สมเด็จพระราชินีนาถ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

คลีโอพัตราพระมหากษัตรีย์แห่งอียิปต์โบราณเป็นสมเด็จพระราชินีนาถพระองค์หนึ่งที่รู้จักกันดี
คลีโอพัตราพระมหากษัตรีย์แห่งอียิปต์โบราณเป็นสมเด็จพระราชินีนาถพระองค์หนึ่งที่รู้จักกันดี

สมเด็จพระราชินีนาถ (Queen Regnant) คือกษัตรีย์ผู้ปกครองประเทศเช่นเดียวกับสมเด็จพระราชาธิบดี แตกต่างจากสมเด็จพระราชินีอัครมเหสี (Queen Consort) ผู้ทรงเป็นพระราชินีเพราะการเสกสมรสกับกษัตริย์

ในทางทฤษฎีแล้ว "พระราชา" ก็เช่นเดียวกับพระราชินีคือเป็นได้ทั้ง "สมเด็จพระราชาธิบดี" (King Regnant) และ "สมเด็จพระราชา" (King Consort) แต่โดยมากพระราชสวามีของสมเด็จพระราชินีนาถนั้น มักไม่ได้รับพระอิสริยยศเป็น "พระราชา" ไม่ว่าแบบไหน มีข้อยกเว้นเพียงไม่กี่ครั้งในประวัติศาสตร์ ในอังกฤษมีเพียงพระองค์เดียวคือ สมเด็จพระราชาธิบดีฟิลิปที่ 2 แห่งสเปน พระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 หรือพระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถแมรี แห่งสกอตแลนด์ ทั้งสองพระองค์ คือสมเด็จพระเจ้าฟรานซิสที่ 2 แห่งฝรั่งเศส และเฮนรี่ สจ็วร์ต ลอร์ดดานเลย์ก็ได้รับการสถาปนาเช่นเดียวกัน

สมเด็จพระเจ้าวิลเลียมที่ 3 ซึ่งเป็นพระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 2 นั้นมิได้ทรงเป็นเพียงพระราชาคอนสอร์ท แต่ทรงเป็นกษัตริย์เคียงคู่กับพระมเหสี และเป็นการปกครองร่วมเพียงครั้งเดียวของสหราชอาณาจักร แต่ส่วนมากนั้นพระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถ มักจะทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นเพียง "เจ้าชาย" มากกว่า (อย่างไรก็ตาม พระยศเจ้าชายพระราชสวามีก็เคยมีเพียงพระองค์เดียวเช่นกันคือ เจ้าฟ้าชายอัลเบิร์ต เจ้าชายพระราชสวามีในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย)

เป็นการยากที่ประเทศไหนจะมีผู้หญิงขึ้นครองราชย์ แม้ในยุโรป เพราะการสืบสันตติวงศ์มักใช้ระบบที่ให้พระราชโอรสขึ้นครองราชย์ก่อน แล้วจึงตามด้วยพระราชธิดา และบางประเทศก็คงห้ามไม่ให้ผู้หญิงขึ้นครองราชย์ เช่นแต่เดิมมาสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งเนเธอร์แลนด์ทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น "แกรนด์ดยุคแห่งลักเซมเบิร์ก" (แน่นอนว่าพระมเหสีของพระองค์ คือสมเด็จพระราชินีแห่งเนเธอร์แลนด์ทุกพระองค์ก็ย่อมเป็น แกรนด์ดัชเชส แห่งลักเซมเบิร์กด้วย) แต่เมื่อสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮมมิน่าเสด็จขึ้นครองราชย์ ลักเซมเบิร์กไม่ยินยอมให้พระองค์เป็นแกรนด์ดัชเชสผู้ปกครองประเทศโดยพระองค์เองได้ เช่นเดียวกับที่สมเด็จพระราชินีนาถวิคตอเรียมิได้ทรงเป็นสมเด็จพระราชินีนาถแห่งฮาโนเวอร์ด้วย

สำหรับสมเด็จพระจักรพรรดินีนาถ ก็คือจักรพรรดินีผู้ปกครองประเทศเช่นสมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซูอิโกะ ซึ่งต่างจากสมเด็จพระจักรพรรดินีมิจิโกะในปัจจุบัน

