వికీసోర్స్ tewikisource https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ వికీసోర్స్ వికీసోర్స్ చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ ద్వారము ద్వారము చర్చ రచయిత రచయిత చర్చ పుట పుట చర్చ సూచిక సూచిక చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 104 19535 396904 279906 2022-07-25T14:36:43Z 49.205.101.114 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />Parsai gutta</noinclude>నేను జ్ఞానము చెప్పడమేమిటి? ఏమీ తెలియని వారు నన్ను మెచ్చు కోవడమేమిటి? ఇదంత తెలివి తక్కువ’’ అని అనుకొనెడివాడు. అంతలోనే జ్ఞానము తనకు మతికి వచ్చి ‘‘చెప్పేవాడిని నేను కాదు కదా’’ అని తలచే వాడు. ఇటువంటి ఘర్షణ అప్పుడప్పుడు జరుగుచుండేది. ఇటువంటి సందర్భములో హిందువులమనీ, హిందూ ధర్మ రక్షకుల మనీ పేరుపెట్టుకొన్న వారు త్రైతసిద్ధాంతమును క్రైస్తవములోని త్రిత్వముగా భావించి ప్రబోధానంద యోగీశ్వరులను హిందూ ముసుగులో నున్న క్రైస్తవుడనీ, క్రైస్తవమతమును ప్రచారము చేయుచున్నాడని నిందించడ ము జరిగినది. దానికి స్పందించిన ప్రబోధానంద ఇకమీదట ఎవరికీ జ్ఞానమును చెప్పకూడదనుకొన్నాడు. నేను మనుషుల మంచిని కోరి ఎంతో వివరముగా ఇందుత్వము (హిందుత్వము) లోని ఆత్మజ్ఞానమును బోధించితే, పరాయి మతమని కొందరనుకోవడము వలన తాను జ్ఞానమే చెప్పకుండా అందరివలె సాధారణముగా ఉండవలెనని అనుకొన్నాడు. ఒకప్రక్క ఎవరో అజ్ఞానులు అనుకొను మాటలను ఎందుకు పట్టించుకోవాలి, నేను మతము అను పేరుతో ఏ బోధలు చెప్పలేదు కదా! నేను చెప్పునది స్వచ్ఛమైన దైవజ్ఞానము కదా! అని అనుకొనెడివాడు. ఈ విధమైన ఆలోచనలలో ఆయనయందు కొంత స్తబ్దత ఏర్పడినది. ఆయన మొదట ప్రబోధ గ్రంథమును వ్రాసిన తర్వాత, ఒక స్వామీజీవద్ద మంత్రోపదేశము పొంది ప్రబోధానంద అను పేరును పొందిన తర్వాత, 1980వ సంవత్సరము ప్రబోధాశ్రమమును స్థాపించియుండెను. హిందూపరిషత్‌లోని అజ్ఞానులు కొందరు ఆరోపణలు చేయడముతో ప్రబోధాశ్రమము అను పేరునే తీసి వేయాలనుకొన్నాడు. ఆ సమయమలో శ్రీ పోతులూరి వీరబ్రహ్మముగారు వ్రాసిన కాలజ్ఞానములో ‘‘ప్రబోధాశ్రమము ఉన్నతమైన జ్ఞానము కలది’’ అను వాక్యమున్నట్లు<noinclude><references/></noinclude> m8x5c988lczxypm51j7gkzu2c5ybf37 104 85727 396905 297562 2022-07-25T16:31:51Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* ఆమోదించబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" />{{c|vii}}</noinclude><poem> 15. Musṭiprakaraṇa 16. Sthānōpasankhyna 17. Saragrahaṇahastapratipādana 18. Sandhānakramavivaraṇa 19. Ākarśaṇahasta Prastavana 20. Bānahaśtaksetra 21. Dṛsțilaksaņānvīkśana 22. Dhanurākarśaņa kowśala 23. Saravyāpārayōgya tidhivāratārāka karaṇa 24. Khuralikāranga 25. Rangapravēša 26. Dhanussarapūjāyôyena 27. Gurupraņāma 28. Saraśarīsanagrahana paryātocona 29. Pousyaparya 30. Lakśyasuddhi 31. Lakśyavēdika 32. Nārācamõcena 33. Citralakşyabhēdhanōpāya 34. Śabdalakşyasarād byāsa 35. Muştyanguļaniya manalaksananveksana 36. Duranikatosthala laksanalaskya 37. Radharohaṇa 38. Gazaróhapņasaratira yöga 39. Hayarohana 40. Śarābyasa 41. Dūrāpāti 42. Śaraprayogasamayā samaya 43. Śaragamanagunadōşa 44. Divryāstramantra tantraprayōga 45. Vistaraprastāvana</poem> There are two manuscripts of Dhanurvidyavilasamu in this Library. 1. D. 2672, Paper, complete, size 13¼×8¼ inches pages 159. lines 17 on a page. Mode of writing good. condition good. 2. D. 2995, Palm-leaf, complete, size 20⅛×1¾ inches. pages 99. lines 8 on a page. character Telugu, condition slightly injured. Appearance old. Mode of writing fair and free from mistakes.<noinclude><references/></noinclude> sz3em1syvs59jlmi8tw1j6f89vnvcll 104 85754 396898 297660 2022-07-25T12:31:59Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>మంత్రదేవతాభేదముల ననుసరించి, బ్రాహ్మ్యము ప్రాజాపత్యము వైష్ణవము శైవము ఐంద్రము వారుణము ఆగ్నేయము వాయవ్యము సౌమ్యము (చంద్రదైవతకము) ఆదిత్యము దౌర్గము (దుర్గాదైవతకము) గాణేశ్వరము (వినాయకాధిదైవతకము) స్కాందము శాక్తేయము యాక్షంరాక్షసము నాగము గారుడము గాంధర్వము పైశాచము పైత్రము (పితృదైవతకము) పార్థివము ఆప్యము (జలాధిదైవతకము) తైజసము సావనము నాభసము (ఈకడపటి) యైదును బంచభూతముల గ్రమముగా స్తంభింపజేయునట సాముద్రము పార్వతము గాయత్రము త్రైష్టుభ మానుష్టుభము మొదలగునవిఁ (కడపటిమూడును ఛందోదైవతకము లగు మంత్రములు ప్రయోగములుగా గలవి). ఈ యాయుధశిక్ష కధికారులు క్షత్రియులును బ్రాహ్మణులును దదనుయాయులును నగుదురు. రథగజతురగపదాతులె వానికధికరణములు, ఈ సూత్రపాఠమునఁ బ్రథమపాదమున ధనుర్వేదాభ్యాసమునకు దీక్షాభిషేకశకునమాంగల్యకలణాదికము వివరింపఁబడియె. రెండవదియగు సంగ్రహపాదమున సకలాస్త్రశస్త్రముల సంగ్రహవిధియు మూఁడవది యగు సిద్ధిపాదమున సంగ్రహించిన యస్త్రములకుఁ బునఃపునరభ్యాసమున మంత్రదేవతాైనియమజపహోమోపాసనక్రియలును విస్తరింపఁబడియె. మంత్రదేవత సకళ యనియు నిష్కళ యనియు నిఱుదెఱంగులం బరఁగు. అదియు చేతనావత్త్వము, ఇచ్ఛావిగ్రహత్వము, యష్టవ్యత్వము, తుష్టిమత్వము ఫలదాతృత్వము అను నైగుగుణములు గల దని పూజాహోమోపాసనాదుల సాధకులు నడపుదురు. షోడశోపచారములచే సిద్ధదైవత మిచ్చు ఫలదానముచే సాధకుఁ డస్త్రప్రయోగము నొనర్చుట నాల్గవపాదమున విస్తరింపబడియె. శస్త్రగ్రహణమునకు ధనుర్వేదమున నియమము గలదు. సామదానభేదములచే నసాధ్యుడయి దుర్వినీతుఁ డగు పురుషునిఁ గాని, బహుప్రజాసంరక్షణార్థము తత్పాలకుఁగాని, దేశకాలావస్థోచితముగాఁ గర్తృకరణశక్తి కనుగుణముగా నాపత్కాలమునను, సర్వదా ధర్మరక్షణమునను, దండము విధేయమని శాస్త్రజ్ఞులు గ్రహించిరి. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> mpms9g0l9kcpj4an68l23qt8uyirig4 104 129245 396906 396880 2022-07-25T23:31:21Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కమల కథ|107}}</noinclude>అందు మాయిచ్చు నాతిధ్యమంది మమ్మానంధింపఁ జేయవలయునని యెంతయో వినయ విశ్వాసములతోఁ బ్రార్థించిన నాలించి సంతసించుచు సత్వవంతుండందుల కనుమోదించెను. అని యెఱింగించువరకు వేళ యతిక్రమించినఁ గథ విరమించి పై మజిలీయం దిట్లని చెప్పందొండగెను. {{p|fs100|ac}}డెబ్బది రెండవ మజిలీ.</p> {{p|fs125|ac}}కమలకథ</p> ప్రభావతీ పురంబున విశ్వేశ్వరునియాలయ మొకటికలదు. ఆ దేవళము నాలుగు దెసలను నొప్పుచున్న గోపురములు గోపురమునకు సోపానములోయన విరాజిల్లుచున్నవి. ప్రాకారమంటపాదుల యతిశయము వర్ణింపఁ బదిదినములు పట్టును. దాని గాశీక్షేత్రముగాఁజేయు తలంపుతో నాదేశపు రాజులలో నొకఁ డయ్యాలయాదులఁ గట్టించి యా లింగమునకు విశ్వేశ్వరుఁడను పేరు పెట్టెను. ఆ క్కో వెల యావరణములో గంగయను బేర నొక పెద్ద తటాకముఁద్రవ్వించెను అందలి జలంబు లగాధంబులై నిర్మలంబులై మధురంబులై యొప్పుచుండును కాశింగల తీర్థంబులును లింగంబులు నా యా చోటుల నా యలయాంగణములందు నిర్మింపఁబడి యున్నవి. అవి యట్లుండె వ్యాసమఠమను బేరుతో నొక మఠముఁ గట్టింపబడి యున్నది. సన్యాసులు, బైరాగులు, యోగులు, యోగినులు లోననుజ్ఞాన వాసనగల విరక్తులకొరకా మఠము గట్టింపఁబడినది. అట్టివారికి భోజన భాజన సత్కారములు సేయుటకై ప్రత్యేకము నందొక సత్రమును స్థాపించిరి. తనంబనియు యోగంబనియు హోమంబనియుఁ బేరులు పెట్టుకొని భార్యాపుత్రాదులఁ బోషించుకోలేక విరక్తులై పొట్టనిండఁ గాలక్షేపముఁ జేసికొను డాంబికు లందు బెక్కండ్రు గలరు. చౌర్యాది దుష్టక్రియలు గావించి రూపుమార గడ్డములు పెంచికొని యోగులవలె జపముసేయు వారు గొందరుందురు. మరియు - {{left margin|5em}}<poem> సీ. ఒకమూలమ్రోలఁ బావకముంచికొని యర్ధ దృష్టి మాలికలను ద్రిప్పువారు ఒకవంక నూర్ద్వ ఔహుపులుగా యో గము ల్వెలయించి తపముఁ గావించువారు ఒకచెంత నిగమాంత యు క్తితత్వముల నం తేవాసితతికి బోధించువారు ఒకచక్కి గురుభక్తియుక్తిఁ బూజలు సేసి దేవతావళులఁ బూజించువారు </poem></div><noinclude><references/></noinclude> td0lystnrktvo781z77q5p0950h2xgu 104 129246 396908 396881 2022-07-25T23:51:53Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|108|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>{{left margin|5em}}<poem> గీ. చెలఁగి వేదాంత వాదముల్సేయువారు ఒకదెస యోగి జనులకు