Balle d'a Zinca

De Biquipedia

A balle d'a Zinca, tal como se bei de Puertolas.
A balle d'a Zinca, tal como se bei de Puertolas.

Bariedaz dialeutals de l'Aragonés Ista fualla ye escrita en l'aragonés d'a balle de Puertolas.

A balle d'a Zinca (en aragonés estándar bal d'a Zinca) ye ra forma como se'n dize de normal d'a balle que forma o río dito pasando per o Sobrarbe, partindo de tan d'alto como ro Forato d'as Debotas, enno monezipio de Tella-Sin, ta pasato ro congosto d'Entremón en la uno d'Abizanda. Ixo ye, per un regular, dezir-ne d'o transeuto que queda d'entre ras Sierras Interiors e ras esteriors d'o complexo cheografico perinenco. A balle d'a Zinca ye l'eixe prenzipal d'ista comarca, rezebindo mica per baixo d'a suya metat (en l'Aínsa) l'augua de l'Ara. Tamién se'n dize á sobent asinas d'a cuenca que ba fendo o río mesmo cuan que tira més ta baixo á trabés d'o Semontano e dera tierra de Fraga.

Boca d'o día enna balle d'a Zinca.
Boca d'o día enna balle d'a Zinca.

En o paso suyo per o Sobrarbe, a Zinca rezibe l'augua, en sentito norte-sur e per o canto de lebante, d'o río Irués en A Infortunada-Badaín, e ra Nata en Cherbe, e mesmo per o canto ueste ra Yaga en l'Espital de Tella, o Bellós en Escalona, l'Ara en l'Aínsa e més luego ra Susía en Ligüerre. En o transcurso dera balle per o Sobrarbe, a Zinca se represa en A Infortunada (0,4 hm3), Mediano (436 hm3) e O Grau (401 hm3, pos a presa ye enno Semontano pero l'embalse queda parzialment en Sobrarbe).

[editar] Enrastres esternos