పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/17

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="te">
  <siteinfo>
    <sitename>వికీసోర్స్</sitename>
    <dbname>tewikisource</dbname>
    <base>https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.22</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">మీడియా</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ప్రత్యేక</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">చర్చ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">వాడుకరి</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">వాడుకరి చర్చ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">వికీసోర్స్</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">వికీసోర్స్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">దస్త్రం</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">దస్త్రంపై చర్చ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">మీడియావికీ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">మీడియావికీ చర్చ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">మూస</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">మూస చర్చ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">సహాయం</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">సహాయం చర్చ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">వర్గం</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">వర్గం చర్చ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ద్వారము</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ద్వారము చర్చ</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">రచయిత</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">రచయిత చర్చ</namespace>
      <namespace key="104" case="first-letter">పుట</namespace>
      <namespace key="105" case="first-letter">పుట చర్చ</namespace>
      <namespace key="106" case="first-letter">సూచిక</namespace>
      <namespace key="107" case="first-letter">సూచిక చర్చ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">మాడ్యూల్</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">మాడ్యూల్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/17</title>
    <ns>104</ns>
    <id>23271</id>
    <revision>
      <id>397010</id>
      <parentid>180365</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:45:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2772" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{c|13}}&lt;/noinclude&gt;నేమఱక కాపాడుకొనవలయును.' అని నీతివిదులు పలుకుదురు ప్రాణములు ధర్మార్థకామమోక్షముల సుస్థితికి మూలములు. అవిపోయినచో సర్వము బోయినట్లే.&quot; అని చెప్పెను.
              
ఆపలుకులు విని చిత్రగ్రీవుడు మరల నిట్లనెను. &quot;మిత్రుడా! నీవు చెప్పినది నీతియే. అయినను నా యాశ్రితుల దుఃఖము నేను సహింపజాలను; కావున నిట్లు పలికితిని. 'పరుల నిమిత్తము ధనమునే కాక జీవితమును గూడ వదలుకొనవలయు ' నని పెద్దలు చెప్పుదురు. ఎప్పుడైనను నశింపక తప్పని ప్రాణములు మంచికారణమున ద్యజించుట శ్రేయస్కరముగదా! అన్నివిధముల వీరు నాకు సమానులు. వీరినిపుడు రక్షింపలేకున్నచో వీరికి నాప్రభుత్వమువలని యుపయోగమేమి? జీతబత్తెములు లేకున్నను వీరెల్లపుడు వీడక నను గొలుచుచున్నారు. నాజీవితము వదలుకొని యైనను వీరిని రక్షించుట మేలు. అనిత్యము, మలినము నగు దేహముచే శాశ్వతము, నిర్మలము నగు యశము లభించు నపుడిక గావలసినదేమె యుండును? శరీరము క్షణకాలములో నశించునది; గుణములు కల్పాంతమువఱకు నుండునవి.  కావున మలినిమైన నాదేహము విధయమున శ్రద్ధమాని నాకీర్తిశరీరమును గాపాడుము.'
             
చిత్రగ్రీవు డాడిన యీమాటలు విని హిరణ్యకుడు సంతోషముచేత బులకితుడయి యిట్ట్లనియెను. &quot;సఖుడా మేలుమేలు&quot; ఆశ్రితుల యెడల వాత్సల్యమనెడి నీ యీ సుగు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0cvu6qwss8ily2i60f0obyre02w41n8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397011</id>
      <parentid>397010</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:47:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2763" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{c|13}}&lt;/noinclude&gt;నేమఱక కాపాడుకొనవలయును.' అని నీతివిదులు పలుకుదురు ప్రాణములు ధర్మార్థకామమోక్షముల సుస్థితికి మూలములు. అవిపోయినచో సర్వము బోయినట్లే.&quot; అని చెప్పెను.
              
ఆపలుకులు విని చిత్రగ్రీవుడు మరల నిట్లనెను. &quot;మిత్రుడా! నీవు చెప్పినది నీతియే. అయినను నా యాశ్రితుల దుఃఖము నేను సహింపజాలను; కావున నిట్లు పలికితిని. 'పరుల నిమిత్తము ధనమునే కాక జీవితమును గూడ వదలుకొనవలయు ' నని పెద్దలు చెప్పుదురు. ఎప్పుడైనను నశింపక తప్పని ప్రాణములు మంచికారణమున ద్యజించుట శ్రేయస్కరముగదా! అన్నివిధముల వీరు నాకు సమానులు. వీరినిపుడు రక్షింపలేకున్నచో వీరికి నాప్రభుత్వమువలని యుపయోగమేమి? జీతబత్తెములు లేకున్నను వీరెల్లపుడు వీడక నను గొలుచుచున్నారు. నాజీవితము వదలుకొని యైనను వీరిని రక్షించుట మేలు. అనిత్యము, మలినము నగు దేహముచే శాశ్వతము, నిర్మలము నగు యశము లభించు నపుడిక గావలసినదేమె యుండును? శరీరము క్షణకాలములో నశించునది; గుణములు కల్పాంతమువఱకు నుండునవి.  కావున మలినమైన నాదేహము విషయమున శ్రద్ధమాని నాకీర్తిశరీరమును గాపాడుము.'
             
చిత్రగ్రీవు డాడిన యీమాటలు విని హిరణ్యకుడు సంతోషముచేత బులకితుడయి యిట్లనియెను. &quot;సఖుడా మేలుమేలు&quot; ఆశ్రితుల యెడల వాత్సల్యమనెడి నీ యీ సుగు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>oxo5kcp9qfckazl1vtlobolb0atswck</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/11</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28380</id>
    <revision>
      <id>397009</id>
      <parentid>235017</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:42:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2721" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;దాని కా పులి యిట్లు బదులు పలికెను. &quot;నీ వన్నట్లు యౌవనమున నే నతిదుర్మార్గుడనై యుంటిని. అనేకములగు గోవులను, మనుజులను జంపితిని. ఆపాపముచేతనే యాలుబిడ్డలను గోలుపోయి వంశహీనుడనై యుంటిని. పిమ్మట నొక పుణ్యాత్ముడు &quot;గోవులను, మనుజులను చంపుట మానివైచి దానధర్మములు చేయుము&quot; అని నాకు బోధించెను. నాటి నుండియు స్నానదానాదులు చేయుచుంటిని.

గోళ్లు, దంతములులేని ముదుసలిని. నే నెవరి కేమి యపకారము చేయగలను? ధర్మమార్గమునకు లోభము లేకుండుట మొదటి సోపానము. చేతజిక్కిన కంకణమును దాన మిచ్చుచున్న నాకు లోభము లేదనుసంగతి తెల్లమే కదా!

అయినప్పటికి బులులు మనుజుల జంపునని లోక ప్రసిద్ధి. దాని నెవరు వారింపగలరు? గ్రుడ్డినమ్మకమే కాని ధర్మమును గనిపెట్టుట లోకమున నఱుదు. మరుస్థలమున గురియు వానవలెను, నాకలిగొన్నవాని కిడు భోజనమువలెను, పేదలకొసగు దానము ప్రశస్తము. నీవు దరిద్రుడవనియు, సర్వవిధముల బాత్రుడవనియు దీనిని నీకీయ దలచితిని. రోగముగలవాని కౌషధ మీయవలయునుగాని యారోగ్య వంతున కిచ్చిన నేమి యుపయోగము? కావున నీ చెఱువులో స్నానముచేసి వచ్చి దీనిని గ్రహింపుము. సంశయింపకుము.&quot;

ఇట్లు పలికిన పులిమాటలకు లోబడి యాబాటసారి స్నానమునకై చెఱువున దిగబోయి పెనుఱొంపిలో దిగబడి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jwfu6bdrh1fwwpr1jwri5ngcb7d77wa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/22</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28436</id>
    <revision>
      <id>397012</id>
      <parentid>235025</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:49:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2531" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;దీర్ఘకర్ణమను పేరుగల పిల్లిని&quot; అన, గ్రద్ద &quot;వెంటనే దూరముగ బొమ్ము. లేనిచో జంపివేయుదు&quot; ననెను.

&quot;దయయుంచి నామాట వినుడు. అనంతరము చంప దగినవాడ నైనయెడల నట్లే చంపివేయవచ్చును. జాతిమాత్రమున నెవ్వరిని జంపివేయనురాదు; పూజింపను గూడదు. సంగతియంతయు దెలిసికొని చంపదగునో, గౌరవింపదగునో  నిర్ణయించుట నీతి&quot; అని యా మార్జాలము వేడుకొనగా గ్రద్ద యపుడు &quot;అయినచో జెప్పుము. నీవేమి పనిమీద నిచటికి వచ్చితివి?&quot; అనియడిగెను.

&quot;నే నిచట గంగలో నిత్యము స్నానముచేయుచు మాంసాహారము విడిచి బ్రహ్మచారినై చాంద్రాయణవ్రతము చేయుచుంటిని. మీరు ధర్మజ్ఞానపరులనియు, విశ్వాసయోగ్యులనియు బక్షులన్నియు నెల్లవేళల నుతించుట విని, విద్యచేతను, వయస్సుచేతను బెద్దలయిన మీవలన ధర్మములు వినదలచి మీదర్శనమునకు వచ్చితిని. అన్నిధర్మములు దెలిసిన మీరే మీయింటికి వచ్చిన నన్ను జంపదలచితిరి.

ఇంటికి వచ్చినప్పుడు శత్రువున కయినను గౌరవము చేయవలయును. ధన మీయలేకున్న మంచిమాటలతోనైన నాదరింపవలయును. తన్ను ఛేదించుటకు వచ్చినవానికి సయితము వృక్షము చల్లని నీడయొసగి యాదరించుచున్నది. సాధువులు గుణహీనులయందును దయచూపుదురు. ఎట్టి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dqoukujo65mhun0xg7evvseab1oezla</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/24</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28442</id>
    <revision>
      <id>397013</id>
      <parentid>235027</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:50:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2639" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;తా మనుభవించు తృప్తి క్షణికమే కదా! అనాయాసముగా దొరకు నే యాకలములతోనైన బొట్టపోసికొనవచ్చును. ఈ పాడుపొట్టకై మహాపాపముచేయుట యెంత తెలివితక్కువ పని?&quot; యని పలికి యా ముసలిగ్రద్దకు సంపూర్ణమగు నమ్మకము గలిగించి దానితో మిక్కిలి స్నేహము జేయుచు నాచెట్టు తొఱ్ఱలోనే నివసించుచుండెను.

ఇట్లు కొన్నిదినములు గడచి గ్రద్దకు నమ్మకము ముదిరిన యనంతరము దీర్ఘకర్ణము చెట్టెక్కి పక్షిపిల్లలను దెచ్చి తొఱ్ఱలో నిడుకొని నిత్యము భక్షింపసాగెను. తమపిల్లలు కనబడక పక్షులు దు:ఖించుచు నిటునటు వెదుక దొడగినవి. ఆ సంగతి తెలిసి పిల్లి తొఱ్ఱను విడిచి పాఱిపోయెను. పక్షులు వెదకివెదకి తొఱ్ఱలోనున్న తమపిల్లల యెముకలు కనుగొని యా జరద్గవమే పిల్లలను దినివైచి యుండునని నిశ్చయించి యన్నియు జేరి తమ ముక్కులతో బొడిచి యా ముసలి గ్రద్దను జంపివైచినవి.

కాబట్టి యాకస్మికముగా వచ్చినవారిని నమ్మరాదని చెప్పితిని? ఈ విధముగా జెప్పిన కాకి పలుకులు విని మిక్కిలి కోపముతో జంబుక మిట్లనెను.

&quot;ఈ లేడిని జూచిన మొదటిరోజున నీవును నూతనుడవే. అట్టి నీకును దీనికిని మైత్రి నిత్యమును వర్ధిల్లుట లేదా? నీ కెదురాడువారు లేక నీకు దోచిన వన్నియు నీతులని పలుకు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1i3sabzs3vc77qemuhva12br8ri50ii</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/29</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28450</id>
    <revision>
      <id>397014</id>
      <parentid>235032</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:52:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2660" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ధరించినదై నను సర్పము చేర రాని దైనట్లుగా నెట్టివిద్యగలవాడైనను దుర్జనుడు చేరనీయక విడువదగినవాడు. నేలమీద వానలును నీటిమీద బండ్లును నడువజాలని విధమున శత్రువు మేలొనరించుట యసంభవము. శత్రువును, దనపై మనసులేని భార్యను నమ్మియుండువాని క చిరకాలము ననే హాని సంభవింపకమానదు&quot; అని దృఢముగా బలికెను.

ఆ మాటలు విని లఘుపతనకము &quot;వేయిమాటలేల? నీవు నాచెలిమి కంగీకరింపని యెడల నేటినుండి నిరశనవ్రతము బూని ప్రాణములు కోలుపోవుదును. కారణ మేమన; మంటి కుండనువలె దుర్జనుని ద్వరలో విడగొట్టుట సులభము. సంధించుట మిక్కిలి కష్టము. బంగరుకలశము త్వరితముగా సంధింపబడును గాని తేలికగా విడగొట్టబడదు. సుజనుని విధము నట్టిదియే.

సుజనులను జూచినంతమాత్రమున సఖ్య మేర్పడును. అది విడదీయరానిదై యుండును. సుజనులు నారి కేళమువలె సారము గలిగియున్నట్లు బయటికి గన బడకున్నను నంతరంగమున సుగుణసారము గలిగి యుందురు. దుర్జనులు మేడిపండువలె బయటికి మాత్రము సుందరముగా గనబడుదురు. సాధువుల చెలిమి కేకారణమున నైన నాటంకములు గలిగినను వారి గుణముల యోగ్యత సెడదు. తామరతూండ్లు త్రుంచి వేయబడినను వాని దారములు విడిపోవు. మంచిమిత్రుని గుణములని చెప్పబడు దయ, స్నేహము, త్యాగము,&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gugi6yogflu434a9ea9kaisx9ieog0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/33</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28484</id>
    <revision>
      <id>397015</id>
      <parentid>235036</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:53:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2512" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;section begin=&quot;-నూవుల&quot; /&gt;వైన యెలుక కింత పైకెగురు శక్తి యెటులు వచ్చెను? దీని కేదోకారణ ముండితీరును. వెనుక శాండిలీమాతయను నొక బ్రాహ్మణి నువ్వుపప్పునకు మాఱుగా నువ్వు లడిగినందులకేదో కారణ ముండియుండునని యొక బ్రాహ్మణుడు గుర్తించెను. నీకా కథ చెప్పుదును వినుము&quot; అని వీణాకర్ణు డిట్లు చెప్పదొడగెను. 
&lt;section end=&quot;-నూవుల&quot; /&gt;
&lt;section begin=&quot;నూవుల&quot; /&gt;{{center|
{{p|fs125}}నూవుల బ్రాహ్మణి కథ&lt;/p&gt;
}}
పూర్వము నేనొక బ్రాహ్మణుని యింటికి భిక్షకై వెడలి యుంటిని. ఆయింటి బ్రాహ్మణుడు &quot;ఱేపటి దిన మమావాస్య. బ్రాహ్మణులకు భోజనము పెట్టవలసియున్నది. పదార్థము లేవి సమకూర్చియుంటి&quot; వని భార్య నడిగెను.

&quot;పురుషులు తమ సామర్థ్యముచేత బదార్థములు సంపాదించి యింటికి దేవలయును. అపుడు స్త్రీలు గావలసిన పనులకు వాని నుపయోగింతురు. మీరు తేకుండిన నే నేమి చేయగలను?&quot; అని యామె బదులు పలికెను.

దాని కా బ్రాహ్మణుడు కోపగించి &quot;పదార్థములు సంపాదింప వలయునన్నమాట నిజమేకాని బ్రాహ్మణునకు విస్తారముగా సంపాదింపవలయు ననెడి కోరిక యుండరాదు. అట్లని విధాయక కృత్యముల కత్యవసర మైనవానిని భద్రపఱుపక పోవుట తప్పుకాదా?&quot; యని భార్యను మందలించెను.
&lt;section end=&quot;నూవుల&quot; /&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>eeutgwsmrp9pq0p7oq25ke93ckvm6jf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/37</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28491</id>
    <revision>
      <id>397017</id>
      <parentid>235040</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:55:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2629" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;లోభ మెంతపాడుగుణము? దానివలన మతి చలించును. దాన దు:ఖము గలుగును. నే నట్లు మెల మెల్లన దిరుగు చుండగా జూడాకర్ణుడు చూచి యీమాఱు నన్ను గఱ్ఱతో గట్టిగా గొట్టెను.

&quot;ఎవనిమానసమునకు  సంతుష్ఠి కలుగదో వానికి సర్వాపదలును సంభవించును. తృప్తిగలవానికి సకల సంపదలు నున్నట్లే యుండును. చెప్పులుదొడిగిన కాళ్ళకు లోకమంతయు జర్మమయముగ దోచును. సంతుష్టుడైన వానికి గలుగు సుఖ మెంతధనమున్నవానికి గలుగనేరదు. తృప్తి గలవానికి సర్వమునొడగూడును? తృష్ణకు వశుడైనవాడు దూర మనుకొనక నూఱుయోజనములైన దిరుగును. సంతుష్టుడు ధనము మోకాలిదగ్గఱికి వచ్చినను లెక్కసేయడు. వనములో ఫలమూలాదులు దిని సెలయేటినీరు ద్రావి తృణ శయ్యపై బరుండి బ్రదుకుట మేలగునుగాని ధనహీనుడై బంధు మిత్రాదుల నడుమ నుండ దగదు.&quot; అని యెంచి యాస్థల మంతటితో విడిచి నిర్జనవనముంజేరితిని. పుణ్యవశమున గొంతకాలమున కిట్టి మిత్రుడు లభించెను. నాయదృష్టమువలన జివరికి నీయాశ్రయ మనెడి స్వర్గమే లభించినది. సంసార మనెడి విష వృక్షమునకు గావ్యామృత రస మనుభవించుట, సుజనులతో సాంగత్యముచేయుట యనునవి రెండే రసవంతములయిన ఫలములు.&quot; అని హిరణ్యకుడు వివరించిన సంగతులన్నియు వినిమంథరు డిట్లుపలికెను.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pfyjt0f1oxjdmjmq9og3bye00zzflrp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/62</title>
    <ns>104</ns>
    <id>28867</id>
    <revision>
      <id>397018</id>
      <parentid>235063</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:59:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2703" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;కుక్క తనకు దిండిపెట్టువాని జేరి తోకాడించును. చరణములు చాచి నేలపై బడి కడుపు, నోరుజూపును. ఇన్నిపాట్లు పడినను దాని కొకటి రెండు ముద్దలకంటె నెవ్వరు నెక్కువ పెట్టరు. ఏనుగు గంభీరముగా జూచుచు మంచి మాటలచే బతిమాలించుకొనుచు నాహారము గైకొనును. పౌరుష జ్ఞానకీర్తులచే బ్రసిద్ధి నొందినవాని బ్రదుకే బ్రదుకు. ఎంగిలి మెదుకు లేఱికొని తిను కాకి కేమి గౌరవముండును? మంచి చెడ్డ లెఱుగక యందఱిచే నిందింపబడుచు నుదరపూరణమే ముఖ్యముగా దలచువాడు పశువుకన్న నధముడు.&quot;

ఈవిధముగా దమనకు డిచ్చిన యుపన్యాసము విని కరటకుడు &quot;మనము ప్రధానులము గానపు డింతియాలోచనము మనకేల?&quot; యన దమనకు డిట్లు జవాబిచ్చెను.

&quot;ప్రధానులగుట కెంతకాలము గావలయును! తాము గావించు కృత్యములే జనులను గౌరవనీయులగు ప్రధానులుగాను, ఖలులుగాను జేయుచున్నవి. మానవులకు గౌరవగౌరవములు వారి ప్రవర్తనముం బట్టియే కలుగుచుండును. ఖ్యాతి గాంచుట కష్టము. నిందపడుట తేలిక. బండరాయి కొండ మీది కెక్కించుట మహాకష్టము. కొండమీదినుండి క్రిందికి ద్రోచివైచుట కడు సులభము. నూయి ద్రవ్వువాడు చుట్టు బ్రాకార మేర్పఱచుకొనుచు దన చర్యచేతనే క్రమముగా గ్రిందికి దిగిపోవునట్లు మానవుడు తన కృత్యములచేతనే యధస్థ్సితిం జెందును.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bnz1m5v37ernvulxtlg61tj9bnmcuwz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/85</title>
    <ns>104</ns>
    <id>29435</id>
    <revision>
      <id>397019</id>
      <parentid>182765</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T02:01:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2429" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;T.sujatha&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;section begin=&quot;-ఉపా&quot; /&gt;గల్పింపవలయును. కార్యభంగము వాటిల్లినపు డెవని బుద్ధి చలింపకయుండునో వాడే యాపద గడచి గట్టెక్కగలడు.&quot; అని దమనకుడు చెప్పెను.

&quot;ఎట్టి బుద్ధిమంతున కైన నొక్కొక్కమాఱు పొరపాటు కలుగుచుండును. అందులకై విచారింప నక్కఱలేదు. కాని గాఢముగ హృదయములందు నాటుకొనియున్న పింగళక సంజీవకుల స్నేహమునకు విఘాతము గలిగించుట శక్యమా?&quot; యని కరటకుడు సందేహముతో బ్రశ్నింపగా దమనకు డిట్లు చెప్పెను.

ఉపాయ మున్నచో సాధింపరాని కార్య మేదియు నుండదు. కాబట్టి చక్కని యుపాయ మాలోచింపవలసి యున్నది. పూర్వమొక వాయస ముపాయముచేత శత్రువయిన కృష్ణసర్పముం జంపెను. నీ కా కథ తెలుపుదును. వినుము.
&lt;section end=&quot;-ఉపా&quot; /&gt;
&lt;section begin=&quot;ఉపా&quot; /&gt;{{center|
{{p|fs125}}ఉపాయముచే ద్రాచుబామును జంపిన కాకి కథ&lt;/p&gt;
}}
పూర్వకాలమున నొక మఱ్ఱిచెట్టు మీద గూడు కట్టుకొని వాయసదంపతులు నివసించుచుండెను. ఆ చెట్టు తొఱ్ఱలో నొక కృష్ణసర్పముండి యా కాకి పిల్లలను దినివేయు చుండెను. అందులకు గాకము మిక్కిలి దు:ఖించెను. మరల బ్రసవసమయము రాగా నాడుకాకి ప్రియుని జూచి &quot;నాథా ఈ వృక్షమును విడిచి మఱియొక చోటి కేగుదుము. ఇందలి
&lt;section end=&quot;ఉపా&quot; /&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nwk9j5tiea7dfywc0zku6w8qmbfw0kf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/87</title>
    <ns>104</ns>
    <id>29440</id>
    <revision>
      <id>397020</id>
      <parentid>235081</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T02:02:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2559" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;T.sujatha&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;సంతతి యంతయు నశించినవెనుక రాజ్యాధిపత్య మెవరిపై వహింతువు. దయచూపితివేని మేమే నీయాహారమునకై దినమునకొక్క మృగమువంతున బంపగలము.&quot; అని విన్నవింపగా సింగము 'సరే' యని యంగీకరించెను. నాటినుండియు నాజంతువులు పంపిన యాహారమే తినుచుండెను. 

ఇట్లు కొంతకాలము జరిగినవెనుక నొకనా డొక కుందేటికి వంతు వచ్చెను. అపు డది యిట్లు తలపోసెను. &quot;భయ హేతువు గలిగినపుడు ప్రతిప్రాణియు జీవితాశచేత నుపాయము వెదకును. మరణ మెటులైన దప్పనియప్పుడు సింహమునకేల జడియవలయును?&quot; ఇట్లాలోచించుచు నాకుందేలు నెమ్మదిగా వెడలుచుండెను.

సింగ మాకలికి దాళలేక యాకుందేలు కనబడగానే కోపముతో &quot;నీవేల యింత యాలస్యము చేసితివి?&quot; అని యడిగెను. &quot;దానికి స్వామీ! కరుణింపుము.  నేను బయలు దేఱి వేగముగా వచ్చుచుండ దారిలో నన్నొక సింహము పట్టుకొని తినబోయెను. 'తప్పక తిరిగి రాగల' నని శపథముచేసి యాసింహమును నమ్మించి వచ్చుసరి కింతయాలస్యమయినది.&quot; అని కుందేలు బదు లీయగా సింహము కనుల నిప్పులు రాలునట్లు చూచి మిక్కిలి కోపమున &quot;రమ్ము శీఘ్రముగా నాసింహ మెచ్చటనున్నదో చూపుము. నారాజ్యమునం దింకొక సింహము ప్రవేశించి నాయాహారము నరికట్టుటయా?&quot; యని గర్జించెను.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dzjbd5cm5f8ogcq2hdkxw6ojb7crsxr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:SampurnaNeetiChandrikaPart1.pdf/91</title>
    <ns>104</ns>
    <id>29446</id>
    <revision>
      <id>397021</id>
      <parentid>235084</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T02:03:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sreekanth.Jayanti</username>
        <id>5492</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2730" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Nrgullapalli&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;అట్లే ప్రియమిత్రు డొకవేళ గొంత తప్పిద మొనరించినను విడిచి వేయవచ్చునా? నాకు సంజీవకునితోడి చెలిమి మేర లేనిది కదా! ఇండ్లు, సకల సామగ్రులు గాల్చివేయునదియే యైనను సకల జనులకు నగ్ని యాదరణీయముగాదా?&quot; ఇట్లు ప్రశ్నించిన రాజునకు దమనకు డిట్లనియె.

&quot;సుతునియందుగాని, యమాత్యుని యందుగాని తటస్థునియందుగాని మితిమీరిన ప్రీతి జూపు రాజును లక్ష్మి విడుచును. పథ్యపు బదార్థ మంతరుచిగా లేకున్నను దుద కారోగ్యసుఖము గలిగించును. హితము చెప్పువాడును, నది చక్కగా గ్రహించువాడును గలుగుచోట లక్ష్మీ నిలిచియుండును. నీవు చిరసేవకుల నీసడించి నూతనముగా వచ్చినవాని కాధిక్య మిచ్చితివి.&quot; దమనకుని యీమాట లాలకించి &quot;ఇది కడు వింతగా నున్నది. నన్ను శరణు సొచ్చి; యభయ మొసగి పోషించుచున్న నన్నే యాత డెట్లు ద్రోహము సేయును?&quot; అని పింగళకుడు ప్రశ్నింపగా మరల దమనకు డిట్లు పలికెను.

&quot;ఎన్నివిధముల యత్నించినను గుక్కతోకకు వంకర పోజాలదు. దుర్జను డెన్ని యుపకారములు పొందినను వాని మనసు పరిశుద్ధము కానేరదు. విషవృక్షము లమృతము వోసి పెంచినను మంచి పండ్లీయ జాలవు. వర్ధనము, పోషణము దుష్టునకు మంచిగుణములు గలిగింప లేవు. హానినుండితప్పించు మిత్రుడును ననుసరించి వర్తించు స్త్రీయును, గర్వము గలి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5tkai80y6d6p70wk0hjsg6hl22i3b0m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీసోర్స్:తెలుగు వికీసోర్స్ కాపీహక్కుల మార్గదర్శిని</title>
    <ns>4</ns>
    <id>70027</id>
    <revision>
      <id>396994</id>
      <parentid>250125</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T12:31:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rajasekhar1961</username>
        <id>50</id>
      </contributor>
      <comment>/* కాపీహక్కులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19918" xml:space="preserve">==కాపీహక్కులు==
[[File:Copyright symbol 9.gif|alt=పజిల్ గ్లోబ్ లోగో|right]] 
;కాపీహక్కులన్న పదం నుంచి మనం ఏం అర్థం చేసుకోవాలసి ఉంటుంది???
కాపీహక్కులు అన్న పదం తమ స్వంత సృజనల (original creations) మీద వాటి సృష్టికర్తలకు (రచయితలు, సంగీతకారులు, శిల్పులు, చిత్రకారులు, వగైరా) దక్కే పలు చట్టపరమైన హక్కుల సమూహానికి పేరు. సాహిత్యం, సంగీతం, కళారూపాల్లో ఉండే స్వంత సృజనలకు (original creations) కాపీహక్కులు విస్తృతార్థంలో వర్తిస్తాయి; అయితే ఏ రూపంలో ఈ స్వంత సృజన ఉందన్నదాని ఆధారంగా ఈ హక్కులు మారతాయి. ఈ హక్కుల సమూహాన్ని రచయితల వైపు నుంచి వారి ఆర్థిక, నైతిక పరిరక్షణగా కూడా అర్థం చేసుకోవచ్చు.&lt;ref&gt;http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_909_2016.pdf&lt;/ref&gt; ఆర్థిక హక్కులు కాపీహక్కుల్లో ఉన్న రచనకున్న ఆర్థిక విలువను కాపాడతాయి, ఉదాహరణకు రచయిత అనుమతి లేకుండా కాపీహక్కుల్లో ఉన్న కృతి(work)ని ప్రచురించడాన్ని నియంత్రిస్తుంది.&lt;ref&gt;http://www.jasrac.or.jp/ejhp/copyright/property. html&lt;/ref&gt; అదనంగా, నైతిక హక్కులు అన్నవి రచయిత తనకు తన రచనకు ఉన్న సంబంధాన్ని తమకు నచ్చినట్లు స్థాపించుకోగలిగేలా కొన్ని చర్యలు చేసే వీలు కల్పిస్తుంది, ఉదాహరణకు రచయిత తన కృతిని అనామకంగానో, మారుపేరుతోనో ప్రచురించేందుకు ఇది వీలిస్తుంది. &lt;ref&gt;http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_909_2016.pdf&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''TERM'''
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''EXPLANATION'''
|-
| కాపీహక్కు||వివిధ రంగాలకు చెందిన వ్యక్తులకు తమ కృతిని ప్రజాభిప్రాయం కోసమూ, అనువాదం ద్వారానో, అదే రూపంలోనో పున:సృష్టించడానికి, తిరిగి ప్రచురించడానికి పూర్తిహక్కులు ఇచ్చే సమూహ హక్కులను కాపీహక్కులు అంటారు.
|-
| సంయుక్త కర్తృత్వం ||ఏ రచయిత హక్కుపైనా వివాదం లేకుండా ఇద్దరు కానీ, అంతకన్నా ఎక్కువమంది కానీ రచయితలు కలిసి సృష్టించిన కృతి.
|-
| భారతదేశంలో కాపీహక్కుల సంరక్షణ అందుబాటులో ఉండే కృతుల రకాలు||
*మౌలికమైన (Original) సాహిత్య, నాటక, సంగీత, కళా కృతులు
*సినిమాటోగ్రాఫ్ ఫిల్మ్స్
*ఆడియో రికార్డింగులు
|-
| కళాకృతులు||
*పెయింటింగ్, శిల్పం, డ్రాయింగ్ (బొమ్మ, మ్యాప్, చార్ట్ లేక ప్లాన్ కలుపుకుని), మలిచి చెక్కినవి (engraving) లేక ఫోటోగ్రాఫ్ లేదా కళాత్మక లక్షణం కలిగిన ఇటువంటి ఏదైనా కృతి;
*నిర్మాణశిల్ప (architecture) కృతి;
*కళాత్మకమైన నిపుణతతో రూపొందిన ఏ ఇతర కృతులైనా.
|-
| సంగీత కృతి||సంగీతం ఉన్న కృతి (సంగీతానికి సంబంధించిన గ్రాఫికల్ నొటేషన్లతో సహితంగా). దీనిలో సంగీతం మాత్రమే ఉంటుంది, సంగీతంలో చేర్చి పాడేందుకు ఉద్దేశించిన పదాలు కానీ, చేసే చర్యలు కానీ దీని కిందికి రాదు. కాపీహక్కుల పరిరక్షణ పొందేందుకు సంగీత కృతి రాసే ఉండనక్కరలేదు.
|-
| సౌండ్ రికార్డింగ్||రికార్డు చేసిన లేక నిర్మించిన మాధ్యం ఏదన్నదానితో సంబంధం లేకుండా ఏ సౌండ్ రికార్డింగ్ అయినా
|-
| సినిమాటోగ్రాఫిక్ ఫిల్మ్||మాధ్యమంతో, పద్ధతులతో సంబంధం లేకుండా ఏ దృశ్యపరమైన రికార్డింగ్ అయినా ఈ నిర్వచనం కిందికి వస్తుంది. దృశ్యంతో కలిపిన ఆడియో రికార్డింగులు కూడా పరిరక్షిత కృతుల్లోకి వస్తుంది.
|-
| ప్రభుత్వ కృతి||
* ప్రభుత్వం కానీ, ఏదైనా ప్రభుత్వ శాఖ కానీ
* భారతదేశంలోని ఏ శాసనమైనా, వీటితోపాటు
* భారతదేశంలోని ఏదైనా కోర్టు, ట్రిబ్యునల్ లేక జ్యుడీషియల్ అథారిటీ
ప్రచురించినది కానీ, వాటి మార్గనిర్దేశంలో ప్రచురితమైనది కానీ అయిన కృతి
|-
| భారతీయ కృతి||
*కృతికర్త భారతీయ పౌరుడైనా; లేక
*మొదట భారతదేశంలో ప్రచురితమైనా; లేక
*ప్రచురణ పొందని రచనల విషయంలో కృతికర్త ఆ కృతిని సృజించే సమయంలో భారతీయ పౌరుడైనా
అటువంటి సాహిత్య, నాటక, సంగీత కృతులు.
|}

==కాపీహక్కుల స్థితిని పరిశీలించడం==
సాహిత్య రచనలు, ఫోటోలు, వీడియోలు లేదంటే మరేదైనా మెటీరియల్ వికీమీడియా కామన్స్‌లోకి ఎక్కించదలుచుకుంటే ముందుగా మీరు ఆ రచన ప్రచురితమైన దేశంలోనూ, వెబ్‌సైట్ సెర్వర్ ఉన్న దేశంలోనూ కూడా స్వేచ్ఛా నకలు హక్కుల్లో ఉందో లేదో చూసుకోవాలి.
===భారతదేశంలో ప్రచురితమైన రచనలకు===
;భారతదేశంలో ఒక కృతి సార్వజనీనం(public domain) అవునా కాదా అన్నది తెలియాలంటే, అది 1957 నాటి భారత కాపీహక్కుల చట్టానికి అనుగుణంగా పరిశీలించాలి&lt;ref&gt;http://www.copyright.gov.in/Documents/Copyrightrules1957.pdf&lt;/ref&gt;, ఆ చట్టం ఇలా చెప్తోంది:
*అనామక కృతులు, ఫోటోగ్రాఫ్‌లు, సినిమాటోగ్రాఫిక్ కృతులు, సౌండ్ రికార్డింగులు, ప్రభుత్వ రచనలు, కార్పొరేట్ కర్తృత్వం లేక అంతర్జాతీయ సంస్థలకు కర్తృత్వం ఉన్న రచనలు (సంస్థాగత కర్తృత్వం ఉన్నవి) ప్రచురించిన నాటి నుంచి 60 సంవత్సరాలకు సార్వజనీనం అవుతున్నాయి, ఈ అరవై ఏళ్ళన్నది ఆ ప్రచురితమైన తేదీ తర్వాతి కాలెండర్ సంవత్సరం ప్రారంభం నుంచి లెక్కించాలి (ఉదాహరణకు 2018 నాటికి 1 జనవరి 1958కి ముందు ప్రచురితమైన పై విధమైన కాపీహక్కుల పరిధిలో ఉన్న రచనలు భారతదేశంలో సార్వజనీనంగా పరిగణించవచ్చు).
*(పై వర్గంలో చేరని) కృతికర్త మరణానంతరం ప్రచురితమైన కృతులు ప్రచురితమైన తేదీ నుంచి 60 సంవత్సరాల తర్వాత సార్వజనీనం అవుతాయి.
*ఏ ఇతర రచనలైనా రచయిత చనిపోయిన 60 సంవత్సరాలకు సార్వజనీనం అవుతాయి. 1941కి ముందు మరణించిన రచయితల విషయంలో మాత్రం 1991 నాటి క్లాజు ప్రకారం 50 సంవత్సరాలకు అంటే 1991 నాటికి సార్వజనీనం అయివున్నాయి.
*సంబంధిత అధికారులు పున:ప్రచురణ కానీ, ప్రచురణ కానీ నిషేధిస్తే తప్ప ఏ అధికారిక గెజెట్‌లో అయినా, ఏ శాసనాల్లో అయినా, ఏ తీర్పులో అయినా, ఏ జ్యుడీషియల్ అధారిటీ ప్రచురించిన ఆర్డర్‌లో అయినా, టేబుల్ ఆఫ్ లెజిస్లేచర్‌లో చేర్చిన ఏ ప్రభుత్వ నివేదికల్లో అయినా ప్రచురించిన ఏ పాఠ్యమైనా సార్వజనీనంగా పరిగణించాలి.

;పుస్తకం యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికాలో సార్వజనీనంగా ఉందా లేదా అన్నది సరిచూడాలంటే, ఈ కింది విషయాలు కనగొనాలి:

*1923 జనవరి 1 ముందు ప్రచురితమైనది కానీ, యు.ఎస్. కాపీరైట్ ఆఫీసులో రిజిస్టరై ఉన్నది కానీ అయింది;
*భారతదేశంలో తొలుత ప్రచురించి, ఆ వెనువెంటనే ఓ ముప్పై రోజుల కాలంలో అమెరికాలో ప్రచురితమై ఉండనిది;
*భారతదేశం అమెరికాతో కాపీహక్కుల సంబంధాలు ఏర్పరుచుకున్న నాటికి అంటే యురుగ్వే రౌండ్ అగ్రిమెంట్స్ యాక్ట్ &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Uruguay_Round_Agreements_Act&lt;/ref&gt; తేదీ 1996 జనవరి 1 నాటికి భారతదేశంలో సార్వజనీనం అయివుండడం లేదా కాపీహక్కుల నోటీసు లేకుండా 1989 మార్చి 1కి ముందు ప్రచురితమైనది లేదా కాపీహక్కుల పునరుద్ధరణ పొందకుండా 1964కి ముందు ప్రచురితమైనది.

