Valletta

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.

Valletta
Motto: Città umilissima
Isem uffiċjali: Valletta
Latitudni: 35°54' N
Lonġitudni: 14°31' E
Area: 0.55 km2
Popolazzjoni:
 - Total
 - Densità:

7.650
1461 pers./km2
Konfini: Floriana
Isem ta' l-abitanti: Beltin
Patrun:
 - Qaddis
 - Ġurnata:

San Pawl
10 ta' Frar
Sit elettroniku: www.cityofvalletta.org

Valletta hija l-belt kapitali ta' Malta u hi magħrufa mal-Maltin bħala "Il-Belt".

Werrej

[editja] Isem

L-isem uffiċjali hu 'Humilissima Civitas Valletta' - belt li għandha tkun umli, li ngħata mill-Ordni ta' San Ġwann. Però, minħabba s-swar, il-fortifikazzjonijiet, is-sbuħija tal-bini Barokk, kienet magħrufha wkoll bħala is-'Superbissima', fost is-slaten ta' l-Ewropa.

[editja] Gvern

Dr. Paul Borg Olivier huwa is-Sindku tal-Belt Valletta li ilu jmexxi l-Kunsill Lokali tal-Belt sa mill-1999. Dr. Borg Olivier kienet elett mill-Partit Nazzjonalista(PN), li hi affiljata mal-European People's Party, li għandha l-maġġoranza fil-Kunsill.

[editja] Storja

Dehra tal-belt Valletta
Dehra tal-belt Valletta

L-ewwel ġebla tal-belt Valletta tpoġġiet fit-28 ta' Marzu, 1566 mill-Gran Mastru tal-Kavallieri ta' l-Ordni ta' San Ġwann, Jean Parisot de La Valette.

L-arkitett li ddiżinja l-pjanta tal-belt kien Francesco Laparelli li ġie mibgħut minn Papa Piju V. Meta Laparelli ħalla l-belt, xogħolu komplieh l-assistent tiegħu, Gerolamo Cassar li pproġetta wkoll il-kon-katidral ta' San Ġwann u parti mill-fortifikazzjonijiet. Valletta kienet ukoll l-ewwel belt fl-Ewropa li kienet mibnija fuq pjanta u għandha t-toroq f'forma ta' gradilja.

La Valette miet fl-1568 u minfloku laħaq Pietro del Monte li kompla fuq ix-xogħol tal-predeċessur tiegħu. Il-belt tlesiet fl-1571 u ġiet imsemmija Valletta ad unur il-fundatur tagħha. Qabel Valletta, il-belt kapitali tal-pajjiż kienet Mdina.

Matul it-Tieni gwerra dinjija, Valletta sofriet ħafna kawża tal-bombi u ħafna bini importanti, fosthom it-Teatru Rjal, iġġarraf.

Illum il-ġurnata Valletta tilqa' fi ħdanha għadd ta' dipartimenti u ministeri governattivi, kif ukoll eluf ta' ħaddiema minħabba l-konċentrazzjoni ta' uffiċini u ħwienet li hemm. F'Valletta tinsab ukoll il-Berġa ta' Kastilja minn fejn jopera l-Prim Ministru) kif ukoll il-Palazz tal-Granmastru, fejn jiltaqa' l-Parlament.

Valletta ġiet dikjarata Patrimonju ta' l-umanità mill-UNESCO.

[editja] Ġeografija

Il-port tal-belt
Il-port tal-belt

Valletta nbniet fuq l-Għolja Xebb ir-Ras li hi penisula mdawwra minn żewġ portijiet importanti: il-Port il-Kbir u l-Port ta' Marsamxett. Il-belt għandha l-konfini tagħha ma' Floriana.

