ทางพิเศษในประเทศไทย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ทางพิเศษ หรือที่รู้จักกันในชื่อทางด่วน (Express Way) เป็นถนนพิเศษที่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทาง สร้างขึ้นเพื่อแก้ปัญหาจราจรติดขัดในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ดูแลโดยการทางพิเศษแห่งประเทศไทย ไม่ควรสับสนกับ ทางหลวงพิเศษ

[แก้] เส้นทาง

ปัจจุบันทางพิเศษที่เปิดใช้งาน มี 6 เส้นทาง (ข้อมูลจากการทางพิเศษแห่งประเทศไทย)

  1. ทางพิเศษเฉลิมมหานคร (ระบบทางด่วนขั้นที่ 1 หรือ "ทางด่วน 1") เป็นทางด่วนสายแรกของประเทศไทย ระยะทางรวม 27.1 กิโลเมตร ประกอบด้วย
    • สายดินแดง - ท่าเรือ ระยะทาง 8.9 กิโลเมตร แนวสายทางเริ่มจากปลายถนนวิภาวดีรังสิต (ทางหลวงหมายเลข 31) มุ่งไปทางทิศตะวันออก ถึงทางแยกต่างระดับท่าเรือ เปิดให้บริการ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2524 เป็นทางขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
    • สายบางนา - ท่าเรือ ระยะทาง 7.9 กิโลเมตร แนวสายทางเริ่มจากปลายถนนสายบางนา-บางปะกง (ทางหลวงหมายเลข 34) มุ่งไปทางทิศตะวันตก ถึงทางแยกต่างระดับท่าเรือ เปิดให้บริการ 17 มกราคม พ.ศ. 2526เป็นทางขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
    • สายดาวคะนอง - ท่าเรือ รวม สะพานพระราม 9 ระยะทาง 10.3 กิโลเมตร แนวสายทางเริ่มจากทางแยกต่างระดับท่าเรือ ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา สิ้นสุดที่ถนนพระราม 2 (ทางหลวงหมายเลข 35) เปิดให้บริการ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรตั้งแต่ท่าเรือถึงสะพานพระราม 9 และเป็นทางยกระดับขนาด 4 ช่องจราจร จากสะพานพระราม 9 ถึงถนนพระราม 2
  2. ทางพิเศษศรีรัช (ระบบทางด่วนขั้นที่ 2 หรือ "ทางด่วน 2 (ส่วนในเมือง)") ระยะทางรวม 38.4 กิโลเมตร ประกอบด้วย
    • ส่วน A เริ่มจากถนนรัชดาภิเษกผ่านทางแยกต่างระดับพญาไทถึงถนนพระราม 9 ระยะทาง 12.4 กิโลเมตร เปิดให้บริการ 2 กันยายน พ.ศ. 2536 เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
    • ส่วน B สายหลัก มีแนวเชื่อมต่อกับส่วน A ที่บริเวณทางแยกต่างระดับพญาไท แนวสายทางมุ่งไปทางทิศใต้ เชื่อมต่อกับทางพิเศษเฉลิมมหานคร ที่บริเวณต่างรระดับบางโคล่ ระยะทาง 9.4 กิโลเมตร เปิดให้บริการ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2539 เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจร
    • ส่วน C เชื่อมกับทางพิเศษส่วน A โดยเริ่มจากถนนรัชดาภิเษกมุ่งไปทางทิศเหนือ ถึงถนนแจ้งวัฒนะและเชื่อมต่อกับทางพิเศษอุดรรัถยา ระยะทาง 8.0 กิโลเมตรเปิดให้บริการ 2 กันยายน พ.ศ. 2536 เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
    • ส่วน D เริ่มจากถนนพระราม 9 ไปทางทิศตะวันออก ถึงถนนศรีนครินทร์ เชื่อมต่อกับทางพิเศษฉลองรัชที่ทางแยกต่างระดับฉลองรัช และเชื่อมต่อกับทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ระยะทาง 8.6 กิโลเมตร เปิดให้บริการ 1 เมษายน พ.ศ. 2543 เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
  3. ทางพิเศษฉลองรัช (ทางด่วนสายรามอินทรา - อาจณรงค์ หรือ "ทางด่วน 3") มีจุดเริ่มจ้นจากถนนรามอินทรา กิโลเมตรที่ 5.5 มุ่งไปทางทิศใต้ ตัดกับทางพิเศษศรีรัช ส่วนD สิ้นสุดที่จุดเชื่อมต่อทางพิเศษเฉลิมมหานครบริเวณทางแยกต่างระดับสุขุมวิท (อาจณรงค์) ระยะทาง 18.7 กิโลเมตร โดยมีถนนประดิษฐ์มนูธรรมขนานขนาบจากรามอินทราไปถึงเอกมัย ทางพิเศษฉลองรัชได้เปิดให้บริการตลอดสาย เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2539เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรตลอดเส้นทาง
  4. ทางพิเศษบูรพาวิถี (ทางด่วนสายบางนา - ชลบุรี หรือ "ทางด่วน 4") ระยะทาง 55.0 กิโลเมตร มีจุดเริ่มต้นที่ บริเวณปลายทางพิเศษสายบางนา อาจณรงค์ (ระบบทางด่วนขั้นที่ 3 สายใต้ตอน S1)มุ่งไปทางทิศตะวันออก โดยใช้พื้นที่เกาะกลางถนนของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 34 (ถนนสายบางนา - บางปะกง) ข้ามแม่น้ำบางปะกง ถึง จ.ชลบุรี ระยะทางทั้งสิ้น 55 กิโลเมตร เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรซ้อนอยู่บนทางหลวงหมายเลข 34 เปิดให้บริการตลอดสาย เมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 ซึ่งนับว่าทางด่วนสายนี้เป็นทางยกระดับที่ยาวที่สุดในโลก
  5. ทางพิเศษอุดรรัถยา (ทางด่วนสายบางปะอิน - ปากเกร็ด หรือ "ทางด่วน 2 (ส่วนนอกเมือง)") ระยะทางรวม 32 กิโลเมตร มีจุดเริ่มต้นจากถนนแจ้งวัฒนะ - อำเภอบางไทร จ. พระนครศรีอยุธยา
    • ระยะที่ 1 จากถนนแจ้งวัฒนะ - เชียงราก และต่อเชื่อมกับถนนทางเข้ามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ระยะทาง 22 กิโลเมตร โดยในช่วงแจ้งวัฒนะ - บางพูน จะเป็นทางยกระดับขนาด 4 ช่องจราจร และจากบางพูน - เชียงราก เป็นทางระดับดินขนาด 4 ช่องจราจร มีรั้วกั้นโดยตลอด เปิดให้บริการ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2541
    • ระยะที่ 2 จากเชียงราก - บางไทร เป็นทางระดับดินขนาด 4 ช่องจราจร แนวสายทางเริ่มจากเชียงราก สิ้นสุดที่ถนนวงแหวนรอบนอกตะวันตก (ถนนกาญจนาภิเษก)อำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ระยะทาง 10 กิโลเมตร เปิดให้บริการ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542
  6. ทางพิเศษสาย S1 หรือ ทางด่วนขั้นที่ 3 สายใต้ ตอน S1 เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจร มีจุดเริ่มต้นจากปลายทางพิเศษฉลองรัช ซ้อนทับไปตามแนวทางพิเศษเฉลิมมหานครเดิม (ราบโรงกลั่น)เชื่อมต่อกับทางพิเศษบูรพาวิถี ระยะทาง 4.7 กิโลเมตร ก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดใช้เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2548


