Barón d'Espés

De Biquipedia

O Barón d'Espés u Siñor d'Espés yera un mezenas d'o monesterio d'Obarra, apedecato n'este monasterio que pasó ta la imachinazión popular d'a Bal d'Isabana como una bersión más d'o mito d'o cazataire maldito.

Bernardo, Barón d'Espés, yera de camín ta Obarra cuan sintió uns susurros, probiniens de bruxas u duendes, que li deziban:

Barón d'Espés, Barón d'Espés
si a Obarra va,
a Espés no hi tornaràs més

Bernardo no teneba miedo y contestó:

¿En els tres gossos que porto
i la espingarda?
Tornar o no tornar
a Obarra vull anar

Siguió o suyo camín. Poco enantes d'a suya muerte encara podió sentir:

A Obarra ia hi va anar
pero no en va tornar

N'este inte os tres cans se transformoron en animals furos por un encantamiento y lo matoron fendo-lo á piazos.

Seguntes atras bersions os mesmos duendes u bruxas d'o Turbón lo matoron con lurs mans. Seguntes Serrano Dolader, que zita á Pedro Lafuente, á lo barón lo matoron os perros d'o monasterio d'Obarra dimpués de que la chent lo apresegasen en o Congustro de Croqueta como benganza por pactar con as bruxas pa poder aprobeitar-se de cualsiquier muller que querese.

Carlos Francos diz que murió una nueit de tronada en Sant Chuan cuan prebaba de robar o tesoro d'o monesterio. Lo se mincharían os suyos cans u lo se lebaría a corrient d'o río. Os biellos d'a Bal de Lierp dizen que han bisto en Obarra estatuas de cans de piedra en o mausoleu d'o Barón.

Jesús Castiella da atra bersión d'o dialogo entre o Barón y as bruxas:

-Sinyor d'Espés, Sinyor d'Espés,
Si vas a Obarra
a Espés no tornarás más
-¿En los tres gossos que porto
i l'aspingarda?
Tornar o no tornar
yo a Obarra vull anar
-A Obarra sí, hi va anar
pero no en va tornar

Tamién Eduardo Vicente de Vera en replega una bersión en Calibos de Fogaril:

-Sinó, siñó d'Espés,
si a Ubarra bas
no i tornarás més
-Aná u no torná
yo a Ubarra boi a aná
en els gosos que porto
y en l'espingarda
yo á Ubarra boi aná