Leikjafræði
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Leikjafræði er þverfagleg grein tengd stærðfræði og hagfræði sem notast við líkön til þess að spá fyrir um mögulega þróun innan lokaðs kerfis þar sem skilgreindir eru þáttakendur og tengdar breytur.
Leikjafræði var fyrst rannsökuð af John von Neumann og Oskar Morgenstern árið 1944.
Eitt þekktasta dæmi leikjafræðinnar nefnist ráðgáta fangans (e. prisoner's dilemma) og lýsir þeim valmöguleikum og hugsanlegum útkomum þess að tveir einstaklingar (A og B) séu ákærðir fyrir glæp. Ef hvorugur játar glæpinn er þeim báðum sleppt. Ef annar játar glæpinn fær hann mildari dóm en hinn þyngri. En ef þeir báðir játa fá þeir báðir mildaða dóma.
Fangi A neitar | Fangi A játar | |
Fangi B neitar | Þeim er báðum sleppt | Fangi A fær mildaðan dóm Fangi B fær þyngri dóm |
Fangi B játar | Fangi A fær þyngri dóm Fangi B fær mildaðan dóm |
Báðir fá mildan dóm |