వికీసోర్స్ tewikisource https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ వికీసోర్స్ వికీసోర్స్ చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ ద్వారము ద్వారము చర్చ రచయిత రచయిత చర్చ పుట పుట చర్చ సూచిక సూచిక చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/21 104 128984 397308 396485 2022-07-31T23:27:55Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|18|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude>అప్పుడు జితవతి యపరిమితానందముతో ఆఁ ! ఆఁ ! ఏది ! ఏది ! అని దానిం గైకొని యాజాబు విప్పి యిట్లు చదివినది. సఖీ ! జితవతీ ! నీకిచ్చిన వరము జెల్లించుకొనఁ జాలప్రయత్నము సేయవలసి వచ్చినది. నీకిప్పుడు పంపిన పాలు దివ్యమహిమోపేతంబులు. వీనిం గ్రోలినవారు జరామయములు లేక దివ్యరూపధారులై పెద్ద కాలము జీవింతురు. శుభముహూర్తంబున నీవీ దుగ్ధంబులం ద్రావుము. నే నచిరకాలంబులో వచ్చి కర్తవ్యాంశములఁ బిమ్మట నుపదేశించెదను. పెద్దతడ విం దాలసింప రామింజేసి నిన్నుఁ జూచుట తటస్థించినది కాదు. {{right|ఇట్లు నీ ప్రాణసఖురాలు,}} {{right|యోగసక్త.}} అని యున్న యాలేఖం బలుమారు చదివిచదివి జితవతి కన్నుల కొద్దికొనుచు నమ్మకచెల్లా ! అద్దేవికి నాయందెట్టి యనురాగము కలిగి యున్నది ! నాఁటిమాట మరువక స్వయముగా నీ దుగ్దంబులం దెచ్చియిచ్చినది? ఆమె దయకు మేరలేదు. అక్కటా నేనెంత పాపాత్మురాలను నిత్యము నచ్చటనే వసింపుచు నేఁడీ క్రింద మేఁడకు రానేల? నా సఖురాలిం గ్రమ్మరఁ జూచు భాగ్యము లేకపోయినదిగదా యని పశ్చాత్తాపము జెందుచు తల్లీ ! ఇప్పుడైన నా మాట నమ్ముదువా? స్వప్నమనియుఁ గల్ల యనియు భ్రాంతి యనియు నా కథకుఁ దలయొక పేరుం బెట్టితిరి గదా ! ఆదయా శాలిని నానిమిత్తమై దివ్యౌషధమును బంపినది. నన్నీ పాలం గ్రోలుమని వ్రాసినది. కాని నా పరిణయము మాట యేమియుఁ దెలిపినదికాదు. కర్తవ్యాంశము లన భర్తృవిషయములనియే తలంపవచ్చును. ఆమె వచ్చి యనుజ్ఞ యిచ్చుదనుక నేను గూడ నీక్షీరంబులం ద్రావను. వీనిం భద్రముగాఁ గాపాడుచుండుమని రోహిణి చేతి కిచ్చినది. రాజపత్నియు నాజాబుఁ గన్నులారాఁ జూచుటచే నేమియుం బలుకనేరక కుమారిక మది ననుసరించియే కావించుటకు నిచ్చయించుకొని లోపలకుం బోయినది. అని యెఱింగించి మణిసిద్ధుండు తదనంతర వృత్తాంతంబు పై మజలీయం డిట్లని చెప్పదొడంగెను. {{p|fs100|ac}}103వ మజలీ.</p> {{p|fs125|ac}}నారధునికథ</p> అయ్యో ! యీ చెడువార్త నాచెవి నేమిటికిఁ బడవలయును? నేనా భూలోకమున కేమిటికిఁ పోయితిని! వారి కీవార్త జెప్పనేల ? మఱియొక చోటినిఁ బోవుద మను<noinclude><references/></noinclude> 9m3w6gmzdxxketi7jdi1fyz97dy6d97 పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/22 104 128985 397309 396486 2022-07-31T23:42:02Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||నారదుని కథ|19}}</noinclude>కొన్నను నామన సటే లాగుచున్నది. దేవసభావిభూషణులైన వసుపులు తమ మానిసి పుట్టుకతెరం గెఱింగిన నెంతవగతురో ! పోనిమ్ము. చెప్పుటయే మంచిది. ఎప్పుడైన శాపమనుభవించి తీరవలసినదేకదా? ముందుగాఁ దెలిసినచోఁ బ్రతీకార మేదియైనఁ జేసికొందురేమో ? తప్పక వేగఁబోయి చెప్పవలసినదే. అని నారదమహర్షి యొకనాఁడు పెక్కు తెరంగుల వితర్కించి దివ్యమార్గంబున వసులోకమున కరిగెను. వసువు లమ్మహర్షి రాకవిని దూరముగా నెదురువోయి యర్ఘ్య పాద్యాదివిధుల నిర్వర్తించి తోడితెచ్చి యుచితాసనాసీనుం గావించిరి. అప్పుడిద్దరు వింజామరల విసరిరి. ఇరువురు పాదము లొత్తిరి. మఱి యిరువురు పుష్పములఁ బూజించిరి. యొకఁ డాతపత్రము పట్టెను. ధరుండెదుర నిలువంబడి వినయవినమితోత్తమాంగుఁడై యల్లన నిట్లనియె. {{left margin|5em}}<poem> ఉ. పావనమయ్యె మాకులము పండెఁ బురాకృతపుణ్యముల్ యశ శ్రీ విలసిల్లెఁ గామ్యఫలసిద్ది ఘటిల్లెఁ దపంబునిండె నో దేవమునీంద్ర ! నీ వరుగుదెంచుటచే నిటకుం ద్వదంఘ్రీసం సేవయొనర్చి యేమిఁక విశేష మదేమి భజించువారమో ? </poem></div> మహాత్మా ! మీరిప్పు డెందుండి వచ్చితిరి? మూడులోకములలో మీకుఁ దెలియని రహస్యము లుండవుగదా ? ఎందేని విశేషములున్న వక్కాణింపుఁడు. అని అడిగిన నారదుండు వసు ప్రవరా ! నే నిప్పుడు భూలోకమునుండి వచ్చుచుంటిని. విశేషము లన్ని చోట్లం గలవని పలుకుచుండఁగనే ధరుండు వెండియు నిట్లనియె మునీంద్రా ! మర్త్యలోకము కడు శోకాకులమని మా ప్రభాసుని భార్య చెప్పినది. అక్కడి కష్టము లెట్టివి? ముదిమియఁట యెట్లుండును. ఎన్ని యేండ్లకు వచ్చును. రోగములప్రవృత్తి యెట్టిది ? మనకును వారికినిఁ గల భేద మెయ్యది? తెల్ల ముగ నెఱిగించెద రేయని యడిగిన నారదుం డాత్మగతంబున నయ్యా ! వీరు తమ మనుష్య లోక జననోదంత మెఱుంగక నన్నడుగుచున్నారు. ఉపశ్రుతివలె నాలోక ప్రస్తావమే తేవలయునా ? కొంత ప్రసంగ మైనవెనుక జల్ల గా నెఱింగింతు. తొందర పడరాదని తలంచుచు నిట్లనియె. మనుష్యులకు దుఃఖాధిక్యమున్నమాట నిజమే వారిభోగములు క్షణభంగురములు. జరా మరణ రోగములు సంతతము బాధించుచుండును. కాని మనకన్న వారి కొక్కవిశేషము గలదు. మనుష్యులు తపంబుచేసి మనకును బొందశక్యముగాని యుత్తమలోకంబుల నందఁ గలరు. అనుటయు ధరుండు స్వామీ ! వాండ్రుత్తమలోకం<noinclude><references/></noinclude> lv8yz5i0vwwf244yw9oawokbig45d72 పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/23 104 128986 397311 396487 2022-08-01T01:11:24Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|20|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude>బుల బొందియు మనవలె స్థిరులై యుండరు. ఇందులకు మహాభీషుండే సాక్షి అని ప్రత్యుత్తర మిచ్చెను. అప్పుడు నారదుఁడు అక్కటా ! వీరు తమకు రాఁబోవు నిక్కట్లు తెలిసికొన లేక మానవులకై చింతించుచున్నారు. అయ్యో! ఆకథ వినిననెంత పరితపింతురో, ఏమిచేయుదును? ఆ మాట నా నాలుకను నిలువ కున్నది. ఇఁక దాచలేను. చెప్పదనని యాలోచించుచున్నతరి ధరుండు స్వామీ ! మీ మానసమం దేదియో ధ్యానించుచున్నారు. ఎవ్వరి విషయము. నామాటకు సదుత్తరం బీయరైరి. అని అడిగిన నారదుండిట్లనియె. వసూత్తమా? మీరు దేవతలమని గర్వించి బ్రహ్మర్షివరేణ్యుండైన వసిష్ట మహాముని యాశ్రమమున కరిగి యవ్వన ముద్యాన వనముగాఁ దలంచి పుష్పాపచయాది క్రీడలఁ గావించి విచ్ఛిన్నము జేసితిరఁట నిజమేనా? అంతటితో విడువక యమ్మునిసత్తముని ప్రాణ సమమగు హోమధేనువును శిష్యుఁడు వలదనుచుండ బలత్కారముగాఁ దీసికొని పోయితిరఁట. ఇది యేమి యాగడము ? మీ బుద్ధులు సురిగిపోయి నవియా యేమి ? మీ దేవభావము ఋషులకడఁ జూపఁదగినదియా ? అయ్యో ? హాయిగా విమానము లెక్కి సంచారముజేయు సుఖమంతయు పాడుజేసి కొంటిరే అని పలికిన విని యులికిపడుచు ధరుఁడు స్వామీ ! ఆయనకు మాపైఁగోపము వచ్చినదా యేమి. నేను వలదని చెప్పుచునేయుంటిని. భార్యాలోలుండైన ప్రభాసుని మూలమున నాపని చేసితిమి ఇప్పుడు య మ్మొదపు నాముని సదనంబునకుఁ దీసికొనిపోయి యర్పింతుమా? మీ మాటలు విని మాహృదయములు బేదిల్లుచున్నవి? అక్కడ నేమి జరిగినదియో వివరించ మనుటయు నారదుం డిట్లనియె. ఏమని చెప్పుదును. చేయు గాలిన వెనుక నాకు పట్టిన లాభమేమి ? వినుండు. ఇంతదనుక మీరు దురంత దుఃఖభాజనమని నిందించిన మనుష్యలోకములో జనించు నట్లు వసిష్ఠుఁడు మిమ్ము నందఱ శపించె తెలిసికొంటిరా ? అని చెప్పినంత హాహాకారముతో నందఱు మూర్ఛ నొందిరి. అప్పుడు నారదమహర్షి వారినెల్ల నోదార్చుచు వసువులారా ! మీరెన్నఁడు నిడుముల గుడిచి యెఱుంగరు కుడిని కూర్చుండి యీ యాపద దెచ్చుకుంటిరి. హరిహర బ్రహ్మలకైనఁ దాపసశాప మనుభవింపక తీరదు. తొల్లి విష్ణుండు ముని శాపతప్తుం డగుట వినలేదా ? పెక్కులేల మీ యెకిమీడుఁ గౌతమశాపతప్తుండై సహస్రాక్షుండగుట త్రిలోక విదితముకాదా ? చేసిన కర్మకు ఫలం బెంత వారికిని గుడువక విడువదు.<noinclude><references/></noinclude> r6uyvh3dzym7n6d7ibuwrkjbdlpqqu9 పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/24 104 129268 397315 396918 2022-08-01T05:14:12Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||నారదుని కథ|21}}</noinclude>తప్పక మీరు శాపఫలం బనుభవింపవలసినదే యని యుపన్యసించిన విని ధరుఁడు కన్నీరు గార్చుచు నారదున కిట్లనియె. {{left margin|5em}}<poem> సీ. పరమదుర్భరగర్భ నరకవాసము పున ర్భవభేద మనుభవింపగ వలెనె మలమూత్రమిళిత శయ్యల దొర్లి దొర్లి బా ల్యదశఁ గుంద(గం దగునయ్య మాకు వాతపైత్యాది ప్రభూతరోగములు బా ధింపఁదాల్తుమె తుచ్చ దేహములను పితృమాతృజాయావిహిత వియోగక్లే శ మోరాంబునిధి మునుంగుదుమె యింక గీ. మిక్కుటంబగు జర తలకెక్క. దేహ ధారణముజేసి మనియెడు వారమయ్య అక్కటా ? మమ్ము రాయిగానై నఁ జేయ కవనిఁ బుట్టఁగఁ దిట్టెనేమయ్య తపసి. </poem></div> మునీంద్రా ! భూలోకవాసుల క్లేశములఁ దలంచికొనిన గుండెలు పగిలిపోవు చుండును. అట్టి జగమున మే మెట్లు పుట్టువారము. ఈ యిక్కట్టు దాటు తెరవెద్ది ? అయ్యో ! వసిష్ఠమహర్షి యెంత కఠినాత్ముడయ్యెను. మేము వేల్పులమని యించుకయు విచారింపక పోయెనే ? మా ప్రభాసుని మూలమున నింత మూడినది. అతండు భార్యాలోలుండై యిప్పనికిఁ బురికొల్పెను. తలంచికొన మా తప్పు ప్రత్యక్షముగాఁ గనంబడుచునే యున్నది. బ్రహ్మస్వహరణ మూరక పోవునా మహాత్మా ? ఇప్పుడు మేమేమి జేయఁదగినది. కర్తవ్య ముపదేశింపుము. మా కేమియుఁ దెలియకున్నదిఁ నీపాలఁ బడితిమని యమ్మునిపతి యడుగులఁ బడి. గోలగోలున నేడువ దొడంగెను. నారదుం డతని లేవనెత్తి వసూత్తమా ! ఊరడిల్లుము. ఇందుప్రభాసుని యపరాధ మధికముగాఁ గనంబడుచున్నది. మహేంద్రాదులమ్ముని శాపము క్రమ్మరింప జాలరు. మీరిప్పుడు చని యా యరుంధతీ మనోహరుని పాదంబులంబడి ప్రార్దింపుఁడు. ఆ దయాహృదయుఁ డేదేని సదుపాయము చేయకమానడు. శాప ప్రతిగ్రహణకాలము సమీపించుచున్నది. పో పొండని యపదేశించి నారదుం డెందేనింబోయెను. పిమ్మట వసువు లయ్యతివతి హాతోపదేశమునఁ గొంత శోకోపశమనము గావించుకొని యా క్షణము హోమధేనువుతోఁ గూడ వశిష్ఠమహర్షి యాశ్రమమున కరిగిరి. అని యెఱింగించి.<noinclude><references/></noinclude> cx0bfmsxrg56c4ayc97mtvnsrtgzuzg పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/80 104 129332 397294 396998 2022-07-31T12:16:01Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-78)''' — </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరమోపకార ధరణీ, సురవరసురభూజ సుగుణసుందర తరుణీ స్మరనిభ సుకరప్రాసం, బరుదుగఁ గృతులందు నొప్పు నభినుతచరితా.</poem>|ref=17}} {{Center|దుష్కరప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7.78) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరువడిఁ బాదాదుల ను, చ్చరణాసహ్యాక్షరముల సమకూర్చిన దు ష్కర మనియెడు ప్రాసం బగు, సరసాలంకారమగుచుఁ జను సత్కృతులన్.</poem>|ref=18}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem></poem>|ref=}} చెవికింపుగాక, నోట మెదుగక, దుస్తరముగా నుండే అక్షరములు ప్రాస చెప్పితే నది దుష్కరప్రాస మనబడును. {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నిష్కపటజనులకెల్లను, నిష్కపటంబులను రంగనృపమణి యెంతో నిష్కర్ష నొసఁగు ననఁగా, దుష్కర మనుప్రాస మై కృతులఁ బేరొందున్.</poem>|ref=19}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-70) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దోఃకీలితమణికటక యు, రఃకలితరమావినోద రంజితసుజనాం తఃకరణ ఖండితారిశి, రఃకందుక యనిన దుష్కరప్రాస మగున్.</poem>|ref=20}} {{Center|అంత్యప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7–80) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మొదలిచరణంబుకడ శుభ, పద మయ్యెడివ్రాయి యన్నిపాదంబులకున్ దుదలందు నుండఁ జెప్పిన, నది యంత్యప్రాస మనఁగ నమరుం గృతులన్.</poem>|ref=21}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మొదటిచరణముకడపట నున్నయక్షర మేదో ఆఅక్షరము చొప్పుగానే నాల్గుచరణాలయందు నంతమున నుండఁ జెప్పిన నది యంత్యప్రాస మగును. ఆనియమమునఁ బద్యమునకుఁ బ్రాసాక్షర మెద్దియో యదియ యంత్యమందుండునట్లు చెప్పిన మఱియు లెస్సఁగా నుండు ననియందురు.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీజయకీర్తిసమాజా, రాజిలు నానందరంగరాయబిడౌజా ధీజనకల్పకభూజా, నాఁ జనుఁ బ్రాసాంత్యమై యినస్ఫుటతేజా!</poem>|ref=22}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, భీమునచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ -88) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>జననుతభీమతనూజా!, మనయార్జితవిభవతేజ సుభగమనోజా, వినుతవిశిష్టసమాజా!, యన నంత్యప్రాస మిది యహర్పతితేజా!</poem>|ref=23}}<noinclude><references/></noinclude> 4dyi5o6aezes2vqmsck2q0hdfmburad 397295 397294 2022-07-31T12:16:33Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-78)''' — </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరమోపకార ధరణీ, సురవరసురభూజ సుగుణసుందర తరుణీ స్మరనిభ సుకరప్రాసం, బరుదుగఁ గృతులందు నొప్పు నభినుతచరితా.</poem>|ref=17}} {{Center|దుష్కరప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7.78) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరువడిఁ బాదాదుల ను, చ్చరణాసహ్యాక్షరముల సమకూర్చిన దు ష్కర మనియెడు ప్రాసం బగు, సరసాలంకారమగుచుఁ జను సత్కృతులన్.</poem>|ref=18}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చెవికింపుగాక, నోట మెదుగక, దుస్తరముగా నుండే అక్షరములు ప్రాస చెప్పితే నది దుష్కరప్రాస మనబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నిష్కపటజనులకెల్లను, నిష్కపటంబులను రంగనృపమణి యెంతో నిష్కర్ష నొసఁగు ననఁగా, దుష్కర మనుప్రాస మై కృతులఁ బేరొందున్.</poem>|ref=19}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-70) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దోఃకీలితమణికటక యు, రఃకలితరమావినోద రంజితసుజనాం తఃకరణ ఖండితారిశి, రఃకందుక యనిన దుష్కరప్రాస మగున్.</poem>|ref=20}} {{Center|అంత్యప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7–80) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మొదలిచరణంబుకడ శుభ, పద మయ్యెడివ్రాయి యన్నిపాదంబులకున్ దుదలందు నుండఁ జెప్పిన, నది యంత్యప్రాస మనఁగ నమరుం గృతులన్.</poem>|ref=21}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మొదటిచరణముకడపట నున్నయక్షర మేదో ఆఅక్షరము చొప్పుగానే నాల్గుచరణాలయందు నంతమున నుండఁ జెప్పిన నది యంత్యప్రాస మగును. ఆనియమమునఁ బద్యమునకుఁ బ్రాసాక్షర మెద్దియో యదియ యంత్యమందుండునట్లు చెప్పిన మఱియు లెస్సఁగా నుండు ననియందురు.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీజయకీర్తిసమాజా, రాజిలు నానందరంగరాయబిడౌజా ధీజనకల్పకభూజా, నాఁ జనుఁ బ్రాసాంత్యమై యినస్ఫుటతేజా!</poem>|ref=22}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, భీమునచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ -88) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>జననుతభీమతనూజా!, మనయార్జితవిభవతేజ సుభగమనోజా, వినుతవిశిష్టసమాజా!, యన నంత్యప్రాస మిది యహర్పతితేజా!</poem>|ref=23}}<noinclude><references/></noinclude> 1tarr6idh7zzxmk05uj1e97z1wdbwl4 397296 397295 2022-07-31T12:16:58Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-78)''' — </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరమోపకార ధరణీ, సురవరసురభూజ సుగుణసుందర తరుణీ స్మరనిభ సుకరప్రాసం, బరుదుగఁ గృతులందు నొప్పు నభినుతచరితా.</poem>|ref=17}} {{Center|దుష్కరప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7.78) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరువడిఁ బాదాదుల ను, చ్చరణాసహ్యాక్షరముల సమకూర్చిన దు ష్కర మనియెడు ప్రాసం బగు, సరసాలంకారమగుచుఁ జను సత్కృతులన్.</poem>|ref=18}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చెవికింపుగాక, నోట మెదుగక, దుస్తరముగా నుండే అక్షరములు ప్రాస చెప్పితే నది దుష్కరప్రాస మనబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నిష్కపటజనులకెల్లను, నిష్కపటంబులను రంగనృపమణి యెంతో నిష్కర్ష నొసఁగు ననఁగా, దుష్కర మనుప్రాస మై కృతులఁ బేరొందున్.</poem>|ref=19}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-70) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దోఃకీలితమణికటక యు, రఃకలితరమావినోద రంజితసుజనాం తఃకరణ ఖండితారిశి, రఃకందుక యనిన దుష్కరప్రాస మగున్.</poem>|ref=20}} {{Center|అంత్యప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7–80) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మొదలిచరణంబుకడ శుభ, పద మయ్యెడివ్రాయి యన్నిపాదంబులకున్ దుదలందు నుండఁ జెప్పిన, నది యంత్యప్రాస మనఁగ నమరుం గృతులన్.</poem>|ref=21}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మొదటిచరణముకడపట నున్నయక్షర మేదో ఆఅక్షరము చొప్పుగానే నాల్గుచరణాలయందు నంతమున నుండఁ జెప్పిన నది యంత్యప్రాస మగును. ఆనియమమునఁ బద్యమునకుఁ బ్రాసాక్షర మెద్దియో యదియ యంత్యమందుండునట్లు చెప్పిన మఱియు లెస్సఁగా నుండు ననియందురు.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీజయకీర్తిసమాజా, రాజిలు నానందరంగరాయబిడౌజా ధీజనకల్పకభూజా, నాఁ జనుఁ బ్రాసాంత్యమై యినస్ఫుటతేజా!</poem>|ref=22}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ -88) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>జననుతభీమతనూజా!, మనయార్జితవిభవతేజ సుభగమనోజా, వినుతవిశిష్టసమాజా!, యన నంత్యప్రాస మిది యహర్పతితేజా!</poem>|ref=23}}<noinclude><references/></noinclude> l68jmagdxpy2ft1o1l8eujhhdrpiffs పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/79 104 129468 397293 2022-07-31T11:59:45Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>సరసాదేశవిభాగవృద్ధులునుమాసంయుక్త వైకల్పముల్ గరిమంబోలిక చక్కటెక్కటి యనంగా నిర్వదేడౌయతుల్.</poem>|ref=13}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని 27విధములుగా జెప్పివున్నవి. ఇది గాక జయదేవచ్ఛందంబున తొమ్మిదియతులున్ను, కవిలోకసంజీవనియందు పండ్రెండుయతులున్ను, అనంతచ్ఛందంబున ఇరువదినాలుగు యతులున్ను, నీలకంఠచ్ఛందంబున ఇరువదియైదు యతులున్ను, శ్రీధరచ్ఛందంబు న ముప్పదియతులున్ను, ఉత్తమగండచ్ఛందంబున పదునెనిమిదియతులును గా వా రువారు వేఱువేఱువిధంబుల నేర్పరిచి యుండుదురు. వాని నన్నిటిని బరికించి యిందు స్వరయతీయు, గూఢస్వరయతియు, కాకుస్వరయతియు, వాహ్వానప్లుత యతియు, రోదనప్లుతయతియు, సంశయఫ్లుతయతియు, గానప్లుతయతియు, వృద్ధి యతియు, నఞ్ సమాసయతియు, భిన్నయతియు, నిత్యసమాసయతియు, దేశ్యయ తియు, మకారయతియు, వికల్పయతియు, బిందుయతియు, ప్రాదియతియు, నర్ధ బిందుయతియు, నాదేశయతియుఁ, బ్రభునామాఖండయతియు, ఘఙ్ యతియు, శకంధుయతియు, సంయుక్తయతియు, విభాగయతియు, చక్కటియతియు, సరసి యతియు, నభేదయతియు, నెక్కటియతియు, ఋయతియుఁ, బ్రాకృతాదేశయతి యు, బోలికయతియు, నఖండయతియు, సమలఘుప్రాసయతియు, రియతియు, గుణితపుయతియుఁ, బ్రాసయతియు నివి మొదలుగా గలయతిభేదంబులను బ్రాసవి న్యాసంబులును విమర్శించి యన్నియు నొకటిగా సంఘటించి దానిదానికిఁ బూర్వ కవిప్రయోగములు లక్షణలక్ష్యంబులు నిలిపి యేయేజాతిలక్షణంబులు వివరించిన నందుకు భవదీయనామాంకితంబులుగా బద్యంబులు రచియించి యనంతరంబ లక్ష్యంబులు విభియించి భవదీయదయావిశేషసంపాదితమదీయమనీషాచమత్కా రంబుఁ దేటపఱచెద. పామరులు పండితు లగురీతిఁ బండితులు సంతసిల్లుభాతిగా నాయేర్పరిచిన యీయానందరంగచ్ఛందంబున ముందుగాఁ బ్రాసంబులు వివరించె ద నందు.</poem>|ref=14}} {{p|ac|fwb}}సుకరప్రాసలక్షణము</p> {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారంబున (7-74) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>సుకుమారము శ్రుతిసుఖదము, నక లంకము నైనవర్ణ మాద్యక్షరసృ ష్టికి రెండవవ్రాయిసుమీ, సుకరప్రాసం బనంగ సులభము కృతులన్.</poem>|ref=15}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>లలితమై చెవి కింపుగానుండే అక్షరము ప్రాసస్థానమునం దుంచితే అది సుకరప్రాసము.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరకవులపాలిపెన్నిధి, సరసుం దానందరంగజనపతి గాకన్ మఱి యెవ్వ రనుచుఁ బలికిన, ధర సుకరప్రాస మనఁగఁ దగుఁ గృతులందున్.</poem>|ref=16}}<noinclude><references/></noinclude> mj6sli7b7smsdzy8ece48l180rrq54i పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/26 104 129469 397297 2022-07-31T12:25:06Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' మం నరూపింపవలయ. ఆ మాట అడుగనిదే యేలచెప్పెదవు. వసిష్టమని యాళ్రిమ 'మేడిక్కున నున్నడి ? మార్గమెట్లు! ఇడి. సీవు తెలిసికొనవలసిన పని. అందుల కిష్టవడియెదనా? లెప్పు లేనన్ని జెవ్పన్సు.....' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||జితవతీప్రవాసము కథ|23}}</noinclude> మం నరూపింపవలయ. ఆ మాట అడుగనిదే యేలచెప్పెదవు. వసిష్టమని యాళ్రిమ 'మేడిక్కున నున్నడి ? మార్గమెట్లు! ఇడి. సీవు తెలిసికొనవలసిన పని. అందుల కిష్టవడియెదనా? లెప్పు లేనన్ని జెవ్పన్సు.. నాకం టోదినట్టు కావించు కొనియెద నని పలికిన వీని యక్క లికి యలికిపడి సీ; నీ వింత సరూరమ్‌గా. జెప్పిన గాదం 'దునా! సీవు కుసుమ కోమలి వగుట( బయనమంగలి కష్టములు గ్రహించి యామాటాడితి. 'పోనిమ్మ నీ యిచ్చవచ్చినళ్లే. కావించెద?ప్పడేవోయి. దెలిసికొని వర్చెదనని చెప్పి 'రోహణి యటం గడలి నాలుగుడినము ర్యాగామమతయు విమర్శించే [కమ్మర బితవతి. యెద్దకవచ్చి యిట్లనియె రాజపుత్ర 1 అమ్మహర్షి యాళిమము. పామగిరి పరిసరిమన నున్నదని 'కొందలు, వేరుపొదపారింతమం దున్నదసని కొందిలు, వయోధ్యానగర సమీషమున నున్నదని కొందలుం జెప్పిర. (మజ్జైన నుత్త3 దోమునకం బోనలయను. ఆ దళ 'మంఠయు నరణ్యభూయిష్టమై యన్నదట. యేస జేయవలయనో చెప్పుము నీయాజ్ఞ వడువున( గావించెదనని ఫలికినడి. అప్పుడు జితవతి రోహిణీ ; వసిష్టాక్యిమమునకు[ 'బోవుటతప్ప నొండుపనికి నామానసం బొల్లి కున్నడి. కాషాయాంబరములు రృుదాక్ష మాలికలు లోనగు యోగినీవేసంభార మ లన్నయ . చీసికొనిరమ్మ. తేపుర్యాతియే 'ఫోవలయను. గబ్జమెక్కి కొంతదూరము పోవుదన: తరవాత సమయానుకూలముగా శేయదము,. ఇంతకన్న( జెప్పునదిలేమ. వేరొక యాలోచనము గావింపవలదు- అని నిరూపించటయు నందులకా పడతి యొవంకినడి. అ తివసంబంతయ నా. కాంత పయనమునకు( గావలసిన వస్తువు లన్నియు సంగ్రహించుకొనినడి. 'మజునాడర్థర్యాతంబున నయ్యంబుజాడ్‌ లిరువురు నశ్వారూఢులై యెవ్వరికిం 'తెలియకుండ( బురంబు వెలువడి య శ్రరాలిమఖులై యరిగిర. తన నిమ్‌ తము వసు, వులు శపింపలుడిరని. వినినడి. మొనలు అమ్మదవతి న్నిదావారములు. సేయక, యేకరీతిం జింతింపుచు ట్టయిన _వసిష్టమహర్షి య్యా (శ్రమమనకుంజని యజ్ఞడ దారి యడుగు లంబడి. వారో శాప ఏముక్తులం జేయ నక్చోయించకొని యన్నది. కాను కన్యకననియ రాజప్ముతికననియ, సల్లు గదలరాదనీయ నించు. కంతయం 'దలపదయ్యెను. గృదజ్ఞురాలన నామెనే చెప్పవరియను. తితవతి యాశ్వారోహణ శిక్షయం దారి తీరినదగుట నా ఘోటకమును బాటవ ముతో నడిపించుటంబేసి తెల్లివారునప్పటికి. వారు బెద్ద దూరము పోయిరి... నడతు నప్పుడు జిళవతి రోహిణీ; మనము చాలదూరము వచ్చితిమి. వశిష్టమహర్షి య్యాళమ 'మింక నెంతదూరమున్నడియో! యెన్ని డినము- కు. టోవుడుమో ! యాయతిస త్త<noinclude><references/></noinclude> lp0hypy8q7jdyaacoqhs7sh9bnap1sw పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/27 104 129470 397298 2022-07-31T12:25:51Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' ముండు నామాట మన్నించునా ? మహ్హరుంకు దయయండదా ? మనసుకలు సన్లు పాదంబులంబడి (ప్రార్థించెకను, కనికరించి. వారిని. వికిచిన ఢన్యులమే యగుదుం. విఢునకున్న నాశాపమే నేను భంంతుకన్న నట్టు...