Banu Tuyibí
De Biquipedia
Os Banu Tuyibí o tuyibís yeran una dinastía que reinó en a Taifa de Saraqusta dende 1018 dica 1039.
Miembros d'iste linache, d'oríchen arabe yemení, s'asentoron en Saraqusta, Qalat-Ayub e Qalat-Darawca con a conquista musulmana en o sieglo VIII. En toz os puestos á on s'establioron estiron una familia influyent, pertenexient á l'aristocracia u jassa.
O nuclio de poder orichinal en a bal de l'Ebro estió a ziudat de Qalat-Darawca, d'a que estioron gubernadors. D'astí s'estendilloron ta Qalat-Ayub. Más tardi, en a segunda metat d'o siglo IX, s'emplegó lo suyo poder por parti d'os emirs e califas omeyas ta contrarrestar á las poderosas familias d'orichen muladí que gubernoron Saraqusta: os Banu Qasi.
O primer gubernador tuyibí d'a Taifa de Saraqusta estió Muhammad al-Anqar (Mohamed "o tuerto"), que estió nombrato gubernador en l'año 890 e e continó en o cargo dica o 925, es dizir, mientres d'un periodo de treinta e zinco años. O suyos suzesors estioron Hašim ibn al-Tuyibí, (925-930), Muhammad ibn Hašim (930-950), Yahya ibn Muhammad (950-975), Abderramán ibn Muhammad al-Tuyibí (975-989) e Abderramán ibn Yahya (989- ?), dica que, o periodo de fitna u guerra zebil, e a crisis d'o Califato de Cordoba, leboron á la taifa á un parient de atra rama secundaria d'os tuyibíes, que paso d'estar un simple soldato á las ordens d'Almanzor á gubernador de Tudela en 1006 e de Saraqusta en 1013. Poco tiempo dimpués, en 1018, proclamó a independenzia d'a Taifa de Zaragoza, nombrando-se er mesmo rei. Iste personache ye Mundir I, o primero d'a dinastía de reis tuyibís que continará dimpués con o suyo fillo Yahya al-Muzaffar e Mundir II, ta cayer con un primo d'a branca prenzipal, que asasinó á Mundir II, dito Abd Allah ben Hakam, en 1038.