Κουκιά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η κουκιά
Η κουκιά
Τα κουκιά, τα νόστιμα χλωρά σπόρια της κουκιάς
Τα κουκιά, τα νόστιμα χλωρά σπόρια της κουκιάς

Η κουκιά είναι ποώδες, ετήσιο φυτό της οικογένειας των ψυχανθών, του γένους Βικία που καλλιεργείται για τους καρπούς του. Τα φύλλα της είναι σύνθετα πτερωτά, τα άνθη της σχηματίζουν βότρυς και μοιάζουν με αυτά της μπιζελιάς χρώματος λευκού ή μοβ έχοντας μία χαρακτηριστική μαύρη κηλίδα σε κάθε πέταλο. Το ύψος του φυτού φτάνει το 1 μέτρο και η συγκομιδή των καρπών είναι σχετικά εύκολη αφού ο βλαστός του είναι ίσιος ενώ στα περισσότερα άλλα είδη των ψυχανθών είναι περιεστραμμένος.

Καλλιεργείται σε ψυχρές και εύκρατες περιοχές. Η καταγωγή της είναι από την Ασία και η Κίνα έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή στο κόσμο. Ευδοκιμεί σε όλα τα χώματα που έχουν καλή στράγγιση. Η σπορά γίνεται τον Οκτώβριο και το πότισμα την Άνοιξη

Ο καρπός είναι κοντός, χοντρός, και άμισχος και περιέχει έως 10 μεγάλα ογκώδη σπόρια τα γνωστά κουκιά. Η θρεπτική αξία των κουκιών είναι μεγάλη αφού είναι πλούσια σε πρωτεΐνες. Τρώγονται μαγειρεμένα χλωρά ή ξερά.

Εκτός από τροφή για τον άνθρωπο χρησιμοποιείται και σαν ζωοτροφή καθώς και για λίπανση των εδαφών αφού είναι πλούσια σε άζωτο. Είναι η γνωστή χλωρή λίπανση.

Οι καρποί που προορίζονται να καταναλωθούν σαν χλωροί μαζεύονται 10 μέρες μετά το δέσιμο του καρπού.

Στην Ελλάδα καλλιεργούνται διάφορες ποικιλίες όπως κουκιά Σεβίλλης με τους μακριούς καρπούς, πρώιμα Χίου με τα πλατιά σπόρια, φούλια με μικρούς καρπούς που συνήθως δίνονται σε ζωοτροφές, κοινά κουκιά με κοντό καρπό και μεγάλα αλλά λίγα σπόρια και άλλες.

Τα κουκιά μπορούν να προκαλέσουν δηλητηρίαση στα ζώα και στον άνθρωπο γνωστή ως κυάμωση, που εκδηλώνεται ως αιμολυτική αναιμία και σε πολλές περιπτώσεις είναι θανατηφόρος. Η κυάμωση προκαλείται σε άτομα που έχουν λόγω κληρονομικότητας έλλειψη του ενζύμου 6GPD.