնին այցելել է Քալեբ թագավորը, նախքան նրա արշավը իմյարացիների թագավոր Ցու Նուվասի դեմ<ref>https://www.aa.com.tr/en/africa/ethiopia-10th-regional-govt-goes-official/1882023</ref>։ Քալեբ թագավորի այցելության ժամանակ Պանտալևոնը քարանձավում անցկացրել էր 45 տարի։ Հաղթանակից և գահից հրաժարվելուց հետո Քալեբը դարձավ վանական և ծառայեց Պանտալևոնի հետ<ref>9785895720240</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/et.html |title=Արխիվացված պատճենը |accessdate=2022-04-28 |archive-date=2018-12-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181215191857/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/et.html |dead-url=yes }}</ref>։ <gallery mode="packed" heights="180px" caption="Աբբա Պանտալևոնի վանք"> ET Axum asv2018-01 img03 Abba Pentalewon.jpg|Ծիսական խաչերով քահանա Nine Saints.jpg|Ինը սրբերի պատկերակ </gallery> == Գրականություն == * {{книга |заглавие = История Африки в древних и средневековых источниках : хрестоматия |ссылка = https://archive.org/details/B-001-014-289/page/n227 |ответственный = Ун-т дружбы народов им. Патриса Лумумбы ; сост. С. Я. Берзина и Л. Е. Куббель ; под ред. О. К. Дрейера |издание = 2-е изд., испр. и доп. |место = М. |издательство = Наука |год = 1990 |страниц = 471 |isbn = 5-02-016578-6 |ref=Берзина, Куббель }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Ուղղափառ վանքեր]] 02bqrtb0w1yt4r2xqy3q6k8wdyri0kb 8496099 8496098 2022-08-27T00:23:53Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Եթովպիայի վանքեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց}} '''Աբբա Պանտալևոն''', [[եթովպական ուղղափառ միաբնակ եկեղեցի|եթովպական ուղղափառ եկեղեցու]] վանք, [[Եթովպիա]]յի [[Տիգրայ]] շրջանի [[Աքսում (քաղաք)|Աքսում]] քաղաքի մոտ գտնվող նախաքրիստոնեական բնակավայրի տեղում։ == Պատմություն == Աբբա Պանտալևոն վանքը, եթովպական ավանդույթի համաձայն, հիմնադրել է աբբա (հայր) Պանտալևոնը։ Նա «Ինը մեծարգո» վանականներից մեկն էր, որը 5-րդ դարի վերջին և 6-րդ դարի սկզբին [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդիա]]յից ժամանեց Եթովպիա և, ըստ տեղական եկեղեցական ավանդույթի, որոշիչ դեր խաղաց երկրում քրիստոնեության տարածման գործում<ref>https://www.worldometers.info/world-population/ethiopia-population/</ref><ref>https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=15</ref>։ Եթովպական ավանդույթի համաձայն՝ Պանտալևոնը և Զա Միքայել Արագավին սերում են «հռոմեական ազնվականների» ընտանիքից։ 451 թվականի [[Քաղկեդոնի ժողով]]ի որոշումների հետ համաձայնության չգալու պատճառով, նրանք գնացին Աքսում և Ալամեդայի թագավորության 5-րդ տարում հասան թագավորական արքունիք։ Պանտալևոնը Սալադոբայի որդին էր, որը նույնացվում է Ուսանասի հետ։ Քրիստոնեությունը շտկելու կամ բարելավելու համար՝ աբբա (հայր) Պանտալևոնի գլխավորությամբ «ինը սրբազաններ» ժամանեցին Աքսում{{sfn|Берзина, Куббель|1990|c=247}}։ Այդ ինը սրբազանները արքունիքում ապրել են 12 տարի։ Էլլա Ացբեկիի (Քալեբ) հոր՝ Թազենայի կառավարման 6-րդ տարում «ինը սրբերը» բաժանվեցին՝ հիմնելով վանքեր Եթովպիայի տարբեր շրջաններում։ Պանտալևոնը խուց է կառուցել Բեթ-Կաթին բլրի վրա՝ Աքսումի մոտ, ժամանակակից Տիգրայի շրջանի տարածքում{{sfn|Берзина, Куббель|1990|c=229}}։ Պանտելևոնին այցելել է Քալեբ թագավորը, նախքան նրա արշավը իմյարացիների թագավոր Ցու Նուվասի դեմ<ref>https://www.aa.com.tr/en/africa/ethiopia-10th-regional-govt-goes-official/1882023</ref>։ Քալեբ թագավորի այցելության ժամանակ Պանտալևոնը քարանձավում անցկացրել էր 45 տարի։ Հաղթանակից և գահից հրաժարվելուց հետո Քալեբը դարձավ վանական և ծառայեց Պանտալևոնի հետ<ref>9785895720240</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/et.html |title=Արխիվացված պատճենը |accessdate=2022-04-28 |archive-date=2018-12-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181215191857/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/et.html |dead-url=yes }}</ref>։ <gallery mode="packed" heights="180px" caption="Աբբա Պանտալևոնի վանք"> ET Axum asv2018-01 img03 Abba Pentalewon.jpg|Ծիսական խաչերով քահանա Nine Saints.jpg|Ինը սրբերի պատկերակ </gallery> == Գրականություն == * {{книга |заглавие = История Африки в древних и средневековых источниках : хрестоматия |ссылка = https://archive.org/details/B-001-014-289/page/n227 |ответственный = Ун-т дружбы народов им. Патриса Лумумбы ; сост. С. Я. Берзина и Л. Е. Куббель ; под ред. О. К. Дрейера |издание = 2-е изд., испр. и доп. |место = М. |издательство = Наука |год = 1990 |страниц = 471 |isbn = 5-02-016578-6 |ref=Берзина, Куббель }} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Ուղղափառ վանքեր]] [[Կատեգորիա:Եթովպիայի վանքեր]] px2mc7vbuvifhu279huj5sysbumbh5y Փոլ Մայքլ Ռոմեր 0 1093902 8496048 8413998 2022-08-26T23:31:52Z ERJANIK 12604 /* Գործունեություն */ wikitext text/x-wiki {{Անձ}}'''Փոլ Մայքլ Ռոմեր''' ({{lang-en|Paul Michael Romer}}; ծնված՝{{ԱԾ}}), [[ամերիկացի]] [[տնտեսագետ]]։ 2002 թվականին Ռեկտենվալդի մրցանակի դափնեկիր, [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]] (2016-2018 թվականի հունվար)<ref>[http://www.worldbank.org/en/about/people/paul-romer Paul Romer]</ref>։ Նյու Յորքի համալսարանի բիզնեսի դպրոցի տնտեսագիտության պրոֆեսոր։ 2018-ի [[Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ|Տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակի]] դափնեկիր «նորարարությունը և կլիման տնտեսության աճի մեջ ինտեգրելու համար» ([[Ուիլյամ Նորդհաուս|Ուիլյամ Նորդհաուսի]] հետ), մասամբ «տեխնոլոգիական նորարարությունը երկարաժամկետ մակրոտնտեսական վերլուծության մեջ ինտեգրելու համար»<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/economics/2018/summary/ Nobel Prize]</ref>։ == Կենսագրություն == Փոլ Մայքլ Ռոմերը Կոլորադոյի նախկին նահանգապետ Ռոյ Ռոմերի որդին։ Եղբայր՝ Քրիս Ռոմեր (ծն. 1959), քաղաքական գործիչ, [[Կոլորադո (նահանգ)|Կոլորադոյի նահանգի]] Սենատի անդամ (2006-2010)։ Ռոմերը մաթեմատիկաի [[բակալավր]] է (1977) և [[Փիլիսոփա|փիլիսոփայության]] դոկտոր (1983) [[Չիկագոյի համալսարան|Չիկագոյի համալսարանի]]։ Պրոֆեսոր է [[Սթենֆորդի համալսարան|Սթենֆորդի համալսարանում]], ապա [[Նյու Յորքի համալսարան|Նյու Յորքի համալսարանում]]։ Նյու Յորքի համալսարանի Մարոնի քաղաքային կառավարման ինստիտուտի տնօրեն է։ [[Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրո|Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրոյի]] գիտաշխատող։ 2016 թվականի հուլիսի 18-ին Համաշխարհային բանկի նախագահ [[Ջիմ Յոն Կիմ|Ջիմ Յոնգ Կիմը]] Պ.Ռոմերին նշանակեց [[Համաշխարհային բանկի գլխավոր տնտեսագետ]]։ Ռոհմերը պաշտոնապես ստանձնել է պաշտոնը 2016 թվականի հոկտեմբերին<ref>[http://www.worldbank.org/ru/news/press-release/2016/07/18/world-bank-group-president-appoints-paul-romer-as-chief-economist Президент Группы Всемирного банка назначил Пола Роумера главным экономистом]</ref>։ Ռոմերը հրաժարական տվեց 2018 թվականի հունվարին՝ Համաշխարհային բանկի աշխատակիցների հետ կոնֆլիկտի պատճառով<ref>[https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5a6920fa9a7947a3cfa8937f Главный экономист Всемирного банка решил покинуть свой пост] [[РБК]]</ref>։ #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Փոլ Ռոմեր]] 5iwnjycyas03axc05o6pxinbwp5ycr1 Ջոզեն, Վագրը և Ձուկը (ֆիլմ, 2020) 0 1094108 8495880 8420750 2022-08-26T13:22:28Z Jemma Petrosyan 121994 wikitext text/x-wiki {{Նիհոնգո|'''«Ջոզեն, Վագրը և Ձուկը»'''|ジョゼと虎と魚たち|Joze to Tora to Sakanatachi}}, 2020 թվականի ճապոնական անիմացիոն ռոմանտիկ կատակերգական դրամա ֆիլմ՝ հիմնված Սեյկո Տանաբեի համանուն պատմվածքի վրա։ Ֆիլմում հնչում են Տաիշա Նակագավայի և Կայա Կիյոհարայի ձայները։ Ռեժիսորը Կոտարո Տամուրան է՝ Սայակա Կուամուրայի սցենարից, բնօրինակ կերպարների ձևավորումը՝ Նաո Էմոտոյի (ով նաև ստեղծել է մանգա), անիմացիոն կերպարների ձևավորումը՝ Հարուկո Իիզուկայի (ով նաև գլխավոր վերահսկիչ անիմատորն է) և անիմացիոն ֆիլմի արտադրությունը «Բոնսի» կողմից<ref>[https://joseetora.jp/ "アニメ映画『ジョゼと虎と魚たち』公式サイト"] (ճապ․) Վերցված է 2-Հուլիս-2021 </ref>։ Ֆիլմը թողարկվելու առաջին շաբաթում հայտնվել է ճապոնական կինովարձույթի 9-րդ տեղում և արժանացել քննադատների բարձր դրական գնահատականներին<ref>[https://www.animenewsnetwork.com/news/2020-12-28/2020-pokemon-film-opens-at-no.2-below-demon-slayer-kimetsu-no-yaiba-record-run/.167983 "2020 ''Pokémon'' Film Opens at #2, Below ''Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba''<nowiki/>'s Record Run".] Վերցված է 5-Հունվար-2021</ref>։ == Սյուժե == Ցունեո Սուզուկավան 22-ամյա համալսարանի ուսանող է, ով սովորում է ծովային կենսաբանություն։ Նա կես դրույքով աշխատում է ջրասուզակների խանութում, որտեղ մտերմանում է գործընկերներ Մայի և Հայատոյի հետ։ Դասախոսությունից հետո տուն վերադառնալիս նա փրկում է Կումիկո Յամամուրա անունով [[Լուծանք|անդամալույծ]] երիտասարդ կնոջը, ով պնդում է, որ իրեն «Ջոզե» կոչեն։ Որպես երախտագիտության նշան ընթրիքի հրավիրվելուց հետո Ցունեոն, Ջոզեի տատիկ՝ Չիզուի կողմից, աշխատանքի առաջարկ է ստանում ,որպես Ջոզեի խնամակալ։ Սկզբում Ժոզեն թշնամաբար է տրամադրված Ցունեոյի նկատմամբ՝ նրան անվանելով ներխուժող։ Նա հրամայեց նրան անել անհիմն բաներ, ինչպիսիք են երկար ժամանակ ծնկի իջնելը։ Աշխատանքից շփոթված՝ Ցունեոն որոշում է թողնել խնամակալի աշխատանքը։ Այնուամենայնիվ, աշխատանքից հրաժարվելուց անմիջապես առաջ նա իմանում է, որ Ջոզեն անհետացել է։ Երբ Ցունեոն վերջապես գտնում է Ջոզեին, նա կռահում է, որ Ջոզեն ցանկանում է տեսնել ծովը։ Ուստի Ցունեոն տանում է նրան դեպի ծով և միասին հիանալի ժամանակ են անցկացնում։ Այս դեպքից հետո Ջոզեն և Ցունեոն միասին այցելում են ավելի շատ վայրեր։ Գրադարան այցելելիս Ջոզեն փորձում է գրքեր կարդալ երեխաների համար, ինչը նրանց ձանձրացնում է։ Այնուամենայնիվ, նրա նկարը գրավիչ է թվում երեխաներին։ Հետագայում Ջոզեն գիտակցում է, որ ցանկանում է նկարազարդող դառնալ։ Ցավոք սրտի, Ջոզեի տատիկը մահանում է։ Մնալով ապրելու համար քիչ գումարով, Ջոզեն ստիպված է հրաժարվել իր երազանքից և դառնալ գրասենյակի աշխատող։ Մինչդեռ Ցունեոն կրթաթոշակ է ստացել Մեքսիկայի համալսարանից և մի քանի ամսից կմեկնի այնտեղ։ Չնայած իր պայծառ ապագային, նա դեռ շատ անհանգստացած է Ջոզեի կարգավիճակով։ Անհանգստանալով, Մայը, ով Ցունեոյի աշխատակիցն է ջրասուզակների խանութում, Ջոզեին խնդրում է, որ Ցունեոյին հանգիստ թողնի։ Ջոզեն զանգահարում է Ցունեոյին՝ միասին այցելելու ծով՝ միմյանց հրաժեշտ տալու համար։ Այնուամենայնիվ, Ջոզեն հայտնվում է թակարդում ճանապարհի մեջտեղում։ Նրան փրկելու համար Ցունեոն շտապեց նրա մոտ, ինչի արդյունքում վթարի ենթարկվեց։ Պարզվում է, որ Ցունեոյի մոտ ոտքի թաթի կոտրվածք է հայտնաբերվել, և նա կարող է այլևս չքայլել այնպես, ինչպես նախկինում։ Այս լուրը լսելիս՝ Ցունեոն հանձնվում է Մեքսիկայում Թագավոր Անգելֆիշ (ձկնատեսակ) տեսնելու երազանքից։ Այնուհետև Մայը հանդիպում է Ջոզեին՝ պատմելով նրան Ցունեոյի իրավիճակի մասին և խնդրում նրան հայտնել Ցունեոյի հանդեպ իր զգացմունքները։ Ջոզեն ստեղծում է նկարազարդման գիրք, որն անուղղակիորեն ներկայացնում է Ցունեոյի և իր պատմությունը, որն ավարտվում է այնպես, որ Ցունեոն հաջողությամբ հասնում է իր երազանքին։ Այնուհետև նա խնդրեց Հայատոյին՝ ջրասուզակների խանութի մեկ այլ գործընկերոջ, բերել Ցունեոյին գրադարան, որտեղ Ջոզեն կարդաց գիրքն երեխաների համար։ Հուզված պատմությունից՝ Ցունեոն վերականգնեց իր ոգին և երազանքը և ակտիվորեն վերականգնվեց։ Այն օրը, երբ Ցունեոն դուրս գրվեց հիվանդանոցից, Ջոզեն անհետացավ։ Հուզված՝ Ցունեոն այցելում է շատ վայրեր և, ի վերջո, սկսում է վազել՝ չնայած իր վնասվածքին։ Երկար փնտրտուքներից հետո նա հայտնաբերում է, որ Ջոզեն որոշել է այցելել վագրին կենդանաբանական այգում, ինչպես նաև գնալ այն ճանապարհով, որը նախկինում վախեցնում էր նրան, և հաջողության է հասել։ Երբ նրանք հանդիպում են, Ցունեոն և Ջոզեն միմյանց սեր են խոստովանում և համբուրվում։ Հետագայում Ցունեոն մեկնում է Մեքսիկա սովորելու։ Երբ Ցունեոն գարնանային արձակուրդին վերադառնում է, Ջոզեն կրկին հանդիպում է Ցունեոյին ամբողջովին ծաղկած բալի ծառի տակ։ == Ծանոթագրություններ == [[Կատեգորիա:Ճապոներեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Չիկագոյում]] [[Կատեգորիա:2020 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ճապոնական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2020 մուլտֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ֆիլմեր այբբենական կարգով]] r5awp0fd47ibqfuu1fmhg29h98sbw32 Ժամանակի գործակալներ 0 1094251 8495882 8429606 2022-08-26T13:25:55Z Jemma Petrosyan 121994 wikitext text/x-wiki '''«Ժամանակի գործակալներ»''' ( չին․ 时光代理人; [[փինյին]] ''Shíguāng Dàilǐrén'') չինական անիմացիա է՝ արտադրված LAN ստուդիայի և Haoliners Animation League-ի կողմից։ Այն առաջին անգամ թողարկվել է bilibili-ով և Funimation-ով 2021թվականի Ապրիլի 30-ին, իսկ դրվագները թողարկվել են ամեն ուրբաթ ժամը 11:00-ից մինչև Հուլիսի 9-ը<ref>{{Cite web|url=https://anitrendz.net/news/2021/04/29/link-click-chinese-donghua-anime-to-stream-on-funimation/|title=Link Click Chinese Donghua Anime to Stream on Funimation|accessdate=29-Ապրիլ-2021}}</ref>։ Կա 12 դրվագ, որոնցից մեկը հատուկ դրվագ է, որը կոչվում է 5.5<ref>{{Cite web|url=https://www.sohu.com/a/476547295_583972|title=两个月播放量破亿!这部国漫内容疯狂反转!|publisher=|accessdate=9-Հուլիս-2021}}</ref>: == Սյուժե == Աշխույժ քաղաքի անկյուններից մեկում կա մի փոքրիկ խանութ, որը կոչվում է «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»։ Թեև մուտքը լքված է թվում, այն իրականում ղեկավարում են գերբնական ունակություններով օժտված երկու տղամարդ՝ Չէն Սյաոշին և Լու Գուանը։ Հաճախորդներին գոհացնելու համար, Լու Գուանը և Չէն Սյաոշին միասին կիրառելով իրենց գերբնական ուժերը, հայտնվում են լուսանկարներում, բայց ամեն ինչ այնպես չի ընթանում, ինչպես նրանք պլանավորել էին․․․ == Հերոսներ == === Գլխավոր հերոսներ === ; '''Չէն Սյաոշի''' {{Nobold|({{lang|zh|程小时}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Սու Շանցին<ref>{{Cite web|url=https://www.bilibili.com/bangumi/play/ep399837|title=时光代理人:角色PV3|publisher=|language=ճապ․|accessdate=21-Մայիս-2021}}</ref> (չին․), Տոսիյուկի Տոյոնագա<ref name="JPdub">{{Cite web|url=https://natalie.mu/comic/news/453192|title=アニメ「時光代理人」日本語吹替版放送決定、キャストに豊永利行・櫻井孝宏・古賀葵|date=|website=|publisher=|language=ճապ․|accessdate=11-Նոյեմբեր-2021}}</ref> (ճապ․), Վլադիսլավ Տոկարեվ (ռուս․) : «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի սեփականատերը։ Նրա գերբնական ուժը կայանում է նրանում, որ կարող է ներթափանցել նկարի մեջ և տվյալ նկարում պատկերված անձի բոլոր խոսքերն ու գործողությունները կառավարել։ ; '''Լու Գուան''' {{Nobold|({{lang|zh|陆光}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Յան Տյանսյան<ref>{{Cite web|url=https://www.bilibili.com/bangumi/play/ep399829|title=时光代理人:角色PV2|publisher=|language=ճապ․|accessdate=21-Մայիս-2021}}</ref> (չին․), Տակահիրո Սակուրայ (ճապ․), Իսլամ Գանջայեվ (ռուս․) : «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի աշխատակիցը։ Կարող է մինչև 12 ժամվա ընթացքում հետևել այն ամենին, ինչ տեղի է ունեցել լուսանկարում։ Կարող է նաև կառավարել Չէն Սյաոշիի գործողությունները։ === Երկրորդական հերոսներ === ; '''Ցյաո Լին''' {{Nobold|({{lang|zh|乔苓}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Լի Շիմեն<ref>{{Cite web|url=https://www.bilibili.com/bangumi/play/ep399688|title=时光代理人:角色PV1|publisher=|language=չին․|accessdate=21-Մայիս-2021}}</ref> (չին․), Աոյ Կոգա (ճապ.), Եկատերինա Պոպովա (ռուս․) : Չէն Սյաոշիի մանկության ընկերուհին ու բնակարանի տերը, ինչպես նաև «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի աշխատակիցը։ ; '''Էմմա''' / Wú Lìhuá {{Nobold|({{lang|zh|吴丽华}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Ժաո Ինտոն (赵熠彤) (չին․) : Quede Games-ում գործադիր տնօրենի մոտ նախկինում աշխատող քարտուղարուհին և «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի հաճախորդը։ ; '''Յու Սյա''' {{Nobold|({{lang|zh|予夏}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Qián Chēn (钱琛) (չին․) : «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի հաճախորդը, ով խնդրում է գործակալներին գտնել իր ընկերուհու՝ Լին Ժենի լապշայի գաղտնի բաղադրիչը այն բանից հետո, երբ վերջինս լքեց նրան։ ; '''Լին Ժեն''' {{Nobold|({{lang|zh|林贞}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Niè Xīyìng (聂曦映) (չին․) : Յու Սյայի ամենամոտ ընկերուհին և լապշայի խոհարարը։ Նա լքեց Յու Սյային այն բանից հետո, երբ հաշտվեց այն փաստի հետ, որ ինքն այլևս չէր վայելում լապշա պատրաստելը, որն այդքան սիրում էր Յու Սյան։ ; '''Չէն Սյաո''' {{Nobold|({{lang|zh|陈肖 }})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Wāi Wāi (歪歪) (չին․) : Հաճախորդ, ով խնդրում է «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ին պարզապես հաղորդագրություն փոխանցել իր անցյալից որոշ մարդկանց բասկետբոլի խաղի օրը։ Ցյաո Լինը նշում է, որ նա աներևակայելի հոգնած և տխուր տեսք ունի։ ; '''Լյու Լեյ''' {{Nobold|({{lang|zh|刘磊}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Gǔ Jiāngshān (谷江山) (չին․) ; '''Լու Հունբին''' {{Nobold|({{lang|zh|陆鸿斌}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Գուան Շուաի (关帅) (չին․) ; '''Դուդու''' {{Nobold|({{lang|zh|豆豆}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Zǐ Zǐ (仔仔) (չին․) : Երիտասարդ տղա, որին առևանգում են. «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ն հանցանշաններ է փնտրում տղայի փրկությունն ապահովելու համար։ ; '''Սյաո Լի''' {{Nobold|({{lang|zh|肖力}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Tútè Hāméng (图特哈蒙) (չին․) : Ոստիկանապետը, ով դիմում է «Ժամանակ Ֆոտոստուդիա»-ի օգնությանը. ; '''Սյու Շանշան''' {{Nobold|({{lang|zh|徐姗姗}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Zhào Shuǎng (赵爽) (չին․) : Ցյաո Լինի, Չէն Սյաոշիի և Լու Գուանի դասընկերուհին, ով նրանց օգնության է դիմում, երբ չի հիշում, թե ինչ է Դոն Յին ասել իրեն հարբած ժամանակ։ ; '''Դոն Յի''' {{Nobold|({{lang|zh|董易}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Jīn Xián (金弦) (չին․) : Սյու Շանշանի ընկերն, ով սիրում է շփվել նրա հետ և օգտագործում է ամեն առիթ՝ նրա կողքին մնալու համար։ ; '''Լյու Մին''' {{Nobold|({{lang|zh|刘旻}})}} : Ձայնային կրկնօրինակող՝ Sūn Lùlù (孙路路) (չին․) : Առեղծվածային մարդ, ով կարծես կապված է մի շարք սպանությունների հետ, որոնք տեղի են ունենում պատմության մեջ։ Quede Games-ի գործադիր տնօրենի որդին։ == Երաժշտություն == {| class="wikitable" |+ !Սեզոն ! Սկզբում ! Վերջում |- | 1 | « [https://www.youtube.com/watch?v=VPxnPF8w7RY Dive Back in Time] » հեղինակ՝[https://www.instagram.com/ready4thejaws/ 白鲨JAWS] | « [https://www.youtube.com/watch?v=mIAqfVFXwPI Overthink] » հեղինակ՝ [https://www.youtube.com/channel/UCUZkU48FNkFc5kf2v-MAbUg/featured 饭卡] |} == Ծանոթագրություններ == [[Կատեգորիա:Անիմեի և մանգայի կերպարներ]] [[Կատեգորիա:Անիմե]] [[Կատեգորիա:Դետեկտիվ]] <references /> [[Կատեգորիա:Անիմեներ այբբենական կարգով]] 2th0pf96bio6awditbvrcrtyegold1t Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ 0 1094518 8495992 8477952 2022-08-26T19:25:54Z Arkadi Poghosyan 118797 wikitext text/x-wiki {{Սպասվող իրադարձություն}} {{Տեղեկաքարտ Եվրատեսիլ | անվանում = Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ | պատկերանիշ = Wiki Eurovision Heart (Infobox).svg | պատկեր = | նկարագրություն = | կարգախոս = | կիսաեզրափակիչ = | 1-ին կիսաեզրափակիչ = | 2-րդ կիսաեզրափակիչ = | եզրափակիչ = | վայր = | հյուրընկալող հեռուստաալիք = | կիսաեզրափակիչների հաղորդավարներ = | եզրափակչի հաղորդավարներ = | հաղորդավարներ = | բացում = | ընդմիջման ելույթ = | տնօրեն = | պրոդյուսեր = | երաժշտավար = | ռեժիսոր = | երկրների քանակ = | առաջնելույթ = | վերադարձել են = | մեկնել են = | քվեարկության համակարգ = | հաղթական երգ = | հաղթական պար = | զրո միավոր = | քարտեզ = [[Պատկեր:ESC 2023 Map.svg|300px]] | քարտեզի նկարագրություն = {{Legend-table|lang=hy|title=Երկրներ, որոնք հաստատել են իրենց մասնակցությունը [[:hy:Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|Եվրատեսիլ {{{1|}}} երգի մրցույթում]] |#782167|Երկրներ, որոնք չեն ընտրել մասնակցին կամ երգը |#FFC20E|Երկրներ, որոնք մասնակցել են նախկին մրցույթում, բայց չեն մասնակցի 2023 թվականին}} | նախորդ = [[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022]] | հաջորդ = [[Եվրատեսիլ 2024 երգի մրցույթ|2024]] }} '''Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ''', 67-րդ [[Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]]ը։ == Անցկացման վայր == [[Եվրատեսիլ 2022 երգի մրցույթ|2022 թվականի երգի մրցույթում]] հաղթել է [[Ուկրաինան Եվրատեսիլ 2020 երգի մրցույթում|Ուկրաինան]], ինչը նշանակում է, որին, ավանդույթի համաձայն, կառաջարկվի անցկացնել Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթը<ref>{{Cite web |date=2017-01-15 |title=How it works |url=https://eurovision.tv/about/how-it-works |access-date=2022-05-07 |website=Eurovision.tv |language=en-gb}}</ref>։ Հաստատվելու դեպքում սա կլինի երրորդ անգամը, ինչ Ուկրաինան հյուրընկալում է այս միջոցառումը. նախկինում Ուկրաինան երգի մրցույթը հյուրընկալել է [[Եվրատեսիլ 2005 երգի մրցույթ|2005]] և [[Եվրատեսիլ 2017 երգի մրցույթ|2017]] թվականներին։ Սակայն 2022 թվականին [[Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա|Ուկրաինա Ռուսաստանի ներխուժումից]] հետո ենթադրություններ կան, որ Մեծ հնգյակի երկրներից ([[Ֆրանսիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում|Ֆրանսիա]], [[Գերմանիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում|Գերմանիա]], [[Իտալիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում|Իտալիա]], [[Իսպանիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում|Իսպանիա]] և 2022 թվականին երկրորդ հորիզոնականը զբաղեցրած [[Մեծ Բրիտանիան Եվրատեսիլ երգի մրցույթում|Մեծ Բրիտանիա]]) որևէ մեկը կարող է լինել այլընտրանքային այն երկիրը, որը կհյուրընկալի Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթը<ref>{{cite web|title=Ukraine wins 2022 Eurovision song contest as UK finishes second in Turin|last=Belam|first=Martin|last2=Cvorak|first2=Monika|publisher=[[The Guardian]]|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2022/may/15/ukraine-wins-2022-eurovision-song-contest-as-uk-finishes-second-in-turin|date=15 May 2022|access-date=15 May 2022}}</ref>։ == Մասնակից երկրների նախնական ցանկ == 2022 թվականի օգոստոսի 27-ի դրությամբ նշված երկրները հաստատել են Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթում իրենց մասնակցությունը. * {{ԵԵՄ2|Ալբանիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187096/albania-rtsh-confirms-participation-at-eurovision-2023-fik-61-preparations-kick-off/|title=Albania: RTSH confirms participation at Eurovision 2023: FiK 61 preparations kick off|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-06-03|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2 |Ավստրալիա}}<ref name="Australia">{{Cite web|last=Groot|first=Evert|date=12 February 2012|title=Australia secures spot in Eurovision for the next five years|url=https://eurovision.tv/story/australia-secures-spot-in-eurovision-until-2023|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190213045839/https://eurovision.tv/story/australia-secures-spot-in-eurovision-until-2023|archive-date=13 February 2019|access-date=12 February 2019|work=Eurovision.tv|publisher=European Broadcasting Union}}</ref> * {{ԵԵՄ2 |Ավստրիա}}<ref name="Austria">{{cite web|url=https://eurovoix.com/2022/05/13/austria-orf-approach-eurovision-2023-june/|title=Austria: ORF to Determine Approach to Eurovision 2023 In June|date=13 May 2022|work=Eurovoix|last=Granger|first=Anthony}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Բելգիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187375/belgium-vrt-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=Belgium: VRT confirms participation at Eurovision 2023|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-07-04|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ|Կիպրոս}}<ref name="Cyprus">{{Cite web|date=24 September 2021|title=Cyprus: Through a talent show the representative at Eurovision 2023!|url=https://eurovisionfun.com/en/2021/09/cyprus-through-a-talent-show-the-representative-at-eurovision-2023/|url-status=live|access-date=24 September 2021|last=Argyriou|first=Giannis|work=Eurovision Fun}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Դանիա}}<ref>{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/kultur/drs-grand-prix-chef-svarer-paa-kritik-efter-dansk-nederlag-det-er-da-skide-aergerligt|title=DR's Grand Prix-chef svarer på kritik efter dansk nederlag: 'Det er da skide ærgerligt, at vi ikke er med på lørdag'|date=2022-05-11|website=DR|language=da-DK|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Էստոնիա}}<ref>{{Cite web|url=https://eurovoix.com/2022/08/01/🇪🇪-estonia-eurovision-2023-participation-confirmed/|title=🇪🇪 Estonia: Eurovision 2023 Participation Confirmed|last=Farren|first=Neil|date=2022-08-01|website=Eurovoix|language=en-GB|accessdate=2022-08-26}}</ref> * {{ԵԵՄ2 |Ֆինլանդիա}}<ref>{{Cite news |last=Granger |first=Anthony |date=15 May 2022 |title=Finland: Eurovision 2023 Participation Confirmed |work=Eurovoix |url=https://eurovoix.com/2022/05/15/🇫🇮-finland-eurovision-2023-participation-confirmed/ |access-date=15 May 2022}}</ref> * {{ԵԵՄ|Վրաստան}}<ref>{{Cite web|url=https://www.escunited.com/georgia-the-voice-will-be-used-to-select-the-2023-artist/|title=Georgia: The Voice will be used to select the 2023 artist|date=2022-08-23|website=escYOUnited|language=en-US|accessdate=2022-08-26}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Ֆրանսիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187357/france-france-2-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=France: France 2 confirms participation at Eurovision 2023|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-07-01|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Գերմանիա}}<ref>{{Cite web|url=https://www.escunited.com/germanys-hod-states-that-ndr-is-taking-their-poor-result-very-seriously/|title=Germany’s HoD states that NDR is taking their “poor result very seriously”|date=2022-05-23|website=escYOUnited|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ|Հունաստան}}<ref>{{Cite web|url=https://eurovisionfun.com/en/2022/05/the-plans-of-greece-and-cyprus-for-eurovision-2023/|title=The plans of Greece and Cyprus for Eurovision 2023!|last=Katsoulakis|first=Manos|date=2022-05-28|website=Eurovision News {{!}} Music {{!}} Fun|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ|Իսրայել}}<ref name="Israel">{{cite web|date=8 February 2022|last=Brebner|first=Kayitz|work=[[Maariv (newspaper)|Maariv]]|title=ביי ל"אקס פקטור"? "כאן" פרסמה מכרז לתוכנית שתבחר נציג לאירוויזיון|language=he|url=https://m.maariv.co.il/culture/tv/Article-896704|accessdate=20 February 2022}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Իտալիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187174/italy-rai-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=Italy: RAI confirms participation at Eurovision 2023|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-06-13|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Լատվիա}}<ref>{{Cite web|url=https://eurovoix.com/2022/08/03/latvia-eurovision-2023-participation/|title=🇱🇻 Latvia: Eurovision 2023 Participation Confirmed|last=Grace|first=Emily|date=2022-08-03|website=Eurovoix|language=en-GB|accessdate=2022-08-26}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Լիտվա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187587/lithuania-lrt-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=Lithuania: LRT confirms participation at Eurovision 2023|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-07-29|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-30}}</ref> * {{ԵԵՄ|Նիդերլանդներ}}<ref>{{Cite web|url=https://eurovoix.com/2022/05/16/netherlands-song-submissions-eurovision-2023/|title=🇳🇱 Netherlands: Song Submissions Open For Eurovision 2023|last=Granger|first=Anthony|date=2022-05-16|website=Eurovoix|language=en-GB|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Նորվեգիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187120/norway-nrk-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=Eurovision Norway: NRK confirms participation at Eurovision 2023 - ESCToday.com|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-06-06|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ|Լեհաստան}}<ref>{{Cite news |date=15 May 2022 |title=Jacek Kurski studzi oczekiwania przed finałem Eurowizji. "Europa produkuje dużo tandety" [TYLKO W PLEJADZIE] |language=pl |work=plejada.pl |url=https://plejada.pl/wywiady/eurowizja-2022-jacek-kurski-studzi-emocje-ochman-jest-dobry-ale-nie-wygra/q9mgw97 |access-date=15 May 2022}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Ռումինիա}}<ref>{{Cite web|url=http://www.tvr.ro/ca-al-tvr-a-aprobat-azi-participarea-la-eurovision-2023-si-ini--ierea-demersurilor-necesare-identificarii-unei-firme-elvetiene-de-avocatura-pentru-evaluarea-litigiului-cu-ebu_37368.html|title=CA al TVR a aprobat vineri, 26 august, participarea la Eurovision 2023|website=TVR.RO|language=Romanian|accessdate=2022-08-26}}</ref> * {{ԵԵՄ2 |Սան Մարինո}}<ref name="San Marino">{{cite web|date=20 February 2022|last=Farren|first=Neil|work=Eurovoix|title=San Marino: Una Voce per San Marino to Remain as Eurovision Selection|url=https://eurovoix.com/2022/02/20/san-marino-una-voce-per-san-marino-remain-eurovision-selection/|accessdate=20 February 2022}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Սերբիա}}<ref>{{Cite web|url=http://www.rts.rs/page/rts/ci/Evrosong/evrosong2022/story/3344/vesti/4795162/konstrakta-evrosong-ispracaj-torino-rts.html|title=РТС и обожаваоци испратили Констракту у Торино уз поруку да ћемо се радовати 14. маја|last=Serbia|first=RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of|website=www.rts.rs|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2 |Իսպանիա}}<ref name="Spain">{{Cite web|date=2022-01-26|title=Benidorm Fest, 'twelve points': comienza el festival para elegir representante español para Eurovisión|url=https://www.elpais.com/television/2022-01-26/benidorm-fest-twelve-points-comienza-el-festival-para-elegir-representante-espanol-para-eurovision.html|url-status=live|language=es-ES|access-date=2022-01-28|last=Burgos Martínez|first=Rafael|work=[[El País]]}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Շվեդիա}}<ref>{{Cite web|url=https://esctoday.com/187128/sweden-svt-confirms-participation-at-eurovision-2023/|title=Sweden: SVT confirms participation at Eurovision 2023|last=Jiandani|first=Sanjay (Sergio)|date=2022-06-07|website=Eurovision News, Polls and Information by ESCToday|language=en-US|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Շվեյցարիա}}<ref>{{Cite web|url=https://www.srf.ch/sendungen/eurovision-song-contest/esc-eurovision-song-contest-2023|title=ESC - «Eurovision Song Contest» 2023|date=2022-07-12|website=Schweizer Radio und Fernsehen (SRF)|language=de|accessdate=2022-07-19}}</ref> * {{ԵԵՄ2|Ուկրաինա}}<ref>{{Cite web|url=https://eurovoix.com/2022/05/19/ukraine-public-choose-eurovision-2023-jurors/|title=🇺🇦 Ukraine: Public to Choose Eurovision 2023 Jurors|last=Farren|first=Neil|date=2022-05-19|website=Eurovoix|language=en-GB|accessdate=2022-07-19}}</ref> *{{ԵԵՄ2 |Մեծ Բրիտանիա}}<ref name="United Kingdom">{{cite web |last1=Savage |first1=Mark |title=Eurovision 2022: How Sam Ryder turned things around for the UK |url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-61450874 |publisher=BBC |access-date=15 May 2022}}</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Եվրատեսիլ երգի մրցույթ]] [[Կատեգորիա:Եվրատեսիլ 2023 երգի մրցույթ]] 25pd9mlwy2rhukhrhsl58vdo24p5iuc Core Design 0 1095012 8496092 8442944 2022-08-27T00:19:05Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:1988 հիմնադրված ընկերություններ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ընկերություն | հիմնադրված է = [[1988]]<br> '''Փակված է'''<br> [[2006]] [[մայիս]]ին }} '''Core Design Limited''' (հայտնի է որպես '''Rebellion (Derby) Ltd''' [[2006]]-[[2010]] թվականներին և [[հայերեն]]՝ '''Հիմնական դիզայն''') բրիտանական համակարգչային խաղերի մշակման ընկերություն, որը համաշխարհային համբավ ձեռք բերեց [[Tomb Raider]] խաղերի շարքով։ Հիմնադրվել է [[1988]] թվականի [[մայիս]]ին [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցների կողմից, այն ի սկզբանե կրում էր [[Megabrite]] անունը մինչև նույն տարվա հոկտեմբերին վերաբրենդավորումը որպես Core Design: Ընկերությունը ձեռք է բերվել [[CentreGold]] ընկերության կողմից [[1994 ]]թվականի դեկտեմբերին, որն իր հերթին ձեռք է բերվել [[Eidos Interactive]]-ի կողմից [[1996]] թվականի ապրիլին։ [[2006]] թվականի մայիսին Core Design անձնակազմը և ակտիվները ձեռք են բերվել [[Rebellion Developments]]-ի կողմից, և ընկերությունը դարձել է '''Rebellion Derby''', որն այն ժամանակ եղել է։ Փակվել է [[2010]] թվականի [[մարտի 17]]-ին, գրասենյակի վարձակալության ժամկետի ավարտի պատճառով '''Rebellion Derby'''-ը փակվեց<ref>{{Cite web |url=https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |title=Rebellion confirms Derby closure, cuts at Oxford studio {{!}} GamesIndustry.biz<!-- Заголовок добавлен ботом --> |access-date=2019-02-12 |archive-date=2019-02-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190220161435/https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |deadlink=no }}</ref>։ ==Պատմություն== [[Անգլիա]]յի [[Դերբ]]ի քաղաքում հիմնված Core Design-ը հիմնադրվել է [[1988]] թվականին [[Քրիս Շրիգլի]]ի, [[Էնդի Գրին]]ի, [[Ռոբ Թուն]]ի, [[Թերի Լլոյդ]]ի, [[Սայմոն Ֆիփս]]ի, [[Դեյվ Փրիդմոր]]ի, [[Ջերեմի Հիթ-Սմիթ]]ի, [[Քևին Նորբերն]]ի և [[Գրեգ Հոլմս]]ի կողմից։ Մեծ մասը [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցներն էին<ref name="Ars Technica Core">{{cite web |url=https://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20160407194918/http://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |title="It felt like robbery": ''Tomb Raider'' and the fall of Core Design |first=Richard |last=Moss |work=[[Ars Technica]] |publisher=[[Condé Nast]] |date=31 March 2015 |access-date=7 April 2016 |archive-date=7 April 2016 |url-status=dead |df=dmy }}</ref>։ Ստուդիան CentreGold բաշխիչ ընկերության մի մասն էր, երբ այն ձեռք բերվեց Eidos Interactive-ի կողմից [[1996]] թվականին<ref name="Ars Technica Core" />։ Հիթ-Սմիթը համարեց ձեռքբերումը որպես թեթևացում՝ մեկնաբանելով. «Զարգացման ֆինանսավորումն այնքան թանկ է, որ ես կասկածում եմ, որ մենք կարող էինք շարունակել ֆինանսավորել մեզ որպես անկախ ընկերություն»<ref name=EGM101>{{cite magazine |first1=David |last1=Rider |first2=Ed |last2=Semrad |title=British Invasion |magazine=[[Electronic Gaming Monthly]] |issue=101 |publisher=[[Ziff Davis]] |date=December 1997|pages=168, 175}}</ref>։ [[Eidos]]-ը հետագայում վաճառեց [[CentreGold]]-ի մեծ մասը, բայց պահպանեց [[ԱՄՆ]] ոսկին՝ Core Design-ի սեփականատերերին։ Ընկերությունը լայնորեն հայտնի է [[Tomb Raider]] շարքով։ Առաջին խաղը ստեղծվել է [[Թոբի Գարդ]]ի և [[Փոլ Դուգլաս]]ի կողմից, թողարկվել է [[1996]] թվականին, որին հաջորդել են մի քանի շարունակություններ։ Առաջին Tomb Raider-ի հաջողությունը վերագրվում է Eidos Interactive-ին արդյունաբերության մեջ մեծ ուժ դարձնելով<ref name=EGM101/>, և [[Eidos]]-ի [[1996]] թվականի 2,6 միլիոն դոլարի նախահարկ վնասը վերածեց 14,5 միլիոն դոլարի շահույթի<ref>{{cite web|date=9 November 1997|title=Lara Croft, The Bit Girl|publisher=Newsweek Inc.|author=Newsweek staff|url=http://www.newsweek.com/lara-croft-bit-girl-171024}}</ref>։ 1997 թվականի սեպտեմբերին Sony Computer Entertainment-ի ԱՄՆ-ի ստորաբաժանումը՝ [[SCEA]]-ն, պայմանագիր ստորագրեց [[Eidos]]-ի հետ<ref>{{cite press release|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->|publisher=[[Sony Computer Entertainment America]]|date=18 September 1997|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|location=Foster City, Calif.|url=http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|access-date=15 April 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150517012117/http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|archive-date=17 May 2015|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m0EIN/is_1997_Sept_18/ai_19760956/?tag=content;col1|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|date=18 September 1997|access-date=20 January 2010|publisher=CBS Interactive Business UK|work=Business Wire}}</ref>՝ արտոնությունը բացառապես [[PlayStation]] կոնսոլին պահելու համար։ Գործարքը երկարաձգվեց՝ ներառելով [[Tomb Raider III]]-ը։ Հետևեցին ֆրանշիզայի չորրորդ և հինգերորդ խաղերը՝ [[Tomb Raider: The Last Revelation]] և [[Tomb Raider Chronicles]], համապատասխանաբար։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==Արտաքին հղումներ== * [http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd Core Design]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110806004718/http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd |date=2011-08-06 }} MobyGames-ում [[Կատեգորիա:1988 հիմնադրված ընկերություններ]] d5kwx3vyqing93tbuqffmmzvzhdccj1 8496093 8496092 2022-08-27T00:19:34Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Համակարգչային խաղերի արտադրողներ ըստ երկրի]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ընկերություն | հիմնադրված է = [[1988]]<br> '''Փակված է'''<br> [[2006]] [[մայիս]]ին }} '''Core Design Limited''' (հայտնի է որպես '''Rebellion (Derby) Ltd''' [[2006]]-[[2010]] թվականներին և [[հայերեն]]՝ '''Հիմնական դիզայն''') բրիտանական համակարգչային խաղերի մշակման ընկերություն, որը համաշխարհային համբավ ձեռք բերեց [[Tomb Raider]] խաղերի շարքով։ Հիմնադրվել է [[1988]] թվականի [[մայիս]]ին [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցների կողմից, այն ի սկզբանե կրում էր [[Megabrite]] անունը մինչև նույն տարվա հոկտեմբերին վերաբրենդավորումը որպես Core Design: Ընկերությունը ձեռք է բերվել [[CentreGold]] ընկերության կողմից [[1994 ]]թվականի դեկտեմբերին, որն իր հերթին ձեռք է բերվել [[Eidos Interactive]]-ի կողմից [[1996]] թվականի ապրիլին։ [[2006]] թվականի մայիսին Core Design անձնակազմը և ակտիվները ձեռք են բերվել [[Rebellion Developments]]-ի կողմից, և ընկերությունը դարձել է '''Rebellion Derby''', որն այն ժամանակ եղել է։ Փակվել է [[2010]] թվականի [[մարտի 17]]-ին, գրասենյակի վարձակալության ժամկետի ավարտի պատճառով '''Rebellion Derby'''-ը փակվեց<ref>{{Cite web |url=https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |title=Rebellion confirms Derby closure, cuts at Oxford studio {{!}} GamesIndustry.biz<!-- Заголовок добавлен ботом --> |access-date=2019-02-12 |archive-date=2019-02-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190220161435/https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |deadlink=no }}</ref>։ ==Պատմություն== [[Անգլիա]]յի [[Դերբ]]ի քաղաքում հիմնված Core Design-ը հիմնադրվել է [[1988]] թվականին [[Քրիս Շրիգլի]]ի, [[Էնդի Գրին]]ի, [[Ռոբ Թուն]]ի, [[Թերի Լլոյդ]]ի, [[Սայմոն Ֆիփս]]ի, [[Դեյվ Փրիդմոր]]ի, [[Ջերեմի Հիթ-Սմիթ]]ի, [[Քևին Նորբերն]]ի և [[Գրեգ Հոլմս]]ի կողմից։ Մեծ մասը [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցներն էին<ref name="Ars Technica Core">{{cite web |url=https://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20160407194918/http://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |title="It felt like robbery": ''Tomb Raider'' and the fall of Core Design |first=Richard |last=Moss |work=[[Ars Technica]] |publisher=[[Condé Nast]] |date=31 March 2015 |access-date=7 April 2016 |archive-date=7 April 2016 |url-status=dead |df=dmy }}</ref>։ Ստուդիան CentreGold բաշխիչ ընկերության մի մասն էր, երբ այն ձեռք բերվեց Eidos Interactive-ի կողմից [[1996]] թվականին<ref name="Ars Technica Core" />։ Հիթ-Սմիթը համարեց ձեռքբերումը որպես թեթևացում՝ մեկնաբանելով. «Զարգացման ֆինանսավորումն այնքան թանկ է, որ ես կասկածում եմ, որ մենք կարող էինք շարունակել ֆինանսավորել մեզ որպես անկախ ընկերություն»<ref name=EGM101>{{cite magazine |first1=David |last1=Rider |first2=Ed |last2=Semrad |title=British Invasion |magazine=[[Electronic Gaming Monthly]] |issue=101 |publisher=[[Ziff Davis]] |date=December 1997|pages=168, 175}}</ref>։ [[Eidos]]-ը հետագայում վաճառեց [[CentreGold]]-ի մեծ մասը, բայց պահպանեց [[ԱՄՆ]] ոսկին՝ Core Design-ի սեփականատերերին։ Ընկերությունը լայնորեն հայտնի է [[Tomb Raider]] շարքով։ Առաջին խաղը ստեղծվել է [[Թոբի Գարդ]]ի և [[Փոլ Դուգլաս]]ի կողմից, թողարկվել է [[1996]] թվականին, որին հաջորդել են մի քանի շարունակություններ։ Առաջին Tomb Raider-ի հաջողությունը վերագրվում է Eidos Interactive-ին արդյունաբերության մեջ մեծ ուժ դարձնելով<ref name=EGM101/>, և [[Eidos]]-ի [[1996]] թվականի 2,6 միլիոն դոլարի նախահարկ վնասը վերածեց 14,5 միլիոն դոլարի շահույթի<ref>{{cite web|date=9 November 1997|title=Lara Croft, The Bit Girl|publisher=Newsweek Inc.|author=Newsweek staff|url=http://www.newsweek.com/lara-croft-bit-girl-171024}}</ref>։ 1997 թվականի սեպտեմբերին Sony Computer Entertainment-ի ԱՄՆ-ի ստորաբաժանումը՝ [[SCEA]]-ն, պայմանագիր ստորագրեց [[Eidos]]-ի հետ<ref>{{cite press release|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->|publisher=[[Sony Computer Entertainment America]]|date=18 September 1997|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|location=Foster City, Calif.|url=http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|access-date=15 April 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150517012117/http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|archive-date=17 May 2015|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m0EIN/is_1997_Sept_18/ai_19760956/?tag=content;col1|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|date=18 September 1997|access-date=20 January 2010|publisher=CBS Interactive Business UK|work=Business Wire}}</ref>՝ արտոնությունը բացառապես [[PlayStation]] կոնսոլին պահելու համար։ Գործարքը երկարաձգվեց՝ ներառելով [[Tomb Raider III]]-ը։ Հետևեցին ֆրանշիզայի չորրորդ և հինգերորդ խաղերը՝ [[Tomb Raider: The Last Revelation]] և [[Tomb Raider Chronicles]], համապատասխանաբար։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==Արտաքին հղումներ== * [http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd Core Design]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110806004718/http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd |date=2011-08-06 }} MobyGames-ում [[Կատեգորիա:1988 հիմնադրված ընկերություններ]] [[Կատեգորիա:Համակարգչային խաղերի արտադրողներ ըստ երկրի]] gfiwmbwm4ibovnigzhwedde3nkyupti 8496094 8496093 2022-08-27T00:19:47Z ERJANIK 12604 հեռացվել է [[Կատեգորիա:Համակարգչային խաղերի արտադրողներ ըստ երկրի]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ընկերություն | հիմնադրված է = [[1988]]<br> '''Փակված է'''<br> [[2006]] [[մայիս]]ին }} '''Core Design Limited''' (հայտնի է որպես '''Rebellion (Derby) Ltd''' [[2006]]-[[2010]] թվականներին և [[հայերեն]]՝ '''Հիմնական դիզայն''') բրիտանական համակարգչային խաղերի մշակման ընկերություն, որը համաշխարհային համբավ ձեռք բերեց [[Tomb Raider]] խաղերի շարքով։ Հիմնադրվել է [[1988]] թվականի [[մայիս]]ին [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցների կողմից, այն ի սկզբանե կրում էր [[Megabrite]] անունը մինչև նույն տարվա հոկտեմբերին վերաբրենդավորումը որպես Core Design: Ընկերությունը ձեռք է բերվել [[CentreGold]] ընկերության կողմից [[1994 ]]թվականի դեկտեմբերին, որն իր հերթին ձեռք է բերվել [[Eidos Interactive]]-ի կողմից [[1996]] թվականի ապրիլին։ [[2006]] թվականի մայիսին Core Design անձնակազմը և ակտիվները ձեռք են բերվել [[Rebellion Developments]]-ի կողմից, և ընկերությունը դարձել է '''Rebellion Derby''', որն այն ժամանակ եղել է։ Փակվել է [[2010]] թվականի [[մարտի 17]]-ին, գրասենյակի վարձակալության ժամկետի ավարտի պատճառով '''Rebellion Derby'''-ը փակվեց<ref>{{Cite web |url=https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |title=Rebellion confirms Derby closure, cuts at Oxford studio {{!}} GamesIndustry.biz<!-- Заголовок добавлен ботом --> |access-date=2019-02-12 |archive-date=2019-02-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190220161435/https://www.gamesindustry.biz/articles/rebellion-confirms-derby-closure-cuts-at-oxford-studio |deadlink=no }}</ref>։ ==Պատմություն== [[Անգլիա]]յի [[Դերբ]]ի քաղաքում հիմնված Core Design-ը հիմնադրվել է [[1988]] թվականին [[Քրիս Շրիգլի]]ի, [[Էնդի Գրին]]ի, [[Ռոբ Թուն]]ի, [[Թերի Լլոյդ]]ի, [[Սայմոն Ֆիփս]]ի, [[Դեյվ Փրիդմոր]]ի, [[Ջերեմի Հիթ-Սմիթ]]ի, [[Քևին Նորբերն]]ի և [[Գրեգ Հոլմս]]ի կողմից։ Մեծ մասը [[Gremlin Graphics]]-ի նախկին աշխատակիցներն էին<ref name="Ars Technica Core">{{cite web |url=https://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20160407194918/http://arstechnica.com/gaming/2015/03/it-felt-like-robbery-tomb-raider-and-the-fall-of-core-design/1/ |title="It felt like robbery": ''Tomb Raider'' and the fall of Core Design |first=Richard |last=Moss |work=[[Ars Technica]] |publisher=[[Condé Nast]] |date=31 March 2015 |access-date=7 April 2016 |archive-date=7 April 2016 |url-status=dead |df=dmy }}</ref>։ Ստուդիան CentreGold բաշխիչ ընկերության մի մասն էր, երբ այն ձեռք բերվեց Eidos Interactive-ի կողմից [[1996]] թվականին<ref name="Ars Technica Core" />։ Հիթ-Սմիթը համարեց ձեռքբերումը որպես թեթևացում՝ մեկնաբանելով. «Զարգացման ֆինանսավորումն այնքան թանկ է, որ ես կասկածում եմ, որ մենք կարող էինք շարունակել ֆինանսավորել մեզ որպես անկախ ընկերություն»<ref name=EGM101>{{cite magazine |first1=David |last1=Rider |first2=Ed |last2=Semrad |title=British Invasion |magazine=[[Electronic Gaming Monthly]] |issue=101 |publisher=[[Ziff Davis]] |date=December 1997|pages=168, 175}}</ref>։ [[Eidos]]-ը հետագայում վաճառեց [[CentreGold]]-ի մեծ մասը, բայց պահպանեց [[ԱՄՆ]] ոսկին՝ Core Design-ի սեփականատերերին։ Ընկերությունը լայնորեն հայտնի է [[Tomb Raider]] շարքով։ Առաջին խաղը ստեղծվել է [[Թոբի Գարդ]]ի և [[Փոլ Դուգլաս]]ի կողմից, թողարկվել է [[1996]] թվականին, որին հաջորդել են մի քանի շարունակություններ։ Առաջին Tomb Raider-ի հաջողությունը վերագրվում է Eidos Interactive-ին արդյունաբերության մեջ մեծ ուժ դարձնելով<ref name=EGM101/>, և [[Eidos]]-ի [[1996]] թվականի 2,6 միլիոն դոլարի նախահարկ վնասը վերածեց 14,5 միլիոն դոլարի շահույթի<ref>{{cite web|date=9 November 1997|title=Lara Croft, The Bit Girl|publisher=Newsweek Inc.|author=Newsweek staff|url=http://www.newsweek.com/lara-croft-bit-girl-171024}}</ref>։ 1997 թվականի սեպտեմբերին Sony Computer Entertainment-ի ԱՄՆ-ի ստորաբաժանումը՝ [[SCEA]]-ն, պայմանագիր ստորագրեց [[Eidos]]-ի հետ<ref>{{cite press release|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->|publisher=[[Sony Computer Entertainment America]]|date=18 September 1997|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|location=Foster City, Calif.|url=http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|access-date=15 April 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150517012117/http://www.tombnews.com/news/1997/09/1801/|archive-date=17 May 2015|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m0EIN/is_1997_Sept_18/ai_19760956/?tag=content;col1|title=Sony Computer Entertainment America Signs Exclusive Deal with Eidos for Tomb Raider Franchise; Lara Croft Videogames to Be Exclusive to the PlayStation for Game Consoles|date=18 September 1997|access-date=20 January 2010|publisher=CBS Interactive Business UK|work=Business Wire}}</ref>՝ արտոնությունը բացառապես [[PlayStation]] կոնսոլին պահելու համար։ Գործարքը երկարաձգվեց՝ ներառելով [[Tomb Raider III]]-ը։ Հետևեցին ֆրանշիզայի չորրորդ և հինգերորդ խաղերը՝ [[Tomb Raider: The Last Revelation]] և [[Tomb Raider Chronicles]], համապատասխանաբար։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} ==Արտաքին հղումներ== * [http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd Core Design]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110806004718/http://www.mobygames.com/company/core-design-ltd |date=2011-08-06 }} MobyGames-ում [[Կատեգորիա:1988 հիմնադրված ընկերություններ]] d5kwx3vyqing93tbuqffmmzvzhdccj1 Ապարան (գյուղ, Արցախ) 0 1095898 8496182 8445379 2022-08-27T08:52:41Z Gardmanahay 25102 Changed redirect target from [[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)]] to [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 44f3sfpsgebrdpw95smpplphoc1vf6p Քննարկում:Ապարան (գյուղ, Արցախ) 1 1095899 8496184 8445381 2022-08-27T08:53:01Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Քննարկում:Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Քննարկում:Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] lx81cvwlc9i2qwvacrkxa3mpmd5gki5 Էներգետիկայի զարգացում 0 1096030 8496020 8463889 2022-08-26T20:19:29Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki '''Էներգետիկայի զարգացում''', գործունեության ոլորտ է, որը կենտրոնացած է բնական պաշարներից էներգիայի աղբյուրների ստացման վրա։ Այս գործողությունները ներառում են էներգիայի վերականգնվող, միջուկային և հանածո վառելիքից ստացվող աղբյուրների արտադրություն, ինչպես նաև էներգիայի վերականգնման և վերաօգտագործման համար, որը այլապես կարող է վատնվել։ Էներգիայի պահպանման և արդյունավետության միջոցառումները նվազեցնում են էներգիայի զարգացման պահանջարկը և կարող են օգուտներ բերել հասարակությանը՝ բնապահպանական խնդիրների բարելավմամբ։ Հասարակությունները էներգիան օգտագործում են փոխադրման, արտադրության, լուսավորության, ջեռուցման և օդորակման, ինչպես նաև հաղորդակցության համար՝ արդյունաբերական, առևտրային և կենցաղային նպատակներով։ Էներգիայի ռեսուրսները կարող են դասակարգվել որպես առաջնային ռեսուրսներ, որտեղ ռեսուրսը կարող է օգտագործվել էականորեն իր սկզբնական տեսքով, կամ որպես երկրորդական ռեսուրսներ, որտեղ էներգիայի աղբյուրը պետք է վերածվի ավելի հարմար օգտագործման ձևի։ Ոչ վերականգնվող ռեսուրսները զգալիորեն սպառվում են մարդու օգտագործման պատճառով, մինչդեռ վերականգնվող ռեսուրսները արտադրվում են շարունակական գործընթացների արդյունքում, որոնք կարող են պահպանել մարդու անժամկետ շահագործումը։ Հազարավոր մարդիկ աշխատում են էներգետիկ ոլորտում։ Սովորական արդյունաբերությունը ներառում է նավթարդյունաբերությունը, բնական գազի արդյունաբերությունը, էլեկտրաէներգիայի արդյունաբերությունը և միջուկային արդյունաբերությունը։ Նոր էներգիայի արդյունաբերությունը ներառում է վերականգնվող էներգիայի արդյունաբերությունը, որը ներառում է այլընտրանքային և կայուն վառելիքի արտադրությունը, բաշխումը և վաճառքը։ == Ռեսուրսների դասակարգում == [[File:Basic Open System Model.gif|thumb|right|Բաց համակարգի մոդել (հիմնական)]] Էներգետիկ ռեսուրսները կարող են դասակարգվել որպես առաջնային ռեսուրսներ, որոնք հարմար են վերջնական օգտագործման համար՝ առանց այլ ձևի փոխակերպելու, կամ երկրորդական ռեսուրսներ, երբ էներգիայի օգտագործման ձևը պահանջում է էական փոխակերպում առաջնային աղբյուրից։ Էներգիայի առաջնային ռեսուրսների օրինակներ են քամու էներգիան, արևային էներգիան, փայտի վառելիքը, հանածո վառելիքը, ինչպիսիք են ածուխը, նավթը և բնական գազը, և ուրան։ Երկրորդական ռեսուրսներն են՝ էլեկտրաէներգիան, ջրածինը կամ այլ սինթետիկ վառելիքները։ Մեկ այլ կարևոր դասակարգում հիմնված է էներգիայի ռեսուրսի վերականգնման համար պահանջվող ժամանակի վրա։ «Վերականգնվող» ռեսուրսներն այն ռեսուրսներն են, որոնք վերականգնում են իրենց կարողությունները մարդկային կարիքների համար նշանակալի ժամանակաշրջանում։ Օրինակներ են հիդրոէլեկտրաէներգիան կամ հողմային էներգիան, երբ բնական երևույթները, որոնք էներգիայի հիմնական աղբյուրն են, շարունակական են և չեն սպառվում մարդու պահանջներից։ Չվերականգնվող ռեսուրսներն այն ռեսուրսներն են, որոնք զգալիորեն սպառվում են մարդու օգտագործման արդյունքում և որոնք էապես չեն վերականգնի իրենց ներուժը մարդկային կյանքի ընթացքում։ Չվերականգնվող էներգիայի աղբյուրի օրինակ է ածուխը, որը բնականաբար չի ձևավորվում այնպիսի արագությամբ, որը կաջակցի մարդու օգտագործմանը։ == Հանածո վառելիք == [[File:Moss Landing Power Plant p1270026.jpg|thumb|right|Կալիֆորնիայում գտնվող Moss Landing էլեկտրակայանը հանածո վառելիքով աշխատող էլեկտրակայան է, որն այրում է բնական գազը տուրբինում էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։]] Հանածո վառելիքի (առաջնային չվերականգնվող հանածո) աղբյուրներն այրում են ածուխ կամ ածխաջրածնային վառելիք, որոնք բույսերի և կենդանիների քայքայման մնացորդներ են։ Կան հանածո վառելիքի երեք հիմնական տեսակ՝ ածուխ, նավթ և բնական գազ։ Մեկ այլ հանածո վառելիք՝ հեղուկացված նավթային գազը (LPG), հիմնականում ստացվում է բնական գազի արտադրությունից։ Այրվող հանածո վառելիքի ջերմությունն օգտագործվում է կա՛մ ուղղակիորեն տիեզերքի ջեռուցման և տեխնոլոգիական ջեռուցման համար, կա՛մ փոխարկվում է մեխանիկական էներգիայի՝ տրանսպորտային միջոցների, արդյունաբերական գործընթացների կամ էլեկտրաէներգիայի արտադրության համար։ Այս հանածո վառելիքները ածխածնի ցիկլի մի մասն են և թույլ են տալիս O2-ում կուտակված արևային էներգիայի արտանետումը<ref name="Schmidt-Rohr 15">Schmidt-Rohr, K. (2015). "Why Combustions Are Always Exothermic, Yielding About 418 kJ per Mole of O<sub>2</sub>", ''J. Chem. Educ.'' '''92''': 2094-2099. http://dx.doi.org/10.1021/acs.jchemed.5b00333.</ref>։ 18-րդ և 19-րդ դարերում հանածո վառելիքի օգտագործումը հիմք դրեց Արդյունաբերական հեղափոխությանը։ Հանածո վառելանյութերը կազմում են աշխարհի ներկայիս առաջնային էներգիայի աղբյուրների հիմնական մասը։ 2005 թվականին աշխարհի էներգետիկ կարիքների 81%-ը բավարարվել է հանածո աղբյուրներից։ Հանածո վառելիքի օգտագործման տեխնոլոգիան և ենթակառուցվածքն արդեն գոյություն ունեն<ref>International Energy Agency: Key World Energy Statistics 2007. S. 6</ref>։ Նավթից ստացված հեղուկ վառելիքը տալիս է շատ օգտագործելի էներգիա մեկ միավորի քաշի կամ ծավալի համար, ինչը ձեռնտու է, երբ համեմատվում է էներգիայի ավելի ցածր խտության աղբյուրների հետ, ինչպիսիք են մարտկոցները։ Հանածո վառելանյութերը ներկայումս խնայող են էներգիայի ապակենտրոնացված օգտագործման համար:[[File:BarnettShaleDrilling-9323.jpg|thumb|left|upright=0.85|Տեխասում բնական գազի (հորիզոնական) հորատման սարքավորում]] Ներմուծվող հանածո վառելիքից էներգետիկ կախվածությունը էներգետիկ անվտանգության ռիսկեր է ստեղծում կախյալ երկրների համար<ref>Congressional Record, V. 153, PT. 2, January 18, 2007 to February 1, 2007 edited by U S Congress, Congress (U.S.). p [https://books.google.com/books?id=DaFQ_F0bdnYC&pg=PA1618 1618]</ref><ref>India s Energy Security. Edited by Ligia Noronha, Anant Sudarshan.</ref><ref>Geothermal Energy Resources for Developing Countries. By D. Chandrasekharam, J. Bundschuh. [https://books.google.com/books?id=Ne846IokXB4C&pg=PA91 p91]</ref><ref>Energy Security: Economics, Politics, Strategies, and Implications. Edited by Carlos Pascual, Jonathan Elkind. p210</ref><ref>Energy Security and Climate Policy: Assessing Interactions. [https://books.google.com/books?id=VtCs6of8F-UC&pg=PA125 p125]</ref>։ Հատկապես նավթային կախվածությունը հանգեցրել է պատերազմի<ref>National security, safety, technology, and employment implications of increasing CAFE standards : hearing before the Committee on Commerce, Science, and Transportation, United States Senate, One Hundred Seventh Congress, second session, January 24, 2002. DIANE Publishing. p10</ref>, արմատականների ֆինանսավորման<ref>[http://americansecurityproject.org/wp-content/uploads/2010/10/Ending-our-Dependence-on-Oil.pdf Ending our-Dependence on Oil] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130319085119/http://americansecurityproject.org/wp-content/uploads/2010/10/Ending-our-Dependence-on-Oil.pdf |date=2013-03-19 }} - American Security Project. americansecurityproject.org</ref>, մենաշնորհի<ref>Energy Dependency, Politics and Corruption in the Former Soviet Union. By Margarita M. Balmaceda. Psychology Press, December 6, 2007.