Escala de tempo xeolóxico

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Este artigo debe ser combinado con xeoloxía histórica

A escala de tempo xeolóxico é a liña do tempo desde o presente ata a formación da Terra. Esta escala divídese en éons, eras, períodos, épocas e idades, que se basean nos grandes eventos xeolóxicos da historia do planeta. Aínda que debese servir de marco cronolóxico absoluto á Xeoloxía, non hai acordo entre os científicos en canto aos nomes e limites das súas divisións. A versión aquí presentada basease na edición de 2004 do Cuadro Estratigráfico Internacional da Comisión Internacional sobre Estratigrafía da Unión Internacional de Ciencias Xeolóxicas.

Éon Era Período Época Idade Duración
Fanerozoico Cenozoico Neoxeno Holoceno 0 – 11,5 Ka
Pleistoceno Superior 11,5 – 126 Ka
Medio 126 – 781 Ka
Inferior 0,781 – 1,806 Ma
Plioceno Xelasiano 1,806 – 2,588 Ma
Piacenciano 2,588 – 3,6 Ma
Zancleano 3,6 – 5,332 Ma
Mioceno Mesiniano 5,332 – 7,246 Ma
Tortoniano 7,246 – 11,608 Ma
Serravalliano 11,608 – 13,65 Ma
Langhiano 13,65 – 15,97 Ma
Burdigaliano 15,97 – 20,43 Ma
Aquitaniano 20,43 – 23,03 Ma
Paleoxeno Oligoceno Chattiano 23,03 – 28,4 Ma
Rupeliano 28,4 – 33,9 Ma
Eoceno Priaboniano 33,9 – 37,2 Ma
Bartoniano 37,2 – 40,4 Ma
Lutetiano 40,4 – 48,6 Ma
Ypresiano 48,6 – 55,8 Ma
Paleoceno Thanetiano 55,8 – 58,7 Ma
Selandiano 58,7 – 61,7 Ma
Daniano 61,7 – 65,5 Ma
Mesozoico Cretáceo Superior Maastrichtiano 65,5 – 70,6 Ma
Campaniano 70,6 – 83,5 Ma
Santoniano 83,5 – 85,8 Ma
Coniaciano 85,8 – 89,3 Ma
Turoniano 89,3 – 93,5 Ma
Cenomaniano 93,5 – 99,6 Ma
Inferior Albiano 99,6 – 112 Ma
Aptiano 112 – 125 Ma
Barremiano 125 – 130 Ma
Hauteriviano 130 – 136,4 Ma
Valanxiniano 136,4 – 140,2 Ma
Berriasiano 140,2 – 145,5 Ma
Xurásico Superior Tithoniano 145,5 – 150,8 Ma
Kimmeridxiano 150,8 – 155,7 Ma
Oxfordiano 155,7 – 161,2 Ma
Medio Calloviano 161,2 – 164,7 Ma
Bathoniano 164,7 – 167,7 Ma
Baxociano 167,7 – 171,6 Ma
Aaleniano 171,6 – 175,6 Ma
Inferior Toarciano 175,6 – 183 Ma
Pliensbachiano 183 – 189,6 Ma
Sinemuriano 189,6 – 196,5 Ma
Hettanxiano 196,5 – 199,6 Ma
Triásico Superior Rhaetiano 199,6 – 203,6 Ma
Noriano 203,6 – 216,5 Ma
Carniano 216,5 – 228 Ma
Medio Ladiniano 228 – 237 Ma
Anisiano 237 – 245 Ma
Inferior Olenekiano 245 – 249,7 Ma
Induano 249,7 – 251 Ma
Paleozoico Permiano Lopinxiano Changhsinxiano 251 – 253,8 Ma
Wuchiapinxiano 253,8 – 260,4 Ma
Guadalupiano Capitaniano 260,4 – 265,8 Ma
Wordiano 265,8 – 268,0 Ma
Roadiano 268,0 – 270,6 Ma
Cisuraliano Kunguriano 270,6 – 275,6 Ma
Artinskiano 275,6 – 284,4 Ma
Sakmariano 284,4 – 294,6 Ma
Aseliano 294,6 – 299 Ma
Carbonífero Pennsylvaniano Gzheliano 299 – 303,9 Ma
Kasimoviano 303,9 – 306,5 Ma
Moscoviano 306,5 – 311,7 Ma
Bashkiriano 311,7 – 318,1 Ma
Misisippiano Serpukhoviano 318,1 – 326,4 Ma
Viseano 326,4 – 345,3 Ma
Tournaisiano 345,3 – 359,2 Ma
Devoniano Superior Famenniano 359,2 – 374,5 Ma
Frasniano 374,5 – 385,3 Ma
Medio Xivetiano 385,3 – 391,8 Ma
Eifeliano 391,8 – 397,5 Ma
Inferior Emsiano 397,5 – 407,0 Ma
Praxiano 407,0 – 411,2 Ma
Lochkoviano 411,2 – 416 Ma
Siluriano Pridoli 416 – 418,7 Ma
Ludlow Ludfordiano 418,7 – 421,3 Ma
Gorstiano 421,3 – 422,9 Ma
Wenlock Homeriano 422,9 – 426,2 Ma
Sheinwoodiano 426,2 – 428,2 Ma
Llandovery Telychiano 428,2 – 436 Ma
Aeroniano 436 – 439 Ma
Rhuddaniano 439 – 443,7 Ma
Ordoviciano Superior Hirnantiano 443,7 – 445,6 Ma
 ? 445,6 – 455,8 Ma
 ? 455,8 – 460,9 Ma
Medio Darriwiliano 460,9 – 468,1 Ma
 ? 468,1 – 471,8 Ma
Inferior  ? 471,8 – 478,6 Ma
Tremadociano 478,6 – 488,3 Ma
Cambriano Superior  ? 488,3 – ? Ma
Paibiano  ? – 501 Ma
Medio  ? 501 – ? Ma
 ?  ? – 513 Ma
Inferior  ? 513 – ? Ma
 ?  ? – 542 Ma
Proterozoico Neoproterozoico Ediacarano 542 – 630 Ma
Crioxeniano 630 – 850 Ma
Toniano 0,85 – 1 Ga
Mesoproterozoico Steniano 1 – 1,2 Ga
Ectasiano 1,2 – 1,4 Ga
Calymmiano 1,4 – 1,6 Ga
Paleoproterozoico Statheriano 1,6 – 1,8 Ga
Orosiriano 1,8 – 2,05 Ga
Rhyaciano 2,05 – 2,3 Ga
Sideriano 2,3 – 2,5 Ga
Arqueano Neoarqueano 2,5 – 2,8 Ga
Mesoarqueano 2,8 – 3,2 Ga
Paleoarqueano 3,2 – 3,6 Ga
Eoarqueano 3,6 – 3,85 Ga
Hadeano 3,85 – 4,57 Ga

