เครือข่ายเบาหวาน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ซึ่งไม่สอดคล้องกับนโยบายวิกิพีเดีย ในมุมมองที่เป็นกลาง กรุณาศึกษาวิธีเขียนอย่างไรให้เป็นกลาง และคุณสามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้โดยการกดปุ่ม แก้ไข กรุณาอภิปรายประเด็นนี้ในหน้าพูดคุย หากทั้งบทความมีลักษณะโฆษณาอย่างชัดเจน ให้แจ้งลบทันที |
[แก้] เครือข่ายเบาหวาน
ก่อกำเนิด
มูลนิธิเพื่อพัฒนาการบริบาลผู้ป่วยเบาหวาน ภายใต้กลไกการทำงานของโรงพยาบาลเทพธารินทร์ ซึ่งเดิมได้ให้การสนับสนุนแก่โรงพยาบาลที่ต้องการพัฒนางานด้านการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน โดยการนำของ ศ.นพ. เทพ หิมะทองคำ พร้อมด้วย ดร.วัลลา ตันตโยทัย และทีมงาน สนใจต้องการนำเครื่องมือ KM ไปใช้ในการทำงานบริการผู้ป่วยเบาหวาน จึงได้เกิดการประชุมหารือโดยมี ศ.นพ. วิจารณ์ พานิช และ นายธวัช หมัดเต๊ะ ได้เข้าร่วมประชุมพูดคุยถึงเรื่องวิธีการนำเอา KM เข้าไปปรับใช้โดยการฝึกเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง จึงเสนอเป็นรูปแบบ “ตลาดนัดความรู้การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน”
บทบาทของ สคส. อยู่ตรงไหน?
จากการประชุมเห็นตรงกันว่า ดร.วัลลา จะคัดเลือกโรงพยาบาลดีเด่นด้านการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน มาจำนวนหนึ่ง รวมแล้วไม่เกิน 60 คน ตลาดความรู้ฯ ครั้งแรกมีโรงพยาบาลเข้าร่วม จำนวน 13 โรงพยาบาล ในครั้งนี้ทาง สคส. สนับสนุนวิทยากรกระบวนการ ส่วนมูลนิธิบริบาลผู้ป่วยเบาหวานนั้นดูแลสนับสนุนเรื่องที่พัก อาหาร ให้แก่โรงพยาบาลที่มาร่วม
หลังจากนั้น ก็มีการจัดตลาดนัดครั้งที่ 2 ตามมา ครั้งนี้ สคส. เข้าร่วมในฐานะผู้สังเกตการณ์และช่วยแนะนำกระบวนการให้แก่ที่ประชุมเพียงเล็กน้อย มี ดร.วัลลา ตันตโยทัย นำกระบวนการเป็นหลัก ในครั้งนี้บริษัทเอกชนที่ผลิตสินค้าเพื่อผู้ป่วยเบาหวานได้เข้ามาร่วมสนับสนุนให้ค่าใช้จ่ายในการจัดประชุมพร้อมติดตั้งห้องคอมพิวเตอร์เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตเพื่อใช้เรียนรู้เรื่อง Gotoknow อีกด้วย ในครั้งนี้มีโรงพยาบาลเข้าร่วมรวมทั้งหมด 18 โรงพยาบาล
เกิดผลอะไรบ้าง?
