పుట:Narayana Rao Novel.djvu/372

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="te">
  <siteinfo>
    <sitename>వికీసోర్స్</sitename>
    <dbname>tewikisource</dbname>
    <base>https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">మీడియా</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ప్రత్యేక</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">చర్చ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">వాడుకరి</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">వాడుకరి చర్చ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">వికీసోర్స్</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">వికీసోర్స్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">దస్త్రం</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">దస్త్రంపై చర్చ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">మీడియావికీ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">మీడియావికీ చర్చ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">మూస</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">మూస చర్చ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">సహాయం</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">సహాయం చర్చ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">వర్గం</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">వర్గం చర్చ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ద్వారము</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ద్వారము చర్చ</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">రచయిత</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">రచయిత చర్చ</namespace>
      <namespace key="104" case="first-letter">పుట</namespace>
      <namespace key="105" case="first-letter">పుట చర్చ</namespace>
      <namespace key="106" case="first-letter">సూచిక</namespace>
      <namespace key="107" case="first-letter">సూచిక చర్చ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">మాడ్యూల్</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">మాడ్యూల్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>పుట:Narayana Rao Novel.djvu/372</title>
    <ns>104</ns>
    <id>75839</id>
    <revision>
      <id>397645</id>
      <parentid>282209</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T11:12:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vinod247</username>
        <id>3657</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ఆమోదించబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5196" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Vinod247&quot; /&gt;{{rh||పరీక్షాఫలితములు|371}}&lt;/noinclude&gt;﻿గగు నా రూపము జూచి ఈయన దేవతవలె నున్నాడని యామె భావించి సిగ్గుపడునది. తన అక్క శకుంతల మరిదిగారన్న నెంత గౌరవము చూపును! తన తండ్రికి అల్లునిపై బ్రేమ యింతంత గాదు.

కొంచెమయినచో నెంత ఆపత్తు కలిగియుండును? ఎలాగునైన కొంచెము జాగ్రత్తగ నుండవలయునని నాన్నగారితో చెప్పించవలెను. ఈయన ఎంత పరోపకారి!

ఆమె హృదయము పూర్ణమైనది. తలుపులు దరిగ వేసికొని, నిదురించు తన భర్తను జూచి పులకరించిపోయినది. సిగ్గుచే మొగము జేవురింప నెమ్మదిగ తన భర్త పర్యంకముసేరి, యాతని తనివోవ బరికించి యాతనితల నంటియంటన ట్లంటినది. ఒక్కసారి యామె హృదయము పున్నమనాటి సంద్రమై ఉత్తుంగతరంగయుతమై పొంగినది.

ఈయన కాళ్ళకడ నేల పండుకొనరాదు? ఇతడేనా తన నాథుడు? తండ్రిగా రిదియంతయు చూచియేనా తన్నీ మహాభాగున కిచ్చినారు? ఆమె యాతనికి నమస్కరించినది. చిరునవ్వులు నాట్యములాడునా యన్నట్లు, సహజముగ వంపు రేఖలున్న యాతని పెదవుల జూచి తన పెదవుల మెత్తదనము తలచికొని ఆ పెదవుల...? ఆమె మత్తిల్లినది. కనుల బరువు లావరించినవి.

వెలుగున్నదో లేదో యనిపించు పడకగది దీపపువెలుగులు, నిదుర నటించు భర్త నొక దివ్యపురుషునిగ గన్పింపజేయ, నామె యాతని పదములకడ నెమ్మదిగ జేరి పండుకొన్నది.

ఆతని పాదములు తనయొడలికి దగులుటచే నేదియో వర్ణింపరాని అద్భుత మాధుర్యము విద్యుల్లతవలె నామె శరీరమంతయు ప్రాకిపోయినది.

ఈ ఉత్తమ పురుషుడు, ఈ సౌందర్యనిధి, ఈ వీరసింహుడు, తనభర్త! తన్ను ప్రేమించి తన్ను వివాహమాడినాడు. తానెంతమూర్ఖురాలయి సంచరించినది. పెన్నిధిని పెంటప్రోవనుకున్నది. ఈయన తన్ను చేపట్టునా? తన్ను తీయని మాటల నాదరించునా? ఆ గంభీరదృష్టులతో తన్ను చూడనైన చూచునా? ఆ వెడదరొమ్మున బలములు తిరుగు బాహువులతో తన్నదిమి వేయునా? తా నెంత శిక్షకైన అర్హురాలు. ఆమెకు భయ మావహించినది. ఆయన పాదములంటి వేయి మ్రొక్కులు మొక్కినను, ఆయన మన్నించునా? మన్నించునా?

ఇది యంతయు నారాయణరావు జూచుచున్నాడు. ఆమె తనకడకు వచ్చినప్పడు, తన తల నామె తాకినప్పుడు ఆతనియొడలు ఝల్లుమనిపోయినది. ఆతనిహృదయ ముప్పొంగిపోయినది. వేయితీపు లాతని నలమినట్లయినది. లేచి యా బాల నేల కౌగిలిలో నదిమివేయరాదు? రూపెత్తిన లాలిత్యము తన ప్రణయకాంత సౌందర్యము. సౌందర్యమునకు వన్నెలుదిద్దు సౌందర్యము. ఇన్నాళ్ళకు ఈమె తన్న నుగ్రహింపనున్నదా! జరిగిన దంతయు కల కానున్నదా? ఆమెను తన జీవితాశయమూర్తిగ నొనర్చుకొని, ఆమెతో&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>h9spzoojxltn3d36l5xngftxwl94lk0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:రసాభరణము.pdf/15</title>
    <ns>104</ns>
    <id>128777</id>
    <revision>
      <id>397616</id>
      <parentid>396118</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:25:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ramesam54</username>
        <id>3001</id>
      </contributor>
      <comment>/* ఆమోదించబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3999" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Ramesam54&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;విధివశమునఁ దనప్రజకగు
నిధనాదులు వినినఁ దనదు నెమ్మనమున న
త్యధిక మగు నెగులు వొడమిన
నధీరమతిఁ బొగుల శోక మపగతశోకా!&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|శోకమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;అన్న! సభాస్థలంబున దురాత్మకులై తలవట్టి యీడ్చి రం
దున్న ప్రభుల్ గనుంగొనఁగ నొల్వఁ దొణంగిరి చీర శూరులు
న్నన్ను నుపేక్ష చేసిరి యనాధఁ జుమీ కరుణింపు దిక్కు నీ
వన్న వధూటిమాట విని యక్షయ మంటివి నెత్తమాడుచున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఏపున నితరులద్రోహా
లాపాదులు తనదువీనులన్ సోఁకినచో
నేపురుషునిమదిఁ బొదలుఁ బ్ర
కోపజ్వలన మరి నెగడఁ గ్రోధ మనంగన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|క్రోధమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;తిట్టులు పెక్కు సైఁచితి మతి న్మనుజాధముఁ డేల క్రొవ్వెనో
యిట్టులు ధర్మరాజుసభ నెగ్గులు వల్కిన దైత్యకోటి ము
ప్పెట్టులఁ దూలఁదోలు మదభీప్సితదర్శన మీసుదర్శనం
బెట్టులు సేయునో యిచట నిందఱుఁ జూతురుగాక చైద్యునిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;లోకోత్తరకృత్యంబులు
గైకొని యవి &lt;ref&gt;యడపకుండ&lt;/ref&gt;యెడపకుండఁ గావించు దృఢా
స్తోకప్రయత్న మది సుగు
ణాకర యుత్సాహ మనఁగ నభినుతి నొందున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|ఉత్సాహమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;బాణునిఁ గాతునంచుఁ బటుబాహుబలంబున నడ్డగించి యా
స్థాణుఁడు దానునుం బ్రమథసంఘముఁ బన్నినఁ బన్ననీ రణ
క్షోణిఁ బరాక్రమస్ఫురణ సూపెద శత్రుని యేపు మాపెదన్
శోణితపట్టణంబు వెసఁ జొచ్చెదఁ ద్రుంచెద దైత్యుహస్తముల్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఘోరము లగునత్యుగ్రా
కారాదులవలన మనసు కళవళపడఁగా
సైరింపరాక తూలుట
యారయ భయ మనఁగ నెగడు నభయవిధాయీ.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|భయమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;మించుగఁ బాచజన్య మెలమిం గరపద్మయుగంబునందుఁ గీ
లించి నిజాధరోష్ఠమున లెస్సగఁ గూర్చి మురారి లీనఁ బూ
రించిన గుండియ ల్వగిలి ద్రెక్కొను భీతి నశేషదైత్యులుం
జంచలచిత్తులై నలుదెసం జెడి పాఱిరి తద్ఘనధ్వనిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1yiw8ke1eclaag4xd4izr3havj0dy9t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397617</id>
      <parentid>397616</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:26:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ramesam54</username>
        <id>3001</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4011" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Ramesam54&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;విధివశమునఁ దనప్రజకగు
నిధనాదులు వినినఁ దనదు నెమ్మనమున న
త్యధిక మగు నెగులు వొడమిన
నధీరమతిఁ బొగుల శోక మపగతశోకా!&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—శోకమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;అన్న! సభాస్థలంబున దురాత్మకులై తలవట్టి యీడ్చి రం
దున్న ప్రభుల్ గనుంగొనఁగ నొల్వఁ దొణంగిరి చీర శూరులు
న్నన్ను నుపేక్ష చేసిరి యనాధఁ జుమీ కరుణింపు దిక్కు నీ
వన్న వధూటిమాట విని యక్షయ మంటివి నెత్తమాడుచున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఏపున నితరులద్రోహా
లాపాదులు తనదువీనులన్ సోఁకినచో
నేపురుషునిమదిఁ బొదలుఁ బ్ర
కోపజ్వలన మరి నెగడఁ గ్రోధ మనంగన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—క్రోధమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;తిట్టులు పెక్కు సైఁచితి మతి న్మనుజాధముఁ డేల క్రొవ్వెనో
యిట్టులు ధర్మరాజుసభ నెగ్గులు వల్కిన దైత్యకోటి ము
ప్పెట్టులఁ దూలఁదోలు మదభీప్సితదర్శన మీసుదర్శనం
బెట్టులు సేయునో యిచట నిందఱుఁ జూతురుగాక చైద్యునిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;లోకోత్తరకృత్యంబులు
గైకొని యవి &lt;ref&gt;యడపకుండ&lt;/ref&gt;యెడపకుండఁ గావించు దృఢా
స్తోకప్రయత్న మది సుగు
ణాకర యుత్సాహ మనఁగ నభినుతి నొందున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—ఉత్సాహమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;బాణునిఁ గాతునంచుఁ బటుబాహుబలంబున నడ్డగించి యా
స్థాణుఁడు దానునుం బ్రమథసంఘముఁ బన్నినఁ బన్ననీ రణ
క్షోణిఁ బరాక్రమస్ఫురణ సూపెద శత్రుని యేపు మాపెదన్
శోణితపట్టణంబు వెసఁ జొచ్చెదఁ ద్రుంచెద దైత్యుహస్తముల్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఘోరము లగునత్యుగ్రా
కారాదులవలన మనసు కళవళపడఁగా
సైరింపరాక తూలుట
యారయ భయ మనఁగ నెగడు నభయవిధాయీ.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—భయమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;మించుగఁ బాచజన్య మెలమిం గరపద్మయుగంబునందుఁ గీ
లించి నిజాధరోష్ఠమున లెస్సగఁ గూర్చి మురారి లీనఁ బూ
రించిన గుండియ ల్వగిలి ద్రెక్కొను భీతి నశేషదైత్యులుం
జంచలచిత్తులై నలుదెసం జెడి పాఱిరి తద్ఘనధ్వనిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qtweg65xv9eesnnhzm0uhdv9r36j75i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:రసాభరణము.pdf/16</title>
    <ns>104</ns>
    <id>128778</id>
    <revision>
      <id>397618</id>
      <parentid>396119</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:31:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ramesam54</username>
        <id>3001</id>
      </contributor>
      <comment>/* ఆమోదించబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4125" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Ramesam54&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మేదోమాంసాసృక్శ
ల్యాదివివిధదుష్టదర్శనాదులవలనం
బ్రాదుర్భవించుహేయం
బేది యది జుగుప్స యనఁగ నెన్నికకెక్కున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—జుగుప్స కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;చిక్కిరి నేఁడు రక్కసులు సీ బలభద్రునిముష్టిఘట్టనం
బుక్కిటిమద్యమున్ రుధిరపూరము నొక్కటిగా బుగుల్కొనం
గ్రక్కుచు సీరధారఁ దెగి కండలు గుండెలుఁ గీకసంబులుం
దక్కక చిక్కుజీరువడి దగ్గఱ రాలిపెఁ బూతిగంధమున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;క్షితిఁ గారణంబుకంటెను
వ్యతిరిక్తం బైనయట్టి యభినవకార్య
స్థితిదర్శనచేతోవి
స్మృతి&lt;ref&gt;విస్తృతి&lt;/ref&gt; విస్మయ మనఁగ నుల్లసిల్లు ముకుందా.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—విస్మయమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కొడుకఁడ వైననీకు నిదె కొమ్మనుచున్ సెలవిం గరాంగుళం
బిడి భువనప్రపంచము లనేకము లంగిటఁ గాంచె నందులోఁ
గొడుకున కుగ్గువెట్టు తనకోమలరూపము నొప్పఁగాంచి య
ప్పడఁతి యశోద నివ్వెఱఁగుపాటు వహించె మనోగతంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఎరవగు&lt;ref&gt;ఇరవగు&lt;/ref&gt; సంసారం బ
స్థిరముగఁ గని నిర్వికారచేతనుఁ డగు న
ప్పురుషుని సుఖదుఃఖాద్య
స్మరణము లోకంబునందు శమమై చెల్లున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—శమమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కటకట! రాజ్య మంత్యనరకం బటె దేవపదంబు లన్నియుం
గుటిలనిశాటభర్జనలకు న్సదనం బటె యింక సౌఖ్య మే
మిటఁ గల దంచు సర్వమును మిథ్యగఁ జూచు బుధాళిలోని సం
కటములు బాహ్యదుర్దశలుఁ గ్రాఁగు గదాధరరక్షణంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిత్వం బీభావని
కాయంబున కేమిట న్విఘాతము లేకు
చ్ఛ్రేయమగు వెండి యేమిటఁ
బాయక తలకొను రసానుభవ మనిరేనిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిభావములు సజాతీయ విజాతీయంబులం జెడక దృఢవిభావ సదమలానుభావ సాత్త్వికభావ సంచారికభావముల రసములై వర్తించు నందు సజా
తీయ విజాతీయభావము లెట్టి వనిన.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;అరయ సజాతీయములై
జరగు నిజస్థాయిభావజనితాంతరముల్
సొరిది విజాతీయములై
జరగుఁ బరస్థాయిభావజనితాంతరముల్.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5b9sclng2x5lmr3jtxe1om8z15bfisp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397619</id>
      <parentid>397618</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:32:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ramesam54</username>
        <id>3001</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4125" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Ramesam54&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మేదోమాంసాసృక్శ
ల్యాదివివిధదుష్టదర్శనాదులవలనం
బ్రాదుర్భవించుహేయం
బేది యది జుగుప్స యనఁగ నెన్నికకెక్కున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—జుగుప్స కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;చిక్కిరి నేఁడు రక్కసులు సీ బలభద్రునిముష్టిఘట్టనం
బుక్కిటిమద్యమున్ రుధిరపూరము నొక్కటిగా బుగుల్కొనం
గ్రక్కుచు సీరధారఁ దెగి కండలు గుండెలుఁ గీకసంబులుం
దక్కక చిక్కుజీరువడి దగ్గఱ రాలిపెఁ బూతిగంధమున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;క్షితిఁ గారణంబుకంటెను
వ్యతిరిక్తం బైనయట్టి యభినవకార్య
స్థితిదర్శనచేతోవి
స్మృతి&lt;ref&gt;విస్తృతి&lt;/ref&gt; విస్మయ మనఁగ నుల్లసిల్లు ముకుందా.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—విస్మయమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కొడుకఁడ వైననీకు నిదె కొమ్మనుచున్ సెలవిం గరాంగుళం
బిడి భువనప్రపంచము లనేకము లంగిటఁ గాంచె నందులోఁ
గొడుకున కుగ్గువెట్టు తనకోమలరూపము నొప్పఁగాంచి య
ప్పడఁతి యశోద నివ్వెఱఁగుపాటు వహించె మనోగతంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఎరవగు&lt;ref&gt;ఇరవగు&lt;/ref&gt; సంసారం బ
స్థిరముగఁ గని నిర్వికారచేతనుఁ డగు న
ప్పురుషుని సుఖదుఃఖాద్య
స్మరణము లోకంబునందు శమమై చెల్లున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—శమమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కటకట! రాజ్య మంత్యనరకం బటె దేవపదంబు లన్నియుం
గుటిలనిశాటభర్జనలకు న్సదనం బటె యింక సౌఖ్య మే
మిటఁ గల దంచు సర్వమును మిథ్యగఁ జూచు బుధాళిలోని సం
కటములు బాహ్యదుర్దశలుఁ గ్రాఁగు గదాధరరక్షణంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిత్వం బీభావని
కాయంబున కేమిట న్విఘాతము లేకు
చ్ఛ్రేయమగు వెండి యేమిటఁ
బాయక తలకొను రసానుభవ మనిరేనిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిభావములు సజాతీయ విజాతీయంబులం జెడక దృఢవిభావ సదమలానుభావ సాత్త్వికభావ సంచారికభావముల రసములై వర్తించు నందు 
సజాతీయ విజాతీయభావము లెట్టి వనిన.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;అరయ సజాతీయములై
జరగు నిజస్థాయిభావజనితాంతరముల్
సొరిది విజాతీయములై
జరగుఁ బరస్థాయిభావజనితాంతరముల్.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hhzv46mz7ghu2aj3nr07mwk0gldo2ut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397620</id>
      <parentid>397619</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:33:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ramesam54</username>
        <id>3001</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4125" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;4&quot; user=&quot;Ramesam54&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;మేదోమాంసాసృక్శ
ల్యాదివివిధదుష్టదర్శనాదులవలనం
బ్రాదుర్భవించుహేయం
బేది యది జుగుప్స యనఁగ నెన్నికకెక్కున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—జుగుప్స కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=ఉ.|lines=&lt;poem&gt;చిక్కిరి నేఁడు రక్కసులు సీ బలభద్రునిముష్టిఘట్టనం
బుక్కిటిమద్యమున్ రుధిరపూరము నొక్కటిగా బుగుల్కొనం
గ్రక్కుచు సీరధారఁ దెగి కండలు గుండెలుఁ గీకసంబులుం
దక్కక చిక్కుజీరువడి దగ్గఱ రాలిపెఁ బూతిగంధమున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;క్షితిఁ గారణంబుకంటెను
వ్యతిరిక్తం బైనయట్టి యభినవకార్య
స్థితిదర్శనచేతోవి
స్మృతి&lt;ref&gt;విస్తృతి&lt;/ref&gt; విస్మయ మనఁగ నుల్లసిల్లు ముకుందా.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—విస్మయమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కొడుకఁడ వైననీకు నిదె కొమ్మనుచున్ సెలవిం గరాంగుళం
బిడి భువనప్రపంచము లనేకము లంగిటఁ గాంచె నందులోఁ
గొడుకున కుగ్గువెట్టు తనకోమలరూపము నొప్పఁగాంచి య
ప్పడఁతి యశోద నివ్వెఱఁగుపాటు వహించె మనోగతంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;ఎరవగు&lt;ref&gt;ఇరవగు&lt;/ref&gt; సంసారం బ
స్థిరముగఁ గని నిర్వికారచేతనుఁ డగు న
ప్పురుషుని సుఖదుఃఖాద్య
స్మరణము లోకంబునందు శమమై చెల్లున్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Center|—శమమున కుదాహరణము—}}
{{Telugu poem|type=చ.|lines=&lt;poem&gt;కటకట! రాజ్య మంత్యనరకం బటె దేవపదంబు లన్నియుం
గుటిలనిశాటభర్జనలకు న్సదనం బటె యింక సౌఖ్య మే
మిటఁ గల దంచు సర్వమును మిథ్యగఁ జూచు బుధాళిలోని సం
కటములు బాహ్యదుర్దశలుఁ గ్రాఁగు గదాధరరక్షణంబునన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిత్వం బీభావని
కాయంబున కేమిట న్విఘాతము లేకు
చ్ఛ్రేయమగు వెండి యేమిటఁ
బాయక తలకొను రసానుభవ మనిరేనిన్.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=వ.|lines=&lt;poem&gt;స్థాయిభావములు సజాతీయ విజాతీయంబులం జెడక దృఢవిభావ సదమలానుభావ సాత్త్వికభావ సంచారికభావముల రసములై వర్తించు 
నందు సజాతీయ విజాతీయభావము లెట్టి వనిన.&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;అరయ సజాతీయములై
జరగు నిజస్థాయిభావజనితాంతరముల్
సొరిది విజాతీయములై
జరగుఁ బరస్థాయిభావజనితాంతరముల్.&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>6xu92osobmk8adl4o3ggj4tyd9of4mk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Ananthuni-chandamu.pdf/18</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129181</id>
    <revision>
      <id>397641</id>
      <parentid>396756</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T05:10:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1283" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;div style=&quot;column-count:4&quot;&gt;
&lt;poem&gt;కవిజనాశ్రయము-10
1. స్వరయతులు


