Lisosoma
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Os lisosomas son vesículas rodeadas de membranas que conteñen enzimas hidrolíticas encargadas das dixestións intracelulares. Foron descritos por Christian De Duve no 1949. Son orgánulos moi heteroxéneos en canto á súa forma e o seu tamaño. A súa diversidade reflexa a ampla variedade de materiais que están dixerindo.
Conteñen arredor dunhas 40 enzimas diferentes, todas elas hidrolasas ácidas, cuxo pH óptimo é próximo a 5. Entre elas están proteasas, nucleasas, glicosidasas, lipasas, fosfatasas, sulfatasas e mais fosfolipasas.
A membrana lisosomal é resistente á acción das enzimas hidrolíticas xa que a meirande parte das súas proteínas están moi glicosiladas. Dita membrana contén unha bomba de protóns que mantén o pH ácido (arredor do pH 5) no interior do lisosoma e proteínas de transporte que permiten que os produtos resultantes da dixestión pasen ao citosol.
Os lisosomas fórmanse a partir de vesículas que se desprenden do aparello de Golgi.
A mebrana do lisosoma mantén as enzimas hidrolíticas fóra do contato co citosol (cuxo pH é aproximadamente 7.2). Ademáis, a dependencia ácida da actividade destas enzimas protexe o contido do citosol aínda que se produza algunha fuga de enzimas lisosomais.
[editar] Función
A función dos lisosomas é intervir na dixestión intracelular de macromoléculas. Dependendo da procedenza do material implicado na dixestión podense distinguir dous procesos diferentes:
[editar] Heterofaxia
Consiste na dixestión de materiais de orixe exóxeno, que se incorpora á celula por pinocitose ou fogocitose. Este material incorporase á célula en vesículas en endocitose e posteriormente é transferido a un lisosoma onde se dixere. Os produtos resultantes da dixestión (aminoácidos, monosacáridos, nucleótidos, etc.) son transportados a través da membrana lisosomal e pasan ao citosol, onde poden ser utilizados pola célula. Se a dixestión é incompleta, fican no interior dos lisosomas substancias non dixeridas formando os corpos residuais. Nos protozoos e en moitos invertebrados inferiores, os corpos residuais verten os refugallos ao exterior por exocitose, proceso denominado defecación celular. Nos animais superiores os corpos resudiais fican no interior da célula. A heterofaxia intervén en procesos como a nutrición e a defensa dos organismos.
[editar] Autofaxia
Consiste na dixestión de material de orixe endóxeno, é dicir, de partes da propia célula. Para iso, un orgánulo defectuoso rodease de membranas procedentes do retículo endoplasmático, formándose un autofagosoma. O autofagosoma fusionase cun lisosoma e iniciase a dixestión. A autofaxia está relacionada co recambio dos compoñentes celulares; por autofaxia destrúense os compoñentes celulares defectuosos ou que xa non son necesarios para a célula. Tamén intervén na destrución de tecidos e órganos durante a metamorfose nos insectos en anfibios. A autofaxia asegura a nutrición en condicións desfavorabeis, vivendo a célula dos seus propios materiais.