สารบัญ

[แก้] พระปรมาภิไธยสมเด็จพระราชินีนาถ

ต่อไปนี้คือพระปรมาภิไธยสมเด็จพระราชินีนาถ พระมหากษัตรีย์ บางประเทศ และบางพระองค์ที่สำคัญ

[แก้] สหราชอาณาจักร / อังกฤษ / บริเตนใหญ่ / ประเทศในเครือจักรภพ

สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีมาทิลดา
    ทรงเรียกพระองค์เองว่า "Lady of the English." (คุณหญิงแห่งอังกฤษ)[1] สมเด็จพระเจ้าเฮนรีที่ 1 พระราชบิดาทรงเลือกพระองค์เป็นพระรัชทายาท อย่างไรก็ตามมีการคัดค้าน ท้ายที่สุดพระองค์ทรงสละราชสมบัติพระราชทานให้พระราชโอรส สมเด็จพระเจ้าเฮนรีที่ 2 บางครั้งพระองค์ได้รับการยอมรับว่าเป็นพระราชินีนาถพระองค์แรกของอังกฤษ
  • สมเด็จพระราชินีนาถมาร์กาเรท แห่งสกอตแลนด์
  • สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งสกอตแลนด์
    เสด็จขึ้นครองราชย์เมื่อพระชนม์ได้ 6 วัน และทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเมื่อพระชนม์ 5 พรรษา ทรงหมั้นกับมกุฎราชกุมารแห่งฝรั่งเศส ซึ่งต่อมาได้ขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระเจ้าฟรานซิสที่ 2 แห่งฝรั่งเศส
  • เลดี้เจน เกรย์
    เป็นพระราชปนัดดาในสมเด็จพระเจ้าเฮนรีที่ 7 ฟรานซิส ดัชเชสแห่งซัฟฟอล์ค มาชันเนสดอร์เส็ท พระมารดาจึงเป็นลูกพี่ลูกน้องกับสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 6 พระมหากษัตริย์พระองค์นี้ทรงเลือกเลดี้เจน เกรย์ ซึ่งตามศักดิ์และเป็นพระราชนัดดาให้เป็นพระรัชทายาท โดยการทรงตัดสิทธิ์ในการสืบราชบัลลังก์ของพระเชษฐภคินีทั้งสองพระองค์คือ เจ้าฟ้าหญิงแมรี และเจ้าฟ้าหญิงอลิซาเบธ ออกไป พระบรมราชโองการนั้นไม่ได้ผ่านรัฐสภา และมีการย้อนถามถึงว่ามันถูกต้องหรือไม่ (คือสามารถบังคับใช้ได้ตามกฎหมายหรือไม่) อย่างไรก็ตามเจ้าฟ้าหญิงแมรีเสด็จทรงกรีธาทัพเข้ามาเพื่อทวงพระราชสิทธิ์ พระองค์ทรงปลดเลดี้เจนลงจากราชบัลลังก์ และทรงสำเร็จโทษในเวลาต่อมา เลดี้เจน เกรย์เป็นที่รู้จักกันดีในพระราชสมัญญา "ราชินี 9 วัน" บางครั้งพระองค์ได้รับการยอมรับว่าเป็นพระราชินีนาถองค์แรกของอังกฤษ [2]
  • สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งอังกฤษ
    ทรงปลดเลดี้เจน เกรย์ลงจากราชบัลลังก์ และให้ถือว่าพระองค์ทรงครองราชย์นับแต่พระราชอนุชาคือสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 6 สวรรคต โดยไม่ถือว่าเลดี้เจนเคยเป็นราชินีแห่งอังกฤษเลย สมเด็จพระราชินีนาถแมรีเป็นสมเด็จพระราชินีนาถพระองค์แรกของอังกฤษ ที่ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการ[3]
  • สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษ
    สืบพระราชบัลลังก์จากพระเชษฐภคินีซึ่งไม่มีพระราชโอรสพระราชธิดา พระองค์เองก็สวรรคตโดยไม่มีพระราชโอรสพระราชธิดาเช่นกัน และการสวรรคตของพระองค์ทำให้อังกฤษกับสกอตแลนด์ถูกรวมเข้าด้วยกัน โดยกษัตริย์พระองค์ใหม่ (Union of the Crowned) พระองค์เป็นพระมหากษัตรีย์ที่ยิ่งใหญ่พระองค์หนึ่งของอังกฤษ
  • สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 2
    ทรงสืบราชสมบัติต่อจากพระราชบิดาของพระองค์ และทรงปกครองร่วมกับพระราชสวามี สมเด็จพระเจ้าวิลเลียมที่ 3
  • สมเด็จพระราชินีนาถแอนน์
    ทรงสืบราชสมบัติจากสมเด็จพระเจ้าวิลเลียมที่ 3 ซึ่งเป็นพระราชสวามีในสมเด็จพระพี่นาง พระราชินีแอนน์เป็นผู้ทรงออกพระราชบัญญัติสหภาพ รวมอังกฤษเข้ากับสกอตแลนด์เป็น บริเตนใหญ่
  • สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย
    ทรงสืบพระราชสมบัติจากพระราชปิตุลา สมเด็จพระเจ้าวิลเลียมที่ 4 พระองค์เป็นพระมหากษัตรีย์ที่ยิ่งใหญ่ของอังกฤษ นอกไปจากสมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 1 ทรงครองราชย์ยาวนานถึง 63 ปี ซึ่งยาวนานที่สุดในบรรดาพระมหากษัตริย์ทุกพระองค์ นอกจากนี้ยังทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกที่มีการฉายพระรูปด้วย [4]
  • สมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ 2 พระมหากษัตรีย์แห่งสหราชอาณาจักร บริเตนใหญ่ ไอร์แลนด์เหนือและประเทศในเครือจักรภพพระองค์ปัจจุบัน [5]