เส้นทางที่จะเปิดให้บริการในอนาคต (อ้างอิงจาก www.eta.co.th)

  1. ทางพิเศษสายบางพลี - สุขสวัสดิ์ (บางพลี - บางขุนเทียน) หรือถนนวงแหวนรอบนอกฝั่งใต้ โครงการนี้เป็นการก่อสร้างช่วงสุดท้ายของถนนวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร ระยะทาง 22.5 กิโลเมตร โดยแนวสายทางเริ่มจากถนนพระราม 2 ที่บริเวณปลายทางหลวงหมายเลข 9 (บางปะอิน-บางขุนเทียน) ไปทางทิศเหนือ ผ่านถนนสุขสวัสดิ์ ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาที่อำเภอพระประแดง ผ่านถนนสุขุมวิท ถนนศรีนครินทร์ ถนนเทพารักษ์ สิ้นสุดโครงการที่ทางหลวงหมายเลข 34 (บางนา-บางปะกง) และเชื่อมต่อกับทางพิเศษบูรพาวิถีในอนาคต โดยเป็นโครงการสุดท้ายของวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานครที่ทำให้ครบเป็นวงรอบ ลักษณะโครงการจะเป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจร และมีสะพานขึงข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา ที่บริเวณอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ คาดว่าจะเปิดให้บริการได้ในกลางปี 2550
  2. ทางพิเศษสายรามอินทรา - วงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร เป็นส่วนต่อขยายของทางพิเศษฉลองรัชทางด้านเหนือ แนวสายทางเริ่มจากปลายทางพิเศษฉลองรัช ที่รามอินทรา ยกระดับข้ามโครงการก่อสร้างเชื่อมถนนรัตนโกสินทร์-ถนนนิมิตรใหม่ และเบนไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือยกระดับข้ามถนน ก.ม.11 และไปสิ้นสุดโครงการที่ทางหลวงพิเศษหมายเลข 9 สายวงแหวนรอบนอกด้านตะวันออก บริเวณทิศใต้ของทางแยกต่างระดับลำลูกกา ระยะทาง 9.5 กม. ก่อสร้างเป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจร คาดว่าเปิดให้บริการประมาณปี 2551
  3. โครงการทางยกระดับด้านทิศใต้ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ เชื่อมต่อกับทางพิเศษบูรพาวิถี เป็นโครงข่ายเสริมการให้บริการของท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ โดยผู้ที่ใช้บริการท่าอากาศยานสุวรรณภูมิสามารถเดินทางเข้าสู่ระบบโครงข่ายของทางพิเศษได้อย่างสะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น ลักษณะโครงการจะก่อสร้างเป็นทางยกระดับ 8 ช่องจราจร จากทางพิเศษบูรพาวิถีเข้าสู่อาคารผู้โดยสาร โดยแบ่งการก่อสร้างเป็น 2 ระยะ โดยระยะแรกเป็นทางยกระดับเชื่อมกับทางพิเศษบูรพาวิถีพร้อมทางขึ้น-ลง เชื่อมกับถนนเข้าสู่สนามบินของกรมทางหลวง และระยะต่อไปเป็นทางยกระดับสายหลัก เมื่อมีการก่อสร้างอาคารผู้โดยสารด้านใต้ คาดว่าเปิดให้บริการประมาณปี 2551

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น