Gorxias de Leontini
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Gorxias (en grego antigo Γοργίας / Gorxías) de Léontium (ou Leontini), cidade siciliana na que naceu cara o 485 a.C. Foi discípulo de Empédocles, con quen aprendeu retórica. Sofista, ensinaba a arte de persuadir. Dise que vivíu 108 anos !
Platón, de quen os seus escritos forman o nó arredor do cal cristalizou a filosofía e a súa historia, botou o descrédito sobre o pensamento de Gorxias de maneira tal que aínda hoxendía o cualificativo « sofista » é un insulto. « Seique Gorxias, tendo lido o diálogo que leva os eu nome, dixo: « Platón sabe ben como burlarse ! » » (Atenea, Les Deipnosophistes, XI,505, D). Porén sería o máis xusto voltar ás fontes a fin de descubrir a importancia dese pensamento, non só na historia da filosofía, senón tamén no pensamento contemporáneo.
[editar] Gorxias pensador do Ser e da verdade
« Gorxias de Léontium pertence a esa categoía de filósofos que suprimiran o criterio da verdade (...). No seu libro titulado Do non-ser, ou da natureza, expón, en orde, tres proposicións fundamentais : premeiramente, e para comezar, que non existe nada; segundo que, aínda se existe algo, o home non pode aprehendelo ; terceiro, que mesmo se o pode aprehender, non pode nen formulalo nen explicalo aos demais. »
(Sexto Empirico, Contra os matemáticos, VII, 65)
Os argumentos de Gorxias para probarmos que non existe nada son de orde lóxica: « se existe algunha cousa, é ou o ser, ou o non-ser, ou à vez o ser e o non-ser» [o que en lóxica proposicional escrébese así : (pv¬p)v(p^¬p) ]
« Se o non-ser existe, será e à vez non será (...). Ou é totalmente absurdo que algo sexa e non sexa a un tempo. Entón o non-ser non é.
Se o non-ser existe como o ser, o non-ser será idéntico ao ser desde o punto de vista da existencia: de xeito que algún de ambos os dous non será. Que o non-ser non existe, está admitido ; mais sendo dada a demostración de que o ser estaría constituído como el, así pois, o ser mesmo non existirá. »
[editar] Gorxias retórico
Ao lado da debilidade da verdade, Gorxias pon a forza da linguaxe, o seu poder sobre dos espíritos, pola argumentación, e sobre das emocións, polo rítmo e os efectos sonoros. Este poder pode ser ben ou mal utilizado, a retórica( en grego, technè rhêtorikè) nen garante nen educa a moralidade de quen a emprega, pois se trata dun instrumento neutro. Gorxias é o fundador do pragmatismo retórico, oposto ao idealismo filosófico ao xeito de Platon (as leccións de Sócrates conducen aos que as escoitan a ser mellores).
Gorgias semella ser un dos primeiros en desenvolver a idea de que o orador pode axudar aos Estados a tomar decisións políticas, porque a súa technè permítelle: 1. Analizar a situación, 2. Convencer con vistas á acción.
En todo caso, é un feito histórico que Gorxias escrebeu un discurso oratorio que pronunciado (talvez por el mesmo) perante a asemblea de Atenas, convenceu á capital grega para ir, con éxito, a guerra contra Siracusa (en defensa da cidade de Leontini). Tal éxito desa empresa bélica acrecentaría notabelemente a fama de Gorxias como a orador.
Ademais do seu tratado metafísico, do que [Sexto Empírico]] nos conservou un fragmento (ver arriba), posuímos de Gorxias dous curtos alegatos Para Helena e Para Palamedes. Neles poden observarse exemplos des procedementos estilísticos e sonoros das súas teorías.