వికీసోర్స్ tewikisource https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ వికీసోర్స్ వికీసోర్స్ చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ ద్వారము ద్వారము చర్చ రచయిత రచయిత చర్చ పుట పుట చర్చ సూచిక సూచిక చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/299 104 60896 397538 192929 2022-08-07T04:29:58Z Kwamikagami 3005 /* Without text */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Kwamikagami" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> ryy2rmervx2ueyb1du5livh3igcbmx9 పుట:శ్రీ సుందరకాండ.pdf/209 104 113250 397525 361338 2022-08-07T00:53:44Z Ramesam54 3001 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="GGK1960" />{{rh| సర్గ 23| | }}</noinclude><poem> {{left margin|5em}} 5 కురులన్నియు ఒక కోర కొప్పిడిన ఏకజట యనెడి రాకాసి యొకతె, రాగికన్ను లెఱ్ఱబడ బిట్టలిగి, సీతను పిలుచుచు చేరి యిట్లనెను. 6 చరితార్థులగు ప్రజాపతు లార్వుర లో నాలవవాడు పులస్త్యు, డతడు బ్రహ్మ మానసోద్భవుడంచును వి ఖ్యాతికెక్కె లోకముల నంతటను. 7 అతని సుతుడు మహర్షి సత్తముడు, మానసభవుడు సమానుడు బ్రహ్మకు, విశ్రవసుండని విక్రుతుడాయెను, సాధుతపస్తేజస్వి, మహాత్ముడు. 8 రావణు, డరికులరావణు, డావి శ్రవసుని పుత్రుడు, రాక్షసాధిపతి, అతని కీవు భార్యవు కాదగుదువు, వినుము నేను చెప్పిన శుభార్ధమును. 9 పిమ్మట మఱియొక పిల్లి కనుల రా క్షసి హరిజట, ఆగ్రహమున, మిడిమిడి గ్రుడ్లు తిరుగ దారుణముగ ఇట్లనె, సీతభీతయై చేష్టలు తడబడ. 10 ఎవ్వ డొక్కడె జయించెను సురపతి తోడను ముప్పది మూడు కోట్ల దే వతలను బాహాబల విక్రమున, అతని కీవు భార్యవు కాతగుదువు. </poem><noinclude><references/></noinclude> 338byh28cnlt4gdvqf03rk8eteuthbu పుట:శ్రీ సుందరకాండ.pdf/211 104 113252 397526 361350 2022-08-07T00:57:49Z Ramesam54 3001 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="GGK1960" />{{rh|సర్గ 23| | }}</noinclude><poem> {{left margin|5em}} 18 ఆపయి దుర్ముఖి యను సేవికయనె, ఎవని భీతి రవి యెండలు కాయడు; పవనుడు విసరడు పడమటిగాడ్పులు, పల నీ వతని కిష్టపడ విటుల? 19 ఎవనికి భయపడి జవజవ వణకుచు పూలు విరులు దిగబోయు వృక్షములు, ఎప్పుడు వలసిన అప్పుడిచ్చును ప యోధర భూధర వీధులు జలములు. 20 అట్టి రావణున కఖిల దైత్య సా మ్రాజ్యాధిపతికి, రాజరాజునకు ప్రాణేశ్వరివై రాణించుట కీ వేల యిష్టపడవో లోలాలక! 21 నీ సుఖ శోభన నిత్యవృత్తమున కొప్పగు మాటలు చెప్పితి స్మితముఖి! భావింపుము నింపాదిగ మనసున, ఒప్పుకొనుము లేకున్నను బ్రతుకవు. </poem><noinclude><references/> {{left|200 }} {{right|2-4-1967 }}</noinclude> rdl0qb1ouup622136ciry33dmi6xxil పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/9 104 124607 397535 387756 2022-08-07T04:25:19Z Kwamikagami 3005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Rajasekhar1961" /></noinclude>ఈ గ్రంథము గోదావరీ మండలమునందు వాసిష్ఠా గాతమీ మధ్యభాగమున గోపాలపుర సంస్థానములో చేరిన, పొడగట్లపల్లి జూనకీ పురాగ్రహారము నివాసముగాగల, పిడపర్తి చినపూర్ణయ్య సిద్ధాంతి గారి, తృతీయపుత్రుడు కృష్ణమూర్తి శాస్త్రిచే రచించి ప్రకటింపబడినది. మఱియు జ్యోతిశ్ళాస్తమునకు సంబంధించిన గణిత, సిద్ధాంత జాతక, ముహూర్త, వాస్తు సంహితాది భాగములందును ఉద్గ్రంథములు గ్రంథమాలగా ప్రకటింపబడగలవు. పలయయువారు 1౮ చైవష్థభావణ విడవర్తి కృష్ణమూర్తి శాస్త్ర, పొడగట్లపల్లి, నోపొలవ్రరం సజొపోష్టు : తూర్పు గోజావరిజల్లా, వ మ వ {{c|<big>OPINIONS.</big>}} {{rule|4em}} Lilavati, an ancient mathematical treatise composed by Bhaskaracharya, is a work of undying interest and inspiration to all our {{SIC|present day|present-day}} Hindu mathematicians. The position which Bhaskara occupies in the galaxy of our ancient mathematicians and astronomers is unique. A study of old Indian mathematical books is not merely of historical interest to us. Translation of these books into our mother tongue provides us with a very useful instrument in the vernacularisation of studies in our schools and colleges. The extent of mathematical knowledge which this book displays, covers {{sc|s.s.l.c.}} and Intermediate syllabuses and a part of the {{sc|b.a.}},{{sic}} syllabus. Mr. Krishnamurty Sastri, besides possessing an extensive and deep knowledge of the ancient mathematical and astronomical treatises, reveals a firm grip on modern mathematical books. His clear exposition and explanations make the book easily intelligible to all. I hope that teachers and students of mathematics in our Andhra Country will read this book with profit and encourage the author to make this the beginning of a series of books. {| |'''Vizianagram,<br>D. 2&mdash;1&mdash;36''' |<big><big><big>}</big></big></big> |(Sd.) '''SONTI PURUSHOTHAM,'''<br><small>{{sc|{{SIC|chiee|chief}} lecturer in mathematics</small><br>MAHARAJAH'S COLLEGE. |} జాల ౩0 ఇంలంంి[ ఇువటుంయంటండ] 1062686 ం0రురరకలడి 57 పెసతపటుజంటికసాత, 1 2 కాంట 00 ఇచరా?0 109686 &రిరై 1 280క09. 0 211 09౯ రి౯606%6 తెట్టా ₹[2ర6 లుజకమింయి౭రతంనిలు. 209. 0560 కాటం 398 వటూఇ 00000199 12 (ఏ బ్రజ! ఖర 00052 ఇంం1620 బఇకటీతమడా టయకం8 ఏపికి 252000బులాః 3 2010ల తీ అంర్వా ౦క 018 మంతం య8కుల్లలు కం! ఫం0 ౪ 904. క్యులిల్యా ంక్‌ తంగడి 16090080 10 క గౌణ 21109 0|| కసింల అంకం 121009 ఇంటల. కంర్యంం ఫ:0ళ18ం ఇ కాటు 2 ఇగ 06101 ]రఇకిషయిలద 35 [16 ₹ల౨ఇ0౬ ఇ092టంష 0 382268 10 0కూ ఇ0%0015 రిలే ర్థం110క్రలు. 006 అనకలని€ ౦| లును టంని! 00ళా1 అలం ఇహం ల నన న న. 06905 ఇవిఠే 2 ౩౫ 01 129 3.4.,. $11008, సరు. రాలునతనురూట్లా పీఖకకు 96కరేల 0066 కవిర్ధ ౩2 ఆరం ఇండి రలు. మొంళ)లర్యైం 0 క00 ఇంథంంిక. ముఇ(ఏలి21031 326 ఇకరిందిందు[09] టాంయః1566, 2676919 ఇ గూలు బళ 0౫ నండిలులి 81 సలిక- ఫం! ఏ౦0పల మం 014ం' లుంటటంి జరీ టంు[జ86058 నుజ8 106 ౦01 టా 1966161016. 10 ఇగ 1 సంత 35 182యంల ఇండి. కటరిలంి[ ౦8 మినటిలయుటింక 12 00 తంయణ రం326క్లూ ₹111 2628 015 3001 ఇమ రైలగ్‌ ఇంతి అంకాల టం బాకంక (0 ఇ93 1119 616 పేంబ్రంి9ిక్ర 0ద & 9656. 0వ 000 స00మఇ య. (580 80011 2080380254, ల. 21.36 1414గకం44'5 60౬౬౬6౬ పి, ఏల్‌, నరసింవామ్సు. బి.వంలి,ఎల్సా అడ్వశేటు. శ్రీ న కో 'సొధననులు! విశాఖపట్నం, తే 18_డింళుడు క్క గరింథముల్సు వినిధ్యక్లోక్క ములకు సంబంధించిశిన్మి జీక్టిరింపబడుట విక్కేలి యవనరవ వటువిథముల చిరకాలమునుండి యమపన్యసించు. చుంటెని, కాశ్ర్రీ, ప్థారిభామీక శబ్దనిఘంటువు” న. కొలది పరివర్తన వర్న ప్తుటును వలు లెజగ్గుల బట్టి సుబోధములు కాక యున్నవి,<noinclude><references/></noinclude> hvg0diqn96ycdnxv3yqwu7skv1px65d 397536 397535 2022-08-07T04:27:00Z Kwamikagami 3005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Rajasekhar1961" /></noinclude>ఈ గ్రంథము గోదావరీ మండలమునందు వాసిష్ఠా గాతమీ మధ్యభాగమున గోపాలపుర సంస్థానములో చేరిన, పొడగట్లపల్లి జూనకీ పురాగ్రహారము నివాసముగాగల, పిడపర్తి చినపూర్ణయ్య సిద్ధాంతి గారి, తృతీయపుత్రుడు కృష్ణమూర్తి శాస్త్రిచే రచించి ప్రకటింపబడినది. మఱియు జ్యోతిశ్ళాస్తమునకు సంబంధించిన గణిత, సిద్ధాంత జాతక, ముహూర్త, వాస్తు సంహితాది భాగములందును ఉద్గ్రంథములు గ్రంథమాలగా ప్రకటింపబడగలవు. పలయయువారు 1౮ చైవష్థభావణ విడవర్తి కృష్ణమూర్తి శాస్త్ర, పొడగట్లపల్లి, నోపొలవ్రరం సజొపోష్టు : తూర్పు గోజావరిజల్లా, వ మ వ {{c|<big>OPINIONS.</big>}} {{rule|4em}} Lilavati, an ancient mathematical treatise composed by Bhaskaracharya, is a work of undying interest and inspiration to all our {{SIC|present day|present-day}} Hindu mathematicians. The position which Bhaskara occupies in the galaxy of our ancient mathematicians and astronomers is unique. A study of old Indian mathematical books is not merely of historical interest to us. Translation of these books into our mother tongue provides us with a very useful instrument in the vernacularisation of studies in our schools and colleges. The extent of mathematical knowledge which this book displays, covers {{sc|s.s.l.c.}} and Intermediate syllabuses and a part of the {{sc|b.a.}},{{sic}} syllabus. Mr. Krishnamurty Sastri, besides possessing an extensive and deep knowledge of the ancient mathematical and astronomical treatises, reveals a firm grip on modern mathematical books. His clear exposition and explanations make the book easily intelligible to all. I hope that teachers and students of mathematics in our Andhra Country will read this book with profit and encourage the author to make this the beginning of a series of books. {| |'''Vizianagram,<br>D. 2&mdash;1&mdash;36''' |<big><big><big>}</big></big></big> |(Sd.) '''SONTI PURUSHOTHAM,'''<br><small>{{sc|{{SIC|chiee|chief}} lecturer in mathematics,}}</small><br>MAHARAJAH'S COLLEGE. |} జాల ౩0 ఇంలంంి[ ఇువటుంయంటండ] 1062686 ం0రురరకలడి 57 పెసతపటుజంటికసాత, 1 2 కాంట 00 ఇచరా?0 109686 &రిరై 1 280క09. 0 211 09౯ రి౯606%6 తెట్టా ₹[2ర6 లుజకమింయి౭రతంనిలు. 209. 