Onso pardo
De Biquipedia
Onso pardo | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Onso masclo |
||||||||||||||||||
Estato de conserbazión | ||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||
Clasificazión zentifica | ||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||
Nomenclatura binomial | ||||||||||||||||||
Ursus arctos | ||||||||||||||||||
Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||||
![]() Destribuzión d'os onsos pardos á ro mundo |
L'Onso pardo (Ursus arctos, Linné 1758.) ye un abitant carauteristico d'as selbas impenetrables d'Europa, Asia templata y America d'o Norte. En tot iste territorio amanix baxo numerosas bariedaz e subespezies, que s'esferenzian entre sí por a suya grandaria e colorazión, tanto que a belunas d'ellas se las consideraba como espezies diferents. Pueden cuaternar-sen, por exemplo, as grans espezies de Grizzlies (Onsos grisos americans, autualment Ursus arctos horribilis) u l'onso d'a isla Kodiak (bariedat insular d'Alaska, Ursus arctos middendorffi), estando iste zaguer o más gran onso pardo coneixito, con bels 3m d'altaria cuán ye alzato.
En Europa, os onsos no bi remanen que en os Carpatos e a Peninsula Escandinaba, asinas como belas poblazions residuals en as montañas cantabricas, Perineus, Peninsula Italica zentral e os Balcans. orichinalment, yeran destribuyius arredol d'o continent, encluyidas as Illas Britanicas.
Os onsos son omniboros: de primabera y d'agüerro a suya alimentazión ye más que más bechetal, pero á ormino cazan chicolons bertebratos, e en latituz an que iste fenomeno tien gran importanzia, se fan pescadors en a puenda d'o desobe de determinatos pexes (espezialment, salmons). Nomás bels endibiduos s'espezializan en o cautibo de grans presas, sobre tot animals domesticos e de caza abitual. l'Onso pardo pasa l'ibierno aintro de cados u espelungas, an que duermen un sueño entretallau sin de bariazions d'a suya temperatura corporal. Ye tamién en ista epoca (abiento e chinero) cuan as fembras libran y enzetan a crianza d'os cadiellos.