Σαπαρμουράτ Νιγιαζόφ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Σαπαρμουράτ Νιγιαζόφ ήταν ο πλέον ισχυρός άνδρας στο Τουρκμενιστάν από το 1985, Πρόεδρος από το 1990 μέχρι το θάνατό του. Γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1940 και πέθανε στις 21 Δεκεμβρίου 2006.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Παιδικά χρόνια
Έμεινε ορφανός από πολύ μικρή ηλικία, καθώς ο πατέρας του σκοτώθηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η υπόλοιπη οικογένειά του πέθαναν σε μεγάλο σεισμό που ισοπέδωσε το Ασχαμπάντ, το 1948. Μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο της ΕΣΣΔ και έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
[Επεξεργασία] Πορεία προς την απόλυτη εξουσία
Σύντομα αναρριχήθηκε μέσα στο κόμμα και έφτασε να γίνει αρχηγός της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Τουρκμενιστάν. Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας (1991) έγινε πρώτος Πρόεδρος στη χώρα. Στις 22 Οκτωβρίου 1993, αυτοπροσδιορίστηκε ως Turkmenbashi,που σημαίνει ηγέτης των Τουρκμένων και ανακηρύχθηκε από τη Βουλή ισόβιος Πρόεδρος στις 29 Δεκεμβρίου 1999.Ο Πρόεδρος εξελέγη για πρώτη φορά χωρίς αντίπαλο, στις 21 Ιουνίου 1992 και με δημοψήφισμα (Ιανουάριος 1994) η θητεία του παρατάθηκε ως το 2002. Το 1999, ο Νιγιαζόφ ανακηρύχθηκε από το κοινοβούλιο ισόβιος Πρόεδρος. Η κυβέρνηση σχηματίζεται από το Δημοκρατικό Κόμμα του Τουρκμενιστάν (TDP), του οποίου οι βουλευτές ελέγχουν συνολικά τόσο τη Βουλή (50 μέλη) όσο και το τελευταίο Συμβούλιο του Λαού (65 μέλη).
[Επεξεργασία] Μεταρρυθμίσεις και προσωπολατρεία
Ηγέτης αυταρχικός, θέλησε να αλλάξει πολλά στη χώρα του. Μετονόμασε την πόλη Krasnovodsk, στην Κασπία, σε Turkmenbashi, ενώ έχει δώσει το όνομά του αλλά και τα ονόματα της οικογένειάς του σε σχολεία, αεροδρόμια, νοσοκομεία και σε έναν μετεωρίτη.Το πρόσωπό του φιγουράρει σε όλα τα χαρτονομίσματα μανάτ στη χώρα και στα δημόσια κτίρια και δρόμους, μεγάλα πορτρέτα του βρίσκονται σχεδόν παντού αλλά και ανδριάντες του και αγάλματα της μητέρας του.Είναι διάσημος για την εκκεντρική του πολιτική. Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 2004 διέταξε να κατασκευαστεί ένα γιγάντιο παλάτι από πάγο στη μέση μιας ερημικής περιοχής. Απαγόρευσε με διάταγμα στους εκφωνητές ειδήσεων να φορούν μέικ απ γιατί δεν μπορούσε να καταλάβει το φύλο τους και αναμενόταν να απαγορεύσει το κάπνισμα στη χώρα. Το τελευταίο γιατί ο ίδιος σταμάτησε το κάπνισμα έπειτα από επιτυχή εγχείριση κατά του καρκίνου.Η εκπαίδευση βασίζεται σε αυτόν και οι λόγοι του διδάσκονται στα σχολεία.Έχει ακόμα μετονομάσει τις ημέρες και τους μήνες σε ονόματα ηρώων και συμβόλων, εισήγαγε νέο αλφάβητο για να αντικαταστήσει το κυριλλικό (βασισμένο στο λατινικό) και απαγόρευσε τα μακριά μαλλιά, τα χρυσά δόντια και τις γενειάδες.
[Επεξεργασία] Αντιδράσεις
Στις 25 Νοεμβρίου 2002 σημειώθηκε ύποπτη απόπειρα δολοφονίας του και οι αρχές προχώρησαν σε σωρεία συλλήψεων υπόπτων και μελών της οικογενείας τους. Το καλοκαίρι του 2004 μια εκστρατεία με φυλλάδια που ζητούσαν την ανατροπή και την παραπομπή σε δίκη του Νιγιαζόφ έκανε την εμφάνισή της. Ως αντίδραση, απολύθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών και ο διευθυντής της αστυνομίας.Μάλιστα, τους απέλυσε ξαφνικά, μιλώντας στην τηλεόραση.
[Επεξεργασία] Θάνατος
Οι φήμες για την κατάσταση της υγείας του και για επιδείνωσή της, οργίασαν μέσα στο 2006. Ο Νιγιαζόφ πέθανε από ξαφνική καρδιακή προσβολή, το Δεκέμβριο του 2006. Τον διαδέχθηκε προσωρινά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ.