ဝီကီပီးဒီးယား
mywiki
https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC
MediaWiki 1.39.0-wmf.26
first-letter
မီဒီယာ
အထူး
ဆွေးနွေးချက်
အသုံးပြုသူ
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်
ဝီကီပီးဒီးယား
ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက်
ဖိုင်
ဖိုင် ဆွေးနွေးချက်
မီဒီယာဝီကီ
မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက်
တမ်းပလိတ်
တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက်
အကူအညီ
အကူအညီ ဆွေးနွေးချက်
ကဏ္ဍ
ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက်
TimedText
TimedText talk
မော်ဂျူး
မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ်
ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက်
အောင်ဆန်း
0
2100
756602
736102
2022-08-28T12:00:41Z
CommonsDelinker
115
Removing [[:c:File:Aung_San_and_family.jpg|Aung_San_and_family.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Aung San and family.jpg|]].
wikitext
text/x-wiki
{{cleanup}}
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix = ဗိုလ်ချုပ်
|name = အောင်ဆန်း
|honorific-suffix =
|native_name =
|native_name_lang =
|image = Aung San color portrait.jpg
|alt =
|caption =
|order = ငါးယောက်မြောက် ဗြိတိသျှနန်းရင်းဝန် <br />[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|အမှုဆောင်ကောင်စီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ]]
|term_start = ၂၆ စက်တင်ဘာ ၁၉၄၆
|term_end = ၁၉ ဇူလိုင် ၁၉၄၇
|predecessor = [[ပေါ်ထွန်း၊ ဆာ|ဆာပေါ်ထွန်း]]
|successor = [[နု၊ ဦး|ဦးနု]] ([[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ်)
|order1 = [[ဖဆပလ]] ဥက္ကဋ္ဌ
|term_start1 = ၂၇ မတ် ၁၉၄၅
|term_end1 = ၁၉ ဇူလိုင် ၁၉၄၇
|predecessor1 = မရှိ
|successor1 = [[နု၊ ဦး|ဦးနု]]
|order2 = မြန်မာနိုင်ငံ စစ်ဘက်ဝန်ကြီး
|term_start2 = ၁ ဩဂုတ် ၁၉၄၃
|term_end2 = ၂၇ မတ် ၁၉၄၅
|predecessor2 = မရှိ
|successor2 =
| party = {{flagicon image|Flag of the AFPFL.svg}} [[ဖဆပလ]]<br/> {{flagicon image|Communist Party of Burma flag (1939-1946) and (1946-1970).svg}} [[ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ]]
| birth_name = ထိန်လင်း
| birth_date = {{birth date|1915|2|13|df=y}}
| birth_place = [[နတ်မောက်မြို့]]၊ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး|မကွေး]]၊ [[ကိုလိုနီခေတ်|ဗြိတိသျှဘားမား]]
| death_date = {{Death date and age|1947|07|19|1915|13|02}}
| death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ ဗြိတိသျှဘားမား။
| death_cause = လုပ်ကြံခံရခြင်းကြောင့်
| resting_place = အာဇာနည်ဗိမာန်၊ ရန်ကုန်မြို့။
| nationality = မြန်မာ
| ethnicity = [[ဗမာလူမျိုး|ဗမာ]]
| other_names =ဗိုလ်တေဇ<br/>Omoda Monji<br/>Tan Lushou<br/>မျိုးအောင်<br/>နောင်ချို<br/>စံဖဲ
| known_for =
| religion = [[ထေရဝါဒ|ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
| occupation = နိုင်ငံရေးသမား၊ ဗိုလ်ချုပ်
| spouse = [[ဒေါ်ခင်ကြည်]] (၆ စက်တင်ဘာ ၁၉၄၂)
| children = [[အောင်ဆန်းဦး]]<br/>အောင်ဆန်းလင်း<br/><!--Aung San Chit--><br/>[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]
| relations = [[ဖာ၊ ဦး|ဦးဖာ]] (ဖခင်)<br/>[[စု၊ ဒေါ် (ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းမိခင်)|ဒေါ်စု]] (မိခင်)<br/>[[ဘဝင်း၊ ဦး|ဘဝင်း]] (အစ်ကို)<br/>[[စိန်ဝင်း၊ ဒေါက်တာ|စိန်ဝင်း]] (တူ)
| alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]<br/> ရေနံချောင်း အထက်တန်းကျောင်း
| signature = Aung San Signature.svg
<!--Military service-->
| nickname =
| allegiance = [[ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်]]<br/>[[ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး အဖွဲ့ချုပ်]]<br/>[[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ]]
| branch =
| serviceyears =
| rank = [[ဗိုလ်ချုပ်]] (ထိုစဉ်က တပ်မတော်တွင် အမြင့်ဆုံးရာထူး)
| unit =
| commands =
| battles =
| awards =
}}
'''ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း''' ({{lang-en|General Aung San}})သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏လွတ်လပ်ရေးဖခင်၊အမျိုးသားအာဇာနည်ခေါင်းဆောင်၊တော်လှန်ရေးသမား၊ မျိုးချစ်ပုဂ္ဂိုလ်၊ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်|စစ်သေနာပတိ]]တစ်ဦးဖြစ်သည်။
အောင်ဆန်းသည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၇၆-ခု၊ တပေါင်းလဆန်း (၁)ရက် (ခရစ်သက္ကရာဇ် ၁၉၁၅-ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်) စနေနေ့ နံနက်လင်းအားကြီးချိန်တွင် နတ်မောက်မြို့၌ အဖရှေ့နေဦးဖာနှင့် အမိကုန်သည်ဒေါ်စုတို့မှ ဖွားမြင်သည်။ <ref>ဦးအောင်သန်း ရေး အောင်ဆန်းမိသားစု စာအုပ်မှ၊ ပဉ္စမအကြိမ်၊ ၂၀၂၀-ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ စာ-၉</ref>
မွေးချင်း ၉ ယောက်အနက် အငယ်ဆုံး ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့တော်ရှိ မြန်မာဘုရင်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ပျက်သုဉ်းစေပြီး မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံး ဗြိတိသျှအုပ်ချုပ်ရေးလက်အောက်သို့ ကျဆင်းစေခဲ့သော တတိယအင်္ဂလိပ်-မြန်မာစစ်ပွဲအပြီး နှစ်ပေါင်း (၃၀) အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ နတ်မောက်နယ်သူနယ်သားများသည် မြန်မာဘုရင်များ၏ အမှုကိုထမ်းဆောင်သည့် အစဉ်အလာရှိသူများဖြစ်၏။ အောင်ဆန်း၏ မိခင်မျိုးရိုးထဲတွင် ရာထူးကြီး မင်းမှုထမ်းအချို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးဖာ သည် လယ် သမားမျိုးရိုးမှဖြစ်ပြီး လောကီရေးရာတွင် လိမ္မာရေးခြားမရှိ၊ စကားမပြော တုံဏှိဘာဝေ နေတတ်သူတဦး ဖြစ်သည်။ ဉာဏ်ရည်ကောင်း၍ စာပေဖက်တွင် ထူးချွန်သော်လည်း စကားနည်းလွန်းသဖြင့် ဦးဖာသည် မိမိ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအလုပ်ဖြစ်သော ရှေ့နေအလုပ်၌ အောင်မြင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ထို့ကြောင့် ထက်မြက်သွက် လက်လှသော မိခင်ဒေါ်စုသာလျှင် မိသားစုစားဝတ်နေရေးကို အဓိကတာဝန်ယူရသည်။
ဒေါ်စု၏ ဦးလေးတော်သူသည် ဗြိတိသျှတို့ကို ရှေးဦးစွာ တော်လှန်ဆန့်ကျင်ခဲ့သော မြန်မာအုပ်စုတစုကို ခေါင်းဆောင်ခဲ့သည်။ နောက်ဆုံး၌ ဗိုလ်လရောင် ခေါ် ဦး[[မင်းရောင်၊ ဗိုလ် (မြို့လုလင်သူကြီး)|မင်းရောင်]] အား ဗြိတိသျှတို့က ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။
== အမည် ==
ဇာတာတွင်ပါရှိသည့် အမည်မှာ မောင်ထိန်လင်း ဖြစ်သည်။ မိဘများက အကိုဖြစ်သူ [[အောင်သန်း၊ ဦး|အောင်သန်း]] နှင့် လိုက်ရန် အောင်ဆန်း ဟု ခေါ်ခဲ့သည်။ [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင်ရောက်သောအခါ သခင်အောင်ဆန်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သခင်အောင်ဆန်း၏ တရုတ်အမည်မှာ ထန်လုရှို(တန်လုရှောင်)ဖြစ်ကာ၊ ဂျပန်အမည်မှာ အိုမိုဒါမွန်ဂျိ ဖြစ်သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ [[ဘန်ကောက်မြို့]]တွင် ရဲဘော်သုံးကျိတ်ဝင်များ ဗိုလ်အမည်ခံရာတွင် ဗိုလ်တေဇ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တိုင်းပြည်နှင့် လူမျိုးအတွက် နိုင်ငံရေးဆောင်ရွက်ရာတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအမည် ဖြင့်ထင်ရှားသည်။ တော်လှန်ရေးကာလအတွင်းတွင် အသုံးပြုခဲ့သော လျှို့ဝှက်အမည်များမှာ ဦးနောင်ချို၊ မျိုးအောင် ဟူ၍ဖြစ်ပြီး၊ ထောက်လှမ်းရေးရှေ့ပြေးဖြစ်သည့် [[နေဝင်း၊ ဦး|ဗိုလ်နေဝင်း]]နှင့် ဆက်သွယ်သော လျှို့ဝှက်အမည်မှာ ကိုစက်ဖေဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် အရိုင်း၊ ငမိုး စသည်ဖြင့် မိတ်ဆွေ၊ သူငယ်ချင်းများက ချစ်စနိုးဖြင့် နောက်ပြောင်ခေါ်သည့် အမည်များလည်း ရှိခဲ့သည်။
[[File:Aungsanfamilytree.jpg|thumb|150px|right|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ဆွေစဉ်မျိုးဆက် ဇယား]]
[[File:Aungsan zartar.jpg|thumb|150px|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ ဇာတာ]]
== လူငယ်ဘဝ ==
ညီအကိုမောင်နှမ (၆) ဦး (ကလေးဘဝကပင် ကွယ်လွန်ကြသူများအပါအဝင်ဆိုလျှင် မွေးချင်း - ၉ ဦး) အနက် အထွေးဆုံးဖြစ်သည်။ အောင်ဆန်း၏ အကို (၃) ဦးမှာ အသက်ငယ်ငယ်လေးတွင် ကျောင်းစတက်ကြ၏။ သို့သော် အောင်ဆန်းမှာမူ အမေပါ တက်မှ ကျောင်းတက်မည် ဆိုကာ ကတ်ဖဲ့နေ၏။ ဒေါ်စုသည် သားထွေးလေးကို အလွန်ညှာတာလေ့ရှိပြီး သူ့စိတ်ပါမှသာ ကျောင်းတက်ပါစေတော့ဟု အလိုလိုက်ထားခဲ့၏။
သို့ဖြင့် (၈) နှစ်သားအရွယ်ရောက်သောအခါမှ အောင်ဆန်း ကျောင်းစတက်ခဲ့သည်။ အစ်ကိုဖြစ်သူ အောင်သန်း ရှင်သာမဏေဘောင်သို့ ဝင်သောအခါ အောင်ဆန်းက သူလည်း ရှင်ပြုချင်ပါသည်ဟု ဆိုလာခဲ့သည်။ အမေက အခွင့်ကောင်းကို ချက်ချင်းယူ၍ ရှင်မပြုမီ စာရေးစာဖတ်တတ်ရန် လိုမည်ဟု ထောက်ပြခဲ့သည်။
အောင်ဆန်း၏ ပထမကျောင်းမှာ နတ်မောက် ဦးသောဘိတ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း ဖြစ်သည်။ လောကုတ္တရာပညာ သာမက ခေတ်သစ်ပညာရပ်အချို့ကိုပါ သင်ကြားပေးသော ထိုစဉ်အခေါ် လောကဓာတ်ကျောင်းမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် နတ်မောက်ကျောင်းတွင် အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားပေးခြင်းမရှိပေ။ ရေနံချောင်း အမျိုးသားကျောင်းသို့ အသက် (၁၃) နှစ်အရွယ်၌ ပြောင်းခဲ့သည်။
ရေနံချောင်းရောက်သောအခါ ကျောင်းတွင် ဆရာတစ်ဦးအဖြစ် အလုပ်လုပ်နေသော အစ်ကိုကြီး ဦးဘဝင်း၏ ထိန်းကျောင်းစောင့်ရှောက်မှုအောက်တွင် နေခဲ့ရသည်။ အသက် (၁၅) နှစ်အရွယ်၌ သတ္တမတန်းစာမေးပွဲတွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]စာသင်ကျောင်းများနှင့် အမျိုးသားကျောင်းများ၌ ပထမစွဲသူများအား ချီးမြှင့်သော ဦးရွှေဘို ရွှေတံဆိပ်နှင့် ပညာသင်ထောက်ပံ့ကြေး ဆုကို ရရှိခဲ့၏။
[[အမျိုးသားကျောင်း]]များမှာ ၁၉၂၀ ခုနှစ် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]] အက်ဥပဒေဆန့်ကျင်သပိတ်မှ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို[[အက်ဥပဒေ]]သည် အခွင့်ထူးခံ လူနည်းစုလေးကိုသာ အထက်တန်းပညာ သင်ကြားခွင့်ပေးရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု ဆန့်ကျင်သူများကယူဆခဲ့သည်။
အမျိုးသားကျောင်း၌ နေစဉ်အတွင်း နိုင်ငံရေးလောက၌ နာမည်ကြီးသော ပုဂ္ဂိုလ်များ၏ မိန့်ခွန်းများကို စိတ်ဝင် စားခဲ့ပြီး စကားရည်လုပွဲများတွင်လည်း ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့၏။ ထို့အပြင် [[ကျောင်းဂျာနယ်]] စာတည်းအဖြစ်လည်းဆောင်ရွက်ခဲ့၏။ ၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ၌ မြန်မာစာ၊ ပါဠိဘာသာဂုဏ်ထူးများဖြင့် အေ အဆင့်မှ အောင်မြင်ကာ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]သို့ ပညာဆက်သင်ရန် ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။
အောင်ဆန်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ရောက်လာသည့်နှစ်သည်ကား [[ဆရာစံ]]သူပုန်ကို ဗြိတိသျအစိုးရက ချေမှုန်း ကာ ခေါင်းဆောင်များကို သေဒဏ်ပေးခဲ့ပြီး တစ်နှစ်ကြာကာလကပင်ဖြစ်သည်။
အောင်ဆန်း တက္ကသိုလ်ရောက်စ ပထမနှစ်ပတ်တွင် ကျောင်းသားသမဂ္ဂမှ စကားရည်လုပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပခဲ့ရာ ထိုစကားရည်လုပွဲအပြီး၌ အောင်ဆန်းသည် ပရိသတ်အကြားမှထကာ သူ့အကို အောင်သန်း တင်သွင်း သော "ဘုန်းတော်ကြီးများ နိုင်ငံရေးမလုပ်သင့်"ဟူသည့် အဆိုကို ထောက်ခံခဲ့သည်။
ကိုအောင်ဆန်း ကျောင်းသားနိုင်ငံရေးတွင် ပါဝင်မှုမှာ အစ၌ ခပ်ဖြေးဖြေး မှန်မှန်သာဖြစ်သော်လည်း ၁၉၃၅ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း၌ အရှိန်အဟုန် မြင့်မားလာ၏။ ထိုအချိန်တွင် သူသည် ကို[[နု၊ ဦး|နု]]၊ ကိုလှဖေ (နောင် [[လက်ျာ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော် သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်လင်္ကျာ]])၊ ကိုသိန်းဖေ၊ ကိုကျော်ငြိမ်း၊ ကိုရာရှစ်ကဲ့သို့သော ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့်အတူ စတင်လုပ်ကိုင်နေပြီး မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် ထင်ရှားလာမည့် ထိုလူငယ်များနှင့် အောင်ဆန်းတို့ လက်တွဲကာ ကျောင်းသားများ အတော်ပင် ဂရုပြုရမည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုတစုဖြစ်လာအောင် စည်းရုံးခဲ့သည်။
သူ၏ ပညာရေးကို နတ်မောက်နှင့် ရေနံချောင်းတို့တွင် သင်ကြားပြီးနောက် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် ဘီအေဘွဲ့ကို အင်္ဂလိပ်စာပေ၊ ခေတ်သစ်သမိုင်း နှင့် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ တို့ဖြင့် ရယူခဲ့သည်။ ကိုအောင်ဆန်းတို့လူစုသည် အာဏာပိုင်အလိုတော်ရိများ လွှမ်းမိုးထားသော တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသမဂ္ဂကို ထိုးထွင်းဝင်ရောက်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်းဖြင့် စတင်လှုပ်ရှား၏။ ပထမတွင် အောင်မြင်မှုသိပ်မရှိခဲ့ပေ။ ၎င်းတို့အထဲမှ ကိုကျော်ငြိမ်းနှင့် ကိုသိန်းဖေတို့သာ သမဂ္ဂအမှုဆောင်များအဖြစ် အရွေးချယ်ခံရသည်။
၁၉၃၅-၃၆ စာသင်နှစ်အတွင်း ကျောင်းသားသမဂ္ဂအမှုဆောင် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အဓိကနေရာအား လုံး အမျိုးသားရေးစိတ်ဓာတ် ထက်သန်သောလူငယ်များက ရရှိသွားကြ၏။ ကိုအောင်ဆန်းသည် အမှုဆောင် အဖွဲ့ဝင်တဦးအဖြစ် အရွေးခံရပြီး သမဂ္ဂမဂ္ဂဇင်း၏ အယ်ဒီတာလည်း ဖြစ်လာသည်။
သူသည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွင် အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ၎င်းအဖွဲ့မှ ထုတ်ဝေသော [[အိုးဝေမဂ္ဂဇင်း]]တွင် အယ်ဒီတာအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ‘ငရဲခွေးကြီး လွတ်နေပြီ’ ဟူသည့် တက္ကသိုလ် အုပ်ချုပ်ရေးအရာရှိကြီးတစ်ဦးကို ရည်ညွှန်းထားသည့် ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကိုရေးသားခဲ့သည်။ ဆောင်းပါးရှင်အားဖော်ထုတ်ရန် တောင်းဆိုသည်ကို မဖော်ပြခြင်း၊ ကိုနုသည်လည်း ကျောင်းအုပ်ကြီးအား ပစ်ပစ်ခါခါ ဝေ ဖန်မှုဖြင့် ကိုနု(နောင် သခင်နု) နှင့် အတူ တက္ကသိုလ်မှ ထုတ်ပယ်ခြင်းခံရသည်။
ကိုနု နှင့် ကိုအောင်ဆန်းတို့ ကျောင်းထုတ်ခံခဲ့ရသောကြောင့် ကျောင်းသားများထဲတွင် မကျေနပ်မှု၊ ဒေါသထွက်မှု ပို၍များပြားလာပြီး သပိတ်မှောက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ သတင်းစာများနှင့်တကွ တနိုင်ငံလုံးက သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများကို ကြင်နာစွာ ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ အစိုးရအနေဖြင့်လည်း သပိတ်မှောက်သူများ၏ မကျေနပ်ချက်များကို လေးနက်စွာ မ စဉ်းစား၍ မဖြစ်တော့ပါ။ နောက်ဆုံး၌ နိုင်လူမင်းထက်ပြုတတ်သော ကျောင်းအုပ်ကြီးမှာ အငြိမ်းစားယူလိုက်ရ ၏။ တက္ကသိုလ်အက်ဥပဒေတွင် ကျောင်းသားများထည့်သွင်းလိုသော ပြင်ဆင်ချက်များကို လေ့လာရန် ကော်မ တီတရပ်ကိုလည်း ဖွဲ့စည်းလိုက်ရပြီး အရေးမပါလှသော တောင်းဆိုချက်များကိုမူ လိုက်လျောလိုက်လေသည်။
ထို့ကြောင့် သမိုင်းတွင် ကျောင်းသားသပိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ကျောင်းထုတ်သည့် အမိန့်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့ရသည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂ နှင့် ကျောင်းသားသပိတ် မန္တလေးသို့ ကူးဆက်ပြီး နောက်ဖွဲ့စည်းသော မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ နှစ်ရပ်လုံး၌ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်ရွေးချယ်ခြင်းခံရသည်။ ထိုနှစ်မှာပင် အစိုးရသည် သူ့အား ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အက်ဥပဒေပြင်ဆင်ရေး ကော်မတီတွင် ကျောင်းသားကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်ရွေးချယ်ခဲ့သည်။[[File:As11gs.jpg|thumb|150px|left|ကိုအောင်ဆန်းနှင့် အိုးဝေမဂ္ဂဇင်း အယ်ဒီတာအဖွဲ့]]
၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် သမဂ္ဂနှစ်ရပ်စလုံး၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာသည်။ ထိုအချိန်၌ ကိုအောင်ဆန်း တက္ကသိုလ်မှ ဝိဇ္စာဘွဲ့ ရပြီး၍ ဥပဒေဝိဇ္စာတန်းတွင် တက်ရောက်နေ၏။
၁၉၃၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ကျောင်းသားနိုင်ငံရေးမှ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးသို့ ကူးပြောင်းခဲ့သည်။ ဤအချိန်တွင် သူသည် ဗြိတိသျှဆန့်ကျင်ရေးသမားနှင့် ယုံကြည်မှုပြင်းထန်သော နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးသမား ဖြစ်ခဲ့သည်။ သူသည် ဒို့ဗမာအစည်းအရုံးဝင်တစ်ဦးဖြစ်လာသောအခါတွင် သခင်တစ်ဦးပါဖြစ်လာသည်။ အသင်းကြီးကို ၁၉၃၀ ခုနှစ် မေတွင် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် အသင်းကြီး၏ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် ၁၉၄၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လအထိ ဆောင်ရွတ်ခဲ့သည်။ ဤတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်စဉ် ၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံဟု လူသိများသည့် နိုင်ငံတဝန်းသပိတ်ပွဲများကို လှုံ့ဆော်ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်ကပင် ဗမာ့ထွက်ရပ်ဂိုဏ်းကြီးအားထူထောင်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၎င်းအဖွဲ့ကြီးမှာ ဒို့ဗမာအစည်းအရုံး၊ မြန်မာနိုင်ငံ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ၊ နိုင်ငံရေး နိုးကြားသောရဟန်းများ၊ [[ဘမော်၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာဘမော်]]၏ ဆင်းရဲသားပါတီတို့ကို မဟာမိတ်ပြုထားခြင်းဖြစ်ပြီး သူသည် ယင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်လာခဲ့သည်။[[File:AS10gs.jpg|thumb|150px|ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကိုအောင်ဆန်း]]သူ၏ သမိုင်းတွင် လူအများကောင်းစွာ မရှင်းလင်းသောအချက်မှာ ၁၉၃၉ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီကို ထူထောင်ခဲ့သူ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးနှင့် ပထမဆုံး အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဖြစ်ခဲ့ကြောင်းပင် ဖြစ်သည်။ များမကြာမီတွင် သူသည့် ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးပါတီကို ထူထောင်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ယင်းအဖွဲ့ကို ဆိုရှယ်လစ်ပါတီဟု ပြန်လည်အမည်ပေးခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ၁၉၄၀ ခုနှစ် မတ်လတွင် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] ရမ်ဂါတွင် ကျင်းပသော အိန္ဒိယ အမျိုးသားလွှတ်တော် စည်းဝေးပွဲသို့တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော် အစိုးရသည် ဗြိတိသျှတို့ကို သခင်တို့က တော်လှန်ပုန်ကန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြေးခဲ့ရသည်။ ပထမတွင် သူသည် တရုတ်ပြည်သို့သွား၍ ကွန်မြူနစ်တရုတ်များထံ အကူအညီတောင်းရန် ရည်ရွယ်သော်လည်း ဂျပန်စစ်တပ်မှ ပြည်သိမ်းတပ်များက သူ့အား အမွိုင်မြို့တွင် ကြားဖြတ်တားဆီးပြီး ဂျပန်ပြည်သို့သာ သွားရန် တိုက်တွန်းခဲ့လေသည်။
== ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလ ==
၁၉၃၉ ခုနှစ် ဥရောပတိုက်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မီး စတင်လောင်ကျွမ်းပြီး များမကြာမီ ကိုလိုနီဝါဒအခက်၊ လွတ်လပ်ရေးအချက် ဟုမြင်ကာ [[ဗမာ့ထွက်ရပ်ဂိုဏ်း|ထွက်ရပ်ဂိုဏ်းကြီး]] တည်ထောင်နိုင်ရန် သခင်အောင်ဆန်း ကူညီပေးခဲ့သည်။ ဒေါက်တာဘမော်၏ ဆင်းရဲသားပါတီ၊ ဒို့ဗမာအစည်းအရုံး၊ ကျောင်းသားများနှင့် ပုဂ္ဂလိကနိုင်ငံရေးသမားများ စုပေါင်းဖွဲ့စည်းလိုက်သော ထိုထွက်ရပ်ဂိုဏ်းကြီးသည် သခင်အောင်ဆန်း၏ တီထွင်မှုဖြစ်သည်ဟု သခင်နုက သတ်မှတ်ခဲ့၏။ ထွက်ရပ်ဂိုဏ်းကြီး ၏ ပြည်သူလူထုကို တိုက်တွန်းဆော်ဩချက်မှာ စစ်ပြီးသည်နှင့် လွတ်လပ်ရေးပေးရန်သဘောတူသော ကတိရမှသာလျှင် ဗြိတိသျှစစ်ရေးကြိုးပမ်းချက်များကို ကူညီပံ့ပိုးရမည်။ ဗြိတိသျှအစိုးရအနေနှင့် ထိုကဲ့သို့ကတိကြေညာချက်မပြုပါက စစ်ရေးကြိုးပမ်းချက်များကို အင်တိုက်အားတိုက် ဆန့်ကျင်ရမည်။ တုံ့ပြန်သည့်အနေနှင့် ဗြိတိသျှအစိုးရသည် အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားနေသူအများအပြားကို ဖမ်းဆီးလိုက်ပါသည်။ ၁၉၄၀ ခုနှစ် ကုန်ဆုံးချိန်၌ သခင်ခေါင်းဆောင် အမြောက်အမြားနှင့် ဒေါက်တာဘမော်တို့မှာ ထောင်ထဲရောက်နေကြပေပြီ။ သခင်အောင်ဆန်းကို ဖမ်းဆီးရန် ဝရန်းအမိန့်ထုတ်ခဲ့သော်လည်း အချိန်မီ သတိပေးချက်ရသဖြင့် သူသည် ခြေရာဖျောက်ကာ တိမ်းရှောင်သွားနိုင်ခဲ့သည်။
=== ဂျပန်နှင့် ပူပေါင်းခြင်း ===
၁၉၄၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် သခင်အောင်ဆန်းနှင့် သခင်လှမြိင် (နောင်အခါ ဗိုလ်ရန်အောင်ဟုထင်ရှားသူ)တို့ မြန်မာပြည်မှ ဟိုင်လီအမည်ရှိ သင်္ဘောနှင့် ထွက်ခွာခဲ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံ အမွိုင်မြို့ရှိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဒေသဖြစ်သော ကူလန်စုသို့ ရောက်သွားကြသည်။ ထိုနေရာ၌ သူတို့နှစ်ဦး လအနည်းငယ်မျှ သောင်တင်နေပြီး တ ရုတ်ကွန်မြူနစ်များနှင့် ဆက်သွယ်ရန် ကြိုးစားချက်များလည်း အောင်မြင်ခြင်းမရှိခဲ့ပါ။ တရုတ်[[ကွန်မြူနစ်]]များနှင့် အဆက်အသွယ် မလုပ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ဂျပန်ကိုယ်စားလှယ်တဦး သူတို့အား ချဉ်းကပ်ပြီး ဂျပန်တပ်မတော် အရာရှိတဦးဖြစ်သူ [[ဗိုလ်မှူးကြီးစူဇူကီကေအီဂျီ]] နှင့်တွေ့ရန် တိုကျိုသို့ လေယာဉ်နှင့်ပို့လိုက်ပါသည်။ ထိုဗိုလ်မှူးကြီးသည် နောင်အခါ၌ မြန်မာပြည်လွတ်လပ်ရေးကို ကူညီရန်နှင့် တရုတ်မြန်မာလမ်းမကြီးကို ပိတ်ဆို့ရန် ရည်ရွယ်ချက်များနှင့် တည်ထောင်သော မီနာမီကီကန် လျှို့ဝှက်အသင်း၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ထင်ရှားမည့်သူဖြစ်သည်။
၁၉၄၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လာသည်။ ဖူမီမာရိုကိုနိုး အစိုးရထံမှ လက်နက်နှင့် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု ကတိကဝတ်များရလာသည်။ သူသည် ရဲဘော်သုံးကျိပ်အဖွဲ့ဝင်များနှင့် အတူ စစ်သင်တန်းတက်ရောက်ရန် ဂျပန်ပြည်သို့ ခေတ္တပြန်လည် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာတွင် လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ မီနာမီကီးကန်း၏ အကူအညီဖြင့် မြန်မာပြည်လမ်းမကြီးအား ပိတ်ဆို့ရန်နှင့် ပြည်တွင်းရှိ အမျိုးသားပုန်ကန်ထကြွမှုအား ထောက်ပံ့ကူညီရန်အတွက် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဗိုလ်မှူးကြီး ဆူဇူကီး၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဗမာ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်ကို ထိုင်းနိုင်ငံ ဗန်ကောက်မြို့ (ထိုအချိန်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဂျပန်သိမ်းပိုက်မှု အောက်တွင် ရှိသည်) တွင် ထူထောင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဗိုလ်ချုပ်ရာထူးကို ရယူခဲ့ပြီး ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။
၁၉၄၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် သခင်အောင်ဆန်းသည် တရုတ်သင်္ဘောသားအသွင်ဖြင့် မြန်မာပြည်သို့ ပြန်ရောက်လာလေသည်။ သူမှတဆင့် ဂျပန်တို့ကမ်းလှမ်းလိုက်သည့် သဘောတူညီချက်အရ၊ တော်လှန်ပုန်ကန်ရန် လက်နက်များနှင့် ငွေကြေးထောက်ပံ့မည်ဟု မြန်မာတို့က နားလည်ခဲ့၏။ ထို့ပြင် လက်ရွေးစင်လူငယ်တစု ကို စစ်သင်တန်းပေးမည်။ ထိုလူငယ်များကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ခိုးထုတ်သွားရန် လိုပေမည်။ သခင်အောင်ဆန်း မြန်မာပြည်၌ ကြာမြင့်စွာမနေပါ။ ဂျပန်သို့ သခင်လှဖေနှင့် အခြားလူငယ်သုံးဦးတို့နှင့်အတူ ပြန်သွားသည်။ ထို အုပ်စုမှာ [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]၏ ရှေ့ပြေးတပ်ဦး ဖြစ်သည်။
ရဲဘော်သုံးကျိပ်သည် ဟိုင်နန်ကျွန်း၌ ပင်ပန်းကြီးစွာ စစ်ပညာသင်ယူရသည်။ ၎င်းတို့အနက် သခင်အောင်ဆန်း၊ သခင်လှဖေ (ဗိုလ်လင်္ကျာ)၊ သခင်အောင်သန်း([[စကြာ၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်စင်္ကြာ]])နှင့် သခင်ထွန်းအုပ်တို့ကို စစ်ဌာနဦးစီးကွပ်ကဲရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးတို့ကို အထူးလေ့လာရန် ရွေးချယ်လိုက်ပါသည်။ သခင်ပါတီ အုပ်စုတစုကို ကိုယ်စားပြုသော သခင်ထွန်းအုပ်အား နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တင်မြှောက်လိုက်၏။ သို့သော်လည်း သခင်အောင်ဆန်းသည် ရဲဘော်သုံးကျိပ်၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ထင်ထင်ရှားရှား ပေါ်ထွက်လာသည်။ ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် ဖွဲ့သောအခါ၌လည်း တပ်မတော်၏ ပြိုင်ဘက်မရှိခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာလေသည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ်ကုန်ပိုင်း မြန်မာပြည်တွင်းသို့ မချီတက်မီကပင် ဗမာနှင့် ဂျပန်တို့အကြား ကတောက်ကဆဖြစ်မှုများ စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။[[File:Aungsanwithchiefofjapan8.jpg|thumb|150px|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ဂျပန် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအရာရှိကြီးများ(အရှေ့တန်းဝဲမှ စတုထ္တမြောက်)]]
မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ရန်ကုန်သည် ဂျပန်တို့လက်အောက်သို့ ၁၉၄၂ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကျရောက်သွားပြီး (ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ စစ်ဆင်ရေး၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ အဖြစ်) ဂျပန်စစ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က တိုင်းပြည်ကို သိမ်းပိုက်လိုက်သည်။ ဇူလိုင်လတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် [[ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]](ဘီအိုင်အေ) တပ်မတော်အား [[ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီဒီအေ) အဖြစ် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ သူသည် အဖွဲ့၏ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်ခဲ့သော်လည်း ဤအကြိမ်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအောင်ဆန်း အဖြစ်သာနေခဲ့သည်။ ၁၉၄၄ ခုနှစ် မတ်လတွင် သူ့အား ဗိုလ်ချုပ်ရာထူးသို့ ပြန်လည်ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ များမကြာမီတွင် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ဖိတ်ခေါ်ခြင်းခံရပြီး ဂျပန်ဧကရာဇ်မှ တက်နေဝန်းဂုဏ်ထူးဆောင် ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၁ ရက်တွင် ဂျပန်တို့က မြန်မာနိုင်ငံအား လွတ်လပ်ရေးကြေညာပေးခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား စစ်ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ပြီး ၎င်း၏ တပ်မတော်ကိုလည်း ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော် (ဘီအင်အေ)ဟု ပြောင်းလဲခေါ်ဝေါ်ခဲ့သည်။ သူ၏ ဂျပန်တို့နှင့် ပူးပေါင်းမှုမှာ ကြာကြာမခံပေ။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဂျပန်များပြောသည့် လွတ်လပ်ရေးဆိုသည်ကို သံသယဝင်လာသည်။ ဗမာလူမျိုးများအပေါ် ဆက်ဆံသည့် ဆက်ဆံရေးကိုလည်း မနှစ်မြို့ပေ။ ဂျပန်တပ်များမဝင်ရောက်မီကပင် ဖက်ဆစ်တို့၏ အန္တရာယ်ကို ကြိုတင်သတိပေးခဲ့သည့် ကွန်မြူနစ်ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သော သခင်သန်းထွန်းနှင့် သခင်စိုးတို့၏ အကူအညီဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဂျပန်များအား တိုက်ထုတ်ရန် အိန္ဒိယပြည်ရှိ ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်များနှင့် တိတ်တဆိတ် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး လျှို့ဝှက်အစီအစဉ်များကို ရေးဆွဲခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ ရက်တွင် သူသည် ဘီအင်အေတပ်ကို ဦးဆောင်၍ ဂျပန်ကျူးကျော်သူများအား မဟာမိတ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းကာ တိုက်ထုတ်ခဲ့လေသည်။ မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ကို တော်လှန်ရေးနေ့ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ နောင်တွင် စစ်အစိုးရမှ [[တပ်မတော်နေ့]]ဟု ပြောင်းလဲခေါ်တွင်ခဲ့လေသည်။[[File:Aung 2.JPG|thumb|alt=ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း|စစ်ဝတ်စုံဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]
== ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးခေတ် ==
ဗြိတိသျှများ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာ၍ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးတစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့ပြီး နောက် ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေးအဖွဲ့ကို ညီညွတ်သောတပ်ပေါင်းစုအဖြစ် အသွင်ပြောင်းဖွဲ့စည်းခဲ့ရာတွင် ဘီအင်အေ၊ ကွန်မြူနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်များ ပါဝင်ကြပြီး ၁၉၄၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ကြီး (ဖဆပလ) အဖြစ် အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်ကိုလည်း မျိုးချစ် ဗမာ့တပ်မတော်အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့၍ ဂျပန်များကို တိုက်ထုတ်ပြီးနောက် တဖြည်းဖြည်းဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၄၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလက သီဟိုဠ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ကန်ဒီအစည်းအဝေးမှ သဘောတူညီချက်များအရ မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်သားများအား ဗြိတိသျှတပ်မတော်အောက်ရှိ ဗမာ့တပ်မတော်အောက်သို့ သွတ်သွင်းယူခဲ့သည်။ စစ်ပြန်ရဲဘော်အချို့ကို ပြည်သူ့ရဲဘော်တပ်အဖြစ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏အောက်တွင် အရန်အင်အားဖြင့် ဖွဲ့ထားပြီး လူမြင်ကွင်းတွင် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခဲ့ကြရာ ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်များ၏ အစပိုင်းက မလိုက်လျောလိုမှုများကို ပြယ်စေခဲ့ဟန်တူ၏။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား ဗမာ့တပ်မတော်၏ ဒုတိယစစ်ဆေးရေးမှူးရာထူးကို ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမား ဘဝကို သာ ရွှေးချယ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဖဆပလ အဖွဲ့၏ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် လွန်ခဲ့သော အောက်တိုဘာက မြန်မာပြည် အရပ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေးပြန်လည် ထူထောင်ပြီးနောက် ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။ စက်တင်ဘာလတွင် မြန်မာနိုင်ငံ အမှုဆောင်ကောင်စီ၏ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဗြိတိသျှဘုရင်ခံအသစ် ဆာဟူးဘတ်ရန့်မှ ခန့်ထားခြင်းခံရပြီးနောက် ကာကွယ်ရေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးရာတို့ကို တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ရန့်နှင့် မောင်ဘတ်တန်တို့သည် ယခင်ဘုရင်ခံချုပ်ဟောင်း ဆာဒေါ်မန်စမစ်နှင့် ဝင်စတန်ချာချီတို့က ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား သစ္စာဖောက် သူပုန်ခေါင်းဆောင်ဟု သမုတ်ခဲ့သည်ကို လက်မခံခဲ့ပေ။ ဖဆပလ အဖွဲ့တွင်လည်း ကွန်မြူနစ်များနှင့် အမျိုးသားရေးနှင့် ဆိုရှယ်လစ်ကို ဦးဆောင်သည့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ အကြားကွဲကြရာမှ အမှုဆောင်ကောင်စီတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နေရာယူသည်ကို အကြောင်းပြုပြီး ဖဆပလ အဖွဲ့မှ သခင်သန်းထွန်းနှင့် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ တို့ကို ထုတ်ပစ်ခဲ့သည်။[[File:As6gs.jpg|thumb|150px|left|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အက်တလီ]]
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဝန်ကြီးချုပ် လုံးလုံးလျားလျားဖြစ်နေပြီ ဖြစ်သော်လည်း ဗြိတိသျှ၏ ဗီတိုကျခံနိုင်လျက် ရှိသည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၇ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ဗြိတိသျှ ဝန်ကြီးချုပ် ကလီမင့်အက်တလီ တို့သည် လန်ဒန်မြို့တွင် တစ်နှစ်အတွင်း မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကို ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ နယူးဒေလီမြို့၌ တစ်ထောက်ရပ်နားစဉ် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သူက မြန်မာတို့သည် အကြွင်းမဲ့လွတ်လပ်ရေးကို လိုလားကြောင်း၊ ဓနသဟာယ အဆင့်ကို မလိုလားကြောင်း ဤအခြေအနေကို ရရှိရန် အကြမ်းဖတ်သည့်နည်း သို့မဟုတ် မဖက်သည့်နည်း သို့မဟုတ် နှစ်နည်းစလုံးတို့ကို အသုံးပြုရန်တွန့်ဆုတ်နေမည် မဟုတ်ကြောင်းနှင့် အဆုံးသတ်တွင် သူသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ထားသော်လည်း အဆိုးဆုံးကိုလည်း ရင်ဆိုင်ရန်ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အချို့က သူ့အား ကရင်လူမျိုးတို့အပေါ် ဗြိတိသျှတို့အားသစ္စာရှိမှု၊ ဂျပန်နှင့် ဘီအိုင်အေတပ်များကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်မှုတို့ကို အကြောင်းပြု နှိပ်ကွပ်ခဲ့ခြင်းနှင့် ပတ်သတ်၍ တာဝန်ရှိသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ဒေါ်မန်စမစ်သည် ဖဆပလ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ လန်ဒန်သို့ လာရောက်ရန် ကိစ္စကို ငြင်းပယ်ခဲ့ပြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအားလည်း စစ်အတွင်းက သူကြီးတစ်ဦးအား ကွက်မျက်မှုနှင့် အရေးယူရန် ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့သည်။[[File:AS4gs.jpg|thumb|150px|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် သခင်မြ၊ Lord Pethwick-Lawrence၊(၁၉၄၇ ခုနှစ် လန်ဒန်မြို့၌)]]
၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် [[မောင်ကြီး၊ ဆာ(ရဲတပ်ဗိုလ်ချုပ်)|ဆာမောင်ကြီး]]၊ [[မှူးအောင်၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|ဗိုလ်မှူးအောင်]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ အခြားတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များနှင့် အတူ [[ပင်လုံညီလာခံ]]တွင် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ စည်းလုံးညီညွတ်ရေးဖော်ဆောင်သည့် စာချုပ်လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ဧပြီတွင် ဖဆပလသည် တိုင်းပြုပြည်ပြု လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကြီးတွင် နေရာ ၂၀၂ နေရာအနက် ၁၉၆ နေရာကို ရရှိ အနိုင်ယူခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ဆွေနွေးပွဲများကို ရန်ကုန်ရှိ ဆိုရန်တာဗီလာတွင် ကျင်းပခဲ့သည်။
လွတ်လပ်ရေးမရမီ လအနည်းငယ်အလို ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အတူ သူ၏ အစ်ကို ဦးဘဝင်း အပါအဝင် အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော ကက်လိနက်ဝန်ကြီး ခြောက်ဦးတို့ကို [[အာဇာနည်နေ့|လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်]] ခံခဲ့ကြရသည်။ လုပ်ကြံမှုမှာ သူ၏ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သူ [[ဦးစော]]၏ လက်ချက်ဟု ယူဆရသော်လည်း ဦးစော၏ တရားခွင်စစ်ဆေးချက်များမှာ သံသယ ဖြစ်စရာများ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရ ရှိခဲ့သည်။
== မိသားစု==
၁၉၄၂ ခုနှစ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ်တွင် [[ဒေါ်ခင်ကြည်]]နှင့် ထိမ်းမြားခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ညီမဖြစ်သူက ကွန်မြူနစ် ခေါင်းဆောင်သခင် သန်းထွန်းနှင့် အကြောင်းပါခဲ့လေသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ သမီး ဒေါ် [[အောင်ဆန်းစုကြည်]]သည် ယခုအခါ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ကို ခေါင်းဆောင်လျက်ရှိသည်။[[File:05153 bogyoke aung san native 01 122 366lo.jpg|thumb|300px|alt=နတ်မောက်မြို့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ နေအိမ်|နတ်မောက်မြို့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ နေအိမ်]]
သူ၏ သားတစ်ဦးဖြစ်သူ အောင်ဆန်းလင်းမှာ ၈ နှစ်သား အရွယ်တွင် ရေနစ်သေဆုံးခဲ့သည်။ အခြားသားတစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးအောင်ဆန်းဦးမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်လျက်ရှိသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ ဇနီးဒေါ်ခင်ကြည်သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ==
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် မြန်မာပြည်သူပြည်သား အများစု သက်ဝင်ယုံကြည်သည့် ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ၁၉၃၅ ခုနှစ် ဧပြီလထုတ် ဂန္ဓလောက မဂ္ဂဇင်းတွင် Burma and Buddhism ဟူသော ခေါင်းစဉ်နှင့် ဆောင်းပါးတပုဒ် ရေးသားခဲ့လေသည်။ အသက် (၂၀)အရွယ်က အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားခဲ့သည့် ထိုဆောင်းပါးထဲတွင် ဗိုလ်ချုပ်က ‘ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အနှစ်သာရမှာ ဝေဖန်ဆန်းစစ်၍ လက်တွေ့ကျင့်သုံးနည်း ဖြစ်သည်။ ထိုနည်းမှာလည်း ကေသမုတ္တိသုတ်ခေါ် ကာလာမသုတ္တန်လာ ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား၏ ဟောကြားချက်ဖြစ်သည်။ ထိုဟောကြား ချက်မှာ အယူဝါဒတခု၏ အမှားအမှန်ကို ဆုံးဖြတ်ရာတွင် တဆင့်ကြားမျှဖြင့်လည်း ဟုတ်ပြီ မှန်ပြီဟု လက်မခံသင့်၊ မိရိုးဖလာ အယူဝါဒဖြစ်၍လည်း လက်မခံသင့်၊ ဤအရာသည် ဤသို့ဖြစ်သကဲ့ဟူသော ကောလာဟာလဖြင့်လည်း လက်မခံသင့်၊ ကျမ်းဂန်စာပေနှင့် ညီညွတ်သည်ဆိုရုံနှင့်လည်း လက်မခံသင့်၊ မိမိတို့ ယုံကြည်ထိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်၏ စကားဖြစ်သည်ဟုဆိုကာ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲဖြင့်လည်း လက်မခံသင့်၊ မိမိတို့ လေးစားသော ဆရာ၏ စကားဖြစ်သည်ဟုဆိုကာ ဆရာစွဲဖြင့်လည်း လက်မခံသင့်ဘဲ ဝေဖန်ဆန်းစစ်ကာ လက်တွေ့လုပ်ကြည့်၍ အကျိုးရှိသည့် အယူဝါဒ (ဝိဘဇ္စဝါဒ)ကိုသာ လက်ခံရမည် ဆိုသည့်အချက် ဖြစ်သည်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အနှစ်သာရဖြစ်သော အထက်ဖော်ပြပါ ဝိဘဇ္စဝါဒကိုသုံး၍ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးနှင့် တိုးတက်ကြီးပွားရေးအတွက် လုပ်ဆောင်သွားကြရန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသားအားလုံး၏ အဓိကတာဝန် ဖြစ်သည်’ ဟူ၍ ဗုဒ္ဓဘာသာအပေါ် သူ၏ အမြင်နှင့် တိုင်းပြည်လွတ်လပ် ရေးနှင့် တိုးတက်ကြီးပွားရေးအတွက် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အနှစ်သာရကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးနိုင်ကြောင်း ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျကျ ဆွေးနွေးတင်ပြထားသည်ကို တွေ့ရသည်။
== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အနုပညာ ==
စာရေးဆရာကြီး [[ဒဂုန်တာရာ]]က သူ၏ ‘ရုပ်ပုံလွှာ’ အဖွဲ့အနွဲ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား ‘အောင်ဆန်း (သို့မဟုတ်) အရိုင်း’ ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ရေးသားခဲ့သည်ကို ဖတ်ရဖူးသည်။ ဆရာဒဂုန်တာရာက သူ၏ ရုပ်ပုံလွှာအဖွဲ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်သည် မြန်မာပြည်လွတ်လပ်ရေး အကြောင်းကိုသာ အစဉ်အမြဲ တွေးတောနေပြီး ကျန်သည့်အရာများကို ဂရုမစိုက်ဘဲ နေတတ်ပုံ၊ လူရိုင်းတဦးနှင့် ပုံပန်းသဏ္ဌာန်တူကာ ဆက်ဆံရခက်ပြီး ဂွတီးဂွကျ နိုင်လှပုံ၊ သူ ယုံကြည်ရာကို စိုက်လိုက်မတ်တတ်နှင့် တဇွတ်ထိုး လုပ်တတ်ပုံ၊ သို့သော် သူ့တွင် အနုပညာဓာတ်ခံရှိပုံ စသည်တို့ကို ရသဟန်နှင့် လှလှပပ ခြယ်မှုန်းခဲ့လေသည်။ ထိုရုပ်ပုံလွှာ အဖွဲ့အနွဲ့ကိုဖတ်ပြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက ‘ကိုဌေးမြိုင် ပြောသလောက်လည်း ငါမရိုင်းသေးပါဘူးကွာ’ ဟု သူ၏ ကိုယ်ရံတော် ဗိုလ်ထွန်းလှကို ရယ်မောကာ ပြောခဲ့ဖူးကြောင်း ဆောင်းပါးတပုဒ်တွင် ဖတ်ရဖူးသည်။ ထို့အပြင် အလင်္ကာကျော်စွာ မြို့မငြိမ်း၏ ‘သက်ဝေ’၊ ‘ကဉ္စန’ သီချင်းများကို ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှစ်သက်ပုံ၊ ပင်လုံစာချုပ်အတွက် ရှမ်းပြည်သို့အသွား အင်းလေးကန်ထဲ လှေစီးနေစဉ် ‘လှေကလေးကို လှော်မည် … ဘေးမသမ်းဘဲ အေးချမ်းတော့မည် …’ ဆိုသည့် အဆိုတော် ဒိုရာသန်းအေး၏ သီချင်းအား ဗိုလ်ချုပ်ညည်းတွားပုံတို့ကို ဖတ်ရသည့်အခါ ဗိုလ်ချုပ်သည် တိုင်းပြည်လွတ်လပ်ရေးအတွက် မအားလပ်အောင် အလုပ်များနေလင့်ကစား သူ၏ ရင်ထဲ၌မူ အနုပညာဓာတ်အပြည့် ကိန်းအောင်နေကြောင်း တွေ့ရလေသည်။ ‘ဗမာအက၊ ဗမာဂီတတွေဟာ ဟိုဘက်က လှည့်လာတာတွေရှိတယ်။ ဒါတွေကို စုံစမ်းရမယ်။ အာရှတိုက်သားတွေ တဦးနဲ့တဦး ဘယ်လို ဆက်စပ်မှု ရှိတယ်ဆိုတာ လေ့လာရမယ်၊ ကျွန်တော်လည်း အနုပညာသမားပါဗျာ’ ဟူ၍လည်း ဗိုလ်ချုပ် ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။
== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ပညာ ==
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ပညာနှင့် ပတ်သက်၍ သူမြင်သည့် အဓိပ္ပာယ်ကိုလည်း သူ၏ ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပ္ပတ္တိတွင် ရှင်းပြခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်က "ပညာသည် စာအုပ်များထဲ၌သာ ရှိသည်မဟုတ်။ စာအုပ်များကို ကျော်၍ မြင်စွမ်းနိုင်ခြင်းကို ဆောင်နိုင်ရပေမည်။ ပညာသည် လူ၏ ရာဇဝင်ကိုသာ ပြုပြင်တိုးချဲ့ရုံသည်မဟုတ်။ လူ၏ စိတ်နေစိတ်ထား၊ အယူအဆများကိုလည်း တိုးတက်စေရမည်။ ရာဇဝင်သိရုံသာ မဟုတ်၊ ရာဇဝင်ကို ဖန်တီးနိုင်စေရမည်။ လောကဓာတ်ပညာကို သိရုံသာမဟုတ်၊ လောကဓာတ်ပညာကို တိုးချဲ့ နိုင်စေရမည်။ လောကအကြောင်းကို နားလည်စေသာမဟုတ်၊ သည့်ထက်ကောင်းသော လောကကို ဖန်ဆင်းနိုင် စေရမည်။ လှေနံဓားထစ်ဆိုသော အလုပ်၊ အပြော၊ အတွေးတို့မှာ ပညာ၏ အဓိပ္ပာယ် ဆန့်ကျင်ဘက်ပေတည်း" ဟု အမြင်ကျယ်စွာ ရှင်းပြခဲ့လေသည်။
== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် စာပေ ==
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် သူရိယ မဂ္ဂဇင်းတွင် "အညာသားလေး" ကလောင်နာမည်နှင့် စာရေးသားသည်။ ၁၉၄၇ခုနှစ် မေလ (၃၀)ရက်နေ့တွင် ကိုယ့်မင်းကိုယ့်ချင်းလမ်းရှိ [[ဖဆပလ]]ဌာနချုပ်၌ ပြုလုပ်သော သတင်းစာဆရာများ အစည်းအဝေးတွင် ဗိုလ်ချုပ်က "လွတ်လပ်ရေးရတဲ့ အချိန်အထိတော့ ကျုပ် နိုင်ငံရေး လုပ်ရအုံးမှာဘဲ၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီးလို့ ပါတီတိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ ကျုပ်က မပါချင်ဘူး။ ဘေးဖယ်နေမယ်။ သူများတွေလုပ်တာ ထိုင်ကြည့်ပြီး စာအုပ်ရေးမယ်" ဟူ၍ သူ၏ ချင်ခြင်းကို ဖွင့်ဟပြောကြားခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်သည် မကွယ်လွန်မီ အချိန်အထိ နိုင်ငံရေး၊ ပညာရေး၊ စစ်ရေး၊ လောကီရေးရာများနှင့် ပတ်သက်သည့် ဆောင်းပါးများစွာကို ရေးသားခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ရေးသားခဲ့သည့် စာများတွင် သူ၏ တိကျရှင်းလင်း အားကောင်းသော စကားပြေ အရေးအသားနှင့် ဦးတည်ချက်ရောက်အောင် ထိထိမိမိ ကွင်းကွင်းကွက်ကွက် ရေးသားတတ်ပုံကို အားကျအတုယူဖွယ် တွေ့ရသည်။ ဗိုလ်ချုပ်တို့ ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်ထုတ် အိုးဝေမဂ္ဂဇင်းတွင် ဂုဏ်ပြုဖော်ပြခဲ့သည့် ‘ဗိုလ်ချုပ်နှင့်စာပေ’ ဟူသော ဆောင်းပါးတွင် ဗိုလ်ချုပ်၏ ခေတ်မီမီ ကမ္ဘာကြည့် ကြည့်မြင်တတ်ပုံကို အထင်အရှား တွေ့ရသည်။ ဗိုလ်ချုပ်က ‘တကမ္ဘာလုံးဟာ ယခုအခါ ခေတ်ပြောင်းနေတဲ့ အချိန်အခါကြီး ဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း ကမ္ဘာကြီးနဲ့အတူ ခေတ်နောက်မကျအောင် လိုက်ကြစို့။ ကမ္ဘာ့ဇာတ်ခုံ ကြီးမှာ ကမ္ဘာ့တေးသံလိုက်၍ ကနိုင်တဲ့ ဗမာပြည်ကြီးဖြစ်အောင် ဖန်တီးပြုပြင်ကြစို့။ ဗမာပြည်ကြီးကို လွတ်လပ်ပြီး တိုးတက်ထွန်းကားတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်အောင် ကြံဆောင် ကြိုးစားကြစို့။ ကျွန်တော်တို့အားလုံး စစ်သားရော၊ နိုင်ငံရေးသမားရော၊ စာရေးဆရာရော၊ သတင်းစာဆရာရော၊ ဗမာတမျိုးသားလုံး ယခုပြောတဲ့အတိုင်း ခေတ်ပြောင်း အလုပ်ကို တူပြိုင်ပြိုင် လုပ်ကိုင်ကြပါစို့’ ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
== ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် နိုင်ငံရေး ==
ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကမူ တိုင်းပြည် တိုးတက်ထွန်းကားရေးအတွက် နိုင်ငံရေးသမားကောင်းတွေ များများရှိဖို့ လိုအပ်ပုံ၊ နိုင်ငံရေး လုပ်ဆောင်ခြင်း၏ မွန်မြတ်ပုံတို့ကို ၁၉၄ဝခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလထုတ် ဒဂုန်မဂ္ဂဇင်း၌ ဖော်ပြခဲ့သည့် ‘နိုင်ငံရေးအမျိုးမျိုး’ ဟူသည့် ဆောင်းပါးတွင် အရိပ်အမြွက် ထည့်သွင်း ရေးသားခဲ့သည်။ ထိုဆောင်းပါးတွင် ဗိုလ်ချုပ်က ‘အစိုးရဟု ဖြစ်ပေါ်လာစဉ်ကပင် လူတွေ တရားမစောင့်နိုင်၍ ဖြစ်၏။ လူတွေသာ တရားစောင့်နိုင်လျှင် အစိုးရ ရှိတော့မည်မဟုတ်။ ဤကား ဗမာ့ကျမ်းဂန်တွေ၌ပင် ရှိ၏။ လူတွေတရား မစောင့်နိုင်သည့် အကြောင်းမှာလည်း လောဘတရားကြောင့် ဖြစ်၏။ လောဘတရား ဖြစ်ခြင်းမှာလည်း ပုဂ္ဂလိက ပစ္စည်းပေါ်လာသဖြင့် ငါ့ဟာ၊ ငါ့အိမ်၊ ငါ့ခြံ စသဖြင့် ငါတည်းဟူသော သက္ကာယဒိဋ္ဌိ အရင်းခံသည့် လောဘ၊ ထိုလောဘကြောင့်ဖြစ်သော ဒေါသ၊ ထိုလောဘ ဒေါသမီးတို့ကြောင့် မောဟတည်းဟူသော မသိမလိမ္မာ မိုက်မဲမှုဖြစ်လာ၏။’
‘ဦးဘဘေကြီး ပြောသလို ညစ်ပတ်တဲ့ အလုပ်လား ဆိုသည့် မေးခွန်းကိုလည်း ဖြေလို၏။ ဦးသိန်းမောင်ကြီးကတော့ ဝန်ခံသွားရှာပြီ။ ညစ်ပတ်တယ်တဲ့ သူတော့ မလုပ်ချင်ဟု ဖြေခဲ့ပြီ။ တေမိမင်း အားကျလို့ ထင်၏။ ယခုတော့ ဆွဲချခေါ်တဲ့ ရှေ့နေချုပ်ကြီး ဖြစ်နေတယ်။ အမှန်မှာ နိုင်ငံရေးသည် လောကီရေးပင်ဖြစ်၏။ နိုင်ငံရေးမှာ နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း တရားမဟုတ်။ သို့သော်လည်း လောကီရှိမှလည်း လောကုတ်ရှိနိုင်၏။ လောကုတ်ရှိမှလည်း လောကီ တည်နိုင်၏။ အူမတောင့်မှ သီလစောင့်နိုင်၏။
လူတွေသည် ပြုပြင်လို့ရ၏။ ပြုပြင်လို၏။ တိုးတက်လို၏။ ဤအချက်မှာ ထင်ရှားနေပေပြီ။ စင်စစ်နိုင်ငံရေးမှာ ထိုပြုပြင် တိုးတက်လိုသည့် ပင်မတရားကြီးတရပ်ပင် ဖြစ်၏။ ထိုတရားကား လောကီနိဗ္ဗာန်ကို နောက်ဆုံးရည်မှန်းပေ၏။ ထို၌ကြောင့် အဘယ်မှာလျှင် ညစ်ပတ်ရပေမည်နည်း’ ဟု ပြတ်ပြတ်သားသား ရေးသားခဲ့သည်။
ထိုဆောင်းပါးထဲတွင် နိုင်ငံရေး လုပ်ဆောင်မှုနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ‘မိမိကိုယ်ကို နာမည်ကြီးအောင်၊ ကြွယ်ဝအောင် လုပ်တတ်သည်မှာ နိုင်ငံရေးမဟုတ်။ တိုင်းပြည်ကောင်း အောင်လုပ်တတ်မှ နိုင်ငံရေးဖြစ်၏’ ဟု ဗိုလ်ချုပ် က သတိပေး ရေးသားခဲ့သေး၏။
ပင်လုံညီလာခံ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သည့် အထိမ်းအမှတ် ညစာစားပွဲတွင် ဗိုလ်ချုပ်က ‘ကျွန်တော် ဒီကို ရောက်လာတဲ့ကိစ္စ နားလည်တာ တခုရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုရင် ဗမာပြည်ကြီး လွတ်လပ်စေချင်တယ်၊ ညီညွတ်စေချင်တယ်၊ ကြီးပွားစေချင်တယ် သည်ဟာပါဘဲ။ တိုင်းပြည် လွတ်လပ်အောင်၊ ညီညွတ်အောင်၊ ကြီးပွားအောင် ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ဆိုတာကို လွန်ခဲ့တဲ့ (၁၀)နှစ်လောက်ကစပြီး ကြိုးစားလာပါတယ်။ နောင်လဲ ကြိုးစားပါဦးမယ်။ လုံးလုံးလွတ်လပ်တဲ့ကိစ္စ ပြီးပြတ်သည်အထိ ကြိုးစားပါမယ်’ ဟု ပြောကြားခဲ့လေသည်။
== ဘဝနိဂုံး ==
၁၉၄၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ အတွင်းဝန်များရုံး၌ နိုင်ငံရေးတွင် အလွန်အရေးပါသော ခေါင်းဆောင်ကြီး များ ([[အာဇာနည် ကိုးဦး]])တို့နှင့်အတူ လုပ်ကြံခြင်းခံခဲ့ရပြီး ကျဆုံးခဲ့သည်။
[[File:Heroes.jpg|thumb|150px|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း လုပ်ကြံခံရသဖြင့် ဆေးရုံ၌]][[File:အာဇာနည်ကုန်း.jpg|thumb|150px|ဗိုလ်ချုပ်နှင့် အတူတကွကျဆုံးသော အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ ဂူသင်္ချိုင်း]]
== ဗိုလ်ချုပ်၏ စကားများ ==
* ဗမာက တစ်မျိုး၊ ကရင်က တစ်ဖုံ၊ ရှမ်း၊ ကချင်၊ ချင်းတို့က တစ်ခြား အကွဲကွဲ အပြားပြား လုပ်နေကြရင် အကျိုးရှိမှာ မဟုတ်ဘူး။ စုပေါင်း လုပ်မှသာ အကျိုး ရှိနိုင်မယ်။
:: (၁၉၄၇၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်၊ ပင်လုံမိန့်ခွန်း)
* လူကြီးဆိုတာ အသက်ကြီးတာကို ဆိုလိုတာလား။ မဟုတ်ဘူး။ အသက်မကြီးပေမယ့် လုပ်တဲ့ အလုပ်ကြီးရင် လူကြီးပဲ။
:: (၁၉၄၄၊ မတ် ၁၄၊ ဗိုလ်သင်တန်း ကျောင်းဆင်းမိန့်ခွန်း)
* ဟေ့ ... သေလဲ ဗမာပီပီ ဇာတိမာန်နှင့် သေကြပါ .. ရန်သူကို မိမိလက်အားနေရင် လက်နှင့်ထိုး၊ ခြေအားနေရင် ခြေနဲ့ကန်ပါ ..။ နောက်ဆုံး ပါးစပ်အားနေလျှင် ပါးစပ်နှင့် ကိုက်ပြီးမှ ရဲရဲသေပြလိုက်ကြတာပေါ့ ...။
:: (ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် ရဲဘော်သုံးကျိပ်တို့ ဟေနန်ကျွန်းတွင် ဂျပန်များက စစ်ပညာသင်ပေးနေကြစဉ် ဂျပန်တို့က ၎င်းတို့အား အားလုံးဖျောက်ဖျက်မည့် အခြေအနေမျိုးကို ကြုံတွေ့နေကြရစဉ်)
* ရဲဘောသုံးကျိပ်ဟာ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ တဖွဲ့တည်း မဟုတ်ပဲ သခင်ဂိုဏ်းကြီးနှစ်ခုဖြစ်တယ်၊ အနာဂတ် လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲမှာ ဒီသုံးကျိပ် ညီညွတ်ဖို့ လိုတယ်။ ဒါမှ လူငယ်များဖြစ်တဲ့ သခင်ဂိုဏ်း နှစ်ဂိုဏ်းလုံး ညီညွတ်မယ်။ ဒါမှ လူများစုကို ကိုယ်စားပြုမဲ့လူတွေ တကယ်လဲ အလုပ်လုပ်ကြမဲ့ လူငယ်တွေ ညီညွတ်မယ်။ ဒါမှ လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲဟာ ခိုင်မာတောင့်တင်းမယ်။
* စစ်ထွက်ကြတာပေါ့၊ ရှေးရှေးတုန်းက ဗမာ့တပ်တွေ စစ်ထွက်ကြတာ တနင်္သာရီကို လှေကြီးတွေနဲ့ ရေကြောင်းလွှင့်ကြတော့ တချို့က ရေကြောင်းမှားပြီး ရခိုင်ပြည်ဘက် ရောက်လိုရောက်ဖြစ်ကြတာပဲ၊ ဒါပေမဲ့ ရောက်တဲ့နေရာက ဆက်ပြီး ဖြစ်သလို လုပ်ကြတာပေါ့ ...။
:: (ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ ယိုးဒယားတွင် တပ်များစုကြပြီး တပ်စစ်ကြောင်း အသီးသီးထွက်ရန် စီစဉ်ကြစဉ် ဖာပွန်စစ်ကြောင်း ချီတက်ရန် တာဝန်ကျသူ ဗိုလ်ကျော်ဇောက ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား ကန်တော့သောအခါ)
* ခင်ဗျားတို့ရွှာကို ရှေးယခင်တုန်းက ယုံမိတယ်၊ ဘာ့ကြောင့်လဲဆိုတော့ ဆရာစံထတုန်းကလဲ ထထကြွကြွရှိတဲ့ ရွာတရွာလို့ အသိအမှတ်ပြုခဲ့တယ်၊ မှင်နီ အဝိုင်းခံခဲ့ရတယ်၊ ခုတော့ ကျုပ်အထင်ကြီးသလောက် မဟုတ်တာ တွေ့ရတယ် ...။
:: (ပဲခူးခရိုင် ဝေါအပိုင် အညာစုရွာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ရောက်၍၊ ရဲဘော် ၃၇ ယောက်စုရန်ပြောရာ ရပ်ရွာထဲက တုတ်တုတ်မလှုပ်ကြ၍ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက)
== အမွေအနှစ်==
စကော့ဈေးနှင့် ကော်မရှင်နာ လမ်းများကို လည်း [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဈေး]]နှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်းများအဖြစ် လွတ်လပ်ရေး နောက်ပိုင်းတွင် ပြောင်းလဲမှည့်ခေါ်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနှံ မြို့ကြီးပြကြီးရှိ လမ်းများ၊ ပန်းခြံများလည်း သူ့အား အမှတ်ရစေရန် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်းနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပန်းခြံအဖြစ် မှည့်ခေါ်ကြသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း အားအမှတ်ရမိစေမည့် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသီချင်း]] မှာလည်း ထင်ရှားသည်။ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံ အတွင်း သူ၏ ဓာတ်ပုံအား ကိုင်ဆောင်လှည့်လည်ကြသည်။ သူကွယ်လွန်စဉ်က အသက် ၃၂ သာ ရှိသေးသည်။ ရွှေတိဂုံစေတီ ခြေရင်းတွင် အာဇာနည် ဗိမာန်တစ်ခု တည်ဆောက်ထားပြီး ဇူလိုင် ၁၉ ရက်ကို အာဇာနည်နေ့ အဖြစ် နှစ်စဉ် အခမ်းအနားကျင်းပ ကြသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ မွေးနေ့ဖြစ်သော ဖေဖော်ဝါရီ (၁၃)ရက်နေ့ကို မြန်မာနိုင်ငံကလေးများနေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။<ref>{{cite news |title=ဗိုလ်ချုပ်မွေးနေ့ ကလေးများနေ့အခမ်းအနားတွေကျင်းပ|url=https://www-bbc-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.bbc.com/burmese/burma/2012/02/120213_childrenday.amp?amp_js_v=a6&_gsa=1&usqp=mq331AQKKAFQArABIIACAw%3D%3D#aoh=16326352625545&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&_tf=From%20%251%24s&share=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fburmese%2Fburma%2F2012%2F02%2F120213_childrenday}}</ref><ref>{{cite news |title=မြန်မာနိုင်ငံကလေးများနေ့အထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနားကျင်းပခြင်း|url=https://www.dsw.gov.mm/uni/node/1618}}</ref>
== ဓာတ်ပုံများ ==
<gallery perrow="4">
File:Uaungsan.jpg|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း
File:Aungsan11.jpg|အင်္ဂလန်ရောက် ဗိုလ်ချုပ်
File:Aung San statue, Myanmar.jpg|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအား အောက်မေ့ဖွယ်အထိမ်းအမှတ် ကြေးသွန်းရုပ်
File:Aungsan45.jpg|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ
File:ImagesCASOJJLR.jpg|ဗိုလ်ချုပ်နှင့် မိသားစု(ကာလာဓာတ်ပုံ)
FIle:Gen Aung San13.jpg|ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကိုအောင်ဆန်း
File:Aungsan46.jpg|တခါတစ်လေဖွာသော ဗိုလ်ချုပ်
File:ImagesCANP9UTO.jpg|ဦးနု၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း(ရန်ကုန်)
File:GeneralAungSan.jpg
File:AungThan.jpg |ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအစ်ကို ဦးအောင်သန်း
File:GeneralAungSan6.jpg
File:GeneralAungSan7.JPG|ပင်လုံစာချုပ်လက်မှတ်ရေးထိုးစဉ်
File:GeneralAungSan8.jpg
File:GeneralAungSan10.jpg
File:GeneralAungSan13.jpg
File:GeneralAungSan15.jpg
File:GeneralAungSan17.jpg
File:GeneralAungSan21.jpg
File:GeneralAungSan22.jpg
File:GeneralAungSan23.jpg
File:GeneralAungSan25.jpg
File:GeneralAungSan26.jpg
File:GeneralAungSan28.jpg
File:GeneralAungSan29.jpg
File:GeneralAungSan30.jpg
</gallery>
== ဆက်စပ်အကြောင်းအရာများ ==
# [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]
# [[အာဇာနည်နေ့]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
# အောင်ဆန်းစုကြည် (၁၉၄၈) မြန်မာနိုင်ငံ၏ အောင်ဆန်း၊ အီဒင်ဘရာ၊ ကစ္စကဒေလ်(၁၉၉၁)
# မာတင်စမစ် (၁၉၉၁) ဘားမား-ပုန်ကန်ထကြွမှုနှင့် တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုနိုင်ငံရေး လန်ဒန်၊ နယူးဂျာစီ၊ ဇတ်စာအုပ်များ
# ပင်လုံသဘောတူညီချက် ၁၉၄၇ [http://www.ibiblio.org/docs/panglong.agreement.htm]
# အောင်ဆန်းအား မည်သူသတ်သနည်း၊ ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဇောနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း
# ဧရာဝတီ (ဩဂုတ်၁၉၉၇)[http://www.irrawaddy.org]
# (ဒေါက်တာလွဏ်းဆွေ) “ဝင့်ထည်” ကလောင်အမည်ဖြင့် ဖော်ပြခဲ့သည့် ဆောင်းပါး
# WiKiMyanmar [http://wikimyanmar.co.cc/wiki/index.php?title=%E1%80%97%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%BA%E1%80%B3%E1%80%95%E1%80%B9_%E1%80%B1%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110817133231/http://wikimyanmar.co.cc/wiki/index.php?title=%E1%80%97%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%BA%E1%80%B3%E1%80%95%E1%80%B9_%E1%80%B1%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8 |date=17 August 2011 }}
# အောင်သန်း ၏ အောင်ဆန်း[http://www.myanmarisp.com/documents/aungsan/2009-2/eBooks/Aung-San-by-Aung-Than/view] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090911053010/http://www.myanmarisp.com/documents/aungsan/2009-2/eBooks/Aung-San-by-Aung-Than/view |date=11 September 2009 }}
# ကိုမိုးသီး[http://komoethee.blogspot.com/2009/07/blog-post_3764.html]
# www.aungsan.com [http://www.aungsan.com]
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
{{အာဇာနည်ကိုးဦး}}
{{မြန်မာနိုင်ငံ}}
{{lifetime|၁၉၁၅|၁၉၄၇}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမိုင်း]]
[[ကဏ္ဍ:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
[[ကဏ္ဍ:အာဇာနည်ကိုးဦး]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:တို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
kynar0upfdts3orv9fmanre02up29m6
ဘီလ် ဂိတ်
0
2959
756638
726746
2022-08-28T16:28:55Z
103.203.132.147
/* မိုက်ခရိုဆော့မှ နောက်ပိုင်းကာလ */စာကြောင်းအသစ်တစ်ခုထည့်လိုက်ပါတယ်။
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဘီလ် ဂိတ်
| post-nominals = <!-- Please see the FAQ and previous discussions on the article's talk page. Including post-nominals at the top of the infobox would give them an undue prominence in an article about an American who has no close association with the British realm. -->
| image = Bill Gates 2018.jpg<!-- Consensus in talk page for this image. If you want to change it go to talk page -->
| alt = Head and shoulders photo of Bill Gates
| caption = ဘီလ် ဂိတ် အား ၂၀၁၈ခုနှစ်၌ မြင်တွေ့ရစဉ်
| birth_name =ဝီလျံ ဟင်နရီ ဂိတ်စ် III
| birth_date = {{birth date and age|1955|10|28}}
| birth_place = ဆီအက်တယ် ၊ [[ဝါရှင်တန်ပြည်နယ်]] ၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]
| education = [[:en:Lakeside School (Seattle)|Lakeside School]], [[ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်]] (dropped out)
| alma_mater = <!--If there is anything that questions status of a subject as an alumnus of a university, it is not included in the alma mater/education section (i.e. reference Natalie Portman vs. Mark Zuckerberg)–both attended Harvard, one graduated, the other did not.-->
| occupation = {{hlist|Software developer၊| ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ| စွန့်ဦးတီထွင်သူ| ပရဟိတသမား}}
| net_worth = {{US$|၁၀၅.၆ ဘီလီယံ}} (မေ ၂၀၂၀)<ref name="Forbes profile" />
| known_for = မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ပူးတွဲ တည်ထောင်သူ
| years_active = ၁၉၇၅–လက်ရှိ
| title = {{indented plainlist|
*ပူးတွဲတည်ထောင်သူနှင့် ဘီလ်နှင့်မယ်လင်ဒါဂိတ်စ်ဖောင်ဒေးရှင်း၏ ပူးတွဲတည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:Branded Entertainment Network|Branded Entertainment Network]] တည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:TerraPower|TerraPower]] ပူးတွဲတည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:Cascade Investment|Cascade Investment]] တည်ထောင်သူ
* မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ နည်းပညာအကြံပေး
}}
| boards =
| spouse = {{marriage|[[:en:Melinda Gates|မယ်လင်ဒါဂိတ်စ်]]|January 1, 1994}}
| children = ၃ ယောက်
| father = [[:en:Bill Gates Sr.|Bill Gates Sr.]]
| mother = [[:en:Mary Maxwell Gates|Mary Maxwell]]
| website = {{URL|https://www.gatesnotes.com/|gatesnotes.com}}
| signature = Bill Gates signature.svg
| signature_alt = Gates' signature
}}
'''ဝီလျံ ဟင်နရီ “ဘီလ်” ဂိတ်စ် (သုံး)''' (၁၉၅၅ ခု၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့သူ) သည် အမေရိကန်၏ ဩဇာတိက္ကမ ကြီးမားသော လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများတွင်လည်း နာမည်ကြီးသူဖြစ်ပြီး စာရေးဆရာ တစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ ဘီလ်ဂိတ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဆော့ဖ်ဝဲ ကုမ္ပဏီ ကို ပေါလ် အယ်လန် Paul Allen နှင့်အတူ ပူးတွဲ တည်ထောင်ခဲ့သည်။
သူသည် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးစာရင်းတွင် ပထမ နေရာ၌ ၁၉၉၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၉ ခုနှစ်ထိ ( ၂၀၀၈ တွင်တတိယ အချမ်းသာဆုံးနေရာ ) အပြောင်းအလဲ မရှိဘဲ ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်တွင်ရှိနေသည့် အချိန်တွင် ဂိတ်စ်သည် စီအီးအိုနှင့် အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ ရာထူးများ ရရှိခဲ့ပြီး၊ ဘုံရှယ်ယာဈေးကွက်၏ ၈% အထက် ပိုင်ဆိုင်သောကြောင့် တစ်ဦးချင်းရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်သူအနေဖြင့် အမြင့်ဆုံးရှယ်ယာ ပိုင်ဆိုင်သူနေရာတွင် မပြောင်းမလဲပဲ ရှိနေခဲ့သည်။
ကိုယ်တိုင်သော်လည်းကောင်း၊ အခြားသူများနှင့် ပေါင်းစပ်၍လည်းကောင်း စာအုပ်ပေါင်းများစွာ ကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။
ဂိတ်စ် သည် ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ခေတ်ပြောင်းတော်လှန်ရေး၏ ထင်ရှားကြော်ကြားသော စွန့်ဦးတီထွင်သူများအနက် တစ်ယောက် အပါအဝင် ဖြစ်သည်။
အများသူငါတို့၏ လေးစားမှုကို ရရှိသော်လည်း၊ အချို့သော စက်ရုံအတွင်းဝန်ထမ်းများက ဂိတ်စ်၏ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များသည် အများနှင့်ယှဉ်ပြိုင် နိုင်ခြင်းမရှိဟု သုံးသပ်ဝေဖန်ကြသည်။ ၎င်းအမြင်သည် တရားရုံးများမှ တစ်ချို့သော ကိစ္စရပ်များတွင် တရားသေ ကိုင်စွဲထားသကဲ့သို့ အမြင်မျိုး ဖြစ်သည်။
နောက်ပိုင်းတွင် ဂိတ်စ်သည် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများကို အားထည့် လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် Bill & Melinda Gates Foundation ကို အမျိုးမျိုးသော ပရဟိတ လုပ်ငန်းများနှင့် သိပ္ပံသုတေသန လုပ်ငန်းများအတွက် တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလမှ စ၍ ဘီလ်ဂိတ်စ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ စီအီးအို အဖြစ်သာ ဆက်လက် လုပ်ကိုင်တော့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ ဥက္ကဋ္ဌ နေရာအဖြစ်ဆက်လက်နေပြီး၊ အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ နေရာကို စွန့်လွှတ်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ဇွန်လတွင် ဂိတ်စ် သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ အချိန်ပြည့်အလုပ်မှ အချိန်ပိုင်းအလုပ်သို့ ကူးပြောင်း ပြီး၊ Bill & Melinda Gates Foundation၏ အချိန်ပြည့် အလုပ်သို့ ကူးပြောင်းတော့မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။
သူ၏ လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ တာဝန်များကို Ray Ozzie နှင့် Craig Mundie တို့အား တဖြည်းဖြည်းချင်း လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ Ray Ozzieသည် အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ ဖြစ်ပြီး၊ Craig Mundieသည် သုတေသန အကြီးအကဲနှင့် နည်းဗျူဟာအရာရှိ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့သည် ဂိတ်စ်၏ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်နှင့်ပက်သက်သည့် နောက်ဆုံးနေ့ရက် ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ တရားဝင်ရာထူး မဟုတ်သည့် ဥက္ကဋ္ဌ နေရာကို ဆက်လက် တာဝန်ယူပေးထားသည်။
== ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ ငယ်စဉ်ဘဝ ==
ဘီလ်ဂိတ်စ် ကို Washington ရှိ Seattle တွင် အဖေ William H. Gates နှင့် Mary Maxwell Gates တို့ထံမှ ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ အဖေ William H. Gates သည် အင်္ဂလိပ်-ဂျာမန် လူမျိုးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ Mary Maxwell Gates သည် စကော့တလန်-အိုင်းရစ်ချ် လူမျိုး တစ်ဦးဖြစ်သည်။
လူလတ်တန်းစားအထက်တန်းလွှာ မိသားစုဖြစ်ပြီး၊ အဖေလုပ်သူမှာ ထင်ရှားသော ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သည်။ အမေလုပ်သူမှာ First Interstate BancSystem နှင့် the United Way မှ အုပ်ချုပ်ရေးဘုတ်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ သူမ၏ အဖေ J. W. Maxwell မှာ အမျိုးသားဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်တွင် Kristi (Kristianne) ဟုခေါ်သော အစ်မ တစ်ယောက်နှင့် Libby ဟုခေါ်သော ညီမ တစ်ယောက် ရှိသည်။
သူ၏ သူသည် ဂိတ်စ်မိသားစုတွင် လေးယောက်မြောက် နာမည်ဖြစ်သော်လည်း ဖခင်ဖြစ်သူ ထံ၌ နောက်ဆက်တွဲ အနေနှင့် III ပါရှိနေပြီး ဖြစ်သောကြောင့် William Gates III or "Trey" ဟုခေါ်ဆိုကြသည်။ အစောပိုင်းကာလ နှစ်များတွင် ဂိတ်စ်၏မိဘများမှာ အလယ်အလတ် တန်းစား ရုန်းကန်နေကြသူများ အဖြစ်သာ သူ၏ စိတ်ထဲတွင် မှတ်မိနေသည်။ ဘီလ်ဂိတ်စ်ကို အသက် ၁၃ နှစ်သားတွင် Lakeside မူလတန်းကြိုကျောင်း၌ စတင်အပ်နှံသည်။
ဘီလ်ဂိတ်စ် ကိုးတန်း (Eighth grade) ရောက်တော့ အမေများအသင်း မှ Lakeside ကျောင်းရှိ ကျောင်းသားများအတွက် အဆင့်မြင့် ပရင်တာတစ်မျိုးဖြစ်သည့် (ASR-33 teletype) (ဆာဗာထိုင်ထားသော ကွန်ပြုတာမှတဆင့် ပရင်တာလှမ်းထုတ်နိုင်သော) နှင့် ၎င်း၏ ဆက်စပ်ပစ္စည်းအဖြစ်သုံးရန် GE ကွန်ပြူတာ တစုံအား ဝယ်ယူရန် ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေး ကျောင်းဈေးပွဲတော် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
ဂိတ်စ်သည် GE စနစ်ကို ပရိုဂရမ်ရေးရန် အခြေခံမှစ၍ စိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။ သူ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အတွက် သင်္ချာဘာသာ အတန်းများအား လွတ်ငြိမ်းခွင့် ရခဲ့သည်။
သူ၏ ပထမဆုံး ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ်အား ၎င်းစက်နှင့် ရေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်း ပရိုဂရမ်မှာ ကွန်ပြုတာနှင့် ကစားရသော ဂိမ်းတစ်မျိုး (tic-tac-toe) ကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဂိတ်စ်သည် ယင်းစက်( ကွန်ပြူတာ )အား အတော်လေး စိတ်ဝင်စားခဲ့ပြီး၊ ဆော့ဖ်ဝဲ ကုတ်နံပါတ်များကို မည်ကဲ့သို့ ပြည့်စုံစွာ မှတ်ထားသနည်း ဆိုသည့်ကိစ္စအား အသည်းအသန် စိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။
ထိုအချိန်တွင် ရုတ်တရက် သူမှတ်မိသွားသည့် အရာမှာ “ ဒီစက်နဲ့ပက်သက်ပြီး အထဲမှာ သေသေသပ်သပ် လုပ်ထားတဲ့ အရာတစ်ခုခု ရှိရမယ်” ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
အမေများအသင်း၏ ရန်ပုံငွေ ပွဲ ပြီးသွားသောအခါ DEC PDP minicomputers (DEC PDP နည်းပညာ ကွန်ပြူတာငယ်လေးများ) အပါအဝင် ကွန်ပြူတာ၏ အချိန်နာရီ နှင့်ပက်သက်သည့် စနစ် များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ၎င်းစနစ်များထဲမှ တစ်ခုမှာ ကွန်ပြူတာ ကုမ္ပဏီီ တစ်ခုဖြစ်သော Computer Center Corporation (CCC) ၏ PDP-10 နည်းပညာ ဖြစ်ပြီး၊ ထို ကုမ္ပဏီမှာ Lakeside ကျောင်းမှ ကျောင်းသားလေးယောက်ဖြစ်သော ဂိတ်စ်၊ ပေါလ် အယ်လမ်၊ ရစ် ဝီလန်း၊ နှင့် ကန့်တ်အီဗန်စ် တို့အား နွေရာသီ ကွန်ပြုတာ သင်တန်းတက်ရန် ပိတ်ပင်ထားသော ကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည်။ ထိုပိတ်ပင်မှုမှာ ဂိတ်စ်တို့လေးယောက်၏ ပိုက်ဆံမပေးရဘဲ အသုံးပြုချိန် များများရစေရန် ကွန်ပြူတာ စနစ်တွေကို အဖျက်စနစ် ကလေးများထည့်သွင်းထားမှန်း သိရှိသွားချိန် မှစတင်ခဲ့သည်။
ထိုပိတ်ပင်မှု၏ အဆုံးတွင် ကျောင်းသားလေးယောက်က CCC ၏ဆော့ဖ်ဝဲ အတွင်းရှိ အဖျက်စနစ်ကလေးများ ကိုရှာပေးပြီး၊ အလဲအလှယ်အနေဖြင့် ကွန်ပြူတာ အသုံးပြုချိန် တိုးပေးခြင်း ကို ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ တယ်လီနည်းပညာ (Teletype) မှတဆင့် သုံးခြင်းထက် ဂိတ်စ်တို့က CCC ရုံးခန်းများသို့ သွားရောက်၍ FORTRAN,LISP နှင့် အခြားစက်များ၏ စနစ်များ အပါအဝင် ထည့်သွင်း အသုံးပြုထားသော ပရိုဂရမ် အမျိုးမျိုး၏ ကုတ်အရင်းအမြစ်ကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။
CCC ကုမ္ပဏီ နှင့် ပက်သက်ချိန်မှာ ၁၉၇၀ ခုနှစ် ထိ ဖြစ်ပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် ကုမ္ပဏီ သည် စီးပွားရေးလောက မှ ထွက်ခွါသွားခဲ့သည်။
နောက်တစ်နှစ်တွင် Information Sciences, Inc. မှ COBOL ဝန်ထမ်းများနှင့် ၎င်းတို့၏ လစာများကို ဖော်ပြရန်အတွက် ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ် တစ်ခုကို ရေးပေးရန် ကွန်ပြူတာအသုံးပြုချိန်နှင့် အခြားသော အဆင့်မြင့် အထောက်အပံ့ ပစ္စည်းများပါပေး၍ ငှားရမ်းခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်၏ ပရိုဂရမ်ရေးနိုင်သော အရည်အချင်းကို ကျောင်းစီမံအုပ်ချူပ်သည့် အဖွဲ့မှ သိရှိသွားပြီးနောက် ဂိတ်စ်က ကျောင်းသားများနှင့်၎င်းတို့၏ အတန်းများကို အချိန်ဇယား ပြုလုပ်ပေးသည့် ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ်ကို ရေးပေးခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်က ပရိုဂရမ်ရေးရာတွင် သူ့ စိတ်ကြိုက်ပြင်ပြီး ကျောင်းသူများများ ပါဝင်သော အတန်းချိန်များတွင် တက်ရောက်နိုင်ရန် ရေးခဲ့သည်။
နောက်ပိုင်းတွင် “စက်(ကွန်ပြူတာ) နဲ့အတူနေမှ အောင်မြင်မှုဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြနိုင်မှာမို့ ငါတော့ စက်နဲ့ဝေးရာမှာ နေဖို့ တော်တော်လေး ခက်မှာပဲ” လို့ ဂိတ်စ် က ပြောပြခဲ့သည်။ အသက် ၁၇ နှစ်တွင် ဂိတ်စ်သည် အယ်လမ်နှင့်အတူ အောင်မြင်မှုတစ်ခုကို ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းမှာ Intel 8008 processor တွင် traffic counters များ ပြုလုပ်နိုင်သည့် Traf-O-Data ကိုရေးနိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
၁၉၇၃ အစောပိုင်းတွင် ဘီလ်ဂိတ်စ် သည် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် အမတ်များအတွက် လွှတ်တော်နှင့်ပက်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များ၌ လုပ်ပေးခဲ့သေးသည်။
ဂိတ်စ်သည် ၁၉၇၃ တွင် Lakeside School မှ ကျောင်းပြီးခဲ့သည်။ သူ၏ SAT စာမေးပွဲ ရမှတ်မှာ ၁၆၀၀ တွင် ၁၅၉၀ ရရှိပြီး၊ Harvard College ကျောင်းကို ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဟားဒ်ဗတ်ကောလိပ်တွင် ကျောင်းတက်စဉ် ဂိတ်စ်အား နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏ စီအီးအို ဖြစ်လာစေရန် ပံ့ပိုးပေးသူ Steve Ballmer နှင့်တွေ့သည်။
ဒုတိယနှစ်ကျောင်းသားဘဝတွင် ဂိတ်စ်က algorithm for pancake ကို တီထွင်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် ဖြေရှင်းမရသည့် ပြဿနာ စီးရီးထဲမှ တစ်ခုကို အဖြေထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းကို သူ၏ ပရော်ဖက်ဆာ တစ်ဦးဖြစ်သူ Harry Lewis ၏ combinatorics ဘာသာရပ် အတန်းတစ်ချိန်တွင် ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်၏ အဖြေကို နောက်ပိုင်းတွင် စနစ်တကျ ပြန်လည်ရေးသားပြီး ဟားဒ်ဗတ်ရှိ ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင် Christos Papadimitriou ၏ စာတမ်းနှင့်တွဲ၍ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နှစ်သုံးဆယ်အတွင်း အမြန်ဆုံး ပုံစံတစ်ခု အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်သည် ဟားဒ်ဗတ်၌ ကျောင်းတက်စဉ်က ကျောင်းစာများအား အစီအစဉ်တကျ လေ့လာခဲ့သည် မဟုတ်ဘဲ အချိန်တော်တော်များများကို ကျောင်းရှိ ကွန်ပြူတာများနှင့်သာ ကုန်လွန်စေခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
သူသည် အယ်လမ် (Paul Allen) နှင့် အဆက်အသွယ် အမြဲရှိနေခဲ့ပြီး၊ ၁၉၇၄ နွေရာသီတွင် အယ်လမ်က Honeywell နည်းပညာ ကုမ္ပဏီ နှင့် ချိတ်ပေးခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းကပ်ရက် နှစ်တွင် Intel 8080 CPU တွင်အခြေခံသော MITS Altair 8800 နည်းပညာထွက်လာခဲ့သည်။ ဂိတ်စ် နှင့် အယ်လမ် (Paul Allen) တို့က ယင်းကို ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ဆော့ဖ်ဝဲကုမ္ပဏီ တစ်ခု စတင်ထူထောင်ရန်အတွက် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု အနေနှင့် မြင်နိုင်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်ကသူ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မိဘများနှင့် ပြောဆိုတိုင်ပင်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ် ၏ ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ဆော့ဖ်ဝဲကုမ္ပဏီထောင်ရန်အတွက် ပြင်းပြသော စိတ်ရှိနေကြာင်း သိသွားသော အခါ များစွာ အထောက်အပံ့ ပေးခဲ့သည်။
== မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ==
=== BASIC နည်းပညာဆိုင်ရာ ===
၁၉၇၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ Altair 8800 အီလက်ထရောနစ် နည်းပညာများ ခေတ်စားလာချိန်တွင် ဂိတ်စ်သည် microcomputer ကိုတီထွင်ခဲ့သည့် မိုက်ခရိုရှိ Instrumentation and Telemetry Systems (MITS) သို့ လှမ်း၍ ချိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ ကွန်ပြူတာနည်းစနစ်တစ်ခုအတွက် BASIC interpreter အဖြစ် သူနှင့် ကျန်အခြားသူများ လုပ်ဆောင်နေကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း လှမ်း၍ အသိပေးခြင်းဖြစ်သည်။
အမှန်တကယ်မှာ Altairကို ဂိတ်စ် နှင့် အယ်လမ် တို့ ပိုင်ဆိုင်ကြသည် မဟုတ်ပေ။ ၎င်းအတွက် ကုတ်နံပါတ်ကိုလည်း ရေးခဲ့ကြသည် မဟုတ်ပေ။ သူတို့ အနေနှင့် MITS ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို သာ ရရှိလိုခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ MITS ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သူ Ed Roberts က ဂိတ်စ်တို့၏ တီထွင်မှုအစမ်းသရုပ်ပြကိုကြည့်ရန် သဘောတူပြီး၊ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်ကြာသည့် သင်တန်းကာလ အတွင်းတွင် ဂိတ်စ်တို့က minicomputer တွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုနိုင်သည့် Altair နှင့် အလားတူ နည်းပညာ တစ်ခုကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုမှတဆင့် BASIC interpreter အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ခဲ့သည်။
Albuquerque ရှိ MITS ရုံးခန်းများတွင် ပြသခဲ့သော ဂိတ်စ်တို့၏ အစမ်းသရုပ်ပြမှုသည် အောင်မြင်ခဲ့ပြီး၊ ရလဒ်အနေနှင့် Altair BASIC အတွက် interpreter ကို တီထွင်ရန် MITS နှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ နိုဝင်ဘာလတွင် ပေါလ် အလ်လန်ကို MITS မှ အလုပ်ခန့်ခဲ့ပြီး၊ ဂိတ်စ်သည် Albuquerque ရှိ MITS တွင် ပေါလ်နှင့်အလုပ်လုပ်ရန် Harvard မှ ခဏခွင့်ယူခဲ့သည်။
သူတို့၏ စပ်တူ လုပ်ငန်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ကို “မိုက်ခရို-ဆော့ဖ်” ဟု အမည်ပေးခဲ့ပြီး၊ သူတို့၏ ပထမဆုံး ရုံးခန်းမှာ Albuquerque တွင် ဖြစ်သည်။
တစ်နှစ်အတွင်းတွင် hyphen ပြုတ်ကျသွားပြီး၊ ၁၉၇၆ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ကုမ္ပဏီနာမည်ကို “မိုက်ခရိုဆော့ဖ်” အဖြစ် New Mexico ရှိပြည်နယ်လက်ထောက်ရုံးတွင် မှတ်ပုံတင်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်သည်လည်း Harvard ကျောင်းသို့ ပြန်မသွားတော့ဘဲ ကျောင်းလည်းမပြီးဆုံးခဲ့ပေ။
အခြေခံ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် (Microsoft's BASIC) သည် ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များအကြား ရေပန်းစားခဲ့သည်။
သို့သော် ဈေးကွက်ထဲ မဖြန့်မီ ကော်ပီကို လူထုထံသို့ တိတ်တဆိတ် ဖြန့်လိုက်သည်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းကို အမြောက်အမြား ကော်ပီကူးပြီး ဆက်လက် ဖြန့်ချိခဲ့ကြသည်။
၁၉၇၆ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် MITS newsletter မှတဆင့် ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များထံသို့ စာရေးခဲ့သည်။ အဆိုပါစာတွင် MITS မှ ဆက်လက် ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ဖြန့်ဖြူးခြင်းမပြုပဲ တန်ရာတန်ကြေး ရသည်အထိ အဆင့်မြင့် ဆော့ဖ်ဝဲများကို ထိန်းသိမ်းထားမည် ဟု ဖော်ပြပါရှိသည်။
ယင်းစာမှာ ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များအကြား သိပ်ပြီး ရေပန်းမစားခဲ့သော်လည်း ဂိတ်စ်ကတော့ ဆော့ဖ်ဝဲ တီထွင်ထုတ်လုပ်သူများသည် တန်ရာတန်ကြေး ပြန်ရသင့်သည် ဟူသော သူ၏ ယုံကြည်ချက်အတိုင်းသာ ဆက်လက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
၁၉၇၆ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သည် MITS ၏ အရိပ်အောက်မှ ထွက်ပြီး၊ အမျိုးမျိုးသော ဝင်းဒိုး စနစ်များ အတွက် ပရိုဂရမ်ဆော့ဖ်ဝဲ များကို ဆက်လက် ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၉ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီ ကို Albuquerque မှ နေရာအသစ် ဖြစ်သော ဝါရှင်တန်ရှိ Bellevue သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏ အစောပိုင်းနှစ်များတွင် ဝန်ထမ်းများအားလုံးသည် ကုမ္ပဏီ လုပ်ငန်းများအတွက် များပြားကျယ်ပြန့်လှသော လုပ်ငန်းတာဝန်များကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြရသည်။
ဂိတ်စ်က လုပ်ငန်းအသေးစိတ်ကို အပေါ်စီးမှ မြင်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ ကုမ္ပဏီစည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများကို ရေးဆွဲခဲ့သည်။
ပထမ ငါးနှစ်တွင် ဂိတ်စ်က တောက်လျှောက် အသုံးပြုခဲ့သော ကုမ္ပဏီစည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများကို တစ်လိုင်းချင်းစီ ပြန်လည် သုံးသပ်ပြီး၊ သူမြင်သမျှ လိုအပ်ချက်တိုင်းကို ပြန်လည် ပြင်ဆင် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
=== IBM ကုမ္ပဏီ နှင့် စပ်တူလုပ် ===
၁၉၈၀ တွင် IBM မှ ၎င်းအသစ်ထုတ်လုပ်မည့် IBM PC အတွက် လိုအပ်နေသော BASIC interpreter ရေးရန် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သို့ ချဉ်းကပ်ခဲ့သည်။
IBM ကိုယ်စားလှယ် များက Operating System လိုအပ်နေကြောင်း ပြောသောအခါ ဂိတ်စ်က CP/M Operating System များ၌ အသုံးပြုနေကြ ဖြစ်သော Digital Research ( DRI ) ကို ညွှန်းသည်။
IBM နှင့် DRI တို့ ဆွေးနွေးကြခြင်း၌ သိပ်အဆင်မပြေခဲ့ကြ၊ သဘောတူစာချူပ် ချူပ်ဆိုနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ကြပေ။ IBM ကိုယ်စားလှယ် Jack Sams မှ စာချူပ် ချူပ်ဆိုနိုင်ခြင်းမရှိသည့် အကြောင်းရင်းကို နောက်တစ်နေ့ ဂိတ်စ် နှင့် တွေ့ တွေ့ချင်းတွင် ပြောပြခဲ့သည်။ တဆက်တည်းပင် သင့်တော်သော Operating System တစ်ခု ကို ရှာပေးလိုက်ပါ ဟုလည်း ပြောခဲ့သည်။
ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ် ကျော်လွန် ပြီးနောက် ဂိတ်စ်က 86-DOS (QDOS) ကို အသုံးပြုဖို့ အဆိုပြုခဲ့သည်။ Seattle Computer Products (SCP) တွင်ရှိစဉ် Tim Paterson မှ PC ၏ Hardware ပိုင်းအတွက် ရည်ရွယ်၍ ထုတ်လုပ်ခဲ့သော စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ CP/M နှင့် ခပ်ဆင်ဆင်တူသည့် Operating System တစ်ခုဖြစ်သည်။
မိုက်ခရိုဆော့ဖ်က SCP နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး၊ SPC ၏ တစ်ခုတည်းသောလိုင်စင်ရ အေးဂျင့် အနေနှင့် လုပ်ကိုင်ခွင့် ရပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် 86-DOS ၏ ပိုင်ရှင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ PC အတွက် Operating System အထိုင်ကျပြီးနောက် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်က IBM သို့ PC-DOS အဖြစ် ဒေါ်လာ ၅၀,၀၀၀ နှင့် အပြတ် ရောင်းချခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်က Operating System တွင် ကော်ပီ မူပိုင်ခွင့် ကိုတော့ လွှဲပြောင်းမပေးခဲ့ပေ။ အကြောင်းရင်းမှာ အခြားသော Hardware ရောင်းချသူများမှ IBM ၏ System ကို အတုပြုလုပ်ကြမည်ကို စိုးရိမ်၍ ဖြစ်သည်။
MS-DOS ၏ ရောင်းအားသည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ကို ဆော့ဖ်ဝဲ ထုတ်လုပ်မှုများ၏ အဓိက ကစားသမား နေရာရောက်အောင် ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
၁၉၈၁ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ်က မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီ ကို အစစအရာရာ ပြန်လည်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Washington ပြည်နယ်သို့ ပြန်လည်ပြောင်းရွှေ့ ရင်းနှီးမြှပ်နှံခဲ့ပြီး၊ ဂိတ်စ် မှ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ သမ္မတရာထူး နှင့်ဘုတ်အဖွဲ့ဝင် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးများဖြင့် ဆက်လက် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
=== Windows ===
၁၉၈၅ နိုဝင်ဘာ ၂၀ တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ဝင်းဒိုး ကို ပထမဆုံး ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ အခြားသော Operating System တစ်ခုဖြစ်သည့် OS/2 ကို ထုတ်လုပ်တော့မည် ဖြစ်၍ ဩဂုတ်လတွင်ပင် IBM နှင့် လက်တွဲ ဖြုတ်ခဲ့သည်။
ကုမ္ပဏီ နှစ်ခုစလုံးမှာ ပထမဆုံးသော System များကို အောင်မြင်စွာ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း တိုးပွားလာသော တီထွင်ကြံဆမှု ခြားနားချက်များက ၎င်းတို့အကြားရှိ မိတ်ဆွေဖြစ်မှုကို အနည်းငယ် ပျက်စီးစေခဲ့သည်။
၁၉၉၁ ခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ်က ကုမ္ပဏီ တွင်း မှတ်တမ်းတစ်ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းမှတ်တမ်းတွင် Operating System နှစ်ခု၏ အဆက်အစပ်မှာ ပြီးဆုံးပြီ ဖြစ်ကြောင်းနှင့် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သည် Windows NT kernel ထုတ်လုပ်ရန် အားထည့် လုပ်ဆောင်သွားမည် ဟု ကြေညာခဲ့သည်။
=== ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ စီမံခန့်ခွဲမှု ပုံစံ ===
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် စတင်ခဲ့သည့်အချိန် ၁၉၇၅ ခုနှစ် မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိတိုင်အောင် ဂိတ်စ်သည် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှု ဗျူဟာနှင့် ပက်သက်၍ အဓိက တာဝန်ယူထားသူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှုအတိုင်းအဆကို အလွန်အမင်း ချဲ့ထွင်ခဲ့ပြီး၊ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်မှ ဩဇာကြီးမားသော အောင်မြင်မှုနေရာ တစ်နေရာ ရောက်တိုင်း ဂိတ်စ်က ဉာဏ်ကြီးကြီးနှင့် စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။
အုပ်ချုပ်ရေး အရာရှိ တစ်ယောက်အနေဖြင့် ဂိတ်စ်က မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ရှိ အကြီးတန်း မန်နေဂျာများနှင့် ပရိုဂရမ် မန်နေဂျာများနှင့် မကြာခဏ ဆုံတွေ့တတ်သည်။
၎င်း Meeting များမှ ပထမဆုံး ကောက်ချက်ချသည်များမှာ ဂိတ်စ်သည် မန်နေဂျာများ၏ လုပ်ငန်း ဗျူဟာများ၊ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များ နှင့် ပက်သက်၍ လိုအပ်နေသည့် အပေါက်များကို ကုမ္ပဏီ၏ ရေရှည် အကျိုးအတွက် ထိခိုက်နိုင်သည် ဟုယူဆသည်နှင့် တပြိုင်နက်တည်း စကားစစ်ထိုးရန် အမြဲအဆင်သင့် ဖြစ်နေသူ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
သူသည် အစည်းအဝေးများ၏ တင်ပြချက်များ၊ ဆွေးနွေးချက်များ နှင့်ပက်သက်၍ ထင်မြင်ချက်များ ပေးရာတွင် “အဲ့ဒါကတော့ ကျွန်တော်ကြားဖူး သမျှထဲမှာ အရူးသွပ်ဆုံး အရာပဲ” “ခင်ဗျားအနေနဲ့ လက်ရှိခင်ဗျားရဲ့နည်းလမ်းတွေကို ပစ်ချပြီး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေနဲ့ ပေါင်းသင့်တယ်” စသဖြင့် ပြောလေ့ ရှိသည်။ ယင်းကဲ့သို့ မထိန်းနိုင်မသိမ်းနိုင် ပွင့်ထွက်လာသော ပြင်းထန်သည့် ဝေဖန်ချက်များကြောင့် ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်များ ရေးရာတွင် ဂိတ်စ် စိတ်တိုင်းကျသည် အထိ အသေးစိတ် ဂရုတစိုက် လုပ်ကြစေရန် ရည်ရွယ်ရင်းဖြစ်သည်။
သူ၏ အရေးပါသော လက်အောက်ဝန်ထမ်း များ အလုပ်လုပ်ရာတွင် အချိန်ဆွဲ နေတာကိုမြင်တိုင်း ဂိတ်စ် က ထေ့ထေ့ငေါ့ငေါ့ နှင့် ပြောတတ်သည်မှာ “ငါတော့ ဒီအပတ်ကုန်သွားတဲ့အထိ ဒီအလုပ်တစ်ခုတည်းကိုပဲ လုပ်ရမယ်” မိုက်ခရိုဆော့ဖ် မှာ ဂိတ်စ်လုပ်ခဲ့သလောက် အဓိက ကဏ္ဍကတော့ အုပ်ချူပ်ရေး နှင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်း ပါပဲ။
သို့သော် သူသည် အစောပိုင်းကာလများတွင် ဆော့ဖ်ဝဲတီထွင် ထုတ်လုပ်သူ အဖြစ် တက်တက်ကြွကြွ လုပ်ပေးခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ programming ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ ထုတ်လုပ်မှု များတွင် ဖြစ်သည်။ TRS-80 Model 100 line တွင် လုပ်နေစဉ် ကတည်းက ဂိတ်စ်သည် ကုမ္ပဏီ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အဓိက ရှေးရှု့သော အဖွဲ့ တစ်ခုကို တရားဝင် တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ သို့သော် ၁၉၈၉ နောက်ပိုင်းတွင် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှုများနှင့် ပက်သက်၍ ဦးဆောင်မောင်းနှင်နိုင်မည့် Code ကို ရေးသားခဲ့သည်။၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ် က ဒီလို နေ့စဉ် နေ့တိုင်း အလုပ်တွေ လုပ်မနေတော့ပဲ လာမည့် နှစ် နှစ်အတွင်းမှာ ပရဟိတ အလုပ်တွေအတွက်ပဲ အချိန်ပိုပေးတော့မယ် လို့ ကြေညာခဲ့သည်။
သူ၏ တာဝန်အများအပြားကို အားကိုးရတဲ့သူ နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Ray Ozzie နဲ့ Craig Mundie တို့ကို ခွဲပေးခဲ့သည်။ Ray Ozzie အား နေ့စဉ် အလုပ်များ( ရေတို ) စီမံခန့်ခွဲသည့် အပိုင်းကို လွှဲပေးပြီး၊ Craig Mundie ကိုတော့ ရေရှည် ထုတ်လုပ်မှုဗျူဟာ ပိုင်းဆိုင်ရာ အပိုင်းကို လွှဲပေးခဲ့သည်။
=== တရားရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ ===
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် လုပ်ငန်းများ၏ တရားရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များနှင့်ပက်သက်၍ ဂိတ်စ် ကသာလျှင် အဆုံးသတ် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချသူဖြစ်သည်။
၁၉၉၈ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် မိုင်ခရိုဆော့ဖ် ပြဿနာတွင်မူ ဂျာနယ်သမားများက ၎င်းသည် တမင်သက်သက် ကို မရေမရာ ထွက်ဆိုချက်ပေးခဲ့သည်ဟု မှတ်ချက်ပေးခဲ့ကြသည်။
ဂိတ်စ်က “ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း”၊ “ပက်သက်ခြင်း” နှင့် “ကျွန်ုပ်တို့” ဟူသော ဝေါဟာရများ၏ အဓိက အဓိပ္ပာယ် နှင့်ပက်သက်၍ ဝေါဟာရ ဆရာ David Boies နှင့် အငြင်းပွားခဲ့သည်။ BusinessWeek ဂျာနယ်မှ ဖော်ပြသည်မှာ “ဂတ်စ် ရဲ့ အစောပိုင်း သက်သေ ထွက်ဆိုချက် တွေမှာ “ကျွန်တော် မမှတ်မိတော့ဘူး” ဆိုတဲ့ ဇဇေဝါ အဖြေမျိုးကိုပဲ ပေးနေတဲ့အတွက် တရားသူကြီး အနေနဲ့တောင် ရယ်စရာဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ ပိုဆိုးတာက နည်းပညာ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဥပဒေကို မသိလို့ပါ ဆိုပြီးငြင်းပယ်ချက်တွေပေးတဲ့ အချက်တွေကို ဂိတ်စ် ရဲ့ အဝင်အထွက် အီးမေးလ် တွေက ရတဲ့ သတင်းအချက်အလက် အတိုအထွာ တွေပေါ် မူတည်ပြီး ပြုလုပ်တဲ့ တရားစွဲဆိုချက်တွေ က ပြန်လည် ချေပပြီးသား ဖြစ်နေတယ်လေ”
ဂိတ်စ်က နောက်ပိုင်းတွင် ပြောပြသည်မှာ သူ့ရဲ့စကားတွေ၊ အပြုအမူတွေကို ကြည့်ပြီး သူ့ရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်ဖို့ကြိုးစားတဲ့ ကောင်ကလေးတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရိုးရိုးလေးပဲ တုံ့ပြန်ခဲ့သည် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
သက်သေထွက်ဆိုနေစဉ် သူ့ရဲ့ အမူအရာနဲ့ပက်သက်၍ ပြောခဲ့သည်မှာ “ကျွန်တော်ဟာ ကောင်ကလေးတွေကို ခုခံနေခဲ့ရတာလား၊”…… ရှေ့နေခေါ်ပြီး ပြန်ချေပဖို့ကိုတောင် အပြစ်ရှိသလိုခံစားရတယ် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် “ကောင်းစွာ အရွယ်မရောက်သေးတဲ့ ကောင်ကလေးတွေကို အကြမ်းဖက်မှု” ဆိုတဲ့ ပြစ်ဒဏ်ဟာ ကျွန်တော့်ကို တော်တော်လေး စည်းကျပ် ခဲ့တာပဲ။
ဘယ်လိုပဲ ဂိတ်စ်အနေနဲ့ ငြင်းဆိုခဲ့ပေမယ့် တရားသူကြီးကတော့ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ဟာ လက်ဝါးကြီးအုပ် စီးပွားရေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ရုံသာမက ဈေးကွက် ယှဉ်ပြိုင်မှုကို ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး၊ အဆိုပါ အချက် နှစ်ခုစလုံးဟာ ရှားမန်း အက်ဥပဒေ (Sherman Antitrust Act) ကို ချိုးဖောက်ထားသည် ဟု စီရင်ချက်ခဲ့သည်။
=== Appearance in ads ===
ဂိတ်စ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၂၀၀၈ ကို ကြော်ငြာရန် အတွက် ကြော်ငြာစီးရီး တစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်အသုံးပြုခဲ့သည့် ပထမဆုံးသရုပ်ဆောင်မှာ Jerry Seinfeld ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် ဂိတ်စ်တို့သည် အစပိုင်းကသူစိမ်းများ ဖြစ်ကြပြီး၊သွားရင်းလာရင်း ရှော့ပင်းမောလ်တစ်ခုရှိ ဈေးလျှော့ထားသည့် ဖိနပ်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ရှေ့တွင် ဖိနပ်ဝယ်ရန် ကြိုးစား နေသည့် ဂိတ်စ်ကို Jerry Seinfeld က သတိထားမိပြီး၊ စက္ကန့် ၉၀ကြာ စကားပြောပြီးနောက် ဂိတ်စ်နှင့် ပထမဆုံး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကြော်ငြာခြင်း လုပ်ငန်း တွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
၎င်းတို့ တွေ့ဆုံချိန်မှာ ဖိနပ်ဆိုင်မှ ဝန်ထမ်းကောင်လေးသည် မစ္စတာဂိတ်စ်အား ဆိုဒ် တစ်ခုကြီးသည့် ဖိနပ်များကို ရောင်းချရန် ကြိုးစားနေသည့်အချိန် ဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်သည် ရှုးဖိနပ်များဝယ်ယူနေစဉ်တွင် သူ၏ Discount card ကို ကိုင်ဆောင်ထားခဲ့ပြီး၊ ယင်း Discount card ထဲမှ ဓာတ်ပုံမှာ ၁၉၇၇ ခုနှစ်က New Mexico ၌ ယဉ်တိုက်မှုနှင့် အဖမ်းခံရပြီးနောက် အနည်းငယ် ပြောင်းလဲထားခဲ့သော ပုံဖြစ်သည်။
သူတို့နှစ်ယောက် ရှော့ပင်းမော တစ်လျှောက်၌ လမ်းလျှောက်နေစဉ် Seinfeld က ဂိတ်စ် ကို ခင်ဗျားတခြားဆော့ဖ်ဝဲ တီထွင်ထုတ်လုပ်သူတွေကို စိတ်ဝင်စားပျော်ဝင်နေသလား လို့ မေးရာ ဂိတ်စ်က ဟုတ်ကဲ့ ဟု ဖြေသည်။ ထို့နောက် ထပ်မေးသည်မှာ “တကယ်လို့ သူတို့တွေက ကွန်ပြူတာတွေကို စားစရာတွေအဖြစ် ပြောင်းသွားအောင် လုပ်နေတယ်ဆိုရင်ရော” ဂိတ်စ်က ဟုတ်ကဲ့ ဟု ပဲ ဖြေပြန်သည်။
တစ်ချို့က Seinfeld ၏ တစ်ကိုယ်တော် ရှိုးပွဲဖြစ်သည့် “ဘာမှမရှိ (nothing)” နှင့်ပက်သက်၍ ဂါရဝပြုခြင်းတစ်မျိုး ဖြစ်သည် ဟု ပြောကြသည်။
ဒုတိယ အကြိမ် ကြော်ငြာစီးရီးတွင် ဂိတ်စ်နှင့် Seinfeld တို့သည် သာမန်မိသားစုတစ်စု၏ အိမ်လေးတွင် သာမန်လူတွေနှင့် အသားကျစေရန် ကြိုးစားနေသည့် အနေအထားဖြစ်သည်။
== မိုက်ခရိုဆော့မှ နောက်ပိုင်းကာလ ==
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် မှ နားပြီးကတည်းကပင် ဂိတ်စ်သည် သူ၏ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းလုပ်ငန်းများထဲမှ တစ်ခုမှာ
ယင်း ဗွီဒီယို အခွေများမှာ အများပြည်သူများအတွက် အွန်လိုင်း မှတဆင့် ကြည့်ချင်လျှင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ Tuva ပရောဂျက် ၌သာ ကြည့် နိုင်ကြမည် ဖြစ်သည်။
၂၀၁၀ ဧပြီလတွင် ဂိတ်စ် ကို Massachusetts Institute of Technology မှ လာရောက်လည်ပတ်၍ ကျောင်းသားများအား ဩဝါဒ စကားပြောကြားပေးရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်က ကျောင်းသားများအား အနာဂတ်တွင် ပေါ်ပေါက်လာမည့် ကမ္ဘာကြီး၏ အကျပ်အတည်းများ နှင့်ပက်သက်၍ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။
အရေးတော်ပုံအောင်ကိုအောင်ရမည်
== ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဘဝ ==
ဂိတ်စ်သည် Texas ရှိ Dallas တွင်နေထိုင်သော မလင်ဒါဖရက်ချ် နှင့် ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ သူတို့တွင် ကလေးသုံးယောက်ရှိပြီး၊ သမီးနှစ်ယောက်ဖြစ်သည့် အနက် Jennifer Katharine Gates ကို ၁၉၉၆ တွင် မွေး၍ Phoebe Adele Gates ကို ၂၀၀၂ တွင် မွေးခဲ့သည်။ သားဖြစ်သူ Rory John Gates ကိုတော့ ၁၉၉၉ တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
ဂိတ်စ် မိသားစု အိမ်သည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် နှင့် နီးစပ်သောအိမ်ကလေးဖြစ်ပြီး၊ Medina ရှိ Lake Washington ကို လှမ်းမြင်နိုင်သော တောင်တန်း ကလေးပေါ်၌ ဆောက်လုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဝါရှင်တန်၏ ပြည်နယ် အုပ်ချူပ်ရေးဌာနရှိ အများပြည်သူဆိုင်ရာ မှတ်တမ်းများအရ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ပစ္စည်းဥစ္စာ ပိုင်ဆိုင်မှု (အိမ်ယာ နှင့် လယ်မြေ) စုစုပေါင်း သည် ဒေါ်လာ၁၂၅ သန်း ရှိပြီး၊ တစ်နှစ်တာအတွက် ပစ္စည်းဥစ္စာ ပိုင်ဆိုင်မှုဆိုင်ရာ အခွန်ငွေ မှာ ၉၉၁,၀၀၀ ဒေါ်လာ ရှိသည်။ ဂိတ်စ်၏ ၆၆,၀၀၀ စတုရန်းပေ (၆၁၀၀ စတုရန်းမီတာ) ကျယ်သော မြေတွင် ပေ ၆၀ ( ၁၈ မီတာ) ကျယ်သော ရေအောက်တေးဂီတစနစ်ပါ ရေကူးကန်၊ စတုရန်းပေ ၂၅၀၀(၂၃၀ စတုရန်းမီတာ)ကျယ်သော အားကစားခန်းမ နှင့် စတုရန်းပေ ၁၀၀၀(၉၃ စတုရန်းမီတာ)ကျယ်သော ထမင်းစားခန်း တို့ ပါရှိသည်။
ဂိတ်စ် ၏ပုဂ္ဂလိက ရှာဖွေရရှိသော ချမ်းသာမှုများ တွင် ၁၉၉၄ ခုနှစ် လေလံပွဲမှ ဝယ်ယူခဲ့သော ဒေါ်လာ ၃၀.၈ သန်း တန် Codex Leicester အမည်ရှိ Leonardo da Vinci ၏ လက်ရာ လည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ဂိတ်စ်သည် စွန့်စားခန်းဝထ္ထုကြိုက်သူလည်း ဖြစ်သည်။ သူ့အိမ်ရှိ စာကြည့်တိုက် အကြီးကြီး၏ မျက်နှာကျက်ကို The Great Gatsby ဝထ္ထုထဲက အတိုင်း ဂူပေါက် လိုမျိုးဖြစ်အောင် ဆောက်လုပ်ထားခဲ့သည်။
သူသည် ကဒ်ဖြင့်ကစားနည်းအမျိုးမျိုး၊ တင်းနစ် နှင့် ဂေါက် ရိုက်ခြင်းများတွင် ပျော်မွေ့သည်။
ဂိတ်စ်သည် Forbes ၄၀၀ တွင် နံပါတ် ၁ နေရာ၌ ၁၉၉၃ မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်အထိ ရှိနေခဲ့ပြီး၊ Forbes ၏ ကမ္ဘာ့ အချမ်းသာဆုံးလူများ စာရင်းတွင် နံပါတ် ၁ နေရာကို ၁၉၉၅ မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ် အထိ နှင့် ၂၀၀၉ တွင်တစ်ကြိမ် ရှိနေခဲ့သည်။ ၁၉၉၉ တွင် ဂိတ်စ်၏ ပိုင်ဆိုင်မှုမှာ အကြမ်းဖျင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၁ ဘီလီယံ အထိ ဖြစ်သွားခဲ့ရာ မီဒီယာများမှ “Centibillionaire” လို့ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။
၂၀၀၀ပြည့်နှစ်မှ ဒေါ့-ကွန်ပူဖောင်း ပေါက်ကွဲပြီး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် စတော့ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်းပြုတ်ကျချိန်နှင့် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများစွာသို့ ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာ လှူဒါန်းအပြီး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် အမည်ခံ အဆောက်အအုံများမှာ တန်ဖိုးများ ပြုတ်ကျခဲ့တော့သည်။ ၂၀၀၆ မေလ အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ဂိတ်စ် က ပြောခဲ့သည်မှာ သူသည် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး စာရင်းဝင် တစ်ယောက်မဖြစ်ခဲ့ရင်ကောင်းမှာပဲ ဘာလို့ဆိုတော့ အဲ့ဒီစာရင်းဝင် အဖြစ် လူအများအာရုံစိုက်မှုကို ဝယ်ယူခဲ့သလို ဖြစ်နေလို့ပဲ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် အပြင် အခြားသောရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း ရှိသေးသည်။ ထိုလုပ်ငန်းများမှ ၂၀၀၆ တွင် လစာငွေ ၆၁၆,၆၆၇ ဒေါ်လာနှင့် အပိုငွေ ၃၅ဝ,ဝဝဝဒေါ်လာ စုစုပေါင်း ၉၆၆,၆၆၇ ဒေါ်လာ ရှာပေးနိုင်ခဲ့သည်။ 1989 တွင် Corbis ဒီဂျစ်တယ် ဓာတ်ပုံ ကုပ္မဏီကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၄ တွင် ဂိတ်စ်သည် ရေရှည်လက်တွဲခဲ့သော သူငယ်ချင်းအရင်း ဖြစ်သူ Warren Buffett ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကုမ္ပဏီ Berkshire Hathaway ၏ ဒါရိုက်တာ တစ်ယောက် ဖြစ်ခဲ့သည်။
၂၀၁၀ မတ်လတွင် ဘီလ်ဂိတ်စ်သည် ကားလို့စ်စလင်းမ် ၏ အောက် ဒုတိယ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး နေရာသို့ ကျဆင်းခဲ့သည်။
ပရဟိတ လုပ်ငန်းတွေများများ လုပ်ခြင်းအားဖြင့် လူအများရဲ့ အာရုံစိုက်မှု မြင့်တက်လာမှန်းသိသွားသောအခါ တခြားသူအများရဲ့ သူ့အပေါ်ထားရှိသော မျှော်လင့်ချက်တွေကို စတင်သိရှိလာခဲ့သည်။ Andrew Carnegie နှင့် John D. Rockefeller တို့၏ လုပ်ရပ်များကို လေ့လာခဲ့ပြီး၊ ၁၉၉၄တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏စတော့ရှယ်ယာအချို့ကို ရောင်းချ၍ William H. Gates Foundation ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဂိတ်စ်နှင့် ဇနီးသည်တို့ နှစ်ဦးပေါင်းစပ်၍ မိသားစုသုံးခုစာ Foundations များကို တစ်ခုတည်းသော Bill & Melinda Gates ပရဟိတ Foundation ကြီးတစ်ခု အဖြစ်တည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့ပေါ်တွင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု အရှိဆုံး လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည့် ပရဟိတ လုပ်ငန်း အဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခု အဖြစ် ရှိသည်။
အခြားသော Wellcome Trust (U.K ရှိပရဟိတ အဖွဲ့အစည်း) ကဲ့သို့သော ပရဟိတ လှူဒါန်းသည့် အဖွဲ့အစည်းကြီးများနှင့် မတူသည်မှာ ဂိတ်စ်သည် ငွေကြေးလှူဒါန်းရာတွင် အသုံးပြုသူအနေနှင့် မည်သို့ အသုံးချမည်နည်း ဆိုသည့်အချက် ပေါ်တွင်သာ မူတည်၍ အလှူငွေကို ပေးခြင်းဖြစ်သည်။
David Rockefeller ၏ ရက်ရောမှုနှင့် မြောက်မြားလှစွာသော ပရဟိတ အလှူများက အဓိက လွှမ်းမိုးမှု အနေနှင့် ဂုဏ်ပြုမှတ်တမ်း တင်ခံခဲ့ရသည်။
ဂိတ်စ်နှင့်သူ့အဖေက Rockefeller နှင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တွေ့ဆုံကြပြီး၊ Rockefeller မိသားစု၏ ပရဟိတလုပ်ရခြင်း ရည်ရွယ်ချက် ဖြစ်သော “အစိုးရတွေနဲ့ တခြားအဖွဲ့အစည်း တွေက မျက်ကွယ်ပြုထားကြတဲ့ ကမ္ဘာ့ ပြဿနာတွေနှင့် ပက်သက်၍ လှူဒါန်းခြင်း” ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်တွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပါဝင်ပုံစံချခဲ့ကြသည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Bill and Melinda Gates ဖောင်ဒေးရှင်းသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၂၈ဘီလီယံ လှူခဲ့ပြီးဖြစ်၍ အမေရိက ၏ ဒုတိယ အရက်ရောဆုံး ပရဟိတ လုပ်ငန်း ကြီး ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းဖောင်ဒေးရှင်းကြီးသည် ဝေဖန်မှုတစ်ချို့ကိုလည်း ခံယူခဲ့ရသေးသည်။ ယင်းဝေဖန်မှုမှာ ဤလှူဒါန်းငွေများမှာ ငွေအရင်းအနှီးအများအပြားကို ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ ထိုရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုမှာ အမြင့်ဆုံးသော အမြတ်ကိုပြန်လည်ရရှိခြင်း မရှိသေးပဲ ဖြစ်နေသည် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
၎င်းအတွက် ဖြေရှင်းချက်အနေနှင့် ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ဆင်းရဲခြင်းကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် လျာထားသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများထဲမှ စီးပွားရေးကျဆင်းလာသည့် ကုမ္ပဏီ များတွင် ရင်းနှီးမတည်ပေးခြင်းကို ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ ယင်း ကုမ္ပဏီများတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွားထိခိုက်စေသော ကုမ္ပဏီများနှင့် ဆေးဝါး ကုမ္ပဏီများ များပါဝင်ပြီး၊ ၎င်းတို့၏ထုတ်ကုန်များမှာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နေခြင်း မဟုတ်ကြပေ။ သတင်းမီဒီယာလောက၏ ဝေဖန်မှုများကို တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ၎င်း၏ ရင်းနှီးမတည်မှုများ၊ လှူဒါန်းမှုများအား လူမှုရေး တာဝန်ဝတ္တရားရှုထောင့်မှ ပြန်လည် ဆန်းစစ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ကုမ္ပဏီ၏ လုပ်ငန်းကိစ္စရပ်များအား ဆုံးဖြတ်သလို မဲပေးစနစ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီး သောအခါ ပြန်လည်ဆန်းစစ်ခြင်းအား ရပ်လိုက်ပြီး၊ ဖောင်ဒေးရှင်း၏ မူရင်းမူဝါဒဖြစ်သည့် အမြင့်ဆုံး အမြတ်အတွက် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်းမူဝါဒဖြင့်သာ ပြန်လည်ရပ်တည်ခဲ့သည်။ သူ၏ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုများအနက် ထက်ဝက်ကျော်ကို အာမခံ ရင်းနှီးမြုပ်နှံ ခြင်း၌ သာ ထည့်သွင်းခဲ့သည်။
=== အသိအမှတ်ပြုခံရမှုများ ===
၁၉၈၇ ခုနှစ် သူ၏၃၂နှစ်မြောက် မွေးနေ့ မတိုင်မီ နေ့အနည်းငယ် အလိုတွင် ဂိတ်စ်သည် Forbes' 400 ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးစာရင်းစာမျက်နှာများတွင် ဘီလျံနာ တစ်ယောက်အဖြစ် တရားဝင်ဖော်ပြခံရသည်။
မိမိဘာသာ ကြိုးစား၍ အောင်မြင်ခဲ့သော ဘီလျံနာများအနက် ကမ္ဘာ့အသက်အငယ်ဆုံး တစ်ယောက်အဖြစ် ၁.၂၅ ဘီလီယံ ဒေါ်လာ ပိုင်ဆိုင်ပြီး အရင်နှစ်က ပိုင်ဆိုင်မှု ( ပထမဆုံးပွဲဦးထွက်စာရင်းဝင်သည့် အချိန်) ထက် ဒေါ်လာသန်း၉၀၀ ကျော် ပိုခဲ့သည်။ တိုင်းမ် မဂ္ဂဇင်းမှ ဂိတ်စ်အား နှစ်ဆယ်ရာစုကို ကမ္ဘာ့လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ အယောက်တစ်ရာ အနက် တစ်ယောက် အဖြစ် သတ်မှတ်ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး၊ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅ နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်များ အတွက်လည်း ကမ္ဘာ့လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ အယောက်တစ်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။
တိုင်းမ် မဂ္ဂဇင်းမှဆက်လက်၍ ဂိတ်စ်၊ ဇနီးဖြစ်သူ Melindaနှင့် U2 အဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် အဆိုတော် Bano တို့အား သူတို့ပြုလုပ်ခဲ့သော လူသားချင်း ညှာတာထောက်ထားသည့် ကိစ္စရပ်များအတွက် ၂၀၀၅ ခုနှစ်၏ တစ်နှစ်တာအတွင်း အထူးချွန်ဆုံးသူများ အဖြစ် တစုတစည်းတည်း သတ်မှတ်ဖော်ပြခဲ့သည်။
၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် “ငါတို့ခေတ်ရဲ့သူရဲကောင်းများ” စာရင်းတွင် နံပါတ် ၁၈ နေရာ တွင် မဲ အများဆုံးရသည်။၁၉၉၉ ခုနှစ် Sunday Times Power စာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့ရ၊ စီအီးအိုမဂ္ဂဇင်း၏ ၁၉၉၄ ခုနှစ် တစ်နှစ်တာအတွင်း အကောင်းဆုံး စီအီးအို အဖြစ်၊ ၁၉၉၈ တွင် တိုင်းမ်မဂ္ဂဇင်း၏ “ထိပ်သီး ဆိုက်ဘာ အီလစ် ၅၀” တွင် နံပါတ် တစ် နေရာ၊ ၁၉၉၉ တွင် “အဆင့်အမြင့်ဆုံးElite ၁၀၀” တွင် နံပါတ် နှစ် နေရာနှင့် Guardian သတင်းစာတွင် ၂၀၀၁ ခုနှစ်၏ “မီဒီယာတွင် လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ ထိပ်သီး ၁၀၀” များတွင် ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။
၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိန် ကွန်ပြူတာ အသိုင်းအဝိုင်း၏ နှစ်ဆယ်ယောက်မြောက် ထင်ရှားကြော်ကြားသော အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရသည်။
ဂိတ်စ်သည် ပါရဂူဘွဲ့များကို ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် Nyenrode Business Universiteit, Breukelen, The Netherlands မှ၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် the Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden မှ၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် Waseda University, Tokyo, Japan မှ၊ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Harvard University နှင့် Tsinghua University, Beijing, China မှ၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် the Karolinska Institutet, Stockholm မှ၊ နှင့် ၂၀၀၉ ဇွန်လ တွင် Cambridge University တို့မှ ရရှိခဲ့သည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Peking University ၏ ယုံကြည်ရသော စေတနာ့ဝန်ထမ်း အကျိုးဆောင် အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရသည်။
၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် Queen Elizabeth II ဘုရင်မကြီး၏ အမိန့်နှင့် စေတနာ့ဝန်ထမ်း အကျိုးဆောင် သူရဲကောင်း ဘွဲ့ကို ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ထပ်မံ၍ အင်းဆက်ပိုးကောင်များလေ့လာသော ပညာရှင်များကို ဘီလ်ဂိတ်စ် ပန်းယဉ်ကောင်၊ အရစ်စတဲလစ် ဂိတ်စီ စသဖြင့် ဘီလ်ဂိတ်စ်နာမည် အစွဲပြု ခေါ်ဝေါ်စေခဲ့သည်။
၂၀၀၆ နိုဝင်ဘာလတွင် ဂိတ်စ်သည် ၎င်းတို့ ၏ကမ္ဘာတဝှန်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြသော ကျန်းမားရေးနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများ အတွက် Order of the Aztec Eagle ဆုကို ဇနီးဖြစ်သူနှင့် အတူ ရရှိခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် Mexico တွင်ပြုလုပ်ခဲ့သော Un país de lectores ပရိုဂရမ် အတွက် ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဂိတ်စ်သည် Franklin Institute ၏၂၀၁၀ Bower Award for Business Leadership ကို ၎င်း၏ လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်မှုများနှင့် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများအတွက် ချီးမြှင့်ခံရသည်။ ၂၀၁၀ တွင် အမေရိကန် ကင်းထောက် လူငယ်များ၏ Silver Buffalo Award ကို ရရှိသည်။ ၎င်းသည် အရွယ်ရောက်ပြီးလူငယ်များမှ လူငယ်များအတွက် အကျိုးဆောင်မှုအတွက် ချီးမြှင့်သော အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သည်။
=== ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ===
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံးတွင် ပေါင်းစပ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပြုထားသည့် ပုဂ္ဂလိက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နှင့် အကျိုးတူစုပေါင်း ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် LLC တွင် အမြောက်အမြား ရင်းနှီးခဲ့သည်။ LLC သည် ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ ထိန်းချူပ်မှုအောက်တွင် ရှိပြီး၊ ရုံးချူပ်မှာ အမေရိကန် အနောက်မြောက်အရပ်ရှိ Kirkland မြို့တော်တွင် တည်ရှိသည်။<br />
(က) ဘီလ်ဂိတ်စ်မှ bgC3 အမည်ရှိ အစိုးရ အကြံပေး ပညာရှင်များ ကုမ္ပဏီကို စတင်ထူထောင်ခဲ့ <br />
(ခ) Corbis အမည်ရှိ ဒီဂျစ်တယ် ဓာတ်ပုံ ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းလုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် လိုင်စင် အကျိုးဆောင် ကုမ္ပဏီ <br />
(ဂ) TerraPower အမည်ရှိ နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို ဒီဇိုင်း ကုမ္ပဏီ
အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်
== ကိုယ်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိ ==
ဂိတ်စ် အကြောင်းရေးထားသော စာအုပ်၂အုပ်ရှိသည်:
* ''[[The Road Ahead]]'' (1995)
* ''[[Business @ the Speed of Thought]]'' (1999)
== ရုပ်ရှင်များ ==
Gates has appeared in at least one film:
* ''Waiting For Superman''<ref>[http://abcnews.go.com/Entertainment/wireStory?id=9644610 Bill Gates Goes to Sundance, Offers an Education], ABC News, January 23, 2010</ref>
=== စာအုပ်များ ===
* {{Cite book|title=How to be a Billionaire: Proven Strategies from the Titans of Wealth|url=https://archive.org/details/howtobebillionai00mart|first=Martin|last=Fridson|year=2001|publisher=[[John Wiley & Sons]]|isbn=0471416177}}
* {{Cite book|title=The Road Ahead|url=https://archive.org/details/roadahead00gate_1|last=Gates|first=Bill |year=1996 |publisher=[[Penguin Books]] |isbn=0140260404 }}
* {{Cite book|title=Bill Gates (Biography (a & E))|first=Jeanne M.|last=Lesinski|year=2006|publisher=[[A&E Television Networks]]|isbn=0822570270}}
* {{Cite book|title =Gates: How Microsoft's Mogul Reinvented an Industry and Made Himself The Richest Man in America|isbn = 0671880748|year =1994|publisher =[[Touchstone Pictures]]|last=Manes|first=Stephen}}
* {{Cite book|first=James|last=Wallace|year=1993|title=Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire|url=https://archive.org/details/harddrivebillgat00wall_0|publisher=HarperCollins Publishers|location=New York|isbn=0471568864}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၅၅| |}}
[[Category:ကမ္ဘာကျော် လုပ်ငန်းရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:အမေရိကန် ဘီလျံနာများ]]
4ai41m4svs896k5qwcc8nqrr62xhaba
756647
756638
2022-08-28T18:18:32Z
Ninjastrikers
22896
[[Special:Contributions/103.203.132.147|103.203.132.147]] ([[User talk:103.203.132.147|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:37.111.1.170|37.111.1.170]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဘီလ် ဂိတ်
| post-nominals = <!-- Please see the FAQ and previous discussions on the article's talk page. Including post-nominals at the top of the infobox would give them an undue prominence in an article about an American who has no close association with the British realm. -->
| image = Bill Gates 2018.jpg<!-- Consensus in talk page for this image. If you want to change it go to talk page -->
| alt = Head and shoulders photo of Bill Gates
| caption = ဘီလ် ဂိတ် အား ၂၀၁၈ခုနှစ်၌ မြင်တွေ့ရစဉ်
| birth_name =ဝီလျံ ဟင်နရီ ဂိတ်စ် III
| birth_date = {{birth date and age|1955|10|28}}
| birth_place = ဆီအက်တယ် ၊ [[ဝါရှင်တန်ပြည်နယ်]] ၊ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]
| education = [[:en:Lakeside School (Seattle)|Lakeside School]], [[ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်]] (dropped out)
| alma_mater = <!--If there is anything that questions status of a subject as an alumnus of a university, it is not included in the alma mater/education section (i.e. reference Natalie Portman vs. Mark Zuckerberg)–both attended Harvard, one graduated, the other did not.-->
| occupation = {{hlist|Software developer၊| ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ| စွန့်ဦးတီထွင်သူ| ပရဟိတသမား}}
| net_worth = {{US$|၁၀၅.၆ ဘီလီယံ}} (မေ ၂၀၂၀)<ref name="Forbes profile" />
| known_for = မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ပူးတွဲ တည်ထောင်သူ
| years_active = ၁၉၇၅–လက်ရှိ
| title = {{indented plainlist|
*ပူးတွဲတည်ထောင်သူနှင့် ဘီလ်နှင့်မယ်လင်ဒါဂိတ်စ်ဖောင်ဒေးရှင်း၏ ပူးတွဲတည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:Branded Entertainment Network|Branded Entertainment Network]] တည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:TerraPower|TerraPower]] ပူးတွဲတည်ထောင်သူ
* ဥက္ကဋ္ဌနှင့် [[:en:Cascade Investment|Cascade Investment]] တည်ထောင်သူ
* မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ နည်းပညာအကြံပေး
}}
| boards =
| spouse = {{marriage|[[:en:Melinda Gates|မယ်လင်ဒါဂိတ်စ်]]|January 1, 1994}}
| children = ၃ ယောက်
| father = [[:en:Bill Gates Sr.|Bill Gates Sr.]]
