Conceyu Bable

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

O Conceyu Bable foi unha asociación que tiña como obxectivo a recuperación e dignificación do asturiano.

[editar] Orixe

Nos anos finais do réxime franquista, comezou a xurdir unha nova xeración de autores asturianos que tentaba superar o uso tradicional da lingua asturiana en composicións ruralizantes e locais, moitas veces compúñanse paras as festas das localidades no dialecto local. Esta nova xeración pretendía dotar ao asturiano dunha literatura moderna, próxima ás correntes literarias imperantes en España e Europa, ao tempo que pretendían demostrar a validez da lingua para calquera uso social ou literario.
En 1969 José León Delestal fundou a asociación Amigos del Bable, que foi un primeiro intento de recuperación da lingua, e que se centrou sobre todo na edición de discos en asturiano e que organizou en novembro de 1973 a Asamblea Regional del Bable presidida por Emilio Alarcos Llorach, nela puxéronse os alicerces do que sería o surdimientu e unha parte dos participantes nela decidiron constituíren un colectivo centrado na recuperación da lingua e que a diferenza dos Amigos do Bable fixera uso escrito e falado do asturiano

[editar] Historia

O 16 de novembro de 1974 apareceu no número 284 da revista Asturias Semanal a sección Conceyu Bable, que daría nome á asociación (legalizada en xuño de 1976), na que escribían en asturiano, entre outros, Xosé Lluis García Arias, Xuan Xosé Sánchez Vicente e Lluis Xabel Álvarez. Eles foron os verdadeiros creadores da prosa asturiana e o responsable do xurdimento dun grupo de escritores que romperon cos modelos literarios reservados ao asturiano ata entón, e a aparición dunha industria cultural propia, coa publicación de libros, discos e artigos en revistas e xornais en asturiano.
Conceyu Bable asentou as bases da actual norma culta do asturiano baseada no asturiano central, por ser o que tiña máis falantes e o máis usado polos escritores e dende 1975 organizaron cursos de asturiano en concellos do centro de Asturias. En 1976 membros da asociación publicaron a primeria gramática moderna da lingua, Gramática bable.
O 22 de xuño de 1976 convocou unha manifestación en Xixón para solicitar a presenza do asturiano na escola, á manifestació sumouse a Coordinación Democrática de Asturias que englobaba aos partidos democráticos e contou coa participación dunhas 5.000 persoas.
Logo da súa legalización Conceyu Bable celebrou un Conceyu Xeneral, no que se elixiu a Xosé Lluis García Arias presidente. Paulatinamente a asociación virou ata declararse nacionalista a partir de 1980 perdeu influencia coa aparición da Academia de la Llingua Asturiana

Outras linguas