</ref> և սոցիալ-քաղաքական անկայունության<ref>[https://politicalscience.stanford.edu/sites/default/files/documents/KarlEoE.pdf Oil-Led Development] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20130513001903/https://politicalscience.stanford.edu/sites/default/files/documents/KarlEoE.pdf |date=May 13, 2013 }}: Social, Political, and Economic Consequences. Terry Lynn Karl. Stanford University. Stanford, California, United States.</ref>։ Հանածո վառելանյութերը չվերականգնվող ռեսուրսներ են, որոնք ի վերջո կնվազեն արտադրության մեջ և կսպառվեն<ref>Peaking of World Oil Production: Impacts, Mitigation, and Risk Management. Was at: www.pppl.gov/polImage.cfm?doc_Id=44&size_code=Doc</ref>։ Մինչև հանածո վառելիքի ստեղծման գործընթացները շարունակվում են, վառելիքները սպառվում են շատ ավելի արագ, քան համալրման բնական տեմպերը։ Վառելիքի արդյունահանումը դառնում է ավելի թանկ, քանի որ հասարակությունը սպառում է վառելիքի առավել մատչելի պաշարները<ref>{{cite web|url=http://www.rigzone.com/analysis/rigs/insight.asp?i_id=213 |title=Big Rig Building Boom |date=2006-04-13 |publisher=Rigzone.com |archive-url=https://web.archive.org/web/20071021000239/http://rigzone.com/analysis/rigs/insight.asp?i_id=213 |archive-date=2007-10-21 |access-date=2008-01-18 |url-status=dead }}</ref>։ Հանածո վառելիքի արդյունահանումը հանգեցնում է շրջակա միջավայրի դեգրադացիայի, ինչպիսիք են հանքարդյունաբերությունը և լեռնագագաթի հեռացումը ածխի համար։ Վառելիքի արդյունավետությունը ջերմային արդյունավետության ձև է, որը նշանակում է գործընթացի արդյունավետություն, որը փոխակերպում է կրիչի վառելիքում պարունակվող քիմիական պոտենցիալ էներգիան կինետիկ էներգիայի կամ աշխատանքի։ Վառելիքի խնայողությունը որոշակի մեքենայի էներգաարդյունավետությունն է, որը տրվում է որպես անցած հեռավորության հարաբերակցություն սպառված վառելիքի միավորի դիմաց։ Բեռնափոխադրումների համար կարող են սահմանվել հատուկ քաշի արդյունավետություն (արդյունավետություն մեկ միավորի քաշի համար), իսկ ուղևորներին հատուկ արդյունավետություն (մեքենայի արդյունավետություն) մեկ ուղևորի համար։ Տրանսպորտային միջոցներում, շենքերում և էլեկտրակայաններում հանածո վառելիքի անարդյունավետ մթնոլորտային այրումը (այրումը) նպաստում է քաղաքային ջերմային կղզիներին<ref>{{cite web|url=http://eetd.lbl.gov/HeatIsland/ |title=Heat Island Group Home Page |date=2000-08-30 |publisher=[[Lawrence Berkeley National Laboratory]] |access-date=2008-01-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080109110534/http://eetd.lbl.gov/HeatIsland/ |archive-date=January 9, 2008 }}</ref>։ Նավթի սովորական արդյունահանումը հասել է գագաթնակետին, պահպանողականորեն, 2007-ից 2010 թվականներին։ 2010-ին գնահատվում էր, որ 8 տրիլիոն դոլարի ներդրում կպահանջվի ոչ վերականգնվող ռեսուրսներում արդյունահանման ներկայիս մակարդակը 25 տարի պահպանելու համար<ref>{{cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/energy/2010/11/101109-peak-oil-iea-world-energy-outlook/|title=Has the World Already Passed "Peak Oil"?|work=nationalgeographic.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140812065328/http://news.nationalgeographic.com/news/energy/2010/11/101109-peak-oil-iea-world-energy-outlook/|archive-date=2014-08-12|date=2010-11-11}}</ref>։ 2010 թվականին կառավարությունները սուբսիդավորել են հանածո վառելիքը տարեկան մոտ 500 միլիարդ դոլարով։ Հանածո վառելանյութերը նաև ջերմոցային գազերի արտանետման աղբյուր են, ինչը հանգեցնում է գլոբալ տաքացման հետ կապված մտահոգություններին, եթե սպառումը չկրճատվի<ref name="sciencedaily1">''ScienceDaily.com'' (April 22, 2010) [https://www.sciencedaily.com/releases/2010/04/100421133110.htm "Fossil-Fuel Subsidies Hurting Global Environment, Security, Study Finds"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160410225830/https://www.sciencedaily.com/releases/2010/04/100421133110.htm |date=2016-04-10 }}</ref>։ Հանածո վառելիքի այրումը հանգեցնում է մթնոլորտի աղտոտման արտանետմանը։ Հանածո վառելիքները հիմնականում ածխածնի միացություններ են<ref>Intergovernmental Panel on Climate Change (2007): IPCC Fourth Assessment Report - Working Group I Report on "The Physical Science Basis".</ref>։ Այրման ընթացքում արտազատվում է ածխաթթու գազ, ինչպես նաև ազոտի օքսիդներ, մուր և այլ մանր մասնիկներ։ Ածխածնի երկօքսիդը կլիմայի վերջին փոփոխությունների հիմնական ներդրումն է։ Հանածո վառելիքի էլեկտրակայանից այլ արտանետումներ ներառում են ծծմբի երկօքսիդը, ածխածնի երկօքսիդը (CO), ածխաջրածինները, ցնդող օրգանական միացությունները (VOC), սնդիկը, մկնդեղը, կապարը, կադմիումը և այլ ծանր մետաղներ, ներառյալ ուրանի հետքերը<ref>NRDC: [http://www.nrdc.org/globalwarming/files/coalmining.pdf There Is No Such Thing as "Clean Coal"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120730142650/http://www.nrdc.org/globalwarming/files/coalmining.pdf |date=July 30, 2012 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.ucsusa.org/clean_energy/coalvswind/c02c.html | title=Environmental impacts of coal power: air pollution | date=18 August 2005 | publisher=[[Union of Concerned Scientists]] | access-date=18 January 2008 | url-status=live | archive-url=https://web.archive.org/web/20080115204952/http://www.ucsusa.org/clean_energy/coalvswind/c02c.html | archive-date=15 January 2008 }}</ref>։ Սովորական ածխի կայանը տարեկան արտադրում է միլիարդավոր կիլովատ ժամ էլեկտրաէներգիա<ref>[http://www.eia.gov/tools/faqs/faq.cfm?id=104&t=3 How much electricity does a typical nuclear power plant generate] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130729095759/http://www.eia.gov/tools/faqs/faq.cfm?id=104&t=3 |date=2013-07-29 }}? - FAQ - U.S. Energy Information Administration (EIA)</ref>։ == Միջուկային == === Տրոհում === Միջուկային էներգիան միջուկային տրոհման օգտագործումն է՝ օգտակար ջերմություն և էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։ Ուրանի տրոհումը արտադրում է գրեթե ողջ տնտեսապես նշանակալի միջուկային էներգիան։ Ռադիոիզոտոպային ջերմաէլեկտրական գեներատորները էներգիայի արտադրության շատ փոքր բաղադրիչ են կազմում, հիմնականում մասնագիտացված ծրագրերում, ինչպիսիք են խորը տիեզերական մեքենաները։ Ատոմային էլեկտրակայանները, բացառությամբ ռազմածովային ռեակտորների, 2012 թվականին ապահովել են համաշխարհային էներգիայի մոտ 5,7%-ը և համաշխարհային էլեկտրաէներգիայի 13%-ը<ref> {{Cite journal |url = https://www.iea.org/publications/freepublications/publication/kwes.pdf |title = Key World Energy Statistics 2012 |access-date = 2012-12-17 |publisher = [[International Energy Agency]] |year = 2012 |url-status = live |archive-url = https://web.archive.org/web/20121118210551/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/kwes.pdf |archive-date = 2012-11-18 }} </ref>։ 2013 թվականին ՄԱԳԱՏԷ-ն զեկուցեց, որ 31 երկրում գործում է 437 ատոմային էներգիայի ռեակտոր<ref name="iaea.org">{{cite web |url=http://www.iaea.org/pris/ |title=PRIS - Home |publisher=Iaea.org |access-date=2013-06-14 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130602010449/http://www.iaea.org/pris/ |archive-date=2013-06-02 }}</ref><ref name="UIC">{{cite web | url= http://www.uic.com.au/reactors.htm | title= World Nuclear Power Reactors 2007-08 and Uranium Requirements | publisher= World Nuclear Association | date= 2008-06-09 | access-date=2008-06-21 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080303234143/http://www.uic.com.au/reactors.htm |archive-date = March 3, 2008}}</ref>, թեև ոչ բոլոր ռեակտորներն են էլեկտրաէներգիա արտադրում<ref>{{cite news |url=http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2012/06/17/2003535527 |title=Japan approves two reactor restarts |newspaper=Taipei Times |date=2013-06-07 |access-date=2013-06-14 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130927182338/http://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2012/06/17/2003535527 |archive-date=2013-09-27 }}</ref>։ Բացի այդ, գործում է մոտ 140 ռազմածովային նավ, որոնք օգտագործում են միջուկային շարժիչներ, որոնք աշխատում են մոտ 180 ռեակտորներով<ref>{{cite web |url=http://www.world-nuclear.org/info/Non-Power-Nuclear-Applications/Transport/Nuclear-Powered-Ships/#.UV5yQsrpyJM |title=Nuclear-Powered Ships &#124; Nuclear Submarines |publisher=World-nuclear.org |access-date=2013-06-14 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130612204746/http://www.world-nuclear.org/info/Non-Power-Nuclear-Applications/Transport/Nuclear-Powered-Ships/#.UV5yQsrpyJM |archive-date=2013-06-12 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.engineersgarage.com/articles/nuclear-power-plants?page=2 |title=What is Nuclear Power Plant - How Nuclear Power Plants work &#124; What is Nuclear Power Reactor - Types of Nuclear Power Reactors |publisher=EngineersGarage |access-date=2013-06-14 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131004215527/http://www.engineersgarage.com/articles/nuclear-power-plants?page=2 |archive-date=2013-10-04 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.ewp.rpi.edu/hartford/~ernesto/F2010/EP2/Materials4Students/Misiaszek/NuclearMarinePropulsion.pdf |title=Archived copy |access-date=2015-06-04 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150226055625/http://www.ewp.rpi.edu/hartford/~ernesto/F2010/EP2/Materials4Students/Misiaszek/NuclearMarinePropulsion.pdf |archive-date=2015-02-26 }} Naval Nuclear Propulsion, Magdi Ragheb. ''As of 2001, about 235 naval reactors had been built''</ref>։ 2013 թվականի դրությամբ կայուն միջուկային միաձուլման ռեակցիաներից զուտ էներգիայի ձեռքբերումը, բացառելով բնական միաձուլման էներգիայի աղբյուրները, ինչպիսին Արևն է, մնում է միջազգային ֆիզիկայի և ճարտարագիտական ​​հետազոտությունների շարունակական ոլորտ։ Առաջին փորձերից ավելի քան 60 տարի անց, առևտրային միաձուլման էներգիայի արտադրությունը քիչ հավանական է մինչև 2050 թվականը<ref name="ITERorg">{{cite web |work=The ITER Project |title=Beyond ITER |publisher=Information Services, Princeton Plasma Physics Laboratory |url=http://www.iter.org/Future-beyond.htm |access-date=5 February 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061107220145/http://www.iter.org/Future-beyond.htm |archive-date=7 November 2006 }} - Projected fusion power timeline</ref>։ Ատոմային էներգիայի վերաբերյալ շարունակական բանավեճ կա<ref>{{cite web |url=http://www.signonsandiego.com/news/2011/mar/27/nuclear-controversy/ |title=The nuclear controversy |author=Union-Tribune Editorial Board |date=March 27, 2011 |work=Union-Tribune |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20111119222347/http://www.signonsandiego.com/news/2011/mar/27/nuclear-controversy/ |archive-date=November 19, 2011 }}</ref><ref name="jstor.org">James J. MacKenzie. [https://www.jstor.org/pss/2823429 Review of The Nuclear Power Controversy] by [[Arthur W. Murphy]] ''The Quarterly Review of Biology'', Vol. 52, No. 4 (Dec., 1977), pp. 467-468.</ref><ref name="A Reasonable Bet on Nuclear Power">In February 2010 the nuclear power debate played out on the pages of ''[[The New York Times]]'', see [https://www.nytimes.com/2010/02/18/opinion/18thur2.html?scp=1&sq=a%20reasonable%20bet%20on%20nuclear%20power&st=cse A Reasonable Bet on Nuclear Power] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170201063241/http://www.nytimes.com/2010/02/18/opinion/18thur2.html?scp=1&sq=a%20reasonable%20bet%20on%20nuclear%20power&st=cse |date=2017-02-01 }} and [https://www.nytimes.com/2010/02/20/opinion/l20nuclear.html Revisiting Nuclear Power: A Debate] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170409003059/http://www.nytimes.com/2010/02/20/opinion/l20nuclear.html |date=2017-04-09 }} and [http://roomfordebate.blogs.nytimes.com/2010/02/16/a-comeback-for-nuclear-power/ A Comeback for Nuclear Power?] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100226150025/http://roomfordebate.blogs.nytimes.com/2010/02/16/a-comeback-for-nuclear-power/ |date=2010-02-26 }}</ref>։ Կողմնակիցները, ինչպիսիք են Միջուկային համաշխարհային ասոցիացիան, ՄԱԳԱՏԷ-ն և Միջուկային էներգիայի բնապահպանները, պնդում են, որ միջուկային էներգիան անվտանգ, կայուն էներգիայի աղբյուր է, որը նվազեցնում է ածխածնի արտանետումները<ref name="bloomberg.com">[https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=10000103&sid=aXb5iuqdZoD4&refer=us U.S. Energy Legislation May Be 'Renaissance' for Nuclear Power] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090626182130/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=10000103 |date=2009-06-26 }}.</ref>։ Ընդդիմախոսները պնդում են, որ միջուկային էներգիան բազմաթիվ վտանգներ է ներկայացնում մարդկանց և շրջակա միջավայրի համար<ref>{{cite book|author=[[Spencer R. Weart]]|url=https://books.google.com/books?id=9KBD-YrGOVkC|title=The Rise of Nuclear Fear|date=2012|publisher=Harvard University Press|isbn = 9780674065062}}</ref><ref name="Sturgis">{{cite web |last=Sturgis |first=Sue |url=http://www.southernstudies.org/2009/04/post-4.html |title=Investigation: Revelations about Three Mile Island disaster raise doubts over nuclear plant safety |publisher=[[Institute for Southern Studies]]|access-date=2010-08-24 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100418063024/http://www.southernstudies.org/2009/04/post-4.html |archive-date=2010-04-18 }}</ref>։ Ատոմակայանի վթարները ներառում են Չեռնոբիլի աղետը (1986), Ֆուկուսիմա Դայչիի միջուկային աղետը (2011) և Երեք մղոն կղզու վթարը (1979)<ref name=timenuke/>։ Եղել են նաև միջուկային սուզանավերի որոշ վթարներ<ref name=timenuke>{{cite magazine |url=http://www.time.com/time/photogallery/0,29307,1887705,00.html |title=The Worst Nuclear Disasters |magazine=Time.com |date=2009-03-25 |access-date=2013-06-22 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130826132324/http://www.time.com/time/photogallery/0,29307,1887705,00.html |archive-date=2013-08-26 }}</ref><ref name="johnston2007">{{cite web |url=http://www.johnstonsarchive.net/nuclear/radevents/radevents1.html |title=Deadliest radiation accidents and other events causing radiation casualties |author=Johnston, Robert |date=September 23, 2007 |publisher=Database of Radiological Incidents and Related Events |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20071023104305/http://www.johnstonsarchive.net/nuclear/radevents/radevents1.html |archive-date=October 23, 2007 }}</ref><ref name="rad">[http://www.iaea.org/Publications/Magazines/Bulletin/Bull413/article1.pdf Strengthening the Safety of Radiation Sources] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090326181428/http://www.iaea.org/Publications/Magazines/Bulletin/Bull413/article1.pdf |date=2009-03-26 }} p. 14.</ref>։ Արտադրված էներգիայի մեկ միավորի հաշվով կորցրած կյանքերի առումով, վերլուծությունը պարզել է, որ ատոմային էներգիան արտադրված էներգիայի մեկ միավորի հաշվով ավելի քիչ զոհեր է առաջացրել, քան էներգիայի արտադրության մյուս հիմնական աղբյուրները։ Ածուխից, նավթից, բնական գազից և հիդրոէներգիայից էներգիայի արտադրությունը առաջացրել է ավելի մեծ թվով մահացություններ մեկ միավորի դիմաց օդի աղտոտվածության և էներգետիկ վթարների հետևանքով<ref name="tandfonline1">{{cite journal | doi = 10.1080/10807030802387556 | url = http://gabe.web.psi.ch/pdfs/_2012_LEA_Audit/TA01.pdf | volume=14 | issue = 5 | title=A Comparative Analysis of Accident Risks in Fossil, Hydro, and Nuclear Energy Chains | journal=Human and Ecological Risk Assessment | pages=947–973, 962–5 | author=Burgherr Peter| year = 2008 | s2cid = 110522982 }} Comparing Nuclear's ''latent'' cancer deaths, such as cancer with other energy sources ''immediate'' deaths per unit of energy generated(GWeyr). This study does not include fossil fuel related cancer and other indirect deaths created by the use of fossil fuel consumption in its "severe accident", an accident with more than 5 fatalities, classification.</ref><ref name="theage2006">{{cite news|url=http://www.theage.com.au/news/national/nuclear-power-cheaper-safer-than-coal-and-gas/2006/06/04/1149359609052.html|title=Nuclear power 'cheaper, safer' than coal and gas|author=Brendan Nicholson|date=2006-06-05|newspaper=[[The Age]]|access-date=2008-01-18|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20080208123433/http://www.theage.com.au/news/national/nuclear-power-cheaper-safer-than-coal-and-gas/2006/06/04/1149359609052.html|archive-date=2008-02-08}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.forbes.com/sites/jamesconca/2012/06/10/energys-deathprint-a-price-always-paid/ |title=How Deadly is Your Kilowatt? We Rank the Killer Energy Sources |access-date=2017-05-13 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120610182708/http://www.forbes.com/sites/jamesconca/2012/06/10/energys-deathprint-a-price-always-paid/ |archive-date=2012-06-10 }} with Chernobyl's total predicted [[linear no-threshold]] cancer deaths included, nuclear power is safer when compared to many alternative energy sources' immediate, death rate.</ref><ref name="without the hot air">{{cite web |url= http://www.inference.phy.cam.ac.uk/withouthotair/c24/page_168.shtml |title= Dr. MacKay ''Sustainable Energy without the hot air'' |page= 168 |work= Data from studies by the [[Paul Scherrer Institute]] including non EU data |access-date= 15 September 2012 |url-status= live |archive-url= https://web.archive.org/web/20120902001529/http://www.inference.phy.cam.ac.uk/withouthotair/c24/page_168.shtml |archive-date= 2 September 2012 }}</ref><ref name="autogenerated2007">{{Cite journal | doi = 10.1016/S0140-6736(07)61253-7 | last1 = Markandya | first1 = A. | last2 = Wilkinson | first2 = P. | title = Electricity generation and health | journal = Lancet | volume = 370 | issue = 9591 | pages = 979–990 | year = 2007 | pmid = 17876910 | s2cid = 25504602 }}</ref>։ Այնուամենայնիվ, միջուկային էներգիայի վթարների տնտեսական ծախսերը բարձր են, և հալոցքները կարող են տասնամյակներ տևել մաքրելու համար։ Զգալի է նաև տուժած բնակչության տարհանման և ապրուստի կորստի մարդկային ծախսերը<ref name="Richard Schiffman">{{cite web |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/mar/12/fukushima-nuclear-accident-lessons-for-us |title=Two years on, America hasn't learned lessons of Fukushima nuclear disaster |author=Richard Schiffman |date=12 March 2013 |work=The Guardian |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202143654/https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/mar/12/fukushima-nuclear-accident-lessons-for-us |archive-date=2 February 2017 }}</ref><ref name="Martin Fackler">{{cite web |url=https://www.nytimes.com/2011/06/02/world/asia/02japan.html?_r=1&ref=world |title=Report Finds Japan Underestimated Tsunami Danger |author=Martin Fackler |date=June 1, 2011 |work=The New York Times |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170205043423/http://www.nytimes.com/2011/06/02/world/asia/02japan.html?_r=1&ref=world |archive-date=February 5, 2017 }}</ref>։ Համեմատելով Nuclear-ի թաքնված քաղցկեղից մահերը, ինչպիսիք են քաղցկեղը էներգիայի այլ աղբյուրների հետ անմիջական մահացությունների մեկ միավորի դիմաց (GWeyr): Այս ուսումնասիրությունը չի ներառում հանածո վառելիքի հետ կապված քաղցկեղը և այլ անուղղակի մահերը, որոնք առաջացել են հանածո վառելիքի սպառման հետևանքով իր «ծանր պատահարների» դասակարգման մեջ, որը կլինի ավելի քան 5 մահացու վթար։ 2012 թվականի դրությամբ, ըստ ՄԱԳԱՏԷ-ի, ամբողջ աշխարհում կառուցվում էր 68 քաղաքացիական միջուկային էներգիայի ռեակտոր 15 երկրներում<ref name="iaea.org"/>, որոնցից մոտավորապես 28-ը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունում (ՉԺՀ), իսկ ամենավերջին միջուկային էներգիայի ռեակտորը, 2013 թվականի մայիսի դրությամբ, միացվելու է էլեկտրական ցանցին, որը տեղի է ունեցել 2013 թվականի փետրվարի 17-ին ՉԺՀ-ի Հոնգյանհե ատոմակայանում։ Միացյալ Նահանգներում Ֆոգթլեում կառուցվում են III սերնդի երկու նոր ռեակտորներ<ref>{{cite web |url=http://www.worldnuclearreport.org/Worldwide-First-Reactor-to-Start.html |title=Worldwide First Reactor to Start Up in 2013, in China - World Nuclear Industry Status Report |publisher=Worldnuclearreport.org |access-date=2013-06-14 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130602081151/http://www.worldnuclearreport.org/Worldwide-First-Reactor-to-Start.html |archive-date=2013-06-02 }}</ref>։ ԱՄՆ միջուկային արդյունաբերության պաշտոնյաներն ակնկալում են, որ մինչև 2020 թվականը շահագործման կհանձնվեն հինգ նոր ռեակտորներ՝ բոլորը գործող կայաններում<ref name=us12>{{cite web |url=https://www.reuters.com/article/us-usa-nuclear-nrc-idUSTRE8182J720120209 |title=U.S. approves first new nuclear plant in a generation |author=Ayesha Rascoe |date=February 9, 2012 |work=Reuters |url-status=live |archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20170701145249/https://www.reuters.com/article/2012/02/09/us-usa-nuclear-nrc-idUSTRE8182J720120209 |archive-date=July 1, 2017 }}</ref>։ 2013 թվականին չորս հնացած, անմրցունակ, ռեակտորներ ընդմիշտ փակվեցին<ref name="Mark Cooper">{{cite web |url=http://www.thebulletin.org/nuclear-aging-not-so-graceful |title=Nuclear aging: Not so graceful |author=Mark Cooper |date=18 June 2013 |work=Bulletin of the Atomic Scientists |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130705145151/http://www.thebulletin.org/nuclear-aging-not-so-graceful |archive-date=5 July 2013 }}</ref><ref name=mw11111>{{cite web |url=https://www.nytimes.com/2013/06/15/business/energy-environment/aging-nuclear-plants-are-closing-but-for-economic-reasons.html?ref=matthewlwald |title=Nuclear Plants, Old and Uncompetitive, Are Closing Earlier Than Expected |author=Matthew Wald |date=June 14, 2013 |work=The New York Times |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170126093314/http://www.nytimes.com/2013/06/15/business/energy-environment/aging-nuclear-plants-are-closing-but-for-economic-reasons.html?ref=matthewlwald |archive-date=January 26, 2017 }}</ref>։ Ուրանի արդյունահանման վերջին փորձերը օգտագործում են պոլիմերային պարաններ, որոնք պատված են մի նյութով, որն ընտրողաբար կլանում է ուրանը ծովի ջրից։ Այս գործընթացը կարող է ծովի ջրում լուծված ուրանի զգալի ծավալը դարձնել էներգիայի արտադրության համար շահագործման։ Քանի որ ընթացող երկրաբանական գործընթացները ուրանը ծով են տեղափոխում այն ​​քանակությամբ, որը համեմատելի է այս գործընթացի արդյունքում արդյունահանվող քանակի հետ, ինչ-որ առումով ծովային ուրանը դառնում է կայուն ռեսուրս<ref>[http://pubs.acs.org/toc/iecred/55/15#UraniuminSeawater April 20, 2016 Volume 55, Issue 15 Pages 4101-4362 In this issue:Uranium in Seawater] Page 962 to 965</ref><ref>{{cite web|url=https://www.forbes.com/sites/jamesconca/2016/07/01/uranium-seawater-extraction-makes-nuclear-power-completely-renewable/#34e87e246e2a|title=Uranium Seawater Extraction Makes Nuclear Power Completely Renewable|first=James|last=Conca|website=forbes.com|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180424213313/https://www.forbes.com/sites/jamesconca/2016/07/01/uranium-seawater-extraction-makes-nuclear-power-completely-renewable/#34e87e246e2a|archive-date=24 April 2018}}</ref>։ Միջուկային էներգիան էլեկտրաէներգիա արտադրելու ցածր ածխածնային էներգիայի արտադրության մեթոդ է, որի ողջ կյանքի ցիկլի արտանետումների ինտենսիվության վերաբերյալ գրականության վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ այն նման է վերականգնվող աղբյուրներին՝ գեներացված էներգիայի մեկ միավորի հաշվով ջերմոցային գազերի (ՋԳ) արտանետումների համեմատությամբ<ref name="Wagner2021">{{cite journal|last1=Wagner|first1=Friedrich|title=CO2 emissions of nuclear power and renewable energies: a statistical analysis of European and global data|journal=The European Physical Journal Plus|volume=136|issue=5|year=2021|issn=2190-5444|doi=10.1140/epjp/s13360-021-01508-7|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.nrel.gov/analysis/sustain_lca_nuclear.html |title=Collectively, life cycle assessment literature shows that nuclear power is similar to other renewable and much lower than fossil fuel in total life cycle GHG emissions. |publisher=Nrel.gov |date=2013-01-24 |access-date=2013-06-22 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130702205635/http://www.nrel.gov/analysis/sustain_lca_nuclear.html |archive-date=2013-07-02 }}</ref>։ 1970-ականներից ի վեր միջուկային վառելիքը տեղահանել է մոտ 64 գիգատոն ածխածնի երկօքսիդի համարժեք (GtCO2-eq) ջերմոցային գազեր, որոնք հակառակ դեպքում կառաջանային հանածո վառելիքով աշխատող էլեկտրակայաններում նավթի, ածուխի կամ բնական գազի այրման արդյունքում<ref>{{cite journal |title=Prevented Mortality and Greenhouse Gas Emissions from Historical and Projected Nuclear Power - global nuclear power has prevented an average of 1.84 million air pollution-related deaths and 64 gigatonnes of CO2-equivalent (GtCO2-eq) greenhouse gas (GHG) emissions that would have resulted from fossil fuel burning |doi=10.1021/es3051197 |pmid=23495839 |volume=47 |issue=9 |journal=Environmental Science |pages=4889–4895 |author=Kharecha Pushker A|bibcode=2013EnST...47.4889K |year=2013 |doi-access=free }}</ref>։ ==== Միջուկային էներգիայի հեռացում և հետքաշում ==== 2011 թվականին Ճապոնիայի Ֆուկուսիմա Դայչի միջուկային վթարը, որը տեղի ունեցավ 1960-ականների ռեակտորի նախագծման մեջ, դրդեց վերանայել միջուկային անվտանգության և միջուկային էներգետիկայի քաղաքականությունը շատ երկրներում<ref name=sciamer2011/>։ Գերմանիան որոշել է փակել իր բոլոր ռեակտորները մինչև 2022 թվականը, իսկ Իտալիան արգելել է միջուկային էներգիան<ref name=sciamer2011>{{cite web |url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=iaea-head-sees-wide-support |title=IAEA Head Sees Wide Support for Stricter Nuclear Plant Safety |author1=Sylvia Westall |author2=Fredrik Dahl |date=June 24, 2011 |work=Scientific American |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20110625042535/http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=iaea-head-sees-wide-support |archive-date=June 25, 2011 }}</ref>։ Ֆուկուսիմայից հետո 2011 թվականին Միջազգային էներգետիկ գործակալությունը կիսով չափ կրճատեց մինչև 2035 թվականը կառուցվելիք միջուկային լրացուցիչ հզորությունների գնահատումը<ref name="economist-20110428">{{cite news |url=http://www.economist.com/node/18621367?story_id=18621367 |title=Gauging the pressure |date=28 April 2011 |newspaper=The Economist |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120831040950/http://www.economist.com/node/18621367?story_id=18621367 |archive-date=31 August 2012 }}</ref><ref name=late>{{cite web |url=http://www.eea.europa.eu/publications/late-lessons-2 |title=Late lessons from early warnings: science, precaution, innovation: Full Report |author=European Environment Agency |date=January 23, 2013 |page=476 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130517104807/http://www.eea.europa.eu/publications/late-lessons-2 |archive-date=May 17, 2013 }}</ref>։ ===== Ֆուկուսիմա ===== 2011 թվականի Ֆուկուսիմա Դայչի միջուկային աղետից հետո, որը երկրորդ ամենավատ միջուկային միջադեպն էր, որը տեղահանեց 50,000 տնային տնտեսություն օդ, հող և ծով ռադիոակտիվ նյութերի արտահոսքից հետո, և հետագա ռադիացիոն ստուգումներով, որոնք հանգեցրին բանջարեղենի և ձկների որոշ բեռների արգելքին<ref>{{cite news |url=https://www.reuters.com/article/us-japan-nuclear-idUSTRE74610J20110507 |title=Japan anti-nuclear protesters rally after PM call to close plant |author=Mari Saito |date=7 May 2011 |work=Reuters |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110507220053/http://www.reuters.com/article/2011/05/07/us-japan-nuclear-idUSTRE74610J20110507 |archive-date=7 May 2011 }}</ref>, համաշխարհային հանրային աջակցություն։ հրապարակվել է Ipsos-ի (2011) կողմից էներգիայի աղբյուրների հարցումը<ref>{{cite news |url=https://www.bloomberg.com/news/2011-06-26/fukushima-retiree-to-lead-anti-nuclear-motion.html |title=Fukushima Retiree Leads Anti-Nuclear Shareholders at Tepco Annual Meeting |author1=Tomoko Yamazaki |author2=Shunichi Ozasa |date=27 June 2011 |work=Bloomberg |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110630151243/http://www.bloomberg.com/news/2011-06-26/fukushima-retiree-to-lead-anti-nuclear-motion.html |archive-date=30 June 2011 }}</ref>, և պարզվել է, որ միջուկային տրոհումը ամենաքիչ տարածվածն է<ref name="Ipsos-Fukushima">{{citation |author = Ipsos |title = Global Citizen Reaction to the Fukushima Nuclear Plant Disaster (theme: environment / climate) Ipsos Global @dvisor |date = 23 June 2011 |url = http://www.ipsos-mori.com/Assets/Docs/Polls/ipsos-global-advisor-nuclear-power-june-2011.pdf |url-status = dead |archive-url = https://web.archive.org/web/20141224033030/https://www.ipsos-mori.com/Assets/Docs/Polls/ipsos-global-advisor-nuclear-power-june-2011.pdf |archive-date = 24 December 2014 |accessdate = 11 June 2022 |archivedate = 24 December 2014 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20141224033030/https://www.ipsos-mori.com/Assets/Docs/Polls/ipsos-global-advisor-nuclear-power-june-2011.pdf |deadurl = yes }}. Survey website: [http://www.ipsos-mori.com/researchpublications/researcharchive/2817/Strong-global-opposition-towards-nuclear-power.aspx Ipsos MORI: Poll: Strong global opposition towards nuclear power] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160403234041/https://www.ipsos-mori.com/researchpublications/researcharchive/2817/strong-global-opposition-towards-nuclear-power.aspx |date=2016-04-03 }}.</ref>։ ==== Տրոհման տնտեսագիտություն ==== [[File:Fukushima I by Digital Globe crop.jpg|thumb|Ֆուկուսիմա Դայչի միջուկային աղետ]] [[File:Global public support for energy sources (Ipsos 2011).png|thumb|Համաշխարհային ցածր հանրային աջակցություն միջուկային տրոհմանը <ref name="Ipsos-Fukushima" />]] Նոր ատոմակայանների տնտեսագիտությունը վիճելի թեմա է, քանի որ այս թեմայի շուրջ կան տարբեր տեսակետներ, և բազմամիլիարդանոց ներդրումները բխում են էներգիայի աղբյուրի ընտրության վրա։ Ատոմային էլեկտրակայանները սովորաբար ունեն բարձր կապիտալ ծախսեր կայանի կառուցման համար, բայց ցածր ուղղակի վառելիքի ծախսեր։ Վերջին տարիներին նկատվել է էլեկտրաէներգիայի պահանջարկի աճի դանդաղում, և ֆինանսավորումն ավելի դժվարացել է, ինչն ազդում է այնպիսի խոշոր նախագծերի վրա, ինչպիսիք են միջուկային ռեակտորները, շատ մեծ նախնական ծախսերով և երկար նախագծերի ցիկլերով, որոնք պարունակում են բազմաթիվ ռիսկեր։ Արևելյան Եվրոպայում մի շարք վաղուց հաստատված նախագծեր դժվարությամբ են ֆինանսներ գտնելու համար, մասնավորապես, Բելենեն Բուլղարիայում և լրացուցիչ ռեակտորներ Ռումինիայի Ցերնավոդայում, և որոշ պոտենցիալ աջակցողներ դուրս են եկել։ Այնտեղ, որտեղ մատչելի է էժան գազ, և դրա ապագա մատակարարումը համեմատաբար ապահով է, սա նաև մեծ խնդիր է ստեղծում միջուկային նախագծերի համար<ref name="kidd2011">{{cite web|url=http://www.neimagazine.com/story.asp?sectioncode=147&storyCode=2058653|title=New reactors—more or less?|date=January 21, 2011|work=Nuclear Engineering International|archive-url=https://web.archive.org/web/20111212195417/http://www.neimagazine.com/story.asp?sectioncode=147&storyCode=2058653|archive-date=2011-12-12|author=Kidd, Steve|url-status=dead}}</ref>։ Ատոմային էներգիայի տնտեսության վերլուծությունը պետք է հաշվի առնի, թե ով է կրում ապագա անորոշությունների ռիսկերը։ Մինչ օրս բոլոր գործող ատոմակայանները մշակվել են պետական ​​կամ կարգավորվող կոմունալ մենաշնորհների կողմից, որտեղ շինարարության ծախսերի, շահագործման արդյունավետության, վառելիքի գնի և այլ գործոնների հետ կապված ռիսկերից շատերը կրում են սպառողները, այլ ոչ թե մատակարարները<ref name="ft-20100912">{{cite news |url=http://www.ft.com/cms/s/0/ad15fcfe-bc71-11df-a42b-00144feab49a.html |title=Nuclear: New dawn now seems limited to the east |author=Ed Crooks |newspaper=Financial Times |date=12 September 2010 |access-date=12 September 2010}}</ref><ref name="NERA-20120316">{{cite web|url=http://elliott.gwu.edu/assets/docs/events/kee-0312.pdf |title=Future of Nuclear Energy |author=Edward Kee |publisher=NERA Economic Consulting |date=16 March 2012 |access-date=2 October 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131005000713/http://elliott.gwu.edu/assets/docs/events/kee-0312.pdf |archive-date=5 October 2013 }}</ref>։ Այժմ շատ երկրներ ազատականացրել են էլեկտրաէներգիայի շուկան, որտեղ այդ ռիսկերը և ավելի էժան մրցակիցների առաջացման վտանգը մինչև կապիտալ ծախսերի փոխհատուցումը կրում են կայանի մատակարարներն ու շահագործողները, այլ ոչ թե սպառողները, ինչը հանգեցնում է նոր միջուկային էներգիայի տնտեսության էականորեն տարբեր գնահատականի<ref name="MIT-2003">{{Cite book |url=http://web.mit.edu/nuclearpower/ |title=The Future of Nuclear Power |publisher=[[Massachusetts Institute of Technology]] |year=2003 |isbn=978-0-615-12420-9 |access-date=2006-11-10 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170518215841/http://web.mit.edu/nuclearpower/ |archive-date=2017-05-18 }}</ref>։ ==== Ծախսեր ==== Ներկայումս գործող և նոր ատոմակայանների համար ծախսերը, ամենայն հավանականությամբ, կաճեն՝ պայմանավորված տեղում ծախսված վառելիքի կառավարման պահանջների և նախագծային հիմքերի բարձր սպառնալիքներով<ref name="Massachusetts Institute of Technology 2011 xv">{{cite web |url=http://web.mit.edu/mitei/research/studies/documents/nuclear-fuel-cycle/The_Nuclear_Fuel_Cycle-all.pdf |title=The Future of the Nuclear Fuel Cycle |author=Massachusetts Institute of Technology |year=2011 |page=xv |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601120150/http://web.mit.edu/mitei/research/studies/documents/nuclear-fuel-cycle/The_Nuclear_Fuel_Cycle-all.pdf |archive-date=2011-06-01 }}</ref>։ Թեև իրենց տեսակի մեջ առաջին նմուշները, ինչպիսիք են կառուցվող EPR-ները, հետ են մնում ժամանակացույցից և գերբյուջեից, Հարավային Կորեայի յոթ APR-1400-ներից, որոնք ներկայումս կառուցվում են ամբողջ աշխարհում, երկուսը գտնվում են Հարավային Կորեայում՝ Հանուլ ատոմակայանում, իսկ չորսը՝ 2016 թվականի դրությամբ աշխարհում ամենամեծ ատոմակայանի կառուցման նախագիծը Արաբական Միացյալ Էմիրություններում՝ ծրագրվող Բարաքա ատոմակայանում։ Առաջին ռեակտորը՝ Barakah-1-ը 85%-ով ավարտված է և նախատեսված է 2017 թվականի ընթացքում ցանցին միանալու համար<ref>{{cite web|url=http://www.fananews.com/en/uae/307075/|title=The Emirates Nuclear Energy Corporation ( ENEC ) provided a project update on the status of the UAE peaceful nuclear energy program|website=www.fananews.com|access-date=4 May 2018|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20161006125335/http://www.fananews.com/en/uae/307075/|archive-date=6 October 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.world-nuclear-news.org/NN-UAEs-fourth-power-reactor-under-construction-0209155.html|title=UAE's fourth power reactor under construction|website=www.world-nuclear-news.org|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170916153535/http://www.world-nuclear-news.org/NN-UAEs-fourth-power-reactor-under-construction-0209155.html|archive-date=16 September 2017}}</ref>։ Կառուցվող չորս EPR-ներից երկուսը (Ֆինլանդիայում և Ֆրանսիայում) զգալիորեն զիջում են ժամանակացույցին և զգալիորեն գերազանցում են ծախսերը<ref name="Patel">{{cite news | url= https://www.bloomberg.com/news/2010-11-24/china-builds-french-designed-nuclear-reactor-for-40-less-areva-ceo-says.html | title= China Builds Nuclear Reactor for 40% Less Than Cost in France, Areva Says | first= Tara | last= Patel | author2= Francois de Beaupuy | date= 24 November 2010 | publisher= [[Bloomberg L.P.|Bloomberg]] | access-date= 2011-03-08 | url-status= live | archive-url= https://web.archive.org/web/20101128111033/http://www.bloomberg.com/news/2010-11-24/china-builds-french-designed-nuclear-reactor-for-40-less-areva-ceo-says.html | archive-date= 28 November 2010 }}</ref>։ == Վերականգնվող աղբյուրներ == Վերականգնվող էներգիան, ընդհանուր առմամբ, սահմանվում է որպես էներգիա, որը ստացվում է ռեսուրսներից, որոնք բնականաբար համալրվում են մարդու ժամանակացույցով, ինչպիսիք են արևի լույսը, քամին, անձրևը, մակընթացությունները, ալիքները և երկրաջերմային ջերմությունը<ref>{{cite web |url=http://thebulletin.org/myth-renewable-energy |title=The myth of renewable energy &#124; Bulletin of the Atomic Scientists |publisher=Thebulletin.org |date=2011-11-22 |access-date=2013-10-03 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131007161531/http://www.thebulletin.org/myth-renewable-energy |archive-date=2013-10-07 }}</ref>։ Վերականգնվող էներգիան փոխարինում է սովորական վառելիքին չորս տարբեր ոլորտներում՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրություն, տաք ջրի/տարածքի ջեռուցում, շարժիչային վառելիք և գյուղական (ցանցից դուրս) էներգետիկ ծառայություններ<ref name=ren15>REN21 (2010). [http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/REN21_GSR_2010_full_revised%20Sept2010.pdf Renewables 2010 Global Status Report] p. 15. {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120416031610/http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/REN21_GSR_2010_full_revised%20Sept2010.pdf |date=April 16, 2012 }}</ref>։ Համաշխարհային վերջնական էներգիայի սպառման մոտ 16%-ը ներկայումս ստացվում է վերականգնվող աղբյուրներից, ընդ որում ամբողջ էներգիայի 10%-ը ստացվում է ավանդական կենսազանգվածից<ref>{{cite web |date=2006|url=http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/cooking.pdf |title=Energy for Cooking in Developed Countries |access-date=2018-07-13 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171115224542/https://www.iea.org/publications/freepublications/publication/cooking.pdf |archive-date=2017-11-15 }}</ref>, որը հիմնականում օգտագործվում է ջեռուցման համար, իսկ 3,4%-ը՝ հիդրոէլեկտրակայանից<ref name="ria21">{{cite web |url=http://www.ren21.net/Portals/0/documents/Resources/GSR2011_FINAL.pdf |title=Renewables 2011: Global Status Report |author=REN21 |year=2011 |pages=17, 18 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924085959/http://www.ren21.net/Portals/0/documents/Resources/GSR2011_FINAL.pdf |archive-date=2015-09-24 |author-link=REN21 }}</ref>։ Նոր վերականգնվող աղբյուրները (փոքր հիդրո, ժամանակակից կենսազանգված, քամու, արևային, երկրաջերմային և կենսավառելիքներ) կազմում են ևս 3% և արագ աճում են։ Ազգային մակարդակով աշխարհի առնվազն 30 երկրներ արդեն ունեն վերականգնվող էներգիա, ինչը նպաստում է էներգիայի մատակարարման ավելի քան 20%-ին։ Կանխատեսվում է, որ վերականգնվող էներգիայի ազգային շուկաները կշարունակեն ուժեղ աճել առաջիկա տասնամյակում և դրանից հետո<ref>{{cite web|url=http://new.ren21.net/Portals/0/REN21_GFR_2013_print.pdf |title=Renewables global futures report 2013 |author=REN21 |year=2013 }}{{dead link|date=December 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>։ Քամու էներգիան, օրինակ, աճում է տարեկան 30%-ով, իսկ 2012 թվականի վերջի դրությամբ համաշխարհային դրվածքային հզորությունը կազմում է 282,482 մեգավատ (ՄՎտ)։ Վերականգնվող էներգիայի ռեսուրսները գոյություն ունեն աշխարհագրական լայն տարածքներում՝ ի տարբերություն այլ էներգիայի աղբյուրների, որոնք կենտրոնացած են սահմանափակ թվով երկրներում։ Վերականգնվող էներգիայի և էներգաարդյունավետության արագ օգտագործումը հանգեցնում է զգալի էներգետիկ անվտանգության, կլիմայի փոփոխության մեղմացման և տնտեսական օգուտների<ref>{{cite web |url=http://www.iea.org/Textbase/npsum/ETP2012SUM.pdf |title=Energy Technology Perspectives 2012 |author=International Energy Agency |year=2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120708132858/http://www.iea.org/Textbase/npsum/ETP2012SUM.pdf |archive-date=2012-07-08 }}</ref>։ Հասարակական կարծիքի միջազգային հարցումներում մեծ աջակցություն կա վերականգնվող աղբյուրների խթանմանը, ինչպիսիք են արևային էներգիան և հողմային էներգիան<ref name="UNEP">United Nations Environment Programme [http://sefi.unep.org/fileadmin/media/sefi/docs/publications/SEFI_Investment_Report_2007.pdf ''Global Trends in Sustainable Energy Investment 2007: Analysis of Trends and Issues in the Financing of Renewable Energy and Energy Efficiency in OECD and Developing Countries''] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090325060117/http://sefi.unep.org/fileadmin/media/sefi/docs/publications/SEFI_Investment_Report_2007.pdf |date=March 25, 2009 }} (PDF), p. 3.</ref>։ Թեև վերականգնվող էներգիայի շատ նախագծեր լայնածավալ են, վերականգնվող տեխնոլոգիաները նույնպես հարմար են գյուղական և հեռավոր շրջանների և զարգացող երկրների համար, որտեղ էներգիան հաճախ կարևոր է մարդկային զարգացման համար<ref>World Energy Assessment (2001). [http://www.undp.org/energy/activities/wea/drafts-frame.html Renewable energy technologies] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070609101755/http://www.undp.org/energy/activities/wea/drafts-frame.html |date=June 9, 2007 }}, p. 221.</ref>։ Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Պան Գի Մունը հայտարարել է, որ վերականգնվող էներգիան կարող է ամենաաղքատ երկրներին բարձրացնել բարգավաճման նոր մակարդակների վրա<ref name="renewableenergyworld1">{{cite web |url=http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2011/08/u-n-secretary-general-renewables-can-end-energy-poverty |title=U.N. Secretary-General: Renewables Can End Energy Poverty |author=Steve Leone |date=25 August 2011 |work=Renewable Energy World |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130928135741/http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2011/08/u-n-secretary-general-renewables-can-end-energy-poverty |archive-date=28 September 2013 }}</ref>։ === Հիդրոէլեկտրականություն === [[File:ThreeGorgesDam-China2009.jpg|thumb|22,500 ՄՎտ հզորությամբ Three Gorges Dam Չինաստանում՝ աշխարհի ամենամեծ հիդրոէլեկտրակայանը։]] Հիդրոէլեկտրաէներգիան էլեկտրաէներգիա է, որն արտադրվում է հիդրոէներգիայի միջոցով. ընկնելու կամ հոսող ջրի ուժը. 2015 թվականին հիդրոէներգիան արտադրել է աշխարհի ընդհանուր էլեկտրաէներգիայի 16,6%-ը և ամբողջ վերականգնվող էներգիայի 70%-ը և ակնկալվում է<ref>{{cite web|url=http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2016/06/GSR_2016_Full_Report_REN21.pdf|access-date=2017-05-24|title=Renewables 2016: Global Status Report|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170525173336/http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2016/06/GSR_2016_Full_Report_REN21.pdf|archive-date=2017-05-25}}</ref>, որ հաջորդ 25 տարիների ընթացքում յուրաքանչյուր տարի կավելանա մոտ 3,1%-ով։ Հիդրոէլեկտրաէներգիան արտադրվում է 150 երկրներում, ընդ որում Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանը արտադրում է համաշխարհային հիդրոէներգիայի 32 տոկոսը 2010 թվականին։ Չինաստանը հիդրոէլեկտրաէներգիայի ամենամեծ արտադրողն է՝ 2010 թվականին 721 տերավատ/ժ արտադրությամբ, որը ներկայացնում է ներքին էլեկտրաէներգիայի օգտագործման շուրջ 17 տոկոսը։ Այժմ կան 10 ԳՎտ-ից ավելի հզորությամբ երեք հիդրոէլեկտրակայաններ՝ երեք կիրճերի ամբարտակը Չինաստանում, Իտաիպու ամբարտակը Բրազիլիա/Պարագվայ սահմանով և Գուրի ամբարտակ Վենեսուելայում<ref name=wi2012>{{cite web |url=http://www.worldwatch.org/node/9527 |title=Use and Capacity of Global Hydropower Increases |author=Worldwatch Institute |date=January 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140924062448/http://www.worldwatch.org/node/9527 |archive-date=2014-09-24 |access-date=2014-01-11 }}</ref>։ Հիդրոէլեկտրաէներգիայի արժեքը համեմատաբար ցածր է, ինչը այն դարձնում է վերականգնվող էլեկտրաէներգիայի մրցունակ աղբյուր։ 10 մեգավատտ հզորությամբ ՀԷԿ-ի էլեկտրաէներգիայի միջին արժեքը կազմում է 3-ից 5 ԱՄՆ ցենտ մեկ կիլովատ/ժամի համար<ref name=wi2012/>։ Hydro-ն նաև էլեկտրաէներգիայի ճկուն աղբյուր է, քանի որ կայանները կարող են շատ արագ վեր ու վար իջնել՝ հարմարվելու փոփոխվող էներգիայի պահանջներին<ref name=wi2012/>։ Այնուամենայնիվ, պատնեշների տեղադրումն ընդհատում է գետերի հոսքը և կարող է վնասել տեղական էկոհամակարգերին, իսկ մեծ ամբարտակների և ջրամբարների կառուցումը հաճախ ներառում է մարդկանց և վայրի բնության տեղահանումը։ Հիդրոէլեկտրական համալիրի կառուցումից հետո նախագիծը ուղղակի թափոններ չի արտադրում, և ունի ջերմոցային գազերի ածխաթթու գազի զգալիորեն ավելի ցածր մակարդակ, քան հանածո վառելիքով աշխատող էներգետիկ կայանները<ref name="REN21-2011">[http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/REN21_GSR2011.pdf Renewables 2011 Global Status Report, page 25, Hydropower] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120409013321/http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/REN21_GSR2011.pdf |date=April 9, 2012 }}, ''[[REN21]]'', published 2011, accessed 2011-11-7.</ref>։ === Քամի === Քամու ուժն օգտագործում է քամու ուժը՝ քամու տուրբինների շեղբերն առաջ մղելու համար։ Այս տուրբինները առաջացնում են մագնիսների պտույտ, որը ստեղծում է էլեկտրականություն։ Հողմային աշտարակները սովորաբար կառուցվում են միասին հողմակայաններում։ Կան ծովային և ցամաքային հողմակայաններ։ Քամու էներգիայի գլոբալ հզորությունը 2014 թվականի հունիսին արագորեն ընդլայնվել է մինչև 336 ԳՎտ, իսկ հողմային էներգիայի արտադրությունը կազմում է ամբողջ աշխարհում էլեկտրաէներգիայի օգտագործման 4%-ը և արագ աճում է<ref name="wwea2014-halfyear">{{cite book |author=The World Wind Energy Association |title=2014 Half-year Report |year=2014|pages=1–8 |publisher=WWEA}}</ref>։ Քամու էներգիան լայնորեն կիրառվում է Եվրոպայում, Ասիայում և ԱՄՆ-ում<ref name="Glob">[http://www.gwec.net/uploads/media/07-02_PR_Global_Statistics_2006.pdf Global wind energy markets continue to boom – 2006 another record year] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110407175732/http://www.gwec.net/uploads/media/07-02_PR_Global_Statistics_2006.pdf |date=2011-04-07 }} (PDF).</ref>։ Մի քանի երկրներ հասել են հողմային էներգիայի ներթափանցման համեմատաբար բարձր մակարդակի, օրինակ՝ Դանիայում ստացիոնար էլեկտրաէներգիայի արտադրության 21%-ը, Պորտուգալիայում<ref name="wwea">{{cite web |publisher=[[World Wind Energy Association]] |title=World Wind Energy Report 2010 |work=Report |date=February 2011 |url= http://www.wwindea.org/home/images/stories/pdfs/worldwindenergyreport2010_s.pdf |access-date=8 August 2011 |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20110904232058/http://www.wwindea.org/home/images/stories/pdfs/worldwindenergyreport2010_s.pdf |archive-date=4 September 2011 }}</ref>՝ 18%-ը, Իսպանիայում՝ 16%-ը<ref name="wwea"/>, Իռլանդիայում<ref name="wwea"/>՝ 14%-ը<ref>{{cite web |url=http://www.eirgrid.com/renewables/ |title=Renewables |publisher=eirgrid.com |access-date=22 November 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110815202535/http://www.eirgrid.com/renewables/ |archive-date=15 August 2011 }}</ref> և 2010 թվականին Գերմանիայում՝ 9%-ը<ref name="wwea" /><ref name=ren212011>{{cite web|url=http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/GSR2011_Master18.pdf |title=Renewables 2011: Global Status Report |author=REN21 |year=2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110905003859/http://www.ren21.net/Portals/97/documents/GSR/GSR2011_Master18.pdf |archive-date=2011-09-05 |author-link=REN21 }}</ref>։ Մինչև 2011թ., երբեմն Գերմանիայում և Իսպանիայում էլեկտրաէներգիայի ավելի քան 50%-ը ստացվում էր քամու և արևային էներգիայից<ref>[http://www.wind-works.org/FeedLaws/Spain/SpainRenewableEnergyandHighPenetration.html Spain Renewable Energy and High Penetration] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120609235738/http://www.wind-works.org/FeedLaws/Spain/SpainRenewableEnergyandHighPenetration.html |date=June 9, 2012 }}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/environment/2012/may/28/solar-power-world-record-germany|title=This page has been removed - News - The Guardian|work=The Guardian|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170226071255/https://www.theguardian.com/environment/2012/may/28/solar-power-world-record-germany|archive-date=2017-02-26}}</ref>։ 2011 թվականի դրությամբ աշխարհի 83 երկրներ օգտագործում են քամու էներգիան առևտրային հիմունքներով<ref name=ren212011/>։ Աշխարհի խոշորագույն ցամաքային հողմակայաններից շատերը գտնվում են ԱՄՆ-ում, Չինաստանում և Հնդկաստանում։ Աշխարհի խոշորագույն ծովային հողմակայանների մեծ մասը գտնվում է Դանիայում, Գերմանիայում և Միացյալ Թագավորությունում։ Երկու խոշորագույն օֆշորային հողմակայանը ներկայումս 630 ՄՎտ հզորությամբ London Array-ն և Gwynt y Môr-ն են։ === Կենսավառելիքներ === Կենսավառելիքը վառելիք է, որը պարունակում է էներգիա երկրաբանորեն վերջերս ածխածնի ամրացումից։ Այս վառելիքները արտադրվում են կենդանի օրգանիզմներից։ Ածխածնի այս ամրագրման օրինակները տեղի են ունենում բույսերում և միկրոջրիմուռներում։ Այս վառելիքները պատրաստվում են կենսազանգվածի փոխակերպմամբ (կենսազանգվածը վերաբերում է վերջերս ապրող օրգանիզմներին, որոնք առավել հաճախ վերաբերում են բույսերին կամ բույսերից ստացված նյութերին)։ Այս կենսազանգվածը կարող է վերածվել հարմար էներգիա պարունակող նյութերի երեք տարբեր եղանակներով՝ ջերմային փոխակերպում, քիմիական փոխակերպում և կենսաքիմիական փոխակերպում։ Կենսազանգվածի այս փոխակերպումը կարող է հանգեցնել վառելիքի պինդ, հեղուկ կամ գազային տեսքով։ Այս նոր կենսազանգվածը կարող է օգտագործվել կենսավառելիքի համար։ Նավթի գների աճի և էներգետիկ անվտանգության անհրաժեշտության պատճառով կենսավառելիքները մեծ ժողովրդականություն են վայելում։ Կենսաէթանոլը սպիրտ է, որը ստացվում է խմորման արդյունքում, հիմնականում ածխաջրերից, որոնք արտադրվում են շաքարավազի կամ օսլայի մշակաբույսերում, ինչպիսիք են եգիպտացորենը կամ շաքարեղեգը։ Ցելյուլոզային կենսազանգվածը, որը ստացվում է ոչ պարենային աղբյուրներից, ինչպիսիք են ծառերը և խոտերը, նույնպես մշակվում է որպես էթանոլի արտադրության հումք։ Էթանոլը կարող է օգտագործվել որպես վառելիք տրանսպորտային միջոցների համար իր մաքուր տեսքով, բայց այն սովորաբար օգտագործվում է որպես բենզինի հավելում օկտանի ավելացման և ավտոմեքենաների արտանետումների բարելավման համար։ Բիոէթանոլը լայնորեն կիրառվում է ԱՄՆ-ում և Բրազիլիայում։ Գործարանի ներկայիս նախագծումը չի նախատեսում բուսական հումքի լիգնինային մասը խմորման միջոցով վառելիքի բաղադրիչների փոխակերպում։ Բիոդիզելը պատրաստվում է բուսական յուղերից և կենդանական ճարպերից։ Բիոդիզելը կարող է օգտագործվել որպես վառելիք մեքենաների համար իր մաքուր ձևով, բայց այն սովորաբար օգտագործվում է որպես դիզելային հավելում` դիզելային շարժիչով մեքենաների մասնիկների, ածխածնի օքսիդի և ածխաջրածինների մակարդակը նվազեցնելու համար։ Բիոդիզելն արտադրվում է յուղերից կամ ճարպերից՝ օգտագործելով տրանսեսթերֆիկացումը և հանդիսանում է Եվրոպայում ամենատարածված կենսավառելիքը։ Այնուամենայնիվ, ուսումնասիրություններ են կատարվում դեկարբոքսիլացումից վերականգնվող վառելիքի արտադրության վերաբերյալ<ref>{{cite journal|title = Continuous catalytic deoxygenation of model and algal lipids to fuel-like hydrocarbons over Ni–Al layered double hydroxide|doi=10.1016/j.cattod.2014.12.004|volume=258|pages=284–293|journal=Catalysis Today|author=Santillan-Jimenez Eduardo|year = 2015}}</ref>։ 2010 թվականին կենսավառելիքի համաշխարհային արտադրությունը հասել է 105 միլիարդ լիտրի (28 միլիարդ գալոն ԱՄՆ), ինչը 17 տոկոսով ավելի է 2009 թվականի համեմատ, և կենսավառելիքը ապահովում է ավտոմոբիլային տրանսպորտի համաշխարհային վառելիքի 2,7 տոկոսը, ինչը մեծապես բաղկացած է էթանոլից և կենսադիզելից<ref name="Biofuels2010">{{cite web|url=http://www.worldwatch.org/biofuels-make-comeback-despite-tough-economy|title=Biofuels Make a Comeback Despite Tough Economy|publisher=[[Worldwatch Institute]]|date=2011-08-31|access-date=2011-08-31|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120530232916/http://www.worldwatch.org/biofuels-make-comeback-despite-tough-economy|archive-date=2012-05-30}}</ref>։ 2010 թվականին էթանոլի վառելիքի համաշխարհային արտադրությունը հասել է 86 միլիարդ լիտրի (23 միլիարդ գալոն ԱՄՆ), ընդ որում Միացյալ Նահանգները և Բրազիլիան համարվում են աշխարհի առաջատար արտադրողները, որոնք միասին կազմում են համաշխարհային արտադրության 90%-ը։ Աշխարհի ամենամեծ կենսադիզել արտադրողը Եվրամիությունն է, որին բաժին է ընկնում 2010 թվականին բիոդիզելային արտադրանքի 53%-ը։ 2011 թվականի դրությամբ կենսավառելիքի խառնուրդի մանդատները գոյություն ունեն ազգային մակարդակով 31 երկրներում և 29 նահանգներում կամ մարզերում<ref name="ren212011" /><ref name="Biofuels2010" />:13–14 Միջազգային Էներգետիկայի գործակալությունը նպատակ ունի, որ կենսավառելիքները մինչև 2050 թվականը բավարարեն տրանսպորտային վառելիքի համաշխարհային պահանջարկի ավելի քան մեկ քառորդը՝ նվազեցնելու կախվածությունը նավթից և ածուխից<ref>{{cite web |url=http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/biofuels_roadmap.pdf |year=2011 |title=Technology Roadmap, Biofuels for Transport |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140722231200/http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/biofuels_roadmap.pdf |archive-date=2014-07-22 }}</ref>։ === Երկրաջերմային === [[File:NesjavellirPowerPlant edit2.jpg|thumb|Գոլորշին բարձրանում է Իսլանդիայի Նեսյավելլի երկրաջերմային էլեկտրակայանից։]] Երկրաջերմային էներգիան ջերմային էներգիան է, որն առաջանում և պահվում է Երկրում։ Ջերմային էներգիան այն էներգիան է, որը որոշում է նյութի ջերմաստիճանը։ Երկրակեղևի երկրաջերմային էներգիան առաջանում է մոլորակի սկզբնական ձևավորումից (20%) և միներալների ռադիոակտիվ քայքայումից (80%)<ref name=ucsusa>[http://www.ucsusa.org/clean_energy/our-energy-choices/renewable-energy/how-geothermal-energy-works.html How Geothermal energy works] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140925080922/http://www.ucsusa.org/clean_energy/our-energy-choices/renewable-energy/how-geothermal-energy-works.html |date=2014-09-25 }}. Ucsusa.org. Retrieved on 2013-04-24.