Vikikaynak trwikisource https://tr.wikisource.org/wiki/Anasayfa MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter Ortam Özel Tartışma Kullanıcı Kullanıcı mesaj Vikikaynak Vikikaynak tartışma Dosya Dosya tartışma MediaWiki MediaWiki tartışma Şablon Şablon tartışma Yardım Yardım tartışma Kategori Kategori tartışma Kişi Kişi tartışma Portal Portal tartışma Sayfa Sayfa tartışma Dizin Dizin tartışma TimedText TimedText talk Modül Modül tartışma Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 4 26348 155297 155264 2022-08-21T21:40:18Z YBot 13050 Güncelleme wikitext text/x-wiki {{/begin}} <center> {| class="wikitable" ! # ! Kullanıcı ! Değişiklik sayısı ! Kullanıcı grupları |- | 1 | [[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satirdan kahraman]] | align="center" | 29.515 | hizmetli |- | 2 | [[Kullanıcı:Justinianus|Justinianus]] | align="center" | 9.004 | hizmetli |- | 3 | [[Kullanıcı:Nosferatü|Nosferatü]] | align="center" | 6.939 | |- | 4 | [[Kullanıcı:Kibele|Kibele]] | align="center" | 6.470 | |- | 5 | [[Kullanıcı:Samizambak|Samizambak]] | align="center" | 4.194 | |- | 6 | [[Kullanıcı:Victor Trevor|Victor Trevor]] | align="center" | 3.556 | |- | 7 | [[Kullanıcı:Seksen iki yüz kırk beş|Seksen iki yüz kırk beş]] | align="center" | 2.936 | |- | 8 | [[Kullanıcı:𐰇𐱅𐰚𐰤|𐰇𐱅𐰚𐰤]] | align="center" | 2.791 | |- | 9 | [[Kullanıcı:Iskenderbalas|Iskenderbalas]] | align="center" | 2.670 | |- | 10 | [[Kullanıcı:Egemensen|Egemensen]] | align="center" | 2.553 | |- | 11 | [[Kullanıcı:YBot|YBot]] | align="center" | 2.339 | |- | 12 | [[Kullanıcı:Vikiolog|Vikiolog]] | align="center" | 2.270 | |- | 13 | [[Kullanıcı:Absar|Absar]] | align="center" | 1.838 | |- | 14 | [[Kullanıcı:Suelnur|Suelnur]] | align="center" | 1.737 | |- | 15 | [[Kullanıcı:Selahattin ilhan|Selahattin ilhan]] | align="center" | 1.480 | |- | 16 | [[Kullanıcı:Ahmet Turhan|Ahmet Turhan]] | align="center" | 1.353 | |- | 17 | [[Kullanıcı:Kutsalyolcusu|Kutsalyolcusu]] | align="center" | 1.278 | |- | 18 | [[Kullanıcı:Pinar|Pinar]] | align="center" | 1.034 | |- | 19 | [[Kullanıcı:Kurmanbek|Kurmanbek]] | align="center" | 973 | |- | 20 | [[Kullanıcı:Felecita|Felecita]] | align="center" | 940 | |- | 21 | [[Kullanıcı:Tarih|Tarih]] | align="center" | 929 | |- | 22 | [[Kullanıcı:Elvorix|Elvorix]] | align="center" | 857 | |- | 23 | [[Kullanıcı:Sabri76|Sabri76]] | align="center" | 765 | |- | 24 | [[Kullanıcı:Maderibeyza|Maderibeyza]] | align="center" | 758 | |- | 25 | [[Kullanıcı:3210|3210]] | align="center" | 721 | |- | 26 | [[Kullanıcı:Aybeg|Aybeg]] | align="center" | 580 | |- | 27 | [[Kullanıcı:Osmanlı98|Osmanlı98]] | align="center" | 564 | |- | 28 | [[Kullanıcı:Srhat|Srhat]] | align="center" | 553 | |- | 29 | [[Kullanıcı:Mereyü|Mereyü]] | align="center" | 525 | |- | 30 | [[Kullanıcı:ToprakM|ToprakM]] | align="center" | 519 | arayüz yöneticisi |- | 31 | [[Kullanıcı:Yeni hesap|Yeni hesap]] | align="center" | 482 | |- | 32 | [[Kullanıcı:Oğuzhan|Oğuzhan]] | align="center" | 478 | |- | 33 | [[Kullanıcı:Etrüsk~trwikisource|Etrüsk~trwikisource]] | align="center" | 437 | |- | 34 | [[Kullanıcı:Fuzûlî~trwikisource|Fuzûlî~trwikisource]] | align="center" | 427 | |- | 35 | [[Kullanıcı:Bizim Kafkasya|Bizim Kafkasya]] | align="center" | 427 | |- | 36 | [[Kullanıcı:Rateslines~trwikisource|Rateslines~trwikisource]] | align="center" | 418 | |- | 37 | [[Kullanıcı:Hasan Sami|Hasan Sami]] | align="center" | 407 | |- | 38 | [[Kullanıcı:Dr.Suskun|Dr.Suskun]] | align="center" | 400 | |- | 39 | [[Kullanıcı:Pinarsan83|Pinarsan83]] | align="center" | 384 | |- | 40 | [[Kullanıcı:Pathoschild|Pathoschild]] | align="center" | 381 | |- | 41 | [[Kullanıcı:CandalBot|CandalBot]] | align="center" | 339 | |- | 42 | [[Kullanıcı:Reality006|Reality006]] | align="center" | 338 | |- | 43 | [[Kullanıcı:Aksoy61|Aksoy61]] | align="center" | 327 | |- | 44 | [[Kullanıcı:Vito Genovese|Vito Genovese]] | align="center" | 317 | |- | 45 | [[Kullanıcı:Homonihilis|Homonihilis]] | align="center" | 306 | |- | 46 | [[Kullanıcı:Cekli829|Cekli829]] | align="center" | 301 | |- | 47 | [[Kullanıcı:Magurale|Magurale]] | align="center" | 295 | |- | 48 | [[Kullanıcı:Ömer faruk çakmak|Ömer faruk çakmak]] | align="center" | 283 | |- | 49 | [[Kullanıcı:Uncitoyen|Uncitoyen]] | align="center" | 273 | |- | 50 | [[Kullanıcı:Mustafahoca|Mustafahoca]] | align="center" | 252 | |- | 51 | [[Kullanıcı:Evrifaessa|Evrifaessa]] | align="center" | 246 | |- | 52 | [[Kullanıcı:Mustafa MVC|Mustafa MVC]] | align="center" | 245 | |- | 53 | [[Kullanıcı:Ali Karacan~trwikisource|Ali Karacan~trwikisource]] | align="center" | 240 | |- | 54 | [[Kullanıcı:Oğuz256~trwikisource|Oğuz256~trwikisource]] | align="center" | 236 | |- | 55 | [[Kullanıcı:Koraman~trwikisource|Koraman~trwikisource]] | align="center" | 224 | |- | 56 | [[Kullanıcı:Takabeg|Takabeg]] | align="center" | 221 | |- | 57 | [[Kullanıcı:Demirci74|Demirci74]] | align="center" | 218 | |- | 58 | [[Kullanıcı:Gökhan~trwikisource|Gökhan~trwikisource]] | align="center" | 215 | |- | 59 | [[Kullanıcı:Zohak|Zohak]] | align="center" | 206 | |- | 60 | [[Kullanıcı:Gülşah|Gülşah]] | align="center" | 192 | |- | 61 | [[Kullanıcı:Ugur Basak|Ugur Basak]] | align="center" | 191 | |- | 62 | [[Kullanıcı:NKOzi|NKOzi]] | align="center" | 187 | |- | 63 | [[Kullanıcı:Meryem Yazıcı|Meryem Yazıcı]] | align="center" | 185 | |- | 64 | [[Kullanıcı:Harosman|Harosman]] | align="center" | 185 | |- | 65 | [[Kullanıcı:Saltinbas|Saltinbas]] | align="center" | 183 | |- | 66 | [[Kullanıcı:Alikıroğlu6163|Alikıroğlu6163]] | align="center" | 183 | |- | 67 | [[Kullanıcı:Khodemhuck|Khodemhuck]] | align="center" | 182 | |- | 68 | [[Kullanıcı:Samsen|Samsen]] | align="center" | 176 | |- | 69 | [[Kullanıcı:Noyder~trwikisource|Noyder~trwikisource]] | align="center" | 174 | |- | 70 | [[Kullanıcı:Mezireli61|Mezireli61]] | align="center" | 172 | |- | 71 | [[Kullanıcı:Ahmetaslan~trwikisource|Ahmetaslan~trwikisource]] | align="center" | 172 | |- | 72 | [[Kullanıcı:İsmetaydin~trwikisource|İsmetaydin~trwikisource]] | align="center" | 168 | |- | 73 | [[Kullanıcı:Viki|Viki]] | align="center" | 166 | |- | 74 | [[Kullanıcı:Kuzeyli Adam|Kuzeyli Adam]] | align="center" | 163 | |- | 75 | [[Kullanıcı:Alikıroğlu|Alikıroğlu]] | align="center" | 161 | |- | 76 | [[Kullanıcı:HakanIST|HakanIST]] | align="center" | 154 | |- | 77 | [[Kullanıcı:Hazan|Hazan]] | align="center" | 137 | |- | 78 | [[Kullanıcı:Can|Can]] | align="center" | 137 | |- | 79 | [[Kullanıcı:AhmetÇavuş|AhmetÇavuş]] | align="center" | 121 | |- | 80 | [[Kullanıcı:Recep64|Recep64]] | align="center" | 117 | |- | 81 | [[Kullanıcı:タチコマ robot|タチコマ robot]] | align="center" | 111 | |- | 82 | [[Kullanıcı:Araz Yaquboglu|Araz Yaquboglu]] | align="center" | 109 | |- | 83 | [[Kullanıcı:Vagobot|Vagobot]] | align="center" | 106 | |- | 84 | [[Kullanıcı:Kuzey 75|Kuzey 75]] | align="center" | 103 | |- | 85 | [[Kullanıcı:Oyhan Hasan Bıldırki|Oyhan Hasan Bıldırki]] | align="center" | 102 | |- | 86 | [[Kullanıcı:Neslihan Bilgili|Neslihan Bilgili]] | align="center" | 101 | |- | 87 | [[Kullanıcı:SessizZurna|SessizZurna]] | align="center" | 99 | |- | 88 | [[Kullanıcı:Vikiyazar|Vikiyazar]] | align="center" | 96 | |- | 89 | [[Kullanıcı:Kübra uzuntaş|Kübra uzuntaş]] | align="center" | 95 | |- | 90 | [[Kullanıcı:Rornaof|Rornaof]] | align="center" | 92 | |- | 91 | [[Kullanıcı:Özlem malkoç|Özlem malkoç]] | align="center" | 90 | |- | 92 | [[Kullanıcı:Burak Kara|Burak Kara]] | align="center" | 85 | |- | 93 | [[Kullanıcı:Alpfa|Alpfa]] | align="center" | 77 | |- | 94 | [[Kullanıcı:Dilekisildar|Dilekisildar]] | align="center" | 76 | |- | 95 | [[Kullanıcı:EVula|EVula]] | align="center" | 76 | |- | 96 | [[Kullanıcı:Enba24|Enba24]] | align="center" | 76 | |- | 97 | [[Kullanıcı:Derya sancak|Derya sancak]] | align="center" | 75 | |- | 98 | [[Kullanıcı:Batıkan Bildim|Batıkan Bildim]] | align="center" | 75 | |- | 99 | [[Kullanıcı:Kwamikagami|Kwamikagami]] | align="center" | 74 | |- | 100 | [[Kullanıcı:Ozgur61|Ozgur61]] | align="center" | 73 | |} </center> sxts9ve8vqb5zn4jm2gxca8bchawxsr 250 40419 155301 2022-08-22T08:16:39Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: seyyahlarla, buraya yerleşmiş olan birkaç aileye ve keçi çoban- larına kenef vazifesini görüyordu. Sokakların mermer kaldı- rımları arasından fırlayan böğürtlenlerin kalınlaşan kökleri, binlerce yılın boğamadığı bu beyaz taşları çatlatıp parçalıyor; yelkenleri pınl pırıl gemilerle dolu limanı şehre bağlayan iki yanı heykelli, geniş Arkadya caddesi, şimdi bütün ovayı kapla- yan bataklığın iki adam boyundaki sazları arasına dalıp k... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>seyyahlarla, buraya yerleşmiş olan birkaç aileye ve keçi çoban- larına kenef vazifesini görüyordu. Sokakların mermer kaldı- rımları arasından fırlayan böğürtlenlerin kalınlaşan kökleri, binlerce yılın boğamadığı bu beyaz taşları çatlatıp parçalıyor; yelkenleri pınl pırıl gemilerle dolu limanı şehre bağlayan iki yanı heykelli, geniş Arkadya caddesi, şimdi bütün ovayı kapla- yan bataklığın iki adam boyundaki sazları arasına dalıp kaybo- luyordu. Sokaklarının ortasındaki mermer satış tezgâhları hâlâ sapasağlam duran, bol çeşmeli Agora'nın dükkânları toprakla dolmuş, içlerinde yabani incir ağaçları, mersinler, zakkumlar, böğürtlenler türemişti. Raflarındaki on binlerce papirüsle kafa- lara aydınlık düşünceler dolduran kütüphanenin pek bozulma- mış merdivenlerinden çıkıp, kurucusunun çıra isleriyle karar- mış mezarına girmek isteyince, karanlık uykularından uyandı- rılan yarasalar hırsla insanın yüzüne çarpıyorlardı. Daha yapıl- dığı günlerde bir zelzele ile yıkılan mabedin kalın sütunları, in- safsız bir tanrının hışmından korkup secdeye kapanmış gibi, hep aynı istikamete uzanmış ve parçalanmışlardı. Küçük ve za- rif Odeon tiyatrosunu örten sararmış otların arasında kertenke- leler dolaşıyor, Kızlar Gymnasium'undan tek ayakta kalan şey, yarı yıkılmış büyük bir kapı, “Girmeyin, ağlarsınız!” der gibi dudaklarını büküyordu. Harabelerin bulunduğu tepeyi, gittikçe hızlanan adımlarla dolaştım, Eshabıkehf mağaralarının önünde bir an durup dü- şündüm. Bembeyaz bir şehrin arka yamacındaki bu kapkara dağ içi mezarlarında yüzlerce yıl uyudukları rivayet edilen ye- di Hıristiyanın hikâyesi, bana bu anda, dünyanın bir daha eşini görmediği aydınlık eski Yunan medeniyeti üzerine çekilen ka- ranlık örtünün bir timsali gibi geldi. Öğle sıcağı bastırmışlı. Çatlak ve ağdalı meyvelerini iri yapraklar arasında gizleyen in- cirlerin gölgesine girince karnımın iyice acıkmış olduğunu fark ettim. Birkaç yemiş koparıp ağzıma attım; içim daha çok bayıl- dı. Bir an önce karnımı doyurmak niyetiyle, sürülmüş incir bahçelerinin tezekleri arasında ikide bir tökezleyerek, kasaba- nın yolunu tuttum. Duvarları yıkılmaya başlamış parkımsı bir yerle ilkokulun arasından geçen ağaçlı caddenin sonunda çarşı başlıyordu. Dükkân kılıklı postanenin karşısında ve biraz ileri- 9â<noinclude></noinclude> gwmarm3fgy2bqlb7w4oqshx1a1nc2wv 155306 155301 2022-08-22T08:30:22Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>seyyahlarla, buraya yerleşmiş olan birkaç aileye ve keçi çobanlarına kenef vazifesini görüyordu. Sokakların mermer kaldırımları arasından fırlayan böğürtlenlerin kalınlaşan kökleri, binlerce yılın boğamadığı bu beyaz taşları çatlatıp parçalıyor; yelkenleri pırıl pırıl gemilerle dolu limanı şehre bağlayan iki yanı heykelli, geniş Arkadya caddesi, şimdi bütün ovayı kaplayan bataklığın iki adam boyundaki sazları arasına dalıp kayboluyordu. Sokaklarının ortasındaki mermer satış tezgâhları hâlâ sapasağlam duran, bol çeşmeli Agora'nın dükkânları toprakla dolmuş, içlerinde yabani incir ağaçları, mersinler, zakkumlar, böğürtlenler türemişti. Raflarındaki on binlerce papirüsle kafalara aydınlık düşünceler dolduran kütüphanenin pek bozulmamış merdivenlerinden çıkıp, kurucusunun çıra isleriyle kararmış mezarına girmek isteyince, karanlık uykularından uyandırılan yarasalar hırsla insanın yüzüne çarpıyorlardı. Daha yapıldığı günlerde bir zelzele ile yıkılan mabedin kalın sütunları, insafsız bir tanrının hışmından korkup secdeye kapanmış gibi, hep aynı istikamete uzanmış ve parçalanmışlardı. Küçük ve zarif Odeon tiyatrosunu örten sararmış otların arasında kertenkeleler dolaşıyor, Kızlar Gymnasium'undan tek ayakta kalan şey, yarı yıkılmış büyük bir kapı, “Girmeyin, ağlarsınız!” der gibi dudaklarını büküyordu. Harabelerin bulunduğu tepeyi, gittikçe hızlanan adımlarla dolaştım, Eshabıkehf mağaralarının önünde bir an durup düşündüm. Bembeyaz bir şehrin arka yamacındaki bu kapkara dağ içi mezarlarında yüzlerce yıl uyudukları rivayet edilen yedi Hıristiyanın hikâyesi, bana bu anda, dünyanın bir daha eşini görmediği aydınlık eski Yunan medeniyeti üzerine çekilen karanlık örtünün bir timsali gibi geldi. Öğle sıcağı bastırmıştı. Çatlak ve ağdalı meyvelerini iri yapraklar arasında gizleyen incirlerin gölgesine girince karnımın iyice acıkmış olduğunu fark ettim. Birkaç yemiş koparıp ağzıma attım; içim daha çok bayıldı. Bir an önce karnımı doyurmak niyetiyle, sürülmüş incir bahçelerinin tezekleri arasında ikide bir tökezleyerek, kasabanın yolunu tuttum. Duvarları yıkılmaya başlamış parkımsı bir yerle ilkokulun arasından geçen ağaçlı caddenin sonunda çarşı başlıyordu. Dükkân kılıklı postanenin karşısında ve biraz ileri- <center>94</center><noinclude></noinclude> tp4xua0jpnflpf92rmb8fmjd5pudt2n 250 40420 155302 2022-08-22T08:16:47Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: sinde, yeni yapıldığı zevksizliğinden belli beton bir binanın önünde, üzerlerine damalı örtüler serilmiş birkaç masa vardı. Oturup yemek istedim, “Kalmadı” dediler; bira istedim, çorba gibi çıktı. Güç halle bir peynirli yumurta yaptırdım, rüzgârın süpürüp getirdiği gübreli tozlarla biberlenen bu yemekten bir- kaç lokma aldıktan sonra pis pis düşünmeye başladım: Daha saat iki bile değildi. Bineceğim trene demek ki daha on iki saat- ten... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>sinde, yeni yapıldığı zevksizliğinden belli beton bir binanın önünde, üzerlerine damalı örtüler serilmiş birkaç masa vardı. Oturup yemek istedim, “Kalmadı” dediler; bira istedim, çorba gibi çıktı. Güç halle bir peynirli yumurta yaptırdım, rüzgârın süpürüp getirdiği gübreli tozlarla biberlenen bu yemekten bir- kaç lokma aldıktan sonra pis pis düşünmeye başladım: Daha saat iki bile değildi. Bineceğim trene demek ki daha on iki saat- ten fazla vardı. Akşama kadar ne yapacaktım? Haydi, kaleyi, İsa Bey Camii'ni filan gezdim, akşamı ettim diyelim. Ondan sonra ne halt edecek, nerede oturacaktım? Bir meyhane bulup kafayı çeksem, sonra bir kahveye girip pineklesem bile, bu kü- çük kasabada 22:45 ajansından sonra her yerin kapandığını tec- rübelerimle biliyordum. Düşündükçe önümde duran bu on iki saat, bana sonu gelmez bir hapislik gibi korkunç görünmeye başladı. Hırsımdan yerimde duramadım, kalkıp istasyona doğ- ru yürüdüm. Yüksek Roma kemerlerinin yanındaki külüstür kamyonları, şerbetçileri seyrederken gözüm karşı taraftaki sırt- lara ilişti. Kendi kendime adeta haykırdım: “Çirkince'ye gide- rim yahu!” Evet, en iyi çare buydu. Şimdi bir at tedarik edip Çirkince köyüne gider, akşama kadar kalır, gece mehtapta ağır ağır dö- nerdim. Hatırladığıma göre yol bir buçuk iki saat çekiyordu. Gece onda yola düzülsem, on iki sıralarında gelirdim ki, geri kalan birkaç saat de nasıl olsa geçerdi. Selçuk, eski adıyla Ayasuluğ kasabasının şimal tarafındaki sırtların arkasına düşen bu güzel köye, otuz sene önce, dokuz on yaşında bir çocukken gelip birkaç gün kalmıştım. Annem ve beş yaşındaki erkek kardeşimle beraber, Çanakkale'de asker olan babamın yanından, Çivril'de asker olan dedemin yanma gidiyorduk. Babam bizi bir gambotla Bandırma'ya kadar getir- miş, trene bindirmiş, İzmir'deki bir arkadaşına yazdığı mektu- bu annemin eline verip dönmüştü. Babamın bu arkadaşı bizi İzmir'de iki üç gün evinde misafir ettikten sonra, Punta'dan Aydın trenine bindirmişti. Şimdi düşünüyorum da, o karmaka- rışık devirde, o berbat yolculuk şartları içinde annem gibi bece- riksiz bir kadının iki küçük çocukla bu kadar uzun yolculuğa nasıl çıktığına hâlâ şaşıyorum. Neyse, bulursa kömürle, fakat 95<noinclude></noinclude> mh51rf9qjimucc6765tfcljwr2bzw0b 155307 155302 2022-08-22T08:32:53Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>sinde, yeni yapıldığı zevksizliğinden belli beton bir binanın önünde, üzerlerine damalı örtüler serilmiş birkaç masa vardı. Oturup yemek istedim, “Kalmadı” dediler; bira istedim, çorba gibi çıktı. Güç halle bir peynirli yumurta yaptırdım, rüzgârın süpürüp getirdiği gübreli tozlarla biberlenen bu yemekten birkaç lokma aldıktan sonra pis pis düşünmeye başladım: Daha saat iki bile değildi. Bineceğim trene demek ki daha on iki saatten fazla vardı. Akşama kadar ne yapacaktım? Haydi, kaleyi, İsa Bey Camii'ni filan gezdim, akşamı ettim diyelim. Ondan sonra ne halt edecek, nerede oturacaktım? Bir meyhane bulup kafayı çeksem, sonra bir kahveye girip pineklesem bile, bu küçük kasabada 22:45 ajansından sonra her yerin kapandığını tecrübelerimle biliyordum. Düşündükçe önümde duran bu on iki saat, bana sonu gelmez bir hapislik gibi korkunç görünmeye başladı. Hırsımdan yerimde duramadım, kalkıp istasyona doğru yürüdüm. Yüksek Roma kemerlerinin yanındaki külüstür kamyonları, şerbetçileri seyrederken gözüm karşı taraftaki sırtlara ilişti. Kendi kendime adeta haykırdım: “Çirkince'ye giderim yahu!” Evet, en iyi çare buydu. Şimdi bir at tedarik edip Çirkince köyüne gider, akşama kadar kalır, gece mehtapta ağır ağır dönerdim. Hatırladığıma göre yol bir buçuk iki saat çekiyordu. Gece onda yola düzülsem, on iki sıralarında gelirdim ki, geri kalan birkaç saat de nasıl olsa geçerdi. Selçuk, eski adıyla Ayasuluğ kasabasının şimal tarafındaki sırtların arkasına düşen bu güzel köye, otuz sene önce, dokuz on yaşında bir çocukken gelip birkaç gün kalmıştım. Annem ve beş yaşındaki erkek kardeşimle beraber, Çanakkale'de asker olan babamın yanından, Çivril'de asker olan dedemin yanma gidiyorduk. Babam bizi bir gambotla Bandırma'ya kadar getirmiş, trene bindirmiş, İzmir'deki bir arkadaşına yazdığı mektubu annemin eline verip dönmüştü. Babamın bu arkadaşı bizi İzmir'de iki üç gün evinde misafir ettikten sonra, Punta'dan Aydın trenine bindirmişti. Şimdi düşünüyorum da, o karmakarışık devirde, o berbat yolculuk şartları içinde annem gibi beceriksiz bir kadının iki küçük çocukla bu kadar uzun yolculuğa nasıl çıktığına hâlâ şaşıyorum. Neyse, bulursa kömürle, fakat <center>95</center><noinclude></noinclude> o9190buemo4o8xa1r20njxj5rh85vnf 250 40421 155303 2022-08-22T08:16:53Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: daha çok odunla işleyen Aydın treni bizi yirmi dört saatte Sel- çuk istasyonuna getirdi. Fakat orada trenin artık gidemeyeceği, lokomotifin bozulduğu bildirildi. İstasyondaki bir yüzbaşı, yo- lumuza ancak dört beş gün sonra devam edebileceğimizi söyle- di, vaziyetimizi öğrenince bize alaka gösterdi. Cephelerde her gün yüzlerce subayın öldüğü, yüzlerce subay ailesinin memle- ket içinde perişan kaldığı o günlerde, “silah arkadaşları” ara- s... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>daha çok odunla işleyen Aydın treni bizi yirmi dört saatte Sel- çuk istasyonuna getirdi. Fakat orada trenin artık gidemeyeceği, lokomotifin bozulduğu bildirildi. İstasyondaki bir yüzbaşı, yo- lumuza ancak dört beş gün sonra devam edebileceğimizi söyle- di, vaziyetimizi öğrenince bize alaka gösterdi. Cephelerde her gün yüzlerce subayın öldüğü, yüzlerce subay ailesinin memle- ket içinde perişan kaldığı o günlerde, “silah arkadaşları” ara- sında, birbirlerinin ailelerini korumak hususunda, yazılmamış hatta konuşulmamış bir mukavele var gibiydi. İstasyondaki yüzbaşı da, bir parça işinden baş alınca yanımıza sokuldu: “Dinar ve Çivril cihetine tren kaldırıncaya kadar bekleye- ceksiniz. Fakat burası sıtmalı, berbat bir yerdir. Çocuklar sıcak- tan perişan olur. Otel filan bulmaya da imkân yok. Sizi Çirkin- ce'ye götüreyim. Bizim çocuklar da orada. Ben de vakit bul- dukça ata atlayıp gidiyorum. Rahatsız olursanız da kusura bak- mazsınız!” Annem biraz mırın kırın ettikten sonra, açık bir asker ara- basına yüklendik. Yanımıza iki sakat nefer takıldı, ağır ağır Çir- kince'nin yolunu tuttuk. Orada kaldığımız bir hafta, çocukluğumun en unutulmaz günleridir. Ovayı aşıp dağ yoluna tırmanmaya başlar başlamaz, incir ağaçlarının yerini zeytinler ve çamlar alıyordu. Yükseldik- çe manzara güzelleşiyor, sıcaktan bunalan Selçuk Ovası, sıtma yuvası Cellat Bataklığı bile, taze boyalarla çizilmiş parlak bir tablo halinde iki yanımıza seriliyordu. Küçük Menderes, bir cı- va şeridi gibi, kızgın güneşin altında buğulanarak, ta uzaklara, sislere gömülen denize uzanıyordu. Hele Çirkince... Hele bu yedi, sekiz yüz hanelik dağ kö- yü... Daha uzaktan, çamların ve zeytinliklerin arkasından, hafif çivitli beyaz evlerinin camları parıldayan, meydanlarını iri çı- narların gölgelediği küçük Rum kasabası... Bu kadar güzel bir yere nasıl olup da “Çirkince” adını verdiklerine çocukluğum- dan beri şaşar dururdum. Muntazam kaldırımlı tertemiz sokak- larında, bizi misafir eden yüzbaşının kızları ve mahallenin Rum çocukları ile nasıl koşuşmuş, iğde ve ayva dallarından yaptığımız kağnıları katır tırnaklarıyla nasıl süslemiş, çam ka- buğundan kayıkları her köşe başında şarıl şarıl akan çeşmelerin 96<noinclude></noinclude> cgfmg2zn1xw3hlzcav6logs07zfhpc6 155308 155303 2022-08-22T08:35:41Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>daha çok odunla işleyen Aydın treni bizi yirmi dört saatte Selçuk istasyonuna getirdi. Fakat orada trenin artık gidemeyeceği, lokomotifin bozulduğu bildirildi. İstasyondaki bir yüzbaşı, yolumuza ancak dört beş gün sonra devam edebileceğimizi söyledi, vaziyetimizi öğrenince bize alaka gösterdi. Cephelerde her gün yüzlerce subayın öldüğü, yüzlerce subay ailesinin memleket içinde perişan kaldığı o günlerde, “silah arkadaşları” arasında, birbirlerinin ailelerini korumak hususunda, yazılmamış hatta konuşulmamış bir mukavele var gibiydi. İstasyondaki yüzbaşı da, bir parça işinden baş alınca yanımıza sokuldu: “Dinar ve Çivril cihetine tren kaldırıncaya kadar bekleyeceksiniz. Fakat burası sıtmalı, berbat bir yerdir. Çocuklar sıcaktan perişan olur. Otel filan bulmaya da imkân yok. Sizi Çirkince'ye götüreyim. Bizim çocuklar da orada. Ben de vakit buldukça ata atlayıp gidiyorum. Rahatsız olursanız da kusura