Εθνική Οδός 1
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Εθνική Οδός No 1 είναι η μεγαλύτερη σε μήκος οδός στην Ελλάδα και είναι κομμάτι του ευρωπαϊκού αυτοκινητόδρομου Βορρά-Νότου Ε75. Ξεκινάει από τη Λεωφόρο Κηφισού (λεκανοπέδιο Αττικής) και καταλήγει στο συνοριακό σταθμό Ευζώνων (σύνορα με κρατίδιο Σκοπίων). Οι χρήστες της οδού υπόκεινται στην καταβολή διοδίων (σε σταθμούς που βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία της οδού).
Στα τέλη της δεκαετίας '70 - αρχές δεκαετίας '80, η οδός (σχεδόν σε όλο το μήκος της) είχε πλάτος 13-14 μ. και 4 λωρίδες κυκλοφορίας (1 λωρίδα + 1 βοηθητική λωρίδα ανά κατεύθυνση) χωρίς διαχωριστική νησίδα.
- Το τμήμα Αθήνα - Λαμία εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο του 1962 (με 14 μ. πλάτος σχεδόν σε όλο το μήκος του).
- Το τμήμα Λαμία - Λάρισα εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 1967 (με 14 μ. πλάτος σχεδόν σε όλο το μήκος του).
- Το τμήμα Λάρισα - Κατερίνη εγκαινιάστηκε το Σεπτέμβριο του 1959 (με 13 μ. πλάτος σε όλο το μήκος του, με εξαίρεση την Κοιλάδα των Τεμπών όπου είχε 10 μ. πλάτος, λόγω του αναγλύφου στην περιοχή).
- Το τμήμα Κατερίνη - Θεσσαλονίκη εγκαινιάστηκε το Σεπτέμβριο του 1973 (με 14 μ. πλάτος σχεδόν σε όλο το μήκος του).
- Το τμήμα κόμβος Αξιού - Εύζωνοι εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 1973 (με 14 μ. πλάτος στο υποτμήμα κόμβος Αξιού - Πολύκαστρο και πλήρη διατομή αυτοκινητοδρόμου (10+10 μ.) στο υποτμήμα Πολύκαστρο - Εύζωνοι).
Η είσπραξη διοδίων εφαρμόστηκε κατά τμήματα:
- από το 1959 στο τμήμα Λάρισα - Κατερίνη (σταθμοί διοδίων Τεμπών και Λεπτοκαρυάς)
- από το 1962 στο τμήμα Αθήνα - Λαμία (σταθμοί διοδίων Σχηματαρίου και Τραγάνας)
- από το 1967 στο τμήμα Λαμία - Λάρισα (σταθμοί διοδίων Πελασγίας, Δρυμώνα και Μοσχοχωρίου - ο σταθμός Δρυμώνα σταμάτησε να λειτουργεί σύντομα)
- από το 1986 στο τμήμα Κατερίνη - Θεσσαλονίκη (σταθμός διοδίων Ν. Μαλγάρων)
Ο σταθμός διοδίων Αφιδνών (που βρίσκεται επί του τμήματος Αθήνα - Λαμία) ξεκίνησε να λειτουργεί το 1992. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις για σταθμούς διοδίων στον κόμβο Αγίου Αθανασίου και στον κόμβο Ευζώνων, ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν.
Τα έργα για την αναβάθμιση της οδού και τη μετατροπή της σε κλειστό αυτοκινητόδρομο, ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του '80. Στα τέλη της ίδιας δεκαετίας, παραδόθηκαν στην κυκλοφορία (ως αυτοκινητόδρομος πλέον) τα τμήματα: κόμβος Κλειδίου - Γαλλικός ποταμός (1988), Στρατόπεδο Μπογιατίου - κόμβος Κρυονερίου (1989), κόμβος Οινοφύτων - κόμβος Σχηματαρίου (1989), κόμβος Ριτσώνας - κόμβος Θήβας (1989). Τα επόμενα χρόνια ξεκίνησαν έργα σε όλο το μήκος του τμήματος Αθήνα - κόμβος Θήβας, καθώς και στο τμήμα Κατερίνη - Κλειδί.
Το 1995, η Εθνική Οδός No 1 είχε διατομή αυτοκινητόδρομου στα εξής τμήματα: Αθήνα - Υλίκη, Κατερίνη - Κορινός, Κλειδί - Θεσσαλονίκη και Πολύκαστρο - Εύζωνοι.
Σήμερα (Μάιος 2006), η κατάσταση έχει βελτιωθεί κατά πολύ. Απομένει η αναβάθμιση των τμημάτων: Ρεγκίνι - Ράχες και Ευαγγελισμός - Λεπτοκαρυά.