[แก้] เนเธอร์แลนด์

สมเด็จพระราชินีนาถเบียร์ทริกซ์ แห่งเนเธอร์แลนด์ พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
สมเด็จพระราชินีนาถเบียร์ทริกซ์ แห่งเนเธอร์แลนด์ พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
  • สมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮมมินา
    ทรงเป็นพระมหากษัตรีย์พระองค์แรกแห่งเนเธอร์แลนด์ และเป็นพระมหากษัตริย์ที่ครองราชย์ยาวนานที่สุดของเนเธอร์แลนด์ด้วยคือ 58 ปี จนกระทั่งทรงสละราชสมบัติพระราชทานพระราชธิดา ถ้าหากพระองค์ทรงครองราชย์ต่อไปจนกระทั่งสวรรคตพระองค์จะทรงราชย์ยาวนานถึง 72 ปี การขึ้นครองราชย์ของพระองค์ทำให้ลักเซมเบิร์กประกาศแยกตัวเป็นอิสระ
  • สมเด็จพระราชินีนาถจูเลียนา
    พระราชธิดาในสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮมมินา
  • สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริกซ์
    พระราชธิดาในสมเด็จพระราชินีนาถจูเลียนา พระมหากษัตรีย์แห่งเนเธอร์แลนด์พระองค์ปัจจุบัน

[แก้] สวีเดน

  • สมเด็จพระราชินีนาถมาร์กาเรท แห่งสกอตแลนด์
    (พระองค์เดียวกันกับพระมหากษัตรีย์แห่งสหราชอาณาจักร ดูด้านบน)
  • สมเด็จพระราชินีนาถคริสตินา
  • สมเด็จพระราชินีนาถอูลริกา
    ต่อมาทรงสละราชสมบัติพระราชทานพระราชสวามี นั่นคือพระองค์ยังคงทรงเป็นสมเด็จพระราชินีแห่งสวีเดน แต่มิใช่ในฐานะกษัตรีย์ [6]

[แก้] เดนมาร์ก

สมเด็จพระราชินีนาถมาเกรเธที่ 2 แห่งเดนมาร์ก พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
สมเด็จพระราชินีนาถมาเกรเธที่ 2 แห่งเดนมาร์ก พระมหากษัตรีย์พระองค์ปัจจุบัน
  • สมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธที่ 1
    ทรงเป็นพระมหากษัตรีย์พระองค์แรกแห่งเดนมาร์ก นอกจากนี้ยังทรงเป็นพระมหากษัตรีย์แห่ง นอร์เวย์ และยังทรงเป็นสมเด็จพระราชินีผู้สำเร็จราชการแห่งสวีเดนอีกด้วย
  • สมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธที่ 2 พระมหากษัตรีย์แห่งเดนมาร์กพระองค์ปัจจุบัน
    พระองค์ประสูติหลังจากสมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธอที่ 1 สวรรคตแล้วถึงกว่า 500 ปี

[แก้] สเปน

  • สมเด็จพระราชินีนาถอิซซาเบลลา แห่งคาสตีล
    ทรงเป็นพระอัยยิกาในสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1 พระราชธิดาพระองค์สุดท้องคือสมเด็จพระราชินีแคทเธอรีน แห่งอรากอน ซึ่งเป็นพระราชมารดาในสมเด็จราชินีนาถแมรีที่ 1 แห่งอังกฤษ
  • สมเด็จพระราชินีนาถโจอันนา แห่งคาสตีล
    พระราชธิดาในสมเด็จพระราชินีนาถอิซซาเบลลาหรือเป็นที่รู้จักกันดีในพระราชสมัญญา "ราชินีคลั่ง" [7] พระองค์ทรงถูกสมเด็จพระราชาธิบดีเฟอร์ดินาน แห่งอรากอนจับขังในหอคอย ตลอดพระชนม์ชีพที่เหลือพระราชบิดา พระราชโอรส และพระราชนัดดาทรงสำเร็จราชการแทนพระองค์ตลอด และไม่เคยปล่อยพระองค์ออกมาจากหอคอยเลย
  • สมเด็จพระราชินีนาถอิซซาเบลลาที่ 2 แห่งสเปน
    พระมหากษัตรีย์พระองค์เดียวแห่งสเปน [8]

[แก้] โปรตุเกส

  • สมเด็จพระราชินีนาถเบียทริซ (ยังเป็นทื่ถกเถียง) [9]
  • สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 1
  • สมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 2

[แก้] ออสเตรีย, ฮังการี และโบฮีเมีย

สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถมาเรีย เทเรซา แห่งออสเตรีย พระราชินีแห่งฮังการีและโบฮีเมีย
สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถมาเรีย เทเรซา แห่งออสเตรีย พระราชินีแห่งฮังการีและโบฮีเมีย

พระมหากษัตรีย์พระองค์เดียวของออสเตรีย ฮังการี และโบฮีเมีย

  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถมาเรีย เทเรซา แห่งออสเตรีย
    ทรงสืบราชสมบัติจากพระราชบิดาสมเด็จพระจักรพรรดิคาร์ลที่ 6 แห่งราชอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ การขึ้นครองราชย์ของพระองค์ทำให้เกิด สงครามสืบราชบัลลังก์ออสเตรีย ท้ายที่สุดพระองค์ทรงสละราชสมบัติพระราชทานให้พระราชสวามี สมเด็จพระจักรพรรดิฟรานซ์ที่ 1 แห่งราชอาณาจักรโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ แต่แท้ที่จริงแล้วพระราชอำนาจทั้งหมดยังคงอยู่ที่พระองค์เอง และเช่นเดียวกับสมเด็จพระราชินีนาถอูลริกา แห่งสวีเดน พระอิสริยยศของพระองค์ไม่เปลี่ยนแม้เมื่อทรงสละราชบัลลังก์แล้ว (เพราะพระราชสวามีทรงดำรงพระอิสริยยศแทนพระองค์ และพระองค์ในฐานะพระมเหสีก็ย่อมมียศเท่ากับพระสวามี) พระองค์ทรงเป็นพระราชมารดาของสมเด็จพระราชินีมารี อองตัวเนต แห่งฝรั่งเศส

