Chaime I d'Aragón

De Biquipedia

Chaime I lo Conqueridor
Chaime I lo Conqueridor
Informazión
Rei en Aragón Aragón
dende 1213
dica 1276
Prezedito por Pietro II
Suzedito por Pietro III
Naximiento 1213
Muerte 1276

Chaime I lo Conqueridor (1213-1276) ye naxito en Montpeller. Cuan murió Pietro II teneba 6 años y yera n'o poder de qui benzió a lo suyo pai, Simón de Montfort.

Lo puyoron a lo trono á los 11 años y lo declaroron mayor d'edat.

Á os 22 escomenzó a conquesta de Mayorga o 31 d'abiento de 1229.

En 1230 s'apoderó d'a isla y en 1232 fué reconoxito por os moros de Menorca y tres añadas más tarde conquerió Ibiza.

Repartió as tierras a os caballers que li eban ayutato n'a conquesta que yeran, a más gran parte, catalans d'Ampurdan.

Dende 1232 dica 1245 conquestó lo Reino de Balenzia.

Cuán acabó a conquesta achustó con Fernando III o Santo o Tratado d'Almizra (1244) an se fixoron as mugas d'as espansions de as coronas d'Aragón y Castiella.

N'a política exterior yera muito cheneroso. N'o Tratado de Corbeil zedió a Loís IX de Franzia os territorios más allá d'os Perinés.

Yera Chaime I un ome royo, de güellos foscos, balién, cheneroso y cruel.

Tenió tres mullers lechitimas n'a suya bida.

Á las 13 añadas se casó con Leonor de Castiella, filla d'Alifonso VIII.

En 1235 se caso con Biolán d'Ongría, filla d'Andres d'Ongría con a que tenió tres fillos y tres fillas.

Dimpués de morir Biolán, se casó en secreto con Teresa Gil de Bidaurre, que agafó a lepra y la quiso repudiar pero no lo conseguió.

Mandó arrancar a luenga a fray Berenguer de Castellbisbal, bispe de Chirona por charrar sobre o suyo matrimonio con Teresa.

Estió un gran aimán d'a luenga catalana y ordenó que s'escribise tot en luenga bulgar.

Escrebió lo Llibre dels feyts.

N'Aragón, Cataluña y Balenzia li suzedió Pietro III y, en Mayorga, o suyo atro fillo Chaime.


Predezesor:
Pietro II
Rei de Aragón
1213-1276
Suzesor:
Pietro III
Predezesor:
Pedro II
Conde de Barzelona
1213-1276
Suzesor:
Pietro III
Predezesor:
Pietro II
Prenzipe de Cataluña
1213-1276
Suzesor:
Pietro III
Predezesor:
Pedro II
Siñor de Montpeller
1213-1276
Suzesor:
Chaime II
Predezesor:
Nuebo Reino
Rei de Mallorca
1231-1276
Suzesor:
Chaime II
Predezesor:
Zaiyan
Rei de Balenzia
1239-1276
Suzesor:
Pietro III