0560 కాటం 398 వటూఇ 00000199 12 (ఏ బ్రజ! ఖర 00052 ఇంం1620 బఇకటీతమడా టయకం8 ఏపికి 252000బులాః 3 2010ల తీ అంర్వా ౦క 018 మంతం య8కుల్లలు కం! ఫం0 ౪ 904. క్యులిల్యా ంక్‌ తంగడి 16090080 10 క గౌణ 21109 0|| కసింల అంకం 121009 ఇంటల. కంర్యంం ఫ:0ళ18ం ఇ కాటు 2 ఇగ 06101 ]రఇకిషయిలద 35 [16 ₹ల౨ఇ0౬ ఇ092టంష 0 382268 10 0కూ ఇ0%0015 రిలే ర్థం110క్రలు. 006 అనకలని€ ౦| లును టంని! 00ళా1 అలం ఇహం ల నన న న. 06905 ఇవిఠే 2 ౩౫ 01 129 3.4.,. $11008, సరు. రాలునతనురూట్లా పీఖకకు 96కరేల 0066 కవిర్ధ ౩2 ఆరం ఇండి రలు. మొంళ)లర్యైం 0 క00 ఇంథంంిక. ముఇ(ఏలి21031 326 ఇకరిందిందు[09] టాంయః1566, 2676919 ఇ గూలు బళ 0౫ నండిలులి 81 సలిక- ఫం! ఏ౦0పల మం 014ం' లుంటటంి జరీ టంు[జ86058 నుజ8 106 ౦01 టా 1966161016. 10 ఇగ 1 సంత 35 182యంల ఇండి. కటరిలంి[ ౦8 మినటిలయుటింక 12 00 తంయణ రం326క్లూ ₹111 2628 015 3001 ఇమ రైలగ్‌ ఇంతి అంకాల టం బాకంక (0 ఇ93 1119 616 పేంబ్రంి9ిక్ర 0ద & 9656. 0వ 000 స00మఇ య. (580 80011 2080380254, ల. 21.36 1414గకం44'5 60౬౬౬6౬ పి, ఏల్‌, నరసింవామ్సు. బి.వంలి,ఎల్సా అడ్వశేటు. శ్రీ న కో 'సొధననులు! విశాఖపట్నం, తే 18_డింళుడు క్క గరింథముల్సు వినిధ్యక్లోక్క ములకు సంబంధించిశిన్మి జీక్టిరింపబడుట విక్కేలి యవనరవ వటువిథముల చిరకాలమునుండి యమపన్యసించు. చుంటెని, కాశ్ర్రీ, ప్థారిభామీక శబ్దనిఘంటువు” న. కొలది పరివర్తన వర్న ప్తుటును వలు లెజగ్గుల బట్టి సుబోధములు కాక యున్నవి,<noinclude><references/></noinclude> pzvlo1mvtup2ecetfu13b0yg78n02ru 397537 397536 2022-08-07T04:28:22Z Kwamikagami 3005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Rajasekhar1961" /></noinclude>ఈ గ్రంథము గోదావరీ మండలమునందు వాసిష్ఠా గాతమీ మధ్యభాగమున గోపాలపుర సంస్థానములో చేరిన, పొడగట్లపల్లి జూనకీ పురాగ్రహారము నివాసముగాగల, పిడపర్తి చినపూర్ణయ్య సిద్ధాంతి గారి, తృతీయపుత్రుడు కృష్ణమూర్తి శాస్త్రిచే రచించి ప్రకటింపబడినది. మఱియు జ్యోతిశ్ళాస్తమునకు సంబంధించిన గణిత, సిద్ధాంత జాతక, ముహూర్త, వాస్తు సంహితాది భాగములందును ఉద్గ్రంథములు గ్రంథమాలగా ప్రకటింపబడగలవు. పలయయువారు 1౮ చైవష్థభావణ విడవర్తి కృష్ణమూర్తి శాస్త్ర, పొడగట్లపల్లి, నోపొలవ్రరం సజొపోష్టు : తూర్పు గోజావరిజల్లా, వ మ వ {{c|<big>OPINIONS.</big>}} {{rule|4em}} Lilavati, an ancient mathematical treatise composed by Bhaskaracharya, is a work of undying interest and inspiration to all our {{SIC|present day|present-day}} Hindu mathematicians. The position which Bhaskara occupies in the galaxy of our ancient mathematicians and astronomers is unique. A study of old Indian mathematical books is not merely of historical interest to us. Translation of these books into our mother tongue provides us with a very useful instrument in the vernacularisation of studies in our schools and colleges. The extent of mathematical knowledge which this book displays, covers {{sc|s.s.l.c.}} and Intermediate syllabuses and a part of the {{sc|b.a.}},{{sic}} syllabus. Mr. Krishnamurty Sastri, besides possessing an extensive and deep knowledge of the ancient mathematical and astronomical treatises, reveals a firm grip on modern mathematical books. His clear exposition and explanations make the book easily intelligible to all. I hope that teachers and students of mathematics in our Andhra Country will read this book with profit and encourage the author to make this the beginning of a series of books. {| |'''Vizianagram,<br><br>D. 2&mdash;1&mdash;36''' |<big><big><big><big><big><big>}</big></big></big></big></big></big> |{{gap}} |align=center|(Sd.) '''SONTI PURUSHOTHAM,'''<br><small>{{sc|{{SIC|chiee|chief}} lecturer in mathematics,}}</small><br>MAHARAJAH'S COLLEGE. |} జాల ౩0 ఇంలంంి[ ఇువటుంయంటండ] 1062686 ం0రురరకలడి 57 పెసతపటుజంటికసాత, 1 2 కాంట 00 ఇచరా?0 109686 &రిరై 1 280క09. 0 211 09౯ రి౯606%6 తెట్టా ₹[2ర6 లుజకమింయి౭రతంనిలు. 209. 0560 కాటం 398 వటూఇ 00000199 12 (ఏ బ్రజ! ఖర 00052 ఇంం1620 బఇకటీతమడా టయకం8 ఏపికి 252000బులాః 3 2010ల తీ అంర్వా ౦క 018 మంతం య8కుల్లలు కం! ఫం0 ౪ 904. క్యులిల్యా ంక్‌ తంగడి 16090080 10 క గౌణ 21109 0|| కసింల అంకం 121009 ఇంటల. కంర్యంం ఫ:0ళ18ం ఇ కాటు 2 ఇగ 06101 ]రఇకిషయిలద 35 [16 ₹ల౨ఇ0౬ ఇ092టంష 0 382268 10 0కూ ఇ0%0015 రిలే ర్థం110క్రలు. 006 అనకలని€ ౦| లును టంని! 00ళా1 అలం ఇహం ల నన న న. 06905 ఇవిఠే 2 ౩౫ 01 129 3.4.,. $11008, సరు. రాలునతనురూట్లా పీఖకకు 96కరేల 0066 కవిర్ధ ౩2 ఆరం ఇండి రలు. మొంళ)లర్యైం 0 క00 ఇంథంంిక. ముఇ(ఏలి21031 326 ఇకరిందిందు[09] టాంయః1566, 2676919 ఇ గూలు బళ 0౫ నండిలులి 81 సలిక- ఫం! ఏ౦0పల మం 014ం' లుంటటంి జరీ టంు[జ86058 నుజ8 106 ౦01 టా 1966161016. 10 ఇగ 1 సంత 35 182యంల ఇండి. కటరిలంి[ ౦8 మినటిలయుటింక 12 00 తంయణ రం326క్లూ ₹111 2628 015 3001 ఇమ రైలగ్‌ ఇంతి అంకాల టం బాకంక (0 ఇ93 1119 616 పేంబ్రంి9ిక్ర 0ద & 9656. 0వ 000 స00మఇ య. (580 80011 2080380254, ల. 21.36 1414గకం44'5 60౬౬౬6౬ పి, ఏల్‌, నరసింవామ్సు. బి.వంలి,ఎల్సా అడ్వశేటు. శ్రీ న కో 'సొధననులు! విశాఖపట్నం, తే 18_డింళుడు క్క గరింథముల్సు వినిధ్యక్లోక్క ములకు సంబంధించిశిన్మి జీక్టిరింపబడుట విక్కేలి యవనరవ వటువిథముల చిరకాలమునుండి యమపన్యసించు. చుంటెని, కాశ్ర్రీ, ప్థారిభామీక శబ్దనిఘంటువు” న. కొలది పరివర్తన వర్న ప్తుటును వలు లెజగ్గుల బట్టి సుబోధములు కాక యున్నవి,<noinclude><references/></noinclude> dpdbow10mhlpn3ftcehaoaiugkh2kpy పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/142 104 129416 397514 397164 2022-08-06T14:03:22Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కామగ్రీవుని కథ|147}}</noinclude>నశించును. తపంబున సార్వభౌముడు కావచ్చును. నీ వట్టితప౦బుఁ గావింపుమని యుపదేశించుటయు స్వామీ! తపంబెట్టుఁ జేయవలయును. విధాన మెట్టిదని యడిగిన నతం డిట్లనియె. కాశి కవ్వల హిమవత్పర్వతము కలదు. అక్కడకిఁ బోయిన మహాత్ములు పెక్కుండ్రు కనంబడుదురు వారి నాశ్రయించి మంత్రోపదేశముఁ బొందుము. తపోవిధానము వారే యెరింగింతురని బోధించిన విని సంతసించుచు నేను నాఁడే బయలుదేరి పయనములు సేయుచుఁ గడు నిడుములు పడి యారునెలలకుఁ గాశీపురంబుఁ జేరితిని. అందున్న మహాత్ముల సేవించి భాగ్యముఁ గలుగు తెఱ వుపదేశింపుడని యడిగిన నొక్కరుఁడును దగిన సమాధానముఁ జెప్పినవాఁడు లేఁడు. విశ్వేశ్వరుని యాలయము వెనుక జ్ఞానవాపిచెంతఁ దపంబుఁజేసి కొనుచున్న యొక మహాయోగి నారుమాసము లాశ్రయించితిని. అతండు నా శుశ్రూషకుమెచ్చి నా కోరికవిని పూర్వపుణ్య పరిపాకంబునంగాని భాగ్యము లభింపదు. తపంబు ముక్తికిఁ గారణమని యుత్తరము జెప్పెను. వారి మాటలయెడ విశ్వాసము లేకనేనటఁ గదలి రెండు నెలలకు గంగోత్తర కరిగితిని. అది గంగానది జనించిన తావు. కడు పుణ్యక్షేత్రము. సంతతము మంచువర్షము కురియుచుండును. అక్కడి చలిబాధ యమలోకమునసైతము లేదు. ఆ స్థలమందనేకులు దిగంబరుల్జై తపముఁ జేసికొనుచున్నారు. వారి‌ నందర నాశ్రయించితిని. ఎవ్వరికి నాయం దనుగ్రహము వచ్చినదికాదు. సీ? ఇఁక నీ జన్మముఁబాసి యుత్తరజన్మములో నుత్త ముండనై యుండెదను. ఇప్పుడు నా కామ్యము తీరదు. అని చావ నిశ్చయించి యొకనాఁడు రెండు క్రోశములదూరములోనున్న శ్రీకూటమను‌ పర్వతమెక్కి నలుచక్కిఁ దిరిగి మరణకృత నిశ్చయుండనై తత్సాధన మరయుచుండ నాదండ నొక విశాలసాలవృక్షము కనంబడినది. ఆ మ్రానెక్కి చేతులు జోడించి యిట్లుఁ బార్దించితిని. వేల్పులారా? నేను సంపదలనిమిత్తము చాలకష్టములఁ బడితిని. కాసంతయుఁ బ్రయోజనములేక పోయినది. ఇట్టి నికృష్టపుఁ జీవనము సహించుటకంటె సకలబాధా విస్మరణ కారణంబగు మరణంబు శ్రేయము. ముందుజన్మమునందైన నన్ను భాగ్యవంతునిగాఁ జేయుఁడని కోరుచుఁ గన్నులు మూసికొని నేల కుఱయబోవు సమయంబున, ఓహో! వలదు. వలదు. సాహసము సేయకుము. నీ వెవ్వండవు? అని యా పాదపము మొదటినుండి యొకధ్వని బయలు వెడలినది. ఆ నినాదమువిని‌ నే నదరిపడుచు నా కామిత మీడేర్ప భగవంతుండరుదెంచి యిట్టిమాటఁ బలికెనని యుబ్బుచు నేలవంకఁ జూడ్కులు నెఱయఁ జేసితిని ఆ చెట్టు మొదట డొంకలలో జడలచే నావరింపఁబడిన శిరము కలిగిన యొక తపస్వి నా కన్నులం బడియెను. ---------- జూచి మురియుచు మెల్లన నత్త రువు దిగి తదీయ చరణంబుల<noinclude><references/></noinclude> 7z1ahdcpw43mj6hcgufzu1f1gt633vy పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/143 104 129452 397523 397237 2022-08-06T23:36:12Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|148|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>మ్రోల వ్రాలి మహాత్మా! రక్షింపుము. రక్షింపుము. అని వేడికొంటి. కరుణ కటాక్షములు నా పైఁ బరగించుచు నమ్మహర్షి నీ వెవ్వఁడ వేమిటికిట్లుఁజావఁ బ్రయత్నించుచున్నావని యడుగుటయు నా కథ యంతయుం జెప్పితిని. మూఢుఁడా మోక్షేచ్చ వదలి యస్థిరములై సంపదలకొరకిట్టు చింతించు చున్నావేమి? వినుము. నీవలెనే నేనును సంపదల కాసఁజెంది యిరువదియేండ్లు గురుకులవాసముఁ జేసి యింద్రజాలమను విద్య సంపాదించి భూమి యంతయుం దిరిగి కోట్ల కొలది ధనము ప్రోగుచేసితిని. దానితోఁ దృత్తిఁ బొందక పరకాయ ప్రవేశవిద్య గ్రహింపఁగోరి యీ యరణ్యమునకు వచ్చితిని. ఇక్కడికి మూఁడు యోజనముల దూరములోఁ ద్రికూటమను నగరంబున దీర్ఘ తముండను మహర్షి యున్నవాఁడు. అతని కా విద్య తెలియునని మునులవలన విని యతనియొద్దకు బోయి యెనిమిది వత్సరము లాశ్రయించితిని. అమ్ముని కప్పటికి నా యెడఁ గనికరముఁ గలిగి నీ యబిలాష యేమని యడిగెను. దేవా! నే నింద్రజాలమను విద్య సంపాదించి భాగ్యవంతులలో నధికుఁడనని పేరుబొందితిని. కాని ప్రభుత్వచిహ్నము దానివలన లభించినదికాదు. పరకాయ ప్రవేశ విద్యవలన నట్టిలాభము కలుగునని యా విద్యకొరకు దేవర నాశ్రయించితిని. ఇదియే నా కోరికయని ప్రార్థించితిని. నా మాటవిని