వికీసోర్స్ tewikisource https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ వికీసోర్స్ వికీసోర్స్ చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ ద్వారము ద్వారము చర్చ రచయిత రచయిత చర్చ పుట పుట చర్చ సూచిక సూచిక చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 104 15186 397388 227195 2022-08-03T05:20:51Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh||ప్రత్యేక పరచుట|121}}</noinclude> చక్కగ యథావిధిగ జరుగును. ఇంటిలోని ఇతర బంధువుల సౌఖ్య మాలోచించితిమా రోగి నాసుపత్రికి పంపుటయే యుచితము. తమ కావ్యాధి యంటుట కవకాశము తగ్గియుండును. రోగియందలి ప్రీతిచే రోగిని చూడవలయుననిన ఆసుపత్రికి పోయి దినదినము చూచుచుండవచ్చును. ఇట్లు చేయుటచేత వారు తమ కుపకారము చేసికొను చుండుట యేకాకవ్యాధి యొక్క వ్యాపకమును తగ్గించి దేశమునకుకూడ నుపకారులగు చున్నారు. రోగిని తమ యింటియందే ప్రత్యేకముగ నొక చోటనుంచి తగిన వైద్యుని పరిచారికలను పిలిపించి వలసినంత ద్రవ్యము ఖర్చుచేసి వైద్యము చేయించుకొనుటకు శక్తిగల వా రట్లు చేసిన చేయవచ్చును. అట్లు చేయవలెననిన రోగి యొక్క సంరక్షకులు చక్కగ చదువుకొనినవారై ఈక్రింది సూక్ష్మములను శ్రద్ధతో గమనించువారుగ నుండవలెను. i.రోగిని ప్రత్యేకముగ నొక గదిలో నుంచవలెను. ఈ గదిలోనికి చక్కగ గాలివచ్చునట్లు కిటికీలుండవలెను. ఈ గదిలోని యవసరమైన సామానులు అనగా పెట్టెలను తివాసులను, బట్టలను ముందుగా తీసివేయవలెను. ii. ఈ గదిలోనికి పరిచారకులను తప్ప ఇతరులను పోనియ్యకూడదు. చీమలను ఈగలనుకూడ ఈగదిలోనికి పోనియ్యకూడదు. ఒకచో మనల నివి దాటిపోయినయెడల వీనిని గదిలోనే పట్టి చంపివేయవలెను. వీనిని పట్టుటకు జిగురుకాగి<noinclude><references/></noinclude> 4e1fhxi1lqx364snxlwljt9mgaiuseq 397389 397388 2022-08-03T05:22:59Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh||ప్రత్యేక పరచుట|121}}</noinclude> చక్కగ యథావిధిగ జరుగును. ఇంటిలోని ఇతర బంధువుల సౌఖ్య మాలోచించితిమా రోగి నాసుపత్రికి పంపుటయే యుచితము. తమ కావ్యాధి యంటుట కవకాశము తగ్గియుండును. రోగియందలి ప్రీతిచే రోగిని చూడవలయుననిన ఆసుపత్రికి పోయి దినదినము చూచుచుండవచ్చును. ఇట్లు చేయుటచేత వారు తమ కుపకారము చేసికొను చుండుట యేకాకవ్యాధి యొక్క వ్యాపకమును తగ్గించి దేశమునకుకూడ నుపకారులగు చున్నారు. రోగిని తమ యింటియందే ప్రత్యేకముగ నొక చోటనుంచి తగిన వైద్యుని పరిచారికలను పిలిపించి వలసినంత ద్రవ్యము ఖర్చుచేసి వైద్యము చేయించుకొనుటకు శక్తిగల వా రట్లు చేసిన చేయవచ్చును. అట్లు చేయవలెననిన రోగి యొక్క సంరక్షకులు చక్కగ చదువుకొనినవారై ఈక్రింది సూక్ష్మములను శ్రద్ధతో గమనించువారుగ నుండవలెను. i. రోగిని ప్రత్యేకముగ నొక గదిలో నుంచవలెను. ఈ గదిలోనికి చక్కగ గాలివచ్చునట్లు కిటికీలుండవలెను. ఈ గదిలోని యవసరమైన సామానులు అనగా పెట్టెలను తివాసులను, బట్టలను ముందుగా తీసివేయవలెను. ii. ఈ గదిలోనికి పరిచారకులను తప్ప ఇతరులను పోనియ్యకూడదు. చీమలను ఈగలనుకూడ ఈగదిలోనికి పోనియ్యకూడదు. ఒకచో మనల నివి దాటిపోయినయెడల వీనిని గదిలోనే పట్టి చంపివేయవలెను. వీనిని పట్టుటకు జిగురుకాగి<noinclude><references/></noinclude> mbitgvlizphglf1ku02qcxbt6sefe7x 104 15187 397390 227196 2022-08-03T05:31:58Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh|122|పండ్రెండవ ప్రకరణము}}</noinclude> తము లమ్మునని యిదివరులో చెప్పియున్నాము. ఎవ్వరైనను గదిలోని వారలతో గాని రోగితో గాని మాటలాడవలెననిన యెడల వెలుపలనే నిలుచుండి కిటికీలగుండ మాటలాడవలెను. iii. కిటికీలను సాధ్యమయినంతవరకు తెరచియుంచవలెను. iv. రోగి కుపచారముచేయుటకు ప్రత్యేకముగ నొకరినిద్దరిని తగువారి నేర్పరచవలెను. మశూచకపు రోగుల కుపచారము చేయుటకు సాధారణముగ నిదివర కొకసారి యీ వ్యాధి వచ్చినవారైనయెడల మంచిది. వీరు మాటిమాటికి బయటికివచ్చి యితరులను తాకకూడదు. వీరి దుస్తులు ఉతికి ఆర వేసికొనుటకు తగినవిగా నుండవలెను. బూర్నీసులు, శాలువలు మొదలగునవి సాధ్యమయినంతవరకు కూడదు. వీరు పనితీరినతోడనే మయిల బట్టలను విడిచి వేడినీళ్లలో నుడకవేసి స్నానముచేసి శుభ్రమైన బట్టలను కట్టుకొనిన పిమ్మటనే భోజనము చేయవలెను. రోగిని తాకినచేతులను మిక్కిలి శుభ్రముగ నయిదు నిముషముల వరకైనను తక్కువకాకుండ మందు నీళ్లలోముంచియుంచవలెను. గోళ్లలోని మట్టి సహితము మిక్కిలి శుభ్రముగా కడుగుకొనవలెను. v.రోగియొక్క సంపర్కముగల పిల్లను బడికిపోనీయ కూడదు. vi. రోగినుండి వెలువడు విరేచనములను, మూత్రమును, గళ్లను, వాంతులను వేనినికూడ ముందు చెప్పబోవు<noinclude><references/></noinclude> 4nlx3jdb6pachem2vpt5pinb7e8oktp 104 15188 397391 227197 2022-08-03T05:53:32Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh||ప్రత్యేక పరచుట|123}}</noinclude> ప్రకారము మందు నీళ్లతో కలుపకుండ గదిలోనుండి బయటికి పోనియ్యకూడదు. రోగి విడిచిన ఆహారాదులనుకూడ మందునీళ్లతో కలుపకుండ బయటికి పోనీయరాదు. ఇట్టివానిని మందు నీళ్లతోకలిపి పూడ్చివేయవలెను. లేదా ఊకతోకలిపి కాల్చివేయవలెను. రోగియొక్క బట్టలను, గుడ్డలను, మందు నీళ్లలో తగినంతకాలము బాగుగ నాననిచ్చి యుడకబెట్టి ఎండలో ఆరవేయవలెను. తడుపుటకు వీలులేని వేవయిన యున్న యెడల వానిని రెండు మూడు దినములు బాగుగ నెండలో వేయవలెను. లేదా ఈ బట్టలింటిలో నితరు లుపయోగ పరచినయడల వ్యాధి వారలకంటుకొనుట సులభము. viii. రోగికి నెమ్మదించినతరువాత మందునీళ్లతోనతని శరీరమంతయు చక్కగ తుడిచి స్నానము చేయించవలెను. 9. రోగిగదిని విడిచినతరువాత దానిగోడలను, నేలను, చక్కగ మందు నీళ్లతో కడగవలెను. గోడలను కడుగుటకు వెదురు పిచ్చి కారీలనుగాని బొంబాయి పంపునుగాని యుపయోగించవలెను. లేదా నెరబీట్లలోని సూక్ష్మజీవులట్లనే దాగి యుండి గదిలోనికి ముందురాబోవువారికి ఆ వ్యాధినంటింప వచ్చును. 10. రోగి చనిపోయినయెడల నాతని శరీరమును మందు నీళ్లతో తడిపిన బట్టలతో కప్పియుంచి తగినంత త్వరలో దహనాదులు చేయవలెను.<noinclude><references/></noinclude> 57uctw4mdhrotyqm8a63nce8k1tmn9p 104 15189 397393 227198 2022-08-03T06:05:01Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh|124|పండ్రెండవ ప్రకరణము}}</noinclude> పైని చెప్పినవన్నియు సన్నిపాత జ్వరము, కలరా, మశూచి, మొదలగు అనేక యంటు వ్యాధుల కుపయోగ పడును. కాని కొన్ని వ్యాధులలో వ్యాధిగ్రస్తులను ప్రత్యేక పరుచుటకు వేరువేరు పద్ధతులుగలవు. చలిజ్వరపు రోగినుండి వ్యాధి యితరులకు రాకుండ జేయవలెననిన రోగిని దోమ తెరగల మంచము మీద పరుండబెట్టి వానినుండి చలిజ్వరపు విత్తనములను దోమలు తీసికొనిపోయి యితరులకు జారవేయకుండ చూచుకొనవలెను. ఇట్టి నిబంధనలను ఆయా వ్యాధిని గూర్చి చర్చించునపుడు వ్రాసెదము. {{Center| {{p|fs125}}బలవంతపు మకాములు</p> }} ఇంతవరకు వ్యాధిగ్రస్తులను మాత్రము ప్రత్యేకపరచుటనుగూర్చి చెప్పియున్నాము. ఒకానొకప్పుడు అంటువ్యాధి గలదను అను మానము{{sic}}గల వారిని వారితో సంపర్కము గల యితరులనుకూడ ప్రత్యేకముగ నొకచో నిర్భంధపరచి{{sic}} యుంచవలసివచ్చును. ఒక యూరిలో కలరా యున్నదనుకొనుడు. ఆయూరి మనుష్యులెవ్వరును సమీపపు గ్రామములకు పోకుండ చేయగలిగితిమా ఆయూరివ్యాధి యితరగ్రామములకు పోకుండచేయవచ్చునుగదా! ఇట్లే యొక ప్రదేశమునందొక యంటువ్యాధి యున్నప్పుడు ఆ ప్రదేశమునుండి రైలుమార్గమునగాని, పడవమార్గమునగాని, కాలినడకనుగాని యితర ప్రదేశములకుపోవుప్రజలనందరిని వ్యాధిగలప్రదేశము దాటగానే<noinclude><references/></noinclude> mkgeqvqy3qso08smi5amdaq221myy0x 104 15190 397394 227199 2022-08-03T06:14:10Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" /></noinclude> [[File:Page148-1024px-AntuVyadhulu.djvu 01 01.jpg|thumb|1. గోడలమీద మందునీళ్లను చల్లుట కుపయోగించు చిమ్మెడుగొట్టము. (Pump).]]<noinclude>123 <references/></noinclude> audtxixvpxayl2bmsc7w4y7lumjcde3 104 15192 397406 227201 2022-08-03T10:02:38Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh||బలవంతపు మకాములు|125}}</noinclude> యెక్కడైననొకచోట బలవంతముగ ఆపి అనుమానము తీరువరకు వారలను శోధనలోనుంచి అంటువ్యాధి యేదియును లేదని దృఢమయిన పిమ్మట వ్యాధి లేనిదేశము లోనికి పోనియ్యవలెను. ప్లేగువ్యాధికి సాధారణముగ 10 దినములును, మశూచికమునకు 12 దినములు నిట్టి శోధనలో నుంచుదురు. అంటువ్యాధి కలదని యనుమానముగల దేశములనుండి వచ్చు యోడలను నియమముల ప్రకారము కొన్ని దినములవరకు రేవునకు వెలుపలనే కట్టియుంచి యందలి ప్రయాణికులను దినదినము శోధించి చూతురు. వ్యాధిలేదని స్పష్టపడిన పిమ్మట నే యోడను రేవులోనికి రానిత్తురు. ఇట్లు రోగము లేనివారిని రోగమున్న వారిని కూడ మధ్యమకాములలో బలవంతముగ నాపుటచే కొంత వరకు లాభమున్నను ఇబ్బందు లనేకములు గలవు. 1. వ్యాధియున్నదని చెప్పిన యెక్కడ బలవంతముగా నాపుదురోయను భయముచేత రోగులు వ్యాధిని దాచుదురు. తామొక చోటనుండి వచ్చుచు, మరియొకచోటనుండి వచ్చుచున్నామని యబద్ధమాడి తప్పించుకొన ప్రయత్నించుదురు.ఒకదారిని మనము కాపలాపెట్టిన మరియొక తప్పుదారిని పోవుదురు. 2. ఒకానొకప్పుడు మనమొకటి రెండు వారములు ప్రయాణీకుల నొక్కచోట మకాము వేయించినయెడల, ఈ<noinclude><references/></noinclude> eevxmqhszcr13cut9fwb1fbu2dnn5w7 104 15193 397409 227202 2022-08-03T10:22:45Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Nrgullapalli" />{{rh|126|పండ్రెండవ ప్రకరణము}}</noinclude> మకాములలో వ్యాధిగ్రస్తులు, వ్యాధిలేనివారు కలసియుండుట చేత నిక్కడ క్రొత్తవారికి వ్యాధి యంకురించి మనకు తెలియకయే వా రితర ప్రదేశముల కా వ్యాధిని గొనిపోవచ్చును. 3. బలవంతపు మకాములలో బాటసారులకు భోజనాది సౌకర్యము లమర్చుట బహుకష్టము. అందుచే బడలియున్న బాటసారుల నీ యంటువ్యాధు లధికముగ బాధింపవచ్చును. కావున నిట్టి బలవంతపు మకాములచే ప్రజలను భీతిజెందించుటకంటె ప్రజలకు అంటువ్యాధియొక్క వ్యాపకమును వాని నివారణ పద్ధతులనుగూర్చి విషయములను బోధించుటకు సులభ శైలిని వ్యాసములు వ్రాసి విరివిగ పంచి పెట్టి ప్రజలకు వానియందు విశ్వాసము కలుగునట్లు చేయవలెను. అంటువ్యాధిగల చోట్ల కితర దేశములయందలి ప్రజలు పోకుండ వారికి బోధింపవలెను. అంటువ్యాధిగల ప్రదేశము లనుండి వచ్చువారల కందరకు రహదారిచీటి (Passport) నొకదానినిచ్చి వారు ప్రతిదినము సర్కారు ఉద్యోగస్థుని పరీక్షలో నుండునట్లు తగు యేర్పాటుచేయవలెను. క్రొత్త ప్రదేశములలో నెక్కడనైన ఈ వ్యాధివచ్చినయెడల నీ రహదారి చీట్లమూలమున వెంటనే కనిపట్టవచ్చును. వారిని ప్రత్యేకముగా గ్రామమునకు తగినంత దూరములోనుంచి చికిత్సచేసి వ్యాధి యూరూరునకు వ్యాపింపకుండ చేయవచ్చును. ప్లేగు రహదారిచీట్లును బాటసారుల కిచ్చు నుద్దేశమిదియె.<noinclude><references/></noinclude> bcp12sfdtkzpj7vl4xg4xrazh063rop 104 118193 397410 372417 2022-08-03T10:33:17Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude> {{Center|PRINTED AT :THE 'VAVILLA' PRESS, :MADRAS—1926.}}<noinclude><references/></noinclude> b649u99oev6jh5a4gxymd1i6jpf52rx 104 118194 397411 372419 2022-08-03T10:34:17Z Inquisitive creature 3593 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{p|ac|fs150}}ప్రకాశకుల విజ్ఞప్తి</p> సహృదయులారా! ఆంధ్రవాఙ్మయమునఁ బేరెన్నికగన్న శతకములను విషయములనుబట్టి విభాగములు గావించు సంపుటములుగఁ బ్రచురింపఁ దలంచి యనేకశతకములను ముద్రితాముద్రితముల నార్జించి శుద్ధప్రతులు పీఠికలు వ్రాయించి సిద్ధపఱచితిమి. శ్రీయుత గురుజాడ అప్పారావుగారిద్వారా మాయుద్యమమును విని శ్రీ విజయనగర సంస్థానాధీశ్వరులగు మీర్జా శ్రీ రాజా శ్రీపూసపాటి విజయరామగజపతి మహారాజా మన్నెసుల్తాన్ బహదర్ వారు కాగితములవ్యయము భరించి శతకసంపుటముల ప్రచురణమునకుఁ దోడుపడుదుమని వాగ్దాన మొనరించి మమ్ము సర్వవిధములఁ బ్రోత్సహించి మాయుద్యమముపై సానుభూతిఁ జూపిరి. కాని, శతకకవులచరిత్రము వ్రాయుచు శ్రీవంగూరు సుబ్బారావుగారు మాయొద్దనుండి శతకప్రతులు దీసికొని తిరుగ నొసంగక యెన్నిపర్యాయము లడిగినను ఇదిగో అదిగొ యని మాకీయకపోవుటచే సంకల్పించిన శతకసంపుటప్రచురణమునకు శ్రీ విజయనగర మహారాజావారి తోడ్పాటుపొందుటకు అంతరాయముకలిగినది. వ్యయప్రయాసములకు లోనై వ్రాయించినప్రతులు గైకొని పని<noinclude><references/></noinclude> 8dyezx14jgl91f9pcih5jxit9a5v1au 104 129392 397376 397133 2022-08-02T23:43:33Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|132|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>సత్వ :- వయస్యా ! మకరాంకా ! ఇం దాక నీవృత్తాంత మితండు వినఁ గోరికొనియెంగదా? నీ జన్మ భూమియేది? తలిదండ్రు లెవ్వరు? ఏమిటికిట్లు ఇల్లు వాకిలి విడిచి యొక్కఁడవు తిరుగుచుంటివి? నీవిరక్తికిఁ గారణమేమి? మర్మమువిడిచి చెప్పుము. నాడు నిన్నింత గట్టిగా నడుగలేదు గదా ? మక :- నీవు నాహృదయబంధుండవనియే తలంచుకొంటి. నీకడ మర్మమేల చెప్పెదను వినుము. నాజన్మ భూమి విశాలాపురము. మేము నలువురము సఖులము. దేశములు చూచు తలంపుతోఁ దలిదండ్రుల మోసముఁ జేసి యిల్లు వెడలితిమి తలయొక తెరవునం బడుటచే వారిం గలిసికొనఁ దిరుగుచుంటిని. గుప్త :- (స్వగతం) నే ననుకొనినిట్లే ఇది రూపవతియే. స్వరమువిని మొదటనే యనుమానపడితిని. అమ్మయ్య! నే డెంత సుదినము తటాలున లేచి కౌఁగలించుకొందునా? ఏమో ! నాయూహ యసత్యమైనచో మోసముగదా? (పకాశం) అయ్యా! మొదటినుండియుఁ దమపే రిదియేనా? మక :- (స్వ) ఇది శీలవతియా యేమి? రాజబంధువుఁడని చెప్పెను. స్వరము పోలిం స్వరము లుండునేమో? నాకట్టి యదృష్టము పట్టునా? (ప) అట్ల డిగితివేల? మొదటనొక పేరును దరువాత నొక పేరును బెట్టుకొందురా యేమి? గుప్త :- వేషభాషలు కార్యానుగుణ్యముగా బుద్ధిమంతులు మార్చుకొను చుందురని యడగతిని తప్పా? మక :- (స్వ) ఓహో! శీలవతియే. సందేహము లేదని సంతసమున (ప్ర) నీవేమైన నట్లు మార్చితివా యేమి? నీ వృత్తాంతము మాత్రము నేను కొంచెము వినవలదా? గుప్త :- విందువుగదా! చెప్ప కెక్కడికిఁ బోయెదను. మొదట మీరీ నగరంబును జేరికొనునట్లు నియమముఁ జేసికొంటిరా యేమి? మక :- అవును. (అని సాబిప్రాయముగాఁ దన్ముఖమునఁ జూట్కులు బరగించెను.) అప్పుడు గుప్తవర్మ తటాలునలేచి హా! రూపవతీ! నిజముఁజెప్పక నన్నింత వేపెదవేల ?నిన్నెన్నాళ్ళకుఁ జూచితిని కౌఁగలించుకొనుటయు అయ్యో! శీలవతీ! నిన్నెరుంగక తొట్రుపడు చుంటినని పలుకుచు నుపగూహనమిన్చినది. అట్లిరువురు బిగ్గరగా గౌఁగలించుకొని దుఃఖింపఁ దొడంగిరి. సత్వవంతుఁడు వెరగుపడుచు అయ్యో ! అయ్యో ! ఇదియేమి? ఇట్లు శోకించెద రేమిటికి? మీ రొండొరులు తెలసినవారాయేమి? రూపవతీ! యని పిలిచితిరి. వారెవ్వరు ? మీ కథ వినుదనుక నా మనసు వేగిర పడుచున్నది. చెప్పుడు. చెప్పుడు. అని తొందరపెట్టుటయు వారిరువురు నశ్రుజలంబులం దుడిచికొన విడుమర వహించిరి.