bakmazsınız!” Annem biraz mırın kırın ettikten sonra, açık bir asker arabasına yüklendik. Yanımıza iki sakat nefer takıldı, ağır ağır Çirkince'nin yolunu tuttuk. Orada kaldığımız bir hafta, çocukluğumun en unutulmaz günleridir. Ovayı aşıp dağ yoluna tırmanmaya başlar başlamaz, incir ağaçlarının yerini zeytinler ve çamlar alıyordu. Yükseldikçe manzara güzelleşiyor, sıcaktan bunalan Selçuk Ovası, sıtma yuvası Cellat Bataklığı bile, taze boyalarla çizilmiş parlak bir tablo halinde iki yanımıza seriliyordu. Küçük Menderes, bir cıva şeridi gibi, kızgın güneşin altında buğulanarak, ta uzaklara, sislere gömülen denize uzanıyordu. Hele Çirkince... Hele bu yedi, sekiz yüz hanelik dağ köyü... Daha uzaktan, çamların ve zeytinliklerin arkasından, hafif çivitli beyaz evlerinin camları parıldayan, meydanlarını iri çınarların gölgelediği küçük Rum kasabası... Bu kadar güzel bir yere nasıl olup da “Çirkince” adını verdiklerine çocukluğumdan beri şaşar dururdum. Muntazam kaldırımlı tertemiz sokaklarında, bizi misafir eden yüzbaşının kızları ve mahallenin Rum çocukları ile nasıl koşuşmuş, iğde ve ayva dallarından yaptığımız kağnıları katır tırnaklarıyla nasıl süslemiş, çam kabuğundan kayıkları her köşe başında şarıl şarıl akan çeşmelerin <center>96</center><noinclude></noinclude> rbvapfheawklrtpgu9fj5yto6qpg1wt 250 40422 155304 2022-08-22T08:16:58Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: yalaklarında nasıl yüzdürmüş, karaağaçlara tırmanıp kopardı- ğımız yaprakları kuzulara nasıl yedirmiş ve sık çalılar arasında topladığımız kuzukulaklarını dişlerimiz kamaşmcaya kadar nasıl yemiş ve doymamıştık. Selçuk'un sıcağından ve sıtmasın- dan kaçmış birkaç subay ve memur ailesiyle senelerden beri buraya yerleşmiş Giritli bir kahveciden başka, köyün bütün halkı Rumdu. Hepsinin ovada incir bahçeleri, dağın sırtlarında... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>yalaklarında nasıl yüzdürmüş, karaağaçlara tırmanıp kopardı- ğımız yaprakları kuzulara nasıl yedirmiş ve sık çalılar arasında topladığımız kuzukulaklarını dişlerimiz kamaşmcaya kadar nasıl yemiş ve doymamıştık. Selçuk'un sıcağından ve sıtmasın- dan kaçmış birkaç subay ve memur ailesiyle senelerden beri buraya yerleşmiş Giritli bir kahveciden başka, köyün bütün halkı Rumdu. Hepsinin ovada incir bahçeleri, dağın sırtlarında zeytinlikleri vardı. Yazın sabahın erkeninde, kadınlı erkekli, bü- tün köy halkı atlara binip ovaya iniyor, incirlerini işliyor, akşam serinliğinde tekrar uzun bir süvari kolu halinde güle oynaşa köye dönüyorlardı. Kışa doğru zeytin mahsulünü de böyle kal- dırırlarmış. Ova köylerindeki sarı benizli, şiş karınlı insanları burada görmek mümkün değildi. Gündüzleri köy boşalınca ge- ride kalan iki büklüm ihtiyarların bile yanakları al aldı. Akşam yemeklerini yedikten sonra hep sokağa dökülürler, mandolin çalan delikanlılarla yumuşak sesli kızlar, şarkılar söyleyerek ka- labalık gruplar halinde dolaşırlardı. Koskocaman bir kiliseleri, dört tane ilkokulları, bir tane de gimnazları vardı. Pazarları çı- narlı meydandaki gazinoların bahçeleri tertemiz giyinmiş in- sanlarla dolar taşar, karı koca zarif bir karafadan rakılarını içer- lerken etraflarında çocuklar oynaşır, ihtiyar kadınlar siyah yün- den atkı örerlerdi. Çoğu Sakız biçimi tek katlı evlerin her za- man açık duran kapılarından içeri bakınca, güzel döşenmiş bir sofanın ortasında, üzeri dantel örtülü ceviz masalar, kenarında oyma çerçeveli konsol aynaları görünürdü. Civardaki Türk köyleri ile araları pek iyiydi. Etrafa kendilerini o kadar sevdir- mişlerdi ki, seferberlikte diğer mıntıkaların Rumları gibi Ana- dolu'nun içlerine sürülmemişler, yerlerinde kalmışlardı. Bütün bunlar şimdi gözlerimin önünde canlarıvermişti. Ufacık bir çocukken orada dinlediklerimi, ayrıldıktan sonra orası hakkında evde konuşulan ve anlatılanları hatırladıkça, tekrar oraya gitmek isteği içimde mukavemet edilmez bir hal aldı. Hatta geç kalıp treni kaçırmak pahasına da olsa, çocuklu- ğumun bu sihirli köyüne muhakkak gidecektim. Mesele at bulmaktaydı. İstasyon şefine sordum, sanki Türkçe anlamıyormuş gibi şaşkın şaşkın yüzüme baktı. Bavul- ları bıraktığım kahveciye başvurdum, beni öyle bir sorguya 97<noinclude></noinclude> hy771c4u9a43a8t87v0wnfalzzo7ft2 155309 155304 2022-08-22T08:38:16Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>yalaklarında nasıl yüzdürmüş, karaağaçlara tırmanıp kopardığımız yaprakları kuzulara nasıl yedirmiş ve sık çalılar arasında topladığımız kuzukulaklarını dişlerimiz kamaşıncaya kadar nasıl yemiş ve doymamıştık. Selçuk'un sıcağından ve sıtmasından kaçmış birkaç subay ve memur ailesiyle senelerden beri buraya yerleşmiş Giritli bir kahveciden başka, köyün bütün halkı Rumdu. Hepsinin ovada incir bahçeleri, dağın sırtlarında zeytinlikleri vardı. Yazın sabahın erkeninde, kadınlı erkekli, bütün köy halkı atlara binip ovaya iniyor, incirlerini işliyor, akşam serinliğinde tekrar uzun bir süvari kolu halinde güle oynaşa köye dönüyorlardı. Kışa doğru zeytin mahsulünü de böyle kaldırırlarmış. Ova köylerindeki sarı benizli, şiş karınlı insanları burada görmek mümkün değildi. Gündüzleri köy boşalınca geride kalan iki büklüm ihtiyarların bile yanakları al aldı. Akşam yemeklerini yedikten sonra hep sokağa dökülürler, mandolin çalan delikanlılarla yumuşak sesli kızlar, şarkılar söyleyerek kalabalık gruplar halinde dolaşırlardı. Koskocaman bir kiliseleri, dört tane ilkokulları, bir tane de gimnazları vardı. Pazarları çınarlı meydandaki gazinoların bahçeleri tertemiz giyinmiş insanlarla dolar taşar, karı koca zarif bir karafadan rakılarını içerlerken etraflarında çocuklar oynaşır, ihtiyar kadınlar siyah yünden atkı örerlerdi. Çoğu Sakız biçimi tek katlı evlerin her zaman açık duran kapılarından içeri bakınca, güzel döşenmiş bir sofanın ortasında, üzeri dantel örtülü ceviz masalar, kenarında oyma çerçeveli konsol aynaları görünürdü. Civardaki Türk köyleri ile araları pek iyiydi. Etrafa kendilerini o kadar sevdirmişlerdi ki, seferberlikte diğer mıntıkaların Rumları gibi Anadolu'nun içlerine sürülmemişler, yerlerinde kalmışlardı. Bütün bunlar şimdi gözlerimin önünde canlanıvermişti. Ufacık bir çocukken orada dinlediklerimi, ayrıldıktan sonra orası hakkında evde konuşulan ve anlatılanları hatırladıkça, tekrar oraya gitmek isteği içimde mukavemet edilmez bir hal aldı. Hatta geç kalıp treni kaçırmak pahasına da olsa, çocukluğumun bu sihirli köyüne muhakkak gidecektim. Mesele at bulmaktaydı. İstasyon şefine sordum, sanki Türkçe anlamıyormuş gibi şaşkın şaşkın yüzüme baktı. Bavulları bıraktığım kahveciye başvurdum, beni öyle bir sorguya <center>97</center><noinclude></noinclude> oguyz38mp868vws0wpxi64nxxyh0k9o 250 40423 155305 2022-08-22T08:17:04Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: çekti ki, casus diye şüphelendiğini fark edip lafı kısa kestim. Tam bu sırada yanımda sakallı, kasketli, bir elinde eğri bir bas- ton, öbüründe cam tespih ile ihtiyar bir adam belirdi. Yüzü ya- bancı değildi: “Zatıâlinizle üç sene evvel Efes harabelerinde teşerrüf et- miştik!” diye kendini tanıttı. O zaman hatırladım. Emekli bir il- kokul öğretmeniydi. Senelerden beri buraya yerleşmiş, birkaç incir bahçesi edinmiş, kızlarını burada evle... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>çekti ki, casus diye şüphelendiğini fark edip lafı kısa kestim. Tam bu sırada yanımda sakallı, kasketli, bir elinde eğri bir bas- ton, öbüründe cam tespih ile ihtiyar bir adam belirdi. Yüzü ya- bancı değildi: “Zatıâlinizle üç sene evvel Efes harabelerinde teşerrüf et- miştik!” diye kendini tanıttı. O zaman hatırladım. Emekli bir il- kokul öğretmeniydi. Senelerden beri buraya yerleşmiş, birkaç incir bahçesi edinmiş, kızlarını burada evlendirmişti. Lügatlı konuşmaya, sözleri arasına divan edebiyatından beyitler karış- tırmaya ve eski Yunan tarihine meraklı bir zat olacaktı. Galiba beraber rakı da içmiştik. Ve o, bir sırasını getirip başvekilden kaza kaymakamına kadar, birçok makam sahipleri hakkında yazdığı, esprisi orta, fakat vezinleri düzgün hicviyelerini birer birer okumuştu. “Safa geldiniz! Buyurunuz bir kahve içelim!” diyerek, yanı- başındaki iskemleye çöktü. Ben, günümün geri kalan kısmını, onun hicviyelerini ikinci defa dinlemeye hasretmek korkusuyla bir türlü oturamayarak: “Teşekkür ederim, fakat ben bir at bulup Çirkince'ye kadar gitmek istiyordum” diye mırıldandım. “Çirkince'ye mi... Önce teşrif buyrulmuş muydu?” “Çocukluğumda bir kere gitmiştim. Hafızamda çok güzel bir köy olarak yer etmiş; şimdi hatırlayınca muhakkak gitmek arzusu duydum. Fakat vasıta bulamıyorum!” “Merak etmeyin, şimdi bizim damada haber yollarız, bir at hazırlar gönderir. Siz istirahat buyurun!” Biraz durup, kendi kendine söylenirmiş gibi dudaklarını kıpırdatarak tespihini çektikten sonra yüzüme baktı: “Mamafih Çirkince'ye gitmenizi tavsiye etmem. Şimdi or- da birkaç muhacir ailesinden başka kimse yok. Sıcakta boşuna yorulacaksınız!” “Ehemmiyeti yok!” “Gene de siz bilirsiniz... Mademki bir kere azmettiniz... Kendiniz görüp hükmünüzü veriniz!” Bu son sözleri söylerken, ak sakallarıyla cıgaradan sarar- mış bıyıklarının arasında fuhaf bir gülümseme geçer gibi oldu. Fakat ben bunun üzerinde durmaya vakit bulamadan, o, önü- 98<noinclude></noinclude> 69ejlgu9khm35vod4tkeyqcpmtowgs4 155310 155305 2022-08-22T08:40:01Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>çekti ki, casus diye şüphelendiğini fark edip lafı kısa kestim. Tam bu sırada yanımda sakallı, kasketli, bir elinde eğri bir baston, öbüründe cam tespih ile ihtiyar bir adam belirdi. Yüzü yabancı değildi: “Zatıâlinizle üç sene evvel Efes harabelerinde teşerrüf etmiştik!” diye kendini tanıttı. O zaman hatırladım. Emekli bir ilkokul öğretmeniydi. Senelerden beri buraya yerleşmiş, birkaç incir bahçesi edinmiş, kızlarını burada evlendirmişti. Lügatlı konuşmaya, sözleri arasına divan edebiyatından beyitler karıştırmaya ve eski Yunan tarihine meraklı bir zat olacaktı. Galiba beraber rakı da içmiştik. Ve o, bir sırasını getirip başvekilden kaza kaymakamına kadar, birçok makam sahipleri hakkında yazdığı, esprisi orta, fakat vezinleri düzgün hicviyelerini birer birer okumuştu. “Safa geldiniz! Buyurunuz bir kahve içelim!” diyerek, yanıbaşındaki iskemleye çöktü. Ben, günümün geri kalan kısmını, onun hicviyelerini ikinci defa dinlemeye hasretmek korkusuyla bir türlü oturamayarak: “Teşekkür ederim, fakat ben bir at bulup Çirkince'ye kadar gitmek istiyordum” diye mırıldandım. “Çirkince'ye mi... Önce teşrif buyrulmuş muydu?” “Çocukluğumda bir kere gitmiştim. Hafızamda çok güzel bir köy olarak yer etmiş; şimdi hatırlayınca muhakkak gitmek arzusu duydum. Fakat vasıta bulamıyorum!” “Merak etmeyin, şimdi bizim damada haber yollarız, bir at hazırlar gönderir. Siz istirahat buyurun!” Biraz durup, kendi kendine söylenirmiş gibi dudaklarını kıpırdatarak tespihini çektikten sonra yüzüme baktı: “Mamafih Çirkince'ye gitmenizi tavsiye etmem. Şimdi orda birkaç muhacir ailesinden başka kimse yok. Sıcakta boşuna yorulacaksınız!” “Ehemmiyeti yok!” “Gene de siz bilirsiniz... Mademki bir kere azmettiniz... Kendiniz görüp hükmünüzü veriniz!” Bu son sözleri söylerken, ak sakallarıyla cıgaradan sararmış bıyıklarının arasında fuhaf bir gülümseme geçer gibi oldu. Fakat ben bunun üzerinde durmaya vakit bulamadan, o, önü- <center>98</center><noinclude></noinclude> e22ugda6fcjtx7ywa1cgpyb1hncrk6u 250 40424 155311 2022-08-22T08:51:34Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: müzden geçen bir çocuğu çağırarak at getirtmek üzere damadı- na koşturdu. Sonra bana döndü: “Harabeleri teşrif buyurdunuz herhalde. Ayağınızın tozundan belli... Nasıl buldunuz?” “Evvelce de gezmiştim.” “Ben de evvelce gezdiğinize nazaran nasıl bulduğunuzu sormak istedim!” “Çok bakımsız... Her tarafı ot ve çalı bürümüş. Korkarım birkaç sene sonra şehir yeniden örtünüp kaybolacak. Ve gele- cek nesiller yeniden araştırmaya ve... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>müzden geçen bir çocuğu çağırarak at getirtmek üzere damadı- na koşturdu. Sonra bana döndü: “Harabeleri teşrif buyurdunuz herhalde. Ayağınızın tozundan belli... Nasıl buldunuz?” “Evvelce de gezmiştim.” “Ben de evvelce gezdiğinize nazaran nasıl bulduğunuzu sormak istedim!” “Çok bakımsız... Her tarafı ot ve çalı bürümüş. Korkarım birkaç sene sonra şehir yeniden örtünüp kaybolacak. Ve gele- cek nesiller yeniden araştırmaya ve kazı yapmaya mecbur kala- caklar!” Hafifçe güldü, kaşlarını kaldırdı: “Biz harabı tahripte bile üstadız, mamuru tahripte neyiz? Kıyas buyurun!” Sol eliyle bıyıklarını yana, sakalını aşağıya doğru sıvazladı: “Hele Çirkince'ye gidin gelin de, görüşürüz. Ben ajans vak- tine kadar bu kahvedeyim. Hatıralarınızın mezarını ziyaretiniz uzun sürmeyecektir, tebşir* edebilirim.” İsmini hatırlayamadığım ihtiyar öğretmenin lügatlı konuş- malarını daha fazla dinlemeye fırsat kalmadan eski bir Çerkez. eyeri kapatılmış doru bir kısrak önümüze çekildi. Atladığım gi- bi Çirkince'nin yolunu tuttum. Ovada atı süratliye kaldırdım. İki yanımda, incirlerin altın- da, hasırlar üzerine yemişler serilmişli. Yol kenarında, kirli be- yaz gömlekli, donsuz çocuklar, ellerinde birer çomakla, hayva- nın nallarından kalkan tozda kayboluverdiler. Bayıra tırman- maya başlayınca otuz sene evvel geçtiğim yolu çok güzel hatır- ladım. Fakat o eski taş döşeli yol, şimdi bozulmuş, yer yer diz boyu çukurlarla dolmuştu. İki yanımızda uzanan zeytinlikler yıllardan beri sürülmediği için her larafı ol sarmıştı. Dağa doğ- ru yükseldikçe başlayan çamlıkların bir hayli seyrekleştiğini, taze kesilmiş, dört beş yaşında çam fidanlarının körpe yarala- rında reçinelerin pıhtılaştığını fark ettim. Uzaktan ve yukarıdan bakınca Selçuk Ovası, Küçük Menderes yine eskisi gibi parlak renklerle uzanıyor, Cellat Gölü'nün yerinde şimdi tütün tarlala- rı ve kanallar görünüyordu. Fakat beş on sene önce açılan bu kanalların, sular bastıkça kenarlarındaki tarlaları kemirdikleri, * Müjdeleme. 