యతండు పక్కున నవ్వుచు ముక్కుపై వ్రేలిడికొని ధనమునఁ దృప్తుండవై రాజ్యమున కాసపడుచుంటివి. అదియును లభించిన పిమ్మటఁ దేలికగాఁ గనంబడును. మనుష్యులు వచ్చిన స్వర్గముతోఁ దృప్తిఁ బొందక రాని నరకమునకై యాసఁ బడుచుందురు. పోనిమ్ము. నీకుఁ బరకాయ ప్రవేశవిద్య యుపదేశించెదను. రాజ్యసుఖము లెట్ల నుభవింపఁ గలవన యడిగిన నే నిట్లంటి. స్వామీ ! భూమి నే భూమపతియైనను మృతిఁబొందినప్పుడు వాని శరీరములోఁ బ్రవేశించి యా రాజ్య మేలగలను. ఇదియే నా యభిలాషయని చెప్పిన విని యతండు యధాజాతశరీరమే యస్థిరమైయుండ సంపదలమాట చెప్పనేల? ఇంత ప్రయాసపడి బుద్భుదములవంటి రాజ్య సుఖంబులఁ గోరికొనుచున్నావా? నీ యిష్టము. ఆలోచించుకొనుమని యుపదేశించినంత నప్పుడే నా హృదయమున వైరాగ్యవృత్తి జనించినది. ఆ మహాత్ముని పలుకే యుపదేశవాక్యమైనది. రాజ్యాది సంపదల నేవగించుకొని మరల మహామంత్ర ముపదేశముఁబొంది నాటంగోలె యిందుఁ దపం బొనరించుచున్నాడ. మోక్షమార్గము సేవింపఁ దగినది. నీవును లోకవాసన వదలి ముముక్షుఁడవై యుండుమని పెద్దగా బోధించెను. కాని నా మది కుదిరినది కాదు. మహాత్మా ! మీరు సంపదలచే విసిగియున్నవారు. కావున రాజ్యాధిక సుఖంబుల నసహ్యము జనింప వెంటనే విరక్తులైతిరి. నేను సంపదయెట్టిదో యెరుంగనివాఁడను. మీ వలనే కొన్నిదినము లనుభవించి తరువాత విరక్తిఁజెందెద. ముందుగా<noinclude><references/></noinclude> n455grpnodblzuykigfkfkh1i96xe05 పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/144 104 129453 397524 397238 2022-08-07T00:05:47Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కామగ్రీవుని కథ|149}}</noinclude>నాకు నైంద్రజాలికవిద్య నుపదేశింపుఁడు. అని కోరికొనిన నమ్మహాత్ముండు పదిదినములు నాచే శుశ్రూషఁ చేయించుకొని నాకా విద్య నుపదేశించెను. అంతటితోఁ దృప్తిఁ బొందక నేనును నతని యనుమతిఁ బడసి దీర్ఘత మునియొద్ద కరిగి పదియేండ్ల జ్జడదారి నాశ్రయించితిని. అతండు ప్రసన్నుండై కామిత మేమని యడిగిన పరకాయప్రవేశవిద్య నుపదేశింపుమని కోరికొంటిని. అతం డై హి‌కము తుచ్చమనియుఁ బరముఁ గోరుకొనుమనియు నా కెంతయో బోధించెను. వారి హితబోధ యించకయు నా మనసు దూరినది కాదు. ఆ విద్యయే యుపదేశింపుఁడని వినయముతోఁ బ్రార్ధించితిని. నీ కర్మము. నే నేమి చేయువాఁడనని విసిగికొనుచు నయ్యోగివరుండా మంత్రమును నా కుపదేశించి యిట్లనియె. కృపణాత్మా ! సంసారసక్తుండవై చాలకష్టములు పడి యీ రెండు విద్యల సంపాదించుకొంటివి. నీ కిప్పుడు పరువము గరించినది. సుఖ మెన్నఁడు పడుదువో తెలియదుఁ ఈ విద్యలు నీకు దంతములున్నంతసేపే ప్రసాదించును. ఒక్క పన్నూడినను బ్రసన్నములు కావు. వేగఁబోయి కామితముఁ దీర్చుకొనుము. అని యుపదేశించెను. అప్పుడు ప్రహర్షసాగరమున మునుఁగుచు వారివలన నా మంత్రమును వడిసి యా హిమాలయపర్వతము లన్నియు దాటి మరలఁ గాశీపురంబున కరుదెంచితిని. నా జాల మా పట్టణములోఁబన్ని ప్రజల రంజించు తలంపుతో నొకనాఁడు గంగానదికి స్నా నార్థమై యరిగితిని. గంగాతీరమంతయుఁ బృధుశిలా నిర్మితములైన సోపానపంక్తులచే నొప్పుచున్నది. నేనా మెట్లు దిగునప్పుడు మేను తూలి కాలుజారి రాళ్లపైఁ బడితిని. మోము తాకి రక్తము‌ స్రవింప నా పన్నొకటియూడి నేలపైఁ పడినది. నేనా పంటినిఁ జూచుకొని గండెలు బాదికొనుచు గోలుగోలున నేడ్వఁ దొడంగితిని. తైర్ధికుల పెక్కండ్రు వచ్చి నా గాయమునకు మందువైచి రక్త ముఁ గారకుండఁ జేసిరి కాని నా యేడ్పు మానిపింపలేకపోయిరి. వెర్రి పారుడా ! దంతభగ్నమున కిట్టు వగచుచున్నా వేమి ? నేడు కాకున్న రేపైన నిది యాడునదియే కదా? ప్రాయముమీరినఁవాడవు బాలుడవు కావు. ఊరుకొనుము. దంతము పారవేసి స్నానముఁజేయము. అరచేతం బట్టుకొని చూచుచు దాని విడువలే కుంటివేమి ? అని పలువురు పలుబలుకుల నిందింప నేమియు మాటాడక కష్టోపార్జితములగు నా విద్యల రెంటినిం దచలంచుకొనుచు అయ్యో? ఒక తేపయైన దత్ప్రభావము జూచితికానే ? కాసైనను వానివలన సంపాదింపలేక పోయితిని నే నెన్ని యో యూహలఁ బన్నుకొనియంటి నవి యన్నియుఁ దృటిలో వమ్మైపోయినవి. అని తలంచుకొనుచుఁ బెద్దయెలుంగున వాపోవుచుంటిని. నన్ను పన్నూడిన విలపించుచున్నాడని జనులు వింతగాఁ జూడఁ<noinclude><references/></noinclude> c0z4jar6qw5eds9hpbqijv75ix2dkr6 పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/145 104 129544 397534 397448 2022-08-07T04:22:57Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|150|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>దొడంగిరి. రెండు మూడు దివసంబులు నిద్రాహారములు మాని యా గంగ యొడ్డునఁబడి విలపించితిని. అప్పుడు పురరక్షకులు నన్నక్కడినుండి లేవఁగొట్టిరి. మరియొక ఘట్టమునకుం బోయితిని. పన్నూడిన విలపించెడు వెర్రిపారుఁ డితఁడే యని జనులు గుంపులుగా వచ్చి నన్నుఁ జూచుచుండిరి. ఆ విద్యలు జ్ఞాపకము వచ్చినప్పుడెల్లఁ బెద్ద కంఠముతో నేడ్చుచుందును. జనులు నవ్వుచుందురు. మరికొన్నిన్నాళ్ళకు నాకునేను యుపశమించుకొని యిట్లుఁదలంచితిని. ఆహా! దీర్ఘతముఁడు తుచ్చభోగములఁ గోరికొంటినని నాఁడే శపించెను. తెలిసికొనలేకపోయితిని. ఇక నే నింటికిఁ బోయి పెండ్లి యాడి సంతతివడసి నా కుమారుని కీ విద్యల నుపదేశించెదగాక. నా తపంబప్పుడు సఫల మయ్యెడిని. అని తలంచి యప్పుడే యప్పురము వదలి పయనము సాగించితిని. అందలి బ్రాహ్మణులకును మనకును నాచారభేదములు చాలఁ గలిగియున్నవిఁ కావున వారి కన్యకల నంగీకరించితిని కాను. తిరిగి తిరిగి మీ యగ్రహారముఁ జేరితిని. మీ కూఁతుం జూచిసది మొదలు పెండ్లి యాడవలయునని యిష్టము పుట్టినది. నే నంత పెద్ద వాఁడను కాను. మంచు దేశములో నుండుట నిట్లు పండిపోయితిని. వేగము సంతతిం బడసి నా విద్యలు రెండును బుత్రుల కుపదేశించెదను. అని యుపన్యసించుచు నేను పెండ్లికొడుకునని చెప్పెను. భట్టపారుండు పక్కున నవ్వుచు బళిరా! కామగ్రీవా ! నీ కోరిక బాగున్నది. నీ మాటలవలన వెనుకటికథ యొకటి జ్ఞాపకము వచ్చుచున్నది. వినుము. {{p|fs125|ac}}కౌశికుని కథ</p> నీవలెనే కౌశికుంకుడ బ్రాహ్మణుఁడు బాల్యంబున మాతా పితృ విహీనుండై రక్షించువారును లేక స్వేచ్ఛగాఁ దిరుగుచుండెను. విద్య యేమియు నంటినవికాదు. విటులలోఁ గలసి జూదరులకు మొనగాడైఁ తస్కరులకు నాయకుఁడై పాలసులకు నొజ్జయై క్రుమ్మరుచుండెను. సత్రభోజనమును మఠనిద్రయుఁ గావించి తిరిగెడి యా చెడుగునకుఁ గన్య నెవ్వరిత్తురు? అట్లుఁ బరువంబున గరువంబున నొడ లెరుంగక తిరుగుచుండ నంతలో వార్దక్యచిహ్నములు పొడసూపినవి. కృష్ణపక్షంబున భ్రమరవృక్షాంచల నిర్మలమగు నాకసంబునఁ బొలుపొందు తారలవలె నడుమ నడుమ ఫలితకేశము లగుపడుచుండెను. సులోచనములైనను సులోచనాపేక్షఁ బ్రవర్తించినవి. రదనంబులు కదలకున్నను గుదుళ్ళప్రటిమ సడలుటఁ గఠిన భక్ష్య భక్ష్యణాసమర్థములైనవి. నడలు జడితఁ గావించినవి. నిద్రకొఱఁత వడినది. అప్పు డతండు తనకు వివాహము కాలేదను చింత ప్రబలి యందందుఁ<noinclude><references/></noinclude> cw49oqw50fs3ynd148nhuzvxtn7zjl8 పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/111 104 129568 397522 397509 2022-08-06T23:34:23Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>'డోలా భూషోత్తరీయాణి వినైత్వం నాస్తి మధ్యయే'</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem>ఇతి పృథగెత్వం విహితమేవ, అప్పకవిస్తు పయ్యెద ఇత్యాదౌ అచ్త్వం యశ్రుతి త్వం చాహ. ఏతత్సూత్ర ప్రామాణ్యాత్ స్వకపోలకల్పితమేవే త్యనుసంధేయం (క. శి. భూ. పు. 190) అనగా— ఉయ్యెల, తాయెతులు, పయ్యెద— ఈ మూడు పదములు వినాగా మిగిలిన పదమధ్యయకారములకు తలకట్టులనిన్ని వీటికి మాత్ర మెత్వము లనిన్నీ అథర్వణాచార్యుల వారి కారిక యున్నది గావున, నప్పకవి చేసిన పద ద్వయవిభాగము స్వకపోలకల్పితమని అప్పకవిగారి మతమును (అహోబల పతి) పరిహరించినారు.{{float right|137}}</poem> </div> {{left margin|2em}}'''వసుచరిత్ర వ్యాఖ్యయందు సోమనాథ పండితులు వ్రాసిన గ్రంథము '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>ఎదలపైఁ బొదవలు పయ్యెదలు జాఱగఁ బాఱు బిబ్బీలకు ముసుంగు లబ్బఁజేసె.......</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem> దీని వ్యాఖ్యయందు అహోబలపండితులవారి గ్రంథమును వ్రాసి ఇందు చేతనే (పయ్యెద) ఏక పదమనియున్ను, పద మధ్య యకార మెత్వయుక్త మని యున్ను గ్రహించవలెనని వ్రాసినారు.{{float right|138}} అప్పకవిగారి ఆంధ్రశబ్దచింతామణి అచ్చు పుస్తకములందు 'అద్యః క్రియాసు భూతాద్యర్థ సముద్యోతిత మాద్యగం వినా సర్వః' అని యున్నది. అది అచ్చువేసినవారి పాండిత్యము. ఆర్యావృత్త లక్షణ భంగమైనది.<ref>ఆర్యాపూర్వార్ధమందు ఏడు చతుర్మాత్రాగణములు మరియు వొక గురువుండవలెను. ఇందు ఒక చతుర్మాత్రాగణ మెక్కవైనది. "అద్యః । క్రియాసు। భూతా । ద్యర్థన ।ముద్యో । తితమా । ద్యగంవి । నాస । ర్వః" ఇది ఆర్యాగీతియు కాదు. ఆర్యాగీతియం దెనిమిదిమాత్రమే చతుర్మాత్రాగణ ములుండును. ఇందొక గురువెక్కువ. మరియు 'ఆద్యగ' మని యుండుట అప్ప కవి ఉద్దేశ్యమునకు భిన్నముగూడ.</ref> కనినారు కాదు అర్థవిమర్శ లేకపోయినది.{{float right|139}}</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> i53kt5xmd1rndj3c4juvqofq2mh7f7o వాడుకరి చర్చ:MdsShakil/header 3 129570 397515 2022-08-06T16:44:10Z Pathoschild 319 create header for talk page ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]]) wikitext text/x-wiki <div style="display: flex; flex-wrap: wrap; justify-content: center; align-items: center; margin: 16px 0; border: 1px solid #aaaaaa;"> <div style="padding: 12px;">[[File:Circle-icons-megaphone.svg|75px|link=[[m:User_talk:MdsShakil]]]]</div> <div style="flex: 1; padding: 12px; background-color: #dddddd; color: #555555;"> <div style="font-weight: bold; font-size: 150%; color: red; font-family: 'Comic Sans MS'">Welcome to my talk page!