మ్రొక్కువారు విమలగతి వహ్నిహోమము ల్వ్రేల్చువారు. అందుఁ గలవారలెల్ల మహావిరక్తి. </poem></div> అందు నఖంబులు మెలికలువారి తోరముగా నెదుగ వ్రేలాడు గడ్డంబులును ఒడలును మహానుభావత సూచింప నొడలెల్ల భూతిఁబూసికొని తపం బొనరించుచున్న దిగంబరు లనేకులు గలరు. అట్టి మఠంబున కొకనాఁడు త్రిజన్మోహన సౌందర్యంబునం బొలుపొందు కమలయను బాలయోగిని యొకతె యరుదెంచినది. ఆ యోగినింజూచి యందున్న విరక్తులెలఁ గందర్పభల్ల ములకెల్ల యగు నుల్లములతో నిట్లు దలంచిరి ఆహా ! యీమోహనాంగి తొలిప్రాయములో నిట్లు విరక్తిఁజెందుటకు గతం బగ్రహ్యంబుగదా? ఇత్తరుణీ రత్నమును జూచిన నే సార్వభౌముఁడు వరింప నుండెడిని. ఈ ముద్దుగుమ్మ యెవ్వరికి శుశ్రూషజేయునో యాతఁడే ధన్యుఁడుగదా? అని పలుభంగులఁ దలంచుచుండ నాచిన్నది యామఠం బంతయుఁ దిరిగి యందలి యోగులను విమర్శించి చిదంబరయోగి యుత్తముఁడని నిశ్చయించి యతనికి నమస్కరించిన నతండు కొంతవడికిఁ గన్నులఁ దెఱచి బాలా ! నీవెవ్వతవు? ఏమిటి కిట్లు వచ్చితివని యడిగిన నాయోగిని యిట్లనియె స్వామీ ! నే నాత్మభవఖేదంబు నిమిత్తముగా విరక్తిఁ జెంది మీ చరణము లాశ్రయింప వచ్చితిని. మనోహర వ్యాహారములు సెప్పి నన్నుద్ధరింపుఁడు. కొంతకాలము మీ శిశ్రూషఁ గావించి కృతార్దురాల నయ్యెదను. ఈ యోగులలో మీరు పరమోత్తములని యత్యంతభక్తి వినయ విశ్వాసములతోఁ బ్రార్థించిన సంతసింపుచు నతండు తత్సేవ కంగీకరించెను. సమయమరసి యా సరసిజాక్షి యా పారికాంక్షియొద్దఁ దత్వవిశేషములు గ్రహింపుచుండెను. ఆ మఠమునందున్న యోగులా యోగిని వచ్చినది మొదలు జపములుమానిరి. తపములు విడచిరి యోగములు వదలిరి. ఏదియో మిషఁబూని యా మీననేత్రిఁ జూచుచుందురు. తత్వరహస్యములు సెప్పుమనియె దివ్యమంత్రోపదేశములు గావింపుమనియుఁ బెక్కండ్రు వచ్చి యా చిదంబరయోగి నాశ్రయించుచుందురు. అతండు సెప్పునప్పుడేమియును వినక యా యువతినే చూచుచుందురు. వారి వికారము లరసి యత్తరుణి శాటీపగం బవకుంతనముఁ జేసికొని యెవ్వరివంకఁ జూడక జపముఁ జేసుకొనుచుండును. ఇట్లుండ నొకనాడుఁ కిన్నరదత్తుని భార్య తారావళిం దీసికొని రహస్యముగా నామఠమున కరుదెంచి యందున్న యోగిబృందమునకు వందనములు సేయుచు వారిలోఁ జిదంబరయోగి మహానుభావుండని విని యతనివద్దకు బోయి నమస్కారములు గావించినది.<noinclude><references/></noinclude> k0fgrsoysal2tigdm3suj0aavdab0y9 104 129247 396912 396882 2022-07-26T01:33:55Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కమల కథ|109}}</noinclude>ఆమె వృద్దరాజుగారి పత్నియని యెఱింగి చిదంబరయోగి మిక్కిలి గౌరవించుచుఁ గృష్ణానజిముపై వారిరువురం గూర్చుండ నియమించి విరక్తుండైనను బ్రస్తుతోపయోగముగాని నయ్యోగి నామె కిట్లనియె. దేవీ ! నూరేండ్లక్రిందట నీ మామగారి తండ్రి యీమఠముఁ గట్టించెను. నాటంగోలె నింద విచ్ఛన్నముగా మహర్షులు తపము సేసికొనుచున్నారు. తత్సంతతివారును దీని కే యంతరాయము లేకుండ జరుపుచున్నారు నీ భర్త వారమున కొకసారి వచ్చి చూచి తాపసుల మంచిచెడ్డ లరసి పోవుడుండెడి వాఁడు. ఇప్పుడు నీ కుమారుఁడు చూడకపోయినను బ్రధానులనంపి విమర్శించుచున్నాడు. మా కే లోపములును లేవు. స్వర్గసౌఖ్యములు మాకందిచ్చి మీవారందు సుఖించుచున్నారని ప్రస్తావోచితముగా స్తుతించి నీ కేదియో యభిలాష యుండినం జెప్పుము. నా యోపినంతఁ గావింతునని పలికిన విని యామె యటునిటు చూచి యించుక జనాంతకముగా నిట్లనియె. స్వామీ ! మీరు భగవంతుని వంటివారు మీ దర్శన మూరక పోవునా? నేనొక కోరికతో మీయొద్దకు వచ్చితిని. వినుండు. ఈ చిన్నది నాయన్న కూతురు. చిన్నతనములోఁ దల్లి చనిపోయిన నేను పెంచి పెద్ద దానింజేసితిని నా భర్త దారిబోయెడివాని నొకనిజేరఁదీసి రాజ్యంబిచ్చి నాకమున కరిగిరి. ఈతారావళిని బెండ్లిఁ జేసికొమ్మని పుత్రునితో వృద్ధరాజుగారు మొదటనే చెప్పియున్నారు. అతండు దానిం బరిణయం బాడుమని యెన్ని సారులు చెప్పినను గాలహరణము సేయుచున్నాఁడు. అక్కర లేదనియుం జెప్పఁడు. మీరు సర్వజ్ఞులుగదా. ఇందలి కారణ మేదియో చెప్పవలయును. మఱియు మీయొద్ద వశ్యౌషధములుండక మానవు. ఏదియైన దయచేసి మాకార్యసాఫల్యము సేయఁగోరుచున్నదాన. అని వినయముగాఁ బ్రార్ధించిన నయ్యోగి యొక్కింత ధ్యానించి అమ్మా ! రెండునాళ్ళు తిరిగిన వెనుక నాయొద్దకు నీపరిచారకు నొకని నంపుము మంత్రభస్మమునిచ్చెద. దాన నీయభీష్టముతీరునని చెప్పెను. అని వారు మాటాడుకొనుచుండగనే కమల స్నానముఁజేసి యచ్చటికి వచ్చినది. రాజపత్ని కమలం జూచి నివ్వెరఁపడుచు స్వామీ! ఈ చిన్నది యెవ్వతె యని యడిగిన నతఁడు. దేవి! ఇది నాశిష్యురాలు. దీనిపేరు కమల తత్వోపదేశమైనదని చెప్పెను. ఆ మాట విని రాజపత్ని యత్యంత విస్మయముతోఁ గనులం జూచుచు బోఁటీ! నీ వేమిటికింత చిన్న తనములో విరక్తిఁ జెందితివి? నీ రూపము చాల వింతగా నున్నదే. నీతలిదండ్రు లెవ్వరు? పెండ్లియాడితివా? యని యడిగినఁ గమల నవ్వుచు నిట్లనియె. అమ్మా! నా వెనుకటి వృత్తాంత మేమియుఁ జెప్పరాదు. తలఁపరాదు. నాకందరు గలిగియుండిరి. ఇప్పుడు నా కెవ్వరును లేరు. నేను లేనిదాననగుచున్నాను. దేహములు క్షణభంగురములు. విరక్తిఁజెందవలసిన సమయ మిదియని నిరూపింపఁబడి యున్నదా యేమి? అంతఁదనుక నిలుచుటకు మనయిష్టమా? మృత్యువు నెత్తిమీద<noinclude><references/></noinclude> iwmvaz7pwefx25skipthbxzpnqqomwc 104 129248 396913 396883 2022-07-26T01:56:45Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|110|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>నున్నదని యెరింగి యిప్పనికిఁ బూనుకొన్నదాననని సమాధానముఁజెప్పి యామెను నిరుత్తరం జేసినది రాజపత్ని కమలమాటలకును వైరాగ్యమునకును మిక్కిలి సంతసించుచు నయ్యోగియనుమతి వడసి యింటికిం జని పరిచయమునం గలిగిన ప్రీతిచే వారిరువురుకుఁ బండుకొన మంచములును బరుపులును లోనగు వస్తువులు కొన్ని యంపినది. చిదంబరయోగి రాత్రులయం దగ్ని ప్రజ్వలిల్లుచుండ వ్యా ఘాజినముపైఁ బండుకొనుచుండును. గమలయు నతనిబాదముల మ్రోలఁ బవ్వళించునది. రాజపత్ని మంచములు పంపిన తరువాత యోగి కమలను మంచముపై శయనింపుమని యాజ్ఞాపించెను. గురుండు క్రిందఁ బరుండ శిష్యురాలెట్లు మంచ మెక్కునని యాక్షేపించినది. ఆ యోగివ్రతవిరుద్దమైనను శిష్యురాలియందుఁగల ప్రీతిచే నాటంగోలెఁ దల్పమునఁ బండుకొనుచుండెను. {{p|fs125|ac}}స్థూలజంఘ తామ్రకేశుల కథ</p> స్థూలజంఘుఁడు తామ్రకేశుఁడను నిరువురు విటులు వేశ్యా విత్తములఁ దస్కరించుటచే రాజపురుషలచే నపరాధులుగా నిరూపింపఁబడి బారిపోయి యవధూత వేషములతో వచ్చి యామఠములోఁ జేరి యోగులకు శుశ్రూషఁ జేయుచుండిరి. వాండ్రు కమల వచ్చినదిమొద లామచ్చకంటిపై వలపుఁజెంది యాచిదంబరయోగి నాశ్రయించుచుఁ బాదములొత్తుచు విసరుచు ధోవతు లుతుకుచు నెడతెగక నవ్యాజభక్తి విశేషంబునంబోలె నాశ్రయింపుచుండిరి. వారి దుశ్చేష్టితముల గ్రహించి కమల వారిసమక్షమున నెప్పుడు నిలుచునది కాదు. ఒకనాడు వా రిరువురు నిట్లు సంభాషించుకొనిరి. స్థూలజంఘుఁడు :- మిత్రమా ! తామ్రకేశా ! ఈ కమల మనమొగ మొకమాటైనం జూడదేమిపాపము? మనకోరిక యెట్లు తీరఁగలదు. అహా! ఈ మోహనాంగి యలంకారశూన్యమై శాటీపటంబుఁ గట్టినను వింతసోయగమునఁ బ్రకాశించుచున్నది గదా ! మన యనంగ చంద్రికకన్న నీ చిన్నదియే సొగసుగా నున్నది? తామ్ర :- అబ్బా ! సొగసుగా నున్నదని మెల్లగాఁ జెప్పుచుంటివేల? అది యెక్కడ నిదియెక్కడ? హస్తిమశకాంతరము గలదు. దేవతా స్త్రీలైనను దీనిం బోలరని చెప్పఁగలను. స్థూల :- అవును. నీవు కొక్కోకముఁ జదివితివికావా? నీ కా లక్షణములు బాగుగాఁదెలియ గలవు. ఇది యేజాతియో చెప్పుము? తామ్ర :- పద్మినీజాతిలో శ్రేష్టమైనది. స్థూల :- మన ముంచుకొనిన యనంగ చంద్రికయో? తామ్ర :- అది యేజాతిలోను చేరదు. సంకరజాతి<noinclude><references/></noinclude> 2mshxl8vd3now9gng2or53gvslxts5d 104 129249 396919 396884 2022-07-26T07:13:03Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* సమస్యాత్మకం */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="2" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||స్థూలజంఘ తామ్రకేశుల కథ|111}}</noinclude>స్థూల :- కొశ్కోకములో శ్రీవశ్య ప్రకరణముఁ జదివితిగదా. ఆ ప్రయోగ మీ యెలనాగపై నుపయోగించి స్వాధీనురాలిం జేసికొనరాదా ? తామ్ర :- అందులకుఁ జాలతంత్రము కలదు. ప్రయత్నింతుము. స్థూల :- ఆ తంత్రములేమియు ననంగచంద్రికపై నుపయోగించినవి కావేమి ? తామ్ర :-- వేశ్యకాంతల వశ్యమునకు ధనయంత్రము తప్ప వేరొక తంత్ర ముపయోగింపదు గదా ? స్థూల :- నీ మంత్రతంత్రములతో నిమిత్తములేకయే కమలను వశపరచెద నాకేమి కానుక నిచ్చెదవు? తామ్ర :- (సంతోషముతో) నీ చెప్పులు మోసికొని యెల్లకాలము తిరిగెదను. ఆ యుపాయ మెరింగింపుము. స్థూల :— వినుము. ఇది నిద్ర పోవుచుండ మెల్లగా మంచముతో నెత్తికొ'ని పోయి యా శూన్యాలయములో— తామ్ర :- అవును. మంచియుపాయమే. ఆ చంచలాడి మంచముపైఁ బండుకొనుటయు మన కుపకారమే యైనది. స్థూల :- నే నీ యుపాయంబుఁ జెప్పితినిగదా? ముందరిఫలము నాదిసుమా? తామ్ర :- మనలో మనకు భేదమే మున్నది? ఎట్లయిననుసరే ఆ సరోజాక్షి యా సన్యాసిదాపుననే పండుకొనుచున్నది. కావున దాని మంచము గురుతుఁ జూచుకొనవలయును. స్థూల :- సంతతము అగ్ని ప్రజ్వరిల్లుచుండును కావున దాని నారిపి మరియుం దీసికొని పోవలయుఁ జుమీ? అని వారిరువురు నాలోచించుకొని సమయ మరసి కమలయు జిదంబర యోగియుఁ బండుకొను మంచములు ముందుగనే గురుతుఁజూచికొని పోయిరి. నాఁడు బైవిధంగాఁ గమల పరుండు చోట నాయోగి మంచము వైపించుకొని పండుకొనియెను. ఆర్ధరాత్ర సమయంబున వారిరువురు మెల్లగా సచ్చటికి వచ్చి యగ్గి చల్లార్చి --- మార్పి యావిషయము తెలియమిం జేసి కాషాయాంబర ప్రచ్ఛన్నుండై యున్న యా చిదంబరయోగిని కమల యనుకొని మంచముతోఁగూడ నెత్తి కదలకుండ నా యావరణములో దూరము గానున్న యొక శూన్యశివాలయము లోనికిం దీసికొనిపోయి యందు ---------------------- వచ్చిరి. అప్పుడు స్థూలజంఘుడు తామ్రకేశా ! నే నీ యుపాయముఁ జెప్పునప్పుడు ము చేసినదా? ఇప్పుడు నేను కిం తో నుంచి నించు గానియందుమని పలికిన నగండు చిన్న చనుగదా నా ముద్దె చెల్లించి నన్ను ముందే లోని<noinclude><references/></noinclude> gs8bw1p5avdppozjbyo0s4y35wn0338 104 129256 396899 2022-07-25T12:41:28Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>ఈ ధనుర్వేదమున ముక్తాముక్తాదిచతుర్భేదకములు గాక నియుద్ధమని పంచమభేదమును దరువాతి శాస్త్రజ్ఞులు గ్రహించిరి. తద్భేదములన్నియు మల్లయుద్ధములలోఁ బ్రయోగింపఁబడునవి. నాచనసోమనాథాదులు యుద్ధప్రక్రియల నుత్తరహరివంశాదుల వర్ణించియుండుట యెల్లరకు విదితమే గదా! ధనుర్వేదదైవతమంత్రస్వరూపముల వైశంపాయనుఁడు తన నీతిప్రకాశికలో నిట్లు వర్ణించుచున్నాడు. {{left margin|2em}}<poem>“చతుష్పాచ్చ ధనుర్వేదో రక్తవర్ణశ్చతుర్ముఖః అష్టబహుస్త్రిణేత్రశ్చ సాంఖ్యాయన నగోత్రవాన్ వజ్రంఖడ్గోధనుశ్చక్రం దక్షిణే భుజమండలే శతఘ్నీ చ గదాశూలం పట్టిసం వామబాహుషు ప్రయోగకోటీరయుతో నిత్యాంగో మంత్రకంచుకః ఉపసంహారహృదయః శస్త్రాస్త్రోభయకుండలః అనేకవల్లితాకారభూషణః పింగళేక్షణః జయమాలా పరివృతో వృషారూఢస్సన ఉచ్యతే”</poem> </div> అని స్వరూపప్రతిపాదనానంతరము— {{left margin|2em}}<poem>"తన్మంత్రం చ ప్రవక్ష్యామి వైరిజాలనికృంతనం ఆత్మసైన్య స్వపక్షాణా మాత్మన శ్చాభిరక్షకమ్ ఆదౌ ప్రణవ ముచార్య నమ ఇత్యక్షరే తతః వతేతి భగపూర్వం తు ధనుర్వేదాయ చోచ్చరేత్ మాం రక్ష రక్షేత్యుచ్చార్య మమ శత్రూన్ వధేతిచ భక్షయేతి ద్విరుచ్చార్య హుంఫట్ స్వాహే త్యథోచ్చరేత్ అహమేవ ఋషిశ్చాస్య గాయత్రీ చ్ఛంధ ఉచ్యతే మహేశ్వరో దేవతాస్య వినియోగో౽రినిగ్రహే ద్రాత్రింశద్వర్ణకమనుం వర్ణసంఖ్యాసహస్రకైః జపిత్వా సిద్ధి మాప్నోతీ రిపూంశ్చాత్యధితిష్ఠతి”</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> jzg84fusdwndt4ftohdxp2odgq0r61v 104 129257 396900 2022-07-25T12:51:59Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>16 అని మంత్రలక్షణము నుపదేశించెను. ముక్తాదిభేదములు గాక ధనుర్వేదము మతాంతరముగా— {{left margin|2em}}<poem>“ఆధానం చైవ సంధానం విమోక్ష సంహృతి స్తథా ధనుర్వేదశ్చతుర్థేతి వదంతీతి పరే జగుః”</poem> </div> అని బాణము నెత్తుటయు ఎక్కుపెట్టుటయు తెగగొని యేయుటయు లక్ష్యవేధము అని నాల్గుక్రియల నుద్ద్యోతించు విభాగములు గల వని కొంద ఱూహింతురు. మఱికొందఱు శస్త్రము ప్రతిశస్త్రము అస్త్రము పరమాస్త్రము అని చతుర్విధముగా విభజించిరి. వసిష్ఠసంహితయు సారంగధరుని వీరచింతామణి, కోదండచతుర్భుజము, కోదండమండనము, హరిహరచతురంగము, రాజవిజయము, వైశంపాయనుని నీతిప్రకాశికయు నిప్పుడు మనకు లభింపఁగలవు. పరశురామసంహిత, రాజవిలాసము, భోజుని ధనుస్సంహిత, ఈశానసంహిత, విశ్వామిత్రసంహిత, లోహార్ణవము, లోహరత్నాకరము మొదలగునవి యుత్పన్నము లయ్యె. సోమేశ్వరుని యభిలషితార్థచింతామణిలోను కెెలది బసవేంద్రుని శివతత్త్వరత్నాకరమునను, వీరమిత్రోదయభాగ మగు లక్షణప్రకాశమున దైవజ్ఞవిలాసమున రాజనీతిఖండమునను అగ్నిపురాణమునను విష్ణుధర్మోత్తరమునను ధనుర్వేదమును గుఱించి విస్తరించు నధ్యాయములు గలవు. ఇవియన్నియు మనకు లభించునవియే. శుక్రనీతిలో గజాశ్వరాజనీతిఖండములు గాక ధనుర్వేదము విస్తరముగాఁ జెప్పఁబడియె. అందు యవక్షారగంధకాదిమిశ్రితమగు నస్త్రబాణక్రమములు యంత్రముచ్యములు వర్ణింపఁబడియె. ఖడ్గాదినానాయుధలక్షణము లద్భుతముగా వివరింపఁబడియె. ఉదాహరణముగా నీపంఙ్తిఁ జూడఁదగును. ఖడ్గమును బ్రశంసించుచు జమదగ్నికి శుక్రాచార్యుడు— {{left margin|2em}}<poem>అసిరేవ పరం శస్త్రం స్వహస్తే నిత్యశో౽క్షయమ్ అమోఘాకార సదృశం సర్వశత్రుక్షయప్రదమ్ ఉత్తానే వాథ కుబ్జేవా బలేసాచీగతే పివా</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> htm7h285orypoomq1p8gl4y5gsiwjv5 396901 396900 2022-07-25T12:52:22Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>అని మంత్రలక్షణము నుపదేశించెను. ముక్తాదిభేదములు గాక ధనుర్వేదము మతాంతరముగా— {{left margin|2em}}<poem>“ఆధానం చైవ సంధానం విమోక్ష సంహృతి స్తథా ధనుర్వేదశ్చతుర్థేతి వదంతీతి పరే జగుః”</poem> </div> అని బాణము నెత్తుటయు ఎక్కుపెట్టుటయు తెగగొని యేయుటయు లక్ష్యవేధము అని నాల్గుక్రియల నుద్ద్యోతించు విభాగములు గల వని కొంద ఱూహింతురు. మఱికొందఱు శస్త్రము ప్రతిశస్త్రము అస్త్రము పరమాస్త్రము అని చతుర్విధముగా విభజించిరి. వసిష్ఠసంహితయు సారంగధరుని వీరచింతామణి, కోదండచతుర్భుజము, కోదండమండనము, హరిహరచతురంగము, రాజవిజయము, వైశంపాయనుని నీతిప్రకాశికయు నిప్పుడు మనకు లభింపఁగలవు. పరశురామసంహిత, రాజవిలాసము, భోజుని ధనుస్సంహిత, ఈశానసంహిత, విశ్వామిత్రసంహిత, లోహార్ణవము, లోహరత్నాకరము మొదలగునవి యుత్పన్నము లయ్యె. సోమేశ్వరుని యభిలషితార్థచింతామణిలోను కెెలది బసవేంద్రుని శివతత్త్వరత్నాకరమునను, వీరమిత్రోదయభాగ మగు లక్షణప్రకాశమున దైవజ్ఞవిలాసమున రాజనీతిఖండమునను అగ్నిపురాణమునను విష్ణుధర్మోత్తరమునను ధనుర్వేదమును గుఱించి విస్తరించు నధ్యాయములు గలవు. ఇవియన్నియు మనకు లభించునవియే. శుక్రనీతిలో గజాశ్వరాజనీతిఖండములు గాక ధనుర్వేదము విస్తరముగాఁ జెప్పఁబడియె. అందు యవక్షారగంధకాదిమిశ్రితమగు నస్త్రబాణక్రమములు యంత్రముచ్యములు వర్ణింపఁబడియె. ఖడ్గాదినానాయుధలక్షణము లద్భుతముగా వివరింపఁబడియె. ఉదాహరణముగా నీపంఙ్తిఁ జూడఁదగును. ఖడ్గమును బ్రశంసించుచు జమదగ్నికి శుక్రాచార్యుడు— {{left margin|2em}}<poem>అసిరేవ పరం శస్త్రం స్వహస్తే నిత్యశో౽క్షయమ్ అమోఘాకార సదృశం సర్వశత్రుక్షయప్రదమ్ ఉత్తానే వాథ కుబ్జేవా బలేసాచీగతే పివా</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> o454aqg3pbw71vfd8txvmatnnk507x8 104 129258 396902 2022-07-25T13:56:28Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}<poem>“సంవిష్టే చోపవిష్టే చ ఖడ్గ ఏవ పరాయణమ్ సంకటేచ విషమే గిరిదుర్గే నిమ్నగర్త సికతాస్థగితే కంటక ద్రుమ వృతేపి చ దేశే ఖడ్గ ఏవ శరణం జమదగ్నే క్షితే రథే వాజిని కుంజరే వాగృహే ద్రుమే నాగరకే ప్రమాదే సర్వత్ర సర్వస్య చ భార్గవేంద్ర పరాయణం స్యాదసి రేవ నిత్యమ్ ధనురిహ శరపాతా దేవ వై హంతీ శత్రూన్ దహతి రిపుసమూహం వాజి వహ్నిర్జవేన సుభటకరగతస్తుక్షి ప్రమభాసమాత్రే శమయతి రిపుసేనాం పాతయోగేన ఖడ్గః మతంగ జస్థో రథవాజిగో వా శరక్షయే శస్త్రగణక్షయేచ సమస్ధితో వా విషమస్థితోవా నరో౽సినా మర్దయతీహ సర్వాన్"</poem> </div> అని సంగ్రహశ్లోకములు పఠించెను. గదను వర్ణించుచు - గదాక్షణం వక్ష్యతేసమాహితో నిబోధ తత్రపంచాశ దంగుళాయా మాశ్రేష్టా చత్వారిం శదంగు ళాయామా మధ్యమా. త్రింశ దంగుళ యామా నికృష్టా భవేదితి త్రివిధా గదా బుధైరుపదిష్టా పలానా సహస్ర ముత్తమాయా శతాన్యష్టౌ మధ్య మాయా ష్పఠ్మతాని కనిష్టాయా ఇతిగదాయాః త్రివిధం గౌరవం భవతి. యస్తు బలదర్పితః సమర్థ గౌరవో దేవదేవ వరాధిష్ఠితః సతాం గృహ్ణాతి తస్యముక్తస్య చదోషాః సంభవేయుః తథా యా గదా లఘీయసి భవతి నసా సంగ్రామే యుద్ధవిశారదైః ప్రశస్యతే తస్మాత్సమా సర్వేషాం ప్రశస్తా భవతి. యాహి ప్రతిచారే ప్రహరే చారికాసుర సంచారమోక్షా సమే త్యభిధీయతే త్ర్యస్రా వృతాశ్రిర్వాసుగాత్రా వ్రణరహితా సువిహితా ప్రియదర్శనా కర్తవ్యా గ్రహే (పిడి) దశాంగు లాయామో దశాంగుల పరిణాహశ్చ త్రయాణాం