<noinclude><references/></noinclude> isumwwzoegp81dozwok4yvfojau8unh 104 129393 397379 397134 2022-08-03T01:27:38Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||మాయాతురగము కథ|133}}</noinclude>అప్పుడు గుప్తవర్మ సత్వవంతుని మొగముఁజూచి మహాబలా! మా వృత్తాంతము విని నీవు పరిహసింతువేమో ? అయినం జెప్పకతీరదా! ఆకర్ణింపుము. శీల కళా విద్యా రూపవతులని పేరుపొందిన మేము నలువురము సఖురాండ్రము. విశాలాపురంబున విద్యాభ్యాసముఁ జేయుచుంటిమి. మాలో శీలవతీ విద్యావతులకుఁ గులాచార ప్రకారము తండ్రులు వివాహముచేయఁ బ్రయత్నించుటయు సమ్మతిలేక దేశాటనము జేయు తలంపుతో నా కన్నెల నూరు దాటించి నదిలోఁబడి మునిఁగిరని కళావతియు రూపవతియుఁజెప్పి యాప్తులనెల్ల గష్టములఁ బాలుజేసిరి. వారిలో శీలవతి యను దాననే నేను. ఇదియే రూపవతి. నేనును విద్యావతియు నాటిరేయిఁ బురుష వేషముల వైచికొని పురము వెడలి యొక యడవి మార్గంబునంబడి తురగా రూడులమై యరుగుచుఁ దెల్లవారువరకుఁ బెద్దదూరము పోయితిమి. అప్పటికిఁ దత్తడులు బడలికఁ జెందుటచే వాని విడచి కాలినడకలనే పయనము సాగించితిమి. సాయంకాలమున కొక యగ్రహారముఁజేరి సోమభట్టారకుఁడను పండితునియింట విద్యాభ్యాస కైతవమున బ్రవేశించి నాపేరు గుప్త వర్మయు విద్యావతిపేరు కృతవర్మయనియుం జెప్పి సఖురాండ్రరాక నిరీక్షించుచుఁ గొన్నిదినములు వసించితిమి అట్లుండ నాతని కూఁతురు కురూపిణియగుటఁ కుదిరినపెండ్లి బెడసిపోవుట నడలుచు మమ్మడిగికొని గురుండు నా కాఁడువేషమువైచి యిదియే పెండ్లి కూతురని చూపి తనపని యెట్లో నెరవేర్చుకొనఁ బాటుపడెను. గాని యది విపరీతమైనది మరియు నా పరిణయ మధ్యంబున మజ్జనకుండు యజ్ఞదత్తుం డక్కడికి విరక్తుండై యరుదెంచుటయు మే మందు నిలువక పారిపోయితిమి.‌ మేమట్లు పోయిపోయి యొకనాఁటి మునిమాపున కొక గ్రామముజేరి యొక యింటి జిగిలిపైఁ బండుకొంటిమి. నడక బడలికచే విద్యావతి గాఢముగా నిద్ర వోయినది నా కదియేమియో నాఁకు కూరుకు రామింజేసి యెద్దియో ద్యానించుచుఁ బండుకొంటిని. నడిరేయి యగుడు తురగము పారిపోవుచున్నది. మరలింపుఁడు మరలింపుఁడు అని యరచుచు నొకఁడు వెనువెంటరా నొక త‌త్తడి యడుగుత్రాళ్ళం ద్రెంచుకొని యా వీధి నతిరయంబునఁ బరుగిడి వచ్చుచుండెను. నేనా రొదవిని తటాలునలేచి యదలించుచు వారువమున కెదురు వోయితిని. కాని యది నిలచినదికాదు. అప్పుడు గొప్పయలుకఁ దెచ్చుకొని వెన్నంటి పరుగిడ రివ్వున నెగసి దానిపయిం గూర్చుంటి. అయ్యారే! ఏమందును ? అప్పుడది కీలుత్రిప్పిన బొమ్మ వలె నెగసి యతి రయంబునం బారఁదొడంగెను. జీనును వాటము లేకున్నను నాఁ దురగమెక్కు పాటవము గలిగియున్నది. కావున నించుకయుం జంకక బింకముగా దాని నడుముఁ గాళ్ళతో నదిమిపట్టుకొని యట్టిట్టుఁ గదలక<noinclude><references/></noinclude> po26nv47bnbx175uzkedgf9bwgwechh 104 129394 397380 397135 2022-08-03T01:59:07Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|134|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>{{left margin|5em}}<poem> సీ. ఇదిమూల మిదియగ్ర మివి శాఖలని నిరూ పింప నించుకయుఁ గాన్పించదయ్యె నివిమ్రాకు లివిమోక లివివాకలని నిరూ పింప నించుకయుఁ గాన్పించదయ్యె నిదిపురం --దివసంబని నిరూ పింప నించుకయుఁ గాన్పించదయ్యె నిదిపల్ల మిదిమెట్ట యని నిరూ పింప నించుకయుఁ గాన్పించదయ్యె. గీ. దరులు గిరులును నదులు గాంతారములును భూమి యాకస మొక్కటైపోయె నాకు నెట్లు నిలిచితినోకాని యెరుఁగ నందు నతిరయంబున నాహయం బరుఁగునపుడు. </poem></div> అట్లా రాత్రియెల్లఁ బరుగిడి ప్రొద్దుపొడుచువరకు సౌగంధిక నగర బాహ్యోద్యానవనంబుఁ జేరి యా వారువంబు నిలిచినది. దాని మేనంతయుఁ బ్రావాహంబుగాఁ జెమ్మటలు కారుచుండెను. అప్పుడు నన్నుఁ బునర్జీవితుఁగాఁ దలంచికొని దానికడుపున నంటికొనియున్న పాదంబులెట్టకే లాగికొని మెల్లఁగాఁ బుడమికిదిగి కన్నులు తిరుగుచుండ నిలువలేక నేలం బండుకొంటిని. పెద్దతడవున కలయిక తీరుటయు లేచిచూడ నా బాడబమందు గనంబడ లేదు. అప్పుడు శ్రీరాముని భంగపరచిన తురంగము తెరంగున నీ తురంగము నన్నిక్కడికీడ్చుకొనివచ్చి మిత్రవియోగముఁ గావించినది. ఇది కపట ఘోటకము. అని నిశ్చయించి యటఁగదలి పురములోనికింబోయి వింతలు చూచుచుండఁ బౌరులు గుంపులుగుంపులుగాఁ గూడికొని యెక్కడికో బోవుచుండ వారివెంట నేనుం బోయితిని. అప్పు డప్పురమునకుఁ దూరుపుగానున్న తోటలోని చ్యితశాలలో సౌగంధికయను రాజపుత్రిక స్వయంవర మహోత్సవము జరుగుచున్నది. పిలువం బడిన పౌరులెల్ల నా శాలలోనికిం జని యుచితస్థానములం గూర్చుండిరి. కావలివారలు నన్ను లోనికిం బోవనిచ్చిరికారు. ఆ ప్రాంతమందున్న యశోకపాదపమునీడ నిలువంబడి యా వింత జూచుచుంటిని. ఆ రాజపుత్రిక యందున్న రాజకుమారుల నెవ్వరిని వరింపక పుష్పదామంబు హస్తంబున వ్రేలాడుచుండ మరల నింటికిం బోవుచు దారిలో నన్ను సవిస్తరముగాఁజూచి తలయూచుచు నా చెంత కరుదెంచి యా పుష్పదండ నా మెడలో వైచినది. అప్పుడే పరిచారికలు వచ్చి నన్నందల మెక్కించి రాజోపరివారములతో రాజభవనమునకుఁ దీసుకొనిబోయిరి. అందులకేకదా యీసుంబూని రా కొమరులెల్ల నట్టహాసముతోఁ గోట<noinclude><references/></noinclude> av89xubego0pmrpqy1ivhb444140usq 104 129395 397387 397136 2022-08-03T05:02:30Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* సమస్యాత్మకం */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="2" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||విద్వత్కేసరి కథ|135}}</noinclude>ముట్టడించిరి. మీ సహాయంబునంగాదే యా యిక్కట్టుఁ బాసితిమి తరువాయికథ మీ రెరింగినదే గదా? నన్నుఁ బురుషుండని యా చిన్నది వరించినది. పెండ్లియాడుమని నిర్బంధించిన నేనేమి సేయుదాన. యాత్రాకై వతంబున మిషపెట్టి దాటించికొని వచ్చితిని. ఆ సౌగంధికకును భర్తవు నీవేయని యప్పుడే తలంచితిని. అది యట్లుండె. కృతవర్మ నామముతోనున్న విద్యావతి యేమైనదో తెలియదు. అని తనకథ యంతయుం జెప్పినది. రూపవతియు దానిల్లు వెడలినది మొదలు నాటి తుదవరకు జరిగిన వృత్తాంత మంతయుం జెప్పినది. ఇరువురకథలు విని సత్వవంతుండు భళిరా ! ఎంత చోద్యము ! మీ రాడువారలై యెంతదేశముఁ దిరుగుచున్నారు. ఎంత గట్టివారలు. నేను మీఁతోఁ గలసి తిరుగుచుండియు మీ తెఱంగించుకయుఁ దెలిసికొనలేక పోయితింగదా ? ఔరా ! ఎంతసాహసముఁ జేసితిరి. ఎట్టివ్యూహలు పన్ని యిల్లు వెడలితిరి. అని యూరక యక్కజమందఁ జొచ్చెను. వారు రాత్రియెల్ల నా కథలే చెప్పుకొనుచుండు నంతలోఁ దెల్లవారినది. అప్పుడు రూపవతి అక్కా! శీలవతీ ! ఈ నడుమ యెవ్వరో యొక పద్యముఁ దీసికొనివచ్చి నా యొద్దఁ జదివిరి. అది కళావతి వ్రాసినదని నిశ్చయించి యిందు రమ్మని మరలఁ పద్యమును వ్రాసిపంపితిని. మన సఖురాండ్రిరువురును నీ వీదే చేరియుందురు. ఇప్పురంబు బహుజనాకీర్ణమగునఁ దెలిసికొనుట కష్టము. పట్టణములన్నియుఁ దిరుగుచుండిన నెందో కనంబడక మానరని చెప్పినది. {{p|fs125|ac}}విద్వత్కేసరికథ</p> అందుల కామె యంగీకరించినది. అప్పుడే వారు మువ్వురు స్నానము నెపంబున గంగానదికింబోయిరి. అప్పుడు స్నానముఁ జేయుచున్న విద్వత్కేసరి రూపవతిం జూచి గురుతుపట్టి దాపునకుఁజేరి చిన్నవాఁడా ! నీ పేరు మకరాంకుఁడుకాదా? నీవు నన్నెందైనఁ జూచినజ్ఞాపకమున్నదియా? యని యడిగిన రూపవతి తెల్లపోయి మీపే మసహ€ బరిన్‌య మెక్కడ6 గలిగినదో తెలుపపలయునని పలికినది. అతండు సపు వ్వుచు నేను సత్యవంతుని ళం, సిన్‌, కాసరు(డ. నాడు. కొంది లిక మా మంటనుండి వై వానికి విద్యీలం జెప్పలేదాః నాండుసుత నా సుతుండు న్‌ సిన్ములంబదలేదు, ఎందున్నవాడో యేకందువా! యని యడిగిన విని ఏపనుచు ఆ : ఏమీ: మీరు కాసపం+! భాసరండు కిరాతుండుకాదా? పీ లంవల గసబతుచున్నడేకి మము ఎట్టు. నమ్మందగియన్నట అబన చిమ పోప్పుచని పలికెనం. చింటు. వాబూ: సిక్కముగా నేను గాసరుచనే, శాషగసుండనె స ల్‌ (నన<noinclude><references/></noinclude> ls679xxun4ia2quq9zyyezvys34pgru 104 129472 397398 397300 2022-08-03T07:00:37Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* సమస్యాత్మకం */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="2" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|26|కాశీమజిలీకథలు - సప్తమభాగము|}}</noinclude> {{p|fs100|ac}}105 వ మజిలీ.</p> {{p|fs125|ac}}చిదానందరమానందులకథ</p> రమానందుఁడు - చిదానందూ ! ఆ యోగిని జగన్మోహ -------------- త్రివేణిలో స్నానము చేయుచుండఁ జూచితిని. దానిమేని లావణ్యము కన్నుల మిరమిట్లు కొల్పినది. అయ్యారే ? నారచీరఁ గట్టినను భూతిబూసికొని కలు ధం చినన (గొ శ్రయందము గలుగుచున్నడి. అట్టి,07౦ నన్ను మళ ణాలదా! తిలోకాదిపత్యమేల! చిచానంద(చ--అవును. అ పూవుటోం:” ది (బి భమునకు శోథ తఆగుసా! మన పల జూడధళలిగికడి. అమ్మకిటల్లః తివి వలి ల లగు పచ్చవిల్లు? ఫిరంగి గుండ్లని తలంపవలయును గమానందంతు- అందులకు సందేహమేల, చ. 'సెంవుం నుప్పతిల్లి సరినిక్కి మొనల్‌ తలలెత్రి క్రొవ్వ బలసి సమంబుపై బిగిసి వృటువలై మెలు/ెక్క్‌ చర్కానై శ] కెంళల వికటిల్లి చెలికిం గడునొప్పె గుళంబు రొన్పు కు ప్పుణగను మన్మధుండు సరివాలగ |దాసునందూవేనోయనన్‌. చిదా--అ రెండవ బాలయోగినియ నందక ్రెయగాని లోక సామాన్యమఃగా. 'నన్నడి. అడి దాని సఖరాలని తలింపవచ్చును. 'రమా--ఈ తరుణు లిరువురు నిట్టి పథమ్మప్రాయంబున వర్త బూనుటరు( 'గారణమేడియో దురవగాహమై. గ్లీన్నది. వీరి కులీల నామంబు లెట్టిపో ఆలిసికొసి రాఢలవా?ి చిదా-వీరు కన్నులెత్తి యెవ్వరిం జూవరు. మాట్లాడరు. బబ్కరించిన.. వస పించు కొనరు. వెనువెంట డివిగి యథి యంతయం బరీ£ంచితిని, 'రమా.-అటైననౌండు వినుము. వీరు మనుష తల్మతమున వళలుగారు. పై 'తరతమున॥ బడ్మబ్రోయవలయు మనోహరడాసుని నీ వెలు(గుదులా? చిదా--ఎయుంకేమి. అతడు సకల మం్యత తం్మతవిడి యస, 'రమా--వానబేతిలో బడిమాడలం బెట్టిన మంచికర్యత మెగండ.పగంనిన దానం ఇంపించినచో( గుక్క అవలె నక్కటలికిమన్న లిరువుడు మన... ము ౧గ్గరకు రాగలరు. ఇడియే నాక(దోచిన యూహా నీ వెమనయెకవు?్‌<noinclude><references/></noinclude> dixkm409be6xx1y4hmdbis3egajpndb 104 129473 397412 397301 2022-08-03T10:58:32Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* సమస్యాత్మకం */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="2" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||చిదానందరమానందుల కథ|27}}</noinclude>చిదా - నీ యూహ సమంజసముగానే యున్నది. యిప్పుడే పోవుదము పద అని చిదానంద రామానందులను బాల సన్యాసులు ప్రయాగలో నాయోగినులఁజూచి మోహించి వారి వశవర్తినులం జేసికొను తలంపుతో నొకనాఁడు మనోహరదాసు నింటికిం బోయిరి. ఆ మనోహరదాసు ఏబదియేండ్ల ప్రాయములో నుండెను. జడలు పెంచికొని యుష్ణీషముగాఁ జుట్టికొనియెను. రుద్రాక్షమాలిక లొడలి నిండ ధరించెను. కుంకుమ బొట్టు నొసటదిద్డి శక్తిపూజా పరతంత్రుఁడై యుండువాఁడు. అట్టి తంత్రజ్ఞునింజూచి యీయోగు లిరువురుం పాదంబులబడి‌ నమస్కరించుచు స్వామీ ! నీపాద సేవకులము ప్రసన్నులమై నీయొద్దకు వచ్చితిమి రక్షింపుము రక్షింపుమని ప్రార్దించిరి. అతండు వారి లేవనెత్తి యోగులారా! మీరు నా వలనఁ గాఁదగిన కార్యమేదియో చెప్పుడు? ఓపుదునేన తప్పక కావించెదనని చెప్పుటయుఁ జిదానందుఁ డిట్లనియె. స్వామీ ! మా మనోరధము జెప్పుటకు సిగ్గగుచున్నది. మీ వేషముల కిట్టికృత్యము దగదని నిందింతు రేమోయని వెరచుచుంటిమి. దోషమని యెఱింగియుఁ బూనికొంటిమి. ఈ పదిమాడలు దక్షిణగా స్వీకరించి మా కోరికవిని మమ్మాక్షేపింపక సఫలము జేయ గోరుచున్నామని పలికి యాదక్షిణ నిచ్చుటయు, నందుకొని యాయోగి యిట్లనియె. కుమారయోగులారా! మీపని విత్తము గొనకయే చేయఁదగినది. తలత్రాను సారమునఁ గైకొనవలసివచ్చినది. మీరు సంశయింపక కోరికఁ దెలుపుఁడు. తృటిలోఁ గావింతును. దేవతలకే తప్పులుగలుగుచుండ మనుష్యులమాట జెప్పనేల? విశ్వామిత్రునియంతవాడు కామలోలుఁ డగుట వినమో? మిత్రభావమును వచియింపుఁడని యడిగిన నవ్వుచుఁ జితానందుం డిట్లనియె. స్వామీ! మీరు గ్రహించితిరి అందులకే మీయొద్దకు వచ్చితిమి. యోగులకు యోగినులకు సంఘటనము జేయవలయును. త్రివేణీ తీరమున నిరువురు తరుణులు యోగినీవేషముతోఁ దిరుగుచున్నారు వారి కులశీలనామములు దెలియవు. ఒరులఁ గన్నెత్తి చూడరు. వారు మాకాళ్ళకడకు వచ్చునట్లు చేయవలయును. మీమంత్రప్రభావ అచు గానిండు మీకోరిక యసాధ్యమైనద. అయినను దు. బహు ఐథ )వర్మకగలవానికి. నసార్య ముండునాయని బ్లైమును. ఆడివి. మీయదృష్టముల్లి సిగంధ బడినడి. నేకొకమంత ముపదేశించెదను ఆహం2.ఎను గతఐన. నిలిపికొని రెండులలజిపము. చేయడు గడంబ గిన్నెతి చూ వట్టి. వింది అనం డిర<noinclude><references/></noinclude> i7pjg48o3llgexz3gn5evdye7y3hvfu 104 129511 397368 2022-08-02T12:13:07Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=మాలిని.|lines=<poem> విమలజలధికన్యా విస్ఫుటాగారధన్యా శమితసుజనదైన్యా సర్వరాజన్యమాన్యా సమధికతరపుణ్యా సత్యభాషానుగుణ్యా సమదహితశరణ్యా నందవంశాగ్రగణ్యా!</poem>|ref=368}} {{Telugu poem|type=గద్యము.|lines=<poem>ఇది శ్రీమదుమామహేశ్వర కరుణాకటాక్షలబ్ధసాహితీవిభవ ధర్మవెచ్చ కులజలధికుముదమిత్ర శ్రీవత్సగోత్రపవిత్ర వేంకటకృష్ణార్యపుత్త్ర విద్వజ్జన మిత్ర కుకవిజనతాలవిత్ర యార్వేలకమ్మనియోగికులీనలక్ష్మణకవి కస్తూరిరంగనామ ధేయప్రణీతం బైన యానందరంగచ్ఛందం బను లక్షణచూడామణియందుఁ దృతీ యాశ్వాసము.</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> p2455nstx68ylgtmv1r95mxpgkuluk0 104 129512 397369 2022-08-02T12:32:18Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''హల్లుకు బ్రహ్మాండపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>సమదేభాళి తలంకి పైకురికినన్ శంకించి భూపాలుఁ డా లముఁ గన్నన్ గని దాని శూద్రకుఁడు లీలన్ ద్రుంచె నే నప్పు డ త్యమితోద్యత్ప్రసవార్థి నై కుసుమగంధఘ్రాణలుబ్ధభ్రమ ద్భ్రమరభ్రాజితపాటలీవిటపమధ్యస్థుండనై చూచితిన్.</poem>|ref=361}} {{left margin|2em}}'''19. ‘అవ’ అను నుపసర్గ యందలి యచ్చుకు భీమన నృసింహవురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>నరనాథ! యతని దానమ్ములచేత నవాప్తకాములు గానియగ్రజన్ము(లు)</poem>|ref=362}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు రంగనాథుఁడు మిత్రవిందాపరిణయమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>వనమాలి గొల్చినజనములం దెన్న నవాప్తకాములు గానివారు లేరు.</poem>|ref=363}} {{left margin|2em}}'''20. ‘వరి’ అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు రుక్మాంగదచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఆయెడ దేహదీప్తు లఖిలావనిభాగము లాపరింప నా రాయణపాదపంకజపరాయణుఁ డంబుజగర్భసూనుఁ డా మ్నాయవిశారదుండు మునినాయకమౌళివిభూషణంబు ప ర్యాయపితామహుండు హృదయంబున నంతకుఁ జూచు వేడుకన్.</poem>|ref=364}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు ధ్రువచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>రాజులకును విపర్యాసబుద్ధి జనింప నాసీమప్రజకెల్ల హానిగాదె?</poem>|ref=365}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ఇట్లు బ్రాదియతుల కనేకప్రబంధముల నుదాహరణములు గలవు. గ్రంథవిస్తరభీతిచే నిట సూచనగా వ్రాయబడినవి. ఇట యతిప్రాసలక్షణలక్ష్యప్రకరణం బంతయు విశదంబు కావించినాఁడ. ఇఁక సంధివిభక్తిసమాసగతులవింతలను వృత్తరత్నాకరప్రకరణంబును విస్తరించెద.</poem>|ref=}} {{p|ac|fwb}}ఆశ్వాసాంతము</p> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>ధృతమహిభార! భారవిసదృక్కవిరాజసమాజసన్నుతా ద్భుతగుణవార! వారణరిపుప్రతిమానపరాక్రమారిప ర్వతసుశతార! తారకనరాశనశాసనసన్నిభోజ్జ్వలా మితభుజసార! సారతరమేరుధరాధరధీర ధీరతా!</poem>|ref=366}} {{Telugu poem|type=పంచ.|lines=<poem>త్వరాసదృగ్విధీయమానదానతోయశోషితాం బురాశివర్ధనాతికృత్ప్రభూతకీర్తిమండల స్ఫురత్సుధామయూఖవైరిభూమిభృచ్చిరోల్లస త్కిరీటరత్నరాజికాంతిదీపితాంఘ్రిపంకజా!