Beaufort-kvarðinn

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Beaufort-kvarðinn eða vindstigakvarðinn er mælikvarði á vindstyrk sem byggir aðallega á sjólagi. Kvarðinn var búinn til árið 1806 af Francis Beaufort, breskum sjóliðsforingja. Upprunalegi kvarðinn miðaðist ekki við vindhraða heldur aðstæður á sjó miðað við seglskútur, allt frá „rétt nægilegt til að stýra“ að „ekkert segl getur staðist“.

Kvarðinn var aðlagaður aðstæðum á landi frá því á 6. áratug 19. aldar og vindstigin bundin við snúninga á vindmæli. Hlutfallið milli vindstiga og snúninga var þó ekki staðlað fyrr en 1923 og mælikvarðanum var breytt lítillega síðar til að hann hentaði veðurfræðingum betur. Í dag eru hvirfilvindar stundum mældir samkvæmt kvarðanum með vindstig 12-16.

Áður var algengt notast við vindstig í veðurspám, en nú er algengara að gefa upp vindhraða í metrum á sekúndu.

Vindstig Vindhraði (hnútar) Vindhraði (m/s) Vindhraði (mi/klst) Meðalvindhraði (m/s) Heiti Ölduhæð (m) Sjólag Aðstæður á landi
0 0 0-1 0 0,2 Logn 0 Lygnt. Rólegt.
1 1-3 1-2 1-3 1,1 Andvari 0,1 Gárur. Vindur hreyfir reyk.
2 4-6 2-3 4-7 2,5 Kul 0,3 Litlar smáöldur. Vindur finnst á húð. Lauf skrjáfa.
3 7-10 4-5 8-12 4,7 Gola 0,6 Stórar smáöldur. Lauf og smágreinar slást til.
4 11-16 6-8 13-18 6,7 Stinningsgola 1,0 Litlar öldur. Ryk og laus pappír fýkur til. Litlar greinar hreyfast.
5 17-21 9-11 19-24 9,7 Kaldi 2,0 Miðlungsstórar, langar öldur. Dálítið löður og úði. Minni tré svigna.
6 22-27 11-14 25-31 12,2 Stinningskaldi 3,0 Stórar hvítfyssandi öldur og úði. Stórar greinar hreyfast. Erfitt að nota regnhlíf.
7 28-33 14-17 32-38 15,6 Allhvasst 4,0 Sjór hrannast upp og löðrið myndar rákir. Heil tré hreyfast. Erfitt að ganga móti vindi.
8 34-40 17-21 39-46 18,9 Hvassviðri 5,5 Nokkuð háar hvítfyssandi öldur og særok. Löðurrákir. Sprek brotna af trjám, Vindurinn tekur í bíla á ferð.
9 41-47 21-24 47-54 22,5 Stormur 7,0 Háar öldur með þéttu löðri. Ölduhryggir hvolfast. Mikið særok. Minni skemmdir á mannvirkjum.
10 48-55 25-28 55-63 26,7 Rok 9,0 Mjög háar öldur. Yfirborð sjávar er hvítt og haugasjór. Skyggni minnkar. Tré rifna upp. Töluverðar skemmdir á mannvirkjum.
11 56-63 29-32 64-72 30,8 Ofsaveður 11,5 Gríðarlega stórar öldur. Almennar skemmdir á mannvirkjum.
12 >63 >32 >72 Á ekki við Fárviðri 14+ Risaöldur. Loftið fyllist af löðri og úða. Hafið er alveg hvítt. Mjög lítið skyggni Miklar almennar skemmdir á mannvirkjum.

[breyta] Tengill