Иж

Материал из Wikipedia.

Ижлэн гербез
Ижлэн гербез

Иж (Иж кар, Ижевск, Завод)Удмурт Республикалэн шоркарез. Улӥсьёсыз – ог 652,4 сюрс адями (2002).

1760 – Пётр Шувалов графлэн кичӧлтэмезъя Иж шур дурын корт поттон заводэз лэсьтыны кутскиллям; со бордын кылдӥз вуоно Иж кар – Ижевской Завод (соин ик али но Дэри ёросысь пересьёс сое Завод, Заод шуо на).

1918, 21 феврале – Ижысь ужчиослэн, салдатъёслэн но кресьянъёслэн депутатъёссылэн Кенешсы Ижевской Завод посёлокез каре пӧрмытӥз. Со дырысен сое ӟуч сямен Ижевск шуыса ниманы кутскиллям.

Кызетӥ-куамынэтӥ аръёсы Ижез удмурт гожъясьёс пӧртэм сямен нимало вал. Ваньмызлэсь ӵем уже кутыло вал Ижкар шуон кылэз. Калык вераськонын пумиськисьтэм со ним Удмуртилэн уйпал ёросъёсаз интыяськем нимо-дано Иднакарлэн, Дондыкарлэн но мукет вашкала улон интыослэн нимъёссылэсь адӟем карыса малпамын вал.

1984, 27 декабре КПСС-ысь вылӥ кивалтӥсьёслэн кичӧлтэмзыя карлэн нимыз воштэмын вал: алигес улонысь кошкем СССР-ысь утиськонъя министрлэсь Дмитрий Устиновлэсь нимзэ пыраклы тодэ вайытон понна, Ижез Устинов шуыса ниманы косӥллям. Министр Устиновлэн ужез война дырысен ини зэмзэ но юн герӟаськемын вал Ижысь ож заводъёслэн уженызы. Озьы ке но, ваньмыз сямен ижъёс карзылы калыклэсь чик юатэк выль ним сётэмлы туж пумит луиллям.

1987, 19 июне Устинов карлы вуж нимзэ берен сётӥллям. Со дырысен сое ӟуч сямен нош ик Ижевск шуо, удмурт сямен нош (литературной кылын) – Ижевск, Иж, Ижкар.

[Тупатыны] Линкъёс