</poem>|ref=367}}<noinclude><references/></noinclude> j1rqlb0swi0k3d22yzd30hfud41jlgt 104 129513 397370 2022-08-02T22:20:52Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''కేతన కాదంబరియందు '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>డాచే యంకతలంబుఁ జేర్చి వలచేతన్ మాలికన్ దాల్చి...</poem>|ref=282}} {{left margin|2em}}'''జైమినిభారతమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>డిండీరోత్తరవీచులం దరసి యుద్రేకించి కూలంకషల్ మండూకీపరిణీయమానవిలసన్మాహాత్మ్యమున్...</poem>|ref=283}} {{left margin|2em}}'''ఆముక్తమాల్యదయందు '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>ఇలఁగలవస్తుసంతతుల నెల్లను గెల్చెడుమత్స్యజాతపా టల రుచి యింక వేఱె యొకదారికి వచ్చునె?....</poem>|ref=284}} {{left margin|2em}}'''మఱిన్ని, ఈయభేదయతికి నన్నయభట్టు లక్షణసారంబున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వపయోరభేద మనియెడు, నెపమునఁ బఫబభలు వాకు నిలిచినయెడలం దుపమింప వచ్చుఁ గృతులం, దుపనిషదుచితార్ధసూక్తి యొనరుట వలనన్.</poem>|ref=285}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>పఫబభ యీ నాలుగక్షరములకు వకారమునకు యతి చెల్లును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ద్రోణపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తురగము తురగము కరి కరి, నరుఁడు నరుఁడు తేరు తేరు నలిఁ దాఁకినయ ప్పరుసుఁదన మేమి చెప్పుదుఁ, బొరి మిణుఁగురు లెగఁసె గైదువులపొడి రాలెన్.</poem>|ref=286}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div>...... {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వీరుం డగునరుఁ డేయున, పారశరావళుల నడుమ వారింపంగా నేరక యే టుడిగి మహా, శూరుఁడు రాధేయుఁ డింద్రజున కి ట్లనియెన్.</poem>|ref=287}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>నుతజలపూరితంబు లగునూతులు నూఱిటికన్న సూనృత వ్రత యొకబావి మేలు మఱి బావులు నూఱిటికన్న నొక్కస త్క్రతు వదిమేలు సత్క్రతుశతంబునకంటె సుతుండు మేలు త త్సుతశతకంబుకంటె నొకసూనృతవాక్యము మేలు చూడఁగన్.</poem>|ref=288}} {{p|ac|fwb}}ఎక్కటియతి</p> {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ 72) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర ఙఞ అనునీరెండ, క్షరములు విన్నయది లేదు శబ్దము మొదలన్ మరవఱల లనెడియైద, క్కరములు తమతమకె చెల్లుఁ గమలాధీశా!</poem>|ref=289}} {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందముశ (1.118) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర నెక్కటివ ళ్లై చను, లరమఱవలు వానిలోఁ దొలంగక ళాకున్ సరిలా యని విశ్రమవే, ళ రమాధిప! రెండునుం గలసి వర్తిల్లున్.</poem>|ref=290}}<noinclude><references/></noinclude> kxghb034arftppa55gfm606aw0fcnki 104 129514 397371 2022-08-02T22:37:08Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>మకారమునకు మకారమున్ను, రేఫకు రేఫయున్ను, వకారమునకు వకారమున్ను, లకారమునకు లకారళకారమున్ను ఱాకు ఱాయున్ను యతిగా నుండునట్లు చెప్పిన నెక్కటియతి యగును.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>వీనికి బ్రయోగములు సముద్రతరంగములవలెఁ బ్రబంధాదులయందు గలవు గనుక ఇట వ్రాయలేదు.</poem>|ref=291}} {{p|ac|fwb}}ఋయతి</p> {{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందంబున (1-87) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>క్షితి ఋకారరూపస్వరయతులు పరఁగు, ఋగ్యజుస్సామవినుతుండు కృష్ణుఁడనఁగ వృష్ణికులజుండు కరుణాసమృద్ధుఁ డనఁగ, <ref>హేమపీతాంబరుఁడు దేవవృషభుఁ డనఁగ</ref>హేమచేలుండు దేవతాఋషభుఁ డనఁగ.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>స్వరములలోని ఋకారమునకు హల్లులతోఁ గూడినఋకార మగువట్రువసుడికిని, ఇకారరూప మైనక్రారవడికిని, రేఫ చెప్పితే అది ఋయతి యగును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>క్షితి ధనదుమించుకలిమియు, ఋతురాజును మించురూపరేఖావిభవో న్నతి రంగపతికిఁ జెల్లును, గృతిశతముల కతఁడె కర్త శ్రీకరుఁ డగుటన్.</poem>|ref=293}} {{left margin|2em}}'''అథర్వణభారతమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>తృష్ణాతంతునిబద్ధబుద్ధు లగురాధేయాదులున్ గూడి శ్రీ కృష్ణుం గేవలమర్త్యుగాఁ దలంచి మర్ధింపంగ నుత్సాహవ ర్ధిష్ణుం డయ్యె సుయోధనుం డకట! ధాత్రీనాథ! యూహింపుమా యుష్ణీషంబునఁ గట్టవచ్చునె మదవ్యూఢోగ్రశుండాలమున్.</poem>|ref=294}} {{left margin|2em}}'''వరాహపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కావున మీరు రచించిన శ్రీవారాహంబు మంచికృతి నాపేరన్ గావింపుఁ డనుచు సుముఖుఁ, డై వీడెముఁ గప్పురంబు నర్పించుటయున్.</poem>|ref=295}} {{left margin|2em}}'''మనుచరిత్రము '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>ప్రతిఘటించుచిగుళ్లపై నెఱ్ఱవారిన, రీతి నున్నవి వీనిమృదుపదములు...</poem>|ref=296}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యిట్లు బహుప్రబంధములయందుఁ జెప్పఁబడి యున్నది గానఁ దెలియునది.</poem>|ref=297}} {{p|ac|fwb}}ప్రాకృతాదేశయతి</p> {{left margin|2em}}'''నన్నయభట్టు లక్షణసారంబున '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>తొలుతఁ బ్రాకృతసూత్రంబువలన జ్ఞాకు నార్ణ మాదేశముగ వచ్చి యమరుకతనఁ బ్రాకృతాదేశసరసవిరామ మై త, నర్చుఁ గృతుల శుకుండు సుజ్ఞాని యనఁగ.</poem>|ref=298}}<noinclude><references/></noinclude> 055lemsgbyp3trtnxkpadpzcw7g6vcs 104 129515 397372 2022-08-02T22:52:18Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''అనంతచ్ఛందమున(1-114) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>యజ్ఞమునకు జన్న మాజ్ఞప్తి కానతి, యాజ్ఞ కాన సంజ్ఞ కరయ సన్న విన్నపంబు వెండి విజ్ఞాపనమునకు, జ్ఞాకుఁ దద్భవంబు నా ధరిత్రి.</poem>|ref=299}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>జ్ఞాకు దద్భవపదముగా నకారము వచ్చును గనుక నారెంటికి యతి చెప్పితే అది యాదేశయతి యనఁబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, వరాహపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>......నాకూర్మినం, దనమే లాత్మఁ దలంచి దేవరకు విజ్ఞాపింప నేనచ్చితిన్.</poem>|ref=300}} {{left margin|2em}}'''పావులూరు మల్లన గణితమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>...సత్యభారతీ, జ్ఞానులు పద్మగర్భువదనంబులు నాలుగు...</poem>|ref=301}} {{left margin|2em}}'''ప్రబంధరాజవిజయవేంకటేశ్వరవిలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>తావకనగజలస్త్నాతపాపహరాయ నతిమాత్రసాధన జ్ఞాయదాయ...</poem>|ref=302}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని వున్నది గనుక తెలియునది.</poem>|ref=303}} {{p|ac|fwb}}పోలికయతి</p> {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 73) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పోలున్ పుఫుబుభులకు మూ, పోలికవడి శీలముల్లమున కెన యనఁగా శీలం బుల్లం బనఁగా, భూలోకం బమరలోకమున కెన యనఁగన్.</poem>|ref=304}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>శీలము, శీలంబు; లోకము, లోకంబు; చిత్తము, చిత్తంబు; కరము, కరంబు; అని రెండువిధములుగా పలుకఁబడిన ముకారము తుదనుండేశబ్దములకు పుఫుబుభులు యతి చెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆనందరంగనరపతి, భూనుతగుణశాలి లోకమున నతనికి సా టైనదొర లేఁడు కావునఁ, బూనిక నిఁక రాయపట్టమున కర్తుఁ డగున్.</poem>|ref=305}} {{left margin|2em}}'''భారతము, శాంతిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దారుణకల్పాంతమరు, త్ప్రేరితహవ్యవహశిఖలపె ల్లిది యన బృం దారకమునిబృందస్తుతి, బో రనఁగా నగ్నినూక్తములతో నెగసెన్.</poem>|ref=306}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని బహుప్రబంధాదుల విస్తరించి చెప్పియుండుటచేత నుదాహరణములు మెం డుగ నిట వ్రాయలేదు.</poem>|ref=307}} {{p|ac|fwb}}అఖండయతి</p> {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 66) '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>మానుగ విశ్రమాక్షరసమన్వితమై స్వర మూఁదినన్ దదీ య్యానుగణాక్షరంబె కొనియైనను జెప్పఁగవచ్చు నీక్రియన్</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> 47tvaowk9e1bbtbdsjs4fba4hmtry98 104 129516 397373 2022-08-02T23:06:56Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>భానుసహస్రభాసి వృషభాధిపుఁ డన్నటు లర్ధయుక్తమై పూనినచో నఖండయతి పొల్పగు నాదికవిప్రణీత మై.</poem>|ref=308}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>హల్లుగా నిల్చియున్నవిశ్రమాక్షరమందు స్వరము కూడియున్నను నాయక్షరముచే యతిగాఁ జెప్పినఠ్లైతే అది యఖండయతి యనఁబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''—</div>. {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆనందరంగనృపతి జ, నానందత సేయు నొక్కనాఁటిసెలవు పా చ్ఛానగరున నెలకట్టడ, మానుగ లెక్కింపఁ దుఖ్య మందురు పేర్మిన్.</poem>|ref=309}} {{left margin|2em}}'''భారతము, అశ్వమేధపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నీవును దల్లులు బంధుజ, నావళి పురజనులు హస్తినాపురమునకున్ రావలయు ధర్మజుని సం, భావనయుతో బడయు డెసఁగుఁ బరమసుఖంబుల్.</poem>|ref=310}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ద్రోణపర్వమున '''—</div>, — {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>తేరులయొప్పు మోటువడఁ దేకువ దప్పి పదాతికోటి ను గ్గై రుధిరమ్ములో మునుఁగఁ గ్రమ్మినయేనుఁగుపిండు వక్షముల్ ఘోరము గాఁగ...</poem>|ref=311}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div>. {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నావచనమున నపత్యముఁ, గావించున్ గుంతి నీకుఁ గడు నెయ్యముతో నీ వడిగినయీయర్థము, సూవె మనంబునను దలఁచుచుండుదు నేనున్.</poem>|ref=312}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తమతండ్రి భంగి నీకును, సముచితముగ భక్తిఁ జేసి సజ్జననుత మా ర్గమునఁ జరింపంగా విమ, లసుతీ నీకొడుకు నట్టు లరయంగ నగున్.</poem>|ref=313}} {{left margin|2em}}'''అష్టమహిషీకల్యాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఉన్నాఁడు తడవుగా నున్నాఁ డతండు, మన్నాఁడు మమ్ముఁ దెమ్మ న్నాఁ డటన్న.</poem>|ref=314}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఋషిపర్యాయమున అచ్చు కద్దని పూర్వకవిప్రయోగము గలదు.</poem>|ref=315}} {{left margin|2em}}'''రంగనాథరామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఎక్కడ గురుఁడని యెఱుఁగనినీకు, నక్కటా! గురుఁడు విశ్వామిత్రుఁ డయ్యె.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శఠకోపయతికి ఖలతరు, కుఠారరూపమతికి శఠగురుమతహృత్క ర్మఠనిరతికిఁ జతురాగమ, పఠనాయతనియతకి యజపాధికభృతికిన్.</poem>|ref=317}} {{left margin|2em}}''' '''—</div>భాస్కర రామాయణమున, {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>రమణీయరత్నములరుచి, నమరెడునది పంక్తికంకునగరు నృపాలో త్తమ ఇది దశయోజనవృ, త్తము వింశతియోజనాయతమునై యొప్పున్.</poem>|ref=318}}<noinclude><references/></noinclude> d79hlbw7z6g077mg867lqq1e5pmglve 397374 397373 2022-08-02T23:07:46Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>భానుసహస్రభాసి వృషభాధిపుఁ డన్నటు లర్ధయుక్తమై పూనినచో నఖండయతి పొల్పగు నాదికవిప్రణీత మై.</poem>|ref=308}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>హల్లుగా నిల్చియున్నవిశ్రమాక్షరమందు స్వరము కూడియున్నను నాయక్షరముచే యతిగాఁ జెప్పినఠ్లైతే అది యఖండయతి యనఁబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''—</div>. {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆనందరంగనృపతి జ, నానందత సేయు నొక్కనాఁటిసెలవు పా చ్ఛానగరున నెలకట్టడ, మానుగ లెక్కింపఁ దుఖ్య మందురు పేర్మిన్.</poem>|ref=309}} {{left margin|2em}}'''భారతము, అశ్వమేధపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నీవును దల్లులు బంధుజ, నావళి పురజనులు హస్తినాపురమునకున్ రావలయు ధర్మజుని సం, భావనయుతో బడయు డెసఁగుఁ బరమసుఖంబుల్.</poem>|ref=310}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ద్రోణపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>తేరులయొప్పు మోటువడఁ దేకువ దప్పి పదాతికోటి ను గ్గై రుధిరమ్ములో మునుఁగఁ గ్రమ్మినయేనుఁగుపిండు వక్షముల్ ఘోరము గాఁగ...</poem>|ref=311}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నావచనమున నపత్యముఁ, గావించున్ గుంతి నీకుఁ గడు నెయ్యముతో నీ వడిగినయీయర్థము, సూవె మనంబునను దలఁచుచుండుదు నేనున్.</poem>|ref=312}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తమతండ్రి భంగి నీకును, సముచితముగ భక్తిఁ జేసి సజ్జననుత మా ర్గమునఁ జరింపంగా విమ, లసుతీ నీకొడుకు నట్టు లరయంగ నగున్.</poem>|ref=313}} {{left margin|2em}}'''అష్టమహిషీకల్యాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఉన్నాఁడు తడవుగా నున్నాఁ డతండు, మన్నాఁడు మమ్ముఁ దెమ్మ న్నాఁ డటన్న.</poem>|ref=314}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఋషిపర్యాయమున అచ్చు కద్దని పూర్వకవిప్రయోగము గలదు.</poem>|ref=315}} {{left margin|2em}}'''రంగనాథరామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఎక్కడ గురుఁడని యెఱుఁగనినీకు, నక్కటా! గురుఁడు విశ్వామిత్రుఁ డయ్యె.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శఠకోపయతికి ఖలతరు, కుఠారరూపమతికి శఠగురుమతహృత్క ర్మఠనిరతికిఁ జతురాగమ, పఠనాయతనియతకి యజపాధికభృతికిన్.</poem>|ref=317}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>రమణీయరత్నములరుచి, నమరెడునది పంక్తికంకునగరు నృపాలో త్తమ ఇది దశయోజనవృ, త్తము వింశతియోజనాయతమునై యొప్పున్.</poem>|ref=318}}<noinclude><references/></noinclude> kw3yo2ldbri182cb8bgwgmo46sqrxju 397375 397374 2022-08-02T23:08:23Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>భానుసహస్రభాసి వృషభాధిపుఁ డన్నటు లర్ధయుక్తమై పూనినచో నఖండయతి పొల్పగు నాదికవిప్రణీత మై.</poem>|ref=308}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>హల్లుగా నిల్చియున్నవిశ్రమాక్షరమందు స్వరము కూడియున్నను నాయక్షరముచే యతిగాఁ జెప్పినఠ్లైతే అది యఖండయతి యనఁబడును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''లక్ష్యము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆనందరంగనృపతి జ, నానందత సేయు నొక్కనాఁటిసెలవు పా చ్ఛానగరున నెలకట్టడ, మానుగ లెక్కింపఁ దుఖ్య మందురు పేర్మిన్.</poem>|ref=309}} {{left margin|2em}}'''భారతము, అశ్వమేధపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నీవును దల్లులు బంధుజ, నావళి పురజనులు హస్తినాపురమునకున్ రావలయు ధర్మజుని సం, భావనయుతో బడయు డెసఁగుఁ బరమసుఖంబుల్.