వ్యంజనయతులు
2. వర్గయతులు

3. పోలికవడి

4. సరసయతి


కావ్యాలంకారచూడామణి-12
1. స్వరజలు

2. వృద్ధివళులు


3. వర్గజలు

4. ముకారవళి

5. ఇతరేతరవర్గజలు


ఛందోదర్పణము-24
1. స్వరయతులు

2. గూఢస్వరయతి

3. ఋకారస్వరూపయతి
4. రీవిరమము
5. ఌకారయతి
6. వర్గయతి

7. పోలికవడి

8. సరసయతి


అప్పకవీయము-41
1. స్వరమైత్రి
2. స్వరప్రధానయతి
3. లుప్తవిసర్గయతి
4. వృద్ధివళులు
5. ఋవళి
6. ఋత్వసంబంధవళి
7. ఋత్వసామ్యయతి
8. ప్రాణివిరామము
9. వర్గయతులు
10. మువిభక్తి
11. ముకారయతులు
12 సరసవళులు
13. ఋజుయతులు
14. ఊష్మయతులు&lt;/poem&gt;
&lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>395qma0j2iy7whqidqbzd2g0s1s5z55</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Ananthuni-chandamu.pdf/19</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129182</id>
    <revision>
      <id>397642</id>
      <parentid>396757</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T05:21:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1216" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;div style=&quot;column-count:4&quot;&gt;
&lt;poem&gt;5. బిందుయతి


6. ఎక్కటియతి
           యుక్తాక్షరయతి


6. సబిందువర్గజలు


7. ఏకతరయతి


9. అనుస్వారయతి


10. మకారయతి
11. ఎక్కటియతి
12. సంయుక్తయతి
13. తద్భవవ్యాజయతి

14. భిన్నయతి
15. దియతి
16. వికల్పయతి
17.యుక్తవికల్పయతి
18. అభేదవిరతి
18. రేఫయుతయతి
15. బిందుయతులు
16. అనుస్వారసంబంధయతులు
17. అనునాసికాక్షరయతులు
18. మవర్ణయతులు
19. ఏకతరయతులు
20. సంయుక్తయతి
21. తద్భవవ్యాజయతి
22. విశేషవళి
23. భిన్నయతి
24. ప్రత్యేకయతులు
25. అంత్యోష్మసంధియతి
26. వికల్పసంధియతి
27. అభేదవిరతులు
28. అభేదవర్గవిరతులు&lt;/poem&gt; &lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cb47fgn28pgg17ybf7ae7og1ozrcpt6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Ananthuni-chandamu.pdf/20</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129183</id>
    <revision>
      <id>397643</id>
      <parentid>396758</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T05:29:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1263" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;div style=&quot;column-count:4&quot;&gt;
&lt;poem&gt;ఉభయవళులు-
8. ప్రాదియతులు
9. ప్లుతయతులు
10. అఖండ


8. ప్రాదియతులు
9. ద్వ్యక్షరత్ర్యక్షరప్లుతాక్షరవళి
10. ఆదేశవళి
11. దేశీయవళి
12. (మాచన)
     (జవరాలు)


19. ప్రాదియతులు
20. కాకుస్వరయతి

21. నిత్యసమాసయతులు

22. ప్రభునామాంతరయతులు

23. విభాగయతులు
24. నిత్యయతులు


29. ప్రాదియతులు
30. కాకుస్వరయతి
31. ప్లుతాక్షరయతి
32. నిత్యసమాసయతులు
33. దేశ్యనిత్యసమాసయతులు
34. నామకఖండయతులు
35. రాగమయతులు
36. విభాగయతులు
37. నిత్యయతులు
38. యుష్మదస్మచ్ఛబ్దయతులు
39. పరరూపయతులు
40. పంచమీవిభక్తియతులు
41. ప్రాసవిశ్రాంతి&lt;/poem&gt; &lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>sw9i8y5uqho6rglkfgf8pkqqycr8ynu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/216</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129367</id>
    <revision>
      <id>397606</id>
      <parentid>397574</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:39:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4122" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|శాసన భాషా పరిణామం||201|}}                                         

రూపాలు 15వ శతాబ్ది మొదటి నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: నడస్తా (SIZ 16 49.7.1612) (3) బేదర్థకం:- ఇవా (ను) ప్రాచీన ప్రత్యయం. ఇత్యేతే సమకాలీన ప్రత్యయాలు. ఉదా: తీసివేసినాను (NI 8 రాపూర్ 8,54,1888). చేస్తేను (SII 10.75132,1592 ) (4) అప్యర్థకం అన్నీ అప్యర్థకంగా -కనిపిస్తుంది. ఉదా: అయ్యి) (SII 10.759 24.1668). (5) తుమర్థకం: (ను) తుమర్థకం. ఉదా: సాయను (SII 19,759 24,1688) (8) అనంత ర్యార్థకం: -కా (ను) అనంతర్యార్థకం. ఉదా: తెలుపుకోగా (SII 10.768.14, 1858). (7)వ్యతిరే! క్యార్థకం:- ఆక. ఉదా: సాగక (SII 10,765 8,1804)– —కాకుండా చేరటంవల్ల ఏర్పడే ఆధునిక వ్యతిరేక క్యార్థకాలు 15వ శతాబ్ది నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: చెడకుండాను (NI 1 కందుకూరు 16.40,3430).

6.44. క్రియాజన్య విశేషణాలు: 1) భూతకాల విశేషణం :-ఇన చేరి

ఏర్పడుతుంది. ఉదా: నిలిచిన (SII6.874. 17,1620). (2) వర్తమాన కాల

విశేషణం:- చేయుచున్న (NI కందుకూరు 77.14-15,1528) (8) తద్ధర్మా

-ర్థక విశేషణాలు: -ఎడి, ఎడు. - ప్రాచీన తర్ధర్మార్థక విశేషణ ప్రత్యయాలు,

-ఏ (&lt; -ఎరు/-ఎడి), వీటి ( వీట్టి (ఏ + అట్టి) ఆధునిక ప్రత్యయాలు.

ఉదా: పట్టించు కానియెడు (SII 10.758.291600), సాగే (SII 10.771.11,

1682). చెల్లేటి (SII 4:802 20,1609). (4) వ్యతిరేకార్థక విశేషణం:- అని.

కానరాని (5II 10:768.85,1663).

6.45- సముచ్చయాద్యర్థకాలు (1) సముచ్చయార్థకం:- న/-ని సముచ్చయార్థకంలోని సకారం ద్విరుక్తం కావటం కనిపిస్తుంది. ఉదా: చేనున్ను (SII 10.758.8.1819). సముచ్చయార్ధకానికి ముందు పదాంతంలోని అచ్చు దీర్ఘ కావడం కూడా ఇంతకు ముందు కాలం నుంచీ కనిపిస్తుంది. ఉదా: కోటాను (SI17.668.6577), ఆధునిక భాషలో లాగా వదంచివరి అచ్చు దీర్ఘంకావటం వల్ల సముచ్చయార్థం వ్యక్తం కావటం ఇంతకు ముందు శాసనాల్లోనే కనిపిస్తుంది. -ఉదా. కొదవా S11 8586.6,1685) ప్రాచీన ప్రయోగంగా- యు (5) కూడా సముద్చయార్థకంగా ఈ కాలంలో కనిపిస్తుంది. ఉదా: గురువులయుం (N 2 నెల్లూరు 46.471895), (2) ఏవార్థకం:- ప్రాచీన ప్రయోగాల్లోను, ఏ -సమకాలీన భాషలోను ఏవార్థకాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా. సముఖమంద్ద (N1 2 కందుకూరు 41.17.8,1888), వీండ్లే (NI 2 కందుకూరు 48,36,1650).&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>f8q95inv59gkvdo2nkonkpi9vxq4d6w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397607</id>
      <parentid>397606</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:40:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4123" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|శాసన భాషా పరిణామం|||201|}}                                         

రూపాలు 15వ శతాబ్ది మొదటి నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: నడస్తా (SIZ 16 49.7.1612) (3) బేదర్థకం:- ఇవా (ను) ప్రాచీన ప్రత్యయం. ఇత్యేతే సమకాలీన ప్రత్యయాలు. ఉదా: తీసివేసినాను (NI 8 రాపూర్ 8,54,1888). చేస్తేను (SII 10.75132,1592 ) (4) అప్యర్థకం అన్నీ అప్యర్థకంగా -కనిపిస్తుంది. ఉదా: అయ్యి) (SII 10.759 24.1668). (5) తుమర్థకం: (ను) తుమర్థకం. ఉదా: సాయను (SII 19,759 24,1688) (8) అనంత ర్యార్థకం: -కా (ను) అనంతర్యార్థకం. ఉదా: తెలుపుకోగా (SII 10.768.14, 1858). (7)వ్యతిరే! క్యార్థకం:- ఆక. ఉదా: సాగక (SII 10,765 8,1804)– —కాకుండా చేరటంవల్ల ఏర్పడే ఆధునిక వ్యతిరేక క్యార్థకాలు 15వ శతాబ్ది నుంచీ కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా: చెడకుండాను (NI 1 కందుకూరు 16.40,3430).

6.44. క్రియాజన్య విశేషణాలు: 1) భూతకాల విశేషణం :-ఇన చేరి

ఏర్పడుతుంది. ఉదా: నిలిచిన (SII6.874. 17,1620). (2) వర్తమాన కాల

విశేషణం:- చేయుచున్న (NI కందుకూరు 77.14-15,1528) (8) తద్ధర్మా

-ర్థక విశేషణాలు: -ఎడి, ఎడు. - ప్రాచీన తర్ధర్మార్థక విశేషణ ప్రత్యయాలు,

-ఏ (&lt; -ఎరు/-ఎడి), వీటి ( వీట్టి (ఏ + అట్టి) ఆధునిక ప్రత్యయాలు.

ఉదా: పట్టించు కానియెడు (SII 10.758.291600), సాగే (SII 10.771.11,

1682). చెల్లేటి (SII 4:802 20,1609). (4) వ్యతిరేకార్థక విశేషణం:- అని.

కానరాని (5II 10:768.85,1663).

6.45- సముచ్చయాద్యర్థకాలు (1) సముచ్చయార్థకం:- న/-ని సముచ్చయార్థకంలోని సకారం ద్విరుక్తం కావటం కనిపిస్తుంది. ఉదా: చేనున్ను (SII 10.758.8.1819). సముచ్చయార్ధకానికి ముందు పదాంతంలోని అచ్చు దీర్ఘ కావడం కూడా ఇంతకు ముందు కాలం నుంచీ కనిపిస్తుంది. ఉదా: కోటాను (SI17.668.6577), ఆధునిక భాషలో లాగా వదంచివరి అచ్చు దీర్ఘంకావటం వల్ల సముచ్చయార్థం వ్యక్తం కావటం ఇంతకు ముందు శాసనాల్లోనే కనిపిస్తుంది. -ఉదా. కొదవా S11 8586.6,1685) ప్రాచీన ప్రయోగంగా- యు (5) కూడా సముద్చయార్థకంగా ఈ కాలంలో కనిపిస్తుంది. ఉదా: గురువులయుం (N 2 నెల్లూరు 46.471895), (2) ఏవార్థకం:- ప్రాచీన ప్రయోగాల్లోను, ఏ -సమకాలీన భాషలోను ఏవార్థకాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఉదా. సముఖమంద్ద (N1 2 కందుకూరు 41.17.8,1888), వీండ్లే (NI 2 కందుకూరు 48,36,1650).&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dywmagkgqxszs5tzcmi37n1yxeefyhe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/217</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129368</id>
    <revision>
      <id>397595</id>
      <parentid>397074</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:15:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4731" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202                                                  తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా0 యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  &lt;&lt;big&gt;&gt;6.46. వాక్య నిర్మాణం :&lt;&lt;/big&gt;&gt; వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   &lt;&lt;big&gt;&gt;6.47. సామాన్య వాక్యాలు :&lt;&lt;/big&gt;&gt; సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>et2hnx98vkkc102ffpjczc1desgo17r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397596</id>
      <parentid>397595</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:16:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4723" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202                                                  తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా0 యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  &lt;big&gt;6.46. వాక్య నిర్మాణం :&lt;/big&gt; వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   &lt;big&gt;6.47. సామాన్య వాక్యాలు :&lt;/big&gt; సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>b4zjcv17w567yrtr4aqp5vh7ajwfddt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397597</id>
      <parentid>397596</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:18:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4713" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202                                                  తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా0 యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3yt3ra5p7hswauz5e1sptddonjjq978</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397598</id>
      <parentid>397597</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:20:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4678" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh।202।తెలుగు భాషా చరిత్ర।}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pvkp2b5gf9mgmainif8xtw4ggjk2w2m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397599</id>
      <parentid>397598</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:21:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4665" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202  తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nhrp2jvre9sbt33v8frnbix09tsjzzd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397600</id>
      <parentid>397599</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4672" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rl|202|తెలుగు భాషా చరిత్ర|}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3wzcz8ccsb6uqnq59a42jdtvqroamaf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397601</id>
      <parentid>397600</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:33:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4663" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;202తెలుగు భాషా చరిత్ర

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0zw862ju90u5ppepmx04ocuva1wf4rh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397602</id>
      <parentid>397601</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:36:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4672" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|తెలుగు భాషా చరిత్ర|202|}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>i3rjrsaz7rnth6lmmfavrih301dssia</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397603</id>
      <parentid>397602</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:37:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4673" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|202||తెలుగు భాషా చరిత్ర|}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

  '''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

    శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

   '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>au4jdmwp4oo90m1y2bjlvu8fb5xh4cx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397604</id>
      <parentid>397603</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:38:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4667" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|202||తెలుగు భాషా చరిత్ర||}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

'''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

 శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

 '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3zv102xwtkyn4kpzpmt9k05ow3cnmy6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397605</id>
      <parentid>397604</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:38:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4667" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|202|||తెలుగు భాషా చరిత్ర|}}

(3 ) ప్రశ్నార్థకం:. ఆ ప్రశ్నార్థకం; ఉదా. వచ్చినావా? (SII  6.79.14, 1796).
(4) పోలిక: పోలిక చెప్పటానికి ఆధునిక ఖాషలోలాగా - లాగు(ను) ఉపయోగించటం కనిపిస్తుంది. ఉదా. యిచ్చేలాగునున్ను(NI 2 కందుకూరు 48.42, 1650).

'''6.46. వాక్య నిర్మాణం :''' వాక్యనిర్మాణ పద్ధతుల్లో గతయుగాలకూ, ఈయుగానికి ఆధునిక యుగానికి చెప్పుకోదగ్గ భేదా లేమీ లేవు. పైగా శాసనాలు పరిమిత ప్రయోజనం, పరిమిత ప్రయోగాలు కలిగినవి కాబట్టి సమకాలీన భాషలోని వాక్యనిర్మాణాన్ని సమగ్రంగా విశ్లేషించటానికి అవకాశం లేదు. అయినా లభించిన ఆధారలపైననే కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలను పేర్కొనవచ్చు. క్రియాసమాపక వాక్యాలు, నామ సమాపక వాక్యాలు రెండూ ఈ కాలపు శాసన భాషలో కనిపిస్తున్నా క్రియాసమాపక వాక్యాల ప్రయోగమే ఎక్కువ, వాక్యంలో పదబంధాల విన్యాస క్రమంలోకూడా మార్పులు లేవు. ప్రాచీన శాసవాల్లో సంస్కృత ప్రభావంవల్ల, కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన యత్తధర్ధక వాక్యయయప్రయోగాలు నాలుగు మాత్రమే కనిపిస్తుండగా (§ 3.73) ఈ కాలంలో సుమారుగా శాప  (imprecatory) వాక్యాలన్నీ యత్తదర్ధక వాక్యాలుగా కనిపిస్తాయి. కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు ఈ యుగంలో అసలు కనిపించవు. వ్యావహారిక భాషకు దగ్గరగా ఉండే శాసన  భాషలో కర్మణ్యర్థక వాక్యాలు కనిపించక పోవటంవల్ల ఈ వాక్యనిర్మాణం తెలుగుకు సహజం కాదనీ సంస్కృత భాషా ప్రభావంపట్ల మాత్రమే కావ్యభాషలో ప్రవేశించిందని చెప్పవచ్చు. ప్రాచీన శాసనాల్లో మూడు సార్లు  మాత్రమే ఈ ప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి [§ 3.74).

 శాసన భాషలోని వాక్యాలను ప్రధానంగా సామాన్య వాక్యాలనీ, సంశ్లీష్ట వాక్యాలనీ, సంయుక్త వాక్యాలనీ మూడుగా విభజించవచ్చు.

 '''6.47. సామాన్య వాక్యాలు :''' సామాన్య వాక్యాలు నామ సమాపకాలనీ, క్రియాసమాపకాలనీ రెండు రకాలు.

   నామసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో నామం ఉంటే నామ సమాపక వాక్యం అవుతుంది. నామ సమాపక వాక్యాలుగా సామాన్య వాక్యాలు ఈ యుగంలో తక్కువగా కనిపిస్తున్నా, శానన భాషలో మొదటినుంచీ ఇలాంటి ప్రయోగాలు ఎక్కువగానే కనిపిస్తాయి. ఉదా. దామయ్య ముత్తతాత (SII 10.732.69.70,1500). వారు దోషులు (NI 2 కందుకూరు 85.20,1516). అఖ్యాత నామం
మధ్యమ, ఉత్తమపురుష ప్రత్యయాలనుకూడా స్వీకరిస్తుంది. ఉదా. నీవు దోషా-&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ax3l67qzl24glz57ire597dj4t74u1t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/218</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129369</id>
    <revision>
      <id>397608</id>
      <parentid>397088</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T13:54:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4457" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|శాసన భాషా పరిణామం|||203|}}

కరుండవు (SII 6.79.13,1796). అఖ్యాతనామం సంబంధ బోధక నామంకూడా కావచ్చు. ఉదా. ... ఆ పొలము తాండికొండది,.. (SII  10.759.23, 1663). అగు ధాతువు వ్యతిరేకార్థక రూపాన్ని చేర్చటంవల్ల పైన చెప్పిన వాక్యాల్లాంటి సమీకరణీయ వాక్యాలు వ్యతిరేకార్థక వాక్యాలవుతాయి. ఉదా...(అది)...పరిమి పొలము కాదు (SII  10.759.21,1663).

క్రియాసమాపక వాక్యాలు : ఆఖ్యాతంలో సమాపక క్రియ ఉంటే క్రియా సమాపక వాక్యం అవుతుంది. ఇవి అకర్మక వాక్యాలని, సకర్మక వాక్యాలనీ ప్రధానంగా రెండు రకాలు. అకర్మక వాక్యాలలో కర్మ ఉండదు. సకర్మక వాక్యాలలో ఉంటుంది. ఉదా. వర్తకులు ... ఉండిరి (SII  10.770.9.1691), కవులు శిలాశాసనం వ్రాసిరి (SII  10.769,22-27,1697).