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|24|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude> ముండు నామాట మన్నించునా ? మహ్హరుంకు దయయండదా ? మనసుకలు సన్లు పాదంబులంబడి (ప్రార్థించెకను, కనికరించి. వారిని. వికిచిన ఢన్యులమే యగుదుం. విఢునకున్న నాశాపమే నేను భంంతుకన్న నట్టు చేయకుండునా ! అత్తపం భార్య 'యరుంధగ్‌ మహాదేవి కడుయిల్లాని చేవ్వుగాని (గ్రహింసదా ? ఒక్క యక్కాటికము లేక తక్కిన సుగుణములె సయ్య మలు వసువులు వరోమారమునకై చేసినవని తప్పంి యెంద. 3పించుం వశష్టనర తప్పు. మునులు ముక్కోపులు. చిన్న తప్పునకి పెద్దగా నలుగుడుకు.. అశంగలిగి శపించురుండ దాపుననుండి వారింపక్‌ యూరక వ:యండిన యకంధదేవ) రెండవ తప్పు సంతతము భర్త పాదంబుంపై దృష్టుల నకి కూర్చుండినంకనే. యుత్తమ్శాలె 'పోయినదాయేడు ? భూవరయ సర్వగుజం శేన్టముని గంధము బుద్దోషంపుడున్న పీ: నేళ నీవార్హ యరుంకతి వినలదేమో 1. ఇందులకు వెరెడ్డి మేం గారణ మున్న దేమో?. యని యనేకపారముంల గంపోయుకు రోనాణికో. నుపక్కసించుచు నతుదుచుండెను రోహణి:ానభి? జకవతీః సీమాంలన్నెయు సత్యము, మహర్షులు కాంతు. అమ్ము నవమానతు లైనప్పుడు ,కోఢరూప:.. చొల్తుకు. వసువులు చోరకృర్యసుగావిం చరి. 'ఎట్జైన (ముచ్చఫంచుం తప్పుగాడా. అడి. అట్లుంకతనిష్ము, మనము గుమ్మిడి కాయలో 'సావగింజంర పయనము చేయలేదు. అయాాళమ మెంతదూరమం దున్నదని 'యడుగచుంటివి. హామవత్చర్వతము దాటి పోవలయన(ట. ఇట్టి కష్టముల నీవెప్పురైన 'బకియంకవా? అప్పుడే సీమొగ ౨ సంసింబాసిన శిమ్మినలె వాడంజొచ్చినడి మన 'యద్యమము నమ్ముదమున శేతామె్రి నట్లున్నడి, పరదేళవా॥ క్లేశము సామాన్యము. కాదు. అని యేమేమో తెప్పుచుండ ఏసేపిందుకొన? బితవతి. మధ్యాహ్నాముడనుక నేక దృష్టితో గజ్ఞమను నడిపించుడుంచెకు, (గామమడియ గనంబడినకూదు.. సోపం బోవ నయ్యరణ్యా ంతరంబున సికాంతశీతల మధుకనలిల ఏిలసితంబగు కొసొరం:౨ తీర 'భూవహశాఖా సమాద్భాడితంచై వారికి గన్నుల పండువ గావించిన. తత్తదనికటవట విటపిబ్భాయ నా యబ3లు గుబ్జము డిగి గమనాయాసము వాయ నాతటాకి తోయమున 'నవగావహన స్నానము గావించిరి. అప్పుడు. జితవతి రోహిణి లో, సథీ? ఇ: తవేళ మిగిలినను నాకు నాకలియ. 'దన్పీయ (గొంచమైన. బొడమినడ కాదేమి! దేవతా ,శేసులైధ వసువుల వాత్సల్యమున నేమో! అనిటయ రోహిణి నవ్వుడు బూవ్వ/టోణీ; సందియమేలా। కాకున్న నిఏంత 'సేపు నిలువగలవా! వినుము నిన్న నీవు (తాగినవి వాడుకగా. బుమ్చకొను పాలుగాపు.<noinclude><references/></noinclude> 2do7iujxdhk7fflxtuomn6u03wsxt99 పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/28 104 129471 397299 2022-07-31T12:26:44Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' (వ్రవాస్కన్టేక్‌ మనుఠవింప। జాలవని యాడివ్యదుగ్ధంబుల నీష(తెప్పకయే (తాగనిచ్చితిని సీవు వోరిదరగా (గోలుచు రది (గహింప నేదనైతివి. మధురాధిక్యంబున- దృప్తివడసి కొన్ని డిగవడిచితి...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|4]|జితవతీప్రవాసము కథ|25}}</noinclude> (వ్రవాస్కన్టేక్‌ మనుఠవింప। జాలవని యాడివ్యదుగ్ధంబుల నీష(తెప్పకయే (తాగనిచ్చితిని సీవు వోరిదరగా (గోలుచు రది (గహింప నేదనైతివి. మధురాధిక్యంబున- దృప్తివడసి కొన్ని డిగవడిచితివి, స్ఞాపకములేదా! అడిళర్భారాగుణంలని నీతో బొంకితిని ఈ తప్పు ష్షమింపుమని సలికిన వని జితివతి యబ్బురపాటుతో నిట్లనియె, అవా; ఆ క్షీరమహాత్మ్య మేమని కొనియాడళదగినడి! పంచ భక్యపరమాన్న ములగ దృష్తిగా భుజించినంగ బలము గలిగియన్నడి. యోగసక్తాః. నా నిమిత్తమై యెట్టి యమృతము దెల్చియిల్సితివి. శ్రీః యిస్వ జెట్టి యిడుమలం సందురుంటి నో! నాకు తెక్కలు లేక పోయిసని. దా ఎప్పుడు మీశాసము గ్రమ్మరింతునో. అని యచ్చ రింపుచు రోహెణిః మంచిప యే చే..60. ఇడి మనసః బ్రయాణోవ కరణమైనడి. కాని సివుగూడ/ (దాగిలివా లేదా! అనిటయ నడి అమ్మా! న్లీపు డిగవిడచిన పాల నేను (ాగితిని. నీషంటోలె నాకును దృప్పిగా నున్నదని పలీకినడ. అప్పుడు జితనతి రోహిణిం గౌగల్‌ందుకొని సలీః ఇప్పటికి మనము ఢవ్యల 'మైతిమి ఇగ మన యద్యమము కొనసాగ గలదు. వృుత్సిపాసలు బాఫెంప నర్ధరార 'ఇ్యములు. దాటిపోవుట. కష్టము గాదా. ఆవెత వదల్సితివి. సంతోషమైనడి. " అని యబ్బుడ! బలికినది. అందు( గౌంతసేపు జర్మకీడలాడ్‌ త క్తీరబుజేరి మజీయ. సీ. అంగిరాగంబెల్లి గంగపా బ్లాెంచి 'మేనెల్ల బసుమంబు మేదురించి 'యొడలి భూషలనూర్చి (డిండి గ్మదాక్షదా. 'మముల సర్వ పతీకములంాల్సి విరులు రాలించ్చికురుల్‌ విరజమ్మి వజ్దిపా బ్రిగిలింత జడలు గట్టంగలిగించి వీనాందిరేము విసర్జించి మించినవేడ్క- 'గాషాయడేలము ర్ధిలియ/ట్టి గీ, గరతరవిర క్త రూపు గైకొని యెనసం విషయ విమళత మూ ర్తీభవించెననంగ 'యోగినీవేషముల బూస్‌ రదితరీతి నాతలోదరులురు వివేశాభిరతిని. అట్లాకాంతారత్నము లిద్దరు యోగినీవేషము. దాల్చి వసిస్టాశమ దర్శనవ్య(గ గమనలై యశ్రరముగా బోయిపోయి కొన్ని తికంలుంకు [బయాగనగరంలు జేరి 'అని నుజెంగించి చజిసిద్ధుండు--జట్టని చెప్పందోడంగె<noinclude><references/></noinclude> 6eljplt1b4yav1mzta41d8ja0zlziki పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/29 104 129472 397300 2022-07-31T12:29:45Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' {{p|fs100|ac}}105 వ మజిలీ.</p> {{p|fs125|ac}}చిదానందరమానందులకథ</p> రమానందుఁడు - చిదానందూ ! (తివెణిలో స్నానము చేయచుండం జూచితిని, దానిమెని ఇబ్బం స్నా సల మట్టు కొల్చినడి. అయ్యాలే! నారీ గద్జిమను భూతి...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|26|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude> {{p|fs100|ac}}105 వ మజిలీ.</p> {{p|fs125|ac}}చిదానందరమానందులకథ</p> రమానందుఁడు - చిదానందూ ! (తివెణిలో స్నానము చేయచుండం జూచితిని, దానిమెని ఇబ్బం స్నా సల మట్టు కొల్చినడి. అయ్యాలే! నారీ గద్జిమను భూతిలూసు ల లమ కలు ధం చినన (గొ శ్రయందము గలుగుచున్నడి. అట్టి,07౦ నన్ను మళ ణాలదా! తిలోకాదిపత్యమేల! చిచానంద(చ--అవును. అ పూవుటోం:” ది (బి భమునకు శోథ తఆగుసా! మన పల జూడధళలిగికడి. అమ్మకిటల్లః తివి వలి ల లగు పచ్చవిల్లు? ఫిరంగి గుండ్లని తలంపవలయును గమానందంతు- అందులకు సందేహమేల, చ. 'సెంవుం నుప్పతిల్లి సరినిక్కి మొనల్‌ తలలెత్రి క్రొవ్వ బలసి సమంబుపై బిగిసి వృటువలై మెలు/ెక్క్‌ చర్కానై శ] కెంళల వికటిల్లి చెలికిం గడునొప్పె గుళంబు రొన్పు కు ప్పుణగను మన్మధుండు సరివాలగ |దాసునందూవేనోయనన్‌. చిదా--అ రెండవ బాలయోగినియ నందక ్రెయగాని లోక సామాన్యమఃగా. 'నన్నడి. అడి దాని సఖరాలని తలింపవచ్చును. 'రమా--ఈ తరుణు లిరువురు నిట్టి పథమ్మప్రాయంబున వర్త బూనుటరు( 'గారణమేడియో దురవగాహమై. గ్లీన్నది. వీరి కులీల నామంబు లెట్టిపో ఆలిసికొసి రాఢలవా?ి చిదా-వీరు కన్నులెత్తి యెవ్వరిం జూవరు. మాట్లాడరు. బబ్కరించిన.. వస పించు కొనరు. వెనువెంట డివిగి యథి యంతయం బరీ£ంచితిని, 'రమా.-అటైననౌండు వినుము. వీరు మనుష తల్మతమున వళలుగారు. పై 'తరతమున॥ బడ్మబ్రోయవలయు మనోహరడాసుని నీ వెలు(గుదులా? చిదా--ఎయుంకేమి. అతడు సకల మం్యత తం్మతవిడి యస, 'రమా--వానబేతిలో బడిమాడలం బెట్టిన మంచికర్యత మెగండ.పగంనిన దానం ఇంపించినచో( గుక్క అవలె నక్కటలికిమన్న లిరువుడు మన... ము ౧గ్గరకు రాగలరు. ఇడియే నాక(దోచిన యూహా నీ వెమనయెకవు?్‌<noinclude><references/></noinclude> kd8e46sr6ub0t7rstt7gguuvjukhu06 పుట:కాశీమజిలీకథలు -07.pdf/30 104 129473 397301 2022-07-31T12:31:13Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' చిదా-నీ యూహ సమంజసముగానే యన్నడి. యిస్పుడే పోవుడము పద అని చిదానంద. రామానందులను. బాల సన్యాసులు. [ప్రయోగలో నాయోగినులంబూది మోహించి. వారి వళవర్తినులం వేసికొను తలంపుతో నొకనా(డు. మ...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||చిదానందరమానందుల కథ|27}}</noinclude> చిదా-నీ యూహ సమంజసముగానే యన్నడి. యిస్పుడే పోవుడము పద అని చిదానంద. రామానందులను. బాల సన్యాసులు. [ప్రయోగలో నాయోగినులంబూది మోహించి. వారి వళవర్తినులం వేసికొను తలంపుతో నొకనా(డు. మనోహరదాసు. నింటికిం టోయిరి. అ మనోహరరాను ఏఐకియేండ్ల (ప్రాయములో నుండెను, జడలు పెంచికొని 'యష్టిషముగా జుట్టికొనియెకు,. ర్యుదాక్షమాలికి లొడలి నిండ ఢరించెను. కుంకుమ. వొట్టు నొసటకిద్డి ₹ క్రిపూజా పరతం్యతు(డై యండువాండు. అట్టి తింతబ్ఞునింబూచి 'యూయోగు లిరువుడుం పాదంబు:బడ్‌ నమస్కరించుడు స్వామీ; నీపాద సేవకులను (ప్రనన్నులమై నీయొద్దకు వల్చితిమి రక్షింపుము రక్షింపుమని (ప్రార్జింిరి. 'అలండు వారి లేవనెత్తి యోగులారాః మీరు నా వలనం గా(దగిన కార్యమేరియో చెప్పుడు? ఓపుదునేన. తప్పక కావించెదనని చెప్పటయః జిదానందుం. డిట్లనియె. స్వామీ: మా మనోరథ:- జెప్పుటకు సిగ్గగుచున్నది. మీ వేషము కట్టికృళ్యము దగ 'దనీనిండింతు రేమోయని వెరచుచుంటిమి. బోషమని యెటింగియ ( బూసీకొంటేమి. ఈ పడిమాడలు దక్షిణగా స్వీకరించి మా కోరి+విని మమ్మూశ్నేపింపక సవంము జేయ. 'గోడుకున్నామని పలికి యానశ్షిణ నిచ్చిటయ, నందుకొని యాయోగి యిబ్ధనియె. 'కుమారయోగులారా: మీపని విత్తము గొనకయే చేయ(దగినడి. 'లల్మకాను. కము గ్రైకొనవ' సివల్చినడి. మీరు సంళయింపక కోరిక దెలుప్తండు. తృటిలో గానంతుగు. దేవతంకే తిప్పుఎగలుగుచుండ మకుమ్మలమూటి జెప్పనేల! విశ్వాన్నుతు నియంత డు కామలోః యగుట వినమో! మ్మితభావమును వచియింపయన యక్షిగిన నవ్వచుం జిఠానందుం డిట్లనియె. స్వామీః మీరు (గపాందితికి అందులకే మీయెద్దషు వచ్చితిమి. యోగలకు యోగి లకు సంఘటనను కేయవలయను.. టత్రివేటీ తీరమున. నిరువురు తపణులు న్నారు. వారి. కులీలనామములు దెలియవు. ఒగులః కాడ మాంళ్యగలికు వచ్చునట్లు చేయవిలయను మీషు. :* పధావ రత... అచు గానిండు మీకోరిక యసాధ్యమైనద. అయినను దు. బహు ఐథ )వర్మకగలవానికి. నసార్య ముండునాయని బ్లైమును. ఆడివి. మీయదృష్టముల్లి సిగంధ బడినడి. నేకొకమంత ముపదేశించెదను ఆహం2.ఎను గతఐన. నిలిపికొని రెండులలజిపము. చేయడు గడంబ గిన్నెతి చూ వట్టి. వింది అనం డిర<noinclude><references/></noinclude> izoec3rpbpyvhq62fsi8prcomfrhh78 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/81 104 129474 397302 2022-07-31T13:05:45Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Center|ద్వంద్వత్రిప్రాసములు}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7.82) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>క్రమమునఁ బాదాదుల యం, దమలము లై రెండుమూఁడు నక్కరములు చె న్నమరిన ద్వంద్వత్రిప్రా, సము లనఁగాఁ బరగు వానిఁ జనుఁ దెలియంగన్.</poem>|ref=24}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చరణాదిని మొదటి అక్షరముగాక అవతలి రెండక్షరములు చెప్పిన అక్షరములే నాలుగు చరణాలకు ప్రాసములు వస్తే అది ద్వంద్వప్రాస మగును ఆరీతిగా మూఁడేసి అక్షరములు వస్తే అది త్రిప్రాస మగును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ద్వంద్వప్రాసమునకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీరంగరమణసేవా, పారంగతుఁ డైనరంగపార్థివమణి యా సారంగ మెక్కి తగుఁ జను, దేరం గని పొగడి రనఁగ ద్విప్రాస మగున్.</poem>|ref=25}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-82) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దోసంబు లేక వస్తుని, వాసం బై పరగఁ జెప్పవలయును ద్వంద్వ ప్రాసం బుచితాక్షరవి, న్యాసంబుగఁ గృతుల రేచ <ref>నయతత్వనిధీ ; నయవినయనిధీ</ref>యభినవచరితా.</poem>|ref=26}} {{left margin|2em}}'''త్రిప్రాసమునకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కొమ్మనెరా బాళిని నిను, రమ్మనెరా తనదుమేను రంగాధిప! నీ సొమ్మనెరా విడిదికిఁ దో, తెమ్మనెరా యనుచుఁ బల్కఁ ద్రిప్రాస మగున్.</poem>|ref=27}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-84) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దానమున సత్యమున నభి, మానమునం బోల్ప నీసమానము ధరణిన్ గాన మనం ద్రిప్రాసము, దాన మనోహర మగును బుధస్తుతచరితా.</poem>|ref=28}} {{Center|చతుష్ప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>మొదటివ్రాయి గాక కొదువ నాల్గక్షర, ములును నాల్గుచరణములను గలుగ జెప్ప నదియె కృతుల నొప్పు జతుష్ప్రాస, మనఁగ సుకవు లెన్న నాదిదేవ!</poem>|ref=}} 29 {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చరణమున మొదటియక్షరము గాక తక్కిననాల్గక్షరములు చరణచరణానకు జెప్పితే ఆది చతుష్ప్రాసము.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నిరతనముచిహ్న(ఘ్న)విభవత, నెరతనమును గాంచి రంగనృపమణి యెవరీ ధరతనముం గలయని బలు, దొరతనమును బూనె ననఁ జతుష్ప్రాస మగున్.