{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''రచయిత మరణం'''
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''ప్రచురితమైన తేదీ'''
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''లైసెన్సు'''
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''భారతదేశంలో కాపీహక్కుల స్థితి'''*
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికాలో కాపీహక్కుల స్థితి'''*
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''కామన్సులోకి చేర్చవచ్చా'''
!style=&quot;background:#4684B4; color:white;&quot;|'''వ్యాఖ్య'''**

|-
|  ఏదైనా || &gt;1958|| &lt;nowiki&gt;కాపీహక్కుల పరిధిలోనిది&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం కాదు || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు|| రచయిత కానీ, రచయిత మరణించివుంటే వారసులు కానీ స్వేచ్ఛా నకలు హక్కుల్లో విడుదల చేస్తే (OTRS పద్ధతి అనుసరణీయం) తప్ప చేర్చరాదు.
|-
|  &gt;1958 || ఏదైనా || &lt;nowiki&gt;కాపీహక్కుల పరిధిలోనిది&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం కాదు || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు|| రచయిత కానీ, రచయిత మరణించివుంటే వారసులు కానీ స్వేచ్ఛా నకలు హక్కుల్లో విడుదల చేస్తే (OTRS పద్ధతి అనుసరణీయం) తప్ప చేర్చరాదు.
|-
| &lt;1918 || &lt;1918 || &lt;nowiki&gt;{{PD-old-100-1923}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
| &lt;1923 || &lt;1923 || &lt;nowiki&gt;{{PD-old-80-1923}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
| &lt;1923 || 1923 - 1940 || &lt;nowiki&gt;{{PD-India-URAA}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
| &lt;1923 || 1941-1958 || &lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు||తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ నిర్ణయం తీసుకుని స్థానికంగా ఎక్కించవచ్చు
|-
| 1923 - 1940 ||&lt;1923 || &lt;nowiki&gt;{{PD-old-70-1923}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
| 1923 - 1940 || 1923 - 1940 || &lt;nowiki&gt;{{PD-India-URAA}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
| 1923 - 1940 || 1941 - 1958 || &lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు||తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ నిర్ణయం తీసుకుని స్థానికంగా ఎక్కించవచ్చు
|-
|  1941 - 1958 || &lt;1923 || 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-1923}}&lt;/nowiki&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;  
|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
|  1941 - 1958 || 1923 - 1940|| &lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు||తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ నిర్ణయం తీసుకుని స్థానికంగా ఎక్కించవచ్చు
|-
|  1941 - 1958 || 1941 - 1958|| &lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు||తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ నిర్ణయం తీసుకుని స్థానికంగా ఎక్కించవచ్చు
|-
|  అనామకం || &lt;1923|| 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-US}}&lt;/nowiki&gt;
|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
|  అనామకం || 1923 - 1940|| &lt;nowiki&gt;{{PD-India-URAA}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం ||చేర్చవచ్చు||
|-
|  అనామకం || 1941 - 1958|| &lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt;|| సార్వజనీనం || సార్వజనీనం కాదు ||చేర్చకూడదు||తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ నిర్ణయం తీసుకుని స్థానికంగా ఎక్కించవచ్చు
|}

;Licenses: 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-old-100-1923}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt; https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-old-100-1923&lt;/ref&gt; 
* &lt;nowiki&gt;{{PD-old-80-1923}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt;https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-old-80-1923 &lt;/ref&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-India-URAA}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt; https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-India-URAA&lt;/ref&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-India}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/Template:PD-India &lt;/ref&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-old-70-1923}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt;https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-old-70-1923 &lt;/ref&gt; 
*&lt;nowiki&gt;{{PD-1923}}&lt;/nowiki&gt;  &lt;ref&gt;https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-1923 &lt;/ref&gt;
*&lt;nowiki&gt;{{PD-US}}&lt;/nowiki&gt; &lt;ref&gt;https://commons.wikimedia.org/wiki/Template:PD-US &lt;/ref&gt;

== మూలాలు, నోట్స్ ==
{{reflist}}
== ఇతర వివరాలు ==
ఈ పాఠ్యం [[User:Bodhisattwa|బోధిసత్వ]], [[User:Ananth subray|అనంత్ సుబ్రాయ్]] సంపాదకత్వంలో, అంబికా టాండన్ సరిజూడగా సీఐఎస్-ఎ2కె రూపొందించిన [[:meta:Wikisource Handbook|Wikisource Handbook]] (వికీసోర్సు హ్యాండ్ బుక్) నుంచి స్వీకరించినది.&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; ఈ భాగం పవన్ సంతోష్ రాసినది&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;**&lt;/nowiki&gt; ఇది పవన్ సంతోష్ తెలుగు వికీసోర్సు పాలసీ మార్పు గురించి వెలిబుచ్చుతున్న అభిప్రాయం.</text>
      <sha1>oam2h2yi3058cjlgv4l2ib6s9lbcs6j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రచయిత:గణపవరపు వెంకటకవి</title>
    <ns>102</ns>
    <id>74333</id>
    <revision>
      <id>397064</id>
      <parentid>305802</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:18:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1075" xml:space="preserve">{{రచయిత
 |ఇంటిపేరు = గణపవరపు
 |అసలుపేరు = వెంకటకవి
 |పేరు_మొదటి_అక్షరం = గ
 |పుట్టిన_యేడు = 
 |గిట్టిన_యేడు = 
 |వివరణ = 
 |బొమ్మ= 
 |వికీపీడియా_లంకె = గణపవరపు వెంకటకవి
 |వికీవ్యాఖ్య_లంకె = 
 |కామన్సు లంకె= 
}}

==రచనలు==
* [[శ్రీ ప్రబంధరాజ వేంకటేశ్వర విజయ విలాసము]] (ముద్రణ: 1977) {{small scan link|శ్రీ ప్రబంధరాజ వెంకటేశ్వర విలాసము.djvu}}
*[[ఉదాహరణము]] (అలభ్యం)

==రచయిత గురించిన రచనలు==
* [[ఆంధ్ర కవుల చరిత్రము - మూడవ భాగము/గణపవరపు వేంకటకవి]]

[[వర్గం:తెలుగు కవులు]]</text>
      <sha1>5a6pa4owmrynd8tj6fjwcwycarhq9f9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397067</id>
      <parentid>397064</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:32:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1518" xml:space="preserve">{{రచయిత
 |ఇంటిపేరు = గణపవరపు
 |అసలుపేరు = వెంకటకవి
 |పేరు_మొదటి_అక్షరం = గ
 |పుట్టిన_యేడు = 
 |గిట్టిన_యేడు = 
 |వివరణ = 
 |బొమ్మ= 
 |వికీపీడియా_లంకె = గణపవరపు వెంకటకవి
 |వికీవ్యాఖ్య_లంకె = 
 |కామన్సు లంకె= 
}}

==రచనలు==
* [[శ్రీ ప్రబంధరాజ వేంకటేశ్వర విజయ విలాసము]] (ముద్రణ: 1977) {{small scan link|శ్రీ ప్రబంధరాజ వెంకటేశ్వర విలాసము.djvu}}
*[[ఉదాహరణము]] (అలభ్యం)
*[[సర్వలక్షణశిరోమణి]]
*తారావళి
*శృంగారమంజరి
*యమశతకము
*కృష్ణమల్లకథ
*బాలరామాయణద్విపద
*విద్యావతీదండకము
*ద్విరూపకోశము
*ఆంధ్రప్రయోగరత్నాకరము
*ఆంధ్రకౌముది
*వేంకటేశాంధ్రము

==రచయిత గురించిన రచనలు==
* [[ఆంధ్ర కవుల చరిత్రము - మూడవ భాగము/గణపవరపు వేంకటకవి]]

[[వర్గం:తెలుగు కవులు]]</text>
      <sha1>q9t1j19yqclkkfxrbuxropc3drxhrir</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/5</title>
    <ns>104</ns>
    <id>105515</id>
    <revision>
      <id>397031</id>
      <parentid>396971</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T04:05:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Inquisitive creature</username>
        <id>3593</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1823" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Shishirdasika&quot; /&gt;{{c|vi}}&lt;/noinclude&gt;ఈ గ్రంథంలో కనిపిస్తున్నది. మొత్తంమీద ఈ గ్రంథం సమగ్రమైన, ప్రామాణికమైన తెలుగుభాషాచరిత్ర లేని లోటును తీరుస్తున్నదని నమ్మకము. తెలుగును. ప్రధానవిషయంగా అధ్యయనం చేసే విద్యార్థులకే కాక, అంతకంటె ఎక్కువగా తెలుగుభాషపై పరిశోధనలు చేసే పండితులకు గూడా ఇది సహాయకగ్రంథంగా ఉపకరించగలదని ఆశిస్తున్నాము.

కోరినంతనే ఈ గ్రంథానికి సంపాదకత్వం వహించటానికి అంగీకరించి, ఎన్ని ఒడిదుడుకులు వచ్చినా, కొంత ఆలస్యమే అయినా గ్రంథాన్ని సమగ్రంగా వెలువరించిన ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయ భాషాశాస్త్రశాఖాధ్యక్షులు భద్రిరాజు కృష్ణమూర్తిగారికి, ఆయా అధ్యాయాలను రచించిన వ్యాసకర్తలకు, సంపాదక సహాయకులకు సాహిత్య అకాడమీ పక్షాన కృతజ్ఞతలు.


{{rh|{{fine|హైదరాబాదు}}||దేవులపల్లి రామానుజరావు}}

{{Rh|{{fine|2-9-75}}||{{fine|''కార్యదర్శి     }}}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>j5rgvhi50wht1ptxvd73te5owgdrgla</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/111</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129269</id>
    <revision>
      <id>397006</id>
      <parentid>396920</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T23:50:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5360" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|116|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;శిష్యురాలు గలిగియన్నది. ళాల్యన్నములు భుజించి పనిపాటలులేక వీరందరు నాఁబోతులవలె బలిసియున్నారు. వీరి నందరిని పొమ్మని యీ సత్ర మెత్తివేయించుట లెస్సయని పలికిన నతం డంగీకరింపక నిది మొదలు యోగిను లీ మంఠపములో నుండరాదు. పది దినములలో నందరును లేచిపోవలయునని యాజ్జయిచ్చి ప్రధానులతోఁగూడ నా ఱేడు నగరికిం బోయెను.

కమల యావార్త విని యార్తిఁజెందు డెందముతో నౌరా! నాచరిత్ర యెంత చిత్రముగానున్నది. నా కతంబున యోగినులకెల్ల నపకారమైనదిగా ? పాప మీ చిదంబరయోగి నూరేండ్లవాఁడు. ఇట్టి వారినింగూడ స్త్రీ సాన్నిధ్యంబునం జేసి లోకులు శంకించుచున్నారు. ఇంతకన్న నవివేకమున్నదియా । నా నిమిత్తమై యా కపట శిష్యులే యీ పనిఁ గావించిరి. అన్నన్నా ! నా మంచమందే యుంచినచో నన్ను వీండ్రు మోసము చేయుదురుగదా ? సీ ! ఆఁడురూపమునఁ జనించుటకంటెఁ గ౦టకము మరియొండు లేదు. నేను సత్వవంతుని నిమిత్తము మగరూపు విడచి యీ యాడురూపుఁ దాల్చితిని. ఇందు రసాభాసమైనది. సత్వవంతుండిఁక రాడు. నే నన్నింటికిం జెడితిని. ఈ యాడురూపము  వానియెదుటనే ప్రకటించితినయేని యెంత యొప్పిదముగా నుండును. ఇఁక వానిం జూచుభాగ్యము నా కన్నులకుఁ గలుగదు. పోనిమ్ము. చిదంబరయోగి నా వృత్తాంతమువిని నిన్నుఁ గాశికిఁ బొమ్మని శెలవిచ్చియున్నాడు గదా! ఆయన మిగుల వృద్దుఁడు. జ్ఞానవంతుఁడు. ఆయనమాట వడువుననే కావించెదనని నిశ్చయించి కమలయను పేరుతో నున్న రూపవతి మరలఁ బురుషవేషము వైచికొని యటఁగదలి కతిపయ [పయాణంబులఁ గాశీపురంబున కరిగినది.

అని యెరింగించి అవ్వలికథ మణిసిద్ధుండు తదనంతరావ సథంబున నిట్లు జెప్పం దొడంగెను.

{{p|fs125|ac}}డెబ్బది మూడవ మజిలీ కథ&lt;/p&gt;

ఆహా ? లోకమెంత మోహక్రాంతమై యున్నది. అన్నియుం దాను జేయుచున్నట్లు తోచును. నిక్కమరయ జనుడు రవ్వంతయు! దాను జేయుటకుఁ గర్త కాడు. భ్రమపడి కర్తృత్వము తనపైఁ బెట్టుకొనును. తాను జేయఁ బూనిన పనులే పిమ్మట విమర్శింప విపరీతములుగాఁ దనకే తోచును. ఆచరింపబడినది
మార్చుటెట్లో శక్యముకాదో జరుగఁబోవునదియుఁ దెలిసినను మార్చుటకు శక్యముకాదు. ఆ రహస్య మెరుఁగక ప్రమాదము జేసితిమనియుం ముందు జాగరూకతగాఁ జేయుదు మనియు సంకల్పించు చుందురు. అది వట్టిదబ్బర. కాకున్నది కాకమానదను నార్యోక్తి శిలాశాసనమువంటిది.  అందులకు మా చరిత్రమే దృష్టాంతము. మేము గొప్ప సంపదలు కలవారియింటఁ బుట్టియు సుఖపడనేరక కన్నవారి దుఃఖముల పాలుఁజేసి యిల్లువిడిచి దేశముల పాలైతిమి. మే మిట్లు చేయుటకుఁ గారణమేమియుఁ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lzcxh4w3f646h32jnl37h0185wdr0v2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/112</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129270</id>
    <revision>
      <id>397008</id>
      <parentid>396921</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:23:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5550" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||స్థూలజంఘ తామ్రకేశుల కథ|117}}&lt;/noinclude&gt;దెలియనేరదు. రాజపుత్రికయు రూపవతియు మా యిరువుర నూరు వెడలించి నిరూపించుకొనిన సమయమునకు మమ్ముఁగలిసి కొనిరి కారు. వారు బయలుదేరి వెడలుటకు నవసరము దొరికినదియో లేదో తెలియదు. సోమభట్టారకుని యింటికి యజ్ఞదత్తుఁ డతిధియై వచ్చినంతఁ దెలిసి మేమిరువురము పారివచ్చితిమగదా ? ఇంటికి బోవు‌దమని నేనెంతఁ చెప్పినను వినక శీలవతి యిటు లాగుకొని వచ్చినది. రాత్రి యిద్దర మీ వేదికమీదనే పండుకొంటిమి. శీలవతి యేమయ్యెనో తెలియదు. నిత్య
కృత్యములు తీర్చుకొ‌నుటకై యరిగినదియా ? నన్నుఁ జేరకఁ యేలఁ బోయెడిని. ఇది కడు విపరీతము. రాత్రి నాకెంత నిద్రపట్టినది. అని యొకనాడు ప్రాతఃకాలమున ఘటికాచలమను నగరంబునఁ గృతవర్మ యొక గృహస్థునివీథి యరుగుపైఁ గూర్చుండి ధ్యానించుచుండెను.

అంతలో మేఘనాధుఁడను పేరుగల యా యింటియజమానుఁడు దంతధావనము నిమిత్తము వాకిటకువచ్చి తిన్నె పైఁ గూర్చున్న కృతవర్మం జూచి తద్రూపాతిశయమునకు నక్కజమందుచు, కుమారా! నీ దేయారు? నీపేరేమి। నీ కులశీల నామంబు లెట్టివని యడిగిన నతం డిట్లనియె.

అయ్యా ! నేను ద్విజకుమారుండ. నాపేరు కృతవర్మయండ్రు నా మిత్రుండు నేనును గాశికిఁ బోవుచు రాత్రి వచ్చి యీ వాకిలిపైఁ బండుకొంటిమి. అతండేమయ్యెనో తెలియదు. ఈ గ్రామంబున మృగబాధలు లేవుగదా యని యడిగిన మేఘనాధుం డిట్లనియె ?

ఈ యూర నట్టిబాధ లేమియునులేవు. మీ రిదివర కేమి చదివిరి? ఏమి చదువుటకైఁ గాశికరుగుచున్నారు. అని యడిగిన నతఁడు తాను జదివిన గ్రంథము చదువఁబోవు గ్రంథములు నిరూపించి చెప్పెను. వాని విద్యాసంపదకు మిక్కిలి విస్మయపడి మేఘనాధుఁడు దంతధావనముఁ జేసికొనుచు నతనితో నప్పటికిం దగిన మాటల ముచ్చటింపుచుండఁ గృతవర్మ అయ్యా ! తమ రేకులమువారు? ఏమి వ్యాపారముఁ జేయుదురు ? మీరేమి చదివితిరని యడిగిన మేఘనాధుం డిట్లనియె.

సఖుఁడా ! మేమును ద్విజులబో ? మాతండ్రి చాల ధనము సంపాదించి స్వర్గస్థుండైన నే ననేక వ్యాపారములు సేసి యాసొమ్ము కొల్లబుచ్చితిని. నాకు నాటకాలంకార సాహిత్యము గలదు. కొన్ని నాటకములు రచించి‌తిని. అంతటితోఁ దృప్తిఁబొందక నా నాటకములు ప్రదర్శించు నిమిత్తము నాటకోపకరణము లన్నియు సంపాదించి పాత్రములకు వేతనములిచ్చి నాటకము లాడించుచుంటి. మా నాటకములో నున్న భూమికాధారులందరు సంగీత సాహిత్య విద్యానైపుణ్యులుగా నున్నారు. మీ
రడిగితిరి కావునఁ జెప్పుచుంటిని. ఈ కాలములో మా నాటక సమాజమునకుఁ గల ----------- 
మరియొకదానికిలేదు. ఇప్పుడు దేశాటనముఁ చేయఁ బ్రయత్నించు చున్నారము. మాకు స్త్రీ వేషధారులు
కొందరు కావలసియున్నారు. నామాటకు మీకు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2bx6swrw927a4r2jxunr6xvbqfrnbyq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/113</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129271</id>
    <revision>
      <id>397016</id>
      <parentid>396922</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T01:54:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5292" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|118|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;తప్పుగా గణింపక మీరు మా సమాజములోఁ జేరితిరియేని మాకును మంచివాఁడుక రాగలదు. మీ సంగీత సాహిత్యములకు వెన్నె వెట్టినట్టగును. మాకును జాల నుపకారము కాఁగలదు. మేము సమాజముతోఁ గాశీ ప్రయాగాది పట్టణములఁ దిరుగుదుము. మీ కయ్యెడు వ్యయ ప్రయాసము లన్నియు మేము భరింతుము. అంగీకరింతురా ? అని యడిగిన నతండు నవ్వుచు నిట్ల నియె. మాకు నాటకములనినఁ జాల వేడుక యున్నది ? మీరు కోరితిరి కావునఁ గొన్నిదినములు మీతోఁ దిరిగి మా యోపిన సహాయము చేయుదుము. మేము వేతనము లందువారముకాము. కావలసిన నాటకములు రచించి యిచ్చుచుందుము. అవసరమున్న భూమికల ధరింతుము. నా మిత్రుని వెదకి తెప్పింపుఁ డతండు నాకన్న మిక్కిలి చక్కని వాఁడని చెప్పిన సంతసించుచు మేఘనాధుఁ డప్పుడే యతని వెదకి తీసికొనిరమ్మని పెక్కండ్రఁ బరిచారకులఁ నంపెను. వాండ్రు నాఁటిమునిమాపుదనుకఁ దిరిగివచ్చి యట్టివాఁ డెందును గనంబడలేదని చెప్పిరి.

అందులకుఁ బరితపించుచుఁ గృతవర్మను మేఘనాధుఁడు కాశీ రామేశ్వరముల నడుమ నెందున్నను నీ మిత్రుని వెదకి తెప్పింతుఁ జింతింపవలదని యూరడించెను. కృతవర్మకు నప్పటికి వేరొక తెరవులేక వారియింటనే వసించి తత్కృత సత్కాలముల కానందించుచుఁ గొన్నిదినములు గడపెను.  మేఘనాధుఁడు సమాజస్తులతో స్త్రీ భూమికాధారి నొకదైవము తీసికొని వచ్చెను. అతని రూపము
త్రిలోకాభిరామము. కంఠమా ! కిన్నరము. దేవగానము. పాండిత్యమా ! బృహసృతి. కవిత్వమా ! కాళిదాసు. అతండు వేషము వైచినప్పడు కాంచన వర్షము కురియగలదు. మనమిఁక బయలుదేర వచ్చును. కొరంత తీరినదని యుబ్బుచు ముచ్చటించెను. సమాజమువారందరు డెందములఁ బరమానందభరితులై పయనంబున కనుమతించి నాటక లోపముల సవరించుకొనుచుఁ గొన్నిదినము లాల సించిరి.

{{p|fs125|ac}}వినత కథ&lt;/p&gt;

గానాభిజ్జుండు విరూపుండైనను దరుణులు వలతురను వాడుకయున్నది. తొల్లియొక రాజపుత్రిక వానరముఖుండుగా శప్తుఁడైనను గాన విద్యా విశారదు నారదు వరించినకథ లోకవిదితమేగదా? అట్టివాడుఁ లలితుండ్రైనఁ బలుకవలసినదేమి ? ఆ మేఘనాధునికి వినత యనుకూతురు కలదు అక్కలికయక్కజంబడు చక్కఁదనంబు ననవద్యమగు విద్యయుంగలిగి తొలి ప్రాయంబున నొప్పచున్నది.. మేఘనాధున కొక్కరితయే పుత్రికయగుట నపురూపపు ముద్దునం బెనిచి యొక సామాన్యున కిచ్చి పెండ్లిఁజేసి యల్లు నింటనే పెట్టుకొనియెను. అధికుండైన యల్లుఁ డిల్లరికముండ వాల్గంటులు పుట్టింట
నుండినప్పు డిల్లరికపుటల్లునిఁ జులకన జూడకమానరు. నాటక&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hox6mevc4obz9gf6ssbpqjblsh2uvyc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/114</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129272</id>
    <revision>
      <id>397086</id>
      <parentid>396923</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:05:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4834" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||వినత కథ|119}}&lt;/noinclude&gt;ములు సంగీతములు శృంగార రసపూరితములు.  తదుభయ రహస్వాదన వివశుఁడు మేఘనాధుండు. అట్టివానికూఁతు రెట్టిరసికురాలుగ నుండనో యూహింపదగియున్నది. మఱియును --
{{left margin|5em}}&lt;poem&gt;
&lt;ref&gt;స్వతంత్రురాలగుటయు, పుట్టినింటనుండుటయు, తరుచుగా యాత్రలకు వుత్సవములకుఁ
దిరుగుచుండుటయు, పరపురుషులతో గోష్ఠిఁ జ్రేయుటయుఁ బనిలేక పొరుగిళ్ళ కరుగుచుండుటయు,
జారస్త్రీలతో సహవాసము, తనవృత్తి విడచి యన్యవృత్తి గైకొనుట పెనిమిటి వృద్దుండగుటఁ మగఁడు దేశాంతర మరుగుట లోనగు కారణంబులచే నుత్తమ స్త్రీయైనను చెడక మానదు.&lt;/ref&gt;శ్లో. స్వాతంత్ర్యం పితృమందిరే నివసతి ర్యా తోత్సది సంగతిః
    గోష్ఠీ పూరుషసన్నిదా వనియమో వాసో విదేశే తధా
    సంపర్కస్సహ పుంశ్చభీభి రసకృద్వత్తేర్ని జాయాః క్షతిః
    పత్యు ర్వార్దక మీశతుః ప్రవసనం నాళస్య హేతు స్త్రీయాః
&lt;/poem&gt;&lt;/div&gt;
వింతరూపము, విద్యయు, గుణములు గలిగియున్న మగండసమర్దుడై తమయింట నుండుటంబట్టి యతనియాజ్ఞకు లోనుగాక స్వతంత్రురాలై నది. దానంజేసి‌ తక్కిన గుణంబులన్నియు నా చిన్నదానిని స్వయముగా నాశ్రయించినవి. వినత సంగీతమనినఁ జెవి కోసుకొనును. నాటకములనినఁ బండువుగాఁ దలంచును. కావ్య ప్రసంగము లుత్సవముగా నెంచును. స్వయముగాఁ బాడగలదు. ఆడగలదు. ప్రసంగింపఁగలదు.

ఒకనాఁడు కృతవర్మ పాడుచుండ గవాక్షమునఁ గూర్చుండి యా చిన్నది విన్నది. కన్నులార నతనిం జూచినది. అప్పుడే కందర్పుఁ డాపడఁతియొడఁ దన తూపులవేపు మాపఁజేసెను. నాటంగోలె నాబోఁటి కన్నము రుచింపదు. నిద్ర పట్టదు. చావడిలో నతనిమాట వినఁబడెనేని చెవియొగ్గి వినును. పలుమారు
జాలముమ్రోల కరుగుచుండును.
{{left margin|5em}}&lt;poem&gt;
చ. కిలకిలనవ్వు మోవిఁ బలుగెంటులు దీటు గుచంబు లోరగా
    వెలువడఁ బైటవియు నెరవింతగఁ గేరుమరుల్కొనంగ బె
    ళ్కులుగొనఁజూచి లేనివగలుంగొని మాటికిఁ గుల్కుగోటి చి
    మ్ములు నొనరించు నవ్వెలఁది మోహమనం గనినంత నాతనిన్‌.
&lt;/poem&gt;&lt;/div&gt;
ఆ వికారము లన్నియు గ్రహించియుఁ గృతవర్మ యెరుంగని వాఁడుంబోలె మెలంగుచుండెను. ఒకనాడు మేఘనాధుఁడు పరివారముతో నాటకశాల కరిగి నంత నింటిలోఁ గృతవర్మ యొకఁడు మాత్రము చావడిగదిలోఁ గూర్చుండి యేదియో వ్రాయుచుండెను. అట్టిసమయమున వినత వింతచీరఁ గట్టి తలకుఁ బట్టు వైచుకొని యా గదియొద్దకు బోయి తొంగిచూచి -&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bpilt8tjwamxdk9snod4o5w1zogmvt5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/29</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129324</id>
    <revision>
      <id>396989</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3631" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము, కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=సీ.|lines=&lt;poem&gt;జయవిజయంబులు శంఖమహాశంఖ, ము లనంగఁ బగటిజాములు చెలంగు
రాత్రిజాల్ రామవిరామసుప్తప్రసు, ప్తలు ననఁగా భువిఁ బరగుచుండు
నీయెనిమిదిరిజాలఁ బాయక మగణాది, గా జనించె గణాష్టకంబు వరుస
నేజామునను గావ్యుఁ డెలమిఁ గబ్బంబును, విరచింపఁ బూనె నవ్వేళయందు&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{Telugu poem|type=తే.|lines=&lt;poem&gt;నుద్భవం బైనగణముఁ బ్రయోగమునకు, శుద్ధిగాఁ గూర్పలేక విజ్జోడుపడఁగ
గణము లూహించి కూర్చుబికారికుకవి, పద్య మొల్లఁడు బ్రదు కాసపడెడువాఁడు.&lt;/poem&gt;|ref=15}} 
{{p|ac|fwb}}బీజాక్షరనిర్ణయము - వానిశుభాశుభఫలములు&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఆదిక్షాంతాక్షరముల, నైదువరుస లునుప వరుస కవి పది యగుచున్
బ్రోదిఁ బననాగ్నిభూజల, ఖోదితబీజాక్షరమ్ము లొగి రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=16}}
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అనిలబీజాళి శోకదం బగ్నిబీజ, సమితి మడియించు భూమిబీజములు శ్రీ ద
మంబుబీజము ల్ముదమిచ్చు నభ్రబీజ, రాజి లేము లొసంగు శ్రీరంగభూప!&lt;/poem&gt;|ref=17}} 
{{Css image crop
|Image = ఆనందరంగరాట్ఛందము_(కస్తూరి_రంగయ).pdf
|Page = 29
|bSize = 387
|cWidth = 309
|cHeight = 156
|oTop = 272
|oLeft = 30
|Location = center
|Description = 
}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అకారము మొదలు క్షకారమువఱకుఁ గలయేఁబదియక్షరముల నైదువరుసలుగ వ్రా
సిన నవి వరుసకుఁ బదియక్షరము లగును. అందు మొదటివరుసయందలి “ఆ ఊ
ఏకచటకపయష&quot;లనునీపదియు వాయుబీజాక్షరములు, వీనిఁ బద్యాదినుంచిన నశు
భము. రెండవవరుసయందలి “ఆ ఋ ఐ ఖ ఛ ఠ థ ఫ ర స” లను నీపదియు నగ్ని
బీజాక్షరములు. వీనిఁ బద్యాదినుంచిన నశుభము. మూఁడవవరుసయందలి “ఇ
ౠ ఓ గ జ డ ద బ ల హ” అనునీపదియు భూబీజాక్షరములు. వీనిఁ బద్యాది నునుప
శుభము. నాలవవరుసయందలి &quot;ఈ ఌ ఔ ఘ ఝ ఢ ధ భ వ&quot; లను పదియ
క్షరములు జలబీజాక్షరములు. వీనిఁ బద్యాదినుంచిన శుభము. ఐదవవరుసయందలి&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>i0pj9gy2uocys5dpuuq45vwc631gx14</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/116</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129325</id>
    <revision>
      <id>396990</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:28:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  పనత వ పోయెదంగాని యున్న పాడిన రాగ మొకనారి యాలాపించెదవా? పిన ఎడ.ర యగుచున్నది.  కృత :- నా కిప్పుడు తికికలేదు.. | వాసికొనవలయును బొమ్ము.  వినత = నా యభికాష తీర్చినందాక విడుచుదానను కాన...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4108" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|(16)|వినత కథ|121}}&lt;/noinclude&gt;

పనత వ పోయెదంగాని యున్న పాడిన రాగ మొకనారి యాలాపించెదవా?
పిన ఎడ.ర యగుచున్నది.

కృత :- నా కిప్పుడు తికికలేదు.. | వాసికొనవలయును బొమ్ము.

వినత = నా యభికాష తీర్చినందాక విడుచుదానను కాను.

క్చిత ఏం నీవు మగనాలపుగావా ? పరపురుషుల సాన్నథ్యములు నేం

గ్‌ నెలువవచ్చునా 1

వినత _- నీవు పరపుతుసు(౧వని యిక్కడికి రాలేదు. ౨ యింటివాలే
యయ్‌సి వచ్చితిని.

క్య ల్‌ := నివృత్తి మగం డెజంగిన శిషింప(డా 1

వక: _ మగసశిక యెబ్ల యినను భరింపవచ్చునుగాస్‌ మవేయ మనోభప

పులాపము సైరింపకున్నానుగదా

కత ;- పనితా; నీవు చిన్నచానవు.. పెద్ధవారియొద్డ మంచిగుణములు
నేరచికొనుము

వినత ;.. అందులకేగాదా ? మే యొద్దకు వచ్చితిని. ఇ నుణములేవియా
శరుపుడు, శిష్యరాలదై మీ సేవ( జేసెవను.

కల్‌ 0 మీ తండి యెరింగిన దండించును జుమీ :

వినత : హై దండించెడిరా(డైన నచో నిట్టి సుందరు?: మంటంమున. కేమిటికిం
నీసుకొనరావలయును.

శృత :- నా సుందరము నిన్నేమి చేసినది ?

వినత :- అమ్మర చెల్లా? మ్‌ చేసినది యసి యకసచుంటివా నా
వ్యాచయమును లాగికొసపోమిు దొ కొన్నద్‌.

అని మాట్లాదుక్‌'నుచుండ(గాం చలుపులు తియంచని వీఏలో మేఘనాధు
&quot;రచెను. ఆ మాటవినీ పినత వోయి తలుపులు తీసినది. హూతుంకలకు పట్టుచూచి
ఇమెతలుచు నతం డమ్మా: యుదియేమ పట్టి వై చితిఐ, శీర మన్వస్థ్‌ సతగ నన్నా
ఎసి యడుగుటయు( డలనొప్పి మ్మా తము వచ్చి నింపాదిగా చి _.. చెప్పినది.
గా దాపల్యమును గురించి కృతవర్మ మక్కలి విస్మయిను( పందు:ంండను సాయి
నుత వినత సిగ్ధుపడచి మాటీమాటికి నళతండున్న గది ముంగలవ జోొవుచుండును,
అంచు నిలువరిబడియే మాట్లాడుచుండును.. ఏడియో మిషంబన్ని యతసం బల్యం
౮ంపపోవును. ఆ బింబోన్షి' చేన్లలు తెలిసికొని మంపలింపనేంక .మెంనాంయు మం
టింను. ఎల్లగొ నెట్లసియో.

న ల పవ ఒబ్పటొానంటిని తతుదుగాం. వితల. ఎయతాతదు.
సం నబనను లో కలు. ఛంకింతురు.. అం ఎప్పులయు నక్కల
ని వచ్చు? 'చచ్చా? నొషల చఉలియమిగచా ? అయన సంగిరము&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dydk7pt2wtuu6zcja0dduwd31tr9wuq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/117</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129326</id>
    <revision>
      <id>396991</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:29:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' బాగుగా బాడగలండుసుమీ 1 నా కాయన చెంత సంగీతము నేర్చింపవా * యని యడిగిన నవ్వుచు మేఘనాధుం డిట్ల నియె.  అమ్మా ! నీవు కడుమద్దరాలవు. నీ సంగతి యెరుంగక నీ మగం2ఏ నిన్ను గురించి యీసుగాం ఇప్...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4685" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|122|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;
బాగుగా బాడగలండుసుమీ 1 నా కాయన చెంత సంగీతము నేర్చింపవా * యని
యడిగిన నవ్వుచు మేఘనాధుం డిట్ల నియె.

అమ్మా ! నీవు కడుమద్దరాలవు. నీ సంగతి యెరుంగక నీ మగం2ఏ
నిన్ను గురించి యీసుగాం ఇప్పెన నీకు సంగీతమిష్టమని నే నెరుగుదును?
అది వినుటకై చావడియొద్దపవచ్చి నందుల కతం డనవమానము( జెందెను. సంగీతము(
బెప్పించుట '₹ంగ్‌కరించునా ? లునుబయ తం్మడీ : ఇంతకుముందు మగబారిదేత
నంగీకము. నాకేల. జెప్పింతి! ఇప్పుడేల పెప్పింపూదు. ఆ సంగతి నార
జప్పమొ, అని సుష నతం డిట్లనియె.

పట్టి / నీకు స్త్రీ పురుష విషయే తిలియదు.. నిన్ను మూరినవారు
నరకము బోండరా । ఇప్పుడు నీవు పెద్దదానవైతివి చెప్పుకొనరాదు. లోకి ఏరుద్ద
ముగా నుండును, అని చప్పుచు గూంచేరు వద్ది యమాయకఫరాలని మఘనాధుండు
తలంచెను,

తండి తన మాటల నమ్మి వకండగుట నతం ఉమాయకు( డ- ఎనత
తలంచినది. మించుబోణుల వంచనలం దెలిసికొన స్మృష్టించిన విరించికై న భర్యము
కాదుగదా :. జ

అట్టు తండి మందలించెనను గణియింపక యప్పంకణాచ్ని చాంచల్యము
విడచినది కాదు. వినత హృదయంమున మచనానలము (పజ్వరిల్లుచుండ దానిమగసేకి(
గోపానలము ,పజ్వరిల్ల ( దోడంగినది. వినతభర్న రహస్యముగా భార్య కృత్యముల
నరయుచు నొకనాః డ్‌ొళ ప్మతికం చీసుకొనటోయి ల జూపుచు నిట్ల నీయె,

మామా: నీ కూంతు రేమియు. నెరుంగనిదన సీ యల్నిపాయము ఇ
దాచనేల? ఈ పద్యమ్ముడాసి సీయాతురు కృతవర్శయన్న గదిలోనికి. విసరినది.
అతండడి చూడలేదు. నేను చూచి చీని సంగహించి తెగ్బితిని. ఈ పద్యమునని
సి ప్యుతిక పౌఠభయోా? ముగ్ధయీ తలిసికొనుము అయా పద్యము నట్లు చ. తం

ఉ. ఓ నవచిత్త జన్మ : భవదుత్త మరూపము( జూసి య్‌పునన'
సూనళరుండు నా మదిని &quot;సూటిగనాటగనే నెం చూపులన్‌
గ న దాననిళనీ రరర నృత పుచ్చి నన్నుః 2౮
(టోవకున్న నయయో ః మృతియే కరణం: కనను
ప మ్‌ చుఘనాధుం డించుక యాలోచించి యప్పుత. :..-7లగొత్ర న
కరిగి యో పద్దెము( జూపి దీని నెవ్వరు రచించరనీ యడిగిన సప్పడ(తి వరకి
వ. చే క్ట్‌నయె. తంల? నీ యల్లనికి బట్టిన భూతపం సిన
వో శంచినదొ ర్పొమ్‌? ఆత డేమో చ (సుత నిన్ను ని న.
నా యంకితము దీనిలో సున్నదియ! యేమ? ఎవ్వంళతనో
ఎదివంంతంగు కీకు(ం జూపి... అది శత మమనకొని నన్న తగ నమిశిం. బాలు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qtvteu2v7txx48o3vds1rgarm3olgtk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/118</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129327</id>
    <revision>
      <id>396992</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:30:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  జాలు... నీ యల్లుని గుణమెరుంగని వాతుంబోలె గోండుబూనితివి కృతవర్మ శకుని కన్న నధికుండు్‌ జుమా : మనయింట భక్తికి నిలిచెదనని మీరేమో యనుకొను చున్నారు. అని క తవర్మ, ను బొగడుచు మగని న...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4648" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||శబరదంపతుల కథ|123}}&lt;/noinclude&gt;

జాలు... నీ యల్లుని గుణమెరుంగని వాతుంబోలె గోండుబూనితివి కృతవర్మ శకుని
కన్న నధికుండు్‌ జుమా : మనయింట భక్తికి నిలిచెదనని మీరేమో యనుకొను
చున్నారు. అని క తవర్మ, ను బొగడుచు మగని నిందింప దొడంగినది,
న్స గనాషడు వన చెప్పిన యుపన న్యాసము మంతయు సత్యమని నమ్మి

యల్లునియొద్దష(బోయి తన ప్యుతిః కడు నుత్తమురాలని పొగడుచు నతనిం దద్దయుం
బూం పాఠంగా బైను.

అంశలోం [(బయాణ ౫ పళార్రము సమీపించుటయు. మేఘనాధుండు
నాటకోపకరణ ములస్నియు శకటం::౯- పై నెక్కించి కుటుంబ పరివార సహితముగా
బయలుదేరి దెశాటనము! జేయుచు గొప్పపట్టణముల నిలిచి నాటక్కపదర్శనముల(
గాపింపుచు. బారితోషికములందుచు. గొంతకాల మేరీతి దేశముల జరియించి కాశీ
పురంబున కరిగెను,

అని యకింగించి పిమ్మట నగు వృత్తాంత మక్కథకుండు అవ్వలి
మజిలీయందు( జెప్పంబూనెను.

డెబ్బది నాలుగన మజిలీ కథ

శబరదంపతులఠథ

తారావళీ! చిదంబరయోగి వట్టి జారుంరట, మర్శ తోపదేశ కై వతంబున
నా బాలయోగినిని జేరదీసెన( టయ్యారే ? ఎంతవంత ఆత! డిచ్చిన మంతభస్మము
మనకేమి 1పయోజనము ? నిన్ను(జూడక యాతం డింత య పేక్షించనున్నాడు.
నేడు చక్కగానలంకరించుకొనుము. వానియొద్దకు( దీసికొనిపోయి యడిగెద నని
కిన్నరదత్తుని భార్య యె“నాంతు కారావితో సు “బ్బేటించిన నమ్మచ్చకంటియు నందుల
కనుమోదించి కివ్యమణి భూషాంబర మాళ్యాను లేపనాదులచే సింగారించుకొని
మేనత్త తోంగూడ శళాంకునొద్ద కరిగినది.

“. భధాంకుడు వారాక పకిజగులవలనం. దెలిసికొని యెదురువోయి శల్లికి
నమస్కరించుచు! దోడ్లె డ్తై చ్చి యుచితపీ[ంబునం గూర్చుండ( బెట్టెను. తారోవ్‌ళి
మేనత్త గద్ధియనాని వెనుక నిలువంబడినది. అప్పుడు రాజపత్ని వ్‌్చాః ః శధాంకాః
నీవీ జజ ;బజు? పుణ్యంబున రాజునై శివి, స్స తం్యడిగ( గ తక్సి ఏత్యుడయ్యెను.
స్తీ నుసపందులు లోకులు కొనయాడుచుండ విని యానంగించుదు టిమ్‌ అన్నిటం
| “యకరుండ నైతిని. వ్‌ను మిప్పుడు వు యౌవనవంతుండ వగుట( బెండ్రి
నాన్‌ వలసి ఆఫేన్నది. అప్పని యపే శించుచుంటివి, అందులకు! దొలానే
పీలిల్యడి ? మా న్నాజీగదా + వారు చెప్పిన తాావళి నీ మనమామ
బుతు గిది. మంచె గుణపంతురాలు. సంళతమునీ గోష్టియే చేయ చుండును,&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>tem4lc7aahxnqy5qsqlk0eni5cj79rl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/119</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129328</id>
    <revision>
      <id>396993</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:31:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  ఈ చిన్నది మాసము న(గాక విద్యాశీలంబుల వాక్సతిని పిరియన్నడి సుమా? దీనం వెండ్షియాషి మూ కల మద్ధరింపవలయు నిడియే నా కోరిక యని పనికిన వినయ రినట్‌త శిరస్సు (డై యకం తిట్లనియె.  తస్ష్...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5297" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|124|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

ఈ చిన్నది మాసము న(గాక విద్యాశీలంబుల వాక్సతిని పిరియన్నడి సుమా? దీనం
వెండ్షియాషి మూ కల మద్ధరింపవలయు నిడియే నా కోరిక యని పనికిన వినయ
రినట్‌త శిరస్సు (డై యకం తిట్లనియె.

తస్ష్‌: టీ యుల్ల మల వేరొక తెరంగున తలంపకుండు. మీయానగి
వడువున నన ౧౧. ఈొనడుము (పళాసాగరునికి సహాయము; ముగా సత్వవంతు( ఫను
చరిచగాయరు!/ నాపెి%ని అతండు ఛ సకలం నెల్ల( గాండిశీఏలం గావించెళ.
దానంజేసి ముుపుకు వోజులు పెళ్టర్యడు మసక పేఠోరుకైరని నుకలి కలిగినది
మరియునాస-&quot; మ బధాసొగరుఃదు తనయెస్ట నునిచకొన( దడంంవినట్లు బర్త
వచ్చినడి. నాసం నసికొనూ నే కరగుచుంటి. నపీనుంకి వచ్చిన తరువాత వాహ
నిస్టగము( జేపేకొంటముగాక. అని పలికిన యాచుప సంతసము గలిగించెను,

అప్పు గామె తాశాస?ి కేదియో సంజ్ఞం జేసినది ఆ బాలిక యొక

పుష్పమాలిళ యెత్తి తత్తరమందు చిత్త, ముతో శళాంప్‌న కంఠమ'న వైచినది, అరం
చా దామంబు సవంచుకొ.రుచు ఘంకనోసపు (గావించెను. పిమ్మె ట్‌ రాజపత్ని ౧౮
మాటయే పలుమాతు సెప్పి తా౮ంవ)తోంగూత ఒద్ధాంతమున కరిగీనది.

తారావ?ి యత్త గారితో ఇళాంకు డాడుదికాన మగవాండు కాంనియు
నాకార చేష్టా స్వరముల అశణంులిట్టున్న వని వాడించిచెప్పిన వెరగందుచు నామెయా
విషయము సేవింప జురికయను తనసదొాది నొఃదాని రహస్యముగా నశ?
వెనువెంట+ దిరుగునట్లు నియమించినది

శళాంకండును సత్వవంతుం చీసికొనివచ్చు తలంపుతో! దగు పరి చారము
&quot;సేవింప దురగారూర్తుడె యొకనాండు బయలుదేరి సౌగంధిక నగరమున కరుగచుం
డెను. దారిలో గిరాతమిధున మెదురుపడి నమస్కరించుటయు గుర్జమును పెల్లగా నత
పించుచు మీరెవ్వరు! ఏమిటికి వచ్చితిరని , యకిగిన వారు వాషసకుతో. బైడలుతు
న్‌ట్ల నిరి.