క్రియా సమాపక వాక్యాలలోనే విధ్యాద్యర్థక వాక్యాలుంటాయి. విధి: విధి వాక్యాలలో ధాతువుకు ఏకవచన౦లో-ము, బహువచనంలో-అండి చేరుతుంది. కర్త ఎప్పుడూ మధ్యమ పురుషలో ఉంటుంది. ఉదా. .. సంధ్యాదీపానకు ముట్టింపుము (NI 2 కావలి 20.4-6, 789-90). బహువచన రూపాలు ఇంతకు ముందు కాలంలోని శాసనాల్లో ఒకసారి మాత్రమే కనిపించింది. ఉదా. .. అది పాలించి
పుణ్యం లానను సేయండి (NI ఆత్మకూరు 30.31, 462). ప్రశ్న: ప్రశ్న వాక్యం ఒకటి మాత్రమే ఈ కాలంలో కనిపిస్తుంది. ఉదా. .. చంద్రుడితో ..... వివాదకు వచ్చినావా? (SII 6.79.23-14  1796). ప్రశ్నార్థక పదాలైన ఎవడు, ఎవరు మొదలైన వాటితో ప్రత్యేకంగా ప్రశ్నార్థక సామాన్య వాక్యాలు శాసనాల్లో కనిపించక పోయినా యత్తదర్థక వాక్యాలను ఇలాంటి వాక్యాలు ఉన్నా
యనటానికి నిదర్శనంగా గ్రహించవచ్చు. వ్యతిరేక: ఉండు/ఉన్‌ ధాతువు వ్యతిరేక రూపమైన లేదు చేర్చటంవల్ల వ్యతిరేక వాక్యా లేర్పడుతున్నాయి. ఉదా. యిక్కడ సుంకం...లేదు (SII 10.753.59,1600). భూతకాల వ్యతిరేక క్రియతో అంతమయ్యే వ్యతిరేక వాక్యం. బలిమి సేయలేదు (SII 10:753.48,1600). నిషేధం: నిషేధార్థక క్రియలతో అంతమయ్యే వాక్యాలు నిషేధ వాక్యాలు. ఉదా. నను నింద సేయవలదు (SII 5.1208,36.1773).

'''6.48. సంశ్లిష్టవాక్యాలు :''' అసమాపకక్రియతో  అంతం అయ్యే ఒకటి గాని, కొన్నిగాని ఉపవాక్యాలతో కూడిన సామాన్య వాక్యాలు సంశ్లిష్టవాక్యాలు. యత్తదర్థకవాక్యాల్లో, అను కృతివాక్యాల్లో మాత్రం ఉపవాక్యంలో కూడా నమాపక&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pzpf3rt9z2l1gr0qepa6z13ryr1w2ud</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/219</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129380</id>
    <revision>
      <id>397609</id>
      <parentid>397094</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T14:26:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4380" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{|204|||తెలుగు భాషా చరిత్ర|}}

క్రియ ఉండవచ్చు. అసమాపక క్రియతో అంతం అయ్యే ఉపవాక్యాలన్నీ సామాన్య వాక్యాల పరివర్తిత రూపాలే.

క్త్వార్ధకం : ఉవవాక్యం చివర ఉండే క్త్వార్ధకక్రియ, ప్రధాన వాక్యంలోనీ క్రియా వ్యాపారానికి ముందు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రథాన వాక్యంలోను, ఉపవాక్యంలోను సాధారణంగా కర్త ఒకటేఅయి ఉంటుంది. ఉదా.సాహెబులగారు నుయి  గట్టించి ప్రతిష్టజేసె (SII 10.760.8-10, 1668). క్త్వార్ధక క్రియలు హేత్యర్థకాలుగా కూడా కనిపిస్తాయి. ఉదా. ..... అన్నారెడ్డి మోకు
మీద నుండి సభామధ్యమందు పడి మృతిబొంద్దె (NI 2 కందుకూరు  41.23-25 1683). క్త్వార్ధక్యక్రియ రీత్యర్థకంగా కూడా కనిపిస్తుంది. ఉదా. .... యి ధర్మమాచరించి ... దనరు (SII 18.772.22,1696). వ్యతిరేక క్త్వార్ధకం కూడా హేత్వర్థకం అవుతుంది. ఉదా. ... మరహంమళు చేయించక అచ్చెద్ద చేసినాడు (SII 10.765. 38-40, 1678).

శత్రర్థకం : ఉపవాక్యంలో శత్రర్థంలో ఉండే క్రియ ప్రధాన క్రియతో
పాటు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. ఉదా. .... భక్షిస్తాను యమపురికి యెంగును (NI 2 కావలి 50.16, 1636).

చేదర్థకం : ప్రధాన వాక్యంలో క్రియ బోధించే వ్యాపారం ఉపవాక్యంలోని వ్యాపారంమీద ఆధారపడి ఉన్నప్పుడు ఇలాంటి వాక్య నిర్మాణం జరుగుతుంది. ఉదా: ఇందుకు తురుకలు తప్పితే పంది మాంసానకు ఆసించ్చిన పాపాన బోదురు (SII 10.769 22-24,1691)... -ఇతే/తే తో పాటుగా-ఆ కూడా చేదర్థాన్ని ఇస్తుంది. ఉదా. అది తప్పి నడిపించ్చిరా వాండ్ల మానం మ లమాదిగెలకు ఇచ్చిన వాండ్లే (NI 2 నెల్లూరు 115 8-10,1635).

అప్యర్థకం : ఈ వాక్యాలలో రెండు వ్యాపారాలకు వ్వైరుధ్యం ఉంటుంది. ఉదా. ఆ పొలము తాండి కొండ్డది అయ్యిన్ని ... ఆపరిమివారు తాండి కొండపొలము గరకనా చేసేదియేమి? (SII 10.759.23-25,1663).

'''6.49. సంబంధబోధక వాక్యాలు :''' ... యిందుకు యవ్వరు ఆక్షేపణ సేతురో వారు శ్రీవైష్ణవ ధర్మంలో వారుగారు. (NI 8 పోదిలి 1.23-25,1642) వంటి సంస్కృత భాషా ప్రభావం వల్ల కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన సంబంధ బోధక యత్తదార్థక వాక్యాలు ప్రధానంగా శాసనాల్లోని శాపయుక్త (imprecetory) వాక్యాల్లో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. నామపదాలకు విశేషణాలుగా వర్తించే వాక్యా&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>k7094u5b6v0t8t1ry01a7i0ys5h21tq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397610</id>
      <parentid>397609</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T14:26:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4382" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Bvprasadtewiki&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|204|||తెలుగు భాషా చరిత్ర|}}

క్రియ ఉండవచ్చు. అసమాపక క్రియతో అంతం అయ్యే ఉపవాక్యాలన్నీ సామాన్య వాక్యాల పరివర్తిత రూపాలే.

క్త్వార్ధకం : ఉవవాక్యం చివర ఉండే క్త్వార్ధకక్రియ, ప్రధాన వాక్యంలోనీ క్రియా వ్యాపారానికి ముందు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. ప్రథాన వాక్యంలోను, ఉపవాక్యంలోను సాధారణంగా కర్త ఒకటేఅయి ఉంటుంది. ఉదా.సాహెబులగారు నుయి  గట్టించి ప్రతిష్టజేసె (SII 10.760.8-10, 1668). క్త్వార్ధక క్రియలు హేత్యర్థకాలుగా కూడా కనిపిస్తాయి. ఉదా. ..... అన్నారెడ్డి మోకు
మీద నుండి సభామధ్యమందు పడి మృతిబొంద్దె (NI 2 కందుకూరు  41.23-25 1683). క్త్వార్ధక్యక్రియ రీత్యర్థకంగా కూడా కనిపిస్తుంది. ఉదా. .... యి ధర్మమాచరించి ... దనరు (SII 18.772.22,1696). వ్యతిరేక క్త్వార్ధకం కూడా హేత్వర్థకం అవుతుంది. ఉదా. ... మరహంమళు చేయించక అచ్చెద్ద చేసినాడు (SII 10.765. 38-40, 1678).

శత్రర్థకం : ఉపవాక్యంలో శత్రర్థంలో ఉండే క్రియ ప్రధాన క్రియతో
పాటు జరిగే వ్యాపారాన్ని సూచిస్తుంది. ఉదా. .... భక్షిస్తాను యమపురికి యెంగును (NI 2 కావలి 50.16, 1636).

చేదర్థకం : ప్రధాన వాక్యంలో క్రియ బోధించే వ్యాపారం ఉపవాక్యంలోని వ్యాపారంమీద ఆధారపడి ఉన్నప్పుడు ఇలాంటి వాక్య నిర్మాణం జరుగుతుంది. ఉదా: ఇందుకు తురుకలు తప్పితే పంది మాంసానకు ఆసించ్చిన పాపాన బోదురు (SII 10.769 22-24,1691)... -ఇతే/తే తో పాటుగా-ఆ కూడా చేదర్థాన్ని ఇస్తుంది. ఉదా. అది తప్పి నడిపించ్చిరా వాండ్ల మానం మ లమాదిగెలకు ఇచ్చిన వాండ్లే (NI 2 నెల్లూరు 115 8-10,1635).

అప్యర్థకం : ఈ వాక్యాలలో రెండు వ్యాపారాలకు వ్వైరుధ్యం ఉంటుంది. ఉదా. ఆ పొలము తాండి కొండ్డది అయ్యిన్ని ... ఆపరిమివారు తాండి కొండపొలము గరకనా చేసేదియేమి? (SII 10.759.23-25,1663).

'''6.49. సంబంధబోధక వాక్యాలు :''' ... యిందుకు యవ్వరు ఆక్షేపణ సేతురో వారు శ్రీవైష్ణవ ధర్మంలో వారుగారు. (NI 8 పోదిలి 1.23-25,1642) వంటి సంస్కృత భాషా ప్రభావం వల్ల కావ్యభాషలో ప్రవేశించిన సంబంధ బోధక యత్తదార్థక వాక్యాలు ప్రధానంగా శాసనాల్లోని శాపయుక్త (imprecetory) వాక్యాల్లో మాత్రమే కనిపిస్తాయి. నామపదాలకు విశేషణాలుగా వర్తించే వాక్యా&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hfwwagfg31mbzb77psw97l3h8m0w9lb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/150</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129588</id>
    <revision>
      <id>397624</id>
      <parentid>397544</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T23:40:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4923" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||కౌశికుని కథ|155}}&lt;/noinclude&gt;గ్రహించి యట్లానతిచ్చిరి. వారి యాజ్ఞవడువుననే కావింతమని పలికి మగని చేతనే పంచాంగముఁ జూపించి యమ్మరునాఁడే ముహూర్తము నిశ్చయింపఁ జేసినది.

ఆ రాత్రియే తలయంటి పెండ్లి కూతుం జేసి పెండ్లి కొమరునికిని రహస్యముగా దలయంటి యలంకారములుంచి యా రాత్రి యెవ్వరినో నలువురఁ బారులఁ బిలిచి గుడితోఁ బెండ్లిఁ గావించిరి. మంగళసూత్రము గట్టువరకు నే విఘ్నము వచ్చునోయని యా దంపతులు వెఱచుచునే యున్నారు. మూడుముళ్ళు పడినవెంటనే యానందభరితులై తమ్ముఁ గృతకృత్యులుగాఁ దలంచుకొనిరి. ఆ పెండ్లికి దగ్గర చుట్టములనై నను బిలువలేదు. నాలుగవ దివసమునకుఁ గర్థముని యత్తగారువచ్చి
యా వృత్తాంతమువిని గుండెలు బాదుకొనుచు నిట్లు కూఁతురుతో సంభాషించిసనది.

తల్లి :- అయ్యో! అయ్యో ! ఇది యేమిపాపము ? ఇన్నినాళ్ళు వెదకి బంగారమువంటి పిల్లను నిర్భాగ్యున కిచ్చితిరేల? ఇది నీ యాలోచనయా ?

కూతురు :- బిగ్గరగా మాట్లాడకుము. ఆయన వాకిటిలో నున్నాఁడు. వినెనేని కోపించును. పిల్లను మా యింటికిఁ బంపడు. లోపమేమి యున్నది? ఇరువురము నాలోచించియే చేసితిమి ?

తల్లి :- వానియం దేగుణముఁ జూచి యిచ్చితివి ? పాయమా ! నలువది యేండ్లు దాటినవి. చదువా సున్న. ధనమెట్టిదో యెరుఁగడు. గుణము విచారింపక దొంగలకు నొజ్జయఁట జూదరులకు విటులకు మొనగాఁడట.

కూతురు :- నీకీ దుర్బోధ యెవ్వరు కావించిరి ఆయన మహా తపశ్శాలి సుమీ? శపింపఁగలఁడు. నోటికి‌ వచ్చినట్లు మాట్లాడుచున్నావు.

తల్లి :- వీనిగురించి యీ గ్రామమంతయు నల్ల కల్లోలముగా జెప్పుకొనుచున్నారు. నీ‌ నోటికి వెఱచి నీయొద్ద నెవ్వరును మాటాడరు వీ డుత్తరదేశముఁలో బరవాసముఁజేసి పెక్కు నీచకార్యములఁ గావించెనట.

కూతురు :- ఆమాట నీతోఁ జెప్పిన గడుసుతొత్తుకొడు కెవ్వఁడో చెప్పుము. జుట్టుపట్టుకొని యడిగెదను. మాకు మంచి సంబంధము వచ్చినదని యీ యూరువా రందరు నేడ్చుచున్నారు. వారి మాటలు నమ్మి మమ్ము మందలించు చున్నావు.

తల్లి :- ఊరివారి నిందించెద వేమిటికి? వారు నీ యైశ్వర్యముఁ జూచి యోర్వలేకపోయిరి కాబోలు? వారి మాట లట్లుంచి నీ యల్లునికిఁ గల యాస్తియేదియో చూపుము.

కూతురు :- ఉన్నదేదియో యన్నది. ఈ ప్రశ్న నీ కేమిటికి?

తల్లి :- వాఁడు మిమ్ము మోసముచేసి రత్నమువంటి పిల్లను హరించెను. అయ్యో? నేనేమి చేయుదును. (అని దఖించుచున్నది )&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jugghaqp503b4lq7hlxgvumkaij11s6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/220</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129606</id>
    <revision>
      <id>397611</id>
      <parentid>397570</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T14:41:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4188" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|శాసన భాషా పరిణామం|||205|}}

ల్లోని క్రియ నామపదానికి విశేషణంగా మారటంవల్ల ఏర్పడ క్రియాజన్య విశేషణాలతో తెలుగులో సంబంధ బోధక వాక్యాలేర్పడతాయి. ఉదా: యీ ప్రతిష్ట చేసినవారు గౌతమ గోతృలు (NI 3 ఒంగోలు 13.17-20.1778).

'''6.50. నామ్నీకరణాలు :''' ఒక వాక్యం కొన్ని మార్పులు చెందటంవల్ల మరొక వాక్యంలో కర్తృస్థానాన్ని వహంచటాన్నే నామ్నీకరణం అంటారు. 

సంబంధార్థక నామ్నీకరణం : వాక్యంలోని సమాసక క్రియ నామపదానికి విశేషణంగా మారటమే స౦బంధార్థక నామ్నీకరణం. ఉదా. పాపయ చెక్కిన శాసనం (&lt;- పాపయ శాసనం చెక్కిన్నాడు) (SII 5.1262 21,1873). సంబంధబోధక వాక్యాలలో కర్తృస్థానం వహించే క్రియాజన్య విశేషణాలు ఇలాంటివే (§ 6.49).

అటం:- అటం చేరటంవల్ల కొన్ని వాక్యాలు వ్యాపార బోధక నామాలుగా మారుతున్నాయి. ఉదా. ఈ శిలాశాసనం చెక్కించడం (NI 2 కందుకూరు 48.45,1650). అది: అది చేర్చడంవల్ల కూడా కొన్ని వాక్యాలు నామ్నీకృతాలవుతున్నాయి. ఉదా. .... ఆ పరిమివారు తాండి కొండ పొలము గరకసా చేసేది యేమిపని (SII 10.759.26-27, 1663).

'''6.51. అనుకృతి :''' ప్రత్యక్ష, పరోక్ష భేదాలతో అనుకృతి వాక్యాలు ఈ కాలపు శాసనాల్లో చాలా అరుదు .. నీవు ... కీర్తిచ౦ద్రుడితో ... వివాదకు వచ్చినావా? అని కోపంచేసి .. (SII 6.13-14,1796) అని ప్రశ్నవాక్యాన్ని చేర్చుకున్న అనుకృతి వాక్యం ఒకటి కనిపిస్తుంది. ఈ కింది వాక్యంలో “అని” విషయార్థ బోధకం. ఊళవారు అపరిమివారు లేని గరకసా చేస్తున్నారని మాల్ము
చేసిరి (SII 10.759.19-22,1663).

