Γύρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Γύρος την ώρα που ο εστιάτορας αφαιρεί το έτοιμο, ψημένο κρέας
Γύρος την ώρα που ο εστιάτορας αφαιρεί το έτοιμο, ψημένο κρέας

Γύρος ονομάζεται το - πιθανότατα τουρκικής προέλευσης - έδεσμα που αποτελείται από κομμάτια χοιρινού κρέατος από διάφορα μέρη του ζώου. Το νοστιμότερο γύρο τον κάνει κρέας από το λαιμό του χοίρου. Ονομάζεται έτσι γιατί το κρέας για να ψηθεί περνιέται σε κατακόρυφη μεταλλική σούβλα που γυρίζει γύρω από τον άξονά της, με τη φωτιά στη μια πλευρά. Ο γύρος φτιάχνεται και με κιμά - όπως το γνωστό κεμπάπ - αλλά και με κρέας κοτόπουλου. Προσφέρεται τυλιγμένος σε πίτα (άζυμο ψωμί), αλλά και σαν μερίδα. Σερβίρεται με διάφορες σαλάτες - χαρακτηριστικότερη το τζατζίκι - ντομάτα, κρεμμύδι και τηγανητές πατάτες. Σήμερα στην Ελλάδα ο γύρος με κιμά έχει απαγορευθεί με σχετική αγορανομική διάταξη λόγω των υπέρμετρων υγειονομικών παραβάσεων (άγνωστης προέλευσης) που είχαν σημειωθεί[εκκρεμεί παραπομπή].

Οι μουσουλμάνοι (Τούρκοι, Άραβες) λόγω θρησκείας δεν τρώνε γύρο, αλλά ντόνερ (Döner), που φτιάχνεται από μοσχαρίσιο, αρνίσιο ή κατσικίσιο κρέας. Το ντόνερ τρώγεται σε πιο λεπτή πίτα (αραβική) ή σε ψωμάκι. Στα αραβικά Εμιράτα βάζουν αντί για τζατζίκι ψιλοκομμένο φιστίκι, ενώ ακόμα και σήμερα στην Κρήτη χρησιμοποιούν γιαούρτι.

Τα μικρομάγαζα που άνοιξαν το 1922-1923 οι πρόσφυγες από τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη "περίσσεψαν" μετά τον πόλεμο και εξαπλώθηκαν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Στις βαλίτσες των προσφύγων ήταν κι οι συνταγές του γύρου, που ταξίδεψαν μαζί τους ως την Αμερική και την Αυστραλία.

Σήμερα, μεγάλες εταιρίες εστίασης, όπως τα Goody's, τα Έβερεστ (Πολίτικο) και τα McDonald's προσφέρουν κάποια παραλλαγή γύρου στο μενού τους. Γύρο μπορείτε να βρείτε στις μεγαλύτερες πόλεις της Γερμανίας, στη Γαλλία, αλλά και σε άλλες χώρες που έχουν Έλληνες μετανάστες. Νέες γεύσεις προστέθηκαν, ενώ υπάρχουν πλέον και ο "πράσινος ή οικολογικός γύρος" και ο "παιδικός γύρος".

Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη πωλείται ακόμη και μέσω του διαδικτύου. Συγκεκριμένα, τέτοιου είδους υπηρεσίες διαθέτει στην Αθήνα η "Σουβλάκι On-Line" και στη Θεσσαλονίκη η εταιρεία "Cyber-Γύρος" (Fast Food Ρήγας).

Ο γύρος είναι ένα από τα σημαντικότερα εδέσματα που έχει σκοπό να δοκιμάσει ο τουρίστας κατά την επίσκεψη του στην Ελλάδα, μαζί με το μουσακά και το σουβλάκι.


[Επεξεργασία] Δες επίσης

[Επεξεργασία] Εξωτερικές συνδέσεις