เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สถานีย่อย:ประเทศไทย

เจ้าจอมมารดา หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เจ้าจอมมารดาคนแรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเกิดเมื่อปี พ.ศ. 2390

หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เป็นธิดาของหม่อมนก พึ่งบุญ ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไกรสร กรมหลวงรักษ์รณเรศ (ซึ่งต้องพระราชอาญาถูกประหารชีวิต และถอดพระยศเป็น หม่อมไกรสร ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว)

หม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ เข้าถวายตัวเป็นเจ้าจอมในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นพระพี่เลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะมีพระชนมายุเพียง 14-15 พรรษา และดำรงพระอิสสริยยศเป็น สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ และได้ประสูติพระราชธิดาพระองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่องประไพ หรือ พระองค์เจ้าหญิงผ่อง เมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย แรม ๘ ค่ำ ปีเถาะ ตรงกับวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2410 ณ วังกรมหมื่นมาตยาพิทักษ์

เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีเจ้าจอมพระองค์แรกตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ทั้งยังเป็นพระพี่เลี้ยงผู้มีอายุมากกว่าพระองค์เกือบสิบปี จึงเป็นเหตุให้พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กริ้วเป็นอย่างมาก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงบันทึกในพระราชหัตถเลขาที่ทรงมีถึง เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ ความว่า

พ่อไม่ปฏิเสธว่าในเวลาหนุ่มคะนองเช่นนั้นจะมิได้ซุกซน อันเป็นเหตุให้พลาดไปหลายครั้ง... แต่อาศัยเหตุโอบอ้อม และความรู้เห็นใจผู้ซึ่งควรจะไว้ใจได้ แก้ไขให้รอดจากความเสีย...ถ้าไม่ได้ประพฤติใจดั่งเบื้องจ้นแล้ว ไหนเลยจะรอดอยู่ได้ คงล่มเสียนานแล้ว..

เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข พำนักในพระบรมมหาราชวังอย่างสงบตลอดมา จนอนิจกรรมเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2464

สมเด็จพระบรมราชินีนาถ และ พระภรรยาเจ้า ใน รัชกาลที่ ๕ แก้
พระบรมราชินีนาถ

สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง

พระบรมราชเทวี

สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี · สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสา อัยยิกาเจ้า

พระอัครราชเทวี

สมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี

พระอรรคชายา

พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา · พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคย์นารีรัตน์ · พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฎ ปิยมหาราชปดิวรัดา

พระราชชายา

พระราชชายา เจ้าดารารัศมี

เจ้าจอมมารดา

เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ . ท่านเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ (เจ้าคุณจอมมารดาแพ พระสนมเอก) · เจ้าจอมมารดาสุด กุสุมลจันทร์ . เจ้าจอมมารดาตลับ เกตุทัต . เจ้าจอมมารดามรกฎ เพ็ญกุล . เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์ย้อย อิศรางกูร . เจ้าจอมมารดาอ่วม พิศลยบุตร . เจ้าจอมมารดาแช่ม กัลยาณมิตร . เจ้าจอมมารดาชุ่ม ไกรฤกษ์ · เจ้าจอมมารดาโหมด บุนนาค · เจ้าจอมมารดาจันทร์ กุสุมลจันทร์ · เจ้าจอมมารดาสาย กุสุมลจันทร์ · เจ้าจอมมารดาเรือน สุนทรศารทูล · เจ้าจอมมารดาเจ้าทิพเกษร ณ เชียงใหม่ · เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์เกสร สนิทวงศ์ · เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์เนื่อง สนิทวงศ์ · เจ้าจอมมารดาทับทิม · เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์จิ๋ว กปิตถา · เจ้าจอมมารดาพร้อม · เจ้าจอมมารดาวง · เจ้าจอมมารดาวาด · เจ้าจอมมารดาเลื่อน · เจ้าจอมมารดาแส โรจนดิศ · เจ้าจอมมารดาแสง · เจ้าจอมมารดาเหม อมาตยกุล · เจ้าจอมมารดาอ่อน บุนนาค

