Шлёцэр, Аўгуст Людвіг
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
АЎГУСТ ЛЮДВІГ ШЛЁЦЭР [ням.: August Ludwig von Schlozer] (5 ліпеня 1735, Гагштат - 9 верасня 1809, Гётынген), нямецкі і расійскі гісторык, філолаг, публіцыст і статыстык.
Вучыўся ва ўніверсітэтах Вітэнберга і Гётынгена. У 1761 прыехаў у Расійскую імперыю ў якасці хатняга настаўніка для дзяцей гісторыка Г. Мілера Па яго пратэкцыі трапіў у Імператарскую Акадэмію навук дзе працаваў у 1761–1767, ад'юнкт з 1762. Ш. першы, хто заняўся вывучэннем арыгінала Радзівілаўскага летапісу які трапіў у бібліятэку Акадэміі падчас Сямігадовай вайны. Ганаровы чалец і прафесар рускай гісторыі Акадэміі з 1765. Адзін з аўтараў так званай «нарманскай тэорыі» узнікнення дзяржаўнасці ва Усходняй Еўропе - Русі. Вёў навуковую палеміку з М.В. Ламаносавым, садзейнічаў публікацыі «Гісторыі Расійскай» В.М. Тацішчава. У 1768 вярнуўся ў Нямеччыну, атрымаў месца прафесара Гётынгенского ўніверсітэта, выкладаў гісторыю і статыстыку. 3 1769 - замежны ганаровы чалец Імператарскай Акадэміі навук. Аўтар прац па старажытнаславянскай граматыцы, гісторыі, палеаграфіі. У 1803 за працы па гісторыі ўзнагароджаны расійскім ордэнам св. Уладзіміра IV ступені і атрымаў дваранскую годнасць. 3 1804 чалец Таварыства гісторыі і старажытнасцяў расійскіх. У апошнія гады жыцця прызнаў і даказваў аўтэнтычнасць «Слова пра паход Ігараў». Працы Ш. мелі вялікі навуковы рэзананс у расійскай гістарыяграфіі 2-ой паловы XVIII – XX стст.
[рэдагаваць] Творы
[рэдагаваць] Асноўныя
- «Несторъ. Russische Annalen in ihrer Slavonischen GrundSprache: verglichen, von SchreibFelern und Interpolationen moglich gereinigt, erklart, und ubersetzt, von August Ludwig von Schlozer, Hofrath und Professor der StatsWissenschaften in Gottingen, des Kaiserl[ichen] Russischen Ordens des heil[igen] Wladimirs 4ter Klasse Ritter».* Gottingen: bei Heinrich Dieterich, 1802-1805, Teile 1-4; von Vandenhoek und Ruprecht, 1809, Teil 5.;
- «Нестор. Русские летописи на древнеславянском языке, сличенные, переведенные и объясненные А. Шлецером». СПб., 1808.
*Загаловак у розных тамах троху адрозніваецца.