| mother = [[:en:Mary Maxwell Gates|Mary Maxwell]]
| website = {{URL|https://www.gatesnotes.com/|gatesnotes.com}}
| signature = Bill Gates signature.svg
| signature_alt = Gates' signature
}}
'''ဝီလျံ ဟင်နရီ “ဘီလ်” ဂိတ်စ် (သုံး)''' (၁၉၅၅ ခု၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့သူ) သည် အမေရိကန်၏ ဩဇာတိက္ကမ ကြီးမားသော လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများတွင်လည်း နာမည်ကြီးသူဖြစ်ပြီး စာရေးဆရာ တစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ ဘီလ်ဂိတ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ဆော့ဖ်ဝဲ ကုမ္ပဏီ ကို ပေါလ် အယ်လန် Paul Allen နှင့်အတူ ပူးတွဲ တည်ထောင်ခဲ့သည်။
သူသည် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးစာရင်းတွင် ပထမ နေရာ၌ ၁၉၉၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၉ ခုနှစ်ထိ ( ၂၀၀၈ တွင်တတိယ အချမ်းသာဆုံးနေရာ ) အပြောင်းအလဲ မရှိဘဲ ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်တွင်ရှိနေသည့် အချိန်တွင် ဂိတ်စ်သည် စီအီးအိုနှင့် အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ ရာထူးများ ရရှိခဲ့ပြီး၊ ဘုံရှယ်ယာဈေးကွက်၏ ၈% အထက် ပိုင်ဆိုင်သောကြောင့် တစ်ဦးချင်းရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်သူအနေဖြင့် အမြင့်ဆုံးရှယ်ယာ ပိုင်ဆိုင်သူနေရာတွင် မပြောင်းမလဲပဲ ရှိနေခဲ့သည်။
ကိုယ်တိုင်သော်လည်းကောင်း၊ အခြားသူများနှင့် ပေါင်းစပ်၍လည်းကောင်း စာအုပ်ပေါင်းများစွာ ကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။
ဂိတ်စ် သည် ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ခေတ်ပြောင်းတော်လှန်ရေး၏ ထင်ရှားကြော်ကြားသော စွန့်ဦးတီထွင်သူများအနက် တစ်ယောက် အပါအဝင် ဖြစ်သည်။
အများသူငါတို့၏ လေးစားမှုကို ရရှိသော်လည်း၊ အချို့သော စက်ရုံအတွင်းဝန်ထမ်းများက ဂိတ်စ်၏ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များသည် အများနှင့်ယှဉ်ပြိုင် နိုင်ခြင်းမရှိဟု သုံးသပ်ဝေဖန်ကြသည်။ ၎င်းအမြင်သည် တရားရုံးများမှ တစ်ချို့သော ကိစ္စရပ်များတွင် တရားသေ ကိုင်စွဲထားသကဲ့သို့ အမြင်မျိုး ဖြစ်သည်။
နောက်ပိုင်းတွင် ဂိတ်စ်သည် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများကို အားထည့် လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် Bill & Melinda Gates Foundation ကို အမျိုးမျိုးသော ပရဟိတ လုပ်ငန်းများနှင့် သိပ္ပံသုတေသန လုပ်ငန်းများအတွက် တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလမှ စ၍ ဘီလ်ဂိတ်စ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ စီအီးအို အဖြစ်သာ ဆက်လက် လုပ်ကိုင်တော့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ ဥက္ကဋ္ဌ နေရာအဖြစ်ဆက်လက်နေပြီး၊ အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ နေရာကို စွန့်လွှတ်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ဇွန်လတွင် ဂိတ်စ် သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ အချိန်ပြည့်အလုပ်မှ အချိန်ပိုင်းအလုပ်သို့ ကူးပြောင်း ပြီး၊ Bill & Melinda Gates Foundation၏ အချိန်ပြည့် အလုပ်သို့ ကူးပြောင်းတော့မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။
သူ၏ လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ တာဝန်များကို Ray Ozzie နှင့် Craig Mundie တို့အား တဖြည်းဖြည်းချင်း လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ Ray Ozzieသည် အဓိကဆော့ဖ်ဝဲ ဖန်တီးသူ ဖြစ်ပြီး၊ Craig Mundieသည် သုတေသန အကြီးအကဲနှင့် နည်းဗျူဟာအရာရှိ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့သည် ဂိတ်စ်၏ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်နှင့်ပက်သက်သည့် နောက်ဆုံးနေ့ရက် ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ တရားဝင်ရာထူး မဟုတ်သည့် ဥက္ကဋ္ဌ နေရာကို ဆက်လက် တာဝန်ယူပေးထားသည်။
== ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ ငယ်စဉ်ဘဝ ==
ဘီလ်ဂိတ်စ် ကို Washington ရှိ Seattle တွင် အဖေ William H. Gates နှင့် Mary Maxwell Gates တို့ထံမှ ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ အဖေ William H. Gates သည် အင်္ဂလိပ်-ဂျာမန် လူမျိုးတစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ Mary Maxwell Gates သည် စကော့တလန်-အိုင်းရစ်ချ် လူမျိုး တစ်ဦးဖြစ်သည်။
လူလတ်တန်းစားအထက်တန်းလွှာ မိသားစုဖြစ်ပြီး၊ အဖေလုပ်သူမှာ ထင်ရှားသော ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သည်။ အမေလုပ်သူမှာ First Interstate BancSystem နှင့် the United Way မှ အုပ်ချုပ်ရေးဘုတ်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ သူမ၏ အဖေ J. W. Maxwell မှာ အမျိုးသားဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်တာဝန်ထမ်းခဲ့သူဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်တွင် Kristi (Kristianne) ဟုခေါ်သော အစ်မ တစ်ယောက်နှင့် Libby ဟုခေါ်သော ညီမ တစ်ယောက် ရှိသည်။
သူ၏ သူသည် ဂိတ်စ်မိသားစုတွင် လေးယောက်မြောက် နာမည်ဖြစ်သော်လည်း ဖခင်ဖြစ်သူ ထံ၌ နောက်ဆက်တွဲ အနေနှင့် III ပါရှိနေပြီး ဖြစ်သောကြောင့် William Gates III or "Trey" ဟုခေါ်ဆိုကြသည်။ အစောပိုင်းကာလ နှစ်များတွင် ဂိတ်စ်၏မိဘများမှာ အလယ်အလတ် တန်းစား ရုန်းကန်နေကြသူများ အဖြစ်သာ သူ၏ စိတ်ထဲတွင် မှတ်မိနေသည်။ ဘီလ်ဂိတ်စ်ကို အသက် ၁၃ နှစ်သားတွင် Lakeside မူလတန်းကြိုကျောင်း၌ စတင်အပ်နှံသည်။
ဘီလ်ဂိတ်စ် ကိုးတန်း (Eighth grade) ရောက်တော့ အမေများအသင်း မှ Lakeside ကျောင်းရှိ ကျောင်းသားများအတွက် အဆင့်မြင့် ပရင်တာတစ်မျိုးဖြစ်သည့် (ASR-33 teletype) (ဆာဗာထိုင်ထားသော ကွန်ပြုတာမှတဆင့် ပရင်တာလှမ်းထုတ်နိုင်သော) နှင့် ၎င်း၏ ဆက်စပ်ပစ္စည်းအဖြစ်သုံးရန် GE ကွန်ပြူတာ တစုံအား ဝယ်ယူရန် ရန်ပုံငွေရှာဖွေရေး ကျောင်းဈေးပွဲတော် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
ဂိတ်စ်သည် GE စနစ်ကို ပရိုဂရမ်ရေးရန် အခြေခံမှစ၍ စိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။ သူ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အတွက် သင်္ချာဘာသာ အတန်းများအား လွတ်ငြိမ်းခွင့် ရခဲ့သည်။
သူ၏ ပထမဆုံး ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ်အား ၎င်းစက်နှင့် ရေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်း ပရိုဂရမ်မှာ ကွန်ပြုတာနှင့် ကစားရသော ဂိမ်းတစ်မျိုး (tic-tac-toe) ကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဂိတ်စ်သည် ယင်းစက်( ကွန်ပြူတာ )အား အတော်လေး စိတ်ဝင်စားခဲ့ပြီး၊ ဆော့ဖ်ဝဲ ကုတ်နံပါတ်များကို မည်ကဲ့သို့ ပြည့်စုံစွာ မှတ်ထားသနည်း ဆိုသည့်ကိစ္စအား အသည်းအသန် စိတ်ဝင်စားခဲ့သည်။
ထိုအချိန်တွင် ရုတ်တရက် သူမှတ်မိသွားသည့် အရာမှာ “ ဒီစက်နဲ့ပက်သက်ပြီး အထဲမှာ သေသေသပ်သပ် လုပ်ထားတဲ့ အရာတစ်ခုခု ရှိရမယ်” ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
အမေများအသင်း၏ ရန်ပုံငွေ ပွဲ ပြီးသွားသောအခါ DEC PDP minicomputers (DEC PDP နည်းပညာ ကွန်ပြူတာငယ်လေးများ) အပါအဝင် ကွန်ပြူတာ၏ အချိန်နာရီ နှင့်ပက်သက်သည့် စနစ် များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ၎င်းစနစ်များထဲမှ တစ်ခုမှာ ကွန်ပြူတာ ကုမ္ပဏီီ တစ်ခုဖြစ်သော Computer Center Corporation (CCC) ၏ PDP-10 နည်းပညာ ဖြစ်ပြီး၊ ထို ကုမ္ပဏီမှာ Lakeside ကျောင်းမှ ကျောင်းသားလေးယောက်ဖြစ်သော ဂိတ်စ်၊ ပေါလ် အယ်လမ်၊ ရစ် ဝီလန်း၊ နှင့် ကန့်တ်အီဗန်စ် တို့အား နွေရာသီ ကွန်ပြုတာ သင်တန်းတက်ရန် ပိတ်ပင်ထားသော ကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည်။ ထိုပိတ်ပင်မှုမှာ ဂိတ်စ်တို့လေးယောက်၏ ပိုက်ဆံမပေးရဘဲ အသုံးပြုချိန် များများရစေရန် ကွန်ပြူတာ စနစ်တွေကို အဖျက်စနစ် ကလေးများထည့်သွင်းထားမှန်း သိရှိသွားချိန် မှစတင်ခဲ့သည်။
ထိုပိတ်ပင်မှု၏ အဆုံးတွင် ကျောင်းသားလေးယောက်က CCC ၏ဆော့ဖ်ဝဲ အတွင်းရှိ အဖျက်စနစ်ကလေးများ ကိုရှာပေးပြီး၊ အလဲအလှယ်အနေဖြင့် ကွန်ပြူတာ အသုံးပြုချိန် တိုးပေးခြင်း ကို ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ တယ်လီနည်းပညာ (Teletype) မှတဆင့် သုံးခြင်းထက် ဂိတ်စ်တို့က CCC ရုံးခန်းများသို့ သွားရောက်၍ FORTRAN,LISP နှင့် အခြားစက်များ၏ စနစ်များ အပါအဝင် ထည့်သွင်း အသုံးပြုထားသော ပရိုဂရမ် အမျိုးမျိုး၏ ကုတ်အရင်းအမြစ်ကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။
CCC ကုမ္ပဏီ နှင့် ပက်သက်ချိန်မှာ ၁၉၇၀ ခုနှစ် ထိ ဖြစ်ပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် ကုမ္ပဏီ သည် စီးပွားရေးလောက မှ ထွက်ခွါသွားခဲ့သည်။
နောက်တစ်နှစ်တွင် Information Sciences, Inc. မှ COBOL ဝန်ထမ်းများနှင့် ၎င်းတို့၏ လစာများကို ဖော်ပြရန်အတွက် ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ် တစ်ခုကို ရေးပေးရန် ကွန်ပြူတာအသုံးပြုချိန်နှင့် အခြားသော အဆင့်မြင့် အထောက်အပံ့ ပစ္စည်းများပါပေး၍ ငှားရမ်းခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်၏ ပရိုဂရမ်ရေးနိုင်သော အရည်အချင်းကို ကျောင်းစီမံအုပ်ချူပ်သည့် အဖွဲ့မှ သိရှိသွားပြီးနောက် ဂိတ်စ်က ကျောင်းသားများနှင့်၎င်းတို့၏ အတန်းများကို အချိန်ဇယား ပြုလုပ်ပေးသည့် ကွန်ပြူတာ ပရိုဂရမ်ကို ရေးပေးခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်က ပရိုဂရမ်ရေးရာတွင် သူ့ စိတ်ကြိုက်ပြင်ပြီး ကျောင်းသူများများ ပါဝင်သော အတန်းချိန်များတွင် တက်ရောက်နိုင်ရန် ရေးခဲ့သည်။
နောက်ပိုင်းတွင် “စက်(ကွန်ပြူတာ) နဲ့အတူနေမှ အောင်မြင်မှုဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြနိုင်မှာမို့ ငါတော့ စက်နဲ့ဝေးရာမှာ နေဖို့ တော်တော်လေး ခက်မှာပဲ” လို့ ဂိတ်စ် က ပြောပြခဲ့သည်။ အသက် ၁၇ နှစ်တွင် ဂိတ်စ်သည် အယ်လမ်နှင့်အတူ အောင်မြင်မှုတစ်ခုကို ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းမှာ Intel 8008 processor တွင် traffic counters များ ပြုလုပ်နိုင်သည့် Traf-O-Data ကိုရေးနိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
၁၉၇၃ အစောပိုင်းတွင် ဘီလ်ဂိတ်စ် သည် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် အမတ်များအတွက် လွှတ်တော်နှင့်ပက်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များ၌ လုပ်ပေးခဲ့သေးသည်။
ဂိတ်စ်သည် ၁၉၇၃ တွင် Lakeside School မှ ကျောင်းပြီးခဲ့သည်။ သူ၏ SAT စာမေးပွဲ ရမှတ်မှာ ၁၆၀၀ တွင် ၁၅၉၀ ရရှိပြီး၊ Harvard College ကျောင်းကို ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဟားဒ်ဗတ်ကောလိပ်တွင် ကျောင်းတက်စဉ် ဂိတ်စ်အား နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏ စီအီးအို ဖြစ်လာစေရန် ပံ့ပိုးပေးသူ Steve Ballmer နှင့်တွေ့သည်။
ဒုတိယနှစ်ကျောင်းသားဘဝတွင် ဂိတ်စ်က algorithm for pancake ကို တီထွင်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် ဖြေရှင်းမရသည့် ပြဿနာ စီးရီးထဲမှ တစ်ခုကို အဖြေထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းကို သူ၏ ပရော်ဖက်ဆာ တစ်ဦးဖြစ်သူ Harry Lewis ၏ combinatorics ဘာသာရပ် အတန်းတစ်ချိန်တွင် ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်၏ အဖြေကို နောက်ပိုင်းတွင် စနစ်တကျ ပြန်လည်ရေးသားပြီး ဟားဒ်ဗတ်ရှိ ကွန်ပြူတာ သိပ္ပံပညာရှင် Christos Papadimitriou ၏ စာတမ်းနှင့်တွဲ၍ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နှစ်သုံးဆယ်အတွင်း အမြန်ဆုံး ပုံစံတစ်ခု အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်သည် ဟားဒ်ဗတ်၌ ကျောင်းတက်စဉ်က ကျောင်းစာများအား အစီအစဉ်တကျ လေ့လာခဲ့သည် မဟုတ်ဘဲ အချိန်တော်တော်များများကို ကျောင်းရှိ ကွန်ပြူတာများနှင့်သာ ကုန်လွန်စေခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
သူသည် အယ်လမ် (Paul Allen) နှင့် အဆက်အသွယ် အမြဲရှိနေခဲ့ပြီး၊ ၁၉၇၄ နွေရာသီတွင် အယ်လမ်က Honeywell နည်းပညာ ကုမ္ပဏီ နှင့် ချိတ်ပေးခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းကပ်ရက် နှစ်တွင် Intel 8080 CPU တွင်အခြေခံသော MITS Altair 8800 နည်းပညာထွက်လာခဲ့သည်။ ဂိတ်စ် နှင့် အယ်လမ် (Paul Allen) တို့က ယင်းကို ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ဆော့ဖ်ဝဲကုမ္ပဏီ တစ်ခု စတင်ထူထောင်ရန်အတွက် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု အနေနှင့် မြင်နိုင်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်ကသူ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မိဘများနှင့် ပြောဆိုတိုင်ပင်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ် ၏ ကိုယ်ပိုင်ကွန်ပြူတာ ဆော့ဖ်ဝဲကုမ္ပဏီထောင်ရန်အတွက် ပြင်းပြသော စိတ်ရှိနေကြာင်း သိသွားသော အခါ များစွာ အထောက်အပံ့ ပေးခဲ့သည်။
== မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ==
=== BASIC နည်းပညာဆိုင်ရာ ===
၁၉၇၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ Altair 8800 အီလက်ထရောနစ် နည်းပညာများ ခေတ်စားလာချိန်တွင် ဂိတ်စ်သည် microcomputer ကိုတီထွင်ခဲ့သည့် မိုက်ခရိုရှိ Instrumentation and Telemetry Systems (MITS) သို့ လှမ်း၍ ချိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ ကွန်ပြူတာနည်းစနစ်တစ်ခုအတွက် BASIC interpreter အဖြစ် သူနှင့် ကျန်အခြားသူများ လုပ်ဆောင်နေကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း လှမ်း၍ အသိပေးခြင်းဖြစ်သည်။
အမှန်တကယ်မှာ Altairကို ဂိတ်စ် နှင့် အယ်လမ် တို့ ပိုင်ဆိုင်ကြသည် မဟုတ်ပေ။ ၎င်းအတွက် ကုတ်နံပါတ်ကိုလည်း ရေးခဲ့ကြသည် မဟုတ်ပေ။ သူတို့ အနေနှင့် MITS ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို သာ ရရှိလိုခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ MITS ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သူ Ed Roberts က ဂိတ်စ်တို့၏ တီထွင်မှုအစမ်းသရုပ်ပြကိုကြည့်ရန် သဘောတူပြီး၊ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်ကြာသည့် သင်တန်းကာလ အတွင်းတွင် ဂိတ်စ်တို့က minicomputer တွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုနိုင်သည့် Altair နှင့် အလားတူ နည်းပညာ တစ်ခုကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုမှတဆင့် BASIC interpreter အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ခဲ့သည်။
Albuquerque ရှိ MITS ရုံးခန်းများတွင် ပြသခဲ့သော ဂိတ်စ်တို့၏ အစမ်းသရုပ်ပြမှုသည် အောင်မြင်ခဲ့ပြီး၊ ရလဒ်အနေနှင့် Altair BASIC အတွက် interpreter ကို တီထွင်ရန် MITS နှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ နိုဝင်ဘာလတွင် ပေါလ် အလ်လန်ကို MITS မှ အလုပ်ခန့်ခဲ့ပြီး၊ ဂိတ်စ်သည် Albuquerque ရှိ MITS တွင် ပေါလ်နှင့်အလုပ်လုပ်ရန် Harvard မှ ခဏခွင့်ယူခဲ့သည်။
သူတို့၏ စပ်တူ လုပ်ငန်းလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ကို “မိုက်ခရို-ဆော့ဖ်” ဟု အမည်ပေးခဲ့ပြီး၊ သူတို့၏ ပထမဆုံး ရုံးခန်းမှာ Albuquerque တွင် ဖြစ်သည်။
တစ်နှစ်အတွင်းတွင် hyphen ပြုတ်ကျသွားပြီး၊ ၁၉၇၆ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ကုမ္ပဏီနာမည်ကို “မိုက်ခရိုဆော့ဖ်” အဖြစ် New Mexico ရှိပြည်နယ်လက်ထောက်ရုံးတွင် မှတ်ပုံတင်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်သည်လည်း Harvard ကျောင်းသို့ ပြန်မသွားတော့ဘဲ ကျောင်းလည်းမပြီးဆုံးခဲ့ပေ။
အခြေခံ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် (Microsoft's BASIC) သည် ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များအကြား ရေပန်းစားခဲ့သည်။
သို့သော် ဈေးကွက်ထဲ မဖြန့်မီ ကော်ပီကို လူထုထံသို့ တိတ်တဆိတ် ဖြန့်လိုက်သည်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းကို အမြောက်အမြား ကော်ပီကူးပြီး ဆက်လက် ဖြန့်ချိခဲ့ကြသည်။
၁၉၇၆ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် MITS newsletter မှတဆင့် ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များထံသို့ စာရေးခဲ့သည်။ အဆိုပါစာတွင် MITS မှ ဆက်လက် ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ဖြန့်ဖြူးခြင်းမပြုပဲ တန်ရာတန်ကြေး ရသည်အထိ အဆင့်မြင့် ဆော့ဖ်ဝဲများကို ထိန်းသိမ်းထားမည် ဟု ဖော်ပြပါရှိသည်။
ယင်းစာမှာ ကွန်ပြူတာ ဝါသနာရှင်များအကြား သိပ်ပြီး ရေပန်းမစားခဲ့သော်လည်း ဂိတ်စ်ကတော့ ဆော့ဖ်ဝဲ တီထွင်ထုတ်လုပ်သူများသည် တန်ရာတန်ကြေး ပြန်ရသင့်သည် ဟူသော သူ၏ ယုံကြည်ချက်အတိုင်းသာ ဆက်လက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
၁၉၇၆ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သည် MITS ၏ အရိပ်အောက်မှ ထွက်ပြီး၊ အမျိုးမျိုးသော ဝင်းဒိုး စနစ်များ အတွက် ပရိုဂရမ်ဆော့ဖ်ဝဲ များကို ဆက်လက် ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၉ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီ ကို Albuquerque မှ နေရာအသစ် ဖြစ်သော ဝါရှင်တန်ရှိ Bellevue သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏ အစောပိုင်းနှစ်များတွင် ဝန်ထမ်းများအားလုံးသည် ကုမ္ပဏီ လုပ်ငန်းများအတွက် များပြားကျယ်ပြန့်လှသော လုပ်ငန်းတာဝန်များကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြရသည်။
ဂိတ်စ်က လုပ်ငန်းအသေးစိတ်ကို အပေါ်စီးမှ မြင်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ ကုမ္ပဏီစည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများကို ရေးဆွဲခဲ့သည်။
ပထမ ငါးနှစ်တွင် ဂိတ်စ်က တောက်လျှောက် အသုံးပြုခဲ့သော ကုမ္ပဏီစည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများကို တစ်လိုင်းချင်းစီ ပြန်လည် သုံးသပ်ပြီး၊ သူမြင်သမျှ လိုအပ်ချက်တိုင်းကို ပြန်လည် ပြင်ဆင် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
=== IBM ကုမ္ပဏီ နှင့် စပ်တူလုပ် ===
၁၉၈၀ တွင် IBM မှ ၎င်းအသစ်ထုတ်လုပ်မည့် IBM PC အတွက် လိုအပ်နေသော BASIC interpreter ရေးရန် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သို့ ချဉ်းကပ်ခဲ့သည်။
IBM ကိုယ်စားလှယ် များက Operating System လိုအပ်နေကြောင်း ပြောသောအခါ ဂိတ်စ်က CP/M Operating System များ၌ အသုံးပြုနေကြ ဖြစ်သော Digital Research ( DRI ) ကို ညွှန်းသည်။
IBM နှင့် DRI တို့ ဆွေးနွေးကြခြင်း၌ သိပ်အဆင်မပြေခဲ့ကြ၊ သဘောတူစာချူပ် ချူပ်ဆိုနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ကြပေ။ IBM ကိုယ်စားလှယ် Jack Sams မှ စာချူပ် ချူပ်ဆိုနိုင်ခြင်းမရှိသည့် အကြောင်းရင်းကို နောက်တစ်နေ့ ဂိတ်စ် နှင့် တွေ့ တွေ့ချင်းတွင် ပြောပြခဲ့သည်။ တဆက်တည်းပင် သင့်တော်သော Operating System တစ်ခု ကို ရှာပေးလိုက်ပါ ဟုလည်း ပြောခဲ့သည်။
ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ် ကျော်လွန် ပြီးနောက် ဂိတ်စ်က 86-DOS (QDOS) ကို အသုံးပြုဖို့ အဆိုပြုခဲ့သည်။ Seattle Computer Products (SCP) တွင်ရှိစဉ် Tim Paterson မှ PC ၏ Hardware ပိုင်းအတွက် ရည်ရွယ်၍ ထုတ်လုပ်ခဲ့သော စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ CP/M နှင့် ခပ်ဆင်ဆင်တူသည့် Operating System တစ်ခုဖြစ်သည်။
မိုက်ခရိုဆော့ဖ်က SCP နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး၊ SPC ၏ တစ်ခုတည်းသောလိုင်စင်ရ အေးဂျင့် အနေနှင့် လုပ်ကိုင်ခွင့် ရပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် 86-DOS ၏ ပိုင်ရှင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ PC အတွက် Operating System အထိုင်ကျပြီးနောက် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်က IBM သို့ PC-DOS အဖြစ် ဒေါ်လာ ၅၀,၀၀၀ နှင့် အပြတ် ရောင်းချခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်က Operating System တွင် ကော်ပီ မူပိုင်ခွင့် ကိုတော့ လွှဲပြောင်းမပေးခဲ့ပေ။ အကြောင်းရင်းမှာ အခြားသော Hardware ရောင်းချသူများမှ IBM ၏ System ကို အတုပြုလုပ်ကြမည်ကို စိုးရိမ်၍ ဖြစ်သည်။
MS-DOS ၏ ရောင်းအားသည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ကို ဆော့ဖ်ဝဲ ထုတ်လုပ်မှုများ၏ အဓိက ကစားသမား နေရာရောက်အောင် ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
၁၉၈၁ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ်က မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီ ကို အစစအရာရာ ပြန်လည်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Washington ပြည်နယ်သို့ ပြန်လည်ပြောင်းရွှေ့ ရင်းနှီးမြှပ်နှံခဲ့ပြီး၊ ဂိတ်စ် မှ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ သမ္မတရာထူး နှင့်ဘုတ်အဖွဲ့ဝင် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးများဖြင့် ဆက်လက် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
=== Windows ===
၁၉၈၅ နိုဝင်ဘာ ၂၀ တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ဝင်းဒိုး ကို ပထမဆုံး ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ အခြားသော Operating System တစ်ခုဖြစ်သည့် OS/2 ကို ထုတ်လုပ်တော့မည် ဖြစ်၍ ဩဂုတ်လတွင်ပင် IBM နှင့် လက်တွဲ ဖြုတ်ခဲ့သည်။
ကုမ္ပဏီ နှစ်ခုစလုံးမှာ ပထမဆုံးသော System များကို အောင်မြင်စွာ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း တိုးပွားလာသော တီထွင်ကြံဆမှု ခြားနားချက်များက ၎င်းတို့အကြားရှိ မိတ်ဆွေဖြစ်မှုကို အနည်းငယ် ပျက်စီးစေခဲ့သည်။
၁၉၉၁ ခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ်က ကုမ္ပဏီ တွင်း မှတ်တမ်းတစ်ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းမှတ်တမ်းတွင် Operating System နှစ်ခု၏ အဆက်အစပ်မှာ ပြီးဆုံးပြီ ဖြစ်ကြောင်းနှင့် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်သည် Windows NT kernel ထုတ်လုပ်ရန် အားထည့် လုပ်ဆောင်သွားမည် ဟု ကြေညာခဲ့သည်။
=== ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ စီမံခန့်ခွဲမှု ပုံစံ ===
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် စတင်ခဲ့သည့်အချိန် ၁၉၇၅ ခုနှစ် မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိတိုင်အောင် ဂိတ်စ်သည် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှု ဗျူဟာနှင့် ပက်သက်၍ အဓိက တာဝန်ယူထားသူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှုအတိုင်းအဆကို အလွန်အမင်း ချဲ့ထွင်ခဲ့ပြီး၊ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်မှ ဩဇာကြီးမားသော အောင်မြင်မှုနေရာ တစ်နေရာ ရောက်တိုင်း ဂိတ်စ်က ဉာဏ်ကြီးကြီးနှင့် စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။
အုပ်ချုပ်ရေး အရာရှိ တစ်ယောက်အနေဖြင့် ဂိတ်စ်က မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ရှိ အကြီးတန်း မန်နေဂျာများနှင့် ပရိုဂရမ် မန်နေဂျာများနှင့် မကြာခဏ ဆုံတွေ့တတ်သည်။
၎င်း Meeting များမှ ပထမဆုံး ကောက်ချက်ချသည်များမှာ ဂိတ်စ်သည် မန်နေဂျာများ၏ လုပ်ငန်း ဗျူဟာများ၊ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များ နှင့် ပက်သက်၍ လိုအပ်နေသည့် အပေါက်များကို ကုမ္ပဏီ၏ ရေရှည် အကျိုးအတွက် ထိခိုက်နိုင်သည် ဟုယူဆသည်နှင့် တပြိုင်နက်တည်း စကားစစ်ထိုးရန် အမြဲအဆင်သင့် ဖြစ်နေသူ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
သူသည် အစည်းအဝေးများ၏ တင်ပြချက်များ၊ ဆွေးနွေးချက်များ နှင့်ပက်သက်၍ ထင်မြင်ချက်များ ပေးရာတွင် “အဲ့ဒါကတော့ ကျွန်တော်ကြားဖူး သမျှထဲမှာ အရူးသွပ်ဆုံး အရာပဲ” “ခင်ဗျားအနေနဲ့ လက်ရှိခင်ဗျားရဲ့နည်းလမ်းတွေကို ပစ်ချပြီး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေနဲ့ ပေါင်းသင့်တယ်” စသဖြင့် ပြောလေ့ ရှိသည်။ ယင်းကဲ့သို့ မထိန်းနိုင်မသိမ်းနိုင် ပွင့်ထွက်လာသော ပြင်းထန်သည့် ဝေဖန်ချက်များကြောင့် ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်များ ရေးရာတွင် ဂိတ်စ် စိတ်တိုင်းကျသည် အထိ အသေးစိတ် ဂရုတစိုက် လုပ်ကြစေရန် ရည်ရွယ်ရင်းဖြစ်သည်။
သူ၏ အရေးပါသော လက်အောက်ဝန်ထမ်း များ အလုပ်လုပ်ရာတွင် အချိန်ဆွဲ နေတာကိုမြင်တိုင်း ဂိတ်စ် က ထေ့ထေ့ငေါ့ငေါ့ နှင့် ပြောတတ်သည်မှာ “ငါတော့ ဒီအပတ်ကုန်သွားတဲ့အထိ ဒီအလုပ်တစ်ခုတည်းကိုပဲ လုပ်ရမယ်” မိုက်ခရိုဆော့ဖ် မှာ ဂိတ်စ်လုပ်ခဲ့သလောက် အဓိက ကဏ္ဍကတော့ အုပ်ချူပ်ရေး နှင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်း ပါပဲ။
သို့သော် သူသည် အစောပိုင်းကာလများတွင် ဆော့ဖ်ဝဲတီထွင် ထုတ်လုပ်သူ အဖြစ် တက်တက်ကြွကြွ လုပ်ပေးခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ programming ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ ထုတ်လုပ်မှု များတွင် ဖြစ်သည်။ TRS-80 Model 100 line တွင် လုပ်နေစဉ် ကတည်းက ဂိတ်စ်သည် ကုမ္ပဏီ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အဓိက ရှေးရှု့သော အဖွဲ့ တစ်ခုကို တရားဝင် တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ သို့သော် ၁၉၈၉ နောက်ပိုင်းတွင် ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်လုပ်မှုများနှင့် ပက်သက်၍ ဦးဆောင်မောင်းနှင်နိုင်မည့် Code ကို ရေးသားခဲ့သည်။၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဂိတ်စ် က ဒီလို နေ့စဉ် နေ့တိုင်း အလုပ်တွေ လုပ်မနေတော့ပဲ လာမည့် နှစ် နှစ်အတွင်းမှာ ပရဟိတ အလုပ်တွေအတွက်ပဲ အချိန်ပိုပေးတော့မယ် လို့ ကြေညာခဲ့သည်။
သူ၏ တာဝန်အများအပြားကို အားကိုးရတဲ့သူ နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Ray Ozzie နဲ့ Craig Mundie တို့ကို ခွဲပေးခဲ့သည်။ Ray Ozzie အား နေ့စဉ် အလုပ်များ( ရေတို ) စီမံခန့်ခွဲသည့် အပိုင်းကို လွှဲပေးပြီး၊ Craig Mundie ကိုတော့ ရေရှည် ထုတ်လုပ်မှုဗျူဟာ ပိုင်းဆိုင်ရာ အပိုင်းကို လွှဲပေးခဲ့သည်။
=== တရားရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ ===
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် လုပ်ငန်းများ၏ တရားရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များနှင့်ပက်သက်၍ ဂိတ်စ် ကသာလျှင် အဆုံးသတ် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချသူဖြစ်သည်။
၁၉၉၈ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် မိုင်ခရိုဆော့ဖ် ပြဿနာတွင်မူ ဂျာနယ်သမားများက ၎င်းသည် တမင်သက်သက် ကို မရေမရာ ထွက်ဆိုချက်ပေးခဲ့သည်ဟု မှတ်ချက်ပေးခဲ့ကြသည်။
ဂိတ်စ်က “ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း”၊ “ပက်သက်ခြင်း” နှင့် “ကျွန်ုပ်တို့” ဟူသော ဝေါဟာရများ၏ အဓိက အဓိပ္ပာယ် နှင့်ပက်သက်၍ ဝေါဟာရ ဆရာ David Boies နှင့် အငြင်းပွားခဲ့သည်။ BusinessWeek ဂျာနယ်မှ ဖော်ပြသည်မှာ “ဂတ်စ် ရဲ့ အစောပိုင်း သက်သေ ထွက်ဆိုချက် တွေမှာ “ကျွန်တော် မမှတ်မိတော့ဘူး” ဆိုတဲ့ ဇဇေဝါ အဖြေမျိုးကိုပဲ ပေးနေတဲ့အတွက် တရားသူကြီး အနေနဲ့တောင် ရယ်စရာဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ ပိုဆိုးတာက နည်းပညာ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဥပဒေကို မသိလို့ပါ ဆိုပြီးငြင်းပယ်ချက်တွေပေးတဲ့ အချက်တွေကို ဂိတ်စ် ရဲ့ အဝင်အထွက် အီးမေးလ် တွေက ရတဲ့ သတင်းအချက်အလက် အတိုအထွာ တွေပေါ် မူတည်ပြီး ပြုလုပ်တဲ့ တရားစွဲဆိုချက်တွေ က ပြန်လည် ချေပပြီးသား ဖြစ်နေတယ်လေ”
ဂိတ်စ်က နောက်ပိုင်းတွင် ပြောပြသည်မှာ သူ့ရဲ့စကားတွေ၊ အပြုအမူတွေကို ကြည့်ပြီး သူ့ရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်ဖို့ကြိုးစားတဲ့ ကောင်ကလေးတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရိုးရိုးလေးပဲ တုံ့ပြန်ခဲ့သည် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
သက်သေထွက်ဆိုနေစဉ် သူ့ရဲ့ အမူအရာနဲ့ပက်သက်၍ ပြောခဲ့သည်မှာ “ကျွန်တော်ဟာ ကောင်ကလေးတွေကို ခုခံနေခဲ့ရတာလား၊”…… ရှေ့နေခေါ်ပြီး ပြန်ချေပဖို့ကိုတောင် အပြစ်ရှိသလိုခံစားရတယ် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် “ကောင်းစွာ အရွယ်မရောက်သေးတဲ့ ကောင်ကလေးတွေကို အကြမ်းဖက်မှု” ဆိုတဲ့ ပြစ်ဒဏ်ဟာ ကျွန်တော့်ကို တော်တော်လေး စည်းကျပ် ခဲ့တာပဲ။
ဘယ်လိုပဲ ဂိတ်စ်အနေနဲ့ ငြင်းဆိုခဲ့ပေမယ့် တရားသူကြီးကတော့ မိုက်ခရိုဆော့ဖ်ဟာ လက်ဝါးကြီးအုပ် စီးပွားရေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ရုံသာမက ဈေးကွက် ယှဉ်ပြိုင်မှုကို ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး၊ အဆိုပါ အချက် နှစ်ခုစလုံးဟာ ရှားမန်း အက်ဥပဒေ (Sherman Antitrust Act) ကို ချိုးဖောက်ထားသည် ဟု စီရင်ချက်ခဲ့သည်။
=== Appearance in ads ===
ဂိတ်စ်သည် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၂၀၀၈ ကို ကြော်ငြာရန် အတွက် ကြော်ငြာစီးရီး တစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ဂိတ်စ်အသုံးပြုခဲ့သည့် ပထမဆုံးသရုပ်ဆောင်မှာ Jerry Seinfeld ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် ဂိတ်စ်တို့သည် အစပိုင်းကသူစိမ်းများ ဖြစ်ကြပြီး၊သွားရင်းလာရင်း ရှော့ပင်းမောလ်တစ်ခုရှိ ဈေးလျှော့ထားသည့် ဖိနပ်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ရှေ့တွင် ဖိနပ်ဝယ်ရန် ကြိုးစား နေသည့် ဂိတ်စ်ကို Jerry Seinfeld က သတိထားမိပြီး၊ စက္ကန့် ၉၀ကြာ စကားပြောပြီးနောက် ဂိတ်စ်နှင့် ပထမဆုံး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ကြော်ငြာခြင်း လုပ်ငန်း တွင် ပါဝင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
၎င်းတို့ တွေ့ဆုံချိန်မှာ ဖိနပ်ဆိုင်မှ ဝန်ထမ်းကောင်လေးသည် မစ္စတာဂိတ်စ်အား ဆိုဒ် တစ်ခုကြီးသည့် ဖိနပ်များကို ရောင်းချရန် ကြိုးစားနေသည့်အချိန် ဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်သည် ရှုးဖိနပ်များဝယ်ယူနေစဉ်တွင် သူ၏ Discount card ကို ကိုင်ဆောင်ထားခဲ့ပြီး၊ ယင်း Discount card ထဲမှ ဓာတ်ပုံမှာ ၁၉၇၇ ခုနှစ်က New Mexico ၌ ယဉ်တိုက်မှုနှင့် အဖမ်းခံရပြီးနောက် အနည်းငယ် ပြောင်းလဲထားခဲ့သော ပုံဖြစ်သည်။
သူတို့နှစ်ယောက် ရှော့ပင်းမော တစ်လျှောက်၌ လမ်းလျှောက်နေစဉ် Seinfeld က ဂိတ်စ် ကို ခင်ဗျားတခြားဆော့ဖ်ဝဲ တီထွင်ထုတ်လုပ်သူတွေကို စိတ်ဝင်စားပျော်ဝင်နေသလား လို့ မေးရာ ဂိတ်စ်က ဟုတ်ကဲ့ ဟု ဖြေသည်။ ထို့နောက် ထပ်မေးသည်မှာ “တကယ်လို့ သူတို့တွေက ကွန်ပြူတာတွေကို စားစရာတွေအဖြစ် ပြောင်းသွားအောင် လုပ်နေတယ်ဆိုရင်ရော” ဂိတ်စ်က ဟုတ်ကဲ့ ဟု ပဲ ဖြေပြန်သည်။
တစ်ချို့က Seinfeld ၏ တစ်ကိုယ်တော် ရှိုးပွဲဖြစ်သည့် “ဘာမှမရှိ (nothing)” နှင့်ပက်သက်၍ ဂါရဝပြုခြင်းတစ်မျိုး ဖြစ်သည် ဟု ပြောကြသည်။
ဒုတိယ အကြိမ် ကြော်ငြာစီးရီးတွင် ဂိတ်စ်နှင့် Seinfeld တို့သည် သာမန်မိသားစုတစ်စု၏ အိမ်လေးတွင် သာမန်လူတွေနှင့် အသားကျစေရန် ကြိုးစားနေသည့် အနေအထားဖြစ်သည်။
== မိုက်ခရိုဆော့မှ နောက်ပိုင်းကာလ ==
မိုက်ခရိုဆော့ဖ် မှ နားပြီးကတည်းကပင် ဂိတ်စ်သည် သူ၏ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းလုပ်ငန်းများထဲမှ တစ်ခုမှာ
ယင်း ဗွီဒီယို အခွေများမှာ အများပြည်သူများအတွက် အွန်လိုင်း မှတဆင့် ကြည့်ချင်လျှင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ်၏ Tuva ပရောဂျက် ၌သာ ကြည့် နိုင်ကြမည် ဖြစ်သည်။
၂၀၁၀ ဧပြီလတွင် ဂိတ်စ် ကို Massachusetts Institute of Technology မှ လာရောက်လည်ပတ်၍ ကျောင်းသားများအား ဩဝါဒ စကားပြောကြားပေးရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ဂိတ်စ်က ကျောင်းသားများအား အနာဂတ်တွင် ပေါ်ပေါက်လာမည့် ကမ္ဘာကြီး၏ အကျပ်အတည်းများ နှင့်ပက်သက်၍ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။
== ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဘဝ ==
ဂိတ်စ်သည် Texas ရှိ Dallas တွင်နေထိုင်သော မလင်ဒါဖရက်ချ် နှင့် ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ သူတို့တွင် ကလေးသုံးယောက်ရှိပြီး၊ သမီးနှစ်ယောက်ဖြစ်သည့် အနက် Jennifer Katharine Gates ကို ၁၉၉၆ တွင် မွေး၍ Phoebe Adele Gates ကို ၂၀၀၂ တွင် မွေးခဲ့သည်။ သားဖြစ်သူ Rory John Gates ကိုတော့ ၁၉၉၉ တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။
ဂိတ်စ် မိသားစု အိမ်သည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် နှင့် နီးစပ်သောအိမ်ကလေးဖြစ်ပြီး၊ Medina ရှိ Lake Washington ကို လှမ်းမြင်နိုင်သော တောင်တန်း ကလေးပေါ်၌ ဆောက်လုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဝါရှင်တန်၏ ပြည်နယ် အုပ်ချူပ်ရေးဌာနရှိ အများပြည်သူဆိုင်ရာ မှတ်တမ်းများအရ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ပစ္စည်းဥစ္စာ ပိုင်ဆိုင်မှု (အိမ်ယာ နှင့် လယ်မြေ) စုစုပေါင်း သည် ဒေါ်လာ၁၂၅ သန်း ရှိပြီး၊ တစ်နှစ်တာအတွက် ပစ္စည်းဥစ္စာ ပိုင်ဆိုင်မှုဆိုင်ရာ အခွန်ငွေ မှာ ၉၉၁,၀၀၀ ဒေါ်လာ ရှိသည်။ ဂိတ်စ်၏ ၆၆,၀၀၀ စတုရန်းပေ (၆၁၀၀ စတုရန်းမီတာ) ကျယ်သော မြေတွင် ပေ ၆၀ ( ၁၈ မီတာ) ကျယ်သော ရေအောက်တေးဂီတစနစ်ပါ ရေကူးကန်၊ စတုရန်းပေ ၂၅၀၀(၂၃၀ စတုရန်းမီတာ)ကျယ်သော အားကစားခန်းမ နှင့် စတုရန်းပေ ၁၀၀၀(၉၃ စတုရန်းမီတာ)ကျယ်သော ထမင်းစားခန်း တို့ ပါရှိသည်။
ဂိတ်စ် ၏ပုဂ္ဂလိက ရှာဖွေရရှိသော ချမ်းသာမှုများ တွင် ၁၉၉၄ ခုနှစ် လေလံပွဲမှ ဝယ်ယူခဲ့သော ဒေါ်လာ ၃၀.၈ သန်း တန် Codex Leicester အမည်ရှိ Leonardo da Vinci ၏ လက်ရာ လည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ဂိတ်စ်သည် စွန့်စားခန်းဝထ္ထုကြိုက်သူလည်း ဖြစ်သည်။ သူ့အိမ်ရှိ စာကြည့်တိုက် အကြီးကြီး၏ မျက်နှာကျက်ကို The Great Gatsby ဝထ္ထုထဲက အတိုင်း ဂူပေါက် လိုမျိုးဖြစ်အောင် ဆောက်လုပ်ထားခဲ့သည်။
သူသည် ကဒ်ဖြင့်ကစားနည်းအမျိုးမျိုး၊ တင်းနစ် နှင့် ဂေါက် ရိုက်ခြင်းများတွင် ပျော်မွေ့သည်။
ဂိတ်စ်သည် Forbes ၄၀၀ တွင် နံပါတ် ၁ နေရာ၌ ၁၉၉၃ မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်အထိ ရှိနေခဲ့ပြီး၊ Forbes ၏ ကမ္ဘာ့ အချမ်းသာဆုံးလူများ စာရင်းတွင် နံပါတ် ၁ နေရာကို ၁၉၉၅ မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ် အထိ နှင့် ၂၀၀၉ တွင်တစ်ကြိမ် ရှိနေခဲ့သည်။ ၁၉၉၉ တွင် ဂိတ်စ်၏ ပိုင်ဆိုင်မှုမှာ အကြမ်းဖျင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၁ ဘီလီယံ အထိ ဖြစ်သွားခဲ့ရာ မီဒီယာများမှ “Centibillionaire” လို့ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။
၂၀၀၀ပြည့်နှစ်မှ ဒေါ့-ကွန်ပူဖောင်း ပေါက်ကွဲပြီး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် စတော့ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်းပြုတ်ကျချိန်နှင့် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများစွာသို့ ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာ လှူဒါန်းအပြီး မိုက်ခရိုဆော့ဖ် အမည်ခံ အဆောက်အအုံများမှာ တန်ဖိုးများ ပြုတ်ကျခဲ့တော့သည်။ ၂၀၀၆ မေလ အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ဂိတ်စ် က ပြောခဲ့သည်မှာ သူသည် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး စာရင်းဝင် တစ်ယောက်မဖြစ်ခဲ့ရင်ကောင်းမှာပဲ ဘာလို့ဆိုတော့ အဲ့ဒီစာရင်းဝင် အဖြစ် လူအများအာရုံစိုက်မှုကို ဝယ်ယူခဲ့သလို ဖြစ်နေလို့ပဲ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
ဂိတ်စ်တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် အပြင် အခြားသောရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း ရှိသေးသည်။ ထိုလုပ်ငန်းများမှ ၂၀၀၆ တွင် လစာငွေ ၆၁၆,၆၆၇ ဒေါ်လာနှင့် အပိုငွေ ၃၅ဝ,ဝဝဝဒေါ်လာ စုစုပေါင်း ၉၆၆,၆၆၇ ဒေါ်လာ ရှာပေးနိုင်ခဲ့သည်။ 1989 တွင် Corbis ဒီဂျစ်တယ် ဓာတ်ပုံ ကုပ္မဏီကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၄ တွင် ဂိတ်စ်သည် ရေရှည်လက်တွဲခဲ့သော သူငယ်ချင်းအရင်း ဖြစ်သူ Warren Buffett ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကုမ္ပဏီ Berkshire Hathaway ၏ ဒါရိုက်တာ တစ်ယောက် ဖြစ်ခဲ့သည်။
၂၀၁၀ မတ်လတွင် ဘီလ်ဂိတ်စ်သည် ကားလို့စ်စလင်းမ် ၏ အောက် ဒုတိယ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး နေရာသို့ ကျဆင်းခဲ့သည်။
ပရဟိတ လုပ်ငန်းတွေများများ လုပ်ခြင်းအားဖြင့် လူအများရဲ့ အာရုံစိုက်မှု မြင့်တက်လာမှန်းသိသွားသောအခါ တခြားသူအများရဲ့ သူ့အပေါ်ထားရှိသော မျှော်လင့်ချက်တွေကို စတင်သိရှိလာခဲ့သည်။ Andrew Carnegie နှင့် John D. Rockefeller တို့၏ လုပ်ရပ်များကို လေ့လာခဲ့ပြီး၊ ၁၉၉၄တွင် မိုက်ခရိုဆော့ဖ် ၏စတော့ရှယ်ယာအချို့ကို ရောင်းချ၍ William H. Gates Foundation ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဂိတ်စ်နှင့် ဇနီးသည်တို့ နှစ်ဦးပေါင်းစပ်၍ မိသားစုသုံးခုစာ Foundations များကို တစ်ခုတည်းသော Bill & Melinda Gates ပရဟိတ Foundation ကြီးတစ်ခု အဖြစ်တည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့ပေါ်တွင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု အရှိဆုံး လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည့် ပရဟိတ လုပ်ငန်း အဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခု အဖြစ် ရှိသည်။
အခြားသော Wellcome Trust (U.K ရှိပရဟိတ အဖွဲ့အစည်း) ကဲ့သို့သော ပရဟိတ လှူဒါန်းသည့် အဖွဲ့အစည်းကြီးများနှင့် မတူသည်မှာ ဂိတ်စ်သည် ငွေကြေးလှူဒါန်းရာတွင် အသုံးပြုသူအနေနှင့် မည်သို့ အသုံးချမည်နည်း ဆိုသည့်အချက် ပေါ်တွင်သာ မူတည်၍ အလှူငွေကို ပေးခြင်းဖြစ်သည်။
David Rockefeller ၏ ရက်ရောမှုနှင့် မြောက်မြားလှစွာသော ပရဟိတ အလှူများက အဓိက လွှမ်းမိုးမှု အနေနှင့် ဂုဏ်ပြုမှတ်တမ်း တင်ခံခဲ့ရသည်။
ဂိတ်စ်နှင့်သူ့အဖေက Rockefeller နှင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တွေ့ဆုံကြပြီး၊ Rockefeller မိသားစု၏ ပရဟိတလုပ်ရခြင်း ရည်ရွယ်ချက် ဖြစ်သော “အစိုးရတွေနဲ့ တခြားအဖွဲ့အစည်း တွေက မျက်ကွယ်ပြုထားကြတဲ့ ကမ္ဘာ့ ပြဿနာတွေနှင့် ပက်သက်၍ လှူဒါန်းခြင်း” ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်တွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပါဝင်ပုံစံချခဲ့ကြသည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Bill and Melinda Gates ဖောင်ဒေးရှင်းသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၂၈ဘီလီယံ လှူခဲ့ပြီးဖြစ်၍ အမေရိက ၏ ဒုတိယ အရက်ရောဆုံး ပရဟိတ လုပ်ငန်း ကြီး ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းဖောင်ဒေးရှင်းကြီးသည် ဝေဖန်မှုတစ်ချို့ကိုလည်း ခံယူခဲ့ရသေးသည်။ ယင်းဝေဖန်မှုမှာ ဤလှူဒါန်းငွေများမှာ ငွေအရင်းအနှီးအများအပြားကို ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ ထိုရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုမှာ အမြင့်ဆုံးသော အမြတ်ကိုပြန်လည်ရရှိခြင်း မရှိသေးပဲ ဖြစ်နေသည် ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
၎င်းအတွက် ဖြေရှင်းချက်အနေနှင့် ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ဆင်းရဲခြင်းကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် လျာထားသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများထဲမှ စီးပွားရေးကျဆင်းလာသည့် ကုမ္ပဏီ များတွင် ရင်းနှီးမတည်ပေးခြင်းကို ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ ယင်း ကုမ္ပဏီများတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွားထိခိုက်စေသော ကုမ္ပဏီများနှင့် ဆေးဝါး ကုမ္ပဏီများ များပါဝင်ပြီး၊ ၎င်းတို့၏ထုတ်ကုန်များမှာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နေခြင်း မဟုတ်ကြပေ။ သတင်းမီဒီယာလောက၏ ဝေဖန်မှုများကို တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဖောင်ဒေးရှင်းမှ ၎င်း၏ ရင်းနှီးမတည်မှုများ၊ လှူဒါန်းမှုများအား လူမှုရေး တာဝန်ဝတ္တရားရှုထောင့်မှ ပြန်လည် ဆန်းစစ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ကုမ္ပဏီ၏ လုပ်ငန်းကိစ္စရပ်များအား ဆုံးဖြတ်သလို မဲပေးစနစ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီး သောအခါ ပြန်လည်ဆန်းစစ်ခြင်းအား ရပ်လိုက်ပြီး၊ ဖောင်ဒေးရှင်း၏ မူရင်းမူဝါဒဖြစ်သည့် အမြင့်ဆုံး အမြတ်အတွက် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်းမူဝါဒဖြင့်သာ ပြန်လည်ရပ်တည်ခဲ့သည်။ သူ၏ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုများအနက် ထက်ဝက်ကျော်ကို အာမခံ ရင်းနှီးမြုပ်နှံ ခြင်း၌ သာ ထည့်သွင်းခဲ့သည်။
=== အသိအမှတ်ပြုခံရမှုများ ===
၁၉၈၇ ခုနှစ် သူ၏၃၂နှစ်မြောက် မွေးနေ့ မတိုင်မီ နေ့အနည်းငယ် အလိုတွင် ဂိတ်စ်သည် Forbes' 400 ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးစာရင်းစာမျက်နှာများတွင် ဘီလျံနာ တစ်ယောက်အဖြစ် တရားဝင်ဖော်ပြခံရသည်။
မိမိဘာသာ ကြိုးစား၍ အောင်မြင်ခဲ့သော ဘီလျံနာများအနက် ကမ္ဘာ့အသက်အငယ်ဆုံး တစ်ယောက်အဖြစ် ၁.၂၅ ဘီလီယံ ဒေါ်လာ ပိုင်ဆိုင်ပြီး အရင်နှစ်က ပိုင်ဆိုင်မှု ( ပထမဆုံးပွဲဦးထွက်စာရင်းဝင်သည့် အချိန်) ထက် ဒေါ်လာသန်း၉၀၀ ကျော် ပိုခဲ့သည်။ တိုင်းမ် မဂ္ဂဇင်းမှ ဂိတ်စ်အား နှစ်ဆယ်ရာစုကို ကမ္ဘာ့လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ အယောက်တစ်ရာ အနက် တစ်ယောက် အဖြစ် သတ်မှတ်ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး၊ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅ နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်များ အတွက်လည်း ကမ္ဘာ့လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ အယောက်တစ်ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။
တိုင်းမ် မဂ္ဂဇင်းမှဆက်လက်၍ ဂိတ်စ်၊ ဇနီးဖြစ်သူ Melindaနှင့် U2 အဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် အဆိုတော် Bano တို့အား သူတို့ပြုလုပ်ခဲ့သော လူသားချင်း ညှာတာထောက်ထားသည့် ကိစ္စရပ်များအတွက် ၂၀၀၅ ခုနှစ်၏ တစ်နှစ်တာအတွင်း အထူးချွန်ဆုံးသူများ အဖြစ် တစုတစည်းတည်း သတ်မှတ်ဖော်ပြခဲ့သည်။
၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် “ငါတို့ခေတ်ရဲ့သူရဲကောင်းများ” စာရင်းတွင် နံပါတ် ၁၈ နေရာ တွင် မဲ အများဆုံးရသည်။၁၉၉၉ ခုနှစ် Sunday Times Power စာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့ရ၊ စီအီးအိုမဂ္ဂဇင်း၏ ၁၉၉၄ ခုနှစ် တစ်နှစ်တာအတွင်း အကောင်းဆုံး စီအီးအို အဖြစ်၊ ၁၉၉၈ တွင် တိုင်းမ်မဂ္ဂဇင်း၏ “ထိပ်သီး ဆိုက်ဘာ အီလစ် ၅၀” တွင် နံပါတ် တစ် နေရာ၊ ၁၉၉၉ တွင် “အဆင့်အမြင့်ဆုံးElite ၁၀၀” တွင် နံပါတ် နှစ် နေရာနှင့် Guardian သတင်းစာတွင် ၂၀၀၁ ခုနှစ်၏ “မီဒီယာတွင် လွှမ်းမိုးနိုင်ဆုံးသူ ထိပ်သီး ၁၀၀” များတွင် ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။
၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိန် ကွန်ပြူတာ အသိုင်းအဝိုင်း၏ နှစ်ဆယ်ယောက်မြောက် ထင်ရှားကြော်ကြားသော အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရသည်။
ဂိတ်စ်သည် ပါရဂူဘွဲ့များကို ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် Nyenrode Business Universiteit, Breukelen, The Netherlands မှ၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် the Royal Institute of Technology, Stockholm, Sweden မှ၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် Waseda University, Tokyo, Japan မှ၊ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Harvard University နှင့် Tsinghua University, Beijing, China မှ၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် the Karolinska Institutet, Stockholm မှ၊ နှင့် ၂၀၀၉ ဇွန်လ တွင် Cambridge University တို့မှ ရရှိခဲ့သည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် Peking University ၏ ယုံကြည်ရသော စေတနာ့ဝန်ထမ်း အကျိုးဆောင် အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရသည်။
၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် Queen Elizabeth II ဘုရင်မကြီး၏ အမိန့်နှင့် စေတနာ့ဝန်ထမ်း အကျိုးဆောင် သူရဲကောင်း ဘွဲ့ကို ပေးအပ်ခြင်းခံရသည်။ ထပ်မံ၍ အင်းဆက်ပိုးကောင်များလေ့လာသော ပညာရှင်များကို ဘီလ်ဂိတ်စ် ပန်းယဉ်ကောင်၊ အရစ်စတဲလစ် ဂိတ်စီ စသဖြင့် ဘီလ်ဂိတ်စ်နာမည် အစွဲပြု ခေါ်ဝေါ်စေခဲ့သည်။
၂၀၀၆ နိုဝင်ဘာလတွင် ဂိတ်စ်သည် ၎င်းတို့ ၏ကမ္ဘာတဝှန်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြသော ကျန်းမားရေးနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ ပရဟိတ လုပ်ငန်းများ အတွက် Order of the Aztec Eagle ဆုကို ဇနီးဖြစ်သူနှင့် အတူ ရရှိခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် Mexico တွင်ပြုလုပ်ခဲ့သော Un país de lectores ပရိုဂရမ် အတွက် ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဂိတ်စ်သည် Franklin Institute ၏၂၀၁၀ Bower Award for Business Leadership ကို ၎င်း၏ လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်မှုများနှင့် ပရဟိတ လုပ်ငန်းများအတွက် ချီးမြှင့်ခံရသည်။ ၂၀၁၀ တွင် အမေရိကန် ကင်းထောက် လူငယ်များ၏ Silver Buffalo Award ကို ရရှိသည်။ ၎င်းသည် အရွယ်ရောက်ပြီးလူငယ်များမှ လူငယ်များအတွက် အကျိုးဆောင်မှုအတွက် ချီးမြှင့်သော အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သည်။
=== ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ===
အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံးတွင် ပေါင်းစပ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပြုထားသည့် ပုဂ္ဂလိက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နှင့် အကျိုးတူစုပေါင်း ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် LLC တွင် အမြောက်အမြား ရင်းနှီးခဲ့သည်။ LLC သည် ဘီလ်ဂိတ်စ်၏ ထိန်းချူပ်မှုအောက်တွင် ရှိပြီး၊ ရုံးချူပ်မှာ အမေရိကန် အနောက်မြောက်အရပ်ရှိ Kirkland မြို့တော်တွင် တည်ရှိသည်။<br />
(က) ဘီလ်ဂိတ်စ်မှ bgC3 အမည်ရှိ အစိုးရ အကြံပေး ပညာရှင်များ ကုမ္ပဏီကို စတင်ထူထောင်ခဲ့ <br />
(ခ) Corbis အမည်ရှိ ဒီဂျစ်တယ် ဓာတ်ပုံ ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းလုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် လိုင်စင် အကျိုးဆောင် ကုမ္ပဏီ <br />
(ဂ) TerraPower အမည်ရှိ နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို ဒီဇိုင်း ကုမ္ပဏီ
အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်
== ကိုယ်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိ ==
ဂိတ်စ် အကြောင်းရေးထားသော စာအုပ်၂အုပ်ရှိသည်:
* ''[[The Road Ahead]]'' (1995)
* ''[[Business @ the Speed of Thought]]'' (1999)
== ရုပ်ရှင်များ ==
Gates has appeared in at least one film:
* ''Waiting For Superman''<ref>[http://abcnews.go.com/Entertainment/wireStory?id=9644610 Bill Gates Goes to Sundance, Offers an Education], ABC News, January 23, 2010</ref>
=== စာအုပ်များ ===
* {{Cite book|title=How to be a Billionaire: Proven Strategies from the Titans of Wealth|url=https://archive.org/details/howtobebillionai00mart|first=Martin|last=Fridson|year=2001|publisher=[[John Wiley & Sons]]|isbn=0471416177}}
* {{Cite book|title=The Road Ahead|url=https://archive.org/details/roadahead00gate_1|last=Gates|first=Bill |year=1996 |publisher=[[Penguin Books]] |isbn=0140260404 }}
* {{Cite book|title=Bill Gates (Biography (a & E))|first=Jeanne M.|last=Lesinski|year=2006|publisher=[[A&E Television Networks]]|isbn=0822570270}}
* {{Cite book|title =Gates: How Microsoft's Mogul Reinvented an Industry and Made Himself The Richest Man in America|isbn = 0671880748|year =1994|publisher =[[Touchstone Pictures]]|last=Manes|first=Stephen}}
* {{Cite book|first=James|last=Wallace|year=1993|title=Hard Drive: Bill Gates and the Making of the Microsoft Empire|url=https://archive.org/details/harddrivebillgat00wall_0|publisher=HarperCollins Publishers|location=New York|isbn=0471568864}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၅၅| |}}
[[Category:ကမ္ဘာကျော် လုပ်ငန်းရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:အမေရိကန် ဘီလျံနာများ]]
a1j44w34ri4aycjaeapxpkha7vwchf6
လွှတ်တော်
0
4699
756721
706260
2022-08-29T07:43:35Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:လွှတ်တော်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
[[File:Hluttaw Complex, Naypyidaw.jpg|thumb|နေပြည်တော်ရှိ လွှတ်တော်အဆောက်အဦ ]]
'''လွှတ်တော်'''ဆိုသည်မှာ [[တိုင်းပြည်]]တစ်ခု အတွက် [[ဥပဒေပြုရေး အာဏာ]]ကို ကျင့်သုံးရာနေရာဌာန ဖြစ်သည်။ [[ဒီမိုကရေစီ]] စနစ်ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ၊ မကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ [[ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် နိုင်ငံတိုင်းတွင် လွှတ်တော်ကို ဖွဲ့စည်းရမြဲဖြစ်သည်။
== နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်း ==
သမိုင်းမှတ်တမ်းများအရ လွှတ်တော်တို့၏ အစ မှာ ဒီမိုကရေစီ စနစ်နှင့် အတူ မွေးဖွားလာခြင်း ဖြစ်သည်။ အေသင် မြို့ပြနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို ကျင့်သုံးစဉ်က လွှတ်တော်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံ နိုင်ငံသား ကိုယ်စားလှယ်များက တက်ရောက်ပြီး နိုင်ငံ့ ရေးရာများကို ဆွေးနွေး အဖြေရှာသည့် နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ မူလအစက တည်နေရာ အတည်တကျ မရှိဘဲ မြို့တွင်း ဈေးထိပ်ရှိ မြေကွပ်လပ်ကြီးတွင် ဆွေးနွေးကြသည်။ ထို့ကြောင့် ဆွေးနွေးပွဲ ([[ဖိုရမ်]]) ဆိုသည့် အသုံးအနှုံးမှာ [[ဂရိဘာသာ]] အားဖြင့် မြေကွပ်လပ် ဖြစ်သည်။ နောင်တွင် ခေတ်သစ် ကမ္ဘာ၌ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည် ထွန်းကားလာခြင်းနှင့်အတူ တိုင်းပြည်၏ ဥပဒေပြုရေး အာဏာအတွက် ပြည်သူ့ ကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် လွှတ်တော်များ ဖွဲ့စည်းလာခဲ့သည်။ လွှတ်တော်ကို [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ]]အားဖြင့် ပါလီမန် ဟုခေါ်ပါသည်။
== ဖွဲ့စည်းပုံ ==
[[ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ်]] ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ၊ [[သမ္မတစနစ်]]ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ နိုင်ငံအတော်များများတွင် လွှတ်တော် နှစ်ရပ် ထားရှိကြသည်။
လူဦးရေ အချိုးအစား အလိုက် သတ်မှတ်သည့် မဲဆန္ဒနယ်မြေများမှ ရွေးကောက်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်သော လွှတ်တော်ကို အောက်လွှတ်တော် ဟုခေါ်ကာ နယ်မြေဒေသ၊ ပြည်နယ်အလိုက် ရွေးကောက်ခံရသည့် ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်သော လွှတ်တော်ကို အထက်လွှတ်တော် ဟုခေါ်ကြသည်။ အထက်လွှတ်တော်၊ အောက်လွှတ်တော် ဟူသည့် အသုံးအနှုံးများမှာ သတ်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံများမှ ပြဋ္ဌာန်းသည့် အမည်မဟုတ်ပဲ လူအများ နားလည်စေရန် အလွယ်တကူ ခေါ်သည့် အသုံးအနှုံးများသာဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၏ အထက်လွှတ်တော်ကို "ဆီးနိတ်" ဟုခေါ်ပြီး "အောက်လွှတ်တော်"ကို "ဟောက်စ် အော့ဖ် ရီပရီဆန်းတတစ်" (House of Representatives) (သို့မဟုတ်) "ဟောက်စ်" ဟုခေါ်ကြကာ လွှတ်တော် နှစ်ရပ်ပေါင်းကို "ကွန်ဂရက်" (Congress) ဟုခေါ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]အတွက် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် [[မြန်မာ့ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ]]အရ အောက်လွှတ်တော်ကို "[[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]" ဟုလည်းကောင်း၊ အထက်လွှတ်တော်ကို "[[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]" ဟုလည်းကောင်း၊ လွှတ်တော်နှစ်ရပ်ပေါင်းကို "[[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်]]"ဟု သတ်မှတ်သည်။
သို့သော် လူဦးရေ နည်းပါးပြီး နယ်မြေဧရိယာ ကျဉ်းမြောင်းသည့် နိုင်ငံများနှင့် [[တစ်ပါတီစနစ်]] ကျင့်သုံးသည့် နိုင်ငံများတွင်မူ လူဦးရေ အချိုးအစား အလိုက် သတ်မှတ်သည့် မဲဆန္ဒနယ်မြေများမှ ရွေးကောက်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်သော လွှတ်တော် တစ်ရပ်တည်းသာ ရှိတတ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ တွင်လည်း ၁၉၈၈ မတိုင်မှီ မ.ဆ.လ ပါတီမှ အုပ်ချုပ်စဉ် ကာလက ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဟူ၍ လွှတ်တော်တစ်ရပ်သာ ရှိခဲ့သည်။
== အာဏာခွဲဝေမှု ==
လွှတ်တော် နှစ်ရပ်အတွက် အာဏာများ ခွဲဝေပေးပုံ၊ လုပ်ငန်းတာဝန်နှင့် သက်တမ်း မှာ တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ အနည်းနှင့် အများ ကွဲပြားသဖြင့် ပုံသေပြော၍မရနိုင်ပေ။ ထိုသို့ဖြစ်ရသည်မှာ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများအရ အာဏာ ခွဲဝေ ပေးထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ သို့သော် နိုင်ငံအများစုတွင်မူ ပြည်သူတို့နှင့် ပိုနီးစပ်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ် ပိုများခြင်း တို့ကြောင့် အောက်လွှတ်တော်မှာ အာဏာ ပိုကြီးလေ့ရှိသည်။
ဥပမာအားဖြင့် ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ် ကျင့်သုံးသည့် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၏ အောက်လွှတ်တော်သည် ဝန်ကြီးချုပ်ရွေးကောက်ရာတွင် အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်သည်အထိ အာဏာရှိသည်ကိုတွေ့ရသည်။
== လုပ်ငန်းတာဝန်များ ==
လွှတ်တော်များ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များမှာ ယေဘုယျအားဖြင့် ဥပဒေများကို ပြဋ္ဌာန်းခြင်း၊ လုပ်ငန်း ကော်မတီများ ဖွဲ့စည်းပြီး သတ်ဆိုင်ရာ ကော်မတီ အလိုက် ထိန်းသိမ်းရေး၊ စစ်ဆေးရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်း (ဥပမာအားဖြင့် လွှတ်တော်၏ နိုင်ငံခြားရေး ကော်မတီ၊ ကာကွယ်ရေး ကော်မတီ၊ စီးပွားရေး ကော်မတီ)၊ [[အစိုးရ]] ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ၏ အားနည်းချက်နှင့် အဂတိလိုက်စားမှုများကို စစ်ဆေး ဖော်ထုတ် တားဆီးခြင်းတို့တွင် တူညီမှုရှိကြသည်။
ထို့ပြင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြဋ္ဌာန်းထားသေးလျှင် လွှတ်တော်သည် သမ္မတ၊ ဝန်ကြီးချုပ်များကို ရွေးကောက်ပေးရန် တာဝန်ရှိသည်။ ထို သမ္မတ၊ ဝန်ကြီးချုပ်တို့က တင်သွင်းလာသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများကို စိစစ်၍ အဆုံးအဖြတ် မဲပေးကာ ထောက်ခံခြင်း၊ ကန့်ကွက်ပယ်ချခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ပေးရသည်။
== သက်တမ်း ==
လွှတ်တော်တစ်ရပ်၏ သက်တမ်းမှာ လွှတ်တော်ပေါ်တွင် သတ်မှတ်ခြင်းမျိုး မဟုတ်ပဲ [[လွှတ်တော်အမတ်]]များ၏ သက်တမ်းသာ ဖြစ်သည် ဟုဆိုနိုင်သည်။ နိုင်ငံအများစုတွင် လွှတ်တော်၏ သက်တမ်းမှာ ၄ နှစ်ဖြစ်ပြီး ထိုထက်လည်း ပို၍ရှိတတ်သည်။ လွှတ်တော်အမတ် တစ်ဦးအနေဖြင့် အကြိမ် အရေအတွက် အကန့်အသက်မရှိ ပြည်သူတို့ လက်ခံ ယုံကြည် နေသ၍ ရွေးကောက်ခံနိုင်သည်။
== လွှတ်တော် ဖျက်သိမ်းခြင်း ==
လွှတ်တော်သည် သမ္မတ (သို့) ဝန်ကြီးချုပ် ကတင်သွင်းလာသည့် ဥပဒေမူကြမ်းကို မဲပေးကာ ၃ ကြိမ်တိုင်တိုင် ပယ်ချနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် လွှတ်တော်သည် သမ္မတ (သို့) ဝန်ကြီးချုပ်များနှင့် မသင့်မြတ်သော အခြေအနေ ရောက်လာလျှင် သမ္မတ (သို့) ဝန်ကြီးချုပ်သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက အပ်နှင်းထားသည့် အခွင့်အာဏာအရ လွှတ်တော်ကို ဖျက်သိမ်းပြီး လွှတ်တော် အသစ် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းရန်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျင်းပရသည်။
== နိုင်ငံအချို့မှ ထင်ရှားသည့် လွှတ်တော်အမည်များ ==
* [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]-ကွန်ဂရတ်
* [[ရုရှား]]-ဒူးမား
* [[ဂျပန်]]-ဒိုင်းယက်
* [[အင်္ဂလန်]]၊ [[ဂရိတ်ဗြိတိန်]]၊ [[ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း]]-ပါလီမန်
တို့ဖြစ်ကြသည်။
== လွှတ်တော်အစ ပုဂံက ==
[[File:HT.jpg|thumb|left|ရတနာပုံခေတ် လွှတ်တော်]]
[[နရပတိစည်သူ]]မင်းသည် ဘိုးတော် [[အလောင်းစည်သူ]] ဘကြီးတော် [[မင်းရှင်စော]] ခမည်းတော် [[နရသူ (ပုဂံ)|နရသူ]]နှင့် နောင်တော် [[နရသိင်္ခ]]တို့၏ ထီးနန်းစိုးစံစဉ် ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည့် အာဏာနှင့် စိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှု၊ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများကို ကောင်းစွာ သုံးသပ်မိဟန်ရှိလေသည်။ နရပတိစည်သူမင်း မကွယ်လွန်မီကပင် နိုင်ငံရေးအာဏာ ခွဲဝေမှုဖြင့် လွှတ်တော်သဖွယ် [[အုပ်ချုပ်ရေး]]ကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
နရပတိစည်သူတွင် သားတော်(၅)ဦး ရှိသည့်အနက် မိဖုရားငယ် တစ်ပါးမှ ဖွားမြင်သည့် သားတော် [[ဇေယျသိင်္ခ]]ကို ရွေးချယ်၍ ပုဂံထီးနန်းကို အမွေဆက်ခံခွင့်ပေးပြီး ဇေယျသိင်္ခကလည်း နိုင်ငံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာများကို တစ်ဦးတည်း သိမ်းပိုက်ခြင်းမပြုဘဲ နောင်တော်ကြီး(၄)ဦး နှင့် ခွဲဝေ၍ အညီအညွတ် အုပ်ချုပ်ကြောင်း [[မြန်မာရာဇဝင်]]များတွင် ဖွဲ့နွဲ့ရေးသားဖော်ပြကြသည်။
[[ပုဂံမင်းဆက်]] တစ်လျှောက်လုံး နိုင်ငံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာကို ဘုရင်တစ်ဦးတည်းကသာလျှင် အုပ်ချုပ်သည်ကို ဖျက်သိမ်း၍ ဘုရင်နှင့် လွှတ်တော်တို့ကို အာဏာ ခွဲဝေပေးလိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်ကြောင်းတွေ့ရှိရသည်။ ဇေယျသိင်္ခသည် ပုဂံထီးနန်းကိုသာလျှင် ဆက်ခံရသော်လည်း နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ကာကွယ်ရေး အာဏာများမှာမူ နောင်တော်ကြီးလေးဦး စုရုံးခြင်းပြုကြသော လွှတ်တော်တွင်သာရှိသည်။ နရပတိစည်သူမင်း၏ အစီအစဉ်မှာ အမျှော်အမြင်နှင့် အလွန်ပြည့်စုံသည်။
ထိုအချိန်မှစ၍ [[ကုန်းဘောင်ခေတ်]] [[သီပေါမင်း]] ပါတော်မူသည်အထိ မြန်မာရာဇဝင် တစ်လျှောက်လုံး ဆက် လက် ထိမ်းသိမ်းကြသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ လွှတ်တော်တွင် ဝန်ကြီး(၄)ပါးခန့်၍ အုပ်ချုပ်သော [[ပုဂံခေတ်]] နရပတိစည်သူမင်း လက်ထက်မှအစပြု၍ အုပ်မြစ်ချခဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်။
မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်တော်အုပ်ချုပ်ရေး ရာဇဝင်ကို ပြန်လည် လေ့လာ ကြည့်သောအခါ လွတ်တော်အားကောင်း သောအခါများတွင် ဘုရင်၏ တန်ခိုးအာဏာကိုပင် ထိန်းသိမ်းဟန့်တားခြင်း ပြုနိုင်ရုံမျှမက ဘုရင်ကို ရွေးချယ်နိုင်သည်အထိ လွှတ်တော်အာဏာရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ တစ်ခါတစ်ရံလွှတ်တော် အင်အားနည်းပါးချိန်တွင် လွှတ်တော်သည် ဘုရင်၏ လက်ပါးစေကလေးသဖွယ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>ရှေးဟောင်းမြန်မာခေတ်ဦး ပုဂံ နယူးယောက်။ ဂျေဂျေအော်စတင်။ -၁၉၆၉ လုစ်</ref><ref>အရှေ့တောင်အာရှရာဇဝင်၊ ဟော-၁၉၅၅မြန်မာရာဇဝင် (ဟာဗေး ၁၉၂၅)</ref><ref>မဟာ မြန်မာရာဇဝင်တော်ကြီး ( ဦးကုလား )မှန်နန်းရာဇဝင် သုံးတွဲ</ref>
== အသေးစိတ် သိလိုလျှင် ==
* ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) စာအုပ်၊
* ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေနှင့် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ စာအုပ်၊
* ပြည်သူ့ လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေနှင့် ပြည်သူ့ လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ စာအုပ်၊
* အမျိုးသား လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေနှင့် အမျိုးသား လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ စာအုပ်၊
* တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေနှင့် တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် လွှတ်တော်ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ စာအုပ် များကို ဖတ်ရှုလေ့လာ နိုင်သည်။
== ဥပဒေပြုစာရင်း ==
လွှတ်တော်က ဥပဒေပြုခွင့်ရှိသည့် ဥပဒေပြုစာရင်းပါ ကိစ္စရပ် များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဇယား(၁) ပြည်ထောင်စုဥပဒေပြုစာရင်း (ပုဒ်မ၉၆ကို ရည်ညွှန်းသည်) တွင် ဖော်ပြထားသည်။
* နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး နှင့် လုံခြုံရေးကဏ္ဍ
* နိုင်ငံခြားရေး ကဏ္ဍ
* [[ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စီမံကိန်းကဏ္ဍ]]
* စီးပွားရေးကဏ္ဍ
* စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကဏ္ဍ
* စွမ်းအင်၊ လျှပ်စစ်၊ သတ္တုနှင့် သစ်တောကဏ္ဍ
* စက်မှုလက်မှုကဏ္ဍ
* ပို့ဆောင်ရေး၊ ဆက်သွယ်ရေး နှင့် ဆောက်လုပ်ရေးကဏ္ဍ
* လူမှုရေးကဏ္ဍ
* စီမံခန့်ခွဲရေးကဏ္ဍ
* တရားစီရင်ရေးကဏ္ဍ တို့ကို ခွဲခြားဖော်ပြထားသည်။
လွှတ်တော်ဟူသော ဝေါဟာရသည် မြန်မာဘာသာ ဝေါဟာရဖြစ်၍ ရှင်ဘုရင်အမိန့်အာဏာတော် အတိုင်း
လိုက်နာဆောင်ရွက်ရသော ဌာနကိုဆိုလိုသည်။ မြန်မာဘုရင်
များလက်ထက်က လွှတ်တော်သည် နန်းတော်မှတစ်ပါး တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အမြင့်ဆုံးနှင့်အကြီးဆုံးဌာနဖြစ်၍ လွှတ်တော်က
ဆောင်ရွက်ရ၊ ဆင့်ဆိုရသော အရေးကိစ္စများမှာလည်း လွန်စွာ
ကျယ်ဝန်းများပြားသည်။ လွှတ်တော်သည် သာသနာတော်ရေး
နှင့် တိုင်းရေးပြည်ရေးရှိသမျှကို အုပ်ချုပ်ဆင့်ဆိုဆောင်ရွက်ရ
သည်။
လွှတ်တော်ဟူသော ဝေါဟာရတွင် 'လွှတ်'ဆိုသော စကား
သည် ဩဇာအာဏာလွှတ်ခြင်း၊ အမိန့်တော်၊ အမှာတော်
လွှတ်ခြင်း၊ အခွင့်လွှတ်ခြင်း၊ ကိုယ်တိုင်ပိုင်နက်မှ လက်လွှတ်
ခြင်း၊ ပြတ်ကင်းခြင်း၊ လှူခြင်း၊ ပေးခြင်းနှင့်သက်ဆိုင်သည်။
လွှတ်ဟူသောဌာနတွင် ဆင်းရဲသားပြည်သူတို့က မင်းဧကရာဇ်
ထံ အခွန်အတုတ် လွှတ်မြဲ၊ ဆက်သမြဲဖြစ်သည်။ ထိုအခွန်
အတုတ်များကို ကသောင်းမြောင်းတိုက်တော် (လွှတ်တော်
ငွေတိုက်)၌ ထားရသည်။ သို့ဖြစ်၍ ဆင်းရဲသားပြည်သူ
တို့ အခွန်အတုတ်လွှတ်ရာ၊ ဆက်သရာဌာနကို လွှတ်ဟူ၍
ခေါ်ဝေါ်သမုတ်သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။
'တော်'ဟူသော ဝေါဟာရသည် မြန်မာစကားဖြစ်၍ အရှင်
ခေါ်ခြင်း၊ ဘုရားခေါ်ခြင်းများနှင့်ဆိုင်သည်။ ရှင်ဘုရင်နှင့် စပ်
ဆိုင်သော အမှတ်အသားများမှာ 'တော်ကြီး'ဟူ၍ ရေးသားထိုး
မှတ်လေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် 'နန်းတော်၊ ဥယျာဉ်တော်'ဟု
ဆိုလျှင် ရှင်ဘုရင်နှင့်ဆိုင်ကြောင်းကို ပြသည်။
ရွှေဘုံနိဒါန်းကျမ်းတွင် ပုဂံ ပျူစောထီးမင်းလက်ထက်ကစ၍
လွှတ်တော်ပေါ်ကြောင်းနှင့် လွှတ်တော်ဟုခေါ်ကြောင်းများ ဖော်
ပြပါရှိသည်။ ထိုကျမ်းအဆိုမှာ မဇ္ဈိမဒေသမှ ပုဂံသို့ရောက်လာ
သော မင်းမျိုးလေးယောက်ကို ဘွဲ့ထီးအစီးအနင်း၊ မင်းခမ်း
မင်းနား ပေးကမ်းချီးမြှင့်အရေးလွှဲအပ်လျှင် အဆောက်အဦသို့
အမတ်လေးယောက်တက်ရောက်၍ ပြည်ထဲရေးလေးမျက်နှာကို
စီရင်စေရန် အခွင့်လွှတ်သောကြောင့် ထိုအဆောက်အဦကို
လွှတ် ဟူ၍ခေါ်သည်။
ထို့ပြင် ပုဂံမင်းဆက် နရပတိစည်သူမင်းသည် ထီးနန်းကို
သားတော်ကြီးလေးပါးသို့ မပေးအပ်ပဲ၊ မင်းပရိယာယ်ဖြင့်
သားတော်ငယ် ဇေယျသိင်္ခမင်းသားကို ပေးအပ်ခဲ့သည်။ သို့
ရာတွင် တိုင်းရေးပြည်ရေးကို လေးပါးသောနောင်တော်တို့
နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီးလျှင် စီရင်ဆုံးဖြတ်ရမည်ဟု နတ်ရွာစံ
ခါနီးဆဲဆဲ၌ မှာထားခဲ့သည်။ ဇေယျသိင်္ခမင်းသားသည် ထီးလို
မင်းလိုမင်း ဘွဲ့ကိုခံ၍ ထီးနန်းဆက်ခံပြီးနောက် ခမည်းတော်
မှာထားခဲ့သည့်အတိုင်း နောင်တော် မင်းသားလေးပါးအိမ်သို့
တစ်အိမ်စီ တစ်အိမ်စီ လှည့်လည်သွားရောက်ဝတ်ပြုရခြင်း၊ ဆွေးနွေးတိုင်ပင် စီရင်ဆုံးဖြတ်ရခြင်းကိုပြုလုပ်ရသည်။
ရှင်ဘုရင် ဖြစ်သူညီတော်သည် နောင်တော်များထံ လာရဖန်များသည့်အခါ နောင်တော်များက အားနာညှာတာပြီးလျှင် နန်းရင်ပြင်၌ အဆောက်အဦးကြီး တစ်ခုကို ဆောက်စေ၏ နောင်တော်လေးပါးတို့ ထိုအဆောက်အဦးကြီးသို့ သွားရောက်စုံညီသောအခါ ညီတော်ရှင်ဘုရင်လာ၍ ခစားဝတ်ပြုခြင်း၊ တိုင်းရေးပြည်ရေးများကို ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ခြင်းပြုရန် ညီတော်ကို ခွင့်လွှတ်၍၊ ညီတော် ထီးလိုမင်းလိုမင်းကလည်း နောင်တော်တို့သည် ညီတော်ကိုယ်စား ပြည်ထဲရေးများကို ခန့်ထားစီရင်ဆုံးဖြတ်ပါတော့ဟု အရေးပေးသဖြင့် ခွင့်လွှတ်ပြန်သည်။ ထိုကဲ့သို့ အပြန်အလှန် ခွင့်လွှတ်သောအဆောက်အဦ နေရာကို 'လွှတ်'ဟုခေါ်သည် ဟူ၍လည်း ရာဇဝင်ကျမ်းများနှင့် ရွှေဘုံနိဒါန်းတွင်ဆိုသည်။
လွှတ်တော်အဆောက်အဦမှာ နှစ်ဆောင်တွဲဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက်အဆောင်သည် သုံးထပ်လည်ပေါ်ဆောင်ဖြစ်၍ ဇေတဝန်ဆောင်ဟုခေါ်သည်။ ထိုဇေတဝန်ဆောင်သို့ ရှင်ဘုရင် လွှတ်တော်မြဲဖြစ်သောကြောင့် ရာဇပလ္လင်သည်လည်း မြေနန်းရာဇပလ္လင်ကဲ့သို့ပင် ယမနေသားဖြင့်လုပ်သော ခြင်္သေ့ရုပ်ခံ သီဟာသနရာဇပလ္လင်ဖြစ်သည်။ လွှတ်တော်ဇေတဝန်ဆောင်တွင် အကာမာရဘင်များ၊ တိုင်များ အပြောက်အမွမ်းများကို ရွှေပိန်းချရသည်။ လွှတ်တော်အရှေ့ဆောင်သည် နှစ်ထပ်လည်ပေါ်ဆောင်ဖြစ်၍ ဝန်ကြီးများနေသော ကွန်းစင်တိုင်ကြီး လေးလုံးကိုသာ ရွှေပိန်းချရသည်။
ထိုတိုင်ကြီးလေးလုံးမှတစ်ပါး သည်မသည်ရံစသော တိုင်များနှင့်
အပြောက်အမွမ်းကို အနီတစ်စုရွှေနှစ်စုခြယ်လှယ်ရသည်။
လွှတ်တော်ကွန်းစင်အခန်းကြီးများအတွင်းသို့ မင်းသားများနှင့် ဝန်ကြီးများမှတစ်ပါး မည်သူမျှဝင်ခွင့်မရ။ အခြားလွှတ်တော်အရာရှိများအတွက် နေရာသီးခြားစီရှိကြသည်။ ထိုနေရာများတွင် ကွမ်းသွေးပေါက် တစ်ပေါက်စီ ဖောက်ထားသည်။ ဝန်ကြီးတို့ ဆေးတံသောက်ရှူသည့်အခါ လွှတ်အောက်ကနေ၍ ကွမ်းသွေးပေါက်တွင်းမှ အဆောင်ကိုင်တို့က ဆေးတံဝန်ထောက်လေးနေရာမှ ဝန်ကြီးမင်းများနေရသော ကွန်းစင်ပြင်ဖက်နားတွင် ကွမ်းသွေးပေါက်လေးပေါက် ဖောက်ထားသည်။
နားခံ၊ စာရေးတော်ကြီး၊ အမှာတော်ရေး၊ အသုံးစာရေး၊ အဝေးရောက် စသောအရာရှိများမှာလည်း ကွမ်းသွေးပေါက်လေးပေါက်စီ ရှိကြသည်။ ကွမ်းသွေးပေါက်ရသူများသာ ကွမ်းသွေးပေါက်အတွင်းဝင်ပြီးလျှင် ထိုင်ခွင့်ရသည်။ လွှတ်တော်အရာရှိများမှတစ်ပါး အခြားအရာရှိ၊ အဝေးအရာရှိတို့သည် ကွမ်းသွေးပေါက်အတွင်းဝင်ပြီးလျှင် ကွန်းစင်တိုင်ကိုမှီ၍ ထိုင်ခွင့်မရကြချေ။ သို့ရာတွင် နားခံတော်များသည် အမိန့်တော်ပြန်ရန်အတွက် ကွန်းစင်တိုင်တွင်းသို့ ခေတ္တဝင်၍ ရာဇပလ္လင်ရှေ့၌ အမိန့်တော်ပြန်ခွင့်ရသည်။
လွှတ်တော်ပေါ်တွင် ညဉ့်အိပ်သည်မှတစ်ပါး နေ့အခါ၌ မည်သည့် အရာရှိမျှ ဖျာ၊ သင်ဖြူးခင်း၍ ထိုင်ခွင့်မရ။ ထို့ပြင်မည်သူမျှ လွှတ်တော်ပေါ်သို့ အင်္ကျီမပါ၊ ခေါင်းပေါင်းဖြူမပါပဲ မတက်ရ။ လွှတ်တက်ဆဲအခါ၌လည်း မည်သူမျှ မြောက်လှေကားမှ မတက်ရ။ အမိန့်တော်ခန့်ဗိုလ်များမှတစ်ပါး အခြားမည်သူမျှ ခါးတောင်းကျိုက်၍ လွှတ်တော်ပေါ်သို့မတက်ရ။ လွှတ်တော်ပေါ်သို့ ဖိနပ်များကိုလည်း မတင်ရချေ။
လွှတ်တော်တည်ရာဌာနသည် နန်းတော်နယ်မြေတွင်သစ်တပ်
အုတ်မြို့ရိုးကာထားသော နန်းတော်အတွင်း မြေနန်းတော်ရှေ့
တံခါးနီ၏ လကျာ်ဖက်ဖြစ်သော တောင်မျက်နှာ၌ တည်ရှိသည်။
တံငါနီပြင်ဖက်ကလည်း လွှတ်တော်ပေါ်သို့တက်ရန် လှေကား
ရှိသည်။
လွှတ်တော်ဆိုင်ရာအရာရှိတို့သည် သီတင်းနေ့များမှတစ်ပါး
အခြားနေ့များတွင် တစ်နေ့နှစ်ကြိမ် လွှတ်တော်သို့ တက်ရောက်
ရမြဲဖြစ်သည်။ နံနက် တစ်ချက်မတီးမီ (စက်နာရီ၉နာရီ)
လွှတ်တော် မြောက်နှရောင်မှာစု၍ (တရားရာဇဝတ်မှုမှတစ်ပါး)
လျှောက်လွှာအသေးအဖွဲများကို လက်ခံသည်။ မြောက်နှရောင်
ဆိုသည်မှာ လွှတ်တော်နှစ်ဆောင်အနက်အရှေ့ဆောင် မြောက်
မျက်နှာကထိပ်ဝကို ဆိုလိုသည်။
နံနက်တစ်ချက်တီးလျှင် နန်းတော်သို့ဝင်၍ ရှင်ဘုရင်ရှေ့တော်မှာ အရာရှိအစုံအညီ ညီလာခံကြသည်။ နံနက်ညီလာခံသည် မွန်းမတည့်မီ ပြီးစီးလေ့ရှိသည်။ နံနက်ညီလာခံတွင် ရှင်ဘုရင်ရှေ့တော်သို့ ဝင်ရောက်ကြသည့်အခါ လက်နက်များကို လျှို့ဝှက်ယူဆောင်လာမည်စိုးရိမ်၍ အထူးခွင့်ပြုထားသူများမှတစ်ပါး မည်မျှလောက်ပင်ချမ်းလှသော်လည်း မည်သည့်အရာရှိမျှ စောင်၊ သက္ကလတ်၊ ညဉ့်ရုံခြုံတည် စသည်များ ခြုံရုံခစားခွင့်မရှိချေ။
နေ့နှစ်ချက်တီး (စက်နာရီ၁၂နာရီ) အချိန်တွင်လွှတ်တက်
ကြပြန်သည်။ ထိုအခါ တရားရာဇဝတ်ဖက်ဆိုင်ရာလျှောက်လွှာများကို လက်ခံသည့်အပြင် အမှုများကိုလည်း စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်သည်။ ညနေသုံးချက်တီး (စက်နာရီ၃နာရီ) အချိန်တွင် လွှတ်ဆင်းမြဲဆင်းသည်။ သို့ရာတွင် ဆုံးဖြတ်ရန် အဆုံးမသတ်သေးသော အမှုများကို အခြားနေရာသို့ရွေ့ပြောင်း၍ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရသည်။
ရှင်ဘုရင်များသည် လွှတ်တော်သို့တက်၍ တရားဆုံးဖြတ်ရမြဲဖြစ်သည်။ ရှင်ဘုရင် လွှတ်တော်သို့မတက်သည့်အခါ အိမ်ရှေ့မင်းရှိလျှင် အိမ်ရှေ့မင်းကတက်ရသည်။ အိမ်ရှေ့မင်း မရှိလျှင် ရှင်ဘုရင်၏ညီတော်ကြီး၊ သားတော်ကြီးများက လွှတ်တက်စီရင်ရသည်။ အိမ်ရှေ့မင်းနှင့် မင်းသားကြီးများ မရှိမသာလျှင် ဝန်ကြီးများတက်၍ စီရင်ရသည်။
လွှတ်တော်ကဆုံးဖြတ်ရသော အမှုများသည် အပိုင်းအခြားတန်ဖိုးမရှိ။ သို့ရာတွင် ငွေ ၅ဝဝဝိ(ငါးထောင်)တန်ထက်ပိုလျှင် ရှင်ဘုရင်ထံ အယူခံဝင်နိုင်သည်။ ရှင်ဘုရင်က ဆုံးဖြတ်ရသော အမှုများမှာ အပိုင်းအခြားတန်ဖိုးလည်းမရှိ၊ အယူခံခွင့်လည်းမရှိချေ။ အခြားရုံးများက စီရင်သော အမှုများသည် ငွေ ၅ဝဝဝိ (ငါးထောင်)တန်ထက် ပိုလျှင် လွှတ်တော်မှာ အယူခံဝင်နိုင်သည်။
ရှင်ဘုရင် လွှတ်တက်သည့်အခါ လျှောက်လွှာများတွင်
''ရွှေဘဝါးတော်မြတ်အောက် ရှိခိုးသံတော်ဦး တင်ပါသည်
ဘုရား'' ဆိုသော စကားကို အစအဆုံးမှာ ရေးသား
ထည့်သွင်းရသည်။ အိမ်ရှေ့မင်းဖြစ်စေ၊ မင်းသားများ
ဖြစ်စေ လွှတ်တက်သည့်အခါ လျှောက်လွှာများတွင်
''ရှိခိုးသံတော်ဦးတင်ပါသည်ဘုရား'' ဆိုသောစကားကို
အစအဆုံးရေးသားထည့်သွင်းရသည်။ မင်းသားများ လွှတ်တက်သည့်အခါ မင်းသားများစားသော မြို့၏အမည်ကို အစွဲပြု၍ ရေးသားထည့်သွင်းရသည်။ ပုံစံအားဖြင့် မင်းသားသုံးပါးလွှတ်တက်သည့်အခါ ဟံသာဝတီမင်း ပြည်မင်း၊ တောင်ငူမင်းတို အမိန့်တော်ကို ဦးထိပ်ထက်ဆင်ရွက်ရသည့်အတိုင်းဟု ထည့်သွင်းရေးသားရသည်။
မင်းသားတစ်ပါးတည်း လွှတ်တက်ရသည့်အခါဖြစ်လျှင် မည်သည့်
မင်းအမိန့်တော်ကို ဦးထိပ်ထက်ဆင်ရွက်ရသည့်အတိုင်းဟု ရေးသားရသည်။ ဝန်ကြီးများလွှတ်တက်သည့်အခါ ဝန်လေးပါး
ရှိလျှင် ဝန်လေးပါးဘွဲ့အမည်ကို ရေးသား၍ ကြားရောက်သည်၊
ကြားလိုက်သည်၊ မှာလိုက်သည် အစရှိသဖြင့် ကြားစာ မှာစာ
နှင့်သင့်လျော်အောင် ရေးသားထည့်သွင်းရသည်။ သို့ရာတွင်
လွှတ်တော်ကဆင့်ဆိုသော စာချွန်များမှာ မည်သည့်အခါမဆို
ဝန်မင်းများစာဟူ၍သာ စာလုံးကြီးကြီးနှင့် ဆင့်စာအောက်ခြေနားက ရေးသားထည့်သွင်းမြဲဖြစ်သည်။ လွှတ်တော်တံဆိပ်ကိုလည်းရိုက်နှိပ်လိုက်ရသည်။
လွှတ်တော်ဌာနတွင် ပါဝင်သော လွှတ်တော်အရာရှိတို့သည်
နံနက်ညီလာခံအချိန်နှင့် နေ့လွှတ်တော်အချိန်များ၌ အင်္ကျီလက်ကျယ်၊ ရွှေစလွယ်ဆင်ရသည်။ အင်္ကျီလက်ကျယ်မှာ
ပုံတစ်မျိုးတည်းကို ဝတ်ရသော်လည်း စလွယ်မှာ ရာထူးအဆင့်
အတန်းအနိမ့်အမြင့်အလိုက် အောက်ဆုံးသုံးသွယ်မှ အမြင့်ဆုံး
တဆယ့်ရှစ်သွယ်အထိ ဆင်ယင်ရသည်။ ထို့ပြင်ဝန်ကြီးများနှင့်
ဝန်ထောက်များ သွားလာသည့်အခါ လက်ရတောင်ခေါ်သော
အမှုထမ်းနှစ်ယောက်သည် ထိုအရာရှိများ ရှေ့ကအတောင် ၃ဝ (၄၅ပေ)ကွာလောက်က မောက်တိုဆောင်းကာ ဝဲယာကြိမ်ကို ထောင်လျက် ကိုင်ဆောင်ရသည့်အပြင် ပုဆိုးခါးတောင်းကျိုက်၍ လိုက်ပါရသည်။ အင်္ကျီဖြူထိုင်မသိမ်းဝတ်ရသည် မောက်တိုကို တည့်တည့်ဆောင်းရသည်။ ထိုလက်ရတောင် အမှုထမ်းနှစ်ယောက်ကို လွှတ်တော်ရှေ့လိုက်ဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။
ဝန်ကြီးများမှတစ်ပါး လွှတ်နှင့်ဆိုင်သော အရာရှိများသည် ဝဲယာ
အလှည့်ခွဲလျက် တစ်ရက်ခြားတစ်ခါ လွှတ်မှာ လာရောက်အိပ်ကြရသည်။ မြေမြို့ရိုးအတွင်း မီးလောင်သည့်အခါ အိပ်ဖန်အလှည့်ကျမဟုတ်သော လွှတ်ဆိုင်ရာအရာရှိများသည် လွှတ်တော်သို့လာရောက်၍ စာရင်းချမှတ်ရသည်။
လွှတ်တက်ရန်ဖြစ်စေ၊ ရှင်ဘုရင်ရှေ့တော်သို့ဝင်ရန် ဖြစ်စေ
နန်းတော်အတွင်းသို့ လာရောက်သည့်အခါ မင်းသားများမှတစ်ပါး
အခြားအရာရှိ မည်သူမျှ ထီးဆောင်းခြင်း၊ သက်ရှိ သက်မဲ့ယာဉ်
စီးခြင်း မပြုရ။ သို့ရာတွင် နန်းတော်လှေကားများနှင့် လွှတ်တော်လှေကားများသို့ ထိအောင်ရာထူးအလျောက် ခမောကများကိုဆောင်း၍ ဝင်ခွင့်ရသည်။
လွှတ်တော်တွင် ပါဝင်မြဲဖြစ်သော အရာရှိများမှာ ဝန်ကြီး ၄၊
မြင်းစုကြီးဝန် ၁၊ အသည်ဝန် ၁၊ မြေတိုင်အမတ် ၁၊ မြေတိုင်
အမတ်ရာထူးကို စာရေးတော်ကြီးရာထူနှင့်တွဲဖက်ခန့်ထားလေ့ရှိသည်။ ဝန်ထောက် ၄၊ နားခံတော် ၄၊ စာရေးတော်ကြီး ၄၊ မြင်းစာရေးကြီး ၂၊ အမိန့်တော်ရေး ၄၊ အမှာတော်ရေး ၄၊ အသုံးစာရေး ၄၊ အဝေးရောက် ၄၊ မြန်မာသံခံ ၄၊ ရှံးသံခံ ၄၊
ယွန်းသံခံ ၄၊ ကသည်းစာပြန် ၂၊ တရုတ်စာပြန် ၁၊ အသည်
စာရေး ၄၊ အမိန့်တော်ရ ၄၊ သစ္စာတော်ရေး ၁၊ ပြော့နေရာချ
သွေးသောက်ကြီး ၁၊ လွှတ်စောင့်သွေးသောက်ကြီး ၁၊ လက်နက်တိုက်ဝန် ၁၊ ၎င်းတိုက်စိုး ၂၊ ကသောင်းမြောင်းတိုက်စိုး ၁၊ ၎င်းတိုက်စာရေး ၁၊ ခန့်ထားလေ့ရှိသည်။ သို့ရာတွင်ရှင်ဘုရင်များသဘောအတိုင်းပို၍ ခန့်
ထားကြသည့်အခါလည်း ရှိသည်။
ထိုအရာရှိများတွင် မြင်းစုကြီးဝန်၊ ဝန်ထောက်တို့သာ ပြန်တမ်း
ကြီးခံခွင့်ရသည်။ ပြန်တမ်းကြီးဆိုသည်မှာ တာဝန်ခံရသော
ဝတ္တရားကိုပြဆိုသော အစီအစဉ်မာတိကာပင်ဖြစ်သည်။
လွှတ်စေလေးတန်းနှင့် လက်ရသုံးတန်းဟူသော လွှတ်တော်နှင့်
ဆိုင်သည့် လက်အောက်အမှုထမ်းများကိုလည်းခန့်ထားမြဲဖြစ်သည်။
သာမညအမှုနှင့် လွှတ်တော်က ဆင့်ခေါ်ရန်၊ သာမညအမှုနှင့်
လွှတ်တော်ချုပ်ထားရန် အလုပ်ဝတ်တရားများမှာ လွှတ်စေလေးတန်းက ဆင့်ခေါ် ချုပ်ထားရသည်။ လွှတ်စေလေးတန်း ဆိုသည်မှာ (၁) တည်တော၊ (၂) မြို့သစ်၊ (၃) ခင်ဦး၊ (၄) စည်ပုတ္တရာတန်း ဟူ၍ လေးမျိုးလေးဌာန ခွဲခြားထားသည်။ လွှတ်စေလေးတန်းကခေါ်ရန်မဟုတ်ပဲ၊ အကြပ်အတည်းခေါ်ရန် အမှုထမ်းများမှာ လက်ရသုံးတန်း အမှုထမ်းများက ဖမ်းဆီးချည်နှောင်ခေါ်ရသည်။ ထိုလက်ရသုံးတန်းအမှုထမ်းများသည် လူကိုအဆုံးစီရင်ရန်ရှိသည့်အခါ၌လည်းပါဝင်ရသည်။ ရာဇဌာနီအတွင်း၌ လွှတ်တော်အမိန့်မှတစ်ပါး အခြားရုံးများအမိန့်နှင့် ချည်နှောင်ခွင့်မရချေ။
တရားမရုံးက ချည်နှောင်တောင်းခံလိုလျှင် လွှတ်တော်သို့
အစီရင်ခံစာ တင်ပို့ရသည်။ လွှတ်တော်ဌာနကဆောင်ရွက်ရမြဲ
အစဉ်အလာထုံးစံမှာ သာသနာတော်ရေးနှင့် တိုင်ရေးပြည်ရေး
ရှိသမျှကို အုပ်ချုပ်ဆင့်ဆိုရသော ဌာနကြီးဖြစ်၍ ရှေးအခါက
ဝေပုံဌာနအပိုင်းအခြားမှာ ကိုးဌာနသာရှိသည်။ ဘကြီးတော်ဘုရားလက်ထက်စ၍ နိုင်ငံခြားဌာန တစ်ဌာတိုးရသောကြောင့်ဆယ်ဌာနဖြစ်လာသည်။
ထိုဆယ်ဌာနတို့မှာ -<br>
(၁) အရာအထူးခန့်ထားခြင်း၊ နုတ်ပယ်ခြင်း၊ ၎င်းပြင်အရာအထူးအသစ်ခန့်ခြင်း၊ တိုးတက်ခြင်း ပေါ်လာသည့်အခါ သစ္စာတော်ပေးရတိုက်ရခြင်းများနှင့် စပ်လျဉ်းသမျှအမှု<br>
(၂) ဥပဒေစကားချပ်များမှာ မှတ်စာရေးသားခြင်း၊ ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၃) ကျောက်စာ စာဟောင်းစာတမ်း၊ ပိဋကတ်၊ ရာဇဝင်၊ ဗေဒင်၊ ဝတ္ထုကံဘေးမဲ့ပေး၊ အရပ်ရပ်စာမေးပွဲ စာပြန်ပွဲ၊ အလှူအတန်း ပေးကမ်းထောက်ပံ့ခြင်းစသော သာသနာပညာများနှင့် စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၄) ကြည်းကြောင်း ရေကြောင်း အနီးအဝေး အစောင့်အရှောက်စသောစစ်ဖက်နှင့် စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၅) မျက်နှာညီမှု၊ လူလုမှု၊ ကြေးတွက်မှု၊ ရိုးရာလုမှု၊ စစ်တမ်း
သွင်း စသောတရားရာဇဝင်နှင့် စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၆) ကင်းခွန်၊ သစ်တောခွန်၊ တွင်းထွက်ခွန်၊ ရွှေခွန်၊ ငွေခွန်၊
သစ်စေးခွန်၊ ဈေးခွန်၊ ကူးတို့ခွန် စသော အကောက်အခွန်နှင့်
စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၇) မြေခွန်၊ ရေခွန်၊ ဥယျာဉ်ခွန် စသော လယ်ယာဌာနနှင့်
စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။<br>
(၈) မြို့လုပ်၊ ကျုံးတာ၊ နန်းတော်အိမ်တော်၊ ကျောင်းဘုရား၊
ဆယ့်နှစ်ရာသီစသော အလုပ်အဆောင်နှင့် စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။
ဆယ့်နှစ်ရာသီဆိုရာ၌ နေ့စဉ်လစဉ်နှစ်စဉ် လုပ်ဆောင်မြဲ အခမ်း
အနားများနှင့် သေမှုရှင်ခမ်းစသော အကြောင်းများလည်း
ပါဝင်သည်။ ထိုကဲ့သို့လုပ်ဆောင်ရန် အခမ်းအနားစာတမ်း
များကို လွှတ်တော်က ရေးသားတင်သွင်းရသည်။ ဤကဲ့သို့
ရေးသွင်းသောစာတမ်းကို လွှတ်တော်သွင်းစာမှာတမ်းဟု
ခေါ်သည်။<br>
(၉) ခြေလျင်၊ လှေလျင်၊ မြင်းလျင်စသော စာပေးစာယူနှင့်
စပ်လျဉ်းသမျှအမှု။ ကြေးနန်းအလုပ်မှာ ၁၂၃၆ခု (၁၈၇၄ခု) နှစ်လောက်စ၍ ပေါ်လာရာကြေးနန်းဝန်၊ ကြေးနန်းစာရေး၊ ကြေးနန်းအုပ်ဟူ၍ သီးခြားထားသည်။ သို့ရာတွင် ကြေးနန်းဌာနသည် စာပေးစာယူဌာနတွင် ပါဝင်သည်။<br>
(၁ဝ) နိုင်ငံခြားနှင့်စပ်သောအမှုများ။ ဤဌာနသည်လည်း ရှေးအခါကမရှိ။ ၁၁၁၉ခု (၁၁၂၇ခု)နှစ်လောက်ကစ၍ ပေါ်ပေါက်လာပြီးလျှင် ဝန်ကြီးတစ်ဦးဦးက နိုင်ငံခြားဌာနကိုကြည့်ရှုရသည်။
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
[[Category:ဒီမိုကရေစီ]]
[[Category:နိုင်ငံရေး]]
[[Category:အုပ်ချုပ်ရေး]]
[[ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ]]
npa1strq8zpgtlz03kacu9ebjyzsdh0
နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)
0
7881
756616
756386
2022-08-28T13:55:29Z
2400:AC40:A54:A742:349E:1EE3:2D67:389C
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox President
|name = ဦးရှုမောင်
|native_name =
|image = [[File:President Ne Win.JPG|175x246px|သမ္မတ ဦးနေဝင်း]]
|caption = ဦးနေဝင်း
|order = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ ပထမဆုံး ဥက္ကဋ္ဌ
|term_start = ၄ ဇူလိုင် ၁၉၆၂
|term_end = ၂၃ ဇူလိုင် ၁၉၈၈
|predecessor = ပါတီ တည်ထောင်
|successor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]]
|order2 = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|စတုတ္ထမြောက်]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
|term_start2 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end2 = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁<br><small>(၂ မတ် ၁၉၇၄ အထိ [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအမည်ခံဖြင့်)</small>
|predecessor2 = [[မန်းဝင်းမောင်]] <small>(၁၉၆၂)</small>
|successor2 = [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစန်းယု]]
|order3 = တတိယမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]]
|term_start3 = ၂၉ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈
|term_end3 = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀
|predecessor3 = [[ဦးနု]]
|successor3 = [[ဦးနု]]
|term_start4 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end4 = ၂ မတ် ၁၉၇၄
|predecessor4 = [[ဦးနု]]
|successor4 = ဗိုလ်ချုပ် [[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]
|birth_name = ရှုမောင်
|birth_date = {{Birth date|1910|7|10|df=y}}<br/> {{Birth date|1911|5|14|df=y}} သို့ {{Birth date|1911|5|24|df=y}} ဟုလည်း ဖော်ပြ
|birth_place = [[ပေါင်းတလည်မြို့]]၊ [[ပဲခူးတိုင်း|ပဲခူးစီရင်စု]]၊ [[အောက်မြန်မာပြည်]]၊ [[ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ]]
|death_date = {{Death date and age|2002|12|5|1910|7|10|df=y}}
|death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြန်မာနိုင်ငံ]]
|resting_place = အရိုးပြာကို [[လှိုင်မြစ်]] တွင် ဖြန့်ကြဲ
|nationality = မွန် တရုတ်ကပြား
|party = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]
|spouse = ဒေါ်သန်းညွန့်<br />ဒေါ်တင်တင်<br />ဒေါ်ခင်မေသန်း<br />ဒေါ်နီနီမြင့်<br />[[ရတနာနတ်မယ်]]
|relations =
|children = ကျော်သိန်း <br /> ငွေစိုး<br />အေးအောင်<br /> [[စန္ဒာဝင်း]] <br />ဖြိုးဝေဝင်း<br />ကြေးမုံဝင်းKyemon Win
|residence =
|alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]
|occupation =
|profession =
|religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|signature = Ne Win Signature.svg
|website =
<!--Military service-->
|nickname =
|allegiance =
|branch =
|serviceyears = ၁၉၃၁–၇၄
|rank = [[File:Vice Senior General.gif|15px]] [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]]
|unit =
|commands =
|battles =
|awards =
}}
'''ဦးနေဝင်း''' (၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၁၀၊ သို့ ၁၄ သို့ ၂၄ မေ ၁၉၁၁<ref>{{Cite web |title=U Ne Win {{!}} Myanmar general and dictator {{!}} Britannica.com<!-- Bot generated title --> |url=https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win |accessdate=21 September 2017 |archivedate=9 July 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170709221125/https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win }}</ref> – ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၂) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား နိုင်ငံရေးသမားနှင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ အထိ၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၇၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၁ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ]]အဖြစ် လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးနေဝင်းသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ၂၆ နှစ်ကြာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
၁၉၁၁ ခု မေလ ၂၄ ရက်နေ့ (သို့) မေလ ၁၄ရက်နေ့ (သို့) ၁၉၁၀ ခု ဇူလိုင်လ ၁၀ရက်နေ့၌ [[ပဲခူးတိုင်း]] အနောက်ခြမ်း၊ [[ပေါင်းတလည်မြို့]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်နာမည် ရှုမောင်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ကပြား တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၁၉၂၉ နှစ်ဦးပိုင်းတွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]တွင် [[ဇီဝဗေဒ]] ဘာသာရပ်ကို သင်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၃၁ခုနှစ်တွင် ကျောင်းမှထွက်ကာ "သခင်ရှုမောင်"အမည်ဖြင့် [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင် တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။
== လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ ==
[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]] တွင် ပါဝင်ကာ သခင်ရှုမောင် မှ ဗိုလ်နေဝင်း ဟုအမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်တွင် Commander အဖြစ်ဖြင့် ဂျပန်များနှင့် အလံနီကွန်မြူနစ် ပါတီတို့ကို ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ အောက်တိုဘာလ [[ဖဆပလ]] နှစ်ခြမ်းကွဲချိန်တွင် ဦးနေဝင်းသည် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] အဖြစ်ဖြင့် အာဏာသိမ်းယူကာ ၁၉၆၀ ဧပြီလတွင် အနိုင်ရပါတီ ဖြစ်သော [[သန့်ရှင်းဖဆပလ]] ကို အာဏာလွှဲ ပြောင်းပေးခဲ့သည်။
== အာဏာသိမ်းခြင်း ==
{{Main|၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း ဦးဆောင်သော [[မြန်မာ့တပ်မတော်]]သည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] [[ဦးနု]]ဦးဆောင်သော [[ဖဆပလ]] အစိုးရထံမှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂) ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။
== နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ ==
[[မြန်မာနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ၎င်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]၊ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ၊ [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များ ကိုထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကို ဖွဲစည်း တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၂ တွင် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] အာဏာရလာကာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သွေးမြေမကျ တော်လှန်ရေးဟု ကမ္ဘာမီဒီယာများမှ ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း သမ္မတဟောင်း [[စဝ်ရွှေသိုက်]] ၏သားငယ်မှာ စစ်သားတစ်ဦး၏ သေနတ်ဒဏ်ကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂-တွင် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြကြရာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား တစ်ရာကျော်မျှ ပစ်ခတ်ခံရကာ [[ကျောင်းသားသမဂ္ဂ]]အဆောက်အဦးလည်း ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ထိုနေ့ညနေ ၈ နာရီ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများအသွင်သည် ငြိမ်ချမ်းစွာနေထိုင်နေသော ပြည်သူလူထုကိုပါ အသက်အန္တရာယ်ပြုလာပြီးအကြမ်းဖက်အသွင်ဆောင်လာသဖြင့် "ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများ ရပ်တန့် ခြင်းမရှိပါက ဓားကိုဓားဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ လှံကိုလှံဖြင့် သော်လည်းကောင်း တုန့် ပြန်မည် "ဟု ဥပမာပေး၍ ငါးမိနစ်ကြာ သတိပေး မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၆-နှစ်အကြာ၊ ၁၉၈၈ တွင် ဦးနေဝင်းမှ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အဆောက်အဦးကို မိုင်းခွဲရန် စေခိုင်းသူမှာ သူမဟုတ်ရပါကြောင်း၊ [[ဦးအောင်ကြီး|ဗိုလ်အောင်ကြီး]]သာ တရားခံဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
== မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ==
မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ဆိုသည်မှာ ဦးနေဝင်းမှ ရေးဆွဲထားသော စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းသည် “မြန်မာ့ ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီ ကိုတည်ထောင်ကာ [[တစ်ပါတီစနစ်]]ဖြင့် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရသည် နိုင်ငံရေးသမားများ ထောင်သွင်း အကျဉ်းချခြင်း အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ နှင့် ကွန်မြူနစ်များကို စစ်တပ်ဖြင့် ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် "ပြည်ထောင်စု ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကာ ဗိုလ်ချုပ်[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]သည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၁-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစန်းယု သည် သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ၁၉၈၈-ခုနှစ်အထိ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
== မိသားစုဘဝ ==
{{unreferenced section}}
=== ဒေါ်သန်းညွန့် ===
ဦးနေဝင်းသည် ၎င်း၏ ဘဝတလျှောက်တွင် တရားဝင် အိမ်ထောင်ပေါင်း (၇) ကြိမ်ခန့် ကျခဲ့ပြီး ပထမဆုံး အိမ်ထောင်အဖြစ် ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်သည် အပျိုမဟုတ်ပေ။ ပထမအိမ်ထောင်နှင့် သားတစ်ယောက်ပါခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ ပေါင်းသင်းနေထိုင်၍ သားကိုသိန်း (တာတီး) ခေါ် ဦးကျော်သိန်းကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် မြန်မာ့ရေနံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်မြို့နေ ဦးစိန်သီး၊ ဒေါ်ဆိုင်တို့၏ သမီး မကြည်ကြည်အေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် ၁၉၇၈၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဇနီးဒေါ်ကြည်ကြည်သိန်းသည် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် ၁၉၉၇ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။
=== ဒေါ်တင်တင် ===
ထို့နောက် ဒေါ်တင်တင်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ မောင်ဂိုမာရီလမ်း (ယခု ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း) အိမ်အမှတ် ၁၀၆ ၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲသို့ ဦးနေဝင်း၏ ဖခင် ဦးဖိုးခပါ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင်နှင့် ဒေါ်တင်တင်တို့မှ ၁၉၃၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် သားကြီး ငွေစိုးကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင် ဂျပန်ပြည် ဟိုင်နန်ကျွန်းသို့ စစ်ပညာသင် သွားရောက်စဉ်က မောင်ငွေစိုးမှာ ၂ နှစ်သား အရွယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ငွေစိုးသည် နောင်တွင် U.B.A လေကြောင်းဌာနတွင် လေယာဉ်မှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယသား အေးအောင်ဝင်း ခေါ် ကိုအေးအောင်ကို ၁၉၄၉ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ခင်မေသန်း (ခ) ကစ်တီဘသန်း ===
၁၉၅၂ မတ်လ ၁ဝ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ခေါ် ကစ်တီဘသန်းနှင့် ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးအတွင်းရှိ ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီးနေအိမ်၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းမှာ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ကြီးနှင့် ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီး ဒေါက်တာဘသန်းနှင့် ဒေါ်ခင်ကြည်တို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်း၏ ငယ်မည်မှာ ကစ်တီဘသန်း ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဦးနေဝင်းသည် ဒုတိယ မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်နှင့် တရားဝင် မကွာရှင်းရသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လက်ထပ်ပြီး ၃ ရက်အကြာတွင် မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်က ၁၉၅၂ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာမှနေ၍ "ကျွန်မသာလျှင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ မယားကြီးပါ" ဟူ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ ကြေညာခဲ့လေသည်။ ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာပါ ကြေညာချက် အပြည့်အစုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သော ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် အပျို မဟုတ်ပေ။ ၎င်း၏ ပထမအိမ်ထောင်မှာ ဒေါက်တာတောင်ကြီး (ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု သမီး ဒေါ်စန်းစန်းနု၏ ခင်ပွန်း ဗိုလ်မှူးသက်တင်၏ အကို) ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် သမီးလီလီဝင်းနှင့် အမြွှာသမီးများ ဖြစ်ကြသော သီတာဝင်း၊ သော်တာဝင်း တို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဒေါက်တာတောင်ကြီးနှင့် တရားဝင် ပြတ်စဲခြင်း မရှိဘဲ ဒေါ်ခင်မေသန်းအား လက်ထပ်ခဲ့မှုကြောင့် တပ်မတော်အက်ဥပဒေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုက အရေးယူရန် ပြင်ဆင်နေစဉ် ဝန်ကြီးချုပ်အား ဝိဓူရ သခင် ချစ်မောင်အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များ ဝိုင်းဝန်းတားမြစ်ခဲ့သဖြင့် ဖြုတ်မပစ်ခဲ့ရပေ။
ဦးနေဝင်းသည် ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်ပြီးနောက် သမီး စန္ဒာဝင်း၊ ဖြိုးနေဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်းတို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ သမီးစန္ဒာဝင်းကို ၁၉၅၂ တွင်ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်နီနီမြင့် ===
ထို့နောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် နောင်တွင် တက္ကသိုလ်များ သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာနတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ကမာရွတ်မြို့နေ အဖ ဦးလှ၊ အမိ ဒေါ်အေးမြင့်တို့၏ သမီး ဒေါ်နီနီမြင့် (မဟာဝိဇ္ဇာ – သမိုင်း) နှင့် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၄ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် သားသမီး မထွန်းကားခဲ့ပါ။ ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဒေါ်နီနီမြင့်သည် အသက် ၃၂ နှစ်ရှိပြီး ဦးနေဝင်းသည် အသက် ၆၃ နှစ် ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။
=== ရတနာနတ်မယ် ===
ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ကွာရှင်းပြီးနောက် John Rose Bellamy ခေါ် အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းသားကြီး (၁၈၂၀ ဇန်နဝါရီ ၃၁ – ၁၈၆၆ ဩဂုတ် ၂) ၏ မြစ် [[ရတနာနတ်မယ်]]နှင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ၂၅ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၆ ရက်စွဲပါ ကြေးမုံသတင်းစာ မျက်နှာဖုံးတွင် ဦးနေဝင်းနှင့် ရတနာနတ်မယ်တို့၏ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲ သတင်းကို ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြထားသည်။ ရတနာနတ်မယ်၏ မိခင်မှာ လင်းပင်ထိပ်တင်မလတ်ဖြစ်ပြီး အိမ်ရှေ့စံ [[ကနောင်မင်းသား]]နှင့် ကိုယ်လုပ်တော်ရ သခင်ကြီး ခင်ဖော့တို့၏ သားတော် လင်းပင်မင်းသားနှင့် ရေနံ့သာခင်ခင်ကြီးတို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ၅ လမျှ ပေါင်းဖြစ်လိုက်ကြသည်။ ဦးနေဝင်းသည် ရတနာနတ်မယ်နှင့် အိမ်ထောင်ရေး ပြိုကွဲပြီးနောက် ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ပြန်လည် ပေါင်းထုတ်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ကြာစံ ===
အသက် ၇၇ နှစ်၌ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရခိုင်အမျိုးသမီး ဒေါ်ကြာစံအား လက်ထပ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
== ကွယ်လွန်ခြင်း ==
၂ဝဝ၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၅) ရက်နေ့ မနက် ၇ နာရီခွဲခန့်အချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၉၂)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ကောင်စီ]] အစိုးရသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း)၏ ဈာပနကို သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်[[စန္ဒာဝင်း]]နှင့် လူ (၂၅) ယောက်ခန့်သာ လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ သေဆုံးသည့်နေ့ နေ့တွင်းချင်းပင် သဂြိုဟ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင် ဖြစ်ပြီး [[တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချူပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူး သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကို မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာကို [[ရန်ကုန်မြစ်]]အတွင်း မျှောခဲ့သည်။
သေဆုံးပြီးနှစ်၂၀ကျော်ကြာမှာတော့ မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ၁၇ရက်နေ့နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့မှာ အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့ပြန်သည်။
==ဓာတ်ပုံများ==
<gallery>
File:President_Ne_Win.JPG
</gallery>
{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=တာဝန်ထမ်းဆောင်<br>[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၅၈–၁၉၆၀}}
{{s-aft|after=[[ဦးနု]]}}
|-
{{s-bef|before=[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]<br>(<small>နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ်</small>)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]|years=၁၉၆၂–၁၉၇၄}}
{{s-aft|after=သူကိုယ်တိုင် (နိုင်ငံတော်သသမ္မတဖြစ်)}}
|-
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၆၂–၁၉၆၄}}
{{s-aft|after=[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]}}
|-
{{s-bef|before=သူကိုယ်တိုင် ([[ပြည်ထောင်စုတော်လှန်ရေးကောင်စီအဖွဲ့|တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]|years=၁၉၇၄–၁၉၈၁}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-ppo}}
{{s-bef|before=မရှိ}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|ဗမာပြည်ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ|years=၁၉၆၂–၁၉၈၈}}
{{s-aft|after=[[ဦးစိန်လွင်]]}}
|-
{{s-mil}}
{{s-bef|before=[[စမစ်ဒွန်း]]}}
{{s-ttl|title=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|years=၁၉၄၉–၁၉၇၂}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-end}}
{{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}}
{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}}
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၁၁|၂၀၀၂}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
[[ကဏ္ဍ:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]]
dand5dueg5edddp4vgxl5v40dzu3vps
756619
756616
2022-08-28T14:11:49Z
Dr Lotus Black
31011
[[Special:Contributions/2400:AC40:A54:A742:349E:1EE3:2D67:389C|2400:AC40:A54:A742:349E:1EE3:2D67:389C]] ([[User talk:2400:AC40:A54:A742:349E:1EE3:2D67:389C|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:2400:AC40:ADE:7818:349E:1EE3:2D67:389C|2400:AC40:ADE:7818:349E:1EE3:2D67:389C]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox President
|name = ဦးရှုမောင်
|native_name =
|image = [[File:President Ne Win.JPG|175x246px|သမ္မတ ဦးနေဝင်း]]
|caption = ဦးနေဝင်း
|order = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ ပထမဆုံး ဥက္ကဋ္ဌ
|term_start = ၄ ဇူလိုင် ၁၉၆၂
|term_end = ၂၃ ဇူလိုင် ၁၉၈၈
|predecessor = ပါတီ တည်ထောင်
|successor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]]
|order2 = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|စတုတ္ထမြောက်]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
|term_start2 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end2 = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁<br><small>(၂ မတ် ၁၉၇၄ အထိ [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအမည်ခံဖြင့်)</small>
|predecessor2 = [[မန်းဝင်းမောင်]] <small>(၁၉၆၂)</small>
|successor2 = [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစန်းယု]]
|order3 = တတိယမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]]
|term_start3 = ၂၉ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈
|term_end3 = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀
|predecessor3 = [[ဦးနု]]
|successor3 = [[ဦးနု]]
|term_start4 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end4 = ၂ မတ် ၁၉၇၄
|predecessor4 = [[ဦးနု]]
|successor4 = ဗိုလ်ချုပ် [[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]
|birth_name = ရှုမောင်
|birth_date = {{Birth date|1910|7|10|df=y}}<br/> {{Birth date|1911|5|14|df=y}} သို့ {{Birth date|1911|5|24|df=y}} ဟုလည်း ဖော်ပြ
|birth_place = [[ပေါင်းတလည်မြို့]]၊ [[ပဲခူးတိုင်း|ပဲခူးစီရင်စု]]၊ [[အောက်မြန်မာပြည်]]၊ [[ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ]]
|death_date = {{Death date and age|2002|12|5|1910|7|10|df=y}}
|death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|မြန်မာနိုင်ငံ]]
|resting_place = အရိုးပြာကို [[လှိုင်မြစ်]] တွင် ဖြန့်ကြဲ
|nationality = မွန် တရုတ်ကပြား
|party = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]
|spouse = ဒေါ်သန်းညွန့်<br />ဒေါ်တင်တင်<br />ဒေါ်ခင်မေသန်း<br />ဒေါ်နီနီမြင့်<br />[[ရတနာနတ်မယ်]]
|relations =
|children = ကျော်သိန်း <br /> ငွေစိုး<br />အေးအောင်<br /> [[စန္ဒာဝင်း]] <br />ဖြိုးဝေဝင်း<br />ကြေးမုံဝင်းKyemon Win
|residence =
|alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]
|occupation =
|profession =
|religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|signature = Ne Win Signature.svg
|website =
<!--Military service-->
|nickname =
|allegiance =
|branch =
|serviceyears = ၁၉၃၁–၇၄
|rank = [[File:Vice Senior General.gif|15px]] [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]]
|unit =
|commands =
|battles =
|awards =
}}
'''ဦးနေဝင်း''' (၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၁၀၊ သို့ ၁၄ သို့ ၂၄ မေ ၁၉၁၁<ref>{{Cite web |title=U Ne Win {{!}} Myanmar general and dictator {{!}} Britannica.com<!-- Bot generated title --> |url=https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win |accessdate=21 September 2017 |archivedate=9 July 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170709221125/https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win }}</ref> – ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၂) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား နိုင်ငံရေးသမားနှင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ အထိ၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၇၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၁ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ]]အဖြစ် လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးနေဝင်းသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ၂၆ နှစ်ကြာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
၁၉၁၁ ခု မေလ ၂၄ ရက်နေ့ (သို့) မေလ ၁၄ရက်နေ့ (သို့) ၁၉၁၀ ခု ဇူလိုင်လ ၁၀ရက်နေ့၌ [[ပဲခူးတိုင်း]] အနောက်ခြမ်း၊ [[ပေါင်းတလည်မြို့]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်နာမည် ရှုမောင်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ကပြား တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၁၉၂၉ နှစ်ဦးပိုင်းတွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]တွင် [[ဇီဝဗေဒ]] ဘာသာရပ်ကို သင်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၃၁ခုနှစ်တွင် ကျောင်းမှထွက်ကာ "သခင်ရှုမောင်"အမည်ဖြင့် [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင် တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။
== လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ ==
[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]] တွင် ပါဝင်ကာ သခင်ရှုမောင် မှ ဗိုလ်နေဝင်း ဟုအမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်တွင် Commander အဖြစ်ဖြင့် ဂျပန်များနှင့် အလံနီကွန်မြူနစ် ပါတီတို့ကို ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ အောက်တိုဘာလ [[ဖဆပလ]] နှစ်ခြမ်းကွဲချိန်တွင် ဦးနေဝင်းသည် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] အဖြစ်ဖြင့် အာဏာသိမ်းယူကာ ၁၉၆၀ ဧပြီလတွင် အနိုင်ရပါတီ ဖြစ်သော [[သန့်ရှင်းဖဆပလ]] ကို အာဏာလွှဲ ပြောင်းပေးခဲ့သည်။
== အာဏာသိမ်းခြင်း ==
{{Main|၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း ဦးဆောင်သော [[မြန်မာ့တပ်မတော်]]သည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] [[ဦးနု]]ဦးဆောင်သော [[ဖဆပလ]] အစိုးရထံမှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂) ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။
== နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ ==
[[မြန်မာနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ၎င်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]၊ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ၊ [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များ ကိုထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကို ဖွဲစည်း တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၂ တွင် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] အာဏာရလာကာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သွေးမြေမကျ တော်လှန်ရေးဟု ကမ္ဘာမီဒီယာများမှ ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း သမ္မတဟောင်း [[စဝ်ရွှေသိုက်]] ၏သားငယ်မှာ စစ်သားတစ်ဦး၏ သေနတ်ဒဏ်ကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂-တွင် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြကြရာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား တစ်ရာကျော်မျှ ပစ်ခတ်ခံရကာ [[ကျောင်းသားသမဂ္ဂ]]အဆောက်အဦးလည်း ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ထိုနေ့ညနေ ၈ နာရီ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများအသွင်သည် ငြိမ်ချမ်းစွာနေထိုင်နေသော ပြည်သူလူထုကိုပါ အသက်အန္တရာယ်ပြုလာပြီးအကြမ်းဖက်အသွင်ဆောင်လာသဖြင့် "ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများ ရပ်တန့် ခြင်းမရှိပါက ဓားကိုဓားဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ လှံကိုလှံဖြင့် သော်လည်းကောင်း တုန့် ပြန်မည် "ဟု ဥပမာပေး၍ ငါးမိနစ်ကြာ သတိပေး မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၆-နှစ်အကြာ၊ ၁၉၈၈ တွင် ဦးနေဝင်းမှ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အဆောက်အဦးကို မိုင်းခွဲရန် စေခိုင်းသူမှာ သူမဟုတ်ရပါကြောင်း၊ [[ဦးအောင်ကြီး|ဗိုလ်အောင်ကြီး]]သာ တရားခံဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
== မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ==
မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ဆိုသည်မှာ ဦးနေဝင်းမှ ရေးဆွဲထားသော စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းသည် “မြန်မာ့ ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီ ကိုတည်ထောင်ကာ [[တစ်ပါတီစနစ်]]ဖြင့် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရသည် နိုင်ငံရေးသမားများ ထောင်သွင်း အကျဉ်းချခြင်း အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ နှင့် ကွန်မြူနစ်များကို စစ်တပ်ဖြင့် ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် "ပြည်ထောင်စု ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကာ ဗိုလ်ချုပ်[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]သည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၁-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစန်းယု သည် သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ၁၉၈၈-ခုနှစ်အထိ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
== မိသားစုဘဝ ==
{{unreferenced section}}
=== ဒေါ်သန်းညွန့် ===
ဦးနေဝင်းသည် ၎င်း၏ ဘဝတလျှောက်တွင် တရားဝင် အိမ်ထောင်ပေါင်း (၇) ကြိမ်ခန့် ကျခဲ့ပြီး ပထမဆုံး အိမ်ထောင်အဖြစ် ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်သည် အပျိုမဟုတ်ပေ။ ပထမအိမ်ထောင်နှင့် သားတစ်ယောက်ပါခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ ပေါင်းသင်းနေထိုင်၍ သားကိုသိန်း (တာတီး) ခေါ် ဦးကျော်သိန်းကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် မြန်မာ့ရေနံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်မြို့နေ ဦးစိန်သီး၊ ဒေါ်ဆိုင်တို့၏ သမီး မကြည်ကြည်အေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် ၁၉၇၈၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဇနီးဒေါ်ကြည်ကြည်သိန်းသည် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် ၁၉၉၇ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။
=== ဒေါ်တင်တင် ===
ထို့နောက် ဒေါ်တင်တင်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ မောင်ဂိုမာရီလမ်း (ယခု ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း) အိမ်အမှတ် ၁၀၆ ၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲသို့ ဦးနေဝင်း၏ ဖခင် ဦးဖိုးခပါ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင်နှင့် ဒေါ်တင်တင်တို့မှ ၁၉၃၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် သားကြီး ငွေစိုးကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင် ဂျပန်ပြည် ဟိုင်နန်ကျွန်းသို့ စစ်ပညာသင် သွားရောက်စဉ်က မောင်ငွေစိုးမှာ ၂ နှစ်သား အရွယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ငွေစိုးသည် နောင်တွင် U.B.A လေကြောင်းဌာနတွင် လေယာဉ်မှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယသား အေးအောင်ဝင်း ခေါ် ကိုအေးအောင်ကို ၁၉၄၉ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ခင်မေသန်း (ခ) ကစ်တီဘသန်း ===
၁၉၅၂ မတ်လ ၁ဝ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ခေါ် ကစ်တီဘသန်းနှင့် ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးအတွင်းရှိ ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီးနေအိမ်၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းမှာ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ကြီးနှင့် ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီး ဒေါက်တာဘသန်းနှင့် ဒေါ်ခင်ကြည်တို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်း၏ ငယ်မည်မှာ ကစ်တီဘသန်း ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဦးနေဝင်းသည် ဒုတိယ မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်နှင့် တရားဝင် မကွာရှင်းရသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လက်ထပ်ပြီး ၃ ရက်အကြာတွင် မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်က ၁၉၅၂ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာမှနေ၍ "ကျွန်မသာလျှင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ မယားကြီးပါ" ဟူ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ ကြေညာခဲ့လေသည်။ ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာပါ ကြေညာချက် အပြည့်အစုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သော ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် အပျို မဟုတ်ပေ။ ၎င်း၏ ပထမအိမ်ထောင်မှာ ဒေါက်တာတောင်ကြီး (ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု သမီး ဒေါ်စန်းစန်းနု၏ ခင်ပွန်း ဗိုလ်မှူးသက်တင်၏ အကို) ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် သမီးလီလီဝင်းနှင့် အမြွှာသမီးများ ဖြစ်ကြသော သီတာဝင်း၊ သော်တာဝင်း တို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဒေါက်တာတောင်ကြီးနှင့် တရားဝင် ပြတ်စဲခြင်း မရှိဘဲ ဒေါ်ခင်မေသန်းအား လက်ထပ်ခဲ့မှုကြောင့် တပ်မတော်အက်ဥပဒေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုက အရေးယူရန် ပြင်ဆင်နေစဉ် ဝန်ကြီးချုပ်အား ဝိဓူရ သခင် ချစ်မောင်အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များ ဝိုင်းဝန်းတားမြစ်ခဲ့သဖြင့် ဖြုတ်မပစ်ခဲ့ရပေ။
ဦးနေဝင်းသည် ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်ပြီးနောက် သမီး စန္ဒာဝင်း၊ ဖြိုးနေဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်းတို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ သမီးစန္ဒာဝင်းကို ၁၉၅၂ တွင်ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်နီနီမြင့် ===
ထို့နောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် နောင်တွင် တက္ကသိုလ်များ သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာနတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ကမာရွတ်မြို့နေ အဖ ဦးလှ၊ အမိ ဒေါ်အေးမြင့်တို့၏ သမီး ဒေါ်နီနီမြင့် (မဟာဝိဇ္ဇာ – သမိုင်း) နှင့် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၄ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် သားသမီး မထွန်းကားခဲ့ပါ။ ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဒေါ်နီနီမြင့်သည် အသက် ၃၂ နှစ်ရှိပြီး ဦးနေဝင်းသည် အသက် ၆၃ နှစ် ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။
=== ရတနာနတ်မယ် ===
ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ကွာရှင်းပြီးနောက် John Rose Bellamy ခေါ် အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းသားကြီး (၁၈၂၀ ဇန်နဝါရီ ၃၁ – ၁၈၆၆ ဩဂုတ် ၂) ၏ မြစ် [[ရတနာနတ်မယ်]]နှင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ၂၅ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၆ ရက်စွဲပါ ကြေးမုံသတင်းစာ မျက်နှာဖုံးတွင် ဦးနေဝင်းနှင့် ရတနာနတ်မယ်တို့၏ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲ သတင်းကို ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြထားသည်။ ရတနာနတ်မယ်၏ မိခင်မှာ လင်းပင်ထိပ်တင်မလတ်ဖြစ်ပြီး အိမ်ရှေ့စံ [[ကနောင်မင်းသား]]နှင့် ကိုယ်လုပ်တော်ရ သခင်ကြီး ခင်ဖော့တို့၏ သားတော် လင်းပင်မင်းသားနှင့် ရေနံ့သာခင်ခင်ကြီးတို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ၅ လမျှ ပေါင်းဖြစ်လိုက်ကြသည်။ ဦးနေဝင်းသည် ရတနာနတ်မယ်နှင့် အိမ်ထောင်ရေး ပြိုကွဲပြီးနောက် ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ပြန်လည် ပေါင်းထုတ်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ကြာစံ ===
အသက် ၇၇ နှစ်၌ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရခိုင်အမျိုးသမီး ဒေါ်ကြာစံအား လက်ထပ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
== ကွယ်လွန်ခြင်း ==
၂ဝဝ၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၅) ရက်နေ့ မနက် ၇ နာရီခွဲခန့်အချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၉၂)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ကောင်စီ]] အစိုးရသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း)၏ ဈာပနကို သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်[[စန္ဒာဝင်း]]နှင့် လူ (၂၅) ယောက်ခန့်သာ လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ သေဆုံးသည့်နေ့ နေ့တွင်းချင်းပင် သဂြိုဟ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင် ဖြစ်ပြီး [[တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချူပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူး သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကို မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာကို [[ရန်ကုန်မြစ်]]အတွင်း မျှောခဲ့သည်။
သေဆုံးပြီးနှစ်၂၀ကျော်ကြာမှာတော့ မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ၁၇ရက်နေ့နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့မှာ အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့ပြန်သည်။
==ဓာတ်ပုံများ==
<gallery>
File:President_Ne_Win.JPG
</gallery>
{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=တာဝန်ထမ်းဆောင်<br>[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၅၈–၁၉၆၀}}
{{s-aft|after=[[ဦးနု]]}}
|-
{{s-bef|before=[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]<br>(<small>နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ်</small>)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]|years=၁၉၆၂–၁၉၇၄}}
{{s-aft|after=သူကိုယ်တိုင် (နိုင်ငံတော်သသမ္မတဖြစ်)}}
|-
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၆၂–၁၉၆၄}}
{{s-aft|after=[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]}}
|-
{{s-bef|before=သူကိုယ်တိုင် ([[ပြည်ထောင်စုတော်လှန်ရေးကောင်စီအဖွဲ့|တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]|years=၁၉၇၄–၁၉၈၁}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-ppo}}
{{s-bef|before=မရှိ}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|ဗမာပြည်ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ|years=၁၉၆၂–၁၉၈၈}}
{{s-aft|after=[[ဦးစိန်လွင်]]}}
|-
{{s-mil}}
{{s-bef|before=[[စမစ်ဒွန်း]]}}
{{s-ttl|title=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|years=၁၉၄၉–၁၉၇၂}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-end}}
{{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}}
{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}}
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၁၁|၂၀၀၂}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
[[ကဏ္ဍ:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]]
j1bfyxm25efmgt1s72tnddtfa6m64ph
756620
756619
2022-08-28T14:12:27Z
Dr Lotus Black
31011
"[[နေဝင်း (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး)]]" ကို ကာကွယ်ခဲ့သည်: အပြုသဘော မဆောင်သော တည်းဖြတ်ခြင်း ([ပြင်ဆင်ရန်=အလိုအလျောက် အတည်ပြုထားသော အသုံးပြုသူများကိုသာ ခွင့်ပြုသည်] ( ၁၄:၁၂၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ (UTC) တွင် သက်တမ်းကုန်မည်) [ရွှေ့ရန်=အလိုအလျောက် အတည်ပြုထားသော အသုံးပြုသူများကိုသာ ခွင့်ပြုသည်] ( ၁၄:၁၂၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၃ (UTC) တွင် သက်တမ်းကုန်မည်))
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox President
|name = ဦးရှုမောင်
|native_name =
|image = [[File:President Ne Win.JPG|175x246px|သမ္မတ ဦးနေဝင်း]]
|caption = ဦးနေဝင်း
|order = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ ပထမဆုံး ဥက္ကဋ္ဌ
|term_start = ၄ ဇူလိုင် ၁၉၆၂
|term_end = ၂၃ ဇူလိုင် ၁၉၈၈
|predecessor = ပါတီ တည်ထောင်
|successor = [[စိန်လွင်၊ ဦး (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစိန်လွင်]]
|order2 = မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း|စတုတ္ထမြောက်]] [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]]
|term_start2 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end2 = ၉ နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၁<br><small>(၂ မတ် ၁၉၇၄ အထိ [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအမည်ခံဖြင့်)</small>
|predecessor2 = [[မန်းဝင်းမောင်]] <small>(၁၉၆၂)</small>
|successor2 = [[စန်းယု (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးစန်းယု]]
|order3 = တတိယမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]]
|term_start3 = ၂၉ အောက်တိုဘာ ၁၉၅၈
|term_end3 = ၄ ဧပြီ ၁၉၆၀
|predecessor3 = [[ဦးနု]]
|successor3 = [[ဦးနု]]
|term_start4 = ၂ မတ် ၁၉၆၂
|term_end4 = ၂ မတ် ၁၉၇၄
|predecessor4 = [[ဦးနု]]
|successor4 = ဗိုလ်ချုပ် [[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]
|birth_name = ရှုမောင်
|birth_date = {{Birth date|1910|7|10|df=y}}<br/> {{Birth date|1911|5|14|df=y}} သို့ {{Birth date|1911|5|24|df=y}} ဟုလည်း ဖော်ပြ
|birth_place = [[ပေါင်းတလည်မြို့]]၊ [[ပဲခူးတိုင်း|ပဲခူးစီရင်စု]]၊ [[အောက်မြန်မာပြည်]]၊ [[ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ]]
|death_date = {{Death date and age|2002|12|5|1910|7|10|df=y}}
|death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|မြန်မာနိုင်ငံ]]
|resting_place = အရိုးပြာကို [[လှိုင်မြစ်]] တွင် ဖြန့်ကြဲ
|nationality = မွန် တရုတ်ကပြား
|party = [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]
|spouse = ဒေါ်သန်းညွန့်<br />ဒေါ်တင်တင်<br />ဒေါ်ခင်မေသန်း<br />ဒေါ်နီနီမြင့်<br />[[ရတနာနတ်မယ်]]
|relations =
|children = ကျော်သိန်း <br /> ငွေစိုး<br />အေးအောင်<br /> [[စန္ဒာဝင်း]] <br />ဖြိုးဝေဝင်း<br />ကြေးမုံဝင်းKyemon Win
|residence =
|alma_mater = [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]
|occupation =
|profession =
|religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|signature = Ne Win Signature.svg
|website =
<!--Military service-->
|nickname =
|allegiance =
|branch =
|serviceyears = ၁၉၃၁–၇၄
|rank = [[File:Vice Senior General.gif|15px]] [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]]
|unit =
|commands =
|battles =
|awards =
}}
'''ဦးနေဝင်း''' (၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၁၀၊ သို့ ၁၄ သို့ ၂၄ မေ ၁၉၁၁<ref>{{Cite web |title=U Ne Win {{!}} Myanmar general and dictator {{!}} Britannica.com<!-- Bot generated title --> |url=https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win |accessdate=21 September 2017 |archivedate=9 July 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170709221125/https://global.britannica.com/biography/U-Ne-Win }}</ref> – ၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၀၂) သည် မြန်မာနိုင်ငံသား နိုင်ငံရေးသမားနှင့် တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ အထိ၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၇၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၁ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံ့အကြီးအကဲ]]အဖြစ် လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဦးနေဝင်းသည် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၉ ခုနှစ်အထိ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ၂၆ နှစ်ကြာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
၁၉၁၁ ခု မေလ ၂၄ ရက်နေ့ (သို့) မေလ ၁၄ရက်နေ့ (သို့) ၁၉၁၀ ခု ဇူလိုင်လ ၁၀ရက်နေ့၌ [[ပဲခူးတိုင်း]] အနောက်ခြမ်း၊ [[ပေါင်းတလည်မြို့]]တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ငယ်နာမည် ရှုမောင်ဖြစ်သည်။ တရုတ်ကပြား တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၁၉၂၉ နှစ်ဦးပိုင်းတွင် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]တွင် [[ဇီဝဗေဒ]] ဘာသာရပ်ကို သင်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၁၉၃၁ခုနှစ်တွင် ကျောင်းမှထွက်ကာ "သခင်ရှုမောင်"အမည်ဖြင့် [[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]ဝင် တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။
== လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုကာလ ==
[[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]] တွင် ပါဝင်ကာ သခင်ရှုမောင် မှ ဗိုလ်နေဝင်း ဟုအမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဗမာ့အမျိုးသားတပ်မတော်တွင် Commander အဖြစ်ဖြင့် ဂျပန်များနှင့် အလံနီကွန်မြူနစ် ပါတီတို့ကို ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ အောက်တိုဘာလ [[ဖဆပလ]] နှစ်ခြမ်းကွဲချိန်တွင် ဦးနေဝင်းသည် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ]] အဖြစ်ဖြင့် အာဏာသိမ်းယူကာ ၁၉၆၀ ဧပြီလတွင် အနိုင်ရပါတီ ဖြစ်သော [[သန့်ရှင်းဖဆပလ]] ကို အာဏာလွှဲ ပြောင်းပေးခဲ့သည်။
== အာဏာသိမ်းခြင်း ==
{{Main|၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း ဦးဆောင်သော [[မြန်မာ့တပ်မတော်]]သည် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] [[ဦးနု]]ဦးဆောင်သော [[ဖဆပလ]] အစိုးရထံမှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၂) ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။
== နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ ==
[[မြန်မာနိုင်ငံ]] ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၁၉၅၈ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ၎င်း၊ ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]၊ [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ၊ [[နိုင်ငံတော်ကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်များ ကိုထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကို ဖွဲစည်း တည်ထောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၂ တွင် [[တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] အာဏာရလာကာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သွေးမြေမကျ တော်လှန်ရေးဟု ကမ္ဘာမီဒီယာများမှ ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း သမ္မတဟောင်း [[စဝ်ရွှေသိုက်]] ၏သားငယ်မှာ စစ်သားတစ်ဦး၏ သေနတ်ဒဏ်ကြောင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂-တွင် တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြကြရာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား တစ်ရာကျော်မျှ ပစ်ခတ်ခံရကာ [[ကျောင်းသားသမဂ္ဂ]]အဆောက်အဦးလည်း ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ထိုနေ့ညနေ ၈ နာရီ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများအသွင်သည် ငြိမ်ချမ်းစွာနေထိုင်နေသော ပြည်သူလူထုကိုပါ အသက်အန္တရာယ်ပြုလာပြီးအကြမ်းဖက်အသွင်ဆောင်လာသဖြင့် "ဆူပူလှုပ်ရှားမှုများ ရပ်တန့် ခြင်းမရှိပါက ဓားကိုဓားဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ လှံကိုလှံဖြင့် သော်လည်းကောင်း တုန့် ပြန်မည် "ဟု ဥပမာပေး၍ ငါးမိနစ်ကြာ သတိပေး မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၆-နှစ်အကြာ၊ ၁၉၈၈ တွင် ဦးနေဝင်းမှ ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အဆောက်အဦးကို မိုင်းခွဲရန် စေခိုင်းသူမှာ သူမဟုတ်ရပါကြောင်း၊ [[ဦးအောင်ကြီး|ဗိုလ်အောင်ကြီး]]သာ တရားခံဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
== မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ==
မြန်မာ့နည်းမြန်မာ့ဟန် ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ် ဆိုသည်မှာ ဦးနေဝင်းမှ ရေးဆွဲထားသော စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဦးနေဝင်းသည် “မြန်မာ့ ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီ ကိုတည်ထောင်ကာ [[တစ်ပါတီစနစ်]]ဖြင့် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၈၈ အထိ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုအစိုးရသည် နိုင်ငံရေးသမားများ ထောင်သွင်း အကျဉ်းချခြင်း အပါအဝင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ နှင့် ကွန်မြူနစ်များကို စစ်တပ်ဖြင့် ချေမှုန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် "ပြည်ထောင်စု ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်" အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကာ ဗိုလ်ချုပ်[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]သည် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၁-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစန်းယု သည် သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ၁၉၈၈-ခုနှစ်အထိ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။
== မိသားစုဘဝ ==
{{unreferenced section}}
=== ဒေါ်သန်းညွန့် ===
ဦးနေဝင်းသည် ၎င်း၏ ဘဝတလျှောက်တွင် တရားဝင် အိမ်ထောင်ပေါင်း (၇) ကြိမ်ခန့် ကျခဲ့ပြီး ပထမဆုံး အိမ်ထောင်အဖြစ် ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်သည် အပျိုမဟုတ်ပေ။ ပထမအိမ်ထောင်နှင့် သားတစ်ယောက်ပါခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဒေါ်သန်းညွှန့်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်အထိ ပေါင်းသင်းနေထိုင်၍ သားကိုသိန်း (တာတီး) ခေါ် ဦးကျော်သိန်းကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် မြန်မာ့ရေနံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်မြို့နေ ဦးစိန်သီး၊ ဒေါ်ဆိုင်တို့၏ သမီး မကြည်ကြည်အေးနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဦးကျော်သိန်းသည် အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ် ၁၉၇၈၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ဇနီးဒေါ်ကြည်ကြည်သိန်းသည် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် ၁၉၉၇ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့သည်။
=== ဒေါ်တင်တင် ===
ထို့နောက် ဒေါ်တင်တင်နှင့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၈ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ မောင်ဂိုမာရီလမ်း (ယခု ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း) အိမ်အမှတ် ၁၀၆ ၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲသို့ ဦးနေဝင်း၏ ဖခင် ဦးဖိုးခပါ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင်နှင့် ဒေါ်တင်တင်တို့မှ ၁၉၃၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် သားကြီး ငွေစိုးကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ သခင်ရှုမောင် ဂျပန်ပြည် ဟိုင်နန်ကျွန်းသို့ စစ်ပညာသင် သွားရောက်စဉ်က မောင်ငွေစိုးမှာ ၂ နှစ်သား အရွယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ငွေစိုးသည် နောင်တွင် U.B.A လေကြောင်းဌာနတွင် လေယာဉ်မှူး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယသား အေးအောင်ဝင်း ခေါ် ကိုအေးအောင်ကို ၁၉၄၉ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ခင်မေသန်း (ခ) ကစ်တီဘသန်း ===
၁၉၅၂ မတ်လ ၁ဝ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ခေါ် ကစ်တီဘသန်းနှင့် ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးအတွင်းရှိ ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီးနေအိမ်၌ လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းမှာ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ကြီးနှင့် ဆေးကျောင်းအုပ်ကြီး ဒေါက်တာဘသန်းနှင့် ဒေါ်ခင်ကြည်တို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်း၏ ငယ်မည်မှာ ကစ်တီဘသန်း ဖြစ်သည်။ ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဦးနေဝင်းသည် ဒုတိယ မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်နှင့် တရားဝင် မကွာရှင်းရသေးပေ။ ထို့ကြောင့် လက်ထပ်ပြီး ၃ ရက်အကြာတွင် မယားကြီး ဒေါ်တင်တင်က ၁၉၅၂ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာမှနေ၍ "ကျွန်မသာလျှင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း၏ မယားကြီးပါ" ဟူ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ ကြေညာခဲ့လေသည်။ ဗမာ့ခေတ် သတင်းစာပါ ကြေညာချက် အပြည့်အစုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သော ဒေါ်ခင်မေသန်းသည် အပျို မဟုတ်ပေ။ ၎င်း၏ ပထမအိမ်ထောင်မှာ ဒေါက်တာတောင်ကြီး (ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု သမီး ဒေါ်စန်းစန်းနု၏ ခင်ပွန်း ဗိုလ်မှူးသက်တင်၏ အကို) ဖြစ်ပြီး ၎င်းနှင့် သမီးလီလီဝင်းနှင့် အမြွှာသမီးများ ဖြစ်ကြသော သီတာဝင်း၊ သော်တာဝင်း တို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဒေါက်တာတောင်ကြီးနှင့် တရားဝင် ပြတ်စဲခြင်း မရှိဘဲ ဒေါ်ခင်မေသန်းအား လက်ထပ်ခဲ့မှုကြောင့် တပ်မတော်အက်ဥပဒေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုက အရေးယူရန် ပြင်ဆင်နေစဉ် ဝန်ကြီးချုပ်အား ဝိဓူရ သခင် ချစ်မောင်အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များ ဝိုင်းဝန်းတားမြစ်ခဲ့သဖြင့် ဖြုတ်မပစ်ခဲ့ရပေ။
ဦးနေဝင်းသည် ဒေါ်ခင်မေသန်းနှင့် လက်ထပ်ပြီးနောက် သမီး စန္ဒာဝင်း၊ ဖြိုးနေဝင်း၊ ကြေးမုံဝင်းတို့ ထွန်းကားခဲ့သည်။ သမီးစန္ဒာဝင်းကို ၁၉၅၂ တွင်ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်နီနီမြင့် ===
ထို့နောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ခင်မေသန်း ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် နောင်တွင် တက္ကသိုလ်များ သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာနတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ကမာရွတ်မြို့နေ အဖ ဦးလှ၊ အမိ ဒေါ်အေးမြင့်တို့၏ သမီး ဒေါ်နီနီမြင့် (မဟာဝိဇ္ဇာ – သမိုင်း) နှင့် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၄ ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် သားသမီး မထွန်းကားခဲ့ပါ။ ဦးနေဝင်းနှင့် လက်ထပ်စဉ်က ဒေါ်နီနီမြင့်သည် အသက် ၃၂ နှစ်ရှိပြီး ဦးနေဝင်းသည် အသက် ၆၃ နှစ် ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။
=== ရတနာနတ်မယ် ===
ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ကွာရှင်းပြီးနောက် John Rose Bellamy ခေါ် အိမ်ရှေ့စံ ကနောင်မင်းသားကြီး (၁၈၂၀ ဇန်နဝါရီ ၃၁ – ၁၈၆၆ ဩဂုတ် ၂) ၏ မြစ် [[ရတနာနတ်မယ်]]နှင့် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ၂၅ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၆ ရက်စွဲပါ ကြေးမုံသတင်းစာ မျက်နှာဖုံးတွင် ဦးနေဝင်းနှင့် ရတနာနတ်မယ်တို့၏ လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲ သတင်းကို ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြထားသည်။ ရတနာနတ်မယ်၏ မိခင်မှာ လင်းပင်ထိပ်တင်မလတ်ဖြစ်ပြီး အိမ်ရှေ့စံ [[ကနောင်မင်းသား]]နှင့် ကိုယ်လုပ်တော်ရ သခင်ကြီး ခင်ဖော့တို့၏ သားတော် လင်းပင်မင်းသားနှင့် ရေနံ့သာခင်ခင်ကြီးတို့၏ သမီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ၅ လမျှ ပေါင်းဖြစ်လိုက်ကြသည်။ ဦးနေဝင်းသည် ရတနာနတ်မယ်နှင့် အိမ်ထောင်ရေး ပြိုကွဲပြီးနောက် ဒေါ်နီနီမြင့်နှင့် ပြန်လည် ပေါင်းထုတ်ခဲ့သည်။
=== ဒေါ်ကြာစံ ===
အသက် ၇၇ နှစ်၌ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရခိုင်အမျိုးသမီး ဒေါ်ကြာစံအား လက်ထပ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
== ကွယ်လွန်ခြင်း ==
၂ဝဝ၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ (၅) ရက်နေ့ မနက် ၇ နာရီခွဲခန့်အချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက်(၉၂)နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ကောင်စီ]] အစိုးရသည် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း)၏ ဈာပနကို သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်[[စန္ဒာဝင်း]]နှင့် လူ (၂၅) ယောက်ခန့်သာ လိုက်ပါ ပို့ဆောင်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။ သေဆုံးသည့်နေ့ နေ့တွင်းချင်းပင် သဂြိုဟ်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]ဝင် ဖြစ်ပြီး [[တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချူပ်]] အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူး သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း(ငြိမ်း) ကို မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာကို [[ရန်ကုန်မြစ်]]အတွင်း မျှောခဲ့သည်။
သေဆုံးပြီးနှစ်၂၀ကျော်ကြာမှာတော့ မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ၁၇ရက်နေ့နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့မှာ အဂ္ဂမဟာသရေစည်သူဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခဲ့ပြန်သည်။
==ဓာတ်ပုံများ==
<gallery>
File:President_Ne_Win.JPG
</gallery>
{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=တာဝန်ထမ်းဆောင်<br>[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၅၈–၁၉၆၀}}
{{s-aft|after=[[ဦးနု]]}}
|-
{{s-bef|before=[[ဝင်းမောင်၊ မန်း (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|မန်းဝင်းမောင်]]<br>(<small>နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ်</small>)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|တော်လှန်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]]|years=၁၉၆၂–၁၉၇၄}}
{{s-aft|after=သူကိုယ်တိုင် (နိုင်ငံတော်သသမ္မတဖြစ်)}}
|-
{{s-bef|before=[[ဦးနု]]}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်]]|years=၁၉၆၂–၁၉၆၄}}
{{s-aft|after=[[စိန်ဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း|စိန်ဝင်း]]}}
|-
{{s-bef|before=သူကိုယ်တိုင် ([[ပြည်ထောင်စုတော်လှန်ရေးကောင်စီအဖွဲ့|တော်လှန်ရေးကောင်စီ]] ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်)}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]]|years=၁၉၇၄–၁၉၈၁}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-ppo}}
{{s-bef|before=မရှိ}}
{{s-ttl|title=[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|ဗမာပြည်ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ|years=၁၉၆၂–၁၉၈၈}}
{{s-aft|after=[[ဦးစိန်လွင်]]}}
|-
{{s-mil}}
{{s-bef|before=[[စမစ်ဒွန်း]]}}
{{s-ttl|title=[[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]|years=၁၉၄၉–၁၉၇၂}}
{{s-aft|after=[[စန်းယု]]}}
|-
{{s-end}}
{{ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ သမ္မတများ|ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲများ}}
{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}}
{{ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင်များ}}
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၁၁|၂၀၀၂}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
[[ကဏ္ဍ:ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်များ]]
j1bfyxm25efmgt1s72tnddtfa6m64ph
ထွန်းဝေ
0
7997
756626
754881
2022-08-28T15:20:24Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
|name = ထွန်းဝေ
|image = TunWay.jpg
|birth_date = {{birth date|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}}
|birth_place = နတ်တလင်းမြို့၊ ပဲခူးတိုင်း
|parents =ဦးကျော်စိန်၊ ဒေါ်ရွှေရင်
|occupation = ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်
|education =
|death_date = {{death date and age|၂၀၀၅|၈|၈|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}}
|known_for =
|awards = [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]] (၁၉၅၇၊ ၁၉၅၉၊ ၁၉၈၃)
}}
'''ဦးထွန်းဝေ''' (၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၉၂၀–၈ ဩဂုတ် ၂၀၀၅) သည် မြန်မာအမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး အကယ်ဒမီဆု သုံးကြိမ်ရရှိထားသူ ဖြစ်သည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် အကယ်ဒမီ ဦးထွန်းဝေကို ၁၉၂၀-ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့ ပဲခူးတိုင်း၊ [[နတ်တလင်းမြို့]]၌ အဖ ဦးကျော်စိန်နှင့် အမိ ဒေါ်ရွှေရင်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်းများအနက် သားကြီး ဖြစ်သည်။
နတ်တလင်းအထက်တန်းကျောင်းတွင် အထက်တန်းပညာ သင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၄၂-ခုနှစ်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်ပြည်]] ချုံကင်းမြို့တွင် စာနယ်ဇင်းသင်တန်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇-ခုနှစ်တွင် နယ်ခြားသတင်းထောက်၊ နေ့စဉ်လမ်းညွှန် သတင်းစာများတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ - ၄၉-ခုနှစ်တွင် [[မန္တလေးမြို့]]ထုတ် `ဘဝသစ်နေ့စဉ်´တွင် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
== ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း ==
[[သိန်းဖေမြင့်]]မှတစ်ဆင့် ဗြိတိသျှဘားမားရှိ ရွှေဒုံးဘီအောင်၏ တပည့်အဖြစ် ရုပ်ရှင်ပညာ သင်သည်။ ပထမဆုံး ဇာတ်ရံပါရမှာ ၁၉၅၂ ခုတွင် ဦးချစ်ခင်ရိုက်သည့် ချစ်ရေးမလွယ် ဇာတ်ကား ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုတွင် ဦးချစ်စိန် ရိုက်သည့် ဗိုလ်မြဒင် ကားမှစ၍ ခေါင်းဆောင်မင်းသား ဖြစ်လာသည်။
၁၉၅၇-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မြဒင် ဇာတ်ကား၊ ၁၉၅၉ မှာ ကကြီးရေက ဇာတ်ကား၊ ၁၉၈၃-ခုနှစ်တွင် တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ ဇာတ်ကားများနှင့် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ထူးချွန်ဆု အကယ်ဒမီရရှိခဲ့သည်။
၁၉၅၂-ခုနှစ်တွင် ပီကင်းတွင်ကျင်းပသော အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဂရက်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၅၆-ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုပ်ပြည်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၀-ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုတ်ပြည်၊ ဘေကျင်းသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြန်သည်။
၁၉၆၇-ခုနှစ်မှစပြီး အမြင့်သဘင်နှင့် ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးအဖွဲ့ဝင်၊ ၁၉၅၃-ခုနှစ်တွင် တရုတ်-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေး အဖွဲ့ကောင်စီဝင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
=== ပါဝင်သော ဇာတ်ကားများ ===
{| class="wikitable sortable"
!ခေါင်းစဉ်
!ရုံတင်နှစ်
!ဒါရိုက်တာ
!ထုတ်ဝေသူ
!မှတ်ချက်
|-
|ချစ်ရေးမလွယ်
|၁၉၅၂
|ဦးချစ်ခင်
|
|
|-
|သည်ဆောင်းဟေမာန်
|
|ဦးသုခ
|
|
|-
|မာလာရီ
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ပွဲခါညောင်ရေ
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ဒေါက်တာ အောင်ကျော်ဦး
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ဖူးစာနှစ်ခိုင်
|
|ဦးလှဦး
|
|
|-
|ဖြေလျှော့ခွေ
|
|ဦးချစ်ခင်
|
|
|-
|ဘုနဲ့ ဘောက်
|
|နေဒွန်း
|ကန်တော်မိတ် ရုပ်ရှင်
|
|-
|ဗိုလ်မြဒင်
|၁၉၅၇
|ဦးချစ်စိန်
|ဘီဘီဘီ ဖလင်
|
|-
|ကကြီးရေ က
|၁၉၅၉
|သာဓု
|
|
|-
|ေမာင့်မူပိုင်ရှင်
|၁၉၆၄
|ေအာင်ဝင်း
|
|
|-
|ဖဆကလပ်
|၁၉၆၆
|သာဓု
|
|
|-
|ချစ်တော့ ချစ်တယ်
|
|မျိုးအောင်
|
|
|-
|ဗိုလ်အောင်နိုင်
|
|ကျော်သန်း
|
|
|-
|တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ
|၁၉၈၃
|
|
|
|}
=== အသံဇာတ်လမ်းများ ===
{| class="wikitable sortable"
!ခေါင်းစဉ်
!ထုတ်ဝေနှစ်
!ဇာတ်ညွှန်း
!ထုတ်ဝေသူ
!မှတ်ချက်
|-
|ကကြီးရေ က
|
|
|
|
|-
|နဂါးနိုင်မင်းသား
|
|
|
|
|-
|ပုဏ္ဏားဘကွန်း
|
|
|
|
|-
|ဝရမ်းပြေး ဘခက်
|
|
|
|
|-
|မဟာဇောတိကသူဌေး
|
|
|
|
|-
|ဆားပုလင်းနှင်းမောင်နှင့် ပိတုန်းသုံးကောင်
|
|
|
|
|-
|ထောင်မင်းသား ဖိုးထော်နှင့် ယမင်းရုပ်
|
|
|
|
|-
|ဂျင်ပေါ်က ထုံး
|
|
|
|
|-
|အတ္တအကျဉ်းသား
|
|
|
|
|-
|ဂျမ်းမ
|
|
|
|
|-
|ပြောပြန်ရင်လည်း အောင်မင်း လွန်ရာကျမယ်
|
|
|
|
|-
|ဟင်္သာလည်းငှက် ကျီးလည်းငှက်
|
|
|
|
|-
|မုဆိုးနဲ့ ကျား
|
|
|
|
|-
|အဗ္ဗပါလီ
|
|
|
|
|-
|ဘုံ ရှင်းတမ်း
|
|
|
|
|-
|စိတ်
|
|
|
|
|-
|သမားတော်ကြီး မဟာဇီဝက
|
|
|
|
|-
|ရွှေနဲ့ကပ်တော့ ရွှေမင်းသား
|
|
|
|
|}
== နိုင်ငံရေး ==
[[ရှစ်လေးလုံး]]ပြည်သူ့ အရေးတော်ပုံကြီး ဖြစ်ပွားသည့်အခါ အနုပညာရှင်များနှင့်အတူ တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အနီးကပ် ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် နိုင်ငံရေးဝါဒအရ ကွန်မြူနစ်အတွေးအခေါ်ရှိသူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။
== ရရှိခဲ့သော ဆုတံဆိပ်များ ==
ထွန်းဝေသည် [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု|အကယ်ဒမီ]](၃)ကြိမ်ရသော ရုပ်ရှင်မင်းသားကြီး ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ''ဗိုလ်မြဒင်''ဇာတ်ကားဖြင့် အကောင်းဆုံးအမျိုးသားသရုပ်ဆောင်ဆု၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ''ကကြီးရေက'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ၁၉၈၃ တွင် ''တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ဇာတ်ပို့ဆု အကယ်ဒမီများ ရရှိခဲ့သည်။
== မိသားစု ==
ဦးထွန်းဝေသည် ပထမ ဒေါ်စောနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဇနီး ဒေါ်စော ကွယ်လွန်သွားသောအခါ၊ ဇနီး၏ တူမဖြစ်သူ ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် ထပ်မံ လက်ထပ်ခဲ့ပြီး၊ သား (၂) ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။
== ကွယ်လွန်ခြင်း ==
ရန်ကုန်မြို့ ရန်ကင်းမြို့နယ်၊ ပြည်သာယာ၊ သီရိဇေယျာလမ်း၊ နေအိမ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့ နံနက် ၁နာရီ ၂၅ မိနစ်၌ ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် သားသမီး၊ မြေးများ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့ စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ် ၂၀၀၆</ref>
}}
{{Lifetime|၁၉၂၀|၂၀၀၅}}
[[Category:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]]
[[Category:မြန်မာ ဂျာနယ်လစ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
k9myuwn7bfcdhnppyg0r23qgt5ptkem
756627
756626
2022-08-28T15:26:54Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
|name = ထွန်းဝေ
|image = TunWay.jpg
|birth_date = {{birth date|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}}
|birth_place = နတ်တလင်းမြို့၊ ပဲခူးတိုင်း
|parents =ဦးကျော်စိန်၊ ဒေါ်ရွှေရင်
|occupation = ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်
|education =
|death_date = {{death date and age|၂၀၀၅|၈|၈|၁၉၂၀|၁၀|၂၃}}
|known_for =
|awards = [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]] (၁၉၅၇၊ ၁၉၅၉၊ ၁၉၈၃)
}}
'''ဦးထွန်းဝေ''' (၂၃ အောက်တိုဘာ ၁၉၂၀–၈ ဩဂုတ် ၂၀၀၅) သည် မြန်မာအမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး အကယ်ဒမီဆု သုံးကြိမ်ရရှိထားသူ ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လောကတွင် မင်းသား [[မြတ်လေး]]နှင့် ထွန်းဝေတို့သည် စကားပြောကောင်းသည့် မင်းသားများ ဖြစ်ကြသည်။
== အစောပိုင်းဘဝ ==
ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် အကယ်ဒမီ ဦးထွန်းဝေကို ၁၉၂၀-ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့ ပဲခူးတိုင်း၊ [[နတ်တလင်းမြို့]]၌ အဖ ဦးကျော်စိန်နှင့် အမိ ဒေါ်ရွှေရင်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်းများအနက် သားကြီး ဖြစ်သည်။
နတ်တလင်းအထက်တန်းကျောင်းတွင် အထက်တန်းပညာ သင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၄၂-ခုနှစ်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်ပြည်]] ချုံကင်းမြို့တွင် စာနယ်ဇင်းသင်တန်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇-ခုနှစ်တွင် နယ်ခြားသတင်းထောက်၊ နေ့စဉ်လမ်းညွှန် သတင်းစာများတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ - ၄၉-ခုနှစ်တွင် [[မန္တလေးမြို့]]ထုတ် `ဘဝသစ်နေ့စဉ်´တွင် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
== ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း ==
[[သိန်းဖေမြင့်]]မှတစ်ဆင့် ဗြိတိသျှဘားမားရှိ ရွှေဒုံးဘီအောင်၏ တပည့်အဖြစ် ရုပ်ရှင်ပညာ သင်သည်။ ပထမဆုံး ဇာတ်ရံပါရမှာ ၁၉၅၂ ခုတွင် ဦးချစ်ခင်ရိုက်သည့် ချစ်ရေးမလွယ် ဇာတ်ကား ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုတွင် ဦးချစ်စိန် ရိုက်သည့် ဗိုလ်မြဒင် ကားမှစ၍ ခေါင်းဆောင်မင်းသား ဖြစ်လာသည်။
၁၉၅၇-ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်မြဒင် ဇာတ်ကား၊ ၁၉၅၉ မှာ ကကြီးရေက ဇာတ်ကား၊ ၁၉၈၃-ခုနှစ်တွင် တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ ဇာတ်ကားများနှင့် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ထူးချွန်ဆု အကယ်ဒမီရရှိခဲ့သည်။
၁၉၅၂-ခုနှစ်တွင် ပီကင်းတွင်ကျင်းပသော အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဂရက်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၅၆-ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုပ်ပြည်သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၀-ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် ပညာရှင်များ ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရုတ်ပြည်၊ ဘေကျင်းသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြန်သည်။
၁၉၆၇-ခုနှစ်မှစပြီး အမြင့်သဘင်နှင့် ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးအဖွဲ့ဝင်၊ ၁၉၅၃-ခုနှစ်တွင် တရုတ်-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေး အဖွဲ့ကောင်စီဝင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
=== ပါဝင်သော ဇာတ်ကားများ ===
{| class="wikitable sortable"
!ခေါင်းစဉ်
!ရုံတင်နှစ်
!ဒါရိုက်တာ
!ထုတ်ဝေသူ
!မှတ်ချက်
|-
|ချစ်ရေးမလွယ်
|၁၉၅၂
|ဦးချစ်ခင်
|
|
|-
|သည်ဆောင်းဟေမာန်
|
|ဦးသုခ
|
|
|-
|မာလာရီ
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ပွဲခါညောင်ရေ
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ဒေါက်တာ အောင်ကျော်ဦး
|
|ရွှေဒုံးဘီအောင်
|
|
|-
|ဖူးစာနှစ်ခိုင်
|
|ဦးလှဦး
|
|
|-
|ဖြေလျှော့ခွေ
|
|ဦးချစ်ခင်
|
|
|-
|ဘုနဲ့ ဘောက်
|
|နေဒွန်း
|ကန်တော်မိတ် ရုပ်ရှင်
|
|-
|ဗိုလ်မြဒင်
|၁၉၅၇
|ဦးချစ်စိန်
|ဘီဘီဘီ ဖလင်
|
|-
|ကကြီးရေ က
|၁၉၅၉
|သာဓု
|
|
|-
|ေမာင့်မူပိုင်ရှင်
|၁၉၆၄
|ေအာင်ဝင်း
|
|
|-
|ဖဆကလပ်
|၁၉၆၆
|သာဓု
|
|
|-
|ချစ်တော့ ချစ်တယ်
|
|မျိုးအောင်
|
|
|-
|ဗိုလ်အောင်နိုင်
|
|ကျော်သန်း
|
|
|-
|တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ
|၁၉၈၃
|
|
|
|}
=== အသံဇာတ်လမ်းများ ===
{| class="wikitable sortable"
!ခေါင်းစဉ်
!ထုတ်ဝေနှစ်
!ဇာတ်ညွှန်း
!ထုတ်ဝေသူ
!မှတ်ချက်
|-
|ကကြီးရေ က
|
|
|
|
|-
|နဂါးနိုင်မင်းသား
|
|
|
|
|-
|ပုဏ္ဏားဘကွန်း
|
|
|
|
|-
|ဝရမ်းပြေး ဘခက်
|
|
|
|
|-
|မဟာဇောတိကသူဌေး
|
|
|
|
|-
|ဆားပုလင်းနှင်းမောင်နှင့် ပိတုန်းသုံးကောင်
|
|
|
|
|-
|ထောင်မင်းသား ဖိုးထော်နှင့် ယမင်းရုပ်
|
|
|
|
|-
|ဂျင်ပေါ်က ထုံး
|
|
|
|
|-
|အတ္တအကျဉ်းသား
|
|
|
|
|-
|ဂျမ်းမ
|
|
|
|
|-
|ပြောပြန်ရင်လည်း အောင်မင်း လွန်ရာကျမယ်
|
|
|
|
|-
|ဟင်္သာလည်းငှက် ကျီးလည်းငှက်
|
|
|
|
|-
|မုဆိုးနဲ့ ကျား
|
|
|
|
|-
|အဗ္ဗပါလီ
|
|
|
|
|-
|ဘုံ ရှင်းတမ်း
|
|
|
|
|-
|စိတ်
|
|
|
|
|-
|သမားတော်ကြီး မဟာဇီဝက
|
|
|
|
|-
|ရွှေနဲ့ကပ်တော့ ရွှေမင်းသား
|
|
|
|
|}
== နိုင်ငံရေး ==
[[ရှစ်လေးလုံး]]ပြည်သူ့ အရေးတော်ပုံကြီး ဖြစ်ပွားသည့်အခါ အနုပညာရှင်များနှင့်အတူ တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အနီးကပ် ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ သူသည် နိုင်ငံရေးဝါဒအရ ကွန်မြူနစ်အတွေးအခေါ်ရှိသူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။
== ရရှိခဲ့သော ဆုတံဆိပ်များ ==
ထွန်းဝေသည် [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု|အကယ်ဒမီ]](၃)ကြိမ်ရသော ရုပ်ရှင်မင်းသားကြီး ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ''ဗိုလ်မြဒင်''ဇာတ်ကားဖြင့် အကောင်းဆုံးအမျိုးသားသရုပ်ဆောင်ဆု၊ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ''ကကြီးရေက'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ၁၉၈၃ တွင် ''တတိယအရွယ်၏ ဒုတိယဝေဒနာ'' ဇာတ်ကားဖြင့်လည်းကောင်း ဇာတ်ပို့ဆု အကယ်ဒမီများ ရရှိခဲ့သည်။
== မိသားစု ==
ဦးထွန်းဝေသည် ပထမ ဒေါ်စောနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဇနီး ဒေါ်စော ကွယ်လွန်သွားသောအခါ၊ ဇနီး၏ တူမဖြစ်သူ ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် ထပ်မံ လက်ထပ်ခဲ့ပြီး၊ သား (၂) ယောက် ထွန်းကားခဲ့သည်။
== ကွယ်လွန်ခြင်း ==
ရန်ကုန်မြို့ ရန်ကင်းမြို့နယ်၊ ပြည်သာယာ၊ သီရိဇေယျာလမ်း၊ နေအိမ်တွင် ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့ နံနက် ၁နာရီ ၂၅ မိနစ်၌ ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ထွေးထွေးနှင့် သားသမီး၊ မြေးများ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့ စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ် ၂၀၀၆</ref>
}}
{{Lifetime|၁၉၂၀|၂၀၀၅}}
[[Category:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]]
[[Category:မြန်မာ ဂျာနယ်လစ်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
ni8vnyxk74813z4t7tm5peghocojaig
နိုင်ပန်းလှ
0
9206
756612
696314
2022-08-28T13:41:49Z
Mayor mt
1506
/* ပညာရေး */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_prefix = ဒေါက်တာ
| name = နိုင်ပန်းလှ
| honorific_suffix = {{plainlist|B.Sc., Ph.D., LLD.}}
| image = Dr._Naing_Pan_Hla.JPG
| image_size =
| alt =
| caption =
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_name = <!-- only use if different from name above -->
| birth_date = {{birth date|1923|3|20}}
| birth_place = [[ကော့ဘိန်းရွာ၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်|ကော့ဗိန်း]]၊ [[ဂျိုင်းမြစ်]]ကမ်း၊ [[ကရင်ပြည်နယ်]]
| death_date = {{death date and age|2010|6|18|1923|3|20}}
| death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]
| death_cause = လေဖြတ်ခြင်း
| body_discovered =
| resting_place =
| resting_place_coordinates = <!-- {{coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline}} -->
| monuments =
| residence =
| nationality = [[မြန်မာ]]
| other_names =
| ethnicity = [[မွန်]]
| citizenship =
| education = {{plainlist|
* ကရင် ကေဘီအမ် အထက၊ [[မော်လမြိုင်]]
* မြို့မအထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်
}}
| alma_mater = Pacific Western တက္ကသိုလ်၊ [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့]]
| occupation = {{plainlist|
*ပါမောက္ခ၊ မွန်စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ ဂျပန်တိုကျိုတက္ကသိုလ် (၁၉၈၈)
*အမြဲတမ်းပါမောက္ခ၊ မေယိုတက္ကသိုလ်၊ ဂျပန် (၁၉၉၄)
}}
| years_active =
| era =
| organization =
| known_for = ခေတ်ဟောင်းနှင့် ခေတ်သစ် မွန်စာပေနှင့် ကျောက်စာ
c| notable_works = ရာဇဓိရာဇ်အရေးတော်ပုံကျမ်း (၁၉၅၈)
| style =
| home_town =
| height = <!-- {{height|cm=X}} OR {{height|ft=X|in=Y}}-->
| weight = <!-- {{convert|X|kg|lb|0|abbr=on}} or {{convert|X|lb|kg|0|abbr=on}} -->
| television =
| title = {{plainlist|
* ယဉ်ကျေးမှု မနုဿဗေဒ B.Sc., Ph.D. (၁၉၉၁)
* ဥပဒေပါရဂူ LL.D. (၁၉၉၂)
}}
| party =
| movement =
| boards =
| religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
| denomination = <!-- Denomination should be supported with a citation from a reliable source -->c
| spouse =
| children =
| parents = ဦးကြွ၊ ဒေါ်ချို
| relatives = မွေးချင်း ၇ ဦး
| callsign =
| awards =
| module = {{infobox officeholder
|office = အကျိုးဆောင် အတွင်းရေးမှူး၊ ရာမညမွန်အသင်းချုပ်
|term_start = ၁၉၄၆
|term_end = .
|office1 = မွန်ယဉ်ကျေးမှု အထက်တန်းအရာရှိ၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန
|term_start1 = ၁၉၅၃
|term_end1 = ၁၉၈၆
|office2 = တိုကျိုတက္ကသိုလ် ဧည့်ပါမောက္ခ
|term_start2 = ၁၉၈၈
|term_end2 = .
|office3 = မေယိုတက္ကသိုလ် အမြဲတမ်းပါမောက္ခ
|term_start3 = ၁၉၉၄
|term_end3 = .
}}
| module2 =
| signature =
| signature_alt =
| signature_size =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
}}
'''နိုင်ပန်းလှ'''ကို ၁၂၈၄ - ခုနှစ်၊ တန်ခူးလဆန်း ၄- ရက်၊ အင်္ဂါနေ့( ၂၀-၃-၁၉၂၃ )နေ့တွင် ကရင်ပြည်နယ် ဂျိုင်းမြစ်ကမ်းပေါ်ရှိ ကော့ဗိန်း(အိုးသည်ကုန်း)ရွာ၌ ရွာသူကြီး ဦးကြွနှင့် ဒေါ်ချိုတို့မှ ဖွားမြင်သည်။ မွေးချင်း ၇ ဦးအနက် စတုတ္ထမြောက် သား ဖြစ်သည်။
ငယ်စဉ်က ဖခင် တည်ထောင်ခဲ့သော ရွာဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် မွန်၊ မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ်စာ များကို ဆရာတော် ဦးဝိသုဒ္ဓ ထံတွင် စတင်သင်ကြားခဲ့သည်။ ရွာရှိ အစိုးရအလယ်တန်းကျောင်းမှ စတုတ္ထတန်းအောင်မြင်ပြီး မော်လမြိုင် ကရင် ကေဘီအမ် အထကတွင် ဆက်လက် ပညာသင်ရာ ၁၉၃၉ - ၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် သတ္တမတန်း အောင်သည်။ ထိုနှစ်မှာ ရန်ကုန် သန်းခေါင်စာရင်းရုံးတွင် စတင် အမှုထမ်း သည်။ မကြာခင် မိဘများ ပြန်ခေါ်၍ မော်လမြိုင် အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းတွင် အဌမတန်းမှာ ပညာဆက်လက် သင်ယူခဲ့သည်။ ထိုနှစ်မှာ စစ်ဖြစ်လာ၍ ကော့ဗိန်းတွင် ပြန်နေရသည်။ ရွာတွင် အင်္ဂလိပ်စာကို ဒေါက်တာ သန်းမြင့်ထံ သင်ကြားရင်း ရွာရှိ ကလေးများအတွက် မွန်အမျိုးသားကျောင်း တည်ထောင်ပေးကာ အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ၊ မွန်စာပေများကို သင်ကြားပေးသည်။ ၁၉၄၆ - ခုနှစ် စစ်ကြီးအပြီးတွင် ရန်ကုန်သို့ တပည့်လေးယောက်ကို စရိတ်ခံ ခေါ်ယူကာ အပြီးအပိုင် ပြောင်းနေသည်။ ရန်ကုန်မြို့ [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း]] တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းတွင် ၃ လကြာ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဓာတုဗေဒမင်းကြီး ရုံး၊ ဓာတ်ခွဲခန်း လက်ထောက်နှင့် ဒုတိယ စာရေးအဖြစ်အမှုထမ်းရင်း နိုင်ငံရေးမပါသော ရာမညမွန်အသင်းချုပ်တွင် အကျိုးဆောင် အတွင်း ရေးမှူးအဖြစ် ဥက္ကဋ္ဌ [[ချစ်သောင်း၊ ဦး|ဦးချစ်သောင်း]] (ဓာတုဗေဒမင်းကြီး) နှင့်အတူ ဆောင်ရွက်သည်။
== မွန်ရိုးရာကို ထိန်းသိမ်းသူ ==
မွန်ဘာသာ စကားသည် မထိန်းသိမ်းလျှင် အနှစ် ၄၀ အတွင်း ကွယ်ပျောက် တော့မည်ဟု အဆိုပါ အင်တာဗျူးတွင် ပြောထားပြီး [[The Nation သတင်းစာ]]က မွန်ဘာသာ စကားကို ကယ်တင်သူ ဟူ၍ ရည်ညွှန်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဒေါက်တာနိုင်ပန်းလှသည် ဂျပန်မှ ပြန်ရောက်ချိန်မှစ၍ ခေတ်ဟောင်းနှင့် ခေတ်သစ် မွန်ကျောက်စာနှင့် စာပေကို [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် သင်ကြားပို့ချခဲ့ပြီး မွန်ပညာရှင် မျိုးဆက်သစ်များကိုလည်း မွေးထုတ်ပေးခဲ့သည်။
၂၀ဝ၉ အောက်တိုဘာလတွင် တစ်လကြာ ဆေးရုံတက်ရသည်။ လေဖြတ်ပြီး စကားသိပ်မပြောနိုင်တော့ချေ။ ဆေးရုံတွင် တစ်လနေပြီး ပြန်ဆင်းလာသည်။
== ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း ==
ဒေါက်တာနိုင်ပန်းလှသည် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ [[ဘန်ကောက်မြို့]]အနီးရှိ ပတ်လတ်ကျေးရွာမှ တွေ့ရှိရသည့် မွန်ပေမူကို အခြေပြု၍ မွန်နှင့် မြန်မာ ပေမူများ၊ [[ဦးကုလားရာဇဝင်]]၊ [[မှန်နန်းရာဇဝင်]]တို့နှင့် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးကာ “[[ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း]]” ကို ပြုစုခဲ့ရာ နောက်အကျဆုံးနှင့် အပြည့်စုံဆုံး ကျမ်းအဖြစ် ထင်ရှားသည်။{{cn|date=၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀}}
ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်းကို ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် မွန်ဘာသာဖြင့် ရှင်းလင်းချက်များနှင့်တကွ [[မြန်မာနိုင်ငံ သုတေသနအသင်း]]မှ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ နောင် ဆယ်နှစ် အကြာတွင်မှ မြန်မာဘာသာဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
== ပညာရေး ==
[[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ ကရင် ကေဘီအမ် အထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်မြို့ရှိ မြို့မ အထက်တန်းကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ယူသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် [[ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန]]၌ မွန်ယဉ်ကျေးမှု အထက်တန်းအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ [[ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်]]၌ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ၌ မွန်မြန်မာယဉ်ကျေးမှုသမိုင်း သုတေသနကျောက်စာ မနုဿဗေဒ ဆိုင်ရာများကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ပတ် သုံးလကြာ လှည့်လည်ခွင့် ရခဲ့သည်။ ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်၏ ဖိတ်ကြားမှုကို ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးက မလွှတ်၍ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုထံ စာရေးတင်ပြရာ ဦးနုအမိန့်ဖြင့် သွားခွင့်ရခဲ့သည်။ ဦးနုသည် သူ၏ကျေးဇူးရှင်ဟု အမြဲပြောသည်။ ၁၉၆၇-ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သို့ ရှေးဟောင်းသုတေသန အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် သွားရောက်လေ့လာခဲ့ရသည်။
၁၉၈၆-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၃)ရက်နေ့တွင် အစိုးရဝန်ထမ်း အဖြစ်မှ အနားယူသည်။
၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ [[တိုကျိုတက္ကသိုလ်]]၌ ဧည့်ပါမောက္ခအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရင်း သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ စာအုပ် ၄ အုပ်ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေသည်။
၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့|လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်]]ရှိ [[Pacific Western တက္ကသိုလ်]]မှ [[ယဉ်ကျေးမှု မနုဿဗေဒ]] အထူးပြုဖြင့် B.Sc. နှင့် Ph.D. ဘွဲ့များကို ဂုဏ်ထူးနှင့် ရရှိခဲ့သည်။
၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် မွန်ဓမ္မသတ် ၁၁ မျိုးကို ကျမ်းပြုသဖြင့် ဥပဒေ ပါရဂူ (LL.D.) ဘွဲ့ကို ယင်းတက္ကသိုလ်မှပင် ချီးမြှင့်ခြင်း ခံရသည်။
ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှသည် အသက် ၇၀ နားနီးတွင်မှ အဆင့်မြင့်ဘွဲ့များကို ဆက်တိုက် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
== တက္ကသိုလ် ဆရာဘဝ ==
၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[အိုကီနာဝါကျွန်း]]ရှိ မေယိုတက္ကသိုလ်၌ အမြဲတမ်း ပါမောက္ခအဖြစ် အရှေ့တောင်အာရှ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဘာသာရပ်များကို ပို့ချပေးခဲ့သည်။ မြန်မာ့ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]]တွင်လည်း သုတေသနမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သေးသည်။
== နောက်ဆုံးအချိန် ==
သမိုင်းနှင့် မွန်-မြန်မာ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပညာရှင် ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှသည် ရန်ကုန်မြို့၌ ၂၀၁၀ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် လေဖြတ်ထားသည့် ဒဏ်ဖြင့် ကွယ်လွန်သွားသည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၈၈ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
<ref>ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှ ၏ ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၂၃|၂၀၁၀|}}
[[Category:မြန်မာ သမိုင်းပညာရှင်များ]]
[[Category:မွန်လူမျိုးများ]]
[[Category:မြန်မာ တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခများ]]
f45rqk0x7ktq4j8hvz09yd5kmk5l9zg
756613
756612
2022-08-28T13:45:52Z
Mayor mt
1506
/* မွန်ရိုးရာကို ထိန်းသိမ်းသူ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| honorific_prefix = ဒေါက်တာ
| name = နိုင်ပန်းလှ
| honorific_suffix = {{plainlist|B.Sc., Ph.D., LLD.}}
| image = Dr._Naing_Pan_Hla.JPG
| image_size =
| alt =
| caption =
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_name = <!-- only use if different from name above -->
| birth_date = {{birth date|1923|3|20}}
| birth_place = [[ကော့ဘိန်းရွာ၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်|ကော့ဗိန်း]]၊ [[ဂျိုင်းမြစ်]]ကမ်း၊ [[ကရင်ပြည်နယ်]]
| death_date = {{death date and age|2010|6|18|1923|3|20}}
| death_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]
| death_cause = လေဖြတ်ခြင်း
| body_discovered =
| resting_place =
| resting_place_coordinates = <!-- {{coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline}} -->
| monuments =
| residence =
| nationality = [[မြန်မာ]]
| other_names =
| ethnicity = [[မွန်]]
| citizenship =
| education = {{plainlist|
* ကရင် ကေဘီအမ် အထက၊ [[မော်လမြိုင်]]
* မြို့မအထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်
}}
| alma_mater = Pacific Western တက္ကသိုလ်၊ [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့]]
| occupation = {{plainlist|
*ပါမောက္ခ၊ မွန်စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ ဂျပန်တိုကျိုတက္ကသိုလ် (၁၉၈၈)
*အမြဲတမ်းပါမောက္ခ၊ မေယိုတက္ကသိုလ်၊ ဂျပန် (၁၉၉၄)
}}
| years_active =
| era =
| organization =
| known_for = ခေတ်ဟောင်းနှင့် ခေတ်သစ် မွန်စာပေနှင့် ကျောက်စာ
c| notable_works = ရာဇဓိရာဇ်အရေးတော်ပုံကျမ်း (၁၉၅၈)
| style =
| home_town =
| height = <!-- {{height|cm=X}} OR {{height|ft=X|in=Y}}-->
| weight = <!-- {{convert|X|kg|lb|0|abbr=on}} or {{convert|X|lb|kg|0|abbr=on}} -->
| television =
| title = {{plainlist|
* ယဉ်ကျေးမှု မနုဿဗေဒ B.Sc., Ph.D. (၁၉၉၁)
* ဥပဒေပါရဂူ LL.D. (၁၉၉၂)
}}
| party =
| movement =
| boards =
| religion = [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
| denomination = <!-- Denomination should be supported with a citation from a reliable source -->c
| spouse =
| children =
| parents = ဦးကြွ၊ ဒေါ်ချို
| relatives = မွေးချင်း ၇ ဦး
| callsign =
| awards =
| module = {{infobox officeholder
|office = အကျိုးဆောင် အတွင်းရေးမှူး၊ ရာမညမွန်အသင်းချုပ်
|term_start = ၁၉၄၆
|term_end = .
|office1 = မွန်ယဉ်ကျေးမှု အထက်တန်းအရာရှိ၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန
|term_start1 = ၁၉၅၃
|term_end1 = ၁၉၈၆
|office2 = တိုကျိုတက္ကသိုလ် ဧည့်ပါမောက္ခ
|term_start2 = ၁၉၈၈
|term_end2 = .
|office3 = မေယိုတက္ကသိုလ် အမြဲတမ်းပါမောက္ခ
|term_start3 = ၁၉၉၄
|term_end3 = .