అ; మా మేము కొండదారము. మాకు లీక లే? సత్వసంతుకను వొధ్ధ్‌కు
పుభ్రైను. వాని మేక (డికో పంపిరని మాపన్లె దాం, తువన్సి చెప్పిరి. : వాంెన్స యు
మోకొండదొరియ.. విడిచి యరిగియెక (గడు. &quot;సంతి? వానినేమి చేసితి? | బరియుం
డెనా! బాలు: చెప్పుము. అనె రై న్యముతో దఃగించిన వారించుచు సకండు గు గము
నాపి యేమీ: సచ్వవంతుండు మీ రకమారుండగా? బాపురే నానికొరరు కోరించెద ౯/
అతండు భ్యచషుగా నున్నవాండు. ము. లి యన్న తదళలోనణి రా/గలడని
పలుకుచు వాసపుష్టునను గురించియు,. విద్యను గుకించియు బలమును గురించియూ
(చ్చి (గుచ్చి యేకుగుబయు. నా కిరాతుం డిట్ట నియ

నెం: నాపేరు కాసరుండు. నాభార్య పేరు పింగళిక. మనూ కొండలలోని
కెప్పుతు హోయి*మో చెప్పళాలము. ఈ పిల్ల చాడు రొం* బొనలోనే జనించెను.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gaatl9buoqgg1gldpiuhdpxbti47kuj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/120</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129329</id>
    <revision>
      <id>396995</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:32:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  నాండు కొండికఠసము నాటినుండియు వెరపులేక మెకంబుల కెదురుపోయి. పార/దోలు చుండును. గల్లు వంచుటయు నమ్ముపేయటయు వాని£( దోలుత సులథ షగా నలవకి నవి. విద్యయంతయ నొక యేటికో మకరాంకు(డను వ్ల...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5241" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||శబరదంపతుల కథ|125}}&lt;/noinclude&gt;

నాండు కొండికఠసము నాటినుండియు వెరపులేక మెకంబుల కెదురుపోయి. పార/దోలు
చుండును. గల్లు వంచుటయు నమ్ముపేయటయు వాని£( దోలుత సులథ షగా నలవకి
నవి. విద్యయంతయ నొక యేటికో మకరాంకు(డను వ్లానివలిన నేషచుకొనియసు.
“(డే మావాని నెంటికడ నుండనీయక పతనములని పె తనము! బేసి తీసికొని
పోయెనని యా వ్రాత మంతయం జెప్పెము. స
అప్పుడు శళాంకుండు మిక్కిలి పెకగుపడుచు అయా క్యూః సత్వవంతు
నప్పుడే నీ వెష్వంగవు! విద్య తెక్కత గరశితి! నీ తకం గెట్టిదని యడుగశ పోయి
తింగదా? మకిలౌంళ6డు వానితో మాచీటికి వ రమే. యుండ్వను వానికి నాయునికి
సిలియడగదా?! అం యే మేమో ధ్యాసంచుచ( గాస౫: లీకు నాతో రండు నేషన
మీ కుమారునొడ్దికే యరుగుచున్నాడ. వాని జూపెదనని పలికి వారితోంగూడం గతి
పయ ,_పయూణముల సౌగంధిక నగరమున కరిగెను,
. పకాసాగరు డితసిరాక విని సంతసించుచు నెమురుపోయి సపరివారముగాం
రోడ్కా నిపోయి పెన స్టగా నర్చించి తన కతడు కావించిన యుపకార ముగ్గడించుచు
చదరంగ ల గొనియాడెష ప. ఛళాంకుడును సప్పటికి దగినరీతి నధినందించును సౌగం
ఛికక( వెండ్రి చేసిరా మేయల్లుడేడి! సత్యవంతుం దెందున్నాదని యడుగుటయు
నతం డిట్లగ్‌ య.
ఛళాంకాః సౌగంధిక కింకనుం బెండ్లి చేయలేదు. గు ప్రవర్మయను విప
కుమారుని వకించుట మీరు వినియే యుందుణి. అతనికి సత్వవంతునికి నసామా
న్వు మై న స్నేస హాము కలసినది. ఇరువరు నేక దేహమట్ల మెలంగం జొల్చిరి. నేగు
వ [పయత్నముం జేయ గాశీపురంబున కరిగివబ్బ్‌ పెండ్లి యాడెదనని యాగు
ప్రవర్మ చెప్పెను.
గుప్రవర్మ రూపంబున నన వవద్యూ/(డే కాని పర్మాకమ భాన్యుండగుట నా
మది కంత నన్నియుండలేదు. తరుణులు రూ పైశపషపారికులుగదా! నేను పొమ్మని
సపిణయం బుపేకః చేసితిని సశ్వవంతుండును గుఫ్రపక్క్మయు6 గాశీపురంబున తగరు
ఇంకను రాలేదని యావా రయంతయుం జెప్పెను,
అప్పుడత గేమి చేయటకు దోచక యోచించుచున్న సమయంబున నిగ
వురు దూతలు వచ్చి దేవా. మేము దేవరచారులము. మీరిచ్చిన పద్యపటంబు దేళదేళ
ములు ,తిప్పితిమి. ఎవ్వరుకు దగిన యు త్తరమీయరై రి కాశీపురంబున వ్యాసమకం
న నొక చిన్నవా( డీపర్యమువిని యొక్కింత తవు ధ్యానించి కన్నీరు/ గార్చుచు
వ్‌ వం సేపర్యము | వాసియిన్సీ మేము రమ్మని యెంత నిర్బంధించినను బాటింపక
పొండు. ఈ పద్య మెవ్వరు [దాసి యిచ్చిరో వారయొద్ద కీపద్గము. తీసి
౨౪ చదువుండు. అని తిరస్కరించిన మే మింటికి వచ్చి “యందు మిమ్ము
ఎగ్కెంతి గరుదెంచితిమని పలుకుచు పద్యము చేతి కిగ్చిం.

క.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>33iz1ay66tm5yfephuy4go7nxtjpxcx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/121</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129330</id>
    <revision>
      <id>396996</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:33:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  గీ. తెలిసికొంటి నీదు నెలవు నేయ వయస్య గాశి. జెంది తువకు( గాశ( జెంది తిరు(గుచుంటి నొకత నెక(గవేమిటి కింత మొదటిచింత గన్నయలకు గంత.  ఆ పద్యము( జదివికొన్న శళాంకుండు జౌరాః నేను రాజ్యమ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3571" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|126|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

గీ. తెలిసికొంటి నీదు నెలవు నేయ వయస్య
గాశి. జెంది తువకు( గాశ( జెంది
తిరు(గుచుంటి నొకత నెక(గవేమిటి కింత
మొదటిచింత గన్నయలకు గంత.

ఆ పద్యము( జదివికొన్న శళాంకుండు జౌరాః నేను రాజ్యమదాం
ట/శనై తొంటి వృత్తాంత మంతయు మరచిరినిగదాః ఈ పవ్యము [వాసినది రూప
తియిని లిపివిహూ హ్నములు సెప్పుచున్నపి. అవును. మే మైదేండుల) దాబెనేనం గాశీపు

రలు జేరకొన నియమము(. జేసికొంటిమి. నావయస్సు లందరు నీపాటి కావీటి
కరిగియుందురు.  ఏనును బోవలసినదే. అన్నిగతుల నప్పయనము సమంజసమై
యున్నదిని తలంచుచు నప్పరివారము సేవింప భిల్లదంపతుల వెంట బెట్టుకొని కొన్ని
దినములకు గాశీపురంబున కరిగెను.

సీ [పవహించునేపుర (ప్రాంతమం దుత్తర
వాహినియగుచు దివ్య[సవంతి
విశ్వేశ్వరాభిఖ్య వెలయు నెం దభవుండు
కైవల్య మొసంగ గంకణము? దాల్చి
రశించు నెం దర్భర్మాత మందై నను
సన్నపూర్ణాదేవి హ స్టభిష
మణికర్షి కాతీర్ద మణియ్యాశితాదిత్య
మణిమై యొసంగు( గామములనెందు
గీ. నెందు. బొలుపొందుడుంఠి విఘ్నేళ్వరుండు
వైరవుం డెందు( దిటుగు! దలారియగుచు
దొండపాణియు నిందుమాధవ్యండు షత
పాలు రెటనట్టి కాళిపట్టణంబు.
శళాంకుం డప్పుణ్య 1| తంబున బరిజను- తోంగూడ నాప్తుళళాడ సరయుచు(
గొన్నిదినంబులు వసించి యొకనాండు డివ్యరూపసంపన్నులై యరుబెంచిన య క్కిగాత
దంపతులంగాంచి విస్మయ రసావేళ విశ హృదయుండై యిట్ట”యె.
పుణ్యాత్ములాకాః మీరంతకుముందు మాతో వచ్చిన శబరిపంపకుల;.
యూహించుచుంటిని, మీ తొంటిరూపులు మారినవేమి!? ఉత్తమ [బాహ్మణతేజసృం
పస్నలై యొప్పుచుండిరి. మీరా భిల్లుబుకాక వేరొకరా మీ జెరం గెటి(పుడ!. యకిగిన(
గాసరు( డిట్లనియె.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>atevmajlanhfjv0p0ozz4qesblse54s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/30</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129331</id>
    <revision>
      <id>396997</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:54:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4780" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఉ ౡ అం ఙ ఞ ణ న న ళ క్ష”లను నీపదియు నాకాశబీజములు. వీనిఁ బద్యా
ది నునుప నశుభము. కాన సుకవీశ్వరు లగువా రిది విచారించి పద్యముల రచియిం
చునది.&lt;/poem&gt;|ref=18}}
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము, కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=&lt;ref&gt;ఈరెండుపద్యములు కవిసర్పగారుడములోనివని ఇక్కడ స్పష్టముగా ఉన్నది; గాని, వీటినే (కొద్దిగా పాఠభేదములతో) కవిజనాశ్రయములో సైతము చూచినాము (చూ. సంజ్ఞ. 58, 59) నిజముగా ఇవి ఎవరిపద్యములో తెలియదు.&lt;/ref&gt;సీ.|lines=&lt;poem&gt;ఆఇఉఋఌను మఱి యాదీర్ఘవర్ణంబు, లైదు నెకారాదు లైదు నవని
వరుసఁ గవర్గాదివర్గపంచకమును, యాదు లైదును షాదు లైదుఁ గూడ
నొండొంటితోఁ గూర్చి యొనరదొంతిగఁ బేర్చి, మానుగాఁ జూచిన వానిలోనఁ
బ్రథమాక్షరంబులు పవనబీజంబులు, నవలివి దహనబీజాక్షరములు&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=తే|lines=&lt;poem&gt;నవనిబీజంబు లాతృతీయాక్షరములు, వారిబీజంబు లాతఱువాతి లిపులు
గగనబీజంబు లేనవకడలవెల్ల, వానికీడును మేలును వలయుఁ దెలియ.&lt;/poem&gt;|ref=19}}
{{Telugu poem|type=&lt;ref&gt;ఈరెండుపద్యములు కవిసర్పగారుడములోనివని ఇక్కడ స్పష్టముగా ఉన్నది; గాని, వీటినే (కొద్దిగా పాఠభేదములతో) కవిజనాశ్రయములో సైతము చూచినాము (చూ. సంజ్ఞ. 58, 59) నిజముగా ఇవి ఎవరిపద్యములో తెలియదు.&lt;/ref&gt;మ.|lines=&lt;poem&gt;క్షితిబీజంబులు సంపద ల్పొదలఁ బోషించున్ బయోబీజముల్
సతతంబున్ బ్రమదం బొనర్చు శిఖిబీజంబు ల్మృతిం జేయు మా
రుతబీజంబులు శోకవారిధిఁ బడంద్రోయున్ నభోబీజముల్
పతి నత్యంతదరిద్రుఁ జేయుఁ గృతులన్ బద్యాది నొందించినన్.&lt;/poem&gt;|ref=20}} 
{{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందము''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;పరగుఁ గవితగద్యపద్యంబులన పాద, కల్పనంబు వలదు గద్యమునకుఁ
బాదనియతి నొప్పుఁ బద్యంబు లవియు వృ, త్తములు జాతులనఁగఁ&lt;ref&gt;నమరు&lt;/ref&gt; దనరుఁ గృష్ణ.&lt;/poem&gt;|ref=21}}
{{right|1.6}} 
{{p|ac|fwb}}యతిప్రాసంబు లుంచు తెఱఁగు&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఎన్నిట యతి రాఁదగునని, రన్నిట సంస్కృతమునను నగు విచ్ఛేదం
బెన్నిట యతి రాఁదగు నని, రన్నిటఁ దెనుఁగునకు మొదటియక్షర మమరున్.&lt;/poem&gt;|ref=22}}  
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఛందోజ్ఞాన మిదం పురా త్రిణయనా ల్లేఖే శుభం నందిరాట్
తస్మా త్ప్రాప సనత్కుమారక తతో౽గస్త్య స్తతో వాక్పతిః,
తస్మా ద్దేవపతి స్తతః ఫణిఫతి సస్యానుజః పింగళ
స్తచ్ఛిష్యై ర్మునిభి ర్మహాత్మభి రిదం భూమౌ ప్రతిష్ఠాపితమ్.”&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>epti6jkcenh09hgc3xn4iqp3bnf11wt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/80</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129332</id>
    <revision>
      <id>396998</id>
      <timestamp>2022-07-27T12:54:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rajasekhar1961</username>
        <id>50</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '76  76 ఆనందరంగ రాట్ఛందము మఱిన్ని, భీమనచ్ఛందంబున (వంజ్ఞ-78): — 7. పరమోటొకార ధరణీశ్వర పరమరధూజ సుగుణ ముందర తరుణీ సరవిధ సుకరస్రావం, బరుదుగఁ గృతులందు కొప్పు నభిమతచరితా. 17 దుష్కర ప్రాసము...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3385" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Rajasekhar1961&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;76

76
ఆనందరంగ రాట్ఛందము
మఱిన్ని, భీమనచ్ఛందంబున (వంజ్ఞ-78): — 7. పరమోటొకార ధరణీశ్వర పరమరధూజ సుగుణ ముందర తరుణీ
సరవిధ సుకరస్రావం, బరుదుగఁ గృతులందు కొప్పు నభిమతచరితా.
17
దుష్కర ప్రాసము.
పెద్ది రాజు నలంకారచూడామణీయందు (7.78); — శ. పరువడిఁ బాదాదుల ను,చ్చరణాసహ్యాక్షరమాల సమకూర్చిన దు
ష్కర మనియెడు ప్రాణం ఋగు, సరసాలంకారమగుచుఁ జనుసత్కృతులన్,&quot; 18 తా. చెవికింపుగాక, నోట మెదుగళ, చుస్తరముగా నుండే చెప్పితే నది దుష్కర ప్రాప మవణుడును. అక్షరములు ప్రాస
క. నిష్కపటజనులకెల్లను, విమ్ము... పటంబులను రంగనృపమణి యెంతో నిష్కర్ష గోవులకు వనంగా, దుష్కర మనుప్రాప మై కృతులఁ చేరొందుకో. 19 అనంతచ్ఛందంబున (1-70):—
¥. తోణీలిక మణికటక యు,ర, కలి శరమావినోద రంజితకు జనం ఈకరణ ఖండికారికి,రకందుక యనిన దుష్కర ప్రాస మగున్.
పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7–80); —
శ. మొదలిచరణంబుకడ శుభ, పద మయ్యెడి శ్రాయి యన్ని పాదంబులకు
దుదలందు మందఁ జెప్పిన, నది యంత్యప్రాస మనఁగ వమరుఁ గృతులజా. 21 కా. మొదటిచరణముకడపట మన్న యక్షర మేదో అ అక్షరము చొప్పు గానే నాల్గుచరణాలయందు సంకమున నుండఁ జెప్పిన వది యంత్యప్రాస మగును. అవి యమునూనఁ బద్యమునకుఁ బ్రాసాక్షర పెద్దియో యదియ యంత్యమందుండునట్లు చెప్పిన మఱియు లెస్సఁగా నుండు ననియందురు.
క. శ్రీజయకీర్తిసమాజ, రాజిలు నానందరంగ రాయబిడౌజా ధీజనకల్పకభూజా, నాఁ జనఁ గ్రాహంత్యమై యిపస్ఫుట తేజా!
మఱియు, భీమునచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ -88): కె. సురభీమరనూజా!, మనయార్థిక విధివతేజు సుద్ధిగమనోజా,
విజతవిశిష్టపభూజా!, యన సంత్య ప్రాస మిది యహర్పతితేజ! .
23&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>suiv1gnyez6072bgu8x77oad53yceg8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/31</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129333</id>
    <revision>
      <id>396999</id>
      <timestamp>2022-07-27T22:15:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4178" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|5em}}'''అధర్వణచ్ఛందమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఇందుమాళివలన నంది గాంచిన ఛంద, వెలమిఁ జదివి రొకరివలన నొకరు
లలి సనత్కుమార కలశజ జీవ వృ, త్రారి శేష పింగళాఖ్యు లోలి.&lt;/poem&gt;|ref=23}} 
{{p|ac|fwb}}గురులఘుసంజ్ఞలు&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సున్నలు గలవర్ణములు స, మున్నతదీర్ఘాక్షరములు నూఁదినలిపులున్
జెన్నుగ గురువులు దక్కిన, వన్నియుఁ బరికింప లఘువు లగు రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=24}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;సున్నలు గలయక్షరములు, దీర్ఘములగునక్షరములు, సంయుక్తాక్షరములకు ముం
దున్న యక్షరములు ఇవియన్నియు గురువులు, తక్కినవి లఘువులు.&lt;/poem&gt;|ref=25}} 
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;చంద్రవంకవిధము వ్రాయుసంజ్ఞ గురువు, మరునిబాణమువలె వ్రాయుగురుతు లఘువు
నట్టి గురులఘుత్రయముచే నగుగణములు, రసికమందార యానందరంగధీర!&lt;/poem&gt;|ref=26}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;గురువు U, లఘువు I, ఇట్లు తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=27}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మొదలక్షరంబు వడి యగుఁ, బదపడి రెండవది వెలయుఁ బ్రాసం బగుచున్
బదపద్యవృత్తజాతుల, నిదియే యానందరంగ! నృపసారంగా!&lt;/poem&gt;|ref=28}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;చరణాదిని లఘువుండిన, గురువుండిన నట్ల నాలుగుచరణములకున్
సరిపడ రచియింపవలెన్, వరవిజయానందరంగ వసుధాధిపతీ!&lt;/poem&gt;|ref=29}} 
{{p|ac|fwb}}గణములు&lt;/p&gt;
{{left margin|2em}}'''వృత్తరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“ఆదిమధ్యావసానేషు యరతా యాంతి లాఘవమ్,
భజసా గౌరవం యాంతి మనౌతు గురులాఘవే.”&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;మొదల నడుమను దుద గురు లొదవెనేని
భజస లగు నట్ల లఘువులు పరగెనేని
యరత లగు నాది మూఁడేసిగురువు లున్నఁ
దగ లఘువు లున్న మగణంబు నగణ మగును.&lt;/poem&gt;|ref=30}} 
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;రంగేంద్రా యన మగణము, రంగన యన భగణమయ్యె రంగేంద్ర యనన్
సంగతిగఁ దగణ మయ్యె సి, రంగా యన యగణమయ్యె రంగనృపాలా!&lt;/poem&gt;|ref=31}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సరస యనఁగ నగణం బగు, సరసాయన సగణ మంశజాయన రగణం
బిరవొంద జితారి యనన్, మరి జగణం బయ్యె రంగ మహిపతిచంద్రా!&lt;/poem&gt;|ref=32}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సగణంబు లఘువు సలమగు, నగణంబును లఘువు నలము నగణము గురువున్
నగము గురుయుగము గగమగు, హగణము గురులఘువు వగణ మగులఘుగురువున్.&lt;/poem&gt;|ref=33}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cep96p2f0ln8eiarau0rxx5dt9hpwdw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397000</id>
      <parentid>396999</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T22:15:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4178" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''అధర్వణచ్ఛందమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఇందుమాళివలన నంది గాంచిన ఛంద, వెలమిఁ జదివి రొకరివలన నొకరు
లలి సనత్కుమార కలశజ జీవ వృ, త్రారి శేష పింగళాఖ్యు లోలి.&lt;/poem&gt;|ref=23}} 
{{p|ac|fwb}}గురులఘుసంజ్ఞలు&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సున్నలు గలవర్ణములు స, మున్నతదీర్ఘాక్షరములు నూఁదినలిపులున్
జెన్నుగ గురువులు దక్కిన, వన్నియుఁ బరికింప లఘువు లగు రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=24}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;సున్నలు గలయక్షరములు, దీర్ఘములగునక్షరములు, సంయుక్తాక్షరములకు ముం
దున్న యక్షరములు ఇవియన్నియు గురువులు, తక్కినవి లఘువులు.&lt;/poem&gt;|ref=25}} 
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;చంద్రవంకవిధము వ్రాయుసంజ్ఞ గురువు, మరునిబాణమువలె వ్రాయుగురుతు లఘువు
నట్టి గురులఘుత్రయముచే నగుగణములు, రసికమందార యానందరంగధీర!&lt;/poem&gt;|ref=26}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;గురువు U, లఘువు I, ఇట్లు తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=27}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మొదలక్షరంబు వడి యగుఁ, బదపడి రెండవది వెలయుఁ బ్రాసం బగుచున్
బదపద్యవృత్తజాతుల, నిదియే యానందరంగ! నృపసారంగా!&lt;/poem&gt;|ref=28}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;చరణాదిని లఘువుండిన, గురువుండిన నట్ల నాలుగుచరణములకున్
సరిపడ రచియింపవలెన్, వరవిజయానందరంగ వసుధాధిపతీ!&lt;/poem&gt;|ref=29}} 
{{p|ac|fwb}}గణములు&lt;/p&gt;
{{left margin|2em}}'''వృత్తరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“ఆదిమధ్యావసానేషు యరతా యాంతి లాఘవమ్,
భజసా గౌరవం యాంతి మనౌతు గురులాఘవే.”&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;మొదల నడుమను దుద గురు లొదవెనేని
భజస లగు నట్ల లఘువులు పరగెనేని
యరత లగు నాది మూఁడేసిగురువు లున్నఁ
దగ లఘువు లున్న మగణంబు నగణ మగును.&lt;/poem&gt;|ref=30}} 
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;రంగేంద్రా యన మగణము, రంగన యన భగణమయ్యె రంగేంద్ర యనన్
సంగతిగఁ దగణ మయ్యె సి, రంగా యన యగణమయ్యె రంగనృపాలా!&lt;/poem&gt;|ref=31}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సరస యనఁగ నగణం బగు, సరసాయన సగణ మంశజాయన రగణం
బిరవొంద జితారి యనన్, మరి జగణం బయ్యె రంగ మహిపతిచంద్రా!&lt;/poem&gt;|ref=32}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సగణంబు లఘువు సలమగు, నగణంబును లఘువు నలము నగణము గురువున్
నగము గురుయుగము గగమగు, హగణము గురులఘువు వగణ మగులఘుగురువున్.&lt;/poem&gt;|ref=33}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8op0h6ntppizhaqoc6ercsgu49bcfk4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/32</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129334</id>
    <revision>
      <id>397001</id>
      <timestamp>2022-07-27T22:33:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4638" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;సగణముతో లఘువుకూడిన సలము. నగణముతో లఘువు కూడిన నలము. నగణము
తో గురువుగూడిన నగము. రెండుగురువులుండిన గగము. ఒకగురువు నొకలఘువు
గూడిన హగణము. ఒక లఘువు నొకగురువు గూడిన వగణ మని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=34}}  
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;భగణము రగణము తగణము, నగము నలము సలము దేవనాయకగణముల్
తగు నహము లినగణంబులు, మిగిలిన విందుగణములు సుమీ రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=35}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;భగణము, రగణము, తగణము, నగము, నలము, సలము ఇవి యాఱు నింద్రగణ
ములు, నగణము హగణము ఈ రెండును సూర్యగణములు, తక్కినవి చంద్రగణ
ములు.&lt;/poem&gt;|ref=36}}
{{p|ac|fwb}}కందపద్యలక్షణము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;గగనలభజసలలోఁ ద్రిశ, రగణంబులు గూర్చి మునివిరతి తుదగురువున్
జగణము సరింట నలజలు, మొగినాఱిట నిలుపఁ గంద మొగి రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=37}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;గగము, నలము, భగణము, జగణము, సగణము యీయైదుగణములలోనే మొదటి
చరణమునకు మూఁడుగణములు రెండవచరణమున కైదుగణములు నుండఁజెప్పిన
సగముపద్య మగును. తక్కినసగము నిట్లే యెఱుంగునది. దీనికి యతి మొదటిచర
ణము మూఁడుగణములు, రెండవచరణమున మొదటిమూఁడుగణములు మొత్త
మాఱుగణములు పోఁగా నేడవగణముయొక్క మొదటియక్షరమునకుఁ దగుల
వలెను. పద్యమంతయు నలములుగాఁ జెప్పినను రెండవచరణము కడపటను నాలవ
చరణము కడపటను గురువులుండవలెను. బేసిగణము జగణముగా నుండరాదు. ఆఱవ
గణము జగణముగ నైనను, సలముగ నైన నుండితీరవలెను. ఇన్నిరీతుల నమరి
నాల్గుప్రాసములతోఁ గూడినది కందపద్యము.&lt;/poem&gt;|ref=38}}
{{p|ac|fwb}}సీసపద్యలక్షణము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సురరాజు లాఱుగురు భా, స్కరు లిద్దఱుఁ గూడ నొక్కచారణ మటువలెన్
చరణములు నాల్గు గీతియు, హరువొందిన సీసపద్య మగు రంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;ఆ ఱింద్రగణములు నావెనుక రెండుసూర్యగణములు గూడిన నొకచరణము. అట్టి
చరణములు నాల్గును, నొకగీతియుఁ గూడిన నది సీసపద్యము.&lt;/poem&gt;|ref=40}}
{{p|ac|fwb}}గీతపద్యలక్షణము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అబ్జహితులు మువ్వు రమరేంద్రు లిద్దఱు, నైదుగురుదినేశు లాటవెలఁది
ఇనుఁ డొకండు నింద్రు లిద్దఱు నిద్దఱు, రవులు తేటగీతి రంగనృపతి!&lt;/poem&gt;|ref=41}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;ఆటవెలఁది యనుపద్యమునకు మెజిలిచరణమునఁ గ్రమముగ సూర్యగణములు
మూఁడు, నింద్రగణములు రెండును, రెండవచరణమున నైదుసూర్యగణములును&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qwrg8387sutlqdmu5zsdkp5t2ps86x5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/33</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129335</id>
    <revision>
      <id>397002</id>
      <timestamp>2022-07-27T22:51:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4066" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;నుండఁజెప్పిన నిది సగముపద్యమగును. తక్కినసగము నిట్లేయని యెఱుఁగునది.
తేటగీతియనుపద్యమునకు మొదటిచరణమున సూర్యగణమొకటియు నింద్రగణములు
రెండును మరల సూర్యగణములు రెండును నీయైదుగణము లుండవలెను. తక్కిన
మూఁడుచరణములు నిట్లే యని యెఱుంగునది. ఈరెండుజాతులగీతములకుఁ జరణ
చరణమున మూఁడవగణమువెనుక యతియైనను బ్రాసయతియైన నుండవలెను.&lt;/poem&gt;|ref=42}}
{{p|ac|fwb}}వృత్తలక్షణము&lt;/p&gt;
{{Center|ఉత్పలమాలికాలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;పన్ని పదౌయతిన్ భరవభారవసంజ్ఞగణాళిఁ గూడి య
త్యున్నతవృత్తితోఁ దనరు నుత్పలమాలిక రంగధీమణీ!&lt;/poem&gt;|ref=43}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;భగణరగణనగణభగణభగణరగణనగణనగణములును, పదియవయక్షరము యతియుఁ
గలదొకచరణము. ఇట్లె నాల్గుచరణములు చెప్పిన నుత్పలమాలిక యగును.&lt;/poem&gt;|ref=44}}
{{Center|చంపకమాలికాలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;సలలితరీతితో నజభజాజరసంజ్ఞగణాళిఁ జంపకం
బలవడు రుద్రవిశ్రమసమంచితమై తగి రంగభూపతీ!&lt;/poem&gt;|ref=45}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;నగణము, జగణము, భగణము, మూఁడుజగణములు, రగణములును, యతి పదు
నొకండవ యక్షరముగను జెప్పిన నొకచరణము. అట్టిచరణములు నాలు గొకచంపక
మాలావృత్త మగును.&lt;/poem&gt;|ref=46}}
{{Center|శార్దూలవిక్రీడితలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=శా.|lines=&lt;poem&gt;సారంబౌ మసజల్ సతాగురువులున్ శార్దూలవిక్రీడితం
బారూఢిం బదుమూఁటఁ గల్గుయతిచే నానందరంగాధిపా!&lt;/poem&gt;|ref=47}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;పదుమూఁడవయక్షరము యతియు, వరుసగా మగణము, సగణము, జగణము, సగ
ణము, తగణము, తగణము యీయాఱుగణములు, నొకగురువును గలయది యొక
చరణము. ఇట్టివి నాల్గైన నొకశార్దూలవిక్రీడితవృత్తము.&lt;/poem&gt;|ref=48}}
{{Center|మ త్తేభవిక్రీడితలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;నలువొందన్ సభరల్ నమల్ యవలతోనంగూడి మత్తేభ మిం
పలరారున్ బదునాలుగౌవిరతిచే నానందరంగాధిపా!&lt;/poem&gt;|ref=49}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;పదునాల్గవయక్షరము యతియు వరుసగా సగణము, భగణము, రగణము, నగణము,
మగణము, యగణము, వగణము నీయేడుగణములు గలిగిన నొకచరణము. ఇవి నాలు
గైన మత్తేభవిక్రీడితం బగును.&lt;/poem&gt;|ref=50}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nqxdojiywopyidm29vw36bkh64kvsxs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397003</id>
      <parentid>397002</parentid>
      <timestamp>2022-07-27T22:52:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4065" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;నుండఁజెప్పిన నిది సగముపద్యమగును. తక్కినసగము నిట్లేయని యెఱుఁగునది.
తేటగీతియనుపద్యమునకు మొదటిచరణమున సూర్యగణమొకటియు నింద్రగణములు
రెండును మరల సూర్యగణములు రెండును నీయైదుగణము లుండవలెను. తక్కిన
మూఁడుచరణములు నిట్లే యని యెఱుంగునది. ఈరెండుజాతులగీతములకుఁ జరణ
చరణమున మూఁడవగణమువెనుక యతియైనను బ్రాసయతియైన నుండవలెను.&lt;/poem&gt;|ref=42}}
{{p|ac|fwb}}వృత్తలక్షణము&lt;/p&gt;
{{Center|ఉత్పలమాలికాలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;పన్ని పదౌయతిన్ భరవభారవసంజ్ఞగణాళిఁ గూడి య
త్యున్నతవృత్తితోఁ దనరు నుత్పలమాలిక రంగధీమణీ!&lt;/poem&gt;|ref=43}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;భగణరగణనగణభగణభగణరగణనగణనగణములును, పదియవయక్షరము యతియుఁ
గలదొకచరణము. ఇట్లె నాల్గుచరణములు చెప్పిన నుత్పలమాలిక యగును.&lt;/poem&gt;|ref=44}}
{{Center|చంపకమాలికాలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;సలలితరీతితో నజభజాజరసంజ్ఞగణాళిఁ జంపకం
బలవడు రుద్రవిశ్రమసమంచితమై తగి రంగభూపతీ!&lt;/poem&gt;|ref=45}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;నగణము, జగణము, భగణము, మూఁడుజగణములు, రగణములును, యతి పదు
నొకండవ యక్షరముగను జెప్పిన నొకచరణము. అట్టిచరణములు నాలు గొకచంపక
మాలావృత్త మగును.&lt;/poem&gt;|ref=46}}
{{Center|శార్దూలవిక్రీడితలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=శా.|lines=&lt;poem&gt;సారంబౌ మసజల్ సతాగురువులున్ శార్దూలవిక్రీడితం
బారూఢిం బదుమూఁటఁ గల్గుయతిచే నానందరంగాధిపా!&lt;/poem&gt;|ref=47}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;పదుమూఁడవయక్షరము యతియు, వరుసగా మగణము, సగణము, జగణము, సగ
ణము, తగణము, తగణము యీయాఱుగణములు, నొకగురువును గలయది యొక
చరణము. ఇట్టివి నాల్గైన నొకశార్దూలవిక్రీడితవృత్తము.&lt;/poem&gt;|ref=48}}
{{Center|మత్తేభవిక్రీడితలక్షణము}}
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;నలువొందన్ సభరల్ నమల్ యవలతోనంగూడి మత్తేభ మిం
పలరారున్ బదునాలుగౌవిరతిచే నానందరంగాధిపా!&lt;/poem&gt;|ref=49}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;పదునాల్గవయక్షరము యతియు వరుసగా సగణము, భగణము, రగణము, నగణము,
మగణము, యగణము, వగణము నీయేడుగణములు గలిగిన నొకచరణము. ఇవి నాలు
గైన మత్తేభవిక్రీడితం బగును.&lt;/poem&gt;|ref=50}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dt4c0172f0efby4w4slm31m2i17hby4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/37</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129336</id>
    <revision>
      <id>397004</id>
      <timestamp>2022-07-27T23:41:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3330" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{p|ac|fs150}}ద్వితీయాశ్వాసము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=
{{Css image crop
|Image = ఆనందరంగరాట్ఛందము_(కస్తూరి_రంగయ).pdf
|Page = 37
|bSize = 420
|cWidth = 63
|cHeight = 126
|oTop = 69
|oLeft = 42
|Location = center
|Description = 
}}
|lines=&lt;poem&gt;


వనితాతాండవలసి
తావాసవిలాస మంద హాసనదనరా
జీవ తిరువేంగళేంద్రుని
శ్రీవిజయానందరంగ! నృపసారంగా!&lt;/poem&gt;|ref=1}}
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అవధరింపుము నీపేర నంకితముగ, సకలలక్షణగ్రంథవిస్తారసార
పటిమ లన్నియు నొకటిగా ఘటనపఱిచి, లక్షణగ్రంథ మొనరింతు రంగనృపతి.&lt;/poem&gt;|ref=2}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;తద్విధం బెట్టిదనిన.&lt;/poem&gt;|ref=3}} 
{{p|ac|fwb}}అష్టగణాధిదేవతాగ్రహాదినిర్ణయము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మగణాద్యష్టగణములకుఁ, దగ దేవత గ్రహము రాశి తార రసము యో
ని గణమ్ము జాతి ఫలితము, జిగి రూప మెఱుంగవలయు శ్రీరంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=4}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మగణము మొదలయిన యష్టగణములకు నధిదేవతలు, గ్రహములు, రాసులు, నక్ష
త్రములు, రసములు, యోనులు, గణములు, జాతులు, ఫలములు, కాంతులు,
రూపములు, ఇవి పదునొకండువిధము లని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=5}} 
{{left margin|2em}}'''మగణమునకు''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ధర వేల్పు జ్యేష్ఠ తారక, పురుషుఁ డసురగణము శూద్ర బుధుఁడు గ్రహము రౌ
ద్రరసము వసురుచి శుభఫల, మురువృశ్చికరాశి హరిణయోని మగణమౌ.&lt;/poem&gt;|ref=6}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మగణమున కధిదేవత భూమి, నక్షత్రము జ్యేష్ఠ, రూపము పురుషుఁడు, రాక్షస
గణము, శూద్రజాతి, గ్రహము బుధుఁడు, రౌద్రరసము, పచ్చనికాంతి, శుభ
ఫలము, వృశ్చికరాశి, హరిణయోని యని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=7}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్షణము, పాదాంగచూడామణి యందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;పరగ ధరాధిదైవతము పచ్చనికాంతియు శూద్రజాతియౌ
నరయ బుధుండు తద్గ్రహము హాటకవర్ణ మతండు తత్ఫలం&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>r4w7mjgla96ssud25zo7kgbdd27krcj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397033</id>
      <parentid>397004</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T05:41:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3329" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{p|ac|fs150}}ద్వితీయాశ్వాసము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=
{{Css image crop
|Image = ఆనందరంగరాట్ఛందము_(కస్తూరి_రంగయ).pdf
|Page = 37
|bSize = 420
|cWidth = 63
|cHeight = 126
|oTop = 69
|oLeft = 42
|Location = center
|Description = 
}}
|lines=&lt;poem&gt;