[แก้] อียิปต์โบราณ

[แก้] รัสเซีย

สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแคทเธอรีนที่ 2 มหาราชินีแห่งรัสเซียพระมหากษัตรีย์พระองค์สุดท้ายแห่งรัสเซีย
สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแคทเธอรีนที่ 2 มหาราชินีแห่งรัสเซียพระมหากษัตรีย์พระองค์สุดท้ายแห่งรัสเซีย
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแคทเธอรีนที่ 1
    พระมเหสีในสมเด็จพระจักรพรรดิซาร์ปีเตอร์ที่ 1 มหาราช แห่งรัสเซีย พระองค์ทรงได้รับการสถาปนาเป็นผู้ปกครองร่วม และทรงปกครองรัสเซียโดยลำพังพระองค์เองนับแต่ปีเตอร์ที่ 1 สวรรคต
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาอลิซาเบธ
    พระราชธิดาในสมเด็จพระจักรพรรดิซาร์ปีเตอร์ที่ 1 มหาราช แห่งรัสเซีย และสมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแคทเธอรีนที่ 1 แห่งรัสเซีย
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแอนนา
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาแคทเธอรีนที่ 2 มหาราชินี
    แรกเริ่มเดิมทีทรงเสกสมรสกับเจ้าฟ้าแกรนด์ดยุคปีเตอร์ ซึ่งเป็นพระรัชทายาทของ สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซารินาอลิซาเบธ หลังจากพระราชสวามีเสด็จขึ้นทรงราชย์ พระองค์ในฐานะพระมเหสีจึงดำรงพระอิสริยยศเป็น จักรพรรดินีซารินา แห่งรัสเซีย ต่อมาหลังเหตุการณ์งานเลี้ยง พระองค์ทรงจับพระราชสวามีถอดจากราชสมบัติ และเสด็จขึ้นทรงราชย์เอง พระองค์ทรงเป็นจักรพรรดินีนาถเพียงพระองค์เดียวที่เป็น the Great ของรัสเซีย[11][12]

[แก้] เกาหลี

  • Queen Seondeok.
  • Queen Jindeok.
  • Queen Jinseong.

[แก้] จีน

  • บูเช็กเทียน
    พระมเหสีในถังไท่จง และต่อมาเป็นพระมเหสีในถังเกาจง หลังจากชิงพระราชอำนาจจากฮองเฮาหวังได้สำเร็จ พระนางก็ได้รับการสถาปนาเป็นฮองเฮา หลังจากถังเกาจงสวรรคต พระราชโอรสของพระนางสืบราชสมบัติเป็นฮ่องเต้แห่งจีนสองพระองค์ แต่ถูกบูเชกเทียนถอดลงเสีย และพระองค์ได้เสด็จขึ้นทรงราชย์เสียเองเป็น ฮ่องเต้หญิง เพียงพระองค์เดียวของจีน อย่างไรก็ตามในบั้นปลายพระชนม์ชีพ พระนางมีพระบรมราชโองการให้ลบพระปรมาภิไธยออกจากการเป็นฮ่องเต้ โดยให้เหลือประวัติศาสตร์เพียงว่าทรงเป็นฮองเฮาในฮ่องเต้ถังเกาจงเท่านั้น [13][14]