</poem>|ref=30}}<noinclude><references/></noinclude> lgc3wasam94bw1evfkpu7x9ejwt8h00 397303 397302 2022-07-31T13:06:50Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Center|ద్వంద్వత్రిప్రాసములు}} {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారచూడామణియందు (7.82) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>క్రమమునఁ బాదాదుల యం, దమలము లై రెండుమూఁడు నక్కరములు చె న్నమరిన ద్వంద్వత్రిప్రా, సము లనఁగాఁ బరగు వానిఁ జనుఁ దెలియంగన్.</poem>|ref=24}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చరణాదిని మొదటి అక్షరముగాక అవతలి రెండక్షరములు చెప్పిన అక్షరములే నాలుగు చరణాలకు ప్రాసములు వస్తే అది ద్వంద్వప్రాస మగును ఆరీతిగా మూఁడేసి అక్షరములు వస్తే అది త్రిప్రాస మగును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ద్వంద్వప్రాసమునకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీరంగరమణసేవా, పారంగతుఁ డైనరంగపార్థివమణి యా సారంగ మెక్కి తగుఁ జను, దేరం గని పొగడి రనఁగ ద్విప్రాస మగున్.</poem>|ref=25}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-82) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దోసంబు లేక వస్తుని, వాసం బై పరగఁ జెప్పవలయును ద్వంద్వ ప్రాసం బుచితాక్షరవి, న్యాసంబుగఁ గృతుల రేచ <ref>నయతత్వనిధీ ; నయవినయనిధీ</ref>యభినవచరితా.</poem>|ref=26}} {{left margin|2em}}'''త్రిప్రాసమునకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కొమ్మనెరా బాళిని నిను, రమ్మనెరా తనదుమేను రంగాధిప! నీ సొమ్మనెరా విడిదికిఁ దో, తెమ్మనెరా యనుచుఁ బల్కఁ ద్రిప్రాస మగున్.</poem>|ref=27}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున (సంజ్ఞ-84) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దానమున సత్యమున నభి, మానమునం బోల్ప నీసమానము ధరణిన్ గాన మనం ద్రిప్రాసము, దాన మనోహర మగును బుధస్తుతచరితా.</poem>|ref=28}} {{Center|చతుష్ప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>మొదటివ్రాయి గాక కొదువ నాల్గక్షర, ములును నాల్గుచరణములను గలుగ జెప్ప నదియె కృతుల నొప్పు జతుష్ప్రాస, మనఁగ సుకవు లెన్న నాదిదేవ!</poem>|ref=29}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చరణమున మొదటియక్షరము గాక తక్కిననాల్గక్షరములు చరణచరణానకు జెప్పితే అది చతుష్ప్రాసము.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నిరతనముచిహ్న(ఘ్న)విభవత, నెరతనమును గాంచి రంగనృపమణి యెవరీ ధరతనముం గలయని బలు, దొరతనమును బూనె ననఁ జతుష్ప్రాస మగున్.</poem>|ref=30}}<noinclude><references/></noinclude> r9wbjg07oechiycj767ax3b0sejudwk పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/82 104 129475 397304 2022-07-31T21:45:47Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-73) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వారణవరద నిశాటవి, దారణ వీరావతార ధరణీవలయో ద్ధారణ వరమునినుత యని, ధోరణిగాఁ జెప్ప నది చతుష్ప్రాప మగున్.</poem>|ref=31}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ఈయాఱువిధము లగుప్రాసములు నిండావాడుక అయినందుచేత లక్ష్యాలు ప్రబంధాదులనుండేవి యెత్తివ్రాయలేదు. తక్కిన ప్రాసములకు వ్రాయవలెను గనుక వ్రాస్తున్నాను.</poem>|ref=}} {{Center|ఋకారప్రాసము}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>అరయ రేఫలు మూఁడు ఋ, కార మొకటి ప్రాసముగను గదియించినచో మీఱు ఋకారప్రాసము, పేరున నానందరంగ పృథ్వీరమణా!</poem>|ref=32}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>స్వరములలో ఉండే ఋకారము 1, రేఫలు 3 గాని, ఋకారములు 3, రేఫ 1 గాని కూర్చి నాలుగు చరణములకు ప్ర్రాసములుగా వుంచుకొని పద్యము చెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>అరయ స్వరగణ మయ్యు ఋ, కారము ఋప్ర్రాస మగుచుఁ గదియును రేఫన్ జేరి తనయురముఁ దన్నిన్నయాఋషి పాదములు పిసికె నచ్యుతుఁ డనఁగన్.</poem>|ref=33}} {{left margin|2em}}'''భారతము, అరణ్యపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆఋషికొమరుఁడు గట్టిన, చీరలు మృదులములు నవ్యచిత్రములు మనో <ref>హారము లాతని; హారితము లతని</ref>హారులు నాతనిపృథుకటి, భారమ్మున నొక్కకనకపట్టము మెరసెన్.</poem>|ref=34}} {{Center|ప్రాది ప్రాసము}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ప్రాది యైననకారశబ్దములు మూఁటి, కొకనకారంబు రేఫసంయుక్త మగు న కార మొక్కటి మూఁడుణకారములకుఁ, బ్రాసములు చెల్లు నానందరంగధీర!</poem>|ref=35}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ప్ర అనే ఉపసర్గయాదిగా గలనకారశబ్దము "ప్రాణ” అనుశబ్ద మయ్యెను గనుక ఆశబ్దములు మూఁటికి ఒక నకార ప్ర్రాసము చెల్లును. నకారములు మూఁటికి రేఫతో చేరిన ణకార మొకటి చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-48) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ప్రాది యై<ref>యనశబ్దంబు</ref>ననకారంబు ప్ర్రాణమగుట, పరగ నణలకు <ref>వేర్వేఱఁ బ్రాసమయ్యె</ref>నొండొంటఁ బ్రాసమైత్రి క్షోణిధరుఁ డెత్తె నేనుఁగుప్రాణమనఁగ, దానవారాతివ్రేఁతలప్ర్రాణ మనఁగ.</poem>|ref=36}}<noinclude><references/></noinclude> mhqv0bczeq55rglufc5ybf885ak42nb పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/83 104 129476 397305 2022-07-31T22:00:17Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''బృందాసంభవము, <ref>బృందాననసారంబున (ఈపద్యము అప్పకవీయములో మధుసేవనమునందు అని ఇచ్చి ఉన్నది)</ref>పరాంతం అప్పన్న '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పో నుద్యోగము చేసిన, ప్ర్రాణంబా యిదియె నీకుఁ బాథేయం బా మానిని మందస్మితమధు, రానన చంద్రికలఁ గ్రోలి యరుగుము పిదపన్.</poem>|ref=37}} {{left margin|2em}}'''వరాహపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీ నారాయణ నిన్నున్, బ్రాణముగాఁ జూచుకొని...</poem>|ref=38}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తెలియవ్రాసినాను.</poem>|ref=}} {{Center|బిందుప్రాసము}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>రహిని బ్రాసాక్షరాదివర్ణంబు గిలుక, నమరియుండిన నది బిందు వగుచు బిందు వర్ణములఁ జేరి ప్రాసమై వన్నె కెక్కు, సుందరీమోహనాంగ యానందరంగ!</poem>|ref=39}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మూఁడుచరణముల ప్రాసాక్షరములకు మొదటియక్షరములకు సున్నలుండి ఒక యక్షరానకు వలపలిగిలక వుంటే అదిన్ని సున్నగలయక్షరమై ప్రాసము చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, అనంతచ్ఛందమున (1. 51) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>పేర్చి పొల్లునకారంబు <ref>బిందువగుట</ref>బిందు వగుచు <ref>మీఁద నున్నధకారంబు నూఁదఁ బ్రాస</ref>మీఁది సున్న ధకారంబు నూఁదఁ బ్రాస బంధ మగుఁ గృష్ణుఁ డుదయించినన్ ధరిత్రి యంతయును నిరుపద్రవం బయ్యె ననఁగ.</poem>|ref=40}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, సారంగధరచరిత్రమున'''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కన్ దోయి చల్ల గా నిటు, కందోయి నృపాలు లెస్సగా నింకొకమా ఱందఱిముందఱ నీవని, చిందఱవందఱయు గుట్టు చిట్టాడంగన్.</poem>|ref=41}} {{left margin|2em}}'''హరికథాసారము, చతుర్థాశ్వాసము, అల్లసాని పెద్దన '''— </div>— {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>అంబరము వగుల నార్చి ప్ర, లంబాసురుఁ డాగ్రహము వెలయఁ గదిరిన వే ళం బలరాముఁడు చేముస, లంబున వానితలఁ ద్రుంచె లావు మెఱయఁగన్.</poem>|ref=42}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=మత్త.|lines=<poem>అమ్మునీంద్రునివాసశక్తిఁ దదంగరాజ్యములందు మే ఘమ్ము లెల్ల కెలంకులం గడుఁ గ్రమ్మి సర్వజనప్రమో</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> qrdri4koew96dkkttv3tdrf7f8tzr56 397306 397305 2022-07-31T22:00:59Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''బృందాసంభవము, <ref>బృందాననసారంబున (ఈపద్యము అప్పకవీయములో మధుసేవనమునందు అని ఇచ్చి ఉన్నది)</ref>పరాంతం అప్పన్న '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పో నుద్యోగము చేసిన, ప్ర్రాణంబా యిదియె నీకుఁ బాథేయం బా మానిని మందస్మితమధు, రానన చంద్రికలఁ గ్రోలి యరుగుము పిదపన్.</poem>|ref=37}} {{left margin|2em}}'''వరాహపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శ్రీ నారాయణ నిన్నున్, బ్రాణముగాఁ జూచుకొని...</poem>|ref=38}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తెలియవ్రాసినాను.</poem>|ref=}} {{Center|బిందుప్రాసము}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>రహిని బ్రాసాక్షరాదివర్ణంబు గిలుక, నమరియుండిన నది బిందు వగుచు బిందు వర్ణములఁ జేరి ప్రాసమై వన్నె కెక్కు, సుందరీమోహనాంగ యానందరంగ!</poem>|ref=39}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మూఁడుచరణముల ప్రాసాక్షరములకు మొదటియక్షరములకు సున్నలుండి ఒక యక్షరానకు వలపలిగిలక వుంటే అదిన్ని సున్నగలయక్షరమై ప్రాసము చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, అనంతచ్ఛందమున (1. 51) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>పేర్చి పొల్లునకారంబు <ref>బిందువగుట</ref>బిందు వగుచు <ref>మీఁద నున్నధకారంబు నూఁదఁ బ్రాస</ref>మీఁది సున్న ధకారంబు నూఁదఁ బ్రాస బంధ మగుఁ గృష్ణుఁ డుదయించినన్ ధరిత్రి యంతయును నిరుపద్రవం బయ్యె ననఁగ.</poem>|ref=40}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, సారంగధరచరిత్రమున'''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కన్ దోయి చల్ల గా నిటు, కందోయి నృపాలు లెస్సగా నింకొకమా ఱందఱిముందఱ నీవని, చిందఱవందఱయు గుట్టు చిట్టాడంగన్.</poem>|ref=41}} {{left margin|2em}}'''హరికథాసారము, చతుర్థాశ్వాసము, అల్లసాని పెద్దన '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>అంబరము వగుల నార్చి ప్ర, లంబాసురుఁ డాగ్రహము వెలయఁ గదిరిన వే ళం బలరాముఁడు చేముస, లంబున వానితలఁ ద్రుంచె లావు మెఱయఁగన్.</poem>|ref=42}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=మత్త.|lines=<poem>అమ్మునీంద్రునివాసశక్తిఁ దదంగరాజ్యములందు మే ఘమ్ము లెల్ల కెలంకులం గడుఁ గ్రమ్మి సర్వజనప్రమో</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> ftmwbtl2wrd2lm2pfq2xwe35038gq20 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/84 104 129477 397307 2022-07-31T22:15:05Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>దమ్ముగాఁ బ్రచలద్బృహజ్జలధార లొప్పఁగ వృష్టిఁ జే నె మ్మహానదులున్ మహాసరసీచయమ్ములు నిండఁగాన్.</poem>|ref=43}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=లయగ్రాహి.|lines=<poem>కమ్మనిలతాంతములకు మ్మొనసి వచ్చు మధుపమ్ము...</poem>|ref=44}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని వున్నది గనుక జాడ తెలుసుకోగలది.</poem>|ref=}} {{Center|అర్ధబిందుప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1.52) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>సార్ధ బిందువులై తేలినట్టిటపల, కరయఁ బ్రాసంబు నిర్బిందువైనఁ జెల్లు వీఁపు మూఁపును మఱి తలమోపు నయ్యె, మాట లేటికి మేటి తాఁబేటి కనిన.</poem>|ref=45}} {{left margin|2em}}'''నన్నయభట్టు లక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఒకటి కరసున్న గలిగి మూఁటి కవి లేక ప్ర్రాసములు లఘుపదము లై పైనిజెల్లుఁ గృతుల నొక్కొక్కచో నది యెట్టులనిన నిఁకను నెఱిఁగింతుఁ జెప్పుడీ సుకవు లనఁగ.</poem>|ref=46}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>కచటకప వర్గాక్షరములలో అరసున్న గలయక్షరములు మూఁడు, సున్న లేనియక్షర మొకటిగాని, సున్న లేనియక్షరములు మూఁడు, అరసున్న గలయక్షర మొకటిగాని వున్నట్టయితే ప్ర్రాసము చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>వీఁక నానందరంగమహీకళత్రుఁ, డాటల విధంబు రిపులను వేఁటలాడి దాపురం బైనవైరంబు వాపుకొనియెఁ, జూచినవజీరు లొగిఁ దలలూఁచగాను.