</poem>|ref=310}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ద్రోణపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>తేరులయొప్పు మోటువడఁ దేకువ దప్పి పదాతికోటి ను గ్గై రుధిరమ్ములో మునుఁగఁ గ్రమ్మినయేనుఁగుపిండు వక్షముల్ ఘోరము గాఁగ...</poem>|ref=311}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నావచనమున నపత్యముఁ, గావించున్ గుంతి నీకుఁ గడు నెయ్యముతో నీ వడిగినయీయర్థము, సూవె మనంబునను దలఁచుచుండుదు నేనున్.</poem>|ref=312}} {{left margin|2em}}'''భారతము, ఉద్యోగపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తమతండ్రి భంగి నీకును, సముచితముగ భక్తిఁ జేసి సజ్జననుత మా ర్గమునఁ జరింపంగా విమ, లసుతీ నీకొడుకు నట్టు లరయంగ నగున్.</poem>|ref=313}} {{left margin|2em}}'''అష్టమహిషీకల్యాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఉన్నాఁడు తడవుగా నున్నాఁ డతండు, మన్నాఁడు మమ్ముఁ దెమ్మ న్నాఁ డటన్న.</poem>|ref=314}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఋషిపర్యాయమున అచ్చు కద్దని పూర్వకవిప్రయోగము గలదు.</poem>|ref=315}} {{left margin|2em}}'''రంగనాథరామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ద్వి.|lines=<poem>ఎక్కడ గురుఁడని యెఱుఁగనినీకు, నక్కటా! గురుఁడు విశ్వామిత్రుఁ డయ్యె.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శఠకోపయతికి ఖలతరు, కుఠారరూపమతికి శఠగురుమతహృత్క ర్మఠనిరతికిఁ జతురాగమ, పఠనాయతనియతకి యజపాధికభృతికిన్.</poem>|ref=317}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరరామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>రమణీయరత్నములరుచి, నమరెడునది పంక్తికంకునగరు నృపాలో త్తమ ఇది దశయోజనవృ, త్తము వింశతియోజనాయతమునై యొప్పున్.</poem>|ref=318}}<noinclude><references/></noinclude> 3dqa1hwynsd7r8ekj7cm2mb4scq76up 104 129517 397377 2022-08-03T00:28:55Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>దీనిని గొంద ఱాదేశయతికి ఉదాహరణమందురు. అది కాదు.</poem>|ref=319}} {{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అన్నవు తండ్రియట్ల విను మంతియగా దటుమీఁద రాజ నే మన్నను లెస్సయౌను మణిమండనముఖ్యము లైనకానుకల్ మున్నుగ సీత నిచ్చి జనలోకపతిన్ గని సంధిసేయు మీ సన్నపుఁ గార్యము ల్వలదు సంధియె మే లటుగాక తక్కినన్.</poem>|ref=320}} {{left margin|2em}}'''పారిజాతాపహరణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>వనిత యొకర్తు మున్కొని గవాక్షతలంబున నిల్చి యుండుటన్ గనుఁగొనఁ బోయి...</poem>|ref=321}} {{left margin|2em}}'''రాఘవపాండవీయమున '''—</div>.— {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>గళితహరికుంజరశతాంగముల ధరిత్రి, గప్పుచు యథామనోరథగతిఁ జరించె నవనిజారూఢమదవారణక్రియలకు, నిలువలేక పార్ధబలయోధులు తొలంగె.</poem>|ref=322}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యి ట్లనేకప్రబంధములయందు విస్తారముగా నుదాహరణయోగ్యముగా లక్షణ కవులైన మహాత్ములు చెప్పియున్నారు గనుక ఇది జాడ యని తెలిసి యతుల నిలు పునది.</poem>|ref=323}} {{p|ac|fwb}}ప్రాదియతులు</p> {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 67) '''—</div>. {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ప్రపరాపసమనుసుప్ర, త్యపినిర్దురధిన్యుపాభ్యుదాఙ్న్యత్యవప ర్యుపసర్గవింశతికి వ, ళ్లు పరస్పరవర్ణయుక్తి నుభయముఁ జెల్లున్.</poem>|ref=324}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ప్ర, పర, అప, సం, అను, సు, ప్రతి, అపి, నిః, దుః, అధి, ని, ఉప, అభి, ఉత్, ఙ్, ని, అతి, అవ, పరి అని ఇరువదివిధముల యుపసర్గములు కలవు. వీనికి స్వరము లున్నచో నచ్చులకును, హల్లులకును యతి చెల్లుననుట. ఇందొక్కొక్కదానికిఁ బ్రత్యేకముగాఁ బూర్వకవిప్రయోగములు వ్రాయుచున్నాఁడను.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''1. 'ప్ర' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు ఉత్తరహరివంశమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>ప్రారంభం బగుశక్తి కుట్మలితహస్తాంభోజ యై యి ట్లనున్.</poem>|ref=325}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు పాండురంగమాహాత్మ్యమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>ప్రారంభించిన వేదపాఠములకున్ బ్రత్యూహమౌ నంచు నో...</poem>|ref=326}} {{left margin|2em}}'''2. 'పర' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు శ్రీరంగమాహాత్మ్యమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరమ మిది యొకరహస్యం, బరవిందజ వినుము మత్పరాయణు లెందున్ దురితములు పెక్కొనర్చియు, నరుగరు పటుఘోరనారకాధోగతులన్.</poem>|ref=327}}<noinclude><references/></noinclude> aqmzgpb0rd2fuxjmdvpyimgcbg2shde 397378 397377 2022-08-03T00:29:26Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>దీనిని గొంద ఱాదేశయతికి ఉదాహరణమందురు. అది కాదు.</poem>|ref=319}} {{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అన్నవు తండ్రియట్ల విను మంతియగా దటుమీఁద రాజ నే మన్నను లెస్సయౌను మణిమండనముఖ్యము లైనకానుకల్ మున్నుగ సీత నిచ్చి జనలోకపతిన్ గని సంధిసేయు మీ సన్నపుఁ గార్యము ల్వలదు సంధియె మే లటుగాక తక్కినన్.</poem>|ref=320}} {{left margin|2em}}'''పారిజాతాపహరణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>వనిత యొకర్తు మున్కొని గవాక్షతలంబున నిల్చి యుండుటన్ గనుఁగొనఁ బోయి...</poem>|ref=321}} {{left margin|2em}}'''రాఘవపాండవీయమున '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>గళితహరికుంజరశతాంగముల ధరిత్రి, గప్పుచు యథామనోరథగతిఁ జరించె నవనిజారూఢమదవారణక్రియలకు, నిలువలేక పార్ధబలయోధులు తొలంగె.</poem>|ref=322}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అని యి ట్లనేకప్రబంధములయందు విస్తారముగా నుదాహరణయోగ్యముగా లక్షణ కవులైన మహాత్ములు చెప్పియున్నారు గనుక ఇది జాడ యని తెలిసి యతుల నిలు పునది.</poem>|ref=323}} {{p|ac|fwb}}ప్రాదియతులు</p> {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 67) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ప్రపరాపసమనుసుప్ర, త్యపినిర్దురధిన్యుపాభ్యుదాఙ్న్యత్యవప ర్యుపసర్గవింశతికి వ, ళ్లు పరస్పరవర్ణయుక్తి నుభయముఁ జెల్లున్.</poem>|ref=324}} {{Telugu poem|type=తా.|lines=<poem>ప్ర, పర, అప, సం, అను, సు, ప్రతి, అపి, నిః, దుః, అధి, ని, ఉప, అభి, ఉత్, ఙ్, ని, అతి, అవ, పరి అని ఇరువదివిధముల యుపసర్గములు కలవు. వీనికి స్వరము లున్నచో నచ్చులకును, హల్లులకును యతి చెల్లుననుట. ఇందొక్కొక్కదానికిఁ బ్రత్యేకముగాఁ బూర్వకవిప్రయోగములు వ్రాయుచున్నాఁడను.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''1. 'ప్ర' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు ఉత్తరహరివంశమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>ప్రారంభం బగుశక్తి కుట్మలితహస్తాంభోజ యై యి ట్లనున్.</poem>|ref=325}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు పాండురంగమాహాత్మ్యమున '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>ప్రారంభించిన వేదపాఠములకున్ బ్రత్యూహమౌ నంచు నో...</poem>|ref=326}} {{left margin|2em}}'''2. 'పర' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు శ్రీరంగమాహాత్మ్యమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పరమ మిది యొకరహస్యం, బరవిందజ వినుము మత్పరాయణు లెందున్ దురితములు పెక్కొనర్చియు, నరుగరు పటుఘోరనారకాధోగతులన్.</poem>|ref=327}}<noinclude><references/></noinclude> mh04gkwr3fczdtz3b9bucxlkn9pjne8 104 129518 397381 2022-08-03T03:16:53Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ద్రోణపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>అమరనదీతనూజు సమరావనిఁ గోల్పడి నాదుయోధవ ర్గము మఱి యెవ్వరిన్ గొని పరాక్రమదుర్దమపాండుపుత్త్రసై న్యములను మార్కొనం గడఁగె నక్కట! కౌరవు లేమి సేసిరో...</poem>|ref=328}} {{left margin|2em}}'''3. 'అవ' అను నుపసర్గయందలి మచ్చుకు భారతము, ఆనుశాసనీకపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నాయంగముల నెల్ల, బాయస మతిభక్తిఁ బూసి పాదతలమునన్ బూయవు కావునఁ గలుగు న, పాయం బరకాల నీకు నవిలంఘ్యం బై.</poem>|ref=329}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>భారతవంశాచార్యుఁడు, భారద్వాజుండు నా కపాయము సేసెన్ ఘోరాజి నతనినోర్చు న, పారపరాక్రమునిఁ బుత్త్రుఁ బడయఁగవలయున్.</poem>|ref=330}} {{left margin|2em}}'''4. 'సం' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భారతము, ఆనుశాసనీకపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>అమరఁగ రాజధర్మము సమాశ్రయ మై నడపున్ ద్రివర్గమున్...</poem>|ref=331}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>చల్లని దక్షిణమారుత, మల్లన వీతెంచి తగిలె నాలలనాధ మ్మిల్లకుసుమాంగరాగస, ముల్లసితసుగంధి యగుచు మునివరుమీఁదన్.</poem>|ref=332}} {{left margin|2em}}'''5. 'అను' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భారతము, ఆదిపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>నయమును ధర్మము గలయ, న్వయమున జనియించినాఁడ వక్కట ధర్మ క్రియ యెఱుఁగంగావలయును, భయలోకవిరుద్ధ మైన పద మేమిటికిన్.</poem>|ref=333}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు బ్రహ్మాండపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>నృపవరాగ్రణి విను మిఁక మీఁదఁ దానకాన్వయమున సారసనాభుఁ డుదయమంది దుష్టాత్ముల నణఁచు...</poem>|ref=334}} {{left margin|2em}}'''6. ‘సు' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>వదనభుజోరుపాదయుగవర్ణచతుష్టయమున్ యుగాదియం దొదవ సృజించు ఋగ్యజుషసూక్తులు సామ మధర్వణంబునన్.</poem>|ref=335}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>కప్పినయాదురాగ్రహము గర్వము ముంచుకొనంగ నాకు మున్ జొప్పడియెన్ సుధాసదృశసూక్తులఁ దేర్చితి వీవ యచ్యుతా యిప్పుడు...</poem>|ref=336}}<noinclude><references/></noinclude> 6tc0qg7ut9kpyd5irl9prrcbabq9rpp 104 129519 397382 2022-08-03T03:37:47Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''7. 'ప్రతి’ అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భీమన నృసింహపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ. గీ.|lines=<poem>ఉల్లసిల్లుచు మేలిమి యొప్పునప్పు, డబ్జగర్భునిమ్రోలఁ బ్రత్యక్షమయ్యె.</poem>|ref=337}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దక్షమఖక్షయకరు నిట, లాక్షజహుతవహనభక్షితానంగు విరూ పాక్షు మహోక్షధ్వజుఁ బ్రత్యక్షముగాఁ జేసికొనియెఁ దపముల పేర్మిన్.</poem>|ref=338}} {{left margin|2em}}'''8. ‘అపి” అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు పెద్దిరాజు హరికథాసుధారసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శయధృతఫణివలయ భవా, వ్యయ విహితవిశుద్ధసంవిదాత్మక మాయా మయ నానావిధలీలో, దయ సదయకటాక్ష శైలతనయాధ్యక్షా.</poem>|ref=339}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు నాచనసోముని హ(రి)రవిలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>జయవిజయవినుత జన్యా, వ్యయ దూరానందరూపభాసురదత్తా భయ హరిహయముఖనిర్జర, నయనన్నక్షత్రయూథ నళినీనాథా!</poem>|ref=340}} {{left margin|2em}}'''9. 'ని' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు రాజశేఖరచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>సాహసికాగ్రగామి నృపసత్తముఁ డట్లు తదీయఘోరమా యాహిమికల్ హరింపుచు నిరంకుశవిక్రమకేళిఁ జూప ను త్సాహముఁ దక్కి యాత్మపురిచక్కటి నొప్పెడు నొక్కకాళికా గేహముఁ జొచ్చి తద్దనుజకీటము పాటిలుభీతి పెంపునన్.</poem>|ref=341}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు శ్రీనాథుని నందనచరిత్రమున '''—</div>. {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>రామానుజుండు నిరంతరము పదాఱువేల నూ టెనమండ్రువెలఁదు లతని...</poem>|ref=342}} {{left margin|2em}}'''10. ‘దు' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు శ్రీరంగమాహాత్మ్యమున '''—</div>, {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అంత నిరంతరంబును దురంతసమున్నతిమంత మయ్యె హే మంత ముదారవిస్ఫురితమంజులమౌక్తికజాలఝల్లరీ కాంతలసత్తుషారకరకాపరిగుంభితభిల్లభీరుసీ మంతము దుర్దమశ్రమవిమర్దితపద్మవనాంత మెంతయున్.</poem>|ref=343}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భీమన హరవిలాసమున '''—</div>.… {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఎంతయును దుస్తరంబు దు, రంతర సంసారవారిరాశి యది వెసన్ గంతుగొను మానవుం డొక, యింత శివస్మరణ చేసి యేచిన భక్తిన్.</poem>|ref=344}} {{left margin|2em}}'''11. 'అధి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు '''—</div>.-- {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>అగ్రజుచేత నధ్యాత్మరామాయణం బొకపరి విన జనులకును గలుగు...</poem>|ref=345}}<noinclude><references/></noinclude> 2tdy9p3b10pgn70p7n51d93f5trf1j6 397383 397382 2022-08-03T03:38:41Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''7. 'ప్రతి’ అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భీమన నృసింహపురాణమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ. గీ.|lines=<poem>ఉల్లసిల్లుచు మేలిమి యొప్పునప్పు, డబ్జగర్భునిమ్రోలఁ బ్రత్యక్షమయ్యె.</poem>|ref=337}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>దక్షమఖక్షయకరు నిట, లాక్షజహుతవహనభక్షితానంగు విరూ పాక్షు మహోక్షధ్వజుఁ బ్రత్యక్షముగాఁ జేసికొనియెఁ దపముల పేర్మిన్.</poem>|ref=338}} {{left margin|2em}}'''8. ‘అపి” అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు పెద్దిరాజు హరికథాసుధారసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>శయధృతఫణివలయ భవా, వ్యయ విహితవిశుద్ధసంవిదాత్మక మాయా మయ నానావిధలీలో, దయ సదయకటాక్ష శైలతనయాధ్యక్షా.</poem>|ref=339}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు నాచనసోముని హ(రి)రవిలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>జయవిజయవినుత జన్యా, వ్యయ దూరానందరూపభాసురదత్తా భయ హరిహయముఖనిర్జర, నయనన్నక్షత్రయూథ నళినీనాథా!</poem>|ref=340}} {{left margin|2em}}'''9. 'ని' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు రాజశేఖరచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>సాహసికాగ్రగామి నృపసత్తముఁ డట్లు తదీయఘోరమా యాహిమికల్ హరింపుచు నిరంకుశవిక్రమకేళిఁ జూప ను త్సాహముఁ దక్కి యాత్మపురిచక్కటి నొప్పెడు నొక్కకాళికా గేహముఁ జొచ్చి తద్దనుజకీటము పాటిలుభీతి పెంపునన్.