การจัดตลาดนัดทั้ง 2 ครั้งนี้เกิดขึ้นโดย ดร.วัลลา เป็นผู้เลือกและเชิญโรงพยาบาลเหล่านั้นเข้ามาร่วม โดยสัดส่วนของผู้เข้าร่วมจากแต่ละโรงพยาบาลต้องมีทั้งแพทย์, พยาบาล, และงานอื่นๆที่เกี่ยวข้องเข้ามาร่วมเรียนรู้ KM หลังการจัดตลาดนัดความรู้ฯ เกิดการขยายความสนใจในวิธีการ KM ผู้ที่เคยเข้ามาร่วมในกระบวนการบางแห่งมีแนวคิดขยายเป็นเครือข่ายแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องการดูแลผู้ป่วยเบาหวานระดับจังหวัด เช่น สาธารณสุขจังหวัดสกลนคร มีการปรับวิธีการทำงานแบบ KM ทั้งจังหวัด, ส่วนจังหวัดอื่นๆมีการจัดกิจกรรมตลาดนัดความรู้ฯในระดับจังหวัด ได้แก่ นครพนม (12 รพ.), ฉะเชิงเทรา (14 รพ.), และปัตตานี (12 รพ.) ซึ่งในเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระดับจังหวัดนั้น ตลาดนัดความรู้ฯ ระดับจังหวัดนั้นมีเป้าหมายหลัก คือ การแลกเปลี่ยนความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติงานการดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่มีบริบทเฉพาะแตกต่างกันไปตามภูมิภาค และนำไปพัฒนางานในพื้นที่ของแต่ละหน่วยต่อไป นอกจากนี้ยังมีการจับคู่แลกเปลี่ยนเรียนรู้เฉพาะเรื่องตามความเด่นอีกด้วย ซึ่งเรียกว่า “Peer Assist” ที่เกิดขึ้นได้แก่ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชธาตุพนม, โรงพยาบาลพุทธชินราช, โรงพยาบาลหัวเฉียว, โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท, โรงพยาบาลกรุงเทพหาดใหญ่, โรงพยาบาลบ้านใหม่ชัยพจน์ บุรีรัม,โรงพยาบาลครบุรี นครราชสีมา, โรงพยาบาลเกษมราษฎร์ ขอนำทีมเข้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับโรงพยาบาลเทพธารินทร์ในเรื่องการดูแลเท้าผู้ป่วยเบาหวาน และการกำหนดอาหารให้ผู้ป่วย เป็นต้น
ผลที่น่าประทับใจอย่างหนึ่งก็คือ ประโยชน์ที่ลงถึงตัวผู้ป่วย กระบวนการรักษาผู้ป่วยเบาหวานที่ค่อยๆ เปลี่ยนไปจากเดิม ซึ่งแต่ก่อนผู้ป่วยมาหาหมอตามใบนัด เจาะเลือด พบหมอ จ่ายยา แล้วก็กลับบ้าน และมาใหม่ตามนัด เป็นวัฏจักรอย่างนี้เกือบทั่วทั้งประเทศมานาน แต่จากการนำกระบวนการ KM ไปใช้ ทำให้แต่ละโรงพยาบาลมองเห็น และเข้าใจมิติใหม่ๆของการดูแลผู้ป่วยเบาหวานมากขึ้น เช่น การจัด CoP ผู้ป่วยเบาหวานได้มาแลกเปลี่ยนเทคนิคการควบคุมน้ำตาลในเลือดระหว่างกันเอง โดยมีเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลทำหน้าที่เป็น “คุณอำนวย” เท่านั้น, เห็นนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์การรักษาตนเองจากผู้ป่วยหรือญาติผู้ป่วย เหล่านี้เป็นต้น
เครือข่ายเบาหวาน ยังคงเดินหน้าต่อไป ด้วยแผนงานที่พยายามเชื่อมโยงจัดให้เกิดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่กว้างขึ้นในหลากหลายรูปแบบและวิธีการ ในอีกหลายๆกลุ่ม หลายๆจังหวัด เส้นทางของเครือข่ายเบาหวานนั้นหากสังเกต จะเห็นว่าเริ่มจากจุดเล็กๆ ที่ไม่เป็นทางการ และไม่มีโครงสร้างสร้างใดๆในทางสถาบันมากำหนด เริ่มจาก Best Practice ที่มีใจ ค่อยๆขยายแนวคิดวิธีการทำงานและสร้างวัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้เกิดขึ้นในวงการด้านสุขภาพของสังคมไทย
สนใจเรียนรู้รายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ดร. วัลลา ตันตโยทัย โรงพยาบาลเทพธารินทร์ ถนนพระรามสี่ กรุงเทพฯ 10110 โทร. 02-348-7000 ต่อ 2937 Email: vallatan@yahoo.com Blog: http://gotoknow.org/blog/dmcop