పురుషాణామ్ మూలతః సుద్రవ్యాణి పద్మగర్భోపమా పూర్ణచంద్రోపమా వా గ్రహమూలం చిత్రజ్ఞైశ్చిత్రితం భవతి. స్థూలాగ్రా విశిష్టా చతురస్రా మధ్యమా తాలమూలాకృతిర్ని కృష్ణా భవతి. తప్తకాంచన పదై ర్వా బహుచిత్రిత రూపై ర్మూలమధ్యాగ్ర బంధనై ర్విచి<noinclude><references/></noinclude> cmq4d5r2jnsxfu1u0nudhc3v8sqzk3a 104 129259 396903 2022-07-25T14:14:32Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>త్రీకృతా గదాశ్రేష్టా భవతి సర్వశస్త్రేషు. సాహిప్రియావిధౌ వపుష్మత్వా ద్బలవత్త్వాచ్చ సుఖయోగా భవతి నానాచిత్రైర రలంకృతానసర్వేభ్యః శస్త్రేభ్యశ్చాక్షయ్యా సాహిగదా శస్త్రజ్ఞై రాయుధవరే త్యభిధీయతే” గదను గుఱించి రాజవిజయమున సంగ్రహముగా {{left margin|2em}} <poem>"పంచాశ దంగులో దండో దలేష్వర్కాంగుళా గదా దళాని షోడశైవ స్యుః కలశోంగుళి మాత్రకః”</poem></div> అని సంగ్రహింపఁబడియె. శుక్రనీతిలో శక్తి యను నాయుధమునకు లక్షణ మిట్లు చెప్పఁబడినది. “వత్స జమదగ్నే శృణు యన్మాం త్వం పరిపృచ్ఛసి ఉత్తమా మధ్యమా కనిష్ఠా చేతి తీవ్రః శక్తయోభవంతి తాసాం దండశ్చతుర్విధో నైణవః దారుమయో దండమయ ఆయసశ్చేతి. సుస్నిగ్ధత్వం నిర్వృణత్వం పూజితత్వం చేతి దండగుణాః స్యుః తాసు పంచహస్తా ఉత్తమా మధ్యమ ద్వివిత తస్తిహీనాత్వధమా భవంతి తాసాం కక్షాద్వయోప ఘటితలక్షణ ఉభయతః ఫలద్వయం భవంతి (ఫలమనఁగా ఖడ్గపురేకు) హస్తమాత్ర మతితీక్ష్ణం కాయ భేదేన సమర్థ మతిఘనం తచ్చ నిస్త్రీంశాకారం కార్యం సంక్షిప్తమధ్యభాగం భవతి మధ్యఫలమితరాభ్యాం కక్షాఫలాభ్యాం యుక్తం శ్రితం వాభవతి. తచ్చ ద్వివిధం మూల యుక్తం మూలశ్రిత ముఖయుక్తం చేతి తచ్చ దండే పత్రభాగాది చిత్రాన్వితం నాగబంధైర్బధ్నీయాత్ అధోత్తమాయాశ్శక్తే ఫలాగ్రేణ శతఫలవర్ధితం గౌరవం భవతి మధ్యమా యాస్త్వశీతిఫలం కనిష్ఠాయాః షష్టి ఫలమితి శక్తలక్షణ ముక్తం.” ఈ యుదాహరణధోరణి గనుగొన్న శుక్రనీతి మూలగ్రంథమంతయుఁ బ్రాకృతముననో మాగధీభాషనో గాథారూపమున రచింపఁబడి యుండు నని తోచుచున్నది. పైపంక్తులలోని యర్థచ్ఛేదమును గమనించి మాగధికి మార్చినచో సులభముగా గాథారూపము చెందు<noinclude><references/></noinclude> qviigrxei1mh47nb26crddgsr1m2241 104 129260 396907 2022-07-25T23:50:10Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>చున్నది. గాథ యనఁగాఁ బ్రాకృత మాగధీ భాషలలో నార్యావృత్తము వంటిది. ఇది కందపద్యమునందలి రెండవ నాల్గవ పాదముల కొనలో రెండు మూఁడు మాత్రలు తగ్గినట్టి యొకానొక జాతిపద్యము.” శ్రీ కవిగారు పరుశురామ సూత్రములు శాండిల్యభాష్యముతో గేరళ దేశమునఁ గలవనిరి గాని యవి యుండుట యింతదాఁకఁ దెలియరాలేదు. అగ్నిపురాణమున 249 అధ్యాయముననుండి 252 అధ్యాయముదాక ధనుర్వేదవివరణమున్నది. యుక్తికల్పతరువు, అభిలషితార్థచింతామణి, శివతత్త్వరత్నాకరము, వీరమిత్రోదయము (ఇవిముద్రితములు) చతుష్షష్టికలాసంగ్రహము ననుగ్రంథములలో యుద్ధతంత్రవివరణ మున్నది. యామలాష్టకతంత్రమునఁ గవిగా రుద్ధరించిన విషయసంగ్రహసూచీ మాత్రమున్నదిగాని తద్వివరణములు లేవు. ఇవి గాక వైశంపాయననీతిప్రకాశిక, వసిష్ఠసంహిత, శివధనుర్వేదము, మనుసారము (వ్రాతప్రతి పంజాబు కేటలాగులోనున్నది.) కోదండమండనము, హరిహరచతురంగము, వీరచింతామణి, శివోక్తధనుర్వేదసంహిత, భారతాదులలోని ధనుర్వేదవిషయములు నేఁ జూచిన ముఖ్యగ్రంథములు. భారతమున:— నానావయవం విరించి—— స్వామ్యసూత్య రాష్ట్రదుర్గకోశసుహృద్బలంబులు, నాన్వీక్షకీత్రయీవార్తాదండనీతులు నరిమిత్రో దాసీనాదిక ద్వాదశరాజమండలంబును సంధి విగ్రహ యానాస సద్విధీభావ సమాశ్రయంబులును మొదలుగా వలయువానికిం బ్రబోధకంబులగు నానావయవంబులుం గలిగి ధర్మార్థకామమోక్షంబులకు సాధకంబు లయి యుండునట్లుగా నూరువేలధ్యాయబులు నఖిలలోకహితంబగు నీతిశాస్త్రంబు రచియించి యిది లోకచరిత్ర నిర్మలీకరణంబునకుఁ గారణం బగునని యనుగ్రహించె, నాలోకపితామహూలలాటంబున ననాది నిధనుండును విశ్వజగత్కర్తయు సర్వభూతాత్ముండును సనాతనుండును నగు విరూపాక్షుండు విశాలాక్షుండను నామంబున నావిర్భవించి యాగ్రంథం బధిగ<noinclude><references/></noinclude> khtom942i4otew6j9do7nkk049iaizk 104 129261 396909 2022-07-25T23:58:46Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>మించి దాని నభ్యసించుటకు మర్త్యుల కాయుర్బుద్ధులు సాలవని యుమ్మలించి యమ్మహనీయతంత్రంబు సంక్షేపరూపంబునఁ బదివేలధ్యాయంబుల వైశాలాక్షంబన నిర్మించె. {{Telugu poem|type=ఆ.|lines=<poem>హరునివలనఁ బడసి యాశాస్త్ర మమరేంద్రుఁ డయిదువేలు సేసె నమరగురుఁడు తేటపడి నొనర్చెఁ ద్రిసహస్రకాధ్యాయ రూపసమ్మితముగ భూపవర్య.</poem>|ref=}} దాని శుక్రుండు సహస్రాధ్యాయపరిమితంబు గావించె మఱియు మనుష్యులశక్తి యెఱింగి మునులు క్రమంబున సంక్షిప్తరూపంబులుగా గ్రంథంబులు గావించి రిది నీతిశాస్త్ర ప్రకారంబు” (భారతము శాంతిపర్వము 2. ఆశ్వాసము) మఱియు. “విష్ణుండు దండనీతిశాస్త్రంబు సకలంబు నాంగిరసున కిచ్చె నాంగిరసుం డింద్రమరీచులకు మరీచి భృగునకు భృగుం డనేకమునులకు నిచ్చె” శాంత్తి 2. ఆశ్వాసమున "ఏయజ్ఞంబులును సంగ్రామయజ్ఞంబునకు సదృశంబులు గావు వినుము వీరమస్తకరాశి వేదికగాఁ గృపాణబాణాదిసాధనంబులు సమిత్సృక్సృవంబులుగా శోణితం బాజ్యంబుగా మాంసంబు పురోడాశంబుగా వీరవ్రతదీక్షితుండు సమరాధ్వరంబు సలిపి రుధిరజలపూరయు మస్తిష్కకర్దమయుఁ గేశశైవాలయు నాంత్రఫేనయు భేరీమండూకయు హేతిమీనయు గజకళేబరపులినయు నగు సమరపుణ్యనది నవభృథస్నానంబు సేసి మదీయలోకంబున సుశ్లోకుండై నిత్యస్థితి నత్యుదాత్తపదవిం బ్రవర్తిల్లుఁ బుణ్యతముం డగుటకుఁ దనువు దొఱంగవలయు నని లేదు తెగువతోడి యనివర్తనగతియ చాలు." (శాంతి 2. ఆశ్వాసము.) వేదములు ప్రధానముగా యజ్ఞతంత్రప్రతిపాదకములుగా నున్నవి గాన యుపవేదములు గూడఁ దదర్థానుసారముగా గాంధర్వాదివిద్యల యజ్ఞతంత్రాత్మకములనుఁగా సమర్థించినవి. అట్లే శైవవైఘానస శాక్తా<noinclude><references/></noinclude> o5eqdxacwvaxx4lla8ey08jbizc3752 104 129262 396910 2022-07-26T00:08:08Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>ద్యాగమములును శివవిష్ణుశక్తిపూజావిధానములును యజ్ఞతంత్రాత్మకముల గావించినవి. భగవద్గీతలలో మఱింత విపులీకరణముతో జ్ఞానతపోయజ్ఞాదికల్పనము లున్నవి. పైవిధమున భారతమునఁ బేర్కొనబడిన ధనుర్వేదగ్రంథములు గానరావుగాని మునులు క్రమంబున సంక్షిప్తరూపముగాఁ గావించిన గ్రంథము లీక్రిందివి గానవచ్చుచు నవి. వశిష్టధనుర్వేదసంహిత “అధైకదా విజగీషు ర్విశ్వామిత్రో రాజర్షి ర్గురుం వశిష్ట మభ్యుపేత్యప్రణ మ్యోవాచ బ్రూహి భగవన్ ధనుర్విద్యాం శ్రోత్రియాయ దృడచేతసే శిష్యాయ దుష్టశత్రువినాశాయచ త మువాచమహర్షి రహ్మర్షి ప్రవరో వశిష్ఠః శ్రుణు భో రాజన్ విశ్వామిత్ర! యాం సరహస్యధనుర్విద్యాం భగవాన్ సదాశివః పరశురామా యోవాచ. తా మేవ సరహస్యాం వచ్మితే హితాయ గోబ్రాహ్మణసాధువేదసంరక్షణాయ చ యజుర్వేదా ధర్వసమ్మితాం సంహితామ్ తత్రచతుష్టయ పాదాత్మకో ధనుర్వేదః యస్య ప్రథమేపాదే దీక్షాప్రకారం ద్వితీయే సంగ్రహః తృతీయే సిద్ధప్రయోగః చతుర్దే ప్రయోగవిధయః ధనుర్వేదవిధి ఆచార్యలక్షణము వేదవిధి చాపప్రమాణము, శుభచాపలక్షణము, వర్జితధనువు గుణలక్షణములు శరలక్షణములు ఫలలక్షణములు, తత్ఫలములు శరోపరిఔషధలేపనము నారాచనాళీకశతఘ్నీవర్ణనములు స్థాన ముష్ట్యా కర్షణలక్షణములు, గుణముష్టి, ధనుర్ముష్టి, సన్ధానము, ధనుర్వ్యాయములు లక్ష్యములు లక్ష్యాభాసము అనధ్యాయములు శ్రమక్రియ లక్ష్యాస్ఖలనవిధి శీఘ్రసంధానము దూరపాతిత్వము దృఢభేదనము హీనగతి సమూహము బాణాలక్ష్యస్ఖలనగతి సమూహము క్షుద్రగతులు దృఢచతుష్కము చిత్రవిధి కాష్ఠచ్ఛేదనము ధావనలక్ష్యము ధావనవిధి, శబ్దవేదిత్వము ప్రత్యాగమనము అస్త్రవిధి అస్త్రములు వానిమంత్రసంస్కారము పాశుపతాస్త్రము ఔషధులు ఔషధవిధి ఉపవాసము<noinclude><references/></noinclude> 0wvmjz68r8y9eh2gqwakb97w5pxec8b 104 129263 396911 2022-07-26T00:22:59Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>సంగ్రామవిధి రుద్రమంత్రజపము వ్యూహాదులతో యుద్ధకరణము దగ్ధవ్యూహము శకటవ్యూహము పిపీలికావ్యూహము సేనానయము పదాతిక్రమము అశ్వక్రమము హస్తిక్రమము రథక్రమము సేనాపతికరణవిధి శిక్ష హంతవ్యా హంతవ్యోపదేశము పరిశేషప్రకరణము:- అస్త్రనామములు:— అసి, అంకుశము అవిద్య, అసిపుత్రిక, అర్ధధార, అంతర్ముఖము, ఆటీముఖము, ఆర, ఆస్తరము, ఇలి, ఇషువు, ఉత్పత్రపత్రము, ఏషణి, ఏంద్రచక్రము, కవచము, కరపత్రము, కాలచక్రము, కుఠారము, కుంతము, కుఠాలిక, కుండిక, కుద్దాలము, క్రకచము, ఖేటకము, ఖగము, ఖట్వాంగము, గద, గాంధర్వము, గారుడాస్త్రము, గోశీర్షము, చక్రము, చమ్రము