[แก้] ญี่ปุ่น

สมเด็จพระจักรพรรดินีจิงกุในสงครามเกาหลี
สมเด็จพระจักรพรรดินีจิงกุในสงครามเกาหลี
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีจิงกุ
    พระองค์นี้มิได้เป็นจักรพรรดินีนาถ (Empress Regnant) แต่เป็นจักรพรรดินีผู้สำเร็จราชการ และทรงสำเร็จราชการยาวนานถึง 60 ปี พระนางทรงเป็นผู้หญิงคนแรกที่เป็นผู้นำประเทศญี่ปุ่น ทรงพระปรีชาสามารถถึงขนาดขณะมีพระครรภ์ 7 เดือนก็ยังเสด็จออกทรงรบร่วมกับพระราชสวามีได้ และทรงตัดหัวแม่ทัพฝ่ายตรงข้ามได้ด้วย ชาวญี่ปุ่นถือเป็นต้นแบบของผู้หญิงเก่ง [15]
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถซูอิโกะ
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถโคเกียวคุ (ทรงราชย์สองครั้ง)
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถจิโตะ
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถเก็มไม
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถเก็นโช
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถโคเกน (ทรงราชย์สองครั้ง)
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถเมอิโช
  • สมเด็จพระจักรพรรดินีนาถโก-ซากุระมาชิ
    ทุกพระองค์เสด็จขึ้นครองราชย์คล้ายกัน คือเพราะพระราชบิดาไม่มีพระราชโอรสจึงทรงเลือกเป็นรัชทายาท หรืออาจให้เสกสมรสกับพระปิตุลา (น้องชายพ่อ) เพื่อให้ทรงราชย์ร่วมกัน หลังจากพระราชสวามี (ซึ่งเป็นอาของพระองค์) สวรรคต สมเด็จพระจักรพรรดินีเหล่านี้จึงทรงปกครองญี่ปุ่นอยู่ในชั่วระยะเวลาหนึ่ง เพื่อให้มกุฎราชกุมารมีพระชนม์มายุพอที่จะครองราชย์เองได้ (ยกเว้นสมเด็จพระจักรพรรดินีนาถเก็นโช ซึ่งทรงเป็นพระปิตุจฉา (ป้า) ของจักรพรรดิองค์ต่อมา สมเด็จพระจักรพรรดิเก็มมุ) แต่ทั้งนี้ก็เพื่อเหตุผลเดียวกันคือรอจนกว่าพระราชวงศ์ฝ่ายหน้าที่เหมาะสมจะมีพระชนม์มากพอเสด็จขึ้นทรงราชย์ได้

[แก้] ลักเซมเบิร์ก

แกรนด์ดัชเชสชาร์ลอต แห่งลักเซมเบิร์ก
แกรนด์ดัชเชสชาร์ลอต แห่งลักเซมเบิร์ก
  • แกรนด์ดัชเชสมาเรีย อเดเลด แห่งลักเซมเบิร์ก
    ทรงเป็นแกรนด์ดัชเชสผู้ปกครองลักเซมเบิร์กพระองค์แรก แกรนด์ดยุควิลเลียมที่ 4 พระบิดาทรงเลือกมาเรียเป็นพระรัชทายาท พร้อมทั้งแก้ไขกฎมณเทียรบาลให้ผู้หญิงขึ้นครองราชย์ได้ ดังนั้นแกรนด์ดัชเชสมาเรียจึงเป็นแกรนด์ดัชเชสผู้ปกครองพระองค์แรกของลักเซมเบิร์ก[16] แกรนด์ดัชเชสมาเรียทรงเป็นพระประมุขแห่งรัฐซึ่งมีบทบาทเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ท้ายที่สุดรัฐสภามีมติให้พระองค์สละราชสมบัติ และหลังจากความขัดแย้งอย่างรุนแรงกับนายกรัฐมนตรี พระองค์ทรงสละราชสมบัติพระราชทานพระกนิษฐา
  • แกรนด์ดัชเชสชาร์ลอต แห่งลักเซมเบิร์ก
    พระกนิษฐาในแกรนด์ดัชเชสมาเรีย ทรงเป็นพระมารดาในแกรนด์ดยุคฌอง ซึ่งเป็นพระบิดาในแกรนด์ดยุคอ็องรีที่ 1 แกรนด์ดยุคแห่งลักเซมเบิร์กพระองค์ปัจจุบัน แกรนด์ดัชเชสชาร์ลอตทรงเป็นผู้ปกครองราชรัฐลักเซมเบิร์กยาวนานที่สุดคือทรงปกครองอยู่ถึง 45 ปีก่อนที่จะสละราชสมบัติพระราชทานพระโอรส