เจ้าจอม

ท้าวนารีวรคณารักษ์ (เจ้าจอมแจ่ม ไกรฤกษ์) · ท้าวภัณฑสารนุรักษ์(เจ้าจอมเพิ่ม) · ท้าววนิดาพิจาริณี(เจ้าจอมเพิ่ม สุจริตกุล) · ท้าววรคณานันท์ (เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงปั้ม มาลากุล) · ท้าววรคณานันท์ (เจ้าจาอมหม่อมราชวงศ์หญิงแป้ม มาลากุล) · เจ้าจอมโหมด บุนนาค · เจ้าจอมนวล ณ นคร · เจ้าจอมหม่อมหลวงหญิงถนอม เทพหัสดิน · เจ้าจอมละม้าย สุวรรณทัต · เจ้าจอมสว่าง ณ นคร · เจ้าจอมจีน บุนนาค · เจ้าจอมเนื่อง บุณยรัตพันธุ์ · เจ้าจอมเพิ่ม ณ นคร · เจ้าจอมอ้น บุนนาค · เจ้าจอมเอม พิศลยบุตร · เจ้าจอมช่วง พิศลยบุตร · เจ้าจอมใย บุณยรัตพันธุ์ · เจ้าจอมกลีบ เทพหัสดิน ณ อยุธยา · เจ้าจอมลิ้นจี่ เทพหัสดิน ณ อยุธยา · เจ้าจอมฟักเหลือง เทพหัสดิน ณ อยุธยา · เจ้าจอมประคอง อมาตยกุล · เจ้าจอมสังวาลย์ อมาตยกุล · เจ้าจอมอบ บุนนาค · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงแป้น มาลากุล· เจ้าจอมถนอม ภัทรนาวิก · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงเยื้อน · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงเฉียด ลดาวัลย์ · เจ้าจอมถนอม บรรจงเจริญ · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงข้อ สนิทวงศ์ · เจ้าจอมเจียน โชติกเสถียร · เจ้าจอมเยี่ยม โชติกเสถียร · เจ้าจอมกิมเหรียญ โชติกเสถียร · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงแป้ว มาลากุล · เจ้าศรีแห่งนครน่าน · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงละม้าย สิงหรา · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์หญิงจรวย ปราโมช · เจ้าจอมทิพย์ สกุณะสิงห์ · เจ้าจอมอำ คุรุกุล · เจ้าจอมอิ่ม คุรุกุล · เจ้าจอมปุก บุนนาค · เจ้าจอมพิศว์ บุนนาค · เจ้าจอมเลียม บุนนาค · เจ้าจอมเอี่ยม บุนนาค · เจ้าจอมเอิบ บุนนาค · เจ้าจอมอาบ บุนนาค · เจ้าจอมเอื้อน บุนนาค · เจ้าจอมแก้ว บุนนาค · เจ้าจอมแส บุนนาค · เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ลดาวัลย์ · เจ้าจอมสมบูรณ์ มันประเสริฐ . เจ้าจอมน้อม โชติกเสถียร


พระมเหสี เจ้าจอมมารดา เจ้าจอม ใน รัชกาลที่ ๔ แก้
พระอัครมเหสี

สมเด็จพระนางเจ้า โสมนัสวัฒนาวดี

พระมเหสี

สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี · พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย

เจ้าจอมมารดา

สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา · เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แสง ปาลกะวงศ์ · เจ้าจอมมารดาน้อย · เจ้าจอมมารดาแพ · เจ้าจอมมารดาพึ่ง · เจ้าจอมมารดาจันทร์ · เจ้าจอมมารดาเที่ยง · เจ้าจอมมารดาตลับ · เจ้าจอมมารดาเอี่ยม · เจ้าจอมมารดาเกศ · เจ้าคุณจอมมารดาสำลี · เจ้าจอมมารดากลิ่น · เจ้าจอมมารดาบัว · เจ้าจอมมารดามาไลย · เจ้าจอมมารดาสังวาลย์ · เจ้าจอมมารดาเอม · เจ้าจอมมารดาหรุ่น · เจ้าจอมมารดาแก้ว · เจ้าจอมมารดาโหมด · เจ้าจอมมารดาหุ่น · เจ้าจอมมารดาดวงคำ · เจ้าจอมมารดาเขียน · เจ้าจอมมารดาชุ่ม · เจ้าจอมมารดาเพ็ง · เจ้าจอมมารดาเหม · เจ้าจอมมารดาวาด · เจ้าจอมมารดาห่วง · เจ้าจอมมารดาแสง · เจ้าจอมมารดาสุ่น · เจ้าจอมมารดาหว้า · เจ้าจอมมารดาเชย · เจ้าจอมมารดาพุ่ม · เจ้าจอมมารดาอิ่ม ·

เจ้าจอม

เจ้าจอมมารดาทับทิม · เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข พึ่งบุญ · เจ้าจอมเล็ก · เจ้าจอมอิ่ม · เจ้าจอมรุน · เจ้าจอมหนูสุด · เจ้าจอมวัน · เจ้าจอมหนูชี · เจ้าจอมบุนนาค ·