</poem>|ref=341}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు శ్రీనాథుని నందనచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>రామానుజుండు నిరంతరము పదాఱువేల నూ టెనమండ్రువెలఁదు లతని...</poem>|ref=342}} {{left margin|2em}}'''10. ‘దు' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు శ్రీరంగమాహాత్మ్యమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అంత నిరంతరంబును దురంతసమున్నతిమంత మయ్యె హే మంత ముదారవిస్ఫురితమంజులమౌక్తికజాలఝల్లరీ కాంతలసత్తుషారకరకాపరిగుంభితభిల్లభీరుసీ మంతము దుర్దమశ్రమవిమర్దితపద్మవనాంత మెంతయున్.</poem>|ref=343}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భీమన హరవిలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఎంతయును దుస్తరంబు దు, రంతర సంసారవారిరాశి యది వెసన్ గంతుగొను మానవుం డొక, యింత శివస్మరణ చేసి యేచిన భక్తిన్.</poem>|ref=344}} {{left margin|2em}}'''11. 'అధి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>అగ్రజుచేత నధ్యాత్మరామాయణం బొకపరి విన జనులకును గలుగు...</poem>|ref=345}}<noinclude><references/></noinclude> r76rrnfhc6n2vh548jpc4wwz9cq7gkw 104 129520 397384 2022-08-03T04:06:41Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''హల్లుకు భీమన హరవిలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>భువిలో మిత్రుం డగువాఁ, డవిరతమును వేఱులేక యాత్మీయమహో త్సవముఖకృత్యంబుల న, ధ్యవసాయం బెఱుకపఱుపఁ దగు సంప్రీతిన్.</poem>|ref=346}} {{left margin|2em}}'''12. 'ని' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు సునందనోపాఖ్యానమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>భూతలపతి మదిలోపల, నీతముఁ బాలించి యమ్మెయిన్ విప్రగురు వ్రాతముల ధనములంతయు, నాతతతదుర్మతి హరించి యలమట నిడియెన్.</poem>|ref=347}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు సునందనోపాఖ్యానమున '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>నిఖిలజనములు గనుఁగొన నీబలంబు.</poem>|ref=348}} {{left margin|2em}}'''13. 'ఉప' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు జైమినిభారతమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అఱ్ఱున వింటినారి బిగియం దగిలించి విరోధిమోముఁ గ ట్టెఱ్ఱవహించుకన్నుల నిరీక్షణ మొప్పఁగఁ దెచ్చి వేఁటకాఁ డిఱ్ఱియుఁబోలె నవ్వుచు నుపేంద్రుని ముందటఁబెట్టి వీఁడుగో గుఱ్ఱపుదొంగ వచ్చె సమకొన్నప్రతిజ్ఞ వహించె నావుడున్.</poem>|ref=349}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు దశకుమారచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఆమగధేశమాళవధరాధిపు లెక్కటిఁబోరి రాజిలోఁ గాముఁడు శంబరుండు శశిఖండధరుండు గజాసురేంద్రుఁడున్ రాముఁడు రావణుండు సురరాజతనూజుఁడు సింధునాథుఁడున్ భీముఁడు దుస్ససేనుఁడు నుపేంద్రుడు కంసుఁడు బోరునాకృతిన్.</poem>|ref=350}} {{left margin|2em}}'''మఱియు, అల్లసాని పెద్దన '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>అఖిలపారికాంక్షికాశ్రయపర్ణశా, లోపకంఠమునకు లోకకర్త చేర నేఁగి యచట వారువంబును డిగ్గి, యధివసించి యుండునట్టియెడను.</poem>|ref=351}} {{left margin|2em}}'''14. 'అభి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భాస్కరుఁడు నందనోపాఖ్యానమున '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఇప్పు డేనుదలఁచినయభీష్ట మెల్లఁ, జేకుర నొనర్చి నీవు రక్షింపవయ్య.</poem>|ref=352}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు విజయసేనమున '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>అల్లనఁ దొండ మెత్తి శివు నౌదలయేటిజలంబుఁ బుచ్చి సం ఫుల్లతఁ బాదపీఠమున పొంతనయున్నసహస్రనేత్రుపైఁ</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> 16rjkqvlifs9djw8uk6gopsnh3jv1is 104 129521 397385 2022-08-03T04:22:24Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>జల్లి శివార్చనాకమలసంహతిఁ బ్రోక్షణ సేయునట్లు శో భిల్లు గజాననుండు మదభీప్సితసిద్ధికరుండు గావుతన్.</poem>|ref=353}} {{left margin|2em}}'''15. 'ఉత్' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు మనుచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కాంచి తదీయవిచిత్రో, దంచితసౌభాగ్యమహిమ కచ్చెరువడి య క్కాంచనగర్భాన్వయమణి, యించుక దరియంగ నచటి కేఁగెడువేళన్.</poem>|ref=354}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>పటువిశిఖంబులం ద్రిదళపాలతనూజుఁడు పంది నేసెఁ దా నటు పరమేశ్వరుండును రయంబున దానికి మున్నె యేసె నొ క్కట పడియెన్ హరార్జునుల ఘోరశరంబులు పందిపైఁ గుభృ త్తటముపయిన్ వడిం బడునుదగ్రమహాశనులట్ల మ్రోయుచున్.</poem>|ref=355}} {{left margin|2em}}'''16. 'ఆజ్' అను నుసనర్గయందలి మచ్చుకు అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>బాలరసాలకిసాలముఁ, గ్రోలుచుఁ బలికెడిపికం బకో యనఁ జాలా జాలిపడియాన యతిమధు, రాలాపము లనియె నాదరణమున వినఁగన్.</poem>|ref=356}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు నాచనసోమన హర(ర)విలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మౌనితిలక! సజ్జనసం, తానమహీరుహ! భవత్సుధాలాపము నా వీనులకు విందొనర్చెన్, మేనుగఁ గలతాపమణఁచె మృషగాదు సుమీ.</poem>|ref=357}} {{left margin|2em}}'''17. 'వి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు మనుచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>అతఁ డావాతపరంపరాపరిమళవ్యాపారలీలన్.</poem>|ref=358}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, సభాపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఉపగతశుద్ధులు పాప, వ్యపగతబుద్ధులు వినీతివంతు లసములన్ సుపరీక్ష నియోగించితె, నిపుణుల నర్థార్జనాదినృపకార్యములన్.</poem>|ref=359}} {{left margin|2em}}'''18. 'అతి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భారతమున '''—</div>... {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>ఇనసమతేజు లై ధరణి నెన్న నధర్మపథంబుచక్కిఁ ద్రొ క్కనిభరతాదిరాజుల జగన్నుతవంశమునందుఁ బుట్టి య త్యనఘచరిత్ర! యిట్లు తగునయ్య! యధర్మము సేయ నీ వెఱుం గనినృపధర్మము ల్గలవె కౌరవపుంగవ గౌరవస్థితిన్.</poem>|ref=360}}<noinclude><references/></noinclude> cfsg99pbri4b9ryiuiu7n8mtgiiyasm 397386 397385 2022-08-03T04:22:43Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>జల్లి శివార్చనాకమలసంహతిఁ బ్రోక్షణ సేయునట్లు శో భిల్లు గజాననుండు మదభీప్సితసిద్ధికరుండు గావుతన్.</poem>|ref=353}} {{left margin|2em}}'''15. 'ఉత్' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు మనుచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కాంచి తదీయవిచిత్రో, దంచితసౌభాగ్యమహిమ కచ్చెరువడి య క్కాంచనగర్భాన్వయమణి, యించుక దరియంగ నచటి కేఁగెడువేళన్.</poem>|ref=354}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, ఆరణ్యపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>పటువిశిఖంబులం ద్రిదళపాలతనూజుఁడు పంది నేసెఁ దా నటు పరమేశ్వరుండును రయంబున దానికి మున్నె యేసె నొ క్కట పడియెన్ హరార్జునుల ఘోరశరంబులు పందిపైఁ గుభృ త్తటముపయిన్ వడిం బడునుదగ్రమహాశనులట్ల మ్రోయుచున్.</poem>|ref=355}} {{left margin|2em}}'''16. 'ఆజ్' అను నుసనర్గయందలి మచ్చుకు అల్లసాని పెద్దన హరికథాసారము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>బాలరసాలకిసాలముఁ, గ్రోలుచుఁ బలికెడిపికం బకో యనఁ జాలా జాలిపడియాన యతిమధు, రాలాపము లనియె నాదరణమున వినఁగన్.</poem>|ref=356}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు నాచనసోమన హర(ర)విలాసమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మౌనితిలక! సజ్జనసం, తానమహీరుహ! భవత్సుధాలాపము నా వీనులకు విందొనర్చెన్, మేనుగఁ గలతాపమణఁచె మృషగాదు సుమీ.</poem>|ref=357}} {{left margin|2em}}'''17. 'వి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు మనుచరిత్రమున '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>అతఁ డావాతపరంపరాపరిమళవ్యాపారలీలన్.</poem>|ref=358}} {{left margin|2em}}'''హల్లుకు భారతము, సభాపర్వమున '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఉపగతశుద్ధులు పాప, వ్యపగతబుద్ధులు వినీతివంతు లసములన్ సుపరీక్ష నియోగించితె, నిపుణుల నర్థార్జనాదినృపకార్యములన్.</poem>|ref=359}} {{left margin|2em}}'''18. 'అతి' అను నుపసర్గయందలి యచ్చుకు భారతమున '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>ఇనసమతేజు లై ధరణి నెన్న నధర్మపథంబుచక్కిఁ ద్రొ క్కనిభరతాదిరాజుల జగన్నుతవంశమునందుఁ బుట్టి య త్యనఘచరిత్ర! యిట్లు తగునయ్య! యధర్మము సేయ నీ వెఱుం గనినృపధర్మము ల్గలవె కౌరవపుంగవ గౌరవస్థితిన్.</poem>|ref=360}}<noinclude><references/></noinclude> q5bei9uhu51vudzfnpenbwd14t5i6qp 104 129522 397392 2022-08-03T06:02:55Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>బోధబంధుర ధీయుగంధర భూధురంధరసింధురా సాధునిగ్రహ భీమవిగ్రహ శాత్రవాగ్రహనిగ్రహా!</poem>|ref=139}} {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>హరిసద్విక్రమచంద్రచేలవిధుభక్తాగ్రేసరా యబ్జసుం దరపాణిద్వయసోమభూతియుతసన్నాధాసు(ను)జైవాతృకా యరిహారాజకళానిధీ కుముదమిత్రాగోమదీశాన్వయా హరిణాంకస్ఫుటబింబసన్నిభముఖా యానందరంగాధిపా!</poem>|ref=140}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఘననందసంతతిపయో, వననిధిరాకాశశాంకవాసవవిభవా వనితాజనతానూతన, మనసిజయానందరంగమహిపతిచంద్రా!</poem>|ref=141}} {{Telugu poem|type=గద్యము.|lines=<poem>ఇది శ్రీమదుమామహేశ్వర కరుణాకటాక్షలబ్ధసాహితీవిభవ ధర్మవెచ్చ కులజలధికుముదమిత్ర వేంకటకృష్ణార్యపుత్త్ర శ్రీవత్సగోత్రపవిత్ర విద్వజ్జన మిత్ర కుకవిజనతాలవిత్ర యార్వేలకమ్మనియోగికులీనలక్షణకవి కస్తురిరంగ నామ ధేయప్రణీతం బైన యానందరంగఛ్ఛందం బను లక్షణచూడామణియందు సర్వం బును జతుర్థాశ్వాసము.</poem>|ref=}} {{Center|ఆనందరంగరాట్ఛందము సంపూర్ణము.}}<noinclude><references/> చెన్నపురి: 'వావిళ్ల' ప్రెస్సున ముద్రితము — 1918.</noinclude> cl2hxxlqsm7if6ag0mb4331dig7u64k 397419 397392 2022-08-03T11:12:26Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>బోధబంధుర ధీయుగంధర భూధురంధరసింధురా సాధునిగ్రహ భీమవిగ్రహ శాత్రవాగ్రహనిగ్రహా!</poem>|ref=186}} {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>హరిసద్విక్రమచంద్రచేలవిధుభక్తాగ్రేసరా యబ్జసుం దరపాణిద్వయసోమభూతియుతసన్నాధాసు(ను)జైవాతృకా యరిహారాజకళానిధీ కుముదమిత్రాగోమదీశాన్వయా హరిణాంకస్ఫుటబింబసన్నిభముఖా యానందరంగాధిపా!</poem>|ref=187}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఘననందసంతతిపయో, వననిధిరాకాశశాంకవాసవవిభవా వనితాజనతానూతన, మనసిజయానందరంగమహిపతిచంద్రా!</poem>|ref=188}} {{Telugu poem|type=గద్యము.|lines=<poem>ఇది శ్రీమదుమామహేశ్వర కరుణాకటాక్షలబ్ధసాహితీవిభవ ధర్మవెచ్చ కులజలధికుముదమిత్ర వేంకటకృష్ణార్యపుత్త్ర శ్రీవత్సగోత్రపవిత్ర విద్వజ్జన మిత్ర కుకవిజనతాలవిత్ర యార్వేలకమ్మనియోగికులీనలక్షణకవి కస్తురిరంగ నామ ధేయప్రణీతం బైన యానందరంగఛ్ఛందం బను లక్షణచూడామణియందు సర్వం బును జతుర్థాశ్వాసము.</poem>|ref=}} {{Center|ఆనందరంగరాట్ఛందము సంపూర్ణము.}}<noinclude><references/> చెన్నపురి: 'వావిళ్ల' ప్రెస్సున ముద్రితము — 1918.</noinclude> pfqbl242nzv11qxlvhbbammyerzocza 104 129523 397395 2022-08-03T06:17:04Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>మక, సౌగంధిక, కుసుమమంజరీగర్భితోత్పలమాలికా, కందగీతగర్భితచంపకమా లికా, వృత్తకందగర్భితసీస, మంగళమహా శరీ, వనమయూరగర్భితలయగ్రాహి, కందద్వయగర్భితక్రౌంచపద, గీతగర్భితవృత్తాదులును; చలజిహ్వ, అచలజిహ్వ, ఓష్ఠ్యము, నిరోష్ఠ్యము, ఉత్వకందవృత్తములు, ఇత్వకందములు, అత్వకంద ములు, పాదగోపనంబులు, గుణితరీతులు, తురగ, శంఖ, డిండిమ, మండూక, చక్రవాళములును; త్రిపాదసంఘట్టనంబులును; శంఖబంధ, చక్రబంధ, ఖడ్గబంధ, శార్ఙబంధ, గదాబంధ, పద్మబంధ, ఛత్రబంధ, చామరబంధ, శూలబంధ, దళా వరణచక్రబంధ, కులాలచక్రబంధ, మణిమాలికాబంధ, పుష్పగుచ్ఛబంధ, పుష్ప మాలికాబంధ, చతురంగబంధ, డమరుబంధాదిచిత్రకవిత్వనానావిధబంధనిబంధ నంబులును; త్రిపాదసమస్యాపూర్తి విషసమస్యాపూర్తులు మొదలుగాఁ గల ప్ర యాసబంధంబు లనేకంబులు గలిగి, ఆశు చిత్ర మధుర విస్తారంబు లనుచతుర్విధ కవితాచాతురీమహిమంబులు విస్తరిల్లియున్నయవి. కావున నిట్టికవిత్వంబునందుఁ బదవాక్యాదిదోషంబులు పెక్కులు గల వవి యెట్టులనిన:</poem>|ref=137}} {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem></poem>|ref=}} పునరుక్తి గ్రామ్యంబు ప్రోవ విసంధి సంశయము హీనోపమ చతురుప్రాస భంగంబు విశ్రమభంగంబు ప్రక్రమభంగంబు ఛందోభంగము నతి మాత్రయు న్యూనోపమయు భిన్నలింగంబు వ్యర్థంబు పరమగూఢార్థసరణి యమరఁ గ్లిష్టార్థ మనన్యప్రయోగంబు లాది యౌనష్టాదశాతిదోష {{Telugu poem|type=తే.|lines=<poem>ములను వర్ణించి కృతిపతికులముతారఁ గని శుభగణంబు తద్యామమునను మొదట నిలుపునెడ సమముఖవర్ణములును బీజి యుక్తముగఁ జూచి కృతి పూన్ప నొదవు శుభము.</poem>|ref=138}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>కావునఁ గవీంద్రు లగువార లిన్ని తెఱంగుల విమర్శించి కృతులు రచియించిరేని యవి యుత్తమకావ్యంబు లనంబరగుఁ గావున నేను గవితాలక్షణప్రకరణంబు లన్నియు టీకామూలంబును లక్ష్మణలక్ష్యయుక్తంబునుగాఁ దేటపఱచుటంజేసి సుక వు లైనవారు తప్పొప్పు లారసి క్షమించి యీ యానందరంగచ్ఛందంబు నాచం ద్రార్కంబుగా వర్ధిల్లునట్టు అనుగ్రహింపఁదగిన దని వేఁడుకొనియెద.</poem>|ref=139}} {{Telugu poem|type=మత్తకోకిల.|lines=<poem>సాధుపోషణ దుష్టభీషణ సత్యభాషణభూషణా యోధనాయక ధీరగాయక యూధగేయక సాయకా</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> hf38e3m57dzzg691qutxobe7rzdzpz1 397396 397395 2022-08-03T06:17:31Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>మక, సౌగంధిక, కుసుమమంజరీగర్భితోత్పలమాలికా, కందగీతగర్భితచంపకమా లికా, వృత్తకందగర్భితసీస, మంగళమహా శరీ, వనమయూరగర్భితలయగ్రాహి, కందద్వయగర్భితక్రౌంచపద, గీతగర్భితవృత్తాదులును; చలజిహ్వ, అచలజిహ్వ, ఓష్ఠ్యము, నిరోష్ఠ్యము, ఉత్వకందవృత్తములు, ఇత్వకందములు, అత్వకంద ములు, పాదగోపనంబులు, గుణితరీతులు, తురగ, శంఖ, డిండిమ, మండూక, చక్రవాళములును; త్రిపాదసంఘట్టనంబులును; శంఖబంధ, చక్రబంధ, ఖడ్గబంధ, శార్ఙబంధ, గదాబంధ, పద్మబంధ, ఛత్రబంధ, చామరబంధ, శూలబంధ, దళా వరణచక్రబంధ, కులాలచక్రబంధ, మణిమాలికాబంధ, పుష్పగుచ్ఛబంధ, పుష్ప మాలికాబంధ, చతురంగబంధ, డమరుబంధాదిచిత్రకవిత్వనానావిధబంధనిబంధ నంబులును; త్రిపాదసమస్యాపూర్తి విషసమస్యాపూర్తులు మొదలుగాఁ గల ప్ర యాసబంధంబు లనేకంబులు గలిగి, ఆశు చిత్ర మధుర విస్తారంబు లనుచతుర్విధ కవితాచాతురీమహిమంబులు విస్తరిల్లియున్నయవి. కావున నిట్టికవిత్వంబునందుఁ బదవాక్యాదిదోషంబులు పెక్కులు గల వవి యెట్టులనిన:</poem>|ref=137}} {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>పునరుక్తి గ్రామ్యంబు ప్రోవ విసంధి సంశయము హీనోపమ చతురుప్రాస భంగంబు విశ్రమభంగంబు ప్రక్రమభంగంబు ఛందోభంగము నతి మాత్రయు న్యూనోపమయు భిన్నలింగంబు వ్యర్థంబు పరమగూఢార్థసరణి యమరఁ గ్లిష్టార్థ మనన్యప్రయోగంబు లాది యౌనష్టాదశాతిదోష</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=తే.