Яҳёи Себак
From Википедиа
Хоча Мухаммад Яхёи Себак ,ки дар аввал Таффохи тахаллус мекард ва баъд онро ба Фаттохи бадал намуд бо тахаллусхои Асрори ва Хумори хам шеър мегуфтааст . Вай дар охирхои асри XIV дар Нишопур ба Дуне омада ,баъди гирифтани маълумоти ибтидои ба Самарқанд меояд ва дар ин чо касби камол карда муддати зиёде он чо мемонад .Вай чандин навъи хатро хуб навишта ,дар арузу бадоеъи шеъри ва илмхои дигар хеле мохир будааст . Бо Улугбек дуст будааст . Дар Самарканд «Хусн ва дилро»-ро ,ки аввалан ба наср навишта буд ,ба назм мекашад ва баъди итмоми он ба ватани худ баргашта ,соли 1449 дар Нишопур вафот мекунад . Яхёи Себак ба гайр аз « Хусн ва Дил» газалиёти иборат аз се хазор байт маснавихои «дахома » , « Таъбири хоб» низ доштааст . Китоби Мансури ахлокии у « Шабистони хаёл» ( соли таълифаш 1439 -40 ) хеле машхур аст . Бо номи Асрори ва Хумори хам асаре бо услуби «канз-ул –иштихо»-и Абуисоки Атъима доштаст .
Ташбехи мутлак
- Саломе хамчу хусни ахду ёрон ,
- Саломе чун дили умудворон
Ташбехи измор
- Манн аз чун оташам аз ашки ташвир
- Дами сард аз чи шуд чун боди шабгир ?
[вироиш] Аз ғазалиёт
- Эй ки вакти лола согар холи аз май мекуни,
- Рафт умру доғи хасратро даво кай мекуни?
- Сабзаву гул ҳумаи Фирдавс дар пояд кошанд,
- Аз кафои таънаву боди насихат ғам махур,
- Чанд руз гар бисоти умрро тай мекуни.
- Майпарасти гар ба овози дафу май мекуни.
- Хамчу булбул хою хỹл кун, ки бархохад парид.
- Мурғи руз аз шохсори умр то хай мекуни,
- Сокей, карди ба махмури диламро нотавон,
- Ё раб ояд реши чашматхарчи б вай мекуни.
- Мекуни аз коф ба кавли сарди воиз май чаро,
- Худ ба дасти худ бахори айшро дай мекуни ?
- Бар хисори дахр ,Фаттохи чаве бунёд нест ,
- Баро химмат дар ин вайрон чаро пай мекуни .