Ronan Huon
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Un embanner hag ur skrivagner brezhonek eo bet Ronan Huon . Ganet d'an 13 a viz Eost 1922 e Saint-Omer (Pas-de-Calais) - Marvet e Brest (Penn ar Bed), d'an 18 a viz Here 2003.
Taolenn |
[kemmañ] Buhez
Bet ganet en un tiegezh brezhonegerion divroet en hanternoz Bro-C'hall e-pad ur pennad, e dad a oa bet el lu gall ha gellout a rejont distrein d'o bro c'henidik, da Vro-Dreger, e Lannuon goude ar brezel bed kentañ. Deskiñ a reas komz brezhoneg gant e dud, met ivez gant kouerien an atant ma veze kaset anezhañ da vakañsiñ bep hañv e-kichen Plougonven. Chom a reas skoachet e Lannuon e-pad an eil brezel bed evit chom hep bezañ kaset da Alamagn, met heuliañ a reas kentelioù saoznek dre lizher gant Skol-Veur Angers ha Skol-Veur Roazhon. Mont a reas da gelenner e Skol Blistin ivez. Echu ar brezel e studias e Roazhon hag eno e kejas gant brogarourien. Gant Pol ar Gouriereg e savas ken abred ha C'hwevrer 1945 ar gelaouenn vrezhonek Tír na nÓg hag houmañ a reas berzh buan a-walc'h. Ronan Huon a rae war-dro al lodenn vrezhonek.
Dimeziñ a reas gant Elen er Meliner , eus Langedig. E 1947 e oe anvet da gelenner war ar saozneg e Gwengamp ha diouzh ma yae da seniñ ar vombard e kelc'h keltiek ar gêr e kejas gant Claudine Mazeas, Polig Montjarret, Dorig Le Voyer ha Jef ar Penven. Goude unr bloavezh en ur skol en Abertawe (Bro-Gembre) ez eas da gelenner e Landerne, Kemper ha Brest. Eno e kelennas e lise an Harteloire ha da c'houde e lise Kerichen betek ma yeas war e leve.
[kemmañ] An embanner
Evel embanner testennoù ur yezh minorelaet eo bet eus ar re bounnerañ al labour a reas Ronan Huon evit broudañ an danvez-skrivagnerien vrezhonek ha pa veze digalonekaet gant diouer ar varnerien ken izel eo al lennerien hag bihan-dister ar re anezho prest evit eztaoliñ o flijadur pe o displijadur. Ur seurt bazhvalan eo bet Ronan Huon hervez Malo Bouessel du Bourg pa oa an hini nemetañ o aliañ an oberourien hag o reizhañ o skridoù hep o asant evit ar fazioù yezh ha gant o aotre evit berraat pe lemel gerioù dibaot.
Hervez kont e oa dezhañ ul labour divankañ diehan ha ne veze tu d'e glokañ ken drailhet e oa yezh skrivagnerien'zo e-keñver an doare-srivañ, an ereadur hag ar steuñv d'an aliesañ. Soñj a ra Fulup Oillo (arroudennet gant M. Bouessel du Bourg) "m'en deus aberzhet Ronan Huon al levrioù en dije gallet skrivañ".
Klask a rae Ronan Huon skridoù savet en ur yezh yac'h, met ar reizhañ ma c'helle kinnig ken ne fellas ket dezhañ adembann levrioù hag e chome traoù da c'hwennat enno c'hoazh.
E-pad pell e chomas al labour embann ha skignañ un obererezh kaset da benn gant tud ne oant ket tud a vicher gopret evit se, betek ma krogasYann Goasdoue ha diwezhatoc'h Coop Breizh d'ober war dro ar werzh hag ar skignañ er stalioù. E kav an di e veze renket an holl levrioù hag niverennoù ar gelaouenn Al Liamm. E pakadoù-post e vevent lakaet gant e wreg pa veze tu d'o urzhiañ war eeun hep tremen dre un ti-skignañ, kaset e vezent d'ar post ha skignet er bed a-bezh. Ne oant ket o-unan ha tud evel Janette Queillé da skouer, o deus roet harp dezho.
[kemmañ] Ar gelaouenn lennegel Al Liamm-Tir-Na-nOg
E 1949 en em deuzias a reas teir gelaouenn : Al Liamm, Tir-Na-nOg ha Kened evit mont da vezañ Al Liamm-Tir-Na-nOg E 1957 e prenas digant Florentin Goinard ar gevredigezh Al Liamm an darnvuiañ eus al levrioù brezhonek embannet gant Skridoù Breizh, an ti-embann stag ouzh Strollad Broadel Breizh. Pa ne oa ket mui al Liger-Atlantel e Breizh hervezo, ne glaskas ket lezioù-barn ar Puradur sevel ur prosez a-enep an ti-embann ma oa e vurevioù er Baol.
[kemmañ] Embannadurioù Al Liamm
[kemmañ] An oberour
[kemmañ] Oberennoù
Dalc'het gant melestradur ar gelaouenn Al Liamm hag an embannadurioù stag ne voe ket Ronan Huon evit sevel un oberenn lennegel fonnus. Houmañ a c'hoarvez dreist-holl eta eus :
- un dastumad barzhonegoù "Evidon va-unan" (1955) awenet gant gwazhwelouriezh deroù ar goudevezh-brezel ;
- daou zastumad kontadennoù : "An Irin Glas" (1966) hag "Ur Vouezh er Vorenn" (1981), hep mennad politikel ebet hogen dezho dreist-holl ur mennad kenedelour, kaer da lenn.
[kemmañ] Levrlennadurezh
- Bouessel du Bourg, Malo. Darempredoù etre ar skrivagner hag an embanner en ur yezh vinorel : Reun Menez Keldreg ha Ronan Huon. 2006. Klask (en linenn hepken). Skol-Veur Breizh-Uhel, 2006. 13 p.