</ref>։ Երկրաջերմային գրադիենտը, որը մոլորակի միջուկի և նրա մակերևույթի միջև ջերմաստիճանի տարբերությունն է, մղում է ջերմային էներգիայի շարունակական փոխանցում միջուկից դեպի մակերես ջերմության տեսքով։ Երկրաջերմային ածականը ծագել է հունարեն γη (ge) արմատներից, որը նշանակում է երկիր և θερμος (թերմոս)՝ տաք։ Երկրի ներքին ջերմությունը ջերմային էներգիա է, որն առաջանում է ռադիոակտիվ քայքայման և Երկրի ձևավորման հետևանքով շարունակական ջերմության կորստի արդյունքում։ Ջերմաստիճանը միջուկ-մանթիա սահմանին կարող է հասնել ավելի քան 4000&nbsp;°C (7200&nbsp;°F)<ref>{{cite journal | author = Lay T., Hernlund J., Buffett B. A. | year = 2008 | title = Core–mantle boundary heat flow | journal = Nature Geoscience | volume = 1 | issue = 1| pages = 25–32 | bibcode = 2008NatGe...1...25L | doi = 10.1038/ngeo.2007.44 }}</ref>: Բարձր ջերմաստիճանը և ճնշումը Երկրի ինտերիերում առաջացնում են որոշ ապարների հալչում և պինդ թիկնոցների պլաստիկ վարքագիծը, ինչի հետևանքով թիկնոցների մասերը կոնվեկցվում են դեպի վեր, քանի որ այն ավելի թեթև է, քան շրջապատող ժայռերը։ Ժայռերը և ջուրը տաքացվում են ընդերքում, երբեմն մինչև 370&nbsp;°C (700&nbsp;°F)<ref>{{cite web|last=Nemzer|first=J|title=Geothermal heating and cooling|url=http://www.geothermal.marin.org/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/19980111021839/http://geothermal.marin.org/|archive-date=1998-01-11}}</ref>: Տաք աղբյուրներից երկրաջերմային էներգիան օգտագործվել է լողանալու համար դեռևս պալեոլիթի ժամանակներից և տարածքների ջեռուցման համար՝ սկսած հին հռոմեական ժամանակներից, սակայն այժմ այն ​​ավելի հայտնի է էլեկտրաէներգիայի արտադրությամբ։ Ամբողջ աշխարհում 2012 թվականին 24 երկրներում 11,400 մեգավատտ (ՄՎտ) երկրաջերմային էներգիա առցանց է։ 2010 թվականին տեղադրվել է լրացուցիչ 28 գիգավատ ուղղակի երկրաջերմային ջեռուցման հզորություն՝ թաղամասային ջեռուցման, տարածքների ջեռուցման, առողջարանների, արդյունաբերական գործընթացների, աղազերծման և գյուղատնտեսական կիրառությունների համար<ref name="IPCC">Fridleifsson, Ingvar B.; Bertani, Ruggero; Huenges, Ernst; Lund, John W.; Ragnarsson, Arni; Rybach, Ladislaus (2008-02-11), O. Hohmeyer and T. Trittin, ed., The possible role and contribution of geothermal energy to the mitigation of climate change (pdf), IPCC Scoping Meeting on Renewable Energy Sources, Luebeck, Germany, pp. 59–80, retrieved 2009-04-06</ref>։ Երկրաջերմային էներգիան ծախսարդյունավետ է, հուսալի, կայուն և էկոլոգիապես մաքուր, բայց պատմականորեն սահմանափակվել է տեկտոնական թիթեղների սահմաններին մոտ գտնվող տարածքներով։ Վերջին տեխնոլոգիական առաջընթացները կտրուկ ընդլայնել են կենսունակ ռեսուրսների շրջանակը և չափը, հատկապես այնպիսի ծրագրերի համար, ինչպիսիք են տների ջեռուցումը, ինչը լայնածավալ շահագործման ներուժ է բացում։ Երկրաջերմային հորերը արտանետում են ջերմոցային գազեր, որոնք արգելափակված են երկրի խորքում, սակայն այդ արտանետումները շատ ավելի ցածր են էներգիայի միավորի հաշվով, քան հանածո վառելիքի արտանետումները։ Արդյունքում, երկրաջերմային էներգիան կարող է օգնել մեղմելու գլոբալ տաքացումը, եթե այն լայնորեն տեղակայվի հանածո վառելիքի փոխարեն<ref>[http://www.eweb.org/greenpower Green Power] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141015040912/http://www.eweb.org/greenpower |date=2014-10-15 }}. eweb.org</ref>։ Երկրի երկրաջերմային ռեսուրսները տեսականորեն ավելի քան բավարար են մարդկության էներգիայի կարիքները հոգալու համար, բայց միայն շատ փոքր մասն է կարող շահավետ շահագործվել։ Խորքային պաշարների հորատումն ու հետախուզումը շատ թանկ արժե<ref>{{Citation|last=Cothran|first=Helen|title=Energy Alternatives|year=2002|publisher=Greenhaven Press|isbn=978-0737709049}}</ref>։ Երկրաջերմային էներգիայի ապագայի կանխատեսումները կախված են տեխնոլոգիայի, էներգիայի գների, սուբսիդիաների և տոկոսադրույքների վերաբերյալ ենթադրություններից։ Փորձնական ծրագրերը, ինչպիսիք են EWEB-ի հաճախորդը, ընտրում են Green Power Program-ը, ցույց են տալիս, որ հաճախորդները պատրաստ կլինեն մի փոքր ավելի շատ վճարել այնպիսի վերականգնվող էներգիայի աղբյուրի համար, ինչպիսին երկրաջերմայինն է։ Սակայն կառավարության կողմից աջակցվող հետազոտությունների և արդյունաբերության փորձի արդյունքում երկրաջերմային էներգիայի արտադրության արժեքը վերջին երկու տասնամյակի ընթացքում նվազել է 25%-ով։ 2001 թվականին երկրաջերմային էներգիան արժեր երկուից տասը ԱՄՆ ցենտ մեկ կՎտժ-ի համար<ref>{{cite journal|last=Fridleifsson|first=Ingvar|title= Geothermal energy for the benefit of the people|doi=10.1016/S1364-0321(01)00002-8|volume=5|issue=3|journal=Renewable and Sustainable Energy Reviews|pages=299–312|year=2001|citeseerx=10.1.1.459.1779}}</ref>։ === Օվկիանոսային === Ծովային էներգիան կամ ծովային էներգիան (նաև երբեմն կոչվում է օվկիանոսի էներգիա, օվկիանոսի ուժ կամ ծովային և հիդրոկինետիկ էներգիա) վերաբերում է օվկիանոսի ալիքների, մակընթացությունների, աղիության և օվկիանոսի ջերմաստիճանի տարբերություններին փոխանցվող էներգիային։ Ջրի շարժումը Համաշխարհային օվկիանոսներում ստեղծում է կինետիկ էներգիայի հսկայական պաշար կամ շարժման մեջ գտնվող էներգիա։ Այս էներգիան կարող է օգտագործվել տների, տրանսպորտի և արդյունաբերության ոլորտներում էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։ Ծովային էներգիա տերմինը ներառում է և՛ ալիքային հզորությունը, այսինքն՝ մակերևութային ալիքներից ստացվող էներգիան, և՛ մակընթացային ուժը, այսինքն՝ ստացված շարժվող ջրի մեծ մարմինների կինետիկ էներգիայից։ Օֆշորային քամու էներգիան ծովային էներգիայի ձև չէ, քանի որ քամու էներգիան ստացվում է քամուց, նույնիսկ եթե հողմային տուրբինները տեղադրված են ջրի վրա։ Օվկիանոսներն ունեն հսկայական էներգիա և մոտ են շատ, եթե ոչ կենտրոնացված բնակչությանը։ Օվկիանոսի էներգիան ամբողջ աշխարհում նոր վերականգնվող էներգիայի զգալի քանակություն ապահովելու ներուժ ունի։ === 100% վերականգնվող էներգիա === Էլեկտրաէներգիայի, տրանսպորտի կամ նույնիսկ ընդհանուր առաջնային էներգիայի մատակարարման համար 100% վերականգնվող էներգիան օգտագործելու խթանը պայմանավորված է գլոբալ տաքացումով և այլ էկոլոգիական, ինչպես նաև տնտեսական մտահոգություններով<ref name=pg11>{{cite web |url=http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2013/04/100-percent-renewable-vision-building?amp;buffer_share=fdc06 |title=100 Percent Renewable Vision Building |author=Paul Gipe |date=4 April 2013 |work=Renewable Energy World |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006104925/http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2013/04/100-percent-renewable-vision-building?amp;buffer_share=fdc06 |archive-date=6 October 2014 }}</ref>։ Վերականգնվող էներգիայի օգտագործումը շատ ավելի արագ է աճել, քան որևէ մեկը ակնկալում էր։ Կլիմայի փոփոխության հարցերով միջկառավարական խումբն ասել է, որ վերականգնվող էներգիայի տեխնոլոգիաների պորտֆելը ինտեգրելու համար կան մի քանի հիմնարար տեխնոլոգիական սահմանափակումներ՝ բավարարելու էներգիայի ընդհանուր համաշխարհային պահանջարկի մեծ մասը<ref name="IPCC 2011 17">{{cite web|url=http://srren.ipcc-wg3.de/report/IPCC_SRREN_SPM.pdf |title=Special Report on Renewable Energy Sources and Climate Change Mitigation |author=IPCC |year=2011 |work=Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA |page=17 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140111081913/http://srren.ipcc-wg3.de/report/IPCC_SRREN_SPM.pdf |archive-date=2014-01-11 }}</ref>։ Ազգային մակարդակով աշխարհի առնվազն 30 երկրներ արդեն ունեն վերականգնվող էներգիա, ինչը նպաստում է էներգիայի մատակարարման ավելի քան 20%-ին։ Նաև Սթիվեն Վ. Պակալան և Ռոբերտ Հ. Սոկոլոուն մշակել են մի շարք «կայունացման սեպ», որը կարող է մեզ թույլ տալ պահպանել մեր կյանքի որակը՝ միաժամանակ խուսափելով կլիմայի աղետալի փոփոխություններից, և «վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները» ընդհանուր առմամբ կազմում են ամենամեծ թիվը։ իրենց «սեպերից»<ref name=Pacala>{{cite journal|url=http://www.princeton.edu/mae/people/faculty/socolow/Science-2004-SW-1100103-PAPER-AND-SOM.pdf|title=Stabilization Wedges: Solving the Climate Problem for the Next 50 Years with Current Technologies|author1-link=Stephen W. Pacala|author1=S. Pacala|author2=R. Socolow|journal=Science|year=2004|volume=305|issue=5686|pages=968–972|publisher=Science Vol. 305|doi=10.1126/science.1100103|pmid=15310891|bibcode=2004Sci...305..968P|s2cid=2203046|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150812230420/http://www.princeton.edu/mae/people/faculty/socolow/Science-2004-SW-1100103-PAPER-AND-SOM.pdf|archive-date=2015-08-12}}</ref>։ Մարկ Զ. Յակոբսոնն ասում է, որ մինչև 2030 թվականը քամու, արևի և հիդրոէներգիայի միջոցով ամբողջ նոր էներգիա արտադրելը հնարավոր է, և էներգիայի մատակարարման գոյություն ունեցող պայմանավորվածությունները կարող են փոխարինվել մինչև 2050 թվականը։ Վերականգնվող էներգիայի ծրագրի իրականացման խոչընդոտները համարվում են «հիմնականում սոցիալական և քաղաքական. ոչ տեխնոլոգիական կամ տնտեսական»։ Ջեյքոբսոնն ասում է, որ քամու, արևի, ջրային համակարգի էներգիայի ծախսերը պետք է նման լինեն այսօրվա էներգիայի ծախսերին<ref name=enpol2011>{{cite web |url=http://www.stanford.edu/group/efmh/jacobson/Articles/I/DJEnPolicyPt2.pdf |title=Providing all global energy with wind, water, and solar power, Part II: Reliability, system and transmission costs, and policies |author1=Mark A. Delucchi |author2=Mark Z. Jacobson |year=2011 |volume=39 |work=Energy Policy |pages=1170–1190 |publisher=Elsevier Ltd. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120616162420/http://www.stanford.edu/group/efmh/jacobson/Articles/I/DJEnPolicyPt2.pdf |archive-date=2012-06-16 }}</ref>։ Նմանապես, Միացյալ Նահանգներում անկախ Ազգային հետազոտական ​​խորհուրդը նշել է, որ «բավարար ներքին վերականգնվող ռեսուրսներ կան, որոնք թույլ կտան վերականգնվող էլեկտրաէներգիան նշանակալի դեր խաղալ ապագա էլեկտրաէներգիայի արտադրության մեջ և այդպիսով օգնել դիմակայել կլիմայի փոփոխությանը, էներգետիկ անվտանգությանը և էսկալացիային։ էներգիայի ծախսերի… Վերականգնվող էներգիան գրավիչ տարբերակ է, քանի որ Միացյալ Նահանգներում առկա վերականգնվող աղբյուրները, ընդհանուր առմամբ, կարող են զգալիորեն ավելի մեծ քանակությամբ էլեկտրաէներգիա մատակարարել, քան ընդհանուր ընթացիկ կամ կանխատեսվող ներքին պահանջարկը»<ref name="lovi12">{{cite journal |url=http://www.foreignaffairs.com/articles/137246/amory-b-lovins/a-farewell-to-fossil-fuels |title=A Farewell to Fossil Fuels |author=Amory Lovins |date=March–April 2012 |journal=Foreign Affairs |volume=329 |issue=5997 |pages=1292–1294 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120707031832/http://www.foreignaffairs.com/articles/137246/amory-b-lovins/a-farewell-to-fossil-fuels |archive-date=2012-07-07 |bibcode=2010Sci...329.1292H |doi=10.1126/science.1195449 |pmid=20829473 |s2cid=206529026 }}</ref>։ «100% վերականգնվող էներգիա» մոտեցման քննադատների թվում են Վացլավ Սմիլը և Ջեյմս Է. Հանսենը։ Սմիլը և Հանսենը մտահոգված են արևի և քամու էներգիայի փոփոխական թողունակությամբ, սակայն Ամորի Լովինսը պնդում է, որ էլեկտրացանցը կարող է հաղթահարել, ճիշտ այնպես, ինչպես սովորաբար ապահովում է չաշխատող ածխով և ատոմակայանները աշխատողներով<ref name="NRC">{{cite book|url=http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12619|title=Electricity from Renewable Resources: Status, Prospects, and Impediments|author=National Research Council|year=2010|pages=4|publisher=National Academies of Science|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140327124031/http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12619|archive-date=2014-03-27|doi=10.17226/12619|isbn=978-0-309-13708-9}}</ref>։ Google-ը 30 միլիոն դոլար է ծախսել «Վերականգնվող էներգիան ավելի էժան, քան ածուխը» նախագծի վրա՝ վերականգնվող էներգիայի զարգացման և կլիմայի աղետալի փոփոխություններից խուսափելու համար։ Նախագիծը չեղարկվեց այն բանից հետո, երբ եզրակացրեց, որ վերականգնվող էներգիայի արագ առաջընթացի լավագույն սցենարը կարող է հանգեցնել միայն 2050 թվականի համար հանածո վառելիքի կանխատեսումների 55 տոկոսով ցածր արտանետումների<ref>{{cite web|url=https://spectrum.ieee.org/energy/renewables/what-it-would-really-take-to-reverse-climate-change|title=What It Would Really Take to Reverse Climate Change|date=2014-11-18|website=ieee.org|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161124081052/https://spectrum.ieee.org/energy/renewables/what-it-would-really-take-to-reverse-climate-change|archive-date=24 November 2016}}</ref>։ == Էներգաարդյունավետության բարձրացում == [[File:Compact-Fluorescent-Bulb.jpg|thumb|Պարույր տիպի ինտեգրված կոմպակտ լյումինեսցենտային լամպ, որը տարածված է Հյուսիսային Ամերիկայի սպառողների շրջանում 1990-ականների կեսերին իր ներդրումից ի վեր<ref>{{cite web | title=Philips Tornado Asian Compact Fluorescent | publisher=Philips | access-date=2007-12-24 | url= http://www.lamptech.co.uk/Spec%20Sheets/Philips%20CFL%20Tornado.htm | url-status=live | archive-url= https://archive.today/20120804103517/www.lamptech.co.uk/Spec%20Sheets/Philips%20CFL%20Tornado.htm | archive-date=2012-08-04 }}</ref>:]] Թեև էներգիայի օգտագործման արդյունավետության բարձրացումը ինքնին էներգիայի զարգացում չէ, այն կարող է դիտարկվել էներգետիկայի զարգացման թեմայի ներքո, քանի որ այն հասանելի է դարձնում էներգիայի առկա աղբյուրները աշխատելու համար<ref>Richard L. Kauffman [https://web.archive.org/web/20100624132903/http://environment.research.yale.edu/documents/downloads/0-9/03-Kauffman.pdf Obstacles to Renewable Energy and Energy Efficiency]. in: From Silos to Systems: Issues in Clean Energy and Climate Change. A report on the work of the REIL Network, 2008-2010. Edited by Parker L et al. Yale School of Forestry & Environmental Studies 2010</ref>։ Էներգիայի արդյունավետ օգտագործումը նվազեցնում է արտադրանքի և ծառայությունների մատուցման համար պահանջվող էներգիայի քանակը։ Օրինակ՝ տան մեկուսացումը թույլ է տալիս շենքին օգտագործել ավելի քիչ ջեռուցման և հովացման էներգիա՝ հարմարավետ ջերմաստիճանը պահպանելու համար։ Լյումինեսցենտային լամպերի կամ բնական լուսարձակների տեղադրումը նվազեցնում է լուսավորության համար պահանջվող էներգիայի քանակը՝ համեմատած շիկացած լամպերի հետ։ Կոմպակտ լյումինեսցենտային լույսերը ծախսում են երկու երրորդով ավելի քիչ էներգիա և կարող են 6-10 անգամ ավելի երկար տևել, քան շիկացած լույսերը։ Էներգաարդյունավետության բարելավումը առավել հաճախ ձեռք է բերվում արդյունավետ տեխնոլոգիայի կամ արտադրական գործընթացի կիրառմամբ<ref>[[Mark Diesendorf|Diesendorf, Mark]] (2007). ''[[Greenhouse Solutions with Sustainable Energy]]'', UNSW Press, p. 86.</ref>։ Էներգիայի օգտագործման կրճատումը կարող է խնայել սպառողների գումարները, եթե էներգիայի խնայողությունները փոխհատուցեն էներգաարդյունավետ տեխնոլոգիայի արժեքը։ Էներգիայի օգտագործման կրճատումը նվազեցնում է արտանետումները։ Ըստ Միջազգային էներգետիկ գործակալության, շենքերի, արդյունաբերական գործընթացների և տրանսպորտի էներգաարդյունավետության բարելավումը կարող է 2050 թվականին մեկ երրորդով նվազեցնել էներգիայի համաշխարհային կարիքները և օգնել վերահսկել ջերմոցային գազերի գլոբալ արտանետումները<ref>{{cite web |author=Sophie Hebden |url=http://www.scidev.net/News/index.cfm?fuseaction=readNews&itemid=2929&language=1 |title=Invest in clean technology says IEA report |publisher=Scidev.net |date=2006-06-22 |access-date=2010-07-16 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20070926234531/http://www.scidev.net/News/index.cfm?fuseaction=readNews&itemid=2929&language=1 |archive-date=2007-09-26 }}</ref>։ Էներգաարդյունավետությունը և վերականգնվող էներգիան համարվում են կայուն էներգետիկ քաղաքականության զույգ հիմնասյուները<ref>{{cite web|url=http://aceee.org/store/proddetail.cfm?CFID=2957330&CFTOKEN=50269931&ItemID=432&CategoryID=7 |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20090429195906/http://www.aceee.org/store/proddetail.cfm?CFID=785209&CFTOKEN=22090724&ItemID=432&CategoryID=7 |url-status=dead |archive-date=2009-04-29 |title=The Twin Pillars of Sustainable Energy: Synergies between Energy Efficiency and Renewable Energy Technology and Policy |publisher=Aceee.org |access-date=2010-07-16 }}</ref>։ Շատ երկրներում համարվում է, որ էներգաարդյունավետությունը նաև օգուտ է բերում ազգային անվտանգությանը, քանի որ այն կարող է օգտագործվել օտար երկրներից էներգիայի ներմուծման մակարդակը նվազեցնելու համար և կարող է դանդաղեցնել ներքին էներգետիկ ռեսուրսների սպառման տեմպերը։ Պարզվել է, որ «ՏՀԶԿ երկրների համար քամին, երկրաջերմային, հիդրո և միջուկային էներգիան արտադրության մեջ էներգիայի աղբյուրներից ամենացածր վտանգի մակարդակն ունեն»<ref>{{Cite journal|last=Ross|first=Cullen|date=26 August 2016|title=Evaluating renewable energy policies|journal=The Australian Journal of Agricultural and Resource Economics|volume=61 |issue=1|pages=1–18|doi=10.1111/1467-8489.12175|s2cid=157313814|url=http://ageconsearch.umn.edu/record/301128/files/ajar12175.pdf|hdl=10.1111/1467-8489.12175|hdl-access=free}}</ref>։ == Փոխանցում == [[File:Pipeline-small image, seen from below.jpeg|thumb|right|Ալյասկայի խողովակաշարի բարձրադիր հատվածը]] Թեև էներգիայի նոր աղբյուրները հազվադեպ են հայտնաբերվում կամ հնարավոր են դառնում նոր տեխնոլոգիաների շնորհիվ, բաշխման տեխնոլոգիան անընդհատ զարգանում է<ref>{{cite web|url=https://publicaffairs.llnl.gov/news/energy/content/international/United_States_Energy_2007.png|title=News|work=Lawrence Livermore National Laboratory|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100922062127/https://publicaffairs.llnl.gov/news/energy/content/international/United_States_Energy_2007.png|archive-date=2010-09-22}}</ref>։ Մեքենաներում վառելիքի բջիջների օգտագործումը, օրինակ, ակնկալվող առաքման տեխնոլոգիա է<ref>Fuel Cell Materials Technology in Vehicular Propulsion: Report. National Academies, 1983.</ref>։ Այս բաժինը ներկայացնում է մատակարարման տարբեր տեխնոլոգիաներ, որոնք կարևոր են եղել պատմական էներգիայի զարգացման համար։ Նրանք բոլորն էլ հիմնվում են նախորդ բաժնում թվարկված էներգիայի աղբյուրների վրա։ === Առաքում և խողովակաշարեր === Ածուխը, նավթը և դրանց ածանցյալները առաքվում են նավով, երկաթուղով կամ ճանապարհով։ Նավթն ու բնական գազը կարող են մատակարարվել նաև խողովակաշարով, իսկ ածուխը՝ Slurry խողովակաշարով։ Վառելիքները, ինչպիսիք են բենզինը և LPG-ն, կարող են մատակարարվել նաև ինքնաթիռներով։ Բնական գազի խողովակաշարերը պետք է պահպանեն որոշակի նվազագույն ճնշում՝ ճիշտ գործելու համար։ Էթանոլի տեղափոխման և պահեստավորման ավելի բարձր ծախսերը հաճախ արգելիչ են<ref> {{cite web | url = http://www.ornl.gov/info/ornlreview/v40_1_07/article08.shtml | title = Oak Ridge National Laboratory — Biomass, Solving the science is only part of the challenge | access-date = 2008-01-06 | url-status = dead | archive-url = https://web.archive.org/web/20130702051754/http://www.ornl.gov/info/ornlreview/v40_1_07/article08.shtml | archive-date = 2013-07-02 }}</ref>։ === Լարային էներգիայի փոխանցում === [[File:Two transmission towers.jpg|thumb|Էլեկտրական ցանց – հենասյուներն ու մալուխները բաշխում են էներգիան]] Էլեկտրական ցանցերը այն ցանցերն են, որոնք օգտագործվում են էլեկտրաէներգիան արտադրական աղբյուրից վերջնական սպառողին փոխանցելու և բաշխելու համար, երբ այդ երկուսը կարող են հարյուրավոր կիլոմետրեր հեռու լինել։ Աղբյուրները ներառում են էլեկտրաէներգիայի արտադրության կայաններ, ինչպիսիք են միջուկային ռեակտորը, ածուխ այրող էլեկտրակայանը և այլն։ Էլեկտրաէներգիայի մշտական ​​հոսքը պահպանելու համար օգտագործվում են ենթակայանների և հաղորդման գծերի համակցությունը։ Ցանցերը կարող են տուժել ժամանակավոր անջատումներից և խավարումներից, հաճախ եղանակային վնասների պատճառով։ Որոշ ծայրահեղ տիեզերական եղանակային իրադարձությունների ժամանակ արևային քամին կարող է խանգարել փոխանցումներին։ Ցանցերն ունեն նաև կանխորոշված ​​կրող հզորություն կամ բեռ, որը հնարավոր չէ ապահով կերպով գերազանցել։ Երբ էներգիայի պահանջները գերազանցում են հասանելիը, խափանումներն անխուսափելի են։ Խնդիրները կանխելու համար էլեկտրաէներգիան այնուհետև ռացիոնալացվում է։ Արդյունաբերական երկրները, ինչպիսիք են Կանադան, ԱՄՆ-ը և Ավստրալիան, աշխարհում մեկ շնչին բաժին ընկնող էլեկտրաէներգիայի ամենաբարձր սպառողներից են, ինչը հնարավոր է լայն տարածված էլեկտրական բաշխիչ ցանցի շնորհիվ։ ԱՄՆ-ի ցանցը ամենաառաջադեմներից մեկն է, թեև ենթակառուցվածքների պահպանումը խնդիր է դառնում։ CurrentEnergy-ն իրական ժամանակի ակնարկ է տրամադրում Կալիֆոռնիայում, Տեխասում և ԱՄՆ-ի հյուսիս-արևելքում էլեկտրաէներգիայի մատակարարման և պահանջարկի մասին։ Փոքր մասշտաբի էլեկտրական ցանցեր ունեցող աֆրիկյան երկրներն ունեն համապատասխանաբար ցածր տարեկան էլեկտրաէներգիա մեկ շնչի հաշվով։ Աշխարհի ամենահզոր էլեկտրացանցերից մեկը էլեկտրաէներգիա է մատակարարում Ավստրալիայի Քվինսլենդ նահանգին։ === Անլար էներգիայի փոխանցում === Էլեկտրաէներգիայի անլար փոխանցումը գործընթաց է, երբ էլեկտրական էներգիան փոխանցվում է էներգիայի աղբյուրից էլեկտրական բեռ, որը չունի ներկառուցված էներգիայի աղբյուր, առանց փոխկապակցող լարերի օգտագործման։ Ներկայումս հասանելի տեխնոլոգիան սահմանափակված է կարճ հեռավորություններով և համեմատաբար ցածր էներգիայի մակարդակով։ Արևային էներգիայի շուրջ պտտվող կոլեկտորները կպահանջեն էներգիայի անլար փոխանցում Երկիր։ Առաջարկվող մեթոդը ներառում է միկրոալիքային հաճախականությամբ ռադիոալիքների մեծ ճառագայթի ստեղծում, որն ուղղված կլինի Երկրի վրա կոլեկտորային ալեհավաքի տեղամասին։ Նման սխեմայի անվտանգությունն ու շահութաբերությունն ապահովելու համար գոյություն ունեն ահռելի տեխնիկական մարտահրավերներ։ == Պահպանում == [[File:Stwlan.dam.jpg|thumb|right|Festiniog էլեկտրակայանը Ուելսում, Միացյալ Թագավորություն: Պոմպային-պահեստային հիդրոէլեկտրական էներգիան (PSH) օգտագործվում է ցանցի էներգիայի պահպանման համար:]] Էներգիայի պահեստավորումն իրականացվում է սարքերի կամ ֆիզիկական կրիչների միջոցով, որոնք էներգիա են պահում ավելի ուշ օգտակար աշխատանք կատարելու համար։ Այն սարքը, որը կուտակում է էներգիա, երբեմն կոչվում է կուտակիչ։ Էներգիայի բոլոր ձևերը կա՛մ պոտենցիալ էներգիա են (օրինակ՝ քիմիական, գրավիտացիոն, էլեկտրական էներգիա, ջերմաստիճանի դիֆերենցիալ, թաքնված ջերմություն և այլն) կամ կինետիկ էներգիա (օրինակ՝ իմպուլս)։ Որոշ տեխնոլոգիաներ ապահովում են էներգիայի միայն կարճաժամկետ պահեստավորում, իսկ մյուսները կարող են լինել շատ երկարաժամկետ, ինչպիսիք են ջրածնի կամ մեթանի օգտագործմամբ գազը և ջերմության կամ ցրտի պահպանումը հակառակ սեզոնների միջև խորը ջրատար հորիզոններում կամ հիմնաքարերում։ Քամու ժամացույցը պահում է պոտենցիալ էներգիա (այս դեպքում՝ մեխանիկական՝ գարնանային լարվածության դեպքում), մարտկոցը պահում է հեշտությամբ փոխակերպվող քիմիական էներգիա՝ բջջային հեռախոսը գործարկելու համար, իսկ հիդրոէլեկտրական ամբարտակը էներգիա է կուտակում ջրամբարում՝ որպես գրավիտացիոն պոտենցիալ էներգիա։ Սառույցի պահեստավորման տանկերը գիշերը պահում են սառույցը (ջերմային էներգիա թաքնված ջերմության տեսքով)՝ բավարարելու սառեցման առավելագույն պահանջարկը։ Հանածո վառելիքները, ինչպիսիք են ածուխը և բենզինը, պահպանում են արևի լույսից ստացված հնագույն էներգիան օրգանիզմների կողմից, որոնք հետագայում մահացան, թաղվեցին և ժամանակի ընթացքում վերածվեցին այդ վառելիքի։ Նույնիսկ սնունդը (որը ստացվում է նույն պրոցեսով, ինչ հանածո վառելիքը) քիմիական ձևով պահվող էներգիայի ձև է։ == Պատմություն == [[File:Doel Kerncentrale.JPG|thumb|Էներգիայի գեներատորներ նախկինում և ներկայում Դոելում, Բելգիա. 17-րդ դարի հողմաղաց Շելդեմոլեն և 20-րդ դարի Դոել միջուկային էլեկտրակայան։]] Դեռ նախապատմությունից, երբ մարդկությունը հայտնաբերեց կրակը տաքացնելու և տապակելու համար, միջնադարում, երբ բնակչությունը հողմաղացներ էր կառուցում ցորենը աղալու համար, մինչև ժամանակակից դարաշրջանը, երբ ազգերը կարող էին էլեկտրաէներգիա ստանալ՝ բաժանելով ատոմը։ Մարդն անվերջ փնտրել է էներգիայի աղբյուրներ։ Բացառությամբ միջուկային, երկրաջերմային և մակընթացային, էներգիայի մնացած բոլոր աղբյուրները ստացվում են ներկայիս արևային մեկուսացումից կամ բույսերի և կենդանական աշխարհի բրածո մնացորդներից, որոնք հիմնված են արևի լույսի վրա։ Ի վերջո, արեգակնային էներգիան ինքնին Արեգակի միջուկային միաձուլման արդյունք է։ Երկրաջերմային էներգիան, որը ստացվում է Երկրի միջուկի մագմայի վերևում գտնվող տաք, կարծրացած ժայռերից, Երկրի ընդերքի տակ առկա ռադիոակտիվ նյութերի քայքայման արդյունք է, և միջուկային տրոհումը հիմնված է Երկրի ընդերքում ծանր ռադիոակտիվ տարրերի տեխնածին տրոհման վրա<ref>"Oil Price Leap in the Early Nineties," Noroil, December 1989, pages 35–38.</ref>։ Երկու դեպքում էլ այս տարրերն առաջացել են գերնոր աստղերի պայթյունների ժամանակ՝ նախքան Արեգակնային համակարգի ձևավորումը։ Արդյունաբերական հեղափոխության սկզբից ի վեր հետաքրքրություն է առաջացրել էներգակիրների ապագայի հարցը։ 1865 թվականին Ուիլյամ Սթենլի Ջևոնսը հրատարակեց «Ածխի հարցը», որտեղ նա տեսավ, որ ածխի պաշարները սպառվում են, և որ նավթն անարդյունավետ փոխարինում է։ 1914 թվականին ԱՄՆ հանքերի բյուրոն հայտարարեց, որ ընդհանուր արդյունահանումը կազմում էր 5,7 միլիարդ բարել (910,000,000 մ3)։ 1956-ին երկրաֆիզիկոս Մ. Քինգ Հաբբերտը եզրակացնում է, որ ԱՄՆ-ում նավթի արդյունահանումը կհասնի առավելագույնի 1965-1970 թվականներին, և որ նավթի արդյունահանումը կհասնի գագաթնակետին «կես դարի ընթացքում»՝ 1956 թվականի տվյալների հիման վրա։ 1989-ին, Քոլին Քեմփբելի կողմից կանխատեսված գագաթնակետին։ 2004-ին ՕՊԵԿ-ի գնահատմամբ, զգալի ներդրումներով, մինչև 2025 թվականը նավթի արդյունահանումը գրեթե կկրկնապատկվի<ref>Opec Oil Outlook to 2025 Table 4, Page 12</ref>։ === Կայունություն === [[File:Energy-consumption-World2.png|thumb|upright=1.8|Էներգիայի սպառումը 1989-1999 թթ]] Բնապահպանական շարժումն ընդգծել է էներգիայի օգտագործման և զարգացման կայունությունը<ref>Sustainable Development and Innovation in the Energy Sector. Ulrich Steger, Wouter Achterberg, Kornelis Blok, Henning Bode, Walter Frenz, Corinna Gather, Gerd Hanekamp, Dieter Imboden, Matthias Jahnke, Michael Kost, Rudi Kurz, Hans G. Nutzinger, Thomas Ziesemer. Springer, December 5, 2005.</ref>։ Վերականգնվող էներգիան կայուն է իր արտադրության մեջ. հասանելի մատակարարումը տեսանելի ապագայում չի կրճատվի՝ միլիոնավոր կամ միլիարդավոր տարիներ։ «Կայունությունը» վերաբերում է նաև շրջակա միջավայրի ունակությանը` հաղթահարելու թափոնների, հատկապես օդի աղտոտվածությունը։ Աղբյուրները, որոնք չունեն ուղղակի թափոններ (օրինակ՝ քամին, արևը և հիդրոէներգիան) վերաբերվում են այս կետին։ Էներգիայի համաշխարհային պահանջարկի աճով, էներգիայի տարբեր աղբյուրներ ընդունելու անհրաժեշտությունը մեծանում է։ Էներգիայի պահպանումը էներգիայի զարգացման այլընտրանքային կամ լրացնող գործընթաց է։ Այն նվազեցնում է էներգիայի պահանջարկը՝ այն արդյունավետ օգտագործելով։ === Ճկունություն === Որոշ դիտորդներ պնդում են, որ «էներգետիկ անկախության» գաղափարն անիրատեսական և անթափանց հասկացություն է<ref>{{cite web |url=http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedStates/Local%20Assets/Documents/Federal/us_fed_Election_Series_101012.pdf |title=Energy independence and security: A reality check|website=deloitte.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20130405230251/http://www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedStates/Local%20Assets/Documents/Federal/us_fed_Election_Series_101012.pdf |archive-date=April 5, 2013 |url-status=dead}}</ref>։ «Էներգետիկ կայունության» այլընտրանքային առաջարկը տնտեսական, անվտանգության և էներգետիկ իրողություններին համահունչ նպատակ է<ref>[http://www.natcapsolutions.org/publications_files/brittlepower.htm Brittle Power: Energy Plan for National Security] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090702233352/http://www.natcapsolutions.org/publications_files/brittlepower.htm |date=2009-07-02 }}. [[Amory B. Lovins]] and L. Hunter Lovins (1982).</ref>։ Էներգիայի մեջ ճկունության հասկացությունը մանրամասն նկարագրված է 1982թ.-ի Brittle Power. Energy Strategy for National Security գրքում։ Հեղինակները պնդում էին, որ պարզապես ներքին էներգիային անցնելն էապես անվտանգ չի լինի, քանի որ իրական թուլությունը երկրի հաճախ փոխկապակցված և խոցելի էներգետիկ ենթակառուցվածքն է։ Հիմնական ասպեկտները, ինչպիսիք են գազագծերը և էլեկտրական ցանցը, հաճախ կենտրոնացված են և հեշտությամբ ենթակա են խափանումների։ Նրանք եզրակացնում են, որ «ճկուն էներգիայի մատակարարումն» անհրաժեշտ է ինչպես ազգային անվտանգության, այնպես էլ շրջակա միջավայրի համար։ Նրանք խորհուրդ են տալիս կենտրոնանալ էներգաարդյունավետության և վերականգնվող էներգիայի վրա, որը ապակենտրոնացված է<ref>[http://www.natcapsolutions.org/publications_files/FragileDomEnergy_AtlanticMonthly_Nov1983.pdf "The Fragility of Domestic Energy."] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090106001526/http://www.natcapsolutions.org/publications_files/FragileDomEnergy_AtlanticMonthly_Nov1983.pdf |date=2009-01-06 }} [[Amory B. Lovins]] and L. Hunter Lovins. ''Atlantic Monthly''. November 1983.</ref>։ 2008թ.-ին Intel կորպորացիայի նախկին նախագահ և գործադիր տնօրեն Էնդրյու Գրովը նայեց էներգետիկ ճկունությանը, պնդելով, որ ամբողջական անկախությունն անիրագործելի է՝ հաշվի առնելով էներգիայի համաշխարհային շուկան<ref>[http://www.american.com/archive/2008/july-august-magazine-contents/our-electric-future "Our Electric Future."] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140825064622/http://www.american.com/archive/2008/july-august-magazine-contents/our-electric-future/ |date=2014-08-25 }} [[Andrew Grove]]. ''The American''. July/August 2008.</ref>։ Նա նկարագրում է էներգետիկ ճկունությունը որպես էներգիայի մատակարարման ընդհատումներին հարմարվելու կարողություն։ Այդ նպատակով նա առաջարկում է ԱՄՆ-ին ավելի շատ օգտագործել էլեկտրաէներգիան<ref>{{cite web|url=http://www.american.com/archive/2008/july-august-magazine-contents/our-electric-future|title=An Electric Plan for Energy Resilience|author=[[Andrew Grove]] and Robert Burgelman|publisher=McKinsey Quarterly|date=December 2008|access-date=2010-07-20|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140825064622/http://www.american.com/archive/2008/july-august-magazine-contents/our-electric-future/|archive-date=2014-08-25}}</ref>։ Էլեկտրաէներգիան կարող է արտադրվել տարբեր աղբյուրներից։ Բազմազան էներգիայի մատակարարման վրա ավելի քիչ ազդեցություն կունենա որևէ մեկ աղբյուրի մատակարարման խափանումը։ Նա պատճառաբանում է, որ էլեկտրաֆիկացման մեկ այլ առանձնահատկությունն այն է, որ էլեկտրաէներգիան «կպչուն» է, ինչը նշանակում է, որ ԱՄՆ-ում արտադրվող էլեկտրաէներգիան պետք է մնա այնտեղ, քանի որ այն չի կարող տեղափոխվել արտասահման։ Ըստ Grove-ի, էլեկտրաֆիկացման և էներգիայի դիմացկունության առաջընթացի հիմնական ասպեկտը կլինի ԱՄՆ ավտոմոբիլային նավատորմի փոխարկումը բենզինով աշխատող էլեկտրականի։ Սա իր հերթին կպահանջի էլեկտրաէներգիայի ցանցի արդիականացում և ընդլայնում։ Ինչպես նշել են այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսին է Բարեփոխումների ինստիտուտը, զարգացող խելացի ցանցի հետ կապված առաջընթացները կհեշտացնեն ցանցի կարողությունը՝ զանգվածաբար կլանելու մեքենաները, որոնք միանում են դրան՝ մարտկոցները լիցքավորելու համար<ref>[https://www.policyarchive.org/bitstream/handle/10207/16484/Electric_Car_Reform_Brief_FINAL_PDF_3-4-09.pdf?sequence=1 Resilience in Energy: Building Infrastructure Today for Tomorrow's Automotive Fuel. Reform Institute. March 2009.]{{dead link|date=December 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>։ === Ներկան և ապագան === [[File:World energy consumption outlook.png|thumb|upright=1.8|Outlook — Համաշխարհային էներգիայի սպառում ըստ վառելիքի (2011 թվականի դրությամբ)<ref>World energy consumption outlook from the International Energy Outlook, published by the U.S. DOE Energy Information Administration</ref><br /> {{legend2|#2589ba}} Հեղուկ վառելիք, ներառյալ. Կենսավառելիքներ {{legend2|#b57537}} Ածուխ {{legend2|#5f943a}} Բնական գազ<br /> {{legend2|#8d3742}} Վերականգնվող վառելիք {{legend2|#87732c}} Միջուկային վառելիք ]] Ներկայիս գիտելիքներից դեպի ապագա էքստրապոլացիաներն առաջարկում են էներգետիկ ապագայի ընտրություն<ref>[http://sapiens.revues.org/index70.html Mandil, C. (2008) "Our energy for the future". ''S.A.P.I.EN.S.'' '''1''' (1) ] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090428015629/http://sapiens.revues.org/index70.html |date=2009-04-28 }}</ref>։ Կանխատեսումները զուգահեռ են Մալթուսյան աղետի վարկածին։ Բազմաթիվ են բարդ մոդելների վրա հիմնված սցենարներ, որոնք ստեղծվել են «Աճի սահմանափակումների» կողմից։ Մոդելավորման մոտեցումներն առաջարկում են տարբեր ռազմավարություններ վերլուծելու ուղիներ և հուսով ենք գտնել մարդկության արագ և կայուն զարգացման ճանապարհ։ Կարճաժամկետ էներգետիկ ճգնաժամերը նույնպես մտահոգիչ են էներգետիկայի զարգացման համար։ Էքստրապոլացիաները չունեն արժանահավատություն, հատկապես, երբ դրանք կանխատեսում են նավթի սպառման շարունակական աճ։ Էներգիայի արտադրությունը սովորաբար պահանջում է էներգետիկ ներդրումներ։ Նավթի հորատումը կամ հողմային էլեկտրակայան կառուցելը էներգիա է պահանջում<ref>{{cite web|url=http://www.energybulletin.net/281.html|title=Eating Fossil Fuels|work=Resilience|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070611071544/http://www.energybulletin.net/281.html|archive-date=2007-06-11}}</ref>։ Հանածո վառելիքի պաշարները, որոնք մնացել են, հաճախ գնալով ավելի դժվար է դառնում արդյունահանման և փոխակերպման համար։ Այսպիսով, դրանք կարող են պահանջել ավելի ու ավելի մեծ էներգետիկ ներդրումներ։ Եթե ​​ներդրումները ավելի մեծ են, քան ռեսուրսի կողմից արտադրված էներգիայի արժեքը, այն այլևս արդյունավետ էներգիայի աղբյուր չէ։ Այս ռեսուրսներն այլևս էներգիայի աղբյուր չեն, բայց կարող են օգտագործվել արժեքի համար որպես հումք<ref>[http://www.soilassociation.org/peakoil Peak Oil: the threat to our food security] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090714220834/http://www.soilassociation.org/peakoil |date=July 14, 2009 }} retrieved 28 May 2009</ref>։ Նոր տեխնոլոգիան կարող է նվազեցնել էներգիայի ներդրումները, որոնք անհրաժեշտ են ռեսուրսների արդյունահանման և փոխակերպման համար, չնայած, ի վերջո, հիմնական ֆիզիկան սահմանում է սահմաններ, որոնք չեն կարող գերազանցվել<ref>Faunce TA, Lubitz W, Rutherford AW, MacFarlane D, Moore, GF, Yang P, Nocera DG, Moore TA, Gregory DH, Fukuzumi S, Yoon KB, Armstrong FA, Wasielewski MR, Styring S. ‘Energy and Environment Case for a Global Project on Artificial Photosynthesis.’ Energy and Environmental Science 2013, 6 (3), 695 - 698 DOI:10.1039/C3EE00063J {{cite journal |title=Energy and environment policy case for a global project on artificial photosynthesis |journal=Energy & Environmental Science |volume=6 |issue=3 |pages=695–698 |doi=10.1039/C3EE00063J |date=2013-02-20 |last1=Styring |first1=Stenbjorn |last2=Wasielewski |first2=Michael R. |last3=Armstrong |first3=Fraser A. |last4=Yoon |first4=Kyung Byung |last5=Fukuzumi |first5=Shunichi |last6=Gregory |first6=Duncan H. |last7=Moore |first7=Tom A. |last8=Nocera |first8=Daniel G. |last9=Yang |first9=Peidong |last10=Moore |first10=Gary F. |last11=MacFarlane |first11=Douglas |last12=Rutherford |first12=A. W. (Bill) |last13=Lubitz |first13=Wolfgang |author-link13=Wolfgang Lubitz |last14=Faunce |first14=Thomas A. }} (accessed 13 March 2013)</ref>։ 1950-ից 1984 թվականներին, երբ Կանաչ հեղափոխությունը վերափոխեց գյուղատնտեսությունը ամբողջ աշխարհում, հացահատիկի համաշխարհային արտադրությունն աճեց 250%-ով։ Կանաչ հեղափոխության էներգիան ապահովվել է հանածո վառելիքի միջոցով՝ պարարտանյութերի (բնական գազ), թունաքիմիկատների (նավթ) և ածխաջրածնային վառելիքով ոռոգման տեսքով։ Ածխաջրածինների համաշխարհային արտադրության գագաթնակետը (պիկ նավթ) կարող է հանգեցնել զգալի փոփոխությունների և պահանջել արտադրության կայուն մեթոդներ։ Կայուն էներգետիկ ապագայի տեսլականներից մեկը ներառում է երկրագնդի մակերևույթի բոլոր մարդկային կառույցները (այսինքն՝ շենքերը, տրանսպորտային միջոցները և ճանապարհները) արհեստական ​​ֆոտոսինթեզ (օգտագործելով արևի լույսը՝ ջուրը բաժանելու համար որպես ջրածնի աղբյուր և ածխածնի երկօքսիդը կլանելով պարարտանյութ պատրաստելու համար) արդյունավետ, քան բույսերը։ Ժամանակակից տիեզերական արդյունաբերության տնտեսական ակտիվության և հարակից մասնավոր տիեզերական թռիչքների հետ կապված, ինչպես նաև արտադրական արդյունաբերություններով, որոնք դուրս են գալիս Երկրի ուղեծիր կամ դրանից դուրս, դրանք այդ շրջաններ հասցնելը կպահանջի հետագա էներգետիկ զարգացում<ref name="Schrogl2010">{{cite book|author=Kai-Uwe Schrogl|title=Yearbook on Space Policy 2008/2009: Setting New Trends|url=https://books.google.com/books?id=gcZwzmPnqxkC&pg=PA49|access-date=10 June 2011|date=2 August 2010|publisher=Springer|isbn=978-3-7091-0317-3|page=49}}</ref><ref name="Bromberg2000-1">{{cite book|author=Joan Lisa Bromberg|title=NASA and the Space Industry|url=https://books.google.com/books?id=-UebVg1YqsoC&pg=PA1|access-date=10 June 2011|date=October 2000|publisher=JHU Press|isbn=978-0-8018-6532-9|page=1}}</ref>։ Հետազոտողները մտածել են տիեզերքի վրա հիմնված արևային էներգիայի մասին՝ Երկրի վրա օգտագործելու համար արևային էներգիա հավաքելու համար։ Տիեզերական արևային էներգիան հետազոտվում է 1970-ականների սկզբից<ref>Propulsion Techniques: Action and Reaction edited by Peter J. Turchi. [https://books.google.com/books?id=-o9TJa2F4qsC&pg=PA341 p341]</ref><ref>Climate Change: The Science, Impacts and Solutions. Edited by A. Pittock</ref>։ Տիեզերական արևային էներգիան կպահանջի տիեզերքում կոլեկտորային կառույցների կառուցում։ Ցամաքային արևային էներգիայի նկատմամբ առավելությունը լույսի ավելի բարձր ինտենսիվությունն է և էլեկտրաէներգիայի հավաքագրումը ընդհատող եղանակի բացակայությունը։ ==Էներգետիկ տեխնոլոգիա== Էներգետիկ տեխնոլոգիան միջդիսցիպլինար ինժեներական գիտություն է, որն առնչվում է էներգիայի արդյունավետ, անվտանգ, էկոլոգիապես մաքուր և խնայողաբար արդյունահանմանը, փոխակերպմանը, տեղափոխմանը, պահպանմանն ու օգտագործմանը, որը նպատակաուղղված է բարձր արդյունավետություն ապահովելուն՝ միաժամանակ բաց թողնելով կողմնակի ազդեցությունները մարդկանց, բնության և բնության վրա։ միջավայրը։ Մարդկանց համար էներգիան ճնշող կարիք է, և որպես սակավ ռեսուրս՝ այն եղել է քաղաքական հակամարտությունների և պատերազմների հիմքում ընկած պատճառը։ Էներգակիրների հավաքումն ու օգտագործումը կարող է վնասակար լինել տեղական էկոհամակարգերի համար և կարող է ունենալ գլոբալ արդյունքներ։ Էներգիան նաև աշխատանք կատարելու կարողություն է։ Մենք կարող ենք էներգիա ստանալ սննդից։ Էներգիան կարող է լինել տարբեր ձևերի, ինչպիսիք են կինետիկ, պոտենցիալ, մեխանիկական, ջերմային, լույս և այլն։ Էներգիան պահանջվում է անհատների և ամբողջ հասարակության համար լուսավորության, ջեռուցման, ճաշ պատրաստելու, վազելու, արդյունաբերության, տրանսպորտի շահագործման և այլնի համար։ Հիմնականում գոյություն ունեն էներգիայի երկու տեսակ՝ կախված դրանց աղբյուրից. 1.Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներ, 2.Չվերականգնվող էներգիայի աղբյուրներ։ ===Էլեկտրատեխնիկա=== [[Image:Qatar, power lines (6).jpg|thumb|Բարձրավոլտ գծեր էլեկտրաէներգիայի երկար հեռավորությունների փոխադրման համար]] Էլեկտրաէներգետիկան զբաղվում է էլեկտրական էներգիայի արտադրությամբ և կիրառմամբ, որը կարող է ենթադրել այնպիսի մեքենաների ուսումնասիրություն, ինչպիսիք են գեներատորները, էլեկտրական շարժիչները և տրանսֆորմատորները։ Ենթակառուցվածքը ներառում է ենթակայաններ և տրանսֆորմատորային կայաններ, էլեկտրահաղորդման գծեր և էլեկտրական մալուխ։ Բեռի կառավարումը և ցանցերի միջոցով էներգիայի կառավարումը նշանակալի ազդեցություն ունեն ընդհանուր էներգաարդյունավետության վրա։ Էլեկտրական ջեռուցումը նույնպես լայնորեն կիրառվում և հետազոտվում է։ ===Թերմոդինամիկա=== Թերմոդինամիկան զբաղվում է էներգիայի փոխակերպման հիմնարար օրենքներով և վերցված է տեսական ֆիզիկայից։ ===Ջերմային և քիմիական էներգիա=== [[Image:Wood-fired grate stoker.jpg|thumb|left|Վանդակաճաղ փայտի կրակի համար]] Ջերմային և քիմիական էներգիան միահյուսված են քիմիայի և շրջակա միջավայրի ուսումնասիրությունների հետ։ Այրումը կապված է բոլոր տեսակի այրիչների և քիմիական շարժիչների, վանդակաճաղերի և այրիչների հետ՝ դրանց էներգաարդյունավետության, աղտոտվածության և շահագործման անվտանգության հետ միասին։ Արտանետվող գազերի մաքրման տեխնոլոգիան նպատակ ունի նվազեցնել օդի աղտոտվածությունը տարբեր մեխանիկական, ջերմային և քիմիական մաքրման մեթոդների միջոցով։ Արտանետումների վերահսկման տեխնոլոգիան գործընթացների և քիմիական ճարտարագիտության ոլորտ է։ Կաթսայի տեխնոլոգիան վերաբերում է գոլորշու կաթսաների և տուրբինների նախագծմանը, կառուցմանը և շահագործմանը (նաև օգտագործվում են միջուկային էներգիայի արտադրության մեջ, տես ստորև), որոնք ստացվել են կիրառական մեխանիկայի և նյութերի ճարտարագիտության հիման վրա։ ==Հղումներ== {{Reflist|2}} == Աղբյուրներ == * Armstrong, Robert C., Catherine Wolfram, Robert Gross, Nathan S. Lewis, and [[M.V. Ramana]] et al. [http://www.nature.com/articles/nenergy201520 The Frontiers of Energy], ''Nature Energy'', Vol 1, 11 January 2016. * Serra, J. "Alternative Fuel Resource Development", Clean and Green Fuels Fund, (2006). * Bilgen, S. and K. Kaygusuz, ''[https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00908310490441421 Renewable Energy for a Clean and Sustainable Future]'', Energy Sources 26, 1119 (2004). * ''[https://inis.iaea.org/search/search.aspx?orig_q=RN:36011471 Energy analysis of Power Systems]'', UIC Nuclear Issues Briefing Paper 57 (2004). * {{cite journal | author = Silvestre B. S., Dalcol P. R. T. | year = 2009| title = Geographical proximity and innovation: Evidences from the Campos Basin oil & gas industrial agglomeration — Brazil | journal = Technovation | volume = 29| issue = 8| pages = 546–561| doi = 10.1016/j.technovation.2009.01.003 }} == Ամսագրեր == * [https://web.archive.org/web/20070930203541/http://www.tandf.co.uk/journals/titles/15567036.asp ''Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization and Environmental Effects''] * [https://web.archive.org/web/20060627073301/http://www.tandf.co.uk/journals/titles/15567249.asp ''Energy Sources, Part B: Economics, Planning and Policy''] * [https://web.archive.org/web/20051102013932/http://www.tandf.co.uk/journals/titles/15435075.asp ''International Journal of Green Energy''] ==Արտաքին հղումներ== {{Commons category}} *[https://web.archive.org/web/20120128172123/http://www.blm.gov/wo/st/en/prog/energy/renewable_energy/2012_priority_projects.html Bureau of Land Management 2012 Renewable Energy Priority Projects] *[https://energypedia.info/ Energypedia] - a wiki about renewable energies in the context of development cooperation *[http://www8.nationalacademies.org/onpinews/newsitem.aspx?RecordID=12794 Hidden Health and Environmental Costs Of Energy Production and Consumption In U.S. ] *[http://www.recabs.org/ RECaBS REcalculator] Interactive Renewable Energy Calculator — compare renewable energy to conventional energy sources *[http://www.iea-eces.org/ IEA-ECES] - International Energy Agency - Energy Conservation through Energy Conservation programme. *[https://heatpumpingtechnologies.org/ IEA HPT TCP] - International Energy Agency - Technology Collaboration Programme on Heatpumping Technologies. *[http://www.iea-shc.org/ IEA-SHC] - International Energy Agency - Solar Heating and Cooling programme. *[http://www.solar-district-heating.eu/ SDH] - Solar District Heating Platform. (European Union) {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Energy Development}} [[Կատեգորիա:Energy development| ]] [[Կատեգորիա:Energy technology]] [[Կատեգորիա:Sustainable technologies]] [[Կատեգորիա:Power station technology]] [[Կատեգորիա:Energy conversion]] 688qzhxjges50r2wrmre10qhj391qwf Հատուկ դասարան 0 1096237 8495858 8495469 2022-08-26T12:05:37Z 91.204.188.118 /* Դերերում */ wikitext text/x-wiki '''Հատուկ դասարան''', հայկական, երիտասարդական, դրամատիկ հեռուստասերիալ։ Հեռաձարկվում է [[Շանթ ՀԸ|Շանթ հեռուստաընկերության]] եթերում։ Պրեմիերան տեղի է ունեցել [[2022]] թվականի [[մարտի 28]]-ին։ {{Տեղեկաքարտ Հեռուստաշոու|անվանում=Հատուկ դասարան|բնագիր անվանում=|պատկերանիշ=|պատկեր=|նկարագրություն=|տեսակ=հեռուստասերիալ|նաև հայտնի է որպես=|ժանր=երիտասարդական դրամա|ձևաչափ=|ստեղծող=|զարգացնող=|սցենարիստ=Անի Մաղաքյան|ռեժիսոր=Հովհաննես Ղազարյան|գեղարվեստական ռեժիսոր=|կատարող պրոդյուսեր=Հունան Սողոյան|ներկայացնող=|դերերում=Հրանտ Հովսեփյան Դալիթա Ավանեսյան Բորիս Մելքոնյան Լյովա Խուրշուդյան|ժյուրի=|ձայներ=|պատմող=|թեմայի երաժշտության երգահան=|սկզբի երաժշտություն=|վերջի երաժշտություն=|երգահան=|արտադրող երկիր=Հայաստան|լեզու=հայերեն|սեզոնների քանակ=|սերիաների քանակ=|էպիզոդների քանակ=|էպիզոդների ցանկ=|կերպարներ=|կատարողական բեմադրող=|բեմադրող=|խմբագիր=|վայր=[[Երևան]] ([[Հայաստան]])|գործողության վայր=[[Երևան]] ([[Հայաստան]])|կինեմատոգրաֆիա=|տեսախցիկ=|տևողություն=|ընկերություն=|ներկայացուցիչ=|ալիք=[[Շանթ ՀԸ]]|հեռուստաընկերություն=[[Շանթ ՀԸ]]|պատկերի ձևաչափ=1080p|ձայնային ձևաչափ=|առաջին ցուցադրման երկիր=Հայաստան|առաջին ցուցադրում=|առաջին եթեր=մարտի 28, 2022|վերջին եթեր=|կարգավիճակ=ավարտված|նախորդ=|հաջորդ=|կապված=|IMDb=|կայք=}} == Սյուժե == Քրեական պատասխանատվության առջև հայտնած մի խումբ դեռահասների հնարավորություն է տրվում խուսափել պատժից՝ սովորելով հատուկ՝ էքսպերիմենտալ դասարանում, առանց խնդիրների, ինչին խոչընդոտում են դպրոցի աշակերտները, ուսուցիչները և անցանկալի ուրվականները։ == Դերերում == {| class="wikitable" !Դերակատար !Կերպար !Նկարագրություն |- |Վիլեն Սարգսյան |Դավիթ Սերոբյան |«Հատուկ դասարան»-ի դասղեկը, հայոց պատմության ուսուցիչը։ |- |Հրանտ Հովսեփյան |Կարեն Մելքոնյան |«Հատուկ դասարան»-ի լուրջ և սկզբունքային աշակերտը, մեղադրվում է՝ փողոցային կռիվ, դանահակահարության ելքով, բարեբախտաբար այս դեպքը մահվան դեպքով չէ, սիրահարված է Մերիին։ |- |[[Դալիթա Ավանեսյան]] |Մերի Առաքելյան |«Հատուկ դասարան»-ի խելացի և կարգապահ աշակերտուհին, դասարանի աղջիկը, մեղադրվում է՝ փախուստ տանից, անչափահաս երեխայի արևանգում, սիրահարված է Կարենին։ |- |Բորիս Մելքոնյան |Սմբատ Ստեփանյան |«Հատուկ դասարան»-ի աշակերտը, մեղադրվում է՝ խորթ հոր մահափորձի, ինչպես նաև մարմնական ծանր վնասվածքներ հասցնելու համար, սիրահարված է Նանեին։ |- |Լյովա Խուրշուդյան |Ալբերտ (Աբել) Մարկոսյան |«Հատուկ դասարան»-ի հումորով աշակերտը, մեղադրվում է՝ գրպանահատություն, գողություն, խմբային կողոպուտներ, վերջին դեպքը թանկարժեք խանութի կողոպուտ է եղել, որի ժամանակ էլ ձերբակալվել է, սիրահարված է Վիկային։ |- |Հայկ Դարբինյան |Ալեքսանդր (Սաշ) Գրիգորյան |12-րդ դասարանի ամենաչար աշակերտը, Մելոյի և Արշոյի ընկերը։ |- |Արսեն Ներսիսյան |Մելիք (Մելո) |12-րդ դասարանի ընկերասեր աշակերտը, Սաշի և Արշոյի ընկերը, սիրահարված է Օլյային հետագայում Աննային։ |- |Մերի Քոչարյան |Նանե |12-րդ դասարանի կամակոր աշակերտուհին, տնօրենի աղջիկը, ավտովթարի հետևանքով գամված է սայլակին, սիրահարված է Սմբատին։ |- |Արաքսյա Խաչատրյան |Օլյա |12-րդ դասարանի թիթիզ աշակերտուհին, Վիկայի մոտիկ ընկերուհին, սիրահարված է Մելոյին հետագայում Տիգրանին։ |- |Էվելինա Շահիրյան |Վիկտորյա (Վիկա) |12-րդ դասարանի միամիտ աշակերտուհին, ընկեր Կարապետյանի աղջիկը, Օլյայի մոտիկ ընկերուհին։ |- |Մարտին Բաբախանյան |Արշակ (Արշո) |12-րդ դասարանի ընկերասեր աշակերտը, Սաշի և Մելոյի ընկերը։ |- |[[Նելլի Խերանյան]] |Սոնա Արամյան |Դպրոցի տնօրենը, Նանեի մայրը։ |- |[[Անի Պետրոսյան]] |Լարիսա Կարապետյան |Քիմիայի ուսուցչուհին, 12-րդ դասարանի դասղեկը, Վիկայի մայրը, մոտիկ է ընկեր Մարկոսյանի հետ։ |- |Մանվել Խաչատրյան |Արման Մարկոսյան |Հանրահաշիվ և երկրաչափության ուսուցիչը, մոտիկ է ընկեր Կարապետյանի հետ։ |- |[[Տիգրան Ներսիսյան (դերասան)|Տիգրան Ներսիսյան]] |Ռոբերտ Կարենիչ |Կարենի հայրը, բժիշկ։ |- |Սուրեն Թումասյան |Լևոն |Մերիի և Մանեի հայրը, դպրոցի պահակը։ |- |Լիզա Ենգիբարյան |Ժաննա |Աբելի մայրը։ |- |Տաթևիկ Ղարիբյան |Անետ |Սմբատի մայրը։ |- |Աստղիկ Մարկոսյան |Ասյա |Մերիի և Մանեի մայրը։ |- |Սյուզան-Մարի Բարսեղյան |Մանե |Մերիի քույրը։ |- |Էլեն Սաֆարյան |Աննա |12-րդ դասարանի ընկերասեր աշակերտուհին։ Մոտիկ է Գարիկի հետ։ Սիրահարված է Մելոյին։ |- |Մարիամ Մացակյան |Սեդա |«Հատուկ դասարան» ծրագրի ղեկավարը։ |- |Տրդատ Մակարյան |Արտյոմ Հակոբյան |Սմբատի խորթ հայրը։ |- |Հայկուհի Կարայան |Հովնանյան |Հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհին։ |- |Վահե Հակոբյան |Վահե Սարգսյան |Ֆիզիկայի ուսուցիչը։ |- |Արթուր Պետրոսյան |Վարդանյան |Աշխարհագրության ուսուցիչը։ |- |Արթուր Կարապետյան |Վարդան |Ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչը։ |- |Մարիաննա Գևորգյան |Սիրան |Բուֆետի պատասխանատուն, Մանանի և Տիգրանի տատիկը։ |- |Աիդա Կարապետյան |Մանան |Նանեի խնամակալը, Սիրանի թոռնուհին, Տիգրանի քույրը։ |- |Գառնիկ Մելքոնյան |Գրիշ |Դպրոցի պահակը։ |- |Լիլիթ Գալստյան |Լիլիթ |Օլյայի մայրը, ունի հոգեկան խնդիրներ։ |- |Սևակ Սանթրոսյան |Վռամ |Սաշի հայրը։ |- |Համլետ Դովլաթյան |Տիգրան (Տիկո) |«Հատուկ դասարան»-ի նոր աշակերտը, մեղադրվում է՝ մանր-միջին խուլիգանությունների մեջ, թղթախաղ, դրամական շորթումներ, ֆինանսական խարդախություններ, Սիրանի թոռնիկը, Մանանի եղբայրը։ Սիրահարված է Օլյային։ |- |Լիլիա Բայադյան |Արինա |«Հատուկ դասարան»-ի նոր ազատամիտ աշակերտուհին, մեղադրվում է՝ թմրանյութի վաճառքի մեջ |- |Ալեքսանդր Հակոբյան |Գարիկ Ադամյան |«Հատուկ դասարան»-ի նոր աշակերտը, մեղադրվում է՝ կողոպուտի փորձ, փողոցային հարձակում, թալանել է՝ Նանեին։ Մոտիկ է Աննայի հետ։ |- |Համլետ Ղազարյան |Նարեկ Բարսեղյան |Սեդայի օգնականը։ |- |Ռուբեն Եսայան |Սևակ |Նանեի մանկության ընկերը։ |} == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{Cite web|url=https://style.news.am/arm/news/87618/haytni-u-tsanot-demqer-inchpes-naev-nor-derasanakan-kazm-ani-maxaqyany-bekorner-ic-heto-veradarnum-e-hatuk-dasaran-serialov.html|title=Հայտնի ու ծանոթ դեմքեր, ինչպես նաև՝ նոր դերասանական կազմ. Անի Մաղաքյանը «Բեկորներ»-ից հետո վերադառնում է «Հատուկ դասարան» սերիալով|website=style.news.am|accessdate=2022-06-15}} * {{Cite web|url=https://www.tert.am/life/am/news/2022/05/02/hatukdasaran/79243|title=«Հատուկ դասարան». Անի Մաղաքյանի նոր հեռուստասերիալը (լուսանկարներ)|website=www.tert.am|accessdate=2022-06-15}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} * {{Cite web|url=https://www.tert.am/life/am/news/2022/04/07/mery/78358|title=«Շատ բարդ ու պատասխանատու է մարմնավորել հաշմանդամություն ունեցող աղջկա»․ երգչուհի Մերի Քոչարյանը՝ հեռուստասերիալում խաղալու մասին|website=www.tert.am|accessdate=2022-06-15}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }} n16qdkx5fttne8h9umkgn7fdjp5i8zo Ամիրյան (գյուղ, Արցախ) 0 1096625 8496219 8455480 2022-08-27T09:58:20Z Xqbot 2765 Ռոբոտ․ Շտկվում են կրկնակի վերահղումները [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] -ին wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 0znavrgs7gp1fn83bboa8edr7pv49iw Ամիրյան (այլ կիրառումներ) 0 1096627 8496214 8455491 2022-08-27T09:55:47Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki '''Ամիրյան''' անունը կարող է վերաբերել՝ * [[Ամիրյան (ազգանուն)|Ամիրյան]]՝ [[Հայեր|հայկական]] ազգանուն, * [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]]՝ գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում գտնվում է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո), * [[Ամիրյան փողոց (Երևան)|Ամիրյան]]՝ փողոց [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] մայրաքաղաք [[Երևան]]ի [[Կենտրոն (Երևանի վարչական շրջան)|Կենտրոն վարչական շրջանում]]։ {{բազմիմաստություն}} ho0pdkp2ux4fcu58rza5k2ddh5c4ixl Trussardi 0 1096835 8496051 8495283 2022-08-26T23:34:46Z Xelgen 152 [[Special:Contributions/85.140.116.71|85.140.116.71]] ([[User talk:85.140.116.71|քննարկում]]) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել [[User:ԱշբոտՏՆՂ|ԱշբոտՏՆՂ]] մասնակցի վերջին տարբերակին։ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Կազմակերպություն}} '''Trussardi''', իտալական նորաձևության տուն, որը թողարկում է «լյուքս» դասի հագուստ, աքսեսուարներ և [[օծանելիք]]<ref name=":0">{{Книга|автор=Мастерская Ксении Штиль|заглавие=Энциклопедия брендов}}</ref>։ 2020 թվականի հոկտեմբերի 26-ից ''Trussardi''-ի գլխավոր տնօրենը Սեբաստիան Զուլն է<ref>{{Cite web|url=https://shopandmall.ru/news/novym_generalnym_direktorom_trussardi_stal_sebastyan_zul|title=Новым генеральным директором Trussardi стал Себастьян Зуль|website=shopandmall.ru|lang=ru|access-date=2021-07-19}}</ref>, իսկ կրեատիվ տնօրենի պաշտոնը 2021 թվականից կիսում են Սերհատ Իշիկը և Բենջամին Ալեքսանդր Հուսեբին<ref>{{Cite web|url=https://www.vogue.ru/fashion/trussardi-obuyavili-imena-novyh-kreativnyh-direktorov|title=Trussardi объявили имена новых креативных директоров|website=VOGUE Россия|archive-url=https://web.archive.org/web/20210719131707/https://www.vogue.ru/fashion/trussardi-obuyavili-imena-novyh-kreativnyh-direktorov|archive-date=2021-07-19|lang=ru-RU|access-date=2021-07-19|deadlink=no}}</ref>։ == Պատմություն == [[Պատկեր:Trussardi logo.jpg|160 px|left|thumb|Trussardi-ի [[տարբերանշան]]ը]] Ապրանքանիշը հիմնադրվել է [[Բերգամո]]յում։ 1911 թվականին Դանթե Տրուսարդին բացել է ձեռնոցների վերանորոգման և պատրաստման արհեստանոց։ Այն հայտնի է դարձել շնորհիվ բարձրորակ կաշվի վերամշակման։ 1970 թվականին Դանթե Տրուսարդիի մահից հետո ընկերությունը անցել է նրա եղբորորդու՝ Նիկոլա Տրուսարդիի ձեռքը։ [[Ապրանքանիշ]]ի նոր սեփականատերը մինչ այդ ավարտել է համալսարանը և ստացել տնտեսագետի աստիճան։ Նիկոլան որոշել է ակտիվորեն զարգացնել արտադրությունը։ Այդ նպատակով մանրամասն ուսումնասիրել է կաշվի մշակման եղանակները։ 1973 թվականին հայտնվել է ''Trussardi'' լեյբլը։ 1983 թվականին լույս է տեսել պրետ-ա-պորտեի կանացի հագուստի առաջին հավաքածուն, որի ցուցադրություններն անցկացվել են [[Միլան]]ի [[Պոդիում (նորաձևություն)|պոդիում]]ներում։ 1986 թվականին սկսել Է թողարկվել ''Trussardi Action'' գիծը<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.brandpedia.ru/brand-485.html|title=История бренда Trussardi|website=Brandpedia|archive-url=https://web.archive.org/web/20210928154105/https://www.brandpedia.ru/brand-485.html|archive-date=2021-09-28|lang=ru|author=Brandpedia-история брендов и шедевры рекламы|access-date=2021-09-28|deadlink=no}}</ref>, 1988 թվականին հայտնվել է ''Trussardi Jeans'' նոր գիծը, իսկ 1989 թվականին՝ ''Trussardi Sport'' գիծը։ 1991 թվականին [[Հռոմ]]ում առաջին անգամ ցուցադրվել է ''Trussardi Couture'' հավաքածուն։ 1996 թվականը նշանավորվել է t-Store-ի հավաքածուի ի հայտ գալով<ref name=":1" />։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:1911 հիմնադրումներ]] [[Կատեգորիա:Իտալիայի արտադրող ընկերություններ]] [[Կատեգորիա:Իտալիայի ընկերություններ]] d7zgno1eurcd2qrd3o186pz32ceuulz Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Հունիս 2022 4 1097240 8496057 8495655 2022-08-26T23:39:58Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Ռոբոտ։ Արխիվացվում է 3 քննարկման բաժիններ [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան]]-ից (ԱՐԽԻՎԸ ԼՑՎԱԾ Է) wikitext text/x-wiki {{talk archive}} == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 22:56, 3 Հունիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Քննարկման փակում == Վիքիհամայնքի, այդ թվում՝ ադմինիստրատորների, ուշադրությունն եմ հերթական անգամ հրավիրում [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8B%D5%B6%D5%BB%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80#%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4 այս քննարկման] փակման անհրաժեշտության վրա։ Քննարկումը բացվել է 2021 թվականի դեկտեմբերին, իսկ վերջին գրառումը կատարվել 2022 թվականի ապրիլի 4-ին։ --[[Մասնակից:Gardmanahay|Գարդմանահայ]] ([[Մասնակցի քննարկում:Gardmanahay|քննարկում]]) 14:10, 18 Հունիսի 2022 (UTC) == Նոր քվեարկություն՝ «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» == [[Պատկեր:Vote3 final.png|60px|left]]Հարգելի՛ վիքիհամայնք, «[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն]]» հոդվածն առաջադրվել է քվեարկության որպես '''ընտրյալ հոդված'''։ Խնդրում ենք քվեարկել [[Վիքիպեդիա:Ընտրյալ հոդվածներ/Թեկնածուներ/Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|այստեղ]]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 09:28, 29 Հունիսի 2022 (UTC) aon42d6iuqoaqi3mche429qbhkknyyx Աղանուս 0 1097893 8496174 8468805 2022-08-27T08:49:41Z Gardmanahay 25102 Changed redirect target from [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] to [[Աղանուս (այլ կիրառումներ)]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Աղանուս (այլ կիրառումներ)]] brjey87h7ztiy7i8g8gu71m2ymm4vlk Աղանուս (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) 0 1097897 8496185 8468822 2022-08-27T08:53:06Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Աղանուս (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |հայերեն անվանում = Աղանուս համայնք |բնօրինակ անվանում = - |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |կնիք = |կնիքի նկարագրում = |պատկեր = |նկարագրություն = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |մասն է = |հիմն = |կարգավիճակ = Համայնք |մտնում է = [[Քաշաթաղի շրջան]] |ներառում է = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ, <br>[[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] գյուղ, <br>[[Մեղվաձոր]] գյուղ, |վարչական կենտրոն = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ |խոշորագույն քաղաք = |ամենաբարձր