Zebra/Grafia B

De Biquipedia

Iste articlo ye escrito con una grafía alternatiba esperimental propuesta por bels biquipedistas aintro d'o Biquiproyeuto:Grafía. Puede beyer-se a bersión escrita con as nomas de Uesca aquí.
Zebras
Zebras
Equus quagga chapmanii, zebras de Chapman.
Estato de conserbazión

Seguro.
Clasificazión zentifica
Dominio: Eukaryota
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Mammalia
Orden: Perissodactyla
Familia: Equidae
Chenero: Equus
Subchenero: Hippotigris
Especies
Esta fuella ye escrita en ansotano.

As zebras ó cebras (G.U.: zebras) son un grupo parafiletico drento d'o genero Equus, que más responde a una denominacion popular pa una série d'espécies d'este genero que no a un grupo evolutivo (eufiletico) definíu. Á penar d'ixo, bi'sta toda una série d'autors que las considéran como subgenero, que claman Hippotigris.

A zebra de Grevy bi'stió uno d'os primers linages alpartaus d'o genero Equus.
A zebra de Grevy bi'stió uno d'os primers linages alpartaus d'o genero Equus.

A denominacion zebra ye más referida pa os equidos que tienen rayas que no pa otra cosa. Os estudios geneticos d'as diferents espécies d'estos animals demostroron que no bi'stá más vinculo entre ellas que con os cavallos ó burros. O nombre d'as zebras lis ne dioron os navegantes portugueses que primero plegoron ta Africa, basando-se de raso en l'aspeuto fesico d'aquellos animals que primero vioron, que bi'stava más parexíu con as enzebras que ellos conoxevan d'Ibéria que con denguna cosa más.

As zebras se conoxe que son agún hoy unos d'os equidos más antiguos, más que más a zebra de Grevy, e que os atros salioron dêspués á partir d'ancestros comuns con cavallos e someros. A carateristica más rolliguera que cale referir d'as zebras no son que as rayas suyas, que s'alçan como churrumallos por todo o suyo cuerpo. Son animals d'as grandes planas d'Africa porque dice que se extinguioron d'a resta d'os continentes. Viven en rebanyos do o más grand capino ye un masto que ye l'unico en aparexar-se. En tiempos de sequera bellos grupos s'ajuntan pa emprender migracions que á ormino concíden parcialment con las d'otros animals d'a sabana, como os nyus, pa buscar-se çonas do bi'stase hierba más verde.

En o sieglo XIX tenioron una gran fama en as sociedaz colonials europeyas os animals exoticos domesticaus como éste.
En o sieglo XIX tenioron una gran fama en as sociedaz colonials europeyas os animals exoticos domesticaus como éste.

As zebras son grandes corredoras, e quando se véyen preseguidas de cerca pueden fer maniobras en zica-zaca pa escapar-se. As luitas entre os mastos se fan á muesos e calces.

Se conoxe que as zebras son facils de domesticar, e especialmente porque bellas d'as espécies son resistentes á la fiçada d'os inseutos e á determinadas malotías que éstos trasmíten, estioron apreciadas por os mainates colonialistas d'o sieglo XIX en Africa, que bi'viyoron una oportunidat pa aprobechar-las como animals de carga e d'abrêïos do as mulas e cavallos no bi'stió negocio. A frebera d'este aspeuto estió tan importante que plegó á haver zebras que tiravan de carruages en as carreras de Londres, por exemplo.

[editar] Espécies e sozespécies

  • Zebra d'as planas ó comun; Equus quagga.
    • Quagga; Equus quagga quagga.
    • Zebra de Burchell; Equus quagga burchellii, antes más clamada Equus burchellii.
    • Zebra de Grant; Equus quagga boehmi.
    • Zebra de Selous; Equus quagga borensis.
    • Zebra de Chapman; Equus quagga chapmanii.
    • Zebra de Crawshay; Equus quagga crawshayi.
  • Zebra de montanya; Equus zebra.
  • Zebra de Hartmann; Equus hartmannae.
  • Zebra de Grevy; Equus grevyi.

[editar] Enrastres externos

Se véigan as imágens de Commons sobre zebras.