'''6.58. సంయుక్త వాక్యాలు:''' సమప్రాధాన్యం గల రెండు గానీ, అంతకంటె ఎక్కువగానీ సామాన్య వాక్యాల కలయికవల్ల ఏర్పడే సంయుక్త వాక్యాలు ..... మల్లరుసున్ను ..... శ్రీపతిన్ని యీ శాసనం వ్రాసిరి (SII 8.495.5,1516) వంటివి ఇంతకు ముందు కాలంలోని శాసనాల్లో దొరుకుతున్నా ఈ కాలపు శాసనాల్లో వాటికి ఉదాహరణలు కనిపించడం లేదు. పై వాక్యంలో
సముచ్చయార్థకం-న్ను|-న్ని రెండు వాక్యాలను సంయోజనం చేయటాన్ని, రెండు వాక్యాల్లోను సమాన వ్యాపారాన్ని సూచించే క్రియలలో ఒకటి లోపించటాన్ని చూడవచ్చు.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1u647dz33nl2vijunoz2szi5h84woi6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/146</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129617</id>
    <revision>
      <id>397592</id>
      <timestamp>2022-08-08T12:07:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2761" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;పూర్వకవుల లక్ష్యములు గూర్చి సత్కవి
జనము లవు నటంచు సంనుతింప
విశ్రమంబు లేను వివరింతు నాలుగు
పదులమీఁద నొకటి విదితముగను.&lt;/poem&gt;|ref=5}} 
{{p|al|fwb}}యతి భేదములు :&lt;/p&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;స్వరయతులు వ్యంజనాక్షర
విరతు లుభయవళులు ప్రాస విశ్రాంతులు నాఁ
బరకింప నాల్గు తెఱఁగుల
విరమణములు వరలుచుండు విహగతురంగా!&lt;/poem&gt;|ref=6}} 
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;రసను స్వరమైత్రివళులు స్వరప్రధాన
వళులు లుప్త విసర్జక స్వరవళులును
ఋవళియును ఋత్వసంబంధి ఋత్వసామ్య
వృద్ధులన స్వరవళు లేడు విధములయ్యె.
                              (3-6, 7, 8, 8, 10)&lt;/poem&gt;|ref=7}} 
{{Telugu poem|type=సీ.|lines=&lt;poem&gt;క్రమమునఁ బ్రాణి వర్గజ బిందు తద్భవ
             వ్యాజ విశేష సమాహ్వయములు
మహి ననుస్వార సంబంధానునాసికా
             క్షరము విభక్తి ముకార యతులు
మొగి నువర్ణ విరామములు ఋజుప్రత్యేక
             భిన్నైక తరము లభేద విరతు
లోలి నభేద వర్గోష్మ విశ్రాంతులు
             సరస సంయుక్త విశ్రామములును
గరిమ నంత్యోష్మ సంధి వికల్పసంధి
విరమములు నాఁగ వ్యంజనాక్షర విరతులు
నిఖిల సుకవి ప్రయోగము ల్నెమకి చూడ
నేకవింశతి భేదంబు లెఱుఁగవలయు.           (3-43)&lt;/poem&gt;|ref=8}}
{{Telugu poem|type=సీ.|lines=&lt;poem&gt;సర్వేశ యుష్మదస్మ చ్ఛబ్దయతులును
             బరరూప విరతులు ప్రాదియతులు
వెండి నిత్యసమాస విశ్రాంతి దేశ్యని
             త్య సమాస నిత్యాభిధానములును&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7dmh5qi2lhzcatce336rowlfszyyx4o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/147</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129618</id>
    <revision>
      <id>397593</id>
      <timestamp>2022-08-08T12:18:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4174" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;రాగమసంధి విభాగ నామాఖండ
             పంచమీ వికృతి విభక్తి యతులు
కాకు స్వరప్లుతాక్షరయుగ విశ్రామ
             ములు నన నుభయాఖ్య వెలయు వళులు
క్రమత శబ్దానుశాసన ప్రభృతి పూర్వ
కవిజనంబుల కృతుల లక్ష్యముల కలిమి
బదియు రెండువిధంబులై పరగుచుండు
దద్విధంబులు తెలియంగఁ దగు ముకుంద. (3-121)&lt;/poem&gt;|ref=9}}
{{left margin|5em}}&lt;poem&gt;—అని స్వర యతులు 7 వ్యంజనాక్షర యతులు 21, ఉభయ వళులు 12,
ప్రాసయతి (1) లోగూడ నలుబదొకటి (యతిభేదములు) అప్పకవిగారు
చెప్పినారు. పది మొదలుకొని ముప్పది పర్యంతమున్ను కొందఱు కొందఱు
లాక్షణికులు చెప్పినారు అందటికన్న అప్పకవిగారే యెక్కువ చెప్పినారు గాని,
ఈ నలువదొకటిలోను స్వరమైత్రి, ప్రాణి, ఋజ, ప్రత్యేక, భిన్న, ఏకతర,
అంత్యోష్మ, మవర్ణ, యుష్మదస్మచ్చబ్ద- ఈ 9 యతులు పరిహరించబడినవి.
&lt;ref&gt;ఈ 9 యతులు పరిహరింపబడుటకు 'ఏమి హేతువనంటే-'
అని కారణములు చెప్పుటలో 'యుష్మదస్మచ్ఛబ్దయతి'ని పరిహరించుట కార
ణము చెప్పబడలేదు. మరియు 'ఉభయముల'లో వేంకటరాయకవి 'యుష్మద
స్మచ్ఛబ్ద' యతి నొకభేదముగా కూడా చెప్పినాడు. ఉభయయతులలో ఈయతి
లక్ష్య లక్షణములు ప్రదర్శించి 'అప్పకవిగా రఖండయతి నొప్పరుగాన నిచ్చట
దిద్దశక్యముగాక యుష్మదస్మచ్ఛబ్దయతులని పేరుంచినారు. ఇంతమాత్రము
చేత నఖండయతికి లోపము రానేరదని ఉంచినాము' అని వ్రాసినాడు. అఖండ
యతిలో నిది అంతర్భవించు ననుకొని మొదట పరిహరింపబడినదని చెప్పి
'లోపము లేద'ని ఉంచుటచే నిక్కడ 8 యతులే పరిహరింపబడినవని భావించ
వలెను. మరియు ఈ 8 లో 'అంత్యోష్మ' మని పేర్కొనబడినది. 'అంత్యోష్మ
సంధి' యతి ఉభయయతులలో వేం. రా. కవి అంత్యోష్మసంధి యతిని చెప్పి
నాడు. మరియు వీటిని నిరాకరించు వరుసలో అంత్యోష్మసంధి నిరాకరణ
హేతువు చెప్పబడలేదు. యుష్మదస్మచ్భబ్ద, అంత్యోష్మసంధి' తప్ప మిగిలిన
వాటినే నిరాకరించి 'ఈ సప్తవిధములు నామనిర్దేశములు మాత్రమే...'
(2-17) అని చెప్పినాడు. కాన ఇక్కడ 9 అని చెప్పుటకు హేతువు కన్పించదు.&lt;/ref&gt;ఏమి హేతువనంటే{{float right|10}}&lt;/poem&gt; &lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7shbqski1ao11nqu8vi9cqc92hb8s0t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397594</id>
      <parentid>397593</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T12:21:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4175" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type=|lines=&lt;poem&gt;రాగమసంధి విభాగ నామాఖండ
             పంచమీ వికృతి విభక్తి యతులు
కాకు స్వరప్లుతాక్షరయుగ విశ్రామ
             ములు నన నుభయాఖ్య వెలయు వళులు
క్రమత శబ్దానుశాసన ప్రభృతి పూర్వ
కవిజనంబుల కృతుల లక్ష్యముల కలిమి
బదియు రెండువిధంబులై పరగుచుండు
దద్విధంబులు తెలియంగఁ దగు ముకుంద. (3-121)&lt;/poem&gt;|ref=9}}
{{left margin|5em}}&lt;poem&gt;—అని స్వర యతులు 7 వ్యంజనాక్షర యతులు 21, ఉభయ వళులు 12,
ప్రాసయతి (1) లోగూడ నలుబదొకటి (యతిభేదములు) అప్పకవిగారు
చెప్పినారు. పది మొదలుకొని ముప్పది పర్యంతమున్ను కొందఱు కొందఱు
లాక్షణికులు చెప్పినారు అందటికన్న అప్పకవిగారే యెక్కువ చెప్పినారు గాని,
ఈ నలువదొకటిలోను స్వరమైత్రి, ప్రాణి, ఋజ, ప్రత్యేక, భిన్న, ఏకతర,
అంత్యోష్మ, మవర్ణ, యుష్మదస్మచ్ఛబ్ద - ఈ 9 యతులు పరిహరించబడినవి.
&lt;ref&gt;ఈ 9 యతులు పరిహరింపబడుటకు 'ఏమి హేతువనంటే-'
అని కారణములు చెప్పుటలో 'యుష్మదస్మచ్ఛబ్దయతి'ని పరిహరించుట కార
ణము చెప్పబడలేదు. మరియు 'ఉభయముల'లో వేంకటరాయకవి 'యుష్మద
స్మచ్ఛబ్ద' యతి నొకభేదముగా కూడా చెప్పినాడు. ఉభయయతులలో ఈయతి
లక్ష్య లక్షణములు ప్రదర్శించి 'అప్పకవిగా రఖండయతి నొప్పరుగాన నిచ్చట
దిద్దశక్యముగాక యుష్మదస్మచ్ఛబ్దయతులని పేరుంచినారు. ఇంతమాత్రము
చేత నఖండయతికి లోపము రానేరదని ఉంచినాము' అని వ్రాసినాడు. అఖండ
యతిలో నిది అంతర్భవించు ననుకొని మొదట పరిహరింపబడినదని చెప్పి
'లోపము లేద'ని ఉంచుటచే నిక్కడ 8 యతులే పరిహరింపబడినవని భావించ
వలెను. మరియు ఈ 8 లో 'అంత్యోష్మ' మని పేర్కొనబడినది. 'అంత్యోష్మ
సంధి' యతి ఉభయయతులలో వేం. రా. కవి అంత్యోష్మసంధి యతిని చెప్పి
నాడు. మరియు వీటిని నిరాకరించు వరుసలో అంత్యోష్మసంధి నిరాకరణ
హేతువు చెప్పబడలేదు. యుష్మదస్మచ్ఛబ్ద, అంత్యోష్మసంధి' తప్ప మిగిలిన
వాటినే నిరాకరించి 'ఈ సప్తవిధములు నామనిర్దేశములు మాత్రమే...'
(2-17) అని చెప్పినాడు. కాన ఇక్కడ 9 అని చెప్పుటకు హేతువు కన్పించదు.&lt;/ref&gt;ఏమి హేతువనంటే{{float right|10}}&lt;/poem&gt; &lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>f51f5idhd0y5c652c42flo9u37ib68z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/221</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129619</id>
    <revision>
      <id>397612</id>
      <timestamp>2022-08-08T14:44:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '(ప్రకరణం 7  కావ్యభాషా పరిణానుం (క *. 1000-1599)  తో రాడమవోదోవలా(న్త్రి  “పూర్వరంగం  7.0. నన్నయ ఆం్యధమవో భారత రచనకు ఉప[కమించేసరికి తెలుగులో కావ్య శై లి అన్నది అప్పటికప్పుడే నీర్చడి ఉంది. ప...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2992" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;(ప్రకరణం 7

కావ్యభాషా పరిణానుం
(క *. 1000-1599)

తో రాడమవోదోవలా(న్త్రి

“పూర్వరంగం

7.0. నన్నయ ఆం్యధమవో భారత రచనకు ఉప[కమించేసరికి తెలుగులో
కావ్య శై లి అన్నది అప్పటికప్పుడే నీర్చడి ఉంది. పాజ్న్బన్నయ యుగంలోని కౌన్ని
తెలుగు శాసనాలు పరిశీలించి చూస్తే ఈ విషయం స్పష్ట మౌతుంది.

వచనరూపంలో తెలుగుభాష మనకు కాసనాల్రో ఆరోళతాబ్దిం చివరి [ప్రాంతం
నుంచి లభిస్తున్నది. ఆరు, ఎనిమిది శతాద్దాలి నాటి కాసనాలు, రేనాటిచోళులు,
&quot;తూర్పు పశ్చిమ చాఫుక్యులు, -బాణరాజులు వేయించినవి -అన్నీ గద్యలోనే ఉన్నాయి.
“తొమ్మిదో శతాబ్దంనుంచి గద్యశాసనాలతోపొటు  పద్యశాసనాలుకూడా లభిస్తు
న్నాయి. పద్యశాసనాల్లో ఎక్కువభాగం తూర్పు వాకక్యరాజులకు చెందినవి.
ఇంతవరకు కనఐడిన వాటిలో మొట్టమొదటి పద్యశాసనం గుణగ_ విజయాదిత్యుని
&quot;సేనాపతి పండరంగని అద్దంకి (గుంటూరుజిల్దా) శాసనం (87 18,271-5).
“తెలుగు మవాభారతంలాగానే ఇదీకూడ గద్యపద్యోభయమైన చంపువులోఉంది :
తరువోజ ఛందస్సులో ఒక పద్యం, తరువాత నాలుగు పంక్తుల గద్య. పద్య
భాగంలో పండరంగని పర్మాకమో పేతాల్తై న విజయాలూ, గద్యభాగంలో పరమ
మాహేశ్వరుడై న అతడు ఆదిత్యభటారనికి చేసిన దానాలూ తెలుపుతుంది. ఇతర
పద్యశాసనాలు అక్కర, సీసం మొన దేశీయ చృందస్సుల్లో రచించబడి ఉన్నాయి.
పద్యశాసనాల్లోని భాష అంతా చక్కని 'కావ్యశై లిలో ఉంది. యుద్ధమల్దునీ బెజవాడ
శాసనం (57.15,150-9),&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pqrizm2ipw7t5nj5uort0nc48rhlmys</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397613</id>
      <parentid>397612</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:00:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3052" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left|
{{p|fs125}}ప్రకరణం 7
{{p|fs200}}కావ్యభాషా పరిణానుం
{{p|fs125}}(క్రీ.శ. 1000-1599)
}}
_కోరాడమహాదేవశాస్త్రి

'''పూర్వరంగం'''

'''7.0.''' నన్నయ ఆం్యధమవో భారత రచనకు ఉప[కమించేసరికి తెలుగులో
కావ్య శై లి అన్నది అప్పటికప్పుడే నీర్చడి ఉంది. పాజ్న్బన్నయ యుగంలోని కౌన్ని
తెలుగు శాసనాలు పరిశీలించి చూస్తే ఈ విషయం స్పష్ట మౌతుంది.

వచనరూపంలో తెలుగుభాష మనకు కాసనాల్రో ఆరోళతాబ్దిం చివరి [ప్రాంతం
నుంచి లభిస్తున్నది. ఆరు, ఎనిమిది శతాద్దాలి నాటి కాసనాలు, రేనాటిచోళులు,
&quot;తూర్పు పశ్చిమ చాఫుక్యులు, -బాణరాజులు వేయించినవి -అన్నీ గద్యలోనే ఉన్నాయి.
“తొమ్మిదో శతాబ్దంనుంచి గద్యశాసనాలతోపొటు  పద్యశాసనాలుకూడా లభిస్తు
న్నాయి. పద్యశాసనాల్లో ఎక్కువభాగం తూర్పు వాకక్యరాజులకు చెందినవి.
ఇంతవరకు కనఐడిన వాటిలో మొట్టమొదటి పద్యశాసనం గుణగ_ విజయాదిత్యుని
&quot;సేనాపతి పండరంగని అద్దంకి (గుంటూరుజిల్దా) శాసనం (87 18,271-5).
“తెలుగు మవాభారతంలాగానే ఇదీకూడ గద్యపద్యోభయమైన చంపువులోఉంది :
తరువోజ ఛందస్సులో ఒక పద్యం, తరువాత నాలుగు పంక్తుల గద్య. పద్య
భాగంలో పండరంగని పర్మాకమో పేతాల్తై న విజయాలూ, గద్యభాగంలో పరమ
మాహేశ్వరుడై న అతడు ఆదిత్యభటారనికి చేసిన దానాలూ తెలుపుతుంది. ఇతర
పద్యశాసనాలు అక్కర, సీసం మొన దేశీయ చృందస్సుల్లో రచించబడి ఉన్నాయి.
పద్యశాసనాల్లోని భాష అంతా చక్కని 'కావ్యశై లిలో ఉంది. యుద్ధమల్దునీ బెజవాడ
శాసనం (57.15,150-9),&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>q6rs3plma0reh0rngs4xk115gx7tzt8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397614</id>
      <parentid>397613</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:23:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3030" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left|
{{p|fs125}}ప్రకరణం 7
{{p|fs200}}కావ్యభాషా పరిణానుం
{{p|fs125}}(క్రీ.శ. 1000-1599)
}}
_కోరాడమహాదేవశాస్త్రి


'''పూర్వరంగం'''

'''7.0.''' నన్నయ ఆంధ్ర మహాభారత రచనకు ఉపక్రమించేసరికి తెలుగులో కావ్యశైలి అన్నది అప్పటికప్పుడే ఏర్పడి ఉంది. పాజ్నన్నయ యుగంలోని కొన్ని తెలుగు శాసనాలు పరిశీలించి చూస్తే ఈ విషయం స్పష్టమౌతుంది.

వచనరూపంలో తెలుగుభాష మనకు శాసనాల్లో ఆరోశతాబ్దం చివరి ప్రాంతంనుంచి లభిస్తున్నది. ఆరు, ఎనిమిది శతాబ్దాల నాటి శాసనాలు, రేనాటిచోళులు, తూర్పు పశ్చిమ చాళుక్యులు, చాణరాజులు వేయించినవి -అన్నీ గద్యలోనే ఉన్నాయి. తొమ్మిదో శతాబ్దంనుంచి గద్యశాసనాలతోపొటు  పద్యశాసనాలుకూడా లభిస్తు
న్నాయి. పద్యశాసనాల్లో ఎక్కువభాగం తూర్పు చాళుక్యరాజులకు చెందినవి. ఇంతవరకు కనబడిన వాటిలో మొట్టమొదటి పద్యశాసనం గుణగ విజయాదిత్యుని సేనాపతి పండరంగని అద్దంకి (గుంటూరుజిల్దా) శాసనం (EI 13,271-5). తెలుగు మహా భారతంలాగానే ఇదీకూడ గద్యపద్యోభయమైన చంపువులోఉంది :
తరువోజ ఛందస్సులో ఒక పద్యం, తరువాత నాలుగు పంక్తుల గద్య. పద్య భాగంలో పండరంగని పరాక్రమోపేతాల్తైన విజయాలూ, గద్యభాగంలో పరమ మాహేశ్వరుడైన అతడు ఆదిత్యభటారనికి చేసిన దానాలూ తెలుపుతుంది. ఇతర పద్యశాసనాలు అక్కర, సీసం మొ.న దేశీయ చ్ఛ౦దస్సుల్లో రచించబడి ఉన్నాయి.
పద్యశాసనాల్లోని భాష అంతా చక్కని కావ్యశైలిలో ఉంది. యుద్ధమల్లునీ బెజవాడ శాసనం (EI15.150-9).&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8m57mf2covjd7e9oglp0gzfm71qkqa5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/222</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129620</id>
    <revision>
      <id>397615</id>
      <timestamp>2022-08-08T15:24:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with 'శకావ్యభాషా పరిణామం లిం  &quot;స్వ స్తి నృపాంకుకాత్యంత వత్సల సత్యత్రిణ్మేత। విస్తర శ్రీయద్ధమళ్హి జవ ద్య విఖ్యాత కీర్తి! పస్తుత రాజ్యాశయుణ్డు దిభువనాళరణుణ్జు సక్రల వస్తుసమేతు...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4907" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;శకావ్యభాషా పరిణామం లిం

&quot;స్వ స్తి నృపాంకుకాత్యంత వత్సల సత్యత్రిణ్మేత। విస్తర శ్రీయద్ధమళ్హి జవ ద్య
విఖ్యాత కీర్తి! పస్తుత రాజ్యాశయుణ్డు దిభువనాళరణుణ్జు సక్రల వస్తుసమేతుణ్జు రాజసల్కి
భూవల్రభుబత్రి౯న్‌ ,..”

ఈ తత్సమ ఐహుళమైన భాష పద్యశాసనాల్టోనే కాదు, గద్యశాసనాల్లోనూ
కనబడుతుంది. తొమ్మిదో శతాబ్ధింనాటి విజయాచిత్యుని ధర్మవరం (నెల్లూరుజిల్లా)
శాసన (భారతి క, 618.20) భాష ఎంత సరళగంభీరమైన శైలిలో ఉన్నదో
చదివి చూడండి. ఏవో కొన్ని ఆకాలానికి విహితమైన ధ్వనులు రూపాలు మ్యాతం
మనకిప్పుడు విలక్షణంగా తోచవచ్చు. కాని ఇది మొత్తంమీద భారత శైలికి
సన్నిపొతంగా ఉంది.

“విజయాదిత్య పాదపద్మ (భమరాయిమాన శ్రీమత్‌ కడెయ రాజు దనకెని ఈశ్వరు
నకుం గాత్రి౯ కేయండుంటోలె చౌవన్టికల విసార దుజ్జయ్న ఆయ్యపయ్యయ సకలశాస్త్రాద్ధళా
పారగులయ్న పెదపబ్ధరంగులు అయ్థమ పెగ్గజాడలుంగరనమ్మున పజ్దరంగును ఈధమ్మకా
నివ్వకావనో ద్యోగమ్మునకు బృవాస్పతి సమానులయ్న పెగ్గణడ కడెయగారి కొడుకు
జెజెయరాజు నమర్థుజని ఆత్మాన్మతంబునం ఐన్ఫిన (వసాదంబని సమస్త రాజ్యభిర నిరూపిళ
మవోమంత్రాధిపతి మహేశ్వర వకతృపాతి 'చేవనావ్మాణగురుళ క్తపరుణ్ణు నక్తితయ
సంపన్ను ఖు మయ బెజయరాజు బెజయేశ్వరంబుగల పని విద్యకాహానంణు సేస్తి”

ఇట్టిదే, ఇంకా రాటుదేరిన శైలి (క్రీ, శ. 882-922 నాటి కొరవి (వరంగల్‌

జిల్హాా గద్యశాసనం _(భ్రీ నేలటూరి వేంకటరమణయ్యగారి పాఠము) లో కని
క్‌

పిస్తూంది. &quot; త్రి

“థ్రీ వికమాదిత్య నృప్వాగతనయణ్ఞయ్న చావక్య భీమునకు శౌచకందవ్పళానకు
వేంగీశ్వ్యరునకు రనమద్దజాన్వయ కులతిలకుణ్ణయ్న గన్నర బల్లహునిక స్మపా వంబయ్న
ఈణమద్ధజు కంఠియందన భుజవీయ్యలా బలపర్మాకమంబునందెచ్చి కంఠియంగట్టి పట్టంబే్తి
ఖజణ్లసవాయుండైై చేల యెల్సంగావంబూని మంచికొకబ్డునాణ్డాందిగ వెంగిదేసము. విన్ణువద్ధకా
నుతో నద్ధఖా రాజ్యంబు వేయళున్న కుసుమాయధు పెద్దకొడుకు...”