կետ = |բծմ = |օրենսդրական մարմին = |դատական մարմին = |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = [[Հայերեն]] |լեզուներ = - |բնակչություն = 80 |մարդահամարի թվական = 2015 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = |խտություն = |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3176,7 հա |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |միավորը երկրի քարտեզին = |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |հիմնադրման թվական = |առաջին հիշատակում = |պատմական շրջան = |սահմանակցում է = |ժամային գոտի = +4 |հապավում = |նախորդ = |փոխարինեց = |ISO = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |անվանված է = |մականուն = |կայք = |ծանոթագրություններ = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Աղանուս''', համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում համայնքի ամբողջ տարածքը գտնվում է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref> և Արցախի Հանրապետության կողմից համարվում է օկուպացված<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը տեղաբաշխված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան մասում։ Ունի բարձրլեռնային տեղանք։ Համայնքի տարածքն 3176,7 հա է, որից 2873,2 հա-ն անտառային հողեր են։ Համայնքի սահմաններով է հոսում [[Հագարի]] գետի վտակը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ [[Բերձոր]] շրջկենտրոնից հեռու է 13 կմ, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից` 54 կմ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Վարչատարածքային բաժանում և համայնքային կյանք == Համաձայն [[Արցախի վարչական բաժանում|Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման]]՝ Աղանուս համայնքն իր մեջ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքում գործում էր գյուղապետարան, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքն ապահովված էր էլեկտրաէներգիայով, հասանելի էին բջջային, ինտերնետ կապի միջոցներն ու ռադիոհեռուստատեսությամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Գործում էր ինքնահոս ջրամատակարարման համակարգ, որը սնվում էր 1 ակունքից։ Առկա են նաև խմելու ջրի համար պիտանի մշտական գործող բնական աղբյուրներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ 2015 թվականի դրությամբ համայնքային ճանապարհները բնահողային էին, խճից և չմշակված այլ նյութերից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքը միացված էր հանրապետության տրանսպորտային կապին, մասնավորապես՝ [[Կովսական]]-[[Ստեփանակերտ]]-[[Կովսական]] և [[Կովսական]]-[[Բերձոր]]-[[Կովսական]] երթուղիներին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Բնակչություն == Աղանուս համայնքի բնակչությունը 2015 թվականի դրությամբ կազմել է 80 մարդ, որոնք կազմել են 17 տուն։ Նույն թվականի դրությամբ Աղանուս գյուղում բնակվել է 40 մարդ, որոնք կազմել են 9 տուն։ Ապարան գյուղում բնակվել է 28 մարդ, որոնք կազմել են 5 տնտեսություն։ Մեղվաձոր գյուղում բնակվել է 12 մարդ, որոնք կազմել են 3 տուն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Կրթություն == Աղանուս համայնքում գործում էր միջնակարգ դպրոց, որտեղ 2015 թվականի դրությամբ սովորում էր 19 աշակերտ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Տնտեսություն == Համայնքի բնակչությունը հիմնականում զբաղվել է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Երկրագործություն|հողագործությամբ]] և [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]]։ Համայնքի տարածքի 140,0 հա-ը գյուղատնտեսական նշանակության են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ]] 3ozrnl1relb8wfnzij50jay4h2405sq 8496186 8496185 2022-08-27T08:54:27Z Gardmanahay 25102 /* Վարչատարածքային բաժանում և համայնքային կյանք */ wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Աղանուս (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |հայերեն անվանում = Աղանուս համայնք |բնօրինակ անվանում = - |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |կնիք = |կնիքի նկարագրում = |պատկեր = |նկարագրություն = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |մասն է = |հիմն = |կարգավիճակ = Համայնք |մտնում է = [[Քաշաթաղի շրջան]] |ներառում է = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ, <br>[[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] գյուղ, <br>[[Մեղվաձոր]] գյուղ, |վարչական կենտրոն = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ |խոշորագույն քաղաք = |ամենաբարձր կետ = |բծմ = |օրենսդրական մարմին = |դատական մարմին = |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = [[Հայերեն]] |լեզուներ = - |բնակչություն = 80 |մարդահամարի թվական = 2015 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = |խտություն = |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3176,7 հա |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |միավորը երկրի քարտեզին = |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |հիմնադրման թվական = |առաջին հիշատակում = |պատմական շրջան = |սահմանակցում է = |ժամային գոտի = +4 |հապավում = |նախորդ = |փոխարինեց = |ISO = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |անվանված է = |մականուն = |կայք = |ծանոթագրություններ = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Աղանուս''', համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում համայնքի ամբողջ տարածքը գտնվում է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref> և Արցախի Հանրապետության կողմից համարվում է օկուպացված<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը տեղաբաշխված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան մասում։ Ունի բարձրլեռնային տեղանք։ Համայնքի տարածքն 3176,7 հա է, որից 2873,2 հա-ն անտառային հողեր են։ Համայնքի սահմաններով է հոսում [[Հագարի]] գետի վտակը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ [[Բերձոր]] շրջկենտրոնից հեռու է 13 կմ, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից` 54 կմ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Վարչատարածքային բաժանում և համայնքային կյանք == Համաձայն [[Արցախի վարչական բաժանում|Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման]]՝ Աղանուս համայնքն իր մեջ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքում գործում էր գյուղապետարան, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքն ապահովված էր էլեկտրաէներգիայով, հասանելի էին բջջային, ինտերնետ կապի միջոցներն ու ռադիոհեռուստատեսությամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Գործում էր ինքնահոս ջրամատակարարման համակարգ, որը սնվում էր 1 ակունքից։ Առկա են նաև խմելու ջրի համար պիտանի մշտական գործող բնական աղբյուրներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ 2015 թվականի դրությամբ համայնքային ճանապարհները բնահողային էին, խճից և չմշակված այլ նյութերից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքը միացված էր հանրապետության տրանսպորտային կապին, մասնավորապես՝ [[Կովսական]]-[[Ստեփանակերտ]]-[[Կովսական]] և [[Կովսական]]-[[Բերձոր]]-[[Կովսական]] երթուղիներին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Բնակչություն == Աղանուս համայնքի բնակչությունը 2015 թվականի դրությամբ կազմել է 80 մարդ, որոնք կազմել են 17 տուն։ Նույն թվականի դրությամբ Աղանուս գյուղում բնակվել է 40 մարդ, որոնք կազմել են 9 տուն։ Ապարան գյուղում բնակվել է 28 մարդ, որոնք կազմել են 5 տնտեսություն։ Մեղվաձոր գյուղում բնակվել է 12 մարդ, որոնք կազմել են 3 տուն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Կրթություն == Աղանուս համայնքում գործում էր միջնակարգ դպրոց, որտեղ 2015 թվականի դրությամբ սովորում էր 19 աշակերտ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Տնտեսություն == Համայնքի բնակչությունը հիմնականում զբաղվել է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Երկրագործություն|հողագործությամբ]] և [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]]։ Համայնքի տարածքի 140,0 հա-ը գյուղատնտեսական նշանակության են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ]] cpfwk7r8bon5dhika0tygkxho9ozu3r 8496188 8496186 2022-08-27T08:58:48Z Gardmanahay 25102 Համայնքի որոշ տարածքներ վերահսկողության տեսակետից ենթակա են փոփոխության, որը տեղի է ունենում ընթացիկ դրությամբ։ wikitext text/x-wiki {{Ընթացիկ|2782022}} {{Այլ կիրառումներ|Աղանուս (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |հայերեն անվանում = Աղանուս համայնք |բնօրինակ անվանում = - |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |կնիք = |կնիքի նկարագրում = |պատկեր = |նկարագրություն = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |մասն է = |հիմն = |կարգավիճակ = Համայնք |մտնում է = [[Քաշաթաղի շրջան]] |ներառում է = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ, <br>[[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]] գյուղ, <br>[[Մեղվաձոր]] գյուղ, |վարչական կենտրոն = [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]] գյուղ |խոշորագույն քաղաք = |ամենաբարձր կետ = |բծմ = |օրենսդրական մարմին = |դատական մարմին = |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = [[Հայերեն]] |լեզուներ = - |բնակչություն = 80 |մարդահամարի թվական = 2015 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = |խտություն = |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 3176,7 հա |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |միավորը երկրի քարտեզին = |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |հիմնադրման թվական = |առաջին հիշատակում = |պատմական շրջան = |սահմանակցում է = |ժամային գոտի = +4 |հապավում = |նախորդ = |փոխարինեց = |ISO = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |անվանված է = |մականուն = |կայք = |ծանոթագրություններ = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Աղանուս''', համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում համայնքի ամբողջ տարածքը գտնվում է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref> և Արցախի Հանրապետության կողմից համարվում է օկուպացված<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը տեղաբաշխված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան մասում։ Ունի բարձրլեռնային տեղանք։ Համայնքի տարածքն 3176,7 հա է, որից 2873,2 հա-ն անտառային հողեր են։ Համայնքի սահմաններով է հոսում [[Հագարի]] գետի վտակը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ [[Բերձոր]] շրջկենտրոնից հեռու է 13 կմ, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից` 54 կմ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Վարչատարածքային բաժանում և համայնքային կյանք == Համաձայն [[Արցախի վարչական բաժանում|Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման]]՝ Աղանուս համայնքն իր մեջ ներառում է [[Աղանուս (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Աղանուս]], [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ապարան]], [[Մեղվաձոր]] գյուղերը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքում գործում էր գյուղապետարան, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքն ապահովված էր էլեկտրաէներգիայով, հասանելի էին բջջային, ինտերնետ կապի միջոցներն ու ռադիոհեռուստատեսությամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Գործում էր ինքնահոս ջրամատակարարման համակարգ, որը սնվում էր 1 ակունքից։ Առկա են նաև խմելու ջրի համար պիտանի մշտական գործող բնական աղբյուրներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ 2015 թվականի դրությամբ համայնքային ճանապարհները բնահողային էին, խճից և չմշակված այլ նյութերից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքը միացված էր հանրապետության տրանսպորտային կապին, մասնավորապես՝ [[Կովսական]]-[[Ստեփանակերտ]]-[[Կովսական]] և [[Կովսական]]-[[Բերձոր]]-[[Կովսական]] երթուղիներին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Բնակչություն == Աղանուս համայնքի բնակչությունը 2015 թվականի դրությամբ կազմել է 80 մարդ, որոնք կազմել են 17 տուն։ Նույն թվականի դրությամբ Աղանուս գյուղում բնակվել է 40 մարդ, որոնք կազմել են 9 տուն։ Ապարան գյուղում բնակվել է 28 մարդ, որոնք կազմել են 5 տնտեսություն։ Մեղվաձոր գյուղում բնակվել է 12 մարդ, որոնք կազմել են 3 տուն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Կրթություն == Աղանուս համայնքում գործում էր միջնակարգ դպրոց, որտեղ 2015 թվականի դրությամբ սովորում էր 19 աշակերտ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Տնտեսություն == Համայնքի բնակչությունը հիմնականում զբաղվել է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Երկրագործություն|հողագործությամբ]] և [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]]։ Համայնքի տարածքի 140,0 հա-ը գյուղատնտեսական նշանակության են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ]] kl63791e4thcjd5fl99bgi3ze7ogk6g Որոգայթ (2005, ֆիլմ) 0 1098026 8495920 8472853 2022-08-26T16:08:37Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Որոգայթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[քրեական]], [[մարտաֆիլմ]] |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2005]] |պրեմիերա = |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = Զեփյուռ Սարդարյան |պրոդյուսեր = |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Գարիկ Նազարյան<br> Մարտին Հուրիկյան<br> Արմեն Պետրոսյան<br> Մնացական Հովհաննիսյան<br> Վահան Աբրահամյան<br> Արթուր Գեւորգյան<br> Սոնա Ալեքսանյան<br> Նունե Մելքոնյան<br> Էմիլ Մովսիսյան |օպերատոր = |երաժշտություն = |մոնտաժ = |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Որոգայթ''', [[2005]] թվականին նկարահանված հայկական ֆիլմ, հեռուստաֆիլմերի «ԵՐԵՎԱՆ» ստուդիաի կողմից։ ==Սյուժե== Ֆիլմի հերոսը երիտասարդ ռեժիսոր է, ով մահապատժի դատապարտվածների հոգեբանությունն ուսումնասիրելու համար բանտ է ընկնում։ Հիմնական գործողությունները հենց մահվան դատապարտվածների խցում են ծավալվում<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ ==Փաստ== «Որոգայթը» ֆիլմի սկզբնական անունը չէ.Գագիկ Հարությունյանը որոշել էր այն «Սարդոստայն» անվանել, սակայն հետո պարզվել է, որ այդ անունով ֆիլմ արդեն կա<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] 5ehfp7qxzuk3sq77jcrtzua1hn93g30 8495921 8495920 2022-08-26T16:08:58Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:2005 ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Որոգայթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[քրեական]], [[մարտաֆիլմ]] |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2005]] |պրեմիերա = |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = Զեփյուռ Սարդարյան |պրոդյուսեր = |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Գարիկ Նազարյան<br> Մարտին Հուրիկյան<br> Արմեն Պետրոսյան<br> Մնացական Հովհաննիսյան<br> Վահան Աբրահամյան<br> Արթուր Գեւորգյան<br> Սոնա Ալեքսանյան<br> Նունե Մելքոնյան<br> Էմիլ Մովսիսյան |օպերատոր = |երաժշտություն = |մոնտաժ = |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Որոգայթ''', [[2005]] թվականին նկարահանված հայկական ֆիլմ, հեռուստաֆիլմերի «ԵՐԵՎԱՆ» ստուդիաի կողմից։ ==Սյուժե== Ֆիլմի հերոսը երիտասարդ ռեժիսոր է, ով մահապատժի դատապարտվածների հոգեբանությունն ուսումնասիրելու համար բանտ է ընկնում։ Հիմնական գործողությունները հենց մահվան դատապարտվածների խցում են ծավալվում<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ ==Փաստ== «Որոգայթը» ֆիլմի սկզբնական անունը չէ.Գագիկ Հարությունյանը որոշել էր այն «Սարդոստայն» անվանել, սակայն հետո պարզվել է, որ այդ անունով ֆիլմ արդեն կա<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2005 ֆիլմեր]] s4o1nz2ijsdg1qdb41hh6bwo9oq08kl 8495930 8495921 2022-08-26T16:11:45Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Որոգայթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[քրեական]], [[մարտաֆիլմ]] |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2005]] |պրեմիերա = |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = Զեփյուռ Սարդարյան |պրոդյուսեր = |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Գարիկ Նազարյան<br> Մարտին Հուրիկյան<br> Արմեն Պետրոսյան<br> Մնացական Հովհաննիսյան<br> Վահան Աբրահամյան<br> Արթուր Գեւորգյան<br> Սոնա Ալեքսանյան<br> Նունե Մելքոնյան<br> Էմիլ Մովսիսյան |օպերատոր = |երաժշտություն = |մոնտաժ = |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 1 ժամ 20 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Որոգայթ''', [[2005]] թվականին նկարահանված հայկական ֆիլմ, հեռուստաֆիլմերի «ԵՐԵՎԱՆ» ստուդիաի կողմից։ ==Սյուժե== Ֆիլմի հերոսը երիտասարդ ռեժիսոր է, ով մահապատժի դատապարտվածների հոգեբանությունն ուսումնասիրելու համար բանտ է ընկնում։ Հիմնական գործողությունները հենց մահվան դատապարտվածների խցում են ծավալվում<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ ==Փաստ== «Որոգայթը» ֆիլմի սկզբնական անունը չէ.Գագիկ Հարությունյանը որոշել էր այն «Սարդոստայն» անվանել, սակայն հետո պարզվել է, որ այդ անունով ֆիլմ արդեն կա<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2005 ֆիլմեր]] 9pisu08aggnbrbjb3x8muz2057bhk64 8495934 8495930 2022-08-26T16:13:01Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Երկարամետրաժ ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Որոգայթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[քրեական]], [[մարտաֆիլմ]] |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2005]] |պրեմիերա = |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = Զեփյուռ Սարդարյան |պրոդյուսեր = |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Գարիկ Նազարյան<br> Մարտին Հուրիկյան<br> Արմեն Պետրոսյան<br> Մնացական Հովհաննիսյան<br> Վահան Աբրահամյան<br> Արթուր Գեւորգյան<br> Սոնա Ալեքսանյան<br> Նունե Մելքոնյան<br> Էմիլ Մովսիսյան |օպերատոր = |երաժշտություն = |մոնտաժ = |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 1 ժամ 20 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Որոգայթ''', [[2005]] թվականին նկարահանված հայկական ֆիլմ, հեռուստաֆիլմերի «ԵՐԵՎԱՆ» ստուդիաի կողմից։ ==Սյուժե== Ֆիլմի հերոսը երիտասարդ ռեժիսոր է, ով մահապատժի դատապարտվածների հոգեբանությունն ուսումնասիրելու համար բանտ է ընկնում։ Հիմնական գործողությունները հենց մահվան դատապարտվածների խցում են ծավալվում<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ ==Փաստ== «Որոգայթը» ֆիլմի սկզբնական անունը չէ.Գագիկ Հարությունյանը որոշել էր այն «Սարդոստայն» անվանել, սակայն հետո պարզվել է, որ այդ անունով ֆիլմ արդեն կա<ref>{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/1579533.html|title=«Որոգայթի» ու «Սարդոստայնի» արանքում}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2005 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Երկարամետրաժ ֆիլմեր]] 0ewdtw1vid78wk6jqpvy0usaalfoun9 Ջոզեֆ Քուին 0 1098754 8496088 8494446 2022-08-27T00:16:49Z Gobonobo 18444 Ծնվել է հունվարի 26, 1994 - https://mobile.twitter.com/munsonsvinyl/status/1563264883755741185 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Դերասան | անուն = Ջոզեֆ Քուին | Բնագիր ԱԱՀ = ''Joseph Quinn'' | պատկեր = | պատկերի չափ = 250px | նկարագիր = | Հասակը՝ = | Ծնվել է՝ = {{birth date and age|1994|01|26}} | Ծնվելու վայր՝ = [[Լոնդոն|Հարավային Լոնդոն]], [[Մեծ Բրիտանիա]] | Վախճանի օր՝ = | Վախճանվել է՝ = | Քաղաքացիություն՝ = {{UK}} | Հպատակություն՝ = | Ազգություն՝ = | Կրոն՝ = | Այլ անուն(ներ) = | Մասնագիտություն = [[դերասան]] | Ակտիվ շրջան = 2011 - մեր օրեր | Ժանրեր = | Ընտրանի = | հայր՝ = | Ամուսին(ներ) = | Համատեղ ապրող(ներ) = | Երեխա(ներ) = | Պարգևներ և մրցանակներ՝ = | imdb_id = | ԿինոՊոիսկ_id = | Վեբկայք = | Վիքիպահեստ = | Օսկար = | afiawards = | arielaward = | BAFTA = | bfjaawards = | Սեզար = | emmyawards = | filmfareawards = | geminiawards = | goldencalfawards = | Ոսկե Գլոբուս = | Սատուրն = | Ոսկե Ազնվամորի = | Վենետիկի կինոփառատոն = | Գոյա (կինոմրցանակ) = | Բեռլինի կինոփառատոն = | Ոսկե ծիրան = | Կաննի կինոփառատոն = | Նիկա (կինոմրցանակ) = | grammyawards = | laurenceolivierawards = | iftaawards = | naacpimageawards = | nationalfilmawards = | sagawards = | tonyawards = | awards = }}   [[Category:Articles with hCards]] '''Ջոզեֆ Քուինը''' բրիտանացի դերասան է։ Նա բրիտանական հեռուստատեսությամբ հանդես է եկել « ''Դիքենսյան'' » (2016), և ''«Հովարդս- Էնդ»'' (2017) մինի սերիալներում, ինչպես նաև ''«Եկատերինա Մեծ»'' ֆիլմում (2019)։ 2022 թվականին նա կատարեց [[«Տարօրինակ դեպքեր» սերիալի հերոսների ցանկ|Էդդի Մանսենի]] դերը ''[[Տարօրինակ դեպքեր]]'' սերիալի 4 -րդ եթերաշրջանում։ <ref>[https://variety.com/2022/tv/news/joseph-quinn-cried-fans-stranger-things-4-1235314850/ ‘Stranger Things’ Fans Brought Joseph Quinn to Tears After Security Yelled at Him for Speaking to Them] ''[[Variety (magazine)|Variety]]'', 12 July 2022. Retrieved 14 July 2022</ref> <ref>[https://www.marieclaire.com/culture/tv-shows/who-is-joseph-quinn-stranger-things-eddie/ Who Is Joseph Quinn, a.k.a. Eddie Munson in 'Stranger Things'?] ''[[Marie Claire]]'', 7 July 2022. Retrieved 14 July 2022</ref> == Վաղ կյանք == Քուինը ծնվել և մեծացել է [[Լոնդոն|Հարավային Լոնդոնում]]։ <ref>{{Cite web|url=https://www.screendaily.com/features/stars-of-tomorrow-2018-joseph-quinn-actor/5133190.article|title=Stars of Tomorrow 2018: Joseph Quinn (actor)|date=October 4, 2018|website=Screen|language=en|accessdate=2022-06-13}}</ref> Նա սովորել է Էմանուել դպրոցում՝ 2007-ից 2012 թվականներին <ref>{{Cite web|url=https://www.emanuel.org.uk/casestudy/joe-quinn/|title=Joe Quinn|website=Emanuel|language=en-GB|accessdate=2022-06-13}}</ref> ։ դպրոցն ավարտելուց հետո նա հաճախել է [[Լոնդոնի երաժշտության և դրամատիկական մշակույթի ակադեմիա|Լոնդոնի երաժշտության և դրամատիկական արվեստի ակադեմիա]], որն ավարտել է 2015 թվականին <ref>{{Cite web|url=https://www.lamda.ac.uk/students-alumni/alumni|title=Acting Alumni {{!}} London academy of music & dramatic art|website=www.lamda.ac.uk|language=en|accessdate=2022-06-13}}</ref> == Կարիերա == Դպրոցից հետո նա ստացավ Արթուր Հավիշեմի գլխավոր դերը [[BBC One]]-ի ''Դիքենսյան'' սերիալում։ Հետագա տարիներին նա խաղացել է լոնդոնյան բեմերում՝ [[Ազգային արքունական թատրոն|Ազգային թատրոնում]] և Օֆ Ուեսթ Էնդում ։ Նա նկարահանվել է 2017 թվականին չորս մասից բաղկացած ''Հովարդս-Էնդ'' սերիալում որպես Լեոնարդ Բասթ։ Նույն թվականին նա մասնակցեց [[HBO|HBO-]] ի ''[[Գահերի խաղը|«Գահերի խաղը»]]'' սերիալի 7-րդ եթերաշրջանի նկարահանումներին որպես Քոներ՝ Սթարքերի զինվոր։ <ref>{{Cite web|url=http://downloads.bbc.co.uk/mediacentre/dickensian-media-pack.pdf|title=Dickensian Press Pack|date=11 December 2015|website=BBC Media Centre}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.bbc.co.uk/programmes/profiles/4H3PBf8zDXFtxwN5qJWMq3p/arthur-havisham|title=Dickensian - Arthur Havisham - BBC One|website=BBC|accessdate=2017-08-08}}</ref> <ref name="morecast">{{Cite web|url=https://deadline.com/2017/02/howards-end-julia-ormond-philipa-coulthard-joseph-quinn-cast-starz-bbc-miniseries-1201914752/|title='Howards End': Julia Ormond, Philipa Coulthard, Joseph Quinn, More Join Starz/BBC Miniseries|last=Petski|first=Denise|date=17 February 2017|website=Deadline|accessdate=17 February 2017}}</ref> 2022 թվականին նա մարմնավորել է Էդդի Մանսենին « ''[[Տարօրինակ դեպքեր]]'' » սերիալի 4-րդ եթերաշրջանում ։ == Ֆիլմագրություն == === Ֆիլմեր === {| class="wikitable sortable" !Տարի ! Անվանում ! Դեր |- | 2018 թ | ''Գերտիրակալ'' | Գրունաուեր |- | 2019թ | ''Դիմահարդարում'' | Թոմ |- | TBD | Շերլոկ Հոլմս 3 | Հարրի |- |} === Հեռուստատեսություն === {| class="wikitable sortable" !Տարի ! Անվանում ! Դեր ! Հերարձակում |- | 2011 թ | ''Ինդեքս'' | Թիմ | CBBC |- | 2016թ | ''Դիքենսյան'' | Արթուր Հավիշամ | [[BBC One]] |- | rowspan="2" | 2017թ | ''[[Գահերի խաղը|Գհայերի խաղը]]'' | Քոներ | [[HBO]] |- | Հովարդ-Էնդ | Լեոնարդ Բաստ | BBC One [[Starz]] |- | 2019թ | ''Եկատերինա Մեծ'' | [[Պավել I|Ցարևիչ Պավել]] | Sky Atlantic/HBO |- | 2020 թ | ''Գործադուլ'' | Բիլլի Նայթ | [[BBC One]] |- | 2022 թ | ''[[Տարօրինակ դեպքեր]]'' | [[«Տարօրինակ դեպքեր» սերիալի հերոսների ցանկ|Էդդի Մանսեն]] | [[Նեթֆլիքս|Netflix]] |} === Կարճամետրաժ === {| class="wikitable sortable" !Տարի ! Անվանում ! Դեր |- | 2015թ | ''Բնազդ'' | Դան |- | 2017թ | ''ԿԻՆ'' | Ջեյմի |- | 2018 թ | ''The Hoist'' | Հաշ |} == Հղումներ == [[Կատեգորիա:Ապրող անձինք]] [[Կատեգորիա:Անգլիացի դերասաններ]] djn99j8ac4i1mka4l3nln1zz11qik41 Աղեր (թմրանյութեր) 0 1098914 8495878 8486229 2022-08-26T13:21:17Z Jemma Petrosyan 121994 wikitext text/x-wiki ''Պետք չէ շփոթել ներշնչման համար նախատեսված աղերի հետ, որոնք օգտագործվում են ուշագնացության ժամանակ։'' '''Լոգանքի աղերը''' (այլ կերպ՝ '''հոգեակտիվ լոգանքի աղեր''', '''PABS'''<ref>{{Cite journal|last=Gray|first=Bobbe Ann|last2=Holland|first2=Cindra|date=June 2014|title=Implications of Psychoactive 'Bath Salts' Use During Pregnancy|journal=Nursing for Women's Health|volume=18|issue=3|pages=220–30|doi=10.1111/1751-486X.12123|pmid=24939199}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Ross|first=Edward A.|last2=Watson|first2=Mary|last3=Goldberger|first3=Bruce|date=8 September 2011|title="Bath Salts" Intoxication|journal=New England Journal of Medicine|volume=365|issue=10|pages=967–8|doi=10.1056/NEJMc1107097|pmid=21899474}}</ref>, կամ Միացյալ Թագավորությունում Monkey Dust (կապիկի փոշի)<ref>[https://www.newsweek.com/what-monkey-dust-bath-salt-mpvd-drug-causing-epidemic-violent-hallucinations-1068295 Monkey dust "epidemic" causing drug users to experience violent hallucinations"]. ''Newsweek''. 10-Օգոստոս-2018։ Վերցված է 17-Օգոստոս-2018</ref>) [[Հանգստի դեղամիջոց|ռեկրեացիոն]] [[Դիզայներական դեղամիջոց|դիզայներական դեղամիջոցների]] խումբ են<ref name="DEA">{{Cite web|url=https://www.justice.gov/dea/divisions/hq/2011/hq102111.shtml|title=DEA: Chemicals Used in "Bath Salts" Now Under Federal Control and Regulation|accessdate=28-Դեկտեմբեր-2013}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.justice.gov/archive/ndic/pubs44/44571/44571p.pdf|title=Situation Report. Synthetic Cathinones (Bath Salts): An Emerging Domestic Threat|publisher=United States Department of Justice: National Drug Intelligence Center|accessdate=1-Հունիս-2013}}</ref>։ Անվանումը ծագել է այն բանից հետո, երբ թմրանյութերը քողարկվել են որպես [[լոգանքի աղեր]] <ref name="CBC">Black, Matthew (25 June 2012). "What are 'bath salts'? A look at Canada's newest illegal drug". ''CBC News''. Canadian Broadcasting Corporation. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref><ref name="spiller">{{Cite journal|year=2011|title=Clinical experience with and analytical confirmation of "bath salts" and "legal highs" (synthetic cathinones) in the United States|journal=Clinical Toxicology|volume=49|issue=6|pages=499–505|doi=10.3109/15563650.2011.590812|pmid=21824061}}</ref>։ Սպիտակ փոշին, հատիկները կամ [[Բյուրեղ|բյուրեղները]] հաճախ հիշեցնում են [[Մագնեզիումի սուլֆատ|Epsom աղերը]], բայց քիմիապես տարբերվում են։ Դեղերի փաթեթավորման վրա հաճախ գրված է «նախատեսված չէ մարդկանց կողմից օգտագործման համար»՝ փորձելով շրջանցել [[Թմրամիջոցների արգելման մասին օրենքը|թմրամիջոցների արգելման մասին օրենքները]]<ref name="CBC" />։ Բացի այդ, դրանք կարող են սխալ պիտակավորվել, որպես պարարտանյութ, մաքրող միջոց և այլ նմանատիպ ապրանքներ։ == Պատմությունը == Սինթետիկ կատինոնները, ինչպիսիք են [[Մեֆեդրոն|մեֆեդրոնը]], որոնք քիմիապես նման են Catha ''edulis'' բույսում հայտնաբերված կատինոնին, առաջին անգամ սինթեզվել են 1920 թվականներին<ref name="coppola">{{Cite journal|year=2012|title=Synthetic cathinones: Chemistry, pharmacology and toxicology of a new class of designer drugs of abuse marketed as "bath salts" or "plant food"|journal=Toxicology Letters|volume=211|issue=2|pages=144–149|doi=10.1016/j.toxlet.2012.03.009|pmid=22459606}}</ref>։ Նրանք մնացին անհայտ մինչև 21-րդ դարի առաջին տասնամյակը, երբ գաղտնի քիմիկոսները վերահայտնաբերեցին դրանք և սկսեցին օգտագործել դիզայներական դեղամիջոցներում, քանի որ միացությունները օրինական էին բազմաթիվ իրավասություններում<ref name="hamilton">Morris, H. (5 April 2010). [https://www.vice.com/en/article/nndnxk/hamilton-s-pharmacopeia-455-v17n6 "Hamilton's Pharmacopeia. Mephedrone: the phantom menace"]. ''Vice Magazine''. Արխիվացված է օրիգինալից 30-Հոկտեմբեր-2011</ref>։ 2009 և 2010 թվականներին սինթետիկ կատինոնների օգտագործման զգալի աճ է գրանցվել սկզբում [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությունում]] և մնացած [[Եվրոպա|Եվրոպայում]], իսկ այնուհետև [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]]։ Որպես «լոգանքի աղ» վաճառվող դեղերն առաջին անգամ հայտնվել են ԱՄՆ-ի իշխանությունների ուշադրության կենտրոնում 2010 թվականին այն բանից հետո, երբ հաղորդումներ ստացվեցին ԱՄՆ թունավորման կենտրոններին<ref name="spiller">{{Cite journal|year=2011|title=Clinical experience with and analytical confirmation of "bath salts" and "legal highs" (synthetic cathinones) in the United States|journal=Clinical Toxicology|volume=49|issue=6|pages=499–505|doi=10.3109/15563650.2011.590812|pmid=21824061}}</ref>։ Եվրոպայում դեղերը հիմնականում գնում էին կայքերից, սակայն ԱՄՆ-ում դրանք հիմնականում վաճառվում էին փոքր անկախ խանութներում, ինչպիսիք են բենզալցակայանները և [[Գլխավոր խանութ|հեդշոփերը]] (անգլերենից՝ pothead, «մարիխուանա ծխող» + shop, «խանութ»)<ref name="spiller" />։ Լոգանքի աղերը վաճառվել են նաև առցանց՝ փոքր փաթեթներով<ref name="Good Morning America">Dolak, Kevin (5 June 2012). [https://abcnews.go.com/health/bath-salts-dangerous-drug-increasing-us/story?id=16496076 "'Bath Salts': Use of Dangerous Drug Increasing Across U.S."] ABC News: Good Morning America. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ Հաղորդվել է հարյուրավոր այլ դիզայներական թմրանյութերի մասին, ներառյալ արհեստական քիմիական նյութեր, ինչպիսիք են [[Սինթետիկ կանեփ|սինթետիկ կանեփը]] և կիսասինթետիկ նյութերը, ինչպիսիք են [[Մեթիլհեքսանամին|մեթիլհեքսանամինը]]<ref name="McElrath" />։ Այս դեղերը հիմնականում մշակվել են անօրինական դեղերի դեմ օրենքներով վերահսկվելուց խուսափելու համար՝ այդպիսով տալով նրանց ''դիզայներական դեղեր'' պիտակը<ref name="McElrath">{{Cite journal|last=McElrath, K|last2=O'Neill, C|date=March 2011|title=Experiences with mephedrone pre- and post-legislative controls: perceptions of safety and sources of supply|journal=The International Journal on Drug Policy|volume=22|issue=2|pages=120–7|doi=10.1016/j.drugpo.2010.11.001|pmid=21242082}}</ref>։ ԱՄՆ-ում թունավորման կենտրոններ «լոգանքի աղերի» հետ կապված զանգերի թիվը 2010 թվականին 304-ից հասել է 6138-ի՝ 2011 թվականին, ըստ Թունավորման վերահսկման կենտրոնների ամերիկյան ասոցիացիայի։ Այնուհետև սկսեցին նվազել լոգանքի աղերի հետ կապված զանգերը. մինչև 2015 թվականը այդ թիվը նվազել է մինչև 522<ref>{{Cite web|url=http://www.aapcc.org/alerts/bath-salts|title=Bath Salts|publisher=American Association of Poison Control Centers|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170119053143/http://www.aapcc.org/alerts/bath-salts/|archivedate=19-Հունվար-2017|accessdate=18-Հունվար-2017|quote=}}</ref>։ == Դեղաբանությունը == [[Դեղագիտություն|Դեղաբանորեն]] լոգանքի աղերը սովորաբար պարունակում են [[Կաթինոն|կատինոն]], սովորաբար [[մեթիլենդիօքսիպիրովալերոն]] (MDPV), [[մեթիլոն]] կամ [[մեֆեդրոն]]։ Այնուամենայնիվ, [[Նյութ|քիմիական]] բաղադրությունը շատ տարբեր է<ref name="spiller">{{Cite journal|year=2011|title=Clinical experience with and analytical confirmation of "bath salts" and "legal highs" (synthetic cathinones) in the United States|journal=Clinical Toxicology|volume=49|issue=6|pages=499–505|doi=10.3109/15563650.2011.590812|pmid=21824061}}</ref> և նույն անունով պիտակավորված արտադրանքը կարող է նաև պարունակել [[Պիրովալերոն|պիրովալերոնի]] կամ [[Պիպրադրոլ|պիպրադրոլի]] ածանցյալներ։ Եվրոպայում հիմնական սինթետիկ կատինոնը մեֆեդրոնն է, մինչդեռ ԱՄՆ-ում MDPV-ն ավելի տարածված է<ref name="spiller" />։ Շատ քիչ բան է հայտնի, թե ինչպես են լոգանքի աղերը փոխազդում ուղեղի հետ և ինչպես են դրանք [[Դեղերի նյութափոխանակություն|նյութափոխանակվում]] օրգանիզմում։ Գիտնականները հակված են կարծելու, որ լոգանքի աղերը կախվածություն առաջացնելու հզոր պոտենցիալ ունեն և կարող են մեծացնել օգտագործողների տոլերանտությունը<ref>{{Cite journal|last=Ross|first=EA|last2=Watson|first2=M|last3=Goldberger|first3=B|date=8 September 2011|title="Bath Salts" Intoxication|journal=The New England Journal of Medicine|volume=365|issue=10|pages=967–968|doi=10.1056/NEJMc1107097|pmid=21899474}}</ref>։ Նրանք նման են ամֆետամիններին նրանով, որ առաջացնում են խթանիչ ազդեցություն՝ մեծացնելով [[Մոնոամին նեյրոհաղորդիչ|մոնոամինների]] կոնցենտրացիան, ինչպիսիք են [[Դոֆամին|դոֆամինը]], [[Սերոտոնին|սերոտոնինը]] և [[Նորադրենալին|նորեպինեֆրինը]] [[Սինապս|սինապսներում]]<ref name="Kehr">{{Cite journal|last=Kehr|first=J.|last2=Ichinose|first2=F.|last3=Yoshitake|first3=S.|last4=Goiny|first4=M.|last5=Sievertsson|first5=T.|last6=Nyberg|first6=F.|last7=Yoshitake|first7=T.|date=April 2011|title=Mephedrone, compared to MDMA (ecstasy) and amphetamine, rapidly increases both dopamine and serotonin levels in nucleus accumbens of awake rats|journal=British Journal of Pharmacology|volume=164|issue=8|pages=1949–58|doi=10.1111/j.1476-5381.2011.01499.x|pmc=3246659|pmid=21615721}}</ref>։ Նրանք, ընդհանուր առմամբ, ավելի քիչ են կարողանում անցնել [[Արյուն-ուղեղային պատնեշ|արյան ուղեղի պատնեշը]], քան ամֆետամինները՝ [[Կետոններ|բետա-կետո խմբի]] առկայության պատճառով, որը մեծացնում է միացության [[Քիմիական բևեռականություն|բևեռականությունը]]<ref name="coppola" />։ == Օգտագործումը == Լոգանքի աղերը սովորաբար ընդունում են օրալ, ներշնչման, ծխելու կամ [[Ներարկում (դեղորայք)|ներարկման]] եղանակով։ Լոգանքի աղերը կարող են վնասակար լինել մարդու առողջության համար և կարող են առաջացնել անկանոն վարքագիծ, հալյուցինացիաներ և զառանցանքներ<ref name="emcdda">{{Cite web|url=http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_102496_EN_Europol-EMCDDA_Joint_Report_Mephedrone.pdf|title=Europol–EMCDDA Joint Report on a new psychoactive substance: 4-methylmethcathinone (mephedrone)|date=|publisher=European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110408215242/http://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_102496_EN_Europol-EMCDDA_Joint_Report_Mephedrone.pdf|archivedate=8-Ապրիլ-2011}}</ref>։ Սա հաճախ պայմանավորված է նրանց արթունությունը խթանող ազդեցությամբ, ինչը հանգեցնում է անքնության։ === Փոխազդեցությունը ալկոհոլի հետ === Լոգանքի աղերը հաճախ օգտագործում են [[Մեֆեդրոն|ալկոհոլի]]<nowiki/>հետ միաժամանակ։ 2015 թվականի ուսումնասիրությունը<ref>{{Cite journal|last=Ciudad-Roberts|first=Andrés|last2=Camarasa|first2=Jorge|last3=Ciudad|first3=Carlos J.|last4=Pubill|first4=David|last5=Escubedo|first5=Elena|date=2015|title=Alcohol enhances the psychostimulant and conditioning effects of mephedrone in adolescent mice; postulation of unique roles of D receptors and BDNF in place preference acquisition|journal=British Journal of Pharmacology|volume=172|issue=20|pages=4970–4984|doi=10.1111/bph.13266|pmc=4621996|pmid=26228024}}</ref> ուսումնասիրել է [[Մեֆեդրոն|մեֆեդրոնի]] և ալկոհոլի փոխկապակցվածությունը՝ կենտրոնանալով հոգեմետ խթանիչ և «պարգևատրող» ազդեցությունների վրա։ Այն ցույց է տվել, որ ալկոհոլը ցածր (ոչ խթանող) չափաբաժիններով զգալիորեն ուժեղացնում է մեֆեդրոնի հոգեմետ խթանիչ ազդեցությունը։ Այս էֆեկտը պայմանավորված է սինապտիկ [[Դոֆամին|դոֆամինի]] ավելացմամբ, քանի որ [[Հալոպերիդոլ|հալոպերիդոլը]], բայց ոչ [[Կետանսերին|կետանսերինը]], կարող էր արգելափակել ալկոհոլի ուժեղացումը։  === Սուբյեկտիվ էֆեկտներ === Լոգանքի աղերը կամ կապիկի փոշին հանդես են գալիս փոշու կամ բյուրեղացված ձևով, որը կարելի է կուլ տալ, ծխել, ներարկել կամ ներշնչել։ Սուբյեկտիվ ազդեցությունները նման են MDMA-ին կամ կոկաինին<ref>{{Cite web|url=https://erowid.org/experiences/subs/exp_Products_Bath_Salts_Plant_Food_etc.shtml|title=Products - Bath Salts, Plant Food, etc (also Bath Salts; Plant Food; Fertilizer) {{!}} Erowid experience vaults|website=erowid.org|accessdate=2020-08-08}}</ref>, բայց 5-6 ժամ տևողությամբ։ Երկու նյութերն էլ առաջացնում են կենտրոնական նյարդային համակարգում գործողության արագ սկիզբ<ref>{{Cite journal|last=Penders|first=Thomas M.|last2=Gestring|first2=Richard|date=2011-09-01|title=Hallucinatory delirium following use of MDPV: 'Bath Salts'|journal=General Hospital Psychiatry|volume=33|issue=5|pages=525–526|doi=10.1016/j.genhosppsych.2011.05.014|issn=0163-8343|pmid=21762997}}</ref> և խթանիչ թունավորություն։ Ավելի մեծ չափաբաժինների դեպքում՝ այս դասը կարող է առաջացնել այնպիսի էֆեկտներ, ինչպիսին նկատվում է [[Սերոտոնինային համախտանիշ (սինդրոմ)|սերոտոնինի համախտանիշի]] դեպքում<ref>{{Cite journal|last=Mugele|first=Josh|last2=Nañagas|first2=Kristine A.|last3=Tormoehlen|first3=Laura M.|date=July 2012|title=Serotonin Syndrome Associated with MDPV Use: A Case Report|journal=Annals of Emergency Medicine|language=en|volume=60|issue=1|pages=100–102|doi=10.1016/j.annemergmed.2011.11.033|issn=0196-0644|pmid=22237165}}</ref>։ Իրենց արագ ազդեցության շնորհիվ սինթետիկ կատինոնները հզոր պարգևատրողներ են՝ կախվածության բարձր ներուժով<ref>{{Cite journal|last=Aarde|first=S. M.|last2=Huang|first2=P. K.|last3=Dickerson|first3=T. J.|last4=Taffe|first4=M. A.|date=2015-06-01|title=Binge-like acquisition of 3,4-methylenedioxypyrovalerone (MDPV) self-administration and wheel activity in rats|journal=Psychopharmacology|language=en|volume=232|issue=11|pages=1867–1877|doi=10.1007/s00213-014-3819-4|issn=1432-2072|pmc=4426253|pmid=25424056}}</ref>։ Monkey Dust (կապիկի փոշի), «լոգանքի աղերը» կամ բույսերի սննդանյութը հաճախ օգտագործվում է դասական հոգեակտիվ դեղամիջոցների հետ միաժամանակ։ Օգտատերերը, ովքեր չափից մեծ դոզա են ընդունել, հաճախ դրսևորում են գրգռվածության, զառանցանքի, [[Զգայապատրանք|հալյուցինացիաների]], ավելորդ շարժիչ ակտիվության, նոպաների, [[Հաճախասրտություն|տախիկարդիայի]], հիպերտոնիայի և/կամ հիպերթերմիայի ախտանիշներ<ref>{{Cite journal|last=Beck|first=Olof|last2=Bäckberg|first2=Matilda|last3=Signell|first3=Patrick|last4=Helander|first4=Anders|year=2017|title=Intoxications in the STRIDA project involving a panorama of psychostimulant pyrovalerone derivatives, MDPV copycats|journal=Clinical Toxicology|volume=56|issue=4|pages=256–263|doi=10.1080/15563650.2017.1370097|pmid=28895757}}</ref>։ == Առողջական խնդիրներ == Լոգանքի աղի/Կապիկի փոշու օգտագործողները հայտնել են ախտանիշներ, որոնք ներառում են [[գլխացավ]], [[սրտխփոց|սրտի բաբախյուն]], [[սրտխառնոց]], սառը մատներ, [[Զգայապատրանք|հալյուցինացիաներ]], [[պարանոյա]] և [[Խուճապային գրոհ|խուճապի նոպաներ]]<ref name="reed1301">Reed, Jim (13 January 2010). [https://www.bbc.co.uk/news/newsbeat-10004366 "Clubbers are 'turning to new legal high mephedrone'"]. ''BBC News''. Վերցված է 4-Հուլիս-2010</ref>։ Լրատվամիջոցները հաղորդում են ռեակցիաներ, որոնք ներառում են [[Բռնություն|բռնի]] վարքագիծ<ref>Dolak, Kevin (5 June 2012). [https://abcnews.go.com/Health/bath-salts-dangerous-drug-increasing-us/story?id=16496076 "'Bath Salts': Use of Dangerous Drug Increasing Across U.S."] ''ABC News''. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref>, [[Սրտամկանի ինֆարկտ|սրտի կաթված]], [[երիկամային անբավարարություն]], լյարդի անբավարարություն, [[ինքնասպանություն]], [[Ցավ|ցավի]] նկատմամբ հանդուրժողականության բարձրացում, [[ջրազրկում]] և կմախքի մկանային հյուսվածքի քայքայում<ref>{{Cite web|url=http://www.drugabuse.gov/publications/drugfacts/synthetic-cathinones-bath-salts|title=DrugFacts: Synthetic Cathinones ('Bath Salts')|date=|website=DrugAbuse.gov|publisher=National Institute on Drug Abuse|accessdate=18-Դեկտեմբեր-2013}}</ref>։ Ավելին, կան ապացույցներ, որոնք հաստատում են այն պնդումը, որ հոգեակտիվ միացությունը կարող է խթանել փսիխոզը մի մարդու մոտ, որն արդեն ենթակա է հոգեկան խանգարումների։ Տեսողական ախտանշանները, որոնք նման են խթանիչի չափից մեծ դոզաներին, ներառում են լայնացած բբեր, մկանների ակամա շարժում, արագ սրտի բաբախյուն և հիպերտոնիա<ref name=":0">Miller, Michael C. (September 2011). [https://www.health.harvard.edu/newsletters/Harvard_Mental_Health_Letter/2011/September "Ask the Doctor: Bath salts—a new way to get high?"]. ''Harvard Mental Health Letter''. Վերցված է 18-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ == Հայտնաբերումը == MDPV-ն և այլ սինթետիկ կատինոնները չեն կարող հոտոտվել [[Հայտնաբերող շուն|հայտնաբերող շների]] կողմից և չեն հայտնաբերվում սովորական [[մեզի անալիզ|մեզի անալիզով]]<ref>{{Cite journal|last=Winder|first=G. S.|last2=Stern|first2=N.|last3=Hosanagar|first3=A.|date=March 2012|title=Are "Bath Salts" the next generation of stimulant abuse?|journal=J Subst Abuse Treat|volume=44|issue=1|pages=42–45|doi=10.1016/j.jsat.2012.02.003|pmid=22445773}}</ref>, թեև դրանք կարող են հայտնաբերվել մեզի և մազերի մեջ՝ օգտագործելով [[գազային քրոմատոգրաֆիա-զանգվածային սպեկտրոմետրիա]] կամ հեղուկ քրոմատոգրաֆիա-զանգվածային սպեկտրոմետրիա<ref>{{Cite book|url=http://www.biomedicalpublications.com/mephedrone.pdf|title=Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man|last=Baselt|first=R.|publisher=Biomedical Publications|year=2017|edition=11th|location=Seal Beach, CA|pages=1280–1282|access-date=29-Հունիս-2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120425083904/http://www.biomedicalpublications.com/mephedrone.pdf|archive-date=25-Ապրիլ-2012}}</ref><ref>{{Cite journal|year=2012|title=Prevalence of new psychoactive substances: A retrospective study in hair|journal=Drug Testing and Analysis|volume=4|issue=6|pages=402–408|doi=10.1002/dta.1338|pmid=22522922}}</ref>։ Դիստրիբյուտորները կարող են քողարկել դեղը որպես ամենօրյա նյութեր, ինչպիսիք են [[Պարարտանյութեր|պարարտանյութը]] կամ [[Միջատներ վանող միջոց|միջատներին վանող միջոցը]]<ref name="CBC" /><ref>[https://www.newsday.com/news/new-york/bath-salts-synthetic-drugs-targeted-in-schneiderman-lawsuits-1.3829630 "'Bath salts,' synthetic drugs targeted in Schneiderman lawsuits"]. Long Island Newsday. Արխիվացված է [https://web.archive.org/web/20131228075413/http://www.newsday.com/news/new-york/bath-salts-synthetic-drugs-targeted-in-schneiderman-lawsuits-1.3829630 օրիգինալից] 28-Դեկտեմբեր-2013։ Վերցված է 18-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ == Տարածվածությունը == Քիչ է հայտնի, թե քանի մարդ է օգտագործում լոգանքի աղերը։ Մեծ Բրիտանիայում մեֆեդրոնը, որը սովորաբար հայտնի է որպես MCAT, չորրորդ ամենատարածված ապօրինի [[Մարիխուանա|թմրանյութն]] է [[գիշերային ակումբ]] այցելողների շրջանում կանեփից, MDMA- ից և [[Կոկաին|կոկաինից]] հետո։ [[Թույնի վերահսկման կենտրոնների ամերիկյան ասոցիացիան|Թույնի վերահսկման կենտրոնների ամերիկյան ասոցիացիայի]] զեկույցների հիման վրա ենթադրվում է, որ լոգանքի աղերի օգտագործումը ԱՄՆ-ում զգալիորեն աճել է 2010-ից 2011 թվականներին<ref name="coppola" />։ Կարծիքներ կան, որ օգտագործման աճը պայմանավորված է դրանց լայն տարածմամբ, շատ թմրամիջոցների թեստերի ժամանակ չհայտնաբերվածությամբ և լրատվամիջոցների սենսացիոն լուսաբանմամբ<ref name="prosser">{{Cite journal|year=2011|title=The Toxicology of Bath Salts: A Review of Synthetic Cathinones|journal=Journal of Medical Toxicology|volume=8|issue=1|pages=33–42|doi=10.1007/s13181-011-0193-z|pmc=3550219|pmid=22108839}}</ref>։ Օգտագործողների տարիքը տատանվում է 15-ից 55 միջակայքում, միջին տարիքը՝ 28<ref name=":0" />։ == Իրավական կարգավիճակը == [[Կանադայի թմրամիջոցների քաղաքականությունը]] 2012 թվականի աշնանից ի վեր դասակարգում է մեթիլենդիօքսիպիրովալերոնը (MDPV), որպես առաջին կանոնակարգի նյութ (schedule I)՝ վերահսկվող դեղերի և նյութերի մասին օրենքի համաձայն ՝ դասելով այն նույն կատեգորիայի, ինչ [[Հերոին|հերոինը]] և [[MDMA|MDMA-]] ն։ Մեֆեդրոնն ու մեթիլոնն արդեն անօրինական են Կանադայում և Միացյալ Նահանգների զգալի մասում <ref name="CBC" />։ [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությունում]] բոլոր փոխարինված կատինոնները ապօրինի ճանաչվեցին 2010 թվականի ապրիլին<ref name="bbc0704">[http://news.bbc.co.uk/democracylive/hi/house_of_commons/newsid_8605000/8605939.stm "BBC – Democracy Live – MPs move to ban mephedrone"]. ''BBC News''. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref><ref name="opsi.gov">[https://web.archive.org/web/20110105053256/http://www.legislation.gov.uk/uksi/2010/1144/made "The Misuse of Drugs (Amendment) (England, Wales and Scotland) Regulations 2010 No. 1144"]. Office of Public Sector Information. Արխիվացված է [https://www.legislation.gov.uk/uksi/2010/1144/made օրիգինալից] 5-Հունվար-2011</ref>, 1971 թմրամիջոցների չարաշահման մասին օրենքի համաձայն, սակայն այլ դիզայներական դեղամիջոցներ, ինչպիսին է [[Նաֆիրոն|նաֆիրոնը]], անօրինական միացություններ պարունակելով հանդերձ, համարվում է օրինական<ref name="brandt">{{Cite journal|last=Brandt|first=SD|last2=Sumnall|first2=HR|last3=Measham|first3=F|last4=Cole|first4=J|date=July 2010|title=Second generation mephedrone: The confusing case of NRG-1|journal=British Medical Journal|volume=341|pages=c3564|doi=10.1136/bmj.c3564|pmid=20605894}}</ref>։ [[Դեղերի մասին օրենքը 1968 թ|Դեղերի մասին օրենքի]] կողմից վերահսկվելուց խուսափելու համար դիզայներական դեղամիջոցները, ինչպիսին է մեֆեդրոնը, նկարագրվել են որպես «լոգանքի աղեր» կամ «պարարտանյութ», չնայած,որ այս նպատակների համար օգտագործելու պատմություն չունեն<ref name="acmdreport">{{Cite web|url=http://drugs.homeoffice.gov.uk/publication-search/acmd/ACMD-cathinones-report.pdf|title=Consideration of the Cathinones|date=31 March 2010|publisher=Advisory Council on the Misuse of Drugs|page=25|archiveurl=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20100402214933/http%3A//drugs.homeoffice.gov.uk/publication%2Dsearch/acmd/ACMD%2Dcathinones%2Dreport.pdf|archivedate=2-Ապրիլ-2010|accessdate=1-Ապրիլ-2010}}</ref><ref name="bbc2711">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/tees/8370130.stm "Police warning over 'bubble' drug"]. ''BBC News''. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ 2012 թվականի հուլիսին [[Միացյալ Նահանգների դաշնային թմրամիջոցների քաղաքականությունը|ԱՄՆ դաշնային թմրամիջոցների քաղաքականությունը]] փոփոխվեց՝ արգելելու համար լոգանքի աղերում սովորաբար հայտնաբերված դեղամիջոցները<ref name="Obama">Haggin, Patience (10 July 2012). [https://newsfeed.time.com/2012/07/10/obama-signs-federal-ban-on-bath-salt-drugs/ "Obama Signs Federal Ban on 'Bath Salt' Drugs".] ''Time''. Newsfeed. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ Մինչ այդ լոգանքի աղերը օրինական էին առնվազն 41 նահանգներում<ref>[https://www.ncsl.org/research/civil-and-criminal-justice/synthetic-drug-threats.aspx "Synthetic Drug Threats"]. National Conference of State Legislatures. Վերցված է 28-Դեկտեմբեր-2013</ref>։ == Հասարակություն և լրատվամիջոցներ == Լոգանքի աղերի կամ կապիկի փոշու օգտագործումը տարածվել է սոցիալական ցանցերի միջոցով<ref>Marsh, Sarah (17 August 2018). [https://www.theguardian.com/society/2018/aug/17/surge-in-monkey-dust-drug-use-linked-to-social-media-police-say "Surge in monkey dust drug use linked to social media, police say"]. ''The Guardian''. ISSN 0261-3077. Վերցված է 8-Փետրվար-2019</ref>։ [[Սթոք-օն-Թրենտ|Stoke-on-Trent]] քաղաքում<ref>{{Cite web|url=https://www.stokesentinel.co.uk/news/stoke-on-trent-news/theres-people-coming-us-what-2157927|title=Monkey dust couple's warning before setting their house on fire|last=Davies|first=Ruby|date=2018-11-20|website=stokesentinel|accessdate=8-Փետրվար-2019}}</ref> հաղորդվում է, որ Monkey Dust-ը բոլորովին նոր միացություն է, երբ իրականում MDPV-ի և MDPHP-ի կամ «լոգանքի աղերի» պատրաստուկները հասանելի են եղել 2000-ականների սկզբից<ref>{{Cite journal|last=Baumann|first=Michael H.|last2=Bukhari|first2=Mohammad O.|last3=Lehner|first3=Kurt R.|last4=Anizan|first4=Sebastien|last5=Rice|first5=Kenner C.|last6=Concheiro|first6=Marta|last7=Huestis|first7=Marilyn A.