[editja] Lista ta' Toroq tal-Belt Valletta

  • Triq l-Ajkla
  • Triq l-Arċisqof
  • Misraħ l-Assedju l-Kbir
  • Sqaq il-Barrakka t'Isfel
  • Moll il-Barrieri
  • Triq il-Batterija
  • Bieb il-Belt
  • Triq il-Bjar
  • Triq id-Dejqa (magħrufa ukoll bħala Strada Stretta)
  • Triq Feliċ
  • Triq il-Fran
  • Triq Francesco Laparelli
  • Triq il-Ġdida
  • Daħlet Ġnien is-Sultan
  • Triq il-Gendus
  • Triq l-Għajn
  • Triq l-Għajnuna
  • Triq il-Ħelsien
  • Triq l-Imtieħen
  • Misraħ l-Indipendenza
  • Sqaq l-Inġiniera
  • Triq l-Inġiniera
  • Triq l-Isptar
  • Sqaq l-Isqof
  • Triq l-Ixprun
  • Triq tal-Karmnu
  • Sqaq il-Karretun
  • Misraħ Kastilja
  • Triq il-Kavallier
  • Triq il-Lanċa
  • Xatt Lascaris
  • Telgħat ta' Liesse
  • Triq il-Lvant
  • Triq Marsamxett
  • Xatt ta' Marsamxett
  • Misraħ Mattia Preti
  • Triq il-Mediterran
  • Triq Melita
  • Triq il-Merkanti
  • Triq Mikiel Anton Vassalli
  • Taraġ Nix Manġari
  • Triq Nofs in-Nhar
  • Triq l-Ordinanza
  • Misraħ il-Palazz
  • Triq il-Papa Piju V
  • Triq Il-Punent
  • Misraħ ir-Repubblika (magħruf ukoll bħala Pjazza Reġina)
  • Triq ir-Repubblika
  • Triq San Bastjan
  • Triq San Bjaġju
  • Triq San Duminku
  • Triq San Federiku
  • Triq San Ġorġ
  • Triq San Ġużepp
  • Misraħ San Ġwann
  • Triq San Ġwann
  • Triq San Karlu
  • Triq San Kristofru
  • Triq San Mark
  • Triq San Mikiel
  • Triq San Nikola
  • Triq San Patrizju
  • Triq San Pawl
  • Triq San Żakkarija
  • Triq Sant' Anna
  • Triq Sant' Andrija
  • Triq Sant' Anton
  • Misraħ Sant' Iermu
  • Triq Sant' Orsla
  • Triq Santa Barbara
  • Triq Santa Luċija
  • Triq it-Taraġ
  • Sqaq it-Teatru l-Antik
  • Triq it-Teżorerija
  • Sqaq Toni Bajada
  • Sqaq it-Torri
  • Triq it-Tramuntana
  • Triq it-Turġien
  • Bieb il-Vitorja
  • Triq il-Vitorja
  • Triq iż-Żekka

[editja] Ara wkoll

  • Bieb il-Belt
  • Funtana tat-Tritoni (Malta)

[editja] Links Esterni

editja Kunsilli lokali ta' Malta Bandiera ta' Malta
Malta
Attard | Balzan | Birgu (Vittoriosa) | Birkirkara | Birżebbuġa | Bormla (Cospicua) | Dingli | Fgura | Floriana | Gudja | Gżira | Għargħur | Għaxaq | Ħamrun | Iklin | Isla (Senglea) | Kalkara | Kirkop | Lija | Luqa | Marsa | Marsaskala | Marsaxlokk | Mdina | Mellieħa | Mġarr | Mosta | Mqabba | Msida | Mtarfa | Naxxar | Paola (Raħal Ġdid) | Pembroke | Pietà | Qormi | Qrendi | Rabat | Safi | San Ġiljan | Santa Luċija | San Pawl il-Baħar | San Ġwann | Santa Venera | Siġġiewi | Sliema | Swieqi | Ta' Xbiex | Tarxien | Valletta | Xgħajra | Żabbar | Żebbuġ | Żejtun | Żurrieq
Għawdex
Fontana | Għajnsielem | Għarb | Għasri | Kerċem | Munxar | Nadur | Qala | Rabat (Victoria) | San Lawrenz | Sannat | Xagħra | Xewkija | Żebbuġ