Imbestigazión
De Biquipedia
Una imbestigazión ye un prozeso analitico, sistematico, organizato e obchetibo, que o suyo proposito ye de responder á una pregunta u ipotesis ta ixamplar asinas o conoximiento e a informazión sobre bella cosa esconoxita d'a que se deseya saber más á fundo. En bels testos modernos tamién se fa serbir metaforicament os bocables rechirar y rechira como sinonimos d'imbestigar e imbestigazión.
Contenius |
[editar] Carauteristicas
Una imbestigazión se carauteriza por estar un prozeso:
- Sistematico: Á partir d'a formulazión d'una ipotesis u obchetibo de treballo, se recullen unos datos seguntes un plan preestablexito que, una bez analizatos e interpretatos, modificarán u adibirán nuebos conoximientos á os ya esistents, enzetando-se alabez un nuebo ziclo d'imbestigazión. A sistematica emplegata en una imbestigazión ye a d'o metodo zientifico.
- Organizato: Toz os miembros d'un equipe d'imbestigazión han de conoixer o que deben fer durant tot o estudeo, aplicando as mesmas definizions e criterios á toz os partizipans e autuando de forma identica debant de cualsiquier dandalo. Ta aconseguir-lo, ye impreszindible escribir un protocolo d'imbestigazión an que s'espezifiquen toz os detalles relazionatos con o estudeo.
- Obchetibo: As conclusions obtenitas d'o estudeo no se basan en impresions subchetibas, sino en feitos que s'han obserbatos e miditos, e que en a suya entrepitazión se priba cualsiquier prechuizio que os responsables d'o estudio pudesen tener.
[editar] Autibidaz
As autibidaz alazetals d'una imbestigazión son:
- Medir fenomenos.
- Contimparar os resultatos obtenitos.
- Entrepetar os resultatos en funzión d'os conocimientos autuals, considerando as bariables que pueden aber influyito en o resultato.
Tamién tien como funzión sozial l'adquisizión de conozimiento t'o desembolique u superazión umana, sozial e economica d'a soziedat.
[editar] Menas d'imbestigazión
- Imbestigazión basica. Tamién dita imbestigazión fundamental (alazetal) u imbestigazión pura. Se gosa lebar á termino en os laboratorios.
- Imbestigazión aplicata. Ye l'aplicazión d'os conoximientos, en a mayoría d'os casos, en probeito d'a soziedat. Un exemplo son os protocolos d'imbestigazión clinica.
[editar] Imbestigazión entre disziplinas
S'han descrito diferens menas d'imbestigazión entre disziplinas, así como una terminolochía espezifica. Bellas definizions comunment azeutatas son:
- Multidisziplinariedat: en iste nibel d'imbestigazión l'aproximazión con o fin d'estudio se realiza dende diferens angulos, empregando diferens perspeutibas disziplinarias sin plegar en a integrazión.
- Interdisziplinariedat: iste nibel d'imbestigazión se refiere á la creyazión d'una identidat metodolochica, tiorica e conzeutual, de forma que os resultatos sigan más coderens e integratos.
- Transdisziplinariedat: ba dillá d'as anteriors e se refiere á lo prozeso en o cual ocurre a comberchenzia entre disziplinas, acompañato por una integrazión mutua d'as epistemolochías disziplinaras (Tioría d'as Zenzias Umanas).