</div> <div style="max-width: 700px">Hey! I am Shakil Hosen. I patrol many projects, and where I don't know the language I only act in cases of serious vandalism. If you think I have done anything wrong, feel free to [[m:User talk:MdsShakil|message me]] on Meta wiki. If you don't like that you can leave me messages here too, but since I do not watch all of my talk pages, your message might not get a timely response. Thanks! [[File:Face-smile.svg|18px|link=[[m:User:MdsShakil]]]]</div> </div> </div> 6ns6eellkw7iqc4yteyjnszfjmo2yio వాడుకరి చర్చ:MdsShakil 3 129571 397516 2022-08-06T18:13:14Z Pathoschild 319 add talk page header ([[m:Synchbot|requested by MdsShakil]]) wikitext text/x-wiki {{User talk:MdsShakil/header}} tbo8m2n1p4y1shpmyu07h1k0g9pq65d పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/113 104 129572 397517 2022-08-06T21:23:17Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}ఊయెల </div> {{left margin|2em}}'''తిమ్మకవి అచ్చ తెలుఁగు రామాయణము : (ఆరణ్య-59) '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ. గీ.|lines=<poem>మఱియుఁ దక్కిన కడల ఱేండ్లుఱక మంచి సేయుటకుఁ బంచు నపరంజి యూయెలలును (గద్దియలు మేలిసెజ్జలు పెద్దతొడవు లెపుడు నాయింటఁ గొదలేక యెనసియుండు.)</poem>|ref=146}} {{left margin|5em}}‘ఊయల' అనవచ్చును. 'ఉయ్యల' కు </div> {{left margin|2em}}'''శ్రీనాథుని భీమేశ్వరపురాణము (8-52) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఆడుచున్నవి పింపిళ్ల నంబరమున చేయుచున్నవి త్రిభువనాశ్లేషకంబు లబ్జనాభుని తూగుటుయ్యలలు గంటె వేనవేలు పయోరాశి వీచిఘటలు.</poem>|ref=147}} {{left margin|2em}}'''కళాపూర్ణోదయము (6-163) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పలుమరు దలయంటి దగన్ నలుగిడి దోయిళ్ల జలమునం బోర్కాదిం చి లలిం జన్నిచ్చుచు ను య్యల నూపుచు బెనుప దొడగె నాఱవశిశువున్.</poem>|ref=148}} {{left margin|5em}}‘పయ్యద' కు </div> {{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణము (యుద్ధ. 2357) '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>కదిరిన వేడి బాష్పములు గ్రమ్మి పయిం బయిఁ బర్వ భీతిమై నదరుచు విన్ననైన హృదయంబునఁ బొల్పగు హారయష్టి ప య్యద దడియంగఁ గానఁబడె నంచిత నిర్మల<ref>ము. పు రత్నభూషలన్</ref>రత్నభూస్థలిన్ (దదుచిత దృశ్యమాన మణిధామ సముజ్జ్వల భాతి దోఁపగన్)</poem>|ref=149}} {{left margin|5em}}<poem>—ఈ మహాకవి లక్ష్యములవలన పదద్వయ విభాగము చేసిన అప్ప కవిగారి సిద్ధాంత మెగిరిపోయినది.{{float right|150}}</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> 5me6yefou29oqrkiynselqptkpl8kch పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/114 104 129573 397518 2022-08-06T21:39:23Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}ఉయ్యెల ఎత్వమునకు </div> {{left margin|2em}}'''అరణ్యపర్వము (2-79) '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>కలి దమయంతిఁ బాప సమకట్టి పొరింబొరిఁ బాయనోపఁ డా లలనను దీర్ఘసౌహృద బలంబున నిట్టులు రెంటియందున న్నలుఁడు విమోహరజ్జులఁ బెనంగి గతాగత కారియయ్యె ను య్యెలయునుబోలె నూరకయ యెంతయుఁబొద్దు వినిశ్చితాత్ముఁడై.</poem>|ref=151}} {{left margin|5em}}పయ్యెదకు </div> {{left margin|2em}}'''యయాతి చరిత్ర (8–84) '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>వలఁబడ్డ జక్కవల్ వలె నున్న జిల్గు ప య్యెదలోని గుబ్బపాలిండ్లు మెఱయ...</poem>|ref=152}} {{left margin|2em}}'''కవుల షష్ఠము '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>పదముల్ దొట్రిలఁ గౌఁను దీఁగె చలియింపం గేశముల్ దూల ప య్యెద వక్షోరుహపాలి జేరఁ కనుదోయిన్ బాష్పముల్ గ్రమ్మ గ ద్గదకంఠంబున వాక్యముల్ డడబడన్ దద్దేహముం జొచ్చి యా సుదతీరత్నముఁ గాంచె బాలుని మనశ్శోకానలజ్వాలునిన్.</poem>|ref=153}} {{left margin|5em}}<poem> —ఈ మహాకవుల లక్ష్యములచేత పదమధ్య యకారములకు తలకట్టు దక్క నెత్వము లేదను సిద్ధాంత మెగిరి పోయినది. తాయెతులకు, తల్లి శరీరరక్ష కొఱకు చుట్టిన దండలని అర్థము చెప్పుట నన్ని విధములను జెడిపోయినది. అప్పకవిగారు వ్రాసిన లక్ష్యము</poem> </div> {{left margin|2em}}''' '''—</div>“చంద్రభాను చరిత్ర" సీస పాదము (1-99) {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఒక యింత యొరిగిన సికమీది ముడి పువ్వు టెత్తులు దొరయ తాయెతులు జుట్టి"</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem>వ్రాసినారు, పువ్వుటెత్తు లనగా పుష్పమాలికలుగదా! తాయెతు అనగా తల్లి చుట్టిన పుష్పమాలికలుగదా! యీ యర్థము సరసముగా నున్నదేమో సరసు లాలోచించ వచ్చును.{{float right|155}} "డోలా భూషోత్తరీయాణి వినైత్వం నాస్తి మధ్యయ" ఇతి, కారికకు, డోల అనగా ఉయ్యాల, భూషా అనగ నగ, ఉత్తరీయ మనగా పయ్యద, ఇది యర్థము సుప్రసిద్ధి. భూషా శబ్దమునకు దండ లర్థమనుట యొకటి. తాయి</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> 7azyhufr80hwch1zjwswo829t60vuo5 397519 397518 2022-08-06T21:40:28Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}ఉయ్యెల ఎత్వమునకు </div> {{left margin|2em}}'''అరణ్యపర్వము (2-79) '''—</div> {{Telugu poem|type=చ.|lines=<poem>కలి దమయంతిఁ బాప సమకట్టి పొరింబొరిఁ బాయనోపఁ డా లలనను దీర్ఘసౌహృద బలంబున నిట్టులు రెంటియందున న్నలుఁడు విమోహరజ్జులఁ బెనంగి గతాగత కారియయ్యె ను య్యెలయునుబోలె నూరకయ యెంతయుఁబొద్దు వినిశ్చితాత్ముఁడై.</poem>|ref=151}} {{left margin|5em}}పయ్యెదకు </div> {{left margin|2em}}'''యయాతి చరిత్ర (8–84) '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>వలఁబడ్డ జక్కవల్ వలె నున్న జిల్గు ప య్యెదలోని గుబ్బపాలిండ్లు మెఱయ...</poem>|ref=152}} {{left margin|2em}}'''కవుల షష్ఠము '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>పదముల్ దొట్రిలఁ గౌఁను దీఁగె చలియింపం గేశముల్ దూల ప య్యెద వక్షోరుహపాలి జేరఁ కనుదోయిన్ బాష్పముల్ గ్రమ్మ గ ద్గదకంఠంబున వాక్యముల్ డడబడన్ దద్దేహముం జొచ్చి యా సుదతీరత్నముఁ గాంచె బాలుని మనశ్శోకానలజ్వాలునిన్.</poem>|ref=153}} {{left margin|5em}}<poem> —ఈ మహాకవుల లక్ష్యములచేత పదమధ్య యకారములకు తలకట్టు దక్క నెత్వము లేదను సిద్ధాంత మెగిరి పోయినది. తాయెతులకు, తల్లి శరీరరక్ష కొఱకు చుట్టిన దండలని అర్థము చెప్పుట నన్ని విధములను జెడిపోయినది. అప్పకవిగారు వ్రాసిన లక్ష్యము</poem> </div> {{left margin|2em}}'''“చంద్రభాను చరిత్ర" సీస పాదము (1-99) '''—</div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>“ఒక యింత యొరిగిన సికమీది ముడి పువ్వు టెత్తులు దొరయ తాయెతులు జుట్టి"</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem>వ్రాసినారు, పువ్వుటెత్తు లనగా పుష్పమాలికలుగదా! తాయెతు అనగా తల్లి చుట్టిన పుష్పమాలికలుగదా! యీ యర్థము సరసముగా నున్నదేమో సరసు లాలోచించ వచ్చును.{{float right|155}} "డోలా భూషోత్తరీయాణి వినైత్వం నాస్తి మధ్యయ" ఇతి, కారికకు, డోల అనగా ఉయ్యాల, భూషా అనగ నగ, ఉత్తరీయ మనగా పయ్యద, ఇది యర్థము సుప్రసిద్ధి. భూషా శబ్దమునకు దండ లర్థమనుట యొకటి. తాయి</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> g4p8spehu27nkmnz7tspvfzgzir0lkd పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/115 104 129574 397520 2022-08-06T22:55:55Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}<poem>చుట్టిన యెతులనుట రెండు. తకారద్విత్వము లేకపోవుట మూడు శంకలు సాధారణముగా గనుపించుచున్నవి. భూషలనగా నగల కర్థము. నగలనగా బంగారు, వెండి మొదలయిన వాటిచేత గుండ్రగాను, కోలగాను చేసిన వస్తు వులు. ఆ వస్తువులలో శరీరరక్షకొఱకు వృక్షాదుల వేళ్లు మొదలైనవి వేసి సికను, కంఠమందు, భుజముల, మొలను కట్టు(ట) లోకప్రసిద్ధము. ఆ వస్తువులను తాయెదలని కొందఱు, తాయెతులని కొందరు తావేజులని కొందరు ననుట కలదు. తిమ్మకవిసార్వభౌముడుగారు లక్షణసారసంగ్రహమందు తాయెద అని వ్రాసినారు. పామరులు తావేజు లంటారు. అప్పకవిగారికి ఉయ్యల మొదలయిన శబ్దములకు లేని పదద్వయవిభాగము సేయుటకు పొసగని అర్థము వ్రాసుటకు సూత్రములు దిద్దుటకు నింతసామర్ధ్యము కలుగుటకు కారణ మాయనే గ్రంథాదియందు స్పష్టము చేసినారు. భగవంతులు స్వప్నమందు ప్రత్యక్షమగునప్పటి పద్యములు:{{float right|156}}</poem> </div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>కరములు రెంటను దాల్చిన పరికరములు చూచి యతనిఁ బరమేశునిగా బరికించి లేచి వలగొని మురియుచు సాష్టాంగదండము లొనర్చి వెసన్.</poem>|ref=157}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>మోడ్పుకేలు భాలమున జేర్చుకొనియున్నఁ గరుణ నతఁడు నన్ను గాంచి పలికె నన్నెఱింగి వందనం బొనర్చితి వాత్మ మెప్పుపుట్టె నీదు మెలకువకును.</poem>|ref=158}} {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఈ యువతుల్ రమాధరణు లేను పయోరుహపత్రనేత్రుఁడన్ నీయెడఁ గూర్మికల్గి ధరణీదివిజోత్తమ వచ్చినాడ స్వ శ్రేయస మబ్బు నీకు నిక సిద్ధము నన్నయ ఫక్కి యాంధ్రముం జేయుము మా యనుగ్రహముచే కవు లచ్చెరువంది మెచ్చగన్. </poem>|ref=159}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>వినియును గనియును నెఱుఁగని ఘనఫక్కిం దెలుఁగు సేయఁగా నెట్లగు నా</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> h7xhy0g0la90o5tmioqsf6feln2y12m పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/116 104 129575 397521 2022-08-06T23:07:01Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>కనవలదు దాని లక్షణ మును నీకది కల్గు చందమును విను మింకన్. (అ. క. పీఠి 38-41)</poem>|ref=160}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఇల నెనుబదిరెం డార్యలు గలిగి పరిచ్ఛేదపంచకంబునఁ దగు నీ విలసిత ఫక్కి మతంగా చల విప్రుని వలన నీదు సదనము చేరున్.