[แก้] เชิงอรรถ

  1. เพราะพระอิสริยยศราชินีแห่งอังกฤษยังไม่เคยมี พระราชินีคอนสอร์ทแห่งอังกฤษพระองค์แรกที่ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการคือสมเด็จพระราชินีมาทิลดา แห่งฟลานเดอร์ พระมเหสีในสมเด็จพระเจ้าวิลเลียมที่ 1 ซึ่งได้มีพระราชพิธีราชาภิเษกสถาปนาพระองค์เป็นพระราชินีพร้อมกับพระเจ้าวิลเลียม ส่วนพระราชินีนาถพระองค์แรกแห่งอังกฤษ ยังเป็นที่ถกเถียง
  2. เพราะอ้างว่าสมเด็จพระจักรพรรดินีนาถมาทิลดาเป็นเพียงผู้สำเร็จราชการระหว่างการเลือกพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ และไม่เคยทรงปกครองอังกฤษจริงๆ เลย
  3. เพราะมาทิลดา กับเจนบางครั้งไม่ถูกนับรวมเป็นกษัตริย์แห่งอังกฤษ
  4. ดูเพิ่ม พระราชินีนาถวิกตอเรีย พระนิพนธ์ ว.ณ.ประมวลมารค
  5. ดูเพิ่ม ต้นรัชกาลเอลิซะเบธที่ 2 พระนิพนธ์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์
  6. She was continue to be Quuen of Sweden, but as Queen Cosort not Queen Regnant, however her title didn't changed.
  7. อ่านเพิ่มใน ว.ณ.ประมวลมารค "คลั่งเพราะรัก"
  8. เพราะสองพระองค์ข้างต้นเป็นเพียงพระราชินีนาถแห่งคาสตีล ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสเปนเท่านั้น
  9. เพราะผู้ปกครองที่แท้จริงคือพระราชสวามีของพระองค์ พระองค์น่าจะเป็นเพียงพระราชินีคอนสอร์ทมากกว่า
  10. ดูเพิ่มใน ธุวตารา งานเขียนของทมยันตี
  11. ดูเพิ่มในคัทริน มหาราชินี พระนิพนธ์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์
  12. ต่างจากพระราชินีอูลเรก้า และพระจักรพรรดินีมาเรีย เทเรซา ซึ่งเป็นกษัตรีย์ก่อน และค่อยเป็นพระมเหสี พระจักรพรรดินีแคทเธอรีนทรงเป็นพระมเหสีก่อน แล้วจึงเป็นกษัตรีย์ อย่างไรก็ตามผลก็คือไม่มีการเปลี่ยนแปลงพระอิสริยยศเหมือนกัน
  13. พระองค์เป็นฮ่องเต้หญิงเพียงพระองค์เดียวในประวัติศาสตร์จีน ซูสีไทเฮา แม้จะพยายามเอาอย่างพระนาง แต่ก็มิได้เสด็จขึ้นทรงราชย์เป็น ฮ่องเต้หญิง เช่นพระนางบูเช็กเทียน
  14. และไม่เหมือนกับพระราชินีอูลเรกา จักรพรรดินีมาเรีย เทเรซา และซารินาแคทเธอรีน มหาราชินี เพราะพระองค์ทรงเป็น ฮ่องเต้ เพียงแต่เป็นผู้หญิง ถึงอย่างไรก็ตามพระยศของพระองค์คือ ฮ่องเต้ พระยศฮองเฮา นั้นไม่ใช้สำหรับพระองค์ขณะทรงราชย์อยู่ เพราะฮ่องเต้หญิงในประวัติศาสตร์จีนมีเพียงพระองค์เดียว และฮ่องเต้หญิงก็มิใช่ตำแหน่งฮองเฮา
  15. ดูเพิ่ม คินดะอิจิกับคดีคาตกรรมปริศนา ตอนบทเพลงลูกบอลปิศาจ ของโยโคมิโซะ
  16. เพราะถือว่าสมเด็จพระราชินีนาถวิลเฮมมินา แห่งเนเธอร์แลนด์ (ดูด้านบน) ไม่เคยเป็นแกรนด์ดัชเชสแห่งลักเซมเบิร์กเลย

[แก้] ดูเพิ่ม

พระมหากษัตริย์

สมเด็จพระราชินี

กฎมณเทียรบาล

ลำดับการสืบสันตติวงศ์แห่งราชวงศ์อังกฤษ