వనితాతాండవలసి
తావాసవిలాస మందహాసనదనరా
జీవ తిరువేంగళేంద్రుని
శ్రీవిజయానందరంగ! నృపసారంగా!&lt;/poem&gt;|ref=1}}
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అవధరింపుము నీపేర నంకితముగ, సకలలక్షణగ్రంథవిస్తారసార
పటిమ లన్నియు నొకటిగా ఘటనపఱిచి, లక్షణగ్రంథ మొనరింతు రంగనృపతి.&lt;/poem&gt;|ref=2}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;తద్విధం బెట్టిదనిన.&lt;/poem&gt;|ref=3}} 
{{p|ac|fwb}}అష్టగణాధిదేవతాగ్రహాదినిర్ణయము&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మగణాద్యష్టగణములకుఁ, దగ దేవత గ్రహము రాశి తార రసము యో
ని గణమ్ము జాతి ఫలితము, జిగి రూప మెఱుంగవలయు శ్రీరంగనృపా!&lt;/poem&gt;|ref=4}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మగణము మొదలయిన యష్టగణములకు నధిదేవతలు, గ్రహములు, రాసులు, నక్ష
త్రములు, రసములు, యోనులు, గణములు, జాతులు, ఫలములు, కాంతులు,
రూపములు, ఇవి పదునొకండువిధము లని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=5}} 
{{left margin|2em}}'''మగణమునకు''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ధర వేల్పు జ్యేష్ఠ తారక, పురుషుఁ డసురగణము శూద్ర బుధుఁడు గ్రహము రౌ
ద్రరసము వసురుచి శుభఫల, మురువృశ్చికరాశి హరిణయోని మగణమౌ.&lt;/poem&gt;|ref=6}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మగణమున కధిదేవత భూమి, నక్షత్రము జ్యేష్ఠ, రూపము పురుషుఁడు, రాక్షస
గణము, శూద్రజాతి, గ్రహము బుధుఁడు, రౌద్రరసము, పచ్చనికాంతి, శుభ
ఫలము, వృశ్చికరాశి, హరిణయోని యని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=7}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్షణము, పాదాంగచూడామణి యందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;పరగ ధరాధిదైవతము పచ్చనికాంతియు శూద్రజాతియౌ
నరయ బుధుండు తద్గ్రహము హాటకవర్ణ మతండు తత్ఫలం&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dedr4qj9lz0uz5vpglfb8v4d6r8ht36</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/75</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129337</id>
    <revision>
      <id>397005</id>
      <timestamp>2022-07-27T23:49:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1482" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;కర్మగ్రసక్రియోగ్రసింహికాతనూభవాయమా
నరౌద్రశాతమండలాగ్ర నందవంశభూషణా!&lt;/poem&gt;|ref=286}}
{{left margin|2em}}'''భుజంగప్రయాతము'''— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;నిశాధీశమందారనీహారతారా,
కుశాబ్జార్జునాభ్రభ్రగోగోమణీగీ
ర్దిశాదంతిదంతద్యుతిస్వచ్ఛలీలా, యశోవైభవోత్తుంగ యానందరంగా!&lt;/poem&gt;|ref=287}}
{{Telugu poem|type=గద్యము.|lines=&lt;poem&gt;ఇది శ్రీమదుమారమణకరుణాకటాక్షలబ్ధసాహితీవిభవ ధర్మవెచ్చకులజల
ధికుముదమిత్ర శ్రీవత్సగోత్రపవిత్ర వేంకటకృష్ణార్యపుత్ర విద్వజ్జనమిత్ర కుక
విజనతాలవిత్ర యార్వేలకమ్మనియోగికులీన లక్షణకవి కస్తురిరంగనామధేయ
ప్రణీతం బైన యానందరంగచ్ఛందం బను లక్షణచూడామణియందు ద్వితీయా
శ్వాసము.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9cnbgoa2pi9todwx61doyqer0l7sc3o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/38</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129338</id>
    <revision>
      <id>397007</id>
      <timestamp>2022-07-28T00:20:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4083" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;బురుశుభ మెన్నఁగా హరిణయోనియు వృశ్చికరాశి నిర్జరే
శ్వరవరతార దైత్యగణసంగత(మున్)మా మగణంబు శంకరా!&lt;/poem&gt;|ref=8}}
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;ధర దైవంబు గ్రహంబు సౌమ్యుఁడు హరిద్వర్ణంబు దత్కాంతి యా
సురమూహింపగణంబు జాతి దలఁపించున్ శాద్రి(శూద్ర)యాయోనిదా
హరిణం బుజ్జ్వలతారజ్యేష్ఠ రస ముద్యద్రౌద్ర మారాశితే
లురుభద్రంబు ఫలంబు నా మగణ మింపొందున్ బుధస్తుత్యమై.&lt;/poem&gt;|ref=9}} 
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;క్షేమం సర్వగురు ర్ధత్తే మగణో భూమి దైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=10}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;సౌమ్యో౽పి మగణః క్రూరః క్రూరం గణ ముపాశ్రితః,
క్రూరగ్రహసమాయుక్త శ్శత్రుదేశే బుధో యథా,
బుధః పాపయుతః పాపీ క్షీణచంద్రో౽న్యథామతిః”&lt;/poem&gt;|ref=11}}
{{left margin|2em}}'''శ్రీధరచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మగణం బెప్పుడు శుభకర, మగు నైనన్ గ్రూరగణము నది డాసినచోఁ
దెగి చంపు బుధుఁడు క్రూరుం, డగు గ్రహమును గదిసి క్రూరుఁడై చనుమాడ్కిన్.&lt;/poem&gt;|ref=12}} 
{{left margin|2em}}'''అలంకారచూడామణియందు''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;కర్తుః కారయితు శ్చైవ మగణో బుధకర్తృకః,
సగణేన సమాయుక్త స్సర్వకామఫలప్రదః.”&lt;/poem&gt;|ref=13}}
{{left margin|2em}}'''కవిగజాంకుశమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మగణంబు పద్యముఖమున, సగణముతోఁ గూర్చి చెప్పఁ జనుఁ గృతి యొండెన్
దగఁ బద్య మిడిన భర్తకు, నగణితముగ నర్థసిద్ధు లగు సత్యముగన్.&lt;/poem&gt;|ref=14}} 
{{left margin|2em}}'''మఱియును, గావ్యచింతామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;జగతి గణంబుల కెల్లను, మగణము కారణముగాన మగణముఁ గదియన్
నిగిడించు గణము లెల్లను, దగ శుభ మొనరించుఁ గీడు తగులదు దానన్.&lt;/poem&gt;|ref=15}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;ఇట్లు మగణసగణముల కన్యోన్యమైత్రిగనుకఁ బద్యాదిని బ్రయోగార్హమని పూర్వ
కవులు నిశ్చయించుటచేతను మగణ మత్యుత్తమ మయ్యెను.&lt;/poem&gt;|ref=16}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము, రఘువంశముమొదటఁ గాళిదాసు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;వాగర్థావివసంపృక్తౌ&quot; అనియెను.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9tase5la0ejb14ab0t9kg77me2vi360</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/39</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129339</id>
    <revision>
      <id>397022</id>
      <timestamp>2022-07-28T02:53:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3955" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఆదిపర్వము మొదట శబ్దశాసనుఁడు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;శ్రీవాణీగిరిజాః&quot; అనియెను.&lt;/poem&gt;|ref=18}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మఱియు నాంధ్రగీర్వాణములయం దనేకులు ప్రయోగించినారు.&lt;/poem&gt;|ref=19}} 
{{left margin|2em}}'''యగణమునకు''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;జలము వేల్పు కాంతి తెలుపు పూర్వాషాఢ, చుక్క రసము కరుణ రొక్క మీవి
వరగణమ్ము బ్రాహ్మణది రాశి విల్లు గ్ర, హము కవి కపియోని యగణమునకు.&lt;/poem&gt;|ref=20}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అధిదేవత జలము, కాంతి తెలుపు, పూర్వాషాఢానక్షత్ర ము, కరుణరసము, ధనప్ర
దము, మనుష్యగణము, బ్రాహ్మణజాతి, అఁడుది, ధనూరాశి, శుక్రుఁడు గ్రహము,
వానరయోని.&lt;/poem&gt;|ref=21}}
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యములు, పాదాంగ చూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;జల మధిదైవమున్ రజితసన్నిభకాంతి కులంబు విప్రుఁడున్
ఫలము ధనంబు తద్గ్రహము భార్గవుఁ డాతనివర్ణ మెన్నఁగాఁ
దెలుపు జలంబు &lt;ref&gt;తారయును దెల్లమిగా ధనురాశి రాశియున్
బలిముఖయోనియున్ నరగణం బగు నయ్యగణంబు శంకరా.&lt;/ref&gt;తారకము తెల్లమిగా ధనురాశి యోనియున్
బలిముఖ మాగణంబు నృగణంబును నౌ యగణాన కీశ్వరా.&lt;/poem&gt;|ref=22}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అలరన్ దైవము వారి బ్రాహ్మ్యము కులం బావన్నె తె ల్పర్ధమా
ఫల మాయోని ప్లవంగ మాగణము చెప్పన్ మానవం బాగ్రహం
బలశుక్రుండు రసంబు దాఁగరుణ పూర్వాషాఢనక్షత్ర మి
మ్ములఁ గోదండము రాశి నా యగణ మొప్పున్ గోవిదస్తుత్యమై.&lt;/poem&gt;|ref=23}} 
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“కరో త్యర్థా నాదిలఘు ర్యగణో వారి దైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=24}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ప్రకృత్యా యగణో నిత్యం శ్రీకరః కథ్యతే బుధైః,
సఏవ వికృతిం యాతి సగణోమగతో యది.”&lt;/poem&gt;|ref=25}}
{{left margin|2em}}'''గోకర్ణచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సయలం జెప్పిన శుభ మగు, జయలం జెప్పినను బతికి జయకీర్తు లగున్
రయలం జెప్పిన నెంతయుఁ, బ్రియ మగు మఱి మయలఁ జెప్పఁ బెంపొనరించున్.&lt;/poem&gt;|ref=26}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>oypa9j75h4d88h3c3tk7vu19qdy762t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397023</id>
      <parentid>397022</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T02:55:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3954" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఆదిపర్వము మొదట శబ్దశాసనుఁడు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;శ్రీవాణీగిరిజాః&quot; అనియెను.&lt;/poem&gt;|ref=18}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;మఱియు నాంధ్రగీర్వాణములయం దనేకులు ప్రయోగించినారు.&lt;/poem&gt;|ref=19}} 
{{left margin|2em}}'''యగణమునకు''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;జలము వేల్పు కాంతి తెలుపు పూర్వాషాఢ, చుక్క రసము కరుణ రొక్క మీవి
వరగణమ్ము బ్రాహ్మణది రాశి విల్లు గ్ర, హము కవి కపియోని యగణమునకు.&lt;/poem&gt;|ref=20}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అధిదేవత జలము, కాంతి తెలుపు, పూర్వాషాఢానక్షత్రము, కరుణరసము, ధనప్ర
దము, మనుష్యగణము, బ్రాహ్మణజాతి, అఁడుది, ధనూరాశి, శుక్రుఁడు గ్రహము,
వానరయోని.&lt;/poem&gt;|ref=21}}
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యములు, పాదాంగ చూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;జల మధిదైవమున్ రజితసన్నిభకాంతి కులంబు విప్రుఁడున్
ఫలము ధనంబు తద్గ్రహము భార్గవుఁ డాతనివర్ణ మెన్నఁగాఁ
దెలుపు జలంబు &lt;ref&gt;తారయును దెల్లమిగా ధనురాశి రాశియున్
బలిముఖయోనియున్ నరగణం బగు నయ్యగణంబు శంకరా.&lt;/ref&gt;తారకము తెల్లమిగా ధనురాశి యోనియున్
బలిముఖ మాగణంబు నృగణంబును నౌ యగణాన కీశ్వరా.&lt;/poem&gt;|ref=22}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అలరన్ దైవము వారి బ్రాహ్మ్యము కులం బావన్నె తె ల్పర్ధమా
ఫల మాయోని ప్లవంగ మాగణము చెప్పన్ మానవం బాగ్రహం
బలశుక్రుండు రసంబు దాఁగరుణ పూర్వాషాఢనక్షత్ర మి
మ్ములఁ గోదండము రాశి నా యగణ మొప్పున్ గోవిదస్తుత్యమై.&lt;/poem&gt;|ref=23}} 
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“కరో త్యర్థా నాదిలఘు ర్యగణో వారి దైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=24}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ప్రకృత్యా యగణో నిత్యం శ్రీకరః కథ్యతే బుధైః,
సఏవ వికృతిం యాతి సగణోమగతో యది.”&lt;/poem&gt;|ref=25}}
{{left margin|2em}}'''గోకర్ణచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;సయలం జెప్పిన శుభ మగు, జయలం జెప్పినను బతికి జయకీర్తు లగున్
రయలం జెప్పిన నెంతయుఁ, బ్రియ మగు మఱి మయలఁ జెప్పఁ బెంపొనరించున్.&lt;/poem&gt;|ref=26}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>mqbs9jhl2kwjygumdb0t1ojr2nvf1en</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf</title>
    <ns>6</ns>
    <id>129340</id>
    <revision>
      <id>397024</id>
      <timestamp>2022-07-28T03:28:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51" xml:space="preserve">
== లైసెన్సింగ్ ==
{{PD-art}}</text>
      <sha1>b19t0wkuiqzvi1pu34vi2jrbobuuagt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సూచిక:ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf</title>
    <ns>106</ns>
    <id>129341</id>
    <revision>
      <id>397025</id>
      <timestamp>2022-07-28T03:31:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''</comment>
      <model>proofread-index</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="252" xml:space="preserve">{{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template
|రకం=పుస్తకం
|శీర్షిక=[[ఉదాహరణము]]
|భాష=te
|సంపుటి=ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్పత్త్రిక
|రచయిత=గణపవరపు వేంకటకవి
|అనువాదకులు=
|ఎడిటర్=
|చిత్రకర్త=
|పాఠశాల=
|ప్రచురణకర్త=ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్తు
|చిరునామా=
|సంవత్సరం=
|ఆధారం=
|ISBN=
|OCLC=
|LCCN=
|BNF_ARK=
|ARC=
|మూలం=pdf
|బొమ్మ=1
|పురోగతి=X
|పుటలు=&lt;pagelist /&gt;
|సంపుటాలు=
|వ్యాఖ్యలు=
|వెడల్పు=
|సిఎస్ఎస్=
|పేజీ మొదటి వరుస=
|పేజీ చివరివరుస=
}}</text>
      <sha1>f3db19d90miwopbl9xkohys0ixt1t2g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397026</id>
      <parentid>397025</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T03:32:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-index</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="253" xml:space="preserve">{{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template
|రకం=పుస్తకం
|శీర్షిక=[[ఉదాహరణము]]
|భాష=te
|సంపుటి=ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్పత్త్రిక
|రచయిత=గణపవరపు వేంకటకవి
|అనువాదకులు=
|ఎడిటర్=
|చిత్రకర్త=
|పాఠశాల=
|ప్రచురణకర్త=ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్తు
|చిరునామా=
|సంవత్సరం=
|ఆధారం=
|ISBN=
|OCLC=
|LCCN=
|BNF_ARK=
|ARC=
|మూలం=pdf
|బొమ్మ=1
|పురోగతి=MS
|పుటలు=&lt;pagelist /&gt;
|సంపుటాలు=
|వ్యాఖ్యలు=
|వెడల్పు=
|సిఎస్ఎస్=
|పేజీ మొదటి వరుస=
|పేజీ చివరివరుస=
}}</text>
      <sha1>2g7q1xwoef28b99rgzpkbnz47eo11nz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉదాహరణము</title>
    <ns>0</ns>
    <id>129342</id>
    <revision>
      <id>397027</id>
      <timestamp>2022-07-28T03:34:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with '{{తలకట్టు  | శీర్షిక = [[ఉదాహరణము]]  | రచయిత = గణపవరపు వేంకటకవి |అనువాదం=  | విభాగము  =   | ముందరి =   | తదుపరి =  | వివరములు =  |సంవత్సరం=  }} &lt;pages index=&quot;ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf&quot; from=1 to=3/&gt;'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="418" xml:space="preserve">{{తలకట్టు
 | శీర్షిక = [[ఉదాహరణము]]
 | రచయిత = గణపవరపు వేంకటకవి
|అనువాదం=
 | విభాగము  = 
 | ముందరి = 
 | తదుపరి =
 | వివరములు = 
|సంవత్సరం= 
}}
&lt;pages index=&quot;ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf&quot; from=1 to=3/&gt;</text>
      <sha1>6r357aea0tt84jv09rvpmsw661zf7fu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf/1</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129343</id>
    <revision>
      <id>397028</id>
      <timestamp>2022-07-28T03:44:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2506" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Center|కవినామము - అంకితము}}
&lt;poem&gt;విచ్చగింపు మిట - నన్నయభట్ట కృతాంధ్రశబ్ద చిం
కల్పనో క్త కల - నాచతురోపమ లుల్లసిల్ల ని
తి నర్పణంబుగ నొ - సంగితిఁ గా మెపలీశ ! నీకునై
ఏమై తగన్. భవ దుదాహరణంబు జగత్ప్రసిద్ధిఁగన్&lt;/poem&gt;
{{p|ac|fwb}}గణపవరపు వేంకటకవి - ఉదాహరణము&lt;/p&gt;
&lt;ref&gt;ప్రబంధరాజము - అముద్రితగ్రంథచింతామణి ప్రకటన, 1892.&lt;/ref&gt;ప్రబంధరాజవిజయ వేంకటేశ్వరవిలాసము, సర్వలక్షణశిరోమణి మొదలగు బహుమహాగ్రంథములు రచియించి ప్రఖ్యాతిగన్న వేంకటకవి తానొక యుదాహరణమును రచియించినట్లు, తన ప్రబంధరాజమున నిట్లు చెప్పికొనియున్నాఁడు —
{{Telugu poem|type=సీ॥|lines=&lt;poem&gt;శ్రీకరంబుగఁ బదిరెండవయేట తా
                  రావళుల్ రచియించి ప్రౌఢిఁ గన్న
ముని ముని మీసంబు మొనయునేటనె యమ
                  శతక మొనర్చి కౌశలము గన్న
ఇరువది యేటను శృంగారమంజరి యు
                  నుదాహరణఁ జేసి ఘనతఁగన్న
ఇరువదేనవ యేట కృష్ణమల్ల కథ
                  చతుర్భద్రఁ జెప్పి సంతుష్టి గన్న
మఱియు బాలరామాయణద్విపద
                  పొసంగించి బహువిధ చాటుకవిత&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{Telugu poem|type=గీ॥|lines=&lt;poem&gt;అతిశయముగన్న నాదు జిహ్వాంచలంబు
తనివినొందదు కులదేవతావతంస
వేంకటేశ్వర చరణారవిందమహిమ
నవనవోన్మేషపేశవర్ణనలఁగాక.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0rdowift6ca0vjpeoat52rpf8avkgxl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf/2</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129344</id>
    <revision>
      <id>397029</id>
      <timestamp>2022-07-28T03:54:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3867" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ఈ యుదాహరణము లభింపలేదు. ఈతని కాలనిర్ణయమును గుఱించి యొక్కొక్క రొక్కొకవిధముగ వ్రాసియున్నారు. &lt;ref&gt;1. ప్రబంధరాజము పీఠిక - పూండ్ల రామకృష్ణయ్య గారు. 1892
2. వీరేశలింగము పంతులుగారు ఆంధ్రకవుల చరిత్ర తృతీయ భాగము 163-168 పుటలు
3. ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్పత్త్రిక - 3 సం
4. శతకవుల చరిత్ర, 2 వ భాగము-195-196 పుటలు.
5. ఆంధ్రకౌముది పీఠిక - ఆంధ్రసాహిత్యపరిషత్ప్రకటితము.&lt;/ref&gt;కానీ 
యీతని కాలనిర్ణయము సులభముగాఁ జేయువిషయము నాతఁడే తాను రచించిన విద్యావతీదండకములో నిట్లు చెప్పియున్నాఁడు—

&lt;poem&gt;“ దండకము ” — శ్రీ విశ్వనాథా స్వయాంబోధిచంద్రుండు ... సత్కా
శ్యపాభిఖ్య గోత్రుండు, భాస్వచ్చరిత్రుండు, శ్రీతిర్మలోర్వీతలాధీశ
పౌత్రుండు వీరావనీపాలపుత్రుండు, వీరాధివీరస్తుతోదారవచ్చొక్క
నాథక్షితీశాగ్రణీసోదరుం డాశ్రితత్రాణబద్ధాదరుం డద్రికన్యాసమా
నోల్లసల్లింగమాంబావధూగర్భశుక్తిస్ఫురన్ మౌక్తికాకారుఁడై
యొప్పు ముద్దళ్ ఘరి క్షోణిపాలుండు....... చొకాటంబుగా రాజసం
బెచ్చ నిండు పేరోలగంబుండి.......విద్యావతీ కన్యకారత్న మాత్మీ
యమౌ నాట్యశాలాస్థలీపాత్రలందెల్ల సన్మానపాత్రంబుగా శ్రీమించి
వర్ధిల్లు... గుణామేయ లక్ష్మీనివాసస్ఫురత్ పాండ్యసింహాసనా
ధ్యక్షుపేరన్ జయోదాత్తముద్దళ్ గిరి క్ష్మాతలాధీశుపేరన్, వృషాద్రీశ
సంకాశుపేరన్, మహాలక్షణ గ్రంథభాషాభిదాన ప్రథామాధురీ
సాధురీత్యర్థవచ్ఛబ్ద బంధానుబంధ ప్రబంధాది నాథాప్పయామాత్య
రాడ్వేంకటార్య. ప్రణీతంబుగాఁ బొల్చు నా పుష్పకోదండకంబైన
విద్యావతీదండకం బుర్వి నాచంద్రతారార్క మై యొప్పు నెల్లప్పుడున్.”
(A Descriptive Catalogue of Telugu Manuscripts vol viii Yak-
shaganas and Dandakas (No. 1834-2040) No 2014. Page 2262&amp;2263.)&lt;/poem&gt;

మధురను పరిపాలించిన సుప్రసిద్ధాంధ్రనాయక రాజవంశమునకుఁ జెందినవాఁడీ ముద్దళగిరి. ఈతఁడు ముద్దు వీరప్ప నాయకుని కొమా&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ejokyxzmy9jqf5t3neiz8bo28mlmx26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఉదాహరణము (గణపవరపు వేంకటకవి).pdf/3</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129345</id>
    <revision>
      <id>397030</id>
      <timestamp>2022-07-28T04:00:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2677" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;రుఁడు. చొక్కనాథనాయనికిఁ దమ్ముడు. చొక్కనాథనాయకుఁడు, రాజ్యభారము వహీంపలేని వయస్సున రాజ్యమునకు వచ్చుటచే, ముద్దళగిరియే రాజ్యభారము వహించెను. ఈతఁడే తంజావూరిపై దండెత్తి, విజయరాఘవనాయకుని నోడించి దానిని వశపఱచుకొనెను. ఈనృత్తాంతము క్రీ. శ. 1679 లో జరిగినది. కావున నీటినికిఁ గృతి నిచ్చిన వేంకటకవియు నా కాలమువాడనుట నిర్వివివాదాంశము. ఈతఁడు వీరేశలింగము పంతులుగారు చెప్పినట్లు, కూచిమంచి తిమ్మకవి తరువాతివాఁడు గాఁడు. పరిషత్పత్రికాసంపాదకులు చెప్పినట్లు, విజయరంగచొక్కనాథుని కాలములోవాఁడు గాఁడు. ఈతఁ డప్పకవి సమకాలికుఁడు. విద్యావతీదండకము&lt;ref&gt;విద్యావతీదండకము, మదరాసు ప్రాచ్యలిఖితపుస్తకశాలవారిచే, నాచే సంస్కరింపబడి ముద్రితము. (1947 సం॥)&lt;/ref&gt; ముద్రితము. ఈతని ప్రబంధరాజము పునర్ముద్రణము చేయవలసిన యుద్గ్రంథములలో నొకటి. ఈతనిఁ 'యాంధ్రకౌముది' వేయి చరణములు గలవ్యాకరణము పరిషత్ప్రకటితము. ఈతని నిఘంటువు వేంకటేశాంధ్రము 1898 లో కాకినాడ సుజనరంజనీముద్రాక్షరశాలలో ముద్రితము. ఈతని కృతులలో ద్విరూపకోశమును, ఆంధ్రప్రయోగరత్నాకరమును ముద్రింపఁదగిన శాస్త్రీయగ్రంథములు, ఈ రెండుగ్రంథముల ప్రతులుసు తంజావూరిలో సరస్వతీభాండారముననున్నవి.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ikc8u96owj4mfftolhbgxcsb6pp3kk0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/40</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129346</id>
    <revision>
      <id>397032</id>
      <timestamp>2022-07-28T05:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4011" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అని యున్నదిగనుక యగణము శుభప్రదమేయైనను సద్గణసాంగత్యముచేత విశే
షముగ శుభఫలము నిచ్చును.&lt;/poem&gt;|ref=27}} 
{{left margin|2em}}'''రగణమునకు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;గ్రహము భౌముఁ డగ్ని కర్త శృంగారంబు, రస మసురగణంబు రాచవెలఁది
భయము ఫలము కృత్తికయు తార కెంపుడాల్, రాశి యోని యజము రగణమునకు.&lt;/poem&gt;|ref=28}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;గ్రహ మంగారకుఁడు, అగ్ని దేవత, శృంగారరసము, అసురగణము, క్షత్త్రియజాతి,
యాఁడుది, ఫలము భయము, నక్షత్రము కృత్తిక, కాంతి యెఱువు, రాశి యోని
యు మేషము.&lt;/poem&gt;|ref=29}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యములు, పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;జ్వలనుఁ డధీశుఁడున్ గులము క్షత్రియమున్ బవడంపుఁగాంతి పెం
పలరు గ్రహంబు భూతనయుఁ డాతఁడు రక్తపువన్నె పావకా
ఖ్య లలితతార దైత్యగణ మయ్యజయోనియు మేషరాశియున్
ఫలము భయప్రదంబు రగణంబునకున్ ద్రిదశేంద్రవందితా.&lt;/poem&gt;|ref=30}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''': — &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అనలుం డీశుఁడు రాశి మేషము గ్రహం బాభౌముఁ డత్తార సం
ప్రణతిన్ గృత్తిక దైత్య మౌ గణము వైరాజ్యంబు వంశంబు మే
క నెఱిన్ యోని ఫలంబు భీ రసము శృంగారంబు సత్కాంతి కో
కనదాచ్ఛచ్ఛవి మించు నారగణ మేకాలంబు ధాత్రీస్థలిన్.&lt;/poem&gt;|ref=31}} 
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;భీతిదాయీ మధ్యలఘూ రగణో వహ్ని దైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=32}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“రగణ శ్శ్రీకరః పుంసాం యగణానుగతో భవేత్
గద్యపద్య ప్రబంధాదౌ తత్రోదాహరణం కృతిః&quot;&lt;/poem&gt;|ref=33}}
{{left margin|2em}}'''అధర్వణచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;పొగడొందఁ బద్యముఖమున, రగణము యగణంబుఁ గూడి రాజిల్లిన నీ
జగమంతయు నేలెడివాఁ డగుఁ గృతిపతి విభవయుక్తుఁ డగుఁ గవివరుఁడున్.&lt;/poem&gt;|ref=34}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;రగణము కానిదైనను సద్గణసాంగత్యముచేత శుభఫలము నిచ్చును. ఈరగణ మగ్ని
గణముగనుక వాయుగణ మైనసగణముతోఁ గూడినఁ జిచ్చు గాలికూడినట్టులు
కావున నటువలె నుంచరాదు.&lt;/poem&gt;|ref=35}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5ck83v9in5dnw8q517iz3pri3jz9y3g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:నవ్వుల గని-మొదటి భాగము.pdf/8</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129347</id>
    <revision>
      <id>397034</id>
      <timestamp>2022-07-28T06:49:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' నవ్వుల గని గీ, పిదప గంజాము ముసలమ్మ వినుతి జేసి కోరి సూకాలశ క్తి కుపొర మొసఁగి ఎన్నె కెక్కిన గ్రామదేవతల నెన్ని వ్రాయబూనితి పంచాంగ రాజమనని, గురుధ్యానము, నీ, డొక్క నెక్కడనయిన న...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2245" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;నవ్వుల గని    7&lt;/noinclude&gt;
నవ్వుల గని
గీ, పిదప గంజాము ముసలమ్మ వినుతి జేసి కోరి సూకాలశ క్తి కుపొర మొసఁగి ఎన్నె కెక్కిన గ్రామదేవతల నెన్ని వ్రాయబూనితి పంచాంగ రాజమనని,
గురుధ్యానము,
నీ, డొక్క నెక్కడనయిన నొక్క యక్కర మైన
గలగియుండని మహా ఘనుడెవండు? పలుమారు నోటిమాటలు నాడుటకై న బదిమందిలో తడబడు నెపుడు? పుట్టినదాది యేపొతమైనను చేతఁ బట్టియెఱుంగని ప్రౌఢయెనఁడు? తన తెల్వి కింద రెంతని సంతసించిన
మారుమాటాడని మానియెవఁడు ? గీ. శుంఠ అందరిలో మేటి శుంకయెవఁడు ? భోజనమున కొంత దవ్వయిన బోవునెవఁడు ? దర్భపోటన్న రయమున దరలు నెవఁడు? అట్టి మద్గురు పర్యునే నాత్మదలఁతు,
పుర వర్ణ న ము సీ. ఏమహాపట్టణం బేపేట దప్పక పరసురామప్రీతిఁ బరగుచుండు ఏవీట నేపేట: శ్రీవిళూచీదేవి లలిజను బందీల సలుపుచుండు ఏపుర వీధులం దెల్లపగల్ గృధ్రములు రాత్రులందునక్క. లుచరించు ఏయూర శునకంబు లిండ్ల వాకిండ్ల దొంగలు పెరళ్ళన్ మైత్రి
గీ. ఏరము జారీణుల కెల్ల కాపురంబు కెల్ల యిరవు ? • విన్నరము త్రాగుబోతుల
[మెలగుచుండ్రు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dkqa55jghaipm3lk3plq4rqpc928csf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Pelli Training Bhamidipati Kameswararao.pdf/2</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129348</id>
    <revision>
      <id>397035</id>
      <timestamp>2022-07-28T06:52:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'పెళ్లి ట్రెయినింగ్   భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు   పబ్లషర్సు  కొండపల్లి వీరవెంకయ్య అండ్ సన్సు  శ్రీ సత్యనారాయణ బుక్ డిపో  రాజమండ్రి'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;పెళ్లి ట్రెయినింగ్


భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు


పబ్లషర్సు 
కొండపల్లి వీరవెంకయ్య అండ్ సన్సు
 శ్రీ సత్యనారాయణ బుక్ డిపో 
రాజమండ్రి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9ibywa00lhzwxn9tv03ujico50x08cb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397036</id>
      <parentid>397035</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T06:53:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="356" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''పెళ్లి ట్రెయినింగ్'''


భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు


పబ్లషర్సు 
కొండపల్లి వీరవెంకయ్య అండ్ సన్సు
శ్రీ సత్యనారాయణ బుక్ డిపో 
రాజమండ్రి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7z5skss6qznz9i9dg9cg0cr21zqwml8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Pelli Training Bhamidipati Kameswararao.pdf/3</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129349</id>
    <revision>
      <id>397037</id>
      <timestamp>2022-07-28T06:55:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'అన్ని స్వామ్యాలూ           వెల                    గ్రంథకర్తవి                 రూపాయలు     మొదటి ముద్రణం, మార్చి 1910 రెండవ ముద్రణం, డిశంబరు 1951 శ్రీ కొండవల్లి ముద్రాశోల్ రాజమండ్రి'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="403" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;అన్ని స్వామ్యాలూ           వెల                   
గ్రంథకర్తవి                 రూపాయలు 


మొదటి ముద్రణం, మార్చి 1910
రెండవ ముద్రణం, డిశంబరు 1951
శ్రీ కొండవల్లి ముద్రాశోల్
రాజమండ్రి&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>io8zt58ehlc8r44lw1fethu25hi9r7i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397038</id>
      <parentid>397037</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T06:55:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="422" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;అన్ని స్వామ్యాలూ           వెల                   
గ్రంథకర్తవి                 రూపాయలు 


మొదటి ముద్రణం, మార్చి 1910&lt;br&gt;

రెండవ ముద్రణం, డిశంబరు 1951&lt;br&gt;

శ్రీ కొండవల్లి ముద్రాశోల్&lt;br&gt;

రాజమండ్రి&lt;br&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dhhr5kcuq64t6kaaaehpvxkj0x8yq63</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Pelli Training Bhamidipati Kameswararao.pdf/4</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129350</id>
    <revision>
      <id>397039</id>
      <timestamp>2022-07-28T06:59:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'హెచ్చరిక కేవల వినోదం నిమిత్తమైనాసరే, లేక సొమ్ము వసూలు చేసుకునే నిమిత్తమైనాసరే, ఈ ప్రదర్శనాలలో ఏదైనా సభఎడట ఆడదలచిన ప్రతి సంఘం వారున్నూ, ముందుగానే, గ్రంథకర్తకి వ్రాసి లిఖి...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1020" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;హెచ్చరిక
కేవల వినోదం నిమిత్తమైనాసరే, లేక సొమ్ము వసూలు చేసుకునే నిమిత్తమైనాసరే, ఈ ప్రదర్శనాలలో ఏదైనా సభఎడట ఆడదలచిన ప్రతి సంఘం వారున్నూ, ముందుగానే, గ్రంథకర్తకి వ్రాసి లిఖితానుమతి పొందక పోవడం కాపీరైట్ చట్టప్రకారం ఒకనేరం గనక, ఆసంగతి గమనించి లిఖితానుచతి పొంది తరవాతనే ఆడుకోవాలి.&lt;br&gt;

భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు రాజమండ్రి&lt;br&gt;

విషయ సూచిక&lt;br&gt;      పుట


1. పెళ్లి ట్రెయినింగ్&lt;br&gt;  --1

2. పూర్వ రంగం&lt;br&gt;     --63&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qflk12oc6dh0sq1b2cjto04mq9oh8uj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397040</id>
      <parentid>397039</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:00:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1031" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''హెచ్చరిక'''&lt;br&gt;

కేవల వినోదం నిమిత్తమైనాసరే, లేక సొమ్ము వసూలు చేసుకునే నిమిత్తమైనాసరే, ఈ ప్రదర్శనాలలో ఏదైనా సభఎడట ఆడదలచిన ప్రతి సంఘం వారున్నూ, ముందుగానే, గ్రంథకర్తకి వ్రాసి లిఖితానుమతి పొందక పోవడం కాపీరైట్ చట్టప్రకారం ఒకనేరం గనక, ఆసంగతి గమనించి లిఖితానుచతి పొంది తరవాతనే ఆడుకోవాలి.&lt;br&gt;

భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు రాజమండ్రి&lt;br&gt;

విషయ సూచిక&lt;br&gt;      పుట


1. పెళ్లి ట్రెయినింగ్&lt;br&gt;  --1

2. పూర్వ రంగం&lt;br&gt;     --63&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lo7pipu5j244podecdymuzymzchmdw8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397041</id>
      <parentid>397040</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:00:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1036" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''హెచ్చరిక'''&lt;br&gt;

కేవల వినోదం నిమిత్తమైనాసరే, లేక సొమ్ము వసూలు చేసుకునే నిమిత్తమైనాసరే, ఈ ప్రదర్శనాలలో ఏదైనా సభఎడట ఆడదలచిన ప్రతి సంఘం వారున్నూ, ముందుగానే, గ్రంథకర్తకి వ్రాసి లిఖితానుమతి పొందక పోవడం కాపీరైట్ చట్టప్రకారం ఒకనేరం గనక, ఆసంగతి గమనించి లిఖితానుచతి పొంది తరవాతనే ఆడుకోవాలి.&lt;br&gt;

భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు&lt;br&gt;
 రాజమండ్రి&lt;br&gt;

విషయ సూచిక&lt;br&gt;      పుట


1. పెళ్లి ట్రెయినింగ్&lt;br&gt;  --1

2. పూర్వ రంగం&lt;br&gt;     --63&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>c7qzcx9czstj6evocgbpur3sz1wyzzi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397042</id>
      <parentid>397041</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:01:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1035" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''హెచ్చరిక'''&lt;br&gt;

కేవల వినోదం నిమిత్తమైనాసరే, లేక సొమ్ము వసూలు చేసుకునే నిమిత్తమైనాసరే, ఈ ప్రదర్శనాలలో ఏదైనా సభఎడట ఆడదలచిన ప్రతి సంఘం వారున్నూ, ముందుగానే, గ్రంథకర్తకి వ్రాసి లిఖితానుమతి పొందక పోవడం కాపీరైట్ చట్టప్రకారం ఒకనేరం గనక, ఆసంగతి గమనించి లిఖితానుచతి పొంది తరవాతనే ఆడుకోవాలి.&lt;br&gt;

భమిడిపాటి కామేశ్వరరావు&lt;br&gt;
రాజమండ్రి&lt;br&gt;

విషయ సూచిక&lt;br&gt;      పుట


1. పెళ్లి ట్రెయినింగ్&lt;br&gt;  --1

2. పూర్వ రంగం&lt;br&gt;     --63&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>sdrs0u2mo316uszewruk1xwmh0ekxce</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/41</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129351</id>
    <revision>
      <id>397043</id>
      <timestamp>2022-07-28T07:22:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3773" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“అనలానిలసంయోగం కరోతి విభుమందిరే,
మహానలభయం తత్ర భీమజ్వాలాసమాకులమ్.”&lt;/poem&gt;|ref=36}}
{{left margin|2em}}'''కవికంఠపాశమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;మారుతపూర్వే వహ్నౌ వహ్నిభయం శుభయుతో౽న్యేషామ్.”&lt;/poem&gt;|ref=37}}
{{left margin|2em}}'''అధర్వణచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;అనలానిలసంయోగం, బనుపమకీలాకరాళ మగువహ్నిభయం
బొనరించుఁ గర్తృగృహమున, ననుమానము లేదు దీన నండ్రు కవీంద్రుల్.&lt;/poem&gt;|ref=38}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అనియున్నది గనుక రగణసగణములు కారావు.&lt;/poem&gt;|ref=39}} 
{{left margin|2em}}'''సగణమునకు'''— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అనిలుఁ డీశుఁడు పేడి గ్రహఁబు మందుఁ, డంత్యజాతి తులారాశి యసురగణము
స్వాతి తార మహిషయోని క్షయఫలదము, శ్యామరుచి భయరసమున సగణ మొప్పు.&lt;/poem&gt;|ref=40}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;వాయువుదేవత, నపుంసకుఁడు, శనిగ్రహము, చండాలజాతి, తులారాశి, రాక్షస
గణము, స్వాతినక్షత్రము, మహిషయోని, క్షయఫలము నిచ్చునది, నలుపువన్నె,
భయరసము.&lt;/poem&gt;|ref=41}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యములు, పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;అనిలుఁ డధీశుఁడున్ గువలయంబులకాంతి కులంబు హీనమున్
జనుగ్రహ మాశనైశ్చరుఁడు చాలఁగ నల్పగువన్నె తౌలయౌఁ
దనరఁగ రాశి స్వాతియగుఁ దార ఫలంబు క్షయంబు దానవం
బొనరగణంబు నా మహిషయోని యగున్ సగణాన కీశ్వరా.&lt;/poem&gt;|ref=42}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అనిలుం డీశుఁడు స్వాతితార రుచిశ్వేతాభావ మెన్నన్ గ్రహం
బినజుండౌ దుల రాశి హైన్యము కులం బేపార క్షీణంబుదా
మునులబ్ధంబు భయంబు తద్రసము కార్పో తెమ్మెయిన్ యోని యెం
దును దైత్యుండు గణంబు నాసగణ మొందున్ గీర్తి విర్ఫూర్తిగన్.&lt;/poem&gt;|ref=43}} 
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“సగణ స్సర్వసౌభాగ్యదాయక స్సర్వదా భవేత్,
కర్తుర్మగణసాన్నిధ్యా ద్రగణో నపురో యది.”&lt;/poem&gt;|ref=44}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>edg315s139yfird3zuojmzs89j1rvv8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Pelli Training Bhamidipati Kameswararao.pdf/5</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129352</id>
    <revision>
      <id>397044</id>
      <timestamp>2022-07-28T07:44:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'పెళ్లి డ్రెయినింగ్&lt;br&gt;  [మోలియర్ రచనల్లో ఒకదానికి ఇది అనుసరణం. ఇది&lt;br&gt;  19-2-1944 తేదీని రాజమండ్రీ ఆర్ట్సుకాలేజీ మెట్కాఫ్ వస&lt;br&gt;  గృహంలో శ్రీ కాళీపట్నపు కొండయ్యగారి అధ్యక్షతక్రింది జర...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1724" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;పెళ్లి డ్రెయినింగ్&lt;br&gt;

[మోలియర్ రచనల్లో ఒకదానికి ఇది అనుసరణం. ఇది&lt;br&gt;

19-2-1944 తేదీని రాజమండ్రీ ఆర్ట్సుకాలేజీ మెట్కాఫ్ వస&lt;br&gt;

గృహంలో శ్రీ కాళీపట్నపు కొండయ్యగారి అధ్యక్షతక్రింది జరిగిన&lt;br&gt;

వసతిగృహ వార్షికోత్సవ సమావేళ సందర్భంలో, అనుమతితో&lt;br&gt;

ప్రదర్శించారు ]&lt;br&gt;

శానయ్య (అనే అరుణాచలం) - శ్రీ దుగ్గిరాల సత్యనారాయణరావు.&lt;br&gt;

చంద్రప్రభ - శ్రీ ఆకునూరి కృష్ణమూర్తి.&lt;br&gt;

.
నీహారం - శ్రీ పాలగుమ్మి వీరభద్రేశ్వరరావు.&lt;br&gt;

మాలోకం - శ్రీ చామ ర్తి సూర్యనారాయణ.&lt;br&gt;

సరయ్య - శ్రీ రావాడ గున్నేశ్వరరావు.&lt;br&gt;

సంతోషం - శ్రీ వాడ్రేవు సుబ్రహ్మణ్యం.&lt;br&gt;

కాటయ్య - శ్రీ పోణంగి శివకామేశ్వరరావు.&lt;br&gt;

ఈ గ్రంథంలో వాడిన సంజ్ఞలు :&lt;br&gt;

RF= కుడి ఎదర&lt;br&gt;

R M = కుడిమధ్య&lt;br&gt;

=
R B = కుడి వెనక&lt;br&gt;

LF= ఎడమ ఎధర&lt;br&gt;

LM=
L M = ఎడమమధ్య&lt;br&gt;

LB = ఎడమ వెనక&lt;br&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>twciw5cty2hn97quajz0kxmqmv4akrz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Pelli Training Bhamidipati Kameswararao.pdf/6</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129353</id>
    <revision>
      <id>397045</id>
      <timestamp>2022-07-28T07:46:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'రంగం-1 [ శానయ్యబు, చిన్న బల్లా, రెండు మూడు కుర్చీలూ&lt;br&gt;  ఉన్నగది. తెరఎత్తిన తరవాత కుడిఎదర నుంచి శానయ్య&lt;br&gt;  వచ్చి ఎవరికోసమో కనిపెట్టుకున్నట్టు కనిపించి పచాడు&lt;br&gt;  చేస్తూ ఉంటాడు, ఎడమ ఎ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1745" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;రంగం-1
[ శానయ్యబు, చిన్న బల్లా, రెండు మూడు కుర్చీలూ&lt;br&gt;

ఉన్నగది. తెరఎత్తిన తరవాత కుడిఎదర నుంచి శానయ్య&lt;br&gt;

వచ్చి ఎవరికోసమో కనిపెట్టుకున్నట్టు కనిపించి పచాడు&lt;br&gt;

చేస్తూ ఉంటాడు, ఎడమ ఎదర కేసి చూస్తాడు. అక్కణ్ణించి&lt;br&gt;

సరయ్య వస్తాడు. ]&lt;br&gt;

శా—( ఎడమ ఎదరనించి సరయ్య రాబోతూం ఓ )&lt;br&gt;

సరయ్యేనా? రా! (అని కుర్చీ చూపిస్తాడు)&lt;br&gt;

స( వచ్చి కూర్చుంటాడు)&lt;br&gt;

శాఇంత ఆలస్యం అయిందేం? మా మాలో&lt;br&gt;

కాన్ని పంపించి చాలా సేపైందే !&lt;br&gt;

సఎమో! ఇంతకి ముందే వచ్చి చెప్పాడు మరి?&lt;br&gt;

మా_( ఎడమఎదర్శించే వచ్చి చాలానే పైందండి,&lt;br&gt;

చెప్పి, నే నాఎర్ర స్తంభాల...&lt;br&gt;

శాస రేరా నువ్వుఉండు.&lt;br&gt;

మా_ఉంటానండి. ( అని అక్క డేనుంచుంటాడు )&lt;br&gt;

శా_ఉండడం అంటే వీధులో.&lt;br&gt;

మా-అక్కడ నేను కూచోనాండి?&lt;br&gt;

శా—ఏడిశావ్ పోదూ. వెళ్ళి ఎవరూ రాకుండా&lt;br&gt;

చూస్తూండు.&lt;br&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nn5ecvruxn9j7prqrdp16hfnw7g12m6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397046</id>
      <parentid>397045</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:47:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1750" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;రంగం-1&lt;br&gt;

[ శానయ్యబు, చిన్న బల్లా, రెండు మూడు కుర్చీలూ&lt;br&gt;

ఉన్నగది. తెరఎత్తిన తరవాత కుడిఎదర నుంచి శానయ్య&lt;br&gt;

వచ్చి ఎవరికోసమో కనిపెట్టుకున్నట్టు కనిపించి పచాడు&lt;br&gt;

చేస్తూ ఉంటాడు, ఎడమ ఎదర కేసి చూస్తాడు. అక్కణ్ణించి&lt;br&gt;

సరయ్య వస్తాడు. ]&lt;br&gt;

శా—( ఎడమ ఎదరనించి సరయ్య రాబోతూం ఓ )&lt;br&gt;

సరయ్యేనా? రా! (అని కుర్చీ చూపిస్తాడు)&lt;br&gt;

స( వచ్చి కూర్చుంటాడు)&lt;br&gt;

శాఇంత ఆలస్యం అయిందేం? మా మాలో&lt;br&gt;

కాన్ని పంపించి చాలా సేపైందే !&lt;br&gt;

సఎమో! ఇంతకి ముందే వచ్చి చెప్పాడు మరి?&lt;br&gt;

మా_( ఎడమఎదర్శించే వచ్చి చాలానే పైందండి,&lt;br&gt;

చెప్పి, నే నాఎర్ర స్తంభాల...&lt;br&gt;

శాస రేరా నువ్వుఉండు.&lt;br&gt;

మా_ఉంటానండి. ( అని అక్క డేనుంచుంటాడు )&lt;br&gt;

శా_ఉండడం అంటే వీధులో.&lt;br&gt;

మా-అక్కడ నేను కూచోనాండి?&lt;br&gt;

శా—ఏడిశావ్ పోదూ. వెళ్ళి ఎవరూ రాకుండా&lt;br&gt;

చూస్తూండు.&lt;br&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qullexkcxlj8a28vqhrabo4hm7l9nml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397047</id>
      <parentid>397046</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:48:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1759" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;రంగం-1&lt;br&gt;

[ శానయ్యబు, చిన్న బల్లా, రెండు మూడు కుర్చీలూ&lt;br&gt;

ఉన్నగది. తెరఎత్తిన తరవాత కుడిఎదర నుంచి శానయ్య&lt;br&gt;

వచ్చి ఎవరికోసమో కనిపెట్టుకున్నట్టు కనిపించి పచాడు&lt;br&gt;

చేస్తూ ఉంటాడు, ఎడమ ఎదర కేసి చూస్తాడు. అక్కణ్ణించి&lt;br&gt;

సరయ్య వస్తాడు. ]&lt;br&gt;

శా—( ఎడమ ఎదరనించి సరయ్య రాబోతూం టే )&lt;br&gt;

సరయ్యేనా? రా! (అని కుర్చీ చూపిస్తాడు)&lt;br&gt;

స- వచ్చి కూర్చుంటాడు)&lt;br&gt;

శా-ఇంత ఆలస్యం అయిందేం? మా మాలో&lt;br&gt;

కాన్ని పంపించి చాలా సేపైందే !&lt;br&gt;

స-ఎమో! ఇంతకి ముందే వచ్చి చెప్పాడు మరి?&lt;br&gt;

మా_( ఎడమఎదర్శించే వచ్చి చాలానే పైందండి,&lt;br&gt;

చెప్పి, నే నాఎర్ర స్తంభాల...&lt;br&gt;

శా-స రేరా నువ్వుఉండు.&lt;br&gt;

మా-_ఉంటానండి. ( అని అక్క డేనుంచుంటాడు )&lt;br&gt;

శా_-ఉండడం అంటే వీధులో.&lt;br&gt;

మా--అక్కడ నేను కూచోనాండి?&lt;br&gt;

శా—ఏడిశావ్ పోదూ. వెళ్ళి ఎవరూ రాకుండా&lt;br&gt;