99<noinclude></noinclude> t6qonxrrpxknlnlmbltf051d55maxw8 155316 155311 2022-08-22T08:54:31Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>müzden geçen bir çocuğu çağırarak at getirtmek üzere damadına koşturdu. Sonra bana döndü: “Harabeleri teşrif buyurdunuz herhalde. Ayağınızın tozundan belli... Nasıl buldunuz?” “Evvelce de gezmiştim.” “Ben de evvelce gezdiğinize nazaran nasıl bulduğunuzu sormak istedim!” “Çok bakımsız... Her tarafı ot ve çalı bürümüş. Korkarım birkaç sene sonra şehir yeniden örtünüp kaybolacak. Ve gelecek nesiller yeniden araştırmaya ve kazı yapmaya mecbur kalacaklar!” Hafifçe güldü, kaşlarını kaldırdı: “Biz harabı tahripte bile üstadız, mamuru tahripte neyiz? Kıyas buyurun!” Sol eliyle bıyıklarını yana, sakalını aşağıya doğru sıvazladı: “Hele Çirkince'ye gidin gelin de, görüşürüz. Ben ajans vaktine kadar bu kahvedeyim. Hatıralarınızın mezarını ziyaretiniz uzun sürmeyecektir, tebşir* edebilirim.” İsmini hatırlayamadığım ihtiyar öğretmenin lügatlı konuşmalarını daha fazla dinlemeye fırsat kalmadan eski bir Çerkez eyeri kapatılmış doru bir kısrak önümüze çekildi. Atladığım gibi Çirkince'nin yolunu tuttum. Ovada atı süratliye kaldırdım. İki yanımda, incirlerin altında, hasırlar üzerine yemişler serilmişti. Yol kenarında, kirli beyaz gömlekli, donsuz çocuklar, ellerinde birer çomakla, hayvanın nallarından kalkan tozda kayboluverdiler. Bayıra tırmanmaya başlayınca otuz sene evvel geçtiğim yolu çok güzel hatırladım. Fakat o eski taş döşeli yol, şimdi bozulmuş, yer yer diz boyu çukurlarla dolmuştu. İki yanımızda uzanan zeytinlikler yıllardan beri sürülmediği için her tarafı ol sarmıştı. Dağa doğru yükseldikçe başlayan çamlıkların bir hayli seyrekleştiğini, taze kesilmiş, dört beş yaşında çam fidanlarının körpe yaralarında reçinelerin pıhtılaştığını fark ettim. Uzaktan ve yukarıdan bakınca Selçuk Ovası, Küçük Menderes yine eskisi gibi parlak renklerle uzanıyor, Cellat Gölü'nün yerinde şimdi tütün tarlaları ve kanallar görünüyordu. Fakat beş on sene önce açılan bu kanalların, sular bastıkça kenarlarındaki tarlaları kemirdikleri, ''<small>* Müjdeleme.</small>'' <center>99</center><noinclude></noinclude> 098fsamz781i17ppjr6irzv4z0l51tk 250 40425 155312 2022-08-22T08:51:39Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: köşelerinden bucaklarından birer parça alıp tekrar bataklığa çe- virdikleri, şekillerinin bozulmaya başlamasından ve yer yer gö- rünen sazlıklardan belliydi. İçime, Efesos'un perişan hali karşısında duyduğum acıya benzer bir gariplik çöktü. Kim bilir Çirkince'yi de ne halde bu- lacaktım. Hatta bir aralık atı çevirip gerisingeriye dönmeyi bile düşündüm. Fakat tam bu sırada, bir dönemeci kıvrılır kıvrıl- maz, çivitli beyaz evleri, iri ç... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>köşelerinden bucaklarından birer parça alıp tekrar bataklığa çe- virdikleri, şekillerinin bozulmaya başlamasından ve yer yer gö- rünen sazlıklardan belliydi. İçime, Efesos'un perişan hali karşısında duyduğum acıya benzer bir gariplik çöktü. Kim bilir Çirkince'yi de ne halde bu- lacaktım. Hatta bir aralık atı çevirip gerisingeriye dönmeyi bile düşündüm. Fakat tam bu sırada, bir dönemeci kıvrılır kıvrıl- maz, çivitli beyaz evleri, iri çınarlarıyla köyü karşımda bul- dum. Yıllarca görmediğim bir hasretime kavuşmuş gibi yüreğim hopladı. Sabahtan beri gördüklerimin ve duyduklarımın tesi- riyle, artık Çirkince'yi de yerinde bulamayacağımdan korkma- ya başlamıştım. Halbuki işte Çirkince, tıpkı otuz sene önceki gi- bi, güler yüzüyle orada duruyordu. Boynundan ve sağrısından sicim sicim terler süzülen atın karnına dokundum, öne doğru eğilip gözlerimi kapayarak, geçmiş zamanın ve pırıl pırıl hatıralarımın içine doğru dörtnala atıldım. Gözlerimin önünde annemin, kardeşimin, beraber oy- nadığımız arkadaşlarımın, sokakları dolduran insanların hep birden gülümseyen aydınlık yüzleri; kulaklarımda mermer çeş- me yalaklarına akan berrak suların, şarkı söyleyen kızların, rüzgârda atlas gibi hışırdayan karaağaç yapraklarının ve saba- hın ilk güneşiyle doğrulmaya çalışan çiy düşmüş tarlaların sesi; burnumda, fırından yeni çıkmış tepsi ekmeklerinin, taze kesil- miş çayırların ve tepedeki çamların arasından süzülüp akan rüzgârın kokusu vardı. Altımdaki attan daha hızlı soluyarak doğruldum ve gözlerimi açtım. Dizginleri o kadar şiddetle çekmişim ki, hayvan başını hız- la geriye attı ve göğsüme çarptı. Bunun acısıyla mı, yoksa gör- düğüm manzaranın tesiriyle mi bilmiyorum, birdenbire başım döndü, sersemledim, aşağı yuvarlanmamak için hemen indim ve alnımı eyere dayayarak bir müddet bekledim. Biraz kendi- me gelince, dizginleri dirseğime geçirerek yavaş yavaş köyün içine girdim. Burası benim otuz sene önce gördüğüm, içinde en güzel günlerimi geçirdiğim yer değildi. Şu sağ tarafımda kapısız, penceresiz, çatısız yükselen dört duvar, bir zamanlar bahçesin- 100<noinclude></noinclude> nr38dnl15i27xlqwehwsxgohrfsyeib 155317 155312 2022-08-22T08:57:12Z Kibele 281 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>köşelerinden bucaklarından birer parça alıp tekrar bataklığa çevirdikleri, şekillerinin bozulmaya başlamasından ve yer yer görünen sazlıklardan belliydi. İçime, Efesos'un perişan hali karşısında duyduğum acıya benzer bir gariplik çöktü. Kim bilir Çirkince'yi de ne halde bulacaktım. Hatta bir aralık atı çevirip gerisingeriye dönmeyi bile düşündüm. Fakat tam bu sırada, bir dönemeci kıvrılır kıvrılmaz, çivitli beyaz evleri, iri çınarlarıyla köyü karşımda buldum. Yıllarca görmediğim bir hasretime kavuşmuş gibi yüreğim hopladı. Sabahtan beri gördüklerimin ve duyduklarımın tesiriyle, artık Çirkince'yi de yerinde bulamayacağımdan korkmaya başlamıştım. Halbuki işte Çirkince, tıpkı otuz sene önceki gibi, güler yüzüyle orada duruyordu. Boynundan ve sağrısından sicim sicim terler süzülen atın karnına dokundum, öne doğru eğilip gözlerimi kapayarak, geçmiş zamanın ve pırıl pırıl hatıralarımın içine doğru dörtnala atıldım. Gözlerimin önünde annemin, kardeşimin, beraber oynadığımız arkadaşlarımın, sokakları dolduran insanların hep birden gülümseyen aydınlık yüzleri; kulaklarımda mermer çeşme yalaklarına akan berrak suların, şarkı söyleyen kızların, rüzgârda atlas gibi hışırdayan karaağaç yapraklarının ve sabahın ilk güneşiyle doğrulmaya çalışan çiy düşmüş tarlaların sesi; burnumda, fırından yeni çıkmış tepsi ekmeklerinin, taze kesilmiş çayırların ve tepedeki çamların arasından süzülüp akan rüzgârın kokusu vardı. Altımdaki attan daha hızlı soluyarak doğruldum ve gözlerimi açtım. Dizginleri o kadar şiddetle çekmişim ki, hayvan başını hızla geriye attı ve göğsüme çarptı. Bunun acısıyla mı, yoksa gördüğüm manzaranın tesiriyle mi bilmiyorum, birdenbire başım döndü, sersemledim, aşağı yuvarlanmamak için hemen indim ve alnımı eyere dayayarak bir müddet bekledim. Biraz kendime gelince, dizginleri dirseğime geçirerek yavaş yavaş köyün içine girdim. Burası benim otuz sene önce gördüğüm, içinde en güzel günlerimi geçirdiğim yer değildi. Şu sağ tarafımda kapısız, penceresiz, çatısız yükselen dört duvar, bir zamanlar bahçesin- <center>100</center><noinclude></noinclude> l5auwce3nn1swjgbiw7q416zs3tcyir 155318 155317 2022-08-22T08:57:22Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>köşelerinden bucaklarından birer parça alıp tekrar bataklığa çevirdikleri, şekillerinin bozulmaya başlamasından ve yer yer görünen sazlıklardan belliydi. İçime, Efesos'un perişan hali karşısında duyduğum acıya benzer bir gariplik çöktü. Kim bilir Çirkince'yi de ne halde bulacaktım. Hatta bir aralık atı çevirip gerisingeriye dönmeyi bile düşündüm. Fakat tam bu sırada, bir dönemeci kıvrılır kıvrılmaz, çivitli beyaz evleri, iri çınarlarıyla köyü karşımda buldum. Yıllarca görmediğim bir hasretime kavuşmuş gibi yüreğim hopladı. Sabahtan beri gördüklerimin ve duyduklarımın tesiriyle, artık Çirkince'yi de yerinde bulamayacağımdan korkmaya başlamıştım. Halbuki işte Çirkince, tıpkı otuz sene önceki gibi, güler yüzüyle orada duruyordu. Boynundan ve sağrısından sicim sicim terler süzülen atın karnına dokundum, öne doğru eğilip gözlerimi kapayarak, geçmiş zamanın ve pırıl pırıl hatıralarımın içine doğru dörtnala atıldım. Gözlerimin önünde annemin, kardeşimin, beraber oynadığımız arkadaşlarımın, sokakları dolduran insanların hep birden gülümseyen aydınlık yüzleri; kulaklarımda mermer çeşme yalaklarına akan berrak suların, şarkı söyleyen kızların, rüzgârda atlas gibi hışırdayan karaağaç yapraklarının ve sabahın ilk güneşiyle doğrulmaya çalışan çiy düşmüş tarlaların