|date=2017|title=Neuropharmacology of 3,4-Methylenedioxypyrovalerone (MDPV), Its Metabolites, and Related Analogs|journal=Current Topics in Behavioral Neurosciences|volume=32|pages=93–117|doi=10.1007/7854_2016_53|isbn=978-3-319-52442-9|issn=1866-3370|pmc=5392131|pmid=27830575}}</ref>։ Տպագիր մամուլը և հեռարձակող մամուլը հաճախ օգտագործում են տեքստային շրջանակի մեթոդներ՝ հասարակության առավել խոցելի խավերի շրջանում սինթետիկ կատինոնի օգտագործման մասին հաղորդելու համար։ Օգտատերերին նկարագրելիս հաճախ օգտագործվում են այնպիսի տերմիններ, ինչպիսիք են «համաճարակը», «զոմբիների հարձակումը» և վերջերս «անհավանական Հալկ»<ref>{{Cite web|url=http://methods.sagepub.com/case/media-drug-epidemics-neuroscience-communication-studies-textual-framing|title=How Broadcast Media Discuss New Drug "Epidemics": Integrating Neuroscience With Communication Studies Through Textual Framing - SAGE Research Methods|website=methods.sagepub.com|language=en|accessdate=8-Փետրվար-2019}}</ref>։ 2018 թվականի օգոստոսին Ստաֆորդշիրի ոստիկանությունն ասաց, որ իրենք օրական մոտ տասը զանգ են ստանում Monkey Dust-ի հետ կապված։ Այնուամենայնիվ, պարզ չէ, թե միջադեպերն իրականում կապված են Monkey Dust-ի հետ, թե նյութերի համակցության հետ<ref>{{Cite web|url=http://theconversation.com/monkey-dust-mayhem-the-english-city-reportedly-at-the-centre-of-a-drug-fuelled-epidemic-102066|title=Monkey Dust mayhem: the English city reportedly at the centre of a drug-fuelled 'epidemic'|last=Page|first=Sarah|website=The Conversation|language=en|accessdate=8-Փետրվար-2019}}</ref>։ Հակառակ տարածված կարծիքի, «Մայամիի մարդակերների հարձակման» հետաքննության ընթացքում թունաբանները հարձակվողի դիահերձման ժամանակ լոգանքի աղերի բաղադրիչների հետք չեն հայտնաբերել<ref name="Laboy 2012">{{Cite web|url=https://www.bostonglobe.com/news/nation/2012/06/27/tests-find-only-marijuana-face-chewer-system/SZdUjP57vNQHdFEOxBWXBK/story.html|title=Tests find only marijuana in face-chewer's system|last=Laboy|first=Suzette|date=27 June 2012}}</ref>։ Սակայն որոշ գիտնականներ կասկածում են այն պնդումներին, որ լոգանքի աղերը չեն ներգրավվել փորձության մեջ և ասում են, որ փորձարկման սուղ հնարավորությունների պատճառով լոգանքի աղը կարող էր չբացահայտվել<ref>{{Cite web|url=http://articles.sun-sentinel.com/2012-07-06/news/fl-bath-salts-tests-20120706_1_bath-salts-synthetic-marijuana-clandestine-labs|title=Causeway Cannibal: Toxicology reports say Rudy Eugene was not on bath salts, but not everyone believes them - Sun Sentinel|date=2012-08-20|website=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120820120733/http://articles.sun-sentinel.com/2012-07-06/news/fl-bath-salts-tests-20120706_1_bath-salts-synthetic-marijuana-clandestine-labs|archivedate=20-Օգոստոս-2012|accessdate=25-Հունվար-2022}}</ref>։ == Տեսնել նաև == * [[Թմրավաճառություն|Թմրամիջոցների ապօրինի առևտուր]] == Ծանոթագրություններ == [[Կատեգորիա:Դեղերի մշակույթ]] [[Կատեգորիա:Թմրանյութ]] [[Կատեգորիա:Թմրամիջոցներ]] [[Կատեգորիա:Թմրամոլություն]] m6j72ce6omxmupg68io1e2k5yhscuwo Դորիան Էլեկտրա 0 1098916 8495938 8486367 2022-08-26T16:16:30Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Դորիան Էլեկտրա Ֆրիդկին Գոմբերգը''' ({{lang-en|Dorian Electra Fridkin Gomberg}}, {{ԱԾ}}), ամերիկացի երգիչ, երգահան և կատարողական արտիստ։ Առավել հայտնի է իր ոչ նորմատիվ հագուստներով ու վիզուալ և երաժշտական ոճով, որն, ի թիվս այլի, ներառում է High Concept ժանրի տեսահոլովակներ ։ Էլեկտրայի գործերում բարձրացվում են այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են գենդերն և սեռականությունը՝ միաժամանակ հարցադրելով պահպանողական ու ճնշող նորմերին։ Էլեկտրան թողարկել է երկու ալբոմ․ առաջինը՝ Flamboyant-ը, թողարկվել է 2019 թվականին, երկրորդը՝ My Agenda-ն, 2020 թվականին։ == Գործունեություն == Էլեկտրային հայտնիություն բերած առաջին գործերից էր «I'm in Love with Friedrich Hayek» տեսահոլովակը, որում արտիստն անդրադառնում է ավստրիացի տնտեսագետ [[Ֆրիդրիխ Հայեկ|Ֆրիդրիխ Հայեկի]] գաղափարախոսությանը։ <ref>{{Cite web|url=http://studentsforliberty.org/blog/this-is-the-best-they-can-do/|title=This is the Best They Can Do? - Students For Liberty|date=2012-12-20|website=web.archive.org|accessdate=2022-08-06|archive-date=2012-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20121220083524/http://studentsforliberty.org/blog/this-is-the-best-they-can-do/|dead-url=}}</ref> Քաղաքական ու տնտեսական հարցերին վերաբերող մյուս գործերից են «Roll with the Flow», «FA$T CA$H» և «Party Milk» տեսահոովակները։ Էլեկտրայի երգերում քննարկվող թեմաներում գերակշռում են գենդերային ինքնության, ինտերսեկցիոնալ ֆեմինիզմի, քվիր հիմնահարցերի ու տոքսիկ մասկուլինության թեմաները։ Այս կոնտեքստում նրա հայտնի գործերից են Man To Man-ը, Adam and Steve-ը<ref>{{Cite web|url=https://www.gaytimes.co.uk/culture/dorian-electra-calls-out-youtube-for-giving-an-18-rating-to-their-adam-steve-music-video/|title=Dorian Electra calls out YouTube for giving an 18+ rating to their Adam & Steve music video|date=2020-02-28|website=GAY TIMES|language=en-GB|accessdate=2022-08-06}}</ref>, Flamboyant-<ref>{{Citation|title=Dorian Electra - Flamboyant (Official Video)|url=https://www.youtube.com/watch?v=BDb1oTfcmCI|accessdate=2022-08-06|language=hy-AM}}</ref>ը, Emasculate-<ref>{{Citation|title=Dorian Electra - Emasculate (Official Audio)|url=https://www.youtube.com/watch?v=eyThMuOzAuM|accessdate=2022-08-06|language=hy-AM}}</ref>ը և այլք։ == Անձնական կյանք == Դորիան Էլեկտրան նույնականանում է որպես [[քվիր]] և [[Ոչ-բինար գենդեր|գենդերֆլյուիդ]]<ref>{{Cite web|url=https://www.dazeddigital.com/music/article/44167/1/dorian-electra-new-song-video-flamboyant-interview|title=Get to know Dorian Electra, the Liberace of fantasy pop music|last=Dazed|date=2019-04-25|website=Dazed|language=en|accessdate=2022-08-06}}</ref>։ Անգլերենում օգտագործում է {{Չի թարգմանված|պետք է=Եզակի they|բնագիր=they/them դերանունները|կա=:en:Singular they|լեզուն=անգլ․}}։ Նրա մոտ ախտորոշվել է [[Ուշադրության պակասի և հիպերակտիվության համախտանիշ|Ուշադրության պակասի և հիպերակտիվության խանգարում]]։ Էլեկտրան ծագումով [[Հրեաներ|հրեա]] է<ref>{{Cite web|url=https://www.billboard.com/culture/pride/dorian-electra-interview-flamboyant-debut-album-8520161/|title=How Dorian Electra Channels Camp & Queer Culture On Their ‘Whimsically Self-Aware’ Debut Album|last=Russell|first=Erica|last2=Russell|first2=Erica|date=2019-07-17|website=Billboard|language=en-US|accessdate=2022-08-07}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == [[Կատեգորիա:1992 ծնունդներ]] [[Կատեգորիա:Էլեկտրոփոփ երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի երգիչներ]] [[Կատեգորիա:ԼԳԲՏ-ն երաժշտության մեջ]] [[Կատեգորիա:ԼԳԲՏ-ն մշակույթի և արվեստի մեջ]] [[Կատեգորիա:Հրեա երաժիշտներ]] <references /> autynos911jxi5xmd3i9dueaviwcy0t Դորեստադ 0 1098939 8495937 8485697 2022-08-26T16:16:17Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Dorestad and trade routes.jpg|մինի|Դորեստադը վաղ միջնադարում (մոտ 800) Հյուսիսային Եվրոպայի հիմնական առևտրային ուղիների ցանցում]] '''Դորեստադ''' (Դորեստատ, Դուրիստան) վաղ միջնադարյան առևտրային քաղաք էր, որը գտնվում էր [[Նիդերլանդներ|Նիդեռլանդների]] [[Ուտրեխտ (մարզ)|Ուտրեխտ նահանգի]] հարավ-արևելքում՝ ժամանակակից [[Վեյկ բեյ Դյուրստեդե]] քաղաքի մոտ։ Այն ծաղկել է 8-ից 9-րդ դարի սկզբին որպես կարևոր նավահանգիստ հյուսիսարևելյան նավագնացության երթուղիների վրա՝ [[Հռենոս|Հռենոսի]] ջրբաժանին մոտ լինելու պատճառով, Նեդերհռենոսի միջոցով (Հռենոսի ամենահյուսիսային ճյուղը) դեպի Գերմանիա մուտքով դեպի հարավային Նիդեռլանդներ, հյուսիսային [[Ֆրանսիա]] և [[Անգլիա]] (Լեկի միջոցով) և հյուսիսային Նիդեռլանդներ, հյուսիսային [[Գերմանիա]] և [[Սկանդինավիա]] (Քրոմմե Հռենոսի միջոցով)։ Քաղաքը ստեղծվել է նախկին հռոմեական Լևեֆանում ամրոցի հիմքում 7-րդ դարում։ [[Ֆրանկներ|Ֆրանկների]] [[Կարոլինգներ|Կարոլինգյան կայսրությունը]] և [[Ֆրիզներ|ֆրիզները]] պայքարում էին տարածքի վերահսկողության համար, մինչև որ ֆրանկները [[719]] թվականին վերահսկողություն ձեռք բերեցին ֆրիզական ափի վրա։ Դորեստադը ծաղկել է 8-րդ դարից մինչև 9-րդ դարի կեսերը։ Բնակավայրը հայտնի էր ֆրանկական մի քանի տիրակալների հսկողության տակ մետաղադրամներ հատելով։ 7-րդ դարում պարզ էր, որ Դորեստադը մեծ նավահանգիստ դառնալու ներուժ ունի։ Այն ժամանակ առևտրականների հանդիպման կետն էր։ Այն եղել է կռվախնձոր ֆրանկների ու ժամանակակից [[Նիդերլանդներ|Նիդերլանդների]] տարածքի բնիկ ժողովուրդ [[Ֆրիզներ|Ֆրիզների]] միջև։ 7-րդ դարի վերջում ֆրանկերի հաղթանակը հանգեցրեց Դորեստադի տնտեսական ընդլայնմանը միջազգային առևտրի և [[Դրամահատարան|դրամահատարանի]] հիմնման արդյունքում։ Ենթադրվում է, որ եղել է տուրք, ինչպես նաև նավահանգստային վճարներ, որոնք գանձվել են Դորեստադում թագավորի ներկայացուցիչների կողմից<ref>{{Cite web|url=http://home.tiscali.nl/gjallar/Dorestad_Engels.html|title=Dorestad Engels|date=2014-05-02|website=web.archive.org|accessdate=2022-08-08|archive-date=2014-05-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20140502064339/http://home.tiscali.nl/gjallar/Dorestad_Engels.html|dead-url=}}</ref>։ Ժամանակի ընթացքում շատ մետաղադրամներ են հայտնաբերվել Դորեստադի տարածքում, որոնք վերահաստատում են նավահանգստի արագ աճի և վերահսկման փաստը, ինչպես նաև դրամահատարանի առկայությունը<ref>{{Cite journal|last=Coupland|first=Simon|date=2003-11-18|title=Trading places: Quentovic and Dorestad reassessed|url=http://doi.wiley.com/10.1046/j.0963-9462.2002.00109.x|journal=Early Medieval Europe|language=en|volume=11|issue=3|pages=209–232|doi=10.1046/j.0963-9462.2002.00109.x}}</ref>։ Հայտնաբերված մետաղադրամներից շատերը նման են այդ ժամանակաշրջանի ֆրանկական այլ մետաղադրամներին։ Դրամագիտական ​​վկայությունները հաստատում են ֆրանկների հաղթանակը ֆրիզների նկատմամբ<ref>{{Cite web|url=https://www.dorestadonthuld.nl/|title=Dorestad onthuld, de geschiedenis van Dorestad|website=www.dorestadonthuld.nl|accessdate=2022-08-08}}</ref>։ Թվում է, թե Դորեստադի, մասնավորապես Ստորին քաղաքի ընդլայնումը տևեց մինչև 9-րդ դարի սկիզբը, երբ շքեղ իրերի միջազգային առևտրի ուժը թուլացավ տարածաշրջանային առևտրի աճի արդյունքում։ Առևտրի բնույթի փոփոխությունը տեղի ունեցավ, երբ տարածաշրջանում ավելի ու ավելի շատ առևտրային քաղաքներ հիմնադրվեցին։ Ֆրանկները կապեր են հաստատում Բյուզանդիայի և մահմեդական աշխարհի հետ։ Քանի որ առևտուրն ամբողջ աշխարհում աճում էր, ֆրանկները պահանջում էին ավելի շատ առևտրային կենտրոններ՝ տնտեսությանը աջակցելու համար։ Արդյունքում, քաղաքի նկատմամբ հետաքրքրությունը նվազում է և Ուտրեխտի եկեղեցուն հանձնվում Դորեստադի զգալի հատվածի պատասխանատվությունը։ == Ծանոթագրություններ == [[Կատեգորիա:Եվրոպական քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նիդերլանդների քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Պատմական քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Անավարտ հոդվածներ]] pcjjayt2xvhpbydy98rgkqort7i4mzr Վիքիպեդիա:Խորհրդարան/Արխիվ/Հուլիս 2022 4 1099058 8496056 8495654 2022-08-26T23:39:48Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Ռոբոտ։ Արխիվացվում է 6 քննարկման բաժիններ [[Վիքիպեդիա:Խորհրդարան]]-ից (ԱՐԽԻՎԸ ԼՑՎԱԾ Է) wikitext text/x-wiki {{talk archive}} == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Ադմինական իրավունքների չարաշահում == Հարգելի վիքիհամայնք, ուզում եմ քննարկման ներկայացնել մի հարց, որի հետ, վստահ եմ, շատերը բախվել են։ Արդեն որերորդ անգամ [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] մասնակիցը առանց որևէ զգուշացման կամ պիտակման ջնջում է իմ կամ ակումբիս անդամների գրած հոդվածները։ Այնպիսի տպավորություն ունեմ, որ վերոնշյալ անձը գիշեր-ցերեկ նստած հետևում է մեր ստեղծած հոդվածներին և առանց հիմնավորման ջնջում։ Առաջարկում եմ տվյալ ադմին նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել։ [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 12:26, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի [[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]], խնդրում եմ ներկայացնել օրինակներ: Հիշեցնում եմ, որ մենք ունենք [[Վիքիպեդիա:Ջնջման կանոնակարգ#Արագ ջնջում|արագ ջնջման]] կանոնակագ: - [[Մասնակից:Kareyac|Kareyac]] ([[Մասնակցի քննարկում:Kareyac|քննարկում]]) 12:59, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի Նարինե, հավաստիացնում եմ, որ որքան այս 16 տարին հիշում եմ հայերեն Վիքիպեդիա չի եղել որևէ ադմին, ով «գիշեր–ցերեկ նստած հետևում է ու սպասում է ջնջի»։ Համաձայն [[Վիքիպեդիա:Վարվելակարգ]]ի «Ենթադրեք բարի մտադրություններ»։ Ադմինական աշխտանքը տեղով բավականին անշնորհակալ է, և ոչ հաճելի և պետք չէ այդ կամավորներին հավելյալ ապամոտիվացնել Վիքիէտիկետին ոչ համապատասխան խոսքերով։ Ես նայեցի [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8F%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6?type=delete&user=Voskanyan&page=&wpdate=&tagfilter=&wpfilters%5B%5D=newusers ջնջման տեղեկամատյանները] և վերջին օրերին Ոսկանյանը ջնջել է վերահղումներ, դատարկ էջեր, տառասխալներով էջեր։ Այս էջերի թվով ես չգտա թե ինչի մասին կարող է լինել խոսքը։ Վիքիպեդիայում ցանկացած մեղադրանք/քննության առաջարկ պետք է ուղղորդվի կոնկրետ գործողությունների վրա հղումներով։ Խնդրում եմ նշեք կոնկրետ օրինակներ, հատկապես եթե պնդում եք, որ դա ոչ թե 1-2 միջադեպ է, այլ տևական երևույթ։ --[[Մասնակից:Xelgen|Ալեքսեյ a.k.a. Xelgen]] ([[Մասնակցի_քննարկում:Xelgen|քննարկում]]) 13:16, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) Հոդվածը ջնջելիս ես դրա ստեղծողի ակումբային պատկանելությունը ու ակումբավարների սեփականատիրական իրավունքները հաշվի չեմ առնում (դա բնավ էլ պարտադիր չէ), բայց երևի նկատելի է, որ վերջերս ես քիչ եմ խմբագրում (անձնական պատճառներով, այնպես չէ, որ մեղադրանքները առանձնապես ծանր եմ տանում), եթե խոսքը վերաբերում է [[Մխիթար Մոս-Մուշեղյան]] հոդվածին, ապա այն ջնջվել է որպես դատարկ էջ, կարող էիք ուղղակի գրել, որ վերականգնվի, ի՞նչ կարիք կա չեղած ենթադրություններ անել. ինձ թվացել էր՝ սկսնակ մասնակցի կողմից ստեղծված ոչ այնքան նշանակալի անձի մասին հերթական հոդվածներից է, (գոնե կարելի էր մի քանի հղում ավելացնել. եթե այդքան կարևոր կազմակերպություններ են, որոնց անդամակցումը անձին նշանակալի են դարձնում, հավանաբար դրանց մասին էլ հոդվածներ պետք է լինեն, բացի այդ՝ առաջին հայացքից աչքի է զարնում այն հանգամանքը, որ հոդվածում ներկայացված են հիմնականում ոչ երկրորդային աղբյուրներ), Ձեր անունը չէի նկատել։ Հիշեցնեմ նաև նախորդ անգամ հոդվածը ջնջվել էր ոչ առանց հիմնավորման (ես մի դեպք եմ հիշում, ինչո՞ւ է նշվում, թե հոդվածները ջնջվում են գիշեր-ցերեկ), հետո Ձեր նախաձեռնությամբ (ոչ առանց անհիմն մեղադրանքների) մի քանի քննարկում եղավ, ու մասնակիցների մեծ մասը հոդվածի ջնջումը համարեց հիմնավոր ու տեղին, այլ հարց է, որ Դուք մինչև հիմա փորձում եք առանց լուրջ հիմնավորման հակառակը պնդել (եթե անգամ հոդվածը շուտով վերստեղծվի, ու մյուս մասնակիցները չանդրադառնան դրան, և հոդվածը մնա, դա դեռ չի նշանակում, որ նախկինում դրա ջնջվելը սխալ էր. ուղղակի բոլորի համար չէ, որ նախագծի սկզբունքներն առաջին տեղում են)։ Չեմ առաջարկում տվյալ մասնակցին արդեն որերորդ անգամ անհիմն մեղադրանքների համար «նկատողություն տալ և/կամ արգելափակել», բայց խնդրում եմ իմ խմբագրումների մեջ հետին մտքեր չենթադրել, եթե սխալմամբ հոդվածի ջնջումը այդքան մեծ մեղք է, ներողություն եմ խնդրում, արդեն վերականգնել եմ։--[[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]] ([[Մասնակցի քննարկում:Voskanyan|քննարկում]]) 13:53, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) ::Հարգելի [[Մասնակից:Voskanyan|Voskanyan]], կարծում եմ՝ հասցրել եք ծանոթանալ իմ վիքիգործունեությանը և համոզվել, թե որքան սրտացավ վերաբերմունք ունեմ իմ ստեղծած յուրաքանչյուր հոդվածի ու, առհասարակ, վիքիպեդիայի ու վիքիաշխարհի նկատմամբ։ Ուստի հոդված ջնջելիս խնդրում եմ մի պահ մտածել, թե այն ստեղծողը (խոսքը միայն իմ մասին չէ) ինչքան ժամանակ ու էներգիա է ներդրել, ինչ հիասթափությունների պատճառ կարող է դառնալ առանց պիտակման ջնջումը (հատկապես սկսնակ խմբագիրների պարագայում) և հետո միայն կիրառել ադմինական լիազորությունները։ Իսկ հոդվածը վերականգնելու համար շնորհակալություն։ Քննարկման մյուս մասնակիցներին ևս շնորհակալություն։ Քանի որ այս անգամ խնդիրը լուծվեց, կարծում եմ՝ հարկ չկա քննարկումը շարունակել։ --[[Մասնակից:Նարինե Մուրադյան|Նարինե Մուրադյան]] ([[Մասնակցի քննարկում:Նարինե Մուրադյան|քննարկում]]) 21:13, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) {{u|Նարինե Մուրադյան}} ջան, ասեմ, որ Voskanyan ադմինի կողմից ինքս չեմ նկատել նման «խմբագրական հետապնդումներ»։ Քանի որ վերջինս առավել ակտիվ ադմիններից է, հավանական է, որ իր ադմինական որոշ գործողություններ կարող են տարընկալման առիթ տալ։ Իհարկե եթե նկատել ես խնդրահարույց կոնկրետ գործողություններ, խնդրում եմ նշել այստեղ, անպայման միասին կուսումնասիրենք ու հետևություններ կարվեն։--[[Մասնակից:Ավետիսյան91|Ավետիսյան91]] ([[Մասնակցի քննարկում:Ավետիսյան91|քննարկում]]) 18:40, 8 Հուլիսի 2022 (UTC) :Կարծես թե կա ընդհանուր դիրքորոշում, սակայն նախադեպը ինձ բավականին մտահոգիչ է թվում ընդհանուր առմամբ վերցրած։ Այստեղ հնչում են լուրջ մեղադրանքներ, որոնք կարող են վիրավորական լինել կամ «ստիպել» աչառու քայլեր կատարել, այն է թե՝ հատուկ ստուգել, թե ում ստեղծած հոդվածի հետ գործ ունի ադմինը կամ կամայական խմբագիրը, շրջանցի որոշակի մարդկանց խմբագրումներ, քանի որ «բողոք է ներկայացվել կամ կարող է ներկայացվել»։ Կրկնում եմ. սա վատ նախադեպ է, կարող է շահարկվել, քանի որ խմբագրումների մի որոշակի տեսակ կարող է ծածկվել հետապնդման անունի տակ և ուղղակի դադարել նկատվելուց։ Խնդրում եմ հետևողական լինել բոլոր արտահայտությունների, հատկապես նման լուրջ մեղադրանքների ապացուցման պարագայում, այլապես ցանկացած ակտիվ խմբագիր կարող է հայտնվել նույն իրավիճակում որպես «չուզող»։ (Կարծում եմ՝ կարիք չկա ասելու, որ որևէ մեկի շահը չեմ պաշտպանում։ Սա առաջին հերթին վիքիէթիկետի հետ կապված հարց է)։ --[[Մասնակից:A.arpi.a|A.arpi.a]] ([[Մասնակցի քննարկում:A.arpi.a|քննարկում]]) 17:45, 10 Հուլիսի 2022 (UTC) == «WikiGraphers». Hackathon == Հարգելի՛ խմբագիրներ, Հետք Մեդիա Գործարանը, «WikiGraphers. վիզուալացնելով ազատ գիտելիքը» նախագծի շրջանակներում, օգոստոսի 5-7-ը Դիլիջանում կազմակերպում է հաքաթոն։ Հաքաթոնին կարող են գրանցվել Վիքիմեդիա նախագծերում առնվազն 500 խմբագրում ունեցող մասնակիցները։ Հաքաթոնի ժամանակ նախագծի մասնակիցները և Հայերեն Վիքիպեդիայի ակտիվ խմբագիրները միասին ստեղծելու են տեքստային և վիզուալ բովանդակություն, խմբագիրները ծանոթանալու են վիզուալացման ժամանակակից գործիքներին ու դրանց կիրառմանը հոդվածներ ստեղծելու ժամանակ։ Երևան-Դիլիջան-Երևան ուղևորափոխադրումը և կացության ծախսերը հոգում է Հետք Մեդիա Գործարանը։ Գրանցման վերջնաժամկետը հուլիսի 20-ն է։ Գրանցվելու համար անհրաժեշտ է լրացնել [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdXO5qYNJ75j1uTs2Gt7okWVZvwJ9t_GAE8NjwedYuyP-Lrlw/viewform այս գրանցման հայտը]։ --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 14:38, 11 Հուլիսի 2022 (UTC) :Հարգելի՛ խմբագիրներ, հիշեցնում եմ, որ այսօր հաքաթոնին գրանցվելու վերջին օրն է ։) --[[Մասնակից:GeoO|<font color = "red"><big>'''ջ'''</big></font><font color = "black">'''եօ'''</font>]] [[Մասնակցի քննարկում:GeoO|🌱]] 10:14, 20 Հուլիսի 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) 11:34, 14 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 01:37, 18 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election == <section begin="announcement-content"/> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content"/> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 14:03, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Vote for Election Compass Statements == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements *August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] 21:01, 27 Հուլիսի 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> mqx9b2t76762jeslx0qmh2ikj9u923k Էդուարդ Քեոնջյան 0 1099744 8495990 8492223 2022-08-26T19:21:40Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Գիտնական |պատկեր= Էդուարդ Քեոնջյան.jpg}} '''Էդուարդ Քեոնջյան''' ({{ԱԾ}}<ref>http://wc.arizona.edu/papers/93/15/06_1_m.html Arizona University</ref>), հայ նշանավոր [[Ճարտարագետ|ինժեներ]], ցածր հզորության էլեկտրոնիկայի ոլորտի ռահվիրաներից, [[Միկրոէլեկտրոնիկա|միկրոէլեկտրոնիկայի]] հայրը<ref>{{Cite web|url=http://www.engr.arizona.edu/news/story.php?id=59|title=Keonjian Distinguished Professorship Honors Life and Work of "Father of Microelectronics"|last=Brown|first=Pete|date=October 6, 2009|website=College of Engineering News Archive|publisher=University of Arizona|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514163753/http://www.engr.arizona.edu/news/story.php?id=59|archivedate=May 14, 2011|accessdate=2016-08-04}}</ref>։ 1954 թվականին Քեոնջյանը նախագծել է արևային էներգիայով աշխատող գրպանի չափի աշխարհում առաջին ռադիոհաղորդիչը։ 1959 թվականին Քեոնջյանը նախագծել է [[ինտեգրալ սխեմա]]յի առաջին նախատիպը<ref>[http://ru.hayazg.info/Кеонджян_Эдуард Кеонджян Эдуард]</ref>։ 1963 թվականին նա կազմակերպել է ցածր էներգիայի էլեկտրոնիկայի վերաբերյալ աշխարհում առաջին միջազգային սիմպոզիումը։ Ավելի ուշ Քեոնջյանը համագործակցել է [[ՆԱՍԱ]]-ի տիեզերագնաց [[Նիլ Արմսթրոնգ|Նիլ Արմսթրոնգի]] հետ՝ որպես «[[Ապոլոն 11]]» նախագծի ձախողումների վերլուծության ղեկավար։ [[Վիկտոր Համբարձումյան]]ի հորաքրոջ որդին է<ref name=":0">{{Cite web|url=https://armeniasputnik.am/20171026/haykakan-hanjari-amerikyan-erazanqy-gyutarar-qyonjyani-mi-qani-kyanqery-9216694.html|title=Հայկական հանճարի «ամերիկյան երազանքը». գյուտարար Քեոնջյանի մի քանի կյանքերը|last=Գյուլմիսարյան|first=Ռուբեն|date=20171026T2138+0400|website=Sputnik Արմենիա|language=am|accessdate=2022-08-19}}</ref>։ == Վաղ կյանք == Էդուարդ Քեոնջյանը ծնվել է 1909 թվականին հայ բժշկի ընտանիքում<ref name=":0" /> [[Թիֆլիս]]ում՝ [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի]] հարավային մասում, որն այժմ [[Վրաստան|Վրաստանի Հանրապետության]] մայրաքաղաքն է։ 1922 թվականին քաղաքում գործարկվեց ռադիոկայան, ինչը շրջադարձային եղավ Էդուարդի կյանքում։ Հայթայթելով դետալները` նա պատրաստեց ռադիոընդունիչ։ Բնագավառի նկատմամբ սերը նրան նախ տարավ Թիֆլիսի պոլիտեխնիկ, որտեղ նա սովորեց մեկ տարի, այնուհետև նա տեղափոխեց Լենինգրադի (այժմ՝ [[Սանկտ Պետերբուրգ]]) էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտ<ref name=":0" />։ 1932 թվականին Լենինգրադի էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտում նա ստացել է էլեկտրատեխնիկայի գիտական աստիճաններ։ Երբ Լենինգրադը պաշարված էր [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ]], Էդուարդը դասավանդում էր ինստիտուտում։ Միլիոնավոր մարդիկ մահանում էին ցրտից և սովից։ Ծանր հիվանդացավ նաև Քեոնջյանը։ Նա զգաց, որ վերջը մոտ է և խնդրեց տեղեկացնել իր բարեկամ Կլարա Հոլմկվիստին։ Երբ Կլարան եկավ էլեկտրատեխնիկական ինստիտուտ, նրան ասացին, որ Քեոնջյանը մահացել է, և նրան թաղել են տնից ոչ հեռու։ Կլարան ճանապարհին ձյան տակից դուրս ցցված շարժվող ձեռք նկատեց։ Քեոնջյանին հանեցին ձյան տակից և տարան տուն<ref name=":0" />։ Որոշ ժամանակ անց Էդուարդին տարհանեցին Լենինգրադից, սակայն ճանապարհին նրան կնոջ՝ Վիրջինիայի և որդու՝ Էդուարդ Կրտսերի հետ գերմանացիները բռնեցին և ուղարկեցին [[Գերմանիա]]` [[Կոբլենց]]ի մոտ գտնվող աշխատանքային ճամբար<ref name=":0" />։ Ճամբարում նրա պարտականությունները ներառում էին պահեստամասերի համար ինքնաթիռների ապամոնտաժումը։ Քեոնջյաններին հաջողվեց փախչել ճամբարից։ Նրանք գնացքով հասան ամերիկացիների հսկողության տակ գտնվող գոտի։ Դիմելով հյուպատոսին` Քեոնջյանը խնդրեց իրենց օգնել հասնել [[ԱՄՆ]]։ Թույլտվությունը տրվեց։ 1947 թվականին նա ԱՄՆ-ում կնոջ (որը մահացավ 1969 թվականին) և որդու հետ հայտնվեց առանց դրամական միջոցների, ոչ մի բառ անգլերեն չիմանալով, առանց ընկերների ու հարազատների<ref name=":0" />։ Սկզբում նա աշխատեց ավտոլվացման կետում, այնուհետև որպես գծագրող աշխատեց ''Westinghouse''-ում։ Սովորելով անգլերենը՝ նա կարողացավ իրեն դրսևորել մասնագիտական ոլորտում։ Շուտով նրան հրավիրեցին «[[Ջեներալ էլեկտրիկ|Ջեներալ էլեկտրիկ]]», որտեղ էլ սկսվեց նրա մասնագիտական կարիերան. նա դարձավ [[միկրոէլեկտրոնիկա]]յի ականավոր գիտնականներից և գյուտարարներից մեկը<ref name=":0" />։ == Անձնական կյանք == Էդուարդ Քեոնջյանը մոլի ճանապարհորդ էր և Հետախույզների ակումբի, Շրջագայողների ակումբի և Ամերիկայի հնագիտական ինստիտուտի անդամ։ Առաջին անգամ Էդուարդն ամուսնացել էր Վիրջինիայի հետ, նրանք 1937 թվականին ունեցան մեկ երեխա՝ Էդուարդ Քեոնջյան Կրտսերը։ Նա իր երկրորդ կնոջ՝ Մարիայի հետ [[Նյու Յորք նահանգ]]ի Գրեյթ Նեք քաղաքից 1993 թվականին տեղափոխվել է Գրին Վելլի։ 1997 թվականին Էդուարդ Քեոնջյանը նկարագրել է իր կյանքի պատմությունը «Վերապրել եմ պատմելու համար» ինքնակենսագրականում<ref>[https://www.amazon.co.uk/dp/0865342520 Autobiography]</ref>։ Էդուարդ Քեոնջյանը մահացել է 1999 թվականի սեպտեմբերին՝ իր 90-ամյա հոբելյանը նշելուց մի քանի օր անց։ Հոբելյանի օրը նրան անձամբ շնորհավորել է [[ԱՄՆ նախագահ|ԱՄՆ-ի նախագահ]] [[Բիլ Քլինթոն]]ը<ref name=":0" />։ Էդուարդ Քեոնջյանի ժառանգներից մնացել են նրա որդին՝ Էդուարդ կրտսերը, թոռը՝ Քամիլ Քեոնջյանը և նրա այրին՝ Մարիան։ == Գիտական կարիերա == Էդուարդ Քեոնջյանը ցածր հզորության էլեկտրոնիկայի ոլորտի ռահվիրաներից էր։ Նա 1954 թվականին նախագծել է [[արևային էներգիա]]յով աշխատող գրպանի չափի աշխարհում առաջին ռադիոհաղորդիչը։ Այժմ այդ հաղորդիչը ցուցադրվում է Սմիթսոնյան ամերիկյան պատմության ազգային թանգարանում։ Էդուարդ Քեոնջյանն ունեցել է ավելի քան 100 հրապարակում<ref>[https://www.amazon.com/s?_encoding=UTF8&search-type=ss&index=books&field-author=Edward%20Keonjian Amazon]</ref><ref>https://web.archive.org/web/20090831091137/http://geocities.com/famousgeorgians1/ethnicity.html famous georgians</ref>, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի և այլ երկրների 27 արտոնագրեր։ Քեոնջյանի խմբագրած և համահեղինակած գրքերից մեկը՝ «Միկրոէլեկտրոնիկա. տեսություն, ձևավորում և արտադրություն», վաճառվել է ավելի քան մեկ միլիոն օրինակով ամբողջ աշխարհում և թարգմանվել է վեց լեզուներով՝ 1963 թվականին առաջին անգամ հրատարակվելուց հետո։ Էդուարդ Քեոնջյանն իր աշխատանքը միկրոէլեկտրոնիկայի ոլորտում սկսել է «[[Ջեներալ էլեկտրիկ|Ջեներալ էլեկտրիկ]]ում» 1951 թվականին։ Հետագայում՝ 1963 թվականին, նա կազմակերպել է ցածր հզորության էլեկտրոնիկայի վերաբերյալ միջազգային առաջին սիմպոզիումը։ ''Grumman Aircraft''-ում աշխատելու տարիներին նա ղեկավարել է 165-հոգանոց անձնակազմ և աշխատել է [[Նիլ Արմսթրոնգ|Նիլ Արմսթրոնգի]] հետ որպես [[Ապոլոն 11|«Ապոլոն 11»]] նախագծի ձախողումների վերլուծության ղեկավար։ Նա մի քանի տարի անցկացրել է [[Հնդկաստան|Հնդկաստանում]] և [[Եգիպտոս|Եգիպտոսում]]՝ աշխատելով [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]-ի էլեկտրոնիկայի մասնագետ։ Նա նաև 12 տարի անցկացրել է որպես [[ՆԱՏՕ]]-ի հետազոտական խմբի (AGARD) ԱՄՆ-ի անդամ։ Էդուարդ Քեոնջյանն Էլեկտրատեխնիկայի և էլեկտրոնիկայի ինժեներների ինստիտուտի անդամ էր, արժանացել է Ավիատիեզերական արդյունաբերության ասոցիացիայի (AIA) «Վաստակավոր գործընկեր» մրցանակին և [[Նյու Յորքի գիտությունների ակադեմիա|Նյու Յորքի գիտությունների ակադեմիայի]] անդամ էր։ Թուսոնի [[Արիզոնայի համալսարան|Արիզոնայի համալսարանը]] Էդուարդ Քեոնջյանին շնորհել է այցելու պրոֆեսորի պաշտոն, որը թույլ է տվել միկրոէլեկտրոնիկայի ոլորտի աշխարհի առաջատար գիտնականներից մի քանիսին գալ համալսարան՝ աշխատելու պրոֆեսորադասախոսական կազմի և ուսանողների հետ։ 1998 թվականին նա իր երկրորդ կնոջ հետ համալսարանում հիմնադրել է Էդուարդ և Մարիա Քեոնջյանների միկրոէլեկտրոնիկայի ամբիոնը։ 2001 թվականին [[Արիզոնայի համալսարան|Արիզոնայի համալսարանը]] Էլեկտրատեխնիկայի և համակարգչային տեխնիկայի շենքում տեղադրել է Էդուարդ Քեոնջյանի բնական չափի բրոնզե ձուլվածքը։ == Միկրոէլեկտրոնիկայի բնագավառի վաստակավոր պրոֆեսոր == Ի նշանավորումն ծննդյան 100-ամյակի (Էդուարդ Քեոնջյանը 100 տարեկան կդառնար 2009 թվականի [[օգոստոսի 14]]-ին), Ճարտարագիտական քոլեջը հայտարարել է Միկրոէլեկտրոնիկայի բնագավառում Էդվարդ և Մարիա Քեոնջյանների անվան վաստակավոր պրոֆեսորի կոչման հաստատման մասին, որը Կեոնջյանի և նրա կնոջ՝ Մարիայի միլիոնավոր դոլարների նվիրատվության արդյունքն էր։ Այդ կոչման առաջին կրողը Վոլֆգանգ Ֆինկն է, որը [[Արիզոնայի համալսարան|Արիզոնայի համալսարանի]] ֆակուլտետին միացել է 2009 թվականի հոկտեմբերին՝ գալով [[Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտ|Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտից]] և [[ՆԱՍԱ]]-ի [[Ռեակտիվ շարժման լաբորատորիա|Ռեակտիվ շարժման լաբորատորիայից]] <ref>http://uanews.org/node/27982 University Arizona News</ref>։ == Մատենագիտություն == * Keonjian, Edward ''Micropower electronics'' (paper) Dewey: 621.3817, LC: TL500 .N6 no. 77, OCLC: 1855674 * Keonjian, Edward (1970) ''Air and spaceborne computers'' Technivision Services (Slough, England) * Keonjian, Edward (1963) ''Microelectronics theory, design, and fabrication.'' McGraw-Hill (New York) LCCN: 63013140, Dewey: 621.381, LC: TK7870 .K4 == Շանոթագրություններ == {{Ծանցանկ|2}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Ամերիկահայ ճարտարագետներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկահայ գյուտարարներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկահայ գիտնականներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկահայ ակադեմիկոսներ]] o6knrj3iqgxgaixfzpmbob86bx512ex Մասնակից:XenonX88/Ավազարկղ 3 2 1099929 8495904 8493591 2022-08-26T15:24:47Z 37.252.83.199 /* Պատմություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց | հայերեն անվանում = Սուրբ Մարիամ - Սուրբ Եղիսաբեթ մատուռ | պատկեր = St_Mariam-Elizabeth_chapel_05.jpg | պատկերի չափ = 300px | նկարագրություն = Ճարտարապետ [[Գրիգոր Նազարյան]]ն իր կողմից նախագծված և կառուցված մատուռի մոտ | երկիր = Հայաստան | տեղագրություն = {{դրոշավորում|Հայաստան}} [[Արագածոտնի մարզ]], [[Արայի]] գյուղ | լայնք = | երկայնք = | կրոնադավանություն = {{դրոշավորում|Հայ Առաքելական եկեղեցի}} | տարածշրջան = [[Եվրոպա]] | նահանգ = | մարզ = [[Արագածոտնի մարզ]] | հոգևոր կարգավիճակ = Գործող | ներկա վիճակ = Կանգուն | ժառանգության կարգավիճակում = | կառուցման սկիզբ = [[1998]] թ․ | կառուցման ավարտ = [[2000]] թ․ }} '''Որդեկորույս մայրերին նվիրված Սուրբ Մարիամ - Սուրբ Եղիսաբեթ մատուռ''', գտնվում է [[Արագածոտնի մարզ]]ի [[Արա (գյուղ)]] մտնող ճանապարհի ձախակողմյան բարձունքի վրա։ Կառուցվել է [[1998]]-[[2000]] թվականներին։ ==Պատմություն== Դեռևս [[1982]] թ-ի սեպտեմբերի 27-ին այստեղ տեղադրվել էր հուշաքար [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ում զոհված համագյուղացիների հիշատակին հուշարձան կառուցելու մասին, որը, սակայն, չի իրականացվել։ Փոխարենը հավանություն է տրվել տեղանքում մատուռ կառուցելու նախագծին։ Այն նախագծվել և կառուցվել է ճարտարապետ [[Գրիգոր Նազարյան]]ի կողմից<ref>[https://www.hayagitaran.am/2022/05/id-11907.html ԵՎ ՊԻՏԻ ԼԻՆԻ ԱՄԵՆԱՅՆ ԳՈՐԾ ԱՍՏՎԱԾԱՅԻՆ․․․ - Հայագիտարան Հայաստան]</ref>։ Նախագիծը քննարկել ու հաստատել են ակադեմիկոսներ [[Վարազդատ Հարությունյան]]ը, [[Ջիմ Թորոսյան]]ը, [[Գրիգոր Խանջյան]]ը և ճարտարապետ [[Բաղդասար Արզումանյան]]ը։ Եկեղեցու կառուցումը ֆինանսավորվել է [[Մասաչուսեթս|Մասաչուսեթս նահանգի]] Ուոթերթաունի Սբ․ Ջեյմս եկեղեցու տիկնանց բարեգործական միության և [[Վենեսուելա]]յի բարերարների հանգանակությունների միջոցներից։ Միջոցների բաշխումն ու տնօրինումն իրականացվել է մատուռի կառուցման համար հանգանակությունների կոմիտեի նախագահ Ջեք Մեձորյանի կողմից։ Գծագրական և նախագծի վավերացման աշխատանքներին աջակցել է Արագածոտնի մարզի գլխավոր ճարտարապետ Աշոտ Դավոյանը։ Կառուցումից հետո մատուռը ենթարկվել է վանդալիզմի։ Մատուռի արևելյան պատին ավելացվել է մինչ այդ գոյություն չունեցող արձանագրություն, որում փորձ է արվում կեղծել մատուռի կառուցողի անունը։ == Ճարտարապետություն == Մատուռը հիմքում քառակուսի, արևմտյան բաց մուտքով, առանց խորանի բարձրագնա ու երկգմբեթ կառույց է, վեղարավոր գմբեթի ներքո կլորն է, նրանց միջեւ՝ զանգակատունը<ref>[https://www.aravot.am/2022/05/14/1267546/ Եվ պիտի լինի ամենայն գործ աստվածային - Առավոտ օրաթերթ]</ref>։ Կառուցված է նարնջագույն [[տուֆ|տուֆից]] (Անիի տուֆ)։ Կառուցված է հայկական ավանդական եկեղեցական ճարտարապետությամբ, որն օգտագործվել է ժամանակակից ճարտարապետական լուծումների համադրությամբ։ Հատուկ լուծումով է կառուցված մատուռի դուռը։ Հաշվի է առնվել քամու ուղղությունը, իսկ դռան անկյունների թեքությունն ապահովում է, որ ձմռանը ձնաբքի ժամանակ ձյունը չլցվի մատուռից ներս։ Գնտվելով գեղատեսիլ տեղանքում՝ այն միաձուլվում է [[Արայի (լեռ)|Արայի]] լեռան և [[Արագած]]ի տեսարաններին։ ==Հիմնարկեքի արարողություն== Բոստոնի Հայ Եկեղեցասիրաց կանանց միության գումարային ներդրումով [[1999]] թվականի հունիսի 5-ին Արագածոտնի թեմի առաջնորդ Տեր Նավասարդ եպիսկոպոսի (Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդական փոխանորդ) ձեռամբ կատարվել է մատուռի հիմնարկեքը, որին ներկա է գտնվել նաև Տեր Տաճատ քահանա Դավիդյանը։ ==Խաչի տեղադրման արարողություն== Մատուռի խաչը տեղադրվել է Արմավիրի թեմի առաջնորդի պաշտոնակատար Տեր Գրիգորիս արքեպիսկոպոս Բունիաթյանի և Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդական փոխանորդ Տեր Նավասարդ եպիսկոպոս Կճոյանի ձեռոք և օծվել է [[2000]] թ-ի հուլիսի 13-ին Սուրբ Աստվածածնի վերափոխման օրը։ ==Ծառատունկ== [[File:Ծառատունկ Արայի.jpg|left|130px]] [[2005]] թ-ին մատուռի մոտ խմելու ջուր է հասցվել և ցայտաղբյուր է կառուցվել։ Ապարան խոշորացված համայնքի և «Հայաստան Ծառատունկ» (Armenian Tree Project) ծրագրի կողմից իրականացվել է ծառատունկ, տկվել է 200-ից ավելի ծառ ու թուփ։ == Նվիրագրեր == * Մատուռի մուտքի բարավորին փորագրված է` «Որդեկորույս մայրերի մատուռ»։ [[File:Ընծայագիր Արայի 02.jpg|thumb|]] Մատուռի հյուսիսային պատին ամրացված հուշատախտակի վրա փորագրված է. {{քաղվածք|''Հայրապետութեանն Տ. Տ. [[Գարեգին Բ Ոսկեհատցի]] կաթողիկոսի Ամենայն Հայոց եւ յառաջնորդական տեղապահութեան [[Արագածոտնի մարզ|Արագածոտնի]] թեմին Տ. Վազգենայ վարդապետի Միրզախանեանի մատուռս Սբ. Մարիամ եւ Եղիսաբեթ յԱրայի արդեամբ բոստոնահայոց համայնից:''}} [[File:Ընծայագիր Արայի 01.jpg|thumb|]] * Նույնատիպ երկրորդ հուշատախտակի վրա փորագրված է. {{քաղվածք|''Սկիզբն եղեւ կառուցման մատռոյս Սրբոյ Մարիամայ եւ Եղիսաբեթայ, որ ի գեղջ Արաի ի Հայրապետութեանն [[Գարեգին Ա Քեսաբցի]] կաթողիկոսի Ամենայն Հայոց եւ առաջնորդութեանն Տ. Նավասարդայ եպիսկոպոսի Կճոյեան։ Ամի տեառն [[1998]] եւ թուին Հայոց ՌՆԽԷ (1998):''}} [[File:Ընծայագիր Արայի 04.jpg|thumb|left|150px]] Հյուսիսային կողմի ներս ընկած հատվածի վրա փորագրվել է հետևյալ նվիրագիրը. {{քաղվածք|Մեյրի Շատպէկյան ի յիշատակ Էլիզապէթ եւ Մարիամ Ճանիկեան <br> Արաքսի եւ Սերոբ Ուզունյան <br> ի յիշատակ Յասմիկ Ուզունեանի, Վենեզուէլա <br> Ագնես Սահակեան <br> ի յիշատակ Էլիզա Սահակեանի <br> Մարգրիտ եւ Մարտիկ Տարկունեան, Վենեզուէլա <br> Անոյշ եւ Երուանդ Պալեան <br> Մարիա, Արթուր եւ Արմեն Պալեան, <br> Մարիամ եւ Սերոբ Պետրոսեան <br> Փօլ Արա Քիւրքճեան <br> Թինա եւ Լեւոն Քիւրքճեան":''}} [[File:Ընծայագիր Արայի 03.jpg|thumb|left|150px]] * Հարավային կողմի ներս ընկած հատվածի վրա փորագրվել է հետևյալ նվիրագիրը. {{քաղվածք|Ժանէթ եւ Եդուարդ Գէլճիքեան Նատիա, Աննա, Գարնիկք <br> ի յիշատակ Անահիտ եւ Յարութիւն Գարնիքեանի <br> Սոնա եւ Սեդրակ Իսկէնտերեան <br> Թագուհի եւ Վարդանին Կիլիզեան <br> Ծովակ եւ Գրիգոր Կիւլտալեան <br> Մարի եւ տոքթ. Նշան Կուտսուզեան <br> Եւա եւ Ճեք Մեծօրեան <br> Մէյրի եւ Մարկրիտ Յովնանեան <br> Արմինուհի Նաճարեան:''}} == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed"> St_Mariam-Elizabeth_chapel_01.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_02.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_03.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_04.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_06.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_07.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_08.jpg St_Mariam-Elizabeth_chapel_09.jpg Arayi_chapel_inauguration.jpg|Արա գյուղի մատուռի բացման արարողությունը </gallery> == Ծանոթագրություններ == * * {{DEFAULTSORT:Մարիամ-սուրբ Եղիսաբեթ մատուռ}} [[:Կատեգորիա:Արագածոտնի թեմի վանքեր և եկեղեցիներ]] [[:Կատեգորիա:Աշտարակի շրջան]] [[:Կատեգորիա:20-րդ դարի հայկական վանքեր և եկեղեցիներ]] h1idae6xipk7x06sbf48ygo3gcgvj36 Արաշ Ավին 0 1099930 8495873 8493566 2022-08-26T13:10:10Z Գարիկ Ավագյան 7147 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ | անուն = Արաշ Ավին | բնօրինակ_անուն = آرش آوین | պատկեր = Arash Avin 2021.jpg | ալտերնատիվ = | նկարագրություն = Արաշ Ավինն «[[Ամերիկայի ձայն]]»-ին տված իր հարցազրույցի ժամանակ (2021 թ.) | լայնություն = | քաղաքացիություն = | landscape = <!-- այո, եթե պատկերը լայն է, հակառակ դեպքում թողնել դատարկ --> | գույն = **Պարտադիր** մեկը գրեք՝ solo_singer, non_vocal_instrumentalist, non_performing_personnel, կամ temporary | ի ծնե անուն = | մականուն = | ծննդյան օր = <!-- {{birth date and age|YYYY|MM|DD}} --> | ծննդավայր = [[Թեհրան]], [[Իրան]] | երկիր = {{դրոշավորում|Իրան}} <br> {{դրոշավորում|ԱՄՆ}} | վախճանի օր = <!-- {{death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date 1st) --> | վախճանի վայր = | ժանրեր = | մասնագիտություն = երգիչ, երգահան | գործիքներ = [[վոկալ]] | գործունեության տարիներ = <!-- YYYY–YYYY (կամ –այժմ) --> | լեյբլեր = | կապված է = | կայք = {{URL|arashavin.com}} | հայտնի գործիքներ = }} '''Արաշ Ավին''' ({{lang-fa|آرش آوین}}, [[Թեհրան]], [[Իրան]]), [[Պարսիկներ|իրանցի]] ժամանակակից երգիչ և երգահան, մասնագիտացած է [[:en:Music of Iran|պարսկական երաժշտության]] մեջ<ref>{{cite web|url=https://ir.voanews.com/a/voa-farsi-guest-interview-arash-avin-singer/6364992.html|title=آرش آوین و اجرای کار حمیرا؛ خاطرات کودکی و سفر به شمال و تاثیر موسیقی ایرانیان لسآنجلس|language=fa|publisher=[[Ամերիկայի ձայն|Voice of America]]|access-date=21 August 2022}}</ref>։ Նա համագործակցել է մի շարք երաժիշտների և կոմպոզիտորների հետ, ինչպիսիք են [[Գուգուշ]]ը, [[:fa:هلن (خواننده)|Հելեն]]ը, [[:en:Hamed Behdad|Համեդ Բեհդադ]]ը, [[:fa:بابک_امینی|Բաբակ Ամինի]]ն, [[:fa:سوگند_(خواننده)|Սոգանդ Սոհեյլի]]ն, [[Շուբերտ Ավակյան]]ը, [[Դայան Ուորեն]]ը և շատ ուրիշներ<ref>{{cite web|url=https://www.marketwatch.com/press-release/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness-2021-09-20|title=Iranian Immigrant Arash Avin's Music is a Testimony to Love of Freedom and Happiness|date=20 September 2021|website=marketwatch.com|publisher=[[:en:MarketWatch|MarketWatch]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20211001180201/https://www.marketwatch.com/press-release/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness-2021-09-20|archive-date=1 October 2021|access-date=1 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://farhang.org/concerts/arash-avin-special-virtual-tribute-performance|title=About Arash|website=farhang.org|publisher=[[:en:Farhang|Farhang]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004095217/https://farhang.org/concerts/arash-avin-special-virtual-tribute-performance|archive-date=4 October 2021|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.wtnzfox43.com/story/44772653/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness|title=Iranian immigrant Arash Avin|date=20 September 2021|website=wtnzfox43.com|publisher=[[:en:WTNZ|WTNZ - Fox43]]|archive-date=4 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004095707/https://www.wtnzfox43.com/story/44772653/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.wicz.com/story/44853928/arash-avin-represented-iran-in-a-global-project-for-covid19-written-by-oscar-nominated-songwriter-diane-warren|title=Arash Avin represented Iran in a global project for Covid-19 written by Oscar Nominated songwriter Diane Warren|date=29 September 2021|website=wicz.com|publisher=[[:en:WICZ-TV|WICZ-TV]]|archive-date=4 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004100318/https://www.wicz.com/story/44853928/arash-avin-represented-iran-in-a-global-project-for-covid19-written-by-oscar-nominated-songwriter-diane-warren|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.ktvn.com/story/44853928/arash-avin-represented-iran-in-a-global-project-for-covid19-written-by-oscar-nominated-songwriter-diane-warren|title=Arash Avin represented Iran in a global project for Covid-19|date=29 September 2021|website=ktvn.com|publisher=[[:en:KTVN|KTVN]]|archive-date=4 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004100741/https://www.ktvn.com/story/44853928/arash-avin-represented-iran-in-a-global-project-for-covid19-written-by-oscar-nominated-songwriter-diane-warren|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://finance.minyanville.com/minyanville/news/read/41819684|title=Singer Arash Avin’s Music Celebrates and Promotes His Iranian Background|website=minyanville.com|publisher=[[:en:Minyanville|Minyanville]]|archive-date=4 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004101446/http://finance.minyanville.com/minyanville/news/read/41819684|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://lifestyle.mykmlk.com/story/44772653/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness|title=Iranian singer and dancer Arash Avin braves the odds to create music that has inspired millions of people around the globe|date=20 September 2021|website=mykmlk.com|publisher=[[:en:KMLK|KMLK Radio Station]]|archive-date=4 October 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211004101851/https://lifestyle.mykmlk.com/story/44772653/iranian-immigrant-arash-avins-music-is-a-testimony-to-love-of-freedom-and-happiness|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.manzoom.ir/name/nm7593061/آرش-آوین|title=‏آرش آوین|language=fa|website=manzoom.ir|quote=آرش آوین، طراح گریم سینما و تلویزیون، در آثاری همچون فیلم سینمایی «عروسی مهتاب» فعالیت داشته است.|access-date=4 October 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.digitaljournal.com/pr/singer-arash-avins-music-celebrates-and-promotes-his-iranian-background?__cf_chl_jschl_tk__=pmd_sbD3edmVpBsLv0jl7byzonyz5V.LnHQ1VfzpwiBlKqQ-1633345530-0-gqNtZGzNAmWjcnBszQiR|title=Singer Arash Avin|date=17 September 2021|website=digitaljournal.com|publisher=Digital Journal|access-date=4 October 2021|language=en}}</ref>։ Նա թողարկել է իր առաջին «Do Saye» ալբոմը՝ երգահան և կոմպոզիտոր [[:fa:حمید پناهی|Համիդ Փանահի]] հետ համագործակցությամբ։ Այն թողարկվել է 1979 թվականի [[Իրանի իսլամական հեղափոխություն|իրանական իսլամական հեղափոխության]] հետ կապված երաժշտության արգելքի վերացումից հետո։ Նրա երկրորդ «Safar» ալբոմը թողարկվել է կոմպոզիտոր և գործիքավորող Բեհնամ Աբթահիի հետ համատեղ։ == Սկավառակագրություն == === Ալբոմներ === * ''Do Saye'' * ''Safar'' === Սինգլներ === * ''Toro Mikham'' (2019) * ''LaaLaaee'' (2020) * ''Ehsase Shirin'' (2020) * ''Hamzaboonam Bash'' (2020) * ''Mehraboon Bash'' (2020) * ''Eshghe Mani To'' (2020) * ''Be Joone To'' (2020) * ''Hamino Doost Daram'' (2021) * ''Hala Chera'' (2021) == Տես նաև == * [[:en:List of Iranian musicians|Իրանցի երաժիշտների ցանկ]] * [[:en:List of Iranian composers|Իրանցի կոմպոզիտորների ցանկ]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ|3}} == Արտաքին հղումներ == * [http://arashavin.com/ Պաշտոնական կայք] {{DEFAULTSORT:Ավին, Արաշ}} [[Կատեգորիա:Իրանցիներ]] [[Կատեգորիա:Իրանցի երաժիշտներ]] [[Կատեգորիա:Իրանցի կոմպոզիտորներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի երգիչներ]] [[Կատեգորիա:21-րդ դարի երաժիշտներ]] pr6gpvg619ze65lbdilwunvxz1n50it Հայելային արտացոլում 0 1100028 8495952 8495666 2022-08-26T17:25:09Z Ապատ63 36683 /* Անդրադարձման օրենք */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Tso_Kiagar_Lake_Ladakh.jpg|մինի|Հանգիստ ջրի վրա անդրադարձման հայելային արտացոլման օրինակ]] '''Հայելային կամ սպեկուլյար անդրադարձում,''' կամ '''ճշգրիտ արտապատկերում''' (''{{lang-en|Specular reflection}}''), [[Երկրաչափական օպտիկա|օպտիկական երևույթ]], [[Ալիքներ|ալիքների]] [[Հայելի|հայելանման]] [[Ալիքների անդրադարձում և բեկում|անդրադարձում]], ինչպես լույսն արտացոլվում է հանդարտ ջրի մակերեսից<ref>{{Citation|title=Specularity, Specular Reflectance. In: Ikeuchi K. (eds) Computer Vision|last=Tan|first=R.T.|publisher=Springer, Boston, MA|year=2013|isbn=978-0-387-31439-6|doi=10.1007/978-0-387-31439-6}}</ref>։ Ըստ անդրադարձման օրենքի՝ մակերևույթից անդրադարձող լույսի արտացոլված ճառագայթը դուրս է գալիս [[Նորմալ|մակերևույթի նորմալի]] նկատմամբ նույն անկյան տակ, ինչ անկյան տակ ընկնում է։ Սա առաջին անգամ նկարագրել է [[Հերոն Ալեքսանդրիացի]]ն ([[Քրիստոսից հետո|մ.թ.]] մոտ 10-70 թթ.)<ref>{{cite book|url={{google books |plainurl=y |id=sl0bUVtZbpEC}}|title=A history of Greek mathematics. Volume II: From Aristarchus to Diophantus|author=Sir Thomas Little Heath|year=1981|isbn=978-0-486-24074-9}}</ref>: Հայելային անդրադարձումը տարբերվում է ցրված կամ դիֆուզիոն անդրադարձումից, որի դեպքում լույսը ցրվում է մակերեսից տարբեր ուղղություններով։ == Անդրադարձման օրենք == [[Պատկեր:Heart_of_the_City_water_feature_Sheffield_-_geograph.org.uk_-_618552.jpg|մինի|Հայելային անդրադարձում թաց մետաղական գնդի վրա]] [[Պատկեր:Marble_ball_-_Kongens_Have_-_Copenhagen_-_DSC07898.JPG|մինի|Ցրված անդրադարձում մարմարե գնդի վրա]] Երբ լույսը հանդիպում է նյութի սահմանին, դրա վրա ազդում են էլեկտրամագնիսական ալիքների նկատմամբ նյութի օպտիկական և էլեկտրոնային արձագանքման գործառույթները։ Օպտիկական գործընթացները, որոնք ներառում են [[Ալիքների անդրադարձում և բեկում|արտացոլումը]] և [[Լույսի անդրադարձում|բեկումը]], արտահայտվում են սահմանի երկու կողմերում [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ցուցիչի]] տարբերությամբ, մինչդեռ ռեֆլետիվությունը (անդրադարձման ունակությունը) և [[Լույսի կլանում|կլանումը]] նյութի էլեկտրոնային կառուցվածքով են պայմանավորված<ref>{{cite book|url={{google books |plainurl=y |id=5WkVDAAAQBAJ}}|title=Optical properties of solids|last1=Fox|first1=Mark|date=2010|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-957336-3|edition=2nd|location=Oxford|page=1}}</ref>։ Այս պրոցեսներից յուրաքանչյուրի [[Ալիքների բևեռացում|բևեռացման]] աստիճանը կախված է լույսի հաճախականությունից կամ ալիքի երկարությունից, բևեռացումից և անկման անկյունից։ Ընդհանուր առմամբ, անդրադարձումը մեծանում է անկման անկյան մեծացմամբ և սահմանի վրա կլանման մեծացմամբ։ [[Օգյուստեն Ֆրենել|Ֆրենելի]] բանաձևերով նկարագրվում են ֆիզիկական երևույթները օպտիկական սահմանի վրա։ Արտապատկերումը կարող է առաջանալ որպես սպեկուլյար կամ հայելանման անդրադարձում և դիֆուզիոն անդրադարձում։ Հայելանման անդրադարձումն արտացոլում է ամբողջ լույսը, որը գալիս է տվյալ ուղղությամբ նույն անկյան տակ, մինչդեռ դիֆուզիոն անդրադարձումն արտացոլում է լույսը ուղղությունների լայն շրջանակով։ Արտապատկերումը կարելի է ցույց տալ [[Փայլ|փայլուն]] և փայլատ (матовой) [[Ներկեր|ներկերով]] պատված մակերեսներով։ Փայլատ ներկերն ըստ էության ցուցադրում են ամբողջական դիֆուզիոն (ցրված) անդրադարձումը, մինչդեռ փայլուն ներկերն ավելի շատ ցույց են տալիս սպեկուլյար (հայելային) վարք։ Մակերեւույթը, որը կառուցված է ոչ կլանող փոշուց, ինչպիսին է գաջը, կարող է համարյա կատարյալ դիֆուզիոն լինել, մինչդեռ փայլեցված մետաղական առարկաները կարող են ակնառու կերպով շատ արդյունավետ կերպով անդրադարձնել լույսը։ Հայելիների պատրաստման համար օգտագործվում է անդրադարձնող նյութ, որը սովորաբար ալյումին է կամ արծաթ։ Լույսը տարածվում է տիեզերքում որպես էլեկտրամագնիսական դաշտերի [[ալիքային ճակատ]]։ Լույսի ճառագայթը բնութագրվում է մակերևույթի վրա ալիքի [[Նորմալ|նորմալի]] ուղղությամբ։ Երբ ճառագայթը բախվում է մակերևույթին, այն անկյունը, որը ալիքի նորմալը կազմում է մակերեսի նորմալի նկատմամբ, կոչվում է անկման անկյուն, իսկ երկու ուղղություններով սահմանված հարթությունը՝ անկման հարթություն։ Ընկնող ճառագայթի անդրադարձում տեղի է ունենում նաև անկման հարթությունում։ [[Պատկեր:Reflection_angles.svg|շրջափակել|հայելային անդրադարձման համահարթ վեկտորական անդրադարձումը, որտեղ անկման և անդրադարձման անկյունները հարթության նորմալի նկատմամաբ հավասար են՝ <math>\theta _i = \theta _r</math>]] Արտացոլման օրենքն ասում է, որ ճառագայթի անդրադարձման անկյունը հավասար է նորմալի նկատմամբ անկման անկյունին, և որ անկման ուղղությունը, մակերևույթի նորմալը և անդրադարձած ուղղությունը գտնվում են մի հարթության մեջ, այսինքն [[Կոմպլանար վեկտոր|համահարթ]] են (coplanar)։ Երբ լույսն ընկնում է մակերեսին ուղղահայաց, այն անդրադառնում է աղբյուրի ուղղությամբ ուղիղ ետ։ Անդրադարձման երեւույթն առաջանում է հարթ սահմանի վրա հարթ ալիքի [[Դիֆրակցիա|դիֆրակցիայից]]։ Երբ սահմանի չափը շատ ավելի մեծ է, քան [[Ալիքի երկարություն|ալիքի երկարությունը]], ապա սահմանի վրա գտնվող էլեկտրամագնիսական դաշտերը տատանվում են հենց [[Փուլային արագություն|փուլային]] միայն սպեկուլյար ուղղությամբ։ === Վեկտորային ձևակերպում === {{see also|Սնելիուսի օրենք}}Անդրադարձման օրենքը կարող է համարժեք արտահայտվել նաև [[Գծային հանրահաշիվ|գծային հանրահաշվում]]։ Անդրադարձած ճառագայթի ուղղությունը որոշվում է անկման վեկտորով և [[Նորմալ|մակերևույթի նորմալի]] վեկտորով։ Հաշվի առնելով անկման <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{i}</math> ուղղությունը և մակերևույթի նորմալի <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n}</math> ուղղությունը, հայելային անդրադարձման <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{s}</math> ուղղությունը (բոլորը միավոր վեկտորներ) հետևյալն է<ref>{{cite book|url=http://www.farinhansford.com/books/pla/|title=Practical linear algebra: a geometry toolbox|last1=Farin|first1=Gerald|last2=Hansford|first2=Dianne|publisher=A K Peters|year=2005|isbn=978-1-56881-234-2|pages=191–192|author2-link=Dianne Hansford|archive-url=https://web.archive.org/web/20100307145056/http://www.farinhansford.com/books/pla/|archive-date=2010-03-07|url-status=live}} {{google books|id=Iq6qVt22RZUC|title=Practical linear algebra: a geometry toolbox}}</ref><ref>{{cite book|url={{google books |plainurl=y |id=Kdb7-YnnOVwC|page=361}}|title=Mathematical and computer programming techniques for computer graphics|last=Comninos|first=Peter|publisher=Springer|year=2006|isbn=978-1-85233-902-9|page=361|archive-url=https://web.archive.org/web/20180114234526/https://books.google.com/books?id=Kdb7-YnnOVwC&lpg=PR3&dq=isbn%3A9781852339029&pg=PA361#v=onepage&q&f=false|archive-date=2018-01-14|url-status=live}}</ref>. : <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{s} = 2 \left(\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n} \cdot \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{i}\right) \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n} - \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{i},</math> որտեղ <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n} \cdot \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{i}</math> ստացված սկալյարն է [[Սկալյար արտադրյալ|սկալյար արտադրյալով]]։ Տարբեր հեղինակներ կարող են սահմանել անկման և անդրադարձման ուղղությունները տարբեր նշաններով։ Ենթադրելով, որ այս Էվկլիդյան վեկտորները ներկայացված են սյունի տեսքով, հավասարումը կարող է համարժեք արտահայտվել որպես մատրիցա-վեկտորի արտադրյալ. : <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{s} = \mathbf{R} \; \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{i},</math> որտեղ <math>\mathbf{R}</math> -ը, այսպես կոչված, Հաուզհոլդերի [[Գծային արտապատկերում|արտապատկերման]] [[Մատրից|մատրիցն]] է<ref>{{Cite web|url=https://www.statlect.com/matrix-algebra/Householder-matrix|title=Householder matrix|website=www.statlect.com|accessdate=2022-08-24}}</ref>, որը սահմանվում է որպես. : <math>\mathbf{R} = \mathbf{I} - 2 \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n} \mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n}^\mathrm{T};</math> այսինքն <math>\mathbf{I}</math> նույնականության մատրիցայի և <math>\mathbf{\hat{d}}_\mathrm{n}</math> արտաքին արտադրյալի կրկնապատիկի տարբերությունը։ == Ռեֆլեկտիվություն == ''Ռեֆլեկտիվությունը'' կամ անդրադարձման ունակությունը անդրադարձած ալիքի ուժի հարաբերությունն է ընկնող ալիքի ուժին։ Այն ճառագայթման ալիքի երկարության ֆունկցիան է և կապված է նյութի [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ցուցիչի]] հետ, որն արտահայտվում է Ֆրենսելի հավասարումներով{{sfn|Hecht|1987|p=100}}։ [[Էլեկտրամագնիսական ալիք|Էլեկտրամագնիսական]] [[Սպեկտր|սպեկտրի]] այն շրջաններում, որտեղ նյութի կողմից կլանումը նշանակալի է, այն կապված է կլանման էլեկտրոնային սպեկտրի հետ՝ կոմպլեքս [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ինդեքսի]] կեղծ բաղադրիչի (imaginary component) միջոցով։ Անթափանց նյութի էլեկտրոնային կլանման սպեկտրը, որը դժվար է կամ անհնար է ուղղակիորեն չափել, հետևաբար կարող է անուղղակիորեն որոշվել անդրադարձման սպեկտրից Կրամերս-Կրոնիգի փոխակերպմամբ։ Անդրադարձված լույսի [[Ալիքների բևեռացում|բևեռացումը]] կախված է ներթափանցող լույսի դասավորության համաչափությունից՝ նյութի մեջ ներծծող անցումների դիպոլային մոմենտների նկատմամբ։ Հայելային անդրադարձման չափումը կատարվում է նորմալ կամ փոփոխական անկման անկյամբ արտացոլման սպեկտրոֆոտոմետրերով (ռեֆլեկտոմետր)՝ օգտագործելով սկանավորող փոփոխական ալիքի երկարության լույսի աղբյուր։ Ցածր որակի չափումները՝ օգտագործելով փայլաչափ, քանակականացնում են մակերեսի փայլուն տեսքը փայլի միավորներով։ == Հետևանքներ == === Ներքին անդրադարձում === {{see also|Ներքին անդրադարձում}} Երբ լույսը թափանցում է նյութի մեջ՝ ընկնելով [[Բեկման ցուցիչ|բեկման ավելի ցածր ցուցիչով]] նյութի մակերևույթին, ապա լույսի մի մասն է արտացոլվում։ Եթե անկման անկյունն ավելի մեծ է, քան [[Ներքին անդրադարձում|կրիտիկական անկյունը]], տեղի է ունենում [[Ներքին անդրադարձում|լրիվ ներքին անդրադարձում]]. ամբողջ լույսն անդրադառնում է։ Կրիտիկական անկյունը կարելի է արտահայտել հետևյալ հավասարումով. : <math>\theta_\text{crit} = \arcsin\!\left(\frac{n_2}{n_1}\right)\!</math>։ === Բևեռացում === {{see also|Ալիքների բևեռացում}}Երբ լույսն ընկնում է երկու նյութերի բաժանման սահմանի վրա, անդրադարձած լույսը հիմնականում մասամբ [[Ալիքների բևեռացում|բևեռացված]] է։ Այնուամենայնիվ, եթե լույսն ընկնում է բաժանման սահմանի վրա բևեռացման անկյան (կամ [[Դեյվիդ Բրյուսթեր|Բրյուսթերի]] [[Բրյուսթերի անկյուն|անկյան]]) տակ, ապա արտացոլված լույսն ''ամբողջովին'' գծային բևեռացված է՝ հարթության բաժանման սահմանին զուգահեռ։ Բրյուսթերի անկյունը որոշվում է հետևյալ բանաձևով. : <math>\theta_\mathrm{B} = \arctan\!\left(\frac{n_2}{n_1}\right)\!</math>։ : === Պատկերի արտացոլում === {{See also|Հայելային պատկեր}}Հարթ [[Հայելի|հայելու]] մեջ արտացոլվում է հայելային պատկերը<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20100206121909/http://www.d7s.com/mirror.htm|title=Dungeon 7 Sciences|date=2010-02-06|website=web.archive.org|accessdate=2022-08-25}}</ref>։ Հայելու մեջ արտացլված առարկան. * նույն հեռավորության վրա է հայելուց, ինչ հայելու դիմաց գտնվող առարկան * նույն չափի է, ինչ հայելու դիմաց գտնվող առարկան * հայելու դիմաց գտնվող առարկայի հակադարձված պատկերն է * ''վիրտուալ'' է, ինչը նշանակում է, որ պատկերը կարծես հայելու հետևում է և չի կարող պրոյեկտվել էկրանի վրա։ Հարթ հայելու միջոցով պատկերների հակադարձումը տարբեր կերպ է ընկալվում՝ կախված հանգամանքներից։ Շատ դեպքերում հայելու մեջ պատկերը շրջվում է ձախից աջ (180° անկյամբ շրջված)։ Եթե հարթ հայելին ամրացված է առաստաղի վրա, այն կարող է թվալ, որ շրջվում է ''վեր'' ու ''վար'', եթե մարդը կանգնում է դրա տակ և նայում է դրան։ Նույն կերպ, ''ձախ'' թեքվող մեքենան հետևի տեսադաշտի հայելու մեջ դեռևս ''ձախ'' է շրջվում դիմացի մեքենայի վարորդի համար։ Ուղղությունների հակադարձումը կամ դրանց բացակայությունը կախված է նրանից, թե ինչպես են սահմանվում ուղղությունները։ Ավելի կոնկրետ՝ հայելին փոխում է [[Դեկարտյան կոորդինատների համակարգ|կոորդինատային համակարգի]] ուղղությունը, կոորդինատային համակարգի մի առանցքը, կարծես, շրջված է, հայելում անդրադարձած պատկերը ասիմետրիկ է, իսկ պատկերի [[Խիրալություն|խիրալությունը]] կարող է փոխվել։ Օրինակ՝ աջ կոշիկի պատկերը ձախ կոշիկի տեսք կունենա։ == Օրինակներ == [[Պատկեր:Specular.png|մինի|Ռենտգենյան սպեկուլյար անդրադարձման սխեմատիկ պատկեր]] [[Պատկեր:Eiffel_Tower_under_cloudy_sky.jpg|մինի|[[Շայո պալատ|Տրոկադերո պալատի]] [[Էսպլանադա|էսպլանադան]] (զբոսավայր) Փարիզում անձրևից հետո: Ջրի շերտը ցուցադրում է ակնառու անդրադարձում` արտացոլելով Էյֆելյան աշտարակի և այլ առարկաների պատկերը:]] Հայելային անդրադարձման դասական օրինակ է [[Հայելի|հայելին]], որը հատուկ նախատեսված է հայելային արտացոլման համար։ Բացի [[Լույս|տեսանելի լույսից]], հայելային արտացոլում կարող է դիտվել [[Ռադիոալիքներ|ռադիոալիքների]] իոնոսֆերային անդրադարձման և թռչող օբյեկտների կողմից ռադիո- կամ միկրոալիքային [[Ռադիոլոկացիոն կայան|ռադարային]] ազդանշանների անդրադարձման մեջ։ [[Ռենտգենյան ճառագայթներ|Ռենտգենյան]] անդրադարձման ունակության չափման տեխնիկան օգտագործում է սպեկուլյար անդրադարձողականությունը՝ ուսումնասիրելու ենթանանոմետրային լուծաչափով բարակ թաղանթները և մակերևույթի սահմանները՝ օգտագործելով կա՛մ ժամանակակից լաբորատոր աղբյուրներ, կա՛մ [[Սինխրոտրոն|սինխրոտրոնային]] ռենտգենյան ճառագայթներ։ Ոչ էլեկտրամագնիսական ալիքները նույնպես կարող են ունենալ հայելային անդրադարձում, ինչպես [[Ակուստիկ հայելի|ակուստիկ հայելիներում]], որոնք անդրադարձնում են ձայնը, և ատոմային հայելիներում, որոնք անդրադարձնում են չեզոք [[Ատոմ|ատոմներ]]։ [[Պինդ մարմնի ֆիզիկա|Պինդ մարմնի]] հայելուց ատոմների արդյունավետ անդրադարձման համար օգտագործվում են շատ սառը ատոմներ և/կամ սահող անկում (grazing incidence)՝ զգալի քվանտային արտացոլում ապահովելու համար։ Օրինակ, Ֆրենելի կրկնակի հայելիներն օգտագործվում են ատոմների հայելային արտացոլումն ուժեղացնելու համար։ Նեյտրոնային ռեֆլեկտոմետրիան օգտագործում է հայելային անդրադարձ՝ նյութի մակերեսները և բարակ թաղանթների բաժանման սահմանները ուսումնասիրելու համար (ռենտգենյան ճառագայթների անդրադարձման ունակության անալոգիայով)։ == Տես նաև == * [[Զույգություն (ֆիզիկա)|Զույգություն]] * [[Երկրաչափական օպտիկա]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{ՎՊԵ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Երկրաչափական օպտիկա]] [[Կատեգորիա:Լույս]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի օրենքներ]] [[Կատեգորիա:Ալիքային տեսություն]] [[Կատեգորիա:Քվանտային օպտիկա]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկական օպտիկա]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ֆիզիկական էֆեկտներ և երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] hqb134oych6rgwmt7v0t2kxn20dguof Իոսիֆ Կուկոլևսկի 0 1100035 8496045 8495098 2022-08-26T23:28:21Z ERJANIK 12604 wikitext text/x-wiki {{վիքիֆիկացում}} [[Պատկեր:Կուկոլևսկի, Իոսիֆ Միքայելի.jpg|մինի|317x317փքս|'''Կուկոլևսկի,''' '''Իոսիֆ Միքայելի''']] '''Կուկոլևսկի,''' '''Իոսիֆ Միքայելի''' (? - 31.07.1855, [[Ալեքսանդրապոլ]]) - գեներալ-մայոր, Տվերի դրագունների գնդի հրամանատար՝ [[Վորոնեժ|Վորոնեժի]] նահանգի Օստրոգոժ գավառի ազնվականներից։ [[1820]]<nowiki/>թ. նոյեմբերի 21-ին ծառայության է անցել Տվերի դրագունների գնդում՝ որպես յունկեր։ Ստացել է  հետևյալ կոչումները.   1821 թ. հունիսի 28-ին՝ ենթասպայի, 1825 թ. մայիսի 13-ին՝  պորունչիկի,  1829 թ. օգոստոսի 7-ին՝ շտաբի կապիտանի,1831թ.հունիսի 12-ին, լեհ ապստամբների դեմ  մղած մարտերում առանձնանալու համար՝ կապիտանի, 1834 թ. դեկտեմբերի 14-ին՝ մայորի, ծառայության տարբերակման համար, 1839 թ. սեպտեմբերի 9-ին՝ փոխգնդապետի, ծառայության տարբերակման համար, 1846 թ. -ին ՝գնդապետի։        1846-ին գործուղվել է Օրինակելի հեծելազորային գունդ։ 1847 թ. Մայիսին՝ ճամբարային հավաքների ժամանակ ,ծառայության է ուղարկվել Նորին Մեծության Լայբ-գվարդիայի՝ Կիրասարի զորագունդ։ 1848-ի օգոստոսին վերադարձվել է Օրինակելի գունդ։ 1848-ի մարտին ուղարկվել է Մեծ Իշխան Միխայիլ Պավելի (Մեծ Իշխան Նիկոլայ Նիկոլայի) Կայսերական Մեծության դրագունների գունդը։ 1851-ի փետրվարի 16-ին նշանակվել է հրամանատար Սաքսեն-Վեյմարի Թագաժառանգի՝ Մեծ Դուքսի Գուսարների գունդը։ 1852-ի փետրվարի 2-ին նշանակվել է Նորին Մեծության Մեծ Իշխան Նիկոլայ Նիկոլայի դրագունների գնդի հրամանատար։  1849թ. մասնակցել է է լեհ ապստամբների դեմ արշավանքներին,  Հունգարիայում և Տրանսիլվանիայում՝ ապստամբությունների զսպմանը։ <ref>{{Cite book|title=Կովկասյան-լեռնային, պարսկական, թուրքական և Անդրկասպյան երկրամասերում պատերազմների ժամանակ Կովկասյան զորքերի կորուստների մասին տեղեկությունների ժողովածու։ 1801-1885 թթ.:|publisher=հրատ.՝ Յ. Ի. Լիբերմանի տպարան,|year=1901.|location=Թիֆլիս.}}</ref> Իոսիֆ Միխայիլի Կուկոլևսկու գրեթե ողջ զինվորական ծառայությունը կապված է Տվերի դրագունների գնդի հետ։ Տվերի դրագունների գունդը 1801 թվականին ստացել է այդ անվանումը՝ կայսր [[Պավել I]] հրամանով։ Դեռևս 1798 թ. ձևավորված գնդի մարտական պատմությունը սերտորեն կապված էր 19-րդ դարում [[Ռուսաստան]]<nowiki/>ի կովկասյան սահմանների պաշտպանության հետ, երբ գունդը տեղակայված էր [[Վրաստան|Վրաստանում]] ՝ Կախեթիայում, Դեդոփլիս-Ցկարո տեղանքում, որն այդ ժամանակ կրում էր,, Թագավորական հորեր,, անվանումը։ Ավելի քան հարյուրամյա պատմության մեջ՝ գնդի (գունդը կազմալուծվել է 1918 թ.-ին) շատ փառավոր սխրանքներ կան, բայց գնդի տարեգրության հատուկ էջը կապված է 1854-1856 թթ.-ի Ռուս-թուրքական պատերազմին նրա մասնակցության հետ, որը հայտնի է ավելի շատ որպես Ղրիմի պատերազմ, և 1877-1878 թթ.-ի Ռուս-թուրքական պատերազմին, որը մենք գիտենք՝ որպես օսմանյան լծից Բուլղարիայի ազատագրման պատերազմ։ Այդ պատերազմներին գունդը մասնակցել է մարտական գործողություններին, որոնք ծավալվել են ժամանակակից Հայաստանի տարածքում։ Գունդը գրոհել է նաև Կարս ամրոցը։ Տվերի դրագունների գնդի զոհված սպաները հուղարկավորվել են Հայաստանի Գյումրի քաղաքում ՝Պատվո բլրի վրա<ref>{{Cite web|url=https://zen.yandex.ru/media/shuvaeva/poslednii-boi-za-kars-generala-kukolevskogo-62fdf2bcb59ec1417537b6f6?&|title=Գեներալ Կուկոլևսկու վերջին մենամարտը Կարսի համար}}</ref>։ [[Պատկեր:Сражение при Кюрк-дара.jpg|ձախից|մինի|302x302փքս]] Կարճ ժամանակագրություններից ներկայացրած է «Տվերի դրագունները Կովկասում» վերատպված պարբերականում, որը հրատարակել է «Գթության քույր Եկատերինա Բակունինայի անվան» բարեգործական հիմնադրամը (Տվեր, 2022), հետևում է, որ գունդը 1853 թվականի դեկտեմբերի 6-ին դուրս է եկել Կուրսկի նահանգի Բելգորոդից՝ Կովկասյան առանձին կորպուսի զորքերն ուժեղացնելու համար։ 1854 թվականի մարտի 15-ին այն ժամանեց Թիֆլիս, մարտի 23-ին՝ Պրիվոլնոյե և Վորոնցովկա գյուղեր և մտավ Ալեքսանդրապոլի ջոկատի կազմի մեջ։  Մայիսի 6-ին ջոկատը մտավ Ալեքսանդրապոլ։ Մայիսի 29-ին I դիվիզիոնը մասնակցել է թշնամական զորքերի տեղակայման և ուժերի մասին հետախուզությանը՝ կազմակերպված գեներալ Վասիլի Բեբուտովի կողմից (1791-1858) Արփաչայ  գետի մոտակայքում։  Հուլիսի 24-ին ամբողջ գունդը կռվում է Քյուրյուք-դարի մոտ և տիրանում է թուրքական 12 հրանոթային մարտկոցին։ Բախվելով թշնամու մարտական կարգի կեսին՝ մի քանի թուրքական գումարտակներ ու էսկադրոններ է ջախջախում, տանում հակառակորդի 5 հրանոթ։ Նույն գրքում Կուկոլևսկուն անվանում են ,,մարտերում փորձված մարտիկ, որն իր գրեթե ողջ ծառայությունն անցկացրել է Տվերի գնդում<ref>{{Cite book|title=Տվերի դրագունները Կովկասում|year=2022|location=Տվեր. Գթության քույր Եկատերինա Բակունինայի անվան բարեգործական հիմնադրամ}}</ref>։ Կյուրյուկ-Դարեի ճակատամարտում Ի. Կուկոլևսկին վիրավորվել է ձեռքի հետևի մասում, բայց մնացել է գնդում։ Սակայն հաջորդ՝ 1855 թ. ռազմական արշավը դարձավ գեներալի համար ճակատագրական։ Կովկասյան ռազմական գործողությունների թատրոնում տեղի ունեցած իրադարձությունները մոտենում էին առանցքային պահի՝ ճակատամարտ Կարսի ամրոցի համար։  Օգոստոսի 26-ին Կարսի մոտակայքի  պաշտպանությամ ժամանակ Տվերի դրագունները հայտնվել են թուրքական հրետանու գնդակոծության տակ։   Միջուկներից մեկը անցավ ձիու միջով և ծանր վիրավորեց Կուկոլևսկուն։       Գնդի հրամանատարին տեղափոխում են ճամբար, որտեղ նա կրում է ոտքի անդամահատումը։ Մի քանի օր Կուկոլևսկին դեռ անգիտակից էր.որոշ ժամանակ անց  նա արեց վերջին կարգադրությունները և հաստատեց նախկինում գրված կտակը։       Իր անձնական միջոցները գեներալը կտակեց գնդի եկեղեցու զարդարմանը, գնդի յուրաքանչյուր էսկադրոնի համար ահռելի ձիեր ձեռք բերելու, ինչպես նաև, ոչ մեծ գումարներ՝ մերձավոր ենթասպաներին։ Բելգորոդում գերշտատ ձիերի և ունեցվածքի,  այդ թվում նաև մանեժի վաճառքից ստացած գումարները պետք է ուղարկվեին կնոջն ու դստերը։ Կայսեր Նիկոլայ I նվիրած ոսկե սուրը պետք է ուղարկվեր ընտանիքին և «ցեղից ցեղ ուղիղ ժառանգությամբ փոխանցվեր կին կամ տղամարդ արմատ ժառանգորդներին»։ [[Պատկեր:Холм Чести.jpg|կենտրոն|մինի|338x338փքս|Холм Чести]] Պարգևները՝ Շքանշանների ասպետ՝ - [[Սուրբ Գևորգի խաչ|Սուրբ Գևորգի]] 3-րդ աստիճանի - Սբ. Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի ժապավենակապով - Սբ. Աննայի 2-րդ աստիճանի Կայսերական թագով - Սաքսեն-Վեյմարի Սպիտակ Բազեի 2-րդ աստիճանի - արծաթե մեդալ Հունգարիայում և Տրանսիլվանիայում 1849 թ. ապստամբության զսպման համար Ինչպես նաև տարբերանշաններ՝ - Լեհաստանի՝ ռազմական արժանապատվության 4- րդ աստիճանի - 20 տարվա ընթացքում անարատ ծառայության համար Ամուսնացած էր տիտղոսային խորհրդական Ֆեոկտիստովի դստեր՝ Եկատերինա Նիկոլայի հետ։ Նատալիա դուստրը ծնվել է 1836-ի մայիսի 25-ին։ Դավանում  էր  ուղղափառություն։ [[Պատկեր:Холм чести Куколевский.jpg|կենտրոն|մինի|440x440փքս|Холм Чести]] {{Ծանոթագրություններ}} c9t0n3zh1tkh95n4wrt8gv1x55akow6 Զաումագեն 0 1100062 8495913 8495508 2022-08-26T16:02:30Z Voskanyan 23951 /* top */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Saumagen_mit_Sauerkraut.JPG|մինի|307x307փքս|Պֆալցյան զաումագեն]] '''Զաումագեն''' ({{lang-de|Saumagen}}՝ «խոզի ստամոքս»), գերմանական ուտեստ, պֆալցյան խոհանոցին հատուկ կերակուր։ Ճաշատեսակը նման է երշիկի նրանով, որ խոզի ստամոքսը լցոնված է աղացած մսով, բայց ստամոքսն ինքը ճաշատեսակի անբաժանելի մասն է։ Այն այնքան բարակ չէ, որքան երշիկի պատյանը (բնական կամ արհեստական)։ Ավելի շուտ այն նման է մսին՝ լինելով խոզի ուժեղ մկանային օրգան, իսկ երբ ճաշատեսակը եփվում է տապակի մեջ կամ տապակվում ջեռոցում, այն դառնում է խրթխրթան։ Ճաշատեսակը որոշ չափով նման է [[Շոտլանդական խոհանոց|շոտլանդական]] հագիսին, թեև դրա համար օգտագործվում է բոլորովին այլ աղացած միս։ == Բաղադրիչներ == Զաումագենը բաղկացած է կարտոֆիլից և խոզի մսից՝ սովորաբար համեմված սոխով, սուսամբարով, [[Մշկընկույզ|մշկընկույզով]] և սպիտակ պղպեղով, բացի այդ, տարբեր բաղադրատոմսերում կան նաև մեխակ, [[Գինձ|համեմ]], [[ուրց]], [[սխտոր]], [[դափնու տերև]], հիլ, ռեհան, <bdi>[[քեմոն]]</bdi>, [[բուրավետ պղպեղ]] և [[մաղադանոս]]<ref>{{Книга|автор=Hermann Koch; Martin Fuchs|заглавие=Die Fabrikation feiner Fleisch- und Wurstwaren|ответственный=|издание=22|место=|издательство=|год=2009|страницы=|страниц=|isbn=978-3-86641-187-6|isbn2=}}</ref><ref>{{Книга|автор=Marie-Louise Weiß|заглавие=Das Kochbuch aus der Pfalz|ответственный=|издание=Editions Hölker|место=Münster|издательство=|год=2002|страницы=|страниц=|isbn=3-88117-033-2|isbn2=}}</ref>։ Երբեմն օգտագործվում է նաև տավարի միս. աշնանային տարբերակում կարտոֆիլի մի մասը կամ ամբողջը կարող է փոխարինվել [[Շագանակենի|շագանակով]]։ Խոշոր բաղադրիչները կտրվում են խորանարդաձև։ Այնուհետև զաումագենը եփում են տաք ջրում՝ եռման կետից փոքր-ինչ ցածր ջերմաստիճանում, որպեսզի խոզի ստամոքսը չպատռվի։ Այն մատուցվում է կամ [[Թթու դրած կաղամբ|թթու կաղամբով]] և [[Կարտոֆիլի պյուրե|կարտոֆիլի պյուրեով]] կամ պահվում է սառնարանում՝ հետագայում օգտագործելու համար։ Տաքացնելու համար զաումագենը կտրում են մոտավորապես 1,3-2,5 սմ հաստությամբ շերտերիով, որոնք հետո տապակվում են բաց թավայի մեջ։ Տիպիկ ուղեկցող խմիչքը, հատկապես Պֆալցյան գինեգործական շրջանում, սովորաբար չոր [[Սպիտակ գինի|սպիտակ գինին]] է, մինչդեռ արևմտյան Պֆալցյան անտառում նախընտրելի է տեղական [[Գարեջուր|գարեջուրը]]։ == Պատմություն == Զաումագենը ստեղծվել է [[18-րդ դար|18-րդ դարում]] Պֆալցի ֆերմերների կողմից, որոնք խոզի մնացորդներով պատրաստում էին տապակած ուտեստ նրանց համար, ովքեր ֆինանսական միջոցներ չունեին միս գնելու համար։ Ներկայում գերմանացի մսագործների կողմից առաջարկվող զաումագենը պարունակում է բարձրորակ բաղադրիչներ։ Ասում են, որ Լուիզա Վիլհելմինա Հենինգերը (1871–1951)՝ Կալշտադտում գտնվող ''Weinhaus Henninger''-ի շեֆ-խոհարարն ու տանտիրուհին, զաումագենը հասցրել է խոհարարական կատարելության։ Ճաշատեսակի անվանումը գալիս է Կալշտադտի մոտ գտնվող «Saumagen Kallstadt» խաղողի այգուց<ref>{{Статья|автор=|заглавие="Wie Köchin Luise den Saumagen rettete"|ссылка=http://www.morgenweb.de/freizeit/essen-und-trinken/essen-und-geniessen/wie-kochin-luise-den-saumagen-rettete-1.1867341|язык=немецкий|издание=morgenweb, das Nachrichtenportal für die Metropolregion Rhein-Neckar|тип=|год=2016|месяц=11|число=28|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2016-11-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161128194959/http://www.morgenweb.de/freizeit/essen-und-trinken/essen-und-geniessen/wie-kochin-luise-den-saumagen-rettete-1.1867341}}</ref>։ [[1982]]-[[1998]] թվականներին Գերմանիայի կանցլեր [[Հելմուտ Կոլ|Հելմուտ Կոլը]] հատկապես սիրել է զաումագենը և խնդրել է այն մատուցել օտարերկրյա առաջնորդներին, այդ թվում՝ [[Մարգարետ Թետչեր|Մարգարետ Թետչերին]], [[Միխայիլ Գորբաչով|Միխայիլ Գորբաչովին]], [[Ռոնալդ Ռեյգան|Ռոնալդ Ռեյգանին]] և [[Բիլ Քլինթոն|Բիլ Քլինթոնին]]։ Կոլը ծագումով Պֆալցից է, և տեղական այս ուտեստի նկատմամբ նրա սիրո շնորհիվ այն հայտնի է դարձել լայն հանրության շրջանում<ref>{{Статья|автор=David Frogier de Ponlevoy|заглавие="Ex-Kanzlers Leib- und Magenspeise"|ссылка=http://www.spiegel.de/reise/europa/0,1518,453201,00.html|язык=немецкий|издание=Spiegel Online|тип=|год=2016|месяц=12|число=21|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2010-11-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101113034532/http://www.spiegel.de/reise/europa/0,1518,453201,00.html}}</ref>։ Որոշ գերմանացիներ այդ ճաշակը համարել են Կոլի պարզասիրտ ու գավառական լինելու նշան։ Schlotte Carnival-ը Շիֆերշտադում պարգևատրվում է Զաումագենի շքանշանով 1992 թվականից<ref>{{Статья|автор=|заглавие="Die Verleihung des Saumagenordens"|ссылка=http://www.kg-schlotte.de/index_html_files/Die%20Verleihung%20des%20Saumagenordens.pdf|язык=немецкий|издание=Karnevalsgesellschaft Schlotte|тип=|год=2012|месяц=12|число=18|том=|номер=|страницы=|issn=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130918090937/http://kg-schlotte.de/index_html_files/Die%20Verleihung%20des%20Saumagenordens.pdf|archivedate=2013-09-18}}</ref>։ Լանդաու քաղաքում անցկացվում է «Saumagen - Internationale Pfälzer Saumagen-Wettbewerb» մրցույթը, որի ընթացքում ներկայացված յուրահատուկ բաղադրատոմսերը ներառում են որակյալ բաղադրիչներ, ինչպիսիք են աղացած ձուկը կամ եղնիկի միսը։ Առաջին դափնեկիրները՝ Իմկե Բրունսը և Այրիս Վիտմանը, հետագայում դարձել են մրցույթի ժյուրիի անդամներ<ref>{{Статья|автор=|заглавие=Saumagen-Wettbewerb zeigt viele Rezeptvarianten|ссылка=https://www.welt.de/regionales/rheinland-pfalz-saarland/article134039916/Saumagen-Wettbewerb-zeigt-viele-Rezeptvarianten.html|язык=немецкий|издание=Die Welt|тип=|год=2014|месяц=11|число=06|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2016-02-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160207112658/http://www.welt.de/regionales/rheinland-pfalz-saarland/article134039916/Saumagen-Wettbewerb-zeigt-viele-Rezeptvarianten.html}}</ref>։ == Փենսիլվանիայի գերմանական բաղադրատոմս == [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի Փենսիլվանիայի գերմանացիների մոտ «seimaage», «hogmal», անվամբ հայտնի ուտեստը բաղկացած է խոզի մսից («maw»՝ հին բառ է, որը նշանակում ստամոքս), ավելի ստույգ՝ խոզի կամ սագի ստամոքսից։ Ճաշատեսակը սովորաբար պատրաստում են բերքահավաքի սեզոնին։ Ավանդաբար խոզի ստամոքսը (այլ ոչ թե հնդկահավը) եղել է [[Գոհաբանության օր|Գոհաբանության օրվա]] հիմնական կերակուրը Փենսիլվանիայի գերմանական ընտանիքներում։ Այս ավանդույթը բխում է [[Հին աշխարհ (Եվրոպա, Ասիա, Աֆրիկա)|Հին աշխարհից]], իսկ Փենսիլվանիայում գերմանացի վերաբնակիչների հիմնական մասը գալիս է Պֆալցից։ Ի տարբերություն զաումագենի գերմանական տարբերակի, ճաշատեսակը սովորաբար թխվում է մի քանի ժամ, այլ ոչ թե խաշվում։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * Judith Kauffmann (Deutsch), ''Der Saumagen — Entdeckungsreise ins Innere eines Pfälzer Küchenklassikers'', Annweiler: Verlag Plöger Medien, <nowiki>ISBN 3-89857-204-8</nowiki> * ''Маркина Л. Г.'' PFÄLZER SAUMAGEN ПФЕЛЬЦЕР ЗАУМАГЕН // Культура Германии: лингвострановедческий словарь / под общей редакцией проф. Н. В. Муравлёвой. — <abbr>М.</abbr>: АСТ, 2006. — С. 750. — 1181 с. — 3000 экз. — <nowiki>ISBN 5-17-038383-5</nowiki>. * ''Wolfgang Herles.'' Saumagen // Vorwiegend festkochend. Kultur und Seele der deutschen Küche. — Random House, 2019. — P. 416. — <nowiki>ISBN 9783641216085</nowiki>. * ''Erhard Gorys.'' Saumagen // Das neue Küchenlexikon. Von Aachener Printen bis Zwischenrippenstück. — München: Deutscher Taschenbuch Verlag, 1997. — S. 470. — 599 S. — <nowiki>ISBN 3-423-36008-9</nowiki>. * ''Eckhard Supp.'' Saumagen // Wörterbuch Kochkunst: Von Amuse-Bouche bis Zierschnee. — Mannheim: Dudenverlag, 2011. — S. 95. — 128 S. — <nowiki>ISBN 978-3-411-70392-0</nowiki>. {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Պֆալցյան խոհանոց]] 5xugt4vr4t9sm3ia3tubk3eigdfcp9r 8495915 8495913 2022-08-26T16:03:15Z Voskanyan 23951 /* Պատմություն */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Saumagen_mit_Sauerkraut.JPG|մինի|307x307փքս|Պֆալցյան զաումագեն]] '''Զաումագեն''' ({{lang-de|Saumagen}}՝ «խոզի ստամոքս»), գերմանական ուտեստ, պֆալցյան խոհանոցին հատուկ կերակուր։ Ճաշատեսակը նման է երշիկի նրանով, որ խոզի ստամոքսը լցոնված է աղացած մսով, բայց ստամոքսն ինքը ճաշատեսակի անբաժանելի մասն է։ Այն այնքան բարակ չէ, որքան երշիկի պատյանը (բնական կամ արհեստական)։ Ավելի շուտ այն նման է մսին՝ լինելով խոզի ուժեղ մկանային օրգան, իսկ երբ ճաշատեսակը եփվում է տապակի մեջ կամ տապակվում ջեռոցում, այն դառնում է խրթխրթան։ Ճաշատեսակը որոշ չափով նման է [[Շոտլանդական խոհանոց|շոտլանդական]] հագիսին, թեև դրա համար օգտագործվում է բոլորովին այլ աղացած միս։ == Բաղադրիչներ == Զաումագենը բաղկացած է կարտոֆիլից և խոզի մսից՝ սովորաբար համեմված սոխով, սուսամբարով, [[Մշկընկույզ|մշկընկույզով]] և սպիտակ պղպեղով, բացի այդ, տարբեր բաղադրատոմսերում կան նաև մեխակ, [[Գինձ|համեմ]], [[ուրց]], [[սխտոր]], [[դափնու տերև]], հիլ, ռեհան, <bdi>[[քեմոն]]</bdi>, [[բուրավետ պղպեղ]] և [[մաղադանոս]]<ref>{{Книга|автор=Hermann Koch; Martin Fuchs|заглавие=Die Fabrikation feiner Fleisch- und Wurstwaren|ответственный=|издание=22|место=|издательство=|год=2009|страницы=|страниц=|isbn=978-3-86641-187-6|isbn2=}}</ref><ref>{{Книга|автор=Marie-Louise Weiß|заглавие=Das Kochbuch aus der Pfalz|ответственный=|издание=Editions Hölker|место=Münster|издательство=|год=2002|страницы=|страниц=|isbn=3-88117-033-2|isbn2=}}</ref>։ Երբեմն օգտագործվում է նաև տավարի միս. աշնանային տարբերակում կարտոֆիլի մի մասը կամ ամբողջը կարող է փոխարինվել [[Շագանակենի|շագանակով]]։ Խոշոր բաղադրիչները կտրվում են խորանարդաձև։ Այնուհետև զաումագենը եփում են տաք ջրում՝ եռման կետից փոքր-ինչ ցածր ջերմաստիճանում, որպեսզի խոզի ստամոքսը չպատռվի։ Այն մատուցվում է կամ [[Թթու դրած կաղամբ|թթու կաղամբով]] և [[Կարտոֆիլի պյուրե|կարտոֆիլի պյուրեով]] կամ պահվում է սառնարանում՝ հետագայում օգտագործելու համար։ Տաքացնելու համար զաումագենը կտրում են մոտավորապես 1,3-2,5 սմ հաստությամբ շերտերիով, որոնք հետո տապակվում են բաց թավայի մեջ։ Տիպիկ ուղեկցող խմիչքը, հատկապես Պֆալցյան գինեգործական շրջանում, սովորաբար չոր [[Սպիտակ գինի|սպիտակ գինին]] է, մինչդեռ արևմտյան Պֆալցյան անտառում նախընտրելի է տեղական [[Գարեջուր|գարեջուրը]]։ == Պատմություն == Զաումագենը ստեղծվել է [[18-րդ դար|18-րդ դարում]] Պֆալցի ֆերմերների կողմից, որոնք խոզի մնացորդներով պատրաստում էին տապակած ուտեստ նրանց համար, ովքեր ֆինանսական միջոցներ չունեին միս գնելու համար։ Ներկայում գերմանացի մսագործների կողմից առաջարկվող զաումագենը պարունակում է բարձրորակ բաղադրիչներ։ Ասում են, որ զաումագենը խոհարարական կատարելության է հասցրել Լուիզա Վիլհելմինա Հենինգերը (1871–1951)՝ Կալշտադտում գտնվող ''Weinhaus Henninger''-ի շեֆ-խոհարարն ու տանտիրուհին։ Ճաշատեսակի անվանումը գալիս է Կալշտադտի մոտ գտնվող «Saumagen Kallstadt» խաղողի այգուց<ref>{{Статья|автор=|заглавие="Wie Köchin Luise den Saumagen rettete"|ссылка=http://www.morgenweb.de/freizeit/essen-und-trinken/essen-und-geniessen/wie-kochin-luise-den-saumagen-rettete-1.1867341|язык=немецкий|издание=morgenweb, das Nachrichtenportal für die Metropolregion Rhein-Neckar|тип=|год=2016|месяц=11|число=28|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2016-11-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161128194959/http://www.morgenweb.de/freizeit/essen-und-trinken/essen-und-geniessen/wie-kochin-luise-den-saumagen-rettete-1.1867341}}</ref>։ [[1982]]-[[1998]] թվականներին Գերմանիայի կանցլեր [[Հելմուտ Կոլ|Հելմուտ Կոլը]] հատկապես սիրել է զաումագենը և խնդրել է այն մատուցել օտարերկրյա առաջնորդներին, այդ թվում՝ [[Մարգարետ Թետչեր|Մարգարետ Թետչերին]], [[Միխայիլ Գորբաչով|Միխայիլ Գորբաչովին]], [[Ռոնալդ Ռեյգան|Ռոնալդ Ռեյգանին]] և [[Բիլ Քլինթոն|Բիլ Քլինթոնին]]։ Կոլը ծագումով Պֆալցից է, և տեղական այս ուտեստի նկատմամբ նրա սիրո շնորհիվ այն հայտնի է դարձել լայն հանրության շրջանում<ref>{{Статья|автор=David Frogier de Ponlevoy|заглавие="Ex-Kanzlers Leib- und Magenspeise"|ссылка=http://www.spiegel.de/reise/europa/0,1518,453201,00.html|язык=немецкий|издание=Spiegel Online|тип=|год=2016|месяц=12|число=21|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2010-11-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101113034532/http://www.spiegel.de/reise/europa/0,1518,453201,00.html}}</ref>։ Որոշ գերմանացիներ այդ ճաշակը համարել են Կոլի պարզասիրտ ու գավառական լինելու նշան։ Schlotte Carnival-ը Շիֆերշտադում պարգևատրվում է Զաումագենի շքանշանով 1992 թվականից<ref>{{Статья|автор=|заглавие="Die Verleihung des Saumagenordens"|ссылка=http://www.kg-schlotte.de/index_html_files/Die%20Verleihung%20des%20Saumagenordens.pdf|язык=немецкий|издание=Karnevalsgesellschaft Schlotte|тип=|год=2012|месяц=12|число=18|том=|номер=|страницы=|issn=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130918090937/http://kg-schlotte.de/index_html_files/Die%20Verleihung%20des%20Saumagenordens.pdf|archivedate=2013-09-18}}</ref>։ Լանդաու քաղաքում անցկացվում է «Saumagen - Internationale Pfälzer Saumagen-Wettbewerb» մրցույթը, որի ընթացքում ներկայացված յուրահատուկ բաղադրատոմսերը ներառում են որակյալ բաղադրիչներ, ինչպիսիք են աղացած ձուկը կամ եղնիկի միսը։ Առաջին դափնեկիրները՝ Իմկե Բրունսը և Այրիս Վիտմանը, հետագայում դարձել են մրցույթի ժյուրիի անդամներ<ref>{{Статья|автор=|заглавие=Saumagen-Wettbewerb zeigt viele Rezeptvarianten|ссылка=https://www.welt.de/regionales/rheinland-pfalz-saarland/article134039916/Saumagen-Wettbewerb-zeigt-viele-Rezeptvarianten.html|язык=немецкий|издание=Die Welt|тип=|год=2014|месяц=11|число=06|том=|номер=|страницы=|issn=|archivedate=2016-02-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160207112658/http://www.welt.de/regionales/rheinland-pfalz-saarland/article134039916/Saumagen-Wettbewerb-zeigt-viele-Rezeptvarianten.html}}</ref>։ == Փենսիլվանիայի գերմանական բաղադրատոմս == [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի Փենսիլվանիայի գերմանացիների մոտ «seimaage», «hogmal», անվամբ հայտնի ուտեստը բաղկացած է խոզի մսից («maw»՝ հին բառ է, որը նշանակում ստամոքս), ավելի ստույգ՝ խոզի կամ սագի ստամոքսից։ Ճաշատեսակը սովորաբար պատրաստում են բերքահավաքի սեզոնին։ Ավանդաբար խոզի ստամոքսը (այլ ոչ թե հնդկահավը) եղել է [[Գոհաբանության օր|Գոհաբանության օրվա]] հիմնական կերակուրը Փենսիլվանիայի գերմանական ընտանիքներում։ Այս ավանդույթը բխում է [[Հին աշխարհ (Եվրոպա, Ասիա, Աֆրիկա)|Հին աշխարհից]], իսկ Փենսիլվանիայում գերմանացի վերաբնակիչների հիմնական մասը գալիս է Պֆալցից։ Ի տարբերություն զաումագենի գերմանական տարբերակի, ճաշատեսակը սովորաբար թխվում է մի քանի ժամ, այլ ոչ թե խաշվում։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * Judith Kauffmann (Deutsch), ''Der Saumagen — Entdeckungsreise ins Innere eines Pfälzer Küchenklassikers'', Annweiler: Verlag Plöger Medien, <nowiki>ISBN 3-89857-204-8</nowiki> * ''Маркина Л. Г.'' PFÄLZER SAUMAGEN ПФЕЛЬЦЕР ЗАУМАГЕН // Культура Германии: лингвострановедческий словарь / под общей редакцией проф. Н. В. Муравлёвой. — <abbr>М.</abbr>: АСТ, 2006. — С. 750. — 1181 с. — 3000 экз. — <nowiki>ISBN 5-17-038383-5</nowiki>. * ''Wolfgang Herles.'' Saumagen // Vorwiegend festkochend. Kultur und Seele der deutschen Küche. — Random House, 2019. — P. 416. — <nowiki>ISBN 9783641216085</nowiki>. * ''Erhard Gorys.'' Saumagen // Das neue Küchenlexikon. Von Aachener Printen bis Zwischenrippenstück. — München: Deutscher Taschenbuch Verlag, 1997. — S. 470. — 599 S. — <nowiki>ISBN 3-423-36008-9</nowiki>. * ''Eckhard Supp.'' Saumagen // Wörterbuch Kochkunst: Von Amuse-Bouche bis Zierschnee. — Mannheim: Dudenverlag, 2011. — S. 95. — 128 S. — <nowiki>ISBN 978-3-411-70392-0</nowiki>. {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Պֆալցյան խոհանոց]] 7q315d2hn15clvfsqigm68xakp489r3 Դամպֆնուդել 0 1100064 8495894 8495092 2022-08-26T14:29:35Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ ուտեստ}} '''Դամպֆնուդել''' ({{lang-de|Dampfnudel}}), պելմենիներ խմորիչով խմորից, կաթսայի մեջ շոգեխաշած, միաժամանակ տապակած և շոգեխաշած։ Հարավգերմանական և [[Ավստրիական խոհանոց|ավստրիական խոհանոցին]] բնորոշ, ինչպես նաև ֆրանսիական [[Էլզաս|Էլզասին]]<ref>{{cite web|url=http://www.deliciousdays.com/archives/2005/08/05/dampfbuchteln-sweet-yeast-dumplings/|title=Dampfbuchteln — Sweet Yeast Dumplings|website=Delicious Days|archive-url=https://web.archive.org/web/20160412083913/http://www.deliciousdays.com/archives/2005/08/05/dampfbuchteln-sweet-yeast-dumplings/|archive-date=2016-04-12|accessdate=October 1, 2016|author=N. F. Simpson|deadlink=no}}</ref>։ Գերմանական և ավստրիական դասակարգումներում դրանք պատկանում են մելշպայզեին։ == Խոհարարություն == Դամպֆնուդելը պատրաստվում է խմորիչով խմորից, որը ներառում է կաթ, ալյուր, խմորիչ, աղ, շաքար, ճարպ (կարագ), երբեմն պարունակում է ձու<ref>Eckhard Supp: Duden. Wörterbuch Kochkunst. Von Amuse-Bouche bis Zierschnee. Dudenverlag, Mannheim u. a. 2011, ISBN 978-3-411-70392-0, Kapitel: Regionale Gerichte im deutschsprachigen Raum, S. 87.</ref>։ Խմորից ձևավորում ենք ձվի կամ բռունցքի չափ գնդիկներ և թողնում, որ բարձրանա։ Դրանք եփում են փակ տարայի մեջ՝ մի քիչ կաթով և կարագով (Բավարական բաղադրատոմս) կամ աղած ջրով և ճարպով (Պֆալցի բաղադրատոմս) ներքևում՝ մինչև հեղուկի գոլորշիացումից հետո ներքևում ոսկե դարչնագույն երանգավորելը։ Վերևը պետք է մնա սպիտակ<ref>{{Cite web|url=https://hlebopechka.ru/index.php?option=com_smf&topic=397986.0|title=Немецкие булочки на пару «Dampfnudeln»|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020003813/https://hlebopechka.ru/index.php?option=com_smf&topic=397986.0|archive-date=2020-10-20|access-date=2020-02-20|deadlink=no}}</ref>։ == Պատմություն == [[Պատկեր:Freckenfeld Dampfnudeltor.jpg|մինի|339x339փքս|Դարպաս Ֆրեկենֆելդում]] Գերմանական երկու նահանգներ՝ [[Բավարիա|Բավարիան]] և [[Ռայնլանդ-Պֆալց|Ռայնլանդ-Պֆալցը]], վիճարկում են այս խմորեղենի ծննդավայր լինելու իրավունքը։ Բավարացիներն իրենց ազգային կերակրատեսակների ցանկում ավելացրել են դամպփնուդելը։ Սակայն Ռեյնլանդ-Պֆալցը հրաժարվում է ճանաչել Բավարիայի հաղթանակը։ Ռեյնլանդ-Պֆալց երկրամասի գյուղատնտեսության նախարար Հենդրիկ Գյորինգը (SPD) բողոք-նամակ է գրել Բավարիայի իր գործընկեր Յոզեֆ Միլլերին (CSU): Մյունխենի նախարարությունը հավաստիացրել է, որ շոգեխաշած բրդուճը «երաշխավորված է, որ չի լինի» այն դավանանքներից մեկը, որը Բավարիան կցանկանար պաշտպանել ԵՄ ողջ տարածքում<ref>[http://www.stern.de/panorama/bundeslaender-im-clinch-heisse-luft-um-die-dampfnudel-607800.html ''Heiße Luft um die Dampfnudel.''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140202143455/http://www.stern.de/panorama/bundeslaender-im-clinch-heisse-luft-um-die-dampfnudel-607800.html |date=2014-02-02 }} In: ''Stern.'' 14. Januar 2008.</ref><ref>''Rheinland-Pfalz und Bayern zanken um die Dampfnudel.'' In: ''Allgemeine Zeitung.'' (Mainz), 15. Januar 2008, S. 4.</ref>։ Պֆալցի բնակիչները որպես իրենց անմեղության ապացույց նշում են հետևյալ պատմությունը. [[Երեսնամյա պատերազմ|Երեսնամյա պատերազմի]] ժամանակ Ֆրեկենֆելդ փոքրիկ քաղաքով անցավ շվեդական ջոկատը, որը սպառնում էր տեղացիներին հաշվեհարդարով, եթե նրանք մեծ փրկագին չվճարեին։ Բանակցությունների ընթացքում պահանջը մեղմվել է՝ քաղաքաբնակները պատրաստակամություն են հայտնել կերակրել բոլոր զինվորներին։ Վարպետ հացթուխ Յոհաննես Մուկը, նրա կինը և սպասուհին ստանձնեցին բիզնեսը։ Նրանք եփեցին 1286 շոգեխաշած բուլկի, մինչև յուրաքանչյուր զինվոր կշտանա։ Ամբողջ ջոկատը գոհ մնաց ու առանց նվազագույն թալանի ու սպանության հեռացավ գյուղից։ Ի հիշատակ այս իրադարձության՝ տեղի բնակիչները դարպաս են կանգնեցրել, որի կամարը շոգեխաշած բրդուճների տեսքով 1286 քարից է։ Այս դարպասները դեռ կանգուն են մինչ օրս<ref>{{cite web|url=https://www.vg-kandel.de/vg_kandel/Die%20Verbandsgemeinde/Freckenfeld/FreckenfelderGeschichte.pdf|title=Freckenfelder Geschichte (History of Freckenfeld)|publisher=[[Kandel (Verbandsgemeinde)|Collective municipality of Kandel]]|language=de|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20160914061805/https://www.vg-kandel.de/vg_kandel/Die%20Verbandsgemeinde/Freckenfeld/FreckenfelderGeschichte.pdf|archive-date=2016-09-14|accessdate=7 September 2016|deadlink=yes}}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Գրականություն == * ''Маркина Л. Г.'' DAMPFNUDEL ДАМПФНУДЕЛЬ // Культура Германии: лингвострановедческий словарь / под общей редакцией проф. Н. В. Муравлёвой. — <abbr>М.</abbr>: АСТ, 2006. — С. 172. — 1181 с. — 3000 экз. — <nowiki>ISBN 5-17-038383-5</nowiki>. * ''Wolfram Siebeck.'' Dampfnudeln // Die Deutschen und ihre Küche. — Rowohlt Taschenbuch Verlag, 2008. — 256 S. — <nowiki>ISBN 978-3-499-62290-8</nowiki>. * ''Eckhard Supp.'' Dampfnudeln // Wörterbuch Kochkunst: Von Amuse-Bouche bis Zierschnee. — Mannheim: Dudenverlag, 2011. — S. 87. — 128 S. — <nowiki>ISBN 978-3-411-70392-0</nowiki>. * ''Erhard Gorys.'' bayerische Dampfnudeln // Das neue Küchenlexikon. Von Aachener Printen bis Zwischenrippenstück. — München: Deutscher Taschenbuch Verlag, 1997. — S. 53. — 599 S. — <nowiki>ISBN 3-423-36008-9</nowiki>. * ''Charles Sinclair.'' Dampfnudeln // Dictionary of Food: International Food and Cooking Terms from A to Z. — Second Edition. — London: A & C Black, 2004. — P. 170. — 632 p. — <nowiki>ISBN 978-1-4081-0218-3</nowiki>. {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Պֆալցյան խոհանոց]] dlymldpmj3naysvccnxqwnqocudqkbx Ագռավի փողոցի հանրապետություն 0 1100278 8496148 8495668 2022-08-27T08:00:58Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 +[[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Ագռավի փողոցի հանրապետություն»''' ({{lang-lv|«Vārnu ielas republika»}}), [[Կինոարդյունաբերությունը Խորհրդային Միությունում|խորհրդային]] մանկական արկածային ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ադա Ներետնիեցե|Ադա Ներետնիեցեն]] [[Ռիգայի կինոստուդիա|Ռիգայի կինոստուդիայում]] 1970 թվականին գրող Յանիս Գրիզինշի ստեղծագործությունների մոտիվներով<ref>[https://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/79161/annot/ «Ագռավի փողոցի հանրապետություն» ֆիլմը] ''kino-teatr.ru'' կայքում</ref>։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի ծայրամասում՝ Գրիզինկալնսում, աշխատանքային շրջաններից մեկում, 190 թվականի հեղափոխությունից անմիջապես հետո։ Ագռավի փողոցի տղաները, որոնց հայրերն աշխատում են մոտակա գործարաններում և ֆաբրիկաներում, դիմակայում են «Տուլիանի կայսրության» մի խումբ տղաների՝ հարևան Լաուկու փողոցի կրպակատերերի երեխաներին։ Պատահականորեն «հանրապետականների» ձեռքում հայտնվել է այն ուղեպայուսակը, որը նրանց մոտ է թողել հետապնդումից փախչող անծանոթ մի մարդ։ Դրա մեջ տղաները գտնում են կարմիր դրոշ, թռուցիկներ և ծանր երկաթե արկղը, որը փակ է բանալիով։ Այդ ամենը պատկանել է ընդհատակային անձանց, որոնց Լուրիխն ու Յանկան անվտանգության գործակալների տեղ են ընդունել։ Գաղտնի գտածոյի մասին հայտնի է դառնում Տուլիանին։ Մի բուռ կոնֆետի դիմաց նա կարողանում է տիրանալ արկղին, որը մեծ ջանքեր է գործադրում այն վերադարձնելու համար։ Արկղում թաքցված է տպագրական տառեր, որն ընդհատակայինների հետ կապված կրկեսի դերասանների միջոցով փոխանցվում է սեփականատերերին։ Ոստիկանությանը հաջողվում է գտնել հետը և ձերբակալել մի քանի մարդու, սակայն հիմնական խմբին հաջողվում է փախչել։ == Դերերում == * Անդրիս Լիելայս – ''Լուրիխ, հանրապետականների առաջնորդը * Ա. Չիվչս – ''Յանկա, ադյուտանտ * Ա. Կրալիշա – ''Էլզա, մարտական աղջիկ * Ա. Լիեպինշ – ''պապուաս, «մանրունք» * Ա. Ապինիս – ''Պեկսիս, «լրտես» և «համակարգող» * Վ. Ռիեպշա – ''Ռուդիս, «պրոֆեսոր» * Գինտս Բերզինշ – ''Կառլենս * Մ. Տուրկե – ''Միցիտե * Ի. Ստրոդս – ''Վիլիս, տղա կրկեսից * Ա. Բուլդինսկիս – ''Լիպս Տուլիան * Վելտա Լինե – ''Յանկայի մայրը * Էլզա Ռաձինյա – ''Էլզայի մայրը * Մարիա Պոդգուրսկայա – ''«լեդի Մերի», ընդհատակային * Յուրիս Լեյասկալնս – ''Ալեքսեյ * Յանիս Մելդերիս – ''Արթուր * [[Էվալդս Վալտերս]] – ''կոշիկ մաքրող քաղաքային զբոսայգում == Նկարահանող խումբ == * Ռեժիսոր՝ Ադա Ներետնիեցե * Սցենարի հեղինակ՝ Յանիս Պլոտնիեկս * Օպերատոր՝ Զիգուրդս Դյուդինշ * Նկարիչ՝ Հերբերտ Լիկումս, Յանիս Մատիս * Կոմպոզիտոր՝ Մարգերիս Զարինշ<ref>[https://www.kinopoisk.ru/film/411832/ «Ագռավի փողոցի հանրապետություն» ֆիլմը] ''kinopoisk.ru'' կայքում</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title|0829308|title=«Ագռավի փողոցի հանրապետություն»}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:1970 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային արկածային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Գրական ստեղծագործությունների էկրանավորումներ]] [[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] cjavlgbtdt94exz6lsz1zu8ycngr3xs Պետերս (ֆիլմ) 0 1100281 8496147 8495669 2022-08-27T08:00:48Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 +[[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Պետերս»''' ({{lang-ru|«Петерс»}}), [[Կինոարդյունաբերությունը Խորհրդային Միությունում|խորհրդային]] գեղարվեստական ֆիլմ [[Ֆելիքս Ձերժինսկի|Ֆելիքս Ձերժինսկու]] զինակցի՝ հեղափոխական Յակով Պետերսի մասին, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Սերգեյ Տարասով]]ը [[Ռիգայի կինոստուդիա|Ռիգայի կինոստուդիայում]]<ref>[https://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/5105/annot/ «Պետերս» ֆիլմը] ''kino-teatr.ru'' կայքում</ref>։ == Սյուժե == Ֆիլմը պատմում է այն իրադարձությունների մասին, որոնք կապված են 1918 թվականին Մոսկվայում [[Էսէռներ|էսէռների]] ապստամբության և Բորիս Սավինկովի ընդհատակի գործունեության հետ։ == Դերերում == * Գիրտ Յակովլև – ''Յակով Պետերս * Անատոլի Ֆալկովիչ – ''[[Ֆելիքս Ձերժինսկի]] * Ուլդիս Դումպիս – ''Ֆրիդրիխ Բրիեդիս * [[Իվար Կալնինշ]] – ''Պաուլ Կիրսիս * Յուրի Կամորնի – ''Լիմանով * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] – ''Նաստյա * Ալեքսեյ Պանկին – ''Ցիգանկով * Սերգեյ Պոլեժաև – ''Բորիս Սավինկով * Բորիս Խմելնիցկի – ''Կուստինսկի * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] – ''Ալեքսանդրովիչ * Յուրիս Լեյասկալնս – ''Լոկկարտ * Ուլդիս Լիելդիջս – ''Կրոմի * Գենադի Յուխտին – ''Պոպով * [[Հարի Ավենս]] – ''ալկոհոլիկ * [[Ռոլան Բիկով]] – ''Տերեխով * Հերբերտ Դմիտրիև – ''դավադիր * Վլադիմիր Կոզել – ''էպիզոդ * Վալերի Բոնդարենկո – ''էպիզոդ * Անատոլի Վասիլև – ''Ալեքսանդր Վիլենկին * Գ. Գեյդե – ''Պինկա * Միխայիլ Վասիլև – ''խռովարար (լուսագրերում նշված չէ) == Նկարահանող խումբ == * Ռեժիսոր՝ [[Սերգեյ Տարասով]] * Սցենարիստներ՝ Միխայիլ Մակլյարսկի, Կիրիլ Ռապոպորտ, [[Արվիդ Գրիգուլիս]] * Օպերատոր՝ Ռիխարդ Պիկս * Նկարիչ՝ Գունարս Բալոդիս * Կոմպոզիտոր՝ Ռոմուալդս Կալսոնս * Հնչյունային ռեժիսոր՝ Գլեբ Կորոտեև<ref>[https://www.kinopoisk.ru/film/431225/ «Պետերս» ֆիլմը] ''kinopoisk.ru'' կայքում</ref> * Մոնտաժող՝ Տ. Մասս, Ա. Սիգատե * Խմբագիր՝ Օսվալդ Կուբլանով == Մրցանակներ == * Համամիութենական կինոփառատոնի երկրորդ մրցանակ տղամարդու դերակատարման համար (Գ. Յակովլև) – 1973, Ալմա Աթայում։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * [http://krasnoe.tv/node/16937 «Պետերս» ֆիլմը] Красное тв կայքում {{Wayback|url=http://krasnoe.tv/node/16937 |date=20130114053412 }} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:1972 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռուսերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային կենսագրական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] gxjufb3j5a2h8m8qo9d7o15ppqja7b1 Արտացոլք ջրի մեջ 0 1100286 8496146 8495670 2022-08-27T08:00:38Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 +[[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Արտացոլք ջրի մեջ»''' ({{lang-lv|Atspulgs ūdenī}}), [[Կինոարդյունաբերությունը Խորհրդային Միությունում|խորհրդային]] գեղարվեստական ֆիլմ, որ նկարահանել ռեժիսոր Անդրիս Ռոզնբերգսը [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում 1977 թվականին<ref>[http://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/9100/annot/ «Արտացոլք ջրի մեջ» ֆիլմը Кино-Театр.Ру կայքում]</ref>։ == Սյուժե == Քսանյոթ տարվա բացակայությունից հետո Ռիգայից իր հայրենի քաղաք է վերադառնում տաղանդավոր վիրաբույժ Զիգուրդս Մարկալսը։ Կյանքն այնպես է դասավորվել, որ նա ճակատագրի բերումով ստիպված է եղել ամեն ինչ սկսել սկզբից։ Քաղաքային հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկը, որտեղ նա աշխատանքի է տեղավորվել, ուրախ է բարձրակարգ մասնագետի՝ կլինիկա գալու համար։ Սակայն այդ կարծիքը շուտով նա ստիպված էր փոխել, երբ բժիշկ Մարկալսն ստանձնում է անհասկանալի արդյունքով ամենադժվար վիրահատություններ, որոնց մահացու ելքի դեպքում անխուսափելիորեն վատանում են կլինիկայի վիճակագրական ցուցանիշները։ Շուտով գործընկերների միջև ծագում է հակամարտություն, որը ստիպում է հերոսին չհամաձայնել հանգամանքների հետ, դրսևորել սկզբունքայնություն ու հրաժարվել հարկադրված փոխզիջում փնտրելու անհրաժեշտությունից։ Նա կրկին պատրաստ է թողնել ամեն ինչ՝ և՛ հետաքրքիր աշխատանքը, և՛ այն աղջկան, որի հանդեպ նա զգացմունքներ է ունի, և որը նրան փոխադարձությամբ է պատասխանել։ Սակայն գործի ճշտության վերաբերյալ կասկածները վերջին պահին համակում են Զիգուրդսին։ == Դերերում == * [[Ուլդիս Պուցիտիս]] – ''Զիգուրդս Մարկալնս * Ուլդիս Դումպիս – ''Բրատկուս * Իմանտ Սկրաստինշ – ''Նիկոլայ * Լասմա Կուգրենա (Մուրնիեցե) – ''Իրիտա * Մարուտա Ֆելդմանե – ''Ռամոնա * Ձիդրա Ռիտենբերգա – ''քարտուղար * [[Էվալդս Վալտերս]] – ''Պետերիս Լոդինշ * Ակվելինա Լիվմանե – ''բժիշկ * Ա. Յանսոնե – ''Ինդրիկսոնե * Կ. Ստուլպին – ''Ինդրիկսոն * Օլգա Կրումինյա * Եվա Մուրնիեցե * Գունար Պլացենս * Այվարս Սիլինշ * Յուրիս Ստրենգա * Հարալդ Թոփսիս * Միխայիլ Կուբլինսկիս * Հելենա Ռոմանովա * Իմանտս Ադերմանիս * Անտոնիա Կլեյմանե * Լոլիտա Ցաուկա == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Անդրիս Կոլբերգս, Յանիս Լապսա * Բեմադրող ռեժիսոր՝ Անդրիս Ռոզենբերգս * Բեմադրող օպերատոր՝ Յանիս Մուրնիեկս * Կոմպոզիտոր՝ Էգիլ Ստրաումե * Բեմադրող նկարիչներ՝ Գունարս Բալոդիս, Առնոլդ Բրիտալ * Գեղարվեստական ղեկավար՝ Յուլի Կարասիկ * Հնչյունային օպերատոր՝ Ե. Օլշանկո * Խմբագիր՝ Յա․ Ռոկպելնիս * Տնօրեն՝ Գ. Բլումենտալ<ref>[https://www.kinopoisk.ru/film/542329/ «Արտացոլք ջրի մեջ» ֆիլմը] ''kinopoisk.ru'' կայքում</ref> == Մրցանակներ == * Երևանում համամիութենական կինոփառատոնի (1978) մրցանակ Անդրիս Ռոզենբերգսին՝ լավագույն ռեժիսորական դեբյուտի համար, Յանիս Մուրնիեկսին՝ լավագույն օպերատորական դեբյուտի համար, Լասմե Կուգրենին՝ լավագույն դերասանական դեբյուտի համար։ * «[[Սովետսկի էկրան (հանդես)|Խորհրդային Էկրան]]» ամսագրի մրցանակ Անդրիս Ռոզենբերգսին՝ լավագույն ռեժիսորական նորամուտի համար։ == Մեջբերում == «Կյանքը բարդ բան է։ Կամ կարողացիր հարմարվել, կամ դիմացիր։ Միայն երկու տարբերակ կա։ Մնացած ամեն ինչ ինքնախաբեություն է կամ պատրանք։ Դուք կդառնաք արտացոլք ջրի վրա։ Փչում է թեթև քամի, և դու ասես չկաս»։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:1977 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Խորհրդային դրամա ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռուսերեն ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] 5sm4cc1v35tqe4h23ty79vvbzyyt3i6 Կրակոց անտառում 0 1100288 8496145 8495671 2022-08-27T08:00:28Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 +[[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ}} '''«Կրակոց անտառում»''' ({{lang-lv|Šāviens mežā}}), [[Կինոարդյունաբերությունը Խորհրդային Միությունում|խորհրդային]] գեղարվեստական ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Ռիխարդ Պիկսը Ալբերտ Բելսի «Արմատներ» վեպի հիման վրա [[Ռիգայի կինոստուդիա|Ռիգայի կինոստուդիայում]] 1983 թվականին<ref>[https://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/8656/annot/ «Կրակոց անտառում» ֆիլմը] ''kino-teatr.ru'' կայքում</ref>։ == Սյուժե == Աշխատանքային քրտնաջան շաբաթվա սկզբին անտառապետ Լիեպսարգսն իր մոտ է ընդունում [[Ռիգա|Ռիգայից]] ժամանած լրագրողին, որը մանկական տարիներին ապրել է իր հարևանությամբ։ Նա ժամանել է նախկին անտառապետ Չուկուրսի նամակի պատճառով, որը կոլտնտեսության ղեկավարներին մեղադրում է աշխատանքներում հրավիրված բրիգադների ներգրավելու մեջ։ Նրա կարծիքով՝ վարձու աշխատողներն անողոքաբար ոչնչացնում են անտառը՝ հատելով նշված ցանկացած տեղամաս։ Իրենց զգալով կյանքի տերեր՝ նրանք չեն անհանգստանում որսագողերի կողմից կեդանիների սպանությամբ։ Նման որսագողերից մեկի հետ էլ անտառի նեղ արահետում բախվում է անզիջում Լիեպսարգսը։ == Դերերում == * Էդուարդ Պավուլս – ''Լիեպսարգս * Օլեվ Էսկոլա – ''Չուկուրս * [[Առնոլդ Լինինշ]] – ''Տրուկշա * Ուլդիս Դումպիս – ''Վասարինշ * Յանիս Պաուկշտելո – ''Լեինշ * Մարա Զեմդեգա – ''Ալվինա * Վերա Սելգա – ''Իլզե * Ինարա Սլուցկա – ''Իևա * Յուրիս Լիսներս – ''Կասպարս * Հելմուտ Էգլիտիս – ''Յանչուկ * Անտրա Լիեդսկանինյա – ''սոցիալական աշխատող * Այվարս Բոգդանի – ''բրիգադիր * Միխայիլ Կուբլինսկիս – ''փաստաբան == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ [[Վիկտոր Լորենց]] * Բեմադրող ռեժիսոր՝ Ռիխարդ Պիկս * Օպերատոր՝ Դավիթ Սիմանիս * Կոմպոզիտոր՝ Մարտինշ Բրաունս * Նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ<ref>[https://www.kinopoisk.ru/film/471855/ «Կրակոց անտառում» ֆիլմը] ''kinopoisk.ru'' կայքում</ref> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:1983 ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Գրական ստեղծագործությունների էկրանավորումներ]] [[Կատեգորիա:Բնօրինակում անաղբյուր հոդվածներ]] nb1hnrzrkznqpkmcj5u2q2vlc3ousft Թոմաս Մեխիաս 0 1100292 8496033 8495303 2022-08-26T21:39:54Z InternetArchiveBot 101881 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆուտբոլիստ}} '''Թոմաս Մեխիաս Օսորիո''' ({{lang-es|Tomás Mejías Osorio}},{{ԱԾ}}), իսպանացի ֆուտբոլիստ, թուրքական «[[Անկարասպոր ՖԱ|Անկարասպոր]]» ակումբի [[դարպասապահ]]։ Իսպանիայի մինչև 20 տարեկանների հավաքականի կազմում 2009 թվականի Միջերկրածովյան խաղերի հաղթող։ == Կենսագրություն == 12 տարեկան հասակում Թոմասը սկսել է մարզվել Մադրիդի «Ռեալ»-ի երիտասարդական թիմում։ Մինչ այդ եղել է «Կոսլադա» սիրողական ակումբի համակարգում։ 2007/08 մրցաշրջանում Մեխիասը նորամուտն է նշել «[[Ռեալ Մադրիդ Կաստիլիա]]» ակումբի երկրորդ թիմում, որը հանդես էր գալիս Սեգունդա B-ում։ 2011 թվականի մայիսի սկզբին գլխավոր թիմի մարզիչ [[Ժոզե Մոուրինյո|Ժոզե Մոուրինյոն]] որոշում է կայացրել հանգիստ տալ թիմի հիմնական դարպասապահ [[Իկեր Կասիլյաս|Իկեր Կասիլյասին]]։ Մայիսի 10-ին «Ռեալ Մադրիդ»-«[[Խետաֆե (ֆուտբոլային ակումբ)|Խետաֆե]]» մրցախաղում ֆուտբոլիստը հայտավորվել է որպես պահեստային դարպասապահ։ Այն բանից հետո, երբ նրանց հակառակորդները բաց են թողել չորս անպատասխան գնդակ, Թոմասը դուրս է եկել փոխարինման [[Անտոնիո Ադան|Անտոնիո Ադանին]]։ Մնացած յոթ րոպեներին Մեխիասը անառիկ է պահել իր դարպասը, ինչով օգնել է «Ռեալ» ակումբին հաղթանակ տանել մուգ կապույտի հետ տնային խաղում<ref>{{Cite web|url=http://soccernet.espn.go.com/report/_/id/301989?cc=5739|title=Madrid make Barca wait|archive-url=https://web.archive.org/web/20121024220017/http://soccernet.espn.go.com/report/_/id/301989?cc=5739|archive-date=2012-10-24|access-date=2011-12-28|deadlink=yes}}</ref>։ 2011/12 մրցաշրջանում Իսպանացի դարպասապահը հայտնվել է «Ռեալ Սարագոսա»-ի դեմ մրցաշրջանի առաջին խաղում, սակայն խաղադաշտում այդպես էլ չի հայտնվել<ref>{{Cite web|url=http://www.realmadrid.com/cs/Satellite/en/First_Team/1193040487651/1330065069247/noticia/Convocatoria/Twenty_men_tabbed_for_league_debut.htm|title=Twenty men tabbed for league debut|archive-url=https://web.archive.org/web/20121010211947/http://www.realmadrid.com/cs/Satellite/en/First_Team/1193040487651/1330065069247/noticia/Convocatoria/Twenty_men_tabbed_for_league_debut.htm|archive-date=2012-10-10|access-date=2011-09-01|deadlink=yes}}</ref>։ 2014 թվականի փետրվարի 11-ին վարձակալության իրավունքով մինչև մրցաշրջանի ավարտ Մեխիասը տեղափախվել է [[Անգլիայի ֆուտբոլային լիգայի առաջնություն|Անգլիայի ֆուտբոլային լիգայի առաջնության]] «<nowiki/>[[Միդլսբրո ՖԱ|Միդլսբրո]]<nowiki/>» ակումբ<ref>[http://www.gazettelive.co.uk/sport/football/transfer-news/toms-mejas-osorio-boro-sign-6697512 ^ Boro sign Real Madrid goalkeeper Tomás Mejías Osorio on loan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140310130424/http://www.gazettelive.co.uk/sport/football/transfer-news/toms-mejas-osorio-boro-sign-6697512 |date=2014-03-10 }}, ''Gazette Live'' (11 февраля 2014)</ref>, որտեղ վերամիավորվել է «Ռեալ» ակումբի նախկին մարզիչ Այթոր Կարանկայի հետ։ Մարտի 1-ին «Շեֆիլդ Ուենսդեյ» ակումբի դեմ արտագնա խաղում (0:1) նորամուտ է ունեցել «Բորո» ակուբի կազմում<ref>[http://www.bbc.com/sport/0/football/26299961 ^ Sheffield Wednesday 1-0 Middlesbrough] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140307215247/http://www.bbc.com/sport/0/football/26299961 |date=2014-03-07 }}, ''BBC Sport'' (1 марта 2014)</ref>։ 2017 թվականի հունվարի 5-ին Մեխիասը վերադարձել է Իսպանիա՝ վարձակալության իրավունքով մինչև մրցաշրջանի ավարտը տեղափոխվելով «[[Ռայո Վալեկանո]]» ակումբ, որը ներկայացնում է [[Սեգունդա Դիվիզիոն|Սեգունդան]]<ref>[http://www.mundodeportivo.com/futbol/liga-segunda-division/20170105/413128176837/tomas-mejias-cedido-al-rayo.html ^ Tomás Mejías, cedido al Rayo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170106153449/http://www.mundodeportivo.com/futbol/liga-segunda-division/20170105/413128176837/tomas-mejias-cedido-al-rayo.html |date=2017-01-06 }}, ''Mundo Deportivo'' (5 января 2017)</ref>, սակայն այնտեղ խաղացել է ընդամենը 2 հանդիպում։ 2018 թվականի ամռանը ազատ գործակալի իրավունքով տեղափոխվել է Կիպրոսի «Օմոնիա»՝ անցկացնելով այնտեղ մեկ մրցաշրջան, մեկ տարի անց վերադարձել է «Միդլսբրո»<ref>[https://www.bbc.com/sport/football/48867949 ^ Tomas Mejias: Middlesbrough re-sign Spanish goalkeeper on two-year deal] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190704231404/https://www.bbc.com/sport/football/48867949 |date=2019-07-04 }}, ''BBC Sport'' (4 июля 2019)</ref>։ == Ձեռքբերումներ == * [[Միջերկրածովյան խաղեր]]ի հաղթող՝ 2009 * Սեգունդա B-ի հաղթող՝ 2011/12 == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Իսպանացի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ռեալ Մադրիդի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ռեալ Մադրիդ Կաստիլիայի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Ռայո Վալեկանոյի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Միդլսբրոյի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Դինամո Բուխարեստի ֆուտբոլիստներ]] [[Կատեգորիա:Լա Լիգայի ֆուտբոլիստներ]] 5ncd3a3qlaxrqwqe226k3t08pomiex8 Գիշեր (Մինաս Ավետիսյան) 0 1100335 8496130 8495535 2022-08-27T04:26:58Z Արարատ Թրվանց 44694 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Նկար}} '''«Գիշեր»''' հայ նկարիչ [[Մինաս Ավետիսյան]]ի որմնանկարը, որը նա նկարել է 1973 թվականին, Գյումրու «Օմեգա» գործարանի պատին<ref>[https://armlur.am/876703/ Մինասի «Գիշեր» որմնանկարը ոչնչացման եզրին է]</ref>։ == Պատմություն == 1973 թվականին [[Գյումրի]]ի գործարաններից մեկի պատին «Գիշեր» որմնանկարի դիմացի պատին հեղինակը ստեղծել է նաև «Ցերեկ» որմնանկարը։ Երկու որմնանկարն էլ լրջորեն վնասվել էին 1988 թվականի [[Սպիտակի երկրաշարժ]]ի ժամանակ։ 2019 թվականին իտալացի վերականգնող Ֆաբրիցիո Իակոպինիի գլխավորությամբ «Գիշեր» որմնանկարն ապամոնտաժվել է և ենթարկվել վերականգման<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2019/10/24/%D5%84%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%AC-%D4%B1%D6%80%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%A1-%D5%A2%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4/2186087 Իր դռներն է բացել Հայաստանի ամենամեծ մոլը՝ «Մեգամոլ Արմենիա»-]ն</ref>։ Վերականգնման աշխատանքներին մասնակցել են նաև Ֆաբրիցիո Իակոպինիի ուսանողները։ Որմնանկարի վերականգնման աշխատանքներն իրականացվել են գործարար Սամվել Ալեքսանյանի ընտանիքին պատկանող «Ալեքսանյանների ընտանիք» ՀԿ֊ի միջոցներով<ref>[https://www.aravot.am/2019/09/05/1064211/ Հայ որմնանկարիչ Մինաս Ավետիսյանի «Գիշեր» որմնանկարը կվերականգնվի և կտեղափոխվի Երևան]</ref>։ Վերականգնումից հետո Մինաս Ավետիսյանի «Գիշեր» որմնանկարը տեղադրվել է [[Նոր Նորք վարչական շրջան]]ում գտնվող [[Մեգամոլ Արմենիա]] առևտրի և ժամանցի կենտրոնում, որտեղ որմնանկարի համար առանձին տարածք է հատկացվել<ref>[https://www.azatutyun.am/a/30150061.html Արման Ավետիսյան․ Մինասի որմնանկարների խնդիրը լուծված է]</ref>։ Որմնանկարը համարվում է պատմամշակութային հուշարձան և պատկանում է Հայաստանի Հանրապետությանը<ref>[https://armeniasputnik.am/20191024/kayacav-megamol-armeniayi-shnorhandesy-inch-e-ayceluin-arajarkum-hh-i-amenamets-moly-20865638.html Կայացավ «Մեգամոլ Արմենիայի» շնորհանդեսը. ի՞նչ է այցելուին առաջարկում ՀՀ–ի ամենամեծ մոլը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://www.panorama.am/am/news/2019/02/04/%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD-%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%B8%D6%80%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80/2068040 Մինասի «Գիշեր» որմնանկարը կործանման եզրին է Գյումրի քաղաքի կիսավեր գործարաններից մեկում գտնվող Մինաս Ավետիսյանի «Գիշեր» որմնանկարը կործանման եզրին է։] [[Կատեգորիա:Մինաս Ավետիսյան]] [[Կատեգորիա:Հայկական կերպարվեստ]] 8vsml398g0a9qqv9p9yvmvk3im22i3q Մառախուղե ծիածան 0 1100363 8495953 8495660 2022-08-26T17:34:41Z Ապատ63 36683 /* Առաջացման մեխանիզմ */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:360_degrees_fogbow.jpg|մինի|250x250փքս|Շրջանաձև (360°) մառախուղե ծիածան]] '''Մառախուղե ծիածան, սպիտակ ծիածան'''<ref name="BBC 22 November 2016">{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-highlands-islands-38063662?SThisFB|title=Amazing white rainbow snapped over Scottish moor|date=22 November 2016|website=[[BBC News Online]]|publisher=BBC|accessdate=22 November 2016|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->}}</ref> կամ '''մշուշոտ աղեղ''', [[ծիածան]], որը լայն փայլուն սպիտակ աղեղ է, որն առաջանում է ջրի շատ փոքր կաթիլներում [[Լույսի անդրադարձում|լույսի անդրադարձման]] և [[Լույսի ցրում|ցրման]] հետևանքով։ Այն հայտնվում է, երբ արևի լույսը լուսավորում է թույլ [[Մառախուղ|մառախուղը]], որը բաղկացած է մոտ 25 [[Միկրոմետր (չափման միավոր)|մկմ-ից]] պակաս [[Շառավիղ|շառավղով]] կաթիլներից<ref>{{Cite web|url=https://atoptics.co.uk/droplets/fogbow.htm|title=Fogbow|website=atoptics.co.uk|accessdate=2022-08-25}}</ref>։ Սպիտակ ծիածանի ներսը կարող է մի փոքր մանուշակագույն լինել, իսկ դրսից՝ մի փոքր նարնջագույն<ref name=":0">{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap061115.html|title=APOD: 2006 November 15 - A Fog Bow Over California|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-25}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=fFAEAAAAYAAJ&pg=PA453&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=The London, Edinburgh and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science|date=1890|publisher=Taylor & Francis|language=en}}</ref>։ == Անվանումներ == Երբ օդում առկա ջրի կաթիլները շատ փոքր են լինում, մառախուղի աղեղը սպիտակ է լինում, անվանում են ''սպիտակ ծիածան''։ Երբեմն սպիտակ ծիածանը սխալմամբ անվանում են [[լուսնային ծիածան]]։ Ինքնաթիռից ներքև ամպերի մեջ երևացող մառախուղի աղեղը, անվանում են ''ամպային աղեղ''։ Ծովայինները երբեմն մառախուղի աղեղներին ''ծովային շներ'' են անվանում։ Երբ գիշերը մառախուղի աղեղ է հայտնվում, այն անվանում են ''լուսնային մառախուղ''<ref>{{Cite web|url=https://atoptics.co.uk/droplets/fogmoon.htm|title=Lunar fogbow|website=atoptics.co.uk|accessdate=2022-08-25}}</ref>։ == Առաջացման մեխանիզմ == [[Պատկեր:Fogbow_glory_spectre_bridge_edit_1.jpg|մինի|250x250փքս|Նկարն արված է [[Ոսկե դարպասներ (կամուրջ)|Ոսկե դարպասներ կամրջից]]։ Նկարում պատկերված է [[Գլորի]] [[Օպտիկական երևույթներ|երևույթը]], [[Հարց (լեռնազանգված)|Հարցի]] ամենաբարձր կետում Բրոքենի սպեկտրը և մառախուղե աղեղը]] Մառախուղե ծիածանը ձևավորվում է ջրի կաթիլներում լույսի ցրման արդյունքում։ Այս դեպքում ջրի կաթիլները շատ ավելի փոքր են (0,05 միլիմետրից փոքր)<ref name="Met Office">{{cite web|url=http://www.metoffice.gov.uk/learning/rainbows/fogbow|title=What is a fogbow?|date=|website=metoffice.gov.uk/|publisher=[[Met Office]]|accessdate=22 November 2016|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->}}</ref>, քան սովորական ծիածանի ձևավորման ժամանակ օդում առկա կաթիլները։ Գույների անհետացումը պայմանավորված է լույսի [[Դիֆրակցիա|դիֆրակցիայով]], որի ազդեցությունը մեծանում է կաթիլների չափի նվազմամբ։ 20-25 միկրոմետր կաթիլների դեպքում մառախուղի աղեղը սպիտակ [[մշուշաքող]]ի է նմանվում, այստեղից էլ ''սպիտակ ծիածան'' ավանումը<ref name=":0" /><ref name="Миннарт">{{книга|автор=Миннарт М.|заглавие=Свет и цвет в природе|ответственный=|ссылка=|место=М.|издательство=«Наука»|год=1969|том=|страниц=|страницы=188-189, 193-194|isbn=}}</ref><ref name="Трифонов">{{статья|автор=Трифонов Е. Д.|заглавие=Ещё раз о радуге|ссылка=http://www.pereplet.ru/nauka/Soros/pdf/0007_053.pdf|язык=|издание=Соросовский образовательный журнал|тип=|год=2000|том=6|номер=7|страницы=53-58|doi=|issn=|archivedate=2015-09-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150929021422/http://www.pereplet.ru/nauka/Soros/pdf/0007_053.pdf}}</ref>։ Երբ այն ձևավորող կաթիլները գրեթե բոլորը նույն չափի են դառնում, մառախուղի աղեղը կարող է ունենալ բազմաթիվ ներքին օղակներ կամ լրացուցիչ օղակներ, որոնք ավելի վառ գունավորում ունեն, քան հիմնական աղեղը<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=PJ45AAAAcAAJ&pg=PA348&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Annales de chimie et de physique|date=1847|language=fr}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=-skKAAAAYAAJ&pg=PA486&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Nature|last=Lockyer|first=Sir Norman|date=1888|publisher=Macmillan Journals Limited|language=en}}</ref>։ Անկյունային մեծ չափի հետ մեկտեղ, գույնի այս բացակայությունը մառախուղե աղեղի հատկանիշն է, որը տարբերվում է [[գլորի]] [[Օպտիկական երևույթներ|երևույթից]], որն ունենում է դիֆրակցիայից առաջացած բազմաթիվ գունատ օղակներ։ Դիֆրակցիան լույսի ալիքային բնույթով պայմանավորված [[օպտիկա]]կան և [[Օդերևութաբանություն|օդերևութաբանական]] երևույթ է։ Դրա դրսևորումներից մեկն այն է, որ լույսի փնջի լայնական հատույթի փոքրացումը հանգեցնում է դրա տարածման մեծացմանը։ : <math>\Delta \varphi \approx \frac{\lambda}{D},</math> որտեղ <math>D</math>-ն փնջի տրամագիծն է, <math>\lambda</math>-ն ալիքի երկարությունը, <math>\Delta \varphi</math>-ն դիֆրակցիոն տարածվածությունը և արտահայտվում է [[ռադիան]]ով<ref name="Трифонов" /><ref>[http://www.femto.com.ua/articles/part_1/1064.html Дифракционная расходимость]</ref>։ Բանաձևից երևում է, որ ինչքան մեծ է ալիքի երկարությունը, այնքան <math>\Delta \varphi</math> տարածումը մեծ է։ Հետևաբար դիֆրակցիոն էֆեկտներն ամենաշատն ազդում են [[Տեսանելի ճառագայթում|տեսանելի լույսի]] [[Կարմիր (գույն)|կարմիր գույնի]] վրա, իսկ ամենաքիչը՝ [[Մանուշակագույն|մանուշակագույնի]] վրա։ Կաթիլների մեծ չափերի դեպքում <math>\Delta \varphi </math> տարածումը փոքր է, և յուրաքանչյուր գույնի լուսային փունջը տարածվում է իր ուղղությամբ՝ չխառնվելով մյուս գույների փնջին։ Կաթիլի փոքրացմանը զուգընթաց պատկերը փոխվում է. տարածվող փնջերը խառնվում են, աղոտանում, և ծիածանի գույներն ավելի պակաս արտահայտված են դառնում։ Կաթիլների էլ ավելի փոքրանալու դեպքում փնջերը լիովին միախառնում են, իսկ կաթիլներով ցրված լույսը դառնում է սպիտակ։ Ծիածանի գույնի այսպիսի անհետացումը տեղի է ունենում, երբ կաթիլների չափերը դառնում են 20-25 մկմ։ Բացի այդ, լույսի ցրման տարածման ավելացումը հանգեցնում է ծիածանի անկյան աճին. մառախուղե ծիածանի չափերը մոտովորապես երկու անգամ մեծ են սովորական ծիածանից<ref name="Миннарт" />։ Այսպիսով, կարելի է ասել, որ եթե [[Լույսի բեկում|լույսի բեկման]] և [[Լույսի դիսպերսիա|դիսպերսիայի]] շնորհիվ ջրի կաթիլներում տեղի է ունենում արևի [[Սպիտակ լույս|սպիտակ լույսի]] բաժանում տարբեր գույների բաղադրամասերի, այնուհետև դիֆրակցիայի հետևանքով տեղի է ունենում հակառակ գործընթացը՝ տարբեր գույներով լույսի ճառագայթները համադրվում են մեկ սպիտակ ճառագայթի մեջ։ == Տեղակայում == [[Պատկեր:Arc_blanc_-_white_rainbow.jpg|մինի|247x247փքս|Սպիտակ աղեղ [[Բենուվիլ (Կալվադոսի գավառ)|Կալվադոսի Բենուվիլ գավառի]] մոտակայքում ]] Մառախուղի աղեղը երևում է նույն ուղղությամբ, ինչ ծիածանը, հետևաբար արևը դիտորդի թիկունքում է լինում, իսկ հակառակ ուղղությամբ երևում է մառախուղե աղեղը (որը կարող է չդիտվել բուն աղեղից հեռու ուղղություններում)։ Նրա արտաքին շառավիղը մի փոքր փոքր է ծիածանի շառավղից։ == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Զենիթային աղեղ]] * [[Հալո]] * [[Լուսնային ծիածան]] * [[Կեղծ Լուսին]] * [[Պարհելիում|Կեղծ Արեգակ]] * [[Կենդանակերպի լույս]] == Ծանոթագրություններ == {{примечания}} == Գրականություն == * {{книга|автор=Уокер Дж.|часть=|заглавие=Физический фейерверк (вопросы и ответы по физике)|оригинал=|ссылка=|ответственный=|издание=2-е|место=|издательство=|год=1989|том=|страницы=|страниц=297|серия=|isbn=5-03-001232-X|тираж=}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/fogbow.htm Photos and explanation of fogbows] Atmospheric Optics կայքում * [https://web.archive.org/web/20110106073252/http://www.meteoros.de/bildarchiv/view.php?gallery_id=52 Fogbow image gallery at AKM website] * [http://www.dewbow.co.uk/bows/fogbow.html Fogbows at Glows, Bows and Haloes site] {{ՎՊԵ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Բնության երևույթներ]] 48lbj56o3y5cy75fylfwktmy03fmfy9 8495954 8495953 2022-08-26T17:34:59Z Ապատ63 36683 /* Ծանոթագրություններ */ wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:360_degrees_fogbow.jpg|մինի|250x250փքս|Շրջանաձև (360°) մառախուղե ծիածան]] '''Մառախուղե ծիածան, սպիտակ ծիածան'''<ref name="BBC 22 November 2016">{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-highlands-islands-38063662?SThisFB|title=Amazing white rainbow snapped over Scottish moor|date=22 November 2016|website=[[BBC News Online]]|publisher=BBC|accessdate=22 November 2016|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->}}</ref> կամ '''մշուշոտ աղեղ''', [[ծիածան]], որը լայն փայլուն սպիտակ աղեղ է, որն առաջանում է ջրի շատ փոքր կաթիլներում [[Լույսի անդրադարձում|լույսի անդրադարձման]] և [[Լույսի ցրում|ցրման]] հետևանքով։ Այն հայտնվում է, երբ արևի լույսը լուսավորում է թույլ [[Մառախուղ|մառախուղը]], որը բաղկացած է մոտ 25 [[Միկրոմետր (չափման միավոր)|մկմ-ից]] պակաս [[Շառավիղ|շառավղով]] կաթիլներից<ref>{{Cite web|url=https://atoptics.co.uk/droplets/fogbow.htm|title=Fogbow|website=atoptics.co.uk|accessdate=2022-08-25}}</ref>։ Սպիտակ ծիածանի ներսը կարող է մի փոքր մանուշակագույն լինել, իսկ դրսից՝ մի փոքր նարնջագույն<ref name=":0">{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap061115.html|title=APOD: 2006 November 15 - A Fog Bow Over California|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-25}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=fFAEAAAAYAAJ&pg=PA453&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=The London, Edinburgh and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science|date=1890|publisher=Taylor & Francis|language=en}}</ref>։ == Անվանումներ == Երբ օդում առկա ջրի կաթիլները շատ փոքր են լինում, մառախուղի աղեղը սպիտակ է լինում, անվանում են ''սպիտակ ծիածան''։ Երբեմն սպիտակ ծիածանը սխալմամբ անվանում են [[լուսնային ծիածան]]։ Ինքնաթիռից ներքև ամպերի մեջ երևացող մառախուղի աղեղը, անվանում են ''ամպային աղեղ''։ Ծովայինները երբեմն մառախուղի աղեղներին ''ծովային շներ'' են անվանում։ Երբ գիշերը մառախուղի աղեղ է հայտնվում, այն անվանում են ''լուսնային մառախուղ''<ref>{{Cite web|url=https://atoptics.co.uk/droplets/fogmoon.htm|title=Lunar fogbow|website=atoptics.co.uk|accessdate=2022-08-25}}</ref>։ == Առաջացման մեխանիզմ == [[Պատկեր:Fogbow_glory_spectre_bridge_edit_1.jpg|մինի|250x250փքս|Նկարն արված է [[Ոսկե դարպասներ (կամուրջ)|Ոսկե դարպասներ կամրջից]]։ Նկարում պատկերված է [[Գլորի]] [[Օպտիկական երևույթներ|երևույթը]], [[Հարց (լեռնազանգված)|Հարցի]] ամենաբարձր կետում Բրոքենի սպեկտրը և մառախուղե աղեղը]] Մառախուղե ծիածանը ձևավորվում է ջրի կաթիլներում լույսի ցրման արդյունքում։ Այս դեպքում ջրի կաթիլները շատ ավելի փոքր են (0,05 միլիմետրից փոքր)<ref name="Met Office">{{cite web|url=http://www.metoffice.gov.uk/learning/rainbows/fogbow|title=What is a fogbow?|date=|website=metoffice.gov.uk/|publisher=[[Met Office]]|accessdate=22 November 2016|author=<!--Staff writer(s); no by-line.-->}}</ref>, քան սովորական ծիածանի ձևավորման ժամանակ օդում առկա կաթիլները։ Գույների անհետացումը պայմանավորված է լույսի [[Դիֆրակցիա|դիֆրակցիայով]], որի ազդեցությունը մեծանում է կաթիլների չափի նվազմամբ։ 20-25 միկրոմետր կաթիլների դեպքում մառախուղի աղեղը սպիտակ [[մշուշաքող]]ի է նմանվում, այստեղից էլ ''սպիտակ ծիածան'' ավանումը<ref name=":0" /><ref name="Миннарт">{{книга|автор=Миннарт М.|заглавие=Свет и цвет в природе|ответственный=|ссылка=|место=М.|издательство=«Наука»|год=1969|том=|страниц=|страницы=188-189, 193-194|isbn=}}</ref><ref name="Трифонов">{{статья|автор=Трифонов Е. Д.