</poem>|ref=47}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, భారతము, విరాటపర్వమున (2-271) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నాకొఱఁతఁ దీర్చి వచ్చితి, నీకొఱఁతయె యింక సూతునిం దెగఁజూడన్ లోకము వంచింపం దగుఁ, జీఁకటిరేయొదవ నేమిచేయుదొ చెపుమా.</poem>|ref=48}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, భారతము, ఆదిపర్వమున (2-42) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆపన్నగముఖ్యులఁ దనవీఁపునఁ బెట్టుకొని పఱచి విపినములు మహా ద్వీపంబులు గిరు లలఘుది, శాపాలపురములు చూపెఁ జని వారలకున్.</poem>|ref=49}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున, (4-407) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మేటు లగురథికులను నొక, నాఁటికి వేవుర వధింతు వరుశరములునో నాటి పడవైచునంతకు, వేఁటాడెదఁ బ్రతిబలంబువీరుల నెల్లన్.</poem>|ref=50}}<noinclude><references/></noinclude> gfxsykn8ojo9q99bc231i6nr0m3t4rh పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/85 104 129478 397310 2022-08-01T00:57:07Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''వరాహపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆచింతామణి ముని తన, పీచమణఁచుదాఁక నీక పృథులోభముచే దాఁచుకొనుఁగాక నాచే, నీచే నిఁక మోసపోవునే నరనాథా!</poem>|ref=51}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక సూచనగా వ్రాసినాను.</poem>|ref=}} {{Center|అభేదప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''కవిరాక్షసచ్ఛందమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>లళలకు లడలకు నొకటొక, టలవుగఁ బ్రాసంబు యతియు నౌ వపలకు న వ్వలఁ దడలకు రళలకు యతి, వెలయున్ బ్రాసంబు తగ దభేద మిది యగున్.</poem>|ref=52}} {{left margin|2em}}'''ఉత్తమగండచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>లడలు లళలు నొండొంటికి, వడి ప్రాసము చెల్లు రలలు వపలును దడలున్ వడిఁ జెల్లుఁ బ్రాస మమరదు, కడు నరయ నభేదసంజ్ఞఁ గను నివియెల్లన్.</poem>|ref=53}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>లకారడకారములకు, లకారళకారములకుఁ బ్రాసములు యతులు చెప్పవచ్చును. వకారమునకు పవర్గమునకున్ను, దకారడకారములకున్ను, రకారలకారములకున్ను యతిమాత్రము చెప్పవచ్చును. ప్ర్రాసము లుండవు.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వ్రీడావతు లలసగతిన్, వేడుక నానందరంగవిభుసముఖమునన్ జోడుగ నటియింతురు పటు, తాళవిభేదముల నద్భుతాభినయములన్.</poem>|ref=54}} {{left margin|2em}}'''నందిసింగన వరాహపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దాడింబబీజముల మగ, రాలన్ గురువిందములను రహి వరుసగ నా బాలామణి దంతద్యుతి, రాలించును మూల నుంచుఁ ద్రాసున నుంచున్.</poem>|ref=55}} {{left margin|2em}}'''నృసింహపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>ఈళాపు నీలంపు గోడను దను వింత, దనుపట్టు తీవంచు కంబములను...</poem>|ref=56}} {{left margin|2em}}'''అథర్వణాచార్యులు భారతమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తాలాంకుతుములసమర, క్రీడకుఁ దాళగలవాఁడు క్షితిలోపల నె వ్వాఁడును లేఁడని యుండకు, నీడగ్గర నున్నవాఁడ నే సెల విమ్మా.</poem>|ref=57}} {{left margin|2em}}'''శతమఖరామాయణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>చూడు మంచును సప్తతాళముల్ దెగవ్రేయ, వీక్షించి రవిపట్టి విస్తువోయె...</poem>|ref=58}}<noinclude><references/></noinclude> kye5pftx4wkyrpejw3mmh5as2dtnsxc పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/86 104 129479 397312 2022-08-01T01:14:58Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''<ref>ప్రబంధరాజవిజయవెంకటేశ్వరవిలాసము</ref>ప్రబంధరాజమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వ్రీడావతు లయ్యెడ నీ, లీలన్ బుష్పాపచయకలితఘనకేళిన్ లాలితజనితశ్రమ లై, యాలో జలకేళికాంక్ష నట చన నెదుటన్.</poem>|ref=59}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యిట్లు బహుప్రబంధములయం దున్నది గనుక తెలియగలది.</poem>|ref=60}} {{Center|వర్గ ప్రాసము}} {{left margin|2em}}'''నన్నయభట్టు లక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>కనఁదవర్గద్వితీయథకారమునకుఁ, బ్రాస మొకచోఁ జతుర్థధవర్ణమైన గాకను దకారమునకు ధకారమైన, నమరినదియు వర్గప్రాస మండ్రు గృతుల.</poem>|ref=61}} {{left margin|2em}}'''కవిరాక్షసచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తిలకింపఁ దవర్గములో, పలినలువర్ణము ద్వితీయవర్ణ మదియుఁ గా కలఁతిగ వర్ణము నాలవ, దలరిన వర్గంపుఁబ్రాస మండ్రు కవీంద్రుల్.</poem>|ref=62}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>తవర్గథకారమునకును ధకారమునకును దకారమునకును ధకారమునకును బ్రాసము చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ప్రోది నానందరంగభూనాథుకీర్తి, యీధరిత్రి స్థిరంబుగాఁ బాదుకొనియె సాధురక్షణుఁ డతనిదే మేధగాని, మేధయే యన్యులది వట్టిగాథ గాని.</poem>|ref=63}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, పుత్తేటి రామభద్రయ రామాభ్యుదయమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>గాధేయోక్తపురాతన, గాథానిరవద్యపద్యగద్యగ్రహణా సాధారణానివారణ, మేధానిధు లైనయట్టిమిత్రకులేంద్రుల్.</poem>|ref=64}} {{left margin|2em}}'''ఎఱ్ఱాప్రగ్గడ, సంక్షేపరామాయణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆదశరథసూనుండు ప, యోధిజలం బింకఁజేసి యొకశరమునఁ గ్ర వ్యాదవిభుఁ దునిమి సీతను, మోదంబునఁ జేకొనె సురపుంగవు లెన్నన్.</poem>|ref=65}} {{left margin|2em}}'''అల్లసాని పెద్దన, హరికథాసారమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆదేవోత్తముఁడు సుధాం, బోధి వటైకాగ్రిమదళమున బాలుండై చేదోయిచేత దక్షిణ, పాదముఁ గొని నోటఁ జేపెఁ బకపక నగుచున్.</poem>|ref=66}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వము (2.200) '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>కాదన కిట్టిపాటియపకారము తక్షకుఁ డేకవిప్రసం బోధనఁ జేసి చేసె బుధపుంగవ నీవు ననేకభూసురా</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> rkuwzxz15574mqz4nxjsewn5ec78h8a పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/87 104 129480 397313 2022-08-01T01:54:32Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>పాదితసర్పయాగమున భస్మము సేయుము తక్షకాదికా కోదరసంహతిన్ హుతవహోగ్రసమగ్రశిఖాచయమ్ములన్.</poem>|ref=67}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని యున్నది గాన జాడ తెలియునది.</poem>|ref=}} {{p|ac|fwb}}త్రివర్ణప్రాసము</p> {{left margin|2em}}'''శ్రీధరచ్చందంబున'''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>కృతులఁ ద్రత్వత్రయమును దత్వ మొకటి, యటులు గాక తవర్ణత్రయముఁ ద్రకార మొకటి ప్రాసంబులుగ నిల్ప సుకవిచంద్రు, లవనిలోఁ ద్రివర్ణప్రాస మండ్రు శౌరి.</poem>|ref=68}} {{left margin|2em}}'''ఇంకను అనంతచ్ఛందంబున (1,45) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem><ref>సంఖ్యఁ</ref>సంధిఁబల్కు త్రికారంబు చనుఁ దకార, సదృశ మైత్రికారప్రాససంజ్ఞఁ గలిగి ఆత్రివిక్రముఁ డభయప్రదాత యనఁగ, వాక్త్రిపథగోజ్జ్వలులు విష్ణుభక్తు లనఁగ.</poem>|ref=69}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>త్రకారములుగావుండే అక్షరములు మూఁటికిన్ని ఒక్కతకారమైనా, తకారములు మూఁటికిన్ని ఒక్కత్రకారమైనా ప్రాసములుగా వుంచి చెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దాతలదాత యనంగా, రీతిగ నానందరంగనృపమణి గనె వి ఖ్యాతి నెరయోధ యతఁ డే, యీత్రిభువనమునను గలుగునృపతులలోనన్.</poem>|ref=70}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, నంది సింగన బలరామవిజయమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>క్షత్రియధర్మంబున మాం, ధాతృఁడు రాజ్యంబు నీతిఁ దగఁ బాలించెన్ శాత్రవరహితంబుగ నిజ, గోత్రము వెలయంగఁ బ్రజలు గొనియాడంగన్.</poem>|ref=71}} {{left margin|2em}}'''నాచనసోముని హరివంశమున '''— </div> {{Telugu poem|type=<ref>ఈ పద్యము హరివంశమునఁ గానరాదు గాని అప్పకవీయములో కూడా ఉదాహృతము. (చూ. 3-320)</ref>శా.|lines=<poem>నాతో మార్కొనలేరు నిర్జరమరున్నాగేంద్రబృందారకా రాతు ల్మున్నుగ దేవసంఘములె పోరన్ లేవు సాంగ్రామికుం డీత్రైలోక్యమునందుఁ గానము రణం బెచ్చోట లేకుండఁగాఁ జేతు ల్వేయు వృధాభర మ్మగుచుఁ దోఁచెం దేవ యిమ్మేనికిన్.</poem>|ref=72}} {{left margin|2em}}'''అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారమున '''— </div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>ఆత్రినేత్రుఁడు వనజాతదళాక్షుని, గూరిచి తపముఁ గైకొనినచోటు...</poem>|ref=73}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యీరీతి ఆయాప్రబంధములం దున్నది గనుక దెలియఁ గలదు.</poem>|ref=74}} {{p|ac|fwb}}సంధిగతప్రాసము</p> {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1.59) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధృవముగ సంధిజనితరూ, పవిశేషప్రాస మగుచుఁ బరగుఁ బకారం</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> 8flp3s7s2jx6833kl2l2rv87kte8xq2 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/88 104 129481 397314 2022-08-01T04:47:52Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>బవిరళవకార మగు న, య్య <ref>నదాఱవపాలె</ref>పదాఱవపే రెఱుంగు ననఁగ ముకుందా.</poem>|ref=75}} {{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అరయఁ గన్గవ చన్గవ యనెడి రెండు, నుడులపొల్లులు బిందుతను గని ప్రాస సంగతిని సంధిగత మగుఁ గంగవ యన, చంగవ యన బిందుయతి యెసంగనెందు.</poem>|ref=76}} {{left margin|2em}}'''కవిలోకసంజీవనియందు '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem><ref>ఈపద్యము అనంతచ్ఛందములో గ్రంథకర్త పద్యమువలె ఉన్నది. (చూ. 1–61)</ref>ప్రథమాంతవిభక్తులపై, కథితము లగుకచటతపలు గసడదవ లగున్ పృథివి నవి గజడదబ లగు, ప్రథమపుసున్న లగు నాంతపదములమీఁదన్.</poem>|ref=77}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ప్రథమాంతవిభక్తిగావుండే తెనుఁగుశబ్దముమీద కచటతప ఈ 5 అక్షరములు ఆదినుండే శబ్దములు నిలిచినట్టయితే కకారము గకారమగును. చకారము సకారమగును. టకారము డకారమగును. తకారము దకారమగును. పకారము వకారమగును. మఱియొకప్పు డాచకారము జకారమగును. పకారము బకారమగును. ఈగజడదబలు వలపలిగిలక కలిగినయక్షరములతోఁ జేరివుంటే ఆవలపలిగిలకలు సున్న లగును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అవని భవదీయకీర్తిలక్ష్మి పరమేశు, నిం గదిసి మించి యతనితురంగ మతని మంజునిలయ౦బుఁ గేరి వెసం జెలంగె, నౌర యానందరంగరాయాగ్రగణ్య!</poem>|ref=78}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, భారతము, ఉద్యోగ పర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కావలియై సురరాజ్య, శ్రీ వాలింపం దగున్.........</poem>|ref=79}} {{left margin|2em}}'''వసుచరిత్రమున '''— </div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>వివిధోర్వీపతులన్ జగన్నుతుల మున్ వీక్షింపమో వారిపెం పు పరీక్షింపమొ నింపమో చెలిమి యేభూపాలునందైన నీ భువనత్రాణపరాయణు...</poem>|ref=80}} {{left margin|2em}}'''భారతము, విరాటపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>సింగం బాఁకటితో గుహాంతరమునన్ జేట్పాటుమై నుండి మా తంగస్ఫూర్జితయూధదర్శనసముద్యత్క్రోధ మై వచ్చునో జం గాంతారనివాసఖిన్నమతి నస్మత్సేనపై వీఁడె వ చ్చెం గుంతీసుతమధ్యముండు సమరస్థేమాభిరామాకృతిన్.