Χρήστης:Siga/Werkstatt

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


- υπό κατασκευή - chantier - en construccion - baustelle - under construction - υπό κατασκευή -


Εδώ κατασκευάζονται κείμενα για τη Βικιπαίδεια. Εάν φθάσατε ως εδώ μέσω κάποιας μηχανής αναζήτησης, να έχετε υπ' όψιν πως τα κείμενα δεν είναι έτοιμα ακόμα και μπορεί να περιέχουν σφάλματα και ανεξακρίβωτους ισχυρισμούς. Εάν έχετε ερωτήσεις ή προτάσεις, επικοινωνήστε με το συγγραφέα.


- en construccion - baustelle - under construction - υπό κατασκευή - chantier - en construccion -

Όλα όσα γραμμένα εδώ είναι πρόχειρα και μπορεί να έχουν και λάθη
Όλα τα γραμμένα εδώ είναι πρόχηρα και μπορεί να έχει και λάδι

SigaΣυζήτησηWerkstatt Αφού δεν είμαι Έλληνας και τα ελληνικά μου δεν είναι καλά, το θεωρώ καλύτερo να προετοιμάζω τα άρθρα μου εδώ, πριν γραφτούν στην Βικιπαίδεια.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Σύνθετοι Οφθαλμοί

Εικόνα 1 Οι γαλάζιοι σύνθετοι οφθαλμοί μιας λιβελλούλας
Εικόνα 1 Οι γαλάζιοι σύνθετοι οφθαλμοί μιας λιβελλούλας
Εικόνα 2 Οι πράσινοι σύνθετοι οφθαλμοί μιας λιβελλούλας
Εικόνα 2 Οι πράσινοι σύνθετοι οφθαλμοί μιας λιβελλούλας
Εικόνα 3 Σύνθετος οφθαλμός από μικρό κάβουρα που ζει στη αρκτική θάλασσα
Εικόνα 3 Σύνθετος οφθαλμός από μικρό κάβουρα που ζει στη αρκτική θάλασσα

Σύνθετος οφθαλμός ονομάζεται ένα από τα περίπου πέντε είδη ματιών, που συναντάμε στο βασίλειο των ζώων. Αυτό το είδος ματιών συναντούμε αποκλειστικά σε μερικά όστρακα, στις κάβουρες και ιδιαίτερα στα έντομα. Σε αυτά τα ζώα το σύνθετο οφθαλμό εξελίχτηκε παράλληλα[1]. Είναι συγκρότημα από μόνο μερικά μέχρι μερικές χιλιάδες απλών ματιών (ομmατίδια), που συλλειτουργούν σαν ενότητα. Οι σύνθετοι οφθαλμεί αποκαλούνται και μωσαϊκοί οφθαλμοί.

[Επεξεργασία] Δομή

Εικόνα 6 Σύνθετο οφθαλμό, τομή, σχήμα A Επιδερμίδα με φακούς από χιτίνη B,F Κωνικό κρύσταλλο   C,E Rhabdom    D Αποφυάδες νευρικών κυττάρων
Εικόνα 6 Σύνθετο οφθαλμό, τομή, σχήμα
A Επιδερμίδα με φακούς από χιτίνη
B,F Κωνικό κρύσταλλο
C,E Rhabdom
D Αποφυάδες νευρικών κυττάρων
Εικόνα 4 Ομματίδιο ενός σύνθετου οφθαλμού του είδος apposition A Φακό από χιτίνη  B Κωνικό κρύσταλλο  C Hauptpigmentzelle D Τοίχος στο γειτονικό ομματιδίου  E Rhabdom F Δακτύλιο από οπτικά κύτταρα G Βασική μεμβράνη H Αποφυάδες του νευρικού  κύτταρου
Εικόνα 4 Ομματίδιο ενός σύνθετου οφθαλμού του είδος apposition
A Φακό από χιτίνη B Κωνικό κρύσταλλο C Hauptpigmentzelle D Τοίχος στο γειτονικό ομματιδίου E Rhabdom F Δακτύλιο από οπτικά κύτταρα G Βασική μεμβράνη H Αποφυάδες του νευρικού κύτταρου

Οι σύνθετοι οφθαλμοί μπορούν να αποκτήσουν πολλά σχήματα. Στα κολεόπτερο πολλές φορές κυκλώνουν τη βάση των κεραιών σε σχήμα νεφρού ή και διαιρούνται από της κεραίες τελείως σε πάνω και κάτω μέρος. Τις περισσότερες φορές όμως οι σύνθετοι οφθαλμοί είναι ημισφαιρικές. Έτσι η κατεύθυνση της όρασης κάθε ομματιδίου διαφέρει λίγο από αυτήν του γειτονικού ομματιδίου. Αφού οι δυο σύνθετοι οφθαλμοί είναι στη αριστερή και δεξιά πλευρά του κεφαλιού, η όραση καλύπτει σχεδόν ολόκληρο το περιβάλλον του ζώου από μπροστά μέχρι πίσω και από πάνω μέχρι κάτω σε σύνθετη εικόνα σαν ψηφιδωτό.

Η ποιότητα της εικόνας βέβαια εξαρτάται από το αριθμό των ομματιδιών όπως στις digital εικόνες από τον αριθμό των Pixel. Αυτός ο αριθμός δεν εξαρτάται μόνο από το είδος, αλλά και από το γένος και π. χ. στις μέλισσες στις κάστες. Στη πυγολαμπίδα , που είναι κολεόπτερο και το αρσενικό πετάει ψάχνοντας το θηλυκό, το πρώτο διαθέτει 2500 ομματίδια, το δεύτερο μόνο 300. Στις μέλισσες ο σύνθετος οφθαλμός της βασίλισσας αποτελείται από 3.000-4.000 ομματίδια, της εργάτριας από 4.000-6.900 και του κηφήνα από 7.000-8.000 ομματίδια[2] . Γενικά στα έντομα που πετάν γρήγορα, ο σύνθετος οφθαλμός αποτελείται από περισσότερα ομματίδια. Μεγάλες λιβελλούλες έχουν μέχρι 28.000 ομματίδια σε κάθε σύνθετο οφθαλμό[3].

[Επεξεργασία] Ομματίδιο (Εικόνα 4)

Η εξωτερική εξαγωνική επιφάνεια του ομματιδίου είναι από χιτίνη και λειτουργεί σαν φακό (Α). Ο φως μπαίνει στο ομματίδιο μέσα του φακού αυτού και μετά προοδεύει στο κωνικό κρύσταλλο (Β). Σε μερικά είδη ζώων το κρύσταλλο αυτό αποτελείται από μερικά κύτταρα, σε άλλα είναι ένας εξωκυτταρικός όγκος που απελευθερώθηκε από διάφορα κύτταρα. Το κωνικό κρύσταλλο οδηγεί το φως στο αμφιβληστροειδή (F). Ο αμφιβληστροειδής κάθε ομματιδίου σχηματίζεται από οχτώ οπτικά κύτταρα σε διάταξη όμοια στα κομμάτια μιας πορτοκαλάδας. Οι φωτοχρωστικές εξειδικευμένες για την αντίληψη φωτός των κυττάρων αυτών κάθονται σε μια σειρά από Microvilli κατά μήκος του κοινού άξονα αυτών των οπτικών κυττάρων. Αυτή η σειρά από Microvilli λέγεται Rhabdomer. Στην Εικόνα 4 τα οχτώ Rhabdomer μαζί σχηματίζουν το Rhabdom (E). Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις, ποιες θα δούμε πιο κάτω. Δυο στεφάνια (C και D) από κύτταρα, που περιέχουν φωτοχρωστικές ικανές να απορροφήσουν φως, αλλά όχι ευαίσθητες στο φως περικυκλώνει το αμφιβληστροειδή. Στο μέρος του Rhabdom που βρίσκεται κοντά στο κέντρο του σύνθετου οφθαλμού αρχίζουν οι αποφυάδες (Η) του νευρικού κύτταρου που οδηγεί τα αρχικά οπτικά ερεθίσματα μέσα τα χημικά ερεθίσματα του Rhabdom σαν νευρικές ώσεις από τα οπτικά κύτταρα του ομματιδίου στα γάγγλια του κεφαλιού[3][4]

