Ευάγγελος Σκουβαράς
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Ευάγγελος Σκουβαράς γεννήθηκε στο χωριό Βαρνάβας της Αττικής το 1921.
Ήταν πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαιδεύσεως.
Το 1953 ο Σκουβαράς βρέθηκε στη Ζαγορά για να διδάξει στο Γυμνάσιο του Πολυμέρειου κληροδοτήματος που λειτουργούσε στο χωριό. Ήταν ο άνθρωπος που το οργάνωσε.
Το 1954 δημοσιεύεται το πρώτο έργο του που είναι μια γλωσσολογική μελέτη με τον τίτλο «Τα δυσετυμολόγητα του Ιστορικού λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών» για να ακολουθήσει το 1957 η δεύτερη, με τίτλο «Ιχνηλατώντας τις λέξεις». Κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Ζαγορά έρχεται σε επαφή με τους χειρόγραφους κώδικες και τις παλαιότυπες εκδόσεις της ιστορικής Βιβλιοθήκης του χωριού. Σκύβει με πάθος πάνω τους και αρχίζει να τους μελετά. Καρπός της μελέτης είναι η παρουσίαση άγνωστων ή ελάχιστα γνωστών, μορφών και καταστάσεων, της Θεσσαλίας και του Πηλίου ειδικότερα, των χρόνων της τουρκοκρατίας και της Επανάστασης.
Το 1958 εκδίδεται το βιβλίο του «Άνθιμος Ολυμπιώτης», το 1959 ακολουθεί το «Χρονικό της Συκής» και το 1960 το βιβλίο «Το παλιότερο αρματολίκι του Πηλίου κι οι Αρβανίτες στη Θεσσαλομαγνησία, 1750-1790» ενώ το 1964 εκδίδεται το «Ιωάννης Πρίγκος, η ελληνική παροικία του Άμστερνταμ, η σχολή και η Βιβλιοθήκη Ζαγοράς». Στα βιβλία του αυτά προβάλουν μέσα από την αχλύ της παράδοσης οι μεγάλες μορφές του Άνθιμου Γαζή, του Πατριάρχη Καλλίνικου Γ΄ και του φωτισμένου έμπορου Ιωάννη Πρίγκου.
Ο καθηγητής Ευάγγελος Σκουβαράς έχοντας συμπληρώσει πλέον μια δεκαετία σε κοινοτικά και δημόσια γυμνάσια της Θεσσαλίας, αποτελεί σπάνιο δείγμα εκπαιδευτικού λειτουργού που παράλληλα με τα διδακτικά του καθήκοντα διατηρεί τον δεσμό με την επιστημονική έρευνα. Έχει ήδη ταξινομήσει, καταγράψει και μελετήσει σειρά ολόκληρη κοινοτικών, μοναστηριακών και ιδιωτικών αρχείων και βιβλιοθηκών, επεξεργαζόμενος το υλικό που μαζεύει, παρέχοντας από καιρό σε καιρό δείγματα της συγκομιδής του και προετοιμάζοντας συνεχώς την επιστημονική τους αξιοποίηση.
Το 1963 μετατίθεται στην πρωτεύουσα και υπηρετεί ως αποσπασμένος στην Ακαδημία Αθηνών στο Κέντρο Ερευνών του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού (τότε Μεσαιωνικόν Αρχείον) μέχρι το 1967. Κατά την περίοδο αυτή ολοκληρώνει την μελέτη του πλούτου της μονής «Ολυμπιώτισσα» κοντά στην Ελασσόνα, κυρίως 233 χειρογράφων που έχει από το 1957 ανακαλύψει σε κρύπτη της μονής και το 1967 την παρουσιάζει σε έναν ογκωδέστατο τόμο 640 σελίδων.
Το 1967 παρουσιάζει την διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Στηλιτευτικά Κείμενα του 18ου αιώνος – Κατά των Αναβαπτιστών» στην οποία αναπλάθει ιστορικά τα γεγονότα που συντάραξαν το Πατριαρχείο της Πόλης κατά τον 18ο αιώνα και ξεκινά πλέον την πανεπιστημιακή του σταδιοδρομία.
Ταυτόχρονα συνεχίζει το ερευνητικό του έργο εκδίδοντας το 1976 τη μελέτη «Τα νεοελληνικά γράμματα. Σύντομο διάγραμμα ιστορίας της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας» το οποίο αποτελεί μια επιβλητική σύνθεση νεοελληνικής λογοτεχνίας ως και τον 17ο αιώνα. Ακολουθεί το 1981 το ιστορικό αφήγημα, όπως ο ίδιος ονομάζει, «Άνθιμος Ολυμπιώτης» αναφερόμενο στα χρόνια της τουρκοκρατίας, στη ζωή και το θάνατο, στην ψυχική και ηθική μεγαλοσύνη του υπόδουλου Ελληνισμού. Το 1981 επίσης εκδίδονται τα «Πηλιορείτικα Α΄»στα οποία περιλαμβάνονται κάποια φιλολογικά και ιστορικά του άρθρα που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς στην εφημερίδα «Θεσσαλία» του Βόλου.
Τα «Πηλιορείτικα Β΄» εκδίδονται το Μάρτη του 1983 και ο Σκουβαράς παρόλο που παρακολούθησε αυτό το βιβλίο μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, στην γέννηση και την ολοκλήρωση του, δεν πρόλαβε, δυστυχώς, να το κρατήσει τυπωμένο στα χέρια του. Φεύγει πρόωρα απ’ τη ζωή σε ηλικία 62ετών αφήνοντας όμως πίσω ένα πολύ πλούσιο έργο.
Ήταν ένας άνθρωπος με έντονη και προσωπικότητα και έμφυτες δεξιότητες. Πρέπει να αναφέρουμε εδώ και την ζωγραφική του δεξιοτεχνία χάρις στην οποία εικονογράφησε τα βιβλία του με σπάνιες διακοσμήσεις και παραστάσεις που αντέγραφε από παλαιά χειρόγραφα με μεγάλη πιστότητα.
Ο Ευάγγελος Σκουβαράς, τέκνο της Βαρναβιώτικης γής, με το έργο του πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στην αναζήτηση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της πατρίδας μας, όπως αυτή διαμορφώθηκε στα τελευταία τριακόσια χρόνια.
- Το αρχικό κείμενο του άρθρου προέρχεται απο την ιστοσελίδα http://www.zagora.gr/EVERGETES_KAI_PROSOPIKOTHTES_ZAGORAS/skoubaras.htm και δημοσιεύεται στη Βικιπαίδεια κατόπιν άδειας του συγγραφέα του. Δείτε τη σελίδα συζήτησης του άρθρου.