Математика

Википедири материал

Математика

Тупмалли

[тӳрлет] Кĕскен математика историйĕ çинчен=

Академик А. Н. Колмогоров математика историне çапла кăтартать:

  1. Математика çуралнă тапхăрĕ, çак вăхăтра чылай ĕç пĕлӳ-хăнăхăвне пухнă;
  1. Элементарлă математика тапхăрĕ,пирĕн эрăччен VI—V ĕмĕрсенче пуçланса, XVI ĕмĕр вĕçĕнче вĕçленет.
  1. Улшăнуллă капăшлă математика тапхăрĕ, XVII—XVIII ĕмĕрсем, «ăна çаплах тепĕр сăмахпа „аслă математика“ тапхăрĕ теме пулать»;
  1. Хальхи математика тапхăрĕ —XIX—XX ĕмĕрсем

[тӳрлет] Математикăн тĕп темисем

Хисепсем – Пурлăх хисепĕсем – Тулли хисепсем – Ваклă хисепсем – Япала хисепĕсем – Çыхăнуллă хисепсем – гиперçыхăнуллă хисепсем – Кватернионсем – Октонионсем – Седенионсем – Гиперяпаллă хисепсем – Сюрреаллă хисепсем – p-адические хисепсем – Математика капашĕсем – Хисепсен ячĕсем – Вĕçи-хĕрисĕрлĕх – Никĕссем

[тӳрлет] Хисепĕсем

«Хисеп» паллă малтан пурлăх хисепĕсем шутне кĕрет. Кайран çак палăрту ваклă хисепсем, чăн хисепсем, çыхануллă хисепсем тата ытти хисепсем çине те сарăлать.

1, 2, \ldots 0, 1, -1, \ldots 1, -1, \frac{1}{2}, \frac{2}{3}, 0.12,\ldots
Пурлăх хисепĕсем Тулли хисепсем Ваклă хисепсем
1, -1,\frac{1}{2},0.12,\pi,\sqrt{2},\ldots -1,\frac{1}{2},0.12,\pi,3i+2, e^{i\pi/3},\ldots 1,i,j,k, \pi j - \frac{1}{2}k, \dots
Япала хисепĕсем Çыхăнуллă хисепсем Кватернионсем

[тӳрлет] Улăштарса куçарни (Преобразования)

36 \div 9 = 4 \int 1_S\,d\mu=\mu(S)
Арифметика Дифференциаллă тата Интеграллă хисеплесе пĕлни Векторлă анализ Анализ
\frac{d^2}{dx^2} y = \frac{d}{dx} y + c
Дифференциаллă танлаштарчăксем Динамикăллă системăсем Пăтрашу теорийĕ
Арифметика – Векторлă анализ – Анализ – Виçе теорийĕ – Дифференциаллă танлаштарчăксем – Динамикăллă системăсем – Пăтрашу теорийĕ – Тивĕçсен шучĕсем

[тӳрлет] Структурăсем

Нумайлăх теорийĕ – Абстрактлă алгебра – Ушкăнсен теорийĕ – Алгебрăллă структурăсем – Алгебрăллă геометри – Хисепсен теорийĕ – Топологи – Линейлă алгебра – Универсаллă алгебра – Категорисен теорийĕ – Умлă-хыçлăх теорийĕ

[тӳрлет] Уçлăх тытăмĕсем

128px
Геометри Тригонометри Дифференциаллă геометри Топологи Фракталсем

[тӳрлет] Дискретлă математика

\forall x (P(x) \Rightarrow P(x')) 128px
Математика логики Хисеплес пĕлӳ теорийĕ Криптографи Графăсен теорийĕ
Комбинаторика – Нумайлăх теорийĕ – Чĕнтĕр теорийĕ – Математика логики – Хисеплес пĕлӳ теорийĕ– Криптографи – Дискретлă тивĕçлĕ системисем – Графăсен теорийĕ – Логика хисеплес пĕлĕвĕсем

[тӳрлет] Пĕлӳлĕх сайчĕсем

[тӳрлет] Математика энциклопедийĕсем

[тӳрлет] Математикăн халăх валли кĕнекисем

  • Ф. Клейн. Элементарная математика с точки зрения высшей.

[тӳрлет] Каçăсем

[тӳрлет] Пĕлӳсен классификаци системин кодĕсем

  • УДК 51
  • Государственный рубрикатор научно-технической информации (ГРНТИ) (по состоянию на 2001 год): 27 МАТЕМАТИКА
Урăх чěлхесем