</poem>|ref=161}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>మును నారాయణ ధీరుఁడు దనకు సహాయుఁడుగ సంస్కృతము వాగనుశా సనుఁడు రచియించె దానిం దెనిఁగింపఁగ నీకుఁదోడు నేనిపు డగుదున్. (అ. క. పీఠి 52-53)</poem>|ref=162}} {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>తాతనయు నూత్న దండియు నీ తెనుఁగుల లక్షణం బొకించుక యైనన్ జేతః ప్రౌఢిమ చెప్పిరి క్ష్మాతలమున దీని తెఱఁగు గావవి యెల్లన్.</poem>|ref=163}} {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>ఆంధ్రభాషామహాకాననాంతరమున సంతసంబున శబ్దాపశబ్దసరణు లెఱుఁగ నేరక మది సంశయించు తెలుఁగు కవులు సుపథంబు లిందును గాంతు రిలను. (అ. క. పీఠి 59–60)</poem>|ref=164}} {{left margin|5em}}<poem>అని భగవంతులే చెప్పినారని అప్పకవిగారు చెప్పినారు. భగవద్గీత లెటు వంటివో, అప్పకవి గీతలు నటువలె సకలజనములకు తోచగలందులకు చెప్పు కొన్నారు. భగవదప్పకవు లిద్దఱు నేకమై రచించిన గ్రంథమందు నిటువంటి సిద్ధాంతములు బహులములు గలవు. అక్కడక్కడ ప్రసక్తమైనపుడు వ్రాసుతాము.{{float right|165}}</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> p4fv6zhk7nu5rq9tnx4xiri41bx9wym పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/117 104 129576 397527 2022-08-07T01:00:39Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}<poem> అహోబల పండితులవారు ఉయ్యల, పయ్యదకు ఆధర్వణ కారికే ప్రధా నము చేసి యకారములకు ఏత్వము లేదన్నారు. కాని తలకట్టుగలదని పరి శీలించినారు కారు. అప్పకవిగారికి నన్నయభట్టు గారి కారికలు ప్రధానము. ఆహోబల పండితులవారికి నన్నయభట్టుగారివి, అథర్వణాచార్యుల వారివి రెండును ప్రధానము. "డోలా భూషోత్తరీయాణి" అను అథర్వణాచార్యులవారి కారిక నెఱింగితే, ఆ కారికను తెలిగించిన ముద్దరాజు రామన్నగారి నప్పకవిగా రాక్షేపించరు. అంత కష్టపడి లేని పదద్వయ విభాగమును చెయ్యరు.{{float right|166}} ఇంచుకంత సంస్కృత మందు నించుకంత యాంధ్ర మందు తెలిసీ తెలియని పండితంమన్యులు నన్నయ భట్టుగారి సూత్రముల ననుసరించిన ప్రయోగములే సాధువులుగాని, సూత్రముల ననుసరించనివి అసాధువు లంటారు.{{float right|167}} పదాది యకారము లేదాయెను. పదాది వకారముకు వోఢ్ర శబ్దమందు నోత్వ ముండెను. పూంచెన్-దీర్ఘమందు పూర్ణబిందు వుండెను. 36 వర్ణ ములే కాకుండగా మఱియును గలిగి యుండెను.{{float right|168}} ఇటువలెనే సూత్ర మొకరీతినుంటే, మహాకవి ప్రయోగము లొకరీతి నున్నవి బహుళములు గలవు. ముందు ప్రసక్తమైనచోట వ్రాసుతాము.{{float right|169}} ఆంధ్ర వ్యాకరణ మందేకాదు, పాణినీయ వ్యాకరణమందును కొన్ని సూత్రములు ప్రవర్తించవు. అంత మాత్రమున వారి మహత్వమునకు లోపము రాదు.{{float right|170}} సంస్కృతాంధ్ర వర్ణనిర్ణయము సేయుటకునై యిదివరకే గ్రంథవిస్తర మైనందున (ఇక) ప్రాస నిర్ణయమును చేయుచున్నాము.{{float right|171}}</poem> </div> {{p|ac|fs125}}ప్రాసములు</p> {{left margin|2em}}'''1. ఉభయ ప్రాసము '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>శసలు నొకదాని కొకటి బొల్పెసఁగు, నటుల నణలు రెండుఁ బ్రాసంబులై దనరుచుండు సత్కవీశ్వర కావ్యాలిఁ జంద్రమౌళి పృథు దయాపాంగ! శ్రీ కుక్కుటేశ లింగ!</poem>|ref=172}}<noinclude><references/></noinclude> p9v99vt4bcgx8pjk4oszniuh54obqa6 పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/1 104 129577 397528 2022-08-07T04:03:15Z Kwamikagami 3005 /* Without text */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Kwamikagami" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> ryy2rmervx2ueyb1du5livh3igcbmx9 పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/2 104 129578 397529 2022-08-07T04:03:32Z Kwamikagami 3005 /* Without text */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Kwamikagami" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> ryy2rmervx2ueyb1du5livh3igcbmx9 పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/3 104 129579 397530 2022-08-07T04:03:45Z Kwamikagami 3005 /* Without text */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Kwamikagami" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> ryy2rmervx2ueyb1du5livh3igcbmx9 పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/4 104 129580 397531 2022-08-07T04:05:49Z Kwamikagami 3005 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kwamikagami" /></noinclude><poem>భాస్కరాచార్య, b. 1114 లీలావతీ గణితము విజయనగరం, 1936</poem> <small>Record no. 55</small><noinclude><references/></noinclude> cu4xqihg8ndr3ezlisstahz9y5syamn పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/5 104 129581 397532 2022-08-07T04:09:03Z Kwamikagami 3005 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kwamikagami" /></noinclude><poem>Bhāskarācārya, b. 1114 Līlāvatī gaṇitamu Vijayanagaraṃ, 1936</poem> <small>Record no. 55</small><noinclude><references/></noinclude> hfk83ic24c1loqwqnkqknmskqch85qr పుట:Lilavatiganitamu00bhassher.pdf/7 104 129582 397533 2022-08-07T04:09:48Z Kwamikagami 3005 /* Without text */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Kwamikagami" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> ryy2rmervx2ueyb1du5livh3igcbmx9 వాడుకరి చర్చ:JIOGANESH 3 129583 397539 2022-08-07T04:33:37Z శ్రీరామమూర్తి 1517 [[WP:AES|←]]Created page with '{{Subst:స్వాగతం}}' wikitext text/x-wiki == స్వాగతం == <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీసోర్స్ కు <span style="color:white;">స్వాగతం!</span>! [[దస్త్రం:Wikisource-logo.png|40px]]</span></div></div> <div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;"> {{PAGENAME}} గారు, [[w:వికీసోర్స్|తెలుగు వికీసోర్స్]] కు స్వాగతం! వికీసోర్స్ లో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. *ఈ సముదాయములో మీ పని సజావుగా సాగుతుందని ఆశిస్తున్నాం. సహాయము కావాలిస్తే, ఇక్కడ [[సహాయము:Contents|సహాయ పేజీలు]] చూడండి.(ముఖ్యంగా [[సహాయం:గ్రంథాలను చేర్చటం|గ్రంథాలను చేర్చటం]] మరియు [[Wikisource:శైలి మార్గదర్శిని|వికీసోర్స్ యొక్క శైలి మార్గదర్శిని]] కొత్తవారికి ఉపయోగపడతాయి). ఈ సముదాయం గూర్చిన ప్రశ్నలను [[Wikisource:రచ్చబండ|రచ్చబండ]]లో అడగవచ్చు లేదా సముదాయానికి సంబంధించిన విషయాలను చర్చించవచ్చు. మీరు ఈ ప్రాజెక్టునకు సహాయం చెయ్యాలనుకొంటే ఇక్కడ చేయవలసిన పనుల జాబితా [[Wikisource:సముదాయ పందిరి|సముదాయ పందిరి]]లో ఉన్నది. * తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[w:వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[w:వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[w:కీ బోర్డు|కీ బోర్డు]] చదవండి. * దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.) * వికీసోర్స్ ను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikisource.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు [[వికీసోర్స్:అభిప్రాయాలు| ఇక్కడ]] వ్రాయండి తెలుగు వికీసోర్స్ లో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;[[వాడుకరి:శ్రీరామమూర్తి|శ్రీరామమూర్తి]] ([[వాడుకరి చర్చ:శ్రీరామమూర్తి|చర్చ]]) 04:33, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC) </div> 14flqphw1e1tt18zdzhhotqbbqik4j8 పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/146 104 129584 397540 2022-08-07T04:35:30Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' బరి భమించుచు నొకనాందు రాతిరికొక య్యగహారము కరుదెంచి యుక వుని యింటి మింగిటి తిన్నె పై పె. బండుకొను ని (దపట్టక తన దర్శివస్థి చసిరిని గురించి చింతించుచుందెను, ఇంతలో నా యింటి గ...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కౌశికుని కథ|151}}</noinclude> బరి భమించుచు నొకనాందు రాతిరికొక య్యగహారము కరుదెంచి యుక వుని యింటి మింగిటి తిన్నె పై పె. బండుకొను ని (దపట్టక తన దర్శివస్థి చసిరిని గురించి చింతించుచుందెను, ఇంతలో నా యింటి గవాష వివర ముండి యిట్టి సంవాదము వినంబడినది. (బాహ్మబుడు :-నాతీః నీ కూతురు సంబంధమును. గురించి నీషం వ్యు పెట్ట యాస లన్నవి కాని కొనఫాగునవికావు. చేభమంఠతయుం దిరిగితిని. పెత్ళర మున కకువదిమాడ లాదాయము వచ్చువాండైన ఏ చొరశలేదు. -ఏమిచేయుదును 1 వాసకే యియ్యవలసి వచ్చునేమో తెలియదు ర :- నా బొందిలోం (వాణముంచగా ఆ సర్ఫాగ్యునకు నా పిల్లి సీయను. నే నెనుంగుదును.. కానుక లీయవలయనని పెనుక దీయచున్నాథు నొ పుస్తిలైన నమ్మినా నా! మంచి సంబంధము. సేయకమానను. నా మనమడు శాజ్యమును బాలింపనలయును. (దాహ్మణుండు :- చాలు( జాలు, గొంతెన్ముకోరికలు కోరకుము. మన మంత రాజ్యమెలుచుంటిమి. శేషించినద్కి నీ సునుషుండు పాలింపగలడు. పివైపా వివావములు సములకే శోభించునని ఏనియుండలేదా ? (బాహ్మణి :- దాని యద్యషస్టము మంచిది. పై శెపంగరు.. చేతిరేఖలు చుచి మొ నన్న చాయ, లీవ సోమయా బ్‌ ప్రీనికిం బుట్టువాంయం చ వ్ర్‌వర్తి యగునని చెప్పెను. 'బాహ్మయండు : ఏ= బాపురే; ముష్టబేయ్యసి. న 'సపడి చెప్పిన మాటలు సమ్మె పెద్దసోకలు పోవుచునన్ను వ పపుచున్నాపు గదా: * బాహ్మటి : :- ఆయన సామ్ముడిక సాస్ర్రములో గట్టివాడు సెక్కు సారులు సుస్కెంచి చూచిరిను ఆయన మాబలెప్పుడు -. “గసోలేది ముష్టి ..