Stellingwarven
Van Wikipedie
De Stellingwarven is een Nederlaans gebied in et zuudoosten van Frieslaand, globaol in et zuden van et reviertien de Kuunder legen, dat him van de rest van de perveensie onderscheidt deurdat der veur et grootste diel gienend Fries praot wodt, mar et Nedersaksische dialekt et Stellingwarfs.
Bestuurlik omvat et de gemientes Ooststellingwarf en Weststellingwarf (ok wel Stellingwarf-Westaende en Stellingwarfs-Oostaende). Laandschoppelik vormt et mit een antal omliggende gebieden de Friese Woolden. In et greensgebied van Drenthe en Frieslaand leit hier et Nationaol Park Drents-Friese Woold.
De grootste plakken in de Stellingwarven bin: Wolvege, Oosterwoolde, Appelsche, Noordwoolde en Haulerwiek.
[bewark] Geschiedenis
Waor de Stellingwarvers oorspronkelik wegkommen is niet hielendal wisse. Der bestaot allienig een verhael, dat ze veur ien van de kleinzeunen van Karel de Grote naor disse streek vlucht bin vanuut een streek in et zuden van Hannover in Duutslaand.
De naeme Stellingwarf wodt veur et eerst vermeld in 1309. Warf betekent: plak waor recht spreuken wodt. En stelling betekent: bestuurder. Stellingwarf wodde bestuurd deur drie stellingen, die jaorliks keuzen wodden. Van 1309 tot 1504 was Stellingwarf feitelik een onofhaankelike boerenrippebliek, de ‘Vri'je Naosie van de Stellingwarven’. Daorveur heurde et bi'j Drenthe waor et nog de hieltied et dialekt mit dielt. De reden veur et verlaoten van Drenthe en de meniere waorop dat gebeurde is grotendiels onbekend. Drenthe en Frieslaand verkeerden in die daegen riegelmaotig in oorlog mit mekeer, mar of dat de reden veur et uuttreden uut Drenthe west is blieft ondudelik.
In 1504 wodde Stellingwarf formeel indield bi'j Frieslaand. In 1517 wodde Stellingwarf opsplit in twie grieteni'jen: Oost-Stellingwerf en West-Stellingwerf.