मराठी व्याकरण

Wikipedia कडून

[संपादन] व्याकरण व त्याची आवश्यकता

वि + आ + (कृ(->करण)) = व्याकरण. व्याकरण म्हणजे भाषेचे स्पष्टीकरण करणारे शास्त्र. व्याकरण भाषेचा मागोवा घेते. पतंजलीने व्याकरणास 'शब्दानुशासन' असेही नाव दिले आहे. परस्परांचे विचार विशिष्ट पद्धतीने व्यक्त केले तर ते सुसंबद्ध, समजण्यास सुकर ठरतात. आपण जे बोलतो किंवा लिहितो ते नीटनेटके, व्यवस्थित, आकर्षक, शुद्ध ठेवण्याच्या दृष्टीने व्याकरणाची मदत घेता येते.

वर्ण, शब्द, पद, वाक्य, भाषा, व्यवहारातील सुयोग्य उपयोग, इत्यादींचा अभ्यास व्याकरण करते.

१८०५मध्ये 'मराठी भाषेचे व्याकरण' यावर पहिले छापील पुस्तक विल्यम केरी यांनी प्रसिद्ध केले. मराठी भाषेच्या व्याकरणाचे भारतीय आर्य भाषागटाशी बरेचसे साम्य आहे. [1]

मराठी भाषकांचे राज्य म्हणून १९६० साली महाराष्ट्र राज्याची स्थापना झाल्यानंतर, मराठी साहित्य महामंडळाने पुरस्कृत केलेल्या मराठी लेखनविषयक चौदा नियमांना महाराष्ट्र शासनाने १९६२ साली मान्यता दिली. पुढे १९७२मध्ये आणखी चार नवीन नियमांची भर घालून पूर्वीच्या नियमांतील त्रुटी महामंडळाने दूर केल्या.

मराठी साहित्य महामंडळ हे महाराष्ट्रातील साहित्यसंस्थांचे प्रातिनिधिक मंडळ असल्यामुळे त्याने केलेल्या नियमावलीला महाराष्ट्र राज्य शासनाने मान्यता दिली आणि राज्यकारभारात व शिक्षणाच्या सर्व क्षेत्रांत तिचे पालन करण्याचे ठरविले.

परंपरेने व नवीन नियमावलीत सुद्धा संस्कृत भाषेतून जसेच्या तसे आलेल्या तत्सम शब्दांचे व्याकरण मूळ संस्कृतातल्या प्रमाणे वापरले जाते. मराठी व्याकरणावर संस्कृतचा अनन्यसाधारण प्रभाव आहे. याचा फायदा संस्कृतातील शब्द खजिना पारिभाषिक शब्दांची गरज भागवणे व इतर भारतीय भाषांतून अनुवाद घडवून आणण्या करिता होतो.

[संपादन] मराठी व्याकरण, शुद्धलेखन, शब्दकोश इत्यादी साहित्याची संदर्भ सूची

अपूर्ण लेख

१) 'मराठी व्याकरण'. लेखक: कै. मोरेश्वर सखाराम मोने,

२) 'अत्यावश्यक व्याकरण'. लेखक: कै. विजय ल. वर्धे

[संपादन] हे सुद्धा पहा