</poem>|ref=81}}<noinclude><references/></noinclude> e1jn3oaakiujivm4w3ulccoedqp0huf పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/89 104 129482 397316 2022-08-01T05:14:17Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''భారతము, భీష్మపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>గంగానందనుఁ గూల్చి ద్రోణుపని చక్కం జేసి <ref>కౌరవ్యవీ రాంగమ్ముల్ నుఱుమాడి తత్ప్రబలసైన్యంబెల్ల మాయించి యి త్తుం</ref>ఘోరారి శౌ ర్యాంగారంబుల నొక్కపెట్టఁ గొని బాహాటోప మేపారని త్తుం గౌంతేయుల కిమ్మహీవలయమున్...</poem>|ref=82}} {{left margin|2em}}'''భారతము, కర్ణపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>సంజయ మురభంజనుని ధ, నంజయునిం జీరికింగొనఁడు కర్ణుం డిం ద్రుం జెనకి యైన గెలుతు న, నుం జచ్చెనె యట్టివాఁడునుం గయ్యమునన్.</poem>|ref=83}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని మహాకవులప్రయోగము లున్నవి గనుక జాడ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=84}} {{p|ac|fwb}}ప్రాస మైత్రి</p> {{left margin|2em}}'''<ref>వ్రాతప్రతులలో ఇది ఉత్తమగండచ్ఛందములోని దని ఉన్నది.</ref>అనంతచ్ఛందమున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>లళలు రెండును నొండొంటిఁ గలసి వచ్చు, నమరు నన్యోన్యముగ ఋయుతాయుతములు బిందుపూర్వమై తమలోనఁ బొందు బమలు, ప్రాసమైత్రికి నిది స్వరూపంబు గృతుల.</poem>|ref=85}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, గోకర్ణచ్ఛందమున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>తగ ఋకారాన్వితంబు ద్విత్వంబు గాఁగఁ బరఁగు నచ్చపుజడ్డతోఁ బ్రాసమైత్రి యక్కృపానిధి హరిఁ గని మ్రొక్కె ననఁగ సంభృతాశ్రితుఁ డతియశోజ్జృంభి యనఁగ.</poem>|ref=86}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>లకారరకారములు ప్రాసములున్నా వట్రువసుడి లేనియక్షరము ప్రాసమున్నా నున్నలుగలిగినబకారము మకారము ప్ర్రాసములున్నా అది ప్రాసమైత్రి.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''అనంతునిచ్ఛందమున (1-41) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>లాలితానందరంగరాణ్మౌళి చాల, నెమ్మితో రాయసింహాసనంబు నెక్కి సకలరాజన్యపూజితసుకృతి యగుచు, శాశ్వతఖ్యాతిఁ జెందు నీవిశ్వమునను.</poem>|ref=87}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>నీలవర్ణగర్భగోళంబునందు లో, కంబులెల్ల నుండు నెమ్మితోడ శ్రీకి వొడయఁ డుజ్జ్వలాకృతి యితఁ డన్న, <ref>బ్రాసమైత్రి యిట్లు పరఁగుఁ గృష్ణ.</ref>బ్రాసమైత్రి యెసఁగు వాసుదేవ!</poem>|ref=88}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆనుశాసనికపర్వమున '''— </div>. {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>భాతృస్నేహము గలిగి య, రాతులు భయమందఁగా ధరారాజ్యము సం ప్రీతి ననుభవించిరి జను, లాతతహర్షమునఁ బొంది రందఱు నెమ్మిన్.</poem>|ref=89}}<noinclude><references/></noinclude> kb77krpprqts6gsaud56q7e8sa5vpcd పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/90 104 129483 397317 2022-08-01T05:44:27Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''రాఘవపాండవీయమున '''— </div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>లోకత్రాణరతిన్ దదాదిమమహీలోకప్రవేశోత్కభా షాకౢప్తప్రథమద్వితీయపదగుంజన్మంజుమంజీరగ ర్జాకల్పాదుల రామభారతకథాసర్గంబుల న్మించువా ల్మీకివ్యాసులఁ గొల్చెదన్ దదుభయశ్లేషార్థసంసిద్ధికిన్.</poem>|ref=90}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణము, యుద్ధకాండమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నా కింకను దిక్కెవ్వరు, శోకాంబుధిఁ గడచుటెట్లు శూరతమై భూ లోకాధిపసుతు ననిలో, నేక్రియ నిర్జించువాఁడ నెట్టిది వెరవో.</poem>|ref=91}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>అకృతాస్త్రుఁడ బాలుఁడఁ గా, ర్ముకవిద్యాప్రౌఢిమై నిరూఢు లయినయా శకుని జయద్రథ దుర్ముఖ, వికర్ణ కర్ణాదియోధవీరుల కెదురే.</poem>|ref=92}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని వున్నది. దీనినే కొందఱు సమలఘుప్రాస మందురు.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ఇందుకు అనంతచ్ఛందంబున (1-49) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఓలి రేఫతోఁ గూడియు నూఁదఁబడక, తేలి తెనుఁగునఁ దమయట్టివ్రాలతోన సములఘుప్రాస మగు రెక్క లమరఁబట్టి, విఱచెఁ గృష్ణుఁ డసురదిక్కులద్రువ ననఁగ.</poem>|ref=93}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యున్నది గనుక జాడ తెలిసికొనునది.</poem>|ref=94}} {{p|ac|fwb}}లాటానుప్రాసము</p> {{left margin|2em}}'''పెద్దిరాజు నలంకారమున (6-17) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పాటిగఁ జెప్పిన శబ్దమె, చాటుగతిన్ సొరిదిఁ బల్కు చక్కటి నర్థా ఘాటోత్కర్షము చేసిన, లాటానుప్రాస మనఁగ లలితం బయ్యెన్.</poem>|ref=95}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>అనుకరణముగా చెప్పినశబ్దమే యర్థము వేఱువేఱుగా వుంటే అది లాటానుప్రాసము.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''ఇందుకు లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>రంగలరంగల దానికు, రంగటఁ జేరంగఁ దగునె రంగ నృపతి పా రంగ యొనరంగ సుగుణత, రంగ జితారిచతురంగ రంగపతి సమా!</poem>|ref=96}} {{left margin|2em}}'''ప్రబంధరాజమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నినుఁ గనుకన్నులు కన్నులు, నినుఁ బేర్కొనుపలుకు పలుకు నీపుణ్యకథల్ వినియెడు వీనులు వీనులు, నినుఁ దలఁచుతలంపు తలఁపు నీరజనాభా!</poem>|ref=97}} {{left margin|2em}}'''మఱియును పెద్దిరాజు నలంకారమున (6.14) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కందర్పదర్పదము లగు, సుందరదరహాసరుచుల సుందరిచందం <ref>బందముఁ గూరఁగ శంకర</ref>బందం బెందును లేదని, వందారూదారు విశ్వవరు నర్చించెన్.</poem>|ref=98}}<noinclude><references/></noinclude> 0k2fjdx5n3av5kbzl8amoywbbqagv4s వాడుకరి చర్చ:SSN MURTY 3 129484 397318 2022-08-01T05:46:12Z శ్రీరామమూర్తి 1517 [[WP:AES|←]]Created page with '{{Subst:స్వాగతం}}' wikitext text/x-wiki == స్వాగతం == <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీసోర్స్ కు <span style="color:white;">స్వాగతం!</span>! [[దస్త్రం:Wikisource-logo.png|40px]]</span></div></div> <div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;"> {{PAGENAME}} గారు, [[w:వికీసోర్స్|తెలుగు వికీసోర్స్]] కు స్వాగతం! వికీసోర్స్ లో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. *ఈ సముదాయములో మీ పని సజావుగా సాగుతుందని ఆశిస్తున్నాం. సహాయము కావాలిస్తే, ఇక్కడ [[సహాయము:Contents|సహాయ పేజీలు]] చూడండి.(ముఖ్యంగా [[సహాయం:గ్రంథాలను చేర్చటం|గ్రంథాలను చేర్చటం]] మరియు [[Wikisource:శైలి మార్గదర్శిని|వికీసోర్స్ యొక్క శైలి మార్గదర్శిని]] కొత్తవారికి ఉపయోగపడతాయి). ఈ సముదాయం గూర్చిన ప్రశ్నలను [[Wikisource:రచ్చబండ|రచ్చబండ]]లో అడగవచ్చు లేదా సముదాయానికి సంబంధించిన విషయాలను చర్చించవచ్చు. మీరు ఈ ప్రాజెక్టునకు సహాయం చెయ్యాలనుకొంటే ఇక్కడ చేయవలసిన పనుల జాబితా [[Wikisource:సముదాయ పందిరి|సముదాయ పందిరి]]లో ఉన్నది. * తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[w:వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[w:వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[w:కీ బోర్డు|కీ బోర్డు]] చదవండి. * దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.) * వికీసోర్స్ ను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikisource.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు [[వికీసోర్స్:అభిప్రాయాలు| ఇక్కడ]] వ్రాయండి తెలుగు వికీసోర్స్ లో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;[[వాడుకరి:శ్రీరామమూర్తి|శ్రీరామమూర్తి]] ([[వాడుకరి చర్చ:శ్రీరామమూర్తి|చర్చ]]) 05:46, 1 ఆగస్టు 2022 (UTC) </div> ghztzangfohqm7hocxoukpk15y2pjer పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/91 104 129485 397319 2022-08-01T06:31:51Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>తృతీయాశ్వాసము. {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 86)'''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>విత్రస్తాఘపవిత్రచ, రిత్ర జితత్రిదశవర ధరిత్రీసుతస స్మిత్రాంబుజమిత్రగుణా, మత్ర యనుప్రాస మిదియె మల్లియరేచా!</poem>|ref=99}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యున్నది గనుక కొందఱు ఇదే ఛేకానుప్రాసమనిన్ని లాటానుప్రాసమనిన్ని గొంద ఱనుప్రాస మనిన్ని వాడుకొందురు గనుక జాడ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=100}} {{p|ac|fwb}}శకారప్రాసలక్షణము</p> {{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తొలుత శకారమ్ములు తిగ, గలిగి సకార మొకటైన గాక సకార మ్ములు తిగ శకార మొక్కటి, గలిగిన శప్రాస మండ్రు కంజదళాక్షా!</poem>|ref=101}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>శకారములు మూఁడు ఒకసకారమయినా సకారములు మూఁడు ఒకశవర్ణమయినా ప్ర్రాసము లుంచి పద్యములు చెప్పవచ్చు ననుట.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వసునగసమధీరుం డై, పొసఁగిన యానందరంగభూపతి సభ నిం పెసఁగిన తారలనడుమన్, శశి భాసిలురీతి వెలయు జనులు నుతింపన్.</poem>|ref=102}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, నన్నయభట్టు ఇంద్రవిజయమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆసరసిజాక్షి కౌనుకు, గా సరి యొక్కింతపోలుకతమునఁ గద యా కాశ మనంతాహ్వయమునఁ, గేసరి హరినామమునఁ దగెన్ విను మింద్రా!</poem>|ref=103}} {{left margin|2em}}'''అప్పన్న ఆంధ్రపదప్రయోగమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పసలేని పనికిఁ బోయిన, రసభంగము గాక మేలు రానేర్చునె యెం తసహాయశూరుఁ డైనను, దశ దప్పిన నేమి సేయు దశరథరామా!</poem>|ref=104}} {{left margin|2em}}'''పరమభాగవతచరిత్రమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆశీర్వదించి శుకుఁ డుచి, తాసీనుం డగుచు రాజు నంద నునిచి యా వేశకృపామతి శాప, క్లేశవిషాదాత్ముఁ డగుటఁ గృతనిశ్చయుఁ డై.</poem>|ref=105}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణము, యుద్ధకాండమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>వ్ర్రేసియుఁ జీరియున్ బొడిచి వ్రేచియుఁ గ్రుచ్చియుఁ జించి త్రుంచి చి ట్టేసియుఁ గూల్చియున్ బగుల నెమ్ములు రాల్చియుఁ గ్రుచ్చి నుగ్గుగాఁ జేసియుఁ గంఠముల్ దునిమి చిందఱవందఱగుఁ గాఁగ మోదినన్ గీశులు భీతిఁ జెంది దమకించుదు రాఘవుమర్వు చొచ్చినన్.</poem>|ref=106}}<noinclude><references/></noinclude> kw44kkn46smgzjce24585gbew9bumk5 పుట:ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf/27 104 129486 397320 2022-08-01T08:27:58Z Kasyap 2122 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' మధ్యస్థితి, అనఁగా ఐదు, ఆఱు స్వరము లున్న స్థితి యం దాధారములు లేవు. <br> కొంతకాలము గడచినతరువాత నన్ని జాతులవారియందును సంఖ్యలకు శుభాశుభములు సూచించు శక్తి గల దాని యొక విశ్వాసము గ...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kasyap" />అంకగణితము</noinclude> మధ్యస్థితి, అనఁగా ఐదు, ఆఱు స్వరము లున్న స్థితి యం దాధారములు లేవు. <br> కొంతకాలము గడచినతరువాత నన్ని జాతులవారియందును సంఖ్యలకు శుభాశుభములు సూచించు శక్తి గల దాని యొక విశ్వాసము గలిగెను. బేసిసంఖ్య లన్ని యు శుభదాయకము లనియు, సరిసంఖ్య లన్ని యు నశుభసూచకము లనియు నొకనమ్మకము గలదు. ఏదైన నొక కార్యము తొలిసారి విఫల మైనయెడల మూఁడవతూరి గాని సఫలముగా దాని యొక విశ్వాసము. కాని మహమ్మదీయులలో మాత్రము “తీన్, తేర, ఆక్, అఠార" అని ౩ , ౧౩ , ౮. ౧౮ సంఖ్యలు విన్న మసంఖ్యలుగ సెంచఁబడుచున్నవి. మహమ్మదీయులతోడి సహవాసమువలన హిందు వులుగూడ " వాడిపని తీన్ తేరైన " దని యుపయోగించుచున్నారు రు.