ยาบรรเทาปวด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ยาบรรเทาปวด (อังกฤษ: analgesic มีความหมายว่าตัวฆ่าความเจ็บปวด (painkiller)) เป็นกลุ่มของยาที่ใช้บรรเทาความเจ็บปวด ยาบรรเทาความเจ็บปวดนี้จะมีผลหลายทางทั้งระบบประสาทส่วนปลาย (peripheral nervous system) และระบบประสาทส่วนกลาง (central nervous system) ประกอบด้วย

  1. พาราเซตามอล (acetaminophen)
  2. เอ็นเซด (nonsteroidal anti-inflammatory drug-NSAIDs) เช่น ซาลิไซเลต
  3. นาร์โคติก (narcotic drugs) เช่น มอร์ฟีน
  4. ยาสังเคราะห์ที่มีคุณสมบัติทำให้เสพติด เช่น ทรามาดอล (tramadol)

ยาที่ไม่จัดว่าเป็นยาบรรเทาปวดแต่ใช้รักษาอาการเจ็บทางประสาทได้แก่

  1. ไตรไซคลิก แอนตี้ดีเพรสแซนต์ (tricyclic antidepressants)
  2. แอนตี้คอนวัลแซนต์ (anticonvulsant)

สารบัญ

[แก้] ขั้นตอนของการบรรเทาปวด

ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) เมื่อปี ค.ศ. 1990 แนะนำว่าให้ใช้ยาบรรทาปวดอย่างอ่อนก่อน จนกระทั่งใช้ไม่ได้ผลแล้วจึงค่อยใช้ยาที่แรงขึ้นเป็นขั้นบันไดดังนี้

  1. ขั้นตอนแรกให้ใช้ พาราเซตามอล (500 มิลลิกรัม ถึง 1 กรัม ทุก 4-6 ชม.)
  2. ขั้นตอนที่สองให้ใช้ยาในขั้นตอนแรกร่วมกับ เอ็นเซด (เช่น ไอบูโปรเฟน) หรือโอปิออยด์อย่างอ่อน (เช่น โคดีอีน)
  3. ขั้นตอนที่สามให้ใช้ โอปิออยด์อย่างแรง (เช่น มอร์ฟีน, ออกซิโคโดน หรือ เฟนทานิล)

[แก้] กลไกการออกฤทธิ์

[แก้] พาราเซตามอล และ เอ็นเซด

กลไกการออกฤทธิ์ของ พาราเซตามอล ยังไม่เป็นที่เข้าใจชัดเจน แต่ของ แอสไพริน และ เอ็นเซด คือ มันจะไปยับยั้งการทำงานของไซโคลออกซิเจเนส (cyclooxygenase) ทำให้ร่างกายลดการผลิตโปรสตาแกลนดิน เป็นผลให้ลดความเจ็บปวดและการอักเสบ ซึ่งตรงข้ามกับ พาราเซตามอล และ โอปิออยด์

[แก้] โอปิแอต และ มอร์ฟิโนมิเมติกส์

ทรามาดอล และ บูปรีนอร์ฟิน มีผลกระตุ้นบางส่วน ที่ โอปิออยด์ รีเซพเตอร์


[แก้] อ้างอิง

  • Cancer pain relief and palliative care. Report of a WHO expert committee [World Health Organization Technical Report Series, 804] . Geneva, Switzerland: World Health Organization; 1990. pp. 1-75.


ยาบรรเทาปวด แก้

พาราเซตามอล (อะเซตามิโนเฟน) · เอ็นเซด · โอปิแอต · เตตร้าไฮโดรแคนนาบินอล · คีตามีน

ตัวยาในกลุ่มเอ็นเซด
แก้
คีโตโปรเฟน · คีโตโรแลค · ซีลีคอกซิบ · ไดโคลฟีแนค · นาโปรเซน · มีลอกซิแคม · ไพรอกซิแคม · เมตทิล ซาลิไซเลต · โรฟีคอกซิบ · อินโดเมตทาซิน · แอสไพริน · ไอบูโปรเฟน· อีโทโดแลค· ไดฟลูนิซอล· โลโซโปรเฟน· ทีนอกซิแคม·ไนมีซูไลด์·มีฟีนามิก แอซิด
ตัวยาในกลุ่มโอปิออยด์
แก้
คาร์เฟนทานิล · โคดีอีน · โคดีอิโนน · ซูเฟนทานิล · เดกซ์โตรโพรพอไซฟีน · ไดไฮโดรโคดีอีน · ทรามาดอล · บิวพรีนอร์ฟีน · เฟนทานิล · เมทาโดน · มอร์ฟีน · มอร์ฟิโนน · เพทิดีน · รีมิเฟนทานิล · ออกซิโคโดน · ออกซิมอร์ฟีน · อัลเฟนทานิล · เฮโรอีน · ไฮโดรโคโดน · ไฮโดรมอร์โฟน


 ยาบรรเทาปวด เป็นบทความเกี่ยวกับ เภสัชกรรมและยา ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ยาบรรเทาปวด ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