[Επεξεργασία] Τύποι σύνθετων οφθαλμών

Σχετικά με τη παραπέρα δομή του ομματιδίου προκύπτουν τρία τύποι που ανήκουν σε δυο κατηγορίες, τα μάτια του είδος apposition και τα μάτια του είδος superposition. Στη πρώτη κατηρορία τα ομματίδια δουλεύουν ανεξάρτητα, δηλαδή το κάθε ομματίδιο βλέπει το περιβάλλον με ένα τρόπο ανεξάρτητο από τα άλλα ομματίδια. Στα μάτια του είδος superposition τα ομματίδια συνεργάζονται. Σε ποιο τύπος ανήκουν τα ομματίδια εξαρτάται από τα κύτταρα που περιέχουν φωτοχρωστικές ικανές να απορροφήσουν φως και από την δομή των Rhabdomer.

Στα μάτια τύπου apposition τα κύτταρα με απορροφητικές φωτοχρωστικές σχηματίζουν τέτοιο χιτώνα γύρο το αμφιβληστροειδή, που το φως που προέρχεται από το φακό, δεν μπορεί να φτάνει σε γειτονικά ομματίδια. Τα οχτό Rhabdomer σχηματίζουν ενότητα. Γιαυτό κάθε ομματίδιο μπορεί να σχηματίζει ευκρινές είδωλο αυτόυ του μέρος του εικόνα του περιβάλλον, που βρίσκεται στον άξονα του ομματιδίου. Τα περισσότερα έντομα διαθέτουν αυτό το τύπο σύνθετου οφθαλμού. Αλλά πολύ φως απορροφάται.

Εάν τα τα κύτταρα που περιέχουν φωτοχρωστικές ικανές να απορροφήσουν φως μπορούν να μικραίνουν και ετσα να τριγυρνούν το αμφιβληστροειδή μόνο κατά μέρος, το φως που μπαίνει στο ένα ομματίδιο, κατά μέρος καταλήγει και στα γειτονικά ομματίδια, αυξάνοντας την πιθανότητα αποτελεσματικού ερεθισμού του. Αυτό αποκαλείται οπτικό superposition. Το είδωλο είναι πιο θολό, αλλά η φωτοευαισθησία του μάτιου είναι πιο μεγάλη. Τα περισσότερα έντομα που ενεργούν το σουρούπωμα ή την νύχτα διαθέτουν αυτό το τύπο σύνθετου οφθαλμού. Η επέκταση των φωτοχρωστικών ικανές να απορροφήσουν φως εξαρτάται από την ποσότητα φωτός που μπαίνει στο ομματίδιο. Μόνο αν δεν έχει αρκετά φώς, τα κύτταρα με αυτές τις φωτοχρωσικές μικραίνουν, το έντομο συνεχείζει να βλέπει, αλλά πιό θολά.

Η δεύτερή ευκαιρία για συνεργασία προκύπτει από την δομή του Rhabdom. Στα μάτια τύπου νευρικό superposition αυτό αποτελείται από μόνο δυο Rhabdomer, τα άλλα έξι σχηματίζουν κύκλο γύρο από το κεντρικό. Τα επτά στοιχεία συνθέτονται με αποφυάδες νευρικού κύτταρου, γιαυτό το όνομα του τύπου. Αυτό το τύπο το συναντούμε στα έντομα που πετάνε γρήγορα, π.χ. στις μύγες[5] [6].


(2).

[Επεξεργασία] Leistungen

Die räumliche Auflösung des Facettenauges ist durch die Anzahl der Bildpunkte begrenzt und ist somit weit geringer als etwa die Auflösung des menschlichen Linsenauges. Zudem ist die Empfindlichkeit des Facettenauges gering und nimmt mit steigender Auflösung, also mehr und damit kleineren Facetten, stark ab. Dies ist prinzipbedingt, da das von einem Objektpunkt ausgehende Licht im Idealfall nur von einer einzigen der winzigen Linsenflächen (z. B. 0.001 mm²) auf eine Sinneszelle geführt wird, während im Linsenauge die von der gesamten Linsenöffnung (etwa > 10mm² beim Menschen) empfangenen Strahlen eines Objektpunktes effektiv auf wenige Sinneszellen konzentriert werden.

