તાપી

From વિકિપીડિયા

તાપી નદી મધ્યભારતની એક મહત્વની નદી છે. તાપીની લંબાઇ 724 કી.મી. છે. તાપી, નર્મદા અને મહી નદી ઓ એવી છે કે જે પૂર્વથી પશ્ચિમ દિશામાં વહે છે.

તાપી દક્ષિણ મધ્ય પ્રદેશના સાતપુડા પર્વતોની પૂર્વની હારમાળાઓમાંથે ઉદભવે છે અને પશ્ચિમ દિશામાં વહેતી મધ્ય પ્રદેશના નિમાર પ્રદેશમાં થઇને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યમાં દાખલ થાય છે. મહારાષ્ટ્ર્માં એ ખાનદેશમાં થી વહેતી ડેક્કન ઉચ્ચપ્રદેશ (પ્લેટો) ના ઉત્તર- પશ્ચિમ ખૂણાના પ્રદેશ એટલે કે પૂર્વ વિદર્ભમાં દાખલ થાય છે આગળ ચાલતા એ દક્ષિણ ગુજરાતમાં થઇને અરબી સમુદ્રના ખંભાતના અખાતને જઇ ને મળે છે.

[edit] નામ

તાપી નદીનું ઉદગમ સ્થાન બેતુલ જીલ્લાનું મુલતાઇ છે. મુલતાઇ શહેરનું સંસ્કૃત નામ મુળતાપી છે. જેનો અર્થ થાય છે - તાપીનું મુળ.

થાઇલેન્ડમાં આવેલી તાપી નદીનું નામ ભારતની તાપી નદી ઉપરથી ઓગષ્ટ 1915 માં પાડવામાં આવ્યું છે.

[edit] નદીનો તટ પ્રદેશ અને ઉપનદીઓ

તાપી નદીના તટ પ્રદેશ નો વિસ્તાર લગભગ 65,145 km² માં ફેલાયેલો છે. જે ભારતના ક્ષેત્રફળના 2 % જેટલો છે. તાપી નદીનો તટ પ્રદેશ મહારાષ્ટ્ર (51,504 km²), મધ્યપ્રદેશ (9,804 km²) અને ગુજરાત (3,837 km²) માં આવેલો છે

તાપીનો તટ પ્રદેશ ઘણું કરીને મહારાષ્ટ્ર્ના ઉત્તર અને પૂર્વના જીલ્લાઓ જેવા કે અમરાવતી, અકોલા, બુલઢાણા, વાસીમ, જલગાવ, ધુળે, નંદુરબાર અને નાસિક માં થઇને પસાર થાય છે. મધ્ય પ્રદેશના બેતુલ અને બુરહાનપુર અને ગુજરાતના સુરત જિલ્લામાં પણ એનો તટ પ્રદેશ આવેલો છે.

In other languages