చాపము, క్షురిక, జంభనము, జింభశాస్త్రము, తులాగుడ, తూణీరము, తోమరము, త్రిశూలము, త్రిహర్చక, దంతకట్వకము, దండిచక్రము, దండము, దివ్యాస్త్రము, ద్రధనము, దంతశంఖు, ధర్మచక్రము, ధనుస్సు, నఖశస్త్రము, నారాచము, నాళీకము, నాగపాశము, నాగాస్త్రము, నిస్త్రింశము, నందనము, పరిఘము, పట్టిసము, పరశువు, పాశుపతము ప్రశమనము, ప్రస్వాపనము, పినాకము, ప్రామము, బాణము, వక్రము, వాసి, రరుణము, బ్రహ్మశిరము, వాయ్యస్త్రము విద్య బడిశము, బ్రహ్మస్త్రము, బర్హణము, బ్రహ్మదండము, వేతసపత్రకము, వ్రీహిముఖము విలాపనము, వృద్ధిపత్రము, భల్లము, భింఢిపాలము, భుశుండి, మకరాస్త్రము, మండలాగ్రము, మాష్టికము, ముసలము, మాదకి, మయూఖి, ముదిత, లఘిత్రము, లగండము, లవిత్రము, శరము, శక్తి, శతఘ్ని, శలాకాస్త, శూల, శస్త్రి, శిరానీముఖము, శార్ఙము, శోషణము, సమ్మోహనము, సర్పాస్త్రము, సంతాపనము, సాయకము, సింహముఖము, సూచీ సూచీముఖము, సీరము స్ధూణము, హయ్యశరము, హేతి, క్షుర, క్రౌంచాస్త్రము, కుశపత్రము, శ్రేణి, దాత్రము. శివతత్త్వరత్నాకరము:- ఇది సంధానగ్రంథము, అర్వాచీనము, కెళిది బసవరాజుచే క్రీ. శ. 1691 నుండి 1715 లో సంధానింపఁబడినది. ఇందు 8 వ కల్లోలమున ద్వితీయ, తృతీయ, చతుర్థ తరంగములలో ధనుర్యుద్ధశాస్త్ర విషయములున్నవి. {{nop}}<noinclude><references/></noinclude> 8ph5cnw60je0dstgsthkf1fnaaz74rv 104 129264 396914 2022-07-26T02:19:28Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{p|ac|fwb}}నీతిప్రకాశిక</p> దీనికే వైశంపాయననీతి యని నామాంతరము. ఇది యెనిమిదధ్యాయములు గలది. తొలుత బ్రహ్మ పృథుచక్రవర్తి కుపదేశించిన ధనుర్వేదమును వైశంపాయనుఁడు జనమేజయున కుపదేశించినట్లు గ్రంథావతారణిక ప్రథమాధ్యాయమున గలిదోషములు రాజనీతిమున్నగు విషయములు శత్రుపై దాడి వెడలుటకుఁ బూర్వము సంసిద్ధుఁడై యుండవలసిన తీరులు గలవు. ద్వితీయాధ్యాయమున జయప్రదములైన ధనుర్వేదోక్తములైన యాయుధములు ముక్తక అముక్తక ముక్తాముక్తక మంత్రముక్తకము లని నాల్గు తెఱఁగులనియు ధనుర్వేద ప్రథమపాదమున సూచితములగు ధనురాది ద్వాదశాయుధములు మొదటిరకములనియు, ద్వితీయపాదమునఁ జెప్పబడిన యిర్వది యాయుధములు రెండవరకమనియు, తృతీయపాదమునవి మూఁడవరకపుటాయుధములనియు నవి నలువదినాలుగనియు సోపసంహారములనియు నేబదియెదుపసంహారాయుధము లనియు, చతుర్థపాదమున సర్వశక్తిమంతములగు నారాయుధములు ప్రతిపాదింబడినవనియి ధనుర్వేదవిషయము చెప్పబడినది. తృతీయధ్యాయమున ఖడ్గోత్పత్తి తద్వివరణము తెల్పబడినది. చతుర్థ పంచమాధ్యాయములలో తొలుతటి రెండురకముల యాయుధముల వివరణమున్ను పంచమము చివర కలికాలోపయుక్తము లగు భయంకరాయుధముల విషయము వర్ణింపబడినది. షష్ఠము సైన్యవిషయవివరణము, సప్తమము దండనీతిని గుఱించి, అష్టమమున రాజ్యపరిపాలనావిషయము సామాన్యధర్మములును ప్రతిపాదింపబడినవి.<noinclude><references/></noinclude> jz27ehqvp6liym6mr08t5ss0bd2qn5b 104 129265 396915 2022-07-26T02:28:30Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{p|ac|fwb}}కోదండమండనము</p> దీనికర్తపే రెఱుఁగరాలేదు. {{left margin|2em}}<poem>జ్యాకుండలితకోదండయష్టి ర్యస్య కరే స్థితా స్థితా తస్య కరేంభోదివేలాకుండలితా మాహీ ద్రోణభీష్మాష్టునాదీనా మద్యాపివ్యా ప్తభారతః సధనుర్గుణటంకారః స్ఫారః స్పూర్జతి భూతలే యజ్జామదగ్న్య భృగురు రాఘవసూర్యపుత్త్ర ద్రోణార్జునప్రభృతిభి ర్జమదగ్నిముఖ్యః నీతం యశస్త్రిషు జగత్సు యదద్యతావ త్కుందేందుధామధవళం సధనుఃప్రభావః సర్వశాస్త్రాణి సంక్షిప్య కృత్వానుభవ మాత్మనః సంప్రదాయ ముపాదాయ కుర్మః కోదండమండనమ్ అనాదిబ్రహ్మసంభూత స్త్రివర్గఫలసాధనః యజుర్వేదోపవేదోయం ధనుర్వేదో నిగద్యతే మనుష్యో౽పిమహాధన్వి భోజరాజో ధనుశ్శ్రమాత్ వివ్యాధ స్ఫారనారాచైః ధారాయంత్రం కలౌయుగే శ్రీమతో భోజరాజస్య కోంకణానాం క్షయక్షణే అద్వితీయస్య సాహాయ్యం విదధీత శరాసనమ్</poem> </div> 1 అధ్యాయము ధనుర్వేదప్రశంసా 2 శిష్యలక్షణము 3 అధివాసనాధికారము. {{left margin|2em}}<poem>విప్రే భూభుజిభంగభాజి వికలే బాలే వివస్త్రే స్త్రియాం వృద్ధవ్యాధితముక్తకేశవివశే భగ్నోర్ధ్వబాహుష్వపి నిశ్శస్త్రే శరణార్థినిక్షితిగతే తవాస్మీతిచ క్షీబం జల్పతి నత్వయా రణముఖే వ్యాపారణీయం ధనుః</poem> </div> 4 ఉపనయనవిధి 5 ధనుర్లక్షణము 6 గుణలక్షణము 8 కోదండగుణబాణకర్మ 9 యోగాభ్యాసము 10 క్రియాభ్యాసము 11 శలాకాభ్యాసము 12 జ్యాఘాతాభ్యాసము 13 శ్రమకాండము 14 గతిదోషనిర్ణ యము<noinclude><references/></noinclude> jngj3o9p5y46mtnxnvie6a1ambngyrh 104 129266 396916 2022-07-26T03:32:19Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>15 గతినిర్ణయము 16 లక్ష్యసాదనము 17 ఆకర్షణము 18 దృఢవేధము 19 దూరాపాతము 20 చిత్రవేధము 21 సమరసంభారము. యుక్తికల్పతరువు చతుష్షష్టికలాసంగ్రహము అభిలషితార్థచింతామణి యనుసంధానగ్రంథములలో ధనుర్వేదవిషయ మత్యల్పమే కలదు. {{p|ac|fwb}}హరిహర చతురంగమ్</p> {{Center|ధనుశ్శాస్త్రప్రకరణమ్}} {{left margin|2em}}<poem>“చతురంగబలం ప్రోక్తం నచ యుద్ధక్రియాక్షమమ్ ధనుర్విద్యాసు నిపుణధానుష్కేణ వినాతతః ధనుర్వేదం సమాలోచ్య తథై వేశానసంహితామ్ వీరచింతామణిం వీక్ష్య శ్రీకోదండచతుర్ముఖమ్”</poem> </div> “సారసంగ్రహమాలోచ్య ధనుశ్శాస్త్రాంతరాణిచవ వక్షీతత్ర ధనుర్విద్యా సారభూతార్థ సంచయం ధనుఃప్రశంస ధన్విప్రశంస ధనుర్గుణశ్చ బాణశ్చ గురుశ్శిష్యశ్చ పంచమః ధనుర్విద్యాంగ మేతాని కథ్యత్తేక్రమశ స్సహ” చాపద్రవ్యము చాపభేదములు చాపప్రమాణములు చాపదోషములు ధనుఃషడంగములు “అటనీ కర్ణికా శంఖః స్కంధాఃకోట్యంతరేస్థితాః పల్లవోలస్తకో మధ్యేషడంగం ధనురుచ్యతే” షడంగణవివరణము శరద్రవ్యము శరత్రైవిధ్యము తన్మాకము నిందితశరములు శరసప్తాంగములు “ముఖకర్ణి తథా స్కంధౌ గాత్రం వక్త్రానననం తధాజంఘా పుంఖశ్చ విపిజే సప్తంగా న్యనుకల్పయేత్" పుంఖాష్టవిధత్వము పక్షములు పత్రచ్ఛేదము ఫలపాయనము గురుశిష్యులు అనధ్యాయములు శ్రమము గురుపూజాదికము “శుక్రగౌతమ శాండిల్య జమదగ్ని బృహస్పతీ ధనుర్వేద గురూం శ్చాగ్రాన్ తర్పయే ద్బలికర్మణౌ ఉపనయనమ్ పూజా ధనుర్గ్రహణమ్ శ్రమఫల లక్ష్యమ్” లక్ష్యదోషగుణములు స్థానదోషములు స్థానములు సంధానదోషములు<noinclude><references/></noinclude> 4uy1q64fz6lb5egis7oj36yc6g1gel0 104 129267 396917 2022-07-26T03:40:29Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>అంగదోషము దార్థ్యము ముష్టి వ్యాయములు వాయుసంధారణము సౌష్ఠవము అభ్యాసము క్రమలు గతులు గతిదోషము "కుంభస్థలం గజానాం స్యాత్ వాజినాం కర్ణపృష్ఠకమ్ నరాణాం హృదయం మర్మత్వేవం మర్మవిధో విదుః రాధా యంత్రమ్ శబ్దవేధ మనోవేధ” ఖడ్గలక్షణము. ఇది మ్యుఖవిషయసూచి "ఇతి శ్రీమన్మహారాజాధి రాజగజపతిప్రతాపరుద్ర దేవస్వహస్తధారితకనకకేసరిచతుష్టయావేష్టిత శాతకుంభమయ కుంభసంభృత మేఘాడంబరాభిధాన సితాతపత్రశోభమాన కవిపుంగవ పండిత రాజ రాజగురు వాజిపేయయాజి మంత్రివర గోదావరిమిశ్రవిరచితే హరిహర చతురంగే పంచమో ధనుర్విద్యాపరిచ్ఛేదః.” {{p|al|fwb}}వీరచింతామణి:— భగవతోవ్యాసస్యకృతిః</p> ఆచార్యలక్షణము, శస్త్రకర్మారంభ కాలము శిష్యునికి ధనుర్ధానము వేధత్రయము ధనురాదానవిధి ధనుర్లక్షణము ధనురాచార్యులు పరశురామాదులు. {{left margin|2em}}<poem>"త్రిపర్వం పంచపర్వంచ సప్తపర్వం ప్రకీర్తితమ్ నవపర్వంచ కోదండం చతుర్థా యుద్ధకారకమ్ చతుఃపర్వంచ షట్పర్వ మష్టపర్వం విసర్జయేత్ కేషాంశ్చ భవే చ్ఛాపం వితస్తినవసమ్మితమ్ పౌరుపేయంతు యచ్ఛార్ఙ్గం బహువత్సరశోభితమ్ వితస్తిభి స్సార్థషడ్భిర్మితం సర్వార్థసాధనమ్”</poem> </div> ఇత్యంతమగు ధనుఃప్రమాణము గుణలక్షణములు శరలక్షణములు ఫలలక్షణములు ఫలపాయనము. {{left margin|2em}}<poem>"ఫలస్య పాయనం వక్ష్యే దివ్యౌషధివిలేపనైః యేనదుర్భేద్యవర్మాణి భేదమే త్తరుపత్రవత్ పిప్పలీ సైంధవం కుష్ఠం గోమూత్రేరతు పేషయేత్</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> ha8cjsnmlbkf7610ijqmrhrv0y93ow2 104 129268 396918 2022-07-26T06:00:18Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' తప్పక మీరు శాపఫలం బనుథవింపవలసినదే యని యషక్యసించిన వి? ధరుడు కన్నీరు గాడ్బతు నారదున కిట్లనియె 'సీ. పరమదుర్భరగర్భ నరకవాసము పున 'రృవభేవ మనుభవింపగ వలెనె మరిమ్మూశమిశిత శయ్యల...