పద్యశాసన కాలానికి పూర్వం తెలుగుభాషా లేఖనాలు లభించిన ప్రారంభ
దళలోనే పై పద్యగద్యశాసనాల్లోని శైలిని పోలిన శైలిలో రచింపదడ్డ గద్యశాసనం
అభించడం విశేషం. పళ్ళిమ చాకుక్య చక్రవర్తి మొదటి వి[క్రమాదిత్యుని తురిమెళ్ల
(కర్నూల్‌ జిల్దా) కాసనం (42 29, 180.16) 867 సంవత్సరంలో వేయబడింది.
ఈ కాసన పాఠం ఇది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5y7vy5mml4ly5h6t61foantw85sxbl8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397621</id>
      <parentid>397615</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:53:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4886" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|కావ్యభాషా పరిణామం|||207|}}

&quot;స్వస్తి నృపాంకుశాత్యంత వత్సల సత్యత్రిణ్మేత! విస్తర శ్రీయుద్ధమల్లుణ్డనవిద్య విఖ్యాత కీర్తి! పస్తుత రాజాశ్రయుణ్డు ద్రిభువనాభరణుణ్జు సకల వస్తుసమేతుణ్జు రాజసల్కి 
భూవల్లభుణ్డత్తి౯న్‌ ...”

ఈ తత్సమ బహుళమైన భాష పద్యశాసనాల్లోనే కాదు, గద్యశాసనాల్లోనూ కనబడుతుంది. తొమ్మిదో శతాబ్దంనాటి విజయాదిత్యుని ధర్మవరం (నెల్లూరుజిల్లా) శాసన (భారతి 5, 613-20) భాష ఎంత సరళగంభీరమైన శైలిలో ఉన్నదో చదివి చూడండి. ఏవో కొన్ని ఆకాలానికి విహితమైన ధ్వనులు రూపాలు మాత్రం మనకిప్పుడు విలక్షణంగా తోచవచ్చు. కాని ఇది మొత్తం మీద భారత శైలికి సన్నిహితంగా ఉంది.

“విజయాదిత్య పాదపద్మ బ్రమరాయమాన శ్రీమత్‌ కడెయ రాజు దనకెని ఈశ్వరునకుం గాత్తి౯ కేయండుంబోలె చౌషష్టికల విసార దుణ్డయ్న ఆయ్యపయ్యయు సకలశాస్త్రాద్ధ౯ పారగులయ్న పెద్దపణ్డరంగులు అయమ పెగ్గ౯డలుంగరనమ్మున పణ్డరంగును ఈధమ్మ౯నివ్వ౯హనోద్యోగమ్మునకు బృహస్పతి సమానులయ్న పెగ్గ౯డ కడెయగారి కొడుకు బెజెయరాజు సమర్థుణ్డని ఆత్మాన్మతంబునం బన్చిన ప్రసాదంబని సమస్త రాజ్యభిర నిరూపిత
మహామంత్రాధిపతి మహేశ్వర పక్షపాతి దేవబ్రాహ్మణగురుభక్తపరుణ్ణు సక్తిత్రయ సంపన్నుణ్ణు మయ బెజయరాజు బెజయేశ్వరంబుగల పని విద్య౯హానంబు సేసి...”

ఇట్టిదే, ఇంకా రాటుదేరిన శైలి క్రీ. శ. 892-922 నాటి కొరవి (వరంగల్‌ జిల్లా) గద్యశాసనం (శ్రీ నేలటూరి వేంకట రమణయ్య గారి పాఠము) లో కనిపిస్తూంది. 

“శ్రీ వికమాదిత్య నృపాగ్రతనయుణ్ఞయ్న చాళుక్య భీమునకు శౌచకందప్పు౯నకు వేంగీశ్వరునకు రసమద్ద౯న్వయ కులతిలకుణ్ణయ్న గన్నర బల్లహునిక స్తప్రాసంబయ్న రణమద్ధ౯ కంఠియందన భుజవీయ్య౯ బలపర్మాకమంబునందెచ్చి కంఠియంగట్టి పట్టంబెత్తి ఖఱ్గసహాయుండైై వేల యెల్లంగావంబూని మంచికొకణ్డనాణ్డాందిగ వెంగిదేసము విష్ణువద్ధ౯నుతో సద్ధ౯ రాజ్యంబు సేయుచున్న కుసుమాయుధు పెద్దకొడుకు...”

పద్యశాసన కాలానికి పూర్వం తెలుగుభాషా లేఖనాలు లభించిన ప్రారంభదశలోనే పై పద్యగద్యశాసనాల్లోని శైలిని పోలిన శైలిలో రచింపదడ్డ గద్యశాసనం లభించడం విశేషం. పశ్చిమ చాళుక్య చక్రవర్తి మొదటి విక్రమాదిత్యుని తురిమెళ్ల (కర్నూల్‌ జిల్లా) శాసనం (AI 29, 160.164) 657 సంవత్సరంలో వేయబడింది.
ఈ శాసన పాఠం ఇది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>h3lk2k6xfl3ikkktsydyugqjh241r8s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397622</id>
      <parentid>397621</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:54:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4898" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|కావ్యభాషా పరిణామం|||207|}}

&quot;స్వస్తి నృపాంకుశాత్యంత వత్సల సత్యత్రిణ్మేత్ర! విస్తర శ్రీయుద్ధమల్లుణ్డనవిద్య విఖ్యాత కీర్తి! ప్రస్తుత రాజాశ్రయుణ్డు ద్రిభువనాభరణుణ్జు సకల వస్తుసమేతుణ్జు రాజసల్కి 
భూవల్లభుణ్డత్తి౯న్‌ ...”

ఈ తత్సమ బహుళమైన భాష పద్యశాసనాల్లోనే కాదు, గద్యశాసనాల్లోనూ కనబడుతుంది. తొమ్మిదో శతాబ్దంనాటి విజయాదిత్యుని ధర్మవరం (నెల్లూరుజిల్లా) శాసన (భారతి 5, 613-20) భాష ఎంత సరళగంభీరమైన శైలిలో ఉన్నదో చదివి చూడండి. ఏవో కొన్ని ఆకాలానికి విహితమైన ధ్వనులు రూపాలు మాత్రం మనకిప్పుడు విలక్షణంగా తోచవచ్చు. కాని ఇది మొత్తం మీద భారత శైలికి సన్నిహితంగా ఉంది.

“విజయాదిత్య పాదపద్మ బ్రమరాయమాన శ్రీమత్‌ కడెయ రాజు దనకెని ఈశ్వరునకుం గాత్తి౯ కేయండుంబోలె చౌషష్టికల విసార దుణ్డయ్న ఆయ్యపయ్యయు సకలశాస్త్రాద్ధ౯ పారగులయ్న పెద్దపణ్డరంగులు అయమ పెగ్గ౯డలుంగరనమ్మున పణ్డరంగును ఈధమ్మ౯నివ్వ౯హనోద్యోగమ్మునకు బృహస్పతి సమానులయ్న పెగ్గ౯డ కడెయగారి కొడుకు బెజెయరాజు సమర్థుణ్డని ఆత్మాన్మతంబునం బన్చిన ప్రసాదంబని సమస్త రాజ్యభిర నిరూపిత
మహామంత్రాధిపతి మహేశ్వర పక్షపాతి దేవబ్రాహ్మణగురుభక్తపరుణ్ణు సక్తిత్రయ సంపన్నుణ్ణు మయ బెజయరాజు బెజయేశ్వరంబుగల పని విద్య౯హానంబు సేసి...”

ఇట్టిదే, ఇంకా రాటుదేరిన శైలి క్రీ. శ. 892-922 నాటి కొరవి (వరంగల్‌ జిల్లా) గద్యశాసనం (శ్రీ నేలటూరి వేంకట రమణయ్య గారి పాఠము) లో కనిపిస్తూంది. 

“శ్రీ వికమాదిత్య నృపాగ్రతనయుణ్ఞయ్న చాళుక్య భీమునకు శౌచకందప్పు౯నకు వేంగీశ్వరునకు రసమద్ద౯న్వయ కులతిలకుణ్ణయ్న గన్నర బల్లహునిక స్తప్రాసంబయ్న రణమద్ధ౯ కంఠియందన భుజవీయ్య౯ బలపర్మాకమంబునందెచ్చి కంఠియంగట్టి పట్టంబెత్తి ఖఱ్గసహాయుండైై వేల యెల్లంగావంబూని మంచికొకణ్డనాణ్డాందిగ వెంగిదేసము విష్ణువద్ధ౯నుతో సద్ధ౯ రాజ్యంబు సేయుచున్న కుసుమాయుధు పెద్దకొడుకు...”

పద్యశాసన కాలానికి పూర్వం తెలుగుభాషా లేఖనాలు లభించిన ప్రారంభదశలోనే పై పద్యగద్యశాసనాల్లోని శైలిని పోలిన శైలిలో రచింపదడ్డ గద్యశాసనం లభించడం విశేషం. పశ్చిమ చాళుక్య చక్రవర్తి మొదటి విక్రమాదిత్యుని తురిమెళ్ల (కర్నూల్‌ జిల్లా) శాసనం (AI 29, 160.164) 657 సంవత్సరంలో వేయబడింది.
ఈ శాసన పాఠం ఇది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>cjjm8pta52lwxsi9l77p462q3z2jq03</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397623</id>
      <parentid>397622</parentid>
      <timestamp>2022-08-08T15:55:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Palakabalapam</username>
        <id>5413</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4892" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Palakabalapam&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{rh|కావ్యభాషా పరిణామం|||207|}}

&quot;స్వస్తి నృపాంకుశాత్యంత వత్సల సత్యత్రిణేత్ర! విస్తర శ్రీయుద్ధమల్లుణ్డనవిద్య విఖ్యాత కీర్తి! ప్రస్తుత రాజాశ్రయుణ్డు ద్రిభువనాభరణుణ్జు సకల వస్తుసమేతుణ్జు రాజసల్కి 
భూవల్లభుణ్డత్తి౯న్‌ ...”

ఈ తత్సమ బహుళమైన భాష పద్యశాసనాల్లోనే కాదు, గద్యశాసనాల్లోనూ కనబడుతుంది. తొమ్మిదో శతాబ్దంనాటి విజయాదిత్యుని ధర్మవరం (నెల్లూరుజిల్లా) శాసన (భారతి 5, 613-20) భాష ఎంత సరళగంభీరమైన శైలిలో ఉన్నదో చదివి చూడండి. ఏవో కొన్ని ఆకాలానికి విహితమైన ధ్వనులు రూపాలు మాత్రం మనకిప్పుడు విలక్షణంగా తోచవచ్చు. కాని ఇది మొత్తం మీద భారత శైలికి సన్నిహితంగా ఉంది.

“విజయాదిత్య పాదపద్మ బ్రమరాయమాన శ్రీమత్‌ కడెయ రాజు దనకెని ఈశ్వరునకుం గాత్తి౯ కేయండుంబోలె చౌషష్టికల విసార దుణ్డయ్న ఆయ్యపయ్యయు సకలశాస్త్రాద్ధ౯ పారగులయ్న పెద్దపణ్డరంగులు అయమ పెగ్గ౯డలుంగరనమ్మున పణ్డరంగును ఈధమ్మ౯నివ్వ౯హనోద్యోగమ్మునకు బృహస్పతి సమానులయ్న పెగ్గ౯డ కడెయగారి కొడుకు బెజెయరాజు సమర్థుణ్డని ఆత్మాన్మతంబునం బన్చిన ప్రసాదంబని సమస్త రాజ్యభిర నిరూపిత
మహామంత్రాధిపతి మహేశ్వర పక్షపాతి దేవబ్రాహ్మణగురుభక్తపరుణ్ణు సక్తిత్రయ సంపన్నుణ్ణు మయ బెజయరాజు బెజయేశ్వరంబుగల పని విద్య౯హానంబు సేసి...”

ఇట్టిదే, ఇంకా రాటుదేరిన శైలి క్రీ. శ. 892-922 నాటి కొరవి (వరంగల్‌ జిల్లా) గద్యశాసనం (శ్రీ నేలటూరి వేంకట రమణయ్య గారి పాఠము) లో కనిపిస్తూంది. 

“శ్రీ వికమాదిత్య నృపాగ్రతనయుణ్ఞయ్న చాళుక్య భీమునకు శౌచకందప్పు౯నకు వేంగీశ్వరునకు రసమద్ద౯న్వయ కులతిలకుణ్ణయ్న గన్నర బల్లహునిక స్తప్రాసంబయ్న రణమద్ధ౯ కంఠియందన భుజవీయ్య౯ బలపర్మాకమంబునందెచ్చి కంఠియంగట్టి పట్టంబెత్తి ఖఱ్గసహాయుండైై వేల యెల్లంగావంబూని మంచికొకణ్డనాణ్డాందిగ వెంగిదేసము విష్ణువద్ధ౯నుతో సద్ధ౯ రాజ్యంబు సేయుచున్న కుసుమాయుధు పెద్దకొడుకు...”

పద్యశాసన కాలానికి పూర్వం తెలుగుభాషా లేఖనాలు లభించిన ప్రారంభదశలోనే పై పద్యగద్యశాసనాల్లోని శైలిని పోలిన శైలిలో రచింపదడ్డ గద్యశాసనం లభించడం విశేషం. పశ్చిమ చాళుక్య చక్రవర్తి మొదటి విక్రమాదిత్యుని తురిమెళ్ల (కర్నూల్‌ జిల్లా) శాసనం (AI 29, 160.164) 657 సంవత్సరంలో వేయబడింది.
ఈ శాసన పాఠం ఇది.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8nkthjmwj7mt3ms7u6gl59f6b4lh5p0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/151</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129621</id>
    <revision>
      <id>397625</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:41:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  లతను ఏఎ. ఇందులకు నీవు పివారింప నక్కరలేదు. పిమ్మట నీచే     ఎర = అవయేథియో వెళ్ళగక్క రాధా ? దాచినలాభమేమి 1 నష &quot;-- నీ మనుమూలి కాలిలో నేమియన్నడియో చూచికొనుము పిల్చా! సీలు ౧ ముసలిదానికి...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4889" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|156|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

లతను ఏఎ. ఇందులకు నీవు పివారింప నక్కరలేదు. పిమ్మట నీచే

 
ఎర = అవయేథియో వెళ్ళగక్క రాధా ? దాచినలాభమేమి 1
నష &quot;-- నీ మనుమూలి కాలిలో నేమియన్నడియో చూచికొనుము
పిల్చా! సీలు ౧ ముసలిదానికిం జూపుము.. (అని పెండ్షిదూ కాంతురుతో.. పెప్పు
చున్న్‌ డి.) న
చిల్లి :--. చూచి) కాలిలోనేమి యున్నది. దుమ్ము ధూ? యన్నది.
కూతురు = తిట్టక నా మాట మెల్లగా విందువేసి యంత ౨.౦
జె 'ప్పెదను వి: వినుము: స్‌ జ కవర్తి యగు కుమారు[డు పుట్టగలండు. శంకరుండతన
కట్టి వరమిచ్చెనసి యా కధ దుకు జెప్పినది.
అప్పుడా వ్య ద్ద మరియు నురము బాదుకొనుచు అమ్యో। అయ్యో! ఆ
మాయలతొత్తు కొడుకుమోట మీ రేల నమ్మితిరే?! వాండెక్కడ 1 తపమెర్మడ ?
భంకరురెక్కడ ? శ (పత్యవ మెక్కుడ * అక్కటా; ఎట్టిప్యూహము( బన్నెము. పెరు
గాఠ యా కల్పన మెవ్వరై న నమ్ముదురా ? పిల్ల గొంతును గాసతిరి పీకి సంతానము
శిలుగునా 1 రోగముల పుట్టయప(ట ఛీ; ఛీ; అందులకే చా య్యగహారపమ లీ
చా రందరు షు కథ పహసనము లాగున బెప్పుకొనుచున్నాతు. భంకరుండు కన
బడినందులకు స్‌దర్శన మెదియేని జూపింప మనుము అప్పుడు నమృవచ్చును. అని
యూరక వగచుచు! బెండ్లి కూంతు నెత్తుకొని చమెత్రకొన( దొతశంగినది. ౨:
తెలం బోనముండెకు... కొంతలోం గర్జమండుపళ్ళ్‌ యత్న గాత పచారమువిని కౌళరు!
హు గనంబడెనంటిఎగదా ? చ (హ్టాంతమేమని యడిగిన నతం బక్‌
చళ్ళు చూపుడి, ఎయు నందలి భావ.పమన పుడు నిడో నాపమాసములకు నా మహిమ
జూప(గలనని సూచించెను.
అస్వ్పుడు మిగిలిన కార్యమునపు వగిచు[ సరర్థకమని తలంచి (గిమముగా
విరక్తి (జెండిలి. ఆరుమాసములై న వెనుక వాని దుక స్టితము లన్నియు వెల్లడి
య్జ్రైనవి. అ దంపతులు నెత్తి మొత్తుకొనుచు లోలోపల దః భించుచు! గొన్న కోన్ని
యొరులకుం దెలియనీయక వాని నత్త ము(డేయని పొగతుచు వాని మూలమున బంధు
వుల కందరకు ఏరోధులైరి. కొన్ని నెలల కా చిన్నకి మూడేరటయు. నప్పుగు
పునస్సంథాన మహోత్సవము గావించిరి. వెంటనే చికిత్‌ త్భోత్సవముగూడ+ శు
వలసి వచ్చినది.
మగకౌంత కాలమునకు. గొమరుం డుదయిళచుటయు వానికి, జ గపవగ్శియని
పేరుపె రాజ్యమేదియని మామగారడిగినం గౌశికుం. డెవ్వగియింటికి వాడే
చద్రవి రాజ్యమురోం బసిలేదని యుత్త రమ( ఇప్పెను, మరయు. నప్వరీని
సీళభంకల ౨2 అమైనదన యడిగినప్పుకు మన స్యూలవం ట్రై వములుగూగ మాయలు

  
నో&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>maycb0jzx2z8ds3yvxj94i0eqilcpdw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397635</id>
      <parentid>397625</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T01:45:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5180" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|156|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;కూతురు :- ఇందులకు నీవు విచారింప నక్కరలేదు. పిమ్మట నీవే యాశ్చర్యపడగలవు.

తల్లి :- అదియేదియో వెళ్ళగ్రక్క రాధా ? దాచినలాభమేమి ?

కూతురు :- నీ మనుమరాలి కాలిలో నేమియున్నదియో చూచికొనుము.  పిల్లా! నీ యరికాలు  ముసలిదానికిఁ జూపుము. (అని పెండ్లికూఁతురుతోఁ జెప్పు చున్నది.) 

తల్లి :-- (చూచి) కాలిలోనేమి యున్నది. దుమ్ము ధూళి యున్నది.

కూతురు :- తిట్టక - నా మాట మెల్లగా విందువేని యంతయుం జెప్పెదను వినుము. దీనికి‌ జక్రవర్తి యగు కుమారుఁడు పుట్టగలఁడు. శంకరుఁడతని కట్టి వరమిచ్చెనని యా కధ యంతయు జెప్పినది.

అప్పుడా వృద్ద మరియు నురము బాదుకొనుచు అయ్యో ? అయ్యో ? ఆ మాయలతొత్తు కొడుకుమాట మీ రేల నమ్మితిరే? వాఁడెక్కడ ? తపమెక్కడ ? శంకరుడెక్కడ ? ప్రత్యక్ష మెక్కుడ ? అక్కటా ! ఎట్టివ్యూహముఁ బన్నెను. మీరు గాక యీ కల్పన మెవ్వరై న నమ్ముదురా ? పిల్ల గొంతును గోసితిరి. వీనికి సంతానము కలుగునా ? రోగములపుట్టయఁట ఛీ! ఛీ! అందులకే యీ యగ్రహారములో వా రందరు మీ కథ ప్రహసనము లాగునఁ జెప్పుకొనుచున్నారు. శంకరుఁడు కనఁబడినందులకు నిదర్శన మేదియేని జూపింప మనుము అప్పుడు నమ్మవచ్చును. అని యూరక వగచుచుఁ బెండ్లి కూఁతు నెత్తుకొని మొత్తుకొనఁ దొడంగినది. కూఁతురు తెల తెలఁ బోవుచుండెను. ఇంతలోఁ గర్దముఁడువచ్చి‌ యత్తగారి విచారమువిని కౌశికునిం జేరి నీకు నీశ్వరుఁడు గనంబడెనంటివిగదా ? దృష్టాంతమేమని యడిగిన నతం డారు వేళ్ళు చూపుటయు నందలి భావమేమన పుడు నిఁక నారుమాసములకు నా మహిమఁ జూపఁగలనని సూచించెను.