య్యపు( మాటలు కాపు. ట్‌ సు ఐ= కాకున్న సీ మసుషంచు చ్శకపర్తి యొట్ల గును? లల్జయిన వ్‌ కూంతును చ్యంయనషం బెంస్ల ఒ పయపలయును హ్మ్‌ ణుటె ఘనము పాలెకులు కారగదా? స్ట బ్రాహ్మణి :- ఆద, ్యస్టము ఎండిన నెత్కచ సుండీయో యూడిపడును. జు; ఎప్పండేని అ;ంంచరపంబులుం. గాపంచి నీ పతుం హచుల! తప సెట్టా (డె రాంగలడు. ఆల్యాళరుం జోకముు ఆ “పల చల వికొల్నింా ఈల | నర వ్‌ ” అంటుగలచా ? యా యేమి,<noinclude><references/></noinclude> qih2340yms2pial8qhxh1ev5gvnq4fc 397546 397540 2022-08-07T06:48:42Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కౌశికుని కథ|151}}</noinclude>బరిభ్రమించుచు నొకనాఁడు రాతిరికొక యగ్రహారము కరుదెంచి యొక విప్రుని యింటి ముంగిటి తిన్నె పైఁ బండుకొని నిద్రపట్టక తన దరిద్రస్థితిని గురించి చింతించుచుండెను. ఇంతలో నా యింటి గవాక్ష వివరమునుండి యిట్టి సంవాదము వినంబడినది. బ్రాహ్మణుఁడు :- నాతీ! నీ కూఁతురు సంబంధమును గురించి నీకుఁ పెద్దపెద్ద యాస లున్నవి కాని కొనసాగునవికావు. దేశమంతయుం దిరిగితిని. వత్సరమున కిరువదిమాడ లాదాయము వచ్చువాఁడైన దొరకలేదు. ఏమిచేయుదును ? వానికే యియ్యవలసి వచ్చునేమో తెలియదు బ్రాహ్మణి :- నా బొందిలోఁ బ్రాణముండగా ఆ నిర్భాగ్యునకు నా పిల్ల నీయను. నే నెరుంగుదును. కానుక లీయవలయునని వెనుకఁ దీయుచున్నారు. నా పుస్తిలైన నమ్మి నా పట్టికి మంచి సంబంధముఁ సేయకమానను. నా మనమఁడు రాజ్యమును బాలింపవలయును. బ్రాహ్మణుఁడు :- చాలుఁ జాలు. గొంతెమ్మకోరికలు కోరకుము. మన మింత రాజ్యమేలుచుంటిమి. శేషించినది, నీ మనుమఁడు పాలింపగలడు. వివాహ వివాదములు సములకే శోభించునని వినియుండలేదా ? బ్రాహ్మణి :- దాని యదృష్టము మంచిది. మీ రెరుంగరు. చేతిరేఖలు చుచి మొన్న హయగ్రీవసోమయాజి దీనికిఁ బుట్టువాఁడు చక్రవర్తి యగునని చెప్పెను. బ్రాహ్మణుఁడు :- బాపురే! ముష్టిబియ్యమున కాసపడి చెప్పిన మాటలు నమ్మి పెద్దపోకలు పోవుచు నన్ను వేపుచున్నావు గదా ! బ్రాహ్మణి :- ఆయన సాముద్రిక శాస్త్రములో గట్టివాఁడు పెక్కు సారులు పరీక్షించి చూచితిని. ఆయన మాటలెప్పుడు పీరుపోలేదు ముష్టి బియ్యపుఁ మాటలు కావు. బ్రాహ్మణుఁడు :- కాకున్న నీ మనుమఁడు చక్రవర్తి యెట్ల గును? అట్ల యిన నీ‌ కూఁతును క్షత్రియునకుఁ బెండ్లిచేయవలయును. బ్రాహ్మణులు భూమి పాలకులు కారుగదా? బ్రాహ్మణి :- అదృష్టముండిన నెక్కడ నుండియో యూడిపడును. బ్రాహ్మణుఁడు :- ఎవ్వఁడేని అఖండతపంబులుఁ గావించి నీ కూతుం బెండ్లియాడుటకు రావలయును. బ్రాహ్మణి :- సందేహమేల? తప్పక నట్టివాఁడె రాఁగలడు. బ్రాహ్మణుఁడు :- నా మాట వినుము. అత్యాశకుఁ బోకుము. ఆ ----- కుమారునికే యిత్తము. అతఁడు మనకు సమానుఁడు. బ్రాహ్మణి :- మీరు పిల్ల దానికుత్తుకఁ గోయఁ దలఁచికొన్నారా యేమి? --------------- యత్తగారిముందర నది కాపురముఁ జేయగలదా? బ్రాహ్మణుఁడు :- ఆమె నీకంటె గయ్యాళియా యేమి.<noinclude><references/></noinclude> 4f2vnfeinfti1nnn0f084pcxn2l7ueb పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/147 104 129585 397541 2022-08-07T04:36:28Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' (బూహ్మణి :-నే నుత్తమయిల్లాలును గనుకనే మితోం గాపురము( బేయి చుంటిని, పురు పైదైడు రట్టుణకు మరీయొకతె యైనచో నీపాటి కింటికి6 జిచ్చు పెట్టి లీచిపోవులు. (బాగ్మాణుండు :- అవును, నీ వరు...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|152|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude> (బూహ్మణి :-నే నుత్తమయిల్లాలును గనుకనే మితోం గాపురము( బేయి చుంటిని, పురు పైదైడు రట్టుణకు మరీయొకతె యైనచో నీపాటి కింటికి6 జిచ్చు పెట్టి లీచిపోవులు. (బాగ్మాణుండు :- అవును, నీ వరుంధఠరి యంతదానవనినీ 5 ర్తి స్వర్గ లోకములో, నెప్పుకొనుచున్నారు.. నేను బెబ్బెడు బాధలేవియ్ణో చెప్పము, (బాహ్మణి :- చెఛ్చవలయునా వినుడు. మీ చిసష్టలు రోవాభో జ మంత [గంధమగును, _ రెండుపూటలయందు వంట జేయుట కష్టము ఒకతేపయ్‌ నండి యన్నము ర్మాతికి ము+తవెదైచనన్న నేమంటిరో ఖ్ఞాపర మున్నదియా ? ? (వాహ్మణుండు : _ ఏమంటినో నీవె చెప్పము.” (బాహ్మణి ; నాకు నియమ మున్నది. మధ్యాహ్న పదార్దములు రాతి ఖభవించసని చెప్పలేదా? (వావ్యాణుండు ;- సరే ఇదియొక నేరమా? మరియి3ంటి. చెప్పము. (వాహ్మణి :- నాండు తలకాయ నొవ్వుచుండ. బాచి చేయరేక పీ?తుడిచి యిల్ల లికి సిప్‌ రెచ్చి వంటచేయమనిన నేమంటిరి ? (వాహ్మణండు :- అడియు సీవే చెప్పుము. బాహ్మాణి :- ఆవల నారీ గి జ్యమునకు( బటోవలయును, యజ్ఞః ము జంపని. సైనద్యి అని ౧లువక పరుగెత్త లేదొ? మీరు మరచిన నేను మరతున్‌ ? ఒక్క సొటికే మీ కింత కష్టన సుగానుండ- నెల్ల కాలము. నేనుమ్మాతము సేయ(గలనా 1 [బ్రాహ్మ ముండు :- డి యొకతప్పా ఇంకొక్‌టీ చెప్పుము? (వాన్మాజి : వ వేనవే లునపి.. చెప్పిన రాభయమి? మీ (పగ యప్పటికిసి మారదుగదా + అల్ల నాడు పొయ్యలక మసినంకనే కదా మూడును మూతి సుడుచుకొని హార్భంటీరి వాదులు మానిన వాతలు మినునా। నే నింగి 3 పెట్టిపుట్టితిని. ఆ సోమిదేఎ నర్తం జూడు(డు. దానం గహార్భుండంబెట్టి లంటి చాకీలీ మంతయు నారందే చే చేయును. ల్యాతులు కాళ్ళ సిసిల్‌ సనియి స్యటవోవునంు, దాస యన; స్టమది నా యద్భ, ృష్టముం “బాహ్య! యుడు ;- “టహో? 9 ఓ 3ంత టూాహ (నటి సాతి నట్లు చేయుదునుత. వి పేమ్ము. ఆ గొడవలు సిమ్మగ చిమగ్భంతము. "పాన కొగుకుమాట యేమి చెప్పెదవు ? (వాన్మాణే := వాకిటికివచ్చిన యతిఖకైన ంత్తునుగాం "పెద్దన్న లొఢుపన ;బొహ్మాణుంటు 1 వోసమ్ము న్‌ యిష్టము. వచ్చినట్లు బం? యట్టాడుకొనుచు నంతలో నిక్‌ దవోయిరి. ఆ సంవాదముతయు( గౌశికుండు. చెలియొగ్గివిని సంతోవ్షించుచు సకువ స<noinclude><references/></noinclude> fxuz3prmpiffvjex95yul9i69mrt1hw 397554 397541 2022-08-07T11:49:42Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|152|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude>బ్రాహ్మణి :- నే నుత్తమయిల్లాలును గనుకనే మీతోఁ గాపురముఁ జేయుచుంటిని. మీరు పుట్టెడు రట్టులకు మరియొకతె యైనచో నీపాటి కింటికి జిచ్చు పెట్టి లేచిపోవును. బ్రాహ్మణుఁడు :- అవును. నీ వరుంధతి యంతదానవని నీ కీర్తి స్వర్గలోకములోఁ జెప్పుకొనుచున్నారు. నేను బెట్టెడు బాధలేవియో చెప్పము. బ్రాహ్మణి :- చెప్పవలయునా? వినుండు. మీ చేష్టలు రామాయణ మంత గ్రంధమగును. రెండుపూటలయందు వంట జేయుట కష్టము. ఒకతేపయే‌ వండి యన్నము రాత్రికి మూతబెట్టెదనన్న నేమంటిరో జ్ఞాపక మున్నదియా ? బ్రాహ్మణుఁడు : - ఏమంటినో నీవె చెప్పము. బ్రాహ్మణి :- నాకు నియమ మున్నది. మధ్యాహ్న పదార్దములు రాత్రి భుజించనని చెప్పలేదా? బ్రాహ్మణుఁడు : - సరేఁ ఇదియొక నేరమా? మరియొకఁటి చెప్పుము. బ్రాహ్మణి :- నాఁడు తలకాయ నొవ్వుచుండఁ బాచి చేయలేక వీధితుడిచి యిల్ల లికి నీళ్ళుదెచ్చి వంటచేయమనిన నేమంటిరి ? బ్రాహ్మణుఁడు :- అదియు నీవే చెప్పుము. బ్రాహ్మణి :- ఆవల నార్త్విజ్యమునకుఁ బోవలయును. యజ్ఞము జరుగుచున్నది. అని నిలువక పరుగెత్త లేదా ? మీరు మరచిన నేను మరతునా‌ ? ఒక్క నాటికే మీ కింత కష్టముగానుండ నెల్ల కాలము నేనుమాత్రము సేయఁగలనా ? బ్రాహ్మణుఁడు :- ఇది యొకతప్పా? ఇంకొకటి చెప్పుము? బ్రాహ్మణి :- వేనవే లున్నవి. చెప్పిన లాభమేమి? మీ ప్రకృతి యెప్పటికిని మారదుగదా ? అల్ల నాడు పొయ్యలక మనినంతనే కదా మూడునాళ్ళు మూతి ముడుచుకొని కూర్చుంటిరి. వాదులు మానిన వాతలు మానునా? నే నింతియే పెట్టిపుట్టితిని. ఆ సోమిదేవి భర్తం జూడుఁడు. దానిం గూర్చుండఁబెట్టి యింటి చాకిరి యంతయు నాతఁడే చేయును. రాత్రులు కాళ్ళు పిసిగి మరియు‌ నిద్రపోవునఁట. దాని యదృష్టమది నా యదృష్టము. బ్రాహ్మణుఁడు :- ఓహో ? నీ కెంత యూహ యున్నది. నేనుగూడ నట్లు చేయుదునులే. పోనిమ్ము. ఆ గొడవలు పిమ్మట విమర్శింతము. పెద్దన్న కొడుకుమాట యేమి చెప్పెదవు ? బ్రాహ్మణి :- వాకిటికివచ్చిన యతిధికైన నిత్తునుగాని పెద్దన్న కొడుకున కీయను. బ్రాహ్మణుఁడు :- పోనిమ్ము. నీ యిష్టము వచ్చినట్లు చేయుము అని మాట్లాడుకొనుచు నంతలో నిద్రవోయిరి. ఆ సంవాదమంతయుఁ గౌశికుఁడు చెవియొగ్గివిని సంతోషించుచు వేకువ<noinclude><references/></noinclude> sjuxka5wmwf6vdrotrasfn33g42xjh9 పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/148 104 129586 397542 2022-08-07T04:37:25Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' ఎొమున లేచి న్నానముంజేసి యొవళలెల్ల విభూతితేఐలు చరయ! ఇరమ శోతి యిుండువోలె నొప్పుచు గర్జముని యిల్లేక గ్రాదనిన యక్కశ నక్క పచ్చి తుదకు( గర్జు 0 లంచ్‌ సాదల్‌ముగా4 జూచుచు అయి నర్జ...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|(20)|కౌశికుని కథ|153}}</noinclude> ఎొమున లేచి న్నానముంజేసి యొవళలెల్ల విభూతితేఐలు చరయ! ఇరమ శోతి యిుండువోలె నొప్పుచు గర్జముని యిల్లేక గ్రాదనిన యక్కశ నక్క పచ్చి తుదకు( గర్జు 0 లంచ్‌ సాదల్‌ముగా4 జూచుచు అయి నర్జముంయవు నీ చనా? పెద్దమార మునుండి షయ గవ్తోరమును నిన్నును నక్షిగి వచ్చిరిన న్‌న్న€ గార౭చితిన. కతు త్యంత నై నె స రన చిట యారర్థశమండు వస్మయం పమము నవని శతిథిస ఫస్కాన్‌వలు న్‌ర్చ్‌ సు *పపిస్ట. ండ్రెయున్న " యా పూ గ్రారింపుచు సట్లసియె. అయ్యా: న్‌ క్ట సినీ? నాపేషమా గగామము "పేరును స్మరించుచు "పైదకి యింతమూర్తము రానేల! మీ రూపము వడు తేజోవంతముగా( గనంబడుడున్నది. ఈ యల్చు.-పై మే యట్టిారి కంత యన్ముగహము కలుగుటకు గారణము విన(గోరుచున్నాను. అ; యెంతయో వినయముతో నడిగిన నా కౌళికుం డిట్ల నియె. పెండి చేయవలసిన ప్కుతిక నీకు గలదా ? లేదా? నా మాట జెప్పుము. ప్‌మ్మట నీ కుత్త లేము జెప్పుదు నన్‌టయు ఆ : యున్నదని పలికెను, అట్ట యిన సప ? సందియములేదు. వినుము నేను పశ్చిమదేళ వానుండను... నా పేరు కౌళకు( చందురు నేన( బిన్నతనములో వేదళాస్త్రముల జదివచిస.. వామూయణములో6 గౌశికుసిచర్మి తము జడివి తపంబున నెట్టికార్యమొ సఫలమగ సను ఛ్చయించి యుత్తరకురు టెళమున కరిగి యిరువదెయేండ్లు _ మహారణ్యములో నివసించి కందిమూలం౦బులం ఉనుచు నిరువడియేండ్లు ఘోరతీపిము గాపించితిని, నా గపసునరు. మెచ్ళికొనుచు ఫలకరుండు పత్యవష్టై నీకేమి కావలయున;. యడిగిని న్నపయర్న నుగ నానోటినుంకి చవర్త్‌ యగు కొడుకు కలుగవలయునని నొక్కు బెతలిస్‌. నా మాటవిని చంద్రచూండుడు మంగనోసమ. గో .0పుల ఎల్బాః దవిడ లములోం ద్యామచూదిమను నృగహారము /౨దు.. ఆంద నన్న మ టశ్యోతి యుడు కాపురము. చేర.చున్నా(దు. ౨2. ప్వుతిరి ॥ ౧న నున్నది. నా మోటగా(జెస్పి యా రన్నియ నచునుము... హాల నికిచ్చ ఖ్స మటు ఆ బాలిశకు సార్వభౌముం డుదయింహపం ౧ండు. వ పట్టి కట్టి వరమున్నది. దొనంబట్టి సీ కోరిక సిద్ధింప: గందు. స 'పెండ్డ్‌ బైన పత్సతములోనే నీక్షం గొమీరు డుడయిలిచునని యానతిచ్నిన ౨; నే. గోరిన రకం సెలంచుకొ? నాకు నేన నిందించుకొనుచు వ. ంటిన. న్‌ ాతుభూతుండవగు స్‌ు పత్యచమై సం! ను గని దవా! సకల _బహ్మాంగరులస 1 గామన్తేనువను వదెళు జ భఖ ఎప్పు. లోదులు యం. తు నాము ఏ ళు లు తున్భవాం ౧తవంల సుతః డక్కర ఫ్‌! ప్ర లన లను. గోరిరినం యంఠి స్టైంచిని ననుమతింపక గంగొంముంటు పుం జ .<noinclude><references/></noinclude> m6b2pt3uorrdnq2xzgsgc0n55q37iew పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/149 104 129587 397543 2022-08-07T04:38:05Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' పొమ్ము. ఆ వ్మిపప్పుతిక కడ. నుత్తమురాలు.. కాలిలో శంఖచ్యకము లున్నవి. దానివలన నన్నికో౦కలు తీరగలవని పలుకుచునే యంతర్జానము నొందెను. నే నప్పు డేమిచేయటకుం దోచక మీ య(్రహారము పేరున...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh|154|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}</noinclude> పొమ్ము. ఆ వ్మిపప్పుతిక కడ. నుత్తమురాలు.. కాలిలో శంఖచ్యకము లున్నవి. దానివలన నన్నికో౦కలు తీరగలవని పలుకుచునే యంతర్జానము నొందెను. నే నప్పు డేమిచేయటకుం దోచక మీ య(్రహారము పేరును మీపేతుసు వర్ణించుకొనుచు నట గదలి ఈ&౭౧ 35గి నేటికి మీ యూరు. చేరితిని మీమ్ముం బోకగంటి నిడియే నా వృత్తాంతమని యాకఠథయింతయుం జెపె ప్పెను. అప్పుడు కర్ట్వము( డు:న్బచు భార్యను విలచి సాధ్వ:ః నీ కళ బూటకములని. - పొటింటిరినిగాన.. సత్యములేయైనవి, అమ్మాయికి సార్వభ"ము( డగు కొడుకు పుట్టునని శంకరులే యనక వింటివా ? అన్నన్నా: హయ్మగీవ సోమయాజి యింక్‌ నిదర్శనముగా. జెప్పునన యెన్న,డు నెరుంగనే, అని చుచ్చుచు భార్య కావృత్తాంతమంతయు. బె ప్పెను. ఆ యిల్లాలు తన మనుమః డప్పుడే చ (కపర్తి యెనట్లుః వెలంగుచు సుకు నా మాటలన్నియు గబూటకములుగనే తోచును. ఇప్పుడ్రన్‌ నమ్మతిరా ? అమ్మారు కాలిలో శంఖచ్మకములున్నవి. చూడు(డని నాఃశు జెప్పినమాట స్టావమాస్నదియా 1 | కాష్ల పగిలి యిట్లున్నవి. వీటలుగాని చహ్నాములుకావని సి “రనలేదా? నన్నును వత్దనుజూచిన మేకొకప్పు దిష్టమున్నదియ* యని నీ యెత్తి పొడుచుటయి. నతందు పోసము. నీ మాటలన్నియు నమ్మితిన. ఇశ ముందరికార్యయు చూడము. మన పిల్సి సీతని కీయవలసినదేనాయని యడిగిన నాను యిట్లనియె దాని యోన్నత్యము చూడలేక మీ కష్టముకాకన్న లేకపో, 'పోవచ్చునుంగాని నాకేల యభిమతము కాకుండెడిది. ఇన్ని దినము లాపిసడి యిందులకే కాదా ఇప్పుడు శేఘముగా( బెంగ్లి కేయ/దగినదియే. యని పలికెను, ళంకరు(డు పంపె ననియు, చేన్‌ ప్య ప్పుతికకుం 'ఉకవర్తి పుట్టునను సంతోషమేవాని యా పొర్త జమా 1 దబ్బరా యను విషయ మించుకయు దీలంచినదికారు. ఆ దంపతులు పొందెడు సంతసము జూచి కెళకుండు దాపునకువచ్చి మీతో నొండు చెప్పమరచితిని. నా పవాహమైగి తతగాతకాని ఆ రహస్య మొరుల శెకింగింపరాడని శంకరులు నుడిఏి యున్నారు... రు తొంటరపడి .3వ్వురి వద్దనెన నీ మాట వెల్ల డింతురు సుమీ: (ప్రమాదము. జతుగంనట అనను సా యిల్లు ఉట ళు లొ అవును. ఆ మూటయు నిజమే। మా యిరుగుపొరుగుబారలీ మమ్ము( ఇచి యోర్వలేకున్నారు.. ఈ మాట తెలిసిన. గన్నుల నిప్పులు (గర్కుకొని కార్యము జెవదియ( గలరు. తః నడుమను రంది. మూడు సంబంధులు లారి మూలముననే రిరిగిపోయినప. ఆన్నానకి. ఎతియకుంద రహస్యముగా జరిగించుటయే యమొచితను.. ళంకరులు సవ్వింతర్యాములు గమునే యిక్కశ యసూయయు<noinclude><references/></noinclude> iix2z93riwaknscig33qa82q152dwvc పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/150 104 129588 397544 2022-08-07T04:38:55Z శ్రీరామమూర్తి 1517 /* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with ' [గహించి యట్లానతిచ్చిరి. వారి యాజ్ఞవడువుననే కావింశమని పలికి మగని చేతనే పంచాంగము. జూపించి యమ్మరునాంగే "ముహూర్తము నిశ్చయింపం జేసినది. అ ర్మాతియే తలయంటి పెండ్లి కూతుం జేసి 'ప...' proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="శ్రీరామమూర్తి" />{{rh||కౌశికుని కథ|155}}</noinclude> [గహించి యట్లానతిచ్చిరి. వారి యాజ్ఞవడువుననే కావింశమని పలికి మగని చేతనే పంచాంగము. జూపించి యమ్మరునాంగే "ముహూర్తము నిశ్చయింపం జేసినది. అ ర్మాతియే తలయంటి పెండ్లి కూతుం జేసి 'పెండ్తి కొమరునికిని రహస్య ముగా దలయంటి యలంకారములుంచి యా రాతి యెవ్వరినో నలువుర( బారుల( బిలిచి గుడితో( బెండ్లి. గావించిరి. మం/1 స్యోతము గట్టువరకు నే విఘ్నము వచ్చునోయ౫ యా దంపతులు వె::చుతునే యున్నారు. మూడుముళ్ళు పడినవెంటనే యానందభ. ఏతులై తమ్ము గృతక్క మగా చలంచుకొనిరి. ఆ పెండ్లికి దగ్గ దగ చుట్టములనై నను బిలుపలేమ. కాటన్‌ వసముసకు€ గర్థముని యత్తగారువచ్చీ యౌవ్న ల్తాంచమువిని గుండెలు బాదుకొనుచు సట్లు కూంయరులో సంభాషించిసనది. తల్లి :- అయ్యో; అయ్యో : గొద్‌. యేమిపాపము ? ఇన్నినాళ్ళు వెదకి బంగారమ్‌ువంటి వీ పిల్లను నిర్భాగ్యున కిచ్చితిరేల! ఇదినీ యాలోచనయా ? కూతురు :- బ్‌్గరగా మాట్లాతకుము. _ ఆయన వాకిటిలో నున్నాండు. వినెనేని కోపించను. పిల్లను మా యాటికి బంపడు. లోపమేమి యున్నది? ఇరువురము నాలోచించియే' చేసితిమి ? లల్లి : వానియం దేగుణము( జూచి యిచ్చితివి ? పాయమా : నలువది యేండ్లు దాటినపే.. చదువా సున్న. ధనమెబ్దదో యెరుంగడు. గుణము విచా రింపక దొంగకు నాజ్ఞయంట జూదరులకు విటుల: మొనగాండట. కూతురు :. నీకీ దుర్చోధ యెవ్వరు రావించిరి ఆయన మవో తపళ్ళాలి మీ? భపింపంగలడు... నోటిక్‌ వచ్చినట్లు ]*ట్లాడుచున్నావు. తల్లి :- వీనిగురించి యీ (గామమంత ము నల్ల కల్లోలముగా జెప్పుకొను చున్నారు. న్‌ నోటికి వెంచి నీయొద్ద నెవ్వమన మా౮తరు వీ డుత్తరచేళము లో బరవాసము(వేసి పెక్కు నీచకార్యమలం గాంచినది. కూతురు :- ఆమాట నీతీ వ్‌ప్ఫ్‌న గడుసుళొత్తుకొడు కెవ్వండో చెప్పుము. బుట్టుపట్టుకొ. యడిగవను. మాప మంచి సంబంధము వచ్చినదని యూ యూరువా 'రంద్‌రు నేడ్చుచున్నారు. వారీ మాటలు నమ్మి మమ్ము మందలించు చున్నావు. తల్లి :- ఊరివారి నిందించెద వేమిటికి? వారు నీ యైళ్వర్యమః( జూచి యో *ర్వలేకపోయిరి కాబోలు: వారి మాట లట్టుంచి నీ యల్లునికి గల యాస్తియేచియో చూపుము. కూతురు : ఉన్నదేదియో యన్నది. ఈ పళ్న నీ శేమిటికి? తల్లి :- వాడు మిమ్ము మోసముబేసి రత్నమువ:టి పిల్లను హళించను, అ స్యాః నేనేమీ ేయదును. (అని దభించుచున్నది )<noinclude><references/></noinclude> idvq511xegbgm8e4xj10u8lbvbbfpgr పుట:అశ్వలక్షణసారము (మనుమంచిభట్టు).pdf/8 104 129589 397545 2022-08-07T05:39:07Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{Telugu poem|type=|lines=<poem>డ్పులసంగమమున బావకు, వలె హరులు పుట్టె గన్న వసుధాధీశా!</poem>|ref=3}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem>దేవదానవులు సురకొఱకై సాలసముద్రమును మందరపర్వత ముచే తరుచుచున్నప్పుడు- బ్రహ్మదేవుని యొక్క స్వేరబిందువులు గా డ్పులతో గలసెను. అప్పుడు హయము లుద్భవమందెను.</poem>|ref=}} {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>తొలుతదంతంబులు తోచిన నొకనెల నెలలు రెండుగు నవి <ref>బలిసి నిగుడ అని పాఠాంతరము</ref>నెరసి నిగుడ నడిమిదంతములుగా సగనైన మూణ్ణెల్లు <ref>యవి లెస్సగుటయును నైదునెలలు పా.</ref>యవి వెసగూడంగ నైదునెలలు కడమదంతంబులు వొడమ నెన్మిదినెలల్ యవిగూడ తొమ్మిది యయ్యె నెలలు దశపంబు లారును విశదమైనను నేడు యేళ్లు రెండగునవి ఎర్రనైన మొదటి రెండును బదిగూడ మూడుయేండ్లు నడిమి రెండును పదిగూడ నాలుగేండ్లు అవియు రెండును బదిగూడ నైదు యేండ్లు యరయ హరులకు గన్నదండాధినాథ.</poem>|ref=4}} {{Telugu poem|type=|lines=<poem> ముందరిదంతములు బొడసూపిన గుర్రముయొక్క ప్రాయ మొకనెల ఆముందరి రెండు దంతములను బలసినవై పొడవైన యెడ ల రెండునెలలు గుర్రమగును. మధ్యదంతములు గాన్నించిన మూడు మాసములు. అవి స్ఫుటమైన వైనచో నాల్గు నెలలు మిగిలినదంత మఁలు వచ్చిన గుర్రముయొక్క ప్రాయ మెనిమిది నెలలు. ఆరుదంత</poem>|ref=}}<noinclude><references/></noinclude> bkk489idw2c1vl20txcxlha39xuscs5 పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/118 104 129590 397547 2022-08-07T07:10:17Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''లక్ష్యము, హరిశ్చంద్రోపాఖ్యానము (1-129) '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>కౌశిక మౌనివర్య! కడఁకన్ నను ధన్యుని జేయఁగోరి వేం చేసితివే, గృతార్థమతి చెందితి సాంగమహాధ్వరక్రియా కౌశలపుణ్యసంపదలు గాంచితి మించితి రాజకోటిలో వాసికి నెక్కి మీకుఁ దగు వాంఛితి సిద్ధియు వేడుఁ డిచ్చెదన్.</poem>|ref=173}} {{left margin|2em}}'''అందే (1-162) '''—</div> {{Telugu poem|type=శా.|lines=<poem>కాశాకాశధునీతరంగచయనీకాశద్యుతిం దట్టమై కాశం బొందఁగఁ జక్కఁగా సకలదిగ్భాగంబుల న్మన్మథుం డేసెన్ పాంథజనవ్రజంబులపయి న్నేపార లీలాధను ర్వైశారద్యము నివ్వటిల్ల ప్రసవాస్త్రశ్రేణులన్ బెల్లుగాన్.</poem>|ref=174}} {{left margin|2em}}'''పద్మపురాణము '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>ఆ శతమన్యువైభవుఁ డహర్పతితేజుఁడు చంద్రచంద్రికా కాశసమానకీర్తి యగు గౌరన మల్లన మంత్రి దిక్కులన్ వాసికి నెక్కి భక్తి ననివారణమై గుడికట్టె గట్టురా మేశుఁ బ్రతిష్ఠచేసె నుతికెక్కగ నా మొలగూరి వాకిటన్.</poem>|ref=175}} {{left margin|2em}}'''అప్పన్న పరమభాగవతచరిత్ర '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>ఆశీర్వదించి శుకుఁ డుచి తాసీనుం డగుచు రాజు నంద నునిచి యా వేశకృపామతి శాప క్లేశవిషాదాత్ముఁ డగుచుఁ గృతనిశ్చయుఁడై.</poem>|ref=176}} {{left margin|2em}}'''భాస్కర రామాయణము (యుద్ధ. 1447) '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem>వ్రేసియుఁ జీరియుం బొడిచి వ్రేసియు గ్రుచ్చియు చించి నొంచి బి ట్టేసియుఁ గూల్చియుం బగుల నెమ్ములు రాల్చియు వ్రచ్చి నుగ్గుగాఁ జేసియుఁ గంఠము ల్దునిమి చిందరవందరగాఁగ మోదినన్ గీశులు భీతినొంది తలకింపుచు రాఘవు మర్వు సొచ్చినన్.