|lines=<poem>ములను వర్ణించి కృతిపతికులముతారఁ గని శుభగణంబు తద్యామమునను మొదట నిలుపునెడ సమముఖవర్ణములును బీజి యుక్తముగఁ జూచి కృతి పూన్ప నొదవు శుభము.</poem>|ref=138}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>కావునఁ గవీంద్రు లగువార లిన్ని తెఱంగుల విమర్శించి కృతులు రచియించిరేని యవి యుత్తమకావ్యంబు లనంబరగుఁ గావున నేను గవితాలక్షణప్రకరణంబు లన్నియు టీకామూలంబును లక్ష్మణలక్ష్యయుక్తంబునుగాఁ దేటపఱచుటంజేసి సుక వు లైనవారు తప్పొప్పు లారసి క్షమించి యీ యానందరంగచ్ఛందంబు నాచం ద్రార్కంబుగా వర్ధిల్లునట్టు అనుగ్రహింపఁదగిన దని వేఁడుకొనియెద.</poem>|ref=139}} {{Telugu poem|type=మత్తకోకిల.|lines=<poem>సాధుపోషణ దుష్టభీషణ సత్యభాషణభూషణా యోధనాయక ధీరగాయక యూధగేయక సాయకా</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> 4w8g3exph045gsyqjc7xal5lyfw4qiq 397418 397396 2022-08-03T11:11:55Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>మక, సౌగంధిక, కుసుమమంజరీగర్భితోత్పలమాలికా, కందగీతగర్భితచంపకమా లికా, వృత్తకందగర్భితసీస, మంగళమహా శరీ, వనమయూరగర్భితలయగ్రాహి, కందద్వయగర్భితక్రౌంచపద, గీతగర్భితవృత్తాదులును; చలజిహ్వ, అచలజిహ్వ, ఓష్ఠ్యము, నిరోష్ఠ్యము, ఉత్వకందవృత్తములు, ఇత్వకందములు, అత్వకంద ములు, పాదగోపనంబులు, గుణితరీతులు, తురగ, శంఖ, డిండిమ, మండూక, చక్రవాళములును; త్రిపాదసంఘట్టనంబులును; శంఖబంధ, చక్రబంధ, ఖడ్గబంధ, శార్ఙబంధ, గదాబంధ, పద్మబంధ, ఛత్రబంధ, చామరబంధ, శూలబంధ, దళా వరణచక్రబంధ, కులాలచక్రబంధ, మణిమాలికాబంధ, పుష్పగుచ్ఛబంధ, పుష్ప మాలికాబంధ, చతురంగబంధ, డమరుబంధాదిచిత్రకవిత్వనానావిధబంధనిబంధ నంబులును; త్రిపాదసమస్యాపూర్తి విషసమస్యాపూర్తులు మొదలుగాఁ గల ప్ర యాసబంధంబు లనేకంబులు గలిగి, ఆశు చిత్ర మధుర విస్తారంబు లనుచతుర్విధ కవితాచాతురీమహిమంబులు విస్తరిల్లియున్నయవి. కావున నిట్టికవిత్వంబునందుఁ బదవాక్యాదిదోషంబులు పెక్కులు గల వవి యెట్టులనిన:</poem>|ref=183}} {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>పునరుక్తి గ్రామ్యంబు ప్రోవ విసంధి సంశయము హీనోపమ చతురుప్రాస భంగంబు విశ్రమభంగంబు ప్రక్రమభంగంబు ఛందోభంగము నతి మాత్రయు న్యూనోపమయు భిన్నలింగంబు వ్యర్థంబు పరమగూఢార్థసరణి యమరఁ గ్లిష్టార్థ మనన్యప్రయోగంబు లాది యౌనష్టాదశాతిదోష</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=తే.|lines=<poem>ములను వర్ణించి కృతిపతికులముతారఁ గని శుభగణంబు తద్యామమునను మొదట నిలుపునెడ సమముఖవర్ణములును బీజి యుక్తముగఁ జూచి కృతి పూన్ప నొదవు శుభము.</poem>|ref=184}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>కావునఁ గవీంద్రు లగువార లిన్ని తెఱంగుల విమర్శించి కృతులు రచియించిరేని యవి యుత్తమకావ్యంబు లనంబరగుఁ గావున నేను గవితాలక్షణప్రకరణంబు లన్నియు టీకామూలంబును లక్ష్మణలక్ష్యయుక్తంబునుగాఁ దేటపఱచుటంజేసి సుక వు లైనవారు తప్పొప్పు లారసి క్షమించి యీ యానందరంగచ్ఛందంబు నాచం ద్రార్కంబుగా వర్ధిల్లునట్టు అనుగ్రహింపఁదగిన దని వేఁడుకొనియెద.</poem>|ref=185}} {{Telugu poem|type=మత్తకోకిల.|lines=<poem>సాధుపోషణ దుష్టభీషణ సత్యభాషణభూషణా యోధనాయక ధీరగాయక యూధగేయక సాయకా</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> ejgng9lysqj8qwmkfe7d2q2p8o4pi50 104 129524 397397 2022-08-03T06:30:35Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>విజయభద్ర వీనికి జంపెతాళము; హరిణగతి, వృషభగతులకుఁ ద్రిపుట తాళము. ఇట్లు నవవిధంబు లైనరగడలు తాళభేదంబులు జెలఁగుచు నుదాహరణంబులకు నాకరంబై యుండు. ఆయుదాహరణములు వీరావళి మొదలయినవి పెక్కులు గలవు. భీమన గారు సప్తవిభక్తులు సంబోధనతోఁగూడ నెనిమిదివిభక్తులకు వరుసగాఁ గృతినాయకాంకితపద్యంబులు రచియించి రగడల పాళిగా 8 దళంబులతోఁ గద ళిక యనన్ వివరించి యందు సగం బుత్కళికగా నేర్పరిచి యేడేసిపదమ్ము లేక సమాసరీతి విభక్త్యర్ధము లుండఁజెప్పి వానికి సరిగా నెనిమిదవదళంబుఁ గూర్చి కడను బద్యం బొకటి సర్వవిభక్త్యర్థకంబుగాఁ జెప్పవలయుననియు నట్లు కాదేని యన్నియుత్కళికలకు విభక్త్యాభాసంబుగాఁ జెప్పి షష్ఠ్యుత్కళికకేనియుఁ జతు ర్థోత్కళికకేనియుఁ బొసఁగునట్లు రచియింపవలయునని చెప్పినారు. ఈవిభక్తుల కధిదేవతలు, ప్రథమకు వీరావళి; ద్వితీయకుఁ గీర్తిమతి; తృతీయకు సుభగ; చతుర్థికి భోగమాలిని; పంచమికిఁ గళావతి; షష్ఠికి గాంతిమతి; సప్తమికిఁ గమల; సంబో ధనకు జయసతి. అను నీపేరులు గలుగఁ జెప్పినఁ దద్దేవతలు సకలశుభంబు లొసంగుదురు. ఇవ్విధంబునం బలుక నది యుదాహరణం బనందగును. మఱియు ననంతనపథ్యార్య, విపులార్య, చపలార్య, ముఖచపలార్య, జఘనచప భార్య అని యైదువిధంబుల యార్యావృత్తంబులును; మహాక్కర,మధ్యాక్కర, మ ధురాక్కర, అల్పాక్కర, అంతరాక్కర ఆనియక్కరజాతివృత్తంబులు 5 తెఱం గులును; గద్య, బిరుదుగద్య, చూర్ణిక, వచనము, విన్నపములు నని 5 విధములు గద్యలును, ఆటవెలఁది, తేటగీతి, పవడగీతి, మలయగీతి, ఉపగీతి, ఉద్గీతి, యార్యా గీతి యని 7 విధంబులగీతంబులును; వృత్తప్రాససీసము, సర్వతఃప్రాససీసము, అర్థ సమసీసము, అవకలిసమసీసము, అవకలివడిసీసము, అవకలిప్రాససీసము, సర్వలఘు సీసము, ఉత్సాహవేదండసీసము, విషమసీసము, సమనామప్రాససీసము, గీతరహి తచతుష్ప్రాససీసము, సర్వవడిసీసము అని 12 విధముల సీసపద్యములును; సమకం దము, విషమకందము, ఆర్యాకందము, కురుచకందము, నిడుదకందము, ద్వివిధ కందము, చతుర్విధకందము, వృత్తగర్భితకందము, శ్రమితాక్షరకందము నన 9 విధంబులకందపద్యములును; పంచరత్నంబులు, దిగ్గజంబులు, నవరత్నంబులు, కళా వళి, తారావళి, విద్యావళి, శతకము, వృత్తమాలిక, కందమాలిక, సీసమాలిక, యక్షగానము, నాటకము, కీర్తనలును, పదములు, సూళాదితాళకొ(క)ట్నములు, ధవళములు, శోభనములు, ఉరుటణులు, ఆరతిపాటలు, జోలలు, అష్టకములు, ఏలలు, గొబ్బిళ్లు, చందమామపదములు మొదలుగాఁగల బహువిధగతుల నతుల ప్రభావంబుల గంగాప్రవాహంబులై విస్తరిల్లు. మఱియుఁ బద్యభ్రమక, పాదభ్ర</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> l49fjn40kpmw6j329uui7vjvuq64wmb 104 129525 397399 2022-08-03T07:28:38Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''లయవిభాతి '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణము సనమ్ములును నగణము సనమ్ములును నగణము సనమ్ములును నగణము సగంబుల్ జగతిఁ గృతులందు వెలయఁగ లయవిభాతి యనఁ దగు విజయరంగనృప! యగణితగుణాఢ్యా!" {{float right|న. స. న. న. స. న. న. స. న, న. స. గ.}}</poem>|ref=134}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>మఱియు లయవిహారి, తరువోజ, త్రిభంగి మొదలగునవియు, బహువిధోపరివృత్తం బులుం గలవు. వెండియు దండకవృత్తంబులు దశవిధంబులుగల వవి చండవృష్టి, ఆశ్వ, అర్హవ, వ్యాళ, జీమూత, లీలాకర, ఉద్దామ, శంఖ, తగణ, యగణ దం డంబులు ప్రశస్తంబులై విస్తరిల్లు నందు మొదటి చండవృష్టిదండకంబునకు 27 అక్షరంబు లొప్పు నది యెట్టులనిన.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణయుగముమీఁద రేఫావళుల్ మౌనిసం ఖ్యన్ దగన్ జండవృష్ట్యా మహిన్ భూధవా!'' {{float right|న.న.ర.ర.ర.ర.ర.ర.ర.}}</poem>|ref=135}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>క్రమంబున <ref>నార్తాది</ref>నశ్వాదిదండకములకు నొక్కొక్కరగణ మెక్కువగా నొప్పుచుండును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అమరఁగ ననహంబు లందాదిగా నొండె కాదేని నాదిం దకారంబుగా నొం డెలోనం దశారంబు లిమ్మైఁ గకారావసానంబుగాఁ జెప్పిన దండకం బండ్రు దీనిం గవీంద్రుల్ జగద్గీతకీర్తీ! పురారాతిమూర్తీ! సదాచారవర్తీ! వణిగ్వంశచూ డామణీ ! బంధుచింతామణీ! రేచనా! కావ్యసంసూచనా! దానవైరోచనా!”</poem>|ref=136}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని యున్నది గనుకఁ బురాతనకవులు తగణప్రధానముగానే దండకములు రచియించినారు గనుక నాలాగునను జెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''రగడలు '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem> రగడలు తొమ్మిదివిధములు. హయప్రచారము, తురగవల్గనము, విజయమంగళము, ద్విరదగతి, విజయభద్ర, మధురగతి, హరిగతి, హరిణగతి, వృషభగతి అని. అందు హరిగతి యనురగడకు ఆటతాళము; హయ ప్రచారము, తురగవల్గనము, విజయ మంగళము వీనికి రూపకతాళము; మధురగతి యనురగడకు నేకతాళము; ద్విరదగతి,</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> lzjvktgilogujac9ruu341ctxfwandw 397417 397399 2022-08-03T11:11:13Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''లయవిభాతి '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణము సనమ్ములును నగణము సనమ్ములును నగణము సనమ్ములును నగణము సగంబుల్ జగతిఁ గృతులందు వెలయఁగ లయవిభాతి యనఁ దగు విజయరంగనృప! యగణితగుణాఢ్యా!" {{float right|న. స. న. న. స. న. న. స. న, న. స. గ.}}</poem>|ref=180}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>మఱియు లయవిహారి, తరువోజ, త్రిభంగి మొదలగునవియు, బహువిధోపరివృత్తం బులుం గలవు. వెండియు దండకవృత్తంబులు దశవిధంబులుగల వవి చండవృష్టి, ఆశ్వ, అర్హవ, వ్యాళ, జీమూత, లీలాకర, ఉద్దామ, శంఖ, తగణ, యగణ దం డంబులు ప్రశస్తంబులై విస్తరిల్లు నందు మొదటి చండవృష్టిదండకంబునకు 27 అక్షరంబు లొప్పు నది యెట్టులనిన.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణయుగముమీఁద రేఫావళుల్ మౌనిసం ఖ్యన్ దగన్ జండవృష్ట్యా మహిన్ భూధవా!'' {{float right|న.న.ర.ర.ర.ర.ర.ర.ర.}}</poem>|ref=181}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>క్రమంబున <ref>నార్తాది</ref>నశ్వాదిదండకములకు నొక్కొక్కరగణ మెక్కువగా నొప్పుచుండును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భీమనచ్ఛందంబున '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అమరఁగ ననహంబు లందాదిగా నొండె కాదేని నాదిం దకారంబుగా నొం డెలోనం దశారంబు లిమ్మైఁ గకారావసానంబుగాఁ జెప్పిన దండకం బండ్రు దీనిం గవీంద్రుల్ జగద్గీతకీర్తీ! పురారాతిమూర్తీ! సదాచారవర్తీ! వణిగ్వంశచూ డామణీ ! బంధుచింతామణీ! రేచనా! కావ్యసంసూచనా! దానవైరోచనా!”</poem>|ref=182}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>అని యున్నది గనుకఁ బురాతనకవులు తగణప్రధానముగానే దండకములు రచియించినారు గనుక నాలాగునను జెప్పవచ్చును.</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''రగడలు '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem> రగడలు తొమ్మిదివిధములు. హయప్రచారము, తురగవల్గనము, విజయమంగళము, ద్విరదగతి, విజయభద్ర, మధురగతి, హరిగతి, హరిణగతి, వృషభగతి అని. అందు హరిగతి యనురగడకు ఆటతాళము; హయ ప్రచారము, తురగవల్గనము, విజయ మంగళము వీనికి రూపకతాళము; మధురగతి యనురగడకు నేకతాళము; ద్విరదగతి,</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> 60zp3bq122qnl9jhygkgxi47fcmv21h 104 129526 397400 2022-08-03T07:59:53Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem></poem>|ref=}} అంద 15658735వది యగు {{left margin|2em}}'''చారుమతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“చారుమతి యొప్పును భజల్ సనభజల్ సనగ సంగతి కవీంద్రవినుతా! సారెకుఁ ద్రయోదశకసప్తదళసద్యతి ల సద్గతిని రంగనృపతీ! {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ.}}</poem>|ref=130}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియాఱవ దగు నుత్కృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియాఱక్షరంబులు పాదం బులుం గల సమవృత్తంబులు 67108864 పుట్టె నందు 15658735 వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మంగళమహాశ్రీ యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సత్తుగనురత్నముల సప్తదశమంబునను సద్యతులు మంగళమహాశ్రీ వృత్తమున కౌ భజసవృత్తినభజల్సనల పై గురులు రంగనృపధీరా!” {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ. గ.}}</poem>|ref=131}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>ఇవ్విధంబున నుక్తాదియిరువదియాఱుచ్ఛందంబుల నుద్భవిల్లినవృత్తంబులందు నూతనపురాతనవృత్తంబులు కొన్ని పూర్వకనిప్రయోగసరణి వివరించినాఁడ, నింక నం దుద్ధరమాలావృత్తంబులు స్వస్థానపరస్థానవృత్తంబులు మొదలుగాఁ గలవృత్తభేదంబులు వివరించెద.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర రంగధీమణీ! యీ, యిరువదియాఱక్షరముల కెక్కుడు లై యు ద్ధరమాలావృత్తమ లని, పరగు లయగ్రాహి లయవిభాతియుఁ గృతులన్.</poem>|ref=132}} {{left margin|2em}}'''లయగ్రాహివృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఎమ్మె వెలయన్ భజసనమ్ములు మఱిన్ భజస నమ్ములపయిన్ భయగణమ్ములు అయగ్రా హి మ్మెఱయు రంగనృప! యిమ్మహిని బ్రాసయతు ల మ్మెఱసి నాల్గుచరణమ్ములను వేడ్కన్." {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. భ. య.}}</poem>|ref=133}}<noinclude><references/></noinclude> d16efdte0wvkkxrwyoykg799yftenvk 397401 397400 2022-08-03T08:00:14Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 15658735వది యగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''చారుమతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“చారుమతి యొప్పును భజల్ సనభజల్ సనగ సంగతి కవీంద్రవినుతా! సారెకుఁ ద్రయోదశకసప్తదళసద్యతి ల సద్గతిని రంగనృపతీ! {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ.}}</poem>|ref=130}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియాఱవ దగు నుత్కృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియాఱక్షరంబులు పాదం బులుం గల సమవృత్తంబులు 67108864 పుట్టె నందు 15658735 వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మంగళమహాశ్రీ యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సత్తుగనురత్నముల సప్తదశమంబునను సద్యతులు మంగళమహాశ్రీ వృత్తమున కౌ భజసవృత్తినభజల్సనల పై గురులు రంగనృపధీరా!” {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ. గ.}}</poem>|ref=131}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>ఇవ్విధంబున నుక్తాదియిరువదియాఱుచ్ఛందంబుల నుద్భవిల్లినవృత్తంబులందు నూతనపురాతనవృత్తంబులు కొన్ని పూర్వకనిప్రయోగసరణి వివరించినాఁడ, నింక నం దుద్ధరమాలావృత్తంబులు స్వస్థానపరస్థానవృత్తంబులు మొదలుగాఁ గలవృత్తభేదంబులు వివరించెద.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర రంగధీమణీ! యీ, యిరువదియాఱక్షరముల కెక్కుడు లై యు ద్ధరమాలావృత్తమ లని, పరగు లయగ్రాహి లయవిభాతియుఁ గృతులన్.