กฎหมายไต้หวัน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สารบัญ ก. บทนำ 1. ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน 1.1 ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน: ยุคก่อนสมัยใหม่ (Pre-Modern Law) 1.2 ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน: ยุคสมัยใหม่ (Modern Law) 2.ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายไต้หวันในสมัยใหม่
บทนำ แม้ว่าในทางกฎหมายระหว่างประเทศและทางการเมืองจะมีประเด็นที่ยังเป็นที่โต้แย้งกันอยู่ว่าไต้หวันเป็นรัฐหรือไม่ก็ตาม แต่ในในทางพฤตินัยแล้วไต้หวันมีอำนาจอธิปไตยเหนือดินแดนของตน กล่าวคือ มีรัฐบาลเป็นของตนเอง และสามารถใช้อำนาจนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ รวมทั้งอำนาจตรวจสอบ และควบคุม ได้โดยตนเองและเป็นเอกเทศจากสาธารณรัฐประชาชนจีน และด้วยเหตุนี้ไต้หวันจึงมีอำนาจที่จะออกกฎหมายและใช้บังคับกฎหมายเหนือดินแดนของตนเองได้ บทความนี้จะนำเสนอเกี่ยวกับความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายไต้หวัน โดยแบ่งออกเป็นสองส่วนใหญ่ๆ ได้แก่ ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน และความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายไต้หวันในสมัยใหม่
1. ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน การแบ่งยุคทางประวัติศาสตร์กฎหมายนั้นจะพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงในด้านกฎหมายเป็นสำคัญ ดังนี้เราอาจแบ่งยุคประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวันอย่างกว้างๆออกได้เป็นสองยุคคือ ยุคก่อนสมัยใหม่ (Pre-Modern Law) และ ยุคสมัยใหม่ (Modern Law) 1.1 ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน: ยุคก่อนสมัยใหม่ (Pre-Modern Law) ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวันยุคก่อนสมัยใหม่นี้ เป็นยุคก่อนที่ไต้หวันจะตกอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่น หรือช่วงก่อน พ.ศ. 2438 (ค.ศ. 1895) ในขณะที่เรือของชาวโปรตุเกสได้เดินทางผ่านเกาะไต้หวันเป็นครั้งแรกเมื่อประมาณปีพ.ศ. 2133 (ค.ศ.1590) Jan Huygen Van นักเดินเรือชาวเนเธอร์แลนด์บนเรือโปรตุเกสลำดังกล่าวได้อุทานขึ้นว่า “Ilha Formosa” ซึ่งหมายความว่า เกาะที่สวยงาม (Beautiful Island) และในอีก 4 ศตวรรษถัดมา ในปีพ.ศ. 2167 (ค.ศ. 1624) ชาวเนเธอร์แลนด์ก็ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานบนเกาะแห่งนี้และเรียกเกาะแห่งนี้ว่าเกาะฟอร์โมซา นอกจากนี้เมื่อชาวดัชต์เห็นว่าเกาะฟอร์โมซาไม่มีร่องรอยการปกครองโดยชาวจีนมาก่อน ชาวเนเธอร์แลนด์จึงได้เข้ามาปกครอง พร้อมทั้งประกาศกฎหมายบางประเภทขึ้นใช้บังคับเหนือหมู่เกาะแห่งนี้ อย่างไรก็ดีชาวเนเธอร์แลนด์ไม่ได้จริงจังต่อการบังคับให้เป็นไปตามกฎหมายของตนเท่าใดนัก