รามเกียรติ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

รามเกียรติ์ เป็นวรรณคดีสำคัญเรื่องหนึ่งของไทย โดยมีต้นเค้าจากวรรณคดีอินเดีย คือมหากาพย์รามายณะที่ฤาษีวาลมิกิ ชาวอินเดีย แต่งขึ้นเป็นภาษาสันกฤต เมื่อประมาณ 2,400 ปีเศษ เชื่อว่าน่าจะเป็นที่รู้จักในหมู่ชาวไทยมาตั้งแต่สมัยโบราณ จากอิทธิพลของลัทธิพราหมณ์ฮินดู สำหรับเรื่องรามเกียรติ์ ของไทยนั้น มีมาแต่สมัยอยุธยา ในสมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ได้ทรงพระราชนิพนธ์สำหรับให้ละครหลวงเล่น ปัจจุบันมีอยู่ไม่ครบ ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์รัชกาลที่ 1 ได้ทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นเพื่อรวบรวมเรื่องรามเกียรติ์ ซึ่งมีมาแต่เดิมให้ครบถ้วน สมบูรณ์ตั้งแต่ต้นจนจบ

รัชกาลที่ 2 ได้ทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องรามเกียรติ์ เพื่อให้ละครหลวงเล่น โดยได้ทรงเลือกมาเป็นตอน ๆ รามเกียรติ์ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องรามเกียรติ์ โดยดัดแปลงจากพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้าฯ เพื่อใช้ในการเล่นโขนซึ่งจะมีอยู่เพียงบางตอนที่คัดเลือกไว้เท่านั้น เช่น ตอนนางลอย ตอนหักคอช้างเอราวัณ ตอนสีดาลุยไฟ เป็นต้น


[แก้] รามเกียรติ์ฉบับต่างๆ ของไทย

หนุมานอมพลับพลา ตอนศึกไมยราพ พระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดาราม
หนุมานอมพลับพลา ตอนศึกไมยราพ พระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

วรรณคดีรามเกียรติ์ที่ปรากฏในภาษาไทย มีหลักฐานเก่าที่สุดคือราวกลางสมัยกรุงศรีอยุธยา และมีฉบับอื่นๆ เรื่อยมาจวบจนปัจจุบัน โดยมีรายการดังนี้

  • รามเกียรติ์บทพากย์ ความครั้งกรุงเก่า เชื่อว่าเป็นบทพากย์หนังใหญ่ บางท่านก็ว่าเป็นบทพากย์โขน เนื้อความไม่ปะติดปะต่อกัน เนื่องเรื่องไม่ครบสมบูรณ์ เข้าใจว่าแต่งในราวรัชสมัยพระเพทราชา ถึงพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
  • รามเกียรติ์บทละคร ความครั้งกรุงเก่า เนื้อความตั้งแต่ "พระรามประชุมพล" จนถึง "องคตสื่อสาร" น่าจะเป็นฉบับสำหรับเล่นละครของคณะเชลยศักดิ์ (ละครชาวบ้าน) ในสมัยปลายกรุงศรีอยุธยา
  • รามเกียรติ์บทละคร พระราชนิพนธ์พระเจ้ากรุงธนบุรี ระบบ "วันอาทิตย์ เดือน 6 ขึ้นค่ำหนึ่ง จุลศักราช 1132 ปีขาล โทศก" ตรงกับ พ.ศ. 2323 เป็นปีที่ 3 ในรัชกาล มีด้วยกัน 4 ตอน ได้แก่
    • ตอน 1 ตอนพระมงกุฎ
    • ตอน 2 ตอนหนุมานเกี้ยวนางวานริน
    • ตอน 3 ตอนท้าวมาลีวราชว่าความ จนทศกัณฐ์เข้าเมือง
    • ตอน 4 ตอนทศกัณฐ์ตั้งพิธีกรวดทราย พระลักษณ์ต้องหอกกบิลพัท จนถึงผูกผมทศกัณฐ์กับนางมณโฑ
  • รามเกียรติ์ จิตรกรรมฝาผนัง วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
  • รามเกียรติ์บทละคร พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 1
  • รามเกียรติ์บทละคร พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 2
  • รามเกียรติ์คำพากย์ พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 2
  • รามเกียรติ์บทละคร พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 4
  • รามเกียรติ์คำพากย์และบทเจรจา พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 6

[แก้] ตัวละครสำคัญในรามเกียรติ์

ทศคีรีวัน และ ทศคีรีธร ประตูพระศรีรัตนศาสดา วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ทศคีรีวัน และ ทศคีรีธร ประตูพระศรีรัตนศาสดา วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ฝ่ายพระราม
ฝ่ายทศกัณฑ์ และอื่นๆ
  • ทศกัณฐ์ (นนทุก)
  • กุมภกรรณ
  • ไมยราพ
  • อินทรชิต
  • สุริยาภพ
  • สหัสเดชะ
  • นางมณโฑ
  • จักรวรรดิ
  • อัศกรรมมาลา
  • ทศคีรีวัน
  • ทศคีรีธร
  • รามสูร
  • ท้าวลัสเตียน
  • นางสำมานักขา ชิวหา
  • มังกรกัณฐ์
  • พระยาขร
  • แสงอาทิตย์
  • ท้าวมาลีวราช
  • หิรันต์ยักษ์
  • พิราบ
  • วิรุญจำบัง
  • มูลพลัม
  • บรรลัยกัล
  • มารีศ
  • กากนาสูร
  • นางเบญจกาย
  • นางกาลอักคี
  • พระยาตรีเศียร
  • พระยาทูษณ์
  • ทรพา ทรพี
  • สหมลิวัน


 รามเกียรติ์ เป็นบทความเกี่ยวกับ วรรณคดี วรรณกรรม หรือหนังสือ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ รามเกียรติ์ ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ
ภาษาอื่น