అప్పుడు మిగిలిన కార్యమునకు వగచుట నిరర్థకమని తలఁచి క్రమముగా విరక్తిఁ జెందిరి. ఆరుమాసములై న వెనుక వాని దుశ్చేష్టితము లన్నియు వెల్లడి యైనవి. ఆ దంపతులు నెత్తి మొత్తుకొనుచు లోలోపల దఃఖించుచుఁ గొన్ని కొన్ని యొరులకుం దెలియనీయక వాని నుత్తముఁడేయని పొగడుచు వాని మూలమున బంధువుల కందరకు విరోధులైరి. కొన్ని నెలల కా చిన్నది యీడేరటయు  నప్పుడు పునస్సంథాన మహోత్సవముఁ గావించిరి. వెంటనే చికిత్సోత్సవముగూడఁ జేయవలసి వచ్చినది.

మరికొంత కాలమునకుఁ గొమరుం డుదయించుటయు వానికిఁ జక్రవర్తియని పేరు పెట్టెను. రాజ్యమేదియని మామగారడిగినఁ గౌశికుఁ డెవ్వనియింటికి వాఁడే చక్రవర్తి. రాజ్యముతోఁ బనిలేదని యుత్తరముఁ జెప్పెను. మరియు నెవ్వరేని నీ శంకరు వరమేమైనదని యడిగినప్పుడు మనుష్యులవలె దైవములుగూడ మాయలు


నో&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>drv1xy77t4l1voyrwammaelfwjic5gf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/152</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129622</id>
    <revision>
      <id>397626</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:42:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  నేర్చుకొనుచున్నారు.. శంకరుండు నన్ను మోసము. జేసెనని నిందించుచుండును, కొపున నో ప. నీవా కౌళికునివలె చూసము. పన్నుకొని వచ్చితివేమో యెప్వం డెర(/సను? మె మట్టి మాయలం బిక్కు దారము కా...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3598" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||కరభశరభుల కథ|157}}&lt;/noinclude&gt;

నేర్చుకొనుచున్నారు.. శంకరుండు నన్ను మోసము. జేసెనని నిందించుచుండును,
కొపున నో ప. నీవా కౌళికునివలె చూసము. పన్నుకొని వచ్చితివేమో
యెప్వం డెర(/సను? మె మట్టి మాయలం బిక్కు దారము కాము. నీ దారి నీవు
పొమ్ము. మా పిల్లనీయము.. అదియునుంగావ.
ల్లో వర్ణం సితం శిరసి వీక్ష్య శిరోరుహాణాం
&quot;స్థానం జరాపరిభవిష్య తదా పుమాంసం
ఆరోపికాస్టిళలం పరిహృత్య యాలతి
ఛండాలకూపమివ దూరతరం తరుణ్యః,
అని యెజెంగించువరకు వేళ యత్నికిమించినన తరువాశ కథ తద
నంతవావసంధంబున స్‌ట్లని చెప్పం దొడంగను.

జెబ్బది వడన మజిలీ

ఠరరభశరభులఠతథ

శరభుడు := కరథా£ నిన్న నా విదేశ (బాహ్మణుని తోం దలుపు వైచి
కొనీ వన గనవగా రెద్దియో ముచ్చటిందిరి. ఆ రహస్యము( దెలిసికొంటివా ?

కిరచుటడు వ నారు రహస్యముగా మాస్దాగకొన్న వి: విషయము మన కెట్లు

'య/ఐడును ?

శరముండు:. మనం దూరముగా బొమ్మని నంత నేదియో వింత యుండక
ఫోటని తలంచి రవాస్యముగా నటుకపైం వేరి వీరి యేకాంశలాపము లాలకించితిని.

కలతుండు $. అందలి పీశేషములేమి ?

భరభుండు:- ఆ (బాహ్మణుండు పెద్దకాలను తపము,జేసి సా
పరకాయ పచెళము అను విద్యలు రెండు సంపాదించి యంతలో దంతభగ్న మగుట
నవి [పసాదింపమి స సంకానాపేష్ష( బెండ్లి యాడ దలంచి గురుప్పుతిక సావి తినిమ్మని
యాచించెను.

కరభు(డు ;- అందులకు(నొజ్జ లేమనిరి *

శరభుడు :- కౌశకుండను (గ్రాహ్మణునికథం ఇప్పి నీవు మిగలవ్వ సద్ధుండపు.
నీకు. గిల ల్త్‌య్యనం చెప్పిరి.

కరభండు $  తాళశతతాత:

శరరు(డు :- అతడు సిగ్గుపడి మరుమాట6 బలుకళ యిస్పృడే యా

“కు విడిచి మరియొకయూరికిం బోయీను.
కథభన్తుండు :.- పోవుగాక మనకేమి.
ననిన మన మెన్నియేం డ్లేడిగినను బామళర్యసైన తిన్నగా?ాదు,&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>sl31s45lca74xfo0ocuulq2baen3bsi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397640</id>
      <parentid>397626</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T04:48:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3817" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||కరభశరభుల కథ|157}}&lt;/noinclude&gt;నేర్చుకొనుచున్నారు. శంకరుఁడు నన్ను మోసముఁ జేసెనని నిందించుచుండును. కావున నో భూసురుఁడా ? నీవా కౌశికునివలె మోసము పన్నుకొని వచ్చితివేమో యెవ్వఁ డెరుఁగును? మే మట్టి మాయలం జిక్కువారము కాము. నీ దారి నీవు పొమ్ము. మా పిల్లనీయము. అదియునుంగాక-
{{left margin|5em}}&lt;poem&gt;
శ్లో. వర్ణం సితం శిరసి వీక్ష్య శిరోరుహాణాం
    స్థానం జరాపరిభవిష్య తదా పుమాలనం
    ఆరోపితాస్థిళకలం పరిహృత్య యాంతి
    ఛండాలకూపమివ దూరతరం తరుణ్యః.
&lt;/poem&gt;&lt;/div&gt;
అని యెఱింగించువరకు వేళ యతిక్రమించినది తరువాత కథ తదనంతరావసంధంబున నిట్లని చెప్పం దొడంగెను.

{{p|fs100|ac}}డెబ్బది ఏడవ మజిలీ&lt;/p&gt;

{{p|fs125|ac}}కరభశరభుల కథ&lt;/p&gt;

శరభుడు :- కరభా ! నిన్న నా విదేశ బ్రాహ్మణునితోఁ దలుపు వైచికొని మన గరువుగా రెద్దియో ముచ్చటిందిరి. ఆ రహస్యముఁ దెలిసికొంటివా ?

కరభుఁడు :-  వారు రహస్యముగా మాట్లాడికొన్న విషయము మన కెట్లు తెలియఁబడును ?

శరభుఁడు :- మనల దూరముగాఁ బొమ్మని నంత నేదియో వింత యుండక పోదని తలంచి రహస్యముగా నటుకపైఁ జేరి వీరి యేకాంతలాపము లాలకించితిని.

కరభుఁడు :- అందలి విశేషములేమి ?

శరభుఁడు :- ఆ బ్రాహ్మణుఁడు పెద్దకాలము తపముఁజేసి యింద్రజాలము పరకాయప్రవేశము అను విద్యలు రెండు సంపాదించి యంతలో దంతభగ్న మగుట నవి ప్రసాదింపమి సంతానాపేక్షఁ బెండ్లి యాడఁ దలంచి గురుపుత్రిక సావిత్రినిమ్మని యాచించెను.

కరభుఁడు :- అందులకుఁనొజ్జ లేమనిరి ?

శరభుడు :- కౌశికుఁడను బ్రాహ్మణునికథఁ జెప్పి నీవు మిగుల వృద్ధుండవు. నీకుఁ బిల్లనియ్యనని చెప్పిరి.

కరభుఁడు :-  తరువాత తరువాత.

శరభుఁడు :- అతఁడు సిగ్గుపడి మరుమాటఁ బలుకక యిప్పుడే యీ యూరు విడిచి మరియొకయూరికిం బోయెను.

కరభుఁడు :- పోవుగాక మనకేమి.

శరభుఁడు :- మన మెన్నియేం డ్లేడిచినను రామశబ్దమైన తిన్నగారాదు.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3l8d0siggwxgrkvxfchli2bbgslwz31</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/153</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129623</id>
    <revision>
      <id>397627</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  మన బుద్ధులు బండబుద్ధులు. ఈ చదువు తుదముట్టినదికాదు. మనమా | జాహ్మలు నాథయించి ష్మృళాషలజేసి యెట్లో యా విద్యల నుపదేళము. బౌందిరిమేని కాల (దవ్యము నంపాదింప(గలము.  కరళుండు :_ ఆ పొరుండ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4895" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|158|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

మన బుద్ధులు బండబుద్ధులు. ఈ చదువు తుదముట్టినదికాదు. మనమా | జాహ్మలు
నాథయించి ష్మృళాషలజేసి యెట్లో యా విద్యల నుపదేళము. బౌందిరిమేని కాల
(దవ్యము నంపాదింప(గలము.

కరళుండు :_ ఆ పొరుండు మన కా వివ్యల నేమిటి కిచ్చును?

శరభుడు :- ఇయ్యికేమి చేసికొనును, వానికి, బెండ్డి బటా జస్మము
నకు గాదు,

కరభుండు :- అట్టయిన మంచిదే, కూడదిరిగి య్మాళయింతము. ఆ
శెంటిలో నొకదాని నిచ్చి నన్పుల్‌ జాలు,

శరభు(డు :-సీ: సీ; ఈ పిద్యాగహణనేద మెవ్వ( డన భపింహ
గ౭డు. ఏపనికె నను నా పది ముందడు( గిడుచుండునుగాని చదువగన శిరోభారము
రాక మానదు. &quot;

కరభు(డు :.. అవును నాకును నవ్లేవచ్చును.

శరభుడు ;- అందులకే మన కిరువురకు జత కలిగినడి.  మఖియు
గురువుగారి భృశూష కడు కష్టముగా నున్నది. ఈ లేడు సావ్మితికి విపామః(
వేయంలండు... అప్పుడు బేనచేత పపవులచేతం బోలె పసులు చేయించును.. ఈ
రేయి! జెప్పకుండ( బారిపోయి యా కామ్మగీవుని గలసికొందము,

అని యిరువురు నాలోచించుకొని నాఃటిరేయి. గృహము వెలి కరథ
శరళులను విద్యార్జు లిరువురు రెండుమూడు పయనములలో( గామ గీవుని వు
గామ్మగీవు(డు వారిం జూచి గురుతుసట్టి ఓహో : మీరు భట్టపాదుని శిష్యులుకారా
ఇక్కడి క్రేమిటికి వచ్చితిరి ? న న్నాయన తీసికొని రమ్మని పంపెనా యేమి యస
తొందరగా నడిగిన వార్మడు నవ్వుచు నిట్ట నిరి.

మవోత్మా: నీవు నచ్చిన తరువాత భట్టపాదునకు భార్యకు నీ విహము
విషయమై చాల వివాదము కలిగినడి. ఆమె యొప్పుకొన్నదికాదు. మేసుంగూడ
నిన్నుగురించి తగవులాడి విరోధుల మైతిమి. అందు నిలువక నీయొద్ధం జదుప
వలయునని లేచివచ్చితిమి. సీవు మాకే విద్యాదానము! గాషంపుము... గీకు బెండ్లి
చేయు భారము మాది అని యదురు గరుపుటయు నతం డిట్ల నియ.

వత్సలారా ః మీ యొద్ద దాచనేల? నా కే విద్యయురాదు. నే నేమియుం
జదువలేదు, మరియొకలయొబ్దకుం బోయి చదువుకొనుడు అని పలకుటయు
వార్యడు మరల నిట్టనిరి ఆర్యా।ః మేరు మాకు( జదువు చెప్పకపోయినను సరేమీ
వెనువెంట దిరిగి మీకు రెండు మాసమ లలో బెండ్లి చేయక తీరదు. సమా గురు
పత్నితో నట్లు శపథము(జేసి బయలు దేరి వచ్చితిమి&quot; చూడు మాసా సామర్జ్యమని
పలికి యతస్‌ కెంతేని సంతోషపు  గలుగంజేసిరి. అతండు వారిని £ ద్యార్థులుగా
నంశ్‌50ంచితి వెంట( బెట్టుకొని (తిప్పుచుండెను. మవ్వురు దేశాటనకు ( “పేయ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>18924yzzi2hvw9z2borz2m1g0loqmf5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397644</id>
      <parentid>397627</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T10:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5030" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|158|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;మన బుద్ధులు బండబుద్ధులు. ఈ చదువు తుదముట్టినదికాదు. మనమా బ్రాహ్మణు నాశ్రయించి శుశ్రూషఁ జేసి యెట్లో యా విద్యల నుపదేశముఁ బొందితిమేని చాల ద్రవ్యము సంపాదింపఁగలము.

కరభుఁడు :- ఆ పారుఁడు మన కా విద్యల నేమిటి కిచ్చును?

శరభుఁడు :- ఇయ్యకేమి చేసికొనును. వానికిఁ బెండ్లి యీ జన్మమునకు గాదు.

కరభుఁడు :- అట్లయిన మంచిదే. కూడదిరిగి యాశ్రయింతము. ఆ రెంటిలో నొకదాని నిచ్చిననుం‌ జాలు.

శరభుఁడు :- సీ! సీ! ఈ విద్యాగ్రహణభేద మెవ్వఁ డనుభవింపఁ గలడు. ఏపనికై నను నా మది ముందడుఁ గిడుచుండునుగాని చదువనిన శిరోభారము రాక మానదు. 

కరభుఁడు :- అవును నాకును నట్లేవచ్చును.

శరభుఁడు :- అందులకే మన కిరువురకు జత కలిగినది.  మఱియు గురువుగారి శుశ్రూష కడు కష్టముగా నున్నది. ఈ యేడు సావిత్రికి వివాహముఁ జేయఁగలఁడు. అప్పుడు మనచేత పశువులచేతం బోలె పనులు చేయించును. ఈ రేయిఁ జెప్పకుండఁ బారిపోయి యా కామగ్రీవుని గలసికొందము.

అని యిరువురు నాలోచించుకొని నాఁటిరేయి గృహము వెడలి కరభ శరభులను విద్యార్థు లిరువురు రెండుమూడు పయనములలోఁ గామగ్రీవుని గలసికొనిరి. గామగ్రీవుఁడు వారిం జూచి గురుతుపట్టి ఓహో! మీరు భట్టపాదుని శిష్యులుకారా? ఇక్కడి కేమిటికి వచ్చితిరి ? న న్నాయన తీసికొని రమ్మని పంపెనా యేమి అని తొందరగా నడిగిన వాండ్రు నవ్వుచు నిట్ల నిరి.

మహాత్మా ! నీవు వచ్చిన తరువాత భట్టపాదునకు భార్యకు నీ వివాహము విషయమై చాల వివాదము కలిగినది. ఆమె యొప్పుకొన్నదికాదు. మేముఁగూడ నిన్నుగురించి తగవులాడి విరోధుల మైతిమి. అందు నిలువక నీయొద్ధఁ జదువవలయునని లేచివచ్చితిమి. నీవు మాకు విద్యాదానముఁ గావింపుము. నీకుఁ బెండ్లి చేయు భారము మాది అని యదురు గరుపుటయు నతం డిట్ల నియె.

వత్సలారా! మీ యొద్ద దాచనేల ? నా కే విద్యయురాదు. నే నేమియుం జదువలేదు. మీరు  మరియొకరియొద్దకుం బోయి చదువుకొనుడు అని పలుకుటయు వాండ్రు మరల నిట్లనిరి. ఆర్యా! మీరు మాకుఁ జదువు చెప్పకపోయినను సరే మీ వెనువెంటఁ దిరిగి మీకు రెండు మాసములలోఁ బెండ్లిచేయక తీరదు. మేమా గురుపత్నితో నట్లు శపథముఁజేసి బయలుదేరి వచ్చితిమి. చూడు మా సామర్ద్యమని
పలికి యతని‌ కెంతేని సంతోషముఁ  గలుగఁజేసిరి. అతండు వారిని విద్యార్థులుగా నంగీకరించిరి వెంటఁ బెట్టుకొని త్రిప్పుచుండెను. మువ్వురు దేశాటననుఁ జేయు&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0m9q5c447mf102vghewxbn9xt3p6buw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/154</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129624</id>
    <revision>
      <id>397628</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:43:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  చుండిరి. ఎక్కుడనై న విహ్రాహయోగ్యనుగు కన్య కాన్చించినపుడు దాసి ళల్సిదం డుల కడ గామ్మగీవుండు మహేం్యదు నంతహాండని పొగడుచుందురు.. వారి పరోషమున నితండు కడు వ్య ద్దుడు. పెండ్ది చ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5031" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||కరభశరభుల కథ|159}}&lt;/noinclude&gt;

చుండిరి. ఎక్కుడనై న విహ్రాహయోగ్యనుగు కన్య కాన్చించినపుడు దాసి ళల్సిదం డుల
కడ గామ్మగీవుండు మహేం్యదు నంతహాండని పొగడుచుందురు.. వారి పరోషమున
నితండు కడు వ్య ద్దుడు. పెండ్ది చేయమని మెమ్ము( జంపుచున్నా(డు వీత్త మున
కాంపడి మీకి( చిల్లి నెవ్వరిత్తురని “పేలుకుచుందురు.

అట్ల 6 &quot;గౌంఠరకాలము దేశములు తి6ిగిరి. కామ్మ గీవునికి వివాహహష్టునది
ల శరభ కరభుల యభిలాషలే. తీరిసవి. అత..కి. _బాణ్మోత్క్మమణసమయంబు

వచ్చినపు డింక6 బెండ్లి కాదని సళ్చయించి కామ, గ్‌వు6 చా విద్యలు రెండు చెరియొకటియు

నుపదేశించి (ప్రాణములను వదలెను.

అట్ల శరభ కరభులు కామ్మగీవు.వలన నా విద్యలు | గహించి యతని
కపర సంస్కారము( గావించి యొండోరు లిల్లు నియమమః( జేసికొనిరి. శరభా:
నీ కిర్మదజాలము నాకు! బరకాయ (ప్రవోవిద్యయు ని పరేశించెగదా। మొడటినుండియు
నా కిం దనాంసునం దభీష్ట ముండునది. మన యినువుర మెవ్వరీ విద్యలవలన
లాభము వచ్చిన నను సమముగా. బంచుకొనవలసినదియెగదా 1 నాకు దానియం దభి
లాషగా నున్నది. నా విద్య నీ కిచ్చెద. నీపిద్య నొకిమ్మని కోరిన శరథుం దనుమో
దించుచు నతని వలన బరకాయ ,_పమావిద్యను (గహించి తిన విద్య వాని కుపదే
శించెను.

అప్పుడు వార్యడు పరమసంతోషముతో( దిరుగుచు నొకనాండొక పట్టణము
నకు వోయి తిమ యించజాల (ప్రభావము ( జూపి యా భూపతి నొప్పింపం దేలచిరి
రాని యాటేడస్వస్థుండైయిన్న కఠంబున వినోవ ( జూఫ నవసరము కలిగినడికాదు.
అప్పుడు ళరిభుంయు అయ్యో: ఈ రాజు రోగపీితండై యున్నవాడు... రెండు
పూడు దినములలో! గడతేగగలడు అప్పుడువీ గాతని దేహములో. (బివించి
రాజ్యమేలును. నా యుర్యనజాల మేమి జేయుదును ౯ గురుం డుపదేశందీన విద్య
సిష్మారణము వాసిపాల.( జేసితిని. నా వంటి పసత మెందైన గలడా ?

