Letras suplementarias do alfabeto latino
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
O alfabeto latino, utilizado ao longo dos séculos para notar a maioría das linguas de Europa occidental (logo, tras as colonizacións, por todo o mundo), tivo que ser completado: en efecto, a súa versión histórica non posúe un número suficiente de grafemas para notar todos os fonemas das linguas que o utilizan. Para isto, engadíronselle letras suplementarias, sexa por simple utilización de digramas e de diacríticos, sexa por construción de novos grafemas.
Os métodos de transcrición e transliteración de linguas que non usan o alfabeto latino botan man a miúdo deste tipo de letras suplemetarias.
Índice |
[editar] Caracteres engadidos
Esta táboa resume algúns grafemas que foron ou son aínda utilizados no ámbito do alfabeto latino standard. Precísase as linguas que os empregan; as linguas mortas aparecen en cursiva. Os caracteres específicos do Alfabeto Fonético Internacional non aparecen aquí.
Maiúscula | Minúscula | Nome | Linguas |
---|---|---|---|
Ð | ð | Eth | Anglosaxón Feroés Islandés |
Ə | ə | Schwa | Acerí |
Ʒ | ʒ | Ezh | Same |
ĸ | Kra | Kalaallisut (obsoleta) | |
Ŋ | ŋ | Eng | Same |
Ȣ | ȣ | Ou | Algonquino |
ſ | S long | Numerosas linguas (obsoleta) | |
ʃ | Esh | Alfabeto Africano de Referencia | |
Þ | þ | Thorn | Anglosaxón Islandés Inglés Medio |
Ƿ | ƿ | Wynn | Anglosaxón Inglés Medio |
Ȝ | ȝ | Yogh | Inglés Medio |
[editar] Caracteres modificados
[editar] Diacríticos
artigo detallado: Diacríticos do alfabeto latino.
Unha forma simple de transcribir un fonema é utilizar un diacrítico nunha letra próxima. Segundo as linguas, as letras así modificadsa teñen consideración de letras independentes ou non: así, en galego, o <ñ> ten estatuto de letra propia, en cambio en francés as letras así modificadas non o teñen.
[editar] Ligaturas
artigo detallado: Ligatura.
Maiúscula | Minúscula | Nome | Linguas | Letras ligadas |
---|---|---|---|---|
Æ | æ | Ash | Danés Feroés Islandés Noruego Oseta |
A e E |
DZ | dz | DZ | Croata | D e Z |
DŽ | dž | DŽ | Croata | D e Ž |
Œ | œ | [[Œ|OE] | Francés | E e O |
& | Ampersán | Todas | E e T | |
Ƕ | ƕ | Hwair | Transcrición do gótico | H e V |
IJ | ij | IJ | Holandés | I e J |
LJ | lj | LJ | Croata | L e J |
LL | ll | LL | galego Albanés Catalán Español Galés |
L e L |
NJ | nj | NJ | Croata | N e J |
ß | Eszett | Alemán | ſ (s longo) e s ſ e z |