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||నారదుని కథ|21}}</noinclude> తప్పక మీరు శాపఫలం బనుథవింపవలసినదే యని యషక్యసించిన వి? ధరుడు కన్నీరు గాడ్బతు నారదున కిట్లనియె 'సీ. పరమదుర్భరగర్భ నరకవాసము పున 'రృవభేవ మనుభవింపగ వలెనె మరిమ్మూశమిశిత శయ్యల దొర్జిదొర్జి బా ల్యదళం గుంద(గం దగుకయ్య మాష వాతవై్యాడి ప్రభూకరోగములు బా 'ధింపాల్తుమె తుచ్చ దేహములను పితృమాతృజాయావిహాత ఏియోగిచ్లే 'మోవాంబునిరి మునుంగుదుమె యింర గీ. మిక్కుటంబిగు జర తలకెక్క. దేహ ధారణకు జేసి మనియెడు వారమయ్య 'అక్కటా : మమ్ము రాయిగానై నః తేయ కవనిం బుట్టం( డి దెనేమయ్య కపసి, 'మూనీర్యదా॥ భూలోకవాసుల శ్లేశములం డలంచికొనిన గుండెబు. పగిలిపోవు చుండును. అటి జగమున మే మెట్లు పుట్టుూరము. ఈ యిక్కట్టు దాటు తెకవెడ్డి అయ్యో : వసష్టమహర్షి యెంత కగీనాత్కుడయ్యెను. మేము నేల్పులమని యించుకయ. విదారింపక పోయెనే! మా ,పభాసు” మూఐమున నింత మూడినడి,. అతండు భార్యాలోల డై యిస్పికి బుగకొల్పెను.. తలంచికొన మా తప్పు (పత్యకృ ముగాణ 'గనంచిమచునే యన్నడి. (బహ్మశ్వహరణ మూరక పోవునా మహాత్మా? ఇప్పుడు- మేమేమి జేయందగి “డి. కర్తర్య ముపదేశింపును.. మూ క్రేమియం దెలియపన్నడి' సీహాలం బడితిమని యమ్మునిపతి యడుగులం బడి. గోలగోలున నేడువ దొడంగెను. నారిడుం డగని లేవనెత్తి వకూత్రహాః ఈ “డిల్లును. ఇందు సళాసు) యహ రార మ్రకమగాః గనంబడు చున్నది, మహేం్యదాషరిమ్ముని శామ్‌. నిమ్మరస తాలు. మీసప్పుడు తం యా యసంకతీ మనోహరు) పాదంబులంలకి (వె ర్జింపుడు. ఆ దయాహృదయః డేకేని సదుపాయము చేమ మానడు. కాప (పతిగహిజికాలము. నమీపించుచన్నడి. పో పొండరి యపదే? 9 నాకదుం తెందేంంటోయెను. నల వసువు (య్యతివతి. హాతోపదేగమనం గొంత. కోలొసళమనము గావిచుకొని. కూ ష్షణను నో ఎధే ఎవుకోం గూవ వళిష్ణవుహర్షి యాళరిమమున క0గిర ఆస్‌ యెజింగిలచి,<noinclude><references/></noinclude> 3xkna4w2xywjrpr3ouy1db6fxfh6wgy 104 129269 396920 2022-07-26T07:14:21Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' శిష్యురాలు గలిగియన్నది. ళాల్యన్నములు ళుజించి పనిపాటలులేక వీరందరు నా+ బోతులవలె బలిసి: కున్నారు. వీరి నందరిని పొమ్మని యా స్మ మెత్తి వేయించు! తెస్సయని పలికిన వతం డంగీకరింపక...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|116|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude> శిష్యురాలు గలిగియన్నది. ళాల్యన్నములు ళుజించి పనిపాటలులేక వీరందరు నా+ బోతులవలె బలిసి: కున్నారు. వీరి నందరిని పొమ్మని యా స్మ మెత్తి వేయించు! తెస్సయని పలికిన వతం డంగీకరింపక నిది మొదలు యోగిను లీ మంకపములో చుండరాదు.. పది దినములలో నందరును లేచిపోవలయునని యాజ్జయిచ్చి | పధాను లతో/గూడ నా చేడు నగరికిం బోయెను, కమల యావార్త విని యార్తి(నందు డెందముతో నౌరా! నాచర్శిత యెంత చ్చితమః గాన న్నదిం నా కితంబున యోగినులకెల్ల నపకారమైనదిగా : పాప మీ చిదంబరయోగి నూరేంద్లంాడు. ఇట్టి వారినింగూడ త్రీ సౌన్నిధ్యం: బునం జేసి లోకులు శంకించుచున్నారు. ఇంతకన్న నవివేకమున్నదియా । నా నిమిత్తమై యా కపట శిష్యులే యీ పగ్గం గావించిరి. అన్నన్నా 1 నా మంచమందే యంద్‌ నచో నక్ను వీత డు మోసము చేయుదురుగదా: సీ: ఆండురూపమున( జనించుట కంచె గ౦టకము మరియొండులేదు.. నేను సత్వవంతుని నిమిత్త ము మగరూపు విడచి యూ యాడురూపు( దాల్బితిని. ఇందు రసాభాసమైనది.. సత్వవంతుం డిక రాడు... నే నన్నింటికిం 'వెడితిని ఈ యాడురూపము. వానియెదుటనే (పకటించితినయేని యెంత యొప్పిదముగా నుండును. ఇక వానిం జూచుభాగ్యము నా కన్నులకు. గలుగదు. పోనిమ్ము. చిదంబరయోగి నా వృత్తాంతమువిని నిన్ను గాళికిం బొమ్మ ని ఇిలవిచ్చియన్నాడు గదా! ఆయన మిగుల చేవృద్దుండు. జస వంతుడు. సన కర వడువుననే కావించెదనని నిశ్చయించి కమలయను పేజీతో నున్న రూపవతి మరల బురుషవేషము వైచికొని యటంగదలి కరిపయ [పయాణం బుల( గాశీపురంబున కరిగినది. ఆని యరింగించి అవ్వలికథ మణిసిద్ధుండు తదనంతవవ సథంబున స్లు బెప్పం దొడంగెను, జెబ్బది మూడవ మజిలీ కథ ఆహా *+ లోకమెంత మోహ్మకాంతమై యున్నది. అన్నయుం దాను వేయుచున్నట్లు తోచును. నిక్కమరయ జనుడు రోహ్థంతయు! దాను :ీమయుటకు గర్త కాడు. (శ్రమపడి కర ర్శ్భృత్వము తనపై వెట్టుకొను! తాను గేయం లూస్‌ పసలే పిమ్మట విమర్శింప విపరీతములుగా. దనికే క అచరింపబగినది మార్చుటెల్లో ళక్యముకాదో జరుగ(టోవునదియి. దెలిసినను మార్ళుటకు శక్యసుగాదుం ఆ రహస్య మర(గక |పమాదము జే[తిమనియుం ముందు శాగరూకతగా( టీ ముదు మనియు సంకల్పించేచుందురు. అది వట్టిదబ్బర. కాకున్నది గాగమాసవను నార్యోకి శిలాశాసనమువంటిది. ఆందులకు మా చర్మితమే దృష్టాంతము. మేము గొప్ప సంపదలు కలవారియింట! బుట్టియు మనవడి కన్నవారి దుఃఖముల పాల.+(నేసి యిల్డుఒడిచి బేోముల పాలై రిమి. మే మిట్లు చేయుటకు గారణమేమియు<noinclude><references/></noinclude> 7imanm0a2u9p25f7g32cumfs23hz7uc 104 129270 396921 2022-07-26T07:15:07Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' దెలియనేరదు. _ రాజప్పురికయు రూపవతియు మా యిశువుర నూరు వెడలించి నిరూపించుకొనిన సమయమునప మమ్ము(గలిసి కొనిరి కారు. వారు బయలుదేరి సడలుటకు నవసరము. దొరికినదియో లేదో తెలియదు. సోమభట...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||స్థూలజంఘ తామ్రకేశుల కథ|117}}</noinclude> దెలియనేరదు. _ రాజప్పురికయు రూపవతియు మా యిశువుర నూరు వెడలించి నిరూపించుకొనిన సమయమునప మమ్ము(గలిసి కొనిరి కారు. వారు బయలుదేరి సడలుటకు నవసరము. దొరికినదియో లేదో తెలియదు. సోమభట్టారకుని యింటికి యః త్తు లిఫయై వచ్చినంక( దెలిసి వే.మికువురము పారివచ్చితిమగదా ? ఇంటికి బోప్ప్‌దమని నేనెంత చెప్పినను ఏనక శీలవతి యిటు లాగుకొని వచ్చినది. ర్యాతి యిద్దర మీ వేదికమీదనే పండుకొంటిమి. శీలవతి యేమయ్యెనో తెలియదు. నిత్య క్యత్వ్‌ములు రీస్‌ నుటకై యరిగినదియా ? నప్న( జేరకం యేల టోయెకిని. ఇదీ కడు విపరీతము. ర్మాతి నాశెంత న్మిదపట్టినది. అని యొకనాడు వ్య కాలమాన ఘటికాచలమను నగరంబున( గృతవర్మ యొక గృహస్థునివీథి యకగుపై గూర్చుండి ధ్యానించయచుండెను, అంతలో మేఘనాధుండను పేరుగల యా యింటియజమాను(ండు దంత ధావనము నిమిత్తము వాకిటకువచ్చి తిన్నె పై గూర్చున్న కృ సతవర్శం బూచి త్మ్యదూ పారళయమునకు నక్క 'గ్రాజమందుచు, కుమౌరా నీ చేయారు? నీపేశేమి। నీ కులశీల నామంబు లెట్టివని యడిగిన నతం డిట్లనియె. లేయ్యా: నేను ద్విజకుమారుండ. నాపేరు కృతవర్మయం[డు నా మ్మితుండు నేనును గాశికి బోవుచు ర్యాతి వచ్చి బూ వాకిలిపై. బండుకొంటిమి. అతండేమయ్యెనో తెలియదు. ఈ [గామంబున మృగదాథలు లేవుగదా యని యడిగిన మేళునాధుం డిట్లనియె 1 ఈ యూర నట్రిబాధ లేమియునులేవు. మీ రిడివర కేమి చదివిరి? ఏమి చదువుటకై ( గాశికరుగుచున్నారు. అని యడిగిన నతడు తాను జదివిన (గంథము చదువ(బోవు (గంథములు నిరూపించి చెప్పెను. వాని విద్యాసంపదకు మిక్కిలి విస్మయపడి మేఘనాధు(డు దంతధావనము( జేసికొనుచు నతనితో నప్పటికిం దగిన మాటల ముచ్చటింపుచుండ( గృతవర్మ అయ్యా! తమ రేకులమువారు? ఏమి వ్యాపారము( జేయుదురు ! మీరేమి చదివితిరని యకిగిన మేఘనాధుం డిట్లనియె. సభఖు(డా । మేమును ద్విజులబో ? మాతండి చాల ధనము సంపాదించి స్వర్శస్థుండైన నేననేక వ్యాపారములు సేసి యాసొమ్మ కొల్ల బుచ్చితిని. నాకు నాటకొలంకార సాహిత్యము గలదు. కొన్ని నాటకములు రచించ్‌తిని." అంతటితో ద్భపి ్రెప్తి (బొందక నా నాటకములు (పవర్శించు నిమిత్త ము నాటకోపకరణము లన్నియు సం ప్మాతములకు వేతనములిచ్చి నాటకము లాడించుచుంటి. మా నాటకములో ప. ౧ భూమికాధావలంద డు సంగీత సాహిత్య విద్యానైపుణ్యులుగా నున్నారు. మీ గగిగెతిని కావున జెప్పుచుంటిని, ఈ కాలములో మా నాటక సమాజమునకు( గల “నశ మవియొగదానికిలేదు.. ఇప్పుడు దేశాటనము( చేయ! (బయర్నించు చున్నా త మారు న్కి పషథాసలు కొందరు కావలసియున్నారు. నామాటకు మీకు<noinclude><references/></noinclude> ehv8df3b42zav2fwgur8h8bejwq9ooj 104 129271 396922 2022-07-26T07:16:01Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' తప్పుగా గణింపక మీరు మా సమాజములో. జేరితిరియేని మాకును షంచివా(డుక రాగలదు. మీ సంగీత సాహిత్యములకు వెన్నె పెట్టినట్టగును. మాకును వాల నుష కారము కా(గలదు. మేము సమాజముతో! గాశీ (ప్రయా...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|118|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude> తప్పుగా గణింపక మీరు మా సమాజములో. జేరితిరియేని మాకును షంచివా(డుక రాగలదు. మీ సంగీత సాహిత్యములకు వెన్నె పెట్టినట్టగును. మాకును వాల నుష కారము కా(గలదు. మేము సమాజముతో! గాశీ (ప్రయాగౌడి పట్టణముల( దిరుగుదుము. మీ కయ్యెడు వ్యయ ,పయాపము. లన్నియు మేము భంంతుము. అంగీకరింతువా ? అని 'యడిగిన నకతండు నవ్వుచు న్‌ట్ల నియె. మాకు నాటిములననగం చాల పడుక యున్నది: మీదు కోరితిరి కావుసం "గాన్నిదినము ములు మీతో( దిరిగి మా యోపిన సహాయము చే.