}}
| module2 =
| signature =
| signature_alt =
| signature_size =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
}}
'''နိုင်ပန်းလှ'''ကို ၁၂၈၄ - ခုနှစ်၊ တန်ခူးလဆန်း ၄- ရက်၊ အင်္ဂါနေ့( ၂၀-၃-၁၉၂၃ )နေ့တွင် ကရင်ပြည်နယ် ဂျိုင်းမြစ်ကမ်းပေါ်ရှိ ကော့ဗိန်း(အိုးသည်ကုန်း)ရွာ၌ ရွာသူကြီး ဦးကြွနှင့် ဒေါ်ချိုတို့မှ ဖွားမြင်သည်။ မွေးချင်း ၇ ဦးအနက် စတုတ္ထမြောက် သား ဖြစ်သည်။
ငယ်စဉ်က ဖခင် တည်ထောင်ခဲ့သော ရွာဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် မွန်၊ မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ်စာ များကို ဆရာတော် ဦးဝိသုဒ္ဓ ထံတွင် စတင်သင်ကြားခဲ့သည်။ ရွာရှိ အစိုးရအလယ်တန်းကျောင်းမှ စတုတ္ထတန်းအောင်မြင်ပြီး မော်လမြိုင် ကရင် ကေဘီအမ် အထကတွင် ဆက်လက် ပညာသင်ရာ ၁၉၃၉ - ၄၀ ပြည့်နှစ်တွင် သတ္တမတန်း အောင်သည်။ ထိုနှစ်မှာ ရန်ကုန် သန်းခေါင်စာရင်းရုံးတွင် စတင် အမှုထမ်း သည်။ မကြာခင် မိဘများ ပြန်ခေါ်၍ မော်လမြိုင် အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းတွင် အဌမတန်းမှာ ပညာဆက်လက် သင်ယူခဲ့သည်။ ထိုနှစ်မှာ စစ်ဖြစ်လာ၍ ကော့ဗိန်းတွင် ပြန်နေရသည်။ ရွာတွင် အင်္ဂလိပ်စာကို ဒေါက်တာ သန်းမြင့်ထံ သင်ကြားရင်း ရွာရှိ ကလေးများအတွက် မွန်အမျိုးသားကျောင်း တည်ထောင်ပေးကာ အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ၊ မွန်စာပေများကို သင်ကြားပေးသည်။ ၁၉၄၆ - ခုနှစ် စစ်ကြီးအပြီးတွင် ရန်ကုန်သို့ တပည့်လေးယောက်ကို စရိတ်ခံ ခေါ်ယူကာ အပြီးအပိုင် ပြောင်းနေသည်။ ရန်ကုန်မြို့ [[မြို့မ အထက်တန်းကျောင်း]] တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းတွင် ၃ လကြာ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဓာတုဗေဒမင်းကြီး ရုံး၊ ဓာတ်ခွဲခန်း လက်ထောက်နှင့် ဒုတိယ စာရေးအဖြစ်အမှုထမ်းရင်း နိုင်ငံရေးမပါသော ရာမညမွန်အသင်းချုပ်တွင် အကျိုးဆောင် အတွင်း ရေးမှူးအဖြစ် ဥက္ကဋ္ဌ [[ချစ်သောင်း၊ ဦး|ဦးချစ်သောင်း]] (ဓာတုဗေဒမင်းကြီး) နှင့်အတူ ဆောင်ရွက်သည်။
== မွန်ရိုးရာကို ထိန်းသိမ်းသူ ==
မွန်ဘာသာ စကားသည် မထိန်းသိမ်းလျှင် အနှစ် ၄၀ အတွင်း ကွယ်ပျောက်တော့မည်ဟု အဆိုပါ အင်တာဗျူးတွင် ပြောထားပြီး [[The Nation သတင်းစာ]]က မွန်ဘာသာ စကားကို ကယ်တင်သူ ဟူ၍ ရည်ညွှန်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဒေါက်တာနိုင်ပန်းလှသည် ဂျပန်မှ ပြန်ရောက်ချိန်မှစ၍ ခေတ်ဟောင်းနှင့် ခေတ်သစ် မွန်ကျောက်စာနှင့် စာပေကို [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် သင်ကြားပို့ချခဲ့ပြီး မွန်ပညာရှင် မျိုးဆက်သစ်များကိုလည်း မွေးထုတ်ပေးခဲ့သည်။
ယဉ်ကျေးမှု သုတေသန၏ မြန်မာ့အသံရေဒီယို အစီအစဉ်မှ ယဉ်ကျေးမှု သုတေသနဆိုင်ရာများကို မကြာခဏ တင်ပြထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။
၂၀ဝ၉ အောက်တိုဘာလတွင် တစ်လကြာ ဆေးရုံတက်ရသည်။ လေဖြတ်ပြီး စကားသိပ်မပြောနိုင်တော့ချေ။ ဆေးရုံတွင် တစ်လနေပြီး ပြန်ဆင်းလာသည်။
== ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း ==
ဒေါက်တာနိုင်ပန်းလှသည် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ [[ဘန်ကောက်မြို့]]အနီးရှိ ပတ်လတ်ကျေးရွာမှ တွေ့ရှိရသည့် မွန်ပေမူကို အခြေပြု၍ မွန်နှင့် မြန်မာ ပေမူများ၊ [[ဦးကုလားရာဇဝင်]]၊ [[မှန်နန်းရာဇဝင်]]တို့နှင့် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးကာ “[[ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း]]” ကို ပြုစုခဲ့ရာ နောက်အကျဆုံးနှင့် အပြည့်စုံဆုံး ကျမ်းအဖြစ် ထင်ရှားသည်။{{cn|date=၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၀}}
ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်းကို ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် မွန်ဘာသာဖြင့် ရှင်းလင်းချက်များနှင့်တကွ [[မြန်မာနိုင်ငံ သုတေသနအသင်း]]မှ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ နောင် ဆယ်နှစ် အကြာတွင်မှ မြန်မာဘာသာဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။
== ပညာရေး ==
[[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ ကရင် ကေဘီအမ် အထက်တန်းကျောင်း၊ ရန်ကုန်မြို့ရှိ မြို့မ အထက်တန်းကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ယူသည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် [[ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန]]၌ မွန်ယဉ်ကျေးမှု အထက်တန်းအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ [[ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်]]၌ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ၌ မွန်မြန်မာယဉ်ကျေးမှုသမိုင်း သုတေသနကျောက်စာ မနုဿဗေဒ ဆိုင်ရာများကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ပတ် သုံးလကြာ လှည့်လည်ခွင့် ရခဲ့သည်။ ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်၏ ဖိတ်ကြားမှုကို ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးက မလွှတ်၍ ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုထံ စာရေးတင်ပြရာ ဦးနုအမိန့်ဖြင့် သွားခွင့်ရခဲ့သည်။ ဦးနုသည် သူ၏ကျေးဇူးရှင်ဟု အမြဲပြောသည်။ ၁၉၆၇-ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သို့ ရှေးဟောင်းသုတေသန အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် သွားရောက်လေ့လာခဲ့ရသည်။
၁၉၈၆-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ(၃)ရက်နေ့တွင် အစိုးရဝန်ထမ်း အဖြစ်မှ အနားယူသည်။
၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ [[တိုကျိုတက္ကသိုလ်]]၌ ဧည့်ပါမောက္ခအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရင်း သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ စာအုပ် ၄ အုပ်ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေသည်။
၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့|လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်]]ရှိ [[Pacific Western တက္ကသိုလ်]]မှ [[ယဉ်ကျေးမှု မနုဿဗေဒ]] အထူးပြုဖြင့် B.Sc. နှင့် Ph.D. ဘွဲ့များကို ဂုဏ်ထူးနှင့် ရရှိခဲ့သည်။
၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် မွန်ဓမ္မသတ် ၁၁ မျိုးကို ကျမ်းပြုသဖြင့် ဥပဒေ ပါရဂူ (LL.D.) ဘွဲ့ကို ယင်းတက္ကသိုလ်မှပင် ချီးမြှင့်ခြင်း ခံရသည်။
ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှသည် အသက် ၇၀ နားနီးတွင်မှ အဆင့်မြင့်ဘွဲ့များကို ဆက်တိုက် ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
== တက္ကသိုလ် ဆရာဘဝ ==
၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]၊ [[အိုကီနာဝါကျွန်း]]ရှိ မေယိုတက္ကသိုလ်၌ အမြဲတမ်း ပါမောက္ခအဖြစ် အရှေ့တောင်အာရှ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဘာသာရပ်များကို ပို့ချပေးခဲ့သည်။ မြန်မာ့ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]]တွင်လည်း သုတေသနမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သေးသည်။
== နောက်ဆုံးအချိန် ==
သမိုင်းနှင့် မွန်-မြန်မာ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပညာရှင် ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှသည် ရန်ကုန်မြို့၌ ၂၀၁၀ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် လေဖြတ်ထားသည့် ဒဏ်ဖြင့် ကွယ်လွန်သွားသည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၈၈ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
<ref>ဒေါက်တာ နိုင်ပန်းလှ ၏ ရာဇာဓိရာဇ် အရေးတော်ပုံကျမ်း</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၂၃|၂၀၁၀|}}
[[Category:မြန်မာ သမိုင်းပညာရှင်များ]]
[[Category:မွန်လူမျိုးများ]]
[[Category:မြန်မာ တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခများ]]
m4bjxwzw2zntah2drzsezhxucgnlkpw
အရင်းရှင်ဝါဒ
0
9706
756654
720031
2022-08-28T19:04:32Z
103.213.30.158
မှားနေလို့
wikitext
text/x-wiki
[[File:Lorrain.seaport.jpg|thumb|right|၁၆၃၉ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံရှိ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောဆိပ်ကမ်း၌ ကုန်သွယ်မှု ပြုလုပ်နေပုံကို ရေးဆွဲထားသည့် ပန်းချီကား။]]
'''အရင်းရှင်ဝါဒ'''သည် စီးပွားရေးစံနစ် တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု အရင်းအနှီးများ အားလုံးကို ပုဂ္ဂလိကမှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ စက်မှုကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းခွင်များမှ ထုတ်လုပ်သူအလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားမှ ဖြစ်ထွန်းလာသော တန်ဖိုးကို ပုဂ္ဂလိက အရင်းရှင်များက သဲ့ယူကာ သူတို့ ၏ကုန်ထုတ်အရင်းကို ပွားယူသည်။ ထို့နောက် ထိုအရင်းကို သူတို့၏အကျိုးနှင့် အမြတ်အစွန်းအတွက်သာ ပြန်လည်ရင်းနှီး အသုံးချသော စနစ်တခုဖြစ်သည်။ ထုတ်လုပ်သူ အလုပ်သမားများကို ပုဂ္ဂလိက အရင်းရှင်များက လုပ်အားခသာ ပေးသည်။ လုပ်ခစားအလုပ်သမားမှာ စားဝတ်နေရေး အတွက် ထို့သို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အငှားချထားရုံမှလွဲ၍ အခြားမည်သို့မျှ မလုပ်နိုင် မတတ်နိုင်ဖြစ်အောင်လည်း အရင်းရှင်စံနစ်က စီမံထားသည်။ ထို့ပြင် အလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားသော ထုတ်ကုန် ကုန်စည်များကို ဈေးကွက်ရှာ ရောင်းဝယ်ပြီး အရင်းရှင်သည် အမြတ်ရှာသည်။ တနည်းဆိုသော်အမြတ်သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင် ကုန်ထုတ်စက်ကိရယာများကို ရင်းနှီးမြှပ်နှံထားသည့် ပိုင်ရှင်ဆီသို့ သာရောက်ရှိသွားသည်။ အရင်းရှင်စံနစ်တွင် အရင်းရှင်၏ အမြတ်မှာ အလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားတန်ဖိုးမှ အခြေတည်ဖြစ်ထွန်းလာသော အစွန်းထွက်တန်ဖိုး (တနည်းမဟုတ်) ၎င်းတို့ထံမှ အရင်းရှင်က မတရား ထုတ်ယူထားသော သဲ့ယူတန်းဖိုးသာဖြစ် ၏။ ဤသို့ဖြင့် အရင်းရှင်စံနစ်တွင် ကုန်ထုတ်အရင်းပိုင် အရင်းရှင်ကသာ စီးပွားရေးနှင့် ရောင်းဝယ်ရေး ကိစ္စအဝဝအတွက် လုပ်ပိုင်ခွင့် ၊ ကုန်စည်လဲလှယ်မှုအတွက်ထုပ်လုပ်ခွင့်(ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ခွင့်) အရင်းအနှီးစုဆောင်းခွင့် စသည့် စီးပွားရေး ကိစ္စရပ်များနှင့် ပတ်သက်သည့် အခွင့်အရေးများကို ပိုင်ဆိုင်သည်။ ထို့ အပြင် ထိုကုန်ထုတ်အရင်းအမြတ်နှင့် တိုးပွားအရင်းများကို သူ၏သားစဉ်မြေးဆက်ကပါ စီမံဆက်ခံပိုင်ခွင့် ရှိသည်။ လက်ဝါးကြီးအုပ် အရင်းရှင်များမှာ စီးပွားရေးသာမက အခြား လူမှုရေးရာ နိုင်ငံရေးရာများမှာပါ ဝင်ရောက်ခြယ်လှယ်ကြသည်။ အရင်းရှင် စံနစ်တွင် စက်မှုကုန်ထုတ် အရင်းသာမက ငွေကြေးအရင်းပါ အကျုံးဝင်သည်။ ငွေကြေးအရင်းသည် ကုန်ထုတ်အရင်းနှင့်အတူ အရင်ရှင်စံနစ်၏ မဏ္ဍိုင် ဖြစ်သည်။
အရင်းရှင်စနစ်ဟူသည် ကုန်ထုတ်အရင်းအနှီးများကို ပုဂ္ဂလိကပိုင်
ဆိုင်သော လူမှုစီးပွားရေးစနစ် တစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ စီးပွားကုန်သွယ်ရေး
လုပ်ငန်းတစ်ခု၌ မရှိမဖြစ်သော လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းကိရိယာများ၊
မြေယာ အဆောက်အဦးများနှင့် ငွေကြေး အရင်းအနှီးများကို ပုဂ္ဂိက
အရင်းရှင်လူနည်းစုက အကြွင်းမဲ့ ပိုင်ဆိုင်ပြီးလျှင် အလုပ်သမား
တို့၏ လုပ်အားကို ရောင်းကုန်ပစ္စည်းအဖြစ် တန်ဖိုးဖြတ်ဝယ်ယူ
၍ အမြတ်အစွန်းရရေးကိုသာ အဓိက ဦးတည်ကာ ကုန်ပစ္စည်း
ထုတ်လုပ်ရောင်းချသော စီးပွားရေးစနစ်လည်း ဖြစ်သည်။
အရင်းရှင်စနစ်သည် ဥရောပနိုင်ငံများ၌ စက်မှုတော်လှန်ရေး
(စက်မှုလက်မှု အရေးပုံ)နှင်အတူ ပေါ်ပေါက် လာခဲ့သောစနစ်
ဖြစ်သည်။ ၁၆ ရာစုနှစ်တွင် မြေရှင်ပဒေသရာဇ်စနစ် ပျက်ဆုံး
သွားခဲ့သဖြင့် ထိုစနစ်နေရာ တွင် အရင်းရှင်စနစ်က အစားဝင်
ရောက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ မြေရှင်ပဒေသရာဇ်တို့သည်
ဆင်းရဲသား၊ မြေကျွန်ယာကျွန်များ၊ လက်မှုပညာသည် အလုပ်
သမားများနှင့် ကုန်သည်ပွဲစားများ အစရှိသော ပြည်သူလူထု
တစ်ရပ်လုံးအပေါ်တွင် စီးပွားရေးအရ ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်
ကြီးစားကာ သဘောရှိ ခြယ်လှယ်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုအခါ
ကုန်သည် လူတန်းစားနှင့် တောင်သူလယ်သမား၊ အလုပ်သမား
တို့ ပူးပေါင်းလာကြပြီးလျှင် ကုန်ပစ္စည်း ထုပ်လုပ်ရောင်းချရေး
လုပ်ငန်းကို တိုးချဲ့ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ကြသည်၊နောင်အခါတွင် ကုန်သည်
လူတန်းစားများသည် ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းမှ အမြတ်အစွန်းများ
ရရှိလာကြ ပြီးလျှင် ဓနဥစ္စာ အမြောက်အမြားကို စုဆောင်းမိလာကြသည်။
သို့ဖြင့် ကုန်သည်များသည် မိမိတို့ စုဆောင်း ရရှိသော ဓနဥစ္စာ အရင်း
အနှီးများဖြင့် ကုန်ထုတ် အလုပ်ရုံ၊ စက်ရုံများ တည်ထောင်၍
လက်မှုပညာသည် အလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားကို အခပေး
ဝယ်ယူကာ ကုန်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရောင်းချခဲ့ကြသည်။
တစ်ချိန်တည်းတွင် ဥရောပနိုင်ငံများ၌ သိပ္ပံပညာအစွမ်း
ကြောင့် စက်မှုကိရိယာများကို တီထွင် သုံးစွဲလာကြသဖြင့်
ကုန်ထုတ်စက်ရုံ အလုပ်ရုံများမှာလည်း တိုးတက် ကျယ်ပြန့်လာ
ခဲ့လေသည်။ ဤသို့ဖြင့် ကုန်သည် လူတန်းစားတို့သည် စက်ရုံ
အလုပ်ရုံပိုင် အရင်းရှင် လူတန်းစားဘဝသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်း
ဖြစ်သည်။
အရင်းရှင်စနစ်သည် ကုန်ထုတ် အရင်းအနှီး၊ အရင်းရှင်နှင့်
အလုပ်သမားတို့ ပါဝင် ဖွဲ့စည်းထားသောစနစ် ဖြစ်သည်။
ကုန်ထုတ်အရင်းအနှီးဆိုသည်မှာ မြေယာများ၊ မြေတွင်း
မြေပေါ်ရှိ သဘာဝဓာတ်သတ္တု ပစ္စည်းများ၊ သစ်တောများ၊
မြစ်ချောင်း၊ တူးမြောင်း၊ အင်းအိုင်၊ ပင်လယ်များ၊ ကုန်းကြမ်း
ကုန်ရိုင်းများ၊ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ၊ ကုန်ထုတ်ကိရိယာများ ကုန်
ပစ္စည်းဖြန့်ဝေရေး လုပ်ငန်းများ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးနှင့်
သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ ဘဏ်တိုက်များ၊ ကုမ္ပဏီများ၊
အစုရှယ်ယာများ၊ ငွေပင်ငွေရင်းများ စသည်တို့ကို ပေါင်းရုံး
ခေါ်ဝေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။
အရင်းရှင် စီးပွားရေးစနစ်တွင် ဆိုခဲ့သော ကုန်ထုတ်အရင်း
အနှီးဟူသမျှကို ပုဂ္ဂလိကအရင်းရှင်တစ်ဦးကသော်လည်းကောင်း၊
အရင်းရှင်တစ်စုကသော်လည်းကောင်း ပိုင်ဆိုင်လေသည်။
ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတစ်ခုအတွက် ငွေပင်ငွေရင်း မြှုပ်နှံ
တည်ထောင်သော အရင်းရှင်လည်း ရှိပြီ။ ကုန်ထုတ် အရင်း
အနှီးများလည်း ရှိပြီ။ ဤမျှဖြင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းကြီး
လှုပ်ရှားလည်ပတ်နိုင်ပါပြီလော။ မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ မလည်
ပတ်နိုင်သေးချေ။ အကြောင်းသော်ကား ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း
တစ်ရပ်၏ ပင်မအချက်အချာ ကျသော၊ အခြေခံကျသော
''လုပ်အား'' လိုနေသေးသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
ထိုကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း၏ အဓိက အချက်အချာ
ကျသော အခြေခံမောင်းနှင့်အားမှာ ''အလုပ်သမား''ပင် ဖြစ်
သည်။ အလုပ်သမားများသည် အရင်းရှင်တို့အား မိမိတို့၏
လုပ်အားကို ရောင်းကုန်အဖြစ်ဖြင့် ရောင်းချသည်။ အလုပ်
သမားများက မိမိတို့၏ လုပ်နိုင်စွမ်းရည်အလိုက်၊ အလုပ်ချိန်
အပိုင်းအခြားအလိုက် လုပ်ကိုင်ပေးသော လုပ်အားအတွက်
အရင်းရှင်က အခကြေးငွေ ပေးသည်။ တစ်နည်းဆိုသော်
အလုပ်သမားတို့၏ လုပ်အားသည်လည်း ကုန်ထုတ်အရင်း
အနှီးတစ်မျိုးပင် ဖြစ်သည်။
လုပ်အားကို ပိုင်ဆိုင်သော အလုပ်သမားများ၊ အလုပ်သမား
တို့၏ ကြံစည်တီထွင်မှုများ၊ အသိဉာာဏ် ဗဟုသုတများ၊
ကျွမ်းကျင်မှုများနှင့် ကုန်ထုတ်အရင်းအနှီးများ အားလုံးကို
စုပေါင်းသိမ်းရုံးလျက် ကုန်ထုတ် စွမ်းအားစုဟူ၍ ခေါ်ဆိုပေ
သည်။ ယင်းကုန်ထုတ်စွမ်းအားစုသည်ပင်လျှင် ကုန်ထုတ်
လုပ်ငန်းတစ်ခု၏ ပင်မ သွေးကြော ဖြစ်လေသည်။ ကုန်ထုတ်
စွမ်းအားစုတွင်လည်း အလုပ်သမားတို့၏ လုပ်အားသည် ပဓာန
အကျဆုံးသော အင်အားဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ကုန်ထုတ်
လုပ်ငန်းတစ်ရပ် လည်ပတ်အောင်မြင်အောင် စွမ်းဆောင် လုပ်
ကိုင်ပေးသူမှာ လုပ်အားရှင် အလုပ်သမားပင် ဖြစ်သည်။
သို့ဆိုလျှင် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း၏ အဓိက လုပ်အားရှင်ဖြစ်
သော အလုပ်သမးတို့သည် မိမိတို့ လုပ်အား အလျောက်
သင့်တင့်မျှတသော လုပ်ခကို ရရှိကြပါ၏လော။ အရှင်းရှင်
စီးပွားရေးစနစ်တွင် သင့်တင့်မျှတသော လုပ်ခကို မရနိုင်ကြ
ချေ။ ဤသည်ပင်လျှင် အရင်းရှင်စနစ်၏ ထင်ရှားသော
ဝိသေသလက္ခဏာတစ်ရပ် ဖြစ်ပေသည်။
အရင်းရှင်စနစ်တွင် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်
ရာတွင် အမြတ်အစွန်းကို ပဓာနထားသည်။ အမြတ်များများ
ရရေးသည် အရင်းရှင်စနစ်၏ အန္တိမ ရည်မှန်းချက်ဖြစ်သည်။
''အရင်းရှင်တစ်ဦးအဖို့ အမြတ်အစွန်း ပို၍ ပို၍ ရမည်ဆိုလျှင်
စက်တိုင်၌ တက်ရတက်ရ ဝန်မလေး''ဟူ၍ ကမ္ဘာကျော် အဆို
တစ်ရပ် ရှိလေသည်။
ထိုကြောင့် အရင်းရှင်သည် အလုပ်သမား၏ လုပ်အားကို
မိမိ၏ကိုယ်ကျိုးအတွက် ခေါင်းပုံဖြတ်ရန် လိုအပ်လာသည်။
အလုပ်သမားတို့၏ ''အစွန်းထွက်တန်ဖိုး'' ကို ရနိုင်သမျှယူရန်
ဦးတည်လာရသည်။ အစွန်းထွက်တန်ဖိုးဆိုသည်မှာ အရင်းရှင်
သည် အလုပ်သမားတစ်ဦး၏ ၁ဝဝ တန်သော လုပ်အားကို ၁ဝ
သာ ပေးပြီး ပိုသော ၉ဝ တန် လုပ်အား၏ အကျိုးကျေးဇူးများ
ကို မိမိ၏အရင်းအနှီးတိုးပွားရေးအတွက် အခမဲ့ ရယူလိုက်သော
တန်ဖိုးဖြစ်သည်။ အလုပ်သမားအား လုပ်သင့်သည့်အချိန်ထက်
ပို၍ စေခိုင်းခြင်းနှင့် လုပ်အား တန်ဖိုးကို အပြည့်အဝ မပေး
ခြင်းတို့ဖြင့် အရင်းရှင်သည် အစွန်းထွက်တန်ဖိုးကို မိမိ ကိုယ်
ကျိုးအတွက် ထုတ်ယူခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် အရင်းရှင်
စနစ်၌ အလုပ်သမားသည် လုပ်အားပေးသလောက် လုပ်ခကို
မည်သည့်အခါမှ အပြည့်အဝ မရရှိနိုင်ပေ။
ဤသို့ဖြစ်ရသည်မှာ အရင်းရှင်စနစ်၏ တစ်ကိုယ်ကောင်း
ဆံသော (ဝါ) တိုင်းပြည်လူထုအကျိုးထက် မိမိအကျိုးကို ပို၍
ရှေးရှုသော အခြေခံ သဘောတရားများကြောင့် ဖြစ်သည်။
အရင်းရှစ်စနစ်၏ အခြေခံ သဘောတရားများကား (၁)
ကုန်ထုပ်လုပ်မှု၏ ဖြန့်ချိမှုကို အရင်းရှင်လူနည်းစု ကသာ
ချုပ်ကိုင်ထားခြင်း၊ (၂) မိမိအတွက် အကျိုးရှိမည်ထင်သော
ကုန်ပစ္စည်းများကိုသာ စီမံကိန်း မရှိပဲ အလျှံပယ် ထုတ်လုပ်
ခြင်း၊ (၃) အရင်းမဲ့လုပ်သားတို့၏ လုပ်အားကို ခေါင်းပုံဖြတ်
ခြင်း၊ (၄) အမြတ်အစွန်း ပို၍ပို၍ ရရှိရေးကိုသာ မျှော်မှန်း
ခြင်း၊ (၅) ငွေသာပဓာနသဘောထားဖြင့် အစိုးရအာဏာကို
ငွေဖြင့် မြှူဆွယ် ၍ မိမိအကျိုးအတွက် အသုံးချခြင်း စသည်
တို့ ဖြစ်လေသည်။
အထက်တွင် ဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း အရင်းရှစ်စနစ်သည် စက်မှု
လုပ်ငန်း တိုးတက်မှုနှင့်အတူ တိုးတက်လာခဲ့သဖြင့် ရှေးဦးပိုင်း
အရှင်းရှင်စနစ်ကို စက်မှုအရင်းရှင်စနစ်ဟူ၍ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။
နှစ်ဆယ်ရာစု အစပိုင်း ရောက်လာသောအခါ သိပ္ပံပညာနှင့်
စက်မှုအတတ်ပညာရှင်တို့၏ အလုပ်အကျွေးပြုမှုကြောင့် အရင်း
ရှင်စနစ်သည် အမြင့်ဆုံးနှင့် နောက်ဆုံးအဆင့်ထိ ရောက်ရှိလာ
ခဲ့သည်။
ဤအဆင့်တွင် ကုန်ပစ္စည်းများကို အပြိုင်အဆိုင် ထုတ်လုပ်
လာခြင်း၊ ပြည်တွင်းပြည်ပ ဈေးကွက်များကို လက်ဝါးကြီးအုပ်
လာခြင်း၊ ပြည်တွင်း၌သာမက ပြည်ပ၌လည်း အရင်းအနှီး
မြောက်မြားစွာ မြှပ်နှံ၍ ကုန်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်လာခြင်း
စသော လုပ်ငန်းအဆင့်ဆင့်ကို အရင်းရှင်စနစ်က အတော
မသတ် တိုးချဲ့ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ကြသည်။ သို့ဖြင့် အရင်းရှင်စနစ်
သည် စက်မှုအရင်းရှင်စနစ်၊ လက်ဝါးကြီးအုပ် အရင်းရှင်စနစ်၊
ဘဏ္ဍာ အရင်းရှင်စနစ်နှင့်နယ်ချဲ့အရင်းရှင်စနစ်ဟူသော အမည်
အမျိုးမျိုးဖြင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနယ်ပယ်တွင် ရေပန်းစား ခဲ့သည်။
အရင်းရှင်စနစ်သည် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းနှင့် ကုန်ပစ္စည်း
ဖြန့်ချိရေးလုပ်ငန်းတွင် အမြတ်အစွန်းကိုသာ အဓိကထား၍
စီမံကိန်းမရှိပဲ အပြိုင်အဆိုင် လက်ဝါးကြီးအုပ် လုပ်ကိုင်ခြင်း
ကြောင့်၊ စီးပွားရေးတွင် တရားမရှိ ဓားမရှိဖြစ်လာခြင်း၊ ကမ္ဘာ့
စီးပွားရေးကပ်ကြီးများ မကြာခဏ ပေါ်ပေါက်ခြင်း၊ အလုပ်
လက်မဲ့ ပြဿနာများ တာရှည်ခြင်း၊ အများပြည်သူတို့ ဆင်းရဲ
ကြပ်တည်းခြင်းနှင့် နောက်ဆုံးတွင် နိုင်ငံအချင်းချင်း စီးပွားရေး
စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခြင်းတို့ကိုသာ ပေးစွမ်းနိုင်သော စနစ်ဟူ၍
ဆိုရှယ်လစ် စီးပွားရေးပညာရှင်တို့က ကောက်ချက် ချကြ
ပေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)</ref>
== အနည်းငယ်အငြင်းပွားမှု ==
အရင်းရှင်ဝါဒ၏အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အပေါ် ယေဘူယျသဘောတူညီချက် မရှိသလို၊ လေ့လာဆန်းစစ် ထားသည့် အမျိုးအစားအဖြစ် မည်သို့အသုံးပြုရမည် ဆိုသည်မှာလည်း မရှိပါ။ အမျိုးမျိုးသော သမိုင်းဝင် ကိစ္စရပ်များ အပေါ် အခြေခံ၍ အရင်းရှင်စံနစ်ကို အချိန်အခါအလိုက်၊ နေရာဒေသအလိုက်၊ နိုင်ငံရေးများနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအလိုက် အသုံးချနိုင်သည်။ စီးပွားရေးပညာရှင်များ၊ နိုင်ငံရေးစီးပွားရေး ပညာရှင်များ နှင့် သမိုင်းပညာရှင်များ တို့သည် အရင်းရှင်စံနစ်ကို လေ့လာဆန်းစစ်ရာတွင် ကွဲပြားသည့် အထင်အမြင်များ ရှိကြသည်။ သမိုင်းသုတေသီများ၊ လူမှုစီးပွားပညာရှင်များ၊ စီးပွားရေးပညာရှင်များ၊ မ နုဿဗေဒပညာရှင်များ နှင့် တွေးခေါ်ပညာရှင်များသည် အရင်းရှင်စံနစ်ကို မည်ကဲ့သို့အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆို မည် ဆိုသည်ကို ငြင်းခုံခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း ကုန်ထုတ် အရင်းအနှီးများအား ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်ခြင်း၊ ဈေးကွက်တွင်အမြတ်ရရန် ကုန်ပစ္စည်းများ သို့မဟုတ် လုပ်ဆောင်မှုများကို ဖန်တီးခြင်းနှင့် ဈေးနှုန်းနှင့်လုပ်ခများသည် အရင်းရှင်စံနစ်၏အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည် ဆိုသည်များအပေါ် အနည်းငယ်သာ အငြင်းပွားမှုရှိသည်။
== အရင်းရှင်စံနစ်အပေါ် အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေမှု ==
စီးပွားရေးပညာရှင်များသည် အစိုးရမှဈေးကွက်များအပေါ် ထိမ်းချုပ်မှုတွင်မပါဝင်ခြင်း ( ကြားဝင်မရှုပ်ရေး ) ဆိုသည့် အမိန့်ဒီဂရီ နှင့် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်များအပေါ်တို့တွင်သာ ထုံးစံအတိုင်းအာရုံစိုက်ကြသည်။ နိုင်ငံရေး စီးပွားရေး ပညာရှင်များ အများစုသည် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှု၊ အာဏာ ပိုင်များနှင့် ဆက်ဆံရေး၊ လခစား အလုပ်သမား နှင့် လူတန်းစားတို့အပေါ်တွင်သာ အာရုံစိုက်ကြသည်။ အရင်းရှင်စံနစ်သည် စီးပွားရေးတိုး တက်မှုကို အားပေးသည်ဆိုသည်ကို ယေဘူယျအားဖြင့်သဘောတူညီကြသည်။ မတူညီကြသည့်ဈေးကွက်များ ကျယ်ပြန့်လာသည်အထိ “လွတ်လွတ်လပ်လပ်” နေကြသည်။ ထိုနည်းတူစွာ မည်သည့်ပစ္စည်းများကို ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်ရမည်၊ မည်သည်တို့ကို မပိုင်ဆိုင်ရဆိုသည့် ဆုံးဖြတ်ပေးသောစည်းမျဉ်းသည် [[နိုင်ငံရေး]]များနှင့် မူဝါဒတို့၏ ကိစ္စတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး၊ များစွာသောနိုင်ငံများတွင် “ရောထွေးနေသည့်စီးပွားရေး” ရှိသည်။
အရင်းရှင်ဝါဒ သည် စံနစ်တစ်ခုအဖြစ် [[ဥရောပ]]တွင် ၁၆ ရာစုနှစ်မှ စ၍ နှစ်စဉ်ဖွံ့တိုးတက်လာခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း၊ အရင်းရှင်နှင့်တူသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ရှေးခေတ်ကမ္ဘာကြီးကထဲမှရှိနေခဲ့ပြီး၊ ကုန်သည်အရင်းရှင်စံနစ် သည် နောက်ပိုင်းအလယ်ခေတ်နှစ်များတွင် လျင်မြန်စွာဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ အရင်းရှင်ဝါဒ သည် မြေရှင်ယာရှင်စံနစ် ချုပ်ငြိမ်းသွားပြီးနောက်တွင် အနောက်ကမ္ဘာ၌ လွှမ်းမိုးလာခဲ့သည်။ အရင်းရှင်စံနစ်သည် ဥရောပတစ်လွှား တဖြေးဖြေးခြင်း ပျံ့နှံ့သွားခဲ့ပြီး၊ ၁၉ နှင့် ၂၀ ရာစုနှစ်များ တွင် ကမ္ဘာ့နေရာအနှံ့အပြားသို့ စက်မှုလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးလာခြင်း၏ အဓိကအရင်းအနှီးအဖြစ် အထောက်အကူပြုခဲ့ သည်။
အရင်းရှင်စံနစ်အပေါ် အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေမှုများတွင် သဘောတရားပညာရှင်များအပေါ်မူတည်၍ ခေတ်မရှိ တော့သည့် အရင်းရှင်စံနစ်၊ ကော်ပိုရိတ်အရင်းရှင်စံနစ်၊ ဆွေမျိုးသားချင်းအရင်းရှင်စံနစ်၊ [[ငွေကြေး]]အရင်းရှင် စံနစ်၊ ကြားဝင်မရှုပ်ရေးအရင်းရှင်စံနစ်၊ နည်းပညာအရင်းရှင်စံနစ်၊ အရင်းရှင်ဝါဒလက်သစ်၊ နှောင်းပိုင်းအရင်းရှင်ဝါဒ၊ အရင်းရှင်ဝါဒလွန်စံနစ်၊ နိုင်ငံတော်အရင်းရှင်စံနစ် နှင့် နိုင်ငံတော်လက်ဝါးကြီးအုပ်အရင်းရှင်စံနစ် စသည်ကဲ့သို့သော သဘောထားအမြင်များပါဝင် သည်။ အရင်းရှင်စံနစ်ဆန့်ကျင်ရေး နှင့် အားလုံးအညီအမျှကြေကွဲရခြင်း၊ ကော်ပိုရိတ်ဝါဒနှင့် အခစားကျွန်ကဲ့သို့သော စံနစ်များနှင့်အတူ ပူးတွဲနေသော မကောင်းမြင်မှုများသည် လည်းရှိနေသည်။
== စီးပွားရေးအခြေခံပစ္စည်းများ ==
အရင်ရှင်စီပွားရေးစံနစ်သည် ဆက်လက်ဖော်ပြမည့် အခြေခံပစ္စည်းများ၏ အပြန်အလှန်အကျိုးပြုမှုဖြင့် ထွက်ပေါ်လာသည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဖြစ်သည်။ ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုသည် ဈေးကွက်တစ်ခုတွင် ဖလှယ်ရန်အတွက် ထုတ်လုပ်ထားသည့် ပစ္စည်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပစ္စည်းများတွင် နှစ်မျိုးနှစ်စားရှိသည်။ အရင်းအနှီးကုန်ပစ္စည်းများ နှင့် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများ ဖြစ်သည်။ အရင်းအနှီးကုန်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ- မြေ၊ ကုန်ကြမ်းများ၊ ကိရိယာများ၊ လုပ်ငန်းသုံးစက်များနှင့် စက်ရုံများ) သည် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ- [[Television|တယ်လီဗေးရှင်း]]၊ [[ကား]]များ၊ [[ကွန်ပျူတာ]]များ၊ အိုးအိမ်များ)ထုတ်လုပ်ရန်အသုံးပြုပြီး၊ အခြားသောသူများသို့ ရောင်းချရန်ဖြစ်သည်။ အရင်းရှင်စံနစ် သည် တစ်ဦးချင်းဖြစ်စေ၊စုပေါင်း၍ဖြစ်စေ၊နိုင်ငံတော်၏ပစ္စည်းကိရိရာများမှတစ်ဆင့် အရင်းအနှီး ပိုင်ရှင်အတွက် အကျိုးအမြတ်တစ်ခု ရယူခြင်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုရယူခြင်းဖြစ်စေ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပေးထားသည်။
ငွေကြေးသည် လဲလှယ်မှုစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ပစ္စည်းများအားလုံး နှင့် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို စံတန်ဘိုးတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိစေရန် ဆောင်ရွက်ပေးသည်။ ငွေကြေးသည် ကုန်ပစ္စည်း ပါဝင်နေသည့် ဖလှယ်ခြင်းကို ပိုင်းခြားပေး လိုက်ခြင်းအားဖြင့် ထုကြီးထည်ကြီးပစ္စည်းများ ကုန်ဖလှယ်မှုကို ဖယ်ရှားပြစ်လိုက်သည်။ ဤနည်းအားဖြင့် ငွေကြေး သည် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းဖလှယ်ခြင်းကို အားပေးခြင်းမှတစ်ဆင့် အထူးပြုဆောင်ရွက်ခြင်း နှင့် ကုန်သွယ်ရေးကို များစွာဖြည့်ဆည်းပေးသည်။ အရင်းရှင်စံနစ်သည် ထပ်မံ၍ ငွေကို အခြားသောလဲလှယ်ရန် လွယ်ကူသည့် ပစ္စည်းများအဖြစ်သို့ ရွှေ့ပြောင်းထားခြင်း၊ နှင့် ပိုင်ဆိုင်မှု၊ ဖလှယ်မှု၊ အတိုးနှင့် အခြားအမျိုးမျိုးသော ငွေကြေး ပစ္စည်းကိရိယာများဖြင့် ငွေကို တိုးပွားစေသည်။ သို့သော်လည်း ငွေကို လုပ်အားခ၊ ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ဝန်ဆောင်ခများအတွက် ကြားခံဖလှယ်သည့်ပစ္စည်းအဖြစ် အသုံးပြုသည့်အပြင်၊ အဖိုးတန်သတ္တုများနှင့် အလားတူစွာ တန်ဖိုးရှိလှောင်ကုန်ပစ္စည်းအဖြစ်လည်း သိမ်းဆည်းထားသည်။ [[အလုပ်သမား]]တွင် အားလုံးသော ကာယနှင့် ဉာဏလူသားအရင်းအမြစ်များပါဝင်ပြီး၊ ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခု၏ပုံစံတစ်ခုကိုအခြားတစ်ခုသို့ ပြောင်းလဲသွားစေရန် လိုအပ်သည့်စွန့်ဦးတည်ထွင်မှု စွမ်းရည်နှင့်အုပ်ချုပ်ရေး ကျွမ်းကျင်မှု များလည်း ပါဝင်သည်။ ထုတ်လုပ်ရေးသည် ကုန်ပစ္စည်းများ သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများ ကို ပြုလုပ်ပေးရသည့် လုပ်ဆောင်ချက်ဖြစ်သည်။
== အစိုးရ၏အခန်းကဏ္ဍ ==
'''ပြိုင်ဆိုင်မှုစည်းကမ်းထိမ်းသိမ်းခြင်း၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေး နှင့် ပြိုင်ဆိုင်မှုဥပဒေ'''
အရင်းရှင်စံနစ်တစ်ခုတွင် အစိုးရသည် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှုကိုတားမြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ဦးတစ်ယောက် ချင်းကို သူတို့ကျေနပ်နေသည့်အလုပ်နေရာမှ ပိတ်ပင်တားဆီးခြင်း မပြုလုပ်ပါ။ အစိုးရသည် လုပ်ငန်းကုမ္ပဏီများအား မည်သို့လုပ်ခပေးရမည်၊ ကုန်ပစ္စည်းဈေးနှုန်းကိုမည်သို့ထားရမည်ဆိုသည်ကို ဆုံးဖြတ်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်သည်။ သို့ရာတွင် များစွာသောနိုင်ငံများတွင် အနည်းဆုံးလုပ်ခ နှင့် အနိမ့်ဆုံး အာမခံမှုစံများ ရှိနေကြသေးသည်။ အရင်းရှင်စံနစ်အပေါ် အချို့သော အမြင်များ၏အောက်တွင် အစိုးရသည် ငွေစက္ကူထုတ်ခြင်း၊ လူထုအသုံး အဆောင်များကိုကြီးကြပ်ပေးခြင်း နှင့် ပုဂ္ဂလိကကန်ထရိုက်များအားပံ့ပိုးပေးခြင်းကဲ့သို့သော စီးပွားရေး ဆောင်ရွက်မှုအများအပြားကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံအများစုတွင် လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုများနှင့် ဈေးနှုန်းကိုင်ထားသည့် ကုန်သည်အုပ်စုကြီးများ တည်ထောင်ခြင်းမှ တားဆီးထားသည့် ပြိုင်ဆိုင်မှုဥပဒေ များ ရှိသည်။
လက်ဝါးကြီးအုပ်ဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေများရှိနေသော်လည်း ကြီးမားသည့်ကော်ပိုရေးရှင်းကြီး များသည် အချို့ ၏သော လုပ်ငန်းများတွင် လက်ဝါးကြီးအုပ်လုနီးနီး လုပ်ကိုင်နိုင်ကြသည်။ အချို့သော လုပ်ငန်းများသည် ဈေးကွက်အတွင်းသို့ အရှုံးခံ ဈေးချဝင်ရောက်၍ နေရာရပြီးနောက်တွင် အရှုံးကာမိစေရန် ဈေးပြန်တင်သည်။ နိုင်ငံအများတွင် လူထုအသုံးအဆောင်များ (ဥပမာ – လျှပ်စစ်၊ အပူပေးလောင်စာ၊ ဆက်သွယ်ရေးများ) သည် အတိုင်းအတာ ကြီးမားသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည့် အတွက်ကြောင့် အစိုးရ၏ စည်းမျဉ်းစည်ကမ်းများ အောက်တွင် လက်ဝါးကြီးအုပ်ခွင့် ပေးထားနိုင်သည်။ အစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်ဌာနများသည် လေကြောင်းလိုင်းများ နှင့် အသံလွှင့်ခြင်းလုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ဆောင်မှုစံနှုန်းများကို စည်းကမ်းကျနစေသည်။ ဖြည့်စွက်ရလျှင်၊ အစိုးရသည် ငွေလုံးငွေရင်းစီးဆင်းမှု၊ ငွေဖေါင်းပွမှုနှင့်အလုပ်လက်မ့ ကဲ့သို့သောကိစ္စရပ်များကို ထိမ်းချုပ်ရန်၊ အတိုးနှုန်းကဲ့သို့သော ငွေကြေးလုပ်ဆောင်မှုများ အသုံးပြုခြင်းကို ထိမ်းညှိပေးသည်။
== အရင်းရှင်စံနစ်ဝေဖန်ရေး နှင့် အရင်းရှင်စံနစ်ဆန့်ကျင်ရေး ==
[[File:Anti-capitalism color— Restored.png|thumb|စက်မှုလုပ်သားတစ်စု၏ကမ္ဘာ ကြော်ငြာပိုစတာ (၁၉၁၁)]]
အရင်းရှင်စံနစ်အား မှတ်သားလောက်အောင်ဝေဖန်သူများတွင် ဆိုရှယ်လစ်များ၊ မင်းမဲ့စရိုက်ဝါဒသမား များ၊ [[ကွန်မြူနစ်ဝါဒ|ကွန်မြူနစ်များ]]၊ အတတ်ပညာရှင်များ၊ အစဉ်အလာထိမ်းသိမ်းလိုသူအချို့၊ လက်မှုပညာရှင်များ၊ ပြည်သူ့ဝါဒ၊ မွှေနှောက်သူများ နှင့် အချို့သော အမျိုးသားရေးပုံစံဝါဒီများ ပါဝင်ကြသည်။ မတ်စ်ဝါဒသမားများသည် [[ကွန်မြူနစ်ဝါဒ]]သို့ နောက်ဆုံးမပြောင်းလဲမှီ ဆိုရှယ်လစ်သို့ဦးတည်သည့် အရင်းရှင်စံနစ်တော်လှန်ရေး တစ်ခုကို ဘက်လိုက်ပြောဆိုသွားခဲ့သည်။ မတ်စ်ဝါဒသည် လူမှုဒီမိုကရေစီ နှင့် အလုပ်သမားပါတီများ အပေါ် ဩဇာငြောင်းခဲ့ပြီး၊ ထိုနည်းတူစွာ အချို့သောအလယ်အလတ် ဒီမိုကရက်တစ်ဆိုရှယ်လစ်များ အပေါ်လည်း လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ အရင်းရှင်စံနစ်၏များစွာသော အသွင်အပြင်များသည် ကမ္ဘာမှုပြုခြင်း ဆန့်ကျင်ရေး၏ ထိုးနှက်တိုက်ခိုက်မှုများအောက်တွင်လည်း ခံနေရပြီး၊ ထိုလှုပ်ရှားမှုသည် ကော်ပိုရိတ် အရင်းရှင်စံနစ်ကို အဓိကထားဆန့်ကျင်ခဲ့သည်။
ဘာသာရေးအများစုသည် အရင်းရှင်စံနစ်၏ သီးခြားအစိပ်အပိုင်းများကို ဝေဖန်ကြသည် သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်ကြသည်။ ရိုးရာဂျူးအယူဝါဒ၊ ခရစ်ယာန်အယူ နှင့် အစ္စလန်ဘာသာတို့သည် အတိုးဖြင့် ငွေချေးခြင်းကို တားမြစ်ထားသည်ဆိုသော်လည်း၊ အစ္စလန်ဘာသာဝင်ဘဏ်လုပ်ငန်း၏ နည်းစံနစ်များ သည် ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ ခရစ်ယန်အယူတွင်၊ အထူးသဖြင့်၎င်း၏ ရုပ်ဝါဒီအသွင်အပြင်များတွင်၊ အရင်းရှင်ဝါဒအတွက် ဆုတောင်းခြင်း နှင့် ဝေဖန်ခြင်း နှစ်ခု၏မူလအစ တစ်ခုရှိသည်။ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]တွေးခေါ်ပညာရှင် ပီအာရ်ဆာကား (P.R. Sarkar)၊ အနန္တမာဂလှုပ်ရှားမှုကိုစတင်တည်ထောင်သူ၊ သည် အရင်းရှင်စံနစ်၏ပြဿနာများအား ရှာဖွေသတ်မှတ်ရန် လူမှုသံသရာဥပဒေကို ဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။
== ပဋိပက္ခများ ==
ဝေဖန်သူများထောက်ပြပြောဆိုကြသည်မှာ အရင်းရှင်စံနစ်သည် ဥစ္စာဓနခွဲဝေမှု နှင့် အာဏာခွဲဝေမှု တို့တွင် မမျှမတဖြစ်နေပြီး၊ ဈေးကွက် လက်ဝါးကြီးအုပ်မှု သို့မဟုတ် လူနည်းစုလက်ဝါးကြီးအုပ်မှု (နှင့် အစိုးရ လူနည်းစုအုပ်ချုပ်မှုဖြင့်)၊ နယ်ချဲ့ဝါဒ၊ တန်ပြန်တော်လှန်ရေးစစ်ပွဲများ နှင့် အမျိုးမျိုးသောပုံစံများ ဖြစ်သည့် စီးပွားရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှု ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း၊ အလုပ်သမားများနှင့် အလုပ်သမားသမဂ္ဂဝင်များအား ဖိနှိပ်ခြင်း၊ လူမှုရေးရန်လိုမှုများ၊ စီးပွားရေးမညီမျှမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့၊ နှင့် စီးပွားရေးမတည်ငြိမ်မှု များဆီသို့ တိမ်းစောင်းသွားနိုင်သည်။ အရင်းရှင်ဝါဒသည် ဆိုရှယ်လစ်များပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းဖြင့် ထိုပါဝင်သောထုတ်လုပ်မှုတွင် လက်မခံနိုင်စရာဖြစ်စေခြင်းနှင့် စီးပွားရေးဦးတည်ချက်လမ်းကြောင်းများ အစီအစဉ်မကျခြင်း ၊ ရှေ့နောက်မညီမှုများဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် အတွင်းပိုင်း ပဋ္ဋိပက္ခ တို့ ကိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။
ပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးသမားများပြောဆိုသည်မှာအရင်းရှင်စံနစ်သည် စဉ်ဆက်စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကို လိုလားသဖြင့်၊ အကန့်အသတ်ဖြင့်ရှိနေသည့်ကမ္ဘာမြေကြီး၏သဘာဝအရင်းအမြစ်များ နှင့် အခြားသော ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးစွဲနိုင်သည့် အရင်းအမြစ်များကို မလွဲမရှောင်သာ သုံးစွဲဖျောက်ဖျက်ပစ်ရသည်။ အင်မင်နျူရယ် ဝါလက်စ်စတိန်း (Immanuel Wallerstein) ကဲ့သို့သော အလုပ်သမားသမိုင်းပညာရှင်များ နှင့် ပညာရှိများမှ ထောက်ပြပြောဆိုသည်မှာ အလုပ်သမားအား မလွတ်လပ်စေခြင်း - ကျွန်ပြုထားခြင်း၊ စာချုပ်ဖြင့်ခိုင်းစေခြင်း၊ အကျဉ်းချထားခြင်း နှင့် အခြားသော အတင်းအကြပ်လုပ်ခိုင်းခြင်း - သည် အရင်းရှင်ဆက်ဆံရေးများနှင့်အတူ ယှဉ်တွဲလျက် ရှိနေသည်။
== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[Category:အရင်းရှင်ဝါဒ]]
odipg0xu001ozr1xys8xyrds512o746
နရသူ (ပုဂံ)
0
10568
756665
703719
2022-08-29T03:31:52Z
2400:AC40:624:F4E:14DA:984E:B64D:89AB
wikitext
text/x-wiki
{{Other people|နရသူ}}
'''နရသူမင်း'''သည် [[အလောင်းစည်သူ]]ဘုရင်၏ သားတော်ငယ် ဖြစ်သည်။ နရသူသည် ဘခမည်းတော် အလောင်းစည်သူ မင်းကြီးအား [[ရွှေဂူကြီးဘုရား]]အတွင်းသို့သွင်းကာ စောင်၊ ခေါင်းအုံးတို့ဖြင့် ဖိညှပ်သတ်ဖြတ်လိုက်သည်။ နရသူသည် ဖခင်အရင်းဖြစ်သူအား လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်သည် သာမက ပုဂံပြည်၏ သာသနာ ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး အရှင်[[ပံ့သကူမထေရ်]]အား လိမ်လည်လှည့်ဖြား အကာအကွယ်ယူပြီးလျှင် နောင်တော်ကြီး [[မင်းရှင်စော]] အား နံနက်တွင် ဘိသိက်သွန်း မင်းတင်မြှောက်ပြီး ညပွဲတော်စာတွင် အဆိပ်ခတ်၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ကာ ပုဂံပြည်ထီးနန်းအား အဓမ္မ သိမ်းပိုက်ခြင်း ပြုခဲ့သည်။ သာသနာ ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး အရှင်ပံ့သကူမထေရ်သည် ယင်းအပြုအမူအား ကန့်ကွက်ရှုံ့ချသည့် အနေဖြင့် ပုဂံပြည်တွင် ဆက်လက်မနေတော့ပဲ သီဟိုဠ် သို့ ထွက်ခွာသွား လေသည်။ ရဟန်းရှင်လူ ပုဂံပြည်သူများသည် နရသူအား မုန်းတီးရွံရှာကြလေသည်။ ပုဂံသူပုဂံသားများသည် ဤမျှရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ပြီး ကောက်ကျစ်စဉ်းလဲသည့် နရသူဘုရင်အား မနှစ်မြို့၍ ရှောင်ကွင်းကြသည်။ နရသူသည် မိမိအား တိုင်းသူပြည်သားများက မလိုမုန်းထားသည်ကို သိရှိရ၍ ပိုမိုပြီး ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ မအုပ်ချုပ်ပြန်သည်။
နရသူသည် ဝေသာလီပြည်မှ ဆက်သည့် ကုလားမင်းသမီးကို သတ်သောကြောင့် ကုလားပြည်မှ ဟူးရားဆရာ ရှစ်ယောက်လာ၍ မင်းကြီးအား ဘိသိက်မြှောက်ပေးမည် ဟုဆိုကာ [[သန်လျက်]](ဓားမြှောင်)များနှင့် ထိုးသတ်သောကြောင့် နတ်ရွာစံလေသည်။ ထို့ကြောင့် သမိုင်းတွင် ကုလားကျမင်း ဟူ၍လည်း ခေါ်တွင်သည်။<ref>သုခမိန် ရေး နဝရတ်ကိုးသွယ် မိုးဂျာနယ်(၂၀၀၈)</ref>
== အကိုးအကား ==
<references/>
* မှတ်ချက်။ ။ သက္ကရာဇ်များကို [[ဦးကုလား]]ရေးသော '''ရာဇဝင်ချုပ်'''စာအုပ်မှ အမှန်ယူ ရေးသားပါသည်။
{{ပုဂံခေတ်}}
[[Category:ပုဂံခေတ်]]
[[Category:ပုဂံမင်းဆက်]]
8sz4w0241vyoowgh4eavut8o2kuot6l
756666
756665
2022-08-29T03:32:18Z
2400:AC40:624:F4E:14DA:984E:B64D:89AB
wikitext
text/x-wiki
{{Other people|နရသူ}}
'''နရသူမင်း'''သည် [[အလောင်းစည်သူ]]ဘုရင်၏ သားတော်ငယ် ဖြစ်သည်။ နရသူသည် ဘခမည်းတော် အလောင်းစည်သူ မင်းကြီးအား [[ရွှေဂူကြီးဘုရား]]အတွင်းသို့သွင်းကာ စောင်၊ ခေါင်းအုံးတို့ဖြင့် ဖိညှပ်သတ်ဖြတ်လိုက်သည်။ နရသူသည် ဖခင်အရင်းဖြစ်သူအား လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်သည် သာမက ပုဂံပြည်၏ သာသနာ ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး အရှင်[[ပံ့သကူမထေရ်]]အား လိမ်လည်လှည့်ဖြား အကာအကွယ်ယူပြီးလျှင် နောင်တော်ကြီး [[မင်းရှင်စော]] အား နံနက်တွင် ဘိသိက်သွန်း မင်းတင်မြှောက်ပြီး ညပွဲတော်စာတွင် အဆိပ်ခတ်၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ကာ ပုဂံပြည်ထီးနန်းအား အဓမ္မ သိမ်းပိုက်ခြင်း ပြုခဲ့သည်။ သာသနာ ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး အရှင်ပံ့သကူမထေရ်သည် ယင်းအပြုအမူအား ကန့်ကွက်ရှုံ့ချသည့် အနေဖြင့် ပုဂံပြည်တွင် ဆက်လက်မနေတော့ပဲ သီဟိုဠ် သို့ ထွက်ခွာသွား လေသည်။ ရဟန်းရှင်လူ ပုဂံပြည်သူများသည် နရသူအား မုန်းတီးရွံရှာကြလေသည်။ ပုဂံသူပုဂံသားများသည် ဤမျှရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ပြီး ကောက်ကျစ်စဉ်းလဲသည့် နရသူဘုရင်အား မနှစ်မြို့၍ ရှောင်ကွင်းကြသည်။ နရသူသည် မိမိအား တိုင်းသူပြည်သားများက မလိုမုန်းထားသည်ကို သိရှိရ၍ ပိုမိုပြီး ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ အုပ်ချုပ်ပြန်သည်။
နရသူသည် ဝေသာလီပြည်မှ ဆက်သည့် ကုလားမင်းသမီးကို သတ်သောကြောင့် ကုလားပြည်မှ ဟူးရားဆရာ ရှစ်ယောက်လာ၍ မင်းကြီးအား ဘိသိက်မြှောက်ပေးမည် ဟုဆိုကာ [[သန်လျက်]](ဓားမြှောင်)များနှင့် ထိုးသတ်သောကြောင့် နတ်ရွာစံလေသည်။ ထို့ကြောင့် သမိုင်းတွင် ကုလားကျမင်း ဟူ၍လည်း ခေါ်တွင်သည်။<ref>သုခမိန် ရေး နဝရတ်ကိုးသွယ် မိုးဂျာနယ်(၂၀၀၈)</ref>
== အကိုးအကား ==
<references/>
* မှတ်ချက်။ ။ သက္ကရာဇ်များကို [[ဦးကုလား]]ရေးသော '''ရာဇဝင်ချုပ်'''စာအုပ်မှ အမှန်ယူ ရေးသားပါသည်။
{{ပုဂံခေတ်}}
[[Category:ပုဂံခေတ်]]
[[Category:ပုဂံမင်းဆက်]]
e59iz55xfjbga04gk5diymwvs53uce6
သန်းကြွယ် (ကာတွန်း)
0
10685
756630
670583
2022-08-28T15:52:14Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
[[ဖိုင်:U Than Kywe.jpg|thumb|ကာတွန်း သန်းကြွယ်]]
ဦးသန်းကြွယ်သည် မြန်မာကာတွန်း ပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဦးသန်းကြွယ်ကို [[လှည်းကူးမြို့]]တွင် အဖ ဦးဘိုးကြား (ဦးဖိုးကျား) နှင့် အမိဒေါ်ဒေါ်ရှင်တို့မှ ၁၉၂၃-ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ(၁၉)ရက် (သောကြာနေ့)တွင် မွေးဖွားသည်။ မွေးချင်း ခုနှစ်ယောက်အနက် တတိယမြောက် သားဖြစ်သည်။
== ငယ်ဘဝ==
ကာတွန်းသန်းကြွယ်သည် သန်လျင်မြို့၊ မက်သဒစ် အထက်တန်းကျောင်းတွင် နဝမတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။<ref>ကာတွန်းဝင်းအောင် - အောင်မြင်သော မြန်မာအနုပညာရှင်များ</ref>ဦးသန်းကြွယ်တွင် သင်ဆရာဟူ၍ မရှိဘဲ၊ မြင်ဆရာများသာ ရှိခဲ့သည်။ ပန်းချီပညာဘက်တွင် [[ဘဉာဏ်၊ ဦး (ပန်းချီဆရာ)|ဦးဘဉာဏ်]]၊ [[ဦးဘလုံကြီး]]၊ [[ဦးငွေကိုင်]]နှင့် [[ဦးလှမောင်ကြီး]]တို့ ဖြစ်ပြီး၊ ကာတွန်းပညာဘက်တွင် [[ဦးဘဂျမ်း]]၊ အမေရိကန်မှ [[ဝေါ့လ်ဒစ္စနီ]](Walt Disney)နှင့် [[ဂျင်မီဟက်လို]] (Jimmy Hatlo)တို့၏ ရေးဟန်များကို အတုယူ ရေးဆွဲခဲ့သည်။ အကိုကြီး သန်လျင်မြဦးရေးသော အနုပညာဆောင်းပါးများအတွက် သရုပ်ဖော်ပုံများ ရေးဆွဲခဲ့သည်။ ကာတွန်းဦးဘဂျမ်း၏ ကာတွန်းများကို ကူးယူရေးဆွဲလေ့ကျင့်ခြင်းဖြင့် ကာတွန်းဆွဲတက်လာသည်။ ဦးသန်းကြွယ်၏ အစောပိုင်းကာတွန်းလက်ရာများသည် ဦးဘဂျမ်း၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးခဲ့သော်လည်း နောင်တွင် ဦးသန်းကြွယ်၏ ကိုယ်ပိုင်ဟန် ထွက်ပေါ်လာသည်။
== ကာတွန်းဆရာဘဝ ==
၁၉၅၃-ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲကို သရော်သည့် [[ကာတွန်း]]များဖြင့် [[ဟံသာဝတီ သတင်းစာ]]တွင် ပထမဆုံး စတင်ရေးဆွဲခဲ့သည်။ ဗမာ့ခေတ်၊ ပြည်တော်စိုး၊ ပြည်ထောင်စု၊ နှစ်ဘက်ချွန်၊ ဒီးဒုတ် သတင်းစာ များတွင် ရေးဆွဲခဲ့သည်။ မြန်မာ့ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် အရုပ်များကို အဓိကထား၍ ရွေးချယ်ဖန်တီးခဲ့သည်။ '''ဦးတာတီး၊ အင်္ဂါဂြိုဟ်၊ ပေါတာ၊ ဂွစာ၊ ကျော်စွာ၊ ငွေစောနှင့် ဖိုးဝ အပါအဝင် ကာတွန်းဇာတ်ကောင် (၃၀)ခန့်''' ဖန်တီးခဲ့သည်။ '''ဖိုးဝ''' ဇာတ်ကောင်သည် အထင်ရှားဆုံး ဖြစ်သည်။ ၁၉၆၆-ခုနှစ်တွင် ''' ဖိုးဝ[[ကာတွန်းရုပ်ရှင်]]'''ကားကို ဖန်တီးခဲ့သေးသည်။
ထို့ပြင် မကွယ်လွန်မီ "ပန်းချီဆရာမဟုတ်သော ကမ္ဘာကျော် ပန်းချီဆရာကြီး" ဟူသည့် ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ် ရေးသားခဲ့သည်။ <ref>မောင်ကြော့ဝေ ၏ ကာတွန်းထဲကသမိုင်း၊ သမိုင်းထဲက ကာတွန်း</ref>
== ဘဝနိဂုံး ==
၁၉၈၄-ခုနှစ် ဇူလိုင်လ(၁၁)ရက်နေ့တွင် [[သန်လျင်မြို့]] နေအိမ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၆၁)ရှိပြီ ဖြစ်သည်။<ref>မိုးဇော်စိုး ၏ ကာတွန်းရုပ်ရှင်၏ မူလဇာစ်မြစ်နှင့် ဖန်တီးမှု အဆင့်ဆင့် (စာပေဗိမာန်ထုတ်၊ ၂၀၀၀-ပြည့်နှစ်)</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
[[Category:မြန်မာ ကာတွန်းဆရာများ]]
[[Category:၁၉၂၃ မွေးဖွားသူများ]]
[[Category:၁၉၈၄ ကွယ်လွန်သူများ]]
s6h148p729m4ww2186h3fglbsdrxu7g
ဟားခါးမြို့
0
10913
756755
705534
2022-08-29T10:19:42Z
103.88.48.17
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ဟားခါးမြို့
| native_name = Halkha
| other_name = Hakha
| pushpin_label_position = bottom
| pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
| pushpinုပမကိ😁😁ကငပ့်အ့ည😁😁😁့ုင_m
ap_caption = မြို့တည်နေရာပြ မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံ
| seat =
| seat_type =
| settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ|ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့များ]]
| image_skyline = Hakha, Myanmar.jpg
| image_caption =
| map_caption = ဟားခါးမြို့တည်နေရာပြမြေပုံ
| subdivision_type = [[ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]]
| subdivision_name = {{အလံ|မြန်မာနိုင်ငံ}}
| subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|ပြည်နယ်]]
| subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Chin_State.svg|23px]] [[ချင်းပြည်နယ်]]
| subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
| subdivision_name2 = [[ဟားခါးခရိုင်]]
| subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
| subdivision_name3 = [[ဟားခါးမြို့နယ်]]
| area_total_km2 =
| population_total = ၂၄,၉၂၆<ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၁|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| coordinates_display =
| coordinates_region = MM
| latNS = N
| latd = 22
| latm = 59
| lats =
| longEW = E
| longd = 94
| longm = 1
| longs =
| timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
| utc_offset = + ၆ နာရီ ၃၀ မိနစ်
| website =
}}
'''ဟားခါးမြို့''' သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]၊ မြောက်ပိုင်းတွင် တည်ပြီး [[ဟားခါးခရိုင်]]နှင့် [[ဟားခါးမြို့နယ်]]တို့၏ ရုံးစိုက်မြို့ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ချင်းပြည်နယ်၏ ဦးစီးအဖွဲ့ရုံးစိုက်ရာ မြို့တော်လည်းဖြစ်သည်။ ထိုမြို့သည် [[ဖလမ်းမြို့]]နှင့်[[မတူပီမြို့]]တို့အကြား၌တည်ရှိရာ ဖလမ်းမှ ၄၃ မိုင် ဝေးကွာပြီးလျှင် မတူပီမြို့မှ ၁ဝ၈ မိုင်ဝေးကွာသည်။ ပင်လယ် ရေမျက်နှာပြင် အထက် ပေ ၆၀၀ဝ ကျော် (၁၈၃ဝ မီတာ) အမြင့်တွင် တည်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမြင့်ဆုံး အရပ်၌ တည်ရှိသော မြို့တော် ဖြစ်သည်။
ဟားခါးမြို့ အဝင်လမ်းမကြီးသည် တောင်ကြော တစ်နေရာမှ အခြားတောင်တန်းကြီးဆီသို့ သွယ်တန်းလျက်ရှိသည်။ တောင်ကြောပေါ်တွင် ဟားခါးမြို့သည် ကင်းမြီးကောင် အမြီးတောင်နေသကဲ့သို့ အလားသဏ္ဌာန်တူလေသည်။ မြို့တွင်းရှိ နေအိမ်များမှာ တောင်ပတ်လမ်းများကို ကပ်လျက် တည်ဆောက်ထားကြသည်။ အချို့သော နေအိမ်များသည် တိုက်တာ ဖြစ်ကြ၍ အများစုမှာ သွပ်မိုး၊ ပျဉ်ထောင်၊ ပျဉ်ကာ အိမ်များ ဖြစ်ကြသည်။ အရစ်လိုက် အရစ်လိုက် တည်ရှိနေသော တောင်ပတ်လမ်းများကို နေအိမ်များ ကပ်၍ တည်ဆောက်ထားသဖြင့် အဝေးမှ ကြည့်လျှင် အစီအရီ အထပ်ထပ် တွေ့ရသည်။ ချင်းတိုင်းရင်းသားတို့သည် သူတို့၏ အိမ်အနီးဝန်းကျင်နှင့် ရှေ့မျက်နှာစာတို့တွင် ဖြူနီဝါပြာ ပန်းအလှပင်များနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ပင်များ စိုက်ပျိုးထားတတ်ကြသည်။<ref name=mal/>
== သမိုင်းကြောင်း ==
ဟားခါးမြို့သည် ခရစ်နှစ် ၁၄ဝဝခန့်က စတင် တည်ထောင်ခဲ့သော ရွာကလေးတစ်ရွာမှမြို့အဖြစ် တိုးတတ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်အခါက ယခု ဖလမ်းမြို့နယ် ခွါရိုဟုခေါ်သော ရွာအနီး၌ ဇိုတလန်း
အမည်တွင်သော ရွာကြီးတစ်ရွာရှိသည်။ ထိုရွာကြီးမှ ခင်လောက်နှင့် ဇာထန်ဆွေမျိုးစုတို့သည် အပေါင်းအပါ အခြွေအရံများနှင့် တောင်ဘက်သို့ဆင်းလာကြပြီးလျှင် ယခုဟားခါး-ဖလမ်း ကားလမ်း၏ အောက်ဘက် ဟားခါးမြို့မှ သုံးမိုင်ခန့်အကွာတွင် ရွာတစ်ရွာကိုတည်ထောင်ခဲ့ကြရာ ခိုင်လင်းဇောလ်ရွာ ဟုအမည်တွင်ခဲ့သည်။ ထိုရွာမှတစ်ဖန် ရွှေ့ပြောင်းကြပြန်ပြီးလျှင် မွာလ်ဇုန်ခေါ်ရွာကို တည်ထောင်ကြ ပြန်သည်။ ထိုရွာ၌လည်း ကြာရှည်စွာမနေကြဘဲ ယခုဟားခါးမြို့တည်ရာအရပ်သို့ ရွှေ့ကြပြန်သည်။ ထိုနေရာ၌ကား နှစ်ပေါင်းအတန်ကြာအောင် နေထိုင်ကြရာ လူဦးရေလည်း တိုးပွားလာလေသည်။ လူဦးရေတိုးပွားလာလေသော် အချို့လူစုတို့သည် ထိုအရပ်မှခွဲထွက်၍ အခြားရေကြည်ရာမြက်နုရာဒေသများ၌ ရွာတည်ကြပြန်သည်။ သို့သော်ဟားခါးရွာကို တည်ထောင်သူ ဆွေမျိုးစုတို့သည် ဩဇာအာဏာကြီးမားသူများဖြစ်ကြသဖြင့် ဟားခါးရွာမှခွဲထွက်၍ သီးခြားရွာတည်ကြသူများသည် ဟားခါးရွာတည်သူ ဆွေစဉ်မျိုးဆက်တို့အား အခွန်ပဏာ ပေးကြရသည်။ ဟားခါးရွာတည်ခဲ့သူများသည် သက်ညှာထောက်ထားခြင်းမရှိဘဲ အခွန်အကောက်များကို တောင်းခံခဲ့ကြသည်ဟုဆို၏။ ထို့ကြောင့် အတောင်းအခံ ရက်စက်ခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ရသောအမည်ဖြင့်
ထိုဆွေစဉ်မျိုးဆက်တို့ နေထိုင်ရာရွာကို ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသဖြင့် ဟားခါးဟု အမည်တွင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ထိုလူမျိုးတို့၏ဘာသာစကားဖြင့် ဟား(လ်)သည် တောင်းခံသည့်အဓိပ္ပာယ်ရ၍ ခါးသည် မြန်မာစကားအဓိပ္ပာယ် ကဲ့သို့ပင် ချိုသာခြင်းကင်း၍ ရက်စက်ခြင်းအဓိပ္ပာယ်ရှိပေသည်။ ထိုကြောင့် ဟား(လ်)ခါးဟု ခေါ်တွင်ရာမှ နောင်အခါ ဟားခါးဟူ၍ ပြောင်းလာသည်ဟုဆိုကြလေသည်။ ဟားခါးရွာတည်သောဆွေမျိုးစုတို့၏ ဩဇာ အာဏာအရှိန်အဝါသည် ချင်းတောင်ဒေသ၌အတော်ပင် ကျယ်ပြန့်စွာ ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။ ခရစ် ၁၈၈၉-၉ဝ ပြည့်နှစ်၊ ဗြိတိသျှတို့က ချင်းတောင်တန်း ဒေသကိုသိမ်းပိုက်သည်အထိ ထိုဆွေမျိုးစုတို့၏ဩဇာသည် အရှေ့ဘက်သို့ယောနယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် တောင်တန်းပြာဟုခေါ်သော ယခုအိန္ဒိယနိုင်ငံ လူရှေ(လူရိုင်း)တောင်တန်းဒေသ၊ တောင်ဘက် တွင်ရခိုင်တောင်တန်းဒေသအထိ အရှိန်အဝါရှိနေခဲ့သေးသည်။
ဗိုလ်ချုပ်ဆိုင်မွန်ခေါင်းဆောင်သော ဗြိတိသျှဝန်ထမ်းတပ်သည် ယောနယ်၊ ကံရွာမှဟားခါးသို့ ချီတက်လာပြီးလျှင် ၁၈၉ဝ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၉ရက်နေ့တွင် မြို့ကို သိမ်းပိုက်လိုက်သည်။ ယင်းသို့ချီတက်လာရင်း (၇၇) ရက်အတွင်း၌ ထိုဝန်ထမ်းတပ်သည် ၆၄ မိုင်ရှည်လျားသော မြည်းဝန်တင်လမ်းကို ဖောက်လုပ်ခဲ့ကြလေသည်။ ဟားခါးမြို့ကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက်တွင် ဂေါ်ရခါးတပ်ရင်း တစ်ရင်းမှတပ်ဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို မြို့စောင့်ထား၍ ဝန်ထမ်းတပ်သည် အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများ၊ ဆေးရုံနှင့်အခြား အစိုးရအဆောက်အအုံများကိုဆောက်လုပ်၍ ထိုဒေသတစ်ဝိုက်၌ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တယားကို တဖြည်းဖြည်း တပ်ဆင်ခဲ့ကြလေသည်။
ယင်းသို့ တည်ထောင်ဆောက်လုပ်ခဲ့သဖြင့် ဗြိတိသျှခေတ်က ဟားခါးမြို့တွင်နယ်ပိုင်ဝန်ထောက်ရုံး၊ စစ်တန်းလျား၊ စစ်ဆေးရုံ၊ ငွေတိုက်ခွဲနှင့် စာတိုက် စသည်တို့သာရှိသည်။ ယခုအခါတွင်မူ ဆိုခဲ့သော
အစိုးရအဆောက်အအုံများအပြင် ဟားခါးမြို့သည် ချင်းပြည်နယ်၏မြို့တော်ဖြစ်လာသည် နှင့်အညီ အစိုးရဌာနပေါင်းစုံမှ တိုင်းအထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနမှူးရုံး အစရှိသော တိုင်းအဆင့်နှင့် မြို့နယ်အဆင့်ဦးစီးဌာနရုံးများ၊ ကော်ပိုရေးရှင်းများကိုလည်းကောင်း၊ တိုင်းဦးစီးအဖွဲ့ရုံးများ ကိုလည်းကောင်း ဖွင့်လှစ်ထားပြီးဖြစ်သည့်အပြင် အစိုးရတန်းမြင့်ကျောင်းတစ်ကျောင်းလည်းရှိသည်။
== လမ်းပန်းနှင့် ဆက်သွယ်ရေး ==
[[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] [[ကလေးမြို့]]သို့ လေကြောင်းဖြင့် လည်းကောင်း၊ ကားလမ်းဖြင့် လည်းကောင်း၊ ရထားလမ်းဖြင့်လည်းကောင်း လာရောက်နိုင်ပြီး ကလေးမြို့မှ ကားလမ်းဖြင့် [[ဖလမ်းမြို့]]၊ ထိုမှတဆင့် ဟားခါးမြို့သို့ သွားရောက်နိုင်သည်။ ထို့အတူ [[မကွေးတိုင်း]] [[ဂန့်ဂေါမြို့]]သို့လည်း လေကြောင်းလမ်း၊ ကားလမ်း၊ ရထားလမ်း တို့ဖြင့် လာရောက်နိုင်ပြီး ဂန့်ဂေါမြို့မှတဆင့် ဟားခါးမြို့သို့ ကားလမ်းဖြင့် သွားရောက်နိုင်သည်။ ချင်းပြည်နယ်၏ အချက်အချာကျသော နေရာတွင် တည်ရှိပြီး ချင်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းရှိ ဖလမ်း၊ တီးတိန်၊ တွန်းဇံ မြို့များသို့ လည်းကောင်း၊ တောင်ပိုင်းရှိ မတူပီ၊ ပလက်ဝ မြို့များသို့ လည်းကောင်း၊ အနောက်ပိုင်းရှိ ထန်တလန်၊ ရိခေါ်ဒါရ် မြို့များသို့ လည်းကောင်း ကားလမ်းများဖြင့် ဆက်သွယ်ထားသည်။
ချင်းပြည်နယ်အတွင်း ၁၉၈၈ ခုနှစ် မတိုင်မီက စာတိုက်လုပ်ငန်း ၂၈ ခု၊ ကြေးနန်း ၁၁ခု၊ တယ်လီဖုန်းအိတ်ချိန်း တပ်ဆင်သူဦးရေ ၂၄၂ ခုသာ ရှိခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် စာတိုက်လုပ်ငန်းအနေဖြင့် ၅၁ ခုထိ၊ ကြေးနန်း ၂၄ ခု၊ တယ်လီဖုန်း အိတ်ချိန်း တပ်ဆင်သူဦးရေ ၄၄၃၆ ဦးအထိ ရှိလာပြီ ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မိုက္ကရိုဝေ့ဗ် ဆက်ကြောင်း စခန်း ၆ ခု၊ GSM စခန်းတစ်ခု၊ CDMA စခန်း သုံးခုတို့ကို တည်ဆောက်ထားနိုင်ပြီး၊ GSM ဖုန်း ၁၀၆၃ လုံးနှင့် CDMA ဖုန်း ၃၄၆ လုံး တပ်ဆင်အသုံးပြုနေကြပြီး ဖြစ်သည်။<ref name=mal/> ထို့ပြင် လူဦးရေအချို့သည် အင်တာနက်ကို အသုံးပြုကြ၍ မြို့ပေါ်တွင် အင်တာနက်ဆိုင် (၁၀)ဆိုင်မျှ ရှိသည်။
== ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု ==
ဟားခါးမြို့ရှိ ချင်းလူမျိုးအများစုသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသည်။ ထို့ကြောင့် တနင်္ဂနွေနေ့၌ မည်သည့် အလုပ်မျှ မလုပ်ပဲ ဝတ်ကောင်းစားလှ ဝတ်၍ ဘုရားကျောင်း တက်လေ့ရှိသည်။ ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်းများ အများအပြားရှိသည်။
== စီးပွားရေး ==
စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိက လုပ်ကိုင်ပြီး လက်ဖက်ပင်များ အဓိက စိုက်ပျိုးသည်။ ဟားခါးမြို့၏ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် လှေကားထစ် စိုက်ခင်းများဖြင့် စပါးစိုက်ပျိုးကြသည်။ အားလူး၊ ကြက်သွန်နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ အဓိက ထွက်ရှိသည်။ ဒေသဝမ်းစာ ဖူလုံရေးအတွက် ကလေးမြို့မှ ဆန်များ တင်ယူနေရဆဲဖြစ်သည်။ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ခုနှစ်မှစ၍ လှေကားထစ် စိုက်ခင်းများတွင် အထက်နှုန်းကောင်း စပါးမျိုးများ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးပြီး တစ်ဧက တင်း ၄၀ ထွက်ရှိရန် ကြိုးပမ်းလျက် ရှိသည်။ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း လက်ဖက်နှင့် ရော်ဘာတို့ကိုလည်း စိုက်ပျိုးနေပြီ ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် နှစ်ရှည်စားသုံး သီးနှံပင်များ အဖြစ် ပန်းသီး၊ သစ်တော်၊ လိမ္မော်၊ ထောပတ်၊ စပျစ်၊ သစ်အယ်နှင့် ကော်ဖီတို့ကိုလည်း စိုက်ပျိုးလျက် ရှိသည်။<ref name=mal/>
အနောက်ဘက် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]နှင့် ကုန်သွယ်ရေး ဖွံဖြိုးလာပါက စီးပွားရေးပိုမိုဖွံ့ဖြိုး လာဖွယ်ရှိသည်။ ဟားခါးမြို့တွင် ထင်းရှူးဆီထုတ် စက်ရုံတည်ရှိသည်။ ပုဂ္ဂလိက အသေးစား စက်မှုလုပ်ငန်း အနည်းငယ် ရှိသည်။ ဟားခါးမြို့သည် ပြည်နယ်မြို့တော်ဖြစ်ပြီး အစိုးရဌာနများ တည်ရှိသဖြင့် ဝန်ထမ်းဦးရေ များသည်။ ဒေသထွက်ကုန် အနည်းငယ်သာ ရှိပြီး လူသုံးကုန်များကို ပြည်မဒေသမှ မှာယူရသဖြင့် ပစ္စည်းတန်ဘိုးများ မြင့်၏။ စားသောက်စရိတ် ဈေးကြီး၏။ ထို့ကြောင့် ချင်းတိုင်းရင်းသား အများစုသည် နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ပြောင်းရွေ့အလုပ် လုပ်ကိုင်ကြသည်။ ဟားခါးရှိ မိသားစု တစ်စုတွင် အနည်းဆုံး တစ်ဦး၊ နှစ်ဦးမျှ နိုင်ငံခြားတွင် ရှိကြသည်။
== ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး ==
=== ပညာရေး ===
ဟားခါးမြို့အတွင်း ပညာရေး တိုးတက်မှု အနေဖြင့် အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း လေးကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်း ရှစ်ကျောင်းနှင့် မူလတန်းကျောင်း ၇၇ ကျောင်းတို့ ရှိသည်။ ထို့အပြင် အထက်တန်းကျောင်းခွဲ တစ်ကျောင်းနှင့် အလယ်တန်းကျောင်းခွဲ သုံးကျောင်း ရှိသည်။ ဟားခါးမြို့ အဝင်တွင် အစိုးရ စက်မှုလက်မှု သိပ္ပံကျောင်းကိုလည်း ဖွင့်လှစ်ထားသည်ကို လည်း တွေ့ရသည်။<ref name=mal/> ထို့ပြင် ချင်းခရစ်ယာန်ကောလိပ် လည်းတည်ရှိသည်။
=== ကျန်းမာရေး ===
ဟားခါးမြို့ ပြည်နယ်ပြည်သူ့ဆေးရုံကြီး ပင်မဆောင်ကြီးကို ၂၀၀၄-၂၀၀၅ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းဆေးရုံကြီးမှာ ခုတင်-၂၀၀ ဆံ့ ဆေးရုံကြီး ဖြစ်သည်။ ချင်းပြည်နယ်၏ အဓိက အားထားရသော ဆေးရုံကြီး ဖြစ်သည်။<ref name=mal>မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ၊ နိုဝင်ဘာလ-၂၁ရက်နေ့ ထုတ်</ref>
== လူဦးရေ ==
ဟားခါးမြို့တွင် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်ကြီး (၆)ရပ်ကွက်ရှိပြီး အိမ်ထောင်စုပေါင်း တစ်သောင်းကျော်၊ လူဦးရေ ၂၄,၉၂၆ ဦး ရှိသည်။<ref name="census-2014"/>
== ထင်ရှားသည့်နေ့ရာများ ==
မြို့နယ်အတွင်းထင်ရှားသော တောင်ရိုးတောင်တန်းများမှာ ရွန်းတောင်ထိပ်(ပေ ၇၄၉ဝ)နှင့် ဟိုင်ထလန်း တောင်ထိပ် တို့ဖြစ်ကြသည်။ ရွန်းတောင်ခြေတွင် ဟားခါးမြို့တည်ရှိ၍ ထိုတောင်ထိပ် ပေါ်မှကြည့်လျှင် တောင်ခြေမှ ဟားခါးမြို့၏ရှုခင်းကိုသာမက အနီးအနားရှိ ကျေးရွာများ၏သဘာဝအလှကိုလည်း တွေ့မြင်ရသည့်ပြင် ဖလမ်းမြို့၏ရီဝေမှိုင်းမှုန်၍ ရှုမငြီးဖွယ်ရာ မြို့ခင်းမြို့ကွက်ကို
လည်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသ လှမ်းမျှော်၍ တွေ့မြင်နိုင်ပေသည်။ ဟိုင်ထလန်းခေါ်ဒေသသည် ဟားခါးမြို့၏ အောက်ဘက်တွင် တည်ရှိ၍ သစ်သီးဝလံပင်များ ပေါများသည်။ ထိုသစ်သီးဝလံများ သီးချိန်တွင် မြို့သူမြို့သား လူငယ်လူရွယ်များသည် တပျော်တပါးသစ်သီးခူးထွက်ကြသော အစဉ်အလာရှိပေသည်။
== ပွဲတော်များ ==
ဟားခါးမြို့နယ်အတွင်း ရှေးထုံးစဉ်လာ ကျင်းပမြဲဖြစ်သော ပွဲတော်များမှာ ထော်ပွဲတော်နှင့်လှုံ့လှာ ပွဲတော်တို့ဖြစ်ကြသည်။ လှုံ့လှာပွဲတော်သည် မိုးမကျမီ မေလလောက်၌ ကျင်းပသည်။ ထော်ပွဲတော်သည်
ကောက်ပဲသီးနှံများ ဖူလုံစွာရရှိသည်ကို အကြောင်းပြု၍ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာအထိမ်းအမှတ်ဖြင့် ကျင်းပသော ပွဲတော်ဖြစ်သည်။ ထိုပွဲတော်ကိုသီးနှံများရိတ်သိမ်းပြီးစအချိန် နိုဝင်ဘာ၊ ဒီဇင်္ဘာလများ တွင်ကျင်းပလေ့ရှိသည်။ ထိုပွဲတော်ကိုသုံးရက်တိုင်တိုင်ကျင်းပ၍ ကွယ်လွန်ပြီးသော မိဘဆွေမျိုးများကိုလည်း ပွဲတော်ရက်အတွင်း၌ ပူဇော်ပသကြသည်။ အထက်ပါပွဲတော်များအပြင် လူကုံထံများကအခါမရွေး
ကျင်းပလေ့ရှိသော ဘွေပွဲနှင့်ခေါင်ကျွဲပွဲ တို့လည်းရှိသေးသည်။ ထိုပွဲများမှာကျင်းပသူများ၏ အင်အားအလိုက် တိရစ္ဆာန်များကိုသတ်ဖြတ်၍ မိမိတို့၏ရွာသူရွာသားများအပြင် အခြားရွာသူရွာသားများကိုပါ ဖိတ်ခေါ်ကျွေးမွေးဧည့်ခံကာ ဂုဏ်ယူသောပွဲများဖြစ်ကြလေသည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
}}
{{ချင်းပြည်နယ်}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:ချင်းပြည်နယ်ရှိ မြို့များ]]
[[Category:ဖလမ်းခရိုင်]]
23g2gpelqdr9x8b9ghv6nf3aenw0hg7
တကောင်း
0
11957
756643
748550
2022-08-28T17:17:21Z
Hein Htet Phys
65060
တ ဟု စာလုံးပေါင်း သတ်ပုံအမှန် ပြုပြင်ခြင်း။
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = တကောင်းမြို့
|official_name =
|pushpin_label_position = bottom
|settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ|မြို့]]
|image_skyline = A Sign Board.jpg
|image_caption = တကောင်းမြို့ ရှိ ဥတ္တရယဉ်စွန်းတန်းဖြတ်သန်းရာနေရာတွင် စိုက်ထူထားသော ဆိုင်းဘုတ်အားတွေ့ရစဉ်
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ
|pushpin_map_caption = တကောင်းမြို့ တည်နေရာ
|subdivision_type = [[ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]]
|subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}}
|subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|တိုင်းဒေသကြီး]]
|subdivision_name1 = {{flag|မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး}}
|subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]]
|subdivision_name2 = [[သပိတ်ကျင်းခရိုင်]]
|subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]]
|subdivision_name3 = [[သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_total = ၃၅,၈၇၀
|population_urban = ၈,၁၃၅
|population_rural = ၂၇,၇၃၅
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_footnotes = <ref name="census-2014">{{cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၈|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_density_km2 = auto
|coordinates = {{coord|23|30|N|96|2|E|region:MM|display=inline,title}}
|elevation_ft =
|elevation_m =
|timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]]
|utc_offset = +6.30
|website =
}}
'''တကောင်းမြို့'''သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[သပိတ်ကျင်းခရိုင်]]၊ [[သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်]]တွင် ပါဝင်သော မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ တကောင်းမြို့ဟောင်းဟူ၍လည်း ထင်ရှားသော [[မြို့ဟောင်း]]တစ်ခု ဖြစ်သည်။ တကောင်းသည် [[မန္တလေးမြို့]]မှ [[ဧရာဝတီမြစ်]]ကို ဆန်တက်သောအခါ ၁၂၇ မိုင်ဝေး၍ မြစ်အရှေ့ဘက်ကမ်း မြေပြန့်ဒေသတွင် တည်ရှိသည်။
တကောင်းမြို့ဟောင်း၏ ထင်ရှားမှုမှာ စည်ပင်သာယာမှု၊ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားကောင်းမွန်မှုတို့ကြောင့် မဟုတ်ဘဲ သမိုင်းရေးရာကြောင့် ထင်ရှားခြင်း ဖြစ်လေသည်။ "မြန်မာအစ၊ တကောင်းက" ဟု မြန်မာတို့ဆိုရိုးစကားရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တကောင်းမင်းဆက် စတင်တည်ထောင်သည့်ခေတ်သည် မြန်မာသမိုင်း၏ အစဖြစ်သည်ဟု သမိုင်းဆရာတို့ယူဆကြ၏။ မြန်မာနိုင်ငံ ပထဝီနှင့် သမိုင်း မဟာရာဇဝင်၌ တကောင်းသည် ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား လက်ထက်ကပင်လျှင် တကောင်းဟု တွင်ကြောင်းဖော်ပြသည်။ မဇ္ဈိမဒေသ သာကီယအနွယ်ဖြစ်သော အဘိရာဇာမည်သော မင်းသည် တကောင်းပြည်ကြီးကို လက်မွန်တည်ကြောင်းလည်းဆိုသည်။ ရှေးခေတ်က မြို့ရိုးဟောင်းများနှင့် စေတီဟောင်းများကို ယခုတိုင် တွေ့နိုင်သေး၏။ တကောင်း၏ အရှေ့တောင်ဘက်နှင့် အနောက်ဘက်တို့တွင် ရွှေစည်းခုံ၊ ရွှေစေတီ၊ ဗောင်းတော်ကျ စသော စေတီဟောင်းများရှိသည်။
တကောင်းပြည်ကို သင်းတွဲပြည်ဟုလည်းခေါ်ကြသေး၏။ တကောင်းကို စတင်တည်ထောင်သည့်အချိန်က မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း၌ [[ပျူလူမျိုး]]၊ အနောက်ဘက်၌ [[ကမ်းယံလူမျိုး]]၊ မြောက်ဘက်၌ [[သက်လူမျိုး]]၊ [[ဧရာဝတီမြစ်|ဧရာဝတီ]]၊[[သံလွင်မြစ်|သံလွင်]]၊ [[စစ်တောင်းမြစ်|စစ်တောင်း]]မြစ်ဝှမ်းတို့၌ [[မွန်လူမျိုး]]များ နေထိုင်ကြသည်ဟု သမိုင်းဆရာတို့က ယူဆသည်။ ထိုအခါက [[ပြည်မြို့]]သည် ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည်ဟုလည်း မှတ်ယူကြသည်။
== သမိုင်းကြောင်း ==
တကောင်းကို [[အဘိရာဇာ]]မင်းက စတင်တည်ထောင်ပြီး မင်း ( ၃၃ ) ဆက်မြောက် ဘိန္နက မင်းလက်ထက်တွင် ပထမ တကောင်း ပျက်စီးခဲ့သည်။ တကောင်းကို ဒုတိယ အကြိမ် ပြန်လည်ထူထောင်သူကား ဓဇရာဇာမင်း ဖြစ်သည်။ ဓဇရာဇာမင်းသည် ဘိန္နက ၏ မိဖုရား နာကဆိန်နှင့် စုံဖက်၍ ဆက်လက် စိုးစံသည်။ ထိုမင်းမှ စ၍ မင်းပေါင်း ( ၁၇ ) ဆက် စိုးစံခဲ့သည် ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် တကောင်းတွင် မင်းပေါင်း ( ၅၀ ) စိုးစံခဲ့ဖူးလေသည်။
သာကီဝင်မင်း အဘိရာဇာ၌ သားတော်နှစ်ပါးရှိသည်။ သားငယ်ဖြစ်သော [[ကံရာဇာငယ်]]သည် တကောင်းထီးနန်းကို ဆက်ခံလာသောအခါ၊ သားကြီး[[ကံရာဇာကြီး]]မှာ အလုံးအရင်းနှင့် တကောင်းမှ ဧရာဝတီမြစ်ကို စုန်ခဲ့၍၊ ချင်းတွင်းမြစ်ကို ဆန်တက်ကာ၊ ကလေးကျေးတောင်ညိုအရပ်၌ ခြောက်လ ဗိုလ်ဝင်ခံသည်။ ထိုနောက် ကစ္ပနဒီမြစ် အရှေ့ဘက်၌ [[ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့]]ကို တည်ထောင်စိုးစံသည်။ ထိုကမှ ရခိုင်ပြည်တွင် မင်းဆက်ပြတ်နေသော ဓညဝတီမြို့ဟောင်းကို သိမ်းယူ၍ အုပ်ချုပ်သည်။ အဘိရာဇာမင်းမှစ၍ ရေတွက်သော်၊ ၃၃ ပါးမြောက် ဘန္နကမင်းလက်ထက်တွင် တရုတ်တို့ ဝင်ရောက်နှောင့်ယှက်သဖြင့် တကောင်းပြည်ပျက်သည်။ ဘန္နမင်းနတ်ရွာစံသောအခါ၊ မိဖုရားနာဂဆိန်သည် နောက်လိုက်ဗိုလ်ပါတို့နှင့် ကျန်ရစ်၏။ တကောင်းကို ဒုတိယအကြိမ် တည်ထောင်သူကား အိန္ဒိယပြည်မြောက်ပိုင်းမှ ဓဇရာဇာဆိုသူ သာကီဝင်မင်းဖြစ်၍၊ ထိုမင်းသည် ဘန္နမင်း၏မိဖုရား နာဂဆိန်နှင့်ဆုံဖက်၍ စိုးစံသည်။ ထိုမင်းမှစ၍ မင်းပေါင်း ၁၇ ပါး တစ်ကောင်းတွင် စိုးစံကြသည်။ ထိုသို့ဖြင့် တကောင်းတွင် မင်းပေါင်း ၅ဝ စိုးစံခဲ့ဘူးလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
== အမည်ရင်းမြစ် ==
တကောင်းပြည်၏ အမည်ကို-
# ကကုသန်ဘုရားလက်ထက်တော်၌ သံသယပူရ၊
# ကောနဂုံဘုရားလက်ထက်တော်၌ ရဌပူရ၊
# ကဿပဘုရားလက်ထက်တော်၌ သင်းတွဲဟု တွင်ပြီး
# ဂေါတမဘုရားရှင်လက်ထက်တော်၌ကား တကောင်းဟူ၍ အမည်တွင်ကြောင်း မှန်နန်းရာဇဝင်တော်ကြီး၌ ပါရှိလေသည်။
တကောင်းကို '''တိုင်ကွန်''' ဟူ၍ တရုတ်အသံဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ကြောင်း သိရသော်လည်း အဓိပ္ပာယ်ရင်းမြစ်ကိုကား ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသဖြင့် မသိရချေ။ ထို့အပြင် မြန်မာစွယ်စုံကျမ်း (တွဲ-၄၊ စာ-၁၉၈)၌ တကောင်းဟူသောအမည်မှာ [[ရှမ်းဘာသာစကား]]ဖြင့် '''စည်ကူးတို့''' ဟု အဓိပ္ပာယ်ရရှိကြောင်း သိရသည်။ ရှမ်းဘာသာဖြင့် ဆိုလိုရင်း အဓိပ္ပာယ်မှာ '''တ''' + '''ကောင်း'''ဟူသောစကားရပ်တွင် တ မှာ ကူးတို့ဆိပ်ဖြစ်ပြီး ကောင်း မှာ အစုအပုံ (ဝါ) ကုန်ပစ္စည်းများ စုပုံရာ ကူးတို့ဆိပ် ဟူ၍ပင် ဖြစ်ကြောင်း သိရလေသည်။ <ref>(ကသာကံဆက်၊ စာ-၈၉) မှန်နန်း(ပ-တွဲ)စာ-၂၉၈</ref>
တကောင်း = အခွန်အကောက် တောင်းရာဌာန <ref>ဒေါက်တာသန်းထွန်း ရေး မြန်မာသမိုင်းနိဒါန်း</ref>
== ကျောက်စာ အထောက်အထား ==
တကောင်းမြို့သည် ပုဂံခေတ်၌ အရေးပါ အရာရောက်သော နယ်ခြားမြို့နယ်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ဟန်ရှိသည်။ မှန်နန်းရာဇဝင်တော်ကြီး၌ အနော်ရထာ မင်းစောသည် နယ်ခြားမြို့ ၄၃-မြို့ကို တစ်ပြိုင်နက် တစ်ချက်တည်းစ၍ တည်စေရာ၌ တကောင်းမြို့သည်လည်း တစ်မြို့အပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ ထို့အပြင် ပုဂံခေတ်တွင် ရေးထိုးသော ကျောက်စာများ၌လည်း ပုဂံပြည်၏ အကျယ်အဝန်း နယ်နိမိတ်ကို ဖော်ပြရာ၌ '''မ္လေစ်ဩတ္တာတကောင်၊ ငဆောင်ချံ''' ဟူ၍လည်းကောင်း၊ '''တကောင်းလှပ်ကာသုကြီး'''၊ '''လက်ခါနာလက်ဝယ်၊ တကောင်စစ်ထိုင်သော'''၊ '''တကောင်ဥယန်မ္လေ'''၊ <ref>ဦးသန်းဆွေ(သုတေသနဝန်ထောက်၊ ရှေးဟောင်းသုတေသန ဌာနခွဲ၊ ရန်ကုန်)၏ တကောင်းမြို့ဟောင်း အပိုင်း(၁)</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{မန္တလေးတိုင်း}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရှေးဟောင်းမြို့များ]]
[[Category:မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့များ]]
[[Category:မြို့ပြနိုင်ငံများ]]
1xo2cjlgktbm0ltdpqv2ewmpl234owa
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကွန်ဂရက်
0
12884
756724
670814
2022-08-29T07:46:42Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:လွှတ်တော်]]ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်၊ [[Category:လွှတ်တော်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Legislature
| background_color = #22427b
| text_color = #FFFFFF
| name = အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကွန်ဂရက်<br />United States Congress
| native_name =
| transcription_name =
| legislature = [[111th United States Congress]]
| coa_pic =Seal_of_the_United_States_Congress.svg
| coa_res = 250px
| coa-pic =
| coa-res =
| house_type = Bicameral
| body =
| houses = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဆီးနိတ်|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]]<br />[[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်|အောက်လွှတ်တော်]]
| leader1_type = ဆီးနိတ်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ
| leader1 = [[Joe Biden]]
| party1 = ([[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|D]])
| election1 = [[56th Presidential Inauguration|January 21, 2009]]
| leader2_type = ဆီးနိတ်လွှတ်တော် ဒုတိယ အကြီးအကဲ
| leader2 = [[Daniel Inouye]]
| party2 = ([[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|D]])
| election2 = June 26, 2010
| leader3_type = [[အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ]]
| leader3 = [[Nancy Pelosi]]
| party3 = ([[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|D]])
| election3 = January 3, 2007
| leader4_type =
| leader4 =
| party4 =
| election5 =
| leader5_type =
| leader5 =
| party5 =
| election6 =
| leader6_type =
| leader6 =
| party6 =
| members = '''535'''<br />100 ဆီးနိတ်အမတ်<br />435 အောက်လွှတ်တော်အမတ်<br />5 [[Delegate (United States Congress)|Delegates]]<br />1 [[Resident Commissioner of Puerto Rico|Resident Commissioner]]<!--number is for entire Congress, House and Senate. 100+435=535-->
| house1 = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်|အောက်လွှတ်တော်]]
| house2 = [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဆီးနိတ်|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]]
| structure1 = 111USHouseStructure.svg
| structure1_res = 250px
| structure2 = 111th United States Senate Structure.svg
| structure2_res = 250px
| political_groups1 = {{color box|#000090}} [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]<br />{{colorbox|#900000}} [[ရီဘတ်ပလေကန်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|ရီဘတ်ပလေကန်ပါတီ]]
| political_groups2 = {{color box|#000090}} [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]<br />{{colorbox|#5b5b5a}} တသီးပုဂ္ဂလ<br />{{colorbox|#ffff00}} ဒီမိုကရက် တသီးပုဂ္ဂလ<br />{{colorbox|#900000}} [[ရီဘတ်ပလေကန်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|ရီဘတ်ပလေကန်ပါတီ]]
| committees1 =
| committees2 =
| joint_committees =
| voting_system1 =
| voting_system2 =
| last_election1 = November 2, 2010
| last_election2 = November 2, 2010
| session_room = Obama Health Care Speech to Joint Session of Congress.jpg
| session_res = 250px
| meeting_place = United States Capitol
| website = [http://www.house.gov/ House of Representatives Website]<br />[http://www.senate.gov/ Senate Website]
| footnotes =
}}
'''အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကွန်ဂရက်''' (သို့) '''အမေရိကန် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်'''သည် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ လွှတ်တော် ၂ ရပ်ပါ ဥပဒေပြုဌာန ဖြစ်သည်။ ကွန်ဂရက် လွှတ်တော်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဆီးနိတ်|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]] နှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်|အောက်လွှတ်တော်]]တို့ ပါဝင်ပြီး ဝါရှင်တန် ဒီစီ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကာပီတယ်လ်|ကာပီတယ်လ်]] အဆောက်အဦတွင် အစည်းအဝေး ခေါ်ယူသည်။
အထက်နှင့်အောက် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်လုံးအတွက် အမတ်များအား လူထုမှ တိုက်ရိုက် ရွေးကောက် တင်မြောက်သည်။ အောက်လွှတ်တော် အမတ် ၄၃၅ ဦးသည် မဲဆန္ဒနယ်မြေ တစ်ခုချင်းစီကို ကိုယ်စားပြုပြီး ၎င်းတို့၏ အမတ်သက်တမ်းမှာ ၂ နှစ်ဖြစ်သည်။ အောက်လွှတ်တော် အမတ်နေရာများကို ပြည်နယ်အတွင်းရှိ လူဦးရေအလိုက် ခွဲဝေသည်။ ပြည်နယ်တစ်ခုစီမှ ဆီးနိတ်အမှတ် ၂ ဦးရွေးချယ်ခွင့်ရှိသည်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် ပြည်နယ် ၅၀ ရှိသောကြောင့် ဆီးနိတ်အမတ် ၁၀၀ ရှိကာ ၎င်းတို့၏ ရာထူးသက်တမ်းမှာ ၆ နှစ်ဖြစ်သည်။
[[Category:အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]
[[Category:ဥပဒေပြုဌာန]]
[[ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ]]
oc1hzipwtqb5nbev5t5v06dwo0si044
ဥပဒေပြုရေးယွမ်
0
12885
756725
753495
2022-08-29T07:47:34Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:လွှတ်တော်]]ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်၊ [[Category:လွှတ်တော်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{for|တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံလွှတ်တော်|အမျိုးသားပြည်သူ့ကွန်ဂရက်}}
{{Infobox Legislature
| name = ဥပဒေပြုရေးယွမ်<br />Legislative Yuan
| native_name = 立法院 <small>(Lìfǎ Yuàn)</small>
| legislature = ဒသမအကြိမ်မြောက် ဥပဒေပြုရေးယွမ်
| coa_pic = ROC Legislative Yuan Logo.gif
| coa-pic =
| background_color = #000095
| text_color = #FFFFFF
| house_type = လွှတ်တော်တစ်ရပ်တည်း
| houses =
| leader1_type = ဥပဒေပြုလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ
| leader1 = Yu Shyi-kun
| party1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]
| election1 = 1 February 1999
| members = 113
| structure1 = 10th Legislative Yuan.svg
| structure1_res = 270px
| structure2 =
| structure2_res =
| political_groups1 = {{Colorbox|#000099}} [[ကွန်မင်တန်ပါတီ|KMT]] <br /> {{Colorbox|#00AB4E}} [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ|DPP]] <br />
{{Colorbox|#FBBE01}} [[နယူးပါဝါပါတီ|NPP]] <br /> {{Colorbox|#A73F24}} [[ထိုင်ဝမ်အမျိုးသားဆောက်လုပ်ရေးပါတီ|TSP]] <br /> {{Colorbox|#000000}} တသီးပုဂ္ဂလ
| committees1 =
| committees2 =
| joint_committees =
| voting_system1 =
| voting_system2 =
| last_election1 = 11 January, 2020
| last_election2 =
| session_room = Legislative-Yuan.jpg
| session_res = 270px
| meeting_place = ဥပဒေပြုလွှတ်တော် အဆောက်အဦး၊ [[ထိုင်ပေမြို့]]
| website =http://www.ly.gov.tw
| footnotes =
}}
'''ဥပဒေပြုရေးယွမ်''' ({{lang-zh|t=立法院}}) သည် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]၏ လွှတ်တော် တစ်ရပ်သာ ပါဝင်သည့် ဥပဒေပြုဌာနဖြစ်သည်။ တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ ဥပဒေပြုလွှတ်တော်သည် အစိုးရမဏ္ဍိုင် ၅ ရပ်အနက် တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်သည်။
၁၉၉၀ ပြည့်လွန်ုနှစ်နောက်ပိုင်း ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအား အကြိမ်ကြိမ် ပြင်ဆင်ခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတနှင့် ဒုသမ္မတ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခွင့်နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပြင်ဆင်ခွင့်ရှိသည့် အမျိုးသား ညီလာခံကို ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်။ တဆက်တည်း ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပြင်ဆင်သည့် လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာကို ဥပဒေပြု လွှတ်တော်ထံ လွှဲပြောင်းပေးလိုက်သည်။ အမတ်ဦးရေကို ၂၂၅ ဦးမှ ၁၁၃ ဦးသို့ လျှော့ချလိုက်ပြီး ရာထူးသက်တမ်းကိုမူ ၃ နှစ်မှ ၄ နှစ်သို့ တိုးမြှင့်လိုက်သည်။
== ဖွဲ့စည်းပုံ ==
လက်ရှိ ဥပဒေပြု လွှတ်တော်တွင် အမတ်ဦးရေ ၁၁၃ ဦးရှိသည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှစ၍ အမတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်များသည် အမတ်လောင်းအတွက် တစ်မဲ၊ နိုင်ငံရေး ပါတီအတွက် တစ်မဲ နှစ်မဲပေးရသည်။ ဥပဒေပြုအမတ် ၁၁၃ ဦးအနက် ၇၃ ဦးမှာ မဲဆန္ဒနယ်မြေ ၇၃ ခုမှ ရွေးကောက်ခံ အမတ်များဖြစ်သည်။ ၃၄ ဦးမှာ နိုင်ငံရေးပါတီများ ရရှိသည့် မဲရာခိုင်နှုန်း အချိုးကျ ခွဲဝေခြင်းဖြစ်သည်။ ကျန် ၆ ဦးမှာ တိုင်းရင်းသား ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့ကို တိုင်းရင်းသား မဲဆန္ဒနယ်မြေ ၂ ခုမှ ၃ ဦးစီ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။
== သမိုင်းအကျဉ်း ==
၁၉၂၈ ခုနှစ်တွင် ဥပဒေပြုလွှတ်တော်အား [[နန်ကျင်းမြို့]]တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ပထမအကြိမ်၌ အမတ် ၄၉ ဦးရှိသည်။ ယင်းအမတ်များအား အမျိုးသား အစိုးရမှ ခန့်အပ်သည်။ စတုတ္ထအကြိမ် လွှတ်တော်တွင် အမတ်နေရာ ၁၉၄ အထိ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်အခါက ဂျပန်တော်လှန်ရေး တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည့်အတွက် ယင်းအမတ်များ၏ သက်တမ်းမှာ ၁၄ နှစ်အထိ ကြာမြင့်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် အမတ် ၇၅၉ ဦးကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားရာ [[ကွန်မင်တန်ပါတီ]] စစ်ရှုံးခဲ့ပြီး ဥပဒေပြုလွှတ်တော်သည်လည်း တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံအစိုးရနှင့်အတူ ထိုင်ဝမ်သို့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အမတ် ၃၈၀ ခန့် ပြောင်းရွှေ့လာပြီး ထိုင်ပေမြို့ရှိ ဆွန်ယက်ဆင် ခန်းမအား ယာယီရုံးခန်းအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်။ (ထိုစဉ်က ချန်ကေရှိတ်အစိုးရသည် ကွန်မြူနစ်လက်ထဲမှ တရုတ်ပြည်မအား သိမ်းယူရန် ရည်ရွယ်ထားဆဲ ကာလဖြစ်သည်။)
ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ သတ်မှတ်ချက်အရ အမတ်များ၏ သက်တမ်းမှာ ၃ နှစ်ဖြစ်၍ ပထမအကြိမ် တင်မြောက်ခံရသည့် အမတ်များသည် ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် သက်တမ်းပြည့်ရမည် ဖြစ်သော်လည်း တရားရေးရုံးချုပ်မှ ဂရင်းတရားသူကြီးများ၏ ဥပဒေရှင်းလင်းချက်အရ သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်မတိုင်မီ ကွန်မင်တန်အစိုးရက ဆုံးရှုံးနယ်မြေ တရုတ်ပြည်မတွင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သေးဟု အကြောင်းပြကာ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပခဲ့ပေ။ ၁၉၆၉ ခုနှစ်တွင် ၁၁ နေရာကိုသာ အစားထိုးခဲ့သည်။ ယင်းကဲ့သို့ အစားထိုးသည့် အမတ်များ၏ သက်တမ်းမှာ ၃ နှစ်ဖြစ်သည်။ ထိုနောက်တွင် ၁၉၇၂ ခုနှစ်၌ ၅၁ နေရာ၊ ၁၉၇၅ ခုနှစ်၌ ၅၂ နေရာ၊ ၁၉၈၀ ခုနှစ်၌ ၉၇ နေရာ၊ ၁၉၈၃ ခုနှစ်၌ ၉၈ နေရာ၊ ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ၁၀၀ နှင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၌ ၁၃၀ နေရာ အသီးသီး အစာထိုးခဲ့သည်။
ပထမအကြိမ် ရွေးကောက်ခံ အမတ်အားလုံးသည် ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ရာထူးဆင်းပေးခဲ့ပြီး ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲ အသစ်ကျင်းပပြီး အမတ် ၁၆၁ ဦးကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ထိုနောက်တွင် ဥပဒေသတ်မှတ်ချက်အရ ၃ နှစ်တစ်ကြိမ် ပုံမှန် ရွေးကောက်လာသည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် အမတ်နေရာ ၂၂၅ နေရာအထိ တိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး ရရှိသည့်မဲ ၅ % အထက်ရှိသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ အတွက် မဲရာခိုင်နှုန်း အချိုးကျ အမတ်နေရာ ခွဲဝေသော မဲဆန္ဒနယ်မြေမခွဲခြားသည့် အမတ်များကို စတင်ထားရှိသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် သတ္တမအကြိမ်မြောက် လွှတ်တော် (၂၀၀၈ ခုနှစ်) မှစ၍ အမတ်နေရာ ၁၁၃ နေရာအထိ လျော့ချကာ သက်တမ်းကို ၃ နှစ်မှ ၄ နှစ်အထိ တိုးမြှင့်ပြီး နှစ်မဲပေးစနစ် ကျင့်သုံးရန် ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
နှစ်မဲပေး စနစ်မှာ မဲဆန္ဒနယ်မြေ တစ်ခုမှ မဲအများဆုံးရသည့် အမတ်လောင်းတစ်ဦးသာ ရွေးကောက်ရန်နှင့် မဲပေးရာတွင် အမတ်လောင်းအား တစ်မဲ၊ နိုင်ငံရေးပါတီအား တစ်မဲပေးသည့် စနစ်ဖြစ်သည်။ အဓိက ကွဲပြားချက်မှာ စနစ်ဟောင်းတွင် အမတ်လောင်းများ ရရှိသည့် မဲကို ယင်းအမတ်လောင်း၏ ပါတီရရှိသောမဲဟု ရေတွက်သဖြင့် ပါတီရရှိသည့် မဲအရေအတွက်သည် ယင်းပါတီ၏ အမတ်လောင်းများ ရရှိသည့် မဲစုစုပေါင်း ဖြစ်သည်။ စနစ်သစ်တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအတွက် သီးခြားမဲပေးသောကြောင့် ပါတီရရှိသည့်မဲ အရေအတွက်နှင့် ယင်းပါတီ၏ အမတ်လောင်းများ ရရှိသည့် မဲအရေအတွက် စုစုပေါင်း မတူညီသည့် အခြေအနေ ဖြစ်နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ မဲဆန္ဒနယ်မြေ မခွဲခြားသော အမတ်ဦးရေကို ထိခိုက်နိုင်သည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:ထိုင်ဝမ်]]
[[Category:ဥပဒေပြုဌာန]]
[[ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ]]
bycgm7zhw84fdk9xhqv7tu6hl7o7a72
တင်အုံး၊ ဒေါ် (အဆိုတော်)
0
15361
756664
662199
2022-08-29T02:30:03Z
Aung kaung
11971
wikitext
text/x-wiki
အဆိုတော် ဒေါ်တင်အုံးကို ၁၂ရ၅ ခုနှစ်တွင် သာယာဝတီခရိုင် အုတ်ဖိုမြို့၌ အဘ ဦးအငယ်၊ အမိ ဒေါ်ဖွားမှီ တို့မှမွေးဖွားသည်။ မွေးချင်းကိုးယောက်ရှိသည့်အနက် ဒုတိယမြောက်
သမီးဖြစ်သည်။ အကိုအကြီးဖြစ်သူမှာ အလင်္ကာ ကျော်စွာ စောင်းဦးဘသန်းဖြစ်သည်။ ဒေါ်တင်အုံးသည် ငယ်စဉ်အခါကအုတ်ဖိုမြို့ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၌ စာပေပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ဂီတအနုပညာကို ဝါသနာထုံသူဖြစ်၍ အသက်ခြောက်နှစ် သမီးအရွယ်ကပင် အဆိုပညာရပ်ကို ဆရာကြီး ဦးဘိုးလှထံတွင် သင်ကြားခဲ့သည်။
အသက် ခုနှစ်နစ်အရွယ်သို့ ရောက်သောအခါ မိဘများသည် အုတ်ဖိုမြို့မှ ရန်ကုန်မြို့ရွှေတောင်တန်းရပ်သို့ ပြောင်းရွှေ့နေ
ထိုင်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဒေါ်တင်အုံး ဂီတပညာကို ဆက်လက်၍ အဆိုတော် အတီးပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်လာနိုင်ရန် သင်ယူနိုင်မည့်
အခွင့်အရေးတစ်ရပ် ရရှိခဲ့သည်။ ရန်ကုန်သို့ရောက်ရာ၌ ဒေဝဣန္ဒာ ဦးမောင်မောင်ကြီး၏ တပည့်စောင်းဆရာကြီး ဘီးလစ်စာရေး
ကြီး ဦးအောင်လှထံတွင် မြန်မာ့စောင်းပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဒေါ်တင်အုံးသည် အဆိုပညာကို အတော်အသင့်တတ်မြောက် ထားပြီးဖြစ်ရာ အကိုကြီးဖြစ်သူ စောင်းဦးဘသန်း
စောင်းတီးခတ်တိုင်း ဒေါ်တင်အုံးမှာ စည်းတီးပေးခဲ့ရသောကြောင့်နားရည်ဝလာသည်။ အသက် ၁၂ နှစ်သမီး အရွယ်တွင် မြန်မာ့
စောင်းကို ကောင်းစွာ တီးတတ်နေပြီးဖြစ်သည်။
မဟာဂီတဆိုင်ရာ ကြိုး၊ ဘွဲ့၊ သီချင်းခန့်၊ ပတ်ပျိုး၊ ယိုးဒယား၊ တေးထပ်တို့ကို အကွက်စုံလင်အောင် အဆိုရောအတီးပါ နှစ်မျိုးလုံးကိုပင် တတ်မြောက် စုဆောင်းထားမိသော
အခြေအနေသို့ ရောက်ခဲ့သည်။ မိဘများသည် အနုသုခုမပညာသည်မျိုးရိုးမဟုတ်လင့်ကစား ဝါသနာကြီးသူများဖြစ်၍ ဒေါ်တင်
အုံးလိုက်စားသော ပညာရပ်ကို မတားမြစ်ခဲ့သည့်အပြင် အတီးပညာရှင်ကြီးများ၊ အဆိုပညာရှင်ကြီးများထံ စေလွှတ်၍သင်ကြား
စေလေသည်။ ဒေါ်တင်အုံးသည် စောင်းနှင့် စန္ဒယားနှစ်မျိုးစလုံးကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် တီးတတ်သူဖြစ်သည်။
ဒေါ်တင်အုံးသည် အဆိုပညာ၊ အတီးပညာတို့ကို စုံလင်အောင် တတ်မြောက်ရုံသာမဟုတ်၊ အသံမှာလည်း ပင်ကိုယ်ကကောင်းနေ၍ ကိုလံဗီယာ ဓာတ်ပြားကုမ္ပဏီနှင့် ခွေးတံဆိပ်ဓာတ်
ပြားကုမ္ပဏီတို့က ဓာတ်ပြားသီချင်းများ သွင်းပေးပါရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ ထိုခေတ်က ဒေါ်တင်အုံးသီဆိုသော ကာလပေါ်ဓာတ်
ပြား သီချင်းများအနက် ထင်ပေါ်သောတေးသီချင်းများမှာ မင်္ဂလာ
ဆုတောင်း၊ဆေးစွမ်းကောင်း ဂါထာဘုရင်၊ ကုသိန္နာရုံ၊ ဘုရားဖူးလည်မယ် သီချင်းတို့ဖြစ်သည်။ ယင်းသီချင်းများအတွက် စန္ဒယား
တီးပေးရသူမှာ ချန်ပီယံ မောင်ကျော် ဖြစ်သည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မဖြစ်မီကပင် ဒေါ်တင်အုံးသည် ညီမငယ်များနှင့် အတူ အမျိုးသမီး တူရိယာအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
ညီမ မခင်စောမှာ တယောထိုးပြီး ညီမငယ်မစိန်ရီက စောင်းနှင့်ဆိုတီးပေးသည်။
ဒေါ်တင်အုံးသည်အဆိုတော်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ အတီးကောင်းသူ ဂီတပညာရှင်အဖြစ် လည်းကောင်း ဂီတလောက၌
နာမည်ကျော်ကြား လူကြိုက်များ လာသည်။ အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီများမှ ဖိတ်ခေါ်၍ ရုပ် ရှင်နောက်ခံ တီးလုံးများကို တီးပေး
ခဲ့ရသည့်အပြင် သီချင်းအဆိုကိုလည်းဆိုပေးခဲ့ရသည်။ မြတ်စိန္တေရုပ်ရှင် ဇာတ်ကားတွင် ညီမများဖြစ်သော စန္ဒယားနှင့် စောင်းဒေါ်စိန်ရီ၊ တယောနှင့်စောင်း ဒေါ်ခင်စောတို့နှင့် အတူ အတီးအမှုတ် အခန်းမှပါဝင်၍ သရုပ်ဆောင်ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ ဒေါ်တင်အုံး၏ အဆိုအတီးကို သဘောကျသော ကြောင့် အပျို့လင်
ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွင် အဆိုနှင့် အတီး နှစ်ခုစလုံးကို ဇာတ်ဖြည့် ဆိုတီးပေးခဲ့ရလေသည်။
ကာလပေါ် တေးသီချင်းများကို ဆိုတီး၍ ကျော်ကြားမှုရရုံမဟုတ်၊ မြန်မာ့အသံ သီချင်းကြီး ကဏ္ဍမှ သီချင်းကြီးများကို
ပါ အသံလွှင့်ခဲ့သည်။ ဒေါ်တင်အုံး၏ အထူးကျော်ကြားသည့် သီချင်းများမှာ ထူးမခြားနား၊ တေးဘုမ္မာ၊ ဖြူပြာမူယာ သီချင်း
တို့မှာ လူကြိုက်အများဆုံးဖြစ်ခဲ့သည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ်မှစ၍ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ ပန်တျာနှင့် အဆိုအက သင်တန်းကျောင်း၌ စောင်းနည်းပြ
ဆရာမကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။
ဒေါ်တင်အုံးသည် ရန်ကုန် ပန်တျာကျောင်းမှ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် အငြိမ်းစားယူ၍ အပြင်ပ၌ အဆို၊ အတီးပညာများကို သင်တန်းပေးခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ဒေါ်တင်အုံးကို သီချင်းကြီး
အဆိုတော်၊ ခေတ်ဟောင်း အဆိုတော်တစ်ဦးအဖြစ် လူသိများခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ထိပ်တန်းစောင်းပညာရှင် စာရင်းဝင်ခဲ့
သောပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဒေါ်တင်အုံးသည် မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၁၃၄၁ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
==ကိုးကား==
မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ(၅)
[[Category:မြန်မာ အမျိုးသမီး အဆိုတော်များ]]
81e1fa2n9vc7gfht63cvhnft9jpl7mk
ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ
0
15953
756605
753704
2022-08-28T12:54:38Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{See also|ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒကျဆုံးရခြင်း}}
ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ<ref>ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်များသမိုင်း (ပထမတွဲ ၁၉၆၈၊ ဒုတိယတွဲ ၁၉၆၉၊ စာပေဗိမာန်ပုံနှိပ်တိုက်)</ref> ၏ လိုရှင်းအချုပ်မှာ စီးပွားရေးမျှတမှုကို အခြေခံ၍ လူအများအတွက် လူအများက စီးပွားလုပ်ငန်းများကို ပိုင်ဆိုင်ကာ လုပ်ရမည် ဟူသော သဘောပင် ဖြစ်သည်။
ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒဟူသော ဝေါဟာရကို အီတလီနိုင်ငံတွင် ခရစ်သက္ကရစ် ၁၈၀၃ ခုနှစ်၌ စတင်၍ ပုံနှိပ်အက္ခရာအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ရာမှ ထိုအယူအဆရေးရာကို လက်ခံသူများသည် ဆိုရှယ်လစ်များဟူ၍ တွင်ခဲ့ကြသည်။
အင်္ဂလန်တွင် ၁၈၂၇ သမဝါယမမဂ္ဂဇ်းတွင် ဆိုရှယ်လစ် စကားလုံးကို စသုံးသည်။
ပြင်သစ်တွင် ၁၈၃၂ တွင် La Globe မဂ္ဂဇင်းမှာ စသုံးသည်။
== ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ ==
ဤလူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်း၌ လူတို့အချင်းချင်း ပေါင်းသင်း
ဆက်ဆံနေထိုင်ရေးတို့တွင် မကောင်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြ
သည်။ ဥဒါဟရုဏ်မှာတစ်ဦးက ပစ္စည်းဥစ္စာကြွယ်ဝ၍၊ တစ်ဦး
က ပစ္စည်းဥစ္စာမရှိချေ။ ပစ္စည်းဥစ္စာရှိသူသည် ရှိခြင်းကြောင့်ပင်
တောင့်တခြင်းပြင်းပြသည်။ ထိုအခါ ထိုတောင့်တစ်မှု အလိုဆန္ဒ
ပြည့်ရေးအတွက်မကောင်းမှုတို့သည် ပွားများလေသည်။ တစ်ဖန်
ပစ္စည်းဥစ္စာမရှိသူသည် မရှိခြင်းကြောင့်ပင် ကြောင့်ကြခြင်းပြင်း
ပြသည်။ ထိုအခါ ထို့ကြောင့်ကြမှုကြောင့်ပင်လျှင် မကောင်းမှု
တို့သည် ပွားများပြန်လေသည်။ ဤကဲ့သို့ လူမှုရေးဆိုင်ရာ
မကောင်းမှုတို့ ပွားများရခြင်းမှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ထွက်ကုန်
ပစ္စည်းများကို နိုင်ငံသားတို့အား ညီမျှစွာဖြန့်ဖြူးနိုင်ခြင်း မရှိ
သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့် ထိုထွက်ကုန်ပစ္စည်းများကို
လူတစ်ဦးတည်းက ချုပ်ကိုင်ပိုင်ဆိုင်သောစနစ်မှသည် ကုန်ထုတ်
ကရိယာနှင့် ကုန်စည်ဖြန့်ဖြူးရေးကရိယာတို့ကို အများပြည်သူ
ပိုင်ဆိုင်သော စနစ်သို့ တစ်ဖြည်းဖြည်းသော်လည်းကောင်း၊ ချက်ခြင်း
သော်လည်းကောင်း ကူးပြောင်းပေးနိုင်ခဲ့ပါလျှင်၊ အထက်ပါလူမှုရေးဆိုင်
ရာ မကောင်းမှုတို့ ပပျောက်ချေမည်။ ဤကဲ့သို့ သောအတွေး
အခေါ်အပေါ်တွင် အခြေခံ၍၊ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ ဖြစ်ပေါ်လာလေ
သည်။ အချုပ်အားဖြင့် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒဟူသည်မှာ အများနှင့်
အတူ သင်းဖွဲ့ပေါင်းစု လုပ်ဆောင်းခြင်းစနစ်ဖြစ်သည်။၁၉ ရာစုနှစ်တွင် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒနှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒတို့ကို
အဓိပ္ပာယ်အားဖြင့် ထပ်တူကဲ့သို့ ယူဆခဲ့ကြသည်။ အမှန်မှာ
၁၈၄၈ ခုနှစ်မှသည် ၁၉၁၈ ခုနှစ်အထိ ကွန်မြူနစ်ဟူသော
စကားကို အသုံးနည်းသည်။ အလုပ်သမားသမဂ္ဂတို့က သူတို့
ကိုယ်ကိုသူတို့ ဆိုရှယ်လစ်ဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်ကများသည်။ သို့သော် ၁၈၄၈ ခုနှစ်ကပင်လျှင်၊ ကားလမတ်နှင့် အန်းဂဲတို့က
ကွန်မြူနစ်ကြေညာစာတမ်းကို ထုတ်ဝေခဲ့ပြီးဖြစ်ရာ၊ ၁၉၁၇
ခုနှစ် ရုရှအောက်တိုဘာတော်လှန်ရေး ပြီးမြောက်သည့်ခေတ်တွင်
လီနင်ကြောင့် ကွန်မြူနစ်ဟူသော ဝေါဟာရသည် ဆိုရှယ်လစ်
ဟူသော ဝေါဟာရနှင့် ကတ္တားခြား၍လာခဲ့သည်။ ဆိုရှယ်လစ်
ဝါဒနှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို ပညာရှင်အသီးသီးတို့က အဓိပ္ပာယ်
ပိုင်းခြား၍ ပြခဲ့ကြသော်လည်း၊ ယနေ့တိုင်တိကျသော ကွဲပြား
ခြားနားချက်ကို အသေအခြာ မဖော်ပြနိုင်ကြသေးချေ။ သို့ရာ
တွင် ကားလမတ်နှင့် လီနင်တို့ချမှတ်ခဲ့သော နည်းဥပဒေများ
အရမှာမူ၊ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒဟူသည်ကား ကုန်ထုတ်ကရိယာတို့ကို
ပြည်သူလူထုက ပိုင်ဆိုင်၍၊ ထိုကုန်ထုတ်ကရိယာတို့ကို အမြတ်
အတွက်ငှာ မဟုတ်ဘဲ၊ ပြည်သူလူထုတို့တူမျှသော အကျိုးကျေး
ဇူးကို ခံစားစေရန်အလို့ငှာ စီမံကိန်းဖြင့် စီစဉ်အသုံးပြုသော
စနစ်ဖြစ်သည်။ ဤစနစ်အရ အလုပ်သမားသည် လ၏ အလုပ်
အတွက် လုပ်ခငွေကိုရရှိ၍၊ လုပ်ခငွေဖြင့် ထုတ်လုပ်ကုန်တို့ကို
ဝယ်ယူရရှိနိုင်သည်။ ကွန်မြူနစ်ဝါဒမှာကား၊ ဘုံပစ္စည်းဟူသော
သဘောတရားကို အခြေတည်သည်ဖြစ်သောကြောင့်၊ ထုတ်လုပ်
ကုန်ဟူသမျှကို အလုပ်သမားတို့က ထုတ်လုပ်ပြီးလျှင်၊ ယင်းတို့
၏ လိုအင်ဆန္ဒပြည့်ဝမှုအတွက် ထုတ်လုပ်ပြီးသော ကုန်ပစ္စည်း
တို့ကို အခမဲ့ရယူပိုင်ခွင့်ရှိသည်။ ဤစနစ်အရ အလုပ်သမားတို့
ကို အခကြေးငွေပေးရန်မလိုချေ။ အတိုချုပ်မှာ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ၌
တစ်ဦး၏စွမ်းအားကို တစ်ဦး၏ လုပ်အားနှင့် တိုင်းဆ၍ပေးရ
သည်။ ကွန်မြူနစ်ဝါဒ၌ တစ်ဦး၏စွမ်းအားကို တစ်ဦး၏လိုအင်
ဆန္ဒနှင့် တိုင်းဆ၍ပေးရသည်။ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒကိုပြန့်ပွားအောင် ကြံဆောင်ခဲ့သူတို့အနက်
ပြင်သစ် တော်လှန်ရေးခေတ်တွင် ထွန်းကားခဲ့သော ဗတေ်သည်
ရှေးဦးကျသော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည်။ ဗတေ်သည် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒီ
တို့၏ ပုန်ကန်ထကြွမှုကို အားထုတ်ခဲ့သူဖြစ်၍၊ ခရစ် ၁၇၉၆
ခုနှစ်တွင် ကွပ်မျက်ခြင်း ခံရလေသည်။ သူ၏ အရေးအသားတို့
သည် နှောင်းခေတ်တွင် ပေါ်လာသော ဆိုရှယ်လစ် အတွေး
အခေါ်တို့ကို ဩဇာလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ နှောင်းခေတ်၌ ဆိုရှယ်လစ်
စနစ်သို့ တော်လှန်ရေးနည်းဖြင့် တက်လှမ်းရန်မလို၊ လူတို့၏
ကျိုးကြောင်း ဆင်ခြင်တုံတရားနှင့် ကျင့်ဝတ်တို့ကို ဆိုရှယ်လစ်
ဝါဒနှင့်ညီအောင်ပြုပြင်၍၊ လူတို့ကို သိမ်းသွင်းနိုင်လျှင် ဖြစ်နိုင်
သည်ဟု ယူဆလာခဲ့ကြသည်။ ဤအယူအဆကို ဆာ ထောမတ်
မိုးက သူ၏ ယူတိုးပီးယားကျမ်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုအယူအဆများကို ထုတ်ဖော်ခဲ့သူတို့သည်
ပြင်သစ်၊ အင်္ဂလန်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံတို့၌ ရှိခဲ့ကြသည်။ ယင်းတို့
အနက် အင်္ဂလန်ပြည်တွင် ရောဗတ် အိုဝင်ဆိုသူမှာ သူ၏
ခြည်စက်တွင် သူယုံကြည်သော ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒအတိုင်း စနစ်
သစ်ကို တီထွင်ကာ၊ လက်တွေ့လိုက်နာကျင့်သုံးလေရာ၊ ထိုစဉ်
က ကမ္ဘာပေါ်တွင် များစွာထင်ရှားကျော်စောခဲ့လေသည်။၁၈၄၈ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒီတစ်ဦးဖြစ်သော
လူဝီဗလန့်က ပြည်သူပိုင် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းတစ်ရပ် အနေ
ဖြင့် အမျိုးသားပိုင် အလုပ်ရုံများ တည်ထောင်ရန်လှုံ့ဆော်ခဲ့
သည်။ ထိုအခါ ပရုဒုန်သည် ထိုစနစ်ကိုဆန့်ကျင်၍၊ သမဝါယ
မစနစ်ကို လှုံ့ဆော်လေသည်။ ဤသည်တွင် ကားလမတ်နှင့်
အန်းဂဲတို့သည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ဦးစလုံး၏ အယူအဆကိုကန့်ကွက်
ပြီးလျှင် ကွန်မြူနစ် ကြေညာစာတမ်းကို ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့လေ
သည်။(ရီလင်းပါတီချယ်)
== ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒအယူအဆ ==
ယေဘုယျအားဖြင့် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒသည် အချက်နှစ်ခုပေါ်တွင် အခြေစိုက်သော စီးပွားရေးဝါဒ ဖြစ်သည်။ ယင်းနှစ်ချက်မှာ-
(က) အကြင်လူ့ဘောင်၏ အသက်မွေးမှုဘဝအတွက် လိုအပ်သော လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်ပေးသည့် ကုန်ထုတ်ကရိယာ အရင်းအနှီးများ (Means of Production) ကို ထိုလူ့ဘောင်က ဘုံပစ္စည်း (Common Ownership) အဖြစ် ပိုင်ဆိုင်နေခြင်း။
(ခ) ထိုလူ့ဘောင်၏ အဖွဲ့ဝင်တို့သည် မိမိတို့ ဘုံပစ္စည်းဖြစ်သော ထိုကုန်ထုတ်ကရိယာ အရင်းအနှီးများကို စနစ်တကျ စီမံကိန်းချ၍ စုပေါင်းဆောင်ရွက်အပ်သော လုပ်အားတို့ဖြင့် အလုပ်လုပ်ခြင်း။<ref>[http://mmfreethinker.wordpress.com/2010/02/17/socialism-1/ Socialism (1) | သင္ကာဘုန္းျမင့္-Thinker Bhone Myint<!-- Bot generated title -->]</ref>
== ရှေ့ပြေး ဆိုရှယ်လစ်များ ==
=== ဆီမွန် (Claude Henri Simon 1776-1825) ပြင်သစ် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - အရင်းရှင်နှင့် ကာယ၊ ဉာဏ အလုပ်သမားများ၊ ဘောဂဗေဒပညာရှင်များ၊ အတတ်ပညာသည်များ ငြိမ်းချမ်းစွာ စုပေါင်း၍ စီမံကိန်းစနစ်ဖြင့် အများအကျိုးကို ဆောင်ရွက်သော ရွှေပြည်တော် တည်ဆောက်ရေး။
=== ရှားလ် ဖူရီယေ (Charles Fourier 1772-1837) ပြင်သစ် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - စီးပွားရေးကို အခြေခံသော ဘုံလူ့အဖွဲ့အစည်းကြီးကို ဖွဲ့စည်းရမည်။ မိသားစုများ စုပေါင်းပါဝင်သော ထိုအဖွဲ့အစည်းတွင် လူတိုင်းသည် လူသုံးကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေးအတွက် လုပ်ငန်းများတွင် ကိုယ်တတ်ကျွမ်ရာကို မခိုမကပ်ဘဲ စုပေါင်းလုပ်ကိုင် ကြရမည်။ ဤပစ္စည်းများကို မှန်ကန်စွာ ဖြန့်ဝေရမည်။ မိသားစုများကို အဆောက်အဦကြီးများတွင် မိသားစုပိုင် အခန်းများနှင့် ထားမည်။ မိသားစုသည် ယင်းတို့ပိုင်အခန်းတွင် မနေချင်ပါက အများနှင့် ရောနှော၍ ဘုံစားသောက်ခန်းတွင် စားသောက်၍ ဘုံခန်းတွင် အိပ်နိုင်သည်။ ထိုအခန်းများတွင် လိုအပ်သောလူ့အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ထားပေးမည်။ ကလေးများကို ဘုံစနစ်နှင့် ထိမ်းမည်။ အရွယ်ရောက်ပါက ကြိုက်နှစ်သက်ရာ လက်မှုပညာ သင်စေမည်။ ဤဘုံလူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် လိုအပ်သော ကုန်ကျစရိတ်များကို အစိုးရက မဟုတ်ဘဲ အဖွဲ့အစည်းဝင်များကသာ စေတနာအလျောက် စုပေါင်းထည့်ဝင်ရမည်။
သူ၏ ဤဘုံအဖွဲ့အစည်းကို ဖားလော်န်းစတဲရ် (Phalanesteres) ဟု ခေါ်သည်။
=== အေတီယင် ကာဘေး (Étienne Cabet 1788-1865) ပြင်သစ် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - ဘုံဝါဒဆန်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုကို တည်ထောင်ရေးနှင့် ထိုလူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပတ်သက်သော အဓိက သော့ချက်လုပ်ငန်းဟူသမျှကို နိုင်ငံတော်ကသာလျှင် ချုပ်ကိုင် စီမံရေး။ အစိုးရအမှုထမ်းတို့ကို အများဆန္ဒအရ တင်မြှောက်/ဖြုတ်ချရမည်။ ပုဂ္ဂလိက ပိုင်ဆိုင်မှု မရှိစေရ။ စိုက်ပျိုးရေးကိုသာ အဓိကထား လုပ်ဆောင်၊ အဖွဲ့ဝင်များထဲက စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းကို လုပ်လိုက လုပ်။
ယောက်ျား မိန်းမ တန်းတူအခွင့်အရေးရှိ။ တစ်ဦးချင်း၏ အယူအဆကို လွတ်လပ်စွာ ဆွေးနွေးခွင့်မရှိ။ သတင်းစာများကို အနည်းငယ်သာရှိစေပြီး သာမန်အဖြစ်အပျက်သတင်းများသာ ဖြစ်ရမည်။ ဤနည်းဖြင့် အေတီယင်က ခရစ်ယာန်ဘာသာ ပြန်လည်တိုးတက်လာသည်နှင့် အမျှ ပို၍ပို၍ အောင်မြင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်မျှော်လင့်ခဲ့သည်။
သို့သော် သူ့နောက်လိုက်များက အီတလီနှင့် ပြင်သစ်တွင် မြေအောက် အကြမ်းဖက်မှုများ အစဉ်တစိုက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
=== စစ်စမွန်ဒီ (Sismondi 1773-1842) ပြင်သစ် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - လက်မှု အရင်းရှင်များ၊ လက်မှုပညာသည်နှင့် အလုပ်သမားများ၊ တောင်သူလယ်သမားများကို လက်မှုနှင့် မြေယာ ကုန်ထုတ် အရင်းအနှီးများနှင့် စနစ်တကျ ပေါင်းစပ်၍ လိုအပ်သော လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကိုလည်း စီမံကိန်းဖြင့် စနစ်တကျ တိုင်းထွာ တွက်ချက်ထုတ်လုပ်ပြီး လူတန်းစားအသီးသီးတို့ စပ်ကြားတွင် သမာသမတ် ခွဲဝေ စားသုံးစေသော လူမှုဆက်ဆံရေး နယ်ပယ်တစ်ရပ်ကို ထူထောင်ရေး။
=== ရောဘတ်အိုဝင် (Robert Owen 1771-1858) ဗြိတိသျှ ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - အလုပ်သမား သမဂ္ဂများ၊ သမဝါယမ အဖွဲ့များကို အင်အားစုကြီး တရပ်အဖြစ် ပေါင်းစပ်ပြီး စက်မှုလုပ်ငန်းရပ်များကို သမဝါယမဆန်သော ဆိုရှယ်လစ်နည်းဖြင့် စုပေါင်းလုပ်ကိုင် စားသုံးရေးကို အခြေခံဆောင်ရွက်ရန်။ ထိုမှ တစတစနှင့် တတိုင်းပြည်လုံးကို ဘုံ လူ့အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် သို့ အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲ တိုးတက်သွားစေရန်။
သို့သော် အခြားအရှင်းရှင်တို့၏ ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့မှု၊ အာဏာပိုင်တို့၏ နှိပ်ကွပ်မှု၊ နောက်လိုက်များ၏ သဘောကွဲလွဲမှုများကြောင့် စီမံဆောင်ရွက်မှုများ ပျက်ပြားခဲ့သည်။
=== ပရိုဒွန် (Joseph Proudhon 1809-1865) ပြင်သစ် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - ပုဂ္ဂလိက ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှု (စက်ရုံအလုပ်ရုံနှင့် လယ်မြေများအပါအဝင်) နှင့် ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုကို ဆန့်ကျင်သည်။ ကုန်ထုတ်အရင်းနှီးမှန်သမျှ အများပိုင်ပြုရမည်ဟု မဆိုလို။ ကြီးကျယ်သော ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများကို လယ်သမား အငယ်စားများ၊ အသေးစား လက်မှုပညာသည်များ ပါဝင်သော ကုန်ထုတ်အဖွဲ့များလက်သို့ လွှဲအပ်၍ ယင်းတို့က ဆက်လက် လုပ်ကိုင်သွားစေရန်။
=== လူးဝစ် ဘလန့် (Louis Blanc 1813-1882) စပိန် ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - အစိုးရက ဦးစီးသော အများပိုင် စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများကို အလုပ်သမားများက စုပေါင်း လုပ်ကိုင်ရေး။ အစိုးရက အလုပ်သမားအစည်းအရုံးများကို အရင်းရှင်များနှင့် အပြိုင်အဆိုင် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း လုပ်နိုင်ရန် ကူညီမတည်ပေရေးကို လိုလားသည်။ အစိုးရက အလုပ်ရုံ၊ စက်ရုံများ တည်ထောင်ပေးရန်နှင့် အလုပ်သမားများက စုပေါင်းလုပ်ကိုင်ရန်။<ref>[http://mmfreethinker.wordpress.com/2010/02/18/socialism-2/ Socialism (2) | သင္ကာဘုန္းျမင့္-Thinker Bhone Myint<!-- Bot generated title -->]</ref>
== မာ့က်စ် ရှေ့ပြေးများ ==
=== ဝီလျံ သွန်ပဆင် (William Thompsom 1785-1833) ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်ရေးအတွက် အလုပ်သမားက ပေးရသော လုပ်အားကို အထူးဖော်ပြသည်။ လုပ်အားသည်သာ တန်ဖိုး၏ ရေသောက်မြစ်။ အလုပ်သမားများ၏ လုပ်အားကြောင်း ပေါ်ထွက်လာသည့် အစွန်းထွက် တန်ဖိုးကို အရင်းရှင်တို့က ဝါးမြိုလိုက်ခြင်းကို ကန့်ကွက်သည်။
=== ဂျွန်ဂရေး (John Gray 1799-1850) ===
ဝါဒလိုရင်းအနှစ်ချုပ် - ကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းကို လူအများက ဝိုင်းဝန်းလုပ်ဆောင်၍သာရသည်ဟု ယုံကြည်သည်။ အလုပ်သမား သမဂ္ဂများသည် လုပ်ခပိုရရေး၊ လူမှုရေး အခြေအနေတိုးတက်ရေးတို့အတွက် အရင်းရှင်စနစ်၏ ဘောင်အတွင်းမှနေ၍ တောင်းဆိုတိုက်ပွဲဝင်နေရရုံမျှနှင့် ပြီးမြောက်မည်မဟုတ်၊ ကိုယ်တိုင် လုပ်ကိုင်မှသာ အကျိုးခံစားရမည်ဟု ယုံကြည်သည်။
== ဆိုရှယ်လစ် ၅ မျိုး ==
ကွန်မြူနစ်ဝါဒ (Communism)
ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ဝါဒ (Social-Democratism)
အစိုးရမဲ့ဝါဒ (Anarchism)
အလုပ်သမားသမဂ္ဂဝါဒ (Syndicalism)
သမဝါယမ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ (Co-operative Socialism)
အကျဉ်းချုံး၍ ထပ်ခွဲလျှင် -
=== အစိုးရဦးစီးသော ဆိုရှယ်လစ်စနစ် ===
(၁) ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်ဝါဒ၊ (၂) ကွန်မြူနစ်ဝါဒ
=== အစိုးရဦးစီးမှု မပါသော ဆိုရှယ်လစ်စနစ် ===
(၁) အစိုးရမဲ့ဝါဒ၊ (၂) အလုပ်သမား သမဂ္ဂဝါဒ၊ (၃) သမဝါယမ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ။
== မာ့က်စ်ဝါဒ၏ ရေသောက်မြစ်သုံးရပ် ==
ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို မာ့က်စ်ဝါဒဟုလည်းခေါ်သည်။ ကားလ်မာ့က်စ် (Karl Marx 1818-1883)။ မာ့က်စ်ဝါဒ၏ ရေသောက်မြစ်သုံးရပ်မှာ (၁) ဂျာမန်ဖီလိုဆိုဖီ၊ (၂) အင်္ဂလိပ် နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ၊ (၃) ပြင်သစ်တို့၏ ဆိုရှယ်လစ်အယူအဆ။
=== ဂျာမန်ဖီလိုဆိုဖီ ===
ဟေဂယ်လ် (Friedrich Hegel) နှင့် ဖွိုင်ယဲရ်ဘာ့ဟ် (Ludwing Feuerbach) တို့၏ အတွေးအခေါ်ကို ယူသည်။ မာ့က်စ်က ဟေဂယ်လ်၏ ဒွန္ဒသဘောတရား (Dialectica) ကို ခံယူသည်။ အထူးသဖြင့် ဆန့်ကျင်မှုဖြစ်ပွား၍ ပြောင်းလဲ တိုးတက်သည် (The Concept of Contradiction) ဟူသော အယူအဆကို ခံယူသည်။ သို့သော် ဝိညာဉ်တော်ဝါဒ (Absolute World-spirit) ကို စွန့်ပယ်သည်။ ဖွိုင်းယဲဘာ့ဟ်ထံမှ ရုပ်ဝါဒ (Materialism) နှင့် ပတ်သက်သော အယူအဆကို မာ့က်စ်က ခံယူသည်။ သို့သော် သမိုင်းအမြင်ကိုမူ ပယ်သည်။
=== အင်္ဂလိပ်ရေသောက်မြစ် ===
အဒမ်စမစ် (Adamsmith 1723-1790) နှင့် ဒေးဗစ်ရီကာဒို (Davidrecardo 1772-1823)။ မာ့က်စ်က စမစ်နှင့် ရီကာဒိုတို့၏ အလုပ်နှင့် တန်ဖိုးသဘောတရားကို လေ့လာပြီးနောက် အရင်းရှင်စနစ်၏ အစွန်းထွက်တန်ဖိုးသဘောတရားကို ရှာဖွေနိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော် စမစ်နှင့် ရီကာဒိုတို့၏ သမိုင်းအမြင်ကို ဆန့်ကျင်သည်။
=== ပြင်သစ်ရေသောက်မြစ် ===
စိန့်ဆီမွန် (Claude Henri Simon 176-1825) နှင့် ရှားလ်ဖူရီယေ (Charles Fourier 1772-1837)။ ထိုနှစ်ဦး၏ အယူအဆများအနက် ဆိုရှစ်လစ် (ဝါ) ကွန်မြူနစ်အယူအဆများထဲမှ ဆိုရှယ်လစ်အတွေးအခေါ်နှင့် အစီအမံများကို ခံယူခဲ့သည်။<ref>[http://mmfreethinker.wordpress.com/2010/02/20/socialism-3/ Socialism (3) | သင္ကာဘုန္းျမင့္-Thinker Bhone Myint<!-- Bot generated title -->]</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
[[Category:နိုင်ငံရေးဝါဒ]]
[[ကဏ္ဍ:ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ]]
mczg2rz5sha6t7aut70xws443x7tc54
မြန်မာတိုင်း(မ်)
0
16182
756723
624633
2022-08-29T07:45:56Z
Ninjastrikers
22896
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox newspaper
| name = The Myanmar Times
| logo = MM Times Masthead small.jpg
| image = MTM-Masthead-MM.jpg
| type = အပတ်စဉ်ထုတ် သတင်းစာ
| format = Berliner
| owners = Myanmar Consolidated Media Co. Ltd. (MCM)
| founder = [[ရော့စ် ဒန်ကလေ]] နှင့် ဦးဆန်နီဆွေ
| editor = [[တင်ထွန်းဦး၊ ဒေါက်တာ|ဒေါက်တာတင်ထွန်းဦး]] (မြန်မာဘာသာ)<br/>Bill Clough (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ)
| chiefeditor =
| assoceditor =
| maneditor =
| newseditor =
| managingeditordesign =
| campuseditor =
| campuschief =
| opeditor =
| sportseditor =
| photoeditor =
| staff =
| foundation =
| political =
| language = မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ်
| ceased publication =
| headquarters = အမှတ် ၃၇၉/၃၈၃၊ [[ဗိုလ်အောင်ကျော်လမ်း]]၊ [[ကျောက်တံတားမြို့နယ်]]၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]
| circulation =
| sister newspapers =
| ISSN =
| oclc =
| website = {{url|mmtimes.com}}
}}
[[File:2016 Rangun, Siedziba "The Myanmar Times" (02).jpg|thumb|280px|[[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ '''မြန်မာတိုင်း(မ်)''' ရုံးဌာနချုပ်]]
'''မြန်မာတိုင်း(မ်)''' ({{lang-en|The Myanmar Times}}) သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသည့် အပတ်စဉ်ဂျာနယ် တစ်စောင်ဖြစ်သည်။ ၆၈ မျက်နှာပါ မြန်မာဘာသာ ဂျာနယ်စာကို သောကြာနေ့တွင် လည်းကောင်း၊ မျက်နှာ ၄၀ ပါ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဂျာနယ်ကို တနင်္လာနေ့တွင် လည်းကောင်း ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသည်။
မြန်မာတိုင်း(မ်)ကို [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ]]သား [[ရော့စ် ဒန်ကလေ]] (Ross Dunkley) နှင့် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေးမှ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေ၏သား ဦးဆန်နီဆွေတို့က ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Myanmar Consolidated Media Co. Ltd. (MCM) ပိုင်ဆိုင်သည့် မြန်မာတိုင်း(မ်)သည် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခွင့်ပြုထားသည့် တစ်ဦးတည်းသော ဂျာနယ်ဖြစ်သည်။<ref name=cij>[http://www.cijmalaysia.org/content/view/39/25/ Burma: Co-founder of Myanmar Times On Trial] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081120012707/http://www.cijmalaysia.org/content/view/39/25/ |date=20 November 2008 }}, ''Centre for Independent Journalism'', February 8, 2005.</ref> သို့သော်လည်း Myanmar Consolidated Media ရှယ်ယာ၏ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှာ ၄၉ % သာရှိပြီး ကျန် ၅၁ % မှာ ပြည်တွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြစ်သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ဦးဆန်နီဆွေအဖမ်းခံရပြီးနောက် ပြည်တွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ၅၁ % ကို မီဒီယာလုပ်ငန်းရှင် ဒေါက်တာ တင်ထွန်းဦးမှ ဆက်ခံခဲ့သည်။
== ပြင်ပလင့်ခ်များ==
* [http://www.mmtimes.com/ Official site (အင်္ဂလိပ်)]
* [http://myanmar.mmtimes.com/ Official site (မြန်မာ)]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[Category:မြန်မာ သတင်းစာများ]]
5tfix3ycib0g8zsbs8i3lrbkee7sqdf
မြတ်လေး (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)
0
18090
756629
754922
2022-08-28T15:35:31Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
[[File: Myat lay.jpeg|thumb| မြတ်လေး]]
'''မြတ်လေး'''သည် စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ၊ ဇာတ်ညွန်းရေးဆရာ၊ မင်းသား၊ ဂီတစာဆို၊ အဆိုတော် စွယ်စုံရ အနုပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လောကတွင် မင်းသား မြတ်လေးနှင့် [[ထွန်းဝေ]]တို့သည် စကားပြောကောင်းသည့် မင်းသားများ ဖြစ်ကြသည်။
မြတ်လေးကို ရန်ကုန်တစ်ဖက်ကမ်း ခနောင်တိုတွင် အဖ စတီးဘရားသားစာရေးကြီး ဦးဘရှင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးလုံး (ဒေါ်ဒေါ်မိုး) မှ ၁၉၃၂-ခု ဇူလိုင်လ (၁၁)ရက်၊ တနင်္လာနေ့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မွေးချင်းငါးဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်ပြီး ငယ်မည်မှာ မောင်လေးဖြစ်သည်။
==ပညာသင်ဘဝ==
ငယ်စဉ်က ခနောင်တိုရွာဦးကုဏ္ဍလ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် လေးတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ယင်းနောက်လမ်းမတော်၊ မော်တင်ကျောင်းတွင် လေးတန်းစာမေးပွဲ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသည်။ မူလတန်းကျောင်းသားဘ၀မှာပင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး (၁၉၃၉ - ၁၉၄၅) ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆရာဦးဘအေး၊ ဆရာဦးမြမောင်၊ စာတိုက်ဝန်ထောက်ဦးစံရင်တို့ထံတွင် ပညာကို ဆက်လက်သင်ယူသည်။ စနစ်တကျ သင်ကြားရခြင်းမျိုးမဟုတ်ပေ။ ဆရာတစ်ဦးထံ တွင် ဂဏန်းသင်္ချာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် မြန်မာစာ၊ ဆရာတစ်ဦးထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာစသည်ဖြင့် သင်ယူရခြင်းမျိုးဖြစ်သည်။ ဆရာအားလုံးမှာ စေတနာဆရာများသာဖြစ်သည်။ ရေနံဆီဖိုးမျှဖြင့် သင်ကြားပေးကြခြင်းဖြစ်သည်။
ပထမ သူ့နာမည်ထိပ်တွင် တက္ကသိုလ် ဟု တင်စားချက်ကလေး ရှိခဲ့သဖြင့် တက္ကသိုလ်မြတ်လေး ဟုဖြစ်သည်။ ဖနောင့်ကလေးကြွကာ၊ မျက်ခုံးကြီး တဖက် ပင့်ကာပင့်ကာနှင့် ကဗျာဆန်ဆန်စကားရှည်ကြီးတွေပြောသော သူ့အမူအယာကို နှစ်ခြိုက်သွားခဲ့ကြသဖြင့် ထိုခေတ်က သူ့အမူ အယာကို ‘မြတ်လေးစတိုင်’ ဟု ခေါ်ကြသည်။
‘ရေပွက်ပမာ’ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်သည်။ မြတ်လေးသည် မေတ္တာဘွဲ့၊ ဟာသ၊ ဇာတ်ကြမ်း စသည်ဖြင့် ဇာတ်ကောင်စရိုက်မျိုးစုံကို ကျရာဇာတ်ရုပ်အတိုင်း ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ ၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် သူ ဒုတိယအကြိမ် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် အကယ်ဒမီရွှေစင်ရုပ်ရရှိသော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ကို ဒါရိုက်တာ မောင်မောင်မြင့်ရိုက်ကူး၍ ကျော်ဟိန်း၊ နွဲ့နွဲ့မူ၊ အောင်လွင်တို့နှင့်အတူ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၃ နှစ်ကြာပြီးမှ ဒုတိယအကြိမ် အကယ်ဒမီ ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မိဘပစ်သွားသော မွေးကင်းစကလေး (ကျော်ဟိန်း)ကို ကြီးပြင်းသည်အထိ ပညာသင်ကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားသော သုဿာန်စောင့်ကြီးအဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ အချိန်တန်အရွယ်ရောက် လူလားမြောက်လာသော ကျော်ဟိန်းကို မိဘအရင်းများက လာရောက်ပြန်လည်တောင်းဆိုသောအခါ ငယ်ငယ်ကတည်းက မွေးစားခဲ့သောကလေးကို သံယောဇဉ်ငြိတွယ်နေသဖြင့် မပေးရက်၊ မပေးပြန်လျှင်လည်း ကလေး၏ဘ၀သည် သုဿာန်ထဲတွင်နေ သုဿာန်ထဲ၌ပင် ဘ၀ဆုံးသွားမည်ဖြစ်သည်။ ပေးလိုက်မှသာ မိဘအရင်းတို့က ရွေဘုံပေါ်တွင်ထားပြီး ကလေးဘ၀ကောင်းစားမည်။ သို့ကလို ချီတုံချတုံ အပြန်ပြန်အလှန်လှန်စဉ်းစားပြီး ရင်ထဲတွင် မချိ ဝေဒနာခံစားနေရပုံကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်သွားရာ ကြည့်ရသူတိုင်း ဝမ်းနည်းကြေကွဲမျက်ရည်ကျရသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ရလေ သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အဆိုပါဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုကို ထိုက်တန်စွာဆွတ်ခူးရရှိသည်ဟု ထင်မြင်မိပါသည်။
==စာပေ ဂီတ==
မြတ်လေးသည် ရုပ်ရှင်ဘက်၌သာ ထူးချွန်သည်မဟုတ်၊ စာပေဂီတဘက်၌လည်း ခေသူမဟုတ်ပင်။ သူသည် ကဗျာသမား စာသမားလည်း ဖြစ်သည်။ တေးရေးတေးဆိုဘက်၌လည်း ထင်ရှားသူဖြစ်သည်။ သူသည် စာပေမှလာသူဖြစ်သောကြောင့် သီချင်းအရေး အလွန်ကောင်းသည်။ သူရေးစပ်သီကုံးခဲ့သော တေးသီချင်းပေါင်း ၂၀၀ ခန့်ရှိရာ ထင်ရှားသည့်သီချင်းများမှာ မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ ဝေးပြီမွှေးရယ်၊ မခင်နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့ နှင်းဆီ၊ မခင်နှင်းဆီရဲ့နှင်းဆီဇာတ်သိမ်း (မခင်နှင်းဆီသို့ပေးစာကို ကိုတင်ကိုးရေးခဲ့သည်) ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ ချစ်သက်ပိုင်၊ တစ်ရံရောအခါက၊ ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ စသည့်သီချင်းများသည် ရေပန်းစားခဲ့သည်။ ယနေ့တိုင်ပြန်ဆိုနေကြဆဲပင် ဖြစ်သည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများကို သူကိုယ်တိုင်သာမက မောင်မောင်ကြီး၊ ကိုမင်းနောင်၊ ကိုမြကြီး၊ [[ချစ်ဆွေ၊ စန္ဒရား|စန္ဒရားချစ်ဆွေ]]၊ ခင် မောင်လွင်၊ သန်း ဖေလေး၊ သုမောင်၊ မြင့်မြင့်ခင်၊ လီလီကြာညွန့်၊ တင်တင်မြ၊ တင်တင်လှ၊ စသည်တို့က သီဆိုခဲ့ကြသည်။
မြတ်လေးသည် အသစ်အဆန်းကိုရှာဖွေလို၍ အစဉ်အလာဟောင်းမှလမ်းခွဲထွက်လိုသူလည်း ဖြစ်သည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်ကား နာမည်များကိုပင် လူထုသုံးစကားလုံးများရွေး၍ သုံးစွဲတတ်သဖြင့် သူ့ဇာတ်ကားနာမည်များသည် လူထုကြား၌ရေပန်းစားခဲ့သည်။ သူ၏ သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်၊ သွေးနဲ့ ချွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ၊ ငို၍ ရယ်၍ မရသော မျက်နှာ၊ ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည၊ သူများရီဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်၊ ပုဂံအလှရှာပုံတော်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့်နာမည်များမှာ ပရိသတ်ရင်ထဲကို စွဲငြိစေခဲ့သည်။
သို့ကလို ပညာသင်ကြားနေစဉ်မှာပင် ဒလမြို့သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေး ဝင်လုပ်သည်။ ထို့နောက် ရန်ကုန်မြို့ (ပန်းဆိုးတန်းလမ်း) ထောက်ပံ့ရေးရုံး၌ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်။ ထိုအချိန်ကပင် မြတ်လေးသည် စာပေအနုပညာနှင့် နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ တပြိုင်တည်း စမ်းလျှောက်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။
ယောက်ဖဝမ်းကွဲတော်သူ တယောဝိဇ္ဖာကိုအေးကိုအကြောင်းပြု၍ သူ့ဂီတတမျိုးစေ့ကို သန္ဓေတည်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ကိုအေးသည် ဒရမ် တီးဝိုင်းတည်ထောင်ထားသည်။ မြတ်လေးသည် ဇာတ်၊ ရုပ်သေး၊ ကွက်စိပ်ပွဲများသို့လည်း လက်လှမ်းမီသမျှ လေ့လာဆည်းပူးသည်။ သူသည် စာပေ၊ ဂီတပေါ် မြတ်နိုးတွယ်တာစိတ်ရှိသလို နိုင်ငံရေး၌စိတ်ပါဝင်စားသည်။ ထောက်ပံ့ရေးရုံးတွင် စာရေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေ စဉ်မှာပင် သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ခနောင်တိုမြို့နယ် ဗလစလူငယ်ပြန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
သို့ကလို စာပေဂီတနှင့် နိုင်ငံရေးတို့၌သာ အချိန်ပေးနေသည့်အတွက် ဆယ်တန်းစာမေးပွဲကို နှစ်ခါချခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ညကျောင်း တက်ရင်း ဆက်လက်ဖြေဆိုရာမှ အသက်၂၃ နှစ်အရွယ် ၁၉၅၁ တွင် ဆော်လမွန်ကျောင်းမှ ဆရာကြီးဘဆူးထံတွင် ဆက်လက်ပညာ ဆည်းပူးသည်။ ယင်းကျောင်းမှ ဆယ်တန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။ ၁၀ တန်းအောင်မြင်ပြီးနောက် မြတ်လေးသည် အလုပ်တစ်ဖက်ဖြင့်ပင် သက်ကြီးတက္ကသိုလ်တွင် ဆက်လက်ပညာသင်ယူသည်။ ထိုစဉ်မှာပင် ဂီတပညာကိုလေ့လာသည်။ သူသည် ဆရာဂျူဗလီစိန်ထံတွင် အဆိုသဘောနှင့် သီချင်းရေးနည်းများ လေ့လာသင်ယူခဲ့သည်။ အေးဝမ်းခင်မောင်၊ စန္ဒရားသီဟ၊ ဒုံမင်းလှိုင်ထင်တို့ထံမှ ဂီတသံစဉ်ကို ဆည်းပူးသည်။ ဆရာရွှေပြည်အေး၊ ဂီတနက်သန်ကို စောညိန်း၊ ဂီတာအုန်းလွင်၊ စန္ဒရားကိုမျိုးလှိုင်၊ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၊ ဂီတလုလင်မောင်ကိုကို၊ ဗိုလ်က လေးတင့်အောင်၊ စာရေးဆရာအောင်လင်းတို့ထံမှ ဂီတအခြေခံကောင်းများရရှိခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
ယင်းနောက် အရှေ့ပိုင်းတူရိယာအဖွဲ့နှင့်နီးစပ်သွားပြီး ထိုဝိုင်းအတွက် သီချင်းများရေးပေးရသည်။ မြတ်လေး၏သီချင်းများသည် မြန်မာ ဆန်၍ သံစဉ်ပြေပြစ်သည်။ သီချင်းစာသား အဓိပ္ပာယ်လည်း လေးနက်၍ အတွေးအခေါ်ဆန်းသစ်သည်။ မြန်မာ့ဂီတလောက၌ မြန်မာအသံမှ ဓာတ်ပြားရ သီချင်းတစ်ပုဒ်ဖြစ်လာအောင် အတော်ကြိုးပမ်အားထုတ်ယူရသည်။ မြတ်လေးသည် ဓာတ်ပြားရတေးအတော်များများကို ရေးသားဖန်တီးနိုင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင်တေးများကိုလည်း ရေးသားခဲ့သည်။ အချို့ကို ကိုယ်တိုင်သီဆိုသည်။ မြတ်လေးသည် ဂီတလောကတွင် စန္ဒရားချစ်ဆွေနှင့် အတွဲများသလောက် အချို့သီချင်းများကို ပူးတွဲရေးသားခဲ လေသည်။
မြတ်လေးရေးစပ်သီကုံး၍ စတင်သီဆို အသံလွှင့်ခဲ့သောတေးမှာ ‘မေတ္တာအင်အား’ ဖြစ်သည်။ တိုက်ပွဲဝင်ကျောင်းသားတစ်ဦး သီချင်းများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် အပေါင်းလက္ခဏာ၊ ဧရာ၀တီငိုသံ၊ ဒို့ကြားရသည်၊ ဘော်လဂါနဒီ-ဧရာ၀တီတေးများအဖြစ် တရုပ်ဖြူဆန့်ကျင်ရေးသီချင်း များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် မေတ္တာစစ်ဆိုသည်မှာ၊ လက်ဆောင်မွန်၊ ဝေလေလေ၊ ထာ၀စဉ်အချစ်၊ မစ္စဝီစကီ၊ ကပြားမလေးဂိုရာရမ်၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ သည်ဇာတ်သည်တွင်ဆုံးပြီကွယ်နှင့် စစ်ကိုမောင်းထုတ်ကြစို့ သီချင်းများကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ရေးစပ်သီဆိုခဲ့သည်။ အခြားဂီတစာဆိုများရေးသား၍ မြတ်လေးသီဆိုခဲ့သော သီချင်းများမှာ မနည်းလှပေ။ ယင်းတို့အနက် ကလေးချော့ (ရင်မှာပျိုးသော ဇာတ် ကားအတွက် ဆရာရွှေပြည်အေးရေးခဲ့သည့်သီချင်း) သီချင်းသည် ထင်ရှားသည်။
မြတ်လေးသည် စာပေဝါသနာပါသူလည်းဖြစ်ရာ ဂီတစာဆိုတော်များအကြောင်းကို လည်း စာနယ်ဇင်းများ၌ ရေးသားသည်။ ယင်းတို့အနက် ဆရာရွှေပြည်အေး၏ ဂီတစွမ်းရည်အ ကြောင်းကို ‘ရွှေအောင်လံ’ မဂ္ဂဇင်းတွင် တစ်နှစ်နီးပါးမျှ အခန်းဆက်ဆောင်းပါးများရေးသားသည်။ စာရေးဆရာ၊ ဂီတစာဆိုအောင်လင်းအကြောင်းကိုလည်း ‘ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ’ မဂ္ဂဇင်း တွင် အခန်းဆက်ရေးသားသည်။ တယောထိုး အလွန် ကောင်းသူ စာရေးဆရာ ဗန်းမော်တင်အောင်အကြောင်းနှင့် တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်အကြောင်းကိုလည်း ရုပ်ရှင်တေးကဗျာမဂ္ဂဇင်းတွင် (၈) လကြာမျှ အခန်းဆက်ရေးခဲ့သည်။
မြတ်လေးရေးခဲ့သည့်ဝတ္ထုများတွင် အကြောင်းအရာအသစ်၊ အတွေးအခေါ်သစ်၊ အယူအဆအသစ်များကို တင်ပြလေ့ရှိသည်။ သူရေးခဲ့သည့် ဝတ္ထုများအနက် ဆေးစက်မကျသေးသော အဖြူ၊ မီးရောင်အောက်ကအမှောင်၊ ငှက်ခတ်သမားဘကျား၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ဇရာနှင့်ဗေဒါအနမ်းတို့မှာ ထင်ရှားသည်။
မြတ်လေးသည် ဆရာဦးဉာဏထံ ချဉ်းကပ်၍လည်း ဇာတ်ညွန်းရေးနည်းကို နည်းခံခဲ့ သည်။ ကျောင်းသားဘ၀က ဝါသနာတူလူငယ်များနှင့်တွဲ၍ အရပ်ပြဇာတ်များကို စတင်ကပြခဲ့သည်။ အဆိုပါပြဇာတ်များ၌ သူကိုယ်တိုင်ဒါရိုက်တာမင်းသားနေရာယူ ကပြခဲ့သော ဒို့အိမ်ကြီး၊ ယမနေ စသည့်ပြဇာတ်မှာ ထိုစဉ်က ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့ခဲ့သည့် ပြဇာတ်များဖြစ်သည်။ ထို့နောက် တက္ကသိုလ်သို့ရောက်သောအခါ မြတ်လေး သည် တက္ကသိုလ်အနုပညာအသင်း၌ ပါဝင်လှုပ်ရှား၍ သူ့အနုပညာအရည်အသွေးကို ပြသခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဥပစာအောက်တန်းစာမေးပွဲကို ၅ ကြိမ်မြောက်ဖြေဆိုမှ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ မြတ်လေးစာမေးပွဲကျသည်မှာ အဆန်းမဟုတ်ပေ။ အချိန်ပြည့် အနုပညာ လှုပ်ရှားမှုများ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘ၀ ကျောင်းသားပွဲတော်များတွင် မြတ်လေးရေးသား၍ ကပြခဲ့ သောပြဇာတ်များမှာ ညီမလေးမာလာ၊ ဆံမြိတ်လည်းပြေ ပန်းလည်းကြွေ၊ ၁၃၀၀ ပြည့်အရေးတော်ပုံ စသည်တို့ဖြစ်သည်။
သက်ကြီးတက္ကသိုလ်မှ စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံတော် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်တွင် အကြီးတန်းစာရေး၊ စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၆ လအကြာတွင် လက်ထောက်ကြီးကြပ်ရေးမှူးရာထူး တိုးမြှင့်ခံရသည်။ ယင်းဘဏ်တွင် ၂ နှစ်ခွဲခန့်ထမ်းရွက်ပြီးနောက် ရုပ်ရှင်လောကသို့ ခြေစုံပစ်ဝင်ခဲ့သည်။
ရုပ်ရှင်လောကသို့ ဓနဂုဏ်၊ ငအ၊ မွှေး၊ သစ္စာရှင်၊ မြတ်နိုးသူ၊ အရိုင်းစပယ်၊ ဩော်ယောက်ျား ရုပ်ရှင်ကားများတွင် တေးဂီတတာဝန်ခံအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအတွေ့အကြုံများသည် နောင်တွင် မြတ်လေးအား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်မှုဘက်၌ များစွာအထောက်အပံ့ဖြစ်စေခဲ့သည်။
မြတ်လေး၏ ပွဲဦးထွက်ရိုက်ကူးခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားမှာ ‘ပင်လုံထိပ်ထားဦး’ ဖြစ်သည်။ ပင်လုံထိပ်ထားဦး ဇာတ်ကား၏ဇာတ်ညွန်းနှင့်ဒါရိုက်တာမှာ မြတ်လေးပင်ဖြစ်သည်။ ယင်းဇာတ်ကား၏ဦးတည်ချက်မှာ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး အခြေခံဇာတ်လမ်းဖြစ်သည်။ ယင်းကားကို သုံးသပ်၍ ဝါရင့်ဒါရိုက်တာအားလုံးလိုလိုက မြတ်လေးကို အရည်အချင်းရှိသောဒါရိုက်တာအဖြစ် လက်ခံခဲ့ကြသည်။ မြတ်လေးရိုက်ကူးသော ဇာတ်ကားတိုင်းလိုလိုမှာ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်သမိုင်းတွင် အထင်ကရနေရာတွင် မှတ်တမ်းတင်ခြင်းခံရသည်။
မြတ်လေးသည် စိတ်ကြိုက်အမူအယာကို မှန်မှာကြည့်၍ ကိုယ်တိုင် လေ့ကျင့်သည်။ သရုပ်ဆောင်သောအခါ ဇာတ်ကောင်စရိုက်လိုက်၍ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ အခန်းများတွင် အမူအယာများကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။ ထို့ကြောင့် မြတ်လေး၏အမူအယာများမှာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား တစ်ကားနှင့်တစ်ကား မတူဘဲ အမြဲတမ်းဆန်းသစ်၍နေသည်။
စကားပြောကောင်းသူပီပီ ‘ပန်းပန်လျက်ပါ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် မြန်မာဆန်ဆန် တိုက်ပုံကလေးဝတ်လျက် ဆေးတံခဲကာ မျက်ခုံးကလေးပင့်၍ စကားပြောဟန်မှာ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်၏ရင်ထဲတွင် အရိပ်ထင်စွဲကျန်ရစ်ခဲ့သော အမူအယာများပင်ဖြစ်သည်။ ယင်း ဇာတ်ကား၌တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆရာ ကိုကျော်စိန်(မြတ်လေး) က အငြိမ့်မင်းသမီးမဗေဒါ (ကြည်ကြည်ဌေး) အိမ်လာတွေ့၊ အကြောင်းအရင်းမှာ သူ့သူငယ်ချင်း ကိုစောထွန်း (ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း) က ချစ်သူမဗေဒါကို လက်မထပ်ဘဲ ဂုဏ်ကြီးရှင် ခင်မမ(ဘေဘီနွဲ့) ကို မင်္ဂလာဆောင်သွား၊ မဗေဒါကို မယူရကောင်းလားဟု ကိုကျော်စိန်က ကရုဏာဒေါသဖြင့် ခံစားမှုအပြည့်ဖြစ်ပြောရာ မဗေဒါက ‘ဒါဖြင့် ဆရာ ကျမကို လက်ထပ်ယူနိုင်မလား’ ယင်းတွင် မြတ်လေး က ‘ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောရာ ထိုအပြောစကားတို့သည် ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်အတွက် ရင်ခုန်သွားခဲ့ရသော စကားပြောခန်းများပင်ဖြစ်သည်။
‘သီတာဘယ်သို့ချစ်ရမယ်’ စကားတွင် ဟာသသရုပ်ဆောင်အဖြစ် မြတ်လေးက သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ‘ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည’ ဇာတ် ကားတွင် သူသည် ခါးပိုက်နှိုက် သူခိုးအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ယင်းဇာတ်ကားတွင် ခါးပိုက်နှိုက်ဘ၀ကို ပီပြင်စွာသရုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ သည့်အတွက် ပရိသတ်အကြိုက်တွေ့စေခဲ့သည်။ ‘ရေပွက်ပမာ’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် လူဆိုးဂိုဏ်းဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
သူဇာရုပ်ရှင်မှ ဒါရိုက်တာစာရေးဆရာ ဦးမင်းအောင်၏ ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် မြတ်လေးသည် ပန်းချီဆရာအဖြစ် သရုပ် ဆောင်သည်။ သရုပ်ဆောင်ချက်ပီပြင်မှုကြောင့် မြတ်လေး၏အသွင်ပျောက်၍ တကယ့်ပန်းချီဆရာ၏ ဘ၀ဇာတ်လမ်းကို ကြည့်ရှုနေရ သကဲ့သို့ ထင်မှတ်မှားအောင် သူ၏သရုပ်ဆောင်မှုက အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ၁၉၆၁ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားအကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ‘အမုန်း၏နောက်ဝယ်’ ဇာတ်ကားတွင် ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။ မြတ်လေးအကယ်ဒမီထပ်ဆင့်ရရှိသောဇာတ်ကားမှာ ၁၉၈၄ ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသားဇာတ်ပို့ဆုအဖြစ် ရရှိခဲ့သော ‘ရင်ထဲမှာရွာသောမိုး’ ဇာတ်ကားဖြစ်သည်။
မြတ်လေးပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော ဇာတ်ကားအချို့မှာ ပင်လုံထိပ်ထားဦး၊ မောင့်ကို သေစေညွန်းရော့သလား၊ ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ၊ သီချင်းဆို၍ငိုရသည်၊ ချစ်ပါသည်ဆိုသော် လည်း၊ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ သွေးနဲ့ချွေးနဲ့ရင်းသည့်မြေ၊ ရင်မှာပျိုးသောပန်း၊ မိရွှေမာ၊ မောင်ချစ်နှမချစ်၊ မိုးကျော်သူ၊ ရန်ကုန်သားနဲ့မန္တလေးသူ၊ ချစ်သူပေးသောတေးတစ်ပုဒ်၊ စိမ်းနှမစန္ဒာ၊ လျော်ကြေးဖူးစာ၊ ညီမအတွက် ပုံတသွယ်၊ ပန်းကလေးများမနွမ်းစေချင်၊ မောင်ခေါ်ရာ လိုက်တော့မယ်၊ သူတို့ဖို့လည်းပိုချစ်ပါ၊ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၊ မြခြူသံ၊ လျှို့ဝှက်မေတ္တာ၊ ပေါင်း၍နုတ်၍မရသော မေတ္တာ၊ တေးဆိုလို့ချစ်ပါ့မယ်၊ ရွှေလက်ဖြင့်ခေါ်လည်းမလာ၊ အချစ်၏ကျေးကျွန်များ၊ တက်ခါး နဲ့ဇာနည်၊ မျက်နှာတစ်ခြမ်းအိုးမဲနဲ့၊ အရှိုက်၊ ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့မျက်ရည် စသည့် ဇာတ်ကား များဖြစ်သည်။
မြတ်လေးသည် ၁၉၆၂ တွင် ကမ္ဘာ့လူငယ်ပွဲတော်တက်ရန် တရုတ်ပြည်မန်ချူးရီးယား၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ ဆိုက်ဗေးရီးယားမှ တစ်ဆင့် ဖင်လန်နိုင်ငံ ဟယ်ဆင်လီးမြို့သို့ သွားရောက်သည်။ ထိုစဉ်အခွင့်ကြုံ၍ ကမ္ဘာ့ရုပ်ရှင်ပညာရုပ်များကို ဝါရင့်ရုပ်ရှင်အတတ်ပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံသို့ရောက်ရှိစဉ် ကမ္ဘာကျော် ‘စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး’ ဇာတ်ကားရိုက်ကူးသူ ဒါရိုက်တာကြီး ဘောင်ဒါချတ်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး ရုပ်ရှင်ပညာအကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
မြတ်လေးသည် Method Acting စာအုပ်ကို ကိုယ်တိုင်ရေးသားပြီးကိုယ်တိုင်လည်း သင်တန်းဖွင့်လှစ်ပို့ချသည်။
သို့ကလို စွယ်စုံရ အနုပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သော စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ၊ ဇာတ်ညွန်း ရေးဆရာ၊ မင်းသား၊ ဂီတစာဆို၊ အဆိုတော် ထပ်ဆင့်အကယ်ဒမီ မြတ်လေးသည် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်၌ ဇနီး ဒေါ်မြင့်မြင့် (ဘီအေ၊ ဘီအီးဒီ) နှင့် သားအောင်မြတ်မိုး၊ သမီးသွယ်သွယ်မြတ်၊ သားအောင် မြတ်မျိုးတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ <ref>မိုးမခ</ref>
ငယ်နာမည် မောင်လေး၊ အဖေဦးဘရှင်၊ အမေ ဒေါ်ပိုး။ မွေးရက်က ၁၂၉၀၊ ဝါခေါင်လ။ ဇာတိက ရန်ကုန်တဖက်ကမ်း ခနောင်တို။ မွေး ချင်းငါးယောက်ရှိတဲ့ အထဲက စတုတ္ထ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းပညာရေး ထဲမှာ ဦးကုဏ္ဍလကျောင်းမှာ စာသင်ရတယ်။ လေးတန်းအထိ။ လေးတန်းဖြေတော့ ရန်ကုန်ဘက်ကမ်းကိုကူးပြီး အင်္ဂလိပ်အစိုးရ ကျောင်းမှာ ဖြေရတယ်။ အင်္ဂလိပ်အစိုးလက်ထက်ပေါ့။ လေးတန်းမ အောင်ဘူး။ ဒါနဲ့ကျောင်းထွက်လိုက်တယ်။ တနှစ်လောက်ကြာတော့ ကျောင်းပြန်တက်တယ်။ ၁၁ နှစ်သားလောက် ရှိပြီ။ မြူနီစပါယ် ရွေး ကောက်ပွဲ သပိတ်ဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ ပြန်တက်တဲ့လေးတန်းလဲ မအောင်ပြန်ဘူး။ ဆိပ်ကြီးက ဆရာ ကြီး ဦးဘအေးဆီမှာ အင်္ဂလိပ်စာ သီးခြားသင်တယ်။ Reader (1) (2) (3) (4) လောက်အရောက်မှာ အဖေက စတီးဘရားသား စာရေးကြီးဆိုတော့ ငပုတောကို ပြောင်းရတာနဲ့ လိုက်သွားရတယ်။ တစ်နှစ်လောက်ကြာတော့ ခနောင်တိုကို ပြန်လာရတယ်။ စာပြန်သင် တယ်။ ရွာကိုလာတဲ့ ဇာတ်ပွဲတွေ ရွှေကျီးညိုတို့၊ နေ့ရောညရော အ ရောင်မမှိန်အောင်ငြိမ်း၊ တက်ခေတ်စိန်၊ ဦးအောင်မောင်း၊ သူရဲလေး အောင်စိန်၊ ဂရိတ်ဖိုးစိန် စသဖြင့် အကုန်ကြည့်တာပဲ။
အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ စစ်ပြီးခေတ်သီချင်းတွေ ကြိုက်လာတယ်။ အိပ်ပြီလားကွယ့် ဖြူပြာ၊ မူယာ၊ လွမ်းမိုးစွေ။ အဲဒီမှာ ဘာထပ်နွယ်လဲဆိုတော့ အမတဝမ်းကွဲရဲ့ ခင်ပွန်းက တယောဝိဇ္ဇာကိုအေး၊ သူက ဥဩဘသောင်ရဲ့လက်သုံး၊ ဂီတာဦးစိမ်းမောင် လက် သုံးပေါ့၊ သူတို့တွေ တီးကြဆိုကြတာတွေနဲ့ ယဉ်ပါးခဲ့ရတယ်။ ကက္ကရ ရွှေစည်၊ နဂါးနီ၊ ဘိုးဘိုးအောင်၊ ဒေါ်ကြည်အောင်ရဲ့ သီချင်းတွေ၊ စိန်ပါတီရဲ့ သီချင်းတွေ အစုံပဲ။ နားထောင်ရာကနေ စိတ်ဝင်စားပြီး အမေ ဒေါ်သိန်းကြည်ဆီမှာ စည်းဝါး၊ အဆိုသင်တယ်။
အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ပါတ်သက်လို့ အခု C.T.O ချစ်သိန်းဦးရဲ့ ဦးလေး ဦးစံရင်ဆိုတဲ့လူ၊ သူ့ဆီမှာ လခပေးပြီး အင်္ဂလိပ်စာသင်တယ်၊ ခနောင် တိုက ဗ့လ့စ စာကြည့်တိုက် မှာ စာကြည့်တိုက်လက်ထောက် လုပ်ခဲ့တယ်။ အဲဒီတုန်းက ဗ့လ့စ ဥက္ကဋ္ဌက ဦးဘဂျမ်းဇနီးက ဒေါ်ခင်ရီ။ ဗ့လ့စ ဌာနချုပ်လဲရောက်၊ အဲဒီမှာ သခင်ဝတင်တို့ကို တွေ့ရတယ်။ စကားပြောကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေကို သဘောကျပြီး တရားပွဲတွေနားထောင်ဖူးတယ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းရဲ့ ရွှေတိဂုံအလယ်ပဉ္စယံ တရားပွဲဆိုရင် အဲဒီခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မလှမ်းမကမ်း က နားထောင်ဖူးတယ်။ အောင်ဆန်းအက်တလီစာချုပ်ချုပ်ပြီး မြို့တော်ခန်းမမှာ တရားပွဲလုပ်တော့ ပန်းခြံထောင့်မှာရပ်ပြီး နားထောင်ရ တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကို ကြည်ညိုလေးစားလွန်းလို့ ဗိုလ်ချုပ်သွားလေရာ နောက်ကလိုက်ကြည့်တဲ့အထိပဲ။
ဗိုလ်ချုပ်တို့ကျဆုံးတဲ့နေ့က ရွာကလူငယ်တွေနဲ့ အတွင်းဝန်ရုံးကို လာကြည့်ရင်း ဗိုလ်ချုပ်တို့ ရုပ်ကလာပ်တွေထားတဲ့ ဂျူဗလီဟော ကိုလာတယ်။ လာရင်းနဲ့ အိမ်ကိုမပြန်တော့ဘူး။ ဗလစ က တာဝန်ပေးတဲ့ ဈာပနကိစ္စတွေ လုပ်ခဲ့ရတယ်။ ပြောရရင်တော့ မောင်အောင်ဆန်းက ကျုပ်ကလေးပါလို့ပြောတဲ့ ဒေါက်တာဘမော်တရားပွဲက ရေကျော်မောင်အေးရှေ့မှာ နားထောင်ရသေးတယ်။ တောင်ညွန့်မှာ ရေပက်ခံပွဲတက်တဲ့ နာဆာ၊ နေရူး၊ ဆူကာနိုတို့ကို မြင်ဖူးချင်လို့ သွားတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းကို စတာလင် ငြိမ်းရေးဆုလာပေးတဲ့ ဆိုဗီယက်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး တီကိုးနော့ဗ်ရဲ့ တရားပွဲတွေ လျှောက်နားထောင်တာပဲ။
ဒလမြို့ သန်းခေါင်စာရင်းရုံး၌ အောက်တန်းစာရေးလေးဘဝမှာ ရန်ကုန် ပန်းဆိုးတန်း ရာရှင်ရုံးရောက်လာသည်။
လခ ၉၆ ကျပ် စာဖတ်ဝါသနာပါခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် စာယဉ်ကျေးမှုမှအစ တေးဝါသနာထုံမှု အဆုံး၊ အနုပညာလောကမှ လူအားလုံး နှင့်နေရလျှင် ပျော်နေတတ်သူဖြစ်သည်။ စစ်ပြီးခေတ်၊ ရေဒီယိုအသံရှင်များတွင် တက္ကသိုမြကြီးကို သူသဘောကျသည်။ တက္ကသိုလ်စိုး၊ တက္ကသိုလ်မြကြီးတို့နှင့် အမြဲတွေ့နေကျဖြစ်သည်။ ကိုမြကြီးရဲ့ လေယူလေသိမ်း ဆိုဟန်များကို အမြဲဂရုထားသူဖြစ်၍ ကိုမြကြီးရဲ့ အကြိုက်တေးသွားများကို တစွန်းတစ ဖန်တီးပေးနိုင်သူအဖြစ် ထင်ပေါ်လာသည်။ သီချင်းကို ကဗျာဟန်၊ စကားပြောဟန်၊ နဘေ ဟန်များစ၍ တီထွင်သူဟု တချို့က ဆိုသည်။ ကဗျာချစ်သူ မြတ်လေးသီချင်းများက “နဘေ” ခေတ်ကို လှုပ်ခါစေသည်။ လေးထပ်၊ ငါးထပ်နဘေများ သူ့တေးများတွင် တွေ့ရပေမည်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၊ အချုပ်တန်းဆရာဖေ၊ ဦးပုညတို့အား အမြဲတစေ ရိုသေသောသူ ဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လေးဆယ်မှ သူ့တေးစာများကို လေ့လာလျှင်သိမည်။ တခါတရံ သီချင်းစုံရေးတတ်သော ရွှေပြည်အေး၊ ကမ္ဘာတူရိယာ ပစ္စည်းစုံမြန်မာ တေးနှင့်ဟပ်အောင် ဖန်တီးသော မြို့မငြိမ်း၊ မြန်မာအကသီချင်းစုံ တံခွန်ထူ သူမတူ အောင် ရေးတတ်သော နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင်အကြောင်းများကို ပလက်ဖောင်းတွင်သော်လည်းကောင်း၊ စင်မြင့်ပေါ်တွင်သော် လည်းကောင်း ပြောကြား၊ ဟောကြားခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။)
အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာဝတ္ထုတွေဖတ်နေပြီး အဘိုးကတော့ စာဟောဆရာ ဦးပြား၊ ဗန်းမော်တင်အောင်က ပန်းဆိုးတန်းက ဗိုလ်သိန်း အောင်ဆီ ခဏခဏလာတယ်။ ဝတ္ထုတွေက ရဲခေါင်ရေးတဲ့ ညောင်ရွက်လေချီ၊ လင်းယုန်နီ၊ ဒဂုန်တာရာ၊ တင့်တယ်။ စာဖတ်ရင်းနဲ့ စာပေနယ်ကလူတွေနဲ့ နီးစပ်လာတယ်။ ၃၉ လမ်းလား လမ်း ၄၀ လားမသိဘူး။ ဗန်းမော်တင်အောင်တို့ လင်းယုန်တိုက်ရှိတယ်။
အဲဒီလမ်းမှာ ကဗျာဆရာတွေ၊ စာရေးဆရာတွေ စုစည်းမိကြတယ်။ ထွဏ်းနေနွယ်၊ ဒေါင်းနွယ်ဆွေ၊ နေသွေးနီစတဲ့ လူတွေ ကဗျာ ဆရာတွေနဲ့ ရင်းနှီးလာတာပေါ့၊ ဒီလိုနဲ့ မခင်နှင်းဆီသီချင်းတွေ ရေးဖြစ်လာတယ်။ ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်ရေး သီချင်းတွေ၊ ငြိမ်းချမ်း ရေးသီချင်းတွေ ဆိုပါတော့။ နောက် ရုပ်ရှင်စရိုက်ဖြစ်တယ်။ ပထမ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး”၊ ဒုတိယ “အမုန်း၏ နောက်ဝယ်”၊ တတိယ “ပန်းတိုင်းပွင့်ပါစေ”၊ စတုတ္ထ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” အဲဒီလေးကားရိုက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံခြားကိုသွားဖြစ်တယ်။ ဆိုဗီယက် မော်စကို၊ တရုတ်ပြည်တို့ပေါ့လေ။ အဲဒီရောက်တော့ နိုင်ငံခြားက စာရေးဆရာတွေ ဟောတာပြောတာတွေပါ နားထောင်ရတယ်။ ပိုင် အိုနီးယားပဲလေ့စ်မှာ ကဗျာဆရာ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ကဗျာရွတ်တာအကြိုက်ဆုံးပဲ။ ယက်ဖ်တူရှင်ကို ငယ်ငယ်ကလူချော။
မော့စ်ဖလင်လေ့လာဖူးတယ်။ War & Peace ရိုက်တဲ့ ဒါရိုက်တာနဲ့ ရင်းနှီးခဲ့တယ်။ “ပင်လုံထိပ်ထားဦး” ကားဆိုရင် မော့စ်ဖလင်နဲ့ တရုတ်မြန်မာ လေ့လာရေးအဖွဲ့ကို (၃) လကြာပေးခဲ့ဖူးတယ်။ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်းရဲ့ ဓာတ်ပုံ (၁၂) ပုံ ကိုယ့်စရိတ်နဲ့ ကိုယ်ကူးပြီး ဆိုဗီယက်ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အင်ဒရီယက်ဖ်ကို ပေးခဲ့တယ်။ တရုတ်ပြည် ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ကိုလည်း ပေးခဲ့တယ်။ ကမ္ဘာကျော် ဒါရိုက်တာ ဘာတိုလူချီနဲ့ ဆုံခဲ့တယ်။
ယူဂျီဂါဂါရင်ကို နောက်အာကာသတက်တဲ့ အာကာသယာဉ်မှူး နီကိုလိုင်နဲ့ ပါကော့ဗစ်ချ်တို့နဲ့အတူ ကရင်မလင်နန်းတော် လီနင်ဂူပေါ်မှာ ဂုဏ်ပြုအခမ်းအနား တက်ရတယ်။ ဝူးမင်းသည် အတ်ချ်မင်းကားနဲ့ ဧည့်ခံတယ်။ ယူနန်သံမဏိသူရဲကောင်းမင်းသားပါတဲ့ ရိုက်ကွင်း တွေကို တရုတ်ပြည်ရောက်တုန်း လိုက်ပြတယ်။ ဆံဖြူမယ် ရုပ်ရှင်မင်းသမီးနဲ့ ရုပ်ရှင်အကြောင်း ဆွေးနွေးဖြစ်သေးတယ်။
မော်စကိုပြန်လာပြီးတော့ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ၊ ပန်းပန်လျက်ပါ၊ ချွေးနဲ့သွေးနဲ့ ရင်းသည့်မြေ ကားတွေရိုက်ဖြစ်တယ်။ “ငို၍ရယ်၍မရသော မျက်နှာ”၊ “ချစ်သူကလ ကိုယ်ကည”၊ “သူများရယ်ဖို့ ကိုယ်ငိုမယ်”၊ “ရွှေပန်းကန်ပေါ်ကျတဲ့ မျက်ရည်”၊ “ပုဂံအလှရှာပုံတော်”၊ “စက္ကူ လှေကလေးများ”၊ “မျက်စပစ်၍ ခေါင်းခါသည်”၊ ကားတွေရိုက်တယ်။ ဒီကနေ့အထိ ဆိုပါတော့၊ ကားတွေလဲ အခိုးခံရ၊ ပျောက်နဲ့ လက် ထဲမှာ သိပ်မရှိတော့ဘူး။ သူ၏ တေးများကို စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာများသည် ယနေ့အထိ အသိအမှတ်ပြုပြောဆိုနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ သူ၏ ပင်လုံထိပ်ထားဦးမှ သီချင်းတပုဒ်အား အလျဉ်းသင့်၍ ဖော်ပြလိုက်ရပါကြောင်း
(၁)
မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။
စည်းရွှေကာ၍
လေသာလျှော့ဖြေ၊
ထုံးနေကျစ်လျစ်၊
စံရွှေရစ်ဝါ၊
ဖြူပြာပြာ၊ မာယာတော်နန်း၊
မော်ကြငှန်းမှာ၊ စံမြန်းမော်ကြွား၊
ပျော်နေသလား၊ လှထိပ်ထားရေ။
လူသားသစ္စာ၊ အဘိဓမ္မာလို၊
သိပါလိုလျှင်၊ တံစဉ်နှင့်တူ၊
ဆွဲကိုင်ထူသည့်၊ တောင်သူလုပ်သား၊
လူတန်းစားထဲ၊ ကျော်လွှားသက်တန့်၊
အသာငုံ့၍ မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။
မြေပြန့်ဆီသာ ဆင်းခဲ့ပါ။
(၂)
ဆရာမြတ်လေးနှင့် ကျနော်တို့ စကားပြောဖြစ်ကြသည်။ အသက်အရွယ်အားဖြင့် ကွာလှသော်လည်း သူနှင့်စကားပြောလျှင် အဲဒီ အသက်အရွယ်တွေ ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာဆိုတာတွေ ပျောက်ကုန်သည်။ သူ အိမ်ထောင်ကျတာ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မှာ ဟူသော စကားလည်းပါသည်။ သူ့မိသားစုအကြောင်းနှင့် မခင်နှင်းဆီကိစ္စတော့ ဆရာမြတ်လေးက သိပ်မပြော။ ရုပ်ရှင်ကိစ္စပြောလျှင် မြတ်လေးဆိုသော အမည်နာမပျောက်သွားပြီး သီဝရီတွေ၊ ဇာတ်လမ်း ဇာတ်ကွက်တွေ၊ နိုင်ငံတကာကိစ္စတွေ ကြားရသည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် သူ၏ပြဇာတ် “ဆံမြိတ်လည်းပြေ၊ ပန်းလည်းကြွေ” ကို စောစောစီးစီးမပြ၍ ဆရာဇော်ဂျီနှင့် ဆရာမင်းသုဝဏ်က အပြစ်တင်သတဲ့။ ကျနော်မသိဘူး ဆရာ၊ ကိုဘကောင်းတို့ အစီအစဉ်ဆွဲတာဟု ပြောရသည်ဆိုသည်။ “ညီမလေး မာစေ” ပြဇာတ် တင်တော့လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိ (ဟောင်း) နှင့် စာရေးဆရာ သိန်းဖေမြင့် (ကွယ်လွန်) တို့က ဇာတ်ခုံနောက်မိုက်နှင့် စကားပြောနေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး နောက်ဘေးထရံခွကြည့်သတဲ့။ ဆရာကြီးတွေ၊ လူကြီးတွေက စိတ်ဝင်စားကြသည်။ သူ၏ လူငယ်ဘဝ အနုပညာဖြတ်သန်းမှုမှာ အားကျမက်မောစရာ ကောင်းလှသည်။ သူ၏ “သီချင်းဆို၍ ငိုရသည်” ဇာတ်ကား (မြင်ကွင်းကျယ်) ဇာတ်သိမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက်ဂျာမဏီသတင်းစာတွေက ရေးကြသည့်သတင်းလည်း ငယ်စဉ်ကတည်းက ကြားခဲ့ဖူးသည်။
မြတ်လေးဟုဆိုလျှင် သူ၏ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ ဒါရိုက်တာ၊ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ အဆိုတော်၊ သီချင်းရေးဆရာ ရုပ်ပုံလွှာပေါင်း များစွာက ခံစားမှုထဲ၌ လှပစွာ တောက်လောင်လာသည်။ အနုပညာသမားတယောက်၏ ဘဝကိုမြင်လာရသည်။ အနုပညာနယ်ပယ်၌ မြတ်လေးသည် မိမိကိုယ်မိမိ မှည့်ခေါ်သောနာမည် မဟုတ်တော့။ ပြည်သူက အသိအမှတ်ပြုထားသော မြန်မာအနုပညာရှင်တဦးအဖြစ် သူ့အနုပညာများက တည်ဆောက်ထားနိုင်ခဲ့ပြီ။<ref>ပိတောက်ပွင့်သစ် စာပေအနုပညာမဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၂၆၊ စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၉ </ref><ref>သမိန်ကောင်း “ဒါရိုက်တာမင်းသား အကယ်ဒမီမြတ်လေး” ငွေတာရီ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၁၂၃ (၁၉၇၀ စက်တင်ဘာ) စာ ၁၇၃ - ၁၇၇။</ref>
<ref>ခင်မျိုးသန့် (ပြန်/ဆက်) “မြတ်လေးအကယ်ဒမီ” (၁၉၂၈-၂၀၀၀) မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းအနှစ်ချုပ် ၂၀၀၁ စာ ၂၂၉ - ၂၃၁။</ref>
<ref>မိုးမြင့်ဦး “မြတ်လေး” မိုးဂျာနယ် ၁၉၉၈ ၊ ဧပြီ၊ စာ ၁၅၄-၁၆၀။</ref>
<ref>ပန်းတောက်ပွင့်သစ် အမှတ် (၂၆) ၂၀၀၉ စက်တင်ဘာလ။</ref>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
{{Lifetime|၁၉၃၂|၂၀၀၀}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား အဆိုတော်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
9scm5c3ddhc0bw51lrdu1yaytmxgreh
ကကတိုး
0
19153
756690
208448
2022-08-29T05:16:01Z
ကိုဇင်မင်းဖြိုး
103712
/* ကကတိုး */
wikitext
text/x-wiki
{{wiktionary}}
==ကကတိုး==
ကကတိုးငါးသည် နှုတ်ခမ်းမွေးပါသော ငွေရောင်တောက်သည့် ရေချိုငါးငယ်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ငါးနုသန်း ဟုလည်း ခေါ်ဆိုသည်။
==ကိုးကား==
<references/>
[[Category:ငါး]]
iblc1n5aac1zs8u6i3utxc7rfnj3cej
756692
756690
2022-08-29T05:21:24Z
Dr Lotus Black
31011
[[Special:Contributions/ကိုဇင်မင်းဖြိုး|ကိုဇင်မင်းဖြိုး]] ([[User talk:ကိုဇင်မင်းဖြိုး|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:MyNLP|MyNLP]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{wiktionary}}
==ကကတိုး==
ကကတိုးငါးသည် နှုတ်ခမ်းမွေးပါသော ငွေရောင်တောက်သည့် ရေချိုငါးငယ်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ တနည်းအားဖြင့် ငါးနုသန်း ဟုလည်း ခေါ်ဆိုသည်။
Part of Speech ( ဝါစင်္က−၉ပါး) တွင် − အများသုံးနာမ် (common noun) ဖြစ်သည်။
==ကိုးကား==
<references/>
[[Category:ငါး]]
tiu7t8nyv3grtijuveb9ud2dm1c8i8e
အမျိုးသမီးဝါဒ
0
23872
756655
727728
2022-08-28T23:02:54Z
Kwamikagami
13796
wikitext
text/x-wiki
{{unreferenced|date=29 Aug 2021}}
[[Image:Femen 1.jpg|thumb|250 px|သာတူညီမျှ အမျိုးသမီးဝါဒ]]
[[Image:8marchrallydhaka (55).JPG|thumb|250 px|left|နိုင်ငံတကာ အမျိုးသမီးများနေ့အတွက် [[ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ]] ဒါကာမြို့တွင် စုဝေးချီတက်နေကြစဉ် မတ်လ ၈၊ ၂၀၀၅]]
[[File:Feminism symbol.svg|thumb]]
သာတူညီမျှ အမျိုးသမီးဝါဒ(feminism) ဆိုသည်မှာ အမျိုးသမီတို့၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ၊ လူမှုရေး ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင် သာတူညီမျှ ရပိုင်ခွင့် နှင့် ပတ်သက်၍ ဖွင့်ဆိုခြင်း၊ ဖော်ထုတ်ခြင်း နှင့် ကာကွယ်ခြင်းတို့ အတွက် ရည်ရွယ်ပြုလုပ်သော လှုပ်ရှားမှုများကို စုပေါင်းခေါ်ဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုဝါဒသည် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေး ဖော်ထုတ်သူများ၏ သဘောတရားနှင့် အချို့နေရာများတွင် တူညီနေသည်။ သာတူညီမျှ အမျိုးသမီး ဝါဒမှာ အမျိုးသမီးတို့နှင့် သက်ဆိုင်သော ကိစ္စရပ်များကို ဦးတည်ချက်ထား လုပ်ဆောင်ကြသည်။ အချို့သော သာတူညီမျှ အမျိုးသမီးဝါဒီများမှာ ကျား/မ သာတူညီမျှ ဖြစ်ရေး ကို ဦးတည်ကြသဖြင့် ယောက်ျားတို့အတွက် သာတူညီမျှ အခွင့်အရေးရရှိခြင်းသည်လည်း ထိုဝါဒ၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆွေးနွေးငြင်းဆိုကြသည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော လိင်ခွဲခြား ဆက်ဆံခြင်း နှင့် အမျိုးသား အမျိုးသမီး ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းတို့သည်လည်း ယောက်ျားထုကို အကျိုးယုတ်စေနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။
၁၉၆၀ပြည့်နှစ်များတွင် အမျိုးသမီးစာရေးဆရာတစုမှ စတင်လှုံ့ဆော်ခဲ့သော “မ”ဝါဒအတွေးအခေါ်သည် ၁၉၇၀ပြည့်နှစ်များတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများတွင် အမျိုးသမီးရေးရာလှုပ်ရှားမှုများဖြစ်လာခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးအရသက်ရောက်မှုများရှိလာခဲ့သည်။ အမျိုးသမီးစာရေးဆရာများက ထောက်ပြကြသည်မှာ အမျိုးသမီးများသည် လုပ်ငန်းခွင်များ၌ အမျိုးသားများလောက် လုပ်အားခများမရရှိပဲ ရာထူးတက်လျှင်လည်း အမျိုးသားများကသာတက်ပြီး အမျိုးသမီးများမှာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာများပါ စော်ကားမှုများခံနေရပြီး ချေးငွေများနှင့် အာမခံများလျှောက်ထားရာတွင်ပါ ငြင်းပယ်ခံနေရပြီး အမျိုးသားများနှင့် ယှဉ်လျှင် ဒုတိယတန်းစားနိုင်ငံသားအဆင့်သာရှိသည်ဟု ပြောဆိုကြသည်။ အဓိကပြဿနာမှာ ဇီဝဗေဒအရကွဲပြားမှုအရ ခွဲခြားခံရမှုထက် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာခံယူမှု အပိုင်းပြဿနာသာဖြစ်ပြီး အစဉ်အလာအရ ယောက်ျားလေးဟူသည်မှာ ကြံ့ခိုင်တောင့်တင်းပြီး လွှမ်းမိုးခြယ်လှယ်နိုင်သောစရိုက်ရှိရမည် တုံးတိုက်တိုက် ကျားကိုက်ကိုက်ရှိကာ “ယောက်ျားဆန်” ရမည်ဟူ၍ ဝိုင်းဝန်းသတ်မှတ်ကြပြီး မိန်းကလေးမှာမူ နူးညံ့သိမ်မွေ့ကာ၊မိမိကိုယ်ကိုယ်ပင်မသေချာဖြစ်နေပြီး နွဲ့နွဲ့နှောင်းနှောင်းရှိသော “မိန်းမဆန်” ရမည်ဟူ၍ သတ်မှတ်ကြခြင်းသည်သာဖြစ်သည်ဟု ဆို၏။ ထိုကဲ့သို့ကျားသတ္တဝါများကြီးစိုးသောလူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် ဤသို့ဖိအားပေးကာ ကျားစိတ်ဓာတ်၊မ စိတ်ဓာတ်ဟူ၍ ခွဲခြားသွပ်သွင်းခံရ၍သာ မိန်းမများမစွမ်းသာဟု အထင်ခံနေရခြင်းဖြစ်ပြီး ဤအခြေအနေနှင့် အတွေးအခေါ်တို့သွပ်သွင်းပုံကို မျိုးဆက်သစ်များတွင် ပုံစံပြောင်းလိုက်နိုင်ပါက ယောက်ျားလေးများ ပိုမိုသဘောထားပျော့ပျောင်းလာပြီး မိန်းကလေးများကလည်း ရဲရဲတင်းတင်းဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုယ် ယုံကြည်မှုတိုးလာမည်ဟု “မ” ဝါဒီများကဆို၏။
ဤသို့“မ”ဝါဒီများ စည်းရုံးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် လုပ်ငန်းခွင်များတွင် တဖြည်းဖြည်းယောက်ျားများနှင့် တန်းတူအခွင့်အရေးရရှိလာပြီး အလုပ်ရှင်များကလည်း အမျိုးသားထက် အမျိုးသမီးကို ခန့်ထားခြင်းများပြုလုပ်လာခဲ့သည်။ လုပ်ငန်းခွင်စီမန်ခန့်ခွဲမှုရာထူးများတွင်လည်း အမျိုးသမီးများ ထိပ်ပိုင်းနေရာများကိုရရှိလာခဲ့သည်။ မိန်းမများကလုပ်ငန်းခွင်ဝင်ပြီး အမျိုးသားများက အိမ်ရှင်မတာဝန်ယူ၍ ကလေးထိန်းရခြင်းများမှာလည်း အဆန်းမဟုတ်တော့ပဲဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်၌လည်း အမျိုးသမီးများက မဲပေးခွင့်ကို အသုံးချ၍ နိုင်ငံရေး၌ လွှမ်းမိုးမှု၊သက်ရောက်မှုများရှိကြောင်းကိုပြလာနိုင်ကြသည်။ ရလဒ်အားဖြင့် မဲဆွယ်သူများကလည်း အမျိုးသမီးမဲများရရှိရေးအတွက် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးကိစ္စများကို လျှစ်လျှရှုထား၍မရပဲ ထည့်သွင်းပြောဆိုလာရသည်။ အမေရိကတွင် အစဉ်အလာအားဖြင့် ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲ၍ရှေးဆန်မည်ဟုယူဆရသောအမျိုးသမီးများက သူတို့၏အခွင့်အရေးကို တိုးမပေးပဲကန့်သတ်မည့် ရှေးရိုးစွဲ ရီပတ်ဘလီကန်များထက် ဒီမိုကရက်များကိုမဲပေးကြသည်မှာလည်း နိုင်ငံရေးလောကတွင် အမျိုးသမီးများအရေးပါမှုကိုပြသနေပါသည်။
[[Category:အမျိုးသမီးဝါဒ]]
g699718jyuq8jiq8oilhqa442u56tim
အောင်ဆန်းစုကြည်
0
29626
756603
756601
2022-08-28T12:00:54Z
CommonsDelinker
115
Removing [[:c:File:Aung_San_and_family.jpg|Aung_San_and_family.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Aung San and family.jpg|]].