Escala de tempo (antes do presente):

  • 1 Ka = 103 (un millar de) anos;
  • 1 Ma = 106 (un millón de) anos;
  • 1 Ga = 109 (mil millóns de) anos.


[editar] Notas

  1. A escala de tempo xeolóxica está distorsionada en “perspectiva”, ampliandose en dirección ao presente. Iso dáse, en parte, porque hai máis informacións nas capas de rochas recentes, que así requeren estudos máis detallados. Mais tamén porque, cando se estuda o pasado, tendese a sobrevalorar o que está máis próximo do presente.
  2. As datas son aproximadas, debido á incerteza da datación radiométrica e ao problema de que os depósitos nen sempre son examinados no lugar apropriado da capa xeolóxica que se desexa datar. Os limites dalgunhas divisións máis antigas carecen aínda de definición. Algunhas divisións sequer foron oficialmente nomeadas.
  3. Os períodos do Proterozoico non se dividen en épocas, así como as eras do Arqueano non o son en períodos. Canto máis se retrocede no tempo, menos informacións as capas xeolóxicas revelan para necesitar subdivisións detalladas.
  4. O Hadeano, en rigor, non se pode considerar como éon xeolóxico, porque non hai rochas tan antigas para caracterizálo axeitadamente. A pesar de non constar do Cuadro Estratigráfico Internacional, é recoñecido como o marco cero da Escala de Tempo Xeolóxico por varias outras fontes.
  5. O conxunto dos éons anteriores ao FanerozoicoProterozoico, Arqueano e Hadeano – é tradicionalmente chamado Pre-Cambriano. A pesar de constar do Cuadro Estratigráfico Internacional, non é un éon nen unha era, como costumeiramente se costuma atopar na literatura especializada, mais si un conxunto de éons.
  6. Os antigos períodos Terciario e Caternario da era Cenozoica foron abolidos, e as súas épocas redistribuídas entre os novos períodos Paleoxeno e Neoxeno.
  7. O antigo período Vendiano do Neoproterozoico foi renomeado para Ediacarano.

[editar] Páxinas relacionadas