సదుము. మెము వేతనము లందువారముకాము. కావలసిన నాట కములు రచించి ముచ్చుచుందుము. అవసరమున్న భూమికల థరింతుము. నా మ్మ్‌తుని వెదకి తెప్పింపు6 డళండు నాకన్న మిక్కిలి చక్కం-ని వా(ఎని చెప్పిన సంత సించుచు మేఘనాధు. డప్పుడే యతని వెదకి తీసికొనిరమ్మని పెక్కం్కడ( బరి చారకుల( నంపెను. వార్యడు నాంటిమునిమాపుననుక( దిరిగివల్చి యట్టివా+ డెందును గనంబడలేవని చెప్పిరి, అందులకు బరితపించుచు( గృతవర్మను మేఘనాధు(డు కాళీ రామళ్వర ముల నడుమ నెందున్నను నీ మ్మితుని ఇదకి తెప్పింతు( జింఠి'పవలడసి యూర డించెను, కృతపర్మకు నప్పటికి వేరొక తెరవులేక వారియింటనే వసించి తత్మాత సత్కాలముల కానందించుచు( గొన్నిదినములు గడ పెను మెఘనాధు/;డు సమా జస్తుంతో శ్రీ భూమికాధా నొకదై వము తీసికొని వచ్చెను. అత. రూపము (త్రిలోకాభికామము. కంథమా : “కిన్నరము. దేవగానము. పాండిత్యమా బృహసృతి. కవిత్వమా ః కొళిదోసు. అతండు వేషము వైచినప్పడు కాంచన వర్షము కురియగలదు. మనమి(క బయలుదేర వచ్చును. కరౌరంత శీరినదని యుబ్బుచు ముచ్చటించెను. సమాజమువారందరు డెందనుల( బరమానం:సరితు వ పయశంబున కనుమతించి నాటక లోపముల సవరించుకొనుచు( /గన్నిదినివ లల సించిరి. వినత గానాలిజ్జుండు విరూపుండైనను చరుణ:లు వలతురను వాగజంయున్నది. తొల్లియొక రాజప్యుతిక వానరముఖుండుగా శప్తు(ద్రైనను గాన పేద్యా. వింంండు నారదు వంళచినకథ తోకటవకమేగదా? అట్టివాడు! "లలీకుండ్రైన! బలుకవలసినిగప, + టి మేఘనారునికి వినత యనుకూతురు కలదు అక్కలికయక్క జంబడు చక్కి యనం) సనవద్యమగు లు. తాలి పాయంబున నొప్పచున్నది.. .౨ఫనాథున కొక్కరితయే ప్యుతికయగుట నపురుపపు ముద్దునం బెనచి యొక సామాన్యన కిచ్చి పెండ్లి ంజేసీ యల్తు నింటనే ప్టుకొనయెను. 'అధికుండైన యల్లు!. గిల్లరికముండ ఇల్గుటేలు పుద్దింట నుండినప్పో డీల్ల ల్లరికపుటల్లుని( జులకన జూడల్‌మానరు నాటిక<noinclude><references/></noinclude> kn77ymr92a5n0fuwai8893mhe69dv6w 104 129272 396923 2022-07-26T07:17:25Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' ములు సంగీతములు శృంగార రనపూరితములు. తదుభయ రహస్వాదన వివళండు మసుసాధుండు. అ్టివానికూ/తు రెట్టిరసిక రాలుగ నుండనో యూహింప(నగి యున్నది. మజియును.-- శిస్లో స్వాతర్శ త్యం పికృమందిరే...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||వినత కథ|119}}</noinclude> ములు సంగీతములు శృంగార రనపూరితములు. తదుభయ రహస్వాదన వివళండు మసుసాధుండు. అ్టివానికూ/తు రెట్టిరసిక రాలుగ నుండనో యూహింప(నగి యున్నది. మజియును.-- శిస్లో స్వాతర్శ త్యం పికృమందిరే నిపసతి ర్యా తోతృచ సంగతి గె్షోష్టీ పూరుషసన్నిదా వనియమో వాసో ఎడేశే తధా సంపర్కసృహ పుంశ్చలీభి రసక, గద్వత్తేన్నే జాయాః డతిః పత్యు ర్వార్థక మళత్‌ః (పవసనం నాళస్య "పాతు త్రయః ఏంతరూపము, విద్యయ, గుణమొలు గలిగియన్న మగండసమత్షుగ్ర ను నుండుటంబట్టి యతసియాజ్ఞకు లోనుగాక స్వతంతురాలై నది, దానంజేస్‌ తక్కిన గుణంబులిన్నియు నా చిన్నదానిని స్వయముగా న్నా (శయంచినవి. వినత సంగీతమనిన( జెవి కోసుకొనును. నాటకములనిన( బండువుగా( చలంచును. కావ్య (ప్రసంగము లుతృపముగా నెంచును. స్వయమగా( బాతగలదు. ఆడగలదు. (పసం గింపంగలదు. ఒకనా(డు కృతనర్య పాడుచుండ గవాషమున సః గూత్చుండి యా చిన్నది విన్నది. కన్నులార నకనం జూచినది.. అప్పుడే కంచర్చు. డాపడ(తియొడ దన తూపులవేపు మాప(జేసెను. నాటంగోలె నాబో(టి కన్నము గుచింపదు. న్మిద పట్టదు. _ చావడిలో నతనిమాట వినంబడెనేని చంయొగ్గి వినును. పలుమారు శాంమ్ముమోల కరుగుచుండును. చ. కిలకిలనవ్వు మోవి. బలుగెంటులు దీటు గుచంబు లోరగా తలువడ( వైటవయు నెనవింతగం గేరుమలుల్కొనంగ బె శ్యలుగొనంజూచి లేసివగలుంగొని మాటికి( గుల్కుగోటి చి మ్యొులు నొనరించు నవ్వెల(ది మోహమనం గనినంత నాతనిన్‌, ఆ పికారము లన్నియు (గహించియుః గ్నం రవర్మ యెరుంగని వాఃడుం బోల ఎఏలంగుచుండెను.. ఒకనాడు మేమనారుండు పరీవారమ్‌తో నాటకళాల కరిగి నంత నింటిలో గతవక్మ యొకండు మ్మాతము చావడిగదిలో( గూర్చుండి యేదియె" [బాయుచుందను. ఇ రోనున వినత వంకలీకం గట్టి తలకు( ఐస్టు వైచుకొని య్‌ి* గడియొస్టకు ఏ తొంగిచూచి..- ఇ స్వత త్రవా- “గుటయు, “పుట్టినంటనుండులయు,. తరుచుగా య్య్మాతలకు నటన లలక4 దిరుగుచుండుటయు, పరప్పురుః లతో గోష్టిం జ్రేయటయు! బనిలేక ఎతుందుటయు, జారస్త్రీలతో సహవాస మ్య తనప్ఫత్తి విడచి యన; సమితి వ్యద్దుం న గుదం మగడు గేభాంకర సురుగుట లోనగు షు స్రతైనని వడక మానదు,<noinclude><references/></noinclude> bn5nxll54euvybaucz7mjickipoxgvw 104 129273 396924 2022-07-26T07:18:25Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' వెంత :- సౌమ్యా : నీకు టు లెలియునని ఎంటిని చేయిం వద్ది చుచి శిరోభారమున కేదియైన( జికిత్స సేయుదువా ? కృతవర్మ : శల "తలయెత్తి చూచి) నాకు వైద్యము తెలియునసి సీ 'కట్వంపి 'సప్పిరి. వినత :- స...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|120|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude> వెంత :- సౌమ్యా : నీకు టు లెలియునని ఎంటిని చేయిం వద్ది చుచి శిరోభారమున కేదియైన( జికిత్స సేయుదువా ? కృతవర్మ : శల "తలయెత్తి చూచి) నాకు వైద్యము తెలియునసి సీ 'కట్వంపి 'సప్పిరి. వినత :- సకలవిద్యా పారంగతు(డవని నీ మొగమే బెప చున్న టి. కృత :- ఎవ్యలు మొగముపై (వాయబడియున్న వయా యేమి? పనత :- (బ్రహ్మ మొగముసనే కాదా వాయునంట : కృత :- నాకు వైద్యము తెలియదు, నీ వ్యాధి మరియొకరి ననగి అలిసి కతినుము, వినత ;- ఇంట నిప్పుడు మరెవ్వరు లేకపోవుటచేతనే న్‌ యొస్ట వచ్చితిని. అంగరు నాఓకళాలష బోయిరి. నా వ్యాధి యంవరకు( ఎలియమ్‌. మీరే కుదర సృవలయిను. కృత :- అదినా 'శ్రేమియుం దెలియదని చెప్పలేదా? మరల సడిగన వేమిటికి ? ఏనత :- అయ్యో ః మీరు కడు దయార్జ్ద్రహృదయు అనియు బఐరోపకార పారీణులనియు. నెల్లరు స్తుతియించుచున్నారే. నన్నిట్లు కసరుచున్నారేల ? సా వ్యాధి యేడియో తేలిసికొనం జాలకున్నను బరీక్షించరాదో? శరణు! బొందినదాని విడుచుట న్యాయమా 1 కాత :-_ ఓహో : నీ మాటలు నాక స గకాను నాశరణునీ కేమి టికి? నాకు వైద్యము తెలియదనిన నేమేమో చదివిదవేల వినత :-_ నా చేయి? బట్టరాదని మ కృత :- చేతకాగదాండ ముట్టియు నేమిచేయదును 1 విసత :- ముట్టినపిమ్మట నన్నాయు మెకే తెలాపగంవు.. సమె్మ్టైకిస్టే సెలుసుచుందురు.. (అన చేయి చాపిసదె.) రత :- (చేయిపట్టుకొని ధఛాతుపీషందేసి) రోగసపమిం *సిలబుల.. ఏంత :- సీ కరస్పర్శము తగిలినతోతనే పసాపంచలైై సిపి. కర వం అరసు లెస్సయే. ఇక నింటిలోనికి సొమ్ము. థ్‌ వీ?తలుపులు వైెవివచ్చితిని. తొందరలు. రోనానలం. కేసిథివి అందులకుం | ఐతిఫల ఎయసలయనా ం ౯ ముం సమ ఇ త;= సిప్పు నా: శేమియ నయుక్కంరలదు.. 92<noinclude><references/></noinclude> 691tgqgiqfe8zkhdt4svvcpethu43kn 104 129274 396925 2022-07-26T07:27:55Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}} <poem>అనేన లేపయే చ్ఛస్త్రం లిప్తం చాగ్నౌ ప్రతాపయేత్ శిఖిగ్రీవాసువర్మాభం తప్తపీతం తదౌషధమ్ తతస్తు విమలం తోయం పాయయే చ్ఛస్త్రముత్తమమ్”</poem></div> నారాచనాళీకములు స్థానముష్ట్యాకర్షణములు స్థానములు ముష్టులు వ్యాయములు అనధ్యాయములు శ్రమక్రియలు లక్ష్యాస్ఖలనవిధి శీఘ్రసంధానము దూరాపాతము శీఘ్రదృఢభేదిత హీనతులు శుద్ధగతులు దృఢచతుష్కము చిత్రవిధి బాణభాగములు కాష్ఠఛేదనము బిందుకము గోలయుగళము వేధవిధి అస్త్రవిధి శస్త్రవారణము సంగ్రామవిధి విష్ణుస్మరణము అక్షౌహిణీ మహాక్షౌహిణీ వ్యూహవిశేషములు. {{left margin|2em}} <poem>ముఖే రథా గజాః పృష్ఠే తత్పృష్ఠేచ పదాతయః పార్శ్వయో శ్చ హయాః కార్యాః వ్యూహ స్సాయం విధి స్మృతః అర్థచంద్రం చ చక్రంచ శకటం మకరం తథా కమలం శ్రేణికాగుల్మం వ్యూహ నేవం ప్రకల్పయేత్</poem></div> యుద్ధవిధి:— {{left margin|2em}} <poem>యస్తు భగ్నేషు సైన్యేషు విద్రుశేషు నివర్తతే పదేపదే శ్వమేధస్య రభతే ఫల మక్షయమ్ ద్వా విమౌ పురుషా లోకే సూర్యమండలభేదినౌ పరివ్రా డ్యోగయుక్తశ్చరణే చాభిముఖోహతః ఆస్యేన వాయవో యాన్తి పృష్ఠే భాను ర్వయాంసిచ” అనుప్లవంతే మేఘాశ్చ యస్య తస్స రణే జయః</poem></div> {{Center|ఇతి ధనుర్వేదః}} నలజనంపాటిశాసనమున (ఇది నన్నయకుఁ జాలఁ బ్రాచీనము) నిట్లున్నది. {{left margin|2em}}దీని రక్షిఞ్చనవాని (కి) అడుగడు గశ్వమేధంబున ఫలంబగు.</div> ఇదే నన్నిచోడని కుమారసంభవమున నిట్లున్నది.