Confederazión Zanata

De Biquipedia

Iste articlo u sección ha menester d'un wikificato con un formato adecuato á lo manual d'estilo de Biquipedia.
Por fabor, edita-lo ta cumplir con eras. No elimines iste abiso dica que lo aigas feito. Colabora wikificando!

A Confederazión Zanata yera una confederazión de tribus que esistiba ya en tiempos preislamicos en zonas interiors de Tripolitania, Túnez y Archelia y que tenió muita importanzia politica en a Edat Meya musulmana.

S'ha especulato con que son deszendiens de os antigos numidas, que ocupaban en parte as mesmas zonas. Dos tribus zanatas, Aurebas y Cherabas resistioron a primera penetrazión arabe pero sin esito.

[editar] Os Zanatas en a Edat Meya musulmana

Dimpués de lur derrota bels zanatas se desplazoron chunto a u debant de os arabes ta l'ueste, plegando ta o Rif oriental y a cuenca de o río Muluia, on i eran atras agrupazions berbers como os Betalsa y os Micnasa a los que asimiloron y desplazoron.

Yeran aliatos de os Omeyas contra os Fatimitas d'Echipto y enemigos de a Confederazión Zenacha, con os que se disputaban os oasis de entre l'Altas y o Sahara. Muitos zanata pasoron ta l'Al-Andalús en diferens etapas, a begatas como aliatos de os Omeya. En o S X ocuporon os oasis de o sureste de Marruecos, con o más importán: Sidjilmasa.

Enantes de o S XI bi eba zanatas en Archelia, Zab y Ifriquiya, y en os planos altos de Orán y Este de Marruecos. Cuan plegoron os arabes Banu Hilal y a o Magreb os Zanata mandaban dos zonas:

  • Por lo que fa a l'ueste Marruecos entre Fez y Sidjilmanasa y a zona d'Orán.
  • Por lo que fa a l'este, a linia sur de Archelia y Ifriquiya, (Tribu Beni Uazin), o Cherit Tunezino, Uargla y Chabal Amour u Chabal Rachet, con l'Aurés y Zibán incluitos.

Cuan plegoron os Banu Hilal ta l'este as montañas queroron superpoblatas con agricultors sedentarios berberes y as planas se despobloron, zeditas a os pastors de crabas u obellas arabes u berbers arabizatos, como os zanata de Costantina, dica a plegata d'os Franzeses.

En a parte ueste bi eba diferens reinos zenatas, pero os Almorabiz acotoloron toz os reinos que bi eba en l'este de Marruecos. Dimpués de os Almoaz, que yeran de a confederazión masmuda, bels zenetes formaron atro estato estendito por güena parte de o Magreb, os Benimerins, que tenioron relazions cheopoliticas con o raino Nazarín de Granada.

Ibn Khaldun escribió bella cosa sopre os berbers, y deziba de os zenatas que yeran una de as tres dibisions d'estos zagueros y que teneban una luenga particular. De feito en as clasificazions atuals de las luengas y dialeutos berbers bi ha un grupo clamato zanata.

[editar] Os Zanatas en l'autualidat

Güei se consideran Zanatas u deszendiens de os Zanata bels grupos berbers:

  • Os berbers de os mons de l'Aurés y Hodna, (Chagüiya)
  • Os rifencos orientals
  • Os Riatas de o paso de Taza entre o Rif y l'Atlas Meyo
  • Os Wararin de l'este de l'Atlas Meyo marroquin
  • Os Serruchen de l'Este de Marruecos