కరభా। గుషండు మన కే యధిి పాయముతో సస విద్యలని నిచ్చె యళ్లే
'యముంచవలయుంగాని చ ర్చికొ కొనరాదు. మనగ తప్పుపని చేసిరిమి. అది ని
[దోచామగును కావున నావిద్య నాకిమ్ను నీవిడల నీ నీ కిచ్చెదనని పలుకుటయు
నగ డ ద్టిడిగా సళ్చయించి నానివలన నిర్యద దశాలము విద్య (గ్రహించి తనయొద్దనున్న

రా

విద &quot;ంకిచ్చి వ్‌సెగు,

ఇంళలో రాజభట్టులు వారిని వెదకికొనుచు వచ్చి మాటేనికి రోగము కుదిరి

పింవుడని పిలిచిరి. అ న్తువిని భరరుండు పీఃవీః నేప
వ. వాఖ బంశినట. వయిలు చూచునంట.. ఇప్పుడు
&quot;హాము కాగలదు. నా పరకాయ థి నేమి జేయుదును. ఇంతలో&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qsvps6kesvxi624ypnx1cna3w74rptv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/155</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129625</id>
    <revision>
      <id>397629</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:44:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  దొందరపడిరినని పళ్ళార్తాపమ'( జెందుచుండెను. శఛరభు. డా యూరజూలము( ఐన్ని యనేకచి, (తములు చూపంచి జనుల నాళ్ళర్య విపపలం జేయుచు(. జాల థనిము సంపాడిళీచి సగము. ₹రభునికి. బంచిపెట్రైను.. శఇర...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5309" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|160|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

దొందరపడిరినని పళ్ళార్తాపమ'( జెందుచుండెను. శఛరభు. డా యూరజూలము( ఐన్ని
యనేకచి, (తములు చూపంచి జనుల నాళ్ళర్య విపపలం జేయుచు(. జాల థనిము
సంపాడిళీచి సగము. ₹రభునికి. బంచిపెట్రైను.. శఇరభుసికి మనోవ్యా బఠియ+
షొచ్చినది అన్నన్నా : ఈ జలము చేతిలోనుండినచో సత్యము ఎలకొలడి. ధనము
సంపాడింపవచ్చును. అతండు తెలియక మొదట నాకిచ్చెను నేను మూచ్చుచై
వచ్చిన లక్ష్మిని జేతులతో( దోసిచస్‌తిని. ఇప్పుడిమ్యని యడిగిన వా డిచ్చ స్టో ల
అయినను గోరి చూచె”0గాక యని యాలోచించుకొని ళేరధండు మల్ల గా చానియుద
కరిగి మ్మితమా £ నీవు నాముద్దు జెల్లించుచు నే నడిగినంత రెండుసొరులు వ్యరి
మాళ్చితివీ. ఇ(క గడపటిమాటినొ టి యడుగ(దలంచుకొంటిని. ఇదిగా
మరి యెన్న,డును నేను గొరినను మార్చవద్దు. _ నా కిదజాలమునందు. చేడుక
తీరినదికాదు. దాన నెత్తువే? యని యడిగిన ళరభుండు దీనికొరకింత మనవియేల ?
నా కేదియెన నొ.టియే. కావలసినం దీసికొమ్మని నిష్కపటముగా. నుత్తరముం
చెప్పెను.

అప్పుడు ళఠరభునకు దురాలోచన కలిగి యట్టయిన నీ విద్య తొలుక
నొకిన్ము. పిమ్మట నా విద్య నీకిచ్చెదను. ఇంతకుమున్ను &quot;ండుతేపలు ముందు నేనే
యిచ్చితినికదాయన పలికిన నతం డనుమానము( జెందుచు నీ సీ మార్పులకు నీవే మూలము
గనుక ముందు నీవే పద్య నీయవలయునని యక్తి( జెప్పెను. అప్పుడు ళరభండు
నా విద్య నా కీయనిచో నే నేమి సేయవలయునో చెప్పుమని యడిగిన శరభుండు
మూథు(డా £ నీకేసుద్ధి యెప్పుడు. పుట్టినది. ఇచినరకు రెండుమారులు నట్టుచేసిన
నేమిసేయుదువు ? నమ్మకవుండిన నమ్మే లేసన్న మానివేయము. నా శేమియి
నవసరములేదని చెపె ప్పెను. ఇకువురకు బెద్ద సంవాదము జరిగినది, అడి న
మొనడి అప'లకారములు జలిసినన. గ్రమంబున మి ఈలిగుపురు ఛ్యతున
ఓండ&quot;గ.ల వంచెంచుకొనవలసిన యవ$'; ములు వెదళుదు. పందిరి

  
కరభుండు చాన ఎడచిపోపల.మనసేియంల | హస సలం లెనిననెం వితల
శరభుడు వెనువెంటనే తిరుగుచుండు:ు.

ఒకినా(డొక మవారణ్యమునం బడివోవుచున్నప్పు ఏడు. శరభుడు నాల
[ప్రభావమున నొ పట్టణ మును సృష్టంభను. అందనేకములైన చేచలును గృహావలు
లును రత్నమయముర్జే విరాఖిల్లుషున్నది. రాజమార్గములు మనోపార రధాళ్విం
లో చావస్తు ప మశేన్నములచే నిండి మున్నవి. రాజభటులు &quot;సం్యభమన సుత బరుగిడున ు
లల: మీకే మన వైడ్వకు తెలియునా 1? మా వాజు | పాణం:ఎలంబొధయ సిన్హా గా
హక ని చట త వరన ఘందు మా శమయ వ్టైద్యక ను పెనియదల ఉపి స,

ము,

శరభండు శరభని వెడివి సంతోవముతో వారివెంట వ జభవనముస కరిగుపు అప్పుడే

..&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ju1fbgrkyab4t1sjf75gvec88rf0cfr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/156</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129626</id>
    <revision>
      <id>397630</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:46:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  రాజు శరీములోనుండి పాములు లేచిబోయినపి. ఇడియే. సమయమని తలంచి ఛరభుండు తన శరీర మక్క.తనో పారవేసి యో రాజళరీరములో( త.  అప్పుడు కరభుండు వాని ఛరీరము సెకకి పట్ట పటుకొన బుబుసపష (చాప్షగట...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4510" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|(21)|శంతనుని కథ|161}}&lt;/noinclude&gt;

రాజు శరీములోనుండి పాములు లేచిబోయినపి. ఇడియే. సమయమని తలంచి
ఛరభుండు తన శరీర మక్క.తనో పారవేసి యో రాజళరీరములో( త.

అప్పుడు కరభుండు వాని ఛరీరము సెకకి పట్ట పటుకొన బుబుసపష (చాప్షగట్టి
యమొవో చెట్టునకు చల్మకిందులుగా లంట అి వాల ఉివనేముంన్లై
నిలువదు కావున నా పట్టణ మంతలో మామమైపోయినది. ఉపా. న+ంచినతోడనే
ఇరభుండు నిలువలేక తన దేశాము వెతకికొన దేహములో: (బెంచి తల్మ కిందుగా
నుండుటకు వగచుచు నేల కురికి యథి కరభుండు. పన్నిన జాలమని తెలిసికొని తన
యపమానమును గురించి దుఃఖించుచు నౌరా: ముది న్‌జమైన పట్ల పద్దణమని యు నత(డు
రాజనియు( తలంచి మోసపోతిని అన్నన్నా : ఇదద్రవాథిము సత్యములాగే
తోచును. అబ్బిన విద్యను గోలుపోయితిని. ఇక వీని వెనువెంట డిరుగరాదు.
అొలము తెలియదు, నిజము తెలియదు. చూరముగా. బోయి యే మహారాజె నను
మృరిబొండిన నతని ళరీరము( (బవేశించెద నింకరన్న నాకు వేరొక తెరవలేదు.
అని నిళ్ళయించి వానికి( దెలియకుండ న(ట గదిలి మరియొక గేళమున కరిగెను.

కరభుండును దనజాలము జూరంవగిన రాజధాని నరయు తలంపుతో.
దిచుగుచుండెను,

అని యరింగించి మణిసిద్దుం చవ్వలికథ నవ్వలి మజిలియం డిట్లు చెప్పు
చుండెను. ఛి ళు

   
జెబ్బది ఎనిమిదవ నుజిలీ

శంతనునితథ

అయ్యారే । ఈ పట్టణ రామణీయకం. బంతి ఇంతగా నున
ఖదినంబు అన్నియు. నిర్ధదభవనములవళె మెరయుచున్నిగదా : దీనం బ్యన్వ
స్వర్గమని చెప్పనోపు ఇట్టి పద్టణమునకును మన దేళాంనంలు. ధి నాయకు( డైన
మహాంాజు పూర్వజన్యంపున నెట్టి తపంబుః గాపంచి యుండునో! న తమన
పరకాయ్మపవేశవిద్య శరభునకిగ్శ చ్చ యూ పొగు నిల్యదజొల చద్య గం రిం అందు
బొతకట్టు వినోదములన్నియు నొరులకేగాని నా కొర్యుటియు. :4౮బంమ.. అందు
జపించు చిత వస్తు కాలమెల్ల నెండమావులవంటివ : శఎవంగంవ ఒలు చీనివలన
సంపాదించిన విత్తము కణథంగురమే యగుచున్నడి. ఈ రాజధా..€' నా విద్యా
ల! చ్యితము(టూప్‌ కొంతధనము సంపాదించెదగాక, అని తలంచుచు. గరథుం
వు ;పాఠఃకాలమున రజత్నాకరనును నగరమున బైల పిభంబకి నడచు

తం మ

  
ఊఉ. ఇంఎలి

 
వీవంటివ సికిచోట నిక గ్శ సప? ద్వారము ప్ర ఎటిపుకి తుం గ్య హానిని&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>46b0u31vb2goyq4ed23vhisq3zxqzma</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/157</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129627</id>
    <revision>
      <id>397631</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:47:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  (వ్రాయబడి యన్నది. ఆ విలాసము జూచి కరభుండు. సంతసించుచు లోనికిం టోయి తాను బరదేషండననియు నా పుం భోజనము పెట్టమనియు నవగక. పురీ హితుం డప్పుడింట లేకపోవుటచే నతనల్లి కడు నిల్లాలుట నత...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5347" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|162|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

(వ్రాయబడి యన్నది. ఆ విలాసము జూచి కరభుండు. సంతసించుచు లోనికిం
టోయి తాను బరదేషండననియు నా పుం భోజనము పెట్టమనియు నవగక. పురీ
హితుం డప్పుడింట లేకపోవుటచే నతనల్లి కడు నిల్లాలుట నతిఫపూజ. కంగీకో
రించినది. ఆమె కెనుబదియేండ్లున్న ఏ. &quot;” కాడుకులును గోడం్మ చును దేవతగా ఛంచి
పూజణించుచుందురు. కావున పనపాఓఒలులేక యొక తిన్నె మీద గూర్చుండి బప
మాలను (డిప్పుచు( బంచావరీ జపము బేసికొనుచుండును.

ఆ యతిధి యామెయొద్ద గూర్చుండి అమ్మా : నీవు కడు యోగ్యురాలవు.
అదృష్టవంతురాలు. అడిగినంతీనే భోజన మునకు రమ్మంటిఏ. ఇప్పటి కొలములో
నీపాట్‌ ధర్మపరీపాటిగలవా రండిరా *? అని వొగడుచు( గ్‌ 'డుకు లెంచిరు ! పోదల్మటు
చెప్పినట్లు వించరా 1 కూతుర్మడు గలవా 1 ప్కులుల కేమిపని అని యడిగిన నాయ
యిట్టనయె. అయ్యూ! సాకు మువ్వురు కొరుకులు. రూతుండు లేరు మాకు
రాజహేరోహిత్యము కలిగియున్నది. దానంటేసి. చేవికకు నేమియు! గొ౫తలేదు.
'పెద్దవాండు సంతతము రాజసమష్షమున 'లిచి తిఏ ర న న్న సృత్మగహచార విశేషంబు
లం దెలుపుచుండును, రెండవవా(డు తన్న గర్యతుల న్యాశయంచుకు మూఎవ (2
రాజపత్నియొచద్ద బంచాంగము+ జెప్పుస సండుగుం మొవ్వురు రెండుపూంలయంటి
నగరున కిరునుచుందురు. వచ్చువేం మైనది. నా కే కొరంతయు లేమ అ..ల4౫
నృత్తాంత మంతయుం. జెప్పినది. అంతలో. గొడుకులు మువ్వురు కోటలో;..0డి
వచ్చి తల్లి కి నమస్కరించిరి. తల్లి దీసించుచు వత్సలాకాః నగరు విశేష
లేమి? రొజు కుళలియె యున్ననో[ా 1 రాజపర్నిక్‌ భ్మిదమా అసి యకిగిన
పెద్దనాః గిట్ల నియె.

అమ్మా! మనరాజు నాటినుండిము ఎపరీతి బుద్దియై యుండెను.
మునుపటి ధర్మగణ మొక్కటియను లేదు. పంచాంగము. చెప్పనక్కరలేనగ
లానే చూమకొనునట.  అరువడియే. డు దాదేనవి. బార్య తవ ముద్దషు ద
కావని మిగుల( గొపించుచు నిప్పు డొక పం కూతుం బూడుమని నారు తని ..
మాట కడ్డు( జెప్పినదారి శిడింపు చున న్నాల్‌. ఈ రాజు) నో గ్‌ొల్వు( న్‌
విష్ణముగా నున్నదని 'పెద్దనాంచు చెప్పెను.

అప్పుడు రెండవవాంచు లల్ల: మర్శతులు ర్యాచింబపపు హొ చలి
ముల గురించి పరారించలస్న నాలు నాండు కాజు సమసనంత నిత ఉదాపి...€6
బఐరకియ (పప? విద్యాసపుణు( డగు నీచుం డేవ్వ(ో వ్రపోంచెనని మ్‌
వాడించుచున్న ౫ వాడు, అని రెండ కుమారుడు చెప్పుటయు విని తల్లి. తాతను
కొతురునంక జూచి నాయినా: రజపత్ని ౩ కదు ఛివ్యాత్యురాలు. సతి శి వశ

     
ముఖ గురించి యేమను చున్నపి? ఎవగన నతం డిటి నీయ.
య్శా న్‌
అంబా ః ఆమెకు( బతియొబ్ట కచగవలమున;. లేవటం ఎన్నిసార్లు
గ&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>i5k8bqftdkt8qe6gy7o3wg58x4q83mq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/158</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129628</id>
    <revision>
      <id>397632</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:47:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  పిలిపించినను బోయినదికాదు. పతి నాడే మృతినొందె ననియు దాను వీధవననియుం పప్పుచున్నది. ఇప్పుడు రాజు మరల; బెండ్హె 'యాడునని సంతసించుచున్నది. భ ర్తి కూతు పెండ్లి మాట దలపె పెట్టక తన...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5163" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||శంతనుని కథ|163}}&lt;/noinclude&gt;

పిలిపించినను బోయినదికాదు. పతి నాడే మృతినొందె ననియు దాను వీధవననియుం
పప్పుచున్నది. ఇప్పుడు రాజు మరల; బెండ్హె 'యాడునని సంతసించుచున్నది. భ ర్తి
కూతు పెండ్లి మాట దలపె పెట్టక తన పెల్లి నూపడే ముచ్చటించుచుండెనని వ్‌సే
సరితపి-చు తీన్సడి. అన్‌ “మువ్వురు కో లోని విశేషముల నడివిరి,
కరం రా మాటలన్నిరపన విసి స బలకరించి పరిచయము( గలుగ
వేసికొని యిట్లనియె. అన్నలానాః మీ రాజువిషయమై మీరు పరిపరి గతుల
చలంచచున్నాతు. అరని వ్యరి'౧గము సౌంగము నే నెరుంగుదును. మీ రాజు
నాయడేమ ,..తిటొందెను, శరభు(త: వాటిస పద? ల (పమేముం జేసి యిట్టి కృళత్యముల
గనబరచుచున్నవాండు. అని శన కథల శాని కథయ నా మూంాాగముగా వక్కొ
లించెను.
అంతిలో భోజనసమయ మగు[యు వారెల్ల నింటిలోనికింబటోయి. తృప్తిగా
లురందిరి: శరభుని చర్మితమును విని 'పెద్దదాండు ఛంతను(డనువాండు రహస్య
నకు కిరళుని తీసికొనిపోయి వి మి తమా? నీవు కొన్ని దినములు మా యింటిలో
నీండవల నా ఈ రాజు శనప[ దగిన ిన్యకం దీసికొని రమ్మనమని వేపు
చున్నవాందు... దీని కెద్టియేని యపాయము 6 నెప్పుము. అని అడిగిన సంతసించుచు
గరభం డిట్టనియె. అన్నా: నీ విందులకు నిరవకుము. ఇంద్రజాల మహిమం
మున నీ రాను బరిభవింతము గాక. అని ద వగిన కృత్యము లన్నియు బోథించెను.
అప్పుడు ళంతనుండ. మిక్కిలి సంనసించుచు నాల్గుదినములు జాగుచేసి
మరల రాజునొద్దకరుగుట ము నా రత్నాగర ఈదు శంకనా ః పెండ్లి హూతుం దీసికొని
వచ్చితివా ? లేదా అని యడిగెను... దేవాః. గేపర సంకల్పము త్ర పోవువదియా 1
అదీ మన మ్యగాంక కాదు? అప్పరసగావలయు. ల చిన్నది మన నగరమున
వచ్చి సయన్నది స్వయంవరమున నా ౫.ఎతె పతిని పరించునట. తగిన వకుడు
దొర్‌కొనమి దేళములు తిరుగుచు సిటకు నచ్చి న ము బాహ్యోద్యానవనములో
నున్నది, బేవరంయూచి వరింసక మానదు అని యా మూఢుని మనస్సు రంజింప
జేసెను.

  
రత్నాకరండు మిగుల నుప్పాంగుచు నయ్యంగన జూపుమని కోరుకొను
టయు నాటి సాయంకాలమున నేకాంతమగా నా ధరాకాంతుని స సంత
నుం డయ్యుపపనమున కరిగెను.. శరభుం డంఠకమున్న తన 7”లపహమంబున
నడ్భుత పుష్పవనాదుల 6 గల్పించియ న్న వడు గావన నాధ; వ్గభం రా
పూవటోట వీశేషమ.ల గాంచి. పులకాంకిత ళరీతండె ₹ంరినా; ఈ ఎంచవన
న్వగిట +. అక్కింత యెందున్నది? అని యడుగుచుండ. నితండు. నవ్వరు
ని (కొత్త &quot;చట్టి తిరా యేమి? పెక్కుసారులీ తోటలోనకి మనయి వర్చిం పంటి...
లింసతిలంి. అవ ం6జగమన యప్పొదరింటితో గండునని పలంకచు నళని&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>085qjzbtzez1xamc4dwlw543gsqpdrl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/159</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129629</id>
    <revision>
      <id>397633</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:48:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  మరికొంతదుర... తీసికొని పోయెను. అప్పుడా రాజు ఓహో! మనోహరసులైన ఇనా వన ఒశేష ఏలు చూచినవైనను [గొత్త వివలె మోహమః( గల్పించు చున్నవి గదా, ఠం పంప బానరం జగచవచ్చును. అక్కాంత జఉూపింపుము. ఊ...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5392" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh|164|కాశీమజిలీ కథలు - ఆఱవ భాగము|}}&lt;/noinclude&gt;

మరికొంతదుర... తీసికొని పోయెను. అప్పుడా రాజు ఓహో! మనోహరసులైన
ఇనా వన ఒశేష ఏలు చూచినవైనను [గొత్త వివలె మోహమః( గల్పించు చున్నవి
గదా, ఠం పంప బానరం జగచవచ్చును. అక్కాంత జఉూపింపుము. ఊరరనీ
చవస్‌ యడిగిన శంతనుండు దేవాః నేనుమ్మాతము చూచి
నంల యందు ఎహరించుచున్నదో వెొంళవలయునని పలికి మరికొన్ని
పొదరింస్తు తగి చూచినంత లతాంతములు కోయుచు నొక పొదరింటిలో నా వాల్గంటి
కనంబడినన.. “ంకనండును నృపతియు దన్మనోహర లోకనసాయకపాతవివళ
హృదయుశ్న నలఎగిపోయిరి. మరికొంతసరికి లేచి చూడ నేమియుం గనంబకినది
కాదు. అప్పు. ₹ంతనుండు రాజు చేయిపట్టుకొని నడిపించుచు దేవాః ఈ చిన్న
దాని సౌందర్య మహిమః జూదితినా మనమ మూర బోయితిమి, దానిపరి
చారికలు కాబోలు నీవలకు( దీసికొనివచ్చి పారవై చిరి. నేటి కింటికిం టోవుదము రండు
అని పలుకుచు నతని నంతఃపురమున! బవేళ పెట్టి శంతనుం డింటికివచ్చి కరభం
గౌంగలించుకొనుచు మ్మితమా | సీ మర్జ్యమతిం దియముగదా । అసత్భమన
ఈెరింగియు నేమను మోహవివషండనై తి. అని 'యప్పటిక్‌ధ యంతయుం బె చెప్పెను.