Εικόνα 5 Mikroskopische Aufnahme des Facettenauges einer Fruchtfliege
Εικόνα 5 Mikroskopische Aufnahme des Facettenauges einer Fruchtfliege

Dafür kann die zeitliche Auflösung bei Facettenaugen weit höher sein. Sie liegt etwa bei schnell fliegenden Insekten mit neuronalem Superpositionsauge bei bis über 300 Bildern pro Sekunde, was etwa dem achtfachen des menschlichen Auges von 40 Bildern pro Sekunde entspricht. Bei einem Appositionsauge liegt die zeitliche Auflösung bei etwa 80 Bildern pro Sekunde. Im Gegensatz zum Appositionsauge wird im neuronalen Superpositionsauge das Signal der Sehzellen von nachgeschalteten Neuronen nicht nur weitergeleitet, sondern direkt ausgewertet und nur die Veränderung des Signals weitergemeldet, was die hohen Flimmerfusionsfrequenzen ermöglicht (Es wird mathematisch die Ableitung der Depolarisation weitergeleitet, bei weniger Licht hyperpolarisiert das nachgeschaltete Neuron, bei mehr Licht depolarisiert es. Die Spannung ist dabei dem Potential der Sinneszelle entgegengesetzt.) Durch diese Datenreduktion kann das Signal schneller und effektiver bearbeitet werden, als beim Appositionsauge, bei dem nachgeschaltete Neurone das Signal der Rezeptorzelle direkt nachahmen. Diese hohe zeitliche Auflösung kann für bewegte Objekte im nachgeschalteten Gehirn zu einer weit höheren Bildauflösung ausgewertet werden, als es nach der durch die Facettenanzahl begrenzten optischen Auflösung entspräche.(Diese Möglichkeit lässt auch dem Menschen bewegte Fernsehbilder weit schärfer erscheinen, als sie im Standbild tatsächlich sind.)

Ferner verfügen Tiere mit Facettenaugen über ein ungleich größeres Blickfeld als mit Linsenaugen. Dies rührt daher, dass prinzipiell jede einzelne der über einen weiten Blickwinkel angeordneten Facetten prinzipiell die gleiche Auflösung erreicht. Bei einem Linsenauge ist eine scharfe Abbildung auf die Bildmitte beschränkt und wird zum Rand des Blickfeldes immer unschärfer.

Bei vielen Insekten werden die Facettenaugen in ihrer Funktion noch unterstützt durch drei punktförmige Lichtsinnesorgane, sogenannte Ocellen - diese dienen jedoch vor allem dem Nachstellen der inneren Uhr.

[Επεξεργασία] Eine Optische Täuschung von Facettenaugen

Die typischen Muster von Zebras und anderen Wildtieren Afrikas, wie Giraffen, dienen vor allem dazu, eine Landung von Malariamücken zu erschweren und damit die Krankheit effektiv zu verhindern. Dies liegt daran, dass aufgrund der hohen Kontraste des Fells und der geringen Auflösung des Auges die Entfernungseinschätzung und Objekterkennung des Insekts nicht mehr zu einer erfolgreichen Landung auf dem Tier ausreichen.

[Επεξεργασία] Aufsatz

"Kristallmodell lässt Facettenaugen entstehen" in: Naturwissenschaftliche Rundschau 10/2005,S. 546 / Science 308, 191 (2005)(Englisch)

[Επεξεργασία] Weblinks

Commons logo
Τα Κοινά έχουν βίντεο και φωτογραφίες σχετικά με το άρθρο

[Επεξεργασία] Quellen

  • (1) Hans Ekkehard Gruner (Hrsg.), M. Moritz, W. Dunger; 1993; Lehrbuch der speziellen Zoologie, Band I: Wirbellose Tiere, 4. Teil: Arthropoda (Ohne Insekta)
  • (2) Rüdiger Wehner, Walter Gehring; 1990; Zoologie, 22. Auflage, S. 407ff

