Uleboerd
From Wikipedy
It ûleboerd is in trijehoekich houten boerd mei in ûlsgat, meast mei op it boerd in geveltopteken fan in makelder mei te wjerskanten in swannehâls.
Uleboerden binne de opfollings yn de top fan in wulfdak. De ûleboerden binne lykwols nei alle gedachten net âlder as likernôch 1500, om't pleatsen foar dy tiid gjin heaskuorren hienen.
[bewurkje seksje] Symboalen
De ferklearing foar de fersierings op de geveltoptekens wurde wol socht yn in Germaanske symbolyk. De swannehâlzen binne mooglik lettere tafoegings; foar likernôch 1740 binne dêr gjin ôfbylden fan. Yn it ferline hie in part fan de symboalen in direkte betsjutting. Oan de libbensbeam koe men bygelyks de gearstalling fan it gesin ôflêze. Ek wienen der skynber ferskillen tusken de makelder fan in pleats yn eigendom en in dy op in pleats yn pacht.
[bewurkje seksje] Typen
Yn de earste helte fan de 20e ieu rûsde Klaas Sierksema it tal fan soarten ûleboerden op mear as 300. Geografysk wurde dizze soarten yndield yn 6 typen.
Dit binne guon skaaimerken fan dy typen:
- Westergoa - De swannehâlzen hawwe in ring (dwersbalkje, faak rea).
- Hinnaarderadiel - De foarm fan de makelder hat wat wei fan in mantsje.
- Súdwesthoeke - In harpe foarmet in part fan de makelder.
- De Wâlden - In iepen makelder.
- De Bouhoeke - In smelle hege makelder.
- Mid-Fryslân - In boske ieren of takjes foarmet in part fan de makelder.
Ien fan de net (mear) algemiene typen is:
- Nes (Dongeradiel) - Mei seehynderkes yn stee fan swannehâlzen.