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix = [[ဒေါ်]]
|name = အောင်ဆန်းစုကြည်
|native_name =
|native_name_lang =
|honorific-suffix = [[Order of Australia|AC]]
|image = Remise du Prix Sakharov à Aung San Suu Kyi Strasbourg 22 octobre 2013-18.jpg
| office = [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]]
| president = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]]
| term_start = ၆ ဧပြီ ၂၀၁၆
| term_end = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁
| predecessor = ဦး[[သိန်းစိန်]] (ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်)
| successor = [[မင်းအောင်လှိုင်]] ([[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ|စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] အဖြစ်)
|office1 = ၂၀ ဦးမြောက် [[နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး|နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး]]
| president1 = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]]
|term_start1 =၃၀ မတ် ၂၀၁၆
|term_end1 = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁
|predecessor1 = [[ဝဏ္ဏမောင်လွင်|ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်]]
|successor1 = [[ဝဏ္ဏမောင်လွင်|ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်]]
|office2 = [[သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး
|president2 = ဦး[[ထင်ကျော်]]<br />ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] ''(ယာယီ)''<br />ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]]
|term_start2= ၃၀ မတ် ၂၀၁၆
|term_end2 = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁
|predecessor2 = [[သိန်းညွန့်|ဦးသိန်းညွန့်]]<br>[[စိုးမောင်|ဦးစိုးမောင်]]<br>[[စိုးသိန်း|ဦးစိုးသိန်း]]<br>[[အောင်မင်း|ဦးအောင်မင်း]]<br>[[လှထွန်း|ဦးလှထွန်း]]
|office3 = [[ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး
|president3 = ဦး[[ထင်ကျော်]]
|term_start3 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆
|term_end3 = ၅ ဧပြီ ၂၀၁၆
| predecessor3 = [[ခင်စန်းရီ၊ ဒေါ်|ဒေါ်ခင်စန်းရီ]]
| successor3 = [[မျိုးသိမ်းကြီး|ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီး]]
|office4 = [[လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန]] ဝန်ကြီး
|president4 = ဦး[[ထင်ကျော်]]
|term_start4 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆
|term_end4 = ၅ ဧပြီ ၂၀၁၆
|predecessor4 = [[ခင်မောင်စိုး၊ ဦး|ဦးခင်မောင်စိုး]] (လျှပ်စစ်စွမ်းအား)<br>[[ဇေယျာအောင်|ဦးဇေယျာအောင်]] (စွမ်းအင်)
|successor4 = ဦး[[ဖေဇင်ထွန်း]]
|office5 =
|term_start5 =
|term_end5 =
|predecessor5 =
|successor5 =
|office6 = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ဥက္ကဋ္ဌ
|term_start6 = ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁
|term_end6 =
|predecessor6 =
|successor6 =
|office7 = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး
|term_start7 = ၂၇ စက်တင်ဘာ ၁၉၈၈
|term_end7 = ၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁
|predecessor7 = ရာထူးစတင်
|successor7 = ရာထူးဖျက်သိမ်း
|office8 = [[အတိုက်အခံ (မြန်မာနိုင်ငံ)|အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်]]
|president8 = [[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]]
|term_start8 = ၂ မေ ၂၀၁၂
|term_end8 = ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆
|predecessor8 = စိုင်းလှကျော်
|successor8 =
|office9 = [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]] ကိုယ်စားလှယ်<br>[[ကော့မှူးမြို့နယ်]]
|term_start9 = ၂ မေ ၂၀၁၂
|term_end9 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၆
|predecessor9 = ဦးစိုးတင့်
|successor9 =
|majority9 = ၄၆,၇၃၀ (၇၁.၃၈%)<ref>{{cite news |url=http://news.xinhuanet.com/english/world/2012-04/02/c_131504585.htm |title=Myanmar election commission announces NLD wins overwhelmingly in by-elections |date=2 April 2012 |agency=Xinhua News Agency |accessdate=2 April 2012}}</ref>
|birth_date = {{birth date and age|df=yes|1945|6|19}}
|birth_place = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]]
|death_date =
|death_place =
|party = [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]
|spouse = [[မိုက်ကယ် အဲရစ်]]<br/>၁ ဇန်နဝါရီ ၁၉၇၂ - ၂၇ မတ် ၁၉၉၉ <small>(မိုက်ကယ်အဲရစ် ကွယ်လွန်ချိန်ထိ)</small>
|children = [[မြင့်ဆန်းအောင်၊ မောင်|မြင့်ဆန်းအောင်]]<br>[[ထိန်လင်း၊ မောင်|ထိန်လင်း]]
|relations = [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] (ဖခင်)<br/>[[ဒေါ်ခင်ကြည်]] (မိခင်)
|residence = [[ခြံအမှတ် (၅၄)၊ တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်း]]
|alma_mater = ဒေလီတက္ကသိုလ်<br> [[စိန့်ဟျူးကောလိပ်]] (အောက်စဖို့ဒ်)<br>လန်ဒန်တက္ကသိုလ်
|religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|awards = [[သိုးရော်ဖ် ရဖ်တို ဆု]]<br>[[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]]<br>[[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]<br>[[ဂျဝါဟာလာနေရူးဆု]]<br>International Simón Bolívar Prize<br>[[အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် ဆု]]<br>Bhagwan Mahavir World Peace<br>[[ကွန်ဂရက် ရွှေတံဆိပ်ဆု]]
|signature = Aung San Suu Kyi signature 2013.svg
|website = {{url|https://nld-official.org/en/|ပါတီဝက်ဘ်ဆိုဒ်}}
}}
{{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}}
{{ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အကြောင်းဆောင်းပါးများ}}
'''ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်''' သည် မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသမီး နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်၏ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ရှင် ဖြစ်သည့်အပြင်၊ သံတမန် နှင့် အမျိုးသမီးစာရေးဆရာ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ သူမသည် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ပါတီ]]၏ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်ပြီး လက်ရှိ [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] လည်း ဖြစ်သည်။<ref>7 Day Daily Newspaper ဆောင်းပါး</ref> ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်က [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|နိုင်ငံတော်အာဏာအား သိမ်းပိုက်]]ပြီးနောက် သူမအား တပ်မတော်မှ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်၍ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခဲ့သည့်အပြင် ပို့ကုန်သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှု အက်ဥပဒေတို့ဖြင့် တရားစွဲဆိုထားသည်။ <ref>[https://news.trust.org/item/20210201014444-5u7cm Myanmar military seizes power, detains elected leader Aung San Suu Kyi]</ref>
သူမသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ် ၂၁ အတွင်း ၁၅ နှစ်ကျော်ကြာ [[နေအိမ် အကျယ်ချုပ်]] ကျခံခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|၁၉၉၀ ခုနှစ် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဦးဆုံး အမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်ခွင့် ရှိခဲ့သော်လည်း စစ်အစိုးရမှ ထိုရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိအမှတ်မပြုခဲ့ပေ။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ၌ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန်တိုင်း ကော့မှူးမြို့နယ် ကိုယ်စားလှယ်အမတ်ဖြစ်လာသည်။<ref>[http://burma.irrawaddy.org/archives/8034 ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အနိုင်ရ၊ အန်အယ်လ်ဒီ အများစုနိုင်ရန် မျှော်လင့်]</ref>
သူမသည် ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် [[သိုးရော်ဖ် ရွပ်ဖ်တို ဆု|ရွပ်ဖ်တိုဆု]] နှင့် လွတ်လပ်စွာစဉ်းစားတွေးခေါ်မှုအတွက် ပေးအပ်သော [[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]] တို့ကို ချီးမြှင့်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး၊ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်သည့် စစ်အစိုးရ လက်အောက်တွင် အကြမ်းမဖက်ပဲ ငြိမ်းချမ်းစွာ တိုက်ပွဲဝင်မှုကြောင့် ၁၉၉၁ ခုနှစ်၌ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ကိုလည်း ရရှိခဲ့သူဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာကျော် ဖော့ဘ်စ် (Forbes)မဂ္ဂဇင်းမှ ရွေးချယ်သည့် ကမ္ဘာ့ဩဇာအရှိဆုံးအမျိုးသမီးများ ၁၀၀ စာရင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နံပါတ် ၁၉ တွင် ဖော်ပြခံခဲ့ရဘူးသည်။<ref>[http://burma.irrawaddy.org/archives/18366 Forbes ၏ ဩဇာကြီးသူစာရင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါဝင်]</ref>
==အမည်==
အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုသည့် အမည်သည် ဖခင်ဖြစ်သူ [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] အမည်မှ ဆင်းသက်လာသည့် "အောင်ဆန်း"၊ ဖခင်ဘက်မှ အဖွားဖြစ်သူ [[ဒေါ်စု]]အမည်မှ "စု" နှင့် မိခင်ဖြစ်သူ [[ဒေါ်ခင်ကြည်]]အမည်မှ "ကြည်"တို့ဖြစ်သည်။<ref name="Nobel.org">[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-bio.html Aung San Suu Kyi – Biography]. Nobel Prize Foundation.</ref> အမည်အား မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ ဒေါ်ဟု တပ်ဆင်၍ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟု ခေါ်ဆိုလေ့ရှိပြီး၊ <ref>{{cite web | url=http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm | title=Myanmar Family Roles and Social Relationships | publisher=Government of Myanmar | accessdate=24 September 2007 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20071026184413/http://www.myanmar.gov.mm/Perspective/persp1997/9-97/fam9-97.htm | archivedate=26 October 2007 | deadurl=no }}</ref> ဒေါ်စု၊ အမေစု ဟုလည်း အများအားဖြင့် ခေါ်ဆိုလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761|title=Suu Kyi Protester Arrested|last=Min Lwin|date=28 May 2009|work=The Irrawaddy|accessdate=7 August 2011|archivedate=30 May 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090530145757/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15761}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို "အမေစု"ဟု အော်ဟစ် နှုတ်ဆက်|date=13 November 2010|work=ဧရာဝတီ|language=Burmese|accessdate=7 August 2011|archivedate=15 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101115225850/http://www.irrawaddy.org/bur/index.php/news/2010-11-12-10-25-42/4848-2010-11-13-11-54-29}}</ref> အန်တီစု နှင့် ဒေါက်တာစုကြည်၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာအဖြစ် "Ms. Suu Kyi" သို့ "Mrs. Suu Kyi"ဟုလည်း နိုင်ငံတကာ မီဒီယာများတွင် သုံးနှုံးကြသူများရှိသည်။<ref>{{cite news | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/glasgow_and_west/7923425.stm | title=City honours democracy campaigner |publisher=BBC | accessdate=7 July 2010 | date=4 March 2009}}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,2031990,00.html | work=Time (magazine) | first=Hannah | last=Beech | title=The Lady Walks Free Again | date=29 November 2010 | accessdate=16 June 2012 | archivedate=28 April 2012 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120428021911/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,2031990,00.html }}</ref>
== ငယ်စဉ်ဘဝ ==
မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]နှင့် [[မဟာသီရိသုဓမ္မ ဒေါ်ခင်ကြည်]]တို့မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ သူမ နှစ်နှစ်သမီးအရွယ်၌ ဖခင်ဖြစ်သူမှာ ဗြိတိသျှတို့ထံမှ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကိုရယူနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းနေချိန် [[လွတ်လပ်ရေးနေ့ (မြန်မာနိုင်ငံ)|၁၉၄၇ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး]]မရခင်၌ပင် [[စော၊ ဦး (ဂဠုန်)|ပြိုင်ဘက်များ၏]][[အာဇာနည်နေ့|လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း]] ခံခဲ့ရသည်။ သူမသည် မိသားစုနှင့်အတူ၊ မွေးချင်းများ ဖြစ်သော အကိုကြီး[[အောင်ဆန်းဦး]]၊ အကိုလတ်[[အောင်ဆန်းလင်း]]တို့နှင့် အတူ ရန်ကုန်မြို့ရှိ အမှတ်၂၅၊ တာဝါလိန်းလမ်း (ယခု [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းပြတိုက်]]လမ်း)နေအိမ်တွင် နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သူမသည် တတိယမြောက်သမီးဖြစ်ပြီး ညီမဖြစ်သူမှာ မွေးပြီး ၅ ရက်အကြာ၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ထိုနေအိမ်၌ပင် အကိုဖြစ်သူ [[အောင်ဆန်းလင်း]](ရှစ်နှစ်အရွယ်) သည်လည်း အလှရေကန်၌ ရေနစ်သေဆုံးခဲ့သည်။
ထိုဖြစ်ရပ် ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း ထိုနေအိမ်မှ ဗဟန်းမြို့နယ် အမှတ် ၅၄၊ တက္ကသိုလ် ရိပ်သာလမ်းရှိနေအိမ်သို့ မိသားစု ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သူမသည် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် စိန့်ဖရန်စစ်ကွန်ဗင့်ကျောင်း၌ အခြေခံပညာစတင် သင်ကြားခဲ့သည်။ <ref>Stewart (1997), p. 31</ref> ဘာသာစကား လွယ်ကူစွာသင်ယူနိုင်သူ ဖြစ်သည်။ ပညာရေးကို ၁၉၅၇ မှ ၁၉၆၀ ခုနှစ်အထိ ရန်ကုန်မြို့ အင်္ဂလိပ်မက်သဒစ်ကွန်ဗင့်ကျောင်း(အထက - ၁ ဒဂုံ)၌ ဆက်လက် တက်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>Stewart (1997), p. 32</ref>
မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ မြန်မာအစိုးရသစ်အဖွဲ့တွင် ထင်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး၊ ဝန်ကြီးချုပ်[[နု၊ ဦး|ဦးနု]]ဦးဆောင်သော ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့သည် ဒေါ်ခင်ကြည်အား ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် မေလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံ အမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ မိခင်ဖြစ်သူ အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံရပြီးနောက် မိခင်နှင့်အတူ အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့သို့ လိုက်ပါနေထိုင်ခဲ့သည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ [[ယေရှု နှင့် မေရီ ကွန်ဘင့်ကျောင်း (ဒေလီ)|ယေရှု နှင့် မေရီ ကွန်ဘင့်ကျောင်း]]တွင် ပညာဆက်လက်သင်ယူခဲ့ပြီး ဂျပန်ပန်းအလှပြင်နည်း၊ အနုပညာ နှင့် မြင်းစီးသင်ခြင်းတို့ကိုလည်း တတ်မြောက်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းများ၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတကာ သံအမတ်များ၏ သားသမီးများနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ဝန်ကြီးချုပ် [[နေရူး ဂျဝါဟာလာ|ပဏ္ဍစ်နေရူး]]၏ မြေး၊ [[အင်ဒီရာ ပရိယာဒါရှီနီ ဂန္ဒီ|အင်ဒီရာဂန္ဒီ]]၏ သားဖြစ်သူ ဆန်ဂျေးတို နှင့်လည်း ရင်းနှီးတွေ့ဆုံလေ့ရှိခဲ့သည်။ အဆင့်အမြင့်ဆုံး အိန္ဒိယအရာရှိကြီးများအတွက် သတ်မှတ်ထားသော အိမ်မျိုးဖြစ်သည့် နံပါတ် (၂၄) အက္ကဘာလမ်း ရှိ နေအိမ်တွင်လည်း စန္ဒရား ဆက်လက်သင်ယူခဲ့သည်။ ထိုနေအိမ်ကို အိန္ဒိယအစိုးရမှ ဒေါ်ခင်ကြည်ကို အထူးလေးစားသောအားဖြင့် နေထိုင်ခွင့်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
== ပညာရေး ==
သူမသည် ၁၉၆၂ မှ ၁၉၆၃တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဒေလီတက္ကသိုလ် [[လေဒီရှယ်ရီရမ်ကောလိပ်]]၌ [[နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်]]ကို ဆည်းပူးခဲ့သည်။ ၁၉၆၄ မှ ၁၉၆၇တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ [[အောက်စ်ဖိုဒ် တက္ကသိုလ်|အောက်စဖို့တက္ကသိုလ်]]၏ [[စိန့်ဟျူးကောလိပ်]] ဒဿနဗေဒ၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံနှင့် စီးပွားရေးပညာရပ်များကို လေ့လာဆည်းပူးခဲ့ပြီး၊ ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူးဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ခုနှစ်တွင် လန်ဒန်တက္ကသိုလ်အရှေ့တိုင်းနှင့် အာဖရိကလေ့လာရေးဌာန၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဌာန၌ သုတေသနလက်ထောက်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေချိန် [[မိုက်ကယ်အဲရစ်]]အား တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ [[သန်းအေး၊ ဒေါ်|အဆိုတော် ဘိလပ်ပြန်သန်း]] ဟုလူသိများသော ဒေါ်သန်းအေးသည် မိဘများ၏ မိတ်ဆွေလည်းဖြစ်ပြီး၊ အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ကျောင်းသူဘဝ တစ်လျောက်လုံးတွင် ချစ်ခင်ရင်းနှီးသူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။
== သုတေသနပညာရှင် ဘဝ ==
[[Image:Michael aris.jpg|thumb|200px| ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် မုလမင်မြို့၌ မိုက်ကယ်အဲရစ် နှင့် အောင်ဆန်းစုကြည်အားတွေ့ရစဉ်]]
ဘွဲ့ရပြီးနောက် ‘စု’ သည် လပိုင်းမျှ စာသင်ပို့ချခြင်းနှင့် သမိုင်းဆရာ ဟျူး တင်ကာ (Hugh Tinker) နှင့်အတူ သုတေသနလုပ်ခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်ပြီးသောအခါ နယူးယောက်ရှိ ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဒေါ်သန်းအေးနှင့်အတူ နေထိုင်ခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နယူးယောက်မြို့တွင် ဆက်လက်ပညာဆည်းပူးရန်ရောက်ရှိခဲ့သော်လည်း၊ ကုလသမဂ္ဂ၌ ဘဏ္ဍာရပ်ဆိုင်ရာ စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းကို သုံးနှစ်ကြာအောင် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ လက်မထပ်ခင် ၈ လအတွင်း နယူးယောက်မှ ချစ်သူရှိသည့်နေရာ တိဗက်သို့ ပေးစာပေါင်း ၁၈၇ ခုတွင်လည်း၊ အကယ်၍ မိုက်ကယ် နှင့် လက်ထပ်ခဲ့လျှင်၊ မိမိသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ အလေးထားမှု လျှော့နည်းသွားနိုင်သည်ဟု မိသားစု နှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများမှ အထင်မှားခြင်းကို စိုးရိမ်မိကြောင်း အသိပေးခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်သားများမှ သူ့ကိုလိုအပ်လာပါကလည်း၊ မိုက်ကယ်မှ သူ့အား အကူအညီဝိုင်းဝန်းပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံသားအား လက်ထပ်ထားခြင်းကြောင့်၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံသား လျှောက်ထားခွင့်ရှိသော်လည်း ဗြိတိန်နိုင်ငံသားခံယူခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ မိခင်ဖြစ်သူ ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ သံအမတ်ဖြစ်ခြင်းကြောင့်၊ သူမသည် သံတမန်အရာရှိများ ကိုင်ဆောင်သော နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကို ထိုအချိန်တွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။
၁ ဇန်နဝါရီလ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဘူတန်နိုင်ငံတွင် မြောက်ပိုင်းဗုဒ္ဓဘာသာ မဟာယန၏ လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာသမိုင်းအကြောင်း သုတေသီ [[Dr. Michael Viallancourt Aris|ဒေါက်တာမိုက်ကယ်အဲရစ်]] နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခဲ့သည်။ လက်ထပ်ပြီး တစ်နှစ်အကြာတွင် သားဦးဖြစ်သူ [[မောင်မြင့်ဆန်းအောင်]]ကို လန်ဒန်၌ ဖွားမြင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ၁၉၇၂ မှ ၁၉၇၃ အထိ ဘူတန်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရုံးနှင့် ကုလသမဂ္ဂများဆိုင်ရာ အကြံပေးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၅ မှ ၁၉၇၇ ခုနှစ်အထိ အောက်စဖို့ဒ်တက္ကသိုလ် [[ဘော့ဒလီယန် စာကြည့်တိုက်]]၌ မြန်မာစာနှင့် ပေပရပိုက် ကစ်တလောက် ပြုစုသူပညာရှင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ စက်တင်ဘာ ၂၄ တွင် ဒုတိယသားဖြစ်သူ [[မောင်ထိန်လင်း]]ကို ဖွားမြင်ခဲ့သည်။
၁၉၈၅ မှ ၁၉၈၆၊ ဂျပန်နိုင်ငံ တိုကျိုတက္ကသိုလ် အရှေ့တောင်အာရှဆိုင်ရာ လေ့လာရေးဌာနတွင် သုတေသနပညာရှင်အဖြစ် သွားရောက်သုတေသနပြုခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၇ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဆင်းမလင်းမြို့ရှိ အထူးလေ့လာရေး အိန္ဒိယသိပ္ပံဌာနတွင် သုတေသီအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
== နိုင်ငံရေး ==
[[File:Another-country-big2.jpg|thumb|150px|right|အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပထမဦးဆုံး ပြည်သူလူထုသို့ ရွှေတိဂုံရင်ပြင်ပေါ်တွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားနေစဉ်]]
၁၉၈၈ ခုနှစ် မတ်လကုန်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ မိခင် ဒေါ်ခင်ကြည်မှာ လေဖြတ်ရောဂါ ခံစားနေရသဖြင့်၊ မိခင်အားပြုစုရန်မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင်လန်ဒန်တက္ကသိုလ်အရှေ့တိုင်းနှင့် အာဖရိကလေ့လာရေးဌာနတွင် ပါရဂူဘွဲ့အတွက် "၁၉၂၀-၁၉၄၅ အတွင်း ထုတ်ဝေခဲ့သော စာနယ်ဇင်းများသည် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကို အထောက်အကူပြုခဲ့ပုံ" အမည်ရှိ ဘွဲ့လွန်စာတမ်းကိုတင်သွင်းနိုင်ရန် ပြုစုနေချိန်လည်းဖြစ်သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် လန်ဒန်တက္ကသိုလ်မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထိုပါရဂူဘွဲ့ယူရန်အတွက် ထိုက်တန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
မိခင်အား ဆေးရုံတွင် ၃ လခန့်ကုသပြီးနောက်၊ ကျန်းမာရေးပိုမိုကောင်းမွန်လာပုံမရှိသည့်နောက်ဆုံး နေအိမ်တွင် ဆက်လက်ပြုစုခဲ့သည်။ အင်္ဂလန်မှ ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် ခင်ပွန်း နှင့် ကလေးနှစ်ယောက်သည်လည်း မိခင်နှင့် တွေ့ဆုံရန် နွေရာသီကျောင်းပိတ်ရက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းသည် ရာထူးမှ အနားယူခဲ့ရာမှ လူထုအုံကြွမှုကြီးဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ပြင်းထန်စွာ နှိမ်နင်း အရေးယူခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်အသစ် တစ်ဖွဲ့တက်လာသည်။ များမကြာမီ စု၏ နေအိမ်သည်လည်း နိုင်ငံရေးသမားများ ဝင်ထွက်သွားလာ စုဝေးရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ ၁၈၊ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံကြီးကို စစ်တပ်မှလက်နက်ဖြင့် အကြမ်းဖက် ဖြိုခွင်းပစ်လိုက်ပြီးနောက် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းပိုက်ကာ နဝတခေါ် နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်တွင် ဦးအောင်ကြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သူရဦးတင်ဦးတို့၏ ပြည်သူတရပ်လုံးသို့ ပန်ကြားချက်စာတစောင် ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။
===အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် စတင်===
{{main|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်}}
၁၉၈၈ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို အခြားသော နိုင်ငံရေး ပုဂ္ဂိုလ်များ ၁၁ ဦးနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ ၃၀ရက်နေ့တွင် ပါတီအား ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ တရားဝင်ဖြစ်စေရန် မှတ်ပုံတင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ ကြေညာချက်အမှတ် (၃) ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် အတည်ပြုကြေညာခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် မိခင် [[မဟာသီရိသုဓမ္မ ဒေါ်ခင်ကြည်]]သည် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
၁၉၈၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၉ရက်နေ့တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ကို ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်း၍ ဦး[[အောင်ကြီး၊ ဦး|အောင်ကြီး]]နှင့်အတူ အခြားဗဟိုဦးစီး အဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦးနုတ်ထွက်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ တင်ပြခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၀ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား န၀တ အစိုးရက နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက် ဖျက်ဆီးလိုသူများ၏ ဘေးအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ နေအိမ်တွင် တားဆီးမိန့်ထုတ်ပြန်၍ တားဆီးလိုက်သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၂၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခံနေစဉ် အတွင်း ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု ကြေညာသည်။ သို့သော် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီအား ကိုယ်စားပြု၍ ရန်ကုန်တိုင်း ဗဟန်းမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၁) တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်ယှဉ်ပြိုင်ရန် အဆိုပြုထားခြင်းခံရသူ ဦးလဘန်ဂရောင်မှ ကန့်ကွက်လွှာ တင်သွင်းခဲ့ရာ ရန်ကုန်တိုင်း ရွေးချယ်တင်မြောက်ပွဲကျင်းပရေး ကော်မရှင်မှ လက်ခံစစ်ဆေး၍ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀ (င) ဖြင့် ငြိစွန်းသည်ဟုဆိုကာ အမည်စာရင်း တင်သွင်းလွှာကို ပယ်ချခဲ့သဖြင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရခဲ့ချေ။
===ပထမဦးဆုံး လူထုအစည်းအဝေး မိန့်ခွန်း===
{{main|၁၉၈၈ ရွှေတိဂုံရင်ပြင် လူထုအစည်းအဝေးပွဲ}}
၂၆ ဩဂုတ်လ ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ရွှေတီဂုံစေတီတော် အနောက်ဘက်မုဒ်တွင် လူပေါင်း တသိန်းကျော် တက်ရောက်သည့် လူထုအစည်းအဝေးပွဲကြီးတွင် ပထမဦးဆုံး ပြည်သူများသို့မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးပွဲတွင် စုသည် ပါတီစုံအထွေထွေဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲကြီကျင်းပပေးရန် နိုင်ငံအာဏာပိုင်များအား အဆိုပြုခဲ့ပြီး၊ ဖခင်သည် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဖြစ်သောကြောင့်၊ သမီးဖြစ်သူမှာ ယခုဖြစ်ပျက်နေသော နိုင်ငံရေးအခြေအနေများကို ခေါင်းရှောင်ရန် မသင့်တော်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။
=== နိုင်ငံရေးယုံကြည်မှု ===
မြတ်ဗုဒ္ဓတရားတော် အဆုံးအမများ၊ [[မဟတ္တမ ဂန္ဒီ|မဟတ္တမဂန္ဒီ]]၏ အကြမ်းမဖက် လှုပ်ရှားမှု အယူအဆများအတိုင်း အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားမှု ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် နိုင်ငံရေး လောကသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ ငြိမ်းချမ်းစွာဖြင့် ဒီမိုကရေစီကို တိုက်ပွဲဝင်သူအဖြစ် ကမ္ဘာတွင် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို ထူထောင်ခဲ့ရာတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် နေအိမ်အကျယ်ချူပ် စတင်ကျခံခဲ့ရသည်။ သူ့အား တိုင်းပြည်ကို စွန့်ခွာ၍ မိသားစုရှိရာ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း သို့ပြန်ပါက၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း၊ မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လည်နေထိုင်ခွင့် မရမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ သူမ၏ နာမည်ကျော်မိန့်ခွန်းဖြစ်သည့် ''ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး'' ၏ အစတွင် "ကြောက်ရွံ့ခြင်းကသာလျှင် ဖောက်ပြန်ပျက်စီးစေတတ်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည်မဟုတ်၊ အာဏာကို လက်လွှတ်ရန်ကြောက်နေခြင်းက အာဏာရှိသူများကို ပျက်စီးစေသည်။ အာဏာစက်ဒဏ်၏ စက်ဆုတ်ရွံမုန်းဖွယ်က အုပ်ချုပ်ခြင်းခံရသူများကို ကြောက်ရွံ့စေသည်"
[[File:Aung San Suu Kyi speaking to supporters at National League for Democracy (NLD) headquarter.jpg|thumb|175px|၂၀၁၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ တွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်လာပြီးနောက် ပထမဆုံး အကြိမ် အဖြစ် ပြည်သူများအား အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ရုံးချုပ်တွင် တွေ့ဆုံဟောပြောစဉ်]]
=== အထိန်းသိမ်းခံရခြင်း နှင့် လွတ်မြောက်ခြင်း ===
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့်၊ လွန်ခဲ့သည့် ၂၁ နှစ်အတွင်း၌ ၁၅ နှစ်အထိ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကျခံခဲ့ရသည်။
<ref name=sk>Moe, Wait (3 August 2009). [http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=16470 Suu Kyi Questions Burma’s Judiciary, Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120118225753/http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=16470 |date=18 January 2012 }}. ''The Irrawaddy''.</ref> ထိုအချိန်အတွင်း သူမ၏ ပါတီအဖွဲ့ဝင်များ နှင့် တွေ့ဆုံခြင်း၊ အစည်းအဝေးတက်ရောက်ခြင်း၊ ပြင်ပနှင့် ဆက်သွယ်ခြင်းများ နှင့် နိုင်ငံတကာမှ လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်းများကို ပိတ်ပင်ထားပြီး၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကာလအတွင်း ခင်ပွန်းမှ ပေးပို့သည့် အတတ်ပညာ၊ ဗဟုသုတ စာပေများ၊ နိုင်ငံရေး နှင့် အထုပ္ပတ္တိစာပေများကို လေ့လာဖတ်ရှုခဲ့သည်။<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=sZFpURJGv00 &feature=related Aung San Suu Kyi interview (video)]. YouTube.</ref> ထို့နောက် စန္ဒရားတီးခြင်း၊ တရားထိုင်ခြင်းဖြင့် အကျယ်ချုပ်ကျချိန်ကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး၊ ရံဖန်ရံခါ စစ်အစိုးရမှ နိုင်ငံတကာမှ သံအမတ်များကို တွေ့ဆုံခွင့်ပေးလေ့ရှိပြီး၊ သူမ၏ မိသားစု ဆရာဝန်နှင့်လည်း တွေ့ခွင့်ပြုသည်။ <ref>Buncombe, Andrew (5 July 2009). [http://www.independent.co.uk/news/world/asia/5000-days-in-captivity-the-worlds-most-famous-political-prisoner-and-a-dismal-landmark-1731998.html 5,000 days in captivity: The world's most famous political prisoner and a dismal landmark] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124094219/http://www.independent.co.uk/news/world/asia/5000-days-in-captivity-the-worlds-most-famous-political-prisoner-and-a-dismal-landmark-1731998.html |date=24 January 2012 }}. ''The Independent''.</ref>
နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကာလအတွင်း စစ်အစိုးရထံမှ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အခြားထောက်ပံ့မှုများကို လုံးဝ လက်မခံခဲ့ပေ၊ သို့သော် ဒေါ်စုတွင် ပိုက်ဆံအနည်းငယ်သာ ရှိသောကြောင့် ကိုယ်ပိုင် ပရိဘောဂများကို ရောင်းချ၍ ငွေကြေးအသုံးပြုခဲ့ရသည်။ အစားအသောက်မလုံလောက်သော အချိန်များလည်း ရှိခဲ့ပြီး၊ ဆံပင်များကျွတ်၍ အိပ်ရာမှပင်မထနိုင်ဘဲ အင်အားချို့တဲ့ခဲ့သည့် အချိန်များလည်းရှိခဲ့သည်။ သို့သော် သူသည် ထိုကိစ္စများကို အများသို့အရေးတယူ ပြောပြလေ့မရှိပေ။ ရေဒီယိုသည်လည်း အကျယ်ချုပ်ကျချိန်ကာလအတွင်း သူမအား ပြင်ပလောက နှင့် ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်ခဲ့သည်၊ "ဘီဘီစီ ကြောင့် ကမ္ဘာ နှင့် မြန်မာပြည်၏ ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုများ၊ ကျွန်မ၏ မြန်မာနိုင်ငံပြည်သူများနှင့်လည်း လုံးဝထိတွေ့မှု မဆုံးရှုံးခဲ့ပါဘူး"ဟု ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/uk-18493008 Aung San Suu Kyi pays tribute to BBC on tour of UK]</ref> ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွာမည်ဆိုပါက အချုပ်အနှောင်မှ လွတ်မြောက်ခွင့်ပေးမည်ဟု စစ်အစိုးရမှ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း ဒေါ်စုမှ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။
====၁၉၈၉ မှ ၁၉၉၅ ပထမအကြိမ်====
၁၉၈၉ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၀ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား န၀တ အစိုးရမှ နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက် ဖျက်ဆီးလိုသူများ၏ ဘေးအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ နေအိမ်တွင် တားဆီးမိန့်ထုတ်ပြန်၍ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ထိန်းသိမ်းခံနေစဉ် အတွင်း ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ရက်နေ့၌ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ သို့သော် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီအား ကိုယ်စားပြု၍ ရန်ကုန်တိုင်း ဗဟန်းမြို့နယ် မဲဆန္ဒနယ်အမှတ် (၁) တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်ယှဉ်ပြိုင်ရန် အဆိုပြုထားခြင်းခံရသူ [[ဦးလဘန်ဂရောင်]]မှ ကန့်ကွက်လွှာ တင်သွင်းခဲ့ရာ ရန်ကုန်တိုင်း ရွေးချယ်တင်မြောက်ပွဲကျင်းပရေး ကော်မရှင်မှ လက်ခံစစ်ဆေး၍ ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀ (င) ဖြင့် ငြိစွန်းသည်ဟုဆိုကာ အမည်စာရင်း တင်သွင်းလွှာကို ပယ်ချခဲ့သဖြင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရခဲ့ချေ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကိုယ်တိုင်မပါဝင်နိုင်ခဲ့သော်လည်း၊ ၁၉၉၀ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ရက်နေ့တွင် ပါတီစုံ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့ရာ၊ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်သည် မဲဆန္ဒနယ် ၄၄၇ နယ်၌ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ၃၉၂ နယ်၌ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ အဖွဲ့ချုပ်သည် တနိုင်ငံလုံးတွင် မဲဆန္ဒနယ် ၄၈၅ နေရာ၌ ၃၉၂ နေရာ အနိုင်ရရှိသောကြောင့် ၈၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။
ပုံမှန်အစဉ်အလာအရ သူမသည် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကို ဆက်ခံရမည် ဖြစ်သည်။ စစ်အစိုးရသည် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များအား အတည်မပြုဘဲ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ ရှုတ်ချခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျနေချိန်အတွင်း၊ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂ နိုင်ငံခြားရေးရာ ကော်မတီ နှင့် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးကော်မတီမှ [[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]]ကိုအပ်နှင်းခဲသည်။၊၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ကြီးကို ရရှိခဲ့သော်လည်း၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျနေခြင်းကြောင့် လူကိုယ်တိုင် ရယူနိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ၊ ခင်ပွန်းသည် နှင့် သားနှစ်ဦးဖြစ်သည့် အလက်ဇန္ဒားနှင့် ကင်မ်တို့က ကိုယ်စားတက်ရောက်ယူခဲ့ကြသည်။ [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]၏ ဆုငွေဒေါ်လာ ၁.၃ သန်း၏ ငွေကြေးအားလုံးကို မြန်မာပြည် ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးများအတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ ရန်ပုံငွေအဖြစ်ထူထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.prospectburma.org/ |title=A non-political educational charity dedicated to supporting the education of exiled Burmese students |publisher=Prospect Burma |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref>
====ပထမ လွတ်မြောက်ချိန်====
၁၉၉၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်တွင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး သူ၏မိသားစုရှိရာ အင်္ဂလန်သို့ပြန်ခဲ့ပါက နိုင်ငံတွင်းသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့်ရတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း သတိပေးခြင်းခံရသည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၌ [[ဆီးကြိတ်ကင်ဆာ]]ဖြင့် စတင်နာမကျန်းဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ကုသမရသည့် အဆင့်သို့ရောက်ရှိခဲ့သည့် သူမ၏ ခင်ပွန်းသည် ဗြိတိသျှလူမျိုး [[မိုက်ကယ်အဲရစ်]]အား၊ လုံလောက်သည့် ဆေးကုသမှု မြန်မာနိုင်ငံမှ မထောက်ပံ့ပေးနိုင်ဟုဆိုကာ မြန်မာစစ်အစိုးရမှ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ မပေးခဲ့ချေ။ နိုင်ငံတကာ အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်များ နှင့် အဖွဲ့အစည်းများထဲမှ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ အပါအဝင်၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေအထွေအတွင်းရေးမှူး ကိုဖီအာနန် နှင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဂျုန်ပေါလ် တို့မှ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာချပေးရန် စစ်အစိုးရအားတောင်းဆိုခဲ့ကြသော်လည်း စစ်အစိုးရမှ လစ်လျူပြုခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်နေသည့် အချိန်ဖြစ်သောကြောင့် ခင်ပွန်းရှိရာ အင်္ဂလန်သို့ သွားရောက်တွေ့ဆုံနိုင်သော်လည်း၊ စစ်အစိုးရမှ သူ့အား မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့် မရရှိမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် မသွားရောက်ခဲ့ချေ။<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/304497.stm Suu Kyi rejects UK visit offer]. BBC News. 26 March 1999.</ref>
ခင်ပွန်းဖြစ်သူ မိုက်ကယ်အဲရစ်သည် သူ၏ ၅၃နှစ်မြောက်မွေးနေ့ဖြစ်သည့် ၁၉၉၉ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ခုနှစ် ပထမနေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံရချိန်မှစ၍ မိုက်ကယ်သည် ဒေါ်စု နှင့် ၅ ကြိမ်သာ တွေ့ခွင့်ရရှိခဲ့ပြီး၊ နောက်ဆုံးတွေ့ခွင့်ရသည့်အချိန်မှာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်ကုန် ခရစ္စမတ်ပွဲတော် ကာလတွင်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news | url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/305487.stm|title=Obituary: A courageous and patient man |publisher=BBC News |date =27 March 1999 | accessdate =4 July 2006 | location=London}}</ref> အင်္ဂလန်တွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် ကလေးများနှင့်လည်း ဝေးကွာခဲ့ရသည်။
၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် သတင်းထောက် Maurizio Giuliano သည် အောင်ဆန်းစုကြည်အား ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီးချိန်တွင်၊ အခွန်အကောက်ဌာနမှုများ၏ စစ်ဆေးခြင်းကို ခံရပြီးနောက် သူ၏ မှတ်တမ်းတင် ဗီဒီယို အခွေများ၊ အသံတိပ်ခွေများ နှင့် မှတ်သားထားသည့် စာတမ်းများအား သိမ်းဆည်းခြင်း ခံခဲ့ရသည်။<ref>[http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=NewsLibrary&p_multi=BBAB&d_place=BBAB&p_theme=newslibrary2&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0F98E4ECFAA2A5EF&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM Burma expels Italian reporter for "illegal reporting], TV Myanmar, Rangoon, 18 August 1998.</ref>
====၂၀၀၀ မှ ၂၀၀၂ ဒုတိယအကြိမ်====
သူ့အား သူမ၏ပါတီကို ထောက်ခံအားပေးသူများနှင့်လည်း အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တွေ့ဆုံခွင့်ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် နောက်တစ်ကြိမ် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ခြင်း ခံရသည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ် မေလ ၆ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ လျှို့ဝှက် ယုံကြည်မှုညှိနှိုင်းခြင်းများ အရ၊ နိုင်ငံတော် အစိုးရမှ သူမအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ လွတ်လပ်စွာ သွားလာနိုင်ခွင့်ပေးလိုက်ခြင်းမှာ "ကျွန်တော်တို့ တစ်ဦး နှင့် တစ်ဦး ယုံကြည်နိုင်လို့ပါ" ဟု အစိုးရ ပြောခွင့်ဆိုခွင့်ရှိသူမှ ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ "နိုင်ငံအတွက် အရုဏ်ဦး အသစ်တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာပြီ”"ဟု ဆိုခဲ့သည်။
====၂၀၀၃ မှ ၂၀၁၀ တတိယအကြိမ်====
၂၀၀၃ ခုနှစ် မေလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့်အတူ သူမ၏ အဖွဲ့ဝင်ယာဉ်တန်းများသည် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒီပဲယင်းမြို့နယ်သို့ စည်းရုံးရေးခရီးစဉ်မောင်းနှင်လာရာ ကျီရွာအနီးတွင် စစ်အစိုးရ၏ ကျောထောက်နောက်ခံ အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကြံ့ခိုင်ဖွံဖြိုးရေး နှင့် စွမ်းအားရှင်များက အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီးနောက်၊ သူမအားထောက်ခံသည့် အဖွဲ့ဝင်များ သေကြေပျောက်ဆုံးမှုစာရင်းမှာ တရားဝင်မရှိသော်လည်း ၈၀ ကျော်သည်ဟု ပြည်တွင်းနေထိုင်သူများမှ ခန့်မှန်းကြသည်။"အဲဒီ့အရေးအခင်းညက ကျွန်တော့်တပည့်တွေကို သူ့ကို ကယ်တင်ဖို့ လွှတ်လိုက်ပြီးတော့၊ အနီးမှာရှိတဲ့ စစ်တပ်ဌာနမှာ ကယ်တင်ထားခဲ့ရတယ်"ဟုလည်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းခင်ညွန့်မှ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်လွတ်မြောက်လာပြီးချိန် ၂၀၁၂ တွင် ထိုင်းအခြေစိုက် ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းစာသို့လည်း ထွက်ဆိုခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် နာယက ဦး[[တင်ဦး၊ သူရ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|တင်ဦး]]မှ ယင်းပြောဆိုချက်ကို ပြန်လည်ငြင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.irrawaddy.org/archives/2316 Despite the lack of an official death toll for the Depayin Massacre, Burmese dissidents claim around 70 people perished in the attack.]</ref>
အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမစီးနင်းလာသည့် ကား၏ ကားမောင်းသူ ကိုကျော်စိုးလင်း အကူအညီဖြင့် ထိုဖြစ်စဉ်နေရာမှ လွတ်မြောက်ခဲ့သော်လည်း၊ ရေဦး သို့ အရောက်တွင် အဖမ်းခံခဲ့ရသည်။ သူမကို ရန်ကုန်မြို့ရှိ [[အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်|အင်းစိန်ထောင်]]တွင် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို [[ဒီပဲယင်းအရေးအခင်း]] လုပ်ကြံမှု ဟူ၍ လူအသိအများသည်။ သူ ၂၀၀၃ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် သားအိမ်ထုတ်ခြင်းခွဲစိတ်မှုပြုလုပ်ပြီးနောက် ရန်ကုန်၌နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ပြန်လည်ချထားခြင်းခံရသည်။
၂၀၀၄ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် ရာဇာလီအီစမေးလ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရခဲ့သည်။ နောက်တစ်နှစ်တွင် အီစမေးလ်သည် ရာထူးမှအနားယူခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ အကြိမ်များစွာ ဝင်ရောက်ခွင့် ပိတ်ပင်ခြင်းခံရသည်မှာလည်း အနားယူရခြင်း၏ အကြောင်းရင်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မေ ၂၈ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြောင်းကျိုးမဲ့ထိန်းသိမ်းခြင်းဆိုင်ရာလုပ်ငန်းအဖွဲ့မှ သဘောထားမှတ်ချက် (၂၀၀၄ ခုနှစ် မှတ်ချက် အမှတ် ၉) ထုတ်ပြန်ရာ သူမ၏ လွတ်လပ်မှုဆုံးရှုံးခြင်းမှာ ကြောင်းကျိုးမဲ့အရေးယူခြင်း မြောက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်ရေးပဋိညာဉ်စာချုပ် ၁၉၄၈ နှင့် ဆန့်ကျင်လျက်ရှိပြီး မြန်မာအာဏာပိုင်များမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားဆက်လက် ထိန်းသိမ်းခြင်း မပြုလုပ်ရန်ပန်ကြားခဲ့သည်။ သို့သော် အာဏာပိုင်များက ဤပန်ကြားချက်ကို မသိကျိုးကျွန် ပြုခဲ့သည်။
====သက်တမ်းတိုး ပထမအကြိမ်====
၂၀၀၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ထားခြင်းကို တစ်နှစ်ထပ်မံ တိုးမြှင့်ကြောင်း အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်မှ အတည်ပြုခဲ့သည်။ အနောက်တိုင်းနိုင်ငံများနှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့မှ အဆိုပါ တိုးမြှင့်မှုကို သဘောမတူကြောင်းပြသခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလတွင် ကုလသမဂ္ဂ နိုင်ငံရေးရာဌာနမှ လက်ထောက်အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သူ အီဗရာဟင် ဂန်ဘာရီသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ဆုံခဲ့လေသည်။ ၎င်းတွေ့ဆုံမှုသည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ စတင်၍ နိုင်ငံခြားသား အရာရှိ တစ်ဦးနှင့် ပထမဆုံးသော တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည်။
====သက်တမ်းတိုး ဒုတိယအကြိမ်====
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အကျယ်ချုပ်ချထားခြင်းကို ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလ ၂၇ ရက်တွင် အဆုံးသတ်စေမည် ဖြစ်သော်လည်း ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် [[ကိုဖီအန်နန်|ကိုဖီအာနန်]]မှ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]]ထံသို့ တိုက်ရိုက်လျှောက်ထားချက်ကို ပယ်ချပြီး မြန်မာအစိုးရမှ နောက်ထပ်တစ်နှစ် ထပ်မံတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ မြန်မာအစိုးရက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ၁၉၇၅ ခုနှစ် နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀(ခ) အရ ရုံးမတင်ပဲ လူတစ်ယောက်အား ငါးနှစ် အထိချုပ်နှောင်ထားနိုင်သည့် ပုဒ်မဖြင့် ဆက်လက်ထိမ်းသိမ်း ထားခဲ့သည်။
၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇွန် ၉ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ပြင်းထန်သည့် ဝမ်းလျှောရောဂါနှင့် အားလျော့ပြီး ဆေးရုံတင်ထားခြင်း ခံရကြောင်း အဝေးရောက် ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ၏ ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်မှ သတင်းပေးပို့ခဲ့သည်။ ၎င်းကြေညာချက်ကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရဲချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ် [[ခင်ရီ]]မှ ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် လက်ထောက်အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဂန်ဘာရီသည် လူ့အခွင့်အရေးကို ကျယ်ပြန့်စွာ လိုက်နာစေလိုသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ လေးရက်ကြာခရီးဆန့်ခဲ့ရာမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ဂန်ဘာရီ၏ အဆိုအရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်သည်ကို တွေ့ရှိရပြီး သူမ၏ဆန္ဒမှာ မိသားစုဆရာဝန်နှင့် ပိုမို၍ ပုံမှန်ပြသလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် [[ဘန်ကီမွန်း]]သည် မြန်မာနိုင်ငံခေါင်းဆောင်များသို့ အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီး၊ စစ်အစိုးရသည် ထောင်သား ၂၈၃၁ ယောက်ကို လွှတ်ပေးခဲ့ရာတွင်၊ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား ၄၀ ပါဝင်သည်။၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမ၏ နိုဘဲလ်လ်ဆုကြေးငွေများကို အခွန်ပေးဆောင်ခြင်းမရှိဘဲ ပြည်ပတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်ဟူ၍ အစိုးရပိုင် [[မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာ]]မှ စွပ်စွဲလိုက်သည်။ ထိုစွပ်စွဲမှုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ထောက်ပံ့ကျင်းပနေသည့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးကို အန္တရာယ်ပေးနိုင်သော နိုင်ငံဖြစ်နေသည် ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီးချိန်တွင်ဖြစ်သည်။
====သက်တမ်းတိုး တတိယအကြိမ်====
{{Main|၂၀၀၇ စစ်အစိုးရအား ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှု}}
၂၀၀၇ ခုနှစ် မေလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် စုကြည်၏ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်သက်တမ်းကို ၅ နှစ်ဆက်တိုက် ချုပ်နှောင်နိုင်ရန် ထပ်မံ၍ သက်တမ်း တစ်နှစ်တိုးခဲ့သည်။ ၁၉ ရက် ဩဂုတ်လ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် လောင်စာဆီဈေးများတက်ခဲ့ပြီးနောက်၊ စစ်အစိုးရမှ ခြေမှုန်းမည်ဟု အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း ဘုန်းကြီးများမှ နေ့စဉ်ဆက်တိုက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref name="Buddhist monk uprising ">[http://news.yahoo.com/s/ap/myanmar;_ylt=AnrDVYwp644QDxk6HyfqqdSaK8MA Yahoo News on Buddhist monk uprising]. Associated Press. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130818225418/http://news.yahoo.com/s/ap/myanmar;_ylt=AnrDVYwp644QDxk6HyfqqdSaK8MA |date=18 August 2013 }}</ref>
၂၂ ရက် စက်တင်ဘာလ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ အကျယ်ချုပ်ကျနေခဲ့သော်လည်း၊ သူ၏ နေအိမ်တံခါးဝမှ လူ့အခွင့်အရေးများအတွက် ဆန္ဒပြနေသည့် ဘုန်းကြီးများကို ဂါရဝပြုခဲ့သည်။<ref name="AFP">[http://news.yahoo.com/s/afp/20070922/wl_asia_afp/myanmarprotestmonks Democracy icon Aung San Suu Kyi greets Myanmar monks]. AFP. 22 September 2007 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029201517/http://news.yahoo.com/s/afp/20070922/wl_asia_afp/myanmarprotestmonks |date=29 October 2013 }}</ref> ထိုရက်များနောက်ပိုင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို [[အင်းစိန်ထောင်]] (၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင်လည်း ထိုထောင်တွင် ထိမ်းသိမ်းခံရသည်)သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည်ဟု သတင်းများထွက်ခဲ့သည်။<ref name="Buddhist monk uprising2 ">[http://groups.yahoo.com/group/golden_eagles/message/3522 Suu Kyi moved to Insein prison]{{Dead link|date=August 2021 }}. Reuters. 25 September 2007</ref><ref name="BBC News ">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3006922.stm Inside Burma's Insein jail]. BBC News Online. 14 May 2009</ref><ref name="The Australian">[http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22494667-25837,00.html Security tight amid speculation Suu Kyi jailed] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090604053352/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,22494667-25837,00.html |date=4 June 2009 }}. ''The Australian''. 28 September 2007</ref><ref name="Time.com">[http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html Burmese Junta silences the monks] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013022850/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1666576,00.html |date=13 October 2007 }}. TIME. 28 September 2007</ref> ၃၀ ရက် စက်တင်ဘာ ၂၀၀၇ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေအိမ်အနီးတွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ သတင်းအချက်အလက်များ ပေးပို့နိုင်သူနှင့် တစ်နာရီကြာ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး၊ ၂ ရက် အောက်တိုဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂမှ [[အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ]] နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ တွေ့ဆုံမှုနောက်ပိုင်း နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ဆက်လက်ရှိနေကြောင်း အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/7020465.stm UN envoy sees top Burma dissident], BBC News Online, 30 September 2007</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/7023344.stm UN envoy holds key Burmese talks]. BBC News Online. 2 October 2007</ref>၎င်းခရီးစဉ်တွင် ဂန်ဘာရီသည် နေပြည်တော်ရှိ သန်းရွှေအပါအဝင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးများ နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုင်ငံပိုင် ရုပ်မြင်သံကြားဌာနမှ ဒေါ်စုသည် ဂန်ဘာရီနှင့် နှစ်ကြိမ်တိုင် တွေ့ဆုံခဲ့သည် ဟုဖော်ပြခဲ့သည်။ သူမအား ထပ်မံ အကျဉ်းချခံလိုက်ရသည့် အချိန်မှစ၍ ၄ နှစ်အတောအတွင်းတွင် ပထမဦးဆုံးသော နိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံဌာနများတွင် တွေ့မြင်ရခြင်းဖြစ်သည်။
၂၀၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့တွင်၊ ဒေါ်စုသည် အကျဉ်းထောင်တွင် နေရသော ကာလသည် ၁၂ နှစ်ပြည့်ပြီဖြစ်ပြီး၊ နိုင်ငံတကာမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားကြသော အဖွဲ့အစည်းများမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် အခြားသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား လွှတ်မြောက်ပေးရန် မြို့ကြီး ၁၂ ခုတွင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စု နှင့် စကားပြောဆိုနိုင်ရန် ကြားခံဆက်သွယ်ရေး ပုဂ္ဂိလ်အဖြစ် ဝန်ကြီး[[အောင်ကြည်]] ကိုခန့်ခဲ့ပြီး၊ သူသည် စစ်အစိုးရ၏ အာဏာအုပ်စိုးထားသည့် လူကြီးပိုင်းများထဲမှဖြစ်ပြီး၊ စစ်အစိုးရ၏ ရာထူးနံပါတ်စဉ်တွင် အမည်လျာခံထားရသူလည်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စုကြည်သည် ၃ နှစ် အတွင်း ပထမဦးဆုံး သူမ၏ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများ နှင့် အစိုးရ ဝန်ကြီးများအကြား တွေ့ဆုံခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂအထူးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ ဒုတိယအကြိမ် ခရီးအဆုံးနောက်၊ နာရီပိုင်းအကြာတွင် အာဏာပိုင်အစိုးရတို့သည် တီဗီ နှင့် ရေဒီယိုများတွင် ထိုတွေ့ဆုံခဲ့မှုကို တရားဝင် ထုတ်ဖော်ကြေညာခဲ့သည်။ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရရန် ဖိတ်ကြားမှုများသည် မှန်ကန်သည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်။
====သက်တမ်းတိုး စတုတ္ထအကြိမ်====
၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလ တွင် နအဖက နေအိမ်အကျယ်ချုပ်သက်တမ်းကို ၁ နှစ်ထပ်တိုးခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့မှစ၍ ဂန်ဘာရီသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၆ရက်ကြာခရီးသွားရောက်ခဲ့သည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့အားလုံး နှင့် တွေ့ဆုံနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဟု ဆိုသော်လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်မရရှိခဲ့သလို၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့်လည်း တွေ့ဆုံနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။
၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလ ၂ ရက်နေ့ ဆိုင်ကလုန်းနာဂစ်ကြောင့် ဒေါ်စု၏နေအိမ်ခေါင်မိုးမှာ ပျက်ဆီးခဲ့ပြီး၊ လျှပ်စစ်မီးပျက်သွားခဲ့ပြီးနောက် လျှပ်စစ်မီးစက်မထောက်ပံ့ထားခြင်းကြောင့် အမှောင်ထဲတွင် ဖယောင်းတိုင်ဖြင့် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=2026&dat=20080508&id=z9syAAAAIBAJ&sjid=RvAFAAAAIBAJ&pg=3424,933927&hl=en UN plane lands in Myanmar with aid after cyclone]</ref>
====မဖိတ်ခေါ်သော ဧည့်သည်ကြောင့် ၁၈ လ====
{{main|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အိမ် ဝင်ရောက်သူ ဖြစ်ရပ်များ}}
[[File:Jim Webb with Aung San Suu Kyi.jpg|thumb|200px|၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် အမေရီကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် [[ဂျင်မ်းဝဘ်]] (Jim Webb) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံ အလည်အပါတ်ရောက်ခဲ့သည်။ ဂျွန်ရက်တောအား လွတ်မြောက်စေရန် လာရောက်ဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ထိုဖြစ်ရပ်ကြောင့် အောင်ဆန်းစုကြည်မှာ အလုပ်ကြမ်းဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်ကျခံရခြင်းဖြစ်သည်။]]
၂၀၀၉ ခုနှစ် မေလ ၃ရက်တွင် [[အင်ယားကန်]]ကို ဖြတ်ကူးကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေအိမ်သို့ မဖိတ်ခေါ်ဘဲ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီးနောက်၊ ၃ ရက်မြောက်နေ့ နေအိမ်မှပြန်အထွက်တွင် ဖမ်းဆီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။<ref>McDonald, Mark (7 May 2009). [http://www.nytimes.com/2009/05/08/world/asia/08myanmar.html U.S. Man Held After Swim to Burmese Nobel Peace Laureate’s Home]. ''The New York Times''.</ref> ၂ ရက်ကြာနေထိုင်သည်ဟုဆိုသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံသား [[ဂျွန် ဝီလျံ ယက်ထော]] (မော်မန်(ခေါ်) လက်တာဒေးစိန့်ယေရှုခရစ်အသင်းတော်ဂိုဏ်းဝင်) <ref>{{cite web|url=http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%8F%E1%80%BA%E1%80%B8 |title=မော်မန်ဂိုဏ်း - ဝိကိပိဒိယ |language={{my icon}} |publisher=My.wikipedia.org |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref><ref>{{cite web|url=http://en.wikipedia.org/wiki/John_Yettaw |title=Suu Kyi trespasser incidents - Wikipedia, the free encyclopedia |publisher=En.wikipedia.org |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref> အား ဖမ်းဆီးမိသည်ကို အကြောင်းပြကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကန့်သတ်ချက်များကို ချိုးဖောက်သည်ဟု စွပ်စွဲပြီး [[အင်းစိန်ထောင်]]သို့ ခေါ်ဆောင်သွားသည်။ မေလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ရက်ချိန်းထပ်ပြီး အင်းစိန်ထောင် အထူးသီးသန့်အိမ်၌ ထိန်းသိမ်းထားခြင်းခံရသည်။ ဂျွန် ဝီလျံ ယက်ထော ကြောင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ထပ်မံ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ဆယ့်ရှစ်လ ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။
ထိုဖြစ်စဉ် နှစ်နှစ်မတိုင်မီတွင် ၎င်းကြိုးစားမှုမျိုး ရက်ထောမှ ပြုလုပ်ခဲ့ဘူးသော်လည်း၊ အကြောင်းမဲ့ ပြန်လှည့်လာခဲ့ရသည်။<ref name=time>James, Randy (20 May 2009). [http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1899769,00.html John Yettaw: Suu Kyi's Unwelcome Visitor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090523130601/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1899769,00.html |date=23 May 2009 }}. ''TIME''.</ref> တရားရုံးစစ်ဆေးရာတွင် သူသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား မသမာသူများ လုပ်ကြံမည်ကို အကြားအမြင်ရ၍ လာရောက်အသိပေးရန်ဖြစ်သည်ဟု ထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>''The Times'', 28 May 2009, Richard Lloyd Parr, "God asked me to warn her, swimmer John Yettaw tells Suu Kyi trial"</ref> မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ဒေါ်စုအား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံထားရသည့် နေအိမ်ဝင်းအတွင်းသို့ မောပန်းစွာရောက်ရှိလာသည့် ဧည့်သည် ပြန်ထွက်မခွာမီ နှစ်ရက်တိုင်အောင် နေထိုင်ခွင့်ပြုထားခြင်းတို့ကြောင့် ဖမ်းဆီးခြင်းပြုသည်။ ဒေါ်စုအား [[အင်းစိန်]]ထောင်သို့ ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ပြီး၊ ထိုဝင်ရောက်မှုကြောင့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ၅ နှစ်ကျခံရနိုင်ဖွယ်ရှိခဲ့သည်။<ref>Kennedy, Maev (14 May 2009). [http://www.guardian.co.uk/world/2009/may/14/suu-kyi-lake-swim-yettaw Lake swimmer could cost Suu Kyi her freedom]. ''The Guardian''.</ref> ဒေါ်စုနှင့် ၎င်း၏အိမ်တွင် နေထိုင်သူ နှစ်ယောက်အား မေလ ၁၈ ရက်တွင် ခုံရုံးစစ်ဆေးခဲ့ပြီး၊ ဆန္ဒပြသူတစ်ချို့ ရုံးပြင်ပတွင်ရှိနေခဲ့သည်။<ref>[http://www.ft.com/cms/s/0/8e95cfc2-440c-11de-a9be-00144feabdc0.html Burma opposition leader on trial], Financial Times, 19 May 2009</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8054643.stm Burma's Aung San Suu Kyi on trial], BBC News Online, 18 May 2009</ref> တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးမှုကို သံအမတ်များနှင့် သတင်းထောက်များ တက်ရောက်ခွင့်မပြုခဲ့ပေ၊ သို့သော် တစ်ကြိမ်တွင် ရုရှား၊ ထိုင်း နှင့် စင်္ကာပူ သံအမတ်များ နှင့် သတင်းထောက်တချို့ကို ဒေါ်စုနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8058804.stm Suu Kyi 'composed' at Burma trial], BBC News Online, 20 May 2009</ref> တရားစွဲဆိုမှုတွင် မျက်မြင်သက်သေ ၂၂ ယောက် ခေါ်ယူ စစ်ဆေးရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article6312579.ece Lawyers for Aung San Suu Kyi protest innocence as trial begins], The Times, 18 May 2009</ref> နိုင်ငံတော်အား အသရေပျက်မှုနှင့်လည်း ဂျွန်ရက်တောအား အမှုတွင် တရားစွဲထားသည်။<ref name=wsj>[http://online.wsj.com/article/SB124297046869446591.html Myanmar Court Charges Suu Kyi], Wall Street Journal, 22 May 2009</ref> ပြန်လည်ခုခံတင်ပြရာတွင် အပြစ်ကင်းသူအဖြစ် ဒေါ်စုမှ လျှောက်ထားခဲ့သည်။ တရားခံဘက်မှ တရားဝင်အရ သက်သေ ၁၄ ယောက်ခေါ်ယူခွင့်ရှိခဲ့သော်လည်း၊ သက်သေ ၄ ဦးအနက် ၁ ဦးသာ ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ တရားရုံးမှ NLD အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည့် ဦးတင်ဦး နှင့် ဦးဝင်းတင်တို့ကို၊ တရားခံ၏ သက်သေများအဖြစ် အသုံးပြုခွင့်မပေးခဲ့ပေ။<ref>{{cite web |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15892 |title=Court Rejects Two Suu Kyi Defense Witnesses |publisher=Irrawaddy.org |date=9 June 2009 |accessdate=10 June 2009 |archivedate=10 August 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090810221511/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=15892 }}</ref> အတည်မဖြစ်သည့် သတင်းတစ်ခုတွင်၊ စစ်အစိုးရသည် ဒေါ်စုအား မြို့တော်၏ အပြင်ဘက် စစ်တပ်စခန်းတစ်ခုတွင် ဖမ်းဆီးထောင်ချရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.asianews.it/index.php?l=en&art=15461 |title=Myanmar Aung San Suu Kuy to be put under detention — Asia News |publisher=Asianews.it |date=14 February 2006 |accessdate=10 June 2009}}</ref> သီးခြား စစ်ဆေးမှုတစ်ခုတွင် ရက်ထောမှ ဒေါ်စုအိမ်သို့ ရေကူးသွားရခြင်းမှာ ဒေါ်စု၏ အသက်အန္တရာယ် ကျရောက်နိုင်ခြင်းကို သိရှိသောကြောင့် သွားရောက်အသိပေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု ထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8069397.stm Suu Kyi's witnesses 'rejected'], BBC News Online, 28 May 2009</ref> The national police chief later confirmed that Yettaw was the "main culprit" in the case filed against Suu Kyi.<ref>[http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5gs16E0Y8T8w9Edy1yiDa2nXqxwkwD991MGGG0 Myanmar says American main culprit in Suu Kyi case]. AP. 25 June 2009 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090703073909/http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5gs16E0Y8T8w9Edy1yiDa2nXqxwkwD991MGGG0 |date=3 July 2009 }}</ref> အိမ်တွင်အတူနေသူများ ပြောပြချက်အရ၊ ဒေါ်စုသည် သူမ၏ ၆၄ နှစ်မြောက် မွေးနေ့ကို ထောင်ထဲတွင် ဒန်ပေါက် နှင့် ချောကလပ်ကိတ်ကို သူမ၏ အစောင့်များနှင့် ဝေမျှစားသုံးခဲ့သည်။<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2009/jun/19/burma-aung-san-suu-kyi-birthday Aung San Suu Kyi celebrates 64th birthday with jail guards]. ''The Guardian''. 19 June 2009</ref>
ဒေါ်စုအား ဖမ်းဆီးမှုနှင့် ဆက်တိုက်တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးမှုများကို ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဘန်ကီမွန်း၊ [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ]],<ref>[http://www.theage.com.au/world/un-calls-for-release-of-suu-kyi-20090523-bixx.html UN calls for release of Suu Kyi], ''The Age'', 24 May 2009</ref> အနောက်နိုင်ငံမှ အစိုးရများ၊<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8050545.stm Western outcry over Suu Kyi case], BBC News Online, 18 May 2009</ref> တောင်အဖရိက၊<ref>[http://www.africasia.com/services/news/newsitem.php?area=africa&item=090522090712.6nk01uii.php SAfrica urges immediate Aung San Suu Kyi release] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111001035621/http://www.africasia.com/services/news/newsitem.php?area=africa&item=090522090712.6nk01uii.php |date=1 October 2011 }}, AFP at IC Publications, 22 May 2009</ref> ဂျပန်<ref>[http://www.radioaustralia.net.au/asiapac/stories/200905/s2572205.htm Asian leaders call for release of Aung San Suu Kyi], Radio Australia, 15 May 2009</ref> နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအဖွဲ့ဝင်ထားသည့် [[အာဆီယံ|အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း]]တို့မှ ရှုံ့ချခဲ့ကြသည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8057865.stm Asian leaders condemn Burma trial], BBC News Online, 19 May 2009</ref>
စစ်အစိုးရမှ ထိုထုတ်ပြန်ချက်ကို သဘာဝမကျဟုဆိုကာ တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး
<ref>[http://news.xinhuanet.com/english/2009-05/24/content_11428592.htm Myanmar protests ASEAN alternate chairman statement on Aung San Suu Kyi], ''Xinhua'', 24 May 2009</ref>၊ ထိုင်းအစိုးရအား ပြည်တွင်းရေး စွက်ဖက်သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဉာဏ်ဝင်းမှ မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာတွင် ထိုဖြစ်ရပ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းနှင့် ပြင်ပရှိ အစိုးရကို ဆန့်ကျင်နေသည့် အဖွဲ့စည်းများမှ မြန်မာပြည်တွင် ကောင်းမွန်သော အပြောင်းအလဲများကို မလိုလားဘဲ၊ နိုင်ငံတကာ ဖိအားပေးရန် လုပ်ဆောင်ခြင်းသက်သက်ဖြစ်သည် ဟုဆိုခဲ့သည်။<ref name=wsj/><ref>[http://www.bangkokpost.com/news/asia/144268/burma-lashes-out-at-thailand-over-suu-kyi Burma lashes out at Thailand over Suu Kyi], ''Bangkok Post'', 25 May 2009</ref> ဘန်ကီမွန်းသည်လည်း နိုင်ငံတကာ လှုပ်ရှားမှုများရောင်ပြန်ဟပ်စေရန်<ref>[http://www.fbppn.net/ Free Burma's Political Prisoners Now!] Campaign.</ref> မြန်မာပြည်သို့ သွားရောက်ကာ ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း၊ သန်းရွှေမှ သူ၏ တောင်းဆိုမှုအားလုံးကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။<ref>Horn, Robert (5 July 2009). [http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1908720,00.html Ban Ki-Moon Leaves Burma Disappointed] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090706090031/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1908720,00.html |date=6 July 2009 }}. ''TIME''.</ref>
၁၁ ရက် ဩဂုတ်လ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်စုအား တရားရုံးမှ အလုပ်ကြမ်းဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ ထိုချမှတ်ခဲ့ပြီးနောက် ဗိုလ်မှူးချုပ်သန်းရွှေမှ ၁၈ လအထိ လျှော့ပေါ့ပေးခဲ့ပြီး၊ အနေအထိုင်ကောင်းမွန်ပါက ပို၍ လျှော့ပေါ့မည်ဟုလည်း ဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8194596.stm Burma court finds Suu Kyi guilty]. BBC News. 11 August 2009.</ref> ထိုလ ၁၄ ရက်တွင် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် ဂျင်မ်းဝဘ်မှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အလည်အပါတ်ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်ကြီး သန်းရွှေ၊ ထို့နောက် ဒေါ်စုနှင့်လည်း တွေဆုံခဲ့သည်။ ထိုလည်ပါတ်မှုတွင် ဝဘ်မှ ရက်ထော လွတ်မြောက်ရန်နှင့် မြန်မာပြည်မှ ထွက်ခွာခွင့်ကို ညှိနှိုင်းနိုင်ခဲ့သည်။ တရားစီရင်ပြီးနောက်ပိုင်း ဒေါ်စု၏ ရှေ့နေများမှ ဆက်လက် အယူခံတင်သွင်းရန် စီစဉ်ခဲ့ကြသည်။ ၁၈ ရက် ဩဂုတ်လတွင် အမေရိကန် သမ္မတ ဘာရက် အိုဘားမားမှ မြန်မာစစ်အစိုးရမှ အကျဉ်းကျခံနေရသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများအပြင်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုပါ လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/news/world/us/Obama-appeals-to-Myanmar-junta-to-release-Aung-San-Suu-Kyi/articleshow/4905706.cms Obama appeals to Myanmar junta to release Aung San Suu Kyi]. ''The Times of India''. 18 August 2009.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.straitstimes.com/BreakingNews/SEAsia/Story/STIStory_452398.html |title=Obama to appeal on Suu Kyi |work=The Straits Times |location=Singapore |date=10 November 2009 |accessdate=30 September 2010}}</ref>
<blockquote>In her appeal, Aung San Suu Kyi had argued that the conviction was unwarranted. However, her appeal against the August sentence was rejected by a Burmese court on 2 October 2009. Although the court accepted the argument that the 1974 constitution, under which she had been charged, was null and void, it also said the provisions of the 1975 security law, under which she has been kept under house arrest, remained in force. The verdict effectively meant that she would be unable to participate in the elections scheduled to take place in 2010 – the first in Burma in two decades. Her lawyer stated that her legal team would pursue a new appeal within 60 days.</blockquote><ref>{{cite news |author=Associated Press |url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/oct/02/aung-san-suu-kyi-appeal |title=Burmese court rejects appeal against Aung San Suu Kyi house arrest |work=The Guardian |location=UK |date=2 October 2009 |accessdate=30 September 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101013225949/http://www.guardian.co.uk/world/2009/oct/02/aung-san-suu-kyi-appeal |archivedate=13 October 2010 |deadurl=no }}</ref>
ရက်တော၏အလည်အပတ်ခရီးနှင့်လုပ်ကြံချက်များသည် မြန်မာအစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်သည်ဟု ပြည်သူများက သံသယရှိကြသည်။ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို စာနာသနားကြပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပေါ် အမှုလုပ်ကြံ စွဲဆိုထားချက်သည် ၂၀၁၀ တွင် ပြုလုပ်မည့်ရွေးကောက်ပွဲများကို ကျော်လွန်ရန်အတွက် သူမအားထိန်းသိမ်းထားခြင်းကို ရှည်ကြာအောင် နည်းပရိယာယ် သုံးထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောဆို ကြသည်။
၂၀၁၀ မေလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နေအိမ် အကျယ်ချုပ်ကို ရုပ်သိမ်း လိုက်ကြောင်း ရဲအရာရှိ ၂ ဦးမှဖတ်ပြခဲ့ပြီး၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ချခံထားသည့် ဥပဒေဖြစ်သည့် နိုင်ငံတော်အား နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးလိုသူများ အန္တရာယ်မှ ကာကွယ်သည့်ဥပဒေအား ရဲမှူးချုပ် မြင့်သိန်းမှ ဖတ်ပြခဲ့ပြီး၊ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ကာလသည် လေးနှစ်ခွဲသာ ရှိခဲ့သောကြောင့် ထပ်မံ ၆ လ သက်တမ်းတိုးနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
====အထိန်းသိမ်းခံရသည့် ကာလဇယား====
{| border="1" style="font-size:10px"
|-
|'''ထိန်းသိမ်းသည့်နေ့'''
|'''လွတ်မြောက်ရမည့်နေ့'''
|'''လွတ်မြောက်ခဲ့သည့်နေ့'''
|'''ထိန်းသိမ်းသည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ'''
|'''ကာလချိန်'''
|-
| style="background:red; color:white" |၂၀ ဇူလိုင် ၁၉၈၉
| style="background:orange; color:black" |၂၀ ဇူလိုင် ၁၉၉၂
| style="background:green; color:white" |၁၀ ဇူလိုင် ၁၉၉၅<ref name="Nobel.org" />
|လူတစ်ယောက်အား တရားရုံးသို့ ခေါ်ယူစစ်ဆေးရန်မလိုဘဲ [[စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ဥပဒေ]]အရ ၃ နှစ်တိတိ ထိမ်းသိမ်းနိုင်သည့် အချက်အောက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား စတင် နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ချခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရမှ ထပ်မံ၍ ၃ နှစ်သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။
| ၆ နှစ်
|-
| style="background:red; color:white" |၂၃ စက်တင်ဘာ ၂၀၀၀<ref name=sk/>
| style="background:orange; color:black" |
| style="background:green; color:white" |၀၆ မေလ ၂၀၀၂<ref name=sk/>
|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ခေါင်းဆောင်များ မန္တလေးသို့ ရထားဖြင့် သွားရောက်ရန်ကြိုးစားခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ချမှတ်ပြန်သည်။
| ၁ နှစ် နှင့် ၆လ
|-
| style="background:red; color:white" |၃၀ မေလ ၂၀၀၃<ref>Nakashima, Ellen (13 October 2003). [https://archive.is/20121216134759/www.washingtonpost.com/ac2/wp-dyn?pagename=article&contentId=A18107-2003Oct12¬Found=true Burma's Iron 'Aunty']. ''The Washington Post''.</ref>
| style="background:orange; color:black" |၃၀ မေလ ၂၀၀၈
| style="background:green; color:white" |
|ဒီပဲယင်း အရေးအခင်း ဖြစ်ပြီးနောက် အင်းစိန်ထောင်တွင် အချိန် ၃ လအထိ လျှို့ဝှက် ဖမ်းစီးချုပ်နှောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့သည်။
| ၅ နှစ်
|-
| style="background:red; color:white" |၂၇ မေလ ၂၀၀၈
| style="background:orange; color:black" |၂၆ မေလ ၂၀၀၉
| style="background:green; color:white" |
|နိုင်ငံတကာ ဥပေဒ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဥပဒေ နှင့် မကိုက်ညီသည့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ထပ်မံ ၁ နှစ်တိုးချဲ့ခဲ့သည်<ref>[http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2009/05/2009515144939393754.html UN: Suu Kyi detention 'illegal']. Al Jazeera. 16 May 2009</ref>
| ၁ နှစ်
|-
| style="background:red; color:white" |၁၈ မေလ ၂၀၀၉
| style="background:orange; color:black" |
| style="background:green; color:white" |၁၃ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၀<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |title=Burma releases pro-democracy leader Aung San Suu Kyi |date=13 November 2010 |work=BBC News |accessdate=14 November 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101114044557/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-11749661 |archivedate=14 November 2010 |deadurl=no }}</ref>
|မဖိတ်ဘဲ ရောက်ရှိလာသည့် ဂျွန်ယက်တောအား လက်ခံထားမှုကြောင့် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ၁ နှစ်ခွဲ ထပ်မံတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။
| ၆လ
|-
| style="background:red; color:white" |၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀၂၁
| style="background:orange; color:black" |
| style="background:green; color:white" |
| ၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံအာဏာသိမ်းခံရခြင်း
|{{Age in days|2021|2|1|show unit=}}ရက် (လက်ရှိအချိန်ထိ)
|}<ref>{{cite web |url=http://www.altsean.org/Research/DASSK/Detention.php |title=Daw Suu Watch - Detention - ALTSEAN Burma |publisher=Altsean.org |date=2009-11-27 |accessdate=2014-02-09 |archivedate=19 July 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120719184502/http://www.altsean.org/Research/DASSK/Detention.php }}</ref>
===၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲ နှင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက်ခြင်း===
{{quote box|width=25em|align=right|quote=''အာဏာပိုင်တွေဟာ ကိုယ်အလိုမကျတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ဆိုရင် လျစ်လျူရှုလိုက်၊ လိုချင်တဲ့ ရလဒ် ဖြစ်လာနိုးနိုးနဲ့ အသစ်ပြန်လုပ်လိုက် လုပ်နေရင် တိုင်းပြည်အနာဂတ်ကို ကလေးကစားရာ ရောက်မယ်။'' — ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၁၉၉၈ခုနှစ်က စကားတစ်ခွန်း<ref>{{cite web|author=ဘိုဘို|title=လွှတ်တော်မတက်ဘဲ ထောင်ထဲဝင်ရတဲ့အမတ်များနဲ့ စင်ပြိုင်အစိုးရ |url=https://www.bbc.com/burmese/in-depth-55934565.amp |work=[[ဘီဘီစီ]]|date=၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|access-date=၄ မတ် ၂၀၂၁}}</ref>}}
စစ်အစိုးရသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် နာဂစ်မုန်တိုင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး၊ ပြည်သူများ အရေးပေါ်ကူညီမှု လိုအပ်နေချိန်အတွင်း စီစဉ်ထားခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲကို မရပ်ဆိုင်းပဲ၊ ၂၀၁၀ တွင် ဆက်လက်ကျင်းပခဲသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံတကာ အဆင့် အတန်းနှင့် ကိုက်ညီခြင်းမရှိခြင်း၊ တရား မျှတမှုမရှိဟု ပြောဆိုခဲ့သူများတွင် ဥရောပ သမဂ္ဂ၊ ဩစတြေးလျ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ကယ်ဗင်ရဒ် တို့ပါဝင်ခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေသည့် အမေရိကန်သမ္မတ အိုဘားမားမှ အိန္ဒိယအစိုးရ အနေနှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေများနှင့်ပါတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖော် ပြောဆိုမှုမရှိခဲ့ခြင်းကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ အာဆီယံနိုင်ငံများမှ ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမှု ရှိမရှိအပေါ် တရားဝင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမရှိခဲ့သော်လည်း၊ ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံ သမ္မတ Benigno Aquino မှ ရွေးကောက်ပွဲသို့ မဲလာပေးသူ နည်းနေခြင်းသည် ဒေါ် အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပါဝင်ခွင့် မပေးခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး သူ့ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ တရုတ် နိုင်ငံ မီဒီယာများတွင် ထိုရွေးကောက်ပွဲသတင်းကို ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့်ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း ဝေဖန်မှုများမရှိခဲ့ချေ။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2010/11/101108_elections_response.shtml ရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံတကာက ဝေဖန်]</ref>
ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေသစ်တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ချိတ်နွယ်ထားကာ ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသူများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရှိဟု ဆိုခဲ့ခြင်းကြောင့် [[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသား]]၂၀၀၀ ကျော်သည်လည်း ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရမည်မဟုတ်ပေ၊ ဒေါ်စုသည်လည်း အကျဉ်းသားအဖြစ် ပါဝင်နိုင်သည် (နေအိမ်အကျယ်ချုပ်အား ထောင်ဒဏ်ကျခံသူအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်း မသက်မှတ်ခြင်းအပေါ် မူတည်မည်)။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/8559048.stm|title= Burma law formally bars Aung San Suu Kyi from election|date=March 10, 2010|publisher=BBC News}}</ref><ref>{{cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/6931974/Burma-announces-elections--but-not-for-Aung-San-Suu-Kyi.html | work=The Daily Telegraph | location=London | title=Burma announces elections ? but not for Aung San Suu Kyi | date=4 January 2010 | accessdate=25 April 2010 | archivedate=9 January 2010 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20100109130810/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/6931974/Burma-announces-elections--but-not-for-Aung-San-Suu-Kyi.html }}</ref>
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး ၁၀ ရက်မြောက်တွင် စစ်အစိုးရမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်ခွင့်ပေးခဲ့သည်။
===၂ဝ၁၂ ဧပြီ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ===
၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လစ်လပ်နေသော လွှတ်တော်အမတ်နေရာအသီးသီးအတွက် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဝင်များ (စုစုပေါင်း ၄၃ ဦး) အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များအဖြစ် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံကြရသည်။ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိပြီးနောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းဆုကြည်သည် ပြည်သူ့လွှတ်တော်တွင် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ကော်မတီတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။
=== ၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ===
၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ၂၀၁၅|အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကာက်ပွဲ]] ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ကော့မှူးမဲဆန္ဒနယ်တွင် ထပ်မံယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ပါတီသည်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ခုလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် နိုင်ငံတော် သမ္မတ မဖြစ်နိုင်သောကြောင့် [[ထင်ကျော်၊ ဦး|ဦးထင်ကျော်]]ကို နိုင်ငံတော် သမ္မတ အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်သည် အစိုးရ အင်္ဂါစဉ်အရ နိုင်ငံတော် သမ္မတပြီးနောက် နိုင်ငံတော်၏ ဒုတိယအကြီးအကဲ နေရာတွင် တည်ရှိသည်။
=== ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ===
၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ယခင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ကော့မှူးမဲဆန္ဒနယ်တွင် ထပ်မံယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ(NLD)]] သည် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် [[ပြည်သူ့လွှတ်တော်|ပြည့်သူ့လွှတ်တော်]]၌ ၂၅၈ နေရာ၊ [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]]၌ ၁၃၈ နေရာ နှင့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်အသီးသီးတို့၏ လွတ်တော်များ၌ ၅၀၁ နေရာအထိ တောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ [[ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]](အမျိုးသားလွှတ်တော်နှင့်ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှစ်ရပ်ပေါင်း) တွင် ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်စုစုပေါင်း၏ ၈၃.၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိအနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် NLD ပါတီသည် အစိုးရဖွဲ့ခွင့်ရှိအမတ်ဦးရေ ၃၂၂ ဦးထက် သာလွန်သော အမတ်ဦးရေ ရရှိသည့်အတွက် ဒုတိယအကြိမ် အစိုးရဖွဲ့စည်းခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သည်။
=== ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း ===
{{Main|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
သို့သော် ရွေးကောက်ခံ အမတ် အသစ်များအတည်ပြမည့်နေ့ဖြစ်သည့် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် [[မင်းအောင်လှိုင်|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် မင်းအောင်လှိုင်]] ဦးဆောင်သော စစ်တပ်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့မှ နိုင်ငံတော် အာဏာကို မတရားသိမ်းယူခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်နှင့် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် ရွေးကောက်ခံ အမတ်များ၊ ပါတီခေါင်းဆောင်များ ဖမ်းခံခဲ့ရသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံခြားမှဆက်သွယ်ရေးကိရိယာများ (ICOM စကားပြောစက် ၁၀ လုံးနှင့် Jumber တစ်လုံး) ကို တရားမဝင်တင်သွင်းသည်ဟု တရားစွဲ၍ရမန်ယူခဲ့သည်။ ထိုအမှု၏ပြစ်ဒဏ်သည် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အပြင် ဒဏ်ကြေးပါပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။<ref>[https://www.frontiermyanmar.net/en/aung-san-suu-kyi-win-myint-to-face-charges-as-nld-calls-for-unconditional-release/ Aung San Suu Kyi, Win Myint to face charges as NLD calls for ‘unconditional’ release] (in en-US) (2021-02-03)။</ref> ထို့အပြင် ဦးဖြိုးမင်းသိန်းနှင့် ဦးမောင်ဝိတ်တို့ထံမှ လာဘ်ငွေရယူခဲ့သည်ဟူ၍လည်း ထပ်မံစွပ်စွဲခဲ့သည်။ တရားရုံးချိန်းများတွင် ရှေ့နေနှင့်လည်း ပေးမတွေ့ခဲ့ပေ။နောက်ပိုင်းမှ ရှေ့နေများနှင့်တွေ့ခွင့်ရခဲ့သည်။ ဦးဖြိုးမင်းသိန်းထံမှ လာဘ်ငွေယူသည်ဆိုသော စစ်ကောင်စီ၏ စွပ်စွဲချက်နှင့် စပ်လျဉ်းပြီး ဦးဖြိုးမင်းသိန်းက စစ်ကောင်စီ၏ စွပ်စွဲချက်သည် ခိုင်မာကြောင်း တရားခွင်အတွင်းထွက်ဆိုခဲ့သည်။<ref>http://burmese.dvb.no/archives/491530</ref> <ref>http://burmese.dvb.no/archives/499839</ref> <ref>http://burmese.dvb.no/archives/492010</ref>
စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးမောင်ဝိတ်ကမူ လာဘ်ပေး လာဘ်ယူမှုမဟုတ်ဟု တရားခွင်တွင် ငြင်းဆိုသွားကာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပရဟိတ အတွက် အမှန်တကယ် လှူဒါန်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ထွက်ဆိုသွားသည်ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရှေ့နေများက မီဒီယာများမှတဆင့်ပြောကြားထားကြသည်။ <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/05/31/252236.html</ref> <ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/key-myanmar-junta-witness-denies-paying-suu-kyi-bribe-court-source.html</ref>
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် တရားရုံးတွင် စွပ်စွဲထားသောအမှုများဖြစ်သော အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၅၅၊သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှု ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅ အမှု၂ခု၊ပို့ကုန် သွင်းကုန် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈၊ဆက်သွယ်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၆၇၊ နိုင်ငံတော် အကြည်အညို ပျက်စေမှု ပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ)၊ နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ (၁) (ဂ) စသည့် [https://www.bbc.com/burmese/burma-57476019] ၁၀မှုကျော်ထဲမှ သူမ အထိန်းသိမ်းခံထားရချိန် NLD ပါတီက ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၇ရက်နေ့နှင့် ၁၃ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်သည့် စာနှစ်စောင်အတွက် တာဝန်ရှိသည်ဟုဆိုပြီး ဆူပူအောင်လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၅၀၅(ခ) ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၂နှစ်၊မဲဆွယ်ယာဉ်တန်းအား ထွက်ပြီးလက်ပြနှုတ်ဆက်ခြင်းက ကိုဗစ်ကန့်သတ်စည်းမျဉ်းများ ဖောက်ဖျက်သည်ဟုဆိုကာ သဘာဝဘေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၂နှစ် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၄နှစ်အား ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ (၆)ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်အထူးတရားရုံးက ချမှတ်ခဲ့သည်။[https://www.bbc.com/burmese/burma-59565444]
ထိုသို့ ချမှတ်သည့်နေမှာပင် စစ်ကောင်စီက တရားရုံး၏ ချမှတ်ပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ်လေးနှစ်အနက် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၀၁၊ ပုဒ်မခွဲ (၁) အရ ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်ကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပြုကာ၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၄၁၊ ပုဒ်မခွဲ ၁ အရ ကျခံရန်ကျန်ရှိသည့် ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်ကို လက်ရှိ ထိန်းသိမ်းထားသည့် နေရာမှာပင် ကျခံစေရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။[https://www.rfa.org/burmese/news/military-council-discount-dassk-winmyint-sentence-12062021084957.html]
၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်နှင့် ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက် ရုံးထုတ်ကြားနာစစ်ဆေးမှုများကစပြီး အာဏာပိုင်များက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောင်ဝတ်စုံဖြစ်သော အဖြူရောင်အင်္ကျီလက်စက၊ အညိုရောင်ထဘီကို ဝတ်ဆင်စေခဲ့သည်။စစ်အစိုးရခေတ်မှာတောင် ထောင်ဝတ်စုံမဝတ်ခဲ့ရဘဲ ယခုမှ ဝတ်ခဲ့ရသည်ဟု ဘီဘီစီသတင်းက ဖော်ပြသည်။ [https://www.bbc.com/burmese/burma-59700773] [https://www.bbc.com/burmese/burma-59700773]
ယင်းနောက် ၂၀၂၂ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅၊ ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ ၆၇၊ ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေပုဒ်မ ၈ တို့ဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထောင်ဒဏ် (၄)နှစ် ထပ်မံချမှတ်ခဲ့ပြန်သည်။[https://news-eleven.com/article/223612]
ထိုအမှုများမှာ နေပြည်တော်ဇမ္ဗူသီရိမြို့နယ်၊ ရွှေကြာပင်ရပ်ကွက်အတွင်း ပါတီစည်းရုံးရေးပြုလုပ်မှုက လူစုလူဝေးဖြစ်စေသည်ဆိုပြီး ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးညီညီ(ခ) ဦးထွန်းမြင့်အောင်၏ တိုင်ကြားချက်အရ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ ဖြင့် တရားစွဲထားသည့် အမှုအပေါ် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ်၊ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေပြည်တော်နေအိမ်အတွင်းရှိ အနီးကပ်လုံခြုံရေးအဖွဲ့ထံမှ Icom စကားပြောစက်ခြောက်လုံး၊ ဂိတ်ကင်းမှ Icom စကားပြောစက်သုံးလုံး၊ ကိုယ်ရေးအရာရှိအဆောင်မှ Icom စကားပြောစက်တစ်လုံးနှင့် Jumber တစ်စုံတို့အား တွေ့ရှိခဲ့သည့်အပေါ် ယင်းဆက်သွယ်ရေးပစ္စည်းများအား ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ တင်သွင်းအသုံးပြုခဲ့သည်ဟုဆိုပြီး ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေပုဒ်မ ၈ ဖြင့် ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ်၊ ဆက်သွယ်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၆၇ ဖြင့် ထောင်ဒဏ်တစ်နှစ်၊ ဆက်သွယ်ရေးအမှု၂ခုအပေါ် ချမှတ်ထားသည့် ပြစ်ဒဏ်များအား တစ်ပေါင်းတည်းကျခံရန် တရားရုံးက အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည့်အတွက် ပေါင်းစည်းထောင်ဒဏ် (၂)နှစ်ဖြင့် အမှု (၃)မှုအတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ်(၄)နှစ် ဖြစ်သည်။
ဆက်၍ နေပြည်တော် အထူးတရားရုံးက ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးဖြိုးမင်းသိန်းထံမှ ရွှေနှင့်ဒေါ်လာငွေများ ယူခဲ့သည်ဆိုပြီး အဂတိမှု စွပ်စွဲချက်ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ် ထပ်မံ ချမှတ်ခဲ့သည်။[https://burmese.voanews.com/a/aungsansuukyi-myanmarmilitarycoup-voaburm-ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္-အဂတိမႈ-ၿဖိဳးမင္းသိန္း-ဗီြအိုေအ/6547004.html]
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဦးဖြိုးမင်းသိန်းနှင့် ဆက်စပ်ပြီး စွဲဆိုခံထားရသည့် အဂတိမှုနှင့်ပတ်သတ်ပြီး တရားခွင်တွင် ဦးဖြိုးမင်းသိန်း၏ ပြောဆိုချက်များအပေါ် “အားလုံးက အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူး” ဟုလည်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။[https://burma.irrawaddy.com/news/2021/10/04/246447.html]
အထက်ပါ ချမှတ်ပြစ်ဒဏ်အား မကျေနပ်၍ ရှေ့နေများက အယူခံတင်သွင်းသည်ကိုပင် တရားရုံးချုပ်က လက်မခံဘဲ ပယ်ချခဲ့သည်။[https://burmese.voanews.com/a/daw-aunt-san-suu-kyi-trial/6557849.html]
လူ့အခွင့်အရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ HRW ၏ အာရှရေးရာဒါရိုက်တာ Phil Robertson ကဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို စစ်ဆေးသည့် တရားရုံးသည် လွတ်လပ်သည့် တရားရုံး မဟုတ်၊ ကြားနာစစ်ဆေးမှုများအား လျှို့ဝှက်ပြီး လုပ်ခဲ့သည့်အပြင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရှေ့နေများကိုလည်း ကြားနာစစ်ဆေးမှုများ ထုတ်မပြောရန် တားမြစ်ခဲ့ပြီး၊ တင်သွင်းခဲ့သည့် သက်သေအထောက်အထားများမှာလည်း ယုံကြည်လောက်စရာ မရှိဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။[https://www.rfa.org/burmese/program_2/dassk-5years-jail-04272022171649.html]
၂၀၂၂ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၂ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား စစ်ကောင်စီက နေပြည်တော်အချုပ်ထောင်သို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့သည်။<ref>https://news-eleven.com/article/232867</ref>နေအိမ်အတူနေသူများမပါဘဲ သူမကို တစ်ဦးတည်းထားရှိခဲ့သည်။<ref>https://www.bbc.com/burmese/burma-61914752</ref> နိုင်ငံတကာအပါအဝင် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး Prak Sakhonnတို့က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အသက်အရွယ်နှင့် ကျန်းမာရေးကိုထောက်ဆပြီး နေပြည်တော် အကျဉ်းထောင်ထဲမထားဖို့ တောင်းဆိုမှုကိုလည်း စစ်ကောင်စီက လက်မခံပယ်ချခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>https://burmese.voanews.com/a/ဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္-ေနျပည္ေတာ္အက်ဥ္းေထာင္-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္း-ဗီြအိုေအ/6634673.html</ref> <ref>https://www.bbc.com/burmese/media-61916770</ref> <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/07/01/252874.html</ref>
ယင်းနောက် ၂၀၂၂ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၅ရက်နေ့တွင် [[ဒေါ်ခင်ကြည် ဖောင်ဒေးရှင်း|ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်း]]နှင့် ပတ်သက်ပြီး[[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ ဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်းရုံးချုပ်နေရာငှားရမ်းမှု၊ နေပြည်တော်ရှိ လရောင်တော စီမံကိန်းမြေနေရာငှားရမ်းမှု၊ လက်တွေ့စိုက်ခင်းနေရာငှားရမ်းမှုနှင့် စီမံကိန်းအတွင်း “L” ပုံစံအဆောက်အအုံတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် စွပ်စွဲကာ တရားစွဲဆိုမှု ၄ မှုအတွက် စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၆ နှစ်ချခံစေရန် နေပြည်တော်ထောင်တွင်းတရားရုံးက ချမှတ်ခဲ့ပြန်သည်။ <ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2022/08/15/253889.html</ref>
ယင်းတရားစွဲဆိုမှု ၄ မှုတွင် အမှုတမှုလျှင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်စီချမှတ်သော်လည်း နေပြည်တော်ရှိ လရောင်တောစီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက် သည့် အမှု ၃ မှုအတွက် ထောင်ဒဏ်အား တပေါင်းတည်းကျခံစေသည့်အတွက် စုစုပေါင်း ၃ နှစ်သာကျခံရမည်ဖြစ်ပြီး ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဖောင်ဒေးရှင်းရုံးချုပ်နှင့် ပတ်သက်သည့်တမှုအတွက် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်နှင့်ပေါင်းပါက စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၆ နှစ်ဖြစ်သည်ဟု မီဒီယာများက ဖော်ပြကြသည်။<ref>https://www.bbc.com/burmese/burma-62552182</ref> <ref>https://burmese.voanews.com/a/6702200.html</ref>
သူမနှင့်အတူ လရောင်တောမြေနေရာကိစ္စတွင် ပူးတွဲတရားစွဲဆိုခံရသည့် NLD အစိုးရ လက်ထက် နေပြည်တော်မြို့တော်ဝန် ဒေါက်တာမျိုးအောင်၊ ဒုတိယမြို့တော်ဝန် ဦး[[ရဲမင်းဦး]]နှင့် နေပြည်တော် စည်ပင်သာယာ ရေးကော်မတီဝင် ဦးမင်းသူတို့လည်း ထောင်ဒဏ်သုံးနှစ်စီ အမိန့်ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>http://burmese.dvb.no/archives/548966</ref> <ref>https://www.mizzimaburmese.com/article/113460</ref>[[File:Secretary Clinton Meets Daw Aung San Suu Kyi for Dinner (6437451337).jpg|right|thumb|175px|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် ဟယ်လာရီကလင်တန်တို့ ညစာစားပွဲအပြီးတွင် တွေ့ရစဉ်၊ နှစ် ၅၀ အတွင်း ပထမဦးဆုံး အမေရိကန်နိုင်ငံအကြီးအကဲတစ်ဦးမှ လည်ပါတ်ခြင်းဖြစ်သည်<ref>{{cite web|author=Kim Ghattas |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-15997268 |title=BBC News - Hillary Clinton Burma visit: Suu Kyi hopeful on reforms |publisher=Bbc.co.uk |date=2011-12-02 |accessdate=2014-02-09}}</ref>]]
===နိုင်ငံများ ===
၂၀၀၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်တွင် အမေရိကန် အစိုးရသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ချုပ်ရက်သက်တမ်းတိုးတိုးခြင်း မြန်မာအစိုးရအား ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးပါရန် ဖိအားပေးလေသည်။
၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇွန် ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သော သူ၏နှစ် ၆၀ ပြည့်မွေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် နိုင်ငံအချို့ရှိ မြန်မာသံရုံးများရှေ့တွင် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံတကာမှလည်း ဆန္ဒပြမှုများကို အသိအမှတ် ပြုခဲ့ကြသည်။
၂၀၀၅ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာနှောင်းပိုင်းတွင် အမေရိကန်အစိုးရသည် သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ထပ်မံ၍ ဖိအားပေးပြန်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယိုယွင်းလျက်ရှိသော အခြေအနေကို ကုလသမဂ္ဂ၏ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် နိုင်ငံစုံမှ အရေးယူခြင်းပြုလုပ်ရန်နှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ တရားဝင်ဆွေးနွေးရန်ကဏ္ဍတွင် ထည့်သွင်းပေးပါရန် ပြင်းထန်စွာ တိုက်တွန်းလာသည်။ ဤလှုပ်ရှားမှုသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားထပ်မံ၍ တစ်နှစ်တိတိ ချုပ်ရက်တိုးမြှင့်ရာမှ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆွေးနွေးရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအရေးကိစ္စကို ထည့်သွင်းရန်သဘောတူ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။
=== အဖွဲ့အစည်းများ ===
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် စတင်ထိန်းသိမ်းခံရစဉ်မှစ၍ International IDEA နှင့် Article 19 တို့၏ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ခန့်အပ်ထားခြင်းခံခဲ့ရပြီး ၎င်းအဖွဲ့ကြီးများ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုကို ရရှိခဲ့သည်။
ဘယ်ဂျီယံနိုင်ငံတွင် တည်ရှိသော ကက်သလစ်တက္ကသိုလ် ဂုဏ်ထူးဆောင် ပါရဂူဘွဲ့ (Doctor Honoris Causa)ကို အပ်နှင်းခြင်းခံရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.vub.ac.be/home/DHC/overzicht.html |title=Overzicht Eredoctoraten Vrije Universiteit Brussel |accessdate=4 July 2006 |publisher=Vrije Universiteit Brussel |language=Dutch}}</ref> နှစ်စဉ် ဇွန်လတွင် အမေရိကမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ (US Campaign for Burma) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထောက်ခံအားပေး သည့်အနေနှင့် ‘ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဖမ်းချုပ်ကြ’ ဟူသည့် ကြွေးကြော်သံဖြင့် ကမ္ဘာအနှံ့အိမ်များတွင် ၎င်းဧည့်ခံပွဲများ ပြုလုပ်ကျင်းပကြသည်။ ဤပါတီပွဲများတွင် စည်းရုံးလှုပ်ရှားသူများသည် တစ်ရက်တာ ၂၄ နာရီအတွင်း အိမ်တွင်း၌ နေကြပြီး မိတ်ဆွေများအား ဖိတ်ကြားပြီးလျှင် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အကြောင်းတို့ကို လေ့လာဆွေးနွေးကြသည်။<ref>{{cite news | url =http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html | archiveurl =https://web.archive.org/web/20060715081242/http://www.uscampaignforburma.org/action/community.html | archivedate =15 July 2006 | title =Arrest Yourself | publisher=US Campaign for Burma | accessdate =4 July 2006 }}</ref>
လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှု ဗဟိုဌာန Human Rights Action Center နှင့် အမေရိကမှ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူများအဖွဲ့ (US Campaign for Burma) တို့၏ ပူးပေါင်းလှုပ်ရှားမှုဖြစ်သော လွတ်မြောက်ရေးတိုက်ပွဲလှုပ်ရှားမှုမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ ကြိုးပမ်းတိုက်ပွဲဝင်မှုများကို ကမ္ဘာမှ မျက်ခြေမပြတ် သတိရနေစေရန် အားထုတ်ကြသည်။
သူမ ပညာသင်ခဲ့သော စိန့်ဟူးစ်ကောလိပ်၊ အောက်စဖို့တက္ကသိုလ် နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိသော ကပွဲအခမ်းအနားတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ကဏ္ဍတစ်ခုကို ထည့်သွင်းလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite news | url =http://www.thefullmoonball.com/ie/ | title =St. Hugh's Full Moon Ball | publisher =The Burma Campaign UK | accessdate =4 July 2006 | archivedate =23 August 2006 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20060823221010/http://www.thefullmoonball.com/ie/ }}</ref>
==၂၄ နှစ်အတွင်း ကနဦး ပြည်ပခရီးစဉ်များ==
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြသည် ၂၄နှစ်အတွင်း နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံခဲ့ရသည့် အချိန်များတွင်၊ သူ လွတ်မြောက်လာပါက ပထမဦးဆုံးသွားလိုသည့် ခရီးစဉ်သည် နော်ဝေနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း အမြဲပြောဆိုခဲ့သော်လည်း၊ သူ၏ ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ်သည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ဖြစ်ခဲ့သည်။
===ထိုင်းနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ===
၂၄ နှစ်အတွင်း ပထမဦးဆုံး ပြည်ပခရီးအစဉ်အဖြစ် ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည်ကို ထိုင်းအစိုးရ နှင့် နိုင်ငံခြာရေးဝန်ကြီးဌာနသို့သတင်းမပေးခဲ့ဘဲ စီးပွားရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ သာမန် တက်ရောက်လာသည့် ပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတော် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်မှလည်း ထိုနှီးနှောဖလှယ်ပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် ရှိခဲ့သော်လည်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တက်ရောက်မည်ဟု သတင်းထွက်ခဲ့သည့်နောက်ပိုင်း၊ အကြောင်းပြချက် မရှိဘဲ မတက်ရောက်နိုင်ဟုဆိုကာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဦးသိန်းစိန်သည် သွားရောက်ရန် အချိန်မပေးနိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဟု ဆိုကာ၊ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည့် [[ဦးနေဇင်လတ်]]မှ နယူးယောက်တိုင်းမ် သို့ အီးမေးလ်ဖြစ် ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.nytimes.com/2012/05/30/world/asia/uncertainty-hangs-over-aung-san-suu-kyis-visit-to-thailand.html For example, no one from her office contacted the Thai Foreign Ministry, which normally coordinates such high-profile visits. “As far as I know, we have not been approached by her team,” Mr. Thani said a few hours before she was to land. U Nay Zin Latt, an adviser to Mr. Thein Sein, said the president could not make time to go.“He is extremely busy with his work, and taking great care of transitioning and transformation,” Mr. Nay Zin Latt said in an e-mail. Thai officials said the president’s visit had been rescheduled for next week. ]</ref>
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မယ်လစခန်းသို့လည်း သွားရောက်ခဲ့ပြီး ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ၊ ဒုက္ခသည်များနှင့်လည်း တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
===ဥရောပ နှင့် နိုဘဲလ်ဆု===
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ ဇွန်လ ၁၃ ရက်နေ့ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်၊ ဥရောပ ၅ နိုင်ငံကို သွားရောက်လည်ပါတ်ရန် ခရီးစဉ်စတင်ခဲ့သည်။
====ဆွစ်ဇာလန် ခရီးစဉ်====
[[File:E18969.jpg|thumb|200px|ဂျီနီဗာမြို့တွင်ကျင်းပခဲ့သည့် [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့]] ညီလာခံတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တွေ့ရစဉ်]]
[[ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ]] ဂျနီဗာမြို့သို့ ဥရောပ၏ ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ် နိုင်ငံအဖြစ် ဇွန်လ ၁၄ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညနက်ပိုင်းတွင်စတင်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ နောက်တနေ့၌ [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့]]ချုပ် ညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဆွဇ်ဇာလန် နိုင်ငံမြို့တော် ဘာ့န်၌ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Didier Burkhalter နှင့်တွေဆုံခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2012/06/120614_aung_san_suu_kyi_ilo.shtml ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဂျီနီဗာ ရောက်ပြီ]</ref> အချိန်ကွာခြားမှုများနှင့် ခရီးဝေးပျံသန်းမှုများကြောင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေသည့် ဒေါ်စုသည် ဆွစ်ဇာလန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် အတူ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲပြုလုပ်နေစဉ် အော့အံခဲ့ပြီး၊ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ အစီအစဉ်အား ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/burmamyanmar/9332707/Aung-San-Suu-Kyi-cuts-short-news-conference-after-vomiting.html# Aung San Suu Kyi cuts short news conference after vomiting]</ref> ဆွစ်သမ္မတ၏ ဖိတ်ကြားချက် တက်ရောက်သူများ ၈၀ နှင့်အတူ ဧည့်ကြိုပွဲသို့ ခဏတာ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ သူမအတွက် အထူးစီစဉ်ထားသည့် ညစာစားပွဲအား ခရီးပန်းမှုများကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့ရသည်။ သောကြာနေ့တွင် ပါလီမန်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် နော်ဝေးသို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။
====နော်ဝေ ခရီးစဉ်====
[[Image:Kyi diploma.jpg|left|thumb|၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ပေးအပ်ခဲ့သည့် နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု ဒီပလိုမာ လက်မှတ်အား တွေ့ရစဉ်<ref>MLA style: "Aung San Suu Kyi - Nobel Diploma". Nobelprize.org.13 Oct 2012
http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1991/kyi-diploma.html.</ref>]] ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆုပေးအပ်ခဲ့ချိန်တွင် သားနှစ်ဦးနှင့် ခင်ပွန်းတို့မှ ဒေါ်စုကိုယ်စား လက်ခံရယူခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း၊ ၂၁ နှစ်ကြာခဲ့သည့်အချိန်မှသာ ပထဦးဆုံး သူကိုယ်တိုင် တက်ရောက်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုဆုပေးပွဲတွင် နော်ဝေနိုဘဲလ်ကော်မတီမှ အော်စလိုမြို့တော်ခန်းမတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တိုက်ရိုက် လက်မှတ်ပေးအပ်နိုင်ခဲ့သည်။
၁၇ရက်နေ့တွင် နော်ဝေနိုင်ငံရှိ ရဖ်တို လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့တည်ရှိသည့် ဘာဂန်မြို့တော်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ၁၈ရက်နေ့တွင် အော်စလိုဖိုရမ်၌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ နော်ဝေ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Jonas Gahr Stoere နဲ့ U2 တေးဂီတအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် အဆိုတော် ဘိုနို တို့မှ အဓိက ဦးဆောင်ဆွေးနွေးကြသူများအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။
====အိုင်ယာလန် ခရီးစဉ်====
၁၈ရက်နေ့တွင်ပင် အိုင်ယာလန်သို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ခုနှစ်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာရေး အဖွဲ့ကြီးမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ချီးမြှင့်ခဲ့သည့် [[Ambassador of Conscience|ယုံကြည်မှုဆိုင်ရာ သံတမန်]] ဆိုသည့်ဆုကြီးကို ယူတူးတေးဂီတ အဖွဲ့မှအဆိုတော် ဘိုနိုမှ ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ ထို့နေ့ ညနေတွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းသို့ ခရီးဆက်တင်ခဲ့သည်။
====ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း ခရီးစဉ်====
၁၉ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းတွင် လန်ဒန်စီးပွားရေး နှင့် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ တက္ကသိုလ်၌ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက်၊ ဘီဘီစီ မြန်မာပိုင်းဌာနနှင့် ဘီဘီစီ ကမ္ဘာတလွှား အသံလွှင့် ဌာန တည်ရှိရာ အသံလွှင့်ရုံးသစ် ကြီးဆီသို့ လည်ပါတ်ခဲ့သည်။ ထိုနေ့သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ၆၇ နှစ်မြောက် မွေးနေ့ဖြစ်သောကြောင့် ရောက်ရှိခဲ့သည့် နေရာတိုင်းတွင် သူမအတွက် မွေးနေ့ပွဲများ ကျင်းပပေးခဲ့ကြသည်။ ထို့နေ့ ညနေပိုင်းတွင် သူမနေထိုင်ခဲ့ဘူးသည့် အောက်စ်ဖို့ဒ်၌ မိသားစုဝင်များနှင့်အတူ မွေးနေ့ပွဲ ကျင်းပခဲ့သည်။
၂၀ရက်နေ့တွင်၊ အောက်စဖို့ တက္ကသိုလ် St Hugh's College ၏ကျောင်းသူ ဟောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ ၁၉၉၃ခုနှစ်၌ ပေးအပ်ခဲ့သည့် ဂုဏ်ထူးဆောင် ဒေါက်တာ ဘွဲ့အား ရှယ်လ်ဒိုးနီးယန်း ဇာတ်ရုံ ဘွဲ့နှင်းသဘင် ခန်းမ၌ တက်ရောက်လက်ခံရယူခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/06/120620_assk_oxford.shtml |title=BBC Burmese - မြန်မာ့ရေးရာ - အောက်စဖို့ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဘွဲ့ ဒေါ်စု လက်ခံရယူ |publisher=Bbc.co.uk |date=1970-01-01 |accessdate=2014-02-09}}</ref>
၂၁ ရက်နေ့တွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်၏ အမှတ် ၁၀ [[ဒေါင်းနင်းလမ်း]] နေအိမ်၌ ဝန်ကြီးချုပ် ဒေးဗစ်ကင်မရွန်း နှင့် တွေ့ဆုံကာ ပူးတွဲသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဗြိတိသျှပါလီမန် နှစ်ရပ်စလုံး၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားရန် Westminster ပါလီမန် ခန်းမကြီးထဲ၌ ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေကိုသာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့်ရှိသော်လည်း၊ နိုင်ငံတော် သမ္မတ မဟုတ်သေးသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက် ပထမဦးဆုံး အထူး ဂုဏ်ပြုသည့်အနေနှင့် ထိုခန်းမကြီး၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့် ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုဂုဏ်ထူးဆောင်ခန်းမကြီးတွင် မိန့်ခွန်းပြောခွင့်ရသူများတွင် [[ချားလ်စ်ဒီဂေါ]]၊ [[နဲလ်ဆန်မန်ဒဲလား]]၊ [[၁၆ကြိမ်မြောက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး]] နှင့် [[ဘာရက် အိုဘားမား]]တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဒေါ်စုသည် ပထမဦးဆုံး အာရှနိုင်ငံသား နှင့်၊ ပြည်ပမှ ပထမဦးဆုံး အမျိုးသမီး၊ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်မဟုတ်သေးသူတစ်ယောက်ကို ဤနေရာ၌ ဂုဏ်ပြုမိန့်ခွန်းပြောကြားခွင့်ပေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဂျွန်ဘာကောင်း မှ အဖွင့်အမှာစကားပြောကြာခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၂၂ရက်နေ့တွင် ဗြိတိန်ရောက် မြန်မာများနှင့်လည်း လန်ဒန်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
====ပြင်သစ် ခရီးစဉ်====
ပြင်သစ် သမ္မတ ဖိတ်ကြား ချက်အရ၊ ဗြိတိန်ခရီးစဉ်မှ ပြင်သစ် ပါရီမြို့သို့ ရထားဖြင့် ဇွန်လ်၂၆ရက် အင်္ဂါနေ့၌ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုနေ့ညနေပိုင်းတွင် ပြင်သစ်သမ္မတနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နေ့လယ်ပိုင်း၌ ၂ဝဝ၄ ခုနှစ်တွင် ပါရီမြို့မှ ပေးအပ်ခဲ့သည့် [[ပါရီ ဂုဏ်ထူးဆောင် မြို့သူဆု|ဂုဏ်ထူးဆောင် မြို့သူ]] ဆုကို မြို့တော်ဝန် ဆီမှ လက်ခံ ရယူခဲ့သည်။ ၂၇ရက် မနက်ပိုင်းတွင် ဥရောပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့်လည်း တွေ့ဆုံပြီး မေးခွန်းများ အမေးအဖြေပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မိုနာလီဇာ ပန်းချီကား နှင့် အခြားအနုပညာလက်ရာများတည်ရှိရာ ပါရီပြတိုက်များသို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်။ ၂၉ ရက်နေ့၌ ဥရောပခရီးစဉ် ပြီးဆုံးကာ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ခရီးထွက်ခွာခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2012/06/120626_dassk_paris.shtml |title=BBC Burmese - နိုင်ငံတကာ - ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါရီမြို့ကို ရောက်ပြီ |publisher=Bbc.co.uk |date=1970-01-01 |accessdate=2014-02-09}}</ref>
===မြန်မာဟု အသုံးပြုရန်===
၂၉ ရက် ဇွန်လ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပြည်ပခရီးစဉ်များတွင် မြန်မာနိုင်ငံကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် ဘားမား ဟု ခေါ်ဝေါ် သုံးနှုန်းခဲ့သည့်အပေါ် မြန်မာလို့သာ သုံးနှုန်း ပြောဆိုရန် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှ သတိပေးခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ အင်္ဂလိပ်လို မြန်မာလို့ မခေါ်ဆိုခြင်းသည် စကားလုံးကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ စစ်အစိုးရမှ လူထု၏ဆန္ဒကို မရယူခဲ့ဘဲ ကိုယ့်သဘောနှင့်ကိုယ် အမည်ပြောင်းလည်းခဲ့ခြင်းကို မကြိုက်ခြင်းကြောင့် အသုံးမပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/06/120629_dassk_burma.shtml Myanmar လို့ မခေါ်လို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကို သတိပေး]</ref>
===အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်===
[[Image:Barack Obama meets with Aung San Suu Kyi Sept. 19, 2012.jpg|thumb|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ခရီးစဉ်တွင် အိမ်ဖြူတော်၌ သမ္မတအိုဘားမားနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်]]ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် သူမ၏အမေရိကန်နိုင်ငံခရီးစဉ်ကို စတင်လိုက်ပြီး [[ဝါရှင်တန်ဒီစီ]]၊ [[နယူးယောက်]]၊ [[ဖို့ဝိန်း]]၊ [[လူးဝစ်ဗီးလ်]]၊ [[ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့|ဆန်ဖရန်စစ္စကို]]နှင့် [[လော့စ်အိန်ဂျယ်လိစ်မြို့]]ကြီးများသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်၌ ချီးမြှင့်သော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သည့် [[ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်]] ဆု၊ Atlantic Council မှပေးအပ်သည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားဆု၊ Asia Society မှပေးအပ်သည့် Global Vission ဆု၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကို တက္ကသိုလ်ကပေးအပ်သည့် ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါရဂူဘွဲ့နှင့် National Endowment For Democracy (NED) မှ ၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ပေးအပ်ထားသည့် ၁၉၉ဝ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ ဆယ်နှစ်ပြည့် ဂုဏ်ပြုရုပ်တုကို ကိုယ်တိုင်လက်ခံရယူခဲ့သည်။<ref>ဒီလှိုင်းဂျာနယ်၊ အတွဲ(၁)၊ အမှတ်(၃၈)၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမေရိကန်ခရီးစဉ် မှ</ref> ထိုခရီးစဉ်တွင် အမေရိကန်သမ္မတ အိုဘားမားနှင့် အိမ်ဖြူတော်တွင်တွေ့ဆုံခြင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်းကိုလည်း နယူးယောက်မြို့၌ တွေ့ဆုံခဲ့သည်<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/09/120921_dassk_bankimoon.shtml အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကို ရောက်ရှိနေတဲ့ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်းနဲ့ နယူးယောက်မြို့မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။]</ref>။ မြန်မာနိုင်ငံသမ္မတ ဦးသိန်းစိန်၏ ကုလသမဂ္ဂ နှစ်ပတ်လည် အထွေထွေညီလာခံခရီးစဉ်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေခြင်း၊ သမ္မတဦးသိန်းစိန်၏ ကုလသမဂ္ဂမိန့်ခွန်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုစကားပြောကြားခြင်း၊ သမ္မတဦးသိန်းစိန်တည်းခိုရာသို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟီလာရီကလင်တန် လာရောက်တွေ့ဆုံခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပိတ်ဆို့မှုများ ဖယ်ရှားခြင်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကွန်ဂရက်ရွှေတံဆိပ်ဆု လက်ခံရယူပွဲတွင် မြန်မာအစိုးရဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်းတက်ရောက်ခြင်း၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာများ တွေ့ဆုံခြင်း၊ သမိုင်းဝင်မိန့်ခွန်းများပြောကြားခြင်း စသည့် အပြုသဘောဆောင်သော ဖြစ်ရပ်များနှင့် ပြည့်နှက်နေခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/burma/2012/09/120925_asskfortwayne.shtml ဖို့ဝိန်း မြန်မာတွေနဲ့ ဒေါ်စုတွေ့]</ref>
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် သူမ၏ခရီးစဉ်တွင် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးတွင် ကူညီခဲ့ကြသူများကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ကိုယ်တိုင်လာရောက်ပြောဆိုလိုခြင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် တွေ့ဆုံလိုခြင်းတို့ကို ခရီးစဉ်၏ရည်ရွယ်ချက်အဖြစ် မိန့်ကြားပြောဆိုခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုခရီးစဉ်သည် ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်တွင် ကိုရီးယားလေကြောင်းလိုင်းဖြင့် မြန်မာပြည်သို့ပြန်ခဲ့ရာ၌ ည (၉:၅၅)နာရီတွင် ရန်ကုန်မြို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်သို့ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဝင်များ၊ အနုပညာရှင်များနှင့် ပြည်သူလူထုကြီးက ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။ ည ၁၁ နာရီခန့်တွင် နေအိမ်သို့ရောက်ရှိပြီး၊ အိမ်ရှေ့၌ စောင့်ဆိုင်းကြိုဆို၊ နှုတ်ဆက်နေကြသည့် ပြည်သူလူထုအား နှုတ်ဆက်စကား၊ ကျေးဇူးတင်စကား ပြောကြားခဲ့သည်။
== ပေါ်ပြူလာ မီဒီယာ ==
===ရုပ်ရှင်===
*‘[[ရန်ကုန်အလွန်|ရန်ကုန်အလွန်’(Beyond Rangoon)]]- ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ဂျွန်ဘော်မင်းရိုက်ကူးခဲ့သည့် ရုပ်ရှင်ကားတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား သိသာစွာ ဖော်ထုတ်ထားသည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အဖြစ် တေးဂီတပညာရှင် ဒေးဗစ်ဘိုင်း၏ ယခင်အိမ်ထောင်ဘက်ဖြစ်သူ အေဒယ်လုဒ်မှ သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ ဆက်ဆိုဖုန်းပညာရှင် တေးရေးဆရာ ဝိန်းရှောတာသည် ၎င်း၏ သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ‘အောင်ဆန်းစုကြည်’ ဟု အမည်ပေးထားသည်။ ၎င်းနှင့် ဟာဘီဟင်ဘော့စ်တို့ နှစ်ဦး၏ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ထုတ် ပလပ်စ်ဝမ်းအယ်လ်ဘမ်တွင် အဆိုပါသီချင်း ပါဝင် လူသိများခဲ့သည်။
*‘[[ကြောက်ရွံ့မှုမရှိသော အမျိုးသမီး - အောင်ဆန်းစုကြည်|ကြောက်ရွံ့မှုမရှိသော အမျိုးသမီး - အောင်ဆန်းစုကြည်- (Aung San Suu Kyi - Lady of No Fear)]]’၅၈ မိနစ်ကြာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဖြစ်ရပ်မှန်များကို ရိုက်ကူးထားသည့် မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်ကား -Denmark 2010, 58 min.A Kamoli Films Production, by Anne Gyrithe Bonne
*[[သည်အမျိုးသမီး|‘သည်အမျိုးသမီး’(The Lady)]]- ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သူ၏ခင်ပွန်းသည် မိုက်ကယ်အဲရစ်တို့၏ ဘဝဇာတ်ကြောင်းကို အခြေခံသည့် အချစ်ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတစ်ခုကို ၂၀၁၀ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ကမ္ဘာအနှံ့တွင် ပြသခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt1802197/|title=The Lady (2011)|publisher=IMDb.com|accessdate=2015-11-10}}</ref> ဤဇာတ်ကားတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသူ ကမ္ဘာကျော် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် [[မီရှဲလ်ယို့ဟ်|မီရှဲလ်ယို့ဟ် (Michelle Yeoh)]] မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံသား ဒေးဗစ်သျူးလစ် (David Thewlis) မှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ခင်ပွန်းသည် [[မိုက်ကယ် အဲရစ်]] အဖြစ် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ <ref>[http://michelleyeoh.info/Movie/thelady.html http://michelleyeoh.info/Movie/thelady.html]</ref>
===ဂီတ===
*[[ဆက်လျှောက်၊ (သီချင်း)|ဆက်လျှောက်(Walk On)]]- ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် အိုင်းရစ်ရော့ခ်တေးဂီတအဖွဲ့[[ယူတူး]]တွင် သီဆိုသူ [[ဘိုနို]]၏ လက်ရာဖြစ်သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ရည်မှန်း၍ စပ်ဆိုထားသည့် အခွေလည်း ထွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ အနုပညာရှင်စုံတို့မှ ‘ဝေါ့ခ်အွန်’ သီချင်းကို သရုပ်ဖော်ထားသည့် ‘ဟေဒယ်လေဒီ’ ဟူသည့် အခွေမှာ စစ်အစိုးရ၏ ပိတ်ပင်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ဇွန် ၁၉ ရက်နှင့် ၂၁ ရက်တို့တွင် လန်ဒန်နှင့် ဂလပ်စ်ဂေါအသီးသီးတို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ဗာတီဂိုနယ်လှည့်ဖျော်ဖြေပွဲများတွင် ယူတူးအဖွဲ့က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ရည်ညွှန်း၍ ‘ရမ်းနင်းတူစတန်းစတေးလ်’(Running to stand still) ဟူသော တင်ဆက်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အခြားအနုပညာ ရှင်များဖြစ်ကြသည့် ဘလက်ဟိုင်းပီးစ်၊ ကိုးပလေး၊ ဒါမီးယမ်းရိုက်စ် နှင့် အားအီးအမ်တို့ကလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား လူသိရှင်ကြား ထောက်ခံအားပေး ခဲ့ကြသည်။
*‘မတီးခက်ရသေးသည့် စန္ဒယား’(Unplayed piano)- အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နှစ် ၆၀ပြည့် မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ရိုက်စ်၏ လီစာဟဲန်ဂန်းနှင့် ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် တေးသရုပ်ဖော် ဗီဒီယို ကို ယူကေ၌ ၂၀ ဇွန်လ ၂၀၀၅ နှင့် အိုင်ယာလန်၌ ၁၇ ဇွန်လ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် စတင်ရောင်းချခဲ့သည်။ ဒေမီယံ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် အလည်အပါတ်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက် ရေးသားခဲ့ပြီး၊ ရောင်းရသည့်အမြတ်စွန်းငွေကို မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အသုံးချခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=NgQUBecM7OM&feature=related |title=Damien Rice - Unplayed Piano (Official Video) |publisher=YouTube |date=2010-11-24 |accessdate=2014-02-09}}</ref>
*၂၀၀၃ ခုနှစ်၏ ဥရောပ [[အမ်တီဗီ]] ဂီတဆု ချီးမြှင့်ပွဲတွင် သူ့အား ‘ဖရီးယော်မိုင်းဒ်’ ဟူသည့် ဆုကို ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။
*၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် နယူးစတိတ်မင်း မဂ္ဂဇင်း၏ စုစည်းတင်ပြသည့် ‘ကျွန်ုပ်တို့ခေတ်၏ သူရဲကောင်း’ စာရင်းတွင် သူ့အား ထိပ်ဆုံးအမှတ် ၁ နေရာအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။
[[File:Aung San Suu Kyi greeting supporters from Bago State.jpg|thumb|175px|၂၀၁၁ ပဲခူးခရီးစဉ်တွင် ထောက်ခံအားပေးသူများကို နှုတ်ဆက်နေစဉ်။]]
== ရရှိခဲ့သည့် ဆုများ ==
{{main|အောင်ဆန်းစုကြည် ရရှိခဲ့သည့် ဆုများ}}
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား နိုင်ငံတကာမှ အသိအမှတ် ဂုဏ်ပြုသည့် ဆုများရာကျော်ရှိသည်။ ရရှိသော ဆုများ၏ ငွေကြေးများကို မြန်မာပြည်သူများ၏ ပညာရေး နှင့် ကျန်းမာရေး(ကဏ္ဍ)အတွက် လှူဒါန်းလေ့ရှိသည်။ နိုဘဲလ်ဆုကြေးငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၃သန်းကိုလည်း မြန်မာပြည်သူများ၏ ပညာရေး နှင့် ကျန်းမာရေးအတွက် ရန်ပုံငွေမတည်နိုင်ရန် လှုဒါန်းခဲ့သူလည်းဖြစ်သည်။
{| border="1" style="font-size:10px"
|-
|''စဉ်''
|''ခုနှစ်''
|''ရရှိခဲ့သည့် ဆု အမည်''
|''ပေးအပ်သည့် ဌာန''
|''နိုင်ငံ''
|''ဆုကြေး''
|-
|၁
|၁၉၉၀
|[[သိုးရော်ဖ် ရွပ်ဖ်တို ဆု]]
|ရဖ်တို လူ့အခွင့်အရေး ဖောင်ဒေးရှင်း
|{{အလံ|နော်ဝေနိုင်ငံ}}
|
|-
|၂
|၁၉၉၁
|[[စက်ခါရော့ဗ်ဆု]]
|ဥရောပ ပါလီမန်
|{{အလံ|ပြင်သစ်}}
|၅၀ ၀၀၀ ယူရို
|-
|၃
|၁၉၉၁
|[[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]
|နိုဘဲလ် ကော်မတီ
|{{အလံ|နော်ဝေးနိုင်ငံ}}
|၆ ၀၀၀ ၀၀၀ ဆွီဒင် ခရုံနာ
|-
|၃
|၁၉၉၆
|Companion of the Order of Australia
|
|{{အလံ|ဩစတြေးလျနိုင်ငံ}}
|
|-
|၄
|၂၀၀၀
|လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် သမ္မတ ဆု
|
|
|
|-
|၅
|၂၀၀၂
|မဒန်ဂျိတ် ဆင့်ဂျ် ဆု (Madanjeet Singh Prize)
|ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံ နှင့် ယဉ်ကျေးမှု (UNESCO)
|
|
|-
|၆
|၂၀၀၂
|A Doctor of Laws honoris causa
|Memorial University of Newfoundland
|{{flag|ကနေဒါနိုင်ငံ}}
|
|-
|၇
|၂၀၀၄
|[[ဂွမ်ဂျူး လူ့အခွင့်အရေးဆု]] (Gwangju Prize for Human Rights)
|
|{{flag|တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ}}
|
|-
|၈
|၂၀၀၇
|Honorary Canadian citizenship
|
|{{flag|ကနေဒါနိုင်ငံ}}
|
|-
|၉
|၂၀၀၇
|အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် ဆု (Olof Palme Prize)
|အိုလွတ်ဖ် ပါလ်မယ် မိသားစု နှင့် ဆွီဒင်ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ထူထောင်မှု
|{{flag|ဆွီဒင်နိုင်ငံ}}
|၇၅ ၀၀၀ အမေရိကန် ဒေါ်လာ
|-
|၁၀
|၂၀၀၈
|ကွန်ဂရက် ရွှေတံဆိပ်ဆု Congressional Gold Medal) <ref>{{cite web|url=http://clerk.house.gov/art_history/house_history/goldMedal.html |title=Office of the Clerk of the U.S. House of Representatives - 404 |publisher=Clerk.house.gov |date= |accessdate=2014-02-09}}</ref>
|United States Congress
|{{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}}
|
|}
** ဆက်စပ်လေ့လာရန် [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ နေ့စွဲမှတ်တမ်းများ]]
==ထူထောင်ခဲ့သည့် ရန်ပုံငွေများ==
*'''[[အောင်ဆန်းစုကြည် ကမ္ဘာ့လွတ်မြောက်ရေး ရန်ပုံငွေ]]'''- အမည်ပေးထားသည့် ရန်ပုံငွေကို နော်ဝေအခြေစိုက် အစိုးရမဟုတ်သည့် Partnership For Change အဖွဲ့၊ နော်ဝေ မီဒီယာအဖွဲ့ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့် HippieMedia၊ နော်ဝေဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မစ္စတာ ဘိုနဗစ်နှင့် နော်ဝေရောက် မြန်မာအသိုင်းအဝိုင်းတို့ ပါဝင်ထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ ဂုဏ်ထူးဆောင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အဖြစ်ပေးအပ်ခဲ့ပြီးနောက် ဒေါ်စုမှ လက်မှတ်ထိုး အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့၌ အော်စလိုမြို့တွင် ရန်ပုံငွေအမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ သန်းနှင့် စတင် မတည်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.bbc.co.uk/burmese/multimedia/2012/06/120625_mobigeno_asskworldfreedomfund.shtml ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နာမည်နှင့် ရန်ပုံငွေ အဖွဲ့တစ်ခု တည်ထောင်ခဲ့ (ဘီဘီစီ)]</ref>
*'''Prospect Burma'''- မြန်မာနိုင်ငံသားများနှင့် ပြည်ပရောက် ဒုက္ခသည်များ ပညာရေးဆက်လက်သင်ယူနိုင်ရန် ပညာသင်ငွေကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးသည့် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ကြီးဖြစ်သည်။ ထိုရန်ပုံငွေတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရရှိခဲ့သည့် ၁၉၉၁ နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု နှင့် အခြားဆုကြေးများမှ ငွေကြေးတစ်ချို့ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.prospectburma.org/about-prospect-burma/how-prospect-burma-began.html |title=How Prospect Burma Began |publisher=Prospect Burma |date= |accessdate=2014-02-09 |archivedate=9 March 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120309003543/http://www.prospectburma.org/about-prospect-burma/how-prospect-burma-began.html }}</ref>
== ရေးသားခဲ့သည့် စာအုပ်များ ==
===စာပေ===
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပါဝင် ရေးသားတည်းဖြတ်ခဲ့သည့် စာအုပ်များမှာ-
*''[[ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး၊ (စာအုပ်)|ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ လွတ်ကင်းရေး]]''
*''မျှော်လင့်ခြင်း၏ အသံများ''
*''[[မြန်မာပြည်မှ ပေးစာများ]]''
*''ဗမာ့ အောင်ဆန်း''
*''အောင်ဆန်း/အာရှနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ''
*''ဘူတန်သို့ သွားလည်ကြစို့''
*''မြန်မာပြည်သို့ သွားလည်ကြစို့''
*''နီပေါသို့ သွားလည်ကြစို့''
*''မျက်နှာဖုံး နောက်ကွယ်ရှိ မြန်မာပြည်''
*''မြန်မာနှင့် အိန္ဒိယ- ကိုလိုနီလက်အောက်ဘ၀များ၏ ရှုထောင့်များ''
*''စစ်မှန်သော ခိုကိုးရာ ဆီသို့''
==မိန့်ခွန်းများ==
{{main|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရွှေဂုံတိုင် မိန့်ခွန်း}}
== ကိုးကား ==
{{reflist|2}}
== ပြင်ပလင့်ခ်များ ==
*{{Commons category-inline|Aung San Suu Kyi|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်}}
*{{Wikiquote-inline|Aung San Suu Kyi|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်}}
* {{Facebook|aungsan.suukyi.5661}}
{{lifetime|၁၉၄၅| | }}
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ပါတီဝင်များ]]
[[Category:မြန်မာ့ အထင်ကရ အမျိုးသမီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရ ပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[Category:၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်သူများ]]
[[Category:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]]
[[Category:အောင်ဆန်းစုကြည်]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပညာရေးဝန်ကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်ကြီးများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးများ]]
cz3iatkjfpqq8ki1ohzrrw0dguj16uq
ခင်မောင် (ဗိုလ် သံမဏိ)
0
47568
756604
726225
2022-08-28T12:01:46Z
CommonsDelinker
115
Removing [[:c:File:1958_Sa_Pa_Ka_Tha_mass_conference.JPG|1958_Sa_Pa_Ka_Tha_mass_conference.JPG]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:1958 Sa Pa Ka Tha mass conference.JPG|
wikitext
text/x-wiki
{{unreferenced}}
နှင့် အမည်မသိ အခမ်းအနားမှူးတို့ နိုင်ငံတော်စီးပွားကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (စပကသ) လူထုညီလာခံကို ဦးဆောင်ကျင်းပနေစဉ်]]
'''သံမဏိ ဗိုလ်ခင်မောင်''' သည် မင်္ဂလာဒုံ ပထမပတ် စစ်သင်တန်းသို့ ဗိုလ်လောင်းအဖြစ် တက်ခွင့်ရခဲ့ပြီး အလုပ်သင် ဗိုလ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လှုပ်ရှားမှု ခေတ်အတွင်း ဗိုလ်မင်းခေါင်၊ [[ဗိုလ်ဇေယျ (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)|သခင်လှမောင် (ဗိုလ်ဇေယျ) (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)]]၊ [[စိန်မှန်၊ ဗိုလ်မှူး|ဗိုလ်မှူးစိန်မှန်]]၊ [[သန်းကြွယ်၊ ဦး (မြို့မ)|မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]] တို့နှင့် အတူ စွန့်စွန့်စားစား ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ စက်မှုလက်မှုဝန်ကြီး အဖြစ် တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်စီးပွားကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ချုပ်တွင် ဝန်ကြီး [[ကျော်မြင့်လေး၊ ဦး|ဦးကျော်မြင့်]]၊ [[ဗိုလ်မှူးအောင်]] (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)၊ [[ဗိုလ်မင်းခေါင်]] (ရဲဘော်သုံးကျိပ်)၊ စပကသအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ [[သန်းကြွယ်၊ ဦး (မြို့မ)|မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]] စသောပုဂ္ဂိုလ်များနှင့်အတူ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၆-၅၇ စပကသအဖွဲ့ချုပ်တွင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ၊ ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဖဆပလဌာနချုပ်အမှုဆောင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book |title=နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ချုပ် ညီလာခံမှတ်တမ်း |date=၁၉၆၀ ခုနှစ်}}</ref>
၁၉၈၉ ခုနှစ် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ [[ဘန်ကောက်မြို့]]တွင် သံမဏိဗိုလ်ခင်မောင်၏ဦးဆောင်မှုဖြင့် ADSB ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=အောင်သူငြိမ်း |title=အောင်သူငြိမ်း ● ခရီးရှည် အိမ်အပြန်လမ်း – အပိုင်း (၁၆) |url=http://moemaka.com/archives/61510 |work=MoeMaKa Burmese News & Media |date=20 November 2017 |ref=(ဒညတ) အဖွဲ့ရုံးက ဘန်ကောက်မှာ ရုံးစိုက်ပြီး ဦးညီထွေးက ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဦးအောင်နုက ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဦးဇာလီမော်၊ သံမဏိ ဗိုလ်ခင်မောင်၊ ဦးအောင်မြင့်တို့က ဦးဆောင်ကြတယ်။ |accessdate=19 January 2019 |archivedate=9 January 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190109195240/http://moemaka.com/archives/61510 }}</ref><ref>{{cite web |title=Khin Nyunt Press Conference Part 1/ |url=http://www.burmalibrary.org/reg.burma/archives/199707/msg00065.html |website=www.burmalibrary.org |ref=To recall the past briefly, in 1989, the Alliance for Democratic Solidarity - Union of Burma was formed under the leadership of Thanmani Bo Khin Maung at Bangkok. | date=Thu, 03 Jul 1997}}</ref> ဒီမိုကရေစီ အင်အားများ စည်းလုံးညီညွတ်ရေးတပ်ပေါင်းစု (ဒညတ) (the Alliance for Democratic Solidarity - Union of Myanmar (ADSB)) အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ALLIANCE FOR DEMOCRATIC SOLIDARITY UNION OF MYANMAR "ADSB Photo Essay" |url=https://www.scribd.com/document/196839170/ADSB-Photo-Essay |website=Scribd |ref=Facing Sayardor, top to bottom: Dr. Zaw Oo [Da Nya Ta], Thanmani Bo Khin Maung [Da Nya Ta President] and U Aung [Da Nya Ta Sec General].}}</ref>
ရန်ကုန်မြို့ စမ်းချောင်းမြို့နယ် ရှောလမ်း ခြံအမှတ် ၂၀ တွင် နေထိုင်ခဲ့သည်။
== ကိုးကား ==
<references />
[[Category:မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများ]]
{{Myanmar-bio-stub}}
e1w9cbmc34dyytrxq66ef5xh1qyzpxh
ကချင်သောင်းကျန်းသူသမိုင်း (၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်ထိ )
0
48445
756678
753666
2022-08-29T04:45:38Z
8.25.96.10
wikitext
text/x-wiki
{{POV}}
{{merge|ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့၊ တပ်မတော်|ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်}} လိုရာစွဲပြော ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KIA)သည် သောင်းကျန်းသူမဟုတ် အကြမ်းဖက်သမားများသာဖြစ်သည်။KIAသည် ဒေသတွင်းရှိ သျှမ်းနီလူမျိုးများအပေါ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ အကြမ်းဖက်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။
==ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်အဖွဲ့စတင်ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ==
၁။ ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင်ဖြစ်ပွားသော ကရင်-ဗမာအရေးအခင်းတွင် အမှတ်(၁) ကချင်သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း မှ ဗိုလ်ကြီးအဆင့်ဖြင့် တောခိုသွားသော
ကချင်အမျိုးသားနော်ဆိုင်းမှာ ကေအင်န်ဒီအိုတို့နှင့် ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ယင်းသည် ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ကေအင်န်ဒီအိုအင်အားစုအဖြစ် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင်
လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် လားရှိုးမြို့ အစိုးရအထက်တန်းကျောင်း၌ အထက်တန်းပညာသင်ကြားနေသော ဇော်ဆိုင်းသည် နော်ဆိုင်းနှင့်ဆက်သွယ်ပြီး တောခိုခဲ့သည်။
၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် နော်ဆိုင်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ခိုလှုံသွားရာ၌ ဇော်ဆိုင်းသည်လိုက်ပါမသွားဘဲ သံတောင်၊ ဘောဂလိဒေသရှိ ကေအင်န်ဒီအိုများနှင့်
ပူးပေါင်းလှုပ်ရှားခဲ့သည်။
၂။ ၁၉၅၉ခုနှစ်တွင် ကေအင်န်ဒီအိုအဖွဲ့မှဂျီလစ်လင်း(ကချင်အမည်-ဇော်ဘောက်)ဆိုသူအား ဇော်ဆိုင်း၏ အကြံပေးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ပြီး
ဇော်ဆိုင်းနှင့်အတူ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် မြေအောက်စည်းရုံး သိမ်းသွင်းမှုလုပ်ငန်းများကို ပြုလုပ်ရန်စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ဇော်ဆိုင်းနှင့် ဂျီလစ်လင်းသည်
ဇော်ဆိုင်း၏မိခင်ဖြစ်သူ ကျောင်းဆရာမတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဟိုကုန်တိုက်နယ်၊ နမ့်အန်ရွာ (အက်စ်တီ-၈၈၈၉)တွင် ခိုအောင်းပြီး
မြေအောက်စည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့လေသည်။ ဇော်ဆိုင်း၏ညီဖြစ်သူ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား ဇော်ထူးသည်လည်း တက္ကသိုလ်မှထွက်ပြေးပြီး
ဇော်ဆိုင်းထံသို့လာရောက်ပူးပေါင်း တောခိုခဲ့လေသည်။ ထို့အပြင် အမှတ်(၄)ကချင်သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းမှ ထုတ်ပယ်ခြင်းခံရပြီး သိန္နီတွင် ကျောင်းတက်နေသော
ဒုတိယတပ်ကြပ် လမုန်တူးဂျိုင်၊ တက္ကသိုလ်မှထွက်၍ ကွတ်ခိုင်သို့ ပြန်ရောက်နေသော လမာလရိန်းတို့သည် ဇော်ဆိုင်းနှင့်ဆက်သွယ်ပေါင်းမိကြပြီး ၁၉၆ဝ
ပြည့်နှစ်တွင် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ ('''Kachin Independence Organization K.I.O''')ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။
၃။ ကေအိုင်အို မြေအောက်အဖွဲ့အစည်းတွင် ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဇော်ဆိုင်း၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဇော်ထူး၊ အတွင်းရေးမှူး အဖြစ် လမာလရိန်းတို့က တာဝန်ယူခဲ့ကြသည်။
ထိုအချိန်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်၌ နိုင်ငံရေးသမား အချင်းချင်းနေရာလုကြရာမှ နိုင်ငံရေးသမားအချို့၏ ခါးပိုက်ဆောင်အဖြစ်ဖွဲ့စည်းရန် ကေအိုင်အိုအား လက်နက်
ခဲယမ်းများထောက်ပံ့ရာမှ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်လာပြီး အင်အားမှာ ၂၇ ယောက်ရှိခဲ့သည်။
==ကချင်လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး စတင်ခြင်း==
၄။ ကေအိုင်အိုအဖွဲ့သည် ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် လားရှိုးမြို့ငွေတိုက်အား စတင်စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြင့် လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုကို
စတင်ခဲ့လေသည်။ လားရှိုးမြို့ရှိငွေတိုက်ကိုဖောက်ကာ လက်နက်ကိုင်လှုပ်ရှားမှုစတင်သည်နှင့် လားရှိုး၊ ကွတ်ခိုင်ဒေသမှ ဇော်ဆိုင်းနှင့် ဇော်တူးတို့စည်းရုံးထားသည့်
ကချင်လူငယ်များမှာလည်း တစ်ပြိုင်တည်းတောခိုခဲ့ကြသည်။ အင်အား ၁၀ဝ ခန့်စုစည်းမိသောအခါ တပ်မဟာမှူး အဖြစ် ဇော်ဆိုင်းကလည်းကောင်း၊
တပ်မဟာဗိုလ်မှူးအဖြစ် ဂျီလစ်လင်းကလည်းကောင်း တာဝန်ယူလျက် သိန္နီမြို့နယ် လွယ်တောက်၌ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် ကေအိုင်အေ
('''Kachin Independence Army-K.I.A''') ခေါ် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်နှင့် ကေအိုင်စီ ('''Kachin Independence Council K.I.C''')ကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့လေသည်။
၅။ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့အနီး ဆင်လီရွာ၏ အရှေ့ဘက် ၁၀ မိုင်ခန့်အကွာတွင် အခြေချစခန်း တစ်ခုတည်ဆောက်၍ အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်း
အမှတ်(၁)ကို ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့ ၌ ဖွင့်လှစ် သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် ကေအိုင်အေတပ်ရင်း (၁)ကို ဗန်းမော်နယ်မြေ
မွန်ဘာပါတွင်လည်းကောင်း၊ တပ်ရင်း(၂) ကို လမာလရိန်းဦးစီးကာ အင်အား ၃ဝဝ ခန့်ဖြင့် မုံးစီး၊ မုံးထန် နယ်မြေတွင်လည်းကောင်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင်
ကျေးရွာများ၌ ဗွီဒီအက်ဖ် ('''Villager's Defence Forces''') ခေါ် ကျေးရွာကာကွယ်ရေးအဖွဲ့အဖြစ်ဖွဲ့စည်းကာ တူမီးများတပ်ဆင်လျက် မိမိတပ်များကိုနှောင့်ယှက်ရန်
တာဝန်ပေးခိုင်းစေခဲ့ကြသည်။
၆။ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာကို နိုင်ငံတော်ဘာသာအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်း လိုက်ခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ တရုတ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံနယ်နိမိတ်
စာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွင် ဖီမော်၊ ဂေါ်လန်၊ ကန်ဖန်ဒေသ များအား တရုတ်ပြည် နယ်နိမိတ်အတွင်း ထည့်သွင်းဖော်ပြမှုအပေါ် နေရာအနှံ့ ဆန္ဒပြမှုအား အခွင့်ကောင်းယူ၍
လည်းကောင်း၊ ရှမ်းပဒေသရာဇ်များမှ ဖက်ဒရယ်မူကို စတင်တောင်းဆိုလာခြင်းတို့ကြောင့် ကချင်တိုင်းရင်းသားတို့သည်လည်း ဗမာကြီးစိုးမှူ သယံဇာတ လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုမှ ကင်းလွတ်သော လွတ်လပ်သော ကချင်သမ္မတနိုင်ငံ
ထူထောင်ရန်ဟူသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်လာခဲ့ကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် လူငယ်လူရွယ်အများအပြားမှာ
ကချင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း၏ စည်းရုံးသိမ်းသွင်းမှုအောက်သို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့ လေသည်။
၇။ ထိုကဲ့သို့ နိုင်ငံရေးပြဿနာများ ပေါ်ပေါက်နေစဉ်မှာပင် ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စုံညီအစည်းအဝေးက
ဗုဒ္ဓဘာသာကိုနိုင်ငံတော်ဘာသာအဖြစ် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဖွဲ့စည်း အုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ (တတိယ ပြင်ဆင်ချက်) အက်ဥပဒေ၊ ၁၉၆၁ ခုနှစ်၊
အက်ဥပဒေအမှတ် ၁၇ အရ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် နိုင်ငံတော်ဘာသာဖြစ်လာသော်လည်း လွတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ခွင့်ရရှိပြီးဖြစ်လေရာ မည်သို့မျှ ထူးခြားခြင်းမရှိပေ။ သို့သော်လည်း လူနည်းစုတို့၏သဘောဆန္ဒမပါဘဲ ဗမာစစ်ဗိုလ်တို့က လုပ်ချင်ရာလုပ်နိုင်သော စနစ်သည် ပင်လုံစာချူပ်ကို ချိုးဖောက်သော လုပ်ရပ်ဖြစ်ရာ လူနည်းစုများက ပင်လုံစာချုပ်အရ ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ကိုတောင်းဆိုလာကြသည်။
ထိုအချိန်က
လက်နက်ကိုင်အင်အား ၂၇ ယောက်သာ ရှိသေးသော ကေအိုင်အို ('''Kachin Independence Organization''') ကချင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့သည်
ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်မရှိဟူ၍ အကြောင်းပြစည်းရုံးရာမှ ပိုမိုအင်အားတောင့်တင်းလာသည်။ တရုတ်-မြန်မာ နယ်နိမိတ်စာချုပ်တွင် ကချင်ပြည်နယ်မှ ဖီမော်၊
ဂေါ်လန်၊ ကန်ဖန် နယ်မြေများအား တရုတ်နယ်နိမိတ်အတွင်း ထည့်သွင်းပေးရခြင်းကိုလည်း ကချင်တိုင်းရင်းသားအများအပြားက ဆန္ဒပြကန့်ကွက်ကြသည်။
==ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲပျက်ပြားသောအဖွဲ့အစည်း==
၈။ ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများမှာ ရန်ကုန်တစ်မြို့တည်းတွင်သာ ကျင်းပနေခြင်းမဟုတ်ဘဲ အချို့ အဖွဲ့အစည်းများမှာ ဆိုင်ရာဒေသတွင်သာ
ဆွေးနွေးကြခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်-ကျော်ဇံရွှီး၏ ရခိုင်ကွန်မြူနစ် ပါတီနှင့် ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ရာတွင် ငပလီ၌ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့အတူပင်
ကေအိုင်အေ(ခေါ်) ကချင် လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်များနှင့်လည်း မန္တလေးမြို့တွင် ဆွေးနွေးပွဲကျင်းပခဲ့သည်။
၉။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်အစပိုင်းတွင် ကေအိုင်အေများသည် တပ်မဟာ(၁)နှင့် တပ်ရင်း(၆)ရင်းကို ဖွဲ့စည်းပြီး ဖြစ်ပြီး အင်အား ၁,ဝဝဝ ကျော်အထိ တိုးတက်နေပြီဖြစ်သည်။
၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် လားရှိုး-ကွတ်ခိုင်နယ်၌ အင်အား ၃ဝဝ နီးပါးခန့်၊ ဗန်းမော်-မြစ်ကြီးနားနယ်မြေ၌ အင်အား ၃၈ဝ ခန့်အထိသာရှိသော်လည်း နောက်ပိုင်း တွင်
ဗန်းမော်-စိန်လုံလမ်းနှင့် ဗန်းမော် -မန်ဝိန်းလမ်းတို့ကိုစိုးမိုးပြီး ဧရာဝတီမြစ်အနောက်ဘက်ကမ်းနှင့် မြစ်ကြီးနား အရှေ့မြောက်၊
ဟူးကောင်းလွင်ပြင်တို့ကိုတိုးချဲ့စည်းရုံးရာမှ အင်အားတိုးတက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
၁၀။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေးကောင်စီက ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ကမ်းလှမ်းချက်ကိုထုတ်ပြန်သောအခါ ကေအိုင်အေများသည်
စာဖြင့်ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းပြီးနောက် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ၏အစီအစဉ်ဖြင့် ဗန်းမော်သို့ရောက်ရှိလာကြသည်။ ကေအိုင်အေကိုယ်စားလှယ် ဇော်ဒန်နှင့်အဖွဲ့သည်
၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ဗန်းမော်မှတစ်ဆင့် မန္တလေးသို့ရောက်ရှိလာသည်။ ထို့နောက် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်မှ
တပ်မဟာ(၇)တပ်မဟာမှူးနှင့် ပဏာမဆွေးနွေးပွဲကျင်းပပြီး စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် တော်လှန်ရေးကောင်စီ၏ကိုယ်စား အနောက်မြောက်တိုင်း၊
တိုင်းမှူးနှင့်ထပ်မံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
၁၁။ တိုင်းမှူးနှင့်ဆွေးနွေးစဉ် ဇော်ဒန်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က အောက်ပါအချက်များကို တောင်းဆိုခဲ့ သည်-
(က) ပြည်ထောင်စုအတွင်းရှိ လူမျိုးအသီးသီးအား လွတ်လပ်ခွင့်နှင့်ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ကိုပေးအပ်ရန်၊ မိမိတို့ လူမျိုးများ၏သဘောအရ
ခွဲထွက်လိုသူများအားခွဲထွက်ခွင့်ပေးရန်။
(ခ) ကချင်ပြည်နယ်နှင့်ပတ်သက်၍ ကချင် ပြည်သူပြည်သားများ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်နေခြင်း၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ပန်းတိုင်ဖြစ်သည့်
လုံးဝလွတ်လပ်သော အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် သီးခြား ကချင်ပြည်နယ်ထူထောင်ရန်။
(ဂ) ဤကဲ့သို့ ပြည်ထောင်စုအတွင်းမှ ကချင်ပြည်နယ်ခွဲထွက်သွားသည်ကို နှစ်ဦးသဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးသည့်နေ့မှစ၍
ကချင်ပြည်နယ်နှင့်ဗမာပြည်သည် အောက်ပါထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေးမူငါးချက်ကိုအခြေခံထား၍ နှစ်ပြည်ထောင်ဆက်ဆံသွားရေးကို နှစ်ဦးသဘောတူ
လက်မှတ်ရေးထိုးရန်-
(၁) တစ်ဦး၏နယ်မြေတည်တံ့ရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်ရေးကို တစ်ဦးက လေးစားရေး။
(၂) တစ်ဦးကိုတစ်ဦး မကျူးကျော်ရေး။
(၃) တစ်ဦး၏ပြည်တွင်းရေးရာတွင် တစ်ဦးကဝင်မစွက်ရေး။
(၄) တူညီစွာနှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အကျိုးရှိစွာ ဆက်ဆံရေး။
(၅) ငြိမ်းချမ်းစွာအတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး။
၁၂။ ကေအိုင်အေများ၏ တောင်းဆိုချက်များမှာ လုံးဝခွဲထွက်ရေးပင်ဖြစ်ပြီး ယင်းတို့ဘက်က လိုက်လျောမှု ဟူ၍ တစ်စုံတစ်ရာမျှပင်မရှိခဲ့ပေ။ ထို့အပြင်
ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်နေစဉ်အတွင်း ကေအိုင်အေထိပ်သီး ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဇော်တူးသည် ဗန်းမော်မှကာမိုင်းမြို့နယ်အတွင်းဝင်ရောက်ကာ
ကျေးရွာအားလုံးလိုလိုကို စည်းရုံးစိုးမိုးထားခဲ့သည်။ ဆွေးနွေးပွဲ ပျက်ပြားသွားသည်နှင့် ကေအိုင်အေများသည် လူ၊ လက်နက်၊ ခဲယမ်းများကို အပြင်းအထန်
စုဆောင်းရာ ၁၉၆၃ ခုနှစ်ကုန်တွင် အင်အား ၂,ဝဝဝ ကျော်ခန့်အထိ တိုးတက်လာသည်။
==ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲပျက်ပြားပြီးနောက်ပိုင်း ကေအိုင်အေ ကချင်အဖွဲ့အစည်း၏ အခြေအနေ==
၁၃။ ကေအိုင်အေ (ခေါ်) ကချင်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲမပြုလုပ်မီ ၁၉၆၃ ခုနှစ် နှစ်ဦးပိုင်းတွင် တပ်မဟာ(၁)နှင့်တပ်ရင်း(၆)ရင်းကို
လူအင်အား ၁,ဝဝဝ ကျော်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ဇော်ဒန်ခေါင်းဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က တော်လှန်ရေးကောင်စီနှင့်ဆွေးနွေးနေစဉ်
ကေအိုင်အေများ သည် လူသူစုဆောင်းခြင်း၊ ဆက်ကြေးကောက်ခံခြင်းတို့ကိုတိုးချဲ့၍ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ဆွေးနွေးပွဲကာလတွင် ဇော်တူးသည် ဗန်းမော်နယ်မြေမှ
ဧရာဝတီမြစ်ကိုဖြတ်ကျော်၍ ကျောက်စိမ်းထွက်ရှိရာ ကာမိုင်းမြို့နယ်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်စည်းရုံးစိုးမိုးခဲ့သည်။ ကာမိုင်းမြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာအားလုံးလိုလိုသည်
ကေအိုင်အေတို့၏ လွှမ်းမိုးမှု အောက်တွင်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ဆွေးနွေးပွဲပျက်ပြားပြီးနောက် ကေအိုင်အေတို့သည် လူ၊ လက်နက်နှင့် ခဲယမ်း မီးကျောက်များကို
အပြင်းအထန်စုဆောင်းကြလေရာ ၁၉၆၃ ခုနှစ်ကုန်တွင် လူအင်အားမှာ ၂,ဝဝဝ ကျော်အထိ တိုးတက်လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
၁၄။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်၊နှစ်ဦးတွင် ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၂)ကို တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ တပ်မဟာ(၁)၏ လက်အောက်တွင် တပ်ရင်း(၁)၊ တပ်ရင်း(၂)နှင့် တပ်ရင်း(၅)ကိုစုဖွဲ့ပြီး
ဇော်ဆိုင်းက အုပ်ချုပ်သည်။ ဇော်ဆိုင်း၏ တပ်မဟာ(၁)သည် မန်စီမြို့နယ်၊ မွန်ဘာပါကျေးရွာ (အက်စ်အို-၄၈၈၈)တွင် အခြေပြု၍လှုပ်ရှားသည်။ တပ်မဟာ(၂)တွင်မူ
တပ်ရင်း(၃)၊ တပ်ရင်း(၄) နှင့် တပ်ရင်း(၆)တို့ ပါဝင်သည်။ ဇော်တူးက တပ်မဟာ(၂)ကို အုပ်ချုပ်ပြီး မဂျီဘွမ်(အက်စ်-၄၄ဝ၄)တွင် အခြေပြု၍ လှုပ်ရှားသည်။ ထို့အပြင်
တပ်ရင်း(၇) ကို ပူတာအိုနယ်မြေ တွင် လူအင်အား ၈ဝဝ ခန့်ဖြင့် တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းပြီး ဇော်တူးကပင် တာဝန်ယူ၍အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ တပ်ရင်း(၇)တွင်
ဗွီဒီအက်ဖ်(ခေါ်)ကျေးရွာကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ကို အခြေခံ၍ဖွဲ့စည်းခြင်းဖြစ်သည်။ ပြောက်ကျားလှုပ်ရှားမှုအတွက် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။
၁၅။ ဇော်တူးသည် တပ်မဟာ(၂)အား တဖြည်းဖြည်း တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့ရာ အင်အား ၁၄ဝဝ ကျော်အထိ တိုးတက်လာပြီး ပူတာအို၊ ချီဖွေ၊ လောခေါင်၊ မြစ်ကြီးနား၊
ဗန်းမော်၊ ကွတ်ခိုင်နယ်မြေများတွင် ဖြန့်ခွဲလှုပ်ရှား၍ လာသည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လမှ ၁၉၆၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလအတွင်း ကေအိုင်အေထိပ်သီးခေါင်းဆောင် ညီအစ်ကို
များဖြစ်သော ဇော်ဆိုင်း၊ ဇော်ဒန်၊ ဇော်တူး တို့ သုံးဦးသည်လည်း ဇော်သုံးဇော်ဟူ၍ နာမည်ကြီးလာကြသည်။
၁၆။ တပ်မတော်သည် ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်း ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ရုတ်တရက်အင်အားကြီးထွား ပြီး လှုပ်ရှားလာကြသော ကေအိုင်အေများကို
ချေမှုန်းရေးအတွက် ၁၉၆၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှစ၍ စစ်ဆင်ရေးများဖြင့် ဆင်နွှဲတိုက်ခိုက်တော့သည်။ တပ်မတော်က ဆင်နွှဲခဲ့သော စစ်ဆင်ရေးများမှာ အောက်ပါ
အတိုင်းဖြစ်သည်-
(က) ဂန့်ဂေါ်စစ်ဆင်ရေး။
(ခ) အောင်မြေစစ်ဆင်ရေး။
(ဂ) ကောင်ရာဘွမ်စစ်ဆင်ရေး။
(ဃ) ခရမ်းစစ်ဆင်ရေး။
၁၇။ တပ်မတော်က ဆင်နွှဲသည့်စစ်ဆင်ရေးအရပ်ရပ်ကြောင့် ၁၉၆၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှ ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလအထိ တစ်နှစ်တာကာလအတွင်းတွင်
ကေအိုင်အေများမှာ များစွာအထိနာခဲ့ရသည်။ ထိုကာလ အတွင်း ကေအိုင်အေ ၆၉၆ ယောက်ကို အသေမိပြီး ၃၇၇ ယောက်ကို ဒဏ်ရာရစေခဲ့သည်။
၁၀၆၄ ယောက်ကို အရှင်ဖမ်းဆီးရမိပြီး ၂၂၂၃ ယောက် လက်နက်ချခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၆၅ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၆ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်ပိုင်းအတွင်း
ကေအိုင်အေ ကချင်လှုပ်ရှားမှုများစွာ ကျဆင်းသွားခဲ့ရတော့သည်။
၁၈။ ကေအိုင်အေလှုပ်ရှားမှုမှာ တပ်မတော်၏ထိုးစစ်များကြောင့် အဘက်ဘက်မှယိုယွင်းကျဆင်းပြီး နာလန်မထူနိုင်တော့သဖြင့် ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင်များသည်
နည်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ကြံဆကြိုးပမ်းကြရသည်။ ကေအိုင်အေဦးစီးချုပ်ဖြစ်သူ ဇော်ဆိုင်းသည် ပြည်ပအကူအညီရရေးအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံသို့သွားရောက်ကာ
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ထန်ဝိုး(အယ်လ်ယူ-ဝ၅ဝ၅)တွင်အခြေချ၍ ဘိန်း၊ ကျောက်စိမ်းများရောင်းဝယ်ရန် စခန်းဖွင့်လှစ်ခဲ့ရသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှတစ်ဆင့်
ပြည်ပအကူအညီများရရှိစေရန် ဇော်ဆိုင်း၏အကြံပေးအရာရှိအဖြစ် ကေအင်(န်)ယူမှ တွဲဖက်ထားသော ဂျီလစ်လင်း (ကချင်အမည်-ဇော်ဘောက်)က ကူညီခဲ့သည်။
ဇော်ဆိုင်းသည် ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် လွယ်ယားစခန်းမှ ခရီးထွက်သွားခြင်းဖြစ်ပြီး [[ဗန်ကောက်]]၊ ဇင်းမယ်၊ ဖော်မိုဆာသို့လှည့်လည်၍
အရှေ့တောင်အာရှစစ်စာချုပ်အဖွဲ့ ('''SEATO''')၏ အကူအညီရရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ ၁၉၆၆ခုနှစ်အတွင်းမှာပင် ကေအိုင်အေနိုင်ငံခြားဆက်သွယ်ရေးတာဝန်ခံ
မရန်ဘရန်ဆိုင်းသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အကူအညီရယူရေးအတွက် ချောကန်တောင်ကြားဒေသသို့ သုံးလကြာသွားရောက်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ သို့သော် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။
၁၉။ ၁၉၆၆ ခုနှစ် နှစ်ဦးပိုင်းတွင် တပ်မတော်သည် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီချေမှုန်းရေးအတွက် အမှတ်(၇၇)ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်ကိုဖွဲ့စည်းရန် ကချင်ပြည်နယ်မှ
စစ်ဆင်ရေးတပ်အချို့ကို ထုတ်နုတ်ခဲ့ရလေရာ ကေအိုင်အေများအတွက် လူသူလက်နက်စုဆောင်းစည်းရုံး၍ ခေါင်းထောင်ထနိုင်ရန် အချိန်ရသွားသည်ဟု ဆိုရ
ပေမည်။
==ကေအိုင်အေများ တစ်ဖက်နိုင်ငံနှင့်ဆက်သွယ်ခြင်း==
၂ဝ။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်တွင် ကျောင်းသားအရေးအခင်းဖြစ်ပွားပြီးနောက် ကေအိုင်အေ ခေါင်းဆောင် ဇော်တူးသည် တစ်ဖက်နိုင်ငံဘက်မှ
ပြတ်သားစွာထောက်ခံကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ကေအိုင်အေသောင်းကျန်းသူများသည် တပ်မတော်ထိုးစစ်ကြောင့် ပျောက်ကွယ်သွားလုမတတ်
အထိနာခဲ့ရာမှ အမှတ်(၇၇) ခြေမြန်တပ်မဌာနချုပ်ဖွဲ့စည်းရန် တပ်များထုတ်နုတ်မှုကိုအခွင့်ကောင်းယူ၍ ပြန်လည်ခေါင်းထောင် ထလာနိုင်ချိန်ဖြစ်သည်။
ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင်များသည် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက် ပြည်ပ အကူအညီရရှိရေးကို အပြင်းအထန်ကြိုးစားခဲ့သည်။
၂၁။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လအတွင်းမှာပင် ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၂)မှ နိုင်ငံရေးတာဝန်ခံ မရန်ဘရန် ဆိုင်းနှင့် အင်အား ၃၄ ယောက်အဖွဲ့သည်
တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ထွက်ခွာ၍ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးသင်တန်းများ တက်ရောက်ရန်နှင့် လက်နက်ခဲယမ်းအကူအညီများရရှိရန် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။ ဘရန်ဆိုင်းတို့လူစုသည်
လက်နက်ငယ်မျိုးစုံ ၄၂ လက်၊ လက်ပစ်ဗုံး ၃၆ လုံးနှင့် ကျည်မျိုးစုံနှစ်သေတ္တာကိုရရှိလာပြီးနောက် ထိုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွင်းတွင် ပြည်တွင်းသို့
ပြန်လည်ရောက်ရှိလာကြသည်။
၂၂။ မရန်ဘရန်ဆိုင်းတို့လူစု လက်နက်ခဲယမ်းများရရှိ လာသောအခါ ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၂)မှူး ဇော်တူး ခေါင်းဆောင် သည့်အဖွဲ့သည် ၁၉၆၇ခုနှစ်၊
အောက်တိုဘာလ ၂ ရက်နေ့တွင် ပြည်ပသို့ခရီးထွက်ခွာ ကြပြန်သည်။ ထိုအဖွဲ့တွင် တပ်မဟာ(၂)မှူး ဇော်တူးကခေါင်းဆောင်ပြီး အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး
ပုံရွှေဇော်ဆိုင်း၊ နိုင်ငံခြားရေးတာဝန်ခံ ဘရန်ဆိုင်းတို့လည်းလိုက်ပါကြသည်။ စုစုပေါင်းအင်အား ၄၂၅ ယောက်ပါဝင်သည်။ ထိုအဖွဲ့သည်
လက်နက်ခဲယမ်းအကူအညီရရှိရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးသင်တန်းများ တက်ရောက်ရေးတို့ကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် ကြိုးစားကြသည်။
၂၃။ ဇော်တူးတို့အဖွဲ့သည်လိုအပ်ပါက ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့်ပူးပေါင်း၍ဘုံရန်သူဖြစ်သော ဗမာ အစိုးရကိုတိုက်ခိုက်ရန် သဘောတူညီကြသည်။
ဇော်တူးတို့လူစုသည် လက်နက်ငယ်မျိုးစုံ ၈ဝဝ လက်၊ ကျည်မျိုးစုံ ၁၇ဝ,ဝဝဝ တောင့်နှင့် စစ်ဝတ်ပစ္စည်းများရရှိခဲ့ကြသည်။ ကေအိုင်အေများသည်
လက်နက်ခဲယမ်းရရှိရေးအတွက် ယခင်ကရန်သူဖြစ်ခဲ့သည့် ဗကပများနှင့်ပူးပေါင်းရန်ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြရသည်။
၂၄။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဇော်တူးခေါင်းဆောင်သော ကေအိုင်အေအင်အား ၃ဝဝ ခန့်သည် မောင်းပြန်ရိုင်ဖယ်များအပါအဝင်
လက်နက်ခဲယမ်းအပြည့်အစုံဖြင့် ပြည်တွင်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိ လာကြသည်။ ထို့နောက် တြိဂံနယ်မြေတွင်ရှိသော ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၂)ဌာနချုပ်မှ
မိုင်ရွန်ကွန်ဂျာနှင့် ကွန်ဆာဘောက်နော်တို့ဦးစီးသော တိုက်ခိုက်ရေးတပ်နှင့် ကိုယ်ရံတော်တပ်များကို လက်နက်ခဲယမ်းများ တပ်ဆင် ပေးကြသည်။
ကေအိုင်အေများသည် ပြည်ပမှလက်နက်ခဲယမ်းများ ရရှိလာကြသောကြောင့် တပ်မတော်ကို ပစ်အားသုံး၍ တိုက်ခိုက်လာနိုင်ကြသည်။
၂၅။ ဇော်တူးသည် တစ်ဖက်နိုင်ငံမှပြန်လာပြီးနောက် ကွန်မြူနစ်ဝါဒနှင့် မော်စီတုံးအတွေးအခေါ်ကို သဘောတရား လက်နက်အဖြစ်တပ်ဆင်၍
စည်းရုံးလာရာနယ်မြေလူထုက လက်မခံသဖြင့် အောင်မြင်မှုမရ ရှိခဲ့ပေ။ ထို့အပြင် ကေအိုင်အေငယ်သားများအတွင်းတွင်လည်း ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို
လက်မခံလိုသူများပေါ်ထွက် လာသည်။ ကေအိုင်အေအဖွဲ့အစည်း အတွင်း၌ ခေါင်းဆောင်ငယ်များ ခန့်အပ်ရာတွင်လည်း ဂျိန်းဖောလူမျိုးကြီး ဝါဒကို
ကျင့်သုံးပြီးအခြား မရူ(ခေါ်)လောင်ဝေါ်၊ လီဆူး(ခေါ်)ယောယင်၊ လချိတ်(ခေါ်) လရှီ စသော ကချင် မျိုးနွယ်ဝင်လူမျိုးစုများ မကျေမနပ်ဖြစ်လာကြသည်။
ကေအိုင်အေ အဖွဲ့အစည်း၏ခေါင်းဆောင်မှုကို ဇော်ဆိုင်း၊ ဇော်တူး၊ ဇော်ဒန်ဟူသော ဇော်ညီအစ်ကိုသုံးဦးကသာ လက်ဝါးကြီးအုပ်ထားခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍လည်း
မကျေမနပ် ဖြစ်လာကြသည်။
၂၆။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကေအိုင်အေတပ်ရင်း (၄)မှ မရူ(ခေါ်)လောင်ဝေါ်လူမျိုး ဇေလွမ်းနှင့် လရှီ (လချိတ်)လူမျိုး စခုံတိန်ယိန်းတို့ခေါင်းဆောင်သော
ကေအိုင်အေ ၁၂ဝ ခန့်သည် ကေအိုင်အေအဖွဲ့မှ ခွဲထွက်၍ ပြည်ပသို့သွားရောက်ကာ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ နှင့် ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ယင်းကိုအကြောင်းပြု၍ ၁၉၆၈
ခုနှစ်မှအစပြု၍ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် ကချင်ပြည်နယ်၊ မေခမြစ်အရှေ့ခြမ်းဒေသ ချီဗွေ၊ လောခေါင်၊ ဆော့လော်ဒေသများတွင် အခြေချနိုင်လာတော့သည်။
==ကေအိုင်အေသောင်းကျန်းသူများ၏ အခြေအနေ (၁၉၇၁-၁၉၇၂ ခုနှစ်)==
၂၇။ ကေအိုင်အေများသည် တစ်ဖက်နိုင်ငံမှ အကူအညီရယူခဲ့သော်လည်း ဗကပများနှင့်မူ မကြာခဏ ပဋိပက္ခဖြစ်နေခဲ့သည်။ ကွတ်ခိုင်ဒေသတွင်
ဗကပစစ်နယ်မြေတိုးချဲ့မှုကြောင့် ကေအိုင်အေများသည် တပ်မတော် အား လာရောက်ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ တပ်မတော်ကိုမတိုက်ဘဲ ဗကပကိုသာဦးတည်
ရန်သူအဖြစ် တိုက်ခိုက်နေခဲ့ သည်။ သို့သော် ၁၉၆၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဇော်ဒန်နှင့် အင်အားစုများက ကချင်(၄)ကို ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
ထို့နောက်ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ ကေအိုင်အေများသည် ဗကပတပ်ရင်း(၂ဝ၂)၊ (၃ဝ၃)တို့နှင့် နားလည်မှု ယူခဲ့ပြန်သည်။ ၁၉၇ဝ ပြည့်နှစ်မှစ၍ ကေအိုင်အေ
တပ်မဟာ(၂)၊ တပ်ရင်း(၅)နှင့် တပ်ရင်း(၆)ကို ဇော်တူး ကိုယ်တိုင်ကွပ်ကဲ၍ ကာမိုင်းမြို့နယ်၊ ဖားကန့်လုံးခင်း ဒေသမှကျောက်စိမ်းများအား ထိုင်းနိုင်ငံသို့
ခိုးထုတ်ရောင်းချ ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက်ထိုင်းနိုင်ငံမှပင် စစ်လက်နက်များကိုဝယ်ယူကြသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဖီဆိုနာဂ သောင်းကျန်းသူများကိုလည်း
တရုတ်နိုင်ငံမှသင်တန်းပေး၍ လက်နက်တပ်ဆင်လာသည်။ ဖီဆိုများအား အိန္ဒိယသို့ ပြန်ပို့ပေး၍ လက်နက်တောင်းယူခြင်းများကိုလည်း လုပ်လာသည်။
အရှေ့ပါကစ္စတန်နှင့် အပြန်အလှန်ဆက်သွယ် ကူညီမှုများရှိခဲ့သော်လည်း ဘဂင်္လားဒေ့ရှ်နိုင်ငံပေါ်ပေါက်လာသောအခါ အဆက်အသွယ်ပြတ်သွားရသည်
တပ်မဟာ(၁)မှူးဇော်ဒန်ကရခိုင်သောင်းကျန်းသူများကိုလက်နက်တပ်ဆင်လေ့ကျင့်ပေးခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေ ဥက္ကဋ္ဌ ဇော်ဆိုင်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ
တာဝန်ရှိသူအချို့နှင့်ညှိနှိုင်းကာ ယင်းစစ်ဌာနချုပ်ကို ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းတွင် ဖွင့်လှစ်ထားခဲ့သည်။
၂၈။ ၁၉၇၂ခုနှစ်အတွင်းတွင် ကေအိုင်အေစစ်ဌာနချုပ်သည် ဇော်ဆိုင်းခေါင်းဆောင်၍ ထိုင်းနိုင်ငံ ထန်ဝိုးစခန်းတွင်လည်းကောင်း၊ တပ်မဟာ(၁)သည်
ဇော်ဒန်ခေါင်းဆောင်၍ ကွတ်ခိုင်၊ လားရှိုးနှင့် ဗန်းမော်ခရိုင်များတွင်လည်းကောင်း၊ ဇော်တူးခေါင်းဆောင်သော တပ်မဟာ(၂)သည် ဖားကန့်နယ်မြေနှင့်
မြစ်ကြီးနားခရိုင်တွင်လည်းကောင်း ခိုအောင်းလှုပ်ရှားကာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ လက်နက်ခဲယမ်းအကူအညီ ရရှိရေးကိုကြိုးစားလျက်ရှိသည်။ စီးပွားရေးအရ
ကျောက်စိမ်းနှင့်ဘိန်းများကိုလည်း တိုးချဲ့ရောင်းဝယ်လာကြ လေသည်။
==၁၉၇၂ ခုနှစ် မတ်လတွင်ရှိသော ကေအိုင်အေ၏ အင်အား==
၂၉။ '''ကေအိုင်အေ'''
(က) '''ကေအိုင်အေစစ်ဌာနချုပ်'''။ ဇော်ဆိုင်း။
(ခ) '''တပ်မဟာ(၁)'''။ ဇော်ဒန်နှင့်အင်အား ၁၄၈ ယောက်။
(ဂ) '''လားရှိုးခရိုင် နှင့် ဗန်းမော်ခရိုင်'''
(၁) လားရှိုးခရိုင်တွင် လွမ်းဒေါင်နှင့် တပ်ရင်း(၂)၊ဇော်ဘွန်နှင့် တပ်ရင်း (၈)၊ ဒေါင်ခေါင်းနှင့် တပ်ရင်း(၉)တို့ကတာဝန်ယူသည်။
(၂) ဗန်းမော်ခရိုင်တွင် ဒွရောင်နှင့် တပ်ရင်း(၁)၊ ဂေါ်ရူလဒွနှင့် တပ်ရင်း (၅)တို့က တာဝန်ယူ သည်။
(ဃ) '''တပ်မဟာ(၂)'''။ ဇော်တူး နှင့် အင်အား ၁,၄၆၉ ယောက်ရှိပြီး ဇော်ဘောက်က တပ်ရင်း(၃)၊ ဇုတ်ဒိုင်ကတပ်ရင်း(၄)၊ လမာလရိန်းကတပ်ရင်း(၆)၊
ဇော်ဘောက်ကတပ်ရင်း(၇)၊ မဒင်ကီးယော် က တပ်ရင်း(၁၀)၊ ကဒေါ်ဇော်ဆိုင်းက တပ်ရင်း(၁၁) စသည်ဖြင့်တပ်ရင်းများအလိုက် တာဝန်ယူပြီး မြစ်ကြီးနားခရိုင်၊
တြိဂံဒေသ၊ ဧရာဝတီအနောက်ခြမ်း ဒေသများတွင် လှုပ်ရှား သည်။
(င) စုစုပေါင်းအင်အား။ ပြည်တွင်းတွင် ၂၉၅ဝ ခန့်ရှိပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ ထန်ဝိုးတွင်ဌာနချုပ် ဖွင့်လှစ် ထားသည်။
==သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်းဆက်သွယ်မှုများနှင့်ပဋိပက္ခများ==
၃ဝ။ ကွန်မြူနစ်သူပုန်'''နှင့်ကေအိုင်အေ'''။ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီမှ အင်အားစုအချို့သည် ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ပြည်ပနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက်
၁၉၆၄ ခုနှစ်မှစ၍ ပြည်ပကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး အကူအညီများ တစ်စတစ်စ တိုးတက်များပြားစွာရရှိလာခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေများသည်လည်း
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ အကူအညီရရှိရန် အကြိမ်ကြိမ်ကြိုးစားခဲ့ရာ ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ ပြည်ပကျောင်းသားများ အရေးအခင်းကို အကြောင်းပြု၍ ပြည်ပနိုင်ငံက နိုင်ငံရေး၊
စစ်ရေးသင်တန်းများပေးရန် လက်နက်ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ရန် ကတိပေးခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် မရန်ဘရန်ဆိုင်းဦးစီးသော ရှေ့ပြေးအဖွဲ့
၃၄ ယောက်သည် ပြည်ပနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိသွားသည်။ ထို့နောက် မြို့တစ်မြို့တွင် ပြည်ပအာဏာပိုင်များနှင့် ဆွေးနွေးပြီး ကေအိုင်အေက ကွန်မြူနစ်ဝါဒခံယူရန်
သဘောတူ၍ပြည်ပက နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးအကူအညီများ ပေးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် ဇော်တူး၊ ဇော်ဒန်၊ လမုံတူးဂျိုင်၊ မရန်ဘရန်ဆိုင်၊ ပုံရွှေ
ဇော်ဆိုင်းတို့ ခေါင်းဆောင်သော ကေအိုင်အေ ၄၂၅ ယောက်အဖွဲ့သည် ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ နိုင်ဝင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့မှ ၁၉၆၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၇ ရက်နေ့အထိ
ပြည်ပနိုင်ငံသို့သွားရောက်ခဲ့ပြီး မြိုတစ်မြို့တွင် ဗသိန်းတင်၊ နော်ဆိုင်းတို့နှင့် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထိုနောက်ပိုင်းမှစ၍ ကေအိုင်အေသည် ပြည်ပနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေး၊
စစ်ရေးအကူအညီများရရှိခဲ့ပြီး စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို တိုးတက်လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့လေသည်။
၃၁။ ကေအိုင်အေများသည် ၁၉၇၆ ခုနှစ် နှစ်ကုန်မှစ၍ တပ်ရင်း(၉)ရင်းအထိဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ကချင်ပြည် နယ်တွင် အင်အား ၁၇၅ဝ၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင်
အင်အား ၅ဝဝ အထိတိုးတက်လာခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ထိုင်းနိုင်ငံ ထန်ပိုးစခန်းတွင် အခြေစိုက်နေသော ဇော်ဆိုင်းထံမှလည်း လက်နက်ခဲယမ်းများ
ရရှိခဲ့ကြသည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် လက်ရွေးစင်အထူးတိုက်ခိုက်ရေးတပ်များဖွဲ့စည်း၍ တိုက်ခိုက်လာကြရာ မြစ်ကြီးနားနယ်မြေမှ ကဝပန်(အင်ဝိုင်-၂ဝ၄၄)၊ ဒူရစ်ဂါး
(အင်ဝိုင်-ဝ၄၆၆)၊တင်ဂရူးကောင်း(အင်ဝိုင်-၈၅ဝ၄) တပ်စခန်းများကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ် အတွင်းမှာပင် ဇတ်ဒိုင်ခေါင်းဆောင်သောတပ်ရင်း (၁၀)ကို စတင်
ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။
၃၂။ ဇော်ထူးသည် ကွန်မြူနစ်ဝါဒနှင့်ပြည်ပအတွေးအခေါ်ကိုလက်ခံခဲ့သော်လည်း အောက်ခြေငယ်သား များနှင့် နယ်မြေလူထုက ကွန်မြူနစ်ဝါဒကိုမနှစ်မြို့ကြပေ။
ကေအိုင်အေ၏ မူလစည်းရုံးမှုမှာလည်း ကျဉ်းမြောင်း သောလူမျိုးရေးနှင့်ဘာသာရေးကို အဓိကအခြေခံခဲ့သောကြောင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒနှင့်ဆန့်ကျင်ဘက်သဖွယ်
ဖြစ်နေ သည်။ ကေအိုင်အေရော ဗကပပါ ပြည်ပပုံစံကွန်မြူနစ်ဝါဒနှင့်ပြည်ပဩဝါဒကို လက်ခံခဲ့ကြသော်လည်း ၁၉၆၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁
ရက်တွင်နော်ဆိုင်းခေါင်းဆောင်သော ဗကပများ မုံးကိုး(အက်စ်-၂၄၉၉) ကို ဝင်ရောက် ရာမှစ၍ အကျိုးစီးပွားလုဘက်များဖြစ်လာကြသည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၊
မတ်လတွင် ကေအိုင်အေတပ်ရင်း (၄)အဖွဲ့(၁)မှူး၊ မရူလူမျိုးဇေလွမ်း၊ အဖွဲ့(၅) မှူး၊ ဇခုံတိမ်ယိမ်းနှင့်နောက်လိုက် ၁၂ဝ တို့ ကေအိုင်အေမှခွဲထွက်ပြီး
ပြည်ပနိုင်ငံသို့သွားရောက်ခိုလှုံခဲ့ကြသည်။ ဇေလွမ်းနှင့်ဇခုံတိမ်ယိမ်းအင်အားစုများသည် ဗကပနှင့်ပူးပေါင်းမိပြီး ဗကပတပ်ရင်း(၁၀၁)အဖြစ် ပြန်ဝင်လာကြရာ
ကေအိုင်အေများအနေနှင့်ဗကပအပေါ် ပိုမို၍မကျေနပ်စရာ ဖြစ်လာခဲ့ရသည်။
၃၃။ ဗကပများသည်ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် အရှေ့မြောက်စစ်ဒေသများကိုဖွင့်လှစ်ရာ၌ နယ်ခံ ကေအိုင်အေများနှင့် ဒေသခံကချင်တိုင်းရင်းသားတို့အား
လွယ်ကူစွာစည်းရုံးနိုင်စေရန် ကချင်တောခိုစစ်ဗိုလ် နော်ဆိုင်းကိုခေါင်းဆောင်စေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် ဗကပနှင့်ကေအိုင်အေတို့၏ပဋိပက္ခမှာ ကြီးမားသည်
ထက် ကြီးမားလာသည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကေအိုင်အေတက်မဟာ(၂)ဌာနချုပ်၌ပြုလုပ်သော အစည်းအဝေးက နော်ဆိုင်းခေါင်းဆောင်သော
ဗကပများကို နံပါတ်(၁)ဦးစားပေးရန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်ပြီး ဇွန်လမှစ၍ ဗကပများအား စစ်ရေးရင်ဆိုင်မှုပြုလုပ်လာသည်။ ဇော်တူးကလည်း ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို
စွန့်လွှတ် ကြောင်း အတိအလင်းကြေညာသည်။ ကေအိုင်အေသည် ဗကပနှင့်တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေသော်လည်း လက်နက် ခဲယမ်းများရရှိရေးအတွက်မူ
ပြည်ပနိုင်ငံနှင့်တစ်ဘက်လှည့် ဆက်သွယ်နေရသည်။ အခြားနိုင်ငံများမှ အကူအညီ ရရှိရေးအတွက်မူ ပြည်ပနိုင်ငံများမှ အကူအညီရရှိရေးကိုလည်း ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။
၁၉၆၉ ခုနှစ် တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဖီဇိုနာဂသောင်းကျန်းသူများအား ပြည်ပနိုင်ငံသို့ သင်တန်းတက်ရန်ပို့ပေးခဲ့ပြီး အပြန်တွင် ပြည်ပနိုင်ငံများမှ တပ်ဆင်ပေးလိုက်သော
လက်နက်၊ ခဲယမ်းအချို့ကို ဖီဇိုနာဂများထံမှ ခွဲဝေရယူခဲ့သည်။ လူအင်အားအနေနှင့်ကား အသက် ၁၃ နှစ်အထက် ယောက်ျားကလေး၊ မိန်းကလေးများကိုပါ
အတင်းအဓမ္မဖမ်းဆီး၍ စစ်သားသစ်အဖြစ် သိမ်းသွင်းလေ့ကျင့်အသုံးပြုလာသည်။
၃၄။ ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၁)လက်အောက်တွင် တပ် ရင်း(၁)၊ (၂)၊ (၅)၊ (၈)နှင့် (၉)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး တပ်မဟာ(၂)လက်အောက်တွင် တပ်ရင်း(၃)၊ (၄)၊
(၆)၊ (၇)၊ (၁၀)နှင့်(၁၁)တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ဗကပ အား ဦးစားပေးရန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသောကြောင့် ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၁)သည် တပ်မတော်အား
တတ်နိုင်သမျှရှောင်ရှားပြီး ဗကပကိုသာရှာဖွေတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ တပ်မတော်စစ်ကြောင်းများကိုလည်း နားလည်မှု ယူနိုင်ရန် ဆက်သွယ်ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။
၃၅။ ကေအိုင်အေမှခွဲထွက်သွားခဲ့သော ဇေလွမ်းနှင့် စခုံတိမ်ယိမ်းတို့သည် ပြည်ပတွင်သင်တန်းဆင်းပြီး နောက် ဗကပတပ်ရင်း(၁၀၁)အဖြစ်
ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသည်။ ဇေလွမ်းနှင့်အင်အား ၂ဝဝ ခန့်သည် ခန်တန်တောင်ကြားလမ်း (အက်စ်ဒီ-၉၅၁၀)သို့ ၁၉၆၉ ခုနှစ် မေလ ၁၉ ရက်နေ့တွင်
လည်းကောင်း၊ မေလ ၂ဝ ရက်နေ့တွင် ကန်ပိုက်တီး(အက်စ်ဒီ-၉၁၅၇) သို့လည်းကောင်းဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး စခုံတိမ်ယိမ်းနှင့်အင်အား ၂ဝဝ ခန့်သည် ၁၉၆၉ ခုနှစ်
မေလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် တန်လုံ (အင်ဇက်-၃၉၆၉)ပြည်သူ့ရဲစခန်းကိုတိုက်ခိုက်၍ ပြည်တွင်းသို့ ဝင်ရောက် လာရာ မေခမြစ်အရှေ့ခြမ်း ချီဖွေ၊ လောခေါင်၊
ဆောလောဒေသများတွင် ကေအိုင်အေနှင့် ထိပ်တိုက်တိုးလာ ရသည်။ ဇော်ဒန်ခေါင်းဆောင်သော တပ်မဟာ(၁)သည် ကွတ်ခိုင်နယ်မြေတွင်
တပ်မတော်နှင့်နားလည်မှုယူ၍ လှုပ်ရှားနေရာမှ ၁၉၆၉ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလပထမအပတ်တွင် လားရှိုးမြောက်ဘက်၌ ကချင်(၄)ယာဉ်အုပ်စုအား
ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပင် ဗကပတပ်ရင်း(၂ဝ၂)၊ (၃ဝ၃)တို့နှင့် နားလည်မှုယူပြီးအပစ်အခတ် ရပ်စဲကြပြန်သည်။
၃၆။ ၁၉၆၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လအတွင်းတွင် ကေအိုင်အေဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးတစ်ရပ်ကျင်းပရာ ''ဝန်ပေါင်တိုင်းပြည်
လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့၏မဟာနိုင်ငံရေးလမ်းစဉ်''ကို အတည်ပြုဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေ တို့၏လမ်းစဉ်တွင် ဝန်ပေါင်တိုင်းပြည်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့
နိုင်ငံရေးယုံကြည်ချက်နှင့်ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်၊ ဝန်ပေါင်တိုင်းပြည်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့၏ အဓိကအခြေခံသောတရားကိုယ်များ၊ တိုက်ဖျက်ရမည့်ရန်သူ၊
မျက်မှောက်အချိန် ဦးတည်တိုက်ဖျက်ရမည့်ရန်သူ၊ မည်သူကပြည်သူလူထု၊ မည်သူက ရန်သူ၊ ဝန်ပေါင်တိုင်းပြည် တက်ကြွရေး၏အခြေခံလူတန်းစား၊
ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်ရောက်အောင် တိုက်ခိုက်သွားရမည့် နည်းဗျူဟာ၊ ပြည်သူလူထု၏တော်လှန်ရေး၊ ပြည်သူလူထု၏စုစည်းညီညွတ်ရေး၊
လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့စည်းထားရေး၊ နိုင်ငံတော် စီမံခန့်ခွဲရေး၊ ဝန်ပေါင်တိုင်းပြည်လွတ်မြောက်ရေး၏ သဘောထားနှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝါဒ စသည်တို့ကို ခွဲခြား
ရှင်းလင်းထားသည်။
၃၇။ ဇော်တူးခေါင်းဆောင်သော ကေအိုင်အေများသည် အခြေခံနယ်မြေများမှ လူသစ်များကို အတင်း အဓမ္မစုစည်းပြီးနောက် ဗွီဒီအက်(ခေါ်)ကျေးရွာ
ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များနှင့်အယ်လ်ဂျီအက်ဖ်(ခေါ်) ဌာနေ ပြောက်ကျားတပ်များကိုပါ တစ်ပါတည်းဖွဲ့စည်း လေ့ကျင့်ခဲ့သည်။
ကျေးရွာလူကြီးများကိုခေါ်ယူသင်တန်းပေးပြီး စည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်စေသည်။ မရန်ဘရန်ဆိုင်းသည် ပြည်ပနိုင်ငံသို့သွားရောက်ပြီး ဗကပတို့၏
အခြေအနေကိုတင်ပြခဲ့သော်လည်း ပြည်ပအာဏာပိုင်များက ဗကပ၏ခေါင်းဆောင်မှုအောက်သို့ ဝင်ရောက်ရန် သာ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ ၁၉၇ဝ ပြည့်နှစ် နှစ်ဆန်းတွင်
ကေအိုင်အေ ၂၂ဝ ခန့်အား ပြည်ပနိုင်ငံသို့ သင်တန်း စေလွှတ်ရေးနှင့်ကေအိုင်အေကလည်း ကသာခရိုင်အတွင်းရှိ ဗကပ ၁၅ဝ ခန့်ကို ပြည်ပနိုင်ငံသို့ပို့ဆောင်ပေးရေး
ကို သဘောတူညီမှုရလာကြသည်။
၃၈။ ၁၉၇ဝ ပြည့်နှစ် မေလတွင် ထွန်းရွှေမောင်ခေါင်းဆောင်သော ရခိုင်လူငယ်တစ်စုအား ကေအိုင်အေ က လက်နက်တပ်ဆင်ဖွဲ့စည်းလေ့ကျင့်ခဲ့ပြီး ကချင်၊ နာဂ
မီဇိုရခိုင်သောင်းကျန်းသူများပူးပေါင်းလှုပ်ရှားနိုင်ရေးကို ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အရှေ့ပါကစ္စတန် နိုင်ငံ(နောင်သော်ဘဂင်္လားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ)ကိုလည်း
ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။
၃၉။ ဗကပနှင့်ကေအိုင်အေတို့သည် နားလည်မှုရယူပြီး အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားကြရာမှ ဗကပများက မုံးပေါ်၊ နမ့်ချက်ဒေသမှတောင်ပိုင်းကေအိုင်အေနယ်မြေများသို့
မသိမသာချင်းနင်းဝင်ရောက်လာကြသဖြင့် ကေအိုင်အေနှင့်ဗကပတို့ အပြန်အလှန်ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာပြန်သည်။ ကေအိုင်အေများသည်
ပြည်ပကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ လက်နက်ခဲယမ်းထောက်ပံ့မှုကို မှီခိုနေရသောကြောင့် ဗကပအား ပြတ်ပြတ်သားသားဆန့် ကျင်၍မရဘဲဖြစ်နေသည်။
ဗကပနှင့်ပြေလည်မှုရရန် ကြိုးပမ်းသော်လည်းအောင်မြင်မှုမရခဲ့ပေ။ ထို့ကြောင့် တပ်မတော်ထံ ဆက်သွယ်ချဉ်းကပ်မှုများပြုလုပ်လာကြပြန်သည်။ အစိုးရနှင့်
စေ့စပ်ဆွေးနွေးရန်ပြင်ဆင်လာ ကြသည်။ ထိုအချိန်မှာပင် ၁၉၇၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့မှ ၁၀ ရက်နေ့အထိ လမုန်တူးဂျိုင်နှင့် ဗကပ ခေါင်းဆောင်များ
မုံးပေါ်တွင်ဆွေးနွေးကြရာ သဘောတူညီချက်အချို့ရရှိသဖြင့် အစိုးရအားဘုံရန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပြန်သည်။ ကေအိုင်အေတို့သည်
ပြည်ပနိုင်ငံ၏ထောက်ပံ့ပေးကမ်းမှုကိုလည်း လက်မလွှတ်နိုင်၊ ဗကပကိုလည်း လက်မခံနိုင်သောကြောင့် တပ်မတော်နှင့်ဗကပအကြားတွင်
စစ်ရေးအခြေအနေပေါ်မူတည်၍ မကြာခဏပြောင်းလဲဆက်ဆံနေရလေသည်။
၄ဝ။ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ကေအိုင်အေတို့သည် စစ်ရေးတိုးမြှင့်ဆန့်ကျင်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တပ်ရင်း(၁၁)ရင်းကို စစ်ကြောင်းလေးကြောင်းဖွဲ့စည်း၍
တပ်မတော်အားတိုက်ခိုက်ရန်ကြိုးပမ်းလာသည်။ စစ်ကြောင်းများမှာ ဧရာဝတီမြစ်အနောက်ခြမ်းတွင် တပ်ရင်း(၅)၊ (၆) နှင့် (၁၂)တို့ကို ဇော်တူးကိုယ်တိုင်ဦးစီး သော
ကျားသစ်စစ်ကြောင်း၊ ကွတ်ခိုင်နယ်မြေတွင် တပ်ရင်း(၁)၊ (၂)၊ (၈)နှင့် (၉)တို့ကို ဇော်ဒန်ကိုယ်တိုင် ခေါင်းဆောင်၍ ဆင်စစ်ကြောင်း၊
ဧရာဝတီမြစ်အရှေ့ဘက်ခြမ်းဒေသတွင် တပ်ရင်း(၃)နှင့် (၁၀)ကို ကမ်ထွဲ ခေါင်းဆောင်၍ ခြင်္သေ့စစ်ကြောင်း၊ ပူတာအိုနယ်မြေတွင် တပ်ရင်း(၄)နှင့်(၇)ကို
ဇော်အိမ်ခေါင်းဆောင်၍ ကြံ့စစ်ကြောင်းဟူ၍ဖြစ်သည်။ ဗကပနှင့်ကေအိုင်အေတို့မှာ နားလည်မှုယူထားကြသော်လည်း ခိုင်မြဲသော
မဟာမိတ်များမဟုတ်သည့်အလျောက် ၁၉၇၂ ခုနှစ် နှစ်ဦးပိုင်းတွင် ဗကပတို့က ကေအိုင်အေနယ်မြေများကို ထိုးဖောက်စည်းရုံးလာသဖြင့်
တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားလာပြန်သည်။ ကေအိုင်အေများကလည်း တပ်မတော်ထံသို့ ကိုယ်စားလှယ်စေလွှတ်ခြင်း၊ စာရေးသားဆက်သွယ်ခြင်းများပြုလုပ်လာပြန်သည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ဗကပများအားတိုက်ခိုက်ရင်း မကြာခဏအပစ်အခတ်ရပ်စဲ၍ မကြာခဏပင် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် လက်ယာအုပ်စုနှင့်ဆက်သွယ်ပြီး အကူအညီရရန်လည်း ကြိုးစားမြဲကြိုးစား နေသည်။ တပ်မတော်အား နားလည်မှုယူခဲ့ခြင်းမှာမူ
စစ်ရေးအရနှစ်ဖက်ညှပ်နေခြင်းမှ ယာယီထွက်ပေါက် ရရန်သာဖြစ်ခဲ့လေသည်။
၄၁။ ကေအိုင်အေများသည် ဗကပအား ဘုံရန်သူအဖြစ်သတ်မှတ်၍ တပ်မတော်နှင့်ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ရန် လက်နက်၊ ခဲယမ်းနှင့်ဆေးဝါးပစ္စည်းများ
အကူအညီတောင်းခံခဲ့သည်။ တပ်မတော်မှ ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၀ ရက်နေ့တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲ၍ လူငယ်လူရွယ်များအား စည်းရုံးသိမ်းသွင်းခြင်း၊
ဆက်ကြေးမကောက်ရ သေးသောနေရာဒေသများတွင် မပေးခဲ့ရသောနှစ်များအတွက်ပါ အေကြွေးသတ်မှတ်၍ ဆက်ကြေးကောက်ယူ ခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ထို့အပြင် တပ်များလှုပ်ရှားခြင်းမပြုရန် စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်ကို ဖောက်ဖျက်၍ ဗကပအား တားဆီးပိတ်ဆို့ရန်အကြောင်းပြချက်ဖြင့်
စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများပြုလုပ်လာသည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်အတွင်း ကတည်းက ပလောင်တပ်ရင်း(၂)အား စတင်စည်းရုံးသိမ်းသွင်းခဲ့ရာ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဇော်ဒန်၏
တပ်မဟာ(၁) လက်အောက်သို့ရောက်ရှိလာသည်။
၄၂။ ကေအိုင်အေဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ဆမားဘွမ်(အက်စ်ဒီ-၆ဝ၇၆)တွင် ကျင်းပခဲ့ သည်။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲထားစဉ်အတွင်း
ဆက်ကြေးများကောက်ယူခြင်းကိုလည်း တိုးမြှင့်ပြုလုပ်နေသည်။ ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ရက်နေ့တွင် ဟူးကောင်းတောင်ကြားဒေသ၌ တပ်ရင်း(၆)နယ်မြေတွင်
ဗဟို ကော်မတီအစည်းအဝေးပွဲတစ်ရပ်ကို စတင်ကျင်းပကြပြန်သည်။ ကေအိုင်အေတို့၏ ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး မပြီးဆုံးခင်မှာပင်တပ်မတော်သည်ယင်းတို့၏
မရိုးသားမှုများကြောင့်ဆက်လက်ဆွေးနွေးရန် အကျိုးမထူး တော့သဖြင့် ၁၉၇၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၃ ရက်နေ့တွင် ဆွေးနွေးပွဲကိုပယ်ဖျက်လိုက်တော့သည်။
ကေအိုင်အေ ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးပွဲသည် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင်ပြီးခဲ့ရာ တပ်မတော်နှစ်ခုအစား တပ်မတော်လေးခုကို
အောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်၍ တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းခဲ့လေသည်-
(က) တပ်မဟာ(၁)အား တူးဂျိုင်ဦးစီး၍ ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း။
(ခ) တပ်မဟာ(၂)အား ဇော်တူးဦးစီး၍ ကချင်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်း။
(ဂ) တပ်မဟာ(၃)အား ဇော်မိုင်ဦးစီး၍ ကချင်ပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း။
(ဃ) တပ်မဟာ(၄)အား ဇော်ဒန်ဦးစီး၍ ကချင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း။
၄၃။ စစ်ဦးစီးချုပ်မှာ ဇော်ဆိုင်းဖြစ်ပြီး ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်မှာ ဇော်တူးဖြစ်သည်။ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးကောင်စီ (ကေအိုင်စီ)ကိုလည်းဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကေအိုင်စီသည်
ဗဟိုကော်မတီ၏အမြဲတမ်းကော်မတီတာဝန်ကို ပူးတွဲ ထမ်းဆောင်ရန်ဖြစ်ပြီး အောက်ပါအတိုင်းပါဝင်ခဲ့ကြသည်-
(က) ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်တူး ဥက္ကဋ္ဌ
(ခ) ဆလန်ကဘာ ပုံရွှေဇော်ဆိုင်း အတွင်းရေးမှူး
(ဂ) ဗိုလ်မှူးကြီး တူးဂျိုင် တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
(ဃ) ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ဒန် အဖွဲ့ဝင်
(င) ဆလန်ကဘာ မရန်ဘရန်ဆိုင်း အဖွဲ့ဝင်
(စ) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး လမာလရိန်း အဖွဲ့ဝင်
(ဆ) ဆလန်ကဘာ ဇော်အောင် အဖွဲ့ဝင်
(ဇ) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်မိုင် အဖွဲ့ဝင်
(ဈ) ဗိုလ်မှူး မရန်ဘရန်တောင် အဖွဲ့ဝင်
(ည) ဗိုလ်မှူး ခွန်ချို အဖွဲ့ဝင်
(ဋ) ဗိုလ်မှူး ဇော်ဘွန် စီးပွားရေးတာဝန်ခံ
(ဌ) ဗိုလ်မှူး ဇော်ဖန် အဖွဲ့ဝင်
၄၄။ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးကောင်စီ(ကေအိုင်စီ) အောက်တွင်အောက်ပါအဖွဲ့အစည်းသုံးရပ် တည်ရှိသည်-
(က) ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(ကာကွယ်ရေး)ကေအိုင်အေ။
(ခ) အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့။
(ဂ) ကချင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးစည်းရုံးရေးအဖွဲ့၊ (ကေအိုင်အို)။
၄၅။ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(ကေအိုင်အေ) တွင်အောက်ပါစစ်ဦးစီးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထားသည်-
(က) ဗိုလ်ချုပ် ဇော်ဆိုင်း ဥက္ကဋ္ဌ
(ခ) ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်တူး ဒုဥက္ကဋ္ဌ (တပ်မဟာ-၂)
(ဂ) ဗိုလ်မှူးကြီး တူးဂျိုင် အတွင်းရေးမှူး (တပ်မဟာ-၁)
(ဃ) ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ဒန် အဖွဲ့ဝင် (တပ်မဟာ-၄)
(င) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး လမာလရိန်း တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
(စ) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်မိုင် အဖွဲ့ဝင် (တပ်မဟာ-၃)
(ဆ) ဗိုလ်မှူး ဘရန်တောင် အဖွဲ့ဝင်
၄၆။ ကေအိုင်အေတွင် တပ်စိတ်မှတပ်စု၊ တပ်ခွဲ၊ တပ်ရင်း တပ်မဟာအဆင့်အထိ စနစ်တကျဖွဲ့စည်းထားပြီး တပ်မဟာ(၁)တွင် တပ်ရင်း(၄)၊ (၇)နှင့် (၁၀)၊ တပ်မဟာ
(၂)တွင် တပ်ရင်း(၅)၊ (၆)နှင့် (၁၁)၊ တပ်မဟာ(၃)တွင် တပ်ရင်း (၁)နှင့် (၃)၊ တပ်မဟာ (၄)တွင် တပ်ရင်း(၂)၊ (၈)နှင့်(၉)တို့ ပါဝင်ကြသည်။ တပ်မဟာမှူးသည်
တိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးကိုလည်းကောင်း၊ တပ်ရင်းမှူးသည် ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကိုလည်းကောင်း၊ အဖွဲ့မှူးသည် မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးကိုလည်းကောင်း၊ အဖွဲ့ငယ်မှူးသည်
တိုက်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးကိုလည်းကောင်း တာဝန်ယူကြရသည်။ အုပ်ချုပ်ရေးအနေနှင့် တိုင်းများကို အောက်ပါအတိုင်းခွဲခြား၍ တာဝန်ယူကြရသည်-
(က) '''ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေး(တပ်မဟာ-၁)'''
(၁) ဗိုလ်မှူးကြီး လမုံတူးဂျိုင် တိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(၂) ဗိုလ်မှူး ဒွဲရှောင် ဒုတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(၃) ဗိုလ်မှူး မရန်ဘရန်ရှောင် ဘဏ္ဍာရေးအရာရှိ
(ခ) '''ကချင်ပြည်နယ်အနောက်ပိုင်းတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေး(တပ်မဟာ-၂)
'''
(၁) ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်တူး တိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(၂) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး လမာလရိန်း ဒုတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(ဂ) '''ကချင်ပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်းတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့(တပ်မဟာ-၃)'''
(၁) ဒု-ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်မိုင် တိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(၂) ဗိုလ်မှူး ခွန်ချို ဒုတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(ဃ) '''ကချင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့(တပ်မဟာ-၄)'''
(၁) ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ဒန် တိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး
(၂) ဗိုလ်မှူး ဇော်ဖန် ဒုတိုင်းအုပ်ချုပ်ရေးမှူး / (ကွတ်ခိုင်ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး)
(၃) ဗိုလ် တူးဂေါင် (လားရှိုးခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး)
၄၇။ ကေအိုင်အေမှာမူ စည်းရုံးရေးဆိုင်ရာသီးခြားအဖွဲ့ အစည်းအဝေးတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီးကာကွယ်ရေး (ကေအိုင်အေ) အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များနှင့်
ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရသည်။ ကေအိုင်အိုကို အောက်ပါအတိုင်းခေါင်းဆောင် ကြသည်-
(က) ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်တူး ဥက္ကဋ္ဌ တပ်မဟာ(၂)
(ခ) ဗိုလ်မှူးကြီး တူးဂျိုင် ဒု-ဥက္ကဋ္ဌ တပ်မဟာ(၁)
(ဂ) ဆလန်ကဘာ ပုံရွှေဇော်ဆိုင်း အတွင်းရေးမှူး
(ဃ) ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ဒန် တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး
(င) ဒု-ဗိုလ်မှူးကြီး လမာလရိန်း အဖွဲ့ဝင်
(စ) ဒုဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်မိုင် အဖွဲ့ဝင်
(ဆ) ဗိုလ်မှူးကြီး မရန်ဘရန်တောင် အဖွဲ့ဝင်
(ဇ) ဆလန်ကဘာ မရန်ဘရန်ဆိုင်း အဖွဲ့ဝင်
၄၈။ စင်စစ် ကချင်သောင်းကျန်းသူများသည် လက်နက်ကိုင်တပ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့နှင့် စည်းရုံးရေးအဖွဲ့ တို့ကို ကျေးရွာအဆင့်အထိခွဲခြား၍
စနစ်တကျဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်ခေါင်းဆောင်မှုအားလုံးမှာမူ ဇော်ဆိုင်း၊ ဇော်တူး၊ ဇော်ဒန် ဟူသောဇော်ညီအစ်ကို သုံးဦးလက်ထဲတွင်သာရှိနေသည်။
ဇော်ဆိုင်းသည် ကချင် သောင်းကျန်းသူများ၏နံပါတ်(၁) ခေါင်းဆောင် နေရာတွင်ရှိပြီး ထိုင်းနိုင်ငံတွင်သာနေထိုင်သည်။ ပြည်တွင်းရှိ
ကေအိုင်အေများအားနံပါတ်(၂)ခေါင်းဆောင် ဖြစ်သူ ဇော်တူးကသာကွပ်ကဲအုပ်ချုပ်နေသည်။ ရှေ့တန်းစစ်ဦးစီး ဌာနချုပ်(အက်ဖ်ဂျီအိပ်ချ်ကြူ)ကို ဗိုလ်ဇော်ဂန်
ဦးစီးအင်အား ၅ဝ ခန့်ဖြင့် မဂျီဘွမ်ဒေသ ကော့လွန်ရွာပုန်း (အင်န်အိပ်ခ်စ် ၆၂၁၂) တွင် ဖွင့်လှစ်ထားပြီး စစ်ဦးစီးဌာနချုပ် (ဂျီအိပ်ချ်ကြူ)မှာမူ ခန့်မှန်း(အင်ဝိုင် ၆၁၇၃)
တွင်ရှိသည်။
၄၉။ ကချင်သောင်းကျန်းသူများတွင် ကေအိုင်အေ (ခေါ်) လက်နက်ကိုင်တပ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကေအိုင်အိုဟူ၍ အဖွဲ့အစည်းသုံးရပ်ရှိပြီး ကေအိုင်စီ
(ခေါ်)ကချင်လွတ်မြောက်ရေးကောင်စီက ကွပ်ကဲဦးစီး နေသော်လည်း ကေအိုင်အေလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သာ ထင်ရှားသည်။ ထို့ကြောင့် ကချင်သောင်းကျန်းသူများ
အားလုံးကို ကေအိုင်အေဟူ၍သာ ယေဘုယျအားဖြင့် ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။ ကေအိုင်အေတို့သည် တပ်မတော်နှင့် ဗကပအကြားတွင် စစ်ရေးအခြေအနေအရ
အခွင့်သာသည့်အလျောက် ချဉ်းကပ်၍တစ်ဖက်နိုင်ငံ၏အကူ အညီဖြင့် အင်အားကြီးထွားလာစဉ် ဗကပများမှာလည်း ကေအိုင်အေနှင့်ပတ်သက်၍
သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ကို ရင်ဆိုင်လာရသည်။
၅ဝ။ ဗကပများ၏ကေအိုင်အေအပေါ် သဘောထားမှာ တန်းတူရည်တူမဟာမိတ်အဖြစ် သဘောထားရန် မဟုတ်ဘဲ လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းအဖြစ် အမြတ်ထုတ်ပြီး
မှ မိမိ၏ပါတီအတွင်းသို့ သိမ်းသွင်းလိုက်ရန်သာ ရည်ရွယ်ခဲ့သည်။ ဗကပများသည် ကေအိုင်အေများအား လူမျိုးရေးအရ ခေါင်းဆောင်မှုလွယ်ကူစေရန် နော်ဆိုင် အား
စစ်ရေးတာဝန်ခံ အဖြစ်ခန့်အပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ နော်ဆိုင်းသည် ကေအိုင်အေအား မတိုက်ခိုက်ရန်ပြင်း ထန်စွာငြင်းခုံဆွေးနွေးခဲ့သောကြောင့် ဗကပများက
နော်ဆိုင်းအပေါ် မကျေနပ်တော့ပေ။ ထို့ကြောင့် ဗကပ ခေါင်းဆောင်ခင်မောင်ကြီးသည် နော်ဆိုင်းနှင့်ဝလူမျိုး ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအား ၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၈
ရက်နေ့ တွင်ဖမ်းဆီး၍ ရိုက်သတ်စေခဲ့သည်။ ထို့နောက် နော်ဆိုင်းသည် တောလည်သွားရင်းချောက်ထဲ လိမ့်ကျ၍ သေဆုံးခဲ့ရကြောင်းလိမ်ညာကြေညာခဲ့သည်။
ကေအိုင်အေများကလည်းနော်ဆိုင်းမှာ အသတ်ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရိပ်မိသိရှိကြလေရာဗကပဆန့်ကျင်ရေးဝါဒဖြင့် စာရွက်စာတမ်းများဖြန့်ချိကြပြီး
အခြေအနေတင်းမာလာကြပြန် သည်။ တိုက်ခိုက်မှုများလည်းဖြစ်ပွားလာသည်။ သို့နှင့် ဗကပနှင့်ကေအိုင်အို တို့သည်ဆက်ဆံရေး ပြေလည်လိုက်၊
တင်းမာလိုက်နှင့်တောက်လျှောက်ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားခဲ့လေရာမဟာမိတ်ဖွဲ့စည်းမှုများမှာလည်းယာယီသာလျှင် ဖြစ်ခဲ့ရ လေသည်။
၅၁။ '''ကေအိုင်အေနှင့်နာဂသောင်းကျန်းသူများ'''။ ကေအိုင်အေသည် မိမိအကျိုးကျေးဇူးအတွက် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံအားလုံးနှင့် ဆက်သွယ်ကြိုးပမ်းခဲ့သည့်နည်းတူ
သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အစည်းအားလုံးနှင့်လည်း ဆက်သွယ်ခဲ့ကြသည်။ ဗကပကဲ့သို့ အင်အားကြီးမားသော အဖွဲ့အစည်းမျိုးကို စစ်ရေးအရ ထိန်းသိမ်းရင်ဆိုင်နိုင် လျှင်
ရင်ဆိုင်ထိန်းသိမ်းပြီး အခြေအနေအရရင်မဆိုင်နိုင်ပါက ယာယီမဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့သည်။ သောင်းကျန်းသူ အဖွဲ့အစည်းငယ်များကိုမူ သိမ်းသွင်းဝါးမျိုရန်ကြိုးစားခဲ့သည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဖီဇိုနာဂ၊ မီဇိုသောင်းကျန်းသူ များသည် ပြည်ပ၏အကူအညီဖြင့် ဆူပူသောင်းကျန်းလျက်ရှိကြလေရာ ကေအိုင်အေတို့သည် ပြည်ပနိုင်ငံနှင့်
ဆက်သွယ်ရေးတွင် ကြားခံဆောင်ရွက်ပေးပြီး အမြတ်ထုတ်ကြသည်။ ဖီဇိုနာဂသောင်းကျန်းသူများကို မိမိနိုင်ငံ အတွင်းသို့ဖြတ်သန်းကျူးကျော်စေပြီး ပြည်ပနိုင်ငံတွင်
သင်တန်းတက်ရန်ပို့ပေးခဲ့သည်။ ပြည်ပနိုင်ငံတွင် သင်တန်း တက်၍ လက်နက်တပ်ဆင်ကာပြန်လာသော ဖီဇိုနာဂသောင်းကျန်းသူများထံမှ လက်နက်ခဲယမ်းအချို့ကို
ခွဲဝေရယူ သည်။ အဖွဲ့ငယ်လေးများကွဲထွက်လာလျှင်မူကား လက်စတုံးဖျောက်ဖျက်သုတ်သင်၍ လက်နက်ခဲယမ်းများကို သိမ်းယူလေ့ရှိကြသည်
၅၂။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် မတ်လတွင် မီဇိုသောင်းကျန်းသူ တစ်ဖွဲ့ကို ပြည်ပနိုင်ငံသို့ပို့ပေးခဲ့သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့တွင်မူ
ပြည်တွင်းနာဂသောင်းကျန်းသူများနှင့် စာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီးယင်းစာချုပ်တွင် ကေအိုင်အေက စစ်သင်တန်းနှင့်
လက်နက်များကူညီထောက်ပံ့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊လွတ်လပ်ရေးရရှိပါက ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ နာဂနယ်မြေအား သမိုင်းအစဉ်အလာသတ်မှတ်ချက်အတိုင်း
ခွဲဝေပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောတူခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ကေအိုင်အေနှင့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပနာဂလှုပ်ရှားမှုများ ပိုမိုများပြားလာပြီး ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင်
အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ် နန့်ယွန်းမြို့နယ်၌ ကေအိုင်အေ နှင့်ခပ်ပလန်နာဂသောင်းကျန်းသူများ ပူးပေါင်းလှုပ်ရှား လာပြီး ခါးရှည်(အင်န်အက်စ် ၄၂၅၇)၏
အနောက်တောင်ဘက် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်တွင် နာဂသောင်းကျန်းသူ အင်အား ၁၀ဝ အား ကေအိုင်အေက သင်တန်းပေးခဲ့သည်။ စင်စစ်ကေအိုင်အေတို့သည်
မိမိအသက်ရှူချောင်ရေး၊ အမြတ်ရရေးအတွက် ဖီဇိုနာဂနှင့်မီဇို(လူရိုင်း)များအား အကူအညီပေးခြင်း၊ ပြည်တွင်းနာဂများအား မြှောက်ပင့် သွေးထိုး၍
အကူအညီပေးခြင်း၊ ထွန်းရွှေမောင်၏အေအိုင်အေ (ခေါ်) ရခိုင်သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့ ပေါ်ပေါက် လာရန် ကူညီပေးခြင်းတို့ကိုပြုလုပ်နေခြင်းသာဖြစ်လေသည်။
၅၃။ '''ကေအိုင်အေနှင့် ရှမ်းသောင်းကျန်းသူ'''။ ဇော်ဆိုင်းဦးစီးသော ကေအိုင်အေစစ်ဌာနချုပ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ ထန်ဝိုးတွင်တည်ရှိနေသည်။ ထို့ကြောင့်
ကေအိုင်အေများသည်ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ဆက်သွယ်သွားရောက်ရာတွင် ရှမ်းပြည်နယ်ကို မလွဲမသွေဖြတ်သန်းသွားရမြဲဖြစ်သည်။ ကချင်ပြည်နယ် နှင့်ရှမ်းပြည်နယ်မှာ
ဆက်စပ်နေသည့် အပြင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ကချင်လူမျိုးများနေထိုင်လျက်ရှိရာ ကေအိုင်အေ (ခေါ်) ကချင်သောင်းကျန်းသူ များသည်
ဗကပနှင့်ပတ်သက်နေရသကဲ့သို့ ရှမ်းသောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အစည်းများနှင့်လည်း ပတ်သက်လာရ လေသည်။
၅၄။ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ပလောင်နှင့် ပအို့ဝ်အပါအဝင် ရှမ်းလူမျိုးစုသောင်းကျန်းသူအဖွဲ့အစည်းများမှာ အမျိုးမျိုးကွဲပြားလျက်ရှိခဲ့သည်။ အက်စ်ယူအာရ်အေ(ခေါ်)
မိုးဟိန်းအဖွဲ့သည် ပြည်ပနိုင်ငံပိန်းလုံတွင် ဌာနချုပ် ဖွင့်လှစ်၍ အခြေစိုက်လျက်ရှိသည်။ မိုးဟိန်းအဖွဲ့သည် မိုင်းကိုင်နှင့်မိုင်းနောင်ဒေသတွင် အခြားရှမ်း
သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သော အက်စ်အက်စ်အေများနှင့်နယ်မြေလုရာမှ မကြာခဏတိုက်ခိုက်ကြရလေ့ ရှိသည်။ ထို့ကြောင့်မိုးဟိန်းသည်
အက်စ်အက်စ်အေအားတိုက်ခိုက်ရန် တရုတ်ဖြူတပ်မ(၃)နှင့်(၅)အပြင် ကေအိုင်အေများ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ အက်စ်ယူအာရ်အေနယ်မြေအတွင်းတွင်
အက်စ်ယူအာရ်အေအဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းထားခြင်းဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံသို့ အသွားအပြန်ခရီးလုံခြုံမှုရှိသည့်အပြင် တပ်မတော်ကိုလည်းစစ်ရေးအရ ပူးပေါင်း၍၊ သို့မဟုတ်
ညှိနှိုင်း၍တိုက်ခိုက်နိုင်ရန်ဖြစ်လေသည်။
၅၅။ ပီအင်န်အက်ဖ်(ခေါ်) ပလောင်အမျိုးသား တပ်ဦးအဖွဲ့သည် ခမ်းတောင်ခေါင်းဆောင်၍ အင်အား ၂ဝဝ ခန့်ဖြင့် မုံးဝီးနယ်မြေ၊ နမ့်စန်နယ်မြေနှင့်မိုင်းငေါ့
နယ်မြေတို့တွင် ရွှေပလောင်၊ ငွေပလောင်တိုင်းရင်းသားများ အားစည်းရုံး သိမ်းသွင်းခဲ့ရာ ပလောင်သောင်းကျန်းသူများသည် ၁၉၇၂ ခုနှစ် နှစ်ဦးတွင် ဇော်ဒန်၏
တပ်မဟာ (၃)လက်အောက်သို့ကျရောက်ခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေသည် ဗကပ၊ အက်စ်အက်စ်အေတို့နှင့်ရင်ဆိုင်ရေးတွင် အသုံးချနိုင်ရန်အတွက်
ပလောင်သောင်းကျန်းသူများအား လက်သပ်၍မွေးမြူခဲ့ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။
၅၆။ အက်စ်အက်စ်အေ(ခေါ်)ရှမ်းပြည်တပ်မတော်သည်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အခြေစိုက်ပြီး ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း လွယ်ခေးဒေသတွင်
ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားနေသော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ အက်စ်အက်စ်အေဌာနချုပ် တွင် ဥက္ကဋ္ဌ ခွန်ကြာနုနှင့် အတွင်းရေးမှူးစဝ်ဆေးဝိုင်မှခေါင်းဆောင်ပြီး
လွယ်ခေးဒေသတွင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ အုံးပေါင်ပွန်တိုင်းနှင့် စစ်ဦးစီးချုပ်စိုင်းလှအောင်တို့က ခေါင်းဆောင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် မတ်လ၌ ကော်မတီ
အစည်းအဝေးကျင်းပကာ မဟာဒေဝီနန်းဟိန်ခမ်းကို နာယကအဖြစ်မှဖြုတ်ချခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၃ခုနှစ် မေလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် အက်စ်အက်စ်အေတို့သည်
တောခိုကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ များဖြစ်သော ကိုးကန့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့မှ လော်စစ်ဟန်၊ ဗိန်းငင်းအဖွဲ့မှ မဟာစန်း၊ မန်မန်ဆိုင်အဖွဲ့မှ လိုင်းအူတို့နှင့်ပူးပေါင်းကြောင်း
မန်ပလောင်လွယ်ခေး ဒေသတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။
၅၇။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် အက်စ်အက်စ်အေ၏ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော အက်စ်အက်စ်ပီပီ (ခေါ်) ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီဗဟိုဌာနချုပ်တည်ရှိရာ
မန်ရှီး၊ မန်နောင်ဒေသသို့ ကေအင်(န်)ယူပါတီမှ စကောလယ်တောခေါင်းဆောင်သော သုံးဦးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ရောက်ရှိလာပြီး ဗကပအရှေ့မြောက်စစ်
ဒေသဌာနချုပ်တည်ရှိရာ ပန်ဆန်း (လယ်လ်ကေ-၁၇ဝ၅) သို့ သွားရောက်နိုင်ရေးအတွက် အကူအညီတောင်းခံ ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အက်စ်အက်စ်ပီပီကလည်း
ဗကပနှင့်ပူးပေါင်းရန်အစီအစဉ်ရှိသဖြင့် စကောလယ်တောသို့ သုံးဦးကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့်အတူ စေလွှတ်မည့်ကိုယ်စားလှယ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် တွဲဖက်
အတွင်းရေးမှူးဆေးထင်ခေါင်းဆောင်သော အင်အား ၂ဝဝ ခန့်သည် ကေအင်(န်)ယူပါတီ ကိုယ်စားလှယ် သုံးဦးနှင့်အတူ လွယ်ခေးဒေသမှထွက်ခွာသွားရာ ပန်ဆန်းသို့
၁၉၇၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ရောက်ရှိ သွားသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဗကပခေါင်းဆောင်များနှင့်ဆွေးနွေး၍ ဗကပနှင့်
အက်စ်အက်စ်အေတို့ စစ်ရေးအရပူးပေါင်းရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။ နိုင်ဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဆေးထင်တို့လူစုသည် ဗကပများပေးလိုက်သည့်
လက်နက်များကိုယူဆောင်၍ ပန်ဆန်းမှပြန်ထွက်လာကြရာ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် မိုင်းဘုံနယ်မြေသို့ရောက်ရှိလာကြသည်။
၅၈။ ဗကပနှင့် အက်စ်အက်စ်အေပူးပေါင်းသွားခြင်းမှာ ဗကပနှင့်တိုက်ခိုက်နေသော ကေအိုင်အေများအဖို့ အက်စ်အက်စ်အေနှင့်ပါ
ဆက်လက်တိုက်ခိုက်စရာဖြစ်လာရသည်။ ကေအိုင်အေနှင့်အက်စ်အက်စ်အေတို့သည် နယ်မြေလုရင်းမှ ၁၉၇၄ ခုနှစ် နှစ်ဦးပိုင်းတွင်ကျောက်မဲ၊ နမ္မတူဒေသများတွင်
တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဧပြီလနောက်ပိုင်းတွင်တွေ့ဆုံစေ့စပ်၍ နယ်မြေကန့်သတ်ရန်သဘောတူညီခဲ့ကြလေသည်။
၅၉။ ထိုင်းအစိုးရ ကဖမ်းဆီးမိပြီးနောက် ကိုးကန့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့မှာ ပြိုကွဲ၍ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်သွားရာ လက်ကျန် အဖွဲ့အနက်မှ အင်အား ၂ဝ
ခန့်သည်ထိုင်းနယ်စပ်တွင် ခိုအောင်း၍ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေတို့ သည် လက်ကျန်ကိုးကန့်ကာကွယ်ရေးများအား ထိုင်းနိုင်ငံအဝင်အထွက်လုံခြုံရေးအတွက်
စည်းရုံးသိမ်းသွင်း ခဲ့သည်။
၆ဝ။ တောခိုလွယ်မော်အဖွဲ့(ခွန်ဆာအဖွဲ့)မှကျန်ဆူးရှင် ခေါင်းဆောင်သောအင်အား ၃ဝဝ ခန့်သည်လည်း နောင်လိုင်၊ လွယ်ချိုဒေသတို့တွင် ကေအိုင်အေတပ်ရင်း
(၈)နှင့်ဆက်စပ်၍လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေနှင့် လွယ်မော်အဖွဲ့သည်စစ်ရေးအရ နားလည်မှုရယူထားပြီး လိုအပ်ပါကတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးအကူအညီပေးရေးကိုလည်း
သဘောတူထားကြသည်။
၆၁။ ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် အခြေပြုထားသော တရုတ်ဖြူတပ်မ(၃)နှင့် တပ်မ(၅)မှ အင်အားစုအချို့ သည်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့
ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားလေ့ရှိရာ ရံဖန်ရံခါစုစုပေါင်းအင်အား ၅ဝဝ ခန့်အထိ လှုပ်ရှားလေ့ရှိသည်။ တရုတ်ဖြူတို့သည် တပ်မတော်၏တိုက်ခိုက်မှုနှင့်
ဗကပတို့၏တိုက်ခိုက်မှုတို့ကြောင့် လွယ်ဆေး၊ မန်ပလောင်၊ မန်ကျောင်း၊ ဆွတ်ရပ်၊ ဝမ်ဆင်း စသောနယ်မြေများတွင်သာ ခိုအောင်းလှုပ်ရှား
နိုင်လေရာ ကေအိုင်အေများသည် ယင်းနယ်မြေများကိုဖြတ်သန်း၍ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်ဆက်သွယ်နိုင်ရေးအတွက် တရုတ်ဖြူများနှင့် နားလည်မှုရယူထားရလေသည်။
၆၂။ ကေအိုင်အေတို့သည် နော်ဆိုင်းအား ဗကပတို့က ''ဖြုတ်၊ ထုတ်၊ သတ်''လမ်းစဉ်အရ သတ်ဖြတ်ပြီး သည့်နောက် ဗကပတို့နှင့်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိရာ
ထိုင်းနိုင်ငံဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းအတွက် လက်ယာအင်အား စုသောင်းကျန်းသူများဖြစ်သော အက်စ်ယူအာရ်အေ(မိုးဟိန်း)၊
ကိုးကန့်ကာကွယ်ရေး(လော်စစ်ဟန်)၊ တောခို လွယ်မော်(ခွန်ဆာ)၊ ပလောင်အမျိုးသားတပ်ဦး တရုတ်ဖြူတို့နှင့်ပူးပေါင်းဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး ဗကပဘက်တော်သား
ဖြစ်သွားသည့် အက်စ်အက်စ်အေနှင့်မူဆက်ဆံရေးမပြေပြစ်ဘဲ တိုက်ခိုက်မှုများပင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အနောက်ဘက် မျက်နှာစာတွင်ကား ကေအိုင်အေတို့သည်ပြည်တွင်း
ပြည်ပနာဂသောင်းကျန်းသူများ၊ ရခိုင်သောင်းကျန်းသူ များအားထောက်ပံ့ကူညီ၍ လက်သပ်မွေးထားခဲ့လေသည်။
၆၃။ '''ကေအိုင်အေနှင့်ဖီဇိုနာဂသောင်းကျန်းသူများ'''။ ဖီဇိုနာဂတို့သည် ၁၉၄၇ ခုနှစ်အထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံ တွင် လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် ဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ဆွေးနွေးပွဲများပျက်ပြားသွားသောအခါ ဆန္ဒပြပွဲများ၊ အဓိကရုဏ်းများပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ်မှစ၍ကျောင်းဆရာ(ဒေါက်တာ ဖီဇို)ခေါင်းဆောင်သော နာဂ
၁၅ဝ ခန့်သည် လက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှုကို စတင်ခဲ့ကြသည်။ အိန္ဒိယတပ်မတော်က လိုက်လံတိုက်ခိုက်သော အခါ ဖီဇိုနာဂသည် ၁၉၆၃ ခုနှစ်မှစ၍ ခန္တီးခရိုင်နာဂ
တောင်တန်းဒေသနှင့် ဖလမ်းခရိုင်တွင်ဝင်ရောက် ခိုအောင်း ခဲ့ကြသည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ပြည်ပနိုင်ငံတို့ဆက်ဆံရေးမပြေပြစ်ဖြစ်သည်ကိုအကြောင်းပြု၍
ပြည်ပနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဖီဇိုသောင်းကျန်းသူများကို စစ်ရေးအကူအညီများထောက်ပံ့ပေးကမ်းခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေ များသည် ဖီဇိုနာဂများ ပြည်ပနိုင်ငံသို့
သင်တန်းသွားရောက်တက်နိုင်ရေးနှင့် အသွားအပြန်ခရီးအတွက် လမ်းပြ အဖြစ်တာဝန်ယူ၍မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းတွင် ဖီဇိုများကို ဖြတ်သန်းသွားလာစေခဲ့လေသည်။
==ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင်များလုပ်ကြံခံရခြင်း==
၆၄။ ကေအိုင်အေတို့သည်အရှေ့မြောက်ဒေသ ဗကပတို့က နော်ဆိုင်အား ဖြုတ်ထုတ်သတ်လမ်းစဉ်ဖြင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း။ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင်
ဗကပတို့ကနယ်မြေတိုးချဲ့လာခြင်းတို့ကြောင့် ဗကပများ နှင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြရသည်။ ဗကပကိုနံပါတ်(၁) ဦးတည် ရန်သူအဖြစ်တိုက်ခိုက်နေရသဖြင့်
တပ်မတော်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကိုကြိုးပမ်းခဲ့ကြရာ ကေအိုင်အေတို့၏ မရိုးသားမှုကြောင့်ပင် ၁၉၇၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင်
ဆွေးနွေးပွဲပျက်ပြားခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် ကေအိုင်အေတို့သည် ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်နေ့မှ အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်နေ့အထိ ကြာမြင့်သော
ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးတစ်ရပ်ကို ကျင်းပ၍ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးကောင်စီ(ကေအိုင်စီ)နှင့် လက်အောက်ခံအဖွဲ့အစည်းသုံးရပ်ဖြစ်သော ကချင်
လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးစည်းရုံးရေးအဖွဲ့ (ကေအိုင်အို)တို့ကို စနစ်တကျပြန်လည်ဖွဲ့စည်း ခဲ့ကြသည်။
၆၅။ ကေအိုင်အေတွင် တပ်မဟာလေးခုဖွဲ့စည်းထားပြီး တပ်ရင်း(၁၁)ရင်းပါဝင်သည်။ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကေအိုင်အိုကိုမူ တိုင်း၊ ခရိုင်၊ မြို့နယ် တိုက်နယ်နှင့်
ကျေးရွာများအထိ ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ကေအိုင်အေ စစ်ဦးစီးချုပ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံထန်ပိုးစခန်းတွင်ပင်ရှိပြီး ဇော်ဆိုင်းက အုပ်ချုပ်သည်။ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဇော်တူးက
ပြည်တွင်းတွင်တာဝန်ယူရသည်။ ဇော်တူးသည် ၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ခရီးထွက်ခွာသွား လေရာ ဇော်တူးနေရာတွင် လမုန်ဟူးဂျိုင်က
တာဝန်ယူအုပ်ချုပ်ရသည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၇၄ ခုနှစ်အတွင်း ကေအိုင်အေများသည် ဗကပထိုး၏ထိုးနှက်မှုနှင့် တပ်မတော်၏ချေမှုန်းရေးများကြားတွင်
ညှပ်မိနေခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ ဇော်ဆိုင်းနှင့်ဇော်တူးမှာထိုင်းနိုင်ငံတွင်သာရှိနေကြပြီး ပြည်တွင်းသို့ပြန်လည် ဝင်ရောက်၍
ခေါင်းဆောင်မှုပေးခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ဗကပများကလည်း ကေအိုင်အေနယ်မြေများကို တစ်စတစ်စဝါးမျို လာရာ ကေအိုင်အေတို့အနေနှင့်
အကျပ်အတည်းဖြင့်ရင်ဆိုင်လာကြရသည်။
၆၆။ ဇော်ဆိုင်းသည် ၁၉၆၅ ခုနှစ်ကတည်းက ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ရောက်ရှိနေခြင်းဖြစ်ပြီး ၁၉၇၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဇော်တူးသည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့စတင်ထွက်ခွာသွား
ခဲ့ရာ ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင်ရောက်ရှိ သွားခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းရှိ ကေအိုင်အေအခြေခံနယ်မြေများမှာ တစ်စတစ်စလက်လွှတ်
ဆုံးရှုံးနေရပြီးဖြစ်သည့်အပြင် မေခအရှေ့ခြမ်းဒေသတွင်လည်း ဗကပတပ်ရင်း(၁၀၁)က ဆဒုံးနယ်မြေအထိ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာပြီးဖြစ်သည်။ ၁၉၇၅ခုနှစ်
မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၄) နယ်မြေ ကွတ်ခိုင်အနောက်ခြမ်း၊ နမ့်ဟိုင်းဒေသတွင် ကေအိုင်အေနှင့်ဗကပတို့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားကြရာ ကေအိုင်အေ
တပ်မဟာ(၄)မှူးနှင့် ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သော ဇော်ဒန်ကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ဗကပတပ်ရင်း(၂ဝ၂) သည်အင်အားဖြည့်တင်းပြီး
ကေအိုင်အေတပ်မဟာ(၄)နယ်မြေကို တစ်စတစ်စထိုးဖောက်လျက်ရှိသည်။ ကွတ်ခိုင်အရှေ့ခြမ်းရှိ ကေအိုင်အေတပ်ရင်း(၂) နယ်မြေကိုလည်း
ဗကပတပ်မဟာ(၂)အင်အားစုများက မန်ယုံ မော်ဒေသမှတစ်ဆင့် တိုးချဲ့ထိုးဖောက်လျက်ရှိသည်။ ဇော်ဒန်ကျဆုံးပြီးနောက်တွင် ဇော်ဒန်နေရာအား ဇော်မိုင်က
ဆက်ခံပြီး တပ်မဟာ(၄)မှူးအဖြစ်ကွပ်ကဲကာ ဗကပများကို နမ့်ဟိုင်း၊ နမ့်ဆောင်ကြဲဒေသများမှာ ရင်ဆိုင်ဟန့်တား ထားခဲ့ရသည်။ ဇော်ဒန်ကျဆုံးချိန်တွင်
ဇော်ဆိုင်းရော၊ ဇော်တူးပါ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ရောက်ရှိနေခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့တွင် ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင် ပုံရွှေဇော်ဆိုင်းနှင့်အဖွဲ့သည်
ထိုင်းနိုင်ငံသို့ထွက်ခွာသွား ကြပြန်သည်။ ထိုကဲ့သို့ ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင်များ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိနေခြင်းကို အောက်ခြေထုက ကျေနပ်ခြင်းမရှိကြပေ။
ထိုးစစ်များကိုပါခုခံဆင်နွှဲနေကြချိန်တွင် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းက ထိုင်းနိုင်ငံသို့သွားရောက် ရှောင်တိမ်းနေခြင်း၊ ဦးဆောင်မှုမပေးခြင်းတို့ကြောင့်
ကေအိုင်အေခေါင်းဆောင်ပိုင်းတွင်လည်း သဘောထား ကွဲလွဲလာကြသည်။ ထိုအချိန်တွင် ဇော်ဆိုင်း၊ ဇော်တူးနှင့်ပုံရွှေဇော်ဆိုင်းတို့လူစုသည် ကေအိုင်အေ
လှုပ်ရှားမှုကို မျက်ကွယ်ပြုကာ ဘိန်းနှင့်ကျောက်စိမ်းရောင်းချရငွေများအား အလွဲသုံးစားပြုလုပ်ကာ စည်းစိမ်ယစ်မူး နေကြသည်။
၆၇။ ဇော်ဆိုင်းသည် ကေအိုင်အေတို့၏အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော်လည်း ပြည်တွင်းသို့ပြန်လည်ပြီး ဦးဆောင်မှုမပေးနိုင်သည်မှာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
ကေအိုင်အေ အဓိကအင်အားစုများနှင့် ၁၀ နှစ်ခန့် အဆက်အသွယ်ပြတ်နေသောကြောင့်လည်း ဇော်ဆိုင်း၏ခေါင်းဆောင်မှုမှာ မှေးမှိန်နေပြီဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်းတွင်
အချိန်အတန်ကြာ လက်တွေ့ခေါင်းဆောင်ခဲ့ပြီး ဩဇာအာဏာစိုက်ထူခဲ့သော ဇော်တူးမှာလည်း အောက်ခြေ၏ မကျေနပ်မှုနှင့်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ဇော်တူးသည်
'''မိန်းမမယူရဟူသောအမိန့်'''ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် '''ရဲမေလောခိုင်လုအွန်'''ကိုယူခဲ့သူဖြစ်သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင်လည်း '''ရဲမေလုဆိုင်း'''အား
'''မယားငယ်အဖြစ်သိမ်းပိုက်''' ခဲ့သည်။ ခေါင်းဆောင်များ၏လူမှုရေးကိစ္စများသည် ငယ်သားများ၏ အကြည်အညိုပျက်စရာဖြစ်၍လာသည်။ ဘိန်းနှင့်
ကျောက်စိမ်းရောင်းရငွေ သိန်း ၁၀ဝ ကျော်ကိုလည်း စာရင်းဖျောက်ခဲ့ကြသည်။
၆၈။ ထိုသို့ ကေအိုင်အေများ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးအရ အကျပ်အတည်းတွေ့နေချိန် ခေါင်းဆောင်များ၏ ခေါင်းဆောင်မှုကျဆင်းနေချိန်တွင် ၁၉၇၅ခုနှစ်၊
ဩဂုတ် လ ၁၀ ရက်နေ့၌ ယခင်ကေအိုင်အေတပ်ရင်း(၁၁) တပ်ရင်းမှူး ဆိုင်းတူက ဇော်ဆိုင်း၊ ဇော်တူးနှင့် ပုံရွှေဇော်ဆိုင်းတို့အား
ထိုင်းနယ်စပ်ဆက်သွယ်ရေးစခန်းဖြစ်သည့် ထန်ပိုးတွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ပစ်လိုက်လေသည်။ ကေအိုင်အေဗဟိုဌာနချုပ်က ခေါင်းဆောင်များသည် ကိုယ်ကျိုးရှာ
အလွဲသုံးစားပြုလုပ်နေသောကြောင့် ဖယ်ရှားခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းကော်မတီ၊ ခရိုင် ကော်မတီများသို့ ရှင်းလင်းခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်မှာပင်
ထန်ပိုးတွင်ရှိနေကြသော ဂေါ်လူလဒွဲနှင့် ကျန်ခေါင်းဆောင် များက ဆိုင်းတူးသည်အစိုးရသူလျှိုဖြစ်ပြီး ခေါင်းဆောင်များအား တမင်လုပ်ကြံခြင်းဖြစ်သည်ဟု
ပြည်တွင်းရှိ ဇော်မိုင်ထံသို့ သတင်းပို့ကြပြန်သည်။ ဆိုင်းတူးကိုလည်း ၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့တွင် ထိုင်းပုလိပ်များက
လာရောက်ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ကြသည်။ ဇော်မိုင်က တပ်ရင်း(၈)တပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်မှူးခွန်ချိုအား ထိုင်းနိုင်ငံသို့စေလွှတ်၍ စစ်ဆေးစေခဲ့သည်။ စုံစမ်းရေးအဖွဲ့၏
တွေ့ရှိချက်တွင် ခေါင်းဆောင်များအား ဆိုင်းတူးက တမင်လုပ်ကြံခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပေါ်လွင်သော်လည်း မည်သည့်အကြောင်းကြောင့် လုပ်ကြံခြင်းဖြစ်သည်ကိုမူ
တင်ပြ နိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။
၆၉။ ဇော်ဒန်ကျဆုံးပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဇော်မိုင်သည် တပ်မဟာ(၄)ကို ခေါင်းဆောင်၍ ဗကပများကို ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ၁၉၇၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁ ရက်မှစ၍
တိုက်ပွဲပေါင်း (၁၆)ကြိမ်ဖြစ်ပွားပြီး နှစ်ဖက်စလုံး အထိ နာခဲ့ကြသည်။ ဇော်မိုင်သည် ဗကပ(၂ဝ၂)ကို ဦးတည်၍ ၁၉၇၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၆ ရက်နေ့အထိ ကြောင်နက်
စစ်ဆင်ရေးကိုဆင်နွှဲခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ခေါင်းဆောင်များသေဆုံးကုန်ကြသောအခါ တပ်မဟာ (၁)မှူး လမုံတူးဂျိုင်က ကေအိုင်အေစစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်လာပြီး
တပ်မဟာ(၄)မှူး ဇော်မိုင်က ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်လာသည်။ ကေအိုင်အေတို့သည် နိုင်ငံရေးဦးဆောင်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ကချင်ဆိုရှယ်လစ်ပါတီ
('''Kachin Socialist Party, KSP''')ကို ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လမှစ၍ ထူထောင်ခဲ့သော်လည်း ကေအက်စ်ပီပီလှုပ်ရှားမှုများကို ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။
၇ဝ။ ကချင်သောင်းကျန်းသူများအတွင်းတွင် ဗကပအားလိုလားသောလက်ဝဲဝါဒီများ၊ ထိုင်းနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် အနောက်အုပ်စုကိုမျှော်ကိုးသူ
လက်ယာဝါဒီများကွဲပြားလျက်ရှိရာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များ ကျဆုံးသွားခဲ့သောအခါ မရန်ဘရန်ဆိုင်း၏လက်ဝဲအင်အားစုသည်
ပိုမို၍အားကောင်းလာသည်။ ထို့ကြောင့် ဗကပနှင့်ပူးပေါင်းရေးလမ်းစသည် ပြန်လည်၍ပွင့်လာရပြန်သည်။ ကေအိုင်အေ၏အခက်အခဲအကျပ်အတည်း များမှာလည်း
ဗကပနှင့်ပူးပေါင်းရေးအတွက် အကြောင်းပြစရာဖြစ်လာရသည်။ တစ်ဖက်နိုင်ငံကလည်း ကေအိုင်အေများအား တိုက်ရိုက်အကူအညီပေးရေးထက် ဗကပမှတစ်ဆင့်
အကူအညီပေးရေးကိုသာ တိုက်တွန်း လျက်ရှိသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် စီးပွားရေးစားကျက်အလွန်ကောင်းသောနေရာဖြစ်သော်လည်း လက်နက်ခဲယမ်းများ ဝယ်ယူပြီး
ကချင်ပြည်နယ်သို့သယ်ယူရေးမှာမူ ခရီးအလွန်ဝေးကွာသည့်အပြင် ဗကပတို့၏နယ်မြေများကို ဖြတ်သန်းရမည်ဖြစ်သည်။ ကေအိုင်အေတို့သည်
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှ ဘိန်းနှင့်ကျောက်စိမ်းများကို ထိုင်းနိုင်ငံသို့ပို့ရန်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှလက်နက်များသယ်ယူရန်မှာ အခြား သောင်းကျန်းသူများကိုသာမကဘဲ
ဗကပနှင့် ဆက်သွယ်သည်က ပိုမိုလျင်မြန်လွယ်ကူသည်မှာ သေချာ၍ရှိနေသည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင်ကား မရန်ဘရန်ဆိုင်း ခေါင်းဆောင်ဖြစ်လာပြီး ဗကပနှင့်
အနိမ့်ဆုံး စစ်ရေးမဟာမိတ်ဖွဲ့စည်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်မှစ၍ ဗကပနှင့် ကေအိုင်အေတို့သည် ပြန်လည်၍ပြန်ပေါင်းထုပ်ကြသည်ကို တွေ့ကြရမည်ဖြစ်လေသည်။
==ရည်ညွှန်းကိုးကားစာအုပ်စာစောင်များ==
၁။ ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း၊ အပိုင်း(၁)၊ (လွတ်လပ်ရေးမရမီကာလများ)။ bias
၂။ ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း၊ အပိုင်း(၂)၊ (၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်မတိုင်မီကာလများ)။ bias
၃။ ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း၊ အပိုင်း(၃)၊ (၁၉၄၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၈ ခုနှစ်မတိုင်မီကာလများ)။ bias
၄။ ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းမှုသမိုင်း၊ အပိုင်း(၄)၊ (၁၉၆၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၂ ခုနှစ်အထိကာလများ)။ bias
၅။ ပြည်တွင်းသောင်းကျန်းသူသမိုင်း၊ အပိုင်း(၅)၊ (၁၉၆၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၅ ခုနှစ်အထိကာလများ)။ bias
[[Category:မြန်မာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ]]
mo2hctmnop7yqft7pt7517xipn0f236
၂၄ ပစ္စည်း
0
48981
756759
704225
2022-08-29T11:44:21Z
Ven.Cãritta
45857
/* အနက်အဓိပ္ပာယ် */
wikitext
text/x-wiki
=== အနက်အဓိပ္ပာယ် ===
{| class="wikitable"
|-
!*ဟေတုပစ္စယော
|ဟိတ်ခြောက်ပါးဖြစ်၍ ပစ္စယုပ္ပန်တရားတို့အား အမြစ်သဖွယ် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရေသောက်မြစ်လျှင်၊ ယင်းသစ်ပင်ကို၊ စည်ပင်စေမှု၊ ကျေးဇူးပြု၊ ဟေတုပစ္စည်းခေါ်)
|-
!*အာရမ္မဏပစ္စယော
|အာရုံခြောက်ပါးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(တောင်ဝှေးကြိုးတန်း၊ သူမစွမ်းကို၊ မပန်းစေရစေ၊ ထိုင်ထစေမှု၊ ကျေးဇူးပြုပြန်၊ အာရမ္မဏခေါ်)
|-
!*အဓိပတိပစ္စယော
| အကြီးအမှူးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းရှင်၊ အုပ်စိုးသွင်သို့၊ ပြိုင်ရှင်မရှိ၊ စိုးအုပ်ဘိ၊ အဓိပတိခေါ်)
|-
!*အနန္တရပစ္စယော
| အခြားမဲ့ (တဆက်တည်း အကြားမရှိ) ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းဖျား၊ နတ်ရွာလားသော်၊ သားကြီးနန်းရ၊ ဖြစ်ရပမာ၊ ခြားရာမရှိ၊ ကျေးဇူးရှိ)
|-
!*သမနန္တရပစ္စယော
| ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ (တဆက်တည်း အကြားမရှိ) ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စကြာမင်းဖျား၊ တောထွက်သွားသော်၊ သားကြီးနန်းရ၊ ဖြစ်ရပမာ၊ ခြားရာမရှိ၊ ကျေးဇူးရှိ)
|-
!*သဟဇာတပစ္စယော
| အတူတကွ ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ဆီမီးတောက်သော်၊ အလင်းပေါ်သို့၊ ထို့တူတသီး၊ ပစ္စည်းပစ္စယုပ္ပန်၊ အတူဖြစ်ဟန်ကို)
|-
!*အညမညပစ္စယော
|အချင်းချင်းအပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သစ်သားသုံးခွ၊ ချင်းချင်းမသို့၊ အညမညံ၊ ပြန်လှန်သမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*နိဿယပစ္စယော
|မှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သစ်ပင်တည်ရာ၊ မြေပမာလျှင်၊ မှီရာတည်မှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ဥပနိဿယပစ္စယော
|အားကြီးသော အကြောင်းဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မိုးကြီးပမာ၊ သတ္တဝါတွေ၊ တည်နေနိုင်မှု၊ ကျေးဇူးပြု၊ ဥပနိဿယခေါ်)
|-
!*ပုရေဇာတပစ္စယော
|ရှေး၌ ဖြစ်နှင့်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ကမ္ဘာဦးက၊ နေနှင့်လသို့၊ ရှေ့ကဖြစ်လာ၊ နောက်ကဖြစ်လာသည့်၊ တရားစုစု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော
|နောက်၌ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(လင်းတငယ်သော်၊ အစာမျှော်သို့၊ နောက်ပေါ်လာသည့်၊ ပစ္စည်းတရားစု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*အာသေဝနပစ္စယော
|အဖန်တလဲလဲ မှီဝဲထုံအပ်သည်ဖြစ်၍ တတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရှေးရှေးထုံထား၊ နံ့သာလားသို့၊ ရှေ့ဖျားကျမ်းဂန်၊ လေ့လာသန်လပ်၊ နောက်ထပ်ကျမ်းဂန်၊ အမြင်သန်သည်၊ ဧကန် အာသေဝန သဘောတည်း)
|-
!*ကမ္မပစ္စယော
|အကြောင်းကံဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မျိုးစေ့အလား၊ ပမာထား၍၊ နှစ်ပါးသောကံ၊ အခြေခံကာ၊ ဝေဘန်သမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ဝိပါကပစ္စယော
|အကျိုးဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ချမ်းရိပ်နားနေ၊ သွန်းလေပြေသို့၊ ကံနေအလား၊ အဖြစ်များမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*အာဟာရပစ္စယော
|ထောက်ပံ့ ခိုင်ခံစေတတ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(အိမ်ကို ကျားကန်၊ ဖြစ်ရဟန်သို့၊ သဏ္ဌာန်တူစွ၊ ထောက်ပံ့မသည့်၊ အာဟာရဖြစ်မှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ဣန္ဒြိယပစ္စယော
|အစိုးရသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မိမိဆိုင်ရာ၊ ကိစ္စမှာလျှင်၊ ကောင်းစွာစိုးရ၊ ဖြစ်ရစင်စစ်၊ ပဒေသရာဇ်၊ စိုးအုပ်လှစ်သို့)
|-
!*ဈာနပစ္စယော
|ကမ္မဋ္ဌာန်းအာရုံသို့ကပ်၍ စူးစူးစိုက်စိုက် ရှုတတ်သည်၏ အဖြစ်ဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သစ်ပင်တောင်ငူ၊ တတ်သသူသည်၊ အောက်သူတို့အား၊ ကြည့်ပြောငြားသို့)
|-
!*မဂ္ဂပစ္စယော
|သံသရာမှ ထွက်မြောက်ကြောင်းနည်းလမ်းဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ပမာကူသို့၊ ဆောင်ယူပို့သို့၊ ထို့တူနိဗ္ဗာန်၊ ရောက်ကြောင်းမှန်ပြု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*သမ္ပယုတ္တပစ္စယော
|ယှဉ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(စတုမဓူ၊ ရောသည့်တူပေ၊ စိတ်စေနှစ်ပါး၊ ခွဲခြားမရ၊ ယှဉ်ကြသမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
|မယှဉ်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ရသခြောက်ပါး၊ ရောစပ်ထားသို့၊ ခြားနားမတူ၊ ဖြစ်ဟန်မူသို့၊ ထို့တူမခြား၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*အတ္ထိပစ္စယော
|ထင်ရှားရှိဆဲဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(မြင်းမိုရ်မြေကြီး၊ ထောက်ပံ့နည်းသို့၊ ပစ္စည်းသတ္တိ၊ ကျေးဇူးရှိ၊ အတ္ထိပစ္စည်းခေါ်)
|-
!*နတ္ထိပစ္စယော
|မရှိသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(ငြိမ်းသေလေပြီး၊ ဆီမီးတန္တု ကျေးဇူးပြုသို့၊ ထို့တူမှတ်ဘိ၊ မရှိသမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
!*ဝိဂတပစ္စယော
|ကင်းမဲ့ချူပ်ပျောက်သည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(နေရောင်ပျောက်ကင်း၊ လရောင်လင်းသို့၊ ချုပ်ကင်းလေမှု၊ ကျေးဇူးပြု)
|-
! *အဝိဂတပစ္စယော
|မကင်းသည်ဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရားလည်းကောင်း။
(သမုဒ္ဒရာ၊ ငါးပျော်ရာသို့၊ မကင်းသောအား၊ ယင်းတရားစု၊ ကျေးဇူးပြု)ဣတိ၊ ဤသို့။ စတုဝီသတိ ပစ္စယာ၊ နှစ်ဆယ့်လေးပစ္စည်းတို့သည်။ မဟာပကရဏေ၊ အနန္တနယ သမန္တ မဟာပဋ္ဌာန်းကျမ်းကြီး၌။ ဌိတာ၊ တည်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။
|-}
ကိုးကား
{{Buddhism-stub}}
pa693muf0g9u4ufoipdm15vb5lh1ttq
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ninjastrikers
3
50577
756645
756598
2022-08-28T18:17:30Z
Ninjastrikers
22896
/* Wikisource နှင့် မေးမြန်းချက် */ အကြောင်းပြန်ခြင်း
wikitext
text/x-wiki
== How we will see unregistered users ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin=content/>
Hi!
You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.
When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.
Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.
If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].
We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.
Thank you.
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/>
</div>
၁၈:၁၈၊ ၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
<!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&oldid=22532666 -->
== ဖျက်ပေးပါ ==
မဂ်လာပါဗျ
ဒီနေ့ နေ့ခင်းတုန်း က အဂ်လိပ်ဘက်က bf 109 ကို [[ဘီအက်ဖ် ၁၀၉]] ဆိုပြီးဘာသာပြန်လိုက်တာ ဘရို သိမယ်လို့ထင်ပါတယ်။
ဘာသာပြန်ထားတဲ့ ဗားရှင်းကို ကျနော်ပြန်ကြည့်လိုက်တဲ့ အချိန်မှာ အဂ်လိပ်ဘက်က ကိုးကားလင့်ခ်ကို မြန်မာဘက်ကို ပြောင်းချိန်မှာ ပြဿနာ ရှိနေတာကို သိလိုက်ရပါတယ်။ အဲ့တာကို ကျနော် ပြန်လုပ်ချင်ပါတယ်။ ဘရို့ အနေနဲ့ ဖျက်ပေးနိုင် မလား။
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၃၁၊ ၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:ဖျက်လိုက်ပါပြီ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၄:၃၉၊ ၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
::ဘရိုရေ
::တောင်းဆိုရမှာတော့ အားနာပါတယ်ဗျာ။
::ကျနော်ဘာသာပြန်ထားတဲ့ဆောင်းပါးတွေ ဖြစ်တဲ့ အက် ၁၈ နဲ့ လီ အန်ဖီး ရိုင်ဖယ် ဆောင်းပါးတွေမှာလဲ ဘာသာပြန်တဲ့ အချိန်မှာ လင့်ခ်တွေမှားတာအပါအဝင် လိုအပ်ချက်တွေက အရမ်းများနေပါတယ်ဗျ။
::အဲ့တာတွေကိဘည်း ပြန်လုပ်ချင်တယ်။ အပန်းမကြီးဘူးဆိုရင် ဖျက်ပေးပါ။ [[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၅၆၊ ၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== ကူညီပေးပါ ==
မဂ်လာပါဗျ
ကျနော် [[အက်ဖ်/အေ-၁၈ စူပါဟောနက်]] ကို ဘာသာပြန်လိုက်တာကို ဘရို သိမယ် လို မျှော်လင့်ပါတယ်၊၊
ဘာသာပြန်လိုက်တယ်ဆိုပေမယ့်လည်း မြန်မာ wikipedia ဘက်ကိုရောက်တဲ့အခါမှာ လင့်ခ်တွေက ပြသနာ တက်နေပါတယ်။
ဘရို ပြင်တတ်တယ် ဆိုရင် ပြင်ပေးပါဗျာ။
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၃၀၊ ၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)Editor in Myanmar
:ပြင်လိုက်ပါပြီ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၇:၅၂၊ ၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ ==
ဖျက်မပစ်ပါနဲ့ခင်ဗျာ [[အသုံးပြုသူ:ကောင်းသူ|ကောင်းသူ]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကောင်းသူ|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၁၄၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:ကောင်းသူ|ကောင်းသူ]] ခိုင်လုံတဲ့ စိစစ်အတည်ပြုနိုင်တဲ့ ကိုးကားတွေ မပါတဲ့ ဆောင်းပါးတွေဖြစ်တာရယ်၊ စွယ်စုံကျမ်းမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် [[WP:N|ထင်ရှားအရေးပါမှု]] မရှိတာကြောင့် ဖျက်ပစ်ရတာပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၆၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
::[[ထိပ်တင်ကောင်းရွှေအေး]] ဆောင်းပါးက Autobiography လို့လဲ သံသယရှိပါတယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ [[:en:WP:AB|ကိုယ့်အကြောင်းကိုယ် ဆောင်းပါးရေးတာမျိုး]]ကို အားမပေးပါဘူးဗျာ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၉၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== Help ==
Hey bro
I add General Aung San as the first commander in chief of the military in [[မြန်မာ့ ပထမဆုံးများ]] but there was a problem.
Please fix it
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၀၅၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:{{Done}} [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၁၊ ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== january 20, 2022 ==
I think those crimes should be in [[မင်းအောင်လှိုင်|Min Aung Hlaing]] article because he's the most responsible General for these cases.
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၅၇၊ ၂၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]]: As this is an article about Min Aung Hlaing, the detailed crimes done by his soldier should not be included. [[မင်းအောင်လှိုင်#လူမျိုးတုန်း_သတ်ဖြတ်မှုနှင့်_စစ်ရာဇဝတ်မှုဟု_စွပ်စွဲခံရမှုများ|လူမျိုးတုန်း_သတ်ဖြတ်မှုနှင့်_စစ်ရာဇဝတ်မှုဟု_စွပ်စွဲခံရမှုများ]] section seems good enough. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၃:၅၅၊ ၂၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
::how about undetailed section?
::His soldiers can do those things without his order.
::[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၅၉၊ ၂၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== Undetailed section ==
I agree that detailed about [[မင်းအောင်လှိုင်|Min Aung Hlaing]]'s crimes is not needed but I think the undetailed that I added is needed because he's the most responsible officer for those crimes.
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၇၊ ၂၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:ဒါနဲ့ အကိုးအကားက မနည်းပါဘူးဗျာ။
:တစ်မှုခြင်းစီ အတွက် လင့်ခ်တွေ ထည့်ပေးထားပါတယ်။
:[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၄၉၊ ၂၀ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== Wait ==
Bro ရေ
[[ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်]] မှ ကျနော် edit အကုန်ပြီးတဲ့ အထိစောင့်ပေးပါ။ ကျနော့်ရဲ့ တချို့ edit တွေဟာ NPOV နဲ့ ဆန့်ကျင်နေကြောင်းသိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော် စာအချောသတ်နေတုန်း bro က ကြားထဲ ဝင်ပြင်လိုက်ရင် အစက ပြန်ရေးနေရလို့ပါ။
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၂၄၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:Noted! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၁၄၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
Hey bro.
Thanks for not acknowledging my request. I've finished editing to read better now.
🤗🤗🤗🤗
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၂၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:Thank you so much for improving the article. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၇:၅၉၊ ၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== စစ်ပေး ==
Bro ရေ
ညနေက ကျနော် edit လုပ်နေတုန်း ကျနော် ညီဝမ်းကွဲ အိမ်ကို ခဏလာတယ်။ ကျနော်ကလည်း computer screen ကို edit ရင်းတန်းလန်းနဲ့ ထားခဲ့မိတယ်ဗျ။ ဒါ့ကြောင့် ကျနော် edit ထားတာတွေကို တစ်ချက်လောက် စစ်ပေးပါ။ ဒီကောင်က ပြုံးစိစိနဲ့ မေးတော့လဲ မဖြေဘူးဆိုတော့ တစ်ခုခု လုပ်သွားတယ် ထင်တယ်။ 🤔 ပေါက်တတ်ကရတွေ ဝင်ရေးသွားမှာ စိုးလို့ပါ။ (အစ က တော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် စစ်မလို့ပဲ။ online ကျောင်းက assignment တွေ ပုံနေလို့ဗျ။)
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၆၊ ၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:You can check your contribution history via [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/Editor_in_Myanmar|here]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၂:၂၈၊ ၁၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] တွေ့ပြီ bro ရေ
::၂၀၁၅ ကိုးကန့်စစ်ပွဲကို edit ရင်း တန်းလန်းကြီး ထားခဲ့တုန်း သူက မသိမသာရေးသွားတာပါ။ အဲ့ဒါကြောင့် ဒီကောင်ဘာရေးသွားလဲဆိုပြီး recent change မှာ ရှာတော့ မတွေ့တာ။ တော်တော် လည်တဲ့ကောင် 😅
::[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၁၅၊ ၁၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
== Question ==
If you'll see [[အသုံးပြုသူ_ဆွေးနွေးချက်:Editor_in_Myanmar#အသုံးပြုသူ_ဆွေးနွေးချက်:2600:1700:53F0:AD70:52E:5AE2:95D5:E5B0#STOP!!!|here]], I asked what to do about articles I created that should be deleted and rewritten. [[Lady and the Tramp II: Scamp's Adventure]] is one, and the other is [[Fun and Fancy Free]]. Also, {{ping|Martorellpedro}}, I wanted the articles I wrote deleted so that they can be recreated better. Martorellpedro would have made them both better. However, for retained titles he made, like [[Lady and the Tramp]], [[Charlotte's Web 2: Wilbur's Great Adventure]], and [[Teletubbies]], what should they be called? I know that Teletubbies probably can't be translated, but shouldn't it be transliterated? Also, the only reason to decline deletion of the articles I wrote is if they can be improved. They need to be better. If this wiki is supposed to be like Thai wiki, then Lady and the Tramp II: Scamp's Adventure should look like the Thai page. There is not a Thai page yet about Fun and Fancy Free, as well as other Disney movies of that time like [[Saludos Amigos]] and [[The Three Caballeros]]. Which should exist first? I guess Thai, but I'm asking Martorellpedro to write it. Meanwhile, what should "The Rescuers Down Under" be called in mywiki? I believe it too should exist in Thai wiki, but I can't write it. Can you, Martorellpedro? [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2600:1700:53F0:AD70:7817:2DF7:EF56:A2CE|2600:1700:53F0:AD70:7817:2DF7:EF56:A2CE]] ၂၃:၁၆၊ ၂၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC)
:Another one is [[Bolt (၂၀၀၈ ရုပ်ရှင်)]]. What should the title be in Burmese? {{ping|Pho Sai}}, do you know anything about this? [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/2600:1700:53F0:AD70:7943:AFDB:85F3:8F2F|2600:1700:53F0:AD70:7943:AFDB:85F3:8F2F]] ၀၃:၂၆၊ ၁၄ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== Your opinion ==
Would you mind giving some of your opinions in [[ဆွေးနွေးချက်:ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်]]?
[[အသုံးပြုသူ:Editor in Myanmar|Editor in Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Editor in Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၅၂၊ ၄ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== Infobox country ==
Infobox country မှာ နိုင်ငံတော်တံဆိပ်နေရာ (<code>|symbol_type</code>) မှာကျ စာတန်းရေးပေးလို့ရသလို အလံနေရာ (<code>|flag_type</code>) မှာလည်း စာတန်းထိုးပေးလို့ရနိုင်အောင် လုပ်ပေးလို့ရမလားခင်ဗျ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၄:၂၀၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:ဟုတ် ရတယ်ဗျ။ enwiki ဖက်မှာတော့ ပါပြီးသား၊ ဒီဖက်က တမ်းပလိတ်က မြန်မာ/အင်္ဂလိပ် နှစ်မျိုးသုံးလို့ရအောင်လုပ်ထားတော့ update လုပ်ဖို့ တော်တော်လက်ဝင်တာ။ ထပ်ဖြည့်ဖို့/ပြင်ဖို့ လုပ်ရဦးမယ်။ {{smiley|5}} [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၂၆၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
::@[[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] စမ်းကြည့်ပါဦးဗျ။ ထည့်တော့ထားပြီ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၄၂၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] စာတန်းပေါ်ပါတယ်ဗျ။ ကျေးဇူးပါ။[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၄:၅၀၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== အကူအညီတောင်းခံခြင်း ==
မင်္ဂလာပါ Bro
မြန်မာ ပရိုဂရမ်မာ တစ်ယောက်အကြောင်း ရေးချင်လို့ပါ။
ကိုးကားကတော့ Google Play store Link တွေနဲ့ တခြား Website တွေမှာ တင်ထားတဲ့ app link တွေတော့ရှိပါတယ်။
ရေးလို့အဆင်ပြေမလားခင်ဗျ။ ဖျက်ခံရနိုင်လား။
ကျေးဇူးပြု၍ အကြံပြုပေးပါလားခင်ဗျာ။ {{unsigned2|၁၅:၀၇၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂|Burmese Editor }}
:{{Ping|Burmese Editor}} ဝီကီပီးဒီးယားမှာ [[ဝီကီပီးဒီးယား:ထင်ရှားအရေးပါမှု|ထင်ရှားအရေးပါခြင်း]]ကို သက်သေမပြနိုင်တဲ့၊ ထင်ရှားအရေးပါခြင်းမရှိတဲ့ အကြောင်းအရာများကို လွှင့်တင်ခြင်း မပြုတဲ့အတွက် [[ဝီကီပီးဒီးယား:ကိုယ်တိုင်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိ|လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်အကြောင်း]] ရေးမယ်ဆိုရင် ထင်ရှားအရေးပါကြောင်း [[ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု|စိစစ်အတည်ပြုနိုင်တဲ့ ကိုးကားရင်းမြစ်]]တွေ ပါဝင်ဖို့ လိုပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၈:၄၅၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:Google play store link https://play.google.com/store/apps/dev?id=8381686851933341019
:ဒါက Programmer ရဲ့ Google Play Profile Link ပါ။
:ဒါကို ကိုးကားရင်အဆင်ပြေနိုင်မလား။
:Programmmer ကျတော့အခြား Link တွေ ကိုးကားဖို့ကျတော့မလွယ်ကူဘူး ဖြစ်နေတယ်ဗျ။
:အကြံလေးပေးပါအုံးဗျ။ [[အသုံးပြုသူ:Burmese Editor|Burmese Editor]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Burmese Editor|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၄၇၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
::စိစစ်အတည်ပြုနိုင်တဲ့ ကိုးကားရင်းမြစ်တွေဆိုတာ ဘီဘီစီ၊ ဗွီအိုအေ၊ Eleven စတဲ့ အထင်ကရမီဒီယာတွေမှာ ဖော်ပြထားတာမျိုးကို ပြောတာပါ။ အခုပြောပုံအရ ထင်ရှားအရေးပါမှုရှိတယ်လို့မမြင်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၅၈၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:::Programmer တွေကိုကျတော့ Bro ပြောသလို Media တွေက အရေးတယူ ဖော်ပြခြင်းမခံရပါဘူး။ ဒါကြောင့် Programmer တွေအတွက် Wiki မှာအခွင့်အရေးမရှိတော့ဘူးလား။ များသောအားအားဖြင့် အနုပညာရှင်တွေအတွက်က လွယ်ပေမယ့် နည်းပညာရှင်တွေအတွက်ကျတော့ ခက်ခဲတယ်။ ဖြေကြားပေးပါ သိချင်ပါတယ်။ [[အသုံးပြုသူ:Burmese Editor|Burmese Editor]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Burmese Editor|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၀၂၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
::::ထင်ရှားကျော်ကြားတဲ့သူဆိုရင် မီဒီယာတွေမှာ ဖော်ပြတတ်ပါတယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားက အကြောင်းအရာတွေကို လက်လွတ်စပယ်စုစည်းဖော်ပြထားတဲ့ နေရာမဟုတ်တာကြောင့် ထင်ရှားကျော်ကြားမှုရှိတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုပဲ လက်ခံပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၄၈၊ ၁၇ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:::Ninja Striker ရဲ့အကြောင်းပြန်မှုများကို အလွန်နှစ်သက်ပါတယ်။[[အသုံးပြုသူ:U Aung Kyaw Htay|U Aung Kyaw Htay]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:U Aung Kyaw Htay|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၅၂၊ ၂၂ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
== Revdel req ==
Greetings! I was wondering if you could delete [[Special:PermaLink/738333|this revision]] because it's a copyright violation:
:<nowiki>https://www.facebook.com/Muflfrenchalumni2017/posts/d41d8cd9/2008979392697822/</nowiki>
Thanks! --[[အသုံးပြုသူ:魔琴|魔琴]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:魔琴|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၄၃၊ ၂၀ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:Done. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၁၁၊ ၂၀ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== Movement Strategy and Governance News – Issue 5 ==
I'm sorry about the late delivery of this newsletter. Within the newsletter was material about an ongoing vote, which closes in under 20 hours.
Please share the information links with interested users: [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|Project Overview]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Enforcement guidelines]] (proposed) • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|Voter information]] • '''[[metawiki:Special:SecurePoll/vote/391|Voting link]]'''
<section begin="ucoc-newsletter" /><span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span>
<span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span>
----Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics.
This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[metawiki:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates.<div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;">
* '''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call_for_Feedback_about_the_Board_elections|continue reading]])
* '''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal_Code_of_Conduct_Ratification|continue reading]])
* '''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement_Strategy_Implementation_Grants|continue reading]])
* '''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The_New_Direction_for_the_Newsletter|continue reading]])
* '''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[metawiki:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff_Blogs|continue reading]])
</div><section end="ucoc-newsletter" />[[အသုံးပြုသူ:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Xeno (WMF)|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၁၁၊ ၂၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== [[:File:Flag of Naypyidaw Union Territory.svg]] ==
I'm just curious about which font did you use for the text "နေပြည်တော်ကောင်စီ". Could you tell me the name of the font? [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၀:၀၇၊ ၂၉ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]], I used "[https://github.com/khmertype/Gantgaw Myanmar Gantgaw]" with stroke. There is also a similar font named [https://github.com/khmertype/Nayone Myanmar Nayone]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၀:၁၉၊ ၂၉ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
Thanks, turns out I had also downloaded these fonts too. [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၀:၃၆၊ ၂၉ မတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 6</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="ucoc-newsletter"/>
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br>
<span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span>
----
Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics.
This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
</div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;">
*'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]])
*'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]])
*'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]])
*'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]])
*'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]])
*'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]])
</div><section end="ucoc-newsletter"/>
</div>
Thanks for reading. [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ၀၂:၂၄၊ ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
<!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Newsletter/Subscribe&oldid=23137838 -->
== Template request ==
အဆင်ပြေရင် "Infobox military rank" လုပ်ပေးလို့ရမလားခင်ဗျ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၄:၃၀၊ ၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
:ဟုတ်ကဲ့။ လုပ်ထားလိုက်ပါမယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၇:၃၄၊ ၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
::@[[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] [[တမ်းပလိတ်:Infobox military rank]] ကို လုပ်ထားပါတယ်။ ဘာသာပြန် အခေါ်အဝေါ် အဆင်မပြေတာရှိရင် ဝင်ပြင်ပေးသွားပါဦး။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၇:၅၆၊ ၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
:::Thank you very much! [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၀:၅၀၊ ၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၂ (UTC)
== A barnstar for you! ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Administrator Barnstar Hires.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Admin's Barnstar'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | For your diligent administration and maintenance for Myanmar Wikipedia! [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၇၊ ၂ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
|}
[[File:Face-wink.svg|25px|link=]] '''Thank you!''' [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၇:၅၄၊ ၂ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
== Wikisource request ==
မြန်မာဝီကီရင်းမြစ်မှာကျွန်တော် နည်းနည်းတော့ဝင်ရေးပေးထားပါတယ်။ '''နည်းဥပဒေများ''' ဆိုပြီး (sub)Category တစ်ခုလုပ်ပေးလို့ရမလားဗျ။[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၄:၁၇၊ ၅ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ကဏ္ဍလုပ်တာက ဘယ်သူမဆို လုပ်လို့ရပါတယ်ဗျ။ ထိပ်ဆုံးကဏ္ဍ [[:oldwikisource:category:မြန်မာဘာသာ]] ထဲ အဆင့်ဆင့် ထည့်ပေးဖို့ပဲ လိုတာပါ။ ပါဝင်ပံ့ပိုးပေးတဲ့အတွက် ကျေးဇူးအထူးပါဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၄:၄၂၊ ၅ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
== ဂိမ်းကောက်သုံလိုဘာပြန်ဖွက်ပေးဘာ ==
အရမ်းပြန်လိုချင်တယ်ပြန်ဖွက်ပေဘာနောတောင်းပန်ပါတယ် [[အထူး:ဆောင်ရွက်ချက်များ/1.46.133.19|1.46.133.19]] ၁၄:၀၀၊ ၉ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
== မေးမြန်းခြင်း ==
Web application တခုအကြောင်း ရေးရင် ဘာတွေလိုအပ်မလဲခင်ဗျ။
ဘာသာရေး app ဖြစ်ပြီး လူသုံးတော့သိပ်မများသေးပါဘူး။ [[အသုံးပြုသူ:Burmese Editor|Burmese Editor]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Burmese Editor|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၅၈၊ ၂၃ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
:[[WP:N|ထင်ရှားအရေးပါမှုလမ်းညွှန်ချက်]] အတိုင်းဖြစ်ရပါမယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၀:၅၁၊ ၂၃ ဇွန် ၂၀၂၂ (UTC)
== တောင်းပန်လွှာ ==
မင်္ဂလာပါ @[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]], ကျွန်ုပ်၏ Wikipedia အသုံးပြုသူ စာမျက်နှာတွင် ကြော်ငြာနှင့်တူသော အကြောင်းအရာကို ပြုလုပ်မိသည့်အတွက် ကျွန်ုပ်၏ တောင်းပန်မှုကို လက်ခံပါ။ ထိုအမှားပြုလုပ်မှုက A Sure Myanmar ကုမ္ပဏီရဲ့ အမှားမဟုတ်ပဲ သုံးစွဲသူရဲ့ အမှားဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အဖိုးတန် Wikipedia အသုံးပြုသူတွေအတွက် အသုံးဝင်နိုင်တဲ့ A Sure Myanmar ကုမ္ပဏီအတွက် မှန်ကန်တဲ့ အကြောင်းအရာနဲ့ ဖော်ပြချက်တွေကို ပြင်ဆင်နေပါတယ်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်၏ မေတ္တာရပ်ခံစာကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး A Sure Myanmar အတွက် ကျွန်ုပ်၏ အချက်အလက်ပြည့်စုံသော User Page ကိုဖန်တီးခွင့်ပြုပါခင်ဗျာ။
[[အသုံးပြုသူ:A sure Myanmar|A sure Myanmar]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:A sure Myanmar|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၀၃၊ ၄ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC)
== အသိပေးချက် ==
bro ပြောဖူးပါတယ်။ မြန်မာဝီကီမှာမြန်မာလိုရေးပါဆိုလို့ မြန်မာဘာသာပြန် ကိုယ်တိုင်ရေးထည့်ထားပြီး ကျမ်းကိုးလည်းပါတယ်။ ဒါကို တခြားဘာသာပြန်တွေပါလိုက်ထည့်လိုက်တယ်။ မဖြစ်သင့်ဘူးထင်တယ်။
Page https://my.wikipedia.com/စူရာဖာသိဟ [[အသုံးပြုသူ:Burmese Editor|Burmese Editor]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Burmese Editor|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၅၉၊ ၇ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC)
:မူရင်းဝေါဟာရ အတိုကို သူ့ရဲ့ ဘာသာပြန်နဲ့တကွ ထည့်တာပါ။ ဆောင်းပါးရဲ့ အရည်အသွေးကို ထိခိုက်ခြင်း မရှိပါဘူး။ တချို့ဆောင်းပါးတွေမှာ ဆောင်းပါးနဲ့ မတူတဲ့ ဘာသာပြန် အပြည့်အစုံ အရှည်ထည့်ထားတာမျိုးတွေ တွေ့ပါသေးတယ်။ ဒါမျိုးတွေမှာ ဘာသာပြန် အပြည့်အစုံအစား အနှစ်ချုပ်ကိုပဲ ထည့်သင့်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ စွယ်စုံကျမ်း ဆောင်းပါးဖြစ်လို့ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၅:၀၃၊ ၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC)
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="msg-newsletter"/>
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br>
<span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span>
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.
The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
</div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;">
* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
</div><section end="msg-newsletter"/>
</div>
[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ၀၁:၃၉၊ ၁၈ ဇူလိုင် ၂၀၂၂ (UTC)
<!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Newsletter/Subscribe&oldid=23527297 -->
== ဟန်ဇီ ==
မစ္စတာခင်ဗျ ဟန်ဇီ လေးမျိုးရှိပါတယ်။
ကိုရီးယားမှာဆိုရင် ဟန်ဂျာ
ဂျပန်မှာဆိုရင် ကန်ဂျီ (ခန်းဂျီး)
တရုတ်မှာဆိုရင် ဟန်ဇီ (ဟန်ဇု)
ဗီယက်နမ်မှာဆိုရင်တော့ ဟန်တု ပါ။
ဟန်ဇီ အမျိုးမျိုးရှိလို့ ကိုရီးယားဝီကီဘယ့်က်ဂွာက အမျိုးအစား ခွဲထားပုံကို လေ့လာကြည့်ရှုပါ။
* [[:ko:한국어 한자|ဟန်ဂျာ]]
* [[:ko:일본어 한자)|ခန်းဂျီး]]
* [[:ko:중국어 한자|ဟန်ဇီ]]
* [[:ko:베트남어 한자|ဟန်တု]] [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၂၃၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ပေးထားတဲ့ လေးခုစလုံးရဲ့ လင့်ခ်တွေက non-existed page တွေ ချည်းပဲဗျ။ ဟန်ဇီ ([[တရုတ်စာလုံး]]) လေးမျိုးရှိပေမယ့် အခေါ်အဝေါ်က တစ်ခုစီကွဲပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်တဲ့ သုံးမျိုး ([[ခန်းဂျီး]]၊ [[ဟန်ဂျာ]]၊ ဟန်တု) တစ်မျိုးစီအတွက် သီးခြား စာမျက်နှာတစ်ခုစီ ရေးလို့ရပါတယ်။ ပြီးတော့ ခေါင်းစဉ်နောက်ကနေပြီး ကွင်းစကွင်းပိတ်နဲ့ သီးခြားထည့်စရာမလိုပါဘူး။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၃၃၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
တောင်းပန်ပါတယ်ခင်ဗျ ဒါနဲ့ ဝီကီပီးဒီးယားက ခေါင်းစဉ်ကြီး အောက်မှာ ခေါင်းစဉ်ငယ်လေး ဘယ်လိုထည့်ရလဲဆိုတာသိချင်လို့ပါ သင်ပြပေးပါခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၆၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:အဆင့်အလိုက် ခေါင်းစဉ်အပိုင်းခွဲလေးတွေကို ပြောတာလားဗျ။ [[အကူအညီ:Cheatsheet|Cheatsheet]] နဲ့ [[အကူအညီ:Wiki Markup ဖြင့် တည်းဖြတ်ခြင်း မိတ်ဆက်/၂|ဒီနေရာ]] မှာ လေ့လာကြည့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၀:၀၄၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
အဲ့ဒါမဟုတ်ပါဘူး၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]စာမျက်နှာ ဆိုရင် ရန်ကုန်မြို့ ခေါင်းစဉ်ရဲ့အောက်မှာ
'''မြန်မာနိုင်ငံ၏စီးပွားရေးမြို့တော်နှင့်အကြီးဆုံးမြို့တော်'''ဆိုပြီး ရေးထားတာလိုမျိုးလေ၊ အဲ့ဒါ ဘယ်လိုလုပ်ရတာလဲခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၅၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
အဲ့ဒါမဟုတ်ပါဘူး၊ ရန်ကုန်မြို့စာမျက်နှာ ဆိုရင် ရန်ကုန်မြို့ ခေါင်းစဉ်ရဲ့အောက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏စီးပွားရေးမြို့တော်နှင့်အကြီးဆုံးမြို့တော်ဆိုပြီး ရေးထားတာလိုမျိုးလေ၊ အဲ့ဒါ ဘယ်လိုလုပ်ရတာလဲခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၁၅၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== ဖြေပေးပါ ==
အဲ့ဒါမဟုတ်ပါဘူး၊ ရန်ကုန်မြို့စာမျက်နှာ ဆိုရင် ရန်ကုန်မြို့ ခေါင်းစဉ်ရဲ့အောက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏စီးပွားရေးမြို့တော်နှင့်အကြီးဆုံးမြို့တော်ဆိုပြီး ရေးထားတာလိုမျိုးလေ၊ အဲ့ဒါ ဘယ်လိုလုပ်ရတာလဲခင်ဗျ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၁၅၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:အဲဒါက Wikidata ရဲ့ Description ကိုပြောတာပါ။ စာမျက်နှာတစ်ခုခြင်းရဲ့ သက်ဆိုင်ရာ Wikidata item မှာရှိတဲ့ description မှာ ဘာသာစကားအလိုက် ဖော်ပြချက် အတို ထည့်ရတာပါ။ ဥပမာ ရန်ကုန်မြို့ အတွက်ဆို သူ့ရဲ့ wikidata item [[d:Q37995|Q37995]] မှာ ကြည့်ပါ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၅:၅၂၊ ၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== တောင်းဆိုချက် ==
မစ္စတာခင်ဗျ! Infobox hangul လေးလုပ်ပေးလို့ ရမလားဗျ၊ ပြီးတော့ အဲ့ဒီ့ hangul နေရာမှ ဟန်ဂုလ် လို့ရေးပေးပါ ခင်ဗျ၊ ဟန်းဂုဆိုရင် ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဖြစ်သွားမှာမို့လို့ပါ ခင်ဗျ။ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၃၉၊ ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:{{Done}}. You can find the template at [[:တမ်းပလိတ်:Infobox Hangul]]. [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၀၉:၂၃၊ ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
ကျေးဇူးတင်ပါတယ် လုပ်ပေးတဲ့အတွက်။ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၄၆၊ ၁၀ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== တောင်းဆိုချက် ==
မစ္စတာခင်ဗျ၊ '''မွေးနာမည်''' ဆိုပြီး တမ်းပလိတ်လေးလုပ်ပေးပါ ခင်ဗျာ့။ [[အသုံးပြုသူ:Chan Sung-Min|Chan Sung-Min]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Chan Sung-Min|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၇၊ ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== Wikisource နှင့် မေးမြန်းချက် ==
ဒီတိုင်းဘဲသိချင်တာပါ။ ကျွန်တော်တို့ "မြန်မာဝီကီရင်းမြစ်" ကိုသီးသန့်ရနိုင်ဖို့ ဘာလုပ်ရမယ်ဆိုတာမျိုးရှိပါသလား? [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၀:၄၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:@[[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] အဓိကအချက်ကတော့ ကောင်းကောင်းဖတ်လို့ရမယ့် content ရှိဖို့ရယ်၊ active ဖြစ်နေဖို့ရယ်ပဲဗျ။ active ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် အနည်းဆုံး သုံးလဆက်တိုက်နဲ့အထက်မှာ တည်းဖြတ်သူအနည်းဆုံး သုံးယောက်က တစ်လကို အနည်းဆုံး ဆယ်ကြိမ်အထက် တည်းဖြတ်ထားမှု ရှိဖို့လိုပါတယ်။ အသေးစိတ်ကတော့ [[m:Language proposal policy|Language proposal policy]] မှာ ဖတ်လို့ရပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၇၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
rdo3wskpi2wc6odpt612052g4xwf2k8
ပေါ၊ ကို(မြို့မ)
0
55627
756701
237083
2022-08-29T06:55:44Z
Zawzawaungthwin
100038
ကွယ်လွန်သွားခြင်းအား ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ကိုပေါ( မြို့မ) အမည်အရင်း ဦးကျော်စိုး
| birth_place = ဒါးတန်းရပ်၊ [[မန္တလေး]]၊
| nationality = မြန်မာ
| known_for = မြို့မတူရိယာအသင်းမှ ဂီတစာဆိုကြီး
}}
==ကိုပေါ(မြို့မ)==
[[မန္တလေးမြို့]]မှာ ထင်ရှားသော [[မြို့မတူရိယာအသင်း]]မှ ဂီတစာဆိုကြီး ဖြစ်သည်။ကိုပေါ( မြို့မ) (၁၉၂၇-၂၀၂၂) သည် မြန်မာသက္ကရာဇ်၁၃၈၄ခုနှစ်၊ဝါခေါင်လကွယ်(၃)ရက်၊ခရစ်နှစ် ၂၀၂၂ခုနှစ်၊သြဂုတ်လ၂၈ရက် ည၁၂နာရီက ၉၆ပါးသော ရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ <ref>https://yangonmediagroup.com/index.php/myanmar/7180-2022-08-29-02-54-34?fbclid=IwAR0zCJD50Y6HJoWNCSWX2NPF-xUlE8jKjEmlj3ET6k2uKiS-8Gj74HzGtSY</ref><ref>http://burmese.dvb.no/archives/551344</ref> မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၈၉ တွင် အဖ ဦးပေါ်၊ အမိ ဒေါ်လှ တို့က မန္တလေး၊ ဒါးတန်းရပ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အမည်ရင်းမှာ ဦးကျော်စိုးဖြစ်သည်။ အသက် ၂၄-နှစ်အရွယ်တွင် မြို့မတူရိယာဝိုင်း၌ ဆက်ဆိုဖုန်း မှုတ်သူအဖြစ်မှ စတင်၍ ဂီတလောကသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ [[မန္တလေးရုပ်ရှင်]]ခေတ် ကင်မရာဆရာဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ၁၉၄၉-ခုနှစ်မှ သီချင်းများ စတင်ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၆၁-ခုနှစ်အတွက် '''ကိုယ်ပိုင်မေတ္တာ'''ဇာတ်ကားဖြင့် ဓာတ်ပုံထူးချွန်ဆုကို ဦးလူကလေးနှင့် ပူးတွဲရရှိခဲ့သည်။ သင်္ကြန်မိုး ရုပ်ရှင်ကား (၁၉၈၅)မှ '''နှစ်ကိုယ်တူ ချစ်သမျှ''' သီချင်းနှင့် ဒဏ္ဍာရီ(၁၉၉၁) ရုပ်ရှင်ကားမှ '''အောင်ဇေ မင်္ဂလာ''' သီချင်းများမှာ အထူးထင်ရှားခဲ့သည်။ မြို့မဝိုင်းတွင် မျိုးဆက်သစ်များအား သင်တန်းပေးဆရာအဖြစ် လုပ်ကိုင်ရင်း ဒါးတန်းရပ်၌ နေထိုင်ခဲ့သည်။<ref>နေထွတ် ၏ မန္တလေးအဘိဓာန်</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
[[Category:မြန်မာ တေးရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၂၇ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၂၂ ကွယ်လွန်သူများ]]
7xd8ok7hguofzcsc1ydicnkz7zewzxo
စုဠာလင်္ကရဏတက္ကသိုလ်
0
56367
756657
718990
2022-08-29T01:04:15Z
Chan Sung-Min
102525
wikitext
text/x-wiki
{{copyedit}}
{{Infobox တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) =စုဠာလင်္ကရဏတက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ)=Chulalongkorn University
|တက္ကသိုလ်အမည်(အခြားအက္ခရာ)=จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ကျုဠာလိုင်ကိုဂ်ဏ်မဟာဝိဒျာလျ
|ဒေသအခေါ်အမည် =
|တံဆိပ် =Phra_Kiao.svg
|တံဆိပ်စာသား =
|ဆောင်ပုဒ်(မြန်မာအက္ခရာ) =
|ဆောင်ပုဒ်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) =Knowledge with Virtue
|ဆောင်ပုဒ်(အခြားအက္ခရာ) =
|တည်ထောင်ခုနှစ် =၁၉၁၇
|ပါမောက္ခချုပ် =ပါမောက္ခ ပိရုမ် ကမလ်-ရတနကုလ်,အမ်.ဒီ.
|ဒုတိယပါမောက္ခချုပ် =
|ဝန်ထမ်း =
|ဆရာ =
|ဘွဲ့ကြို ဦးရေ = ၂၄,၈၅၁
|ဘွဲ့လွန် ဦးရေ= ၉,၄၅၈
|အချိန်ပိုင်းကျောင်းသား ဦးရေ = ၃၇,၅၂၅
|တည်နေရာ =[[ထိုင်းနိုင်ငံ]] [[ဘန်ကောက်မြို့]]
|အကျယ်အဝန်း =
|ပိုင်ဆိုင်မှု =
|ရန်ပုံငွေ =
|အဖွဲ့အစည်း =
|သတင်းစာ =
|အထိမ်းအမှတ်အရောင် = ပန်း
|အထိမ်းအမှတ်သတ္တဝါ =
|အားကစားအမည် =
|အားကစားအသင်း =
|ကွန်ယက် =Association of Southeast Asian Institutions of Higher Learning
|ဝဘ်ဆိုတ် ={{url|www.chula.ac.th}}
}}
အာရှဒေသတွင်းမှာ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ '''စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် (ချူလာလောင်ကွန်း တက္ကသိုလ်)''' (Chulalongkorn University) ကို ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှာ တည်ထောင်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှေးအကျဆုံးနဲ့ ခေတ်သစ်ပညာရေးစနစ်မှာ ပထမဆုံး အဆင့်မြင့်ပညာ စတင်ဆည်းပူးရာနေရာ ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာရှိတဲ့ CU လို့ အတိုကောက်ခေါ်ဝေါ်လေ့ရှိကြတဲ့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် (ချူလာလောင်ကွန်း တက္ကသိုလ်) (Chulalongkorn University) ဟာ ၄၅၆ဧက ကျယ်ဝန်းပြီး မြက်ခင်းစိမ်းများ မိုးမခပင်ကြီးများ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများနဲ့ ခေတ်သစ်အဆောက်အအုံများရှိတဲ့ ဒီတက္ကသိုလ်ကြီးကို ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဆဋ္ဌမမြောက် ရာမဘုရင် ဝဇီရဗုဓ်က တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှေးအကျဆုံးနဲ့ ခေတ်သစ် ပညာရေး စနစ်မှာ ပထမဆုံးအဖြစ် အဆင့်မြင့် ပညာဆည်းပူးရာနေရာ ဖြစ်ပါတယ်။
==သမိုင်းကြောင်း==
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဆဋ္ဌမမြောက် ရာမဘုရင် ဝဇီရဗုဓ်က သူ့ရဲ့ခမည်းတော်ဖြစ်တဲ့ ပဉ္စမြောက် ရာမဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)ကို ရည်ရွယ်ပြီး တည်ထောင်ခဲ့တာပါ။ ဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ
(ချူလာလောင်ကွန်း)ဟာ ၁၉၀၂ ခုနှစ်က နန်းတော်မှာ တော်ဝင် လူငယ်သင်တန်းကျောင်း (The Grand Palace of Thailand) ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အဆိုပါကျောင်းဟာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အဆင့်မြင့် ပညာရေးစီမံကိန်းရဲ့ အစအဦးလို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ၁၉ ရာစုမှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံအနေနဲ့ ဗျူရိုကရေစီစနစ်ကို အပြောင်းအလဲလုပ်ဖို့ လိုအပ်လာတဲ့ အခြေအနေကိုရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါမှာ အထူးသဖြင့် ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို အခြေခံတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကနေ ခေတ်သစ်နိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ဖို့ ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေက ဆန္ဒရှိတာကြောင့် ဘုရင် စုဠာလင်္က(ချူလာလောင်ကွန်း)ကဏက ဝန်ထမ်းလေ့ကျင့်ရေးကျောင်း (The Civil Service College)ကို ထူထောင်ပြီး တော်ဝင်နန်းတော်မှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖို့ လူငယ်တွေ မွေးထုတ်ခဲ့ပါတယ်။
အဆိုပါ စီမံကိန်းဟာ ကြီးထွားလာခဲ့ပြီး ဘုရင် ဝဇီရဝုဓ် လက်ထက်မှာတော့ ဝန်ထမ်းလေ့ကျင့်ရေး ကျောင်းဆိုတဲ့ နာမည်မှနေပြီး ဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ(ချူလာလောင်ကွန်း) ဝန်ထမ်းကောလိပ် (Civil Service College of King Chulalongkorn CSCKC) ဆိုပြီး အမည်ပြောင်း လိုက်ပါတယ်။ အဆိုပါ ဝန်ထမ်းကောလိပ်ကို ရော့ခ်ကဖဲလား ဖောင်ဒေးရှင်း အကူအညီနဲ့ ပညာရေးစနစ်ဖွံ့ဖြိုးအောင် အဓိက လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ခေတ်နဲ့အညီ သင့်လျှော်တဲ့ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို ချမှတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဖခင်ဘုရင်ကြီး စုဠာလင်္ကရဏ(ချူလာလောင်ကွန်း)နတ်ရွာစံပြီးနောက် သားတော် ဝဇီရဗုဓ် နန်းတက်ပြီးနောက် ၁၉၁၇ခုနှစ်မှာ စုဠာလင်္ကရဏ ဝန်ထမ်းကောလိပ်ကို စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)တက္ကသိုလ် (Chulalongkorn University)လို့ အမည်ပြောင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ယခင်ကထက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ပညာရေးစနစ် ဖြစ်ပေါ်ဖို့နဲ့ လူတန်းစားမရွေး ခေတ်ပညာများကို သင်ယူနိုင်အောင် စီစဉ်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့ ပေါ်မှာ ရှိနေတဲ့ ခေတ်ပညာသင်ကြားနေတဲ့ ကျောင်းများကို စုစည်းခဲ့ပြီး ဘုရင် ဝဇီရာဗုဓ်ကိုယ်တိုင် သူ့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ငွေများကို စိုက်ထုတ်ခဲ့ပြီး တက္ကသိုလ်အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။
၁၉၄၃ ခုနှစ်မှာတော့ ဗိုလ်ချုပ် ပိုင်ဘွန်းက ဆေးပညာ၊ သွားဘက်ဆိုင်ရာ၊ ဆေးဝါးပညာနဲ့ တိရစ္ဆာန် ဆေးသိပံ္ပ မဟာဌာနများကို ခွဲထုတ်ခဲ့ပြီး စုဠာလင်္ကရဏ ဆေးသိပံ္ပ တက္ကသိုလ်လို့ အမည်ပေးခဲ့သော်လည်း အဲဒီတက္ကသိုလ်ဟာ အခုအခါမှာတော့ [[မဟီတလတက္ကသိုလ်|မဟီဒလ်တက္ကသိုလ်]]ဆိုပြီး သီးခြား ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်း မှာတော့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ဆေးပညာရပ်တွေ ပြန်လည်သင်ကြားပေးခတဲ့တာ ယနေ့အချိန်ထိပါပဲ။
စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)တက္ကသိုလ်က ဘွဲ့ရရှိသူတွေကို ထိုင်းဘုရင်တွေကိုယ်တိုင် ဘွဲ့လက်မှတ် ပေးအပ်ချီးမြှင့်တဲ့ အလေ့အထကို သတ္တမမြောက် ရာမဘုရင် ပရာဂျာဓိပေါက် လက်ထက်မှာ စတင်ခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိ နဝမမြောက် ရာမဘုရင် ထိုင်းဘုရင်ကြီး ဘူမိဗလ် အဒုလျဒေ့ကျ်လက်ထက်မှာလည်း ဆက်လက် ပေးအပ်ခဲ့ပေမယ့် ဘုရင်ကြီး ကျန်းမာရေး ချွတ်ယွင်းတဲ့အတွက် ယခုအခါမှာတော့ သမီးတော် ကျကရီ သီရီဒုံ(သိရိန္ဓရ်)က တက်ရောက် ပေးအပ်နေပါတယ်။
==ပရိဝုဏ်==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ပရိဝုဏ်အားလုံးဟာ ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာပဲ ရှိပါတယ်။ အဆောက်အအုံများဟာ ၁၉ရာစုလက်ရာများသာမက ဘုရင့်တက္ကသိုလ်ဖြစ်တဲ့အားလျှော်စွာ ခမ်းနားထည်ဝါတဲ့ အဆောက်အအုံများသာမက ခေတ်သစ်ဗိသုကာပညာရှင်များရဲ့ လက်ရာများစွာရှိပါတယ်။
==ဌာနများ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ၁၉၁၇ခုနှစ်က ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံမဟာဌာန (Arts and Sciences)၊ ပြည်သူ့စီမံခန့်ခွဲရေးမဟာဌာန (Public Administration)၊ အင်ဂျင်နီယာမဟာဌာန (Engineering)၊ နှင့် ဆေးသိပ္ပံမဟာဌာန (Medicine) စတဲ့ မဟာဌာန လေးခုသာရှိခဲ့ပေမဲ့ ယခုအခါမှာတော့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ မဟာဌာနပေါင်း ၁၉ ခု၊ စိုက်ပျိုးရေးကျောင်း ၁ ကျောင်း၊ ကောလိပ် ၃ ခု၊ အင်စတီကျု ၁၀ ခုနဲ့ ဆရာအတတ်သင်ကျောင်း ၁ ကျောင်း ရှိပါတယ်။
==ကျောင်းဝင်ခွင့်==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဟာ ဘာသာရပ်၊ ပညာရပ်တိုင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ထိပ်တန်း တက္ကသိုလ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံသားများအဖို့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့်ရဖို့ အတွက် အထက်တန်းကျောင်း မှာကတည်းက အောင်မှတ်အမြင့်ဆုံးရဖို့ လိုပါတယ်။ အထက်ကျောင်းများမှာ Top Ten ဝင်တဲ့ သူတွေကိုသာ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်က ရွေးချယ် လက်ခံလေ့ရှိပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံသား ကျောင်းသားများအတွက် ကျောင်းဝင်ခွင့်ပုံစံကို အုပ်စု ၂ ခု ခွဲထားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ပြည်နယ်များမှ ကျောင်းသားများအုပ်စုနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အခြားနေရာများ အုပ်စုတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းပြည်နယ်များဟာ ဖွံ့ဖြိုးမှုအားနည်းတာကြောင့် မြောက်ပိုင်းသားများအတွက် ဝင်ခွင့်ပုံစံနဲ့ အခြားနေရာများမှ ကျောင်းသားများဝင်ခွင့်ပုံစံတို့ကို ခွဲခြားထားခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုခွဲခြားထားတဲ့အတွက် ဖွံ့ဖြိုးမှုအတိုင်းအတာ ညီမျှသွားစေမယ်လို့ ယုံကြည်ထားတဲ့အတွက်ပါ။
==ဝတ်စုံ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ တက်ရောက်ပညာသင်ကြားရတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ ဆင်တူယူနီဖောင်းများကို ဝတ်ဆင်ရလေ့ရှိပြီး ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများကလည်း ဂုဏ်ယူစွာနဲ့ ဝတ်ဆင်ကြတာပါ။ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ အကျီအဖြူရောင်၊ ဘောင်းဘီရှည် နက်ပြာရောင်ကို ဝတ်ဆင်ရပြီး ကျောင်းသူများအနေနဲ့ အကျီအဖြူရောင်၊ စကတ်အရှည် နက်ပြာရောင်ကို ဝတ်ဆင်ရပါတယ်။ စကတ်အနေအထားတိုခဲ့ပါက ပြစ်ဒဏ်ခံရလေ့ရှိပါတယ်။
အားကစားပြုလုပ်ချိန်များ၊ လက်တွေ့ကွင်းဆင်းရတဲ့ စာသင်ချိန်များမှာတော့ တီရှပ်အဖြူရောင်ကို ဝတ်ဆင်ခွင့်ပေးထားပါတယ်။ နိုင်ငံတကာမှ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအတွက်လည်း ယူနီဖောင်းဝတ်ဆင်ရမှု မရှိပေမဲ့ ဝတ်စားဆင်ယင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကန့်သတ်ချက်တွေကို ထားရှိထားပါတယ်။
==ပညာသင်ဆု==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ တက်ရောက်ပညာသင်ကြားလိုတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ ပညာတော်သင်ဆုများစွာကို လျှောက်ထားနိုင်ကြပါတယ်။ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ အာစီယံနိုင်ငံများမှ ကျောင်းသားများအတွက် ပညာတော်ဆုများစွာရှိသလို ဥရောပနိုင်ငံများမှ ကျောင်းသားများအတွက် ပညာတော်သင်ဆုအစီအစဉ်များလည်းရှိပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ကျောင်းသားများအတွက် ဘာသာရပ် အသီးသီးမှ နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးမှု လေ့လာရေး မဟာဘွဲ့သင်တန်းကို ဂျာမနီနိုင်ငံမှ ဟိန်းနရစ်ချ်ဘော ဖောင်ဒေးရှင်းရဲ့ ပညာတော်သင်ဆု ထောက်ပံ့ပေးမှုအဖြစ် နှစ်စဉ်ပေးအပ်နေမှုများလည်း ရှိတဲ့အတွက် မြန်မာကျောင်းသားများအနေနဲ့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် ပညာတော်သင်ဆုများကို လျှောက်ထားနိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးများလည်းရှိနေပါတယ်။
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ဘာသာရပ်တွေကို ထိုင်းဘာသာနဲ့ အဓိက သင်ကြား နေသော်လည်း တချို့ ဘာသာရပ်များကိုတော့ အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွေနဲ့ သင်ကြားပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် သင်ကြားတဲ့ ပရိုဂရမ်ကို သင်ကြားလိုတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ IELTS ရမှတ် ၅ ကျော်ဖို့လည်းလိုအပ် ပါတယ်။
ကျောင်းလခအနေနဲ့ သင်ယူတဲ့ ဘာသာရပ်အလိုက် အနည်းငယ်ကွဲပြားမှုတွေရှိသော်လည်း အချိန်ပြည့်သင်တန်းကို တက်ရောက်မဲ့ ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသားများအတွက် စီမစ်စတာ (Semester) တစ်ခုလျှင် ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ၊ ဥပဒေ၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံအစရှိသော ဘာသာရပ်များအတွက် ထိုင်းဘတ် ၁သောင်း ၄ထောင်ခန့်၊ ဆေးသိပ္ပံအပါအဝင် အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များအတွက် ထိုင်းဘတ် ၁သောင်း ၈ထောင်ခန့်၊ နိ်ုင်ငံတကာကျောင်းသားများအတွက်ကတော့ ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ၊ ဥပဒေ၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ အစရှိသော ဘာသာရပ်များ အတွက်ထိုင်းဘတ် ၅သောင်း ၉ထောင်ခန့်၊ ဆေးသိပ္ပံအပါအဝင် အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များ အတွက် ထိုင်းဘတ် ၆သောင်း ၂ထောင်ခန့် ကုန်ကျမှာပါ။
==ထူးခြားထင်ရှားသူများ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်က ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့တာတွေရှိပြီး အမေရိကန် သမ္မတ ၂ ဦး ဖြစ်တဲ့ လင်ဒန် ဂျွန်ဆင်နဲ့ ဘီလ် ကလင်တန် တို့ကို ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့လို နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းဆုရှင် နယ်လ်ဆင် မင်ဒဲလား ကိုလည်း ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဟောင်းတွေထဲမှာ ထင်ရှားသူတွေကတော့ လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံဘုရင်ကြီး ဘူမိဗလ အဒူလျာဒက်ရဲ့ ခမည်းတော် မဟီတလ အတုလျေတေဇ၊ ထိုင်းနိုင်ငံမင်းသမီး မဟာ ချက်ကရီ သီရိဒုံ၊ အရှေ့တောင်အာရှ စာရေးဆရာဆု ၂ ကြိမ်ရ ဝင်း လိုင်ယိုဗာရင်၊ ထိုင်းနိုင်ငံဘောလုံးသမား အကျော်အမော် ကီယာတီဆက်၊ ထိုင်းရဲ့ ချေဂွေဗားရားလို့ တင်စားကြတဲ့ ချစ် ဖူမီဆက် စသူတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
==အဆင့်သတ်မှတ်ချက်==
၂၀၁၄/၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာ့အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေအရ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဟာ ကမ္ဘာ့မှာ အဆင့်၂၄၃ ရှိပြီး အာရှဒေသတွင်း အဆင့် ၅၃ရှိပါတယ်။
[[Category:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ တက္ကသိုလ်နှင့် ကောလိပ်များ]]
e5wmoalgof5jobdw1n9l5udl1t2wdtx
756658
756657
2022-08-29T01:04:48Z
Chan Sung-Min
102525
wikitext
text/x-wiki
{{copyedit}}
{{Infobox တက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) =စုဠာလင်္ကရဏတက္ကသိုလ်
|တက္ကသိုလ်အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ)=Chulalongkorn University
|တက္ကသိုလ်အမည်(အခြားအက္ခရာ)=จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ကျုဠာလိုင်ကိုရ်ဏ်မဟာဝိဒျာလျ
|ဒေသအခေါ်အမည် =
|တံဆိပ် =Phra_Kiao.svg
|တံဆိပ်စာသား =
|ဆောင်ပုဒ်(မြန်မာအက္ခရာ) =
|ဆောင်ပုဒ်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) =Knowledge with Virtue
|ဆောင်ပုဒ်(အခြားအက္ခရာ) =
|တည်ထောင်ခုနှစ် =၁၉၁၇
|ပါမောက္ခချုပ် =ပါမောက္ခ ပိရုမ် ကမလ်-ရတနကုလ်,အမ်.ဒီ.
|ဒုတိယပါမောက္ခချုပ် =
|ဝန်ထမ်း =
|ဆရာ =
|ဘွဲ့ကြို ဦးရေ = ၂၄,၈၅၁
|ဘွဲ့လွန် ဦးရေ= ၉,၄၅၈
|အချိန်ပိုင်းကျောင်းသား ဦးရေ = ၃၇,၅၂၅
|တည်နေရာ =[[ထိုင်းနိုင်ငံ]] [[ဘန်ကောက်မြို့]]
|အကျယ်အဝန်း =
|ပိုင်ဆိုင်မှု =
|ရန်ပုံငွေ =
|အဖွဲ့အစည်း =
|သတင်းစာ =
|အထိမ်းအမှတ်အရောင် = ပန်း
|အထိမ်းအမှတ်သတ္တဝါ =
|အားကစားအမည် =
|အားကစားအသင်း =
|ကွန်ယက် =Association of Southeast Asian Institutions of Higher Learning
|ဝဘ်ဆိုတ် ={{url|www.chula.ac.th}}
}}
အာရှဒေသတွင်းမှာ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ '''စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် (ချူလာလောင်ကွန်း တက္ကသိုလ်)''' (Chulalongkorn University) ကို ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှာ တည်ထောင်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှေးအကျဆုံးနဲ့ ခေတ်သစ်ပညာရေးစနစ်မှာ ပထမဆုံး အဆင့်မြင့်ပညာ စတင်ဆည်းပူးရာနေရာ ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာရှိတဲ့ CU လို့ အတိုကောက်ခေါ်ဝေါ်လေ့ရှိကြတဲ့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် (ချူလာလောင်ကွန်း တက္ကသိုလ်) (Chulalongkorn University) ဟာ ၄၅၆ဧက ကျယ်ဝန်းပြီး မြက်ခင်းစိမ်းများ မိုးမခပင်ကြီးများ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများနဲ့ ခေတ်သစ်အဆောက်အအုံများရှိတဲ့ ဒီတက္ကသိုလ်ကြီးကို ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဆဋ္ဌမမြောက် ရာမဘုရင် ဝဇီရဗုဓ်က တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှေးအကျဆုံးနဲ့ ခေတ်သစ် ပညာရေး စနစ်မှာ ပထမဆုံးအဖြစ် အဆင့်မြင့် ပညာဆည်းပူးရာနေရာ ဖြစ်ပါတယ်။
==သမိုင်းကြောင်း==
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဆဋ္ဌမမြောက် ရာမဘုရင် ဝဇီရဗုဓ်က သူ့ရဲ့ခမည်းတော်ဖြစ်တဲ့ ပဉ္စမြောက် ရာမဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)ကို ရည်ရွယ်ပြီး တည်ထောင်ခဲ့တာပါ။ ဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ
(ချူလာလောင်ကွန်း)ဟာ ၁၉၀၂ ခုနှစ်က နန်းတော်မှာ တော်ဝင် လူငယ်သင်တန်းကျောင်း (The Grand Palace of Thailand) ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အဆိုပါကျောင်းဟာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အဆင့်မြင့် ပညာရေးစီမံကိန်းရဲ့ အစအဦးလို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ၁၉ ရာစုမှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံအနေနဲ့ ဗျူရိုကရေစီစနစ်ကို အပြောင်းအလဲလုပ်ဖို့ လိုအပ်လာတဲ့ အခြေအနေကိုရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါမှာ အထူးသဖြင့် ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို အခြေခံတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကနေ ခေတ်သစ်နိုင်ငံအဖြစ် ထူထောင်ဖို့ ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေက ဆန္ဒရှိတာကြောင့် ဘုရင် စုဠာလင်္က(ချူလာလောင်ကွန်း)ကဏက ဝန်ထမ်းလေ့ကျင့်ရေးကျောင်း (The Civil Service College)ကို ထူထောင်ပြီး တော်ဝင်နန်းတော်မှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖို့ လူငယ်တွေ မွေးထုတ်ခဲ့ပါတယ်။
အဆိုပါ စီမံကိန်းဟာ ကြီးထွားလာခဲ့ပြီး ဘုရင် ဝဇီရဝုဓ် လက်ထက်မှာတော့ ဝန်ထမ်းလေ့ကျင့်ရေး ကျောင်းဆိုတဲ့ နာမည်မှနေပြီး ဘုရင် စုဠာလင်္ကရဏ(ချူလာလောင်ကွန်း) ဝန်ထမ်းကောလိပ် (Civil Service College of King Chulalongkorn CSCKC) ဆိုပြီး အမည်ပြောင်း လိုက်ပါတယ်။ အဆိုပါ ဝန်ထမ်းကောလိပ်ကို ရော့ခ်ကဖဲလား ဖောင်ဒေးရှင်း အကူအညီနဲ့ ပညာရေးစနစ်ဖွံ့ဖြိုးအောင် အဓိက လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ခေတ်နဲ့အညီ သင့်လျှော်တဲ့ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို ချမှတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဖခင်ဘုရင်ကြီး စုဠာလင်္ကရဏ(ချူလာလောင်ကွန်း)နတ်ရွာစံပြီးနောက် သားတော် ဝဇီရဗုဓ် နန်းတက်ပြီးနောက် ၁၉၁၇ခုနှစ်မှာ စုဠာလင်္ကရဏ ဝန်ထမ်းကောလိပ်ကို စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)တက္ကသိုလ် (Chulalongkorn University)လို့ အမည်ပြောင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ယခင်ကထက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ပညာရေးစနစ် ဖြစ်ပေါ်ဖို့နဲ့ လူတန်းစားမရွေး ခေတ်ပညာများကို သင်ယူနိုင်အောင် စီစဉ်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့ ပေါ်မှာ ရှိနေတဲ့ ခေတ်ပညာသင်ကြားနေတဲ့ ကျောင်းများကို စုစည်းခဲ့ပြီး ဘုရင် ဝဇီရာဗုဓ်ကိုယ်တိုင် သူ့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ငွေများကို စိုက်ထုတ်ခဲ့ပြီး တက္ကသိုလ်အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။
၁၉၄၃ ခုနှစ်မှာတော့ ဗိုလ်ချုပ် ပိုင်ဘွန်းက ဆေးပညာ၊ သွားဘက်ဆိုင်ရာ၊ ဆေးဝါးပညာနဲ့ တိရစ္ဆာန် ဆေးသိပံ္ပ မဟာဌာနများကို ခွဲထုတ်ခဲ့ပြီး စုဠာလင်္ကရဏ ဆေးသိပံ္ပ တက္ကသိုလ်လို့ အမည်ပေးခဲ့သော်လည်း အဲဒီတက္ကသိုလ်ဟာ အခုအခါမှာတော့ [[မဟီတလတက္ကသိုလ်|မဟီဒလ်တက္ကသိုလ်]]ဆိုပြီး သီးခြား ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်း မှာတော့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ဆေးပညာရပ်တွေ ပြန်လည်သင်ကြားပေးခတဲ့တာ ယနေ့အချိန်ထိပါပဲ။
စုဠာလင်္ကရဏ (ချူလာလောင်ကွန်း)တက္ကသိုလ်က ဘွဲ့ရရှိသူတွေကို ထိုင်းဘုရင်တွေကိုယ်တိုင် ဘွဲ့လက်မှတ် ပေးအပ်ချီးမြှင့်တဲ့ အလေ့အထကို သတ္တမမြောက် ရာမဘုရင် ပရာဂျာဓိပေါက် လက်ထက်မှာ စတင်ခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိ နဝမမြောက် ရာမဘုရင် ထိုင်းဘုရင်ကြီး ဘူမိဗလ် အဒုလျဒေ့ကျ်လက်ထက်မှာလည်း ဆက်လက် ပေးအပ်ခဲ့ပေမယ့် ဘုရင်ကြီး ကျန်းမာရေး ချွတ်ယွင်းတဲ့အတွက် ယခုအခါမှာတော့ သမီးတော် ကျကရီ သီရီဒုံ(သိရိန္ဓရ်)က တက်ရောက် ပေးအပ်နေပါတယ်။
==ပရိဝုဏ်==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ပရိဝုဏ်အားလုံးဟာ ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာပဲ ရှိပါတယ်။ အဆောက်အအုံများဟာ ၁၉ရာစုလက်ရာများသာမက ဘုရင့်တက္ကသိုလ်ဖြစ်တဲ့အားလျှော်စွာ ခမ်းနားထည်ဝါတဲ့ အဆောက်အအုံများသာမက ခေတ်သစ်ဗိသုကာပညာရှင်များရဲ့ လက်ရာများစွာရှိပါတယ်။
==ဌာနများ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ၁၉၁၇ခုနှစ်က ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံမဟာဌာန (Arts and Sciences)၊ ပြည်သူ့စီမံခန့်ခွဲရေးမဟာဌာန (Public Administration)၊ အင်ဂျင်နီယာမဟာဌာန (Engineering)၊ နှင့် ဆေးသိပ္ပံမဟာဌာန (Medicine) စတဲ့ မဟာဌာန လေးခုသာရှိခဲ့ပေမဲ့ ယခုအခါမှာတော့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ မဟာဌာနပေါင်း ၁၉ ခု၊ စိုက်ပျိုးရေးကျောင်း ၁ ကျောင်း၊ ကောလိပ် ၃ ခု၊ အင်စတီကျု ၁၀ ခုနဲ့ ဆရာအတတ်သင်ကျောင်း ၁ ကျောင်း ရှိပါတယ်။
==ကျောင်းဝင်ခွင့်==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဟာ ဘာသာရပ်၊ ပညာရပ်တိုင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ထိပ်တန်း တက္ကသိုလ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံသားများအဖို့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့်ရဖို့ အတွက် အထက်တန်းကျောင်း မှာကတည်းက အောင်မှတ်အမြင့်ဆုံးရဖို့ လိုပါတယ်။ အထက်ကျောင်းများမှာ Top Ten ဝင်တဲ့ သူတွေကိုသာ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်က ရွေးချယ် လက်ခံလေ့ရှိပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံသား ကျောင်းသားများအတွက် ကျောင်းဝင်ခွင့်ပုံစံကို အုပ်စု ၂ ခု ခွဲထားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ပြည်နယ်များမှ ကျောင်းသားများအုပ်စုနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အခြားနေရာများ အုပ်စုတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းပြည်နယ်များဟာ ဖွံ့ဖြိုးမှုအားနည်းတာကြောင့် မြောက်ပိုင်းသားများအတွက် ဝင်ခွင့်ပုံစံနဲ့ အခြားနေရာများမှ ကျောင်းသားများဝင်ခွင့်ပုံစံတို့ကို ခွဲခြားထားခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုခွဲခြားထားတဲ့အတွက် ဖွံ့ဖြိုးမှုအတိုင်းအတာ ညီမျှသွားစေမယ်လို့ ယုံကြည်ထားတဲ့အတွက်ပါ။
==ဝတ်စုံ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ တက်ရောက်ပညာသင်ကြားရတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ ဆင်တူယူနီဖောင်းများကို ဝတ်ဆင်ရလေ့ရှိပြီး ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများကလည်း ဂုဏ်ယူစွာနဲ့ ဝတ်ဆင်ကြတာပါ။ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ အကျီအဖြူရောင်၊ ဘောင်းဘီရှည် နက်ပြာရောင်ကို ဝတ်ဆင်ရပြီး ကျောင်းသူများအနေနဲ့ အကျီအဖြူရောင်၊ စကတ်အရှည် နက်ပြာရောင်ကို ဝတ်ဆင်ရပါတယ်။ စကတ်အနေအထားတိုခဲ့ပါက ပြစ်ဒဏ်ခံရလေ့ရှိပါတယ်။
အားကစားပြုလုပ်ချိန်များ၊ လက်တွေ့ကွင်းဆင်းရတဲ့ စာသင်ချိန်များမှာတော့ တီရှပ်အဖြူရောင်ကို ဝတ်ဆင်ခွင့်ပေးထားပါတယ်။ နိုင်ငံတကာမှ ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအတွက်လည်း ယူနီဖောင်းဝတ်ဆင်ရမှု မရှိပေမဲ့ ဝတ်စားဆင်ယင်မှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကန့်သတ်ချက်တွေကို ထားရှိထားပါတယ်။
==ပညာသင်ဆု==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ တက်ရောက်ပညာသင်ကြားလိုတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ ပညာတော်သင်ဆုများစွာကို လျှောက်ထားနိုင်ကြပါတယ်။ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ အာစီယံနိုင်ငံများမှ ကျောင်းသားများအတွက် ပညာတော်ဆုများစွာရှိသလို ဥရောပနိုင်ငံများမှ ကျောင်းသားများအတွက် ပညာတော်သင်ဆုအစီအစဉ်များလည်းရှိပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ကျောင်းသားများအတွက် ဘာသာရပ် အသီးသီးမှ နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးမှု လေ့လာရေး မဟာဘွဲ့သင်တန်းကို ဂျာမနီနိုင်ငံမှ ဟိန်းနရစ်ချ်ဘော ဖောင်ဒေးရှင်းရဲ့ ပညာတော်သင်ဆု ထောက်ပံ့ပေးမှုအဖြစ် နှစ်စဉ်ပေးအပ်နေမှုများလည်း ရှိတဲ့အတွက် မြန်မာကျောင်းသားများအနေနဲ့ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ် ပညာတော်သင်ဆုများကို လျှောက်ထားနိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးများလည်းရှိနေပါတယ်။
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်မှာ ဘာသာရပ်တွေကို ထိုင်းဘာသာနဲ့ အဓိက သင်ကြား နေသော်လည်း တချို့ ဘာသာရပ်များကိုတော့ အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွေနဲ့ သင်ကြားပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် သင်ကြားတဲ့ ပရိုဂရမ်ကို သင်ကြားလိုတဲ့ ကျောင်းသားများအနေနဲ့ IELTS ရမှတ် ၅ ကျော်ဖို့လည်းလိုအပ် ပါတယ်။
ကျောင်းလခအနေနဲ့ သင်ယူတဲ့ ဘာသာရပ်အလိုက် အနည်းငယ်ကွဲပြားမှုတွေရှိသော်လည်း အချိန်ပြည့်သင်တန်းကို တက်ရောက်မဲ့ ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသားများအတွက် စီမစ်စတာ (Semester) တစ်ခုလျှင် ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ၊ ဥပဒေ၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံအစရှိသော ဘာသာရပ်များအတွက် ထိုင်းဘတ် ၁သောင်း ၄ထောင်ခန့်၊ ဆေးသိပ္ပံအပါအဝင် အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များအတွက် ထိုင်းဘတ် ၁သောင်း ၈ထောင်ခန့်၊ နိ်ုင်ငံတကာကျောင်းသားများအတွက်ကတော့ ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ၊ ဥပဒေ၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ အစရှိသော ဘာသာရပ်များ အတွက်ထိုင်းဘတ် ၅သောင်း ၉ထောင်ခန့်၊ ဆေးသိပ္ပံအပါအဝင် အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်များ အတွက် ထိုင်းဘတ် ၆သောင်း ၂ထောင်ခန့် ကုန်ကျမှာပါ။
==ထူးခြားထင်ရှားသူများ==
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်က ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့တာတွေရှိပြီး အမေရိကန် သမ္မတ ၂ ဦး ဖြစ်တဲ့ လင်ဒန် ဂျွန်ဆင်နဲ့ ဘီလ် ကလင်တန် တို့ကို ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့လို နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းဆုရှင် နယ်လ်ဆင် မင်ဒဲလား ကိုလည်း ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။
စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဟောင်းတွေထဲမှာ ထင်ရှားသူတွေကတော့ လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံဘုရင်ကြီး ဘူမိဗလ အဒူလျာဒက်ရဲ့ ခမည်းတော် မဟီတလ အတုလျေတေဇ၊ ထိုင်းနိုင်ငံမင်းသမီး မဟာ ချက်ကရီ သီရိဒုံ၊ အရှေ့တောင်အာရှ စာရေးဆရာဆု ၂ ကြိမ်ရ ဝင်း လိုင်ယိုဗာရင်၊ ထိုင်းနိုင်ငံဘောလုံးသမား အကျော်အမော် ကီယာတီဆက်၊ ထိုင်းရဲ့ ချေဂွေဗားရားလို့ တင်စားကြတဲ့ ချစ် ဖူမီဆက် စသူတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
==အဆင့်သတ်မှတ်ချက်==
၂၀၁၄/၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာ့အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေအရ စုဠာလင်္ကရဏ တက္ကသိုလ်ဟာ ကမ္ဘာ့မှာ အဆင့်၂၄၃ ရှိပြီး အာရှဒေသတွင်း အဆင့် ၅၃ရှိပါတယ်။
[[Category:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ တက္ကသိုလ်နှင့် ကောလိပ်များ]]
kpl15hhko21lx2lahcwltnlv3yi3e7x
တမ်းပလိတ်:Magway-geo-stub
10
57155
756753
282187
2022-08-29T09:58:45Z
Ninjastrikers
22896
flag update
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| icon = [[File:Flag of Magway Region.svg|25px|alt=Stub icon 1]] [[Image:MyanmarMagway.png|15x30px|alt=Stub icon 2]]
| subject = [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] ပထဝီဝင်တည်နေရာဆိုင်ရာ
| qualifier =
| category = မြန်မာနိုင်ငံ ပထဝီဝင် ဆောင်းပါးတိုများ
| tempsort = မကွေးတိုင်းဒေသကြီး
| name = Template:Magway-geo-stub
}}
gk9o757lw7kpupkuvzov59p78jzi4n6
အမတ်ဒိန်
0
58995
756736
722066
2022-08-29T08:05:23Z
BryanWard0
105234
wikitext
text/x-wiki
{{copy edit}}
'''အမတ်ဒိန်''' သည် ဘုရင် ရာဇာဓိရာဇ် ကိုခစားသော ထူးချွန်သည့် အမတ်များထဲမှ တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ အမတ်ဒိန်မဏိရွတ်ဟူ၍ လည်းထင်ရှားသည်။ "အမတ်ဒိန်" ဆိုသည်မှာ နေကဲ့သို့ထွန်းလင်းပြီး "မဏိရွတ်" ဆိုသည်မှာ ပတ္တမြားရတနာ နှင့်တူသော ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဟံသာဝတီဘုရင် ရာဇာဓိရာဇ် သည်မြန်မာဘုရင် [[ပထမမင်းခေါင်|မင်းခေါင်]] နဲ့ အပြိုင် မွန်-မြန်မာ နှစ် ၄၀ စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲခဲ့သူဖြစ်သည်။ ရာဇာဓိရာဇ် ဤမျှနှစ်ကြာရှည်စွာ ဘုန်းတန်ခိုးကြီးခဲ့ရာမှာ ၎င်းကိုယ်တိုင်တော်သလို ၎င်းပိုင်ဆိုင်သော သူရဲကောင်းများ၏ ပံ့ပိုးမှု၊ စွမ်းဆောင်မှုကြောင့်လည်းဖြစ်သည်။ ရာဇာဓိရာဇ်သည် မင်းကန်စီ၊ သမိန်ဗြတ်ဇ္ဇ၊ [[အမတ်ဒိန်]] ၊ လဂွန်းအိမ် ၊ ဥပါကောင်း၊ အဲမွန်ဒရာ စသည်တို့ အပြင် ထူးချွန်ထက်မြက်သော အခြား အမတ် သူရဲကောင်း များစွာကို ပိုင်ဆိုင်ထားသူဖြစ်သည်။
==မဏိရွတ် ဘွဲ့ရရှိခြင်း==
နန်းတက်ပွဲ ညီလာခံတွင် ရာဇာဓိရာဇ် မိန့်တော်မူသည်မှာ "ငါ၏ စက္ခုနှစ်ဖက် (မျက်စိနှစ်လုံး)တွင် ငြောင့်စူးဝင်ခဲ့သည်မှာ တစ်ဖက်ကထွက်သွားပြီ။ ကျန်တစ်ဖက်တွင် မထွက်သေး" ဟု မိန့်တော်မူ၏။ ယင်းခဏတွင် အမတ်ဒိန်သည် ပုဆစ်တုပ်လျက် "ရွှေနန်းရှင် မိန့်သည်ကား တစ်ပါးသူမဟုတ်။ ကျွန်ုပ်အား ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်သိပါသည်။ အရှင်မင်းသားသည် ဒဂုန်၌ရှိစဉ် အခြားမှူးမတ်တွေက ကိုယ်စားလှယ်များလွှတ်ကြသည်။ စာအားဖြင့် အကြံအစည်များကိုလည်းကောင်း၊ အကြောင်းအရာများကိုလည်းကောင်း မပြတ်ပင် ပို့ကြသည်။ ကျွန်ုပ်မူကား အရှင့်သားတော်နှင့် ဆက်သွယ်မှု မပြုခဲ့သည်လည်းတစ်ချက်၊ အခြားတစ်ချက်ကား အရှင့်သားတော်သည် ပဲခူးမြို့သို့ဝင်စဉ်က ကျွန်ုပ်သည် မြို့တံခါး(မောတရုတ်တံခါး)တစ်ဖက်ကိုသာ ဖွင့်ပေးခဲ့သည်။ ယင်းသို့ဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်ုပ်ကိုမျက်၍ မျက်စိတစ်ဖက်တွင် ငြောင့်မထွက်သေးဟု အရှင်မင်းကြီး မိန့်ကြားတော်မူကြောင်းကို ကျွန်ုပ်သိပါသည်"ဟု လျှောက်လျှင် ရာဇာဓိရာဇ်က "အမတ်ဒိန် နင့်အပြစ်သည်မျှရှိသည်ကို နင်သိပြီးဖြစ်၍ ပသို့နင့်အား ငါစီရင်ရမည်နည်း။ ငါ့အား မြို့တွင်းသို့ နင်ဝင်ခွင့် မပေးလို။ ငါ့မှာ ဗိုလ်ခြေအင်အားများ၍သာ နင်ကတံခါးတစ်ဖက်ဖွင့်ပေးသည်။ ငါ့ဗိုလ်ပါ နည်းခဲ့မူကား တံခါးကို တစ်ချပ်မျှနင်ဖွင့်ပေးမည်မဟုတ်၊ နင့်အပြစ်နှင့် မရူးအပြစ် အတူတူ"ဟု ဒေါသနှင့်မိန့်၏။
အမတ်ဒိန်လည်း သုံးကြိမ်မျှ ဦးခိုက်၍ လျှောက်ပြန်၏။ "ကျွန်ုပ်၏ အပြစ်နှစ်ရပ်အတွက် သတ်လျှင်သေရပါမည်။ ချမ်းသာပေးက ရှင်ရမည်ပင်။ စင်စစ်သော်ကား ကျွန်ုပ်သည် ခမည်းတော်ဆင်ဖြူရှင်၏ သစ္စာခံ၊ ရွှေဖဝါးတော်အောက်က ကျွန်ကြီးဖြစ်ပေသည်။ ဆင်ဖြူရှင်၏ ရန်သူဖြစ်ပါက မည်သူ့ကိုမဆိုကျွန်ုပ်အသက်ပေး၍ တိုက်ခိုက်ရမည်ဟု သစ္စာဆိုထားသည်။ အရှင့်သားတော်သည် ဒဂုန်၌ရှိခြားနားစဉ်က ဆင်ဖြူရှင်၏အမိန့်မရှိ၍ မင်းသားနှင့်ကျွန်ုပ် ဆက်သွယ်ခွင့်မရှိပါ။ အရှင့်သားတော်သည် ပဲခူးမြို့အတွင်းသို့ ဝင်တော်မူစဉ်က ကျွန်ုပ်၏သခင် ဆင်ဖြူရှင်ဗညားဦးသာလျှင် ရာဇပလ္လင်ထက်၌ ပကတိရှိခဲ့မူကား၊ အရှင့်သားကို ကျွန်ုပ်ဝင်ခွင့် ပြုမည်မဟုတ်ဘဲ အသက်ပေးလျက် ခံတိုက်မည်ပင်။ သို့သော် ဆင်ဖြူရှင်၏နာမ်သည် ရုပ်ကိုခွာခဲ့ပြီဖြစ်၍ ဆင်ဖြူရှင်၏ရုပ်အလောင်းကို စောင့်ရှောက်သောအားဖြင့် တံခါးရွက်တစ်ရွက်ကိုသာ ဖွင့်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ဆင်ဖြူရှင်၏ နာမ်နှင့်ရုပ်နှစ်ပါးစလုံး မရှိခဲ့သော် မင်းသားအားတံခါးရွက်နှစ်ရွက်စလုံးကို ဖွင့်ပေးခဲ့ပေမည်။ ယခု အရှင်မင်းသားသည် မင်းဖြစ်၍ ကျွန်ုပ်တို့၏အသက်သခင်ဖြစ်ပြီ။ သခင်၏သစ္စာတော်ကိုခံထားသည်။ အကယ်၍ ရန်သူတစ်ပါးက အရှင့်သားတော်ကိုပုန်စားခဲ့သည်ရှိသော်ကျွန်ုပ်သည် ထိုသူပုန်နှင့်ဆက်သွယ်၍ လက်ဆောင်ပစ္စည်းပေးခြင်း၊ အကြံအစည်ပေးခြင်း။ သူပုန်ဘက် ဝင်စားကာ အရှင်မင်းသားကို မစောင့်ရှောက်ပါက ကျမ်းရွက်ထားသော ကျွန်ုပ်၏သစ္စာ မပျက်ချေသလော။ အပယ်နန်းကို မစံရသလော။ ကျွန်ုပ်သည် အရှင်သခင်၏ သစ္စာတော်ကို မတိမ်းမစောင်း၊ မသွေမဖည်စေဘဲ ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်စွာ စောင့်ခဲ့သည်ကျွန်ကောင်းဖြစ်သဖြင့် "အမတ်ဒိန်" ဟူသောဘွဲ့အမည်နှင့် သန်လျင်မြို့ကိုစားစေခဲ့သည် မဟုတ်လော။ ယခုအရှင့်သားတော်မင်းဖြစ်ပြန်လျှင်လည်း ကျွန်ုပ်သည် ဆင်ဖြူရှင်ခမည်းတော်အား သစ္စာစောင့်ခဲ့သလို အရှင့်သားတော်ကိုလည်း မပြတ်စောင့်ရှောက်ရပေမည်။ အကယ်၍ ရန်သူတစ်ပါးက အရှင့်သားတော်အား ပုန်စားခဲ့သော် ကျွန်ုပ်သည် အသက်ပေး၍ နိုင်အောင်တိုက်ခိုက်ပါမည်။ ကျွန်ုပ်သည် သူပုန်ဘက်သို့ ဝင်စားရန်ကား နတ္ထိမရှိ။ ကျွန်ုပ်သည် ထီးဖြူဆောင်းမင်းကိုသာ သစ္စာခံ၍ခစားမည်။ ထီးဖြူမဆောင်းသော သူပုန်မင်းကို ဘယ်တော့မှ မခစားပါ။ ကျွန်ုပ်ကို မျက်၍ ကွပ်တော်မူသော် ကျွန်ုပ်ကား သေရပါမည်။ သို့သော် ပြည်ထဲအရေးကား ပျက်လေတော့မည်။ အနာဂတ်တွင် ရာဇဝင်အဆက်ဆက် အမတ်တကာတို့က ဆိုစမှတ်ပြုကုန်မည်။ "အမတ်ဒိန် အရူးလို မပြုကုန်နှင့်၊ ပုန်ကန်ခြားနားသော မင်သားဘက်ဝင်စားသော် အပြစ်မရှိ၊ ထီးဖြူဆောင်းသော အရှင်သခင်၌ သစ္စာမြဲသော် အပြစ်ရှိသည်။ အမတ်ဒိန်သည် ထီးဖြူဆောင်းမင်းကိုသာ ယုံ၍နေချေသည်။ ပုန်ကန်ခြားနားသောမင်းသားသို့ မစေမပါး၊ အကြံအစည်မပေး၊ မဆက်မကပ်ချေသောကြောင့် ထိုပုန်ကန်သည့်မင်းသားသည် မင်းအဖြစ်သို့ရောက်လျှင် အမတ်ဒိန်သေရလေသည်"ဟု ကျွန်ုပ်နည်းကို အများမှတ်ယူကုန်တော့မည်။ နောင်တွင်သူပုန်ထသော် သူပုန်သူကန်ဘက် ဝင်စားသူများတော့မည်။ ထီးဖြူဆောင်းမင်းတွင် မြဲသူနည်းပါးတော့မည်။ ရဟန်း၊ ပုဏ္ဏား၊ တိုင်းသူပြည်သားများသည် ပူပင်သောကဖြစ်ကြတော့မည်။ တိုင်းပြည်တွင် သမာဓိတည်တော့မည်မဟုတ်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ထဲအရေး ပျက်သုဉ်းမည်ဟု ကျွန်ုပ်လျှောက်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်အားသတ်ပါက နောင်ကို သားစဉ်မြေးဆက်တိုင်အောင် ကျွန်ုပ်၏ပုံပမာမှာ ထင်ရှားလေတော့မည်" ဟုရှည်လျားစွာ လျှောက်ထားလေ၏။
ဗညားနွဲ့လည်း အမတ်ဒိန်လျှောက်တင်ချက်ကို ကြားနာ၍ မည်သို့မျှ မဆိုသာဘဲ တိတ်ဆိတ်စွာနေလျှင် မပိုင်ဆရာ နှင့် မင်းကန်စီ တို့က "အမတ်ဒိန်စကားသည် အရေးစကားစင်စစ် အကြောင်းမှန်လှသည်။ သူ့ရှင်၏ အကျိုးသာမက နောင်အနာဂတ် ရာဇဝင်အဆက်ဆက် အတွက်အကျိုးသက်ရောက်စေမည့် စကားဟုတ်ပေသည်" ဟု လျှောက်တင်ကြ၏။ ရာဇာဓိရာဇ်သည် အမတ်ဒိန်၏အရေးစကားများနှင့် မပိုင်ဆရာတော် နှင့် မင်းကန်စီတို့၏ လျှောက်တင်ချက်တို့ကို ဆင်ခြင်စဉ်းစားပြီးသော် "အမတ်ဒိန် အရေးဆိုသည့်စကား မှန်ပေသည်။ အနှစ်သာရစကား ဟုတ်ပေသည်။ သို့လျှောက်တတ်ပေသောကြောင့်လည်းကောင်း၊ တစ်ဦးတည်းသော အရှင်သခင်၏ သစ္စာတော်ကိုသာ မြဲမြံစွာ စောင့်တတ်ပေသောကြောင့်လည်းကောင်း အမတ်ဒိန်သည် ပညာဉာဏ် အမြော်အမြင်ကြီးသောကျွန်တော် ဖြစ်၍ ပတ္တမြားရတနာနှင့်လည်း တူသဖြင့် ယနေ့မှစ၍ အမတ်ဒိန်မဏိရွတ်ဟူသော ဘွဲ့ကိုငါချီးမြှင့်သည်။ သန်လျင်မြို့ကိုလည်း စားမြဲစားစေ"ဟု မိန့်တော်မူ၏။ သို့ဖြစ်၍ ကျွန်ရင်း၊ ရောင်းရင်းဘက်တော်သားများ ဘွဲ့အမည်မရမီ အမတ်ဒိန်မှာ ရှေးဦးစွာ ဘွဲ့ထူးချီးမြှင့်ခြင်း ခံရေလေသည်။ (ထို့နောက်တွင် အခြားသော ကျွန်ရင်း ဘက်တော်သားများကို လည်း ဘွဲ့၊ ရာထူးများ ချီးမြှင့်လေသည်။) ညီလာခံစဲသော် အမတ်ဒိန်မဏိရွတ်ကို ဝေါဖြင့် အိမ်အရောက် ထမ်းပို့စေသည်။
==အမတ်ဒိန်ကို မြန်မာမင်းထံစေလွှတ်ခြင်း==
အစဉ်အဆက်ထုံးစံအတိုင်း ရာဇာဓိရာဇ်လည်း မြန်မာမင်းသို့ ပညာရှိ အမတ်ဒိန်ကို ရာဇသံ လက်ဆောင်အများနှင့် ချစ်ကြည်ရေးစေလွှတ်၏။ မြန်မာမင်းကလည်း ကောင်းစွာ ဆီးကြိုပါသည်။
ရှေ့တော်သို့ရောက်လျင် ပညာအတိမ်အနက် ၊ အကျစ်အလစ်ကို သိလို၍ အမတ်ဒိန်အား ငါးဟင်း၊ အကင်၊ အဖုတ်တို့ကို ထမင်း မမြင်သာအောင် အပေါ်က အပြည့်အုပ်၍ ဆားလှော်ကို ထမင်းအလယ်က မြုပ်ကာ စားစေပါတယ်။ အမတ်ဒိန်လည်း ငါးဟင်းတို့ကို ကျစ်လျစ်စွာ တစ်စသတ်၍ လည်ကောင်း၊ အကင်အဖုတ်တို့အား နှစ်ဖက်လုံး အသားကို ပြန်၍လည်ကောင်း ထမင်းနှင့်တကွစားပါသည်။
ဤသည်ကို မြန်မာမင်းမြင်သော်
:"အမတ်ဒိန် ၊ ဟံသာဝတီတွင် ငါးရခဲသလော"
:"အရှင် မင်းကြီး ၊ နောင်တော်([[ရာဇာဓိရာဇ်]])ပြည်မှာ ငါးအမျိုးလေးဆယ် ထူးထူးဆန်းဆန်း ရှိပါတယ်။ လဂွန်းတိုင်မြို့ ချောင်းရှိ ငါးတို့မှာ တစ်ဖက်ချဉ် ၊ တစ်ဖက်ချို ဖြစ်ကြပါတယ်။ သဲမြို့မှာ သစ်ပင်တက်သော ငါး ၊ ရေပေါ်ဝယ် သွားသောငါး ၊ ဆင်ရုပ် ၊ မြင်းရုပ်၊ ထီးရုပ် ၊ တံခွန်ရုပ် စသည့်ငါးတို့ရှိကြပါတယ်။ သာယာမြို့မှာ ငါးပိနှင့် မဟာဂံမြို့မှာ ဆင်နှင့် မုတ္တမမြို့မှာ ကြွေနှင့် အရောင်းအဝယ်ပြုကြပါတယ်။ ရန်စစ်မြို့မှာ မြေကိုတူးလျှင်ရွှေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဤသို့ဖြင့် နောင်တော့်ပြည်မှာ အထူးအဆန်းများလှပါတယ်" ဟု ဘုရင်ကို စကားအကြောမခံပဲ ပြောခြင်းဖြင့် သူ့ရဲ့စကားစွမ်းရည်ကို ပြသခဲ့သည်။
ထိုအခါ ဘုရင်က "အမတ်ဒိန် ငါ့မှာ သံပုရာသီးတစ်လုံးကို နှစ်ပိုင်း ပိုင်းပြီးသော် တစ်ပိုင်းကို အသားထွင်း၍ ပင်ကန့်တကူ တပ်ပြီးလျှင် ငါ နှင့် မိဖုရား စီး၍ အင်းလယ်တွင် ကစားကြပါတယ်" ဟု မိန့်ရာ အမတ်ဒိန်ကလည်း အားကျမခံ "အရှင်မင်းကြီး ဟုတ်ပေလိမ့်မည်။ နောင်တော်မှာလည်း ကန်ဇွန်းတစ်ဆစ်ကို ခွဲ၍ ပင်ကန့်တကူ တပ်ပြီးလျှင် နောင်တော်က ပဲ့က မရီးတော်က ဦးကစီး၍ စကျင်အင်းတွင် ကစားကြရသည်" ဟု ပြန်လျှောက်ရာမင်းကြီးကလည်း ဒီအမတ်မဆိုးဟု လက်ခုပ်တီး၍ ရယ်တော်မူပါသည်။
ဆက်၍ အမတ်ဒိန်က "အရှင်မင်းကြီး ယခုသံပုရာ နှင့် ကန်စွန်းကို ရောနယ်၍ လက်သုပ်သုပ်စားသော် အလွန်အရသာရှိမည် မဟုတ်ပါလော" ဟု ချစ်ကြည်ရေးစကားကို လိမ္မာပါးနပ်စွာ ဆိုလေရာ မင်းကြီးမှာ လွန်စွာနှစ်သက်တော်မူပြီး "အမတ်ဒိန် ၊ ဟံသာဝတီတွင် သင်ကဲ့သို့မှူးကြီးမတ်ရာ မည်မျှလောက်ရှိသလဲ။"
"နောင်တော့်ထံတွင် ကျွန်ုပ်ထက် တတ်သိလိမ္မာသော မှူးကြီးမတ်ရာ အလွန်များပါတယ်။ ကျွန်ုပ်မှာ စာရေးမျှသာတည်း" ဟု ဆိုလေသော် မင်းကြီးမှာ မယုံပဲ ထန်းရွက် နှင့် ကညစ်ပေးရာ အမတ်ဒိန်ကလည်း ကျနသေသပ်စွာရေးပြလိုက်ရာ "အိမ်း စာရေးဖြစ်တန်ရာ၏" ဟု ယုံကြည်သွားသည်။ စာရေးပင် ဤမျှထက်မြက်နေလျှင် ကျန်တဲ့မှူးကြီးမတ်ရာတွေဆိုလျှင် ဘယ်လောက်တောင်တော်လေမလဲ ဟု [[ရာဇာဓိရာဇ်]]ရဲ့ အင်အားကိုဖြုံသွားပုံရသည်။
== အမှုအခင်း ဆုံးဖြတ်ချက်များ ==
===သားသတ်အမှုတွင် အမတ်ဒိန် ဆုံးဖြတ်ပုံ===
အခါတစ်ပါး၌ ယောက်ျားတစ်ယောက်တွင် မယားနှစ်ယောက်ရှိရာ မယားကြီးတွင် သားမရ၊ မယားငယ်တွင် သားရ၏။ သို့သော် ယောက်ျားသည် သားမမြင်သော မယားကြီးကို ပိုချစ်လေသော် မယားငယ်သည် "ငါ့သားကို ငါသတ်၍ မယားကြီးသတ်သည်ဟု ဆိုလိုက်လျှင်ယောက်ျားသည် မယားကြီးကို မုန်း၍ ငါ့ကိုချစ်လိမ့်မည်" ဟု ကြံစည်ကာ သားဖြစ်သူကို ရေတွင်းထဲသို့ တိတ်တဆိတ်တွန်းချသတ်လိုက်ပါတယ်။ မယားကြီး သတ်ပါသည် ဟု မင်းကြီးအား လျှောက်လေသော် အမတ်ကြီးလေးယောက်အား စီရင်စေသည်။ မိခင်အရင်းက သားဖြစ်သူကို မသတ်နိုင်၊ မယားကြီးကလည်း သူလုံးဝမသတ်ပါဟု ငြင်းဆိုနေရာ စီရင်မှုမှာ မပြီးနိုင်၊ မင်းကြီးမျက်ပြီး အမတ်ကြီးလေးယောက်ကို အကျဉ်းချ ထားကာ အမတ်ဒိန်ကို လွှဲတော်မူသည်။
အမတ်ဒိန်ကလည်း မယားကြီး ၊ မယားငယ်တို့ကို ခေါ်ယူမေးရာ မသတ်ပါဟုချည်း ငြင်းဆိုကြ၏။ ထိုအခါ အမတ်ဒိန်သည် မယားကြီးကို ဆိတ်ကွယ်ရာသို့ခေါ်၍ "သင်မသတ်ဟု ဆိုလျင် အများတကာရှေ့တွင် ထဘီကို ချွတ်ဝံ့မည်လော၊ ချွတ်ဝံ့လျှင် မသတ်ဟု ငါတို့ယုံကြည်တော်မူမည်" ဟု ဆိုလေရာ မယားကြီးက "သခင်ဘုရား ရှေးဘဝက ကုသိုလ်ကံနည်းပါး၍ ယခု မိန်းမ ဖြစ်လာရုံမက လင်ကို တစ်ပိုင်းသာ ရသည်။ ဤသို့ ကုသိုလ် နည်းသော မိန်းမဖြစ်လာပြီးမှ ထဘီချွတ်ရဦးမည်ဆိုသော် အဘယ်မှာ ကောင်းတော့မည်နည်း။ အကျွန်ုပ်ကို သတ်လျှင်လည်း ခံရမည်သာ ၊ အသရေကိုသော်ကား မဖျက်ပါနှင့် ၊ သူ့သားကိုလည်း အကျွန်ုပ် မသတ်ပါ"ဟု ဆိုလေ၏။
တဖန် မယားငယ်ကိုခေါ်ကာ ထိုအတိုင်းမေးလေသော် "အကျွန်မသတ်ပါ။ ထို့ကြောင့်ချွတ်ဝံ့ပါသည်" ဟု ဆို၍ပရိသတ် ရှေ့တွင်ချွတ်လေ၏။ ထိုအခါ အမတ်ဒိန်က အရှက်မရှိသူသည် သားကိုသတ်ဖို့လည်း ဝန်မလေးရာ ဧကန်ပင် မယားငယ်သတ်ရမည် ဟုဆိုကာ မယားငယ်အား စစ်မေးသော်အဆုံး၌ ဟုတ်တိုင်းဝန်ခံလေ၏။ မင်းကြီးကြားသော် အမတ်ဒိန်အား ချီးမြှောက်လျက် ဆုလာဘ်များ ချီးမြှင့်တော်မူလေသည်။
===မိကျောင်းတရား၌ စီရင်ပုံ===
တစ်ခါသော် မွန်တစ်ယောက် နှင့် မြန်မာတစ်ယောက်တို့သည် မြစ်၌ မိကျောင်းပေါ်သည်ကို မြင်သော် မြန်မာက "မိကျောင်း" ဟု ဆို၍ မွန်က "ကျာမ်း" ဟု ဆိုသည်။ ( အမှန် နှစ်ခုစလုံးအခေါ်အဝေါ်ကွဲပြားပြီး အဓိပ္ပာယ်မှာမူ အတူတူ ဖြစ်လေသည် ) ။ သို့ဖြင့် သူမှန်၊ ငါမှန် ငြင်းကြရာ ရှုံးသူကရှိသမျှပစ္စည်းသိမ်း၍ ကျွန်ပြုစတမ်းဟု လောင်းကြေးထပ်ကာ ဘုရင်ရှေ့မှောက်တွင် ဆုံးဖြတ်ခံကြလေသည်။ အမတ်တစ်ယောက်ကို ဆုံးဖြတ်စေရာ မပြီးသဖြင့် အမတ်ဒိန်အား လွှဲ၏။ အမတ်ဒိန်က "မိကျောင်းကို ဘယ်အရပ်၌ မြင်သနည်း။ မြန်မာအရပ်၌လော ၊ မွန်အရပ်၌ လော" ဟု မေးရာ မွန်အရပ်၌ မြင်ပါသည် ဆိုလျှင်မွန်ကို အနိုင်ပေးလေ၏။ ရှုံးသူ အား ရှိသမျှပစ္စည်း နှင့် ကျွန်လုပ်ရမည့်အစား ရွှေတစ်ပိဿာကိုလျော်ကြေးအဖြစ် အနိုင်ရသူ မွန်ကို ပေးစေသည်။ မင်းကြီးကြားသော်အမတ်ဒိန်အား ချီးကျူးတော်မူလေသည်။
===လက်ကောက်ခိုးမှု၌ အမတ်ဒိန် ဆုံးဖြတ်ပုံ===
တစ်ခါသော် နေပြည်တော်ဝယ် မုန့်လုပ်သော မိန်းမတစ်ယောက်သည် ပတ္တမြား ၊ နီလာ စသောလက်ကောက် ၁၅ ကွင်းကို အိတ် တွင်ထည့်၍ ပေါင်ပေါ်မှာထားလျက် မုန့်ချက်နေ၏။ ထိုအခါရဟန်း
တစ်ပါး လာရောက်အလှူခံရာ ထိုမိန်းမက လှူမည်ဟု အမှတ်တမဲ့ထလိုက်ရာ လက်ကောက်အိတ်ကျသွားသည်ကို ရဟန်းမြင်ပြီး ခြေနှင့်ညှပ်ကာ သင်းပိုင်ကြား၌ ညှပ်လျက်ယူသွားလေ၏။
မုန့်သည်မလည်း သတိရ၍ကြည့်သောအခါ လက်ကောက်များပျောက်ကြောင်းသိပြီး သည်းထန်စွာငိုကြွေးလျှက်မင်းကြီးအား လျှောက်လေ၏။ မင်းကြီးကလည်း အမတ်ဒိန် အားလွှဲခဲ့သည်။ မုန့်သည်မအား စစ်မေးသော် မိမိအနီးသို့ ရဟန်းတစ်ပါး လာရောက်ကြောင်း ၊ ထိုရဟန်းကိုလည်း မှတ်မိကြောင်းများကို လျှောက်လျှင်ထိုရဟန်း၏ ကျောင်းကိုပြစေ၍ သိရမှ ပင့်ပြီးသော် ဤသို့လျှောက်၏။
:" အရှင်ဘုရား အဆင်းရောင် လှပတင့်တယ် သပ္ပယ်သည်ကြား၍ ပင့်ပါသည်။ ကြားသည့်အတိုင်းလည်း သပ္ပယ်ကြည်ညိုဖွယ် ရှိပေ၏။ စာပေ ကျမ်းဂန် တတ်ပါ၏လော"
:" ငါသည် ခုနစ်နှစ်အရွယ်ကပင် သင်္ကန်းဝတ်၍ လောကီ လောကုတ္တရာ ကျမ်းစာစုံအောင် သင်ကြား တတ်မြောက်၏ "
:" ကောင်းလှပါ၏ ဘုရား " ဆို၍ ရဟန်းကို ပြန်လွှတ်လိုက်၏။
နောက် ဒုတိယအကြိမ် ပင့်ပြန်၍ ဤသို့လျှောက်၏။
:" နေပြည်တော်ဝယ် မင်းကျောင်းသုံးရာ ရှိသည့်အနက် တစ်ကျောင်းမှာ ကျောင်းထိုင်ပုဂ္ဂိုလ် လိုနေပါသည်။ သင့်လျော်သော ရဟန်းတစ်ပါး အလို့ငှာ အကျွန်ုပ်ထံမှာ ဆိုလာသည်။ အကျွန်ုပ်အလိုကား အရှင်ဘုရားကို ကြည်ညိုလှသည် ဖြစ်၍ အရှင်ဘုရားကိုသာ ရစေချင်ပါသည် "
:" မြို့၏ အရှေ့မြောက်ထောင့်တွင် ကျောင်းတစ်ကျောင်း လစ်လပ်သည်မှန်၏။ ဤကျောင်းကို ရအောင် အမတ်ကြီး ကြံပေးပါ။ သင့်အား လက်ဆောင်များစွာ ပေးပါမည် "
:" ရအောင် ကြံပေးပါမည် ၊ မည်သည့်လက်ဆောင် ပေးမည်နည်း "
ထိုအခါ ခိုးထားသော လက်ကောက်များကို ထုတ်ပေးပါတော့တယ်။ လက်ကောက်များကို မုန့်သည်မအား ပြသော် ဟုတ်မှန်ကြောင်း ဆိုသဖြင့် မုန့်သည်မ၊ လက်ကောက်များ နှင့် ရဟန်း တို့အား မင်းကြီးထံ အပ်လေ၏။
==အမတ်ဒိန် ပြောသည့် သူသမီးငါယူဆိုသည့်ပုံပမာ==
တစ်ခါကလည်း ရာဇာဓိရာဇ်သည် ရခိုင်တွင် စစ်နိုင်လိုက်ပြီး ရခိုင်တွင်ရှိသော အင်းဝမင်း၏ သမက်တော်ကာမဏိ နှင့် သမီးတော်ကို ဟံသာဝတီသို့ခေါ်ခဲ့၏။ ကာမဏိ က ပုသိမ်တွင် အဆိပ်သောက်သေ
လေ၏။ သမီးတော်စောပြည့်ချမ်းသာကို [[ရာဇာဓိရာဇ်]] မိဖုရားမြှောက်လိုက်၏။
ယင်းကို အင်းဝဘုရင်က
“သင့်သမီးကို ငါရတုန်းက ငါ့သားတော် သီဟသူနှင့် စုန်ဖက်စေခဲ့ပေမယ့် သင်ကတော့ ထိုကဲ့သို့မကျင့် မလျော်ကန်သော အကျင့်ကိုကျင်ခဲ့၏။ ထို့ကြောင့် သင့်ထံငါစစ်ချီလာရ၏”
ဆိုသည့် စာလွှာကို ရာဇာဓိရာဇ်ဖတ်ပြီးနောက်
“အင်းဝတွင် မင်းရာဇာ၊ အင်းပဲသူကြီး၊ စုက္ကတေးကဲ့သို့ စကားတတ်သော အမတ်တွေများ လှသည်။ ငါ့မှူးမတ်များက ဘာမျှမပြောကြ”
ဟု ဆိုသော် အမတ်ဒိန်က
“ပထမမြန်မာနိုင်ငံကို တည်ထောင်သူ အနော်ရထာမင်းသည်လည်း သူ၏အဆွေတော်ဖြစ်သူ မနူဟာမင်း၏ သမီးကို မိဖုရားမြှောက်ဖူးသည်။ မြတ်စွာဘုရားတို့မည်သည်လည်း ရှေးကပွင့်တော်မူခဲ့သော ဘုရားတို့သည်လည်း ဘုရားတို့ အဆက်ဆက် မျှောခဲ့သောဌာနတွင်ပင် အစဉ်အလာအတိုင်းမျှောခဲ့သည်။ ငါတို့အရှင်သည် အနော်ရထာမင်းထုံးကို နှလုံးမူပြီးကျင့်သုံးသဖြင့် ဒါကို မလျော်ကန်သော အကျင့်ဟုမဆိုထိုက်” ဟုပုံပမာပြ၍ ဆိုရာ သူ့ရှင်လည်း နှစ်သက်တော်မူခဲ့ပါတယ်။ စကားယူလာသူ အင်းဝဘက်မှ အင်းပဲသူကြီး ကိုယ်တိုင်ကလည်း “အမတ်ဒိန်သည် ပညာရှိပီသ၍ စကားတတ်လှပေသည်” ဟု ဝန်ခံချီးကျူးခဲ့ရသည်။
အမတ်ဒိန်သည် ရာဇာဓိရာဇ်အတွက် အသက်စွန့်၍ ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဖြစ်သော်လည်း ရာဇာဓိရာဇ်ပြောသမျှ ခေါင်းညှိတ်တတ်သူ မဟုတ်။ ပြောစရာရှိရင် ပြောသလို တားစရာရှိရင်လည်း ရဲရဲဝံ့ဝံ့တားတတ်သူပင်။ သို့သော် တားသည့်အခါတိုင်းလည်း တုံးတိတားခြင်းမဟုတ် စကားလိမ္မာနဲ့ သွယ်ဝိုက်ပြီးဖြောင့်ဖြတတ်တာကြောင့် ရာဇာဓိရာဇ် လက်ခံခဲ့ရချည်သည်းပင်။
ထိုအထဲမှ တစ်ခုကိုပြရသော် ရာဇာဓိရာဇ်သည် အင်းဝကိုသိမ်းရန် ကြီးမားတဲ့ ရေတပ်ကြီးဖြင့် ချီခဲ့ပြီး ပထမဆုံးစစ်ကိုင်းကို သိမ်းသည်၊ ထို့နောက်တကောင်းကို သိမ်းသည်။ ထိုမှ အင်းဝကို သိမ်းရန်ချီလာသောအခါ အင်းဝဘုရင်မင်းခေါင်သည် အင်အားနည်းနေချိန်ဖြစ်တာကြောင့် ရာဇာဓိရာဇ်ရေတပ်ကို မယှဉ်ဝံ့။ ပင်းယ[[စကြိုသူမြတ်]]က ဝင်ရောက်ဖြောင်းဖြမှုကြောင့် ကုသိုလ်ကောင်းမှုများ ပြုလုပ်ပြီး ဟံသာဝတီသို့ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာကာ အင်းဝဘက်ကိုလှည့်ကြည့် ချိန်၌ မီးခိုးလုံးကြီးကို မြင်ရသည်။ ရာဇာဓိရာဇ်ကောင်းမှုကုသိုလ်အဖြစ်ဆောက်လုပ်ခဲ့တဲ့ ရွှေကြက်ယက်တံတိုင်းမှ ကျောင်းဆောင်ကို ဘုရင်မင်းခေါင်အမိန့် နဲ့ မီးရှို့ပစ်လိုက်ခြင်းဖြစ်ပေသည်။
မတိုက်လိုသဖြင့် နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်ခဲ့သည်ကို ယခုကဲ့သို့စော်ကားခံလိုက် ရသောအခါ [[ရာဇဓိရာဇ်]] ဒေါသ အထွဋ်အထိပ်ရောက်၍ ချက်ချင်းပဲ ပြန်လှည့် ဆိုကာ အင်းဝကိုတိုက်ဖို့ ပြင်စေသည်။ ပြန်လှည့်ဆိုသော်လည်း အချိန်အတော်ကြာချီခဲ့ရသော စစ်သည်တွေများမှာ စစ်ပန်းနေခဲ့ပြီး တက်ကြွမှု မရှိတော့။ သို့သော် ဒေါသကြီးနေသော မင်းမိန့်ဖြစ်၍ အားလုံးခေါင်းငုံလျှက် ဘာမျှပြန်မပြောရဲကြပေ။ ဒီအချိန်မှာတားမှဖြစ်မယ် ဆိုပြီး အမတ်ဒိန်လျှောက်ခဲ့သည်မှာ
“အရှင့်ရဲ့ကုသိုလ်တော်သည် လှူဒါန်းပြီးဖြစ်သဖြင့် ကုသိုလ်ရပြီးဖြစ်သည်။ အရှင့်ကုသိုလ်တော်ကို ဖျက်လိုဖျက်စီးလုပ်သော ဘုရင်မင်းခေါင်မှာသာ အကုသိုလ်ဖြစ်ချေပြီ။ ဘုန်းတန်ခိုးအာနုဘော်လည်း ရှိတော့မည်မဟုတ် ။ ထိုကြောင့် ဘုရင်မင်းခေါင်သည် အရှင့်ကို ယှဉ်ပြိုင်အနိုင်ယူရန်မဖြစ်နိုင်တော့ချေ။ ဘုရားရှင်ကိုယ်တော်တိုင်ကလည်း စစ်ခင်း၍ အကြိမ် ရာ၊ ထောင် နိုင်သော်လည်း ခန္တီစဟူသော သည်းခံခြင်းစစ်ကို တစ်ကြိမ်အောင်မြင်သည်နှင့် မညီသေးဟု ဟောတော်မှုခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အရှင်ကိုယ်တိုင် ပြန်ဆုတ်တော့မည် ဖြစ်ကြောင်း စကြိုသူမြတ်ကို ကတိပေးခဲ့ပြီးပါပြီ။ ထွက်ပြီးသား အစွယ် ပြန်မဝင်သကဲ့သို့ မင်းဧကရာဇ်နှုတ်ကထွက်သောစကားသည်လည်း ရုပ်သိမ်းရန်မသင့်ပါ အရှင်” ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ စကား မှန်နေသဖြင့် ရာဇာဓိရာဇ် တပ်များကို ဟံသာဝတီကို ပြန်လှည့်ရန်သာ အမိန့်ပေးလိုက်ပါသည်။
==အမတ်ဒိန်ရဲ့ငိုပွဲ==
အမတ်ဒိန် သည် စကားအရာသာ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာသည်မဟုတ် နိုင်ငံရေး စစ်ရေးအမြင်လည်း ရှိသူ ဖြစ်သည်။ ၎င်းရဲ့ပုသိမ်ခံတပ်ကို မင်းရဲကျော်စွာတပ်မကြီး လုံးဝထိုးဖောက်လို့မရခဲ့သည်ကို ကြည့်လျှင် ၎င်းရဲ့ဦးဆောင်ကွပ်ကဲမှု စွမ်းရည်ကို သိနိုင်သည်။ သို့သော် သူရဲကောင်း အမတ်ကြီး ငိုချင်းချခဲ့ရသော အဖြစ်တစ်ခုလည်း ရှိခဲ့သည်။
ရာဇာဓိရာဇ်နန်းတက်သောအခါ ငယ်ချစ် တလမေဒေါကို မိဖုရားကြီးအရာ မမြှောက်ပဲ မွေမနိတ် ကိုမြှောက်လိုက်သည်။ တလမေဒေါ ရာဇာဓိရာဇ်အမိန့်နဲ့ စည်းစိမ်ရုပ်သိမ်းခံရသည်။ ဒါ့အပြင် ခမည်းတော် [[ဗညားဦး]]ပေးခဲ့သော တန်ဖိုးကြီး လက်စွပ်ဆယ့်နှစ်ချည်ကို မွေမနိတ်ကို ပေးဖို့ တလမေဒေါထံမှ အမတ်ဒိန်အား သွားရောက်တောင်းခံစေခဲ့သည်။
အရာကျခဲ့သူ မိဖုရားကို ထပ်မံညှင်းဆဲ သလို ဖြစ်သည့်အတွက် အမတ်ဒိန် စိတ်မချမ်းသာလှသော်လည်း မင်းမိန့်ဖြစ်ရကား မျက်ရည် စက်လက်ဖြင့် တောင်းခဲ့ရသည်ဟု အရေးတော်ပုံကျမ်းတွင် ပါရှိသည်။ (တလမေဒေါသည် နောက်ဆုံးတွင် အဆိပ်သောက်ပြီး သတ်သေသွားခဲ့သည်။)
==ကိုးကား==
{{reflist|
<ref>ရာဇာဓိရာဇ်အရေးတော်ပုံကျမ်း-နိုင်ပန်းလှ</ref>
<ref>မြန်မာ့ဂုဏ်ရည် ရာဇဝင်ဖတ်စာ- ဦးဖိုးကျား</ref>
<ref>မှူးမတ်များနှင့်တွေ့ဆုံခြင်း - ချစ်ဦးညို</ref>
}}
{{မဂဒူး မင်းဆက်}}
[[Category:မဂဒူး မင်းဆက်]]
[[Category:မွန်လူမျိုးများ]]
l96nso7bmkzuc6b0vvoqw41yfbykycf
တမ်းပလိတ်:Mandalay-geo-stub
10
62251
756752
292272
2022-08-29T09:57:36Z
Ninjastrikers
22896
flag update
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| icon = [[File:Flag of Mandalay Region.svg|border|25px|alt=Stub icon 1]] [[Image:MyanmarMandalay.png|15x30px|alt=Stub icon 2]]
| subject = [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] ပထဝီဝင်တည်နေရာဆိုင်ရာ
| qualifier =
| category = မြန်မာနိုင်ငံ ပထဝီဝင် ဆောင်းပါးတိုများ
| tempsort = မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး
| name = Template:Mandalay-geo-stub
}}
g3xt9tvi1ccbv3mcnvclam0bl1ggp4v
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း
0
63230
756614
649704
2022-08-28T13:51:09Z
2400:AC40:624:34D:7DD2:D4F6:BDCE:D005
/* ပျံသန်းရာမြို့များ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Airline
| airline = အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း
| logo = File:FMI_logo.png
| logo_size =
| fleet_size = ၃
| destinations = ၄
| IATA = ND
| ICAO = FMI
| callsign = Gecko
| founded = ၂၀၁၂
| ceased = ဩဂုတ် ၂၀၁၈<ref name="shutdown"/>
| Commenced = စက်တင်ဘာ ၂၀၁၂
| headquarters = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| bases = [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
| secondary_hubs =
| focus_cities = [[နေပြည်တော် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
| frequent_flyer = 2016
| lounge = NYT, RGN
| alliance =
| website = {{url|http://www.fmiair.com}}
}}
'''အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း''' ({{lang-en|FMI Air}}) သည် [[မြန်မာပြည်|မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သော လေကြာင်းလိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ မြို့တော် [[နေပြည်တော်]]သို့ တစ်ပတ်လျှင် ခရီးစဉ် (၁၉) ခု ခန့်ဖြင့် ပျံသန်းနေပြီး စင်းလုံးငှားလေယာဉ် ဝန်ဆောင်မှုပေးကာ မြို့ပေါင်း (၂၀) ကို ပျံသန်းပေးခဲ့သည်။ အဓိက အခြေစိုက်ရာနေရာမှာ [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] ဖြစ်သည်။
== သမိုင်း ==
၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် အေတီအာ ၄၂ လေယာဉ်သည် ရန်ကုန်လေဆိပ်မှ စတင်ထွက်ခွာခဲ့သည်။ အဆိုပါ လေယာဉ်ထွက်ခွာမှုသည် အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း၏ ပထမဆုံး လေယာဉ်ထွက်ခွာမှုဖြစ်ပြီး မြန်မာ့လေကြောင်းလောကအတွက် စာမျက်နှာအသစ် ဖြစ်ခဲ့သည်။
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် ရန်ကုန် နှင့် နေပြည်တော် အကြား တစ်ပတ်လျှင် ခရီးစဉ် (၁၉) ခု ပျံသန်းခဲ့သည်။
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် လေယာဉ် စင်းလုံးငှားခြင်းကိုလည်း ဝန်ဆောင်မှုပေးလျက်ရှိပြီး ပြည်တွင်း လေဆိပ် (၂၀) ကျော်သို့ ငှားရမ်း ပျံသန်းနိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=fmiaircharter.com<!-- Bot generated title --> |url=http://fmiaircharter.com/about-us/ |accessdate=22 March 2016 |archivedate=22 April 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170422081251/http://fmiaircharter.com/about-us/ }}</ref>
စီးနင်းသူ နည်းပါးမှုကြောင့် ၂၀၁၈ ဩဂုတ်တွင် လေကြောင်းလိုင်းကို ရပ်နားခဲ့သည်။<ref name="shutdown">[https://www.aerotelegraph.com/airline-sterben-in-burma aerotelegraph.com - Airlines dying in Burma] 9 August 2018</ref>
== ပျံသန်းရာမြို့များ ==
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် အောက်ဖော်ပြပါ မြို့များသို့ ပျံသန်းခဲ့သည်။
* '''မြန်မာ'''
** '''[[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး|မန္တလေး တိုင်းဒေသကြီး]]'''
*** [[နေပြည်တော်]] - [[နေပြည်တော် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
*** [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] - [[မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
*** [[ညောင်ဦးမြို့|ညောင်ဦး]] - [[ညောင်ဦးလေဆိပ်]]
** '''[[ရခိုင်ပြည်နယ်|ရခိုင် ပြည်နယ်]]'''
*** [[စစ်တွေမြို့|စစ်တွေ]] - [[စစ်တွေ လေဆိပ်]]
** '''[[ရှမ်းပြည်နယ်|ရှမ်း ပြည်နယ်]]'''
*** [[တောင်ကြီးမြို့|တောင်ကြီး]] - [[ဟဲဟိုး လေဆိပ်]]
** '''[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး|ရန်ကုန် တိုင်းဒေသကြီး]]'''
*** [[ရန်ကုန်]] - [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
** '''[[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]'''
** '''[[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ် ထားဝယ်လေဆိပ်]]
** '''[[မြိတ်မြို့|မြိတ် မြိတ်လေဆိပ်]]
** '''[[ကော့သောင်းမြို| ကော့သောင်း ကော့သောင်းလေဆိပ်]]
== လေယာဉ် ==
၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့အထိ အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် အောက်ဖော်ပြပါ လေယာဉ်များဖြင့် ပျံသန်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=fmiaircharter.com<!-- Bot generated title --> |url=http://fmiaircharter.com/category/aircraft-fleet/ |accessdate=22 March 2016 |archivedate=6 October 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161006101240/http://fmiaircharter.com/category/aircraft-fleet/ }}</ref><center class="">
{| class="toccolours" style="border-collapse:collapse" border="1" cellpadding="3"
|+ '''အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း၏ လေယာဉ်စာရင်း'''
!အမျိုးအစား<br>
!လက်ရှိ
!အမှာစာ
!မှတ်ချက်
|-
|Bombardier challenger 800SE
| align="center" |၁<br>
| align="center" |၀
|-
|Bombardier CRJ200
| align="center" |၂<br>
| align="center" |၀
|-
| ATR 72-600
| align="center" |၁<br>
| align="center" |၀
|-
|'''စုစုပေါင်း'''
!၄<br>
!0
|}
</center>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် ရပ်နားသွားသော လေကြောင်းလိုင်းများ]]
63gvnyzeptb59rvob1dh1nb81ij38hx
756617
756614
2022-08-28T13:59:26Z
Mayor mt
1506
/* ပျံသန်းရာမြို့များ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Airline
| airline = အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း
| logo = File:FMI_logo.png
| logo_size =
| fleet_size = ၃
| destinations = ၄
| IATA = ND
| ICAO = FMI
| callsign = Gecko
| founded = ၂၀၁၂
| ceased = ဩဂုတ် ၂၀၁၈<ref name="shutdown"/>
| Commenced = စက်တင်ဘာ ၂၀၁၂
| headquarters = [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
| bases = [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
| secondary_hubs =
| focus_cities = [[နေပြည်တော် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
| frequent_flyer = 2016
| lounge = NYT, RGN
| alliance =
| website = {{url|http://www.fmiair.com}}
}}
'''အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း''' ({{lang-en|FMI Air}}) သည် [[မြန်မာပြည်|မြန်မာနိုင်ငံ]]၊ [[ရန်ကုန်မြို့]]တွင် အခြေစိုက်ခဲ့သော လေကြာင်းလိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ မြို့တော် [[နေပြည်တော်]]သို့ တစ်ပတ်လျှင် ခရီးစဉ် (၁၉) ခု ခန့်ဖြင့် ပျံသန်းနေပြီး စင်းလုံးငှားလေယာဉ် ဝန်ဆောင်မှုပေးကာ မြို့ပေါင်း (၂၀) ကို ပျံသန်းပေးခဲ့သည်။ အဓိက အခြေစိုက်ရာနေရာမှာ [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]] ဖြစ်သည်။
== သမိုင်း ==
၂၀၁၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် အေတီအာ ၄၂ လေယာဉ်သည် ရန်ကုန်လေဆိပ်မှ စတင်ထွက်ခွာခဲ့သည်။ အဆိုပါ လေယာဉ်ထွက်ခွာမှုသည် အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း၏ ပထမဆုံး လေယာဉ်ထွက်ခွာမှုဖြစ်ပြီး မြန်မာ့လေကြောင်းလောကအတွက် စာမျက်နှာအသစ် ဖြစ်ခဲ့သည်။
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် ရန်ကုန် နှင့် နေပြည်တော် အကြား တစ်ပတ်လျှင် ခရီးစဉ် (၁၉) ခု ပျံသန်းခဲ့သည်။
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် လေယာဉ် စင်းလုံးငှားခြင်းကိုလည်း ဝန်ဆောင်မှုပေးလျက်ရှိပြီး ပြည်တွင်း လေဆိပ် (၂၀) ကျော်သို့ ငှားရမ်း ပျံသန်းနိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=fmiaircharter.com<!-- Bot generated title --> |url=http://fmiaircharter.com/about-us/ |accessdate=22 March 2016 |archivedate=22 April 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170422081251/http://fmiaircharter.com/about-us/ }}</ref>
စီးနင်းသူ နည်းပါးမှုကြောင့် ၂၀၁၈ ဩဂုတ်တွင် လေကြောင်းလိုင်းကို ရပ်နားခဲ့သည်။<ref name="shutdown">[https://www.aerotelegraph.com/airline-sterben-in-burma aerotelegraph.com - Airlines dying in Burma] 9 August 2018</ref>
== ပျံသန်းရာမြို့များ ==
အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် အောက်ဖော်ပြပါ မြို့များသို့ ပျံသန်းခဲ့သည်။
* '''မြန်မာ'''
** '''[[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး|မန္တလေး တိုင်းဒေသကြီး]]'''
*** [[နေပြည်တော်]] - [[နေပြည်တော် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
*** [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]] - [[မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
*** [[ညောင်ဦးမြို့|ညောင်ဦး]] - [[ညောင်ဦးလေဆိပ်]]
** '''[[ရခိုင်ပြည်နယ်|ရခိုင် ပြည်နယ်]]'''
*** [[စစ်တွေမြို့|စစ်တွေ]] - [[စစ်တွေ လေဆိပ်]]
** '''[[ရှမ်းပြည်နယ်|ရှမ်း ပြည်နယ်]]'''
*** [[တောင်ကြီးမြို့|တောင်ကြီး]] - [[ဟဲဟိုး လေဆိပ်]]
** '''[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး|ရန်ကုန် တိုင်းဒေသကြီး]]'''
*** [[ရန်ကုန်]] - [[ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
** '''[[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]]'''
*** '''[[ထားဝယ်မြို့|ထားဝယ် ထားဝယ်လေဆိပ်]]
*** '''[[မြိတ်မြို့|မြိတ် မြိတ်လေဆိပ်]]
*** '''[[ကော့သောင်းမြို့| ကော့သောင်း ကော့သောင်းလေဆိပ်]]
== လေယာဉ် ==
၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်နေ့အထိ အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်းသည် အောက်ဖော်ပြပါ လေယာဉ်များဖြင့် ပျံသန်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |title=fmiaircharter.com<!-- Bot generated title --> |url=http://fmiaircharter.com/category/aircraft-fleet/ |accessdate=22 March 2016 |archivedate=6 October 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161006101240/http://fmiaircharter.com/category/aircraft-fleet/ }}</ref><center class="">
{| class="toccolours" style="border-collapse:collapse" border="1" cellpadding="3"
|+ '''အက်ဖ်အမ်အိုင် လေကြောင်းလိုင်း၏ လေယာဉ်စာရင်း'''
!အမျိုးအစား<br>
!လက်ရှိ
!အမှာစာ
!မှတ်ချက်
|-
|Bombardier challenger 800SE
| align="center" |၁<br>
| align="center" |၀
|-
|Bombardier CRJ200
| align="center" |၂<br>
| align="center" |၀
|-
| ATR 72-600
| align="center" |၁<br>
| align="center" |၀
|-
|'''စုစုပေါင်း'''
!၄<br>
!0
|}
</center>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် လေကြောင်းလိုင်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် ရပ်နားသွားသော လေကြောင်းလိုင်းများ]]
aeo0js0qf98d9405kf9h0vv07e41jvs
တမ်းပလိတ်:Yangon-geo-stub
10
64717
756754
333655
2022-08-29T09:59:35Z
Ninjastrikers
22896
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Flag of Yangon Region.svg
| pix =
| subject = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] ပထဝီဝင်တည်နေရာ
| qualifier =
| category = ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ပထဝီဝင် ဆောင်းပါးတိုများ
| tempsort = ဆောင်းပါးတိုများ
| name = Template:Yangon-geo-stub
}}
jk8yq5dbb9kpqzco872gcej4lbj5300
မဟာဗန္ဓုလတံတား
0
65218
756631
756524
2022-08-28T15:59:12Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
[[File:Maharbandulabridgeygn.jpg|thumb|right|300px|မဟာဗန္ဓုလတံတားအား ညအခါတွေ့မြင်ရပုံ]]
'''မဟာဗန္ဓုလတံတား'''သည် [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ အဓိကတံတား တစ်စင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၀၁-ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ [[မဟာဗန္ဓုလ|စစ်သူကြီးမဟာဗန္ဓုလ]]အား ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ကဗ္ဗည်းမော်ကွန်းတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယမုံနာလမ်း၊ အထက်ပုဇွန်တောင်လမ်း၊ အောက်ပုဇွန်တောင်လမ်း နှင့် ဗဟာဗန္ဓုလလမ်းတို့ကိုဆက်သွယ်ထားသည်။
အမည်။ မဟာဗန္ဓုလတံတား
တည်နေရာ။ ဒေါပုံမြို့နယ်၊ ပုဇွန်တောင်မြို့နယ်
ဖြတ်ကျော်သည့်နေရာ။ ငမိုးရိပ်ချောင်း(ပုဇွန်တောင်ချောင်း)
အရှည်။ ၁၃၀၃ မီတာ၊ ၄၁၂၃ ပေ
အမျိုးအစား။ သံမဏိကြိုးတံတား
[[Category:ရန်ကုန်မြို့ရှိ အဆောက်အဦများ]]
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]]
{{မြန်မာနိုင်ငံရှိတံတားများ-stub}}
l46xrgs6n44pxi8cgbwwf7oug0yknzg
Southern rock
0
68083
756661
719672
2022-08-29T02:18:01Z
Aung kaung
11971
wikitext
text/x-wiki
{{retaining title}}
'''Souther rock''' သည် rock ဂီတ၏မျိုးခွဲတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး Americana ဂီတအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ Southern United States မှ rock and roll, country music နှင့် blues တို့နှင့်အတူ တိုးတက်လာပြီး လျှပ်စစ်ဂီတနှင့် အဆိုကို အာရုံစိုက်ထားသည်။ Southern rock ၏မူရင်းကို မသိသော်လည်း rock and roll ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ခံစားသိရှိကြသည်။
Southern rock ၏ ပထမလှုပ်ရှားမှု အနုပညာရှင်များမှာ Barefoot Jerry နှင့် Charlie Daniels တို့ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၀ အစောပိုင်းတွင် hard rock southern အုပ်စုများ ပေါ်လာသည်။ သူတို့၏ဂီတသည် boogie rhythmsနှင့်လျင်မြန်သော ဂီတနှင့်စာသားများကို အသားပေးထားသည်။ outlaw country လှုပ်ရှားမှုနှင့် မတူပဲ အလုပ်သမားလူတန်းစားကို အလေးထားသည်။ The Marshall Tucker Band, Lynyrd Skynyrd, Molly Hatchiet, Outlaws, Atanta Rhythm အပိုင်းနှင့် Blackfoot တို့ပါဝင်သည်။ Drivin N Crying, Dash Rip Rock နှင့် Kentucky Headhunter စသော တီးဝိုင်းများ ၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀ အတောအတွင်းတွင် Southeastern United States မှ ပေါ်ထွက်လာ
သည်။ The Geogia Satellites သည် ၁၉၈၀နောက်ပိုင်းတွင် လူကြိုက်များလာခဲ့သည်။ တောင်ပိုင်းမှ rock အုပ်စုတစ်ချို့သည် Tom Petty and Heartbreakers, Stevie Ray Vaughan နှင့် The Fabulous Thunderbirds တို့တောင်ပိုင်းဂီတဆိုင်ရာစာသားများကို ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ တွင် Southern rock တွင် metal များ လွှမ်းမိုးလာခဲ့သည်။ ၂၀၀၁တွင် Kid Rock rock/rapper များမှ တောင်ပိုင်း rocker/country အဆိုတော်များကို လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ Southern rock သည် အမေရိကန်မှ လွှင့်တင်ခဲ့သည်။ သို့သော် classic rock ဋ္ဌာနများမှ ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ချက်အနေဖြင့် alternative rock အုပ်စုများဖြစ်သော Kings of Leon southern rock နှင့် garage rock, alt-country နှင့် blues rock တို့ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ များစွာသော အစောပို်င်း၁၉၅၀ hard rock , Southern rock အုပ်စုများ ယနေ့တိုင်ဖျော်ဖြေလျက်ရှိသည်။ Lynyrd Skyny, ZZ Top နှင့် Canned Heat တို့ပါရှိသည်။
==၁၉၅၀နှင့် ၁၉၆၀မူရင်း==
Rock ဂီတ၏ မူရင်းသည် အမေရိကန်တောင်ပိုင်းဂီတအပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ၁၉၅၀ဝန်းကျင် rock and roll မှ များသော ကြယ်ပွင့်များမှာ Bo Diddley, Elvis Presley, Little Richard, Buddy Holly, Fats Domino နှင့် Jerry Lee Lewis ပါဝင်သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ British Invasion နှင့် Folk rock psychedelic rock တို့သည် ၁၉၆၀ အလယ်မှ စတင်ခဲ့ပြီး Liverpool, London, Los Angeles, New York City နှင့် San Fransico ကဲ့သို့မြို့များမှ rock ဂီတသစ် ပေါ်ထွက်လာသည်။ ၁၉၆၀အစောပိုင်းတွင် blues-rocker Lonnie Mack သည် blue နှင့် country ဂီတအမျိုးအစားများကို rock ဂီတ၏ဖွဲ့စည်းမှုနှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ ထိုမှတ်တမ်းများကို southern rock ဟုလည်း ခေါ်သည်။ ၁၉၆၀နောက်ပိုင်းတွင် Blues rock တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Canned Heat, Creedence Clearwater Revival နှင့် The Band တို့သည် Southern blues, boogie နှင့် country ဂီတများလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
==၁၉၇၀ကျော်ကြားမှုထိပ်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခြင်း==
The Allman Brothers Band သည် Macon, Georgia တွင် စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၉တွင် ပွဲဦးထွက် album ထွက်လာပြီး နောက်လိုက်များရရှိခဲ့သည်။ သူတို့၏ blues rock ကို Jazz နှင့် classical ဂီတနှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင် country နှင့် folk ၏အစိတ်အပိုင်းများကို ပေါင်းစပ်ခဲ့
သည်။ blues ဂီတနှင့် rock and roll သည် တောင်ပိုင်းတွင် တီထွင်ခဲ့သည်။ Gregg Allman Souther rock သို့မဟုတ် rock rock ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။
The Allman Brother သည် Capricorn Records တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ small Macon label ကို ကြီးကြပ်စီမံသူ (Altlantic Records) မှ Frank Fenter နှင့် Phil Walden ကဦးဆောင်၍ တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Capricorn မှ တစ်ခြားမှတ်တမ်းများတွင် Marshall Tucker Band (Spartanburg, South Carolina, Wet Willie နှင့် Elvin Bishop Band မှ Georgia တို့ပါဝင်သည်။
Southern rock အနုပညာရှင်လုပ်ရပ်မှ Barefool Jerry Charlie Daniels နှင့် novelty သီချင်းသည် Southern rock အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ တစ်နှစ်အစောပိုင်းတွင် Daniels သည် Volunteer Jam (southern rock ဖျော်ဖြေပွဲ) ကို ကျင်းပခဲ့သည်။
Duane Allman သည် Hour Glass album များတီးခတ်ခဲ့သည်။ Hour Glass ဆွေးနွေးပွဲများကို ၁၉၆၈ အစောပိုင်းတွင် FAME studio ကို Muscle Shoals, Alabama တွင်ပြုလုပ်ခဲ့
သည်။ နိုဝင်ဘာ ၁၉၆၈တွင် Allman သည် Wilson Pickett နှင့်အတူ ငှားရမ်းခဲ့သည်။ Allman ၏ အလုပ်ကို Hey Jude (၁၉၆၈) ပါဝင်ခဲ့ပြီး Muscle Shoak တွင် အချိန်ပြည့် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး အခြားဂီတသမားများကို အလေးဂရုစိုက်စေခဲ့သည်။ Southern Rock ဟုလူသိများလာပြီး သူတို့၏ကိုယ်ပိုင်ပုံစံများကို bandmate Dickey Belts, Rory Gallagher, Derek Trucks နှင့် Gary Rossington စသော ဂီတသမားများပါဝင်ခဲ့သည်။
၁၉၇၀အစောပိုင်းတွင် အခြား hard rock တောင်ပိုင်းအုပ်စုများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ ဗြိတိန် rock ဂီတများလွှမ်းမို်းခဲ့သည်။ Rolling Stones မှ Keith Richards ၏သီချင်းများပါဝင်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် Can’t You Hear Me Knocking ၏ riff များနှင့် ဂီတသမား Pauk Kossoff ၏ power chords နှင့် soloများသည် “Alright Now” သီချင်းများတွင်ပါရှိသည်။ ဂီတာသမား Robin Trower ၏ classic riff များသည် Procol Harum ၏ Whiskey Train တွင် ပါဝင်သည်။ တောင်ပိုင်းအုပ်စု၏ဂီတ
သည် boogie rhythms နှင့် မြန်ဆန်သော ဂီတာဦးဆောင်များနှင့် တောင်ပိုင်းအလုပ်သမား လူရွယ်များအကြောင်းပါရှိသည်။
Jacksonville မှ Lynyrd Skynyrd သည် “ဦးဆောင်အဆိုတော် Ronnie Van Zant ၏
သေဆုံးခြင်းမတိုင်မီ ဤအမျိုးအစား Florida တွင် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ အခြားအဖွဲ့ဝင်များသည် ၁၉၇၇ လေယဉ်ပျက်ကျမှုတါင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ လေယဉ်ပျက်ကျပြီး နောက်အဖွဲ့ဝင် Allen Colliasနှင့် Gary Rossington တို့သည် The Rossington-collins Band ကို စတင်ခဲ့သည်။ Ozark Mountain Daredevils, Molly Hatchet, Blackfoot, Point Blank, Oak Arkansas နှင့် Edger Winte အုပ်စုသည် ဤအမျိုးအစားထဲတွင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ Altanta Rhythm Sectionနှင့် Amazing Rhythm Aces တို့သည် vocal harmonyများကို အာရုံစိုက်လာခဲ့သည်။ Louisiana မှ Le Roux သည် arena rock ပေါ်တွင် တောင်ပိုင်း boogie များလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ Dixie Dregs နှင့် Allman သည် Jazz ပေါင်းစပ်ခြင်းကို စူးစမ်းလေ့လာခဲ့သည်။ Southern rock ထိပ်ဆုံးသို့ရောက်ချိန်၌ Jimmy Carter ၏ ၁၉၈၀ campaign for the presidency တွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။
==၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀ ဆက်လက်လွှမ်းမိုးလာခြင်း==
၁၉၈၀အစတွင် southern rock ပုံရိပ်များဖြစ်သော Allman Brothers နှင့် Lynyrd Skynrd တို့ ရပ်နားခဲ့ပြီး Capricorn Records သည် အကြွေးတင်ခဲ့သည်။ rock အများစုသည် ဤအမျိုးအစားများသည် arena rock နှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ MTV တွင် new wave, R&B နှင့် glam metal များမြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ အရပ်ဒေသများတွင် southern rock အုပ်စုများ ပွဲများ၍ ရှင်သန်လာခဲ့သည်။ တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Molly hatchet, Outlaws, Drivin N Cryin, Confederate Railroad, Dash Rip Rock နှင့် Kentuck HeadHunters ၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀အတောအတွင်း အမေရိကန် အရှေ့တောင်ပိုင်းကို ဖြတ်သန်း၍ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ The Georgia Satellites သည် ၁၉၈၀အလယ်မှ နောက်ပို်င်းတွင် ကျော်ကြားခဲ့သည်။
၁၉၉၀အတောအတွင်းတွင် Allman Brothers ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ပြင်းထန်သောခရီး
စဉ်များနှင့် မှတ်တမ်းများ အထင်အရှားရှိလာခဲ့သည်။ jam band သည် ပြန်လည်ရှင်သန်လာပြီး ဂီတကို ကြံစည်တီထွင်လာခဲ့သည်။ hard rock အုပ်စုများသည် southern rcok ကိုထိတွေ့ခဲ့ပြီး Jackyl တီးဝိုင်းသည် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး southern rock ကို စိတ်ဝင်စားလာခဲ့သည်။ Classic Rock ရေဒီယို် ဌနာများသည် ၁၉၇၀အလုပ်များမှ ထုတ်လွင့်ခဲ့သည်။ Charlie Daniels ၏ အပျော်တမ်းဖျော်
ဖြေခဲ့သည်။ Phil Walden သည် Capricorn မှတ်တမ်း အကြွေတင်ခြင်းမှ ကယ်တင်ခဲ့သည်။ Capricom နိဂုံးသည် အရင် Wet Wille မှဦးဆောင်သူ Jimmy Hall ကြိုးစားမှုကြောင့် Rendezvous With the Blue ဟု အမည်ပြောင်ခဲ့သည်။
တောင်ပိုင်းမှ အချို့rock အုပ်စုများဖြစ်သော Georgia မှ R.E.M, The B-52 မှ Widespread-Panic နှင့် Blank Crowers, Florida မှ Tom Petty and Heartbreaker နှင့် Sister Hazel, Blind Melon မှ Mississppian lead ဂီတာသမား Rogers Stevens နှင့် Texas မှ Stevie Ray Vaughan, The Fabulous Thunderbirds နှင့် Joe Ely တို့သည် တောင်ပိုင်းဂီတဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများကို မကွယ်မထောက်ပဲ ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ R.E.M မှ Fables of the Reconstruction ကို ဆွေးနွေးခဲသည်။
၁၉၉၀တွင် southern rock ၏လွှမ်းမို်းမှုသည် metal နှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်းတွေ့ရသည်။ အမေရိကန်မှ ကွဲပြားသော တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Eyehategad, Acid Bath, Soilent Green, Corrosion of Conformity နှင့် Down တို့သည် Black Sabbath metal ပုံစံများရောနှောနေသည်။ hardcore punkနှင့် southern rock ရောနှောထားပြီး sludge metal ဟုလည်းခေါ်သည်။ အမှတ်ရစရာ sludge metal တီးဝိုင်းများမှာ အရှေ့တောင်ပို်င်းမှဖြစ်သည်။ တီးဝိုင်းအများစုသည် mainstream မှ ကျော်ကြားမှု လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ Maylene and the Sons of Disaster, Pumpjacks, Black Label Society နှင့် Hellyeah တို့ပါဝင်သည်။
==၂၀၀၀ခုနှစ်မှ လက်ရှိ==
၂၀၀၁တွင် Kid rock မှ hard metal rapper မှ southern rocker/country အဆိုရှင်များစုစည်းထားသော cocky album ထွက်လာခဲ့သည်။ သူ၏နောက် studio album နှစ်ခုမှာ ၂၀၀၃ခုနှစ်၏ Kid Rock နှင့် ၂၀၀၇ခုနှစ်၏ Rock N Roll Jesus album ထွက်လာခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် Southern rock jam နှင့် country –tinged သီချင်းများထွက်လာခဲ့သည်။ သူ၏ ၂၀၀၈ single သီချင်း “All Summer Long” သည် သူ၏အကြီးအကျယ်ဆုံးရိုက်ခတ်ခဲ့သည်။ Allman Brother မှ Dickey Belts သည် Kid Rock နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ခုနှစ် Rock N Roll Revival ခရီးစဉ်နှင့် Lynyrd Skynyrd ကို သူအတွက် လမ်းဖွင့်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉တွင် ထိုနာမည်နှင့် ပြန်လည်စီစဉ်ခဲ့သည်။ rap သို့ metal ပုံစံများမပါဝင်ပေ။ သူသည် Rebel Soul (၂၀၁၂) နှင့် First Kiss (၂၀၁၅) album များနှင့် southern rock ကို ချန်ခဲ့သည်။
၂၀၀၅ခုနှစ်တွင် အဆိုရှင် Bo Biceသည် American Idol Television တွင် Allman ၏ Whipping Post နှင့် southern rock အကြောင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာပုံကို ရှင်းပြခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Skynurd ၏ Free Bird သီချင်းနှင့် Skynyrd နှင့် စတိတ်စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခဲ့သည်။ ၂၀၀ရနောက်ပိုင်းတွင် Bo Bice သည် southern rock အနုပညာရှင် Jimmy Hall (vocals/sax/harmonica) Henry Paul (vocal/guitar/ mandolin) Steve Gorman (drum) Dangerous Dan Toler (guitar) ၊ Reese Wynans (keyboard)၊ Mike Brignardello (bass) Jay Boy Adams (guitar) တို့သည် Brothers of the Southboard တွင် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။
Southern rock ကို အမေရိကန်တွင် ရေဒီယိုလွင့်တင်ခဲ့သည်။ သို့သော်များသောအားဖြင့် ရေဒီယိုဌာနဟောင်းများတွင်ဖြစ်သည်။ ဂီတကို ရေဒီယိုအနည်းစုတွင် လွင့်တင်ခဲ့သော်လည်း Lynyrd Skynyrd နှင့် the Allman Brothers တို့ဖြစ်ပြီး အရွယ်အစားကြီးမားသော လူအုပ်များတွင် ဖျော်ဖြေခဲ့
သော်လည်း တီးဝိုင်းဟောင်းများ၏နောက်တွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
Post-grunge တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Shinedown, Saving Abel, Pre) Thing, Nickelback, Saliva, 3 Doors Down, 12 Stones, Default, Black Stone Cherry နှင့် Theory of a Deadman တို့သည် သူတို့၏သီချင်းများနှင့် Southern rock classics ပြန်ဆိုတေးများဖြစ်သော Simple Manနှင့် Tuesday’s Gone ကို သူတို့၏ Garage Inc တွင် ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ Blues rock/ stoner rock တီးဝိုင်း Five Horse Johnson ၏သီချင်းများတွင် Southern rock လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
ထို့ပြင် alternative rock အုပ်စုများဖြစ်သော Drive-By Truckers, The Bottle Rockets, Black Crowes, Band of Horses, My Morning Jacket, State Line Mob, The Steepwater Band, Greasy Grapes, Zach Williams & The Reformation နှင့် King of Leon တို့သည် southern rock ကို garage rock, alt-country နှင့် blues rock ကို ပေါင်စပ်ခဲ့သည်။ ပုံစံဟောင်းဖြစ်သော southern rock သည် country ဂီတအမျိုးအစားသို့ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ outlaw country နှင့် လတ်တလောနှစ်များတွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ southern rock လွှမ်းမိုးမှုကို metal နှင့် hardcore punk အမျိုးအစားတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ Maylene and the Sons of Disaster, Rebel Meets Rebel, He is Legend, Nashville Pussy, The Showdown, Alabama Thunderpussy, Every Time I Die, Cancer Bats, Clutch, Once Nothing, Memphis May Fire, Acid Bathနှင့် Down တို့တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။
၁၉၇၀အစောပိုင်းတွင် hard rock southern rock အုပ်စုများသည် ၂၀၁၁ခုနှစ်တိုင်အောင် ဖျော်ဖြေကြသည်။ Altanta Rhythm Section (ARS), Marshall Tucker, Molly Hatchet, Oulaws, Gregg Allman, Allman Brothers Band, Lynyrd Skynyrd, ZZ Top, Canned Heat, Black Oak Arkansas, Blackfoot, 38 Specialနှင့် Dickey Belts, တို့ပါဝင်သည်။ အုပ်စုသစ်များဖြစ်သော Dixie Witch, Blackberry Smoke, Gator Country, Widespread Panic, The Black Crowes, Gov’t Mule, Southern Rock Allstars, The Derek Trucks တီးဝိုင်း, Alligator Stew, The Young Brothers တို့ပါဝင်သည်။ Sons of Anarchy တီးဝိုင်းသည် southern rock ကို ဆက်လက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ခုနှစ်မှ စာအုပ်အများစုသည် southern rock ၏ သမိုင်းကြောင်းများကို မှတ်တမ်းတင်ထားခဲ့သည်။ Randy Poe ၏ Skydog – The Duane Allman Story, Gene Odom ၏ Lynyrd Skynyrd: Remembering the Free Birds of Southern Rock and Rolling Stone နှင့် စာရေးဆရာ Mark Kemp ၏ Dixie Lullaby, A Story of Music, Race & New Beggings in a New South တို့ဖြစ်သည်။ Turn it Up ကို Ron Eckerman ကထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး၊ (Lynyrd Skynyrd ၏
မန်နေဂျာ) လေယဉ်ပျက်မှုတွင်သေဆုံးခဲ့သည်။
တီးဝိုင်းသစ်များဖြစ်သော The Dead String Brothers, FiFth on the Floor နှင့် Whitey Morgan and the 78 တို့သည် Southern rock သံစဉ်များကို country, bluegrass နှင့် blues တို့နှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ တွန်းတင်ပေးခဲ့သည်။ Bloodshot Records နှင့် Lost Highway Records များဖြစ်သည်။ တစ်ချို့southern Rock တီးဝိုင်းများမှာ - Holman Autry Band, General Lee Band, The 484 South Band, The Don Harrison Band Rebel Storm, Cash Box, Ryan Band, Don Ray Band, Amberson-Baggett Band, The Four Horseman, Alligator Stew, The Zak Mills Band, Christopher Salterfield, Rebel Pride, Ghost Riders, Cody Cooke နှင့် the Bayou Outlaws နှင့်အစရှိသဖြင့်ဖြစ်သည်။
[[Category:ဂီတအမျိုးအစားများ]]
oddmffl14gtqiq4dwyiu2wk782n8dpb
756662
756661
2022-08-29T02:18:58Z
Aung kaung
11971
wikitext
text/x-wiki
{{retaining title}}
'''Souther rock''' သည် rock ဂီတ၏မျိုးခွဲတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး Americana ဂီတအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ Southern United States မှ rock and roll, country music နှင့် blues တို့နှင့်အတူ တိုးတက်လာပြီး လျှပ်စစ်ဂီတနှင့် အဆိုကို အာရုံစိုက်ထားသည်။ Southern rock ၏မူရင်းကို မသိသော်လည်း rock and roll ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ခံစားသိရှိကြသည်။
Southern rock ၏ ပထမလှုပ်ရှားမှု အနုပညာရှင်များမှာ Barefoot Jerry နှင့် Charlie Daniels တို့ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၀ အစောပိုင်းတွင် hard rock southern အုပ်စုများ ပေါ်လာသည်။ သူတို့၏ဂီတသည် boogie rhythmsနှင့်လျင်မြန်သော ဂီတနှင့်စာသားများကို အသားပေးထားသည်။ outlaw country လှုပ်ရှားမှုနှင့် မတူပဲ အလုပ်သမားလူတန်းစားကို အလေးထားသည်။ The Marshall Tucker Band, Lynyrd Skynyrd, Molly Hatchiet, Outlaws, Atanta Rhythm အပိုင်းနှင့် Blackfoot တို့ပါဝင်သည်။ Drivin N Crying, Dash Rip Rock နှင့် Kentucky Headhunter စသော တီးဝိုင်းများ ၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀ အတောအတွင်းတွင် Southeastern United States မှ ပေါ်ထွက်လာ
သည်။ The Geogia Satellites သည် ၁၉၈၀နောက်ပိုင်းတွင် လူကြိုက်များလာခဲ့သည်။ တောင်ပိုင်းမှ rock အုပ်စုတစ်ချို့သည် Tom Petty and Heartbreakers, Stevie Ray Vaughan နှင့် The Fabulous Thunderbirds တို့တောင်ပိုင်းဂီတဆိုင်ရာစာသားများကို ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ တွင် Southern rock တွင် metal များ လွှမ်းမိုးလာခဲ့သည်။ ၂၀၀၁တွင် Kid Rock rock/rapper များမှ တောင်ပိုင်း rocker/country အဆိုတော်များကို လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ Southern rock သည် အမေရိကန်မှ လွှင့်တင်ခဲ့သည်။ သို့သော် classic rock ဌာနများမှ ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ချက်အနေဖြင့် alternative rock အုပ်စုများဖြစ်သော Kings of Leon southern rock နှင့် garage rock, alt-country နှင့် blues rock တို့ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ များစွာသော အစောပိုင်း၁၉၅၀ hard rock , Southern rock အုပ်စုများ ယနေ့တိုင်ဖျော်ဖြေလျက်ရှိသည်။ Lynyrd Skyny, ZZ Top နှင့် Canned Heat တို့ပါရှိသည်။
==၁၉၅၀နှင့် ၁၉၆၀မူရင်း==
Rock ဂီတ၏ မူရင်းသည် အမေရိကန်တောင်ပိုင်းဂီတအပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ၁၉၅၀ဝန်းကျင် rock and roll မှ များသော ကြယ်ပွင့်များမှာ Bo Diddley, Elvis Presley, Little Richard, Buddy Holly, Fats Domino နှင့် Jerry Lee Lewis ပါဝင်သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ British Invasion နှင့် Folk rock psychedelic rock တို့သည် ၁၉၆၀ အလယ်မှ စတင်ခဲ့ပြီး Liverpool, London, Los Angeles, New York City နှင့် San Fransico ကဲ့သို့မြို့များမှ rock ဂီတသစ် ပေါ်ထွက်လာသည်။ ၁၉၆၀အစောပိုင်းတွင် blues-rocker Lonnie Mack သည် blue နှင့် country ဂီတအမျိုးအစားများကို rock ဂီတ၏ဖွဲ့စည်းမှုနှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ ထိုမှတ်တမ်းများကို southern rock ဟုလည်း ခေါ်သည်။ ၁၉၆၀နောက်ပိုင်းတွင် Blues rock တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Canned Heat, Creedence Clearwater Revival နှင့် The Band တို့သည် Southern blues, boogie နှင့် country ဂီတများလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
==၁၉၇၀ကျော်ကြားမှုထိပ်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိခြင်း==
The Allman Brothers Band သည် Macon, Georgia တွင် စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၉တွင် ပွဲဦးထွက် album ထွက်လာပြီး နောက်လိုက်များရရှိခဲ့သည်။ သူတို့၏ blues rock ကို Jazz နှင့် classical ဂီတနှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင် country နှင့် folk ၏အစိတ်အပိုင်းများကို ပေါင်းစပ်ခဲ့
သည်။ blues ဂီတနှင့် rock and roll သည် တောင်ပိုင်းတွင် တီထွင်ခဲ့သည်။ Gregg Allman Souther rock သို့မဟုတ် rock rock ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။
The Allman Brother သည် Capricorn Records တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ small Macon label ကို ကြီးကြပ်စီမံသူ (Altlantic Records) မှ Frank Fenter နှင့် Phil Walden ကဦးဆောင်၍ တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Capricorn မှ တစ်ခြားမှတ်တမ်းများတွင် Marshall Tucker Band (Spartanburg, South Carolina, Wet Willie နှင့် Elvin Bishop Band မှ Georgia တို့ပါဝင်သည်။
Southern rock အနုပညာရှင်လုပ်ရပ်မှ Barefool Jerry Charlie Daniels နှင့် novelty သီချင်းသည် Southern rock အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ တစ်နှစ်အစောပိုင်းတွင် Daniels သည် Volunteer Jam (southern rock ဖျော်ဖြေပွဲ) ကို ကျင်းပခဲ့သည်။
Duane Allman သည် Hour Glass album များတီးခတ်ခဲ့သည်။ Hour Glass ဆွေးနွေးပွဲများကို ၁၉၆၈ အစောပိုင်းတွင် FAME studio ကို Muscle Shoals, Alabama တွင်ပြုလုပ်ခဲ့
သည်။ နိုဝင်ဘာ ၁၉၆၈တွင် Allman သည် Wilson Pickett နှင့်အတူ ငှားရမ်းခဲ့သည်။ Allman ၏ အလုပ်ကို Hey Jude (၁၉၆၈) ပါဝင်ခဲ့ပြီး Muscle Shoak တွင် အချိန်ပြည့် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး အခြားဂီတသမားများကို အလေးဂရုစိုက်စေခဲ့သည်။ Southern Rock ဟုလူသိများလာပြီး သူတို့၏ကိုယ်ပိုင်ပုံစံများကို bandmate Dickey Belts, Rory Gallagher, Derek Trucks နှင့် Gary Rossington စသော ဂီတသမားများပါဝင်ခဲ့သည်။
၁၉၇၀အစောပိုင်းတွင် အခြား hard rock တောင်ပိုင်းအုပ်စုများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ ဗြိတိန် rock ဂီတများလွှမ်းမို်းခဲ့သည်။ Rolling Stones မှ Keith Richards ၏သီချင်းများပါဝင်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် Can’t You Hear Me Knocking ၏ riff များနှင့် ဂီတသမား Pauk Kossoff ၏ power chords နှင့် soloများသည် “Alright Now” သီချင်းများတွင်ပါရှိသည်။ ဂီတာသမား Robin Trower ၏ classic riff များသည် Procol Harum ၏ Whiskey Train တွင် ပါဝင်သည်။ တောင်ပိုင်းအုပ်စု၏ဂီတ
သည် boogie rhythms နှင့် မြန်ဆန်သော ဂီတာဦးဆောင်များနှင့် တောင်ပိုင်းအလုပ်သမား လူရွယ်များအကြောင်းပါရှိသည်။
Jacksonville မှ Lynyrd Skynyrd သည် “ဦးဆောင်အဆိုတော် Ronnie Van Zant ၏
သေဆုံးခြင်းမတိုင်မီ ဤအမျိုးအစား Florida တွင် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ အခြားအဖွဲ့ဝင်များသည် ၁၉၇၇ လေယဉ်ပျက်ကျမှုတါင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ လေယဉ်ပျက်ကျပြီး နောက်အဖွဲ့ဝင် Allen Colliasနှင့် Gary Rossington တို့သည် The Rossington-collins Band ကို စတင်ခဲ့သည်။ Ozark Mountain Daredevils, Molly Hatchet, Blackfoot, Point Blank, Oak Arkansas နှင့် Edger Winte အုပ်စုသည် ဤအမျိုးအစားထဲတွင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ Altanta Rhythm Sectionနှင့် Amazing Rhythm Aces တို့သည် vocal harmonyများကို အာရုံစိုက်လာခဲ့သည်။ Louisiana မှ Le Roux သည် arena rock ပေါ်တွင် တောင်ပိုင်း boogie များလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ Dixie Dregs နှင့် Allman သည် Jazz ပေါင်းစပ်ခြင်းကို စူးစမ်းလေ့လာခဲ့သည်။ Southern rock ထိပ်ဆုံးသို့ရောက်ချိန်၌ Jimmy Carter ၏ ၁၉၈၀ campaign for the presidency တွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။
==၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀ ဆက်လက်လွှမ်းမိုးလာခြင်း==
၁၉၈၀အစတွင် southern rock ပုံရိပ်များဖြစ်သော Allman Brothers နှင့် Lynyrd Skynrd တို့ ရပ်နားခဲ့ပြီး Capricorn Records သည် အကြွေးတင်ခဲ့သည်။ rock အများစုသည် ဤအမျိုးအစားများသည် arena rock နှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ MTV တွင် new wave, R&B နှင့် glam metal များမြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ အရပ်ဒေသများတွင် southern rock အုပ်စုများ ပွဲများ၍ ရှင်သန်လာခဲ့သည်။ တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Molly hatchet, Outlaws, Drivin N Cryin, Confederate Railroad, Dash Rip Rock နှင့် Kentuck HeadHunters ၁၉၈၀နှင့် ၁၉၉၀အတောအတွင်း အမေရိကန် အရှေ့တောင်ပိုင်းကို ဖြတ်သန်း၍ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ The Georgia Satellites သည် ၁၉၈၀အလယ်မှ နောက်ပို်င်းတွင် ကျော်ကြားခဲ့သည်။
၁၉၉၀အတောအတွင်းတွင် Allman Brothers ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ပြင်းထန်သောခရီး
စဉ်များနှင့် မှတ်တမ်းများ အထင်အရှားရှိလာခဲ့သည်။ jam band သည် ပြန်လည်ရှင်သန်လာပြီး ဂီတကို ကြံစည်တီထွင်လာခဲ့သည်။ hard rock အုပ်စုများသည် southern rcok ကိုထိတွေ့ခဲ့ပြီး Jackyl တီးဝိုင်းသည် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး southern rock ကို စိတ်ဝင်စားလာခဲ့သည်။ Classic Rock ရေဒီယို် ဌနာများသည် ၁၉၇၀အလုပ်များမှ ထုတ်လွင့်ခဲ့သည်။ Charlie Daniels ၏ အပျော်တမ်းဖျော်
ဖြေခဲ့သည်။ Phil Walden သည် Capricorn မှတ်တမ်း အကြွေတင်ခြင်းမှ ကယ်တင်ခဲ့သည်။ Capricom နိဂုံးသည် အရင် Wet Wille မှဦးဆောင်သူ Jimmy Hall ကြိုးစားမှုကြောင့် Rendezvous With the Blue ဟု အမည်ပြောင်ခဲ့သည်။
တောင်ပိုင်းမှ အချို့rock အုပ်စုများဖြစ်သော Georgia မှ R.E.M, The B-52 မှ Widespread-Panic နှင့် Blank Crowers, Florida မှ Tom Petty and Heartbreaker နှင့် Sister Hazel, Blind Melon မှ Mississppian lead ဂီတာသမား Rogers Stevens နှင့် Texas မှ Stevie Ray Vaughan, The Fabulous Thunderbirds နှင့် Joe Ely တို့သည် တောင်ပိုင်းဂီတဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများကို မကွယ်မထောက်ပဲ ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ R.E.M မှ Fables of the Reconstruction ကို ဆွေးနွေးခဲသည်။
၁၉၉၀တွင် southern rock ၏လွှမ်းမို်းမှုသည် metal နှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်းတွေ့ရသည်။ အမေရိကန်မှ ကွဲပြားသော တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Eyehategad, Acid Bath, Soilent Green, Corrosion of Conformity နှင့် Down တို့သည် Black Sabbath metal ပုံစံများရောနှောနေသည်။ hardcore punkနှင့် southern rock ရောနှောထားပြီး sludge metal ဟုလည်းခေါ်သည်။ အမှတ်ရစရာ sludge metal တီးဝိုင်းများမှာ အရှေ့တောင်ပို်င်းမှဖြစ်သည်။ တီးဝိုင်းအများစုသည် mainstream မှ ကျော်ကြားမှု လျော့နည်းလာခဲ့သည်။ Maylene and the Sons of Disaster, Pumpjacks, Black Label Society နှင့် Hellyeah တို့ပါဝင်သည်။
==၂၀၀၀ခုနှစ်မှ လက်ရှိ==
၂၀၀၁တွင် Kid rock မှ hard metal rapper မှ southern rocker/country အဆိုရှင်များစုစည်းထားသော cocky album ထွက်လာခဲ့သည်။ သူ၏နောက် studio album နှစ်ခုမှာ ၂၀၀၃ခုနှစ်၏ Kid Rock နှင့် ၂၀၀၇ခုနှစ်၏ Rock N Roll Jesus album ထွက်လာခဲ့သည်။ အဓိကအားဖြင့် Southern rock jam နှင့် country –tinged သီချင်းများထွက်လာခဲ့သည်။ သူ၏ ၂၀၀၈ single သီချင်း “All Summer Long” သည် သူ၏အကြီးအကျယ်ဆုံးရိုက်ခတ်ခဲ့သည်။ Allman Brother မှ Dickey Belts သည် Kid Rock နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ခုနှစ် Rock N Roll Revival ခရီးစဉ်နှင့် Lynyrd Skynyrd ကို သူအတွက် လမ်းဖွင့်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉တွင် ထိုနာမည်နှင့် ပြန်လည်စီစဉ်ခဲ့သည်။ rap သို့ metal ပုံစံများမပါဝင်ပေ။ သူသည် Rebel Soul (၂၀၁၂) နှင့် First Kiss (၂၀၁၅) album များနှင့် southern rock ကို ချန်ခဲ့သည်။
၂၀၀၅ခုနှစ်တွင် အဆိုရှင် Bo Biceသည် American Idol Television တွင် Allman ၏ Whipping Post နှင့် southern rock အကြောင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာပုံကို ရှင်းပြခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Skynurd ၏ Free Bird သီချင်းနှင့် Skynyrd နှင့် စတိတ်စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခဲ့သည်။ ၂၀၀ရနောက်ပိုင်းတွင် Bo Bice သည် southern rock အနုပညာရှင် Jimmy Hall (vocals/sax/harmonica) Henry Paul (vocal/guitar/ mandolin) Steve Gorman (drum) Dangerous Dan Toler (guitar) ၊ Reese Wynans (keyboard)၊ Mike Brignardello (bass) Jay Boy Adams (guitar) တို့သည် Brothers of the Southboard တွင် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။
Southern rock ကို အမေရိကန်တွင် ရေဒီယိုလွင့်တင်ခဲ့သည်။ သို့သော်များသောအားဖြင့် ရေဒီယိုဌာနဟောင်းများတွင်ဖြစ်သည်။ ဂီတကို ရေဒီယိုအနည်းစုတွင် လွင့်တင်ခဲ့သော်လည်း Lynyrd Skynyrd နှင့် the Allman Brothers တို့ဖြစ်ပြီး အရွယ်အစားကြီးမားသော လူအုပ်များတွင် ဖျော်ဖြေခဲ့
သော်လည်း တီးဝိုင်းဟောင်းများ၏နောက်တွင် ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
Post-grunge တီးဝိုင်းများဖြစ်သော Shinedown, Saving Abel, Pre) Thing, Nickelback, Saliva, 3 Doors Down, 12 Stones, Default, Black Stone Cherry နှင့် Theory of a Deadman တို့သည် သူတို့၏သီချင်းများနှင့် Southern rock classics ပြန်ဆိုတေးများဖြစ်သော Simple Manနှင့် Tuesday’s Gone ကို သူတို့၏ Garage Inc တွင် ပြန်ဆိုခဲ့သည်။ Blues rock/ stoner rock တီးဝိုင်း Five Horse Johnson ၏သီချင်းများတွင် Southern rock လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
ထို့ပြင် alternative rock အုပ်စုများဖြစ်သော Drive-By Truckers, The Bottle Rockets, Black Crowes, Band of Horses, My Morning Jacket, State Line Mob, The Steepwater Band, Greasy Grapes, Zach Williams & The Reformation နှင့် King of Leon တို့သည် southern rock ကို garage rock, alt-country နှင့် blues rock ကို ပေါင်စပ်ခဲ့သည်။ ပုံစံဟောင်းဖြစ်သော southern rock သည် country ဂီတအမျိုးအစားသို့ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ outlaw country နှင့် လတ်တလောနှစ်များတွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ southern rock လွှမ်းမိုးမှုကို metal နှင့် hardcore punk အမျိုးအစားတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ Maylene and the Sons of Disaster, Rebel Meets Rebel, He is Legend, Nashville Pussy, The Showdown, Alabama Thunderpussy, Every Time I Die, Cancer Bats, Clutch, Once Nothing, Memphis May Fire, Acid Bathနှင့် Down တို့တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။
၁၉၇၀အစောပိုင်းတွင် hard rock southern rock အုပ်စုများသည် ၂၀၁၁ခုနှစ်တိုင်အောင် ဖျော်ဖြေကြသည်။ Altanta Rhythm Section (ARS), Marshall Tucker, Molly Hatchet, Oulaws, Gregg Allman, Allman Brothers Band, Lynyrd Skynyrd, ZZ Top, Canned Heat, Black Oak Arkansas, Blackfoot, 38 Specialနှင့် Dickey Belts, တို့ပါဝင်သည်။ အုပ်စုသစ်များဖြစ်သော Dixie Witch, Blackberry Smoke, Gator Country, Widespread Panic, The Black Crowes, Gov’t Mule, Southern Rock Allstars, The Derek Trucks တီးဝိုင်း, Alligator Stew, The Young Brothers တို့ပါဝင်သည်။ Sons of Anarchy တီးဝိုင်းသည် southern rock ကို ဆက်လက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
၂၀၀၀ခုနှစ်မှ စာအုပ်အများစုသည် southern rock ၏ သမိုင်းကြောင်းများကို မှတ်တမ်းတင်ထားခဲ့သည်။ Randy Poe ၏ Skydog – The Duane Allman Story, Gene Odom ၏ Lynyrd Skynyrd: Remembering the Free Birds of Southern Rock and Rolling Stone နှင့် စာရေးဆရာ Mark Kemp ၏ Dixie Lullaby, A Story of Music, Race & New Beggings in a New South တို့ဖြစ်သည်။ Turn it Up ကို Ron Eckerman ကထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး၊ (Lynyrd Skynyrd ၏
မန်နေဂျာ) လေယဉ်ပျက်မှုတွင်သေဆုံးခဲ့သည်။
တီးဝိုင်းသစ်များဖြစ်သော The Dead String Brothers, FiFth on the Floor နှင့် Whitey Morgan and the 78 တို့သည် Southern rock သံစဉ်များကို country, bluegrass နှင့် blues တို့နှင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ တွန်းတင်ပေးခဲ့သည်။ Bloodshot Records နှင့် Lost Highway Records များဖြစ်သည်။ တစ်ချို့southern Rock တီးဝိုင်းများမှာ - Holman Autry Band, General Lee Band, The 484 South Band, The Don Harrison Band Rebel Storm, Cash Box, Ryan Band, Don Ray Band, Amberson-Baggett Band, The Four Horseman, Alligator Stew, The Zak Mills Band, Christopher Salterfield, Rebel Pride, Ghost Riders, Cody Cooke နှင့် the Bayou Outlaws နှင့်အစရှိသဖြင့်ဖြစ်သည်။
[[Category:ဂီတအမျိုးအစားများ]]
911xj5q05k8i0dabfyd6rfe4ojpu330
ကတော်
0
90855
756641
407560
2022-08-28T17:03:54Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
မင်းညီမင်းသား၊ ဘုရင်နှင့် ဆွေမျိုးတော်စပ်၍ ရာထူးရထားခြင်း မဟုတ်ဘဲ ကိုယ်ပိုင်စွမ်းဆောင်ရည် သို့မဟုတ် တာဝန်ယူနိုင်မှုကြောင့် ရာထူးရာခံ ရရှိထားသူ၏ အိမ်ထောင်ဖက်ကို ခေါ်သည့်အသုံး ဖြစ်သည်။
မြန်မာ့ရိုးရာတွင် အိမ်ထောင်ဘက် အမျိုးသမီးကို ဇနီး၊ မယား စသဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ပြီး အရပ်မှ ကာယကံရှင်ကို အရိုအသေ ပြုသည့်သဘောဖြင့် ရာထူးရှင်တစ်ဦးဦး၏ ကတော် ဟု ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်းကြသည်။
အရေးအသားအားဖြင့် "ကတော်" ဟု ရေးသော်လည်း "ဂဒေါ်" ဟု အသံထွက်သည်။
==ကတော်ကြီးများ နှင့် အမေးတော် သုံးရပ်==
ရှေးမြန်မာဘုရင်များ လက်ထက်၌ နိုင်ငံတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ကြရသော ဝန်ကြီး၊ မှူးကြီးတို့၏ ကြင်သူသက်ထား ဇနီးမယားကြီးများထံမှ ကတော်ကြီး အမည်ခံခွင့်အား အမျိုးသမီး (၁၆)ဦးကိုသာ ခွင့်ပြုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုမှ ကြွင်းသော အမျိုးသမီးများအား မယားဟူ၍သာ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{stub}}
[[Category:မြန်မာဝေါဟာရများ]]
ezfgamhgjdn6es8gnu4kvu07gsk8ood
တရားဟောရာကျမ်း
0
121622
756738
696972
2022-08-29T08:06:54Z
BryanWard0
105234
wikitext
text/x-wiki
{{copyedit}}
တရားဟောရာကျမ်းသည် ဓမ္မဟောင်းကျမ်းတွင် အကြီးမြတ်ဆုံးသောကျမ်းစာတစောင်ဖြစ်သည်။ အခြားကျမ်းစာအုပ်များနှင့်မတူ၊ လူကြီးပျိုငယ်မရွေး ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ယုံကြည်ချက်နှင့် မိသားစုရေးရာများကို ဩဇာဖုံးလွမ်းနိုင်သည်။ ဓမ္မဟောင်းကျမ်းက အကြိမ်ပေါင်း (၈၀)မက ကိုးကားသော ကျမ်းဖြစ်သည်။ ရှေးဦးခရစ်ယာန်များ စဉ်ဆက်မပြတ် စာဖတ်များသောကျမ်းလေးကျမ်း(ကမ္ဘာဦးကျမ်း၊တရားဟောရာကျမ်း၊ ဆာလံကျမ်းနှင့် ဟေရှာယအနာဂတ္တိကျမ်း)တွင် တအုပ်အဖြစ် ပါဝင်သည်။
'''၁။''' '''စံတော်မီဝိသေသလက္ခဏာ'''
စာတန်က သခင်ရေရှုအား ကန္တာရတော်တွင် ရက်ပေါင်း (၄၀) ညဉ့်ပေါင်း (၄၀) စုံစမ်းခဲ့သည်။ ထိုသို့ စုံစမ်းခဲ့သော နည်းလမ်း(၃)မျိုးကို ခရစ်ဝင်ကျမ်းများတွင် ဝိဉ်ရေးရာသင်ခန်းစာများအဖြစ် သွန်သင်ထားသည်။ ထိုစဉ်တွင် ကိုယ်တိုင်(၃)ကြိမ်သုံးသော “ဝိဉာဉ်တော်ဓား”ကို တရားဟောရာကျမ်းတွင် “ထက်မြက်သောဓား ဟုရေးထားသည်။ တရားဟောရာကျမ်းသည် သခင်ခရစ်တော်ဘုရားနှစ်သက်အားရသော ကျမ်းစာစောင်ဖြစ်သကဲ့သို့ ယုံကြသည်သူများကလည်း နှစ်လိုဖွယ်ရာဖြစ်မည်ဟု ယုံကြည်ပါသည်။ တခုရှိသည်မှာ ဤကျမ်းသည် အပိုင်းပိုင်းအစစရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ ဂရိ Septuagint မှ အင်္ဂလိပ်ကျမ်းမူသို့ ပြန်ဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်။ “ဒုတိယ ပညတ်ကျမ်း”ဟု အချို့က အဓိပ္ပာယ်ကောက်လွဲများ တတ်ကြသည်။ ထွက်မြောက်ရာကျမ်းနှင့်တောလည် ရာကျမ်းမှ အချို့ အချက်များပါဝင်သည်။ ဘုရားသခင်သည် မလိုအပ်ဘဲ နောက်တကြိမ်ထပ်မပြောပါ။ သေချာဖတ်လျှင် ကွဲလွဲကြောင်းတွေ့ရမည်။ အံ့ဩဖွယ်ကျမ်းတစောင် ဖြစ်သည်။
'''၂။''' '''ကျမ်းရေးသူ'''
မူလကျမ်းရေးသူသည် မောရှေဖြစ်သည်။ ခေတ်သစ်စာပေအမှုတော်ဆောင်များက တဖန် ပြန်ရေးကြသည်။ နောက်ဆုံးအခန်းတွင် မောရှေ၏သေခန်းပါဝင်သည်။ သို့ကြောင့် ဘုရားသခင်၏ ဗျာဒိတ်တော်ပေးခြင်းဖြင့် ကြိုတင်ရေးသားသည်ဟု ယူဆသူများရှိသကဲ့သို့ မောရှေနောက်ပိုင်းတွင် ယောရှု သို့မဟုတ် တဦးဦးက ဆက်ရေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု အချို့က ခံယူကြသည်။
လွတ်လပ်စွာ တွေးယူလျှင် တရားဟောရာကျမ်းသည် “ပညတ်ကျမ်းစာအုပ်ဖြစ်၍ ယောရှိလက်ထက် ဘီစီ ၆၂၀ ခန့်တွင် တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ထိုအချိန်က ရေးသည်မှန်လျှင် ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းသူများ၏ လိမ်ညာမှုဖြစ်မည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် မောရှေလက်ရာဖြစ်လျှင် ထိုခေတ်ကာလမှစ၍ ယေရုစလင် ပတ်ဝန်းကျင်တခု လုံးတွင် ဘုရားသခင် ကိုးကွယ်ခြင်း တပုံစံတည်းဖြစ်ရမည်ဟု ဆိုကြသည်။
ထိုသို့ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းသူများ၏ လိမ်ညာမှုဖြစ်စရာအကြောင်းမရှိပါ။ အကယ်၍လိမ်ညာမှု မှန်လျှင် ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းမှုမဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ ဘာသာတရားအားကိုင်းရှိုင်းမှုရှိလျှင်လည်း လိမ်ညာမှု မဖြစ်နိုင်။
၄ရာစု၂၂ တွင် ပါရှိသည့်”ပညတ်ကျမ်းစာအုပ်”ဟူသောစကားရပ်သည်လည်း Pentateuch ကျမ်းအားလုံးကို ဆိုလိုခြင်းမဟုတ်။ ယောရှိမင်းမတိုင်မီ မနာရှေမင်းနှင့် အာမုန်မင်းနှစ်ယောက်စလုံးသည် မင်းဆိုးမင်းညစ်များဖြစ်သည်။ မောရှေ၏ပညတ်ကျမ်းတရားအခြေပြုရာ ယေဟောဝါဘုရားသခင်၏ ဗိမာန်တော်တွင် ရုပ်တုဆင်းတု ဘုရားတုများတည်မြဲစေသူများ ဖြစ်သည်။
သို့သော်လည်း ဘုရားသခင်နှုတ်ကပတ်တော်သည် အသက်ရှင်နေသောကြောင့် တိမ်မြှုပ်သွားခြင်းမရှိဘဲ ကြီးမားသောနိုးထမှုဖြင့် အသစ်တဖန်ရှင်သန်လာသည်။
သို့ကြောင့် မောရှေ၏ လက်ရာဖြစ်ကြောင်း သက်သေထူဖို့ Pentateuch ကျမ်းများမိတ်ဆက်ကို လက်ညှိုးညွှန်ချင်ပါသည်။
'''၃။''' '''အချိန်ကာလ'''
ဘီစီ ၁၄၀၆ ဝန်းကျင်တွင် အချိန်ယူ၍ ရေးသားထားသည်။ အချို့အချက်အလက်များနှင့် မောရှေကွယ်လွန်ပြီးမှ အဖြစ်အပျက်များကို သန့်ရှင်းဝိညာဉ်တော်ဖွင့်ဟခြင်းဖြင့် ရေးသားထားသည်။
ပိုမို၍အသေးစိပ် ဖတ်ရှုလိုလျှင် Pentateuch ကျမ်းများမိတ်ဆက်တွင် ဖတ်ရှုပါ။
'''၄။''' '''နောက်ခံသမိုင်းနှင့်ရည်ရွယ်ချက်'''
တရားဟောရာကျမ်းသည် ကန္တာရတောခရီးကြမ်းကာလတွင် မွေးဖွားကြီးပြင်းလာသော နောင်လာနောက်သားများအတွက် အသစ်တဖန်ပညတ်တော် ပြဋ္ဌာန်းခြင်းဖြစ်သည်။ (တဖန်ပေးခြင်းဖြစ်သည်၊ အဟောင်းကို ပြန်ကြော့ခြင်းမဟုတ်) ကတိတော်မြေသို့ ဝင်ရောက်ရတော့မည်ဖြစ်၍ ထိုနယ်မြေသစ်တွင် ဘုရားသခင်၏ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ ခံစားတတ်အောင် ပညတ်တရားများ လိုက်နာခံယူဖို့ ထုတ်ပြန်သွန်သင်ခြင်း ဖြစ်သည်။
အခန်း ၁-၃ တွင် သိနာတောင်ပေါ်မှ စကားတော်များကို ဝိညာဉ်ရေးရာ ရှုဒေါင့်ဖြင့် ရှင်းပြထားသည်။ သမိုင်းကြောင်း သင်ခန်းစာမယူတတ်သူများသည် ပျက်စီးခြင်းသို့ရောက်သည်။ အဓိကအခန်းမှာ (အခန်း ၄-၂၆) ဖြစ်၍ ဘုရားသခင်က သူ့လူများ လိုက်နာလုပ်ဆောင်ရန် ပြဋ္ဌာန်းခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက် သခင်ခရစ်တော်ဘုရား ဒုတိယပြန်လည်မကြွလာမခြင်း ဣသရေလလူများလိုက်နာခံယူရမည့် အချက်ကို အခန်း ၂၇-၃၃တွင် ဆက်လက်မိန့်မှာထားသည်။ မောရှေသေဆုံး၍ ယောရှုက သူ့အရိုက်အရာဆက်ခံခြင်းဖြင့် နိဂုံးချုပ်ထားသည် (အခန်း ၃၄)။
ရှင်ပေါလုက ဤကျမ်းစာသည် ဣသရေလလူမျိုးသို့ ပြဋ္ဌာန်းချက်ဖြစ်သော်လည်း ယနေ့ယုံကြည်သူများနှင့်လည်း သက်ဆိုင်သည်ဟု သတိပေးထားသည်။ တရား ၂၅:၄ ကို ကိုးကာ၍ ၁ကော ၉:၁၀ တွင် “ငါတို့ကြောင့်သာ ဤသို့ ကျမ်းစာလာ၏” ဟု ရေးထားသည်။
ကျမ်းတစ်အုပ်လုံးသည် တိုက်တွန်းချက်ဖြစ်သည်။ ၅:၁ တွင် “နားထောင်ပါ — သင်ယူပါ — ထိန်းသိမ်း လိုက်လုပ်ပါ” ဟု ဆိုထားသည်။
'''ပါဝင်သောအချက်များ'''
၁။ '''မောရှေမိန့်မှာချက်''' '''ပြည်တော်ဝင်ခါနီး (အခန်း''' '''၁–၄)'''
''' '''(က) နိဒါန်း (၁:၁-၅)
(ခ) ဟောရမ်မှ ကာဒေရှသို့ (၁:၆-၄၆)
(ဂ) ကာဒေရှမှ ဟေရှဘုန်သို့ (အခန်း ၂)
(ဃ) ယောဒန်မြစ်ဖြတ်ကူးကြခြင်း (အခန်း ၃)
(င) နာခံခြင်းရှိဖို့ တိုက်တွန်းခင်း (အခန်း ၄)
၂။ '''မောရှေဒုတိယအကြိမ်မိန့်မှာချက်၊''' '''ပြည်တော်တွင်''' '''စင်ကြယ်ကြရန် (အခန်း''' '''၅–၂၈)'''
(က) သိနာတောင် ပဋိညာဉ်စားမြုံ့ပြန်ခြင်း (အခန်း ၅)
(ခ) မနာခံသူများ ထပ်မံသတိပေးချက် (အခန်း ၆)
(ဂ) ရုပ်တုကိုးကွယ်သူများဆက်ဆံမှုသတိပေးချက် (အခန်း ၇)
(ဃ) အတိတ်သင်ခန်းစာ (၈:၁-၁၁:၁၇)
(င) နာခံသူများအတွက် ဆုလက်ဆောင် (၁၁:၈-၃၂)
(စ) ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းပုံစံ (အခန်း ၁၂)
(ဆ) မစ္ဆာပရောဖက်နှင့် ရုပ်တုဝါဒီများအတွက် အပြစ်ဒဏ် (အခန်း ၁၃)
(ဇ) စင်ကြယ်သောအစာနှင့်မစင်ကြယ်သောအစာ (၁၄:၁-၂၁)
(ဈ) ဆယ်ဘို့တစ်ဘို့ (၁၄:၂၂-၂၉)
(ည) အကြွေးရှင်များနှင့် ကျေးကျွန်များသက်ညှာခြင်း (အခန်း ၁၅)
(ဋ) ပွဲတော် (၃)ခု (အခန်း ၁၆)
(ဌ) တရားသူကြီးများနှင့် ရှင်ဘုရင်များ (အခန်း ၁၇)
(ဍ) ယဇ်ပုရောဟိတ်၊ လေဝိနှင့်ပရောဖက်များ (အခန်း ၁၈)
(ဎ) ရာဇဝတ်မှု (အခန်း ၁၆)
(ဏ) ပညတ်တရားနှင့်စစ်ရေးစစ်ရာ (အခန်း ၂၀)
(တ) အထွေထွေပညတ်ချက်များ (အခန်း ၂၁-၂၅)
(၁) လက်သည်မပေါ်သောလူသတ်မှုပြဿနာ (၂၁:၁-၉)
(၂) စစ်သုံ့ပန်းအမျိုးသမီး (၂၁:၁၀-၁၄)
(၃) သားဦး၏အခွင့်အရေး (၂၁:၁၅-၁၇)
(၄) ခေါင်းမာပုန်ကန်သောသားများ (၂၁:၁၈-၂၁)
(၅) ကားစင်တင်ခြင်း (၂၁:၂၂-၂၃)
(၆) အမူအယာပညတ်ချက်ကိုးပါး (၂၂:၁-၁၂)
(၇) ကာမေသုမိစ္ဆာစာရရှောင်ကြဉ်ခြင်း (၂၂:၁၃-၃၁)
(၈) ကိုယ်လက်အင်္ဂါမစုံသူများ ဝတ်ပြုမတက်ရ (၂၃:၁-၈)
(၉) တပ်တွင်း၌ စင်ကြယ်စွာနေခြင်း (၂၃:၉-၁၄)
(၁၀) လူမှုရေးနှင့်ဘာသာရေးစည်း (၂၃:၁၅-၂၅)
(၁၁) လင်မယားကွာရှင်းခြင်းနှင့်နော်ကအိမ်ထောင် (၂၄:၁-၄)
(၁၂) လူမှုတရားအထွေထွေ (၂၄:၅-၂၅:၄)
(၁၃) လေတိသားတို့ ထိမ်းမြားခြင်းဝိထုံး (၂၅:၅-၁၀)
(၁၄) အထူးပညတ်ချက် (၃)ခု (၂၅:၁၁-၁၉)
(ထ) ရိုးရာဓလေ့နှင့်တရားဝင် အတည်ပြုခြင်း (အခန်း ၂၆)
၁။ အဦးသီးဓလေ့ထုံးစံ (၂၆:၁-၁၁)
၂။ တတိယနှစ်ဆယ်ဘို့တစ်ဘို့ (၂၆:၁၂-၁၅)
၃။ ပညတ်တရားများတရားဝင်အတညပြုခြင်း (အခန်း ၂၇-၂၈)
(ဒ) ကျိန်ခြင်းအမင်္ဂလာနှင့်ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ (အခန်း ၂၇-၂၈)
'''၃။''' '''မောရှေ၏တတိယမိန့်မှာချက် –ပြည်တော်အတွက်ပဋိညာဉ် (အခန်း''' '''၂၉၊၃၀)'''
''' '''(က) မောဘပြည်မှာနေခဲ့စဉ် ပဋိညာဉ် (၂၉:၁-၂၁)
(ခ) ပဋိညာဉ်ချိုးဖောက်မှု၏ အပြစ်ဒဏ် (၂၉:၂၂-၂၉)
(ဂ) ပဋိညာဉ်ပြန်လည်တည်ဆောက်အသက်သွင်းခြင်း (အခန်း ၃၀)
'''၄။''' '''မောရှေ၏''' '''နောက်ဆုံးနေ့ရက်များ၊''' '''ပြည်တော်မဝင်လိုက်ရခြင်း (အခန်း''' '''၃၁–၃၄)'''
(က) မောရှေ၏ နေရာအစားထိုးခင်း (အခန်း ၃၁)
(ခ) မောရှေသီချင်း (အခန်း ၃၂)
(ဂ) မောရှေ၏ ကောင်းကြီးမင်္ဂလာ (အခန်း ၃၃)
TAGS: တရားဟောရာကျမ်း
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:သမ္မာကျမ်းစာ]]
[[Category:ခရစ်ယာန်စာပေ]]
[[Category:ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
fr8v6dkze1zu9a9odelhf9y20xtghq3
ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း
0
128889
756709
706149
2022-08-29T07:19:32Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{for|ဤကျွန်းပါဝင်သောနိုင်ငံ|ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ}}
{{for|သမိုင်းဝင်နိုင်ငံ|ဂရိတ်ဗြိတိန်ဘုရင့်နိုင်ငံ}}
{{Infobox islands
|image_name =
|image_caption =
|map_image = Great Britain (orthographic projection).svg
|map_size = 220
|location = ဥရောပတိုက် အနောက်မြောက်ပိုင်း
|coordinates = {{Coord|53|50|N|2|25|W|display=inline}}
|archipelago =
|waterbody = [[အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ]]
|area_km2 = ၂၀၉၃၃၁
|area_footnotes = <ref>[http://islands.unep.ch/ICJ.htm#943 ISLAND DIRECTORY], United Nations Environment Programme. Retrieved 9 August 2015.</ref>
|rank = ၉ {{small|(ကမ္ဘာ့အဆင့်)}}
|highest_mount =
|elevation_m = 1345
|country = [[ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ]]
|country_admin_divisions_title = နိုင်ငံများ
|country_admin_divisions = [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ]]၊ [[စကော့တလနိနိုင်ငံ]]၊ [[ဝေလနိုင်ငံ]]
|country_largest_city_type = မြို့
|country_largest_city = [[လန်ဒန်မြို့]]
|country_largest_city_population = 8,878,892
|population = 60,800,000
|population_as_of = ၂၀၁၁
|population_footnotes =
|population_rank = 3rd
|density_km2 =302
|languages =
|ethnic_groups =
|timezone1 = [[ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန်]]
|utc_offset1 = ±0{{!}}UTC
|timezone1_DST =
|utc_offset1_DST =
}}
'''ဗြိတိန်ပြည်တော်ကြီး''' တနည်းအားဖြင့် '''ဂရိတ်ဗြိတိန်'''ဟုခေါ်သောနိုင်ငံတော်ကြီးသည် <ref name="name">"After the political union of England and Scotland in 1707, the nation's official name became 'Great Britain'", ''The American Pageant, Volume 1'', Cengage Learning (2012)</ref> <ref name="Act of Union 1707 article I">{{ကိုးကားခြင်း|title=Union with Scotland Act 1706 Article I|quote=That the two Kingdoms of England and Scotland shall upon the First day of May which shall be in the year One thousand seven hundred and seven and forever after be united into one Kingdom by the name of Great Britain..."}}</ref>၁၇၀၁ခုနှစ် မေလ ၁ရက်မှ ၁၈၀၀ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၃၁ရက်နေ့အထိ အနောက်ဥရောပတွင် [[အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ]]တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတော်ကို [[၁၇၀၆]]ခုနှစ် ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ်ဖြင့် ဖန်တီးခဲ့ပြီး [[၁၇၀၇]]ခုနှစ် ပြည်ထောင်အက်ဉပဒေတွင် အတည်ပြု လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး အင်္ဂလန် ( [[ဝေလနိုင်ငံ|ဝေလ]]နယ်အပါအဝင်)နှင့် စကော့တလန် နိုင်ငံတို့ကို ပေါင်းစည်းကာ [[ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း|ဗြိတိန်]] နှင့် ၎င်း၏ အစွန်အဖျား ကျွန်းများ အားလုံးကို စုစည်းကာ တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံအဖြစ် ဖွဲ့စည်းရန်၊ မန်းကျွန်းနှင့် ရေလက်ကြားရှိကျွန်းတို့ကို ချန်လှပ်သည်။ [[ဝက်စ်မင်စတာ နန်းတော်|ဝက်စ်မင်စတာနန်းတော်]]ရှိ ပါလီမန် တစ်ခုတည်းက [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|တစ်ပြည်ထောင်စနစ်]]ဖြင့် အုပ်ချုပ်ခဲ့သော်လည်း ကွဲပြားသော ဥပဒေစနစ်များဖြစ်သည့် အင်္ဂလိပ်ဥပဒေ နှင့် စကော့ဥပဒေတို့ကို ဆက်လက်အသုံးပြုခဲ့သည်။
'''ဂရိတ်ဗြိတိန်'''သည် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ၏ အနောက်မြောက်ဘက်တွင် တည်ရှိသော ကျွန်းကြီးဖြစ်သည်။ စတုရန်းကီလိုမီတာ ၂သိန်းကျော် ကျယ်ဝန်းပြီး ဗြိတိသျှပိုင်ကျွန်းများတွင် အကြီးဆုံးဖြစ်ကာ ကမ္ဘာပေါ်တွင် နဝမမြောက် အကြီးဆုံးကျွန်းဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web |url=http://islands.unep.ch/Tiarea.htm |title=Islands by land area, United Nations Environment Programme |publisher= Islands.unep.ch |access-date=}}</ref>
အနောက်ဘက်တွင် အိုင်ယာလန်ကျွန်း တည်ရှိသည်။၂၀၁၁ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ သန်း၆၀ကျော်ရှိပြီး အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ [[ဂျာဗားကျွန်း]]၊ ဂျပန်နိုင်ငံ [[ဟွန်ရှူးကျွန်း]]တို့ပြီးလျှင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယမြောက် လူဦးရေ အများဆုံးကျွန်းဖြစ်သည်။
[[File:Great Britain (orthographic projection).svg|thumb|ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း၏တည်နေရာ]]
==မှတ်စု==
{{Notelist}}
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:မဟာဗြိတိန်ဘုရင့် နိုင်ငံ]]
boitrg6jtmlkh94jh31du69ozhabf4r
ကိုဗစ် ၁၉
0
130044
756746
750145
2022-08-29T08:21:24Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ကမ္ဘာကပ်ရောဂါများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox medical condition (new)
| name = Coronavirus disease 2019<br>(COVID-19)
| synonyms =
*2019-nCoV လတ်တလော အသက်ရှုလမ်းကြောင်းရောဂါ
*Novel coronavirus pneumonia<ref name="NHC2020Name">{{Cite web|url=http://www.nhc.gov.cn/yzygj/s7653p/202002/18c1bb43965a4492907957875de02ae7.shtml|title=国家卫生健康委关于新型冠状病毒肺炎暂命名事宜的通知|date=7 February 2020|website=|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20200228040516/http://www.nhc.gov.cn/yzygj/s7653p/202002/18c1bb43965a4492907957875de02ae7.shtml|archive-date=28 February 2020|access-date=9 February 2020|accessdate=29 February 2020|archivedate=16 February 2020|archiveurl=https://archive.today/20200216044414/http://www.nhc.gov.cn/yzygj/s7653p/202002/18c1bb43965a4492907957875de02ae7.shtml}}</ref>
*ဝူဟန် အဆုတ်ရောင်ရောဂါ<ref>{{Cite web |url=https://www.vox.com/2020/1/9/21058069/wuhan-pneumonia-outbreak |title=Wuhan pneumonia outbreak: What we know and don't know |last=Belluz |first=Julia |date=20 January 2020 |website=Vox |url-status=live |access-date=27 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200113173510/https://www.vox.com/2020/1/9/21058069/wuhan-pneumonia-outbreak |archive-date=13 January 2020 }}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.scmp.com/news/hong-kong/health-environment/article/3046634/wuhan-pneumonia-hong-kong-widens-net-suspected |title=Wuhan pneumonia: Hong Kong widens net for suspected cases but medical workers fear already overstretched hospitals will suffer |last=Cheung |first=Elizabeth |date=17 January 2020 |website=South China Morning Post |access-date=2020-02-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200121085124/https://www.scmp.com/news/hong-kong/health-environment/article/3046634/wuhan-pneumonia-hong-kong-widens-net-suspected |archive-date=21 January 2020 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite journal |last=Chan |first=Jasper Fuk-Woo |last2=Yuan |first2=Shuofeng |last3=Kok |first3=Kin-Hang |last4=To |first4=Kelvin Kai-Wang |last5=Chu |first5=Hin |last6=Yang |first6=Jin |last7=Xing |first7=Fanfan |last8=Liu |first8=Jieling |last9=Yip |first9=Cyril Chik-Yan |last10=Poon |first10=Rosana Wing-Shan |last11=Tsoi |first11=Hoi-Wah |last12=Lo |first12=Simon Kam-Fai |last13=Chan |first13=Kwok-Hung |last14=Poon |first14=Vincent Kwok-Man |last15=Chan |first15=Wan-Mui |last16=Ip |first16=Jonathan Daniel |last17=Cai |first17=Jian-Piao |last18=Cheng |first18=Vincent Chi-Chung |last19=Chen |first19=Honglin |last20=Hui |first20=Christopher Kim-Ming |last21=Yuen |first21=Kwok-Yung |displayauthors=6 |date=2020-02-15 |title=A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster |url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30154-9/abstract |journal=The Lancet |language=English |publication-date=24 January 2020 |volume=395 |issue=10223 |pages=514–523 |doi=10.1016/S0140-6736(20)30154-9 |issn=0140-6736 |pmid=31986261}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/wuhan-designates-hospitals-for-viral-pneumonia-treatment-as-cases-rise |title=Wuhan designates hospitals for viral pneumonia treatment as cases rise |date=21 January 2020 |website=The Straits Times |url-status=live |access-date=27 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200121174412/https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/wuhan-designates-hospitals-for-viral-pneumonia-treatment-as-cases-rise |archive-date=21 January 2020 }}</ref>
| image = Symptoms of coronavirus disease 2019 (cropped).png
| width =
| alt =
| caption = ရောဂါလက္ခဏာများ
| pronounce = {{IPAc-en|k|ə|'|r|oʊ|n|ə|v|aɪ|r|ə|s|_|d|ɪ|z|i:|z}}
| specialty = [[:en:Acute respiratory infection|လတ်တလော အသက်ရှုလမ်းကြောင်း ကူးစက်ရောဂါ]] <ref>အသေးစိတ်အတွက် [[လတ်တလော ပြင်းထန် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းရောဂါလက္ခဏာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂|SARS-CoV-2]] ကို ကြည့်ပါ။</ref>
| symptoms = ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက်ရှုခက်ခဲခြင်း၊ အနံ့အသက်ပျောက်ခြင်း၊ အရသာခံစား၍မရခြင်း၊ <ref name="CDC2020Sym"/>
| complications = အဆုတ်ရောင်ခြင်း [[ARDS]]၊ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း
| onset =
| duration =
| types =
| causes = [[လတ်တလော ပြင်းထန် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းရောဂါလက္ခဏာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂|SARS-CoV-2]]
| risks =
| diagnosis = PCR testing, medical imaging
| differential =
| prevention =
| treatment = ရောဂါလက္ခဏာပေါ်မူတည်၍ ကုသခြင်း
| medication =
| prognosis =
| frequency =
| deaths =
}}
'''ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ၂၀၁၉''' ('''COVID-19''') သည် [[ပြင်းထန်အသက်ရှုလမ်းကြောင်းရောဂါ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂]] ကြောင့် ဖြစ်ပွားသော<ref>{{Cite web |url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it |title=Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it |website=www.who.int |publisher=World Health Organization |language=en |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200228035651/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it |archive-date=2020-02-28 |access-date=2020-02-28}}</ref> [[ကူးစက်ရောဂါ]]ဖြစ်သည်။<ref>{{cite report|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200211-sitrep-22-ncov.pdf|title=Novel Coronavirus (2019-nCoV): situation report, 22 | |date=February 11, 2020|publisher=[[World Health Organization]]|issue=|doi=|volume=|pmid=|access-date=|vauthors=((World Health Organization))|year=}}</ref><ref name="Gorbalenya-bioRxiv">{{Cite journal |last=Gorbalenya |first=Alexander E. |date=2020-02-11 |title=Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus – The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group |url=https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.02.07.937862v1 |url-status=live |journal=bioRxiv |language=en |pages=2020.02.07.937862 |doi=10.1101/2020.02.07.937862 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211175138/https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.02.07.937862v1 |archive-date=11 February 2020 |access-date=11 February 2020 |name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-china-51466362|title=Coronavirus disease named Covid-19|date=2020-02-11|work=[[BBC News]]|access-date=2020-02-11|language=en-GB|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211162411/https://www.bbc.com/news/world-asia-china-51466362|archive-date=11 February 2020|url-status=live}}</ref> [[ဆားစ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်|SARS ဗိုင်းရပ်စ်]]နှင့် နီးကပ်စွာ ဆက်နွယ်သော ဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်သည်။ ရောဂါသည် [[၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှု]]၏ အကြောင်းရင်းဖြစ်သည်။<ref name="Hui14Jan2020">{{vcite journal|authors=Hui DS, I Azhar E, Madani TA, Ntoumi F, Kock R, Dar O, Ippolito G, Mchugh TD, Memish ZA, Drosten C, Zumla A, Petersen E|title=The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China|journal=Int J Infect Dis|year=2020 Jan 14|volume=91|issue=|pages=264–266|pmid=31953166|doi=10.1016/j.ijid.2020.01.009}}{{open access}}</ref><ref name="WHO-q-a">{{Cite web |url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses |title=Q&A on coronaviruses |website=[[World Health Organization]] (WHO) |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200120174649/https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses |archive-date=20 January 2020 |access-date=27 January 2020}}</ref> ၎င်းသည် [[ချောင်းဆိုးခြင်း]]သို့မဟုတ် နှာချေခြင်းတို့တွင် လေကြောင်းမှ ထွက်သောအသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အစက်များမှတစ်ဆင့် လူတစ်ဦးမှ တစ်ဦးသို့ ကူးစက်စေသည်။<ref name=WHO2020QA>{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|title=Q&A on coronaviruses|website=[[World Health Organization]] (WHO)|date=11 February 2020|access-date=24 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200120174649/https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|archive-date=20 January 2020|url-status=live}}</ref><!-- Quote = The main way the disease spreads is through respiratory droplets expelled by someone who is coughing. --><ref>{{cite web |title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) |url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2Fabout%2Ftransmission.html |website=Centers for Disease Control and Prevention |access-date=24 February 2020 |language=en-us |date=11 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200223224330/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2Fabout%2Ftransmission.html |archive-date=23 February 2020 |url-status=live }}</ref> ထိတွေ့မှုမှ ရောဂါလက္ခဏာများ စတင်ချိန်အထိ ယေဘုယျအားဖြင့် ၂ ရက်မှ ၁၄ ရက်အကြား ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|title=Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV) {{!}} CDC|date=2020-02-10|website=www.cdc.gov|language=en-us|access-date=2020-02-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20200130202038/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|archive-date=30 January 2020|url-status=live}}</ref><ref name="LaiShih2020">{{cite journal | vauthors = Lai CC, Shih TP, Ko WC, Tang HJ, Hsueh PR | title = Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges | journal = International Journal of Antimicrobial Agents | pages = 105924 | date = February 2020 | pmid = 32081636 | doi = 10.1016/j.ijantimicag.2020.105924 }}</ref> လက်ဆေးခြင်း၊ ချောင်းဆိုးနေသော သူများနှင့် ဝေးဝေးနေခြင်း၊ အခြားသူများ၏ မျက်နှာနှင့်ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကျဉ်ခြင်းများဖြင့် ရောဂါကူးစက်ခြင်းကို ကာကွယ်ရန်အကြံပြုထားသည်။<ref name="Advice for public">{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|title=Advice for public|website=www.who.int|language=en|access-date=2020-02-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|archive-date=26 January 2020|url-status=live}}</ref> ချောင်းဆိုးသောအခါ မိမိ၏နှာခေါင်းနှင့်ပါးစပ်ကို တံတောင်ဆစ်ကွေးဖြင့်ဖုံး၍ ချောင်းဆိုးရန်လည်း အကြံပြုထားသည်။<ref name="Advice for public"/>
လူတို့သည် ရောဂါလက္ခဏာ အနည်းအကျဉ်း သို့မဟုတ် အဖျားတက်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် အသက်ရှူကျပ်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။<ref name="CDC2020Sym" /><ref name=":2" /><ref name="Hessen27Jan2020" /> ရောဂါဖြစ်ပွားမှုများသည် နျူမိုးနီးယား အဆုတ်ရောင် ရောဂါ နှင့် ကိုယ်တွင်းကလီစာများ ပျက်ယွင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။<ref name="Hui14Jan2020" /><ref name="WHO-q-a" /> ယင်းဗိုင်ရပ်အား တိကျသော ဗိုင်းရပ်စ်ကုသမှု၊ ရောဂါလက္ခဏာအား ကုသရန်အစီစဉ်များ၊ အထောက်အကူပြုစောင့်ရှောက်မှုနှင့်စမ်းသပ်မှုဆိုင်ရာစီမံချက်များပါဝင်သော ကာကွယ်ဆေးများမရှိပါ။<ref name="cdc21Jan20202">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention-treatment.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|date=15 February 2020|publisher=[[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|access-date=20 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200226145347/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention-treatment.html|archive-date=26 February 2020|url-status=live}}</ref> ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်းသည် ၁% မှ ၃% ကြားရှိသည်။<ref name="worldometers.info">{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/coronavirus-death-rate/#ref-6|title=Wuhan Coronavirus Death Rate - Worldometer|website=www.worldometers.info|language=en|access-date=2020-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131223143/https://www.worldometers.info/coronavirus/coronavirus-death-rate/#ref-6|archive-date=31 January 2020|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/Imperial-College-2019-nCoV-severity-10-02-2020.pdf|title=Report 4: Severity of 2019-novel coronavirus (nCoV)|access-date=10 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200210105717/https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/Imperial-College-2019-nCoV-severity-10-02-2020.pdf|archive-date=10 February 2020|url-status=live|accessdate=29 February 2020|archivedate=10 February 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200210105717/https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/Imperial-College-2019-nCoV-severity-10-02-2020.pdf}}</ref>
[[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]] (WHO) နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ ရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး ဌာနချုပ် ([[:en:Centers for Disease Control and Prevention|CDC]]) က ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသယ်ဆောင်နေသည်ဟု သံသယရှိသူများကို ခွဲစိတ်ခန်းသုံးမျက်နှာဖုံးကို အသုံးပြုရန်နှင့် ကိုယ်တိုင် ဆေးခန်းသို့ တိုက်ရိုက်သွားပြီး ဆေးကုသမှုခံယူခြင်းထက် ဆရာဝန်အား အိမ်ခေါ်၍ကုသရန် အကြံပေးသည်။ သံသယဖြစ်ဖွယ် ရောဂါကူးစက်ခံထားရသူတစ်ဦးအား ပြုစုစောင့်ရှောက်သူများအတွက် မျက်နှာဖုံးများအသုံးပြုရန်ကိုလည်း အကြံပြုသည်။ အများပြည်သူအတွက် မျက်နှာဖုံးအသုံးပြုခြင်းအတွက်ကိုမူ အကြံမပေးချေ။<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|title=2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)|last=CDC|date=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|access-date=2020-02-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200214153016/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|archive-date=14 February 2020|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|title=Advice for public|website=www.who.int|language=en|access-date=2020-02-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|archive-date=26 January 2020|url-status=live}}</ref> ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO မှ ၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှုကို ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအရေးပေါ်အခြေအနေ (PHEIC) အဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)|title=Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)|website=www.who.int|language=en|access-date=2020-02-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131005904/https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)|archive-date=31 January 2020|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web | vauthors = Mahtani S, Berger M, O'Grady S, Iati M | url = http://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/coronavirus-china-live-updates/2020/02/05/114ced8a-479c-11ea-bc78-8a18f7afcee7_story.html | title = Hundreds of evacuees to be held on bases in California; Hong Kong and Taiwan restrict travel from mainland China | work = The Washington Post | date = 6 February 2020 | access-date = 11 February 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200207134650/https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/coronavirus-china-live-updates/2020/02/05/114ced8a-479c-11ea-bc78-8a18f7afcee7_story.html | archive-date = 7 February 2020 | url-status = live }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ ရက်တွင် တရုတ်၊ ဟောင်ကောင်၊ အီရန်၊ အီတလီ၊ ဂျပန်၊ စင်ကာပူနှင့်တောင်ကိုရီးယားတို့သည် ရောဂါကူးစက်မှု ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသော ဒေသများ ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.ecdc.europa.eu/en/areas-presumed-ongoing-community-transmission-2019-ncov|title=Areas with presumed ongoing community transmission of 2019-nCoV|website=European Centre for Disease Prevention and Control |access-date=2020-02-28|archive-url= https://web.archive.org/web/20200219092151/https://www.ecdc.europa.eu/en/areas-presumed-ongoing-community-transmission-2019-ncov |archive-date=28 February 2020 |url-status=live}}</ref>
==ရောဂါလက္ခဏာများ==
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ခံထားရသူများသည် ရောဂါလက္ခဏာမပြနိုင် သို့မဟုတ် ဖျားနာခြင်း၊ ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အရေးပေါ်ရောဂါလက္ခဏာများတွင် အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ အမြဲတမ်းရင်ဘတ်နာခြင်းသို့မဟုတ်ဖိအား၊ ရှုပ်ထွေးခြင်း၊ နိုးထခြင်းနှင့်မျက်လုံးပြာပြာတို့ပါ ၀ င်သည်။ ဤရောဂါလက္ခဏာများရှိပါက ချက်ချင်းဆေးကုသမှုခံယူရန် အကြံပြုသည်။ အများအားဖြင့်တော့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါလက္ခဏာများဖြစ်သည့် နှာချေခြင်း၊ နှာရည်ယိုခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်းများ ဖြစ်တတ်သည်။ အော့အန်ခြင်းနှင့် ၀ မ်းလျှောခြင်းကဲ့သို့သောရောဂါလက္ခဏာများကို ရာခိုင်နှုန်းအမျိုးမျိုးဖြင့် တွေ့ရှိရသည်။ တရုတ်နိုင်ငံရှိအချို့သောကိစ္စရပ်များသည် အစပိုင်းတွင် ရင်ဘတ်တင်းခြင်းနှင့် တုန်ခါခြင်းတို့သာဖြစ်သည်။ Anosmia (အနံ့ဆိုးပျောက်ဆုံးခြင်း) နှင့် dysgeusia (အရသာ၏အဓိပ္ပာယ်ကိုပုံပျက်ခြင်း) သည်အထူးသဖြင့် အခြားလက္ခဏာများမရှိသော ရောဂါလက္ခဏာများကို ဖော်ပြသည်။ အချို့တို့၌ ရောဂါသည် အဆုတ်ရောင်ရောဂါ၊ အင်္ဂါစုံများစွာ ရှုံးနိမ့်မှုနှင့် သေခြင်းသို့ ရောက်ရှိလိမ့်မည်။
ကူးစက်ရောဂါများတွင် ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသည့်အတိုင်း လူတစ်ဦးသည် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ခံရသည့် အချိန်မှစ၍ ပေါက်ဖွားသည့်ကာလဟု လူသိများသည့်လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာသည့် အချိန်မှစ၍ နောက်ကျနိုင်သည်။ COVID-19 အတွက်ပေါက်ဖွားသည့်ကာလသည်ပုံမှန်အားဖြင့် ငါးရက်မှ ခြောက်ရက်အထိရှိသော်လည်း ၂ ရက်မှ ၁၄ ရက်အထိရှိနိုင်သည်။ ရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်သောလူများ၏ ၉၇.၅% သည်ရောဂါကူးစက်ခံရပြီး ၁၁.၅ ရက်အတွင်းတို့ ဖြစ်သည်။
==အကြောင်းများ==
ရောဂါဗိုင်းရပ်သည် ပြင်းထန်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါ coronavirus 2 (SARS-CoV-2) ကြောင့်ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို ယခင်က ၂၀၁၉ နိုဗယ်လ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (2019-nCoV) အဖြစ် ရည်ညွှန်းကိုးကားထားသည်။ ၎င်းသည်ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် နှာချေခြင်းမှ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ မျက်ရည်စက်များမှ တစ်ဆင့်လူအများအကြား ကူးစက်ပျံ့နှံ့သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပျက်စီးမှုနှုန်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေးသည့် လေ့လာချက်တွင် ကြေးနီပေါ်တွင် ၄ နာရီ၊ ကတ်ထူပြားတွင် ၂၄ နာရီ၊ သံမဏိတွင် ၇၂ နာရီနှင့်ပလပ်စတစ်ဖြင့် ၇၂ နာရီကြာပြီးနောက် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမတွေ့ရှိနိုင်ပါ။ သို့သော်ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှုန်းသည် ၁၀၀% သို့မရောက်ရှိနိူင်ပါ။ မျက်နှာပြင်အမျိုးအစားနှင့်မတူပါ (ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုပမာဏသည် aerosols အတွက်လေထု၏တစ်လီတာလျှင် ၃.၃၃ × ၁၀၀.၅ TCID50၊ ပလပ်စတစ်၊ သံမဏိနှင့်ကတ်ထူပြားအတွက်အလယ်အလတ်မီလီတာ ၁၀၀.၅ TCID50 နှင့်တစ်မီလီတာလျှင် ၁၀၁.၅ TCID50) ကြေးနီများအတွက်အလတ်စား) ။ Bayesian regression model နှင့်ပျက်စီးယိုယွင်းမှုနှုန်း၏ခန့်မှန်းချက်အရဗိုင်းရပ်စ်များသည်ကြေးနီပေါ်တွင် ၁၈ နာရီ၊ ကတ်ထူပြားပေါ်တွင် ၅၅ နာရီ၊ သံမဏိပေါ်တွင် ၉၀ နာရီနှင့်ပလပ်စတစ်အပေါ် ၁၀၀ နာရီအထိဆက်လက်တည်ရှိနိုင်သည်ဟုအကြံပြုထားသည်။ စမ်းသပ်မှုကာလ (၃ နာရီ) တွင် Aerosols တွင်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဆက်လက်ရှင်သန်နိုင်ခဲ့သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကိုလည်းမစင်များတွင်တွေ့ရပြီး မစင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်ခြင်းကို သုတေသနပြုနေသည်။
အဆုတ်များသည် COVID-19 အများဆုံးထိခိုက်သောအင်္ဂါများဖြစ်သောကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ်သည် ACE2 အင်ဇိုင်းမှတစ်ဆင့် အိမ်ရှင်ဆဲလ်များကို ၀ င်ရောက်နိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ အဆုတ်၏အမျိုးအစား II ကို alveolar ဆဲလ်တွေထဲမှာအပေါများဆုံးဖြစ်သည်။ အဆိုပါဗိုင်းရပ်စ်သည် ACE2 ကို ဆက်သွယ်၍ အိမ်ရှင်ဆဲလ်ထဲသို့ဝင်ရောက်ရန်“ spike” (peplomer) ဟုခေါ်သောအထူးမျက်နှာပြင် glycoprotein ကိုအသုံးပြုသည်။ တစ်ရှူးတစ်ခုစီရှိ ACE2 ၏သိပ်သည်းဆမှာထိုတစ်ရှူးရှိရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုနှင့်ဆက်စပ်နေပြီးအချို့က ACE2 လှုပ်ရှားမှုလျော့ကျခြင်းသည်အကာအကွယ်ဖြစ်နိုင်သည်ဟုဆိုကြသည်။ အခြားရှုထောင့်တစ်ခုမှာ angiotensin II receptor blocker ဆေးများ အသုံးပြု၍ ACE2 တိုးမြှင့်ခြင်းသည်အကာအကွယ်ဖြစ်နိုင်ပြီးထိုယူဆချက်များကိုစစ်ဆေးရန်လိုအပ်သည်။ alveolar ရောဂါတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကျရှုံးမှုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပြီး သေဆုံးခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။
ACE2 ကိုအစာအိမ်၏ glandular ဆဲလ်များ၌များစွာဖော်ပြထားသောကြောင့်၎င်းဗိုင်းရပ်စ်သည်အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအင်္ဂါများကိုပါသက်ရောက်စေသည်။ ACE2 ကိုအစာအိမ်၊ အူသိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းရှိ အပေါ်ယံမျက်နှာပြင်၏ ဂလင်းဆဲလ်များနှင့် အတွင်းဆုံးမျက်နှာပြင်ဆဲလ်များ၌ ACE2 ကိုအလွယ်တကူထုတ်ဖော်ပြသထားခြင်းကြောင့် ၎င်းဗိုင်းရပ်စ်သည် အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအင်္ဂါများနှင့် အူလမ်းကြောင်း၏ enterocytes ကိုလည်း ထိခိုက်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကိုဆေးရုံတင်ထားရသူ ၅၃% ၏ အစအနများတွင်တွေ့ရှိခဲ့ရပြီး၊ ကူးစက်မှုနောက်ပိုင်းအဆင့်များ၌ ပါးစပ်ဖျားရောဂါလက္ခဏာများထက် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်မှုကို ပိုမိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၁ ရက်မှ ၁၂ ရက်အတွင်းမစင်များ၌တွေ့ရှိရပြီး ၁၇% သောလူနာများသည်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာနမူနာများ၌မရှိတော့သည့်နောက်မှထိုဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကိုဆက်လက်တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းကူးစက်မှုနှင့်ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော fecal-oral transmission သည်ဗိုင်းရပ်စ်ပြီးနောက်တွင်ပင်ကြာရှည်နိုင်ကြောင်းညွှန်ပြ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာလမ်းကြောင်းအတွက်ရှင်းလင်းရေး။ ဗိုင်းရပ်စ်ပြန်ပေါ်လာခြင်းကိုလည်းစအိုဖြင့်ထိုးခြင်းဖြင့်ရောဂါ၏အစောပိုင်းအဆင့်များ၌ ချောင်းဆိုးခြင်းမှနောက်ပိုင်းကာလများတွင် ဝမ်းလျှောခြင်းအဖြစ်ပြောင်းလဲခြင်းကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။
ကူးစက်ခံရသော ကူးစက်ရောဂါမှတဆင့် ၎င်းဗိုင်းရပ်စ်သည် သဘာဝအလျောက် တိရစ္ဆာန်မှတဆင့် ကူးစက်လာသည်ဟုယူဆရသည်။ မူလအစကိုမသိရသေးသော်လည်း ၂၀၁၉ ခုနှစ်ဒီဇင်ဘာလတွင်ရောဂါကူးစက်မှုကိုလူမှလူသို့ကူးစက်ခြင်းမှလုံးဝကူးစက်သွားသည်။ အစောဆုံးရောဂါကူးစက်မှုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဝူဟန်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
==ရောဂါကုသခြင်း==
[[File:DonningCDC2020.jpg|thumb|တစ်ကိုယ်ရေကာကွယ်ရေး အသုံးအဆောင် ဝတ်ဆင်ခြင်း အဆင့်(၄)ဆင့်။<ref>{{cite web |title=Sequence for Putting On Personal Protective Equipment (PPE) |url=https://www.cdc.gov/hai/pdfs/ppe/PPE-Sequence.pdf |website=CDC |access-date=8 March 2020 }}</ref>]]
လူနာများကို အရည် နှင့် အောက်ဆီဂျင်ဓာတ် ဖြည့်တင်းခြင်း နှင့် အခြားထိခိုက်ခံရသော အင်္ဂါများကို ထောက်ပံ့ခြင်းဖြင့် ကုသသည်။ <ref name="NatureDale Fisher & David Heymann">{{cite journal | vauthors=Fisher D, Heymann D |title = Q&A: The novel coronavirus outbreak causing COVID-19 |journal=BMC Medicine |volume=18 |issue=1 |page=57 |doi=10.1186/s12916-020-01533-w |doi-access=free |pmid=32106852 |pmc=7047369 | date=February 2020 }}</ref><ref name="KuiFang2020">{{cite journal | vauthors = Kui L, Fang YY, Deng Y, Liu W, Wang MF, Ma JP, Xiao W, Wang YN, Zhong MH, Li CH, Li GC, Liu HG | display-authors = 6 | title = Clinical characteristics of novel coronavirus cases in tertiary hospitals in Hubei Province | journal = Chinese Medical Journal | page = 1 | date = February 2020 | pmid = 32044814 |doi=10.1097/CM9.0000000000000744 |doi-access=free }}</ref><ref name="Wang Du Zhu Cao 2020 p.">{{cite journal | vauthors = Wang T, Du Z, Zhu F, Cao Z, An Y, Gao Y, Jiang B | title = Comorbidities and multi-organ injuries in the treatment of COVID-19 | journal = Lancet | date = March 2020 | volume = 395 | issue = 10228 | pages = e52 | pmid = 32171074 | doi = 10.1016/s0140-6736(20)30558-4 | publisher = Elsevier BV }}</ref> CDCက ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူဟု သံသယရှိသူများကို မျက်နှာဖုံးတပ်ရန် အကြံပြုထားသည်။ [[:en:Extracorporeal_membrane_oxygenation|ခန္တာကိုယ်ပြင်ပအောက်စီဂျင်ပေးခြင်း]] (ECMO) ကို အသက်လုံးဝမရှူနိုင်တော့သော အခြေအနေများတွင် အသုံးပြုခဲ့သော်လည်း ၎င်း၌ သေချာရေရာသော အကျိုးကျေးဇူးမရှိပေ။<ref name="Guan Ni Hu Liang p." /><ref name="Henry 2020 p.">{{cite journal | last=Henry | first=Brandon Michael | name-list-format = vanc | title=COVID-19, ECMO, and lymphopenia: a word of caution | journal=The Lancet Respiratory Medicine | publisher=Elsevier BV | date=2020 | issn=2213-2600 | doi=10.1016/s2213-2600(20)30119-3 | page=| pmid=32178774 }}</ref>
[[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]] နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ အမျိုးသားကျန်းမာရေးကော်မရှင်က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါ ၂၀၁၉ ကြောင့် ဆေးရုံတက်ရသော လူနာများကို စောင့်ရှောက်မှုပေးရာတွင် ဆောင်ရွက်ရန် အကြံပြုချက်များကို ထုတ်ဝေပြီးဖြစ်သည်။<ref name="Cheng2020">{{cite journal | vauthors = Cheng ZJ, Shan J | title = 2019 Novel coronavirus: where we are and what we know | journal = Infection | date = February 2020 | volume = 48 | issue = 2 | pages = 155–163 | pmid = 32072569 |doi=10.1007/s15010-020-01401-y |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.who.int/publications-detail/clinical-management-of-severe-acute-respiratory-infection-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected|title=Clinical management of severe acute respiratory infection when novel coronavirus (nCoV) infection is suspected|website=[[World Health Organization]] (WHO)|access-date=13 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131032122/https://www.who.int/publications-detail/clinical-management-of-severe-acute-respiratory-infection-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected|archive-date=31 January 2020|url-status=live }}</ref> အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အထူးကုဆရာဝန်များနှင့် အရေးပေါ်ကြပ်မတ်ကုသမှုဆိုင်ရာ အထူးကုဆရာဝန်များက အဖွဲ့များစွာမှ ရရှိသော ကုထုံးထောက်ခံချက်များကို [[:en:EMCrit|IBCC]] စာအုပ်တွင် ပြုစုဖော်ပြထားသည်။<ref name="IBCC">{{cite book |last=Farkas |first=Josh | name-list-format = vanc |date=March 2020 |title=COVID-19—The Internet Book of Critical Care |url=https://emcrit.org/ibcc/covid19/ |url-status=live |format=digital |type=Reference manual |language=English |location=USA |publisher=EMCrit |archive-url=https://web.archive.org/web/20200311195758/https://emcrit.org/ibcc/covid19/ |archive-date=11 March 2020 |access-date=13 March 2020}}</ref><ref name="UPenn-IBCC">{{cite web |url=https://guides.library.upenn.edu/covid-19 |title=COVID19—Resources for Health Care Professionals |publisher=[[Penn Libraries]] |date=11 March 2020 |access-date=13 March 2020}}</ref>
===ကုထုံးများ===
အချို့သော ဆေးပညာရှင်များက ပါရာစီတမော (acetaminophen) နှင့် အိုင်ဘျူပရိုဖန် တို့ကို ပထမဦးစားပေးအဖြစ် ထောက်ခံချက်ပေးထားသည်။<ref name="Day 2020 p.">{{cite journal | title = Covid-19: ibuprofen should not be used for managing symptoms, say doctors and scientists | journal = BMJ | volume = 368 | date = 17 March 2020 | pmid = 32184201 | doi = 10.1136/bmj.m1086 | url = https://www.bmj.com/content/368/bmj.m1086 | access-date = 18 March 2020 | last = Day | first = Michael | pages = m1086 }}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.nhs.uk/conditions/coronavirus-covid-19/self-isolation-advice/|title=Self-isolation advice—Coronavirus (COVID-19)|date=2020-02-28|website=National Health Service (United Kingdom)|language=en|access-date=2020-03-27}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Day|first=Michael|date=17 March 2020|title=Covid-19: ibuprofen should not be used for managing symptoms, say doctors and scientists|url=https://www.bmj.com/content/368/bmj.m1086|journal=BMJ|language=en|volume=368|pages=m1086|doi=10.1136/bmj.m1086|issn=1756-1833|pmid=32184201}}</ref> အိုင်ဘျူပရိုဖန်ကဲ့သို့ စတီးရွိုက်ပါဝင်မှု မရှိသော အရောင်ကျဆေးများကို [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]က ကန့်ကွက်မှု မရှိသည့်အပြင်,<ref name="AFP 2020b">{{cite web|url=https://www.sciencealert.com/who-recommends-to-avoid-taking-ibuprofen-for-covid-19-symptoms|title=Updated: WHO Now Doesn't Recommend Avoiding Ibuprofen For COVID-19 Symptoms|author=AFP|date=19 March 2020|website=ScienceAlert|access-date=19 March 2020}}</ref> အမေရိကန် အစားအသောက်နှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာနကလည်း ယခုအချိန်ထိ ၎င်းဆေးများသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် ရောဂါ ၂၀၁၉ ၏ ရောဂါလက္ခဏာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေကြောင်း သက်သေပြချက်မတွေ့ရှိရသေးဟု ကြေညာထားသည်။.<ref>{{Cite journal|last=Research|first=Center for Drug Evaluation and|date=2020-03-19|title=FDA advises patients on use of non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) for COVID-19|url=http://www.fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/fda-advises-patients-use-non-steroidal-anti-inflammatory-drugs-nsaids-covid-19|journal=Drug Safety and Availability|language=en}}</ref>
သီအိုရီရှုထောင့်အရ ACEအင်ဇိုင်း ပိတ်ဆေးများ နှင့် Angiotensionလက်ခံပစ္စည်း ပိတ်ဆေးများသုံးစွဲမှုအပေါ် စိုးရိမ်မှုရှိသော်လည်း ၂၀၂၀ခုနှစ် ၊ မတ်လ ၊ ၁၉ရက်နေ့အထိ ၎င်းကုထုံးကို ငြင်းဆန်နိုင်ရန် ခိုင်လုံသောသက်သေအထောက်အထား မရှိသေးပါ။<ref>{{cite web |title=Patients taking ACE-i and ARBs who contract COVID-19 should continue treatment, unless otherwise advised by their physician |url=https://www.hfsa.org/patients-taking-ace-i-and-arbs-who-contract-covid-19-should-continue-treatment-unless-otherwise-advised-by-their-physician/ |access-date=21 March 2020 |accessdate=31 March 2020 |archivedate=21 March 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200321172112/https://www.hfsa.org/patients-taking-ace-i-and-arbs-who-contract-covid-19-should-continue-treatment-unless-otherwise-advised-by-their-physician/ }}</ref><ref>{{cite press release | title=Patients taking ACE-i and ARBs who contract COVID-19 should continue treatment, unless otherwise advised by their physician | website=American Heart Association | date=17 March 2020 | url=https://newsroom.heart.org/news/patients-taking-ace-i-and-arbs-who-contract-covid-19-should-continue-treatment-unless-otherwise-advised-by-their-physician | access-date=25 March 2020}}</ref><ref name="ESCPositionStatement">{{cite web |last=de Simone |first=Giovanni |title=Position Statement of the ESC Council on Hypertension on ACE-Inhibitors and Angiotensin Receptor Blockers |url=https://www.escardio.org/Councils/Council-on-Hypertension-(CHT)/News/position-statement-of-the-esc-council-on-hypertension-on-ace-inhibitors-and-ang |website=Council on Hypertension of the European Society of Cardiology |access-date=24 March 2020}}</ref> Methylprednisolone ကဲ့သို့ စတီးရွိုက်ဆေးများကိုမူ ရုတ်တရက်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထိခိုက်မှုလက္ခဏာပေါ်သည့် အခြေအနေမှအပ အခြားအခြေအနေများတွင် မသုံးစွဲသင့်ကြောင်း အကြံပြုထားသည်။.<ref name="Vetter Eckerle Kaiser 2020 p.">{{cite journal | vauthors=Vetter P, Eckerle I, Kaiser L | title=Covid-19: a puzzle with many missing pieces | journal=BMJ | volume=368 | pages=m627 | date=February 2020 | pmid=32075791 | doi=10.1136/bmj.m627 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite web |title=Novel Coronavirus—COVID-19: What Emergency Clinicians Need to Know |url=https://www.ebmedicine.net/topics/infectious-disease/COVID-19 |website=www.ebmedicine.net |access-date=9 March 2020| name-list-format = vanc}}</ref>
သွေးခဲခြင်းကို ကာကွယ်သော ကုထုံးကိုလည်း ရောဂါကုသရန် အကြံပြုထားသည်။<ref>Klok, F.A.; Kruip, M.J.H.A.; van der Meer, N.J.M.; Arbous, M.S.; Gommers, D.A.M.P.J.; Kant, K.M.; Kaptein, F.H.J.; van Paassen, J.; Stals, M.A.M.; Huisman, M.V.; Endeman, H. (April 2020). "Incidence of thrombotic complications in critically ill ICU patients with COVID-19". ''Thrombosis Research''. doi:10.1016/j.thromres.2020.04.013. ISSN 0049-3848. PMC 7146714.</ref>မော်လီကျူးအလေးချိန်နည်းသော ဟက်ပရင်ကို အသုံးပြု၍ သွေးခဲခြင်းကို ကာကွယ်သောကုထုံးသည် သွေးခဲခြင်း လက္ခဏာကိုပြသော ပြင်းထန်သည့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂၀၁၉ကို ကုသရာတွင် ကောင်းမွန်သည့် ရလဒ်ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်။<ref>Tang, Ning; Bai, Huan; Chen, Xing; Gong, Jiale; Li, Dengju; Sun, Ziyong. "Anticoagulant treatment is associated with decreased mortality in severe coronavirus disease 2019 patients with coagulopathy". ''Journal of Thrombosis and Haemostasis''. '''n/a''' (n/a). doi:10.1111/jth.14817. ISSN 1538-7836.</ref>
===တစ်ကိုယ်ရေကာကွယ်ရေး အသုံးအဆောင်===
ပြွန်ထည့်ခြင်း နှင့် လက်ကိုအသုံးပြုကာ ဖိအားပေးအသက်ရှူစေခြင်းကဲ့သို့သော ပါးစပ် နှင့် နှာခေါင်းမှ ဗိုင်းရပ်စ်ပါဝင်သည့် အမှုန်အမွှားများထွက်ရှိနိုင်သော ကုသရေးနည်းလမ်းများတွင် ဗိုင်းရပ်ကူးစက်မှုကို အနည်းဆုံးဖြစ်အောင် လျှော့ချရန် ကြိုတင်ကာကွယ်ရမည်။<ref name="Cheung Ho Cheng Cham 2020 p.">{{cite journal | vauthors=Cheung JC, Ho LT, Cheng JV, Cham EY, Lam KN | title=Staff safety during emergency airway management for COVID-19 in Hong Kong | journal=Lancet Respiratory Medicine | date=February 2020 | doi=10.1016/s2213-2600(20)30084-9 | doi-access=free | pmid=32105633 }}</ref>
CDCသည် ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားချိန်တွင် တစ်ကိုယ်ရေကာကွယ်ရေး အသုံးအဆောင်များ အသုံးပြုမှုဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားချက်များကိုထုတ်ပြန်ထားသည်။၎င်းအသုံးအဆောင်များတွင်
* လေသန့်စင်မျက်နှာဖုံး သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်ခန်းသုံးမျက်နှာဖုံး<ref>[https://www.cdc.gov/niosh/docs/2018-130/ Filtering out Confusion: Frequently Asked Questions about Respiratory Protection, User Seal Check]. The National Institute for Occupational Safety and Health (April 2018). Retrieved 16 March 2020.</ref><ref>[http://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2020/03/16/n95-preparedness/?deliveryName=USCDC_170-DM22692 Proper N95 Respirator Use for Respiratory Protection Preparedness]. NIOSH Science Blog (16 March 2020). Retrieved 16 March 2020.</ref>
* ဝတ်စုံ
* ဆေးဘက်ဆိုင်ရာသုံး လက်အိတ်<ref>{{cite web |title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) |url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/infection-control/control-recommendations.html |website=Centers for Disease Control and Prevention |access-date=11 March 2020 |date=11 February 2020| name-list-format = vanc}}</ref><ref>{{cite web |title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) |url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/caring-for-patients.html |website=Centers for Disease Control and Prevention |access-date=8 March 2020 |date=11 February 2020| name-list-format = vanc}}</ref>နှင့်
* မျက်လုံးအကာအကွယ်ပစ္စည်း<ref>{{cite web|title=Strategies for Optimizing the Supply of Eye Protection|date=11 February 2020|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/ppe-strategy/eye-protection.html|publisher=CDC}}</ref>တို့ ပါဝင်သည်။
ပစ္စည်းအလုံအလောက်ရှိပါက ခွဲစိတ်ခန်းသုံးမျက်နှာဖုံးအစား လေသန့်စင်မျက်နှာဖုံးများကိုသာ အသုံးပြုသင့်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/infection-control/control-recommendations.html|title=Interim Infection Prevention and Control Recommendations for Patients with Suspected or Confirmed Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Healthcare Settings|author=CDC|date=11 February 2020|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=25 March 2020}}</ref> N95 လေသန့်စင်မျက်နှာဖုံးများကို စက်မှုလုပ်ငန်းတွင်သာ အသုံးပြုလေ့ရှိသော်လည်း အမေရိကန်အစားအသောက်နှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာနက အရေးပေါ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေတွင် အသုံးပြုရန် ညွှန်ကြားထားသည်။၎င်းမျက်နှာဖုံးများကို ဖုန်ကဲ့သို့ လေထဲရှိ အမှုန်အမွှားများဝင်ရောက်မှုမှ ကာကွယ်ရန် ပြုလုပ်ထားသော်လည်း အခြားအသုံးပြုမှုများတွင် ပိုးမွှားများဝင်ရောက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်စွမ်းကိုမူ အာမခံနိုင်ခြင်းမရှိပေ။<ref>{{cite web|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Frequently Asked Questions|url=https://www.fda.gov/emergency-preparedness-and-response/mcm-issues/coronavirus-disease-2019-covid-19-frehttps://oc.wikipedia.org/wiki/Malauti%C3%A1_de_coronavirus_de_2019quently-asked-questions#5e78ba94b86da|website=Food and Drug Administration}}</ref>ထိုမျက်နှာဖုံးများ မရရှိနိုင်ပါက မျက်နှာအကာအကွယ်ပစ္စည်းကို အသုံးပြုရန် နောက်ဆုံးအခြေအနေများတွင် အိမ်တွင်းလုပ်မျက်နှာဖုံးများကို အသုံးပြုရန် CDCမှ ညွှန်ကြားထားသည်။<ref>{{cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/ppe-strategy/face-masks.html|title=Strategies for Optimizing the Supply of Facemasks|date=11 February 2020|publisher=CDC}}</ref>
===အသက်ရှူစက်အသုံးပြုခြင်း===
ရောဂါကူးစက်ခံရသော လူနာအများစုသည် အသက်ရှူစက်အသုံးပြုရလောက်အောင် ရောဂါပြင်းထန်မှုမရှိသော်လည်း ရာခိုင်နှုန်းအနည်းငယ်သော လူနာများတွင်မူ အသက်ရှူစက်လိုအပ်သည်။<ref name="murthy">{{cite journal | vauthors = Murthy S, Gomersall CD, Fowler RA | title = Care for Critically Ill Patients With COVID-19 | journal = JAMA |date=11 March 2020 |pmid=32159735 | doi = 10.1001/jama.2020.3633 | url = https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2762996 }}</ref><ref>{{cite web |author=World Health Organization|date=28 January 2020|title=Clinical management of severe acute respiratory infection when novel coronavirus (2019-nCoV) infection is suspected|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/clinical-management-of-novel-cov.pdf|journal=|volume=|pages=|via=}}</ref>ကနေဒါဆရာဝန်အချို့က ရောဂါပိုးမွှားပါဝင်သော ပါးစပ်ထဲမှ အမှုန်အမွှားများမှတဆင့် ကူးစက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်သော ပြွန်ထည့်အသက်ရှူစက်အသုံးပြုခြင်းနည်းလမ်းကို ထောက်ခံကြသည်။.<ref name="murthy"/> ရောဂါပြင်းထန်သူအများစုမှာ သက်ကြီးရွယ်အိုများ(အသက် ၆၀နှစ်နှင့်အထက်<ref name="murthy"/> ၊အထူးသဖြင့် အသက် ၈၀နှစ်နှင့် အထက်)တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{Cite journal|last1=Ferguson|first1=N.|last2=Laydon|first2=D.|last3=Nedjati Gilani|first3=G.|last4=Imai|first4=N.|last5=Ainslie|first5=K.|last6=Baguelin|first6=M.|last7=Bhatia|first7=S.|last8=Boonyasiri|first8=A.|last9=Cucunuba Perez|first9=Zulma|last10=Cuomo-Dannenburg|first10=G.|last11=Dighe|first11=A.|date=16 March 2020|title=Report 9: Impact of non-pharmaceutical interventions (NPIs) to reduce COVID19 mortality and healthcare demand|publisher=[[Imperial College London]]|url=http://spiral.imperial.ac.uk/handle/10044/1/77482|doi=10.25561/77482|hdl=20.1000/100|doi-access=free|at=Table 1}}</ref>ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများတွင် ဆေးရုံခုတင်အလုံအလောက်မရှိခြင်းကြောင့် အချိန်တိုအတွင်း များပြားလာသော ဆေးရုံတက်ရန်လိုအပ်သော ရောဂါကူးစက်ခံရသူလူနာများကို ကိုင်တွယ်နိုင်စွမ်းကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည်။<ref name="VoxCOVID">{{cite news |last=Scott |first=Dylan |title=Coronavirus is exposing all of the weaknesses in the US health system High health care costs and low medical capacity made the US uniquely vulnerable to the coronavirus. |url=https://www.vox.com/policy-and-politics/2020/3/16/21173766/coronavirus-covid-19-us-cases-health-care-system |access-date=18 March 2020 |publisher=Vox |date=16 March 2020}}</ref>ကုသနိုင်စွမ်းတွင် အကန့်အသတ်ရှိသောကြောင့် လူနာအသစ်ထပ်မံပေါ်ပေါက်နှုန်းနှင့် လူနာအရည်အတွက်တို့ကို နည်းနိုင်သမျှနည်းအောင်ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည်။<ref name="VoxCOVID"/>တရုတ်နိုင်ငံရှိ လေ့လာမှုတစ်ခုတွင် လူနာများ၏ ၅ရာခိုင်နှုန်းသည် အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်တွင် ကုသမှုခံယူနေရပြီး ၂.၃ရာခိုင်နှုန်းသည် အသက်ရှူစက်ပေးရန်လိုအပ်ကာ ၁.၄ရာခိုင်နှုန်းသည် သေဆုံးသွားကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။<ref name="Guan Ni Hu Liang p.">{{cite journal | vauthors = Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX, Liu L, Shan H, Lei CL, Hui DS, Du B, Li LJ, Zeng G, Yuen KY, Chen RC, Tang CL, Wang T, Chen PY, Xiang J, Li SY, Wang JL, Liang ZJ, Peng YX, Wei L, Liu Y, Hu YH, Peng P, Wang JM, Liu JY, Chen Z, Li G, Zheng ZJ, Qiu SQ, Luo J, Ye CJ, Zhu SY, Zhong NS | display-authors = 6 | title = Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China | journal = The New England Journal of Medicine | date = February 2020 | pmid = 32109013 | doi = 10.1056/nejmoa2002032 | publisher = Massachusetts Medical Society | doi-access = free }}</ref>ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါ ၂၀၁၉ကြောင့် အဆုတ်ရောင်ရောဂါနှင့် ဆေးရုံတက်ရသော လူနာများ၏ ၂၀ မှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်သည် အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်တွင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအထောက်အပံ့ပေးရန်လိုအပ်သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/clinical-guidance-management-patients.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|last=CDC|date=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|access-date=2020-03-29}}</ref> အချို့သော အဖွဲ့အစည်းများက လိုအပ်သော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် သုံးဘက်မြင် ပုံနှိပ်ခြင်း([https://en.wikipedia.org/wiki/3D_printing 3D Printing])ကို အသုံးပြုနေသည်။<ref>{{cite news |title=[Updating] Italian hospital saves Covid-19 patients lives by 3D printing valves for reanimation devices |url=https://www.3dprintingmedia.network/covid-19-3d-printed-valve-for-reanimation-device/ |access-date=20 March 2020 |work=3D Printing Media Network |date=14 March 2020}}</ref>
===စမ်းသပ်ကုထုံးများ===
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ဤရောဂါကို ကုသရန် ထောက်ခံချက်ပေးထားသော ကုထုံးတစ်ခုမျှမရှိသော်လည်း အချို့သော နိုင်ငံများ၏ ကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းများမှ ညွှန်းထားသော ကုထုံးအချို့ရှိသည်။<ref name="LiDeClerq">{{cite journal | vauthors = Li G, De Clercq E | title = Therapeutic options for the 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) | journal = Nature Reviews. Drug Discovery | volume = 19 | issue = 3 | pages = 149–150 | date = March 2020 | pmid = 32127666 | doi = 10.1038/d41573-020-00016-0 | doi-access = free }}</ref>၂၀၂၀ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ စတင်ကာ အလားအလာရှိသော ကုထုံးများကို သုတေသနပြုလုပ်နေပြီး<ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-china-health-hospital-idUSKBN20B1M6|title=Chinese doctors using plasma therapy on coronavirus, WHO says 'very valid' approach|newspaper=Reuters|date=17 February 2020|via=www.reuters.com}}</ref> ဗိုင်းရပ်စ်တိုက်ဖျက်ဆေးများကို စမ်းသပ်သုံးစွဲနေကြပြီဖြစ်သည်။<ref>Steenhuysen J, Kelland K (24 January 2020). "With Wuhan virus genetic code in hand, scientists begin work on a vaccine". Reuters. Archived from the original on 25 January 2020. Retrieved 25 January 2020.</ref><ref name="clinicaltrialsarena">{{cite web|url=https://www.clinicaltrialsarena.com/analysis/coronavirus-mers-cov-drugs/|title=Coronavirus outbreak: Vaccines/drugs in the pipeline for Covid-19|last=Duddu|first=Praveen|date=19 February 2020|work=clinicaltrialsarena.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20200219184512/https://www.clinicaltrialsarena.com/analysis/coronavirus-mers-cov-drugs/|archive-date=19 February 2020|name-list-format=vanc}}</ref> ကုထုံးအသစ်များကို ၂၀၂၁ခုနှစ်မှ ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်သော်လည်း<ref>{{cite journal|vauthors=Lu H|date=28 January 2020|title=Drug treatment options for the 2019-new coronavirus (2019-nCoV).|journal=Biosci Trends|volume=14|issue=1|pages=69–71|doi=10.5582/bst.2020.01020|pmid=31996494}}</ref> စမ်းသပ်ဆဲကုထုံးအများစုကို အခြားရောဂါများအတွက် အသုံးပြုနေပြီး အချို့ကို အဆင့်မြင့်စမ်းသပ်ခြင်း ပြုလုပ်နေပြီဖြစ်သည်။.<ref name="LiDeClerq" />ဗိုင်းရပ်စ်တိုက်ဖျက်ဆေးကို ရောဂါအမြောက်အမြားရှိသော လူနာများတွင် စမ်းသပ်ပြီးဖြစ်နိုင်သည်။.<ref name="NatureDale Fisher & David Heymann" />အလားအလာရှိသော ကုထုံးများ၏ ထိရောက်မှု နှင့် လုံခြုံမှုတို့ကို စမ်းသပ်ရာတွင် ပါဝင်ကြရန် စေတနာ့ဝန်ထမ်းများကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က တိုက်တွန်းထားသည်။<ref name="ThomReut_notreatment_20200205">{{cite news|last1=Nebehay|first1=Stephanie|url=https://www.reuters.com/article/us-china-health-treatments-who-idUSKBN1ZZ1M6|title=WHO: 'no known effective' treatments for new coronavirus|date=5 February 2020|access-date=5 February 2020|url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205155653/https://www.reuters.com/article/us-china-health-treatments-who-idUSKBN1ZZ1M6|archive-date=5 February 2020|agency=[[Thomson Reuters]]|last2=Kelland|first2=Kate|last3=Liu|first3=Roxanne|name-list-format=vanc}}</ref>
===စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအထောက်အပံ့===
လူနာများသည် ကန့်သတ်တားဆီးခံရခြင်း၊ ခရီးသွားခွင့် ကန့်သတ်ခံရခြင်း ၊ ကုထုံးများ၏ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး နှင့် ရောဂါကိုကြောက်ရွံ့ခြင်းတို့ကြောင့် စိတ်ကျဉ်းကျပ်မှုများကို ခံစားရနိုင်သည်။၎င်းတို့ကိုဖြေရှင်းနိုင်ရန် တရုတ်အမျိုးသားကျန်းမာရေးကော်မရှင်က ၂၀၂၀ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၇ရက်နေ့တွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းဖြေရှင်းခြင်းအတွက် လမ်းညွှန်ချက်ထုတ်ပြန်ထားသည်။<ref name="Xiang4Feb2020">{{cite journal | vauthors = Xiang YT, Yang Y, Li W, Zhang L, Zhang Q, Cheung T, Ng CH | display-authors = 6 | title = Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed | journal = The Lancet. Psychiatry | volume = 7 | issue = 3 | pages = 228–29 | date = March 2020 | pmid = 32032543 |doi=10.1016/S2215-0366(20)30046-8 |doi-access=free }}</ref><ref name="Kang5Feb2020">{{cite journal | vauthors = Kang L, Li Y, Hu S, Chen M, Yang C, Yang BX, Wang Y, Hu J, Lai J, Ma X, Chen J, Guan L, Wang G, Ma H, Liu Z | display-authors = 6 | title = The mental health of medical workers in Wuhan, China dealing with the 2019 novel coronavirus | journal = The Lancet. Psychiatry | volume = 7 | issue = 3 | pages = e14 | date = March 2020 | pmid = 32035030 |doi=10.1016/S2215-0366(20)30047-X |doi-access=free }}</ref>
==ရောဂါသမိုင်းကြောင်း==
အဆိုပါရောဂါသည် သဘာဝအတိုင်းဖြစ်ပြီး မူလရင်းမြစ်မှာ တိရစ္ဆာန်မှဖြစ်သည်ဟု ယူဆထားသည်။<ref>{{cite journal | vauthors = Zhou P, Yang XL, Wang XG, Hu B, Zhang L, Zhang W, etal |title=Discovery of a novel coronavirus associated with the recent pneumonia outbreak in humans and its potential bat origin |date=23 January 2020 |journal=[[bioRxiv]] |type=preprint |doi=10.1101/2020.01.22.914952 |doi-access=free | name-list-format = vanc}}</ref><ref name="NM-20200317">{{cite journal |vauthors=Andersen KG, Rambaut A, Lipkin WI, Holmes EC, Garry RF |title=The proximal origin of SARS-CoV-2 |url=https://www.nature.com/articles/s41591-020-0820-9 |date=17 March 2020 |journal=[[Nature Medicine]] |pages=1–3 |doi=10.1038/s41591-020-0820-9 |access-date=18 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200318001738/https://www.nature.com/articles/s41591-020-0820-9 |archive-date=18 March 2020 |url-status=live }}</ref>မူလရင်းမြစ်ကို အတိအကျမသိရသေးသော်လည်း ၂၀၁၉ ဒီဇင်ဘာလတွင် ရောဂါကူးစက်ပုံသည် လူအချင်းချင်းကူးစက်မှုပုံစံ လုံးဝနီးပါးဖြစ်နေသည်။<ref name="Epidemiology2020Feb17">{{cite journal|vauthors=Yanping Z, et al.|collaboration=The Novel Coronavirus Pneumonia Emergency Response Epidemiology Team|title=The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19)—China, 2020|url=http://weekly.chinacdc.cn/en/article/id/e53946e2-c6c4-41e9-9a9b-fea8db1a8f51|journal=China CDC Weekly|volume=2|issue=8|pages=113–122|date=17 February 2020|publisher=[[Chinese Center for Disease Control and Prevention]]|access-date=18 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200219142101/http://weekly.chinacdc.cn/en/article/id/e53946e2-c6c4-41e9-9a9b-fea8db1a8f51|archive-date=19 February 2020|url-status=live}}</ref><ref name="Heymann Shindo 2020 pp. 542–45">{{cite journal | vauthors=Heymann DL, Shindo N | title=COVID-19: what is next for public health? | journal=Lancet | volume=395 | issue=10224 | date=February 2020 | pmid=32061313 | doi=10.1016/S0140-6736(20)30374-3 | doi-access=free | pages=542–45 }}</ref>အစောဆုံးသိရှိခဲ့သည့် ကူးစက်မှုမှာ ၂၀၁၉ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၇ရက်နေ့၌ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဝူဟန်မြို့တွင်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news |author= Davidson, Helen |date= 13 March 2020 |title= First Covid-19 case happened in November, China government records show—report |url= https://www.theguardian.com/world/2020/mar/13/first-covid-19-case-happened-in-november-china-government-records-show-report |work= The Guardian |access-date= 21 March 2020 |archive-url= https://web.archive.org/web/20200320235432/https://www.theguardian.com/world/2020/mar/13/first-covid-19-case-happened-in-november-china-government-records-show-report |archive-date= 20 March 2020 |url-status= live }}</ref>
==လူမှုပတ်ဝန်းကျင် နှင့် ယဉ်ကျေးမှု==
===နာမည်အသုံးအနှုန်း===
၂၀၂၀ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]က ရောဂါ၏အမည်ကို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ၂၀၁၉ (COVID-19)အဖြစ် တရားဝင်ကြေညာခဲ့သည်။
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesusuက CO သည် coronaကို ကိုယ်စားပြု၍ VIသည် virusကို ကိုယ်စားပြုကာ Dသည် diseaseကို ကိုယ်စားပြုကြောင်း နှင့် 19 သည် ထိုရောဂါကို ပထမဆုံးအတည်ပြုနိုင်ခဲ့သော ၂၀၁၉ခုနှစ်ကို ကိုယ်စားပြုကြောင်းရှင်းလင်းခဲ့သည်။<ref>"Novel coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic: increased transmission in the EU/EEA and the UK – sixth update" (PDF). ecdc. Archived (PDF) from the original on 14 March 2020. Retrieved 26 March 2020</ref>အမည်ပေးရာတွင် အခြားသူများအား အသရေမပျက်စေရန်ရည်ရွယ်၍ နိုင်ငံတကာအကြံပြုချက်များအတိုင်း နေရာဒေသ(ဥပမာ-တရုတ်) ၊ တိရစ္ဆာန်မျိုးစိတ် နှင့် လူမျိုးတို့ကို ရည်ညွှန်းသည့် အမည်များကို ရှောင်ကြဉ်ကာ ရွေးချယ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>"Novel coronavirus named 'Covid-19': WHO". TODAYonline. Archived from the original on 21 March 2020. Retrieved 11 February 2020.</ref><ref>"The coronavirus spreads racism against – and among – ethnic Chinese". The Economist. 17 February 2020. Archived from the original on 17 February 2020. Retrieved 17 February 2020.</ref>
ရောဂါအမည်ကို [[ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါ ၂၀၁၉|ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ၂၀၁၉]]အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီးချိန်တွင် အဆိုပါရောဂါကိုဖြစ်ပေါ်စေသော ဗိုင်းရပ်စ်အမည်ကိုလည်း [[ပြင်းထန်အသက်ရှုလမ်းကြောင်းရောဂါ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂|ပြင်းထန်အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ရောဂါ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ၂]] (SARS-CoV-2)ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>"Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it". World Health Organization (WHO). Archived from the original on 28 February 2020. Retrieved 13 March 2020.</ref>အစောပိုင်းတွင် ထိုဗိုင်းရပ်စ်ကို ၂၀၁၉ နိုဗယ်လ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (2019-nCoV)ဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့သည်။<ref>"Novel Coronavirus(2019-nCoV) Situation Report – 10" (PDF). World Health Organization (WHO). 30 January 2020. Archived (PDF) from the original on 31 January 2020. Retrieved 15 March 2020.</ref>ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က "COVID-19 virus" နှင့် "COVID-19ရောဂါကို ဖြစ်ပေါ်စေသော ဗိုင်းရပ်စ်"ဟုလည်း လူထုအကြားတွင် ထပ်ပေါင်းခေါ်ဆိုခဲ့သည်။<ref>"Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it". World Health Organization (WHO). Archived from the original on 28 February 2020. Retrieved 13 March 2020.</ref>ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ၁၉၆၈ခုနှစ်တွင် အီလက်ထရွန် အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းပုံရိပ်တွင် မြင်တွေ့ရသော ပုံစံအတိုင်း အမည်ပေးခဲ့ပြီး လက်တင်ဘာသာတွင် ကိုရိုနာသည် သရဖူဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။<ref>"Virology: Coronaviruses". Nature. 220 (5168): 650. 1968. Bibcode:1968Natur.220..650.. doi:10.1038/220650b0. ISSN 0028-0836.</ref><ref>Definition of Coronavirus by Merriam-Webster, Merriam-Webster, archived from the original on 23 March 2020, retrieved 24 March 2020</ref><ref>Definition of Corona by Merriam-Webster, Merriam-Webster, archived from the original on 24 March 2020, retrieved 24 March 2020</ref>
၂၀၂၀ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့သည် ထိုဗိုင်းရပ်စ်ကို "တရုတ်ဗိုင်းရပ်စ်" သို့မဟုတ် "ဝူဟန်ဗိုင်းရပ်စ်"ဟု ခေါ်ဆိုခြင်းမပြုရန် လူထုကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။<ref>Wu, Nicholas. "GOP senator says China 'to blame' for coronavirus spread because of 'culture where people eat bats and snakes and dogs'". USA TODAY. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 28 March 2020.</ref><ref>Forgey, Quint. "Trump on 'Chinese virus' label: 'It's not racist at all'". POLITICO. Archived from the original on 18 March 2020. Retrieved 28 March 2020.</ref><ref>Fischer, Sara. "The WHO said to stop calling it "Chinese" coronavirus, but Republicans didn't listen". Axios. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 28 March 2020.</ref><ref>Filipovic, Jill. "Trump's malicious use of 'Chinese virus'". CNN. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 29 March 2020.</ref>ထိုကာလတွင် ပို၍အငြင်းပွားဖွယ် အသုံးအနှုန်းများဖြစ်သော "ဝူတုပ်ကွေး" နှင့် "ကွန် တုပ်ကွေး" အစရှိသော ကြမ်းတမ်းသည့် အသုံးအနှုန်းများသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု(ဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ အသိုက်အဝန်းများမှတစ်ပါး)တွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ထိုအသုံးအနှုန်းများသည် ဗိုင်းရပ်စ်ကို ပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့ရာ ဝူဟန်မြို့နှင့် ဆက်စပ်ညွှန်းဆိုနေသည့်အပြင် တရုတ်ရိုးရာသိုင်းပညာများဖြစ်သော [[ဝူရှူ|ဝူရှူး]] ၊ [[ကွန်ဖူး]] အစရှိသော စကားလုံးများနှင့် ရောဂါအမည်ကို ပေါင်းစပ်ကာ တရုတ်နိုင်ငံကိုညွှန်းဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအသုံးအနှုန်းများကို လူမှုကွန်ယက်နှင့် လက်ယာယိမ်းဝါဒီများက အသုံးပြုနေကြခြင်းက အသက်အန္တရာယ်ရှိသော ရောဂါ၏ ပြင်းထန်မှုအကြောင်းကို မှေးမှိန်စေသည့်အပြင် တုပ်ကွေးမဟုတ်သည့်ဤရောဂါကို တုပ်ကွေးရောဂါတစ်မျိုးဟု အထင်အမြင်လွဲမှားမှုများလည်း ဖြစ်စေနိုင်သည်။<ref>"Trump doubles down on 'China virus', demands to know who in White House used phrase 'Kung Flu'". Fox News. 18 March 2020. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 18 March 2020.</ref><ref>"A last, desperate pivot: Trump and his allies go full racist on coronavirus". Salon. 19 March 2020. Archived from the original on 29 March 2020. Retrieved 19 March 2020.</ref>
===သတင်းအချက်အလက်မှားယွင်းမှု===
{{main|ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ၂၀၁၉နှင့်ပတ်သတ်၍ မှားယွင်းသောသတင်းအချက်အလက်များ}}
ဤရောဂါသည် ကိုရိုနာ အမည်အမှတ်တံဆိပ်ပါ ကုန်စည်များမှ ကူးစက်ခြင်းမဟုတ်သည့်အပြင် တရုတ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းသော ထုတ်ကုန်များမှလည်း မကူးစက်နိုင်ပါ။<ref>Lee, Bruce Y. "Coronavirus Is Not The 'Corona Beer Virus', What People Are Googling". Forbes. Archived from the original on 16 March 2020. Retrieved 31 March 2020.</ref><ref>"Can I get coronavirus from a package delivered from China?". Daily Breeze. 26 February 2020. Retrieved 31 March 2020.</ref>
==ကာကွယ်ခြင်း==
[[File:Covid-19-curves-graphic-social-v3.gif|thumb|upright=1.5|ရောဂါကူးစက်မှုကို အချိန်အတော်ကြာ ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း၏အကျိုးသက်ရောက်မှုကို ပြသော ဂရပ်ပုံ။ (မျဉ်းကွေးကို ပြားစေခြင်းဟုလည်း ခေါ်သည်)မျဉ်းကွေး၏ ထိပ်ဆုံးမှတ် နိမ့်လေလေ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ပို၍ ပေးနိုင်လေလေဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |last=Wiles |first=Siouxsie |author-link=Siouxsie Wiles|title=The three phases of Covid-19—and how we can make it manageable |url=https://thespinoff.co.nz/society/09-03-2020/the-three-phases-of-covid-19-and-how-we-can-make-it-manageable/ |website=The Spinoff |access-date=9 March 2020 |date=9 March 2020| name-list-format = vanc}}</ref><ref name="Lancet2020Flatten">{{cite journal | vauthors = Anderson RM, Heesterbeek H, Klinkenberg D, Hollingsworth TD | title = How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? | journal = Lancet | date = March 2020 | volume = 395 | issue = 10228 | pages = 931–934 | pmid = 32164834 | doi = 10.1016/S0140-6736(20)30567-5 | quote = A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g. minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies. | doi-access = free }}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vox.com/2020/3/10/21171481/coronavirus-us-cases-quarantine-cancellation|title=How canceled events and self-quarantines save lives, in one chart|first=Eliza|last=Barclay|date=10 March 2020|website=Vox | name-list-format = vanc }}</ref>]]
[[File:Covid-19-curves-graphic2-stopthespread-v3.gif|thumb|upright=1.5|မျဉ်းကွေးကို ပြားစေခြင်း၏ အခြားနည်းလမ်းများဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |last=Wiles |first=Siouxsie |title=After 'Flatten the Curve', we must now 'Stop the Spread'. Here's what that means |url=https://thespinoff.co.nz/society/14-03-2020/after-flatten-the-curve-we-must-now-stop-the-spread-heres-what-that-means/ |website=The Spinoff |access-date=13 March 2020 |date=14 March 2020}}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Anderson RM, Heesterbeek H, Klinkenberg D, Hollingsworth TD | title = How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? | journal = Lancet | date = March 2020 | volume = 395 | issue = 10228 | pages = 931–934 | pmid = 32164834 | doi = 10.1016/S0140-6736(20)30567-5 }}</ref>]]
ရောဂါကူးစက်ခံရမှုအားလျှော့ချနိုင်သောနည်းလမ်းများမှာ အိမ်တွင်နေထိုင်ခြင်း ၊ လူထူထပ်သောနေရာများကိုရှောင်ကြဉ်ခြင်း ၊ လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် အနည်းဆုံး စက္ကန့် ၂၀ခန့် ဆေးကြောခြင်း၊ လေကောင်းလေသန့်ရအောင်နေခြင်း ၊ မဆေးကြောရသေးသောလက်များနှင့် မျက်လုံး၊နှာခေါင်း၊ပါးစပ်တို့ကို ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းတို့ဖြစ်သည်။<ref name="CDC-Prevention & Treatment">{{cite web | url = https://www.cdc.gov/coronavirus/about/prevention.html | author = Centers for Disease Control | title = Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): Prevention & Treatment | date = 3 February 2020 | language = en-us | access-date = 10 February 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20191215193934/https://www.cdc.gov/coronavirus/about/prevention.html | archive-date = 15 December 2019 | url-status = live| author-link = Centers for Disease Control }}</ref><ref name="WHO Advice for Public">{{cite web | url = https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public | title = Advice for Public | vauthors = ((World Health Organization)) | access-date = 10 February 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public | archive-date = 26 January 2020 | url-status = live| author-link = World Health Organization | name-list-format = vanc}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/03/17/814221111/my-hand-washing-song-readers-offer-lyrics-for-a-20-second-scrub|title=My Hand-Washing Song: Readers Offer Lyrics For A 20-Second Scrub|website=NPR.org|language=en|access-date=20 March 2020}}</ref> [[CDC]]သည် နှာချေ၊ချောင်းဆိုးသည့်အခါတိုင်း ပါးစပ်နှင့် နှာခေါင်းကို တစ်ရှူးနှင့် အုပ်ရန် ၊ တစ်ရှူးမရှိပါက တံတောင်ကွေးနှင့်ဖုံး၍ နှာချေ၊ချောင်းဆိုးရန် အကြံပြုထားသည်။<ref name = "CDC-Prevention & Treatment"/> ၎င်းတို့က နှာချေ၊ချောင်းဆိုးပြီးတိုင်း လက်ကို ဆေးကြောရန်လည်း အကြံပြုထားသည်။<ref name = "CDC-Prevention & Treatment"/> [[:en:Social_distancing|လူတစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်ခွာနေခြင်း]] နည်းဗျူဟာတွင် ကျောင်းများ၊အလုပ်ရုံများကို ပိတ်ခြင်း၊ခရီးသွားမှုကို ကန့်သတ်ခြင်း နှင့် လူစုလူဝေးပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို တားဆီးခြင်းဖြင့် ရောဂါရှိသူနှင့် လူအများစု ထိတွေ့နိုင်မှုကို လျှော့ချနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။<ref name="JHUSocialDistancing">{{cite web | first = Lisa Lockerd | last = Maragakis | name-list-format = vanc |title=Coronavirus, Social Distancing and Self Quarantine |url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/coronavirus-social-distancing-and-self-quarantine |website=www.hopkinsmedicine.org |publisher=Johns Hopkins University}}</ref>လူတစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်သည် အနည်းဆုံး ၆ပေ(၁.၈၀ မီတာခန့်) ခွာနေရမည်။<ref>{{Cite news|last=Parker-Pope|first=Tara|url=https://www.nytimes.com/2020/03/19/well/live/coronavirus-quarantine-social-distancing.html|title=Deciding How Much Distance You Should Keep|date=19 March 2020|work=The New York Times|access-date=20 March 2020|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:၂၀၁၉-၂၀ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါ]]
[[ကဏ္ဍ:ကူးစက်ရောဂါများ]]
[[ကဏ္ဍ:ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ]]
[[ကဏ္ဍ:အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါများ]]
[[ကဏ္ဍ:ကမ္ဘာကပ်ရောဂါများ]]
18gh2omuh55gf66m771k0xbea90la9x
အသုံးပြုသူ:Nay Thway Thant
2
130719
756623
532074
2022-08-28T14:25:53Z
Nay Thway Thant
77934
wikitext
text/x-wiki
* Watch
* Nay Thway Thant
(Burmနေသွေးသန့်; Nay Thway22'''March2001) is a Burmese actor and model. His real name Min Thant (Burmese:မင်းသန့်)And he is currently lives in Yangon.Currently, a small company has been established.The name of his company "Myanmar-Korea Entertainment and JND Entertainment".He is studying psychology at Monywa University.
