พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์, พระเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ ๖

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สถานีย่อย:ประเทศไทย

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ทรงเป็น พระเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ ๖ แห่ง "ราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ (เจ้าเจ็ดตน)" ด้วยพระนิสัยที่เด็ดขาดเป็นที่เคารพยำเกรงในหมู่ข้าราชบริพารและพสกนิกร เมื่อทรงพิจารณาตัดสินว่าคดีความใดแล้ว หากทรงเอ่ยว่า "อ้าว" เมื่อใด หมายถึงการต้องโทษตัดศีรษะประหารชีวิต จนประชาชนทั่วไปต่างถวายพระสมัญญาว่า "เจ้าชีวิตอ้าว"


[แก้] พระราชประวัติ

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์
พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ หรือ พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ดำรงนพีสีนคร สุนทรทศลักษณะเกษตร วรฤทธิ์เดชมหาโยนางคราชวงศาธิบดี พระเจ้านครเชียงใหม่ ทรงราชสมภพเมื่อจุลศักราช - ปี- จัตวาศก (พ.ศ.-) ทรงเป็นราชโอรสใน พระเจ้าบรมราชาธิบดีกาวิละ, พระเจ้านครเชียงใหม่ องค์ที่ ๑ กับ แม่เจ้าโนจาราชเทวี และทรงเป็นราชปนัดดา (หลานปู่) ใน เจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว, เจ้าผู้ครองนครลำปาง กับ แม่เจ้าจันทาราชเทวี

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ทรงมีราชเชษฐา ราชอนุชา และราชขนิษฐา รวม ๕ พระองค์ มีพระนามตามลำดับ ดังนี้

  • เจ้าราชบุตร น้อยสุริยฆาต, เจ้าราชบุตรนครเชียงใหม่ - พระไปยกา (เจ้าตาทวด) ใน "เจ้าหญิงทิพวัน กฤดากร" และ "เจ้าหญิงศรีนวล กฤดากร" ชายา ใน "พลเอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช"
  • พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์, พระเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ ๖
  • เจ้าหญิงคำใส
  • เจ้าหนานไชยเสนา

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ เสด็จขึ้นครองนครเชียงใหม่ ใน พ.ศ. ๒๓๙๙ และเสด็จพิราลัยใน พ.ศ. ๒๔๑๓ รวมระยะเวลาที่ทรงครองนคร ๑๖ ปี สิริพระชนมายุได้ - ชันษา

[แก้] ราชโอรส ราชธิดา

พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ ทรงมีราชธิดา รวม ๒ พระองค์ อยู่ในราชตระกูล ณ เชียงใหม่ มีพระนามตามลำดับ ดังนี้

ใน แม่เจ้าอุษาราชเทวี (มีราชธิดา ๒)

[แก้] อ้างอิง

  • ปราณี ศิริธร ณ พัทลุง. เพ็ชร์ล้านนา. (ครั้งที่ ๒) เชียงใหม่ :ผู้จัดการ ศูนย์ภาคเหนือ, ๒๕๓๘.
  • สมหมาย เปรมจิตต์, สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ตำนานสิบห้าราชวงศ์ (ฉบับสอบชำระ). เชียงใหม่: มิ่งเมือง, ๒๕๔๐.
  • ศักดิ์ รัตนชัย. พงศาวดารสุวรรณหอคำนครลำปาง (ตำนานเจ้าเจ็ดพระองค์กับหอคำมงคล ฉบับสอบทานกับเอกสารสืบค้น สรสว.ลำปาง).
  • เจ้าวงศ์สัก ณ เชียงใหม่, คณะทายาทสายสกุล ณ เชียงใหม่. เจ้าหลวงเชียงใหม่. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), ๒๕๓๙.
  • คณะทายาทสายสกุล เจ้าหลวงเมืองพะเยา, สถาบันศิลปวัฒนธรรมโยนก. ครบรอบ ๑๐๐ ปี แม่เจ้าทรายมูล (มหาวงศ์) ไชยเมือง และประวัติสายสกุลเจ้าหลวงเมืองพะเยา พุทธศักราช ๒๓๘๗ - ๒๔๕๖. พะเยา :บ.ฮาซัน พริ้นติ้ง จก., ๒๕๔๖
  • นงเยาว์ กาญจนจารี. ดารารัศมี : พระประวัติพระราชชายา เจ้าดารารัศมี. เชียงใหม่ :สุริวงศ์บุ๊คเซนเตอร์, ๒๕๓๙.
  • คัมภีร์ คัมภีรญาณนนท์, นาวาอากาศเอก. เจ้านายฝ่ายเหนือ. http://www.globalgroup.in.th/encyclopedia_lanna.html.
เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ราชวงศ์เจ้าเจ็ตตน
พระเจ้าบรมราชาธิบดีกาวิละ · พระเจ้าช้างเผือกธรรมลังกา·เจ้าหลวงเศรษฐีคำฝั้น· เจ้าหลวงพุทธวงศ์ · พระเจ้ามโหตรประเทศ · พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ · พระเจ้าอินทวิชยานนท์ · เจ้าหลวงอินทวโรรสสุริยวงศ์ · เจ้าแก้วนวรัฐ
แก้