Mosteiro de San Clodio
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Índice |
[editar] Situación
Mosteiro situado na parroquia de San Clodio no concello de Leiro na Comarca do Ribeiro, provincia de Ourense. Declarado Monumento Histórico Nacional en 1931.
[editar] Fundación e historia
As súas orixes posiblemente se remonten ao século VI, cara o ano 554 (segundo recolle o pai Yepes na súa Crónica da orde de San Bieito), relacionándose cos feitos ocorridos durante a persecución arriana en tempos de Requila, concretamente o martirio e morte do abade de San Claudio de León e varios monxes. O resto da comunidade fuxiu e buscou refuxio no val do avia onde fundaron un novo mosteiro; aínda todo isto a vista das fontes, resulta difícil manter a existencia dunha fundación anterior ao século X.
A tradición data a súa fundación no ano 928 por parte de don Alvaro e dona Sabita, como mosteiro patrimonial e dúplice, adicándose aos santos Clodio, Lupercio e Victoria.
A mediados do século XII, 1151 ou 1158, acolleuse a regra de San Bieito a través da importante figura do Abade Pelaxio (dentro da benedictinización promovida durante o reinado de Afonso VI o dominio da zona por Raimundo de Borgoña e a presidencia do bispo Dalmacio, monxe cluniacense, na Iria Flavia entre 1094 e 1095.
No Capítulo Xeral de 1225 adscribíuse, a través do mosteiro de Melón, a orde cisterciense.
En 1510, dentro da reforma do clero regular impulsada polos Reis Católicos o mosteiro foi cedido a Congregación cisterciense de Castela por un abade dimisionario, confirmándose a incorporación en 1530.
Coa desamortización destinouse a Cuartel da Milicia Nacional sendo na práctica abandoado, reanudándose a vida monacal en 1891 por parte de monxes benedictinos ata a súa conversión en hotel de luxo.
[editar] Descrición
[editar] A igrexa
A Igrexa é unha das poucas igrexas conservadas do Císter. Construida entre 1220 a 1250 é de planta basilical, de tres naves de catro tramos cada unha e cun cruceiro que non se marca nin en planta nin en alzado, e cabeceira composta por tres ábsides escalonados semicirculares. Nun principio cubriase as naves con cubertas de madeira a dúas augas (consérvanse as antigas vigas románicas), sustituíndose coa incorporación a Congregación de Castela por bóvedas nervadas que alteraron os piares e a iluminación proveniente das ventas e rosetóns. Na actualidade o primeiro tramo recto da ábsida central cubrese con bóvedas nervadas de cruceria cuadripartita e o resto con bóvedas de canón apuntado e forno. Os arcos triunfais, igual que os forneiros e os faixóns das naves laterais son apuntados.
Os capiteis do templo e as resolucións decorativas enlázano cos mosteiros de Melón ou Oseira e outros galegos, e falan de mestres errantes.
No exterior a cabeceira matén os seus volumes destacado a capela central. As ventás desta capela presentan arcos moldurados, e nas laterais redúcense a un simple arco liso sobre as xambas. Os beirados amosan canzorros moi sinxelos con motivos xeometricos.
A fachada do século XIII presenta tres rúas separadas mediante contrafortes, e en dous corpos mediante unha sinxela imposta, e tres arquivoltas aboceladas e un arco escarzano do século XVI sobre o que pende a moldura dun antiguo rosetón (hoxe transformada en ventá rectangular) e outros dous nas naves laterais, transformados en óculos sen tracería. O conxunto remata no sudoeste cunha torre rectangular dun só piso.
[editar] Os claustros
Conserva dous claustros, o occidental mezcla de gótico e barroco, e o oriental de claro estilo renacentista, obra da escola de Rodrígo Gil de Hontañón.
O occidental ou procesional chégase a través dun zaguán a esquerda do cal se abre a actual recepción do hotel. É de planta cadrada, con vinteoito arcos de medio punto e bóveda de cruceria de estrela. O piso superior mostra similares arcos de medio punto sobre impostas lisas con ventá rectangular e un óculo ovalado. Construiuse no século XVII polo mestre Pedro de la Sierra, descípulo de Simón Monasterio. Adórnase cun camelio, un adelfo e un reloxo de sol.
O oriental ou doméstico estructúrase nun primeiro piso con trinta e dous arcos de medio punto sobre esbeltas columnas, as veces con medallóns nas enxutas, e un segundo piso as mais das veces con dinteis sobre zapatas apoiadas en columnas. Os claustros baixos presentan bóvedas de cruceria, de nervos profusamente moldurados, con claves colgantes.
[editar] A fachada
Na fachada renacentista do mosteiro sitúanse tres escudos na parte superior do balcón: o escudo da Abadía, o de España, coa aguia bicéfala e o da Congregación cisterciense de Castela a que pertencía o mosteiro cando se construiu a fachada.
[editar] Situación actual
Na actualidade atópase completamente restaurado e alberga un hotel monumento, sendo visitables gran parte das súas estancias. A mais estanse a recuperar os viñedos e terras do seu redor.
[editar] Curiosidade
Dícese que este mosteiro é o berce do viño do ribeiro. Foi no século XII e XIII cando se repoblou a zona e roturaron as terras e plantaron as vides, actividades estas recollida no Testamento do Abade Pelagio no ano 1158.
[editar] Bibliografía
- Lucas Álvarez, Manuel; Lucas Domínguez, Pedro. "El monasterio de San Clodio do Ribeiro en la edad media: estudio y documentos". 1996. Galicia Medieval:Fontes. Ediciós Do Castro.
- Goy Diz, Ana . "O Mosteiro de San Clodio de Leiro".2005. Guías do patrimonio cultural. Fundación Caixa Galicia..