He is currently working in a beverage company.His working company Name is Myanmar Consumers Beverages Company LTD.His current position is working in a laboratory.
He began his entertainment career as a runway model and had his breakthrough .
aske8qvj6mwyjvasc4dy0sznmwo9ob0
756625
756623
2022-08-28T14:26:55Z
Nay Thway Thant
77934
wikitext
text/x-wiki
* Watch
* Nay Thway Thant
(Burmနေသွေးသန့်; Nay Thway Thant.He was born in 22 March 2001) is a Burmese actor and model. His real name Min Thant (Burmese:မင်းသန့်)And he is currently lives in Yangon.Currently, a small company has been established.The name of his company "Myanmar-Korea Entertainment and JND Entertainment".He is studying psychology at Monywa University.
He is currently working in a beverage company.His working company Name is Myanmar Consumers Beverages Company LTD.His current position is working in a laboratory.
He began his entertainment career as a runway model and had his breakthrough .
i7hc6jfnbtylntsu7crlmss3scop07y
ကဏ္ဍ:ကမ္ဘာကပ်ရောဂါများ
14
136456
756744
522466
2022-08-29T08:18:58Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Cat main|ကမ္ဘာကပ်ရောဂါ}}
{{Commons category|Pandemics}}
[[ကဏ္ဍ:ကူးစက်ရောဂါများ]]
rztjibkfyfxgu0wmst2m1rg1yc0jr13
ကင်ဆူဟျောန်း
0
139187
756634
756132
2022-08-28T16:06:59Z
Mayor mt
1506
/* အစောပိုင်းဘဝနှင့် ပညာရေး */
wikitext
text/x-wiki
{{short description|တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသား သရုပ်ဆောင်}}
{{distinguish|ကင်ဆူဟျောန်း}}
{{ကိုရီးယားလူမျိုးအမည်|ကင်}}
{{Infobox person
| name = ကင်ဆူဟျောန်း
| image = Kim Soo-hyun 2014 PaekSang Arts Awards06b.jpg
| caption = Kim at the Baeksang Arts Awards in May 2014
| birth_date = {{birth date and age|1988|2|16}}
| birth_place = [[ဆိုးလ်မြို့]]၊ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ
| education =
| alma_mater = [[:en:Chung-Ang University|ချောင်အန်းတက္ကသိုလ်]]
| occupation = ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်
| years_active = ၂၀၀၇–လက်ရှိ
| agent = {{hlist|KeyEast<ref>{{cite web|url=http://entertain.naver.com/read?oid=108&aid=0002014249|script-title=ko:'유망주' 김수현, 배용준 이나영과 한솥밥|date=4 January 2010|website=Star Money|language=ko}}</ref>|[[:en:Gold Medalist (company)|Gold Medalist]]}}
|parents =
| website = {{url|http://soo-hyun.com/}}
| module = {{Infobox Korean name|child=yes|color=transparent
| hangul = {{linktext|김|수|현}}
| hanja = {{linktext|金|秀|賢}}
| rr = Kim Su-hyeon
| mr = Kim Suhyŏn
}}
| signature = Kim Soo Hyun Signature.png
}}
'''ကင်ဆူဟျောန်း'''({{ko-hhrm|김수현|金秀賢}}; ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ဖွား)သည် တောင်ကိုရီးယားအမျိုးသားသရုပ်ဆောင်ဖြစ်ပြီး သူပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲများဖြစ်သည့် ''Dream High'' (၂၀၁၁)၊ ''Moon Embracing the Sun'' (၂၀၁၂)၊ ''My Love from the Star'' (၂၀၁၃)၊ ''The Producers'' (၂၀၁၅) ဇာတ်လမ်းတွဲနှင့် ရုပ်ရှင်ကားများဖြစ်သည့် ''The Thieves'' (၂၀၁၂)၊ ''Secretly, Greatly'' (၂၀၁၃) နှင့် [[စစ်မှန်သော (၂၀၁၇ ရုပ်ရှင်)|စစ်မှန်သော]] (၂၀၁၇) တို့ဖြင့် ကျော်ကြားသူဖြစ်သည်။
ကင်သည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် Gallup Korea's Actor of the Year ကိုရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite news| last=Park| first=Dong-je| script-title=ko:이유리, 김수현 이어 '올해를 빛낸 탤런트' 2위 선정..진정한 '대세' 확인| url=http://www.breaknews.com/sub_read.html?uid=342835§ion=sc4| accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀| work=BreakNews| date=23 December 2014|language=ko}}</ref> သူသည် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဖို့စ်မဂ္ဂဇင်း၏ ကိုရီးယား ဩဇာကြီးမားသော ကိုရီးယားကျော်ကြားသူများစာရင်းတွင် စတုတ္ထနေရာချိတ်ခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|author=Ed Slott |url=https://www.forbes.com/sites/timferguson/2013/04/25/k-pop-meets-michael-milken/ |title=Forbes Korea Power Celebrity 2013 |work=Forbes|date= |accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> ဆက်လက်၍ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ<ref>{{cite web|url=http://jmagazine.joins.com/forbes/view/305259 |script-title=ko:중앙시사매거진 |work=JoongAng Ilbo|date=23 February 2015 |accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|language=ko}}</ref>နှင့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမနေရာတို့တွင် ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://news.joins.com/article/19626925 |script-title=ko:1위 지킨 엑소, 단숨에 정상권 오른 유아인·혜리 |work=JoongAng Ilbo|date=25 February 2016 |accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|language=ko}}</ref> ဖို့စ်စီးပွားရေးမဂ္ဂဇင်း၏ အာရှထုတ်ဝေမှုတွင် ကင်အား ၂၀၁၆ ခုနှစ်၏ 30 under 30 စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/sites/carolinehoward/2016/02/24/g-e-m-angelababy-soo-hyun-kim-and-the-actors-and-athletes-of-30-under-30-asia/#669e37f1455b|title=G.E.M., Angelababy, Soo-hyun Kim And The Actors And Athletes Of 30 Under 30 Asia|last=Howard|first=Caroline|work=Forbes|access-date=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> အာရှတခွင်တွင် သူ၏ ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲများ၏ အောင်မြင်မှုသည် သူအား ထိပ်တန်းဟေးလျူကြယ်ပွင့်(top Hallyu star) ဖြစ်စေခဲ့သည်။
==အစောပိုင်းဘဝနှင့် ပညာရေး==
အထက်တန်းကျောင်းသားဘဝတွင် ကင်၏ မိခင်သည် သူ၏ တသီးတသန့်နေလိုသော အမူအကျင့်ကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် အကူအညီဖြစ်စေရန် သရုပ်ဆောင်အတန်းများကို တက်ရန် အားပေးခဲ့သည်။ သူ၏ဖခင် ကင်ဂျောင်ဟွန်းသည် ၁၉၈၀-ခုနှစ်များက "Seven Dolphins" ဂီတအဖွဲ့မှ အဓိက အဆိုတော်တစ်ဦးဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/4773/kim-soo-hyuns-school-years-examined|title=What Was Kim Soo Hyun Like as a Student?|website=enewsWorld|date=27 March 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714111442/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/4773/kim-soo-hyuns-school-years-examined|archivedate=14 July 2014}}</ref> ကင်သည် ချောင်အန်းတက္ကသိုလ်၏ ရုပ်ရှင်နှင့်ပြဇာတ်ဌာန(Flim and theater Department)တွင် ၂၀၀၉ ခုနှစ်၌ တက်ရောက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=KIM Soo-hyun, hero of SECRETLY GREATLY|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/interview.jsp?blbdComCd=601019&seq=46&mode=INTERVIEW_VIEW|website=Korean Film Biz Zone|date=18 June 2013}}</ref>
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ကင်၌ ကင်ဂျူန(အဆိုတော်) အဖေတူမအေကွဲ ညီမရှိသည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.mwave.me/en/news/news/view/95837/Kim-Soo-Hyun%E2%80%B2s-Half-Sister-Almost-Debuted-with-Girl-Group-The-Ark|title=Kim Soo Hyun′s Half Sister Almost Debuted with Girl Group The Ark|date=22 July 2015|website=enewsWorld|accessdate=11 August 2020|archivedate=30 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180730080604/https://www.mwave.me/en/news/news/view/95837/Kim-Soo-Hyun%E2%80%B2s-Half-Sister-Almost-Debuted-with-Girl-Group-The-Ark}}</ref> သူ၏ ဝမ်းကွဲညီအကိုတော်သူ လီဆာရန်း(မူရင်းအမည် လီဂျေယန်း) ရိုက်ကူးခဲ့သော ''Real'' (2017) တွင် နောက်ဆုံးပါဝင် သရုပ်ဆောင်ထားသည်။<ref>{{cite web|script-title=ko:"제작·연출·연기, 형제가 다했다"…'리얼', 가족경영의 나쁜 예|url=http://m.entertain.naver.com/read?oid=433&aid=0000032513|website=Dispatch|language=ko|date=3 July 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.mwave.me/en/news/news/view/90105/N-Sonic%E2%80%99s-Zion-Revealed-to-Be-Kim-Soo-Hyun%E2%80%99s-Cousin|title=N-Sonic’s Zion Revealed to Be Kim Soo Hyun’s Cousin|date=26 May 2015|website=enewsWorld|accessdate=11 August 2020|archivedate=30 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180730110300/https://www.mwave.me/en/news/news/view/90105/N-Sonic%E2%80%99s-Zion-Revealed-to-Be-Kim-Soo-Hyun%E2%80%99s-Cousin}}</ref>
==ဘဝဖြတ်သန်းမှု==
===၂၀၀၇–၂၀၁၀: ရုပ်သံသရုပ်ဆောင်အဖြစ် အစောပိုင်းဖြတ်သန်းမှု===
ကင်သည် သူ၏ ပထမဆုံးသော သရုပ်ဆောင်ဘဝကို ၂၀၀၇ ခုနှစ်ထုတ် မိသားစု ဟာသဇာတ်မြူးဖြစ်သော ''Kimchi Cheese Smile'' ဇာတ်လမ်းတွင် ဇာတ်ပို့နေရာမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=213&aid=0000190429|script-title=ko:김수현 "데뷔작 '김치치즈스마일', 헤어스타일 덕에 캐스팅"|date=18 March 2012|website=TV Report|language=ko}}</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် KBS မှ ထုတ်လွှင့်ခဲ့သော ''Jungle Fish'' ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် အဓိကဇာတ်ဆောင်နေရာမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last1=Yoon|first1=Go-eun|script-title=ko:박보영ㆍ김수현 주연 '정글피쉬' 특별개봉|url=http://www.yonhapnews.co.kr/culture/2010/09/16/0901000000AKR20100916184000005.HTML|work=Yonhap|language=Korean|trans-title=Special re-edit of Park Bo-young and Kim Soo-hyun’s Jungle Fish|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=16 September 2010}}</ref> ထိုဇာတ်လမ်းတွဲသည် ဖြစ်ရပ်မှန်ပေါ်တွင် အခြေတည်ပြီး ထိုဇာတ်လမ်းကြောင့် ကျောင်းတွင်းအနိုင်ကျင့်များကို အရေးယူခဲ့သည်။<ref name=jungle>{{cite web|last=Han|first=Sang-hee|title=Realism essential for local teen dramas|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/art/2010/09/135_73507.html|work=The Korea Times|accessdate=2012-11-23|date=26 September 2010}}</ref> ထိုဇာတ်လမ်းသည် Peabody Award အပါအဝင် ဆုတစ်ချို့ကို ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.peabodyawards.com/award-profile/jungle-fish|title=Jungle Fish|work=The Peabody Awards|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref><ref>[http://world.kbs.co.kr/english/program/program_musicnews_detail.htm?No=9426 "''Jungle Fish'' Wins a Peabody"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201008070301/http://world.kbs.co.kr/english/program/program_musicnews_detail.htm?No=9426 |date=8 October 2020 }}, KBS World, 2 April 2009.</ref>
နှစ်ဝက်လောက်အကြာတွင် ကင်သည် အစားအစာကိုအခြေခံသော ရုပ်သံအစီအစဉ်ဖြစ်သော Delicious Quiz (also known as The Taste of Life)တွင် အစီအစဉ်မှူးများထဲက တစ်ယောက်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ဟုခေါ်သော ''Cherry Blossom'' ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတိုတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။
၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ကင်သည် နမ်ကွန်ဆန်းရိုက်ကူးသော ''Worst Friends'' ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတိုတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး Mise en Scène Short Film Festival တွင် ပြသခဲ့ရာ လူမှုရုပ်ရှင်ကဏ္ဍတွင် အကောင်းဆုံးရုပ်ရှင်ဆု ရရှိခဲ့သည်။ ထို့နောက် SBS ရုပ်သံမှ ''Father's House'' ဇာတ်လမ်းကို စစ်ပြန်သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ချိုင်မင်ဆိုနဲ့အတူ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref name=prof /> ထို့ပြင် ထိုနှစ်တွင်ပဲ Mnet's Boys & Girls Music Countdown တွင် Kara အဆိုတော်အဖွဲ့မှ ဟန်ဆောင်ယွန်းနှင့်အတူ ပူးတွဲအစီအစဉ်မှူးအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref name=boys>{{cite web|url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3307/kim-soo-hyun-and-karas-han-seung-yeon-co-mcs|title=Kim Soo Hyun and Kara's Han Seung Yeon Co-MCs?|website=enewsWorld|date=8 February 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714202551/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3307/kim-soo-hyun-and-karas-han-seung-yeon-co-mcs|archivedate=14 July 2014}}</ref>
ကင်သည် ''Will It Snow for Christmas?'' နှင့် ''Giant'' ဇာတ်လမ်းတွဲတို့တွင် အမျိုးသားသရုပ်ဆောင်တို့၏ ငယ်ဘဝကို သရုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ သူ့အားလူသိများလာစေခဲ့သည်။<ref name=prof>[http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2010011215172346067 MY NAME IS: Kim Soo-hyun].''10Asia''. 12 January 2010.</ref> ထို့ပြင် Giant ဇာတ်လမ်းတွဲဖြင့် SBS Drama Awards ၏ အကောင်းဆုံးသရုပ်ဆောင်သစ်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ <ref name=sbs>{{cite web|last=Ko|first=Kyoung-seok|title=Ko Hyun-jung wins grand prize at SBS Drama Awards|url=http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2011010309120570290|work=10Asia|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=3 January 2011}}</ref>
===၂၀၁၁–၂၀၁၃: ထိုးဖောက်အောင်မြင် လာခဲ့ခြင်း===
[[File:Kim Soo-hyun at the Seoul Drama Awards, 4 September 2014 02.JPG|thumb|upright|In September 2014 ၂၀၁၄ ခုနှစ် စက်တာဘာလတွင် တွေ့ရသော ကင်]]
၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် လူငယ်ဂီတဒရာမာအမျိုးအစားဖြစ်သော ''Dream High'' တွင် သရုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ လူတိုင်ကြား၌ ကင်၏အမည်သည် ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။ ထိုဇာတ်လမ်းတွင် သူသည် တောသားလူရိုးဘဝမှ ဂီတပါရမီ ထူးချွန်မှုကို ထုတ်ပြနိုင်သူတစ်ဦးအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref name=dream>{{cite web|url=http://en.tenasia.com/archives/4853|title=Kim Soo-hyun cast as male lead in upcoming KBS drama|date=1 November 2010|website=10Asia|accessdate=11 August 2020|archivedate=11 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180711201348/http://en.tenasia.com/archives/4853}}</ref> ထိုဒရာမာဇာတ်လမ်းကို ပြည်တွင်း၌ကြည့်ရှုနှုန်း မြင့်မားခဲ့ပြီး နိုင်ငံရပ်ခြားထိပါ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://osen.mt.co.kr/article/G1101190067|script-title=ko:탄력받은 '드림하이', 1인자 굳히기?|date=19 January 2011|work=Osen|language=ko}}</ref> ထို့ပြင် များစွာသော နိုင်ငံတကာဆုများလည်း ရရှိခဲ့သည်။ ကိုရီးယားအိုင်ဒဲလ်တစ်ယောက်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခန်းများတွင် မင်းသားသစ်ဖြစ်သော ကင်သည် ဇာတ်လမ်းအတွက် လိုအပ်သော အခန်းများကို ဆွဲထုတ်ပြီး JYP Entertainment တွင် သုံးလမျှ သီဆိုမှုနှင့် အကကို လေ့ကျင့်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2011031516383866168 INTERVIEW: Actor Kim Soo-hyun – Part 1], ''10Asia'', 15 March 2011.</ref><ref>[http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2011031515032638509 INTERVIEW: Actor Kim Soo-hyun – Part 2], ''10Asia'', 15 March 2011.</ref> သူသည် ထိုဇာတ်လမ်းအတွက် "Dreaming" သီချင်းအား တကိုယ်တော်နှင့် ဇာတ်လမ်းအမည်နှင့် သီချင်းဖြစ်သော "Dream High" ကို အခြားသော သရုပ်ဆောင်များနှင့်တွဲဖတ်၍ ဇာတ်ဝင်တေး ၂ ပုဒ်ကို သီဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://news.mk.co.kr/newsRead.php?year=2011&no=99452|title= 김수현 직접 부른 `드림하이` OST `Dreaming` 인기 급상승|date=26 February 2011|website=Maeil Business Newspaper|language=ko}}</ref>
ကင်သည် ''Moon Embracing the Sun'' ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲတွင် ငယ်ရွယ်သူဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်သော လီဝမ်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ အောင်မြင်မှု အမြင့်ဆုံးထိပင် ရောက်ရှိခဲ့သည်။<ref name=moon>{{cite web|url=http://en.tenasia.com/archives/9100|title=Kim Soo-hyun to turn king in new series|date=1 November 2011|website=10Asia|accessdate=11 August 2020|archivedate=18 July 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200718164813/http://en.tenasia.com/archives/9100}}</ref><ref>{{cite news|last=Lee|first=Jin-ho|title=Kim Soo Hyun Cast in ''The Sun and the Moon''|url=http://enewsworld.mnet.com/enews/contents.asp?idx=1502|accessdate=|newspaper=enewsWorld|date=11 November 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150202133810/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/1502/kim-soo-hyun-cast-in-the-sun-and-the-moon|archivedate=2 February 2015}}</ref> ထိုရုပ်သံဇာတ်လမ်း၏ ကြည့်ရှုနှုန်းမှာ အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည့် ၄၂.၂ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့သဖြင့် "နိုင်ငံတော် ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲ" ဟုသော အမည်ပင် ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2950005|title=Hit drama ends with record ratings|work=Korea JoongAng Daily|date=17 March 2012}}</ref> ကင်သည် ရိုးရာသီချင်းကြီးပုံစံဖြင့် ရေးဖွဲ့ထားသော "Only You"<ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2949695|title=Kim Soo-hyun sings on 'Moon Embracing the Sun' drama|work=Korea JoongAng Daily|date=12 March 2012}}</ref> နှင့် ခေတ်ပေါ်ပုံစံဖြင့် ရေးဖွဲ့ထားသော "Another Way" ဇာတ်ဝင်တေးနှစ်ပုဒ်ကို ထိုဇာတ်လမ်းတွဲအတွက် သီဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2949880|title=Kim Soo-hyun releases two singles in two days|date=15 March 2012|work=Korea JoongAng Daily}}</ref>
သူ၏ ကျော်ကြားမှုကြောင့် ထုတ်ကုန် ၁၇ မျိုးအတွက် ထုတ်ကုန်အမှတ်တံဆိပ် ထောက်ခံချက်အတွက် ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့ပြီး စံချိန်သစ် တင်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2952539|title=Kim Soo-hyun sets new record for product endorsements|last=|first=|date=13 March 2012|work=Korea JoongAng Daily|access-date=}}</ref> ထို့ပြင် သူသည် Best TV Actor award ကို 2012 Baeksang Arts Award တွင် ရရှိခဲ့သည်။ ထိုဆုကို စစ်ပြန် ဩဇာကြီးမားသည့် သရုပ်ဆောင်များဖြစ်သည့် Han Suk-kyu, Shin Ha-kyun နှင့် Cha Seung-won တို့ကို ကျော်ဖြတ်ရရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ကင်က "ဆုရရှိတဲ့ အတွက် အလွန်ကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော် ရှက်လည်းရှက်မိပါတယ်။ အိမ်စာတွေအများကြီး ရနေသလိုပဲ။ ဒီဆုနဲ့ထိုက်တန်တဲ့ ပိုကောင်းတဲ့ သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက်ဖြစ်လာစေဖို့ ကျွန်တော် ဆက်ပြီးကြိုးစားသွားပါ့မယ်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2952100|title=Kim Soo-hyun's win is hotly debated|work=Korea JoongAng Daily|date=28 April 2012}}</ref>
''Ocean Eleven'' ၏ ကိုရီးယားပုံစံဇာတ်ကားဟု မီဒီယာများက အမွှန်းတင်ကြသော ''The Thieves'' ရုပ်ရှင်တွင် နာမည်ကြီးရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင်များနှင့်အတူ ပထမဆုံးသော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးအဖြစ် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခွင့်ရရှိခဲ့သည်။<ref name=thieves>{{cite web|url=http://en.tenasia.com/archives/6503|title=Kim Soo-hyun joins cast of high-profile movie|date=21 March 2011|website=10Asia|accessdate=11 August 2020|archivedate=18 July 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200718162831/http://en.tenasia.com/archives/6503}}</ref><ref>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2954303|title='The Thieves' all-star cast set to steal show|work=Korea JoongAng Daily|date=13 June 2012}}</ref> လတ်မှတ်အစောင်ရေ ၁၂.၉ မီလီယံကျော် ရောင်းချခဲ့ရပြီး ကိုရီယားရုပ်ရှင်သမိုင်းတွင် ဒုတိယမြောက် အမြင့်ဆုံးရရှိခဲ့သော ရုပ်ရှင်ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=''The Thieves'' Emerges as Most Popular Korean Movie|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2012/10/04/2012100400835.html|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|work=The Chosun Ilbo|date=4 October 2012}}</ref>
၂၀၁၃ ခုနှစ် ကင်သည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် ကြောင်နေသူတစ်ဦးအဖြစ် စိမ့်ဝင်နေသော မြောက်ကိုရီးယား သူလျှိုအဖြစ် ဟန်၏ ''Covertness'' ဝပ်တွန်းစီးရီးကို ရုပ်ရှင်အဖြစ်ရိုက်ကူးထားသော ''Secretly, Greatly'' ရုပ်ရှင်တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref name=secretly>[http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2012043017541551050 Kim Soo-hyun lands role of North Korean spy in new movie]. ''10Asia''. 30 April 2012.</ref> ထိုရုပ်ရှင်သည် များစွာသော စံချိန်တို့ကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့ရုံမျှမက ထိုနှစ်၏ box office တွင် အအောင်မြင်ဆုံးသော ရုပ်ရှင်တွေထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုရုပ်ရှင်ကားကြောင့် ကင်သည် 50th Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံးရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်သစ်ဆုနှင့် 50th Baeksang Arts Awards တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=''Secretly Greatly'' Blazes Trail at Box Office by Tapping Teen Audience|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2013/06/10/2013061001331.html|work=The Chosun Ilbo|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=10 June 2013}}</ref><ref>{{cite web|last=Yun|first=Suh-young|title=''Secretly'' success shows teen power at box office|url=https://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2013/06/141_137220.html|work=The Korea Times|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=10 June 2013}}</ref> Kim won Best New Actor awards at the 50th Grand Bell Awards and the 50th Baeksang Arts Awards.<ref name=baeksang>{{cite web|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20140527001728|title=Kim Soo-hyun named best new movie actor in Baeksang awards|work=The Korea Herald|date=27 May 2014}}</ref><ref name=grand>{{cite web|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?mode=VIEW&seq=2748|title=THE FACE READER Picks Up 6 at 50th Grand Bell Awards|work=Korean Film Biz Zone|date=4 November 2013|access-date=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|archive-url=https://web.archive.org/web/20150408194424/http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?mode=VIEW&seq=2748|archive-date=8 April 2015|url-status=dead}}</ref>
===၂၀၁၄–လက်ရှိ: နိုင်ငံတကာသို့ ကျော်ကြားခြင်း===
[[File:Kim Soo-hyun 2014 PaekSang Arts Awards32 (cropped).jpg|thumb|upright|Baeksang Arts Awards May 2014]]
၂၀၁၃ မှ ၂၀၁၄ ခနှစ် အစောပိုင်းကာလတွင် ကင်သည် SBS ၏ စိတ်ကူးယဉ်အချစ်ဇာတ်လမ်းတွဲဖြစ်သည့် ''My Love from the Star'' ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် မင်းသမီး ဂျွန်ဂျီဟွန်းနှင့်အတူ တွဲဖက်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။<ref name=star>{{cite web|title=Kim Soo-hyun, Jun Ji-hyun to Pair Up in New Drama|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2013/11/16/2013111600450.html|work=The Chosun Ilbo|date=16 November 2013}}</ref> ထိုဇာတ်လမ်းတွဲအတွက် ဇာတ်ဝင်တေးနှစ်ပုဒ်ဖြစ်သော "In Front of Your House" နှင့် "Promise" သီချင်းနှစ်ပုဒ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://tenasia.hankyung.com/archives/217348|title=김수현이 부른 ‘별그대’ OST ‘너의 집앞’ 공개|date=19 February 2014|website=TenAsia|language=ko}}</ref><ref>{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=111&aid=0000370170|title=김수현 세레나데 듣는다…'별그대' OST '약속' 공개|date=13 March 2014|website=Hankook Ilbo|language=ko}}</ref> ထိုဇာတ်လမ်းတွဲသည် တရုတ် အွန်လိုင်းရုပ်ရှင်ဝဘ်ဆိုဒ်ဖြစ်သော iQiyi တွင် ကြည့်ရှုသူ ၃ ဘီလီယံကျော်<ref>{{cite web|last1=Shin|first1=Kyun-jin|first2=Sung-hee|last2=Yang|title=Hallyu booming again in China, bigger than ever|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/Article.aspx?aid=2986309|website=Korea JoongAng Daily|date=14 March 2013}}</ref>ရှိခဲ့ပြီး ထိုရုပ်ရှင်တွင်ပါဝင်ခဲ့သော ဖက်ရှင်၊ မိတ်ကပ်နှင့် စားသောက်ဆိုင်မှအစ အောင်မြင်မှု ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://blogs.wsj.com/chinarealtime/2014/02/26/korean-tv-show-sparks-chicken-and-beer-craze-in-china/|title=Korean TV Show Sparks Chicken and Beer Craze in China|work=The Wall Street Journal|date=26 February 2014}}</ref> ထို့ပြင် ကင်သည် အာရှတခွင်တွင် အကြီးအကျယ် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201411131736564494276_2|title=Hallyu trio captivate Chinese hearts|work=The Korea Herald|date=13 November 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2014/06/19/2014061901486.html|title=Who Are the Most Popular Korean Stars Overseas?|work=The Chosun Ilbo|date=19 June 2014}}</ref> ထုတ်ကုန် ၃၅ မျိုးအတွက် အလိုရှိဆုံးသော အမှတ်တံဆိပ်ထောက်ခံပေးသူထဲက တစ်ယောက်ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2014/01/30/2014013000282.html|title=Kim Soo-hyun Is Advertisers' Favorite|work=The Chosun Ilbo|date=30 January 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.meradio.sg/musicportal/musicNews/kim-soo-hyun-snaps-up-35/1165106.html|title=Kim Soo Hyun snaps up 35 endorsement deals!|last=|first=|date=24 November 2014|work=The Korea Herald|access-date=|accessdate=11 August 2020|archivedate=11 July 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180711203724/https://www.meradio.sg/musicportal/musicNews/kim-soo-hyun-snaps-up-35/1165106.html}}</ref> ၇ ကြိမ်မြောက် Korea Drama Awards တွင် ရုပ်မြင်သံကြားဇာတ်လမ်းတွဲများအတွက် အမြင့်ဆုံးဆုဖြစ်သော ဒေးဆန်းဆု(သို့မဟုတ် "Grand Prize") ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။<ref name=daesang>{{cite web|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/Article.aspx?aid=2995614|title=Kim Soo-hyun wins at drama festival|work=Korea JoongAng Daily|date=3 October 2014}}</ref>
ထိုနှစ်နောက်ပိုင်းကာလတွင် ကင်သည် နိုင်ငံတကာ အားကစားပွဲတော်နှစ်ခုကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၊ နန်ကျင်းမြို့၌ ကျင်းပသော ၂၀၁၄ ခုနှစ် နွေရာသီ လူငယ် အိုလံပစ်အားကစားပွဲတော်၏ ဖွင့်ပွဲတွင် များစွာသော အနုပညာရှင်များနှင့်အတူ တရားဝင်သီချင်းဖြစ်သော "Light up the Future" သီချင်းကို သီဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20140818000706|title=Kim Soo-hyun performs at Nanjing Youth Olympic Games opening ceremony|work=The Korea Herald|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀}}</ref> သူသည် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၊ အင်ချွန်းမြို့တွင် ကျင်းပသော ၂၀၁၄ ခုနှစ် အာရှ အားကစားပွဲတော်၏ ဖွင့်ပွဲတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ သူသည် ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် ဂျန်ဒေါင်ဂန်း၊ ကိုရီးယား အော်ပရာအဆိုတော် အန်ဆွတ်ဆန်းနှင့် နိုင်ငံ ၄၅ ခုမှ လူပုဂ္ဂိုလ်မျနှင့်အတူ "One Asia" စကားလက်ဆောင် ပေးပို့သည့် ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/sports/2014/09/207_163713.html|title=Hallyu stars to light up Asia opening ceremony|work=The Korea Times|date=27 August 2014}}</ref>
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ကင်သည် KBS ရုပ်သံဌာနမှ ရိုက်ကူးသော ''The Producers'' ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ထိုဇာတ်လမ်းတွဲမှာ ''My Love From the Star'' အား ရေးသားခဲ့သူ စာရေးဆရာ ပတ်ဂျီအွန်းမှ ရေးသားခဲ့သော ဇာတ်လမ်းလည်း ဖြစ်သည်။<ref name=producers>{{cite web|last1=Kim|first1=Jae-heun|title=Kim Soo-hyun returns in ''Producers''|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2015/05/201_178721.html|website=The Korea Times|date=11 May 2015}}</ref> ထိုရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲသည် ပြည်တွင်းပရိသတ် ကြည့်ရှုနှုန်း အခိုင်အမာရရှိခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် နိုင်ငံများစွာသို့ ရောင်းချခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.hancinema.net/-producers-sold-out-globally-82855.html|title='Producers' sold out globally|work=HanCinema|date=4 June 2015|publisher=Star News}}</ref> ထို့ပြင် ကင်သည် ၈ ကြိမ်မြောက် Korea Drama Awards ဆုပေးပွဲတွင် ဒေဆန်းဆုကို နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံရရှိခဲ့သည်။ ထိုမျှမကသေး သူ၏ သရုပ်ဆောင် ကောင်းမွန်မှုကြောင့် 4th APAN Star Awards နှင့် 2015 KBS Drama Awards တို့ကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်။<ref name=korea>{{cite web|title=Kim Soo-hyun, Kim Tae-hee to headline Korean drama fest|url=http://english.yonhapnews.co.kr/culturesports/2015/09/09/0701000000AEN20150909008800315.html|website=Yonhap News Agency|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=9 September 2015}}</ref><ref name=apan>{{cite web|last1=Sung|first1=So-young|title=Kim Soo-hyun takes top APAN Star honors|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/Article.aspx?aid=3012149|website=Korea JoongAng Daily|accessdate=၁၁ ဩဂုတ် ၂၀၂၀|date=30 November 2015}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20160101000100|title=Kim Soo-hyun grabs grand prize at KBS drama awards|date=1 January 2016|website=The Korea Herald}}</ref> ကင်သည် သက်ဆိုင်ရာ နယ်ပယ်တို့တွင် အခိုင်အမာအောင်မြင်မှုရှိသည့် အသက် ၃၀ အောက် ဩဇာတိက္ကမရှိသည့် လူပုဂ္ဂိုလ် ၃၀ အား ရွေးချယ်ထားသော ဖို့စ်မဂ္ဂဇင်း၏ "30 Under 30 Asia 2016 list" စာရင်းတွင် ပါဝင်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.mwave.me/en/news/news/view/103393/the-charms-of-forbes-30-under-30-asia-kim-soo-hyun-g-dragon-and-snsd-s-yoona?_sorting=null&_cnMtCtgyId=null&_searchKeyWord=null&_position=null|title=The Charms of Forbes′ ′30 Under 30 Asia′ Kim Soo Hyun, G-Dragon and SNSD′s Yoona|date=11 March 2016|website=enewsWorld}}</ref>
ကင်သည် မူခင်းဒရာမာအမျိုးအစား(action-noir၊ အတ္တနှင့် လိင်မှုအသားပေး) ဇာတ်ကားဖြစ်သော ''Real'' တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ပြသခဲ့သည်။<ref name=real>{{cite web|url=http://koreanfilm.or.kr/eng/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=3399&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|title=KIM Soo-Hyun Chooses Noir Flick for His Return|date=14 April 2015|website=Korean Film Biz Zone}}</ref><ref>{{cite web|url=http://english.yonhapnews.co.kr/news/2017/06/27/0200000000AEN20170627006700315.html|title=(Yonhap Interview) Actor Kim Soo-hyun: 'I'm still clumsy but try to be closer to perfection'|date=27 June 2017|website=Yonhap News Agency}}</ref>
၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် KeyEast အေဂျင်စီမှ နှုတ်ထွက်ပြီး သူ၏ဝမ်းကွဲ ညီအကိုနှင့် အေဂျင်စီတစ်ခုတည်ထောင်ခဲ့သည်ဟူသော သတင်းများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.koreatimes.co.kr/www/art/2019/12/688_280228.html|title=Actor Kim Soo-hyun to set up own agency|date=December 12, 2017|website=The Korea Times}}</ref> ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ကင်သည် Kim Sae-ron၊ Seo Ye-ji တို့နှင့်အတူ Gold Medalist အေဂျင်စီဖြင့် လတ်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3072120|title=Kim Soo-hyun signs a new contract|date=January 2, 2020|website=Korea JoongAng Daily}}</ref>
၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ကင်သည် tvN ရုပ်သံမှ ''It's Okay to Not Be Okay'' ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲတွင် စိတ်ရောဂါကုသရေးဆေးရုံမှ ဆေးဝန်ထမ်းအကူအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုဇာတ်လမ်းတွဲမှာ ''The Producers'' ဇာတ်ကားပြီးကတည်းက ၅ နှစ်အကြာမှ ပထမဆုံးအကြိမ် ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲများတွင် ပါဝင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name=psy>{{cite web|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20200207000504|title=Actor Kim Soo-hyun to star in tvN drama ‘Psycho but It’s Okay’|date=February 7, 2020|website=The Korea Herald}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ajudaily.com/view/20200207132136323|title=Fans await Hallyu star Kim Soo-hyun's full comeback through TV drama|date=February 7, 2020|website=Aju Daily}}</ref>
==ကိုးကား==
{{reflist}}
{{lifetime|၁၉၈၈|}}
[[Category:ကိုရီးယား အမျိုးသား ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]]
gwvs0u61o8m573ixb09kv3jfl9x21jp
အတ္တရံမြစ်ကူးတံတား (စံပယ်ဂူ)
0
149286
756607
755413
2022-08-28T12:59:03Z
210.14.103.44
wikitext
text/x-wiki
'''အတ္တရံမြစ်ကူးတံတား (စံပယ်ဂူ)''' သည် မွန်ပြည်နယ် ရှိသည့်တံတားတစ်စင်း ဖြစ်သည်။ တံတားသည် သံမဏိ သံပေါင်၊ သံကူ ကွန်ကရစ်ကြမ်းခင်းတံတားအမျိုးအစား ဖြစ်သည်။<ref name="irrawady_news">https://burma.irrawaddy.com/news/2018/09/14/169754.html</ref><ref name="pyimyanmar">{{cite book
|title= ပြည်မြန်မာသတင်းစာ
|author=
|publisher=
|location=
|date= ၅ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၀
|pages=၁၀
}}</ref>
==အတိုင်းအတာများ==
တံတား၏ အရှည်သည် ၂၁၀၉ ပေ၊ အကျယ် ၃၁ ပေ ၂ လက်မ ရှိသည်။ ရေလမ်းကင်းလွတ်အမြင့်သည် ၄၆ ပေ ဖြစ်ပြီး ရေလမ်းကင်းလွတ်အကျယ်မှာ ပေ ၃၆၀ ရှိသည်။ တံတားတည်ဆောက်ရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်မှာ ကျပ်သန်း ၁၈၀၀၀ ဖြစ်သည်။<ref name="irrawady_news"/><ref name="pyimyanmar"/>
==ဖွင့်လှစ်ခြင်း==
တံတားကို ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့ နံနက် ၉ နာရီ ၁၅ မိနစ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။<ref name="irrawady_news"/><ref name="pyimyanmar"/>
==ကိုးကား==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]]
5kcti81nvrpo5eu4kmmzu89n2xa7awy
ဟဘရဒူဝဘူတာ
0
205650
756702
743144
2022-08-29T07:04:23Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox station
| name = Habaraduwa
| type = Sri Lankan Railway Station
| native_name = හබරදුව දුම්රිය ස්ථානය
| native_name_lang= si
| style =
| image =
| image_size =
| image_caption =
| address = Habaraduwa-Dikkumbura Road, Habaraduwa
| country = Sri Lanka
| coordinates = {{coord|5.9984|N|80.3078|E}}
| line = Coastal Line (Sri Lanka)
| other =
| structure =
| platform = one single
| depth =
| levels =
| tracks =
| parking =
| bicycle =
| opened = 2017
| closed =
| rebuilt =
| electrified = No
| code = HBD
| owned = Sri Lanka Railways
| zone =
| smartcardname =
| smartcardstatus =
| status = Functioning
| former =
| map =
| passengers =
| pass_year =
| pass_percent =
| pass_system =
| mpassengers =
| services =
| map_type = Sri Lanka
}}
'''ဟဘရဒူဝဘူတာ''' သည် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၊ ကမ်းရိုးတန်းရထားလမ်း၏ [[ဟဘရဒူဝမြို့]]တွင် တည်ရှိသည့် မီးရထားဘူတာတစ်ခု ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.habaraduwa.ds.gov.lk/index.php/en/railway-stations.html|title=Railway Stations|publisher=[[Habaraduwa Divisional Secretariat]]|access-date=5 February 2021|accessdate=21 May 2021|archivedate=15 July 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200715082209/http://www.habaraduwa.ds.gov.lk/index.php/en/railway-stations.html}}</ref>
ဘူတာသည် ကာလကတ္တားနှင့် တာပယ် (Taple) အကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ကိုလံဘိုခံတပ်ဘူတာမှ ၁၂၇.၄ ကီလိုမီတာ (၇၉.၂ မိုင်) အကွာတွင် တည်ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.railway.gov.lk/web/index.php?option=com_content&view=article&id=172%3Acoast-line&catid=49%3Astation-details-&lang=en|title=Coast Line - Station details|publisher=[[Sri Lanka Railways]]|access-date=5 February 2021}}</ref> ဤရထားဘူတာမှ ကိုလံဘိုခံတပ်နှင့် မတရာ (Matara) သို့ နေ့စဉ်ရထားဝန်ဆောင်မှုများစွာ ပြေးဆွဲပေးလျက်ရှိသည်။ <ref name=SLGIF>{{cite web |title=Railway Timetable of Sri Lanka |url=http://traintime.lk/stations/habaraduwa-station-time-table/35 |work=TimeTable |publisher=Sri Lanka Government Information Service |access-date=5 February 2021 |accessdate=21 May 2021 |archivedate=25 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210225134720/http://traintime.lk/stations/habaraduwa-station-time-table/35 }}</ref>
ရထားဘူတာကို ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီး Nimal Siripala de Silva က ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ <ref>{{cite news|url=https://dailynews.lk/2017/11/27/local/135701/habaraduwa-railway-station-opened|title=Habaraduwa railway station opened|newspaper=[[The Daily News (Sri Lanka)|The Daily News]]|date=27 November 2017|access-date=5 February 2021}}</ref>
==ဘူတာစဉ်==
{{s-start|noclear=y}}
{{s-rail|title=Sri Lanka Railways}}
{{rail line |previous=Taple |next=[[Koggala railway station|Kogalla]] |route=[[Coast Line (Sri Lanka)|Coastal Line]] |col=A52A2A }}
{{s-end}}
==ကိုးကား==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရှိ မီးရထားဘူတာများ]]
3qbezqrycivqufy81hzpxty4fgn4hlu
တယ်လီဖုန်း အကြောက်လွန်ရောဂါ
0
207148
756757
661056
2022-08-29T10:53:45Z
NaNO2-jz
105237
wikitext
text/x-wiki
[[ဖိုင်:La fortuna viene dal cielo 24.png|thumb|ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုကြောင့် ဖြစ်ရသော ကြောက်ရွံ့စိတ် သရုပ်ပြပုံ]]
'''တယ်လီဖုန်း အကြောက်လွန်ရောဂါ (တယ်လီဖုန်း ဖိုဘီးယား)''' ဆိုသည်မှာ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပြုလုပ်ရန် သို့မဟုတ် ဖုန်းခေါ်ဆိုသည်ကိုလက်ခံရန် အလွန်တရာကြောက်ရွံ့ခြင်း၊ တစ်နည်းဆိုရသော် တယ်လီဖုန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကြောက်ရွံ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို လူမှုရေးဆိုင်ရာ ကြောက်ရွံ့မှု အကျင့်လက္ခဏာတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ကြသည်။ လူအများရှေ့ဟောပြောရန် အကြော့က်လွန်ခြင်းရောဂါ နှင့် နှိုင်းယှဉ်နိုင်ပြီး နှစ်ခုစလုံးမှာ တစ်ဖက်လူနှင့် ပြောဆိုဆက်ဆံရန် ကြောက်ရွံ့မှုချင်း တူကြသည်။ <ref name="marshall">{{cite book |title=Social Phobia: From Shyness to Stage Fright |first=John R. |last=Marshall |year=1995 |publisher=BasicBooks |place=New York |isbn=0-465-07896-6 |url=https://archive.org/details/socialphobiafrom00mars |url-access=registration |page=[https://archive.org/details/socialphobiafrom00mars/page/30 30] |quote=telephone phobia. |chapter=Telephone Phobia }}</ref>
တယ်လီဖုန်း ဖိုဘီယား ခံစားရသူများအတွက် အခြားသူနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် စကားပြောနိင်သည်များ ရှိသော်လည်း တယ်လီဖုန်းဖြင့်ပြောဆိုရန်မူ အခက်အခဲကြုံတွေ့တတ်သည်။
== အကြောင်းရင်းများ ==
ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများကို ကြောက်ရွံ့ခြင်းသည် ဖုန်းလက်ခံဖြေကြားရန် ကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ ဖုန်းမြည်သံကိုကြောက်ရွံ့ခြင်းအထိ အစားစား ကွဲပြားနိုင်သည်။ အဆိုပါကြောက်ရွံ့ခြင်းမှ ဖုန်းခေါ်ဆိုလာသူသည် သတင်းဆိုးပြောဆိုရန် သို့မဟုတ် နောက်ပြောင်ခေါ်ဆိုမှုဖြစ်နိုင်သည် ဟူသော စိုးရိမ်စိတ်များ ဖြစ်ပေါ်စေတတ်သည်။ <ref name="scott">{{cite book |first=Susie |last=Scott |title=Shyness and Society: the illusion of competence |url=https://archive.org/details/shynesssocietyil00scot |url-access=limited |publisher=Palgrave Macmillan |place=Basingstoke |year=2007 |isbn=9781403996039 |pages=[https://archive.org/details/shynesssocietyil00scot/page/n115 105]–9 }}</ref>
ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပြုလုပ်ရန် ကြောက်ရွံ့ခြင်းသည် တစ်ဖက်လူ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မည်ကို ကြောက်ရွံ့ပြီး ဖုန်းခေါ်ဆိုရန်သင့်လျော်သောအချိန်ကို ရှာဖွေခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်နိုင်သည်။ အချို့ ဖိုဘီးယားရှိသူများအတွက် အလုပ်သဘောအရ လူအများအား ဖုန်းဆက်သွယ်ပြောဆိုရန်မှာ ပြဿနာတစ်ခုသဖွယ် ဖြစ်နေသည်။ <ref name="scott"/>
ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပြုလုပ်ရန် သို့မဟုတ် လက်ခံရရှိရန်အတွက် ဖုန်းကိုအသုံးပြုရန်ကြောက်ရွံ့နေသည်မှာ တစ်ဖက်လူမှ ကြားရမည့် အသံအရည်အသွေးညံ့ဖျင်းမည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်ပြီး၊ မိမိပြောကြားခဲ့သည်ကို နားမလည်နိုင်ခြင်း၊ နားလည်မှုလွဲမှားခြင်းဖြစ်စေနိုင်ခြင်း၊ ထိုသို့ဖြစ်မည်ကို တွေး၍ ထပ်ခါတလဲလဲရှင်းပြခြင်းရာမှ အဆင်မပြေသောစေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုပုံစံများ ဖြစ်လာတတ်သည်။ စိတ်ထိခိုက်စရာသတင်းများရရှိခြင်းသို့မဟုတ်မနှစ်မြို့ဖွယ်ကောင်းသောဒေါသတကြီးတုံ့ပြန်ခြင်းကဲ့သို့သောအတိတ်ကအတွေ့အကြုံများသည်ကြောက်ရွံ့ခြင်းကိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။ <ref name="scott"/>
== ရောဂါလက္ခဏာများ ==
တယ်လီဖုန်း အကြောက်လွန်ရောဂါရှိသူများထံ ဖုန်းခေါ်ဆိုလာခြင်း သို့မဟုတ် ၎င်းတို့ကို ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုပြုလုပ်စေပါက လက်ဖဝါးတွင် ချွေးပြန်လာခြင်း၊ လျင်မြန်စွာ နှလုံးခုန်လာခြင်း၊ အသက်ရှုမဝခြင်း၊ ပျို့အန်ချင်လာခြင်း၊ နှုတ်ခမ်းခြောက်လာခြင်း၊ ကိုယ်လက်တုန်ခြင်း စသည်တို့ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်သည်။ <ref name="Telephonophobia">{{cite web |title=Telephonophobia |url=http://www.rightdiagnosis.com/t/telephonophobia/intro.htm |work=Right Diagnosis|access-date=3 April 2013}}</ref> ၎င်းတို့အပြင် အသက်ရှူမမှန်ခြင်း၊ စိတ်အလွန်အကျွံဖိစီးခြင်း အထိပါ ဖြစ်တတ်သည်။
== အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ==
[[ဖိုင်:Good_Smile_Company_offices_ladies.jpg|right|thumb| လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များ၏ ဖုန်းပြောဆိုမှုများကို အလွယ်တကူကြားနိုင်သည့် ပွင့်လင်းမြင်သာသောရုံးများ]]
တယ်လီဖုန်းသည် အခြားသူများနှင့် ဆက်သွယ်ပြောဆိုရာတွင် အသုံးဝင်သည်ဖြစ်၍ လူမှုဘဝအတွင် အရေးကြီးသည်။ တယ်လီဖုန်း အကြောက်လွန်ရောဂါရှိခြင်း၏ ရလဒ်အနေဖြင့် လူတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ဘ၀၊ လုပ်ငန်းခွင်များနှင့် လူမှုဆက်ဆံရေးတို့ထံ စိတ်ဖိစီးမှုများစေခြင်းဖြင့် အကျိုးသက်ရောက်စေသည်။ အကြောက်လွန်ရောဂါ ခံစားရသူများသည် အချိန်ရွှေ့ခြင်း၊ အကြောင်းပြခြင်းဖြင့် ချိန်းချက်တွေ့ဆုံမှုများကို ရှောင်ကြဉ်လာတတ်ကြသည်။ <ref name="bipo">"Break the bipolar cycle: a day-by-day guide to living with bipolar disorder", by Elizabeth Brondolo, Xavier Amador, [https://books.google.com/books?id=gs-_eHJYmIcC&pg=RA1-PA179&dq=%22telephone+phobia%22#v=onepage&q=%22telephone%20phobia%22&f=false p. 179]</ref>
== ကုသရန် နည်းလမ်း ==
ဤကဲ့သို့ အကြောက်လွန်ရောဂါမျိုးများကို ကုထုံးအမျိုးမျိုးဖြင့် ကုသနိုင်သည်။ <ref name="Telephonophobia">{{cite web |title=Telephonophobia |url=http://www.rightdiagnosis.com/t/telephonophobia/intro.htm |work=Right Diagnosis|access-date=3 April 2013}}</ref>
တယ်လီဖုန်း အကြောက်လွန်ခြင်းကို ကျော်လွှားရာ၌ အလေ့အကျင့်ပြုလုပ်ခြင်းသည် ကူသမှုအတွက် အရေးကြီးသောကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်သည်။ ရိုးရိုးခေါ်ဆိုမှုများမှစတင်၍ တဖြည်းဖြည်း အကျင့်လုပ်ရာမှ ဖုန်းခေါ်ဆိုခြင်း၊ ခေါ်ဆိုလာသည်ကို လက်ခံပြောဆိုခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်မှုတိုးမြှင့်ခြင်းသည် အကြောက်လွန်ရောဂါ ခံစားရသူများအတွက် တစ်မျိုးတစ်ဖုံ အကူအညီဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဥပမာဆိုရသော် ၎င်းတို့အနေဖြင့် အလိုအလျောက်ဖုန်းခေါ်ဆိုခြင်းမှ စတင်ပြီးနောက် မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းများနှင့် စကားစမြည်ပြောရန် ပိုမိုလွယ်ကူလာသည်ကို တွေ့ရလိမ့်မည်။ ထို့မှတဆင့် စကားဝိုင်းကြာချိန်နှင့် စကားဝိုင်းရှိလူဦးရေကိုပါ တိုးချဲ့လာနိုင်သည်။ <ref name="Rowlands">{{Cite news|last=Rowlands|first=Barbara|title=Health: Don't call me, please, and I won't call you: To most of us, the ringing of the phone is at least a potential pleasure. But to some it is a source of anguish.|url=https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/health-dont-call-me-please-and-i-wont-call-you-to-most-of-us-the-ringing-of-the-phone-is-at-least-a-potential-pleasure-but-to-some-it-is-a-source-of-anguish-barbara-rowlands-reports-1463066.html|date=24 August 1993}}</ref>
== ကိုးကားချက် ==
[[ကဏ္ဍ:နုတ်ဖြင့်ဆက်သွယ်ခြင်း]]
[[ကဏ္ဍ:အကြောက်လွန်ရောဂါ]]
j7qi46cibor7qdfqafs9xt9fis4yud3
သန္တာ
0
220282
756705
717542
2022-08-29T07:15:14Z
202.191.101.250
/* သန္တာကျောက်တန်းများ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ */
wikitext
text/x-wiki
{{Automatic taxobox
| name = သန္တာ (Coral)
| fossil_range = {{Geological range|535|0}}
| image = 2008-01-26 Inshcape 1 Khurr-Fakkan - UAE (1).jpg
| image_caption = Red sea fingers (''[[:en:Alcyonium glomeratum|Alcyonium glomeratum]]''), a soft coral
| image2 = Brain coral.jpg
| image2_caption = Grooved brain coral (''[[:en:Diploria labyrinthiformis|Diploria labyrinthiformis]]''), a hard coral
| taxon = Anthozoa
| authority = [[:en:Christian Gottfried Ehrenberg|Ehrenberg]], 1834
| subdivision_ranks = မျိုးကွဲများ
| subdivision = * [[:en:Helioporacea|Helioporacea]]
* [[:en:Alcyonacea|Alcyonacea]]
* [[:en:Scleractinia|Scleractinia]]
* [[:en:Antipatharia|Antipatharia]]
* [[မျိုးသုဉ်းခြင်း|†]][[:en:Rugosa|Rugosa]]
* [[မျိုးသုဉ်းခြင်း|†]][[:en:Tabulata|Tabulata]]
}}
သန္တာကျွန်း၊ သန္တာကျောက်တန်း၊ သန္တာကျွန်းခွေများဖြစ်ပေါ်လာအောင် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ပေးသော သေးငယ်သည့် '''သန္တာ'''ကောင်ကလေးများသည် [[ပင်လယ် အနီမိုနီ]]နှင့်အတူ ''အန်သိုဇိုအာ (Anthozoa)'' မျိုးပေါင်း၌ပါဝင်ပြီး ၎င်းမျိုးပေါင်းသည်လည်း [[ပင်လယ်ရေခူ]]နှင့်အတူ ''ဆင်နီတာရေးယား (Cnidaria)'' မျိုးပေါင်းစုတွင်ပါဝင်လေသည်။ သန္တာကောင်ကလေးများသည် ပူနွေးသောသမုဒ္ဒရာများတွင် ရေတိမ်ပိုင်း၌နေထိုင်ကျက်စားကြသည်။ မည်မျှပင်သေးငယ်ကြသော်လည်း မိမိတို့ဆိုင်ရာအလုပ်များကိုလုပ်ကိုင်ရာမှ တဖြည်းဖြည်းကျွန်းကြီးများ ကျောက်တန်းကြီးများ ဖြစ်ပေါ်လာလေသည်။
== ခန္ဓာဗေဒ ==
[[File:Coral polyp.jpg|thumb|left|သန္တာကောင်ခန္တာဗေဒပုံ|218x218px]]
ပထမတွင် မိခင်သန္တာကောင်သည် ရေထဲတွင် လွတ်လပ်စွာသွားလာကျက်စားလျက်ရှိရာမှ အချိန် အတန်ကြာလတ်သော် ကျောက်ပေါ်၌သော်လည်းကောင်း၊ အခြား သန္တာအသေကောင်၏အရိုးပေါ်၌သော်လည်းကောင်း၊ ငြိတွယ်ကာ တစ်နေရာမှတစ်နေရာသို့ လှုပ်ရှားသွားလာမှုမပြုနိုင်တော့ဘဲ ရေအောက်အပင်ကဲ့သို့ တည်ငြိမ်နေတော့၏။ ထိုကြောင့်လည်း ရှေးအခါက သန္တာကောင်များကို သက်ရှိသတ္တဝါဟုမထင်ကြဘဲ ရေအောက်ပင်လယ်ပန်းပင် တစ်မျိုးဟုမှတ်ယူခဲ့ကြသည်။
[[File:nematocyst discharge.png|thumb|စက်ဖမ်းလက် ထွက်လာပုံ|left|150x150px]]ယင်းသို့တစ်နေရာတွင် ငြိတွယ်၍တည်ငြိမ်နေရာမှ တဖြည်းဖြည်းခွက်ကလေးသဖွယ် ကိုယ်ထည်ဖြစ်ပေါ်လာပြီးလျှင် အပေါ်ဘက်ပါးစပ်ပေါက်နှုတ်ခမ်းမှ လက်တံကဲ့သို့သော အာရုံမှင်များထွက် ပေါ်လာလေသည်။ တစ်နေ့တစ်ခြား ထိုအာရုံမှင်များရှည်ထွက်ပြီးလျှင် ရေထဲ၌မျောပါနေသည့် လက်လှမ်းမီရာသတ္တဝါငယ်ကလေးများ ကိုဖမ်းစားခြင်းအားဖြင့် ထုံးဓာတ်ထုတ်ကာ အရိုးများကြီးထွား ရင့်သန်လာလေသည်။ အချို့သောသန္တာကောင်မျိုးများသည် တစ်ကောင်ထီးတည်းသာ အသက်ထက်ဆုံးနေတတ်ကြသော် လည်း များသောအားဖြင့်ကား ကုဋေပေါင်းထောင်သောင်းမက စုပေါင်းဖွဲ့စည်းကာ စုရုံးနေထိုင်တတ်ကြ သဖြင့် တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင်ခွဲခြား၍ပင် မရနိုင်ချေ။
မိခင်သန္တာကောင်မှ အဖူးကလေးများထွက်လာပြီးလျှင် ထိုအဖူးကလေးများမှတစ်ဖန် ခွက်ကဲ့သို့ကိုယ်ထည်များ၊ အာရုံမှင်များထွက်လာကြပြန်သည်။ ထိုနောက် ထိုအဖူးများမှ အဖူးသစ်များထွက်လာပြန်ရာ အဆက်မပြတ်ပေါက်ပွားနေတော့၏။ သို့ဖြင့် တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင်ဆက်၍ မိသားစုကြီးဖြစ်လာကာ တစ်ခါတစ်ရံ ဤမိသားစုကြီးသည် နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်နေတော့၏။
ပ== သန္တာကျောက်တန်းများ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ ==
[[File:Coral_Outcrop_Flynn_Reef.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Coral_Outcrop_Flynn_Reef.jpg|thumb|[[ဩစတြေးလျတိုက်|ဩစတြေးလျ]]ရှိ [[မဟာ ဘယ်ရီယာ သန္တာကျောက်တန်းကြီး]]မှ တချို့|300x300px]]
သန္တာကောင်များမှ ပေါက်ပွားထွက်လာသောထုံးကျောက်အစိုင်အခဲများသည် တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် တဖြည်းဖြည်းပွား၍ပွား၍လာခဲ့ရာမှ အစိုင်အခဲကြီးတစ်ခုဖြစ်အောင်ဆက်မိသွားတော့၏။ ယင်းသို့ဖြင့်ရာစုနှစ် ပေါင်းများစွာကြာလတ်သော် သန္တာအသေကောင် ကုဋေပေါင်းများစွာပါဝင်သော ကျောက်တန်းသစ်များဖြစ် ပေါ်လာလေသည်။ ထိုသို့ရှိစဉ် ကုဋေပေါင်းများစွာသော ဥများကိုအုကြပြန်ရာ ထိုဥများမှပေါက်သော အကောင်များသည် မျောပါလိုရာသို့မျောပါပြီးလျှင် ငြိတွယ်ချင်ရာတွင်ငြိတွယ်၍ ထုံးကျောက်အစိုင်အခဲများဖြစ်စေပြန်သည်။ သန္တာကောင်၏ အသက်ရှင်နေသော အပိုင်းသည် လိမ်မော်ဝါရောင်ဖြစ်၍ ရိုးတံမှာ ကားဆွတ်ဆွတ်ဖြူလျက်ရှိ၏။
== ကျောက်မျက် သန္တာ ==
{{Main|ကျောက်မျက် သန္တာ}}
[[File:Koral1.jpg|left|thumb|ကျောက်မျက်တန်းဝင် အနီရောင်သန္တာ]]
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဖလော်ရီဒါကမ်းခြေအလွန် ပင်လယ်ရေအောက်တွင် အလွန်လှပသော သမုဒ္ဒရာ ဥယျာဉ်များနှင့်တူသည့် သန္တာကျွန်းတန်းများဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ အချို့သည်အရွက်သန္တာများ ဖြစ်ကြ၍ အချို့ကား အိုးကြီးများသဏ္ဌာန်ရှိပြီးလျှင် အချို့မှာ ဆတ်ချိုများကဲ့သို့သော အခက်အလက်များ ထွက်လျက်ရှိသည်။ ဤသန္တာကျောက်ခက်များသည် မည်မျှပင်လှပသော်လည်း ပုတီးစေ့နှင့် ရင်ထိုးများပြုလုပ်ရန်အတွက် အသုံးမပြုနိုင်ချေ။ ယင်းတို့ကို ရေမှဆယ်ယူလိုက်သည်နှင့် အရောင်ပျက်သွား သည့်အပြင် အရောင်တင်နိုင်လောက်အောင်လည်း မမာလွန်းလှချေ။ အနီနှင့် ပန်းနုရောင်သန္တာတစ်မျိုးကို မြေထဲပင်လယ်အချို့အပိုင်းဖြစ်သော အာဖရိကကမ်းခြေအလွန်နှင့် ဣတလီနိုင်ငံအနောက်ဘက်ကမ်းခြေ တို့တွင်အများဆုံးတွေ့ရသည်။ ထိုဒေသများတွင် သန္တာကိုလိုက်လံရှာဖွေ၍ရောင်းသောလုပ်ငန်းသည် အတော်ပင်ကြီးကျယ်သည်။ နှင်းဆီပန်းနုသွေးရောင်အကောင်းဆုံးသန္တာ အကြီးစားမျိုးကို တစ်အောင်စလျှင် ပေါင်စတာလင်၈ဝ အထိပေးဝယ်ကြသည်။
== သန္တာကျောက်တန်း တည်ရှိရာနေရာများ ==
[[File:Coral reef locations.jpg|thumb|upright=1.5|ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သန္တာကျောက်တန်းများ တွေ့ရှိရာ ဒေသများ]]
သန္တာကျွန်းနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများကို ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာနှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၏ပူနွေးသောအပိုင်းများ၌ အမြောက်အမြားတွေ့ရသည်။ သန္တာများကိုသုံးမျိုးသုံးစားတွေ့ရသည်။ သန္တာကျောက်တန်းများသည် ကမ်းခြေမှ အတော်ဝေးဝေးနေရာတွင် ရှိကြသည်။
ဩစတြေးလီးယားတိုက်မှ သန္တာကျောက်တန်းကြီးသည် မိုင် ၁ဝဝဝကျော်ရှည်လျား၍ ဆယ်မိုင်မှ မိုင် ၉ဝအထိကျယ်သည်။ သန္တာကျွန်းခွေများသည်ကမ်းခြေမှ ဝေးသောအရပ်၌ တည်ရှိ၍ဖန်သားကဲ့သို့ကြည်လင်ငြိမ်သက်လျက်ရှိသော ပင်လယ်ထုံးအိုင်ကြီးများကို ဝိုင်းရံလျက်ရှိတတ်သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ရေသတ္တဝါများ]]
rhay7qd9bfplj6948qm2cr4bkie6tzm
756708
756705
2022-08-29T07:16:34Z
Dr Lotus Black
31011
[[Special:Contributions/202.191.101.250|202.191.101.250]] ([[User talk:202.191.101.250|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:Pho Sai|Pho Sai]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Automatic taxobox
| name = သန္တာ (Coral)
| fossil_range = {{Geological range|535|0}}
| image = 2008-01-26 Inshcape 1 Khurr-Fakkan - UAE (1).jpg
| image_caption = Red sea fingers (''[[:en:Alcyonium glomeratum|Alcyonium glomeratum]]''), a soft coral
| image2 = Brain coral.jpg
| image2_caption = Grooved brain coral (''[[:en:Diploria labyrinthiformis|Diploria labyrinthiformis]]''), a hard coral
| taxon = Anthozoa
| authority = [[:en:Christian Gottfried Ehrenberg|Ehrenberg]], 1834
| subdivision_ranks = မျိုးကွဲများ
| subdivision = * [[:en:Helioporacea|Helioporacea]]
* [[:en:Alcyonacea|Alcyonacea]]
* [[:en:Scleractinia|Scleractinia]]
* [[:en:Antipatharia|Antipatharia]]
* [[မျိုးသုဉ်းခြင်း|†]][[:en:Rugosa|Rugosa]]
* [[မျိုးသုဉ်းခြင်း|†]][[:en:Tabulata|Tabulata]]
}}
သန္တာကျွန်း၊ သန္တာကျောက်တန်း၊ သန္တာကျွန်းခွေများဖြစ်ပေါ်လာအောင် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ပေးသော သေးငယ်သည့် '''သန္တာ'''ကောင်ကလေးများသည် [[ပင်လယ် အနီမိုနီ]]နှင့်အတူ ''အန်သိုဇိုအာ (Anthozoa)'' မျိုးပေါင်း၌ပါဝင်ပြီး ၎င်းမျိုးပေါင်းသည်လည်း [[ပင်လယ်ရေခူ]]နှင့်အတူ ''ဆင်နီတာရေးယား (Cnidaria)'' မျိုးပေါင်းစုတွင်ပါဝင်လေသည်။ သန္တာကောင်ကလေးများသည် ပူနွေးသောသမုဒ္ဒရာများတွင် ရေတိမ်ပိုင်း၌နေထိုင်ကျက်စားကြသည်။ မည်မျှပင်သေးငယ်ကြသော်လည်း မိမိတို့ဆိုင်ရာအလုပ်များကိုလုပ်ကိုင်ရာမှ တဖြည်းဖြည်းကျွန်းကြီးများ ကျောက်တန်းကြီးများ ဖြစ်ပေါ်လာလေသည်။
== ခန္ဓာဗေဒ ==
[[File:Coral polyp.jpg|thumb|left|သန္တာကောင်ခန္တာဗေဒပုံ|218x218px]]
ပထမတွင် မိခင်သန္တာကောင်သည် ရေထဲတွင် လွတ်လပ်စွာသွားလာကျက်စားလျက်ရှိရာမှ အချိန် အတန်ကြာလတ်သော် ကျောက်ပေါ်၌သော်လည်းကောင်း၊ အခြား သန္တာအသေကောင်၏အရိုးပေါ်၌သော်လည်းကောင်း၊ ငြိတွယ်ကာ တစ်နေရာမှတစ်နေရာသို့ လှုပ်ရှားသွားလာမှုမပြုနိုင်တော့ဘဲ ရေအောက်အပင်ကဲ့သို့ တည်ငြိမ်နေတော့၏။ ထိုကြောင့်လည်း ရှေးအခါက သန္တာကောင်များကို သက်ရှိသတ္တဝါဟုမထင်ကြဘဲ ရေအောက်ပင်လယ်ပန်းပင် တစ်မျိုးဟုမှတ်ယူခဲ့ကြသည်။
[[File:nematocyst discharge.png|thumb|စက်ဖမ်းလက် ထွက်လာပုံ|left|150x150px]]ယင်းသို့တစ်နေရာတွင် ငြိတွယ်၍တည်ငြိမ်နေရာမှ တဖြည်းဖြည်းခွက်ကလေးသဖွယ် ကိုယ်ထည်ဖြစ်ပေါ်လာပြီးလျှင် အပေါ်ဘက်ပါးစပ်ပေါက်နှုတ်ခမ်းမှ လက်တံကဲ့သို့သော အာရုံမှင်များထွက် ပေါ်လာလေသည်။ တစ်နေ့တစ်ခြား ထိုအာရုံမှင်များရှည်ထွက်ပြီးလျှင် ရေထဲ၌မျောပါနေသည့် လက်လှမ်းမီရာသတ္တဝါငယ်ကလေးများ ကိုဖမ်းစားခြင်းအားဖြင့် ထုံးဓာတ်ထုတ်ကာ အရိုးများကြီးထွား ရင့်သန်လာလေသည်။ အချို့သောသန္တာကောင်မျိုးများသည် တစ်ကောင်ထီးတည်းသာ အသက်ထက်ဆုံးနေတတ်ကြသော် လည်း များသောအားဖြင့်ကား ကုဋေပေါင်းထောင်သောင်းမက စုပေါင်းဖွဲ့စည်းကာ စုရုံးနေထိုင်တတ်ကြ သဖြင့် တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင်ခွဲခြား၍ပင် မရနိုင်ချေ။
မိခင်သန္တာကောင်မှ အဖူးကလေးများထွက်လာပြီးလျှင် ထိုအဖူးကလေးများမှတစ်ဖန် ခွက်ကဲ့သို့ကိုယ်ထည်များ၊ အာရုံမှင်များထွက်လာကြပြန်သည်။ ထိုနောက် ထိုအဖူးများမှ အဖူးသစ်များထွက်လာပြန်ရာ အဆက်မပြတ်ပေါက်ပွားနေတော့၏။ သို့ဖြင့် တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင်ဆက်၍ မိသားစုကြီးဖြစ်လာကာ တစ်ခါတစ်ရံ ဤမိသားစုကြီးသည် နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်နေတော့၏။
== သန္တာကျောက်တန်းများ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ ==
[[File:Coral_Outcrop_Flynn_Reef.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Coral_Outcrop_Flynn_Reef.jpg|thumb|[[ဩစတြေးလျတိုက်|ဩစတြေးလျ]]ရှိ [[မဟာ ဘယ်ရီယာ သန္တာကျောက်တန်းကြီး]]မှ တချို့|300x300px]]
သန္တာကောင်များမှ ပေါက်ပွားထွက်လာသောထုံးကျောက်အစိုင်အခဲများသည် တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် တဖြည်းဖြည်းပွား၍ပွား၍လာခဲ့ရာမှ အစိုင်အခဲကြီးတစ်ခုဖြစ်အောင်ဆက်မိသွားတော့၏။ ယင်းသို့ဖြင့်ရာစုနှစ် ပေါင်းများစွာကြာလတ်သော် သန္တာအသေကောင် ကုဋေပေါင်းများစွာပါဝင်သော ကျောက်တန်းသစ်များဖြစ် ပေါ်လာလေသည်။ ထိုသို့ရှိစဉ် ကုဋေပေါင်းများစွာသော ဥများကိုအုကြပြန်ရာ ထိုဥများမှပေါက်သော အကောင်များသည် မျောပါလိုရာသို့မျောပါပြီးလျှင် ငြိတွယ်ချင်ရာတွင်ငြိတွယ်၍ ထုံးကျောက်အစိုင်အခဲများဖြစ်စေပြန်သည်။ သန္တာကောင်၏ အသက်ရှင်နေသော အပိုင်းသည် လိမ်မော်ဝါရောင်ဖြစ်၍ ရိုးတံမှာ ကားဆွတ်ဆွတ်ဖြူလျက်ရှိ၏။
== ကျောက်မျက် သန္တာ ==
{{Main|ကျောက်မျက် သန္တာ}}
[[File:Koral1.jpg|left|thumb|ကျောက်မျက်တန်းဝင် အနီရောင်သန္တာ]]
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဖလော်ရီဒါကမ်းခြေအလွန် ပင်လယ်ရေအောက်တွင် အလွန်လှပသော သမုဒ္ဒရာ ဥယျာဉ်များနှင့်တူသည့် သန္တာကျွန်းတန်းများဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ အချို့သည်အရွက်သန္တာများ ဖြစ်ကြ၍ အချို့ကား အိုးကြီးများသဏ္ဌာန်ရှိပြီးလျှင် အချို့မှာ ဆတ်ချိုများကဲ့သို့သော အခက်အလက်များ ထွက်လျက်ရှိသည်။ ဤသန္တာကျောက်ခက်များသည် မည်မျှပင်လှပသော်လည်း ပုတီးစေ့နှင့် ရင်ထိုးများပြုလုပ်ရန်အတွက် အသုံးမပြုနိုင်ချေ။ ယင်းတို့ကို ရေမှဆယ်ယူလိုက်သည်နှင့် အရောင်ပျက်သွား သည့်အပြင် အရောင်တင်နိုင်လောက်အောင်လည်း မမာလွန်းလှချေ။ အနီနှင့် ပန်းနုရောင်သန္တာတစ်မျိုးကို မြေထဲပင်လယ်အချို့အပိုင်းဖြစ်သော အာဖရိကကမ်းခြေအလွန်နှင့် ဣတလီနိုင်ငံအနောက်ဘက်ကမ်းခြေ တို့တွင်အများဆုံးတွေ့ရသည်။ ထိုဒေသများတွင် သန္တာကိုလိုက်လံရှာဖွေ၍ရောင်းသောလုပ်ငန်းသည် အတော်ပင်ကြီးကျယ်သည်။ နှင်းဆီပန်းနုသွေးရောင်အကောင်းဆုံးသန္တာ အကြီးစားမျိုးကို တစ်အောင်စလျှင် ပေါင်စတာလင်၈ဝ အထိပေးဝယ်ကြသည်။
== သန္တာကျောက်တန်း တည်ရှိရာနေရာများ ==
[[File:Coral reef locations.jpg|thumb|upright=1.5|ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သန္တာကျောက်တန်းများ တွေ့ရှိရာ ဒေသများ]]
သန္တာကျွန်းနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများကို ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာနှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၏ပူနွေးသောအပိုင်းများ၌ အမြောက်အမြားတွေ့ရသည်။ သန္တာများကိုသုံးမျိုးသုံးစားတွေ့ရသည်။ သန္တာကျောက်တန်းများသည် ကမ်းခြေမှ အတော်ဝေးဝေးနေရာတွင် ရှိကြသည်။
ဩစတြေးလီးယားတိုက်မှ သန္တာကျောက်တန်းကြီးသည် မိုင် ၁ဝဝဝကျော်ရှည်လျား၍ ဆယ်မိုင်မှ မိုင် ၉ဝအထိကျယ်သည်။ သန္တာကျွန်းခွေများသည်ကမ်းခြေမှ ဝေးသောအရပ်၌ တည်ရှိ၍ဖန်သားကဲ့သို့ကြည်လင်ငြိမ်သက်လျက်ရှိသော ပင်လယ်ထုံးအိုင်ကြီးများကို ဝိုင်းရံလျက်ရှိတတ်သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
== ကိုးကား ==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ရေသတ္တဝါများ]]
ckvrsbba5k1m5a4e7pzxeelgj9n5ccg
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ
0
220830
756706
736321
2022-08-29T07:15:21Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
၂၀၁၄ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ '''မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ'''သည် (၅၁,၄၈၆,၂၅၃) ဦးဖြစ်သည်။ အမျိုးသား (၂၄,၈၂၄,၅၈၆)ဦး၊ အမျိုးသမီး (၂၆,၆၆၁,၆၆၇) ဦးဖြစ်သည်။ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးသည် လူဦးရေ (၇)သန်းကျော်ဖြင့် အများဆုံးနေထိုင်သောဒေသဖြစ်ကာ ကယားပြည်နယ်သည် လူဦးရေ (၂)သိန်းကျော်ဖြင့် အနည်းဆုံးဖြစ်သည်။
အစိုးရမှ အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုး (၁၃၅)မျိုးရှိကာ ၎င်းတို့ကို အုပ်စုဖွဲ့ထားသော အဓိကလူမျိုးစုကြီး (၈)စုရှိသည်။ ၎င်းတို့အနက် ဗမာလူမျိုးများသည် (၆၈)ရာခိုင်နှုန်းနေထိုင်ကြသည်။ ထို့နောက် ရှမ်းလူမျိုးများက (၉)ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဒုတိယအများဆုံး နေထိုင်ကြသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကိုးကွယ်သူအများဆုံးဖြစ်ကာ ခရစ်ယန်ဘာသာ၊ အစ္စလာမ်ဘာသာ၊ ဟိန္ဒူဘာသာ၊ နတ်ကိုးကွယ်သူ၊ အခြားဘာသာကိုးကွယ်သူများနှင့် မည်သည့်ဘာသာမှ မကိုးကွယ်သူများ အစဉ်လိုက်များပြားသည်။
==သန်းခေါင်စာရင်းအလိုက် လူဦးရေများ==
ရှေးမြန်မာဘုရင်များလက်ထက်ကပင် သန်းခေါင်စာရင်းကဲ့သို့သော စစ်တမ်းများ ကောက်ယူခဲ့သည်။ ၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံရှိလူဦးရေ ၄ သန်းကျော်ခန့်ရှိမည်ဟု ပညာရှင်များက ခန့်မှန်းခဲ့သည်။ တစ်နိုင်ငံလုံး သန်ခေါင်စရင်းကောက်ခံမှုကို ဗြိတိသျှလက်ထက် ၁၈၉၁ ခုနှစ်တွင်စတင်ကောက်ခံခဲ့သည်။ ၁၈၉၁ခုနှစ်တွင် ၇.၇ သန်း၊ ၁၉၀၁ခုနှစ်တွင် ၁၀.၅ သန်း၊ ၁၉၁၁ခုနှစ်တွင် ၁၂.၁ သန်း၊ ၁၉၂၁ခုနှစ်တွင် ၁၃.၂ သန်း၊ ၁၉၃၁ခုနှစ်တွင် ၁၄.၇ သန်းနှင့် ၁၉၄၁ခုနှစ်တွင် ၁၆.၈ သန်း ရှိခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေး ရရှိပြီးနောက် ပါလီမန်ခေတ်တွင် သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ သို့သော် တိုင်းပြည်အခြေအနေအရ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မကောက်ခံနိုင်ခဲ့ပေ။ ၁၈၅၃ခုနှစ်တွင် မြို့ပေါင်း (၂၅၂)မြို့၊ ၁၉၅၄ခုနှစ်တွင် ကျေးရွာအုပ်စုပေါင်း (၃,၀၀၀) ကျော်ကိုသာ စာရင်းကောက်ယူနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၃ခုနှစ် တော်လှန်ရေးကောင်စီလက်ထက်တွင် ပြည်လုံးကျွတ်သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၃သန်းခေါင်စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူဦးရေ (၂၈.၉)သန်းရှိသည်။ (၁၀)နှစ်အကြာ ၁၉၆၄ခုနှစ်တွင် ကောက်ယူသော ပြည်လုံးကျွတ်သန်းခေါင်စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံလူဦးရေသည် (၃၅.၃)သန်း ရှိသည်။ ထို့နောက် အခြေအနေအရပ်ရပ်ကြောင့် သန်းခေါင်စရင်းကောက်ယူနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ထို့ကြောင့် ၂၀၁၀နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခန့်မှန်လူဦးရေကို သန်း(၆၀) ဟု မှတ်ယူခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင်မှ သန်းခေါင်စာရင်း ထပ်မံကောက်ယူနိုင်ခဲ့ရာ ၂၀၁၄ခုနှစ် မတ်လ (၂၉)ရက်နေ့ည သန်းခေါင်ယံတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေသည် (၅၁.၄) သန်းဖြစ်သည်။ ၁၉၈၃ သန်းခေါင်စာရင်းထက် (၄၆)ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုတိုးတက်လာသည်။ [[File:Population of Myanmar.png|thumb|သန်းခေါင်စာရင်းအလိုက် မြန်မာ့လူဦးရေ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေစစ်တမ်း]]
ghna1wgp7qglmvwlrgn17d632k54y0r
ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ
0
221871
756685
725291
2022-08-29T05:04:43Z
Dr Lotus Black
31011
[[ထိုင်းနိုင်ငံရှိအစ္စလာမ်ဘာသာ]] စာမျက်နှာကို [[ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
ထိုင်းနိုင်ငံတွင်[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]သည်လူဦးရေဒုတိယအမျာဆုံးကိုးကွယ်သော[[ဘာသာတရား]]ဖြစ်သည်။လူဦးရေ၏၄.၉%ကိုးကွယ်သည်။အများဆုမှ[[ဆွန်နီ]] များဖြစ်သည်။
[[File:Surat Thani Mosque.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း[[စူရတ်ဌာနီမြို့]]ရှိဗဟို ဗလီပုံ]]
==ဗလီများ==
[[File:Pattani mosque.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းပဌာနီခရိုင်ရှိဗလီပုံ]]
==သမိုင်းကြောင်း==
9 ရာစုအစောပိုင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မွတ်စလင်ကုန်သည်အသိုင်းအဝိုင်းများ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။
ယခုခေတ် ထိုင်းနိုင်ငံအစောပိုင်းတွင်၊ [[Coromandel]] ကမ်းခြေမှ မွတ်ဆလင်များသည် ထိုင်းနန်းတော်နှင့် တရားရုံးများတွင် မိန်းမစိုးများအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် Siam ဟုခေါ်သော ဘာသာရေးသည်းခံမှုကြောင့် လူသိများပြီး ခေတ်ကာလတစ်လျှောက်လုံး Siamese တော်ဝင်အစိုးရများအတွက် လုပ်ဆောင်နေသော မူဆလင်များ ရှိခဲ့သည်။ Siam နှင့် နောက်ပိုင်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သည်းခံခြင်းဓလေ့သည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင်[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ကွဲပြားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ မလေး ခွဲထွက်ရေးသည် အစွန်းရောက် မွတ်ဆလင် အုပ်စုများ ပါဝင်နေသော်လည်း ဒေသတွင်းရှိ [[မလေးလူမျိုး]]များသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ခွဲထွက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် အများစုမှာ လူမျိုးစုကို အခြေခံသည့် စစ်ပွဲဖြစ်သည်။ [14]
hshopgr29o3rou9vwpfrbjgxssfu4x8
756687
756685
2022-08-29T05:06:21Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
ထိုင်းနိုင်ငံတွင်[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]သည်လူဦးရေဒုတိယအမျာဆုံးကိုးကွယ်သော[[ဘာသာတရား]]ဖြစ်သည်။လူဦးရေ၏၄.၉%ကိုးကွယ်သည်။အများဆုမှ[[ဆွန်နီ]] များဖြစ်သည်။
[[File:Surat Thani Mosque.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း[[စူရတ်ဌာနီမြို့]]ရှိဗဟို ဗလီပုံ]]
==ဗလီများ==
[[File:Pattani mosque.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းပဌာနီခရိုင်ရှိဗလီပုံ]]
==သမိုင်းကြောင်း==
၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မွတ်စလင်ကုန်သည်အသိုင်းအဝိုင်းများ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ယခုခေတ် ထိုင်းနိုင်ငံအစောပိုင်းတွင်၊ [[Coromandel]] ကမ်းခြေမှ မွတ်ဆလင်များသည် ထိုင်းနန်းတော်နှင့် တရားရုံးများတွင် မိန်းမစိုးများအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် Siam ဟုခေါ်သော ဘာသာရေးသည်းခံမှုကြောင့် လူသိများပြီး ခေတ်ကာလတစ်လျှောက်လုံး Siamese တော်ဝင်အစိုးရများအတွက် လုပ်ဆောင်နေသော မူဆလင်များ ရှိခဲ့သည်။ Siam နှင့် နောက်ပိုင်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သည်းခံခြင်းဓလေ့သည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင်[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ကွဲပြားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ မလေး ခွဲထွက်ရေးသည် အစွန်းရောက် မွတ်ဆလင် အုပ်စုများ ပါဝင်နေသော်လည်း ဒေသတွင်းရှိ [[မလေးလူမျိုး]]များသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ခွဲထွက်ရန် ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် အများစုမှာ လူမျိုးစုကို အခြေခံသည့် စစ်ပွဲဖြစ်သည်။
[[ကဏ္ဍ:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
t267z1cv3ywfw1h4rib7676506njexn
ခလရ (၂၉၆)
0
221961
756671
725213
2022-08-29T04:29:29Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
အစိုးရတပ်မတော် ခလရ ၂၉၆ သည် လွိုင်လင်ခရိုင် ကွန်ဟိန်းမြို့နယ် ကာလိမြို့နယ်ခွဲတွင် အခြေစိုက်ကြောင်း၊ အဆိုပါ တပ်သည် ခိုလမ်အခြေစိုက်အရှေ့အလယ်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် လက်အောက်ရှိ အမှတ် ၁၇ စစ်ဆင်မှုကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ် ၏ လက်အောက်ခံတပ်ရင်းတခုဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။<ref>https://burmese.shannews.org/archives/2569]</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:တပ်မတော် (ကြည်း)]]
2icbap7b196m2bzrd5b9c055yz1hh19
756672
756671
2022-08-29T04:29:48Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
အစိုးရတပ်မတော် ခလရ ၂၉၆ သည် လွိုင်လင်ခရိုင် ကွန်ဟိန်းမြို့နယ် ကာလိမြို့နယ်ခွဲတွင် အခြေစိုက်ကြောင်း၊ အဆိုပါ တပ်သည် ခိုလမ်အခြေစိုက်အရှေ့အလယ်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ် လက်အောက်ရှိ အမှတ် ၁၇ စစ်ဆင်မှုကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ် ၏ လက်အောက်ခံတပ်ရင်းတခုဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။<ref>https://burmese.shannews.org/archives/2569</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:တပ်မတော် (ကြည်း)]]
9juu5h2rgt4kxz14dpo3y4ug26im5o7
နောက်ပွင့်ရိုင်ဖယ်
0
222947
756676
729505
2022-08-29T04:44:15Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
[[ဖိုင်:Recoilless-rifle-beyt-hatotchan-1.jpg|right|thumb|300x300px| ၎င်း၏ M79 "ဘီးလူး" tripod ပေါ်ရှိ M40 နောက်ပြန်လှည့်ရိုင်ဖယ်]]
[[ဖိုင်:Recoilless_rifle_schematic.svg|right|thumb| လေဝင်လေထွက်အိတ်ကို အသုံးပြု၍ နောက်ပြန်မလှည့်သော ရိုင်ဖယ်၏ လည်ပတ်မှု ပုံကြမ်း]]
နောက်ပွင့်လောင်ချာ သို့မဟုတ် နောက်ပွင့်သေနတ် <ref>https://web.archive.org/web/20160314173539/http://www.smallarmssurvey.org/fileadmin/docs/H-Research_Notes/SAS-Research-Note-55.pdf</ref> သည် ပေါ့ပါးသော [[အမြောက်တပ်|အမြှောက်]] သို့မဟုတ် လူသယ်ယူနိုင်သော လောင်ချာအမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး တန်ပြန်ပစ်လွှတ်မှုကဲ့သို့သော တန်ပြန်မှုပုံစံအချို့ကို ထုတ်လွှတ်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသည်။ ပစ်ခတ်ချိန်တွင် လက်နက် အနောက်ဘက်ရှိ ဓာတ်ငွေ့များသည် လက်နက်၏တွန်းကန်မှု အများစုကို တန်ပြန်တုံ့ပြန်သည့် ရှေ့သို့တွန်းအားကို ဖန်တီးပေးသည်။ ၎င်းသည် သမားရိုးကျ အမြောက်များ နှင့် ပါးလွှာသော နံရံစည်တစ်ခု၏ လေးလံပြီး ထုထည်ကြီးမားသော ကိရိယာများကို ဖျက်စီးနိုင်စွမ်းရှိပြီး အတော်လေးကြီးမားသော ကျည်ဆန်ကို ပစ်လွှတ်နိုင်သည်။ နောက်ပွင့်ရိုင်ဖယ်ဟု မကြာခဏ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ <ref>{{ကိုးကားခြင်း|title=Las Armas Modernas de Infantería}}</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:တင့်ကားဖျက် လက်နက်များ]]
3ua1soa79xtp87uw7kr8a6uep7fbcpa
ဆေပီယန် - လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်
0
223928
756673
732810
2022-08-29T04:32:50Z
Dr Lotus Black
31011
[[ဆေပီယန်]] မှ [[ဆေပီယန် - လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်]] သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Dr Lotus Black က ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
= ''ဆေပီယန် ;လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်'' =
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed"
|+လူသားတို့၏အကျဉ်းချုပ်သမိုင်း
!စာရေးဆရာ
|ယူဗယ်လ် နောအ ဟာရာရီ
|-
!မူလဘွဲ့တံဆိပ်
|''קיצור תולדות האנושות''
|-
!နိုင်ငံ
|အစ္စရေး
|-
!ဘာသာစကား
|ဟေဗြဲ၊ အင်္ဂလိပ်၊ ဟင်ဒီ
|-
!အကြောင်းအရာ
|သမိုင်း၊ လူမှုရေးအတွေးအခေါ်ပညာ
|-
!Genene
|non-fiction
|-
!ထုတ်ဝေသူ
|Dvir Publishing House Ltd (အစ္စရေး)
|-
!ထုတ်ဝေသည့်ရက်စွဲ
|၂၀၁၁ (ဟေဗြဲဘာသာဖြင့်)၊ ၂၀၁၄ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်)
|-
!စာမျက်နှာ
|443
|-
!ISBN
|978-0062316097
|-
!နောက်ဆက်တွဲ
စာအုပ်
|''ဟိုမိုဒီယပ်စ်– မနက်ဖြန်နေ့၏ အကျဉ်းချုပ်သမိုင်း''
|}
'''''Sapiens: လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်''''' (ဟေဗြဲ : קיצור תולדות האנושות ) သည် ဂျေရုဆလင်တက္ကသိုလ်၌ ဟာရာရီမှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် သင်ကြားခဲ့သော ဟောပြောချက်များကို အခြေခံကာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဟေဗြဲဘာသာစကားဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သော ယူဗယ်လ် နောဧ ဟာရာရီ၏ ပထမဆုံး စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ''ဟိုမို ဆာပီယန်လူသားများကို'' အာရုံစိုက်ထားသော ဤစာအုပ်သည် လူသားတို့ဖြတ်သန်းခဲ့သောသမိုင်း (ကျောက်ခေတ်မှစတင်ကာ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ) ကို စစ်ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့သည်။
ထိုစာအုပ်သည် မြောက်များသော ဝေဖန်ချက်များကို ရရှိခဲ့သည်။ အများပြည်သူလူထုက ထိုစာအုပ်ကို အပြုသဘောဆောင်သော မှတ်ချက်များ ပေးခဲ့သော်လည်း သက်ဆိုင်ရာပညာရပ်များ၌ ကျွမ်းကျင်မှုရှိသော ပညာရှင်မျာအချို့းသည် ၎င်း၏သိပ္ပံဆိုင်ရာနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ယူဆချက်အချို့တို့ု့ ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။
== ထုတ်ဝေခြင်း ==
ဟာရာရီသည် ဟိုမိုဆာပီယန်များ(လူသားများ)ကို အာရုံစိုက်ကာ လူသားသမိုင်း(ကျောက်ခေတ်ရှိမှ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ)ကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့''သည်''။ သူသည် သမိုင်းကို အဓိကအပိုင်းလေးပို်င်းဖြင့် ခွဲခြမ်း ပြခဲ့သည်။
# အသိဉာဏ် တော်လှန်ရေး (Sapiens တို့၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းမျာ းဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာတဲ့ ဘီစီ ၇၀၀၀၀၀ဝန်းကျင်) ။
# စိုက်ပျိုးခြင်း တော်လှန်ရေး (စိုက်ပျိုးရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးလာတက်မှု ခရစ် ၁၀,၀၀၀ ဘီစီ)။
# လူသား တို့ ၏ စည်းလုံး မှု (c. 34 CE, နိုင်ငံရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းများမှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်ပါယာတစ်ခုဆီသို့ တဖြည်းဖြည်း စုစည်း ခြင်း ) ။
# သိပ္ပံ တော်လှန်ရေး (ခရစ် ၁၅၄၃ စီအီး၊သိပ္ပံပညာ ပေါ်ထွက်လာခြင်း)။
ဘုရားဖြစ်လာသော '''တိရစ္ဆာန်'''(သတ္တဝါ ကိုဆိုလိုသည်။)<blockquote>''လူတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ဆောက်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ အစားအစာထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်ခြင်း၊ မြို့ကြီးတွေ တည်ဆောက်တာ၊ အင်ပါယာတွေ တည်ထောင်ပြီး ဝေးလံတဲ့ကုန်သွယ်ရေးကွန်ရက်တွေ ဖန်တီးတာတွေကို လုပ်ကိုင်နိုင် ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့သည် ကမ္ဘာမြေလောက၏ ဆင်းရဲခက်ခဲမှုပမာဏကို လျော့နည်းစေခဲ့ပါသလား။ လူ့စွမ်းအား အကြီးအကျယ်တိုးများလာခြင်းက ဆာပီယန်(လူသား)တစ်ဦးချင်းစီ၏ကောင်းကျိုးကို အကြိမ်ကြိမ်တိုးများလာစေခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့သလို အခြားတိရစ္ဆာန်အများစုကိုလည်း အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေလေ့ရှိပါတယ်။''
''အနည်းဆုံးတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အမှန်တကယ်တိုးတက်မှုအဖြင့်း ငတ်ပြတ်ခြင်း၊ ကပ်ရောဂါနှင့် စစ်ပွဲတို့ကို လျော့နည်းစေခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့တိုင် အခြားတိရစ္ဆာန်များ၏အခြေအနေမှာ ယခင်ကထက် ပို၍လျင်မြန်စွာ ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီး လူသားအများစု၏ တိုးတက်မှုမှာ မကြာသေးမီကပင် စတင် ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။''</blockquote>ဟာရာရီ ၏ အဓိက ထုတ်ဖေ်မှု မှာ ေဆပီယန် သည် အရေအတွက်များများဖြင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကာ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိသည့် တစ်ခုတည်း သော တိရစ္ဆာန် ဖြစ် သောကြောင့်သာ ကမ္ဘာ ကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ သည် ဟူ၍ဖြစ်သည် ။ သမိုင်းမတိုင်မီခေတ်က နီယန်ဒါသယ်လ်ကဲ့သို့သော အခြားလူ့မျိုးစိတ်များ မျိုးသုဉ်းခြင်းတွင် ဆာပီယန်စ်တို့သည် အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားသော သတ္တဝါများနှင့် အတူတူသာ ဖြစ်ကြောင်း သူထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဆေဆေယန်များ၏ အရေအတွက်အများအပြားတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းရှိမှု သည် နတ်ဘုရားများ၊ နိုင်ငံများ၊ ငွေကြေးနှင့် လူ့အခွင့်အရေးများကဲ့သို့သော စိတ်ကူးစိတ်သန်းတွင်သာ ရှိနိုင်သည့်အရာများကို ယုံကြည်နိုင်ခြင်းမှ ပေါ်ထွက်လာသည်ဟု ထပ်၍ပြောဆိုသည်။ လူမျိုးရေးဖြစ်စေ၊ လိင်ကွဲပြားမှုဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးဖြစ်စေ၊ လုံးဝ ဘက်မလိုက်သော လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းရှိဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဟု ဆိုသည်။ ဟာရာရီ သည် ဘာသာတရား များ ၊ နိုင်ငံရေး ဖွဲ့စည်းပုံ များ ၊ ကုန်သွယ်ရေး ကွန်ယက် များ ၊ နှင့် ဥပဒေ ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း များ အပါအဝင် ကြီးမား သော လူသား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် မှု စနစ် အားလုံး မှာလူ တို့ ၏ ထူးခြား သော စိတ်ကူးတို့ကို သိမြင် နိုင် စွမ်း ရှိခြင်းမှပေါ်ထွက် လာ ခြင်း ဖြစ်သည် ဟု အခိုင်အမာ ဆို သည် ။ ဟာရာရီသည် ငွေကို အပြန်အလှန်ယုံကြည်စိတ်ချသော စိတ်ကူးယဉ်မှုစနစ်တစ်ခုအဖြစ် သဘောထားပြီး နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးစနစ်များကိုလည်း ဘာသာတရားများနှင့် ပိုမိုဆင်တူသည်ဟု ရှုမြင်သည်။
လယ်ယာခေတ်ပြောင်း တော်လှန်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဟာရာရီရဲ့ အဓိကအခိုင်အမာပြောဆိုချက်မှာ ဆာပီယန်လူသားများ လူဦးရေ တိုးပွားလာမှု မြှင့်တက်နေချိန်မှာ ဂျုံနဲ့ နွားများကဲ့သို့သောမျိုးစိတ်များလည်း ပူးတွဲ ပြောင်းလဲလာခဲ့၏။ ၎င်းတို့ ၏ အစားအစာများ နှင့် နေ့စဉ် လူနေမှုဘဝပုံစံ များ သိသိသာသာ ကွဲပြားလာ ခဲ့ သောကြောင့် ၊ ဆာပီယန် အများစု သည် အမဲလိုက်မုဆိုးများ ဖြစ် ခဲ့ သော အချိန် က ထက် လူအများစု ( နှင့် တိရစ္ဆာန် များ ) တို့ ၏ ဘဝ ကို ပို ၍ ဆိုးရွား စေ ခဲ့ သည် ။ အခြားသတ္တဝါများကို လူသားမှအကြမ်းဖက်ဆက်ဆံခြင်းများမှာ ဤစာအုပ်တစ်အုပ်လုံးတွင် လည်ပတ်နေသည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်ပင်သည်။
fyoirx5hqc4s5adxb7gerfjz6mu9l3u
756674
756673
2022-08-29T04:39:26Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{infobox book|<!-- See Wikipedia:WikiProject_Novels or Wikipedia:WikiProject_Books -->
| name = Sapiens:<br />A Brief History of Humankind
| image =
| caption = First edition (English Version)
| border = blue
| author = ယူဗယ်လ် နောအ ဟာရာရီ
| title_orig = קיצור תולדות האנושות
| country = Israel
| language = Hebrew (2011), English (2015)
| genre = Nonfiction
| subject = |သမိုင်း၊ လူမှုရေးအတွေးအခေါ်ပညာ
| publisher = Dvir Publishing House Ltd. (Israel)<br />Random House<br/>[[:en:Harper (publisher)|Harper]]
| release_date = 2011
| media_type =
| pages = 443
| isbn = 978-0062316097
| followed_by = ဟိုမိုဒီယပ်စ်– မနက်ဖြန်နေ့၏ အကျဉ်းချုပ်သမိုင်
}}
'''''ဆေပီယန်: လူသားတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း အကျဉ်းချုပ်''''' (ဟေဗြဲ : קיצור תולדות האנושות ) သည် ဂျေရုဆလင်တက္ကသိုလ်၌ ဟာရာရီမှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့် သင်ကြားခဲ့သော ဟောပြောချက်များကို အခြေခံကာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဟေဗြဲဘာသာစကားဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သော ယူဗယ်လ် နောဧ ဟာရာရီ၏ ပထမဆုံး စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ''ဟိုမို ဆာပီယန်လူသားများကို'' အာရုံစိုက်ထားသော ဤစာအုပ်သည် လူသားတို့ဖြတ်သန်းခဲ့သောသမိုင်း (ကျောက်ခေတ်မှစတင်ကာ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ) ကို စစ်ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့သည်။
ထိုစာအုပ်သည် မြောက်များသော ဝေဖန်ချက်များကို ရရှိခဲ့သည်။ အများပြည်သူလူထုက ထိုစာအုပ်ကို အပြုသဘောဆောင်သော မှတ်ချက်များ ပေးခဲ့သော်လည်း သက်ဆိုင်ရာပညာရပ်များ၌ ကျွမ်းကျင်မှုရှိသော ပညာရှင်မျာအချို့းသည် ၎င်း၏သိပ္ပံဆိုင်ရာနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ယူဆချက်အချို့တို့ု့ ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။
== ထုတ်ဝေခြင်း ==
ဟာရာရီသည် ဟိုမိုဆာပီယန်များ(လူသားများ)ကို အာရုံစိုက်ကာ လူသားသမိုင်း(ကျောက်ခေတ်ရှိမှ နှစ်ဆယ့်တစ်ရာစုအထိ)ကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်ခဲ့''သည်''။ သူသည် သမိုင်းကို အဓိကအပိုင်းလေးပို်င်းဖြင့် ခွဲခြမ်း ပြခဲ့သည်။
# အသိဉာဏ် တော်လှန်ရေး (Sapiens တို့၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းမျာ းဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာတဲ့ ဘီစီ ၇၀၀၀၀၀ဝန်းကျင်) ။
# စိုက်ပျိုးခြင်း တော်လှန်ရေး (စိုက်ပျိုးရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးလာတက်မှု ခရစ် ၁၀,၀၀၀ ဘီစီ)။
# လူသား တို့ ၏ စည်းလုံး မှု (c. 34 CE, နိုင်ငံရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းများမှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်ပါယာတစ်ခုဆီသို့ တဖြည်းဖြည်း စုစည်း ခြင်း ) ။
# သိပ္ပံ တော်လှန်ရေး (ခရစ် ၁၅၄၃ စီအီး၊သိပ္ပံပညာ ပေါ်ထွက်လာခြင်း)။
ဘုရားဖြစ်လာသော '''တိရစ္ဆာန်'''(သတ္တဝါ ကိုဆိုလိုသည်။)<blockquote>''လူတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ဆောက်လုပ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ အစားအစာထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်ခြင်း၊ မြို့ကြီးတွေ တည်ဆောက်တာ၊ အင်ပါယာတွေ တည်ထောင်ပြီး ဝေးလံတဲ့ကုန်သွယ်ရေးကွန်ရက်တွေ ဖန်တီးတာတွေကို လုပ်ကိုင်နိုင် ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့သည် ကမ္ဘာမြေလောက၏ ဆင်းရဲခက်ခဲမှုပမာဏကို လျော့နည်းစေခဲ့ပါသလား။ လူ့စွမ်းအား အကြီးအကျယ်တိုးများလာခြင်းက ဆာပီယန်(လူသား)တစ်ဦးချင်းစီ၏ကောင်းကျိုးကို အကြိမ်ကြိမ်တိုးများလာစေခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့သလို အခြားတိရစ္ဆာန်အများစုကိုလည်း အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေလေ့ရှိပါတယ်။''
''အနည်းဆုံးတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အမှန်တကယ်တိုးတက်မှုအဖြင့်း ငတ်ပြတ်ခြင်း၊ ကပ်ရောဂါနှင့် စစ်ပွဲတို့ကို လျော့နည်းစေခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့တိုင် အခြားတိရစ္ဆာန်များ၏အခြေအနေမှာ ယခင်ကထက် ပို၍လျင်မြန်စွာ ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီး လူသားအများစု၏ တိုးတက်မှုမှာ မကြာသေးမီကပင် စတင် ယိုယွင်းပျက်စီးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။''</blockquote>ဟာရာရီ ၏ အဓိက ထုတ်ဖေ်မှု မှာ ေဆပီယန် သည် အရေအတွက်များများဖြင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ကာ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိသည့် တစ်ခုတည်း သော တိရစ္ဆာန် ဖြစ် သောကြောင့်သာ ကမ္ဘာ ကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ သည် ဟူ၍ဖြစ်သည် ။ သမိုင်းမတိုင်မီခေတ်က နီယန်ဒါသယ်လ်ကဲ့သို့သော အခြားလူ့မျိုးစိတ်များ မျိုးသုဉ်းခြင်းတွင် ဆာပီယန်စ်တို့သည် အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားသော သတ္တဝါများနှင့် အတူတူသာ ဖြစ်ကြောင်း သူထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဆေဆေယန်များ၏ အရေအတွက်အများအပြားတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းရှိမှု သည် နတ်ဘုရားများ၊ နိုင်ငံများ၊ ငွေကြေးနှင့် လူ့အခွင့်အရေးများကဲ့သို့သော စိတ်ကူးစိတ်သန်းတွင်သာ ရှိနိုင်သည့်အရာများကို ယုံကြည်နိုင်ခြင်းမှ ပေါ်ထွက်လာသည်ဟု ထပ်၍ပြောဆိုသည်။ လူမျိုးရေးဖြစ်စေ၊ လိင်ကွဲပြားမှုဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးဖြစ်စေ၊ လုံးဝ ဘက်မလိုက်သော လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းရှိဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဟု ဆိုသည်။ ဟာရာရီ သည် ဘာသာတရား များ ၊ နိုင်ငံရေး ဖွဲ့စည်းပုံ များ ၊ ကုန်သွယ်ရေး ကွန်ယက် များ ၊ နှင့် ဥပဒေ ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း များ အပါအဝင် ကြီးမား သော လူသား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက် မှု စနစ် အားလုံး မှာလူ တို့ ၏ ထူးခြား သော စိတ်ကူးတို့ကို သိမြင် နိုင် စွမ်း ရှိခြင်းမှပေါ်ထွက် လာ ခြင်း ဖြစ်သည် ဟု အခိုင်အမာ ဆို သည် ။ ဟာရာရီသည် ငွေကို အပြန်အလှန်ယုံကြည်စိတ်ချသော စိတ်ကူးယဉ်မှုစနစ်တစ်ခုအဖြစ် သဘောထားပြီး နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးစနစ်များကိုလည်း ဘာသာတရားများနှင့် ပိုမိုဆင်တူသည်ဟု ရှုမြင်သည်။
လယ်ယာခေတ်ပြောင်း တော်လှန်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဟာရာရီရဲ့ အဓိကအခိုင်အမာပြောဆိုချက်မှာ ဆာပီယန်လူသားများ လူဦးရေ တိုးပွားလာမှု မြှင့်တက်နေချိန်မှာ ဂျုံနဲ့ နွားများကဲ့သို့သောမျိုးစိတ်များလည်း ပူးတွဲ ပြောင်းလဲလာခဲ့၏။ ၎င်းတို့ ၏ အစားအစာများ နှင့် နေ့စဉ် လူနေမှုဘဝပုံစံ များ သိသိသာသာ ကွဲပြားလာ ခဲ့ သောကြောင့် ၊ ဆာပီယန် အများစု သည် အမဲလိုက်မုဆိုးများ ဖြစ် ခဲ့ သော အချိန် က ထက် လူအများစု ( နှင့် တိရစ္ဆာန် များ ) တို့ ၏ ဘဝ ကို ပို ၍ ဆိုးရွား စေ ခဲ့ သည် ။ အခြားသတ္တဝါများကို လူသားမှအကြမ်းဖက်ဆက်ဆံခြင်းများမှာ ဤစာအုပ်တစ်အုပ်လုံးတွင် လည်ပတ်နေသည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုဖြစ်ပင်သည်။
[[Category:မနုဿဗေဒ စာအုပ်များ]]
ots9o0i3im5f687kqe0k9j5nii8zqsa
အိုဆဲဟူန်
0
224388
756726
734279
2022-08-29T07:51:07Z
Dr Lotus Black
31011
စာမျက်နှာကို [[အိုဆဲဟွန်း]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#Redirect[[အိုဆဲဟွန်း]]
lzpq4cy8snurjmobofbe05ponawgkjw
စန္ဒာသူရိယမင်း
0
224597
756691
737901
2022-08-29T05:19:49Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
အေဒီ ၁၄၆-၁၉၈ နှစ်အတွင်းတတိယဓညဝတီမင်းဆက်ကို တည်ထောင်ကာ ရခိုင်ဘုရင့်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သူကား '''စန္ဒသူရိယမင်း''' ပင်ဖြစ်သည်။ မင်းကျင့်တရားဆယ်ပါးနှင့်အညီ အုပ်ချုပ်ခဲ့သဖြင့်ထိုမင်းလက်ထက်ရခိုင်ပြည်သည် အေးချမ်းသာယာဝပြောခဲ့ပေသည်။ ထိုမင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိမြတ်စွာဘုရားရုပ်ပွားတော်များအနက် ထင်ရှားသော မဟာမုနိရုပ်ပွားတော်ကိုတည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊အတွဲ(၈)</ref>
== မဟာမုနိဘုရားကို တည်ထားကိုးကွယ်ခြင်း ==
နန်းတော်ရာ၏ အရှေ့မြောက်ဘက် သီရိဂုတ္တတောင်ကုန်းပေါ်တွင် အလေးအမြတ်ထားရှိသော ဗုဒ္ဓရုပ်တုတော်ကို ကောင်းကင်ဘုံ ဗိသုကာပညာရှင် နတ်များ၏ဘုရင် သိကြားမင်း၊ စန္ဒသူရိယမင်းကြီးအပါအဝင် တိုင်းသူပြည်သားတို့က ရွှေငွေရတနာတို့ကို ကျိုချက်၍ ဘုရားရှင်၏ ရှေ့တော်မှောက်တွင် ဉာဏ်တော်(၇)တောင်၊ (၂) မိုက်၊ (၂)သစ်ရှိ မဟာမုနိရုပ်ပွားတော်ကို အောင်မြင်စွာ သွန်းလုပ်ပြီးနောက် ဘုရားရှင်၏ ရင်ငွေ့တော်ကို ၇ ကြိမ်ခံယူလေသည်။ ရုပ်တုတော်အတွင်းပိုင်းသို့ ဂေါတမဗုဒ္ဓ၏ ရင်ငွေ့တော်ဓာတ်ထည့်လိုက်သောအခါ ဂေါတမဗုဒ္ဓနှစ်ဆူရှိလာသကဲ့သို့ ဖြစ်ပေါ်လာလေသည်။ အံ့ဩကြည်ညိုစရာကောင်းလှသော လက္ခဏာရပ်များ ပေါ်ထွက်လာလေသည်။ မဟာပထဝီမြေကြီး တုန်လှုပ်လာပြီး ရုပ်တုတော်သည် တဖြည်းဖြည်း အသက်ရှိသကဲ့သို့ သူ၏ နောင်တော် ဂေါတမဗုဒ္ဓအား ကြိုဆိုသည့်အနေအထားနှင့် မတ်တပ်ထရပ်လေသည်။ ထို့နောက် ဂေါတမဗုဒ္ဓသည် သူ၏သာဝက ဗုဒ္ဓရဟန်းတော်များနှင့်အတူ သံတွဲဘက်သို့ ကောင်းကင်ခရီးဖြင့် ကြွသွားလေသည်။ ယင်းအချိန်အတွင်း ဘုရင် စန္ဒသူရိယမင်းမြတ်သည် သူ၏ မူးမတ်သေနာပတိတို့နှင့်အတူ အကြောင်းကိစ္စတို့ကို တိုင်ပင်ပြီးနောက် ဗုဒ္ဓ၏စစ်မှန်သော ရုပ်တုတော်အား ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်ပြီး ပွဲလမ်းသဘင်များ ကျင်းပလေသည်။<ref>အောင်သာဦး(ဘီအေ)-ရခိုင်ရာဇဝင်</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{ရခိုင်ဘုရင်များ}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဘုရင်များ]]
8njim6yvlli09kesjes5lfu4l97jmoh
ဟာရီ ဂန်နာတို
0
224666
756739
735503
2022-08-29T08:12:18Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
‘’’ဟာရီ ဂန်နာတို ‘’’ (၁၉၅၄-~)၊ သည် အာရှ-ပစိဖိတ် လေ့လာရေး APU တက္ကသိုလ်၊ [[ဂျပန်နိုင်ငံ]] <ref>Hary Gunarto, [https://researcher.apu.ac.jp/apuhp/KgApp?resId=S001420&Language=2 Ritsumeikan APU Univ.]</ref> တွင် ပါမောက္ခနှင့် သုတေသန သိပ္ပံပညာရှင် ဖြစ်သည်။ UGMတက္ကသိုလ်, [[အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ]] မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် [[ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] တွင် ပညာဆက်လက်သင်ကြားခဲ့ပြီး ဝါရှင်တန်ပြည်နယ် တက္ကသိုလ်မှ ဒဿနိကဗေဒ ပါရဂူဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။ [[ဗောရောဗုဓော]] ဒစ်ဂျစ်တယ်ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ စာတမ်းများစွာကို သူထုတ်ဝေခဲ့သည်။<ref>UNESCO : ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ [http://www.apu.ac.jp/rcaps/uploads/fckeditor/publications/workingPapers/RCAPS_Occasional_Paper_07-5.pdf ဗောရောဗုဓော] </ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Lifetime|၁၉၅၄|}}
[[ကဏ္ဍ:ဂျပန် သိပ္ပံပညာရှင်များ]]
p7g57f0sh8rq463ammsco6fxm5infv3
ဗြိတိန်ပြည်တော်ကြီး
0
225509
756710
737934
2022-08-29T07:20:20Z
Dr Lotus Black
31011
Merged
wikitext
text/x-wiki
#Redirect[[ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း]]
n9m5xpovz6q6djtlxfrmudrr5d2dtcu
လူနက်ကျွန်း
0
225759
756715
738826
2022-08-29T07:30:36Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''လူနက်ကျွန်း'''သည် အင်္ဂလန်ရှိ [[သိမ်းမြစ်]]တွင် လူသူနေထိုင်ခြင်းမရှိသည့် ကျွန်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဟာလေးလော့အထက်မြစ်၏ တောင်ဘက်ခြမ်းရှိ ပြွတ်မေး၏သေးငယ်သောဇနပုဒ်ဘေးတွင်တည်ရှိပြီး ဝင်ဆာနန်းတော်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းတွင်တည်ရှိသည်။
[[ကဏ္ဍ:အင်္ဂလန်နိုင်ငံရှိ ကျွန်းများ]]
{{Stub}}
nu592hfwh25t2zm1em2q89rkylhdn6m
ရုတ်တရက် အိပ်ပျော်ခြင်း
0
227751
756703
745203
2022-08-29T07:08:42Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''ရုတ်တရက် အိပ်ပျော်ခြင်း'''သည် နှစ်ရှည်လများ အာရုံကြောဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှု တစ်ခုဖြစ်ပြီး အိပ်ရေးနိုးခြင်းစက်ဝန်း များကို ထိန်းညှိပေးနိုင်စွမ်း ကျဆင်းခြင်းပါရှိသည်။ ရောဂါလက္ခဏာများတွင် နေ့ဘက်တွင် အလွန်အကျွံအိပ်ငိုက် သည့်အချိန်များနှင့် ခေတ္တမအိပ်စက်ခြင်းအပိုင်းများ ပါဝင်တတ်သည်။ ထိခိုက်ခံရသူများ၏ 70% ခန့်သည် cataplexy ဟုခေါ်သော ကြွက်သားခွန်အားရုတ်တရက် ဆုံးရှုံးသွားသည့် အပိုင်းများကိုလည်း တွေ့ကြုံခံစားရပါသည်။ ဤအတွေ့အကြုံများကို ပြင်းထန်သော စိတ်ခံစားမှုများဖြင့် သယ်ဆောင်လာနိုင်သည်။ များသောအားဖြင့် နည်းပါးသည်မှာ၊ အိပ်ပျော်နေစဉ် သို့မဟုတ် နိုးလာချိန်တွင်ကယောင်ချောက်ချား ခြင်း သို့မဟုတ် မလှုပ်ရှားနိုင်မှု [[ဘီလူးစီးခြင်း]] ဖြစ်နိုင်သည်။ ဤ ရောဂါ ရှိသော လူများသည် တစ်နေ့ကို နာရီပေါင်းများစွာ အိပ်လေ့ရှိပေမယ့် အိပ်စက်ခြင်းအရည်အသွေးကတော့ လျော့နည်းသွားလေ့ရှိသည်။<ref name="NIH2016">{{Cite web|title=Narcolepsy Fact Sheet|url=http://www.ninds.nih.gov/disorders/narcolepsy/detail_narcolepsy.htm|author=<!--no byline-->|archivedate=19 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160727232102/http://www.ninds.nih.gov/disorders/narcolepsy/detail_narcolepsy.htm|archive-date=27 July 2016}}</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:အိပ်စက်ခြင်း]]
d9ci8ph770jna0mc2wt9xxvsft09fem
ကီမ်ယူရှင်း
0
228054
756668
746595
2022-08-29T04:23:18Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox စစ်ဘက်ဆိုင်ရာလူ|native_name=ကီမ်ယူရှင်း၊ ဂင်ယူရှင်း|other_name=金庾信|birth_date=သက္ကရာဇ် ၅၉၅ခုနှစ်|death_date=သက္ကရာဇ် ၆၇၅ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ၊ ၁၈ရက်}}
ကီမ်ယူရှင်း (金庾信၊ 595 – [[၁၈ ဩဂုတ်|ဩဂုတ် 18၊]] 673) သည် ရှီလာ၏ [[ပေက်ကျဲ|ဟွာရာင်တပ်]]၏ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး ရှီလာသို့ ပြောင်းလာသော ဂါယာ တော်ဝင်မိသားစုမှဆင်းသက်လာသူ စစ်သူကြီးနှင့်နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်သည်။ [[ဂိုဂူလျော|ဂိုဂလျော]]၊ [[ပေက်ကျဲ|ဘက်ကျဲ]]၊ [[ရှီလာ]] သုံးပြည်ထောင် ပေါင်းစည်းရေးတွင် အဓိကကျသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ရှီလာသည် ဘုရင့်နိုင်ငံသပြည်ထောင်ငံ ပေါင်းစည်းရေးအတွက် တန်နိုင်ငံတပ်ဖွဲ့များကို တွန်းလှန်ခဲ့သည်။
{{Lifetime|၅၉၅|၆၇၅}}
d0r79xnxvzesxwhqz7yliwefi0ds885
အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်
0
228094
756680
746197
2022-08-29T04:57:22Z
Dr Lotus Black
31011
[[ပကတိဘုရင်စနစ်]] စာမျက်နှာကို [[အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
ပကတိဘုရင်စနစ် (သို့) အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်သည် ဘုရင်၏ ကိုယ်ပိုင်အခွင့်အရေးဖြင့် အုပ်ချုပ်သည့် ဘုရင်စနစ်ပုံစံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤကဲ့သို့သော ဧကရာဇ်စနစ်တွင် ဘုရင် သို့မဟုတ် ဘုရင်မသည် များသောအားဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (ယခုခေတ်ကတည်းက) ကန့်သတ်ထားသည်။ သို့ရာတွင် အချို့သော အကြွင်းမဲ့ ဧကရာဇ်နိုင်ငံများတွင် ဘုရင် သို့မဟုတ် မိဖုရားသည် မည်သည့်နည်းဖြင့်မျှ အကန့်အသတ်မရှိ၊ အကြွင်းမဲ့အာဏာရှိသည်။ ယင်းတို့သည် မျိုးရိုးလိုက်သော ဘုရင်များ ဖြစ်လေ့ရှိသည်။ တစ်ဖက်တွင်မူ နိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲ၏ အခွင့်အာဏာကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းခံဘုရင် သို့မဟုတ် ဥပဒေပြုသူ သို့မဟုတ် မရေးမထားသော ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ဘုရင် သို့မဟုတ် မိဖုရားသည် တစ်ဦးတည်းသာ ဆုံးဖြတ်ရန်မဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့၏ အခြွေအရံများကိုလည်း ကျင့်သုံးသည်။ အာဏာ၊ အဓိကအားဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်။
Salman bin Abdulaziz နှင့် Haitham bin Tariq တို့သည် [[ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား]]နှင့် အိုမန် တို့၏ အကြွင်းမဲ့ ဘုရင်များ ဖြစ်ကြပါသည်။
ဥရောပရှိ အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်သည် ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးနှင့် ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး ယင်းနှစ်ခုစလုံးသည် လူကြိုက်များသော အချုပ်အခြာအာဏာကို အခြေခံသော အစိုးရသီအိုရီများ ပေါ်ပြူလာဖြစ်စေခဲ့သည်။
ပကတိ ဧကရာဇ်နိုင်ငံများတွင် [[ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ|ဘရူနိုင်း]]၊ အက်စဝပ်တီနီ၊ အိုမန်၊ ဆော်ဒီအာရေဗီးယား၊ ဗာတီကန်စီးတီးနှင့် တစ်ဦးချင်းစော်ဘွားများ ပါဝင်သော အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု၊ ဖက်ဒရယ်ဘုရင်စနစ်ဖြစ်သည့် ဖက်ဒရယ်ဘုရင်စနစ်ဖြစ်သည့် [[အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ|အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု]]။
1o146eydemmf7agy7fbkra9atluz543
756682
756680
2022-08-29T04:59:48Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
ပကတိဘုရင်စနစ် (သို့) အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်သည် ဘုရင်၏ ကိုယ်ပိုင်အခွင့်အရေးဖြင့် အုပ်ချုပ်သည့် ဘုရင်စနစ်ပုံစံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤကဲ့သို့သော ဧကရာဇ်စနစ်တွင် ဘုရင် သို့မဟုတ် ဘုရင်မသည် များသောအားဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (ယခုခေတ်ကတည်းက) ကန့်သတ်ထားသည်။ သို့ရာတွင် အချို့သော အကြွင်းမဲ့ ဧကရာဇ်နိုင်ငံများတွင် ဘုရင် သို့မဟုတ် မိဖုရားသည် မည်သည့်နည်းဖြင့်မျှ အကန့်အသတ်မရှိ၊ အကြွင်းမဲ့အာဏာရှိသည်။ ယင်းတို့သည် မျိုးရိုးလိုက်သော ဘုရင်များ ဖြစ်လေ့ရှိသည်။ တစ်ဖက်တွင်မူ နိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲ၏ အခွင့်အာဏာကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းခံဘုရင် သို့မဟုတ် ဥပဒေပြုသူ သို့မဟုတ် မရေးမထားသော ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ဘုရင် သို့မဟုတ် မိဖုရားသည် တစ်ဦးတည်းသာ ဆုံးဖြတ်ရန်မဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့၏ အခြွေအရံများကိုလည်း ကျင့်သုံးသည်။ အာဏာ၊ အဓိကအားဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်။
Salman bin Abdulaziz နှင့် Haitham bin Tariq တို့သည် [[ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား]]နှင့် အိုမန် တို့၏ အကြွင်းမဲ့ ဘုရင်များ ဖြစ်ကြပါသည်။
ဥရောပရှိ အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်သည် ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးနှင့် ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး ယင်းနှစ်ခုစလုံးသည် လူကြိုက်များသော အချုပ်အခြာအာဏာကို အခြေခံသော အစိုးရသီအိုရီများ ပေါ်ပြူလာဖြစ်စေခဲ့သည်။
ပကတိ ဧကရာဇ်နိုင်ငံများတွင် [[ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ|ဘရူနိုင်း]]၊ အက်စဝပ်တီနီ၊ အိုမန်၊ ဆော်ဒီအာရေဗီးယား၊ ဗာတီကန်စီးတီးနှင့် တစ်ဦးချင်းစော်ဘွားများ ပါဝင်သော အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု၊ ဖက်ဒရယ်ဘုရင်စနစ်ဖြစ်သည့် ဖက်ဒရယ်ဘုရင်စနစ်ဖြစ်သည့် [[အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ|အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု]]။
[[ကဏ္ဍ:သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး သီအိုရီများ]]
e73yr2scphyual8fw9qeagpkwucivuu
ငါးရာငါးဆယ်ဇာတ်တော်များစာရင်း
0
228597
756696
748983
2022-08-29T06:00:09Z
Dr Lotus Black
31011
/* ရည်ညွှန်းကိုးကား */
wikitext
text/x-wiki
== ငါးရာငါးဆယ်ဇာတ်တော်များစားရင်း[edit] ==
=== [[ငါးရာ့ငါးဆယ် နိပါတ်တော်|ငါးရာငါးဆယ်နိပါတ်တော်]]များ[edit] ===
၁ [[ဧကကနိပါတ်]] - အပဏ္ဏကဇာတ်အစ သဉ္စီဝဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၅၀-ပါဝင်သည်။
၂ [[ဒုကနိပါတ်]] - ရာဇောဝါဒဇာတ်အစ ကပိဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၀ဝ-ပါဝင်သည်။
၃ တိကနိပါတ်-သင်္ကပ္ပရာဂဇာတ်အစ ဝကဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၅၀-ပါဝင်သည်။
၄ စတုကနိပါတ်- စူဠကလိင်္ဂဇာတ်အစ ဒေဝတာပဉှဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၅၀-ပါဝင်သည်။
၅ ပဉ္စကနိပါတ်- မဏိကုဏ္ဏလဇာတ်အစ ကပေါတဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၂၅-ပါဝင်သည်။
၆ ဆက္ကနိပါတ်- အဝါရိယဇာတ်အစ ပါရာဝတဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၂၀-ပါဝင်သည်။
၇ သတ္တကနိပါတ်- ကုက္ကုဇာတ်အစ ပရ န္တပဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၂၀-ပါဝင်သည်။
၈ အဋ္ဌကနိပါတ်- ကစ္စာနိဇာတ်အစ ဒီပိဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၀-ပါဝင်သည်။
၉ နဝကနိပါတ်- ဂိဇ္ဈဇာတ်အစ တိတ္တိရဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၂-ပါဝင်သည်။
၁၀ ဒသကနိပါတ်-စတုဒွါရဇာတ်အစ ဃဋပဏ္ဍိတဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၆-ပါဝင်သည်။
၁၁ ဧကာဒသကနိပါတ်- မာတုပေါသကဇာတ်အစ သုပ္ပါရကဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၉-ပါဝင်သည်။
၁၂ ဒွါဒသကနိပါတ်- စူဠကုဏာလဇာတ်အစ မိတ္တာမိတ္တဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၀-ပါဝင်သည်။
၁၃ တေရသကနိပါတ်- အမ္ဗဇာတ်အစ သရဘမိဂဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၀-ပါဝင်သည်။
၁၄ ပကိဏ္ဏကနိပါတ်- သာလိကေဒါရဇာတ်အစ ဘိက္ခာပရမ္ပရဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၃-ပါဝင်သည်။
၁၅ ဝီသတိနိပါတ်- မာတင်္ဂဇာတ်အစ အယောဃရဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၄-ပါဝင်သည်။
၁၆ တိံသနိပါတ်- ကိံဆန္ဒဇာတ်အစ ဂန္ဓတိန္ဒုကဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၁၀-ပါဝင်သည်။
၁၇ စတ္တာလီသနိပါတ်- တေသကုဏဇာတ်အစ စူဠသုတသောမဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း၅-ပါဝင်သည်။
၁၈ ပဏ္ဏာသနိပါတ်- နိဠိနိကာဇာတ်အစ မဟာဗောဓိဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၃-ပါဝင်သည်။
၁၉ သဋ္ဌိနိပါတ်- သောဏကဇာတ်အစ သံကိစ္စဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထု ၂-ခုပါဝင်သည်။
၂၀ သတ္တတိနိပါတ်- ကုသဇာတ်အစ သောဏနန္ဒဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထု ၂-ခုပါဝင်သည်။
၂၁- အသီတိနိပါတ်- စူဠဟံသဇာတ်အစ မဟာသုတသောမဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထုပေါင်း ၅-ပါဝင်သည်။
၂၂- မဟာနိပါတ် -တေမိဇာတ်အစ ဝေဿန္တရာဇာတ်အဆုံး ဇာတ်ဝတ္ထု ၁၀-ပါဝင်သည်။
=== ၁ ဧကကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|'''ဇာတ်တော်အမည်'''
|'''အလောင်းတော်ဘဝ'''
|'''အကြောင်းအရာအနှစ်ချုပ်'''
|-
|၁. အပဏ္ဏကဇာတ်
|လှည်းကုန်သည်
|ကျိန်းသေမှလုပ်သင့်ကြောင်း
|-
|၂. ဝဏ္ဏပထဇာတ်
|လှည်းကုန်သည်
|ယောက်ျားလုံ့လသေမှလျှော့ရန်
|-
|၃. သေရိဝဝါဏိဇဇာတ်
|ရွဲကုန်သည်
|ကောက်ကျစ်လို့ ရွှေခွက်နဲ့လွဲရပုံ
|-
|၄. စူဠသေဌိဇာတ်
|သူဌေး
|ကြွက်သေတစ်ခုအရင်းပြု
|-
|၅. တဏ္ဍုလနာဠိဇာတ်
|ရာဖြတ်အမတ်
|လောဘကြီးသော ဘုရင်နှင့် ရာဖြတ်အမတ်
|-
|၆. ဒေဝဓမ္မဇာတ်
|မင်းသား
|လောကပါလတရားနှစ်ပါး
|-
|၇.ကဋ္ဌဝါဟနဇာတ်
|မင်းသား
|သားအရင်းကို မစွန့် သင့်
|-
|၈. ဂါမဏိဇာတ်
|အမတ်
|
|-
|၉. မဃဒေဝဇာတ်
|မဃဒေဝမင်း
|ဆံတစ်ပင်ဖြူလို့ တော ထွက်ခြင်း
|-
|၁၀. သုခဝိဟာရီဇာတ်
|ရသေ့
|ရဟန်းဘဝချမ်းသာမင်းစည်းစိမ်ထက်သာ
|-
|၁၁. လက္ခဏဇာတ်
|သမင်
|မလိမ္မာ၍ အခြွေအရံမဲ့
|-
|၁၂. နိဂြောဓဇာတ်
|သမင်
|အသက်ပေး၍ကယ်ဆယ်ခြင်း
|-
|၁၃. ကဏ္ဍိဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|မိန်းမအုပ်စိုးတဲ့မြို့ရွာ ရှက်ဖွယ်ရာ
|-
|၁၄ ဝါတမိဂဇာတ်
|မင်း
|ရသာတဏှာစွဲ၍ လူထွက်ခြင်း
|-
|၁၅ ခရာဒိယဇာတ်
|သမင်
|အဆုံးအမကို မခံ၍ အသက်ဆုံးရခြင်း
|-
|၁၆ တိပလ္လတ္ထဇာတ်
|သမင်
|ဆုံးမ၍ လွယ်ကူ ခြင်း
|-
|၁၇ မာလုထဇာတ်
|ရသေ့
|လေတိုက်လျင်ချမ်းအေးသည်
|-
|၁၈ မတကဘတ္တဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ဆိတ်ကိုသတ်၍ သေသူအတွက်လှူဒါန်းခြင်း
|-
|၁၉ အာယာစိတဘတ္ထဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|သတ္တဝါကို သတ်၍ ယစ်ပူဇော်လဲ အကျိုးမရှိပုံ
|-
|၂၀ နာဠပါနဇာတ်
|မျောက်
|ကျူရိုးများ အဆစ်မရှိခြင်း
|-
|၂၁ ကုရုင်္ဂမိဂဇာတ်
|ဆတ်
|အောက်တည့်တည့်မ ကြွေသည့် ယမနေသီးမစားလို
|-
|၂၂ ကုက္ကုရဇာတ်
|ခွေး
|ခွေးမင်း၏အဆုံးအမ အနှစ် ၁၂၀၀၀ တည်
|-
|၂၃ ဂေါဇာနိယသိန္ဓိဝဇာတ်
|မြင်း
|သေလုနီးပါးဒဏ်ရာရလဲ ဝီရိယမလျှော့
|-
|၂၄ အာဇညဇာတ်
|မြင်း
|ဒဏ်ရာပြင်းလျက် ဝီရိယမ လျှော့သော သိန္ဓောမြင်း
|-
|၂၅ တိတ္ထဇာတ်
|အမတ်
|သူတစ်ပါးစိတ်ကိုသိ၍ မိမိအလိုသို့ပါလွယ်စေခြင်း
|-
|၂၆ မဏိဠာမုခဇာတ်
|အမတ်
|တံငါနားနီးတံငါ မုဆိုးနားနီးမုဆိုး
|-
|၂၇ အဘိဏှဇာတ်
|အမတ်
|အလွန်အကြွမ်းဝင်တဲ့ ဆင်နဲ့ခွေး
|-
|၂၈ နန္ဒိဝိသာလဇာတ်
|နွား
|နှုတ်ချိုသျှိုတစ်ပါး
|-
|၂၉ ကဏှဇာတ်
|နွား
|လှည်းငါးရာ ဆွဲနိုင်သောနွားလား
|-
|၃၀ မုနိကဇာတ်
|နွား
|ဝက်အစာကို နွားမစား
|-
|၃၁ ကုလာဝကဇာတ်
|သိကြားမင်း
|အများအတွက် အသေခံ
|-
|၃၂ နစ္စဇာတ်
|ဟင်္သာ
|တစ်သက်လုံးဖုံးခဲ့သမျှ ကုန်းခါမှပေါ်
|-
|၃၃ သမ္မောဒမာနဇာတ်
|ငုံး
|စည်းလုံးခြင်းသည် အင်အား
|-
|၃၄ မစ္ဆဇာတ်
|ပုရောဟိတ်
|မယားအပူက မီးအပူထက်ပို
|-
|၃၅ ဝဋ္ဋကဇာတ်
|ငုံး
|ဝဋ္ဋသုတ်တော် မီးကွင်းပရိတ်
|-
|၃၆ သကုဏဇာတ်
|ငှက်
|သင့်တော်ရာအရပ်ကို သိသင့်
|-
|၃၇ တိတ္တိရဇာတ်
|ခါ
|ဆင် မျောက် ခါ
|-
|၃၈ ဗကဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ပုစွန်ကြံတတ် ဗျိုင်းလည်ပြတ်
|-
|၃၉ နန္ဒဇာတ်
|သူကြွယ်
|ဥစ္စာဓနမာန် ငယ်ကျွန်ကာပြန်
|-
|၄၀ ခဒိရင်္ဂါဇာတ်
|သူဌေး
|နောက်မတွန့်တဲ့ သဒ္ဓါတရား
|-
|၄၁ လောသကဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ငတ်သေရတဲ့ လောသကတိဿ
|-
|၄၂ ကပေါတဇာတ်
|ခို
|အစားတစ်လုတ်ကြောင့်ဒုက္ခရောက်ရ
|-
|၄၃ ဝေလုကဇာတ်
|ရသေ့
|ငါမွေးတဲ့မျောက်ငါ့ပြန်ခြောက်
|-
|၄၄ မကသဇာတ်
|ကုန်သည်
|ဘနဖူးခြင်ကို ရဲတင်းနဲ့ခုတ်
|-
|၄၅ ရောဟိဏီဇာတ်
|သူဌေး
|မိခင် ယင်အုံသည်ကို ကျည်ပွေ့နဲ့ရိုက်တဲ့သမီး
|-
|၄၆ အာရာမဒူသကဇာတ်
|ပညာရှိ
|မျောက်ကို ဥယျာဉ်မှူး ခန့်
|-
|၄၇ ပါရုဏိဒူသကဇာတ်
|သူဌေး
|အများယောင်လို့ယောင်
|-
|၄၈ ဝေဒဗ္ဗဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ကိုယ့်သေတွင်းကိုယ်တူး လူမိုက်နှင့်ငွေတူမနေ
|-
|၄၉ နက္ခတ္တဇာတ်
|ပညာရှိ
|မင်းတို့ထွက် ရက်ရာဇာ/နက္ခတ်ကလူကိုဘာမှမလုပ်နိုင်
|-
|၅၀ ဒုမ္မေဓဇာတ်
|မင်း
|သီလမရှိသူကိုသတ်၍ ယစ်ပူဇော်
|-
|၅၁ မဟာသီလဝဇာတ်
|ဘုရင်မင်း
|ယောက်ျားတို့လုံ့လသေခါမှလျှော့မည်
|-
|၅၂ စူဠဇနကဇာတ်
|မင်း
|ဝီရိယ အကျိုးကျေးဇူး
|-
|၅၃ ပဏ္ဏပါတိဇာတ်
|သူဌေး
|အကြံကုန်ဂဠုန်ဆားချက်
|-
|၅၄ ကိံဖလဇာတ်
|ကုန်သည်
|ဘာသီးလဲ အဆိပ်သီး
|-
|၅၅ ပဉ်စာဝုဓဇာတျ
|မင်းသား
|အနိုင်မခံ အရှုံးမပေး
|-
|၅၆ ကဉ်စနက်ခန်ဓဇာတျ
|လယ်သမား
|စိတ်သာရှင်စော ဘုရားဟော
|-
|၅၇ ဝါနရိန္ဒဇာတ်
|မျောက်
|ရန်အောင်မြင်ကြောင်းတရား လေးပါး
|-
|၅၈ ပယောဓမ္မဇာတ်
|မျောက်
|သူတစ်ပါးမကောင်းကြံ ကိုယ်ဘေးဒါဏ်ထိ
|-
|၅၉ ဘေရီဝါဒကဇာတ်
|စည်တီးသမား
|ဆုံးမခက်တဲ့ စည်တီးသမား
|-
|၆၀ သင်္ခဓမဇာတ်
|ခရုသင်းမှုတ်သမား
|ပြောရခက်တဲ့ ခရုသင်းမှုတ်သမား
|-
|၆၁ အသာတမန္တဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|လူသာအို၍ ကိလေသာမအို
|-
|၆၂ အဏ္ဍဘူတဇာတ်
|မင်း
|မိန်းမဟူသည် လုံအောင်အမြဲစောင့်နိုင်ခဲ၏
|-
|၆၃ တက္ကပဏ္ဍိတဇာတ်
|ရသေ့
|လင်ငယ်ချဉ်းကပ် လင်ကြီးသတ်၊ သာပေါင်းညာစားမိန်းမ
|-
|၆၄ ဒုရာဇာနဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|မိန်းမအလို သိနိုင်ခဲစွ
|-
|၆၅ အနဘိရတိဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|မိန်းမကို ဘုံဆိုင်ဟုသဘောထားသူ
|-
|၆၆ မုဒုလက္ခဏဇာတ်
|ရသေ့
|တံလျှပ်ကိုရေထင် ရွှေသမင် အလိုက်မှား
|-
|၆၇ ဥစ္ဆင်္ဂဇာတ်
|မင်း
|တစ်ချက်ခုတ် သုံးချက်ပြတ်၊ လင်မရှိ မတင့်တယ်
|-
|၆၈ သာကေတဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ဘဝအဆက်ဆက်မှ မိဘဟောင်းများ
|-
|၆၉ ဝိသဝန္တဇာတ်
|ဆေးဆရာ
|ထွေးပီးတံတွေး ပြန်ပီးမမျို
|-
|၇၀ ကုဒါလပဏ္ဍိတဇာတ်
|လယ်သမား
|၆ ကြိမ် ရဟန်းပြုလိုက် လူထွက်လိုက်
|-
|၇၁ ဝရုဏဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|အချိန်ဆွဲ အကျိုးနည်း
|-
|၇၂ သီလဝဟတ္ထိဇာတ်
|ဆင်ဖြူ
|ကျေးဇူးရှိမှ ကျေးစွပ်သည်
|-
|၇၃ သစ္စံကိရဇာတ်
|မင်း
|ခြေနှစ်ချောင်း မကယ်ကောင်း
|-
|၇၄ ရုက္ခဓမ္မဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ညီညွတ်ခြင်းသည် အင်အား
|-
|၇၅ မစ္ဆဇာတ်
|ရသေ့
|ငါးရံ့မင်းပရိတ်
|-
|၇၆ အသင်္ကိယဇာတ်
|ရသေ့
|သစ်တစ်ပင်ကောင်း ငှက်တစ်သောင်းနားနိုင်
|-
|၇၇ မဟာသုပိနဇာတ်
|ရသေ့
|ကောသလအိပ်မက် ၁၆ ချက်
|-
|၇၈ ဣလ္လိသဇာတ်
|ဆေတ္တာသည်
|မစားရက် လောက်တက်
|-
|၇၉ ခရဿရဇာတ်
|ကုန်သည်
|သူခိုးလက်က သူဝှက်လု
|-
|၈၀ ဘီမသေနဇာတ်
|လေးသမား
|အပြောတစ်မျိုး အလုပ်တစ်မျိုး
|-
|၈၁ သုရာပါနဇာတ်
|ရသေ့
|လူကိုဖျက် အရက်
|-
|၈၂ မိတ္တဝိန္ဒကဇာတ်
|နတ်မင်း
|ငရဲပန်း ရွှေပန်းထင်
|-
|၈၃ ကာဠကဏ္ဏီဇာတ်
|သူဌေး
|မိတ်ဆွေအစစ် ရွေးနည်း
|-
|၈၄ အတ္ထဿဒွါရဇာတ်
|သူဌေး
|ကောင်းကျိုးချမ်းသာတိုးပွားကြောင်း
|-
|၈၅ ကိံပက္ကဇာတ်
|လှည်းကုန်သည်
|အဆိပ်သီးနှင့်တူသော ကာမရုဏ်
|-
|၈၆ သီလဝီမံသဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|သီလကို စုံစမ်းခြင်း
|-
|၈၇ မင်္ဂလဇာတ်
|ရသေ့
|လောကီအတိတ်နိမိတ်ကို မယုံအပ်
|-
|၈၈ သာရမ္ဘဇာတ်
|နွား
|နှုတ်ချိုသျှိုတစ်ပါး
|-
|၈၉ ကုဟကဇာတ်
|လူပညာရှိ
|သီလကြောင်ရသေ့ အပြောတစ်မျိုးအလုပ်တစ်မျိုး
|-
|၉၀ အကတညူဇာတ်
|သူဌေး
|ဗုံလုံတစ်လှည့် ငါးပျံတစ်လှည့်၊ ထင်းခွေမကြုံ ရေခပ်ကြုံ
|-
|၉၁ လိတ္တဇာတ်
|ကြွေအန်ကြူး
|ပစ္စဝေက္ခဏာမဆင်ခြင်ပါက အဆိပ်စားရတာနဲ့တူ
|-
|၉၂ မဟာသာရဇာတ်
|အမတ်
|ပစ္စည်းပျောက်ရှာနည်း
|-
|၉၃ ဝိဿာသဘောဇနဇာတ်
|မြင်း
|ချစ်လို့ကြွေးလည်း အဆိပ်ဆို သေမှာပဲ
|-
|၉၄ လောမဟံသဇာတ်
|အာဇီဝကတက္ကတွန်း
|ပျက်အစဉ် ပြင်ခဏ
|-
|၉၅ မဟာသုဒဿနဇာတ်
|စကြာမင်း
|ကုသိနာရုံနှင့် ကုသဝတီပြည်အကြောင်း
|-
|၉၆ တေလပတ္တဇာတ်
|မင်းသး
|အလှကြိုက်၍ ဘီလူးအစားခံရခြင်း
|-
|၉၇ နာမသိဒ္ဓိဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ပညာတ်သွားရာ ဓာတ်သက်မပါ
|-
|၉၈ ကူဋဝါဏိဇဇာတ်
|ကုန်သည်
|ငရုပ်သီးနဲ့ပေါင်းလို့ ကြက်သွန်ပါအထောင်းခံရ
|-
|၉၉ ပရောသဟဿဇာတ်
|မဟာဗြဟ္မာ
|ပညာရှိစကား သာမန်လူ နားမလည်
|-
|၁၀၀ အသာတရူပဇာတ်
|မင်း
|ခုနှစ်ရက်သားက စကားပြောခြင်း
|-
|၁၀၁ ပရောသတဇာတ်
|မဟာဗြဟ္မာ
|လူတစ်ရာအဖြေရှာလဲ တစ်ယောက်သာ အဖြေသိ
|-
|၁၀၂ ပဏ္ဏိကဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ကိုယ်တွေ့ကြုံမှ ယုံရာသည်
|-
|၁၀၃ ဝေရိဇာတ်
|သူဌေး
|အရိပ်ပြအကောင်ထင်၊ လာမဲ့ဘေး အဝေးကရှောင်
|-
|၁၀၄ မိတ္တဝိန္ဒကဇာတ်
|နတ်သား
|ကိုယ့်အပြစ်ဒါဏ် ကိုယ်သာခံ၊ ငရဲပန်း ရွှေပန်းထင်
|-
|၁၀၅ ဒုဗ္ဗလကဋ္ဌဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|အကြောက်ကြီးသူ၊ လှံဖျားပုဇင်းနား ကျီးကန်းချီးပါ
|-
|၁၀၆ ဥဒဉ်ဇနီဇာတျ
|ရသေ့
|မစွမ်းရင်းကလည်းရှိ ကန်စွန်းခင်းကလည်း ငြိ၊ ကြုံမှယုံ
|-
|၁၀၇ သာလိတ္တကဇာတ်
|အမတ်
|စကားများ၍ ဆိတ်ချေးတစ်စလယ်မျိုချရ
|-
|၁၀၈ ဗာဟိယဇာတ်
|အမတ်
|အန္တရာယ် လွယ်မထားနိုင်၊ တောသူမ၏သေသပ်လျင်မြန်မူ
|-
|၁၀၉ ကုဏ္ဍပူဝဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|မဟာဒုတ် ဆန်ကွဲမုန့်အလှူ၊ ကိုင်းကျွန်းမှီ ကျွန်းကိုင်းမှီ
|-
|၁၁၀ သဗ္ဗသံဟာရကဇာတ်
|မဟောသဓ
|လည်ရွဲတရား စီရင်ခန်း
|-
|၁၁၁ ဂဒြဘပဥှဇာတ်
|အမတ်
|မြည်းပြဿနာ၊ အဖထက် သားကမြတ်
|-
|၁၁၂ အမရာဒေဝီပဥှဇာတ်
|မဟောသဓ
|အမရာဒေဝီနှင့် ပညာစမ်းခန်း
|-
|၁၁၃ သိင်္ဂါလဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|လောဘကြီးသူ အလိမ်ခံရ၊
|-
|၁၁၄ မိတစိန္တိဇာတ်
|ငါး
|မိတ်ဆွေအစစ် အပျင်းထူ ရန်သူ့လက်ရောက်
|-
|၁၁၅ အနုဿသိကဇာတ်
|ငှက်မင်း
|သူများကိုဆုံးမ ကိုယ်တိုင်မကျင့်
|-
|၁၁၆ ဒုဗ္ဗစဇာတ်
|လှံခုန်တတ်သူ
|စကားကျွန်နှုတ်မရ၊ တရားလွန်လုပ် ဘေးတွေ့
|-
|၁၁၇ တိတ္တိရဇာတ်
|ရသေ့
|စကားနောက်တရားပါ၊ အသံကြောင့်ဖားသေ၊ ဝစီဘေဒထိတိုင်းရှ
|-
|၁၁၈ ဝဋ္ဋကဇာတ်
|ငုံးမင်း
|အကြံကောင်းလျင် တစ်ချက်
|-
|၁၁၉ အကာလရာဝိဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|မိမဆုံးမ ဖမဆုံးမ ပေါက်လွှတ်ပဲစား ကြက်ငယ်ကိုရိုက်သတ်ခြင်း
|-
|၁၂၀ ဗန္ဓနမောက္ခဇာတ်
|ပုရောဟိတ်
|အရေးကြုံသက်လုံကောင်းစေ၊ လူမိုက်စကြားကြောင့် ဖမ်းခံရ
|-
|၁၂၁ ကုသနာဠိဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|အယုတ်အလတ်မရွေး မိတ်ဖွဲ့ရမည်
|-
|၁၂၂ ဒုမ္မေဓဇာတ်
|ဆင်ဖြူ
|သူယုတ်မာအား ရတနာနှင့်မထိုက်တန်
|-
|၁၂၃ နင်္ဂလီသဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|လှေနံဓားထစ် တစ်ထစ်ချ မှတ်ယူသူ၊ ဖင်မှန်းခေါင်းမှန်းမသိသူ
|-
|၁၂၄ အမ္ဗဇာတ်
|ရသေ့
|စေတနာ ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်း
|-
|၁၂၅ ကဋာဟကဇာတ်
|သူဌေး
|ငယ်ကြောက်ကို မလှန်ရဲ ဟန်ကိုယ့်ဖို့ မာန်သူ့ဖို့
|-
|၁၂၆ အသိလက္ခဏဇာတ်
|မင်း
|ချေဆတ်သူ တစ်ဦး နှာခေါင်းပြတ် တစ်ဦး မင်းသမီးရ
|-
|၁၂၇ ကလဏ္ဍုကဇာတ်
|သူဌေး
|တန်ခိုးနုပ်သူထမင်းဝတော့ မာန်တက်သည်
|-
|၁၂၈ ဗိဠာရဝတဇာတ်
|ကြွက်
|ကြောင်သူတော်အကျင့်ကို ကျင့်သည့် မြေခွေး
|-
|၁၂၉ အဂ္ဂိကဘာရဒွာရဇာတ်
|ကြွက်မင်း
|ဦးစွန်းဖုတ်နှင့်မြေခွေးသူတော်ကောင်းဟန်ဆောင်ခြင်း
|-
|၁၃၀ ကောသိယဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|လှေကြီးပေါ်လှေငယ်တင်၊ လင်ငယ်နေသောမိန်းမ
|-
|၁၃၁ အသမ္ပဒါနဇာတ်
|သူဌေး
|ကုဋေလေးဆယ်ကျေးဇူးရှင်အား ဖွဲတစ်ပြည် ပြန်ပေး၍ကျေးဇူးဆပ်ခြင်း
|-
|၁၃၂ ဘီရုကဇာတ်
|မင်းသား
|ဖြားယောင်းသည်ကိုစောင်းမကြည့်၍မင်းဖြစ်သွားခြင်း
|-
|၁၃၃ ဃတာသနဇာတ်
|ငှက်မင်း
|မသင့်တဲ့နေရာကို စွန့်ခွာပါ
|-
|၁၃၄ ဇာနသောဓနဇာတ်
|ရသေ့
|နေဝသညီ နာသညီဘဝ
|-
|၁၃၅ စန္ဒာဘဇာတ်
|ရသေ့
|ဒုတိယဈန်ဘုံအကြောင်း
|-
|၁၃၆ သုဝဏ္ဏဟံသဇာတ်
|ဟင်္သာ
|ဟင်္သာမင်းကို အတောင်နှုတ်ခြင်း
|-
|၁၃၇ ဗဗ္ဗုဇာတ်
|ကျောက်ဆစ်သမား
|ကိုယ်ဖို့သာ သိသောသူ
|-
|၁၃၈ ဂေါဓဇာတ်
|ဖွတ်မင်း
|သီလကြောင်ရသေ့ ဖွတ်ပညာရှိ
|-
|၁၃၉ ဥတတောဘဋ္ဌဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ဝေစုမပေးရဖို့ အိမ်နီးချင်းနှင့် ရန်ဖြစ်ခြင်း
|-
|၁၄၀ ကာကဇာတ်
|ကျီးကန်း
|ကျီးမှာ အဆီမရှိ
|-
|၁၄၁ ဂေါဓဇာတ်
|ဖွတ်မင်း
|ဆန့်ကျင်ဖက်အဆွေခင်ပွန်းကို မပေါင်းအပ်
|-
|၁၄၂ သိင်္ဂါလဇာတ်
|မြေခွေး
|လူသေဟန်ဆောင်၍ မြေခွေးကို ရိုက်ဖမ်း
|-
|၁၄၃ ဝိရောစနဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|စိတ်ကြီးဝင်၍ခြင်္သေ့ကိုတုတဲ့မြေခွေး ဆင်နင်းခံရ
|-
|၁၄၄ နင်္ဂုဋ္ဌဇာတ်
|ရသေ့
|နွားကို မစောင့်ရှောက်နိုင်သောယစ်နတ်အား နွားမြီးသာကြွေးခြင်း
|-
|၁၄၅ ရာဓဇာတ်
|ကျေးသား
|မိန်းမဟူသည် လုံအောင်အမြဲစောင့်နိုင်ခဲ၏
|-
|၁၄၆ သမုဒ္ဒကာကဇာတ်
|သမုဒ္ဒရာစောင့်နတ်
|ဟင်းချက်ကောင်းသောဒကာမ သေ၍ ငိုကြသောရဟန်းများ
|-
|၁၄၇ ပုပ္ဖရတ္တဇာတ်
|အာကာသစိုးနတ်
|မိန်းမအတွက် ဝတ်ပန်းပုဆိုးခိုးသူ တံကျင်လျှိုအသတ်ခံရ
|-
|၁၄၈ သိင်္ဂါလဇာတ်
|မြေခွေး
|ဆင်သေကောင်အတွင်း ပိတ်မိနေတဲ့မြေခွေး
|-
|၁၄၉ ဧကပဏ္ဏဇာတ်
|ရသေ့
|အမျက်ဖြေဆေး၊ ဒေါသ၏အပြစ်များ
|-
|၁၅၀ သဉ်ဇီဝဇာတျ
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ကျားသေကို အသက်သွင်းသူ
|}
=== ၂ ဒုကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၁၅၁ ရာဇောဝါဒဇာတ်
|မင်း
|မင်းကျင့်တရား ၁၀ ပါး
|-
|၁၅၂ သိင်္ဂါလဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|အရာမဟုတ်ကြိုးအားထုတ် ဆုတ်ယုတ်ပျက်စီးမူ
|-
|၁၅၃ သူကရဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|ဝက်နှင့်ခြင်္သေ့ မတူလျှင်မတုရ
|-
|၁၅၄ ဥရဂဇာတ်
|ရသေ့
|မေတ္တာသက်ဝင်ပြစ်ချက်စင် ခင်မင်ပေါင်းသင်းပြု
|-
|၁၅၅ ဘဂ္ဂဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ချေဆတ်မန္တန်
|-
|၁၅၆ အလီနစိတ္တဇာတ်
|မင်း
|ဆင်ဖြူတော်အစွမ်၊း လုံ့လတန်ခိုး ပြည်လုံးစို အကျိုးကြီးလှဘိ
|-
|၁၅၇ ဂုဏဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|မြေခွေးနှင့်ခြင်္သေ့၊ ကျေးဇူးပြုမှ ကျေးဇူးရ
|-
|၁၅၈ သုဟနဇာတ်
|အမတ်
|မြင်းစဉ်းလဲနှစ်ကောင်၊ မသူတော်ချင်း ပေါင်းဖက်လျင်းချဉ်ပြင်းဆားနှယ်တွေ့
|-
|၁၅၉ မောရဇာတ်
|ဥဒေါင်းမင်း
|မောရသုတ္တန်အကြောင်း
|-
|၁၆၀ ဝိနီလဇာတ်
|မင်း
|ဟင်္သာနဲ့ကျီး၊ မတူပဲတု ပျက်စီးမူ
|-
|၁၆၁ ဣန္ဒသမာနဂေါတ္တဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့နဲ့ဆင်၊ ဆုံးမခက်ခဲ ပျက်စီးမြဲ သေပွဲနောက်ဆုံးတွေ့
|-
|၁၆၂ သန္ထဝဇာတ်
|ရသေ့
|သူတော်တရားမပျော်ငြား အကျင့်ကျိုးပျက် ဆိုးချက်နာလှသည်
|-
|၁၆၃ သုသီမဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|တစ်ညဥ့်တည်းဖြင့် ဗေဒင်သုံးပုံသင်၊ ပညာရှာခြင်း
|-
|၁၆၄ ဂိဇ္ဈဇာတ်
|လင်းတ
|မိဘလုပ်ကျွေးသော လင်းတ
|-
|၁၆၅ နကုလဇာတ်
|ရသေ့
|ရန်ဘက်စစ်သူကြီးနှစ်ဦး
|-
|၁၆၆ ဥပသာဠကဇာတ်
|ရသေ့
|သင်္ချိုင်းမဖြစ်ဖူးတဲ့ မြေမရှိ
|-
|၁၆၇ သမိဒ္ဓိဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့နဲ့နတ်သမီး၊ ရုပ်သွင်နုနယ်၊ကာမနယ်၊ မြှူဆွယ်မှားတတ်လှ
|-
|၁၆၈ သကုဏဂ္ဂိဇာတ်
|ဘီလုံးငှက်
|အနေကောင်းလျင် တစ်သက်။ ကိုယ့်နေရာကိုယ်နေ
|-
|၁၆၉ အရကဇာတ်
|ရသေ့
|မေတ္တာအကျိုး ဆယ့်တစ်မျိုး
|-
|၁၇၀ ကကဏကဇာတ်
|မဟောသဓ
|ပညာရှိ
|-
|၁၇၁ ကလျာဏဓမ္မဇာတ်
|သူဌေး
|ပညတ်သွားရား ဓာတ်သက်ပါ၊ နိမိတ်ကောင်းမှ ကောင်းကျိုးရ
|-
|၁၇၂ ဒဒ္ဒရဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|မြေခွေးနှင့်အပြိုင် ခြင်္သေ့ မဟောက်ပေ
|-
|၁၇၃ မက္ကဋဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့ယောင်ဆောင်သော မျောက်
|-
|၁၇၄ ဒုဗ္ဘိယမက္ကဋဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ကျေးဇူးကန်းသော မျောက်ရဲ့ အကျင့်
|-
|၁၇၅ အာဒိစ္စုပဋ္ဌာနဇာတ်
|ရသေ့
|သူတော်ကောင်းဟန်ဆောင်သော မျောက်
|-
|၁၇၆ ကာဠာယမုဋ္ဌိဇာတ်
|အမတ်
|လက်ထဲကငှက်တစ်ကောင်က ခြုံထဲကငှက်နှစ်ကောင်ထက်မြတ်
|-
|၁၇၇ တိန္ဒုကဇာတ်
|မျောက်
|တစ်ယောက်ကောင်းက လူအပေါင်းချမ်းသာရ
|-
|၁၇၈ ကစ္ဆပဇာတ်
|အိုးထိမ်းသည်
|လာမည့်ဘေး အဝေးကရှောင်၊ ဒေသစွဲအားကြီးသောလိပ်
|-
|၁၇၉ သတဓမ္မဇာတ်
|ဒွန်းစဏ္ဍား
|ဒွန်းစဏ္ဍားစားကြွင်းကို စားမိ၍ သွေးအန်ရသူ
|-
|၁၈၀ ဒုဒ္ဒဒဇာတ်
|ရသေ့
|နည်းရောင်း များရောင်း တောင်းပြည့်
|-
|၁၈၁ အသဒိသဇာတ်
|မင်းသား
|စစ်ရေးကြုံတော့ သူရဲကောင်းကို သတိရသည်
|-
|၁၈၂ သင်္ဂါမဝစရဇာတ်
|ဆင်ဆရာ
|မင်းနန်ချွတ်ခန်းနှင့် ရဲရင့်သောစစ်ဆင်
|-
|၁၈၃ ဝါလောဒကဇာတ်
|အမတ်
|မပြည့်တဲ့အိုး ဘောင်ဘင်ခတ်၊ အရက်ပြတ် ခွက်ကပ်နဲ့မူး
|-
|၁၈၄ ဂိရိဒတ္တဇာတ်
|အမတ်
|အတုမြင်အတတ်သင် တံငါနားနီးတံငါ
|-
|၁၈၅ အနဘိရတိဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|စိတ်ကြည်မှ ဉာဏ်ရွှင်မည်
|-
|၁၈၆ ဒဓိဝါဟနဇာတ်
|အမတ်
|ခွေးတောက် သရက် ရောယှက်က သရက်ချိုပျက်
|-
|၁၈၇ စတုမဋ္ဌဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|လူပြောမသန် လူသန်မပြော
|-
|၁၈၈ ၁၈၈ သီဟကောတ္ထုဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|တိတ်တိတ်နေ ထောင်တန်၊ အသွင်တူကာမျှ မတုပသင့်
|-
|၁၈၉ သီဟစမ္မဇာတ်
|သူကြွယ်
|ခြင်္သေ့အရေခြုံ မြည်း၊ အရေခြုံတူရုံမျှနှင့် သံဟစ်ပြ ဒုက္ခကြီးစွာ၏
|-
|၁၉၀ သီလာနိသံသဇာတ်
|နတ်
|ဘုရားဂုဏ်အာရုံပြုလျက် ရေပြင်ပေါ်လမ်းလျှောက်
|-
|၁၉၁ ရူဟကဇာတ်
|မင်း
|ဖက်ရှင်အဆန်းဆင်မြန်း၍ အရှက်ကွဲသောပုဏ္ဏား
|-
|၁၉၂ သိရီကာဠကဏ္ဏိဇာတ်
|မဟောသဓ
|ပညာရှိ
|-
|၁၉၃ စူဠပဒုမဇာတ်
|မင်း
|ပဒုမမင်းသားနှင့် မောင်ပေါင်တို
|-
|၁၉၄ မဏိစောရဇာတ်
|မင်း
|ပတ္တမြားဦးသျှောင်ကျင်သူခိုး
|-
|၁၉၅ ပဗ္ဗတပတ္ထရဇာတ်
|အမတ်
|ခြင်္သေ့စောင့်သည့် တောင်ထိပ်ရေကန် မြေခွေးမသောက်သင့်
|-
|၁၉၆ ဝလာဟကဇာတ်
|မြင်း
|ဘီလူးမြို့မှ နတ်မြင်းပျံ
|-
|၁၉၇ မိတ္တာမိတ္တဇာတ်
|ရသေ့
|မိတ်ဆွေရန်သူခွဲခြားနည်း
|-
|၁၉၈ ရာဓဇာတ်
|ကျေးသား
|မှန်တာပြော အသတ်ခံရ၊ မှန်လဲ အကျိုးမရှိရင် မပြောရာ
|-
|၁၉၉ ဂဟပတိဇာတ်
|မင်း
|ကြာကူလီရွာသူကြီး လင်ကြီးနှင့်တွေ့၍ အထောင်းခံရ
|-
|၂၀၀ သာဓုသီလဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ကိုယ်ကျင့်တရားရှိသူကို သမီးနဲ့ပေးစား
|-
|၂၀၁ ဗန္ဓနာဂါရဇာတ်
|ရသေ့
|၁၅၀၀ ကိလေသာ ကြီးစွာနှောင်အိမ်မှတ်
|-
|၂၀၂ ကေဠိသီလဇာတ်
|သိကြား
|ကစားသန်သောမင်း
|-
|၂၀၃ ခဏ္ဍဇာတ်
|ရသေ့
|မေတ္တာခြုံမှလုံသည်
|-
|၂၀၄ ဝီရကဇာတ်
|တင်ကျီးငှက်
|တင်ကျီးနှင့်ကျီးကန်း၊ ဖားတုလို့ ခရုခုန် အိုင်ပျက်ရုံသာ
|-
|၂၀၅ ဂင်္ဂေယျဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ကိုယ့်ဗိုက်အောက် ကိုယ်ယက်တတ်သည့်လိပ်၊ ငါးနဲ့လိပ်
|-
|၂၀၆ ကုရုင်္ဂမိဂဇာတ်
|ဆတ်
|မိတ်ဆွေသုံးဦး၊ စုပေါင်းညီညာအောင်ကြောင်းဖြာ
|-
|၂၀၇ အဿကဇာတ်
|ရသေ့
|နွားချေးထိုးပိုး၊ စွဲလမ်းကြီးက ဆင်းရဲရ
|-
|၂၀၈ သုသုမာရဇာတ်
|မျောက်
|မျောက်နှင့်မိကျောင်း။ အပင်ကြီး အသီးသေးတဲ့ညောင်
|-
|၂၀၉ ကုက္ကုဋဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|မုဆိုးနှင့်တောကြက်၊ တစ်ခါသေဖူး ပျဉ်ဖိုးနားလည်
|-
|၂၁၀ ကလန္ဒကဇာတ်
|သစ်တောက်ငှက်
|အထင်ကြီးက ပျက်စီးရ ဒုက္ခကိုယ်ပင်တွေ့
|-
|၂၁၁ သောမဒတ္တဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ကြောက်တတ်များက မှားတတ်လှ သူရနေ့စဉ်လေ့
|-
|၂၁၂ ဥစ္ဆိဋ္ဌဘတ္တဇာတ်
|သူဆင်းရဲ
|နောက်မှပေါ်လွင်ရွှေကြာပင်။ စားကြွင်းစားပုဏ္ဏား
|-
|၂၁၃ ဘရုဇာတ်
|ရသေ့
|လာဘ်စားသောမင်း။ ငါးခုံးမတစ်ကောင်ကြောင့်တစ်လှေလုံးပုပ်
|-
|၂၁၄ ပုဏ္ဏနဒီဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|အမှားသိလျင် အမှန်ပြင်
|-
|၂၁၅ ကစ္ဆပဇာတ်
|အမတ်
|ဟင်္သာနဲ့လိပ်၊ နှုတ်မစောင့်လို့ သေသည့်လိပ်
|-
|၂၁၆ မစ္ဆဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မယားအပူ မီးထက်ပူ
|-
|၂၁၇ သေဂ္ဂုဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ငှက်မသိ ဆက်ရက်ချိုးထင်၊ သီလရှိသောသမီး
|-
|၂၁၈ ကူဋဝါဏိဇာတ်
|အမတ်
|ကိုယ်ကစဉ်းလဲလျင် စဉ်းလဲသူပေါ်တတ်၏၊ လိမ်တတ်လျင်ပေါ်
|-
|၂၁၉ ဂရဟိတဗ္ဗဇာတ်
|မျောက်
|ကိစ္စများမြောင်လူတို့ဘောင် မျောက်တောင်မကြားဝံ့
|-
|၂၂၀ ဓမ္မဓဇဇာတ်
|အမတ်
|ကိုယ့်စေတနာကိုယ့်အကျိုးပေး၊ အများမကောင်းကြံ ကိုယ့်ပြန်ထိ
|-
|၂၂၁ ကာသာဝဇာတ်
|ဆင်
|ဆင်နှင့်မုဆိုး၊ မတန်မရာ မမှန်းရာ
|-
|၂၂၂ စူဠနန္ဒိယဇာတ်
|မျောက်
|မိခင်အတွက်အသက်စွန့်သည့် မျောက်ညီနောင်
|-
|၂၂၃ ပုဋဘတ္တဇာတ်
|အမတ်
|ချင်းစိမ်းနဲ့မိတ်သလင် သူကြင်မှကိုယ်ကြင်
|-
|၂၂၄ ကုမ္ဘိလဇာတ်
|မျောက်
|ရန်အောင်ကြောင်းတရား
|-
|၂၂၅ ခန္တိဝဏ္ဏဇာတ်
|မင်း
|နာတာကို သာတာနဲ့ဖြေ
|-
|၂၂၆ ကောသိယဇာတ်
|အမတ်
|အခါမဟုတ် စွမ်းအားထုတ် ခင်ပုပ်ငှက်နှယ်ပ
|-
|၂၂၇ ဂူထပါဏဇာတ်
|နတ်
|မတုပသင့် ဖက်ပြိုင်လင့် ဘေးနှင့်လက်ငင်းတွေ့
|-
|၂၂၈ ကာမနီတဇာတ်
|သိကြား
|ကာမရောဂါကိုယ်တွင်းနာ ကုရာနတ္ထိဆေးမရှိ
|-
|၂၂၉ ပလာယိတဇာတ်
|မင်း
|အပြောက မိုးလားကဲလား
|-
|၂၃၀ ဒုတိယပလာယိတဇာတ်
|မင်း
|ငါလိုလူ ဇမ္ဗူရှိမည်မထင်
|-
|၂၃၁ ဥပါဟနဇာတ်
|ဆင်ဆရာ
|သက်သာရန်ဖိနပ်စီး၊ ဖိနပ်ကိုက်ခံရ
|-
|၂၃၂ ဝီဏာဂုဏဇာတ်
|သူဌေး
|ဘို့ရှိလျင် ဥသဘလော
|-
|၂၃၃ ဝိကဏ္ဏကဇာတ်
|မင်း
|အရွက်မဲ့မြားပမာ ကိလေသာ
|-
|၂၃၄ အသိတာဘူဇာတ်
|ရသေ့
|ငါးစိမ်းမြင်ငါးကင်ပစ်၊ မြွေပါလည်းဆုံး သားလည်းဆုံး
|-
|၂၃၅ ဝစ္ဆနခဇာတ်
|ရသေ့
|ကိစ္စများမြောင်လူတို့ဘောင်
|-
|၂၃၆ ဗကဇာတ်
|ငါး
|အကျင့်ရှိယောင်သီလကြောင် ဗျိုင်းကောင်ပုံပမာ
|-
|၂၃၇ သာကေတဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|အတူနေဖူး ကျေးဇူးဆောင်သင့် ရေနှင့်ကြာပမာ
|-
|၂၃၈ ဧကပဒဇာတ်
|သူဌေေး
|အဖေထက်သားတစ်လကြီး
|-
|၂၃၉ ဟရိတမဏ္ဍူကဇာတ်
|မြွေနဲ့ဖား
|စည်းလုံးရင် ရန်နိုင်သည်။
|-
|၂၄၀ မဟာပိင်္ဂလဇာတ်
|မင်း
|နိုင်ထက်ကလူ ပြုတတ်သူ ဗိုလ်လူမတောင့်တ
|-
|၂၄၁ သဗ္ဗဒါဋ္ဌိကဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ပထဝီဇယ မန္တန် နှင့် မြေခွေး
|-
|၂၄၂ သုနခဇာတ်
|သူဌေး
|ကိုယ်ရေးကိုယ်တာလွတ်ကြောင်းရှာ မျက်နှာရွှင်ရွှင်သုံး
|-
|၂၄၃ ဂုတ္တိလဇာတ်
|စောင်းသမား
|ဆရာ့အံတု ပြိုင်ဘက်ပြု လူထုရွံကာမုန်း
|-
|၂၄၄ ဝိဂတိစ္ဆဇာတ်
|ရသေ့
|ပရိဗိုဇ်ပြေး
|-
|၂၄၅ မူလပရိယာယဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ပညာမတောက်တခေါက် မာနရောက်
|-
|၂၄၆ ဗာလောဝါဒဇာတ်
|ရသေ့
|သက်သတ်လွတ်စားခြင်း
|-
|၂၄၇ ပါဒဉ်ဇလိဇာတျ
|မင်း
|မသိလျင်တွေး၊ မတတ်လျင်ငေး
|-
|၂၄၈ ကိံသုကောပမဇာတ်
|မင်း
|ကိုယ့်ဘက်ကတော့ ကိုယ်မှန်နေသည်
|-
|၂၄၉ သာလကဇာတ်
|သူဌေး
|ရှင်ကြီးနှိပ်စက် ရှင်ငယ်ထွက်၊ မရခင်ဖျာလိုလိပ်
|-
|၂၅၀ ကပိဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့အသွင့်မျောက်
|}
=== ၃ တိကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၂၅၁ သင်္ကပ္ပရာဂဇာတ်
|ရသေ့
|ဝတ်လဲလျှော့ပြေ ဈန်ယျာဉ်ကြွေ
|-
|၂၅၂ တိလမုဋ္ဌိဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|နှမ်းတစ်ဆုပ် တုတ်သုံးချက်
|-
|၂၅၃ မဏိကဏ္ဍဇာတ်
|ရသေ့
|တောင်းလွန်းလျင် အမုန်းခံရ
|-
|၂၅၄ ကုဏ္ဍကကုစ္ဆိသိန္ဓဝဇာတ်
|အမတ်
|သိန္ဓောမြင်းစွမ်းရည်
|-
|၂၅၅ သုကဇာတ်
|ကျေးသား
|တန်ဆေးလွန်ဘေး၊ စားပိုးနင့်သော ကျေး
|-
|၂၅၆ ဇရူဒပါနဇာတ်
|လှည်းကုန်သည်
|လူ့လောဘ အတောမသတ်၊ ရလေလိုလေ
|-
|၂၅၇ ဂါမဏိစန္ဒဇာတ်
|မင်း
|အမေး ၁၀ ထွေ အဖြေ ၁၀ လွှာ
|-
|၂၅၈ မန္ဓာတုဇာတ်
|မင်း
|ကာမတဏှာ သမုဒ္ဒရာကို မပြည့်နိုင်
|-
|၂၅၉ တိရီဋဝစ္ဆဇာတ်
|ရသေ့
|အသက်သခင်ကျေးဇူးရှင်
|-
|၂၆၀ ဒူတဇာတ်
|မင်း
|ဝမ်းဗိုက်တမာန်တော်
|-
|၃၆၁ ပဒုမဇာတ်
|သူဌေးသား
|အပြောမတတ်တော့ ဆဲသလို
|-
|၂၆၂ မုဒုပါဏိဇာတ်
|မင်း
|သမီးတစ်ယောက် နွားတစ်ထောင်
|-
|၂၆၃ စူဠပလောဘနဇာတ်
|မင်းသား
|မိန်းမမာယာ သဲကိုးဖြာ
|-
|၂၆၄ မဟာပနာဒဇာတ်
|သိကြား
|ကျောင်းလှူရကျိုး
|-
|၂၆၅ ခုရပ္ပဇာတ်
|တောစောင့်
|သေရဲမှ သူရဲကောင်း၊ သူ့ဆန်စားရဲမှ
|-
|၂၆၆ ဝါတဂ္ဂသိန္ဓဝဇာတ်
|မိန်းမ
|အမူလွန်သောမိန်းမ
|-
|၂၆၇ ကက္ကဋကဇာတ်
|ဆင်
|မ-သံကြားလျင် မေ့လျော့ချင်
|-
|၂၆၈ အာရမဒူသကဇာတ်
|ပညာရှိ
|ဥယျာဉ်ဖျက်မျောက်
|-
|၂၆၉ သုဇာတဇာတ်
|မင်း
|နှုတ်ချို သျှိုတစ်ပါး
|-
|၂၇၀ ဥလူကဇာတ်
|မင်း
|ကျီးနှင့် ခင်ပုတ်ငှက် ရန်သူ
|-
|၂၇၁ ဥဒပါနဒူသကဇာတ်
|ရသေ့
|ခွေးတို့ရိုးရာအစဉ်လာ စားခွက်သေးနဲ့ပန်း
|-
|၂၇၂ ဗျဂ္ဃဇာတ်
|နတ်
|အတူလဲမနေနိုင် ခွဲလဲမနေနိုင်
|-
|၂၇၃ ကစ္ဆပဇာတ်
|ရသေ့
|ကာမသော့သွမ်း ထင်တိုင်းရမ်း သေပန်းရှာ၏သို့
|-
|၂၇၄ လောလဇာတ်
|ခို
|အစာမက် အသက်သေ
|-
|၂၇၅ ရုစိရဇာတ်
|ခို
|အစားတစ်လုတ်အတွက် အမွေးနုတ်ခံရ
|-
|၂၇၆ ဂရုဓမ္မဇာတ်
|မင်း
|သီလစောင့်မှ အူမတောင့်
|-
|၂၇၇ ရောမကဇာတ်
|ခို
|ခိုသားစားလိုသော ရသေ့ပျက်
|-
|၂၇၈ မဟိံသရာဇဇာတ်
|ကျွဲ
|မျိုးဇာတ်နွယ်မှာတူကုန်ပါလည်းမှတ်ရာတူဖြင့်မူမကျင့်လင့်
|-
|၂၇၉ သတပတ္တဇာတ်
|သူခိုး
|ရန်သူကိုမိတ်ဆွေထင်
|-
|၂၈၀ ပုဋဒူသကဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မျောက်သူသည် အဖျက်သက်သက်
|-
|၂၈၁ အဗ္ဘန္တရဇာတ်
|ရသေ့
|ကျေးစေတမန်
|-
|၂၈၂ သေယျဇာတ်
|မင်း
|နှောင်အိမ်တွင်းမှမေတ္တာဈာန်
|-
|၂၈၃ ဝဍ္ဎကီသူကရဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|စစ်ပညာနည်ပြမဟာဗျူဟာစစ်ခင်းခြင်း
|-
|၂၈၄ သိရိဇာတ်
|ရသေ့
|ကျက်သရေမင်္ဂလာ
|-
|၂၈၅ မဏိသုကရဇာတ်
|ရသေ့
|ပတ္တမြားမှန်ရင်နွံမနစ်
|-
|၂၈၆ သာလူကဇာတ်
|နွား
|အစားကောင်းကျွေးသော်လည်းအရေးထောက်ချင့်ဝမ်းမမြောက်လင့်
|-
|၂၈၇ လာဘဂရဟဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|လာဘ်လာဘများပြားရန်
|-
|၂၈၈ မစ္ဆုဒ္ဒါန
|သူကြွယ်
|အမျှဝေခြင်း၏အကျိုး/ဥစ္စာမှန်ပြန်ရမည်
|-
|၂၈၉ နာနာဆန္ဒဇာတ်
|မင်း
|လူတစ်ကိုယ်အကြိုက်တစ်မျိုး
|-
|၂၉၀ သီလဝီမံကသဇာတ်
|
|သီလ၏အကျိုးအာနိသင်ကိုစုံစမ်း
|-
|၂၉၁ သုရာဃဋဇာတ်
|သိကြားမင်း
|လူမိုက်ကိုသိကြားမင်းမကယ်နိုင်
|-
|၂၉၂ သုပတ္တဇာတ်
|ကျီး
|အရှင့်အတွက်အသက်စွန့်ရဲသောကျီး
|-
|၂၉၃ ကာယနိဗ္ဗိန္ဒဇာတ်
|ရသေ့
|အကာထဲမှာအနှစ်ရှာ
|-
|၂၉၄ ဇမ္ဗုခါဒကဇာတ်
|ရက္ခစိုး
|ကျီးနဲ့မြေခွေး
|-
|၂၉၅ အန္တဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ဂုဏ်မဲ့သူချင်းဂုဏ်တင်
|-
|၂၉၆ သမုဒ္ဒဇာတ်
|နတ်
|သမုဒ္ဒရာရေ ချွေတာသုံး
|-
|၂၉၇ ကာမဝိလာပဇာတ်
|နတ်
|မယားအတွက်ရတက်မအေးနိုင်
|-
|၂၉၈ ဥဒုမ္ဗရဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|နေရာလုသောမျောက်
|-
|၂၉၉ ကောမာရပုတ္တဇာတ်
|ရသေ့
|သူတော်ကောင်းနဲ့ပေါင်းဖက်သင့်ကိုယ်ကျင့်ကောင်းမွန်လာ
|-
|၃၀၀ ဝကဇာတ်
|သိကြား
|စားစရာမရှိမှဥပုသ်စောင့်
|}
=== ၄ စတုကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၃၀၁ စူဠကာလိင်္ဂဇာတ်
|ရသေ့
|နိုင်မည်ဆိုတိုင်းမပေါ့ရရှုံးမည်ဆိုတိုင်းမလျှော့ရ
|-
|၃၀၂ မဟာအဿာရောဟဇာတ်
|မင်း
|တစ်လုတ်စားဖူးသူ့ကျေးဇူး
|-
|၃၀၃ ဧကရာဇဇာတ်
|ရသေ့
|တရားစောင့်သောမင်း
|-
|၃၀၄ ဒဒ္ဒရဇာတ်
|နဂါး
|ဒေါသထွက်၍နှင်ထုတ်ခံရ
|-
|၃၀၅ သီလဝိမံသနဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မကောင်းမှုသည်ဆိတ်ကွယ်ရာမရှိ
|-
|၃၀၆ သုဇာတာဇာတ်
|အမတ်
|ဇီးသီးသည်မဗျိုင်း
|-
|၃၀၇ ပလာသဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|စေတနာသည်ရောင်ပြန်ဟပ်စမြဲ
|-
|၃၀၈ သကုဏဇာတ်
|ခေါက်ရှာငှက်
|ကျေးဇူးရှိမှကျေးစွပ်တပ်
|-
|၃၀၉ ဆဝကဇာတ်
|ဒွန်းစဏ္ဍား
|ဒူးနေရာဒူးတော်နေရာတော်
|-
|၃၁၀ သေယျဇာတ်
|ရသေ့
|ရဟန်းချမ်းသာသည်မင်းစည်းစိမ်ထက်သာလွန်
|-
|၃၁၁ ပုစိမန္ဒဇာတ်
|နတ်
|ပညာရှိသည်လူမိုက်ကိုရွံရှာသည်
|-
|၃၁၂ ကဿပမန္ဒိယဇာတ်
|ရသေ့
|သက်ကြီးသူကခွင့်လွှတ်ရ၏
|-
|၃၁၃ ခန္တီဝါဒီဇာတ်
|ရသေ့
|မတုပနိုင်သောခန္တီ
|-
|၃၁၄ လောဟကုမ္ဘီဇာတ်
|ရသေ့
|ဒုသနသော
|-
|၃၁၅ သဗ္ဗမံသလာဘဇာတ်
|သဌေးသား
|စကား၌လိမ္မာများစွာအကျိုးရှိ
|-
|၃၁၆ သသပဏ္ဍိတဇာတ်
|ယုန်
|လမျက်နှာပေါ်ကယုန်တံဆိပ်
|-
|၃၁၇ မတရောဒနဇာတ်
|ရသေ့
|ငိုနေ၍အကျိုးမရှိ
|-
|၃၁၈ ကဏဝေရဇာတ်
|သူခိုး
|အသက်ကိုဉာဏ်စောင့်/အန္တရာယ်ကိုကြိုမြင်ပါ
|-
|၃၁၉ တိတ္တိရဇာတ်
|ရသေ့
|တည်-ခါ/ကိုယ်ကောင်းလျှင်ခေါင်းမရွေ့
|-
|၃၂၀ သုစ္စဇဇာတ်
|အမတ်
|အေးအတူပူအမျှ/ကောင်းတူဆိုးဖက်
|-
|၃၂၁ ကုဋိဒူသကဇာတ်
|သိင်္ဂိလငှက်
|စကားများ အသိုက်ဖျက်ခံရ
|-
|၃၂၂ ဒုဒ္ဒုဘဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|မစူးမစမ်း/ကောလာဟလယုံသူများ
|-
|၃၂၃ ဗြဟ္မဒတ္တဇာတ်
|ရသေ့
|ခဏခဏတောင်းလျှင်မုန်းသည်
|-
|၃၂၄ စမ္မသာဋကဇာတ်
|ကုန်သည်
|လူမိုက်နောင်တ နောင်မှရ
|-
|၃၂၅ ဂေါဓရာဇဇာတ်
|ဖွတ်
|ဖွတ်မရဓားမဆုံး
|-
|၃၂၆ ကက္ကာရုဇာတ်
|နတ်
|နတ်ပန်းခိုင်ကိုပန်လိုမှု
|-
|၃၂၇ ကာကဝတီဇာတ်
|မင်း
|ကတုံးပေါ်ထိပ်ကွက် သူခိုးလက်သူဝှက်လု
|-
|၃၂၈ အနနုသောစိယဇာတ်
|ရသေ့
|မယားသေစိတ်ထွေ၊ သေသူကို ရှင်သူက တ
|-
|၃၂၉ ကာဠဗာဟုဇာတ်
|ကျေးသား
|ကိုယ့်ထမင်းအိုးကိုယ်ရိုက်ခွဲ
|-
|၃၃၀ သီလဝီမံသဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မရှိတောင့်တရှိကြောင့်ကြ
|-
|၃၃၁ ကောကာလိကဇာတ်
|အမတ်
|အသံကြောင့်ဖားသေ
|-
|၃၃၂ ရထလဋ္ဌိဇာတ်
|တရားသူကြီး
|ကိုယ့်အပြစ် သူများပုံချ
|-
|၃၃၃ ပက္ကဂေါဓဇာတ်
|အမတ်
|ဖွတ်ကင်ကထွက်ပြေးသတဲ့
|-
|၃၃၄ ရာဇောဝါဒဇာတ်
|ရသေ့
|မင်းကျင့်တရားဆယ်ပါး
|-
|၃၃၅ ဇမ္ဗုကဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|ခွေးအလုပ်မြင်းဝင်ရှုပ်၊ ဝါးရင်းဒုတ်နဲ့ရိုက်ခံရ
|-
|၃၃၆ ဗြဟ္မဆတ္တာဇာတ်
|အမတ်
|ပညာေဆာင်ငြားစီးပွားပြန်ရ
|-
|၃၃၇ ပီဋ္ဌဇာတ်
|ရသေ့
|ကိုယ့်အလွဲ သူ့ကိုစွဲ
|-
|၃၃၈ ထုသဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|အသက်ပေးဂါထာ
|-
|၃၃၉ ဗာဝေရုဇာတ်
|ဥဒေါင်း
|နေမထွက်ခင် လဘုရင်
|-
|၃၄၀ ဝိသယှဇာတ်
|သူဌေး
|အချိန်ရှိခိုက်လုံ့လစိုက်
|-
|၃၄၁ ကိန္နရီဇာတ်
|ပရောဟိတ်
|ကဏ္ဍာရီဇာတ်၎င်း
|-
|၃၄၂ ဝါနရဇာတ်
|မျောက်
|အသက်ဘေးလွတ်ရန်ဥပါယ်တံမျဉ်သုံးရသည်
|-
|၃၄၃ ကုန္တိနီဇာတ်
|မင်း
|ရန်ကိုရန်ချင်းတုံ့ပြန်တတ်သူ
|-
|၃၄၄ အမ္ဗဇာတ်
|သိကြားမင်း
|မိန်းမပျို၏ကြောက်မက်ဖွယ်ရာကျိန်စာများ
|-
|၃၄၅ ရာဇကုမ္ဘဇာတ်
|အမတ်
|အပျင်းထူသူ
|-
|၃၄၆ ကေသဝဇာတ်
|ရသေ့
|အကျွမ်းဝင်သူပေး ရောဂါဝေး
|-
|၃၄၇ အယကူဋဇာတ်
|မင်း
|လူမင်းဘုန်းကြီးနတ်မင်းမနေနိုင်
|-
|၃၄၈ အရညဇာတ်
|ရသေ့
|မိတ်ဆွေအစစ်
|-
|၃၄၉ သန္ဓိဘေဒဇာတ်
|မင်း
|ကုန်းေချာသောမြေခွေး
|-
|၃၅၀ ဒေဝတာပဉှဇာတ်
|မဟောသဓာ
|နတ်နှင့်ပါတ်သက်သောအမေး
|}
=== ၅ ပဉ္စကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၃၅၁ မဏိကုဏ္ဍလဇာတ်
|မင်း
|ပတ္တမြား နားတောင်း
|-
|၃၅၂ သုဇာတဇာတ်
|သူကြွယ်
|စိုးရိမ်ပူပန်မရှိရန်ပညာလိုအပ်သည်
|-
|၃၅၃ ဝေနသာခဇာတ်
|ဒီသာပါမောက္ခ
|သရက်ပင်စိုက်ကသရက်သီးစားရမည်
|-
|၃၅၄ ဥရဂဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|သေသူကိုတ၍ငိုကြသူများ
|-
|၃၅၅ ဃဋဇာတ်
|မင်းသား
|ရန်သူဝမ်းသာအောင်ငိုမပြရ
|-
|၃၅၆ ကောရဏ္ဍိယဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မတောင်းပဲပေးလျှင်တန်ဖိုးမရှိ
|-
|၃၅၇ လဋုကိကဇာတ်
|ဆင်
|ကျီး၊နှံပြည်စုတ်၊ယင်ကောင်၊ဖား
|-
|၃၅၈ စူဠဓမ္မပါလဇာတ်
|မင်းသား
|သားကိုသတ်၍ အဖေမြေမျို
|-
|၃၅၉ သုဝဏ္ဏမိဂဇာတ်
|ရွှေသမင်
|လိမ္မာ မယားရတုံငြားလင်အားချမ်းသာရာ
|-
|၃၆၀ သုယောနန္ဒီဇာတ်
|ဂဠုန်
|အမျိုးယုတ်အဆင်းလှရာဂထန်တတ်သည်
|-
|၃၆၁ ဝဏ္ဏာရောဟဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ကုန်းတိုက်စကားမယုံငြားရှည်လျားမိတ်သဟာ
|-
|၃၆၂ သီလဝီမံသဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|သီလသည်သာအမြတ်ဆုံး
|-
|၃၆၃ ဟိရီဇာတ်
|သူဌေး
|တစ်နပ်စားအကြံ
|-
|၃၆၄ ခဇ္ဇောယနကဇာတ်
| --
| ---
|-
|၃၆၅ အဟိတုဏ္ဍိကဇာတ်
|ကုန်သည်
|မြှောက်စား ခြောက်စား ဝေးစွားရှား
|-
|၃၆၆ ဂုမ္ဘိယဇာတ်
|လည်းကုန်သည်
|အဆိပ်ခတ်သောဘီလူး
|-
|၃၆၇ သာလိယဇာတ်
|ပညာရှိ
|သူများမနာလိုကိုယ်အကျိုးယုတ်
|-
|၃၆၈ ကစသာရဇာတ်
|ပညာရှိ
|ဘေးတွေ့သော်လည်းတည်ကြည်ပါ
|-
|၃၆၉ မိတ္တဝိန္ဒကဇာတ်
|နတ်သား
|ငရဲပန်းရွှေပန်းတင်
|-
|၃၇၀ ဖနုလာသဇာတ်
|ရွှေဟင်္သာ
|ညောင်ပင်ကိုငယ်စဉ်ကသတ်ပါ
|-
|၃၇၁ ဂီဂီတိကောသလဇာတ်
|မင်းသား
|ဒီဃာဝုမင်းသား
|-
|၃၇၂ မိဂပေါတကဇာတ်
|သိကြားမင်း
|သေခြင်းတရားကိုအောက်မေ့သင့်
|-
|၃၇၃ မူသိကဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ဆရာ့စကားကြောင့်သေပေးလွတ်
|-
|၃၇၄ စူဠဓနုဂ္ဂဟဇာတ်
|သိကြားမင်း
|သူခိုးဓားရိုးကမ်း
|-
|၃၇၅ ကပေါတဇာတ်
|ခို
|အစားမတော်တလုတ်
|}
=== ၆ ဆက္ကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၃၇၆ အဝါရိယဇာတ်
|ရသေ့
|လူမိုက်သည်ဆုံးမစကားကိုလိုမရှိ
|-
|၃၇၇ သေတကေတုဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|သိတာထက်မသိတာကပိုများ
|-
|၃၇၈ ဒရီမုခဇာတ်
|မင်း
|သူတော်ကောင်း၏အဆုံးမနာယူခြင်း
|-
|၃၇၉ နေရုဇာတ်
|ဟင်္သာ
|နွားထီး၅ကျပ်နွားမ၅ကျပ်
|-
|၃၈၀ အာသင်္ကဇာတ်
|ရသေ့
|သုံးနှစ်သုံးမိုးချစ်ဒုက္ခခံရ
|-
|၃၈၁ မိဂါလောပဇာတ်
|လင်းတငှက်
|ပညာရှိစကားမနာ၍ပျက်စီးခြင်း
|-
|၃၈၂ သိရိကာဠကဏ္ဏီဇာတ်
|သူဌေး
|အကျင့်သိက္ခာရှိသူသာသင့်ရာမြတ်နေရာ
|-
|၃၈၃ ကက္ကုဋဇာတ်
|ကြက်မင်း
|မြှောက်တိုင်းမမြောက်၊ချော့တိုင်းမပျော့
|-
|၃၈၄ ဓမ္မဓဇဇာတ်
|ငှက်မင်း
|အပြောတစ်မျိုးအလုပ်တမျိုး သူခိုးမာယာ
|-
|၃၈၅ နန္ဒိယမိဂဇာတ်
|သမင်
|တိရစ္ဆာန်လျှက် မိဘတွက် အသက်စွန့်ဖူးရှာ
|-
|၃၈၆ ခရပုတ္တဇာတ်
|သိကြားမင်း
|မိန်းမအလိုသို့ မလိုက်သင့်
|-
|၃၈၇ သူစိဇာတ်
|ပန်းပဲသမား
|ပညာအစွမ်းဖြင့် အလိုပြည့်ဝခြင်း
|-
|၃၈၈ တုဏ္ဍိလဇာတ်
|ဝက်ညီနောင်
|သေမှာကြောက်လည်းသေမှာပဲ
|-
|၃၈၉ သုဝဏ္ဏကဋကဇာတ်
|ရွှေပုဇွန်
|ကြေးဇူးသိသောရှှေပုဇှနျ
|-
|၃၉၀ မယှကဇာတ်
|သဌေးသား
|မစားရက် လောက်တက်
|-
|၃၉၁ ဝိဇ္ဇာဓရဇာတ်
|သိကြားမင်း
|ဝိဇ္ဇာဓိုရ်များ ကြာခိုခြင်း
|-
|၃၉၂ သိင်္ဂပုပ္ဖဇာတ်
|ရသေ့
|ကြီးငယ်မဟူ အပြစ်မြူ ဖြူအောင်ဆေးကြောကြ
|-
|၃၉၃ ဝိဃာသတာဇာတ်
|သိကြား
|လှူပြီးစားတော့ နတ်ရွာရောက်
|-
|၃၉၄ ဝဋ္ဋကဇာတ်
|ငုံး
|ကျီးလန့် အစာစား
|-
|၃၉၅ ပါရာဝတဇာတ်
|ခို
|အစားတလုပ်တွက်ဒုက္ခရောက်
|}
=== ၇ သတ္တကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၃၉၆ ကုက္ကုဇာတ်
|အမတ်
|အဂတိတရားမလိုက်စားမင်းအားကျင့်အပ်စွာ
|-
|၃၉၇ မနောဇဇာတ်
|ခြင်္သေ့
|ယုတ်မာသူကိုမပေါင်းရ
|-
|၃၉၈ သုတနုဇာတ်
|ဆင်းရဲသာလုလင်
|မိဘရိုသေအသက်ရှည်
|-
|၃၉၉ မာတုပေါသကဂိဇ္ဈဇာတ်
|လင်းတ
|မိဘကျေးဇူးကြောင့်သေဘေးမှလွတ်
|-
|၄၀၀ ဒဗ္ဗပုပ္ဖဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ငါးကြင်းသားအတွက်ငြင်းခုံသောဖျံနှစ်ကောင်
|-
|၄၀၁ ပဏ္ဏကဇာတ်
|ပညာရှိ
|ရောဂါကိုပညာဖြင့်ကုစားခြင်း
|-
|၄၀၂ သတ္တုဘသ္တဇာတ်
|ပညာရှိ
|ပညာရှိအတွေးပြေးကြည့်တာထက်မှန်
|-
|၄၀၃ အဌိသေနဇာတ်
|ရသေ့
|တောင်းသူမုန်းမြဲ မပေးလဲ မုန်းမြဲဓမ္မတာ
|-
|၄၀၄ ကပိဇာတ်
|မျောက်
|ပညာရှိစကားနားမထောင်၍ပျက်စီးရခြင်း
|-
|၄၀၅ ဗကဇာတ်
|ရသေ့
|ဗကဗြဟ္မာ အတိတ်ဝတ္ထု
|-
|၄၀၆ ဂန္ဓာရဇာတ်
|မင်း
|ရသေ့ရဟန်း ပစ္စည်း မသိမ်းအပ်
|-
|၄၀၇ မဟာကပိဇာတ်
|မျောက်
|အများတွက်အသက်ကိုမငဲ့
|-
|၄၀၈ ကုမ္ဘကာရဇာတ်
|အိုးထိန်းသည်
|ကိလေသာ၏အလိုသို့မလိုက်သင့်
|-
|၄၀၉ ဒဠှဓမ္မဇာတ်
|အမတ်
|တလုတ်စားဖူးသူ့ကျေးဇူး
|-
|၄၁၀ သောမဒတ္တဇာတ်
|သိကြားမင်း
|သေသူတမ်းတ ငိုကြွေးကျ သောကဖြစ်ရုံသာ
|-
|၄၁၁ သုသိမဇာတ်
|သုသိမမင်း
|ဆံပင်ဖြူ၍တောထွက်
|-
|၄၁၂ ကောဋသိမ္ဗလိဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|လာမယ့်အန္တရာယ်ကြိုတင်ကာကွယ်
|-
|၄၁၃ ဓူမကာရိဇာတ်
|ပညာရှိ
|မိတ်ဟောင်းကိုပစ် မိတ်အသစ် မချီးမမြှောက်ရာ
|-
|၄၁၄ ဇာဂရဇာတ်
|ရသေ့
|ထကြွနိုးကြား ရှိသူအား ကင်းပရန်ဘယာ
|-
|၄၁၅ ကုမ္မာသပိဏ္ဍိဇာတ်
|မင်း
|ညောင်စေ့လောက်လှူ ညောင်ပင်လောက်ရ
|-
|၄၁၆ ပရန္တပဇာတ်
|မင်းသား
|မကောင်းမှုသည်မကောင်းကျိုးကိုပေးတတ်သည်
|}
=== ၈ အဋ္ဌကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၁၇ ကစ္စာနိဇာတ်
|သိကြား
|ကျေးဇူးသိငြားသမီးသားကြီးပွားချမ်းသာရာ
|-
|၄၁၈ အဋ္ဌသတ္တဇာတ်
|ရသေ့
|အသက်သတ်၍ ယစ်ပူဇော်
|-
|၄၁၉ သုလသာဇာတ်
|တောစောင့်နတ်
|မိန်းမပညာရှိ
|-
|၄၂၀ သုမင်္ဂလဇာတ်
|မင်း
|အဂတိမလိုက်စားနဲ့
|-
|၄၂၁ ဂင်္ဂမာလဇာတ်
|ရေသည်သမား
|ရေသည်ပြဇာတ်
|-
|၄၂၂ စေတိယဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|မုသားပြော၍မြေမျိုခြင်း
|-
|၄၂၃ ဣန္ဒြိယဇာတ်
|ရသေ့
|မဘက်လိုက်မိုက်ဖက်ပါ
|-
|၄၂၄ အာဒိတ္တဇာတ်
|မင်း
|နှိုင်းနှိုင်းချိန်ချိန်သုခမိန်
|-
|၄၂၅ အဋ္ဌာနဇာတ်
|ရသေ့
|ကြမ်းကြုတ်ပြစ်မှားသူ့ထံပါးစကားမဆိုရာ
|-
|၄၂၆ ဒီပိဇာတ်
|
|အပြစ်မရှိအပြစ်ရှာ
|}
=== ၉ နဝကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၂၇ ဂိဇ္ဈဇာတ်
|လင်းတ
|အကျိုးလိုလားဆုံးမငြားမှတ်သားလိုက်နာပါ
|-
|၄၂၈ ကောသမ္ဗိယဇာတ်
|မင်းသား
|အငြင်းအခုန်မပြုသင့်
|-
|၄၂၉ မဟာသုဝဇာတ်
|ကျေးမင်း
|ရောင့်ရဲခြင်းသည်ချမ်းသာ၏
|-
|၄၃၀ စူဠသုဝဇာတ်
|ကျေးမင်း
|ကျေးဇူးကြီးမားနေရာများရှောင်ရှားမပြုရာ
|-
|၄၃၁ ဟရိတစဇာတ်
|ရသေ့
|အငွေ့သာေရှာင် အတွေ့မရှောင်
|-
|၄၃၂ ပဒကုသလမာဏဝဇာတ်
|လုလင်
|ကိုးကွယ်ရာမှဘေးဖြစ်က မုချေကြာက်ဖွယ်ရာ
|-
|၄၃၃ ဘောမသကဿပဇာတ်
|ရသေ့
|ဘုရားအလောင်းမိန်းမကြောင့်မေ့လျော့ခြင်း
|-
|၄၃၄ စက္ကာဝါကဇာတ်
|ငှက်
|အဆီစားတိုင်း အသားမဖြစ်
|-
|၄၃၅ ဟလဒ္ဒိရာဂဇာတ်
|ရသေ့
|ချစ်လွယ်မုန်းလွယ်သူကို ရှောင်ကြဉ်ပါ
|-
|၄၃၆ သမုဂ္ဂဇာတ်
|ရသေ့
|မိန်းမကိုရွှေခွက်ထဲ ထည့်ကမျို
|-
|၄၃၇ ပူတိမံသဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|မကြည့်သင့်ပဲကြည့်၍ဆုံးရှုံးခြင်း
|-
|၄၃၈ ဒဒ္ဒရဇာတ်
|ခါ
|ကရုဏာကင်းသောရသေ့စဉ်းလဲ
|}
=== ၁၀ ဒသကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၃၉ စတုဒွါရဇာတ်
|နတ်မင်း
|ငရဲပန်းကိုရွှေပန်းထင်
|-
|၄၄၀ ကဏှဇာတ်
|ရသေ့
|အကျင့်ကောင်းခြင်းသည် အဆင်းလှသည်မည်၏
|-
|၄၄၁ စတုပေါသထိယဇာတ်
|
|ဥပုသ်သည်လေးဦး
|-
|၄၄၂ သင်္ခဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|ဖိနပ်လှူရသည့်အကျိုး
|-
|၄၄၃ စူဠဗောဓိဇာတ်
|ရသေ့
|ပညာရှိအမျက်အပြင်မထွက်
|-
|၄၄၄ ကဏှဒီပါယနဇာတ်
|ရသေ့
|မှန်သောစကားသည်သစ္စာ
|-
|၄၄၅ နိဂြောဓဇာတ်
|မင်း
|လူမိုက်ဆည်းက ပြစ်ဒဏ်ရ
|-
|၄၄၆ တက္ကလဇာတ်
|ပညာရှိ
|မိခင်ဖခင်ကျေးဇူးရှင်အစဉ်လုပ်ကြွေးရာ
|-
|၄၄၇ မဟာဓမ္မပါလဇာတ်
|သတို့သား
|ငါးပါးသီလစောင့်သုံးက ငယ်ကမသေရာ
|-
|၄၄၈ ကုက္ကုဋဇာတ်
|ကြက်မင်း
|မိတ်ဆွေဟန်ဆောင်သူကိုသတိပြု
|-
|၄၄၉ မဋ္ဌကုဏ္ဍလီဇာတ်
|နတ်သား
|နေနှင့်လကို လည်းတွင်တပ်၍စီးချင်
|-
|၄၅၀ ဗိဠာရကောသိယဇာတ်
|သိကြားမင်း
|သူဌေး ကပ်စေးနှဲ
|-
|၄၅၁ စက္ကဝါကဇာတ်
|စက္ကဝါငှက်
|သက်သတ်ရှောင်ရှားမေတ္တာပွား လှငြားဆင်းရူပါ
|-
|၄၅၂ ဘူရိပဉှဇာတ်
|ပညာရှိ
|မဟော်သဓာဇာတ်
|-
|၄၅၃ မဟာမင်္ဂလဇာတ်
|ရသေ့
|မင်္ဂလာတရား ၈ ပါး
|-
|၄၅၄ ဃဋပဏ္ဍိတဇာတ်
|မင်းသား
|သေသူကို အမျှပေးပါ/ မငိုကြွေးပါနှင့်
|}
=== ၁၁ ဧကာဒသကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၅၅ မာတုပေါသကဇာတ်
|ဆင်ဖြူ
|တိရစ္ဆာန်ဖြစ်သော်လည်း မိဘကိုလုပ်ကျွေး
|-
|၄၅၆ ဇှဏှဇာတ်
|မင်း
|နည်းငယ်ပေးဖူး သူ့ကျေးဇူး အထူးသိအပ်စွာ
|-
|၄၅၇ ဓမ္မဒေဝပုတ္တဇာတ်
|ဓမ္မနတ်သား
|မတရားကျင့်သူကို တရားကျင့်၍အောင်နိုင်ခြင်း
|-
|၄၅၈ ဥဒယဘဒ္ဒဇာတ်
|သိကြားမင်း
|အလှတန်ဖိုးကြာလေလျော့လေ
|-
|၄၅၉ ပါနီယဇာတ်
|မင်း
|ကိုယ့်အပြစ်ကိုမြင်သူငါးယောက်
|-
|၄၆၀ ယုဓဉ္ဇယဇာတ်
|မင်းသား
|ဆီးနှင်းပျောက်သည်ကိုမြင်၍ ရဟန်းပြု
|-
|၄၆၁ ဒသရထဇာတ်
|ရာမမင်းသား
|ရာမလက္ခဏသီတာ
|-
|၄၆၂ သံဝရဇာတ်
|သံဝရမင်းသား
|ဆရာ့စကားနားထောင်၍ မင်းဖြစ်ခြင်း
|-
|၄၆၃ သုပ္ပါရကဇာတ်
|မာလိန်မှူး
|မျက်မမြင် မာလိန်မှူး၏သီလ
|}
=== ၁၂ ဒွါဒသကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၆၄ စူဠကုဏာလဇာတ်
|
|
|-
|၄၆၅ ဘဒ္ဒသာလဇာတ်
|
|
|-
|၄၆၆ သမုဒ္ဒဝါဏိဇဇာတ်
|
|
|-
|၄၆၇ ကာမဇာတ်
|ပညာရှိ
|လောဘဝေဒနာ ပညာဖြင့်ကု
|-
|၄၆၈ ဇနသန္ဓဇာတ်
|စကြာမင်း
|ဇနသန္ဓစကြားမင်းအကြောင်း
|-
|၄၆၉ မဟာကဏှဇာတ်
|သိကြား
|ခွေးနက်အဟန် ချောက်လှန့်၍ တရားပေး
|-
|၄၇၀ သောသိယဇာတ်
|
|သုဓါဘောဇနဇာတ်နှင့်တူ
|-
|၄၇၁ မေဏ္ဍကပဉှာဇာတ်
|မဟောသဓါ
|မဟာဥမင်္ဂဇာတ်နှင့်တူသည်
|-
|၄၇၂ မဟာပဒုမဇာတ်
|ပဒုမမင်းသား
|ကာမအမိုက်မိဖုရားမှ ပဒုမမင်းသားကို သတ်စေခြင်း
|-
|၄၇၃ မိတ္တာမိတ္တဇာတ်
|ပညာရှိ
|မိတ်ဆွေရန်သူ ပေါင်းအပ်မပေါင်းအပ်တရား
|}
=== ၁၃ တေရသကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၇၄ အမ္ဗဇာတ်
|ဒိသာပါမောက္ခ
|ဒွန်းစဏ္ဍားထံတပြည့်ခံ၍ သရက်သီးမန္တန်သင်ခြင်း
|-
|၄၇၅ ဖန္ဒနဇာတ်
|ရုက္ခစိုး
|ကျို့ပင်စောင့်နတ်နဲ့ ဝက်ဝံ ရန်ငြှိုး
|-
|၄၇၆ ဇဝနဟံသဇာတ်
|
|
|-
|၄၇၇ စူဠနာရဒဇာတ်
|
|
|-
|၄၇၈ ဒူတဇာတ်
|
|
|-
|၄၇၉ ကာလိင်္ဂဗောဓိဇာတ်
|
|
|-
|၄၈၀ အကိတ္တိဇာတ်
|ရသေ့
|ခြိုးခြံစွာကျင့်ခြင်း
|-
|၄၈၁ တက္ကာရိယဇာတ်
|ပုဏ္ဏား
|
|-
|၄၈၂ ရုရုမိဂဇာတ်
|
|-
|၄၈၃ သရဘမိဂဇာတ်
|
|ရွှေသမင်ဘယ်ကထွက် မင်းကြီးတာကထွက်
|}
=== ၁၄ ပကိဏ္ဏကနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၈၄ ကေဒါရဇာတ်
|ကျေးမင်း
|ကြွေးသစ်ချ ကြွေးဟောင်းဆပ် ရွှေအိုးမြှုပ်
|-
|၄၈၅ စန္ဒကိန္နရီဇာတ်
|ကိန္နရာ
|ကန္နရာဖို ကန္နရီမတို့၏ လွမ်းခန်း(တော်လေးဝဝင် ကိန္နရီမ)
|-
|၄၈၆ မဟာဥက္ကုသဇာတ်
|စွန်
|ဝန်လို လိပ် ခြင်္သေ့ ပေါင်း၍ ရန်အောင်
|-
|၄၈၇ ဥဒ္ဒါလကဇာတ်
|ပုရောဟိတ်
|အံ့ဖွယ်ထင်အောင်အကျင့်ဆောင် ကြည်ညိုရန်မသင့်
|-
|၄၈၈ ဘိသဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့မောင်နှမ၏သစ်သီးဝေစုဖြင့်သီလကိုစမ်း
|-
|၄၈၉ သုရုစိဇာတ်
|သုရုစိမင်း
|သီလအစွမ်းဖြင့် သားဆုပန်
|-
|၄၉၀ ပဉ္စုပေါသကဇာတ်
|ရသေ့
|ခို/မြွေ/မြေခွေး/ဝံ/ရသေ့ အတူဥပုသ်ပြု
|-
|၄၉၁ မဟာမောရဇာတ်
|ဥဒေါင်းမင်း
|မောရပရိတ်တော်
|-
|၄၉၂ တစ္ဆကသူကရဇာတ်
|ဝက်မင်း
|ရသေ့နှင့်ကျားရန်မှ ဝက်တို့ကိုကယ်ခြင်း
|-
|၄၉၃ မဟာဝါဏိဇဇာတ်
|လှည်းကုန်သည်
|ညောင်ပင်မှ ရတနာတို့ရသော ကုည်သည်များ
|-
|၄၉၄ သာဓိနဇာတ်
|သာဓိနမင်း
|သီလအစွမ်းေကြာင့် သိကြားမှနတ်ပြည်သို့ပင့်
|-
|၄၉၅ ဒသဗြာဟ္မဏဇာတ်
|ကောရဗျမင်း
|အဓိဌာန်ဖြင့် ပစ္စေကဗုဒ္ဓတို့အားပင့်ဆောင်
|-
|၄၉၆ ဘိက္ခာပရမ္ပရဇာတ်
|သူကြွယ်
|ဝမ်းပမြာက်ဖွယ် အလှူဒါန
|}
=== ၁၅ ဝီသတိနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၄၉၇ မာတင်္ဂဇာတ်
|ဒွန်းစဏ္ဍား
|ဒွန်းစဏ္ဍားနဲ့သူဌေးသမီး
|-
|၄၉၈ စိတ္တသမ္ဘူတဇာတ်
|
|အသိဓာတ်ခံတူသူနှစ်ဦး
|-
|၄၉၉ သိဝိဇာတ်
|သိဝိမင်း
|မျက်လုံးကိုပင် လှူရဲသူ
|-
|၅၀၀ သိရိမန္တဇာတ်
|မဟောသဓါ
|မဟော်သဓါသုခမိန်
|-
|၅၀၁ ရောဟဏမိဂဇာတ်
|
|
|-
|၅၀၂ စူဠဟံသဇာတ်
|
|
|-
|၅၀၃ သတ္တိဂုမ္ဗဇာတ်
|
|
|-
|၅၀၄ဘလ္လာတိယဇာတ်
|
|
|-
|၅၀၅ သောမနဿဇာတ်
|
|
|-
|၅၀၆ စမ္ပေယျဇာတ်
|နဂါးမင်း
|ခန္တီပါရမီဖြည့်တဲ့နဂါးမင်း
|-
|၅၀၇ မဟာပလောဘနဇာတ်
|
|မိန်းမအနံမခံနိုင်သည့်မင်းသား
|-
|၅၀၈ ပဉ္စပဏ္ဍိတဇာတ်
|မဟော်သဓါ
|ပညာရှိ ငါးပါး
|-
|၅၀၉ ဟတ္ထိပါလဇာတ်
|
|ကာမညွန်မှရုန်းထွက်သူများ
|-
|၅၁၀ အယောဃရဇာတ်
|
|သံလှောင်အိမ်၌နေရသူ
|}
=== ၁၆ တိ ံသနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၁၁ ကိံဆန္ဒဇတ်
|
|လာဘ်စားခြင်း၏ဆိုးကျိုး
|-
|၅၁၂ ကုမ္ဘဇာတ်
|
|သေရည်သေရက်/အရက်သမားအလို နတ်မနိုင်
|-
|၅၁၃ ဇယဒိသာဇာတ်
|မင်း
|လူသားစားသော ပေါဒိသာရ
|-
|၅၁၄ ဆဒ္ဒန္တဇာတ်
|ဆင်ဖြူတော်
|ဆဒ္ဒန်ဆင်မင်း
|-
|၅၁၅ သမ္ဘဝဇာတ်
|
|တရားရှင်များ
|-
|၅၁၆ မဟာကပိဇာတ်
|မျောက်
|အသက်ပေး၍ ကယ်တင်သည်
|-
|၅၁၇ ဒကရက္ခသဇာတ်
|ပညာရှိ
|မဟော်သဓာဇာတ်
|-
|၅၁၈ ပဏ္ဍရကနာဂရာဇာဇာတ်
|နဂါး
|ကိုယ့်ရှူးကိုယ်ပတ်
|-
|၅၁၉ သမ္ဗုလာဇာတ်
|
|တော်လေးဝဝင် သမ္ဗုလာ မိဖုရား
|-
|၅၂၀ ဂဏ္ဍတိန္ဒုကဇာတ်
|တည်ပင်စောင့်နတ်
|ပြည်သူများ၏ကျိန်ဆဲခံရ၍တရားကိုစောင့်သောမင်း
|}
=== ၁၇ စတ္တာလီသနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၂၁ တေသကုဏဇာတ်
|ဇမ်ဗုကေြးသား
|ပညာရှိသော ငှက်သုံးကောင်
|-
|၅၂၂ သရဘင်္ဂဇာတ်
|ရသေ့
|သူတော်ကောင်းပြစ်မှား၍ တိုင်းပြည်နှင့်တကွပျက်စီရးသောဒဏ္ဍကီမင်း
|-
|၅၂၃ အလမ္ဗုသာဇာတ်
|ရသေ့
|သားရသေ့ငယ် မိန်းမကိုစွဲလမ်းသွားခြင်း
|-
|၅၂၄ သင်္ခပါလဇာတ်
|နဂါးမင်း
|ဥပုသ်စောင့်တဲ့နဂါးမင်း၊ သီလပရမတ္ထပါရမီ
|-
|၅၂၅ စူဠသုတသောမဇာတ်
|
|ဆံတစ်ပင်ဖြူသောကြောင့် တောထွက်သောမင်း
|}
=== ၁၈ ပဏ္ဏာသနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၂၆ နိလိနိကာဇာတ်
|ရသေ့
|ရသေ့ငယ်ကို ဖျက်ဆီးရန်လာသော နိလိနိကာမင်းသမီး
|-
|၅၂၇ ဥမ္မာဒန္တီဇာတ်
|
|အလှဖြင့် ရူးမူးစေသူ
|-
|၅၂၈ မဟာဗောရိပရိဗ္ဗာဇကဇာတ်
|
|ကုန်းတိုက်သူ၏ သွားရာလမ်း
|}
=== ၁၉ သဋ္ဌိနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၂၉ သောဏကဇာတ်
|
|စံနမူနာပြ ကောင်းသူ
|-
|၅၃၀ သံကိစ္စဇာတ်
|
|တရားရှင်၏အကူအညီ
|}
=== ၂၀ သတ္တတိနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၃၁ ကုသဇာတ်
|ကုသမင်း
|ကုသမင်းနှင့်ပဘာဝတီ
|-
|၅၃၂ သောဏနန္ဒဇာတ်
|
|ညီနောင်နှစ်ဖော်
|}
=== ၂၁- အသီတိနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၃၃ စူဠဟံသဇာတ်
|
|မိမိအသက်နှင့်ထပ်တူလေးစားသူ
|-
|၅၃၄ မဟာဟံသဇာတ်
|ဟင်္သာမင်း
|မိတ်ဆွေကောင်းတို့၏စိတ်ထား
|-
|၅၃၅ သုဓာဘောဇနဇာတ်
|သိကြား
|ငါးဆက်မြောက်သူဌေးကို အလှူပြန်ပြုစေခြင်း
|-
|၅၃၆ မဟာကုဏလဇာတ်
|မဟာသမယသုတ်
|ငြင်းခုံခိုက်ရန်မဖြစ်ရန်/ မဟာသမယသုတ်တော်
|-
|၅၃၇ မဟာသုတသောမဇာတ်
|သုတသောမမင်း
|အင်္ဂုလိမာလ၊ပေါရိသာဒ
|}
=== ၂၂- မဟာနိပါတ်[edit] ===
{| class="wikitable"
|၅၃၈ တေမိဇာတ်
|တေ
|
|-
|၅၃၉ မဟာဇနကဇာတ်
|ဇ
|
|-
|၅၄၀ သုဝဏ္ဏသာမဇာတ်
|သု
|
|-
|၅၄၁ နေမိဇာတ်
|နေ
|
|-
|၅၄၂ မဟောသဓါဇာတ်
|မ
|မဟာဥမင်္ဂဇာတ်
|-
|၅၄၃ ဘူရိဒတ္တဇာတ်
|ဘူ
|
|-
|၅၄၄ စန္ဒကုမာရဇာတ်
|စန်
|
|-
|၅၄၅ နာရဒဇာတ်
|နာ
|
|-
|၅၄၆ ဝိဓူရဇာတ်
|ဝိ
|
|-
|၅၄၇ ဝေဿန္တရာဇာတ်
|ဝေ
|}
=== ရည်ညွှန်းကိုးကား ===
၁. ငါးရာငါးဆယ်အနှစ်ချုပ်၊ ဦးအောင်ညွန့်ဝင်း http://dhammadownload.com/File-Library/UAungNyuntWin/UAungNyuntWin-NipattawLarZattaw550AhNhitChok.pdf
၂. မင်္ဂလာဘုံကျော်ညောင်ကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၊ ပုံတော်စုံငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု ပတွဲ၊ http://dhammadownload.com/File-Library/550/550-NyaungKaSayadaw550-1.pdf
၃. မင်္ဂလာဘုံကျော်ညောင်ကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၊ ပုံတော်စုံငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု ဒုတွဲ၊ http://dhammadownload.com/File-Library/550/550-NyaungKaSayadaw550-2.pdf
၄. မင်္ဂလာဘုံကျော်ညောင်ကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၊ ပုံတော်စုံငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု တတွဲ၊ http://dhammadownload.com/File-Library/550/550-NyaungKaSayadaw550-3.pdf
၅. မင်္ဂလာဘုံကျော်ညောင်ကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၊ ပုံတော်စုံငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု စတုတွဲ၊ http://dhammadownload.com/File-Library/550/550-NyaungKaSayadaw550-3.pdf
၆. မင်္ဂလာဘုံကျော်ညောင်ကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီး၊ ပုံတော်စုံငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု ပဉ္စတွဲ၊ http://dhammadownload.com/File-Library/550/550-NyaungKaSayadaw550-5.pdf
[[ကဏ္ဍ:ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
d55usteykj4tgx4ywdwkndi58h9pjql
ဗဟိုအစိုးရ
0
229012
756712
752117
2022-08-29T07:22:28Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:နိုင်ငံရေး ပထဝီဝင်]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
'''ဗဟိုအစိုးရ''' ဆိုသည်မှာ [[တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံ]] ကို ထိန်းချုပ်ထားသော အစိုးရအာဏာဖြစ်သည်။ မသင့်လျော်သော်လည်း၊ နာမဝိသေသန "ဗဟို" ကို တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု၏အစိုးရကို ဖော်ပြရန်အတွက်လည်း အသုံးပြုပါသည်။<ref name=USWH>{{cite web |url=https://obamawhitehouse.archives.gov/our-government/the-constitution |work=[[whitehouse.gov]] |title=ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ |via=[[NARA|အမျိုးသား မော်ကွန်းတိုက်]] |access-date=17 ဇူလိုင် 2010 }}</ref>
=== တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံများ ===
လွှဲအပ်ထားသော အာဏာလွှဲအပ်သော နိုင်ငံများစွာ ရှိပြီး အချို့မှာ-
* {{flagicon|People's Republic of China}} [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] – [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများ]]ကို ကြည့်ပါ။
* {{flagicon|Denmark}} [[ဒိန်းမတ်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ဒိန်းမတ်]] – [[ဖာရိုးကျွန်းများ]]နှင့် [[ဂရင်းလန်ကျွန်း|ဂရင်းလန်]]ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများကို ကြည့်ပါ။
* {{flagicon|France}} [[ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ပြင်သစ်]]
* {{flagicon|Republic of China}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]
* {{flagicon|Georgia}} [[ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ဂျော်ဂျီယာ]] – [[ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရသမ္မတနိုင်ငံများ|ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရသမ္မတနိုင်ငံများ]] ကို ကြည့်ပါ။
* {{flagicon|Japan}} [[ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ဂျပန်]]
* {{flagicon|Indonesia}} [[အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|အင်ဒိုနီးရှား]]
* {{flagicon|Spain}} [[စပိန်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|စပိန်]] – [[စပိန်၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရအသိုင်းအဝိုင်း|ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရအသိုင်းအဝိုင်း]] ကို ကြည့်ပါ။
* {{flagicon|Philippines}} [[ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ဖိလစ်ပိုင်]] - [[ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်များ]] ကို ကြည့်ပါ။
* {{flagicon|Portugal}} [[ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ပေါ်တူဂီ]] – [[ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများ]] ကို ကြည့်ပါ။
* {{အလံ|တူရကီ}} [[တူရကီနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|တူရကီ]]
* {{flagicon|Ukraine}} [[ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ယူကရိန်း]]
* {{flagicon|United Kingdom}} [[ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ယူကေ]] – [[စကော့တလန်နိုင်ငံ]]၊ [[ဝေလနိုင်ငံ]] နှင့် [[မြောက်အိုင်ယာလန်နိုင်ငံ]] အစိုးရများထံ အာဏာများ ခွဲဝေပေးခြင်း။
* {{flagicon|Vietnam}} [[ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ အစိုးရ|ဗီယက်နမ်]]
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး ပထဝီဝင်]]
1nptqccqhs9liypsyfqdpo9jys5lgjf
အထက်လွှတ်တော်
0
229085
756720
749247
2022-08-29T07:43:15Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:လွှတ်တော်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
အထက်လွှတ်တော်သည် [[လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်]]တွင် ရှိသည့် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်အနက်မှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ကျန်တစ်ခုမှာ [[အောက်လွှတ်တော်]]ဖြစ်သည်။ အထက်လွှတ်တော်ဟူ၍ တရားဝင်သတ်မှတ်ထားသော လွှတ်တော်သည် များသောအားဖြင့် အောက်လွှတ်တော်ထက်သေးငယ်ပြီး အာဏာကန့်သတ်ခြင်း ပိုရှိသည်။
[[ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ]]
4rdcemweq9827t09t6r4mdyeomchpg2
အောက်လွှတ်တော်
0
229104
756719
751741
2022-08-29T07:42:55Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:လွှတ်တော်များ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
အောက်လွှတ်တော်သည် [[လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်]]တွင် ရှိသည့် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်အနက်မှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားလွှတ်တော်မှာ [[အထက်လွှတ်တော်]]ဖြစ်သည်။ အထက်လွှတ်တော်အောက်တွင် ၎င်း၏တရားဝင်ရာထူးဖြစ်သော်လည်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လွှတ်တော်အများအပြားတွင် အောက်လွှတ်တော်သည် ပိုမိုအာဏာကို ကိုင်စွဲထားနိုင်သည်၊ သို့မဟုတ် အခြားနည်းဖြင့် သိသာထင်ရှားသော နိုင်ငံရေးဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ကျင့်သုံးလာသည်။ အောက်လွှတ်တော်သည် ပုံမှန်အားဖြင့် အထက်လွှတ်တော်များထက် ပိုကြီးသောကြောင့် ၎င်း၏အမတ်ကိုယ်စားလှယ်များ ပိုမိုများပြားသည်။
အထက်လွှတ်တော်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် အောက်လွှတ်တော်များသည် အချို့သော လက္ခဏာများ (တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အလိုက် ကွဲပြားသော်လည်း) မကြာခဏ ပြသလေ့ရှိသည်။
အာဏာများ
[[ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီ စနစ်|ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ်]]တွင် အောက်လွှတ်တော်သည်
*ယခုခေတ်တွင် [[အထက်လွှတ်တော်]]ကို ကန့်သတ်မှုများအပေါ် အခြေခံ၍ ဩဇာအာဏာ ပို၍ များသည်။
*အချို့သောနည်းများဖြင့် အထက်လွှတ်တော်ကို လွှမ်းမိုးနိုင်သည်။
*အစိုးရကို အယုံအကြည်မရှိအဆိုကို မဲပေးနိုင်သလို ပါလီမန်သက်တမ်းအစတွင် အစိုးရခေါင်းဆောင်အဖြစ် အဆိုပြုသူမှန်သမျှကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်နိုင်သည်
*[[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ|ဩစတြေးလျ]]၊ [[အီတလီနိုင်ငံ|အီတလီ]]နှင့် [[ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံ|ရိုမေးနီးယား]]တို့တွင် အထက်လွှတ်တော်သည် အောက်လွှတ်တော်နှင့် အတိအကျ တူညီသော လုပ်ပိုင်ခွင့်များ ရှိသည်။
သမ္မတဆိုင်ရာစနစ်တွင် အောက်လွှတ်တော်၊
*အောက်လွှတ်တော်တွင်လည်း အချို့သောနေရာများတွင် သီးသန့်အာဏာများရှိသည်။
*အုပ်ချုပ်ရေးကို စွပ်စွဲရန် တစ်ခုတည်းသော အာဏာ ရှိသည် (အထက်လွှတ်တော်က စွပ်စွဲပြစ်တင်ရန် ကြိုးစားသည်)။
*ပုံမှန်အားဖြင့် သင့်လျော်သော/ထောက်ပံ့ရေးနှင့်ဆိုင်သော ဥပဒေများကို စတင်သည်။
[[ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ]]
6iuvb4vqymwcam2u0fi91trme9a8q0b
၂၀၂၂ ခုနှစ် ရုရှားက ယူကရိန်းအားကျူးကျော်မှုကို ဆန့်ကျင်သောဆန္ဒပြပွဲများ
0
229115
756731
749295
2022-08-29T07:59:37Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Short description|ဆန္ဒပြပွဲများ}}
{{Infobox civil conflict
| title = ၂၀၂၀ ခုနှစ် ရုရှားက ယူကရိန်းအားကျူးကျော်မှုကို ဆန့်ကျင်သောဆန္ဒပြပွဲများ
| partof = [[ရုရှားနိုင်ငံမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ခြင်း (၂၀၂၂ ခုနှစ်)]]<br />နှင့် ရုရှား အတိုက်အခံများ ဆန္ဒပြပွဲများ
| image = Ukraine solidarity protest Berlin Pariser Platz with lighted Brandenburg Gate 2022-02-24 02.jpg
| caption = [[ဘာလင်မြို့]]၊ [[ဂျာမနီနိုင်ငံ]]ရှိ [[ဘရန်ဒန်ဘာ့ဂ်ဂိတ်]]၌ ဆန္ဒပြသူများ
| date = {{Start date|df=yes|2022|2|24}}–ongoing ({{age in years, months, weeks and days|month1=2|day1=24|year1=2022}})
| place = ကမ္ဘာအနှံ့ နိုင်ငံပေါင်းစုံ
| coordinates =
| causes = *[[ရုရှားနိုင်ငံမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ခြင်း (၂၀၂၂ ခုနှစ်)]]ဆန့်ကျင်မှု
*[[ဗလာဒီမီယာ ပူတင်]]၏ အာဏာကို ဆန့်ကျင်မှု
| goals = *ယူကရိန်းမှ ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာရန်
*[[ဗလာဒီမီယာ ပူတင်]]ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန်
*[[မီခေးလ် မီရှုစတင်]]ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန်
*[[အလက်စေ နဗာလ်နီ]]ထောင်မှ လွတ်မြောက်ရေး
| methods = *[[ဆန္ဒပြခြင်း|ဆန္ဒပြပွဲများ]]
*[[အင်တာနက်လှုပ်ရှားမှု]]
*[[သပိတ်မှောက်ခြင်း]]
| status =
| result =
| side1 = {{Flagicon image|Anti-war flag of Russian protesters (2022).svg}} [[အဖြူ-အပြာ-အဖြူ အလံ|ရုရှားစစ်ဆန့်ကျင်ရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ]]<br />{{Flagicon|Russia|military}}အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး စစ်သားများ<br />{{Flagicon image|Flag of the Ministry of Internal Affairs of the Russian Federation.svg}} အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ရဲအရာရှိများ
| side2 = *{{Flagicon image|Flag of the Ministry for Internal Affairs of the Russian Federation (MVD of Russia).svg}}ပြည်တွင်းရေးရာဝန်ကြီးဌာန (ရုရှား)
**{{flagicon image|Flag of the Ministry of Internal Affairs of the Russian Federation.svg}} [[ရုရှား တပ်မတော်]]
*{{Flagicon image|Flag of National Guard of Russia.png}} ရုရှားအမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့
**[[Image:Patch of the OMON.svg|20px]] OMOΝ
*{{Flagicon image|Flag of the Ministry of Defence of the Russian Federation.svg}} ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (ရုရှား)
{{Flagicon|Belarus}} [[ဘီလာရုဇ်နိုင်ငံ]]၏ အစိုးရ
*{{Flagicon image|Emblem of the Ministry of Internal Affairs of Belarus.svg}} ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန (ဘီလာရုဇ်)
**{{Flagicon image|Belarus militia logo.png}} မစ်လစ်စီယာ (ဘီလာရုဇ်)
| leadfigures1 = {{Flagicon|Russia}} [[လီယိုနစ်ဒ် အီဗာရှိုဗ်]]
| leadfigures2 = {{Flagicon|Russia}} [[ဗလာဒီမီယာ ပူတင်]]<br />{{flagdeco|Russia}} [[မီခေးလ် မီရှုစတင်]]<br />{{flagdeco|Belarus}} [[အလက်ဇန္ဒား လူကာရှင်ကို]]
}}
၂၀၂၂ ခုနှစ် [[ရုရှားနိုင်ငံမှ ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်ခြင်း (၂၀၂၂ ခုနှစ်)|ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်မှု]]ကို ဆန့်ကျင်သော ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ ရုရှားနဲ့ ရုရှား သိမ်းပိုက်ထားသော ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ မြို့အချို့ အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း နေရာတော်တော်များများတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပါသည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှ မတ်လ ၂ ရက်အထိ ခုနစ်ရက်အတွင်း ရုရှားနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ မြို့ကြီး ၅၃ မြို့တွင် လူပေါင်း ၆၅၀၀ ကျော်ကို ကျူးကျော်မှုအား ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြသည့်အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှစပြီး မတ်လ ၆ ရက်အထိ လူ ၁၃,၀၀၀ နီးပါး ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။<ref>https://www.usatoday.com/story/news/politics/2022/03/04/russia-ukraine-war-protests/9351061002/?gnt-cfr=1</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[Category:၂၀၂၂ ခုနှစ် ဆန္ဒပြပွဲများ]]
bxnbpcz4zjy58wx66b64r1kllpjkqby
လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်
0
229119
756713
749307
2022-08-29T07:26:01Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်သည် ဥပဒေပြုလွှတ်တော် အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ နှစ်ခုကို သီးခြားစည်းဝေးပွဲများ၊ အခန်းများ သို့မဟုတ် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်အဖြစ် လူသိများသည်။ လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်သည် တစ်ဖွဲ့တည်းအဖြစ် အဖွဲ့ဝင်အားလုံး ဆန္ဒမဲပေးသည့် [[လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်]] နှင့် ကွဲပြားသည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်စာရင်းအရ ကမ္ဘာ့အမျိုးသားလွှတ်တော်များ၏ 40% ခန့်သည် လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ် ဖြစ်ကြပြီး 60% ခန့်မှာ လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်များဖြစ်သည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
{{Poli-stub}}
rsci459vfmx9cuiwye679xt9h2e48g6
ရီပတ်ဘလီကန်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)
0
229252
756704
749782
2022-08-29T07:13:20Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''GOP (Grand Old Party)''' ဟုလည်းရည်ညွှန်းသည့် '''ရီပတ်ဘလီကန်ပါတီ'''သည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ အဓိကခေတ်ပြိုင်နိုင်ငံရေးပါတီနှစ်ခုအနက်မှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏အဓိကသမိုင်းဝင်ပြိုင်ဘက် [[ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု)|ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]]လည်းဖြစ်သည်။
[[ကဏ္ဍ:အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများ]]
{{Stub}}
8jj0kq9tyj1jhjjhxhw4nu77deub3xb
ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၂
0
229255
756727
753552
2022-08-29T07:54:08Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{redirect|၂၀၂၂ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ}}
{{short description|ဩစတြေးလျ၏ ၄၇ ကြိမ်မြောက်ပါလီမန်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ}}
{{Infobox election
| election_name = ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၂
| country = Australia
| type = Parliamentary
| ongoing = no
| previous_election = [[၂၀၁၉ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ]]
| previous_year = [[၂၀၁၉ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ|၂၀၁၉]]
| election_date = ၂၁ မေ ၂၀၂၂
| next_election = [[လာမည့် ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ]]
| next_year = [[လာမည့် ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ|လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲ]]
| registered = ၁၇,၂၁၃,၄၃၃
| turnout = ၁၅,၄၆၁,၃၇၉ (၈၉.၈၂%)
| seats_for_election = [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ အောက်လွှတ်တော်|ကိုယ်စားလှယ်များလွှတ်တော်]]တွင် ပါလီမန်အမတ်နေရာ ၁၅၁ နေရာ<br />ယှဉ်ပြိုင်ဘက်ကို အသာရရန် ပါလီမန်အမတ်နေရာ ၇၆ နေရာလိုအပ်<br />[[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ အထက်လွှတ်တော်|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]]တွင် ၇၆ အမတ်နေရာအနက် ၄၀ နေရာလိုအပ်
| opinion_polls = ၂၀၂၂ ဩစတြေးလျ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် သဘောထားစစ်တမ်း
| vote_type = [[ကြိုက်နှစ်သက်မှုဦးစားပေး ဆန္ဒမဲပေးစနစ်|ပထမဦးစားပေး]]
<!-- Labor -->| image1 = {{CSS image crop|Image = Anthony Albanese portrait (cropped).jpg|bSize = 140|cWidth = 120|cHeight = 160|oTop = 0|oLeft = 10}}
| leader1 = [[အန်တိုနီ အယ်လ်ဘာနီစီ]]
| leader_since1 = {{start date|df=yes|2019|5|30}}
| party1 = [[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ]]
| leaders_seat1 = ဂရိန်ဒလာမဲဆန္ဒနယ်မြေ ([[နယူးဆောက်ဝေးပြည်နယ်|နယူးဆောက်ဝေး]])
| popular_vote1 = ၄,၇၇၆,၀၃၀4
| percentage1 = ၃၂.၅၈%
| swing1 = {{decrease}} ၀.၇၆%
| last_election1 = ၆၈ အမတ်နေရာများ၊ ၃၃.၃၄%
| seats1 = '''၇၇ နေရာများ'''
| seat_change1 = {{Increase}} ၉
| image2 = {{CSS image crop|Image = Prime Minister of Australia Scott Morrison.jpg| bSize = 140|cWidth = 120|cHeight = 160|oTop = 0|oLeft = 10}}
| leader2 = [[စကော့တ် မော်ရစ်ဆင်]]
| party2 = [[လစ်ဘရယ်-နယ်ရှီနယ်လ် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့]]
| leader_since2 = {{start date|df=yes|2018|8|24}}
| leaders_seat2 = ခွတ်မဲဆန္ဒနယ်မြေ ([[နယူးဆောက်ဝေးပြည်နယ်|နယူးဆောက်ဝေး]])
| popular_vote2 = '''၅,၂၃၃,၃၃၄'''
| percentage2 = '''၃၅.၇၀%'''
| swing2 = {{decrease}} ၅.၇၄%
| last_election2 = ၇၇ နေရာများ၊ ၄၁.၄၄%
| seats2 = ၅၈ နေရာများ
| seat_change2 = {{decrease}} ၁၉
<!-- 2PP -->
<!-- rating -->| 1blank = [[နှစ်ပါတီ ဦးစားပေးမဲ]]
| 1data1 = '''၅၂.၁၃%'''
| 1data2 = ၄၇.၈၇%
| 2blank = [[နှစ်ပါတီ ဦးစားပေးမဲ]] ပြောင်းလဲခြင်း
| 2data1 = {{increase}} ၃.၆၆%
| 2data2 = {{decrease}} ၃.၆၆%
| image3 = {{CSS image crop|Image =Adam-Bandt-profile-2021 (Cropped).png|bSize = 130|cWidth = 120|cHeight = 160|oTop = 5|oLeft = 2}}
| colour3 = 10C25B
| leader3 = [[အေဒမ် ဘန့်ထ်]]
| leader_since3 = {{start date|df=yes|2020|2|4}}
| party3 = [[ဩစတြေးလျ အစိမ်းရောင်ပါတီ]]
| leaders_seat3 = မယ်လ်ဘုန်းမဲဆန္ဒနယ်မြေ ([[ဝိတိုရိယ ပြည်နယ်|ဝိတိုရိယပြည်နယ်]])
| popular_vote3 = ၁,၇၉၅,၉၈၅
| percentage3 = ၁၂.၂၅%
| swing3 = {{increase}} ၁.၈၅%
| last_election3 = ၁ နေရာ၊ ၁၀.၄၀%
| seats3 = ၄ နေရာများ
| seat_change3 = {{increase}} ၃
<!-- Map -->| map = [[File:Australia General Election, 2022 -- Results by Division.svg|420px]]
| map_caption = အောက်လွှတ်တော်အတွက် မဲဆန္ဒနယ်မြေအလိုက် အနိုင်ရပါတီရလဒ်များ
<!-- Before/after PM -->| title = [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]
| before_election = [[စကော့တ် မော်ရစ်ဆင်]]
| before_party = [[လစ်ဘရယ်-နယ်ရှီနယ်လ် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့]]
| posttitle = ရွေးကောက်ခံ [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]
| after_election = '''[[အန်တိုနီ အယ်လ်ဘာနီစီ]]'''
| after_party = [[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ|လေဘာပါတီ]]
}}
'''ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ် ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၂'''ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံတော် ပါလီမန်]]၏ ၄၇ ကြိမ်မြောက် ပါလီမန်အမတ်များကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ် [[စကော့တ် မော်ရစ်ဆင်]]ဦးဆောင်သည့် လက်ရှိ [[လစ်ဘရယ်-နယ်ရှီနယ်လ် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့]]သည် စတုတ္ထသက်တမ်း ဆက်တိုက် အနိုင်ရရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း [[အန်တိုနီ အယ်လ်ဘာနီစီ]]ဦးဆောင်သော အတိုက်အခံ [[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ|လေဘာပါတီ]]ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ အောက်လွှတ်တော်တွင် ၁၅၁ နေရာ၊ အထက်လွှတ်တော်တွင် ၇၆ နေရာရှိသည့်အနက် ၄၀ နေရာကို အနိုင်ရရမည်ဖြစ်သည်။
[[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ]] (လေဘာပါတီ)သည် ၂၀၀၇ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အစိုးရကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ပြီး [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ အောက်လွှတ်တော်|အောက်လွှတ်တော်]]တွင် အမတ်နေရာ ၇၇ နေရာ အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ [[အန်တိုနီ အယ်လ်ဘာနီစီ|အယ်လ်ဘာနီစီ]]သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့ပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း အတိုက်အခံများထံမှ အစိုးရကို အနိုင်ရသည့် စတုတ္ထမြောက် [[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ|လေဘာပါတီ]]ခေါင်းဆောင် ဖြစ်လာကာ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် Gough Whitlam၊ 1983 ခုနှစ်တွင် Bob Hawke နှင့် 2007 ခုနှစ်တွင် Kevin Rudd တို့ဖြစ်သည်။ [[တက်စမေးနီးယားကျွန်း|တက်စမေးနီးယား]]မှလွဲ၍ ပြည်နယ်နှင့် နယ်မြေတိုင်းသည် [[ဩစတြေးလျ အလုပ်သမား ပါတီ|လေဘာပါတီ]]ထံသို့ ကူးပြောင်းသွားသည်။ ပါတီနှစ်ပါတီ လိုလားသော အကြီးဆုံးလွှဲသည် အနောက်ဩစတြေးလျတွင် (၁၀%) ရှိပြီး ၁၉၉၀ နောက်ပိုင်းတွင် လေဘာပါတီသည် အမတ်နေရာအများစုကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရရှိခဲ့သည်။ [[လစ်ဘရယ်-နယ်ရှီနယ်လ် ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့|ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့]]သည် ပြင်းထန်သော ဆုံးရှုံးမှုများနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး ၅၈ နေရာသာ အနိုင်ရကာ ၁၉၄၆ နောက်ပိုင်း အောက်လွှတ်တော်တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အနိမ့်ဆုံးဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲညတွင် [[စကော့တ် မော်ရစ်ဆင်|မော်ရစ်ဆင်]]က ရှုံးနိမ့်မှုကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပြီး လစ်ဘရယ်ခေါင်းဆောင်အဖြစ်မှ နုတ်ထွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် [[ပီတာ ဒတ်ထန်]]သည် နေရာတွင် အစားထိုးခဲ့သည်။
[[Category:ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ]]
efd4p425jbpztarmr2vfw81ruyt99uj
စတုမဟာရာဇ်ဘုံ
0
229545
756693
750991
2022-08-29T05:24:30Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:နတ်ဘုံ ခြောက်ဘုံ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
'''စတုမဟာရာဇ်ဘုံ'''သည် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ [[နတ်ပြည်ခြောက်ထပ်]]မှ ပထမဆုံး အထပ်ဖြစ်ကာ [[မြင်းမိုရ်တောင်]]၏ တောင်စွန်း၌ တည်ရှိသည်။ ထို ဘုံသည် [[စတုမဟာရာဇ်နတ်မင်းကြီးလေးပါး|စတုမဟာရာဇ် နတ်မင်းကြီး လေးပါး]] စံရာ နတ်ပြည် ဖြစ်သည်။
[[ကဏ္ဍ:နတ်ဘုံ ခြောက်ဘုံ]]
lcc3krza31wmbotwat1f7v4dwtxueid
756694
756693
2022-08-29T05:25:09Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''စတုမဟာရာဇ်ဘုံ'''သည် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ [[နတ်ပြည်ခြောက်ထပ်]]မှ ပထမဆုံး အထပ်ဖြစ်ကာ [[မြင်းမိုရ်တောင်]]၏ တောင်စွန်း၌ တည်ရှိသည်။ ထို ဘုံသည် [[စတုမဟာရာဇ်နတ်မင်းကြီးလေးပါး|စတုမဟာရာဇ် နတ်မင်းကြီး လေးပါး]] စံရာ နတ်ပြည် ဖြစ်သည်။
{{၃၁-ဘုံ}}
[[ကဏ္ဍ:နတ်ဘုံ ခြောက်ဘုံ]]
5j030m1szdbaoxk8etsdpouyomo2dul
စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်
0
229908
756695
751978
2022-08-29T05:47:11Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်၊ ပါလီမန်ဘုရင်စနစ် (သို့) ဒီမိုကရက်တစ်ဘုရင်စနစ်'''သည် နိုင်ငံ၏ ဘုရင်/ဧကရာဇ်သည် နိုင်ငံကို သူ/သူမ၏ လိုအင်ဆန္ဒနှင့်မဟုတ်ဘဲ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ အုပ်ချုပ်သည့် [[ဘုရင်စနစ်]]တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် [[ပကတိဘုရင်စနစ်]]နှင့် အလွန်ကွာခြားသည်။
[[ကဏ္ဍ:သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်]]
6u69yimfkxs7kcw7pzo18fwgko34z2z
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ သမ္မတ
0
229914
756717
751990
2022-08-29T07:37:28Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox official post
| post = သမ္မတ
| body = အိန္ဒိယနိုင်ငံ
| native_name = {{transl|hi|ISO|Bhārat kē Rāṣṭrapati}}
| insignia = Emblem of India.svg
| insigniasize = 75px
| insigniacaption = [[Emblem of India]]
| insigniaalt =
| flag = Flag of India.svg <!--please do not put presidential standard here, as the standard was replaced by the flag of India in 1971-->
| flagsize =
| flagalt =
| flagborder = yes
| flagcaption = [[Flag of India]]
| image = Ram Nath Kovind official portrait.jpg
| imagesize =
| alt =
| imagecaption = Official portrait, 2017
| incumbent = [[ရာမ်နက် ကိုဗင့်ဒ်]]
| acting =
| incumbentsince = {{Start date|2017|07|25|df=yes}}
| department =
| style =
| type = [[နိုင်ငံတော် အကြီးအမှူး]]
| status =
| abbreviation =
| member_of =
| reports_to =
| residence =
| seat = [[နယူးဒေလီမြို့]]
| nominator =
| appointer = [[Electoral College (India)|Electoral College of India]]
| appointer_qualified =
| termlength = Five years
| termlength_qualified = Renewable
| constituting_instrument = [[Constitution of India]] (Article 52)
| precursor = [[List of heads of state of India#Monarch (1947–1950)|King of India]]
| formation = {{Start date and age|1950|01|26|df=yes}}
| first = [[Rajendra Prasad]]
| last =
| abolished =
| superseded_by =
| succession =
| unofficial_names =
| deputy = [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ဒုသမ္မတ]]
| salary = [[အမေရိကန်ဒေါ်လာ|အမေရိကန် ဒေါ်လာ]] ၆,၆၀၀ (၁၂,၂၀၀,၉၁၈.၄၀ [[မြန်မာကျပ်ငွေ|မြန်မာကျပ်]])
| website = {{Official URL}}
| footnotes =
}}
'''အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ သမ္မတ'''သည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယသမ္မတနိုင်ငံ]]၏ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဖြစ်သည်။ သမ္မတသည် အမှုဆောင်၏ အမည်ခံခေါင်းဆောင် ဖြစ်သလို [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ တပ်မတော်|အိန္ဒိယစစ်တပ်]]၏ စစ်ဦးစီးချုပ်လည်း ဖြစ်သည်။ ရာမ်နက်ကိုဗင့်ဒ် သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရပြီး ၁၄ ယောက်မြောက် လက်ရှိသမ္မတဖြစ်သည်။ [[ဒရော်ပါဒီ မူရ်မူ]] သည် 2022 ခုနှစ် ဇူလိုင်လ 21 ရက်နေ့တွင် 15 ယောက်မြောက်သမ္မတအဖြစ် [[၂၀၂၂ အိန္ဒိယနိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ|ရွေးချယ်ခံရ]]ပြီး ၂၅ ဇူလိုင် တွင်တာဝန်ယူမည်ဖြစ်သည်။
[[ကဏ္ဍ:အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]]
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် သမ္မတများ]]
qdya0rgpogu7nsmogu6xxp79zik7o8k
တိုကျိုရေကြောင်းသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာတက္ကသိုလ်
0
229933
756679
753979
2022-08-29T04:49:03Z
Dr Lotus Black
31011
/* ကိုးကာချက်များ */
wikitext
text/x-wiki
တိုကျိုရေကြောင်းသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာတက္ကသိုလ် (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ: Tokyo University of Marine Science and Technology) (ဂျပန်ဘာသာ: 東京海洋大学, Tōkyō Kaiyō Daigaku, အတိုအားဖြင့် 海洋大, Kaiyōdai) သည် ဂျပန်နိင်ငံရှိ [[:en:Japanese_national_university|နိုင်ငံပိုင်တက္ကသိုလ်]]တစ်ခု ဖြစ်သည်။<ref>https://www.kaiyodai.ac.jp/</ref> ပင်မကျောင်းပုရဝဏ်သည် ရှီနာဂါဝါကျောင်းပုရဝဏ်ဖြစ်ပြီး တိုကျိုမြို့ မီနာတိုမြို့နယ်တွင် တည်ရှိပြီး ဒုတိယပုရဝဏ်သည် အက်ချုးဂျီးမားကျောင်းပုရဝဏ်ဖြစ်ပြီး တိုကျိုမြို့ ခိုတိုမြို့နယ်တွင် တည်ရှိပါသည်။
== သမိုင်းကြောင်း ==
== သင်တန်းများ ==
တိုကျိုရေကြောင်းသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာတက္ကသိုလ်လက်အောက်တွင် ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများအတွက် မဟာဌာနကြီး(၃)ခု ရှိပြီး ဘွဲ့လွန်သင်တန်းများအတွက် ဘွဲ့လွန်မဟာဌာနတစ်ခုရှိပြီး မဟာဘွဲ့နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များကို ချီးမြှင့်လျက်ရှိသည်။
=== ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများ ===
==== အဏ္ဏဝါသိပ္ပံမဟာဌာန<ref>http://www.s.kaiyodai.ac.jp/</ref> ====
အဏ္ဏဝါသိပ္ပံမဟာဌာနသည် ရှီနာဂါဝါကျောင်းပုရဝဏ်တွင် တည်ရှိပြီး အောက်ဖော်ပြပါ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများကို ပို့ချလျက်ရှိသည်။
* အဏ္ဏဝါဇီဝဗေဒ
* အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ
* အဏ္ဏဝါမူဝါဒရေးရာနှင့်ယဉ်ကျေးမှုပညာ
==== ရေကြောင်းအရင်းအမြစ်နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်သိပ္ပံမဟာဌာန<ref>https://www.r.kaiyodai.ac.jp/</ref> ====
ရေကြောင်းအရင်းအမြစ်နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်မဟာဌာနသည် ရှီနာဂါဝါကျောင်းပုရဝဏ်တွင် တည်ရှိပြီး အောက်ဖော်ပြပါ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများကို ပို့ချလျက်ရှိသည်။
* သမုဒ္ဒရာသိပ္ပံပညာ
* ရေကြောင်းအရင်းအမြစ်နှင့်စွမ်းအင်ပညာ
==== ရေကြောင်းနည်းပညာမဟာဌာန<ref>http://www.e.kaiyodai.ac.jp/</ref> ====
ရေကြောင်းနည်းပညာမဟာဌာနသည် အက်ချုးဂျီးမားကျောင်းပုရဝဏ်တွင် တည်ရှိပြီး အောက်ဖော်ပြပါ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများကို ပို့ချလျက်ရှိသည်။
* ရေကြောင်းသွားလာရေးစနစ်အင်ဂျင်နီယာ
* ရေကြောင်းအီလက်ထရောနစ်နှင့်စက်မှုအင်ဂျင်နီယာ
* ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနှင့်သတင်းအချက်အလက်အင်ဂျင်နီယာ
=== ဘွဲ့လွန်သင်တန်းများ<ref>https://www.g.kaiyodai.ac.jp/english/index.html</ref> ===
ဘွဲ့လွန်သင်တန်းများကို ရေကြောင်းသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဆိုင်ရာသုတေသနဘွဲ့လွန်မဟာဌာနလက်အောက်တွင် ပို့ချလျက်ရှိပါသည်။ ဘွဲ့လွန်မဟာဌာနသည် ကျောင်းပုရဝဏ်၂ခုလုံးတွင် တည်ရှိပါသည်။ မဟာသိပ္ပံဘွဲ့၊ မဟာအင်ဂျင်နီယာဘွဲ့နှင့် ပါရဂူဘွဲ့များကို အပ်နှင်းလျက်ရှိသည်။
==== မဟာဘွဲ့သင်တန်းများ ====
* အဏ္ဏဝါဇီဝဗေဒ မဟာဘွဲ့
* အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ မဟာဘွဲ့
* အဏ္ဏဝါမူဝါဒရေးရာနှင့်စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ မဟာဘွဲ့
* ရေကြောင်းအရင်းအမြစ်နှင့်ပတ်ဝန်းကျင်သိပ္ပံ မဟာဘွဲ့
* ရေကြောင်းစနစ်အင်ဂျင်နီယာ မဟာဘွဲ့
* ရေကြောင်းနည်းပညာနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး မဟာဘွဲ့
* စားသောက်ကုန်ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်တွင်အန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးစီမံခန့်ခွဲမှု မဟာဘွဲ့
==== ပါရဂူဘွဲ့သင်တန်းများ ====
ပါရဂူဘွဲ့သင်တန်းတွင် ဘွဲ့၂မျိုး အပ်နှင်းလျက်ရှိပြီး ဘွဲ့အမည်နာမတစ်ခုချင်းအောက်တွင် အထူးပြု သုတေသနနယ်ပယ်များ ခွဲခြမ်းထားလျက်ရှိပါသည်။ အပ်နှင်းသော ပါရဂူဘွဲ့များမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
* အသုံးချအဏ္ဏဝါဇီဝဗေဒ ပါရဂူဘွဲ့
** အသုံးချဇီဝဗေဒ
** အဆင့်မြင့်အစားအသောက်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ
** မျိုးရိုးဗေဒ
** ငါးကျန်းမာရေးစီမံခန့်ခွဲမှု
** ငါးမျိုးပွားမှုနှင့်အပြုအမူဆိုင်ရာဇီဝကမ္မဗေဒ
** ရေနေသက်ရှိဦးရေဗေဒ
** ငါးလုပ်ငန်းဂေဟဗေဒ
** ရေနေသက်ရှိများဇီဝလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာပညာ
* အသုံးချရေကြောင်းပတ်ဝန်းကျင်စနစ် ပါရဂူဘွဲ့
** အဏ္ဏဝါဂေဟစနစ်ရေးရာ
** သမုဒ္ဒရာသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာအင်ဂျင်နီယာ
** အသုံးချရေကြောင်းသွားလာရေးစနစ်အင်ဂျင်နီယာ
** ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးအင်ဂျင်နီယာ
** ရေကြောင်းစက်မှုနှင့်စနစ်ဆိုင်ရာအင်ဂျင်နီယာ
** ရေကြောင်းစီးပွားရေး၊ မူဝါဒနှင့် ယဉ်ကျေးမှုရေးရာ
** ရေကြောင်းအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးနည်းပညာအင်ဂျင်နီယာ
** ရေကြောင်းရှာဖွေရေးနှင့်အသုံးချအင်ဂျင်နီယာ
== ကိုးကာချက်များ ==
{{Reflist}}
[[Category:ဂျပန်နိုင်ငံရှိ တက္ကသိုလ်နှင့် ကောလိပ်များ]]
oyvt8xgvy5kjn7o03j14w01runvlhbx
ဗွီဒီယိုဂိမ်း
0
229951
756698
752073
2022-08-29T06:22:19Z
Dr Lotus Black
31011
/* နာမည်ကြီး ဗီဒီယိုဂိမ်းများ */
wikitext
text/x-wiki
'''ဗီဒီယိုဂိမ်း''' သို့မဟုတ် '''ကွန်ပျူတာဂိမ်း'''သည် အသုံးပြုသူအင်တာဖေ့စ် သို့မဟုတ် အသွင်းအထုတ်ကိရိယာ၊ အမြင်အာရုံတုံ့ပြန်ချက်ထုတ်ပေးရန်အတွက် Joystick၊ ထိန်းချုပ်ကိရိယာ၊ [[လက်နှိပ်ကွက် (ကွန်ပျူတာ)|ကီးဘုဒ်]] သို့မဟုတ် လှုပ်ရှားမှုအာရုံခံကိရိယာကဲ့သို့သော-အသုံးပြုသူကြားခံကိရိယာနှင့် အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်မှုပါဝင်သည့် အီလက်ထရွန်နစ်ဂိမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤအကြံပြုချက်ကို အများအားဖြင့် TV အစုံ၊ မော်နီတာ၊ ထိတွေ့မျက်နှာပြင် သို့မဟုတ် virtual reality နားကြပ်ကဲ့သို့သော ဗီဒီယိုပြသစက်တွင် ပြသလေ့ရှိပါသည်။ အချို့သောကွန်ပြူတာဂိမ်းများသည် ဂရပ်ဖစ်ပြသမှုအပေါ် အမြဲမမူတည်ပါ၊ ဥပမာ စာသားစွန့်စားဂိမ်းများနှင့် ကွန်ပျူတာစစ်တုရင်များကို တယ်လီရိုက်ပရင်တာများဖြင့် ကစားနိုင်သည်။ ဗီဒီယိုဂိမ်းများကို စပီကာများ သို့မဟုတ် နားကြပ်များမှတစ်ဆင့် ပေးပို့သည့် အသံတုံ့ပြန်ချက်ဖြင့် မကြာခဏ ချဲ့ထွင်လေ့ရှိပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် haptic နည်းပညာ အပါအဝင် အခြားသော တုံ့ပြန်ချက်အမျိုးအစားများဖြင့်လည်း တိုးလာပါသည်။
==နာမည်ကြီး ဗီဒီယိုဂိမ်းများ==
* ''[[မိုင်းခရပ်ဖ်]]''
* ''[[ရိုဘလော့စ်]]''
* ''[[မိုဘိုင်းလက်ဂျန့်စ်:ဘန်းဘန်း|မိုဘိုင်းလဲဂျန့်- ဘန်းဘန်း]]''
* ''[[ဖော့နိုက်]]''
*''[[ဂျီတီအေ ၅]]''
* ''[[ပက်ဂျီ]]''
[[ကဏ္ဍ:ဗွီဒီယိုဂိမ်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:ဒစ်ဂျစ်တယ်_မီဒီယာ]]
[[Category:အမေရိကန် တီထွင်မှုများ]]
oe44w2l0u7tzx9xulmsindjl7pak71h
756699
756698
2022-08-29T06:22:45Z
Dr Lotus Black
31011
[[ဗီဒီယိုဂိမ်း]] စာမျက်နှာကို [[ဗွီဒီယိုဂိမ်း]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
'''ဗီဒီယိုဂိမ်း''' သို့မဟုတ် '''ကွန်ပျူတာဂိမ်း'''သည် အသုံးပြုသူအင်တာဖေ့စ် သို့မဟုတ် အသွင်းအထုတ်ကိရိယာ၊ အမြင်အာရုံတုံ့ပြန်ချက်ထုတ်ပေးရန်အတွက် Joystick၊ ထိန်းချုပ်ကိရိယာ၊ [[လက်နှိပ်ကွက် (ကွန်ပျူတာ)|ကီးဘုဒ်]] သို့မဟုတ် လှုပ်ရှားမှုအာရုံခံကိရိယာကဲ့သို့သော-အသုံးပြုသူကြားခံကိရိယာနှင့် အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်မှုပါဝင်သည့် အီလက်ထရွန်နစ်ဂိမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤအကြံပြုချက်ကို အများအားဖြင့် TV အစုံ၊ မော်နီတာ၊ ထိတွေ့မျက်နှာပြင် သို့မဟုတ် virtual reality နားကြပ်ကဲ့သို့သော ဗီဒီယိုပြသစက်တွင် ပြသလေ့ရှိပါသည်။ အချို့သောကွန်ပြူတာဂိမ်းများသည် ဂရပ်ဖစ်ပြသမှုအပေါ် အမြဲမမူတည်ပါ၊ ဥပမာ စာသားစွန့်စားဂိမ်းများနှင့် ကွန်ပျူတာစစ်တုရင်များကို တယ်လီရိုက်ပရင်တာများဖြင့် ကစားနိုင်သည်။ ဗီဒီယိုဂိမ်းများကို စပီကာများ သို့မဟုတ် နားကြပ်များမှတစ်ဆင့် ပေးပို့သည့် အသံတုံ့ပြန်ချက်ဖြင့် မကြာခဏ ချဲ့ထွင်လေ့ရှိပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် haptic နည်းပညာ အပါအဝင် အခြားသော တုံ့ပြန်ချက်အမျိုးအစားများဖြင့်လည်း တိုးလာပါသည်။
==နာမည်ကြီး ဗီဒီယိုဂိမ်းများ==
* ''[[မိုင်းခရပ်ဖ်]]''
* ''[[ရိုဘလော့စ်]]''
* ''[[မိုဘိုင်းလက်ဂျန့်စ်:ဘန်းဘန်း|မိုဘိုင်းလဲဂျန့်- ဘန်းဘန်း]]''
* ''[[ဖော့နိုက်]]''
*''[[ဂျီတီအေ ၅]]''
* ''[[ပက်ဂျီ]]''
[[ကဏ္ဍ:ဗွီဒီယိုဂိမ်းများ]]
[[ကဏ္ဍ:ဒစ်ဂျစ်တယ်_မီဒီယာ]]
[[Category:အမေရိကန် တီထွင်မှုများ]]
oe44w2l0u7tzx9xulmsindjl7pak71h
ကမ္ဘာကပ်ရောဂါ
0
229964
756741
752115
2022-08-29T08:17:26Z
Dr Lotus Black
31011
[[ကပ်ရောဂါ]] စာမျက်နှာကို [[ကမ္ဘာကပ်ရောဂါ]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
'''ကပ်ရောဂါ'''ဟူသည် ကြီးမားသော ဒေသအနှံ့ ပြန့်ပွားနေသော ကူးစက်ရောဂါတစ်ခု၏ ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ တိုက်ကြီးများစွာ သို့မဟုတ် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင်ပင် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ များပြားလှသောအရေအတွက်ကို ထိခိုက်စေပါသည်။
လူ့သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် [[ကျောက်ကြီးရောဂါ|ကျောက်ရောဂါ]]ကဲ့သို့သော ကပ်ရောဂါများစွာရှိခဲ့သည်။ သမိုင်းတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသော အဆိုးရွားဆုံး ကပ်ရောဂါမှာ [[ပလိပ်ရောဂါ]]ဟုလည်း လူသိများသော ''Black Death'' သည် ၁၄ ရာစုအတွင်း ခန့်မှန်းခြေ လူသန်း ၇၅ မှ ၂၀၀ သန်းကို သေဆုံးစေခဲ့သည်။ ယင်းအသုံးအနှုန်းကို ထိုအချိန်က အသုံးမပြုခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ကူးစက်ရောဂါများဖြစ်သည့် [[၁၉၁၈ ခုနှစ် တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါ]]၊ ပိုမိုအများအားဖြင့် စပိန်တုပ်ကွေးဟုလူသိများသည်။
==လက်ရှိကပ်ရောဂါများ==
===ကိုဗစ်-၁၉===
{{Main|ကိုဗစ် ၁၉}}
[[File:Total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people.png|thumb|upright=1.5|လူတစ်သန်းလျှင် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း<ref>{{cite web |title=လူတစ်သန်းလျှင် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း |url=https://ourworldindata.org/grapher/total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people |website=Our World in Data |access-date=10 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200319163452/https://ourworldindata.org/grapher/total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people |archive-date=19 March 2020 |url-status=live }}</ref>]]
SARS-CoV-2၊ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲအသစ်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]၊ [[ဟူပေပြည်နယ်]]၊ [[ဝူဟန်မြို့]]တွင် ပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ရောဂါ ၂၀၁၉ (COVID-19) ဟုရည်ညွှန်းသည့် စူးရှသောအသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါဖြစ်ပွားမှုဖြစ်ပွားရာနေရာတစ်ခုဖြစ်ပွားစေသည်။ [[ဘရာဇီးနိုင်ငံ|ဘရာဇီး]]၊ [[ရုရှားနိုင်ငံ|ရုရှား]]၊ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၊ [[မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ|မက္ကဆီကို]]၊ [[ပီရူးနိုင်ငံ|ပီရူး]]၊ [[တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ|တောင်အာဖရိက]]၊ အနောက်[[ဥရောပ]]နှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]တို့တွင် ကြီးကြီးမားမားဖြစ်ပွားမှုများနှင့်အတူ နိုင်ငံနှင့်နယ်မြေ ၂၀၀ ကျော်သည် ကိုဗစ်-၁၉ ဒဏ်ကို ခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]မှ ကိုဗစ်-၁၉ပျံ့နှံ့မှုကို ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၉ [[ဝက်တုပ်ကွေးရောဂါ|ဝက်တုပ်ကွေး]]ကူးစက်ရောဂါနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးသော ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့အထိ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကိုဗစ်-၁၉ကူးစက်ခံရသူဦးရေသည် ၅၇၄,၁၅၇,၆၂၃ သန်းကျော်ရှိလာပြီဖြစ်ပြီး သေဆုံးသူဦးရေမှာ ၆,၄၀၁,၆၈၃ ဖြစ်သည်။<ref>https://www.worldometers.info/coronavirus/</ref> ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ ကနဦးအဆင့်များတွင် စမ်းသပ်မှုမစတင်ခဲ့ဘဲ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရသူအများအပြားသည် အပျော့စားလက္ခဏာများသာ မရှိသောကြောင့် အဆိုပါကိန်းဂဏန်းများသည် အရေအတွက်အစစ်အမှန်များကို လျှော့တွက်ထားသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ အလားတူ၊ သေဆုံးမှုများသည် စမ်းသပ်မစစ်ဆေးရသေးခြင်း သို့မဟုတ် အခြားအခြေအနေများကြောင့်ဟု ယူဆသောကြောင့် သေဆုံးမှုအရေအတွက်ကိုလည်း လျှော့တွက်နိုင်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် အသေးအဖွဲမဟုတ်သော လူနာအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်နေအိမ်များတွင် သေဆုံးကြသည့် မြို့ပြကြီးများတွင် ဖြစ်ပွားသည့်ကိစ္စဖြစ်သည်။
===အိတ်ချ်အိုင်ဗွီ/အေအိုင်ဒီအက်စ်===
{{Main|အိတ်ချ်အိုင်ဗွီ ရောဂါပိုး}}
HIV ကိုဖော်ပြရန် [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့|WHO]] မှ "ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ" ဟူသော ဝေါဟာရကို အသုံးပြုထားသော်လည်း WHO HIV/AIDS Data and Statistics ကို 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 12 ရက်နေ့မှ ပြန်လည်ရယူပါသည်။) HIV သည် အာဖရိကပြင်ပတွင် ထိန်းချုပ်မရနိုင်သော ကူးစက်ရောဂါမဟုတ်တော့ဘဲ အချို့သောစာရေးဆရာများက "pandemic" ဟူသော ဝေါဟာရကို အသုံးပြုကြသည်။ HIV သည် အာဖရိကမှ အစပြုခဲ့ပြီး 1966 နှင့် 1972 အကြား ဟေတီမှတစ်ဆင့် အမေရိကန်သို့ ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။ အေအိုင်ဒီအက်စ်သည် လက်ရှိတွင် အာဖရိကတွင် ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး အာဖရိကတောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသအချို့တွင် ကူးစက်မှုနှုန်း 25% မြင့်မားသည်။ 2006 ခုနှစ်တွင် တောင်အာဖရိကရှိ ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးများတွင် HIV အဖြစ်များမှုသည် 29% ရှိသည်။ အန္တရာယ်ကင်းသောလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအလေ့အကျင့်များနှင့် သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါကူးစက်မှုဆိုင်ရာ ကြိုတင်ကာကွယ်မှုသင်တန်းများအကြောင်း ထိရောက်သောအသိပညာပေးခြင်းသည် အမျိုးသားပညာရေးအစီအစဉ်များကို ပံ့ပိုးပေးသည့် အာဖရိကနိုင်ငံများစွာတွင် ကူးစက်မှုနှုန်းကို နှေးကွေးစေရန် အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။ ကပ်ရောဂါစတင်ကတည်းက HIV/AIDS နှင့်ဆက်စပ်၍ သေဆုံးသူစုစုပေါင်း 32.7 သန်းခန့်ရှိသည်။
==ကိုးကား==
g8q7hbzsocqdifikdv6uy64kc5jwhqb
756743
756741
2022-08-29T08:18:06Z
Dr Lotus Black
31011
/* ကိုးကား */
wikitext
text/x-wiki
'''ကပ်ရောဂါ'''ဟူသည် ကြီးမားသော ဒေသအနှံ့ ပြန့်ပွားနေသော ကူးစက်ရောဂါတစ်ခု၏ ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ တိုက်ကြီးများစွာ သို့မဟုတ် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင်ပင် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ များပြားလှသောအရေအတွက်ကို ထိခိုက်စေပါသည်။
လူ့သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင် [[ကျောက်ကြီးရောဂါ|ကျောက်ရောဂါ]]ကဲ့သို့သော ကပ်ရောဂါများစွာရှိခဲ့သည်။ သမိုင်းတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသော အဆိုးရွားဆုံး ကပ်ရောဂါမှာ [[ပလိပ်ရောဂါ]]ဟုလည်း လူသိများသော ''Black Death'' သည် ၁၄ ရာစုအတွင်း ခန့်မှန်းခြေ လူသန်း ၇၅ မှ ၂၀၀ သန်းကို သေဆုံးစေခဲ့သည်။ ယင်းအသုံးအနှုန်းကို ထိုအချိန်က အသုံးမပြုခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ကူးစက်ရောဂါများဖြစ်သည့် [[၁၉၁၈ ခုနှစ် တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါ]]၊ ပိုမိုအများအားဖြင့် စပိန်တုပ်ကွေးဟုလူသိများသည်။
==လက်ရှိကပ်ရောဂါများ==
===ကိုဗစ်-၁၉===
{{Main|ကိုဗစ် ၁၉}}
[[File:Total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people.png|thumb|upright=1.5|လူတစ်သန်းလျှင် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း<ref>{{cite web |title=လူတစ်သန်းလျှင် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း |url=https://ourworldindata.org/grapher/total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people |website=Our World in Data |access-date=10 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200319163452/https://ourworldindata.org/grapher/total-confirmed-cases-of-covid-19-per-million-people |archive-date=19 March 2020 |url-status=live }}</ref>]]
SARS-CoV-2၊ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲအသစ်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]၊ [[ဟူပေပြည်နယ်]]၊ [[ဝူဟန်မြို့]]တွင် ပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ရောဂါ ၂၀၁၉ (COVID-19) ဟုရည်ညွှန်းသည့် စူးရှသောအသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါဖြစ်ပွားမှုဖြစ်ပွားရာနေရာတစ်ခုဖြစ်ပွားစေသည်။ [[ဘရာဇီးနိုင်ငံ|ဘရာဇီး]]၊ [[ရုရှားနိုင်ငံ|ရုရှား]]၊ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]၊ [[မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ|မက္ကဆီကို]]၊ [[ပီရူးနိုင်ငံ|ပီရူး]]၊ [[တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ|တောင်အာဖရိက]]၊ အနောက်[[ဥရောပ]]နှင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]တို့တွင် ကြီးကြီးမားမားဖြစ်ပွားမှုများနှင့်အတူ နိုင်ငံနှင့်နယ်မြေ ၂၀၀ ကျော်သည် ကိုဗစ်-၁၉ ဒဏ်ကို ခံခဲ့ရသည်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့]]မှ ကိုဗစ်-၁၉ပျံ့နှံ့မှုကို ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၉ [[ဝက်တုပ်ကွေးရောဂါ|ဝက်တုပ်ကွေး]]ကူးစက်ရောဂါနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးသော ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့အထိ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကိုဗစ်-၁၉ကူးစက်ခံရသူဦးရေသည် ၅၇၄,၁၅၇,၆၂၃ သန်းကျော်ရှိလာပြီဖြစ်ပြီး သေဆုံးသူဦးရေမှာ ၆,၄၀၁,၆၈၃ ဖြစ်သည်။<ref>https://www.worldometers.info/coronavirus/</ref> ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၏ ကနဦးအဆင့်များတွင် စမ်းသပ်မှုမစတင်ခဲ့ဘဲ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရသူအများအပြားသည် အပျော့စားလက္ခဏာများသာ မရှိသောကြောင့် အဆိုပါကိန်းဂဏန်းများသည် အရေအတွက်အစစ်အမှန်များကို လျှော့တွက်ထားသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ အလားတူ၊ သေဆုံးမှုများသည် စမ်းသပ်မစစ်ဆေးရသေးခြင်း သို့မဟုတ် အခြားအခြေအနေများကြောင့်ဟု ယူဆသောကြောင့် သေဆုံးမှုအရေအတွက်ကိုလည်း လျှော့တွက်နိုင်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် အသေးအဖွဲမဟုတ်သော လူနာအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်နေအိမ်များတွင် သေဆုံးကြသည့် မြို့ပြကြီးများတွင် ဖြစ်ပွားသည့်ကိစ္စဖြစ်သည်။
===အိတ်ချ်အိုင်ဗွီ/အေအိုင်ဒီအက်စ်===
{{Main|အိတ်ချ်အိုင်ဗွီ ရောဂါပိုး}}
HIV ကိုဖော်ပြရန် [[ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့|WHO]] မှ "ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ" ဟူသော ဝေါဟာရကို အသုံးပြုထားသော်လည်း WHO HIV/AIDS Data and Statistics ကို 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 12 ရက်နေ့မှ ပြန်လည်ရယူပါသည်။) HIV သည် အာဖရိကပြင်ပတွင် ထိန်းချုပ်မရနိုင်သော ကူးစက်ရောဂါမဟုတ်တော့ဘဲ အချို့သောစာရေးဆရာများက "pandemic" ဟူသော ဝေါဟာရကို အသုံးပြုကြသည်။ HIV သည် အာဖရိကမှ အစပြုခဲ့ပြီး 1966 နှင့် 1972 အကြား ဟေတီမှတစ်ဆင့် အမေရိကန်သို့ ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။ အေအိုင်ဒီအက်စ်သည် လက်ရှိတွင် အာဖရိကတွင် ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး အာဖရိကတောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသအချို့တွင် ကူးစက်မှုနှုန်း 25% မြင့်မားသည်။ 2006 ခုနှစ်တွင် တောင်အာဖရိကရှိ ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးများတွင် HIV အဖြစ်များမှုသည် 29% ရှိသည်။ အန္တရာယ်ကင်းသောလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအလေ့အကျင့်များနှင့် သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါကူးစက်မှုဆိုင်ရာ ကြိုတင်ကာကွယ်မှုသင်တန်းများအကြောင်း ထိရောက်သောအသိပညာပေးခြင်းသည် အမျိုးသားပညာရေးအစီအစဉ်များကို ပံ့ပိုးပေးသည့် အာဖရိကနိုင်ငံများစွာတွင် ကူးစက်မှုနှုန်းကို နှေးကွေးစေရန် အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။ ကပ်ရောဂါစတင်ကတည်းက HIV/AIDS နှင့်ဆက်စပ်၍ သေဆုံးသူစုစုပေါင်း 32.7 သန်းခန့်ရှိသည်။
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ကမ္ဘာကပ်ရောဂါများ]]
mwxvpw43v44lq7fbpw6c84zzpqh3885
ဝပြည်ထောင်
0
230397
756714
753366
2022-08-29T07:28:53Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
'''ဝပြည်ထောင်'''သည် ရှေးတရုတ် မင်းဆက်များနှင့် ၎င်း၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများတွင် ဂျပန်ဟု သတ်မှတ်လေ့ရှိသော လူမျိုးကိုရည်ညွှန်းရန်အသုံးပြုသော အမည်ဖြစ်သည်။ ဂျပန်ဘုရင်၏ တန်ခိုးအာဏာ အတိုင်းအတာနှင့် ပတ်သက်၍ သီအိုရီ အမျိုးမျိုးရှိသည်။ ဆွီမင်းဆက်နှင့် မြောက်မင်းဆက် သမိုင်းအရ ၎င်း၏နယ်နိမိတ်သည် အရှေ့မှ အနောက်သို့ ငါးလနှင့် မြောက်မှတောင်သို့ သုံးလဖြစ်သည်။ ဝဇင်သည် ဘီစီ ၂ ရာစုခန့်က ဟန်ရှူ နှင့် Japan of Geographical Survey ကဲ့သို့သော သမိုင်းဝင်စာရွက်စာတမ်းများတွင် ပေါ်လာသည်။ 7 ရာစု နှောင်းပိုင်းတွင်ယာမာတိုဟု ခေါ်ဝေါ်သော ယာမာတိုနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ပြင်ပအမည်ကို ဂျပန်သို့ ပြောင်းလိုက်သော်လည်း နောက်ပိုင်း ဟန်ကျမ်းများ ဖြစ်သောကြောင့် ဂျပန်နှင့် ပတ်သက်ဆက်နွှယ်မှု မရှင်းလင်းပေ။ Old Tang စာအုပ် နှင့် တရုတ်စစ်မှန်သမိုင်း၏ New Tang စာအုပ် ကြားတွင် ဖော်ပြချက်များမှာ ကွဲလွဲမှုများရှိသည်။
[[Category:ဂျပန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း]]
mh05mdtvqv798tevv8ri8dbp4olxiwr
ကမာကြည်တံတား
0
231151
756748
755623
2022-08-29T08:31:31Z
210.14.103.209
wikitext
text/x-wiki
ကမာကြည်တံတားသည် [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] နှင့် [[ဒဂုံမြို့သစ်တောင်ပိုင်းမြို့နယ်]] ကိုဆက်သွယ်ထားသည်။အရှည်မှာ ၁၃၂၃ ေပ ရှည်သည်။[[ပုဇွန်တောင်ချောင်း]] ကို ဖြတ်သန်းတည်ဆောက်ထားသည်။
[[ပုဇွန်တောင်ချောင်း]]
ikca5hbxkvvgb2zx10qie41ml48bque
756749
756748
2022-08-29T08:31:46Z
210.14.103.209
wikitext
text/x-wiki
ကမာကြည်တံတားသည် [[သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်]] နှင့် [[ဒဂုံမြို့သစ်တောင်ပိုင်းမြို့နယ်]] ကိုဆက်သွယ်ထားသည်။အရှည်မှာ ၁၃၂၃ ေပ ရှည်သည်။[[ပုဇွန်တောင်ချောင်း]] ကို ဖြတ်သန်းတည်ဆောက်ထားသည်။
2smko3dry20hchawf08xhspeg0krt50
အောင်ဇေယျတံတား
0
231187
756716
755736
2022-08-29T07:33:36Z
210.14.103.209
wikitext
text/x-wiki
အောင်ဇယျတံတားသည် [[လှိုင်သာယာအရှေ့ပိုင်းမြို့နယ်]] နှင့် [[အင်းစိန်မြို့နယ်]] သို့ [[လှိုင်မြစ်]] ကို ဖြတ်သန်းတည်ဆောက်ထားသည့် တံတား တစ်စင်းဖြစ်သည်။ရန်ကုန်မြို့ရှိ ကြိုးတံတား ၃ စင်းအနက် အရှည်ဆုံးဖြစ်သည်။
8ljmdpjhma8dne39i4kq4do28gfs8cj
756718
756716
2022-08-29T07:38:59Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
အောင်ဇယျတံတားသည် [[လှိုင်သာယာအရှေ့ပိုင်းမြို့နယ်]] နှင့် [[အင်းစိန်မြို့နယ်]] သို့ [[လှိုင်မြစ်]] ကို ဖြတ်သန်းတည်ဆောက်ထားသည့် တံတား တစ်စင်းဖြစ်သည်။ရန်ကုန်မြို့ရှိ ကြိုးတံတား ၃ စင်းအနက် အရှည်ဆုံးဖြစ်သည်။
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]]
3w2vde6ela4mc8snxo1mrizlk98cxgn
ဝနရတ် ရသမီရတ်
0
231516
756653
756567
2022-08-28T18:38:44Z
Ninjastrikers
22896
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ဝနရတ် ရသမီရတ်
| image = War Wanarat THHeadline SIZHONGFEN EP7 20211006.png
| native_name = วนรัตน์ รัศมีรัตน์
| native_name_lang = tha
| birth_date = {{Birth date and age|1994|6|23|df=yes}}
| birth_place = [[ခွန်ကင်မြို့]]၊ ထိုင်းနိုင်ငံ
| nationality = ထိုင်း
| alma_mater = Khon Kean University School of Architecture
| other_names = War
| mother = အမေ
| father = အဖေ
| relatives = အစ်မ၊ ညီမ
| height = {{height|ft=5|in=7}}
| occupation =
| years_active = 2018–present
| agent =
| known_for =
| website =
}}
'''ဝနရတ် ရသမီရတ်''' ( {{Lang-th|วนรัตน์ รัศมีรัตน์|Wanarat Ratsameerat}} ၁၉၉၄ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၃ရက်ဖွား ) '''ဝေါရ်''' ( {{Lang-th|วอร์}} ) သည် ထိုင်း သရုပ်ဆောင် နှင့် အဆိုတော်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၀တွင် သူသည် ဟွမ် လီရှန်(ယင်)နှင့် လက်တွဲမည်ဖြစ်ပြီး Campus romance drama " Senior's Love Strategies" တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါပြဇာတ်တွင် ဇာတ်ကောင် မာခ်အဖြစ် ပါဝင်သောကြောင့် လူသိများသည်။ ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ CP ပေါင်းစပ်မှုကို ယင်ဝေါရ် ဟုခေါ်ပြီး ပရိသတ်အမည်မှာ "မူယောရ်" ဖြစ်သည်။
== ပုဂ္ဂိုလ်ရေးနောက်ခံ ==
ဝနရတ် ရသမီရတ်ကို [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ ခွန်ကင် တွင် ဇွန်လ ၂၃ရက်၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏ မိသားစုဝင်များတွင် ၎င်း၏ မိဘများ၊ အစ်မ နှင့် ညီမလေး များ ပါ၀င်သည်။ သူ သည် ခွန်ကင်တက္ကသိုလ် ဗိသုကာကျောင်း မှ ဘွဲ့ရခဲ့သည် ။သူ၏ နာမည်ပြောင်မှာ "War" နှင့် အတူတူပင် ဖြစ်ပါသည်။ သူ၏အမည်ရင်းဖြစ်သည်။ "ဝနရတ်" သည် အလားတူအသံထွက်ရှိပြီး ၎င်း၏မိဘများက ကလောင်အမည် <ref>{{Cite web|date=2022-08-10|title=(Eng Sub) Q&A "หยิ่น, วอร์, พร้อม" น่ารักเกินปุยมุ้ย!|url=https://www.youtube.com/watch?v=Cb8mgcWS6OQ&t=33s|publisher=Praew Magazine}}</ref> ဖြစ်သည်။ ဝေါရ်သည် ငယ်စဉ်ကတည်းက ပန်းချီနှင့် သိပ္ပံပညာကို နှစ်သက်ခဲ့ပြီး ပရိဘောဂဒီဇိုင်နာတစ်ဦးဖြစ်ရန် စိတ်ကူးယဉ်ခဲ့ပြီး ကောလိပ်တွင် ဗိသုကာပညာ လေ့လာခဲ့သည်။ ဝေါရ်သည် ဂီတကိုလည်း စိတ်အားထက်သန်သူဖြစ်သည်။သူတီးနိုင်သည့်တူရိယာများမှာ စန္ဒယား၊ ဒရမ်၊ ဂစ်တာ၊ ဂူကျန်း၊ ပုလွေ၊ ဆာဆိုဖုန်းစသည်ဖြင့်၊ တက္ကသိုလ်တက်သောအခါတွင် သူ၏ဗုံတီးမှု ဗီဒီယိုအတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး [[တွစ်တာ|Twitter]] တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။ ပန်းချီဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်လာဖို့ စိတ်ကူး <ref>{{Cite web|title=ทำความรู้จัก “วอร์ วนรัตน์” หรือ “มาร์ค” ใน “กลรักรุ่นพี่”|url=https://www.daradaily.com/news/90575/read}}</ref> ။ နောက်ပိုင်းတွင် သူသည် ၂၀၁၆ခုနှစ်တွင် အနုပညာအေဂျင်စီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး သရုပ်ဆောင်အဖြစ် စတင်အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုကာ ဒရာမာများစွာကို တာဝန်ယူခဲ့သည်။
== သရုပ်ဆောင်အတွေ့အကြုံ ==
=== ၂၀၁၆-၂၀၁၈ ===
* ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် ရုံတင်ပြသခဲ့သော မိုက်ခရိုရုပ်ရှင် "ဘာလို့လဲဆိုတော့ မင်းကိုချစ်တယ်" ဆိုသည့် ဇာတ်ကားမှာ မင်းသားကြီး ထန်းထက်က ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားပါသည်။
* ၂၀၁၇ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် တီဗီစီးရီး "Life of Lies" အဖြစ် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။
* ၂၀၁၈ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၁ ရက်တွင် ဧည့်သည်သရုပ်ဆောင်အဖြစ် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည့် တီဗီစီးရီး "The Way Home" ကို ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် ဆေးကျောင်းသားအဖြစ် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ် သြဂုတ်လ ၄ ရက်နေ့တွင် တီဗီစီးရီး "Walking Man Sings Love Songs" ကို ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။
=== ၂၀၂၀ခုနှစ် ===
* ၂၀၂၀နှစ်၊ ဇွန်လ ၆ ရက်တွင် ပါတနာ ဟွမ်လီရှန်မှသရုပ်ဆောင်ထားသော ကျောင်းဝင်းအချစ်ဒရမ်မာ "Senior's Love Strategies" ကို ထိုင်းနိုင်ငံ LINE TV တွင်ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။ ဝေါရ်သည်အင်ဂျင်နီယာကျောင်းမှ ကျောင်းသား မာခ် အဖြစ်သရုပ်ဆောင်ထားသည်။ Studio Wabi Sabi မှထုတ်လုပ်သည့် အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် ထိုင်းဝတ္ထုကိုအခြေခံပြီး မတူညီသော ဇာတ်လမ်းသုံးမျိုးပါဝင်သည်။ ဝေါရ်နှင့် ဟွမ်လီရှန်တို့သည် ဒုတိယဇာတ်လမ်း "Mechanics of Love" <ref>{{Cite web|date=2022-03-18|title=泰劇寶藏地、泰星製造機…曼谷追星之旅必去|url=https://tw.news.yahoo.com/%E6%B3%B0%E5%8A%87%E5%AF%B6%E8%97%8F%E5%9C%B0-%E6%B3%B0%E6%98%9F%E8%A3%BD%E9%80%A0%E6%A9%9F-%E6%9B%BC%E8%B0%B7%E8%BF%BD%E6%98%9F%E4%B9%8B%E6%97%85%E5%BF%85%E5%8E%BB-102615252.html}}</ref> တွင် ဇာတ်ကောင်များဖြစ်သည်။ အဆိုပါရှိုးသည် LINE TV နှင့် [[ယူကျု(ဘ်)|YouTube]] တွင် ပျမ်းမျှကြည့်ရှုမှု သန်းနှင့်ချီရှိခဲ့ပြီး "The Mechanics of Love" ၏နောက်ဆုံးအပိုင်းသည် Twitter တွင် [[တွစ်တာ]] ပေါင်း 1 သန်းကျော်ရှိပြီး နိုင်ငံများစွာတွင် ရေပန်းစားနေသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် နံပါတ် (1) <ref>{{Cite web|date=May 3, 2020|title=วิเคราะห์ความปัง กลรักรุ่นพี่ ซีรีส์ม้ามืด ติดเทรนด์ทวิตตอนจบสูงสุดของโลก|url=https://www.thairath.co.th/entertain/news/1836234}}</ref> <ref>{{Cite web|date=May 3, 2020|title=En of Love EP.8 trend card|url=https://www.instagram.com/p/B_tvU-5Ad1j/}}</ref>
==ကိုးကား==
{{Reflist}}
{{Lifetime|၁၉၉၄}}
a2a4xzkxb5a7406g2qjxn5lbsobt2sr
စစ်တောင်းတံတား (သိမ်ဇရပ်)
0
231527
756649
756573
2022-08-28T18:22:08Z
Ninjastrikers
22896
wikitext
text/x-wiki
{{unreferenced}}
'''စစ်တောင်းတံတား(သိမ်ဇရပ်)'''သည် [[သိမ်ဇရပ်ရွာ၊ ကျိုက်ထိုမြို့နယ်]] တွင် ရှိသည်။
== ကိုးကား ==
{{reflist}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံရှိ တံတားများ]]
{{Myanmar-struct-stub}}
00avxfepkireoi8any7eieuqql2z0ro
ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံ
0
231532
756608
756584
2022-08-28T12:59:10Z
Dr Lotus Black
31011
[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ [[Category:ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
'''ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံ'''၊ '''ဆိုရှယ်လစ်သမ္မတနိုင်ငံ'''၊ တစ်ခါတစ်ရံ '''အလုပ်သမားများ၏နိုင်ငံ''' သို့မဟုတ် '''အလုပ်သမားများ၏ သမ္မတနိုင်ငံ'''ဟု ရည်ညွှန်းသော ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံသည် [[ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ|ဆိုရှယ်လစ်စနစ်]]ထူထောင်ရန်အတွက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ [[အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ]]ဖြစ်သည်။ [[အနောက်အုပ်စု|အနောက်နိုင်ငံများ]]တွင် ''[[ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံ]]''ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို မာ့က်စ်-လီနင်နစ်ကွန်မြူနစ်ပါတီများက အုပ်ချုပ်သော တစ်ပါတီဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံများကို ရည်ညွှန်းသည့်အခါ အထူးသဖြင့် အဆိုပါနိုင်ငံများသည် ဆိုရှယ်လစ်စနစ်တည်ဆောက်ရေးတွင် တရားဝင်ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံများဖြစ်နေကြသော်လည်း၊ ဤနိုင်ငံများသည် မိမိတို့ကိုယ်ကို ကွန်မြူနစ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ကွန်မြူနစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဟု ဘယ်သောအခါမှ မဖော်ပြကြပါ။ ထို့အပြင် ပါတီစုံ အရင်းရှင်နိုင်ငံ ဖြစ်သည့် နိုင်ငံအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများတွင် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုကြပြီး အများစုမှာ ဆိုရှယ်လစ် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်ခြင်း၊ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်ဟု အမည်ပေးခြင်း၊ ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံအဖြစ် တောင်းဆိုခြင်း သို့မဟုတ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ သို့မဟုတ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဟူသော ဝေါဟာရ အပါအဝင်၊ ဆိုရှယ်လစ်သမ္မတနိုင်ငံသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံ၏ အမည်အပြည့်အစုံဖြင့် ဤနိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးစနစ်များ၏ ဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလမ်းကြောင်းများကို ရောင်ပြန်ဟပ်နေမည် မဟုတ်သော်လည်း၊ လက်ရှိတွင် အဆိုပါနိုင်ငံများတွင် အယ်လ်ဂျီးရီးယား၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဂိုင်ယာနာ၊ အိန္ဒိယ၊] နီပေါ၊ နီကာရာဂွာ၊ သီရိလင်္ကာနှင့် တန်ဇန်းနီးယားတို့ ပါဝင်သည်။
[[ကဏ္ဍ:ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ]]
hqmxltr4ke7mfvn4vrq9rw9l12vkhgc
ကဏ္ဍ:ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ
14
231536
756606
2022-08-28T12:58:01Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Cat main}} {{Commons category|Socialism}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေးဝါဒ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Cat main}}
{{Commons category|Socialism}}
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေးဝါဒ]]
py3723j9hxdfkl8fl08m99tgll5eqek
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:VZBrother
3
231537
756609
2022-08-28T13:18:10Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် VZBrother ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
24kpfqnnlwq2qnztz5twltwk7c9nqua
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ясамойла
3
231538
756610
2022-08-28T13:18:20Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ясамойла ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
nsnx4auc5ddfhkbpy3aq1p7vx43yiav
756624
756610
2022-08-28T14:26:27Z
Ясамойла
105218
/* ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ясамойла ! */ အကြောင်းပြန်ခြင်း
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ясамойла ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
:: Не раззумею па-бірманску. [[အသုံးပြုသူ:Ясамойла|Ясамойла]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ясамойла|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၂၆၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
b25jnwv3dhvl8ceulsi3v1y55fjr7g8
တင်ဝင်းလှိုင်
0
231539
756611
2022-08-28T13:20:57Z
Mayor mt
1506
"စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၄၆|၂၀၂၂|}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂီတပညာရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
633mni6drosyia065pfu7zycwhvt9q6
756618
756611
2022-08-28T14:11:09Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အသက် ဆယ်နှစ်ကျော် အရွယ်ကပင် စန္ဒရားလက်သံဆု ရရှိခဲ့သူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။
==ဘဝနိဂုံး==
၂၀၂၂-ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၄)ရက်၊ မနက် (၁)နာရီ (၂၀)မိနစ်တွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၇၆)နှစ်အရွယ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၄၆|၂၀၂၂|}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂီတပညာရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
firy9em5crw2opeed3cugjidbvzt7hu
756628
756618
2022-08-28T15:28:55Z
Mayor mt
1506
wikitext
text/x-wiki
စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အသက် ဆယ်နှစ်ကျော် အရွယ်ကပင် စန္ဒရားလက်သံဆု ရရှိခဲ့သူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]]ရရှိခဲ့သည်။
==ဘဝနိဂုံး==
၂၀၂၂-ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၄)ရက်၊ မနက် (၁)နာရီ (၂၀)မိနစ်တွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၇၆)နှစ်အရွယ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၄၆|၂၀၂၂|}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂီတပညာရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
plbaw2z3yezy0kgw1plvj67n5nfaea5
756650
756628
2022-08-28T18:32:17Z
Ninjastrikers
22896
wikitext
text/x-wiki
{{unreferenced}}
'''စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်'''သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အသက် ဆယ်နှစ်ကျော် အရွယ်ကပင် စန္ဒရားလက်သံဆု ရရှိခဲ့သူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]]ရရှိခဲ့သည်။
==ဘဝနိဂုံး==
၂၀၂၂-ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၄)ရက်၊ မနက် (၁)နာရီ (၂၀)မိနစ်တွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၇၆)နှစ်အရွယ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၄၆|၂၀၂၂|}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂီတပညာရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
f4fehjwc753z5ymplnlolpptgzt9zmg
756651
756650
2022-08-28T18:32:31Z
Ninjastrikers
22896
[[စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်]] စာမျက်နှာကို [[တင်ဝင်းလှိုင်]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
{{unreferenced}}
'''စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်'''သည် ၁၉၄၆-ခုနှစ်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၀၇-ခု တွင် အဖ ပဒေသာ ဦးမျိုးနိုင်၊ အမိ ဒေါ်တင်တင်လှိုင် တို့က ရန်ကုန်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ အသက် ဆယ်နှစ်ကျော် အရွယ်ကပင် စန္ဒရားလက်သံဆု ရရှိခဲ့သူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆု]]ရရှိခဲ့သည်။
==ဘဝနိဂုံး==
၂၀၂၂-ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၄)ရက်၊ မနက် (၁)နာရီ (၂၀)မိနစ်တွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် (၇၆)နှစ်အရွယ် ရှိပြီဖြစ်သည်။
== ကိုးကား ==
<references/>
{{Lifetime|၁၉၄၆|၂၀၂၂|}}
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ ဂီတပညာရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]
[[ကဏ္ဍ:အမျိုးသားစာပေဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]]
[[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]]
f4fehjwc753z5ymplnlolpptgzt9zmg
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Ei Zin Kyaw
3
231541
756621
2022-08-28T14:18:29Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Ei Zin Kyaw ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
pp31dp854xh4bax3oe8nb7je5uov9vx
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Gabriele Sigismondi
3
231542
756622
2022-08-28T14:18:39Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Gabriele Sigismondi ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
flozrn9wb6yoj209q5lkg6uumeyzr8w
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aukhant
3
231545
756635
2022-08-28T16:18:57Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aukhant ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
cwokekda1f802phi7nz37w5ydf4shiu
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ကိုမောင်
3
231546
756636
2022-08-28T16:19:07Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ကိုမောင် ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၁၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
1xxjqbyfv0eza7vgcn072so3imj6gex
756646
756636
2022-08-28T18:18:18Z
Ninjastrikers
22896
/* ဩဂုတ် ၂၀၂၂ */ အပိုင်းသစ်
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ကိုမောင် ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၁၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
== ဩဂုတ် ၂၀၂၂ ==
[[File:Information.svg|25px|alt=Information icon]] ဝီကီပီးဒီးယားမှ ကြိုဆိုပါတယ်။ မကြာမီက သင်ဖန်တီးလိုက်သော စာမျက်နှာ ဟာ စာမျက်နှာသစ်များအတွက် ဝီကီပီးဒီးယားရဲ့ [[WP:LOP|လမ်းညွှန်ချက်]]အချို့နဲ့ ကိုက်ညီမှုမရှိတဲ့အတွက် (မဖယ်ရှားရသေးပါက) မကြာမီအတွင်း [[WP:DP|ဖယ်ရှားခြင်း]] ခံရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ စမ်းသပ်မှုများကို [[Wikipedia:Sandbox|sandbox]] မှာ ပြုလုပ်ပေးပါ။ ဆောင်းပါးများ ဖန်တီးခြင်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ နောက်ထပ် အချက်အလက်များအတွက် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံး ဆောင်းပါး]]ကို ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ တည်းဖြတ်ရေးသားခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လေ့လာနိုင်ဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ [[Wikipedia:Introduction|မိတ်ဆက် စာမျက်နှာ]]ကိုလည်း ဖတ်ရှုပေးပါ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။<!-- Template:uw-create1 --> [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] <sup><span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span></sup> ၁၈:၁၈၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
dme5zc9x39atbc1zfad0fy4fp3y5ah9
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Tint Htoo Ko Ko
3
231547
756637
2022-08-28T16:19:17Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Tint Htoo Ko Ko ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၁၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
02patyap6mmtdxoptvi4kp5r8iqli3s
အသုံးပြုသူ:ကိုမောင်/sandbox
2
231548
756639
2022-08-28T16:55:33Z
ကိုမောင်
105223
"[[စကုမြို့]]၊ ထေရ်ကြီးစေတီတော် [[ဖိုင်:ထေရ်ကြီးစေတီတော်.jpg|thumb]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
[[စကုမြို့]]၊ ထေရ်ကြီးစေတီတော်
[[ဖိုင်:ထေရ်ကြီးစေတီတော်.jpg|thumb]]
9zyqo8o9ks9nzbld08fb4j13n22dokn
756642
756639
2022-08-28T17:08:00Z
ကိုမောင်
105223
wikitext
text/x-wiki
[[စကုမြို့]]၊ [[ထေရ်ကြီးစေတီတော်]]
[[ဖိုင်:ထေရ်ကြီးစေတီတော်.jpg|thumb]]
0bmtywtwhdfh8fx5jxefqvbdvm2d5o8
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Carol Bre
3
231550
756644
2022-08-28T17:19:26Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Carol Bre ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၁၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
9fi0ic72p9nlj46rsr8egdfj0ng6e5l
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Joseito2022
3
231551
756648
2022-08-28T18:19:35Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Joseito2022 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၁၉၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
i99ru55hggxclpfnoljlm5tfty911vl
စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်
0
231552
756652
2022-08-28T18:32:31Z
Ninjastrikers
22896
[[စန္ဒရား တင်ဝင်းလှိုင်]] စာမျက်နှာကို [[တင်ဝင်းလှိုင်]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[တင်ဝင်းလှိုင်]]
rj83lwmz6fzaj2wc8kfaq487ijkxdo0
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Kyawthur
3
231553
756656
2022-08-28T23:20:18Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Kyawthur ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၃:၂၀၊ ၂၈ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
t9e3yldnw3acyaldarylk5ql8195g8e
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Rajadhamma1
3
231554
756659
2022-08-29T01:20:42Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Rajadhamma1 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၂၀၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
4fuxznywfj6m5l8608bqtl2gqwlbo9y
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Yahayakura
3
231555
756660
2022-08-29T01:20:52Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Yahayakura ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၂၀၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
b5iqe1s8p42oacn0df8pq51hbnptm77
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aung myin bo
3
231556
756663
2022-08-29T02:21:01Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aung myin bo ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၂:၂၁၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
6qj7r6h3cs3gml9t6koc26st1wxov1k
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Htet Aung277
3
231557
756667
2022-08-29T04:21:19Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Htet Aung277 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၂၁၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
h6gb00hxckmyg0qia4ntqwrlincjv30
ကဏ္ဍ:၅၉၅ မွေးဖွားသူများ
14
231558
756669
2022-08-29T04:24:58Z
Dr Lotus Black
31011
"{{year by category|m=|c=၅|d=၉|y=၅|cat=မွေးဖွားသူများ|sortkey=မွေးဖွားသူများ|parent=နှစ်အလိုက်မွေးဖွားသူများ|subcat=}} {{CategoryTOC}} [[Category:၅၉၅]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{year by category|m=|c=၅|d=၉|y=၅|cat=မွေးဖွားသူများ|sortkey=မွေးဖွားသူများ|parent=နှစ်အလိုက်မွေးဖွားသူများ|subcat=}}
{{CategoryTOC}}
[[Category:၅၉၅]]
2tyrn4fto1p01b4lalr1oxta3n6f743
ကဏ္ဍ:၆၇၅ ကွယ်လွန်သူများ
14
231559
756670
2022-08-29T04:26:38Z
Dr Lotus Black
31011
"{{year by category|m=|c=၆|d=၇|y=၅|cat=ကွယ်လွန်သူများ|sortkey=ကွယ်လွန်သူများ|parent=နှစ်အလိုက်ကွယ်လွန်သူများ|subcat=}} {{CategoryTOC}} [[Category:၆၇၅]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{year by category|m=|c=၆|d=၇|y=၅|cat=ကွယ်လွန်သူများ|sortkey=ကွယ်လွန်သူများ|parent=နှစ်အလိုက်ကွယ်လွန်သူများ|subcat=}}
{{CategoryTOC}}
[[Category:၆၇၅]]
4ws8g1dw09bbf4lmr798kmmoa47ncwb
ကဏ္ဍ:မနုဿဗေဒ စာအုပ်များ
14
231560
756675
2022-08-29T04:40:09Z
Dr Lotus Black
31011
" [[ကဏ္ဍ:လူမှုသိပ္ပံ စာအုပ်များ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
[[ကဏ္ဍ:လူမှုသိပ္ပံ စာအုပ်များ]]
n4phnc31ka75e0st2k3p1rlj8hhol79
ကဏ္ဍ:တင့်ကားဖျက် လက်နက်များ
14
231561
756677
2022-08-29T04:45:12Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Commons category|Anti-tank weapons}} [[ကဏ္ဍ:လက်နက်]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Commons category|Anti-tank weapons}}
[[ကဏ္ဍ:လက်နက်]]
mzyo7rhza5cs2b31w8wwvsfdtnr7wmg
ပကတိဘုရင်စနစ်
0
231562
756681
2022-08-29T04:57:22Z
Dr Lotus Black
31011
[[ပကတိဘုရင်စနစ်]] စာမျက်နှာကို [[အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[အကြွင်းမဲ့ဘုရင်စနစ်]]
a5k11t1adrnjkqv25msoqv09t1m5zrd
ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး သီအိုရီများ
14
231563
756683
2022-08-29T05:01:01Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Commons category|Political theories}} {{set category}} {{Category diffuse}} {{CatAutoTOC}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Commons category|Political theories}}
{{set category}}
{{Category diffuse}}
{{CatAutoTOC}}
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး]]
3kknkr2el5rez9udhi5az1mfhizrhif
756684
756683
2022-08-29T05:02:17Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
{{Commons category|Political theories}}
{{Category diffuse}}
{{CatAutoTOC}}
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး]]
0q3ht103aptb3fkskpxp65ei9srmu74
ထိုင်းနိုင်ငံရှိအစ္စလာမ်ဘာသာ
0
231564
756686
2022-08-29T05:04:43Z
Dr Lotus Black
31011
[[ထိုင်းနိုင်ငံရှိအစ္စလာမ်ဘာသာ]] စာမျက်နှာကို [[ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
g8vusvp2qzyf61j0zkmxinwwgyikens
ကဏ္ဍ:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အစ္စလာမ်ဘာသာ
14
231565
756688
2022-08-29T05:08:42Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Cat main}} {{Commons category|Islam in Thailand}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် အစ္စလာမ်ဘာသာ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ရာဘာသာများ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Cat main}}
{{Commons category|Islam in Thailand}}
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
[[ကဏ္ဍ:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ရာဘာသာများ]]
nc8nqap0hnarcn6xltzn9cxzpbrupa1
စန္ဒာသူရိယ
0
231566
756689
2022-08-29T05:13:09Z
Dr Lotus Black
31011
စာမျက်နှာကို [[စန္ဒာသူရိယမင်း]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#Redirect[[စန္ဒာသူရိယမင်း]]
b9myzzd1ggegxigxcinhh8dvxnd5ias
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jarjar2002
3
231567
756697
2022-08-29T06:21:38Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Jarjar2002 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၂၁၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
m2oxdafrkow8hc7ex8f3bqxy22o8al4
ဗီဒီယိုဂိမ်း
0
231568
756700
2022-08-29T06:22:45Z
Dr Lotus Black
31011
[[ဗီဒီယိုဂိမ်း]] စာမျက်နှာကို [[ဗွီဒီယိုဂိမ်း]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ဗွီဒီယိုဂိမ်း]]
qxntckd8ao5w5o38asoi9ts6hv2tgvv
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေစစ်တမ်း
0
231569
756707
2022-08-29T07:16:04Z
Dr Lotus Black
31011
စာမျက်နှာကို [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#Redirect[[မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ]]
fheaedoki0x70v9mmira7fxistycldj
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aung Aung Oo2016
3
231570
756711
2022-08-29T07:21:48Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aung Aung Oo2016 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၁၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
ijfcj2cd7909jgtu1516m9y7im53yq3
ကဏ္ဍ:လွှတ်တော်များ
14
231571
756722
2022-08-29T07:45:10Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Cat main|လွှတ်တော်}} {{Commons cat|Legislatures}} [[Category:အုပ်ချုပ်ရေး]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Cat main|လွှတ်တော်}}
{{Commons cat|Legislatures}}
[[Category:အုပ်ချုပ်ရေး]]
iudx468okdnbnkggxad96puxk9x8r69
ကဏ္ဍ:ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲများ
14
231572
756728
2022-08-29T07:54:39Z
Dr Lotus Black
31011
" [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် ရွေးကောက်ပွဲများ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
[[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် ရွေးကောက်ပွဲများ]]
gukpwrwvbjam4fl896kudvaj1aaqtih
ကင်ထယ်ရိ
0
231573
756729
2022-08-29T07:58:17Z
2400:AC40:70B:9921:5976:3239:FA35:41AD
"Wikipedia မှ၊ အခမဲ့စွယ်စုံကျမ်း ရှာဖွေရန် လမ်းညွှန်မှု။ ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရု..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
Wikipedia မှ၊ အခမဲ့စွယ်စုံကျမ်း
ရှာဖွေရန် လမ်းညွှန်မှု။
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== Contents ==
မာတိကာ
1 အစောပိုင်းဘဝ
2 အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း
2.1၂၀၁၂-၂၀၁၅- အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း
2.2 ၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ
3
ထောက်ခံချက်များ
4 Filmography
4.1 ရုပ်ရှင်
4.2 ရုပ်မြင်သံကြားစီးရီး
4.3 တေးဂီတဗီဒီယို ထွက်ပေါ်လာခြင်း။
5 ဇာတ်ရုံ
6 Discography
6.1 တစ်ဦးတည်း
7 ဆုနှင့် လျာထားချက်များ
7.1 နိုင်ငံတော်ဂုဏ်
7.2 စာရင်းများ
8 မှတ်စုများ
ပြင်ပလင့်ခ် ၁၀ ခု
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' [edit] ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း [edit] ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်''[edit] ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ [edit] ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography[edit] ==
=== Film[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|
|}
=== Television series[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|
|}
=== Music video appearances[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater[edit] ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography[edit] ==
=== Singles[edit] ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
! rowspan="2" |<abbr>Ref.</abbr>
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|
|}
== Awards and nominations[edit] ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|
|-
|Most Popular Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
| rowspan="2" |
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|}
=== State honors[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|
|}
=== Listicles[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ [edit] ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links[edit] ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Awards for Kim Tae-ri
|}
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Authority control
|}
Categories:
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
bhdi3oe7vv4bv8n2ft5t21ekl9pjzsj
756730
756729
2022-08-29T07:59:11Z
2400:AC40:70B:9921:5976:3239:FA35:41AD
/* Contents */
wikitext
text/x-wiki
Wikipedia မှ၊ အခမဲ့စွယ်စုံကျမ်း
ရှာဖွေရန် လမ်းညွှန်မှု။
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' [edit] ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း [edit] ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်''[edit] ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ [edit] ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography[edit] ==
=== Film[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|
|}
=== Television series[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|
|}
=== Music video appearances[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater[edit] ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography[edit] ==
=== Singles[edit] ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
! rowspan="2" |<abbr>Ref.</abbr>
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|
|}
== Awards and nominations[edit] ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|
|-
|Most Popular Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
| rowspan="2" |
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|}
=== State honors[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|
|}
=== Listicles[edit] ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ [edit] ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links[edit] ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Awards for Kim Tae-ri
|}
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Authority control
|}
Categories:
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
3r872i2vq6xw1kxwnig19d0hd5bqkef
756733
756730
2022-08-29T08:00:36Z
2400:AC40:70B:9921:5976:3239:FA35:41AD
/* အစောပိုင်းဘဝ [edit] */
wikitext
text/x-wiki
Wikipedia မှ၊ အခမဲ့စွယ်စုံကျမ်း
ရှာဖွေရန် လမ်းညွှန်မှု။
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
! rowspan="2" |<abbr>Ref.</abbr>
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|
|-
|Most Popular Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
| rowspan="2" |
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Awards for Kim Tae-ri
|}
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Authority control
|}
Categories:
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
1l5rgfcpqee9yx2fx1uvyhgvyhp4bbx
756735
756733
2022-08-29T08:05:07Z
Dr Lotus Black
31011
[[Kim Tae-ri]] မှ [[ကင်ထယ်ရိ]] သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Dr Lotus Black က ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
Wikipedia မှ၊ အခမဲ့စွယ်စုံကျမ်း
ရှာဖွေရန် လမ်းညွှန်မှု။
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
! rowspan="2" |<abbr>Ref.</abbr>
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|
|-
|Most Popular Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
| rowspan="2" |
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Awards for Kim Tae-ri
|}
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Authority control
|}
Categories:
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
1l5rgfcpqee9yx2fx1uvyhgvyhp4bbx
756737
756735
2022-08-29T08:06:18Z
Dr Lotus Black
31011
wikitext
text/x-wiki
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
! rowspan="2" |<abbr>Ref.</abbr>
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|
|-
|Most Popular Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
| rowspan="2" |
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Awards for Kim Tae-ri
|}
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed"
! colspan="2" |show
Authority control
|}
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
{{Lifetime|၁၉၉၀}}
0zrebflcuglaz07hu6ta6tfy7j1tw6h
756740
756737
2022-08-29T08:16:27Z
2400:AC40:70B:9921:5976:3239:FA35:41AD
/* အစောပိုင်းဘဝ */
wikitext
text/x-wiki
ကင်ထယ်ရိ (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|-
|Most Popular Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
{{Lifetime|၁၉၉၀}}
avdvoydgl913dsh02i8qlnywo7ghoge
756745
756740
2022-08-29T08:19:17Z
2400:AC40:70B:9921:5976:3239:FA35:41AD
/* အစောပိုင်းဘဝ */
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Kim Tae-ri}}
Kim Tae-ri (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|-
|Most Popular Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
{{Lifetime|၁၉၉၀}}
{{DEFAULTSORT:Kim Tae-ri}}
bkm0l8vo4mrt4hkb06mnatyjg57xhb0
756750
756745
2022-08-29T08:32:04Z
ThuraLwin007
105235
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Kim Tae-ri}}
Kim Tae-ri (ဧပြီ 24၊ 1990 မွေးဖွား) သည် တောင်ကိုရီးယားမင်းသမီးဖြစ်သည်။ သူမဟာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တာကြောင့် နာမည်ကြီးသူပါ။ ''The Handmaiden'' (2016), ''Little Forest'' (2018), ''Space Sweepers'' (2020)စသည့်သမိုင်းဝင်ဒရာမာဇာတ်ကားများတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ ''Mr. Sunshine'' (2018). tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာTwenty-Five Twenty-One (2022) တွင် Kim ၏ ဦးဆောင်ပါဝင်မှုမှာ ဝေဖန်ခံရအပြီးနောက် 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။
== ''အစောပိုင်းဘဝ'' ==
ကင်ထယ်ရိ ကို 1990 ခုနှစ် ဧပြီလ 24 ရက်နေ့တွင် ဆိုးလ်၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ Youngshin Nursing Business အထက်တန်းကျောင်းမှ ဘွဲ့ရပြီးနောက် Kim သည် Kyung Hee University တွင် 2008 ခုနှစ်မှ 2012 ခုနှစ်အထိ ဂျာနယ်လစ်ဇင်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးကို သင်ယူခဲ့သည်။ Kim သည် ကောလိပ်ပြဇာတ်ကလပ်တွင် ပါဝင်ပြီးနောက် သူမ၏ ကောလိပ်ဒုတိယနှစ်တွင် မင်းသမီးဖြစ်လာရန် စိတ်ကူးခဲ့သည်။
== အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ==
=== ''၂၀၁၂-၂၀၁၅,အစောပိုင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်'' ===
ကောလိပ်မှ ဘွဲ့ရပြီးနောက်၊ Kim သည် Daehakro ရှိ ပြဇာတ်အဖွဲ့၏ နည်းပညာအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တစ်နှစ်ကြာ လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် Kim သည် Spoonface Steinberg ၏ 2012 ထုတ်လုပ်ရေးတွင် standby အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း စင်ပေါ်တွင် ဖျော်ဖြေခွင့်မရခဲ့ပေ။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် Pansy နှင့် To ask about love ပြဇာတ်များတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး 2013 ခုနှစ်တွင် Spoonface Steinberg ဇာတ်ကားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် 2015 ခုနှစ်တွင် Seoul Independent Film Festival တွင် ပွဲဦးထွက်ခဲ့သည့် Moon Young ဇာတ်ကားတိုကို ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ 2017 တွင် ပြဇာတ်ဗားရှင်းကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ 2014 ခုနှစ်တွင် Kim သည် J-Wide ကုမ္ပဏီသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တီဗီကြော်ငြာများစွာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတိုများစွာတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်ကားအများအပြားတွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
'''''၂၀၁၆–လက်ရှိ- ပွဲဦးထွက်နှင့် ထင်ရှားသော အခန်းကဏ္ဍများ'''''
[[ဖိုင်:Kim Tae-ri winning the Blue Dragon Award as Best New Actress.jpg|left|thumb|264x264px]]
2016 တွင် Kim သည် Park Chan-wook ၏ The Handmaiden ဇာတ်ကားတွင် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ယင်းဇာတ်ကားအတွက် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် မင်းသမီး 1500 မှ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ သူမပါဝင်သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် Blue Dragon Film Awards၊ Director's Cut Awards၊ Buil Film Awards နဲ့ Busan Film Critics Awards တို့မှာ အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်အသစ်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ Park ၏ 2003 ရုပ်ရှင် Oldboy တွင် သူမ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့သည့် မင်းသမီး Kang Hye-jung နှင့် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံခြင်းအကြောင်းကို Park က Kim ၏ ပထမဆုံးသော အထင်အမြင်ကို ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့သည်။
2017 ခုနှစ်တွင် Kim သည် နိုင်ငံရေးသည်းထိတ်ရင်ဖိုဖွယ် 1987: When the Day Comes တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး Grand Bell Awards တွင် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးဇာတ်ပို့ဆုအတွက် လျာထားခံရသူဖြစ်သည်။
2018 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Ryu Jun-yeol နှင့် Jin Ki-joo တို့နှင့်အတူ manga စီးရီး Little Forest ကို လိုက်လျောညီထွေရိုက်ကူးထားသော ကိုရီးယားဇာတ်ကားကို ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ Director's Cut Award ကိုရရှိခဲ့ပြီး Blue Dragon Film Award အတွက် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။ Baeksang Arts Award နှင့် Buil Film Award များအားလုံးသည် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင်ဆုများဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် Kim Eun-sook ရေးသော Mr. Sunshine သည် ၎င်း၏ သေးငယ်သော ဖန်သားပြင်ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ကို ပြသခဲ့ပြီး သူမ၏ သရုပ်ဆောင်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး အမျိုးသမီး သရုပ်ဆောင်ဆုအတွက် Baeksang Arts Award အတွက် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ မစ္စတာ Sunshine သည် ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ဆဋ္ဌမမြောက် အဆင့်အမြင့်ဆုံး ဒရာမာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Forbes 30 Under 30 ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။[22][23]
2021 ခုနှစ်တွင် Kim သည် Song Joong-ki နှင့်အတူ ပထမဆုံး ကိုရီးယား အာကာသ ဇာတ်ဝင်ခန်း Space Sweepers တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မူလက COVID-19 ကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် ပြသရန် စီစဉ်ထားသည်၊[24] ရုပ်ရှင်ကို 2021 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Netflix တွင် ဖြန့်ချိခဲ့သည်။[25][26] အဆိုပါဇာတ်ကားသည် အနည်းဆုံးနိုင်ငံ 16 နိုင်ငံရှိ Netflix တွင် နံပါတ် 1 ဖြင့် ပွဲဦးထွက်ပြသခဲ့ပြီး ဖြန့်ချိသည့် ပထမ 28 ရက်အတွင်း Netflix တွင် အိမ်သူအိမ်သားကြည့်ရှုသူ 26 သန်းကျော်ကို စုစည်းထားသည်။[27] 2021 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Kim သည် J-Wide နှင့် စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် Management MMM သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
[[ဖိုင်:220506 58th BaekSang Arts Awards Kim Tae-ri (1).jpg|thumb]]
Kim သည် 2022 ခုနှစ်တွင် tvN ၏ ခေတ်သစ်ဒရာမာ Twenty-Five Twenty-One တွင် Nam Joo-hyuk နှင့်အတူ 2018 ခုနှစ်မှ စတင်ကာ 4 နှစ်ကြာမှ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ အဆိုပါဇာတ်လမ်းတွဲသည် စီးပွားဖြစ်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး ဇာတ်လမ်းတွဲများထဲမှတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကိုရီးယား ကေဘယ်လ် ရုပ်သံသမိုင်းတွင် အဆင့်သတ်မှတ် အမြင့်ဆုံး ဒရာမာများ။ 58th Baeksang Arts Awards တွင် အကောင်းဆုံးအမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် - ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရေပန်းအစားဆုံး အမျိုးသမီးသရုပ်ဆောင် နှစ်ဦးစလုံးကို Na Hee-do ဇာတ်လမ်းတွဲတွင် သရုပ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။
ထိုနှစ်တွင်ပင် သူမသည် Choi Dong-hoon ၏ သိပ္ပံဝတ္ထု ရာဇ၀တ်မှု ဇာတ်ကား Alienoid တွင် ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ Lee Ahn အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ရန်အတွက် Kim သည် အက်ရှင်ကျောင်းသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ခံပညာ၊ သေနတ်ပစ်နှင့် ကျွမ်းဘားပညာကို သင်ယူခဲ့သည်။[33][34]
== ထောက်ခံချက်များ ==
2017 ခုနှစ်ကတည်းက Kim သည် တောင်ကိုရီးယားအဆင့်မြင့် အလှကုန်အမှတ်တံဆိပ် O Hui အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။
2018 ခုနှစ်ကတည်းက သူမသည် Kenzo ၏ အမှတ်အသားရနံ့ဖြစ်သော Flower By Kenzo ၏မျက်နှာဖြစ်လာခဲ့သည်။
2018 နှင့် 2021 ခုနှစ်အကြား ပြင်သစ်ပိုင် အမေရိကန် ဇိမ်ခံလက်ဝတ်ရတနာအိမ် Tiffany & Co. အတွက် အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။ 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Prada ၏ Spring-Summer 2022 collection live show ဗီဒီယိုတွင် သူမကိုယ်သူမ အမှတ်တံဆိပ်သံတမန်အဖြစ် မိတ်ဆက်သည့် ဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 2022 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ 25 ရက်နေ့တွင်၊ အမျိုးသမီးဖက်ရှင်အမှတ်တံဆိပ် itMICHAA သည် သူမအား ၎င်းတို့၏ muse အသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။
== Filmography ==
=== Film ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2010
|''Citizen Zombie'' (시민좀비 )
|—
| rowspan="4" |Short film
|-
! rowspan="4" |2015
|''What Are You Looking At?'' (뭐보노?)
|High school girl
|-
|''Who Is It?'' (누구인가)
|Tae-ri
|-
|''Lock Out'' (락아웃)
|The woman
|-
|''Moon Young''
|Moon-young
|Premiered at 2015 Seoul Independent Film Festival
|-
!2016
|''The Handmaiden''
|Sook-hee
|
|-
!2017
|''1987: When the Day Comes''
|Yeon-hee
|
|-
!2018
|''Little Forest''
|Song Hye-won
|
|-
!2021
|''Space Sweepers''
|Captain Jang
|Netflix film
|-
!2022
|''Alienoid''
| rowspan="2" |Lee Ahn
|
|-
|<abbr>TBA</abbr>
|''Alienoid Part 2'' (외계인 2부)
|Post-production
|}
=== Television series ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Role
!Notes
|-
!2016
|''Entourage''
|Herself
|Cameo (episode 1)
|-
!2018
|''Mr. Sunshine''
|Go Ae-shin
|
|-
!2022
|''Twenty-Five Twenty-One''
|Na Hee-do
|
|}
=== Music video appearances ===
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
!Artist
|-
!2010
|"Spring Is Coming"
|Tafka Buddah
|-
! rowspan="2" |2012
|"봄타령"
|Bitnara Yang
|-
|"먹다버린 레몬"
|Number Nine
|-
!2014
|"Catwalk"
|Tafka Buddah
|}
== Theater ==
{| class="wikitable sortable"
!Year
!Title
|-
! rowspan="5" |2013
|사랑을 묻다
|-
|너한테 실망이야
|-
|''Spoonface Steinberg''
|-
|팬지
|-
|지금도 가슴 설렌다
|}
== Discography ==
=== Singles ===
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |Title
! rowspan="2" |Year
! colspan="2" |Peak chart positions
! rowspan="2" |Album
|-
!KOR
Gaon
!KOR
Hot
|-
!"Segimalui Norae"
|2016
|—
|—
|''The Handmaiden OST''
|-
!"Hidden Road by Lee Hanyeol"
(with Gang Dong-won)
| rowspan="2" |2018
|—
|—
| rowspan="2" |''1987: When the Day Comes OST''
|-
!"Hidden Road by Yeonheui"
(with Gang Dong-won)
|—
|—
|-
!"With"
(with Nam Joo-hyuk, Kim Ji-yeon, Choi Hyun-wook and Lee Joo-myung)
|2022
|40
|54
|''Twenty-Five Twenty-One OST''
|}
== Awards and nominations ==
{| class="wikitable sortable"
!Award
!Year
!Work
!Category
!Result
|-
!APAN Star Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Won
|-
!Asia Artist Awards
|2017
|—
|Best Entertainer
|Won
|-
!Asian Film Awards
|2017
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="5" |Baeksang Arts Awards
|2017
|Best New Actress – Film
|Nominated
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress – Film
|Nominated
|-
|2019
|''Mr. Sunshine''
| rowspan="2" |Best Actress – Television
|Nominated
|-
| rowspan="2" |2022
| rowspan="2" |''Twenty-Five Twenty-One''
|Won
|-
|Most Popular Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Blue Dragon Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Buil Film Awards
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
|Best Actress
|Nominated
|-
!Busan Film Critics Awards
|2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="3" |Chunsa Film Art Awards
|2017
|Nominated
|-
|2018
|''1987: When the Day Comes''
| rowspan="2" |Best Actress
|Nominated
|-
|2019
|''Little Forest''
|Nominated
|-
!Cine 21 Awards
| rowspan="2" |2016
| rowspan="2" |''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
! rowspan="2" |Director's Cut Awards
|Won
|-
|2018
|''Little Forest''
| rowspan="2" |Best Actress
|Won
|-
!Grand Bell Awards
|2018
|''1987: When the Day Comes''
|Nominated
|-
!KOFRA Film Awards
|2017
|''The Handmaiden''
| rowspan="2" |Best New Actress
|Won
|-
!Korea Drama Awards
|2018
|''Mr. Sunshine''
|Nominated
|-
! rowspan="2" |Korea World Youth Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Favorite New Actress
|Won
|-
| rowspan="1" |2018
|''Little Forest''
|Popular Actress Award
|Won
|-
!Marie Claire Film Festival
|2017
|''The Handmaiden''
|Best Newcomer
|Won
|-
! rowspan="2" |The Seoul Awards
| rowspan="4" |2018
|''1987: When the Day Comes''
|Best Supporting Actress
|Nominated
|-
|''Mr. Sunshine''
|Best New Actress
|Nominated
|-
!Shinfilm Art Film Festival
| rowspan="2" |''Little Forest''
|Choi Eun-hee Actor Award
|Won
|-
!University Film Festival of Korea
|Best Actress
|Won
|-
!Women in Film Korea Festival
|2016
|''The Handmaiden''
|Best New Actress
|Won
|}
=== State honors ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of country, year given, and name of honor
!Country Or Organization
!Year
!Honor Or Award
|-
!South Korea
|2018
|Minister of Culture, Sports and Tourism Commendation
|}
=== Listicles ===
{| class="wikitable sortable"
|+Name of publisher, year listed, name of listicle, and placement
!Publisher
!Year
!Listicle
!Placement
!<abbr>Ref.</abbr>
|-
! rowspan="2" |''Forbes''
|2018
|30 Under 30 Asia
|Placed
| rowspan="1" |
|-
| rowspan="1" |2019
|Korea Power Celebrity
|23rd
|
|}
== မှတ်စုများ ==
၁^ Korea Creative Content Agency မှ စီစဉ်ပြီး ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစားနှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော Korean Popular Culture and Arts Awards တွင် ဂုဏ်ပြုဆုများ ပေးအပ်သည်။ အနုပညာနှင့် တောင်ကိုရီးယား၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးသူများကို ချီးမြှင့်သည်။
== External links ==
Wikimedia Commons has media related to Kim Tae-ri.
* Kim Tae-ri at J-Wide Company (in Korean)
* Kim Tae-ri at HanCinema
* Kim Tae-ri at IMDb
* Kim Tae-ri at the Korean Movie Database
* Best New Actress Blue Dragon Film Awards winners
* Best Newcomer Awards for APAN Star Awards winners
* 1990 births
* Living people
* South Korean television actresses
* South Korean film actresses
* 21st-century South Korean actresses
* Actresses from Seoul
* Kyung Hee University alumni
* Best Newcomer Asian Film Award winners
* Best Actress Paeksang Arts Award (television) winners
{{Lifetime|၁၉၉၀}}
{{DEFAULTSORT:Kim Tae ri}}
mfpft159g45lrcgq2pks609d2kqtkmj
ကဏ္ဍ:၂၀၂၂ ခုနှစ် ဆန္ဒပြပွဲများ
14
231574
756732
2022-08-29T08:00:15Z
Dr Lotus Black
31011
" [[Category:ခုနှစ်အလိုက် ဆန္ဒပြပွဲများ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
[[Category:ခုနှစ်အလိုက် ဆန္ဒပြပွဲများ]]
p9hxj7x824aqqbbck73hxlkeaf57e9y
ကဏ္ဍ:ခုနှစ်အလိုက် ဆန္ဒပြပွဲများ
14
231575
756734
2022-08-29T08:03:18Z
Dr Lotus Black
31011
"{{Commons category|Demonstrations and protests by year}} {{container category}} [[ကဏ္ဍ:ဆန္ဒပြပွဲများ]] [[ကဏ္ဍ:နှစ်အလိုက် ကဏ္ဍများ]] [[ကဏ္ဍ:ခုနှစ်အလိုက် ပဋိပက္ခများ]]" အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
{{Commons category|Demonstrations and protests by year}}
{{container category}}
[[ကဏ္ဍ:ဆန္ဒပြပွဲများ]]
[[ကဏ္ဍ:နှစ်အလိုက် ကဏ္ဍများ]]
[[ကဏ္ဍ:ခုနှစ်အလိုက် ပဋိပက္ခများ]]
qhhr52ksdj0j1znrj14066r7n4vhws4
ကပ်ရောဂါ
0
231576
756742
2022-08-29T08:17:26Z
Dr Lotus Black
31011
[[ကပ်ရောဂါ]] စာမျက်နှာကို [[ကမ္ဘာကပ်ရောဂါ]] သို့ Dr Lotus Blackက ရွှေ့ခဲ့သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ကမ္ဘာကပ်ရောဂါ]]
syqvc3xdsbg7byi99uj4puh8xy6jgup
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:BryanWard0
3
231577
756747
2022-08-29T08:21:58Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် BryanWard0 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၂၁၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
74umx47c6f7mlcr1itvgna2v5ibk0rk
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:ThuraLwin007
3
231578
756751
2022-08-29T09:22:07Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ThuraLwin007 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၂၂၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
n1t5uvdw2bkwexyqkouaxvnotkkls62
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Myo Min 2001
3
231579
756756
2022-08-29T10:22:17Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Myo Min 2001 ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၂၂၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
g71t6ri2pltdfmlj3ewcfcpcbwjny9i
အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:NaNO2-jz
3
231580
756758
2022-08-29T11:22:27Z
Welcome-Bot
40494
ကြိုဆိုပါသည်!
wikitext
text/x-wiki
== ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် NaNO2-jz ! ==
{| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;"
| style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" |
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
* အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။
* ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။
* တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
* သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။
* ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
* ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။
</div>
| style="padding:0 0.5em;" |
| style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" |
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;">
* စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။
* ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
* ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။
* [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။
* [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။
* ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ ~~~~ ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။
* သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
* [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။
</div>
<div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div>
<div style="padding:0.4em 1em 0.3em;">
[[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you.
</div>
|}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၂၂၊ ၂၉ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC)
ltw3bhw1jrswvql9lx1myhe5rf6xtr6