|заглавие=Ещё раз о радуге|ссылка=http://www.pereplet.ru/nauka/Soros/pdf/0007_053.pdf|язык=|издание=Соросовский образовательный журнал|тип=|год=2000|том=6|номер=7|страницы=53-58|doi=|issn=|archivedate=2015-09-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150929021422/http://www.pereplet.ru/nauka/Soros/pdf/0007_053.pdf}}</ref>։ Երբ այն ձևավորող կաթիլները գրեթե բոլորը նույն չափի են դառնում, մառախուղի աղեղը կարող է ունենալ բազմաթիվ ներքին օղակներ կամ լրացուցիչ օղակներ, որոնք ավելի վառ գունավորում ունեն, քան հիմնական աղեղը<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=PJ45AAAAcAAJ&pg=PA348&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Annales de chimie et de physique|date=1847|language=fr}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=-skKAAAAYAAJ&pg=PA486&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Nature|last=Lockyer|first=Sir Norman|date=1888|publisher=Macmillan Journals Limited|language=en}}</ref>։ Անկյունային մեծ չափի հետ մեկտեղ, գույնի այս բացակայությունը մառախուղե աղեղի հատկանիշն է, որը տարբերվում է [[գլորի]] [[Օպտիկական երևույթներ|երևույթից]], որն ունենում է դիֆրակցիայից առաջացած բազմաթիվ գունատ օղակներ։ Դիֆրակցիան լույսի ալիքային բնույթով պայմանավորված [[օպտիկա]]կան և [[Օդերևութաբանություն|օդերևութաբանական]] երևույթ է։ Դրա դրսևորումներից մեկն այն է, որ լույսի փնջի լայնական հատույթի փոքրացումը հանգեցնում է դրա տարածման մեծացմանը։ : <math>\Delta \varphi \approx \frac{\lambda}{D},</math> որտեղ <math>D</math>-ն փնջի տրամագիծն է, <math>\lambda</math>-ն ալիքի երկարությունը, <math>\Delta \varphi</math>-ն դիֆրակցիոն տարածվածությունը և արտահայտվում է [[ռադիան]]ով<ref name="Трифонов" /><ref>[http://www.femto.com.ua/articles/part_1/1064.html Дифракционная расходимость]</ref>։ Բանաձևից երևում է, որ ինչքան մեծ է ալիքի երկարությունը, այնքան <math>\Delta \varphi</math> տարածումը մեծ է։ Հետևաբար դիֆրակցիոն էֆեկտներն ամենաշատն ազդում են [[Տեսանելի ճառագայթում|տեսանելի լույսի]] [[Կարմիր (գույն)|կարմիր գույնի]] վրա, իսկ ամենաքիչը՝ [[Մանուշակագույն|մանուշակագույնի]] վրա։ Կաթիլների մեծ չափերի դեպքում <math>\Delta \varphi </math> տարածումը փոքր է, և յուրաքանչյուր գույնի լուսային փունջը տարածվում է իր ուղղությամբ՝ չխառնվելով մյուս գույների փնջին։ Կաթիլի փոքրացմանը զուգընթաց պատկերը փոխվում է. տարածվող փնջերը խառնվում են, աղոտանում, և ծիածանի գույներն ավելի պակաս արտահայտված են դառնում։ Կաթիլների էլ ավելի փոքրանալու դեպքում փնջերը լիովին միախառնում են, իսկ կաթիլներով ցրված լույսը դառնում է սպիտակ։ Ծիածանի գույնի այսպիսի անհետացումը տեղի է ունենում, երբ կաթիլների չափերը դառնում են 20-25 մկմ։ Բացի այդ, լույսի ցրման տարածման ավելացումը հանգեցնում է ծիածանի անկյան աճին. մառախուղե ծիածանի չափերը մոտովորապես երկու անգամ մեծ են սովորական ծիածանից<ref name="Миннарт" />։ Այսպիսով, կարելի է ասել, որ եթե [[Լույսի բեկում|լույսի բեկման]] և [[Լույսի դիսպերսիա|դիսպերսիայի]] շնորհիվ ջրի կաթիլներում տեղի է ունենում արևի [[Սպիտակ լույս|սպիտակ լույսի]] բաժանում տարբեր գույների բաղադրամասերի, այնուհետև դիֆրակցիայի հետևանքով տեղի է ունենում հակառակ գործընթացը՝ տարբեր գույներով լույսի ճառագայթները համադրվում են մեկ սպիտակ ճառագայթի մեջ։ == Տեղակայում == [[Պատկեր:Arc_blanc_-_white_rainbow.jpg|մինի|247x247փքս|Սպիտակ աղեղ [[Բենուվիլ (Կալվադոսի գավառ)|Կալվադոսի Բենուվիլ գավառի]] մոտակայքում ]] Մառախուղի աղեղը երևում է նույն ուղղությամբ, ինչ ծիածանը, հետևաբար արևը դիտորդի թիկունքում է լինում, իսկ հակառակ ուղղությամբ երևում է մառախուղե աղեղը (որը կարող է չդիտվել բուն աղեղից հեռու ուղղություններում)։ Նրա արտաքին շառավիղը մի փոքր փոքր է ծիածանի շառավղից։ == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Զենիթային աղեղ]] * [[Հալո]] * [[Լուսնային ծիածան]] * [[Կեղծ Լուսին]] * [[Պարհելիում|Կեղծ Արեգակ]] * [[Կենդանակերպի լույս]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանտուփ}} == Գրականություն == * {{книга|автор=Уокер Дж.|часть=|заглавие=Физический фейерверк (вопросы и ответы по физике)|оригинал=|ссылка=|ответственный=|издание=2-е|место=|издательство=|год=1989|том=|страницы=|страниц=297|серия=|isbn=5-03-001232-X|тираж=}} == Արտաքին հղումներ == * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/fogbow.htm Photos and explanation of fogbows] Atmospheric Optics կայքում * [https://web.archive.org/web/20110106073252/http://www.meteoros.de/bildarchiv/view.php?gallery_id=52 Fogbow image gallery at AKM website] * [http://www.dewbow.co.uk/bows/fogbow.html Fogbows at Glows, Bows and Haloes site] {{ՎՊԵ}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Բնության երևույթներ]] 9dlk1lb9g3b4d3jdfqghu6jtrrklpge Քրիստինա Մարանչի 0 1100405 8496081 8495770 2022-08-27T00:05:39Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki '''Քրիստինա Մարանչի''' ({{Lang-en|Christina Maranci}}, ծ․ 1968), ամերիկահայ պատմաբան, [[Հարվարդի համալսարան|Հարվարդի համալսարանի]] Մաշտոցի անվան հայագիտության պրոֆեսոր, [[Թաֆթս համալսարան|Թաֆթս համալսարանի]] հայկական արվեստի նախկին պրոֆեսոր։ Համարվում է [[Հայկական ճարտարապետություն|հայկական ճարտարապետության]] պատմության առաջատար մասնագետ։ == Կենսագրություն == Քրիստինա Մարանչին ծնվել է 1968 թվականին, [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում]]։ Մեծացել է ԱՄՆ [[Կոնեկտիկուտ|Քոնեկտիկուտ]] նահանգում<ref name=":0">{{Cite web|url=https://mirrorspectator.com/2022/08/24/christina-maranci-brings-fresh-yet-experienced-leadership-to-harvards-armenian-studies-chair/|title=Christina Maranci Brings Fresh Yet Experienced Leadership to Harvard’s Armenian Studies Chair|last=Kezelian|first=Harry|date=2022-08-24|website=The Armenian Mirror-Spectator|language=en|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Հայրը [[Ստամբուլ|Ստամբուլում]] է ծնվել, իսկ մայրը՝ ԱՄՆ-ում<ref name=":0" />։ 1990 թվականին ավարտել է Վասար քոլեջի արվեստի պատմության բաժինը, ստանալով բակալավրի աստիճան<ref name=":1">{{Cite web|url=https://docs.google.com/document/d/1hwW8SdXf9JWuG9bJGv4pxXEFRfchRpqn/edit|title=Curriculum Vitae - CHRISTINA MARANCI}}</ref>։ Այնուհետ մագիստրոսի աստիճան է ստացել [[Փրինսթոնի համալսարան|Փրինսթոնի համալսարանի]] արվեստի և հնագիտության բաժնից<ref name=":1" />։ «Միջնադարյան հայկական ճարտարապետությունը պատմագրության մեջ. Յոզեֆ Ստժիգովսկին և նրա ժառանգությունը» խորագրով ատենախոսությունը հաջողությամբ պաշտպանելուց հետո Փրինսթոնի համալսարանի արվեստի և հնագիտության բաժնից ստացել է դոկտորի աստիճան<ref name="Tufts1">{{cite web|url=http://www.almainc.org/calendar_events_zvartnots.html|title="Rock, Paper, Scissors: The Excavation and Reconstruction of Zvartnots" A Talk by Dr. Christina Maranci, Arthur H. Dadian and Ara Oztemel Chair of Armenian Art and Architecture at Tufts University.|publisher=Armenian Library and Museum of America|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120007/http://www.almainc.org/calendar_events_zvartnots.html|archive-date=2 April 2015|accessdate=22 February 2013|url-status=dead}}</ref>։ 2001-2008 թվականներին դասավանդել է Միլուոքիում Վիսկոնսինի համալսարանում<ref name=":1" />։ 2008-2022 թվականներին եղել է [[Թաֆթս համալսարան|Թաֆթս համալսարանի]] հայկական արվեստի դասախոս (նախապես դոցենտի, ապա պրոֆեսորի աստիճանով)<ref name=":1" />։ 2022 թվականին նշանակվել է [[Հարվարդի համալսարան|Հարվարդի համալսարանի]] Մաշտոցի անվան հայագիտության պրոֆեսորի պաշտոնին<ref name=":0" />։ Նա առաջին կինն է և առաջին հայազգի մարդը, որ զբաղեցրել է այդ պաշտոնը<ref name=":0" />։ == Գիտական աշխատանք == Մարանչիի հետազոտությունները հիմնականում վերաբերում են միջնադարյան հայոց պատմությանը և հայերի՝ Սասանյան, Բյուզանդական և Իսլամական կայսրությունների հետ հարաբերություններին<ref name="mazda">{{Cite book|title=Armenian Sebastia/Sivas and Lesser Armenia|publisher=Mazda Publ.|year=2004|isbn=1568591527|editor-last=Hovannisian|editor-first=Richard G.|location=Costa Mesa, Calif.}}</ref>։ Մարանչիի 2001 թվականի «Միջնադարյան հայկական ճարտարապետություն. ցեղի և ազգի կառուցումներ''»'' գիրքն արծարծում է արվեստի պատմաբան [[Յոզեֆ Ստրժիգովսկի|Յոզեֆ Ստրժիգովսկու]] կարևոր ներդրումներն ու ազդեցությունը [[Հայկական ճարտարապետություն|հայկական ճարտարապետության]] ուսումնասիրության մեջ<ref name="mazda" />։ Նրա վերջին աշխատանքները վերաբերում են հայկական արվեստի և ճարտարապետության վրա բյուզանդական ազդեցությանը վրա<ref name="mazda" />։ Մարանչին համարվում է հայ-թուրքաքան սահմանի մոտ գտնվող [[Մրենի տաճար|Մրենի տաճարի]] առաջատար ուսումնասիրողներից մեկ։ === Գրքեր === * ''Medieval Armenian Architecture: Constructions of Race and Nation'' (2001) * ''A Survival Guide for Art History Students'' (2004) * ''Vigilant Powers: Three Churches of Early Medieval Armenia'' (2015) * ''The Art of Armenia: An Introduction'' (2018) == Ծանոթագրություններ == {{Ծանցանկ|3}} [[Կատեգորիա:21-րդ դարի ամերիկացի կին գրողներ]] [[Կատեգորիա:Հայագետներ]] [[Կատեգորիա:Թուրքիայից ԱՄՆ արտագաղթածներ]] [[Կատեգորիա:Փրինսթոնի համալսարանի շրջանավարտներ]] [[Կատեգորիա:Ամերիկահայեր]] [[Կատեգորիա:Ապրող անձինք]] [[Կատեգորիա:1968 ծնունդներ]] 7e6ij78a1kgfstjhd7wn2tsv6vnx46z Մասնակից:Revolution Saga/Ժամանակավոր իռլանդական հանրապետական բանակ 2 1100414 8495860 2022-08-26T12:23:36Z Revolution Saga 36034 Ստեղծվել է «[[:en:Special:Redirect/revision/1106584782|Provisional Irish Republican Army]]» էջի թարգմանությամբ wikitext text/x-wiki '''Ժամանակավոր իռլանդական հանրապետական բանակ, ԺԻՀԲ''' ({{Lang-en|Provisional Irish Republican Army, PIRA}}, {{Lang-ga|Óglaigh na hÉireann}}), [[Իռլանդիա|իռլանդական]] հանրապետական զինված խմբավորում, որի նպատակն էր [[Հյուսիսային Իռլանդիա|Հյուսիսային Իռլանդիայում]] բրիտանական տիրապետության տապալումը, Իռլանդիայի վերամիավորումը և անկախ, [[Սոցիալիզմ|սոցիալիստական]] [[Հանրապետություն|հանրապետության]] հաստատումն Իռլանդիա կղզու ողջ տարածքում: Հյուսիսային Իռլանդիայում հակամարտության ժամանակ ամենաակտիվ հանրապետական զինված խմբավորումն էր։ Միացյալ Թագավորությունում ներառված է ահաբեկչական կազմակերպությունների ցուցակում։ Ժամանակավոր իռլանդական հանրապետական բանակն առաջացել է 1969 թվականի դեկտեմբերին հին Իռլանդական հանրապետական բանակի և ընդհանրապես իռլանդական հանրապետական շարժման պառակտման արդյունքում։ Սկզբնապես եղել է ավելի փոքր խումբը՝ համեմատած Պաշտոնական ԻՀԲ-ի հետ, բայց 1972 թվականին արդեն դարձել էր գերիշխող խումբը։ Հակամարտությունը Հյուսիսային Իռլանդիայում ({{Lang-en|The Troubles}}, բառացի՝ «խռովությունները») սկսկվել էր սրանից քիչ առաջ, երբ բռնությամբ ճնշվեց քաթոլիկների քաղաքացիական իրավունքների համար խաղաղ շարժումը։ Ժամանակավոր ԻՀԲ-ը նախապես սահմանափակվում էր կաթոլիկ թաղամասերի պաշտպանությամբ, սակայն 1970 թվականին հարձակողական գործողություններ է սկսել Բրիտանական բանակի և տեղական ոստիկանության դեմ, օգտագործելով պարտիզանական մարտավարություն: Ժամանակավոր ԻՀԲ-ը զինադադար է հայտարարել 1997 թվականի հուլիսին, ինչից հետո իր քաղաքական թևը՝ «<nowiki/>[[Շինն Ֆեյն|Շին Ֆեյն]]<nowiki/>» կուսակցությունը բազմակողմանի խաղաղության բանակցությունների է մասնակցել Հյուսիսային Իռլանդիայի ապագայի շուրջ։ Այս բանակցությունների արդյունքում 1998 թվականին կնքվել է Ավագ ուրբաթի համաձայնագիրը, և 2005 թվականին Ժամանակավոր ԻՀԲ-ն ինքնակամ զինաթափ է եղել։ Կազմակերպության մեջ որոշ խմբակցություններ, չընդունելով զինված պայքարի ավարտը, անջատվեցին ԻՀԲ-ից և կազմեցին նոր խմբավորումներ (այսպես կոչված «այլախոհ» իռլանդական հանրապետականներ)։ ԻՀԲ-ի զինված գործողությունների հետևանքով սպանվել են ավելի քան 1700 մարդ, որոնց թվում են բրիտանական անվտանգության մարմինների մոտ 1000 ծառայակիցներ և 500-644 խաղաղ բնակիչներ: Հակամարտության ընթացքում սպանվել է ԻՀԲ-ի մոտ 275-300 անդամ: <nowiki> [[Կատեգորիա:Քաղաքական կուսակցությունների մարտական կազմակերպություններ]]</nowiki> cjablu4yf11ktx62rsoydwxuxyg54xa Ամալթեայի խումբ 0 1100415 8495877 2022-08-26T13:19:21Z A.arpi.a 23940 Վերահղվում է դեպի [[Յուպիտերի ներքին արբանյակներ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Յուպիտերի ներքին արբանյակներ]] e20k341hwm4n51flmdgi5nhowyvckpj Ցատկ երթ 0 1100416 8495917 2022-08-26T16:06:19Z Զոր Ջան 117664 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյ...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''' [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ։<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} r2flinvzc9uhzgoo6t6a2ujczyvaotr 8495923 8495917 2022-08-26T16:09:28Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''' [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ։<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] bv0vicnrswmy8az39z0h0rb52ricqgd 8495925 8495923 2022-08-26T16:09:42Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''' [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ։<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] 1oy8ks4uq5qyv8gggi5wj3j6m2j41sb 8495931 8495925 2022-08-26T16:12:25Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''', [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ։<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] n134esdye58y1wka1w4amiab3r34dmo 8495932 8495931 2022-08-26T16:12:38Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:2010 ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''', [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ։<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010 ֆիլմեր]] lqqzoqksm7h4x6lzml1vxx45ee89eye 8496077 8495932 2022-08-27T00:02:59Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 ծանոթագրությունը տեղափոխում եմ կետադրական նշանից առաջ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |հայերեն անվանում = |բնագիր անվանում = Ցատկ երթ |պատկեր = |imagesize = |alt = |նկարագրություն = |երկիր = [[Հայաստան]] |ժանր = [[ռազմական]], [[կարճամետրաժ]]<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref> |թեմա = |հիմք = |թվական = [[2010]] |պրեմիերա = Արման Չիլինգարյան<br> Գարիկ Մաշկարյան |լեզու = [[հայերեն]] |ռեժիսոր = |պրոդյուսեր = Գևորգ Գևորգյան<br>Վարդան Առաքելյան |սցենարի հեղինակ = |դերակատարներ = Վարդան Առաքելյան<br> Էմիլ Գալստյան<br> Նարեկ Աղեկյան<br> Անդրանիկ Բաբայան<br> Գևորգ Հարոյան<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]]<br> Վահե Գրիգորյան<br> Հակոբ Մանուկյան<br> Վահե Պետրոսյան<br> Վարուժան Սահակյան |օպերատոր = |երաժշտություն = Լևոն Նավասարդյան |մոնտաժ = Արման Չիլինգարյան |նկարիչներ = |կարդում են = |պատմվածքի վայր = |նկարահանման վայր = |կինոընկերություն = |տևողություն = 30 րոպե |պարգևներ = |անվանակարգ = |բյուջե = |շահույթ = |տեղայնացնող = |նախորդ = |հաջորդ = |MPAA վարկանիշ = |imdb_id = |ԿինոՊոիսկ_id = |կայք = |թրեյլեր = |Վիքիպահեստ = }} '''Ցատկ երթ''', [[2010]] թվականին նկարահանված հայկական [[ռազմական]] և [[կարճամետրաժ ֆիլմ]]։ ==Սյուժե== Զինվորները հրաման են ստանում ցատկ երթ կատարելով անցնել նշված 30 կմ ճանապարհահատվածը կիզիչ արևի տակ և ներկայանալ հենակետ<ref>https://kinodaran.com/hy/title/quick-march.html</ref>։ ==Դերերում== Վարդան Առաքելյան - Լետենանտ<br> Էմիլ Գալստյան - Դսեղ<br> Նարեկ Աղեկյան - Դոցենտ<br> Անդրանիկ Բաբայան - Դավիթ<br> Գևորգ Հարոյան - Բիթլես<br> [[Արսեն Գրիգորյան (երգիչ, 1982)|Արսեն Գրիգորյան]] - Նվեր<br> Վահե Գրիգորյան - Մունաթ<br> Հակոբ Մանուկյան - Չեխ<br> Վահե Պետրոսյան - Չախ<br> Վարուժան Սահակյան - Երաժիշտ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Կարճամետրաժ ֆիլմ]] [[Կատեգորիա:Հայկական ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:2010 ֆիլմեր]] iyuqrii0urd3h56uol8heha155hd159 Պուտինիզմ 0 1100417 8495956 2022-08-26T17:58:23Z 176.89.231.97 Նոր էջ «Պուտինականություն»: wikitext text/x-wiki Պուտինականություն 0epkt4586vxo4mv2xgu7q2qqejgsr8y 8495966 8495956 2022-08-26T18:25:58Z 23artashes 2675 Վերահղվում է դեպի [[Պուտինականություն]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պուտինականություն]] ebktnqzbuec3kz3jyv9v9t5qbgkec56 Գուրգեն Հովսեփյան (երաժիշտ) 0 1100418 8495993 2022-08-26T19:26:32Z Թրվանց Արա 84561 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա,...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել Մոսկվայի, Բուդապեշտի, Պրահայի, Մյունխենի, Ցյուրիխի, Բեռնի, Վիեննայի, Թուրինի, Բերգամոյի և Զալցբուրգի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == 9xml2zo5038dhlob1jtlsla1spyluod 8496007 8495993 2022-08-26T19:59:49Z Թրվանց Արա 84561 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել Մոսկվայի, Բուդապեշտի, Պրահայի, Մյունխենի, Ցյուրիխի, Բեռնի, Վիեննայի, Թուրինի, Բերգամոյի և Զալցբուրգի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://snd.sk/sites/default/files/parte_gurgen_ovsepian.pdf GURGEN OVSEPIAN] 7fwynctrxjp1jnouvsb9wy5de9hqayd 8496008 8496007 2022-08-26T19:59:59Z Թրվանց Արա 84561 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի Սալվարդ գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել Մոսկվայի, Բուդապեշտի, Պրահայի, Մյունխենի, Ցյուրիխի, Բեռնի, Վիեննայի, Թուրինի, Բերգամոյի և Զալցբուրգի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://snd.sk/sites/default/files/parte_gurgen_ovsepian.pdf GURGEN OVSEPIAN] {{Արտաքին հղումներ}} 5wca5inn4v8wxm92t8gyi7wu0ump9ib 8496012 8496008 2022-08-26T20:04:21Z Թրվանց Արա 84561 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի [[Սալվարդ]] գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ Սայաթ-Նովա, Ջիվանի, Շերամ<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել [[Մոսկվա]]յի, [[Բուդապեշտ]]ի, [[Պրահա]]յի, [[Մյունխեն]]ի, [[Ցյուրիխ]]ի, [[Բեռն]]ի, [[Վիեննա]]յի, [[Թուրին]]ի, [[Բերգամո]]յի և [[Զալցբուրգ]]ի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://snd.sk/sites/default/files/parte_gurgen_ovsepian.pdf GURGEN OVSEPIAN] {{Արտաքին հղումներ}} 8dpf5g4areunulphwntad6qpax081hp 8496013 8496012 2022-08-26T20:05:25Z Թրվանց Արա 84561 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի [[Սալվարդ]] գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ [[Սայաթ-Նովա]], [[Ջիվանի]], [[Շերամ]]<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել [[Մոսկվա]]յի, [[Բուդապեշտ]]ի, [[Պրահա]]յի, [[Մյունխեն]]ի, [[Ցյուրիխ]]ի, [[Բեռն]]ի, [[Վիեննա]]յի, [[Թուրին]]ի, [[Բերգամո]]յի և [[Զալցբուրգ]]ի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://snd.sk/sites/default/files/parte_gurgen_ovsepian.pdf GURGEN OVSEPIAN] {{Արտաքին հղումներ}} gdfk3kbgstbzb5u6y5v2wp7nnpp2jxj 8496014 8496013 2022-08-26T20:06:05Z Թրվանց Արա 84561 /* Կենսագրություն */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}} '''Գուրգեն Քաջիկի Հովսեփյան''' հայազգի օպերային երգիչ, տենոր։ == Կենսագրություն == Գուրգեն Հովսեփյանը ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1֊ին, [[Սիսիան]]ի շրջանի [[Սալվարդ]] գյուղում հետագայում տեղափոխվել է Քաջարան, այնուհետև Երևան։ Հայրը նվագել է քամանչա, երգել հայ աշուղների երգերը՝ [[Սայաթ-Նովա]], [[Ջիվանի]], [[Շերամ (գուսան)|Շերամ]]<ref>{{Cite web|url=http://noev-kovcheg.ru/mag/2015-06-07/4997.html|title=Гурген Овсепян – интервью газете Ноев Ковчег|last=Media|first=Noev Kovcheg|website=noev-kovcheg.ru|language=ru|accessdate=2022-08-26}}</ref>։ Ավարտել է Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, որից հետո ընդունվել Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը, որն ավարտելուց հետո մոտ վեց տարի աշխատել է Սարատովի օպերային թատրոնում։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել ԽՍՀՄ բազմաթիվ քաղաքներում, աշխատել է նաև Երևանի օպերային թատրոնում։ 1991 թվականին Գուրգեն Հովսեփյանը առաջին անգամ մասնակցել է Սլովակիայի Բանսկա Բիստրիցայի թատրոնի միջազգային փառատոնին, որից հետո՝ 1992 թվականին, հրավիրել են Սլովակիայի ազգային թատրոնում երգելու «Տրավիատա» և «Ռիգոլետտո» օպերաներում, իսկ 1993 թվականին իր համար բեմադրել են «Օթելլոն», որը նա երգել է մոտ 100 ներկայացում Եվրոպայի տարբեր երկրներում։ Այդ ընթացքում նա երգել է Պրահայի Ազգային թատրոնում։ Գուրգեն Հովսեփյանը հանդես է եկել [[Մոսկվա]]յի, [[Բուդապեշտ]]ի, [[Պրահա]]յի, [[Մյունխեն]]ի, [[Ցյուրիխ]]ի, [[Բեռն]]ի, [[Վիեննա]]յի, [[Թուրին]]ի, [[Բերգամո]]յի և [[Զալցբուրգ]]ի օպերային բեմերում<ref>[https://www.teraz.sk/kultura/zomrel-byvaly-solista-opery-snd-gurge/528533-clanok.html V historickej budove SND sa z potlesku publika tešil v rokoch 1994 – 2011] </ref>։ Կյանքի վերջին տարիներին զբաղվել է մանկավարժական գործունեությամբ․ օպերային թատրոնում դասավանդել է ձայնի վարպետություն, իսկ կոնսերվատորիայում՝ օպերային վոկալ։ Մասնակցել է սլովակահայ համանյքի մշակութային միջոցառումներին։ Մահացել է [[Բրատիսլավա]]յում, 2021 թվականի փետրվարի 15֊ին<ref>[https://www.panorama.am/am/news/2021/02/17/%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%80-%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6-%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D6%83%D5%B5%D5%A1%D5%B6/2453305?fbclid=IwAR0kmYttAtlFzhldQ5zUuLHkru1mDLceDgEyr2R8BOZilQ_em6wJxaAtRHQ Վախճանվել է սլովակաբնակ հայտնի տենոր Գուրգեն Հովսեփյանը]</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == *[https://snd.sk/sites/default/files/parte_gurgen_ovsepian.pdf GURGEN OVSEPIAN] {{Արտաքին հղումներ}} gmfibn51ptyax8wve3qo9gq2qs3lkfi Ամպերի ծիածանափայլ 0 1100419 8495998 2022-08-26T19:41:30Z Ապատ63 36683 Նոր էջ «[[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation...»: wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում: Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին: Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>: Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր: Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>: Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ: Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել: Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը: == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>: == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} ozmt643iptjozadrtsgbr89bpl548wx 8496000 8495998 2022-08-26T19:42:54Z Ապատ63 36683 catSuggest-ով +[[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]], [[Կատեգորիա:Ամպեր]], [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում: Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին: Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>: Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր: Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>: Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ: Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել: Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը: == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>: == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ամպեր]] [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] n9pzeb6w3b67aijiuhihrrlxfihuc0c 8496001 8496000 2022-08-26T19:43:42Z Ապատ63 36683 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում: Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին: Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>: Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր: Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>: Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ: Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել: Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը: == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>: == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ամպեր]] [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] 51b6vkeig050uuhyfb5rd6oephnngwp 8496002 8496001 2022-08-26T19:44:01Z Ապատ63 36683 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում: Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին: Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>: Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր: Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>: Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ: Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել: Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը: == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>: == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ամպեր]] [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] 0o4qn0abyyete8b06bjlztwcv1x3qhf 8496003 8496002 2022-08-26T19:44:23Z Ապատ63 36683 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բնության երևույթներ]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում: Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին: Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>: Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր: Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>: Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ: Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել: Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը: == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>: == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ամպեր]] [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Բնության երևույթներ]] sqhtm0g3rpfx318x6jlxky9s5yragbu 8496069 8496003 2022-08-27T00:00:59Z ԱշբոտՏՆՂ 48669 Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) wikitext text/x-wiki [[Պատկեր:Highly_iridising_altocumulus.jpg|մինի|Ծիածանափայլ միջին բարձրության ամպեր]] [[Պատկեր:Iridescent_cloud_at_sunset.jpg|մինի|Ծիածանաթաղանթ բևեռային ստրատոսֆերային ամպ մայրամուտին [[Աբերդին|Աբերդինում]] ([[Շոտլանդիա]])]] '''Ամպերի ծիածանափայլ,''' '''ծիածանափայլություն''' կամ '''իրիսացիա''' (irisation), [[Երփներանգություն|երփներանգ]] [[Օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթ]], որը տեղի է ունենում [[Ամպ|ամպի]] վրա և հայտնվում [[Արեգակ|Արեգակի]] կամ [[Լուսին|Լուսնի]] անմիջական մոտակայքում։ Գույները նման են օճառի պղպջակների կամ ջրի մակերեսի վրա հայտնված յուղի գույներին։ Սա [[Ֆոտոմետեոր|ֆոտոմետեորի]] տեսակ է։ Այս բավականին տարածված երևույթն առավել հաճախ նկատվում է բարձր կուտակային<ref>{{cite journal|last=Gedzelman|first=Stanley David|date=1 June 1988|title=In Praise of Altocumulus|journal=Weatherwise|volume=41|issue=3|pages=143–49|doi=10.1080/00431672.1988.9930533}}</ref>, փետրավոր-կուտակային, ոսպնյակաձև<ref>[http://www.answers.com/topic/irisation-meteorology Answers.com - Sci-Tech Dictionary:irisation]</ref> և [[Փետրավոր ամպեր|փետրավոր ամպերում]]<ref>{{Cite web|url=https://apod.nasa.gov/apod/ap071125.html|title=APOD: 2007 November 25 - An Iridescent Cloud Over Colorado|website=apod.nasa.gov|accessdate=2022-08-26}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.atoptics.co.uk/droplets/irid1.htm|title=Iridescent Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref><ref>{{cite journal|last=Sassen|first=Kenneth|date=1 January 2003|title=Cirrus cloud iridescence: a rare case study|journal=Applied Optics|volume=42|issue=3|pages=486|bibcode=2003ApOpt..42..486S|doi=10.1364/AO.42.000486}}</ref>։ Նրանք երբեմն հայտնվում են որպես ամպերի եզրերին զուգահեռ շերտեր։ Ծիածանաթաղանթը նկատվում է նաև շատ ավելի հազվադեպ բևեռային ստրատոսֆերային ամպերի մեջ, որոնք նաև կոչվում են [[սադափանման ամպեր]]<ref>{{cite web|url=https://www.atoptics.co.uk/highsky/nacr1.htm|title=Nacreous Clouds|publisher=Atmospheric Optics}}</ref>։ Գույները սովորաբար պաստելային են, բայց կարող են լինել նաև շատ պայծառ գունավորմամբ կամ իրար մեջ խառնված, երբեմն սադափագույն<ref>[http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf '''PHOTOMETEORS''', by Jesús Martínez-Frías] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091213022627/http://tierra.rediris.es/megacryometeors/photometeors.pdf|date=2009-12-13}}</ref>։ Արեգակի մոտակայքում էֆեկտը կարող է դժվար նկատվել, քանի որ այն կորում է [[Արեգակնային ճառագայթում|Արեգակի փայլի]] մեջ։ Այն տեսնելու համար կարելի է արևի լույսից ձեռքով պաշտպանվել կամ ծառի կամ շենքի հետևում թաքնվել։ Այլ օժանդակ միջոցներ են մուգ ակնոցները կամ ուռուցիկ հայելու մեջ կամ ջրի ավազանում արտացոլված երկնքի դիտարկումը։ == Ստուգաբանություն == Իրիսացիա անվանվել է հունական աստվածուհի [[Իրիս|Իրիսի]] անունով ([[Ծիածան|ծիածանի]] աստվածուհի և [[Զևս|Զևսի]] և [[Հերա|Հերայի]] հանձնակատարը)<ref>[https://books.google.com/books?id=MAiKY4xU6y8C&pg=PA233&dq=Cloud+iridescence+Irisation&lr= The '''Cloudspotter's Guide''' By Gavin Pretor-Pinney, Page 233]</ref>։ == Պատկերասրահ == == Տես նաև == * [[Կլոր-հորիզոնական աղեղ]] * [[Արծաթագույն ամպեր]] == Ծանթագրություններ == {{reflist}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Iridescent clouds}} * [http://www.atoptics.co.uk/droplets/iridim0.htm Iridescent cloud gallery - Atmospheric Optics site] * [http://chestofbooks.com/crafts/scientific-american/sup5/On-The-Cause-Of-Iridescence-In-Clouds.html On the Cause of Iridescence in Clouds] - ''Scientific American'' Supplement {{Եղանակ}} [[Կատեգորիա:Մթնոլորտային օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Ամպեր]] [[Կատեգորիա:Ֆենոմեն]] [[Կատեգորիա:Օդերևութաբանություն]] [[Կատեգորիա:Օպտիկական երևույթներ]] [[Կատեգորիա:Բնության երևույթներ]] ilxeh2atpkemg44zpr68vlla29mzkii Քննարկում:Ամպերի ծիածանափայլ 1 1100420 8495999 2022-08-26T19:42:30Z Ապատ63 36683 +{{ԹՀ|en|Cloud iridescence|1105300920}} wikitext text/x-wiki {{ԹՀ|en|Cloud iridescence|1105300920}} 2hohsd4icnx6xuprk36iianj9vubklt Նաբուր 0 1100421 8496004 2022-08-26T19:50:43Z Atheist Armenian 41345 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = գյուղ | հայերեն անվանում = Նաբուր | բնօրինակ անվանում = {{lang-az|Nabur}} | ենթարկում = | երկիր = Ադրբեջան | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն =...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր | կարգավիճակ = գյուղ | հայերեն անվանում = Նաբուր | բնօրինակ անվանում = {{lang-az|Nabur}} | ենթարկում = | երկիր = Ադրբեջան | պատկեր = | պատկերի նկարագրում = | զինանշան = | զինանշանի լայնություն = | զինանշանի նկարագրում = | դրոշ = | դրոշի լայնություն = | դրոշի նկարագրում = | lat_dir = |lat_deg = 40|lat_min = 37|lat_sec = 56 | lon_dir = |lon_deg = 48|lon_min = 55|lon_sec = 11 | CoordAddon = | CoordScale = | երկրի քարտեզի չափ = 300 | երկրամասի քարտեզի չափ = 300 | շրջանի քարտեզի չափ = | երկրամասի տեսակ = Ադրբեջանի վարչական բաժանում{{!}}Շրջան | երկրամաս = Գոբուստանի շրջան | երկրամասը աղյուսակում = | շրջանի տեսակ = | շրջան = | շրջանը աղյուսակում = | համայնքի տեսակ = | համայնք = | համայնքը աղյուսակում = | երկրի քարտեզ = | երկրամասի քարտեզ = | շրջանի քարտեզ = | ներքին բաժանում = | ղեկավարի պաշտոն = | ղեկավար = | հիմնադրման թվական = | տվյալ կարգավիճակում = | առաջին հիշատակում = | այլ անվանումներ = | տարածք = | կենտրոնի բարձրություն = | կլիմա = | լեզու = [[ադրբեջաներեն]] | բնակչություն = 3290 | մարդահամարի թվական = 2009 | խտություն = | ագլոմերացիա = | ազգային կազմ = [[ադրբեջանցիներ]] | կրոնական կազմ = [[մուսուլման]]ներ | տեղաբնականուն = | ժամային գոտի = +4 | DST = | հեռախոսային կոդ = | փոստային ինդեքս = | փոստային ինդեքսներ = | ավտոմոբիլային կոդ = | իդենտիֆիկատորի տեսակ = | թվային իդենտիֆիկատոր = | Վիքիպահեստում = | կայք = }} '''Նաբուր''' ({{lang-az|Nabur}}), գյուղ [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի Հանրապետության]] [[Գոբուստանի շրջան]]ում։ == Աշխարհագրություն == Գտնվում է [[Կովկասյան լեռներ]]ի ստորոտին, [[Շամախի]]ից արևելք, իսկ [[Մարազա|Գոբուստան]] (Մարազա) շրջկենտրոնից դեպի հյուսիս<ref>Лист карты K-39-122 Шемаха. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1984 год. Издание 1985 г.</ref>։ == Պատմություն == 19-րդ դարի սկզբի տեղեկություններում հիշատակվում է Կոշունի մահալի Նաբուր գյուղը<ref>{{книга|автор = |заглавие = Описание Ширванской провинции, составленное в 1820 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором князем Мадатовым и действительным статским советником Могилёвским|место =Тифлис|издательство =|год = 1867|страницы = 168|isbn = }}</ref>։ 1846 թվականին կազմավորվել է [[Շամախիի նահանգ]]ը և այս բնակավայրը պատկանում էր նշված նահանգի Կոշունի մահալին<ref name="l20">{{книга|автор = |заглавие =Кавказский календарь на 1856 год|том = |издательство =|год =1855|место =Тифлис|страницы = 307|isbn = }}</ref>։ 1859 թվականի [[Շամախիի երկրաշարժ (1859)|Շամախիի աղետալի երկրաշարժից]] հետո նահանգային հիմնարկները տեղափոխվեցին [[Բաքու]], իսկ ինքը՝ նահանգը, վերանվանվեց [[Բաքվի նահանգ]]<ref name="NGDC_1859">{{cite web|url=http://www.ngdc.noaa.gov/nndc/struts/results?eq_0=2037&t=101650&s=13&d=22,26,13,12&nd=display|title=Comments for the Significant Earthquake|last=NGDC|accessdate=2010-08-27|archive-date=2020-11-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20201127175550/https://www.ngdc.noaa.gov/nndc/struts/results?eq_0=2037&t=101650&s=13&d=22,26,13,12&nd=display|deadlink=no}} {{ref-en}}</ref>։ Ըստ Բաքվի նահանգի [[Շամախի գավառ]]ի Կաբրիստանի բաժնի հարկադիր կատարող Ֆեդոր Դեմինսկու՝ Նաբուրը եղել է [[սուննի]] քոչվորների ճամբար, որի բնակիչները, ըստ ավանդության, եղել են [[իսլամ]] ընդունած [[հրեաներ]]<ref>{{книга|автор = Деминский Ф. А.|заглавие =Некоторые сведения о Кабристанском полицейском участке Шемахинского уезда Бакинской губернии|том = |издательство = |год =1901|место =Тифлис|страницы = 47|isbn = }}</ref>։ 1930 թվականին կազմավորվել է [[Ադրբեջանական ԽՍՀ]]-ի [[Շամախիի շրջան]]ը։ Նաբուր գյուղը ընդհատումներով ընդգրկվել է այս շրջանի մեջ, իսկ 1990 թվականից այն մտել է նորաստեղծ [[Գոբուստանի շրջան]]ի կազմի մեջ։ 1970-ական թվականներին Նաբուրը այս շրջանի համանուն գյուղական Խորհրդի ([[գյուղխորհուրդ]]) կենտրոնն էր<ref>{{книга|автор = |заглавие = Азербайджанская ССР. Административно-территориальное деление на 1 января 1977 года|место =Баку|издание =4-е изд.|издательство =Азербайджанское гос. изд-во|год = 1979|страницы = 99|isbn = }}</ref>։ == Բնակչություն == 1921 թվականի ադրբեջանական գյուղատնտեսական մարդահամարի արդյունքներով Նաբուր բնակավայրում բնակվում էր 827 մարդ (210 տնտեսություն), հիմնականում՝ ադրբեջանցի [[թյուրքեր]] ([[կովկասյան թաթարներ]]), իսկ բնակչությունը կազմում էր 446 տղամարդ և 381 կին<ref>{{книга|автор = |заглавие = Азербайджанская сельско-хозяйственная перепись 1921 года. Итоги. Т. I. Вып. VII. Бакинский уезд|место =Баку|издание =Издание Аз. Ц. С. У.|год = 1922|страницы = 22-23|isbn = }}</ref>։ === Հայտնի անձինք === Այս գյուղում է ծնվել ադրբեջանցի երգիչ, [[խանենդե]] (կատարող՝ մուղամով) [[Ալիմ Ղասիմով]]ը<ref>{{Cite web |url=https://report.az/ru/%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B0/%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC-%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC%D0%BE%D0%B2/ |title=Алим Гасымов - азербайджанский певец, ханенде |access-date=2022-07-18 |archive-date=2019-11-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191101203102/https://report.az/ru/%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BE%D0%BD%D0%B0/%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC-%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC%D0%BE%D0%B2/ |deadlink=no }}</ref>։ Նաբուրի հետ է կապված նաև Ադրբեջանական ԽՍՀ ՊԱԿ-ի ղեկավարներից մեկի՝ Աբդուլ Խալիկովի կյանքը<ref>{{Cite web |url=https://1news.az/news/slavnyy-put-abdula-halygova |title=Славный путь Абдула Халыгова |access-date=2020-04-23 |archive-date=2018-01-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112085914/http://www.1news.az/news/slavnyy-put-abdula-halygova |deadlink=no }}</ref>։ == Ժողովրդական արհեստներ == Նաբուրը [[Շիրվան (պատմական երկրամաս)|Շիրվանի]] [[Գորգագործություն|գորգագործության]] կենտրոններից է։ Այստեղ հնագույն ժամանակներից զարգացած է եղել գորգագործությունը (գորգի տեսակներից մեկը կոչվում է գյուղի անունով)<ref>{{книга|автор = Лятиф Керимов|заглавие = Азербайджанский ковёр|место =Баку|издание =Гянджлик|год = 1983|страницы = 138|isbn = }}</ref>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Գոբուստանի շրջանի բնակավայրեր]] ak8s9auqjbz15mcyd5ktxh2tl294oiu Քննարկում:Նաբուր 1 1100422 8496005 2022-08-26T19:51:26Z Atheist Armenian 41345 +{{ԹՀ|ru|Набур|124137975}} wikitext text/x-wiki {{ԹՀ|ru|Набур|124137975}} fnx7m18e8wd72hz44uhk6mjm99k584o Քննարկում:Գուրգեն Հովսեփյան (երաժիշտ) 1 1100423 8496009 2022-08-26T20:00:53Z Թրվանց Արա 84561 Նոր էջ «{{Հայկական թեմատիկայով վիքիարշավ 2022/հոդված}}»: wikitext text/x-wiki {{Հայկական թեմատիկայով վիքիարշավ 2022/հոդված}} obglv9uxzd21cidr2wv78km5w9yrorb Կարգին մուլտեր 0 1100424 8496026 2022-08-26T20:52:50Z Զոր Ջան 117664 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Մուլտսերիալ | անվանում = Կարգին մուլտեր | բնօրինակ անվանում = | պատկեր = | պատկերանիշ = | նկարագրում = | տեսակ = [[անիմացիոն սերիալ]] | ժանր = [[կատակերգությոն]] | թեմա = | հիմք = | ստեղծող = | մշակում = | ձայնագրում = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]]<br> Հո...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Մուլտսերիալ | անվանում = Կարգին մուլտեր | բնօրինակ անվանում = | պատկեր = | պատկերանիշ = | նկարագրում = | տեսակ = [[անիմացիոն սերիալ]] | ժանր = [[կատակերգությոն]] | թեմա = | հիմք = | ստեղծող = | մշակում = | ձայնագրում = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]]<br> Հովհաննես Ազոյան<br> Հասմիկ Ղարիբյան<br> Իրինա Վարդանյան | պատմող = | կերպար = | պատմվածքի վայր = | հորինված երկիր = | երաժիշտ = Արման Մարության | երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | բյուջե = | հեռուստաալիք = | եթերաշրջաններ = 1 | սերիաների քանակ = 8 | պրոդյուսեր = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Կարեն Կարապետյան]] | ռեժիսոր =[[Դավիթ Սահակյանց]] | օպերատոր = | սցենարիստ = Արտակ Արզումանյան<br> Դավիթ Բաբախանյան<br> [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]] | խմբագիր = | ընկերություն = ppKARGIN STUDIO]] | պատկերի ձևաչափ = | ձայնի ձևաչափ = | առաջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | վերջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | սերիաների տևողություն = | նախորդ = [[Կարգին հաղորդում]] | հաջորդ = | շարք = | սփին-օֆ = | առաջադրում = | պարգև = | կայք = }} '''Կարգին մուլտեր''', [[2007]] թվականին նկարահանված հայկական կատակերգական մուլֆիլմ։ ==Դերերում== [[Հայկ Մարության]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Հովհաննես Ազոյան]], [[Հասմիկ Ղարիբյան]] և [[Իրինա Վարդանյան]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} nip7ily9n688741yw3gmd4512bb24ow 8496027 8496026 2022-08-26T20:53:21Z Զոր Ջան 117664 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Հայկական մուլտֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Մուլտսերիալ | անվանում = Կարգին մուլտեր | բնօրինակ անվանում = | պատկեր = | պատկերանիշ = | նկարագրում = | տեսակ = [[անիմացիոն սերիալ]] | ժանր = [[կատակերգությոն]] | թեմա = | հիմք = | ստեղծող = | մշակում = | ձայնագրում = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]]<br> Հովհաննես Ազոյան<br> Հասմիկ Ղարիբյան<br> Իրինա Վարդանյան | պատմող = | կերպար = | պատմվածքի վայր = | հորինված երկիր = | երաժիշտ = Արման Մարության | երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | բյուջե = | հեռուստաալիք = | եթերաշրջաններ = 1 | սերիաների քանակ = 8 | պրոդյուսեր = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Կարեն Կարապետյան]] | ռեժիսոր =[[Դավիթ Սահակյանց]] | օպերատոր = | սցենարիստ = Արտակ Արզումանյան<br> Դավիթ Բաբախանյան<br> [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]] | խմբագիր = | ընկերություն = ppKARGIN STUDIO]] | պատկերի ձևաչափ = | ձայնի ձևաչափ = | առաջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | վերջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | սերիաների տևողություն = | նախորդ = [[Կարգին հաղորդում]] | հաջորդ = | շարք = | սփին-օֆ = | առաջադրում = | պարգև = | կայք = }} '''Կարգին մուլտեր''', [[2007]] թվականին նկարահանված հայկական կատակերգական մուլֆիլմ։ ==Դերերում== [[Հայկ Մարության]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Հովհաննես Ազոյան]], [[Հասմիկ Ղարիբյան]] և [[Իրինա Վարդանյան]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական մուլտֆիլմեր]] n7hwhhka9k8rsr93rlpcov4nhl20mii 8496028 8496027 2022-08-26T20:53:46Z Զոր Ջան 117664 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Մուլտսերիալ | անվանում = Կարգին մուլտեր | բնօրինակ անվանում = | պատկեր = | պատկերանիշ = | նկարագրում = | տեսակ = [[անիմացիոն սերիալ]] | ժանր = [[կատակերգությոն]] | թեմա = | հիմք = | ստեղծող = | մշակում = | ձայնագրում = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]]<br> Հովհաննես Ազոյան<br> Հասմիկ Ղարիբյան<br> Իրինա Վարդանյան | պատմող = | կերպար = | պատմվածքի վայր = | հորինված երկիր = | երաժիշտ = Արման Մարության | երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | բյուջե = | հեռուստաալիք = | եթերաշրջաններ = 1 | սերիաների քանակ = 8 | պրոդյուսեր = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Կարեն Կարապետյան]] | ռեժիսոր =[[Դավիթ Սահակյանց]] | օպերատոր = | սցենարիստ = Արտակ Արզումանյան<br> Դավիթ Բաբախանյան<br> [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]] | խմբագիր = | ընկերություն = ppKARGIN STUDIO]] | պատկերի ձևաչափ = | ձայնի ձևաչափ = | առաջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | վերջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | սերիաների տևողություն = | նախորդ = [[Կարգին հաղորդում]] | հաջորդ = | շարք = | սփին-օֆ = | առաջադրում = | պարգև = | կայք = }} '''Կարգին մուլտեր''', [[2007]] թվականին նկարահանված հայկական կատակերգական մուլտֆիլմ։ ==Դերերում== [[Հայկ Մարության]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Հովհաննես Ազոյան]], [[Հասմիկ Ղարիբյան]] և [[Իրինա Վարդանյան]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական մուլտֆիլմեր]] c915gp38s0eq3sqvzsromczublhzh65 8496029 8496028 2022-08-26T20:54:40Z Զոր Ջան 117664 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Մուլտսերիալ | անվանում = Կարգին մուլտեր | բնօրինակ անվանում = | պատկեր = | պատկերանիշ = | նկարագրում = | տեսակ = [[անիմացիոն սերիալ]] | ժանր = [[կատակերգությոն]] | թեմա = | հիմք = | ստեղծող = | մշակում = | ձայնագրում = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]]<br> Հովհաննես Ազոյան<br> Հասմիկ Ղարիբյան<br> Իրինա Վարդանյան | պատմող = | կերպար = | պատմվածքի վայր = | հորինված երկիր = | երաժիշտ = Արման Մարության | երկիր = [[Հայաստան]] | լեզու = [[հայերեն]] | բյուջե = | հեռուստաալիք = | եթերաշրջաններ = 1 | սերիաների քանակ = 8 | պրոդյուսեր = [[Հայկ Մարության]]<br> [[Կարեն Կարապետյան]] | ռեժիսոր =[[Դավիթ Սահակյանց]] | օպերատոր = | սցենարիստ = Արտակ Արզումանյան<br> Դավիթ Բաբախանյան<br> [[Հայկ Մարության]]<br> [[Մկրտիչ Արզումանյան]] | խմբագիր = | ընկերություն = [[KARGIN STUDIO]] | պատկերի ձևաչափ = | ձայնի ձևաչափ = | առաջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | վերջին թողարկում = 2007<ref>https://armfilm.co/en/cartoons/page,3,13094-kargin-multer-hayeren.html</ref> | սերիաների տևողություն = | նախորդ = [[Կարգին հաղորդում]] | հաջորդ = | շարք = | սփին-օֆ = | առաջադրում = | պարգև = | կայք = }} '''Կարգին մուլտեր''', [[2007]] թվականին նկարահանված հայկական կատակերգական մուլտֆիլմ։ ==Դերերում== [[Հայկ Մարության]], [[Մկրտիչ Արզումանյան]], [[Հովհաննես Ազոյան]], [[Հասմիկ Ղարիբյան]] և [[Իրինա Վարդանյան]] == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Հայկական մուլտֆիլմեր]] 2f3zk6rq9lfil6tq7rig6wv88q6enc4 Կատեգորիա:Ղազախստանցի հիփ հոփ երաժիշտներ 14 1100426 8496097 2022-08-27T00:21:46Z ERJANIK 12604 Նոր էջ «[[Կատեգորիա:Հիփ հոփ երաժիշտներ ըստ ազգության]]»: wikitext text/x-wiki [[Կատեգորիա:Հիփ հոփ երաժիշտներ ըստ ազգության]] n7xrm5tomq2r6r7t2q2dps1e3rb4e31 Կատեգորիա:Եթովպիայի վանքեր 14 1100427 8496100 2022-08-27T00:24:07Z ERJANIK 12604 Նոր էջ «[[Կատեգորիա:Վանքեր ըստ երկրի]]»: wikitext text/x-wiki [[Կատեգորիա:Վանքեր ըստ երկրի]] gjfq3wuun0oxwla44hrtf9ujmbfxdnl Կատեգորիա:Բրիտանացի խոհարարներ 14 1100428 8496105 2022-08-27T00:28:01Z ERJANIK 12604 Նոր էջ «[[Կատեգորիա:Խոհարարներ ըստ ազգության]]»: wikitext text/x-wiki [[Կատեգորիա:Խոհարարներ ըստ ազգության]] rsx40nn0a47svyyey6nxu0zju6csuvh 8496106 8496105 2022-08-27T00:28:43Z ERJANIK 12604 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Բրիտանացիներ ըստ մասնագիտության]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki [[Կատեգորիա:Խոհարարներ ըստ ազգության]] [[Կատեգորիա:Բրիտանացիներ ըստ մասնագիտության]] t0q3at9n4bn4ge61717r42sn2d2bz43 Փիթեր Ուսթինով 0 1100429 8496109 2022-08-27T01:52:34Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Պիտեր Ուստինով]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պիտեր Ուստինով]] 93d7mn2wmhhoaenibegs9dhie02g2en Փիթեր Սելերս 0 1100430 8496110 2022-08-27T01:56:06Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Պիտեր Սելլերս]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Պիտեր Սելլերս]] 35a931ka1fve9k8id6v87sk20mwxnsq Հիտ Լեջեր 0 1100431 8496115 2022-08-27T02:12:02Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Հիթ Լեդջեր]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Հիթ Լեդջեր]] iz12phcakhxzmi8p2ruu6omm7vz3a4e Կարիմ Աբդուլ-Ջաբբար 0 1100432 8496116 2022-08-27T02:12:58Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Քարիմ Աբդուլ-Ջաբար]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Քարիմ Աբդուլ-Ջաբար]] 57m7a16gfaqr8vxyffzccvy0lk1674z Կետրին Հելմոնդ 0 1100433 8496119 2022-08-27T02:16:50Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Քեթրին Հելմոնդ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Քեթրին Հելմոնդ]] 8bdxz8k6wnet0rassyy9mviwlqcr145 Կերի-Խիրոյուկի Տագավա 0 1100434 8496120 2022-08-27T02:18:00Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Քերի-Հիրոյուկի Տագավա]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Քերի-Հիրոյուկի Տագավա]] 48iprq3csduwnoz4mdf7plx3to4owwx Կիարան Խինդս 0 1100435 8496121 2022-08-27T02:20:49Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Քիարան Հայնդս]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Քիարան Հայնդս]] 712hg39m3oxu8y1a7pbw1vbfs5b8r6j Հենրի Կավիլ 0 1100436 8496122 2022-08-27T02:26:36Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Հենրի Քավիլ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Հենրի Քավիլ]] mc3zge9ptroln9v2wiljc2hu14eip5b Կենդանացնելով մեռյալներին 0 1100437 8496125 2022-08-27T02:30:38Z ERJANIK 12604 Վերահղվում է դեպի [[Մեռածներին հարություն տալով]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Մեռածներին հարություն տալով]] 2upfn6kyn9mqgj7lc25wh3icldsnyvw Ջեյմս Քոննոլի 0 1100438 8496150 2022-08-27T08:07:38Z Revolution Saga 36034 Revolution Saga տեղափոխեց էջը «[[Ջեյմս Քոննոլի]]»-ից «[[Ջեյմս Քոնոլի]]»: Ըստ Վիքիպեդիա:Արևելահայերենի տառադարձության ուղեցույց wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ջեյմս Քոնոլի]] kj9gbrhzexhgdcnq0ii20ew0yh1szss Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1991-1994) 0 1100439 8496161 2022-08-27T08:38:28Z Gardmanahay 25102 Վերահղվում է դեպի [[Արցախյան ազատամարտ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Արցախյան ազատամարտ]] 57k74g9pf7d8pvugup9n2i41394bj96 Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (1988-1994) 0 1100440 8496162 2022-08-27T08:38:56Z Gardmanahay 25102 Վերահղվում է դեպի [[Արցախյան ազատամարտ]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Արցախյան ազատամարտ]] 57k74g9pf7d8pvugup9n2i41394bj96 Սոնասար (այլ կիրառումներ) 0 1100441 8496167 2022-08-27T08:43:38Z Gardmanahay 25102 Նոր էջ «'''Սոնասար''' անունը կարող է վերաբերել՝ * [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]]՝ գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում գտնվում է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո), * Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան...»: wikitext text/x-wiki '''Սոնասար''' անունը կարող է վերաբերել՝ * [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]]՝ գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում գտնվում է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո), * [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]]՝ համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում համայնքի բոլոր բնակավայրերը գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո)։ {{բազմիմաստություն}} lrniq1xqsx8omrh61flkhddyko23d2c 8496228 8496167 2022-08-27T10:08:28Z Gardmanahay 25102 wikitext text/x-wiki '''Սոնասար''' անունը կարող է վերաբերել՝ * [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]]՝ գյուղ [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում գտնվում է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո), * [[Սոնասար (համայնք, Քաշաթաղի շրջան)|Սոնասար]]՝ համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում (ներկայում համայնքի բոլոր բնակավայրերը գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո), * Սոնասար՝ հայկական արական անձնանուն։ {{բազմիմաստություն}} p67thlqx4u7qxxhe0ztior478czn9w5 Սոնասար 0 1100442 8496169 2022-08-27T08:44:30Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Սոնասար]]»-ից «[[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]»: Նույն շրջանում նույն անունով համայնք կա։ Անվանափոխում եմ, որպեսզի շփոթություն չլինի, ավելի հստակ լինի։ wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 6s3v9jn835ai0n357aw5cwlb7b137pa 8496170 8496169 2022-08-27T08:44:51Z Gardmanahay 25102 Changed redirect target from [[Սոնասար (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] to [[Սոնասար (այլ կիրառումներ)]] wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Սոնասար (այլ կիրառումներ)]] 6yia11gplc00bn697ag8t7pjfl9ld50 Ապարան (Քաշաթաղի շրջան) 0 1100443 8496176 2022-08-27T08:50:42Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Ապարան (Քաշաթաղի շրջան)]]»-ից «[[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]» wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ապարան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 44f3sfpsgebrdpw95smpplphoc1vf6p Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան) 0 1100445 8496216 2022-08-27T09:56:07Z Gardmanahay 25102 Gardmanahay տեղափոխեց էջը «[[Ամիրյան (Քաշաթաղի շրջան)]]»-ից «[[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]]»: Ավելի հստակ լինելու համար։ wikitext text/x-wiki #ՎԵՐԱՀՂՈՒՄ [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)]] 0znavrgs7gp1fn83bboa8edr7pv49iw Ամայա Պերես Օրոսկո 0 1100446 8496238 2022-08-27T10:33:40Z Անուշ Մկրտյան 82579 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = Ամայա Պերես Օրոսկո | բնագիր ԱԱՀ = Amaia Pérez Orozco | background-color = #ededed | պատկեր = (Amaia Pérez Orozco) Justa Revolta. 'Subversió feminista de l'economia'.jpg | չափ = | նկարագրում = Իսպանացի տնտեսագետ | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգությու...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Անձ | ԱԱՀ = Ամայա Պերես Օրոսկո | բնագիր ԱԱՀ = Amaia Pérez Orozco | background-color = #ededed | պատկեր = (Amaia Pérez Orozco) Justa Revolta. 'Subversió feminista de l'economia'.jpg | չափ = | նկարագրում = Իսպանացի տնտեսագետ | ծննդյան օր = | ծննդավայր = | վախճանի օր = | վախճանի վայրը = | քաղաքացիություն = | ազգություն = [[Իսպանացի]] | ալմա մատեր = Մադրիդի Չարլզ III համալսարան, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | կրոն = | ազդվել է = | ազդել է = | գրքեր = | աշխատանք = | կարողություն = | մասնագիտություն = | գործունեություն = Ֆեմինիստական տնտեսագիտություն, [[Զարգացման տնտեսագիտություն]], Միջազգային տնտեսագիտություն | աշխատավայր = [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան]] | ամուսին = | ծնողներ = | երեխաներ = | պարգևներ և մրցանակներ = | կայք = | ստորագրություն = | Վիքիպահեստ = }} '''Ամայա Պերես Օրոսկո,''' իսպանացիա տնտեսագետ և ֆեմինիստ է։ Մանսագիտացել է [[ֆեմինիստական տնտեսագիտության]] և [[կայուն ապրելակերպ]]<nowiki/>ի տնտեսական տեսության մեջ։ ==Կյանք և գործունեություն == Սովորել է տնտեսագիտություն [[Մադրիդ]]<nowiki/>ի [[Չարլզ Երրորդ]]<nowiki/>ի համալսարանում, որտեղ կենտրոնացել է ֆեմինիստական և բնապահպանական տնտեսագիտության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.diagonalperiodico.net/global/deberiamos-plantearnos-idea-vida-merece-la-pena-ser-vivida-manera-colectiva-y-democratica |title="Deberíamos plantearnos qué idea de vida merece la pena ser vivida de manera colectiva y democrática" |language=es |work=Diagonal Periodico |author=Silvia Arjona Martín |date=7 March 2013 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այնուհետև, [[Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան|Մադրիդի Կոմպլուտենսեի համալսարանում]]<ref name=profile>{{cite web |language=es |url=https://diari.uib.es/arxiu/Mujeres-que-inspiran-Conferencia-de-Amaia-Perez.cid568344 |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=Universitat de les Illes Balears |date=21 November 2018 |access-date=16 August 2020}}</ref> ստացել է միջազգային և զարգացման տնտեսագիտության դոկտորի կոչում։ Դոկտրոական թեզի թեման էր՝ ուշադրությունը ֆեմինիստական տնտեսագիտության տեսանկյունից<ref name=dialnet/>։ Այն վերնագրված էր՝ տնտեսագիտության վերաբերյալ ֆեմինիստական տեսակետներ։ ''Խնամքի'' ''դեպքը''<ref name=dialnet/>։ Մադրիդի Կոմպլուտեսնսեի համալսարանում իր թեկնածությունը ստանալուց հետո, Պերես Օրոսկոն դարձավ կիրառական տնտեսագիտության դասախոս<ref>{{cite news |language=es |url=https://www.europapress.es/epsocial/igualdad/noticia-experta-avisa-congreso-cuanto-mayor-valor-social-trabajo-menor-valor-mercado-20200529164230.html |title=Una experta avisa en el Congreso: "Cuanto mayor valor social de un trabajo, menor valor de mercado" |work=Europa Press |date=29 May 2020 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Աշխատել է նաև խնամքի ինտենսիվ կազմակերպության աշխատաշուկաներում [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]–ի [[Կանանց առաջխաղացման միջազգային հետազոտական և ուսուցման ինստիտուտ|կանանց առաջխաղացման միջազգային և հետազոտական ուսուցման ինստիտուտի]] հետ՝ հրատարակելով աշխատություններ ՄԱԿ–ի համար այնպիսի թեմաներով, ինչպիսիք են [[Համշխարհային խնամքի շղթաներ|համաշխարհային խնամքի շղթաներ]]<nowiki/>ը<ref name=profile/>։ Նրա ակադեմիական աշխատանքը հիմնականում կենտրոնանում է կայուն կյանքի, շուկայագիտության, և ֆեմինիստական տնտեսական տեսության վրա<ref>{{cite news |url=https://www.traficantes.net/resena/entrevista-amaia-perez-orozco-economista-que-acaba-de-publicar-subversion-feminista-de-la-eco |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=Traficantes de sueños |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ 2014 թվականին, հրատարակեց ''Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'', որտեղ պնդում է աշխատաշուկաների վերաիմաստավորման և վերակառուցման համար՝ առաջնահերթություն տալով մարդկանց կյանքի կայունությանը<ref>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/economia/igualdad-mercado-laboral-replantearse-limpia_1_4715573.html |language=es |title=Entrevista a Amaia Pérez Orozco |work=El Diario |first=Ana |last=Requena Aguilar |date=10 August 2014 |access-date=16 August 2020}}</ref>։ Այս ծրագրի հիմնական մասը կլինի վճարել աշխատողներին աշխատանքի այն տեսակների համար, ինչպիսիք են սննդի պատրաստումը և երեխաների խնամքը, բայց որոնք շատ հաճախ չեն վարձատրվում ժամանակակից աշխատաշուկաներում<ref name=pereda19>{{cite news |url=https://www.eldiario.es/euskadi/euskadi/economia/miradas-feministas-situacion-urgencia_1_1517043.html |language=es |title=Amaia Pérez Orozco, una mirada feminista para una situación de urgencia |work=El Diario |first=Rubén |last=Pereda |date=9 June 2019 |access-date=16 August 2020}}</ref>''։ Տնտեսության ֆեմինիստական դիվերսիան'' նաև ֆեմինիստական տնտեսագիտության գործ էր, քանի որ աշխատանիք այս չվարձատրվող, բայց հիմնական կատոգորիաները անհամաչափորեն կատարում են կանայք ամբողջ աշխարհում<ref name=pereda19/>։ ==Ընտրված աշխատանքներ== *''Ֆեմինիստական ​​հեռանկարներ տնտեսության վերաբերյալ. խնամքի դեպք'' (2006)<ref name=dialnet>{{cite web |url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/autor?codigo=1344762 |language=es |title=Amaia Pérez Orozco |publisher=dialnet |access-date=16 August 2020}}</ref> *''Տնտեսության ֆեմինիստական ​​դիվերսիա'' (2014)<ref name=pereda19/> =='''Հղումներ'''== {{reflist}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Pérez Orozco, Amaia}} [[:Կատեգորիա:Ապրող անձինք]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի տնտեսագետներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի կին տնտեսագետներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ֆեմինիստ գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ֆեմինիստներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի ոչ գեղարվեստական գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Իսպանացի կին գրողներ]] [[:Կատեգորիա:21-րդ դարի ոչ գեղարվեստական գրողներ]] [[:Կատեգորիա:Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարանի շրջանավարտներ]] lkam41nfsr5w8kj8edn4lsilnkoxi50 Երիցվանք (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) 0 1100447 8496239 2022-08-27T10:44:13Z Gardmanahay 25102 Նոր էջ «{{Այլ կիրառումներ|Երիցվանք (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |հայերեն անվանում = Երիցվանք համայնք |բնօրինակ անվանում = - |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |կնիք = |կնիքի նկարա...»: wikitext text/x-wiki {{Այլ կիրառումներ|Երիցվանք (այլ կիրառումներ)}} {{Չշփոթել|Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)}} {{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |հայերեն անվանում = Երիցվանք համայնք |բնօրինակ անվանում = - |զինանշան = |զինանշանի նկարագրում = |դրոշ = |դրոշի նկարագրում = |կնիք = |կնիքի նկարագրում = |պատկեր = |նկարագրություն = |երկիր = Արցախի Հանրապետություն |մասն է = |հիմն = |կարգավիճակ = Համայնք |մտնում է = [[Քաշաթաղի շրջան]] |ներառում է = [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], <br>[[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], <br>[[Կրմեն]], <br>[[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]], |վարչական կենտրոն = [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]] գյուղ |խոշորագույն քաղաք = |ամենաբարձր կետ = |բծմ = |օրենսդրական մարմին = |դատական մարմին = |ղեկավար = |ղեկավարի պաշտոն = |ղեկավար2 = |ղեկավարի պաշտոն2 = |ՀՆԱ = |ՀՆԱ-ի թվական = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի = |ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով = |տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով = |լեզու = [[Հայերեն]] |լեզուներ = - |բնակչություն = 320 |մարդահամարի թվական = 2015 |տոկոսը բնակչությունից = |տեղը ըստ բնակչության = |խտություն = |տեղը ըստ խտության = |ազգային կազմ = |կրոնական կազմ = |տարածք = 4766,0 հա |տոկոսը տարածքից = |տեղը ըստ տարածքի = |առավելագույն բարձրություն = |միջին բարձրություն = |նվազագույն բարձրություն = |միավորը երկրի քարտեզին = |քարտեզի չափ = |վարչական միավորի քարտեզ = |հիմնադրման թվական = |առաջին հիշատակում = |պատմական շրջան = |սահմանակցում է = |ժամային գոտի = +4 |հապավում = |նախորդ = |փոխարինեց = |ISO = |հեռախոսային կոդ = |փոստային ինդեքսներ = |Ինտերնետ-դոմեն = |ավտոմոբիլային կոդ = |անվանված է = |մականուն = |կայք = |ծանոթագրություններ = }} [[Պատկեր:Արցախի Հանրապետության քարտեզ 2021.png|300px|մինի|աջից|Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ">[https://armenpress.am/arm/news/1044795.html Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը,] ''([https://web.archive.org/web/20210307040659/https://armenpress.am/arm/news/1044795.html արխիվացված 05․04․2021թ․])''</ref>]] '''Երիցվանք''', համայնք [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Քաշաթաղի շրջան]]ում<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015">[https://artsakhlib.am/2018/06/06/%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82-%D5%AC%D5%B2%D5%B0-%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8/ Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։]</ref><ref name="Արցախի վարչատարածքային բաժանման մասին օրենք">{{Cite web |url=http://nkrcadastre.am/?p=189 |title=Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։ |accessdate=2021 թ․ մարտի 14 |archive-date=2016 թ․ մարտի 4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304140959/http://nkrcadastre.am/?p=189 |dead-url=yes }}</ref>։ Ներկայում համայնքի ամբողջ տարածքը գտնվում է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո<ref name="ԱՀ ՏԿԶՆ կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/], ([https://web.archive.org/web/20210305142549/https://drive.google.com/file/d/1ipkvWkKgiePtBVhrWepUuDqWPBcCQDKS/view արխիվացված 05․03․2021թ․])։</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref><ref name="hetq.