sesi; burnumda, fırından yeni çıkmış tepsi ekmeklerinin, taze kesilmiş çayırların ve tepedeki çamların arasından süzülüp akan rüzgârın kokusu vardı. Altımdaki attan daha hızlı soluyarak doğruldum ve gözlerimi açtım. Dizginleri o kadar şiddetle çekmişim ki, hayvan başını hızla geriye attı ve göğsüme çarptı. Bunun acısıyla mı, yoksa gördüğüm manzaranın tesiriyle mi bilmiyorum, birdenbire başım döndü, sersemledim, aşağı yuvarlanmamak için hemen indim ve alnımı eyere dayayarak bir müddet bekledim. Biraz kendime gelince, dizginleri dirseğime geçirerek yavaş yavaş köyün içine girdim. Burası benim otuz sene önce gördüğüm, içinde en güzel günlerimi geçirdiğim yer değildi. Şu sağ tarafımda kapısız, penceresiz, çatısız yükselen dört duvar, bir zamanlar bahçesin- <center>100</center><noinclude></noinclude> bdbmyxkk2be64oc7c92mqrphn2hsls8 250 40426 155313 2022-08-22T08:51:44Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: de yüzlerce çocuğun oynadığı mektep olamazdı. Şu önümdeki ulu çınarın dibinde, böyle bataklık ortasında bir taş yığını de- gil, dört gözlü bir mermer çeşme olacaktı. Köyü baştan başa dolaştım. Bu sekiz yüz evli küçük ka- sabada, şimdi belki elli aile bile oturmuyordu. Buraya müba- dil* olarak yerleştirilen muhacirler, tütüncü oldukları için in- cirlerini, zeytinliklerini yok pahasına satmışlar, hatta birçok ağaçları kışın k... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>de yüzlerce çocuğun oynadığı mektep olamazdı. Şu önümdeki ulu çınarın dibinde, böyle bataklık ortasında bir taş yığını de- gil, dört gözlü bir mermer çeşme olacaktı. Köyü baştan başa dolaştım. Bu sekiz yüz evli küçük ka- sabada, şimdi belki elli aile bile oturmuyordu. Buraya müba- dil* olarak yerleştirilen muhacirler, tütüncü oldukları için in- cirlerini, zeytinliklerini yok pahasına satmışlar, hatta birçok ağaçları kışın kesip yakmışlar, sonra her biri bir tarafa dağıl- mışlardı. Ortalıkta insan görünmüyordu. Belki yirmi seneden beri el sürülmemiş gübre ve süprüntü ile kaldırımları görün- mez hale gelen sokaklarda, bazan gözlerinin rengi bile anla- şılmayacak kadar kirli bir çocuk peyda oluyor, bir yabancının geçtiğini fark eder etmez, arkasından çekmeye çalıştıkları ke- çinin ipini bıraktığı gibi kayboluyordu. Yıllardır boş duran evlerin ne kapıları, ne pencereleri, hatta ne de döşemeleri kal- mıştı. Sekiz on odalı koskoca evlerin sahipleri bile, pencerele- rine tahta çiviledikleri bir yer odasına dolmuşlar, öteki odala- rın dolap kapılarına ve çerçevelerine kadar bütün tahta kı- sımları kışın söküp yakmışlardı. Onları, karlı havada birkaç yüz metre ötedeki çam ormanlarına gitmekten alıkoyan mu- kaddes tembellik karşısında garip bir ürperti duyarak dolaş- mama devam ettim. İçinde insan bulunan bazı evlerin kapıla- rı arkasından, yahut pencerelerdeki tahtaların arasından, ür- kek gözlerin beni seyrettiğini fark ediyor ve her an biri yaka- ma yapışıp: “Ne işin var burada?” diye soracakmış gibi kuşkulu yürü- yordum. Bir zamanlar bizi misafir eden yüzbaşının evini buldum. Kapı merdiveninde ihtiyar bir adam çömelmişti. Sordum: “Burada siz mi oturuyorsunuz?” Uzun uzun yüzüme baktıktan sonra, “evet” makamında başını salladı ve: “Ha!” dedi. “Seferberlikte biz de burada oturmuştuk. İçeri girip gezebi- lir miyim?” Tekrar yüzüme baktı, baştan aşağı bir süzdü: * Başkasının yerine getirilmiş. 101<noinclude></noinclude> per446ey58n1xha0ms1v2xi2nezhpab 155319 155313 2022-08-22T08:59:28Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>de yüzlerce çocuğun oynadığı mektep olamazdı. Şu önümdeki ulu çınarın dibinde, böyle bataklık ortasında bir taş yığını değil, dört gözlü bir mermer çeşme olacaktı. Köyü baştan başa dolaştım. Bu sekiz yüz evli küçük kasabada, şimdi belki elli aile bile oturmuyordu. Buraya mübadil* olarak yerleştirilen muhacirler, tütüncü oldukları için incirlerini, zeytinliklerini yok pahasına satmışlar, hatta birçok ağaçları kışın kesip yakmışlar, sonra her biri bir tarafa dağılmışlardı. Ortalıkta insan görünmüyordu. Belki yirmi seneden beri el sürülmemiş gübre ve süprüntü ile kaldırımları görünmez hale gelen sokaklarda, bazan gözlerinin rengi bile anlaşılmayacak kadar kirli bir çocuk peyda oluyor, bir yabancının geçtiğini fark eder etmez, arkasından çekmeye çalıştıkları keçinin ipini bıraktığı gibi kayboluyordu. Yıllardır boş duran evlerin ne kapıları, ne pencereleri, hatta ne de döşemeleri kalmıştı. Sekiz on odalı koskoca evlerin sahipleri bile, pencerelerine tahta çiviledikleri bir yer odasına dolmuşlar, öteki odaların dolap kapılarına ve çerçevelerine kadar bütün tahta kısımları kışın söküp yakmışlardı. Onları, karlı havada birkaç yüz metre ötedeki çam ormanlarına gitmekten alıkoyan mukaddes tembellik karşısında garip bir ürperti duyarak dolaşmama devam ettim. İçinde insan bulunan bazı evlerin kapıları arkasından, yahut pencerelerdeki tahtaların arasından, ürkek gözlerin beni seyrettiğini fark ediyor ve her an biri yakama yapışıp: “Ne işin var burada?” diye soracakmış gibi kuşkulu yürüyordum. Bir zamanlar bizi misafir eden yüzbaşının evini buldum. Kapı merdiveninde ihtiyar bir adam çömelmişti. Sordum: “Burada siz mi oturuyorsunuz?” Uzun uzun yüzüme baktıktan sonra, “evet” makamında başını salladı ve: “Ha!” dedi. “Seferberlikte biz de burada oturmuştuk. İçeri girip gezebilir miyim?” Tekrar yüzüme baktı, baştan aşağı bir süzdü: <small>''* Başkasının yerine getirilmiş.''</small> <center>101</center><noinclude></noinclude> 4twh1bkqqjxjllz5kwr0rm9scuhkmhe 250 40427 155314 2022-08-22T08:51:49Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: “Gez, ne olacak!” dedi. Yerinden kalktı, birinci katta, sağ- daki odanın kapısını örttükten sonra önüme düştü. Evin eski eşyasından ortada bir tek şey: Büyük bir konsol aynası kalmıştı. Onun da çerçevesi kırılıp dağılmış, yer yer sır- ları dökülmüştü. Yukarı kata çıkan merdivenin trabzanları sö- külmüştü. İhtiyar: “Yukarıda bir şey yok. Nesine bakacaksın?” diyerek birinci basamakta durdu. “Olsun... Çocukluğum bu e... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>“Gez, ne olacak!” dedi. Yerinden kalktı, birinci katta, sağ- daki odanın kapısını örttükten sonra önüme düştü. Evin eski eşyasından ortada bir tek şey: Büyük bir konsol aynası kalmıştı. Onun da çerçevesi kırılıp dağılmış, yer yer sır- ları dökülmüştü. Yukarı kata çıkan merdivenin trabzanları sö- külmüştü. İhtiyar: “Yukarıda bir şey yok. Nesine bakacaksın?” diyerek birinci basamakta durdu. “Olsun... Çocukluğum bu evde geçti!” diye bir yalan at- tım. “Sen bilirsin!” Yukarı kattaki odalarında bütün kapıları, pencereleri sö- külmüştü. Henüz döşemelere dokunulmamıştı ama, bütün du- varlar, hatta tavanlar bile, sanki kazma vurularak yıkılmış, de- linmişti. Yanımdaki ihtiyara şaşkın şaşkın bakarak: “Ne olmuş buralara?” diye sordum. “Bizden evvel gelenler para arartışlar... Namussuz gâvur- ların paralarını nereye sakladıkları bilinmez ki...” Yerler keçi, koyun pislikleriyle doluydu. İhtiyar, bunu da izah etti: “Kış günü yukarı katlar soğuk oluyor, biz aşağıda oturur, hayvanları buraya kaparız. Pencerelere de birer çuval asarız... Ne yapacaksın, fıkaralık...” “Sizin zeytininiz, inciriniz yok mu?” “Ne gezer... Bu köyde değil, Selçuk'ta bile ağacı olan kaç kişi var ki... Fıkaralık... Biz sattık, üç dört beyin elinde toplan- dı... Biz onlara işçi gideriz...” Pencereden bahçeye bakacak oldum, gözlerim kendiliğin- den kapanıverdi. Eskiden kayısı, erik ağaçlarının sıra sıra dizil- diği, ortasında bir duvar gibi