కరధభుండు మరునాడు &quot;జేయవరిసిన కృత్యములన్నియు శంతనునకు
బోధించెను. వాడుక్మపకారము మకనాడు శళంతనుండు రాజాంతః పురమున
కరుగుటయు. నరపతి, విరహసరితాపముతో. వేగుచు భంతనా ! మరల నయ్యుప
వనాంతరమున కఠరుగవలయు ఆహా । ఆ చూహనాంగి దేహము మెలపుకీగవలెం గన్న
లకు మి[మిట్లు కొల్సినదికదా : నేడేమి చే 1 నో తెలియదు. వేళయైనఏి. లెమ్ము
తెమ్ము అని &quot;కాంచర పెట్టబయు ళంతనుం డా రాజుతో(గూడ మరల నా యపనన
వున కరిగెను.. గాడు 'సొత్త నొత్ర వింత లందు( బెక్కులు కనంబడుట' జేసి జన;
శంతనా? యిది సుకయుకి పనమాయేమి ? ఈ వింతలకాంతముల నిన్న జార్‌
తిమా? అనియడుగుగియు దేవాః: మీ మనస్సు వీసియందు (బసరింపపోవుటచే
గురుతు తెలియకున్నది ఇది నిన్నటివనమయే యని పలుకుచు షు&quot;కొంతి దూరము
నడిపించెను. అం దొకమేడ కనంబకినది.

దానింజూచి రాజు దెలికాండా : నిన్న మన మీ యేత( బూచితిమా ? నాతో
నిన్నటి వసమేయని బొంకెద వేమిటికి ? అనుడు నవ్వుచు శంతనుడు అయ్య: యాః
మ్సీజ బుద్ధి మారినదా యేమి 1 ఇది మన [కీడాసౌధిముకాదా * దేవర యెన్ని పర్యాయ
ములు దీనిలో వసించితిరి. అంతయు మరచిపోయితి గేమిపాపము? నిన్న నా
నూలకుః బోగికిమి. కావున సీ సౌధము కనంబడినదికాదు. అని యేచుమో
బెప్పి యకని మనను సీకాకుపరచిను. అతండా మాటలనమ్మి అప్తను స్జాపకము
వచ్చినడి ౧. గ౯,టారి విహరించితిమి. ఆ చిన్నది యా మేరలో వసించినదా
యేమి * బసకు లొ యడిగిన బుందే యా సుండరి యున్నదని చెప్పెను.&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>s2g5baa3dtkbu9iuarxklit0mukk0h0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:కాశీమజిలీకథలు-06.pdf/160</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129630</id>
    <revision>
      <id>397634</id>
      <timestamp>2022-08-08T23:49:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడని */ [[WP:AES|←]]Created page with '  ఛంతనుం డతని నా మేడలోనికిం దీసికొనికోయెను.. ఆ చిన్నదియం టొంగదిలో హంసతూలికా తల్పంబునం బండుకొనియున్నది. ఆ చిగురుబోణిం జూచి రాజు మరల మూర్చపోవుచుండ వీపు చరచుచు శంతనుడు దేనా £...'</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5270" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;శ్రీరామమూర్తి&quot; /&gt;{{rh||శంతనుని కథ|165}}&lt;/noinclude&gt;

ఛంతనుం డతని నా మేడలోనికిం దీసికొనికోయెను.. ఆ చిన్నదియం
టొంగదిలో హంసతూలికా తల్పంబునం బండుకొనియున్నది. ఆ చిగురుబోణిం జూచి
రాజు మరల మూర్చపోవుచుండ వీపు చరచుచు శంతనుడు దేనా £ నీఏట్లు మోహ
మం/వ వేమిటికి! నీ మతి చాంచల్య మెరింగెనేని యా కురంగనయన యనుమో
దింపదు. అని పలికి ధైర్యము గరపెను. అంతలో న త్రలోదంిలేది ..న.పముతో
న్‌ పువ్చమాలి? (దెచ్చి యా యొడయుని మెడలో వైచినద్‌.
అప్పు డతండడి రంభయనియు నా పూవు(దోట స్వర్గమని ముం దలుచుచు
నే మా!,యనిన నేమినేరమో యని వెబచుచు నేమియు మాట్లాగళ్‌ ప్ప నయగ నయ్యుల
నాగిసోాయగము నిలువంబడి చూచుచుండెను. మరియునా చిన్నది యనేక ళ్య, 0గార
శేష్టలు వెల్లడించుచుండ నా నృపతి మోహవివ[ండై నేల కొరిగసు. తంతలో
సిర్మదకాలము ముగిసినడి. శంతనుండానరపతి నంతఃపురమునకు దీసికొని పోయెను.
ఆరీతి పదిదినములజనపతి కా ఏంత( జూపుచు శంకనుండు మరల
నింటికి. దీనుకొని వచ్చుచుండెను.&quot; ఆ మాయావతి యా రాజుకొకనాడు తాంబూల
మిచ్చుచు నొకనాండు గంధము( బూయుచు నొకనా(డు సంగీతము ( బాడుచు మోహ
కాల ముంచి తేల్చుచుండెను.
నాణు రాజు మం్యతులం జీరి యీ వీటి కుత్త రమున నున్న యుద్యాన
వు ఫ్రం. గొందర రప్పింపుడని నియమించుటయు. వారు నవ్వుచు దేవాః
మనవీటికాదెస నే తోటయు లేదుగదా. ఆ [పదడేోమంతయు నెకారిగానున్నది. ఆకాళ
కనుమముక ఏ3 నందలి వనపాలకుల నెట్లు రప్పింపగలమని పలికిన నగుచు నతండు
బారా 1 నాతో బరిహాసమాడెవూ 1 నేసు [పకిడినము నత్తోటకు( పోవుచుండ లేదా?
నాతో రండు, చూపెదనని యప్పుడే బయలువెడలెను.
మంతులును వెజగుపడుచు నతనితో నరిగిరి ఆ (పదేశమంతయు
నెకారిగా నున్నది. చిన్న మొక్క_యైనను లేదు. తరువాత నా నగరము నలు
మూలలు వెదకి చూచెనుగాని యా పూ(దోట కనంబడినదికాదు. అప్పుడు సిగ్గు
పడుచు నొడయడు మరల నింటికివచ్చి తనకై వేచియున్న ళంతనుం జూచి మ్మితమ।
మనము చూచెడుతోట కనంబడినదికాదేమి! మం తులతో ప రమువేసీ యోడిపోయితిని
గదా $ ఏ డిక్కుననున్నదో చెప్పమని యడిగిన శంఠనుం డిట్లనియె.
దేవాః దేవరహస్య మొకటి. చెప్పుచున్నాను. మీరు పరకాయ (_పవేశ
2.ద్వా పైళారద్యంబున న్న పక ఫేబరంబులో( [(బశెశించిరని మం తులును ; బజలును దలం
మిమ్ము గొన్నివిషయముల( బరీశంచు చున్నారు. మనము చూచె యుద్యాన
౫ మ ఈతగారు దేవేం్టదుని మెప్పించి విశ్వకర్కచే నందు నిర్మించుకొనిరి. అడి
(సథావ సంపన్నంబగుట( పగలందరకుం గనంబనడు మె వంభజులకు
చం తం సర్వవా “నబకుచుంగును. ర్మాతులయం దంచలికి. గనంబడును. అవ్వన&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jerxq663cjow3rawupffdzt81wduhlv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Industry Yoko</title>
    <ns>3</ns>
    <id>129631</id>
    <revision>
      <id>397636</id>
      <timestamp>2022-08-09T01:47:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>శ్రీరామమూర్తి</username>
        <id>1517</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with '{{Subst:స్వాగతం}}'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4905" xml:space="preserve">
== స్వాగతం ==
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీసోర్స్ కు &lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;! [[దస్త్రం:Wikisource-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;&quot;&gt;
{{PAGENAME}} గారు, [[w:వికీసోర్స్|తెలుగు వికీసోర్స్]] కు స్వాగతం! వికీసోర్స్ లో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
*ఈ సముదాయములో మీ పని సజావుగా సాగుతుందని ఆశిస్తున్నాం. సహాయము కావాలిస్తే, ఇక్కడ [[సహాయము:Contents|సహాయ పేజీలు]] చూడండి.(ముఖ్యంగా [[సహాయం:గ్రంథాలను చేర్చటం|గ్రంథాలను చేర్చటం]] మరియు [[Wikisource:శైలి మార్గదర్శిని|వికీసోర్స్ యొక్క శైలి మార్గదర్శిని]] కొత్తవారికి ఉపయోగపడతాయి). ఈ సముదాయం గూర్చిన ప్రశ్నలను [[Wikisource:రచ్చబండ|రచ్చబండ]]లో అడగవచ్చు లేదా సముదాయానికి సంబంధించిన విషయాలను చర్చించవచ్చు. మీరు ఈ ప్రాజెక్టునకు సహాయం చెయ్యాలనుకొంటే ఇక్కడ చేయవలసిన పనుల జాబితా [[Wikisource:సముదాయ పందిరి|సముదాయ పందిరి]]లో ఉన్నది. 
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[w:వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[w:వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[w:కీ బోర్డు|కీ బోర్డు]] చదవండి.
*  దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో &lt;nowiki&gt;(~~~~)&lt;/nowiki&gt; ఇలా సంతకం చేస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* వికీసోర్స్ ను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikisource.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022   తెవికీ సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు  [[వికీసోర్స్:అభిప్రాయాలు| ఇక్కడ]] వ్రాయండి

తెలుగు వికీసోర్స్ లో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;[[వాడుకరి:శ్రీరామమూర్తి|శ్రీరామమూర్తి]] ([[వాడుకరి చర్చ:శ్రీరామమూర్తి|చర్చ]]) 01:47, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>gv7vqz5v6ijsvp201s5dwc3hiahdrul</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/148</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129632</id>
    <revision>
      <id>397637</id>
      <timestamp>2022-08-09T03:38:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3036" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{Telugu poem|type='గీ.|lines=&lt;poem&gt;అబ్జపత్రనేత్ర యార్తావనచరిత్ర...'&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{left margin|5em}}ఇటువంటివి—అనగా, అకారముకు, ఆకారముకు, ఐకారముకు, ఔకారముకూ యతి ఆకారయతులనిన్ని—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type='గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఇందు వంశసోమ ఈశ్వరీనుతనామ... '&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{left margin|5em}}ఇటువంటివి ఇద్విరామములనిన్ని &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type='గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఉరగరాజతాయి యూర్ధ్వవిష్టపదాయి...'&lt;/poem&gt;|ref=}}
{{left margin|5em}}ఇటువంటివి ఉద్విరామము లనిన్ని ఇవన్నియు స్వరమైత్రి వలులనిన్ని (అప్పకవిగారు) వ్రాసినారు. లాక్షణికు లందఱును స్వరయతులని నిర్ణయించినారుగాని ఈ భేదము నెవరు నంగీకరించలేదు. (ఇక) ప్రాణియతులనగా—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type='సీ.|lines=&lt;poem&gt;కలశాబ్ధి గంభీర కాంచనాచలధీర
             కాలియోరగ వైరి కైటభారి.....'&lt;/poem&gt;|ref=}} 
{{left margin|5em}}(అని వ్రాసినారు). వర్గాంత్యాక్షరమును విడిచి మిగిలిన నాలుగు నొకదాని దొకటియైనా, యే యక్షరమున కాయక్షరమైనా నిలిపితే వర్గయతులని ఆదినుంచిన్ని సుప్రసిద్ధిగా నున్నది. కావున వర్గయతిని సర్వమైత్రిప్రధానము చేసి ‘ప్రాణియతి’ యని క్రొత్త పేరుంచు టించుకంతైనా వినియోగము లేదు. వర్గయతులకు తమరు చెప్పిన లక్షణ లక్ష్యములు {{float right|11}}&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=క.|lines=&lt;poem&gt;తమతమ యనునాసిక వ
ర్ణములు విడిచి వెనుకలిపులు నాల్గును దమలో
తమకు నరలేక నిలిచిన
నమరాహితదమన వర్గయతు లనఁబరగున్.&lt;/poem&gt;|ref=12}} 
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;కంధిమధ్యగేహ ఖండితారి సమూహ
ఖంజనాభదేహ గానమోహ
గరుడపక్షివాహ ఘనవాహజ స్నేహ
భర్గవినుత యనిన వర్గయతులు.&lt;/poem&gt;|ref=13}}
{{right|(3-349,50)}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qu1fqk225kk6agil5v5wgphrfhxh2dw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/149</title>
    <ns>104</ns>
    <id>129633</id>
    <revision>
      <id>397638</id>
      <timestamp>2022-08-09T03:51:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <comment>/* అచ్చుదిద్దబడిన */</comment>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3625" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|5em}}ఇక్కడ మాత్రము వర్గయతులేమి? కకారముకు కకారముంటే ప్రాణియతి యేమిః నాలిగింటిలో నరలేక నిలిచిన అని తమరే స్పష్టముచేసిరి. ప్రాణియతులని పేరుమాత్రమే గొప్పకాని, విశేషము లేదు. (ఇక) ఋజుయతులనగా, యకార హకారములకు వ్రాసినారు. ఇవియును, అంత్యోష్మయతులు-అనగా, శవర్ణ షకారములకు వ్రాసినారు, ఇవియును 'సరసయతు'లని సుప్రసిద్ధము లైయున్నవి. (మఱి) ఏకతరయతులనగా, రేపముకు రేఫము ఱఆకారముకు అకారము ఏకతరయతులని వ్రాసినారు. ఈ రెండును, య-ల-వ ఈ మూడు ఏ యక్షరమున కాయక్షరము యెక్కటి యతియని పండిత పామర సాధారణమైన యతి. అటువంటిదానికి, రేఫమునకు రేఫము. ఱకారమునకు ఱకారము ఏకతరయతి యనుటయు, య-ల-వ —ఈ మూడక్షరములు ఏయక్షరమున కాయక్షరము యతియగునపుడు ఏ యతో నలుబదొకటి యతులలో చెప్పకపోవుటకు వారి సామర్థ్య మేమనుకోవలెః (ఇక) ప్రత్యేకయతులనగా— {{float right|14}}&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అరయ శార్జంబు హరిచేతి యది యనంగ
దివ్యచాపంబు శూలి చేతిది యనంగ...'&lt;/poem&gt;|ref=15}} 
{{left margin|5em}}అని వ్రాసినారు. మొదటి (చరణమున) స్వరయతి. రెండవ (చరణమున) వర్గయతి. (మఱి) భిన్నయతు లనగా—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=&quot;గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఎదను లచ్చిని హరి ధరియించె ననఁగ
రిపుల నెల్లన బోర హరించె ననఁగ...'&lt;/poem&gt;|ref=16}} 
{{left margin|5em}}(అని వ్రాసినారు.) మొదటి చరణమున) సరసయతి. రెండవ (చరణమున) ఎక్కటియతి (కావున) ఇటువలె క్రొత్తపేరు లుంచుటకు పనిలేదు. ఈసప్తవిధములు నామనిర్దేశములు మాత్రమే క్రొత్తగాని, దశవిధయతులతో సుప్రసిద్ధములై పండితపామరసాధారణముగా నందఱు నెఱింగినవవును. (ఇక)
మవర్ణ విరామము :—{{float right|17}} &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=సీ.|lines=&lt;poem&gt;మర్దిత దైత్య సంయమి మనోబ్జాదిత్య
             మహితమేఘాభ సంరక్షితేభ
మాయా ప్రవృత్తి సంలబ్ధ నిర్మల కీర్తి
             మణిహార సురవశంవద విహార&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ik27sqvgqx78oqaul6zigswwbb3nxkv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>397639</id>
      <parentid>397638</parentid>
      <timestamp>2022-08-09T03:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>దేవీప్రసాదశాస్త్రి</username>
        <id>4290</id>
      </contributor>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3625" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;3&quot; user=&quot;దేవీప్రసాదశాస్త్రి&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;{{left margin|5em}}ఇక్కడ మాత్రము వర్గయతులేమి? కకారముకు కకారముంటే ప్రాణియతి యేమిః నాలిగింటిలో నరలేక నిలిచిన అని తమరే స్పష్టముచేసిరి. ప్రాణియతులని పేరుమాత్రమే గొప్పకాని, విశేషము లేదు. (ఇక) ఋజుయతులనగా, యకార హకారములకు వ్రాసినారు. ఇవియును, అంత్యోష్మయతులు-అనగా, శవర్ణ షకారములకు వ్రాసినారు, ఇవియును 'సరసయతు'లని సుప్రసిద్ధము లైయున్నవి. (మఱి) ఏకతరయతులనగా, రేపముకు రేఫము ఱఆకారముకు అకారము ఏకతరయతులని వ్రాసినారు. ఈ రెండును, య-ల-వ ఈ మూడు ఏ యక్షరమున కాయక్షరము యెక్కటి యతియని పండిత పామర సాధారణమైన యతి. అటువంటిదానికి, రేఫమునకు రేఫము. ఱకారమునకు ఱకారము ఏకతరయతి యనుటయు, య-ల-వ —ఈ మూడక్షరములు ఏయక్షరమున కాయక్షరము యతియగునపుడు ఏ యతో నలుబదొకటి యతులలో చెప్పకపోవుటకు వారి సామర్థ్య మేమనుకోవలెః (ఇక) ప్రత్యేకయతులనగా— {{float right|14}}&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=గీ.|lines=&lt;poem&gt;అరయ శార్జంబు హరిచేతి యది యనంగ
దివ్యచాపంబు శూలి చేతిది యనంగ...'&lt;/poem&gt;|ref=15}} 
{{left margin|5em}}అని వ్రాసినారు. మొదటి (చరణమున) స్వరయతి. రెండవ (చరణమున) వర్గయతి. (మఱి) భిన్నయతు లనగా—&lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=&quot;గీ.|lines=&lt;poem&gt;ఎదను లచ్చిని హరి ధరియించె ననఁగ
రిపుల నెల్లన బోర హరించె ననఁగ...'&lt;/poem&gt;|ref=16}} 
{{left margin|5em}}(అని వ్రాసినారు.) మొదటి చరణమున) సరసయతి. రెండవ (చరణమున) ఎక్కటియతి (కావున) ఇటువలె క్రొత్తపేరు లుంచుటకు పనిలేదు. ఈసప్తవిధములు నామనిర్దేశములు మాత్రమే క్రొత్తగాని, దశవిధయతులతో సుప్రసిద్ధములై పండితపామరసాధారణముగా నందఱు నెఱింగినవవును. (ఇక) మవర్ణ విరామము :—{{float right|17}} &lt;/div&gt;
{{Telugu poem|type=సీ.|lines=&lt;poem&gt;మర్దిత దైత్య సంయమి మనోబ్జాదిత్య
             మహితమేఘాభ సంరక్షితేభ
మాయా ప్రవృత్తి సంలబ్ధ నిర్మల కీర్తి
             మణిహార సురవశంవద విహార&lt;/poem&gt;|ref=}}&lt;noinclude&gt;&lt;references/&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3th2tzfbi9e3ao98j4zz19uhnhowi66</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>