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://hetq.am/hy/article/125210 «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref> և Արցախի Հանրապետության կողմից համարվում է օկուպացված<ref name="armenpress.am օկուպացված տարածքներ"/>։ == Աշխարհագրություն == Համայնքը տեղաբաշխված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան մասում։ Ունի հարթավայրային տեղանք։ Համայնքի տարածքն 4766,0 հա է, որից 1953,6 հա-ն անտառային հողեր են։ Համայնքի սահմաններով է հոսում [[Հագարի]] գետը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ [[Բերձոր]] շրջկենտրոնից հեռու է 90 կմ, իսկ մայրաքաղաք [[Ստեփանակերտ]]ից` 127 կմ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Վարչատարածքային բաժանում և համայնքային կյանք == Համաձայն [[Արցախի վարչական բաժանում|Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման]]՝ Երիցվանք համայնքն իր մեջ ներառում է [[Երիցվանք (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Երիցվանք]], [[Ամիրյան (գյուղ, Քաշաթաղի շրջան)|Ամիրյան]], [[Կրմեն]], [[Երվանդակերտ (Քաշաթաղի շրջան)|Երվանդակերտ]] գյուղերը<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքում գործում էր գյուղապետարան, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքն ապահովված էր էլեկտրաէներգիայով, հասանելի էին բջջային, ինտերնետ կապի միջոցներն ու ռադիոհեռուստատեսությամբ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Գործում էր ջրամատակարարման համակարգ, որը սնվում էր ջրհորներից։ Առկա էին նաև խմելու ջրի համար պիտանի 7 անհատական ջրհորներ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ 2015 թվականի դրությամբ համայնքային ճանապարհները բնահողային էին, խճից և չմշակված այլ նյութերից<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ Համայնքը միացված էր հանրապետության տրանսպորտային կապին, մասնավորապես՝ [[Կովսական]]-[[Ստեփանակերտ]]-[[Կովսական]] և [[Կովսական]]-[[Բերձոր]]-[[Կովսական]] երթուղիներին<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Բնակչություն == Երիցվանք համայնքի բնակչությունը 2015 թվականի դրությամբ կազմել է 320 մարդ, որոնք կազմել են 88 տուն։ Նույն թվականի դրությամբ Երիցվանք գյուղում բնակվել է 241 մարդ, որոնք կազմել են 68 տուն։ Ամիրյան գյուղում բնակվել է 34 մարդ, որոնք կազմել են 10 տուն։ Կրմեն գյուղում բնակվել է 45 մարդ, որոնք կազմել են 10 տուն<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Կրթություն == Երիցվանք համայնքում գործում էր միջնակարգ դպրոց, որտեղ 2015 թվականի դրությամբ սովորում էր 41 աշակերտ<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Տնտեսություն == Համայնքի բնակչությունը հիմնականում զբաղվել է [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]՝ [[Երկրագործություն|հողագործությամբ]] և [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]]։ Համայնքի տարածքի 2376,1 հա-ը գյուղատնտեսական նշանակության են<ref name="Հակոբ Ղահրամանյան Տեղեկատու 2015"/>։ == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} [[Կատեգորիա:Արցախի Հանրապետության համայնքներ]] 3n3dbtdq2vmk04p5tjcsedykvhvuii0 Չիտագոնգ 0 1100448 8496240 2022-08-27T10:51:26Z Slava Sahakyan70 65321 Նոր էջ «{{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na v...»: wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Չիտագոնգի Եղանակի Աղյուսակ}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Official Web Portal of Chittagong] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} 725bmh5wzl0xj3utfzqli4ulmkb8fxn 8496241 8496240 2022-08-27T10:53:31Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը. նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Official Web Portal of Chittagong] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} ldr4kymmg5wajm8lbp1rbc8kiuacamg 8496243 8496241 2022-08-27T10:55:45Z Slava Sahakyan70 65321 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Official Web Portal of Chittagong] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} bjw68vzrwdzekm0nuatqk0f1r0muu84 8496244 8496243 2022-08-27T10:58:12Z Slava Sahakyan70 65321 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] r4e8l78p770aj0i17aggppkto1bw2sk 8496245 8496244 2022-08-27T10:59:27Z Slava Sahakyan70 65321 wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] 1vinmqf2rzafsqjyag70cd0x3kg00zb 8496246 8496245 2022-08-27T11:00:19Z Slava Sahakyan70 65321 /* Պատկերասրահ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] m1auk6dx5rqw0rb3bgssu3yzlqwa969 8496249 8496246 2022-08-27T11:05:54Z Slava Sahakyan70 65321 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] 45dotkn4v93ohzc7ujc1m2s4vdjionj 8496250 8496249 2022-08-27T11:06:41Z Slava Sahakyan70 65321 /* Արտաքին հղումներ */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] apoqth2m3bj5hp652kbfe4hts5knenp 8496251 8496250 2022-08-27T11:09:20Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ | TABELLE = | DIAGRAMM TEMPERATUR = rechts | DIAGRAMM NIEDERSCHLAG = deaktiviert | DIAGRAMM NIEDERSCHLAG HÖHE = 200 | QUELLE = [http://worldweather.wmo.int/141/c01164.htm WMO] | Überschrift = | Ort = Չիտագոնգ <!-- durchschnittliche Höchsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C --> | hmjan = 26.0 | hmfeb = 28.0 | hmmär = 30.6 | hmapr = 31.8 | hmmai = 32.3 | hmjun = 31.5 | hmjul = 30.9 | hmaug = 31.2 | hmsep= 31.7 | hmokt = 31.5 | hmnov = 29.8 | hmdez = 26.9 <!-- durchschnittliche Niedrigsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C --> | lmjan = 13.9 | lmfeb = 16.2 | lmmär = 20.3 | lmapr = 23.3 | lmmai = 24.7 | lmjun = 25.2 | lmjul = 25.1 | lmaug = 25.1 | lmsep= 25.0 | lmokt = 24.0 | lmnov = 20.3 | lmdez = 15.5 <!-- durchschnittliche Niederschlagsmenge für den jeweiligen Monat in mm --> | nbjan = 5.0 | nbfeb = 23.0 | nbmär = 55.0 | nbapr = 141.0 | nbmai = 307.0 | nbjun = 600.0 | nbjul = 733.0 | nbaug = 538.0 | nbsep= 263.0 | nbokt = 190.0 | nbnov = 71.0 | nbdez = 13.0 <!-- durchschnittliche Regentage für den jeweiligen Monat in d --> | rdjan = 0.0 | rdfeb = 2.0 | rdmär = 3.0 | rdapr = 7.0 | rdmai = 12.0 | rdjun = 18.0 | rdjul = 22.0 | rdaug = 20.0 | rdsep= 16.0 | rdokt = 9.0 | rdnov = 3.0 | rddez = 0.0 }} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] bhdlzubx1043si0nok5ztqc299de4vu 8496253 8496251 2022-08-27T11:11:31Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |Місто_род= Չիտագոնգ |Джерело=[https://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=87914&cityname=Chittagong-Bangladesh Weatherbase] | Рік_сер=25.9 | Січ_сер=20 | Лют_сер=22.1 | Бер_сер=25.5 | Кві_сер=27.6 | Тра_сер=28.5 | Чер_сер=28.4 | Лип_сер=28 | Сер_сер=28.1 | Вер_сер=28.3 | Жов_сер=27.8 | Лис_сер=25.1 | Гру_сер=21.3 | Рік_сер_макс=30.2 | Січ_сер_макс=26 | Лют_сер_макс=28 | Бер_сер_макс=30.6 | Кві_сер_макс=31.8 | Тра_сер_макс=32.3 | Чер_сер_макс=31.5 | Лип_сер_макс=30.9 | Сер_сер_макс=31.1 | Вер_сер_макс=31.5 | Жов_сер_макс=31.5 | Лис_сер_макс=29.8 | Гру_сер_макс=27 | Рік_сер_мін=21.6 | Січ_сер_мін=13.9 | Лют_сер_мін=16.2 | Бер_сер_мін=20.3 | Кві_сер_мін=23.4 | Тра_сер_мін=24.7 | Чер_сер_мін=25.2 | Лип_сер_мін=25.1 | Сер_сер_мін=25.1 | Вер_сер_мін=25.1 | Жов_сер_мін=24 | Лис_сер_мін=20.3 | Гру_сер_мін=15.6 | Рік_сер_опади=2919.1 | Січ_сер_опади=5.6 | Лют_сер_опади=24.4 | Бер_сер_опади=54.7 | Кві_сер_опади=147.4 | Тра_сер_опади=298.6 | Чер_сер_опади=607.3 | Лип_сер_опади=727 | Сер_сер_опади=530.6 | Вер_сер_опади=259.3 | Жов_сер_опади=184.8 | Лис_сер_опади=67.5 | Гру_сер_опади=11.9 | Рік_а_макс=36 | Січ_а_макс=32 | Лют_а_макс=31 | Бер_а_макс=34 | Кві_а_макс=35 | Тра_а_макс=35 | Чер_а_макс=34 | Лип_а_макс=34 | Сер_а_макс=36 | Вер_а_макс=33 | Жов_а_макс=33 | Лис_а_макс=33 | Гру_а_макс=30 | Рік_а_мін=11 | Січ_а_мін=11 | Лют_а_мін=12 | Бер_а_мін=16 | Кві_а_мін=18 | Тра_а_мін=19 | Чер_а_мін=21 | Лип_а_мін=22 | Сер_а_мін=21 | Вер_а_мін=22 | Жов_а_мін=20 | Лис_а_мін=11 | Гру_а_мін=11 | Рік_дощ=104 | Січ_дощ=1 | Лют_дощ=2 | Бер_дощ=4 | Кві_дощ=8 | Тра_дощ=13 | Чер_дощ=16 | Лип_дощ=19 | Сер_дощ=17 | Вер_дощ=13 | Жов_дощ=7 | Лис_дощ=3 | Гру_дощ=1 }} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] 5x2ebz4fzd4dv0suz4smhujfk9z0xmh 8496254 8496253 2022-08-27T11:17:05Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ===Կլիմա=== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |location = Չիտագոնգ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan record high C = 31.7 |Feb record high C = 33.9 |Mar record high C = 37.2 |Apr record high C = 38.9 |May record high C = 36.7 |Jun record high C = 36.7 |Jul record high C = 34.4 |Aug record high C = 33.9 |Sep record high C = 35.0 |Oct record high C = 34.4 |Nov record high C = 34.9 |Dec record high C = 31.1 |year record high C = |Jan high C = 26.0 |Feb high C = 28.0 |Mar high C = 30.6 |Apr high C = 31.8 |May high C = 32.3 |Jun high C = 31.5 |Jul high C = 30.9 |Aug high C = 31.1 |Sep high C = 31.6 |Oct high C = 31.5 |Nov high C = 29.8 |Dec high C = 27.0 |year high C = 30.2 |Jan mean C = 20.0 |Feb mean C = 22.1 |Mar mean C = 25.5 |Apr mean C = 27.6 |May mean C = 28.5 |Jun mean C = 28.4 |Jul mean C = 28.0 |Aug mean C = 28.1 |Sep mean C = 28.3 |Oct mean C = 27.8 |Nov mean C = 25.1 |Dec mean C = 21.3 |year mean C = 25.9 |Jan low C = 13.9 |Feb low C = 16.2 |Mar low C = 20.3 |Apr low C = 23.4 |May low C = 24.7 |Jun low C = 25.2 |Jul low C = 25.1 |Aug low C = 25.1 |Sep low C = 25.1 |Oct low C = 24.0 |Nov low C = 20.3 |Dec low C = 15.6 |year low C = 21.6 |Jan record low C = 5.2 |Feb record low C = 6.6 |Mar record low C = 10.2 |Apr record low C = 13.6 |May record low C = 14.3 |Jun record low C = 18.1 |Jul record low C = 19.4 |Aug record low C = 19.9 |Sep record low C = 17.2 |Oct record low C = 12.7 |Nov record low C = 10.0 |Dec record low C = 7.5 |year record low C = 5.2 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 5.6 |Feb precipitation mm = 24.4 |Mar precipitation mm = 54.7 |Apr precipitation mm = 147.4 |May precipitation mm = 298.6 |Jun precipitation mm = 607.3 |Jul precipitation mm = 727.0 |Aug precipitation mm = 530.6 |Sep precipitation mm = 259.3 |Oct precipitation mm = 184.8 |Nov precipitation mm = 67.5 |Dec precipitation mm = 11.9 |year precipitation mm = 2919.1 |unit precipitation days = |Jan precipitation days = 1 |Feb precipitation days = 2 |Mar precipitation days = 4 |Apr precipitation days = 8 |May precipitation days = 13 |Jun precipitation days = 16 |Jul precipitation days = 19 |Aug precipitation days = 17 |Sep precipitation days = 13 |Oct precipitation days = 7 |Nov precipitation days = 3 |Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 104 |Jan humidity = 73 |Feb humidity = 70 |Mar humidity = 74 |Apr humidity = 77 |May humidity = 79 |Jun humidity = 83 |Jul humidity = 85 |Aug humidity = 85 |Sep humidity = 83 |Oct humidity = 81 |Nov humidity = 78 |Dec humidity = 75 |year humidity = 79 |Jan sun = 264.1 |Feb sun = 244.3 |Mar sun = 276.4 |Apr sun = 242.7 |May sun = 227.2 |Jun sun = 116.7 |Jul sun = 105.1 |Aug sun = 124.4 |Sep sun = 166.7 |Oct sun = 218.2 |Nov sun = 241.3 |Dec sun = 245.5 |year sun = 2472.6 |source 1 = [[Bangladesh Meteorological Department]]<ref name = BMDtmax>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Maximum-Temperature | title = Monthly Maximum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDtmin>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Minimum-Temperature | title = Monthly Minimum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainfall>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainfall | title = Normal Monthly Rainfall | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainyday>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainy-Day | title = Normal Monthly Rainy Day | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDhumidity>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Humidity-Normal-Data | title = Normal Monthly Humidity | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref> |source 2 = Sistema de Clasificación Bioclimática Mundial (recorduri),<ref name=extremes>{{cite web | url=http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-chitt.htm | title=Bangladesh - Chittagong | publisher=Centro de Investigaciones Fitosociológicas | language=Spanish | accessdate=23 February 2013}}</ref> [[Deutscher Wetterdienst]] (ore însorite, 1961–1990)<ref name = DWD> {{cite web | url = ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/observations_global/CLIMAT/multi_annual/sunshine_duration/1961_1990.txt | title = Station 41978 Chittagong (Patenga) | work = Global station data 1961–1990—Sunshine Duration | publisher = Deutscher Wetterdienst | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref>{{efn|ID-ul stației Chittagong (Patenga) este [ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/help/stations_list_CLIMAT_data.txt 41978]. Folosiți acest ID pentru a căuta numărul de ore însorite.}} |date = November 2012 }} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] nhnhfodrkm22ovs5laow2slkuuzmeew 8496260 8496254 2022-08-27T11:20:00Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ==Կլիմա== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |location = Չիտագոնգ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan record high C = 31.7 |Feb record high C = 33.9 |Mar record high C = 37.2 |Apr record high C = 38.9 |May record high C = 36.7 |Jun record high C = 36.7 |Jul record high C = 34.4 |Aug record high C = 33.9 |Sep record high C = 35.0 |Oct record high C = 34.4 |Nov record high C = 34.9 |Dec record high C = 31.1 |year record high C = |Jan high C = 26.0 |Feb high C = 28.0 |Mar high C = 30.6 |Apr high C = 31.8 |May high C = 32.3 |Jun high C = 31.5 |Jul high C = 30.9 |Aug high C = 31.1 |Sep high C = 31.6 |Oct high C = 31.5 |Nov high C = 29.8 |Dec high C = 27.0 |year high C = 30.2 |Jan mean C = 20.0 |Feb mean C = 22.1 |Mar mean C = 25.5 |Apr mean C = 27.6 |May mean C = 28.5 |Jun mean C = 28.4 |Jul mean C = 28.0 |Aug mean C = 28.1 |Sep mean C = 28.3 |Oct mean C = 27.8 |Nov mean C = 25.1 |Dec mean C = 21.3 |year mean C = 25.9 |Jan low C = 13.9 |Feb low C = 16.2 |Mar low C = 20.3 |Apr low C = 23.4 |May low C = 24.7 |Jun low C = 25.2 |Jul low C = 25.1 |Aug low C = 25.1 |Sep low C = 25.1 |Oct low C = 24.0 |Nov low C = 20.3 |Dec low C = 15.6 |year low C = 21.6 |Jan record low C = 5.2 |Feb record low C = 6.6 |Mar record low C = 10.2 |Apr record low C = 13.6 |May record low C = 14.3 |Jun record low C = 18.1 |Jul record low C = 19.4 |Aug record low C = 19.9 |Sep record low C = 17.2 |Oct record low C = 12.7 |Nov record low C = 10.0 |Dec record low C = 7.5 |year record low C = 5.2 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 5.6 |Feb precipitation mm = 24.4 |Mar precipitation mm = 54.7 |Apr precipitation mm = 147.4 |May precipitation mm = 298.6 |Jun precipitation mm = 607.3 |Jul precipitation mm = 727.0 |Aug precipitation mm = 530.6 |Sep precipitation mm = 259.3 |Oct precipitation mm = 184.8 |Nov precipitation mm = 67.5 |Dec precipitation mm = 11.9 |year precipitation mm = 2919.1 |unit precipitation days = |Jan precipitation days = 1 |Feb precipitation days = 2 |Mar precipitation days = 4 |Apr precipitation days = 8 |May precipitation days = 13 |Jun precipitation days = 16 |Jul precipitation days = 19 |Aug precipitation days = 17 |Sep precipitation days = 13 |Oct precipitation days = 7 |Nov precipitation days = 3 |Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 104 |Jan humidity = 73 |Feb humidity = 70 |Mar humidity = 74 |Apr humidity = 77 |May humidity = 79 |Jun humidity = 83 |Jul humidity = 85 |Aug humidity = 85 |Sep humidity = 83 |Oct humidity = 81 |Nov humidity = 78 |Dec humidity = 75 |year humidity = 79 |Jan sun = 264.1 |Feb sun = 244.3 |Mar sun = 276.4 |Apr sun = 242.7 |May sun = 227.2 |Jun sun = 116.7 |Jul sun = 105.1 |Aug sun = 124.4 |Sep sun = 166.7 |Oct sun = 218.2 |Nov sun = 241.3 |Dec sun = 245.5 |year sun = 2472.6 |source 1 = [[Bangladesh Meteorological Department]]<ref name = BMDtmax>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Maximum-Temperature | title = Monthly Maximum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDtmin>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Minimum-Temperature | title = Monthly Minimum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainfall>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainfall | title = Normal Monthly Rainfall | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainyday>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainy-Day | title = Normal Monthly Rainy Day | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDhumidity>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Humidity-Normal-Data | title = Normal Monthly Humidity | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref> |source 2 = Sistema de Clasificación Bioclimática Mundial (recorduri),<ref name=extremes>{{cite web | url=http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-chitt.htm | title=Bangladesh - Chittagong | publisher=Centro de Investigaciones Fitosociológicas | language=Spanish | accessdate=23 February 2013}}</ref> [[Deutscher Wetterdienst]] (ore însorite, 1961–1990)<ref name = DWD> {{cite web | url = ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/observations_global/CLIMAT/multi_annual/sunshine_duration/1961_1990.txt | title = Station 41978 Chittagong (Patenga) | work = Global station data 1961–1990—Sunshine Duration | publisher = Deutscher Wetterdienst | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref>|ID-ul stației Chittagong (Patenga) este [ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/help/stations_list_CLIMAT_data.txt 41978]. Folosiți acest ID pentru a căuta numărul de ore însorite.}} |date = November 2012 }} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] n8v28uj3abakjs11fbhpioiban5fyw1 8496264 8496260 2022-08-27T11:21:23Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ==Կլիմա== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |location = Չիտագոնգ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan record high C = 31.7 |Feb record high C = 33.9 |Mar record high C = 37.2 |Apr record high C = 38.9 |May record high C = 36.7 |Jun record high C = 36.7 |Jul record high C = 34.4 |Aug record high C = 33.9 |Sep record high C = 35.0 |Oct record high C = 34.4 |Nov record high C = 34.9 |Dec record high C = 31.1 |year record high C = |Jan high C = 26.0 |Feb high C = 28.0 |Mar high C = 30.6 |Apr high C = 31.8 |May high C = 32.3 |Jun high C = 31.5 |Jul high C = 30.9 |Aug high C = 31.1 |Sep high C = 31.6 |Oct high C = 31.5 |Nov high C = 29.8 |Dec high C = 27.0 |year high C = 30.2 |Jan mean C = 20.0 |Feb mean C = 22.1 |Mar mean C = 25.5 |Apr mean C = 27.6 |May mean C = 28.5 |Jun mean C = 28.4 |Jul mean C = 28.0 |Aug mean C = 28.1 |Sep mean C = 28.3 |Oct mean C = 27.8 |Nov mean C = 25.1 |Dec mean C = 21.3 |year mean C = 25.9 |Jan low C = 13.9 |Feb low C = 16.2 |Mar low C = 20.3 |Apr low C = 23.4 |May low C = 24.7 |Jun low C = 25.2 |Jul low C = 25.1 |Aug low C = 25.1 |Sep low C = 25.1 |Oct low C = 24.0 |Nov low C = 20.3 |Dec low C = 15.6 |year low C = 21.6 |Jan record low C = 5.2 |Feb record low C = 6.6 |Mar record low C = 10.2 |Apr record low C = 13.6 |May record low C = 14.3 |Jun record low C = 18.1 |Jul record low C = 19.4 |Aug record low C = 19.9 |Sep record low C = 17.2 |Oct record low C = 12.7 |Nov record low C = 10.0 |Dec record low C = 7.5 |year record low C = 5.2 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 5.6 |Feb precipitation mm = 24.4 |Mar precipitation mm = 54.7 |Apr precipitation mm = 147.4 |May precipitation mm = 298.6 |Jun precipitation mm = 607.3 |Jul precipitation mm = 727.0 |Aug precipitation mm = 530.6 |Sep precipitation mm = 259.3 |Oct precipitation mm = 184.8 |Nov precipitation mm = 67.5 |Dec precipitation mm = 11.9 |year precipitation mm = 2919.1 |unit precipitation days = |Jan precipitation days = 1 |Feb precipitation days = 2 |Mar precipitation days = 4 |Apr precipitation days = 8 |May precipitation days = 13 |Jun precipitation days = 16 |Jul precipitation days = 19 |Aug precipitation days = 17 |Sep precipitation days = 13 |Oct precipitation days = 7 |Nov precipitation days = 3 |Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 104 |Jan humidity = 73 |Feb humidity = 70 |Mar humidity = 74 |Apr humidity = 77 |May humidity = 79 |Jun humidity = 83 |Jul humidity = 85 |Aug humidity = 85 |Sep humidity = 83 |Oct humidity = 81 |Nov humidity = 78 |Dec humidity = 75 |year humidity = 79 |Jan sun = 264.1 |Feb sun = 244.3 |Mar sun = 276.4 |Apr sun = 242.7 |May sun = 227.2 |Jun sun = 116.7 |Jul sun = 105.1 |Aug sun = 124.4 |Sep sun = 166.7 |Oct sun = 218.2 |Nov sun = 241.3 |Dec sun = 245.5 |year sun = 2472.6 |source 1 = [[Bangladesh Meteorological Department]]<ref name = BMDtmax>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Maximum-Temperature | title = Monthly Maximum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDtmin>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Minimum-Temperature | title = Monthly Minimum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainfall>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainfall | title = Normal Monthly Rainfall | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainyday>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainy-Day | title = Normal Monthly Rainy Day | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDhumidity>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Humidity-Normal-Data | title = Normal Monthly Humidity | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref> |source 2 = Sistema de Clasificación Bioclimática Mundial (recorduri),<ref name=extremes>{{cite web | url=http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-chitt.htm | title=Bangladesh - Chittagong | publisher=Centro de Investigaciones Fitosociológicas | language=Spanish | accessdate=23 February 2013}}</ref> [[Deutscher Wetterdienst]] (ore însorite, 1961–1990)<ref name = DWD> {{cite web | url = ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/observations_global/CLIMAT/multi_annual/sunshine_duration/1961_1990.txt | title = Station 41978 Chittagong (Patenga) | work = Global station data 1961–1990—Sunshine Duration | publisher = Deutscher Wetterdienst | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref>|ID-ul stației Chittagong (Patenga) este [ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/help/stations_list_CLIMAT_data.txt 41978]. Folosiți acest ID pentru a căuta numărul de ore însorite.}} }} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] 2k9lpj7jvxh095sg7218q2oifok9704 8496266 8496264 2022-08-27T11:22:01Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ==Կլիմա== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվականին]]. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |location = Չիտագոնգ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan record high C = 31.7 |Feb record high C = 33.9 |Mar record high C = 37.2 |Apr record high C = 38.9 |May record high C = 36.7 |Jun record high C = 36.7 |Jul record high C = 34.4 |Aug record high C = 33.9 |Sep record high C = 35.0 |Oct record high C = 34.4 |Nov record high C = 34.9 |Dec record high C = 31.1 |year record high C = |Jan high C = 26.0 |Feb high C = 28.0 |Mar high C = 30.6 |Apr high C = 31.8 |May high C = 32.3 |Jun high C = 31.5 |Jul high C = 30.9 |Aug high C = 31.1 |Sep high C = 31.6 |Oct high C = 31.5 |Nov high C = 29.8 |Dec high C = 27.0 |year high C = 30.2 |Jan mean C = 20.0 |Feb mean C = 22.1 |Mar mean C = 25.5 |Apr mean C = 27.6 |May mean C = 28.5 |Jun mean C = 28.4 |Jul mean C = 28.0 |Aug mean C = 28.1 |Sep mean C = 28.3 |Oct mean C = 27.8 |Nov mean C = 25.1 |Dec mean C = 21.3 |year mean C = 25.9 |Jan low C = 13.9 |Feb low C = 16.2 |Mar low C = 20.3 |Apr low C = 23.4 |May low C = 24.7 |Jun low C = 25.2 |Jul low C = 25.1 |Aug low C = 25.1 |Sep low C = 25.1 |Oct low C = 24.0 |Nov low C = 20.3 |Dec low C = 15.6 |year low C = 21.6 |Jan record low C = 5.2 |Feb record low C = 6.6 |Mar record low C = 10.2 |Apr record low C = 13.6 |May record low C = 14.3 |Jun record low C = 18.1 |Jul record low C = 19.4 |Aug record low C = 19.9 |Sep record low C = 17.2 |Oct record low C = 12.7 |Nov record low C = 10.0 |Dec record low C = 7.5 |year record low C = 5.2 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 5.6 |Feb precipitation mm = 24.4 |Mar precipitation mm = 54.7 |Apr precipitation mm = 147.4 |May precipitation mm = 298.6 |Jun precipitation mm = 607.3 |Jul precipitation mm = 727.0 |Aug precipitation mm = 530.6 |Sep precipitation mm = 259.3 |Oct precipitation mm = 184.8 |Nov precipitation mm = 67.5 |Dec precipitation mm = 11.9 |year precipitation mm = 2919.1 |unit precipitation days = |Jan precipitation days = 1 |Feb precipitation days = 2 |Mar precipitation days = 4 |Apr precipitation days = 8 |May precipitation days = 13 |Jun precipitation days = 16 |Jul precipitation days = 19 |Aug precipitation days = 17 |Sep precipitation days = 13 |Oct precipitation days = 7 |Nov precipitation days = 3 |Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 104 |Jan humidity = 73 |Feb humidity = 70 |Mar humidity = 74 |Apr humidity = 77 |May humidity = 79 |Jun humidity = 83 |Jul humidity = 85 |Aug humidity = 85 |Sep humidity = 83 |Oct humidity = 81 |Nov humidity = 78 |Dec humidity = 75 |year humidity = 79 |Jan sun = 264.1 |Feb sun = 244.3 |Mar sun = 276.4 |Apr sun = 242.7 |May sun = 227.2 |Jun sun = 116.7 |Jul sun = 105.1 |Aug sun = 124.4 |Sep sun = 166.7 |Oct sun = 218.2 |Nov sun = 241.3 |Dec sun = 245.5 |year sun = 2472.6 |source 1 = [[Bangladesh Meteorological Department]]<ref name = BMDtmax>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Maximum-Temperature | title = Monthly Maximum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDtmin>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Minimum-Temperature | title = Monthly Minimum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainfall>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainfall | title = Normal Monthly Rainfall | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainyday>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainy-Day | title = Normal Monthly Rainy Day | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDhumidity>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Humidity-Normal-Data | title = Normal Monthly Humidity | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref> |source 2 = Sistema de Clasificación Bioclimática Mundial (recorduri),<ref name=extremes>{{cite web | url=http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-chitt.htm | title=Bangladesh - Chittagong | publisher=Centro de Investigaciones Fitosociológicas | language=Spanish | accessdate=23 February 2013}}</ref> [[Deutscher Wetterdienst]] (ore însorite, 1961–1990)<ref name = DWD> {{cite web | url = ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/observations_global/CLIMAT/multi_annual/sunshine_duration/1961_1990.txt | title = Station 41978 Chittagong (Patenga) | work = Global station data 1961–1990—Sunshine Duration | publisher = Deutscher Wetterdienst | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref>|ID-ul stației Chittagong (Patenga) este [ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/help/stations_list_CLIMAT_data.txt 41978]. Folosiți acest ID pentru a căuta numărul de ore însorite.}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] tgyu56ars6sbsqgw5ioskvxu59hr2f9 8496268 8496266 2022-08-27T11:22:50Z Slava Sahakyan70 65321 /* Կլիմա */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Չիտագոնգ''' ({{lang-bn|<big>চট্টগ্রাম</big>}}<ref>Citace monografie | příjmení1 = Beránek | jméno1 = Tomáš | spoluautoři = et al. | titul = Index českých exonym: standardizované podoby, varianty = List of Czech exonyms: standardized forms, variants | místo = Praha | počet stran = 133 | strany = 50, 97 | isbn = 978-80-86918-64-8 | vydavatel = Český úřad zeměměřický a katastrální | odkaz na vydavatele = Český úřad zeměměřický a katastrální | vydání = 2., rozš. a aktualiz | rok = 2011 | edice = Geografické názvoslovné seznamy OSN - ČR | poznámka = standardizované jméno: Čitágáon </ref>, {{lang-en|''Chittagong''}}, [[Help:IPA/English|/ˈtʃɪt əˌɡɒŋ/]]<ref name="dictionary1">{{cite web|title=Definition of Chittagong {{!}} Dictionary.com|url=https://www.dictionary.com/browse/chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.dictionary.com|language=en}}</ref> [[Help:Pronunciation respelling key|''chit-uh-gong'']];<ref name="dictionary1"/>, պաշտոնապես՝ ''Չատոգրամ''/''Chattogram''<ref>{{cite web|date=2 April 2018|title=Mixed reactions as govt changes English spellings of 5 district names|url=https://archive.dhakatribune.com/bangladesh/2018/04/02/english-spellings-chittagong-comilla-barisal-jessore-bogra-changed|access-date=23 February 2022|website=Dhaka Tribune}}</ref>, {{lang-bn|চট্টগ্রাম}}), քաղաք [[Բանգլադեշ]]ի հարավարևելյան մասում՝ Կարնափհուլի գետաբերանի մերձակայքում, [[Բենգալյան ծոց|Բենգալյան]] ծովածոցի ափին, [[Մյանմա|Բիրմա]]յի և [[Հնդկաստան]]ի հետ Բանգլադեշի պետական սահմաններից ոչ հեռու: Նույնանուն մարզի և շրջանի վարչական կենտրոնն է, մեծությամբ երկրորդ քաղաքը երկրում և խոշորագույն ու կարևորագույն [[նավահանգիստ]]ը, որն աշխարհի հնագույն բնական նավահանգիստներից մեկն է<ref>{{Cite book|last1=Ring|first1=Trudy|url=https://books.google.com/books?id=voerPYsAB5wC&q=chittagong+ptolemy&pg=PA186|title=Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places|last2=Watson|first2=Noelle|last3=Schellinger|first3=Paul|date=12 November 2012|publisher=Routledge|isbn=978-1-136-63979-1|language=en}}</ref>, ներկայումս նույնպես Բենգալյան ծոցի ամենաբանուկ նավահանգիստն է<ref>{{cite web|last=Report|first=Star Business|date=4 January 2016|title=Pangaon container terminal to get a boost|url=https://www.thedailystar.net/business/pangaon-container-terminal-get-boost-196714|access-date=23 February 2022|website=The Daily Star|language=en}}</ref> և ընկած լինելով [[Մետաքսի ճանապարհ]]ի հարավային ճյուղավորման վրա՝ դարեր շարունակ համարվել է [[Բենգալիա]]յի դարպասը: Դեռևս [[9-րդ դար]]ում [[Աբբասյան խալիֆայություն|Աբբասյան խալիֆայության]] վաճառականներն առևտրային կետ են բացել այստեղ<ref>{{cite web|title=Arabs, The |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Arabs,_The|access-date=23 February 2022|website=Banglapedia}}</ref><ref>{{cite journal |last1=Islam |first1=Shariful |last2=Hoque |first2=Muhammad Manirul |date= |title=Unpublished Umayyad and Abbasid Silver Coins in the Bangladesh National Museum |url=https://www.asiaticsociety.org.bd/journal/H_DEC_2017/4_H_Shariful%20%20&%20Monir.pdf |journal=Journal of the Asiatic Society of Bangladesh (Hum.) |volume=62 |issue=2 |pages=205–231}}</ref>: Հետագայում նավահանգիստն ընկել է [[Դելիի սուլթանություն|Դելիի]], ապա՝ [[Բենգալիայի սուլթանություն|Բենգալիայի սուլթանության]], այնուհետև՝ [[Մեծ մողոլների կայսրություն|Մոգոլներ]]ի կայսրության տիրապետության տակ<ref>{{cite web|url=https://en.banglapedia.org/index.php/Mint_Towns |title=Mint Towns |website=Banglapedia |date=5 August 2021 |access-date=16 March 2022}}</ref>: [[16-րդ դար]]ում այն նվաճել են [[պորտուգալացիներ]]ը<ref>{{cite web|url=http://www.hpip.org/def/en/Contents/Navigation/GeographicToponymicNavigation/Place?a=527 |title=HPIP |publisher=HPIP |date= |accessdate=2013-05-13}}</ref>, և պատմիչ ու գրող [[Ժուան դի Բառուշ]]ը բնորոշել է նրան որպես «Բենգալիայի թագավորության ամենահռչակված ու ամենահարուստ քաղաքի»<ref>{{cite web|title=Chittagong {{!}} History, Population, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/place/Chittagong|access-date=23 February 2022|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>: Բազմաթիվ անվանի ճանապարհորդներ են այցելել այս քաղաքը, նրանց թվում՝ Սուան Ցանգը, Աբու Աբդալլահ իբն Բատուտը, Չենգ Չեն<ref>Dunn, Ross E (1986). The Adventures of Ibn Battuta: A Muslim Traveler of the 14th Century. str. 254-256 </ref><ref>Historical Contacts between China and Bengal [http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t756682.htm]</ref><ref>[http://www.dhakacourier.com.bd/?p=2302]</ref>: 1760 թվականին Բենգալիայի տիրակալ [[Նավաբ|նավաբ]]ը Չիտագոնգը զիջել է բրիտանական Արևելահնդկական ընկերությանը: [[1928 թվական]]ին այն հռչակվել է [[Բրիտանական Հնդկաստան]]ի ամենամեծ նավահանգիստ: [[1947 թվական]]ին՝ Բրիտանական Հնդկաստանի տրոհման արդյունքում քաղաքը հայտնվել է [[Պակիստան]]ի, ապա՝ Արևելյան Պակիստանի կազմում: [[1971 թվական]]ին՝ ազատագրական պատերազմի ավարտին, այս քաղաքում է հռչակվել Բանգլադեշ պետության անկախությունը: Նորագույն ժամանակներում Չիտագոնգը դարձել է արդյունաբերական, առևտրային, ֆինանսական, ռազմածովային, կրթական խոշորագույն կենտրոն, որն ապահովում է Բանգլադեշի համախառն ներքին արդյունքի 12, արդյունաբերական արտադրանքի 40, միջազգային առևտրի 80 տոկոսը: Քաղաքում գործում է ֆոնդային խոշոր բորսա, որի ցանկում ընդգրկված են 700-ից ավելի ընկերություններ: Կան միջազգային օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, համբավավոր համալսարան: Մեծ Չիտագոնգի տարածքում 2022 թվականի սկզբին ապրում էր 5,2 միլիոնից ավելի մարդ<ref>{{cite web |title=Chittagong · Population |url=https://www.macrotrends.net/cities/20115/chittagong/population |access-date=30 April 2022 |website=population.city}}</ref>:Դրանից երկու տարի առաջ քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 3,9 միլիոն<ref>{{cite web|url=https://populationstat.com/bangladesh/chattogram |title=Chattogram population}}</ref>: ==Կլիմա== Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Չիտագոնգին բնորոշ է [[Արևադարձային կլիմա|արևադարձային]] [[Մուսսոն|մուսսոն]]ային [[կլիմա]]ն (Am)<ref name=Peel>{{cite journal |last1=Peel |first1=M. C. |last2=Finlayson |first2=B. L. |last3=McMahon |first3=T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606 | issue=5|bibcode=2007HESS...11.1633P | doi-access=free }}</ref>: Քաղաքը ենթակա է [[Հնդկական օվկիանոս]]ի [[ցիկլոն]]ների հարվածներին, որոնցից ամենամահաբերը տեղի է ունեցել [[1991 թվական]]ին. դրա հետևանքով զոհվել է շուրջ 138.000, անապաստան դարձել 10 միլիոն մարդ<ref name="NOAA">{{cite web |url=http://www.noaanews.noaa.gov/stories/images/global.pdf |title=NOAA's Top Global Weather, Water and Climate Events of the 20th Century |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |year=2012 |work=NOAA Backgrounder |access-date=30 April 2012}}</ref>: {{Եղանակի Աղյուսակ |location = Չիտագոնգ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan record high C = 31.7 |Feb record high C = 33.9 |Mar record high C = 37.2 |Apr record high C = 38.9 |May record high C = 36.7 |Jun record high C = 36.7 |Jul record high C = 34.4 |Aug record high C = 33.9 |Sep record high C = 35.0 |Oct record high C = 34.4 |Nov record high C = 34.9 |Dec record high C = 31.1 |year record high C = |Jan high C = 26.0 |Feb high C = 28.0 |Mar high C = 30.6 |Apr high C = 31.8 |May high C = 32.3 |Jun high C = 31.5 |Jul high C = 30.9 |Aug high C = 31.1 |Sep high C = 31.6 |Oct high C = 31.5 |Nov high C = 29.8 |Dec high C = 27.0 |year high C = 30.2 |Jan mean C = 20.0 |Feb mean C = 22.1 |Mar mean C = 25.5 |Apr mean C = 27.6 |May mean C = 28.5 |Jun mean C = 28.4 |Jul mean C = 28.0 |Aug mean C = 28.1 |Sep mean C = 28.3 |Oct mean C = 27.8 |Nov mean C = 25.1 |Dec mean C = 21.3 |year mean C = 25.9 |Jan low C = 13.9 |Feb low C = 16.2 |Mar low C = 20.3 |Apr low C = 23.4 |May low C = 24.7 |Jun low C = 25.2 |Jul low C = 25.1 |Aug low C = 25.1 |Sep low C = 25.1 |Oct low C = 24.0 |Nov low C = 20.3 |Dec low C = 15.6 |year low C = 21.6 |Jan record low C = 5.2 |Feb record low C = 6.6 |Mar record low C = 10.2 |Apr record low C = 13.6 |May record low C = 14.3 |Jun record low C = 18.1 |Jul record low C = 19.4 |Aug record low C = 19.9 |Sep record low C = 17.2 |Oct record low C = 12.7 |Nov record low C = 10.0 |Dec record low C = 7.5 |year record low C = 5.2 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 5.6 |Feb precipitation mm = 24.4 |Mar precipitation mm = 54.7 |Apr precipitation mm = 147.4 |May precipitation mm = 298.6 |Jun precipitation mm = 607.3 |Jul precipitation mm = 727.0 |Aug precipitation mm = 530.6 |Sep precipitation mm = 259.3 |Oct precipitation mm = 184.8 |Nov precipitation mm = 67.5 |Dec precipitation mm = 11.9 |year precipitation mm = 2919.1 |unit precipitation days = |Jan precipitation days = 1 |Feb precipitation days = 2 |Mar precipitation days = 4 |Apr precipitation days = 8 |May precipitation days = 13 |Jun precipitation days = 16 |Jul precipitation days = 19 |Aug precipitation days = 17 |Sep precipitation days = 13 |Oct precipitation days = 7 |Nov precipitation days = 3 |Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 104 |Jan humidity = 73 |Feb humidity = 70 |Mar humidity = 74 |Apr humidity = 77 |May humidity = 79 |Jun humidity = 83 |Jul humidity = 85 |Aug humidity = 85 |Sep humidity = 83 |Oct humidity = 81 |Nov humidity = 78 |Dec humidity = 75 |year humidity = 79 |Jan sun = 264.1 |Feb sun = 244.3 |Mar sun = 276.4 |Apr sun = 242.7 |May sun = 227.2 |Jun sun = 116.7 |Jul sun = 105.1 |Aug sun = 124.4 |Sep sun = 166.7 |Oct sun = 218.2 |Nov sun = 241.3 |Dec sun = 245.5 |year sun = 2472.6 |source 1 = [[Bangladesh Meteorological Department]]<ref name = BMDtmax>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Maximum-Temperature | title = Monthly Maximum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDtmin>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Minimum-Temperature | title = Monthly Minimum Temperature | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainfall>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainfall | title = Normal Monthly Rainfall | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDrainyday>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Normal-Monthly-Rainy-Day | title = Normal Monthly Rainy Day | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref><ref name = BMDhumidity>{{cite web | url = http://www.bmd.gov.bd/?/p/=Monthly-Humidity-Normal-Data | title = Normal Monthly Humidity | publisher = Bangladesh Meteorological Department | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref> |source 2 = Sistema de Clasificación Bioclimática Mundial (recorduri),<ref name=extremes>{{cite web | url=http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-chitt.htm | title=Bangladesh - Chittagong | publisher=Centro de Investigaciones Fitosociológicas | language=Spanish | accessdate=23 February 2013}}</ref> [[Deutscher Wetterdienst]] (ore însorite, 1961–1990)<ref name = DWD> {{cite web | url = ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/observations_global/CLIMAT/multi_annual/sunshine_duration/1961_1990.txt | title = Station 41978 Chittagong (Patenga) | work = Global station data 1961–1990—Sunshine Duration | publisher = Deutscher Wetterdienst | accessdate = 31 ianuarie 2016}}</ref>|ID-ul stației Chittagong (Patenga) este [ftp://ftp-cdc.dwd.de/pub/CDC/help/stations_list_CLIMAT_data.txt 41978]. Folosiți acest ID pentru a căuta numărul de ore însorite.}} ==Քույր քաղաքներ== *{{դրոշավորում|Բրազիլիա}}, [[Գոյանիա]]<ref>{{cite web |title=Lei Nº 10.155, de 23 de Abril de 2018|url=https://leismunicipais.com.br/a/go/g/goiania/lei-ordinaria/2018/1016/10155/lei-ordinaria-n-10155-2018-autoriza-o-poder-executivo-a-declarar-cidades-irmas-a-cidade-de-chittagong-em-bangladesh-e-goiania-capital-do-estado-de-goias-brasil|website=leismunicipais.com.br|publisher=Leis Municipais|language=pt|date=23 April 2018|accessdate=15 October 2020}}</ref> *{{դրոշավորում|Չինաստան}}, [[Կունմին]]<ref>{{cite web |title=Sister Cities|url=https://kunming.cn/en/sister_cities/index_2.shtml|website=kunming.cn|publisher=Kunming|accessdate=16 June 2020}}</ref> == Պատկերասրահ == <gallery mode="packed" caption="Չիտագոնգի ճարտարապետությունը" style="font-size:88%; line-height:130%; border-bottom:1px #aaa solid;" heights="180"> File:Colonial-Era Court Building - Chittagong - Bangladesh (13081106214).jpg|Դատարանը File:Battali Railway Station (03).jpg|Երկաթուղային կայարանը File:Chittagong War Cemetery 8.jpg|[[Երկրորդ Աշխարհամարտ|Երկրորդ աշխարհամարտ]]ում զոհվածների գերեզմանատունը File:Rainy Day of Chittagong University.jpg|Համալսարանի մասնաշենքերից մեկը File:Abandoned zamindar palace - Chandanpura - Chittagong.JPG|Լքված շինություն File:মসজিদ-ই-সিরাজ উড-দৌলাহ (গম্বুজ).jpg|Մզկիթ File:House of Satya Saha 8.jpg|Լքված շինություն File:Jamuna Bhaban, Chittagong 02.JPG|Արտ դեկո ոճի կառույց File:Apartments in South Khulshi (01).jpg|Բնակելի շենքեր </gallery> == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == {{Commons category|Chittagong}} * [http://www.chittagong.gov.bd Չիտագոնգի պաշտոնական կայքէջը] * [http://www.ccc.org.bd/ Chittagong City Corporation] * [http://cda.gov.bd/ Chittagong Development Authority] * [http://cmp.gov.bd/ Chittagong Metropolitan Police] * {{EB1911|noprescript=1|wstitle=Chittagong}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Բանգլադեշի բնակավայրեր]] [[Կատեգորիա:Միլիոնանոց քաղաքներ]] [[Կատեգորիա:Նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Բենգալյան ծոցի նավահանգիստներ]] [[Կատեգորիա:Առափնյա բնակավայրեր]] 10iempfffx1n0bf35y2uyzesh8a7yqh Քննարկում:Չիտագոնգ 1 1100449 8496242 2022-08-27T10:54:22Z Slava Sahakyan70 65321 Նոր էջ «{{ԹՀ|en|Chittagong}}»: wikitext text/x-wiki {{ԹՀ|en|Chittagong}} a986ie1bnd4h68l5zz7n0amncpc8pnw Օլեգ և Այնա 0 1100450 8496255 2022-08-27T11:17:41Z Voskanyan 23951 Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով Ռիգայի կինոս...»: wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվականին]]<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով - Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] - Այնա * Ուլդիս Դումպիս - Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս - Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] - Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] - Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա - Այնայի մայրը * Վելտա Լինե - Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե - Իլգա * Վայրոնիս Յականս - Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս - գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ - ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} ddye3y4yp10uxuk7abmvyedfckew37n 8496257 8496255 2022-08-27T11:18:48Z Voskanyan 23951 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվական]]ին<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով - Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] - Այնա * Ուլդիս Դումպիս - Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս - Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] - Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] - Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա - Այնայի մայրը * Վելտա Լինե - Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե - Իլգա * Վայրոնիս Յականս - Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս - գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ - ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} 6aau6huuuy5o7bvb6bfsxkycytbwj21 8496258 8496257 2022-08-27T11:18:57Z Voskanyan 23951 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվական]]ին<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով - Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] - Այնա * Ուլդիս Դումպիս - Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս - Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] - Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] - Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա - Այնայի մայրը * Վելտա Լինե - Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե - Իլգա * Վայրոնիս Յականս - Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս - գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ - ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] pndr66fc806ux0pkyyx00yfai5k502h 8496259 8496258 2022-08-27T11:19:21Z Voskanyan 23951 ավելացվեց [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] [[Վիքիպեդիա:ՀոթՔաթ|ՀոթՔաթ]] գործիքով wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվական]]ին<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով - Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] - Այնա * Ուլդիս Դումպիս - Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս - Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] - Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] - Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա - Այնայի մայրը * Վելտա Լինե - Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե - Իլգա * Վայրոնիս Յականս - Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս - գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ - ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] dau8xfn85jxbxjwl5cl4jth3ux9avr3 8496267 8496259 2022-08-27T11:22:08Z Voskanyan 23951 /* Դերերում */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվական]]ին<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով – ''Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] – ''Այնա * Ուլդիս Դումպիս – ''Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս – ''Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] – ''Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] – ''Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա – ''Այնայի մայրը * Վելտա Լինե – ''Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե – ''Իլգա * Վայրոնիս Յականս – ''Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս – ''գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ – ''ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] eeyu9zshjzk23grhvw061a591d2sags 8496271 8496267 2022-08-27T11:24:03Z Voskanyan 23951 /* top */ wikitext text/x-wiki {{Տեղեկաքարտ Ֆիլմ |պատկեր=Օլեգ և Այնա.jpg |imdb_id = 2395361 }} '''«Օլեգ և Այնա»''' ({{lang-lv|Oļegs un Aina}}), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ<ref>{{cite web|title=Oļegs un Aina|url=https://www.imdb.com/title/tt2395361/externalreviews|website=IMDb|accessdate=12 January 2016}}</ref>, որը նկարահանել է ռեժիսոր [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]ը ԽՍՀՄ Պետկինոյի պատվերով [[Ռիգայի կինոստուդիա]]յում [[1973 թվական]]ին<ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |title=Фрагмент критического материала о фильме в журнале «Советский экран», Издательство:Союз работников кинематографии СССР, 1973 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204002640/http://books.google.ru/books?id=IfhDAQAAIAAJ&q=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&dq=%22%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3+%D0%B8+%D0%90%D0%B9%D0%BD%D0%B0%22&hl=ru&sa=X&ei=BODjUsepCufO4QTw24CQDg&ved=0CDkQ6AEwAw |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |title=Фрагмент критической материала о начале съемок фильма режиссёром в журнале «Kinoiskusstvo Sovetskoj Latvii», Издательство: Liesma, 1989 |access-date=2017-10-02 |archive-date=2014-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140204010813/http://books.google.ru/books?id=an0NAAAAIAAJ&q=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&dq=%22O%C4%BCegs+un+Aina%22&hl=ru&sa=X&ei=1eTjUtLDNobL4wTSz4GwAg&ved=0CCoQ6AEwAA |deadlink=no }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |title=Фильм в латышском национальном интернет-музее «Kino Muzejs» |accessdate=2014-02-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140218213535/http://www.nfc.lv/lmdb/movies/movie.php?mov_id=1548 |archivedate=2014-02-18 |deadlink=yes }}</ref>։ Ֆիլմի պրեմիերան Կենտրոնական հեռուստատեսությունում տեղի է ունեցել 1973 թվականին։ == Սյուժե == Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Ռիգայի խոշոր ձեռնարկություններից մեկում։ Ֆրեզորդ Օլեգ Շչերբակովը տեխնիկական բուհի դիպլոմի պաշտպանությունից հետո ինժեներական պաշտոնի է անցնում կոնստրուկտորական բյուրոյում: Այնտեղ նա ծանոթանում է իր գործընկեր Այնայի հետ, որն արտադրության վերակազմակերպման նախագծի հեղինակն է։ Երիտասարդները փոխադարձ համակրանքի զգացում ունեն, օգնում են միմյանց և հանդիպում են ազատ երեկոներին։ Լինելով լավ պրակտիկ՝ Օլեգը մի շարք հաջողված առաջարկներ է անում, բայց ժամանակի ընթացքում սկսում է կասկածել, որ իր ընտրած ուղու ճիշտ լինելու մեջ։ Շուտով լուր է գալիս գործարանի վերազինման և վերակառուցման մասին, որը պետք է անցնի առանց արտադրության կրճատման։ Ձեռնարկությունը ստեղծված պայմաններում պետք է աշխատի առանց արտադրական ծանրաբեռնվածության, ինչի համար նախատեսված է ինժեներական խմբեր կազմակերպել յուրաքանչյուր արտադրամասում։ Գլխավոր պատասխանատվությունը դրվում է նոր կազմակերպվող փորձարարական տեղամասի վրա, որը ստեղծվում է Այնայի հետաձգված նախագծով։ Օլեգը, որը պատրաստվում էր հեռանալ գործարանից, մնում է և ներգրավվում առաջադրանքի իրականացման աշխատանքներում։ == Դերերում == * Անատոլի Գրաչով – ''Օլեգ * [[Լիլիտա Օզոլինիա]] – ''Այնա * Ուլդիս Դումպիս – ''Էդուարդ * Ռոլանդս Զագորսկիս – ''Անդրիս * [[Յանիս Գրանտինշ]] – ''Պետերիս * [[Ալեքսանդր Բոյարսկի]] – ''Ժարկովսկի * Էլզա Ռաձինյա – ''Այնայի մայրը * Վելտա Լինե – ''Օլեգի մայրը * Ակվելինա Լիվմանե – ''Իլգա * Վայրոնիս Յականս – ''Գուլբիս * Ուլդիս Լիելդիջս – ''գործարանի տնօրեն * Պետերիս Լիեպինշ – ''ֆրեզորդ == Նկարահանող խումբ == * Սցենարի հեղինակներ՝ Ալեքսանդր Կորին, Նիկոլայ Ռոզանցև * Բեմադրող ռեժիսոր՝ [[Ալեքսանդր Լեյմանիս]]<ref>{{cite web|title=Kinorežisoram Aleksandram Leimanim - 100|url=http://www.lsm.lv/lv/raksts/kino/kultura/kinorezhisoram-aleksandram-leimanim-100.a65153/|publisher=lsm.lv|accessdate=14 January 2016|language=lv|date=12 September 2013}}</ref> * Բեմադրող օպերատոր՝ Մարիս Ռուձիտիս * Կոմպոզիտոր՝ Իվարս Վիգներս * Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Շիլդկնեխտ * Հնչյունային օպերատոր՝ Աննա Պատրիկեևա * Ռեժիսոր՝ Վ. Օզերե * Օպերատոր՝ Ի. Հոֆմանիս * Կոստյումների նկարիչ՝ Նատալյա Շապորինա * Նկարիչ-գրիմարար՝ Մ. Ցելմա * Մոնտաժող՝ Է. Պրեյս * Խմբագիր՝ Ի. Չերևիչնիկ * Տնօրեն՝ Լ. Լիեպինյա == Ծանոթագրություններ == {{ծանցանկ}} == Արտաքին հղումներ == * {{imdb title | id=2395361| title=«Օլեգ և Այնա»}} {{Արտաքին հղումներ}} [[Կատեգորիա:Խորհրդային ֆիլմեր]] [[Կատեգորիա:Ռիգայի կինոստուդիայի ֆիլմեր]] cawutlsvofnvw6x7raj53phyv7d27oc Քննարկում:Օլեգ և Այնա 1 1100451 8496256 2022-08-27T11:18:11Z Voskanyan 23951 +{{ԹՀ|ru|Олег и Айна|120710770}} wikitext text/x-wiki {{ԹՀ|ru|Олег и Айна|120710770}} 5h93acian5w6oh0mq30ckjyp6yibw01 Պատկեր:Օլեգ և Այնա.jpg 6 1100452 8496270 2022-08-27T11:23:38Z Voskanyan 23951 {{Ոչ ազատ պատկեր | Նկարագրություն =«Օլեգ և Այնա» ֆիլմի ազդագիր <!-- պարտադիր --> | Աղբյուր =http://kinozal.me/details.php?id=1458485 <!-- պարտադիր, բայց ոչ՝ Վիքինախագիծ --> | Հեղինակ =Ռիգայի կինոստուդիա <!-- պարտադիր --> | Ամսաթիվ =անհայտ <!-- պարտադիր․ երբ ստեղծվել է նիշքը --> | Հոդված =Օլեգ և Այնա <!-- պարտադիր --> | Նպատակ =հոդվածի պատկերազարդում <!-- պարտադիր --> | Փոխարինում = {{ՈԱՊ-փոխարինում}}<!-- /{{FU-մահացած}}--> | Այլ տեղեկություն = }} wikitext text/x-wiki == Ամփոփում == {{Ոչ ազատ պատկեր | Նկարագրություն =«Օլեգ և Այնա» ֆիլմի ազդագիր <!-- պարտադիր --> | Աղբյուր =http://kinozal.me/details.php?id=1458485 <!-- պարտադիր, բայց ոչ՝ Վիքինախագիծ --> | Հեղինակ =Ռիգայի կինոստուդիա <!-- պարտադիր --> | Ամսաթիվ =անհայտ <!-- պարտադիր․ երբ ստեղծվել է նիշքը --> | Հոդված =Օլեգ և Այնա <!-- պարտադիր --> | Նպատակ =հոդվածի պատկերազարդում <!-- պարտադիր --> | Փոխարինում = {{ՈԱՊ-փոխարինում}}<!-- /{{FU-մահացած}}--> | Այլ տեղեկություն = }} p3thfl8x4c3q55m7pjespyp1iwx2m4y