</poem>|ref=132}} {{left margin|2em}}'''లయగ్రాహివృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఎమ్మె వెలయన్ భజసనమ్ములు మఱిన్ భజస నమ్ములపయిన్ భయగణమ్ములు అయగ్రా హి మ్మెఱయు రంగనృప! యిమ్మహిని బ్రాసయతు ల మ్మెఱసి నాల్గుచరణమ్ములను వేడ్కన్." {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. భ. య.}}</poem>|ref=133}}<noinclude><references/></noinclude> k8iziukai898dc25qjcz1ih5hyookn7 397402 397401 2022-08-03T08:00:52Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 15658735వది యగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''చారుమతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“చారుమతి యొప్పును భజల్ సనభజల్ సనగ సంగతి కవీంద్రవినుతా! సారెకుఁ ద్రయోదశకసప్తదళసద్యతి ల సద్గతిని రంగనృపతీ! {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ.}}</poem>|ref=130}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియాఱవ దగు నుత్కృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియాఱక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 67108864 పుట్టె నందు 15658735 వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మంగళమహాశ్రీ యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సత్తుగనురత్నముల సప్తదశమంబునను సద్యతులు మంగళమహాశ్రీ వృత్తమున కౌ భజసవృత్తినభజల్సనల పై గురులు రంగనృపధీరా!” {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ. గ.}}</poem>|ref=131}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>ఇవ్విధంబున నుక్తాదియిరువదియాఱుచ్ఛందంబుల నుద్భవిల్లినవృత్తంబులందు నూతనపురాతనవృత్తంబులు కొన్ని పూర్వకనిప్రయోగసరణి వివరించినాఁడ, నింక నం దుద్ధరమాలావృత్తంబులు స్వస్థానపరస్థానవృత్తంబులు మొదలుగాఁ గలవృత్తభేదంబులు వివరించెద.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర రంగధీమణీ! యీ, యిరువదియాఱక్షరముల కెక్కుడు లై యు ద్ధరమాలావృత్తమ లని, పరగు లయగ్రాహి లయవిభాతియుఁ గృతులన్.</poem>|ref=132}} {{left margin|2em}}'''లయగ్రాహివృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఎమ్మె వెలయన్ భజసనమ్ములు మఱిన్ భజస నమ్ములపయిన్ భయగణమ్ములు అయగ్రా హి మ్మెఱయు రంగనృప! యిమ్మహిని బ్రాసయతు ల మ్మెఱసి నాల్గుచరణమ్ములను వేడ్కన్." {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. భ. య.}}</poem>|ref=133}}<noinclude><references/></noinclude> ivshrpi6ntn1x5ec2l4hd0mmspkxkba 397416 397402 2022-08-03T11:10:25Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 15658735వది యగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''చారుమతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“చారుమతి యొప్పును భజల్ సనభజల్ సనగ సంగతి కవీంద్రవినుతా! సారెకుఁ ద్రయోదశకసప్తదళసద్యతి ల సద్గతిని రంగనృపతీ! {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ.}}</poem>|ref=176}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియాఱవ దగు నుత్కృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియాఱక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 67108864 పుట్టె నందు 15658735 వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మంగళమహాశ్రీ యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సత్తుగనురత్నముల సప్తదశమంబునను సద్యతులు మంగళమహాశ్రీ వృత్తమున కౌ భజసవృత్తినభజల్సనల పై గురులు రంగనృపధీరా!” {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. గ. గ.}}</poem>|ref=177}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>ఇవ్విధంబున నుక్తాదియిరువదియాఱుచ్ఛందంబుల నుద్భవిల్లినవృత్తంబులందు నూతనపురాతనవృత్తంబులు కొన్ని పూర్వకనిప్రయోగసరణి వివరించినాఁడ, నింక నం దుద్ధరమాలావృత్తంబులు స్వస్థానపరస్థానవృత్తంబులు మొదలుగాఁ గలవృత్తభేదంబులు వివరించెద.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ధర రంగధీమణీ! యీ, యిరువదియాఱక్షరముల కెక్కుడు లై యు ద్ధరమాలావృత్తమ లని, పరగు లయగ్రాహి లయవిభాతియుఁ గృతులన్.</poem>|ref=178}} {{left margin|2em}}'''లయగ్రాహివృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఎమ్మె వెలయన్ భజసనమ్ములు మఱిన్ భజస నమ్ములపయిన్ భయగణమ్ములు అయగ్రా హి మ్మెఱయు రంగనృప! యిమ్మహిని బ్రాసయతు ల మ్మెఱసి నాల్గుచరణమ్ములను వేడ్కన్." {{float right|భ. జ. స. న. భ. జ. స. న. భ. య.}}</poem>|ref=179}}<noinclude><references/></noinclude> 96phshvet4unczonlxhh0yg9ih5vx4f 104 129527 397403 2022-08-03T08:22:33Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 4193380వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''శృంగార మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"మృడవిశ్రామం బవలన్ బందొమ్మిదిటను యతి తగి మెఱసినయంతన్ గడు శృంగారాఖ్యఁ జెలంగున్ రంగనృపతి! సతయభనననయయుక్తిన్” స. త. య. భ, న, వ.స. య.</poem>|ref=125}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియైదవ దగు నతికృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియైదక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 33554432 పుట్టె నందు 16776601వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''వనరుహ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రుద్రప్రౌఢిని బందొమ్మిదిటన్ రుజు లగుయుతు లొనరుట వనరుహ మై భద్రశ్రీయుత! రంగాధిపతీ! పరగులిపుల మసభభననననగల్.” {{float right|మ. స. భ. భ. న. న. న. న. గ.}}</poem>|ref=126}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 4179904వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''సురుచి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“వసుమనువుల నిర్వదియొకటన్ జెల్వై విరమణములు వఱలం బాగో నసమసురుచి శ్రీహరిసమ రంగేంద్రా! ననభసతననయగప్రాప్తిన్." {{float right|న. న. భ. స. త. న. న. య. గ.}}</poem>|ref=127}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 16644511వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''విజయ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“భానులఁ బదియుం దొమ్మిదిటన్ జొప్పడి విరతులు నేర్పడ విజయ మగున్ సైనికయుతరంగాధిససల్లాణసుభసభతనల్ సననగములతోన్.” {{float right|భ. స. భ. త. న. స. న. న. గ.}}</poem>|ref=128}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 8381311వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరవిలసిత మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“మానితసుగుణ త్రయోదశవిశ్రామంబును భవజయభవనసగాప్తిన్ భానుసదృశరుచిరంగనృపాలా భాస్కరవిలసిత మగు నిలలోనన్.” {{float right|భ. న, జ. య. భ. న. న. స. గ.}}</poem>|ref=129}}<noinclude><references/></noinclude> f4iqnz72merx1xlghdhamexxyfps0kj 397415 397403 2022-08-03T11:09:43Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 4193380వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''శృంగార మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"మృడవిశ్రామం బవలన్ బందొమ్మిదిటను యతి తగి మెఱసినయంతన్ గడు శృంగారాఖ్యఁ జెలంగున్ రంగనృపతి! సతయభనననయయుక్తిన్” స. త. య. భ, న, వ.స. య.</poem>|ref=171}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియైదవ దగు నతికృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియైదక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 33554432 పుట్టె నందు 16776601వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''వనరుహ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రుద్రప్రౌఢిని బందొమ్మిదిటన్ రుజు లగుయుతు లొనరుట వనరుహ మై భద్రశ్రీయుత! రంగాధిపతీ! పరగులిపుల మసభభననననగల్.” {{float right|మ. స. భ. భ. న. న. న. న. గ.}}</poem>|ref=172}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 4179904వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''సురుచి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“వసుమనువుల నిర్వదియొకటన్ జెల్వై విరమణములు వఱలం బాగో నసమసురుచి శ్రీహరిసమ రంగేంద్రా! ననభసతననయగప్రాప్తిన్." {{float right|న. న. భ. స. త. న. న. య. గ.}}</poem>|ref=173}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 16644511వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''విజయ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“భానులఁ బదియుం దొమ్మిదిటన్ జొప్పడి విరతులు నేర్పడ విజయ మగున్ సైనికయుతరంగాధిససల్లాణసుభసభతనల్ సననగములతోన్.” {{float right|భ. స. భ. త. న. స. న. న. గ.}}</poem>|ref=174}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 8381311వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భాస్కరవిలసిత మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“మానితసుగుణ త్రయోదశవిశ్రామంబును భవజయభవనసగాప్తిన్ భానుసదృశరుచిరంగనృపాలా భాస్కరవిలసిత మగు నిలలోనన్.” {{float right|భ. న, జ. య. భ. న. న. స. గ.}}</poem>|ref=175}}<noinclude><references/></noinclude> 2dnoc154mtmd68fmeptqe92w14b31x0 104 129528 397404 2022-08-03T09:43:11Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 605988వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మహాస్రగ్ధర యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రహి ఖండగ్లౌకళావిశ్రమములను మహాస్రగ్ధరావృత్త మౌ శ్రీ సహితౌదార్యా సతానల్ సరరగురువు లుంచంగ శ్రీరంగభూపా!" {{float right|స. త. త. న. స. ర. ర. గ.}}</poem>|ref=120}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 14909444వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''తురగ మనువృత్తము '''—</div>: {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఇలను దురగము నెనిమిదిటఁ బదునేనిటన్ యతు లొప్పఁగా నలరు నలువగణములు సజజగలంది రంగమహీపతీ!" {{float right|న. న. న. న. స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=121}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదిమూఁడవవికృతిచ్ఛందంబునం దిరువదిమూఁడక్షరంబులు పాదంబులఁ గల వృత్తంబులు 8388608 పుట్టె నందు 4193784వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కుసుమ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నభనభ ల్తిగనగణము ల్వగణయుతమయి చెలు వలరినన్ విభుఁడు రంగనృపతి! త్రయోదశవిరతి వసుమతిఁ గుసుమమౌ." {{float right|న. భ. న. భ. న. న. న. స.}}</poem>|ref=122}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 3595120వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కవిరాజవిరాజిత మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణము షడ్జగణంబులపై నగణంబుఁ ద్రయోదశవిశ్రమమున్ దగఁ గవిరాజవిరాజితవృత్త మనంజను రంగనృపాలమణీ!” {{float right|న. జ. జ. జ. జ. జ. జ. వ.}}</poem>|ref=123}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదినాల్గవ దగుసంకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదినాలుగక్షరంబులు పాదంబులం గలసమవృత్తంబులు 16777216 పుట్టె నందు 4193479వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''పంచశర మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"మించినరుద్రప్రౌఢిని బందొమ్మిదిటను యతి తగి మెఱసినయంతన్ బంచశరం బౌ రంగనృపాల ప్రభుతిలక! భమసభనననయాప్తిన్.” {{float right|భ. మ. స. భ. న. న. న. య.}}</poem>|ref=124}}<noinclude><references/></noinclude> k2ees8avz6mg48ubo3fntp2yxhnlyag 397405 397404 2022-08-03T09:43:43Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 605988వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మహాస్రగ్ధర యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రహి ఖండగ్లౌకళావిశ్రమములను మహాస్రగ్ధరావృత్త మౌ శ్రీ సహితౌదార్యా సతానల్ సరరగురువు లుంచంగ శ్రీరంగభూపా!" {{float right|స. త. త. న. స. ర. ర. గ.}}</poem>|ref=120}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 14909444వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''తురగ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఇలను దురగము నెనిమిదిటఁ బదునేనిటన్ యతు లొప్పఁగా నలరు నలువగణములు సజజగలంది రంగమహీపతీ!" {{float right|న. న. న. న. స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=121}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదిమూఁడవవికృతిచ్ఛందంబునం దిరువదిమూఁడక్షరంబులు పాదంబులఁ గల వృత్తంబులు 8388608 పుట్టె నందు 4193784వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కుసుమ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నభనభ ల్తిగనగణము ల్వగణయుతమయి చెలు వలరినన్ విభుఁడు రంగనృపతి! త్రయోదశవిరతి వసుమతిఁ గుసుమమౌ." {{float right|న. భ. న. భ. న. న. న. స.}}</poem>|ref=122}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 3595120వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కవిరాజవిరాజిత మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణము షడ్జగణంబులపై నగణంబుఁ ద్రయోదశవిశ్రమమున్ దగఁ గవిరాజవిరాజితవృత్త మనంజను రంగనృపాలమణీ!” {{float right|న. జ. జ. జ. జ. జ. జ. వ.}}</poem>|ref=123}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదినాల్గవ దగుసంకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదినాలుగక్షరంబులు పాదంబులం గలసమవృత్తంబులు 16777216 పుట్టె నందు 4193479వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''పంచశర మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"మించినరుద్రప్రౌఢిని బందొమ్మిదిటను యతి తగి మెఱసినయంతన్ బంచశరం బౌ రంగనృపాల ప్రభుతిలక! భమసభనననయాప్తిన్.” {{float right|భ. మ. స. భ. న. న. న. య.}}</poem>|ref=124}}<noinclude><references/></noinclude> 1xk7uhb2zubp2rf1qg6gc3t9hckwc2h 397414 397405 2022-08-03T11:08:59Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 605988వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మహాస్రగ్ధర యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రహి ఖండగ్లౌకళావిశ్రమములను మహాస్రగ్ధరావృత్త మౌ శ్రీ సహితౌదార్యా సతానల్ సరరగురువు లుంచంగ శ్రీరంగభూపా!" {{float right|స. త. త. న. స. ర. ర. గ.