Salvador Puig Antich
De Biquipedia
Salvador Puig Antich (Barzelona, 1948-1974) estió un anarquista catalán, autibo mientres a decada de 1960 e prenzipios d'a de 1970, que murió executato per o rechimen franquista dezaga d'estar chuzgau per un trebunal melitar e contenau como culpable d'a muerte d'o subsinspeutor d'a Brigada Pulitico Sozial Francisco Anguas Barragán en Barzelona.
Fillo d'una familla treballadora, Salbador yera ro terzer de seis chirmans. O suyo pai, Joaquim Puig, eba estau melitán de Aizión Catalana (Acció Catalana) mientres a Republica. Esiliau en Franzia n'o campo de cubillatos d'Argelès, estió contenau ta muerte cuan tornó ta España e endultato n'o zaguer inte.
O choben Salbador empezipió a estudiar n'o colechio relichioso La Salle Bonanova dica que estió itato per indisziplina. A troxar d'as deziséis añadas compachinó ro treballo en una oficina con os estudios nueiturnos n'o instituto Maragall, an fazié amistanza con Xavier Garriga e os chirmans Solé Sugranyes (Oriol e Ignasi), toz ers esdebeniders compañers d'o Mobimiento Iberico de Liberazión (MIL).
Os suzesos d'o Mayo franzés de 1968 estieron dezisibos ta que Puig Antich dezida embrecar-se n'a luita contra ra ditadura franquista. O suyo primera melitanzia será en Comisions Faineras, formando parti d'a Comisión de Estudiáns d'o instituto Maragall. Idiolochicamén, luego ebolucionó enta posizións anarquistas, que refusaban cualsiquiera mena de enfilarismo y cherarquía dentro d'as organizazións puliticas e sendicals n'a luita d'a clase fainera ent'o suyo emanzipazión. Dezaga de enzetar estudios unibersitarios de Zenzias Economicas, fa ro serbizio melitar en Ibiza, an ye nimbiato a l'anfermería d'o cuartel. Una begada lizenziau, s'encorpora t'o MIL, integrándose n'a branca armada. Partizipa, fendo de chófer, n'as aizións d'a colla, que penden en cheneralmén en reyalizar atracos ta bancos. O botín se destinaba ta potenziar as publicazións clandestinas d'a colla y ta aduyar t'os badatistas e t'os fainers aturatos.
Puig Antich e ros suyos compañers se mobían con fazilidá n'o mundo d'a luita clandestina y biachaban a chicot t'o sur de Franzia, an charraron con biellos melitáns zenetistas.
En agosto de 1973, s'arroclaron en Franzia ta zelebrar o congreso de autoesleyizazión d'o MIL. O mes siguién, dezaga de l'atraco a una oficina d'A Caixa, empezipiaría una zereña enrestida pulizial contra ros melitáns d'o MIL.
Primer cayeron Oriol Solé Sugranyes e Josep Lluís Pons Llobet, e, a continazión, Santi Soler, que ye aturato, interrogato y torturato y remata confesando ros puestos de trobo clandestín d'os suyos compañers. O mesmo Santi Soler será emplegato de trampa per a pulizía de paisán ta aturar a Xavier Garriga, no s'aguardaban a presenzia de Puig Antich. L'operazión, minuziosamén presta, s'efeutuó ro 25 de setiembre de 1973, en Barzelona. Os dos anarquistas son aturatos e, auto contino, n'o soportal d'o numero 70 d' a carrera Girona, tien puesto un tiroteyo a consecuenzia d'o cualo Puig Antich queda malnafrau y o subinspeutor d' a Brigada Pulitico Sozial Francisco Anguas Barragán, de 23 añadas, remata muerto.
Puig Antich estió engayolato, acusato d'estar l'autor d'os disparos que prebocaron a muerte ta Anguas Barragán e, posteriormén, chuzgau en consello de guerra y contenau a muerte per un rechimen con seteguera de benganza dezaga de l'atentau contra Carrero Blanco. En toda Europa se fazien manifestazións demandanto a conmutazión d' a pena capital, pero Franco continó zereño y no atorgó ro indulto. Salvador Puig Antich, de 25 añadas, estió executato meyán "tocha bil", en una fosquera d'a garchola Modelo de Barzelona, o 2 de marzo de 1974 t'as 9:40 oras d'o maitín.