การติดตามการรักษา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

การติดตามการรักษาด้วยยา (อังกฤษ:Therapeutic drug monitoring) เป็นสาขาหนึ่งของวิชา เคมีคลินิกที่เชี่ยวชาญในเรื่องการวัดระดับยา ใน เลือด โดยจะเน้นทำกับยาที่มีขอบเขตชี้วัดในการรักษา (therapeutic index)ที่แคบ คือยาที่มีโอกาสเกิด การได้รับยาต่ำกว่าขนาด หรือ การได้รับยาเกินขนาดได้ง่าย

ในทาง เภสัชวิทยา ยาหลายขนานถูกใช้โดยไม่มีการติดตามระดับยาในเลือด ในขณะที่ขนาดการใช้ของมันจะแปรผันไปตามการตอบสนองทางคลินิกที่คนไข้ได้รับยานั้น ในยากลุ่มเล็กๆ มันเป็นไปไม่ได้ที่ระดับไม่พอเพียงของยา จะทำให้ยาไม่มีผลในการรักษาหรือดื้อยา และการมีระดับยาเกิน ซึ่งจะนำไปสู่การเกิดพิษและเนื้อเยื้อถูกทำลาย

ตัวอย่างยาที่ถูกวิเคราะห์โดยติดตามการรักษา:

  • ยาปฏิชีวนะ อะมิโนไกลโคไซด์ เช่น เจนตาไมซิน (gentamicin)
  • แอนตี้อิพิเลปติก (antiepileptic) (เช่น ฟีไนโทอิน(phenytoin) และ วัลโปรอิก แอซิด(valproic acid))
  • ยาควบคุมอารมณ์ (Mood stabiliser) โดยเฉพาะ ลิเทียม ซิเตรต (lithium citrate)
  • แอนตี้ไชโชติก (Antipsychotic) (เช่น ไพโมไซด์ (pimozide) และ คลอซาปีน(clozapine))

การติดตามการรักษาของยาสามารถจะตรวจสอบพิษของข้างบนที่ต้องสงสัยได้ด้วย