Турккă чĕлхи
Википедири материал
Турккă чěлхи (Türk dili (кěскен: Türkçe)), — тěрěк чěлхисем йышне кěрекен чěлхе, Турцин официаллă чĕлхи. Турккă чĕлхи патне çывăх чĕлхесем: азербайджан чĕлхи, туркмен чĕлхи. Çавăн пекех турккă чĕлхи патне Молдавири балкан-тĕрĕк гагаузсен диалекчĕ çывăх.
Халě пěтěм тěнчере 200 миллиона яхăн çын турккăлла калаçать (хăш-пěр даннăйсем тăрăх 250 млн. патнелле). Вěсенчен Турцире 72 млн çын (90% пěтěм халăх йышěнчен), Швецире 3 млн патнелле — Иракра, 3 пин патнелле — Иранра, 2 млн патнелле — Германире, Болгарире — 3 млн, 850 пин çын Кипрта, 170 пин çын Австрире.
[тӳрлет] Алфавит
- Турккă алфавичĕ тĕпленрех.
Турккă чĕлхи 29 саспаллинчен тăрать.
a b c ç d e f g ğ h ı i j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z
[тӳрлет] Чăваш чĕлхипе танлаштарăвĕ
Чăваш чĕлхи пек турккă чĕлхи тĕрĕк чĕлхе ушкăнĕ кĕнипе вĕсем çывăх. Сăмахсен нумайăшĕ пĕр тымарлă. Ĕлĕк тĕрĕк чĕлхи мĕнле пулни пирки тĕпчевçĕсем паян кун та тавлашаççĕ пулин те хăш пĕрисем чăваш чĕлхи ĕлĕк тĕрĕк чĕлхине чи çывăх иккене пĕлтереççĕ.Çăлкуç кирлĕ.
Тăтăшах тĕл пулакан сыпаксен улшăнăвĕсем (чăвашла - турккăлла)
- çу - ya: çун - yan,
- ю (йу) - ka: юр - кар, юл - кал, юн - кан...
- вă - o: вăл - ol, вăкăр - oguz
- ви - ö: вил - öl
- м - b: ме! - be!, мана - bana
- ку - gö: кур - gör, куç - göz, кул - göl
- р - z: эпир - biz, эсир - siz, вăкăр - oguz
- ç - y: çăлтăр - yıldız, çĕнĕ - yeni
- у - a: урапа - araba, юл - kal, юн - yan
- х - k: хура - kara, хĕрĕх - kırk
[тӳрлет] Ссылкăсем
- Нумайчĕлхеллĕ турккă чĕлхин сăмахсарĕ (Акăлчанла, нимĕçле, вырăсла, французла, испанла, италиле, яппунла, корейла, арабла, китайла)