ยอดหทัย เทพธรานนท์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สถานีย่อย:ประเทศไทย
ศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัย เทพธรานนท์
ศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัย เทพธรานนท์

ศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัย เทพธรานนท์ เกิดเมื่อวันที่ 15 กันยายน 2486 ที่กรุงเทพมหานคร เป็นนักวิจัยไทยที่มีผลงานดีเด่นทั้งด้านการสอนและการวิจัย ในสาขาอินทรีย์เคมี เป็นบุตรคนโตของ นายนคร และนางสอิ้ง เทพธรานนท์ สมรสกับ ศาสตราจารย์ ดร. ชัชนาถ เทพธรานนท์

สารบัญ

[แก้] ประวัติ

[แก้] การศึกษา

  • ประถมศึกษา - โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียน กรุงเทพมหานคร
  • มัธยมศึกษา - โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา กรุงเทพมหานคร
  • พ.ศ. 2508 - ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาเคมี คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในปัจจุบัน)
  • พ.ศ. 2511 - ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาอินทรีย์เคมี คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในปัจจุบัน)
  • พ.ศ. 2515 - ปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาอินทรีย์เคมี มหาวิทยาลัยเชฟฟิลด์ ประเทศอังกฤษ ด้วยทุนโคลอมโบ (Colombo Plan Scholarship)
  • พ.ศ. 2518–2519 - ฝึกอบรมการวิจัยระดับ Post-doctoral training สาขาวิชาเคมีออร์แกโนเมทาลิก (Organo-metallic chemistry) ณ มหาวิทยาลัยคอร์เนล สหรัฐอเมริกา

[แก้] ประวัติการทำงาน

  • พ.ศ. 2511 - รับราชการที่ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ตั้งแต่จบการศึกษาระดับมหาบัณฑิต จนถึงเกษียณอายุราชการ
  • พ.ศ. 2533 - ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์ สาขาวิชาเคมี
  • พ.ศ. 2540 - ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์ระดับ 11 สาขาวิชาเคมี
  • พ.ศ. 2546 ถึงปัจจุบัน - เป็นผู้เชี่ยวชาญ หน่วยปฏิบัติการวิจัยกลางไบโอเทค ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ


ตำแหน่งบริหาร

  • ประธานกรรมการบริหาร บัณฑิตยสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (บวท.)
  • กรรมการบริหาร สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย
  • กรรมการบริหาร ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ
  • กรรมการสภามหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง


ตำแหน่งในสมาคมและองค์กรต่างๆ


[แก้] เกียรติคุณและรางวัล

สาขาวิทยาศาสตร์กายภาพและวิศวกรรมศาสตร์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)


[แก้] เครื่องราชอิสริยาภรณ์

  • พ.ศ. 2541 - มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก

[แก้] ผลงานด้านการวิจัย

ศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัย เทพธรานนท์ เป็นนักเคมีอินทรีย์ ที่ทำการวิจัยทางด้านการค้นหาสารเคมีจากธรรมชาติ ที่แสดงฤทธิ์ทางชีวภาพ (Bioactive Natural Products) และทางด้านอินทรีย์เคมีสังเคราะห์ (Organic Synthesis) ของสารออกฤทธิ์ดังกล่าว ซึ่งได้นำไปสู่ความรู้ความเข้าใจ สูตรโครงสร้างต่างๆ ตลอดไปจนถึง การเข้าใจกรรมวิธี ที่สิ่งมีชีวิตผลิตสารเหล่านั้นขึ้นมา และการนำมาใช้ประโยชน์กับมนุษย์ เช่น การแยกและพิสูจน์สูตรโครงสร้างของสารในกลุ่ม Cyclohexene Epoxides ซึ่งสกัดได้จากต้นไม้ในสกุล Uvaria และการเข้าใจกลไกชีวสังเคราะห์ของสารกลุ่มดังกล่าว ในด้านอินทรีย์เคมีสังเคราะห์ ได้ค้นพบปฏิกิริยาใหม่ ที่มีประโยชน์หลายปฏิกิริยา ซึ่งมีความสำคัญอันนำไปสู่กรรมวิธีใหม่ ในการสังเคราะห์สารเคมีที่มีโครงสร้างซับซ้อนหลายชนิด ในกลุ่ม Cyclopentenoid Antibiotics เช่น สังเคราะห์สารที่แยกได้ จากเชื้อจุลินทรีย์ชื่อ Sarkomycin ที่มีคุณสมบัติเป็นทั้งยาปฏิชีวนะ และมีผลในการทำลายเซลล์มะเร็ง ตลอดจนสังเคราะห์ Diospyros อันเป็นสารออกฤทธิ์ถ่ายพยาธิ ในลูกมะเกลือ

ศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัยได้ร่วมงานกับนักวิจัยของศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ผลิตผลงานวิจัยที่ดีเป็นจำนวนมาก ในเรื่องสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ จากเชื้อรา โดยเฉพาะเชื้อราที่ก่อโรคต่อแมลง (Insect Pathogenic Fungi) และยังได้ทำการศึกษาด้าน Physical Organic Chemistry ที่เป็นพื้นฐานในการนำไปเป็น "ต้นตอ" ของงานวิจัย ทางด้านอินทรีย์เคมีสังเคราะห์ อันเป็นผลให้สามารถทำการสังเคราะห์สารที่แสดงฤทธิ์ทางชีวภาพจากเชื้อรา อันมีโครงสร้างและ Stereochemistry ที่ซับซ้อนอีกด้วย โดยได้ตีพิมพ์งานวิจัยในวารสารนานาชาติที่อยู่ในฐานข้อมูลสากล จำนวนทั้งสิ้นกว่า 118 เรื่อง


[แก้] อ้างอิง

  • รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่นประจำปี 2529 : รองศาสตราจารย์ ดร. ยอดหทัย เทพธรานนท์. [กรุงเทพฯ] : มูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในพระบรมราชูปถัมภ์, 2529.
  • เมธีวิจัยอาวุโส สกว. 2544. TRF Senior Research Scholar 2001. [กรุงเทพฯ] : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2544.

[แก้] ดูเพิ่ม