Λούντβιχ φον Μίζες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ludwig von Mises
Ludwig von Mises

Ο Λούντβιχ Χάινριχ φον Μίζες (Ludwig Heinrich von Mises) (29 Σεπτεμβρίου, 188110 Οκτωβρίου, 1973) υπήρξε ένας σημαντικός οικονομολόγος με μεγάλη επιρροή στο σύγχρονο ελευθεριακό κίνημα και στην αναβίωση του κλασικού φιλελευθερισμού. Έχει ονομαστεί ο αδιαφιλονίκητος πρύτανης της αυστριακής σχολής των οικονομικών. Οι θεωρίες του επηρέασαν πολλούς μεταγενεστέρους οικονομολόγους όπως ο Φρίντριχ φον Χάγεκ και ο Μάρεϋ Ρόθμπαρντ.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Βιογραφία

Ο Μίζες γεννήθηκε στο Λέμπεργκ, τότε μέρος της Αυστροουγγαρίας και σημερινό Λβωφ στην Ουκρανία, όπου ο πατέρας του δούλευε ως μηχανικός κατασκευών. Ο φυσικός Ρίχαρντ φον Μίζες ήταν ο μικρός αδερφός του Λούντβιχ. Ένας άλλος αδερφός πέθανε ενώ ήταν νήπιο. Όταν ο Λούντβιχ και ο Ρίχαρντ ήταν μικρά παιδιά, η οικογένειά του μετακόμισε πάλι στο πατρικό στην Βιέννη.

Το 1900 άρχισε να σπουδάζει στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και άρχισε να επηρεάζεται από την δουλειά του Καρλ Μένγκερ. Ο πατέρας Μίζες πέθανε το 1903 και το 1906 ο Λούντβιχ τελείωσε το διδακτορικό του.

Το οικόσημο του προπάππου του Λούντβιχ, Μάγερ Ράχμιελ Μίζες, που αποδόθηκε από τον Φραγκίσκο Ιωσήφ της Αυστρίας.
Το οικόσημο του προπάππου του Λούντβιχ, Μάγερ Ράχμιελ Μίζες, που αποδόθηκε από τον Φραγκίσκο Ιωσήφ της Αυστρίας.

[Επεξεργασία] Επαγγελματική ζωή

Από το 1904 εως το 1914, ο Μίζες πήγαινε στις διαλέξεις του γνωστού Αυστριακού οικονομολόγου Ώυγκεν φον Μπεμ-Μπάβερκ. Κατόπιν από το 1913 εως το 1934 ο Μίζες δίδασκε στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και παράλληλα ήταν οικονομικός σύμβουλος της Αυστριακής Κυβέρνησης. Για να ξεφύγει από την επιρροή των Ναζί που είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν και στην Αυστρία, ο Μίζες έφυγε το 1934 για την Γενεύη όπου και ήταν καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Διεθνών Φοιτητών εως το 1940. Το 1940 μετανάστευσε στην Νέα Υόρκη όπου και έγινε επισκέπτης καθηγητής στο NYU απο το 1945 εως την σύνταξή του το 1969, αν και δεν πληρωνόταν απο το πανεπιστήμιο. Αντ' αυτού έβγαζε τα προς το ζην απο χρηματοδοτήσεις από επιχειρηματίες. Ο Μίζες πέθανε, ετών 92, στο νοσοκομείο του Αγίου Βικέντιου στην Νέα Υόρκη.

[Επεξεργασία] Συμβολή στα οικονομικά

Ο Μίζες έγραφε και δίδαξε συστηματικά υπέρ του κλασικού φιλελευθερισμού και είναι ένας από τους ηγέτες της Αυστριακής Σχοήης σκέψης στα οικονομικά. Έγραψε πολλά έργα σε δύο σχετικούς τομείς:

  • Νομισματική πολιτική και πληθωρισμό
  • Τις διαφορές μεταξύ κεντρικά σχεδιασμένων οικονομιών και ελεύθερης αγοράς.

Ο Μίζες έλεγε ότι το χρήμα ζητείται για την χρησιμότητά του στο να αγοράζει άλλα προϊόντα και όχι για την αξία του αφ' εαυτού. Η υπερβολική προσφορά χρήματος δημιουργεί τον οικονομικό κύκλο.

Μια άλλη σημαντική συμβολή του ήταν το επιχείρημα ότι ο σοσιαλισμός θα αποτύχει οικονομικά λόγω του προβλήματος του οικονομικού υπολογισμού - την αδυναμία μιας σοσιαλιστικής κυβέρνησης να κάνει όλους τους υπολογισμούς που χρειάζονται σε μια πολύπλοκη οικονομία. Ο Μίζες ισχυρίστηκε ότι χωρίς μια οικονομία της αγοράς δεν θα υπήρχε το σύστημα τιμών, το οποίο είναι θεμελιώδες για την ορθή κατανομή των περιορισμένων κεφαλαιακών πόρων προς την πιο αποτελεσματική χρήση. Ο σοσιαλισμός θα αποτύγχανε γιατί η ζήτηση δεν μπορεί να γίνεται γνωστή χωρίς τιμές. Αυτό το επιχείρημα βελτιώθηκε και αναπτύχθηκε απο τον φον Χάγεκ και άλλους.

Στο "Interventionism, An Economic Analysis", (1940), ο Μίζες έγραφε:

"The usual terminology of political language is stupid. What is 'left' and what is 'right'? Why should Hitler be 'right' and Stalin, his temporary friend, be 'left'? Who is 'reactionary' and who is 'progressive'? Reaction against an unwise policy is not to be condemned. And progress towards chaos is not to be commended. Nothing should find acceptance just because it is new, radical, and fashionable. 'Orthodoxy' is not an evil if the doctrine on which the 'orthodox' stand is sound. Who is anti-labor, those who want to lower labor to the Russian level, or those who want for labor the capitalistic standard of the United States? Who is 'nationalist,' those who want to bring their nation under the heel of the Nazis, or those who want to preserve its independence?"

Τα πιο διαδεδομένα έργα του είναι: "Human Action", "Socialism", "Liberalism", "The Theory of Money and Credit", "Bureaucracy" και "The Anti-Capitalistic Mentality".

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Wikiquote logo
Στα Βικιφθέγματα υπάρχει υλικό σχετικό με το άρθρο:

[Επεξεργασία] Βιβλία του στο Διαδίκτυο

Το άρθρο αυτό είναι μετάφραση του αντίστοιχου άρθρου της Αγγλικής Wikipedia.