[Επεξεργασία] Αναφορές

  1. dtv-Atlas zur Biologie Deutscher Taschenbuchverlag München ISBN 3-423-03011-9
  2. Ιστοσελίδα Beekeeping
  3. 3,0 3,1 Hans Ekkehard Gruner (Hrsg.), M. Moritz, W. Dunger; 1993; Lehrbuch der speziellen Zoologie, Band I: Wirbellose Tiere, 4. Teil: Arthropoda (Ohne Insekta)
  4. Εικόνες από το Rhabdom
  5. Rüdiger Wehner, Walter Gehring; 1990; Zoologie, 22. Auflage, S. 407ff
  6. Ζωικά Μοντέλα Οφθαλμών

[7] [4] [3] [8] [9] [1] [10] [11] [12] [13][13] [14] [15] [16]

[17] liefert schwarzen Pfeil

[Επεξεργασία] Έτοιμα & links

Häufigkeit und Dauer fehlen
Krill stößt Exoskelett zur Rettung ab
Λείπει ακόμα μύθοι Αισόπου

[Επεξεργασία] Εργαλεία

  • Gallerie:
  • Tabelle
Εικόνα 1: Θηλυκό: Εικόνα 2: Αρσενικό: Εικόνα 3: κεραία και οφθαλμό: Εικόνα 4: Στίγμα: Εικόνα 5: Μπροστινό πόδι Εικόνα 6: Πισινό πόδι
Φυλετικό διμορφισμό:
 
Φυλετικό διμορφισμό: καμπούρες κοντά στα μάτια φανερές , στο προνώτο αυλάκι βαθιά και εξογκώματα υψηλά

Πασαρέλα στο μάτι

Στην άκρη του βέλου ένα στίγμα στον στερνίτη Η κνήμη (Tibia) του μπροστινού ποδιού με τρία πλατιά δόντια και εναντίων του τελευταίου άκανθο Η κνήμη του πισινού ποδιού με δυο μικρά δόντια


[Επεξεργασία] Taxobox

[Επεξεργασία] Taxobox Klasse

?Έντομα
ξυλούργημα:  41 έντομα
ξυλούργημα: 41 έντομα
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Κλάση: Έντομα (Insekta)
Επιστημονικό όνομα

Insecta

Στη Ευρώπη 25 τάξεις:
Κολεόπτερα (Coleoptera)
Πεταλούδες (Lepidopter)
Υμενόπτερα (Hymenoptera) κ.α.

Έντομα
Συστηματική Ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Κλάση: Έντομα (Insekta)
Υποδιαίρεση της κλάσης
Στη Ευρώπη 25 τάξεις:
Κολεόπτερα (Coleoptera)
Πεταλούδες (Lepidopter)

Υμενόπτερα (Hymenoptera) κ.α.

Επιστημονική ονομασία
Insecta

[Επεξεργασία] Taxobox Ordnung

?κολεόπτερα
Calver Käferbuch
Calver Käferbuch
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Κλάση: Έντομα (Insecta)
Τάξη: κολεόπτερα (Coleoptera)
Επιστημονικό όνομα

Coleoptera

Υπάρχουν τέσσερεις υποτάξεις:
Adephaga
Archostemmata
Myxophaga
Polyphaga.

Κολεόπτερα
Συστηματική Ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Κλάση: Έντομα (Insecta)
Τάξη: κολεόπτερα (Coleoptera)
Υποδιαίρεσεις της τάξης
Υπάρχουν τέσσερεις υποτάξεις:

Adephaga
Archostemmata
Myxophaga
Polyphaga.

Επιστημονική ονομασία
Coleoptera

[Επεξεργασία] Taxobox ArtArt

?Cicindela hybrida
Cicindela hybrida φοτογραφία: Holger Gröschl
Cicindela hybrida
φοτογραφία: Holger Gröschl
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Κλάση: Έντομα (Insekta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Οικογένεια: Cicindelidae
Γένος: Cicindela
Είδος: hybrida
Διώνυμη ονομασία
Cicindela hybrida
Linnaeus 1758


Cicindela hybrida

Συστηματική Ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Φύλο: Αρθρόποδα (Arthropoden)
Ομοταξία: Έντομα (Insekta)
Τάξη: κολεόπτερα (Coleoptera)
Οικογένεια: Cicindelidae
Γένος: Cicindela
Είδος: hybrida
Επιστημονική Ονομασία
Cicindela hybrida

Linnaeus 1758