Αισθητισμός
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
O Αισθητισμός είναι ένα κίνημα συνδεδεμένο με την τέχνη και την λογοτεχνία στα τέλη του 19ου αιώνα στην Βρετανία. Γενικά, αναπαριστά την ίδια τάση που έδωσε ο Συμβολισμός και η Παρακμή στην Γαλλία και μπορεί να θεωρηθεί το Αγγλικό παρακλάδι του ίδιου κινήματος. Ανήκει στην Βικτωριανή αντίδραση και έχει ρομαντικές ρίζες. Έλαβε χώρα στα τέλη της Βικτωριανής περιόδου, περίπου από το 1868 μέχρι το 1901, και θεωρείται ότι τελείωσε με την δίκη του Όσκαρ Ουάιλντ. Παρόλ' αυτά υπάρχει ένα αναπτυσσόμενο αισθητικιστικό κίνημα σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, περισσότερο στις Βρυξέλλες, υπό την ηγεσία του Metthew Elliott.
Οι Άγγλοι συγγραφείς, οπαδοί της καλλιτεχνικής αισθητικής του κινήματος του Αισθητισμού, επηρεάστηκαν από τον ομοφυλόφιλο Walter Pater και τα δοκίμιά που δημοσιέυσε το 1867-68, στα οποία διακήρυτε την άποψη ότι τη ζωή πρέπει να την ζει κάποιος ενστικτωδικά, ακολουθώντας ένα ιδεώδη της ομορφιάς. Το έργο του Μελέτη στην Ιστορία της Αναγέννησης (Studies in the History of the Renaissance) (1873) έγινε ένα ιερό κείμενο για τους τεχνοκεντρικούς ανθρώπους της Βικτωριανής εποχής. Οι συγγραφείς του κινήματος χρησιμοποιούσαν το σύνθημα «Η Τέχνη για την Τέχνη» (Art for Art's Sake), πλασμένο από τον φιλόσοφο Victor Cousin που το προώθησε ο Theophile Gautier στην Γαλλία, και διακηρύχθηκε ότι η τέχνη δεν συνδέεται με την ηθική.
Οι καλλιτέχνες και οι συγγραφείς του κινήματος του Αισθητισμού πίστευαν ότι ο ρόλος οποιασδήποτε μορφής τέχνης είναι να παρέχει εκλεπτυσμένη αισθησιακή ηδονή παρά να εκφράζει ηθικά ή συναισθηματικά μηνύματα. Συνεπώς, δεν δεχόντουσαν τις ωφελιμιστικές θεωρίες των John Ruskin και του Matthew Arnold, σύμφωνα με τις οποίες η τέχνη είναι κάτι ηθικό ή χρήσιμο. Αντί αυτού, πίστευαν ότι η Τέχνη δεν έχει κάποιον διδακτικό σκοπό αλλά χρειάζεται απλά να είναι όμορφη. Ο Αισθητισμός ανέπτυξε την λατρεία της ομορφιάς, την οποία θεωρούσαν το βασικότερο παράγοντα στην Τέχνη. Υποστήριζαν ότι η Ζωή πρέπει να αντιγράφει την Τέχνη. Τα κύρια χαρακτηριστικά του κινήματος ήταν : πρόταση αντί δήλωσης, φιληδονία, μαζική χρήση συμβόλων, και συναισθησιακή ισχύ, που σημαίνει, εναρμόνιση μεταξύ λέξεων, χρωμάτων και μουσικής.
Οι πρόδρομοι του Αισθητισμού είναι οι John Keats και Percy Bysshe Shelley. Στην Αγγλία οι καλύτεροι αντιπρόσωποι του κινήματος ήταν ο Oscar Wilde και ο Algernon Charles Swinburne, επηρεασμένοι και οι δύο από τους Γάλλους Συμβολιστές. Ανάμεσα στους υποστηριχτές του κινήματος του Αισθητισμού περιλαμβάνονται και οι James McNeil Whistler και Gabriel Rosseti . Το κίνημα ασκεί επίδραση στον εσωτερικό σχεδιασμό χώρου. Ο σχεδιασμός του «Αισθητικού» χαρακτηρίζεται από την χρήση πραγμάτων όπως φτερά παγονιού και μπλε και άσπρη πορσελάνη, και τα δύο από τα οποία λέγεται ότι χρησιμοποιούνταν σαν διακόσμηση από τον Oscar Wilde όταν ήταν νέος. Αυτή η πλευρά του κινήματος έγινε αντικείμενο σάτιρας από το περιοδικό Punch και την όπερα των Gilbert και Sallivan “Patience”.
Στο μυθιστόρημα του Compton Mackenzie, “Sinister Street”, γίνεται χρήση του τύπου σε μία φάση μέσα από την οποία ο πρωταγωνιστής περνάει υπό την επήρεια ηλικιωμένων, παρακμιακών ατόμων. Το μυθιστόρημα του Evelyn Waugh, ο οποίος ήταν ένα νέο μέλος στην Αισθητική κοινότητα της Οξφόρδης, αποδίδει τον αισθητισμό περισσότερο από μία σατυρική οπτική γωνία αλλά και από την οπτική γωνία ενός που βρισκόταν μέσα στο κίνημα. Μερικά ονόματα που συμμετείχαν στον κίνημα είναι οι Robert Byron, Evelyn Waugh, Harold Acton, Nancy Mitford και Anthony Powell.
[Επεξεργασία] Πηγές
- Αντίστοιχο άρθρο της Αγγλικής Βικιπαίδειας.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
- The Aesthetic Adventure by William Gaunt ISBN 0-224-01105-7
- Chamberlin, J.E. Ripe Was the Drowsy Hour: The Age of Oscar Wilde. New York: Seabury Press, 1977
- Dynes, Wayne R. Aesthetic Movement. Encyclopedia of Homosexuality. Dynes, Wayne R. (ed.), Garland Publishing, 1990. pp. 16&17
- Small, Ian, ed. The Aesthetes: A Sourcebook. Boston: Routledge and Kegan Paul, 1979