చూస్తూండు.&lt;br&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>15drzzfot9vyicrer4jl7kvma7jekxh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Kabir (TeluguBook).pdf/6</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129354</id>
    <revision>
      <id>397048</id>
      <timestamp>2022-07-28T07:54:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' కబీరు. ఆ సన్మార్గమునందు సంచరించుచు'నజ్ఞా' నాంధ కారమునఁ బడి పొరలుచున్న జనసా&lt;br&gt;  మాక్యము నుద్ధరించుటకై తమ జీవితములను ధారవోయ నుత్తరహిందూస్థానమున నుద్భ&lt;br&gt;  వించిన పరమభాగవతోత్త...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4267" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;భక్త మాల&lt;/noinclude&gt;
కబీరు.
ఆ సన్మార్గమునందు సంచరించుచు'నజ్ఞా' నాంధ కారమునఁ బడి పొరలుచున్న జనసా&lt;br&gt;

మాక్యము నుద్ధరించుటకై తమ జీవితములను ధారవోయ నుత్తరహిందూస్థానమున నుద్భ&lt;br&gt;

వించిన పరమభాగవతోత్తములయిన మత సంస్కర్తలలో కబీరుదాసుని మించినవారు&lt;br&gt;

వేలొట్లగు లేని నిప్పం దేహముగాఁ జెప్పవచ్చును. కబీరు కాలము నాఁటి హిందూదేశ&lt;br&gt;

స్థిమిపెట్టి చూడఁగా, పరస్పర వైషమ్యములతో వేఁగుచున్న హిందమహమ్మదీయులకు&lt;br&gt;

మతిమూలమున నౌక మత్యమును గూర్చుటకై ధీరవృత్తితోఁ బ్రయత్నింపఁగల మహనీ&lt;br&gt;

యుఁడొకఁడు పుట్టుట యావశ్యక మైయుండెననియు, మనుష్య కోటియొక్క యభివృ&lt;br&gt;

ద్ధికయి నిరంతరము ప్రవహించుచుండిన యీశ్వర కారుణ్యము విశేషము&quot;గా నవతరింప&lt;br&gt;

పలసిన యువరచప్పుడు వచ్చియుండే బనియు, స్పష్టముగా దెలియఁగలదు. పతాను పరి&lt;br&gt;

పాలకులు చండశాసనులై మతసహన మన్న మాటలేక విమతస్థుల సందఱిని జంపించిన&lt;br&gt;

సంతకీర్తి సంపాదించుచుంటిమని గర్వించుచుండిరి. పరిపాలనముకట్టుదిట్టముగా లేక యుం&lt;br&gt;

తుఁట చేతను బలవింతుఁడే సర్వాధికారము కలవాడై యుండుట చేతను, అందుచే ఢిల్లీ పా&lt;br&gt;

లకులలో నెప్పటికప్పుడు మార్పులు కలుగుచుండులు చేతను, పట్టణములందును పల్లె&lt;br&gt;

అందును గల తురకప్రజలు తామే యధి కారులుగా చరించుచు తోడి హిందువులను&lt;br&gt;

ద్వేషించి పలు తెఱంగుల హింసించుమిండుటయు, హిందువులు తము విగ్రహారాధన&lt;br&gt;

మును మాసపలయునని తుఱకలు కఱకుపద్ధతులను బూని సారించిన కొలఁదిని పట్టుదల&lt;br&gt;

వహించి మ్లేచ్ఛులపై విద్వేషమును పెంచుకొని మఱింతయెక్కువగా తమపద్ధతుల కం&lt;br&gt;

టియుండుటయు, సంభవించుచుండెను. ఇట్లు దేశము పరస్పర కలహములతో నిం&lt;br&gt;

డియుండఁగా ఈదేశమును స్వాధీనము చేసికొనుటకు సమయమెప్పుడు దొరకునాయని&lt;br&gt;

యాఫునుదేశమం దున్న మొగలాయి నాయకులు తొంగితొంగి చూచుచుండిరి.&lt;br&gt;

కష్టమునక జన్మించి మంచి దేశమునందలి విగ్రహారాధకుల మనస్సులను ఏకేశ్వరుని&lt;br&gt;

వైపునకు మరల్చి హిందూమహమ్మదీయుల కైకమత్యమును నెలకొలుపరియునని ప్రయ&lt;br&gt;

త్నించెను&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4cdfx20h9prvrcamdb7xy1xmpzrelj3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397049</id>
      <parentid>397048</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T07:54:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4278" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;భక్త మాల&lt;/noinclude&gt;
'''కబీరు.'''&lt;br&gt;

ఆ సన్మార్గమునందు సంచరించుచు'నజ్ఞా' నాంధ కారమునఁ బడి పొరలుచున్న జనసా&lt;br&gt;

మాక్యము నుద్ధరించుటకై తమ జీవితములను ధారవోయ నుత్తరహిందూస్థానమున నుద్భ&lt;br&gt;

వించిన పరమభాగవతోత్తములయిన మత సంస్కర్తలలో కబీరుదాసుని మించినవారు&lt;br&gt;

వేలొట్లగు లేని నిప్పం దేహముగాఁ జెప్పవచ్చును. కబీరు కాలము నాఁటి హిందూదేశ&lt;br&gt;

స్థిమిపెట్టి చూడఁగా, పరస్పర వైషమ్యములతో వేఁగుచున్న హిందమహమ్మదీయులకు&lt;br&gt;

మతిమూలమున నౌక మత్యమును గూర్చుటకై ధీరవృత్తితోఁ బ్రయత్నింపఁగల మహనీ&lt;br&gt;

యుఁడొకఁడు పుట్టుట యావశ్యక మైయుండెననియు, మనుష్య కోటియొక్క యభివృ&lt;br&gt;

ద్ధికయి నిరంతరము ప్రవహించుచుండిన యీశ్వర కారుణ్యము విశేషము&quot;గా నవతరింప&lt;br&gt;

పలసిన యువరచప్పుడు వచ్చియుండే బనియు, స్పష్టముగా దెలియఁగలదు. పతాను పరి&lt;br&gt;

పాలకులు చండశాసనులై మతసహన మన్న మాటలేక విమతస్థుల సందఱిని జంపించిన&lt;br&gt;

సంతకీర్తి సంపాదించుచుంటిమని గర్వించుచుండిరి. పరిపాలనముకట్టుదిట్టముగా లేక యుం&lt;br&gt;

తుఁట చేతను బలవింతుఁడే సర్వాధికారము కలవాడై యుండుట చేతను, అందుచే ఢిల్లీ పా&lt;br&gt;

లకులలో నెప్పటికప్పుడు మార్పులు కలుగుచుండులు చేతను, పట్టణములందును పల్లె&lt;br&gt;

అందును గల తురకప్రజలు తామే యధి కారులుగా చరించుచు తోడి హిందువులను&lt;br&gt;

ద్వేషించి పలు తెఱంగుల హింసించుమిండుటయు, హిందువులు తము విగ్రహారాధన&lt;br&gt;

మును మాసపలయునని తుఱకలు కఱకుపద్ధతులను బూని సారించిన కొలఁదిని పట్టుదల&lt;br&gt;

వహించి మ్లేచ్ఛులపై విద్వేషమును పెంచుకొని మఱింతయెక్కువగా తమపద్ధతుల కం&lt;br&gt;

టియుండుటయు, సంభవించుచుండెను. ఇట్లు దేశము పరస్పర కలహములతో నిం&lt;br&gt;

డియుండఁగా ఈదేశమును స్వాధీనము చేసికొనుటకు సమయమెప్పుడు దొరకునాయని&lt;br&gt;

యాఫునుదేశమం దున్న మొగలాయి నాయకులు తొంగితొంగి చూచుచుండిరి.&lt;br&gt;

కష్టమునక జన్మించి మంచి దేశమునందలి విగ్రహారాధకుల మనస్సులను ఏకేశ్వరుని&lt;br&gt;

వైపునకు మరల్చి హిందూమహమ్మదీయుల కైకమత్యమును నెలకొలుపరియునని ప్రయ&lt;br&gt;

త్నించెను&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>p9fe33c2voh3qdturn2ixnoaqpc3m7p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/42</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129355</id>
    <revision>
      <id>397050</id>
      <timestamp>2022-07-28T08:09:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3726" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''అట్లే కవిరాక్షసమున''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;అనంతపదవిన్యాస్యచాతుర్యసరసం కవేః,
బుధో యది సమీపస్థో న దుర్జనపురో యది.”&lt;/poem&gt;|ref=45}}
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;సగణమగణములు పొసంగిన విభవంబు, రసగణంబు లెనయఁ బ్రబలుఁ గీడు
రగణయగణయుతము రాజ్యప్రదం బగు, భయము లిరువురకును భయము లిడును.&lt;/poem&gt;|ref=46}} 
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయమున''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;సౌమ్యగ్రహాధిష్ఠితత్వా త్సగణ శ్శుభదాయకః,
మిత్రామిత్రగణై స్సార్ధం సౌరిశ్శుభఫలప్రదః
శుభగ్రహౌసితేంద్రజ్యౌ పాపామందారభాస్కరాః.”&lt;/poem&gt;|ref=47}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;సగణము కానిదైననేమి గురుశుక్రగ్రహధిష్ఠితగణమ లసమీపమున నున్నను, వెనుక
కుజగ్రహాధిష్ఠితగణము లేకున్నను మంచిది.&lt;/poem&gt;|ref=48}}
{{left margin|2em}}'''మఱియును, సాహిత్యచంద్రోదయమున''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;సగణ శ్శుభదో జ్ఞేయాః రగణస్య పురస్థితః.”&lt;/poem&gt;|ref=49}}
{{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మునుకొని పద్యముఖంబున, ననిలగణం బిడిన నాయురారోగ్యంబుల్
కొనసాగు దానిముందఱ, ననలగణం బిడినఁ బతికి నలజడి సేయున్.&lt;/poem&gt;|ref=50}} 
{{left margin|2em}}'''ఇందుకుఁ జెల్లుబడి, శాలినీసహకారమున - సార్వభౌమకవి''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“అవలంబస్య హేరంబం” అనియు.&lt;/poem&gt;|ref=51}}
{{left margin|2em}}'''వృత్తరత్నాకరమున- కేదారకవి''':—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“సుఖసంతానసిద్ధ్యర్థం” అనియు సగణరగణములు చేరియున్నవి.&lt;/poem&gt;|ref=52}}
{{left margin|2em}}'''తగణము'''&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;దివి వేల్పు తార పుష్యమి, దివిజగణము కర్కి గ్రహము ధిషణుఁడు నీల
చ్ఛవి విప్రుఁడు శాంతరసము, భువిశ్రీదము యోని మేషము తగణమునకున్.&lt;/poem&gt;|ref=53}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;ఆకాశము దేవత, నక్షత్రము పుష్యమి, దేవగణము, కటకరాశి, గ్రహము
బృహస్పతి, నల్లనికాంతి, బ్రాహ్మణజాతి, పురుషుఁడు, శాంతరసము, ఐశ్వర్య
ప్రదము, మేషయోని.&lt;/poem&gt;|ref=54}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0x46q4pa461u63x1r53juzxza5i22iy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సూచిక:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf</title>
    <ns>106</ns>
    <id>129356</id>
    <revision>
      <id>397051</id>
      <timestamp>2022-07-28T08:37:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''</comment>
      <model>proofread-index</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="437" xml:space="preserve">{{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template
|రకం=పుస్తకం
|శీర్షిక=ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వము
|భాష=te
|సంపుటి=ఒకటి
|రచయిత=కొమర్రాజు వేంకట లక్ష్మణరావు
|అనువాదకులు=
|ఎడిటర్=కొమర్రాజు వేంకట లక్ష్మణరావు
|చిత్రకర్త=
|పాఠశాల=
|ప్రచురణకర్త=ఆంధ్ర పత్రిక  ముద్రణాలయం,
|చిరునామా=చెన్నపురి
|సంవత్సరం=1932
|ఆధారం=
|ISBN=
|OCLC=
|LCCN=
|BNF_ARK=
|ARC=
|మూలం=_empty_
|బొమ్మ=1
|పురోగతి=X
|పుటలు=&lt;pagelist /&gt;
|సంపుటాలు=రెండు
|వ్యాఖ్యలు=
|వెడల్పు=
|సిఎస్ఎస్=
|పేజీ మొదటి వరుస=
|పేజీ చివరివరుస=
}}
[[వర్గం:విజ్ఞాన సర్వస్వము]]</text>
      <sha1>gggc75mwdm1yhx7yub93c9tv6up801g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/1</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129357</id>
    <revision>
      <id>397052</id>
      <timestamp>2022-07-28T08:46:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '{{center| &quot;నహి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్ర మిహ విద్యతే &quot;  '''ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వము'''&lt;br&gt;  ప్ర థ మ స ం-పు ట ము&lt;br&gt;  పునర్ముద్రణము&lt;br&gt;  'అ' నుండి 'అధ్వర్య' వఱకు&lt;br&gt;  ముఖ్యసంపాదకుఁడు :&lt;br&gt;  జు వేంకట లక్ష్మణరావు,...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="634" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center|
&quot;నహి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్ర మిహ విద్యతే &quot;

'''ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వము'''&lt;br&gt;

ప్ర థ మ స ం-పు ట ము&lt;br&gt;

పునర్ముద్రణము&lt;br&gt;

'అ' నుండి 'అధ్వర్య' వఱకు&lt;br&gt;

ముఖ్యసంపాదకుఁడు :&lt;br&gt;

జు వేంకట లక్ష్మణరావు, ఎం. ఏ. కొమఱ్ఱాజు&lt;br&gt;


ఆంధ్రపత్త్రికా  ముద్రణాలయము &lt;br&gt;

చెన్నపురి 
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2uunkizar4ui3d7fs3z03sodqgpwuxf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397053</id>
      <parentid>397052</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T08:49:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="838" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;
{{center|
&quot;నహి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్ర మిహ విద్యతే &quot;

'''ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వము'''&lt;br&gt;

 ప్రథమ  సంపుటము    &lt;br&gt;

పునర్ముద్రణము&lt;br&gt;

'అ' నుండి 'అధ్వర్య' వఱకు&lt;br&gt;

ముఖ్యసంపాదకుఁడు :&lt;br&gt;
కొమర్రాజు వేంకట లక్ష్మణరావు . ఎం.ఎ
&lt;br&gt;
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 1
|bSize = 455
|cWidth = 92
|cHeight = 120
|oTop = 335
|oLeft = 182
|Location = center
|Description = 
}}

ఆంధ్రపత్త్రికా  ముద్రణాలయము &lt;br&gt;

చెన్నపురి 
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>p9l5ddts0tjmdbjpi11qihe7llyrswk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/2</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129358</id>
    <revision>
      <id>397054</id>
      <timestamp>2022-07-28T08:54:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '{{center| ప్రకాశకులు :&lt;br&gt;  '''కా. నాగేశ్వరరావు,&lt;br&gt;  ఆంధ్ర విజ్ఞానసర్వస్వ కార్యాలయము''';&lt;br&gt;  ముద్రితము :&lt;br&gt;  ఆంధ్రపత్రికా ముద్రాలయము,&lt;br&gt;  నెం. 8రు, రంబు శెట్టి వీథి, చెన్నపురి.   ౧౯౩౨ [ సర్వస్వామ్యసం...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="497" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center|
ప్రకాశకులు :&lt;br&gt;

'''కా. నాగేశ్వరరావు,&lt;br&gt;

ఆంధ్ర విజ్ఞానసర్వస్వ కార్యాలయము''';&lt;br&gt;

ముద్రితము :&lt;br&gt;

ఆంధ్రపత్రికా ముద్రాలయము,&lt;br&gt;

నెం. 8రు, రంబు శెట్టి వీథి, చెన్నపురి. 

౧౯౩౨
[ సర్వస్వామ్యసంకలితము ]
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>38m282b2gcfqw0jyq0xo97kigfdhuu7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397055</id>
      <parentid>397054</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T08:55:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="502" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center|
ప్రకాశకులు :&lt;br&gt;

'''కా. నాగేశ్వరరావు,&lt;br&gt;

ఆంధ్ర విజ్ఞానసర్వస్వ కార్యాలయము''';&lt;br&gt;

ముద్రితము :&lt;br&gt;

ఆంధ్రపత్రికా ముద్రాలయము,&lt;br&gt;

నెం. 8రు, రంబు శెట్టి వీథి, చెన్నపురి. 

౧౯౩౨&lt;br&gt;

[ సర్వస్వామ్యసంకలితము ]
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n5mjui1x889v6oneqw31hj1l9zp6gsw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/3</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129359</id>
    <revision>
      <id>397056</id>
      <timestamp>2022-07-28T08:58:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ''''విశ్వ &lt;br&gt;  విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;  విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;  సమర్పితము''''</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="193" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''విశ్వ &lt;br&gt;

విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;

విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;

సమర్పితము'''&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0dyqux4sdte2qzzi6xbvmo2auseuy0m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397057</id>
      <parentid>397056</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T08:59:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="220" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;=== విశ్వ &lt;br&gt;

విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;

ఆంధ్ర&lt;br&gt;

విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;

సమర్పితము'''
 ===&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1mi0nm08mer4qaivi77t26lvhyofewx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397058</id>
      <parentid>397057</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T08:59:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="214" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''విశ్వ &lt;br&gt;

విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;

ఆంధ్ర&lt;br&gt;

విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;

సమర్పితము'''&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>6hnqm3kftlzsj86kzg5xzkwz91tkcke</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397059</id>
      <parentid>397058</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T08:59:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="227" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center| '''విశ్వ &lt;br&gt;

విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;

ఆంధ్ర&lt;br&gt;

విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;

సమర్పితము'''
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jn7v7ajte2bachgmfygn0wsh2tb8tzz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397060</id>
      <parentid>397059</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:00:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="225" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center| 
విశ్వ &lt;br&gt;

విజ్ఞాన మూర్తికిని&lt;br&gt;

ఆంధ్ర&lt;br&gt;

విజ్ఞాన ప్రపంచమునకును&lt;br&gt;

సమర్పితము'''
}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7dvzb13dla89d53y8vmxwlq4xrfjm4l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/4</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129360</id>
    <revision>
      <id>397061</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:00:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ''</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kp6fkoae7f1qejnh1m7uohe4w03mwv6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/43</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129361</id>
    <revision>
      <id>397062</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:06:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3726" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము- పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;నెఱయ నభంబు దైవతము నీలపుఁగాంతియు విప్రజాతి గీ
ర్వరుఁడు గ్రహంబుఁ గాంచనపువర్ణ మతండు ఫలంబు చెప్ప నై
శ్వర్యము వార పుష్యమియు వాలినకర్కటరాశి మేషమౌ
నిరవగుయోని దేవగణ మీతగణంబున కిందుశేఖరా!&lt;/poem&gt;|ref=55}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అమరన్ మిన్నధి దైవ మక్కులము బ్రాహ్మ్యం బాగణం బెన్నదై
వము జీవుండు గ్రహంబు నల్పు రుచి యైశ్వర్యంబు లబ్ధంబు మే
షము దాయోని రసంబు శాంత మలనక్షత్రంబు పుష్యంబు రా
శి మహిన్ గర్కటకంబు నాఁ దగణ ముత్సేకం బగున్ జెల్వమై.&lt;/poem&gt;|ref=56}}
{{left margin|2em}}'''ప్రయోగసరణి - సాహిత్యరత్నాకరే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“నిత్యం భగణసాన్నిధ్యా త్సర్వాభీష్టఫలప్రదః,
కర్తుః కారయితా శ్చైవ తగణో వ్యోమదైవతః.”&lt;/poem&gt;|ref=57}}
{{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క. |lines=&lt;poem&gt;తగణంబు తొలుతఁ బిమ్మట, భగణముఁ గదియించి నిలిపి పద్యము హృద్యం
బుగ రచియించినఁ గర్తకు, నగణితముగ నొదవు నాయురైశ్వర్యంబుల్.&lt;/poem&gt;|ref=58}}
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఈశత్వ మంత్యలఘు చ తగణో వ్యోమదైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=59}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“తగణ స్సర్వసౌభాగ్యదాయక స్సర్వదా భవేత్”&lt;/poem&gt;|ref=60}}
{{left margin|2em}}'''కావ్యచింతామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;తగణంబున కధిదేవత, గగనం బని శూన్య మనుచుఁ గాదని పలుకన్
దగ దది మిక్కిలి మంచిది, గగనం బది నిత్యవిభవ గావునఁ దలఁపన్.&lt;/poem&gt;|ref=61}} 
{{left margin|2em}}'''అమరుకకావ్యమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;జ్యాకృష్ణ బద్ధ కటకాముఖపాణి”రితి.&lt;/poem&gt;|ref=62}}
{{left margin|2em}}'''కుమారసంభవమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“అస్త్యుత్తరస్యాందిశి”&lt;/poem&gt;|ref=63}}
{{left margin|2em}}'''తర్కభాషయందు'''— &lt;/div&gt;...
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;బాలో౽సి యో న్యాయనయే ప్రవేశం”&lt;/poem&gt;|ref=64}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qrmfcdr3b80nnudgxh69f8csqlq2tyi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397063</id>
      <parentid>397062</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:07:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3723" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము- పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;నెఱయ నభంబు దైవతము నీలపుఁగాంతియు విప్రజాతి గీ
ర్వరుఁడు గ్రహంబుఁ గాంచనపువర్ణ మతండు ఫలంబు చెప్ప నై
శ్వర్యము వార పుష్యమియు వాలినకర్కటరాశి మేషమౌ
నిరవగుయోని దేవగణ మీతగణంబున కిందుశేఖరా!&lt;/poem&gt;|ref=55}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అమరన్ మిన్నధి దైవ మక్కులము బ్రాహ్మ్యం బాగణం బెన్నదై
వము జీవుండు గ్రహంబు నల్పు రుచి యైశ్వర్యంబు లబ్ధంబు మే
షము దాయోని రసంబు శాంత మలనక్షత్రంబు పుష్యంబు రా
శి మహిన్ గర్కటకంబు నాఁ దగణ ముత్సేకం బగున్ జెల్వమై.&lt;/poem&gt;|ref=56}}
{{left margin|2em}}'''ప్రయోగసరణి - సాహిత్యరత్నాకరే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“నిత్యం భగణసాన్నిధ్యా త్సర్వాభీష్టఫలప్రదః,
కర్తుః కారయితా శ్చైవ తగణో వ్యోమదైవతః.”&lt;/poem&gt;|ref=57}}
{{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క. |lines=&lt;poem&gt;తగణంబు తొలుతఁ బిమ్మట, భగణముఁ గదియించి నిలిపి పద్యము హృద్యం
బుగ రచియించినఁ గర్తకు, నగణితముగ నొదవు నాయురైశ్వర్యంబుల్.&lt;/poem&gt;|ref=58}}
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఈశత్వ మంత్యలఘు చ తగణో వ్యోమదైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=59}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“తగణ స్సర్వసౌభాగ్యదాయక స్సర్వదా భవేత్”&lt;/poem&gt;|ref=60}}
{{left margin|2em}}'''కావ్యచింతామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;తగణంబున కధిదేవత, గగనం బని శూన్య మనుచుఁ గాదని పలుకన్
దగ దది మిక్కిలి మంచిది, గగనం బది నిత్యవిభవ గావునఁ దలఁపన్.&lt;/poem&gt;|ref=61}} 
{{left margin|2em}}'''అమరుకకావ్యమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;జ్యాకృష్ణ బద్ధ కటకాముఖపాణి”రితి.&lt;/poem&gt;|ref=62}}
{{left margin|2em}}'''కుమారసంభవమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“అస్త్యుత్తరస్యాందిశి”&lt;/poem&gt;|ref=63}}
{{left margin|2em}}'''తర్కభాషయందు'''— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;బాలో౽సి యో న్యాయనయే ప్రవేశం”&lt;/poem&gt;|ref=64}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>fqioeerh7iur8z2lfh7d24jckiwh149</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397085</id>
      <parentid>397063</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:01:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3724" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము- పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;నెఱయ నభంబు దైవతము నీలపుఁగాంతియు విప్రజాతి గీ
ర్వరుఁడు గ్రహంబుఁ గాంచనపువర్ణ మతండు ఫలంబు చెప్ప నై
శ్వర్యము వార పుష్యమియు వాలినకర్కటరాశి మేషమౌ
నిరవగుయోని దేవగణ మీతగణంబున కిందుశేఖరా!&lt;/poem&gt;|ref=55}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అమరన్ మి న్నధిదైవ మక్కులము బ్రాహ్మ్యం బాగణం బెన్న దై
వము జీవుండు గ్రహంబు నల్పు రుచి యైశ్వర్యంబు లబ్ధంబు మే
షము దాయోని రసంబు శాంత మలనక్షత్రంబు పుష్యంబు రా
శి మహిన్ గర్కటకంబు నాఁ దగణ ముత్సేకం బగున్ జెల్వమై.&lt;/poem&gt;|ref=56}}
{{left margin|2em}}'''ప్రయోగసరణి - సాహిత్యరత్నాకరే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“నిత్యం భగణసాన్నిధ్యా త్సర్వాభీష్టఫలప్రదః,
కర్తుః కారయితా శ్చైవ తగణో వ్యోమదైవతః.”&lt;/poem&gt;|ref=57}}
{{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క. |lines=&lt;poem&gt;తగణంబు తొలుతఁ బిమ్మట, భగణముఁ గదియించి నిలిపి పద్యము హృద్యం
బుగ రచియించినఁ గర్తకు, నగణితముగ నొదవు నాయురైశ్వర్యంబుల్.&lt;/poem&gt;|ref=58}}
{{left margin|2em}}'''చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఈశత్వ మంత్యలఘు చ తగణో వ్యోమదైవతః”&lt;/poem&gt;|ref=59}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యచంద్రోదయే''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“తగణ స్సర్వసౌభాగ్యదాయక స్సర్వదా భవేత్”&lt;/poem&gt;|ref=60}}
{{left margin|2em}}'''కావ్యచింతామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;తగణంబున కధిదేవత, గగనం బని శూన్య మనుచుఁ గాదని పలుకన్
దగ దది మిక్కిలి మంచిది, గగనం బది నిత్యవిభవ గావునఁ దలఁపన్.&lt;/poem&gt;|ref=61}} 
{{left margin|2em}}'''అమరుకకావ్యమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;జ్యాకృష్ణ బద్ధ కటకాముఖపాణి”రితి.&lt;/poem&gt;|ref=62}}
{{left margin|2em}}'''కుమారసంభవమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“అస్త్యుత్తరస్యాందిశి”&lt;/poem&gt;|ref=63}}
{{left margin|2em}}'''తర్కభాషయందు'''— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;బాలో౽సి యో న్యాయనయే ప్రవేశం”&lt;/poem&gt;|ref=64}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5uzy00plar34h5s91h8zts5i2na19ci</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/5</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129362</id>
    <revision>
      <id>397065</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:20:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ''''ప్రథమ సంపుటమునకు విలేఖరులు'''  * శ్రీ కొమఱ్ఱాజు వేంకట లక్ష్మణరావుగారు, ఎమ్. ఏ.  * శ్రీ వేమూరి విశ్వనాథశర్మగారు, ఎమ్. ఏ., ఎల్. టీ. * శ్రీ గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావుగారు, ఎమ్. ఏ.  * శ్రీ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1949" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''ప్రథమ సంపుటమునకు విలేఖరులు'''

* శ్రీ కొమఱ్ఱాజు వేంకట లక్ష్మణరావుగారు, ఎమ్. ఏ. 
* శ్రీ వేమూరి విశ్వనాథశర్మగారు, ఎమ్. ఏ., ఎల్. టీ.
* శ్రీ గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావుగారు, ఎమ్. ఏ. 
* శ్రీ ఆచంట లక్ష్మీపతిగారు, బి. ఏ., ఎమ్. బి. సి. ఎమ్.
* శ్రీ వేలాల సుబ్బారావుగారు, బి. ఏ.
* శ్రీ కానూరి వీరభద్రేశ్వర రావుగారు, బి.ఏ., ఎల్,
* శ్రీ వేపా రామేశం పంతులుగారు, బి. ఏ., బి. ఎల్.
* శ్రీ పురాణం సూరిశాస్త్రిగారు, బి. ఏ.
* శ్రీ జంధ్యాల గౌరీనాథ శాస్త్రిగారు.
* శ్రీ తి. ప. రామానుజస్వామిగారు. 
* శ్రీ కాశీనాథుని నాగేశ్వర రావుగారు.
* శ్రీ శ్రీకల్యాణానంద భారతీస్వామి వారు.
* శ్రీ మేడేపల్లి వేంకటరమణాచార్యులుగారు.
* శ్రీ వంగూరి సుబ్బారావుగారు. 
* శ్రీ రాయప్రోలు సుబ్బారావుగారు.
* శ్రీ మంగిపూడి వేంకటశర్మగారు.
* శ్రీ ప్రతివాది భయంకరం రంగాచార్యులుగారు.
* శ్రీ మల్లంపల్లి సోమశేఖరశర్మగా గారు.
*&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>55nstfq7hh2shj7m9wy1jsa1s64ows5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/6</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129363</id>
    <revision>
      <id>397066</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:20:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ''</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kp6fkoae7f1qejnh1m7uohe4w03mwv6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/7</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129364</id>
    <revision>
      <id>397068</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:38:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '&lt;poem&gt; శ్లో. న హి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే ।&lt;br&gt;  తత్స్వయం యోగసంసిద్దః కాలేనాత్మని విందతి. గీత., 	౪-	౩౨ &lt;/poem&gt; &lt;poem&gt; శ్లో.  శ్రద్ధావాన్ లభతే జ్ఞానం తత్పరః సంయతేంద్రియః ।&lt;br&gt;  జ్ఞానం లబ్ధ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5190" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;poem&gt;
శ్లో. న హి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే ।&lt;br&gt;

తత్స్వయం యోగసంసిద్దః కాలేనాత్మని విందతి. గీత., 	౪-	౩౨
&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;
శ్లో. 
శ్రద్ధావాన్ లభతే జ్ఞానం తత్పరః సంయతేంద్రియః ।&lt;br&gt;

జ్ఞానం లబ్ధ్వా పరామ్ శాంతిమచిరేణాధిగచ్ఛతి   గీత., 	౪-	౩౯

&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;

శ్లో. బహూనాం జన్మనామంతే జ్ఞానవాన్ మాం ప్రపద్యతే ।&lt;br&gt;

వాసుదేవః సర్వమితి స మహాత్మా సుదుర్లభః  గీత., 	౭-	౧౯
&lt;poem&gt;

శ్రీఖండమైన ఆత్మో పలబ్ధి అనంతమైన విశ్వమునకు&lt;br&gt;

పరమార్థము. చరాచరఖండస్వరూపమైన విశ్వమంత యును పరమార్థమైన ఆత్మోపలబ్ధి కనవరతము యోగా భ్యాసమును జేయుచున్నది. విశ్వమంతయును వ్యక్తా వ్యక్తరూపమున యోగసంసిద్ధికి ప్రస్థానమును జేయు చున్నది. ఆత్మయోగ తత్త్వార్థమునందు అవ్యక్తమైన చిదంబరమును, వ్యక్తమైన దిగంబరమును ఐక్యమును బొందుచున్నవి. పిపీలికాది బ్రహ్మపర్యంతము గల జీవజాల ముల యాత్మోపలబ్ధి కణువు మొదలు మహత్తు వఱకును వ్యాప్తమైన ప్రకృతియంతయు సాధనభూతముగ నున్నది. విశ్వసాహిత్య మంతయును నీ పరమ ప్రయోజనమును విజ్ఞానరూపమున సమకూర్చుచున్నది.
యోగారూఢులైన వీరులు, ధీరులు, కవులు, గాయకులు, శాస్త్రజ్ఞులు, శిల్పులు, కళాభిజ్ఞులు, సిద్ధులు, ధర్మాత్ములు, తత్త్వజ్ఞులు, రాజులు, యోధులు, కార్మి కులు, త్యాగులు, సన్న్యాసులు, యంత్ర నిర్మాతలు విజ్ఞాన వికాససాధనమున మానవధర్మాభ్యుదయమునకు పాటు పడుచున్న విధమును ప్రపంచ ప్ర స్థానము బోధించుచు
ఉన్నది, జీవము బ్రహ్మత్వప్రాప్తి కనవరతము చేయుచున్న ప్రస్థానము సకలకర్మములకును, మంత్రములకును, తంత్ర ములకును, కళలకును, శాస్త్రములకును, దర్శనముల కును, ధర్మములకును, వేదములకును, విజ్ఞానములకును, మతములకును, పురాణములకును, కావ్యములకును, పరి శోధనలకును పరమార్థము.
సృష్ట్యాదినుండియును హిందువుల గణనమునందు  ౧,౯౫,౫౮,౮౫,౦౩౩ సౌరమానాబ్దములు గతించినవి. పాశ్చాత్త్యశాస్త్రజ్ఞుల గణనమును నీగణనమున కనురూప ముగ నున్నది. మహాకాలగర్భమునం మహాకాలగర్భమునం దంతర్గర్భితము లైన కల్పములు, మన్వంతరములు, యుగములు, జీవ ప్రస్థానమునకు వినియోగపడుచున్న విధమును విశ్వ విజ్ఞానము విశదము చేయుచున్నది. ఆది కాలమున నుండియు భరతఖండము సత్యాన్వేషణమునందును, విజ్ఞానోపార్జన సంరక్షణములందును ప్రపం చేతిహాసములందు గణనీయ ముగ నున్నది. వేదములు, వేదాంగములు, పురాణములు, ధర్మశాస్త్రములు, కళలు నియర్థమును విశదము చేయు చున్నవి. వేదమంత్ర ములు, బ్రాహ్మణములు, ఉపని&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>q53crt0hgcxtugjn05ikzd70brxr4xx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397069</id>
      <parentid>397068</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:40:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5232" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{center|
'''ప్రస్తావన'''
&lt;poem&gt;
శ్లో. న హి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే ।&lt;br&gt;

తత్స్వయం యోగసంసిద్దః కాలేనాత్మని విందతి. గీత., 	౪-	౩౨
&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;
శ్లో. 
శ్రద్ధావాన్ లభతే జ్ఞానం తత్పరః సంయతేంద్రియః ।&lt;br&gt;

జ్ఞానం లబ్ధ్వా పరామ్ శాంతిమచిరేణాధిగచ్ఛతి   గీత., 	౪-	౩౯

&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;
}}
శ్లో. బహూనాం జన్మనామంతే జ్ఞానవాన్ మాం ప్రపద్యతే ।&lt;br&gt;

వాసుదేవః సర్వమితి స మహాత్మా సుదుర్లభః  గీత., 	౭-	౧౯
&lt;/poem&gt;

శ్రీఖండమైన ఆత్మో పలబ్ధి అనంతమైన విశ్వమునకు
పరమార్థము. చరాచరఖండస్వరూపమైన విశ్వమంత యును పరమార్థమైన ఆత్మోపలబ్ధి కనవరతము యోగా భ్యాసమును జేయుచున్నది. విశ్వమంతయును వ్యక్తా వ్యక్తరూపమున యోగసంసిద్ధికి ప్రస్థానమును జేయు చున్నది. ఆత్మయోగ తత్త్వార్థమునందు అవ్యక్తమైన చిదంబరమును, వ్యక్తమైన దిగంబరమును ఐక్యమును బొందుచున్నవి. పిపీలికాది బ్రహ్మపర్యంతము గల జీవజాల ముల యాత్మోపలబ్ధి కణువు మొదలు మహత్తు వఱకును వ్యాప్తమైన ప్రకృతియంతయు సాధనభూతముగ నున్నది. విశ్వసాహిత్య మంతయును నీ పరమ ప్రయోజనమును విజ్ఞానరూపమున సమకూర్చుచున్నది.
యోగారూఢులైన వీరులు, ధీరులు, కవులు, గాయకులు, శాస్త్రజ్ఞులు, శిల్పులు, కళాభిజ్ఞులు, సిద్ధులు, ధర్మాత్ములు, తత్త్వజ్ఞులు, రాజులు, యోధులు, కార్మి కులు, త్యాగులు, సన్న్యాసులు, యంత్ర నిర్మాతలు విజ్ఞాన వికాససాధనమున మానవధర్మాభ్యుదయమునకు పాటు పడుచున్న విధమును ప్రపంచ ప్ర స్థానము బోధించుచు
ఉన్నది, జీవము బ్రహ్మత్వప్రాప్తి కనవరతము చేయుచున్న ప్రస్థానము సకలకర్మములకును, మంత్రములకును, తంత్ర ములకును, కళలకును, శాస్త్రములకును, దర్శనముల కును, ధర్మములకును, వేదములకును, విజ్ఞానములకును, మతములకును, పురాణములకును, కావ్యములకును, పరి శోధనలకును పరమార్థము.
సృష్ట్యాదినుండియును హిందువుల గణనమునందు  ౧,౯౫,౫౮,౮౫,౦౩౩ సౌరమానాబ్దములు గతించినవి. పాశ్చాత్త్యశాస్త్రజ్ఞుల గణనమును నీగణనమున కనురూప ముగ నున్నది. మహాకాలగర్భమునం మహాకాలగర్భమునం దంతర్గర్భితము లైన కల్పములు, మన్వంతరములు, యుగములు, జీవ ప్రస్థానమునకు వినియోగపడుచున్న విధమును విశ్వ విజ్ఞానము విశదము చేయుచున్నది. ఆది కాలమున నుండియు భరతఖండము సత్యాన్వేషణమునందును, విజ్ఞానోపార్జన సంరక్షణములందును ప్రపం చేతిహాసములందు గణనీయ ముగ నున్నది. వేదములు, వేదాంగములు, పురాణములు, ధర్మశాస్త్రములు, కళలు నియర్థమును విశదము చేయు చున్నవి. వేదమంత్ర ములు, బ్రాహ్మణములు, ఉపని&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>m8k1ke2rzw6isbb7hka8ieqssbum3yz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/8</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129365</id>
    <revision>
      <id>397070</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:43:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'షత్తులు ప్రకృతిశ క్తిస్వరూపములను గ్రహించుటకు, నుపయోగించుటకు నాదికాలమున నుండియు మానవులు ప్రస్థానమును విశదము చేయుచున్నవి. ప్రాచీన కాలమునందువ లె వ ర్తమాన కాలమునందును విజ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6867" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;షత్తులు ప్రకృతిశ క్తిస్వరూపములను గ్రహించుటకు, నుపయోగించుటకు నాదికాలమున నుండియు మానవులు ప్రస్థానమును విశదము చేయుచున్నవి. ప్రాచీన కాలమునందువ లె వ ర్తమాన కాలమునందును విజ్ఞానో పార్ట నసంరక్షణములకై హిందూస్థానమును నితర దేశములవ లె విశ్వవిజ్ఞానమూర్తికి జ్ఞానాంజలులను సమర్పించుచున్నది.
వేలకొలది సంవత్సరముల నుండియును పద క్రమ జటాఘనావధానవిధానమున మా త్రాభేదమైనను గలుగ కుండ సుస్వరో పేతముగ సంరక్షితమైన వైదిక విజ్ఞానము హిందువుల విజ్ఞాన ప్రియత్వమునకు లక్ష్యముగ నున్నది. వేదాధ్యయనమునం దాంధ్రులకు గల నిరుపమాన దక్షత్వ పరాకాష్ఠ వారివిజ్ఞాన ప్రియత్వమునకుపరమ ప్రమాణము.
విశ్వవిజ్ఞానము దేశకాలపా త్రాతీతమై విశ్వశ్రేయ స్సునకు సాధనముగ నున్నది. మహాసామ్రాజ్యము లంత రించినను, యుగములు మాఱినను, మహానుభావులు గతించినను, జాతులు క్షీణించినను, దేశకాల పాత్రాతీత మైన విజ్ఞాన మవిచ్ఛిన్న ముగ వికాసమును బొందుచు మానవధర్మాభ్యుదయమును గలిగించుచున్నది. విజ్ఞానావ రణమునందు ప్రాచీన నవీన కాలభేదములును, ప్రాచ్య పాశ్చాత్త్య దేశ భేదములును, శ్వేత కృష్ణ జాతిభేదములును, స్త్రీ పురుష లింగ భేదములును, నిమ్నోన్నతకుల భేదములు ను సంతరించుచు విజ్ఞానాభ్యుదయ మవిచ్ఛిన్న ముగ గలుగు చున్నది. అనంతములైన జ్ఞానవాహిను లఖండమైన విజ్ఞా నార్ణవమునందు సంగమమును బడయుచున్నవి. విజ్ఞానార్ణవ మధనమునందు విజ్ఞానామృతము ప్రభవమై, జ్ఞేయమునకు సకలార్థసాధన మగుచున్నది.
శ్రీరసాగరమధనో పాఖ్యానము విజ్ఞానోపార్జనో
దంతమును 
మనోహరముగ వర్ణించుచున్నది. విశ్వ కల్యాణమహోత్సవమునకు చరాచర ప్రపంచమంతయును విజ్ఞానదీపికలను సమర్పించుచున్న విధమును విజ్ఞానకోశ ములు విశదము చేయుచున్నవి. ఆంగ్లేయుల భౌతిక సామ్రాజ్య ప్రతిష్ఠాపనమును ప్రపంచవ్యాప్తమైన బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యమువలె, వారి విజ్ఞాన సామ్రాజ్య వ్యాపనమును బ్రిటానికా' యొక్క పదునాల్గు ముద్ర 'ఎన్ సైక్లోపీడియా ణములును చాటుచున్నవి.
ఆదికాలమున నుండియును విజ్ఞానవికాసమునకు
హిందువులు చూపిన శ్రద్ధాభక్తులను వైదిక విజ్ఞానము విశ దము చేయుచున్నది. వైదికమతము నాటిన విజ్ఞానాంకుర ములు కాలక్రమమున మహావృక్షములై వర్తమాన కాల మునందు అమూల్యమైన ఫలమును సమకూర్చుచున్న విధమును విజ్ఞాన చరిత్ర పరిశోధనములు విశదము చేయు చున్నవి. ఆదికాలమున వైదికమతానుష్ఠాన పరిణామము లందు మహర్షులు నిర్ణయించిన గణితము, జ్యోతిషము, గానము, వైద్యము, శిల్పము, వేదాంతము లగు మొద విజ్ఞాన బీజాంకురములు వర్తమాన కాలమునందు పాశ్చాత్త్యవిజ్ఞానరూపమున నవీన నామరూపములను గోచరం బైనను, విజ్ఞానపరిశోధనములు తత్స వాతన బీజ స్వరూపములను ప్రత్యక్షము చేయుచున్నవి. ఐతరేయ బ్రాహ్మణమునందలి వసిష్ఠ విశ్వామిత్ర సంవాదము విజ్ఞాన విజయగాథ నత్యద్భుతముగ వర్ణించుచున్నది.
మానవాభ్యుదయమునకు మూలాధారమైన బ్రహ్మ జిజ్ఞాసయందు హిందూవిజ్ఞాన మగ్రస్థానమును వహించు చున్నది. ప్రపంచవ్యాప్తములైన మతములకు భరత వర్షము జన్మస్థానముగ పరిగణింపబడుచున్నది. వైదిక, జైన, బౌద్ధ, చార్వాకాది మతములకును, ద్వైతాద్వైత విశిష్టాద్వైతాది సిద్ధాంతములకును, భక్తి జ్ఞాన వైరాగ్య&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>s5haepgdtjs46st5852mtx2l0et3jhh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/9</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129366</id>
    <revision>
      <id>397071</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:46:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'సాధనములకును, హఠ కర్మ సాంఖ్య లయ రాజయో గములకును 'హిందూస్థానము జన్మస్థానము. చిరకాల సం వర్ధితమైన వైదిక సంస్కారమును మహర్షులు భక్తి కర్మ జ్ఞాన యోగములందును, శ్రీ కృష్ణుడు పూర్ణ య...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6494" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;సాధనములకును, హఠ కర్మ సాంఖ్య లయ రాజయో
గములకును 'హిందూస్థానము జన్మస్థానము. చిరకాల సం వర్ధితమైన వైదిక సంస్కారమును మహర్షులు భక్తి కర్మ జ్ఞాన యోగములందును, శ్రీ కృష్ణుడు పూర్ణ యోగము నందను, బుద్ధదేవుడు ధర్మయోగమునందును, శంకర రామానుజాదులు వేదాంత యోగమునందును, శాక్తే యులు ఇచ్ఛాజ్ఞాన క్రియాయోగములందును, సమన్వయ ముచేసిన విధమున నీ వర్తమాన యుగమునందును రామ కృష్ణపరమహంస వివేకానందస్వామి తిలకు గాంధి రామను బోసు మొదలగు మహానుభావులును భక్తి జ్ఞాన వైరాగ్య కర్మయోగములందు లగ్నముచేయుచు విజ్ఞాన విజయమును పరిస్ఫుటము చేయుచున్నారు. మతవ్యాప నమునందువలె శాస్త్రకళావ్యాపనమునందును ప్రాచీన కాలమునందు హిందూస్థాన మగ్రస్థానము వహించినది. ప్రాచీన సంస్కారము వర్తమానకాలమునందును పున రుద్ధృతమై వికసించుచున్న విధమును దేశావృతమైన మహాప్రబోధము విశదము చేయుచున్నది.
విజ్ఞాన ప్రస్థానమునందు కళలు, శాస్త్రములు, ధర్మములు, మతములు దేశ కాల పాత్రాధారమున వర్ధిల్లినను విజ్ఞానము దేశ కాల పాత్రావరణముల కతీతమై విశ్వవికాసమునకు సాధనముగ నున్నది. గణితము, జౌ జ్యోతి పము, పదార్థవిజ్ఞానము, శిల్పము, చిత్రలేఖనము, ఆ స్తిక వాదము, వేదాంతము మొదలగు శాస్త్ర కళా తత్త్వ ములు దేశకాల పాత్రాధారమున నిత్యమైన విజ్ఞానవిశాస మునకు వినియోగపడిన విధమును విజ్ఞాన సర్వస్వములు విశ దము చేయుచున్నవి. ప్రాచీన మైన వైదిక విజ్ఞానమునందు ప్రతిపాదితములైన జ్ఞాన బీజములు కాలక్రమమున వివిధ విజ్ఞానరూపములను ప్రవర్ధమానములై విజ్ఞానమహాఫల
ములను సమకూర్చిన విధమును ప్రపం చేతిహాసములును,
శాస్త్రములును, కళలును విశదము చేయు చున్నవి.
వేదకాలమునందు యజ్ఞయాగాదుల నిర్వహణ యున్నకై వినియోగపడిన గణితము, శిల్పము, జ్యోతిషము, కర్మకాండము, ధర్మకాండము, జ్ఞానకాండము మానవా -భ్యుదయమునకై వినియోగపడిన విధమును వివిధ శాస్త్ర ములవిజ్ఞాన చరిత్రము విశదము చేయుచున్నది. మహర్షు లచే నాది కాలమున దేవతారాధనమునకు వినియో గించిన వృక్షమూలములు దివ్య దేవాలయ మందిర విహారాశ్రమ రూపమును దాల్చినవిధమును సాంచీ అమరావతీ విహారములు, అజంతా ఎల్లోరా గుహాలయ ములు, అబూ మీనాక్షీ దేవాలయములు, జూమా మసీదులు, సెయింటు పీటరు సెయింటు పాలు చర్చిలు మొదలగు సుందరని ర్మాణములు విశదము చేయుచున్న వి. మానవులు మట్టిదిబ్బలతో నారంభించిన సమాధులు దివ్యసుందరరూపములను దాల్చినవిధమును పిరమిడ్లు, స్తూపములు; తాజమహలు మొదలగు నందమయిన కట్టడములు విశదము చేయుచున్నవి. వేదములందు సూచితములైన ఋక్కులు నవరసభరితములైన కావ్య నాటకాది రూపములను దాల్చినవిధమును రామాయణ మహాభారతాది కావ్యములు విశదము చేయుచున్నవి. రాతిపనిముట్లతో నారంభమైన వ్యవసాయ గృహ పరి శ్రమలు సుఖదుఃఖ ప్రదమైన యంత్ర పరిశ్రమల రూప మును దాల్చిన విధము విజ్ఞాన కళాభ్యుదయమునం దొక మహాఘట్టముగ నున్నది.
జలయంత్రములు, వాయుయంత్రములు, ఆవిరి యంత్రములు, నూనెయంత్రములు, విద్యుద్యంత్రములు, రేడియోయంత్రములు లలితాస్తోత్ర ప్రతిపాదితమయిన&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>413f9ubudj3mmregb0h2zasg7jrp1gb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/216</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129367</id>
    <revision>
      <id>397072</id>
      <timestamp>2022-07-28T09:55:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <comment>చిన్న సవరణ</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4094" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;                                                                      201

రూపాలు 15వ శతాబ్ది మొదటి నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: నడస్తా (SIZ 16 49.7.1612) (3) బేదర్థకం:- ఇవా (ను) ప్రాచీన ప్రత్యయం. ఇత్యేతే సమకాలీన ప్రత్యయాలు. ఉదా: తీసివేసినాను (NI 8 రాపూర్ 8,54,1888). చేస్తేను (SII 10.75132,1592 ) (4) అప్యర్థకం అన్నీ అప్యర్థకంగా -కనిపిస్తుంది. ఉదా: అయ్యి) (SII 10.759 24.1668). (5) తుమర్థకం: (ను) తుమర్థకం. ఉదా: సాయను (SII 19,759 24,1688) (8) అనంత ర్యార్థకం: -కా (ను) అనంతర్యార్థకం. ఉదా: తెలుపుకోగా (SII 10.768.14, 1858). (7)వ్యతిరే! క్యార్థకం:- ఆక. ఉదా: సాగక (SII 10,765 8,1804)– —కాకుండా చేరటంవల్ల ఏర్పడే ఆధునిక వ్యతిరేక క్యార్థకాలు 15వ శతాబ్ది నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: చెడకుండాను (NI 1 కందుకూరు 16.40,3430).

6.44. క్రియాజన్య విశేషణాలు: 1) భూతకాల విశేషణం :-ఇన చేరి

ఏర్పడుతుంది. ఉదా: నిలిచిన (SII6.874. 17,1620). (2) వర్తమాన కాల

విశేషణం:- చేయుచున్న (NI కందుకూరు 77.14-15,1528) (8) తద్ధర్మా

-ర్థక విశేషణాలు: -ఎడి, ఎడు. - ప్రాచీన తర్ధర్మార్థక విశేషణ ప్రత్యయాలు,

-ఏ (&lt; -ఎరు/-ఎడి), వీటి ( వీట్టి (ఏ + అట్టి) ఆధునిక ప్రత్యయాలు.

ఉదా: పట్టించు కానియెడు (SII 10.758.291600), సాగే (SII 10.771.11,

1682). చెల్లేటి (SII 4:802 20,1609). (4) వ్యతిరేకార్థక విశేషణం:- అని.

కానరాని (5II 10:768.85,1663).

6.45- సముచ్చయాద్యర్థకాలు (1) సముచ్చయార్థకం:- న/-ని సముచ్చయార్థకంలోని సకారం ద్విరుక్తం కావటం కనిపిస్తుంది. ఉదా: చేనున్ను (SII 10.758.8.1819). సముచ్చయార్ధకానికి ముందు పదాంతంలోని అచ్చు దీర్ఘ కావడం కూడా ఇంతకు ముందు కాలం నుంచీ కనిపిస్తుంది. ఉదా: కోటాను (SI17.668.6577), ఆధునిక భాషలో లాగా వదంచివరి అచ్చు దీర్ఘంకావటం వల్ల సముచ్చయార్థం వ్యక్తం కావటం ఇంతకు ముందు శాసనాల్లోనే కనిపిస్తుంది. -ఉదా. కొదవా S11 8586.6,1685) ప్రాచీన ప్రయోగంగా- యు (5) కూడా సముద్చయార్థకంగా ఈ కాలంలో కనిపిస్తుంది. ఉదా: గురువులయుం (N 2 నెల్లూరు 46.471895), (2) ఏవార్థకం:- ప్రాచీన ప్రయోగాల్లోను, ఏ -సమకాలీన భాషలోను ఏవార్థకాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా. సముఖమంద్ద (N1 2 కందుకూరు 41.17.8,1888), వీండ్లే (NI 2 కందుకూరు 48,36,1650).&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3o8fohj8ehmwpmqo9ymtqpxzuzqho7f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397073</id>
      <parentid>397072</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T09:57:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>````</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4121" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;శాసన భాషా పరిణామం                                                  201

రూపాలు 15వ శతాబ్ది మొదటి నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: నడస్తా (SIZ 16 49.7.1612) (3) బేదర్థకం:- ఇవా (ను) ప్రాచీన ప్రత్యయం. ఇత్యేతే సమకాలీన ప్రత్యయాలు. ఉదా: తీసివేసినాను (NI 8 రాపూర్ 8,54,1888). చేస్తేను (SII 10.75132,1592 ) (4) అప్యర్థకం అన్నీ అప్యర్థకంగా -కనిపిస్తుంది. ఉదా: అయ్యి) (SII 10.759 24.1668). (5) తుమర్థకం: (ను) తుమర్థకం. ఉదా: సాయను (SII 19,759 24,1688) (8) అనంత ర్యార్థకం: -కా (ను) అనంతర్యార్థకం. ఉదా: తెలుపుకోగా (SII 10.768.14, 1858). (7)వ్యతిరే! క్యార్థకం:- ఆక. ఉదా: సాగక (SII 10,765 8,1804)– —కాకుండా చేరటంవల్ల ఏర్పడే ఆధునిక వ్యతిరేక క్యార్థకాలు 15వ శతాబ్ది నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: చెడకుండాను (NI 1 కందుకూరు 16.40,3430).

6.44. క్రియాజన్య విశేషణాలు: 1) భూతకాల విశేషణం :-ఇన చేరి

ఏర్పడుతుంది. ఉదా: నిలిచిన (SII6.874. 17,1620). (2) వర్తమాన కాల

విశేషణం:- చేయుచున్న (NI కందుకూరు 77.14-15,1528) (8) తద్ధర్మా

-ర్థక విశేషణాలు: -ఎడి, ఎడు. - ప్రాచీన తర్ధర్మార్థక విశేషణ ప్రత్యయాలు,

-ఏ (&lt; -ఎరు/-ఎడి), వీటి ( వీట్టి (ఏ + అట్టి) ఆధునిక ప్రత్యయాలు.

ఉదా: పట్టించు కానియెడు (SII 10.758.291600), సాగే (SII 10.771.11,

1682). చెల్లేటి (SII 4:802 20,1609). (4) వ్యతిరేకార్థక విశేషణం:- అని.

కానరాని (5II 10:768.85,1663).

6.45- సముచ్చయాద్యర్థకాలు (1) సముచ్చయార్థకం:- న/-ని సముచ్చయార్థకంలోని సకారం ద్విరుక్తం కావటం కనిపిస్తుంది. ఉదా: చేనున్ను (SII 10.758.8.1819). సముచ్చయార్ధకానికి ముందు పదాంతంలోని అచ్చు దీర్ఘ కావడం కూడా ఇంతకు ముందు కాలం నుంచీ కనిపిస్తుంది. ఉదా: కోటాను (SI17.668.6577), ఆధునిక భాషలో లాగా వదంచివరి అచ్చు దీర్ఘంకావటం వల్ల సముచ్చయార్థం వ్యక్తం కావటం ఇంతకు ముందు శాసనాల్లోనే కనిపిస్తుంది. -ఉదా. కొదవా S11 8586.6,1685) ప్రాచీన ప్రయోగంగా- యు (5) కూడా సముద్చయార్థకంగా ఈ కాలంలో కనిపిస్తుంది. ఉదా: గురువులయుం (N 2 నెల్లూరు 46.471895), (2) ఏవార్థకం:- ప్రాచీన ప్రయోగాల్లోను, ఏ -సమకాలీన భాషలోను ఏవార్థకాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా. సముఖమంద్ద (N1 2 కందుకూరు 41.17.8,1888), వీండ్లే (NI 2 కందుకూరు 48,36,1650).&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ep9epqpbz0yarczx6vyj2p1kfgniske</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/217</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129368</id>
    <revision>
      <id>397074</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:10:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <comment>````</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4680" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202                                                  తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా, వచ్చినావా? (s ii  6.79.14, 1796).
(ఉ) పోలిక; పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా  లాగు(ను) ఉపయో
గించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా, యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

6.46. వాక్య నిర్మాణం : వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈ
యుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు
పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత (పయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని
వాక్యనిర్మాణాన్ని సమ్మగంగా విశ్హ్రేషించటానికి ఆవకాశం లేదు. అయినా లభించిన
ఆధారలపైననే కొన్ని (పత్యేకవిషయాలను పేర్కొనవచ్చు. [కియాసమాపక
వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా
(క్రియాసమాపక వాక్యాల (ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస
(క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. (ప్రాచీన శాసవాల్టో సంస్కృత (ప్రభావంవల్ల,
కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక _వాక్య్యపయోగాలు నాలుగు మాత్రమే 
కనివిస్తుండగా ($ 8.78) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (1202602403) వాక్యా
అన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా  కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో
అసలు కనిఫించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో
కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం
కాదనీ సంస్కృత భాషా |పభావంవట్ద మ్యాతమే కావ్యభాషలో (ప్రవేశించిందని
చెప్పవచ్చు. ప్రాలీన శాసనాల్లో మూడు. సార్లు  మ్యాతమే ఈ ప్రయోగాలు కని
పిస్తాయి [$3  74).

శాసన భాషలోని వాక్యాలను (ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట
వాక్యాలనీ,  సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

6.47. సామాన్య వాక్యాలు : సామాన్య బాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ,
(క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు,

నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక
వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో
తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి _పయోగాలు
ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఊదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.782.69.70,
1500. వారు దోషులు (2/1 &amp; కందుకూరు 86.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా, నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>e9axrmlmx8k8kchzm8o6z9jn5o94a27</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/218</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129369</id>
    <revision>
      <id>397075</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:17:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'శాసన భాషా' పరిణామం €0౯  కరుండవు (వ 6,78.18,1796). అఖ్యాతనామం సంబంధ బోధక నామంకూడా&quot; కావచ్చు. ఉదా. ... ఆ పొలము తాండికొండది,.. (sii  10,759.23, 1663). అగు ధాతువు వ్యతిరేకార్థక రూపాన్ని చేర్చటంవల్ల ఫైన చెప్పి...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4440" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;శాసన భాషా' పరిణామం €0౯

కరుండవు (వ 6,78.18,1796). అఖ్యాతనామం సంబంధ బోధక నామంకూడా&quot;
కావచ్చు. ఉదా. ... ఆ పొలము తాండికొండది,.. (sii  10,759.23, 1663).
అగు ధాతువు వ్యతిరేకార్థక రూపాన్ని చేర్చటంవల్ల ఫైన చెప్పిన వాక్యాల్ధాంటి సమీ
కరణీయ వాక్యొలు వ్యతిరేకార్థక వాక్యాలవుతాయి. ఉదా. =.= (అది)...పరిమి.
పొలము కాదు (sii  10.759.21,1668).

క్రియాసమాపక వాక్యాలు ; ఆఖ్యాతంలో సమాపక [కియ ఉంటే [కియా
సమాపక వాక్యం అవుతుంది. ఇవి అకర్మక వాక్యాలని, సకర్మక వాక్యాలనీ
(పధానంగా రెండు రకాలు, అకర్మక వాక్యాలలో కర్మ ఉండదు. సకర్మక వాక్యా
లలో ఉంటుంది. ఉదా. వర్తకులు =... ఉండిరి ( ౨8 10.720.9.1891),
కవులు శిలాశాసనం వాసిరి (571 10.709,22-27,1697).

క్రియా సమాపక వాక్యాలలోనే విధ్యాద్యర్థక వాక్యాలుంటాయి. విధిః విధి
వాక్యాలలో. ధాతువుకు ఏకవచన.లో-ము, బహువచనంలో-అండి. చేరుతుంది.
కర్త ఎప్పుడూ మధ్యమ పురుషలో ఉంటుంది, ఉదా. -.. సంధ్యాదీపానకు ముట్టిం
పుము (277 2 కావలి 20.4-6, 789-980). బహువచన రూపాలు ఇంతకు ముందు
కాలంలోని శాసనాల్లో ఒకసారి మ్మాత్రమే కనిపించింది. ఉదా, .-. అది పాలించి
పుణ్యం. లానను సేయండి (౫% 1 ఆత్మకూరు 80.81,&quot; 462). (పళ్శవ్యపళ్న
వాక్యం ఒకటి మ్యాతమే. ఈ కాలంలో కనివపిస్తుండ. ఉదా. =... చం్యదుడితో
౭. వివాదకు వచ్చినావా? (520 6.70.28-14 1706). ప్ర్నార్థక పదాలైన
ఎవడ, ఎవరు మొదలైన వాటితో ప్రత్యేకంగా పశ్నార్థక సామాన్య వాక్యాలు:
శాసనాల్లో కనిపించక పోయినా యత్తదర్థక వాక్యాలను ఇలాంటి. వాక్యాలు ఉన్నా
యనటానికి శ దర్శనంగా (గ్రహించవచ్చు. వ్యతిరేక: ఉండు/ఉన్‌ ధాతువు వ్యతిరేక
రూసమైన లేదు చేర్చటంవల్స వ్యతిరేక వాక్యా లేర్పడుతున్నాయి. ఉదా. యిక్కడ
సుంకం...లేదు (572 1€.768.590,180)). భూతకాల వ్యతిరేక [క్రియతో ఆంత
మయ్యే వ్యతిరేక వాక్యం. బలిమి సేయలేదు (520 10:758.48,21600). నిషేధం:
నిషేధార్థక [కియలతో అంతమయ్యే వాక్యాలు నిషేధ వాక్యాలు. ఊదా. నను నింద
'సేయవలదు (వ 5.1808,88.1778).

6.ఉ8ి. నంక్లిష్టవాక్యాలు : ఆసమాపక్మకియతో. అంతంఅయ్యే. ఒకటి
గాని, కౌన్నిగాని ఉపవాక్యాలతో కూడిన సామాన్య వాక్యాలు సంశ్చిష్టవాక్యాలు,
య త్రదర్థకచాక్యాల్లో, అను కృతివాక్యాల్లో మాతం ఉపవాక్యంలో కూడా నమాపక&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gwhkd5cuy4pgv7c51ejnlflm2ibaosp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397088</id>
      <parentid>397075</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:19:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>````</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4427" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;శాసన భాషా' పరిణామం €0౯

కరుండవు (sii 6,78.18,1796). అఖ్యాతనామం సంబంధ బోధక నామంకూడా&quot;
కావచ్చు. ఉదా. ... ఆ పొలము తాండికొండది,.. (sii  10,759.23, 1663).
అగు ధాతువు వ్యతిరేకార్థక రూపాన్ని చేర్చటంవల్ల ఫైన చెప్పిన వాక్యాల్ధాంటి సమీ
కరణీయ వాక్యొలు వ్యతిరేకార్థక వాక్యాలవుతాయి. ఉదా...(అది)...పరిమి.
పొలము కాదు (sii  10.759.21,1668).

క్రియాసమాపక వాక్యాలు ; ఆఖ్యాతంలో సమాపక [కియ ఉంటే [కియా
సమాపక వాక్యం అవుతుంది. ఇవి అకర్మక వాక్యాలని, సకర్మక వాక్యాలనీ
(పధానంగా రెండు రకాలు, అకర్మక వాక్యాలలో కర్మ ఉండదు. సకర్మక వాక్యా
లలో ఉంటుంది. ఉదా. వర్తకులు ... ఉండిరి ( sii  10.770.9.16 91),
కవులు శిలాశాసనం వాసిరి (sii  10.769,22-27,1697).

క్రియా సమాపక వాక్యాలలోనే విధ్యాద్యర్థక వాక్యాలుంటాయి. విధిః విధి
వాక్యాలలో. ధాతువుకు ఏకవచన.లో-ము, బహువచనంలో-అండి. చేరుతుంది.
కర్త ఎప్పుడూ మధ్యమ పురుషలో ఉంటుంది, ఉదా. -.. సంధ్యాదీపానకు ముట్టిం
పుము (N 2 కావలి 20.4-6, 789-90). బహువచన రూపాలు ఇంతకు ముందు
కాలంలోని శాసనాల్లో ఒకసారి మ్మాత్రమే కనిపించింది. ఉదా, .-. అది పాలించి
పుణ్యం. లానను సేయండి (N1 ఆత్మకూరు 30.31,&quot; 462). (పళ్శవ్యపళ్న
వాక్యం ఒకటి మ్యాతమే. ఈ కాలంలో కనివపిస్తుండ. ఉదా. =... చం్యదుడితో
౭. వివాదకు వచ్చినావా? (SII 6.79.3-14 1796). ప్ర్నార్థక పదాలైన
ఎవడ, ఎవరు మొదలైన వాటితో ప్రత్యేకంగా పశ్నార్థక సామాన్య వాక్యాలు:
శాసనాల్లో కనిపించక పోయినా యత్తదర్థక వాక్యాలను ఇలాంటి. వాక్యాలు ఉన్నా
యనటానికి శ దర్శనంగా (గ్రహించవచ్చు. వ్యతిరేక: ఉండు/ఉన్‌ ధాతువు వ్యతిరేక
రూసమైన లేదు చేర్చటంవల్స వ్యతిరేక వాక్యా లేర్పడుతున్నాయి. ఉదా. యిక్కడ
సుంకం...లేదు (SII 10.753.59,160)). భూతకాల వ్యతిరేక [క్రియతో ఆంత
మయ్యే వ్యతిరేక వాక్యం. బలిమి సేయలేదు (SII 10:753.48,21600). నిషేధం:
నిషేధార్థక [కియలతో అంతమయ్యే వాక్యాలు నిషేధ వాక్యాలు. ఊదా. నను నింద
'సేయవలదు (SII 5.1808,88.1778).

6.ఉ8ి. నంక్లిష్టవాక్యాలు : ఆసమాపక్మకియతో. అంతంఅయ్యే. ఒకటి
గాని, కౌన్నిగాని ఉపవాక్యాలతో కూడిన సామాన్య వాక్యాలు సంశ్చిష్టవాక్యాలు,
య త్రదర్థకచాక్యాల్లో, అను కృతివాక్యాల్లో మాతం ఉపవాక్యంలో కూడా నమాపక&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8gfpl51325rvu7jeg4q2l8ded3r9gcp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/10</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129370</id>
    <revision>
      <id>397076</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:30:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'మహాశక్తి మానవధరాభ్యుదయమునకు వినియోగపడ గలవిధమును విశదము చేయుచున్నవి. పొగయోడ, ధూమశకటము, మోటారు, మెఱపుబండి, విమానము, టెలిఫోను, టెలిగ్రాము, వాయువార్త, టెలివిజను, ఫోటోటోను, గ్ర...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6655" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;మహాశక్తి మానవధరాభ్యుదయమునకు వినియోగపడ గలవిధమును విశదము చేయుచున్నవి. పొగయోడ, ధూమశకటము, మోటారు, మెఱపుబండి, విమానము, టెలిఫోను, టెలిగ్రాము, వాయువార్త, టెలివిజను, ఫోటోటోను, గ్రామొఫోను మొదలగు ననంతములైన నవీన యంత్ర నిర్మాణములు మానవుల సృష్టిసామర్థ్య మును నిరూపించుచున్నవి. కర్మ శాస్త్ర కళా విజ్ఞానా భ్యుదయము మానవధరాభ్యుదయమున కుత్తేజముకు గలుగ జేసినది. శారీరక శాస్త్రము, జీవశాస్త్రము, మాన సికశాస్త్రము, ఆధ్యాత్మికశాస్త్రము మొదలగు శాస్త్ర ముల విజ్ఞానము పరమాణువునకును, పర బ్రహ్మమునకును గల యేకాంతస్వభావమును విశదము చేయుచున్నవి.
విజ్ఞానోదయ మజ్ఞాన సంవర్ధితంబు లైన పూర్వా చారములను శిథిలము చేయుచున్నది. చిర కాలసంవర్ధి తంబులైన యభిమానాజ్ఞానావరణములు నిరర్థకములైనవి; మానవధర్యావరణము సార్థక మగుచున్నది. మానవ ధర్మావరణ సంస్థాపనమునకు సంకుచితములైన యధికారా వరణము, కులావరణము, బలావరణము, ధనావరణము, మతావరణము, విద్యావరణము, జాతీయాద్యభిమానా వరణములు నిరుపయోగములై విశాలమైన విశ్వమానవ ధర్మ సంఘావరణ ముద్భవించినది. విశ్వవిజ్ఞాన మాతోప లబ్ధికిని, విశ్వసాంఘిక ధర్మోపలబ్ధికిని సాధనభూత మగు చున్నది. విజ్ఞానము పశుప్రవృత్తిని మానవ ప్రవృత్తి కిని, మానవ ప్రవృత్తిని దైవప్రవృత్తికిని, దైవప్రవృత్తిని బ్రహ్మప్రవృత్తికిని మరల్చుటకు వినియోగపడుచున్నది.
ఆత్మోపలబ్ధిపరమైన ప్రాచ్య విజ్ఞానమును, బాహ్యో లబ్ధిపరమైన పాశ్చాత్యవిజ్ఞానమును నేకాంత మైన
విశ్వమానవ ధర్మ సంఘానరణమునందు సార్థకము లగు చున్నవి. సనాతనమైన వైదిక విజ్ఞాన మీపరమార్థ మును “ అహం బ్రహ్మాస్మి”, “సర్వం ఖల్విదం బ్రహ్మ” ఇత్యాది మహా వాక్యములందు ప్రతిపాదించినది. పాశ్చాత్త విజ్ఞానము విశ్వమానవకల్యాణమునకయి సనాతన మైన “తత్త్వమసి &quot; ధర్మమునకు సకలజనుల నధికారులను జేసి, సార్థకమగుటకు ప్రయత్నించుచున్నది. రస్సెల, వెల్సు మొదలగు పాశ్చాత్త్య విజ్ఞానోపాసకులు బాహ్యోపలబ్ధికరమైన విజ్ఞానము ఆత్మోపలబ్ధిపరము గావలసిన విధమును బోధించుచున్నారు. వివిధ విజ్ఞాన సంయోగ సంజాతమైన ఏకాంత యోగమును సమర్థించు టకు విశ్వవిజ్ఞానము వినియోగ పడుచున్నది.
విజ్ఞానవికాసమునందు &quot;దేశ కాలపా ప్రభావ మప్రతిహతకు ప్రాచ్యసంస్కార వికాసము నందు భావప్రవృత్తియును, పాశ్చాత్యసంస్కా రవికా సమునందు భౌతిక ప్రవృత్తియును బలీయముగ విజ్ఞానవికా సమున కుపయోగపడినవి. ప్రాచ్యసంస్కారము భావ ప్రవృత్తిపరమైన వైదిక జైన బౌద్ధ క్రైస్తవ మహమ్మ యా మత విజ్ఞాన రూపమున పరిణమించినది. పాశ్చాత్త్యసంస్కారము సుందర శాస్త్ర కళా రూప ప్రవృత్తిపరమైన భౌతిక విజ్ఞాన రూపమున పరిణమించినది. ప్రాచ్యసంస్కారసంభవమైన క్రైస్తవమతము పాశ్చాత్య సంస్కార క్షేత్ర మునందు నూతనరూపమును దాల్చినది. యవన రోమక సంస్కారాధారమున వర్ధిల్లిన పాశ్చాత్త్య సంస్కారము భావపోషణముతో భౌతిక సస్యములను సమకూర్చినది. శాస్త్రపరిజ్ఞాన మాత్మ విజయమునకుఁ మాత్మవిజయమునకుఁ గాక భౌతిక విజయమునకు వినియోగపడినది. పాశ్చాత్త్య సంస్కారము ప్రపంచవికాసమున కువ లె ప్రపంచ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>rmb274eqi63wpuwvlz9o8waacbm374h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/11</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129371</id>
    <revision>
      <id>397077</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:32:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'సంహారమునకును వినియోగపడుచున్నది. పాశ్చాత్త్య సంస్కారవిజృంభణము ప్రాచ్యసంస్కారమును స్తంభింప జేసినది. క్రైస్తవమత ప్రచారము, పాశ్చాత్త్యపరిశ్రమ వ్యాపార విజృంభణము, మారణ యంత...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7000" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;సంహారమునకును వినియోగపడుచున్నది. పాశ్చాత్త్య సంస్కారవిజృంభణము ప్రాచ్యసంస్కారమును స్తంభింప జేసినది. క్రైస్తవమత ప్రచారము, పాశ్చాత్త్యపరిశ్రమ వ్యాపార విజృంభణము, మారణ యంత్ర సాధనములు ప్రపంచ ప్రవృత్తియందు సుఖదుఃఖపరివర్తనమును గలుగ జెసినవి 
పూర్వయుగములందు మానవధరాభ్యుదయము నకు వినియోగపడిన ప్రాచ్యసంస్కారము నేటి భౌతికశా స్త్రావరణమునందు నిర్వీర్యమైన విధమును భారతీయ విజ్ఞా నోదంతము విస్పష్టము చేయుచున్నది. సనాతనమైన భారతీయ విజ్ఞాన ప్రవాహమున కాటంకములును, అంత రాయములును అది యప్రతిహతముగ ప్రవహించుచు విజ్ఞానవికాసావశ్యకతను విశదముచేయు చున్న ది.చిర కాలానుగతమును, సత్త్వోపేతమునునైన భార తీయవిజ్ఞానము వ ర్తమానయుగమునందును యుగధర్మాను కూలముగ భారతవర్షాభ్యుదయమునకును, విశ్వకల్యాణ మునకును వినియోగపడుట ప్రకృతిధర్మము. విశ్వవిజ్ఞాన మూర్తికి ప్రాచీన కాలమునం దన తార మూర్తులు, మహ ర్షులు, రాజర్షులు, శాస్త్రజ్ఞులు, కర్మకళోపాసకులు విజ్ఞా నాభ్యుదయము కొఱకు దీపాంజలుల నర్పించినరీతిని వర్త మాన కాలమునందును దయానందుడు, రామకృష్ణుడు, రామమోహనుడు, జగదీశ్ చంద్ర బోసు, ప్రఫుల్ల చంద్ర రాయి, రాధాకృష్ణుఁడు, వేంకట రామను, విశ్వేశ్వరయ్య, వీరేశలింగము, తిలకు, గాంధి మొదలగు మహానుభావులు విశ్వవికాసమునకు విజ్ఞానదీపాంజలుల నర్పించుచున్నారు.
ప్రంపంచము నందు దుఖనివృత్తియును, సుఖ ప్రాప్తియును జీవయాత్రకు ఫలము. దుఃఖనివృత్తికిని సుఖ ప్రాప్తికిని ఆజ్ఞానవినాశమును, విజ్ఞానోపార్జనమును
సాధనములు. ప్రాచ్యపాశ్చాత్య సంస్కారములు, జ్ఞాన కర్మయోగములు, ' భావభౌతిక ప్రవృత్తులు, శాస్త్రకళా నిర్మాణములు దుఃఖనివృత్తికిని సుఖ ప్రాప్తి కిని విజ్ఞానో పార్జన మును జేసినవిధమును విజ్ఞాన సర్వస్వము ప్రత్యక్షము చేయుచున్నది. పురుషార్థసిద్ధికి వ్యక్తులు, కుటుంబములు, కులములు, సంఘములు, జాతులు సమకూర్చిన జ్ఞాన బీజ ములు మాన వధ రాభ్యుదయమునకు సాధన భూతములుగ నున్నవి విజ్ఞాన సాధ్య మైన ధర్మార్థ కామమోక్ష సామ్రా జ్యము నధిష్ఠించుటకు సకలచరాచర ప్రపంచము విజ్ఞాన ప్రస్థానము చేయుచున్నది. ఈ విశ్వవిజ్ఞాన ప్రస్థానమునందు సమానాధిక రణసాధన లభ్యమైన ప్రాచ్యవిజ్ఞానమును, వ్యధి కరణమార్గలభ్యమైన పాశ్చాత్త్యవిజ్ఞానమును మానవధర్మ కైంకర్యమునకై ఆత్మయోగాభ్యాసమును చేసిన విధమును విశ్వవిజ్ఞాన చరిత్రము విశదము చేయుచున్నది.. అనంత మైన విశ్వవిజ్ఞాన సామ్రాజ్యానుభవము సకలమానవుల కును సాధ్యము. సాధ్యమైన విజ్ఞానామృతాపోశనమునకు సకల జనులను, సాధకులను, అర్హులను అధి కారులనుగా చేయుట విజ్ఞాన సర్వస్వములకు పరమార్థము. ఈ పర మార్థమును దేశకాల పాత్రావరణబద్ధమైనను దేశకాల పాత్రావరణాతీతుడైన శాంత శివసుందరవిజ్ఞానమూర్తి విజ్ఞా నోపాసకుల కనుగ్రహించును. విజ్ఞానోపాసకులు విజ్ఞానా మృతాపోశనమును చేసి . విజ్ఞాన బృందావనమునందు బ్రహ్మానందము ననుభవించుట కధికారులు. దుర్ల భ మైన బ్రహ్మాధికారము విజ్ఞానసంపన్నులకు సాధ్యము.
ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వమును శ్రీయుత .కొమఱ్ఱాజు వేంకటలక్ష్మణరావుగారు వారిముఖ్యసంపాదకత్వము క్రింద నిరువదేండ్లకు పూర్వము ప్రారంభించిరి. ప్రథమసంపు టము ౧౯౧౫-వ సంవత్సరమునందును, రెండు మూడు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7rpyrtefjvjmh10o1qibnyton4wpayq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/12</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129372</id>
    <revision>
      <id>397078</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:35:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'సంపుటములు C౯౧౬ - ౧౭ లందు సంచికల రూప మునను క్రమముగ వెలువడినవి. ఈ మూడు సంపుటము లందును ' అ ' నుండి ' అహ్రి' వ కు అక్షరాను క్రమ ముగ గల పదములకు సంబంధించిన విషయముల వ్యాస ములు గలవు. నాల్గ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6533" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;సంపుటములు
C౯౧౬ - ౧౭ లందు సంచికల రూప
మునను క్రమముగ వెలువడినవి. ఈ మూడు సంపుటము లందును ' అ ' నుండి ' అహ్రి' వ కు అక్షరాను క్రమ ముగ గల పదములకు సంబంధించిన విషయముల వ్యాస ములు గలవు. నాల్గవ సంపుటము నాంధ్ర సంపుటముగ ప్రచురించుటకు లక్ష్మణరావుగారు సంకల్పించి సాధన సామగ్రిని సమకూర్చుచుండిరి. కొన్ని కారణములవలన వారిసంకల్పమున కంత రాయములు గలుగుటయును, వారు 3 నందు కాలధర్మమును పొండుటయును, తదనంత రము ప్రచురణము నిలిచిపోవుటయును సంభవించినవి. దేశభాషాహితైషుల యభిమతానుసారముగ లక్ష్మణ రావుగారు తలపెట్టిన ఆంధ్ర సంపుటమును ప్రచురించు టకు పూనుకొనుట తటస్థించినది. ఈ పూనిక యనాలోచిత కార్యోప క్రమణ మని అనుభవము విశదము చేసిన ది. కార్యారంభమునందే సంకల్పమునకును, నిర్వహణమున కును దుస్తరావాంతరము లావిర్భవించినవి. ఆర్థికవ్యవహా రాదుల నిర్ణయములందును కాలహరణము కలిగినది.
ఆంధ్ర సంపుటమునకు లక్ష్మణరావుగారు సమ కూర్చిన సాధన సామగ్రులు పరిశీలనానంతర మసమగ్ర ముగ గనుపడినవి. అసమగ్రమైన విషయమును పూర్తి చేయుటకు లక్ష్మణరావుగారితో గలసి పనిచేసిన శ్రీయుతులు వేమూరి విశ్వనాథశర్మ, మల్లంపల్లి సోమ శేఖరశర్మ, కానూరి వీరభద్ర రావుగారులు మొదలగు మహాశయులు పూనుకొనిరి. లక్ష్మణరావుగారు సమ కూర్చిన సాధన సామగ్రి యంతయును టీకా టిప్పణ వృత్తిరూపమున నసమగ్రమై వారు స్వయముగ వ్యాస ములను పూర్తిచేయుట కనుకూలముగ నున్నను నితరులు పూర్తిచేయుట కనుకూలముగ నుండదయ్యెను.గతించిన యిరువ దేండ్లయందును ప్రపంచవ్యాప్త మైన మహా ప్రబోధ మాంధ్ర హృదయ క్షేత్రమునం దును సంకురించినది. ఆంధ్ర హృదయ క్షేత్రమునందును, సాహిత్యశిల్పకళాశాస్త్రపరిశోధన రచనలందును, రాజ కీయ సాంఘి కార్థికమతవ్యవహార ధర్మములందును ప్రబోధ ప్రత్యభిజ్ఞానము లంకురించినవి. పునర్నిర్మాణ సమయము నందు లక్ష్మణరావుగారు సమకూర్చిన సాధన సామగ్రి నాధారము చేసికొని వారి పేరున నితరులు క్రొత్తసంపుటము లను ప్రచురించుట లక్ష్మణరావుగారి సంకల్పమునకును, ప్రతిష్ఠ కును భంగకరముగ నున్నది. లక్ష్మణరావుగారు సమ కూర్చిన సాధన సామగ్రికి సాంగోపాంగములగు రూప రేఖా విలాసములను గల్పించుటకు లక్ష్మణరావుగారే సమర్థులు.
ఆంధ్ర సంపుటమునకు లక్ష్మణరావుగారు సమకూ ర్చిన సాధన సామగ్రి యమూల్యమైనను దాని ప్రయోజ నము నిర్వాహకుల సంస్కారముమీద నాధారపడియు న్నది. ఆంధ్ర సంపుటము వర్తమాన దేశ కాల పరిస్థితుల కును, నిర్వాహకుల సంకల్ప సంస్కారములకును నను రూపముగ నుండుటకు సంపుటములు నూతన రూపభావ విలసితములు గావలసిన యవసరము సంభవించినది.
ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వముయొక్క మొదటి సంపు టము ౧౯౧౫ నందు, రాయలు 6 పుటలు యాకృతిని 'గ్రేటు ప్రయిమరు టైపు'తో ముద్రింపబడినది. తరు వాతీ మాససంచికలు సంపుటముల రూపమును దాల్చు నపుడు భావరూపానుసంధానమునందును, వ్యాసరచన యందును సామరస్యము గలుగుట దుర్లభము. ఆ సంపుట ములును వ ర్తమాన కాలమునం దలభ్యములు. గతించిన పదిదేండ్లయందును ముద్రణకళయందును, ముద్రణ యంత్ర సాధనములందును, పటములనిర్మాణ ముద్రణము&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>okybb5z7oqjq0c8ve4kja5hzmpk9g81</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/13</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129373</id>
    <revision>
      <id>397079</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:37:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'లందును, విజ్ఞాన లక్ష్యలక్షణములందును, విజ్ఞాన సాధనమః లందును, విజ్ఞానోపార్జనరక్షణములందును వి శేషవి కాసము గలిగినది. ప్రపంచావృతమైన విజ్ఞానవికాస మాంధ్రలోక మునందును సర్వత్ర...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6427" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;లందును, విజ్ఞాన లక్ష్యలక్షణములందును, విజ్ఞాన సాధనమః లందును, విజ్ఞానోపార్జనరక్షణములందును వి శేషవి కాసము గలిగినది. ప్రపంచావృతమైన విజ్ఞానవికాస మాంధ్రలోక మునందును సర్వత్ర గోచరం బగుచున్నది. ఇరువ దేండ్లకు పూర్వ మారంభ మైన ఆం ధ్రవిజ్ఞాన సర్వస్వనిర్వహణమునం దంత రాయములు సంప్రాప్తము లయి పని నిలిచిపోయినది.— ఈనడుమను మహారాష్ట్ర హిందీ భాషలందు విశ్వకోశములు= వెలువడినవి. విజ్ఞాన సర్వస్వములకు మాతృకమైన ' ఎసై క్లోపీడియా బ్రిటానికా ' (Encyclopaedia Britannica ) యొక్క పదునాల్గవ ముద్రణము ౧౯౨౯-వ సంవత్సరము నందు వెలువడినది.
ఆంధ్రవిజ్ఞాన సర్వస్వము ఇతర విజ్ఞాన సర్వస్వముల వలె బహుజన సాహాయ్యమునను, విశేష సాధనసంపత్తి పరిశ్రమమూలమునను, బహుళసంపుటముల రూపమునను సఫలము గావలసియున్నది. ఈ మహా కార్యనిర్వహణము దుష్కర మైనను పూర్వ పర సంపుటములకు భావ రూప లక్ష్యములందు సామ్యానుసంధానము అత్యంతావ శ్యకములు. ఈ పరిస్థితులందు ఆంధ్ర సంపుటమును ప్ర చు రించుటకును, లక్ష్మణరావుగారి సంకల్పమును సఫలము చేయుటకును మొదటి సంపుటముల పునర్ముద్రణావసర మును ప్రాజ్ఞులు గ్రహింపనోపుదురు. పునర్ముద్రిత మైన మొదటి సంపుటము ' డెమ్మి ' నాలుగు పుటలు యాకృతిని 'ఇంగ్లీషు బాడీ' యక్షరములందు ముద్రింపబడినది. క్రొత్త సంపుటమునందు నూతనాంశముల ననేకములను చేర్చినను గ్రంథ ప్రమాణము తగ్గి ము ద్రణవ్యయాదికములందు సౌక ర్యములు సాధ్యములైనవి. ప్రథమ ద్వితీయ ముద్రణముల పరిశీలన విూవిషయమును విశదము చేయగలదు. పున-ర్ముద్రణమునకు గారణము లక్ష్మణ రావుగారిపట్ల గల గౌరవకృతజ్ఞత లనియును, స్వాభిమానకృతఘ్నతలు గావనియును ప్రాజ్ఞులు గ్రహింపనోపుదురు.
ఆంధ్రులును ఇతరజాతులవ లెనే కాలమహా ప్రవా హమునందు మునుగుచు తేలుచు చిర కాలానుగతంబై న సంస్కార బలమున వర్ధిల్లుచున్నారు. విశ్వావృతమైన మహా ప్రబోధయుగమునం బాంధ్ర ప్రబోధముగూడ హిందూ స్థానాభ్యుదయమునకును, ప్రపంచాభ్యుదయమునకును అత్యంతావశ్యకము. ఆంధ్ర హృదయమునందు నిగూఢ ముగ నున్న జ్ఞానసంస్కారము నాంధ్రోద్యమము ప్రత్య క్షము చేయుచున్నది. సర్వతోముఖ మైన విజ్ఞానోపా ర్జనము 9, 90, 00, 000 ఆంధ్రుల ఆత్మోపలబ్ధికి సాధన భూతముగ నున్నది. చిరకాలసంవర్ధిత మైన విజ్ఞానము దేశకాలపాత్ర సంవర్ధిత మైనను దేశకాల పాత్రా తీతమై విశ్వకల్యాణమునకు వినియోగపడుచున్నది. చిర కాలోపార్జిత మైన విజ్ఞానసంచయ మేక ముఖమున సామాన్యులకును కరతలామలక మగుటకు విజ్ఞానకోశ ములు సాధన భూతములుగ నున్నవి.
విశ్వవిజ్ఞానకోశముల లక్ష్యము నిర్వాహకుల లక్ష్య సంకల్ప సంస్కారముల కనురూపముగ నుండును. ఎ౯ సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా 'యొక్క లక్ష్య మాంగ్ల సంస్కారమును పాశ్చాత్యసంస్కారమును సమర్థించుట కును, విశదము చేయుటకును వినియోగపడినవిధమున ప్రాచ్యసంస్కారమును, హిందూసంస్కారమును విశ దము చేయుటకు వినియోగపడజాలదు. ' ఎ్ సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా 'యందు ప్రాచ్యవిజ్ఞానమునకును, హిందూస్థాన మునకును, వైదిక విజ్ఞానమునకును సంబంధించిన విషయ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>25bqso7t7dl6zwpvesq4e0qs2eyn69u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/14</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129374</id>
    <revision>
      <id>397080</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:41:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'ములను పరిశీలించినపుడు తద్విషయవిజ్ఞాన మసమ గ్ర ముగ నున్న విధము విశద మగుచున్నది. ఆంధ్రత్వమునకు సంబంధించిన విజ్ఞాన మత్యంతమును అసమగ్ర మని విస్పష్ట మగుచున్నది. ఆంధ్ర విజ్ఞాన...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5851" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ములను పరిశీలించినపుడు తద్విషయవిజ్ఞాన మసమ గ్ర ముగ నున్న విధము విశద మగుచున్నది. ఆంధ్రత్వమునకు సంబంధించిన విజ్ఞాన మత్యంతమును అసమగ్ర మని విస్పష్ట మగుచున్నది.
ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వమునకు ప్ర యోజన మాంధ్రుల కనుభవసిద్ధమైన సంస్కారస్వరూపమున విశ్వవిజ్ఞానాను భవమును సులభముచేయుట యై యున్నది. దేశకాల పాత్ర మత భాషాద్యావరణములందు సంవర్ధితంబులైన వివిధ విజ్ఞానములను విజ్ఞానామృతమథనమునకు సమర్పణము చేయుట విజ్ఞాన సర్వస్వములకు పరమార్థము. ప్రవృత్తి యందు గుణదోష నిర్ణయములు దేశ కాల పాత్రావర ణములందు సంకుచిత విశాల భావరూపములను దాల్చు చుండును. సంకుచితమైన భావరూపములు విజ్ఞాన సాధ నమున విశాలములయి ధర్మాభ్యదయము గలుగుచున్నది. ఆం ధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వ విూపరమార్థమును విజ్ఞాన సంపన్నుల సాహాయ్యమున సమకూర్పగలదు!
ఆంధ్రమునందు వివిధ శాస్త్రములు, కళలు, పరిశ్రమలు మొదలగు విషయములకు సంబంధించిన పారిభాషిక పదములును, విజ్ఞాన గ్రంథములును నిర్మింప బడిన తరువాత విజ్ఞానసర్వస్వ ప్రచురణము సులభసాధ్య ముగ నుండియుండును. విజ్ఞాన వికాసమునకు ఆద్యంత ములు లేవు. నూతన శాస్త్రములు పుట్టి విజ్ఞానము నిరంతరము వికాసమునొందుచుండుట అభ్యుదయము నకు లక్షణము. ' ఎక్ సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా 'యొక్క పదునాలుగవ ఆవృత్తియందు పదమూడవ ఆవృత్తి యందు లేని నూతనవిషయము లెన్నియో కలవు. ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వమును ఇతర భాషలయందలి విజ్ఞాన సర్వస్వ ముల సాహాయ్యమునను, ప్రస్తుతము లభ్యమైన ఆంధ్ర విజ్ఞానాధారమునను ప్రచురించుట శాస్త్రకళావిజ్ఞానా భ్యుదయమున కనుకూలము గాని ప్రతికూలము గాదు ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రచురణమును, శాస్త్రకళా గ్రంథ ముల ప్రచురణమును విజ్ఞానాభ్యుదయమున కన్యోన్యా శ్రయములు. వర్తమాన కాలమునందు వివిధ శాస్త్రము లందును ప్రత్యేకముగ విశ్వకోశములు ప్రచురింపబడు చున్నవి. కొమఱ్ఱాజు వేంకటలక్ష్మణరావుగా రీసాధక బాధ కములను గ్రహించియె ఆంధ్ర విజ్ఞానసర్వస్వము నారంభిం చిరి. వారి సంకల్పము నే సఫలము చేయుటకై చేయుచున్న ప్రయత్నములు లోప భూయిష్ఠములుగ నుండుట సహ జము. విజ్ఞాన ప్రియులు దుర్ఘట ప్రయత్న మునందలి గుణ ములను గ్రహించి దోషములను మన్నింప బ్రార్థితులు.
విశాలమైన ఆంధ్రావనియందును పూర్వమువ లె ముందును మహానుభావు లుద్భవింపగలరు. వారి మహా ప్రయత్నము ప్రయత్నము కొంతవఱకైనను ఉప యోగపడినచో నిర్వాహకులు కృతార్థులు. విశ్వవిజ్ఞాన మూర్తియును, ఆంధ్ర విజ్ఞాన ప్రపంచమును, ఈసంకల్ప స్వభావమును కార్యభారమును గ్రహించి &quot; విజ్ఞానమయ మైన ఆత్మోపలబ్ధి &quot;కై సకలవిధముల నీసదుద్యమము సఫల మగుట కనుగ్రహించుగాత !