<br> ఏవైన కొన్ని వస్తువులగుంపుఁ జూచినప్పుడు లెక్కఁ బెట్టకుండ నెన్ని వస్తువులు గుర్తింప నగు నని యొక ప్రశ్న రావచ్చును. ఒకటి రెండు మూఁడు వస్తువులను సామాన్యముగ జ్ఞానము దెలిసిన ప్రతి బాలుఁ డును గుర్తింపఁ గలిగియుండును. నాలుగైదులు ప్రతిమనుష్యుఁడును ఇంచుక యభ్యాసముతో లెక్కఁ బెట్టకయే గుర్తింపఁగలఁడు. కాని, ఆఱు మొదలుకొని యెచ్చటనో నూటికి కోటికి నొక్కొక్కనికిఁ దక్క లెక్కింపకుండ గ్రహించుట సామాన్యులకు మిక్కిలి దుష్కరము, లెక్కింపక తొమ్మిదిని గ్రహించుట యసంభవము <br> '''భిన్నాంకములు''' ఇది వర్ణించిన సంఖ్యలకు పూర్ణాంకము (Intigers) లని పేరు. వీనికి భిన్న మైన యంకములు భిన్నాంకము (Fractions) లన బడును. భిన్నమగుట యనఁగా పగిలి తునక లసట. భిన్నాంకములనే అపూర్ణాంకము లనియెదరు. పాతిక, ముప్పాతిక, వీసము, మువ్వీసము మొదలగునవి భిన్నాంకములు, పాతిక యనఁగా చతుర్థాంశము, లేక నాల్గవనంకు. ముప్పాతిక యనఁగా నాల్గింట మూఁడవపం లేని యర్థన ఇ ట్లే వీస మనఁగా షోడశాంశము లేక పదియాఱవనంకు, మువ్వీస మనఁ గా పదునాఱింట మూడు భాగములని గ్రహించునది: అనఁగా నొకా నొక వస్తువును పదునాఱు సమభాగములుగా విభజించి, యట్టి భాగములు మూఁడు 1 హింపవలె ననుట. ఇటువంటి భిన్నాంకములు వ్రాయునప్పుడు గణిత శాస్త్రజ్ఞ లొక ఫక్కిని అవలంబించియుండిరి. పాతిక = ౩/౪ . ముప్పాతిక = ౩/౪ ; వీసము = ౩ / ౪ ; మువ్వీసము = ౧ / ౪ ఈయం కెలను బరీ శీలింవిమాచినయెడల వానిని రెండు భాగములుగ విభజింపవచ్చును. మధ్య గీటునకుఁ బైని ఉన్నయం కాకులను మనియు, క్రింద నున్న సంఖ్యకు హర మనియుఁ బేళ్లు, శ్రీ అనఁగా నొకటిని నాల్గింట భాగించి అం దొక భాగమును దీసికోనుఁ డని యర్థము. ఇట్లే అనఁగా నొకటిని నాల్గు భాగములు చేసి, అందు మూఁడు భాగముల గ్రహించునది యని యర్థ; లన మెప్పుడును ఇచ్ఛాంశమును దెలుపును. హరము ఒకటిని ఎన్ని భాగములుగ విభజించినది తెలియఁజేయును. లవ,హరములకు మధ్యనున్న<br> -గీటు విభాగమునకు గుర్తు. హిందూగణితశాస్త్రజ్ఞులు గీటును వ్రాయు వారు కారు. లయమును పైనను, హరమును క్రిందను వ్రాయుచుండిరి. మహావీరాచార్యుఁ డను జైనగణితశాస్త్రజ్ఞుఁడు భిన్నాంకము లకు "కలాసవర్ణము” (Numbers-resembling) అని పేరు పెట్టెను, కలాసవర్ణ మనఁగా షోడశాంశములవంటి (పై) యంకె అని యర్థము. అన్నిటికంటే మిక్కిలి పురాతనమైన భిన్నాంకములు ఈజిప్టు దేశీయులవి. వీరిభిన్నాంకము లిట్లుండె ... అనఁగా వీరియం కాలయం దెప్పుడును లముకంటె హరము ఒక యంళ ముచే నెక్కుడుగ నుండెడిది. ఈయంకములలో FF కంటే ఎక్కు డం తెలుగల భిన్నాంకములు లేవు. బాబిలోనియనులు తమ భిన్నాంక క్రమవిధానము నందు (Fractional notation) హరమును మార్చకుండ స్థిరముగ నుంచెడి వారు: అనఁగా వీరి భిన్నాంకములయం దొకటిని ఒక భాగములు చేసి యిచ్ఛాంశము (లసము)ను మాత్రము మార్చుచుండెడివారు. హర మెప్ప టికిని మాఱక లనముమాత్రము మాఱుచుండెడిది. 28, 24. ఇట్లే రోమనులలో హరము ౧౨గ నుండి లనముమాత్రము మాఱుచుం డెను: ఉ. త్తి. హిందువుల భిన్నాంక విధానము బలి యను పురమున దొరకిన తాళపత్రములవలనఁ దెలియఁగలదు. ఇవి క్రీస్తుశకము మూఁడు నాల్గు శతాబ్దులనాఁటి పని శాస్త్రకారులు నిర్ణయించిరి. ఇందు భిన్నాంకములు వ్రాయునప్పుడు లవమునకును, హరమునకును మధ్య నున్న గీటు వదలివేయఁబడియున్నది: పూర్ణాంకములు సయితము భిన్నాంకములు లె వ్రాసియున్నవి; అనఁగా పూర్ణాంకములలో హరము ఒకటియై యుండును: సిపిసిసి అని ఈరీతిని ఉండును. 2 మూఁడుంబాతిక", "రెండున్నర” మున్నగు మింకములను (Mixed fractions) వ్రాయునప్పు డిందుఁగల పూర్ణాంకములు లప ములపై వ్రాసియున్నవి; అనఁగా ఈ మీ శ్రాంకము లిట్టు లుండును.: -. ४ ౧. తొమ్మిదవ శతాబ్దియం దున్న మహావీరాచార్యుఁడు "భాగ ప్రభాగ, భాగభాగ, భాగానుబంధ, భాగాప వాహ, భాగమాతృ భిన్నాంకములు" అని భిన్నాంకములను ఆఱువిధములుగ విభజించి - యుండెను. (భాగకలాసవర్ణ ములు) {{Css image crop |Image = ఆంధ్ర-విజ్ఞాన-సర్వస్వము-1.pdf |Page = 27 |bSize = 455 |cWidth = 182 |cHeight = 84 |oTop = 449 |oLeft = 236 |Location = center |Description = }} నవీనగణితశాస్త్రజ్ఞుల మతము ప్రకారము భిన్నాంకములయారీ దీన్ని భేదము లుండనక్కఱలేదు. మూఁడువిధములగుభిన్నాంకములు మాత్రము గలవు:<noinclude><references/></noinclude> 94qgzpe3to75x2s7k9lzdrdq6aazko7 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/92 104 129487 397321 2022-08-01T08:45:13Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''జానకీనాయకశతకమున '''— </div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>కసుమాలం బగుదేహి పుట్టువు(ను)ల నీకష్టంబులం బాపి ది వ్యశరీరం బొనరింతు వెప్పుడు నిను న్వాక్రుచ్చినన్ యోగిమా నసగేహంబుల నుండి లోహము సువర్ణచ్ఛాయలం జేయఁగా రసవాదంబుల నేర్చికొంటె రఘువీరా జానకీనాయకా.</poem>|ref=107}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఈరీతిని అనేకకవులు చెప్పినారు గనుక తెలియగలదు.</poem>|ref=108}} {{p|ac|fwb}}వికల్పప్రాసము</p> {{left margin|2em}}'''శ్రీధరచ్ఛందమున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem><ref>ఈపద్యము అనంతచ్ఛందమున గ్రంథకర్త పద్యముగా ఇచ్చివున్నది. (1-50).</ref>సానునాసికతనువర్గహల్లులని తృ, తీయలుగ వికల్పప్రాసమై యెలర్చు ప్ర్రాఙ్నగంబున రవి దోఁచె నగ్నిఁ బోలి, ప్రాఙ్ముఖుండయి నుతియించె వాగ్మి యనఁగ.</poem>|ref=109}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>అనునాసికసంయోగ మైనయక్షరములు సమానసంధిచేత వికల్పమవును. ప్ర్రాక్ + ముఖము = ప్రాఙ్ముఖము. ఈ ప్రాఙ్ముఖశబ్దము 'గ్మ' ప్రాసమునకు చెప్పవచ్చును. దిక్ + ముఖము = దిఙ్ముఖము, ఈదిఙ్ముఖళబ్దము, 'గ్మ' ప్ర్రాసమునకు చెప్పవచ్చును. ఉద్యత్ + మోదము = ఉద్యన్మోదము. ఈ ఉద్యన్మోదశబ్దము 'ద్మ' ప్ర్రాసమునకు చెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, అనంతచ్ఛందమున '''— </div> {{Telugu poem|type=<ref>ఇది అనంతచ్ఛందమున కనబడదు.</ref>క.|lines=<poem>పద్మాసమాన యగుమన, పద్మావతిఁ జూచి ధరణిపాలకసుతుఁ డు ద్యన్మోదంబున దనముఖ, పద్మము నలరించె ననుచుఁ బరిజను లలరన్.</poem>|ref=110}} {{left margin|2em}}'''కావ్యచింతామణియందు '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>తిగ్మదీధితి వెలిఁగించు దిఙ్ముఖముల, దిఙ్మహీతలనాథుండు వాగ్మి యనఁగ...</poem>|ref=111}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యివ్విధంబున మహాకవిప్రయోగము లుదాహరణము లున్నవి గనుక సూచన వ్రాయడమయినది.</poem>|ref=112}} {{p|ac|fs125}}ఇక యతి ప్రకరణము</p> {{left margin|2em}}'''స్వరయతిః భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ 64) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>స్వరగణము కకారాద్య, క్షరములతో సంధిచేసి కదియించినఁ ద త్స్వరము కొని చెప్పునవి వ, ళ్లరవిందజసదృశ కవిజనాశ్రయకృతులన్.</poem>|ref=113}} {{left margin|2em}}'''మఱియును '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆఅ లై ఔలకు మఱి, ఇఈలు ఋకారసహిత మెఏలకు నౌ ఊఊ ల్తమలో నొడఁబడి, ఒఓలకు వళ్లగు న్నయోన్నతచరితా!</poem>|ref=114}}<noinclude><references/></noinclude> d6xhu346h7bscmpud11qcphexgf8wxk పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/93 104 129488 397322 2022-08-01T09:13:18Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఈరెండు నొకటొకటికి యతి చెల్లును. ఇది స్వరము లైనఅచ్చులకున్ను వ్యంజన ము లైనహల్లులకున్ను కూడా నిర్ణయము గనుక తెలియగలది.</poem>|ref=115}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అమితధీరత్వమునఁ గనకాద్రిఁ గేరి, యుజ్జ్వలాకృతి మాధవు నోహటించి యెన్నఁదగువిక్రమమున మృగేంద్రుఁ దెగడి, ప్రబలి తౌరౌర యానందరంగధీర!</poem>|ref=116}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, పెద్దిరాజు నలంకారంబున (7-33) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అవని ధర్మజుఁ బోలు నిత్యార్యచర్య, నాదిరాజులఁ దొరయు నిత్యైంద్రభూతి నరుల నిర్జించు <ref>బాహుదండాగ్ర్యమునను</ref>భుజశక్తి నతిశయిల్లి, విధుకులాగ్రణి చాళుక్యవిశ్వవిభుఁడు.</poem>|ref=117}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక ఈజాడను అన్నిటికీ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=118}} {{p|ac|fwb}}గూఢస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అరయ నన్యోన్యశబ్దపరోక్షములకు, న్యోరువర్ణంబు లగు నుర్వి నుతచరిత్ర వినుము గూఢస్వరములగు వీనియందు, నచ్చులకు హల్లులకు యతు లమరు నండ్రు.</poem>|ref=119}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>అన్యోన్య పరోక్ష దాసో౽హ శబ్దములయందు గూఢస్వరము లుండుటచేత నవి యచ్చులకు హల్లులకు యతులు చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఒనర వైభవవిజితబిడౌజ నీకు, నహితనికరంబు మ్రొక్కు దాసో౽హ మనుచు నమరఁ గవిరాజవినుత యశో౽ద్ధివగుట, నవ్యకవితాప్రసంగ యానందరంగ.</poem>|ref=120}} {{left margin|2em}}'''మఱియును, నన్నయలక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>స్వరముతుద నుండు లుప్తవిసర్గ కోత్వ, మైన గూఢస్వరయతి దాసో౽హ మనఁగ నచ్యుతాశ్రితు లుర్వి నన్యోన్యమిత్రు, లనఁగ నమ్మాధవుండు యశో౽బ్ధి యనఁగ.</poem>|ref=121}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తక్కిన అన్నింటికిని తెలియగలది.</poem>|ref=122}} {{p|ac|fwb}}కాకుస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''<ref>ఈపద్యము అనంతచ్ఛందములో అనంతుఁడే చెప్పినట్లున్నది. (1.95) అప్పకవీయములో ఆనంతచ్ఛందమునందు అని ఉన్నది. (8-94)</ref>అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కాకుస్వరయతి దగు నితఁ, డే కదలక జలధిఁ బవ్వళించె ననఁగ <ref>ప్ర,శ్నాకలిత (అనంతచ్ఛందములోను, అప్పకవీయములోను ఉన్నది.)</ref>బు ణ్యాకలిత దీర్ఘముగ నితఁ, డే కవ్వడి రథము గడపె నిమ్ముల ననఁగన్.</poem>|ref=123}}<noinclude><references/></noinclude> mqym4p017kzwb1v5cch4zn9xw53bn66 397323 397322 2022-08-01T09:14:54Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఈరెండు నొకటొకటికి యతి చెల్లును. ఇది స్వరము లైనఅచ్చులకున్ను వ్యంజన ము లైనహల్లులకున్ను కూడా నిర్ణయము గనుక తెలియగలది.</poem>|ref=115}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అమితధీరత్వమునఁ గనకాద్రిఁ గేరి, యుజ్జ్వలాకృతి మాధవు నోహటించి యెన్నఁదగువిక్రమమున మృగేంద్రుఁ దెగడి, ప్రబలి తౌరౌర యానందరంగధీర!</poem>|ref=116}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, పెద్దిరాజు నలంకారంబున (7-33) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అవని ధర్మజుఁ బోలు నిత్యార్యచర్య, నాదిరాజులఁ దొరయు నిత్యైంద్రభూతి నరుల నిర్జించు <ref>బాహుదండాగ్ర్యమునను</ref>భుజశక్తి నతిశయిల్లి, విధుకులాగ్రణి చాళుక్యవిశ్వవిభుఁడు.</poem>|ref=117}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక ఈజాడను అన్నిటికీ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=118}} {{p|ac|fwb}}గూఢస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అరయ నన్యోన్యశబ్దపరోక్షములకు, న్యోరువర్ణంబు లగు నుర్వి నుతచరిత్ర వినుము గూఢస్వరములగు వీనియందు, నచ్చులకు హల్లులకు యతు లమరు నండ్రు.</poem>|ref=119}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>అన్యోన్య పరోక్ష దాసో౽హ శబ్దములయందు గూఢస్వరము లుండుటచేత నవి యచ్చులకు హల్లులకు యతులు చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఒనర వైభవవిజితబిడౌజ నీకు, నహితనికరంబు మ్రొక్కు దాసో౽హ మనుచు నమరఁ గవిరాజవినుత యశో౽ద్ధివగుట, నవ్యకవితాప్రసంగ యానందరంగ.</poem>|ref=120}} {{left margin|2em}}'''మఱియును, నన్నయలక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>స్వరముతుద నుండు లుప్తవిసర్గ కోత్వ, మైన గూఢస్వరయతి దాసో౽హ మనఁగ నచ్యుతాశ్రితు లుర్వి నన్యోన్యమిత్రు, లనఁగ నమ్మాధవుండు యశో౽బ్ధి యనఁగ.