}}</poem>|ref=166}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 14909444వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''తురగ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఇలను దురగము నెనిమిదిటఁ బదునేనిటన్ యతు లొప్పఁగా నలరు నలువగణములు సజజగలంది రంగమహీపతీ!" {{float right|న. న. న. న. స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=167}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదిమూఁడవవికృతిచ్ఛందంబునం దిరువదిమూఁడక్షరంబులు పాదంబులఁ గల వృత్తంబులు 8388608 పుట్టె నందు 4193784వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కుసుమ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నభనభ ల్తిగనగణము ల్వగణయుతమయి చెలు వలరినన్ విభుఁడు రంగనృపతి! త్రయోదశవిరతి వసుమతిఁ గుసుమమౌ." {{float right|న. భ. న. భ. న. న. న. స.}}</poem>|ref=168}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 3595120వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కవిరాజవిరాజిత మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణము షడ్జగణంబులపై నగణంబుఁ ద్రయోదశవిశ్రమమున్ దగఁ గవిరాజవిరాజితవృత్త మనంజను రంగనృపాలమణీ!” {{float right|న. జ. జ. జ. జ. జ. జ. వ.}}</poem>|ref=169}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదినాల్గవ దగుసంకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదినాలుగక్షరంబులు పాదంబులం గలసమవృత్తంబులు 16777216 పుట్టె నందు 4193479వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''పంచశర మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"మించినరుద్రప్రౌఢిని బందొమ్మిదిటను యతి తగి మెఱసినయంతన్ బంచశరం బౌ రంగనృపాల ప్రభుతిలక! భమసభనననయాప్తిన్.” {{float right|భ. మ. స. భ. న. న. న. య.}}</poem>|ref=170}}<noinclude><references/></noinclude> b458rbijv81fp8kvm2rvww9mrmqr2gi 104 129529 397407 2022-08-03T10:06:29Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''సురభూజరాజ మనువృ త్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రవియతిన్ సురభూజరాజము ప్రబలు నభరననారలన్ తవిలి రంగమహీతలాధిప! దళితవినుతనృపాలకా!” {{float right|న. భ. ర. న. న. న. ర.}}</poem>|ref=160}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 711600వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''చంపకమాలిక అనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సలలితరీతితో నజభజాజరసంజ్ఞగణాళిఁ జంపకం బలవడ రుద్రవిశ్రమసమంచిత మై తగు రంగభూవరా!” {{float right|న. జ. భ. జ. జ. జ. ర.}}</poem>|ref=161}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 302993వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''స్రగ్ధర యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సారె నాగాధిరాట్పంచదశవిరమతన్ స్రగ్ధరావృత్త మౌఁ గాం తారాజీవాస్త్ర యుద్యన్మరభనయయయోద్భాసియై రంగభూపా" {{float right|మ. ర. భ. న. య. య. య.}}</poem>|ref=162}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 744304వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''వనమంజరి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణముపై జజజాభరలున్ పదునాల్గిట విరమంబునున్ దగి చెలఁగున్ వనమంజరివృత్తము ధాత్రి రంగనృపాలకా” {{float right|న. జ. జ. జ. జ. భ. ర.}}</poem>|ref=163}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదిరెండవ దగు నాకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదిరెండక్షరంబులు పాదంబులం గలవృత్తంబులు 4194304 పుట్టె నందు 1797559వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మానిని యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"ఏడిటవళ్లు మహిన్ బదుమూఁడిట యెక్కము తక్కువ యిర్వదిటన్ కూడిన మానిని కొప్పును శైలభగుర్వులు రంగప! గూఢముగాన్.” {{float right|భ. భ. భ. భ. భ. భ. భ. గురు.}}</poem>|ref=164}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 2097152వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కనకలతిక యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“దనర నినుల కవలివడి సతనగణములు గురువు రం గనృపతిమణి వితరణగుణి కనకలతికకును దగున్." {{float right|న. న. న. న న. న. న. గ.}}</poem>|ref=165}}<noinclude><references/></noinclude> 44daoupd4e8fmi0hgcc9088px7iv69u 397408 397407 2022-08-03T10:06:53Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''సురభూజరాజ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“రవియతిన్ సురభూజరాజము ప్రబలు నభరననారలన్ తవిలి రంగమహీతలాధిప! దళితవినుతనృపాలకా!” {{float right|న. భ. ర. న. న. న. ర.}}</poem>|ref=160}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 711600వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''చంపకమాలిక అనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సలలితరీతితో నజభజాజరసంజ్ఞగణాళిఁ జంపకం బలవడ రుద్రవిశ్రమసమంచిత మై తగు రంగభూవరా!” {{float right|న. జ. భ. జ. జ. జ. ర.}}</poem>|ref=161}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 302993వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''స్రగ్ధర యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సారె నాగాధిరాట్పంచదశవిరమతన్ స్రగ్ధరావృత్త మౌఁ గాం తారాజీవాస్త్ర యుద్యన్మరభనయయయోద్భాసియై రంగభూపా" {{float right|మ. ర. భ. న. య. య. య.}}</poem>|ref=162}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 744304వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''వనమంజరి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నగణముపై జజజాభరలున్ పదునాల్గిట విరమంబునున్ దగి చెలఁగున్ వనమంజరివృత్తము ధాత్రి రంగనృపాలకా” {{float right|న. జ. జ. జ. జ. భ. ర.}}</poem>|ref=163}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదిరెండవ దగు నాకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదిరెండక్షరంబులు పాదంబులం గలవృత్తంబులు 4194304 పుట్టె నందు 1797559వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మానిని యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"ఏడిటవళ్లు మహిన్ బదుమూఁడిట యెక్కము తక్కువ యిర్వదిటన్ కూడిన మానిని కొప్పును శైలభగుర్వులు రంగప! గూఢముగాన్.” {{float right|భ. భ. భ. భ. భ. భ. భ. గురు.}}</poem>|ref=164}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 2097152వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కనకలతిక యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“దనర నినుల కవలివడి సతనగణములు గురువు రం గనృపతిమణి వితరణగుణి కనకలతికకును దగున్." {{float right|న. న. న. న న. న. న. గ.}}</poem>|ref=165}}<noinclude><references/></noinclude> tqqy7gatxz7whsjqkrstp8glnultj6b 104 129530 397413 2022-08-03T11:04:31Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ. |lines=<poem>అంద 186040వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''తరళ యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“తరళ కౌ నభరల్సజాగయుతంబుగా నినవిశ్రమ స్ఫురణ రంగనృపాలశేఖర భూరిదానగుణాకరా” {{float right|న.భ.ర.స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=154}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదవ దగుకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదక్షరంబులు పాదంబులం గలసమవృత్తం బులు 1048576 పుట్టె నందు 522176వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కలిత యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నసభసననవంబుల నలినాప్తవిరమణము రస ప్రణుత కలితవృత్త మరు రంగమనుజపతీమణీ {{float right|న. న.భ. స. న. న. వ.}}</poem>|ref=155}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 298676వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మత్తేభవిక్రీడితావృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“నలువొందన్ సభరల్ నమ ల్యవలతోనం గూడి మత్తేభ మిం పలరారున్ బదునాలుగౌవిరతిచే నానందరంగాధిపా! {{float right|స. భ. ర. న. మ. య. వ.}}</poem>|ref=156}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 355799వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''నుత్పలమాలికావృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"పన్ని పదౌయతిన్ భరనభారవసంజ్ఞగణాళిఁ గూడి య త్యున్నతవృత్తితో వెలయు నుత్పలమాలిక రంగధీమణీ!” {{float right|భ. ర. న. భ. భ. ర.వ.}}</poem>|ref=157}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 372216వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భుజగ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“మును నభల్ నభరసవముల్ పదుమూఁట విశ్రమ మొప్పినన్ ఘనవజారతవిజయరంగశిఖామణీ భుజగం బగున్." {{float right|న. భ. న. భ. ర. స. వ}}</poem>|ref=158}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 372151వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''నంబురుహ మనువృ త్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"నాలుగుభంబులపై రసవంబులు నల్వు గాఁ బదుమూఁట నిం పోలి విరామము లంబురుహంబున కొప్పు రంగమహీపతీ!” {{float right|భ. భ. భ. భ. ర. స.వ.}}</poem>|ref=159}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>ఇరువదియొకటవ దగుప్రకృతిచ్ఛందంబునం దిరువదియొకండక్షరంబులు పాదం బులం గలసమవృత్తంబులు 2097152 పుట్టె నందు 386104వ దగు</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> qo1appa03kqg2szj110hzs3xkuy3aal 104 129531 397420 2022-08-03T11:31:34Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 32768వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''త్వరితపదగతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“అయిదునగణములు గగ మమితగుణ రంగేం ద్ర యతిపదునొకటఁ ద్వరితపదగతి కొప్పున్.” {{float right|న. న. న. న. న. గగ.}}</poem>|ref=148}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>పదునెనిమిదవ దగుధృతి యనుఛందంబునఁ బదునెనిమిదియక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 262144 పుట్టె నందు 125912వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''దేవరాజ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"క్షితి నరల్ నజల్ భసలును జెన్నుగా నభవయతి స్థితియు దేవరాజమునకుఁ జెల్లు రంగనరపతీ!” {{float right|న. ర. న. జ. భ. స.}}</poem>|ref=149}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 93019వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మత్తకోకిల యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సత్తయౌ రసజాభరల్ భవసంఖ్య విశ్రమ మొప్పినన్ మత్తకోకిలవృత్త మౌ నసమానరంగనృపాలకా!" {{float right|ర. స. జ. జ. భ. ర.}}</poem>|ref=150}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 37857వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కుసుమితలతావేల్లిత యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"శ్రీరంగోర్వీశా మతనయయయల్ చెంది విశ్రాంతియున్తా వే ర్వేఱన్ మిత్రాప్తిన్ గుసుమితలతావేల్లితావృత్త మయ్యెన్.” {{float right|మ. త. న. య. య. య.}}</poem>|ref=151}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>పందొమ్మిదవ యతిధృతిచ్ఛందంబునందుఁ బందొమ్మిదక్షరంబులు పాదంబులం గల సమవృత్తంబులు 524288 పుట్టె నందు149337వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''శార్దూలవిక్రీడిత యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సారంబౌ మసజల్సతాగురువులున్ శార్దూలవిక్రీడితం బారూఢిం బదుమూటఁ గల్గుయతిచే నానందరంగాధిపా!” {{float right|మ. స. జ. స. త. త. గ.}}</poem>|ref=162}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 186039వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భూతిలక మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సారెకు భారసజాగముల్ మది సారసాప్తవిరామమున్ జేరిన భూతిలకం బగున్ నుతశీల రంగనృపాలకా!” {{float right|భ. భ. ర. స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=153}}<noinclude><references/></noinclude> ssci0cl3ardx6np6qi4zc8zjygagvxq 397421 397420 2022-08-03T11:32:57Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 32768వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''త్వరితపదగతి యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“అయిదునగణములు గగ మమితగుణ రంగేం ద్ర యతిపదునొకటఁ ద్వరితపదగతి కొప్పున్.” {{float right|న. న. న. న. న. గగ.}}</poem>|ref=148}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>పదునెనిమిదవ దగుధృతి యనుఛందంబునఁ బదునెనిమిదియక్షరంబులు పాదం బులం గల సమవృత్తంబులు 262144 పుట్టె నందు 125912వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''దేవరాజ మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"క్షితి నరల్ నజల్ భసలును జెన్నుగా నభవయతి స్థితియు దేవరాజమునకుఁ జెల్లు రంగనరపతీ!” {{float right|న. ర. న. జ. భ. స.}}</poem>|ref=149}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 93019వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''మత్తకోకిల యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సత్తయౌ రసజాభరల్ భవసంఖ్య విశ్రమ మొప్పినన్ మత్తకోకిలవృత్త మౌ నసమానరంగనృపాలకా!" {{float right|ర. స. జ. జ. భ. ర.}}</poem>|ref=150}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 37857వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''కుసుమితలతావేల్లిత యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"శ్రీరంగోర్వీశా మతనయయయల్ చెంది విశ్రాంతియున్తా వే ర్వేఱన్ మిత్రాప్తిన్ గుసుమితలతావేల్లితావృత్త మయ్యెన్.” {{float right|మ. త. న. య. య. య.}}</poem>|ref=151}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>పందొమ్మిదవ యతిధృతిచ్ఛందంబునందుఁ బందొమ్మిదక్షరంబులు పాదంబులం గల సమవృత్తంబులు 524288 పుట్టె నందు149337వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''శార్దూలవిక్రీడిత యనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“సారంబౌ మసజల్సతాగురువులున్ శార్దూలవిక్రీడితం బారూఢిం బదుమూటఁ గల్గుయతిచే నానందరంగాధిపా!” {{float right|మ. స. జ. స. త. త. గ.}}</poem>|ref=152}} {{Telugu poem|type=వ.|lines=<poem>అంద 186039వ దగు</poem>|ref=}} {{left margin|2em}}'''భూతిలక మనువృత్తము '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>"సారెకు భారసజాగముల్ మది సారసాప్తవిరామమున్ జేరిన భూతిలకం బగున్ నుతశీల రంగనృపాలకా!” {{float right|భ. భ. ర. స. జ. జ. గ.}}</poem>|ref=153}}<noinclude><references/></noinclude> 6jrxee4zc019buiwh3c3paw102y28sh