ఆంగీరస సం|| ఆశ్వయుజ బహుళ
పంచమీ బుధవారము,
చెన్నపురి

కా. నాగేశ్వరరావు,&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lc7pioiv312ul51hv3yf814up0xe7om</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397081</id>
      <parentid>397080</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T10:42:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5874" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ములను పరిశీలించినపుడు తద్విషయవిజ్ఞాన మసమ గ్ర ముగ నున్న విధము విశద మగుచున్నది. ఆంధ్రత్వమునకు సంబంధించిన విజ్ఞాన మత్యంతమును అసమగ్ర మని విస్పష్ట మగుచున్నది.
ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వమునకు ప్ర యోజన మాంధ్రుల కనుభవసిద్ధమైన సంస్కారస్వరూపమున విశ్వవిజ్ఞానాను భవమును సులభముచేయుట యై యున్నది. దేశకాల పాత్ర మత భాషాద్యావరణములందు సంవర్ధితంబులైన వివిధ విజ్ఞానములను విజ్ఞానామృతమథనమునకు సమర్పణము చేయుట విజ్ఞాన సర్వస్వములకు పరమార్థము. ప్రవృత్తి యందు గుణదోష నిర్ణయములు దేశ కాల పాత్రావర ణములందు సంకుచిత విశాల భావరూపములను దాల్చు చుండును. సంకుచితమైన భావరూపములు విజ్ఞాన సాధ నమున విశాలములయి ధర్మాభ్యదయము గలుగుచున్నది. ఆం ధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వ విూపరమార్థమును విజ్ఞాన సంపన్నుల సాహాయ్యమున సమకూర్పగలదు!
ఆంధ్రమునందు వివిధ శాస్త్రములు, కళలు, పరిశ్రమలు మొదలగు విషయములకు సంబంధించిన పారిభాషిక పదములును, విజ్ఞాన గ్రంథములును నిర్మింప బడిన తరువాత విజ్ఞానసర్వస్వ ప్రచురణము సులభసాధ్య ముగ నుండియుండును. విజ్ఞాన వికాసమునకు ఆద్యంత ములు లేవు. నూతన శాస్త్రములు పుట్టి విజ్ఞానము నిరంతరము వికాసమునొందుచుండుట అభ్యుదయము నకు లక్షణము. ' ఎక్ సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా 'యొక్క పదునాలుగవ ఆవృత్తియందు పదమూడవ ఆవృత్తి యందు లేని నూతనవిషయము లెన్నియో కలవు. ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వమును ఇతర భాషలయందలి విజ్ఞాన సర్వస్వ ముల సాహాయ్యమునను, ప్రస్తుతము లభ్యమైన ఆంధ్ర విజ్ఞానాధారమునను ప్రచురించుట శాస్త్రకళావిజ్ఞానా భ్యుదయమున కనుకూలము గాని ప్రతికూలము గాదు ఆంధ్ర విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రచురణమును, శాస్త్రకళా గ్రంథ ముల ప్రచురణమును విజ్ఞానాభ్యుదయమున కన్యోన్యా శ్రయములు. వర్తమాన కాలమునందు వివిధ శాస్త్రము లందును ప్రత్యేకముగ విశ్వకోశములు ప్రచురింపబడు చున్నవి. కొమఱ్ఱాజు వేంకటలక్ష్మణరావుగా రీసాధక బాధ కములను గ్రహించియె ఆంధ్ర విజ్ఞానసర్వస్వము నారంభిం చిరి. వారి సంకల్పము నే సఫలము చేయుటకై చేయుచున్న ప్రయత్నములు లోప భూయిష్ఠములుగ నుండుట సహ జము. విజ్ఞాన ప్రియులు దుర్ఘట ప్రయత్న మునందలి గుణ ములను గ్రహించి దోషములను మన్నింప బ్రార్థితులు.
విశాలమైన ఆంధ్రావనియందును పూర్వమువ లె ముందును మహానుభావు లుద్భవింపగలరు. వారి మహా ప్రయత్నము ప్రయత్నము కొంతవఱకైనను ఉప యోగపడినచో నిర్వాహకులు కృతార్థులు. విశ్వవిజ్ఞాన మూర్తియును, ఆంధ్ర విజ్ఞాన ప్రపంచమును, ఈసంకల్ప స్వభావమును కార్యభారమును గ్రహించి &quot; విజ్ఞానమయ మైన ఆత్మోపలబ్ధి &quot;కై సకలవిధముల నీసదుద్యమము సఫల మగుట కనుగ్రహించుగాత !

ఆంగీరస సం|| ఆశ్వయుజ బహుళ &lt;&lt;br&gt;

పంచమీ బుధవారము,&lt;br&gt;

చెన్నపురి&lt;br&gt;


'''కా. నాగేశ్వరరావు,'''&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1k6km07xqi344abwcfxesd6rgxyr3yz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/15</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129375</id>
    <revision>
      <id>397082</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:51:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '{{Css image crop |Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf |Page = 15 |bSize = 455 |cWidth = 195 |cHeight = 207 |oTop = 204 |oLeft = 230 |Location = center |Description =  }}   ఈ యక్షరము అవ్యక్త నాదమునకు మొదటి వ్యక్తనాదస్వరూపము. అకారము తెలిసి సంతవఱకు అన్ని భాషలకును...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6546" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt; {{center| ॐ
ఆంధ్ర విజ్ఞాన-సర్వస్వము
}}&lt;/noinclude&gt;{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 15
|bSize = 455
|cWidth = 195
|cHeight = 207
|oTop = 204
|oLeft = 230
|Location = center
|Description = 
}}


ఈ యక్షరము అవ్యక్త నాదమునకు మొదటి వ్యక్తనాదస్వరూపము. అకారము తెలిసి సంతవఱకు అన్ని భాషలకును అక్ష రామ్నా యమునందు మొదటి యకరముగ నున్నది. ఆంధ్ర, సంస్కృతాక్షరములకు బ్రాహ్మీలిపి మూల ప్రకృతి. హైందవలిపికి ఫోనీషియనులిపి మూల మూలప్రకృతి యను సిద్ధాంత మీపు సంతరించినది. ఫొనీషియను అక్షరామ్నాయమునం దీయకరము ప్రకృతిసిద్ధమైన ధ్వనిగ వెలయుచుండెను. కాలక్రమమున ' అలెన్ ' నామరూపము లేర్పడినవి. ఈయగరము ఫొనీషియను భాషయందు అలెఫ్, గ్రీకునందు అల్ఫా, పౌరసీలో ఆలీఫ్, ఆంగ్లము నందు ఏ, సంస్కృతాంధ్రములందు అ యని వ్యవహరింపఁబడు
ఆం ధ్రాక్షరములం దీయ క్షరరూపము అశోకుని శాసనముల లోని గృగ రూపములనుండి క్రమముగ నేర్పడినది. నాఁటినుండి నేఁటిపఱకుఁ గల శాసనావళిని బరీక్షింప క్రీ. శ. పూర్వపు భట్టిప్రోలు స్తూపశాసనములందు ఆ రూపముగను, క్రీ. శ. మూఁడవ శతాబ్ది నాఁటి ఇక్ష్వాకు ఐంశపు రాజుల జగ్గయ్య పేట, నాగార్జునకొండ స్తూప శాసనములందు &quot; రూపముగను, క్రీ. శ. అయిదవ శతాబ్దినాఁటి శాలం కాయన వంశీజుల శాసనములందును, మొదటి కళింగ గాంగవంశజుల శాసనములందును ఊరూపముగను, క్రీ. శ. ఆఱవ, ఏడవశతాబ్దులలో విష్ణుకుండి, వేంగీచాళుక్యుల శాసనములందు శ్రీ, ఆ రూపములుగను, శ్రీ. శ. తొమ్మిదన, పదవ శతాబ్దులనాఁటి శాసనముల స్త్రీ రూపముగను క్రీ.శ. పదునొకండవ శతాబ్దిని రాజరాజనరేంద్ర, నన్నయభట్టులు కాలమున ఆరూపముగను, క్రీ. శ. పదునాలుగవ శతాబ్దిశాసనముల ల ఈరూపముగను కాలక్రమమున మార్పులు చెంది తుదకు అగా పరిణమించినది. మొదటినుండియు ఆంధ్ర కర్ణాటులకు లిపి యొక్కటియే యగుటచే ఈ కడపటీరూపమే హళకన్నడమునను గన్పట్టుచున్నది. ఈ రూపమే యిప్పటికిని వాడుకయం దున్నది.
హిందూదేశమున మార్య అశోక చక్రవర్తి కాలమునుండి వాడు కలోనుండిన బ్రాహ్మీ, ఖరోష్ఠీ, లిపులలో తొలుదొలుత 'అ' స్వరూప

మెట్లుండినదియు, బ్రాహ్మీలిపిలోని 'అ' కాలక్రమమున తెలుఁగు, కన్నడ, నాగర, గ్రంథ, తమిళలిపులలో ఇట్లు పరిణామమును జెంది నదియం ఈ దిగువఁ జూపఁబడినది.
బ్రాహ్మీలిపి ఆ రూపము ;
ఖరోష్టి లిపి ఆ రూపము
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 15
|bSize = 455
|cWidth = 72
|cHeight = 72
|oTop = 144
|oLeft = 32
|Location = center
|Description = 
}}
అ-అనునకరమునకు ఉత్పత్తిస్థానము కంకము. సంస్కృత వ్యాకరణము ప్రకారము అకారమునకుఁ బదునెనిమిది ధ్వనులు
కలవు. ఇది హ్రస్వ దీర్ఘ ప్లుత భేదములచే మూఁడు తెఱఁగులు. ఇది మరల ఉదాత్తానుదాత్త స్వరితము లను భేదములచే తొమ్మిది విధంబు ఇదియు మరల అనునాసికానను నాసిక భేదంబులఁ బదు నెనిమిది యుచ్చారణ లయ్యె. ఇట్లొక అకారమును సంస్కృతమున పదునెనిమిది విధములఁ బలుకుదురు. ఆంధ్ర భాష యందు హ్రస్వ, ములు మాత్రము గలవు. వ్యవహారమున ఫ్లుత మున్నది; కాని గ్రాంథిక భాష యందు దీనికి ప్రచారము తక్కువ. అకారమునకు తెలుఁగునందు
కంకతాలస్య మైన యుచ్చారణ గలదు. ఆ యుచ్చారణ తాటాకు మొదలగుశబ్దములందుఁ గనుపడుచున్నది. ఇది తెలుఁగునందు ఇకా రాకార సంయోగమువలనఁ గలుగుచున్నది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7jw52fjvtgmxemm41vk4sn9e3b0xik2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397083</id>
      <parentid>397082</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T10:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6548" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt; {{center| ॐ
ఆంధ్ర విజ్ఞాన-సర్వస్వము
}}&lt;/noinclude&gt;
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 15
|bSize = 455
|cWidth = 72
|cHeight = 72
|oTop = 144
|oLeft = 32
|Location = center
|Description = 
}}

ఈ యక్షరము అవ్యక్త నాదమునకు మొదటి వ్యక్తనాదస్వరూపము. అకారము తెలిసి సంతవఱకు అన్ని భాషలకును అక్ష రామ్నా యమునందు మొదటి యకరముగ నున్నది. ఆంధ్ర, సంస్కృతాక్షరములకు బ్రాహ్మీలిపి మూల ప్రకృతి. హైందవలిపికి ఫోనీషియనులిపి మూల మూలప్రకృతి యను సిద్ధాంత మీపు సంతరించినది. ఫొనీషియను అక్షరామ్నాయమునం దీయకరము ప్రకృతిసిద్ధమైన ధ్వనిగ వెలయుచుండెను. కాలక్రమమున ' అలెన్ ' నామరూపము లేర్పడినవి. ఈయగరము ఫొనీషియను భాషయందు అలెఫ్, గ్రీకునందు అల్ఫా, పౌరసీలో ఆలీఫ్, ఆంగ్లము నందు ఏ, సంస్కృతాంధ్రములందు అ యని వ్యవహరింపఁబడు
ఆం ధ్రాక్షరములం దీయ క్షరరూపము అశోకుని శాసనముల లోని గృగ రూపములనుండి క్రమముగ నేర్పడినది. నాఁటినుండి నేఁటిపఱకుఁ గల శాసనావళిని బరీక్షింప క్రీ. శ. పూర్వపు భట్టిప్రోలు స్తూపశాసనములందు ఆ రూపముగను, క్రీ. శ. మూఁడవ శతాబ్ది నాఁటి ఇక్ష్వాకు ఐంశపు రాజుల జగ్గయ్య పేట, నాగార్జునకొండ స్తూప శాసనములందు &quot; రూపముగను, క్రీ. శ. అయిదవ శతాబ్దినాఁటి శాలం కాయన వంశీజుల శాసనములందును, మొదటి కళింగ గాంగవంశజుల శాసనములందును ఊరూపముగను, క్రీ. శ. ఆఱవ, ఏడవశతాబ్దులలో విష్ణుకుండి, వేంగీచాళుక్యుల శాసనములందు శ్రీ, ఆ రూపములుగను, శ్రీ. శ. తొమ్మిదన, పదవ శతాబ్దులనాఁటి శాసనముల స్త్రీ రూపముగను క్రీ.శ. పదునొకండవ శతాబ్దిని రాజరాజనరేంద్ర, నన్నయభట్టులు కాలమున ఆరూపముగను, క్రీ. శ. పదునాలుగవ శతాబ్దిశాసనముల ల ఈరూపముగను కాలక్రమమున మార్పులు చెంది తుదకు అగా పరిణమించినది. మొదటినుండియు ఆంధ్ర కర్ణాటులకు లిపి యొక్కటియే యగుటచే ఈ కడపటీరూపమే హళకన్నడమునను గన్పట్టుచున్నది. ఈ రూపమే యిప్పటికిని వాడుకయం దున్నది.
హిందూదేశమున మార్య అశోక చక్రవర్తి కాలమునుండి వాడు కలోనుండిన బ్రాహ్మీ, ఖరోష్ఠీ, లిపులలో తొలుదొలుత 'అ' స్వరూప

మెట్లుండినదియు, బ్రాహ్మీలిపిలోని 'అ' కాలక్రమమున తెలుఁగు, కన్నడ, నాగర, గ్రంథ, తమిళలిపులలో ఇట్లు పరిణామమును జెంది నదియం ఈ దిగువఁ జూపఁబడినది.
బ్రాహ్మీలిపి ఆ రూపము ;
ఖరోష్టి లిపి ఆ రూపము

{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 15
|bSize = 455
|cWidth = 195
|cHeight = 207
|oTop = 204
|oLeft = 230
|Location = center
|Description = 
}}

అ-అనునకరమునకు ఉత్పత్తిస్థానము కంకము. సంస్కృత వ్యాకరణము ప్రకారము అకారమునకుఁ బదునెనిమిది ధ్వనులు
కలవు. ఇది హ్రస్వ దీర్ఘ ప్లుత భేదములచే మూఁడు తెఱఁగులు. ఇది మరల ఉదాత్తానుదాత్త స్వరితము లను భేదములచే తొమ్మిది విధంబు ఇదియు మరల అనునాసికానను నాసిక భేదంబులఁ బదు నెనిమిది యుచ్చారణ లయ్యె. ఇట్లొక అకారమును సంస్కృతమున పదునెనిమిది విధములఁ బలుకుదురు. ఆంధ్ర భాష యందు హ్రస్వ, ములు మాత్రము గలవు. వ్యవహారమున ఫ్లుత మున్నది; కాని గ్రాంథిక భాష యందు దీనికి ప్రచారము తక్కువ. అకారమునకు తెలుఁగునందు
కంకతాలస్య మైన యుచ్చారణ గలదు. ఆ యుచ్చారణ తాటాకు మొదలగుశబ్దములందుఁ గనుపడుచున్నది. ఇది తెలుఁగునందు ఇకా రాకార సంయోగమువలనఁ గలుగుచున్నది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ta6eamc6f2vj1fkx0h8z6oih0aowobl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/16</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129376</id>
    <revision>
      <id>397084</id>
      <timestamp>2022-07-28T10:56:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '&lt;poem&gt;శ్లో, అకారో విష్ణురుద్దిస్టు ఉకారస్తు మ హేశ్వరః,&lt;br&gt;  మకారస్తు స్మృతో బ్రహ్మా ప్రణవస్తు త్రయాత్మకః.&lt;/poem&gt; అకారము ప్రణవమున కాద్యక్షరమై నానార్థములను దెలుపు చున్నది. మంత్ర ములక...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9943" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అ - అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;&lt;poem&gt;శ్లో, అకారో విష్ణురుద్దిస్టు ఉకారస్తు మ హేశ్వరః,&lt;br&gt;
 మకారస్తు స్మృతో బ్రహ్మా ప్రణవస్తు త్రయాత్మకః.&lt;/poem&gt;
అకారము ప్రణవమున కాద్యక్షరమై నానార్థములను దెలుపు చున్నది. మంత్ర ములకు శీర్షమైన ప్రణవముమహిమను మంత్ర యోగ శాస్త్రములు వివరించుచున్నవి. అ + ఉ +మ్ - ఓమ్ నందు యోగా భ్యాసమునకు హంసాత్మకమైన అకారము సాధన మని యోగుల
ఆ అమృతబీజము; నిర్గుణము; త్రిగుణాత్మకము; శరచ్చంద్ర ప్రతీకాశము; పంచకోణమయము; శక్తిత్రయసమన్వితము; నైల్య మూర్తి; బిందుతత్త్వమయము; ప్రకృతిస్వరూపము. మంత్ర, తంత్ర శాస్త్రములందు దీని ప్రయోజనము వర్ణిం ంపఁబడినది.
'అ' సంస్కృతమునందును, తెనుఁగునందును కొన్ని పట్ల పదాది యందును, కొన్ని పట్ల పదాంతమందును నతికి అర్థ భేదమును గలిగించు చున్నది. ముఖ్యముగ వ్యవహారములో సంస్కృతసమములకు కొన్నిటికీ మొదట వ్యతిరేకార్థమును తోఁపించును. తత్సమపదము లందు అకారము ఆఱువిధములైన అర్థమును తెలుపుచున్నది.
శ్లో, త త్సాదృశ్య మభావశ్చ తదన్యత్వం తడల్పతా, అప్రాశస్త్యం విరోధశ్చ నఞర్థాః షట్ ప్రకీర్తితాః.
* 1. సాదృశ్యము; ఉ=అ బ్రాహ్మణుఁడు.
* 2. అభావము; ఉ= అభోజనము.
* 3. అన్యత్వము; ఉ=పటము అఘటము.
* 4. అల్పత్వము; అనుదరి. _
* 5. ఆప్రాశస్త్యము; ఉ= చర్మధనము అధనము.
* 6. విరోధము; ఉ=పరాపకారము అధర్మము
.
దీనిని తెనుంగున పదాంతములఁ జేర్చిన నిశ్చయార్థమును బోధించు డి. ఉ. అదియ, ఇదియ. ఈ యుపయోగ మిప్పుడు తగ్గిపోయి చున్నది. నది. 'ఏ' కార, విపనిని దీర్చుచున్నది. కాక్వర్థంబునను అకారం బొక్కొక్కయెడ చూపట్టు. ఉ. కననిదియ? విననిదియ?
కర్ణాటక గానమునందు అకారముతోనె రాగాలాపన చేయుట సహజము, శాస్త్రీయము,
పాశ్చాత్య సంగీతశాస్త్రీయ అక్షర క్రమమున 'ఏ (ఆ) మొద టిది. ద్విశ్రుతిక మైన (diatonic) 'సి' గ్రామమున 'ఏ' (ఆ) ఆఱన స్వరము. 'సి' కి ఇది సంపూర్ణముగ సంవాదియైనప్పుడు శి౦చొప్పున నుండును. ఫిడేలు వాద్యమున రెండవతీఁగ ఈ స్వరమునకు శ్రుతిచేయు దీని స్వరపరిమాణములో సెకండు ఒకటికి 838 కంపన ములు కలది. ‘ఆర్చెస్ట్రా 4(సాముదాయిక) వాద్యమున 'ఏ' (అ) అను స్వర మే సర్వదా శ్రుతిగా వాడుదురు.
'''అంకగణితము''' గణితశాస్త్రములలో నెల్ల మిక్కిలి పురా తనమైనది యంకగణితము. దీనిని మూఁడు భాగములుగ విభజింపవచ్చును. (౧) సంఖ్యాకల్పనము. (అ) సంఖ్యాస్వరూపము; అనఁగా మాటలచేఁ గాని గుర్తులచేఁగాని యంకెలను దెలుపు విధము. (3) సంఖ్యా ప్రదర్శ నమువలనఁ గలిగిన గణితశాస్త్ర వ్యవహారములు. అంకగణితమును గూర్చిన వ్యాసము పై మూడు శీర్షికల క్రింద నించుక విస్తరించి వ్రాయఁబడినది.
'''౧. సంఖ్యాకల్పనము'''
మనుష్యుఁడు బాహ్య ప్రపంచమును గుర్తెఱిఁగి సహజము లగు తని వాంఛలఁ దీర్చుకొనుట కిచ్ఛనినతోడనే మనోభావముల నిత రులకుఁ దెలుపు నావశ్యకత యేర్పడియుండును. ఇదియే భాషోత్ప త్తికిఁ గారణము. బలహీనుఁడై స్వతంత్రశక్తిచే జీవింప లేని పసిహన తనవాంఛల నేర్పుచే తల్లికి వెల్లడించును. ఇట్లు మాటలు లేని యనాగ రకదశలో మనుష్యులు తమ మనోభావముల నొండొరులకు సంజ్ఞలచేఁ టెలీ పెడివారు. ఇవియే భాషామూలములు. ఉచ్చారణని శేషము లగు మాటలు సంజ్ఞలయొక్క నాగరకకూపము లన వచ్చును.
ఒక టే రూపము గల వస్తువు లనేకములు గనుపడినప్పుడే మను ష్యునకు సంఖ్యాభావము స్ఫురించియుండవలెను. తన్నుఁబోలిన యితర మనుష్యులను గుర్తించుశక్తి కలిగినతోడనే యాదిపురుషునకు లెక్క బెట్టుట సాధ్యనుయియుండును. దీనినిఁ బట్టి సంఖ్యాకల్పనము భాషతోఁ బుట్టిన దనియు, నట్టి కల్పన దృగ్గోచరము లగు వస్తుసము దాయములవలనఁ గలిగిన దనియు స్పష్ట మగుచున్నది. వ్రాతకం మాటలు పురాతనము లయినట్లు లెక్కలు వేయుటకంటె లెక్కించుట పురాతనమై యుండవలెనని వేఱుగ చెప్పనక్కఱలేదు. సంఘము అనాగరకావస్థలో నున్నప్పుడు మనుష్యులయొక్క వాంఛలు స్వల్పము లగుటంజేసి వారిభాషయు మిక్కిలి కృప్తమై యుండెను. సంఘము యొక్క శైశవావస్థలో సాంఘికుల బుద్ధివికాసము కొద్దియగుటవలన వారి గ్రహణశక్తియు మిక్కిలి యల్పముగ నుండెను. ఇందునకు నిదర్శనముగ కొన్ని జా జాతులవా రిప్పటికిని రెండు మూడు కంటె నెక్కున లెక్కింపఁజాలను. మఱికొన్ని భాషలలో వైదుకంటె నెక్కుడు సంఖ్యను దెలుపునపుడు “అనేకము, గుంపు&quot; మొదలగు బాహుళ్యార్థమునిచ్చు సముదాయపదముల నుపయోగిం చెదరు. ఇంతియ కాక వీరు లెక్కఁబెట్టునప్పు డోయిన వస్తువులు ప్రత్యక్షముగ కండ్ల యెదుటనుండినఁగాని సంఖ్యాక్రమము దానియంత టది దొర్లడు.
నాగరకత హెచ్చి బుద్ధి వికసించిన కొలఁదిని భాష యభి రెండు మూఁడుకంటె నెక్కుడు సంఖ్యలను దెలియఁజేయుటకు వేర్వేఱు పదములఁ గనిపట్ట నారంభించిరి. ఇట్లు సంఖ్యాక్రమమును దెలియఁజేయుటలో వివిధ జాతులవారు వివిధ మార్గ జాతులలో ముల ననుసరించిరి. నాగరక ప్రస్తుతము వాడుకలో నున్న&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>005pnn3vv59vq0lm6jq18d6wrzkkvhz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397087</id>
      <parentid>397084</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:13:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9993" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అ - అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;&lt;poem&gt;శ్లో, అకారో విష్ణురుద్దిస్టు ఉకారస్తు మ హేశ్వరః,&lt;br&gt;
 మకారస్తు స్మృతో బ్రహ్మా ప్రణవస్తు త్రయాత్మకః.&lt;/poem&gt;
అకారము ప్రణవమున కాద్యక్షరమై నానార్థములను దెలుపు చున్నది. మంత్ర ములకు శీర్షమైన ప్రణవముమహిమను మంత్ర యోగ శాస్త్రములు వివరించుచున్నవి. అ + ఉ +మ్ - ఓమ్ నందు యోగా భ్యాసమునకు హంసాత్మకమైన అకారము సాధన మని యోగుల&lt;br&gt;

ఆ అమృతబీజము; నిర్గుణము; త్రిగుణాత్మకము; శరచ్చంద్ర ప్రతీకాశము; పంచకోణమయము; శక్తిత్రయసమన్వితము; నైల్య మూర్తి; బిందుతత్త్వమయము; ప్రకృతిస్వరూపము. మంత్ర, తంత్ర శాస్త్రములందు దీని ప్రయోజనము వర్ణిం ంపఁబడినది.
'అ' సంస్కృతమునందును, తెనుఁగునందును కొన్ని పట్ల పదాది యందును, కొన్ని పట్ల పదాంతమందును నతికి అర్థ భేదమును గలిగించు చున్నది. ముఖ్యముగ వ్యవహారములో సంస్కృతసమములకు కొన్నిటికీ మొదట వ్యతిరేకార్థమును తోఁపించును. తత్సమపదము లందు అకారము ఆఱువిధములైన అర్థమును తెలుపుచున్నది.&lt;br&gt;

శ్లో, త త్సాదృశ్య మభావశ్చ తదన్యత్వం తడల్పతా, అప్రాశస్త్యం విరోధశ్చ నఞర్థాః షట్ ప్రకీర్తితాః.&lt;br&gt;

* 1. సాదృశ్యము; ఉ=అ బ్రాహ్మణుఁడు.
* 2. అభావము; ఉ= అభోజనము.
* 3. అన్యత్వము; ఉ=పటము అఘటము.
* 4. అల్పత్వము; అనుదరి. _
* 5. ఆప్రాశస్త్యము; ఉ= చర్మధనము అధనము.
* 6. విరోధము; ఉ=పరాపకారము అధర్మము
.
దీనిని తెనుంగున పదాంతములఁ జేర్చిన నిశ్చయార్థమును బోధించు డి. ఉ. అదియ, ఇదియ. ఈ యుపయోగ మిప్పుడు తగ్గిపోయి చున్నది. నది. 'ఏ' కార, విపనిని దీర్చుచున్నది. కాక్వర్థంబునను అకారం బొక్కొక్కయెడ చూపట్టు. ఉ. కననిదియ? విననిదియ?&lt;br&gt;

కర్ణాటక గానమునందు అకారముతోనె రాగాలాపన చేయుట సహజము, శాస్త్రీయము,&lt;br&gt;

పాశ్చాత్య సంగీతశాస్త్రీయ అక్షర క్రమమున 'ఏ (ఆ) మొద టిది. ద్విశ్రుతిక మైన (diatonic) 'సి' గ్రామమున 'ఏ' (ఆ) ఆఱన స్వరము. 'సి' కి ఇది సంపూర్ణముగ సంవాదియైనప్పుడు శి౦చొప్పున నుండును. ఫిడేలు వాద్యమున రెండవతీఁగ ఈ స్వరమునకు శ్రుతిచేయు దీని స్వరపరిమాణములో సెకండు ఒకటికి 838 కంపన ములు కలది. ‘ఆర్చెస్ట్రా 4(సాముదాయిక) వాద్యమున 'ఏ' (అ) అను స్వర మే సర్వదా శ్రుతిగా వాడుదురు.&lt;br&gt;

'''అంకగణితము''' గణితశాస్త్రములలో నెల్ల మిక్కిలి పురా తనమైనది యంకగణితము. దీనిని మూఁడు భాగములుగ విభజింపవచ్చును. (౧) సంఖ్యాకల్పనము. (అ) సంఖ్యాస్వరూపము; అనఁగా మాటలచేఁ గాని గుర్తులచేఁగాని యంకెలను దెలుపు విధము. (3) సంఖ్యా ప్రదర్శ నమువలనఁ గలిగిన గణితశాస్త్ర వ్యవహారములు. అంకగణితమును గూర్చిన వ్యాసము పై మూడు శీర్షికల క్రింద నించుక విస్తరించి వ్రాయఁబడినది.&lt;br&gt;

'''౧. సంఖ్యాకల్పనము'''&lt;br&gt;

మనుష్యుఁడు బాహ్య ప్రపంచమును గుర్తెఱిఁగి సహజము లగు తని వాంఛలఁ దీర్చుకొనుట కిచ్ఛనినతోడనే మనోభావముల నిత రులకుఁ దెలుపు నావశ్యకత యేర్పడియుండును. ఇదియే భాషోత్ప త్తికిఁ గారణము. బలహీనుఁడై స్వతంత్రశక్తిచే జీవింప లేని పసిహన తనవాంఛల నేర్పుచే తల్లికి వెల్లడించును. ఇట్లు మాటలు లేని యనాగ రకదశలో మనుష్యులు తమ మనోభావముల నొండొరులకు సంజ్ఞలచేఁ టెలీ పెడివారు. ఇవియే భాషామూలములు. ఉచ్చారణని శేషము లగు మాటలు సంజ్ఞలయొక్క నాగరకకూపము లన వచ్చును.&lt;br&gt;

ఒక టే రూపము గల వస్తువు లనేకములు గనుపడినప్పుడే మను ష్యునకు సంఖ్యాభావము స్ఫురించియుండవలెను. తన్నుఁబోలిన యితర మనుష్యులను గుర్తించుశక్తి కలిగినతోడనే యాదిపురుషునకు లెక్క బెట్టుట సాధ్యనుయియుండును. దీనినిఁ బట్టి సంఖ్యాకల్పనము భాషతోఁ బుట్టిన దనియు, నట్టి కల్పన దృగ్గోచరము లగు వస్తుసము దాయములవలనఁ గలిగిన దనియు స్పష్ట మగుచున్నది. వ్రాతకం మాటలు పురాతనము లయినట్లు లెక్కలు వేయుటకంటె లెక్కించుట పురాతనమై యుండవలెనని వేఱుగ చెప్పనక్కఱలేదు. సంఘము అనాగరకావస్థలో నున్నప్పుడు మనుష్యులయొక్క వాంఛలు స్వల్పము లగుటంజేసి వారిభాషయు మిక్కిలి కృప్తమై యుండెను. సంఘము యొక్క శైశవావస్థలో సాంఘికుల బుద్ధివికాసము కొద్దియగుటవలన వారి గ్రహణశక్తియు మిక్కిలి యల్పముగ నుండెను. ఇందునకు నిదర్శనముగ కొన్ని జా జాతులవా రిప్పటికిని రెండు మూడు కంటె నెక్కున లెక్కింపఁజాలను. మఱికొన్ని భాషలలో వైదుకంటె నెక్కుడు సంఖ్యను దెలుపునపుడు “అనేకము, గుంపు&quot; మొదలగు బాహుళ్యార్థమునిచ్చు సముదాయపదముల నుపయోగిం చెదరు. ఇంతియ కాక వీరు లెక్కఁబెట్టునప్పు డోయిన వస్తువులు ప్రత్యక్షముగ కండ్ల యెదుటనుండినఁగాని సంఖ్యాక్రమము దానియంత టది దొర్లడు.&lt;br&gt;