แต่มักจะหยิบยกหลักกฎหมายจารีตประเพณีของชาวพื้นเมืองเดิมปรับใช้ในกรณีมีการพิพาทกันของคนพื้นเมือง และชาวเนเธอร์แลนด์ก็ได้สร้างป้อมปราการขึ้นมาโดยมีชื่อเรียกว่า “Zeelandia” บริเวณคาบสมุทรทางชายฝั่งทะเลตะวันตกเฉียงใต้ที่เรียกว่า Tayouan ซึ่งหมายความว่า อ่าวระเบียง (Terrace Bay) ซึ่งต่อมาได้กลายมาเป็นคำว่า Taiwan และใช้เป็นชื่อเรียกของทั้งเกาะในปัจจุบัน ในช่วงที่ไต้หวันตกอยู่ภายใต้การปกครองของชาวเนเธอร์แลนด์ ชาวจีนจำนวนมากได้อพยพเข้ามาในเกาะฟอร์โมซาทั้งในฐานะที่เป็นพ่อค้า และผู้ใช้แรงงาน ขณะเดียวกันชาวจีนกลุ่มนี้ก็ได้นำวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีจีนเข้ามาด้วย ดังนี้จึงอาจกล่าวได้ว่าช่วงเวลานี้เองเป็นจุดแรกเริ่มของอิทธิพลกฎหมายจีนต่อกฎหมายไต้หวัน และในช่วงนี้เองอีกเช่นกันชาวไต้หวันก็ได้ถือกำเนิดขึ้นจากผลของการแต่งงานระหว่างชาวจีนกับชาวพื้นเมืองที่เป็นชาวมาลาโย - โพลิเนเชี่ยน อะบอริจิ้น (Malayo-Polynesian aborigines) ในปีพ.ศ. 2169 ชาวเนเธอร์แลนด์ถูกกองทัพสเปนโจมตี และเข้าปกครองไต้หวันในช่วงปีพ.ศ. 2169-2185 (ค.ศ. 1626-1642) แต่อิทธิพลของกฎหมายสเปนก็ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อกฎหมายไต้หวันแต่อย่างใด ในปีพ.ศ. 2185 (ค.ศ. 1642) ชาวเนเธอร์แลนด์ได้เอาชนะสเปนและกลับเข้าปกครองไต้หวันเรื่อยมาจนถึงปีพ.ศ. 2205 (ค.ศ. 1662) ในปีพ.ศ. 2205 (ค.ศ. 1662) นายพล Cheng Cheng – kung พร้อมกองทัพผู้ซึ่งภักดีกับราชวงศ์หมิง (เป็นชาวจีนเชื้อสายฮั่น) ได้หลบหนีกองทัพราชวงศ์ชิง (เป็นชาวจีนเชื้อสายแมนจู) ซึ่งยึดครองจีนแผ่นดินใหญ่อยู่ในขณะนั้น เข้ามาอยู่ในเกาะไต้หวันและถือสิทธิยึดครอง โดยใช้ไต้หวันเป็นฐานที่มั่นในการต่อต้านราชวงศ์ชิง พร้อมทั้งขับไล่ชาวเนเธอร์แลนด์ออกไป ในช่วงเวลาที่นายพล Cheng Cheng-kung ปกครองไต้หวันระบบการปกครอง และระบบกฎหมายของจีนได้ถูกนำเข้ามาใช้ในไต้หวัน ในปี พ.ศ. 2226 (ค.ศ. 1683) กองทัพราชวงศ์ชิงเอาชนะกองทัพของนายพล Cheng Cheng-kung ได้สำเร็จ และเข้ายึดครองไต้หวัน ในระยะแรกราชวงศ์ชิงไม่ได้พยายามขยายการปกครองเหนือไต้หวันแต่อย่างใด แต่เนื่องจากประชาชนจากจีนแผ่นดินใหญ่ได้อพยบไปอยู่บนเกาะไต้หวันมากขึ้น ทำให้ราชวงศ์จีนพยายามที่จะขยายการปกครองเหนือเกาะไต้หวัน แต่ประชาชนชาวไต้หวันก็ได้ต่อสู้ต่อกับความพยายามขยายอำนาจการปกครองของราชวงศ์ชิงดังกล่าว และมีการก่อจลาจลและกบฏอยู่เสมอ ทำให้ในปีพ.ศ. 2430 (ค.ศ. 1887) ราชวงศ์ชิงต้องประกาศอำนาจเหนือเกาะไต้หวัน และระบุว่าเกาะไต้หวันเป็นมณฑลหนึ่งของจีน และยังเป็นการแสดงอิทธิพลของจีนต่อญี่ปุ่นที่พยายามที่จะขยายอำนาจมาทางตอนใต้
แต่ในที่สุดจีนก็ได้แพ้สงคราม Sino-Japanese War และด้วยผลของสนธิสัญญาชิโมโนเซกิ (Treaty of Shimonoseki) จีนจำต้องโอนการปกครองไต้หวันให้แก่ญี่ปุ่น ในปีพ.ศ. 2438 (ค.ศ. 1895)
1.2 ประวัติศาสตร์กฎหมายไต้หวัน: ยุคสมัยใหม่ (Modern Law)