dümdüz şimşir fidanlarının uzan- dığı, beyaz güllerin asma gibi evin duvarını sardığı, yolları ça- kıl döşeli bahçede şimdi bir köşeye yaslanmış ve eski kapılar- dan yapılmış bir tavuk kümesinden başka hiçbir şey yoktu. İhtiyara üstünkörü bir “eyvallah” savurarak merdivenleri ikişer ikişer indim ve sokağa fırladım. Ben geçerken, kadınların kapandığı odanın kapısı azıcık aralandı, dört beş yaşlarında, beyaza yakın sarı saçlı, kırmızı yüzlü, kara dişli bir çocuk üst 102<noinclude></noinclude> 4i1epiwljv82uj5ji617456vwd4pz41 155320 155314 2022-08-22T09:01:22Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>“Gez, ne olacak!” dedi. Yerinden kalktı, birinci katta, sağdaki odanın kapısını örttükten sonra önüme düştü. Evin eski eşyasından ortada bir tek şey: Büyük bir konsol aynası kalmıştı. Onun da çerçevesi kırılıp dağılmış, yer yer sırları dökülmüştü. Yukarı kata çıkan merdivenin trabzanları sökülmüştü. İhtiyar: “Yukarıda bir şey yok. Nesine bakacaksın?” diyerek birinci basamakta durdu. “Olsun... Çocukluğum bu evde geçti!” diye bir yalan attım. “Sen bilirsin!” Yukarı kattaki odalarında bütün kapıları, pencereleri sökülmüştü. Henüz döşemelere dokunulmamıştı ama, bütün duvarlar, hatta tavanlar bile, sanki kazma vurularak yıkılmış, delinmişti. Yanımdaki ihtiyara şaşkın şaşkın bakarak: “Ne olmuş buralara?” diye sordum. “Bizden evvel gelenler para aramışlar... Namussuz gâvurların paralarını nereye sakladıkları bilinmez ki...” Yerler keçi, koyun pislikleriyle doluydu. İhtiyar, bunu da izah etti: “Kış günü yukarı katlar soğuk oluyor, biz aşağıda oturur, hayvanları buraya kaparız. Pencerelere de birer çuval asarız... Ne yapacaksın, fıkaralık...” “Sizin zeytininiz, inciriniz yok mu?” “Ne gezer... Bu köyde değil, Selçuk'ta bile ağacı olan kaç kişi var ki... Fıkaralık... Biz sattık, üç dört beyin elinde toplandı... Biz onlara işçi gideriz...” Pencereden bahçeye bakacak oldum, gözlerim kendiliğinden kapanıverdi. Eskiden kayısı, erik ağaçlarının sıra sıra dizildiği, ortasında bir duvar gibi dümdüz şimşir fidanlarının uzandığı, beyaz güllerin asma gibi evin duvarını sardığı, yolları çakıl döşeli bahçede şimdi bir köşeye yaslanmış ve eski kapılardan yapılmış bir tavuk kümesinden başka hiçbir şey yoktu. İhtiyara üstünkörü bir “eyvallah” savurarak merdivenleri ikişer ikişer indim ve sokağa fırladım. Ben geçerken, kadınların kapandığı odanın kapısı azıcık aralandı, dört beş yaşlarında, beyaza yakın sarı saçlı, kırmızı yüzlü, kara dişli bir çocuk üst <center>102</center><noinclude></noinclude> i3ovxzac66qdeujwtau3i3ak8wvs0d6 250 40428 155315 2022-08-22T08:51:55Z Kibele 281 /* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: dudağında tozlanmış ve kurumaya yüz tutmuş iki sümük çiz- gisiyle, sırıtır gibi beni süzdü, sonra içeri kaçtı. Sanki bütün bu günün yorgunluğu şu anda üzerime çökü- vermişti. Dizlerim titriyor, sırtıma varıncaya kadar her tarafım sızlıyor, kafamın içi uğulduyordu. Dizginleri koluma geçirerek yürüdüm. Yollarda, tavuklar da dahil olmak üzere, her türlü hayvan pisliğinden, karpuz kavun kabuğundan, çeşit çeşit süp- rüntüden adım... proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Kibele" /></noinclude>dudağında tozlanmış ve kurumaya yüz tutmuş iki sümük çiz- gisiyle, sırıtır gibi beni süzdü, sonra içeri kaçtı. Sanki bütün bu günün yorgunluğu şu anda üzerime çökü- vermişti. Dizlerim titriyor, sırtıma varıncaya kadar her tarafım sızlıyor, kafamın içi uğulduyordu. Dizginleri koluma geçirerek yürüdüm. Yollarda, tavuklar da dahil olmak üzere, her türlü hayvan pisliğinden, karpuz kavun kabuğundan, çeşit çeşit süp- rüntüden adım atacak yer yoktu. Evlerin su yolları, çukurları dolmuş, tıkanmış olacak ki, çirkefler kapıların altında açılmış deliklerden sokağa akıyor, orada bulduğu pisliklerin altında kaybolarak orlalığa keskin ve yapışkan bir koku yayıyordu. Eskiden dört beş gazinonun süslediği geniş, çınarlı meyda- nın bir köşesinde küçük bir kahve ile, önünde iki teneke masa gözüme ilişti. Yarım saat olsun dinlenmek üzere oraya gittim, hayvanı bir ağaca bağlayarak arkalıksız tahta iskemlelerden bi- rine oturdum. Uzun boylu, uzun kır bıyıklı, ihtiyarlıktan hafif kamburlaş- mış bir adam, karanlık kahveden dışarı çıktı. Beni baştan aşağı süzdükten sonra, kocaman yumruklarını, “Burada ne işin var?” der gibi masaya dayayarak sordu: “Kahve mi?” “Evet, sade olsun!” Iri pabuçlarını sürüyerek gitti, biraz sonra iki fincan kahve ile birlikte geldi. Kendisi de bir iskemle çekip karşıma oturdu: “Hayır ola? İş için mi geldiniz?” O zaman bu adamı hatırlar gibi oldum, sorduğuna cevap vereceğim yerde, adeta yerimden fırlayarak: “Siz ne zamandan beri bu köydesiniz?” dedim. “Elli sene oluyor herhalde... Babam bu köye yerleştiğinde ben on beş yaşında vardım... Öyle ya... elli sene olacak.” Şimdi onu iyice hatırlamıştım. Otuz sene önce bu köyde oturan tek Müslüman, bu Giritli kahveciydi. O da bizim misafir kaldığımız yüzbaşıyı, çocuklarını, hatta beni ve kardeşimi ha- tırladı. Buraya hangi hayalin peşine takılarak geldiğimi öğre- nince gözlerini yüzüme dikti, hiçbir şey söylemeden, o da aynı hayalleri arayıp bulmak istiyormuş gibi daldı. Sevgili bir ölünün başında bekleşen iki acılı insan gibi, ko- 103<noinclude></noinclude> alrspqmda5lzoxtx6zay377qplz24ws 155321 155315 2022-08-22T09:03:11Z Kibele 281 /* İstinsah */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Kibele" /></noinclude>dudağında tozlanmış ve kurumaya yüz tutmuş iki sümük çizgisiyle, sırıtır gibi beni süzdü, sonra içeri kaçtı. Sanki bütün bu günün yorgunluğu şu anda üzerime çöküvermişti. Dizlerim titriyor, sırtıma varıncaya kadar her tarafım sızlıyor, kafamın içi uğulduyordu. Dizginleri koluma geçirerek yürüdüm. Yollarda, tavuklar da dahil olmak üzere, her türlü hayvan pisliğinden, karpuz kavun kabuğundan, çeşit çeşit süprüntüden adım atacak yer yoktu. Evlerin su yolları, çukurları dolmuş, tıkanmış olacak ki, çirkefler kapıların altında açılmış deliklerden sokağa akıyor, orada bulduğu pisliklerin altında kaybolarak ortalığa keskin ve yapışkan bir koku yayıyordu. Eskiden dört beş gazinonun süslediği geniş, çınarlı meydanın bir köşesinde küçük bir kahve ile, önünde iki teneke masa gözüme ilişti. Yarım saat olsun dinlenmek üzere oraya gittim, hayvanı bir ağaca bağlayarak arkalıksız tahta iskemlelerden birine oturdum. Uzun boylu, uzun kır bıyıklı, ihtiyarlıktan hafif kamburlaşmış bir adam, karanlık kahveden dışarı çıktı. Beni baştan aşağı süzdükten sonra, kocaman yumruklarını, “Burada ne işin var?” der gibi masaya dayayarak sordu: “Kahve mi?” “Evet, sade olsun!” İri pabuçlarını sürüyerek gitti, biraz sonra iki fincan kahve ile birlikte geldi. Kendisi de bir iskemle çekip karşıma oturdu: “Hayır ola? İş için mi geldiniz?” O zaman bu adamı hatırlar gibi oldum, sorduğuna cevap vereceğim yerde, adeta yerimden fırlayarak: “Siz ne zamandan beri bu köydesiniz?” dedim. “Elli sene oluyor herhalde... Babam bu köye yerleştiğinde ben on beş yaşında vardım... Öyle ya... elli sene olacak.” Şimdi onu iyice hatırlamıştım. Otuz sene önce bu köyde oturan tek Müslüman, bu Giritli kahveciydi. O da bizim misafir kaldığımız yüzbaşıyı, çocuklarını, hatta beni ve kardeşimi hatırladı. Buraya hangi hayalin peşine takılarak geldiğimi öğrenince gözlerini yüzüme dikti, hiçbir şey söylemeden, o da aynı hayalleri arayıp bulmak istiyormuş gibi daldı. Sevgili bir ölünün başında bekleşen iki acılı insan gibi, ko- <center>103</center><noinclude></noinclude> 5wvq7kconf6spcx7qa3oxxb4tsvph1n