నాగరకత హెచ్చి బుద్ధి వికసించిన కొలఁదిని భాష యభి రెండు మూఁడుకంటె నెక్కుడు సంఖ్యలను దెలియఁజేయుటకు వేర్వేఱు పదములఁ గనిపట్ట నారంభించిరి. ఇట్లు సంఖ్యాక్రమమును దెలియఁజేయుటలో వివిధ జాతులవారు వివిధ మార్గ జాతులలో ముల ననుసరించిరి. నాగరక ప్రస్తుతము వాడుకలో నున్న&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1cq9ruliqo37o4e6jkhd5qg47j4uo6w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/17</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129377</id>
    <revision>
      <id>397089</id>
      <timestamp>2022-07-28T11:19:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' సంఖ్యాక్రమములను బరిశీలించినచో నని యన్నియు &quot; ఐదు&quot; తోఁ గాని, &quot;పది&quot;తోఁ గాని లేక &quot;యిరువది &quot;తో c గాని సంబం ధించి యుండునట్లు స్పష్టమగుచున్నది. నవీన సంఖ్యా పద్ధతు మూఁడు 5 సంఖ్యల ననుసర...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11594" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;
సంఖ్యాక్రమములను బరిశీలించినచో నని యన్నియు &quot; ఐదు&quot; తోఁ గాని, &quot;పది&quot;తోఁ గాని లేక &quot;యిరువది &quot;తో c గాని సంబం ధించి యుండునట్లు స్పష్టమగుచున్నది. నవీన సంఖ్యా పద్ధతు మూఁడు 5 సంఖ్యల ననుసరించి యుండుటకుఁ గారణముఁ గనుఁగొనవలె నన్నచో ప్రస్తుతము లెక్కించునప్పుడు పాఠశాలలలో పిల్ల లేమిచేయు దురో కనిపట్టినఁ జాలును. లెక్కఁ బెట్టునప్పుడు తమ వ్రేళ్లను ముడి చినఁగాని బాలురు క్రమము దప్పకుండ సంఖ్యలను జెప్పఁజాలరు. ఇట్లే మనపూర్వులు మొట్టమొదట వ్రేళ్లతో లెక్కఁబెట్టెడివారు. ఇందు నకు నిదర్శనముగ గ్రీకు భాషలో “సంఖ్య” అను పదము “వ్రేలు” అను నర్థమిచ్చు &quot;పదమునుండి పుట్టినది. కొన్ని భాషలలో &quot;ఐదు”ను తెలియఁ జేయుపదములు &quot;చెయ్యి” అను నర్థమిచ్చు శబ్దములనుండి వచ్చినవి. ఇప్పటికి వర్తకులు పండ్లు మొదలగువస్తువులు లెక్కఁబెట్టునప్పుడు &quot;జోడాలు”, “చేతులు”, &quot;కుచ్చీలు” అని సహజముగ వాడెదరు. “నాలుగు చేతుల మూఁడుకాయలు” అను నీరీతిని లెక్కించుట పరిపా టియై యున్నది. ఇచ్చట “ఐదు”నకు ప్రత్యామ్నాయముగా “చెయ్యి” అనుశబ్దము వాడుచున్నారు. మనదేశములో నేకాక యితర దేశములలో సయితము రైతులు మున్నగువా రీవిధముగ లెక్కఁ బెట్టుట సహజ ముగ నున్నది.&lt;br&gt;

ఈజిప్షనులు, బాబిలోనియనులు, గ్రీకులు, రోమనులు, హిందు వులు మున్నగు ప్రాచీనజాతుల వారందఱును మొట్టమొదట వ్రేళ్లతో నే లెక్కఁ బెట్టెడివారు. చీనా వాస్తవ్యు లిప్పటికిని వ్రేళ్లతో నొక లక్ష వఱకు లెక్కింపఁXలరఁట! ఏకస్థానము అనఁగా నొకటి మొదలు తొ మ్మిదినఱకును కుడిచేతి వ్రేళ్లచేతను, దశస్థానము మొదలు పై అంక ము లన్నియు నెడమచేతి వ్రేళ్లపై వేర్వేఱు గుర్తులచేతను సంఖ్యలన్నియు గ్రహింతురఁట.&lt;br&gt;

ఇట్లు వ్రేళ్ల సాహాయ్యముతో లెక్కించుటను బట్టి వివిధ జాతుల వారు వాడుచున్న సంఖ్యాక్రమములందు “అంక” భేదము గలుగు చున్నది. మొదటి సంఖ్యనుండి కొంతవఱకు లెక్కఁ బెట్టి తిరిగి మొద టికి వచ్చువఱకును గల సంఖ్యలకు గణితశాస్త్ర పరిభాషలో &quot;అంక” మని పేరు. ఈలెక్కించుటలోఁ గొన్ని జాతులవారు మొదటిచేతి యైదువ్రేళ్లు ముగిసినతోడనే తిరిగి మొదటి నుండి లెక్కఁ బెట్టుట కారం భింతురు. వీరి సంఖ్యాక్రమము “పంచాంక” మనిపించుకొనును. వీరి భాషయందు &quot;ఆఱు” అను ప్ర త్యేక పదమునకు బదులు “ఐదునొకటి” యను నర్థమిచ్చు పదము నుపయోగింతురు. కొంతకాలము క్రిందట జావాద్వీపవాస్తవ్యులు వారమున ఖైదురోజుల చొప్పుననే లెక్కిం చెడిచారఁట, మఱికొందఱు పదివ్రేళ్లు ముగిసిన తరువాత మొదటినుండి యుప క్ర మింతురు. ఇట్టిసంఖ్యాక్రమమును “దశాంక”మని చెప్ప వచ్చును, వేఱక జాతివారు చేతివ్రేళ్లును, కాలివ్రేళ్లును ముగిసినఁ గాని మొదటికి రారైరి. వీరి సంఖ్యాక్రమమునందు “అంకము”నకు ఇరువది సంఖ్య లుండును,&lt;br&gt;


ప్రస్తుతపు నాగరిక జాతులలో నున్న సంఖ్యాక్రమ విధానము లన్నియు “దశాంకము” ననుసరించియే యున్నవి. ఇప్పటికిని అనాగ రకజాతులలో కొందఱు 'పంచాంక' ప్రకారమునను, మఱికొండటం. 'వింశత్యంకము' ప్రకారమునను సంఖ్యాక్రమములను వ్యవహరించు చున్నారు. కాని యిఁకమీఁదఁ జెప్పఁబోవుదానిని బట్టి 'పంచాంక పద్ధతి మిక్కిలీ స్వల్పమయినదనియు, 'వింశత్యంక పద్ధతి యువి గాని దనియు, 'దశాంశ' వ్యవహార మే మిక్కిలి యనుకూలనుయిన దనియు గ్రహింపఁగలరు.&lt;br&gt;

సంఖ్యాగణనమునకు వ్రేళ్లే మూలాధారములుగ నుండెనని పైని వ్రాసియుంటిమి. ఈ పద్ధతి ప్రకారము పూర్వకాలమున కొందఱు ప్రాజ్ఞులు పదిలక్షలవఱకును లెక్కింపఁగలిగియున్నను. జనసామాన్య మున కట్టి శాశల మబ్బుట మిక్కిలి కష్టతరమై యుండెను. కావున సామాన్యులకొఱ కొక సులభసాధ్యమగు మార్గముఁ గనిపట్టిరి. ఇయ్యది శవ్వలతోఁ గాని, రాలతోఁ గాని లెక్కించుట. మొదటినుండి పదిముకు లెక్కఁ బెట్టిన వెంటనే యొక గవ్వను వేఱుగా నుంతురు. తిరిగి రెండవ పది లెక్కఁ బెట్టిన తరువాత నింకొక గవ్వ నుంచెదరు. ఇట్లు గవ్వల సంఖ్యను బట్టి యెన్ని పదులు లెక్కించినదియుఁ దెలియ నగును. ఇప్పటికిని ఈపద్ధతి మనదేశమున వాడుకలో నున్నది. పండ్లు మొదలగు వస్తువులు లెక్కఁ బెట్టునప్పుడు కొంతవు కైన తరువాత నొక గీఁత గీచుటకాని లేక' ధాన్యముఁ గొలచునప్పుడు పుట్టెఁ డైనవెంటనే కొంచెము ధాన్యము కుప్పవోయుటకాని యాచారము గలదు. కొలత పూర్తియైన తరువాత నున్న ధాన్యపుఁ గుప్పలనుబట్టి యెంత ధాన్యము గొలచినదియు నేర్పడును. వేదాధ్యయన పరులు సల్లెవేయునప్పుడు పనస ముగిసినతోడ నే జందెమును ఎడమచేతి బొటన వ్రేలికిఁ జుట్టు యందఱకును దెలిసిన విషయమే. ఈ పద్ధతు లన్నియు చిరకాలము క్రిందట నున్న గవ్వలతో లెక్కించు నభ్యాసమువంటివే. &lt;br&gt;

గవ్వలతో లెక్కించుటకంటే నుత్తమజాతిలోఁ జేరిన పద్ధతి “Xణకఫలకము”ను సాహాయ్యముఁ జేసికొని 'లెక్కఁ బెట్టుట. గణక ఫలక మును గనుఁగొనుట కుద్దేశము గవ్వలతో లెక్కించునప్పుడే స్ఫురించి యుండును, గణక ఫలకమనఁగా సమచతుష్కోణముగల నలుచదరపు బల్ల. ఈ బల్లమీఁద వరుసగ గీఁతలు గీచియుండును; లేదా బల్లపై నిసుకఁబోసి యెప్పటికప్పు డుపయోగించె దరు. ఈ ప్రక్క పటములో నొక సామా న్యమైన గణకఫలకము చూపఁబడినది.&lt;br&gt;
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 17
|bSize = 455
|cWidth = 78
|cHeight = 75
|oTop = 444
|oLeft = 231
|Location = center
|Description = 
}}

. ఈపటములో కుడిచేతి వైపు వనున్న మొదటిగీతపై ఒకట్లును, రెండవదానిపై పదులును, మూడవదానిపై వందలును ఈ ప్రకారము దశాంక ముచే పెంచఁగా పెడమచేతి వైపున మున్న మొదటి గీఁత పై లక్షలను గనుపఱుపవచ్చును. పై పటములో “నూట తొంబది మూఁడు” అనుసంఖ్య యెట్లు వ్రాయఁబడినదియు చూడనగును. పూ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bbz6296b5a5fnv2ayw4ap81v5enp068</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397091</id>
      <parentid>397089</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:20:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11596" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;

సంఖ్యాక్రమములను బరిశీలించినచో నని యన్నియు &quot; ఐదు&quot; తోఁ గాని, &quot;పది&quot;తోఁ గాని లేక &quot;యిరువది &quot;తో c గాని సంబం ధించి యుండునట్లు స్పష్టమగుచున్నది. నవీన సంఖ్యా పద్ధతు మూఁడు 5 సంఖ్యల ననుసరించి యుండుటకుఁ గారణముఁ గనుఁగొనవలె నన్నచో ప్రస్తుతము లెక్కించునప్పుడు పాఠశాలలలో పిల్ల లేమిచేయు దురో కనిపట్టినఁ జాలును. లెక్కఁ బెట్టునప్పుడు తమ వ్రేళ్లను ముడి చినఁగాని బాలురు క్రమము దప్పకుండ సంఖ్యలను జెప్పఁజాలరు. ఇట్లే మనపూర్వులు మొట్టమొదట వ్రేళ్లతో లెక్కఁబెట్టెడివారు. ఇందు నకు నిదర్శనముగ గ్రీకు భాషలో “సంఖ్య” అను పదము “వ్రేలు” అను నర్థమిచ్చు &quot;పదమునుండి పుట్టినది. కొన్ని భాషలలో &quot;ఐదు”ను తెలియఁ జేయుపదములు &quot;చెయ్యి” అను నర్థమిచ్చు శబ్దములనుండి వచ్చినవి. ఇప్పటికి వర్తకులు పండ్లు మొదలగువస్తువులు లెక్కఁబెట్టునప్పుడు &quot;జోడాలు”, “చేతులు”, &quot;కుచ్చీలు” అని సహజముగ వాడెదరు. “నాలుగు చేతుల మూఁడుకాయలు” అను నీరీతిని లెక్కించుట పరిపా టియై యున్నది. ఇచ్చట “ఐదు”నకు ప్రత్యామ్నాయముగా “చెయ్యి” అనుశబ్దము వాడుచున్నారు. మనదేశములో నేకాక యితర దేశములలో సయితము రైతులు మున్నగువా రీవిధముగ లెక్కఁ బెట్టుట సహజ ముగ నున్నది.&lt;br&gt;

ఈజిప్షనులు, బాబిలోనియనులు, గ్రీకులు, రోమనులు, హిందు వులు మున్నగు ప్రాచీనజాతుల వారందఱును మొట్టమొదట వ్రేళ్లతో నే లెక్కఁ బెట్టెడివారు. చీనా వాస్తవ్యు లిప్పటికిని వ్రేళ్లతో నొక లక్ష వఱకు లెక్కింపఁXలరఁట! ఏకస్థానము అనఁగా నొకటి మొదలు తొ మ్మిదినఱకును కుడిచేతి వ్రేళ్లచేతను, దశస్థానము మొదలు పై అంక ము లన్నియు నెడమచేతి వ్రేళ్లపై వేర్వేఱు గుర్తులచేతను సంఖ్యలన్నియు గ్రహింతురఁట.&lt;br&gt;

ఇట్లు వ్రేళ్ల సాహాయ్యముతో లెక్కించుటను బట్టి వివిధ జాతుల వారు వాడుచున్న సంఖ్యాక్రమములందు “అంక” భేదము గలుగు చున్నది. మొదటి సంఖ్యనుండి కొంతవఱకు లెక్కఁ బెట్టి తిరిగి మొద టికి వచ్చువఱకును గల సంఖ్యలకు గణితశాస్త్ర పరిభాషలో &quot;అంక” మని పేరు. ఈలెక్కించుటలోఁ గొన్ని జాతులవారు మొదటిచేతి యైదువ్రేళ్లు ముగిసినతోడనే తిరిగి మొదటి నుండి లెక్కఁ బెట్టుట కారం భింతురు. వీరి సంఖ్యాక్రమము “పంచాంక” మనిపించుకొనును. వీరి భాషయందు &quot;ఆఱు” అను ప్ర త్యేక పదమునకు బదులు “ఐదునొకటి” యను నర్థమిచ్చు పదము నుపయోగింతురు. కొంతకాలము క్రిందట జావాద్వీపవాస్తవ్యులు వారమున ఖైదురోజుల చొప్పుననే లెక్కిం చెడిచారఁట, మఱికొందఱు పదివ్రేళ్లు ముగిసిన తరువాత మొదటినుండి యుప క్ర మింతురు. ఇట్టిసంఖ్యాక్రమమును “దశాంక”మని చెప్ప వచ్చును, వేఱక జాతివారు చేతివ్రేళ్లును, కాలివ్రేళ్లును ముగిసినఁ గాని మొదటికి రారైరి. వీరి సంఖ్యాక్రమమునందు “అంకము”నకు ఇరువది సంఖ్య లుండును,&lt;br&gt;


ప్రస్తుతపు నాగరిక జాతులలో నున్న సంఖ్యాక్రమ విధానము లన్నియు “దశాంకము” ననుసరించియే యున్నవి. ఇప్పటికిని అనాగ రకజాతులలో కొందఱు 'పంచాంక' ప్రకారమునను, మఱికొండటం. 'వింశత్యంకము' ప్రకారమునను సంఖ్యాక్రమములను వ్యవహరించు చున్నారు. కాని యిఁకమీఁదఁ జెప్పఁబోవుదానిని బట్టి 'పంచాంక పద్ధతి మిక్కిలీ స్వల్పమయినదనియు, 'వింశత్యంక పద్ధతి యువి గాని దనియు, 'దశాంశ' వ్యవహార మే మిక్కిలి యనుకూలనుయిన దనియు గ్రహింపఁగలరు.&lt;br&gt;

సంఖ్యాగణనమునకు వ్రేళ్లే మూలాధారములుగ నుండెనని పైని వ్రాసియుంటిమి. ఈ పద్ధతి ప్రకారము పూర్వకాలమున కొందఱు ప్రాజ్ఞులు పదిలక్షలవఱకును లెక్కింపఁగలిగియున్నను. జనసామాన్య మున కట్టి శాశల మబ్బుట మిక్కిలి కష్టతరమై యుండెను. కావున సామాన్యులకొఱ కొక సులభసాధ్యమగు మార్గముఁ గనిపట్టిరి. ఇయ్యది శవ్వలతోఁ గాని, రాలతోఁ గాని లెక్కించుట. మొదటినుండి పదిముకు లెక్కఁ బెట్టిన వెంటనే యొక గవ్వను వేఱుగా నుంతురు. తిరిగి రెండవ పది లెక్కఁ బెట్టిన తరువాత నింకొక గవ్వ నుంచెదరు. ఇట్లు గవ్వల సంఖ్యను బట్టి యెన్ని పదులు లెక్కించినదియుఁ దెలియ నగును. ఇప్పటికిని ఈపద్ధతి మనదేశమున వాడుకలో నున్నది. పండ్లు మొదలగు వస్తువులు లెక్కఁ బెట్టునప్పుడు కొంతవు కైన తరువాత నొక గీఁత గీచుటకాని లేక' ధాన్యముఁ గొలచునప్పుడు పుట్టెఁ డైనవెంటనే కొంచెము ధాన్యము కుప్పవోయుటకాని యాచారము గలదు. కొలత పూర్తియైన తరువాత నున్న ధాన్యపుఁ గుప్పలనుబట్టి యెంత ధాన్యము గొలచినదియు నేర్పడును. వేదాధ్యయన పరులు సల్లెవేయునప్పుడు పనస ముగిసినతోడ నే జందెమును ఎడమచేతి బొటన వ్రేలికిఁ జుట్టు యందఱకును దెలిసిన విషయమే. ఈ పద్ధతు లన్నియు చిరకాలము క్రిందట నున్న గవ్వలతో లెక్కించు నభ్యాసమువంటివే. &lt;br&gt;

గవ్వలతో లెక్కించుటకంటే నుత్తమజాతిలోఁ జేరిన పద్ధతి “Xణకఫలకము”ను సాహాయ్యముఁ జేసికొని 'లెక్కఁ బెట్టుట. గణక ఫలక మును గనుఁగొనుట కుద్దేశము గవ్వలతో లెక్కించునప్పుడే స్ఫురించి యుండును, గణక ఫలకమనఁగా సమచతుష్కోణముగల నలుచదరపు బల్ల. ఈ బల్లమీఁద వరుసగ గీఁతలు గీచియుండును; లేదా బల్లపై నిసుకఁబోసి యెప్పటికప్పు డుపయోగించె దరు. ఈ ప్రక్క పటములో నొక సామా న్యమైన గణకఫలకము చూపఁబడినది.&lt;br&gt;

{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 17
|bSize = 455
|cWidth = 71
|cHeight = 68
|oTop = 447
|oLeft = 231
|Location = center
|Description = 
}}

. ఈపటములో కుడిచేతి వైపు వనున్న మొదటిగీతపై ఒకట్లును, రెండవదానిపై పదులును, మూడవదానిపై వందలును ఈ ప్రకారము దశాంక ముచే పెంచఁగా పెడమచేతి వైపున మున్న మొదటి గీఁత పై లక్షలను గనుపఱుపవచ్చును. పై పటములో “నూట తొంబది మూఁడు” అనుసంఖ్య యెట్లు వ్రాయఁబడినదియు చూడనగును. పూ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>49pt4icqqgqw9re5ikhun89bd5q767w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/44</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129378</id>
    <revision>
      <id>397090</id>
      <timestamp>2022-07-28T11:20:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3615" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|2em}}'''కృష్ణవిజయమునందు''' :— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;పాయా దపాయా త్పరమస్య పుంస” ఇతి.&lt;/poem&gt;|ref=65}}
{{left margin|2em}}'''కుసుమాయుధవ్యాకరణమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“యే నాక్షరసమామ్నాయం” ఇతి.&lt;/poem&gt;|ref=66}}
{{left margin|2em}}'''మంత్రమహార్ణవమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;ఓంకారపంజరశుకీమ్&quot; ఇతి.&lt;/poem&gt;|ref=67}}
{{left margin|2em}}'''మంత్రదర్పణమున''' :— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“ఆధారపద్మవనఖేలనరాజహంసీ” అనియు నిందఱు మహాకవులు తగణము నాదిని
బ్రయోగించిరికాన మంచిదని తెలియునది.&lt;/poem&gt;|ref=68}}
{{left margin|2em}}'''జగణమునకు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;అరుణుఁడు పతియు గ్రహము వీ, రరసము పురుషుండు సింహరాశి నృగణ ము
త్తర తార రోగదము రా, జరుణద్యుతి ధేనుయోని జగణంబునకున్.&lt;/poem&gt;|ref=69}} 
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;అధిదేవత గ్రహము సూర్యుడు, వీరరసము, పురుషుఁడు, సింహరాశి, మనుష్య
గణము, ఉత్తరానక్షత్రము, రోగకరము, క్షత్రియజాతి, రక్తవర్ణము, పశు
యోని.&lt;/poem&gt;|ref=70}} 
{{left margin|2em}}'''పాదాంగచూడామణియందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;రవి యధిదైవమున్ బరఁగ రాట్కులమున్ గురువిందకాంతియున్
రవి గ్రహ మెన్నఁగా నతఁడు రక్తపువర్ణము సింహరాశి యు
ద్భవ మగు రోగ మాఫలము తారక యుత్తర ధేనుయోని మా
నవగణమున్ దలంప జగణంబునకున్ ద్రిదశేంద్రవందితా!&lt;/poem&gt;|ref=71}} 
{{left margin|2em}}'''కవిసర్పగారుడమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=మ.|lines=&lt;poem&gt;అరుణుం డేలిక చాయ రక్తిమ రసం బవ్వీర మాయన్వయం
బురువై రాజ్యము రాశి సింహము గ్రహం బుష్ణాంశుఁ డత్తార యు
త్తర రోగంబు ఫలంబు యోని యిరువొందం ధేను వమ్మానవం
బరుదారంగ గణంబు నా జగణ మింపారుం జగత్సిద్ధమై.&lt;/poem&gt;|ref=72}} 
{{left margin|2em}}'''ప్రయోగసరణి, చమత్కారచంద్రికయందు''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;&quot;రుజాకరో మధ్యగురు ర్జగణో భానుదైవతః” అనియు.&lt;/poem&gt;|ref=73}}
{{left margin|2em}}'''సాహిత్యరత్నాకరమున''':— &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;“మధ్యేగురు ర్ణో రుజ” మనియు.&lt;/poem&gt;|ref=74}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>g6gbbnk44y2t8kranzqfgswgl9fbnvl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/18</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129379</id>
    <revision>
      <id>397092</id>
      <timestamp>2022-07-28T11:26:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' పూర్వకాలమున ఈజిప్షనులు, గ్రీకులు, రోమనులు, హిందువులు మున్నగు. నాగరకజాతులవా రందఱును గణక ఫలకము నుపయోగించి యుండిరి. ఇప్పటికీని రషియా, చీనా, జపాను దేశములలో దీనిని నిత్యకృత్య...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10610" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;
పూర్వకాలమున ఈజిప్షనులు, గ్రీకులు, రోమనులు, హిందువులు మున్నగు. నాగరకజాతులవా రందఱును గణక ఫలకము నుపయోగించి యుండిరి. ఇప్పటికీని రషియా, చీనా, జపాను దేశములలో దీనిని నిత్యకృత్య ములయందు వాడుచున్నారు. చీనా దేశీయులు దీనిని “హంసపాదము” (Swan-pan) అను పేర వాడుదురు. ప్రస్తుత మన్ని దేశములలోను బాలురకు మొట్టమొదట లెక్కలు నేర్పునప్పుడు గణకఫలకము నుప యోగించుచున్నారు. ప్రతి ప్రథమ పాఠశాలలోను లెక్కలు నేర్పుట కున్న ముఖ్యమైన యుపకరణములలో నిది యొకటి.&lt;br&gt;

గణక ఫలకములలో న నేక భేదములు గలవు. కొన్ని దేశములయందు బల్లకు మాఱుగ జునతో పలక నేర్పఱి ఓ గీతలకు బదులు గ తీఁగలతో బిగించెదరు. ఈ తీఁగలకు పూసలు గ్రుచ్చుట వలన గవ్వలు గాని గోలీలు&lt;br&gt;
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 18
|bSize = 455
|cWidth = 183
|cHeight = 71
|oTop = 200
|oLeft = 42
|Location = center
|Description = 
}}


గాని యుపయోగింప నక్కఱలేదు (ఎగువ పటము చూడుఁడు). అంకె స్థాన భేదములు తెలుపుటకై కొందఱు వివిధవర్ణములుగల పూసలు గ్రుచ్చెదరు. మఱికొందఱు వేర్వేఱు రూపములు గల పూస లుపయో గింతురు. ఇట్లు చేయుటవలన భిన్నాంకముల సయితము తెలిసికొనుట కవకాశము గలుగుచున్నది. రషియా, చీనా, జపాను దేశములయందు వాడుకలో నున్న గణక ఫలక ముతో పదికోట్లనఱకును లెక్కఁ బెట్ట వచ్చును. ఇంతీయకాక సంకలన, వ్యవకలన, గుణకావు, భాగహారము లనుగూడ X ణక ఫలక మువలనఁ జేయుచున్నారు.&lt;br&gt;

గణకఫలకము హిందూదేశములో వాడుకలో నున్నట్లు పైని నేను దానిని మనపూర్వు లితరజాతులవలె తఱుచుగా నుప వ్రాసియున్నను యోగించెడి వారని చెప్పుటకు నిదర్శనములు లేవు. గణక ఫలకమునకు, &quot;ఆబేకస్ (abacus)” అని పాశ్చాత్త్యుల భాషలలో పేరు. “అబే కస్” అనఁగా “బల్ల” యని యర్థము. దీనికి సరియైన పదము &quot;పాటీ” యని సంస్కృతములోఁ గలదు. అంకగణితమును &quot;పాటీగ ణిత మని, భాస్కరాచార్యులు మున్నగు గణితశాస్త్రజ్ఞులు వాడియుం డిరి. &quot;పాటీగణిత” మనఁగా బల్లమీఁదఁ జేయు గణిత మని యర్థము. ఈ పేళ్లను బట్టి హిందువులు గణక ఫలకము నుపయోగించి యుండవలె నని పాశ్చాత్త్యు లూహ చేసిరి. ఇట్లు పలకలమీఁద లెక్కలు వేయుట మన దేశములో నను శ్రుతముగా వాడుకలో నున్నది. ఇప్పటికిని మనదేశములో జ్యోతిష శాస్త్రజ్ఞులు పంచాంగముల గుణిం చునప్పుడు బల్లమీఁద బలపముతోఁ గాని లేక యిసుకఁబోసి ఆ యిసుకమీఁదఁ గాని లెక్కలు వేయుట గలదు. ఈయభ్యాసమునుబట్టి అంకగణి &quot;పాటీగణిత” మను పేరు గలిగియుండవచ్చును. ఎట్లయినను మనదేశములో నితర దేశములలోపలె గణక ఫలకము లెక్కలు వేయుట కుపయోగింప లేదని యొప్పుకొన వలసియున్నది.&lt;br&gt;

ప్రస్తుతము నాగరక జాతులవారు వాడుచున్న యంకావళు మొదటి సంఖ్యనుండి పదివఱకునుగల యం కెలకు వేఱువేఱు పేళ్లును, తరువాత పదునొకండు మొదలు నూటి వఱకును గలసంఖ్యల పేళ్లు పదితో సంబంధించియును కానఁబడుచున్నవి; అనఁగా పదు వైదు, పదునాఱు, ముప్పడి, నలుపటి మున్నగు పేళ్లు పదితో సంబం ధించియే యున్నవి. వి. మొదటి రెండు సంఖ్యలలోను సంకలిక భావ మిమికి యున్నది. తక్కిన రెండు సంఖ్యలును గుణకారమును సూచించు వి: ఎట్లన “పదునైదు” అనఁగా పదికి వైదుఁ గలుపుమనియు, చున్నవి: ముప్పది యనఁగా.. మూడుపదు లనియు నర్థము. ప్రపంచమునందుఁ గల సంఖ్యాపరిభాష లన్నియు నీ రీతినే యుండును. దీనినిఁబట్టి నాగరక సంఖ్యాక్రమములలో “పది” యనునంకెను మూలసంఖ్య (Radix)గాఁ దీసికొనినట్లు స్పష్ట మగుచున్నది. ఈ విషయమై రాఁబోవు భాగములో నించుక విస్తరించి వ్రాయబడును. కొన్ని భావ హెచ్చు సంఖ్యలను దెలుపు పదములే లేవని పైని వ్రాసియుం టిమి. అట్లుగాక మన దేశములో ననాదినుండియు గొప్ప సంఖ్యలను దెలుపుపదములు వాఙ్మయము నిండ నున్నవి. ముప్పదియైదు స్థానములు గల సంఖ్య వణకును మనభాషలో పేళ్లు గలవు. రామాయణములో వానర సేన యొక్క సంఖ్యను జెప్పునపుడు నలువడి, స్థానములు గల సంఖ్యను జెప్పియుండెను. బౌద్ధమత గ్రంథములలో నింతకంటె `నెక్కుడు సంఖ్యలు గూడఁ జెప్పఁబడియున్నవి. మాటలాడునప్పుడు సాధారణముగ “అర్బుదము”, “న్యర్బుదము” అనుపదముల నర్థము దెలి యక కొండ ఱుపయోగించుచున్నారు. కలియుగాది నుండి లెక్కించుట కారంభించినయెడల ఇప్పటికి “న్యర్బుద&quot; మనుసంఖ్యలో సగమైనను &quot; పూర్తికాదు.
మనుష్యులలో నేకాక పశుపక్ష్యాదులలో సయితము కొన్నిటికి సంఖ్యాభావమున్నట్లు ్నట్లు గనఁబడుచున్నది. కాకి గూఁటిలో నున్న గ్రుడ్ల నుండి యొకటి రెండు ప్రడ్లను దీసి దాఁచిన యెడల తల్లి గుర్తించి. వెదక నారంభించును. నాలుగు గ్రుడ్లు కనఁబడక పోవునప్పటికి చక్కగ గుర్తెఱిఁగి యా గ్రుడ్లను వేఱోకగూఁటిలో భద్రపఱుచును. దీనినిఁబట్టి కొన్ని పశుపక్ష్యాదులు రెంటికంటె నెక్కుడు సంఖ్యలను కొంత వలకు గుర్తింపఁగలని స్పష్ట మగుచున్నది.&lt;br&gt;

'''౨ సంఖ్హ్యా స్వరూపము'''&lt;br&gt; 
ఇంతవఱకు &quot;లెక్కించుపద్ధతులను గూర్చి చెప్పియుంటిమి. కాని యం కెలు వ్రాయుటను గుఱించి తెలిపియుండలేదు. ' మన యభిప్రాయ ముల నొండొరులకుఁ దెలియఁజేయుటకు లిఖితరూపమగు భాష యెంత ముఖ్యమో సంఖ్యలను దెలియఁజేయుటకు గుర్తు లంత యరసరములు. సంఖ్యలకు గుర్తులు లేక మాటలలోనే వ్రాయుట కారంభించినయెడల&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>phhslg88nof6ceiw4bjaf4kqomt4ot9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397093</id>
      <parentid>397092</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T11:27:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kasyap</username>
        <id>2122</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10615" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kasyap&quot; /&gt;అంకగణితము&lt;/noinclude&gt;
పూర్వకాలమున ఈజిప్షనులు, గ్రీకులు, రోమనులు, హిందువులు మున్నగు. నాగరకజాతులవా రందఱును గణక ఫలకము నుపయోగించి యుండిరి. ఇప్పటికీని రషియా, చీనా, జపాను దేశములలో దీనిని నిత్యకృత్య ములయందు వాడుచున్నారు. చీనా దేశీయులు దీనిని “హంసపాదము” (Swan-pan) అను పేర వాడుదురు. ప్రస్తుత మన్ని దేశములలోను బాలురకు మొట్టమొదట లెక్కలు నేర్పునప్పుడు గణకఫలకము నుప యోగించుచున్నారు. ప్రతి ప్రథమ పాఠశాలలోను లెక్కలు నేర్పుట కున్న ముఖ్యమైన యుపకరణములలో నిది యొకటి.&lt;br&gt;

గణక ఫలకములలో న నేక భేదములు గలవు. కొన్ని దేశములయందు బల్లకు మాఱుగ జునతో పలక నేర్పఱి ఓ గీతలకు బదులు గ తీఁగలతో బిగించెదరు. ఈ తీఁగలకు పూసలు గ్రుచ్చుట వలన గవ్వలు గాని గోలీలు&lt;br&gt;
{{Css image crop
|Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf
|Page = 18
|bSize = 455
|cWidth = 183
|cHeight = 71
|oTop = 200
|oLeft = 42
|Location = center
|Description = 
}}


గాని యుపయోగింప నక్కఱలేదు (ఎగువ పటము చూడుఁడు). అంకె స్థాన భేదములు తెలుపుటకై కొందఱు వివిధవర్ణములుగల పూసలు గ్రుచ్చెదరు. మఱికొందఱు వేర్వేఱు రూపములు గల పూస లుపయో గింతురు. ఇట్లు చేయుటవలన భిన్నాంకముల సయితము తెలిసికొనుట కవకాశము గలుగుచున్నది. రషియా, చీనా, జపాను దేశములయందు వాడుకలో నున్న గణక ఫలక ముతో పదికోట్లనఱకును లెక్కఁ బెట్ట వచ్చును. ఇంతీయకాక సంకలన, వ్యవకలన, గుణకావు, భాగహారము లనుగూడ X ణక ఫలక మువలనఁ జేయుచున్నారు.&lt;br&gt;

గణకఫలకము హిందూదేశములో వాడుకలో నున్నట్లు పైని నేను దానిని మనపూర్వు లితరజాతులవలె తఱుచుగా నుప వ్రాసియున్నను యోగించెడి వారని చెప్పుటకు నిదర్శనములు లేవు. గణక ఫలకమునకు, &quot;ఆబేకస్ (abacus)” అని పాశ్చాత్త్యుల భాషలలో పేరు. “అబే కస్” అనఁగా “బల్ల” యని యర్థము. దీనికి సరియైన పదము &quot;పాటీ” యని సంస్కృతములోఁ గలదు. అంకగణితమును &quot;పాటీగ ణిత మని, భాస్కరాచార్యులు మున్నగు గణితశాస్త్రజ్ఞులు వాడియుం డిరి. &quot;పాటీగణిత” మనఁగా బల్లమీఁదఁ జేయు గణిత మని యర్థము. ఈ పేళ్లను బట్టి హిందువులు గణక ఫలకము నుపయోగించి యుండవలె నని పాశ్చాత్త్యు లూహ చేసిరి. ఇట్లు పలకలమీఁద లెక్కలు వేయుట మన దేశములో నను శ్రుతముగా వాడుకలో నున్నది. ఇప్పటికిని మనదేశములో జ్యోతిష శాస్త్రజ్ఞులు పంచాంగముల గుణిం చునప్పుడు బల్లమీఁద బలపముతోఁ గాని లేక యిసుకఁబోసి ఆ యిసుకమీఁదఁ గాని లెక్కలు వేయుట గలదు. ఈయభ్యాసమునుబట్టి అంకగణి &quot;పాటీగణిత” మను పేరు గలిగియుండవచ్చును. ఎట్లయినను మనదేశములో నితర దేశములలోపలె గణక ఫలకము లెక్కలు వేయుట కుపయోగింప లేదని యొప్పుకొన వలసియున్నది.&lt;br&gt;

ప్రస్తుతము నాగరక జాతులవారు వాడుచున్న యంకావళు మొదటి సంఖ్యనుండి పదివఱకునుగల యం కెలకు వేఱువేఱు పేళ్లును, తరువాత పదునొకండు మొదలు నూటి వఱకును గలసంఖ్యల పేళ్లు పదితో సంబంధించియును కానఁబడుచున్నవి; అనఁగా పదు వైదు, పదునాఱు, ముప్పడి, నలుపటి మున్నగు పేళ్లు పదితో సంబం ధించియే యున్నవి. వి. మొదటి రెండు సంఖ్యలలోను సంకలిక భావ మిమికి యున్నది. తక్కిన రెండు సంఖ్యలును గుణకారమును సూచించు వి: ఎట్లన “పదునైదు” అనఁగా పదికి వైదుఁ గలుపుమనియు, చున్నవి: ముప్పది యనఁగా.. మూడుపదు లనియు నర్థము. ప్రపంచమునందుఁ గల సంఖ్యాపరిభాష లన్నియు నీ రీతినే యుండును. దీనినిఁబట్టి నాగరక సంఖ్యాక్రమములలో “పది” యనునంకెను మూలసంఖ్య (Radix)గాఁ దీసికొనినట్లు స్పష్ట మగుచున్నది. ఈ విషయమై రాఁబోవు భాగములో నించుక విస్తరించి వ్రాయబడును. కొన్ని భావ హెచ్చు సంఖ్యలను దెలుపు పదములే లేవని పైని వ్రాసియుం టిమి. అట్లుగాక మన దేశములో ననాదినుండియు గొప్ప సంఖ్యలను దెలుపుపదములు వాఙ్మయము నిండ నున్నవి. ముప్పదియైదు స్థానములు గల సంఖ్య వణకును మనభాషలో పేళ్లు గలవు. రామాయణములో వానర సేన యొక్క సంఖ్యను జెప్పునపుడు నలువడి, స్థానములు గల సంఖ్యను జెప్పియుండెను. బౌద్ధమత గ్రంథములలో నింతకంటె `నెక్కుడు సంఖ్యలు గూడఁ జెప్పఁబడియున్నవి. మాటలాడునప్పుడు సాధారణముగ “అర్బుదము”, “న్యర్బుదము” అనుపదముల నర్థము దెలి యక కొండ ఱుపయోగించుచున్నారు. కలియుగాది నుండి లెక్కించుట కారంభించినయెడల ఇప్పటికి “న్యర్బుద&quot; మనుసంఖ్యలో సగమైనను &quot; పూర్తికాదు.&lt;br&gt;

మనుష్యులలో నేకాక పశుపక్ష్యాదులలో సయితము కొన్నిటికి సంఖ్యాభావమున్నట్లు ్నట్లు గనఁబడుచున్నది. కాకి గూఁటిలో నున్న గ్రుడ్ల నుండి యొకటి రెండు ప్రడ్లను దీసి దాఁచిన యెడల తల్లి గుర్తించి. వెదక నారంభించును. నాలుగు గ్రుడ్లు కనఁబడక పోవునప్పటికి చక్కగ గుర్తెఱిఁగి యా గ్రుడ్లను వేఱోకగూఁటిలో భద్రపఱుచును. దీనినిఁబట్టి కొన్ని పశుపక్ష్యాదులు రెంటికంటె నెక్కుడు సంఖ్యలను కొంత వలకు గుర్తింపఁగలని స్పష్ట మగుచున్నది.&lt;br&gt;

'''౨ సంఖ్హ్యా స్వరూపము'''&lt;br&gt; 
ఇంతవఱకు &quot;లెక్కించుపద్ధతులను గూర్చి చెప్పియుంటిమి. కాని యం కెలు వ్రాయుటను గుఱించి తెలిపియుండలేదు. ' మన యభిప్రాయ ముల నొండొరులకుఁ దెలియఁజేయుటకు లిఖితరూపమగు భాష యెంత ముఖ్యమో సంఖ్యలను దెలియఁజేయుటకు గుర్తు లంత యరసరములు. సంఖ్యలకు గుర్తులు లేక మాటలలోనే వ్రాయుట కారంభించినయెడల&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jevlkpuye7fhi15phtpbm0ihuyuq56f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/219</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129380</id>
    <revision>
      <id>397094</id>
      <timestamp>2022-07-28T11:30:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bvprasadtewiki</username>
        <id>5207</id>
      </contributor>
      <comment>````</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4327" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;204                                                  తెలుగు భాషా చరిత

(క్రియ ఉండవచ్చు. అసమాపక [క్రియతో అంతం అయ్యే ఉపవాక్యాలన్నీ సామాన్య
వాక్యాల పరివర్రిత రూపాలే.

క్రార్ధకం : ఉవవాళ్యం చివర ఉండే క్ర్యార్ధకకియ, (ప్రధాన వాక్యంలోనీ
(క్రియా వ్యాపారానికి ముందు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. (పథాన వాక్యం
లోను, ఉపవాక్యంలోను సాధారణంగా కర్తఒకటేఆయి. ఉంటుంది. ఉదా,
సాహెబులగారు నుయి  గట్టించి ప్రతిష్టజేసె (SII 10.760.8-10, 10080). అక
[కియలు హేత్యర్థకాలుగా కూడా కనిపిస్తాయి, ఉదా. *..... అన్నారెడ్డి మోకు
మీద నుండి సభామధ్యమందు పడి మృతిబొంద్దె (NI 2 కందుకూరు  41.23-25 1683). క్వార్ధక్యకియ రీత్యర్థకంగా కూడా కనిపిస్తుంది. ఉదా. =. యి ధర్మ
మాచరించి ,.. దనరు (SII 18.772.22,1698). వ్యతిరేక క్వార్ధకం కూడా
'హేత్వర్థకం అవుతుంది. ఊదా --. మరహంమళు చేయించక అచ్చెద్ద చేసినాడు
SII 10.706. 88-40, 1678.

శత్రర్థకం : ఉపవాక్యంలో శ్యతర్థంలో ఉండే [కియ (ప్రధాన [క్రియతో
పాటు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. ఉదా. *.... భక్నిస్తాను యమపురికి
యెంగును (N! 2 కావలి 50.16, 1636).

చేదర్థకం : ,పధాన వాక్యంలో [క్రియ బోధించే వ్యాపారం ఉపవాక్యంలోని
వ్యాపారంమీద ఆధారపడి ఉన్నప్పుడు ఇలాంటి వాక్య 'ర్మాణం జరుగుతుంది.
ఊవా: ఇందుకు తురుకలు తప్పితే పంది మాంసానకు ఆసించ్చిన పాపాన బోదురు
(SII 10.769 22-24,1691... -ఇతే/తే కో పాటుగా-ఆ కూడా చేదర్థాన్ని
ఇస్తుంది. ఉదా. ఆది తప్పి నడిపించ్చిరా వాండ్హ మానం మ లమాదిగెలకు ఇచ్చిన
వాండ్రే (NI 2 నెలూరు 115 8-10,1885).

ఆప్యర్థకం : ఈ వా గ్యలలో రెండు వ్యాపారాలకు వ్వైరుధ్యం ఉంటుంది.
ఉదా. ఆ పొలము తాండి కొండ్డది అయ్యిన్ని...ఆపరిమివారు తాండి కొండపొలము
గరకనా చేసేదియేమి? (SII 10.759.28.25,1668).

6.49. నంబంధబోధక వాక్యాలు : ... యిందుకు యవ్వరు ఆమేపణ
సేతురో వారు భ్రీవ్హైష్టవ ధర్మంలో వారుగారు. (NI 8 పోదిలి 1.28-25,1849)
వంటి సంస్కృత భాషా [ప్రభావంవల్ల కావ్యభాషలో [ప్రవేశించిన సంబంధ బోధక
య _త్తదార్థక వాక్యాలు (పధానంగా శాసనాల్టోని శాపయుక్ర (imprecetory)
వా క్యాల్లో మ్యాతమే కనిపిస్తాయి. నామపదాలకు విశేషణాలుగా వర్తించే వాక్యా&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9kc5hfrk3m98dq6zzu147fdtj7rcpcc</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>