</poem>|ref=121}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తక్కిన అన్నింటికిని తెలియగలది.</poem>|ref=122}} {{p|ac|fwb}}కాకుస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''<ref>ఈపద్యము అనంతచ్ఛందములో అనంతుఁడే చెప్పినట్లున్నది (1.95). అప్పకవీయములో అనంతచ్ఛందమునందు అని ఉన్నది (8-94).</ref>అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కాకుస్వరయతి దగు నితఁ, డే కదలక జలధిఁ బవ్వళించె ననఁగ <ref>ప్ర,శ్నాకలిత (అనంతచ్ఛందములోను, అప్పకవీయములోను ఉన్నది.)</ref>బు ణ్యాకలిత దీర్ఘముగ నితఁ, డే కవ్వడి రథము గడపె నిమ్ముల ననఁగన్.</poem>|ref=123}}<noinclude><references/></noinclude> 664jqo93ilpunr79uvvi66zgr7v3nme 397324 397323 2022-08-01T09:16:56Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఈరెండు నొకటొకటికి యతి చెల్లును. ఇది స్వరము లైనఅచ్చులకున్ను వ్యంజన ము లైనహల్లులకున్ను కూడా నిర్ణయము గనుక తెలియగలది.</poem>|ref=115}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అమితధీరత్వమునఁ గనకాద్రిఁ గేరి, యుజ్జ్వలాకృతి మాధవు నోహటించి యెన్నఁదగువిక్రమమున మృగేంద్రుఁ దెగడి, ప్రబలి తౌరౌర యానందరంగధీర!</poem>|ref=116}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, పెద్దిరాజు నలంకారంబున (7-33) '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అవని ధర్మజుఁ బోలు నిత్యార్యచర్య, నాదిరాజులఁ దొరయు నిత్యైంద్రభూతి నరుల నిర్జించు <ref>బాహుదండాగ్ర్యమునను</ref>భుజశక్తి నతిశయిల్లి, విధుకులాగ్రణి చాళుక్యవిశ్వవిభుఁడు.</poem>|ref=117}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక ఈజాడను అన్నిటికీ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=118}} {{p|ac|fwb}}గూఢస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అరయ నన్యోన్యశబ్దపరోక్షములకు, న్యోరువర్ణంబు లగు నుర్వి నుతచరిత్ర వినుము గూఢస్వరములగు వీనియందు, నచ్చులకు హల్లులకు యతు లమరు నండ్రు.</poem>|ref=119}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>అన్యోన్య పరోక్ష దాసో౽హ శబ్దములయందు గూఢస్వరము లుండుటచేత నవి యచ్చులకు హల్లులకు యతులు చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఒనర వైభవవిజితబిడౌజ నీకు, నహితనికరంబు మ్రొక్కు దాసో౽హ మనుచు నమరఁ గవిరాజవినుత యశో౽బ్ధివగుట, నవ్యకవితాప్రసంగ యానందరంగ.</poem>|ref=120}} {{left margin|2em}}'''మఱియును, నన్నయ లక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>స్వరముతుద నుండు లుప్తవిసర్గ కోత్వ, మైన గూఢస్వరయతి దాసో౽హ మనఁగ నచ్యుతాశ్రితు లుర్వి నన్యోన్యమిత్రు, లనఁగ నమ్మాధవుండు యశో౽బ్ధి యనఁగ.</poem>|ref=121}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తక్కిన అన్నింటికిని తెలియగలది.</poem>|ref=122}} {{p|ac|fwb}}కాకుస్వరయతి</p> {{left margin|2em}}'''<ref>ఈపద్యము అనంతచ్ఛందములో అనంతుఁడే చెప్పినట్లున్నది (1.95). అప్పకవీయములో అనంతచ్ఛందమునందు అని ఉన్నది (8-94).</ref>అథర్వణచ్ఛందంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కాకుస్వరయతి దగు నితఁ, డే కదలక జలధిఁ బవ్వళించె ననఁగ <ref>ప్ర,శ్నాకలిత (అనంతచ్ఛందములోను, అప్పకవీయములోను ఉన్నది.)</ref>బు ణ్యాకలిత దీర్ఘముగ నితఁ, డే కవ్వడి రథము గడపె నిమ్ముల ననఁగన్.</poem>|ref=123}}<noinclude><references/></noinclude> b0blewpxeo42pirdbjkq3n4a2cjcry4 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/94 104 129489 397325 2022-08-01T10:24:18Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>చరణము మొదటీయక్షరమయినా విశ్రమస్థానాక్షరమైనా స్వరముండఁజెప్పి యందుకు విశ్రమాక్షరము హల్లువుంచితే అది కాకుస్వరయతిగాఁ జెప్పుట.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వసుమతి రసికాగ్రణి యై, యెసఁగిన నానందరంగఁడే ప్రోచు సుధీ విసరముల నామహాత్ముని, యసమతరఖ్యాతి వింటిరా కవులారా!</poem>|ref=124}} {{left margin|2em}}'''భారతము, విరాటపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>చూచుచుఁ జేరి వ్రేల్మిడుచుచుం దలయూఁచుచు నిర్విదగ్ధయై యాచపలాక్షి ముక్కుపయి నంగుళముం గదియించి దీనికై కీచక యింతచేసితి సుఖిత్వముఁ బొందుదుగాక యింక న ట్లేచిన నిట్లు కాకుడుగునే యనుచున్ వెఱఁగొందుచుండఁగన్.</poem>|ref=125}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నీచెప్పెడి పెద్దలు ద్రో, ణాచార్యులు మొదలుగాఁగ ననికొల్లనివా రై <ref>చేరనివారిం గొని</ref>చన్న వారలంగొని, యేచక్కంబెట్టువాఁడ నేఁ బాండవులన్.</poem>|ref=126}} {{left margin|2em}}'''మనుచరిత్రమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అక్కట! గంధవాహ! తగవా హరిణాంకునిఁ గూడి పాంథులన్, బొక్కఁగఁజేయ...</poem>|ref=127}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణము, ఆరణ్యకాండమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఓనారీమణి! యీమెక, మే నిప్పుడు తెచ్చియుంతునే నీమ్రోలన్ గానుకగా నని రాముఁడు, చే నమ్ములు విల్లుఁ దాలిచి యొకండె తమిన్.</poem>|ref=128}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యున్నది గనుక ఈజాడను అన్నీ తెలుసుకొనేది.</poem>|ref=}} {{p|ac|fwb}}ప్లుతయతి</p> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దూరాహ్వానమునందు మ, హారోదన గాన సంశయార్థములతుదన్ <ref>జేరువఁదగ నాద్యచ్చుల; జేరువతో-జేరుపఁ దగునాద్యచ్చుల</ref>వారక జనియించిన ఫ్లుత, <ref>నారూఢిగఁ బ్లుతమువడి మహత్త్వము మీఱున్; తో రూఢిన్ బ్లుతమువడి యెదుర్కొని నిలుచున్</ref>మారయ వడి నిల్పఁ జెల్లు నచ్చులతోడన్.</poem>|ref=129}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని భీమనచ్ఛందంబున నున్నది (చూ. సంజ్ఞ. 70) గనుక ప్లుతయతులు నాలుగు విధాలు. అందు ప్రత్యక్షముగా మాట్లాడినట్లు చెప్పుట ఆహ్వానప్లుతము. శోకరస యుక్తముగాఁ జెప్పుట రోదనప్లుతము. సంశయార్థముగా చెప్పుట సంశయప్లుత ము. స్వరసంగతిని గానము చేసినట్లు చెప్పుట గానప్లుతము. గానప్లుతము మాత్రము ప్ర్రబంధాదులయందు అపూర్వము గనుక దక్కినమూఁడుప్లుతములకు లక్ష్యములు.</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> ka3c715rco8zzu0ghn5erj17xts5w49 పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/95 104 129490 397326 2022-08-01T10:38:40Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{p|ac|fwb}}ఆహ్వానప్లుతము</p> {{left margin|2em}}'''మల్లికార్జున పండితారాధ్యుల శివతత్త్వసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=<ref>కొన్నిప్రతులలో లేదు.</ref>క.|lines=<poem>ఆయతిఁ ద్రిపురాంతక దే, వా యనిపిల్చుటయు నధిక మంతయు వినంగా....</poem>|ref=130}} {{left margin|2em}}'''శరణాగతవజ్రపంజరశతకమున '''— </div> {{Telugu poem|type=<ref>కొన్నిప్రతులలో లేదు.</ref>చ.|lines=<poem>గ్రహగతు లేమి సేయు.... యిహపరసాధనా రఘుపతీ! శరణాగతవజ్రపంజరా.</poem>|ref=131}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆనందరంగపతిమో, వానంజూచెదవు దొరకునా నీకు వధూ టీనవమదనుం డొసఁగుట, యేనాతికొ కాని దానిదే భాగ్యమిలన్.</poem>|ref=132}} {{left margin|2em}}'''పారిజాతాపహరణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>...ఇదె చను దెంచి వత్తుననుమీ శతమన్యునితోడ సంయమీ!</poem>|ref=133}} {{left margin|2em}}'''శృంగారనైషధమున '''— </div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>.... ఏలా! నాపయి దక్షిణానిలము పక్షీ సేయు దాక్షిణ్యమున్.</poem>|ref=134}} {{left margin|2em}}'''ఆముక్తమాల్యదయందు, నాల్గవచరణము '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>........ గా కాకోదరనగోదయస్థపతంగా!</poem>|ref=135}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని యున్నది.</poem>|ref=}} {{p|ac|fwb}}రోదనఫ్లుతము</p> {{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణము, ఆరణ్యకాండమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఏ జనకాత్మజన్ దశరథేశ్వరుకోడల రాముభార్యఁ జుం డోజనులార! యడ్డపడరో సురలార! సురారి కంచు నం, భోజదళాక్షి...</poem>|ref=136}} {{left margin|2em}}'''కళాపూర్ణోదయమున '''— </div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>అకటా! యేమని దూరుదాన మిము నాథా! వేగుజామయ్యె...</poem>|ref=137}} {{left margin|2em}}'''బ్రహ్మాండపురాణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>రోషంబునను గావరో మునీశ్వరులార యనిపల్కు వనవీథి నరుగువేళ...</poem>|ref=138}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని యున్నది.</poem>|ref=}} {{p|ac|fwb}}సంశయప్లుతము</p> {{left margin|2em}}'''విజయసేనమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>...ఉల్లమ నీకు నిట్లు తగునో తగదో పరికించి చూడుమా!</poem>|ref=139}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>... ఎక్కినపార్థుపైఁ గవిసెనే పసి నాతఁడు గ్రమ్మరింపఁగాన్.</poem>|ref=140}}<noinclude><references/></noinclude> 725rvboj15fpdb7rst6d5a67vs0ax3l పుట:ఆనందరంగరాట్ఛందము (కస్తూరి రంగయ).pdf/96 104 129491 397327 2022-08-01T10:49:03Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణము, యుద్ధకాండమున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అన్న నీవు బుద్ధు లన్నకుఁ జెప్పుచు, నున్నమాట లెల్ల విన్న గోలెఁ బొగులుచున్నదాన మొగ మొప్పకున్నది, యెత్తెఱంగొ చెప్పవే కుమార!</poem>|ref=141}} {{left margin|2em}}'''మనుచరిత్రమున '''— </div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>ఈపాండిత్యము నీకుఁ దక్క మఱి యెందేఁ గంటిమే కామశా స్త్రోపాధ్యాయిని నా వచించెదవు...</poem>|ref=142}} {{left margin|2em}}'''శృంగారనైషధమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>హింసయ నీకు వేడ్క యగునేని కృపాశ్రయ మైనయీసరో హంసముఁ జంపనేల కఱవా తరువాత వసుంధరాధిపో, త్తంస...</poem>|ref=143}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, శృంగారనైషధమున '''— </div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>...హరిహయుఁ డేమియయ్యెనొ కదా మదనానలతాపవేదనన్.</poem>|ref=144}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>సభ నీకయి యేఁ బలికితి, నిభపురమున మాట పుట్టదే నీవు ననున్...</poem>|ref=145}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణమున '''— </div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఆరఘువీరుతోడఁ బగ యందుట యల్పమె తద్వధూటి మా యారుచిఁ దెచ్చి నిల్పఁ దరమా యతఁ డస్త్రము నారిఁ గూర్చినన్ వారిధు లుండునో విపినవర్గము లుండునొ...</poem>|ref=146}} {{p|ac|fwb}}వృద్ధియతి</p> {{left margin|2em}}'''<ref>ఈ పద్యము వేదము వేంకటరాయశాస్త్రిగారు సంప్రతించిన కావ్యాలంకారచూడామణిప్రతిలో కొంచెము భిన్నముగా ఉన్నది.</ref>కావ్యాలంకారచూడామణియందు (7.72) '''— </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఏకైకపదమ్మునకున్, నాకౌకశ్శబ్దమునకు నచ్చులు వడిగాఁ గాకోకారంబులు నిఁక, గైకొనఁజను వృద్ధివళ్లు కవు లొడఁబడుటన్.</poem>|ref=147}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, నన్నయభట్లు లక్షణసారంబున '''— </div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>కృతులలో శబ్దశాస్త్రజ్ఞమతముచేత, వృద్ధియెందును రూఢిగా నెసఁగియుండె నట్టియెడఁ బ్రకృతివికృతుల ననుసరించి, యుభయమును జెల్లు వళ్లకు శుభచరిత్ర.</poem>|ref=148}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ఏకైక, నాకౌక, రసైక, అక్షోహిణీ మొదలయినశబ్దములయందలి అచ్చులకు హల్లులకు రెంటికీ యతి చెల్లుననుట.</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> fm1tpo3pueyq0r0jv3pt90lkk4nlset