Francisco Vázquez Saco
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Francisco Vázquez Saco (Sarria, 24 de outubro de 1897 - Lugo, 27 de decembro de 1962) foi un eclesiástico e escritor.
Cursou estudios eclesiásticos no Seminario lucense e na Universidade Pontificia de Comillas, sendo ordenado presbítero en 1922. No ano 1937 foi designado Coengo Lectoral de Lugo e Reitor do Seminario. Foi doutor en Filosofía e Teoloxía e Licenciado en Dereito Canónico. Ocupou o cargo de Presidente da Comisión Provincial de Monumentos Históricos e Artísticos, ata o seu falecemento e outros máis, ós que nos referiremos, e no ano 1958 foi nomeado membro da Comisión para a conservación de edificios e obxectos eclesiásticos, sendo tamén Vocal do Centro de Estudos Xacobeos de Santiago de Compostela.
Unha das facetas menos coñecida da súa vida e obra é a da súa actividade poética, que iniciou sendo mozo, no ano 1916. Estaba na metade da carreira, cando presentou unha poesía ó certame Literario Mariano de Lleida que foi premiada. Un ano máis tarde concorría con outra , baixo o lema " Muera la escuela sin Dios", no concurso caquetístico de Ferrol. No ano 1948 compartiu o premio polo traballo "Artistas que trabajaron en la catedral lucense".
Como Director do diario de Lugo La Voz de la Verdad, cargo que tivo durante varios anos, realizou unha meritoria función, publicando nel varias poesías coas que se podería facer unha valiosa antoloxía.
Para as mozas de Acción Católica creou a folliña Sursum, título que xa dera a outra revista por el fundada no seminario. Na das rapazas, e baixo a sinatura "El Consiliario Diocesano", publicou distintos traballos cheos de consellos, consignas e directrices. Na folliña parroquial Antena publicaba unha sección na que trataba temas relacionados co seminario, as vocacións, as virtudes sacerdotais...
Numerario da Real Academia Galega desde o 14 de xuño de 1952, data na que se lle deu posesión nun solemne acto que tivo lugar no salón de Actos do Círculo das Artes, amosou sempre un especial amor a Galicia e a Sarria, sendo proverbial a súa capacidade de traballo, que o levou a coñecer como ninguén os arquivos locais, dando luz a moitos traballos de investigación histórica.
Foi o autor do Refraneiro galego e outros materiais de tradición oral, un dos traballos nos que puxo máis ilusión e entusiasmo. É unha colección de máis de 22.000 refráns, con importantes anotacións de coincidencias con outros asturianos, casteláns e portugueses, editada no ano 2003, pola Xunta de Galicia (Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades).
O Concello de Sarria, en sesión de 15 de xullo de 1947, a proposta do alcalde don Antonio Peña Villamarìn, nomeouno Fillo Predilecto.
Orador sagrado de sentidas palabras, hai tamén que facer referencia ó seu discurso "Una curiosa singularidad de la diplomática lucense en los siglos de la Alta Edad Media", pronunciado na sesión de investidura académica.
Erudito comprometido con Galicia, foi sobre todo home de Igrexa, e por moitos anos o encargado da formación dos futuros sacerdotes, como Reitor do Seminario. Correspondente da Academia da Historia e vogal da Xunta do Museo de Lugo, as súas vacacións en Sarria adicounas decote a investigar nos arquivos, sentando así as bases da historia local, dun modo rigoroso.
[editar] Publicacións
- Los escudos de Sarria, nº 5 das publicacións do Museo de Lugo (esgotada).
- La Catedral de Lugo (Colección Obradoiro.- Tomo VII. Bibliófilos Galegos).
- Nuestra Señora de los Ojos Grandes, Patrona de Lugo" (1954).
- "Esbozo biográfico del Beato Díaz Sanjurjo"; "Inscripciones romanas de GAlicia" (Tomo II, provincia de Lugo).-" 164 papeletas no Boletín do Museo Provincial , relacionadas co Románico lucense, con fotografías da súa autoría.
Nos Libros-Programa das festas de San Xoán publicou moitos traballos sobre Sarria:
- "El Camino de Santiago en Sarria"
- "Los tres primeros condes de Sarria"
- "Sarria y San Juan"
- "Reyes en Sarria"
- "Artistas que florecieron en Sarria"
- "Los priores de Santa María Magdalena"
- "Los priores: Adiciones"
- "Los romanos en la comarca"
- "Gregorio Fernández"
- " La Casa de Lemos y el antigo convento de agustinos".