</poem>|ref=177}}<noinclude><references/></noinclude> j04z99byb0ok5h5gcvluv6a0qnfrqwp పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/119 104 129591 397548 2022-08-07T07:25:36Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* పాఠ్యం లేని */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude><noinclude><references/></noinclude> jrd8kg3tvmzhwj4n80k4xbgnqa9uxkx పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/120 104 129592 397549 2022-08-07T07:36:23Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}శసలకు ప్రాసములు మహాకవి ప్రయోగము లనేకము లుండగా అప్పకవి </div> {{left margin|2em}}'''"ఆంధ్రశబ్దచింతామణి" (2-258) యందు '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>వికృతి పదాదిని వెలయు నాఱవ హల్లు మొదలి విభక్తి పైఁ గదిసెనేని యరయఁ దృతీయోష్మమగు శౌరి సీరలు దాచిఁ గోపస్త్రీల నేఁచె ననఁగ ప్రథమోష్మవర్ణంబు పరికింప తద్భవా ద్యంధ్రదేశోక్తులయందు లేదు సింగంబు, సింగిణి, సెవమును, సెలగోల వాసెడు పసిగొనఁ జేసి రనఁగ భీష్మ సన్నుత! యివి తృతీయోష్మలిపులు గాని ప్రథమోష్మవర్ణము ల్గావు, దీని దెలియక రచించు కృతులు ధాత్రీతలమును బ్రాస భంగంబులై నగుబాటు చెందు.</poem>|ref=184}} {{left margin|5em}}<poem> అని చెప్పినారు. మహాకవి ప్రయోగములు పరిశీలించనందున స్వపాండి త్యమునకు నగుబాటనుకోక, శసలు ప్రాసలుగల కృతులు నగుబాటనుట గొప్ప సామర్థ్య మగును.</poem> </div> {{left margin|5em}}(ఇక) నణలకు లక్ష్యములు </div> {{left margin|2em}}'''రుక్మాంగదచరిత్రము (4–46) '''—</div> {{Telugu poem|type=ఉ.|lines=<poem> ఏనుఁగు నెక్కి భేరి మొఱయించుచు నిస్సహణాది <ref>....భేరిని, స్స్వానము లుల్లసిల్ల జలజాతహితేందువిశాలవీథులన్</ref>భూరిని స్సాణము లుల్లసిల్ల జలజాప్తకులేంద్రునియాజ్ఞ వీథులన్ మానుగఁ జాటువాక్యములు మానవనాయకుఁ డాలకించి బి ట్టూనిన భీతిఁ గేల్వదలి యుగ్మలి కౌఁగిలి వాసి గ్రక్కునన్.</poem>|ref=186}} {{left margin|5em}}రెండవచరణమందు నఖండయతి </div><noinclude><references/></noinclude> t6ob7cddnjb0tcx3tm8li5swdzlix0f పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/121 104 129593 397550 2022-08-07T07:45:12Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''పారిజాతాపహరణము: (4-9) '''—</div> {{Telugu poem|type=మ.|lines=<poem>విను మింతుల్ తిలకంబు చంపకము గ్రోవిన్ సిందువారంబుఁ బ్రేం కణమున్ మామిడి గోగు పొన్నపొగడన్ గంకేలి నూహించి గ న్గొన మోమెత్తగఁ, గౌఁగిలించుకొన, మూర్కోఁ, బాడ, జేనంట, బ ల్క, నగం, గల్లుమియంగఁ, దన్నననుచున్ గల్పాగమయ్యై విరుల్.</poem>|ref=187}} {{left margin|5em}}<poem> ఇందులో (మూడవ చరణమందు) "మూర్కొన" నకారలోపమై, (పూర్వాచ్చునకు) దీర్ఘము వచ్చినది. ప్రేంకణపదము తెలుగు. శ్యామా, కారంభా ప్రియంగు వృక్షము. పేరుగాన రేఫవచ్చిన ణత్వముగాదు. 'ప్రేంకన' మని వాడుక లేదు.{{float right|188}}</poem> </div> {{left margin|2em}}'''శ్రీనాథుని కాశీఖండము: (7-20) '''—</div> {{Telugu poem|type=సీ.|lines=<poem>కుదియించునది నెట్టుకొని యింద్రియవ్యాప్తి మనసు చాంచల్యంబు మాన్పునదియు మదిలోన మోక్షకామము వీడుకొనునది ప్రాయంగ నిడునది ప్రాణభయము వ్రతదానధర్మసంరక్షణార్థంబుగాఁ గావించునది యాత్మకాయరక్ష తత్కాలదేహయాత్రామాత్రమునకుఁగా సమకూర్చునది ధాన్యసంగ్రహంబు నణచునది దంభ ముజ్జగించునది యీర్ష్య యుడుగునది రాగలోభగర్వోదయముల శాంతి దాంతి తితీక్షా నృశంస్య సత్య నిరతుఁడగునది కాశిలో నిలుచు నరుఁడు.</poem>|ref=189}} {{left margin|5em}}— నడచుట — డకారమన్నారు. ఇత్వమునకు ప్రయోగమున్నది. {{float right|190}} </div><noinclude><references/></noinclude> hyt1mqxcqb5seoab0sn5sk0ncr2dd5r పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/122 104 129594 397551 2022-08-07T09:19:40Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|2em}}'''శ్రీనాథుని కాశీఖండము (2-150) '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>త్రినయనుని రాణివాసము నణిమాద్వైశ్వర్యవితరణామరతరువున్ మణికర్ణిక ముక్తి వధూ మణికర్ణికఁ దలఁచుఁ దపసి మానసవీథిన్.</poem>|ref=191}} {{left margin|5em}}<poem> నణలకు సాధారణముగా ప్రాసము చెల్లుచుండగా, అప్పకవి మొదలయిన (వారి) మతములు వేరువేరై యున్నవి.{{float right|192}}</poem> </div> {{left margin|2em}}'''కాకునూరి అప్పకవి “ఆంధ్రశబ్దచింతామణి' (3-328) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>'ధాత్రిఁ బాణినీయ సూత్రములను దృతీ యోష్మమును ద్రుతంబు నొక్కచోట క్రమత షాక్షరము ణకారమునై ప్రాస ములకు నుభయసంజ్ఞ బొసఁగ రెండు'</poem>|ref=193}} {{left margin|5em}}<poem> అనగా—నకారమునకు వచ్చిన ఇత్వము, సకారమునకు వచ్చిన షత్వము నణలకున్ను, సషలకున్ను క్రమముగా చెల్లునని అప్పకవిగారి తాత్పర్యము.{{float right|194}}</poem> </div> {{left margin|2em}}'''రంగరాట్ఛందము (3-35) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem>"ప్రాదియైన నకార శబ్దములు మూఁటి కొక నకారంబు, రేపు సంయుక్తమగు న కార మొకటుండి మూఁడు ణకారములును బ్రాసములు చెందు నానందరంగధీర!"</poem>|ref=195}} {{left margin|2em}}'''అనంతుని ఛందము— (1-48) '''—</div> {{Telugu poem|type=గీ.|lines=<poem> ప్రాదియైయన శబ్దంబు ప్రాణమగుట, బరగ నణలకు వేర్వేఱఁ బ్రాసమయ్యె (క్షోణిధరుఁ డెత్తె నేనుఁగు ప్రాణమనఁగ దానవారాశి వ్రేతల ప్రాణమనఁగ)</poem>|ref=196}}<noinclude><references/></noinclude> 3am0xkel403fiwchw8opf50emjefjap పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/123 104 129595 397552 2022-08-07T09:51:56Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}<poem> ఇందులో "ప్రాణ" పదముకేగాని, మిగిలిన పదములకు చెల్లవనిన్ని, మూఁడు వర్ణము లనిన్ని — యీ భేదములు స్పష్టమై యున్నవి.{{float right|197}}</poem> </div> {{left margin|2em}}'''మధుసేనము '''—</div> {{Telugu poem|type=క.|lines=<poem>పో నుద్యోగము చేసిన ప్రాణంబా! యింక నీకు పాథేయంబా మానిని మందస్మితమధు రాసనచంద్రికలు గ్రోలి యరుగుము పిదపన్.</poem>|ref=198}} {{left margin|5em}}<poem> —ఇటువంటివి ప్రాణపదములున్నవి మాత్రమే లక్ష్యములు వ్రాసినారు. వారివారిమతానుసారముగా చెప్పినారేకాని, పూర్వ మహాకవి లక్ష్యములు పరిశీ లించలేదు. శ్రీనాథాది మహాకవుల ప్రయోగము లేమనికొనిరో తెలియదు. అప్పకవిగారు కాశీఖండమందలి 'క. త్రిణయనుని రాణివాసము' (2-150) అను పద్యము (లక్ష్యము) వ్రాసినారు. త్రిశబ్దము రేఫయుక్త మయినది గనుక 'నయన' శబ్దమును (ఆది నకారముకు) ణత్వమనుకున్నారు. త్రినయన, త్రినేత్ర పదములకు వికల్పముననైనా శాబ్దికులు ణత్వము లేదన్నారు. ణత్వము ఏకపదముందున్నది.{{float right|199}}</poem> </div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>'రషాభ్యాం నోణ స్సమానపదే'</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem> ఈ సూత్రముచేత కృపణః, భ్రూణః, రమణః, వారణః, భూషణం. దూషణం——ఇత్యాది (ఏర్పడును). భిన్నపదములైనను సంజ్ఞయందు ణత్వం నిత్యం.</poem> </div> {{Telugu poem|type=|lines=<poem>'పూర్వపదాత్సంజ్ఞాయా మగః'</poem>|ref=}} {{left margin|5em}}<poem> నారాయణః, రామాయణం, చాంద్రాయణం (వ్రతవిశేషం), అగః కిం? ఋగయనం. అసంజ్ఞయందు ణత్వము రాదు. రఘునాథః, త్రినేత్రః, త్రినయనః, రామనామ ఇత్యాది.</poem> </div> {{left margin|5em}}<poem> అసంజ్ఞయందు, సంజ్ఞయందు నిత్యముగా ణత్వమువచ్చెడు సూత్రము— 'ప్రనిరంతర శ్శరేక్ష ప్లక్షామ కార్ష్య ఖదిర పీయూక్షాభ్యో- సంజ్ఞాయా మపి'</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> aamkcnv7i5w2kdb4wippkbzrsp0cch4 పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/124 104 129596 397553 2022-08-07T10:08:04Z దేవీప్రసాదశాస్త్రి 4290 /* అచ్చుదిద్దబడిన */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="దేవీప్రసాదశాస్త్రి" /></noinclude>{{left margin|5em}}<poem> ప్రవణం. నిర్వణః—వనాన్నిర్గత ఇత్యర్థః, వనస్యాంతః అంతర్వ ణం, శరాణాం వనం శరవణం, ఇక్షూనాం వనం ఇక్షువణం, ప్లక్షవణం, ఆద్రువణం, కార్ష్యవణం, ఖదిరవణం, పీయూక్షావణం. కొన్నిచోట్ల వన శబ్దము (నకారమునకు) ణత్వము వికల్పము. {{Center|‘విభాషౌషధి వనస్పతిభ్యః'}} దూర్వావణం- దూర్వావనం. శిరీషవణం-శిరీషవనం. కొన్నిచోట్ల రాదు. దేవదారువనం, సిందువారవనం. పానశబ్దమునకు సమాసము చేత దేశమర్థమై తోచునపుడు ణత్వము నిత్యము. {{Center|'పానం దేశే. '}} సురాపాణాః ప్రాగ్దేశీయాః. క్షీరపాణాః ఉశీనరదేశీయాః. పానశబ్దముకు పానపాత్రము, పానము సేయుట అర్థమగునపుడు ణత్వం వికల్పము. వీరపాణం-వీరపానం-త్రాగుట-గిన్నెయును. గిరి, చక్ర, నితంబ — ఈ శబ్దములందు వికల్పము. గిరినదీ—గిరిణదీ. చక్రనితంబా— చక్రణితంబా. ప్రాణి వహించియున్నపుడు వాహన శబ్దమునకు నిత్యం. ఇక్షు వాహణం. ఉపసర్గలకు పరమైయున్నపుడు ధామ నకారముకు నిత్యం. ప్రణయం, పరిణయం, నిర్ణయం. కొన్నిచోట్ల ఉవసర్గకు పరమైయున్న 'ని' అను ఉప సర్గకు నిత్యము. ప్రణిపాతః, ప్రణిధానం. కొన్నిచోట్ల వికల్పము. ప్రణి భవనం. ప్రనిభవనం.{{float right|200}}</poem> </div> {{left margin|5em}}<poem> ఈ ప్రకారముగా (ణత్వము) నిత్యమైన పదములు, వికల్పమైన పదములు మరియును గలవు. త్రినయన, త్రినేత్ర పదములు వికల్పముననైనా ణత్వములు (గలవి) కావు. అప్పకవిగారు ణత్వమని యేయాకరమునుబట్టి వ్రాసిరో తెలియదు. శాబ్దికులు ణత్వ మంగీకరించలేదు.{{float right|201}}</poem> </div> {{left margin|5em}}<poem> 'త్రినయన' పదము ణత్వము (గలది) అగుగాక, ఆ కాశీఖండమెందే సీసపద్యమున్ను, రుక్మాంగద చరిత్రము (నందలి) ఉత్పలమాలయున్ను, పారిజాతాపహరణము (నందలి) మత్తేభమున్ను (చూడవలసినది.) ఈ గ్రంథ</poem> </div><noinclude><references/></noinclude> sd0m4znornpvg7xuf3oqk93v611ln7l