Oczitanismo

De Biquipedia

Bandera d'Oczitania, simbolo de l'oczitanismo
Bandera d'Oczitania, simbolo de l'oczitanismo

L'oczitanismo, en sentito amplo, ye o conchunto de toz os mobimientos que fan a promozión d'a luenga oczitana e que esfensan os intreses d'Oczitania, d'a suya poblazión e d'a suya cultura. L'oczitanismo puet agrupar aizions e mobimientos mui dibersos, de tipos lingüistico, cultural, sozioeconomico u politico.

Contenius

[editar] Definizión

[editar] Definizión ampla

Seguntes iste sentito amplo, oczitanismo ye sinonimo de renaxentismo oczitán e coinzide con o mobimiento istorico d'a Segonda Renaissença Occitana (en aragonés Segundo Renazimiento Oczitán), entre o 1800 e güé (a Primièra Renaissença Occitana ye o mobimiento literario barroco d'a fin d'o sieglo XVI e d'o inizio d'o sieglo XVII).

Asinas l'oczitanismo repleca sensibilidaz dibersas. Espezialment, en o problema prou controbertito d'a traza d'escribir l'oczitán, o conzeuto d'oczitanismo reune as diferents corrients que emplegan grafías bariatas (grafía clasica sobretot, pero tamién grafía mistralenca, grafía bonaudiana, grafía d'a Escòla dau Pò...).

Ista definizión ampla ye emplegata:

  • Por diferents espezialistas que han feito un analisis zentifico d'a custión, como lo lingüista Georg Kremnitz[1].
  • Por una parti important d'o renaxentismo oczitán, en particular en as Bals Oczitanas.
  • En os mobimientos culturals oczitans prenzipals. Emplegata asobent por o Institut d'Estudis Occitans. Tamién ye o caso d'o Felibritge que emplega os termins "oczitán" e "Oczitania" en o suyo pensamiento tradizional, espezialment en os suyos estatutos de 1911, lo que ye una forma d'oczitanismo.
  • Por bels mobimientos politicos (sobretot o PNO e Iniciativa per Occitània).

[editar] Definizión restrictiba

Esiste una definizión más restrictiba d'o termín. Oczitanismo ye emplegato á begatas ta desinnar a corrient d'o renaxentismo oczitán que emplega la grafía clasica ta escribir l'oczitán, por oposizión á atras corrients que usan grafías diferents ta escribir-lo (grafía mistralenca, grafía bonaudiana, grafía de l'Escòla dau Pò...).

Ista definizión restrictiba tamién a emplegan os partidarios d'o sezesionismo lingüistico: en restrinxir l'"oczitanismo" á la grafía clasica, e en afirmar que a "luenga oczitana" no esistirba, miran d'escluyir a grafía clasica de l'uso de bels dialeutos oczitans e d'ista traza, miran d'alexar istos dialeutos d'o funzionamiento unitario d'a luenga.

[editar] Notas

  1. Kremnitz, Georg (1974) Versuche zur Kodifizierung des Okzitanischen seit dem 19. Jh. und ihre Annahme durch die Sprecher, coll. Tübinger Beiträge zur Linguistik, Tübingen: Narr
En atras luengas