<noinclude><references/></noinclude> 9gkpq0etb5o30s6yxel2ym75s3k10yo 104 129275 396926 2022-07-26T07:34:52Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>పుడమిపుఁడున్ ధనాఢ్యుఁడును భూరిబలుండు శౌర్యవంతుఁడున్ గడుదృఢపాణి (యున్నయినఁగాని) యెడంబడ దశ్వమేధ మొం డడరఁగఁ జేయఁ దన్మఖమునందుల పుణ్యఫలంబు నందఁగా నడుగుడుగశ్వమేధ మగునాజిమొనం జని చావు సేగియే.</poem>|ref=}} సంస్కృతగ్రంథముల యాంధ్రీకరణము లయినను భారతాదులలోను దేసిరచనలగు కుమారసంభవాదులలోను యుద్ధతంత్రవిశేషములు వ్యూహనామములు ఆయుధనామములు ప్రాకృతరూపములతో నధికముగా నున్నవి. అవి కర్ణాటాంధ్రసమానములుగా నున్నవి. అంతేకాక యుద్ధగణిత భరతనాట్యాది శాస్త్రపారిభాషికపదములు మహారాష్ట్ర ప్రాకృతమున నున్నవి. ఆఱ్నూఱేండ్లు నిర్వక్రముగా రాజ్యమేలిన చాళుక్యులనాటనో అంతకు బూర్వము సాతవాహనులనాటనో యవి యట్లు నెలసియుండవచ్చును. సభాపతివచనమున బత్తీసాయుధములపే ర్లిట్లున్నవి. అసి, ముసల, ముద్గర, రోహణ, కణయ, కంపణ, శిల్లు, భల్లాతక, భిండివాల, కరవాల, కుంత, కోదండ, కఠార, తోమర, పరశు, త్రిశూల, వజ్రముష్టి, గదాతౌది, లాంగూలంబులు, నతళము, వంకిణి, చక్రము, సబళ, యీటె, యినుపకోల, సెలకట్టె, పట్టెసము, ప్రకూర్మము, నఖమయూరము, దండ, నాసంబులు. ధనుశ్శాస్త్రవిషయకములైన సంస్కృతగ్రంథముల తీరిట్లుండఁగాఁ ధనుర్విద్యావిలాసముగాక శ్రీ పాకలపాటి రాజగోపాలరాజ ప్రణీతమగు దెలుఁగున నిప్పుడు ప్రసక్త మయిన ధనుశ్శాస్త్రము ఆద్యభ్యాస పరికర వ్యూహ ధర్మఖండములని యైదుఖండములు గలిగి యనేక ధనుశ్శాస్త్రరహస్యార్థములతో గర్భితమై ముద్రితమై కానవచ్చుచున్నది. కాని యందు తుదిఖండమగు ధర్మఖండము గానరాదు. అది యెందుచేతనో ముద్రణమున కెక్క దయ్యెను. క్రీ. 1811వ సంవత్సరమున ధనుశ్శాస్త్రమును మందపాటి వెంకటపతి రాజుగారి దగ్గఱ శుశ్రూషించి నేర్చుకొనె నట. ధనుశ్శాస్త్రరహస్యార్థములు వారికి స్వయముగ జ్ఞానదృష్టికి గోచరింపఁగా నా గంథ్రమును వారు రచించిరట. ఆ గ్రంథమున ధనుర్విద్యావిలాసము<noinclude><references/></noinclude> nu7vcvdxm9l58mbd0sow9zaewl33hki 104 129276 396927 2022-07-26T11:03:55Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' {{p|fs100|ac}}104వ మజిలీ</p> {{p|fs125|ac}}జితవతీ ప్రవాసము కథ</p> రోహిణీ! మిన్ను వరిగి మీనంబడిన ట్లైప్పుకు వర్చికవార్త ఏంబివా! పాప మా వసుపర్ని నా నిమిత్తము. మశిష్టమహర్షి పోమధేశువును, దీసికొని రమ్...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|22|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude> {{p|fs100|ac}}104వ మజిలీ</p> {{p|fs125|ac}}జితవతీ ప్రవాసము కథ</p> రోహిణీ! మిన్ను వరిగి మీనంబడిన ట్లైప్పుకు వర్చికవార్త ఏంబివా! పాప మా వసుపర్ని నా నిమిత్తము. మశిష్టమహర్షి పోమధేశువును, దీసికొని రమ్మని ధర్తను, (బ్రోత్సాహపరచిన దట అతరి దన్నలతోంయూడ నా మొదవుం బట్టికొని పాలు పీతికించెనటు అవియే నాయెద్డ కనిపినడి. వళిష్టమహర్తి యలిగి యా యహాఢ, మూరిమున వసువ్వల కెల్లి నేడియా. శామమిచ్చెనయ.. వసువు లందరు దఫించుడు నాజడదారి యాళ్రిమమున్‌ కరుగుతున్నారంట- యిప్పుడే యోగిసక్త పరిచారిక యా, కథగల పత్రిక మేడమీ(డికి విఫరి పోయినది. క్షేమ సమాదారము లేమి య (వాయక 'పోవుటదే యోగస క్రయ దుఃభించుచున్న దే తోచుచున్నది. అయ్యో; నే నెంత పాపా త్మరాల నైతిని నాక్షతంబున వేవతా ,శేస్టులు ళప్తులై పోయిలే. భర్తలే, చేయ(గూడని పనినా నిమ్‌త్తము చేయించిన యోగసక్తవంటి సఖా లెందైనం గందా। ఆమె రుణ 'మెట్లు తీర్చుకొందున? ఏవని ళపింపంటడిరో. వాిసినడికాదు. పుడమి వషమహర్షి 'య్యశ్రమ మెందున్నడియో తెలిసికొనిరమ్ము నే నర్కడికి బోయి యమ్ముని వకేణ్యుని 'పాదంబులింబడి వసువ్వుల కిచ్చిన కాపను నాపై న్యాపింప్యతే యమని ,పార్టించెదను. మరియొక తెకవున నాకు నిష్కృతి గణ గదు మారుమాట పలికితినేని నీ మొగము 'జూడను.. ఈ పయిన మెవ్వ3కీం. దెలారనీయరాడు. ఇ నేను భోగమలౌన్లిను. కాషౌయాంబరమ లు రాల్ఫి యోగిని వేస ఘుతో నర్తాసనస త్రము నాళ0ుంచి వారి శాపము [కవ్మరించెదము. లేదా, నేరు ధరించెవకు.. క్తి నళ్చరము. అస ఈగనాడు. సాయంభంవరీ డకరతి రోసా జతో, కని. ఆ మాటలు. పని రోహిణి యెక్కింతితడపు వివ యేమియం బలుకగ తొటుిపాటుతో జితవతీ। నీ రృవజ్ఞక కనియాగడగి యన్నడి. ఇట్లు పలుకు, సీకే చెట్లకు కాని యందలి. ప్రి మోజన మించుక వదాంసవలని యన్నతి,. వనిష్ట మహర్షి. సస్నతేయటకై వసువులు తదాళిమమున. కరిగిరిగదా! పసన్ను( డయ్యెనేని వాడు కామముక్తు లగుడురు.. కానిచో. శాసరంం బసుధవించి యందురు. ఈ సరి కెద్దియో యొకటే జరగియే య-డును, భూమిలో వష్ట్యోళమమెందున్నలో తెలిసికొని కష్టనిష్టకముల. కోర్చి ననమచ్చలికి. వెళ్ళిన లాకమేమి యన్నడి 1 లెస్సగా విారెంటే చెప్పమని పలికిన ఉితవి యిట్లనియె 'రోహణిః నిన్ను నేనీ పయనముగరించి యడిగినప్పుడు యిందరి. గుణటోష<noinclude><references/></noinclude> nh7rbh6m99hluf7bttc1prqsdj0wg5z 104 129277 396928 2022-07-26T11:04:14Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>లోని విషయములు చాలఁగా జేరియే యున్నవి గాని ఇంక నెన్నో విశేషవిషయములందు గలవు. దానిలోని విషయసూచి యిట్టిది:—— ఆదిఖండము - ప్రథమాశ్వాసము. 1. నిమిభూపాలుఁడు నైమిశారణ్యమున కరుగుట, 2. నీచజనకృతమగు పరిభవము. 3. నారదాగమనము 4. ధనుర్విద్యామహాత్మ్యము. 5. బ్రహ్మయజ్ఞమున నారాయణుఁడు హయగ్రీవుఁడై యవతరించుట. 6. వేదోపవేదములయుత్పత్తి. 7. టిట్టిభబ్రాహ్మణోపాఖ్యానము. 8. నారదుఁడు దివ్యాస్త్రమంత్రములను శపించుట. 9. పారాశర్యస్తవము. 10. భారతకథాప్రకటనము. 11. పరిక్షిత్సంభవము. ఆదిఖండము - ద్వితీయాశ్వాసము. 12. అర్జునుఁడు పరీక్షిత్తుకు విద్యాభ్యాసమహాత్మ్యమును బోధించుట. 13. అవక్రీతు చరిత్రము. 14. కుమారభార్గవులు సదాశివుని భజించుట. 15. శ క్తి త్రయోత్పత్తి. 15. ధనురాదిసాధనషట్కసంభవము. 17. శక్తిత్రయపూజానిరూపణము. 18. దివ్యాస్త్రసంభవము. 19. ధనుర్విద్యాసాంప్రదాయము. 20. రాజవంశముల క్రమము. 21. భీషణేతిహాసము, 22. నందరాజయుద్ధము. 23. సిద్ధదర్శనము. 24. ఏకాదశమహాధనుర్ధరచరిత్రము. 25. దిండికారకృతవిద్యాలాభము అభ్యాసఖండము - ప్రథమాశ్వాసము. 1. కృపాచార్యుం డర్జునుని గృహమున కేతెంచుట. 2. అర్జునుఁడు విద్యాలాభమునకై పరీక్షిత్తుని కృపాచార్యుని కప్పగించుట. 3. విద్యారంభపూజావిధానము. 4. షణ్ముఖాదుల సత్యవచనప్రకటనము. 5. గురుశిష్యాభ్యాస రంగలక్షణములు. 6. ముహూర్తప్రకారము. 7. నిబిడాసనవర్తుల ముష్టిలక్షణము. 8. షణ్ముఖలక్షణములు తద్వినియోగములు. 9. ఏకశరాభ్యాసప్రకారము, 10. చతుర్ధశోపాయంబు లెఱింగించుట. 11. వైష్ణవసాచీకృత సన్యాసలక్షణములు. 12. పంచస్థాన<noinclude><references/></noinclude> 5arlbt3kl2rr57ul29za71ymy9ynb4y 104 129278 396929 2022-07-26T11:14:15Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>చిత్రస్థానలక్షణములును, తద్వినియోగంబులును అభ్యాసప్రకారంబును 13. చతుర్ముఖంబుల నభ్యసించువిధి. 14. వృషదత్తేతిహాసము. 15. కురుభూమహాదేవీభాషణము. 16. షడుపాయప్రకారము. 17 సూచీముఖప్రభావము. 18. పద్ధతినవజప్రకటనము. 19. సూచీముఖాభ్యాసభేదము. 20. క్రీడాసంగరప్రకారము. 21. లాఘవశక్తి మహాత్మ్యము లెఱింగించుట. 22. నిరంతరభ్యాస శరస౦ఖ్యానిరూపణము. 23. చతుర్యుగ సంధానప్రమాణము లుపన్యసించుట. అభ్యాసఖండము - ద్వితీయాశ్వాసము. 24. దృఠశక్తికీర్తనము. 25. మోహనాకర్షణలక్షణము. 26. భుజబాహుదండ ముష్టి సౌష్టవప్రకారము 27. చలాచల భాగనిరూపణము. 28. రజ్ఙచాపనిరూపణము తదభ్యాసప్రకారము. 29. భోజ్యవస్తుప్రకారము. 33. పంచదోషనిహపణము, 33. కురులోచనోపాఖ్యానము నారాయణుఁడు దానిని శపించుట. 32. చతుర్విధ మోక్షణములు - తత్ప్రకటనము. 33. లక్ష్యవేదికావిధానము. 34. పంచశుద్ధులవిధము. 35. బ్రహ్మదండ మోక్షణప్రకారము. 26. విధిత్రయప్రకటనము. 37. చతుర్యుగపురుషాఢ్యు లేయు భారంబుకొలందు లెఱిగించుట. 39. కాపీవిద్యామహాత్మ్యము, 39, దూరాపాతిశరప్రయోగవిధానము. 40. గురుస్తవము. 41. ధనుస్తవము. 42. చతుష్ప్రహార పరిమితాభ్యాస వివరణము. అభ్యాసఖండము - తృతీయాశ్వాసము 43. యోగీశ్వరుల ధారణక్రమము. 41. లంబలక్ష్య నిర్మాణక్రమము. 45. దీపకలికావశంబున దృక్సిద్ధి వడయుప్రకారము. 46. క్రమక్రమాభ్యాసవివరణము, 47. నవలక్ష్యాభ్యాసప్రకారము. 48. ఉమామహేశ్వరసంవాదము. 49. ధునీయంత్రకల్పితము. 50. శబ్దలక్ష్యరహస్యముల నుపన్యసించుట. 51. ధనంజయ చరిత్రము. 52. చిత్రలక్ష్యమార్గములు గుహ్యప్రకారముగా నెఱింగించుట. 53. గురుదక్షిణా సమ<noinclude><references/></noinclude> sv5elnkfy8yntsxrl6u144dyes5pgoa